No. 51 Taoa VI, 19 Aagaata 1939. t!>PlAAG 11.000 BDMPL Sabtoe Legl .f Redjeb 1870. PANJEBAR SEMANCAT Weekblad baaa Djawa adhedhaear kaban91111D, diwetokake Aben dina Sabtoe dtning N.V, Handel Mij. Druk. ,,Indonesia" ing Soerabaja. -·· ---- Hoofdrcdactcur : Imam Soepmdl 1 Regan6 lunggnnnu 1 kwnrtnul f 1.50. ·Kena dibnjnr sab n snsi / 0.50. Koedoo dibajnr dhisik. Tormrnp snndjabanc lndonesin : 1 lnvnrtnal f 2.-. Sawajah • wnjnh kenn ndjnloek dndi langganan, nnnging jcn koedoe ing kwartaal. Alamate Rednctio lnn Administr:1t :<· : ,,PANJEBAR Paviljoen G. N. I. U n1?nd ndvertentie 1 regel f 0.25; npeR f :! .f10 snk-pnsangan. Jen lan gnnnan ( ·ontract): bi sa olch soednn nkeh. l\ rna ndjnloek tnrief . Administratie wr·nang nolak snwi1 1 jining advertentie, PAMOEl(OENE PARI. NBMBB lki ana Ing pemanda- ngan ocmoem sdr. Thamrin ndja· loek soepaja Pamrentah migqtek- akt bab panoekoening beras. Ka. rept : soepaja Pamrentah anggon- ne toekoe beras (kanggo wadya- baYa) adja saka djoeragan lija, kedjaba saka kaoem tani. Sdr. Thamrin kroengoe Jcabar manawa Pamrentah · arep toekoe beras 25.000 ton perloe dis>mpen kang- go wadyabala laoetan Ian dhara- tan. Dhoewft kang disedbijakake kanggo toekoe maoe ana f I 000. 000. Saiki wis ana kabar manawa Pamrentah toekoe beras saka panggilingan, dadi ora langsoeng saka rakjate, sarana madjibake f tn panggilingan maoe koedoe tockoe pari marang kaoem tani sarana rega f 3,25 per quintaal. Nanging toemindake manoet sdr. Thamrin, ora mengkono. Panggi- lingan ( rijstpellerij) enggonne toekoe ana kang moeng f 2.10 A f 2,60. Mangka pamrentah eng- gonne toekoe saka panggilingan A f 1,15. Dadi kaoentoengane pang. gilingan f 1.85 nganti f 2,05 per quintaal. Sapa kang doewe panggilingan beras maoe7 Doe- doe bangsa Indonesia. Dadf ban- dha kang disedhijakakt kanggo toekoe beras ora mleboe ana ing dbompete kaoem tani. Tjoen- dhoek karo kang dikoewatfrakt denlng sdr. Tbamrin maoe. Bab iki ora ngepleki karo I djandjine Pamrtntah anggonne arep nindakake polltiek karahar- djan. Theorfe Ian praktijk ora ke- plok. 1 Pamrentah wis mboedidaja I ndandani tetanene rakjat sarana nganakake . landbouwvoorlich- tingsdienst. kang diwadfibake mt- nehl seaoeloeh keprlje asillng te- t anen betjik. Nanging bareng Pamrentah doewe kaboetoehan toekoe be- ras, teka ora toekoe doewtke ka- oem tani kang diwenehf sesoe- loeh maoe. Oetawa marang koempoelane kaoem tani. Dadi kang aweh sesoeloeh Ian rerfgen moerih betjike pantnan : pamrintah dhewe, nanging kang rekasa kaoem tanf, dene kang oleh • aoentoengao: peroeSDhain r lfstpellerJj mantja. -n- 8 0 E :a A B A J A. 'l'elefoon Red. lan Adm. z. 3 '8 9 .. tnnpn nernngnke snbnb-snbab6. Pangastoeti sarta koerban. So-dioti ,,,,{,,, ING antarane bangsa kita isih akeh kang gedhe pijandele ma- rang pasinaon bangsaning kanoe- ragan. kedhotan, goena pangasih- an, djapa mantra l.s.p. saka dhoe- koen-dhoekoen. Pangojaking ka- bisan mangkono ikoe kanthi pa- ngarah. soepaja dadija wong kang sekti, woeled koelite ora pa- sah tapak tilasing pandhe sisa- nin9 goerenda. Jen dilaras dhodhok selehe. rsaling pepenginan mangkono maoe' saka sebab salah kedaden denlng lelakon ing padhalangan. kang njritakake oepama ana sa- trija bisa maboer. ambles ing boe- mi, kali'i 1r.9 gegaman l.s.p. kang asale saka magoeroc. Gagapan mangkene iki kaja oia akeh mle- stde. ngelingi jen tjrita wajang ing tanah kita 5ocmrambah ha· nget anattt. Toemrap i<ang bisa milila Jan njilahake. pantjen bisa oleh roepa-roeJ1a la- koe ala Jan bctjik. Nanging kangg'> , ... \J n'.) k;;ng gagasane ora bablas. j&1 mocng andfog goc- UOl'JOU"'fO"'. Kang diarani kaoetaman moeng aaprakara, jaikoe koerban marang djagad. (Maha Barata). moen, dene ana wong diobonn ora dii,-:cdoek ora boe· sik l.s.p. Roemasane. apa kang dideleng n.i:lta. c.pa l<c.ng dido· aria. pttll:c.kanc moeng: ananc ditjr:takc;k-: bi jcn-bijene jn ana temenan. Ap adene kang sa- ja gawe 5engseming ati, aw it wona r.:: !J sckti maoe jen perang mesth• mcna1:a. b:sa dad i ratoe, naga ra. mbopong poe- tri I.I.I. l\lf saka iA:oc. noeli kepengi l tir .., o? ! Sanadjan imiki djaman kcma- djoewan. ewadene pijandcl mang- kono ibe is ih ilna. Ian kang ora pratjaja ja ora koerang. Ora pra- tjajane a.".'I noangyep jen ikoe : unnsens, na- nging OCR" ana k:mg darbe panc- moe jen ikoe maoe moeng pralam- hang. Kang arep dak remboeg tcroe s. jaikoe prnkara kang padha sinaoe kanoeragan awoedjocd : kedhotar1. 9ocna pangasihan l.s.p. Akoe ora arep mbcbcr kapri jc tjarane wong arep magoeroe bab ii:oc. Ian .1koc ija ora arcp nggrc- . Baka toeftfGtMtMf 1tlr. Ktoet J!tmdia, ifltl Banglt (poelo Bali) d ia nnknkl rlkadA.ja mbroaltu tooefGIOICra. Njota ;;,. pemMdha Boli or11 kari '"'""'"" ntigoenakalt.I ftMflcntl llortg fn ... rtrn tr ,,_,. PITEKOER. MEMIKIR bener ateges oerip b ner. Memikir marang kabene- ran ikoe noedjoe marang kang bcner. Kabeneran ikoe hakekat: kesasar ikoe wewajangan. Kabe- neran ikoe tjahja. dene kesasar ikoe pepeteng. Samoebarang kang kita gajoeh koedoe ki:J temenan. soepaja kita oerip mawa t ja hja Pepeleng 1koe ndjalari mamang; mamang ikoe njalari beblenggoe. Beblenggoe ikoe ndjal ar i bilai . mcmala Ian pati. Ajo padha ngedohl pepeteng ma rga kcsasar maoe. ija lcang ndjalari beblenggoe. Woesana ki· ta hakal merochi kabeneran, Ian kabeneran ikoc bakal mardilcak- ake kita. -o- dph kap1 ij c :jarane m.ed ja ng Ian :miat ma sroct kang dienggo oeta- wa li jane. Kang preloe padha di- soemoeroepi. jaikoe wohe pa si na- on maoc tocmrap kang nglakoni sarta toemrap bebrajan. a. Toemrap sing nglakoni : Marga saka ngendel-endelake kanoeraga r. kang wis disinaoe. sering noewoehake watak bra- ngasan. djocbrija, kibir, dening pangras;.ne kabeh wong mesthi .. vcdi marang dhcwckc. ora kena katjcnthok temboeng saketjap. b. Toemrap ing pasrawoeng- an noeli bisa gawe retoe sanadjan mocng tjilik-tjilikan. ka i ;?ta : ge- loet. batjok-batjokan l.s.p. Dadi paedahe marang bebrajan nihil. Bijcn karo .sa iki sed je d ja man . serlje lagejan. Kanggo sniki ora ana paedahe. apa toemrap b ij en migoenani ? Oepama ing djaman bijen anaa tenan kawroeh kang mangkono. ewadene doeroeng kena kanggo andel-anclel ana mg pasrawoengan. Toemrap wong kang mangerti marang djedjer sarta wadjibing oerip, isih prcloe migatckake marang loehoering boedi sarta pakarti kaoetaman, tinimbang sina<'e bah sing wohe gawe pitoena. wong marsocdi kawroeh roepa-roepa kang mig oenani bac jen ora be- ner penganggone. ga- heka, apa maneh bab sinn tetela mbandahlani. Af Won kf' ·· gt •• 1 s · ... n.1w1 hai"" j:ri : .. JXlenapa koel .t s.1g,• i s.:iw nu .ng dau:in pandjemmgan l "" .. ,( -o-
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Un1?nd ndvertentie 1 regel f 0.25; npeR f :!.f10 snk-pnsangan. Jen langnnnan ( ·ontract): bisa olch soednn nkeh. l\ rna ndjnloek tnrief. Administratie wr·nang nolak snwi11j ining advertentie,
PAMOEl(OENE PARI.
NBMBB lki ana Ing pemandangan ocmoem sdr. Thamrin ndja· loek soepaja Pamrentah migqtekakt bab panoekoening beras. Ka. rept : soepaja Pamrentah anggonne toekoe beras (kanggo wadyabaYa) adja saka djoeragan lija, kedjaba saka kaoem tani. Sdr. Thamrin kroengoe Jcabar manawa Pamrentah · arep toekoe beras 25.000 ton perloe dis>mpen kanggo wadyabala laoetan Ian dharatan. Dhoewft kang disedbijakake kanggo toekoe maoe ana f I 000. 000.
Saiki wis ana kabar manawa Pamrentah toekoe beras saka panggilingan, dadi ora langsoeng saka rakjate, sarana madjibake ftn panggilingan maoe koedoe tockoe pari marang kaoem tani sarana rega f 3,25 per quintaal. Nanging toemindake manoet sdr. Thamrin, ora mengkono. Panggilingan ( rijstpellerij) enggonne toekoe ana kang moeng f 2.10 A f 2,60. Mangka pamrentah enggonne toekoe saka panggilingan A f 1,15. Dadi kaoentoengane pang. gilingan f 1.85 nganti f 2,05 per quintaal. Sapa kang doewe panggilingan beras maoe7 Doedoe bangsa Indonesia. Dadf bandha kang disedhijakakt kanggo toekoe beras ora mleboe ana ing dbompete kaoem tani. Tjoendhoek karo kang dikoewatfrakt denlng sdr. Tbamrin maoe.
Bab iki ora ngepleki karo I djandjine Pamrtntah anggonne arep nindakake polltiek karahardjan. Theorfe Ian praktijk ora ke-plok. 1
Pamrentah wis mboedidaja I ndandani tetanene rakjat sarana nganakake . landbouwvoorlichtingsdienst. kang diwadfibake mtnehl seaoeloeh keprlje asillng tetanen betjik.
Nanging bareng Pamrentah doewe kaboetoehan toekoe beras, teka ora toekoe doewtke kaoem tani kang diwenehf sesoeloeh maoe.
Oetawa marang koempoelane kaoem tani.
Dadi kang aweh sesoeloeh Ian rerfgen moerih betjike pantnan : pamrintah dhewe, nanging kang rekasa kaoem tanf, dene kang oleh • aoentoengao: peroeSDhain r lfstpellerJj ~angsa mantja. -n-
8 0 E :a A B A J A.
'l'elefoon Red. lan Adm. z. 3 '8 9 ..
tnnpn nernngnke snbnb-snbab6.
~- -~~-------------~--~~~-
Pangastoeti sarta koerban. So-dioti ,,,,{,,,
ING antarane bangsa kita isih akeh kang gedhe pijandele marang pasinaon bangsaning kanoeragan. kedhotan, goena pangasihan, djapa mantra l.s.p. saka dhoekoen-dhoekoen. Pangojaking kabisan mangkono ikoe kanthi pangarah. soepaja dadija wong kang sekti, woeled koelite ora pasah tapak tilasing pandhe sisanin9 goerenda.
Jen dilaras dhodhok selehe. rsaling pepenginan mangkono maoe' saka sebab salah kedaden denlng lelakon ing padhalangan. kang njritakake oepama ana satrija bisa maboer. ambles ing boemi, kali'i 1r.9 gegaman l.s.p. kang asale saka magoeroc. Gagapan mangkene iki kaja oia akeh mlestde. ngelingi jen tjrita wajang ing tanah kita 5ocmrambah ha· nget anattt.
Toemrap .,;: ·'n~ i<ang bisa milila Jan njilahake. pantjen migoena~i. bisa oleh ko~r.>iia roepa-roeJ1a lakoe ala Jan bctjik. Nanging kangg'> , ... \Jn'.) k;;ng gagasane ora bablas. j&1 mocng andfog goc-
UOl'JOU"'fO"'. Kang diarani kaoetaman moeng aaprakara, jaikoe koerban marang djagad.
(Maha Barata).
moen, dene ana wong diobonn ora 9·=~~n~. dii,-:cdoek ora boe· sik l.s.p. Roemasane. apa kang dideleng n.i:lta. c.pa l<c.ng dido· ngeng:ik·~ aria. pttll:c.kanc moeng: ananc ditjr:takc;k-: bijcn-bijene jn ana temenan. Apadene kang saja gawe 5engseming ati, awit wona r.::!J ~1'kti sckti maoe jen perang mesth• mcna1:a. b:sa dad i ratoe, ol~h nagara. mbopong poetri I.I.I. l\lf ~•~a saka iA:oc. noeli kepengi l tir..,o? !
Sanadjan imiki djaman kcmadjoewan. ewadene pijandcl mangkono ibe isih ilna. Ian kang ora pratjaja ja ora koerang. Ora pratjajane a.".'I kan~ noangyep jen ikoe : ngaJdW~rn . unnsens, nanging OCR" ana k:mg darbe pancmoe jen ikoe maoe moeng pralamhang.
Kang arep dak remboeg tcroes. jaikoe prnkara won~ kang padha sinaoe kanoeragan awoedjocd : kedhotar1. 9ocna pangasihan l.s.p. Akoe ora arep mbcbcr kapri jc tjarane wong arep magoeroe bab ii:oc. Ian .1koc ija ora arcp nggrc-
MEMIKIR bener ateges oerip b ner. Memikir marang kabeneran ikoe noedjoe marang kang bcner. Kabeneran ikoe hakekat: kesasar ikoe wewajangan. Kabeneran ikoe tjahja. dene kesasar ikoe pepeteng.
Samoebarang kang kita ga joeh koedoe ki:J ~oedidaja temenan . soepaja kita oerip mawa tjahja Pepeleng 1koe ndjalari mamang; mamang ikoe njalari beblenggoe. Beblenggoe ikoe nd jalar i bilai . mcmala Ian pati.
Ajo padha ngedohl pepeteng marga kcsasar maoe. ija lcang ndjalari beblenggoe. Woesana ki· ta hakal merochi kabeneran , Ian kabeneran ikoc bakal mardilcakake kita.
-o-
dph kap1 ijc :jarane m.ed jang Ian :miat masroct kang dienggo oetawa lijane. Kang preloe padha disoemoeroepi. jaikoe wohe pasinaon maoc tocmrap kang nglakoni sarta toemrap bebrajan.
a. Toemrap sing nglakoni : Marga saka ngendel-endelake kanoeraga r. kang wis disinaoe. sering noewoehake watak brangasan. djocbrija, kibir, dening pangras;.ne kabeh wong mesthi .. vcdi marang dhcwckc. ora kena katjcnthok temboeng saketjap.
b. T oemrap ing pasrawoengan noeli bisa gawe retoe sanadjan mocng tjilik-t jilikan . ka i;?ta : geloet. batjok-batjokan l.s.p. Dadi paedahe marang bebrajan nihil.
Bijcn karo .saiki sedje d jaman . serlje lagejan. Kanggo sniki ora ana paedahe. apa toemrap bijen migoenani ? Oepama ing djaman bijen anaa tenan kawroeh kang mangkono. ewadene doeroeng kena kanggo andel-anclel ana mg pasrawoengan. Toemrap wong kang mangerti marang djedjer sarta wadjibing oerip, isih prcloe migatckake marang loehoering boedi sarta pakarti kaoetaman, tin imbang sina<'e bah sing wohe gawe pitoena. ~e1agint wong marsocdi kawroeh roepa-roepa kang migoenani bac jen ora bener penganggone. marahk~ gaw~ heka, apa maneh bab sinn tetela mbandahlani. Af
Won kf'·· gt •• 1 s · •~ ... n.1w1 m~· hai"" j:ri : .. JXlenapa koel.t s.1g,• i s.:iwnu
dha-padha ora preloe migoenak.ake goena pangasihan. Kabeh maoe betjik siningkirake. dalan moeng ana sidji jaikoe : nindakake kaoetaman. Ora moeng sapisan pindho. ping teloe. nanging salawase oerip.
Wong kang nalar, ngarani kawroeh-kawroeh bangsane kang dak kandhakake ing ndhoewoer maoe nasar. Kaoggo lair tanpa pakoleh. kanggo batin ditoedjokake rehing kasampoernan. oega moeng ngaling-alingi padhangiog boedi. Mangka wong sing kontjatan padhanging boedi mesthi noendjang-noendjang.
Ojapa mantra lra pasah maranq woog kang dhasare rahajoe iog boedi. Kita kena ndedonga ltaog ateges panoewoen oetawa pepoedj1 marang Kang Moerbeng Oerip. amrih gawe rahajoening akeh kaja kang ditindakake Mahatma Gandhi. d ier ikoe dadi soroting boedi loehoer Ian ati soetji. ewadene jen ora disaranani panggawe. oega mcksa tanpa paedah.
W ewarahing agama. kitabkitab soetji, wedha Ian wewoelanganing poedjangga. wis akeh. tjoekoep. kanggo toetoeroetan nggajoeb karahajoning oerip. Ora bijen oetawa saiki oegerlng lcaoetaman moeng sidji. jaikoe : koerban marang djagad. Sing sapa wis njata-njata netepi ka· oetaman Ian kasoetjen. ora soesah wedi marang wisoenaning lijan. ora soesah koewatir digoena gawe l.s.p. Kabeh maoe bakal bisa leboer dening noeraganing kaoetaman. mangkono lakoening para soedjana mradjajeng westhi an~gonne. mbengkas godha r~n t ja n a.
hari11,
~m!Mntoc ~<
-o-
\\';tr11,1a<' sa1k i ilflil 26. M a h Q) , ., .
. .ijogjani, nanging saking tres-1: :!11 .! mantng poetra. woesana· minangkani. R. Bomantara kinen ndherckake tedhak menjang kaswargan. ocsoel marang Dewa.
D. Setyaki datan etja ing ward;1ja. sigra tindak mring Ngamarla. arsa atoer oeninga mring Praboe Jocdhisthira.
TOPENG PROENGGOE o;ed;er ing kah;'angan: Sang-h;a·ng Goeroe. Narada, Brama,
Reboet deg kepengin dadi senapati.
- o-DJEDJBR ing ncgarn Dwara
wat i. Pr a hoe Sri Bat :1ara Kresna. ingadhep R. Samba. Setyaki apa
dcne patih O edawa
Bajoe, Ian Sanghjang Jamadipati : kagegeran dening anane gara-gara ing ngartjapada soemoek soendhoel ing kaswargan. Datan antara dangoe praptanira Praboe Krcsna. oematoer mentas kapothahan ingkang poetra njoewoen dadya senapati No. 2 Bethara
Ian para ':oeroe wis mesthi datan nglilani. wa1loc wan nanging R. Bomantara meksa
meksa. jen ta tan linaksanan ltahjangan bakal dileboer. Bathara Goeroe soewe-soewe minangkani. oetoesan Sanghjang Narada. Bajoc Ian Jamadipati. klnen tocmedhak ing ;~ :!japada ndjabel kekantjinganc R. Gatoetkatja. noelja bodhol.
tfowa pepak andher ing pnsewakan . Goencm: Jen Paboc Kresna mentas katimbalan
marang kaswargan. kinen nekseni bakal djoemenenge senapati ing djaman Oetara-kandha (Baratajoeda). Lagja etja imbal watjana lcasaroe praptanira ingkang poetra R. Bomantara. sawoese mangoeswa pada. noelja matoer. sapa kang bakal dadya senapatining prang bratajoeda. Dhawoeh pangandikane : Tan ana lija kedjaba I R. Ardjoena 2 R. Gatoetkatja.
Kotjapa ing Sawodjadjar R. Gatoetkatja kang lagja gerah gringsang. lar,ja ngandikan Ian R. Sadewa a·:sa loeroe oesada. Kasaroe rawoehe para Dewa arsa ndjabel kekantjingan senapati. R. Gatol•tkatja datan soeka. wasana dadya _t.>rang. para Dewa kascser djoerite. R. Gatoetkatja Ian Sadewa teroes tindak menjang Widhadha. pertapanc Begawan Seta.
Ojedjer ing woekir Retawoe. R. Bomantara kagJat mijarsa i Begawan Abijasa ingadhep R.
jen kang djoemeneng senapati I .i\rcljoena. ingkang lagja -njoeno 2 R. Gatoetkatja. dahat m~- ; woen : kersaa Sang Begawan tinri ino tijas. Sigrn mothah mrlng 'I d.ik menjang Ngamarta. Begawan kangdjeng rama. kinen njoewoe- , Abijasa noelja mandjing marang nakc djinoendjocng senapati. Ing I R. Ardjoena tindak marang Nga;:1 ~ :; : ·:.- : r P ;::iY.'~ Kr,•r.1 n datan marta. arsa njirep dahoeroe Sena-
a 1 .1d.1-:id a a ri·p nqilnilk.i" ;.n ""'" " Sur~·a \\'irawan. MIX'ga-moega t ngga' '11 .. lt •11 ··. :::1 •11 •' ,, ,,,,: i/,j tl i/• l lJ' l•'11, .1 i ,/ ' ,1i 1"J 111'1rt! j1('ril l> jr p11 11 y . ::111:11•1 ·
Akale wong kang arep ngedol babine koeroe 1oepaja malih le111oe, .~11rmw rlie11tue paki .... ta won.
-o-
pati. Katjarita Praboe Kresna Ian
R. Bomantara kanQ lagja ngcepaja R. Gatoetkatja. Ing kono trawatja ing paningalira ga'ib lamoen R. Gatoetkatja saiki ana i:l \J pertapan Widhadha, nanging babaring lelakon koedoe tlndak menjang Ngamarta dhisik. Sanalika' Praboe Sri Bathara Kresna Uwikrama dadya danawa sagoenoeng anakan gedhcne. apeparab Oitya Dewakoewara. t..: roes tindak mring Ngamarta.
Ojedjer negara Ngamarta. Praboe Joedhisthira. R. Arja Werkoedara !an Nakoela, goenem ka . hananira R. Gatoetkatja. Kesa. roe praptanira R. Ardjoena apadenc mijosira Begawan Ahijasa. katCJt>ngka maneh praptanira R. Setyaki, gita-gita matoer lamoen lag j.1 ;ma wong oesoel ndjabel kckantjingane R. Gatoetkatja sarta asneng pamrajoga soepaja padha djaga-djaga. R. Setyaki noel· ja dhinawoehan djaga ing seketheng I, Ardjoena seketheng~ 2.
Jekti datan antara soewe Detya Dewakoewara prapta, ngakoe saka ncga~a t:oewamiring. Ing ha· tos bang'.!t getoene denc R. Arja. Sclyaki w is a:m ing kono. Dana" a ndjalock lawang arsn ngabjantara Nata perloe njoewoen djimat Kalima-sada, pinenggak dening R. Setyaki dadya prang. R. Setyaki kasoran, noelja genti R. Ar<ljocna Ian R. Werkocdara ija pad ha kasescr. Wekasan bisa sowan marang B. Abijasa dlan Praboe Joedhisthira. apresadja arsa njoewoen djimat Kalimasada. B. Abijasa datan kasamnran apa kang bakal kalakon. danawa pinaringan sepatoe wadja. Danawa teroes pamit, arsa ngoepaja R. Gatoetkatja .
Katjarita ing pertal?an \Vidhadha, Begawan S~ta ingadhep R.
ugustu 1939 .. PANJEBAR SEM/\NGAT"
Gatoetkatja Ian Sadewa. kang lagja njoewoen pamrajoga kaprije kang dadi kcrsaning Dewa arsa ndjabel kekantjingan senapati. Begawan Seta ngandika :
.. Koeloep G .1thoetkat;a. djeneng sira adja was soemelang ing wardaja. djoemenengira Senapau ikoe woes mitoeroet marang darmaning oeripira, moehoeng saka kersaning Djawata minoelja. Beda Ian Bomantara. oepama kaleksanan djinoendjoeng senapati ikoe isih kebak pepenginan Ian ndoeweni pamrih ginoenggoenga. Dadi enggonne bakal koerban ma rang negara ikoe ana gegajoehan kang mikolehake marang dhiri pribadine. Soemoeroepa : sadjatining koerban ikoe penggawe kang sepi ing pamrih. Moela sira datan kena mijar-mijoer ing pamikir tjepakna raga djiwanira akarja laboeh marang negara. Ing mengko :.adhela maneh bakal katekan tiwikramane Praboe Kresna dhinerekake R. Bomantara. arsa njir nakake djcneng sira. Mcela sira ing saiki soen gadhoehi adji N;trantaka. soepaja kalis fng pati.
Lagja nengah-nengahi imbal watjana. kesaro~ praptanira Di ya Dewakoewara Ian Bomanta
ra. Soelajaning remboeg R. Gathoetkatja prang Ian R. Bol:lantara. Perangira tandhing tan ana kang kasoran merga padha dene kalis ing pati. Dctya Dewakoewara sigra maringi sepatoe wadja marang R. Boma. kinen njawatake marang R. Gathoetkatja. B. Seta awas in g paningalira. jen ta ugantija disawatakc. mocla sigra maring i topeng proenggoe sar ta dhinawoehan jcn disawat sepatoe wadja koedoe dhinoepak sarana samparan kiwa. R. Boman tara kt>hlcrengcn dcning gcbjarinu
kang top~ng. panjawatira noc nak-noenoek. sigra den tampan i sarana samparan kiwa. mentjela t ngenani Detya Dewakocwara . malih dadya <i ndjang~ we!; i Ian Danawa badhar dadi Prnboc Kresna . Andjang-andjang wesi teroes tiila mpan dening Bat hara Brama sarwi ngendika :
.. mBesoek toemoeroene andjang andjang wesi jen ana lakon : Samba radjah, ing kono patine R. Bomantara" R. Bomantra tcroc:. ruatoer mring kandjeng rama lamoen datan bisa ngajoni joedane l~. Gatboetkatja. mangkono cc9<1 Praboe Kresna ngakeni ing kaloepoetane. Wasana kabch padha tindak menjang Ngamarta , arsa minta aksama marang Pendhawa.
Djedjer ing Ngamarta. Begawan Abijasa. pr. Joedhisthira. Werkoedara, Ardjoena Ian Setya ki. goenem nggetoeni maraas lekasira Pr. Kresna. K;1toengka praptanira Pr. Kresna . Sima, Ga- I thoetkatja 1an Sadewa. Pr. Kres- 1 na njoewoen pangaksama Ian sagah ing sadjroning Bratajoeda bakal dadi kendhalining Senapati: Woesana, padha mangoen boe djana andrawina.
(Tantjep kajon ) . SOBDARSONO.
-o-
'
KANG kita .mggcp radjabrana adi ikoc. loemrahe : nms, pitjis, inten,
''~~= u ... ,_·::, I k d ~ .... ., 11\J mang a ra jn-br;111a ikoc ora lang
\J<!lllJ . Bisa oc.-ga kiUllJ diwarisi ora bi~a migocnakak.:. bed" Ian radjabrnna kang a wocdjocd piwoclang i1di Ian panglan tih kang
bctjik. tl"rtamtoe b isa mocljakake.
'm•••••••••••••••••••••••••••••••••••••• n • r.1 TOBAN INGIN ROEMAH SENDIRI???• • • • PiNDJM vlt'.N TIDAK DIPOENGOET RENTE TOEAN BISA DAPAT • 1
• DARI BANK .,8 E R I N G I N" •. ~ .
• .·n j1111p;111 d idalam waktoc j.mg p~nd,• k ~ab:u1 boda:i · •
NI f 1. - bisa mcndapat rocmah schargu0
f 500.- • m • !II f 2.- bisa mcndapa t r~mah scharga i ' 1000.- • II dan srh•rocsnja sampai 11eh;1rga j 5'. :xi. - • • • • 'OEPAJr\ TOEAN UISA l\IEMBELI ROEl\IAH DE:-IG,\N TANAl·I • 11 l\ llLll..: ( OESAI IA l. HA ROES T OEAN MASO EK DI .. BERING IN" • : TIDAK BiSA DENG,\~ DJALAN BOU\\ KAS DARI BANGS.I\ ASING : • K··t.- r•11111.111 ll'hih lm1ciju" t p.1da Dll~ECTIE . SCHOOL\VEG u. TEI.I ' • • -!< '· ! :OGOR. a lau ai)cntcn. • • • • Dimana hclor1:1 ad~ il!JCnt . bis,1 diada kan •
• NI\ SO\! rat nwnjorr,11 HAROE::- d1satai fr;111,o go.- ri.1 dj .1w.1h,111 II : n!DALAM \V AK TOE JANG PENDEK SOEDAH : • MEMINDJ;\MKAN f 16.l100. - . •
~-~ · ~~ ~e"~ g s~•~•a •••••a••••••m••• a••m :
NOELOENG DHIRI PRIBADI.
W crdine pamimbasara bab iki. -o-
SA WISE wong padha ngert i marang pin ng-pirang dhidhikan, mbandjncr •;oe111 o;:: roep jcn pang
goelawenthah kang betjik dhewe ikoe zelfhelp. gampangane: panggoelawenthah mara ng kapribaden oetawa man-
d~iri, ora mboetochake marang puoeloenganing lijan . I
Jen digagas kang saternen-temene mokal jen ana wong ora mboetoehake ing lijan. Mangan, liragy ih. thcngoek-thengock. toeroe. mlakoc sapanoenggalane. kabeh mcsthi koedoe nganggo pitoelocnganing lijan. Awit ora baka l bisa mangan . jcn ora ana ~ari kang ~ sale saka ga bah ka ng tmandoer mg wong , saband jocre tinandoer ing wong, sabandjoer pa ri dadi gabah. gaba h dadi be· ras. bcras dadi scga. kabeh ora sepi saka pitoe loenganin~ lijan, man gkono sapepadhane. Nang ing tcmboeng or.:i mhoetoehake pi · toelocnganing lijan, toem1·apin9 pa nggoclawcnthah ikoc karepe ora mangkono. Apa -apa kang bakal ka nggo awake cl hewe . sing mcsthi bisa Ian pa ntes dila koni dhewc ora preloc kongkonan ing lijan. kajata toe mrap bo t ja h a rep mangan koedoc bisa ndjoepoek d hewc. octawa ta ta-tata dh ewe . dene tocmrap wong tocw<1 nad •an rn ang<m ikoe ng anggo d i. la fcn i. ewadenc Ol'il njoelajani prnkar <! zl.'lfhrlp maoc. Jen pa ngan ka ng d ipa nsa n ikol' olchc golek dhcw e. njamhoetgawe kan -1hi ng reka. a , om nd jaga ka ke pit oc loc n ~Fm i n g lii a1: . ndjcc jalock o;.> tawa li ja-lijanc.
Akeh bang<:a kuc ka ng ng goclawcntha h ma ra ng anak~ wiw1 t tji lik nga nti torm eka torwa ora a na ocwis-oC\\ is · . d iahra n ~1 ka trcsnanc. kaja ta: nal ika tj ilik diingon i. d iwod.1 119 woeroc k did jaga knc\\ aras;111c . l'llZ . en: . toemcka toewa sanadva n wi-; n jam bnctg,\\ve dhc\\!c , ;;•n ngc rti pametocne morn!'.J -a th ithik . orpamane mocng t jol'kocp ka11ggo ma ngan Ia n n jandhang-sa wa1,ua. l'nfHFl l-cngoal mesthi mhandjocr d ioerocni. O ra r l''l'll !l a wocd ioed matt.> ri<' el hac. 11 ;111 !1ing more('! ija kocdoc-kocdoe i'iih mhij<in oe . woedjo de ngg 0nn c lhe mcn toe- • 1ocr. s ·cngt> n sai ;111ol'ngg.1lanc.
Mocnggoch pa ncmoekoc . karcping pd nggoelawenth il h ikol' o ra manglcono.
Kaua J .
Jen kita njawang goemelanng kodrat, manoek, p itik , kewankewan sapanoenggalane. oeripe ija ora tansah dadi gawene wong toewane. l.\.lanoek kalan~ is ih pijik diloloh dcning bijoe.nge . nanging bareng wis w1 wi t b isa ma ngan, ija rr.ba nd joer golek panga n dhewe; piiik nal ika is ih koethoek jen sabn mrana-mran a karo babonne. tuc:roe didhekemi, nangmg jen wis wantjme bisa golek pangan dhewe. dipemlel i. soepaja mbandjoer Lisa pisah tjetjeker dhewe, mangkono oega kebo, sapi sapanoenggalane. Dene toe mrap manoengsa oenimat ka ng locwih sampoerna, jen tjaranc pa nggoelawenthah ka ja kang dak t jaritakake ing ndhocwoer maoe. roemangsakoe koerang pra joga ban get.
Anak. kalane awake doeroeng bisa ngglawat pantjen preloe banget oleh pitoeloengane wong toewa, nang ing sawise bisa roema gang . pitoeloengan maoe koedoe tansah soeda-soeda nganti bisa mrartasi dhewe. Mangkono oega toemrap pikirane. nalika nalare doeroeng d iwasa , pcrloe banget koedoe tansah oleh p itoetoer. nanging lawa s-la was sawisr kasi noengan kapinteran Ia n pangala man roepa-roepa. wis o ra preloe maneh olch pitoctocr. Bcner loepoet. ala-betj ik. begd ja- t jilaka wis dadi tanggocng ane dhewe .
Jen kita pa ra iboe pad ha b1 ·a njckel poet rane ka ja mangkono. temboeng zclfhelp maoc mcsth i bakal awoh kang m:1remake, ora mandheg ana ing teremboengan bae.
SITI HADJIDJAH. -o-
NGGLADRAH. A I i : Apa bener dhrk Pasnr m;,l,.1u
lta~ ana matjan octjoel ? 0 e m a r : Bt.'nt.'r . lllillah .1k~ 1a
ogr6wangi njekl.'I.
A I i : Sadj3k.:i ko k IJ0t.1:h0c· :.·c .. ·:i apa nijat . .. . . matjan kt.'tawa ?
0 e m a r : Do .. ·do..- matjan k,· 1<1 " -rMnging ma tj.111 .
PINTER NJO'AL. P a m a o (socgih ) : \\'rochan.1-
mol.' 1 ... ka n\JllO:l" ah.,,· k~nH\ 111,·k"l him · dha ikOI.' lu ... w1h .mud tin1mbang r.alik• nggoh:·kc.
K <! p o n ct k .1 n J.:·n p .1111.m r~ ·
lllil lll)S<l k.1111]«1.in llJilllp."il . 1Jllll'! p ,1!1\J.
,-\cdoc/0t r-~cd(J( locr .~nr71ir tt'fll'(Jr1111: II. I. ('. Alal<tng twlikanc ngocnta p11/d 111m1alwf1'. oc tnr.~a 1111 r /:any 11wtlcg s11kn. s<lr. Soerjow¬o ·1an 1'jnkl'n.~ '' dnn11n m t1 j a11g ko11r1ri.~ /l. I . C. ing Ka.ndangan. pad-ha
1;w111 pi ~· d!i i.~ik .~nccljrm1h i11r11>11.~arrjtrnd Dr. SotJtomo.
····~······ ... ·················· KETJANTIKAN ....... . Di Europa Nionja-Njonja dan Nona-~ona sangat gemar dengan mode-mode jang modern ocntoek menambah ketjantikannja. Di Indonesia Ent ji.;-I!ntjik dan Siti-Si<a tidak kalab kegemarannja : selain oentoek mempertjantik diri. djoega menoendjang kesenian Indonesia.
Mintalah Batik Tjap Oekoer. jang selainnja diktsrrljakan oleh kaoem isteri Indonesia. djoega selaloe diatoer dengan tjorak-................................
BOEKOB-BOBKOB. ,,Morale ea geateUJke habewepealag" alt lllemtetilch oogpunt, cUnJag R. A. A. Wlraaatekoaaeme, regaat Bmcloeng, aaka llllem-lfadle.. dab S.adomg
Saal .. moreele en gccstclljke herbewapenlng" lkoc Ing wektoe lld aoal kang anget.
Bockoe tjllik kang klta tampa lid oega ngandharakf hab pambangoen poesaka batln maoe, kawawas saka b-I... laman. Ing boekoe kono katcrangakf m• nawa bedhaml kang dlgajoeh dining woag-wong IJd tJak-t)akanf kltroe. Anggonnf nggajoch bedhami maoe bettk6 wedl perang. lkoc kl~roc I Jtn alasant anggonnf kcp6ngln bcdhaml lkoc mocng marga wtdl perang, tangt h blsanf k• aembadan. Pcp6nglnan bedhaml kocdoe toewoeh sake atl wtnlng Ian bnggo kaperloewanlng bedhaml, om des vrtdt• wlllc. Andharan Ing bockoe lid dlterangak6 aarann pasekXn·pasekKn dhawochlng kitBb Koeran.
BANJAK TRIMA KASD-1. Jang hcrtand;i tangan dih;iwah inl sa·
ja J\.bdoel Sam50e, Kcdocngtjowcbtr. 22. Soerahaja. Mencrangkan bahw,1 saja mendapat sakit peroet dan plnggang : I badan lemb.-k na f~oc makan tidak ada. I !Jl"metl' r, ti;i p-ti;ip har lidak koerang J of 1 kali OOl'ang air. Lamanja iloc pt·
njakir :-:: 1 taoen. I lkrohat dinmna-mana dan mak;in obat
matjilm-mat jam lidak hrrh:iuil. KemOt' · dian s;ija dt BEHANDELD (di magnc· tiseerdl 8 kall oll'h T Ot'an DJOCO. Tabth OccultlM. di Ojagalan 2/19. Soera· ba!a. sekarnng ltoc pcnjakil relah lenjap sama sckall.
Aras inl pertolongan saja atoerkan berlboc hanjilk trlma kn•ih.
boll'h dibllnng hllang sama aekall. J\ tas dja.om toe an tad I terhadap dirt
sa)a, sajn 111' poetoes mcmoedjlknn, olelt karrna saja ~rtJaJa bahwa bellau ltor nfataZ mrmraenflli bkoeatan dan kcpan. clalan (ketjakapan) dldalam perkare •assage.
Sala teurhoet dlatas, J\BDOE.L SAMSOJ!.
•••••••••••••••••••• .Vrr1il.-rrnl.. P. R . Al. T . f;, (ln11•I kot1grr., in.9 pflwJntan T . 8. Pn~nr p ,,,.., Solo. Sau,nlara u r11r (f11 tte kang dnr.r?t tt!/ bali, grJwl. pcngofo11.
(kirintOA pemb1111foe 1'llo).
JOHN TBMPJ.ETON. ~ .bgela C.Ulonle (Ame-lb). ·····-··---·· .. ··
t 9 Augustus J.939. ..PANJEBAR SEMANG'AT" Katja S =-~------------~ ------------~--~~~~~~~
CORRESPONDENTIE CLUB.
Golek djodho kanthi lajang. 06aJag1 LO~M MIN NOE.
-o-PRAJITNO lag! .. ndjudah Grcslk" : uJas-ajasen I Kathlk nganggo banget.
Dillfl Minggoe, wajahf! djam 12 nwan, punas6 lja.. .... banget I Prajltno loenggoeh ngadhep mc!dja toells Ing kuman!, the1"1ger·the11ger karo "lgawasakc! wong llwat Ing ratan saka djendh61anc!. Piki·
r6 boetheg, arep n1ematJa N'OS·arasen, agadeg ja .• •• .• aras-arasen. Ang!n nljoep, loeme~ Ing 1jendhl!la, dolanan Jtaro dloewang·dloewang k.1ng dltoempock ana Ing med • dlseboel ftadha mabroeng agebakl 'lcamar. Prajltno ora obah. moeng klungopan, ljangkeinf mangap amba. Antaranc! dloewang bing maboer maoe, ana sldjl kang nampeg raln6. noetoepl tjangkem6 kang lagl k!angopan. Mak...... ha-ep ! Prajltno kaselak, wutoek ndjegil, dloewang kang nfmpel Ing ral. didjoepock, dldjerfng Ing mc!dja, mhandjoer dlwutja. Saki11a bae mrlpate njorot, lambl!n6 m6sem, awlt dloewang kang dlwatja maoe lajang s.1ka Mlenhartaft. .. .. . arfkf!.
1>11111/!J(;(l/i{: ing D(lnZifl mrih11 b(l .;s(ln .\"azi.
Saka pepoen1011ing atinc. Prajitno 1·
ar~p ~nwe l.1jang milrang _ s.1119 njOl". ga· we ln1ang panglamar. nw1t sakn rocma· !l.1116 dhl-wi'ke .. tidak his.-i hidocp layi'' jtn ora bareng karo Mienhartari : Eng· gal ndjoepo.!k dlO\'wang Ian mang~i
mbandjoer miwlti nocli~. Adat ~ahen jl'n njeboet Mienhartati nganggo : .. Z.-er GL·achte Mejuffrouw", nanging ing sa· iki .. Zeer G..achtc"' ma~ dian~grp re oHlcicel. koedoe disa lini .. Mijn lwstc· ·. Bareng digagas rnanl'!h tcmbOC"ng .. Mljn bcstc" maoe i•• kocrnng mat!lis. awll temboeng ikoe kena ditol'd jok;1kc rna· rung sadhengab kilntjand. l\fangka kanr.· gone Prajitno. Mienhartati rnaoc locwih saku rnltra !Ol"mrah. kaja J i1erang.1k<' ing ndhoewocr pra:;asat dadi gug.111t1· Inning njawane. Moda golek ternhoei:g kang IOt"wih menarik, locwih hcha!. Ii · ncmocme .. Miln bl"~ t .- " diranti k;iro .. Mijn hilrtl•did'. ! !
Socwc enl)!)Or.n•' nodi• do.·r~:ig r;u:: ·
poeng·rampo.,·ng. Ll't !clO\' ll!l djam mil·
n~h g.iran p(·n l.19 i dis.'l,'hak,'. Ing mCdja ana tocmpoekan dlocu·ang wa:ar;i 10 kuh6t. kebak ditocli ~ i kal i·h. k;ing· go nglnhirakc pnnemo.•nl'I m;i rang ~ang
lamar6 lll ilOC dirampa kli jan rcnaning pent1galih. R?hning dl'l\'rocng taoc wa· 1 no.!h. Mienhartati.- kr pfogin wcroch dhisik karo bakal bod jom'. n11 irns kanggo ndjar kcnal soepaj,1 bis:i IJmb.1h ngra· I kctakc! cnggonnc sih·sinihan. )l'n Pra· jitno p.1ntjen surocJjock. rnakm M111g-9oe ngarep kim·kir.1 Jjmn 7. diato.:-ri ngcn~i ngattp bioscoop. Micnhartn!I bakal tcka nm.lfto. Kang\}-> tcngl'ran bl!n adja nganU kltroe. diatOl.'ri ngas!a kcm· hang roos sldjl kang ah.mg warnanc. KaJa "I"' bocngah6 Prajitno m11ika nampn lajang maoe soesah dlgambarakc Ing kenc. kira·kira hai.! ngloewihi wong ~n
nmnpa hoofdpri js lo:l' rij I 75000.- . Dina Sebtoe sore!. djam limn. P raflt·
no wis sedhija ngcntl'ni Mienhartati i11g ngurcp bioscoop. Sanndjan enm1onne kcntjan isih meng"o djam 7. nanglng kang'.)ono! Prajitno ngcnteni 2 djam di· anggcp doedoe upa-apn.
Kanggo samoedana. b6n ora ngetara· ni. dhl'weki mlnk<X'·mlakor. '11.'irot · 'll.·lrl
orn udoh saka gedhong bioscoop. Sahen ana kenja kang liwat. atin~ trataban dlklra Mienhartntl. Kembang roo5 kang abang warnanf! ora kari. dltjekel tangan tengcn. diajoen:?-akt\ A<.~paja jtn kang d1-mreni teka. gampang wcroeh karo dh~· w~k6. Prajitno mandheg. ngadeg ana sangarepc! etalage toko, lthok-4!1hok ndeleng barang-barang kang didhasar ing kono. nnnging njata nc! ndeleng .. . . . . "''a · j;mganc ing ka tjan6 tcko. mbokml'nawa ana k11ng ngoetji\1 .. anl. T in.!mocne kubth sarv.•a boleh. patjakanc ndandy ! Tjla:iane Gabardine. kleur koening gadhing. djasd dhawoek aboe·aho.-, h~mdr arrow made ,..-arnane creme. dh.uin6 nglewcr kiltonne tjakr;ik, djempol. bagoes pilih tandhin . A line.' lega. ;,Ion lac· makoe man(!h menjang gcdhong hios· coop. Saka kadohan karon ar.a l:enj11 loemakoe s;idjak marani awake. ba r.-ng ditamat.1kc. atinc! Pr;1j1 tno kaja ndjob · ndiola. kaja mbcksa Iago.: g..i<lril scs..~tl. awit kenja maoe ...... oega njl'k..-1 kem · bang roos kang al'>11ng "'amant'.
Gagasano! Prajltno : .. Ah genah lk.l bot jahe. Ajoen.! tikel llX\1 k:tro pan· djangkakoc". Dhadh.1ne d1pepe1 ng11ng· go laD\Ji11111e k.1ro pi!l.,n karo alok : ..Ht-h .... . . a!i .• 1dja gror.djalan. sing •a· bar . . .. . . sat:i .. r !"
Bnr<"nll kcnj.1 m;ioc wis tjcdhak. Pra·
jl!no mandh<"~1· r.:lo:r. Mong ~{llt'll."asake
kang k.idya Ro1 tih. ,1 li11.:' .iiwantk·wanek· ak.:. m!iandjo..·r n j.1p.1 . .. Hallo 1"
Alise sing rlisap.t !tang ndplirl t kaja remhodan f;i:igg:1 I "'?' ·m J:plr ngk.,.,.. 11g· .1ke m•·ndho..·" ~,·r k;1i.1 'l.'raagtekcn. s.;109 .1jo.: mband j.xr mtlll'lll k;uo mang· soeli: .. Ha llo r·
P•ajilno i~ih r.1longo. kt111•. liwat mhat joetakt\ l.11-oent'. or:i ltt adoh mandh<"g ngawe dhokar. n<X'mp.1k mhnn· d jocr locn!Ja. Pra jlcno enggonnc! ng:i1a1asakc k.:'dh~p lr~mak. Nalika bc-tjah6 mnoe n0t"mp;1k dhok.1r. Prajitno wtrlX'h ana dlocwang t jil ik kang roentoeh l'.1ka tnsch. ko."milir tormiha Ing lemah. E nggonnl! mbjoni Praiilno ndjoepoek dloewang kang rO.:'ntoch mao.- prasas.i t rin· dhik il50e digilik. kang di!j.-krl \isi te kaart t jilik, d~ne oenine : MiC"nh.i rt 1ti . Klodjbn Kldoel 18. H artelijke grlukw..-• schen I
Alchamdcelilnh. dadl ikoe 111a~ beMr Mlenhartatt. pantcs karo dteneng6. a j• r- ;1m!e1-lo.:we -mrraka ti. \ Vah rn1·
Katja 6 .. PAN)EBAR SEMANGAT" 19 Augustus 1939.
gonne ronuunis.:h lkoe, kl'~~thoek ora gclem sapnn, moeng kartjise bae dirocn· toehak~. socpaja Prajitno bisa \\'croeh marang adr~ 6.
E soek6 Prajitno nggoebel marang Ra· ma lboene, noewoen dirabekakc. M, • toer Jen wls doewc sir-siran. nmowoen socpaja cnggal dilamarak6. Ojcneng oetaw, adr~s6 Mlenhartati diatoerak-' pl· san. \Vong toewanc m4•loe boengah awit pantj6n wls lawas Prnjitno tinarl rabi, tansah mopo. mo.-b p11noewoen-' pol.'lril· n6 maOI.' ja mbandj~r dileksanam.
Gantjari1111 t jrlla. let rong mingl)O<' m11neh Pr.1jltno sida dhaoep k11ro Mien· ha rt11tl. 8,m·no kl'milntCn ditl.'mokak6, sa· plra ... ... kag1\t6 Pra ji tno. a wit Mien· hartatl rn11oe ora memp.:r loah.u pisan karo kenja kang dl\wroehi ;ma ngarep 9edho11g bl<>!coop.
Micnharta!I hij~n karo Micnhart.lti bodjone. kahch sarwa kosok balen. Jen Mil'nh.1rt.111 ngarep bioscoop pawakanc nawon kl.'n it. dadak Mil'nhartati ikl lrmoc boender rm' mper .. .. .. hand Wilt ht · auto. Roep;me ilia r, npa roepa ! Nanging kaprlle rn.1neh. kl'mbanlJ djag0t•11g dipoekll-k T jim1. har.1110 kadhoen11 di· kapakrlil ! Dhajoh<' toemplek bll.'g. aki·h hanger. Saantaram.' par;i tamoe kang <twl'h pc mb;igya h;1soeJ.-i jaik0t• SoeWiirti . kantjanc Mienhartat i kilnll men· taJ lod(](•. l.'nggonnc ~·kofah Rcchts· , . HOO\Jl.'~chool. Ian k.mg mentas ba. •Ji- • kirimr kartjls .. slamt't° ' dcning Mit'nhilr· 1a li .
l jil So..·wartr ikoe ... .. . kcn ja kang kl'· J>flhoek Prajltno ana ing ngarep hios· 'oop ka6. Nanging wong jl'n wis ti· nakdir dadi 5ak djodho ora lcena sl'lak. Kemant•' n .1111ar maoe u.-;1 ki111rn -k1r.1 .-nggonc ocrrp h~barengan dadak .itoet ro••koen . .1w11 Mienhartati h.·ncr roepn· ne ala. nangin J hl'hCll'dem' pant ji•n no· ml.'r wahid. 1mogonn.~ 1111 lad~ni Pr.1 jltno nd,·m .. 11.1k, k.. 1111d,1k r;md<ll'ke maran\} ;
wong to..•wa ra 'lim. marang mitrn karoch njtmanak, m<X·la ta akeh hanget kang ng.1lembana. nganti P~ajitno dMw~ llC)k kawetOI.' IJOl'nl.'m~ : .. Lawa tjillk ml •hOI.' gocw, . 5anadjan ala slthik djandji dja· wa!"
Tjoethel.
-o-
ELEKTRISITEIT ING NGO MAH.
Apa kang perloc kita soemouoepi. -o-
w AKTOE iki woes akeh kang nganggo elektrisiteit,ora moeng kanggo papadhang. nanging oega kanggo masak. setrika Ian radio. Sarehning elektrisiteit ikoe bisa ndrawasi . mbok manawa betjik jcn kita rada mangreti piwodang iki .
Kaja kang woes katocr. kabeh samoeharang. mitoeroet wewaton ilmoe alam. doemadine saka ittoom: atoom iki kena kapallhakake karo djagad kalawan rcmboclan . moeng tjatjahe remboelan ora mesthi jen sidji. Ing kono dja · gad karan p r o t o n, remboelan e I ck tr on. Woesana ing sabcn atoom ana elektron sidji kang gampang d joepock-djocpoekane. Barang kang clocmadine saka
,,Ngeati • Pandowo". INGKANG NBNGENAKBN KABOEDAJAN DJAWI, SAKING NEGARI
SOERAKARTA.
I/Ii i Wonten Ing pocndl-pocndi sampocn 11ngsal pangalcmbana saklng parn prljagoeng l~hocr toewln p11ra toe· wan·toewan. menggah sal!nlng per· malnanipoen sarta leloctjonlpoen lngkono anggemblrakaken penggullh. nanglng mboten saroe. Para muln pepak. djaler tstrl saml anoMI woelangan djoged lngkany asll. Pitroek SastrosabC:lo sampocq angsal pangalembana saking pocndi • pochdl. awlt prlgellpocn sarto loctjoenlpoen. wah mallh sinelanao woelarigan lngkang odl lochocng.
Para prljantocn Ing tlatoh Kedhirl, Kertosono sapltocroellpocn. kOl.'la atotrl mrlksanl.
. I • /JI/ i ••••••••••••••••••••
atoom iki ing piwodang elektrisiteit karan con Ju c tor. kajata manoengsa. we..;i, dembaga. J~n eleklron anst.:1 djoebat-djoebatane. barange karan i s o I a r o r . kajata karet. porselei:..
Teka kena c:!'la i<ok banjoe kali ikoe bisa mili? Saka dalanc nglondhor. Dadi rikating ilining banjoe goemantoeng ana glondoran. Mangkono oega elektrisiteir. ngendi-endi ana, nanging jen ora diilekake ora mili. Sa ki kang doewe wadjib ngilekake : pabrik.
Ing kono dianakake spanning ( saoepama banjoe d iglondorake), bandjoer elektrisiteit ing kawat mili. fen spanning moendhak, kita ndoemoek kawat. mesthi krasa la. ra tocmeka pati ( saoepama ba njoc kita keli). Spanning iki karaker Vo It.
v -· R • i (I). i kataker am per c. jaikoe tia ·
tiahing elektron kang ing dalem I i;cc. metoe paprasan kawat.
Jen banjoe mili metoc kalcnan watoe . rikate :ndthi ora padha karo jen mctoe kalena:l wedhi. Mangkono oega kaw.tt ikoe warna-warna . R karan rerendheting kawat. kataker 0 h in : Dadi :
Volt ~ Ohm ;< Ampere. (I.) Watt -:: . Volt . ' Ampere
Ohm ).' Ampere:! (II). Watt ikoe takeran dajaning
clektrisiteit (banjoe mili santer bisa ngoebengake kitiran!) .
Saiki elektrisiteit kang kita anggo, doewe spanning 220 Volt oetawa 125-110 Volt. sarta akehing ilen-ilen 6 Ampere. Mitoeroet wewaton dhoewoer. kita bisa nganggo daja : 6 ' 110 660 Watt.
Ing kabeh barang kang loemakoe sarana elektrisiteit, kita bisa matja akeh-sethithiking Watt. dadi kita bisa mangreti pinta-pin -raning daja maoe: kajata radio 50 Watt. setrikan 350 Watt. Ian kanggo lampoe 260 watt.
Kita woes mangreti. panas ikoe
oega atcges daja. moela Watt ja bisa dadi panas ( sctrika. masak I. s.p.) Saoepama kita nganti langkah saka 660 Watt. kawat bakal panas banger. bandjoer pedhot . Jen pedhotane isih tjendhak. bisa nganakake geni, kang mesthine bisa ngobong omah. Kahanart iki karan k o r t s I u i t i n g.
Moela kanggo_ noclak bebajtt iki, ing kawat diwenehi panggo· nan kang mesthi adjer dhisik dhewe jen nganti langkah sangk4 660 Watt. Panggonan iki karatl z e k e r i n g ( selaka ing porselein . katoetoep glas. moela ja woes ora njoemelangi: saka ndjaba ketolc.
. jen St>laka tjiblok a na kortsluiting ).
Kadjaba saka klangkahan . kawat pedhot saka samboengan ala padha bisa nd jil lari kortslulflng. Kabeh iki maoe ateges: · elektron kadjaba mili mctoe knwat. ncgfl metoe hawet ·ethithik ., K<unangka rcremlheting kawat loewih gedhe tinimhang hawa . Mitoeroet wewaton I. sareh dene V isih tetep 110 Volt. i kang moendhak . Mltoeroet wewaton II. jen I moendhak. 1N oega moendhak. moelo zekering bandjoer pedhot. Korl sluit ing kaja mangkene blsn ndrawasi. moela jen gawe samboengan kang aloes. sa rta kalebokna porselein apa bakeliet , kalrita stekker, contra-stekker l.s.p.
Samangsa kita boetoeh pepadhnng loewih saka 660 Watt, kira moendhoet ::ekcring rnaneh.
Ji>n kita tetoekoe · barang elektris. adja lali takon pirang Volt bisdne tampa Ian .pirang Watt dajane. Spannin~ barang maoe koedoc tjotjog karo spanning Ing ngomah. Jen spantllnge barnng lorwih saka 110 Volt. panggawijane ora kasil. 1en koernng. pedhot sakwat roesak.
Kitn ngalih koetha. hctjik jen enggal takon spanning koethn ing , kono, djalaran hisa oega gh~h.
Ewadene woes kebatjoet toekoe. ja ora soesah ~iboewartg. ( kajata radio: priksa ngisor) Sa-
19 Augustuis 1~39.
oepama spanninge koetha gcgedhen toemrape barang kita. kita bisa golek ichtiar. jaikoe weer. s t a nd Ian t r a n s f o r m a -tor. Namoeng regane weerstand larang.
Weersta11c1 ikoe kawat_ kang docwc R loewih gedht~ tinimbang kawat ing ilen-ilen, kaik<il nganggo trontong.
.a . .:=. rerendheting kawar Isela· ka 0.016 ohm, Jembaga 0.017). I :. dawaning kawat, d gedhe-ning kawat. •
Woesana R ·.- a (I: d). Mitoeroet iki. kawat gedhe Ian
Toeroenan. spanning koe-tha 220 Volt. spanning salah-sidjinino barang 110 Volt Ian dajanc HO Watt.
Pitakon : kita boetoeh weerswnd pirang ohm ?
Mitoeroer wewaton II : '110 '-:: 110 X i,
dadi i ~:- 'I ampere. Mitoeroet wewaton I :
220 .'":. r ' 4 dad'i r =- 55 ohm
Dadi weerstand maoe koedoe doewe rerendhotan 55 ohm. lki doemadi panas !
Transform<ator ikoe ing radio mesthi ana. kajata kanggo ngoedhoenake _spanning koetha. Jen spanning salin, kita kari njalini combinatie. Etres KY 156 bisa nganggo spanning 220"!"125 . 110 Volt .
Ing lampoe Philips kit:i hisa matia. Volt. Watt Ian dckalumcn. Lu m e n ikoe takeraning !loror kang ing dalem I sec. meroe saka lampoe. Lampoe kang oerocbe padha karo lilin sidji. nganakakc sorot 4 pi lumen. I tlekalumcn padha karo I 0 lumen.
...tlAN!EBAR SEMANGAT'' Katj cl 7
Ringkesan:
I. Jen gawe samboengan Ian sidhatan, kang aloes. sarta katoetoepana nganggo barang kang ora bisa kobong.
2. Jen kita pinoed joc tcles, a<lja sok ndoemoek barang kang amot elektrisitiet. Mitoeroet iki. djethetan lampoe ing djamban adja tjedhak koelah .
3. Jen tetoekoc sarta ngalih panggonan. adja lali takon spanning.
4. Sabisa-bisa kawat ing ngomah kalebokna bocmboc;ag kaag ora bisa kobong. SamMgsa aaa kawat pedhot ora ndrM.va. i~ l.arang. nanging tinimbang kobongan.
5. Jen toekoc rad io adja kesocpen notjogake spanning .
B.IC.P.H. DJATIKOESOEMO c.s.
-o-
PEPALI ADI. Lowoeng ginagas Ian di
rasakake. -n-
s,,k,1hl-h•' hillo\)Sil 1' .1111) 'LW Ml,1. ora 1111rl-wi•s m.ir:mg kah;man 10.:mrap pa16npim1~11 i1pi1 dene ora n.:r.-pi dj.mdjln•' tCK'mrap marang r;1kjal T1unl)kok . Ana· nglng ki1.1 ora lllJfi.'llOl'i.1. nr ,1 11.:tm·n. om mo .. ·pcws. Kita bi1ki1l 1.-ro..-:. I01.'m.1nda1111 herdjocwang. nganti kita ol•'h k.1menu· ngan k.:mg wekasan o.~t.1wa kt•p.-ks;i ki•· lah. nganli tanah ki1 ,1 r0t•sak kuhon11an
, ...................................... . • 'l'BTAP BBROBPA llMAS, TAPI HARGANJA SANGAT MOBRAH : • • • Pertjasan lapls-emP~ .~2 krc. (emas-oekonJ 1erh1kln meno.:roe1 p;:ndapa1an • : modem darl lngenleur English. Lapisannja-emas aloes en radjln, ko.:wat 8 • canggoeng 10 taoen (palce SMraManggoengan) dan b11rangnja mod.:1-ruodel • • paleng baroe (model 1939) . : : ::ielang_-tangan oeklran berkembang • . . . . pu .,,.,., I !I.SO : 8 Gelang ranll:i di·i1asln dengan rantel ketj!I boeat m.sdahon prr " k f 6.- • : Gelang krontjong oeklrnn herktmbang (2 maljam 6 sluk 1 1>rr .1.-1 f 1.- .• • Mad«is~ion boeat gelang-geloag rantel atawa ical<>er.11 ,, •• , 1uk / J - • • Rante1 kalorng model bldjl ketimoen atawa lain mO\:tl per 1tuk f J.- • : · ~a.arspel rO\'pa·nxpa rnotjem Preanger . . . . . . pn •luk f 'f.- • • l\o: i>dJak sp<"IJ roepa· rCX'pa matjem paleng baroc. (bnkol't : • r11111ci:11•1J per 11cl I 'f.SO • : Ranfl'i horloge mudel hmsa. per s1uk f S.- : • Rantei horloge pakci ~lemprl knop, per fluk f 6.- • : Di~11a djoeal. glwang markle~ bermata 11 hidj1 darl gosolc.111 bri!hant, : • tcrikat emas darl 22 lum1at harga s.1toe ·pasang . . . . . I IS.- • : Harya ter~t bcloem tirritoeog oakost kirim, bloc lririm ocw•ng d«uloc : • dapar onkosr kirim vriJ. • • Prij!K'nur .. nr bergambiar dikirim 11r11ris kaloc diminla. 8 • • : Goudsmedcrij • • TOELOENGAGOENG. : : .,SAFETY" • ....................................... : cv1,1wa bandjlr gi:lih. IM ii d " T s jlitn° 9 Ka i S.· lc l.
• Peadhocdhoek pu.·lo D Ji1W11 J1,1man
.. ~ad 16 isih kaja djaman M11dj, pan. fit·
1koe: kaoem d.sganu kang pmu·r. kaoc1n klajaran kang ga11ah. kao.•m kolonls• kan11 prdwira prakosn. Jt-n ii.1ik1 ~ndhoedhoek poelo O jawa dadi kaOi.•m t;i ni kang b6rboedi atinl'. ik0t· m••rka sak;i owahins kahanan kano h~hat . \'-'on11 Portt!gis ing abad man.• kandlm. jcn pendhoedhuek Ojawa lkCIC' : gagah. 1'110· 1Ji1I ntpsoene. seneng mO\·ruhak~ uerih Ian wani rnill l. I p r ll r I " s 0 r v i.' t h i.
• T alme ?<t1n11ran ;m1ar.in•· ka111j.1 l.m
rowang dipedhot di'ning papr;mgan. 0.-. ga taline katttsnan .1111. rane Inn.mu I.in lll'adon. S4'dodot'r karo edoi.'lt>l•r. dt· obong denlng papran11.t!I. Apa 1,1 kang di11oleki ~ Apa k;m11 diuajn,•h. o m;, . nocngsa ~ Dhoi:h mano.•ngs.1 1 1 A11a pt'r· Joenc ngrOl'Silk kc.>elhil killl\l endah . nl)illlti mkjat padha s;mgimr11 1 Apa m.·ro.1 golek donja kang uk•h 1 O j;1djahun knnll djembar ! 0 manoen11sa slra ! ! Dhoch manoengsa, padha nggol.:•ka haran11 kar.o soetji. kaag langgcng. Inn JM'padhang ' ~ (R a d 1 a A ~ u k a \\' ii r .1 h ,,. n al .
AkOl' ora kept!ngln M'll'lll<Wro.:·p .-nggonmor ndoeweni tht'ori•• p1rang-p1r,1n11 bah anan6 Allah Pnngl'ranira. Apa ptr·
1 loenc ngremboeg sakab he woelimgan kllng .1loes lim lo.~hoer bab m1111i. djl wa ' • Sntcmeni kang nomcr 11idjl, jalkcx• · •. N jamhoct;1g,1w'\ lcm11100 lcat>i.'lmnan. Ian dadijn wong kang oer.ima". Jnko.:~·i kang hakal ng11a)N11 kow6 m. rang lm· mardikan Ian katentreman. (8 o ,. J d h a G a u r a m al.
• S11kabehe manoeng:s.1 kang d •do.·11~11!.1
ana ing d jagad kcnl' ka n11 winnle m di.'· nlng samodra gt.!dhc pap. t ikOO". atemenc 5edoelo.·rmoc kah• h . 1.nn 5i1kal"·h~ apu b111~ kang kowi' or. 1wlem lmnogo· mm am1 ing awakmOl'. adj;, diummkakt< kang\lo of.Jong lijane. (I\ h o n g H u e TI o e}.
DOBROENG NJAT A. D i t d I aka : 0 . dnrlln\]. km\&! hotjil i:
PITAKONAN. T o Ill o Pak. p;1k. knwt~ .111.1 wt•ro.·1.
omahe Rad,•n \\'1d1010 • K .i 11 ti J 1 I .1 le n n 1 \\".• rcit·h •.iki.
k,,;n.• ng~l;in r .· ro.·~. 1111·1111u11k :h · n 11.-n. ,, mah r1~1 tdjo. fl\J••r•'P" .111.1 ·:; :•t\ dhm.1. Ora let socwe. T t,ml• 1'.1h m.m.-i1 . kL'!'k'·
S i n g d 1 k .1 n J h .1 n 1 . Mt thi lll·ae om ana \)lll,1h. wo1111 R.u11•11 \\'id1ri lkoe i1.s ... ... • 1kot lk1
EMOH KALAH. Si 1111 wad on l ljrbwi.' I: !\owe ikot
wong l;mang. n••r0t.•w.1 w.1t.1k.• ktswan . kt-wan 1l:IX' orn nuomb~·nuo>mh.- I"" rian · t jen ora ngorong ltmtnan
S I n g I a n a n g 1.wnrn11 mmo1·m · Benn kandhamot. 11.1ngm etu i1 . k wan-kcwan !kat• .11;ini:i ·ar;11111 q.1 • ·r;sn 1k0t• ij.1 JK"'I°'· kok ri'ro.•
-o-•••••••••••••••••••• I.AJA.NG:! maruny k1111. hN11k k,sn :1» · kak aos waf . \VangSM:.1n~ 1'.sk.11 kdp.1-t1ak 11111 rubn.-k .. lrore p.lnlt·n.i · s.1 · mangs.1 · mangsa wr: ana p11po1nr1 Lajllng kang m0t•ndh~1 11. angsoelan dh6we. koedoc diknnchr ni prangk•
' -- ' '
K_a_t1_·a __ s _____________________________ .. ~PA~~B~A~~EM~~~·----------------------~1~9....:.;;R~ug~u~s~tu~s-1~9.::39
................ PEROBAHAN BAROE !
SYSTEEM BAROE ! Modd barang-baraag baroe.
,. Tako Tompo·· Kalianjar KaUmecr g. 1/18
Socrabaja. MendjoeaJ barang·barang dcngan UUURKOOP c, A CONTANT.
-o-Dcngan persl'dinan barang-barang SC·
gala kepl'rloean roemah tangga. Bikinan dcngan model jang baroe serta mcdo?rn en nerjis rocpanja.
Harga ml'nocroel :aman, penitjilan rl· ngan. iloelah systcem kita.
Ojoega terima pcsenan menoeroet ke· hendak pl'mesan. Datangli1h. saksika:ilah dan slnggahlah di toko kita.
Oentock mcndjadl langganan kita sl· lahkan dengan scgala kehorniatan.
Mcnoenggoe dengan honnat DE EIGENAAR.
_ ............. .. ••••••••••••••••n•a
SPECIAAL TARIEP OENTOEK
PIDJOEWAt LAGL --
Pe:ienan f JOO.- kcatas onk~t kJrim vrlJ. I stagcn mcn)ankobar 25 ct., atagea hlas.;1 pandjang 6 M. 30 ct. Jang 9 M 50 ct. I locrik ngangrangan 30 ct., blongsong 90 ct. naftol 100 ct. d::n loerlk kembaag gedang 60 ct. I kain f 1.15, J 1.30, f 1.10, f I.SO, f 1.60, f l.iO, f 1.80, f 1.90, dan dari hatik f 2.-, f 2.50. f 3.-, f 3.50 CD
f 1.- . HOOPDKANTOOR TOKO PRIJAJI
GRABAG KOETOARDJO.
·••••m•••••••••••••·
; . ..... . ~ . . ~ .
i•:iiciii.,iiii:•t1.,~1ii9il.,.1•1.~~*W·'·H·itut.9 Kang kena matjak kabar Ing k6n~. moeng mllgl koelawarga (abonn~) klta
wac. Pamatjak6 tanpa ragad. • LAHIR KANTHI SLAMET.
I. Rudy Soebekti poetram: kakocng R. Soebarl Kasehatan 6 no. 2 nalika Mlnggoc !iOrc tm1ugal 30 Juli· 1939 Ing vrouwenkllnlek ,.De Twee krulsen" Bat;wlJ C.
2. Moeljo Socdarso poetranc wara wira Ambyas Martodiwlrjo, nalika dina Kcmis m.ilcm Djocm~ah tanggal 14f7-'39, djam 1. 1.ng kampoeng Rawa Tjepaka Poctih 2.
Ngatoerakt\ pamoedji rahardJa.
NAMBOET SILANING AKRAMA 1
I. M.r. Koesminah dhaoep Ian M. Soewano sedocloerc Adliman kw. no. 22968 nalika 20 Juli inp Godong Poerwodadi.
2. loan adhin6 R. S. Reksoprawlrodhaoep Ian Malimom nallka 29/30 Juli ing Bandoeng.
J. Kadarsi dhaocp Ian Socdarsono Adisepoctro sedoeloer6 kw. no. 23820 nalikn I Agocstoes Ing Toeban.
+. Mcj. Sochartini dhaocp Ian M. Soedewo koclawargan~ kw. no. 18021 na· Ilka 5!6 Agoestocs Ing Kampoengdalcm Toeloengagoeng.
5. Mcj. Socharllea dhaoep fan M. Soemadhl koelawargaat kw. ao. 18021 nalika 7 Agoestoes Ing Soerodaknn Trenggalck.
6. M.r. Soejarmi dhaoep Ian M. S~tardJo kw. no. 3515 nallka 8f9 Agocs· tl>l!s djam 8 sore Ing Sldolcarto Girlmarto.
7. Siti Socjati P. KrampeJan (Kelabang Tg. gondol) Jan Souono Rcbapoe· plto kw. no. 5911 (Kawatan 53 Solo) . djabe nalllta tanggal I Agoe~toes 1939 djam I awan ing Kel11bang.
8. M.r. Moellna (Wirjohadircdjo) Bendo-Parce, dhaoep Ian M. Moh. Ri· fai (Wirosapoetro) Sepocloe Madocra. nalika tanggal 30 Juli 1939 (Akat-Legl).
Ngatoerakil kasoegengan.
TINGGAL DONJA: I. Hara Kaslncm gcwezen mantri-verpleegster G. ·tN. Z. Toeban. adhin~
K. Ojojosocdarmu kw. no. 5837 nalika 16 Juli djam 6.3J esoek Ing sanatorium Ba toe.
2. M. Donomlmstro bapa maratoewane saha pak:!edher.~ Soemarsono Soc· rahaja kw. no. 9882 nalika 16 Juli djam 2.30 awan Ing Bodjoncgoro.
3. mBok Soatoprawiro iboene Soe.'<irno kw. no. 405 nalika 22(23 Juli ing Ngab~an Djokj:i.
+. lndratmo, poetrane sdr. lsmoetlar penoells I Parlndra Soerabaja nalika 25 Juli djam 7 bcngi Ing Kedoengklintcr g. l/5'f Soerabaja.
5. Radin Aloe Wiratmono, iboe gedhln6 R. M. Soedlro kw. no. 15169 na· Ilka 25 Juli djam 7 sore ing Poerwodiningratan Solo.
6. K. Ng. Kocsocmodipocro, kangmasl sdr. Socparlan kw. no. 13135 nalika 25 Juli djam 10.15 awan inn Lamonnan.
Ngatoerak6 bCla socngkawa.
................................ Curs us BEL AND A dan INGGERIS
Pcladjaraa dengan soerat (schriftcUjk).
; . Dokirlrn scmlnggoe sekali (seboelan 4 boekoe). Ti;1p-liap pcl.1d1..r.1n
! di1era11gkan dalam bahnsa Indonesia. sangat gampang dan rno.:u.1h d1pl" l.1djar1 oleh segala orang.
Pcladjaran bahasa Belanda tammat sampai No. 52. p.,.Jadjaran bah:isa lnggcri5 tammat sampai No. 32. CERTIPICAAT dibcrlkan. djika soedah ter:1jata pi:l,nlj11r ~i:lla dc1 n lw ·
ladjar dengan soc11ggoeh, telitl dan tjerm<il. Oeang l.1ng11anan tiap bah.ua J 1.25 cboelan, haroc~ dikirim ll'111h .t,1.
hoeloe pada :
Administratie .. P E N D I D I K A N 0 EM 0 EM .. POST BOX 26, - SOERABAJA. 18 ..................• ·~·~~¢~~····
I I I ' BALIWERTI 29 -- TELEFOON Z. 3383 - SOERABl\JA.
MENGOBATI SEGALA PENJAKIT ZONDER POTONG. Aambelen (Bawasir), koerang koeat bagl kaoem laid, pcnjaklt kmrjiog,
M:sak napas. medjen, pcntakit dalam, dan lain \egala peafakit sanggoep mengobatl ·ampai semboeh.
B&at perlksakan penjaklt datanglah ~endlrl atau boleh panggll dldalam of loear kotta. atau toelislah soerat dlterangkan hal keadaan penJakltnja.
Mcnomggoc dcngu bonui. 6
-.-...--............. -....
BOEKOE.BOEKOB. .,Padjar" karangaa6 A. Latif ..
saka Wtg. Mij. J. 8. Woltcn Batavia, rega f o.2s.
Boekoe ikl kanggo watJan botjah·bo· tjah kang wlwltan slnaoe matja Ian nae· Us temboeng Mclajoe nganggo alcsara Arab. rinengga-rengga Ing gambar. Boekoe iki mathock dianggo gagaran moelang tcmboeng Melajoe nganggo aksara Arab.
,.Bockoc Sclat" dJIJJd I Ian 0 saka Boekb. Sadoc Bocdi Solo, rcga matang kcthip.
Boekoe tjllik kang klta tainpa iki isl plwoelang bah pentJak. Nganggo basa Indonesia, dlterangak6 nganggo gambar· gambar.
-o-
SCHOOLVEREBNIGING
Among-Slswo Patjarkembangstraat no. 40
(Patjarkcling) S ' b a j a. -t.::
Peil scbagal H. I. S. sampal kl. 7. Peadidikan terpelihara, alat menga· djetr tjockoep. gocrocn)a bevoegd.
Penc!o<.dork Patjarkcling dan H•
ldtarnJa. masoekkanlah anak-aaek
toean dalam pergoeroean lal. 32
ugustus 939
•••••••••••••••••••• ,.WAH J 0 B''
/Ill Tjandra warti ingknng nuewrat
BABAD TA: AH OJA VI KAPRADJAN KASOESILAN KASARASAN
tocwin kawroeh sunus-sancsipocn Ing· kang mlgoemmi tocrnrnp KARAHAJO· NING BABRAJAN NOE.SWANT ARA.
Regi f 0.25 sawodanipocn . .,MAHABHARATA KAWEDHAR"
Kalawarti lngkano ngewrat babadipoen para PANDHAWA Ian KAURAWA. mawl dipoen djarwnni lelamharan kawroeh loehoer.
Regi I 0.25. Dir. Hoofd Redacteur
R.M. Soctarto Hardjowahono. 1 imoeran Solo.
Namer tjonto kaha orraken le!:ihamm.
••••••••••••••••••• ••~••••m••••••••••••
Gesubs. H. I. S. dari Neutrale Schuolvereeniging
HE T JAVAANsCHB K JN D Terietak di Kremba11911a W.ntcrlrade
79, - Souabiiia debt 's-Laadsb1, jang soedah dapat uk pcnamaaa (gelijkgeateld) dcagaa Gouvcraematt HJ.S.
Sekolahan lnl mrmberl pelodjaran borat : Tedmlacbe School, voorldaa da le kl. Malo, G. B.A.S. dan llldllltrfc School borat anak-anak perempoean: djocga memberl peladjaran ..Haaclwcr.
bagan salaki rabi dadi actueel maneh. dadi kawigatene oemoem. Nasibe kaoem wanita kang pa· I
t ewiln ·. padh<i 111 ·toe ngril!iil ka k.! p.-iockocm:ini:. o r ipe' b o:ra. ! knt. ana in!l p;isrnwocngan d.1d i l pepo jok ini;i ocmocm. m.1 rga d ia ng- j gep botjah iki wohing pa nggawi:
1 dosa. 1(, i-o si lan b ng dianggo · masjarakilt saiki . ;ipa 1~rn n ch kang dhc hi1 : ·1r :1c-~m.1. "H""~SC't . i(•n tja mpor1 a: \. ~1;1p l;ma no 1<1n , .... , don . !• i!cl jalian-: n1bh . ik o" di .1:;~gcp closil . pt> ;igg .1 wc :inn. :<1:ig ana paockoeman c tocmrap ap. ;i . ma. Ian toemrap karnr!':liln d;'u • tjat jad gcdhe. Moel n ora n9Qoc· , moenak e. jen botjcih . kang lah1r saka wohing pcnggawe mcng ko- , no ikoe : ja di;i n g\1ep hot jah cha· ram . ora ;ibsa h. om diakon i de· nin g '.<c ~ . lilr. o:-a :idorwcni hak apa -apa k.1ja :;iiocmrnhc bot in h-l-ot jah lij .1 ne. 1 leh mengadjoekan permlntaan akan me
maaoclcbn anak-anaknJa borat antcro ldu pada tlap-tlap barf kerdja antara poekoel 7 pagl - 12 tengah hart, kepa· da kepala sekolah dlroemah aekolahaa.
A.a. PeagoerMa perkoempoelan · Penoell1 :
Mr. SOEOARNO
•••••••••••••••••••
•••••••••••••••
-~ .• RATOENB BOEMBOE2. •
Asal saka sarfne tandoeran. I Soetji toemrap wong Islam. • Sakabehing masakan jeit di- • ~jampoeri sithik bae dadf Joe.- I wih enak. njamleng, hebnt. • Hoofd-agent Kong H•P. Pat :
dha dadi koerbaning bod_io, _k~ng I ambeg sija padha chd1eren9 , terang-terangan dening para pa· medhar sabda poetri ing dalem conferentie maoe.
Salah sawidjining bab kang 1
'1 perloe kita meloe-meloe ngoedha· ri. jaikoe bah pangajoman marang
: anak djadah, kang wis diwedht1r· ake dening Mr. Maria Ullah Santosa ana ing parepatan kono. Pandjenengane mesakake banget. jen pirsa kasangsarane botjal •• botiah kansw padha ora cliakoni
/\pa nas ib ka ng mc ng kcnc ik i I ' oril mcmclas t>angct ! , Jen k ita ndocwc w;ischr.1 fcl oc
tawa kraan kanggo :ocr j.111 Ian w1d jik. hetj1k kira cnggo klawan n9<1 1i-illi . k<1djaga ad ja ng a nt i ka ngg o ng ocm llah barang -bara ng kan g h i!iil mbocmpet i oc roengocr cngc hiln Joc. A \ 'i t 1en nganti kldion har:rng kang agal. gam· pa ng kcbo.:nton . biln j orn~ ora h isa mili mctoc.
Njcemot'r cpi bhan..tn mcng · ! kor.o maoc. Mr. Mari.1 Ulfah . I mband joer ngadjokake panjoc - . wocnan mara ng pilm renrah . me· ! pa ja artikel JH a saka B. W . I ( Burgerli jk Wetback ) kan9 : •C · minda k ana Nederland . . b iso.1 toemindak oega a na ing lndonc· sia. Moenggoeh soer.1sa ne artikcl 344 maoc. mad jibake rnarang bap;.ke botjah djadah maoc. soepaja ngragadi anake. tocmcka oc moer 21 taoen. W et ik i ing Eu
ropa l'1.:n1: ndak ;i :1.:1 i n~ dalc m be. hra1an b g dha.an: pcrkawinan monogJmic 0 ora kcna wa ch).
M~oet wawasane Mr. Maria Ul(all, jen wet iki bisa toemindak ing Indonesia, knsangsaran kang bakal disangga dening anak djadah Ian bijoenge bisa soeda. Bapa mbandjocr kaboeboehan nanggocng risicone pcnggawcne zina.
Ocmocm padha migatckake marnng andlwrnn e Mr. Maria iki. Ana kang pro. ana k:mg om tjotjog. Kang pro. mcsthi bae padha mbijantoe. socpaja ditoeroetana den ing pamrfo t;ih . • Dene kang tegcn ( ora tjot jog ). padha ngadjok akc alasnn dhcwe-dhcwe.
K:rng ora tjot jog marang oesocle Mr. Marlai koc alasanc. mcngken~:
Ing Indonesia kenc dhasare perkawinan. snbagejan gedhe Islam. jaikoe polygamie. Dadi wong lanang ken<1 rnbi loewih saka sidji. Jen c;awid jining wong lanang. wis doewe bodjo, kena alangan batin kang mbandjoer ndialari wanita lijane anggarbini, ikoe Joe. wih prajoga jen wanita maoe diningkah bae. soepaja anake ing mbesoek ora aran anak djadah. Dene pitoelocngan lair, kang woedjoed wragad, kaja kang dikersakake Mr. Maria Ulfah, ikoe dianggep ora pati migoenani, djalaran toch botjah maoe, sanadjan toemeka SO taoen pisan diragadi bapake. isih tetcp aran botjah djadah. Kadjaba ikoe jen wet ikoe toemindak ana ing Indonesia. bisa oega malah ndialari saja akehc bot jah-botjah kang lair sad jabane pernikahan. Oikoewatirake. jen won g-wong saja kcndel toem indak zina.
Saka wawasan kita. rekar .1j.i ngajomi botjah djadah ikoe koedoe ngener : sap is a n mikir keprije bisane nasibe botjah dja~ah m:loe' katoeloengan, k a -p i 11 d h o : njegah. adj;1 ng :inti kala iran -;ad jab:111c pcrni '.- ;1han loi:wih ilkch. mat. :1 sabisa-bL 1 d;. hrant<:.s.
Bao nd jnHa 111ar:ing nasibe bot jnhc. kitn ~etocpo ; e rnar•1"!1 .1ndj crane Mr. Ma ri:! Ulfah . P.1 -mrcntah patce: netepakl'.' a1ncrn .1 ~111a ing wet. tcgese ngoekoem m;irang sing sapa kang wani nglangf1ar. Andjoerane r,fr. l'vf <1-ria Ulfah . wis mesrhi bac ora moeng diroedjokakc marnnr. wong Islam bac. nan9 ing mc11 an:1
..PANJEDAR SEMANGAT"
marang warga bebrajan lndone- / weni dening para iboe Jan tjalonsia saocmoeme, kang ngroengke- tjalon iboe. Saka koeranging penbi agama werna-werna. 1 dhidhikan batin mengkono ikoe,
Kapindho. ndjug.i adja nganti ndjalari wanita ndoeweni pangpanggawe zina iki saja soemcb«1r. anggcp. ji:n perzinaan ikoe perikoc ora tjoekoep mocng disrana- kara locmrah, ora beda kasenengn i nindakake atocran polygamie, an nonton bioscoop I.I.I. Saka penanging loewih dhisik kita koe- nganggep mengkene, wong mbandoe nggoleki sabab-sababe peng- djoer ora doewe rasa isin nin~ gawe zina ikoe. dakake zina. Kedadejan meng-
J cn s.1bab-sa bub ilrnc w i-; kc tic- kene bisa oega toemindak ing kak:l. Inn mband joer dibrnnt~s. ing langane wong soegih-soegih Ian kono pcrzinnan bak<il soeda . pangadjaran. ·
Apn sababe wong toemindak 3. Saka katjoewan, diserikake zina 1 sing lanang oetawa enti:k pang-
A. Saka pihak wadon . arep-arepe, mbandjoer nekad I. Sabab-sabab saka karoe- nggebjoer ing kalangan perzina
sakane economic ( pangoeripan) . an. lki kang sabagejan gedhe. A- Kadjaba ikoe isih akeh sabab-
keh banget wanita kang ora dhe- sabab lijane. dhasar ala. kagaw1.1 saka ngreka- B. Saka pihak lanang. sane pangoeripanc. nganti koloc Sing sabagejan gedhe mocng ngedol kahoermatane. kanggo saka noeroeti hawa nafsoe. noeroeti moebaling hawa napsoe- Sanacljan wis doewe bodjo. sine wong lanang kang bisa mene- dji, loro, oetawa papat pisan l:i pangan oetawa dhoewit. Wo- kang tanpa tjatjad, nanging jen ngc lanang. sarehne cnggonne dhasare '' ong lanang kang hawa toemindak mengkono ikoe moe:tg nafsoene gedhe. ja meksa nindaknocrocti hawa nafsoe bae, moela ake penggawe zina. ja ora ndoeweni rasa pertanggoe- Ana maneh wong toemindak ngan djawab marang wong wa- zinn. marga sabab-sabab koerang don .maoe Ian apa kang bakal ke- mareme ing babagnn sexueel karo ciat.lejan. Jen penggawene ikoe' , wanita kang wis absah dadi doenganti ndjalari nggarbinine sing · weke. oetaw;s dening alangM, wadon, sing lanang. sarehne tjatjad I.I.I. Mangka wong lanang emoh nangQoeng risicone, mban- maoe arep golek bodjo lijane wedjoer nggeblas. cmoh ngakonl di marang sing w::.don. Kagawa maranp anake. Ian emoh meroehi I saka pandh~<1eking natuur. wong nasibe biioenpc.· I<cdat.leian menQ- lanang maoe mbandioer siliban kenc iki mesthi bae memelas ba- toemindak zina. Kirakoe, moerih nget. Loewih ngcres-eresi manch, padha bctjike, sahab iki kena diien mbandioer atrn kedadejan baji ilanQi snka nindakake poly~amie. diboewnng oetawa dipati'ni. cljn- Dadi jcn samangsa ana anake, sila ran wong tocwJ nc roc:nR:1gsa . anak ora :iran anak di dah. i:iin. I S. K. TRIMURTY.
Rekada ja kang beqik , bisa ga- I -n-thock. jen ana sabab kang kcda-1 ch!jan mengl:cnl?. kol'doe nggc- IHTIJAR SADOEROENGE dhek•1kc pcnt1h1d l11h1n Ian toe n- j MBABARAKE BAJI
l 9 Augustus 1939
·~••••••••••••••m•• WARA GANDHI .... ! Nalika poetrane Mahatma Gandhi loro, dikoendjara. iboene (Wara Gandhi) kandha ngene:
- ,.Anakkoe kang kctjcmplocng ing bocwln moeng loro, mmglng poctran~
Ojeng lboc Jndhija kang nandhang ka· ja mengkono 6won-~won keh6. Mocla saka ikoc, akoc ora ndocwl! hak scthithik-thithika neti'!sak~ clochkoc (na• ngls), mcrga saka ~cdhihlng ali, awlt mesthin~ lslh akeh bangct para mocdha kang bakal discndhal majang pl· sah saka ibocn6.''
Pethikan ing boekoc ,,Poespa Rinontji" babaran Poestaka Na· sional, katja 1 S. Kaoem iboe kita kaja perloe maos boekoe tinggalane Dr. Soetomo iki. Regane f 0,25. ••••••••••••••••••• slamet. Sebab ing sadjrone nggarbini tekan mbabarake koewi kena diarani perang toh njawa. Ora koerang kang padha direwangl tapa brata soepaja slamet. Bener kabeh maoe wis tinakdir oetawa kodrat, nanging wong oerip wenang ichtijar.
toenan kann :.ncp•1ja wani:a biso~1 I 11oeloeng1 oerip:! lhcv:c ( zclf- 1
standig), bisoa nj<unbcetgawc I kanggo •golek pangoeripan. adja 119n111i b1snnc oi:r.p 111ocn9 k n I ana !l: ng dinantca·t1Hi. Annnc vrouwen -tehu is I.I.I. wacijib ki :;1 bantoe socp.1ja s:•ja gi!dhc. l;m bisa ;1kch .~;: ng kat t·l·lcc:ln: n .
Bab kesehatan perloe bangct direksa kang tenanan Ian jen kita eling marang bakal poetrane, samoebarang panggodha bisa katjegah. Tjontone ora koerang botjah-botjah kang tansah Iara wae, awake nggrik-nggriken koerang sehat, sanadjana wis dirawat dening dokter. disocntik. diombeni soesoc sapi. l~vertraan, glaxo I.I.I., nanging ija meksa panggah lara-laranen wae. Scbabe ora li j.a si djabang baji kadoenoengan bibit penjakit toeroenan ( erfelijkc ziekte) saka wong rocwane. ocpamane Iara mripat, oentoe, T.B. C. l.s.p. Moela lng Europa jcn an;i wong arep kawin. karone koedoe dipriksa dening dokter
Pito~tc::;· kawanitatt. dhisik, soepaja bisa ngedohake - o- penjakit toeroenan maoe. Dadi
2. S.1l;a hol·ocrn :1!1aa ~ pcndhidhiku!t h.at in.
Pcl!dh:clhikan b:1t i11 . ja iko:: k.1-sce. 1lan hat in k;rng koedoe d i !oe-
TOELISANKOE iki gegajoc- njata jen bab iki dociloc perkara tan lrnro toelisnne sedoeloer D. I. gampang. in g P. S. nol!ler 35. hab ,.Ing sa- Ing sadjrone doerocng lahir
djrone ( ing kandhoetan). si djabang baji nggarbini, kena dioepamakake widji bakal solah ba- tandoeran oetawa sawidjining wa, pa- dhidhikan sadoeroenge doemadi
f i
ngan. om- ( toelisane sedoeloer S. K.- Triben-om- murty). )ja iki kang kena kaoeben. ga- pamakake jen si wong toewa kagasan Ian rone kocdoe mranata tingkah larasa." Doc- koene kang betjik. Dadi jen widoe si iboe dji maoe pantjen apik. dadine rawae kang I tjake bakal apik oega, oepamane koedoe lahire si djabang baji wis kadoe-
mranata samoebarang tingkah noengan kodrat kang betjik. Salakoe kang betjik, nanging djrone oerip ( thoekoel), isih persi bapak koedoe oega ngati -a ti loe mboetoehake panggoelawenbab iki. sebab nwg~pokan knro thah kang betjik, scbab ing kene paribasan .. KatjLJng masa ning- isih nn;i alanganc, jaikoe .. Ge\l'lla Jandjaran" octawa .. Ecn woonte is tweede natuur". Dadi appel valt niet ,·er van den jen sadoeroenge lahir Ian sawise boom'" . Kira koedoc hisa merangi lahir maoe bisa tjotjog. ocrip~ hawn napsoe Ian samoebarang hn)>al sampoerna. panggoclha. Salijanc koewi, kit.1 · Perloe tak terangake, salijane koccloc akch scboctc Ian tansah ora kena njamboetgawe abotcling ma rang poetrnne. Oepama- abot ( antarane 3 a 6 woelan). oene priksa wong pitjak oetawa ga ora lscna moenggah moedhoen
1 pin t jang ( ina). kcrsoa njeboet .. 0 oendhalC-oendhakan kang rada Goesti Allah. moegi-moegi dja- I dhoewoer.
b.1ng baji djaler estri paringana j Jen kandhoetane wis toewa (7 wilocdjeng". Kadjaba saka iki I woelan sapcndhoewoer) adja sok kita koedoe tansah njenjoewoen tindak adoh-adoh. marang kang Maha Koewasa I Kanggone kaoem iboe kang soepaja lahire poetrane kanthi nemb~ mbabar sepl1an;:111, loc-k11r111r11"11 rlj11(11~d ... ~11 .mdji'' .w1Au l/111tlm1.~f1111.
I~ Augustus 1939 · .,PANJBBAR SEMANGAT" ~--~...;;..~~~~--~~~~~~~~-------~~~...:...~~~~~~~~---------- ~--~~~~~~~--~~~- .
Katja 11
I tomaat, oega dipanggang ngang- :
bock biskoewit Ian mertega.
mrahe isih kidhoeng nggonne cgopeni poetrane. Moela akeh kang ketoenggon para sepoeh. Kang ketoenggon rada loemajan, dene ana kang ngrampoengi. Kahanan mengkene iki ana kang mbandjoer sembr·na ( masn bodhowa rubahe). Kanggonne kan9 ora keteenggon, ora kena soemelang Ian koedoe tetep penggalihe. Moela betjike jen isih timoer koedoe ngrewangi ngroemat adhik-adhike, minangka idhepidhep praktijk kanggo ing tembe. Sapira soesahe jen nganti tjekidhang-tjekidhoeng ngangkat, ngedoesi Ian njalini poetrane kang isib sarwa ringkih koewi.
go piring kasar. Ing ndhoewoere '. tomaat dioewoer-oewoeri boe-1
Sahen tonrnat. I . mertega njate- • ng:.h sendhok tj il i!:. I
Tengere jen arep ambabar, krasa nglarani saben 5 a 10 menit mbandjoE.r krasa kaja beboewang. Jen v1is njata oetawa genah nglarani adjeg saben 5 menit, enggal ngatoeri vroedvrouw oetawa dboekoen ( saiki wis oemoem Ian akeh ing endi-encli panggonan ana vroedvrouw) Ian si iboe koed<1e kaklabang rikmane ooepaja ora roewet. Sadoeroenge vroedvrouw teka, biasane kita koedoe wiwit :jepak-tjepak nggodhog banjoe panas ( maosa toelisane sedoeloer Sc.et. Ing P.S. nomer 35).
ASTOETI SABANDIJAH. -o-
KAGOENAN MBOERI. -o-
Ragoe oetak. Otak sapi I digodhog. jen wis
rnateng 1liradjan9 tjilik-tjilik. ngGori!nga tjatjahan brambang nganggo mentega I sendhok gedhe. Jen wis rada abang. dokokana tepoeng trigoe I sendhok gedhe, dioejeg nganti mateng. ~okana kaldoene oetak !,1 tjangkir radjangane oetak ditjampoerake, boemboene : mritja pala oejah, koewi kabeh anggonne ngolah koedoe nganti kisat (tanek). Jen wis entasen. dipanggang.
FrikadH tomaat. Tomaat digoewangi widjine.
adja nganti petjah koelite. Daging satjoekoepe digiling oetawa ditjatjah.
Roti adhem sairis digoewangi koelite. Tjatjahan 9orengan brambang adja geg,aringen, ikoe kabeh dioelet dadi sidji didokoki mer- , tega I sendhok gedhe Ian soesoe 2 sendhok gedhe, boembonana mritja pala oejah sasedhenge. I
Adonan maoe kanggo ngiseni I
. MOERNI. I --n-·
-o-MUSSOLINI ora beda karo
dictator lijane, dhek isih botjah ija nakal. dhem·en embjak-embjakan kaja botjah oerakan. Kerep bae geloet, Ian arang-arang kalah, djalaran kegolong pendhekar kang pinter. Taoe kadadejan. sawidjining dina njolong manoek ing koeroengan. konangan sing doewe. Sanalika dfojak-ojak .nanging ora ketjandhak. sebab Mussolini main pentjak, nganti sing doewe ora bisa njandhak.
Stalin setali teloeng wa::tg. ta· oe dadi pemimpine kantja-ka~t ja-
JOZEP STALIN.
ne. Sawil' .. ; .,, pip a ana wong tani dojan - ra ta-oe dirante njan-der sapa ! th11ek.
--~--~~~----~~~--~~~~~---~ ~· ' . •••••••••••••••••••••4 ~E~! • ~o~~ • F t · K ~;eat : o o ur~e:~-:a : c:a;s-a • • .. "TAMAN • TJAHAJA" BOJOLl j A SH = : • Ml.'mheri peladjaran Ch!roesan foto seperti : Pote~ .. !: ! : ilkkelai, ~
I Afdrukkea, Vergrolen, Relouscren, Vervcn, De oplosseA' ~ J: aen d.1.1. • s..-bagainja pdadjaran jang hoehoengan dengan foto. 0
0 "a •
Moelai dd. I AUGUSTUS 1939, kita sanggtX·p m':.s ean· to..-an: Jang ingln 111endji1di toekano foto jano smnpol'rna '. D.1ri h, I 1:7 •• noajaran boli!h • berdmni Jengan s~rat alilU datang ke klta pol"llFI ;1dr..-s. •
lfol'i.~a 11 nMNllw S11rya-Wirawan i 110 Pouwol•erto .~aja soewe ija lwlun :mj11 111 (1dj<1 , Im& ora /111c<1s 111<1 •ti li jeugd ·tonn bakal t ik l l; i I• ( . / 11 u 11tll111< 11·111 ,. iki 1111 /ilrn 11 i 1.-cd lwjulurn ke pa l<1 rmsoekan sakrJ
D jalmrta.
Stalin moering-moering . bandjoer nemoni wong maoe bebarengan karo kantja-kantjane. Wong tani maoe kaget bancljoer takon :
tor maoe. loewe Ian koendjara oe. ga marakake kagoegahe sema· ogate ng9<0iut: h tatara a kaloehoeran.
- .. Apa perlo~ne kowe mre- Mu~solini wis ngroemangsani ne ?" nandhang keloewen nal ika ana
- .. Keadilan !!!" mengkono wangsoelane Stalin. Sanalika wong tani maoe dikrnjok botjah akeh nganti goendam-goendam .
- .. Saiki krnsa ora kowe. keprije rasane wong ditjakot asoe." Sawise tila thoe mengkono. Stalin Ian kant ja .:..ant iane band joer loe· nga. Wiwit nalika ikoe wong tani maoe ora wani ngetjoclake a- !' soene man~h.
lsih akeh tocladha-toeladha. I k;i nggo mb,i ktckake keprije w_ata k ~ para d jl·m pohn maoe dhek · isih bot jah . Katonne anch. Ian wong-wong paclha ora ngerti. jen botjah -bot jah ndhocgal maoe ing tembe mboeri dadi gembonging negarn kang misoewoer kaja saiki-iki.
Nit ik kang wis dak andharake ing ndhoewoe:r maoc, pamardi Ian pangoelawcnthah saka wong toewane Ian goerocne wae. doerocng njoekoepi. Nang ing i ih koedoe ana pengaroeh saka ndjaba . jaikoe saka dajaning pasrawoengan Ian mematja. ·
S talin kcna pcngaroche bockoene Karl Marx wiwit nal ika isih kathokan t it~ kak. lk i scbabc dcnc dhewckc bandjoer cmoh sekolah <19 ~ 111:1. Nalika ocmocr 20 taoen s~alin nganakake koempoelan Marxistcn ing Tifl is .
Kemal Atta turk ke tar ik marang Ma~:ke ian N apoleon . Boekoebockoe ikoc sing wis hisa mcnga· roeh ;? watak -wa tilke. Hitler merga sa ka br.ckoc pepcranga n maoc ( Nar-oleon l:i n Ma ttke ) bisa dad a nasiona list O j.>rman I.in gcmhl~ngan.
Mussol ini saka dcaia nc bo~·koc ne l\T.lch iavcll i w i. bisa dad i M ach ia\'clli t. S talin marga saka boekocnc M nrx d1d i M arxist kar·~ djempolan. Ian Kcmal saka . pengaroehe bockoe-boekoe ri"'•a -
1.
jate N a poleon dad i djendral kang . mi.;r,ewoer. I
Kcdjaba boe koe-boekoe kang bisa ngowahi wareke pa ra diem -
BENITO ~tUSSOLl~l
ing Switzcrland. Lan nga lami clileboka ke pakoend jaran ping se· welas ana ing Swit:crland. Oostenrijk Ian ing Ital ic dhewe.
Hitler sawa~~ d itinggal matt iboene. nandh .mg keloewcn ( knsangsaran ) F t.·ng to:eo\'r. l<iw ~! se ana ing ¥;?~r.cn . Dhcwekc tnoe toeroe rjampcer wong ngcm i · Ian kaocm pen~;u ~ ~ocra n. L.111 H it· ler wis taoe ,1 · c. e ko~m koend jara mg Landsber::J -am- Lcc h Ian :ma J:ono ngaran~ L·oekoe:1e ka ng mis.- rwoer ,,Pwlein Kampf".
S•al in wi~ •· .. pin9-karin9 n.m c!banp kelocw.~n :ad jroning rm· nt j<t ial..e kcja kana n~. Dhewck~ kc · rep ban9et m l ·~boe kocncij.1:·a . taC"C d1toewan::J ~ a n dioes ir I. I.I.
Mustafa Kcmal Atc.iturk m.u . haem kita golongak,• kaocm di · tator. ing kcne ora a tcgcs ma dha kake trad jange marhoem mnoe karo dictator Mussol ini Inn H itler. nanging ija bener Mu.;rafa ikoe President republiek Turke j, nanging saka kocrmate pa ra prii;tgoeng Ian para na jaka ing
atja 10.
M~oet wawasane Mr. Maria UHali, jen wet iki bisa toemindak ing Indonesia, knsangsaran kang bakal disangga dening anak djadah Ian bijoenge bisa socda. Bapa mbandjocr kabocboehan nanggocng risicone pcnggawcne zina.
Ocmocm padha migatckakc marang andh rane Mr. Maria iki. Ana kang pro. ana kang ora tjotjog. Kang pro. mcsthi bae padha mbijantoe. socpaja ditocroctana dening pamrcn tah. ,. Dene kang tegen ( ora tjotjog ). padha ngadjokake alasan dhcwe-dhewe.
Kang ora tjotjog marang oesocle Mr. Marlaikoc alasane. mcngkcnt: :
Ing lndoncsi.1 ke.ne dhasare perkawinan. sah1gejan gedhe Islam. jaikoe polygamic. Dadi wong lanang kenil rabi loewih saka sid1i. Jen sawidjining wong lanang. wis doewe bodjo, kena alangan batin kang mbandjoer nd jalari wanita lijane anggarbini, ikoe loewih prajoga jen wanita maoe diningkah bae. soepaja anake ing mbesoek ora aran anak djadah. Dene pitoeloengan lair. kang woedjoed wragad, kaja kang dikersakake Mr. Maria Ulfah. ikoe dianggep ora pati migoenani. djalaran toch botjah maoe. sanadjan toemeka 50 taoen pisan diragadi bapake. isih tetep aran botjah djadah. Kadjaba ikoe jen wet ikoe toemindak ana ing Indonesia. bisa oega malah ndjalari saja akehc botjah-botjah kang lair sadjabane pernikahan. Dikoewnti rake. jen wong-wong saja kcndel tocmindak zina.
Saka wawasan kita. rebda ja ngajomi bot jah djadah ikoe koedoe ngener : s a p i s a n mikir keprije bisane nasibe botjah djacl .1h mn ? katoeloengan. k a -p i n d h o : njegah. ad jil nr, :ir.ti kal11 irnn adj•1h•rn l'.- pcrni :, ;1h;m loewih <1kch. 111a (a;1 s;1bisa-bi:a di. brantc:s.
Bao ndja!P mnrang na:ibc bot jahc. kita :-:eiocdo;c mar.:111 !] ;inJi('Crane Mr. Mari:i Ul foh. P;i -11rentah patoe: r~ epakc· '1to r <?.1
;111il ing wet. tegese ngoekoem m<irang sing sapa kang wani ng langgar. 1\ndjoernnc Mr. M c1-ria Ulfah. wis mesthi bac 01-;! moe ng ditocdiokakc maranr, wnn g Isla m bac . na ng ing r11<1r•1t1:1
.. PANJEBAR SEMANGAT" 19 Augustus 1939
·~················· WARA GANDHI .... ! marang warga bebrajan Indonesia saocmoeme, kang ngroengkebi agama werna-werna .
Kapindho. ndjaga adja nganti panggawe zina iki sa ja soemeb(lr, ikoe ora tjoekoep moeng disranani nindakake atoeran polygamie, nanging loewih dhisik kita koedoe nggoleki sabab-sababe penggawe zina ikoc.
Jen s.:hab-sab<1b ikoe wis l:ct ic· k ~ 1. Ian m and joer dibr; nr~s. ing kono pcrzin;rnn bak<tl so da.
Apa sababe wong tocmindak zina ?
A. Saka pihak wadon. 1. Snbab-sabab saka karoe
sakanc e~onomic ( pangoeripan) . lki kang sabagejan gedhe. A
keh banget wanita kang ora dhedhasar ala. kag;iwa saka ngrekasane pangoeripane. nganti koloe ngedol kahoermatanc, kanggo noeroeti moebaling hawa napsoene Wong lanang kang bisa mene· hi pangan oetawa dhoewi1. Wongc lanang. sarehne cnggonne toemindak mengkono ikoe moeng noeroeti hawa nafsoe bae. moela ja ora ndoeweni rasa pertanggoengan djawab marang wong wadon _maoe Ian apa kang bakal ke- 1 ciadejan. Jen penggawene ikoc' 1 nganti ndjalari nggarbinine sing · wadon, sing lanang . sarehne cmoh nanggoeng risicone, mbandjoer nggeblas. cmoh ngakoni maranQ anake. Ian emoh meroehi I nnsibe. bijoen!le.· I<cdadejnn mengkene iki mesthi bae memelas banget. Loewih ngercs-eresi maneh. icn mhancl ioer an ;:i kedadejan haji dibocwang oetmva dipatt'n i. cljalaran won9 tocw .. rnc rocma:19sa j ·in. I
Rek;1cl.i ja kang betjik. bisa gathock. jen ana sabab bng kcda- I dcjan mcng kcne. koedoe nggeJhek.:ike pcnJh1d 11ka 11 liln locn - j toenan lwn!l :mcp;1ja wanita biso.:i I 11oeloeng1 oerip ~ dhc·.-.. i:- (:::e lf · ' stan1 lig) . bisoa njamhoc1gawc l
' kanggo •golek pangocripan . adja ngani i b1sanc o~r.p 1111,cng k n ;l!la s:ng cli11antoc1agi. l\nm1c vrouwcn -tchws I.I.I . wadj1b ki: ;~ h<mtoc sncp<?ja s;.ja gcdhc. Ia n bi~a akch !":ng k11tc l'lcc:111 an.
2. Sa!..i kako n::!la11 ~ i>C! -Jhidhilrnn bati:i .
Pendh1dhibn b:nin . ja ikoc k.i- I sGc~i lan ha Li n kan:i kocdoe clidoc· -- --- 1
weni dening para iboe Jan tjalontjalon iboe. Saka koeranging pendhidhikan batin mengkono ikoc, ndjalari wanita ndoeweni pangangg~p. jen perzinaan ikoe perkara locmrah. ora beda kasenengan nonton bioscoop I.I.I. Saka penganggep mengkene. wong mbandjoer ora doewe rasa isin nindakake zina. Kedadejan mengkene bisa oega toemindak ing kalanganc .wong soegih-soegih Ian pangadjaran. ·
3. Saka katjoewan, diserikake sing lanang oetawa entek pangarep-arepe. mbandjoer nekad nggebjoer ing kalangan perzinaan.
Kadjaba ikoe isih akeh sababsabab lijane.
B. Saka pihak lanang. Sing sabagejan gedhe moeng
saka noeroeti hawa nafsoe. Sanadjan wis doewe bodjo. si
dji, loro, oetawa papat pisan kang tanpa tjatjad. nanging jen dhasare wong lanang kang hawa nafsoene gedhe. ja meksa nindakake penggawe zina.
Ana manch wong toemindak zina. marga sabab-sabab koerang mareme ing babagan sexueel karo wanita kang 'Vis absah dadi doeweke. oetawa dening alangan. tjatjad I.I.I. ~\'f angka wong lanang maoe arep golek bodjo lijane wedi maran:t sing wadon. Kagawa saka pana'1esek l.19 natuur. wong lanan9 maoe mbandioer siliban toemindak zina. Kirakoe. moerih pildha bctjike. i:;ahab iki kena diilanSli saka nindakake polyi:iamic. Datli jcn samangsa ana anake. sianak r,1 .'.lran anak diadah.
S. K. TRIMUR1'Y. - n-
IHTIJAR SADOEROENGE MBABARAKE BAJI
Pito-:: tc:..· kawanitan .. -n-
TOELISANKOE iki gegajocian lrn ro toelisane sedocloer D. I. ing P. S. nol!lcr 35. bab . .Ing sa
- ,,Anakkoe kang ketjemploeng Ing boew~n moeng loro, nanglng poctranl! Ojeng lboe Jndhlja kang nandhang kaJa mengkono 6won-t!won kch6. Moela saka lkoe, akoe ora ndoewt! hak sethllhlk-thlthlka nctltsakt! clochkoe (na· ngls), merga saka scdhihing atl, a wit mesthlnl! lslh akch banget para moe· dha kang bakal dlsendhal majang plsah saka lbocn6."
Pethikan ing boekoe ,,Poespa Rinontje" babaran Poestaka Nasional, katja 15. Kaoem iboe kita kaja perloe maos boekoe tinggalane Dr. Soetomo iki. Regane f 0,25. ••••••••••••••••••• slamet. Sebab ing sadjrone nggarbinf tekan mbabarake koewi kena diarani perang toh njawa. Ora koerang kang padha direwangi tapa brata soepaja slamet. Bener kab~h maoe wis tinakdir oetawa kodr&t. nanging wong oerip wenang ichtijar.
Bab kesehatan perloe banget direksa kang tenanan Ian jen kita eling marang bakal poetrane, samoebarang panggodha bisa katjegah. Tjontone ora koerang botjah-botjah kang tansah Iara wae. awake nggrik-nggriken koerang sehat. sanadjana wis dirawat dening doktc1·. disocn tik. diombeni soesoe sapi. levertraan. glaxo I.I.I., nanging ija mcksa panggah lara-laraoen wae. Sebabe ora lija si djabang baji kadoenoengan bibit penjakit toeroenan ( erfol ijke ziekte) saka wong toewane. oepamaoe Iara mripat, oentoe. T.B. C. l.s.p. Moela ing Europa jen ana wong arep kawin, karone koedoe dipriksa dening dokter dhisik. soepaja bisa ngedohake penjakit toeroenan maoe. Dadi njata jen bab iki doetloe pcrkara gampang.
' I
ngan. om· ben-ombcn. gagasa~ Ian rasa. Doe. doc si iboe wae kang koedoe
Ing sadjrone doeroeng lahir ( ing kandhoetan). si djabang baji kena dioepamakake widji b<4kal tandoeran octawa sawidjining dhidhikan sadoeroenge doemadi ( toelisane scdoeloer S. K.. Tri· murty). lja iki kang kena kaoepamakake jen si wong toewa karonl! koedoe mranata tingkah lakoene kang betjik. Dadi jen widji maoc pantjen apik, dadine ra· tjake bakal apik oega. oepamane Jahire si djabang baji wis kadoe-
' noennan kodrat kang betjik. Sadjrone oerip ( thockocl). isih perloe mboetoehake panAgoelawen· thah kang betjik, sebab ing kene isih ana abngane. jaikoe .. Gewoonte is tweede natuur". Dadi jcn sadoeroenge lahir Ian sawise lahir maoe bisa tjotjog. oeripe
mranata samoebarang tingkah lakoe kang betjik. nanging si bapak kocdoe oega ngati-ati bab iki. sebab magepokan k;iro paribasan .. Kat jang · masa ning gala landjaran" oetawa .. Ecn appcl valt niet \'er van den boom". Kita koedoe bisa merangi hawa napsoe Ian samoebarang pa nggodha. Salijane koewi. kita ·
I ' kocdoc akeh scbocte Ian tansah I eling 111arang poetrane. Oepama-
1. I nc p rik sa wong pitjak oetawa I pintjang ( ina). kcrsoa njcboet .. 0
Gocsti Allah . moegi-moegi dja- I ti il ng ba;i dialer estri paringana I
bnl)al sampoerna. Perloe tak terangake. salijane
ora kena njamboetgawe abot-abot ( antarane 3 a 6 woelan). oega ora 1'ena moenggah moedhoen ocndha,-ocndhakan kang rada dhoewoer.
Jen kandhoetane wis toewa (7 woe Ian sapendhocwoer) adja sok tindak adoh-adoh. / '111·rr kr11j11 mt1rrirl 1'r111111n :ii.~wa ,,.., ,..;,,, ,..,L,,,.,,, l·111 i ,, ,,11,111·11kr
wilocdjeng". Kadjaba saka iki I kita koedoe tansah njeojoewoen , marang kang Maha Koewasa I soepaja lahire poetrane kanthi I
Kanggone kaoem iboe kang nembe mbabar sepi1an"n. loe-/;·11{}"" 111111 djt1(11:,1 ••. ww11I ji' · .~u/;., II i11tfor..~ l 1111 .
19 Auguatua 1939 · ,,PANJBBAR SBMANGAT" Katja J J
mrahe isih kidh9eng nggonne agopeni po~trane. Moela akth kang ketoenggon para sepoeh. Kang ketoenggon rada loemajan, dene ana kang ngrampoengi. Kahanan mengkene iki ana kang mbandjoer sembrana ( masa bodhowa mbahe). Kanggonne kang ora keteenggon. ora kena soemelang Ian koedoe tetep penggalihe. MoeJa betjike jen isih timoer koedoe ngrewangi ngroemat adhik-adhike. minangka idhepidhep praktijk kanggo ing tembe. Sapira soesahe jen nganti tjekidhang-tjekidhoeng ngangkat, ngedoesi Jan njalini poetrane kang isih sarwa ringkih koewi.
Tengere jen arep ambabar, krasa nglarani saben 5 a 10 men it mbandjotr krasa kaja beboewang. Jen wis njata oetawa genah nglarani adjeg saben 5 menit, enggal ngatoeri vroedvrouw oetawa dhoekoen (saiki wis oemoem Ian akth ing endi-endi panggonan ana vroedvrouw) Ian si iboe koedoe kaklabang rikmane soepaja ora roewet. Sadoeroenge vroecivrouw teka. biasane ki· ta koedoe wiwit tjepak-tjepak nggodhog banjoe panas ( maosa toelisane sedoeloer Soet. ing P.S. nofDer 35).
ASTOETI SA.BANDJJAH. -o-
KAGOENAN MBOERI. -o-
Ragoe oetak. Otak sapi I digodhog. jen wis
mateng 1liradjan9 tjilik-tjilik. ' ngGorenga tjatjahan brambang nganggo mentega I sendhok gedhe. Jen wis rada abang. dokokana tepoeng trigoe I sendhok gedhe, dioejeg nganti mateng. ~okana kaldoene oetak Yi tjangkir radjangane oetak ditjampoerake, boemboene : mritja pala ocjah, koewi kabeh anggonne ngolah koedoe nganti kisat ( tanek). Jen wis entasen, dipanggang.
Prikadel tomaat. Tomaat digoewangi widjine,
adja nganti petjah koelite. Daging satjoekoepe digiling oetawa ditjatjah.
tomaat, oega dipanggang ngang- I go piring kasar. · Ing ndhoewoere ! tomaat dioewoer-oewoeri boeboek biskoewit Ian mertega.
Saben tomaat, 1. mertega njaleng;,h sendhok tjil ik.
MOBRNI. -·cl-
-o-MUSSOLINI ora beda karo
dictator lijane. dhek isih botjah ija nakal. dhemen embjak-embjakan kaja botjah oerakan. Kerep bae geloet, Jan arang-arang kalah, djalaran kegolong pendhekar kang pinter. Taoe kadadejan. sawidjining dina njolong manoek ing koeroengan, konangan sing doewe. Sanalika dfojak-ojak ,nang i ng ora ketjandhak. sebab Mussolini main pentjak, nganti sing doewe ora bisa njandhak.
Stalin setali teloeng wa:ig. taoe dadi pemimpinc kantja-ka~tja -
Roti adhem sairis digoewangi koelite. Tjatjahan gorengan bram. bang adja geg,aringen. ikoe kabeh JOZBP STAUN. dioelet dadi sidji didokoki mer- , tega J sendhok gedhe Ian soesoe ne. Sawidjining dina ana wong 2 sendhok gedhe, boembonana tani dojan minoem, asoene ora tamritja pala oejah sasedhengc. I oe dirante. perloene dikon njan-
Adonan maoe kanggo ngiseni I der sapa bae kang kepeth"lek.
······························••: i Poto Ktirsus ! i "TAMAN - TJAHAJA" BOJOLALI (Java). = i • Membcrl peladjaran O.?roesan foto ~perti : Potografucn, Oa"ildrclcn, 4"
Afdrukken, Vcrgrotca, RctoUKrcn, Vuvca, De oplouea van medicijaca d.1.1.1 ll!bagainja peladjaran Jang hoehocngan dengan foro.
Moelai dd. I AUCiUSTUS 1919, klla sa11g90t.·p menerlma roean-loeaa jang ingln mcndjadi loekang foto Jang samporma. Dari hal pembajaran boleh berdami dc1111a11 socrnt atau dalang kc kila J>OCnja itdres.
1larist111 m"e1lT1a Surya~ Wirawan i 1:-: Po"rwokerto saja soewe ija 1.-aton .~trh mudjo , /,rn ora fow(I.~ 1111111t' Ii jeugddurm bal.-al tikel /:1~ llt:, h1u 11dlwc u·u< r il•i ·11ulilw11t: l.'erllwjulwn kept1 l11 pasoekan sal•a
D j11k<u-ta.
Stalin moering·moering, bandjoer nemoni wong maoe bebarengan karo kantja-kantjane. Wong tani maoe kaget baildjoer takon :
tor maoe. loewe Ian koendjara oe. ga marakalc~ kagoegahe semaogate ngga joeh tatara :1 k<iloehoeran.
- .. Apa perloene kowe mre· ne ?"
- .. Keadilan !!!" mengkono wangsoeJane Stalin. Sanalika wong tani maoe dikrojok botjah akeh nganti goendam-goendam.
- .. Saiki kra . a ora kowe, keprije rasane wong ditjakot asoe." Sawise tjlathoe mengkono. Stalin Ian kant ja-kantiane band joer loenga. Wiwit nalika ikoe wong tani maoe om wani ngetjoelake asoene nrnneh.
lsih akeh toeladha-toeladha. k.:-nggo mb\lektekake keprije w_a. tak ~ para dj~mpo!an maoe dhek isih bo1jah. Katonne aneh. Ian wong- ·.,•ong pad ha ora ngerti, jen botjah-botjah ndhoegal maoe ing tembe mboeri dadi gembonging negara kang misoewoer kaja saiki-iki.
Nitik kang wis dak andharake
Mussolini wis ngrocmangsani nandhang keloewen nalika ana
BENITO MUSSOLINI.
ing ndhoewoer maoc. pamardi Ian ing Swilz~rland. Lan n9 ;1 l~mi •li· pangoelawcnthah saka wong toe- lebokake pakoendjaran pmg sewane Ian goeroene wae. doeroeng welas ana ing Switzerland . Oosnjoekoepi. Nanging isih koedoe tenrijk Jan ir.g Italic dhcwe. ana pehgaroeh saka ndjaba. ja- Hitler sa·.vi!oil ditinggal mall ikoe saka dajaning pasrawoengan iboene. nandh .mg kelocw(•n I kalan mematia. · sang saran) i: ~ ,. ng rnm:n lawilse
Stalin kena pengaroche boe- ana ing v.,· .~ r.cn . Dhi:weke taoe koene Karl Marx wiwit nalika meroe tjampcer won:.1 ngcmis Ian isih k<lthokan l jckak. lki sebabe kaocm pen~;1ng~ocran . Lm H it dene dhcweke bandjoer cmoh se- ler wis taoc d :c.cko m koend jara kolah agrima. Nalika oemoer 20 mg Landsbei·:i .. m-Ll' ·h l.:;n ana taoen S:alin nganakake koem- J.-ono ngaran.; t·oekocnc kang mi -poelan Mar.xisten ing Tiflis. sL·cwcer .,Mein Kampf" .
Kemal Attaturk kctarik marang Mc..estafa v1:: taoc dicckoem Mad~e ian Napoleon . Boekoe- i!li) koend jar.1. r.alik,mt' isih dad1 bockoc ikoc sing wis hisa mcnga- :tadi:t, saba'i dhcwckc njcbar roehe wntak-watakc. Hitler mer- alirnn (ilen -i 1.::u) rr volutionn<lir. ga saka boekoc pcpcrangan maoe S•alin wis '·,• ping-bping n;in( Nar-oleon Ian Mattke ) bisa da- ~han{: kel~w.-·n .·ad jroning n:~n di nasionalist D;:rman Ian gem· tj•m1ke ke jakmane. Dhcwckt kc blt>ngan. rep b;inget ml·~boe kocnd j.i:·;i. t;i-
Mu solini saka da janc boekoe- re d loewang '.an dioL'sir I.I. I. ne Mach iavelli wis bisa dadi Ma- Mu tafo Kcmal Att il turk marchiavellist. Stalin marga saka hoem kita golongak.:· kaorm ol k· boekocnc Marx d.idi Marxist tator. ing kcnc or:i a tegcs ma kar.~ djcmpolan . Ian Kcmal saka dhakake trad jange marhoem ma pengaroehe boekoe-boekoe riwa .. o~ karo dic.tato~ Mussol i~ i Ian jate Napoleon dndi djendral kan9 I Hu~er. nan91.ng 11a bcner. Mu!" tamisoewoer. I fa akoe President repubhck Tur-
Kedjaba boekoe-boekoe kan g kej. nanging saka kocrm~te p~ra bisa ngowahi wateke para dic la - pnj.igoeng Ian para na1aka mg
Turkej marang lelabetane sang Mustafa merga saka djasane enggonne bisa merdikake bangsa Ian r•cgara Turkej sarta bisa madjokake bang ·a Turkej kang d iparabi .. wong Iara" dcning Eropah. I ngan ti apa saoenine. mcsthi ditoe- ,, roct . nd jnlari President marhoem I · maoe ija sok-sok oleh sescboetan d ictator aka golongan ndjaba.
Mcngkono ocga Stalin, satemene doedoc dic tator. President saka ncgara Rusland. Nanging barcng w is oleh angwasa. saka kcrcp~ nandockake pangwasa kang tilnpa ditimbang dhisik. moeb bandioer diparabi dictator.
Kita andharake bab iki. ora kok kira rl'edjoek marang gagas:mc dic ta tor. nangiag moeng kenoa k:rnggo mocwochi wawasan toemrap para misocwocr maoe. pcranganing s djarahe scth ithik kang ora ilngger disoemoeroepi wong akch.
(T a m m a t) . -o-
·-·- -- -----\\'O 'G kang wis padha tresna. or11 ana barang socsah. malah kcrcp nin·
dakake koerban kanthi ckla!!lng
~ all. Salba be
tjike ~n wong kang padha nga•
I koe tresna bang-
. · ' sa, gelcm nlndak-akc panggawe Mtjlk kanthl cklasing ati . ranpa soeprih pamrih.
l'r11jclid/1ilmn pfrk11rn 7'hetis, kapal 1i1'n' Th.etii do wekc blgg ris ktt11fl hn ,.,, iki ldrfl m 11dad'kakc 1mti11e 11·t111r1 t1l.N1. /(11.1; g lm.toewe·110<111 mol'n(J ·I. /nfJ 11d/iflt11t·w:1· iki wong :1 s11./w -1 nuwr ."Cawisc Hflla-1.·o/w/;e pa11riblll1. S11k11 tn1grt1 mt ngiwa : Kapitei'll Thetil, Oram, .tlr. E. S/m11· st1k11 11•crf ing /Jirkc11head l111l machimst no. 1 Arnold.
R. Soetrl5no, Ojagalan 132 Soerabajn. scdgeroenge boekoe ml'npoeng. Ing ~si 11<1•1 August:, oetawa Ing aaai September 39, rega mOl!ng J 1.04 I kara ongkos kl· rim) sawis6 lkoe rega bakal dioendhak· akt.
L.S. Para adl. kang wls nglrlmakc dhoewit wlwlt tg. 25 Juli '39, panoe· woenkoe kersali sabar s., hfthik, ngan· ti sarnmp(Xng4 Holl. Mal: zonder Goeroe kang kapindho. Jen ora kersa, salki oega akoe sngoeh mbnl6kake wlssel-wlA· stl maoe. ............... ··················~ ROSKOPF
PATENT.
Kita poenja toko baroe trim.1 Roskopf. Fnbriek jang terbesar di Negri Switzerland dan socda brapa ratocs taoen jang tersoehoer di Cloenia. Dari perkara dja· Ian anker di atas 9 batoe dan kas. nja tida ~er karat ( roestvrijstaal ) dan bekakns semoea dari wadja toelen. Garantie 5 taoen.
Reclame prijs f 10.- (Sepoe· loe roepia) harga contant franco vrlj.
Pm. .TIA poenja product hal meu· llela : Stttamllnrd ZIT)ES model tahoen 1939, Almari:l katja dengan politoemja lang mengkllat dan lit)ln, serta dopat garantle tjoekoep. Lontjeng:? dan Speda:l Buropeesc:h fabrlkaat. 81111 dapat dengnn contant atau huurkoop. Lebih terang, prlksalah di showroom klla di
Filiaal Fm. S E T I A. Kapasanstr. 63 SOERABAIA.
.N.8. Tldak mrnerima pesrnnn dnri loear kotn lang tldak ada agent atau fl· llaalnla.
, PAHARGYAN Oranje nembe iki ramene ngetog temenan. Akeh bandha kang kawetokake kanggo hperloewan pahargyan maoe. Bangsa Walanda padha soekasoeka Ian gedhe atine. dene u : ; n)i!·huis oli:h noegrnlla marga mbahare prinses Juliana. pepoe· tra poetri maneh. Prinses Irene Emma Elisabeth.
Ing pahargyan Ian kramejan maoc apa kang kita pethik 7
Jaikoe : bangsa Walanda oemocme asih banget marang Ornnje-huis, prasasat manoenggal. Apa kang dirasaknk~ dening Oranje-huis meloe karasakake de. ning bangsa Walanda. Sib katresnan iki wis wiwit koena-makoena, doek djamane Prins Willem van Oranje. Prins Willem \'an Oranje dianggep bapaking tanah air, vader des vaderlandi,. Temboenge lija: bangsa Wnlanda ndoeweni leiderstrnditie. naloeri-pemimpin.
Ja nnloeri-pemimpin ikoe kang ndjalari ananC. rasa tresnn marang tanah air Ian bangsa, toemrnp bangsa W alanda.
Ing sadjrone wektoe iki nagara ! Walan<la katam n crisis marga I tarocnge pnrtij sidji km ioidj!m~ . .
mapan banget manawa s.k. ,.· ·a. j tionaal Centrum'' menehi pept'.- lin!l kang soern!'au.! :uJ '.>:E~1 IJ ,: . .. ;: · koeran9 loewih mangkene : I
Kapnm~t)•rm Ian pangadji·mlji n1o1 • 1 rnng b11paking 1anah air ikoe uandhenu rapel knro rO<'nlilkt't kita murang dho1sar·dha~n· i:;;i I :mlj:•n k.:nn l:a · I hanr.Ot'n kol'kod1 dcnlng bnpakino til· 1 nah illr muoe· l;m kang wiwit hijo'.'n moela 10.·m~ka 5aiki IJocndhock karo I l:odratino h;;ng'ii1 .. M lit menthi tang· 90.-1111•111 1. ... i r.1 jl lt:tln:in;. ing dina mboeri.
Tetemboengan .. kaprasctyan Ian pangadji-adji marang bapaking tnnah air" ikoe nrenjoehake bangct. Sawidjining piwoela~~ toei•;;·ap kita socp;1jn ki a ngad11-adji marang p ~m i mpin kahanp.· snn. Kaprnsetyan Ian pangadji· adji nrnol' ateges 11:i loeri ian mh;i · tjoetake lllham-idhamane. Samangsa kapengko.k alangan. bisa eling maran9 bapaking tanilh ilir maoc.
Seteroese s.k .. ,Nationaal Centl'Um" kilntlha :
t ; :11 .. ' . 1.l ~ . .. 1:1,1r.i1 ka11 n;1tion:i l ikoc k .. na d1s,m djd >.1kc k.1ro «·Jjar.1h ki1;1 kang no.•dochakO: t\t'kar.·p;ming hang· sa \Valanda kilfojilll Ir, wat jil.
Cagasan manoenggal kang adha· poer kabangsan Ian ora kena dipetjah lkoe dibakali Ian dipikotkoehi dt!ning \ rllrrn v.m Oranje. ija kang atjikal bakal kamnrdikan kabangsan kita. Ba· paklno tanah air kang slnatrlja, dadl ter.:ngcrlng rasa kabangsan kang wis rr ·ma•oek (na1ionaal bewust:ijn l . kang knd,ah;i rasa tresna tanah air, sagoeh ing wadjib. rasa marang knbcneran, n911ma Ian keadilan, oega dadi ken· thosing kelahiran anjar toemrap bang· sa \\'alanda sak~hf. moreel Ian gee~telijk.
Prins Willen. van Oran je. ha · paking tanah air nagaia Walan · da kajadene soember kang menehi pangaoeban marang bangsa Wnlanda samangsa nemahi pakewoeh. T e>i!mrap kita oega sawidji. ning piwoelang . manawa daja. n:ng pem impin ikoe sannd jan wi5 seda' isih letep ka pot-ndhi-poen· dhi Ian idham- idha mnnc dina loeri.
Saka panemoe k1ta . perlor ndjoepoek Ian ngetjakak.? piwoe· lang ing ndhoewoer. Ing sadjrone kita ngener kamardikan. sok-sok nemahi alangan kang awoedjoed pepisahan antarane si1lji Ian sidjine. Kaping-kaping pagerakan kita nemahi alnngan mangkono maoe. Kanggo mbalekake greget manoenggal Ian bali marang toed joewan sekawit, perloe kita nggatekake marang piwoelang ing ndhoewoer maoe. Gegajoetan karo ikoe s.k. ,.Damm Kondo'' kan · dha:
Kira bergerak mtnoedjoe pada per· satoean dari bangs., Indonesia. oen· toek mentjnpai vrijheld dnn la'.~ - laln·
njn. Oleh goeroe kila. kita dibcri pengadjaran. ikat,m dCtn rf.1r.l ha11aimCtna. soepaja klla samrai r a la jan~ dise· boet Nationanl Zelfrl·wusl:ijn. Erll · njn. tiap· tinp k1t11 . drn9an ti:lak e>e· sah dibangoenkan ;itau ~n dikobar· kan. dalam seaala tindakan kita. da· lam dad;1 bl to.•hsan r.-.:DO!\'ESmR, scbagai dJoegn na~rhat gocroe kltn jang diandJoerkan olt•h NationaalCentnim rerwbott tfa p·riall • \·dl'rlan· der dalam ~~gala tindak.1nnla haroc11 srlnlo.• ln\]nt pada prins \\'!lll'rn \•an Oranj•'. bapa dari ra ' j, t Nederland. pl'poed jaan. S\•mbool dari rhtp -tl;,p
ornng jang ml'ngak<'I" !!t'orang Neder· lander.
Apa kang dadi teten9er 'tang blsa Df'Otripak~ rasa kahanqllan kitn ? Pemimpin sing endi kanq kita anggep dadi bapaking tanah air?
.wangsocliln mangkcne : D al.1111 p..-rg..-rakan kd>angsaan, de·
ngan r:rt'no..·ndjock nama-nama dart o~:miJ·Or.mg jang tcrkemocka pada ram;m Jang soedah laloe, maksoednja p!X'n ak.in mcmba11oocnkan VADER DES \ J\DERLANDS sebagal Wilkin van O ranje terscboct. Jang dldja· dibn s>·mbool r.1'jat Belanda, lanta• 1an tj in1a11ja pada ra'jatnja. Socatoc teladan j.111g patocl selaloc mcndjadl pengharapan dan plklran klta . . • Pagcraknn kirn ikoc sedjatine
ora mocng saiki wac. N ilnging w is w iwi t bijcn moela. M oeng wne b1jcn Ia n saiki scdje gagragc. S:ibcn dncrnh pndha ndocwcni pcmimpin dhewc-dhewc. D ene tocmrap l:iclonesin anjar, kang ocmoc:n lliilnggcp dadi bapaking pagcrnkan kai>angsan, ja ikoe Dr. Soctomo. Awi t pa:1djencngnne kung mbakali.
locwih f 1.-. Abn. 250 11 l\lalang. Accoo;d. Ahn. 18322 bJokjn. I ex. f 0.15. Ahn. 228-13 Solo. Doeroeng tamra. Ahn. 1511 5-1 Solo. \ Vis heres. Ahn. 253-18 Gaboes. Idem. Abn. 8660 Pagottan. Idem. Abn. 161\7-f Kotil\Jl'ch.o. \\'is bcrs . Abn. 25189 O jchri:s. PangirimC S;iptoc
cso.-1, I.in sore. Al n. 2045 cs. Klakah Ora bis., , Ahn. 25til(i K.-hoo.•mi•n . S,• taocn f 6.-. Ahn. 218-10 Srmaran\). Kirimna forcm:. Ahn. I 7.:l l 2 Goch<X'fl . \ Vis katampa.
-o-
•••••••••••••••••••••••••••••••• H. IK SAN :
Aanlcg dan Reparatie" i W aterleiding:
BOEBOETANSTRAAT 186, T e I f. 3 1 2 6 Z.
MOEKA Kp. MASPATI So er ab a j a.
• • : : • TANGGOENG~N : Bagi Tocan • T oea n poen ja KEBON • tjoeti -tjoctji piring dan lain-lainnja. • PASANG POMPA BOOR.:
Z 0 N D E R S 0 F. M 0 E R. + Bisa digocnak<rn scg.a la knpcrlocan . i Sedia matjam . ma!Jam putpompen cl an pcrkakas W terleiclin3 .
TA RIEF • • Ha rga pasa1~g i1 n biasa ......... f IS.- : Deng a n sarrngan .. ... . ......... f 20.- +
Bisa dibajar cmpat lulli. + ................................
am•••••••••••••••••••••••••••••••••••••• • • • : TAM~N-DEWASA. : • • • jaini: • : M. U. L. O. DARI TAMAN . SISWA = • S 0 E R A B A I A • G 0 E B E N G (P A T J A R K E L I N G) • • BERDIRI 1 I AUG. 1929. • : BAIK BOEAT , anak-.mak T oean Jang soedah tamat dart H. I. S. dan = • L.~gere Scholcn lain-lainnja. • ) . • : KARENA : : D J. Mrmakai leerplan Jang llCdcrbana, dlscsocaikan dengan • • penghtdoep;in dalam masjarakat kelak, sehlngga mocrid ti· • : dak akan mendjadi poetoes asa (ontmoedlgd dau asoclilill). : • 2. Moerld-mocrid j.mg terbclakang, dapat rxtra-lessen per• • : tjocma, agar socpaja 1emoea moerld dapal banjak pcno· : • harapan nalk klas. a • 3. Letaknja pcrgoeroean dekat beberapa Sportvclden, djadl 8 : didlkan toeboch (Llchamclijke Opvocdlngl terpelibara : • dcngan s.·halknja. • ii i . u~rdj.rl.rn ..:: 10 m.:mt d.1rl Sta11011 S. S S 'baja-Gocbcng, 11 : schlnggil tak rnendjadikan kcbcratan bocnt anak-anak I • dlloear kota, apalagi mcndap.it gratil trclaaboaacmat • • darl pcrgoeroean. • : 5. Boekoc-bockoe peladjarnn dnpa t plndjam dengan tldak : • oe:iah sewn : schrlften, potlodcn etc. gratis. • • 6 Bila perloc, mocrld laki atnu p..:rempocan dapat djoega • : mondok pada kloearga goeroe (gc::inst1pvocdlog). : • 7. Biljaran sckolah scdikilnja f 5.25. Entree f 2.SO. • : • I Oentock 11nak-anak Jang tldak tamat dladakan voorklu dengan : • pcmbaj11ra11 lcbih rcndah. • • Perrn lnta.,n mnsock, bocal cursus j.a.d. pado : 8 • PENGOBROES TAMAN-SISWA SOBRABAJA • GOEBENG. • ; T a m b a D g b o j o 1 t r a a t 5 2. :
Orang2 Jang soedn tnoe kena cxcecm (gatel2) di knkl, tangan, baroe mcrasa tobat, pcgel, kema ini pcnjak!t soesa ba· iknja. terocs mengganggoc kwarasan dan plklrun. Maskipocn aocda bocang banjak oewamo dan tjoba matjem:: obat bloen bisa semboe. Tapl nchlrn)a ada gampang dan moera 1141kali. lmlo lanius pake
TRJGOtD ZALP per pot f 0.7.f 10 oro1119 ljoba, 10 oraag balk,
Ojocga balk bocat anti aakit prampocaa.
Klrimlah postwlssel, klta kirlm fraaco Hoofdagent: TAN TIAUW HOB
Socrabala. Diltrlbuteur : Kumt & Reclamc Burau
,.CUN.AR", Hoek Pasar besar
~ ... o•••••••••••••• •••••••••••••••••••
Kendjeranstraat 83 Soerabaja. Lekaslah masoekkan anak toean. Segala keterangan pada :
M. HA'll SOBWANDITO Simolawang l j23-C - Socrabaia.
········••••1••1••
WIS nem taoen djcneng6 djebtng ,,PaaJcbar Sanaagat" diroengoe denlng bangsa • br.nosa Ing negara klta ken6: nem taoin enooonnl! PaaJebar njebarnke semangat, - nunglng nadjan wis semono lawas6, meksa 8oaig Boeboct isih doe· rocng ngertl wat npa kang klta karepnk6 .. semnngnt" maoc. Bnb lkl ora aneh, mcrga wls watakt Boeag Bocboet gam• pang lalinl! angel eling6, menta., mangan, d jare doeroeng, docroeng mbajar s6wan omah. djare oewis. - moela nadjan nem taoen ngroengoe tembocng .,semangnt" lja meksa lola·lali wa6.
Semangat ikoe moenggocha baraog, barang k;ing ora kasat mata, lir6 : kena dlrasakak6, nnnglng ora kena dlgra)nng; krasa, nanglng ora k6tok. Mocla lja ora anggocmoenake Jm 8oaig Bocboet knng seneng tali, bandjocr sa)a gampang Ja. lln6. Ma Baoer enggonn6 nerangake tembocn .. semangat" marang Boag Bocboet nganago m6n~hl tjonto, meng· kin6:
.. Kowe rak taoe ngroengoc aranf toe· wan Thomas Edison ta, boeng I Oh~·
mangat plndhant Dasam0tka llang oen· tocnE, gagah, nanglng ora bisa nglethnk baloeng, oetawa kaja d6n~ wong kang katonn6 sakn ndjaba ljakrak merga pe· nganggont opik, nanglng dhomP6te mocng Isl.. .... penn~n.
Miu Saatlllit ora marem jta moc11g dlterangake mengkono wal, 111erga fa • ham6 my ll~e girl Saadnit iki, :.ang diaranl semangat ikoe ora moeng da ja Ing babagnn kawroch wad, nadjan Ing babagan lija, lja ana. Dhiadjeng lkl ngoepamakak6 semnngat ka jaden6 geul Ing pawoehan, ora kalon saka ndjaba. nanglng teroes moereng : ora matl-n:a ll. Wong kang ndoewd sem1111gat lja knja mengkono. Oepnmn wong kang ndoew6 semangat pagerakan, nndjan dielih mra· na , meksn blh seaeng marang koem· poelan: dielih mr6nl, lslh dhemen kocm· poclan; dlplndah Ing sapnran·p:tran, fl t• elpk mebn sajn setya marang pagera· kan. Ngalor ngldoel ngclan bali ngoelon meksa lslh setya Ian stneng mnrano koempoclu. lnl arant semangat koem· poelan. aemnr1gat lrtsna bnngsa Ian noe·
Katja 15
sa ! Nm1glng salijanc ikOI: ana scmnagat I roeng kalek~nnan. oepnmand k,;ja Par· kang njcbal pathoka1•, oepamand mas Indra tjahang St'marang kang dncentoen Nrndrokocsoemo dlgoegah-goegah soe- dfning Bcx-na Soedewo enggonn6 ngre· paja gelem m~loe lelocmban Ing hebra· I boet koeni ing gemeent.-raad. sepisan Jan, pldjer emoh ; dlsrawoengi soep;ifa I kalnh. diamliall pin~ pindho, ping pindho gelem toeloeng adeg kopera.~I. wangsoe· , kcjok, di-ping telcni. ping tcloe ora me· lane : gek preloenf apa, rak alocwoeng nang, teroes diping·p II, mengkonu ngnn· lcjeh-lrj~h. kerEnak: dl11nd jocrnk · see ti me .. 'lng. Ian Boeng Dcwo saiki biu paja mlehoe parta i, k.'lndhane : gek pre· dadl wakllu rakjat Se:n;1rang ana ing loen6 apn dhoewit .setall knnggo kontrl· goemlnte. }l-n ora ndo~w6 semnngat, SC·
. .. iew6 wls pinter. .. .. ... ... .... Rchne wis lt'rnr.g i•' n ! ing tlik.m:pak6 Mks SaatJnet jen ketanggor wong sing semangat Ing s.k. k11.1 lkl :li.1k ni N·
•nbloehoet kaj3 denbCi N6ndroltoesocmo tjlke, mO\'l,1 ora !ok Jlln mi:h s:i.:h.:::gahkang mlll'ng miklr kepl!nakd awako! ing bangsa kita padh seneng mbijantoe dhl!we, meksa djoedheg banget, aloe· adjoenlng s.k. k:1a iki. P .:u:tjt.-n :j;i nu1~m-wocng dltogak6 wat!. lawas-lawas r<ik lsini. jen Iii nganti era ;ma koran bangm lja saja...... ndadra. kita kaag kcna di:fofong. mangk3 kornn
Manoet pcnemoen6 Man Ojamino, se- bangsa 'fionghoa Ian \\'.1landa ing kt!n6 mangat lkoe gcdM bangct p:u!daM. Moc· gedhi!-gedht!. djempol-Jjcrnpol. Apa ija la, - bener sl Paman lkl kerep ndo.-. b.u1gsa kilil kocdcc t;111s.1h sarw;i tjllik, wbnl tlngkah polah kang moesibat, na· sarwa ala, sarwa ringk:h. sarwa 1hith1 k7 nging toemrap s.k. klla, sl paman gedht! Boeng Boeboet ngarani, jen kahananf lclahoehan6. Wiwlt tjenger6 Panjebar, bangs;i kita ~rwa al.1, 1ki locpoct~ ii r.gsl Paman wls d;idi propagandist k;ing san6 dhi!w.:. mcrga apa-apa k.:119 ala . peng·p~ngan, enggonnt! nnggol~kake diweni!hl aran .. Dj;1w;i". t.1111.lham! : abonne nnjar: rerord dhl'wl!. ora bosrn om;1h Ojnwa, rokok D j.: \\' :J, nor l.1 Oja· ngandhanl tnngga teparon6 S<X'paja lll!· I wa, djam Oj.twa, kah~h !j.l s;1rwa ala . ncng matja koran kita, ngnnti Schoti j !"1anglng wong lotli jin wen,] ora .. dja \l.·a" dh6wt! ngrasa kepotangan boedi marnnq ako>e ategcs abnormaal. .. ... paman Ian wls voomel marang dlrcctle 1 ml3nkjoe Asmoenah J•'" g.1w~ peplnsoepaJa Paman dloendlmkl hlar.dj;mt! I dhan bab ,.semnr. ~i;it " mrr.gk~t:~ : Srmadadl ganep I 200 knja dh;iwoeh.: swargl
1 nnar :ko.- kaj •• d~n.: wul j1 bt•:J ndo.:wl!
Dr. Soetomo marang sdr. Imam SO<'piirdl. , kekoewatan thcxkoel. Sar.ad j.in wldjt
Kandhane Paman Ojomino : .. sem:u:gat I maoe dltindh1h' kajo.•. i1.i meha r.dcdd lkoe knj;1d"n6 hatterll tormrape lampoe ml'ndhocw~icr . jt.-n ke:;m11gor wa:ix·. sorot zoeklicht. inergn sem.-ingat lkoe mcnggok. nani)ing 1 h~koel.! ora man· lcang anggendh~ng kcknrepan mndjoe dheg, terixs ,,·at!. nndjan a!on, wckns.lnl! anggajoeh sed)·ane. \ Vong kang or.t lja l-15.l mem joenuu.-1 m.·:o..•, !,1:1 1~ roe11 ndo.!w~nl ~mangat, knjildi nc l:ijangan thoekoel mcndhoewoer. Pi'ndh .. k ~~ma· kang r;cdhot. b.:ner bisa n:oembod J6n ngat ikoe kaja O jakn kendh il . c ip11l.1ng· ana angln, nanglng moembod6 mol'ng ann : m!o~mp;i: . diadh.mo:.na · r.:hrllhus. ngllmboeng li\\·ang-liwoeng mbamboeng oeta\\'3 k:1ja jl!n si Pamrua mh.:neri koc:kaja \\'Dng bingoeng kepcnd1oeng. kin mat pl'n jakiat! .. notol", diP\'?l\liJ:IK : saj11 jfon orn nna angin. St'dhl!la u·:i~ wls tJe· a:frt'ng, didoe~ : s.1j;1 ndadrJ. dil!man
-Mok. Apa maneh toemrape djaman salkl, saJ:i to.•nH\11 .. .. .. c!11111mnc wong ojak·0Jnk1111 goll!k pangoc· Ojoero.• sj11lr wanlta b.ingsa lndh!(a . rlpan, struggle for Iii.-. koedoe ndoewl! nfon jnh Saroji:ii Naidu. k.1ndha : w"ng semangat, a\\it jtn moeng t.andha .. nrl- kang ur, nd°'·wc sl'mang.tt iko.- r inma" sidn ngemoec djfnthlkt! dhrwf, kalah dhanl! majit kang hlM amhekan . Kakaro wong lijan~ . Knnggo bnngs.1 kita ronnt! lcaj.1 •rip. 11 .11:gh ~ 11 ~ac!j:it!n~ m;ikang meloe ngadjokokl! bangsanl!, sema• ti . lkl uran njo!ong pethl'k. Nanglng ngat lkoe plndhanc lnten barlejan knng \l.•ono kang njolong pr1h1' k. aki'h toeng· sale krambll gcdh6nl, larang regant!. mer· gale. Zus Santimt, orpaman~. T erka· ga bls.1 nfocroeng keJakinan bl'41nf dhang ka:on bo.-n11ah, toer san~atnnt pangg;ih k11ndel Ian mr ntjorong". lagi SOC'si1h mlkiri d •rueng bisa toekor
Si PAIDIUI Ing mlnggoe lkl pantj6n radii btneh saka adat saben. mBokmrnuwa wa6 mcntns oleh .. lnsplratir"' saka en11· gonn~ nonton pcrajaan O ran1c ing Toen· djoengan nembl ikl: l!lok banger. ndadnk plklr6 kemripik k;ija kroepock oming dlgoreng garlng wa1'. Si Pamao DJamlno mbandjoerak6 voordrarht-e maneh : .. Gulongan octawa wong lcang kandrl ~o:omangatf . Hdyanl ora mornglcttt (6n doe-
d jarik anja r: trrkadhang kandhn lar11. totr nfa tane w.1ras wlrls. mocn~1 C:thok.!:hok. h~n ditodmkaU klambi \'Oillc dl' geor11l'll•' . CMll'I $Ing anjnr dhe'I\~ Ing roko obral... ...
Dadl l ,1 r;m~ m;lllc 11101.·nn rak~i :onder .. t " .. .. ......... ..
(Katljam·akaki kalajaa merdlka saka lcaranganf l\lahl Mou ing
.. Gochahaa Maya").
VD. -o-
Kan11go ngenggar-dnggar Inn njrnjlamoer atinc. llok matja socrat-socrat ka· bar. ""'it sanadjan moeng wong kaja mengkono wa4, nanglng meksa mboe· toehak~ socrat kabar, awit ikoc pcrlac.
Anoedjoe Ing sawldJmlng dlna, dh6· w~k~ mranggocll kabaran kang mrananl atind, jalkoc mOt'nl mangkdm! :
Plkraman gedhtn. Sawatara dlna man6h tapocklng pa· lakramund Boon Yau karo Clara Bonan:a, poelrand pocrrl t. Bonanim. Boon Yau sawldjlnlng wong k;ing wis kontap djencngl! ana Ing pasrawocngan. SrawOl'nganl! blater Ian ak h djasane ana Ing · warnawama pakocmpt.>l?lan.
.. O . Boon Ya 1. Boon Yau", ljl'lathoeni Sophie Ing ndalem batinn~ ... kowe J.i. Ii karo itlroc. Kowt.' soeka-sock;i andrawina. 01koe aja ngl!nd ora kok r~wrs. Hija ras .. kn:i Boon Y.m. manliWll t1kot- oro kokkaroehakl!."
Verpleegster dioendang. Zustcr Fann)' mara:ii Ian takon ana perloe apa. Sophi.? ns.'lngsodl manawa hoetoeh ktremoe karo dokter Cobl1son .
.. Dokr .. ; Cobbson saweg rihoer: ·
.,KO\!la bctah dipoen oper.1sl.''
.. Ope ·:isl poenika r agadiporn mbott·n sakedhik lo ...
•. Prakawls ragad. s!pil." Sophie ngoedjeg wae soepaja dlopcra-
11. Zuster Panny matoer marang dol<ter Cobbson. Orn soewt dokter CobblOn le· ka.
.. Poenapa lnggih pandjrnengan brt:'lh dipoen bedhel7", pltakonne dr. Cobh~'ll.
.. lnggih. PandJenengan rak nat6 nga:adika manawl sakir koela saJR 1anget mana~·i mboten toemoenten dlpocn bcdh617"
Keprlff bandjoerlng reremboegand dr. Cobhson Ian Sophie ora kot)ap. Sadfak~ wa6 doeroeng kedadcljan. Sophie arep tar~n dhlslk karo Boon Yau. Moelant ndJaloek marang verpleegster ~paja
entllnl snoeqn-oewen ora mangsoell. Attn6 getem.getem knworan mangkeL
\Voesana bareng wls tlta Ian terang manawa ora ana wangsoclane, mhan· dfoer dltOl'lltoen ball men)ang patoeron· nf. ngGldthak ana Ing patoeron, reroes oendjal nmbegan karo mbrcbca mill. Ver· pleegst~r ngerem-ereml. nanglng pananglse malah sesenggroekan.
Dareng wts dioentarakak6 saedjam, Sophie tllpoen man6h. Nanglng tjoewa man~h. diwangsoeli manawa Boon Yau ora ana ngomah.
Esoek~ lsih CX'morn-ocmoen, rllpoen amn~h . Meksa ora krtemoe. DJarend Boon Yau wls srmlnggoe ora moelih.
Sophie manasl. rilpoe11 menjang kan· torane. Ojarf perlop sesasi.
Bcgdjand Sophie ......
/ /
/
ketoengka tekanc poellsl ..
dJodheran dfning pradJa IJJa. Sophie kaboekak nalari. ..Sing ngedo1
paja dltoentoen menjang panggoaan tll• pocn. Of!' menjnng Boon Yau, nanglng menjan9...... P. I. D. Sophie ndjalack 1oepaJa P. I. D. teka Ing hospltaal. oeroesan pradja.
Mr. Sheridan kalrtno inspccteur poclisl salcala telca. Miss Sophie wls ngent6nl. Wewadlnf Boon Yau dlwedharakf ka· bth...... .
• Dina tapoeking gaw6 dhaoepf Baon
Yau wts ndocnglcap. Boon Yau pcrlop ae· 11111. Saiki n..,,... omith gcdh6 Ing 1'an·
saregedeg aslkep gegaman.
Sophie entek aknl~. Dr. Cobbson la· , djoeng Katong. Tangganf para harta· kon, gfnfja sedoeloerf kok ora teka- I wan. Omahf wis mrabot. Djongos Ian teka. Sophie manglk II manawa manaw1t : haboeof akeh. Scsawangan Ing ngarc• lagl alangan. T oewan dokter dikon nja· • ping omah6 fndah bangct, jalkoc aesa· harak6, sawatara dina man~h rak teka. I wangunlng samodra kang hlroe alfmbak·
Nanglng ikoe moeng pawatan waf. t ldmbak ngelam-l11ml • Sophlr wis orn ndJagakakf. Nanglng 'I Patjanganf. Clara Bonanza. wla koem· moeringf ora ilang-llang. Dh~w~ke ngoe· , pocl karo Boon Yau ...... minangka re· llr nalarf krprij6 bisanf .nales oekoem j renggan. Pagawl!Jan6 sadlna-dina mra· marano Boon Yau. • · nata tata rakltlng omah. Perloen6 sawt·
nDllalah oleh dhadhakan. Anoed)Ol' :;f hJneymoon (plrslr sawlse ningknhan) llawldjining dina matJa knbaran gawnt menjang .Bangkok. moeno karl m1tnggon Ian gempar ana Ing soerat kabar Stralt5 kanthl fnak-kepdnak. Time. Mitoeroet soernt kabar maoe, 1 Miss Clara lkoe pranakan Portoegis, Singgapoer mentas ketamoewan minister ' toeroennf d'Albuquerque, jalkoc dJ'ndral defenslc saka lnggrls, perloe njatakakt! Portoegis kang kaplsanan mbedhah kacseplrn kekoe'lll.•11tanf basis marine Ing ' tha Singgapoer. Pakoelitan6 lreng manls. Singgapoer kang mentas digelak ikoe. I pawakanf stdhet. Nanglng kabare minister maoe gela. I Plnoedjoc waJnh 11or6, Boon Yau Kckocwatnnlng Slnggapoer doeroeng ke· I loenggQelmn karo pat)anganf anR Ing n<l dlkongasak6, lslh ngoetjlwanl, cloedoe ' tmper n9arcp. apa-apa. i .. Kala ngfnt IR rasan~ wong pepatja-"
nlndnkakc! pangastoetl. Para ~·· kang ndoewc! toenggnkan. •llngl bakal k6hc! nbonn6 an)ar ki\no moendhoet 1llllg.. ganr.n wlwlt wetoen6 dongtng maoc. soe· pala enooal • !nggal ngloenasl. Dfnf abonnc! anJar wiwlt September ltang kla· wan mbatnr dhoewlt ahonnement dhtstk, bakal nampa gratla I esemplaar P. S. kang 111etoe mlnggot 119arep.
MBENERllB KBSALAHAN. Ing P. S. no. 17 tanggal 22 Juli Ing ru·
brick ,.kahar koeluwargn" ing bag6jan numbcct silaning akramt1, ;ma kabaran mangkt!ne : .. Srie Rochnijatocn dhnoep Ian Bambang lrnwan alias T oewa rdi kw. no. 22190 nalika 21 Juni djam 7 ~.cm: Ing Pladjor". lkoe loi:poet. b~ncrc ora am\.
Ing P. S. 5 An(lu~: us an:i l:aharan !:nng atjiri .. No~sth i lh h; jo~ \ Vono· ~oho.. . litoe lo~pocl. hen=r<i .. Ng~sthi Ruh;iiar \ Vono.,joe ...
R. A. SASRANINGRA T. R. A. Sasraulngrat, jalkoe ingkano bi·
hi N ji Hadjar Dcwnntara. warandhanc K. P. H. Sasranlngrni Paicocalaman Ojokja. nalika 10-11 A'lgustus s6da grra h scpoeh . Marga Stika lkoe (fndak~ K. Ji. Dcwantara m r njang Bomeoi ora slda dh6lc tg. 12.
Kita ngoendjoekaU bcla soengkawa. KRAMBJAN ORANJE.
Kramcjan Oranje Ing Soerabaja nalikot i Augustus ramt!. Eaoekf Ing ngarcp gr · dhong Gemcenrl' dianaka kt! defile wad~·abala . Sorene dianalcakt arak-ara kan c;irnava l Ian arak·nra kan obor. Ing l•ja · li111 koerha C>ega ramc.
B. O. W. BANGSALSARI. Nallka dina Kl•mis. pirockoenan B.
0. W. (Boec.!i Octamaning Wanita) Ing l\;~ng°"sa15.ir1 - · nganakakc vergad~.,ir.; manggon Ing omahf sdr. Wara Soekar· man. kang diremboc11 bakal anan6 be· stuur anjar. Dene 1 1~ :. 1 1111r !(' t«p m;ulrg snk;i : \ Vara L. S j:unsiarnh Voor: itstcr. \\'ar;i S. Amida ~ i ~ •. ,.~ ,·t a n·ssi.' . \\Iara R.
Dh6k Minggoe tg. 13 Aug. 1939 nga· mBfsoek tg, 20 Augustus lki saka ada· nakake parepatan manggon Ing omahf adane R. M. Darono. R. M. Dartjio Ian
T orwiln T 1•ngkol' Hasjim. hoofdre· c1 c: reur .. Peli ta Anda la!'i·· I Med;m 1 ni1 llka 3 Augustus tinng.il donja . orm04·r i 2 l.t· sdr. wara Socdln I R. M. O joko Islar. arep dianakak6 ra ·
BOBKOE ANJAR. j pa! o.:moem dl!ning para mocdha da rah oen. POl'sl<lkil Nasiomtl wis 111babar hoe- So1m 1k.ir1a. pcrloe ndhapock ha ba da n Kn.i ngialocrakc bda SCX' ngkaw ..
koe anjnr arane .. Pa rindra dengan masjn· I pirO('ko.·nan . MARDI BOEDI BONDOWOSO. rakat dan soclna l economh.• Parindra · ' p ,\NGAJOMAN GEGANA. Ing Bondowoso mm pi1koempoelan bo· karangan6 sdr. Sochoenan Ha rnhap Ian Ami in11 nawala djawabnn Pamrentah ljilh· hot jah wadon l 11:.!01 i~ ~m . didjr nrng1 M. Soendjoto. klawan dircngga gambarc mr n,' hl k;irrm;ga n manawa ora bisa me· .. M<irdi Bocdi'" . lmnu nntjasc wdorlocra Dr. Soetomo Ian pasart!janc. Sama!:!? n'1hi to!'t·nu g;1s r;i tjocn knlajan ld ahil· Ian njinaoc p;rngcrt(on·pilngerten :Citnq mawa gambar kang wamanc patang nan marano pendho.?dhock kang dise-
1 perl0<· toemra p hotjith wadon. k;11111 ;1
wama. Regant! moeng f 0.15. Kabarc rang mo. ngsn<!h saka gegan;i . I hand"·l'rk~n Ian kookkunst. Pako .. m~· sadocroengl! rampoeng wae boekoc iki. ISLAMIC COLLBGB "{EAM. Ian iki diajomi d6nmg R. A. r>r. Pra · wls pajoc ak~h. Kira·kira 6nggal ea l(anggo maha rgya dwl wldoe Pl!rs i~ ho• .... n. t6kf. merga islnl! larang. nanglng rcga- 1 mbesoek September ngare1• iki a rer nr n6 moerah. kakakf l!lftal s.,ka S inggapoer. kar.<J d:1·
DERMA I'. P. A. J. Mrntas t;impa ~•h kadarmitn n1o11i.· h
ROBKOEN TANI KADJEN. 1. di pemain Ian maha ~i !'iwa ing lslarr. i• ,
S M Co ~1ka
aka ada-adanc sdr. angoenwasito liege. Teteping randhingan mhesocl: V . 0. ing Kadjtn (Pekalongan) wis ka· 1 IS Ian 16 Sept. sil nggoegah atine sdr. padt!san Watoe· I AMANDEMENT THAMRIN cs. beloh Ian Koethoredjo sarana ngedegake ' Sdr. Thamrln. Otto lskandar Dina1 11 roekoen tanl kang oleh kawigat~n nje·
1 Ian Abdul Rasjid mentas ngladrkake
nengakl!. Roekoen Tani Watoebeloh di· amandement marang V olksraad. kann wiwiti sarana gotong rojong kasripahan. soerasane njoeda blandja Ian pensioene dt!nc roekoen tani Koethoredjo sara na Goepemocr Ojendral. Ian nd jaloek llOt' ·
loemboeng parr. Mangkono ocgn ;i rep paja ongkos-ongkos commlssariaat kang· dladani mbrantas boeta hoeroe£. Krpri - go ocroesan Indonesia dltanggoeng de· j6 dcsa kiwa tengent!? ning nagar;i \ Valanda. lndonl'sia Ian
JEN MEMOENDHOET. Suriname bl'barrngan . . N alika tg . S s.k. kira ngrmot ad,·er
tr.nticne boekhandel .. Graauw'5' · Ing Mawarstraat Sb. kang .:idol borkoe .. Asia Tin:oer dan Asia Selaran ... J~n sdr.·!ldr. arep mocndhoet hoekoe ma<k!. adrrllc lja marang hoekha:1dd kaseboet . adja 111.1·
rang kita. Jt n eman njoewck s trook P .S .. betjiki noells Ing kartoepos wae. nanging adja lali njcboeta kt! djrnengl! s.k. li;J'-• Kita dht!we wls ta~ ma,;.-~ lti'• pantj~n paliQh ·~ .J!foeadlM~ lcawroeh. .
·- i'tM1&1L-~ 1it!moet P. D.. m1ib ll'degrta Moe·
h·-:t," IDg Medan 11rep t11poek. K. H~ · a~soer tampa tilgra m manawa
1 ;p rwan.! ka n11 nonwr 2 in() S01.•r•1haja 1:11!•q.il don ja . N 11n11i ng cwa semono K.
. --~- - -·--·
KONGltROES ltRONTJONG. Kongkroes menja111i kronr jong ana ing
Betawi na lika 6 A 11911s111s kang ng ... roni ana 10 miss. Kang di;mggcp apil: dhL'wr'
1 Ian olr h djoelOC'k J<wa-kampiocn Mi~~
Annll' Landouw. 2e MlllS TOC'minah. l .Mis., Soe
DJEMBBR.
m•goro.
MR. R. M. RASPIJO WOBRJA· NINGRAT.
lrmoct 0 . K.. Mr. R. M. Raspljo \ \ 'Mr janingrat, ingkan11 roctra 8. K. R. M. H. WOl'rjaningrar. ora soew~ manr h iltl'P ll1Ji15tc1 damrl .111a Ing Bank Na·
I I sional Ing Magelang. -, MR. K. R. T. WONGS0NRGORO.
Manoer D. K .. Mr. K. R. T . ' \'on9so· ll i.'qoro kapindhah tnl'njang Srag~n. Ma r· g.1 ingser·ing5"ra n ik<k! Socrnkarra kt'. l.111q,1 narnprnd ja .1.•mhl•'ngan. l;in .1 kl'h ld 11hOC'han6. Mangkono cw11a Parindr;1 bn tM~rawOl'ngan Oi'lll~m .
N. H. S. SORRABAJA. T .1111111.11 I S.•ptt•mh,•r 1111:m•r- :!:1 111\1 '
Sn ·r,1J.,1ja diho.•k;ik •··k !.1h.m .•111.1r 111 ko.• N i1w rhl'i.ls- l'll Hm1d..ts.~.·hool
Oleh·old111nm11 111terkenli1st .. Pemban-10\' P. P. A . J. njontah Mn. Soedinnan Kcmajorar: .. . k;i ide rnk1' mligi inlJ C.B.Z . I 80.20. tocwan Moh. loebis Koblcntrngah 16 K. ; 5.-. lntl'l'kcnhjst No. ; : \Var!!nhui T oko Dl'lima j Ill.- . T ok.:> Seu;1 2 ,. j 2 50 ; 5 - . Mr. H. Zr r · dc r ; 2 50. C. v. V f · Co. j 1.50. Dun · lop f, Kolff f 2.50. Bouwkundighurc1111 Lobry j 2.51. fi rm., l\ , ~khol f. K .. r~ · hoh /"· Co. j 2.5l' Tr?..1s;m11 O:idn m:mmg N ioo f · Liem j 1.- . 1i.i:i r.g~w
po~rwi sci · N1onjah Socd1<•t~:1 Vrlc politic 52 J 1 50. Ind . Perwnu l Hid Pm ·• . \ \'all' r".1a1. O joharlaa:1 29 r I Vi
TAMAN SISWA PLOSO.
Uo;: rOl' 1111 l'am«n S1s\lo a Ploso ny .. · n:1k;ike pera ja;m kang njenrngakt knnt1 · go m~geti ormor~ wis 12 taoen l\ ;ir:.1 ngr:owoehi kira ·kira wong i lll.1 sa n.
nnl'lis R. Ah!.1,•lr.1d:m.m v. ;il(ll 11'':1 M. T jiptoso.•pr.1ptu. h~·nd. 1 !:;ir i '.\ I. Mil~r1 k Ian pl'mhan11ll' H.11i '.\ !.1 .. h.1h l"a•r .111. R. An9gawi1Ml0t .
1111 • .'I .~11/.-11 1, :.,.,, : II .. ·l/.d 11irntlj11k, tdm 11·11 li 11J11 r11 .~ i • • I. .\". /1 111 J. j.1-l'lll i, rm11111i ... ~t1 ri., t! r11 rnh . ,'i11il.-i d i11i1ullw li i 11f1 t:11 11tl111 uy, .l d 11il'ld
1"i111 k" ,-.;,,, 1' 1"111 y11•:t/•1, / 1 /.,, ,,.,, / " riutirfl 11111 .11. X . .-: i.~11· .. j111 ,,..,,,,,, ,,.,,,,II"·' / '11 ,·i111/r:r . ··11!/l ... w ·1111 r1. 1 k w. 11!'3':' ) . A.in. /11 1 r . iu!I 11111 11di
• • ' • f ' · , '" , · 1 ' ,
NGBSTHI PANDHOWO. \ VcktOl' iki main an:i N11andjock Tu.
:!I "'' in l'ntek-entckan . To . • 6 mam a na p.1 a r malem T oelO!!n'tilQOt'lllJ. llJ . 22 ~.·pr. ana pas.ir malem Kediri. T o. K\ C: ·•• 1 •1 1 ...,..,, ... ,r ,,, •'•'f" c;p.•r,h ••,
Ing piln 1.idjab hi Oi wid.1J .1 oo.• ripo\. , tt.1 no .n1fi 1ct•t1'" ·' T"t"!" ;t1, 1 h•'<•' f':tn
(Soerabaja) wiwil I Augustus kepoeng- banloewan saka propagandafonds Ojer- 1 pradjoerit Ian prabot-prabot pekoer dlgamblokakl! karo P. R. Dlnojo. man. Nanglng kabar maoe moeng lala- rang Roeslan kang kabantokake
.................
Bacem- mmlem• boebkea eczeem.
Pt>njakir ma moelai dengen noda2
mcrah, kemocdian lachirlah lepoeh, jang memisahkan aer dan pe1jah, sehingga 1erdjadilah kcropeng. Si1a· kit sebab gatal eanget &ocka garoek koclat hingo:a petjah, hal i1oc meng· heba1ken sadja pcnjakir iroe. Ojika pemelihara1111 1ida 1jockocp penjaki1 acoc bisa bertaon. Orang pa1oet djaga ka1jernaan baek dan djangan mmoem minoeman keras a1aoc ma· kan mnkanan pedDB. Orang haroe1 bersih be1oel dan boear iloe kita wemoedjiken mcmake Saboen Purol, jairoe sabocn jang Iida berisi alcali, ser1a memboeangkan 1oelar. Sebelocm mandi rocan 1oe1oapi rempar bcrpcnjakir dengen salapia Purol. Dan sehabis mandi 1oean h<"1lakinja back2 d.ingen Bedak Purol 1ang ..:nak men1cg11rkcn dan mengerangkcn. Ojocga pada malam hari \A.•aktoc mao.i pergi 1idoer roean n.'mgenakcn sediki1 Purol dan ke· moedian Bcdak Purol. Scmuea taga marjem obat jang 1cr· seboct bcrisi za1Z penowar, jang mcmbmasaken penjaki1 i1oe pada bibitnJa, dan lck111 mengilangkennja oleh kerdjan1a: jani menjoc1jiken, memboenoch koemanZ pcnjakir d11n me111cmboehken.
Ir \I Ta~1 :..m . 1l i11« Ian Tji;imis wis 111•1· <l ~ <.) lwh.1d.m kur11 il•' kang antjnsc ihrijar ~ l ·JI k d.•rn:J :;.1m.ing:;;1 an;i kai.angsarun · k.1, .. n11s.1rdn h.1 r.d jir. r omitc ing Tasik· m,11.11.1 di.11om1 , j._; 11111; r~y Ii i. 111\I T ji· •• m" d 1i1111 A ' · r~ s
INSTITUUT T ABUGH. lni} S.,..,r,1baja wii. madeg lnstiluul Ta
bligh l.dnu.· ~1.1 . P .. ng~rOl!s ; Dr, R. Karto1 o l\·lar:oso.: \.\ 1gnjo. penodis R. Partolcg wo. pa ra warga R. lsrn;iil, Eng· kOf' Noor•cw 111. I ~ . H.idn~inoru. EngkOC' Ojalar l.111 M. Nn. Ki :o;modiprodjo. ln-511 111111 kaseboet ba:Cal kitboekak mbt!IOf'k 17 November.
P. It. PARINDRA BAGONG. Prrgoeroean Raktar Parlndra Bagong
Marga saka ikoe. sckolahan P. R. Dino- wora (scnsatte). . ana ing M~ngolia. Pengaroehe jo mocride kebak. Roeslan maoe mesthin~ ana pa-
NJEGAH PATJEKLIK. P.H. s. GOENDOI. mrihe, Jaikoe ngepek gawene Kanggo njcgah patjcklik Ing da~i'hh Gcg11ndhi:ngan karo kramt)an wijosan, Mongolia kanggo tetamenge
Sr, g~n. ing ond. Taw. ngsari mentas di- para moerld sck. Part. Holl. school ngl· Roeslan samangsa moengsoeh kaanakak~ kompri:nsi pangreh prodjo. ka- barakl! kagoenan sport, toneelstuk, leloe- ro Djepang. Ora kendhat-kendhat toentoen dt'ning ingkang bOl'pali, K. R. tjon I.I., blsa ndocdoet panggaliht para tansah ana bentrokan antarane M. T. Martonagoro. Komprensi maoe rawoeh. awil bisa njcbar wldjl kcma- Mongolia Ian Mansjoeko. ngremhocg keprljc rt!kadajan6 njcgah pa- djoewan toemrap moerid·moeridl!. ljeklik rnaoe. Kapimpin dening kep. sck. sdr. R. S.
nc. Pergoeroean Rakjat Parindra ing Socrabaja oega ak~h tambaM. sal!ngga scmoene pcrloe nganakak~ tambahan rn.mi:h. Klas-klas Ian prabot·prabot pa· moelangan padha 1ambah.
M0t>ga-moega sclu·sdote saja !IOC·
hoer. MOTIB VERBOOM.
Toewan Verboom cs. mentas ngadjokake motie marang Pam~ntah kang soerasane ndjaloek soepaja kekoewntan Indonesia saja dirosanl. gegajoctan karo rerenteng intenasional.
PENGAROEH DJERMAN 1 W artawan wanlta ing Prantjis, mada
me Tabouis, mentas mbll!Xr panemoen6 manawa Ojerman- ltall arep nglebokakc pengaroeht ana ing pagerakan Indonesia. Kandhan6 wartawan maoe, ing k6nt ana pagerakan kabangsan kang kaplmpln dl!ning Gehamerin (Thamrin 1) kang oli:h
SRAPATAN OEM OEM. Saka teloeng pabaratan.
-o-NALIKA andharan iki katoelis,
komprensi lnggris - Ojepang doeroeng ana karampoengane. Malah minggoe kepoengkoer di. rant~kake, sebab lnggris ngenteni katcmtoewane Ojepang anggonne mleboe sarekat militair ka
Notosisworo Ian pambantoene. (Abonnc no. 2310).
S. M. 8. SOERABAJA. Dhi:k tanggal i-5/8-'39 boeroe iki S.
M. 8. wls kasll nganakakt plllhan pe· ngoeroes anjar, djalaran wls madt'g Kia· oen lawasl!. Woesanant soesoenan pengocroes : keloea Marsald 8, wakil ketoea: Marsaid A. panitra Socnar. hartalca Aboe. pembantoe Saith Ian Kannan! Ian pl'ngamat-amat K. Mlsto.
B. P. P. S. T. LAHA T. Ojalaran saka actlefc pengocroes P.P.
S.T. ljubang Labat. Ing wekloe lki wls dldhapot'k pakoempot'lan kang dldjt'nengl B(alai) P(enolong) P(egawal) S(poor) dan T(ram). kang toedjoewant noeloen., Ian awi:h sokongan marang para war.aan6 kang ltasoesahao oetawa kang dilereni saka pl'gawejant. Wektoe saild wargan6 wls ana 75. Dene panoewccnl! hi· saa lestari oerip.
-o-
pemoedha-ol'moedhn Thai l:.J113 sin.aoe militair ana ing Ojepan9 .
Moela ora aneh bareng ana pa'"' · r .. i man~1wa Thai arep mlehcc ing a nt i-komintern.pact. Nan ;-iing paw.lrta iki didorakake M n ing pam rc ntah Thai. Nanging -;~mono mane ora kena kita an. cjel bnngct-banget. Bisa oega n j<? · ta.
ro Ojerman-ltali. Ana slenthing- Bcbarengan karo ing Europ<t , an manawa Ojepang arc: nggam- swasana ing Asia saja soewe sa · blok ing sarekat militair maoe. ja boethek. Kaja kang wis taoe Kang mangkono ikoe doega. kita kabarake dhek anoe kae ing doega kanggo nimbangi lnggris Singgapoer dianakake komprensi
1 pradja demokrasi lijane. Pradja- tjis. pradja demokratis wis s r.ijeg. Den e sid ki Sinp.n, apoer :lekak·
I mocla Ojerman - lteli - Oje. :• ake !-i;ila h cmtoewan Ia n kapal- , . pang mesthinc oega nimbangi. kao.il url.11np saka Hindhoestan. I
Aksi anti-lnggris ing Tiong- Oedreg-oe1lregan ing tape! wa. I kok saja hebat , nganti ngoemob- res Mongolia-Mansjoeko m ing - 'I a ke getihe Chamberlain . Malah goe kepocngkoer ora ana war lil -. ·aiki glagate oega katon manawa nf. Mesthine para mans kepengir. arep ana. aksi anti·Amerika. ocninga , keprije ta nalare oedreg-
Nitik pasoelajan antarane sitlji oedreqan maoe? Mongolia ikoe Ian sidjine. isih dadi tjan9krima11 sawidjining repoeblik. doenoe nge apa komprensi maoe bakal oleh adoe watcs karo Mansjoek wo. gawe. o ·embart> kot-rang loewih a na se-
Para maos mesthine ora kekila- parone Tiongkok. Koetha kradin · pan manawa pengaroehe Djepang ne ina Ulia nbator ( Urga). Reing Asia ikoe wis tckan Siam ba- I poeblik Mongolia ikoe sawidii· rang (saiki djenenge wis diganti: I n insi pradja kang ngandhoeng riThai). Ana ing nagara Thai 1 wajat koena. Bijen-bijene kang bangsa Ojepang ol~h pangadji- '1 tjikal ba kal radja Dtengis Khan. adji Ian ana log kono padha te- Repoeblik Monaolia maoe ketroeb nandoer kapoek. AUh na pengaroehe Roeslan. Akeh
Minggoe kepoengkoer wis kita andharake, bisa oega paprangan Roes-Djepang nalika taoen 1905 diambali maneh. Remboege Ro~s Ian lnggris ana ing Moskou doeroeng ana kabar kedadejane. Nanging nalika 8 Augustus Sir William Strang. jaikoe kang nindhihi lnggris ana ing komprensi maoe, wis bali ana Ing Landen. Oemoem padba nggagapi manawa sekoethon Roes-Inggris bakal kedadejan. J~n ora ana oethoetan mangkon~ teneh lnggris ora wani asikep keras an.a ing Asia.
lsmet lnaau, prnidcat Touki.
Malah sekoethon maoe doegadoega ora mneng antarane Ing· g ris.Prantj is Ian Roes wae. Doe · ga-docqa Polen Ian Boelgari ija arep mlcboe. lja ikoe sebabe dene D icpan!l a11a plagate arep ndjegoer ing pact Rome-Berlin.
Toerki kang nal ika perang do· nja 01 hi jan1oe Djerman. saiki ml (> mba r rnaran~ lnggr is . Njelek karo pradja-pradja Islam tanggan e . kajata Palestina Ian Arab. kang padha ora pretja ja marang lnggr is . ba lik loewih tjedhak marang Ojerrn;an. mBalike Toerki iki kagawa dening lekase ltali nalika njaplok Albani bij~n . Kadjaba ikoc oega m.1r9a mentas die .n n• . .: ,, ;-, .. ,,: Je.1·riq P ranti is sa· .-. .. i.1 •• l1alekake tlatah Sanjak A le ;mJria. Baline tlatnh Saniak iki min;inqka bebanane Prantjis i.oepa j, Tocr ki n g ent joni tlheweke. Kanggone lngg r is ocga ana ga· went> . j11ikoe saman9sa ing Samodra Tengah ana pantjakara. ana kanq mhrn ntoe. Mangka soal Samoclra T e ng<1 h ikoe tansah dadi kawi~ittene ln ~rnr i s, dier ikoe · djantc1enge. Sa mangsa ltali ndhe· nnni S a mocl ra Tcngah. tertamtoe lnggris kont jatan n jawil. Lelajanane karo diadiaha n-diadjahane ing Asia pedhot. Dadi kang dikoewatirake lnggris ing Samodra Tengah ikoe ltali . Kosak baline ltali a<lreng bange, ball kaja
19 Augustus 1939.
doek bijen. j<tikoc ndhepani Sa- I modra Tengah.
Nitik ing n.dho wocr. lnqgris kaja ditlikocng dcning karibcdan ing ngendi-cndi. lja ing Asia. ing Samodra Tengah, ija ing Europa dhe.we. Woedocn ing Dan::ig isih tero s menthenq:!. doeroeng metjah-metjah. Polen Ian Danzig tansah erek-erekan. Pemimpin nazi ing Danzig. jaikoc Forster, mcntas ngabjantara ing ngarsane wira Hitler. Oleh-olehane wis kaoemoemake marang rakjat Djerman ing Danzig. Dadi pidatopidatone Forster ikoe ora lija ija pidatone Hitler.
Keprije babaring kahdnan. tembe mboeri ba~al kasoemoeroepan. Nitik glagate saik1. samoenggoeh toewoeh paprangan. bakal I ana ing 3 pabaratan. Jaikoe ing Asia. ing Samodra Tengah l<'.n ing Europa dhewe. Lan kang taroeng ora mocng pradja sidji loro wae. nanging prasasat kabeh. ,
Nalika perang donja. lnggris oleh saraja saka rakiat-rakjat I djadjahan. kajata saka Hindhoestan. Nanging pambijantoe maoe I saiki doega-,loe~;i ora kena kadja9~h lci> sakil Hindhbestan. Sebab rakjat Hindho'"~" ro.•masa ~cla dene lnggris ora noehoni djandiine bijen. kang djartnt arep mardikakake Hindhoestan.
· Wis watara soewe ora ana wartane bab kahanan ing Spanjol. Para manggalane saiki lagi riboet ndhapoek paprentahan. • Lan wis dadi. kang kapilih dadi nindyamantri : Djendral Franco.
-o-
..PANJEBAR SEMANGAT" ;
• SURYA WIRA WAN ROGODJAMPI. I s::,ka ada-adane sdr. Socmardi Rogol djampi Ian sdr. Samanhudhy Banjoc· : wangi (sakaron6 Parindrlst), wis kasil I hisa ngadegakc pcrsljapiln Surya Wira· I 0wan Rogodjampi dhck dlna MinggOI.' lg.
GABOENGAN ISLAM MATARAM. Mmtas ngadjokakc motil!, ora" nrimak- I
nk6 tindakl! kang ndocwe pangocwasa I Ing Djokja, marga makl!woehl Front• Islam anggonn6 arep gawe parepatan bebarengan. I . PARINDRA . ING LOMBOK. Saka -kegljatane sdr. Mitre ing Mata- ,
ram (Lombok) sarta sedoeloer lljane sawalilfa. wis kasil bi!la ndhapoek .. Comltl! Pendirlan"" Parindra Tjabang Ma· ta ram.
Tjekake ora antara socw6 manth. Ing Lombolc bakal madeg Tjabang ParIndra kang wlwltan.
Hldoep ! ! ! (Abn. No. 23966). ·
SARIKA T SOPIR. Klawan c!iajomi d!Sning Parindra. anjar
iki ing Madioen v.·is madeg .. Sarikat So· pir"" sarana warga k.I. 25: pcndjaloekan ditdl warga lsih tcrocs loemintoe. Pandhesckc kahannn nd1alari para sopir pa· dha insjaf. boetoc h ma rang persatoean. IDj. ).
S. W. DJAWA TENGAH. Ing sadjron6 wektoe s •dhela wa6 lja ·
bang·l)abang Surya Wirawan ·"is ngemhrnh ana Ing Djawa Tengah. ,\ntarane tjabang·ljabang maoe am1 sawatara kang wls ndoewllnl Wirawanl lim Jcugdslorm. jalloe Semarang. Magelang. Mataram. Poerwokerlo Ian Pekalongan.
PARINDRA NGABANG. Ncmbl! iki ment<as nganakaki1 rapat
ngowahi dhapoekaning pengoeroes. Kc · dad6janc : kctoca I sdr. Ranle Soelai· man. ketoea II Mas Moehamad Ali. penoelis I sdr. Goesti Effendi. penoelis II Goesti Mr. Said. bendahari I sdr. lbra· him Wahid. bendahari II Kyai Achmad. Ian sawatara pembantoe.
PRONT ISLAM. Toewan Wiwoho. wakil Islam ing
Volksraad. milerang marang Pamrfntah bah tandoekc marang Front Islam Ing Djokja kang arep nganakake protestmceting ing 6 panggonan. nanging moeng dllilani Ing 3 panggonan.
Gmnbm· i11{/ m/hotlWOtr ikut st11awmtf/flll m1lilm i11{1 /,uum ( .'~11· il .~r r1" 111/) dia·1wkokt" · 11-' jetnfmra ntl1td/t·il foll(}(} llf/rt•/Wt'f ka m11iot11 rfof'flfo ifl{I bai> fjfj ·j lg i>'111fliHf j 1lg.
Katja 19.
•••••••••••••••••••• Pari:: maos P.S. meaawl wonten kersa
mbabauken. medel, babar genes. poena· pa bl-aster. Ragad I wijar mara tl!mbok· an. f 1.50. m:1ra biron j 0.75 mbabar ge· nes I 2.- blaster f 1.50 kersoa masrahaken dhateng :
R. NGT. SASTROWJRJANTO. Kemlajan (lor toko mori ogi9or uwo)
Solo. Oegl sad6 slndjang bathlk, 1jap-tjap·
an. sarta sagah njeralaken sindjang SC·
1clan. Monten tjorekan potlood No. I I 2.25.
• ••••••••••••••••••• RAPAT OPENBAAR.
Minggoe kepoengkoer kaleksaaan lag G. N. I. dianakakf rapat openbaar Parindra. Perhatlan gedhl! banget, ngaati ge· dhong toemplak blak. Oega didjenengl dfnlag warga--v. .:rga Pmgoeroes Besar.
SadoeroeniJ6 rapat dlboekak. dlaaakak6 oepatjara ngerek gendi!ra blnaroeag lagoe Indonesia Raya.
Sav.isf lkoe sdr. Soedirman dlatjarani ngandharakl! sesorahf bab politiek ndj:iban rangkah. Diterangak6 b"nlrok6 pradja sidji Ian sldjinc reboet pangoc11.•asa. Nalika nggepok 1radjangf Ojepang sdr. Soedirmaa oleh tegoran saka 11.•akil pa· mrfntah.
Pamedhar sabda nomer loro sdr. Soc· kardjo · kang medharakl! bah poli•iek icg dalcm padagangan. Diwedharak6 rcboet· anl! pradja-pradja bah i$ining wctcng. D6nlng sdr. Soekardjo ditjircni filosofiewctcng. Satcrocsc diterangakl.' hab cultuurstelsel. ethischc politick. padagangan kita l.s.p. Nalika nerangakc rant jangani! pamr!Sntah arcp nganakake pranatan ft'11IOOClchap Boemtpoetra Ian moerlaa... oa6ernemlng Walaacla. pamedbar .... oega en-.. d&lag walcU pallriatab.
Paimdh11r sahcla nomer 3 sdr. Thamrin. kang na angakl' hab pangoewocM ban!)sa kit;i marang brobahan dha· poelcanlng pradja kalajan gamhlan11
KAOEM IBOE SEMARANG. Pakoempoclan .. lstri lndonl'sia "" ... Boe.
di Rahaj~'" ... Wanllo Boedl RahajOl' .. Ian .. P.T .T . Dameskring · nalika 6 Aug. bebarengan nt1anakakc r. pat oemC)('m, kaja leka~e k.m.·m 1h rn" 11111 &·rawi. \Vt1'•!kln .m~ r .. pdt m~rc10:1k~ motil' : n111djab ~P.'11.1 h ;111.:,~.1 ln;fon\'Slo\. ka · O\'m kie;erio \'olk~r. 1,,J m.' n.·h1 ki1lon119a· ran marmN ka°'·:i: \\ ar.11.1 k.mgyo ngrcho..•1 koersi 11111 \."->lksr.ia.! l.111 nd1aloelc m11rJll\I kanll Wi1.l11b ''"'il••hl 11111 wl'ktoe· nc ndhaJ'°''k w.1r,1.1 \'olk•ra,ul anjJr. krr~OJ n~.111g it .ll \ .111ua lndon.•i:1.;
SARP.KAT TANI. Ing di'sn K .. r.ar.rn\l•lll •." · ... ·:npJ•"' h 1 wl!i
madcg Sar.!k.11 'l '.\111 ,;,111t1 .1:1q." ' ndandani Ian ngad;ulrnk.· p.11111 ··;1.1.ij1 \\ .u :.· lmoem 1. ni lilr. 11 1111.1.Jo.' ;.,,wru.·h k.111\l grgajOl'tan k.uo tl't.111.-11 P•'"ll""'r.i.·~" . kl'toi:a sdr. Anw.ir i. p<>u ;•hs sdr M .. r11.i · al, pcnm. sdr. l\auk•en. l;m r··rnl>.1111.lt' 18Wlltilra .
PERSATOf;AN SOPIR. PakCX"mpcx-l.11'•' para op1r .. P,•rs;i1.,.-.in
Soplr lndoncsid.. k3ny poc ·~ ana in\] T jln•hon. menta~ n11"Pldkake adtg~ pang an jar Inn Tl'gal. \/\/ itrlJant' wis ana 5l'tan. dipang. rl>i\111 sdr. Soehroto kabijan· toe sdr. Sa.-11rn\]. padha warga Parin· dra.
Katja 20.
PARINDRA MAICASAR. Na hka r ilihan gl"merntl"raad kanggo
ugi~l' lll lowongan. nemb~ iki oega nga· djokaU d jago. jaikoe sdr. S. S . Ojaman. \\ Ol"'anan~ ka pilih. ~,rana stern kang oenggocl dh~wi'.
JE!.IGDSTORM TEGAL. !\.faq.1 ,,,k,1 ngpregol'li' Surya W ira·
w.in . . 1kt':i bor1ah-botja h t jihk kang ke· .iocd0<·t. \\'oc~;m ;i ka l.:ks;man bisa ma· ,J.·q 1•·ugdstorm.
p.mg Po.-rhol:n. go or;i ki!ri karo perse· rrkatilol (IO\' ro\' lijan.:. Oega ngadjokak6 motl r kiing sCH.•rasan.: nd jalOl"k SOl"paja ka:i(l wadph rni;ia tl'kak~ nasibe.
PERS,\ TOBAN KOESIR INDO· NESIA.
Sak.1 . ind tot•ran~ sawa tan Pa rindrls· ... ne s1•.:t1.· P.-todjo IBetawi ) . nalika 6 Aooc~:°""~ di;tna kilk.: rapat adegan Per<a toe;in Koe -1 r Indonesia. Rapat kasil hisa n3adc\).1ke pakocmpOl"lan maoe. did jcneng1 Prrs.1tocan KOl'~ir ln,donula. Pengo<"ro•· ~ sdr. ). T . Assa . ketoea. sdr. ,\chl'lad !'. Mardjan ke toea mOl"dha. sdr. !\langkocdja ja p1moelis. sdr. A. Moedjlb Eimran brnd;ihan Ian sawatara pemban·
!Ol' .
MOMENT AKSI. Pako,,.mpoc lan k.io,·m Islam mg Djok-
1•' WI\ nq.1n,1k,1k•' moment aksi ana l p,lnQ!)O 1.111 . lllolO<'ll (\ :u ... p 6 rang11onan, nang 111!1 •. 1l.ir<1ngi. Manoet Ojokja red. S.O . k<.i ar.; akd1 kaoem Islam kang om I
~cncn .1 b.1h 1ki. gencja kaOl"m Kathollek 1
nahka \Jilwe monwnt ;iksi vergadering ' ing 7 p;tng\)onan. bisa toemindak.
RAPAT ADEGAN P. I. I.
W.1 p.1 t""''°''I' kilng110 adcning tjahano Part v J,l.rn: lndon,•sia :ng Padan6 PanJ jang d ah~bamke ri r ni r.g l<a nn wadjih. ~ .. ..,.,h k<1dakwa oprnhaar. KOMPRENSI DAERAH SEMARANG.
Komprt':nsi P•mndra daerah Sema rang , ~na ing S.1la11ga nembe iki moetoes.1U ; ,, d.1.:rah Sema rang di rohah dadi ressort.
.. PANJEBAR SEMA.~G>. T"
gf'\)andh~ngan karo ananf tjahang-lja· bang Semarang. Pall. KoedOl"s Ian Salatiga. b tetoewan~ rYSSOrl Semara ng sdr. Soedcwo Notoamidjojo. oerat.·san d. · entrillis;i tic ilrcp dimljokake m t.1 ing
kompr.-.nsi karo raadr cntrai1l. Kompri·nsi mhl'SOl'k 0 !OOt.'r.
PEMOEDHA GERINDO. Kongres P ... mocda •••n mlo ;urn inn
Palembang m0t·toe!'ake · trto.'w;i hoold besruur sdr. \\Tikana . Dhas.iring tradjilno" Pcmoedha Gr rindo ikor ana ing 0<' ·
!ah raga. loew1h-loewih mo r ad.!san. Parepatan moctOl"s. Pemoedha Gl'rindo kOl"doe manoenggal karo badan pers;itoean Perda.
P. K. V. I. KLATEN. Sadhcla maneh manOl"I 0 . K. bakal
m.1deg. Voorloopig komite wis kadha· poek. madeg saka : sdr. R . Soekarno ketoewa. R . Soe1amo pe-noelis. R . Soetarso bendahara Ian R . Jatmo Ian R. Soewlgnja pembantor.
K. R. I. MA TARAM. Pengoeroes ndjaloek soepaja dikabar
ake: Manoet pawarta Pandoe Ra'jal woe
Ian Juli katja S no. J. ' menawa K. R. I. Mataram wiwit tanggal I Junl dlbOl"· harak~ . Anane pekabaran iki K. R. I. Mataram ora ngakoni Ian oega ora roe· rnangsa menawa doewc P. 0 . sing bcra : as .. Kemenoesiaan" Ing mangka K.R.l. .\ia ta ram brra zai. .,Krrakjatan".
V. 0. 8. MAGELANG. Ka1adenc pakoempoelan-pakoempoelan
uorrOt.' li jane. V . 0 . 8 . Magelang oega mentas nyadjokake molie kang soerasa· ne ndjaloek marang kang wadjib 11oepaja golongan V . 0 . dilebokak~ pOl"nggawa: I regents.:ha p oetawa grmecnte. toemra p tanah Ojawa Ian Madoera. 2 paprentahan mendhiri kan11 saemper ikoc.
toern rap tanah Sabrang.
-o-
MARS ING SOERABAJA. M .. u Solo mlnggoe kepoengkoer dlte·
kakakc P. P . P . Ing Soerabaja. 0111.'1 kapisan : Mars - S. S. 1-2. Dina k'apis.,n : Mars - S. S. 3-2.
3-2.
PERSIBAJA. 5esoek dina Minggae : flnalc Tjahja
Laaer - Oliveo .
BADMINTONWEDSTRIJD DJOMBANG.
Kanggo ngramtkakf Oranjefeesl. B.c. Perak wis meloe ngeronl bekerwedstrljd ana Ojombang. d~6 verslag kaja kase· boe1 Ing ngisor iki:
Tanggal 8 Aug. 1939: 8. C. Perak contra 8. C. Bran!.1s
stand-ne S-0. Tanggal I I Aug. 1939 : 8 . C. Perak contra 8 . C. MARS stand
nc S-0. Kaheh kanggo kamenanganl! 3.C. Pe
rak. dadi beker le prlJs dlgondhol !'"P<1k. ' kang maringakl! KandJeng Boepali
Ojombang ana Kaboepaten.
MAI.ANG. 2 Aug.: T.O.P. - Toemapel 2-3.
•. T.lNDHJNGAN P. S.S. I. Ing Salatiga bokal dlonakakl! randbi·
BADMINTON SOl!RABAJA. Nalik11 dina Mi11111Jtl•' u~:imJ·•' 10-7-T .
k;mgno ng1 ngeti wljo. ant' ~waroi dr. !'o•·· tomo. he. Bago..-s 111\J Scu•ra >aja wi:; no .1-nnkak6 p1m a ndhi11oa n ,1ntarani.' 01:. Bal Ol' 5 Ia n be. Nono ing Dia11i ra11. Soern · baja. 8 . Nogo diplontho!I . ilrilna 7 -1l.
BADMINTON ING WONOSOBO. He ... Pcrmati" mentas adoc kt.'koewat
a n n1oengsoeh be. P .8 .C . saka Hanj01.·mas. Knng woeaanan6 plhnk 1111no1• cl1 ·
rtoekoer plonlh<'s sar;ma srand II -ll .
I G111111k l.odra) .
-o-
,.PANJBB1'R SEMANGAT ..
No. 10 Taoen I. 19 Augustus 1939.
. . L•J•ng kubar kanggo ho1jah, metoe aabco rung ming~ine eepisan, diwcrol1 nlte ilcninlf N. V. Handel Mi;. Druk. ,,Indonesia" Souabafa. Regan' IRn,yganan setanen f O.R\l, a1eagah faoen f O.SO. serhirhike lan~man~n s~tl'nu.ih ram:11 . :-: ue.to"' dibajar dhisik. Toemrap koelawar~a .,Panj~bar
Seman11nr nam,..1 \lr,11 . ~
WARAS.
PAK goeroe wis djandji karo botjah-botjah arep schoolwandeling menjang tjandhi Prambanan. Wah kaja ap~ boenga)u! botjah-botjah ! Mangkono oega akoc. Akoe tansah n9antoe-antoe. sclak ora sranta. mBok ja gek mangkat.
Nanging kotjapa. seminggcc sadoeroe119e mangkat, akoe Iara. Scdina. rong dina. doeroeng mari. Takmarek-marekake. perloene hen bisa ndher~k pak goeroe. scminggoe meksa ducroenn mari. Tckan dinant pak goeroc Inn kan tja-kan jakoc pa~lh1 mangk.ar . akocr isih 1 :dj.:ng ~1r"c!. wac. D;idi om h!-.n m Joe.
Scpira gelakoc. kowe l:nl1.":h bisa n9ir;i-im. \Vis cl iim pi-i!.1 pi d jare mlenjek. Apa sababe? Marga akoe Iara. Adjaa ln:·a 1 :ik sida kelal<on weroeh Pra:!1l annn. Ba · reng dnk-cling-cling. lc:rakoe ma. oe marga kascngka. Kasengi·:i nlehko<' dolan.
Seprent akoe ipat-lpat : emoh Iara. Lara ikoe sok nggelan-nggelani . Oepamane arep njamboetfiawe. arep kaperloewan. arep mleboe sckolah. arc1 ex ~ !!len Ian sapan~eng~alnnc, doemadakan mbandjol?r Iara. rak ora kcdadc':· jan, kagol.
Moela awak warns ikoe perloening perloe. Ana bebasan Walanda : kewarasan ikoe radjabrana kang adjl dhewl:. Jen tak titl ~emenan. Iara ikoe djalaran saka ~<asengka. Oepmnanc ma ngan kasengka, dolan kasengkn. slnaoe kasengka lan lija-!i'anc. ikoe sok ndjalari ngroesak kewa rasan.
woeng marang Kanf Mocrbeng we) wis padhil ngert i marang kocwadj ibane ( ins jar). Aw it jcn ora katampa men gkono. adhakan sok nncwochake rasa kang ndjalari t jabaring !'labaran9 9awc kang betjik.
• Adja rocmangsa scneng sira jen antoek pitocloengan. jen ikoe kok anggcp wohc (pitoewase) NG!LO kabetjikanmoc octawa embah -o-bnejoetmoe, balik mntoera kP50C• Hara. apa nna kant jakoe sing woen marang Kang Moerbeng ngerti ? Dnk kandhani ia. ini koc D oemndi. den~ dhewek~ (sa a I ngcl in11-~l ing rol" an~ dhcwc.
Tioba . saiki padha eling-elingen l:.ii;i ;i p,1 roepamoe. nanying ad ja ngilo! Keprije bisa apa ora? Jen rn.:pane wong li1a gampang wae olehe ngeling-el ing. Mara nge. i n~1-clin9a roepane kant jamoe :;'ng saiki ora ana kene. meng· .wno rak gelis ngcrri ! Ta ralc \':is b isa ta ?
La ikoe satemcne ngemot pi-to: toe r toemrap sakabehing • wong, emane arang sing ge!cm ngeling-eling. \Vong ikoe ra1 jak· e padha kedoenocngan watak dhemcn nite:ii wong l 'ja. nang ing ur•1 gelem niteni tjat jadi! dhcwe. l1aemr1ngsanc awake dhewe ikoe : ,,n,·•· bre90:1s. T joba sapa sing n9 rasa jen roepa ne a:a ? Malah j.?n ngilo kae kaja-ka ja ora ana sing madhani, rak ja ta 1 Wah olehe djoengka tan nganti rambue-1..: ora kcm1 dicnt ioki lalcr, marg-.i ;.: n m.?ntjok me,;:hi hp!.:-scd. M.1. ra saiki ild ia ra nit.:·n i tjat jadmof'.
SRILAHETMI.
-o-
--... --- ----·------------
KEDOEDOET. -o-
(Asmar .1dnnn) .
Kasmaran !iad jroning galih bareng pirsa ana g;unhar. goc. nocng loro Ian srcnilcngc. ocgn ana toeli5annj.1. k.ing re . .-r jcn kawatja, knja k.1ton sad iak goP noeng . moclanc band iocr dia!'t.i .
Toclisan nc-eli di titi. mocni Pi1nicbar-Scman9at . cnggal mboe kilk ing d jerC"lnC. ban!JCt goemoen panggahhn j.1. mam•h h.1rrn g \\'f'll'!'
pirs:i. j.:n ing djcro hi!l•l nrmc-e. kaonran kan g_:io kang poctra .
Kanthi renanir19 panggillih . noc li nimbali kang poctra . ingkan~
,j.
Katj1.1 2
Nalika 4/5 Augu1lu1 kang kcpoengkoer, priu61 Juliana toil •nbabar man«ih, n&·Qos poetri, diparit1gi asn111 prin1e~ Irene Emma Elilabella. Dadi pri1&ses Beat,U MJiki wil kagoengan mji.
poetra ora soewt. woes ngadhep ngarsant bapak, anoeli kapari· ngan, watjan kang isint ampoeh. ampoeh saoepama gaman.
Jtn toemrap watjan .. wigati" wigati kanggone botjah sabab jen nitik isint, njata bisa gawe dalan. ingkang bakal oetama, Ian oega bisa linoehoeng. 11-
noewih ing samoebarang.
Bareng bapak woes miwiti,maos 1sin lng Panjebar, nganti tekan ing poengkase, sadjak soemeh iag wadana. anoeli woedhoet dlan· .jang . mratelakake jtn kedoedoet. l: ersa dadi kocla warga.
ll.anak ora moeng ngent~ni .>>w. nlpoen kakasihnnja. kang ~ .1bcn Sabtoe sowane, klawan sa bar pinaraknja, nanging bandjoer sok tindak. ngatoeri ing tanggi . n ipoen kersaa langganan pisan.
Soelcandar.
(G amh i: i
Anggambochna pancmoe. l,1. moen sira kcn~ng socsah ka lboe. ingkang saking katjn..:,,·,!1' r:1:;,1 nino ali . tan kasemb;idaning kaioen. ikoe gawating lclakon. - ---- - - --·-- -- . .
~ •r ,:, ;,_ _. :; a tl '8aa••••••••
8otjah-h'-1!j.ih. jen ibocmoc .... ·1<1 \0"r I ramamoe rnb .. •th'rl :no.! r. · lu:•·t ! 1.•·tt,•• maran(l l'o~srak,1 N•· ~lnn ;:i l . ·: .. ! .
I njot'w1•.· r;;1 d1 to1" ·oltakl' lio1:k0<! I ,.ANDHE·ANDHE LOEMOET"
1 t jrll, nf di h;1 poi.•k sand 1o1. .ar.s Ian ''' p;ttl1in dor:oi'a1 .m
I Regan6 ml' lhinr f 0.25. na11g1n11 1
«anggo pnra poelra .. T aman Porrra·· • moeng f 0.20. I
···············-···
Tan kena groesa-groesoe. koe doe sareh panjaringing kalboe, ajwa bandjoer binoetengan dtn pantjasi. jen tan kalokon karepkoe. loewih bctjik angoer lajon.
lkoe adja kasoesoc. gaw~ IC kad kang kaworan naµsoc. 1b 1 katliweng temah kadoe>;.,cng ing woeri , koedoe ngm1990 tin;:;. loesoer. tinimbaog lawan binobot.
Lamoen kongsi kalcroe. kang ginat.i doedoe m~mperipoen . bisa oega angoewocrakc pamikir. jcn koewoer pamikiripoi:n . trmah roesa k kang lelakon .
Kis1oeh saliring t.mdock. ti1n toemiba lakoe ingkang djoedjocr , daja-daja docdoe dalan den we ton i. nadyan keblasoek tinem poeh. anggere noeli ka lakon .
Kang di!di si:dyanipoen . orn kewng sangsaraning la koe. kapitoenan ba rana kalawan pitjis. malah lnra prnpteng lam pocs. tnn pisan lamocn rinaos.
Jen kinira tan mathock. ora per loe sinocsahkc.1 ikoc, loeroe maneh kang larns t jondhonging pi· 'dr. jcn mangkono sira lamtoc. tan kongsi nandhang prihatos.
Kaja mangkono tjoekoep. kanggo tamba 1rntjoewaning kal· boe. j~n tin imbang ka ro sangsaraning ati. ora moelih nalaripoen wis bet jik adja lina kon.
P rihatin ka rja bingoeng. t jikben apa kang mangkono ikof', moeng noeroeti napsoe pakarti. ning eblis. apa koerang don ja ikoc, kang karia boengah linakon.
7 6 . . !I !·fo jo tj n l·an tjakoe Padha mlcboe slnnoe Adja tansah ~esoc menjang rama Ian iboe.
2. Aneng pamoelangan Oiwoclang kapinteran Tembangan dolan;in E toen g mat ja 9<11nba ran .
3. Mat ja miwah noelis Kabchkoedoe sing was is Lamoen ora was is Ora roemangsa isis.
i. Woelangane pak goeroe Wadjibe kita niroc Jen datan tiniroe lkoe a rane saroe.
MASO JIM. -o-
--·s~et ~; ro~ WAWASANGOENOENG
KIDOEL. -o-
DOEROENG soewe iki akoe karo mitrakoe loro padha andon lelana menjang Goenoeng Kidoel . Deni antjaskoe ora lija moeng ndjembarake wawasan . soepnja ora kebangeten anggonkoe plompang-plompong katon ngisin-isin i . jen panoedjoe srawoengan ka ro wong akeh. Sarehne nijatkoe lelakoe. moelane ja moeng mlakoe bae.
Pangkatkoe saka Gedhong-koening ( lor Kotagedhe) d jarn 8 sort.
Tekan ing ·Plaje~ (koelor Wonosari. dadi w.i tara 20 pal saka Jodja J. \-.·is d iam i esoek. Akoe sakantja <eroes makoewon ing kono. Saking <1 r;p Ian sajahkoe
D eli- 11u1•11, 1111d/111 /J1;,.,,f1-btir1Jf/ j11 botjtll1-lmtj11l1 i ll (/ 11m1t f111r mllw1· u:o !" ikoe. J11 iko botjtilL-bot jnh II. n'. Grt•sik . .tl 7;<1 fumy kt1 lm1 pnl nu kfoe11.'l1rocl.: Ufl<!rcp dlt6w6 i~11e I l'en91111yyo lw 11u 1t'i.-t 1"w11 11 k<l'll ff .nrr p _d 11l.f' rnwk11/,·1· marany fakir 111i.~lc i11. 1'f•11r11111r190 1111111t• <111f/· ym1111 f/ufrk tl cr:ma s~l'.a wong-wong ing Gresik. J(,(11.- betjik ta till -1fo l · m1111yk1111 11 1/;11,, . Jm/rne nn Im ngi m<1r1111u uiony miski?&. Patm·l
ditirm• ! •
ugustus 1939. ,,TAMAN POBTRA" Ka tj;i 3
teroes toeroc. Diam 7 i>sock lagi bae tangi. Nanging Ne ' 1nenjat rekasa, awit sikilkoc rcn tjem-rc;itjem Iara hangct ( <la lan kang daltambah nrnoc krik il tjili.:-tjilik toer lantjip). Awak dadi rnrongkol. Ngcling i isih adoh sing dak d jangka. moeiane barcng wis djam 9 esock . rerocsake J;1 kockoe ngi<loel ngoelon parane.
kang dipatah ndjaga ing kono. 1
Nanging sarehne akoe ngadjak j wong ing kono (mitrakoe), dadi i ora soesah kandha ora barang. I
Gebang Tinatar ikoe wocdjoed j • goew a, ing ndjero sisih ndhoe- 1 woer ana papan kang rata. Eman I dene ing kene ora ana gambare. Manaw.:a kepengin moenggah kocdoe nganggo andha. Toedjoe· nc ing sandhlng kono ana pring kang soemendhe. La lja pring il·oe kang minaJJgka andhakoc. Ana ing ndhoewocr pantjen rnta, sarta ing kono akeh obongobongan docpa. Klwa tengenmg papan kono akeh watoe kan~ padha ditoelisi. djeneng sana omahe.
Manoer kandhane kantjakoe, b ijen djare tilas papane kan tjil. Dene njata orane mocng njocmanggakake para maos. J\na ing kono akoe ora soewe mbandjoer moedhoen, sebab kepengin nonton loeweng. Sing aran loeweng ikoe soember ( toemrap
Ing pago•nocngan kang dak ambah ikoc angine scmbribit banget, jen koernng kocwat awake bisa ocga ke ta man ing Iara. Sesawangan ing pagocnoeng.:m ikoc ngresepake banget. kang katon 01oen9 djenggcleging goenocng. kang agawc nglangoeting gagasan. Dtne wong-wong Ing Goenoeng Kidoel ikoe perkara sopansantoene, ora kalah karo wong ing tanah ngare. Tandhane: Jen kepethoek wong mantja ( tanah ngare kene) isih adoh wis boekak toedhoeng. iakoene mendhakmendhak mlipir pinggir, kawistara jen ing kono ngadjeni banget.
. wong ing kono). Kanggone wong I Nan0in9 akoe ja ora mbandj•>er '. sakiwa t-:ngene ~ono ma_edahi ~a
kementhoes, j~n lagi pethoekan nget, awat pandJoepoeke banioe I karo wong ing koncs. tak timbangi I 11.a inrono ikoe. l'renahe loeweng ,
. boekak tjaping t(ler tak soemch- maoe lor wetane Gebang Tinatar I !loemehake, soepaJa bisoa ka- ( doht watara inoeng 200 m) . 1 djen. Sakiwa tengening dalau \ ,' c.enjrcJ i n~ loeweng ikoe ija ' sing dakambah ikoe akeh tlaga goewa toer pe :cn u. ua."lging mle- 1 tjilik-tjilik. Dene tlaga-tlaga maoe boene moedhocn toer rekas~i kanggonc wong ing kono: oem- ( toemrap akne) . Dene betj ikc ing ; bah-oembah, adoes. nggoejang kono dijasani andha kajoc kang i radjakaja. terkadhang sok kang- sentosa ( kan390 moedhoen). Tja- . go olah-olah barang. Kanggone ro:ne kono je ndjocpoek banjoe wong ing tanah ngare mes lhine mronC\ ikoe diwadhahi ing bocm-
. ora klakon. boeng kang dawanc 2 oetawa 3 I m. aranc .. soeb~h." . Barcng wis Ojam -I sore akoe sakantja wis ~ ;:watarn soewene. akoe mban- ,
tekan ing Panggang (IS km dohe djoer bali. saka Plajen). Ana ing kono akoe Ora katjarita l:soeke w 1.1tara . ndjoedjoeg omahe mitrakoe. Sa- djam 9 esoek akoe neroesakc la- ! wise ngaso sawatara soewent, koe bakal menjang Gebang Kara. 1 sedyakoe arep menjang Gebang Ojam 5 sore akoe wis tekan KaTinntar. Bareng <ljam lima akoe rangnangka '( Saka Panggang 17 t m·m:J '.:--: . km). Saka kono teroes ngetan li
Prenahe Gebang Tinatar ikoe imlor wetane Panggang. dohe wa- . 1ara r.iocng I km. Dalan saoeroet~ GtJ<i:lg Tin:it;u· iko~. wit-witan r.in9 ak~h moeng dhoewet. Jen arep menjang Gebang Tinatar. koedoe kandha marang wong
wat ing sawah kang tandocrane moeng alang-alang. Gebang Kara ikoe dohe saka Karangnangka watara 2 pal. Dene ing kono woe-Jjoed pasarejan moeng sadjodho. Nanging akoe ora tjetha, L:ono ikoe pasarejane sapa?
Moeli>nf diarani Gebang Kara,
J/111wt'I• k•1P11fod, Jll"lllumlm11f} /;11 11 '/ l•!lfl•IH'll 11m·yr11/"' 1111 t'fl" ltiiri dj11l11111r1 1111.ii. Gr1ml111r i11•1 w llw1 ll'flr r ikm· 11rril11111l11111 y
nalika mijos' prim~• Irene Emma Elisabeth .
.:nv it sak1w;i tengene pesarejan . ke no akch wite gcb•mg Ian ana . wire kara k;mg wis kawak.
Kahilnan ing kono ikoe ora be· da karo ing Gebang Tinatar. Sawatara soewc anggonkoe ana ing kono terocs bali.
Sarllmc wis socroep dadi kepeksa nginep ing kaloerahan Karangnangka. Esoeke watara djam 8 akoe wis boedhal maneh. Ojam 2 awan lakoekoe tekan ing Dhoewet robjong. Teroes ngidoel ngetan. awi~ sedyakoe arep menjans Goewa Langse .
Sarehne ing kene w is taoe ngandharake kahanane Goewa Lmgse. dadi ora perloe dak tjri takake.
Ojam Yz5 sore akoe lagi bali saka Gocwa kono. Bar~ng djam Yz7 akoe sakantja wis tekan Parnngtritis. Ana ing kono moeng ngaso setcngah djam. teroes arep baU.
Djam 3 bengi akoe sakantja wis tekan ngomah, kanthi slamet ora koerang sawidji apa.
(T j o e t h e I). MAART.
-o-
-- ------~===
I. Ing ockarn-ockara iki golekanil djenengc kewan-kewan :
I . Ma. tjandoc bro tikc ikoe bcdane apa ? •
2. Prap. itikana klambme ramamoe iki.
'3. Pi1 ikoc saik1 wi · andjrah ngcndi-endi ana.
i . Kowe nek dak sikep mesthi ora bisa boedi.
5. Oja. randhoe ka ro kapa!' ikoe apa padha ?
Ill. Titik-titik mg ng1sor iki 1senana oekara-oekara kan g madeg saka ) temboeng . kang a tegcs:
I. .. .. . .... .. Ora adhem .
2 ....... . .. .. . . . Ganda .
3.. .. ... ..... . .. Nandoer .
4... . . .. .. .. .. Perang.
5.. .. .. .. .. . . ngGendhong ( linggane) .
6. .... . . ... Pan tang .
7 . .... .. .. .. .... Pijandel (gcloof)
Orn arang
Wiwitane sarta poengk. sane tcmhoeng -tcmbocng ing ndhoewoer maoe nek diwat ja saka ndhoewoer mengisor dadi d jenenge kalawarti kang w is populair.
Bimanjoe Poctra. -o-
BATANGAN -o-
T jangkriman mg T.P. k.·p,)cn9-koer dibadhe dcnmg an!Hl ..- r M. Hal imin, Socdir . Sm. J .rno 1 ••• 1 Sodjo. Soepardi . R r Ko,·. tij ah . Pambadhcne 1a ikoc :
I. kalong . !' a ro~r. g . Ln9g1 Ian tcrbang. Tjan~kr i m;in sing nganggo nngk.:l · I Han jc.-w. n91. 2 Rogod j<1mp1.
Pan9od1r Bc-... 1: 11 .1 d h~ dening an~rn~ r !\fr.,,-.lj .:jin. S C'lcdirno Ian Hal imin H .1r ;ono. R .r . Kocsri jah. Pamha tan~ ~ · Ven~ : mg idji om k .~: o• t k.i,lh.:n !h:1 .1w1t
sikile sing sid ii m.·st hm~ or .1 b:sa njepak d ialaran pint jan~
- o-
l'11k111:m1111rlrrn 1111111.i;ik ...'fo·rrt Jtwa • it1t1 f1 ,,t1d1111ul1 ai. .lllndali ... ,,.,. /.,: f 1111mi ... ,:) manawa main 11111r ... ik ! /Jj1m:n • p11kocrnpoelan II . Koetha endi kan9 mt:•11· 1m1p 11rm11l1joer nwrang Btwl/il \Virutuan. , mboetoehake lampoe 1
Sdr. An · B.ib 1-'ilndhi lh1k,rn ur.i 1'i ora I sa kapatjak KOC'ran11 mathOL"k k.m~go
botfah.
Katia .f ,, TA I" N POE Tll.A " . 19 Augustus 1939
Anggl·r T J o e k: ·Gcntar KldoeJ. Bah .. madoe haloeng tcinpa isl", Idem.
Sdr. G a m b I r S a w i t Prem· bocn : ,'.ndh ranmoi: bab cskoer I me· njang Bort>hocdlX'r ik• • 11104•110 l1dhapoer pekabar;m. Gcncj.1 1 ka ora njrllakake 1csawa11g.m Ing sadalan-dalon kano 50!·
klra J'L"rlo~ dlsocmo.•ro.•pi d.in ln11 para kl'11onabn I
P '' k \\ i r j o : MadJcnang: l\ocraog pc1,tlng. Ora hi:1.1 kapatjak, adja gcrnh panu11.1lih.
Anggcr R a h m a t : Lajungmoe wis ra~t.1;>a .Oom m ·toe hoengah. Kowl! arl'p rnc 1ho~k oom ? Ja mbesoek Jen wis sc la-srl.1. Kmljaba ikoc potrrl:rnoc ol!'!h· moc ngirhnak• bljcn km! kl'tlingsoct. Ntok isih ana. mhok oom dikirlmi manch !
Angg.1!r H a m i r K o c s o d o : \Vis k.1tarr.1•.1. No,•nti'nl papiln.
Gcndhock S o 1• t n n t I l' Porrwo· kcrto: idl'm.
baesepira, rak lsib koewat wonge . kap!ln diombeni banjoe panas oetawa adhem rak mesthi matine. Panemt-i? kang mengkono ikoe oega loepClet. Barang kang pana!I oetuw.-1 adhem ikoe bisa metjahake .cmdil oetawa ngoeningake Jen laAi koenin9 bae ora sepiraa . la Jen petjah emaile, rak ndjocr bisa marakake Jinoe njang oentoe. L"1 mdngkono oeler kang kena banj .... e panas doerocng bisa mati, mmging malah tangkar tocmangkRr ing sakiwa tengene. Gek prije olehe mangan, apa tjoekoep dioeloni glendar-glender bae, ikoe ngroesakake perangan · weteng.
0 o m D I i· : nocntcni papnn. Anog.:r S o l' d I 1· n o : idl'rn. Angger R. A b d. A c h. Wi·
dodo : Pamhatangmol' tckan~ ka~p. Dadi ora Oisa kapatjak. Adja gela. Ja I
Jen oentoemoe roepane keening, bisa ilang digosok nganggo tandpasta. Nanging ikoe regane loewih saka sakethip, dadi kleboe Jarang. Tinimbang larang a loewoeng toekoe kajoe Jegi, kang moeng saksen wis olch. lkoe gosokna ing oentoemoe, rasane enak wae, legi, oega bisa gawe koewating email sarta bisa moetihake. Nanging isih koerang isis. ikoe kena diemoeti premen isis. kang !ak sen ja wis oleh rada akeh. Dadi dhoewit sakethip kang kira-ki:-.1 kalong kang limang . sen, kanggo toekoene kajoe legi Jan premen. lsih limang sen, ikoe kena katandjakake kaboetoehan lija.
Aogg!'!r H a j a m \V o l' r o e k : Ko\1:6 ar<!p tocmindak apa-apa. kocdoc matotr siboe bapak. Kowl! arl'p nilcboe .. Sur~·a Wirawan" docroeng knpareng slboe. ora dadi apa. \Vosse kowl! wis docwl! grcndjl't arcp mlcboc S. \\ .
ScSO<'k-~6s<K'k rak kalcksanan. -o-
...,._._. _ .. · ··~- .. . ..... . ... .
WARGA TAMAN POETRA • r - . •;...-..· "-' --
Pangadjake rcdnctie ka ja kang kascboct ing Taman Poctra kang kc poengkocr njata olch kawigatcn. Tandha manawa para kcponakan mboctoehak~ marang pamitran kang ombcr. kang toendonnc bakal bi5a 9osok-9inosok tockar pancmoe o etawa wawasan. Wiwit namer iki djenenge para kcponakan maoc kita pat jak 1
ocroet nomcr. Dene lajang-lajang kang ki ta tampa jaikoe saka:
DHEJ(. akoe isih tjilik sok wcroch an a borjah pangoer { jaikoe njen :i h:,!: llk : f'lC n\oe). nangins b, ren9 a koe wis gcdhe. kok arnng bange w eroeh.
Bijen wong ikoc padha pai1goer. !.cbab socpajn oentoenc hh::i w rat:1.ora dawa endhck, Jan m:: nl!h cl ikira j:'·n hetjik, sabab cloeroeng pati ng c-1·1i n jann kwaras.1ning ocntoe. Ja bener njang
t. K°'•5d1b1.a1.o r; •• n. M. K~s:li~lo rocpa pantjen hisa moew ehi a -bl. l\aboepaM1 M;idio~n. 11ik. Jen weroeh botjah kang ora
2. Hari Morrdina p in M. HardJosoc· pnn9oer. mbancl joer dikira jen marto. dicn5twoning PL"ngol< hick D no. wedi Iara. 'lipilalah oentoene da-40 Ojokja. wa-dawa.
J. Santoso Harjono Dabasah 4.l Bon· Panemoc kang mengkono ikoe dowoso. !iaka pcnpirakoe loepoet banget.
4. R. ~Ol'pardi pfa R. Poerdjono Loepoete koewi mcngkene : OenEmp<lngwcg (Gang HadJI \Vahir) Bui· toe ikoc ing sanj<ltane kaboengtrn:org. ko~s ing barank poctih siilap sens. Socdlr U. Neut. H. I. 5. Knlibaroe tosa bangct. arane emaille. Ma-SS·OL. nawa oentoe ikoe dikethok, wis
6. Mashocd pla M. Moechtarom Ka- mesthi bne mbandjoer in9 lapisan pasanstr. no. 154 Som1hnja. ndhoewoer · ilang boengkoese, ka-
7. S. 8 a50Cki pin K. Wirjodlsastro ri baloenq kan9.rada empoek. La Kria'l. jcn cma 'le ilang.ebaloeng empoek
8. Soedarsih pfa Idem. ' maoe kanggo mamah koer~ng ro-9. P11tim11h S11smilowatl p!a R · Dam· i;a, sarta jen kepranggoel ba-
bang Magl'lang. rang kang atos oetawa adhem oe-10. Sot•jatmoch pfa Martosoedanno tawa panas . mhand joer kra!lla li
Semarang. ikoe gamp;inq ban qct kena pe11ia-l 5. R. Abd. Ach. Widodo Sln:ioker· I kit oento .. . jen o•·A noati-ati ba-
ttn 8at3ng. nbet pendjagane. Nanging toe- .
d; . enc kallg dipangoer ikoe morn9 oentoc ngarep (snijt<tndcn) fan sijoeng (hoektandcn) bae. iog saoc9ama bamme (kiezen) katoet dipangoer. wis mes : i i wongf' nr·, bi!ln ma mah k.ing. atos-atos.
Ana kang kandha m .. ngkene : la akoe fki ora pan!)ocr ora barang. oentoekoe kok tansah dipangan penjakit oeler hae. Ikoe mc:ickene gcnahe : ja bener ora pangoer. nanging pendjagani oentoe koerang teliti. Betjike jen l:o,·:e tangi toeroe, oentoemoe rcsikana, soepaja Joemcet-Joemoete t jangkem bisa ilang. nganggo si· kat. Jen om dorwe sikat. njoe-woene hapnk oetawa iboe. oe- I
Masmoe:
SOBKANDAR. -o-
----- ---·--·-·---- -
pa ja moendhoeta. re!Janc ora pati BOBMI. l;ira111 . l · il'i! -~: lr:i 4 sen lot>meka To I o I: No, kow~ kok me· I 0 sen. Lnn knpan-knpnn lebar neng wae, lagi mikir apa7 mangan . prajogane oentocmoe sf- N o n o: Lagi mikir boemi. !eaten. soepnja kotor-kotornne hi- I T o I o I: Lo. kok gagah te-sa ilang. ' men!
Sethithik-scthithike sedina ka- · N o n o: Mosok ngono wat ping pindho. nj ik.it ocntoe ikoe. : gagah. lawong lagi mikir boemJen ana selilite enggal resikana boene mi wae kok. nganggo barang 'kang tipis, nanging jcn ikoe sekira klarangrn. resikana nganggo kajoe kang tipis ocga kang resik. Adja pisanpi.•an nganggokake barang kang saka wesi,oepamane : pen. dom, I.I.I.. ikoe moetawatiri, sok bisa metjahake email. La jen ora dires iki kekarene, oepamani daging kanq ntelilit, soewe-soewe bosok, noeli thoekoel baccile kang bisa gawe laranin". oentoe. Oentoene mbandioer bolong, rasani Jara ba. n:iet, ikoe jen ham. jen oentoe ngarep mbandjoer ginls. Si oewong kang oentoene Jara, mbanciioer Joemoeh dfedjagongan. sepisan oentoene tfekot-tjekot, kapindhn ababe ngganda ora inak, nglsin-isini. Loewih betjik oentoe kanA menqkono dlpasrahaki
ONDHE-ONDHB JSJNB •••.. T o J o I : Lot, ondhe-ondht
isine apa? Bo Io t: Tolol: Bo lot: ToloJ:
lsine katjang. Hoes, doedoe ! Lah, apa 7 lsini weteng.
KLBROB TAMPA. B e n d h o t : Jo. kowi koe·
wi kok thenger-thenger 7 D j o j o : lja, lawong akol"
lagi ngarang radio. Ben d hot: Lo, kok djem
pol temen ! Apa kowe dadi pro· fessor 7
D j o j o :Ora, radiokoe arep dak lelang, marga akoe arep dftagih Arab.
nianq 1lokter. I.a manaka pasrah SBTBL ntang dokter ikoe akeh sithik ja K o s o n g: Lot, kowe koe-n~a~q~o rannd. Tinimhanq nqe· wi nggambar kok karo nggoejoe. tokake ragacl. rak aloewoeng ora: B o J o t: lja. lah sing dak M~eril orane ketradjang Iara oen- I gambar iki botjah nggoejoe. moe- • toe, ja koedoe resikan nj'ang oen- lane akoe mtloe nggoejoe, tjilc toe. I hen settl.