น�้ำตกตำดชะแนนเดิมชื่อว่า น�้าตกตาดสะแนน ซึ่งค�าว่า
ตาดหมายถึง ที่มีน�้าไหล ส่วนค�าว่า
สะแนน หมายถึง สูงสุดยอด ความ
สวยงามของน�้าตกตาดชะแนนเกิด
จากล�าห้วยสะแนนไหลลดหลั่นลงมา
ทั้งยังมีขนาดกว้างใหญ่ มีน�้าเฉพาะ
ฤดูฝน ระหว่างทางจะผ่านขัวหิน
หรือสะพานหิน ซึ่งเป็นปรากฏการณ์
ธรรมชาติ ที่น�้าลอดหายไปใต้สะพาน
ความสวยงามของธรรมชาติในบ้าน
ภูเงินแห่งนี้
บ้ำนภูเงินมาเที่ยวบ้านภูเงิน ต้องมาสัมผัสธรรมชาติที่สวยงามของน�้าตกที่ล้อมรอบพื้นที่ของหมู่บ้าน สามารถพัก
โฮมสเตย์ ทานอาหารพื้นบ้าน สัมผัสวิถีชีวิตผู้คนท้องถิ่น ร่วมกิจกรรมของหมู่บ้าน แล้วออกเดินทางไป
กราบพระขอพรวัดผาน�้าหยาด และชมธรรมชาติภูวัว
มำเยือนถิ่นนี้ กินไรดีเมนูแบบฉบับชาวอีสาน แต่ได้รสชาติแบบคนบ้านภูเงิน มีทั้งแกงหน่อไม้ อ่อมหวำย ซุป 7 เสี่ยว ปลำร้ำทรงเครื่อง ก้อยหอย กล้วยบวชชี เผือกมัน กรอย กล้วยฉำบ กล้วยทอด และ น�้ำสมุนไพรบ�ารุงร่างกาย อาหารพื้นบ้านรสชาติอร่อย จนอยากให้มาลอง
บ้านภูเงินหมู่ที่ 10 ต�าบลบ้านต้อง อ�าเภอเซกา จังหวัดบึงกาฬ
มาบ้านภูเงินเที่ยวไหนดี ของดีมีอะไรบ้างที่บ้านภูเงิน
มนต์เสน่ห์ท่องเที่ยววิถีชุมชน ท�าความรู้จัก “บ้านภูเงิน”
บ้านภูเงิน
บ้ำนภูเงินหมู่ที่ 10 ต�ำบลบ้ำนต้อง อ�ำเภอเซกำ จังหวัดบึงกำฬ
บุญเบิกบ้ำนบุญเบิกบ้าน หรือ บุญซ�าฮะ เป็นการปัดรังควาน
และขับไล่เสนียดจัญไร เหล่าภูตผีปีศาจหรือสิ่ง
ชั่วร้ายให้ออกไปจากหมู่บ้าน ซึ่งค�าว่า “ซ�าฮะ”
คือ “ช�าระ” นิยมท�ากันในเดือน 7 โดยสิ่งที่
ต้องการช�าระให้สะอาดนั้นมี 2 อย่าง คือ
ความสกปรกภายนอก ได้แก่ ร่างกาย เสื้อผ้า
อาหารการกิน ที่อยู่อาศัย และความสกปรก
ภายในจิตใจ ได้แก่ ความโลภ โกรธ หลง จากนั้น
จึงท�าพิธีบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง เพื่อให้เกิด
ความเป็นสิริมงคลแก่หมู่บ้าน
บุญสงกรำนต์เทศกาลวันสงกรานต์ของชาวบ้านภูเงิน มีการจัด
พิธีที่สวยงาม โดยในทุกวันที่ 14 เมษายน จะจัด
พิธีแห่พระใหญ่ รอบหมู่บ้าน เพื่อให้ชาวบ้าน
ร่วมกันสรงน�้าพระ และจะมีงานรดน�้าด�าหัว
ขอพรผู้สูงอายุในวันที่ 10 เมษายนของทุกปี
เพื่อแสดงความกตัญญูต่อผู้เฒ่าผู้แก่ของหมู่บ้าน
รวมทั้งงานท�าบุญตามประเพณีอีกมากมาย
สืบสานวัฒนธรรมพื้นบ้านให้คงอยู่นานเท่านาน
ประเพณีท้องถิ่น
06-07มิถุนายน-กรกฎาคมเมษายน
04
ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้านบ้านภูเงินก่อตั้งในปี พ.ศ. 2518 โดยมี นายถ่าย พรมพุฒ นายสมชาย ภูแช่มโชติ นายสวัสดิ พรมราช
นายทอน ขันคุ้ม นายสี เคนค�าพัน และนายโพธิ์ แสนเสน ซึ่งตอนนั้นยังเป็นหมู่บ้านฝากของบ้าน
ทุ่งทรายจก หมู่ที่ 4 ต�าบลบ้านต้อง อ�าเภอเซกา จังหวัดหนองคาย โดยมีนายเขื่อน พรมพุฒ
เป็นผู้ใหญ่บ้าน
จากนั้นจึงเริ่มมีประชากรย้ายมาอยู่เพิ่มมากขึ้น ท�าให้มีความเห็นที่ต่างกัน โดยบางส่วนมีความเห็นว่า
อยากขึ้นกับอ�าเภอบึงกาฬ และมีบางส่วนเห็นว่าอ�าเภอบึงกาฬนั้นอยู่ห่างไกล บางส่วนก็ย้ายไปอยู่ที่
บ้านค�าภู ต�าบลชัยพร อ�าเภอบึงกาฬ จังหวัดหนองคาย โดยมี นายสมชาย ภูแช่มโชติ เป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่
บ้านแห่งบ้านค�าภู และส่วนหนึ่งก็ยังขึ้นอยู่กับบ้านทุ่งทรายจก
จนกระทั่งในปีต่อมา เจ้าหน้าที่จากอ�าเภอเซกามาตรวจสอบว่า บ้านภูเงินนั้นเป็นพื้นที่ของอ�าเภอเซกา
หรือไม่ เมื่อได้ตรวจสอบแล้วพบว่าเป็นพื้นที่ของอ�าเภอเซกา จึงได้จัดการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านขึ้นมาใหม่
เมื่อปี พ.ศ. 2532 โดยมี นายวิชัย มิตะสีดา เป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรก และในปี พ.ศ. 2550 นายวิชัย
มิตะสีดา ได้ลาออกจากต�าแหน่ง จึงมีการเลือกตั้งอีกครั้ง โดยนายสิริวัฒน์ เคนค�าพัน ได้รับเลือก
เป็นผู้ใหญ่บ้านคนที่ 2 ของบ้านภูเงิน ตั้งแต่วันที่ 7 มิถุนายน 2550 จนถึงปัจจุบันนี้
อาชีพ อำชีพหลัก
ท�าสวนยางพารา ท�านา รับจ้างทั่วไป
อำชีพเสริม
ทอผ้า จักสาน แปรรูปอาหาร
พื้นที่และอาณาเขต ทิศเหนือ ติดกับ น�้าตกตาดนกเขียน
ทิศใต้ ติดกับ ล�าห้วยบังบาตร
ทิศตะวันออก ติดกับ บ้านทุ่งทรายจก
ทิศตะวันตก ติดกับ ล�าห้วยบังบาตร
น�้ำตกเจ็ดสีอาณาเขตของบ้านภูเงินติดกับพื้นที่
ของน�้าตกเจ็ดสี จึงกลายเป็นอีกหนึ่ง
สถานที่ท่องเที่ยวของหมู่บ้าน ชวนให้
นักท่องเที่ยวได้มาสัมผัสความสวยงาม
ของน�้าตกที่เกิดจากธารน�้าของห้วย
กะอาม ไหลมาตามหน้าผา หินทราย
ที่มีความสูงและแผ่กว้างเป็นทางยาว
เมื่อละอองน�้ากระทบกับแสงแดดจะ
ท�าให้มองเห็นเป็นสีรุ้ง เป็นที่มาของ
ชื่อน�้าตกเจ็ดสี
น�้ำตกตำดนกเขียนตั้งอยู่ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูวัว เป็นน�้าตกขนาดเล็กที่มี 3 ชั้น มีจุดลงเล่นน�้าได้ ท่องเที่ยวได้ใน
ช่วงฤดูฝน หากเป็นฤดูอื่นอาจไม่ได้เห็นความสวยงามของสายน�้า มาเที่ยวบ้านภูเงิน สามารถเที่ยว
น�้าตกตาดนกเขียน น�้าตกตาดชะแนน และน�้าตกเจ็ดสีได้ในทริปเดียวกัน
ชาวบ้านภูเงินมีการทอผ้ามัดหมี่ที่มีสีสันสวยงาม แล้วยังมีเสื่อลายพื้นบ้าน ที่มีชื่อเรียกต่างๆ กันไป เช่น ลายดอกเอี้ยง ลายมะไรทอง ลายยิ่งลักษ์ ลายคู่ใจ ลายปักหงส์ ลายไตรยะวงศ์ ลายทักษิณ และเสื่อทอลายผ้าขาวม้า รวมทั้งยังมีผลิตภัณฑ์อีกมากมาย ที่ล้วนเป็นงานฝีมือที่ต้องอาศัยเวลาและความคิดสร้างสรรค์ จนกลายเป็นของดีของเด็ดแห่งบ้านภูเงิน
ส�านักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดบึงกาฬ
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทยสุดแคว้นแดนเซกำ ปู่ตำศำลศักดิ์สิทธิ์
เนรมิตน�้ำตกเป็นสง่ำ สินค้ำโอทอปล�้ำค่ำ
ยำงพำรำเป็นเลิศ ประเสริฐล�้ำน�้ำใจไทภูเงิน
งำนทอผ้ำ ทอเสื่อ ท�ำไม้กวำด ไปจนถึงงำนประดิษฐ์ต่ำงๆ ล้วนต้องอำศัยแรงกำยและเวลำ อีกทั้งกำรออกแบบเพื่อสร้ำงเอกลักษณ์ของผลิตภัณฑ์
ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมท้องถิ่น กลำยเป็นของดี OTOP มำกมำยที่ชำวบ้ำนภูเงินน�ำมำให้เลือกสรร
One Day Trip / 2 Days Trip
พักไหนดีที่บ้านภูเงิน
“เยือนถิ่นบ้านภูเงิน เที่ยวน้�าตก ชมวิถีพื้นบ้าน ทานอาหารถิ่น”
ของดี OTOP แห่งบ้านภูเงิน
ผ้ามัดหมี่/สไบกลุ่มทอผ้ำมัดหมี่พื้นเมือง โทร. 087-073-3359
ผ้าขาวม้า/กระเป๋าผ้าขาวม้ากลุ่มทอผ้ำขำวม้ำ โทร. 093-541-3068
ไม้กวาดดอกหญ้า/ก้านมะพร้าวกลุ่มไม้กวำด โทร. 091-284-6502
ไม้กวาดทางมะพร้าวกลุ่มไม้กวำด โทร. 091-284-6502
กระติบข้าวกลุ่มจักสำน โทร. 062-195-2467
น�้ามันนวดสมุนไพรกลุ่มสมุนไพร โทร. 089-937-4404
เสื้อมัดหมี่ย้อมครามกลุ่มทอผ้ำมัดหมี่พื้นเมือง โทร. 087-073-3359
พวงกุญแจจากผ้ากลุ่มทอผ้ำขำวม้ำ โทร. 093-541-3068
แหกลุ่มสำนแห โทร. 062-125-3241
เสื่อพื้นบ้านกลุ่มทอเสื่อผืนบ้ำน โทร. 086-073-1951
ข้องไซมงคลกลุ่มจักสำน โทร.062-195-2467
ยาดม ยาหม่องสมุนไพรกลุ่มสมุนไพร โทร.089-937-4404
บ้านคุณทรัพย์ทวีนอกจำกจะมีบริกำร 1 ห้องนอน 1
ห้องน�้ำแล้ว ยังมีเครื่องทอผ้ำตั้งอยู่
ภำยในบ้ำน ให้ผู้มำเยือนได้เรียนรู้
วิถีชีวิตของชำวบ้ำนภูเงินอย่ำง
ใกล้ชิด
โทร. 093-541-3068
โทร. 086-073-1951
บ้านคุณประคองโฮมสเตย์ 1 ห้องนอน 1 ห้องน�้ำ
และห้องโถงส�ำหรับรองรับจ�ำนวน
ผู้เข้ำพักแบบหมู่คณะ พร้อม
สิ่งอ�ำนวยควำมสะดวกครบครัน
วันแรก- ต้อนรับผู้มาเยือน พร้อมรับประทานอาหารว่าง
และเครื่องดื่ม
- โฆษกกล่าวต้อนรับ /สรพัญญะ
- รับประทานอาหารเที่ยง
- ร่วมกิจกรรมฟ้อนร�า ณ ศาลาประชาคม
- รับประทานอาหารเย็น
- ชมการแสดง ร�าบายศรีสู่ขวัญ ร�าออนซอนอีสาน
ร�าบึงกาฬบ้านอ้าย ร�าวงย้อนยุค ร�าวงคองก้า
- เข้าที่พักโฮมสเตย์
วันที่สอง- รุ่งเช้าตักบาตรพระ
- รับประทานอาหารเช้า
- ดูงานตามจุดต่างๆ 1. กลุ่มสมุนไพร
2. กลุ่มทอผ้าขาวม้า 3. กลุ่มทอเสื่อ
4. กลุ่มทอผ้ามัดหมี่
- รับประทานอาหารว่างและเครื่องดื่ม
(ณ วัดผาน�้าหยาด)
- กราบพระขอพรที่วัดผาน�้าหยาด ชมความ
สวยงามของธรรมชาติน�้าตกตาดนกเขียน
- รับประทานอาหารเที่ยง
- รับฟังการบรรยายสรุป ก่อนเดินทางกลับ
ส�ำรองแพคเกจล่วงหน้ำ หรือสอบถำมเพิ่มเติม
นำยสิริวัฒน์ เคนค�ำพัน ผู้ใหญ่บ้ำน โทร. 062-195-2467
โดยรถประจ�ำทำงบริษัท ขนส่ง จ�ากัด มีรถโดยสารประจ�าทาง ทั้งรถโดยสารธรรมดาและรถปรับอากาศ สอบถามรายละเอียดได้ที่ สถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (จตุจักร) ถนนก�าแพงเพชร 2 โทร. 02 936 285 266 หรือ www.transport.co.thรถทัวร์แอร์อุดร และ สวัสดีอีสาน เส้นทาง กรุงเทพ – บึงกาฬโดยจุดขึ้นรถทัวร์ สถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ หมอชิต 2 และจุดขึ้นรถ บึงกาฬ ที่สถานีขนส่งจังหวัดบึงกาฬ ติดต่อ www.จองตั๋วแอร์อุดร.com
โดยรถไฟการรถไฟแห่งประเทศไทย มีขบวนรถไฟจากกรุงเทพฯ-หนองคาย ทุกวันจากนั้นเดินทางโดยรถประจ�าทางเข้าจังหวัดบึงกาฬ ติดต่อสอบถามรายละเอียดได้ที่หน่วยบริการเดินทาง โทร. 1690, 02 220 4334, 02 220 4261 หรือ www.railway.co.th
โดยรถยนต์จากกรุงเทพมหานคร ใช้ทางหลวงหมายเลข 1 ผ่านสระบุรี และเข้าทางหลวงหมายเลข 2 ผ่านนครราชสีมา ขอนแก่น อุดรธานี หนองคาย บึงกาฬ รวมระยะทาง 763.7 กิโลเมตร
โดยเครื่องบินนักท่องเที่ยวที่เดินทางโดยเครื่องบิน จะต้องไปลงที่สนามบินจังหวัดอุดรธานี จากนั้นต่อรถเข้าจังหวัดบึงกาฬ โดยรถตู้ สอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับตารางการบินได้ที่ บริษัท การบินไทย จ�ากัด (มหาชน) โทร. 02 356 1111 หนองคาย โทร. 042 411 530 หรือ www.thaiairways.com
การเดินทางสู่...จังหวัดบึงกาฬ รถจากอุดรไปบึงกาฬ มี 2 สาย คือ สาย 225 อุดรฯ พังโคน วานรฯ บึงกาฬ จอดที่ บขส.เก่า (ใกล้เซนทรัลอุดรธานี)
รถตู้สาย 224 อุดรฯ หนองคาย บึงกาฬ บ้านแพง รถจอดหน้าเซนทรัลอุดรธานี
กำรเดินทำงภำยใน บึงกำฬระยะทางจากอ�าเภอเมืองไปยังอ�าเภอต่าง ๆ
ศรีวิไล 28 กิโลเมตร / บุ่งคล้า 39 กิโลเมตร
พรเจริญ 45 กิโลเมตร / ปากคาด 47 กิโลเมตร
โซ่พิสัย 55 กิโลเมตร / เซกา 87 กิโลเมตร
บึงโขงหลง 88 กิโลเมตร
การเดินทางภายในเมือง นิยมใช้รถสามล้อเครื่อง (สกายแล็ป) จอดอยู่ตามจุดต่างๆ รอบเมืองบึงกาฬ เช่น บขส. และในตลาด สามารถต่อรองราคาเหมาไปเที่ยวตามอ�าเภอใกล้ๆ หรือสถานที่ใกล้เคียงได้
OTOP นวัตวิถีบ้านภูเงิน