YOU ARE DOWNLOADING DOCUMENT

Please tick the box to continue:

Transcript
Page 1: Mechanische trillingen

04/22/23 1MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Faculty of EngineeringDepartment of Mechanical Engineering

ACOUSTICS & VIBRATION RESEARCH GROUP

Pleinlaan 2 • B-1050 Brussel • Belgium

[email protected] • http://avrg.vub.ac.be

Mechanische trillingen

Patrick Guillaume

E-mail: [email protected].: 02/6293566

LES 1 – SYSTEMEN MET EEN VRIJHEIDSGRAAD

Page 2: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel2

Overzicht cursus– Basisbegrippen– Trillingsisolatie en demping– Meten van trillingen

– Sensoren– Optische meettechnieken

– Analyse van trillingen– Spectrale analyse– Cepstrale analyse – Orbitaalanalyse– Schokgolfanalyse

– Industrieel gebruik van trillingsanalyse

– Normen– Kwaliteitscontrole– Predictief onderhoud

– Trillingstesten– Modale analyse– Invloed van trillingen op het

menselijk lichaam

Page 3: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel3

Noise and Vibration  Cause

– Dynamic forces– E.g. imbalance, wind, …

  Effect on people– Annoyance– Fatigue– Reduced comfort

  Effect on machines, buildings, …– Wear– Reduced performance– Faulty operation– Damage

  Vibration and Noise (i.e. unwanted sound) are closely related

  Is there a problem?– ISO Norms, …

Page 4: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel4

Who is responsible?  Source

– Dynamic forces  Path

– How the energy is transmitted (resonance?)

  Receiver– How much noise/vibration

can be tolerated?

Page 5: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel5

Page 6: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel6

Page 7: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel7

Page 8: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel8

Page 9: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel9

Inhoud les 1– Modellering van een trillend systeem

– Vrije trillingen– Resonantiefrequentie– Gedwongen trillingen

– Isolatie van trillende machines

Page 10: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel10

Modellering van een machine (1)  Dynamisch gedrag van trillende machines

– Machine (starre blok)– Alternerende krachten, centrifugaalkrachten, …

– Elastische verbinding tussen machine en fundering

Page 11: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel11

Modellering van een machine (2)  Dynamisch gedrag van trillende machines

– Starre verbinging tussen machine en fundering– Alternerende krachten, centrifugaalkrachten, …

– Fundering rust op grond (elastische eigenschappen)

Page 12: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel12

Modellering van een machine (3)  Dynamisch gedrag van trillende machines

Page 13: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel13

Mechanische elementen  Discreet systeem met geïdealiseerde elementen

– Starre massa’s (traagheidseigenschappen)– Veren (elastische eigenschappen)– Dempers (dempende eigenschappen)

Page 14: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel14

Mechanische parameters

Page 15: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel15

Massa (traagheidskrachten/momenten)  Vrijheidsgraden (V.G.)

– 3 verplaatsing V.G.– 3 rotatie V.G.

X

YZ

Page 16: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel16

Veerstijfheid (terugroepkrachten)  Spiraal-, schroef-, bladveren, …

– Lineaire veer

Page 17: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel17

Dempingscoëfficiënt   Hydraulische dempers op auto’s, …

– Laminaire stroming

– Lineaire demper

Structurele demping

Viskeuze demping

Coulomb demping

Page 18: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel18

Bewegingsvergelijking 

  Lineair tijdsinvariante systemen (LTI)– Lineaire differentiaalvergelijking met constante coefficienten

  In afwezigheid van uitwendige krachten

 

x(t)

b

Page 19: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel19

Bewegingsvergelijking – geen demping 

  Stel x(t) X sin( t) 2x(t) X sin( t) 2

2

m X sin( t) k X sin( t) 0( m k) X sin( t) 0

2m k 0

Page 20: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel20

Vrije beweging bij eigenfrequentie

Page 21: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel21

Invloed massa en veerconstante

Page 22: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel22

Eigenfrequentie – Rayleigh’s methode  Conservatief systeem met 1 V.G.

– Snelheid van uitwisseling van potentiële naar kinetische energie

Page 23: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel23

Eigenfrequentie – Statische veerweg

Page 24: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel24

m

k

Equivalente massa van een veer

nveer

k kL mm m3 3

Page 25: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel25

Pneumatische vering - voertuigen

  Adiabatische toestandsverandering

0(V Ax)

lucht 1.3

Page 26: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel26

Massa, veer, demper systeem

2

2 2 2

x(t)x(t) x(

mx(t) bx(t) kx(t) 0 ( )mx(t) kx(t) bx (t)

d 1 1mx (t) kx (t) bx (t) 0dt 2

t)

2

Page 27: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel27

Bewegingsvergelijking – met demping

 

21,2

b b 4mk2m 2m b k 0

21,2

22n 2

b 4mk bi2m 2m

b bi2m 4m

Page 28: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel28

Logaritmisch decrement

1 2

2 3

x(t ) x(t )ln lnx(t ) x(t )

1

2

b t2m

2 1 2 1b t2m

eln (t t ) (tb Re( ) t )2me

2 1

1t t 2 2

Im( )

Page 29: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel29

Bewegingsvergelijking – gedwongen trilling

  Complexe schrijfwijze

x(t)

f(t) = F0sin(2ft)

b

Page 30: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel30

Krachtenvectordiagramma

i t0

i( t )

F( ) F eX( ) X e

2 i0m X ib X kX F e

kX

ib X

Xm 2i

0F e

X()

F()

b

2m X( ) ib X( ) kX( ) F( )

Page 31: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel31

Frequentieresponsfunctie (FRF)

i

20

X( ) Xe 1H( )F( ) F (k m ) i b

i t0

i( t )

F( ) F emetX( ) X e

X()

F()

b

Page 32: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel32

  Tijdsdomein

  Frequentiedomein (Laplace)

– Dynamische stijfheid Z(s) (statische) stijfheid k   Transferfunctiie

  Frequentie-Respons-Functie (FRF)

Overzicht systeem met 1 V.G.

mx(t) bx(t) kx(t) f(t)

2

Z(s)

(ms bs k) X(s) F(s)

2ms X(s) bsX(s) kX(s) F(s)

2X(s) 1 1H(s)F(s) Z(s) ms bs k

2 21 1H( )

m (i ) b i k (k m ) i b

x(t)

f(t)

b

Page 33: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel33

Overzicht systeem met 1 V.G.  Systeempolen

d( )

2X(s) 1 1H(s)F(s) Z(s) ms bs k

Poles : 2ms bs k 0

21,2

b b 4mks2m

1,20 0 4mk ks

2m mif b 0

1,2 ds i cif b b

cb 2 mk

Page 34: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel34

Frequency Response Function (FRF)–

 

  Natural (eigen) frequency

nkfor b 0 H( ) whenm

k1

0°-90°

-180°nf

b 0

mk

21

2f nn

21H( )

(k m ) i b

21m

Page 35: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel35

Physical Interpretation for Harmonic Excitation

Amplitude

Frequency

k1

b 0

Frequency

x(t)

f(t) = sin(2ft)

b

Page 36: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel36

Dimensieloze grootheden

2

2

2 2n

2 2n

2 2n n

2 2n n

n

2 2n n

cc

1H( )(k m ) i b

1/k(1 ) i b /k

1/k(1 / ) i b /k

1/k(1 / ) i b /k /

1/k(1 / ) i b / km /

1/k (kritische demping

m/k

k /m

b 2 k )(1 / ) i 2b / /

1/k (dempingsverhouding (

mb

1 / ) i 2 /

c )b /b

Page 37: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel37

Dynamische versterkingsfactor2

02

nn

X( ) 1X

1 i 2

Page 38: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel38

SDOF Representation of Rotating Machinery

X()

em

ti2 eme)(F

M

Mm

ti2

2e

ic)Mk(me)(X

)(F)(X]ic)Mk([ 2

Page 39: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel39

Vibration Isolation for Rotating Machinery

ti2

2e

ci)Mk(me)(X

0 1 2 30

1

2

3Magnitude

0 1 2 3-270

-180

-90

0Phase

cme n

Mme

nffFrequency

Page 40: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel40

Equivalente viskeuze demping  Niet-viskeuze demping

– Niet-lineaire bewegingsvergelijkingen

  Structurele (hysteretische) demping– Interne wrijving in vaste stoffen

– Harmonische krachteq eq

hb i X ihX b

Page 41: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel41

Trillingsisolatie  Isolatie van de omgeving t.o.v. een trillende machine  Isolatie van een machine t.o.v. trillende omgeving

Page 42: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel42

Trillingsisolatie

kX

ib X

Xm 2iF e

FT

T2

F ( ) k i bF( ) (k m ) i b

X()

F()

FT()

b

  Isolatie van de omgeving t.o.v. een trillende machine

Page 43: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel43

Transmissibiliteit

AttenuationAmplification

0 1 2 30

1

2

3

4

5

nffFrequency

Magnitude

2

c = 0 T2

F ( ) k i bF( ) (k m ) i b

b 0

Page 44: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel44

Voorbeeld

Page 45: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel45

FT in geval van een centrifugaalkracht

Page 46: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel46

Rubber / Synthetische polymeren

Page 47: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel47

Isolatie t.o.v. trillende omgeving  Isolatie van een machine t.o.v. trillende omgeving

mx(t) k(y(t) x(t)) b(y(t) x(t))

2m X( ) (k i b)(Y( ) X( ))

2k i bX( ) Y( )

(k m ) i b

m

b

n2

2nn

1 i 2X( ) Y( )

1 i 2

c

b bb 2 mk

Page 48: Mechanische trillingen

MECHANISCHE TRILLINGEN, LES 1, 2005

Acoustics & Vibration Research Group

Vrije Universiteit Brussel48

Gedrag van een voertuig  Trillingsisolatie van voertuigen (bvb. vrachtwagens)

2 vL


Related Documents