รายงานการวจย
เรอง
การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance.
จดท ำโดย
ผชวยศำสตรำจำรย ดร.เศรษฐชย ชยสนท พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร
ผชวยศำสตรำจำรย ดร.พงษศกด ผกำมำศ ผชวยศำสตรำจำรย ดร.สรำยทธ เศรษฐขจร
ผชวยศำสตรำจำรย ดร.ชยวฒน ประสงคสรำง ผชวยศำสตรำจำรย ดร.รชฎำวรรณ นมนวล
ดร.สรวลย ลมพพฒนกล อำจำรยปณฑชณช เพงผล
รำยงำนกำรวจยฉบบนไดรบทนอดหนนกำรวจยจำก ส ำนกงำนรบรองมำตรฐำนและประเมนคณภำพกำรศกษำ (องคกำรมหำชน)
ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2561
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอพพล เคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนเพอสรางแบบจ าลองระบบเครอขายของ สมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมสถตส าเรจรปทางสงคมศาสตรโดยการแจกแจงคาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวา ความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาอยในระดบมาก การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนโดยใชกระบวนการ DBLC สามารถสรางแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไดตามวตถประสงค การใชงาน แอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานกอยในระดบมากเชนเดยวกน ดงนนแอพพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศ กษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชท งในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง คาสาคญ: แอพพลเคชน การประกนคณภาพการศกษา อดมศกษา
Abstract
The objectives of this research were to: 1 ) study the application usage requirements related to external quality assurance in higher education; 2) design and develop applications for external quality assurance in higher education; and 3) evaluate results by use the application for external educational quality assurance that can support standards and indicators according to forth round quality assessment criteria of the Office for National Education Standards and Quality Assessment. This research is a research and development to explain the meaning of the design and development of applications to create a network model of the Office for National Education Standards and Quality Assessment and use in ensuring quality of external education in higher education. The research process consists of 4 steps, which are 1 ) studying and analyzing user needs, 2 ) designing and developing systems, 3 ) testing and evaluation, and 4 ) improving system performance. Population and sample groups are group one experts in quality assurance for higher education, group two responsible and involved in the work of external education quality assurance of the center, group three, responsible and involved with work on external educational quality assurance represented by the university and group four, ICT system experts by using purposive sampling methods. The research instruments were the unstructured interview form and questionnaires. Analyze the quantitative data by using the finished social science statistical program by frequency distribution, percentage, mean and standard deviation. The qualitative methods used content analysis. The results of the research shows that the application usage requirements related to external quality assurance in higher education is very high. The design and development of applications for external quality assurance in higher education by using the DBLC process to create applications for external quality assurance according to the objectives. The overall application performance is very high. The overall satisfaction of the use is also very high. Therefore, applications developed for data services for external quality assurance for higher education have the correct function of the Office for National Education Standards and Quality Assessment specified conditions, can actually be used to assess the quality of education outside the tertiary level and can be applied to add some functions and information in accordance with the user's use in both the assessor and the assessor according to the actual situation. Keywords: Application, Quality Assurance and Higher Education.
กตตกรรมประกาศ
รายงานการวจยฉบบนไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2561
รายงานการวจยฉบบนส าเรจสมบรณไดดวยความกรณาและชวยเหลอเปนอยางดจากทปรกษาโครงการ ศาสตราจารยนายแพทยวฒชย ธนาพงศกร และ รองศาสตราจารย ดร.วสทธ สนทรกนกพงศ ซงไดอทศเวลาอยางเตมทในการใหค าปรกษาแนะน าและตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ อยางมคณคายงตอการท างานวจย คณะผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงในความกรณามา ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ คณะผบรหารส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก มหาวทยาลยศรปทม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร และกรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ ทไดใหโอกาสแกคณะผวจยและใหความรวมมอเปนอยางด ท าใหรายงานการวจยนส าเรจลลวงไดดวยดทกประการ ขอขอบพระคณ กลมตวอยางทเปนตวแทนจากมหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร มหาวทยาลยนครพนม มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา และมหาวทยาลยศรปทม รวมถงเจาหนาทฝายประกนคณภาพการศกษาทกคนทใหความกรณาในดานการใหขอมลตาง ๆ และการจดการอบรมเชงปฎบตการ ท าใหการด าเนนการวจยเปนไปไดดวยความสะดวก
ขอขอบพระคณ ผใหขอมลและผเชยวชาญดานระบบไอซททกทานทใหความรวมมอเปนอยางดและใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอการวจยดานโปรแกรมการออกแบบและพฒนาระบบ รวมถงกระบวนการวจยจนท าใหรายงานการวจยส าเรจไดดวยด คณะผวจยรสกซาบซงในความมน าใจเปนอยางยง ทายทสดน คณคาและความดทไดจากการจดท ารายงานการวจยฉบบนขอมอบใหแดบพการ ครบาอาจารย ผประสทธประสาทวชาจนกระทงรายงานการวจยนส าเรจลลวงไดดวยดทกประการ คณะผวจย
ก
สารบญ
สารบญ…………………..…………………………………………………….……………………………………………..… ก สารบญรปภาพ……..……………….........……………………………….……………………………………………..… ค สารบญตาราง………………………..…………………………………….……………...…………………………………. ฉ บทท 1 บทน า…………………………………………..………………….……………….………………………………… 1 1. ความเปนมาและความส าคญของปญหาในการวจย……………...….…………………..………………………… 1 2. วตถประสงคของการวจย………………………………………………..…............……………………………………… 3 3. ขอบเขตของการวจย………………………………………………………………….………………..……………………… 3 4. ขอตกลงเบองตนหรอขอจ ากดในการวจย……………………………………................................................ 7 5. นยามศพท/ค าจ ากดความทใชในการวจย……………………………………………......…………………………… 8 6. ประโยชนทไดรบจากการวจย……………………………...................................………………………………….. 8 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ………………………………………………….…………………..……… 10 1. ระบบไอซทเพอการจดการ (ICT Management System)……………………………………………………… 10 2. การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา………………………………………………………………………. 38 3. ระเบยบและขอกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา…………………….………………… 41 4. การจดการฐานขอมลสมยใหม……………………………………………………………………………………………… 42 5. ระบบปฏบตการและการพฒนาแอพพลเคชน………………………………………………………………………… 51 6. ประสทธภาพและความพงพอใจในการใชระบบไอซท……………………………………………………………… 54 7. ผลงานวจยทเกยวของ………………………………………………………………………………………………………… 55 บทท 3 วธด าเนนการวจย………………………………………………………………………………………………… 63 1. ขนตอนการด าเนนการวจย………………………………………………………………………………………………….. 63 2. กรอบแนวคดการวจย…………………………………………………………………………………………………………. 70 บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล…………………………………………………….……………………………………. 72 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช.................................................................................. 72 2. การออกแบบและพฒนาระบบ………................................................................................................. 88 3. การทดสอบใชงานและประเมนผล.................................................................................................... 114 4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ...................................................................................................... 135 บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ.................................................................................. 145 1. สรป............................................................................................................................. ...................... 145 2. อภปรายผล................................................................................... .................................................... 148 3. ขอเสนอแนะ............................................................................................................................. ......... 150 บรรณานกรม…............................................................................................................................. ......... 153
ข
สารบญ(ตอ)
ภาคผนวก……………...….…………....................................................................………..………………………… 156 เครองมอทใชในการวจยขนตอนท 1………………………………..…............……….....……………………………… 157 เครองมอทใชในการวจยขนตอนท 3 และ 4.......................................................................................... 169 รายชอผตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย............................................................................................... 182 รายชอผเชยวชาญดานระบบไอซท.................................................................................... .................... 182 คมอการใชงาน............................................................................................................................. .......... 183 บทความวจยตพมพวารสารวชาการศรปทม ชลบร............................................................................... 198 ประวตผวจย............................................................................................................................. ............. 209
ค
สารบญรปภาพ
ภาพท 2.1 ความสมพนธระหวางผพฒนาและผใชระบบ..............................………..………………………… 13 ภาพท 2.2 วงจรพฒนาระบบ................................................................................................................ 15 ภาพท 2.3 วงจรการพฒนาระบบในรปแบบน าตก (Waterfall Model).............................................. 16 ภาพท 2.4 ประเภทของความตองการระบบไอซท................................................................................ 18 ภาพท 2.5 แหลงขอมลส าหรบการวเคราะหระบบ................................................................................ 20 ภาพท 2.6 วธการเกบรวบรวมขอมล..................................................................................................... 21 ภาพท 2.7 การทดสอบระบบ................................................................................................................ 33 ภาพท 2.8 ขนตอนการฝกอบรม.............................................................. .............................................. 36 ภาพท 2.9 วธการด าเนนการประเมนคณภาพรอบส............................................................................. 41 ภาพท 3.1 วงจรการพฒนาระบบแบบ SDLC....................................................................................... 66 ภาพท 3.2 ขนตอนการด าเนนการวจย.................................................................................................. 70 ภาพท 3.3 กรอบแนวคดการวจย.......................................................................................................... 71 ภาพท 4.1 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 89 ภาพท 4.2 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 89 ภาพท 4.3 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 90 ภาพท 4.4 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 90 ภาพท 4.5 หนาตาง Login ของแอพลลเคชน ONESQA Online......................................................... 90 ภาพท 4.6 หนาตางของแอพลลเคชน ONESQA Online เมอเขาสระบบ............................................ 91 ภาพท 4.7 หนาตางเมนระบบประกนคณภาพการศกษา...................................................................... . 91 ภาพท 4.8 ตวอยางหนาตางผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ............................ 92 ภาพท 4.9 ตวอยางหนาตางผลสมฤทธการบรหารจดการองคประกอบท 1.2....................................... 92 ภาพท 4.10 ตวอยางหนาตางผลการประเมนตนเอง................................................................. ............ 93 ภาพท 4.11 ตวอยางหนาตางสรปผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ................... 93 ภาพท 4.12 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา............... 94 ภาพท 4.13 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานประจ าป...................................................................... 94 ภาพท 4.14 ตวอยางหนาตางการดาวนโหลดขอมลระดบสถาบน......................................................... 95 ภาพท 4.15 ตวอยางหนาตาง System Admin.................................................................................... 96 ภาพท 4.16 ตวอยางหนาตางการแกไขขอมลผใชงาน........................................................................... 97 ภาพท 4.17 assign_content_sub...................................................................................................... 97 ภาพท 4.18 paper_input.................................................................................................................... 98 ภาพท 4.19 standard_name_input................................................................................................. 98
ง
สารบญรปภาพ(ตอ)
ภาพท 4.20 paper_input_file............................................................................................................ 99 ภาพท 4.21 แผนภาพ Use Case Diagram ในภาพรวมมหาวทยาลย (University) กบผดแลระบบ(Admin)............................................................................................................................. ...................
100
ภาพท 4.22 แสดงแผนภาพ Use Case Diagram ของระบบการจดขอมลของแตละมหาวทยาลย ในฝงของผดแลระบบ.............................................................................................................................
101
ภาพท 4.23 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกรปแบบการ Login เพอเขา ใชงานระบบ ONESQA..........................................................................................................................
102
ภาพท 4.24 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกระบบประกนคณภาพการศกษาในระบบ ONESQA................................................................................................................
103
ภาพท 4.25 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)เลอก Downloads ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA...........................................................................................................
104
ภาพท 4.26 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกดประกาศขาวสาร ในระบบ ONESQA................................................................................................................................
105
ภาพท 4.27 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกดขอมลผใชในระบบ ONESQA............................................................................................................................. ..................
106
ภาพท 4.28 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการขอมลระบบในระบบ ONESQA.......................................................................................................................................... .....
107
ภาพท 4.29 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการองคประกอบตวชวด ในระบบ ONESQA................................................................................................................................
108
ภาพท 4.30 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการก าหนดตวชวด ในระบบ ONESQA............................................................................................................................. ...
109
ภาพท 4.31 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการขอมลทวไปในระบบ ONESQA............................................................................................................................. ..................
110
ภาพท 4.32 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการขอมลสรปผล การด าเนนงานในระบบ ONESQA.........................................................................................................
111
ภาพท 4.33 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการ Download ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA...........................................................................................................
112
ภาพท 4.34 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการประกาศแจงเตอน ในระบบONESQA.................................................................................................................................
113
ภาพท 4.35 หนาตาง Login ของแอพลลเคชน ONESQA Online....................................................... 136 ภาพท 4.36 หนาตางของแอพลลเคชน ONESQA Online เมอเขาสระบบ........................................... 137
จ
สารบญรปภาพ(ตอ)
ภาพท 4.37 หนาตางเมนระบบประกนคณภาพการศกษา.................................................................... 137 ภาพท 4.38 ตวอยางหนาตางผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ.......................... 138 ภาพท 4.39 ตวอยางหนาตางผลสมฤทธการบรหารจดการองคประกอบท 1.2.................................... 138 ภาพท 4.40 ตวอยางหนาตางผลการประเมนตนเอง............................................................................. 139 ภาพท 4.41 ตวอยางหนาตางสรปผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ................... 139 ภาพท 4.42 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา............... 140 ภาพท 4.43 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานประจ าป...................................................................... 140 ภาพท 4.44 ตวอยางหนาตางการดาวนโหลดขอมลระดบสถาบน......................................................... 141 ภาพท 4.45 ตวอยางหนาตาง System Admin.................................................................................... 141 ภาพท 4.46 ตวอยางหนาตางการแกไขขอมลผใชงาน........................................................................... 142
ฉ
สารบญตาราง
ตารางท 1.1 รปแบบของแนวคดในการพฒนาระบบฐานขอมล............................................................ 43 ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย............................................................. 74 ตารางท 4.2 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสาขาวชา..................................................... 75 ตารางท 4.3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน......................................... 75 ตารางท 4.4 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา.............................................. 75 ตารางท 4.5 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงทางวชาการ................................... 76 ตารางท 4.6 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามงานทตองรบผดชอบ................................... 76 ตารางท 4.7 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก............................................................................................................................. ...
77
ตารางท 4.8 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามประสบการณเกยวกบการใชงาน แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพภายนอก................................................................................
77
ตารางท 4.9 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาภายนอก.................................................................................................
78
ตารางท 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสงทตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application)..................................................................
78
ตารางท 4.11 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชน ส าหรบการประกนคณภาพการศกษา....................................................................................................
79
ตารางท 4.12 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามกลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก........................................................................
80
ตารางท 4.13 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม.................................................................................
80
ตารางท 4.14 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพภายนอกทควรจะม............................................................................
81
ตารางท 4.15 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชนฝายประกนคณภาพภายนอก...................................................................
82
ตารางท 4.16 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย........................................................... 115 ตารางท 4.17 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามความเชยวชาญ.......................................... 115 ตารางท 4.18 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน....................................... 115 ตารางท 4.19 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา............................................ 116 ตารางท 4.20 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบกบงานประกนคณภาพ การศกษา...............................................................................................................................................
116
ช
สารบญตาราง (ตอ) ตารางท 4.21 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกลกษณะการใชงานแอพพลเคชนระบบประกน คณภาพการศกษาภายนอก...................................................................................................................
117
ตารางท 4.22 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางในดานสาเหตทเลอกใชงานแอพพลเคชนระบบ ประกนคณภาพการศกษาภายนอก........................................................................................................
118
ตารางท 4.23 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในภาพรวม................................................. 119 ตารางท 4.24 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล.................... 120 ตารางท 4.25 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล.............................. 120 ตารางท 4.26 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงาน.............................. 121 ตารางท 4.27 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ................................................................................................ .....................................................
121
ตารางท 4.28 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภย ของขอมล............................................................................................... ...............................................
122
ตารางท 4.29 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชแอพพลเคชน.................. 122 ตารางท 4.30 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน... 123 ตารางท 4.31 ความพงพอใจของการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก...............................................................................
124
บทท 1 บทน ำ
1. ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำในกำรวจย
ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท ( Information and Communication Technology: ICT) เปนระบบทจ าเปนและมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา รวมทงเกยวของกบวถความเปนอยของประชาชนในสงคมสมยใหมอยมาก ทกองคกรทเกยวของกบประชาชนไมวาจะเปนดานการด าเนนชวต เศรษฐกจ สงคมการเมอง และการศกษาของทกสงคมในโลกจงเปลยนแปลงปรบตวมงสการเปนสงคมอเลกทรอนกส (e-Society) อยางสมบรณ ส าหรบในประเทศไทย ภาคราชการไดน าระบบฯ ดงกลาวมาใชในการใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจทเรยกวา “รฐบาลอเลกทรอนกส (e-Government)” ขณะทในสวนภาคเศรษฐกจ ธรกจและอตสาหกรรมกเนนความเปนอเลกทรอนกส (e-Business) มากขนเชนกน สวนระบบการศกษาไดน ามาใชในการบรหารจดการเพอรองรบในสวนการประกนคณภาพการศกษาและการพฒนาหลกสตรและการสอนใหมคณภาพยงขนเหตนระบบไอซท จงกลายเปนระบบทจ าเปนตอทกด าเนนการในหนวยงานตาง ๆ ทงในระดบกลม ระดบชมชน ระดบสงคม และระดบโลก ส าหรบองคกรทสามารถพฒนาและประยกตใชงานระบบไอซทไดอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหผบรหารและผปฏบตงานไดรบขอมลขาวสารทถกตองและรวดเรว สงผลใหการตดสนใจในการวางแผนการด าเนนงานขององคกรมประสทธภาพเพมขน การแกไขปญหาตาง ๆ เปนไปไดอยางทนทวงท สามารถชงความไดเปรยบในการแขงขน และพฒนาการใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพดวยเชนกน (Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon, 2018) บทบาทของมหาวทยาลยจะตองเขาใจถงการเปลยนแปลงและเรยนรแบบใหมเพอใหทนกบเทคโนโลยทางดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษาของไทยในยคปจจบนมความเจรญกาวหนาเปนอยางมาก ไดมการน าเทคนคการบรหารและการจดการสมยใหมมาประยกตใชกบการบรหารงานทางการศกษาในสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดประสทธภาพทางวชาการสงสด
การพฒนามาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไทย ในปจจบนอาศยหลกการภายใตพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนภารกจหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงาน ตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา และเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอกจากกรอบของกฏหมายทางการศกษาดงกล าว การพฒนาคณภาพการศกษาจงมความส าคญและจ าเปนอยางยง อกทงเมอเชอมโยงกบบรบทโลกจะพบวา สถาบนทางการศกษามความจ าเปนจะตองศกษาในเชงคณภาพเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา เพอผลกดนใหเกดกระบวนการท
2
สงเสรมใหเกดการด าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพทดเทยมกบนานาประเทศ และสงคมโลกซงก าลงเปลยนแปลงไปภายใตการแขงขนในดานตาง ๆ ทเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง โดยเนนการพฒนาคณภาพการศกษาทคลอบคลมถงพนธกจหลกในการประกนคณภาพ 4 ดาน คอ ดานคณภาพบณฑต ดานงานวจยและงานสรางสรรค ดานการบรการวชาการแกสงคม และดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม เพอให ไดผลผลตของสถานศกษาทมคณภาพและสามารถรบใชสงคมในสาขาวชาตาง ๆ ไดจนน าไปสการเปนบคลากรทมคณภาพส าหรบพฒนาประเทศตอไป อกทงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต (ฉบบท 4) พ.ศ. 2562 ยงไดก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. ท าหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอก และท าการประเมนผลการจดการศกษาเพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษาโดยค านงถงความมงหมาย หลกการ และแนวทางการจดการศกษาในแตละระดบใหมคณภาพ
จากแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2560–2575) ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ทก าหนดใหการสรางระบบขอมลและสารสนเทศทบรณาการและเชอมโยงกบระบบการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอกผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท และการรายงานตอสาธารณชนจะเปนกลไกในการสรางการรบรของผจดการศกษาและผเรยน เพอการปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการ และความรบผดชอบตอผเรยนผานระบบหรอกลไกการก ากบ ตรวจสอบตดตามและประเมนผล จากการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกรอบสของ สมศ. ในปจจบนพบวามการใชเอกสารประกอบจ านวนมากในการด าเนนการประเมนคณภาพในแตละครง การตดตอสอสารยงเปนปจจยหลกในการเชอมโยงขอมลใหถกตองตรงกนและทนเวลา ผรบการประเมนยงใชเวลาสวนใหญในการสรางเอกสารยอนหลงและน ามาซงภาระหนาทอนไมสอดคลองกบพนธกจในการจดการศกษาอยางแทจรง ดงนนจงมความจ าเปนอยางยงทจะมการพฒนากลไกโดยใชระบบไอซททจะชวยอ านวยความสะดวกในการประกนคณภาพโดยใชเอกสารใหนอยทสด (Paperless) สามารถตดตอสอสารไดอยางรวดเรวทนเวลา (Online) และเพอประหยดงบประมาณของชาตไดอกทางหนงดวยหรออาจกลาวไดวาการท าให สมศ. เปนองคกรแหงระบบไอซท (ICT System-Based Organization) โดยการพฒนาแพลทฟอรมรปแบบตาง ๆ ทสนบสนนและสรางกลไกการท างานรปแบบใหมใหกบ สมศ. เพอใหสามารถด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาเชงรกไดสะดวกและรวดเรวยงขน (Roman Khandozhenko, 2014)
ดงนนการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน (Application) ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย เพอใชเปนเครองมอในการอ านวยความสะดวกกบการประกนคณภาพการศกษาทงในสวนผประเมน ผรบการประเมน และหนวยงานทเกยวของ โดยการพฒนาระบบใหเปนแอพพลเคชนทมความรวดเรว แมนย า และถกตอง รวมถงไมเปนภาระตอสถานศกษา พฒนาการของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาสมยใหมจะเปนประโยชนอยางยงทงตอองคกรทรบผดชอบดานการจดการศกษาและหนวยงาน
3
ทเกยวของ ตลอดจนบคลากรดานการประกนคณภาพการศกษาทกระดบโดยขอมลทไดจากการวจยดงกลาวสามารถน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายนอกใหสามารถด าเนนงานไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานและตวบงช และตรงตามความตองการของผรบบรการสงสด ผลการวจยจะเปนชดนวตกรรมตนแบบทเหมาะส าหรบการประกนคณภาพภายนอกโดยใชระบบไอซทททนสมย สะดวกในการเขาถง ขอมลเปนปจจบน และสามารถรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในทกฟงกชนของการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย นอกจากนการสรางรปแบบการใชงานดานการประก นคณภาพการศกษาผานแอพพลเคชนบนสมารทโฟน สามารถรองรบรปแบบและกลไกการประเมนคณภาพตามมาตรฐานและตวบงชทงในปจจบนและอนาคต อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอใชประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนตอไป
2. วตถประสงคของกำรวจย 1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา
2) เ พอออกแบบและพฒนาแอพพล เคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา
3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. 3. ขอบเขตของกำรวจย
1) ตวแปรทศกษำ 1.1 ศกษาวเคราะหความตองการของผใชงานระบบไอซทเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ในระดบอดมศกษาและผมสวนเกยวของโดยใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา ซงมประชากรศกษาในสวนของผประเมนและผรบการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
1.2 ศกษาวเคราะหผลการประเมนการใชงานของผใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและผมสวนเกยวของ เพอพฒนาและปรบปรงใหมรปแบบมาตรฐาน สามารถรองรบรปแบบและวธการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของ สมศ. ทกฟงกชน
1.3 การน าแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาไปทดลองใชและปรบปรงใหเหมาะสมโดยการวจยเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใช เพอใหไดรปแบบทพงประสงคกบประกนคณภาพ
4
การศกษาภายนอกทสามารถตอบสนองตอการใชงานตามเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกรอบสของ สมศ. ประกอบดวย
กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ ประกอบดวย ตวบงชหลก 4 ดาน ไดแก ดานคณภาพบณฑต ดานงานวจยและงานสรางสรรค ดานการบรการวชาการแกสงคม และดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม 2) การบรหาร ประกอบดวย ตวบงชหลก 2 ดาน ไดแก ดานการบรหารและการพฒนาสถาบน และ ดานการพฒนาและประกนคณภาพภายใน
กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ ประเภทความเชยวชาญ ตวบงชยอย 2 ดาน ไดแก ผลการพฒนาอตลกษณผเรยน และ ผลการพฒนาเอกลกษณคณะ/สถาบน
กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท คอ 1) การพฒนาความเปนสากล 2) การสรางขดความสามารถ 3) การเปนมตรกบสงแวดลอม 4) การเปนทพงของสงคม 5) การสงเสรมคณธรรม และ 6) การตอบสนองตอบรบทของคณะ/สถาบน
2) เนอหำ 2.1 สรางรปแบบการใชงานดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาผานแอพพลเคชนบน
สมารทโฟน ทสามารถรองรบรปแบบและกลไกการประเมนคณภาพตามมาตรฐานและตวบงชในปจจบนและอนาคต อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน
2.2 การพฒนาแอพพลเคชนจะใชกระบวนการพฒนาฐานขอมลตามรปแบบวงจรการพฒนาระบบฐานขอมล (Database Life Cycle : DBLC) และใชหลกการของระบบฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management System) โดยใชโปรแกรมพฒนาแอพพลเคชนมาตรฐานบนระบบปฏบตการแอนดรอยดและไอโอเอส ไดแก Xcode, Adobe Flash Professional และ Android Studio การพฒนาฐานขอมลจะใชโปรแกรมพฒนาฐานขอมลมาตรฐานและเชอมตอระบบฐานขอมลผานระบบเครอขายไรสาย รวมถงการออกแบบสวนตดตอกบผใช
2.3 การพฒนาแอพพลเคชนจะใชกระบวนการพฒนาซอฟตแวรตามรปแบบวงจรการพฒนาซอฟตแวร (Software Development Life Cycle : SDLC) โดยก าหนดขอบเขตการท างานของระบบประกอบดวย
1) พฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาในรปแบบ Web-based Application เปนภาษาไทยดวยโปรแกรมภาษา PHP และใชระบบฐานขอมลดวย MySQL ททางมหาวทยาลยจดเตรยมพนทในการจดเกบขอมลไว
2) ออกแบบหนาจอการแสดงผลและสวนตดตอผใชงาน ส าหรบระบบประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา
5
3) พฒนาระบบจดการขอมลพนฐาน ประกอบดวยรายละเอยดดงน 3.1 แสดงขอมลพนฐานของระบบผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน
1) สามารถจดการขอมลปการศกษา 2) สามารถจดการขอมลมหาวทยาลย/คณะ/หลกสตร 3) สามารถจดการขอมลสทธการเขาใชงานได 4) แสดงขอมลประวตเขาใชงาน 5) แสดงรายงานการเขาใชงาน
3.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 4) พฒนาระบบจดการขอมลองคประกอบ/ตวชวด ตวบงช เกณฑการใหคะแนน และขอมลตารางหรอ
ประเดนในระดบหลกสตร ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยดดงน 4.1 แสดงขอมลองคประกอบ/ตวชวด ผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน
1) สามารถจดการขอมลรหสองคประกอบได 2) สามารถจดการขอมลชอองคประกอบได 3) สามารถจดการขอมลตวบงชได 4) สามารถจดการขอมลเกณฑการใหคะแนนได 5) สามารถจดการขอมลตารางหรอประเดนได
4.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 5) พฒนาระบบจดการขอมลก าหนดตวชวดในระดบหลกสตร ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบ
ส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน 5.1 แสดงขอมลก าหนดตวชวดผานระบบเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน
1) สามารถจดการก าหนดมหาวทยาลยได 2) สามารถจดการขอมลชอองคประกอบได
3) สามารถจดการขอมลตวบงชได 5.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได
6) พฒนาระบบจดการขอมลทวไป ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน
6.1 แสดงขอมลขอมลทวไปผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสหวขอสภาพปจจบนได 2) สามารถจดการขอมลชอหวขอสภาพปจจบนได 3) สามารถจดการรายละเอยดสภาพปจจบนได
6
6.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 7) พฒนาระบบจดการขอมลสรปผลการด าเนนงาน ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน
7.1 แสดงขอมลขอมลสรปผลการด าเนนงานผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสขอมลสรปผลการด าเนนงานได 2) สามารถจดการขอมลชอหวขอสรปผลการด าเนนงานได 3) สามารถจดการรายละเอยดสรปผลการด าเนนงานได
7.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 8) พฒนาระบบจดการขอมลเอกสารสวนกลาง ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยดดงน
8.1 แสดงขอมลสรปผลของเอกสารสวนกลางผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสขอมลเอกสารสวนกลางได 2) สามารถจดการขอมลชอเอกสารสวนกลางได 3) สามารถจดการรายละเอยดเอกสารสวนกลางได
8.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ แกไขขอมลผานเวบไซตได 9) พฒนาระบบจดการขอมลประกาศแจงเตอน หนาหลก ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน
9.1 แสดงขอมลขอมลประกาศแจงเตอนผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสขอมลประกาศแจงเตอนได 2) สามารถจดการขอมลชอประกาศแจงเตอนได 3) สามารถจดการรายละเอยดประกาศแจงเตอนได
9.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 10) พฒนาระบบการรายงานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาผานเวบไซต มรายละเอยดในการจดเกบขอมลดงน
1) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามปการศกษา 2) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามระดบสถาบน 3) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามระดบคณะ/หลกสตร 4) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามระดบส านกงาน 5) แสดงรายงานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา มรายละเอยดดงน
7
- ค าน า บทสรปผบรหาร - สวนท 1 ขอมลทวไป - สวนท 2 ผลการด าเนนงาน - สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน - รายงานผลการด าเนนงาน
6) แสดงรายงานระบบจดเกบเอกสาร โดยแยกตาม ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน
3) ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากรศกษา (Populations) ไดแก ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบระบบงานประกนคณภาพ
ภายนอกระดบอดมศกษาทกสถาบนในประเทศไทย กลมตวอยาง (Sampling) ไดแก ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบระบบงานประกนคณภาพภายนอก
ระดบอดมศกษาทกสถาบนในประเทศไทยทใชระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. การเลอกกลมตวอยางทใหขอมลเปนไปในลกษณะจ าเพาะเจาะจง (Purposive Sampling) เพอใหไดขอมลทมความแมนย าและสามารถวเคราะหไดอยางถกตองเหมาะสมกบรปแบบการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. โดยแบงตามขนาดและภารกจของสถาบนอดมศกษาทงขนาดเลก กลาง และใหญ ซงเปนตวแทนของกลมทดลองใช (Representative) ระบบทแทจรง ก าหนดขนาดกลมตวอยางได 6 สถาบน (มหาวทยาลยของรฐและเอกชน) ไดแก สถาบนขนาดเลก 2 แหง สถาบนขนาดกลาง 2 แหง และสถาบนขนาดใหญ 2 แหง โดยทกสถาบนในโครงการน ารอง จะมการทดสอบการใชงานจรงในระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอก 4. ขอตกลงเบองตนหรอขอจ ำกดในกำรวจย
การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยจะเปนการวจยเชงพรรณา (Descriptive Research) เพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาระบบไอซทหรอแอพพลเคชนเพอสรางแบบจ าลองระบบเครอขายของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของประเทศไทย ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน
ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ
ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ
8
5. นยำมศพท/ค ำจ ำกดควำมทใชในกำรวจย แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา (QA Application) หมายถง ระบบ
ไอซทของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน) ทใชในการด าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โดยใชเครอขายไรสายเชอมโยงเพอใหเกดกจกรรมการประกนคณภาพการศกษาภายนอกแบบออนไลน ใชขอมลขาวสารและสารสนเทศทเกยวของกบกลไกการประกนคณภาพการศกษาจ านวนมากและกระจายการใชงานอยางทวถง ทงนเพอใชเปนเครองมอในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาของประเทศไทย
การประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนจะใชตวชวดประสทธภาพเชงประจกษตามมาตรฐานประสทธภาพของการใชงานระบบไอซทหรอแอพพลเคชน ไดแก ความถกตอง (Relevance) ความครบถวน (Completeness) ทนเวลา (Timeliness) และการใชประโยชน (Verifiability) สวนการใหบรการระบบไอซทหรอแอพพลเคชน จะใชหลกการใหบรการและคณภาพของระบบไอซทนนดวย การวดความส าเรจของระบบไอซทสามารถใชคาตวแปรตางๆ ไดแก
1) ระดบการใชงาน (Utilization) หมายถง ปรมาณและคณภาพของการใชงานดานปรมาณ เชน ความถในการใชงาน/สปดาห จ านวนผใช และจ านวนรายงานทน าไปใชงาน สวนดานคณภาพ เชน การน าระบบไอซทไปใชในการปฏบตงานประจ า เปนตน
2) ความพงพอใจของผใชตอระบบ (User Satisfaction) หมายถง ความพงพอใจของผใชตอระบบการปอนขอมล การประมวลผล รายงาน และคณภาพของการบรการ ตลอดจนการก าหนดเวลาในการปฏบตงาน รวมถงความพงพอใจของผบรหาร
3) ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง ระดบความสามารถในการตอบสนองตอวตถประสงคของหนวยงานหรอความสามารถในการบรรลวตถประสงคของโครงการ
4) ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง ความคมคาในการใชทรพยากรหรอการเปรยบเทยบอนพตหรอตนทนทใสเขาไปในระบบเทยบกบผลผลตทไดรบ
6. ประโยชนทไดรบจำกกำรวจย
1) ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาไดนวตกรรมระบบฐานขอมลในรปแบบของแอพพลเคชนท ได พฒนาแลวไปใช เปนเครองมอในงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาเพอลดขนตอนการปฏบตงานและเวลาในการประเมนคณภาพภายนอกใหมประสทธภาพและประสทธผล รวมถงการพฒนาใหเปนกลไกตามรปแบบการประเมนคณภาพมาตรฐานเพอรองรบงานประกนคณภาพการศกษาของชาตในอนาคต
9
2) ผมสวนเกยวของและหนวยงานทางการศกษาในระดบอดมศกษาทรบผดชอบงานดานประกนคณภาพการศกษาภายนอกในฐานะผใช (End User) สามารถน าขอมลทไดจากฐานขอมลผานแอพพลเคชนและการสอสารทไดพฒนาแลวไปใชในงานดานการประกนคณภาพการศกษาเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. ไดตามความตองการ
3) ใชเปนแนวทางในการบรหารจดการและเปนเครองมอดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกโดยใชระบบไอซทของหนวยงานอน ๆ เพอพฒนาคณภาพการศกษาของชาตตามแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2560–2579)
บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ
การศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา”
ผวจยไดรวบรวมแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ เพอน ามาเปนแนวทางในการศกษาวจย ก าหนดกรอบแนวคดทใชเปนแนวทางการด าเนนการวจยในประเดนตาง ๆ ดงตอไปน 1. ระบบไอซทเพอการจดการ (ICT Management System) 2. การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา
3. ระเบยบและขอกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 4. การจดการฐานขอมลสมยใหม 5. ระบบปฏบตการและการพฒนาแอพพลเคชน 6. ประสทธภาพและความพงพอใจในการใชระบบไอซท 7. ผลงานวจยทเกยวของ
1. ระบบไอซทเพอการจดการ (ICT Management System)
ระบบนจะเปนระบบซงรวบรวมขอมลและสารสนเทศทงหมดในองคกรและภายนอก โดยมชดโปรแกรมตาง ๆ ทจดท าขนเปนพเศษอยางมหลกเกณฑ จดประสงคของระบบไอซทเพอการจดการจะเนนใหผบรหารมองเหนแนวโนมและภาพรวมขององคกรในปจจบน รวมทงสามารถ ควบคมและตรวจสอบผลงานของระดบปฏบตการดวยขอบเขตของรายการทได ระบบไอซทเพอการจดการจะขนอยกบลกษณะของสารสนเทศและวตถประสงคในการใชงาน รายงานสารสนเทศในระบบไอซทเพอการจดการ ตวอยางเชน 1) รายงานทน าขอมลมาจ าแนกเปนกลม 2) รายงานขอมลในรปแบบทวไปเพอการตรวจสอบความผดปกตทงทางบวกและลบ 3) รายงานแนวโนมหรอขอมลในรปของสถต และ 4) รายงานพยากรณเหตการณหรอสงทเกดขนในอนาคต
ปจจบนจะพบวาองคกรสวนใหญทประสบผลส าเรจไดมการน าระบบไอซทประเภทตาง ๆ มาชวยในการแกปญหาหรอชวยในการด าเนนการใหงานมประสทธภาพ มความสะดวกและรวดเรวยงขน ทงนระบบดงกลาวจะใชเปนเครองมอทส าคญในสภาพการด าเนนธรกจทมการแขงขนสงและการสรางความไดเปรยบในการแขงขน (Competitive Advantages) ระบบไอซทจะถกน ามาใชในหลายประเภทดวยกน เชน ระบบประมวลผลธรกรรม ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสนบสนนการตดสนใจ ระบบความรวมมอองคกร และระบบผเชยวชาญ เปนตน โดยแตละระบบจะมวตถประสงคและการด าเนนงานทแตกตางกน การรจกในการเลอกวธการของระบบใดระบบหนงทเหมาะสมมาใชจะชวยใหบรรลวตถประสงคและภารกจขององคกรภายใตเงอนเวลาและงบประมาณทก าหนด ในบทนจะกลาวถงการออกแบบและพฒนาระบบไอซทโดยเรมจากความจ าเปนในการออกแบบและพฒนา
11
ระบบ กระบวนวธในการออกแบบและพฒนาระบบ วงจรการพฒนาระบบ รวมถงกรณศกษาการออกแบบและพฒนาระบบไอซทใหประสบผลส าเรจในระยะสนและระยะยาว (พงษศกด ผกามาศ, 2553)
ปจจบนหลายองคกรไดมการพฒนาระบบไอซทในระดบทแตกตางกน แตอาจกลาวไดวา “ระบบไอซทจะมความกาวหนาเพยงใดกไมสามารถรกษาความสมบรณไดตลอดเวลา” ทงน เนองมาจากเทคโนโลยและสภาพแวดลอมทางธรกจมการเปลยนแปลงอยางไมหยดยง ระบบงานปจจบนอาจจะแกปญหาทเกดขนในปจจบนได แตไมสามารถทจะแกปญหาทอาจะเกดขนในอนาคตไดเสมอไป ดงนนจงเปนสาเหตใหมการศกษาถงกระบวนวธในการออกแบบและพฒนาระบบไอซทเพอการวเคราะหสภาพปญหาทมอย รวมถงการหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชบรการ ปญหาทอาจเกดขนไดกบระบบไอซทจะมหลายประเดนตอไปน
1) เทคโนโลย (Technology) นนคอ ระบบงานเกาอาจมองคประกอบทลาสมยไมสามารถรองรบระบบงานทตองการความรวดเรวได หรออปกรณทมอยมประสทธภาพต าเกนไปท าใหไมสามารถตอบสนองตอความตองการขององคกรได
2) ความตองการ (Requirements) นนคอ ระบบเดมอาจจะไมตอบสนองความตองการทแทจรงของผใช ท าใหเกดความไมพงพอใจและไมตองการระบบงานนน ซงจะสงผลใหการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาประสงคและอาจท าใหองคกรเกดความเสยหายได
3) กลยทธ (Strategy) นนคอ ระบบงานเกาไมสามารถสนบสนนกลยทธในการด าเนนงานของระบบธรกจในปจจบนได ท าใหองคกรไมสามารถแขงขนกบองคกรธรกจอน ๆ ได
4) ความซบซอน (Redundancy) นนคอ ระบบทมอยเกามขนตอนการใชงานทยงยากและซบซอนเกนไปท าใหเกดความไมสะดวกตอการใชงานและการใหบรการ
5) ความผดพลาด (Mistake) นนคอ ระบบงานเกามความบกพรองและผดพลาดในการใชงานบอยครง ท าใหเกดความเสยหายตอการใชงานและการใหบรการ
6) มาตรฐาน (Standard) นนคอ รปแบบการใหบรการแบบเกาอาจไมสนองตอระบบงานทมมาตรฐานในปจจบน ดงนนการด าเนนงานตาง ๆ จะเกดความบกพรองตอระบบงานทสงผลใหองคกรมพฒนาการทลาชา
7) ความปลอดภย (Security) นนคอ ระบบงานเกาอาจจะไมมระบบปองกนและรกษาความปลอดภยของขอมล ท าใหขอมลเกดการสญหายและอาจถกท าลายไดโดยงาย การออกแบบระบบงานใหมจะท าใหการใชงานระบบไอซทมความปลอดภยมากยงขน
1.1 การออกแบบและพฒนาระบบไอซท การพฒนาระบบไอซทกคอ การสรางระบบงานใหมหรอการปรบเปลยนระบบงานเดมทมอยแลวให
สามารถท างานเพอแกปญหาการด าเนนงานในทกดานไดตามความตองการของผใชงานและองคกร ซงสามารถกระท าไดโดยอาจน าคอมพวเตอรมาชวยในการน าขอมลเขาสระบบเพอประมวลผล เร ยบเรยง เปลยนแปลง
12
แสดงผล และจดเกบใหไดผลลพธตามตองการไดอยางมประสทธภาพหรออาจจะเรยกไดวาเปนการพฒนาองคกรโดยใชระบบไอซทนนเอง
องคกรและหนวยงานตาง ๆ ไดมการพฒนาและน าระบบไอซทใหเขามามสวนรวมในการด าเนนธรกจในแตละวน ตลอดจนเปนเครองมอชวยในการตดสนใจและแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนไดอยางมากมาย แตปจจบนพบวาทรพยากรระบบไอซทไดเปลยนแปลงไปอยางมากไมเวนแตละวนอนสบเนองมาจากปจจยส าคญตาง ๆ เชน การเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจ การขยายตวขององคกร การเกดขนของธรกจรปแบบใหม และการปรบเปลยนอตสาหกรรม เปนตน สามารถสรปประเดนความจ าเปนในการพฒนาระบบไอซทไดดงน
1) ระบบไอซททใชอยในปจจบนอาจไมสามารถตอบสนองตอความตองการของผใชระบบไดหรอตอองคกร เชน ผใชไมสามารถเขาถงขอมลทตองการหรอระบบไมสามารถท างานไดตามทตองการ เปนตน
2) ระบบไอซททใชอยในปจจบนไมสามารถสนบสนนการด าเนนงานในอนาคตได เนองจากระบบไอซทเดมทพฒนาขนมานน เมอเวลาผานไประบบดงกลาวอาจไมสามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลงทเกดขน ไดในอนาคต
3) เทคโนโลยทใชอยในระบบไอซทปจจบนอาจลาสมย มตนทนสง ตองเสยคาใชจายในการบ ารงรกษามาก และมประสทธภาพต า จงจ าเปนจะตองมการออกแบบและพฒนาระบบไอซท ใหมทใชเทคโนโลยสมยใหมเพอลดปญหาตาง ๆ
4) ระบบไอซททใชอยในปจจบนมขนตอนการใชงานทยงยากและซบซอน ท าใหการใชงาน หรอการควบคมกลไกในการด าเนนงาน การตรวจสอบขอผดพลาด และการบ ารงรกษาขอมลท าไดยาก
5) ระบบไอซททใชอยในปจจบนมการด าเนนงานทผดพลาดซงอาจกอใหเกดความเสยหายแกองคกร โดยเฉพาะอยางยงระบบไอซททเกยวของกบการตดสนใจของผบรหารทตองการขอมลทมประสทธภาพ ตรงตามความตองการของปญหา มความถกตอง และชดเจน
6) ระบบเอกสารภายในองคกรของระบบไอซทปจจบนไมมมาตรฐานหรออาจขาดเอกสารทใชอางองระบบ ซงเปนผลใหการปรบปรงหรอแกไขระบบไอซทเดมท าไดยาก ดงนนจงตองมการทบทวนหรอแกไขระบบเอกสารทงหมดใหมอกครง
ในการพฒนาระบบไอซทนนจะตองค านงถงความส าคญของผใชกบผพฒนาระบบเปนส าคญเนองจากมความเกยวของกบการพฒนาและการใชงานระบบไอซท ทงนตงแตเรมตนทจะพฒนาระบบใหมใหกบองคกรและกลมบคคลเหลานควรมการท างานทใกลชดกบทมงานพฒนาระบบ หรออาจจะเขาไปเปนสวนหนงของทมงานพฒนาระบบ ทงนเพอใหการพฒนาระบบใหมส าเรจลงไดทงในแงของงบประมาณ กรอบระยะเวลา วธการบรหารจดการ และตรงตามเปาประสงคทตองการ
การพฒนาระบบไอซทในทางปฏบตอาจจะอาศยแนวทางคนพบขอบกพรองทมอยและการหาโอกาสในการแกขอบกพรองเหลานนเพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพยงขน ดงนนในการพฒนาระบบเพอเสรม
13
สมรรถนะการท างานขององคกรนน สงทจ าเปนทจะตองค านงถงจะเปนประเดนทสมพนธกนระหวางผใชซงเปนบคลากรทอยในองคกรหรอหนวยธรกจและระบบงานใหมทมการพฒนาแลว ซงแสดงไดดงภาพท 2.1
วา องการระบบท องการ วา พ งพอ จ
พฒนาระบบงาน
อบสนอง อ วา องการ
ภาพท 2.1 ความสมพนธระหวางผพฒนาและผใชระบบ
1.2 แนวทาง นการพฒนาระบบไอซท การพฒนาระบบไอซท ( ICT System Development) จะเปนการออกแบบและพฒนาระบบใหม
ประสทธภาพเพมขนโดยมงผลสมฤทธทางดานความส าเรจขององคกร ประเดนส าคญในการพฒนาควรทจะค านงถงความตองการของผ ใช (User Requirement) ระบบทตองการ (Desired System) ประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจของผใชระบบ (User Satisfaction) เปนส าคญ ในการพฒนาจะอยภายใตกรอบของงบประมาณและระยะเวลาทก าหนด ระบบทจะพฒนาจะตองไดรบความเหนชอบจากผบรหารซงผทเกยวของจะตองตระหนกถงความส าคญและมความเขาใจถงกระบวนการและขนตอนในการพฒนาระบบ ขอส าคญอกประการหนงกคอการเลอกวธการพฒนาระบบทเหมาะสมทจะใชเปนกลไกในการพฒนาองคกรได ในการพฒนาระบบจะมวธการตาง ๆ ดงตอไปน
1) วธจากระดบบนลงลาง (Top Down Approach) วธนการจะเปนวธการพฒนาระบบจากนโยบายหรอความตองการของผบรหารระดบสงโดยไมค านงถง
ระบบทมอยในปจจบนขององคกร การพฒนาระบบไอซทดวยวธนจะเรมจากการส ารวจกลยทธองคกร ความตองการ และปจจยส าคญทสนบสนนการท างานของผบรหารระดบสงใหมประสทธภาพมากขน จากนนทมงานพฒนาระบบจะเรมท าการพฒนาระบบใหมใหตรงกบความตองการของผบรหารมากทสด หลงจากนนจงท าการปรบปรงระบบเดมทมอยภายในองคกรใหเปนไปตามแนวทางของระบบหลกเพอใหทวถงทงองคกร
14
2) วธจากระดบลางขนบน (Bottom Up Approach) วธการนจะเปนการพฒนาระบบไอซทจากระบบเดมทมอยภายในองคกรไปสระบบใหมท ตองการ โดยท
ทมงานพฒนาระบบจะตองท าการส ารวจตรวจสอบวาสงใดทมอยแลวในระบบปจจบน ขดความสามารถของระบบงานเกาทใชอย และโอกาสในการออกแบบและพฒนาระบบใหม โดยจะสามารถน ามาพฒนาหรอเพมเตมเทคโนโลยบางอยาง ตลอดจนแกไขขอบกพรองทมอยในระบบปจจบนเพอใหการด าเนนงานมความถกตองสมบรณ เหมาะสมส าหรบผปฏบตงานทกระดบ และมประสทธภาพเพมขน
3) วธผสมผสาน (Hybrid Approach) วธการนจะเปนการพฒนาระบบไอซทแบบผสมผสานระหวางแนวทางการพฒนาจากระดบบนลงลางและ
จากระดบลางขนบน ซงจะเปนการบรณาการเพอใหระบบไอซทมการพฒนาใหเหมาะสมกบองคกร วธการนจะคอนขางทจะใชระยะเวลาในการพฒนามากกวาวธท 1 และ 2 เนองจากประกอบดวยขนตอนทยงยากกวา โดยการน าเอาขอดและขอดอยของแตละวธการมาปรบใชใหเหมาะสมกบขดความสามารถขององคกรในปจจบนและโอกาสของการพฒนาไปสระบบงานใหมทสนบสนนการด าเนนงานขององคกรไดอยางมประสทธภาพ
ในการออกแบบและพฒนาระบบไอซทมาตรฐานนนสวนใหญจะเลอกใชวธวงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle : SDLC) ซงกคอ กระบวนการทางความคด (Logical Process) ในการพฒนาระบบไอซทเพอแกปญหาทางธรกจและตอบสนองความตองการของผใชไดมากทสด โดยระบบทจะพฒนานนอาจเรมดวยการพฒนาระบบใหมเลยหรอน าระบบเดมทมอยแลวมาปรบเปลยนใหดยงขน ภายในวงจรนจะแบงกระบวนการพฒนาออกเปนระยะ (Phase) ไดแก ระยะการวางแผน (Planning Phase) ระยะการวเคราะห (Analysis Phase) ระยะการออกแบบ (Design Phase) และระยะการสรางและพฒนา ( Implementation Phase) โดยแตละระยะจะประกอบไปดวยขนตอนตาง ๆ ทแตกตางกนไปตามกระบวนวธ (Methodology) ทนกวเคราะหระบบน ามาใช ทงนเพอใหระบบใหมมความเหมาะสมกบสถานะทางการเงนและความพรอมขององคกรในขณะนน รปแบบของวงจรพฒนาระบบแสดงไดดงภาพท 2.2
ระยะท 1 การวางแผนระบบ หมายถง การอธบายถงปญหาและความตองการในการเปลยนแปลงระบบไอซท โดยอาจจะใชการส ารวจเบองตนและการศกษาความเปนไปไดของโครงการ
ระยะท 2 การวเคราะหระบบ หมายถง การวเคราะหความตองการระบบใหมและการสรางแบบจ าลองเชงตรรกะจากผลการส ารวจในขนตอนทผานมา
ระยะท 3 การออกแบบระบบ หมายถง การสรางพมพเขยวของระบบใหมตามทตองการ เชน ฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบการประมวลผล และสวนตดตอกบผใช (User Interface) เปนตน
15
การวางแ นระบบ(System Planning)
การวเ ราะ ระบบ(System Analysis)
การออกแบบระบบ(System Design)
การ รบ ระบบ(System Implementation)
การบ าร งรก าระบบ(System Maintenance)
ภาพท 2.2 วงจรพฒนาระบบ
ระยะท 4 การปรบใชระบบ หมายถง การเขยนโปรแกรม การท าการทดสอบระบบ การจดท าเอกสาร การ
ตดตงระบบเพอใชงานจรง ทงนอาจรวมถงการฝกอบรมผใช (Workshop) และกลไกการเปลยนระบบงาน รวมถงการประเมนผล (Evaluation) เพอตดสนใจใชระบบในรปแบบของความพงพอใจของผใชตอระบบงานใหม
ระยะท 5 การบ ารงรกษาระบบ หมายถง การแกไขขอบกพรองตาง ๆ ทอาจจะเกดขนกบการเปลย นระบบงาน การใหสทธในการเขาถง (Access) รวมถงการรกษาความปลอดภยของขอมลในระบบ
อยางไรกตามขนตอนในวงจรพฒนาระบบนนชวยใหนกวเคราะหระบบสามารถด าเนนการไดอยางมแนวทางและเปนขนตอนมาตรฐาน โดยจะท าใหสามารถควบคมระยะเวลาและงบประมาณในการปฏบตงานของโครงการพฒนาระบบได ขนตอนตาง ๆ นนมลกษณะคลายกบการตดสนใจแกปญหาตามแนวทางวทยาศาสตร (Scientific Management) ไดแก การคนหาปญหา การคนหาแนวทางแกไขปญหา การประเมนผลแนวทางแกไขปญหาทคนพบ เลอกแนวทางทดทสด และพฒนาทางเลอกนนใหใชงานไดเปนอยางด
อยางไรกดเมอกลาวถงวธการและขนตอนในการพฒนาระบบไอซทนนเราจะเหนไดวามความแตกตางกนในเรองขนตอนและรายละเอยดในต าราหลายเลม ซงแตละคนจะมมมมอง ความคดเหน รวมถงประสบการณการพฒนาระบบทแตกตางกน ในมมมองของผเขยนเหนวาวงจรการพฒนาระบบไอซทควรจะแบงไดเบองตนเปน 7 ขนตอน โดยจะสอดคลองกบการพฒนาทอยในรปแบบจ าลองน าตก (Waterfall Model) ซงแสดงไดดงภาพรปท 2.3 โดยมรายละเอยดทเกยวของในแตละขนตอนดงน
16
การ ก า วา เ นไ ได(Feasibility Study)
การวเ ราะ ระบบ(System Analysis)
การออกแบบระบบ(System Design)
การเขยน รแกร (Programming)
การทดสอบระบบ(System Testing)
การ รบ ระบบ(System Implementation)
การบ าร งรก าระบบ(System Maintenance)
ภาพท 2.3 วงจรการพฒนาระบบในรปแบบน าตก (Waterfall Model)
ระยะท 1 การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) การศกษาความเปนไปไดจะเปนขนตอนแรกของการวเคราะหและพฒนาระบบไอซทโดยผพฒนาระบบจะ
ท าการส ารวจหาขอมลในประเดนตาง ๆ ทเกยวกบระบบงาน ไดแก ปญหาทเกดขนในปจจบน ความเปนไปไดของการพฒนาระบบทตองการ สงทจะชวยเพมประสทธภาพของกลยทธในการด าเนนงาน เอกสารทเกยวของกบระบบงานปจจบน (Existing Document) และประมาณการคาใชจายทตองใช โดยขอมลทไดจะน ามาวเคราะหและน าเสนอเชงนโยบายใหกบผบรหาร เพอใชในการตดสนใจวาองคกรสมควรทจะมการพฒนาระบบไอซทหรอไม และระบบไอซททจะพฒนาขนสมควรจะมลกษณะเปนเชนไร
การศกษาความเปนไปไดจะมงเนนการวเคราะหขอมล 4 ดานดวยกน ดงน 1) ความเปนไปไดทางเทคนค (Technical) หมายถง การตรวจสอบเกยวกบเทคโนโลย ซงสงทควร
ค านงถงในเรองเทคโนโลยจะเกยวกบประเดนดงตอไปน 1.1) ประสทธภาพ 1.2) การตอบสนองความตองการของผใช
17
1.3) ความจ าเปนตอการพฒนาระบบ 1.4) รองรบระบบงานในอนาคต 1.5) ผเชยวชาญในองคกร
2) ความเปนไปไดดานการปฏบตงาน (Operational) หมายถง ระบบใหมทพฒนาแลวตรงกบความตองการของผใชและสามารถใชงานไดจรง กลาวอกนยหนงกคอผใชระบบยอมทจะใชระบบใหมหรอไม แนวทางในการศกษาความเปนไปไดดานการปฏบตงานมดงน
2.1) การสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงานระบบเดมและแนวโนมการรบงานระบบใหม 2.2) ใหผใชมสวนรวมกบการพฒนาระบบงานของตวเอง 2.3) พจารณาผลกระทบทอาจจะเกดขนจากระบบงานใหม
3) ความเปนไปไดดานเศรษฐศาสตร (Economical) หมายถง ความสามารถทจะลงทนและความคมคาในการลงทน กลาวอกนยหนงกคอผลประโยชนทไดรบจากการเปลยนไปใชระบบงานใหม สงทควรพจารณาดานตนทนมดงน
3.1) ระบบงานเดมและระบบงานใหม 3.2) ทรพยากรระบบไอซท 3.3) บคลากร 3.4) การปฏบตงาน
4) ความเปนไปไดดานตารางเวลา (Schedule) หมายถง ระยะเวลาในการออกแบบและพฒนาระบบทเหมาะสม รวมถงขอจ ากดดานเวลาทองคกรประมาณการไว
สร การด าเนนการ นระยะท 1 : หนาท : ก าหนดปญหาและศกษาวาเปนไปไดหรอไมทจะปรบปรงหรอเปลยนแปลงระบบ ผลลพธ : รายงานความเปนไปได เครองมอ : เกบรวบรวมขอมลและคาดคะเนความตองการของระบบ บคลากรและหนาทความรบผดชอบ : ผใชจะมบทบาทส าคญในการศกษา
1) นกวเคราะหระบบจะเกบรวบรวมขอมลทงหมดทจ าเปนทงหมดเกยวกบปญหา 2) นกวเคราะหระบบคาดคะเนความตองการของระบบและแนวทางการแกปญหา 3) นกวเคราะหระบบก าหนดความตองการทแนชดซงจะใชส าหรบขนตอนการวเคราะหตอไป 4) ผบรหารตดสนใจวาจะด าเนนโครงการตอไปหรอไม
18
ระยะท 2 การวเคราะหระบบ (System Analysis) ขนตอนนจะเปนการศกษาขนตอนของการด าเนนงานของระบบเดมเพอหาปญหาทเกดขน การรวบรวม
ความตองการในระบบใหมจากผใชระบบแลวน าความตองการเหลานนมาศกษาและวเคราะห เพอใชในการแกปญหาดงกลาวดวยการใชแบบจ าลองตาง ๆ มาชวยในการวเคราะห
เรมจากท าการศกษาถงขนตอนการด าเนนงานของระบบเดมหรอระบบปจจบนวาเปนไปอยางไรบาง ปญหาทเกดขนคออะไร หลงจากนนจงรวบรวมความตองการในระบบใหมจากผใชระบบ โดยอาจจะมการใชเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล เชน การสอบถาม การสมภาษณ และการสงเกต เปนตน จากนนน าขอมลทรวบรวมไดมาท าการวเคราะหดวยการจ าลองแบบขอมลเหลานน ไดแก แบบจ าลองขนตอนการท างานของระบบ (Process Model) แบบจ าลองขอมล (Data Model) โดยมการใชเครองมอในการจ าลองแบบชนดตาง ๆ เชน แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) เปนตน
การวเ ราะ วา องการของ (User Requirement) การวเคราะหระบบกลาวอกนยหนงกคอการวเคราะหความตองการ (Requirement Analysis) ซงจะ
เกยวของกบระบบงานปจจบนเพอจะไดรวาระบบท างานอยางไร และมขอบกพรองในการท างานในสวนใดบาง โดยจะท าการวเคราะหทงสวนของการท างานดวยคนและสวนทท างานดวยคอมพวเตอร คณสมบตทตรงความตองการจะมาจาก 3 สวน ดงแสดงในภาพท 2.4 โดยแตละประเภทจะมความหมายดงน
อง กร ดยภาพรว
รายการขอ ล
ไอซทเพอการ ดสน จ
ระเภทของ วา องการระบบไอซท
ภาพท 2.4 ประเภทของความตองการระบบไอซท
1) ความตองการขององคกรโดยภาพรวม (Organization Requirement) ในการวเคราะหระบบจะตอง
ศกษาถงความสมพนธระหวางหนวยงานยอยตาง ๆ ในองคกรนน ซงควรจะก าหนดสงตาง ๆ ใหมความชดเจนในประเดนตอไปน
1.1) ความสมพนธระหวางหนวยงานยอย 1.2) โครงการทมผลกระทบตอหนวยงานยอย 1.3) การก าหนดความสมพนธระหวางระบบใหมกบระบบปจจบน
19
2) ความตองการรายการขอมลผใช (User Transaction Requirement) ความตองการขอมลไอซทสวนใหญจะอยในระดบปฏบตการเพอน าเสนอผบรหารระดบสง ดงนนขอมลในระบบฐานขอมลทผานการประมวลผลแลวจะตองมรายการทผใชสามารถใชงานไดอยางเหมาะสม รายการขอมลจะถกรวบรวม (Capture) ลงในระบบฐานขอมลแลวน าไปประมวลผล จากนนจะถกน าไปเกบไวเพอการออกรายงานหรอการแสดงผลใหแกผบรหารตอไป โดยมประเดนทจะพจารณาดงน
2.1) ฟอรมรายการขอมลเพอการประมวลผล (Transaction Forms) 2.2) รายการขอมลแตละแบบเปนอยางไร จดท าโดยใคร และท าเพอใคร 2.3) รายงานขอมลมปรมาณเทาใดและเกดขนตอนไหนบาง 2.4) เงอนไขหรอรายละเอยดเพมเตมในการประมวลผล 2.5) ไดขอมลอยางไรและจะจดเกบขอมลไวอยางไร 2.6) วธการเขาถงแหลงขอมลมรปแบบอยางไร
3) ความตองการของผใชไอซทเพอการตดสนใจ (User Decision Requirement) เปนความตองการของผใชไอซทเพอการตดสนใจจะเปนผบรหารระดบสง ซงผบรหารจะเปนผตดสนใจในเรองความตองการระบบไอซท โดยมประเดนทจะพจารณาดงน
3.1) แหลงขอมลมาจากทใด มความถกตอง และนาเชอถอหรอไม 3.2) ใชขอมลไอซทใดเพอการตดสนใจ 3.3) ขอมลผานตวประมวลผลใดบางจงจะท าใหไดไอซททตองการ 3.4) จะใชขอมลนเพอการตดสนใจดานใด 3.5) วธการเขาถงแหลงขอมลเพอการตดสนใจมรปแบบอยางไร 3.6) การน าเสนอขอมลไอซทจะใชวธใด 3.7) การเกบรวบรวมขอมล (Data Collection)
กจกรรมทส าคญอยางหนงของการวเคราะหระบบไอซทกคอการเกบรวบรวมขอมล (Data Collection) โดยการเรมตนจากการศกษาเอกสารทใชอยในปจจบน แบบฟอรมการปฏบตงาน แบบฟอรมการใหบรการขอมล และรายงานตาง ๆ รวมถงการสงเกตดพฤตกรรมการท างานของผทเกยวของกบระบบทท าการศกษา วธการนอาจตองใชกระบวนวธวจย (Research Methodology) ทมมาตรฐานเพอจะใหไดบทวเคราะหหรอรปแบบของระบบใหมทมมาตรฐานเชนกน ซงจะท าใหทราบขอมลหรอความตองการทจะน าไปใชในการออกแบบระบบในขนตอนตอไป
แหลงขอมลและวธการทจะใชในการคนหาขอมลเพอการออกแบบระบบไอซทนนจะมาจากหลายแหลงดงทกลาวมาแลว โดยขอมลทไดและวธการออกแบบและพฒนาระบบใหมจะตองเปนผทเกยวของกบระบบทจะออกแบบไมวาทางใดทางหนงเสมอ แหลงขอมลทส าคญแสดงไดดงภาพท 2.5 ซงสามารถสรปรายละเอยดไดดงน
20
ระบบ
เอกสารและแบบ อร
รแกร อ พวเ อร
งานของ ระบบ
รายงาน าง
แ ล งขอ ล
ภาพท 2.5 แหลงขอมลส าหรบการวเคราะหระบบ
1) ผใชระบบ ซงจะเปนขอมลส าคญแหลงแรก การเกบขอมลจากผใชระบบจะท าใหทราบวตถประสงค
และความตองการของผใชระบบทแทจรงดวย โดยทวไปผใชระบบอาจแบงออกไดเปน 4 ประเภท ดงน พนกงานผใชบรการทวไป เชน ธรการ ฝายพสด ฝายการเงนและกองคลง ฝายจดซอ ฝายบคลากร
และฝายอน ๆ เปนตน หวหนาหนวยงาน (Supervisor) ซงจะเปนผทท าหนาทควบคมกจกรรมทเกดขนในการปฏบตงาน
ประจ าวน ผบรหารระดบกลาง (Middle Management) ซงจะเปนผทท างานรบผดชอบเกยวกบแผนงานหรอ
ด าเนนงานดานนโยบายและแผนงานระยะยาว เชน ผจดการฝายตาง ๆ เปนตน ผบรหารระดบสง (Executive Management) ซงหมายถง ผรบผดชอบในการก าหนดนโยบายของ
องคกรหรอผควบคมกจกรรมการด าเนนงานทงหมด 2) เอกสารและแบบฟอรม จะเปนแหลงขอมลทเกยวของกบการบรหารจดการองคกรเกอบทงหมด รวมถงแบบฟอรมในการด าเนนกจกรรมส าคญตาง ๆ โดยอาจจะมาจากหลายแหลง เชน เอกสารทเปนทางการของหนวยงาน เอกสารทใชงานอยในระบบ เอกสารทตองเพมเตมใหม และเอกสารจากภายนอกหนวยงาน เปนตน 3) โปรแกรมคอมพวเตอร ในบางระบบอาจมโปรแกรมคอมพวเตอรใชงานอยแลว ดงนนควรตรวจสอบรายละเอยดของโปรแกรมเหลานเพอดขนตอนการท างานของโปรแกรม รวมถงการตดตอระหวางคอมพวเตอรและผใชดวย 4) งานของผใชระบบ ซงจะเปนการระบรายละเอยดการท างานของบคลากรทเกยวของในระบบไอซทเพอคนหาวธการออกแบบรายละเอยดของงานใหม 5) รายงานตาง ๆ จะเปนแหลงขอมลดบทเกดจากการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ภายในองคกร
21
เอกสาร (Documentation)
การสอบ า (Questionnaire)
การส ภา (Interview)
ว การรวบรว ขอ ล
การสงเก (Observation)
ภาพท 2.6 วธการเกบรวบรวมขอมล ภาพท 2.6 จะแสดงวธการเกบรวบรวมขอมล (Data Collection Method) ซงจะใชวธการวจยเพอน าขอมลไปประเมนผลและวเคราะหตอไป โดยทวไปวธการเกบรวบรวมขอมลเพอการพฒนาระบบไอซทมกจะใช 4 วธการ ดงน
เอกสาร (Documentation) ซงเปนขอมลทหาไดงายทสดโดยจะไดมาจากแหลงขอมลทส าคญคอ แบบฟอรมและเอกสาร โปรแกรมคอมพวเตอร และรายงานตาง ๆ ของผดแลระบบ เชน ขอมลเขา ขอมลออก ระเบยบปฏบต คมอการใชงานตาง ๆ ของระบบเดม และขนตอนการท างานของระบบเดม เปนตน
การสอบถาม (Questionnaire) วธนจะเปนการสอบถามรายละเอยดตาง ๆ ของการด าเนนงานภายในองคกรทแยกออกเปนสวนงานตาง ๆ และสามารถรวบรวมขอมลจากผใชจ านวนมากไดโดยการน ามาวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร วธการนจะเหมาะกบการเกบขอมลจากพนกงานทวไปจ านวนมากและสามารถคนหารายละเอยดตาง ๆ ขององคกรได
การสมภาษณ (Interview) จะเปนการหาขอมลทเจาะลกและตรงประเดนมากขน โดยค าถามจะคลายแบบสอบถามแตมรายละเอยดมากกวา และตองใชเวลาคอนขางนาน วธนจะท าใหทราบขอมลทเปนจรงมากขน ค าถามทใชในการสมภาษณอาจเปนค าถามประเภทเดยวกนกบการสอบถามแตมรายละเอยดมากกวา วธการสมภาษณจะมคาใชจายและใชเวลานานมากกวา แตผลทไดจากการสมภาษณจะท าใหนกวเคราะหระบบทราบถงปญหาทเกดขนไดครอบคลมและเปนจรงมากกวา
การสงเกต (Observation) จะหมายถงการเขาไปพบปะกบผใชจรง การสงเกตการปฏบตงานและความตองการเพมเตม ท าใหนกวเคราะหเขาใจปญหาและสามารถวเคราะหความตองการไดถกตองและเชอถอได
1) วธการสอบถาม (Questionnaire Method) โดยทวไปวธการสอบถามจะเปนเครองมอทมความเหมาะสมมากในกรณทมผมสวนเกยวของกบระบบมาก
และเปนทนยมของการพฒนาระบบไอซท โดยแบบสอบถามจะประกอบดวยสวนส าคญ 3 สวน ดงน
22
สวนท 1 ค าชแจงในการตอบ ซงเปนสวนปกของแบบสอบถาม โดยมกระบถงจดประสงคในการใหค าตอบหรอจดมงหมายในการพฒนาระบบ รวมถงการอธบายลกษณะของแบบสอบถามและวธการตอบแบบสอบถาม ตลอดจนตวอยาง
สวนท 2 สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ซงจะเปนการตอบทเกยวกบรายละเอยดสวนตว เชน เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อายการท างาน และอาชพ เปนตน
สวนท 3 ขอค าถามและขอคดเหน ซงเปนสวนส าคญทสดโดยจะเปนค าถามทเกยวของกบรายละเอยดของระบบทก าลงจะพฒนา รวมถงขอค าถามดานความตองการของผใช
นอกจากนแบบสอบถามจะสามารถจ าแนกไดเปน 2 ชนด ดงน 1.1) ขอค าถามแบบเปด (Open Ended Question) เปนลกษณะของขอค าถามทเปดโอกาสใหผตอบ
ตอบไดอยางเสร เพอใหไดมาซงความคดเหนกวาง ๆ ขอค าถามแบบเปดจะสรางค าถามไดงายแตจะมความยงยากและใชเวลาอยางมากในการสรป เพราะเปนขอมลกระจดกระจาย ผวจยจะตองใชวธการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอจบประเดนทคลายคลงกนและอยในกลมเดยวกนมาสรปความตองการและขอคดเหนของผใช
1.2) ขอค าถามแบบปด (Closed Ended Question) เปนลกษณะของขอค าถามทก าหนดตวเลอกค าตอบตาง ๆ เอาไวลวงหนา เพอใหผตอบเลอกตอบจากตวเลอกทก าหนดไวเทานน ผวจยจะตองศกษาคนความาเปนอยางด ตวเลอกตอบจงจะสามารถครอบคลมขอค าถามแบบปดได การสรางขอค าถามจะตองใชความรความสามารถของผวจย ใชเวลาในการสรางขอค าถามคอนขางนาน แตจะเปนผลดตอตวผตอบทจะไดรบความสะดวก รวดเรว และผตอบมความเตมใจทจะตอบมากกวา ค าตอบทไดจะชวยใหผวจยสามารถวเคราะหขอมลและสรปความตองการและขอคดเหนของผใชไดงายและถกตองแมนย ามากขน ขอค าถามแบบปดทนยมใชจะแบงออกไดเปน 3 ประเภท ไดแก
1) แบบตรวจสอบรายการ (Check List) ขอค าถามแตละขอจะมตวเลอกค าตอบตงแต 2 ตวเลอกขนไป บางขอค าถามอาจใหเลอกตอบไดเพยงตวเลอกเดยวแตบางขอค าถามอาจใหเลอกตอบไดมากกวา 1 ตวเลอก ดงตวอยางตอไปน
แบบมตวเลอกค าตอบเพยง 2 ตว ทานมความประสงคจะปรบปรงระบบงานหรอไม
ใช ไมใช แบบมตวเลอกค าตอบหลายค าตอบ ใหเลอกเพยงค าตอบเดยว ทานอยากใหมการพฒนาระบบงานสวนใดมากทสด
ธรการ การขาย
บคลากร ประชาสมพนธ
23
แบบมตวเลอกค าตอบหลายค าตอบ ใหเลอกตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ ทานตองการใหมการพฒนาทรพยากรระบบไอซทดานใด
ฮารดแวร ซอฟตแวร
บคลากร ระบบสอสารขอมล
ขอมล กระบวนการ 2) แบบจดอนดบ (Ranking Question) ลกษณะของขอค าถามตองการใหผตอบใสตวเลขแบบ
เรยงล าดบตามความส าคญจากมากไปหานอย ดงตวอยาง
ทานประสงคทจะพฒนาระบบงานสวนใดมากทสด (โปรดใสตวเลขลงใน เรยงตามล าดบความส าคญ)
ธรการ การขาย บคลากร ประชาสมพนธ
3) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ลกษณะของขอค าถามตองการใหผตอบประเมนขอค าถามออกมาเปนมาตราสวนตามความส าคญ การสรางขอค าถามจะมการก าหนดระดบมาตราสวนตาง ๆ มาใหเรยบรอย โดยคาทก าหนดมกจะเปนคาเลขคและมคาตรงกลางเปนจดสมดล เชน
ระดบมาตราสวน 3 ระดบ
มาก ปานกลาง นอย
เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ระดบมาตราสวน 5 ระดบ
มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง 2) วธการสมภาษณ (Interview Method)
ในสวนของแบบสมภาษณนนจะเรยกการสมภาษณวาเปนแบบสอบถามปากเปลา (Oral Questionaires) ซงเปนลกษณะของการไดรบขอมลจากการสนทนา การสมภาษณแบงออกไดเปน 2 ประเภท ไดแก
การสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) เปนการสมภาษณทตองมการก าหนดขอค าถามตาง ๆ ไวลวงหนา ผสมภาษณจะซกถามผถกสมภาษณทกคนดวยขอค าถามเดยวกนตามแบบสมภาษณทก าหนดไว ดงนนวธการแบบนจะชวยใหไดค าตอบตามประเดนทตองการ ขอมลทไดรบจะสามารถน ามาเปรยบเทยบเพอหาค าตอบสดทายโดยไมเกนขอบเขตของการพฒนาระบบ
24
การสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) เปนการสมภาษณทไมมการก าหนดขอค าถามทแนนอนตายตว ผสมภาษณสามารถปรบเปลยนใหเหมาะสมตามสถานการณของผถกสมภาษณ จงเปนการเปดกวางและยดหยนเพอทจะไดค าตอบทตรงประเดนและตรงตามวตถประสงคของการพฒนาระบบมากทสด
3) วธการสงเกต (Observation Method) วธการสงเกตจะเปนลกษณะของเครองมอทผสงเกตจะตองใชประสาทสมผสทง 5 ไดแก ตา ห จมก ลน
และกาย เพอเกบขอมลพฤตกรรมของสงตาง ๆ ทปรากฏขน การเขาไปสงเกตจะเหมาะส าหรบการศกษาพฤตกรรมของบคลและปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขนในระหวางกระบวนการท างาน ประเภทของการสงเกตจะแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน
การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) เปนการสงเกตทผสงเกตจะเขาไปมสวนรวมการด าเนนงานเกยวกบการพฒนาระบบหรอท ากจกรรมตาง ๆ รวมกนอยางแนบเนยน ผสงเกตจะตองทราบถงวฒนธรรมขององคกรนนเปนอยางด ดงนนจะท าใหทราบถงปญหาและความตองการทแทจรงของผใช
การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-Participant Observation) เปนการสงเกตทผสงเกตการณไมไดมสวนรวมในการปฏบตงาน โดยจะเฝาดพฤตกรรมทเกดขนและน ามาเปนขอสรปของการพฒนาระบบ
ลกษณะของการสงเกตทงแบบมสวนรวมและไมมสวนรวมนน ผส งเกตจะเลอกสงเกตโดยการสรางแบบสงเกตแบบมโครงสราง (Structured Observation) ซงแบบนจะตองมการก าหนดโครงสรางของสงตาง ๆ ทตองการสงเกตไวกอนลวงหนาแลวจดพมพเปนแบบสงเกต (Observation Form) หรอผสงเกตอาจจะเหนวาการสงเกตไมจ าเปนตองมโครงสราง (Unstructured Observation) กได ลกษณะของแบบสงเกตจะเปนแบบตรวจสอบรายการ แบบมาตราสวนประมาณคา และแบบอน ๆ กขนอยกบความจ าเปนของการใหไดมาซงขอมลทจะใชในการพฒนาระบบทด
สร การด าเนนการ นระยะท 2 : หนาท : ก าหนดความตองการของระบบใหม (ระบบใหมทงหมดหรอแกไขระบบเดม) ผลลพธ : รายงานขอมลเฉพาะของปญหา เครองมอ : เทคนคการเกบรวบรวมขอมล พจนานกรมขอมล (Data Dictionary) แผนภาพการไหลของ
ขอมล (Data Flow Diagram) ขอมลเฉพาะการประมวลผล (Process Specification) รปแบบขอมล (Data Model) รปแบบระบบ (System Model) ผงงานโครงสราง (Structure Charts) ตวตนแบบ (Prototype) และผงงานระบบ (System Flow Charts) เปนตน
บคลากรและหนาทรบผดชอบ : ผใชจะตองใหความรวมมอเปนอยางด 1) นกวเคราะหระบบท าการศกษาเอกสารทมอยและศกษาระบบเดมเพอใหเขาใจถงขนตอนการท างาน
และทราบวาจดส าคญของระบบอยทไหน 2) นกวเคราะหระบบจดเตรยมรายงานความตองการของระบบใหม
25
3) นกวเคราะหระบบท าการเขยนแผนภาพการท างาน (Diagram) ของระบบใหมโดยไมตองบอกวาหนาทใหมในระบบจะพฒนาขนมาไดอยางไร
4) นกวเคราะหระบบท าการเขยนสรปรายงานขอมลเฉพาะของปญหา 5) ถาเปนไปไดนกวเคราะหระบบอาจจะเตรยมแบบทดลองดวย ระยะท 3 การออกแบบระบบ (System Design) ดงทไดกลาวมาแลวในหวขอ 1.1 การออกแบบระบบจะเปนหวใจของการพฒนาระบบไอซท ซงจะเปน
การน าขอมลจากการท างานในขนตอนตาง ๆ ทผานมาจดใหเปนแผนงานทเปนรปธรรมในการออกแบบโครงสรางของระบบใหม รวมถงการตดสนใจทจะเลอกทรพยากรของระบบไอซททเหมาะสมกบองคกร การออกแบบระบบจะมอย 2 ประเภท ดงน
1) การออกแบบเชงตรรกะ (Logical Design) การออกแบบเชงตรรกะเปนขนตอนในการออกแบบลกษณะการท างานของระบบ โดยการออกแบบในเชง
ตรรกะนยงไมไดมการระบถงคณลกษณะของอปกรณทจะน ามาใช เพยงแตก าหนดถงลกษณะของรปแบบรายงานทเกดจากการท างานของระบบ ลกษณะของการน าเขาขอมลสระบบและการรายงานผลลพธทไดจากระบบ
ขนตอนการออกแบบเชงตรรกะจะสมพนธและเชอมโยงกบขนตอนการวเคราะหระบบเปนอยางมาก เนองจากอาจจะมการน าแผนภาพทแสดงถงความตองการของผใชระบบทไดจากขนตอนการวเคราะหระบบมาท าการแปลงเพอใหไดขอมลเฉพาะของการออกแบบ (System Design Specification) ทสามารถน าไปเขยนโปรแกรมไดสะดวกขน เชน การออกแบบสวนน าเขาขอมลและผลลพธนนตองอาศยขอมลทเปนกระแสขอมลทปรากฏอยบนแผนภาพกระแสขอมลในขนตอนการวเคราะหระบบ เปนตน
2) การออกแบบเชงกายภาพ (Physical Design) การออกแบบเชงกายภาพเปนขนตอนทระบถงลกษณะการท างานของระบบทางกายภาพหรอทางเทคนค
โดยระบถงคณลกษณะของอปกรณทน ามาใชเทคโนโลย โปรแกรมภาษาทจะน ามาเขยนโปรแกรม ฐานขอมล ระบบปฏบตการ และระบบเครอขายทเหมาะสมกบระบบ เปนตน สงทไดจากขนตอนการออกแบบทางกายภาพนจะเปนขอมลเฉพาะของการออกแบบเพอสงมอบใหกบโปรแกรมเมอรเพอใชเขยนโปรแกรมตามลกษณะการท างานของระบบทไดออกแบบและก าหนดไว
ทงนในการออกแบบทนอกเหนอจากทกลาวมานจะขนอยกบระบบขององคกรวาจะตองมการเพมเตมรายละเอยดสวนใดบาง แตควรจะมการออกแบบระบบความปลอดภยในการใชระบบดวย โดยก าหนดสทธในการใชงานขอมลทอยในระบบของผใชตามล าดบความส าคญ ทงนเพอปองกนการน าขอมลไปใชในทางทไมถกตอง นอกจากนนกวเคราะหระบบอาจจะมการตรวจสอบความพงพอใจในรปแบบและลกษณะการท างาน โดยอาจจะมการสรางตวตนแบบเพอใหผใชไดทดลองใชงาน
26
จดมงหมายของการออกแบบระบบนนควรจะค านงถงประเดนทส าคญ 3 ประการ คอ 1) ความนาเชอถอ ซงจะเกยวของกบการลดขอผดพลาดทมอยไมวาจะเปนการน าเขาขอมล การ
ประมวลผล และการน าขอมลออก โดยระบบสวนใหญมกจะมความผดพลาดในตวเสมอ ดงนนในการออกแบบระบบจะตองมการปองกนความผดพลาดทอาจจะเกดขนไมวาจะเปนดานฮารดแวร ซอฟตแวร และบคลากร
2) ดานผลกระทบ ซงควรค านงถงผลกระทบทอาจจะเกดขนกบระบบงานใหมโดยระบบงานใหมจะตองเกดจากความตองการของผใชใหไดมากทสด
3) การบ ารงรกษาระบบ ซงเปนกลไกส าคญทมอาจลมไดเพราะขอมลในระบบเปนสงส าคญและใชในการตดสนใจของผบรหาร ดงนนควรมการบ ารงรกษาระบบทไดจากการออกแบบดวย
รายละเอยดทเกยวของกบการออกแบบระบบไอซทมดงตอไปน 1) การออกแบบสวนน าเขาขอมล (Input) เปนสวนแรกของการเตรยมขอมลเพอปอนเขาสระบบและเพอท าการประมวลผลตามทตองการ วตถประสงคของการออกแบบสวนนมดงน
1.1) การควบคมจ านวนขอมลเขา 1.2) การหลกเลยงความลาชาและขนตอนทไมจะเปนในการน าเขาขอมล 1.3) การลดความผดพลาดของขอมล
ปจจยทควรค านงถงในการออกแบบสวนน าเขาขอมลมดงน เนอหา (Content) หมายถง ขอมลควรมความนาเชอถอและระบทมาของแหลงขอมลไดเพอประโยชนของการน าไปใชงาน ระยะเวลา (Timeless) หมายถง ระยะเวลาในการปอนขอมล การประมวลผล และการน าขอมลออก
จะตองมความเหมาะสมและทนเวลา รปแบบ (Format) หมายถง รปแบบของขอมลตองมความชดเจนและพอเหมาะตอการน าไปประมวลผล
และไดรปแบบทเปนมาตรฐาน สอ (Media) หมายถง สอทใชในการเกบขอมลและเกบผลลพธจะเพยงพอตอขอมลทใชงานในระบบ 2) การออกแบบสวนน าขอมลออก (Output) เปนสวนสดทายของการน าเสนอขอมลโดยอาจจะออกใน
รปแบบของรายงานผลลพธทางหนาจอและในรปเอกสารตาง ๆ ซงผลลพธทไดจะตองตรงตามทผใชระบบตองการ วตถประสงคของการออกแบบสวนนมดงน
2.1) การควบคมจ านวนขอมลออก 2.2) การเลอกวธการน าเสนอทเหมาะสม 2.3) การหลกเลยงความลาชาและขนตอนทไมจะเปนในการแสดงผล 2.4) การลดความผดพลาดในการแสดงผล 2.5) ขอมลมความนาเชอถอ ถกตอง และตรวจสอบได 2.6) รายงานมความเหมาะสมและตรงตอความตองการ
27
ปจจยทควรค านงถงในการออกแบบสวนน าขอมลออกมดงน เนอหา (Content) หมายถง รายละเอยดของขอมลทแสดงออกมาทงในรปแบบของขอความ รปภาพ รปกราฟ และแผนภม
ระยะเวลา (Timeless) หมายถง ระยะเวลาในการแสดงผลจะตองเหมาะสมกบวตถประสงคของการน าไปใชงาน
ปรมาณ (Volume) หมายถง ปรมาณของขอมลทแสดงออกมาแตละครง โดยเลอกใชอปกรณทสามารถแสดงผลขอมลอยางเหมาะสม
รปแบบ (Format) หมายถง รปแบบของขอมลออกหรอชนดของรายงานขอมลตองมความชดเจนไดรปแบบทเปนมาตรฐาน
สอ (Media) หมายถง สอทใชในการน าขอมลออกตองมความเพยงพอตอการใชงาน 3) การออกแบบสวนของกระบวนการ (Process) เปนสวนของการออกแบบดานกระบวนการ ซงจะเปน
การน าขอมลทไดจากสวนน าเขามาประมวลผลเพอใหไดซงขอมลไอซททตองการ หรอการเกบรกษาขอมลไวเพอรอการใชงานตอไป ปจจยทตองค านงถงมดงตอไปน
3.1) การค านวณ (Computational) หมายถง การประมวลผลโดยการค านวณขอมลทน าเขามาและเพอใหไดรปแบบตามทผใชตองการ
3.2) อปกรณประมวลผล (Computing Hardware) หมายถง อปกรณตาง ๆ ของฮารดแวรทท าหนาทประมวลผลหรอ CPU
3.3) โปรแกรม (Software) หมายถง โปรแกรมทใชในการควบคมการท างานของฮารดแวรและสนบสนนใหโปรแกรมประยกตตาง ๆ ท างานไดอยางมประสทธภาพ
3.4) โปรแกรมประยกต (Application Software) หมายถง โปรแกรมประยกตอนทใชในการน าขอมลเขาประมวลผล และการแสดงผลลพธเพอรอการเรยกใชงานตอไป
4) การออกแบบขนตอนการปฏบตงาน (Operation) เปนสวนของการก าหนดขนตอนการปฏบตงาน ซงมงเนนถงหนาทของแตละบคคลทจะตองท างานรวมกบระบบ ปจจยทตองค านงถงมดงตอไปน
4.1) ขนตอนการปฏบตงาน (Work Procedure) หมายถง ขนตอนหรอกระบวนการทตองการท าเมอพฒนาระบบเสรจ
4.2) ขนตอนการควบคม (Control Procedure) หมายถง การควบคมการปฏบตงานทกสวนของระบบใหม โดยค านงถงขอมลไอซทในดานความถกตองและความปลอดภยเปนหลก
5) การออกแบบสวนตดตอกบผใช (User Interface) เปนสวนของการตดตอกบผใชและเปนการน าไอซทนนไปใชในการโตตอบกบคอมพวเตอร ดงนนหลกในการออกแบบจะตองมความรทางดานวทยาการคอมพวเตอรและความรสกของผใชงาน โดยจะตองท าใหระบบสามารถปฏสมพนธ ( Interactive) กบผใชไดเปนอยางด รวมถง
28
การตอบสนองตอความตองการใชงานโดยไมมขอผดพลาด รปแบบของการออกแบบสวนตดตอกบผใชแบบกราฟกอาจจะประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงตอไปน
5.1) แถบเมน (Menu Bar) เปนทางเลอกของเมนหลกซงอยสวนบนสดของจอภาพ เพอใหผใชสงเกตไดงายและสามารถเลอกค าสงเมนตามตองการ
5.2) แถบเครองมอ (Tool Bar) เปนแถบทประกอบดวยสญลกษณหรอรปภาพ หรอปมทแสดงทางลดส าหรบการกระท าตามค าสง
5.3) กลองขอความ (Text Box) เปนกลองสเหลยมทใชในการปอนขอมล เพอท าหนาทในการรบขอมลทเปนขอความ
5.4) กลองกาเครองหมาย (Check Box) เปนกลองทมลกษณะเหมอนปมตวเลอก แตจะใชสเหลยมจตรสแทนวงกลมทางดานซายมอ และมขอความอยดานขวามอ ซงมความหมายสอดคลองกบสเหลยมทผใชเลอกตอบ ผใชสามารถเลอกค าตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ
5.5) กลองรายการ (List Box) เปนกลองสเหลยมทแสดงรายการค าตอบมากกวา 1 ค าตอบ และปรากฏแถบเลอน (Scroll Bar) ทางดานขวาของกลองเพอใชในการเลอนขนลงเพอดค าตอบทงหมด ผใชสามารถเลอกค าตอบเพยง 1 ค าตอบ
5.6) กลองค าสงผสม (Drop-Down List Box) เปนกลองทเหมอนกบกลองรายการ แตสวนค าตอบทเหลอผใชจะตองคลกเมาสทปมดานขวาทมสญลกษณเปนรปหวลกศรชลงเพอแสดงค าตอบทงหมด โดยมแถบเลอนเพอดค าตอบโดยผใชสามารถเลอกไดเพยง 1 ค าตอบ
5.7) กลองคอมโบ (Combo Box) เปนกลองทเหมอนกบกลองค าสงผสม แตมลกษณะพเศษทผใชสามารถปอนค าตอบทนอกเหนอจากค าตอบทก าหนดในกลองได
5.8) ปมตวเลอก (Radio Button) เปนปมทมลกษณะวงกลมเลก ๆ อยทางดานซายมอ และมค าอธบายอยทางดานขวามอ ซงมความสอดคลองกบวงกลมทผใชเลอกตอบ โดยวงกลมแตละวงมคาของขอมลทแตกตางกน ผใชสามารถเลอกไดเพยง 1 ค าตอบ
5.9) ปมค าสง (Command Button) เปนปมทมลกษณะเปนปมสเหลยมทมการระบชอปมภายในและสามารถคลกไดเมอตองการท าใหเกดกจกรรมตาง ๆ
การออกแบบทเหมาะสมในปจจบนมกจะอยในรปแบบของการตดตอในทางกราฟก (Graphic User Interface : GUI) ซงจะเหนไดในระบบปฏบตการวนโดวรนตาง ๆ ผใชสามารถใชงานโปรแกรมตาง ๆ โดยการตดตอกบรปภาพซงเปนสงทมนษยเขาใจไดมากทสด รปแบบกราฟกมความสวยงามและสามารถเปลยนรปแบบไดตามทผใชตองการ รวมถงสามารถทจะเปดใชงานไดหลายโปรแกรมพรอมกนไดโดยสะดวก ดงนนในการออกแบบสวนตดตอกบผใชควรค านงถงรปแบบในการตดตอดวย
29
6) การออกแบบสวนรกษาความปลอดภย (Security System) เปนการสรางระบบรกษาความปลอดภยของระบบไอซทใหม ทงนเพอทจะรกษาทรพยากรตาง ๆ ของระบบทงทางดานฮารดแวร ซอฟตแวร และขอมลในระบบ เพอไมใหถกจารกรรม การถกท าลาย และการสญหายจากสาเหตทไมคาดฝนรวมถงเพอใหระบบสามารถเรยกปองกนและเรยกขอมลกลบมาใชไดตอไป ระบบรกษาความปลอดภยจะสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเดน ดงน
6.1) ระบบรกษาความปลอดภยทางกายภาพ (Physical Security) โดยจะเกยวของกบการควบคมอปกรณตาง ๆ ของทรพยากรระบบไอซท ทงนผมสวนรบผดชอบควรทจะมระเบยบปฏบตทชดเจนเกยวกบการใชทรพยากรเหลานเพอใหอยในสภาพทปลอดภยและพรอมใชอยตลอดเวลาตามภารกจหลกขององคกร
6.2) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (Data Security) โดยจะเกยวของกบการรกษาสถานภาพของขอมลใหอยในระดบทปลอดภย ไมเกดความสญหาย หรอถกจารกรรมจากบคคลภายนอก ตลอดจนการแกไขปญหาทอาจจะเกดขนกบขอมล โดยมวธการดงตอไปน การใชรหสผาน (Password)
การส ารองขอมล (Backup) การเรยกคนขอมล (Recovery) การตรวจสอบไดของระบบ (Audit Trail) การปองกนไวรสคอมพวเตอร (Computer Virus Protection)
สร การด าเนนการ นระยะท 3 : หนาท : ออกแบบระบบใหมเพอใหสอดคลองกบความตองการของผใชและฝายบรหาร ผลลพธ : ขอมลเฉพาะของการออกแบบ (System Design Specification) เครองมอ : พจนานกรมขอมล แผนภาพการไหลของขอมล ขอมลเฉพาะการประมวลผล รปแบบขอมล
รปแบบระบบ ผงงานระบบ ผงงานโครงสราง ผงงาน HIPO (HIPO Chart) แบบฟอรมขอมลขาเขา และรายงานหรอการแสดงผล
บคลากรและหนาท : นกวเคราะหระบบจะมบทบาทส าคญ 1) นกวเคราะหระบบตดสนใจเลอกคอมพวเตอรฮารดแวรและซอฟตแวร (ถาใช) 2) นกวเคราะหระบบเปลยนแผนภาพทงหลายทไดจากขนตอนการวเคราะหมาเปนแผนภาพล าดบขน 3) นกวเคราะหระบบท าการออกแบบความปลอดภยของระบบ 4) นกวเคราะหระบบท าการออกแบบฟอรมขอมลขาเขา รายงาน และการแสดงภาพบนจอ 5) นกวเคราะหระบบจะก าหนดจ านวนบคลากรในหนาทตาง ๆ และการท างานของระบบ 6) ผใช ฝายบรหาร และนกวเคราะหระบบจะท าการทบทวนเอกสารขอมลเฉพาะของการออกแบบเพอ
ความถกตองและความสมบรณแบบของระบบ
30
ระยะท 4 การเขยนโปรแกรม (Programming) เปนขนตอนของการพฒนาโปรแกรมดวยการเขยนโปรแกรมดวยภาษาคอมพวเตอร ซงควรเลอก
ภาษาคอมพวเตอรทเหมาะสมกบระบบงานและบ ารงรกษางาย โดยในขนตอนของการพฒนาอาจใชเครองมอหรอทเรยกวา “เคส” (Computer Aided Software Engineering : CASE) มาชวยในการพฒนาเพอใหระบบมคณภาพและสมบรณยงขน สรปขนตอนการพฒนามดงน
1) พฒนาโปรแกรมตามทไดออกแบบไว 2) เลอกภาษาคอมพวเตอรทเหมาะสมกบระบบงาน การพฒนา และบ ารงรกษางาย 3) สามารถใชเครองมอ CASE ชวยในการพฒนาเพอใหระบบมคณภาพยงขน 4) สรางเอกสารประกอบโปรแกรม 5) การทดสอบ (Testing) การทดสอบเปนขนตอนของการทดสอบระบบกอนทจะน าไปตดตงเพอใชงานจรง โดยท าการตรวจสอบ
รปแบบภาษาเขยน (Syntax) และการตรวจสอบระบบวาตรงกบความตองการของผใชหรอไม สรปขนตอนการทดสอบมดงน
1) ระหวางทท าการพฒนาควรมการทดสอบโปรแกรมรวมไปดวย 2) การทดสอบควรทดสอบขอมลทไดจ าลองขนมาเองกอน 3) ควรทดสอบทงในสวนของตวซอฟตแวรวาท างานถกตองหรอไม และตรวจสอบวาซอฟตแวรทพฒนา
ตรงกบความตองการของผใชงานหรอไม 4) การฝกอบรมการใชงาน จากนนโปรแกรมเมอรจะท าการเขยนโปรแกรมตามขอมลทไดจากเอกสารขอมลเฉพาะของการออกแบบ
(Design Specification) โดยปกตแลวนกวเคราะหระบบไมมหนาทเกยวของในการเขยนโปรแกรม แตถาโปรแกรมเมอรคดวาการเขยนอยางอนดกวาจะตองปรกษานกวเคราะหระบบเสยกอน เพอทวานกวเคราะหจะบอกไดวาโปรแกรมทจะแกไขนนมผลกระทบกบระบบทงหมดหรอไม เมอโปรแกรมเมอรเขยนเสรจแลวตองมการทบทวนกบนกว เคราะหระบบและผ ใชงานเพอท าการคนหาขอผดพลาดโดยอาจใชวธการท เรยกวา “Structure Walkthrough” การทดสอบโปรแกรมจะตองทดสอบกบขอมลทเลอกแลวชดหนงซงอาจจะเลอกโดยผใชโดยทการทดสอบเปนหนาทหลกของโปรแกรมเมอรอยแลว แตนกวเคราะหระบบตองแนใจวาโปรแกรมทงหมดจะตองไมมขอผดพลาดในการท างาน
หลงจากนนตองควบคมดแลการเขยนคมอซงประกอบดวยขอมลการใชงานสารบญการอางอง “Help” บนจอภาพ เปนตน นอกจากขอมลการใชงานแลวจะตองมการฝกอบรมพนกงานทจะเปนผใชงานจรงของระบบเพอใหเขาใจโปรแกรมการใชงานและท างานไดโดยไมมปญหาซงอาจจะอบรมตวตอตวหรอเปนกลมกได
31
สร การด าเนนการ นระยะท 4 : หนาท : เขยนและทดสอบโปรแกรม ผลลพธ : โปรแกรมททดสอบเรยบรอยแลว เอกสารคมอการใช และการฝกอบรม เครองมอ : เครองมอของโปรแกรมเมอรทงหลาย (Editor) ตวแปลภาษา (Compiler) Structure
Walkthrough วธการทดสอบโปรแกรม และการเขยนเอกสารประกอบการใชงาน บคลากรและหนาท : ผเกยวของหลายสวน 1) นกวเคราะหระบบดแลการเตรยมสถานทและตดตงเครองคอมพวเตอร (ถาซอใหม) 2) นกวเคราะหระบบจะวางแผน ดแลการเขยนโปรแกรม และทดสอบโปรแกรม 3) โปรแกรมเมอรเขยน ทดสอบหรอแกไขโปรแกรม (ถาซอโปรแกรมส าเรจรป) 4) นกวเคราะหระบบจะวางแผนทดสอบโปรแกรม 5) ทมทท างานรวมกนทดสอบโปรแกรม 6) ผใชตรวจสอบใหแนใจวาโปรแกรมสามารถท างานไดตามตองการ 7) นกวเคราะหระบบจะก ากบดแลการเขยนคมอการใชงานและการฝกอบรม ระยะท 5 การทดสอบระบบ (System Testing) การทดสอบระบบเปนการทดสอบเมอระบบถกน ามาสระบบการปฏบต การตดตงและเปลยนแปลงระบบ
(Implement) การปรบปรงแกไขระบบ หรออาจจะมการเปลยนวธการเมอจ าเปน ซงตามแนวทางน การพฒนาระบบไอซทจะตองค านงถงความเหมาะสมขององคประกอบทเกยวกบโครงสรางระบบงาน จากนนจงออกแบบและปรบปรงไปสระบบใหมทเหมาะสมตอไป
การทดสอบโปรแกรมเปนขนตอนทส าคญเพอจะไดทราบวาโปรแกรมทโปรแกรมเมอรเขยนขนมานนมความผดพลาดและมขอแกไขในสวนใดบาง รวมถงการแกไขและปองกนขอผดพลาดทอาจจะเกดขน ทงนกเพอการทดสอบความสมบรณถกตองของโปรแกรมใชงานวามความสอดคลองกบระบบงานและตรงตามความตองการหรอไม การทดสอบระบบจะเปนการทดสอบประสทธภาพโดยรวมของระบบ โดยจะท าการทดสอบในประเดนทส าคญดงตอไปน
1) การทดสอบการท างานสงสด (Peak Load Testing) หมายถง การทดสอบประสทธภาพในการประมวลผลของระบบเมอมการท ารายการมากทสด ณ เวลาใดเวลาหนง เชน การฝาก-ถอนเงนสดจากเครอง ATM ในเวลาเดยวกนของการท าธรกรรมทางการเงนของระบบธนาคาร เปนตน ทงนเพอใหทราบวาระบบสามารถรองรบการท ารายการค าสงมากทสด ณ เวลานนไดหรอไม
2) การทดสอบการเกบขอมล (Storage Testing) หมายถง การทดสอบความสามารถในการบนทกขอมลวาจะเกบขอมลจากการท ารายการไดมากนอยเพยงใด เพอจะใชเปนขอมลส าหรบการเตรยมการรองรบขอมลทจะเพมขนในอนาคต
32
3) การทดสอบกระบวนการ (Process Testing) หมายถง การทดสอบการจดท าเอกสารและคมอการใชงานตาง ๆ เพอประกอบการด าเนนงานรวมถงการสรางความเขาใจกบผใช
4) การทดสอบการกระบบ (Recovery Testing) หมายถง การทดสอบความสามารถในการกขอมลในระบบเมอระบบเกดความลมเหลวโดยการจ าลองสถานการณจรง
5) การทดสอบการปองกนระบบ (System Protection Testing) หมายถง การทดสอบความสามารถในการปองกนการจารกรรมขอมลในระบบ
6) การทดสอบผใช (User Testing) หมายถง การทดสอบการใชงานจรงของระบบโดยผใชจากทกภาคสวน ทงนเพอตองการทราบวาผใชมความพงพอใจจากการใชระบบมากนอยเพยงใด
หลงจากทไดทดสอบความสมบรณและความถกตองของโปรแกรมแลวสงทจ าเปนในการทดสอบอกกคอการทดสอบการยอมรบจากผใช ซงเปนการทดสอบเพอหาผลตอบสนองทเกดขนวาระบบทไดตรงตามความตองการของผใชและเปนทยอมรบจากผใชโดยทวไปหรอไม วธการทดสอบการยอมรบระบบนนจะแบงออกไดเปน 2 วธการ ดงน
1) Alpha Testing หมายถง การทดสอบความสมบรณของระบบโดยผใชโดยการตงสมมตฐานใหระบบอยในสถานการณจรง โดยจะท าการทดสอบ 4 ประการ คอ การกระบบ (Recovery) ความปลอดภย (Security) ประสทธภาพภายใตการกดดน (Stress) และสมรรถนะของระบบ (Performance) หรออาจเรยกวาเปนการทดสอบจากผผลต
2) Beta Testing หมายถง การทดสอบความสมบรณของระบบโดยผใชโดยการทดสอบระบบภายใตสถานการณจรงหรอการทดสอบแบบสมจรง ตงแตขนตอนการด าเนนงาน คมอการใชงาน การฝกอบรม รวมถงการแกปญหาทเกดจากกระบวนการ Alpha Testing อกดวย
อกทางเลอกหนงของการตรวจสอบระบบไอซท (ICT System Audit) ในการปฏบตงานนนอาจแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ คอ การประเมนการควบคมทวไป (General Control) และการประเมนการควบคมของแตละระบบงาน (Application Control) ซงจะท าใหมนใจวาการด าเนนงานและการประมวลผลโดยระบบไอซทนนมความถกตองและครบถวน รวมถงเหมาะสมกบการน าไปใชงานในองคกรอยางแทจรง
ภาพท 2.7 จะแสดงประเภทของการทดสอบระบบซงจะเปนกจกรรมทส าคญในการด าเนนการในระยะน อกทงยงจะตองทดสอบการยอมรบของผใชระบบใหมดวย จงจะถอไดวาระบบนนไดผานการทดสอบอยางครบถวนแลวและจะสามารถปรบใชกบการท างานจรงขององคกรตอไป
33
การทดสอบการท างานส งส ด(Peak Load Testing)
การทดสอบการเก บขอ ล(Storage Testing)
การทดสอบกระบวนการ(Procedure Testing)
การทดสอบการก ระบบ(Recovery Testing)
การทดสอบการ องกนระบบ(Protection Testing)
การทดสอบ (User Testing)
การทดสอบระบบ(System Testing)
ภาพท 2.7 การทดสอบระบบ
สร การด าเนนการ นระยะท 5 : หนาท : ทดสอบการใชงาน ผลลพธ : รปแบบและลกษณะการใชงานจรง เครองมอ : เครองมอของการทดสอบจะเปนระบบทผานการพฒนามาแลว บคลากรและหนาท : ผเกยวของหลายสวน 1) นกวเคราะหระบบท าการตรวจสอบการใชงานอยางละเอยด 2) นกวเคราะหระบบ ถายงมสวนบกพรองใหโปรแกรมเมอรแกไข และทดสอบโปรแกรมใหมอกครง
รวมถงดแลการเขยนคมอการใชงานและการฝกอบรม 3) โปรแกรมเมอรจะท าการแกไขโปรแกรมเพมเตม (ถาม) 4) นกวเคราะหระบบจะวางแผนการทดสอบทงระบบ 5) ทมทท างานรวมกนทดสอบทงระบบ 6) ผใชตรวจสอบใหแนใจวาระบบท างานตามตองการ 7) นกวเคราะหระบบจะตองเขยนรายงานสรปรายงานผลการทดสอบใชงาน
34
ระยะท 6 การปรบใชระบบ (System Implementation) การตดตงเปนขนตอนทด าเนนการตดตงระบบเพอใชงานจรง โดยเทคนคการตดตงระบบจะกลาวในหวขอ
ตอไป เมอมความมนใจวาระบบใชงานไดจรงกสามารถทจะยกเลกระบบงานเดมและใชระบบใหมทดแทนทนท โดยอาจจะเลอกวธการปรบเปลยนตามแบบทจะกลาวถงตอไป สรปขนตอนการตดตงสามารถกระท าไดดงน
1) ศกษาสภาพแวดลอมพนททตองการตดตงและจดตารางเวลาใหเหมาะสม 2) เตรยมอปกรณฮารดแวร อปกรณสอสาร และระบบเครอขายใหพรอม 3) ตดตงระบบ ลงโปรแกรมระบบปฏบตการ และโปรแกรมประยกตตาง ๆ 4) ปรบเปลยน (Conversion) และด าเนนการใชระบบใหม 5) จดท าเอกสารคมอการใชงาน (User Documentation) เชน คมอใชงาน (User Manual) คมอการ
ปฏบตงาน (Operation Manual) และเอกสารประกอบการฝกอบรม (Training Documentation) เปนตน เทคนคการตดตงระบบ (System Installation Techniques)
1) แบบโดยตรง (Direct Conversion) เปนการแทนทระบบเดมดวยระบบใหมอยางสมบรณ โดยการหยดงานของระบบเกาอยางสนเชงและเปลยนไปใชระบบใหมโดยทนท จงท าใหสามารถด าเนนการไดอยางรวดเรว แตวธการนมอาจมขอบกพรองโดยถาระบบใหมท างานไมไดตามทตองการกจะไมมระบบใดมาท างานแทนได ดงนนอาจจะท าใหการด าเนนงานหยดชะงกได
2) แบบคขนาน (Parallel Conversion) เปนการใชระบบงานเดมและระบบงานใหมควบคกนไป ซงวธนถงแมวาจะเปนวธทสรางภาระงานเพมเปนสองเทาแกผใชงาน แตกเปนวธทมความปลอดภยสงและนยมใชกนอยางแพรหลาย โดยจะท าการใชงานระบบงานเดมและระบบใหมควบคกนไปจนกระทงการด าเนนงานของระบบใหมเปนไปอยางไมมปญหาหรอมความสมบรณ จากนนกจะท าการยกเลกระบบงานเดมในทสด
3) แบบเปลยนทงหมด (Direct Conversion) เปนการหยดการใชงานระบบเดมและเปลยนมาใชงานระบบใหมทนท ซงเปนการปรบเปลยนระบบทงายทสดและใชเวลานอย แตกมความเสยงสงกบขอผดพลาดทอาจเกดขน
4) แบบเปลยนโดยใชโครงการน ารอง (Pilot Conversion) เปนการตดตงระบบทละสวนงานกอน เชน การตดตงทละแผนกเพอเปนโครงการน ารองวาดหรอไมอยางไร เมอผลของโครงการประสบผลส าเรจกขยายการท างานดวยการตดตงในสวนงานอน ๆ ตอไป เปนตน
5) แบบเปลยนแบบมขนตอน (Phased Conversion) เปนการตดตงระบบแบบทละระบบยอย (Sub System) และด าเนนการไปเรอย ๆ จนกระทงระบบยอยตาง ๆ นนมความสมบรณ และตดตงทละระยะไปเรอย ๆ จนทายทสดกจะไดครบทงระบบ ซงวธการตดตงนเหมาะกบระบบงานทมขนาดใหญ
35
การตรวจสอบภายหลงการตดตงระบบ (Post Implementation Review) เมอระบบใหมไดรบการตดตงและใชงานอยางสมบรณแลวทมงานพฒนาระบบ ผบรหาร และผใชระบบควรมการตรวจสอบและประเมนผลระบบใหมอกครง ซงจะใชกระบวนการตรวจสอบ 3 กรณ ดงน
การตรวจสอบผลกระทบตามปกต (Formal Impact Study) เปนการตรวจสอบกระบวนการปฏบตงานกบระบบใหมมประสทธภาพเพยงพอหรอไม ระบบใหมมประโยชนและตรงกบทไดออกแบบไวหรอไม ซงอาจจะเปนการใชวธการวจยเพอเกบรวบรวมขอมลเพอน ามาประเมนผลอกครงหนง
การตรวจสอบโดยใชผเชยวชาญ (Regular Audit) จะเปนการตรวจสอบโดยใชกลมผเชยวชาญดานระบบไอซท (Expert) เพอตรวจสอบทงทางดานเทคนคและการน าไปใชงานวาสอดคลองกนหรอไม อยางไร
การตรวจสอบการปฏบตงาน (Performance Monitors) จะเปนการตรวจสอบและตดตามการปฏบตงานโดยจะใชซอฟตแวรเปนเครองมอ ทงนจะเปนการตดตามประสทธภาพและสมรรถนะการท างานของระบบใหมเพอน าขอมลมาปรบปรงแกไขในโอกาสตอไป
ภายหลงจากทไดมการปรบเปลยนระบบแลวสงทควรด าเนนการตอไปจากนคอ การฝกอบรมเชงปฏบตการ (Action Training) โดยการอบรมจะเปนตนทนทส าคญอกอยางหนงของการพฒนาระบบไอซท เพอใหผใชเขาใจและเกดความคนเคยกบระบบงานใหม รวมถงการใชระบบงานใหมใหถกตองตามวตถประสงคของการพฒนาระบบเพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพสงสด ขนตอนของโครงการฝกอบรมแสดงไดดงภาพท 2.8 โดยมรายละเอยดดงตอไปน
1) การก าหนดงานของผใช หมายถง การก าหนดลกษณะของงานใหแกผใชทสอดคลองกบระบบงานใหม โดยการพจารณาจากขอมลของสวนงานและบคลากรทเกยวของในองคกร
2) การก าหนดสงทตองอบรม หมายถง การก าหนดสงทผใชจ าเปนตองรรวมถ งทกษะทส าคญในการปฏบตงานกบระบบงานใหม
3) การเตรยมความพรอม หมายถง การตรวจสอบทรพยากรและความพรอมในการฝกอบรม เชน หองฝกอบรมและทรพยากรระบบไอซท เปนตน
4) การจดโปรแกรมการฝกอบรม หมายถง การจดเตรยมสงทเกยวของกบการฝกอบรมทกชนดใหมความสมพนธกน เชน วทยากร วสดและอปกรณตาง ๆ แผนงาน สถานท และตารางการฝกอบรม เปนตน
5) การด าเนนการฝกอบรม หมายถง การเรมการฝกอบรมตามแผนงานทมการก าหนดไวโดยมผรบผดชอบด าเนนการรวมถงการแกปญหาเฉพาะหนาทอาจจะเกดขน
6) การประเมนและตดตามผลการฝกอบรม หมายถง การตดตามตรวจสอบวาผเขารบการอบรมสามารถปฏบตงานกบระบบงานใหมไดอยางมประสทธภาพและตรงตามความตองการหรอไม เพยงใด การอบรมสามารถท าใหเกดการปฏบตงานทดและมคณภาพหรอไม ทงนภายหลงทมการฝกอบรมแลวนกวเคราะหระบบควรจะท ารายงานผลทเกดขนใหผบรหารทราบถงประสทธภาพของระบบงานใหมดวย
36
การก า นดงานของ
การก า นดสงท อง กอบร
การเ รย วา พรอ
การจด รแกร การ กอบร
การด าเนนการ กอบร
การ ระเ นและ ด า ลการ กอบร
ภาพท 2.8 ขนตอนการฝกอบรม
ระยะท 7 การบ ารงรกษาระบบ (System Maintenance) การบ ารงรกษาระบบเปนขนตอนสดทายของวงจรพฒนาระบบแบบน าตกหลงจากระบบใหมไดเรม
ด าเนนการ ผใชระบบอาจจะพบกบปญหาทเกดขนเนองจากความไมคนเคยกบระบบใหมและคนพบวธการแกไขปญหานนเพอใหตรงกบความตองการของผใชเอง ดงนนนกวเคราะหระบบและโปรแกรมเมอรจะตองคอยแกไขและเปลยนแปลงระบบทท าการพฒนาขนจนกวาจะเปนทพอใจของผใชระบบมากทสด ปญหาทผใชระบบคนพบระหวางการด าเนนงานนนเปนผลดในการท าใหระบบใหมมประสทธภาพ เนองจากผใชระบบเปนผทเขาใจในการท างานทางธรกจเปนอยางด เมอธรกจขยายตวมากขนความตองการของระบบอาจจะเพมมากขน เชน ตองการรายงานเพมขน ดงนนระบบทดควรจะแกไขเพมเตมสงทตองการได การบ ารงรกษาระบบควรจะอยภายใตการก ากบดแลของนกวเคราะหระบบ เมอผบรหารตองการแกไขสวนใดนกวเคราะหระบบตอง เตรยมแผนภาพตาง ๆ การศกษาผลกระทบตอระบบและใหผบรหารตดสนใจตอไปวาควรจะแกไขหรอไม อยางไร
37
ภายหลงจากการตดตงและใชงานระบบแลว ทมงานพฒนาระบบจะตองค านงถงการปรบปรงการท างานของระบบดวย ทงนเพอใหระบบงานทงระบบสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพและยงยน ลกษณะของการบ ารงรกษาสามารถแบงออกไดเปน 4 ลกษณะดงน
1) การบ ารงรกษาและแกไขใหถกตอง (Corrective Maintenance) หมายถง การแกไขขอผดพลาดทอาจเกดขนจากการออกแบบและตดตงระบบ เชน การเขารหส เปนตน
2) การบ ารงรกษาเพอดดแปลง (Adaptive Maintenance) หมายถง การปรบปรงแบบจ าลองและโปรแกรมประยกตใหมเพอรองรบระบบงานทเปลยนแปลงไป ทงนเพอใหระบบสามารถประมวลผลขอมลทถกตอง
3) การบ ารงรกษาเพอปรบปรงใหสมบรณ (Perfective Maintenance) หมายถง การด าเนนการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพในการท างานของระบบเพอตอบสนองตอความตองการและความพงพอใจของผใชใหไดมากทสด
4) การบ ารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance) หมายถง การบ ารงรกษาทจะเกดขนเปนระยะ ๆ ตามก าหนดเวลาทแนนอน ทงนเพอการตรวจสอบการท างานของระบบอยางตอเนอง เพอทจะสามารถคนพบปญหาและการหาทางปองกนสงผดปกตทเขามารบกวนหรอสรางความเสยหายใหระบบ
เรมจากการมการใชงานระบบใหมทไดตดตงแลวในระยะแรก ผใชจะพบกบปญหาทเกดขน ซงอาจจะมการท าการบนทกปญหาเหลานนไวเพอสงใหกบนกวเคราะหระบบและโปรแกรมเมอรท าการแกไขตอไป โดยเปนเรองปกตทจะมการปรบปรง เปลยนแปลงและแกไขระบบทเพมเมอมการตดตงใชงานในระยะเรมตน ดงนนนกวเคราะหระบบควรจะพจารณาถงปญหาเหลานนเพอหาแนวทางแกไขตอไป การบ ารงรกษาระบบจะสามารถแบงออกไดเปน 2 สวน ดงตอไปน
การบ ารงรกษาทงระบบ (System Maintenance) หมายถง การบ ารงรกษาทรพยากรระบบไอซททงระบบ เพอใหสามารถรองรบและสนบสนนการท างานไดอยางมเสถยรภาพและมประสทธภาพ
การบ ารงรกษาโปรแกรม (Software Maintenance) หมายถง การพฒนาความสามารถและคณภาพของโปรแกรม
เพอใหการบ ารงรกษาระบบเปนไปอยางมล าดบขนตอน กระบวนการในการบ ารงรกษาระบบจะมขนตอนทส าคญ 4 ขนตอน สามารถสรปไดดงตอไปน
1) การเกบรวบรวมค ารองขอใหปรบปรงระบบ โดยทวไปองคกรตาง ๆ มกจะมแบบฟอรมเพอขอใหมการปรบปรงระบบเพอใหทราบปญหาและความตองการในการปรบปรงระบบ เพอน าขอมลไปวเคราะหในขนตอนตอไป
2) การวเคราะหขอมลค ารองขอเพอการปรบปรง ทมงานพฒนาระบบจะน าขอมลทไดจากขนตอนแรกมาประเมนวาระบบควรจะท าการปรบปรงหรอไม อยางไร รวมถงความเปนไปไดในการอนมตจากผบรหารวาใหมการปรบปรงระบบหรอไม อยางไร
38
3) การออกแบบระบบงานทตองปรบปรง นนคอ การออกแบบสวนททตองการปรบปรงหรอดดแปลง ซงกจะเปนกระบวนวธในการออกแบบระบบในระยะท 3
4) การปรบปรงระบบ เปนการปรบปรงระบบตามทไดมการออกแบบไวในขนตอนท 3 ดงนนเมอผานขนตอนนไปกจะไดระบบทสอดคลองกบความตองการจรงอกระบบหนงและควรทจะตรวจสอบระบบอกครงเมอถงเวลาอนเหมาะสม
ทงนการปรบปรงระบบนนสามารถท าไดหลายครงตามความตองการเพอการเสรมสมรรถนะในการใชงานระบบ โดยอาจจะใชวธการวจยอกครงเพอการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานระบบใหม ซงในความเปนจรงแลวควรจะด าเนนการอยางยงเพอใหระบบใหมทจะน าไปใชงานแทนระบบเดมมประสทธภาพและผใชมความพงพอใจตอการใชระบบระบบมากทสด อกทงจะตองมการปรบปรงเอกสารทเกยวของรวมถงคมอการใชงานตาง ๆ ของระบบใหมความเปนปจจบนอยเสมอ การพฒนาระบบไอซทไดมการประยกตใชกระบวนการบ ารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม (Total Productive Maintenance : TPM) ซงหมายถง ระบบการบ ารงรกษาทสงเสรมใหทกฝายไดมสวนรวมในการดแลทรพยากรระบบไอซทอยางทวถงทงระบบเพอใหเกดความรวมมอโดยค านงถงประสทธภาพและประสทธผลของการใชงานสงทสด ดงนนวธการบ ารงรกษาแบบนนอกจากจะสามารถใชระบบไดเตมสมรรถนะแลว ยงสามารถกอใหเกดการประสานงานทดของบคลากรในหนวยงานเพอใหองคกรมความส าเรจและเจรญกาวหนาไดอยางยงยน 2. การ ระกน ภาพการ ก าระดบอ ด ก า
ภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบตม 4 ประการ คอ การผลตบณฑต การวจยการใหบรการทางวชาการแกสงคมและการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรมซงการด าเนนการตามภารกจทง 4 ประการดงกลาวมความส าคญอยางยงตอการพฒนาประเทศทงระยะสนและระยะยาว ปจจบนมปจจยภายในและภายนอกหลายประการทท าใหการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาเปนสงจ าเปนทจะตองเรงด าเนนการโดยเฉพาะอยางยงเรองคณภาพบณฑต สถาบนอดมศกษาจะตองใหขอมลสาธารณะ (Public Information) ทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ทงนกศกษา ผจางงาน ผปกครอง รฐบาล และประชาชนทวไปอกทงสงคมตองการระบบอดมศกษาท เปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยมสวนรวม( Participation) มความโปรงใส (Transparency) และมความรบผดชอบซงตรวจสอบได (Accountability) ตามหลกธรรมาภบาล ประเดนดงกลาวตองการการรบประกนของคณภาพการศกษา ซงกฎกระทรวงการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2561ระบวา “การประกนคณภาพการศกษา” หมายความวา การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาแตละระดบและประเภทการศกษา โดยมกลไกในการควบคมตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพการศกษาทสถานศกษาจดขน เพอใหเกดการพฒนาและสรางความเชอมนใหแกผมสวนเกยวของและ
39
สาธารณชนวาสถานศกษานนสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษา และบรรลเปาประสงคของหนวยงานตนสงกดหรอหนวยงานทก ากบดแล
การประเมนคณภาพภายนอก คอการประเมนคณภาพการจดการศกษา การตดตาม การตรวจสอบคณภาพ และมาตรฐานการศกษา ซงกระท าโดย สมศ. หรอผประเมนภายนอกทไดรบการรบรองจาก สมศ. เพอมงใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาใหดยงขน
2.1 ลกการส า ญของการ ระเ น ภาพภายนอก 1) เปนการประเมนเพอมงใหมการพฒนาคณภาพการศกษา ไมมงเนนเรอง การตดสน การจบผดหรอ
การใหคณใหโทษ 2) ยดหลกความเทยงตรง โปรงใส มหลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรง และมความรบผดชอบ
ตรวจสอบได 3) มงสรางความสมดลระหวางเสรภาพทางการศกษากบจดมงหมายหลก และหลกการ ศกษาของ
ชาต โดยใหมเอกภาพเชงนโยบาย แตยงคงมความหลากหลายในทางปฏบต โดยสถานศกษาสามารถก าหนดเปาหมายเฉพาะและพฒนาคณภาพการศกษาใหเตมตามศกยภาพของสถานศกษาและผเรยน
4) มงเสรมและประสานงานในลกษณะกลยาณมตรมากกวาการก ากบและควบคม 5) สงเสรมการมสวนรวมในการประเมนคณภาพและพฒนาการจดการศกษาจากทกฝาย
2.2 ว ระสง ของการ ระเ น ภาพภายนอกส าน ก า 1) เ พอตรวจสอบยนยนสภาพจรงในการด าเนนงานของสถานศกษาและประเมนคณภาพ
การศกษา ตามมาตรฐานการศกษาอยางมประสทธภาพ ตามกรอบแนวทางและวธการท สมศ. ก าหนด และสอดคลองกบระบบประกนคณภาพภายใน
2) เพอใหไดขอมลซงชวยสะทอนใหเหนจดแขงจดออนของสถานศกษา เงอนไขของความส าเรจ และสาเหตของปญหา
3) เพอชวยเสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษา 4) เพอสงเสรมใหมการพฒนาคณภาพและประกนคณภาพภายในอยางตอเนอง 5) เพอรายงานผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาตอหนวยงานท
เกยวของและสาธารณชน 2.3 แนวทางการ ระเ น ภาพภายนอก
1) เรยนรรวมกน 2) ใชเกณฑของ สมศ. สถาบน และตนสงกดของสถาบน
3) ค านงเอกลกษณของสถาบน 4) ใชฐานขอมล หลกฐาน ประกอบกบวจารณญาณ
40
5) เนนการปรบปรงและพฒนางานของสถาบน 6) ประกนคณภาพเพอความเปนเลศของสถาบนมากกวาเพอการประเมน 7) ค านงถงมาตรฐานสากล 8) ส านกในความเปนกลยาณมตร
2.4 นยามศพททเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 1) ผประเมนภายนอก หมายถง บคคลหรอหนวยงานทมคณสมบตตามทก าหนดและไดรบการรบรอง
จาก สมศ. ใหท าการประเมนคณภาพภายนอก ประกอบดวย (1) ผทรงคณวฒจาก สมศ. (2) ผทรงคณวฒจากหนวยงานตนสงกด และ (3) ผบรหารสถานศกษาทเปนอสระจากการตรวจประเมน
2) การประกนคณภาพภายใน เปนกระบวนการบรหารทสถานศกษาตองด าเนนการอยางตอเนอง ทงการวางแผน ก าหนดเปาหมาย และวธการท า ลงมอตามแผน ประเมนผลและปรบปรงแกไข เพอพฒนาคณภาพ และจดท ารายงานการประเมนตนเองเปนประจ าทกป
3) การประเมนคณภาพภายนอก เปนการประเมนทมความตอเนองกบการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษา เปนการยนยนผลการประเมนภายใน วาการจดการศกษามคณภาพอยางไร เมอเปรยบเทยบกบมาตรฐานทก าหนด การประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอกจงเชอมโยงกนดวยมาตรฐานการศกษาเปนหลก
4) มาตรฐานการศกษา คอ ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะคณภาพทพงประสงคและเปนเปาหมายทตองการใหเกดขนในสถานศกษาทกแหง เพอใชเปนหลกในการเทยบเคยงส าหรบการสงเสรม ก ากบดแล ตรวจสอบประเมนผล และ การประกนคณภาพการศกษา 2.5 ระ ย น ของการ ระกน ภาพการ ก า
ระบบการประกนคณภาพการศกษาจะท าใหทกฝายทเกยวของมโอกาสไดเขามามสวนรวมในการจดการและการพฒนาการศกษาทกขนตอน ตงแตการก าหนดเปาหมาย/การวางแผน การท าตามแผน การประเมนผล และการน าผลการประเมนมาปรบปรงการด าเนนงาน นอกจากนการประกนคณภาพการศกษายงเปนประโยชนแกผทมสวนเกยวของดงน
1) ผเรยนและผปกครองมหลกประกนและความมนใจวาสถานศกษาจะจดการศกษาทมคณภาพเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด
2) ครไดท างานอยางมออาชพ ไดท างานทเปนระบบทด มประสทธภาพ มความรบผดชอบทตรวจสอบได และเนนวฒนธรรมคณภาพ ไดพฒนาตนเองและผเรยนอยางตอเนอง ท าใหเปนทยอมรบของผปกครองและชมชน
41
3) ผบรหารไดใชภาวะผน า และความรความสามารถในการบรหารงานอยางเปนระบบ และมความโปรงใส เพอพฒนาสถานศกษาใหมคณภาพ เปนทยอมรบและนยมชมชอบของผปกครองและชมชน ตลอดจนหนวยงานทเกยวของ กอใหเกดความภาคภมใจและเปนประโยชนตอสงคม
4) หนวยงานทก ากบดแลไดสถานศกษาทมคณภาพและศกยภาพในการพฒนาตนเอง ซงจะชวยแบงเบาภาระในการก ากบดแลสถานศกษา และกอใหเกดความมนใจในคณภาพพทางการศกษา และคณภาพของสถานศกษา
5) ผประกอบการ ชมชน สงคม และประเทศชาตไดเยาวชนและคนทดมคณภาพและศกยภาพทจะชวยท างานพฒนาองคกร ชมชน สงคมและประเทศชาตตอไป วธการด าเนนการประเมนคณภาพภายนอกรอบสแสดงดงภาพท 2.9
ระกา ราย อส าน ก าทจะไดรบการ ระเ น
ระเ นวเ ราะ SAR ร ว กบ ลการวเ ราะ ลการด าเนนงานเบ อง นของ
ส าน ก าพรอ ท งขอ ลก านเพ ( า )
จด ะ ระเ นภายนอก า เก ท ส . ก า นด านระบบ AQA
น าเสนอ อ านวยการ ส . พจาร าเ น อบราย อ ะ ระเ นและราย อส าน ก า
ระกา ราย อส าน ก าและ ะ ระเ นภายนอก (ไ ระบ วนเขา ระเ น
ะ ระเ นด าเนนการ ระเ นส าน ก า า
กระบวนการท ส .ก า นด
ระเ นสร ลการ ระเ น รวจสอบ ภาพรายงาน (E-Document) เขาระบบ
AQA
ส าน ก า รวจสอบ (ร าง รายงาน ลการ ระเ นและ ระเ น ระเ น
านระบบ AQA ภาพท 2.9 วธการด าเนนการประเมนคณภาพรอบส
3. ระเบยบและขอกฎ ายทเกยวของกบการ ระกน ภาพการ ก า
1) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาไดก าหนดจดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาทมงเนนคณภาพและมาตรฐาน โดยก าหนดรายละเอยดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาซงประกอบดวย “ระบบการประกนคณภาพภายใน” และ “ระบบการประกนคณภาพภายนอก” เพอใชเปนกลไกในการผดงรกษาคณภาพและมาตรฐานของสถาบนอดมศกษา
2) กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551–2565) และแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ.2555–2559)
42
กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551–2565) ไดก าหนดแนวทางการพฒนาและแกปญหาอดมศกษาทไรทศทาง ซ าซอน ขาดคณภาพ และขาดประสทธภาพ โดยใชกลไกการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาเปนกลไกหลกในการด าเนนการ
แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555–2559) ก าหนดวสยทศนวา“อดมศกษาเปนแหลงองคความรและพฒนาก าลงคนระดบสงทมคณภาพเพอการพฒนาชาตอยางยงยนสรางสงคมการเรยนรตลอดชวตตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555–2559) บนพนฐานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมบทบาทสงในสงคมประชาคมอาเซยนและมงสคณภาพอดมศกษาระดบนานาชาต”
3) กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (Thai Qualifications Framework for Higher Education TQF : HEd) เปนกรอบทแสดงระบบคณวฒการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศ ซงประกอบดวย ระดบคณวฒความเชอมโยงตอเนองจากคณวฒระดบหนงไปสระดบทสงขน การแบงสายวชา มาตรฐานผลการเรยนรของแตละระดบคณวฒซงเพมสงขนตามระดบของคณวฒ ปรมาณการเรยนรทสอดคลองกบเวลาทตองใช ลกษณะของหลกสตรในแตละระดบคณวฒ การเปดโอกาสในเทยบโอนผลการเรยนรจากประสบการณ ซงเปนการสงเสรมการเรยนรตลอดชวต รวมทงระบบและกลไกทใหความมนใจในประสทธผลการด าเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตของสถาบนอดมศกษาวาสามารถผลตบณฑตใหบรรลคณภาพตามมาตรฐานผลการเรยนร ปจจบนใชกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ.2558
4) กฎกระทรวงวาดวยการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2561 ทออกโดยกระทรวงศกษาธการ เมอวนท 20 กมภาพนธ 2561
4. การจดการ านขอ ลส ย
4.1 ระบบ านขอ ลส ย ระบบฐานขอมลเปนเทคโนโลยหนงในการบรหารจดการขอมลซงเปนขอมลไอซททจะน ามาใชประโยชน
ตอองคกร ดงนนในการจดท าระบบฐานขอมลจะตองมกระบวนการทมความนาเชอถอ โดยมเปาหมายส าคญในการจดการขอมลคอ 1) เขาใจขอมล (Data Profiling) 2) ปรบปรงคณภาพของขอมล (Data Quality Management) 3) บรณาการขอมล (Data Integration) และ 4) เพมมลคาขอมล (Data Augmentation) โดยจะตองมระบบจดการเอกสาร (Document Management System : DMSs) หรอระบบควบคมเอกสารอตโนมตทสามารถจดการเอกสารในองคกรไดอยางมประสทธภาพ ซงจะประกอบดวยซอฟตแวร เครองมอสรางเอกสาร สแกนเนอร และฐานขอมลแบบสมพนธ การออกแบบระบบฐานขอมลสมยใหมโดยมหลกการทส าคญคอ
1) การออกแบบใหครอบคลมกบความตองการของผใช 2) การออกแบบใหตรงตามโครงสรางทก าหนดหรอสอดคลองกบขอมลในระบบทตองการน าไปใชงาน
43
3) การออกแบบใหสามารถเขาสระบบใหงายทสดหรอลดเวลาในการเขาสระบบ (Reduce Access Time) และสามารถเขาถงไดพรอมกน (Concurrency Access) โดยไมมปญหา
4) การออกแบบใหขอมลในระบบมความสมพนธกนมากทสด 5) การออกแบบใหระบบมเสถยรภาพมากทสด รปแบบของแนวคดในการพฒนาระบบฐานขอมลแสดงดงตารางท 1.1 ตอไปน
ารางท 1.1 รปแบบของแนวคดในการพฒนาระบบฐานขอมล
4.2 เ รอง อท นการพฒนาระบบ านขอ ล เครองมอทใชในการศกษาเบองตน เปนเครองมอทใชเพอรวบรวมขอมลและท าความเขาใจกบระบบ
ปจจบน มหลายชนดดงน 1) การสมภาษณ (Interviews) การสมภาษณมทงแบบทเปนโครงสราง (Structured) และแบบทไมเปน
โครงสราง (Unstructured) ส าหรบแบบทมโครงสรางนนเหมาะส าหรบกรณทตองการศกษาไอซททวไปเกยวกบระบบ ซงจะใชค าถามทเปนมาตรฐานทมทงค าถามแบบเปด (Open-response) และแบบปด (Closed-response)
ร แบบของแนว ด นการพฒนาระบบ านขอ ล 1. System Development Life Cycle : SDLC
2. Database Life Cycle : DBLC 3. Database Development Life Cycle : DDLC
1) การศกษาสภาพ (Feasibility Study)
2) การเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหความตองการ (Requirement Study)
3) การออกแบบ (Design) 4) การสรางตวตนแบบ (Prototyping) 5) การสรางฐานขอมล
(Implementation) 6) การทดสอบ (Validation and
Testing) 7) การใชฐานขอมล (Operation)
1) การวเคราะหความตองการของผใช (Database Initial Study)
2) การออกแบบฐานขอมล (Database Design)
3) การสรางฐานขอมล (Implementation and Loading)
4) การทดสอบระบบและประเมนผล (Testing and Evaluation)
5) การน าฐานขอมลไปใชงาน (Operation)
6) การบ ารงรกษาและปรบปรงฐานขอมล (Maintenance and Evolution)
1) การวางแผนขนตน (Preliminary Planning)
2) การศกษาสภาพ (Feasibility Study) 3) การส ารวจความตองการ
(Requirements Definition) 4) การออกแบบเชงความคด
(Conceptual Design) 5) การใชระบบ (Implementation) 6) การประเมนและบ ารงรกษา
(Database Evaluation and Maintenance)
44
การเรยงล าดบค าถามสามารถท าได 3 รปแบบ ไดแก โครงสรางแบบปรามด (Pyramid) โครงสรางแบบกรวย (Cone) และโครงสรางแบบเพชร (Diamond Shaped)
2) การใชแบบสอบถาม (Questionnaire) แบงออกไดเปน 2 ลกษณะ คอ ค าถามเปดและค าถามปด ส าหรบค าถามเปดจะเหมาะส าหรบการศกษาเกยวกบความรสก ความคดและประสบการณทวไป สวนค าถามแบบปดจะจ ากดค าตอบเทาทจะเปนไปไดใหกบผตอบ เชน การเลอกตอบ (Check-Off) แบบตอบรบหรอปฏเสธ (Yes/No) แบบแสดงความคดเหนโดยการเลอก (Option or Choice) แบบเตมค าในชองวาง (Fill in the Blank) แบบผสม (Combination) และแบบสอบถามอยางสน (Short) เปนตน
3) การสงเกตการณ (Observation) เปนการรวบรวมขอมลระหวางการท างาน ดงนนควรก าหนดประเดนในการสงเกต คอ ดวาท างานอะไร ท าอยางไร ใครเปนคนท า ท าเมอไร ใชเวลานานเทาใด ตลอดจนแกปญหาทเกดขนและงานทไมสามารถท าใหเสรจไดภายในระยะเวลาทก าหนด เปนตน การสงเกตนจะน าไปใชในการตรวจสอบขอมลทไดจากการสมภาษณ ทงนควรจะเตรยมแบบบนทกการสงเกต (Check Lists) และเกณฑการวดคาตาง ๆ ใหพรอมดวย
4) ทบทวนเอกสารในองคกร (Record Review) การศกษาเอกสารในองคกรควรจ าแนกประเภทของเอกสารตามล าดบความส าคญของเอกสาร ขอมล รปแบบและความเกยวเนองในการใชเอกสาร ซงอาจจะเปนคมอ ระเบยบปฏบต กฎเกณฑตาง ๆ แบบฟอรม โครงการ รวมถงรายงานหรอการศกษาระบบในครงกอน
เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบระบบฐานขอมล ไดแก 1) แผนผงแสดงความสมพนธระหวางเอนทต หรอ E-R Diagram หมายถง ตวแบบชวยในการวเคราะห
ขอมลโดยเนนเรองการศกษาขอมลสะทอนเหตการณทเกดขนจรงและจ าลองความเปนจรงดวยขอมล หนวยขอมลจะเปนขอมลทสนใจทอาจเปนสงทมหรอไมมตวตนกไดแตสามารถจะแบงแยกความแตกตางจากสงอน ๆ ได อกทงเปนตวทมบทบาทส าคญตอระบบในการสรางระบบขนมาและสามารถอธบายสมาชกของขอมลไดมาก สวนดานความสมพนธจะเปนความสมพนธระหวางหนวยขอมล 2 หนวยหรอมากกวาทตองการจะเกบขอมล
2) แผนภาพการไหลของขอมล หรอ DFD หมายถง ภาพหรอสญลกษณทแสดงการไหลของขอมลในระบบซงประกอบดวยแหลงของขอมล (Source) กระบวนการ (Process) ทใชในการปอนขอมล กระบวนการผลตผลลพธและแหลงเกบขอมล (Data Store) ในการวาดแผนภาพการไหลของขอมลนน โดยผออกแบบระบบจะตองท าการศกษาวาการท างานของระบบเปนอยางไรและขอมลน าไปใชงานอะไร
3) พจนานกรมขอมล หรอ DD จะหมายถง คมอของแผนภาพการไหลของขอมล โดยพจนานกรมขอมลเปนแหลงขอมลทส าคญส าหรบผใชฐานขอมลและระบบการจดการฐานขอมลซงผจดการฐานขอมลจะใชพจนานกรมในการชวยจดการกบขอมลระหวางทท าการออกแบบกระบวนการท างานของระบบ หลงจากทฐานขอมลมความสมบรณแลวพจนานกรมกยงมความจ าเปนกบผจดการฐานขอมลในการควบคมการเปลยนแปลง
45
และจดการกบฐานขอมลดวย ส าหรบโปรแกรมเมอรนนจะใชพจนานกรมขอมลเปนไอซทในการอธบายถงขอมลตาง ๆ ในดานมมมองของผใช ความปลอดภย และอน ๆ
4) ค าอธบายกระบวนการ (Process Description : PD) เปนการอธบายรายละเอยดการท างานภายในกระบวนการหนง ๆ หรอเปนการอธบายกระบวนการทเปลยนอนพทเปนเอาทพท กระบวนการระดบลางสดในแผนผงการไหลของขอมล เราจะตองเขยนค าอธบายวากระบวนการท างานเปนอยางไร วธใชอธบายกระบวนการทจะกลาวในทนจะมอยดวยกน 2 วธ คอ ประโยคโครงสราง (Structure Sentences) และการตดสนใจแบบตาราง (Decision Tables)
4.3 วา ลอดภยของระบบ านขอ ล ในโลกปจจบนนขอมลขาวสารดจะมความจ าเปนอยางยงตอการด ารงชวตของเรามากยงขนไปอกไมวาจะเปนในเชงธรกจและการด ารงชวตประจ าวน ขอมลในหลายแขนงถกบนทกไวโดยใชระบบคอมพวเตอร ( Stand Alone) ผานระบบเครอขายและเครอขายระดบโลกอยางอนเทอรเนต ดงนนหากเราไมกลาวถงความปลอดภยของขอมล (Information Security) กคงจะเปนไปไมได เนองจากขอมลถกถายทอดและไหลเวยนจากทหนงไปยงอกทหนงตลอดเวลา ดงนนจงตองมการควบคมการไหลเวยนและการแจกจายขอมลซงเปนประเดนทไดรบความสนใจอยางยง ดวยเหตวาถาหากขอมลทมความส าคญและเปนความลบมาก ๆ ตกไปอยในมอของผไมประสงคดหรอฝายตรงขามแลวกอาจจะกอใหเกดความเสยหายอยางมากในเชงธรกจหรอแมแตความมนคงของชาตได
ความปลอดภยของระบบฐานขอมลเปนการปองกนผไมมสทธเขามาใชหรอแกไขขอมล และความสามารถในการปองกนขอมลใหถกตองครบถวนสมบรณ เชน ขอมลทถกเปลยนแปลงใหผดพลาดไดโดยงายซงแสดงวาขอมลมความปลอดภยต า เปนตน ทงนความปลอดภยของระบบฐานขอมลมความส าคญตอความส าเรจขององคกรเปนอยางมาก ผบรหารฐานขอมลจงจ าเปนทจะตองรกษาฐานขอมลใหปลอดภยอยเสมอ รายละเอยดเรองความปลอดภยของฐานขอมลแสดงไดดงน
1) การรกษาความปลอดภยของฐานขอมล หมายถง การดแลจดการและรกษาขอมลในระบบฐานขอมลใหถกตองครบถวนสมบรณพรอมส าหรบผทมสทธในการใชขอมลสามารถใชงานไดอยเสมอ การเสยหายของระบบฐานขอมลซงเกดจากขอบกพรองของความปลอดภย ดงเชน
1.1) เครองเสยในระหวางท างาน ถาไมมการจดการทดอาจท าใหขอมลผดพลาดได เชนการโอนเงนจากบญช ก ไปบญช ข เราสามารถท าได 2 แบบ คอ ถอนเงนบญช ก กอนแลวฝากเงนเขาบญช ข หรอฝากเงนเขาบญช ข กอนถอนเงนจากบญช ก ในแบบแรกถาเครองเกดมปญหาหลงจากถอนเงนเรยบรอยแลว แตยงไมไดฝากเงนกจะท าใหผลรวมของยอดเงนหายไป สวนแบบหลงยอดเงนกจะมากเกนไปซงท งสองแบบนจะไมเปนทตองการมากนก ดงนนระบบรกษาความปลอดภยของฐานขอมลจงจ าเปนตองมขบวนการควบคมการท างานในลกษณะรายการ นนคอ การทถาท ารายการใดไมส าเรจทกขนตอนจะตองเสมอนยงไมไดท าขนตอนใดเลย
46
1.2) การใชงานพรอมกน อาจท าใหเกดปญหา ดงตวอยาง ถานาย ก ท าการถอนเงนดวยสมดเงนฝาก ในเวลาเดยวกบทนาย ข ท าการถอนเงนดวยบตรเอทเอมจากบญชเดยวกน ถาการท างาน 2 รายการนไมเปนอสระจากกนกคอตางอานไดยอดเงนคงเหลอกอนถอนเทากน แลวท าการถอนเงน จะท าใหไดยอดคงเหลอของบญชผดพลาดได โดยทวไปการปองกนความผดพลาดสามารถท าไดโดยงายเนองจากระบบ DBMS สวนใหญจะมองคประกอบทชวยปองกนความผดพลาดดงตวอยางขางตนไดอยแลว จงไมเปนภาระของผใชงานมากนก
2) วตถประสงคของการรกษาความปลอดภย การรกษาความปลอดภยมวตถประสงคกเพอลดปจจยเสยงทเกยวกบความเสยหายกบฐานขอมลเนองจากสาเหต คอ 1) ความผดพลาดในการท างานของผใชระบบฐานขอมล 2) แฟมขอมลเสยหาย 3) ความผดพลาดในการท างานของเครองหรอเครองคอมพวเตอรไมสามารถท างานได 4) การปฏบตงานทไมเหมาะสมหรอผดปกตเนองจากการใชค าสงในระบบโดยไมไดรบอนญาต 5) การทจรต และ 6) การเปดเผยขอมลทเปนความลบ โดยสามารถแยกวตถประสงคโดยรวมของการรกษาความปลอดภยในระบบฐานขอมลได 4 ประการ ดงน
2.1) เพอใหสามารถรกษาขอมลเปนความลบได (Secrecy) นนคอ ระบบจะตองปกปองขอมลไมใหผไมมสทธในการใชขอมลเขาใชขอมลไดหรอเรยกวาการรกษาความลบ โดยจะตองสามารถก าหนดใหผใชงานแตละคนสามารถใชงานไดตามสทธทก าหนดไวเทานนรวมถงมการควบคมสทธผใชงานอยางรอบคอบ มความปลอดภยในการใชงานในระบบเครอขาย มระบบส ารองกคนขอมลทด และสามารถใชงานไดโดยสะดวก
2.2) เพอใหขอมลในฐานขอมลมความถกตองครบถวนสมบรณ (Integrity) นนคอจะตองสามารถรกษาขอมลใหมความถกตองตามกฎเกณฑหรอเงอนไขทไดก าหนดไวตอนสรางฐานขอมลโดยขอมลจะตองไมผดเพยน รวมทงความถกตองของขอมลในการประมวลผลขอมลในระบบพรอมกนดวย
2.3) เพอใหมฐานขอมลพรอมใชงานอยเสมอ (Availability) นนคอ สามารถท างานไดตามปกตและเตมประสทธภาพตามจดมงหมายในการใช และมขดความสามารถปฏบตงานไดตามทตองการเนองจากการใชงานระบบฐานขอมลมกจะมขอขดของอยเสมอ เชน เครองเสย ไฟดบ หรอขอมลสญหาย ถามการรกษาความปลอดภยทดจะท าใหผใชงานมความเชอถอในระบบฐานขอมลนน
2.4) เพอลดความเสยง (Risk Assessment) การรกษาความปลอดภยทดจะชวยลดความเสยงในคาใชจายทจะเกดขนจากการเสยหายของขอมล การวางแผนดานการรกษาความปลอดภยไดอยางเหมาะสมจะชวยลดความเสยงในการเกดความเสยหายของขอมลคาใชจาย มการประเมนความสมดลระหวางคาใชจายหรอตนทนคมคากบประโยชนทจะไดรบจากการรกษาความปลอดภย
3) ขอค านงในการรกษาความปลอดภยระบบฐานขอมล ในการรกษาความปลอดภยของระบบฐานขอมลนนจะตองค านงถงนโยบาย (Policy) ขององคกรและสถานภาพของระบบการรกษาความปลอดภยในปจจบน (Current State) โดยมประเดนทเกยวเนองดงน
47
3.1) นโยบายขององคกร นโยบายขององคกรมผลส าคญอยางยงตอการรกษาความปลอดภยของขอมล นโยบายขององคกรจะตองมงเนนทจดมงหมายและการท างานทด การก าหนดนโยบายดานการรกษาความปลอดภยกเพอใหองคกรสามารถดแลรกษาระบบความปลอดภย องคกรจ าเปนตองมการก าหนดนโยบายดานความปลอดภยใหชดเจนโดยจะประกอบดวยกฎ ขอบงคบ และหนาทความรบผดชอบของพนกงาน พรอมทงระเบยบวธปฏบตใหพนกงานใชเปนหลกในการท างาน รวมทงการตดตามตรวจสอบใหทกคนใหปฏบตตามกฎ ระเบยบ มาตรฐานทวางไวอยางเครงครด และสม าเสมอ
3.2) สถานภาพของระบบการรกษาความปลอดภย โดยมการตรวจสอบวาในปจจบนสถานภาพของระบบการรกษาความปลอดภยอยระดบใดและตองการปรบปรงเปลยนแปลงอนใดบาง ความตองการในการใชขอมลทปลอดภยและค าแนะน าจากสวนตาง ๆ ทใชงานภายในระบบ การแจกงานไปสผทรบผดชอบและการมตารางเวลาทก าหนดวาสวนใดของระบบจะตองปรบปรงอะไรบาง ณ เวลาใดโดยมการจดท าแผนฉกเฉนเพอใหองคกรสามารถด าเนนการตอไปไดเมอมวกฤตการณเกดขน แผนฉกเฉนนอาจท ารวมเปนแผนเดยวทงองคกรหรอแยกตามงานกไดโดยควรจะระบชอคนทจะตองตดตอเมอเกดเหตอปกรณหรอเครองมอส ารองตลอดจนกระบวนท างานอยางละเอยด บคลากรทเกยวของควรจะคนเคยกบแผนการเหลานและมการทดสอบใหมนใจวาสามารถใชงานได อยางไรกตามในการทเราจะสามารถท าการปองกนและรกษาความปลอดภยใหกบระบบคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพนน เราจะตองรกอนวาระบบของเราจะถกโจมตหรอเจาะเขามาไดอยางไร ดงนนในการบรหารระบบฐานขอมลผใชบรการควรจะค านงถงจรยธรรมของการใชและการดแลระบบความปลอดภยของขอมลในองคกรดวย
หลกการทวไปในการควบคมและรกษาความปลอดภยใหระบบขอมลขาวสารมกจะใชวธการตอตานการถกโจมตและการถกจารกรรมทางขอมลขาวสารเปนเบองตน ไดแก การควบคม (Control) ในสวนตาง ๆ ของระบบอยางรดกมโดยมวธการดงน
1) การใชวธการเขารหสขอมล (Encryption) ซงเปนวธการใชเทคนคการเขารหสลบโดยผใชในแตละระดบจะเปนผมรหสลบของตวเองและไมควรเปดเผยรหสนนใหผอนทราบ
2) การใชตวซอฟตแวร (Software Controls) นนคอ การมโปรแกรมยอย ๆ ทเปนสวนประกอบของซอฟตแวรนน โดยมการควบคมสทธการเขาถงขอมลและการใชขอมลในระบบ ทงนอาจเกบไวในระบบฐานขอมลภายในระบบเอง การสรางและทดสอบอยางถกวธการทางวศวกรรมซอฟตแวร 3) การใชฮารดแวร (Hardware Controls) โดยการใชบตรสมารทการด การใชกญแจลอกหรอวงจรเฉพาะกจเชอมตอกบหนวยความจ าหลกเพอตรวจสอบ ปองกน และจ ากดเวลาในการใชบรการขอมลในระบบ 4) การใชนโยบายในการควบคม (Policies) นนคอ การก าหนดนโยบายวาผใชผใดสามารถเขาถงขอมลสวนใดไดบาง โดยจะตองมแผนการรองรบทเหมาะสมดวย
48
ในสวนของการปองกนระบบฐานขอมลจะสามารถท าได 3 ประการ ดงน (1) การบนทกการใชทรพยากรตาง ๆ ของระบบโดยการใช System Logging อยางสม าเสมอและมประสทธภาพ เพราะหากมการบกรกเขามาในระบบผดแลระบบสามารถทจะเขามาตรวจสอบด System Logging ไดวามโปรแกรมใดหรอผใดเขามาใชระบบบาง หากมความเสยหายเกดขนกจะรไดทนทวาเกดขนกบสวนใดของระบบบาง โดยเฉพาะโปรแกรมทตองตดตอสอสารกบภายนอกระบบเครอขาย เพราะโปรแกรมพวกนมกจะเปนจดออนตอการถกโจมต (2) การรกษาความปลอดภยของระบบเครอขาย จะตองใชซอฟตแวรทนาเชอถอไดเทานน เพราะหากซอฟตแวรนนไมไดรบการออกแบบมาโดยทไมมมาตรฐานดานความปลอดภยกจะท าใหเกดอนตรายขนกบระบบของเราได (3) การท าการส ารองขอมล (Back Up) ไวอยางดและสม าเสมอ เพราะหากมการโจมตระบบจนเกดความเสยหายจนไมสามารถทจะแกไขได ระบบจะตองสามารถน าขอมลเดมในระบบมาใชงานใหมไดอยางรวดเรว
4.3 การ ด า และ วบ การ งาน านขอ ล โดยทวไปปญหาทมกจะเกดขนกบการใชขอมลในระบบฐานขอมลรวมกนทประกอบขนเปนระบบเครอขายจะมประเดนทตองพจารณาดงตอไปน 1) การใชงานรวมกน (Sharing) ซงจะกอใหเกดปญหาในการจดการทเกยวกบการใหอนญาตแกผใชงานในระบบ เพราะหากไมมการจดการระบบฐานขอมลทดแลวกอาจมการแอบเขามาในระบบโดยไมไดรบอนญาต ซงอาจจะกอใหเกดความเสยหายรายแรงในเชงธรกจเพราะเกดปญหากบการรกษาความลบของขอมลได 2) ความสลบซบซอนของระบบ (Complexity) โดยอาจเกดจากการเอาระบบปฏบตการหลายชนดมาท างานรวมกน ซงจะท าใหเกดความยงยากในการจดการอดการรวไหลของขอมลจากระบบทมความสลบซบซอนได 3) การก าหนดพารามเตอรของระบบเครอขายทไมแนนอน (Unknown Parameters) ซงอาจเกดจากการเพมและขยายระบบเครอขาย ซงจะท าใหการก าหนดขอบเขตและผใชไดไมแนนอนอนเปนผลเสยตอระบบความปลอดภยของระบบฐานขอมลและเครอขาย 4) การมจดออนหลายจด (Many Points of Weakness) เนองจากระบบมคอมพวเตอรทหลากหลาย ท าใหผดแลไมสามารถทจะควบคมการเขามาใชทรพยากรไดอยางทวถง ซงจะท าใหการควบคมดแลท าไดยากขน 5) ความไมสามารถรถงผทจะเขามาใชงาน (Anonymity) เนองจากการเชอมตอถงระบบเครอขายจากทวโลก ดงนนผใชจะมาจากหลากหลายทอาจจะแอบเขามาในระบบโดยไมไดรบอนญาต ทงนถาผเขามามเจตนาทไมดกอาจจะเขามาเปลยนแปลงขอมลและอาจท าใหทงระบบเกดความเสยหายไดในทสด
ดงนนในการออกแบบและพฒนาระบบฐานขอมลจงตองมการตดตามและควบคมการใชระบบฐานขอมลในองคกรอยางเปนระบบ โดยค านงถงประเดนนในระหวางกระบวนการวเคราะหและออกแบบระบบไอซทเพอใชงานในองคกร
49
การตดตามตรวจสอบและควบคมการใชงานฐานขอมลเปนขบวนการรกษาความปลอดภยทดอยางหนง การตรวจสอบขอมลอยางสม าเสมอเพอใหมนใจวากฎ ระเบยบ และมาตรฐานทไดก าหนดไวไดมการใชงานจรง องคกรสวนใหญจะมกลมคนทท าหนาทตรวจสอบแยกจากกลมผใชและพฒนาระบบ ซงอาจเรยกวาหวหนาสวนรกษาความปลอดภย (Chief Security Officer : CSO) การตรวจสอบนมกจะท าทกสวนทเกยวของกบทรพยากรระบบไอซทรวมถงคมอการใชและคมอระบบดวย
1) วตถประสงคในการตดตามและควบคมการใชงานฐานขอมล กคอ 1.1) เพอใหมนใจวาขอมลน าเขาถกตอง โดยผตรวจสอบจะตรวจสอบวาขอมลน าเขาครบถวนหรอไม
รวมทงมการปองกนระบบจดการฐานขอมลและโปรแกรมดเพยงพอหรอไม 1.2) เพอใหมนใจวากระบวนการท างานถกตอง การตรวจสอบจะรวมถงวธปฏบตและรายละเอยดใน
การท างานของระบบงานทกขนตอน 1.3) เพอปองกนการเปลยนแปลงแกไขโปรแกรมโดยไมมสทธ โดยเมอระบบใชงานจรงแลวผตรวจสอบ
จะท าการควบคมไมใหมการแกไขโปรแกรมเพอความปลอดภยของระบบ 1.4) ตรวจสอบการใชงานและสทธการใชงานของผใชงาน ทงนเพอใหมนใจวาไมมผใชงานทไมม สทธ
อยในระบบ และสทธตาง ๆไดถกก าหนดไวถกตองเพอใหมนใจวาคมอตาง ๆ ไดรบการปรบปรงใหทนสมยอยเสมอ 2) การตดตามและตรวจสอบการใชงานขอมล การตรวจสอบทกดานขางตนจะตองท าอยางมประสทธภาพ
ผตรวจสอบอาจท าการสมตรวจเปนระยะโดยไมมการแจงลวงหนาหรออาจจะก าหนดการตรวจเปนตารางแนนอนและตองท าอยางสม าเสมอ ทงนการตรวจเกยวกบระบบฐานขอมลจ าเปนตองตดตอประสานงานกบผบรหารฐานขอมลอยางใกลชด สวนมากจะเรมตงแตการรวมออกแบบระบบฐานขอมลดวย
ผบรหารฐานขอมลมหนาทในการทจะตองเกบบนทกการใชงานตาง ๆ ตามทผตรวจสอบตองการ ทงนจะขนอยกบความเหมาะสมวาจะใชบนทกการปฏบตงานทมกจะมมาพรอมกบระบบจดการฐานขอมลหรอจะพฒนาขนเองโดยใหเปนสวนหนงในการพฒนาระบบงาน
3) การควบคมการใชงานฐานขอมล เปนสวนหนงในการรกษาความปลอดภย การควบคมการใชงานฐานขอมลอาจแยกออกเปน 2 ดาน ไดแก การควบคมทางกายภาพ (Physical Control) และการควบคมการเขาถงขอมล (Access Control)
3.1) การควบคมทางกายภาพ เปนการควบคมในสวนภายนอกของระบบฐานขอมล การควบคมในสวนนเปนการควบคมและปองกนความเสยหายโดยทวไป อาทเชน
(1) การปองกนภยจากน าทวม ไฟไหม และภยจากระบบไฟฟาเสยหาย (2) การปดหองคอมพวเตอรอยางแนนหนาเมอไมมการใชงานแลวและการใชยามเฝา (3) เกบขอมลทท าการส ารองไวในสถานทตางหาก เชน ในบรเวณทหางไกลจากระบบคอมพวเตอรทม
อย เปนตน ทงนเพอเปนการปองกนภยทอาจเกดขนและอาจท าลายระบบไปพรอมกบระบบส ารองขอมล
50
(4) การวางแผนลวงหนาในกรณฉกเฉน (Contingency Plan) โดยการใชระบบส ารองขอมลและการตรวจสอบกระบวนการท าส ารองขอมลอยางสม าเสมอ ทงนเพอดวากระบวนการนนไดท าการส ารองขอมลไวอยางถกตองและครบถวน
(5) ตองท าลายขอมลหรอลบขอมลทไมใชแลวอยางปลอดภยและไรรองรอย ซงอาจท าไดโดยการลบหลาย ๆ ครงหรอใชเทคนคอยางอนเขาชวย
(6) สอทใชในการบนทกขอมลเมอตองการจะทงหรอไมตองการแลวตองท าลายใหด เพอปองกนการแอบน าสอเหลานนกลบมาอานขอมลทหลงเหลออยได
(7) มโปรแกรมทสามารถเกบส ารองขอมลไวไดโดยอตโนมตและสม าเสมอโดยไมตองใชผดแลระบบมาท าการเกบส ารองขอมลดวยตนเองเพราะอาจจะเกดความไมสม าเสมอและมขอผดพลาดได ทงนอาจจะเลอกใชฮารดแวรและซอฟตแวรทด าเนนการเกยวกบเรองนโดยเฉพาะ
3.2) การควบคมการเขาถงระบบ โดยควรมการควบคมความปลอดภยในการเขาถงระบบซอฟตแวรและฮารดแวรของระบบฐานขอมล และสวนอน ๆ ทเกยวของกบการท างาน โดยอาจมการควบคมดงน
(1) การควบคมความปลอดภยโดยระบบปฏบตการ (Operating System Control) หรอระบบจดการฐานขอมลควรมการควบคมสทธการเขาถงและการใชขอมลในสวนตางๆ ภายในระบบคอมพวเตอรของผใช ตลอดจนการมระบบบนทกเหตการณตาง ๆ ในระบบ (Security Log) ไวโดยอตโนมตเพอใชเปนหลกฐานการตรวจสอบ (Audit Trail)
(2) การควบคมความปลอดภยในการเขาถงระบบฮารดแวร เชน การใชสมารทการดในการควบคมการใช การใชวงจรเฉพาะกจเชอมตอกบหนวยความจ าเพอการตรวจสอบปองกน และการจ ากดเวลาในการใช เปนตน
(3) ผใชแตละคนจะตองมชอผใช (User Name) และรหสผาน (Password) ทแตกตางกนออกไปในแตละคน
(4) ระบบการตรวจสอบ จะตองมหลกฐานการตรวจสอบโดยจะตองบนทกวาผใชเปนใคร ท าอะไร จากทไหน และท าส าเรจหรอไม โดยจะตองบนทกการเขาสระบบของผใช (Events Logging) แฟมขอมลของระบบตรวจสอบจะตองไดรบการปกปองและตรวจสอบเสมอ
(5) การควบคมการเขาถงขอมลโดยตองจ าแนกแยกแยะสทธในการกระท าตอสวนตางๆ ของระบบและจ าแนกแยกแยะระหวางผ ใชกลมตาง ๆ เชน ผใชกลมใดมสทธในการใชระบบแฟมขอมลและมการแบงหนวยความจ า (Shared Memory) ใหตามสทธนน เปนตน
(6) การควบคมความปลอดภยในการเขาถงระบบเครอขาย การรกษาความปลอดภยของขอมลในระบบเครอขายนนจะตองท าใหทวถงทงระบบซงจะท าเฉพาะจดใดจดหนงไมได สงทตองควบคมกคอความลบของขอมลทสงผานในระบบเครอขายและการตรวจสอบความถกตองของผใชรวมถงระบบคอมพวเตอรทจะเขามาท าการเชอมตอเขาสระบบเครอขาย สวนการรกษาความปลอดภยตองค านงถงการควบคมการอนญาตใหเขามาใน
51
ระบบ การตรวจสอบความถกตองระบบคอมพวเตอรในระบบเครอขาย (Authentication in Distribute System) การรกษาความถกตองของขอมลทสงผานระบบเครอขาย (Data Integrity) และการใชตวปองกนการบกรกหรอก าแพงไฟ (Firewall) ในการรกษาความปลอดภยของระบบเครอขาย
(7) การควบคมการอนญาตใหเขามาในระบบเครอขาย โดยจะเปนการปองกนการเขาระบบโดยผานชองทางหรอพอรต (Port) ตาง ๆ ทมอยในระบบโดยใชฮารดแวรและซอฟตแวร และการก าหนดระดบสทธในการเขาถงขอมลทตางกน เชน ก าหนดสทธในการเขาถงขอมลบางสวนส าหรบผทมสทธหรอเพยงแคอานขอมลเทานนแตไมมสทธในการเปลยนแปลงแกไขขอมล เปนตน
(8) การตรวจสอบความถกตองของระบบคอมพวเตอรในระบบเครอขาย โดยจะเปนการปองกนการปลอมแปลงจากระบบคอมพวเตอรทไมไดรบอนญาตใหเขามาในระบบได ซงจะตองมวธในการการตรวจสอบความถกตองของระบบทมาตอเชอมโดยการตรวจสอบรหสผานเพอใชในการตรวจสอบเซรฟเวอรจากระบบอน ๆ ทจะเขามาท าการตอเชอมได 5. ระบบ ฏบ การและการพฒนาแอพพลเ น
ซอฟตแวรประยกต (Application Software) เปนโปรแกรมในการสงประมวลผลส าหรบการใชงานคอมพวเตอรตามความตองการของผใช เชน บญชเงนเดอน การจองหองพกในโรงแรม การลงทะเบยน และการจองตวเครองบน เปนตน โปรแกรมทสรางขนเพอใชงานเฉพาะกจนจะมลกษณะตรงกบความตองการของผใช ในปจจบนมการจดท าซอฟตแวรระบบและซอฟตแวรประยกตตาง ๆ ทพรอมจะใชงานอยางกวางขวางจนมาถงแอพพลเคชน ทงนเพอรองรบการขยายตวของระบบงานในหนวยงานตาง ๆ ซงเรามกจะเรยกวาเปนซอฟตแวรส าเรจรป (Software Package) โดยจะเปนเครองมอประสานระหวางผใชกบฮารดแวรไดอกดวย 5.1 ระบบ ฏบ การ
ระบบปฏบตการ (Operating System) หรอ โอเอส (OS) เปนระบบซอฟตแวรทท าหนาทจดการอปกรณคอมพวเตอรและแหลงซอฟตแวรและบรการโปรแกรมคอมพวเตอร ระบบปฏบตการมหนาทหลก ๆ คอ การจดสรรทรพยากรในเครองคอมพวเตอรเพอใหบรการซอฟตแวรประยกต ในเรองการรบสงและจ ดเกบขอมลกบฮารดแวร เชน การสงขอมลภาพไปแสดงผลทจอภาพ การสงขอมลไปเกบหรออานจากฮารดดสก การรบสงขอมลในระบบเครอขาย การสงสญญานเสยงไปออกล าโพง หรอจดสรรพนทในหนวยความจ า ตามทซอฟตแวรประยกตรองขอ รวมทงท าหนาทจดสรรเวลาการใชหนวยประมวลผลกลาง ในกรณทอนญาตใหซอฟตแวรประยกตหลาย ๆ ตวท างานพรอม ๆ กน ระบบปฏบตการจะชวยใหตวซอฟตแวรประยกตไมตองจดการเรองเหลานนดวยตนเอง เพยงแคเรยกใชบรการจากระบบปฏบตการกพอ ท าใหพฒนาซอฟตแวรประยกตไดงายขน ระบบปฏบตการทเปนทนยมในคอมพวเตอรสวนบคคลทกวนน ไดแก ไมโครซอฟท วนโดวส แมคโอเอส และลนกซ นอกจากนยงมระบบปฏบตการตระกลยนกซ ซงไดรบความนยมในเครองเซรฟเวอรทใชกนในหนวยงาน ระบบปฏบตการตระกล
52
ยนกซทเปนทรจกกนด ไดแก ยนกซตระกลบเอสด เอไอเอกซ และโซลารส และรวมถงลนกซซงพฒนาโดยอาศยหลกการเดยวกนกบยนกซ ระบบปฏบตการบางตวถกออกแบบมาส าหรบการเรยนการสอนวชาระบบปฏบตการโดยเฉพาะ เชน มนกซ ซนหร พนโทส ในอปกรณอน ๆ ทควบคมดวยระบบคอมพวเตอรกอาจมระบบปฏบตการเชนกน เชน ไอโอเอส แอนดรอยด หรอ ซมเบยน ในโทรศพทมอถอ หรอระบบปฏบตการ TRON ในเครองใชไฟฟาตามบาน
5.2 การพฒนาแอพพลเ น Application (แอพพลเคชน) หรอททกคนเรยกกนสน ๆ วา App (แอพ) คอ โปรแกรมทอ านวยความ
สะดวกในดานตาง ๆ ทออกแบบมาส าหรบ Mobile (โมบาย) Teblet (แทบเลต) หรออปกรณเคลอนท ทเรารจกกน ซงในแตละระบบปฏบตการจะมผพฒนาแอพพลเคชนขนมามากมายเพอใหตรงกบความตองการของผใชงาน ซงจะมใหดาวนโหลดทงฟรและจายเงน ทงในดานการศกษา ดานการสอสารหรอแมแตดานความบนเทงตาง ๆ
Mobile Web Application เปนการเขยนหนาเวบทขนาดเทาหนาจอมอถอซงไมตองมการตดตอกบทรพยากรในเครองมากนก เปนการเปดดขอมล กรอกขอมล และท างานผาน Server ซงแทบจะไมไดเกยวของอะไรกบตวระบบปฏบตการมากนก แตตองเอามาลงในระบบปฏบตการเปนเพราะวา อาจจะแยกการใชงานตามสวนตาง ๆ ไดงายขนและเฉพาะเจาะจงมากขน โมบายแอพฯ จะแบงออกเปน 3 ประเภท คอ Native Application, Hybrid Application และ Web Application
1) Native App (เนทฟแอพ) คอ แอพพลเคชนทถกพฒนามาดวย Library (ไลบราร) หรอ SDK (เอส ด เค) เครองมอทเอาไวส าหรบพฒนาโปรแกรมหรอแอพพเคชนของ OS Mobile (โอ เอส โมบาย) นน ๆโดยเฉพาะ อาท Android (แอนดรอยด) ใช Android SDK (แอนดรอยด เอส ด เค) IOS (ไอ โอ เอส) ใช Objective c (ออปเจคทฟซ), Windows Phone (วนโดวโฟน) ใช C# (ซฉาบ) เปนตน 2) Hybrid Application (ไฮบรด แอพพลเคชน) คอ แอพพลเคชนทถกพฒนาขนมาดวยจดประสงคทตองการใหสามารถท างานบนระบบปฏบตการไดทก OS โดยใช Framework (เฟรมเวรก) เขาชวย เพอใหสามารถท างานไดทกระบบปฏบตการ Hybrid App เปนการเขยนแอพแบบลกครงระหวาง Native App และ Web App เพอแกไขปญหาในการท างานซ าซอนระหวางระบบปฏบตการ ซงเขยนแอพครงเดยวสามารถใชไดทกระบบปฏบตการ ซง Ionic Framework ถกสรางมาเพอเปน Hybrid App ซงสามารถท าเปน Web App แลวเรยกใชทกทรพยากรของระบบปฏบตการนนๆ ไดอยางอสระ
3) Web Application (เวบ แอพพลเคชน) คอ แอพพลเคชนทถกเขยนขนมาเพอเปน Browser (บราวเซอร) ส าหรบการใชงานเวบเพจตาง ๆ ซงถกปรบแตงใหแสดงผลแตสวนทจ าเปนเพอเปนการลดทรพยากรในการประมวลผลของตวเครองสมารทโฟนหรอแทบเลต ท าใหโหลดหนาเวบไซตไดเรวขน อกทงผ ใชงานยงสามารถใชงานผานอนเทอรเนตและอนทราเนตในความเรวต าได
53
ในปจจบนการใชงาน Mobile Application มแนวโนมเพมขนแบบกาวกระโดด ซงเปนผลมาจากการพฒนาของ Mobile Application และเทคโนโลยทถกพฒนามากขนจากคายผผลตสมารทโฟน มกจะเปนระบบปฏบตการทเปนทนยม คอ iOS และ Android โดยระบบปฏบตการ Android มการเปดใหผทสนใจสามารถพฒนาและตอยอดแอพพลเคชนทอยบนอปกรณเคลอนทได เพอใหไดแอพพลเคชนทหลากหลายและมประสทธภาพในการท างานมากยงขน ท าใหผใชงานอปกรณเคลอนทไดรบแนวโนมในการใชโปรแกรมตาง ๆ เพอตอบสนองกบกจกรรมทเกดขนในชวตประจ าวนทตองการความสะดวกสบายมากขนเรอย ๆ จนกระทงการใช Mobile Application กลายเปนสวนหนงในการด ารงชวตของคนในสงคมปจจบน
เนองดวยการพฒนาอยางกาวกระโดดของ Mobile Application ท าใหรปแบบของแอพพลเคชนมความนาสนใจและสามารถตอบสนองความตองการของผใชงานไดมากขน และยงมฟงกชนตาง ๆ ภายในแอพพลเคชนทหลากหลาย รวมไปถงฟงกชนทใชในการพดคยหรอสนทนากนระหวางผใชงานแบบ Real-Time ท าใหการใชงานนนมความสะดวกสบายมากขน เนองดวยในปจจบนในการใชแอพพลเคชนซอของแลกเปลยนสนคามผใชเปนจ านวนมาก ซงในอนาคตแอพพลเคชนอาจจะถกพฒนาไปในหลากหลายรปแบบ และมแนวโนมมากขนเรอย ๆ เชน ภายในแอพพลเคชนนนจะมสนคาตาง ๆ ใหผซอเขาไปเลอกซอสนคาตาง ๆ ดวยตนเอง โดยภายในจะประกอบไปดวยภาพสนคาและราคาสนคาตาง ๆ โดยผใชสามารถเลอกซอสนคาผานระบบออนไลนดวย แอพพลเคชน ซงเปนอกชองทางหนงทเพมความสะดวกสบาย และประหยดเวลาในการเลอกซอสนคาทตองการ เหมาะกบในยคปจจบนทเนนความสะดวกสบาย ในการเลอกซอสนคาผานระบบออนไลนดวยตนเอง เพยงแคใชสมารทโฟน ท าใหผใชมความสนกกบการเลอกซอสนคาไดมากยงขนอกดวย 5.3 Ionic Framework
ยคนการท าเปนแอพมอถอ (Mobile Application) เปนสงส าคญมาก เพราะวา คนสวนใหญใชมอถอมากกวาคอมพวเตอรมากกวาคอนขางมาก ดงนนธรกจหรอกจกรรมตาง ๆ จะถกขบเคลอนดวย แอพมอถอมากขนเรอย ๆ คนพฒนาโปรแกรมตาง ๆ กเรมหนมาสนใจการพฒนาโปรแกรมบนมอถอมากขนตาง ซงการพฒนาสวนใหญกจะไปพฒนาระบบปฏบตการ Android กบ IOS โดยตรงและเปนสวนใหญ ซงวนน Ionic Framework จะเปนตวชวยใหคณ สามารถสรางแอพมอถอไดครงเดยว 2 ระบบปฏบตการเลยทเดยว Ionic Framework ถกเรมใชเมอป 2013 และไดเตบโตเรวมาก โดยเปน UI Component ทไมใชเปนเพยงการพฒนาของ Web Application เทานน แตเปนการสราง HTML CSS และ JS เพอสามารถใชงานทรพยากรของเครองไดดวย อกทงยงมเครองมอ CLI เพอใหบรการในการ Creating, Building หรอ Deploying Ionic ไดอยางงายดาย
Ionic Framework เปนเครองมอในการสราง HTML , CSS และ JavaScript เพอใชในการสราง Mobile Application ซงสามารถใชงานไดคอนขางงาย อกทงมการใช Command-line interface (CLI) เขามาชวยในการจดการดแลบรการตาง ๆ ในการสรางหนาหรอการตดตงใหงายขนอกดวย Ionic Framework เปนเครองมอสรางแอพมอถอทสามารถสรางทเดยวใชงานไดหลายระบบปฏบตการ ซงกจะใชงานรวมกบ Framework ตวอน ๆ ดวย
54
คอ Angular และ Apache Condova ในตอนสดทายเพอใหทงแอพทเขยนมาใชไดกบทกระบบปฏบตการนนเอง ปจจบนน Ionic Framework มถง Version 3 แลว ซง Version 1 จะมความซบซอนในการเขยนพอสมควร สวน Version 2-3 การเขยนโคดจะถกปรบมาใหสนลงและท างานไดดขน แนนอนวา Version ตอไปกจะท าใหดขนไปเรอย ๆ พรอมกบอพเดทพรอมกบ Framework อน ๆ ทมารวมใชงานอกดวย 6. ระสท ภาพและ วา พ งพอ จ นการ ระบบไอซท
ความตองการใชระบบไอซทโดยหนาทของระบบไอซทแลวกคอ ตองการรบระบบเพอน ามาใชในการตดสนใจ การน าไปสการตดสนใจทเหมาะสมในการบรหารจดการและการท าใหบรรลเปาหมาย ดงนนระบบไอซทจงจ าเปนมากโดยเฉพาะนกลงทนดานการเงนและการขายทตองการเพอการหาประสทธภาพในการท างานและในแงของหนวยงานของรฐกใชในการศกษาเพอประกอบการตดสนใจ ประสทธภาพของ ฐานขอมลควรจะประกอบดวยประเดนทนาสนใจดงตอไปน 1) การบนทก/แกไขขอมล 2) วธการสบคนขอมล 3) การออกรายงาน 4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ 5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล และ 6) คมอการใชฐานขอมลการใชระบบไอซทจะเปนทนาพอใจเปนทยอมรบของผใชเพยงใดจะตองมคณสมบตหรอมเกณฑชวดอย 4 ตว ดงนคอ 1) ตรงกบกรณ (Relevance) 2) ความครบถวน (Completeness) 3) ทนเวลา (Timeliness) และ 4) การใชประโยชน (Verifiability) ในการตดสนใจนนระบบไอซทจะตองสมบรณและจ าเปนตองรเกยวกบสถานะทแนนอนเพอตดสนใจในการปฏบตการ ดงนนการใหบรการระบบไอซทแกผตองการใชจงควรค านงถงหลกการใหบรการและคณภาพของระบบไอซทนนดวยการวดความส าเรจของระบบไอซทสามารถใชคาตวแปรตาง ๆ ดงตอไปน
1) ระดบการใชงาน (Utilization) ซงหมายถงทงปรมาณและคณภาพของการใชงาน ดานปรมาณ เชน ความถในการใชงาน/สปดาห จ านวนผใช และจ านวนรายงานทน าไปใชงาน เปนตน สวนดานคณภาพ เชน การน าระบบไอซทไปใชในการปฏบตงานประจ า เปนตน
2) ความพงพอใจของผใชตอระบบ (User Satisfaction) ไดแก ความพงพอใจของผใชตอระบบการปอนขอมล การประมวลผล รายงาน และคณภาพของการบรการ ตลอดจนการก าหนดเวลาในการปฏบตงาน รวมถงความพงพอใจของผบรหาร
3) ประสทธผล (Effectiveness) คอ ระดบความสามารถในการตอบสนองตอวตถประสงคของหนวยงานหรอความสามารถในการบรรลวตถประสงคของโครงการ
4) ประสทธภาพ (Efficiency) คอ ความคมคาในการใชทรพยากรหรอการเปรยบเทยบอนพทหรอตนทนทใสเขาไปในระบบเทยบกบผลผลตทไดรบ
55
7. ลงานวจยทเกยวของ การน าระบบไอซทในปจจบนมาบรณาการใชกบองคกรจะกอใหเกดผลกระทบในหลาย ๆ ดานตอองคกร
และอาจเรยกไดวาเปนการปฎรปการท างานในโลกยคดจทลทกระบวนการในการน าระบบมาเผยแพรและการใหความรวมมอของบคลากรจะเปนสวนทส าคญ ระบบไอซทจะเขามาแทนทกระบวนการแบบเดมเพอลดขนตอนการปฏบตและสรางความรวดเรวในการท างานรวมถงการบรการลกคาเพอใหการท างานและการบรการมคณภาพเพมขน การน าระบบไอซทมาใชกบองคกรจะตองมการออกแบบและพฒนา รวมถงการน าไปใชงานจรงใหไดมากทสด การศกษาถงผลกระทบของไอซทตอองคกรกเปนสวนทส าคญเพราะจะไดมการปรบใชและน าเอาขอดทจะเปนประโยชนของระบบมาใชอนจะน ามาซงความส าเรจขององคกรยคใหม ผลกระทบตอการน าระบบไอซทมาใชงานจะเกยวของกบการพฒนาประสทธภาพและศกยภาพของการท างานของบคลากร การพฒนาคณภาพชวตการท างาน (Quality of Work Life) การตดสนใจของผบรหาร การพฒนาการสอสารทางธรกจ และการท าธรกจพาณชยอเลกทรอนกส เปนตน
พฒนาการของระบบไอซทในศตวรรษท 21 นนจะท าใหองคกรมคณสมบตดงน คณลกษณะการท างาน : ใชความสามารถคอมพวเตอรสมรรถนะสง การพฒนาทางเทคนค : ใชคอมพวเตอรสวนบคคลและระบบเครอขาย การพฒนาองคกร : ใชการวเคราะหกระบวนการและโครงสรางอยางงาย การสอสาร : ผานระบบอนเทอรเนต อนทราเนต อเมล วดโอลงค การประชมทางไกล
และแอพพลเคชน การเกบขอมล : ใชสอผสมทมความจและความเรวสง กระบวนการ : ใชระบบกระบวนการเชงสมพนธ (Entity Relationship Process : ERP)
ผลงานวจยทเกยวของสามารถแสดงไดตามล าดบดงน Norleyza Jailani. et al. (2015) ไดศกษาวจยเรอง “Usability Guidelines for Developing Mobile Application in the Construction Industry” โดยมวตถประสงคเ พอทราบองคประกอบการใชงานของ แอพพลเคชนโทรศพทมอถอส าหรบอตสาหกรรมการกอสรางตลอดจนรายละเอยดแนวทางการใชงานของ แอพพลเคชนบนอปกรณเคลอนทบนพนฐานขององคประกอบทส าคญส าหรบอตสาหกรรมการกอสราง โดยศกษาทฤษฎโดยใชการวเคราะหความพงพอใจและศกษาโดยการสงเกตรวมทงการสมภาษณ นกพฒนาแอพพลเคชนมอถอ เพอหาองคประกอบของการใชงานโทรศพทมอถอส าหรบอตสาหกรรมกอสราง จากการวเคราะหโมเดลทง 7 และศกษาแนวทางการใชงานแสดงใหเหนถงองคประกอบ 13 อยางทเหมาะสมส าหรบอตสาหกรรมการกอสราง ไดแก 1) ประสทธภาพ 2) ประสทธผล 3) ความพงพอใจ 4) ความสามารถในการเรยนร 5) การไดรบความสนใจจากผบรโภค 6) การน าเสนอหรอการแสดงผล 7) ปฏสมพนธระหวางมนษยกบคอมพวเตอร 8) การน าทาง 9) ขอมลจะไดรบจากแผนท 10) การตดตง 11) อปกรณเคลอนท 12) การรกษาความปลอดภย และ 13) ความชวยเหลอ
56
ผลการวจยจากการสมภาษณถกน ามาใชเพอสรางแนวทางการใชงานส าหรบการพฒนาแอพพลเคชนบนมอถอโดยละเอยด นอกจากนยงมการประเมนผลโดยผเชยวชาญซงแสดงใหเหนวา แนวทางการใชงานทแนะน าแอพพลเคชนบนมอถอสามารถเปนแนวทางใหแกนกพฒนาแอพพลเคชนเพอใชเปนองคประกอบในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบอตสาหกรรมกอสรางตอไป Azham Hussain และ Maria Kutar (2010) ไดศกษาวจยเรอง “Usability Metric Framework for Mobile Phone Application” โดยศกษาทฤษฎ เร อง Quality in Use Integrated Measurement (QUIM) ซง QUIM เปนโมเดลทรวบรวมเกยวกบการวดการใชงาน (Usability) และด าเนนการพฒนาตวชวดการใชงาน โมบายแอปพลเคชนโดยใช Goal Question Metric (GQM) ผลวจยพบวา มแนวทางทงหมด 6 ดานทจะชวยใหบรรลเปาหมายในการสรางเฟรมเวรค คอ 1) ความงายในการใชงาน 2) ความถกตอง 3) ระยะเวลาในการเขาถงขอมล 4) ฟงกชนการใชงาน 5) ความปลอดภย และ 6) ความสวยงามและนาใชงาน Brian Ferry. et al. (2006 : 200-214) ไดศกษาวจยเกยวกบการประยกตใชอนเทอรเนตกบการเพมขดความสามารถทางดานการจดการเรยนการสอนแบบออนไลน ซงพบวาไอซทจะเปนการเพมสมรรถนะทางดานการเรยนการสอนในดานตาง ๆ เชน การเขาถงทสะดวก ความสามารถในการปรบปรงตลอดเวลา การมก าหนดการทแนนอนและสภาพแวดลอมของการเรยนรแบบยดหยน การวจยจะท าการจ าลองการพฒนาการเรยนแบบออนไลนในมหาวทยาลย ในการจ าลองจะมการออกแบบเพอเกบขอมลของผใชโดยโปรแกรมภาษา PHP เปนโปรแกรม DBMS และสามารถน าขอมลกลบมาใชไดในภายหลง ในการวจยจะใชกลมตวอยางจ านวนมากกวา 200 คน โดยการเลอกแบบเจาะจง เพอเปดโอกาสใหผใชไดเขาสกจกรรมการเรยนและหาผลสะทอนกลบของการเรยนเพอท าความเขาใจในการเขาสบทเรยนครงใหม จากการวจยยงพบอกวาในรายงานของผสอนแบบจ าลองจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรจากประสบการณและสามารถน าประสบการณนนมาปรบปรงการเรยนรในโอกาสตอไป อนสา แกวสมทอง (2560) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนบนระบบแอนดรอยดเพอการเรยนรเรอง “โมเมนตของแรง” ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ซงประกอบไปดวยเนอหาส าคญและแบบทดสอบความเขาใจในลกษณะของเกมเพอชวยใหเกดความเพลดเพลนสนกสนานโดยไดทดสอบความรไปพรอมกนและมแบบทดสอบส าหรบตรวจวดระดบความเขาใจในตอนทายโดยการสรางแอพพลเคชนใชโปรแกรม Adobe Flash Professional และโปรแกรมอน ๆ ทจ าเปน และไดท าการทดสอบแอพพลเคชนโดยใชการสมกลมตวอยางทงจากนกศกษาปรญญาตร จ านวน 30 คน และนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 30 คน ดวยแบบทดสอบระหวางเรยน แบบทดสอบหลงเรยนแบบประเมนคณภาพแอพพลเคชนและแบบสอบถามความ พงพอใจทมตอแอพพลเคชน สถตทใชในการวเคราะหขอมลใชคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหหาคณภาพและประสทธภาพสอและระดบความพงพอใจ พบวา แอพพลเคชนมคณภาพในระดบดและมประสทธภาพตามเกณฑแบบ E1/E2 คอ 80/80 และระดบความพงพอใจของผเรยนทมตอแอพพลเคชนโดยรวมอยในระดบดมาก
57
ธนกฤต โพธข (2560) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด Taladnut Night Market” โดยมวตถประสงค เ พอ 1) เ พอศกษากระบวนการพฒนาแอปพล เคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด 2) เพอออกแบบและพฒนาแอปพลเคชน “Taladnut Night Market” ทใชงานบนระบบปฏบตการแอนดรอยด ส าหรบน าเสนอขอมลและโปรโมชนของตลาดนดกลางคน และ 3) เพอศกษาความพงพอใจของกลมตวอยางทมตอแอปพลเคชน “Taladnut Night Market” กลมตวอยางทใชในการท าวจย เปนนกทองเทยวในตลาดนดกลางคน จ านวน 100 คน โดยไดมาจากการสมแบบบงเอญ (Accidental Sampling) เครองมอทใชในการวจย 1) แอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด “Taladnut Night Market” 2) แบบสอบถามความพงพอใจของกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา 1) ผลการวเคราะหการใชงานแอปพลเคชน Taladnut Night Market จากผใชงาน จ านวน 291,230 Users วเคราะหตามประเภทของอปกรณการใชงานไดดงน รอยละ 97.74% ใชงานผานโทรศพทมอถอ รอยละ 2.25% ใชงานผานแทบเลต และ รอยละ 0.01% ใชงานผานคอมพวเตอร ความละเอยดของหนาจอโทรศพทมอถอทมผใชงานมากทสดคอขนาด 720x1280 pixels 2) ผลการศกษาความพงพอใจของกลมนกทองเทยวในตลาดนดกลางคนทมตอแอปพลเคชน มความพงพอใจอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.85 สทธพงศ สวรรณเดชากล (2560 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยเกยวกบการปฏบตงานของชางไฟฟาการประปาสวนภมภาคเขต 5 พบวาการค านวณเพอการออกแบบระบบไฟฟามความยงยากและใชเวลานาน ผปฏบตงานตองมหนงสอคมอพกตดตวเพอใชศกษารายละเอยดสตรการค านวณส าหรบการออกแบบระบบไฟฟา รวมถงการใชอางองขนาดสายไฟฟาตามมาตรฐาน ชางไฟฟาตองอาศยทกษะในการค านวณและทกษะการใชงานเครองคดเลขแบบฟงกชนทางคณตศาสตร งานวจยนเปนการสรางแอปพลเคชนบนมอถอระบบปฏบตการแอนดรอยดทชวยเพมประสทธภาพในการท างานและลดเวลาในการออกแบบระบบไฟฟา เปนเครองมอทสามารถพกพาไปใชไดในทกททกเวลาผานแอปพลเคชนบนมอถอทมใชกนอยางแพรหลายในปจจบน แอปพลเคชนส าหรบชางไฟฟาถกออกแบบมาใหงายกบการท างานของชางไฟฟาการประปาสวนภมภาค สามารถค านวณขนาดมอเตอรไฟฟาไดสงสดถง 200 กโลวตต มเมนการท างาน 6 เมนหลก ประกอบดวย การค านวณโหลดรวม การค านวณตวเกบประจไฟฟา การค านวณกระแสหมอแปลง การค านวณหาขนาดมอเตอรไฟฟา การหาขนาดสายไฟฟาส าหรบมอเตอร และเมนสดทายเปนแหลงองคความรทรวบรวมคมอการใชงานแอปพลเคชนและขอมลทเกยวของกบทฤษฎการค านวณบนแอปพลเคชน ทงนแอปพลเคชนไดถกน าไปใชงานจรงในการออกแบบระบบไฟฟาของการประปาสวนภมภาคเขต 5 จากการทดสอบแอปพลเคชนส าหรบชางไฟฟา พบวาชวยลดเวลาในการค านวณการออกแบบระบบไฟฟาไดรอยละ 84.39 และมระดบความพงพอใจจากแบบสอบถามทกลมประชากร จ านวน 35 คนในองคกร ใหคะแนนความพงพอใจตอแอปพลเคชนอยทรอยละ 96.56 ซงอยในระดบดมาก
58
พชรพรรณ สมบต (2559) ไดศกษาวจยเรอง “แนวทางการพฒนาโมบายแอพพลเคชน THAI Mobileส าหรบผใชบรการสายการบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) โดยมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการใชบรการ THAI Mobile ความคดเหนของผใชบรการตอความสามารถในการท างานและโครงสรางของ THAIMobile และก าหนดแนวทางการพฒนา THAI Mobile ใหมประสทธภาพ โดยมกลมตวอยาง คอ ผโดยสารสายการบนไทยทมประสบการณใชบรการ THAI Mobile จ านวน 400 คน ประมวลผลดวยโปรแกรมส าเรจรป พบวา ผใชบรการสวนใหญเปนเพศชาย อายระหวาง 30–39 ป การศกษาปรญญาโท เปนพนกงานเอกชนรายได 20,000–30,000 บาท นยมทองเทยวเสนทางเอเชยแปซฟก มประสบการณใชบรการ 1–3 เดอน ใชบรการดวยความเขาใจ การใหความส าคญ และปรมาณความถโดยเฉลยทปานกลาง ไมเคยพบปญหาจากการใชงาน และไมเคยแนะน าใหผอนใชบรการ THAI Mobile ความเหนโดยรวมในการตอบสนองการใชบรการในเรองการบรการรอยลออรคดฮอลลเดยอยในระดบนอย และมรปแบบโครงสรางทเหมาะสมนอยในดานระบบความปลอดภยและการชวยเหลอผใชบรการดงนนแนวทางการพฒนาโมบายแอพพลเคชน THAI Mobile โดยมงเนนการพฒนาในเรองการบรการและเรงพฒนารปแบบโครงสรางใหมความเหมาะสมและมประสทธภาพเพอตอบสนองผใชบรการสายการบนไทยมากขนตอไป วรตนสน ออมสนสมบรณ (2559) ไดศกษาวจยเรอง “การศกษาแนวทางการพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย” โดยมจดประสงคเพอศกษาและเสนอแนะแนวทางในการพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย เพอใหนกออกแบบและพฒนาโมบายแอปพลเคชนสามารถน าไปใชประโยชนในอนาคต โดยใชการสมภาษณเชงลก ผเชยวชาญดานคมนาคมขนสงทางบกและผเชยวชาญดานการพฒนาโมบายแอปพลเคชน นอกจากนมการเกบขอมลเพมเตมโดยใชการสนทนากลม ผใชงานโมบายแอปพลเคชนดานคมนาคมขนสงทางบก เพอใหทราบถงความตองการของผใหบรการและผใชบรการอยางแทจรง จากผลการศกษาท าใหทราบความคดเหนจากผใหบรการและผใชบรการถงปจจยตาง ๆ ทมผลตอการออกแบบและพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย ไดแก 1) ปจจยดานการขนสงคมนาคมทางบก 2) ปจจยดานขอมลสารสนเทศ และ 3) ปจจยดานโมบายแอปพลเคชน จะสงผลตอประสทธภาพของการใชงานและท าใหผใชเกดความพงพอใจในการใชงานโมบายแอปพลเคชนดานคมนาคมขนสงทางบกมากทสด นอกจากนเพอใหงานวจยมความนาเชอถอมากขน ผวจยไดน าผลทไดจากการวจยมาเปรยบเทยบกบทฤษฎและงานวจยอน ๆ ทมลกษณะใกลเคยงกนซงผลทไดมความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน ภญญาพชญ ทาสาธนตยตระกล (2559) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนรภาษาส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนท” การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลองมวตถประสงค 1) เพอพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนรส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนทในระบบปฏบตการแอนดรอยด 2) ศกษาความคดเหนของผใชทมตอแอพพลเคชนชดการเรยนรภาษาส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนทกลมเปาหมาย คอ ผปกครองทมบตรหลานอาย
59
3-5 ป จ านวน 30 คน ผเชยวชาญดานเนอหา และดานเทคนค สถตทใช คอ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการศกษาพบวาผลการประเมนความพงพอใจของกลมเปาหมายทมตอเพอพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนร
ส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนทในระบบปฏบตการแอนดรอยดอยในระดบมาก (𝒙 = 4.39, S.D = 0.08) สวน
ผเชยวชาญดานเนอหา และดานเทคนคอยในระดบมาก (𝒙 = 4.08, S.D = 0.25), (𝒙 = 4.00, S.D = 0.21) ตามล าดบ พรทพย วงศสนอดม (2558) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร โดยมวตถประสงค 1) เพอพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน ทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 กอนเรยนและหลงเรยนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน 3) เพอศกษาพฤตกรรมการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 เมอเรยนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา รวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนวดโพพระใน (รงรงสฤษฏ) อ.เมอง จ.เพชรบร ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จ านวน 20 คนโดยการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) เครองมอทใช คอ 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสรางเพอใชสอบถามผเชยวชาญในการสรางแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา 2) แผนการจดการเรยนรดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน 3) แอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา 4) แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนรรวมกนแบบเพอนชวยเพอนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน 5) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา 6) แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา รวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน ผลการวจยพบวา 1) ผลการพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร มคาประสทธภาพเทากบ 81.33/82.50 ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนดไว คอ 75/75 2) ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 3) ผลการศกษาพฤตกรรมการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 โดยภาพรวมมพฤตกรรมการเรยนรรวมกนอยในระดบด 4) ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน โดยภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมาก
60
วฒพงษ ชนศร และ ศรวรรณ วาสกร (2558) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย” โดยมวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนาเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย 2) เพอประเมนประสทธภาพของเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย และ 3) เพอประเมนความพงพอใจในการใชงานเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย เวบแอพพลเคชนทพฒนาขนนนแบงออกเปน 2 สวนหลก ไดแก สวนของการตรวจสอบไฟลผลสอบและสวนของการวเคราะหขอสอบ โดยใชภาษาพเอชพ (PHP) ในการเขยนโปรแกรม ส าหรบสวนของการประเมนประสทธภาพจะท าการประเมนโดยผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน โดยผลการประเมนประสทธภาพของเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย โดยรวม
อยในระดบสงมาก (𝑥 = 4.87, S.D. = 0.221) ส าหรบสวนของการประเมนความพงพอใจในการใชงานจะท าการประเมนโดยอาจารยทเขารบการอบรมการใชงานเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย จ านวน 23 ทาน โดยผลการประเมนความพงพอใจในการใชงานเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนยโดยรวมอย
ในระดบมากทสด (𝑥 = 4.87, S.D. = 0.237) ซงหากพจารณาเปนรายขอแลวพบวา การบนทกผลการวเคราะหขอสอบเปนไฟลไมโครซอฟทเอกเซล (Microsoft Excel) ดวยเวบแอพพลเคชนนและความสามารถใชงาน เวบแอพพลเคชนนไดดวยเครองคอมพวเตอร โดยไมจ าเปนตองตดตงซอฟตแวรเพมเตม ไดรบความพงพอใจใน
ระดบมากทสด (𝑥 = 4.96, S.D. = 0.209) พงษศกด ผกามาศ (2553) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส าหรบการบรหารจดการมหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ : กรณศกษาคณะวศวกรรมศาสตร” โดยมวตถประสงคเพอพฒนาระบบไอซทส าหรบการบรหารจดการคณะวศวกรรมศาสตรและออกแบบระบบฐานขอมลส าหรบการบรหารและการจดการเรยนการสอนโดยใชหลกการตามวงจรการพฒนาระบบฐานขอมล DBLC ซงมขนตอนในการพฒนาการวจย คอ 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใชโดยกลมผใชประกอบดวย ผบรหาร อาจารย และนกศกษา 2) การน าขอมลมาออกแบบฐานขอมลของระบบไอซทภายใตโครงการ “e-Network” 3) การสรางฐานขอมลของระบบโดยใชโปรแกรมจดการฐานขอมล PHP และ MySQL เพอใชในการเชอมตอฐานขอมลผานระบบเครอขายอนเทอรเนตโดยใชโปรแกรม Macromedia Dreamweaver, Java Server Page (JSP) และ Microsoft Visual Basic ส าหรบการออกแบบสวนตดตอกบผใช 4) การทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบ e-Network และ 5) การปรบปรงสมรรถนะของระบบเพอใหไดระบบ e-Network ทสมบรณความตองการของระบบฐานขอมลคณะวศวกรรมศาสตรในสวนของประชากรและกลมตวอยางจาก 5 กลม คอ กลมท 1 คณบด จ านวน 5 คน จากสถาบนอดมศกษาของรฐและเอกชน กลมท 2 รองคณบด จ านวน 5 คน กลมท 3 ผบรหารสาขาวชาและอาจารยประจ า จ านวน 20 คน กลมท 4 นกศกษา จ านวน 100 คน และกลมท 5 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 10 คน โดยกลมตวอยางไดจากการสมดวยวธแบบอาศยความสะดวก เครองมอทใชในการวจยส าหรบกลมท 1 และ 5 จะเปนแบบสมภาษณ สวนเครองมอทใชในการวจยส าหรบกลมท 2, 3 และ 4 จะเปนแบบสอบถามทปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ แลวน าไป
61
ทดลองใชและวเคราะหหาความเชอมนโดยหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาช ซงไดคาความเชอมนของแบบสอบถามของกลมท 2 และ 3 เทากบ .9435 สวนแบบสอบถามส าหรบกลมท 4 ไดคาความเชอมนเทากบ .9516 พบวา ผใชตองการใหน าระบบไอซทมาใชในการบรหารจดการการ ศกษาและการปฏบตงานของบคลากร โดยการแปลงรปแบบของการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกส รวมถงการบรการขอมลตาง ๆ ทางดานวศวกรรมศาสตรทสนบสนนการจดการเรยนการสอน ระบบฐานขอมลจะใชในการบรหารจดการในสวนของผบรหาร การใชเปนเครองมอใหกบอาจารยและบคลากรในการท างานรวมถงการใหบรการแกผใชทวไป จากนนไดสรางระบบ e-Network และน าไปทดลองใชกบการบรหารจดการคณะวศวกรรมศาสตร โดยระบบทพฒนาขนจะมคณสมบตดงน 1) เปนระบบทรองรบการบรหารจดการคณะวศวกรรมศาสตร 2) เปนระบบทประกอบดวยฟงกชนสนบสนนการจดการเรยนการสอนทส าคญ เชน e-Document, e-Homework, e-Journal, e-Examination, e-Project, e-Innovation, e-Learning, e-Evaluate, e-News & Web-Board และ e-Meeting เปนตน 3) สามารถจดเกบขอมลทสามารถตดตอกบผใชไดสะดวก รวดเรว และใชงานงาย 4) มระบบจ าแนกการใชงานตามล าดบชนและผใชสามารถเขาถงขอมลไดตามฟงกชนทก าหนด 5) สามารถท าการบนทก เพมเตม แกไข และลบขอมลของผใชระบบไดอยางถกตอง 6) สามารถสบคนขอมลของผใชระบบและจดเรยงขอมลตามเงอนไขทก าหนดได 7) สามารถจดพมพรายงานจ าแนกตามประเภทตาง ๆ ไดตามความตองการของผใช 8) มระบบรกษาความปลอดภยของขอมลโดยใชรหสผาน และ 9) สามารถใชงานผานระบบเครอขายอนเทอรเนตและอนทราเนตได จากการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจ รวมถงการประเมนสมรรถนะของระบบ e-Network โดยใชกลมตวอยาง กลมท 1 รองคณบด จ านวน 5 คน กลมท 2 ผบรหารสาขาวชาและอาจารยประจ า จ านวน 41 คน กลมท 3 นกศกษา จ านวน 100 คน โดยกลมตวอยางไดจากการสมดวยวธแบบอาศยความสะดวก เครองมอทใชในการวจยส าหรบกลมท 2, 3 และ 4 จะเปนแบบสอบถามทปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ แลวน าไปทดลองใชและวเคราะหหาความเชอมนโดยหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาช ซงไดคาความเชอมนของแบบสอบถามของกลมท 2 และ 3 เทากบ .9694 สวนแบบสอบถามส าหรบกลมท 3 ไดคาความเชอมนเทากบ .9773 โดยขอมลทไดจะน ามาวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรทางสถต เพอหาคารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจของผใชรวมถงขอเสนอแนะตาง ๆ พบวา ในภาพรวมของการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจในฐานะผใชงานระบบมความคดเหนตอระบบวามความเหมาะสมอยในระดบมาก เนองจากฐานขอมลของระบบ e-Network มความสามารถในการสนบสนนการบรหารจดการการศกษาคณะวศวกรรมศาสตร การน าไปใชในการตดสนใจของผบรหาร การจดล าดบความส าคญในการเขาถงขอมล การมฟงกชนอเลกทรอนกสทรองรบระบบการจดการเรยนการสอน การบนทก/แกไขขอมล การสบคนขอมล การออกรายงาน การตดตอสอสารกบผใช รวมถงการมระบบรกษาความปลอดภยของขอมล ท าใหไดระบบไอซทเพอการบรหารจดการทด สามารถใชขอมลดานตาง ๆ ของผใชไดตลอดเวลาและเปนขอมลทถกตองตามความเปนจรง ซงสอดคลองกบความตองการของผใช สวนการปรบปรงสมรรถนะของระบบไดรบขอคดเหน
62
จากกลมตวอยางทเปนคณบด จ านวน 5 คน และผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 10 คน โดยใชวธการสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) เครองมอทใชในการวจยจะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง ผลการวจยพบวาใหมการพฒนาฟงกชนเพมเตมใหระบบ e-Network มความสมบรณยงขน โดยเฉพาะอยางยงสวนการตดตอกบผใชใหมความสอดคลองกบการบรหารจดการภายในและใชเปนทรพยากรดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนทางวศวกรรม รวมถงการบรการขอมลทถกตองและเปนปจจบนใหไดมากทสดระบบไอซททไดจากการออกแบบและพฒนามประโยชนตอการจดการเรยนการสอนของคณะวศวกรรมศาสตร นกศกษาสามารถทจะบรณาการความรในชนเรยนเพอสรางสรรคงานนวตกรรมและการตดตอสอสารผานระบบเครอขาย ระบบจะชวยเพมทกษะและคณภาพของผทก าลงจะเปนวศวกร สามารถทจะน าไปประยกตใชกบงานดานการบรหารจดการการศกษาของคณะวศวกรรมศาสตรของสถาบนการศกษาอนไดตามความเหมาะสมโดยการเลอกฟงกชนทจ าเปนกบลกษณะงาน รวมถงการประยกตใชระบบไอซทกบการบรหารจดการคณะหรอองคกรอน ๆ เพอสรางสงคมแหงการเรยนรดานไอซทตอไป จากการทบทวนผลงานวจยทเกยวของทงในประเทศไทยและตางประเทศพบวาไดมการวจยและพฒนาระบบไอซทและแอพพลเคชนตาง ๆ มาอยางตอเนอง ทงนในการศกษาวจยไดระบกระบวนการวจยและพฒนาทไดมาตรฐานในการไดมาซงระบบและแอพพลเคชนทมประสทธภาพ มการทดสอบประสทธภาพและประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนในรปแบบตาง ๆ ดงนนโครงการวจยนไดน ารปแบบและวธการดงกลาวมาประยกตใชเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาในโครงการวจยนดวย ซงสามารถยนยนไดวาการศกษาวจยในโครงการนสามารถน าไปใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาใหมประสทธภาพตามวตถประสงคตอไป กลาวโดยสรป บทนน าเสนอขอมลเอกสารและงานวจยทเกยวของตาง ๆ เพอน ามาใชในการด าเนนการวจย เชน 1) ระบบไอซทเ พอการจดการ ( ICT Management System) 2) การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา 3) ระเบยบและขอกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 4) การจดการฐานขอมลสมยใหม 5) ระบบปฏบตการและการพฒนาแอพพลเคชน 6) ประสทธภาพและความพงพอใจในการใชระบบไอซท และ 7) ผลงานวจยทเกยวของเพอน าไปสรางกรอบความคดของการวจย บทตอไปจะน าเสนอวธด าเนนการวจยเพอน าขอมลไปใชในการวเคราะหและออกแบบระบบ ซงจะแสดงผลการวเคราะหความตองการใชแอพพลเคชนและการน าไปใชในการออกแบบและพฒนาระบบในบทท 4 โดยจะน าเสนอในล าดบตอไป
บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย
การศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา” ใชระเบยบวธวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยการศกษาคนควาเอกสารทางวชาการ รายงานวชาการ ผลงานวจย รายงานการประชม บทความ รวมถงเอกสารอเลกทรอนกสตาง ๆ ทเกยวของกบระบบไอซทเพอการจดการ เพอใชในการออกแบบและพฒนาระบบ QA Application ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา วธการด าเนนการวจยมประเดนทเกยวของดงตอไปน 1. ขนตอนกำรด ำเนนกำรวจย จากการก าหนดประเดนการวจยในบทท 1 และการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของในบทท 2 สามารถน ามาก าหนดขนตอนการด าเนนการวจยได 3 ขนตอน ตอไปน ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช วตถประสงค เพอน าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนนจะเปนการศกษาเพอก าหนดกรอบแนวคดของการวจย (Conceptual Framework) โดยการศกษาแนวคด ทฤษฎและหลกการทวไป ผลงานวจยทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาและการบรหารจดการขอมลไอซทซงมขนตอนการด าเนนงานยอยดงน ขนท 1 ศกษาขอมลจากเอกสารและรปแบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (Documentation Method) โดยศกษาเกยวกบสงตอไปน (1) ทฤษฏทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา (2) ขอมลทเกยวของกบทางวชาการ (Existing Documents) ระเบยบขอบงคบตาง ๆ รวมถงขอก าหนดของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ดานมาตรฐานและ ตวบงช (3) วธการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ตลอดจนการเชอมโยงขอมลไอซท ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผทรงคณวฒทางดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยการสมภาษณ (Interview Method) จากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง ขนท 3 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) โดยการสมกลมตวอยางตามความสะดวก (Convenient Sampling)
64
ขนท 4 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) จากการเลอกแบบเจาะจง ขนท 5 รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชการสมภาษณแบบไมม โครงสราง (Unstructured Interview) จากการเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง น าขอมลทรวบรวมไดจากขนท 1 ถง 5 มาวเคราะหและสงเคราะหสรปเปนภาพรวมของการพฒนา แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยระบบ QA Application ทพงประสงค ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสามารถแบงออกไดเปน 5 กลมดงน กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน หมำยเหต กลมท 2 และ 3 จะนยามไดวาเปนผใชระบบ (End User) ของแอพพลเคชนทจะพฒนาใหม เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในขนตอนนจะมจดมงหมายเพอรวบรวมความคดเหนเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยการพฒนาแอพพลเคชนท พงประสงค โดยสามารถแบงเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 และ 4 เปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview Form) กลมท 2 และ 3 เปนแบบสอบถาม ทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ (Check-list) และแบบเตมขอความ (Fill in the Blank) การสรางและตรวจสอบเครองมอทเปนแบบสอบถามจะเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ตลอดจนความเหมาะสมของภาษาและการใชถอยค า (Wording) แลวน าไปทดลองใช (Try Out) จากนนน ามาทดสอบหาคาความเทยงโดยใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาช (Cronbach’s Alpha Coefficient) ทคาระดบความเชอมนของแบบสอบถาม เทากบ 0.84 ซงถอไดวาอยในระดบด หมายถงแบบสอบถามมความนาเชอถอและสามารถน าไปศกษากบกลมตวอยางได กำรวเครำะหขอมล ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสงเคราะหเพอการก าหนดคณลกษณะแบบจ าลองแอพพลเคชนเพอน ามาออกแบบระบบ การวเคราะหขอมลจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอค านวณวเคราะหคาสถต โดยท
65
การวเคราะหขอมลกลมท 1 โดยการน าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหเพอหาขอสรปรปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาในสวนงานของ สมศ. โดยวเคราะหขอมลในสวนงานนโยบายและโครงสรางในภาพรวม การวเคราะหขอมลกลมท 2 และ 3 โดยการแจกแจงจ านวนและคารอยละเพอแสดงรายละเอยดความตองการของผใชเกยวกบฟงกชนอเลกทรอนกส การวเคราะหขอมลกลมท 4 น าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหเพอหาขอสรปดานวธการ รปแบบ และยทธศาสตรของการน าระบบไอซทรวมถงเทคโนโลยดานตาง ๆ ทเหมาะสมส าหรบการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ วตถประสงค เพอการออกแบบและพฒนาระบบ QA Application ทไดจากการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 โดยท าการสรางแบบจ าลองระบบเครอขายอนเทอรเนตในลกษณะฐานขอมลและแอพพลเคชนกบการประยกตใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกโดยมการทดสอบการใชงานเปนระยะ ๆ วธด ำเนนกำรวจย ในการด าเนนการวจยจะน ารปแบบของระบบ QA Application ทปรากฏในขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางแบบจ าลองระบบเครอขายภายใตกรอบแนวคดในการท าวจย โดยจะท าการประยกตใชซอฟตแวรมาตรฐานตาง ๆ ทเกยวของกบการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนและการน าไปใชงานส าหรบการประกนคณภาพการศกษาในรปแบบท สมศ. ก าหนด การวจยในขนตอนนจะใชกระบวนการพฒนาระบบฐานขอมลแบบ DBLC โดยมขนตอนในการพฒนาดงภาพท 3.1 ตอไปน
66
ภำพท 3.1 วงจรการพฒนาระบบแบบ SDLC
1) การวเคราะหระบบ (System Analysis) โดยจะเปนขนตอนการวเคราะหความตองการของผใชงาน (User Requirements Analysis) เพอใหทราบปญหาและความตองการของระบบ QA Application เพอการแกไขปญหาและปรบปรงระบบงานเดม โดยมประเดนทศกษาคอ การศกษาความเปนไปไดและขอบเขตของระบบงานใหม 2) การออกแบบระบบ (System Design) การออกแบบฐานขอมลจะน าเสนอโดยใชโมเดลแบบ E-R (Entity-Relationship Model) หรอเรยกวาโมเดลเชงสมพนธ และรปแบบทนอรมลไลซ (Normalize) 3) การด าเนนการระบบ (System Implementation) คอ การเขยนโปรแกรมตามทไดออกแบบไวและท าการทดสอบโปรแกรม (Program Testing) โดยจะใชกลยทธในการพฒนาระบบทเจาของระบบท าการพฒนาขนมาเองและมเอกสารประกอบการใชโปรแกรมซงจะแบงออกเปน 2 แบบ คอ เอกสารของผใช (User Document) และเอกสารของผเขยนโปรแกรม (Programmer Document) เพออธบายและสอนวธการใชงานโปรแกรม
(System Analysis)
(System Design)
(System Implementation)
(System Installation)
(System Operation And Evaluation)
(System Maintenance and Evolution)
67
4) การตดตงระบบ (System Installation) จะเปนการตดตงระบบโดยน าโปรแกรมทผานการตรวจสอบมาตดตงใหผใชไดใชงานและจะมการฝกอบรมเพอใหเขาใจการท างานของระบบและใหสามารถใชงานโดยไมมปญหา 5) การน าไปใชและประเมนผล (System Operation and Evaluation) คอ การน าระบบไปใชงานและประเมนผลการใช 6) การบ ารงรกษาและปรบปรงระบบ (System Maintenance and Evolution) คอ การบ ารงรกษาและการเพมสมรรถนะของระบบใหมความมนคงและปลอดภย การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพลเคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล วตถประสงค เพอทดสอบการใชงานระบบ QA Application กบการประกนคณภาพศกษาภายนอก รวมถงการพฒนาระบบใหสอดคลองกบรปแบบของระบบทไดในขนตอนท 2 วธด ำเนนกำรวจย ในการด าเนนงานจะน าวธการวจยเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชระบบ โดยมจดมงหมายเพอการปรบปรงประสทธภาพของระบบใหดขน การวจยในขนตอนนจะวางแผนการด าเนนงานตามขนตอนดงตอไปน ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน าผมสวนเกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และเจาหนาทดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง การวจยในขนตอนนจะเปนการประยกตใชกระบวนการในขนตอนท 1 และ 2 โดยท าการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานซงขอมลในขนตอนท 2 สามารถปรบเปลยนกระบวนการไดตามความเหมาะสม มการทดสอบการใชงานจรง ตลอดจนศกษาตามรปแบบทก าหนดเพอใหไดแอพพลเคชนทถกตองและเหมาะสมกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะแบงออกไดเปน 4 กลม ดงน กลมท 1 ผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบาย จ านวน 5 คน
68
กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประเมนคณภาพภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายและแบบสอบถามรวมถงการสงเกตแบบมสวนรวมโดยมจดมงหมายเพอทดสอบประสทธภาพการใชงาน ปญหาและอปสรรค ตลอดจนแนวทางการแกไข โดยจะสามารถแบงแยกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 เปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสมภาษณ กลมท 2 และ 3 เปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสงเกตแบบมสวนรวม ใชแบบสอบถามท ประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ แบบเตมขอความ และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ โดยแบบสอบถามจะม 3 สวน ทมรายละเอยดประกอบดวย สวนท 1 : ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 : ความคดเหนเกยวกบการใชระบบ QA Application ซงเปนการวเคราะหเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชระบบ การก าหนดเกณฑในการใชวดคะแนนดงน มากทสด ใหคาน าหนกคะแนนเปน 5 มาก ใหคาน าหนกคะแนนเปน 4 ปานกลาง ใหคาน าหนกคะแนนเปน 3 นอย ใหคาน าหนกคะแนนเปน 2 นอยทสด ใหคาน าหนกคะแนนเปน 1 สวนท 3 : ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาระบบเพอการบรหารจดการงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก การสรางและตรวจสอบเครองมอทเปนแบบสอบถามจะเสนอรางตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา ตลอดจนความเหมาะสมของภาษาและการใชถอยค าแลวน าไปทดลองใช จากนนน ามาทดสอบหาคาความเทยงของแบบสอบถามโดยใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาช ทคาระดบความเชอมนของแบบสอบถาม เทากบ 0.84 ซงถอไดวาอยในระดบด หมายถงแบบสอบถามมความนาเชอถอและสามารถน าไปศกษากบกลมตวอยางได
69
กำรวเครำะหขอมล น าขอมลมาวเคราะหดวยวธการทางสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร เพอหาประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจ (Satisfaction) ของการใชระบบ QA Application และน าเสนอรปแบบการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชทางสถต ดงน การวเคราะหขอมลกลมท 1 น าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหเพอหาแนวทางในการปรบปรงและพฒนาระบบในสวนงานของผบรหารและผรบผดชอบงานดานประกนคณภาพการศกษา ตลอดจนการแนะน าการใชงานทถกตองตามรปแบบทก าหนดเพอใหผใชสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพ การวเคราะหขอมลกลมท 2 และ 3 สวนท 1 : ขอมลทเปนสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถและคารอยละ สวนท 2 : ขอมลทเกยวกบความคดเหนเกยวกบการใชระบบ QA Application ซงเปนขอมลทเปนแบบมาตราสวนประมาณคา วเคราะหโดยการค านวณหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนท 3 : ขอมลทเกยวกบขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาระบบ QA Application เพอการบรหารจดการงานประกนคณภาพการศกษา ซงเปนขอมลทเปนแบบเตมขอความ วเคราะหโดยการหาขอสรปเพอทราบขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนา โดยคาเฉลยทไดจากขอมลแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคาจากการวเคราะหขอมลในกลมท 1 และ 2 น าไปเปรยบเทยบกบเกณฑส าหรบแปลความหมายคาเฉลยตามเกณฑในการสรปผลไดดงน 4.21 – 5.00 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบมากทสด 3.41 – 4.20 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบมาก 2.61 – 3.40 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบปานกลาง 1.81 – 2.60 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบนอย 1.00 – 1.80 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบนอยทสด โดยทชวงความกวางของอนตรภาคชนก าหนดไดจากสตร = (5-1)/5 = 0.8 ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ วตถประสงค ในขนตอนนเพอพจารณาผลการทดสอบการใชงานจรงและการปรบปรงทไดจากขนตอนท 3 โดยการน าเอาระบบ QA Application มาใชกบการบรหารจดการงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาตามฟงกชนทไดออกแบบไว โดยจะท าการวจยเพอปรบปรงสมรรถนะของระบบเพอใหไดฟงกชนทสามารถน ามาใชในการประกนคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพเพมขนโดยค านงถงผใชระบบเปนส าคญ วธด ำเนนกำรวจย การวจยในขนตอนนจะน าผลการวจยในขนตอนท 3 มาท าการปรบปรงระบบ QA Application ซงด าเนนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) ในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และผเชยวชาญดาน
70
ระบบไอซท จ านวน 5 คน ตรวจสอบยนยน (Confirmatory) เพอใหแสดงความเหนและใหขอเสนอแนะ จากนนน าผลการตรวจสอบไปปรบปรงระบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยรปแบบของระบบ QA Application ทสมบรณและจดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ จากขนตอนการด าเนนการวจยท 1 ถง 4 สามารถน ามาเขยนแผนภาพขนตอนการด าเนนการวจยเพอพฒนาระบบ QA Application ไดดงภาพท 3.2 ตอไปน
ภำพท 3.2 ขนตอนการด าเนนการวจย
- Feasibility Study- User Requirements Collection and Analysis
- Modern Database Design- Prototyping
- Evolution
1
2
- Implementation, Validation and Testing- Operation and Workshop- Evaluation and Maintenance
3
QA Application
4
71
2. กรอบแนวคดกำรวจย จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของในบทท 2 และการออกแบบกระบวนวธวจยสามารถน ามาก าหนดกรอบแนวคดการวจย (Conceptual Framework) ไดดงภาพท 3.3 ตอไปน
1.กำร ก ำสภำพป จจบน - รปแบบการประกนคณภาพการศกษา - ขนตอนการปฏบตงาน - เอกสารและขอมลทเกยวของ - ปญหาของระบบงานทมอยในปจจบน
2.กำรวเครำะหควำมตองกำรของ ใช - วตถประสงคในการใชระบบ - ความตองการของระบบงานใหม - เอกสารและขอมลทตองการจดเกบ - การน าเสนอและรายงานทตองการ - รปแบบของระบบงานใหม
4.กำรทดสอบและประเมน ลระบบ - การบนทก/แกไขขอมล - การคนหา/เรยกดขอมล - การน าเสนอขอมล/รายงาน - การตดตอกบผใชและผดแลระบบ - คมอการใชระบบ - ลกษณะโดยภาพรวมของฐานขอมล - อน ๆ
5.กำรน ำ QA Application ปใชงำน - การอบรมเชงปฏบตการ - ผเชยวชาญตรวจสอบ
6.กำรบ ำรงรก ำและปรบปรง - การก าหนดสทธและระดบผใช - การรกษาความปลอดภยของขอมล - การปรบปรงสมรรถนะของระบบ
Ontology Technique3.กำรออกแบบและพ นำระบบ ำนขอมล 3.1 กำรออกแบบ ำนขอมล ดยใชวธกำรพ นำระบบ ำนขอมลแบบ DBLC งม 3 ระดบระดบแนวคด (Conceptual) - การก าหนด Entities - การก าหนด Attributes - การก าหนด Relation ระหวาง Entities และ Attributes - การสราง ER-Diagramระดบตรรกะ (Logical) - การสราง Data Flow Diagram (DFD) - การท า Normalization - การสราง Data Dictionary (DD) - การสราง Process Description (PD) ระดบกำยภำพ (Physical) - การสราง Tables - การสรางระบบรกษาความปลอดภยและการกคน - การออกแบบสวนน าเขาขอมล - การออกแบบสวนน าเสนอขอมล - การออกแบบสวนตดตอกบผใช - การก าหนดวธการเขาถงและเรยกใชขอมล - การพฒนาคมอใชงาน 3.2 พ นำระบบ ำนขอมลในสวนของ ปรแกรมใชงำน และกำรเชอมตอกบระบบเครอขำย ดยใชวธกำรพ นำ ปรแกรมแบบ SDLC - ใชโปรแกรม MySQL ในการจดการฐานขอมล - ใชโปรแกรม Java Script และ Java Server Page ในการ จดการและการบรการขอมลรวมบนเวบไซต - ใชโปรแกรม Adobe Flash Professional ในการสรางสวน ตดตอกบผใช - ใชภาษา Hypertext Preprocessor (PHP) ในการเชอมตอ กบระบบฐานขอมลของ สมศ. ผานระบบเครอขาย - ใชโปรแกรม Xcode และ Android Studio ในการจดการ และบรการขอมลผาน Application 3.3 พ นำคมอประกอบกำรใช ำนขอมลระบบ QA Application
ระบบ QA Application ส ำหรบกำรประกนค ภำพกำร ก ำ
ระดบอดม ก ำ ภำพท 3.3 กรอบแนวคดการวจย
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล
การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพอการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยเปนการอธบายความหมายของการออกแบบ การวเคราะหและพฒนาระบบไอซทหรอเรยกวา QA Application เพอสรางแบบจ าลองระบบเครอขายของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา การด าเนนการวจยจะมขนตอนในการด าเนนการ 4 ขนตอนตามล าดบ ดงน ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ บทนจะกลาวถงผลการศกษาความตองการของผใชและหาแบบจ าลองของระบบ QA Application ซงจะเปนสวนหนงของการวจยในขนตอนท 1 เรองการศกษาและวเคราะหการใชงานของผใชและขนตอนท 2 เรองการออกแบบและพฒนาระบบฐานขอมลของระบบ QA Application โดยจะน าผลมาอภปรายและออกแบบโครงสรางของระบบไดดงน 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผลการวเคราะหขอมลในขนตอนท 1 จะแบงสวนของการวเคราะหตามประชากรและกลมตวอยางดงตอไปน กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน 1.1 ผลการวเคราะหกลมตวอยางท 1 ผลการวเคราะหกลมตวอยางกลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน และผแทนมหาวทยาลย จ านวน 5 คน โดยใชวธการสมภาษณ ผลการวจยพบวาทงสองกลมตวอยางมความเหนตอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาปรากฏผลดงน
73
1) รปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา รปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาเปนรปแบบทก าหนดโดย สมศ. ดงนนการ
ด าเนนการกควรท าตามขนตอนท สมศ. ก าหนดอยางเครงครด 2) ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกเปนไปตาม
ขอกฎหมายและระเบยบทเกยวของ โดย สมศ. ด าเนนการภายใตกรอบของกฎหมายตามหวงระยะเวลาทก าหนด ขนตอนการปฏบตงานด าเนนการตามล าดบดงน
- ประกาศรายชอสถานศกษาทจะไดรบการประเมน - จดคณะผประเมนภายนอกตามเกณฑท สมศ. ก าหนดผานระบบ AQA - น าเสนอผอ านวยการ สมศ. พจารณาเหนชอบรายชอคณะผประเมนและรายชอสถานศกษา - ประกาศรายชอสถานศกษาและคณะผประเมนภายนอก (ไมระบวนเขาประเมน) - ผประเมนวเคราะห SAR รวมกบผลการวเคราะหผลการด าเนนงานเบองตนของสถานศกษาพรอมทง
ขอหลกฐานเพม (ถาม) - คณะผประเมนด าเนนการประเมนสถานศกษาตามกระบวนการท สมศ.ก าหนด - ผประเมนสรปผลการประเมน ตรวจสอบคณภาพรายงาน (E-Document) เขาระบบ AQA - สถานศกษาตรวจสอบ (ราง) รายงานผลการประเมนและประเมนผประเมนผานระบบ AQA 3) ปญหาและอปสรรคเกดขนในระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ปญหาและอปสรรคทเกดขนสวนใหญจะเกยวกบรปแบบของเอกสารและการสอสารทบางครงผประเมน
และผรบการประเมนสอสารไมตรงกน การใชเอกสารกไมเปนไปในท านองเดยวกน ท าใหเกดความยงยากในระบบงานและการใชเวลาทเกนก าหนด นอกจากนเอกสารประกอบการประเมนและวธการประเมนดวยเอกสารท าใหเสยเวลาในการด าเนนการพอสมควร
4) วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ควรเปนระบบท
ลดเอกสารและวธการใหนอยทสด (Paperless) ระบบจะตองสนบสนนขนตอนการด าเนนการโดยมฟงกชนสนบสนนทครบถวน นอกจากนระบบทออกแบบตองสามารถด าเนนการไดตามระเบยบและกรอบระยะเวลาทก าหนดโดย สมศ.
5) แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและขอเสนอแนะ แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ควรศกษาขอมลทเกยวของกบทางวชาการ (Existing Documents) ระเบยบขอบงคบตาง ๆ รวมถงขอก าหนดของ
74
ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) กอนการด าเนนการ จากนนควรเลอกวธการพฒนาระบบตามรปแบบมาตรฐาน มกระบวนการวจยและพฒนาระบบทถกตองเพอใหไดมาซงแอพพลเคชนทตอบสนองตอรปแบบและวธการประกนคณภาพของ สมศ. อยางครบครน 1.2 ผลการวเคราะหกลมตวอยางท 2 และ 3 ผลการวเคราะหกลมตวอยางกลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน ผลการวเคราะหขอมลปรากฏผลดงน
สวนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง เพศของกลมตวอยางทศกษาจากกลมตวอยางทงสน 35 คน พบวาเพศชาย 23 คน รอยละ 65.71 และ
เพศหญง 12 คน รอยละ 34.28 สวนอายของกลมตวอยางมอาย 31-40 ป รอยละ 34.28 รองลงมาคอ อาย 41-50 ป รอยละ 31.42 อาย 20-30 ป รอยละ 25.71 และ อาย 51 ปขนไป รอยละ 8.57 ตามล าดบ (ตารางท 4.1)
ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย
อาย จ านวน (คน) รอยละ 20-30 ป 9 25.71 31-40 ป 12 34.28 41-50 ป 11 31.42
51 ปขนไป 3 8.57 รวม 35 100.00
จากตารางท 4.1 พบวา สาขาวชาทผตอบสงกดสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยมากทสด คดเปนรอยละ
28.57 รองลงมาสาขาวศวกรรมศาสตร มนษยศาสตรและสงคมศาสตรเทากน คดเปนรอยละ 25.71 สาขาบรหารศาสตร รอยละ 14.28 และอน ๆ คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ
จากตารางท 4.2 พบวา ต าแหนงปจจบนของผตอบเปนอาจารยประจ ามากทสด คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา คอ หวหนาภาควชา รองคณบด และคณบด คดเปนรอยละ 28.57, 8.57 และ 5.71 ตามล าดบ
จากตารางท 4.3 พบวา วฒการศกษาของผตอบมวฒการศกษาระดบปรญญาโทมากทสด คดเปนรอยละ 60.00 รองลงมา คอ ระดบปรญญาเอก และระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 34.28 และ 5.71 ตามล าดบ
75
ตารางท 4.2 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสาขาวชา
สาขาวชา จ านวน (คน) รอยละ บรหารศาสตร 5 14.28
วศวกรรมศาสตร 9 25.71 วทยาศาสตรและเทคโนโลย 10 28.57
มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 9 25.71 อน ๆ 2 5.71 รวม 35 100.00
ตารางท 4.3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน
ต าแหนงปจจบน จ านวน (คน) รอยละ คณบด 2 5.71
รองคณบด 3 8.57 หวหนาภาควชา 10 28.57 อาจารยประจ า 18 51.42
อน ๆ 2 5.71
รวม 35 100.00
ตารางท 4.4 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา
ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ ปรญญาตร 2 5.71 ปรญญาโท 21 60.00 ปรญญาเอก 12 34.28
รวม 35 100.00
จากตารางท 4.5 พบวา ต าแหนงทางวชาการของผตอบมต าแหนงทางวชาการเปนผชวยศาสตราจารยมาก
ทสด คดเปนรอยละ 42.85 รองลงมา คอ อาจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย คดเปนรอยละ 28.57, 22.85 และ 5.71 ตามล าดบ
76
ตารางท 4.5 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงทางวชาการ
ต าแหนงทางวชาการ จ านวน (คน) รอยละ อาจารย 10 28.57
ผชวยศาสตราจารย 15 42.85 รองศาสตราจารย 8 22.85
ศาสตราจารย 2 5.71 รวม 35 100.00
ตารางท 4.6 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามงานทตองรบผดชอบ
งานทตองรบผดชอบ จ านวน (คน) รอยละ งานบรหาร 4 11.42 งานวชาการ 4 11.42
งานประกนคณภาพ 18 51.42 งานวจย 5 14.28
งานกจกรรมนกศกษา 2 5.73
งานศลปวฒนธรรม 1 2.85
อน ๆ (งานสวนกลาง) 1 2.85
รวม 35 100.00
จากตารางท 4.6 พบวา ผตอบรบผดชอบงานประกนคณภาพมากทสด คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา
คอ งานวจย คดเปนรอยละ 14.28 งานบรหารและงานวชาการ คดเปนรอยละ 11.42 งานกจกรรมนกศกษา คดเปนรอยละ 5.73 และงานศลปวฒนธรรมและอน ๆ (งานสวนกลาง) คดเปนรอยละ 2.85 ตามล าดบ
จากตารางท 4.7 พบวา ผตอบมหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก 6-10 ป มากทสด คดเปนรอยละ 57.14 รองลงมา คอ 1-5 ป คดเปนรอยละ 34.28 ไมม คดเปนรอยละ 5.71 และ 16-20 ป คดเปนรอยละ 2.85 ตามล าดบ
77
ตารางท 4.7 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก
หนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก จ านวน (คน) รอยละ ไมม 2 5.71
1-5 ป 12 34.28 6-10 ป 20 57.14
16-20 ป 1 2.85
รวม 35 100.00
ตารางท 4.8 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพภายนอก
ประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพภายนอก
จ านวน (คน) รอยละ
มประสบการณระดบผใช (User) 25 71.42 มประสบการณระดบโปรแกรมเมอร (Programmer) 8 22.85
มประสบการณระดบผจดการระบบ (System Analysis) 2 5.71
รวม 35 100.00
จากตารางท 4.8 พบวา ผตอบมประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพ
ภายนอกระดบผใช (User) มากทสด คดเปนรอยละ 71.42 รองลงมา คอ มประสบการณระดบโปรแกรมเมอร (Programmer) คดเปนรอยละ 22.85 และมประสบการณระดบผจดการระบบ (System Analysis) คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ
สวนท 2 การใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา จากตารางท 4.9 พบวา ผตอบเหนดวยกบการมแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอก คดเปนรอยละ 100.00 สวนวตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของผตอบ คอ การบรหารจดการงานประกนคณภาพภายนอกมากทสด คดเปนรอยละ 88.00 รองลงมา คอ การตรวจสอบขนตอนและคมอการปฏบตงาน การจดเกบเอกสารและผลงานทเกยวของ การวเคราะหผลการ
78
ตรวจประกนคณภาพภายนอก การน าเสนอเอกสารและรายงานทเกยวของ อน ๆ (การตดตอสอสาร การนดหมาย) คดเปนรอยละ 76.00, 72.00, 68.00, 64.00 และ 56.00 ตามล าดบ ตารางท 4.9 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
วตถประสงคในการใชระบบไอซท จ านวน (คน) รอยละ การบรหารจดการงานประกนคณภาพภายนอก 22 88.00
การตรวจสอบขนตอนและคมอการปฏบตงาน 19 76.00
การจดเกบเอกสารและผลงานทเกยวของ 18 72.00
การวเคราะหผลการตรวจประกนคณภาพภายนอก 17 68.00 การน าเสนอเอกสารและรายงานทเกยวของ 16 64.00
อน ๆ (การตดตอสอสาร การนดหมาย) 14 56.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ ตารางท 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสงทตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application)
ความตองการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application)
จ านวน (คน) รอยละ
งานน าเสนอขอมลการประกนคณภาพภายนอก 23 92.00
งานวเคราะหขอมลการประกนคณภาพภายนอก 21 84.00
งานแสดงรายงานการประกนคณภาพภายนอก 19 76.00
งานจดเกบเอกสารดวยแฟมอเลกทรอนกส 19 76.00 งานนดหมายผบรหารและผปฏบตการ 16 64.00
การสนทนาผานแอพพลเคชน 15 60.00
การสบคนขอมล (Search Engine) 13 52.00
อน ๆ (การบรการขอมล) 3 12.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ ตารางท 4.10 พบวา ผตอบมความตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอก (QA Application) ส าหรบงานน าเสนอขอมลการประกนคณภาพภายนอก คดเปนรอยละ 92.00 รองลงมา คอ งานวเคราะหขอมลการประกนคณภาพภายนอก งานแสดงรายงานการประกนคณภาพภายนอกและ
79
งานจดเกบเอกสารดวยแฟมอเลกทรอนกส เทากน งานนดหมายผบรหารและผปฏบตการ การสนทนาผาน แอพพลเคชน การสบคนขอมล (Search Engine) และอน ๆ (การบรการขอมล) คดเปนรอยละ 84.00, 76.00, 64.00, 60.00, 52.00 และ 12.00 ตามล าดบ
สวนท 3 แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา ซงเปนแบบสอบถาม กลมท 2 ผประเมนและรบการประเมนภายนอก และผมสวนเกยวของกบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ประกอบดวย 5 สวนดงตารางท 4.11-4.15 ตารางท 4.11 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
องคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา จ านวน (คน) รอยละ คอมพวเตอร 24 96.00
สมารทโฟน 22 88.00 อนเทอรเนตและเครอขาย 22 88.00
เทคโนโลยไรสาย (Wireless) 18 72.00
อปกรณสอสาร 17 68.00
ชองทางการสอสารออนไลน 17 68.00
อปกรณอเลกทรอนกส 15 60.00 การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส 14 56.00
อน ๆ (ซอฟตแวร) 2 8.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ จากตารางท 4.11 พบวา ผตอบเหนวาองคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกน
คณภาพการศกษาทควรจะมดานคอมพวเตอรมากทสด คดเปนรอยละ 96.00 รองลงมา สมารทโฟน อนเทอรเนตและเครอขายเทากน คดเปนรอยละ 88.00 คอ เทคโนโลยไรสาย (Wireless) คดเปนรอยละ 72.00 อปกรณสอสารและชองทางการสอสารออนไลน คดเปนรอยละ 68.00 อปกรณอเลกทรอนกส คดเปนรอยละ 60.00 การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส คดเปนรอยละ 56.00 และอน ๆ (ซอฟตแวร) คดเปนรอยละ 8.00 ตามล าดบ
จากตารางท 4.12 พบวา ผตอบเหนวากลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดานกลยทธทมประสทธภาพและมเทคโนโลยในการบรหารขอมลมากทสดเทากน คดเปนรอยละ 76.00 รองลงมา คอ เทคโนโลยฮารดแวรท เหมาะสมและระบบงานสามารถเชอมโยงกบ
80
ความสามารถขององคกรเทากน คดเปนรอยละ 72.00 และบรหารจดการซอฟตแวรใหถกตองและเทคโนโลยโทรคมนาคมททนสมยเทากน คดเปนรอยละ 60.00 ตามล าดบ ตารางท 4.12 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามกลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
กลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชน ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
จ านวน (คน) รอยละ
กลยทธทมประสทธภาพ 19 76.00
มเทคโนโลยในการบรหารจดการขอมล 19 76.00
เทคโนโลยฮารดแวรทเหมาะสม 18 72.00 ระบบงานสามารถเชอมโยงกบความสามารถขององคกร 18 72.00
ใชและบรหารจดการซอฟตแวรใหถกตอง 15 60.00
เทคโนโลยโทรคมนาคมททนสมย 15 60.00
อน ๆ (การมสวนรวม) 1 4.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ ตารางท 4.13 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม
ฟงกชนของระบบส านกงานอเลกทรอนกสของ คณะ/สาขาวชาทสอดคลองกบการบรหาร
จ านวน (คน) รอยละ
ฝายวจย (Research) 24 96.00 ฝายวชาการ (Academic Affair) 21 84.00
ฝายบรหาร (Administration Management) 20 80.00
ฝายประกนคณภาพ (Quality Assurance) 20 80.00
ฝายวางแผนและพฒนา (Planning and Development) 19 76.00
ฝายกจการนกศกษา (Student Affair) 19 76.00
อน ๆ (ฝายนวตกรรม) 1 4.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ จากตารางท 4.13 พบวา ผตอบเหนวาฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกทควรจะมคอ ฝายวจย (Research) มากทสด คดเปนรอยละ 96.00 รองลงมา คอ ฝายวชาการ
81
(Academic Affair) คดเปนรอยละ 84.00 ฝายบรหาร (Administration Management) และฝายประกนคณภาพ (Quality Assurance) เ ท า ก น ค ด เป น ร อยละ 80.00 และ ฝ า ย ว า งแผนและ พฒนา (Planning and Development) กบฝายกจการนกศกษา (Student Affair) เทากน คดเปนรอยละ 76.00 ตามล าดบ ตารางท 4.14 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพภายนอกทควรจะม
ฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพภายนอก จ านวน (คน) รอยละ คมอการปฏบตงาน (Quality Manual) หรอ e-QM 24 96.00
ฟอรมตาง ๆ (Forms) หรอ e-FR 23 92.00
เอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD 19 76.00
งานทท า (Work Procedure) หรอ e-WP 18 72.00
การประชมและรายงาน (Debate & Report) หรอ e-DB 15 60.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ จากตารางท 4.14 พบวา ผตอบเลอกฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกน
คณภาพภายนอกทควรจะมดานคมอการปฏบตงาน (Quality Manual) หรอ e-QM มากทสด คดเปนรอยละ 96.00 รองลงมา คอ ฟอรมตาง ๆ (Forms) หรอ e-FR เอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD งานทท า (Work Procedure) หรอ e-WP การประชมและรายงาน (Debate) หรอ e-DB คดเปนรอยละ 92.00, 76.00, 72.00 และ 60.00 ตามล าดบ ผลการวเคราะหองคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของระบบแอพพลเคชน ในขนตอนนจะน าองคประกอบดงกลาวไปออกแบบระบบทสอดคลองกบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก องคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชน (QA Application)
จากตารางท 4.15 พบวาดานฟงกชนของคมอการปฏบตงาน หรอ e-QM ทกคน กลมตวอยางตองการใหมคมอการประกนคณภาพ และขนตอนการประกนคณภาพภายนอก คดเปนรอยละ 100.00
ดานฟงกชนของงานทท า หรอ e-WP ตองการใหมฟงกชนกลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ และ 2) การบรหาร กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท มากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ การจดท า SSR และการจดท า SAR และบนทกกจกรรมแบบออนไลน คดเปนรอยละ 92.00 และ 8.00 ตามล าดบ
82
ตารางท 4.15 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชนฝายประกนคณภาพภายนอก
ฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชน ฝายประกนคณภาพภายนอก (QA Application)
จ านวน (คน) รอยละ
ฟงกชนของคมอการปฏบตงาน หรอ e-QM คมอการประกนคณภาพภายนอก 25 100.00
ขนตอนการประกนคณภาพภายนอก 25 100.00
อน ๆ (คมอมาตรฐาน สมศ.) 3 12.00
ฟงกชนของงานทท า หรอ e-WP
กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ และ 2) การบรหาร 25 100.00
กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ 25 100.00
กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท 25 100.00
ระบบและกลไกการจดท า SAR 23 92.00
ระบบและกลไกการจดท า SSR 23 92.00
บนทกกจกรรมแบบออนไลน 2 8.00
อน ๆ (การใหคะแนนตามเกณฑ สมศ.) 2 8.00
ฟงกชนของฟอรมตาง ๆ หรอ e-FR
แบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 25 100.00
ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 25 100.00
แบบ SSR 23 92.00
แบบ SAR 23 92.00
อน ๆ (แบบเกณฑมาตรฐาน สมศ.) 1 4.00
ฟงกชนของเอกสารสนบสนน หรอ e-SD
มาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. 25 100.00
พรบ.ประกนคณภาพการศกษาภายนอก 24 96.00
ประกาศ/ค าสง 22 88.00
อน ๆ (คมอประกนคณภาพมหาวทยาลย) 1 4.00
83
ตารางท 4.15 (ตอ)
ฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชน ฝายประกนคณภาพภายนอก (QA Application)
จ านวน (คน) รอยละ
ฟงกชนของการประชม หรอ e-DB
รายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าป 25 100.00
รายงานการประชม 24 96.00
รายงานในรปแบบของกราฟ 23 92.00
รายงานในรปแบบของตาราง 22 88.00
รายงานกจกรรมแบบออนไลน 3 12.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ
ดานฟงกชนของฟอรมตาง ๆ หรอ e-FR ตองการใหมแบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกและตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอกมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมาคอ แบบ SSR และแบบ SAR คดเปนรอยละ 92.00 ตามล าดบ
ดานฟงกชนของเอกสารสนบสนน หรอ e-SD ตองการใหมมาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. มากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ พรบ.ประกนคณภาพการศกษา และประกาศ/ค าสง คดเปนรอยละ 96.00 และ 88.00 ตามล าดบ
และดานฟงกชนของการประชม หรอ e-DB ทกคนตองการใหมรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าปมากทสด รอยละ 100.00 รองลงมา คอ รายงานการประชม รายงานในรปแบบของกราฟ และรายงานในรปแบบของตาราง คดเปนรอยละ 96.00, 92.00 และ 88.00 ตามล าดบ
84
ตอนท 2 ผลการศกษาปญหา ความตองการ แนวทาง และขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ก. ปญหาของการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
กลมตวอยางทงหมดไดใหความคดเหนเกยวกบปญหาของการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไว โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมาไดดงน
ดาน Hardware ซงไดแก เครองคอมพวเตอรและอปกรณตาง ๆ ภายในมหาวทยาลย - คณสมบตการใชงาน (Specification) ของเครองคอมพวเตอรทไมเพยงพอตอการใชงานในระบบ
ไอซท - เครองคอมพวเตอรและอปกรณมการบ ารงรกษาไมเพยงพอและไมทนสมย - เครองคอมพวเตอรมจ านวนนอยไมเพยงพอตอการใชงาน - ระบบการเชอมตออนเตอรเนตไมครอบคลมและยงมปญหาอยหลายจด
ดาน Software ซงไดแก ชดค าสงหรอโปรแกรมตาง ๆ ทใชในการเปนสารสนเทศทางการศกษา - มซอฟตแวรลขสทธสนบสนนงานทางดานการประกนคณภาพการศกษา - มซอฟตแวรทมลขสทธเพอสนบสนนการท างานระบบไอซทนอย - ควรมการจดอบรมการใชซอฟตแวรตาง ๆ อยางตอเนอง เพอสนบสนนการจดท าระบบไอซท เพอ
การประกนคณภาพการศกษา ดาน Peopleware ซงไดแก บคลากรทคอยใหค าแนะน าเกยวกบการใชสารสนเทศเพอการศกษา
- บคลากรทใหค าแนะน า/ปรกษามนอยไมเพยงพอตอการใหบรการ - บคลากรทใหค าแนะน า/ปรกษามความร ความเชยวชาญ และช านาญในการแก ปญหาอยางแทจรง
ไมเพยงพอ - มบคลากรในการซอมบ ารงเมอประสบปญหาทางดานเทคนคไมเพยงพอ
ข. ความตองการใชระบบไอซท ดาน Hardware
- ตองการคอมพวเตอร อปกรณ และคณสมบตการใชงาน - คอมพวเตอรททนสมยและเพยงพอเพอรองรบการท างานของระบบไอซท เพอการประกนคณภาพ
การศกษาใหเกดประสทธภาพสงสดและรวดเรว - มระบบอนเตอรเนตทงระบบมสายและไรสายเพอรองรบการใชบรการในอนาคต - ควรมการปรบปรงและพฒนาอปกรณทก ๆ 2 ป
85
ดาน Software - ควรมซอฟตแวรททนสมย หลากหลาย ตรงตามความตองการของผใช และควรมการปรบปรงให
เปนปจจบนเสมอ - ควรมซอฟตแวรสนบสนนดานอน ๆ รวมถงซอฟตแวรพนฐานเพอสนบสนนการท างานดานประกน
คณภาพของแอพพลเคชน - ควรจดท าโปรแกรมการจดเกบขอมล/ฐานขอมลอยางมระบบเพองายตอการสบคน - โปรแกรมทน ามาใชควรเปนโปรแกรมทถกตองตามลขสทธ
ดาน Peopleware - ผใชระบบไอซทควรไดรบการอบรมทงกอนใช ระหวางใช และหลงการใช เพอพฒนาประสทธภาพ
ในการใชงาน - ควรมผใหค าแนะน า/ปรกษาในการใชงาน - ควรมผรบผดชอบในการซอมบ ารง - จดอบรมผดแลรบผดชอบและอาจจดตงเปนหนวยงานกลาง
ค. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก กลมตวอยางไดใหความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกไวดงน - ควรมนโยบาย แผนการด าเนนงาน และการปฏบตงานจรงอยางชดเจนและตอเนอง - ควรจดหาอปกรณ เครองมอ รวมถงโปรแกรมทมประสทธภาพเพอสนบสนนและรองรบการจดท า
แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพใหมประสทธภาพ - จดท าและวางแผนงานงบประมาณใหสอดคลองและเหมาะสมกบการจดท าระบบ - ประชาสมพนธและรณรงคใหบคลากรทกคนเหนความส าคญและเขาใจถงประโยชนของการใชงาน
แอพพลเคชน - จดอบรมบคลากรใหเขาใจและใชงานแอพพลเคชนเพอประโยชนในการท างานประกนคณภาพ
และการเพมประสทธภาพทางดานวชาการไดเปนอยางด - ควรมหนวยงานกลางในการประสานงาน ใหค าปรกษา/แนะน าการใชงานใหมประสทธภาพอยาง
ตอเนอง - มการจดท าการประเมนผลการใชงานเพอคนพบปญหาและหาแนวทางแกไข
86
ง. ขอเสนอแนะเกยวกบทรพยากรการจดระบบขอมลของแอพพลเคชนการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ดานบคลากร - ควรมการจดอบรมใหความรในการท างานของระบบไอซทใหแกบคลากร เชน อนเตอรเนต ระบบ
แลน (LAN) และการสอสารทางอเลกทรอนกส เปนตน - ควรมการจดอบรมใหความรในดานการสนบสนนงานไอซท เชน การผลตสอการเรยนการสอน
การน าเสนอผลงานทางวจย และการน าเสนอบทความ เปนตน - รณรงคและกระตนใหบคลากรเหนความส าคญและใชระบบไอซทในการท างานและกระบวนการ
เรยนการสอน - ควรมการจดสรรบคลากรจากทกสาขาวชาไปฝกอบรมการใชระบบไอซท - จดผรบผดชอบทมความรความช านาญในการจดการระบบไอซทโดยตรง
ดานงบประมาณ - ควรจดสรรงบประมาณใหเหมาะสม เพยงพอ และตอเนองทงในดานการจดการวสด อปกรณท
เกยวของและโปรแกรม รวมทงดานการอบรมพฒนาบคลากร - มแผนงบประมาณทชดเจนสอดคลองกบแผนพฒนาของมหาวทยาลย - ควรมงบประมาณสนบสนนทงจากภายในและภายนอก
ดานการจดการ - ควรมการจดตงหนวยงานหรอคณะกรรมการและภาระงานทรบผดชอบใหชดเจน - จดท าแผนการด าเนนงานและแผนปฏบตการทมประสทธภาพชดเจนเปนรปธรรมและปฏบตได - มการจดท าขอมล/ฐานขอมลอยางมระบบสบคนและใชงานงาย - ควรเพมบคลากรในการใหการสนบสนนและการใหค าปรกษาดานการซอมบ ารง
ดานฐานขอมลและการเชอมโยง - ควรมการวางแผนและจดท าฐานขอมลใหเปนมาตรฐาน ชดเจน สบคนงาย มระบบทด และสามารถ
เชอมโยงกบสวนกลางไดงาย - ควรมการปรบปรงฐานขอมลใหมความทนสมยและเปนปจจบนเสมอ - ควรมฐานขอมลกลางทเชอมโยงกบฐานขอมลดานวชาการภายนอกได - ควรมการส ารองขอมล (Back Up) การท างานอตโนมตทกสปดาห
87
1.3 ผลการวเคราะหกลมตวอยางท 4 ผลการวเคราะหกลมตวอยางกลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน โดยใชวธการสมภาษณ ผลการสมภาษณพบวา ทงสองกลมตวอยางมความเหนตอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมา ปรากฏผลดงน
1. กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรมการวจยและพฒนาระบบท
สามารถสนบสนนฟงกชนการท างานของสวนงานประกนคณภาพการศกษาอยางแทจรง ทงนตองค านงถงผใชงานระบบตามล าดบความส าคญ
2. แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรก าหนดโครงสรางการ
ท างานทเกยวของกบงานประกนคณภาพอยางชดเจน การพฒนารปแบบและวธการประเมนคณภาพทสอดคลองกบขอก าหนดและระเบยบของ สมศ. โดยใชระบบไอซททเหมาะสม
3. การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนท เหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรใชกระบวนการพฒนาระบบมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชน การก าหนดขนตอนและวธปฏบตทชดเจนเพอใหไดมาซงระบบทสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพไดเตมประสทธภาพ
4. โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนควรมลกษณะดงน
- โปรแกรมทมความยดหยนในการใชงาน - โปรแกรมทสามารถก าหนดฟงกชนสนบสนนรปแบบการประเมนคณภาพใหไดมากทสด - โปรแกรมทสามารถพฒนาเพอรองรบฟงกชนการใชงานในอนาคต - การเลอกใชโปรแกรมควรค านงถงความเขากนไดกบรปแบบและวธการปกตในการปฏบตงานโดยไม
สรางความยงยากกบผใชงาน 5. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในการใชระบบไอซทและแนวทางแกไข ปญหาและอปสรรคทอาจเกดขนในการใชระบบไอซทเพอการประกนคณภาพการศกษา ไดแก การเปลยน
ขอก าหนดและระเบยบการประเมนคณภาพตามขอก าหนดใหม ท าใหตองกลบมาศกษาและพฒนาระบบใหมอกครงซงอาจท าใหเสยเวลาและงบประมาณได แนวทางการแกไขควรเลอกใชโปรแกรมพฒนาระบบทมความยดหยนสง สามารถประยกตใชโดยไมกอใหเกดปญหาใหมในการประเมนคณภาพรอบตอไป
6. ขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงในระยะสนและระยะยาว
88
การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงในระยะสนและระยะยาว ควรมการวางแผนพฒนาระบบอยางมขนตอน การก าหนดโครงสรางและความจ าเปนในการพฒนาตามชวงเวลาทก าหนดอยางเครงครบ ขอมลทไดเปนขอสรปดานวธการ รปแบบ และยทธศาสตรของการน าระบบไอซทรวมถงเทคโนโลยดานตางๆ ทเหมาะสมส าหรบการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก และจะน าขอมลนไปใชในการออกแบบและพฒนาระบบในหวขอตอไป 2. การออกแบบและพฒนาระบบ การออกแบบและพฒนาระบบ QA Application ทไดจากการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 โดยท าการสรางแบบจ าลองระบบเครอขายในลกษณะฐานขอมลและแอพพลเคชนกบการประยกตใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอก การวจยในขนตอนนจะใชกระบวนการพฒนาระบบฐานขอมลแบบ DBLC ดงแสดงในภาพท 3.1 โดยมรายละเอยดดงน 1) การวเคราะหระบบ (System Analysis) โดยจะเปนขนตอนการวเคราะหความตองการของผใชงาน (User Requirements Analysis) เพอใหทราบปญหาและความตองการของระบบ QA Applications เพอการแกไขปญหาและปรบปรงระบบงานเดม โดยมประเดนทศกษาคอ การศกษาความเปนไปไดและขอบเขตของระบบงานใหม 2) การออกแบบระบบ (System Design) การออกแบบฐานขอมลจะน าเสนอโดยใชโมเดลแบบ E-R (Entity-Relationship Model) หรอเรยกวาโมเดลเชงสมพนธ และรปแบบทนอรมลไลซ (Normalize) 3) การด าเนนการระบบ (System Implementation) คอ การเขยนโปรแกรมตามทไดออกแบบไวและท าการทดสอบโปรแกรม (Program Testing) โดยจะใชกลยทธในการพฒนาระบบทเจาของระบบท าการพฒนาขนมาเองและมเอกสารประกอบการใชโปรแกรมซงจะแบงออกเปน 2 แบบ คอ เอกสารของผใช (User Document) และเอกสารของผเขยนโปรแกรม (Programmer Document) เพออธบายและสอนวธการใชงานโปรแกรม 4) การตดตงระบบ (System Installation) จะเปนการตดตงระบบโดยน าโปรแกรมทผานการตรวจสอบมาตดตงใหผใชไดใชงานและจะมการฝกอบรมเพอใหเขาใจการท างานของระบบและใหสามารถใชงานโดยไมมปญหา 5) การน าไปใชและประเมนผล (System Operation and Evaluation) คอ การน าระบบไปใชงานและประเมนผลการใช 6) การบ ารงรกษาและปรบปรงระบบ (System Maintenance and Evolution) คอ การบ ารงรกษาและการเพมสมรรถนะของระบบใหมความมนคงและปลอดภย
89
การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพล เคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว 2.1 แผนภาพคลาสและความสมพนธ (Class Diagram) การออกแบบระบบโดยเรมจากการก าหนดจากแผนภาพ Sequence Diagram ซงสามารถอธบายแผนโดยรวม (Conceptual Class Diagram) ของระบบซงเปนการออกแบบในระดบแนวคด (Conceptual) การพฒนาเวบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ONESQA ONLINE แสดงดงภาพท 4.1 โดยมองคประกอบตาง ๆ แสดงดงภาพท 4.2 – 4.20 ตามล าดบ ดงน
ภาพท 4.1 Conceptual Class Diagram ของระบบการพฒนาเวบ ONESQA ONLINE
- Class university แสดงดงภาพท 4.2
ภาพท 4.2 university
90
Attribute ประกอบดวย University_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย University_name และ Flag ส าหรบรบคา - Class faculty แสดงดงภาพท 4.3
ภาพท 4.3 faculty
Attribute ประกอบดวย faculty_id และ university_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย faculty_name และ faculty_flag ส าหรบรบคา
- Class division แสดงดงภาพท 4.4
ภาพท 4.4 division
Attribute ประกอบดวย division_id, university_id และ faculty_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย division_name และ division_flag ส าหรบรบคา
- Class year แสดงดงภาพท 4.5
91
ภาพท 4.5 year
Attribute ประกอบดวย year_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย year_eng, year_thai และ year_select ส าหรบรบคา
- Class esar_open แสดงดงภาพท 4.6
ภาพท 4.6 esar_open
Attribute ประกอบดวย id และ faculty_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย edu_year และ status ส าหรบรบคา
- Class user_esar แสดงดงภาพท 4.7
ภาพท 4.7 user_esar
Attribute ประกอบดวย id, user_id, university_id, faculty_id, division_id, user_passwd ,
user_prename, user_firstname และ user_lastname ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย date_create และ user_position ส าหรบรบคา
92
- Class login_log แสดงดงภาพท 4.8
ภาพท 4.8 login_log
Attribute ประกอบดวย login_id และ loginuser ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย loginIP และ logindate ส าหรบรบคา
- Class alert_main แสดงดงภาพท 4.9
ภาพท 4.9 alert_main
Attribute ประกอบดวย id และ main_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย det, content_year, date_add, date_update, user_add และ
user_update ส าหรบรบคา
- Class download_file แสดงดงภาพท 4.10
93
ภาพท 4.10 download_file
Attribute ประกอบดวย paper_file_id และ university_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย file_name, file_status, file, main_id, edu_year, date_add, user_add
และ file_flag ส าหรบรบคา
- Class main แสดงดงภาพท 4.11
ภาพท 4.11 main
Attribute ประกอบดวย main_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย main_name ส าหรบรบคา
- Class content_main แสดงดงภาพท 4.12
94
ภาพท 4.12 content_main
Attribute ประกอบดวย content_id และ main_id1 ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย content_no, content_name, content_year, content_date และ
content_uid ส าหรบรบคา
- Class scoring_criteria แสดงดงภาพท 4.13
ภาพท 4.13 scoring_criteria
Attribute ประกอบดวย sc_id และ sub_content_id ส าหรบแสดงขอมล
95
Operation ประกอบดวย sc_content_no, sc_sub_content_no, sc_unit_point, point_value, comment1, point_unit1, comment2, point_unit2, comment3, point_date, point_year, point_unit_uid, point_year, point_dep, main_id และ sc_flag ส าหรบรบคา
- Class sub_content_main แสดงดงภาพท 4.14
ภาพท 4.14 sub_content_main
Attribute ประกอบดวย sub_content_id และ content_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย content_no, sub_content_no, sub_content_name,
sub_content_year, sub_content_type, sub_content_target, sub_content_date, sub_content_uid, s_type, main_id, sub_content_result_temp, sub_content_result_scor, sub_content_nameg1, sub_content_nameg2, sub_content_nameg3, sub_content_targetg1, sub_content_targetg2,
96
sub_content_targetg3, sub_content_pointg1, sub_content_pointg2, sub_content_pointg3, sub_content_flag, sub_content_result_tempg1, sub_content_result_tempg2, sub_content_result_tempg3 และ sub_content_comment ส าหรบรบคา
- Class standard_name แสดงดงภาพท 4.15
ภาพท 4.15 standard_name
Attribute ประกอบดวย standard_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย ph_content_no, ph_sub_content_no, ph_content_year, ph_name,
ph_det, main_id, target, title_sub_name, gad_level1, gad_level2 และ gad_level3 ส าหรบรบคา
- Class standard_sample แสดงดงภาพท 4.16
97
ภาพท 4.16 standard_sample
Attribute ประกอบดวย standard_sample_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย standard_id, pp_content_no, pp_sub_content_no, pp_name,
pp_year, pp_result, doc1, doc2, doc3, doc4, doc5 และ main_id ส าหรบรบคา
- Class assign_content_sub แสดงดงภาพท 4.17
ภาพท 4.17 assign_content_sub
Attribute ประกอบดวย id, university_id, division_id และ faculty_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย content_year, content_no, sub_content_no และ main_id ส าหรบรบคา
- Class paper_input แสดงดงภาพท 4.18
98
ภาพท 4.18 paper_input
Attribute ประกอบดวย paper_id, university_id, faculty_id และ division_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย paper_content_no, paper_sub_content_no, paper_year,
paper_name, paper_detail, paper_add, paper_id, paper_user_add, pp_id, main_id, phead_id, paper_up_date, paper_ip_up และ paper_user_up ส าหรบรบคา
- Class standard_name_input แสดงดงภาพท 4.19
ภาพท 4.19 standard_name_input
Attribute ประกอบดวย st_input_id, faculty_id และ division_id ส าหรบแสดงขอมล
99
Operation ประกอบดวย standard_id, pr_content_no, pr_sub_content_no, pur_content_year, perform once, score, result, main_id และ user_add ส าหรบรบคา
- Class paper_input_file แสดงดงภาพท 4.20
ภาพท 4.20 paper_input_file
Attribute ประกอบดวย paper_file_id และ paper_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย file_name, file_status, file, main_id, flag, campus_id, user_add,
add_date, user_edit, edit_date, user_del, del_date และ sort_num ส าหรบรบคา
2.2 การออกแบบแผนภาพในการท างาน (Use Case Diagram)
Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญซงเปนการออกแบบในระดบตรรกะ (Logical) ในการเขยน Use Case Diagram ผใชระบบ (User) จะถกก าหนดวาใหเปน Actor และ ระบบยอย (Sub systems) คอ Use Case จดประสงคหลกของการเขยน Use Case Diagram กเพอเลาเรองราวทงหมดของระบบวามการท างานอะไรบาง โดยเปนการดง Requirement หรอเรองราวตาง ๆ ของระบบจากผใชงาน ซงถอวาเปนจดเรมตนในการวเคราะหและออกแบบระบบ สญลกษณทใชใน Use Case Diagram จะใชสญลกษณรปคนแทน Actor ใชสญลกษณวงรแทน Use Case และใชเสนตรงในการเชอม Actor กบ Use Case เพอแสดงการใชงานของ Use Case ของ
100
Actor นอกจากนน Use Case ทกตวจะตองอยภายในสเหลยมเดยวกนซงมชอของระบบระบอยดวย โดยเวบ ONESQA Online มรายระเอยดดงน Actor คอ องคประกอบทประกอบดวย
1) มหาวทยาลย (University) จะเขาสระบบดวยการ Login เพอเขาสระบบ ONESQA ONLINE สามารถ
เขาเมนตาง ๆ ดขาวสาร เลอกมหาวทยาลยตาง ๆ หรอเพอเพมเอกสาร หลกฐาน โดยจะแบงตามระดบคณะ
หลกสตรและระดบสถาบน โดยจะมการแสดงขาวสารตามหวขอทเลอก สามารถดาวนโหลดขอมลไดทงระดบ
สถาบน ระดบคณะ รวมไปถงระบบประเมนการศกษาภายนอกทสามารถเพมขอมลและดขอมลได
2) ผดแลระบบ (Admin) จะสามารถเขามาจดการขอมลของมหาวทยาลยได โดยมการจดการ เปด/ปด
ระบบ จดการปการศกษา การก าหนดสทธการใชงาน ออกแบบรายงานการเขาใชงาน การจดการองคประกอบ
ตวชวด เพมตวชวด/แกไข/ลบขอมล ก าหนดตวชวดใหแตละมหาวทยาลย จดการขอมลทวไป ขอมลสรปผลของ
การด าเนนงาน รวมถงการดาวนโหลดขอมลและประกาศการแจงเตอนใหกบมหาวทยาลย
ภาพท 4.21 แผนภาพ Use Case Diagram ในภาพรวมของมหาวทยาลย (University)
กบผดแลระบบ (Admin)
มหาวทยาลย ผดแลระบบ
101
แผนภาพท 4.21 แผนภาพหวขอหลกทมการเกยวของกนระหวางผดแลระบบ (Admin) และ มหาวทยาลย (University)
ภาพท 4.22 แสดงแผนภาพ Use Case Diagram ของระบบการจดขอมล
ของแตละมหาวทยาลยในฝงของผดแลระบบ
แผนภาพท 4.22 ผดแลระบบจะสามารถเขาไปจดการขอมลระบบ เปด/ปด หรอแกไขสทธตาง ๆ ของการเขาใชงาน ประวตการใชงาน และรายงานการเขาใชงานประจ าปการศกษาได 2.3 แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธ (Sequence Diagram) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธเปนแผนผงการท างานทประกอบไปดวยคลาส (Class) หรอวตถ (Object) เสนประทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดขนจากคลาสหรอวตถในแผนผงการท างานภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทนเสมอนคลาสและวตถโดยภายในจะมชอของคลาสหรอวตถประกอบอยในรปแบบ {Object}: Class
มหาวทยาลย ผดแลระบบ
102
แผนผงซเควนซการใชงานการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยแบงรายละเอยดการท างานออกเปน 2 สวน แสดงดงภาพท 4.23-4.34 ตามล าดบ ตอไปน 1) มหาวทยาลย (University) คอ ผทใชเขามาดขอมลและเพมขอมลในระบบ ONESQA 2) ผดแลระบบ (Administrator) คอ ผทคอยจดการขอมลภายในระบบ ONESQA
ภาพท 4.23 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกรปแบบการ Login
เพอเขาใชงานระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการกรอกรหสเพอเขาสระบบ 3) ระบบจะท าการตรวจสอบรหส 4) เมอรหสถกตองจะเขาสหนาเมน
มหาวทยาลย
103
ภาพท 4.24 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกระบบประกนคณภาพการศกษาในระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน 3) มหาวทยาลยท าการเลอกมหาวทยาลย 4) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 5) มหาวทยาลยท าการเลอกคณะ 6) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนยอยในระบบประกนคณภาพการศกษา 7) ท าการเลอกเมนยอยเพอดและเพมขอมล 8) ท าการเลอกออกรายงาน 9) ท ารายการเสรจสน 10) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ
มหาวทยาลย
104
ภาพท 4.25 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)
เลอก Downloads ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน 3) มหาวทยาลยท าการเลอกมหาวทยาลย 4) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 5) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน Downloads ขอมลตาง ๆ 6) มหาวทยาลยท าการเลอกป และเลอกระดบเพอท าการ Downloads 7) Downloads ขอมลเสรจเรยบรอย ระบบแสดงไฟลขอมล 8) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ
มหาวทยาลย
105
ภาพท 4.26 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)
เลอกดประกาศขาวสารในระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน 3) มหาวทยาลยท าการเลอกมหาวทยาลย 4) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 5) มหาวทยาลยท าการเลอกประกาศขาวสาร 6) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 7) แสดงประกาศขาวสาร 8) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ
มหาวทยาลย
106
ภาพท 4.27 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)
เลอกดขอมลผใชในระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกดขอมลผใช 3) ตรวจสอบขอมลผใช 4) ท าการแกไขขอมล 5) ยนยนการแกไขขอมล 6) ขอมลแกไขเสรจสน 7) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ
มหาวทยาลย
107
ภาพท 4.28 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการขอมลระบบในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการขอมลระบบ 3) จดการขอมลระบบท าการเลอก เปดระบบ หรอ ปดระบบ 4) แสดงหนาระบบเมอจดการเสรจสน 5) จดการขอมลระบบท าการเพมขอมลป/วทยาเขต 6) เมอเพมเสรจสนสามารถท าการ ลบ/แกไข 7) จดการขอมลระบบท าการเลอกดประวตการใชงาน 8) ระบบแสดงประวตการใชงาน 9) จดการขอมลระบบท าการเลอกดรายงานการใชงาน 10) ระบบแสดงรายงานการใชงาน 11) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
108
ภาพท 4.29 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการองคประกอบตวชวดในระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการองคประกอบตวชวด 3) จดการองคประกอบตวชวดท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบ
สถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) จดการองคประกอบตวชวดท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล และคดลอกขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
109
ภาพท 4.30 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการก าหนดตวชวดในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการก าหนดตวชวด 3) จดการก าหนดตวชวดท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) จดการก าหนดตวชวดท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
110
ภาพท 4.31 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการขอมลทวไปในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการขอมลทวไป 3) จดการขอมลทวไปท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) จดการขอมลทวไปท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
111
ภาพท 4.32 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการขอมลสรปผลการด าเนนงานในระบบ ONESQA
อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการขอมลสรปผลการด าเนนงาน 3) จดการขอมลสรปผลการด าเนนงานท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/
ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) ขอมลสรปผลการด าเนนงานท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
112
ภาพท 4.33 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการ Download ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการ Download ขอมลตาง ๆ 3) จดการ Download ขอมลตาง ๆ ท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบ
สถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) Download ขอมลตาง ๆท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
113
ภาพท 4.34 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)
เลอกจดการประกาศแจงเตอนในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน
1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการประกาศ แจงเตอน 3) จดการประกาศ แจงเตอนท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) ประกาศ แจงเตอนท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ
114
3. การทดสอบใชงานและประเมนผล การทดสอบใชงานและประเมนผลระบบ QA Application ทไดจากการผลการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 และขนตอนท 2 โดยด าเนนการตามล าดบดงน ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน าผมสวนเกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และเจาหนาทดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง
การเสนอผลการวเคราะหขอมลประสทธภาพและความพงพอใจสามารถแสดงผลการวจยไดดงน 3.1 ผลการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจของผใชระบบประกนคณภาพ QA Application
ผลการวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบประกนคณภาพ QA Application ในการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาประกอบดวย
สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางทประกอบดวย กลมตวอยาง กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ของ สมศ. จ านวน 10 คน กลมตวอยาง กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ทเปนตวแทนของมหาวทยาลย จ านวน 25 คน การประเมนผลการใชงานจะมการอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใช QA Application โดยผวจยไดแสดงและสาธตการท างานของระบบ จากนนกลมผบรหารและบคลากรทดลองใช และไดตอบแบบสอบถามกลบมาจ านวน 35 คน คดเปนรอยละ 100.00 สามารถเสนอผลการวจยไดดงน
จากตารางท 4.16 เพศของผตอบ จ านวน 35 คน พบวาเปน เพศชาย 18 คน คดเปนรอยละ 51.42 และเพศหญง 17 คน คดเปนรอยละ 48.57 สวนอายของกลมตวอยางมอาย 41-50 ป คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา คอ อาย 31-40 ป คดเปนรอยละ 34.28 อาย 51 ปขนไป คดเปนรอยละ 8.57 และ อาย 20-30 ป คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ
115
ตารางท 4.16 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย
อาย จ านวน (คน) รอยละ 20-30 ป 2 5.71 31-40 ป 12 34.28 41-50 ป 18 51.42
51 ปขนไป 3 8.57 รวม 35 100.00
จากตารางท 4.17 พบวา ความเชยวชาญของผตอบดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมากทสด คดเปน
รอยละ 28.57 รองลงมา คอ วศวกรรมศาสตรและวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางละเทากน คดเปนรอยละ 25.71 บรหารศาสตร คดเปนรอยละ 14.28 และอน ๆ คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ
ตารางท 4.17 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามความเชยวชาญ
สาขาวชา จ านวน (คน) รอยละ บรหารศาสตร 5 14.28
วศวกรรมศาสตร 9 25.71 วทยาศาสตรและเทคโนโลย 9 25.71
มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 10 28.57 อน ๆ 2 5.71 รวม 35 100.00
ตารางท 4.18 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน
ต าแหนงปจจบน จ านวน (คน) รอยละ คณบด 2 5.71
รองคณบด 3 8.57 หวหนาภาควชา 2 5.71 อาจารยประจ า 18 51.42
อน ๆ (ผรบผดชอบ สมศ.) 10 28.57
รวม 35 100.00
116
จากตารางท 4.18 พบวา ต าแหนงปจจบนของผตอบเปนอาจารยประจ ามากทสด คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา คอ อน ๆ (ผรบผดชอบ สมศ.) คดเปนรอยละ 28.57 รองคณบด คดเปนรอยละ 8.57 คณบดและหวหนาภาควชาอยางละเทากน คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ
สวนจากตารางท 4.19 พบวา วฒการศกษาของผตอบมวฒการศกษาระดบปรญญาโทมากทสด คดเปนรอยละ 65.71 รองลงมา คอ ระดบปรญญาเอก คดเปนรอยละ 34.28 ตามล าดบ
ตารางท 4.19 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา
ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ ปรญญาตร - - ปรญญาโท 23 65.71 ปรญญาเอก 12 34.28
รวม 35 100.00
ตารางท 4.20 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบกบงานประกนคณภาพการศกษา
งานทตองรบผดชอบ จ านวน (คน) รอยละ มาตรฐาน 3 8.57
องคประกอบ 3 8.57 ตวบงช 2 5.71 ระเบยบ 2 5.71
นโยบาย 2 5.71
เกณฑการประเมน 1 2.85
ผรบประเมน 8 22.85
ผตรวจประเมน 8 22.85
ผตดตอประสานงาน 2 5.71
ขอมลประกน 1 2.85
วชาการและวจย 2 5.71
เอกสารทเกยวของ 2 5.71
อน ๆ - -
รวม 35 100.00
117
จากตารางท 4.20 พบวา ผตอบมหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาในฐานะผรบประเมนและผตรวจประเมนมากทสด คดเปนรอยละ 22.85 รองลงมา คอ รบผดชอบในงานมาตรฐานและองคประกอบ คดเปนรอยละ 8.57 หนาทรบผดชอบในงานตวบงช ระเบยบ นโยบาย ผตดตอประสานงาน วชาการและวจย เอกสารทเกยวของ คดเปนรอยละ 5.71 และมหนาทรบผดชอบในงานเกณฑการประเมนและขอมลประกน คดเปนรอยละ 2.85 ตามล าดบ
ตารางท 4.21 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามลกษณะการใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ลกษณะการใชงานระบบ QA Application จ านวน (คน) รอยละ ใชในการเกบ ตรวจสอบ และแกไขขอมลสวนตว 35 100.00
ใชในการตรวจสอบองคประกอบและตวบงช 35 100.00 ใชบรการสนทนาเพอโตตอบกบฝายประกนคณภาพ 21 60.00
ใชเพอถายโอนขอมลทตองการ 28 80.00
ใชในการตดตอสอสารและแลกเปลยนเรยนร 28 80.00
ใชตรวจสอบคมอ แผนปฏบตการ นโยบาย และระเบยบตาง ๆ 28 80.00
ใชตรวจสอบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก 35 100.00
ใชตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแบบฟอรมทก าหนด 28 80.00
ใชดรายงานผลการด าเนนงานและแบบฟอรมตาง ๆ 35 100.00
ใชออกรายงานประกนคณภาพภายนอกประจ าป 35 100.00
ใชเผยแพรขอมลการประกนคณภาพการศกษา 28 80.00
อน ๆ - -
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ
จากตารางท 4.21 พบวา ลกษณะการใชระบบ QA Application ของกลมตวอยางมทกรายการ เรยงอนดบจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ ใชในการเกบ ตรวจสอบ และแกไขขอมลสวนตว ใชในการตรวจสอบองคประกอบและตวบงช ใชตรวจสอบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก ใชดรายงานผลการด าเนนงานและแบบฟอรมตาง ๆ และใชออกรายงานประกนคณภาพภายนอกประจ าป คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ ใชเพอถายโอนขอมลทตองการ ใชในการตดตอสอสารและแลกเปลยนเรยนร ใชตรวจสอบคมอ แผนปฏบตการ นโยบาย และระเบยบตาง ๆ ใชตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแบบฟอรมทก าหนด และใชเผยแพรขอมลการ
118
ประกนคณภาพการศกษา คดเปนรอยละ 80.00 และใชบรการสนทนาเพอโตตอบกบฝายประกนคณภาพ คดเปนรอยละ 60.00 ตามล าดบ ตารางท 4.22 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางในดานสาเหตทเลอกใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอก
สาเหตทเลอกใชงานระบบ QA Application จ านวน (คน) รอยละ สามารถใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได 35 100.00
สามารถใชจดการเกยวกบเอกสารได 35 100.00 สามารถคนหาขอมลประกนคณภาพทตองการไดอยางรวดเรว 35 100.00 ขอมลทนสมยและสอดคลองกบความตองการ 35 100.00 สามารถเปนเครองมอประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได
35
100.00
มการน าเสนอขอมลในรปแบบแปลกใหม 35 100.00 มฟงกชนระบบประกนคณภาพภายนอกตามตองการ 28 80.00
สามารถถายโอนขอมลประกนคณภาพทตองการได 14 40.00 สามารถออกรายงานการประกนคณภาพไดครบถวน 21 60.00
สามารถพฒนาตนเองใหมความรดานการใชงานแอพพลเคชน 35 100.00
อน ๆ (ตอบสนองตอการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก) 21 60.00
หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ
จากตารางท 4.22 สาเหตในการเลอกใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา มสาเหตในการเลอกใชงาน QA Application ทกรายการ เมอจ าแนกเปนรายดาน พบวา มสาเหตในการเลอกใชงานคดเปนรอยละ 100.00 ในดานสามารถใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได สามารถใชจดการเกยวกบเอกสารได สามารถคนหาขอมลประกนคณภาพทตองการไดอยางรวดเรว ขอมลทนสมยและสอดคลองกบความตองการ สามารถเปนเครองมอประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได มการน าเสนอขอมลในรปแบบแปลกใหม สามารถพฒนาตนเองใหมความรดานการใชงานแอพพลเคชน รองลงมา คอ รอยละ 80.00 คอ มฟงกชนระบบประกนคณภาพภายนอกตามตองการ อนดบตอไป คอ สามารถออกรายงานการประกนคณภาพไดครบถวนและอน ๆ (ตอบสนองตอการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก ) คดเปนรอยละ 60.00 อนดบสดทาย คอ สามารถถายโอนขอมลประกนคณภาพทตองการได คดเปนรอยละ 60.00 ตามล าดบ
119
สวนท 2 ผลการวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ในสวนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. และผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย ดงตารางท 4.23 ถงตารางท 4.31 ตามล าดบ
ตารางท 4.23 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในภาพรวม
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในภาพรวม X S.D.
รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
ดานการบนทก/แกไขขอมล 3.92 .12 78.40 มาก ดานการสบคนขอมล 3.80 .20 76.00 มาก ดานการออกรายงาน 3.72 .52 74.40 มาก ดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ 3.90 .19 78.00 มาก ดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล 3.86 .86 77.20 มาก ดานคมอการใชแอพพลเคชน 3.65 .28 73.00 มาก ดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน 3.95 .51 79.00 มาก
รวม 3.82 0.38 76.40 มาก
จากตารางท 4.23 การใชงาน QA Application ในภาพรวมพบวา ประสทธภาพการใชงานโดยรวมอยใน
ระดบมาก (X =3.82, S.D. = 0.38) และประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก จากตารางท 4.24 การใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล ประสทธภาพการใชงาน
โดยรวมอยในระดบมาก (X =3.92, S.D. = 0.73) ในดานรปฟอรมการบนทกขอมลมความเหมาะสมอยในระดบ
มากทสด (X =4.60, S.D. = 0.54) ประสทธภาพการใชงานอยในระดบมากม 6 รายการ สวนในดานการบนทกขอมลในแตละสวนรายละเอยดครบถวนตามความตองการอยในระดบปานกลาง
จากตารางท 4.25 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล ในภาพรวม พบวา
อยในระดบมาก (X =3.80, S.D. = 0.82) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงการสบคนในแตละสวนปรากฏขอมลถกตองและครบถวนทอยในระดบปานกลาง
120
ตารางท 4.24 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล X S.D. รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
การบนทกขอมลครอบคลมตามความตองการ 4.00 1.00 80.00 มาก การบนทกขอมลในแตละสวนรายละเอยดครบถวน ตามความตองการ
3.20
.44
64.00
ปานกลาง
ขนตอนบนทกขอมลท าไดงายสะดวกและรวดเรว 4.00 1.00 76.00 มาก การเรยงอนดบของการบนทกขอมลสอดคลองกบ งานทท า
3.80
.44
76.00 มาก
รปแบบฟอรมบนทกขอมลมความเหมาะสม 4.60 .54 92.00 มากทสด การแกไขขอมลทกสวนท าไดงายและมความ เหมาะสม
3.80
.44
76.00 มาก
การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางครบถวนตรงตาม ความตองการ
4.00
1.00
80.00 มาก
การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางรวดเรว 4.00 1.00 80.00 มาก รวม 3.92 0.73 78.40 มาก
ตารางท 4.25 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล X S.D. รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
การก าหนดรปแบบฟอรมแสดงผลการสบคนขอมล มความชดเจน เขาใจงาย
4.00
1.00
80.00 มาก
การสบคนขอมลครอบคลมความตองการ 3.60 .54 72.00 มาก การสบคนในแตละสวนปรากฏขอมลถกตองและ ครบถวน
3.40
.54
68.00
ปานกลาง
การก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลท าไดงาย และสะดวก
4.00
1.00
80.00 มาก
การสบคนขอมลท าไดงาย สะดวก และรวดเรว 4.00 1.00 80.00 มาก รวม 3.80 0.82 76.00 มาก
121
ตารางท 4.26 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงาน
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงาน X S.D. รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
ขนตอนในการพมพรายงานมความสะดวก 3.40 .54 68.00 ปานกลาง การพมพรายงานในแตละสวนมความถกตองและ ครบถวน
4.00 1.00 80.00 มาก
ผลการพมพรายงานไดขอมลตรงตามความตองการ 3.80 .44 76.00 มาก รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพ มความชดเจน เขาใจงาย
3.60
.89
72.00 มาก
รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพ มความสวยงามและตรงตามความตองการ
3.80
.44
76.00 มาก
รวม 3.72 0.6 74.40 มาก
ตารางท 4.27 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ X S.D.
รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
การออกแบบบนหนาจอมความสวยงามและเหมาะ ส าหรบระบบงาน
4.00
1.00
80.00 มาก
การเรยงอนดบเมนตรงตามความตองการ 3.60 .54 72.00 มาก เมนค าสงครอบคลมตามความตองการ 3.40 .54 68.00 ปานกลาง ภาษาทใชในการก าหนดค าสงเมนมความชดเจน เขาใจงาย
4.00
1.00
80.00 มาก
สพนของหนาจอ มความชดเจน และสวยงาม 4.20 .44 84.00 มาก รปแบบ ขนาด และสของตวอกษรทใชในเมนมความ ชดเจน
4.20
.44
84.00 มาก
รวม 3.90 0.61 78.00 มาก
122
จากตารางท 4.26 ประสทธการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงานของผบรหาร ในภาพรวม
พบวา อยในระดบมาก (X =3.72, S.D. = 0.60) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงขนตอนการพมพรายงานมความสะดวกทอยในระดบปานกลาง
จากตารางท 4.27 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ
ในภาพรวม พบวา อยในระดบมาก (X =3.90, S.D. = 0.61) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงเมนค าสงครอบคลมความตองการทอยในระดบปานกลาง ตารางท 4.28 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล X S.D.
รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
การก าหนดระดบสทธในการเขาถงขอมล ตรงตามความตองการ
3.80
.83
76.00 มาก
ขอมลในฐานขอมลมความปลอดภย 4.00 1.00 80.00 มาก มระบบการปองกนการใชงานขอมลและการส ารอง แฟมขอมลอยางเหมาะสม
3.80
.83
76.00
มาก
รวม 3.86 0.89 77.20 มาก ตารางท 4.29 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชแอพพลเคชน
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชแอพพลเคชน X S.D.
รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
คมอมเนอหาครอบคลมการใชงานระบบและ สามารถใชงานไดเปนอยางด
3.40
.54
68.00 ปานกลาง
การเรยงอนดบเนอหาของคมอมความชดเจนและ เขาใจงาย
3.60
.54
72.00
มาก
ภาษาทใชในคมอเขาใจงายและชดเจน 3.80 .44 76.00 มาก ภาพประกอบในคมอมความชดเจน 3.80 .44 76.00 มาก
รวม 3.65 0.49 73.00 มาก
123
จากตารางท 4.28 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล
ในภาพรวม พบวา อยในระดบมาก (X =3.86, S.D. = 0.589) ทงหมดประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก จากตารางท 4.29 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชฐานขอมล ในภาพรวม
พบวา อยในระดบมาก (X =3.65, S.D. = 0.49) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงคมอมเนอหาครอบคลมการใชงานระบบและสามารถใชงานไดเปนอยางดทอยในระดบปานกลาง ตารางท 4.30 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน
ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน X S.D.
รอยละ
ระดบ ประสทธภาพ
แอพพลเคชนนชวยท าใหการท างานสะดวก รวดเรวและถกตอง
4.00
1.00
80.00 มาก
แอพพลเคชนนใชงานงายรองรบการท างานของ ผใชทกระดบ
4.20
.44
84.00
มาก
แอพพลเคชนนมความสอดคลองกบความตองการ ในการท างาน
4.00
1.00
80.00
มาก
แอพพลเคชนนชวยลดความผดพลาดของขอมล 3.60 .89 72.00 มาก แอพพลเคชนนตอบสนองตอระบบประกนคณภาพภายนอกทกฟงกชน
4.00
1.00
80.00
มาก
รวม 3.98 0.85 80.00 มาก
จากตารางท 4.30 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน
โดยภาพรวม พบวา อยในระดบมาก (X =3.98, S.D. = 0.85) และมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมากทกรายการ
ในดานความพงพอใจของการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. และผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย พบวาความพงพอใจโดยรวมของการใชอยในระดบมาก
(X =3.77, S.D. = 0.59) และจ าแนกเปนรายดาน พบวา ความพงพอใจอยในระดบมากทสดจะเปนดานระบบ
ความปลอดภยของขอมลทเหมาะสม (X =4.40, S.D. = 0.54) สวนความพงพอใจอยในระดบมากม 11 รายการ คอ ระบบตอบสนองตอการบรหารจดการ การใหบรการขอมลทสะดวก รวดเรว ความเปนปจจบนของขอมล
124
ขอมลสารสนเทศตรงตามความตองการ เปนศนยกลางของขอมล ความสะดวกในการตดตอประสานงาน/สงการ สะดวกตอการคนหาขอมล สะดวกตอการเขาใชงานระบบขนตอนการใชงานชดเจนเขาใจงาย และคมอและระเบยบปฏบตชดเจน สวนความพงพอใจอยในระดบปานกลางม 4 รายการ คอ ความถกตองแมนย าของขอมล ความครบถวนเพยงพอของขอมล รองรบการประชม และการออกรายงานทเหมาะสม ตารางท 4.31 ความพงพอใจของการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ความพงพอใจของการใชงาน QA Application X S.D. รอยละ ระดบ
ความพงพอใจ การตอบสนองตองานประกนคณภาพ 3.80 .44 76.00 มาก การใหบรการขอมลทสะดวกและรวดเรว 4.00 .70 80.00 มาก ความถกตองแมนย าของขอมล 3.40 .54 68.00 ปานกลาง ความครบถวนเพยงพอของขอมล 3.40 .54 68.00 ปานกลาง ความเปนปจจบนของขอมล 3.80 .83 76.00 มาก ขอมลสารสนเทศตรงตามความตองการ 3.80 .44 76.00 มาก เปนศนยกลางของขอมล 3.80 .83 76.00 มาก ความสะดวกในการตดตอประสานงาน/สงการ 3.60 .54 72.00 มาก สะดวกตอการคนหาขอมล 4.20 .83 84.00 มาก สะดวกตอการเขาใชงานระบบ 4.00 .70 80.00 มาก ขนตอนการใชงานชดเจนเขาใจงาย 4.00 .70 80.00 มาก การเปลยนแปลงขอมลท าไดงาย 3.80 .44 76.00 มาก รองรบการประชม 3.40 .54 68.00 ปานกลาง คมอและระเบยบปฏบตชดเจน 3.80 .44 76.00 มาก การออกรายงานทเหมาะสม 3.20 .44 64.00 ปานกลาง ระบบความปลอดภยของขอมลทเหมาะสม 4.40 .54 88.00 มากทสด
รวม 3.77 0.59 75.40 มาก
125
สวนท 3 ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. และผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมา ปรากฏผลดงน
1) ดานการบรหารจดการแอพพลเคชน การบรหารจดการแอพพลเคชนควรมรปแบบเหมอนกบการบรหารจดการองคกรโดยทวไป ซงในการ
ประยกตใชงานตองมกลยทธในการบรหารจดการเพอใหผใชสามารถใชงานระบบไดอยางเตมประสทธภาพ การออกแบบและพฒนาควรใชรปแบบมาตรฐานในการด าเนนงานเพอใหไดแอพพลเคชนทไดสามารถรองรบสวนงานทกสวนอยางมประสทธผล
2) ดานการบรหารจดการระบบฐานขอมล ฐานขอมลเปนระบบไอซททชวยพฒนาศกยภาพในการด าเนนงานขององคกร เนองจากบคลากรทกระดบ
จะสามารถใชขอมลซงเปนทรพยากรรวมกนขององคกรอยางมประสทธภาพ ความสามารถในการคนหาขอมลทมถกตอง ทนสมย เชอถอได และทนกบความตองการใชงานท าใหสามารถปฏบตหนาทของตนไดส าเรจลลวงดวยดและเกดปญหาหรอขอผดพลาดนอยทสด จนท าใหมเวลาเพยงพอทจะรเรมพฒนางานใหแกองคกรได อยางไรกตาม ระบบฐานขอมลทดมคณภาพท าใหเกดประโยชนตอองคกรไดดงกลาวขางตน จะตองไดรบการออกแบบพฒนาและบรหารงานอยางมหลกการ มฉะนนอาจกอปญหาในการจดการขอมลขององคกรไดเชนกน โดยทการบรหารฐานขอมลจะครอบคลมเทคนคการปฏบตในการจดการฐานขอมลทงเชงตรรกะและเชงกายภาพ การออกแบบ การปรบปรง การใชงาน และการดแลรกษาระบบฐานขอมลใหท างานไดอยางเตมประสทธภาพซงจ าเปนทจะตองใชบคลากรทมความร ทกษะ และประสบการณทหลากหลายเขามาท างานรวมกนเพอท าหนาทตาง ๆ
3) ดานการจดเตรยมขอมลสารสนเทศใหตรงกบความตองการของผใช การจดเตรยมขอมลสารสนเทศใหตรงกบความตองการของผใชจะตองค านงถงสวนงานทผใชและผมสวน
เกยวของจะใชในการด าเนนงานและการใชชประโยชนเปนส าคญ ขอมลตองมความสมบรณและครอบคลมทกสวนงานและสามารถใชงานไดสะดวก
4) ดานรปแบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรการผใช รปแบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรการผใชมหลกการทส าคญ ไดแก - การออกแบบใหครอบคลมกบความตองการของผใช - การออกแบบใหตรงตามโครงสรางทก าหนดหรอสอดคลองกบขอมลในระบบทตองการน าไปใชงาน - การออกแบบใหสามารถเขาสระบบใหงายทสดหรอลดเวลาในการเขาสระบบ (Reduce Access Time)
และสามารถเขาถงไดพรอมกน (Concurrency Access) โดยไมมปญหา
126
- การออกแบบใหขอมลในระบบมความสมพนธกนมากทสด และ - การออกแบบใหระบบมเสถยรภาพมากทสด 5) ดานการตดตอสอสารกบผใช การตดตอสอสารกบผใชเปนเรองส าคญส าหรบการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน เนองจากการ
ตดตอสอสารทดจะชวยใหการด าเนนงานประสบความส าเรจ ดงนนการออกแบบในสวนนตองค านงถงผใชระบบเปนส าคญ ควรมการศกษาวจยเพอพฒนาฟงกชนในสวนงานทผใชตองใชใหครบถวนและชดเจน ผ ใชสามารถใชงานฟงกชนตาง ๆ อยางงายและสะดวก มการพฒนาฟงกชนเสรมอน ๆ ขนมาเพอใหการด าเนนงานของผใชสามารถด าเนนไปไดอยางไมตดขด รวมถงสามารถสรางเครองมอทบรการผใชใหสามารถท างานไดอยางสะดวกรวดเรวเพอบรรลวตถประสงคของการท างาน
6) ดานการพฒนาแอพพลเคชนโดยเนนการบรการแบบ One Stop Service การพฒนาแอพพลเคชนโดยเนนการบรการแบบ One Stop Service จะชวยใหการด าเนนงานเรองใด
เรองหนงประสบความส าเรจไดโดยควรมขนตอนการออกแบบทไดมาตรฐาน แอพพลเคชนตองตอบสนองตอการใชงานแบบเบดเสรจในขนตอนเดยวและไมยงยาก
7) ขอเสนอแนะอน ๆ การสรางรปแบบการใชงานดานการประกนคณภาพการศกษาผานแอพพลเคชนบนสมารทโฟน เพอให
สามารถรองรบรปแบบและกลไกการประเมนคณภาพตามมาตรฐานและตวบงชทงในปจจบนและอนาคต อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญ ควรใชรปแบบการพฒนามาตรฐานเพอใหไดแอพพลเคชนทสามารถรองรบและตอบสนองตอการใชงานประกนคณภาพทกฟงกชนการท างาน
3.2 ผลการทดสอบและประเมนผลการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
การทดสอบการใชงานและประเมนผล QA Application โดยผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ในขนตอนนมวตถประสงคเ พอการประเมนสมรรถนะของ QA Application ทพฒนาขน โดยขอความคดเหนจากผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทงจาก สมศ. และตวแทนของมหาวทยาลยทมตอการใชงานระบบ QA Application ในประเดนดงตอไปน คอ 1) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา และ 2) ขอเสนอแนะเกยวกบเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
127
3.2.1 ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในหวขอนจะแบงหวขอไดเปนประเดนตาง ๆ ดงตอไปน 1) แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
3) รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน 6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน
7) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชนในประเดนตอไปน (1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชฐานขอมล (7) ลกษณะโดยรวมของฐานขอมล
8) ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชน 1) ใหผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน
แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย และความเปนปจจบนของขอมล การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได
128
2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โครงสรางของการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพภายนอกในสวนของฟงกชนอเลกทรอนกส โครงสรางของแอพพลเคชนมความสลบซบซอนพอสมควรแตเนนการใหบรการขอมลตามความตองการของผใชมากกวา อยางไรกตามควรพฒนารปแบบของฟงกชนอเลกทรอนกสใหมความหลากหลายและสอดคลองกบการใชงานในเรองของการประกนคณภาพใหมากขน แอพพลเคชนจะชวยใหการด าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพภายนอกสะดวก รวดเรว และลดขอผดพลาด ท าใหไดขอมลทถกตองมากยงขน การเปลยนแปลงโครงสรางสามารถท าไดตามความเหมาะสม 3) รปแบบของการบรหารและบรการขอมลของแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงาย ผทมความรพนฐานทางคอมพวเตอรนอยกสามารถใชงานได การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอน จงควรมการแตงตงผบรหารระบบฐานขอมลหรอ DBA ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมลและแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใช 4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ฟงกชนอเลกทรอนกสมความเหมาะสมกบการจดสภาพการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกของมหาวทยาลยในระดบทด การพฒนาฟงกชนอเลกทรอนกสบางอยางใหอยในดลพนจของผแทนของ สมศ. ผประเมน ผถกประเมน และผบรหารเพอการตดสนใจกอนแลวจงน ามาพฒนางานใหสอดคลองกบฟงกชนทมการใชงานเพมเตมและใหส ารวจความตองการของผใชในสวนนเปนระยะ ๆ ตอไป การเพมเตมฟงกชนอเลกทรอนกสควรจะสามารถท าไดตามความเหมาะสม 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน แอพพลเคชนทออกแบบมาใชส าหรบงานประกนคณภาพภายนอกสามารถตอบสนองตอการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. เปนอยางด อยางไรกตามกควรพฒนาระบบทเกยวของนเปนองครวมโดยพจารณาจากองคประกอบ มาตรฐาน และตวบงชใหครอบคลมในสวนงาน รวมถงสามารถน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาไดจรง
129
6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชนจะตองมการพฒนาในเรองของ
การจดระดบฐานขอมลเพมเตมในสวนของมาตรฐานและตวบงชใหครอบคลมตามรปแบบการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาตามกฏกระทรวง เพอให QA Application รองรบกบงานประกนคณภาพทงในระดบสาขา คณะ และมหาวทยาลย สวนการควบคมและดแลระบบควรจะมผควบคมแยกสวนงานทงในเรองของการบรหารจดการ งานเอกสาร และอน ๆ ในดานการส ารองขอมลจะตองมระบบส ารองขอมลในกรณฉกเฉนเพอปองกนขอมลไมใหรวไหลและกระจดกระจายในขณะทเครองเซรฟเวอรมการเปลยนแปลงหรอปรบปรงระบบ 7) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชน
(1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชแอพพลเคชน (7) ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน
ประสทธภาพและความคดเหนตอ QA Application ในประเดนทน ามาเสนอนจะสอดคลองกบกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนในดานการบนทก/แกไขขอมล ผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายเหนดวยกบกระบวนการน วธการสบคนขอมลควรจะมวธการเพมเตมในสวนของการสบคนขอมลมาตรฐานและตวบงชการประกนคณภาพรอบส ใหมรปแบบทใชงานไดงายขน การสบคนขอมลตองครอบคลมตามความตองการ มการก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลทชวยใหการสบคนขอมลท าไดงายและไดขอมลทถกตองเพอความสะดวกของผใช ดานการออกรายงานควรจะมการออกรายงานทพรอมจะพมพผลออกทางหนาจอทเปนรายการทสามารถน าไปใชประโยชนไดเลย ดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบสามารถใชงานไดดแตควรแกไขในเรองการใชเอกสารอเลกทรอนกสในสวนของ e-Document ในการใชงานระบบนจะตองมการ login เขาสระบบอกชนหนงเพอความปลอดภยของขอมลในระบบโดยผทจะใชตองสมครสมาชกกอนและจะม DCC เปนผควบคมเอกสารทงหมดภายในระบบเพอใหฐานขอมลแอพพลเคชนมความกระชบและสามารถก าจดเอกสารบางสวนทไมไดใชประโยชนออกไป ดานคมอการใชแอพพลเคชนควรปรบปรงใหเหมาะสมกบผใชโดยตองแยกคมอการใชงานของผ ใชในแตละระดบออกจากกนเพอปองกนความสบสนในการใชงาน ภาษาและภาพประกอบในคมอควรมความชดเจนและใหเขาใจงายขน รวมทงใหปรบปรงในสวนของการ เรยงอนดบเนอหาใหมเพอความเขาใจของผใช และลกษณะโดยภาพรวมของแอพพลเคชนเหนวาควรปรบปรงในสวนของการตดตอกบผใชโดยใหมการอบรมเชงปฏบตการเพมเตมในสวนของผประเมนและผรบการประเมนใหม รวมถงการดแล
130
ระบบอยางตอเนองและวจยเพอหาประสทธภาพและความเหมาะสมเปนระยะ ๆ เพอใหเกดการพฒนาแอพพลเคชนอยางตอเนอง
3.2.2 ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ควรใชนโยบายดานการบรหารจดการควบคไปกบการใชงานแอพพลเคชนทงในสวนของผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ มระบบสนบสนนการพฒนาระบบทงทางดานฮารดแวรและซอฟตแวรทสอดคลองกบนโยบายของ สมศ. มโครงการพฒนาระบบไอซทและมการประเมนผลการปฏบตอยางเปนรปธรรม การใชงานแอพพลเคชนควรใหสอดคลองกบนโยบายการประเมนคณภาพการศกษาของ สมศ. ทงในระยะสนและระยะยาว และควรมการสงเสรมหรอสรางแรงจงใจอยางจรงจงรวมถงพยายามให QA Application เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรหรอการสรางสงคมของ สมศ. และมหาวทยาลยใหเปนสงคมอเลกทรอนกสอยางแทจรง ทงนอาจขนอยกบการสนบสนนทงทางดานฮารแวรและซอฟตแวรจากมหาวทยาลยผานทางศนยเทคโนโลยสารสนเทศทคอยสนบสนนในเรองการอบรมปฏบตการและการใหค าปรกษาทางดานระบบไอซท อยางไรกตามการบรณาการระบบไอซทเพอชวยในการประกนคณภาพการศกษาควรมกลยทธในการจดการโดยผบรหารจะเปนผก าหนด โดยใชไอซทเปนเครองมอในการด าเนนกจกรรมซงจะชวยใหการบรหารการศกษาระดบอดมศกษามประสทธภาพได
3.3 ผลการทดสอบและประเมนผลการใชงาน QA Application ของผเชยวชาญดานระบบไอซท การทดสอบการใชงานและประเมนผล QA Application โดยผเชยวชาญดานระบบไอซท ในขนตอนนม
วตถประสงคเพอการประเมนสมรรถนะของ QA Application ทพฒนาขน โดยขอความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซททมตอการใชงานระบบ QA Application ในประเดนดงตอไปน คอ 1) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา และ 2) ขอเสนอแนะเกยวกบเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
3.2.1 ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ความคดเหนของผเชยวชาญในหวขอนจะแบงหวขอไดเปนประเดนตาง ๆ ดงตอไปน 1) แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
3) รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
131
4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน 6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน
7) ซอฟตแวรทน ามาใชออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน 8) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชนในประเดนตอไปน (1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชฐานขอมล (7) ลกษณะโดยรวมของฐานขอมล
(8) ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชน 1) ใหผ เชยวชาญพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน
แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาใชรปแบบทเหมาะสมเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน รวมถงการรองรบฟงกชนของสวนงานประกนคณภาพการศกษาในอนาคต การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย ความเปนปจจบนของขอมล และการออกรายงานประกนคณภาพประจ าปและรายไตรมาส การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลการประกนคณภาพทงภายในและภายนอกโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได 2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โครงสรางของการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพภายนอกในสวนของฟงกชนอเลกทรอนกส ครอบคลมกระบวนการตามท สมศ. ก าหนด โครงสรางของแอพพลเคชนมความสลบซบซอนพอสมควรแตเนนการใหบรการขอมลตามความตองการของผใชมากกวา อยางไรกตามควรพฒนารปแบบของฟงกชนอเลกทรอนกสใหมความหลากหลายและสอดคลองกบการใชงานในเรองของการประกนคณภาพใหมากขน การพฒนาฟงกชนตาง ๆ ควรไดรบการยอมรบจากผรบผดชอบงานประกนคณภาพของ สมศ.
132
แอพพลเคชนจะชวยใหการด าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพภายนอกสะดวก รวดเรว และลดขอผดพลาด ท าใหไดขอมลทถกตองมากยงขน การเปลยนแปลงโครงสรางสามารถท าไดตามความเหมาะสมโดยการก าหนดฟงกชนมาตรฐานทสามารถรองรบงานในอนาคตได 3) รปแบบของการบรหารและบรการขอมลของแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงายและสะดวกตอผใช ผทมความรพนฐานทางระบบไอซทนอยกสามารถใชงานไดแตควรมคมอการปฏบตทชดเจน การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอนมาก จงควรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารเพอความสะดวกในการใชงานและการเขาถง สามารถท าใหระบบนเปนทยอมรบของการประกนคณภาพภายนอกจากผรบผดชอบดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมลและแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใชไดในระยะยาว
นอกจากนผเชยวชาญไดมขอคดเหนตอการจดการฐานขอมลสมยใหมวา ระบบฐานขอมลเปนเทคโนโลยหนงในการบรหารจดการขอมลซงเปนขอมลไอซททจะน ามาใชประโยชนตอองคกร ดงนนในการจดท าระบบฐานขอมลจะตองมกระบวนการทมความนาเชอถอ โดยมเปาหมายส าคญในการจดการขอมล ไดแก 1) เขาใจขอมล (Data Profiling) 2) ปรบปรงคณภาพของขอมล (Data Quality Management) 3) บรณาการขอมล (Data Integration) และ 4) เพมมลคาขอมล (Data Augmentation) โดยจะตองมระบบจดการเอกสาร (Document Management System : DMSs) หรอระบบควบคมเอกสารอตโนมตทสามารถจดการเอกสารในองคกรไดอยางมประสทธภาพ ซงจะประกอบดวยซอฟตแวร เครองมอสรางเอกสาร สแกนเนอร และฐานขอมลแบบสมพนธ การออกแบบระบบฐานขอมลสมยใหมโดยมหลกการทส าคญ ไดแก 1) การออกแบบใหครอบคลมกบความตองการของผใช 2) การออกแบบใหตรงตามโครงสรางทก าหนดหรอสอดคลองกบขอมลในระบบทตองการน าไปใชงาน 3) การออกแบบใหสามารถเขาสระบบใหงายทสดหรอลดเวลาในการเขาสระบบ (Reduce Access Time) และสามารถเขาถงไดพรอมกน (Concurrency Access) โดยไมมปญหา 4) การออกแบบใหขอมลในระบบมความสมพนธกนมากทสด และ 5) การออกแบบใหระบบมเสถยรภาพมากทสด 4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ฟงกชนอเลกทรอนกสมความเหมาะสมกบการจดสภาพการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกของมหาวทยาลยในระดบทด การพฒนาฟงกชนอเลกทรอนกสบางอยางใหอยในดลพนจของผแทนของ สมศ. ผ
133
ประเมน ผถกประเมน และผมสวนเกยวของกบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกเพอการตดสนใจกอนแลวจงน ามาพฒนางานใหสอดคลองกบฟงกชนทมการใชงานเพมเตมและใหส ารวจความตองการของผใชในสวนนเปนระยะ ๆ ตอไป การเพมเตมฟงกชนอเลกทรอนกสควรจะสามารถท าไดตามความเหมาะสมและไมกระทบตอคณลกษณะของแอพพลเคชนโดยภาพรวม 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน แอพพลเคชนทออกแบบมาใชส าหรบงานประกนคณภาพภายนอกสามารถตอบสนองตอการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. เปนอยางด อยางไรกตามกควรพฒนาระบบทเกยวของนเปนองครวมโดยสามารถพจารณาจากองคประกอบ มาตรฐาน และตวบงชใหครอบคลมในสวนงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกรอบ 4 รวมถงสามารถน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาไดจรง 6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน
การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชนจะตองมการพฒนาในเรองของการจดระดบฐานขอมลเพมเตมในสวนของมาตรฐานและตวบงชใหครอบคลมตามรปแบบการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาตามกฏกระทรวง เพอให QA Application รองรบกบงานประกนคณภาพทงในระดบสาขา คณะ และมหาวทยาลย สวนการควบคมและดแลระบบควรจะมผควบคมแยกสวนงานทงในเรองของการบรหารจดการ งานเอกสาร และอน ๆ ในดานการส ารองขอมลจะตองมระบบส ารองขอมลในกรณฉกเฉนเพอปองกนขอมลไมใหรวไหลและกระจดกระจายในขณะทเครองเซรฟเวอรมการเปลยนแปลงหรอปรบปรงระบบในอนาคต
7) ซอฟตแวรทน ามาใชออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ซอฟตแวรทจะน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนกเปนซอฟตแวร DBMS มาตรฐานท
สามารถใชงานและเขาถงไดงาย มการผสมผสานการใชซอฟตแวรทลงตวและน าไปประยกตใชกบเครองเซรฟเวอรได รปแบบของซอฟตแวรเหมาะสมกบขนาดขององคกร รวมถงสามารถทจะพฒนาระบบงานอนเพมเตมเพอน าไปใชงานทางดานการบรหารและการบรการขอมลใหเตมระบบไดในอนาคต 8) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชน
(1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชแอพพลเคชน (7) ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน
134
ประสทธภาพและความคดเหนตอ QA Application ในประเดนทน ามาเสนอนจะสอดคลองกบกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนในดานการบนทก/แกไขขอมล ผเชยวชาญเหนดวยกบกระบวนการนเนองจากการใชซอฟตแวรมาตรฐานในการสรางแอพพลเคชนสามารถน ามาซงการออกแบบแอพพลเคชนเพอใหใชงานไดตรงความตองการ วธการสบคนขอมลควรจะมวธการเพมเตมในสวนของการสบคนขอมลมาตรฐานและตวบงชการประกนคณภาพรอบส ใหมรปแบบทใชงานไดงายขน การสบคนขอมลตองครอบคลมตามความตองการของผใชทงในระยะสนและระยะแหงการเปลยนแปลงกฏเกณฑดานการประกนคณภาพการศกษายคปฏรปการศกษารอบใหม มการก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลทชวยใหการสบคนขอมลท าไดงายและไดขอมลทถกตองเพอความสะดวกของผใช ดานการออกรายงานควรจะมการออกรายงานทพรอมจะพมพผลออกทางหนาจอทเปนรายการทสามารถน าไปใชประโยชนไดเลยโดยไมตองแปลงไฟลขอมลเพมเตมอกทงในสวนฝายบรหาร ผประเมน และผรบการประเมน ดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบสามารถใชงานไดดแตควรแกไขในเรองการใชเอกสารอเลกทรอนกสในสวนของ e-Document ในการใชงานระบบนจะตองมการ login เขาสระบบอกชนหนงเพอความปลอดภยของขอมลในระบบโดยผทจะใชตองสมครสมาชกกอนและจะม DCC เปนผควบคมเอกสารทงหมดภายในระบบเพอใหฐานขอมลแอพพลเคชนมความกระชบและสามารถก าจดเอกสารบางสวนทไมไดใชประโยชนออกไป ดานคมอการใชแอพพลเคชนควรปรบปรงใหเหมาะสมกบผใชโดยตองแยกคมอการใชงานของผใชในแตละระดบออกจากกนเพอปองกนความสบสนในการใชงานและรกษาประสทธภาพของการเขาถง ภาษาและภาพประกอบในคมอควรมความชดเจนและใหเขาใจงายขน รวมทงใหปรบปรงในสวนของการเรยงอนดบเนอหาใหมเพอความเขาใจของผใช และลกษณะโดยภาพรวมของแอพพลเคชนเหนวาควรปรบปรงในสวนของการตดตอกบผใชโดยใหมการอบรมเชงปฏบตการเพมเตมในสวนของผประเมนและผรบการประเมนใหมเพอใหผใชงานรายใหมสามารถเขาถงและใชงานไดทนท รวมถงการดแลแอพพลเคชนอยางตอเนองและวจยเพอหาประสทธภาพและความเหมาะสมเปนระยะ ๆ เพอใหเกดการพฒนาแอพพลเคชนอยางตอเนองทสามารถตอบสนองตอกระบวนการประกนคณภาพทกฟงกชน
3.2.2 ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ควรใชนโยบายดานการบรหารจดการควบคไปกบการใชงานแอพพลเคชนทงในสวนของผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ มระบบสนบสนนการพฒนาระบบทงทางดานฮารดแวรและซอฟตแวรทสอดคลองกบนโยบายของ สมศ. มโครงการพฒนาระบบไอซทและมการประเมนผลการปฏบตอยางเปนรปธรรม การใชงานแอพพลเคชนควรใหสอดคลองกบนโยบายการประเมนคณภาพการศกษาของ สมศ. ทงในระยะสนและระยะยาว และควรมการสงเสรมหรอสรางแรงจงใจอยางจรงจงรวมถงพยายามให QA Application เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรหรอการสรางสงคมของ สมศ. และมหาวทยาลยใหเปนสงคม
135
อเลกทรอนกสอยางแทจรง ทงนอาจขนอยกบการสนบสนนทงทางดานฮารแวรและซอฟตแวรจากมหาวทยาลยผานทางศนยเทคโนโลยสารสนเทศทคอยสนบสนนในเรองการอบรมปฏบตการและการใหค าปรกษาทางดานระบบไอซท
นอกจากนควรมการปรบปรงฟงกชนอเลกทรอนกสบางสวนทเปนระบบสนบสนนการบรการขอมล เชน ฟงกชน e-Learning โดยใหมสออเลกทรอนกสเพมขนในสวนงานพฒนามาตรฐานและตวบงชคณภาพการศกษาเพอใหผประเมนและผรบการประเมนสามารถเรยนรไดดวยตนเองนอกเหนอจากกระบวนวธในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาโดยทวไป สออเลกทรอนกสทผลตกควรผานการทดสอบจากผเชยวชาญกอนเพอใหไดสอทมคณภาพและมรปแบบทใหผประเมนและผรบการประเมนไดปฏสมพนธได ดานการบ ารงรกษาและปรบปรงแอพพลเคชน ควรมระบบการบ ารงรกษาแอพพลเคชนระหวางการใชงานจรงเพอใหแอพพลเคชนท างานไดอยางมประสทธภาพ รวมทงการแกไขปรบปรงแอพพลเคชนและเฝาระวงอยางตอเนอง โดยกรณทมการเพมหรอเปลยนแปลงความตองการของผใชทสงผลกระทบตอแอพพลเคชนโดยรวม ระบบการบ ารงรกษาจะชวยให QA Application ใชงานไดอยางเตมประสทธภาพและสามารถรองรบงานทเพมขนของงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกไดในอนาคตดวย 4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ หลงจากทผเชยวชาญไดประเมนผลและมขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน คณะผวจยไดน าขอมลมาวเคราะห รวมถงการพจารณาความคดเหนและขอเสนอแนะจากผรบผดชอบงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายทไดจากการสมภาษณ เพอออกแบบฟงกชนอเลกทรอนกสเพมเตมใหแอพพลเคชนมรปแบบทเหมาะสมกบการประกนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษามากขนและตอบสนองตอการใชงานในดานการตรวจประเมนทงในสวนของผประเมน ผรบการประเมน ผประเมน และผมสวนเกยวของ สวนระบบรกษาความปลอดภยของระบบไดด าเนนการสรางกระบวนการควบคม 3 ประการคอ 1) การควบคมระบบไอซท ซงจะเกยวของกบการควบคมอนพทจากการก าหนดรหสผาน การจดท าจอภาพทมฟอรมมาตรฐานในการใสขอมล และการใหสญญาณทมเสยงเมอมขอผดพลาดเกดขน รวมถงการควบคมการประมวลผล เอาทพท และหนวยความจ าส ารอง เปนตน 2) การควบคมกระบวนการท างาน ซงจะเกยวของกบการพฒนาคมอและการสรางแผนปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขนกบแอพพลเคชน และ 3) การควบคมอปกรณอ านวยความสะดวกอน ๆ เชน การออกแบบวธปองกนอปกรณคอมพวเตอรฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบเครอขาย และทรพยากรขอมล โดยดานระบบเครอขายไดสรางโปรแกรมตดตามการใชงานระบบเครอขายเพอปองกนจากการใชงานทไมถกตอง โดยโปรแกรมจะอนญาตใหเฉพาะผทมสทธเทานนในการเขาถงแอพพลเคชนได รวมถงการสรางระบบปองกนการบกรก (Firewall) เปนตน นอกจากนไดพฒนาระบบในสวนงานเดมเพมเตมและสรางระบบงานใหมเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอกใหมากขน
136
จากการวเคราะหขอมลเพอการปรบปรงระบบ QA Application ในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตรวจสอบยนยน (Confirmatory) จ านวน 5 คน ซงด าเนนการโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง พบวาผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายและใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตางยนยนวาแอพพลเคชนนมประโยชนตอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและสามารถน าไปใชงานไดจรง และผเชยวชาญใหขอคดเหนทเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพของแอพพลเคชนในอนาคตโดยการพฒนาใหเปนระบบ Stand Alone แบบ One Stop Service ทสามารถสงผลการประเมนคณภาพและรายงานตอสาธารณะเพอประโยชนกบผตดสนใจเลอกเขาศกษาในระดบอดมศกษาโดยพจารณาจากผลการประเมนคณภาพทผานมาของสถาบน รปแบบของแอพพลเคชนทพฒนาขนใหมและหนาตางการใชงานตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญแสดงไดดงภาพท 4.35 ถง 4.46 ตามล าดบ
ภาพท 4.35 หนาตาง Login ของแอพลลเคชน ONESQA Online
138
ภาพท 4.38 ตวอยางหนาตางผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ
ภาพท 4.39 ตวอยางหนาตางผลสมฤทธการบรหารจดการองคประกอบท 1.2
139
ภาพท 4.40 ตวอยางหนาตางผลการประเมนตนเอง
ภาพท 4.41 ตวอยางหนาตางสรปผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ
140
ภาพท 4.42 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา
ภาพท 4.43 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานประจ าป
142
ภาพท 4.46 ตวอยางหนาตางการแกไขขอมลผใชงาน
อยางไรกตามในการปรบปรงสมรรถนะของระบบควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของ
ส านกงานรบรองมาตรฐานและประกนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) หรอ (สมศ.) ส าหรบการเมนคณภาพภายนอกรอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานปลดกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว
จากการตรวจสอบยนยน (Confirmatory) การใชงานแอพพลเคชนโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจงในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน พบวาผเชยวชาญสวนใหญยงใหความเหนตอรปแบบและวธการพฒนาแอพพลเคชนทมประสทธภาพควรมองคประกอบส าคญ โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมา ดงตอไปน
1) การก าหนดเอกสารน าทาง (Roadmap Document) ในสวนของการสรางเวบแอพพล เคชน วตถประสงค เปาหมายและทศทางทชดเจนโดยการก าหนดเปนโครงการวจย ซงจะชวยใหสามารถน าเสนอสวนทเปนความตองการ ขนตอนการพฒนาระบบและฐานขอมล การน าไปใชงาน ภาพในอนาคตของแอพพลเคชนทจะสนบสนนการด าเนนงานไดอยางตอเนอง รวมถงการก าหนดกรอบระยะเวลาในการท างานเพอใหเหนภาพทชดเจนวาเมอมโครงการออกมาแลวมความเปนไปไดในการด าเนนงานมากนอยเพยงใด
143
2) การวจยและพฒนารวมถงก าหนดขอบเขตลกษณะของแอพพลเคชนนนวามโครงราง รปแบบ กระบวนการ ขนตอน และการด าเนนการอยางไร โดยเฉพาะอยางยงในประเดนตอไปน
(1) ผใชระบบตามวตถประสงค โดยอาจแสดงรายงานทางสถตและฟงกชนขององคประกอบยอยในการน าไปใชงาน
(2) ระดบของการเขาถง โดยการสรางรายงานการเขาถง คณลกษณะของการเขาถง ระบบอนเตอรเนต และระบบอนทราเนต เปนตน
(3) แผนงานการเขาถง โดยการแสดงเอกสารความเสยงทางสถตของคณลกษณะของผใชงานและประสบการณดานการรกษาความปลอดภยของขอมลในระบบ
(4) ขอมลสถตเชงปรมาณของผใชระบบ โดยอาจเปนรายงานทแสดงความตองการใชระบบเมอมการถกใชงานตามวตถประสงค
3) การสรางคณลกษณะของฟงกชนทเกยวของของแอพพลเคชน โดยทวไปการแสดงฟงกชนทเกยวของของแอพพลเคชนอาจเกดจากการสอบถามถงวตถประสงคและกระบวนการใชงาน มการแสดงเมนการใชงานตามฟงกชนสนบสนนจรงตามขอบเขตของงานทด าเนนการ เอกสารตองแสดงฟงกชนทางเทคนคตาง ๆ โดยละเอยดเพอใหผใชสามารถใชงานแอพพลเคชนนนไดตามความเปนจรง ดงนนในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนตองค านงถงขอนเปนส าคญ
4) การแสดงฟงกชนการท างานส าหรบผเขาชม เนองจากการใชงานแอพพลเคชนโดยทวไปมกมผเขาเยยมชมและผแชรประสบการณในการใชงานเขารวมดวย ดงนนในสวนนตองแสดงรายละเอยดและความสามารถในการเขาชมของผเยยมกจการใหชดเจนดวย
5) การเลอกเทคโนโลย คณลกษณะทางเทคนค โครงสรางของแอพพลเคชน และระยะเวลาในการใชงาน โดยเปนเอกสารทเกยวของกบการเลอกใชโปรแกรมปฏบตการ แพลทฟอรม สภาพแวดลอมของการพฒนา รวมถง framework ตาง ๆ ของแอพพลเคชนนน ซงโดยสวนใหญจะก าหนดขอบเขตของเทคโนโลยทจะใช เวอรชนตาง ๆ และการพยากรณเทคโนโลยในอนาคต สวนเอกสารเกยวกบระยะเวลาในการใชงานจะประกอบดวยการก าหนดวนเวลาทเรมใชงานรวมถงโมดลตาง ๆ ของแอพพลเคชน
6) การออกแบบ Visual Guide, Layout, Interface และ Wire Framing ซงจะตองไดรบความรวมมอจากเจาของแอพพลเคชนทตองใหขอมลทเกยวของกบกระบวนการและเอกสารทเกยวของทงหมด ทงนจะแสดงถงรปแบบการท างาน การเชอมโยงขอมล และการตดตอสอสารภายในแอพพลเคชนทงหมดโดยภาพรวมและสวนยอย ในสวนนควรไดรบค าแนะน าหรอการปรกษาจากผเชยวชาญรวมถงประสบการณของผดแลระบบไอซทขององคกรจะท าใหแอพพลเคชนทออกแบบมาใชงานมประสทธภาพสงสดและสามารถตอบสนองการใชงานไดครบทกฟงกชน
144
7) กระบวนการพฒนาแอพพลเคชน ในประเดนนจะเปนการพฒนาระบบโดยใชขอมลทด าเนนการมาทงหมดเพอสรางแอพพลเคชนตามโครงสรางทก าหนด การออกแบบโครงสรางฐานขอมล การพฒนาโมดล ไลบราร และคลาสตาง ๆ รวมถงการก าหนดเวอรชนของแอพพลเคชนทผานการทดสอบความสมบรณในการใชงานแบบสมจรง (Beta Testing)
8) การทดลองใชงานจรง เปนประเดนสดทายกอนน าแอพพลเคชนนนไปใชงานจรงในทางปฏบต ควรมการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชงานเปนล าดบแรก จากนนจงน าระบบไปตดตงและทดลองใชงานจรง มรายงานการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานรวมถงแผนงานการก ากบดแลเพอใหแอพพลเคชนสามารถใชงานไดตามวตถประสงค
จากผลการศกษาวเคราะหขอมลการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาในบทนพบวา แอพพลเคชนทพฒนาขนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา บทตอไปจะน าเสนอสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ
บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา” มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) เพอออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. ซงปจจบนพบวาการประกนคณภาพการศกษาภายนอกยงไมมระบบไอซทหรอแอพพลเคชนในการใหบรการแกผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ ระบบทออกแบบและพฒนาจะเปนระบบงานใหมทสามารถประยกตใชในการประกนคณภาพการศกษา การบรการขอมลแกผใช และการตดตอสอสารภายในองคกร โดยการวจยเรมจากการศกษาความตองการของผใชเกยวกบการพฒนาระบบฐานขอมลและการบรการขอมลไอซทสารสนเทศเพอการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. โดยวเคราะหความตองการของผใชในสวนของผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ จากนนจะท าการสรางฐานขอมลและเวบไซตหรอแบบจ าลอง QA Application ซงเปนระบบฐานขอมลคอมพวเตอรบนเครอขายอนเตอรเนต ในการออกแบบและพฒนาระบบจะใชกระบวนการมาตรฐาน DBLC ระบบทออกแบบไดผานการทดสอบการใชงานโดยผใชระบบเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบใหม จากนนไดตรวจสอบความถกตองของวธการพฒนาและการปรบปรงสมรรถนะของระบบตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญดานระบบไอซท ดงนน QA Application ทออกแบบและพฒนาสามารถน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. ไดจรง โดยมรายละเอยดในการวจยโดยสรปดงน 1. สรป 2. อภปรายผล 3. ขอเสนอแนะ 1. สรป จากการวจยเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา สามารถน ามาสรปและอภปรายผลการวจยในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการด าเนนการวจยไดดงน 1.1 การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผลการวเคราะหขอมลความตองการของผใชงานประกนคณภาพการศกษาตองการใหมแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาในภาพรวมผใชตองการแอพพลเคชนนรอยละ 100.00 โดยมฟงกชนการ
146
ท างานหลกทตองการประกอบดวยคมอปฏบตงาน ฟอรมตาง ๆ เอกสารสนบสนน งานทท า การประชมและรายงาน ตามล าดบ โดยมฟงกชนการท างานยอยทตองการประกอบดวย 1) ฟงกชนของคมอปฏบตงาน ไดแก คมอและขนตอนการประกนคณภาพภายนอก และคมอมาตรฐาน สมศ. ตามล าดบ 2) ฟงกชนของงานทท า ไดแก กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ พนธกจและการบรหาร กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท ระบบและกลไกการจดท า SAR และ ระบบและกลไกการจดท า SSR ตามล าดบ 3) ฟงกชนของฟอรมตาง ๆ ไดแก แบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอก แบบ SSR และ แบบ SAR ตามล าดบ 4) ฟงกชนของเอกสารสนบสนน ไดแก มาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. พรบ.ประกนคณภาพการศกษาภายนอก ประกาศ/ค าสง และคมอประกนคณภาพมหาวทยาลย ตามล าดบ 5) ฟงกชนของการประชม ไดแก รายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าป รายงานการประชม รายงานในรปแบบของกราฟ รายงานในรปแบบของตาราง และรายงานกจกรรมแบบออนไลน ตามล าดบ
ทงนไดก าหนดแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไวดงน - ควรมนโยบาย แผนการด าเนนงาน และการปฏบตงานจรงอยางชดเจนและตอเนอง - ควรจดหาอปกรณ เครองมอ รวมถงโปรแกรมทมประสทธภาพเพอสนบสนนและรองรบการจดท า
แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพใหมประสทธภาพ - จดท าและวางแผนงานงบประมาณใหสอดคลองและเหมาะสมกบการจดท าระบบ - ประชาสมพนธและรณรงคใหบคลากรทกคนเหนความส าคญและเขาใจถงประโยชนของการใชงาน
แอพพลเคชน - จดอบรมบคลากรใหเขาใจและใชงานแอพพลเคชนเพอประโยชนในการท างานประกนคณภาพ
และการเพมประสทธภาพทางดานวชาการไดเปนอยางด - ควรมหนวยงานกลางในการประสานงาน ใหค าปรกษา/แนะน าการใชงานใหมประสทธภาพอยาง
ตอเนอง - มการจดท าการประเมนผลการใชงานเพอคนพบปญหาและหาแนวทางแกไข
1.2 การออกแบบและพฒนาระบบ จากการใชกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดวยวธการ DBLC สามารถน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนนใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใช ซงพจารณาไดจากผลการทดสอบการใชงานและประเมนผลในขนตอนท 3
147
1.3 การทดสอบการใชงานและประเมนผล จากผลการศกษาวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาสรปไดวา
1) การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก (X =3.98, S.D. = 0.85) แสดงวาแอพพลเคชนทพฒนาขนมความสามารถในการใชงานเปนเครองมอส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของ สมศ.
2) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแอพพลเคชนกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) แสดงวาผใชแอพพลเคชนมความพงพอใจในการใชงานแอพพลเคชนนในระดบทนาพอใจ เนองจากแอพพลเคชนสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาไดเปนอยางด ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. และตวแทนจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชนกลาววา แอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา 1.4 การปรบปรงสมรรถนะของระบบ จากการวเคราะหขอมลทปรากฏสามารถสรปผลการวจยไดวาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาทพฒนาขนมคณสมบตดงน 1) เปนแอพพลเคชนทเปนระบบเอกสารอเลกทรอนกสทสามารถจดเกบขอมลและสามารถตดตอกบผใชไดสะดวก รวดเรว และใชงานงาย 2) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาทสามารถท าการบนทก เพมเตม แกไข การประมวลผล การออกรายงาน และลบขอมลของผใชไดดวยตนเอง 3) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาทสามารถสบคนขอมลประกนคณภาพการศกษา เอกสาร และการจดเรยงขอมลไดตามเงอนไขทก าหนดไดอยางถกตอง 4) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาทสามารถออกรายงานทงทหนาจอและการรายงานทางเครองพมพไดสะดวก เชน รายงานประจ าป เปนตน 5) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษามระบบรกษาความปลอดภยของขอมลโดย QA Application ทพฒนาขนใหมนนจะตองมระบบรกษาความปลอดภยโดยใชรหสผาน 6) QA Application ตองมความเคลอนไหวทางดานขอมลและความรใหมอยางตอเนองเพอใหทนตอการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย
148
จากเนอหาทกลาวมาทงหมดสามารถสรปเพมเตมไดวา การวจยเพอพฒนาแอพพลเคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาจากการใชระเบยบวธวจยตามทคณะผวจยน ามาใชสามารถออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการใชงานการประกนคณภาพการศกษาไดจรง แอพพลเคชนทน าเสนอสามารถสนบสนนสวนงานการประเมนคณภาพการศกษาภายใตรปแบบทก าหนดของ สมศ. มการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจจากผใชงานแอพพลเคชนทงในสวนผประเมนและผรบการประเมนจากหนวยงานทเกยวของโดยเหนวาประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานแอพพลเคชนโดยภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนสามารถกลาวไดวาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาตามรปแบบทพฒนาจะใชเปนเครองมอตนแบบของการประเมนคณภาพการศกษาตามขอก าหนดของ สมศ. และควรมการพฒนาเพอปรบใชจรงในทางปฏบตตอไป 2. อภปรายผล จากการวจยเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา สามารถน ามาอภปรายผลการวจยในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการด าเนนการวจยไดดงน 2.1 การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผใชแอพพลเคชนมความตองการใชระบบไอซทเพอการจดเกบ รวบรวม และประมวลผลขอมลตาง ๆ โดยการแปลงรปแบบการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกสทสอดคลองกบงานประกนคณภาพการศกษาโดยตองค านงถงรปแบบการใชงาน มาตรฐานและตวบงชของ สมศ. รวมถงเอกสารทเกยวของตาง ๆ เพอสนบสนนการประเมนคณภาพการศกษามความสะดวก รวดเรว และถกตอง ซงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Toshinobu Kasai (2006) Mahesh Panhale (2016) และ สวยา สรมณ และคณะ (2558) ทไดวเคราะหวาการบรณาการระบบไอซทกบการบรหารจดการรวมถงการประเมนคณภาพการศกษาจะชวยสรางบรรยากาศและเพมประสทธภาพการประเมนผลไดเปนอยางด ซงสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบไดในอนาคต สวน Chaitanya Kaul and Saurav Verma (2015) ไดกลาวถงกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทดวาการออกแบบและพฒนาระบบเปนการก าหนดคณสมบต ลกษณะ และรปแบบของระบบงานทเหมาะสมกบองคกร โดยจะเกยวของกบการก าหนดคณสมบตทางเทคนคซงเปนการน าระบบคอมพวเตอรและระบบเครอขายมาประยกตใชกบการแกปญหาระบบงาน โดยการศกษาหาวธการทดเพอใหรวาระบบทเหมาะสมทจะท าใหองคกรบรรลตามวตถประสงคจะมรปแบบเปนอยางไร นอกจากน Norleyza Jailani. et al. (2015) และ Ulrike Sturm. et al. (2017) ยงไดกลาวถงการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนสมยใหมวาตองมการวเคราะหความตองการของผใชเพอใหสามารถสรางฟงกชนการท างานทเหมาะสมกบสภาพงานจรง ทงนกเพอใหแอพพลเคชนทไดมาสามารถตอบสนองตอการใชงานโดยสามารถสนบสนนการปฏบตงานไดครบทกฟงกชน
149
2.2 การออกแบบและพฒนาระบบ ผลการวจยทพบวาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชในภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนการเลอกใชรปแบบวธการพฒนามาตรฐานรวมถงซอฟตแวรทเหมาะสมสามารถสรางแอพพลเคชนทมคณภาพไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบงานวจยของ สทธพงศ สวรรณเดชากล (2560), วรตนสน ออมสนสมบรณ (2559) และ Rick Boyer and Kyle Mew (2016) ทพบวาการออกแบบแอพพลเคชนทดตองค านงถงความตองการของผใชเปนส าคญจงจะสามารถสรางและน าแอพพลเคชนนนไปใชงานใหเกดประสทธภาพสงสดตามวตถประสงคของการพฒนา นอกจากน Venkata N Inukollu. et al. (2014) ยงไดกลาวถงการออกแบบและพฒนาระบบไอซทซงอาจกลาวไดวาเปนงานใหญของระบบไอซทกวาได เนองจากกระบวนการนมผทมสวนเกยวของดวยเกอบจะทกสวน การออกแบบและพฒนาจะมกระบวนวธในการปฏบตทสลบซบซอน รวมถงขอบเขตของงานทหลากหลายครอบคลมไปหลายสวนงาน ดงนนจงตองอาศยความสามารถของผเชยวชาญในหลาย ๆ ดาน ซงกคอนกวเคราะหระบบนนเอง การวเคราะหระบบจะเปนการศกษาและวเคราะหระบบทเราสนใจ โดยมวตถประสงคเพอการพฒนาและแกปญหางานในระบบนน ๆ ใหสามารถด ารงอยไดอยางเปนปกตและมประสทธภาพ ในการวเคราะหจะตองท างานอยางมขนตอนและมเหตผล ในทางปฏบตการพฒนาระบบนนอาจอาศยแนวทางการคนพบปญหาทมอยและโอกาสในการแกปญหาเหลานนได ส าหรบการบรหารกระบวนการพฒนาระบบงาน (Management of Implementation Process) ซงเปนการพฒนาระบบงานใหมจะตองไดรบการบรหารจดการอยางมระบบและระมดระวง ดงนนการพฒนาระบบงานควรยดถอรปแบบอยางเครงครดเพอใหการบรหารกระบวนการพฒนาเปนไปอยางตอเนอง ผใชตองเขาใจและมนใจวาระบบงานใหมทน ามาแทนทสามารถท าใหเกดการพฒนาการด าเนนงานอยางแทจรงโดยไมสรางภาระใหกบผใชมากเกนไป (Admore Nyamaka. et al., 2018) 2.3 การทดสอบการใชงานและประเมนผล ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. และตวแทนจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชนกลาววา แอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา โดยสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Azham Hussain. et al. (2012), สธรา จนทรปม และคณะ (2560) และ อภชาต ค าปลว และคณะ (2562) ทพบวาวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานแอพพลเคชนจะชวยประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนนนวามความเหมาะสมตอการน าไปใชงานเพอสนบสนนการท างานหรอการสรางภาพลกษณใหมใหกบองคกรโดยตองมกระบวนการประเมนทถกตองตามหลกการระเบยบวธวจย
150
2.4 การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ในการปรบปรงแอพพลเคชนใหมความสมบรณมากขนนนควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของส านกงานรบรองมาตรฐานและประกนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) หรอ (สมศ.) ส าหรบการเมนคณภาพการศกษารอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานปลดกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว ซงสอดคลองกบงานวจยของ พรทพย วงศสนอดม (2558), พชรพรรณ สมบต และคณะ (2559) และ ธนกฤต โพธข (2560) ทพบวาการพฒนารปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชนจะชวยใหแอพพลเคชนทออกแบบมาสามารถตอบสนองตอการใชงานตามทก าหนดไดทกฟงกชน ทงนควรใชหลกการวจยและพฒนาระบบทไดมาตรฐานในการก าหนดขอบเขตการท างานของแอพพลเคชนโดยตองค านงถงการใชงานของผใชกอนเปนล าดบแรก อกทงยงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ ภญญาพชญ ทาสาธนตยตระกล (2559) และ Shao Guo-Hong (2014) ทพบวาการปรบปรงสมรรถนะของแอพพลเคชนตองกระท าอยางตอเนองเพอใหแอพพลเคชนสามารถตอบสนองตอการใชงานและสงผลตอประสทธภาพการใชงานของผใชอกดวย นอกจากน Kishore Baktha (2017) และผเชยวชาญดานระบบไอซทไดใหขอคดเหนในการพฒนาแอพพลเคชนทดอกวาแอพพลเคชนทดจะตองใช data usage เมอจ าเปนและคมคาทสดส าหรบผใชเทานน ทงนเนองเพราะการใช data usage ทไมจ าเปนอาจท าใหความเรวในการเขาถงแอพพลเคชนอาจมปญหาไดไดอนาคตเมอขอมลในระบบมากขน ดงนนตองมการวเคราะหขอมลการใชงานของระบบทออกแบบดวยโดยเผอการท างานไวลวงหนาไมนอยกวา 5 ป เพอใหแอพพลเคชนสามารถตสนองตอการใชงานไดในระยะยาว 3. ขอเสนอแนะ 3.1 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชประโยชน 1) ในการน าไปใชงานจรงควรมการพฒนาฟงกชนการท างานเพมเตมในสวนงานของการประกนคณภาพภายในสถาบนรวมดวยเพอใหเกดการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาแบบครบวงจร โดยการพฒนาฟงกชนทตองการส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายในโดยใหสอดคลองกนตามระยะเวลาของการตรวจประเมนคณภาพการศกษา
151
2) การพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการด าเนนการแบบมสวนรวมในการควบคม/แกไขเอกสาร และขอมลตาง ๆ ไดตามล าดบความส าคญ เพอใหรองรบรปแบบการประกนคณภาพการศกษาและการประเมนเพอแสดงรายงานการประกนคณภาพการศกษาประจ าปทงในปจจบนและอนาคต โดยเปนระบบทงายตอการเขาถงและการก ากบดแลใหระบบมเสถยรภาพอยางยงยน 3) การพฒนาแอพพลเคชนใหมสมรรถนะทดขนในสวนของการตดตอกบผใช และการปรบปรงแกไขฐานขอมลใหเปนปจจบน ทงนควรมการแตงตงผรบผดชอบทางดานระบบไอซททชดเจนและสามารถตรวจสอบผลการด าเนนงานไดในทางปฏบต 4) การน าแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาไปใชงานจรงในทางปฏบตตองมการปรบปรงขอมลตาง ๆ ใหเหมาะสมกบบรบทของสถาบนการศกษานนตามขอก าหนดดานมาตรฐานและตวบงชรวมถงเอกสารทเกยวของกบการด าเนนงานของ สมศ. 5) การทดสอบสมรรถนะของแอพพลเคชนเพอความสมจรง ควรด าเนนการโดยมการวางแผนงานทดสอบเปนระยะ ๆ เพอใหแอพพลเคชนนสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพการศกษาทกฟงกชนซงตองมการปรบปรงคณภาพการท างานในระยะถดไป 3.2 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1) ควรท าการวจยและพฒนาแอพพลเคชนในสวนงานยอยอน ๆ เชน การประเมนผลการปฏบตงาน และการรายงานผลตามรปแบบมาตรฐาน เปนตน 2) ควรท าการวจยและพฒนาระบบฐานขอมลแอพพลเคชนในรปแบบใหมทใหมการด าเนนกจกรรมบนระบบเครอขายแบบผสมผสาน (Hybrid System) ซงเปนแอพพลเคชนทถกพฒนาขนมาดวยจดประสงคทตองการใหสามารถท างานไดทกระบบปฎบตการโดยใช FrameWork (ชดค าสง) เขาชวย และการสรางระบบไอซททสามารถรองรบระบบฐานขอมลชนดอนหรอการพฒนาไปสการประกนคณภาพการศกษาไรสาย (Mobile Quality Assurance) ครบวงจร 3) ควรท าการวจยแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนดวย Unity และ Firebase ส าหรบงานประกนคณภาพการศกษาซงเปนโปรแกรมทถกออกแบบมาใหเปน API และ Cloud Storage ส าหรบพฒนา Realtime Application โดยสามารถรองรบหลาย Platform ไดแก IOS App., Android App. และ Web App. เปนตน ทงนเพอใหสามารถสรางแอพพลเคชนทมความหลากหลายมากขน 4) ควรท าการวจยเพอสรางระบบการใชงานททกภาคสวนขององคกรมสวนรวมในการเขาถง เชน ระบบไอซทเพอการตดสนใจของผบรหารระดบสง (Executive Decision Support ICT System) รวมถงระบบไอซทเพอการบรหารเชงบรณาการ (ICT System for Integrated Management) เปนตน
152
5) ควรด าเนนการวจยโดยการน าแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษานไปทดสอบใชงานจรงกบสถาบนการศกษาอน ๆ เพอประเมนประสทธภาพแบบสมจรงมากขนและวางแผนการน าไปใชงานตามสภาพจรงในโอกาสตอไป 6) ควรด าเนนการวจยโดยพฒนาแอพพลเคชนนไปสการสรางสมารทแอพพลเคชน (Smart Application) ส าหรบการประกนคณภาพภายในและภายนอกระดบอดมศกษา ทงนเพอใหเกดโครงสรางการประกนคณภาพแบบองครวมของระบบประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย
153
บรรณานกรม ภาษาไทย ธนกฤต โพธข . (2560). รายงานการวจยเรอง การพฒนาแอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด
“Taladnut Night Market”. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยนอรทกรงเทพ. พงษศกด ผกามาศ. (2553). ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพฯ: ส านกพมพ Witty, หนา 1-25. พชรพรรณ สมบต และ วฒนา มานนท. (2559). แนวทางการพฒนาโมบายแอปพลเคชน THAI Mobile
ส าหรบผใชบรการสายการบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน). สถาบนการบนพลเรอน สาขาวชาการจดการการบน.
พรทพย วงศสนอดม. (2558). การพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร. วทยานพนธหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.
ภญญาพชญ ทาสาธนตยตระกล . (2559). การพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนรภาษาส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนท. รายงานการวจยประจ าป 2559 มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม.
วฒพงษ ชนศร และ ศรวรรณ วาสกร. (2558). การพฒนาเวบแอปพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย. วารสารวจยและพฒนาวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย . 10(1), มกราคม–เมษายน 2558.
วรตนสน ออมสนสมบรณ. (2559). การศกษาแนวทางการพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย. การคนควาอสระหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานโยบายและการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร. (2552). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ: วงอกษร, หนา 18-38.
สทธพงศ สวรรณเดชากล. (2560). การพฒนาแอปพลเคชนบนมอถอส าหรบสนบสนนการปฏบตงานของชางไฟฟา การประปาสวนภมภาคเขต 5. สารนพนธหลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยสงขลานครนทร.
สธรา จนทรปม, พเชนทร จนทรปม และ แพรตะวน จารตน . (2560). การพฒนาโมบายแอพพลเคชนแหลงทองเทยวในจงหวดสกลนครบนระบบปฏบตการแอนดรอยด . วารสารวชาการการจดการเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรม. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, 4(2), กรกฎาคม – ธนวาคม 2560.
154
สวยา สรมณ และ รงนภาพร ภชาดา. (2558). การพฒนาแอพพลเคชนเพอการเรยนรบนแทบเลตเรององคประกอบของระบบสารสนเทศ ส าหรบชนมธยมศกษาปท 4. วารสารวชาการการจดการเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรม. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, 2(1), มกราคม – มถนายน 2558.
อภชาต ค าปลว, ชนนทร เฉลมสข และ เกรยงศกด เชอมสมบต. (2562). การพฒนาแอพพลเคชนแนะน าสถานททองเทยวในประเทศไทยดวยเทคโนโลยความเปนจรงเสมอน. การประชมวชาการและน าเสนอผลงานวจยระดบชาต ครงท 2 มหาวทยาลยหอการคาไทย กรงเทพมหานคร.
ภาษาองกฤษ Admore Nyamaka., and Others. (2018). Challenges Botswana’s Mobile Application Developers
Encounter: Funding, Commercial and Technical Support. IST-Africa Week Conference (IST-Africa) 2018.
Azham Hussain and Maria Kutar. (2 0 0 9 ) . Usability Metric Framework for Mobile Phone Application. IADIS International Conference Interfaces and Human Computer Interaction 2010.
Azham Hussain, Maria Kutar and FazillahMohmad Kamal. (2012). A Metric-BasedEvaluation Model for Applicationson Mobile Phone. Knowledge Management International Conference (KMICe) 2012, Johor Bahru, Malaysia. 4–6 July 2012.
Brian Ferry., and Others. (2006). Use of Rich Internet Applications to Develop an Online Classroom-Based Simulation. International Journal of Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). 16(3/4), pp.200-214,
Chaitanya Kaul and Saurav Verma. (2015). Review Paper on Cross Platform Mobile Application Development IDE. IOSR Journal of Computer Engineering. 17(1), Jan-Feb 2015, pp.30-33.
Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon. (2018). Management Information Systems. 14th Edition. Pearson Education Indochina.
Kishore Baktha. (2017). Mobile Application Development: All the Steps and Guidelines for Successful Creation of Mobile App: Case Study. International Journal of Computer Science and Mobile Computing. 6(9), September 2017, pp.15-20.
Norleyza Jailani, Zuraidah Abdullah, Marini Abu Bakar. (2 0 1 5 ) . Usability Guidelines for Developing Mobile Application in the Construction Industry. Software Technology and
155
Management Research Centre, Faculty of Information Science and Technology, Universiti Kebangsaan Malaysia.
Mahesh Panhale. (2016). Beginning Hybrid Mobile Application Development. 1st edition. Edition: Apress.
Rick Boyer and Kyle Mew. (2016). Android Application Development Cookbook. Second Edition Paperback. Open Source.
Roman Khandozhenko. (2014). Cross-Platform Mobile Application Development. Bachelor’s thesis Autumn 2014, Business Information Technology, Oulu University of Applied Sciences.
Shao Guo-Hong. (2014). Application Development Research Based on Android Platform. 7th International Conference on Intelligent Computation Technology and Automation, 24-26 Oct. 2014, Changsha, China.
Toshinobu Kasai., and Others. (2006). Building on Ontology of IT Education Goals. International Journal of Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). 16(1/2), pp.1-17.
Ulrike Sturm., and Others. (2017). Defining Principles for Mobile Apps and Platforms Development in Citizen Science (Workshop Report). Research Ideas and Outcomes. CrossMark Open Access, pp.1-12.
Venkata N Inukollu., and Others. (2014). Factors Influencing Quality of Mobile Apps: Role of Mobile App Development Life Cycle. International Journal of Software Engineering & Applications (IJSEA). 5(5), September 2014, pp.15-34.
158
เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 1 ผบรหารระดบนโยบายของ สมศ. และผแทนมหาวทยาลย ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา แบบสมภาษณนจะมประเดนสมภาษณ 5 ประเดนหลก ไดแก
1. รปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา 2. ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอก 3. ปญหาและอปสรรคเกดขนในระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา 4. วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก 5. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ระดบอดมศกษาและขอเสนอแนะ
ขอ 1. กรณาอธบายกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..................................................................... . ขอ 2. ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
เปนแบบใด ............................................................................................. ...................................................................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 3. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................................. ...................... ขอ 4. วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกท
เหมาะสม ................................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ ...................................................
แบบสมภาษณ (Interview Guide)
159
ขอ 5. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและขอเสนอแนะ
............................................................................................................................. ......................................
............................................................................................ ....................................................................... ขอ 6. ใหผบรหารพจารณากรอบแนวคดและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ .......................................................................
-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-
160
เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 2 1. ผประเมนและรบการประเมนภายนอก 2. ผมสวนเกยวของกบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ค าชแจง วตถประสงคของแบบสอบถามนเพอการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ดงนนจงใครขอความรวมมอจากทานโปรดตอบแบบสอบถามตามความเปนจรง ขอมลทกอยางจะเกบรกษาไวเปนความลบและใชในการท าวจยเทานน มไดมผลเสยหายตอผตอบแตประการใด ผวจยขอขอบคณในความรวมมอในการตอบแบบสอบถามใหสมบรณมา ณ โอกาสน
1. แบบสอบถามทงหมดม 3 สวน สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 การใชแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สวนท 3 แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สวนท 4 ปญหา ความตองการ แนวทาง และขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชน
ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
2. โปรดขดเครองหมายถก ( ) ลงใน ทเลอกและกรอกขอมลใหสมบรณ 3. โปรดตอบแบบสอบถามทกขอตามความเปนจรงและแสดงความคดเหนเพอประโยชนใน
การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาส าหรบประเทศไทย
แบบสอบถาม (Questionnaire)
161
สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 1) เพศ 1. ชาย 2. หญง
2) อาย 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51 ปขนไป
3) ภาควชา 1. บรหารศาสตร 2. วศวกรรมศาสตร 3. วทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 5. อน ๆ (ระบ)..................................................................
4) ต าแหนงปจจบน 1. คณบด 2. รองคณบด 3. หวหนาภาควชา 4. อาจารยประจ า 5. อนๆ (ระบ)..................................................................
5) วฒการศกษา 1. ปรญญาตร 2. ปรญญาโท 2. ปรญญาเอก
6) ต าแหนงทางวชาการ 1. อาจารย 2. ผชวยศาสตราจารย 3. รองศาสตราจารย 4. ศาสตราจารย
7) งานทตองรบผดชอบ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. งานบรหาร 2. งานวชาการ 3. งานประกนคณภาพ 4. งานวจย 5. งานกจกรรมนกศกษา 6. งานศลปวฒนธรรม 7. อน ๆ (ระบ)..................................................................
8) หนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ไมม 1-5 ป 6-10 ป 10-20 ป 16-20 ป 21-30 ป 31 ปขนไป
9) ประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 1. ไมม 2. มในระดบ
ระดบผใช (User) ระดบโปรแกรมเมอร (Programmer) ระดบผจดการระบบ (System Analysis)
162
สวนท 2 การใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
10) ทานเหนดวยหรอไมทตองมแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 1. เหนดวย 2. ไมเหนดวย
11) วตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. การบรหารจดการงานประกนคณภาพภายนอก 2. การตรวจสอบขนตอนและคมอการปฏบตงาน 3. การจดเกบเอกสารและผลงานทเกยวของ 4. การวเคราะหผลการตรวจประกนคณภาพภายนอก 5. การน าเสนอเอกสารและรายงานทเกยวของ 6. อน ๆ (ระบ)............................................................
12) สงทตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application) (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. งานจดเกบเอกสารดวยแฟมอเลกทรอนกส 2. งานนดหมายผบรหารและผปฏบตงาน 3. งานนดหมายการประชมปฏบตการ 4. งานน าเสนอขอมลการประกนคณภาพภายนอก 5. งานวเคราะหขอมลการประกนคณภาพภายนอก 6. งานแสดงรายงานการประกนคณภาพภายนอก 7. การสบคนขอมล (Search Engine) 8. การสนทนาผานแอพพลเคชน 9. อน ๆ (ระบ)..............................................................
สวนท 3 แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
13) องคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. คอมพวเตอร 2. อปกรณอเลกทรอนกส 3. สมารทโฟน 4. การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส 5. อปกรณสอสาร 6. ชองทางการสอสารออนไลน 7. อนเตอรเนตและเครอขาย 8. เทคโนโลยไรสาย (Wireless) 9. อน ๆ (ระบ)..............................................................
14) กลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. กลยทธทมประสทธภาพ 2. เทคโนโลยฮารดแวรทเหมาะสม
163
3. ใชและบรหารจดการซอฟตแวรใหถกตอง 4. มเทคโนโลยในการบรหารจดการขอมล 5. เทคโนโลยโทรคมนาคมททนสมย 6. ระบบงานสามารถเชอมโยงกบความสามารถขององคกร 7. อน ๆ (ระบ)..............................................................
15) ฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. ฝายบรหาร (Administration Management)
2. ฝายวชาการ (Academic Affair) 3. ฝายวจย (Research) 4. ฝายวางแผนและพฒนา (Planning and Development) 5. ฝายกจการนกศกษา (Student Affair) 6. ฝายประกนคณภาพ (Quality Assurance) 7. อน ๆ (ระบ)...............................................................
16) ฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)
1. คมอการปฏบตงาน (Quality Manual) หรอ e-QM 2. งานทท า (Work Procedure) หรอ e-WP 3. ฟอรมตางๆ (Forms) หรอ e-FR 4. เอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD 5. การประชมและรายงาน (Debate) หรอ e-DB 6. อน ๆ (ระบ) .............................................................
17) องคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยฝายประกนคณภาพภายนอกจากขอท 16 ทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)
1.ฟงกชนของคมอและขนตอนการปฏบตงาน หรอ e-QM ทควรจะม 1. คมอการประกนคณภาพภายนอก 2. ขนตอนการประกนคณภาพภายนอก 3. อน ๆ ระบ)................................................................................................
2. ฟงกชนของงานทท า หรอ e-WP ทควรจะม 1. ระบบและกลไกการจดท า SSR 2. ระบบและกลไกการจดท า SAR 3. กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ และ 2) การบรหาร 4. กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ 5. กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท 6. บนทกกจกรรมแบบออนไลน
164
7. อน ๆ ระบ)............................................................................ .................... 3. ฟงกชนของฟอรมตางๆ หรอ e-FR ทควรจะม
1. แบบ SSR 2. แบบ SAR 3. แบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 4. ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 5. อน ๆ ระบ)............................................................................ ....................
4. ฟงกชนของเอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD ทควรจะม 1. มาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. 2. พรบ.ประกนคณภาพการศกษาภายนอก 3. ประกาศ/ค าสง 4. อน ๆ ระบ)............................................................................ ....................
5. ฟงกชนของการประชมและรายงาน (Debate) หรอ e-DB ทควรจะม 1. รายงานการประชม 2. รายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าป 3. รายงานในรปแบบของกราฟ 4. รายงานในรปแบบของตาราง 5. รายงานกจกรรมแบบออนไลน 6. อน ๆ ระบ)............................................................................ ....................
สวนท 4 ปญหา ความตองการ แนวทาง และขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ก. ปญหาของการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
1. ดานฮารดแวร (Hardware) ซงไดแก เครองคอมพวเตอร สมารทโฟน และอปกรณตางๆ ภายในมหาวทยาลย สภาพทวไป………………………………………………………………….…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ปญหาทวไป……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ดานซอฟตแวร (Software) ซงไดแก ชดค าสงหรอโปรแกรมทใชในส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สภาพทวไป………………………………………………………………….…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ปญหาทวไป……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
165
3. ดานบคลากรผใชบรการ (Peopleware) ซงไดแก บคลากรทคอยใหค าแนะน าเกยวกบการใชส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สภาพทวไป………………………………………………………………….…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ปญหาทวไป……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
ข. ความตองการใชแอพพลเคชน 1. ดาน Hardware ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2. ดาน Software ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3. ดาน Peopleware ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ค. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ง. ขอเสนอแนะเกยวกบทรพยากรการจดระบบขอมลของแอพพลเคชนการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 1. ดานบคลากร
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
166
2. ดานงบประมาณ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ดานการจดการ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ดานฐานขอมลและการเชอมโยง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ดานฟงกชนสนบสนน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ดานอนๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-
167
เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา แบบสมภาษณนจะมประเดนสมภาษณ 6 ประเดนหลก ไดแก
1. กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา 2. แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา 3. การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา 4. โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน 5. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในการใชระบบไอซทและแนวทางแกไข 6. ขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงใน
ระยะสนและระยะยาว ขอ 1. กรณาอธบายกระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................... ...................................... ขอ 2. แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาเปนแบบใด ............................................................................................................................................ ....................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 3. การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ............................................................................................................................................. ...................... ............................................................................................................ ....................................................... ขอ 4. โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 5. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในการใชระบบไอซทและแนวทางแกไข ...................................................................................................................... ............................................. ............................................................................................................................. ......................................
แบบสมภาษณ (Interview Guide)
168
ขอ 6. ขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงในระยะสนและระยะยาว
............................................................................................................................. ......................................
............................................................................................................................................................ ....... ขอ 7. ใหผเชยวชาญพจารณากรอบแนวคดและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ .......................................................................
-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-
170
เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 1 ผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบาย ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการทดสอบและประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โดยแอพพลเคชนไดผานกระบวนการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจจากผใชแลว แบบสมภาษณนจะมประเดนทสมภาษณ 2 ประเดนหลก ไดแก
1. ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
2. ขอเสนอแนะเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ขอ 1. ใหผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการ
ประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................... ................ ขอ 2. โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอกระดบอดมศกษา ......................................................................................................................................... .......................... ........................................................................................................ ........................................................... ขอ 3. รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 4. ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ............................................................................................................................ ....................................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 5. การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ................................................................................ ...................................................................................
แบบสมภาษณ (Interview Guide)
171
ขอ 6. การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน ........................................................................................................... ........................................................ ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 7. ประสทธภาพและความคดเหนตอแอพพลเคชนในประเดนตอไปน
1. การบนทก/แกไขขอมล ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................
2. วธการสบคนขอมล ..................................................................... .............................................................................................. ............................................................................................................................. ......................................
3. การออกรายงาน ............................................................................................................................. ...................................... ......................................................................... ..........................................................................................
4. การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................
5. ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล .................................................................................................................................................. ................. ................................................................................................................. ..................................................
6. คมอการใชแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................
7. ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….................................................................................................................................... ............................... ขอ 8. ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ........................................................................................... ........................................................................ ............................................................................................................................. ...................................... ................................................................................................................................................ ................... ............................................................................................................... .................................................... ............................................................................................................................. ......................................
-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-
172
เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปน
ตวแทนของมหาวทยาลย ค าชแจง 1. วตถประสงคของแบบสอบถามนเพอประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาทคณะผวจยพฒนาขน โดยน าไปใชกบระบบงานประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. ค าตอบทงหมดจะเปนประโยชนและเปนแนวทางในการแกไขปรบปรงแอพพลเคชนทไดพฒนาขนจรง ดงนนจงใครขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามอยางละเอยดและตรงตามความเปนจรงมากทสด ขอมลทกอยางจะเกบรกษาไวเปนความลบและใชในการท าวจยเทานน มไดมผลเสยหายตอผตอบแตประการใดและผวจยขอขอบคณในความรวมมอในการตอบแบบสอบถามใหสมบรณมา ณ โอกาสน
2. แบบสอบถามทงหมดม 3 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา สวนท 3 ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
3. โปรดขดเครองหมายถก ( ) ลงใน ทเลอกและกรอกขอมลใหสมบรณ 4. โปรดตอบแบบสอบถามทกขอตามความเปนจรงและแสดงความคดเหนเพอประโยชนในการ
พฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาส าหรบประเทศไทย
แบบสอบถาม (Questionnaire)
173
สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 1) เพศ 1. ชาย 2. หญง
2) อาย 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51 ปขนไป
3) ความเชยวชาญ 1. บรหารศาสตร 2. วศวกรรมศาสตร 3. วทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 5. อน ๆ (ระบ)..................................................................
4) ต าแหนงปจจบน 1. คณบด 2. รองคณบด 3. หวหนาภาควชา 4. อาจารยประจ า 5. อนๆ (ระบ)..................................................................
5) วฒการศกษา 1. ปรญญาตร 2. ปรญญาโท 2. ปรญญาเอก
6) หนาทรบผดชอบกบงานประกนคณภาพการศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. มาตรฐาน 2. องคประกอบ 3. ตวบงช 4. ระเบยบ 5. นโยบาย 6. เกณฑการประเมน 7. ผรบประเมน 8. ผตรวจประเมน 9. ผตดตอประสานงาน 10. ขอมลประกน 11. วชาการและวจย 12. เอกสารทเกยวของ 13. อน ๆ (ระบ)..................................................................
7) ลกษณะการใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. ใชในการเกบ ตรวจสอบ และแกไขขอมลสวนตว 2. ใชในการตรวจสอบองคประกอบและตวบงช 3. ใชบรการสนทนาเพอโตตอบกบฝายประกนคณภาพ 4. ใชเพอถายโอนขอมลทตองการ 5. ใชในการตดตอสอสารและแลกเปลยนความร 6. ใชตรวจสอบคมอ แผนปฏบตการ นโยบาย และระเบยบตาง ๆ 7. ใชตรวจสอบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก 8. ใชตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแบบฟอรมทก าหนด 9. ใชดรายงานผลการด าเนนงานและแบบฟอรมตาง ๆ 10. ใชออกรายงานประกนคณภาพภายนอกประจ าป 11. ใชเผยแพรขอมลการประกนคณภาพการศกษา 12. อน ๆ (รบ)............................................................................................... ...................
174
8) สาเหตท เลอกใชงานแอพพล เคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. สามารถใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได 2. สามารถใชจดการเกยวกบเอกสารได 3. สามารถคนหาขอมลประกนคณภาพทตองการไดอยางรวดเรว 4. ขอมลทนสมยและสอดคลองกบความตองการ 5. สามารถเปนเครองมอประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได 6. มประโยชนตอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 7. มการน าเสนอขอมลในรปแบบแปลกใหม 8. มฟงกชนระบบประกนคณภาพภายนอกตามตองการ 9. สามารถถายโอนขอมลประกนคณภาพทตองการได 10. สามารถออกรายงานการประกนคณภาพไดครบถวน 11. สามารถพฒนาตนเองใหมความรดานการใชงานแอพพลเคชน 12. อน ๆ (ระบ)................................................................................................ ...................
175
สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ค าสง โปรดขดเครองหมายถก ( ) ลงในชองระดบความคดเหนของทาน
หวขอ ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
1. การบนทก/แกไขขอมล 1.1 การบนทกขอมลครอบคลมตามความตองการ
1.2 การบนทกขอมลในแตละสวนรายละเอยดครบถวนตามความตองการ
1.3 ขนตอนบนทกขอมลท าไดงายสะดวกและรวดเรว 1.4 การเรยงล าดบของการบนทกขอมลสอดคลองกบงาน
ทท า
1.5 รปแบบฟอรมบนทกขอมลมความเหมาะสม 1.6 การแกไขขอมลทกสวนท าไดงายและมความ
เหมาะสม
1.7 การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางครบถวนตรงตามความตองการ
1.8 การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางรวดเรว 1.9 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. การสบคนขอมล 2.1 การก าหนดรปแบบฟอรมแสดงผลการสบคนขอมลม
ความชดเจนและเขาใจงาย
มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
2.2 การสบคนขอมลครอบคลมความตองการ 2.3 การสบคนในแตละสวนปรากฏขอมลถกตองและ
ครบถวน
2.4 การก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลท าไดงายและสะดวก
2.5 การสบคนขอมลท าไดงาย สะดวก และรวดเรว 2.6 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
176
หวขอ ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
3. การออกรายงาน 3.1 ขนตอนในการพมพรายงานมความสะดวก
3.2 การพมพรายงานในแตละสวนมความถกตองและครบถวน
3.3 ผลการพมพรายงานไดขอมลตรงตามความตองการ 3.4 รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพ
มความชดเจน เขาใจงาย
3.5 รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพมความสวยงามและตรงตามความตองการ
3.6 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ 4.1 การออกแบบบนหนาจอมความสวยงามและเหมาะ
ส าหรบระบบงาน
มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
4.2 การเรยงล าดบเมนตรงตามความตองการ 4.3 เมนค าสงครอบคลมตามความตองการ 4.4 ภาษาทใชในการก าหนดค าสงเมนมความชดเจน
เขาใจงาย
4.5 สพนของหนาจอ มความชดเจน และสวยงาม 4.6 รปแบบ ขนาด และสของตวอกษรทใชในเมนมความ
ชดเจน
4.7 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
177
หวขอ ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
5. ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล 5.1 การก าหนดระดบสทธในการเขาถงขอมลตรงตาม
ความตองการ
5.2 ขอมลในฐานขอมลมความปลอดภย 5.3 มระบบการปองกนการใชงานขอมลและการส ารอง
แฟมขอมลอยางเหมาะสม
5.4 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. คมอการใชแอพพลเคชน 6.1 คมอมเนอหาครอบคลมการใชงานระบบและสามารถ
ใชงานไดเปนอยางด
มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
6.2 การเรยงล าดบเนอหาของคมอมความชดเจนและ เขาใจงาย
6.3 ภาษาทใชในคมอเขาใจงายและชดเจน 6.4 ภาพประกอบในคมอมความชดเจน
6.5 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน 7.1 แอพพลเคชนนชวยท าใหการท างานสะดวก รวดเรว
และถกตอง
มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
7.2 แอพพลเคชนนใชงานงายและรองรบการท างานของผใชทกระดบ
7.3 แอพพลเคชนนมความสอดคลองกบความตองการในการท างาน
7.4 แอพพลเคชนนชวยลดความผดพลาดของขอมล 7.5 แอพพลเคชนนตอบสนองตอระบบประกนคณภาพ
ภายนอกทกฟงกชน
7.6 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
178
หวขอ ระดบความพงพอใจ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด
8. ความพงพอใจในการใชแอพพลเคชน 8.1 การตอบสนองตองานประกนคณภาพ
8.2 การใหบรการขอมลทสะดวกและรวดเรว 8.3 ความถกตองแมนย าของขอมล 8.4 ความครบถวนเพยงพอของขอมล 8.5 ความเปนปจจบนของขอมล 8.6 ขอมลสารสนเทศตรงตามความตองการ 8.7 เปนศนยกลางของขอมล 8.8 ความสะดวกในการตดตอประสานงาน/สงการ 8.9 สะดวกตอการคนหาขอมล 8.10 สะดวกตอการเขาใชงาน 8.11 ขนตอนการใชงานชดเจนเขาใจงาย 8.12 การเปลยนแปลงขอมลท าไดงาย 8.13 รองรบการประชม 8.14 คมอและระเบยบปฏบตชดเจน 8.15 การออกรายงานทเหมาะสม 8.16 ระบบความปลอดภยของขอมลทเหมาะสม 8.17 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
179
สวนท 3 ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนตอไปนเปนสวนส าคญอยางยงในการวจย โปรดพจารณาแตละประเดนและกรณาใหขอเสนอแนะตามความเหมาะสม
1. ดานการบรหารจดการแอพพลเคชน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ดานการบรหารจดการระบบฐานขอมล ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ดานการจดเตรยมขอมลสารสนเทศใหตรงกบความตองการของผใช ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ดานรปแบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรการผใช ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ดานการตดตอสอสารกบผใช ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ดานการพฒนาแอพพลเคชนโดยเนนการบรการแบบ One Stop Service ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-
180
เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. ผถกสมภาษณ : ผเชยวชาญดานระบบไอซท ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการทดสอบและประเมนการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โดยแอพพลเคชนไดผานกระบวนการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจจากผใชแลว แบบสมภาษณนจะมประเดนทสมภาษณ 2 ประเดนหลก ไดแก
1. ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
2. ขอเสนอแนะเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา
ขอ 1. ใหผเชยวชาญพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
ระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..................................................................... . ขอ 2. โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอกระดบอดมศกษา ................................................................................... ................................................................................ ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 3. รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 4. ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ....................................................................................................................................................... ............ ...................................................................................................................... ............................................. ขอ 5. การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ .......................................................................
แบบสมภาษณ (Interview Guide)
181
ขอ 6. การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 7. ซอฟตแวรทน ามาใชออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 8. ประสทธภาพและความคดเหนตอแอพพลเคชนในประเดนตอไปน
1. การบนทก/แกไขขอมล .............................................................................................. ..................................................................... ............................................................................................................................. ......................................
2. วธการสบคนขอมล ............................................................................................................................. ...................................... ........................................................................................... ........................................................................
3. การออกรายงาน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................
4. การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ ................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ......................................
5. ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล ............................................................................................................................. ...................................... ...................................................................................................................................................................
6. คมอการใชแอพพลเคชน ......................................................................................................... .......................................................... ............................................................................................................................. ......................................
7. ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………............................................................................................................................. ...................................... ขอ 9. ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................................................ ....... ........................................................................................................................... ........................................ ............................................................................................................................. ......................................
-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-
182
รายชอผตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย 1. รศ.ดร.ทรงศร สรณสถาพร มหาวทยาลยมหดล 2. รศ.ดร.ฉลอง ทบศร มหาวทยาลยบรพา 3. รศ.ดร.จรศกด สรงคพพรรธน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 4. ผศ.ดร.สารดา จารพนธ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก 5. ผศ.ดร.นพเกา ณ พทลง มหาวทยาลยทกษณ
รายชอผเชยวชาญดานระบบไอซท 1. น.อ.ศ.ดร.ประสงค ปราณตพลกรง มหาวทยาลยศรปทม 2. รศ.ดร.สรชย สขสกลชย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 3. ผศ.ดร.สมพนธ จนทรด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 4. ผศ.ดร.ทนงศกด โสวจสสตากล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 5. รศ.ดร.ทรงศร สรณสถาพร มหาวทยาลยมหดล
184
สารบญ หลกการและเหตผล ......................................................................................................................... 185
สวนท 1 การเขาสระบบ ................................................................................................................... 186
สวนท 2 การบนทกขอมลประกนคณภาพ ........................................................................................ 187
การบนทกขอมลประกนคณภาพ .................................................................................................. 187
การบนทก ค าน า สารบญ บทสรปผบรหาร เพอบนทกผล ............................................................ 189
การบนทก สวนท 1 ขอมลทวไป .................................................................................................. 195
การบนทก สวนท 2 ผลการด าเนนงาน ......................................................................................... 196
การบนทก สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน .................................................................................. 197
สวนท 3 การรายงานผลการด าเนนงาน ............................................................................................ 193
ปก ............................................................................................................................................... 194
ค าน า ........................................................................................................................................... 194
สารบญ ........................................................................................................................................ 194
บทสรปผบรหาร ........................................................................................................................... 195
สวนท 1 ขอมลทวไป .................................................................................................................... 195
สวนท 2 ผลการด าเนนงาน .......................................................................................................... 196
สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน ................................................................................................... 196
รายงานผลการด าเนนงาน ............................................................................................................ 197
-2-
185
หลกการและเหตผล
คมอการใชงานนมาจากการวจยโดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอปพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอปพลเคชนสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอปพลเคชนสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอปพลเคชนเพอสรางแบบจาลองระบบเครอขายของ สมศ. และการนาไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการดาเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอท ใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมสถตสาเรจรปทางสงคมศาสตรโดยการแจกแจงคาความถรอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวาการพฒนาแอปพล เคชนสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาโดยใชกระบวนการ DBLC สามารถสรางแอปพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไดตามวตถประสงค การใชงานแอปพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานกอยในระดบมากเชนเดยวกน ดงนนแอปพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง รายละเอยดและขนตอนการใชงานจะแสดงตามล าดบดงน
-3-
186
สวนท 1 การเขาสระบบ 1. การเขาสเวบไซต ONESQA Online ท https://krusard.com/onesqa จะปรากฏหนาตาง
เวบไซต ONESQA Online 2. ใหกรอกชอผเขาใชงาน และรหสตามทไดรบมา จากนนคลกปม Sing In เพอเขาสระบบดงภาพ
ท 1
ภาพท 1
3. หลงจากเขาสระบบแลว จะแสดงหนาตางเวบไซต ONESQA Online ดงภาพท 2
ภาพท 2
-4-
187
สวนท 2 การบนทกขอมลประกนคณภาพ
การบนทกขอมลประกนคณภาพ สามารถท าไดตามขนตอนตอไปน 1. หลงจากเขาสระบบแลวจะแสดงภาพ หนาหลกของ ONESQA Online ดงภาพท 3
ภาพท 3
2. จะมแถบสน าเงนดานบน ใหเลอกปการศกษาทตองการดขอมล หรอจดการขอมล โดยคลกท ลกศร
ดงภาพท 4
ภาพท 4
-5-
188
3. การเลอกเมนขอมลมหาวทยาลย (1) เพอเลอกมหาวทยาลยทสงกด (2) การเลอกระดบคณะ/หลกสตร (3) และคณะ ทตองการดขอมล หรอบนทกขอมล (4) ท าไดตามภาพท 5 ดงน
ภาพท 5
4. หลงจากเลอก มหาวทยาลย (1) เพอเลอกมหาวทยาลยทสงกด (2) การเลอกระดบคณะ/
หลกสตร (3) และคณะ ทตองการดขอมล หรอบนทกขอมล (4) ครบแลว แสดงขอมลการเขาถง (Navigation Bar) ดงภาพท 6
ภาพท 6
5. การบนทกขอมลระบบประกนคณภาพการศกษา จะประกอบไปดวยค าน า สารบญ บทสรป
ผบรหาร
-6-
189
สวนท 1 ขอมลทวไป สวนท 2 ผลการด าเนนงาน สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน และรายงานผลการด าเนนงาน แสดงดงภาพท 7 ตอไปน
ภาพท 7
การบนทก ค าน า สารบญ บทสรปผบรหาร เพอบนทกผลแสดงไดดงภาพท 8
ภาพท 8
-7-
190
การบนทก สวนท 1 ขอมลทวไป สามารถบนทกขอมลไดดงภาพท 9 และ 10 ตอไปน
- ประวตความเปนมา
ภาพท 9
- หลกสตรและสาขาวชาทเปดท าการเรยนการสอน
ภาพท 10
-8-
191
การบนทก สวนท 2 ผลการด าเนนงาน ดงภาพท 11
ภาพท 11
การบนทกขอมลผลด าเนนงานใหคลกเลอกองคประกอบ ทตองการกรอกผลด าเนนงาน เพอ
กรอกผลด าเนนงาน กรอกผลการประเมนตนเอง และบนทกผลการวเคราะหจดเดนและจดทควรพฒนา ดงภาพท 12 และ 13 ตอไปน
ภาพท 12
-9-
192
ภาพท 13
การบนทก สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน สามารถรายงานสรปผลการด าเนนงาน ระดบ
คณะ/หลกสตร ตามตารางดงตอไปน ตารางท 1 ผลการประเมนตนเองรายองคประกอบตามดาน ดงภาพท 14
ภาพท 14
-10-
193
ตารางท 2 ผลการประเมนตนเองรายองคประกอบตามดาน (กรอกขอมลเอง) ดงภาพท 15
ภาพท 15
สวนท 3 การรายงานผลการด าเนนงาน สามารถแสดงตวอยางกอนพมพรายงานออกมาเปน
รปเลมได โดยมเมนใชงานดงน ปก ค าน า สารบญ บทสรปผบรหาร สวนท 1 ขอมลทวไป
สวนท 3 รายงานผลการด าเนนงาน สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน รายงานผลการด าเนนงาน
ตวอยางการแสดงผลแตละหวขอแสดงดงภาพท 16-19 ตามล าดบ ตอไปน
-11-
195
บทสรปผบรหาร
ภาพท 19
สรปตวอยางของการแสดงผลดงภาพท 20-23 ตามล าดบ ตอไปน
สวนท 1 ขอมลทวไป
ภาพท 20
-13-
199
การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา A Development of Applications for Higher Education Quality Assurance
ผชวยศาสตราจารย ดร.เศรษฐชย ชยสนท*, พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร**, ผชวยศาสตราจารย ดร.พงษศกด ผกามาศ***, ผชวยศาสตราจารย ดร.สรายทธ เศรษฐขจร***
ผชวยศาสตราจารย ดร.ชยวฒน ประสงคสราง***, ผชวยศาสตราจารย ดร.รชฎาวรรณ นมนวล**** ดร.สรวลย ลมพพฒนกล***** และ ปณฑชณช เพงผล*
Asst.Prof.Dr.Settachai Chaisanit *, Maj.Gen.Chukiat Chuiypetch**, Asst.Prof.Dr.Phongsak Phakamach***, Asst.Prof.Dr.Sarayuth Sethakajorn***
Asst.Prof.Dr.Chaiwat Prasongsang***, Asst.Prof.Dr.Ratchadawun Nimnual**** Dr.Suri Limpipatanakul***** and Punchanit Phangphol* *อาจารยประจ าคณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม
**ผอ านวยการส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก ***อาจารยประจ าวทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร
****คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการออกแบบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร *****กรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนเพอสรางตนแบบระบบของ สมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมทางสถตโดยการแจกแจงคาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวาการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาเปนไปตามวตถประสงค การ
ใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ( X =3.98, S.D. = 0.85) ความพงพอใจ
200
โดยรวมของการใชงานกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) ดงนนแอพพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง ค าส าคญ: แอพพลเคชน การประกนคณภาพการศกษา อดมศกษา
Abstract The objectives of this research were to: 1) study the application usage requirements related to external quality assurance in higher education; 2 ) design and develop applications for external quality assurance in higher education; and 3) evaluate results by use the application for external educational quality assurance that can support standards and indicators according to fourth round quality assessment criteria of the Office for National Education Standards and Quality Assessment (ONESQA). This research is a research and development to explain the meaning of the design and development of applications to create a system model of the ONESQA. and use in ensuring quality of external education in higher education. The research process consists of 4 steps, which are 1) studying and analyzing user needs, 2) designing and developing systems, 3) testing and evaluation, and 4) improving system performance. Population and sample groups are group 1 experts in quality assurance for higher education, group 2 responsible and involved in the work of external education quality assurance of the center, group 3, responsible and involved with work on external educational quality assurance represented by the university and group 4, ICT system experts by using purposive sampling methods. The research instruments were the unstructured interview and questionnaires. Analyze the quantitative data by using the finished statistical program by frequency distribution, percentage, mean and standard deviation. The qualitative methods used content analysis. The results of the research show that the development of applications for external quality assurance in higher
education according to the objectives. The overall application performance was high level ( X =3.98, S.D.
= 0 .85) . The overall user’s satisfaction was high level (X =3.77, S.D. = 0.59). Therefore, applications developed for data services for external quality assurance for higher education have the correct function of the ONESQA specified conditions, can actually be used to assess the quality of education outside the tertiary level and can be applied to add some functions and information in accordance with the user's use in both the assessor and the assessor according to the actual situation. Keywords: Application, Quality Assurance and Higher Education. **“ไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) และผลงานนเปนความรบผดชอบของผรบทน”
201
บทน า
ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท (Information and Communication Technology: ICT) เปนระบบทจ าเปนและมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา รวมทงเกยวของกบวถความเปนอยของประชาชนในสงคมสมยใหมอยมาก ส าหรบองคกรทสามารถพฒนาและประยกตใชงานระบบไอซทไดอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหผบรหารและผปฏบตงานไดรบขอมลขาวสารทถกตองและรวดเรว สงผลใหการตดสนใจในการวางแผนการด าเนนงานขององคกรมประสทธภาพเพมขน การแกไขปญหาตาง ๆ เปนไปไดอยางทนทวงท สามารถชงความไดเปรยบในการแขงขน และพฒนาการใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพดวยเชนกน (Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon, 2018, p.50) บทบาทของมหาวทยาลยจะตองเขาใจถงการเปลยนแปลงและเรยนรแบบใหมเพอใหทนกบเทคโนโลยทางดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษาของไทยในยคปจจบนมความเจรญกาวหนาเปนอยางมาก ไดมการน าเทคนคการบรหารและการจดการสมยใหมมาประยกตใชกบการบรหารงานทางการศกษาในสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดประสทธภาพทางวชาการสงสด (พงษศกด ผกามาศ, 2553, หนา 1-25)
การพฒนามาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไทยในปจจบนอาศยหลกการภายใตพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนภารกจหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา การพฒนาคณภาพการศกษาจงมความส าคญและจ าเปนอยางยง อกทงเมอเชอมโยงกบบรบทโลกจะพบวา สถาบนทางการศกษามความจ าเปนจะตองศกษาในเชงคณภาพเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา เพอผลกดนใหเกดกระบวนการทสงเสรมใหเกดการด าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพทดเทยมกบนานาประเทศ และสงคมโลกซงก าลงเปลยนแปลงไปภายใตการแขงขนในดานตาง ๆ ทเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง เพอใหไดผลผลตของสถานศกษาทมคณภาพและสามารถรบใชสงคมในสาขาวชาตาง ๆ ไดจนน าไปสการเปนบคลากรทมคณภาพส าหรบพฒนาประเทศตอไป
ดงนนการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน (Application) ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย เพอใชเปนเครองมอในการอ านวยความสะดวกกบการประกนคณภาพการศกษาทงในสวนผประเมน ผรบการประเมน และหนวยงานทเกยวของ โดยการพฒนาระบบใหเปนแอพพลเคชนทมความรวดเรว แมนย า และถกตอง รวมถงไมเปนภาระตอสถานศกษา พฒนาการของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาสมยใหมจะเปนประโยชนอยางยงทงตอองคกรทรบผดชอบดานการจดการศกษาและหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนบคลากรดานการประกนคณภาพการศกษาทกระดบโดยขอมลทไดจากการวจยดงกลาวสามารถน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายนอกใหสามารถด าเนนงานไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานและตวบงช และตรงตามความตองการของผรบบรการสงสด ผลการวจยจะเปนชดนวตกรรมตนแบบทเหมาะส าหรบการประกนคณภาพภายนอกโดยใชระบบไอซทททนสมย สะดวกในการเขาถง ขอมลเปนปจจบน และสามารถรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในทกฟงกชนของการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศ
202
ไทย อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอใชประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนตอไป
วตถประสงคของการวจย
1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา
2) เพอออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา
3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. วธการด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยจะเปนการวจยเชงพรรณา (Descriptive Research) เพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาระบบของสมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของประเทศไทย ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน
1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย ขนท 1 ศกษาขอมลจากเอกสารและรปแบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอก (Documentation Method) ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผ ทรงคณวฒทางดานการประกนคณภาพการศกษา
ระดบอดมศกษา โดยการสมภาษณ (Interview Method) จากการเลอกแบบเจาะจง ขนท 3 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกน
คณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) โดยสมกลมตวอยางตามความสะดวก (Convenient Sampling)
ขนท 4 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน โดยใชแบบสอบถามจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง
ขนท 5 รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชการสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) จากการเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง
จากนนน าขอมลทรวบรวมไดจากขนท 1 ถง 5 มาวเคราะหและสงเคราะหสรปเปนภาพรวมของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยระบบ QA Application ทพงประสงค
ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสามารถแบงออกไดเปน 5 กลมดงน
203
กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน และกลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน
หมายเหต กลมท 2 และ 3 จะนยามไดวาเปนผใชระบบ (End User) ของแอพพลเคชนทจะพฒนาใหม
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก กลมท 1 และ 4 จะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview Form) และ กลมท 2 และ 3 จะเปนแบบสอบถาม ทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ (Check-list) และแบบเตมขอความ (Fill in the Blank)
ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสงเคราะหเพอการก าหนดคณลกษณะแบบจ าลองแอพพลเคชนเพอน ามาออกแบบระบบ การวเคราะหขอมลจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอค านวณวเคราะหคาสถต 2. การออกแบบและพฒนาระบบ การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพลเคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว
3. การทดสอบการใชงานและประเมนผล ประกอบดวย ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน า
ผมสวนเกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และ
เจาหนาทดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม
(Participant Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะแบงออกไดเปน 4 กลม ดงน ไดแก กลมท 1 ผบรหาร
งานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบาย จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. จ านวน 10 คน และ กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสามารถแบงแยกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสมภาษณ กลมท 2 และ 3 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสงเกตแบบมสวนรวม ใชแบบสอบถามทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ แบบเตมขอความ และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ
ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหดวยวธการทางสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร เพอหาประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจ (Satisfaction) ของการใชระบบ QA Application และน าเสนอรปแบบการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชทางสถต ดงน
4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ
204
การวจยในขนตอนนจะน าผลการวจยในขนตอนท 3 มาท าการปรบปรงระบบ QA Application ซงด าเนนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) ในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตรวจสอบยนยน (Confirmatory) จ านวน 5 คน เพอใหแสดงความเหนและใหขอเสนอแนะ จากนนน าผลการตรวจสอบไปปรบปรงระบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยรปแบบของระบบ QA Application ทสมบรณและจดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ ผลการวจยและการวเคราะหขอมล ผลการวจยและการวเคราะหขอมลตามขนตอนการวจยปรากฏผลดงน
ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย 1) กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรมการวจยและ
พฒนาระบบทสามารถสนบสนนฟงกชนการท างานของสวนงานประกนคณภาพการศกษาอยางแทจรง ทงนตองค านงถงผใชงานระบบตามล าดบความส าคญ
2) แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรก าหนดโครงสรางการท างานทเกยวของกบงานประกนคณภาพอยางชดเจน การพฒนารปแบบและวธการประเมนคณภาพทสอดคลองกบขอก าหนดและระเบยบของ สมศ. โดยใชระบบไอซททเหมาะสม (เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร, 2552, หนา 18-38)
3) การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรใชกระบวนการพฒนาระบบมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชน การก าหนดขนตอนและวธปฏบตทชดเจนเพอใหไดมาซงระบบทสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพไดเตมประสทธภาพ
4) โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ควรมลกษณะดงน
- โปรแกรมทมความยดหยนในการใชงาน - โปรแกรมทสามารถก าหนดฟงกชนสนบสนนรปแบบการประเมนคณภาพใหไดมากทสด - โปรแกรมทสามารถพฒนาเพอรองรบฟงกชนการใชงานในอนาคต - การเลอกใชโปรแกรมควรค านงถงความเขากนไดกบรปแบบและวธการปกตในการ
ปฏบตงานโดยไมสรางความยงยากกบผใชงาน ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ ก าหนดการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดงน 1) แผนภาพคลาสและความสมพนธ (Class Diagram) การออกแบบระบบโดยเรมจากการก าหนดจากแผนภาพ Sequence Diagram ซงสามารถอธบายแผนโดยรวม (Conceptual Class Diagram) ของระบบซงเปนการออกแบบในระดบแนวคด (Conceptual) การพฒนาเวบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ONESQA ONLINE 2) การออกแบบแผนภาพในการท างาน (Use Case Diagram) Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญซงเปนการออกแบบในระดบตรรกะ (Logical) Actor องคประกอบทประกอบดวย
205
(1) มหาวทยาลย (University) จะเขา สระบบดวยการ Login เ พอเขา สระบบ ONESQA ONLINE สามารถเขาเมนตาง ๆ ดขาวสาร เลอกมหาวทยาลยตาง ๆ หรอเพอเพมเอกสาร หลกฐาน โดยจะแบงตามระดบคณะ หลกสตรและระดบสถาบน โดยจะมการแสดงขาวสารตามหวขอทเลอก สามารถดาวนโหลดขอมลไดทงระดบบสถาบน ระดบคณะ รวมไปถงระบบประเมนการศกษาภายนอกทสามารถเพมขอมลและดขอมลได
(2) ผดแลระบบ (Admin) จะสามารถเขามาจดการขอมลของมหาวทยาลยได โดยมการจดการ เปด/ปด ระบบ จดการปการศกษา การก าหนดสทธการใชงาน ออกแบบรายงานการเขาใชงาน การจดการองคประกอบตวชวด เพมตวชวด/แกไข/ลบขอมล ก าหนดตวชวดใหแตละมหาวทยาลย จดการขอมลทวไป ขอมลสรปผลของการด าเนนงาน รวมถงการดาวนโหลดขอมลและประกาศการแจงเตอนใหกบมหาวทยาลย
3) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธ (Sequence Diagram) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธเปนแผนผงการท างานทประกอบไปดวยคลาส (Class) หรอวตถ (Object) เสนประทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดขนจากคลาสหรอวตถในแผนผงการท างานภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทนเสมอนคลาสและวตถโดยภายในจะมชอของคลาสหรอวตถประกอบอยในรปแบบ {Object}: Class ประกอบดวย (1) มหาวทยาลย (University) คอ ผทใชเขามาดขอมลและเพมขอมลในระบบ ONESQA และ (2) ผดแลระบบ (Administrator) คอ ผทคอยจดการขอมลภายในระบบ ONESQA
ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ผลการวเคราะหขอมลปรากฏผลดงน
1) การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ( X =3.98, S.D. = 0.85)
2) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแอพพลเคชนกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) 3) ความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษา
ภายนอกพบวา แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย และความเปนปจจบนของขอมล การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได
4) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกพบวา รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงายและสะดวกตอผใช ผทมความรพนฐานทางระบบไอซทนอยกสามารถใชงานไดแตควรมคมอการปฏบตทชดเจน การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอนมาก จงควรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารเพอความสะดวกในการใชงานและการเขาถง สามารถท าใหระบบนเปนทยอมรบของการประกนคณภาพภายนอกจากผรบผดชอบดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมล
206
และแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใชไดในระยะยาว
ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ การปรบปรงสมรรถนะของแอพพลเคชนด าเนนการตามขอมลทไดวเคราะหจากขนตอนท 1-3 โดย
การสรปประเดนการปรบปรงและน าไปใชในการพฒนาใหแอพพลเคชนมสมรรถนะดและรองรบการท างานในสวนการประกนคณภาพไดครบทกฟงกชน
ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาทถกพฒนาขนนามรปแบบกระบวนวธวจยทก าหนดโดยปรบปรงตามขอคดเหนและขอเสนอแนะจากผเชยวชาญแสดงดงภาพท 1 ตอไปน
ภาพท 1 ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา
สรปและอภปรายผลการวจย
จากผลการวจยสามารถน ามาสรปและอภปรายในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการด าเนนการวจยไดดงน 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผใชแอพพลเคชนมความตองการใชระบบไอซทเพอการจดเกบ รวบรวม และประมวลผลขอมลตาง ๆ โดยการแปลงรปแบบการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกสทสอดคลองกบงานประกนคณภาพการศกษาโดยตองค านงถงรปแบบการใชงาน มาตรฐานและตวบงชของ สมศ. รวมถงเอกสารทเกยวของตาง ๆ เพอสนบสนนการประเมนคณภาพการศกษามความสะดวก รวดเรว และถกตอง ซงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Toshinobu Kasai (2006 : pp.1-17) และ Mahesh Panhale (2016) ทไดวเคราะหวาการบรณาการระบบไอซทกบการประเมนคณภาพการศกษาจะชวยสรางบรรยากาศและเพมประสทธภาพแหงการเรยนรไดเปนอยางด ซงสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบไดในอนาคต 2) การออกแบบและพฒนาระบบ จากการใชกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดวยวธการ SDLC สามารถน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนนใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใช ซงพจารณาไดจากผลการทดสอบการใชงานและประเมนผลในขนตอนท 3 ทพบวาประสทธภาพและความ
207
พงพอใจของผใชในภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนการเลอกใชรปแบบวธการพฒนารวมถงซอฟตแวรทเหมาะสมสามารถสรางแอพพลเคชนทมคณภาพไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบ Rick Boyer and Kyle Mew. (2016) ทพบวาการออกแบบแอพพลเคชนตองค านงถงความตองการของผใชเปนส าคญจงจะสามารถน าไปใชงานใหเกดประสทธภาพสงสด 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล จากผลการศกษาวเคราะหการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาพบวาแอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของสมศ. ส าหรบการเมนคณภาพการศกษารอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว ขอเสนอแนะ
1) การพฒนาฟงกชนการท างานเพมเตมในสวนงานของการประกนคณภาพภายในสถาบนเพอใหเกดการประกนคณภาพการศกษาแบบครบวงจร
2) การพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการด าเนนการแบบมสวนรวมในการควบคม/แกไขเอกสาร และขอมลตาง ๆ ไดตามล าดบความส าคญ เพอใหรองรบรปแบบการประกนคณภาพการศกษาทงในปจจบนและอนาคต โดยเปนระบบทงายตอการเขาถงและการก ากบดแลใหระบบมเสถยรภาพอยางย งยน
3) การพฒนาแอพพลเคชนใหมสมรรถนะทดขนในสวนของการตดตอกบผใช และการปรบปรงแกไขฐานขอมลใหเปนปจจบน ควรมการแตงตงผรบผดชอบทางดานระบบไอซททชดเจนและสามารถตรวจสอบผลการด าเนนงานไดในทางปฏบต บรรณานกรม พงษศกด ผกามาศ. (2553). ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพฯ: ส านกพมพ Witty, หนา 1-25. เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร. (2552). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ:วงอกษร,
หนา 18-38.
208
Rick Boyer and Kyle Mew. (2016). Android Application Development Cookbook. Second Edition Paperback. Open Source.
Mahesh Panhale. (2016). Beginning Hybrid Mobile Application Development. 1st edition. Edition: Apress. Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon. (2018). Management Information Systems. 14th Edition. Pearson
Education Indochina. Toshinobu Kasai., and Others. (2006). Building on Ontology of IT Education Goals. International Journal
of Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). Vol. 16, No. 1/2, pp.1-17.
209
ประวตผวจย 1) ผศ.ดร.เศรษฐชย ชยสนท (Assist.Prof.Dr.Settachai Chaisanit) - หมายเลขบตรประชาชน 3120100779011 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ คณบดคณะเทคโนโลยสารสนเทศ - หนวยงาน คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร หม 1 ถ.บางนา-ตราด ต.คลองต าหร อ.เมอง จ.ชลบร 20000 โทรศพท 085-1557656 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร วทยาศาตรบณฑต (วท.บ.) สาขาวทยาการคอมพวเตอร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร
ปรญญาโท วทยาศาตรมหาบณฑต (วท.ม.) สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร
ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต (Ph.D.) สาขา Learning Innovation in Technology มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพมหานคร
Doctoral Program in Collaboration with Sacramento State University, U.S.A. - ประสบการณ
1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 10 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 2 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 11 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 5 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 3 เรอง
4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 12 ครง 5) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 20 เรอง 6) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 9 เรอง 7) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 11 เรอง
- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Innovation Technology 2) Education Technology
210
3) Computer & Education 4) Information Technology 5) Software Engineering and Development
2) พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร (Maj.Gen.Chukiat Chuiypetch) - หมายเลขบตรประชาชน 3100101090221 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ ผอ านวยการส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก (สวพ.ทบ.) - หนวยงาน ส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพมหานคร10400 โทรศพท 081-9366333 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร วศวกรรมศาสตรบณฑต (วศ.บ.) สาขาวศวกรรมเครองกล โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา(จปร.) นครนายก
ปรญญาโท บรหารธรกจมหาบณฑต (บธ.ม.) สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา กรงเทพมหานคร
ประกาศนยบตร โรงเรยนเสนาธการทหารบก ชดท 72 วฒบตร วทยาลยการทพบก ชดท 51
- ประสบการณ 1) โครงการวจยและพฒนาการทางทหาร 5 เรอง 2) อาจารยโรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา (จปร.) 3) อาจารยโรงเรยนเสนาธการทหารบก 4) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 2 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 3 เรอง
5) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 5 เรอง - สาขาวชาการทมความเชยวชาญ
1) Operation Research 2) Mechanical Engineering 3) Army Research and Development 4) Information and Communication Technology
211
3) ผศ.ดร.พงษศกด ผกามาศ (Assist.Prof.Dr.Phongsak Phakamach) - หมายเลขบตรประชาชน 3810100747521 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ อาจารยประจ ามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร/ทปรกษาส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก - หนวยงาน วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 96 หม 3 ถนนพทธมณฑล สาย 5 ต.ศาลายา อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม 73170 โทรศพท 087-8288398 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตรวศวกรรมศาสตรบณฑต (วศ.บ.) สาขาวศวกรรมอเลกทรอนกส มหาวทยาลยเอเชยอาคเนยกรงเทพมหานคร
ปรญญาโท วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต (วศ.ม.) สาขาวศวกรรมไฟฟา สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร
ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต (ปร.ด.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอขอนแกน - ประสบการณ
1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 17 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชน และกระทรวงศกษาธการ 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 41 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 29 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 30 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 4 เรอง
4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 303 ครง 5) คณะกรรมการบรหารวารสารวชาการนานาชาต 18 วารสาร 6) ผเชยวชาญบรรยายพเศษนานาชาต 31 ครง
7) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 30 เรอง 8) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 5 เรอง 9) บทความวชาการทไดรบการอางองในการประชมวชาการ/วารสารระดบชาต/อน ๆ 26 ครง 10) บทความวชาการทไดรบการอางองในการประชมวชาการ/วารสารระดบนานาชาต 19 ครง 11) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 18 เรอง
212
- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Automatic Control System 2) Artificial Intelligence 3) Aerospace Engineering 4) Information and Communication Technology 5) Geographic Information System and Applications 6) Knowledge Management System 7) Social Development 8) Army Research and Development
4) ผศ.ดร.สรายทธ เศรษฐขจร (Assist.Prof.Dr.Sarayuth Sethakhajorn) - หมายเลขบตรประชาชน 3720900325379 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ อาจารยประจ ามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร - หนวยงาน วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 96 หม 3 ถนนพทธมณฑล สาย 5 ต.ศาลายา อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม 73170 โทรศพท 081-6121415 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร การศกษาศาสตรบณฑต (กศ.บ.) สาขาคณตศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร กรงเทพมหานคร
ปรญญาโท ศกษาศาสตรมหาบณฑต (ศษ.ม.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กรงเทพมหานคร
ปรญญาเอก การศกษาศาสตรดษฎบณฑต (กศ.ด.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒประสานมตร กรงเทพมหานคร - ประสบการณ
1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 22 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 18 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 11 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 5 เรอง
213
- วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 1 เรอง 4) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 20 เรอง 5) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 2 เรอง 6) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 22 เรอง
- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Educational Administration 2) Human Resource Management 3) Leadership Skill 4) Information and Communication Technology in Education 5) Advanced Research Methodology
5) ผศ.ดร.ชยวฒน ประสงคสราง (Assist.Prof.Dr.Chaiwat Prasongsang) - หมายเลขบตรประชาชน 4101200027037 - ต าแหนงปจจบน รองผอ านวยการส านกวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร - หนวยงาน วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 96 หม 3 ถนนพทธมณฑล สาย 5 ต.ศาลายา อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม 73170 โทรศพท 085-1994036 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร ศลปศาสตรบณฑต คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาขาสารนเทศ มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา กรงเทพมหานคร
ปรญญาโท ศลปศาสตรมหาบณฑต คณะบณฑตวทยาลย สาขาการพฒนามนษยและสงคม (หลกสตรสหสาขา) จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร
ปรญญาเอก ครศาสตรดษฎบณฑต คณะครศาสตร สาขาอดมศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร - ประสบการณ
1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 10 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 15 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 4 เรอง
214
- วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 8 เรอง 4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 8 ครง 5) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 12 เรอง 6) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 3 เรอง 7) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 8 เรอง
- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) ผตรวจประกนคณภาพ ระดบหลกสตรและระดบคณะ 2) ผตรวจความเสยงระดบหนวยงานของรฐ 3) Human Behavior 4) Social Development 5) Advanced Research Methodology 6) Positive Thinking 7) Human Resource management
6) ผศ.ดร.รชฎาวรรณ นมนวล (Assist.Prof.Dr.Ratchadawan Nimnual) - หมายเลขบตรประชาชน 3110400842851 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ ผชวยฝายวชาการและการประกนคณภาพ - หนวยงาน คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการออกแบบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (บางขนเทยน) 49 ซอยเทยนทะเล 25 ถ.บางขนเทยน-ชายทะเล แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร 10150 โทรศพท 081-3627574 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร ครศาสตรอตสาหกรรมบณฑต (คอ.บ.) สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและสอสารมวลชน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพมหานคร
ปรญญาโท ศ กษาศาสตรมหาบณฑต ( วท .ม . ) สาขาว ช า เทคโน โลย และส อสารการศ กษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพมหานคร
ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต (Ph.D.) สาขา Learning Innovation in Technology มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพมหานคร
Doctoral Program in Collaboration with Sacramento State University, U.S.A. - ประสบการณ
1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 20 ป
215
2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 3 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 47 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 5 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 3 เรอง
4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 18 ครง 5) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 40 เรอง 6) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 7 เรอง 7) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 9 เรอง
- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Virtual Reality 2) Fundamention of Game Development 3) Computer graphic 4) Digital Photography 5) Environmental Technology
7) ดร.สรวลย ลมพพฒนกล (Dr.Suriwun Limpiphatanokul) - หมายเลขบตรประชาชน 310100070131 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ นกวชาการศกษา ระดบช านาญการพเศษ - หนวยงาน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงาน กศน. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โทรศพท 089-1055539 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร ครศาสตรบณฑต ภาษาไทย วทยาลยครบานสมเดจเจาพระยา นเทศศาสตรบณฑต ประชาสมพนธ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช กรงเทพมหานคร
ปรญญาโท การศกษามหาบณฑต สาขาการศกษาผใหญ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร กรงเทพมหานคร
ปรญญาเอก ศลปศาสตรดษฎบณฑต การอาชวศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพมหานคร - ประสบการณ
216
1) ผชวยเลขานการและคณะท างานจดท าหนงสอพระราชกรณยกจของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ตามค าสงส านกงาน กศน. ท 17/2557 ลงวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2557 แตงตงคณะท างานจดท าหนงสอ เนองในโอกาสเจรญพระชนมพรรษา 60 พรรษา
2) ผชวยเลขานการและคณะกรรมการด าเนนงานพฒนาการเรยนการสอนประวตศาสตร และหนาทพลเมอง ตามค าสงส านกงาน กศน. ท 115/2557 ลงวนท 18 มถนายน พ.ศ. 2557
3) เลขานการและคณะกรรมการประเมนหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และการประเมนเทยบระดบการศกษาในระดบสงสดของการศกษาขนพนฐาน ค าสงส านกงาน กศน. ท 77/2558 ลงวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2558
4) ผชวยเลขานการและคณะกรรมการอ านวยการด าเนนการประเมนผลงานส าคญตามนโยบายทมงผลสมฤทธตามยทธศาสตรและจดเนนการด าเนนงานส านกงาน กศน.ประจ าปงบประมาณ 2558 ค าสงส านกงาน กศน. ท 245/2557 ลงวนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2557
5) ผเชยวชาญเนอหา ก าหนดกรอบความคด พฒนาหลกสตร สอ และการจดการเรยนการสอนการศกษาทางไกลประเภทการศกษาตอเนอง “หลกสตรคนความสขคนท างาน” ค าสงส านกงาน กศน. ท 176/2557 ลงวนท 6 สงหาคม พ.ศ. 2557
6) ทปรกษาการวจย ส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก กระทรวงกลาโหม ท กห 0428/1449 ลงวนท 13 พฤศจกายน 2560
7) ทปรกษาการวจยเพอทองถน ชมชน เพอขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทองถนอยางเปนระบบและยงยน ส านกงาน กศน.จงหวดนาน ท ศธ 0210.1(1)/1405 ลงวนท 30 พฤศจกายน 2560
8) นกวจย ของ ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ฝายทองถน “การพฒนากลไกสนบสนนงานวจยเพอทองถนในการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยในพนทจงหวดพะเยา”
9) วทยากรบรรยายเรอง “การเขยนบทความเพอการตพมพ” โครงการฝกอบรมเชงปฏบตการ Smart Officer หลกสตร “การวจยในงานสงเสรมและพฒนาการปศสตว” รนท 2 วนท 11 – 13 มกราคม 2561
10) อาจารยพเศษ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน (พ.ศ. 2558 เปนตนมา) - สาขาวชาการทมความเชยวชาญ
1) การศกษานอกระบบ 2) การศกษาตามอธยาศย 3) การอาชวศกษา
217
8) นางสาวปณฑชณช เพงผล (Miss.Punchanit Phangphol) - หมายเลขบตรประชาชน 3360600653414 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ หวหนาสาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ - คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร หม 1 ถ.บางนา-ตราด ต.คลองต าหร อ.เมอง จ.ชลบร 20000 โทรศพท 065-6939495 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา
ปรญญาตร บรหารธรกจบณฑต (บธ.บ) คณะสารสนเทศศาสตร สาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร ชลบร
ปรญญาโท วทยาศาสตรบณฑต (วท.ม) คณะเทคโนโลยสารสนเทศ สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร - ประสบการณ
1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของเอกชนและรฐ 20 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต
- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 1 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 4 เรอง
4) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 3 เรอง 5) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 1 เรอง
- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Business Computer 2) Electronic Commerce 3) System Development 4) Human Computer Interactive 5) Software Engineering and Development 6) Project Management
การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา A Development of Applications for Higher Education Quality Assurance
ผชวยศาสตราจารย ดร.เศรษฐชย ชยสนท*, พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร**, ผชวยศาสตราจารย ดร.พงษศกด ผกามาศ***, ผชวยศาสตราจารย ดร.สรายทธ เศรษฐขจร***
ผชวยศาสตราจารย ดร.ชยวฒน ประสงคสราง***, ผชวยศาสตราจารย ดร.รชฎาวรรณ นมนวล**** ดร.สรวลย ลมพพฒนกล***** และ ปณฑชณช เพงผล*
Asst.Prof.Dr.Settachai Chaisanit *, Maj.Gen.Chukiat Chuiypetch**, Asst.Prof.Dr.Phongsak Phakamach***, Asst.Prof.Dr.Sarayuth Sethakajorn***
Asst.Prof.Dr.Chaiwat Prasongsang***, Asst.Prof.Dr.Ratchadawun Nimnual**** Dr.Suri Limpipatanakul***** and Punchanit Phangphol* *อาจารยประจ าคณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม
**ผอ านวยการส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก ***อาจารยประจ าวทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร
****คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการออกแบบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร *****กรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ
บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกน
คณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนเพอสรางตนแบบระบบของ สมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมทางสถตโดยการแจกแจงคาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวาการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาเปนไปตามวตถประสงค การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก (X =3.98, S.D. = 0.85) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานกอยในระดบมาก (X
=3.77, S.D. = 0.59) ดงนนแอพพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชท งในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง ค าส าคญ: แอพพลเคชน การประกนคณภาพการศกษา อดมศกษา
Abstract The objectives of this research were to: 1 ) study the application usage requirements related to external quality assurance in higher education; 2 ) design and develop applications for external quality assurance in higher education; and 3) evaluate results by use the application for external educational quality assurance that can support standards and indicators according to fourth round quality assessment criteria of the Office for National Education Standards and Quality Assessment (ONESQA). This research is a research and development to explain the meaning of the design and development of applications to create a system model of the ONESQA. and use in ensuring quality of external education in higher education. The research process consists of 4 steps, which are 1) studying and analyzing user needs, 2) designing and developing systems, 3) testing and evaluation, and 4) improving system performance. Population and sample groups are group 1 experts in quality assurance for higher education, group 2 responsible and involved in the work of external education quality assurance of the center, group 3, responsible and involved with work on external educational quality assurance represented by the university and group 4, ICT system experts by using purposive sampling methods. The research instruments were the unstructured interview and questionnaires. Analyze the quantitative data by using the finished statistical program by frequency distribution, percentage, mean and standard deviation. The qualitative methods used content analysis. The results of the research show that the development of applications for external quality assurance in higher education according to the objectives. The overall application performance was high level ( X =3 .98 , S.D. = 0 .85 ) . The overall user’s satisfaction was high level ( X =3.77, S.D. = 0.59). Therefore, applications developed for data services for external quality assurance for higher education have the correct function of the ONESQA specified conditions, can actually be used to assess the quality of education outside the tertiary level and can be applied to add some functions and information in accordance with the user's use in both the assessor and the assessor according to the actual situation. Keywords: Application, Quality Assurance and Higher Education.
**“ไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) และผลงานนเปนความรบผดชอบของผรบทน”
บทน า ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท ( Information and Communication
Technology: ICT) เปนระบบทจ าเปนและมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา รวมทงเกยวของกบวถความเปนอยของประชาชนในสงคมสมยใหมอยมาก ส าหรบองคกรทสามารถพฒนาและประยกตใชงานระบบไอซทไดอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหผบรหารและผปฏบตงานไดรบขอมลขาวสารทถกตองและรวดเรว สงผลใหการตดสนใจในการวางแผนการด าเนนงานขององคกรมประสทธภาพเพมขน การแกไขปญหาตาง ๆ เปนไปไดอยางทนทวงท สามารถชงความไดเปรยบในการแขงขน และพฒนาการใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพดวยเชนกน (Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon, 2018, p.50) บทบาทของมหาวทยาลยจะตองเขาใจถงการเปลยนแปลงและเรยนรแบบใหมเพอใหทนกบเทคโนโลยทางดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษาของไทยในยคปจจบนมความเจรญกาวหนาเปนอยางมาก ไดมการน าเทคนคการบรหารและการจดการสมยใหมมาประยกตใชกบการบรหารงานทางการศกษาในสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดประสทธภาพทางวชาการสงสด (พงษศกด ผกามาศ, 2553, หนา 1-25)
การพฒนามาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไทยในปจจบนอาศยหลกการภายใตพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนภารกจหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา การพฒนาคณภาพการศกษาจงมความส าคญและจ าเปนอยางยง อกทงเมอเชอมโยงกบบรบทโลกจะพบวา สถาบนทางการศกษามความจ าเปนจะตองศกษาในเชงคณภาพเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา เพอผลกดนใหเกดกระบวนการทสงเสรมใหเกดการด าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพทดเทยมกบนานาประเทศ และสงคมโลกซงก าลงเปลยนแปลงไปภายใตการแขงขนในดานตาง ๆ ทเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง เพอใหไดผลผลตของสถานศกษาทมคณภาพและสามารถรบใชสงคมในสาขาวชาตาง ๆ ไดจนน าไปสการเปนบคลากรทมคณภาพส าหรบพฒนาประเทศตอไป
ดงนนการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน (Application) ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย เพอใชเปนเครองมอในการอ านวยความสะดวกกบการประกนคณภาพการศกษาทงในสวนผประเมน ผรบการประเมน และหนวยงานทเกยวของ โดยการพฒนาระบบใหเปนแอพพลเคชนทมความรวดเรว แมนย า และถกตอง รวมถงไมเปนภาระตอสถานศกษา พฒนาการของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาสมยใหมจะเปนประโยชนอยางยงท งตอองคกรทรบผดชอบดานการจดการศกษาและหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนบคลากรดานการประกนคณภาพการศกษาทกระดบโดยขอมลทไดจากการวจยดงกลาวสามารถน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายนอกใหสามารถด าเนนงานไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานและตวบงช และตรงตามความตองการของผรบบรการสงสด ผลการวจยจะเปนชดนวตกรรมตนแบบทเหมาะส าหรบการประกนคณภาพภายนอกโดยใชระบบไอซทททนสมย สะดวกในการเขาถง ขอมลเปน
ปจจบน และสามารถรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในทกฟงกชนของการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอใชประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนตอไป
วตถประสงคของการวจย 1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกใน
ระดบอดมศกษา 2) เพอออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบ
มาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ.
วธการด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยจะเปนการวจยเชงพรรณา (Descriptive Research) เพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาระบบของสมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของประเทศไทย ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน
1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย ขนท 1 ศกษาขอมลจากเอกสารและรปแบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
(Documentation Method) ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผทรงคณวฒทางดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา
โดยการสมภาษณ (Interview Method) จากการเลอกแบบเจาะจง ขนท 3 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพ
การศกษาภายนอกจาก สมศ. โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) โดยสมกลมตวอยางตามความสะดวก (Convenient Sampling)
ขนท 4 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน โดยใชแบบสอบถามจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง
ขนท 5 รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชการสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) จากการเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง
จากนนน าขอมลทรวบรวมไดจากขนท 1 ถง 5 มาวเคราะหและสงเคราะหสรปเปนภาพรวมของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยระบบ QA Application ทพงประสงค
ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสามารถแบงออกไดเปน 5 กลมดงน
กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน และกลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน
หมายเหต กลมท 2 และ 3 จะนยามไดวาเปนผใชระบบ (End User) ของแอพพลเคชนทจะพฒนาใหม เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก กลมท 1 และ 4 จะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง
(Unstructured Interview Form) และ กลมท 2 และ 3 จะเปนแบบสอบถาม ทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ (Check-list) และแบบเตมขอความ (Fill in the Blank)
ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสงเคราะหเพอการก าหนดคณลกษณะแบบจ าลองแอพพลเคชนเพอน ามาออกแบบระบบ การวเคราะหขอมลจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอค านวณวเคราะหคาสถต 2. การออกแบบและพฒนาระบบ การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพลเคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว
3. การทดสอบการใชงานและประเมนผล ประกอบดวย ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน าผมสวน
เกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และเจาหนาท
ดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant
Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะแบงออกไดเปน 4 กลม ดงน ไดแก กลมท 1 ผบรหารงานประกน
คณภาพการศกษาระดบนโยบาย จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. จ านวน 10 คน และ กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสามารถแบงแยกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสมภาษณ กลมท 2 และ 3 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสงเกตแบบมสวนรวม ใชแบบสอบถามทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ แบบเตมขอความ และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ
ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหดวยวธการทางสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร เพอหาประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจ (Satisfaction) ของการใชระบบ QA Application และน าเสนอรปแบบการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชทางสถต ดงน
4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ การวจยในขนตอนนจะน าผลการวจยในขนตอนท 3 มาท าการปรบปรงระบบ QA Application ซงด าเนนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) ในสวนของผ บรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตรวจสอบยนยน (Confirmatory) จ านวน 5 คน เพอใหแสดงความเหนและใหขอเสนอแนะ จากนนน าผลการตรวจสอบไปปรบปรงระบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยรปแบบของระบบ QA Application ทสมบรณและจดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ ผลการวจยและการวเคราะหขอมล ผลการวจยและการวเคราะหขอมลตามขนตอนการวจยปรากฏผลดงน
ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย 1) กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรมการวจยและพฒนาระบบ
ทสามารถสนบสนนฟงกชนการท างานของสวนงานประกนคณภาพการศกษาอยางแทจรง ท งนตองค านงถงผใชงานระบบตามล าดบความส าคญ
2) แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรก าหนดโครงสรางการท างานทเกยวของกบงานประกนคณภาพอยางชดเจน การพฒนารปแบบและวธการประเมนคณภาพทสอดคลองกบขอก าหนดและระเบยบของ สมศ. โดยใชระบบไอซททเหมาะสม (เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร, 2552, หนา 18-38)
3) การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรใชกระบวนการพฒนาระบบมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชน การก าหนดขนตอนและวธปฏบตทชดเจนเพอใหไดมาซงระบบทสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพไดเตมประสทธภาพ
4) โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ควรมลกษณะดงน - โปรแกรมทมความยดหยนในการใชงาน - โปรแกรมทสามารถก าหนดฟงกชนสนบสนนรปแบบการประเมนคณภาพใหไดมากทสด - โปรแกรมทสามารถพฒนาเพอรองรบฟงกชนการใชงานในอนาคต - การเลอกใชโปรแกรมควรค านงถงความเขากนไดกบรปแบบและวธการปกตในการปฏบตงานโดย
ไมสรางความยงยากกบผใชงาน ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ ก าหนดการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดงน
1) แผนภาพคลาสและความสมพนธ (Class Diagram)
การออกแบบระบบโดยเรมจากการก าหนดจากแผนภาพ Sequence Diagram ซงสามารถอธบายแผนโดยรวม (Conceptual Class Diagram) ของระบบซงเปนการออกแบบในระดบแนวคด (Conceptual) การพฒนาเวบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ONESQA ONLINE 2) การออกแบบแผนภาพในการท างาน (Use Case Diagram) Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญซงเปนการออกแบบในระดบตรรกะ (Logical) Actor องคประกอบทประกอบดวย
(1) มหาวทยาลย (University) จะเขาสระบบดวยการ Login เพอเขาสระบบ ONESQA ONLINE สามารถเขาเมนตาง ๆ ดขาวสาร เลอกมหาวทยาลยตาง ๆ หรอเพอเพมเอกสาร หลกฐาน โดยจะแบงตามระดบคณะ หลกสตรและระดบสถาบน โดยจะมการแสดงขาวสารตามหวขอทเลอก สามารถดาวนโหลดขอมลไดทงระดบบสถาบน ระดบคณะ รวมไปถงระบบประเมนการศกษาภายนอกทสามารถเพมขอมลและดขอมลได
(2) ผดแลระบบ (Admin) จะสามารถเขามาจดการขอมลของมหาวทยาลยได โดยมการจดการ เปด/ปด ระบบ จดการปการศกษา การก าหนดสทธการใชงาน ออกแบบรายงานการเขาใชงาน การจดการองคประกอบตวชวด เพมตวชวด/แกไข/ลบขอมล ก าหนดตวชวดใหแตละมหาวทยาลย จดการขอมลทวไป ขอมลสรปผลของการด าเนนงาน รวมถงการดาวนโหลดขอมลและประกาศการแจงเตอนใหกบมหาวทยาลย
3) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธ (Sequence Diagram) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธเปนแผนผงการท างานทประกอบไปดวยคลาส (Class) หรอวตถ (Object) เสนประทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดขนจากคลาสหรอวตถในแผนผงการท างานภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทนเสมอนคลาสและวตถโดยภายในจะมชอของคลาสหรอวตถประกอบอยในรปแบบ {Object}: Class ประกอบดวย (1) มหาวทยาลย (University) คอ ผทใชเขามาดขอมลและเพมขอมลในระบบ ONESQA และ (2) ผดแลระบบ (Administrator) คอ ผทคอยจดการขอมลภายในระบบ ONESQA
ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ผลการวเคราะหขอมลปรากฏผลดงน 1) การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ( X =3.98, S.D. = 0.85) 2) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแอพพลเคชนกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) 3) ความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก
พบวา แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย และความเปนปจจบนของขอมล การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได
4) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกพบวา รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงายและสะดวกตอผใช ผทมความรพนฐานทางระบบไอซทนอยกสามารถใชงานไดแตควรมคมอการปฏบตทชดเจน การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอนมาก จงควรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารเพอความสะดวกในการใชงานและการเขาถง สามารถท าใหระบบนเปนทยอมรบของการประกนคณภาพภายนอกจากผ รบผดชอบดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมลและแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใชไดในระยะยาว
ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ การปรบปรงสมรรถนะของแอพพลเคชนด าเนนการตามขอมลทไดวเคราะหจากขนตอนท 1-3 โดยการ
สรปประเดนการปรบปรงและน าไปใชในการพฒนาใหแอพพลเคชนมสมรรถนะดและรองรบการท างานในสวนการประกนคณภาพไดครบทกฟงกชน
ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาทถกพฒนาขนนามรปแบบกระบวนวธวจยทก าหนดโดยปรบปรงตามขอคดเหนและขอเสนอแนะจากผเชยวชาญแสดงดงภาพท 1 ตอไปน
ภาพท 1 ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา
สรปและอภปรายผลการวจย จากผลการวจยสามารถน ามาสรปและอภปรายในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการ
ด าเนนการวจยไดดงน 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผใชแอพพลเคชนมความตองการใชระบบไอซทเพอการจดเกบ รวบรวม และประมวลผลขอมลตาง ๆ โดยการแปลงรปแบบการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกสทสอดคลองกบงานประกนคณภาพการศกษาโดยตองค านงถงรปแบบการใชงาน มาตรฐานและตวบงชของ สมศ. รวมถงเอกสารทเกยวของตาง ๆ เพอสนบสนนการประเมนคณภาพการศกษามความสะดวก รวดเรว และถกตอง ซงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Toshinobu Kasai (2006 : pp.1-17) และ Mahesh Panhale (2016) ทไดวเคราะหวาการบรณาการระบบไอซทกบการประเมนคณภาพการศกษาจะชวยสรางบรรยากาศและเพมประสทธภาพแหงการเรยนรไดเปนอยางด ซงสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบไดในอนาคต 2) การออกแบบและพฒนาระบบ จากการใชกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดวยวธการ SDLC สามารถน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนนใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใช ซงพจารณาไดจากผลการทดสอบการใชงานและประเมนผลในขนตอนท 3 ทพบวาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชในภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนการเลอกใชรปแบบวธการพฒนารวมถงซอฟตแวรทเหมาะสมสามารถสรางแอพพลเคชนทมคณภาพไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบ Rick Boyer and Kyle Mew. (2016) ทพบวาการออกแบบแอพพลเคชนตองค านงถงความตองการของผใชเปนส าคญจงจะสามารถน าไปใชงานใหเกดประสทธภาพสงสด 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล จากผลการศกษาวเคราะหการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาพบวาแอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของสมศ. ส าหรบการเมนคณภาพการศกษารอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว
ขอเสนอแนะ 1) การพฒนาฟงกชนการท างานเพมเตมในสวนงานของการประกนคณภาพภายในสถาบนเพอใหเกดการ
ประกนคณภาพการศกษาแบบครบวงจร 2) การพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการด าเนนการแบบมสวนรวมในการควบคม/แกไขเอกสาร
และขอมลตาง ๆ ไดตามล าดบความส าคญ เพอใหรองรบรปแบบการประกนคณภาพการศกษาทงในปจจบนและอนาคต โดยเปนระบบทงายตอการเขาถงและการก ากบดแลใหระบบมเสถยรภาพอยางย งยน
3) การพฒนาแอพพลเคชนใหมสมรรถนะทดขนในสวนของการตดตอกบผใช และการปรบปรงแกไขฐานขอมลใหเปนปจจบน ควรมการแตงตงผรบผดชอบทางดานระบบไอซททชดเจนและสามารถตรวจสอบผลการด าเนนงานไดในทางปฏบต บรรณานกรม
พงษศกด ผกามาศ. (2553). ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพฯ: ส านกพมพ Witty, หนา 1-25. เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร. (2552). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ:วงอกษร, หนา 18-
38. Rick Boyer and Kyle Mew. (2016). Android Application Development Cookbook. Second Edition Paperback.
Open Source. Mahesh Panhale. (2016). Beginning Hybrid Mobile Application Development. 1st edition. Edition: Apress. Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon. (2018). Management Information Systems. 14th Edition. Pearson
Education Indochina. Toshinobu Kasai., and Others. (2006). Building on Ontology of IT Education Goals. International Journal of
Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). Vol. 16, No. 1/2, pp.1-17.