Top Banner
รายงานการวิจัย เรื่อง การพัฒนาแอพพลิเคชันสาหรับการประกันคุณภาพการศึกษาระดับอุดมศึกษา The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. จัดทำโดย ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.เศรษฐชัย ชัยสนิท พล.ต.ชูเกียรติ ช่วยเพชร ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.พงษ์ศักดิผกำมำศ ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.สรำยุทธ์ เศรษฐขจร ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.ชัยวัฒน์ ประสงค์สร้ำง ผู้ช่วยศำสตรำจำรย์ ดร.รัชฎำวรรณ นิ่มนวล ดร.สุรีวัลย์ ลิ้มพิพัฒนกุล อำจำรย์ปัณฑ์ชณิช เพ่งผล รำยงำนกำรวิจัยฉบับนี้ได้รับทุนอุดหนุนกำรวิจัยจำก สำนักงำนรับรองมำตรฐำนและประเมินคุณภำพกำรศึกษำ (องค์กำรมหำชน) ประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2561
238

รายงานการวิจัย - สมศ.

Jan 30, 2023

Download

Documents

Khang Minh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: รายงานการวิจัย - สมศ.

รายงานการวจย

เรอง

การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance.

จดท ำโดย

ผชวยศำสตรำจำรย ดร.เศรษฐชย ชยสนท พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร

ผชวยศำสตรำจำรย ดร.พงษศกด ผกำมำศ ผชวยศำสตรำจำรย ดร.สรำยทธ เศรษฐขจร

ผชวยศำสตรำจำรย ดร.ชยวฒน ประสงคสรำง ผชวยศำสตรำจำรย ดร.รชฎำวรรณ นมนวล

ดร.สรวลย ลมพพฒนกล อำจำรยปณฑชณช เพงผล

รำยงำนกำรวจยฉบบนไดรบทนอดหนนกำรวจยจำก ส ำนกงำนรบรองมำตรฐำนและประเมนคณภำพกำรศกษำ (องคกำรมหำชน)

ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2561

Page 2: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอพพล เคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนเพอสรางแบบจ าลองระบบเครอขายของ สมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมสถตส าเรจรปทางสงคมศาสตรโดยการแจกแจงคาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวา ความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาอยในระดบมาก การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนโดยใชกระบวนการ DBLC สามารถสรางแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไดตามวตถประสงค การใชงาน แอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานกอยในระดบมากเชนเดยวกน ดงนนแอพพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศ กษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชท งในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง คาสาคญ: แอพพลเคชน การประกนคณภาพการศกษา อดมศกษา

Page 3: รายงานการวิจัย - สมศ.

Abstract

The objectives of this research were to: 1 ) study the application usage requirements related to external quality assurance in higher education; 2) design and develop applications for external quality assurance in higher education; and 3) evaluate results by use the application for external educational quality assurance that can support standards and indicators according to forth round quality assessment criteria of the Office for National Education Standards and Quality Assessment. This research is a research and development to explain the meaning of the design and development of applications to create a network model of the Office for National Education Standards and Quality Assessment and use in ensuring quality of external education in higher education. The research process consists of 4 steps, which are 1 ) studying and analyzing user needs, 2 ) designing and developing systems, 3 ) testing and evaluation, and 4 ) improving system performance. Population and sample groups are group one experts in quality assurance for higher education, group two responsible and involved in the work of external education quality assurance of the center, group three, responsible and involved with work on external educational quality assurance represented by the university and group four, ICT system experts by using purposive sampling methods. The research instruments were the unstructured interview form and questionnaires. Analyze the quantitative data by using the finished social science statistical program by frequency distribution, percentage, mean and standard deviation. The qualitative methods used content analysis. The results of the research shows that the application usage requirements related to external quality assurance in higher education is very high. The design and development of applications for external quality assurance in higher education by using the DBLC process to create applications for external quality assurance according to the objectives. The overall application performance is very high. The overall satisfaction of the use is also very high. Therefore, applications developed for data services for external quality assurance for higher education have the correct function of the Office for National Education Standards and Quality Assessment specified conditions, can actually be used to assess the quality of education outside the tertiary level and can be applied to add some functions and information in accordance with the user's use in both the assessor and the assessor according to the actual situation. Keywords: Application, Quality Assurance and Higher Education.

Page 4: รายงานการวิจัย - สมศ.

กตตกรรมประกาศ

รายงานการวจยฉบบนไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2561

รายงานการวจยฉบบนส าเรจสมบรณไดดวยความกรณาและชวยเหลอเปนอยางดจากทปรกษาโครงการ ศาสตราจารยนายแพทยวฒชย ธนาพงศกร และ รองศาสตราจารย ดร.วสทธ สนทรกนกพงศ ซงไดอทศเวลาอยางเตมทในการใหค าปรกษาแนะน าและตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ อยางมคณคายงตอการท างานวจย คณะผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงในความกรณามา ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ คณะผบรหารส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก มหาวทยาลยศรปทม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร และกรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ ทไดใหโอกาสแกคณะผวจยและใหความรวมมอเปนอยางด ท าใหรายงานการวจยนส าเรจลลวงไดดวยดทกประการ ขอขอบพระคณ กลมตวอยางทเปนตวแทนจากมหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร มหาวทยาลยนครพนม มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา และมหาวทยาลยศรปทม รวมถงเจาหนาทฝายประกนคณภาพการศกษาทกคนทใหความกรณาในดานการใหขอมลตาง ๆ และการจดการอบรมเชงปฎบตการ ท าใหการด าเนนการวจยเปนไปไดดวยความสะดวก

ขอขอบพระคณ ผใหขอมลและผเชยวชาญดานระบบไอซททกทานทใหความรวมมอเปนอยางดและใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอการวจยดานโปรแกรมการออกแบบและพฒนาระบบ รวมถงกระบวนการวจยจนท าใหรายงานการวจยส าเรจไดดวยด คณะผวจยรสกซาบซงในความมน าใจเปนอยางยง ทายทสดน คณคาและความดทไดจากการจดท ารายงานการวจยฉบบนขอมอบใหแดบพการ ครบาอาจารย ผประสทธประสาทวชาจนกระทงรายงานการวจยนส าเรจลลวงไดดวยดทกประการ คณะผวจย

Page 5: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญ

สารบญ…………………..…………………………………………………….……………………………………………..… ก สารบญรปภาพ……..……………….........……………………………….……………………………………………..… ค สารบญตาราง………………………..…………………………………….……………...…………………………………. ฉ บทท 1 บทน า…………………………………………..………………….……………….………………………………… 1 1. ความเปนมาและความส าคญของปญหาในการวจย……………...….…………………..………………………… 1 2. วตถประสงคของการวจย………………………………………………..…............……………………………………… 3 3. ขอบเขตของการวจย………………………………………………………………….………………..……………………… 3 4. ขอตกลงเบองตนหรอขอจ ากดในการวจย……………………………………................................................ 7 5. นยามศพท/ค าจ ากดความทใชในการวจย……………………………………………......…………………………… 8 6. ประโยชนทไดรบจากการวจย……………………………...................................………………………………….. 8 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ………………………………………………….…………………..……… 10 1. ระบบไอซทเพอการจดการ (ICT Management System)……………………………………………………… 10 2. การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา………………………………………………………………………. 38 3. ระเบยบและขอกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา…………………….………………… 41 4. การจดการฐานขอมลสมยใหม……………………………………………………………………………………………… 42 5. ระบบปฏบตการและการพฒนาแอพพลเคชน………………………………………………………………………… 51 6. ประสทธภาพและความพงพอใจในการใชระบบไอซท……………………………………………………………… 54 7. ผลงานวจยทเกยวของ………………………………………………………………………………………………………… 55 บทท 3 วธด าเนนการวจย………………………………………………………………………………………………… 63 1. ขนตอนการด าเนนการวจย………………………………………………………………………………………………….. 63 2. กรอบแนวคดการวจย…………………………………………………………………………………………………………. 70 บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล…………………………………………………….……………………………………. 72 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช.................................................................................. 72 2. การออกแบบและพฒนาระบบ………................................................................................................. 88 3. การทดสอบใชงานและประเมนผล.................................................................................................... 114 4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ...................................................................................................... 135 บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ.................................................................................. 145 1. สรป............................................................................................................................. ...................... 145 2. อภปรายผล................................................................................... .................................................... 148 3. ขอเสนอแนะ............................................................................................................................. ......... 150 บรรณานกรม…............................................................................................................................. ......... 153

Page 6: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญ(ตอ)

ภาคผนวก……………...….…………....................................................................………..………………………… 156 เครองมอทใชในการวจยขนตอนท 1………………………………..…............……….....……………………………… 157 เครองมอทใชในการวจยขนตอนท 3 และ 4.......................................................................................... 169 รายชอผตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย............................................................................................... 182 รายชอผเชยวชาญดานระบบไอซท.................................................................................... .................... 182 คมอการใชงาน............................................................................................................................. .......... 183 บทความวจยตพมพวารสารวชาการศรปทม ชลบร............................................................................... 198 ประวตผวจย............................................................................................................................. ............. 209

Page 7: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญรปภาพ

ภาพท 2.1 ความสมพนธระหวางผพฒนาและผใชระบบ..............................………..………………………… 13 ภาพท 2.2 วงจรพฒนาระบบ................................................................................................................ 15 ภาพท 2.3 วงจรการพฒนาระบบในรปแบบน าตก (Waterfall Model).............................................. 16 ภาพท 2.4 ประเภทของความตองการระบบไอซท................................................................................ 18 ภาพท 2.5 แหลงขอมลส าหรบการวเคราะหระบบ................................................................................ 20 ภาพท 2.6 วธการเกบรวบรวมขอมล..................................................................................................... 21 ภาพท 2.7 การทดสอบระบบ................................................................................................................ 33 ภาพท 2.8 ขนตอนการฝกอบรม.............................................................. .............................................. 36 ภาพท 2.9 วธการด าเนนการประเมนคณภาพรอบส............................................................................. 41 ภาพท 3.1 วงจรการพฒนาระบบแบบ SDLC....................................................................................... 66 ภาพท 3.2 ขนตอนการด าเนนการวจย.................................................................................................. 70 ภาพท 3.3 กรอบแนวคดการวจย.......................................................................................................... 71 ภาพท 4.1 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 89 ภาพท 4.2 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 89 ภาพท 4.3 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 90 ภาพท 4.4 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)........................................................ 90 ภาพท 4.5 หนาตาง Login ของแอพลลเคชน ONESQA Online......................................................... 90 ภาพท 4.6 หนาตางของแอพลลเคชน ONESQA Online เมอเขาสระบบ............................................ 91 ภาพท 4.7 หนาตางเมนระบบประกนคณภาพการศกษา...................................................................... . 91 ภาพท 4.8 ตวอยางหนาตางผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ............................ 92 ภาพท 4.9 ตวอยางหนาตางผลสมฤทธการบรหารจดการองคประกอบท 1.2....................................... 92 ภาพท 4.10 ตวอยางหนาตางผลการประเมนตนเอง................................................................. ............ 93 ภาพท 4.11 ตวอยางหนาตางสรปผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ................... 93 ภาพท 4.12 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา............... 94 ภาพท 4.13 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานประจ าป...................................................................... 94 ภาพท 4.14 ตวอยางหนาตางการดาวนโหลดขอมลระดบสถาบน......................................................... 95 ภาพท 4.15 ตวอยางหนาตาง System Admin.................................................................................... 96 ภาพท 4.16 ตวอยางหนาตางการแกไขขอมลผใชงาน........................................................................... 97 ภาพท 4.17 assign_content_sub...................................................................................................... 97 ภาพท 4.18 paper_input.................................................................................................................... 98 ภาพท 4.19 standard_name_input................................................................................................. 98

Page 8: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญรปภาพ(ตอ)

ภาพท 4.20 paper_input_file............................................................................................................ 99 ภาพท 4.21 แผนภาพ Use Case Diagram ในภาพรวมมหาวทยาลย (University) กบผดแลระบบ(Admin)............................................................................................................................. ...................

100

ภาพท 4.22 แสดงแผนภาพ Use Case Diagram ของระบบการจดขอมลของแตละมหาวทยาลย ในฝงของผดแลระบบ.............................................................................................................................

101

ภาพท 4.23 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกรปแบบการ Login เพอเขา ใชงานระบบ ONESQA..........................................................................................................................

102

ภาพท 4.24 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกระบบประกนคณภาพการศกษาในระบบ ONESQA................................................................................................................

103

ภาพท 4.25 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)เลอก Downloads ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA...........................................................................................................

104

ภาพท 4.26 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกดประกาศขาวสาร ในระบบ ONESQA................................................................................................................................

105

ภาพท 4.27 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกดขอมลผใชในระบบ ONESQA............................................................................................................................. ..................

106

ภาพท 4.28 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการขอมลระบบในระบบ ONESQA.......................................................................................................................................... .....

107

ภาพท 4.29 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการองคประกอบตวชวด ในระบบ ONESQA................................................................................................................................

108

ภาพท 4.30 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการก าหนดตวชวด ในระบบ ONESQA............................................................................................................................. ...

109

ภาพท 4.31 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการขอมลทวไปในระบบ ONESQA............................................................................................................................. ..................

110

ภาพท 4.32 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการขอมลสรปผล การด าเนนงานในระบบ ONESQA.........................................................................................................

111

ภาพท 4.33 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการ Download ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA...........................................................................................................

112

ภาพท 4.34 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin) เลอกจดการประกาศแจงเตอน ในระบบONESQA.................................................................................................................................

113

ภาพท 4.35 หนาตาง Login ของแอพลลเคชน ONESQA Online....................................................... 136 ภาพท 4.36 หนาตางของแอพลลเคชน ONESQA Online เมอเขาสระบบ........................................... 137

Page 9: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญรปภาพ(ตอ)

ภาพท 4.37 หนาตางเมนระบบประกนคณภาพการศกษา.................................................................... 137 ภาพท 4.38 ตวอยางหนาตางผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ.......................... 138 ภาพท 4.39 ตวอยางหนาตางผลสมฤทธการบรหารจดการองคประกอบท 1.2.................................... 138 ภาพท 4.40 ตวอยางหนาตางผลการประเมนตนเอง............................................................................. 139 ภาพท 4.41 ตวอยางหนาตางสรปผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ................... 139 ภาพท 4.42 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา............... 140 ภาพท 4.43 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานประจ าป...................................................................... 140 ภาพท 4.44 ตวอยางหนาตางการดาวนโหลดขอมลระดบสถาบน......................................................... 141 ภาพท 4.45 ตวอยางหนาตาง System Admin.................................................................................... 141 ภาพท 4.46 ตวอยางหนาตางการแกไขขอมลผใชงาน........................................................................... 142

Page 10: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญตาราง

ตารางท 1.1 รปแบบของแนวคดในการพฒนาระบบฐานขอมล............................................................ 43 ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย............................................................. 74 ตารางท 4.2 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสาขาวชา..................................................... 75 ตารางท 4.3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน......................................... 75 ตารางท 4.4 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา.............................................. 75 ตารางท 4.5 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงทางวชาการ................................... 76 ตารางท 4.6 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามงานทตองรบผดชอบ................................... 76 ตารางท 4.7 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก............................................................................................................................. ...

77

ตารางท 4.8 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามประสบการณเกยวกบการใชงาน แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพภายนอก................................................................................

77

ตารางท 4.9 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาภายนอก.................................................................................................

78

ตารางท 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสงทตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application)..................................................................

78

ตารางท 4.11 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชน ส าหรบการประกนคณภาพการศกษา....................................................................................................

79

ตารางท 4.12 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามกลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก........................................................................

80

ตารางท 4.13 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม.................................................................................

80

ตารางท 4.14 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพภายนอกทควรจะม............................................................................

81

ตารางท 4.15 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชนฝายประกนคณภาพภายนอก...................................................................

82

ตารางท 4.16 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย........................................................... 115 ตารางท 4.17 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามความเชยวชาญ.......................................... 115 ตารางท 4.18 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน....................................... 115 ตารางท 4.19 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา............................................ 116 ตารางท 4.20 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบกบงานประกนคณภาพ การศกษา...............................................................................................................................................

116

Page 11: รายงานการวิจัย - สมศ.

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท 4.21 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกลกษณะการใชงานแอพพลเคชนระบบประกน คณภาพการศกษาภายนอก...................................................................................................................

117

ตารางท 4.22 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางในดานสาเหตทเลอกใชงานแอพพลเคชนระบบ ประกนคณภาพการศกษาภายนอก........................................................................................................

118

ตารางท 4.23 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในภาพรวม................................................. 119 ตารางท 4.24 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล.................... 120 ตารางท 4.25 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล.............................. 120 ตารางท 4.26 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงาน.............................. 121 ตารางท 4.27 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ................................................................................................ .....................................................

121

ตารางท 4.28 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภย ของขอมล............................................................................................... ...............................................

122

ตารางท 4.29 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชแอพพลเคชน.................. 122 ตารางท 4.30 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน... 123 ตารางท 4.31 ความพงพอใจของการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก...............................................................................

124

Page 12: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทท 1 บทน ำ

1. ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำในกำรวจย

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท ( Information and Communication Technology: ICT) เปนระบบทจ าเปนและมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา รวมทงเกยวของกบวถความเปนอยของประชาชนในสงคมสมยใหมอยมาก ทกองคกรทเกยวของกบประชาชนไมวาจะเปนดานการด าเนนชวต เศรษฐกจ สงคมการเมอง และการศกษาของทกสงคมในโลกจงเปลยนแปลงปรบตวมงสการเปนสงคมอเลกทรอนกส (e-Society) อยางสมบรณ ส าหรบในประเทศไทย ภาคราชการไดน าระบบฯ ดงกลาวมาใชในการใหบรการประชาชนแบบเบดเสรจทเรยกวา “รฐบาลอเลกทรอนกส (e-Government)” ขณะทในสวนภาคเศรษฐกจ ธรกจและอตสาหกรรมกเนนความเปนอเลกทรอนกส (e-Business) มากขนเชนกน สวนระบบการศกษาไดน ามาใชในการบรหารจดการเพอรองรบในสวนการประกนคณภาพการศกษาและการพฒนาหลกสตรและการสอนใหมคณภาพยงขนเหตนระบบไอซท จงกลายเปนระบบทจ าเปนตอทกด าเนนการในหนวยงานตาง ๆ ทงในระดบกลม ระดบชมชน ระดบสงคม และระดบโลก ส าหรบองคกรทสามารถพฒนาและประยกตใชงานระบบไอซทไดอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหผบรหารและผปฏบตงานไดรบขอมลขาวสารทถกตองและรวดเรว สงผลใหการตดสนใจในการวางแผนการด าเนนงานขององคกรมประสทธภาพเพมขน การแกไขปญหาตาง ๆ เปนไปไดอยางทนทวงท สามารถชงความไดเปรยบในการแขงขน และพฒนาการใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพดวยเชนกน (Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon, 2018) บทบาทของมหาวทยาลยจะตองเขาใจถงการเปลยนแปลงและเรยนรแบบใหมเพอใหทนกบเทคโนโลยทางดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษาของไทยในยคปจจบนมความเจรญกาวหนาเปนอยางมาก ไดมการน าเทคนคการบรหารและการจดการสมยใหมมาประยกตใชกบการบรหารงานทางการศกษาในสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดประสทธภาพทางวชาการสงสด

การพฒนามาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไทย ในปจจบนอาศยหลกการภายใตพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนภารกจหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงาน ตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา และเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอกจากกรอบของกฏหมายทางการศกษาดงกล าว การพฒนาคณภาพการศกษาจงมความส าคญและจ าเปนอยางยง อกทงเมอเชอมโยงกบบรบทโลกจะพบวา สถาบนทางการศกษามความจ าเปนจะตองศกษาในเชงคณภาพเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา เพอผลกดนใหเกดกระบวนการท

Page 13: รายงานการวิจัย - สมศ.

2

สงเสรมใหเกดการด าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพทดเทยมกบนานาประเทศ และสงคมโลกซงก าลงเปลยนแปลงไปภายใตการแขงขนในดานตาง ๆ ทเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง โดยเนนการพฒนาคณภาพการศกษาทคลอบคลมถงพนธกจหลกในการประกนคณภาพ 4 ดาน คอ ดานคณภาพบณฑต ดานงานวจยและงานสรางสรรค ดานการบรการวชาการแกสงคม และดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม เพอให ไดผลผลตของสถานศกษาทมคณภาพและสามารถรบใชสงคมในสาขาวชาตาง ๆ ไดจนน าไปสการเปนบคลากรทมคณภาพส าหรบพฒนาประเทศตอไป อกทงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต (ฉบบท 4) พ.ศ. 2562 ยงไดก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. ท าหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอก และท าการประเมนผลการจดการศกษาเพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษาโดยค านงถงความมงหมาย หลกการ และแนวทางการจดการศกษาในแตละระดบใหมคณภาพ

จากแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2560–2575) ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ทก าหนดใหการสรางระบบขอมลและสารสนเทศทบรณาการและเชอมโยงกบระบบการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอกผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท และการรายงานตอสาธารณชนจะเปนกลไกในการสรางการรบรของผจดการศกษาและผเรยน เพอการปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการ และความรบผดชอบตอผเรยนผานระบบหรอกลไกการก ากบ ตรวจสอบตดตามและประเมนผล จากการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกรอบสของ สมศ. ในปจจบนพบวามการใชเอกสารประกอบจ านวนมากในการด าเนนการประเมนคณภาพในแตละครง การตดตอสอสารยงเปนปจจยหลกในการเชอมโยงขอมลใหถกตองตรงกนและทนเวลา ผรบการประเมนยงใชเวลาสวนใหญในการสรางเอกสารยอนหลงและน ามาซงภาระหนาทอนไมสอดคลองกบพนธกจในการจดการศกษาอยางแทจรง ดงนนจงมความจ าเปนอยางยงทจะมการพฒนากลไกโดยใชระบบไอซททจะชวยอ านวยความสะดวกในการประกนคณภาพโดยใชเอกสารใหนอยทสด (Paperless) สามารถตดตอสอสารไดอยางรวดเรวทนเวลา (Online) และเพอประหยดงบประมาณของชาตไดอกทางหนงดวยหรออาจกลาวไดวาการท าให สมศ. เปนองคกรแหงระบบไอซท (ICT System-Based Organization) โดยการพฒนาแพลทฟอรมรปแบบตาง ๆ ทสนบสนนและสรางกลไกการท างานรปแบบใหมใหกบ สมศ. เพอใหสามารถด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาเชงรกไดสะดวกและรวดเรวยงขน (Roman Khandozhenko, 2014)

ดงนนการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน (Application) ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย เพอใชเปนเครองมอในการอ านวยความสะดวกกบการประกนคณภาพการศกษาทงในสวนผประเมน ผรบการประเมน และหนวยงานทเกยวของ โดยการพฒนาระบบใหเปนแอพพลเคชนทมความรวดเรว แมนย า และถกตอง รวมถงไมเปนภาระตอสถานศกษา พฒนาการของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาสมยใหมจะเปนประโยชนอยางยงทงตอองคกรทรบผดชอบดานการจดการศกษาและหนวยงาน

Page 14: รายงานการวิจัย - สมศ.

3

ทเกยวของ ตลอดจนบคลากรดานการประกนคณภาพการศกษาทกระดบโดยขอมลทไดจากการวจยดงกลาวสามารถน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายนอกใหสามารถด าเนนงานไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานและตวบงช และตรงตามความตองการของผรบบรการสงสด ผลการวจยจะเปนชดนวตกรรมตนแบบทเหมาะส าหรบการประกนคณภาพภายนอกโดยใชระบบไอซทททนสมย สะดวกในการเขาถง ขอมลเปนปจจบน และสามารถรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในทกฟงกชนของการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย นอกจากนการสรางรปแบบการใชงานดานการประก นคณภาพการศกษาผานแอพพลเคชนบนสมารทโฟน สามารถรองรบรปแบบและกลไกการประเมนคณภาพตามมาตรฐานและตวบงชทงในปจจบนและอนาคต อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอใชประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนตอไป

2. วตถประสงคของกำรวจย 1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา

2) เ พอออกแบบและพฒนาแอพพล เคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา

3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. 3. ขอบเขตของกำรวจย

1) ตวแปรทศกษำ 1.1 ศกษาวเคราะหความตองการของผใชงานระบบไอซทเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ในระดบอดมศกษาและผมสวนเกยวของโดยใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา ซงมประชากรศกษาในสวนของผประเมนและผรบการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

1.2 ศกษาวเคราะหผลการประเมนการใชงานของผใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและผมสวนเกยวของ เพอพฒนาและปรบปรงใหมรปแบบมาตรฐาน สามารถรองรบรปแบบและวธการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของ สมศ. ทกฟงกชน

1.3 การน าแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาไปทดลองใชและปรบปรงใหเหมาะสมโดยการวจยเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใช เพอใหไดรปแบบทพงประสงคกบประกนคณภาพ

Page 15: รายงานการวิจัย - สมศ.

4

การศกษาภายนอกทสามารถตอบสนองตอการใชงานตามเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกรอบสของ สมศ. ประกอบดวย

กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ ประกอบดวย ตวบงชหลก 4 ดาน ไดแก ดานคณภาพบณฑต ดานงานวจยและงานสรางสรรค ดานการบรการวชาการแกสงคม และดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม 2) การบรหาร ประกอบดวย ตวบงชหลก 2 ดาน ไดแก ดานการบรหารและการพฒนาสถาบน และ ดานการพฒนาและประกนคณภาพภายใน

กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ ประเภทความเชยวชาญ ตวบงชยอย 2 ดาน ไดแก ผลการพฒนาอตลกษณผเรยน และ ผลการพฒนาเอกลกษณคณะ/สถาบน

กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท คอ 1) การพฒนาความเปนสากล 2) การสรางขดความสามารถ 3) การเปนมตรกบสงแวดลอม 4) การเปนทพงของสงคม 5) การสงเสรมคณธรรม และ 6) การตอบสนองตอบรบทของคณะ/สถาบน

2) เนอหำ 2.1 สรางรปแบบการใชงานดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาผานแอพพลเคชนบน

สมารทโฟน ทสามารถรองรบรปแบบและกลไกการประเมนคณภาพตามมาตรฐานและตวบงชในปจจบนและอนาคต อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

2.2 การพฒนาแอพพลเคชนจะใชกระบวนการพฒนาฐานขอมลตามรปแบบวงจรการพฒนาระบบฐานขอมล (Database Life Cycle : DBLC) และใชหลกการของระบบฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management System) โดยใชโปรแกรมพฒนาแอพพลเคชนมาตรฐานบนระบบปฏบตการแอนดรอยดและไอโอเอส ไดแก Xcode, Adobe Flash Professional และ Android Studio การพฒนาฐานขอมลจะใชโปรแกรมพฒนาฐานขอมลมาตรฐานและเชอมตอระบบฐานขอมลผานระบบเครอขายไรสาย รวมถงการออกแบบสวนตดตอกบผใช

2.3 การพฒนาแอพพลเคชนจะใชกระบวนการพฒนาซอฟตแวรตามรปแบบวงจรการพฒนาซอฟตแวร (Software Development Life Cycle : SDLC) โดยก าหนดขอบเขตการท างานของระบบประกอบดวย

1) พฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาในรปแบบ Web-based Application เปนภาษาไทยดวยโปรแกรมภาษา PHP และใชระบบฐานขอมลดวย MySQL ททางมหาวทยาลยจดเตรยมพนทในการจดเกบขอมลไว

2) ออกแบบหนาจอการแสดงผลและสวนตดตอผใชงาน ส าหรบระบบประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

Page 16: รายงานการวิจัย - สมศ.

5

3) พฒนาระบบจดการขอมลพนฐาน ประกอบดวยรายละเอยดดงน 3.1 แสดงขอมลพนฐานของระบบผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน

1) สามารถจดการขอมลปการศกษา 2) สามารถจดการขอมลมหาวทยาลย/คณะ/หลกสตร 3) สามารถจดการขอมลสทธการเขาใชงานได 4) แสดงขอมลประวตเขาใชงาน 5) แสดงรายงานการเขาใชงาน

3.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 4) พฒนาระบบจดการขอมลองคประกอบ/ตวชวด ตวบงช เกณฑการใหคะแนน และขอมลตารางหรอ

ประเดนในระดบหลกสตร ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยดดงน 4.1 แสดงขอมลองคประกอบ/ตวชวด ผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน

1) สามารถจดการขอมลรหสองคประกอบได 2) สามารถจดการขอมลชอองคประกอบได 3) สามารถจดการขอมลตวบงชได 4) สามารถจดการขอมลเกณฑการใหคะแนนได 5) สามารถจดการขอมลตารางหรอประเดนได

4.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 5) พฒนาระบบจดการขอมลก าหนดตวชวดในระดบหลกสตร ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบ

ส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน 5.1 แสดงขอมลก าหนดตวชวดผานระบบเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน

1) สามารถจดการก าหนดมหาวทยาลยได 2) สามารถจดการขอมลชอองคประกอบได

3) สามารถจดการขอมลตวบงชได 5.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได

6) พฒนาระบบจดการขอมลทวไป ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน

6.1 แสดงขอมลขอมลทวไปผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสหวขอสภาพปจจบนได 2) สามารถจดการขอมลชอหวขอสภาพปจจบนได 3) สามารถจดการรายละเอยดสภาพปจจบนได

Page 17: รายงานการวิจัย - สมศ.

6

6.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 7) พฒนาระบบจดการขอมลสรปผลการด าเนนงาน ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน

7.1 แสดงขอมลขอมลสรปผลการด าเนนงานผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสขอมลสรปผลการด าเนนงานได 2) สามารถจดการขอมลชอหวขอสรปผลการด าเนนงานได 3) สามารถจดการรายละเอยดสรปผลการด าเนนงานได

7.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 8) พฒนาระบบจดการขอมลเอกสารสวนกลาง ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยดดงน

8.1 แสดงขอมลสรปผลของเอกสารสวนกลางผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสขอมลเอกสารสวนกลางได 2) สามารถจดการขอมลชอเอกสารสวนกลางได 3) สามารถจดการรายละเอยดเอกสารสวนกลางได

8.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ แกไขขอมลผานเวบไซตได 9) พฒนาระบบจดการขอมลประกาศแจงเตอน หนาหลก ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน ประกอบดวยรายละเอยด ดงน

9.1 แสดงขอมลขอมลประกาศแจงเตอนผานเวบไซต ประกอบดวยขอมลดงน 1) สามารถจดการรหสขอมลประกาศแจงเตอนได 2) สามารถจดการขอมลชอประกาศแจงเตอนได 3) สามารถจดการรายละเอยดประกาศแจงเตอนได

9.2 ผดแลรบผดชอบสามารถเพม ลบ และแกไขขอมลผานเวบไซตได 10) พฒนาระบบการรายงานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาผานเวบไซต มรายละเอยดในการจดเกบขอมลดงน

1) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามปการศกษา 2) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามระดบสถาบน 3) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามระดบคณะ/หลกสตร 4) แสดงรายงานผลการด าเนนการตามระดบส านกงาน 5) แสดงรายงานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา มรายละเอยดดงน

Page 18: รายงานการวิจัย - สมศ.

7

- ค าน า บทสรปผบรหาร - สวนท 1 ขอมลทวไป - สวนท 2 ผลการด าเนนงาน - สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน - รายงานผลการด าเนนงาน

6) แสดงรายงานระบบจดเกบเอกสาร โดยแยกตาม ระดบคณะ ระดบสถาบน และระดบส านกงาน

3) ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากรศกษา (Populations) ไดแก ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบระบบงานประกนคณภาพ

ภายนอกระดบอดมศกษาทกสถาบนในประเทศไทย กลมตวอยาง (Sampling) ไดแก ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบระบบงานประกนคณภาพภายนอก

ระดบอดมศกษาทกสถาบนในประเทศไทยทใชระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. การเลอกกลมตวอยางทใหขอมลเปนไปในลกษณะจ าเพาะเจาะจง (Purposive Sampling) เพอใหไดขอมลทมความแมนย าและสามารถวเคราะหไดอยางถกตองเหมาะสมกบรปแบบการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. โดยแบงตามขนาดและภารกจของสถาบนอดมศกษาทงขนาดเลก กลาง และใหญ ซงเปนตวแทนของกลมทดลองใช (Representative) ระบบทแทจรง ก าหนดขนาดกลมตวอยางได 6 สถาบน (มหาวทยาลยของรฐและเอกชน) ไดแก สถาบนขนาดเลก 2 แหง สถาบนขนาดกลาง 2 แหง และสถาบนขนาดใหญ 2 แหง โดยทกสถาบนในโครงการน ารอง จะมการทดสอบการใชงานจรงในระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอก 4. ขอตกลงเบองตนหรอขอจ ำกดในกำรวจย

การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยจะเปนการวจยเชงพรรณา (Descriptive Research) เพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาระบบไอซทหรอแอพพลเคชนเพอสรางแบบจ าลองระบบเครอขายของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของประเทศไทย ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ

ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ

Page 19: รายงานการวิจัย - สมศ.

8

5. นยำมศพท/ค ำจ ำกดควำมทใชในกำรวจย แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา (QA Application) หมายถง ระบบ

ไอซทของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน) ทใชในการด าเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โดยใชเครอขายไรสายเชอมโยงเพอใหเกดกจกรรมการประกนคณภาพการศกษาภายนอกแบบออนไลน ใชขอมลขาวสารและสารสนเทศทเกยวของกบกลไกการประกนคณภาพการศกษาจ านวนมากและกระจายการใชงานอยางทวถง ทงนเพอใชเปนเครองมอในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาของประเทศไทย

การประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนจะใชตวชวดประสทธภาพเชงประจกษตามมาตรฐานประสทธภาพของการใชงานระบบไอซทหรอแอพพลเคชน ไดแก ความถกตอง (Relevance) ความครบถวน (Completeness) ทนเวลา (Timeliness) และการใชประโยชน (Verifiability) สวนการใหบรการระบบไอซทหรอแอพพลเคชน จะใชหลกการใหบรการและคณภาพของระบบไอซทนนดวย การวดความส าเรจของระบบไอซทสามารถใชคาตวแปรตางๆ ไดแก

1) ระดบการใชงาน (Utilization) หมายถง ปรมาณและคณภาพของการใชงานดานปรมาณ เชน ความถในการใชงาน/สปดาห จ านวนผใช และจ านวนรายงานทน าไปใชงาน สวนดานคณภาพ เชน การน าระบบไอซทไปใชในการปฏบตงานประจ า เปนตน

2) ความพงพอใจของผใชตอระบบ (User Satisfaction) หมายถง ความพงพอใจของผใชตอระบบการปอนขอมล การประมวลผล รายงาน และคณภาพของการบรการ ตลอดจนการก าหนดเวลาในการปฏบตงาน รวมถงความพงพอใจของผบรหาร

3) ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง ระดบความสามารถในการตอบสนองตอวตถประสงคของหนวยงานหรอความสามารถในการบรรลวตถประสงคของโครงการ

4) ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง ความคมคาในการใชทรพยากรหรอการเปรยบเทยบอนพตหรอตนทนทใสเขาไปในระบบเทยบกบผลผลตทไดรบ

6. ประโยชนทไดรบจำกกำรวจย

1) ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาไดนวตกรรมระบบฐานขอมลในรปแบบของแอพพลเคชนท ได พฒนาแลวไปใช เปนเครองมอในงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาเพอลดขนตอนการปฏบตงานและเวลาในการประเมนคณภาพภายนอกใหมประสทธภาพและประสทธผล รวมถงการพฒนาใหเปนกลไกตามรปแบบการประเมนคณภาพมาตรฐานเพอรองรบงานประกนคณภาพการศกษาของชาตในอนาคต

Page 20: รายงานการวิจัย - สมศ.

9

2) ผมสวนเกยวของและหนวยงานทางการศกษาในระดบอดมศกษาทรบผดชอบงานดานประกนคณภาพการศกษาภายนอกในฐานะผใช (End User) สามารถน าขอมลทไดจากฐานขอมลผานแอพพลเคชนและการสอสารทไดพฒนาแลวไปใชในงานดานการประกนคณภาพการศกษาเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. ไดตามความตองการ

3) ใชเปนแนวทางในการบรหารจดการและเปนเครองมอดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกโดยใชระบบไอซทของหนวยงานอน ๆ เพอพฒนาคณภาพการศกษาของชาตตามแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2560–2579)

Page 21: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา”

ผวจยไดรวบรวมแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ เพอน ามาเปนแนวทางในการศกษาวจย ก าหนดกรอบแนวคดทใชเปนแนวทางการด าเนนการวจยในประเดนตาง ๆ ดงตอไปน 1. ระบบไอซทเพอการจดการ (ICT Management System) 2. การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

3. ระเบยบและขอกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 4. การจดการฐานขอมลสมยใหม 5. ระบบปฏบตการและการพฒนาแอพพลเคชน 6. ประสทธภาพและความพงพอใจในการใชระบบไอซท 7. ผลงานวจยทเกยวของ

1. ระบบไอซทเพอการจดการ (ICT Management System)

ระบบนจะเปนระบบซงรวบรวมขอมลและสารสนเทศทงหมดในองคกรและภายนอก โดยมชดโปรแกรมตาง ๆ ทจดท าขนเปนพเศษอยางมหลกเกณฑ จดประสงคของระบบไอซทเพอการจดการจะเนนใหผบรหารมองเหนแนวโนมและภาพรวมขององคกรในปจจบน รวมทงสามารถ ควบคมและตรวจสอบผลงานของระดบปฏบตการดวยขอบเขตของรายการทได ระบบไอซทเพอการจดการจะขนอยกบลกษณะของสารสนเทศและวตถประสงคในการใชงาน รายงานสารสนเทศในระบบไอซทเพอการจดการ ตวอยางเชน 1) รายงานทน าขอมลมาจ าแนกเปนกลม 2) รายงานขอมลในรปแบบทวไปเพอการตรวจสอบความผดปกตทงทางบวกและลบ 3) รายงานแนวโนมหรอขอมลในรปของสถต และ 4) รายงานพยากรณเหตการณหรอสงทเกดขนในอนาคต

ปจจบนจะพบวาองคกรสวนใหญทประสบผลส าเรจไดมการน าระบบไอซทประเภทตาง ๆ มาชวยในการแกปญหาหรอชวยในการด าเนนการใหงานมประสทธภาพ มความสะดวกและรวดเรวยงขน ทงนระบบดงกลาวจะใชเปนเครองมอทส าคญในสภาพการด าเนนธรกจทมการแขงขนสงและการสรางความไดเปรยบในการแขงขน (Competitive Advantages) ระบบไอซทจะถกน ามาใชในหลายประเภทดวยกน เชน ระบบประมวลผลธรกรรม ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสนบสนนการตดสนใจ ระบบความรวมมอองคกร และระบบผเชยวชาญ เปนตน โดยแตละระบบจะมวตถประสงคและการด าเนนงานทแตกตางกน การรจกในการเลอกวธการของระบบใดระบบหนงทเหมาะสมมาใชจะชวยใหบรรลวตถประสงคและภารกจขององคกรภายใตเงอนเวลาและงบประมาณทก าหนด ในบทนจะกลาวถงการออกแบบและพฒนาระบบไอซทโดยเรมจากความจ าเปนในการออกแบบและพฒนา

Page 22: รายงานการวิจัย - สมศ.

11

ระบบ กระบวนวธในการออกแบบและพฒนาระบบ วงจรการพฒนาระบบ รวมถงกรณศกษาการออกแบบและพฒนาระบบไอซทใหประสบผลส าเรจในระยะสนและระยะยาว (พงษศกด ผกามาศ, 2553)

ปจจบนหลายองคกรไดมการพฒนาระบบไอซทในระดบทแตกตางกน แตอาจกลาวไดวา “ระบบไอซทจะมความกาวหนาเพยงใดกไมสามารถรกษาความสมบรณไดตลอดเวลา” ทงน เนองมาจากเทคโนโลยและสภาพแวดลอมทางธรกจมการเปลยนแปลงอยางไมหยดยง ระบบงานปจจบนอาจจะแกปญหาทเกดขนในปจจบนได แตไมสามารถทจะแกปญหาทอาจะเกดขนในอนาคตไดเสมอไป ดงนนจงเปนสาเหตใหมการศกษาถงกระบวนวธในการออกแบบและพฒนาระบบไอซทเพอการวเคราะหสภาพปญหาทมอย รวมถงการหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชบรการ ปญหาทอาจเกดขนไดกบระบบไอซทจะมหลายประเดนตอไปน

1) เทคโนโลย (Technology) นนคอ ระบบงานเกาอาจมองคประกอบทลาสมยไมสามารถรองรบระบบงานทตองการความรวดเรวได หรออปกรณทมอยมประสทธภาพต าเกนไปท าใหไมสามารถตอบสนองตอความตองการขององคกรได

2) ความตองการ (Requirements) นนคอ ระบบเดมอาจจะไมตอบสนองความตองการทแทจรงของผใช ท าใหเกดความไมพงพอใจและไมตองการระบบงานนน ซงจะสงผลใหการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาประสงคและอาจท าใหองคกรเกดความเสยหายได

3) กลยทธ (Strategy) นนคอ ระบบงานเกาไมสามารถสนบสนนกลยทธในการด าเนนงานของระบบธรกจในปจจบนได ท าใหองคกรไมสามารถแขงขนกบองคกรธรกจอน ๆ ได

4) ความซบซอน (Redundancy) นนคอ ระบบทมอยเกามขนตอนการใชงานทยงยากและซบซอนเกนไปท าใหเกดความไมสะดวกตอการใชงานและการใหบรการ

5) ความผดพลาด (Mistake) นนคอ ระบบงานเกามความบกพรองและผดพลาดในการใชงานบอยครง ท าใหเกดความเสยหายตอการใชงานและการใหบรการ

6) มาตรฐาน (Standard) นนคอ รปแบบการใหบรการแบบเกาอาจไมสนองตอระบบงานทมมาตรฐานในปจจบน ดงนนการด าเนนงานตาง ๆ จะเกดความบกพรองตอระบบงานทสงผลใหองคกรมพฒนาการทลาชา

7) ความปลอดภย (Security) นนคอ ระบบงานเกาอาจจะไมมระบบปองกนและรกษาความปลอดภยของขอมล ท าใหขอมลเกดการสญหายและอาจถกท าลายไดโดยงาย การออกแบบระบบงานใหมจะท าใหการใชงานระบบไอซทมความปลอดภยมากยงขน

1.1 การออกแบบและพฒนาระบบไอซท การพฒนาระบบไอซทกคอ การสรางระบบงานใหมหรอการปรบเปลยนระบบงานเดมทมอยแลวให

สามารถท างานเพอแกปญหาการด าเนนงานในทกดานไดตามความตองการของผใชงานและองคกร ซงสามารถกระท าไดโดยอาจน าคอมพวเตอรมาชวยในการน าขอมลเขาสระบบเพอประมวลผล เร ยบเรยง เปลยนแปลง

Page 23: รายงานการวิจัย - สมศ.

12

แสดงผล และจดเกบใหไดผลลพธตามตองการไดอยางมประสทธภาพหรออาจจะเรยกไดวาเปนการพฒนาองคกรโดยใชระบบไอซทนนเอง

องคกรและหนวยงานตาง ๆ ไดมการพฒนาและน าระบบไอซทใหเขามามสวนรวมในการด าเนนธรกจในแตละวน ตลอดจนเปนเครองมอชวยในการตดสนใจและแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนไดอยางมากมาย แตปจจบนพบวาทรพยากรระบบไอซทไดเปลยนแปลงไปอยางมากไมเวนแตละวนอนสบเนองมาจากปจจยส าคญตาง ๆ เชน การเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจ การขยายตวขององคกร การเกดขนของธรกจรปแบบใหม และการปรบเปลยนอตสาหกรรม เปนตน สามารถสรปประเดนความจ าเปนในการพฒนาระบบไอซทไดดงน

1) ระบบไอซททใชอยในปจจบนอาจไมสามารถตอบสนองตอความตองการของผใชระบบไดหรอตอองคกร เชน ผใชไมสามารถเขาถงขอมลทตองการหรอระบบไมสามารถท างานไดตามทตองการ เปนตน

2) ระบบไอซททใชอยในปจจบนไมสามารถสนบสนนการด าเนนงานในอนาคตได เนองจากระบบไอซทเดมทพฒนาขนมานน เมอเวลาผานไประบบดงกลาวอาจไมสามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลงทเกดขน ไดในอนาคต

3) เทคโนโลยทใชอยในระบบไอซทปจจบนอาจลาสมย มตนทนสง ตองเสยคาใชจายในการบ ารงรกษามาก และมประสทธภาพต า จงจ าเปนจะตองมการออกแบบและพฒนาระบบไอซท ใหมทใชเทคโนโลยสมยใหมเพอลดปญหาตาง ๆ

4) ระบบไอซททใชอยในปจจบนมขนตอนการใชงานทยงยากและซบซอน ท าใหการใชงาน หรอการควบคมกลไกในการด าเนนงาน การตรวจสอบขอผดพลาด และการบ ารงรกษาขอมลท าไดยาก

5) ระบบไอซททใชอยในปจจบนมการด าเนนงานทผดพลาดซงอาจกอใหเกดความเสยหายแกองคกร โดยเฉพาะอยางยงระบบไอซททเกยวของกบการตดสนใจของผบรหารทตองการขอมลทมประสทธภาพ ตรงตามความตองการของปญหา มความถกตอง และชดเจน

6) ระบบเอกสารภายในองคกรของระบบไอซทปจจบนไมมมาตรฐานหรออาจขาดเอกสารทใชอางองระบบ ซงเปนผลใหการปรบปรงหรอแกไขระบบไอซทเดมท าไดยาก ดงนนจงตองมการทบทวนหรอแกไขระบบเอกสารทงหมดใหมอกครง

ในการพฒนาระบบไอซทนนจะตองค านงถงความส าคญของผใชกบผพฒนาระบบเปนส าคญเนองจากมความเกยวของกบการพฒนาและการใชงานระบบไอซท ทงนตงแตเรมตนทจะพฒนาระบบใหมใหกบองคกรและกลมบคคลเหลานควรมการท างานทใกลชดกบทมงานพฒนาระบบ หรออาจจะเขาไปเปนสวนหนงของทมงานพฒนาระบบ ทงนเพอใหการพฒนาระบบใหมส าเรจลงไดทงในแงของงบประมาณ กรอบระยะเวลา วธการบรหารจดการ และตรงตามเปาประสงคทตองการ

การพฒนาระบบไอซทในทางปฏบตอาจจะอาศยแนวทางคนพบขอบกพรองทมอยและการหาโอกาสในการแกขอบกพรองเหลานนเพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพยงขน ดงนนในการพฒนาระบบเพอเสรม

Page 24: รายงานการวิจัย - สมศ.

13

สมรรถนะการท างานขององคกรนน สงทจ าเปนทจะตองค านงถงจะเปนประเดนทสมพนธกนระหวางผใชซงเปนบคลากรทอยในองคกรหรอหนวยธรกจและระบบงานใหมทมการพฒนาแลว ซงแสดงไดดงภาพท 2.1

วา องการระบบท องการ วา พ งพอ จ

พฒนาระบบงาน

อบสนอง อ วา องการ

ภาพท 2.1 ความสมพนธระหวางผพฒนาและผใชระบบ

1.2 แนวทาง นการพฒนาระบบไอซท การพฒนาระบบไอซท ( ICT System Development) จะเปนการออกแบบและพฒนาระบบใหม

ประสทธภาพเพมขนโดยมงผลสมฤทธทางดานความส าเรจขององคกร ประเดนส าคญในการพฒนาควรทจะค านงถงความตองการของผ ใช (User Requirement) ระบบทตองการ (Desired System) ประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจของผใชระบบ (User Satisfaction) เปนส าคญ ในการพฒนาจะอยภายใตกรอบของงบประมาณและระยะเวลาทก าหนด ระบบทจะพฒนาจะตองไดรบความเหนชอบจากผบรหารซงผทเกยวของจะตองตระหนกถงความส าคญและมความเขาใจถงกระบวนการและขนตอนในการพฒนาระบบ ขอส าคญอกประการหนงกคอการเลอกวธการพฒนาระบบทเหมาะสมทจะใชเปนกลไกในการพฒนาองคกรได ในการพฒนาระบบจะมวธการตาง ๆ ดงตอไปน

1) วธจากระดบบนลงลาง (Top Down Approach) วธนการจะเปนวธการพฒนาระบบจากนโยบายหรอความตองการของผบรหารระดบสงโดยไมค านงถง

ระบบทมอยในปจจบนขององคกร การพฒนาระบบไอซทดวยวธนจะเรมจากการส ารวจกลยทธองคกร ความตองการ และปจจยส าคญทสนบสนนการท างานของผบรหารระดบสงใหมประสทธภาพมากขน จากนนทมงานพฒนาระบบจะเรมท าการพฒนาระบบใหมใหตรงกบความตองการของผบรหารมากทสด หลงจากนนจงท าการปรบปรงระบบเดมทมอยภายในองคกรใหเปนไปตามแนวทางของระบบหลกเพอใหทวถงทงองคกร

Page 25: รายงานการวิจัย - สมศ.

14

2) วธจากระดบลางขนบน (Bottom Up Approach) วธการนจะเปนการพฒนาระบบไอซทจากระบบเดมทมอยภายในองคกรไปสระบบใหมท ตองการ โดยท

ทมงานพฒนาระบบจะตองท าการส ารวจตรวจสอบวาสงใดทมอยแลวในระบบปจจบน ขดความสามารถของระบบงานเกาทใชอย และโอกาสในการออกแบบและพฒนาระบบใหม โดยจะสามารถน ามาพฒนาหรอเพมเตมเทคโนโลยบางอยาง ตลอดจนแกไขขอบกพรองทมอยในระบบปจจบนเพอใหการด าเนนงานมความถกตองสมบรณ เหมาะสมส าหรบผปฏบตงานทกระดบ และมประสทธภาพเพมขน

3) วธผสมผสาน (Hybrid Approach) วธการนจะเปนการพฒนาระบบไอซทแบบผสมผสานระหวางแนวทางการพฒนาจากระดบบนลงลางและ

จากระดบลางขนบน ซงจะเปนการบรณาการเพอใหระบบไอซทมการพฒนาใหเหมาะสมกบองคกร วธการนจะคอนขางทจะใชระยะเวลาในการพฒนามากกวาวธท 1 และ 2 เนองจากประกอบดวยขนตอนทยงยากกวา โดยการน าเอาขอดและขอดอยของแตละวธการมาปรบใชใหเหมาะสมกบขดความสามารถขององคกรในปจจบนและโอกาสของการพฒนาไปสระบบงานใหมทสนบสนนการด าเนนงานขององคกรไดอยางมประสทธภาพ

ในการออกแบบและพฒนาระบบไอซทมาตรฐานนนสวนใหญจะเลอกใชวธวงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle : SDLC) ซงกคอ กระบวนการทางความคด (Logical Process) ในการพฒนาระบบไอซทเพอแกปญหาทางธรกจและตอบสนองความตองการของผใชไดมากทสด โดยระบบทจะพฒนานนอาจเรมดวยการพฒนาระบบใหมเลยหรอน าระบบเดมทมอยแลวมาปรบเปลยนใหดยงขน ภายในวงจรนจะแบงกระบวนการพฒนาออกเปนระยะ (Phase) ไดแก ระยะการวางแผน (Planning Phase) ระยะการวเคราะห (Analysis Phase) ระยะการออกแบบ (Design Phase) และระยะการสรางและพฒนา ( Implementation Phase) โดยแตละระยะจะประกอบไปดวยขนตอนตาง ๆ ทแตกตางกนไปตามกระบวนวธ (Methodology) ทนกวเคราะหระบบน ามาใช ทงนเพอใหระบบใหมมความเหมาะสมกบสถานะทางการเงนและความพรอมขององคกรในขณะนน รปแบบของวงจรพฒนาระบบแสดงไดดงภาพท 2.2

ระยะท 1 การวางแผนระบบ หมายถง การอธบายถงปญหาและความตองการในการเปลยนแปลงระบบไอซท โดยอาจจะใชการส ารวจเบองตนและการศกษาความเปนไปไดของโครงการ

ระยะท 2 การวเคราะหระบบ หมายถง การวเคราะหความตองการระบบใหมและการสรางแบบจ าลองเชงตรรกะจากผลการส ารวจในขนตอนทผานมา

ระยะท 3 การออกแบบระบบ หมายถง การสรางพมพเขยวของระบบใหมตามทตองการ เชน ฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบการประมวลผล และสวนตดตอกบผใช (User Interface) เปนตน

Page 26: รายงานการวิจัย - สมศ.

15

การวางแ นระบบ(System Planning)

การวเ ราะ ระบบ(System Analysis)

การออกแบบระบบ(System Design)

การ รบ ระบบ(System Implementation)

การบ าร งรก าระบบ(System Maintenance)

ภาพท 2.2 วงจรพฒนาระบบ

ระยะท 4 การปรบใชระบบ หมายถง การเขยนโปรแกรม การท าการทดสอบระบบ การจดท าเอกสาร การ

ตดตงระบบเพอใชงานจรง ทงนอาจรวมถงการฝกอบรมผใช (Workshop) และกลไกการเปลยนระบบงาน รวมถงการประเมนผล (Evaluation) เพอตดสนใจใชระบบในรปแบบของความพงพอใจของผใชตอระบบงานใหม

ระยะท 5 การบ ารงรกษาระบบ หมายถง การแกไขขอบกพรองตาง ๆ ทอาจจะเกดขนกบการเปลย นระบบงาน การใหสทธในการเขาถง (Access) รวมถงการรกษาความปลอดภยของขอมลในระบบ

อยางไรกตามขนตอนในวงจรพฒนาระบบนนชวยใหนกวเคราะหระบบสามารถด าเนนการไดอยางมแนวทางและเปนขนตอนมาตรฐาน โดยจะท าใหสามารถควบคมระยะเวลาและงบประมาณในการปฏบตงานของโครงการพฒนาระบบได ขนตอนตาง ๆ นนมลกษณะคลายกบการตดสนใจแกปญหาตามแนวทางวทยาศาสตร (Scientific Management) ไดแก การคนหาปญหา การคนหาแนวทางแกไขปญหา การประเมนผลแนวทางแกไขปญหาทคนพบ เลอกแนวทางทดทสด และพฒนาทางเลอกนนใหใชงานไดเปนอยางด

อยางไรกดเมอกลาวถงวธการและขนตอนในการพฒนาระบบไอซทนนเราจะเหนไดวามความแตกตางกนในเรองขนตอนและรายละเอยดในต าราหลายเลม ซงแตละคนจะมมมมอง ความคดเหน รวมถงประสบการณการพฒนาระบบทแตกตางกน ในมมมองของผเขยนเหนวาวงจรการพฒนาระบบไอซทควรจะแบงไดเบองตนเปน 7 ขนตอน โดยจะสอดคลองกบการพฒนาทอยในรปแบบจ าลองน าตก (Waterfall Model) ซงแสดงไดดงภาพรปท 2.3 โดยมรายละเอยดทเกยวของในแตละขนตอนดงน

Page 27: รายงานการวิจัย - สมศ.

16

การ ก า วา เ นไ ได(Feasibility Study)

การวเ ราะ ระบบ(System Analysis)

การออกแบบระบบ(System Design)

การเขยน รแกร (Programming)

การทดสอบระบบ(System Testing)

การ รบ ระบบ(System Implementation)

การบ าร งรก าระบบ(System Maintenance)

ภาพท 2.3 วงจรการพฒนาระบบในรปแบบน าตก (Waterfall Model)

ระยะท 1 การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) การศกษาความเปนไปไดจะเปนขนตอนแรกของการวเคราะหและพฒนาระบบไอซทโดยผพฒนาระบบจะ

ท าการส ารวจหาขอมลในประเดนตาง ๆ ทเกยวกบระบบงาน ไดแก ปญหาทเกดขนในปจจบน ความเปนไปไดของการพฒนาระบบทตองการ สงทจะชวยเพมประสทธภาพของกลยทธในการด าเนนงาน เอกสารทเกยวของกบระบบงานปจจบน (Existing Document) และประมาณการคาใชจายทตองใช โดยขอมลทไดจะน ามาวเคราะหและน าเสนอเชงนโยบายใหกบผบรหาร เพอใชในการตดสนใจวาองคกรสมควรทจะมการพฒนาระบบไอซทหรอไม และระบบไอซททจะพฒนาขนสมควรจะมลกษณะเปนเชนไร

การศกษาความเปนไปไดจะมงเนนการวเคราะหขอมล 4 ดานดวยกน ดงน 1) ความเปนไปไดทางเทคนค (Technical) หมายถง การตรวจสอบเกยวกบเทคโนโลย ซงสงทควร

ค านงถงในเรองเทคโนโลยจะเกยวกบประเดนดงตอไปน 1.1) ประสทธภาพ 1.2) การตอบสนองความตองการของผใช

Page 28: รายงานการวิจัย - สมศ.

17

1.3) ความจ าเปนตอการพฒนาระบบ 1.4) รองรบระบบงานในอนาคต 1.5) ผเชยวชาญในองคกร

2) ความเปนไปไดดานการปฏบตงาน (Operational) หมายถง ระบบใหมทพฒนาแลวตรงกบความตองการของผใชและสามารถใชงานไดจรง กลาวอกนยหนงกคอผใชระบบยอมทจะใชระบบใหมหรอไม แนวทางในการศกษาความเปนไปไดดานการปฏบตงานมดงน

2.1) การสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงานระบบเดมและแนวโนมการรบงานระบบใหม 2.2) ใหผใชมสวนรวมกบการพฒนาระบบงานของตวเอง 2.3) พจารณาผลกระทบทอาจจะเกดขนจากระบบงานใหม

3) ความเปนไปไดดานเศรษฐศาสตร (Economical) หมายถง ความสามารถทจะลงทนและความคมคาในการลงทน กลาวอกนยหนงกคอผลประโยชนทไดรบจากการเปลยนไปใชระบบงานใหม สงทควรพจารณาดานตนทนมดงน

3.1) ระบบงานเดมและระบบงานใหม 3.2) ทรพยากรระบบไอซท 3.3) บคลากร 3.4) การปฏบตงาน

4) ความเปนไปไดดานตารางเวลา (Schedule) หมายถง ระยะเวลาในการออกแบบและพฒนาระบบทเหมาะสม รวมถงขอจ ากดดานเวลาทองคกรประมาณการไว

สร การด าเนนการ นระยะท 1 : หนาท : ก าหนดปญหาและศกษาวาเปนไปไดหรอไมทจะปรบปรงหรอเปลยนแปลงระบบ ผลลพธ : รายงานความเปนไปได เครองมอ : เกบรวบรวมขอมลและคาดคะเนความตองการของระบบ บคลากรและหนาทความรบผดชอบ : ผใชจะมบทบาทส าคญในการศกษา

1) นกวเคราะหระบบจะเกบรวบรวมขอมลทงหมดทจ าเปนทงหมดเกยวกบปญหา 2) นกวเคราะหระบบคาดคะเนความตองการของระบบและแนวทางการแกปญหา 3) นกวเคราะหระบบก าหนดความตองการทแนชดซงจะใชส าหรบขนตอนการวเคราะหตอไป 4) ผบรหารตดสนใจวาจะด าเนนโครงการตอไปหรอไม

Page 29: รายงานการวิจัย - สมศ.

18

ระยะท 2 การวเคราะหระบบ (System Analysis) ขนตอนนจะเปนการศกษาขนตอนของการด าเนนงานของระบบเดมเพอหาปญหาทเกดขน การรวบรวม

ความตองการในระบบใหมจากผใชระบบแลวน าความตองการเหลานนมาศกษาและวเคราะห เพอใชในการแกปญหาดงกลาวดวยการใชแบบจ าลองตาง ๆ มาชวยในการวเคราะห

เรมจากท าการศกษาถงขนตอนการด าเนนงานของระบบเดมหรอระบบปจจบนวาเปนไปอยางไรบาง ปญหาทเกดขนคออะไร หลงจากนนจงรวบรวมความตองการในระบบใหมจากผใชระบบ โดยอาจจะมการใชเทคนคในการเกบรวบรวมขอมล เชน การสอบถาม การสมภาษณ และการสงเกต เปนตน จากนนน าขอมลทรวบรวมไดมาท าการวเคราะหดวยการจ าลองแบบขอมลเหลานน ไดแก แบบจ าลองขนตอนการท างานของระบบ (Process Model) แบบจ าลองขอมล (Data Model) โดยมการใชเครองมอในการจ าลองแบบชนดตาง ๆ เชน แผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) เปนตน

การวเ ราะ วา องการของ (User Requirement) การวเคราะหระบบกลาวอกนยหนงกคอการวเคราะหความตองการ (Requirement Analysis) ซงจะ

เกยวของกบระบบงานปจจบนเพอจะไดรวาระบบท างานอยางไร และมขอบกพรองในการท างานในสวนใดบาง โดยจะท าการวเคราะหทงสวนของการท างานดวยคนและสวนทท างานดวยคอมพวเตอร คณสมบตทตรงความตองการจะมาจาก 3 สวน ดงแสดงในภาพท 2.4 โดยแตละประเภทจะมความหมายดงน

อง กร ดยภาพรว

รายการขอ ล

ไอซทเพอการ ดสน จ

ระเภทของ วา องการระบบไอซท

ภาพท 2.4 ประเภทของความตองการระบบไอซท

1) ความตองการขององคกรโดยภาพรวม (Organization Requirement) ในการวเคราะหระบบจะตอง

ศกษาถงความสมพนธระหวางหนวยงานยอยตาง ๆ ในองคกรนน ซงควรจะก าหนดสงตาง ๆ ใหมความชดเจนในประเดนตอไปน

1.1) ความสมพนธระหวางหนวยงานยอย 1.2) โครงการทมผลกระทบตอหนวยงานยอย 1.3) การก าหนดความสมพนธระหวางระบบใหมกบระบบปจจบน

Page 30: รายงานการวิจัย - สมศ.

19

2) ความตองการรายการขอมลผใช (User Transaction Requirement) ความตองการขอมลไอซทสวนใหญจะอยในระดบปฏบตการเพอน าเสนอผบรหารระดบสง ดงนนขอมลในระบบฐานขอมลทผานการประมวลผลแลวจะตองมรายการทผใชสามารถใชงานไดอยางเหมาะสม รายการขอมลจะถกรวบรวม (Capture) ลงในระบบฐานขอมลแลวน าไปประมวลผล จากนนจะถกน าไปเกบไวเพอการออกรายงานหรอการแสดงผลใหแกผบรหารตอไป โดยมประเดนทจะพจารณาดงน

2.1) ฟอรมรายการขอมลเพอการประมวลผล (Transaction Forms) 2.2) รายการขอมลแตละแบบเปนอยางไร จดท าโดยใคร และท าเพอใคร 2.3) รายงานขอมลมปรมาณเทาใดและเกดขนตอนไหนบาง 2.4) เงอนไขหรอรายละเอยดเพมเตมในการประมวลผล 2.5) ไดขอมลอยางไรและจะจดเกบขอมลไวอยางไร 2.6) วธการเขาถงแหลงขอมลมรปแบบอยางไร

3) ความตองการของผใชไอซทเพอการตดสนใจ (User Decision Requirement) เปนความตองการของผใชไอซทเพอการตดสนใจจะเปนผบรหารระดบสง ซงผบรหารจะเปนผตดสนใจในเรองความตองการระบบไอซท โดยมประเดนทจะพจารณาดงน

3.1) แหลงขอมลมาจากทใด มความถกตอง และนาเชอถอหรอไม 3.2) ใชขอมลไอซทใดเพอการตดสนใจ 3.3) ขอมลผานตวประมวลผลใดบางจงจะท าใหไดไอซททตองการ 3.4) จะใชขอมลนเพอการตดสนใจดานใด 3.5) วธการเขาถงแหลงขอมลเพอการตดสนใจมรปแบบอยางไร 3.6) การน าเสนอขอมลไอซทจะใชวธใด 3.7) การเกบรวบรวมขอมล (Data Collection)

กจกรรมทส าคญอยางหนงของการวเคราะหระบบไอซทกคอการเกบรวบรวมขอมล (Data Collection) โดยการเรมตนจากการศกษาเอกสารทใชอยในปจจบน แบบฟอรมการปฏบตงาน แบบฟอรมการใหบรการขอมล และรายงานตาง ๆ รวมถงการสงเกตดพฤตกรรมการท างานของผทเกยวของกบระบบทท าการศกษา วธการนอาจตองใชกระบวนวธวจย (Research Methodology) ทมมาตรฐานเพอจะใหไดบทวเคราะหหรอรปแบบของระบบใหมทมมาตรฐานเชนกน ซงจะท าใหทราบขอมลหรอความตองการทจะน าไปใชในการออกแบบระบบในขนตอนตอไป

แหลงขอมลและวธการทจะใชในการคนหาขอมลเพอการออกแบบระบบไอซทนนจะมาจากหลายแหลงดงทกลาวมาแลว โดยขอมลทไดและวธการออกแบบและพฒนาระบบใหมจะตองเปนผทเกยวของกบระบบทจะออกแบบไมวาทางใดทางหนงเสมอ แหลงขอมลทส าคญแสดงไดดงภาพท 2.5 ซงสามารถสรปรายละเอยดไดดงน

Page 31: รายงานการวิจัย - สมศ.

20

ระบบ

เอกสารและแบบ อร

รแกร อ พวเ อร

งานของ ระบบ

รายงาน าง

แ ล งขอ ล

ภาพท 2.5 แหลงขอมลส าหรบการวเคราะหระบบ

1) ผใชระบบ ซงจะเปนขอมลส าคญแหลงแรก การเกบขอมลจากผใชระบบจะท าใหทราบวตถประสงค

และความตองการของผใชระบบทแทจรงดวย โดยทวไปผใชระบบอาจแบงออกไดเปน 4 ประเภท ดงน พนกงานผใชบรการทวไป เชน ธรการ ฝายพสด ฝายการเงนและกองคลง ฝายจดซอ ฝายบคลากร

และฝายอน ๆ เปนตน หวหนาหนวยงาน (Supervisor) ซงจะเปนผทท าหนาทควบคมกจกรรมทเกดขนในการปฏบตงาน

ประจ าวน ผบรหารระดบกลาง (Middle Management) ซงจะเปนผทท างานรบผดชอบเกยวกบแผนงานหรอ

ด าเนนงานดานนโยบายและแผนงานระยะยาว เชน ผจดการฝายตาง ๆ เปนตน ผบรหารระดบสง (Executive Management) ซงหมายถง ผรบผดชอบในการก าหนดนโยบายของ

องคกรหรอผควบคมกจกรรมการด าเนนงานทงหมด 2) เอกสารและแบบฟอรม จะเปนแหลงขอมลทเกยวของกบการบรหารจดการองคกรเกอบทงหมด รวมถงแบบฟอรมในการด าเนนกจกรรมส าคญตาง ๆ โดยอาจจะมาจากหลายแหลง เชน เอกสารทเปนทางการของหนวยงาน เอกสารทใชงานอยในระบบ เอกสารทตองเพมเตมใหม และเอกสารจากภายนอกหนวยงาน เปนตน 3) โปรแกรมคอมพวเตอร ในบางระบบอาจมโปรแกรมคอมพวเตอรใชงานอยแลว ดงนนควรตรวจสอบรายละเอยดของโปรแกรมเหลานเพอดขนตอนการท างานของโปรแกรม รวมถงการตดตอระหวางคอมพวเตอรและผใชดวย 4) งานของผใชระบบ ซงจะเปนการระบรายละเอยดการท างานของบคลากรทเกยวของในระบบไอซทเพอคนหาวธการออกแบบรายละเอยดของงานใหม 5) รายงานตาง ๆ จะเปนแหลงขอมลดบทเกดจากการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ภายในองคกร

Page 32: รายงานการวิจัย - สมศ.

21

เอกสาร (Documentation)

การสอบ า (Questionnaire)

การส ภา (Interview)

ว การรวบรว ขอ ล

การสงเก (Observation)

ภาพท 2.6 วธการเกบรวบรวมขอมล ภาพท 2.6 จะแสดงวธการเกบรวบรวมขอมล (Data Collection Method) ซงจะใชวธการวจยเพอน าขอมลไปประเมนผลและวเคราะหตอไป โดยทวไปวธการเกบรวบรวมขอมลเพอการพฒนาระบบไอซทมกจะใช 4 วธการ ดงน

เอกสาร (Documentation) ซงเปนขอมลทหาไดงายทสดโดยจะไดมาจากแหลงขอมลทส าคญคอ แบบฟอรมและเอกสาร โปรแกรมคอมพวเตอร และรายงานตาง ๆ ของผดแลระบบ เชน ขอมลเขา ขอมลออก ระเบยบปฏบต คมอการใชงานตาง ๆ ของระบบเดม และขนตอนการท างานของระบบเดม เปนตน

การสอบถาม (Questionnaire) วธนจะเปนการสอบถามรายละเอยดตาง ๆ ของการด าเนนงานภายในองคกรทแยกออกเปนสวนงานตาง ๆ และสามารถรวบรวมขอมลจากผใชจ านวนมากไดโดยการน ามาวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร วธการนจะเหมาะกบการเกบขอมลจากพนกงานทวไปจ านวนมากและสามารถคนหารายละเอยดตาง ๆ ขององคกรได

การสมภาษณ (Interview) จะเปนการหาขอมลทเจาะลกและตรงประเดนมากขน โดยค าถามจะคลายแบบสอบถามแตมรายละเอยดมากกวา และตองใชเวลาคอนขางนาน วธนจะท าใหทราบขอมลทเปนจรงมากขน ค าถามทใชในการสมภาษณอาจเปนค าถามประเภทเดยวกนกบการสอบถามแตมรายละเอยดมากกวา วธการสมภาษณจะมคาใชจายและใชเวลานานมากกวา แตผลทไดจากการสมภาษณจะท าใหนกวเคราะหระบบทราบถงปญหาทเกดขนไดครอบคลมและเปนจรงมากกวา

การสงเกต (Observation) จะหมายถงการเขาไปพบปะกบผใชจรง การสงเกตการปฏบตงานและความตองการเพมเตม ท าใหนกวเคราะหเขาใจปญหาและสามารถวเคราะหความตองการไดถกตองและเชอถอได

1) วธการสอบถาม (Questionnaire Method) โดยทวไปวธการสอบถามจะเปนเครองมอทมความเหมาะสมมากในกรณทมผมสวนเกยวของกบระบบมาก

และเปนทนยมของการพฒนาระบบไอซท โดยแบบสอบถามจะประกอบดวยสวนส าคญ 3 สวน ดงน

Page 33: รายงานการวิจัย - สมศ.

22

สวนท 1 ค าชแจงในการตอบ ซงเปนสวนปกของแบบสอบถาม โดยมกระบถงจดประสงคในการใหค าตอบหรอจดมงหมายในการพฒนาระบบ รวมถงการอธบายลกษณะของแบบสอบถามและวธการตอบแบบสอบถาม ตลอดจนตวอยาง

สวนท 2 สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ซงจะเปนการตอบทเกยวกบรายละเอยดสวนตว เชน เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา อายการท างาน และอาชพ เปนตน

สวนท 3 ขอค าถามและขอคดเหน ซงเปนสวนส าคญทสดโดยจะเปนค าถามทเกยวของกบรายละเอยดของระบบทก าลงจะพฒนา รวมถงขอค าถามดานความตองการของผใช

นอกจากนแบบสอบถามจะสามารถจ าแนกไดเปน 2 ชนด ดงน 1.1) ขอค าถามแบบเปด (Open Ended Question) เปนลกษณะของขอค าถามทเปดโอกาสใหผตอบ

ตอบไดอยางเสร เพอใหไดมาซงความคดเหนกวาง ๆ ขอค าถามแบบเปดจะสรางค าถามไดงายแตจะมความยงยากและใชเวลาอยางมากในการสรป เพราะเปนขอมลกระจดกระจาย ผวจยจะตองใชวธการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอจบประเดนทคลายคลงกนและอยในกลมเดยวกนมาสรปความตองการและขอคดเหนของผใช

1.2) ขอค าถามแบบปด (Closed Ended Question) เปนลกษณะของขอค าถามทก าหนดตวเลอกค าตอบตาง ๆ เอาไวลวงหนา เพอใหผตอบเลอกตอบจากตวเลอกทก าหนดไวเทานน ผวจยจะตองศกษาคนความาเปนอยางด ตวเลอกตอบจงจะสามารถครอบคลมขอค าถามแบบปดได การสรางขอค าถามจะตองใชความรความสามารถของผวจย ใชเวลาในการสรางขอค าถามคอนขางนาน แตจะเปนผลดตอตวผตอบทจะไดรบความสะดวก รวดเรว และผตอบมความเตมใจทจะตอบมากกวา ค าตอบทไดจะชวยใหผวจยสามารถวเคราะหขอมลและสรปความตองการและขอคดเหนของผใชไดงายและถกตองแมนย ามากขน ขอค าถามแบบปดทนยมใชจะแบงออกไดเปน 3 ประเภท ไดแก

1) แบบตรวจสอบรายการ (Check List) ขอค าถามแตละขอจะมตวเลอกค าตอบตงแต 2 ตวเลอกขนไป บางขอค าถามอาจใหเลอกตอบไดเพยงตวเลอกเดยวแตบางขอค าถามอาจใหเลอกตอบไดมากกวา 1 ตวเลอก ดงตวอยางตอไปน

แบบมตวเลอกค าตอบเพยง 2 ตว ทานมความประสงคจะปรบปรงระบบงานหรอไม

ใช ไมใช แบบมตวเลอกค าตอบหลายค าตอบ ใหเลอกเพยงค าตอบเดยว ทานอยากใหมการพฒนาระบบงานสวนใดมากทสด

ธรการ การขาย

บคลากร ประชาสมพนธ

Page 34: รายงานการวิจัย - สมศ.

23

แบบมตวเลอกค าตอบหลายค าตอบ ใหเลอกตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ ทานตองการใหมการพฒนาทรพยากรระบบไอซทดานใด

ฮารดแวร ซอฟตแวร

บคลากร ระบบสอสารขอมล

ขอมล กระบวนการ 2) แบบจดอนดบ (Ranking Question) ลกษณะของขอค าถามตองการใหผตอบใสตวเลขแบบ

เรยงล าดบตามความส าคญจากมากไปหานอย ดงตวอยาง

ทานประสงคทจะพฒนาระบบงานสวนใดมากทสด (โปรดใสตวเลขลงใน เรยงตามล าดบความส าคญ)

ธรการ การขาย บคลากร ประชาสมพนธ

3) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ลกษณะของขอค าถามตองการใหผตอบประเมนขอค าถามออกมาเปนมาตราสวนตามความส าคญ การสรางขอค าถามจะมการก าหนดระดบมาตราสวนตาง ๆ มาใหเรยบรอย โดยคาทก าหนดมกจะเปนคาเลขคและมคาตรงกลางเปนจดสมดล เชน

ระดบมาตราสวน 3 ระดบ

มาก ปานกลาง นอย

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ระดบมาตราสวน 5 ระดบ

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง 2) วธการสมภาษณ (Interview Method)

ในสวนของแบบสมภาษณนนจะเรยกการสมภาษณวาเปนแบบสอบถามปากเปลา (Oral Questionaires) ซงเปนลกษณะของการไดรบขอมลจากการสนทนา การสมภาษณแบงออกไดเปน 2 ประเภท ไดแก

การสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) เปนการสมภาษณทตองมการก าหนดขอค าถามตาง ๆ ไวลวงหนา ผสมภาษณจะซกถามผถกสมภาษณทกคนดวยขอค าถามเดยวกนตามแบบสมภาษณทก าหนดไว ดงนนวธการแบบนจะชวยใหไดค าตอบตามประเดนทตองการ ขอมลทไดรบจะสามารถน ามาเปรยบเทยบเพอหาค าตอบสดทายโดยไมเกนขอบเขตของการพฒนาระบบ

Page 35: รายงานการวิจัย - สมศ.

24

การสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) เปนการสมภาษณทไมมการก าหนดขอค าถามทแนนอนตายตว ผสมภาษณสามารถปรบเปลยนใหเหมาะสมตามสถานการณของผถกสมภาษณ จงเปนการเปดกวางและยดหยนเพอทจะไดค าตอบทตรงประเดนและตรงตามวตถประสงคของการพฒนาระบบมากทสด

3) วธการสงเกต (Observation Method) วธการสงเกตจะเปนลกษณะของเครองมอทผสงเกตจะตองใชประสาทสมผสทง 5 ไดแก ตา ห จมก ลน

และกาย เพอเกบขอมลพฤตกรรมของสงตาง ๆ ทปรากฏขน การเขาไปสงเกตจะเหมาะส าหรบการศกษาพฤตกรรมของบคลและปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขนในระหวางกระบวนการท างาน ประเภทของการสงเกตจะแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน

การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) เปนการสงเกตทผสงเกตจะเขาไปมสวนรวมการด าเนนงานเกยวกบการพฒนาระบบหรอท ากจกรรมตาง ๆ รวมกนอยางแนบเนยน ผสงเกตจะตองทราบถงวฒนธรรมขององคกรนนเปนอยางด ดงนนจะท าใหทราบถงปญหาและความตองการทแทจรงของผใช

การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-Participant Observation) เปนการสงเกตทผสงเกตการณไมไดมสวนรวมในการปฏบตงาน โดยจะเฝาดพฤตกรรมทเกดขนและน ามาเปนขอสรปของการพฒนาระบบ

ลกษณะของการสงเกตทงแบบมสวนรวมและไมมสวนรวมนน ผส งเกตจะเลอกสงเกตโดยการสรางแบบสงเกตแบบมโครงสราง (Structured Observation) ซงแบบนจะตองมการก าหนดโครงสรางของสงตาง ๆ ทตองการสงเกตไวกอนลวงหนาแลวจดพมพเปนแบบสงเกต (Observation Form) หรอผสงเกตอาจจะเหนวาการสงเกตไมจ าเปนตองมโครงสราง (Unstructured Observation) กได ลกษณะของแบบสงเกตจะเปนแบบตรวจสอบรายการ แบบมาตราสวนประมาณคา และแบบอน ๆ กขนอยกบความจ าเปนของการใหไดมาซงขอมลทจะใชในการพฒนาระบบทด

สร การด าเนนการ นระยะท 2 : หนาท : ก าหนดความตองการของระบบใหม (ระบบใหมทงหมดหรอแกไขระบบเดม) ผลลพธ : รายงานขอมลเฉพาะของปญหา เครองมอ : เทคนคการเกบรวบรวมขอมล พจนานกรมขอมล (Data Dictionary) แผนภาพการไหลของ

ขอมล (Data Flow Diagram) ขอมลเฉพาะการประมวลผล (Process Specification) รปแบบขอมล (Data Model) รปแบบระบบ (System Model) ผงงานโครงสราง (Structure Charts) ตวตนแบบ (Prototype) และผงงานระบบ (System Flow Charts) เปนตน

บคลากรและหนาทรบผดชอบ : ผใชจะตองใหความรวมมอเปนอยางด 1) นกวเคราะหระบบท าการศกษาเอกสารทมอยและศกษาระบบเดมเพอใหเขาใจถงขนตอนการท างาน

และทราบวาจดส าคญของระบบอยทไหน 2) นกวเคราะหระบบจดเตรยมรายงานความตองการของระบบใหม

Page 36: รายงานการวิจัย - สมศ.

25

3) นกวเคราะหระบบท าการเขยนแผนภาพการท างาน (Diagram) ของระบบใหมโดยไมตองบอกวาหนาทใหมในระบบจะพฒนาขนมาไดอยางไร

4) นกวเคราะหระบบท าการเขยนสรปรายงานขอมลเฉพาะของปญหา 5) ถาเปนไปไดนกวเคราะหระบบอาจจะเตรยมแบบทดลองดวย ระยะท 3 การออกแบบระบบ (System Design) ดงทไดกลาวมาแลวในหวขอ 1.1 การออกแบบระบบจะเปนหวใจของการพฒนาระบบไอซท ซงจะเปน

การน าขอมลจากการท างานในขนตอนตาง ๆ ทผานมาจดใหเปนแผนงานทเปนรปธรรมในการออกแบบโครงสรางของระบบใหม รวมถงการตดสนใจทจะเลอกทรพยากรของระบบไอซททเหมาะสมกบองคกร การออกแบบระบบจะมอย 2 ประเภท ดงน

1) การออกแบบเชงตรรกะ (Logical Design) การออกแบบเชงตรรกะเปนขนตอนในการออกแบบลกษณะการท างานของระบบ โดยการออกแบบในเชง

ตรรกะนยงไมไดมการระบถงคณลกษณะของอปกรณทจะน ามาใช เพยงแตก าหนดถงลกษณะของรปแบบรายงานทเกดจากการท างานของระบบ ลกษณะของการน าเขาขอมลสระบบและการรายงานผลลพธทไดจากระบบ

ขนตอนการออกแบบเชงตรรกะจะสมพนธและเชอมโยงกบขนตอนการวเคราะหระบบเปนอยางมาก เนองจากอาจจะมการน าแผนภาพทแสดงถงความตองการของผใชระบบทไดจากขนตอนการวเคราะหระบบมาท าการแปลงเพอใหไดขอมลเฉพาะของการออกแบบ (System Design Specification) ทสามารถน าไปเขยนโปรแกรมไดสะดวกขน เชน การออกแบบสวนน าเขาขอมลและผลลพธนนตองอาศยขอมลทเปนกระแสขอมลทปรากฏอยบนแผนภาพกระแสขอมลในขนตอนการวเคราะหระบบ เปนตน

2) การออกแบบเชงกายภาพ (Physical Design) การออกแบบเชงกายภาพเปนขนตอนทระบถงลกษณะการท างานของระบบทางกายภาพหรอทางเทคนค

โดยระบถงคณลกษณะของอปกรณทน ามาใชเทคโนโลย โปรแกรมภาษาทจะน ามาเขยนโปรแกรม ฐานขอมล ระบบปฏบตการ และระบบเครอขายทเหมาะสมกบระบบ เปนตน สงทไดจากขนตอนการออกแบบทางกายภาพนจะเปนขอมลเฉพาะของการออกแบบเพอสงมอบใหกบโปรแกรมเมอรเพอใชเขยนโปรแกรมตามลกษณะการท างานของระบบทไดออกแบบและก าหนดไว

ทงนในการออกแบบทนอกเหนอจากทกลาวมานจะขนอยกบระบบขององคกรวาจะตองมการเพมเตมรายละเอยดสวนใดบาง แตควรจะมการออกแบบระบบความปลอดภยในการใชระบบดวย โดยก าหนดสทธในการใชงานขอมลทอยในระบบของผใชตามล าดบความส าคญ ทงนเพอปองกนการน าขอมลไปใชในทางทไมถกตอง นอกจากนนกวเคราะหระบบอาจจะมการตรวจสอบความพงพอใจในรปแบบและลกษณะการท างาน โดยอาจจะมการสรางตวตนแบบเพอใหผใชไดทดลองใชงาน

Page 37: รายงานการวิจัย - สมศ.

26

จดมงหมายของการออกแบบระบบนนควรจะค านงถงประเดนทส าคญ 3 ประการ คอ 1) ความนาเชอถอ ซงจะเกยวของกบการลดขอผดพลาดทมอยไมวาจะเปนการน าเขาขอมล การ

ประมวลผล และการน าขอมลออก โดยระบบสวนใหญมกจะมความผดพลาดในตวเสมอ ดงนนในการออกแบบระบบจะตองมการปองกนความผดพลาดทอาจจะเกดขนไมวาจะเปนดานฮารดแวร ซอฟตแวร และบคลากร

2) ดานผลกระทบ ซงควรค านงถงผลกระทบทอาจจะเกดขนกบระบบงานใหมโดยระบบงานใหมจะตองเกดจากความตองการของผใชใหไดมากทสด

3) การบ ารงรกษาระบบ ซงเปนกลไกส าคญทมอาจลมไดเพราะขอมลในระบบเปนสงส าคญและใชในการตดสนใจของผบรหาร ดงนนควรมการบ ารงรกษาระบบทไดจากการออกแบบดวย

รายละเอยดทเกยวของกบการออกแบบระบบไอซทมดงตอไปน 1) การออกแบบสวนน าเขาขอมล (Input) เปนสวนแรกของการเตรยมขอมลเพอปอนเขาสระบบและเพอท าการประมวลผลตามทตองการ วตถประสงคของการออกแบบสวนนมดงน

1.1) การควบคมจ านวนขอมลเขา 1.2) การหลกเลยงความลาชาและขนตอนทไมจะเปนในการน าเขาขอมล 1.3) การลดความผดพลาดของขอมล

ปจจยทควรค านงถงในการออกแบบสวนน าเขาขอมลมดงน เนอหา (Content) หมายถง ขอมลควรมความนาเชอถอและระบทมาของแหลงขอมลไดเพอประโยชนของการน าไปใชงาน ระยะเวลา (Timeless) หมายถง ระยะเวลาในการปอนขอมล การประมวลผล และการน าขอมลออก

จะตองมความเหมาะสมและทนเวลา รปแบบ (Format) หมายถง รปแบบของขอมลตองมความชดเจนและพอเหมาะตอการน าไปประมวลผล

และไดรปแบบทเปนมาตรฐาน สอ (Media) หมายถง สอทใชในการเกบขอมลและเกบผลลพธจะเพยงพอตอขอมลทใชงานในระบบ 2) การออกแบบสวนน าขอมลออก (Output) เปนสวนสดทายของการน าเสนอขอมลโดยอาจจะออกใน

รปแบบของรายงานผลลพธทางหนาจอและในรปเอกสารตาง ๆ ซงผลลพธทไดจะตองตรงตามทผใชระบบตองการ วตถประสงคของการออกแบบสวนนมดงน

2.1) การควบคมจ านวนขอมลออก 2.2) การเลอกวธการน าเสนอทเหมาะสม 2.3) การหลกเลยงความลาชาและขนตอนทไมจะเปนในการแสดงผล 2.4) การลดความผดพลาดในการแสดงผล 2.5) ขอมลมความนาเชอถอ ถกตอง และตรวจสอบได 2.6) รายงานมความเหมาะสมและตรงตอความตองการ

Page 38: รายงานการวิจัย - สมศ.

27

ปจจยทควรค านงถงในการออกแบบสวนน าขอมลออกมดงน เนอหา (Content) หมายถง รายละเอยดของขอมลทแสดงออกมาทงในรปแบบของขอความ รปภาพ รปกราฟ และแผนภม

ระยะเวลา (Timeless) หมายถง ระยะเวลาในการแสดงผลจะตองเหมาะสมกบวตถประสงคของการน าไปใชงาน

ปรมาณ (Volume) หมายถง ปรมาณของขอมลทแสดงออกมาแตละครง โดยเลอกใชอปกรณทสามารถแสดงผลขอมลอยางเหมาะสม

รปแบบ (Format) หมายถง รปแบบของขอมลออกหรอชนดของรายงานขอมลตองมความชดเจนไดรปแบบทเปนมาตรฐาน

สอ (Media) หมายถง สอทใชในการน าขอมลออกตองมความเพยงพอตอการใชงาน 3) การออกแบบสวนของกระบวนการ (Process) เปนสวนของการออกแบบดานกระบวนการ ซงจะเปน

การน าขอมลทไดจากสวนน าเขามาประมวลผลเพอใหไดซงขอมลไอซททตองการ หรอการเกบรกษาขอมลไวเพอรอการใชงานตอไป ปจจยทตองค านงถงมดงตอไปน

3.1) การค านวณ (Computational) หมายถง การประมวลผลโดยการค านวณขอมลทน าเขามาและเพอใหไดรปแบบตามทผใชตองการ

3.2) อปกรณประมวลผล (Computing Hardware) หมายถง อปกรณตาง ๆ ของฮารดแวรทท าหนาทประมวลผลหรอ CPU

3.3) โปรแกรม (Software) หมายถง โปรแกรมทใชในการควบคมการท างานของฮารดแวรและสนบสนนใหโปรแกรมประยกตตาง ๆ ท างานไดอยางมประสทธภาพ

3.4) โปรแกรมประยกต (Application Software) หมายถง โปรแกรมประยกตอนทใชในการน าขอมลเขาประมวลผล และการแสดงผลลพธเพอรอการเรยกใชงานตอไป

4) การออกแบบขนตอนการปฏบตงาน (Operation) เปนสวนของการก าหนดขนตอนการปฏบตงาน ซงมงเนนถงหนาทของแตละบคคลทจะตองท างานรวมกบระบบ ปจจยทตองค านงถงมดงตอไปน

4.1) ขนตอนการปฏบตงาน (Work Procedure) หมายถง ขนตอนหรอกระบวนการทตองการท าเมอพฒนาระบบเสรจ

4.2) ขนตอนการควบคม (Control Procedure) หมายถง การควบคมการปฏบตงานทกสวนของระบบใหม โดยค านงถงขอมลไอซทในดานความถกตองและความปลอดภยเปนหลก

5) การออกแบบสวนตดตอกบผใช (User Interface) เปนสวนของการตดตอกบผใชและเปนการน าไอซทนนไปใชในการโตตอบกบคอมพวเตอร ดงนนหลกในการออกแบบจะตองมความรทางดานวทยาการคอมพวเตอรและความรสกของผใชงาน โดยจะตองท าใหระบบสามารถปฏสมพนธ ( Interactive) กบผใชไดเปนอยางด รวมถง

Page 39: รายงานการวิจัย - สมศ.

28

การตอบสนองตอความตองการใชงานโดยไมมขอผดพลาด รปแบบของการออกแบบสวนตดตอกบผใชแบบกราฟกอาจจะประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงตอไปน

5.1) แถบเมน (Menu Bar) เปนทางเลอกของเมนหลกซงอยสวนบนสดของจอภาพ เพอใหผใชสงเกตไดงายและสามารถเลอกค าสงเมนตามตองการ

5.2) แถบเครองมอ (Tool Bar) เปนแถบทประกอบดวยสญลกษณหรอรปภาพ หรอปมทแสดงทางลดส าหรบการกระท าตามค าสง

5.3) กลองขอความ (Text Box) เปนกลองสเหลยมทใชในการปอนขอมล เพอท าหนาทในการรบขอมลทเปนขอความ

5.4) กลองกาเครองหมาย (Check Box) เปนกลองทมลกษณะเหมอนปมตวเลอก แตจะใชสเหลยมจตรสแทนวงกลมทางดานซายมอ และมขอความอยดานขวามอ ซงมความหมายสอดคลองกบสเหลยมทผใชเลอกตอบ ผใชสามารถเลอกค าตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ

5.5) กลองรายการ (List Box) เปนกลองสเหลยมทแสดงรายการค าตอบมากกวา 1 ค าตอบ และปรากฏแถบเลอน (Scroll Bar) ทางดานขวาของกลองเพอใชในการเลอนขนลงเพอดค าตอบทงหมด ผใชสามารถเลอกค าตอบเพยง 1 ค าตอบ

5.6) กลองค าสงผสม (Drop-Down List Box) เปนกลองทเหมอนกบกลองรายการ แตสวนค าตอบทเหลอผใชจะตองคลกเมาสทปมดานขวาทมสญลกษณเปนรปหวลกศรชลงเพอแสดงค าตอบทงหมด โดยมแถบเลอนเพอดค าตอบโดยผใชสามารถเลอกไดเพยง 1 ค าตอบ

5.7) กลองคอมโบ (Combo Box) เปนกลองทเหมอนกบกลองค าสงผสม แตมลกษณะพเศษทผใชสามารถปอนค าตอบทนอกเหนอจากค าตอบทก าหนดในกลองได

5.8) ปมตวเลอก (Radio Button) เปนปมทมลกษณะวงกลมเลก ๆ อยทางดานซายมอ และมค าอธบายอยทางดานขวามอ ซงมความสอดคลองกบวงกลมทผใชเลอกตอบ โดยวงกลมแตละวงมคาของขอมลทแตกตางกน ผใชสามารถเลอกไดเพยง 1 ค าตอบ

5.9) ปมค าสง (Command Button) เปนปมทมลกษณะเปนปมสเหลยมทมการระบชอปมภายในและสามารถคลกไดเมอตองการท าใหเกดกจกรรมตาง ๆ

การออกแบบทเหมาะสมในปจจบนมกจะอยในรปแบบของการตดตอในทางกราฟก (Graphic User Interface : GUI) ซงจะเหนไดในระบบปฏบตการวนโดวรนตาง ๆ ผใชสามารถใชงานโปรแกรมตาง ๆ โดยการตดตอกบรปภาพซงเปนสงทมนษยเขาใจไดมากทสด รปแบบกราฟกมความสวยงามและสามารถเปลยนรปแบบไดตามทผใชตองการ รวมถงสามารถทจะเปดใชงานไดหลายโปรแกรมพรอมกนไดโดยสะดวก ดงนนในการออกแบบสวนตดตอกบผใชควรค านงถงรปแบบในการตดตอดวย

Page 40: รายงานการวิจัย - สมศ.

29

6) การออกแบบสวนรกษาความปลอดภย (Security System) เปนการสรางระบบรกษาความปลอดภยของระบบไอซทใหม ทงนเพอทจะรกษาทรพยากรตาง ๆ ของระบบทงทางดานฮารดแวร ซอฟตแวร และขอมลในระบบ เพอไมใหถกจารกรรม การถกท าลาย และการสญหายจากสาเหตทไมคาดฝนรวมถงเพอใหระบบสามารถเรยกปองกนและเรยกขอมลกลบมาใชไดตอไป ระบบรกษาความปลอดภยจะสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเดน ดงน

6.1) ระบบรกษาความปลอดภยทางกายภาพ (Physical Security) โดยจะเกยวของกบการควบคมอปกรณตาง ๆ ของทรพยากรระบบไอซท ทงนผมสวนรบผดชอบควรทจะมระเบยบปฏบตทชดเจนเกยวกบการใชทรพยากรเหลานเพอใหอยในสภาพทปลอดภยและพรอมใชอยตลอดเวลาตามภารกจหลกขององคกร

6.2) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (Data Security) โดยจะเกยวของกบการรกษาสถานภาพของขอมลใหอยในระดบทปลอดภย ไมเกดความสญหาย หรอถกจารกรรมจากบคคลภายนอก ตลอดจนการแกไขปญหาทอาจจะเกดขนกบขอมล โดยมวธการดงตอไปน การใชรหสผาน (Password)

การส ารองขอมล (Backup) การเรยกคนขอมล (Recovery) การตรวจสอบไดของระบบ (Audit Trail) การปองกนไวรสคอมพวเตอร (Computer Virus Protection)

สร การด าเนนการ นระยะท 3 : หนาท : ออกแบบระบบใหมเพอใหสอดคลองกบความตองการของผใชและฝายบรหาร ผลลพธ : ขอมลเฉพาะของการออกแบบ (System Design Specification) เครองมอ : พจนานกรมขอมล แผนภาพการไหลของขอมล ขอมลเฉพาะการประมวลผล รปแบบขอมล

รปแบบระบบ ผงงานระบบ ผงงานโครงสราง ผงงาน HIPO (HIPO Chart) แบบฟอรมขอมลขาเขา และรายงานหรอการแสดงผล

บคลากรและหนาท : นกวเคราะหระบบจะมบทบาทส าคญ 1) นกวเคราะหระบบตดสนใจเลอกคอมพวเตอรฮารดแวรและซอฟตแวร (ถาใช) 2) นกวเคราะหระบบเปลยนแผนภาพทงหลายทไดจากขนตอนการวเคราะหมาเปนแผนภาพล าดบขน 3) นกวเคราะหระบบท าการออกแบบความปลอดภยของระบบ 4) นกวเคราะหระบบท าการออกแบบฟอรมขอมลขาเขา รายงาน และการแสดงภาพบนจอ 5) นกวเคราะหระบบจะก าหนดจ านวนบคลากรในหนาทตาง ๆ และการท างานของระบบ 6) ผใช ฝายบรหาร และนกวเคราะหระบบจะท าการทบทวนเอกสารขอมลเฉพาะของการออกแบบเพอ

ความถกตองและความสมบรณแบบของระบบ

Page 41: รายงานการวิจัย - สมศ.

30

ระยะท 4 การเขยนโปรแกรม (Programming) เปนขนตอนของการพฒนาโปรแกรมดวยการเขยนโปรแกรมดวยภาษาคอมพวเตอร ซงควรเลอก

ภาษาคอมพวเตอรทเหมาะสมกบระบบงานและบ ารงรกษางาย โดยในขนตอนของการพฒนาอาจใชเครองมอหรอทเรยกวา “เคส” (Computer Aided Software Engineering : CASE) มาชวยในการพฒนาเพอใหระบบมคณภาพและสมบรณยงขน สรปขนตอนการพฒนามดงน

1) พฒนาโปรแกรมตามทไดออกแบบไว 2) เลอกภาษาคอมพวเตอรทเหมาะสมกบระบบงาน การพฒนา และบ ารงรกษางาย 3) สามารถใชเครองมอ CASE ชวยในการพฒนาเพอใหระบบมคณภาพยงขน 4) สรางเอกสารประกอบโปรแกรม 5) การทดสอบ (Testing) การทดสอบเปนขนตอนของการทดสอบระบบกอนทจะน าไปตดตงเพอใชงานจรง โดยท าการตรวจสอบ

รปแบบภาษาเขยน (Syntax) และการตรวจสอบระบบวาตรงกบความตองการของผใชหรอไม สรปขนตอนการทดสอบมดงน

1) ระหวางทท าการพฒนาควรมการทดสอบโปรแกรมรวมไปดวย 2) การทดสอบควรทดสอบขอมลทไดจ าลองขนมาเองกอน 3) ควรทดสอบทงในสวนของตวซอฟตแวรวาท างานถกตองหรอไม และตรวจสอบวาซอฟตแวรทพฒนา

ตรงกบความตองการของผใชงานหรอไม 4) การฝกอบรมการใชงาน จากนนโปรแกรมเมอรจะท าการเขยนโปรแกรมตามขอมลทไดจากเอกสารขอมลเฉพาะของการออกแบบ

(Design Specification) โดยปกตแลวนกวเคราะหระบบไมมหนาทเกยวของในการเขยนโปรแกรม แตถาโปรแกรมเมอรคดวาการเขยนอยางอนดกวาจะตองปรกษานกวเคราะหระบบเสยกอน เพอทวานกวเคราะหจะบอกไดวาโปรแกรมทจะแกไขนนมผลกระทบกบระบบทงหมดหรอไม เมอโปรแกรมเมอรเขยนเสรจแลวตองมการทบทวนกบนกว เคราะหระบบและผ ใชงานเพอท าการคนหาขอผดพลาดโดยอาจใชวธการท เรยกวา “Structure Walkthrough” การทดสอบโปรแกรมจะตองทดสอบกบขอมลทเลอกแลวชดหนงซงอาจจะเลอกโดยผใชโดยทการทดสอบเปนหนาทหลกของโปรแกรมเมอรอยแลว แตนกวเคราะหระบบตองแนใจวาโปรแกรมทงหมดจะตองไมมขอผดพลาดในการท างาน

หลงจากนนตองควบคมดแลการเขยนคมอซงประกอบดวยขอมลการใชงานสารบญการอางอง “Help” บนจอภาพ เปนตน นอกจากขอมลการใชงานแลวจะตองมการฝกอบรมพนกงานทจะเปนผใชงานจรงของระบบเพอใหเขาใจโปรแกรมการใชงานและท างานไดโดยไมมปญหาซงอาจจะอบรมตวตอตวหรอเปนกลมกได

Page 42: รายงานการวิจัย - สมศ.

31

สร การด าเนนการ นระยะท 4 : หนาท : เขยนและทดสอบโปรแกรม ผลลพธ : โปรแกรมททดสอบเรยบรอยแลว เอกสารคมอการใช และการฝกอบรม เครองมอ : เครองมอของโปรแกรมเมอรทงหลาย (Editor) ตวแปลภาษา (Compiler) Structure

Walkthrough วธการทดสอบโปรแกรม และการเขยนเอกสารประกอบการใชงาน บคลากรและหนาท : ผเกยวของหลายสวน 1) นกวเคราะหระบบดแลการเตรยมสถานทและตดตงเครองคอมพวเตอร (ถาซอใหม) 2) นกวเคราะหระบบจะวางแผน ดแลการเขยนโปรแกรม และทดสอบโปรแกรม 3) โปรแกรมเมอรเขยน ทดสอบหรอแกไขโปรแกรม (ถาซอโปรแกรมส าเรจรป) 4) นกวเคราะหระบบจะวางแผนทดสอบโปรแกรม 5) ทมทท างานรวมกนทดสอบโปรแกรม 6) ผใชตรวจสอบใหแนใจวาโปรแกรมสามารถท างานไดตามตองการ 7) นกวเคราะหระบบจะก ากบดแลการเขยนคมอการใชงานและการฝกอบรม ระยะท 5 การทดสอบระบบ (System Testing) การทดสอบระบบเปนการทดสอบเมอระบบถกน ามาสระบบการปฏบต การตดตงและเปลยนแปลงระบบ

(Implement) การปรบปรงแกไขระบบ หรออาจจะมการเปลยนวธการเมอจ าเปน ซงตามแนวทางน การพฒนาระบบไอซทจะตองค านงถงความเหมาะสมขององคประกอบทเกยวกบโครงสรางระบบงาน จากนนจงออกแบบและปรบปรงไปสระบบใหมทเหมาะสมตอไป

การทดสอบโปรแกรมเปนขนตอนทส าคญเพอจะไดทราบวาโปรแกรมทโปรแกรมเมอรเขยนขนมานนมความผดพลาดและมขอแกไขในสวนใดบาง รวมถงการแกไขและปองกนขอผดพลาดทอาจจะเกดขน ทงนกเพอการทดสอบความสมบรณถกตองของโปรแกรมใชงานวามความสอดคลองกบระบบงานและตรงตามความตองการหรอไม การทดสอบระบบจะเปนการทดสอบประสทธภาพโดยรวมของระบบ โดยจะท าการทดสอบในประเดนทส าคญดงตอไปน

1) การทดสอบการท างานสงสด (Peak Load Testing) หมายถง การทดสอบประสทธภาพในการประมวลผลของระบบเมอมการท ารายการมากทสด ณ เวลาใดเวลาหนง เชน การฝาก-ถอนเงนสดจากเครอง ATM ในเวลาเดยวกนของการท าธรกรรมทางการเงนของระบบธนาคาร เปนตน ทงนเพอใหทราบวาระบบสามารถรองรบการท ารายการค าสงมากทสด ณ เวลานนไดหรอไม

2) การทดสอบการเกบขอมล (Storage Testing) หมายถง การทดสอบความสามารถในการบนทกขอมลวาจะเกบขอมลจากการท ารายการไดมากนอยเพยงใด เพอจะใชเปนขอมลส าหรบการเตรยมการรองรบขอมลทจะเพมขนในอนาคต

Page 43: รายงานการวิจัย - สมศ.

32

3) การทดสอบกระบวนการ (Process Testing) หมายถง การทดสอบการจดท าเอกสารและคมอการใชงานตาง ๆ เพอประกอบการด าเนนงานรวมถงการสรางความเขาใจกบผใช

4) การทดสอบการกระบบ (Recovery Testing) หมายถง การทดสอบความสามารถในการกขอมลในระบบเมอระบบเกดความลมเหลวโดยการจ าลองสถานการณจรง

5) การทดสอบการปองกนระบบ (System Protection Testing) หมายถง การทดสอบความสามารถในการปองกนการจารกรรมขอมลในระบบ

6) การทดสอบผใช (User Testing) หมายถง การทดสอบการใชงานจรงของระบบโดยผใชจากทกภาคสวน ทงนเพอตองการทราบวาผใชมความพงพอใจจากการใชระบบมากนอยเพยงใด

หลงจากทไดทดสอบความสมบรณและความถกตองของโปรแกรมแลวสงทจ าเปนในการทดสอบอกกคอการทดสอบการยอมรบจากผใช ซงเปนการทดสอบเพอหาผลตอบสนองทเกดขนวาระบบทไดตรงตามความตองการของผใชและเปนทยอมรบจากผใชโดยทวไปหรอไม วธการทดสอบการยอมรบระบบนนจะแบงออกไดเปน 2 วธการ ดงน

1) Alpha Testing หมายถง การทดสอบความสมบรณของระบบโดยผใชโดยการตงสมมตฐานใหระบบอยในสถานการณจรง โดยจะท าการทดสอบ 4 ประการ คอ การกระบบ (Recovery) ความปลอดภย (Security) ประสทธภาพภายใตการกดดน (Stress) และสมรรถนะของระบบ (Performance) หรออาจเรยกวาเปนการทดสอบจากผผลต

2) Beta Testing หมายถง การทดสอบความสมบรณของระบบโดยผใชโดยการทดสอบระบบภายใตสถานการณจรงหรอการทดสอบแบบสมจรง ตงแตขนตอนการด าเนนงาน คมอการใชงาน การฝกอบรม รวมถงการแกปญหาทเกดจากกระบวนการ Alpha Testing อกดวย

อกทางเลอกหนงของการตรวจสอบระบบไอซท (ICT System Audit) ในการปฏบตงานนนอาจแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ คอ การประเมนการควบคมทวไป (General Control) และการประเมนการควบคมของแตละระบบงาน (Application Control) ซงจะท าใหมนใจวาการด าเนนงานและการประมวลผลโดยระบบไอซทนนมความถกตองและครบถวน รวมถงเหมาะสมกบการน าไปใชงานในองคกรอยางแทจรง

ภาพท 2.7 จะแสดงประเภทของการทดสอบระบบซงจะเปนกจกรรมทส าคญในการด าเนนการในระยะน อกทงยงจะตองทดสอบการยอมรบของผใชระบบใหมดวย จงจะถอไดวาระบบนนไดผานการทดสอบอยางครบถวนแลวและจะสามารถปรบใชกบการท างานจรงขององคกรตอไป

Page 44: รายงานการวิจัย - สมศ.

33

การทดสอบการท างานส งส ด(Peak Load Testing)

การทดสอบการเก บขอ ล(Storage Testing)

การทดสอบกระบวนการ(Procedure Testing)

การทดสอบการก ระบบ(Recovery Testing)

การทดสอบการ องกนระบบ(Protection Testing)

การทดสอบ (User Testing)

การทดสอบระบบ(System Testing)

ภาพท 2.7 การทดสอบระบบ

สร การด าเนนการ นระยะท 5 : หนาท : ทดสอบการใชงาน ผลลพธ : รปแบบและลกษณะการใชงานจรง เครองมอ : เครองมอของการทดสอบจะเปนระบบทผานการพฒนามาแลว บคลากรและหนาท : ผเกยวของหลายสวน 1) นกวเคราะหระบบท าการตรวจสอบการใชงานอยางละเอยด 2) นกวเคราะหระบบ ถายงมสวนบกพรองใหโปรแกรมเมอรแกไข และทดสอบโปรแกรมใหมอกครง

รวมถงดแลการเขยนคมอการใชงานและการฝกอบรม 3) โปรแกรมเมอรจะท าการแกไขโปรแกรมเพมเตม (ถาม) 4) นกวเคราะหระบบจะวางแผนการทดสอบทงระบบ 5) ทมทท างานรวมกนทดสอบทงระบบ 6) ผใชตรวจสอบใหแนใจวาระบบท างานตามตองการ 7) นกวเคราะหระบบจะตองเขยนรายงานสรปรายงานผลการทดสอบใชงาน

Page 45: รายงานการวิจัย - สมศ.

34

ระยะท 6 การปรบใชระบบ (System Implementation) การตดตงเปนขนตอนทด าเนนการตดตงระบบเพอใชงานจรง โดยเทคนคการตดตงระบบจะกลาวในหวขอ

ตอไป เมอมความมนใจวาระบบใชงานไดจรงกสามารถทจะยกเลกระบบงานเดมและใชระบบใหมทดแทนทนท โดยอาจจะเลอกวธการปรบเปลยนตามแบบทจะกลาวถงตอไป สรปขนตอนการตดตงสามารถกระท าไดดงน

1) ศกษาสภาพแวดลอมพนททตองการตดตงและจดตารางเวลาใหเหมาะสม 2) เตรยมอปกรณฮารดแวร อปกรณสอสาร และระบบเครอขายใหพรอม 3) ตดตงระบบ ลงโปรแกรมระบบปฏบตการ และโปรแกรมประยกตตาง ๆ 4) ปรบเปลยน (Conversion) และด าเนนการใชระบบใหม 5) จดท าเอกสารคมอการใชงาน (User Documentation) เชน คมอใชงาน (User Manual) คมอการ

ปฏบตงาน (Operation Manual) และเอกสารประกอบการฝกอบรม (Training Documentation) เปนตน เทคนคการตดตงระบบ (System Installation Techniques)

1) แบบโดยตรง (Direct Conversion) เปนการแทนทระบบเดมดวยระบบใหมอยางสมบรณ โดยการหยดงานของระบบเกาอยางสนเชงและเปลยนไปใชระบบใหมโดยทนท จงท าใหสามารถด าเนนการไดอยางรวดเรว แตวธการนมอาจมขอบกพรองโดยถาระบบใหมท างานไมไดตามทตองการกจะไมมระบบใดมาท างานแทนได ดงนนอาจจะท าใหการด าเนนงานหยดชะงกได

2) แบบคขนาน (Parallel Conversion) เปนการใชระบบงานเดมและระบบงานใหมควบคกนไป ซงวธนถงแมวาจะเปนวธทสรางภาระงานเพมเปนสองเทาแกผใชงาน แตกเปนวธทมความปลอดภยสงและนยมใชกนอยางแพรหลาย โดยจะท าการใชงานระบบงานเดมและระบบใหมควบคกนไปจนกระทงการด าเนนงานของระบบใหมเปนไปอยางไมมปญหาหรอมความสมบรณ จากนนกจะท าการยกเลกระบบงานเดมในทสด

3) แบบเปลยนทงหมด (Direct Conversion) เปนการหยดการใชงานระบบเดมและเปลยนมาใชงานระบบใหมทนท ซงเปนการปรบเปลยนระบบทงายทสดและใชเวลานอย แตกมความเสยงสงกบขอผดพลาดทอาจเกดขน

4) แบบเปลยนโดยใชโครงการน ารอง (Pilot Conversion) เปนการตดตงระบบทละสวนงานกอน เชน การตดตงทละแผนกเพอเปนโครงการน ารองวาดหรอไมอยางไร เมอผลของโครงการประสบผลส าเรจกขยายการท างานดวยการตดตงในสวนงานอน ๆ ตอไป เปนตน

5) แบบเปลยนแบบมขนตอน (Phased Conversion) เปนการตดตงระบบแบบทละระบบยอย (Sub System) และด าเนนการไปเรอย ๆ จนกระทงระบบยอยตาง ๆ นนมความสมบรณ และตดตงทละระยะไปเรอย ๆ จนทายทสดกจะไดครบทงระบบ ซงวธการตดตงนเหมาะกบระบบงานทมขนาดใหญ

Page 46: รายงานการวิจัย - สมศ.

35

การตรวจสอบภายหลงการตดตงระบบ (Post Implementation Review) เมอระบบใหมไดรบการตดตงและใชงานอยางสมบรณแลวทมงานพฒนาระบบ ผบรหาร และผใชระบบควรมการตรวจสอบและประเมนผลระบบใหมอกครง ซงจะใชกระบวนการตรวจสอบ 3 กรณ ดงน

การตรวจสอบผลกระทบตามปกต (Formal Impact Study) เปนการตรวจสอบกระบวนการปฏบตงานกบระบบใหมมประสทธภาพเพยงพอหรอไม ระบบใหมมประโยชนและตรงกบทไดออกแบบไวหรอไม ซงอาจจะเปนการใชวธการวจยเพอเกบรวบรวมขอมลเพอน ามาประเมนผลอกครงหนง

การตรวจสอบโดยใชผเชยวชาญ (Regular Audit) จะเปนการตรวจสอบโดยใชกลมผเชยวชาญดานระบบไอซท (Expert) เพอตรวจสอบทงทางดานเทคนคและการน าไปใชงานวาสอดคลองกนหรอไม อยางไร

การตรวจสอบการปฏบตงาน (Performance Monitors) จะเปนการตรวจสอบและตดตามการปฏบตงานโดยจะใชซอฟตแวรเปนเครองมอ ทงนจะเปนการตดตามประสทธภาพและสมรรถนะการท างานของระบบใหมเพอน าขอมลมาปรบปรงแกไขในโอกาสตอไป

ภายหลงจากทไดมการปรบเปลยนระบบแลวสงทควรด าเนนการตอไปจากนคอ การฝกอบรมเชงปฏบตการ (Action Training) โดยการอบรมจะเปนตนทนทส าคญอกอยางหนงของการพฒนาระบบไอซท เพอใหผใชเขาใจและเกดความคนเคยกบระบบงานใหม รวมถงการใชระบบงานใหมใหถกตองตามวตถประสงคของการพฒนาระบบเพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพสงสด ขนตอนของโครงการฝกอบรมแสดงไดดงภาพท 2.8 โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1) การก าหนดงานของผใช หมายถง การก าหนดลกษณะของงานใหแกผใชทสอดคลองกบระบบงานใหม โดยการพจารณาจากขอมลของสวนงานและบคลากรทเกยวของในองคกร

2) การก าหนดสงทตองอบรม หมายถง การก าหนดสงทผใชจ าเปนตองรรวมถ งทกษะทส าคญในการปฏบตงานกบระบบงานใหม

3) การเตรยมความพรอม หมายถง การตรวจสอบทรพยากรและความพรอมในการฝกอบรม เชน หองฝกอบรมและทรพยากรระบบไอซท เปนตน

4) การจดโปรแกรมการฝกอบรม หมายถง การจดเตรยมสงทเกยวของกบการฝกอบรมทกชนดใหมความสมพนธกน เชน วทยากร วสดและอปกรณตาง ๆ แผนงาน สถานท และตารางการฝกอบรม เปนตน

5) การด าเนนการฝกอบรม หมายถง การเรมการฝกอบรมตามแผนงานทมการก าหนดไวโดยมผรบผดชอบด าเนนการรวมถงการแกปญหาเฉพาะหนาทอาจจะเกดขน

6) การประเมนและตดตามผลการฝกอบรม หมายถง การตดตามตรวจสอบวาผเขารบการอบรมสามารถปฏบตงานกบระบบงานใหมไดอยางมประสทธภาพและตรงตามความตองการหรอไม เพยงใด การอบรมสามารถท าใหเกดการปฏบตงานทดและมคณภาพหรอไม ทงนภายหลงทมการฝกอบรมแลวนกวเคราะหระบบควรจะท ารายงานผลทเกดขนใหผบรหารทราบถงประสทธภาพของระบบงานใหมดวย

Page 47: รายงานการวิจัย - สมศ.

36

การก า นดงานของ

การก า นดสงท อง กอบร

การเ รย วา พรอ

การจด รแกร การ กอบร

การด าเนนการ กอบร

การ ระเ นและ ด า ลการ กอบร

ภาพท 2.8 ขนตอนการฝกอบรม

ระยะท 7 การบ ารงรกษาระบบ (System Maintenance) การบ ารงรกษาระบบเปนขนตอนสดทายของวงจรพฒนาระบบแบบน าตกหลงจากระบบใหมไดเรม

ด าเนนการ ผใชระบบอาจจะพบกบปญหาทเกดขนเนองจากความไมคนเคยกบระบบใหมและคนพบวธการแกไขปญหานนเพอใหตรงกบความตองการของผใชเอง ดงนนนกวเคราะหระบบและโปรแกรมเมอรจะตองคอยแกไขและเปลยนแปลงระบบทท าการพฒนาขนจนกวาจะเปนทพอใจของผใชระบบมากทสด ปญหาทผใชระบบคนพบระหวางการด าเนนงานนนเปนผลดในการท าใหระบบใหมมประสทธภาพ เนองจากผใชระบบเปนผทเขาใจในการท างานทางธรกจเปนอยางด เมอธรกจขยายตวมากขนความตองการของระบบอาจจะเพมมากขน เชน ตองการรายงานเพมขน ดงนนระบบทดควรจะแกไขเพมเตมสงทตองการได การบ ารงรกษาระบบควรจะอยภายใตการก ากบดแลของนกวเคราะหระบบ เมอผบรหารตองการแกไขสวนใดนกวเคราะหระบบตอง เตรยมแผนภาพตาง ๆ การศกษาผลกระทบตอระบบและใหผบรหารตดสนใจตอไปวาควรจะแกไขหรอไม อยางไร

Page 48: รายงานการวิจัย - สมศ.

37

ภายหลงจากการตดตงและใชงานระบบแลว ทมงานพฒนาระบบจะตองค านงถงการปรบปรงการท างานของระบบดวย ทงนเพอใหระบบงานทงระบบสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพและยงยน ลกษณะของการบ ารงรกษาสามารถแบงออกไดเปน 4 ลกษณะดงน

1) การบ ารงรกษาและแกไขใหถกตอง (Corrective Maintenance) หมายถง การแกไขขอผดพลาดทอาจเกดขนจากการออกแบบและตดตงระบบ เชน การเขารหส เปนตน

2) การบ ารงรกษาเพอดดแปลง (Adaptive Maintenance) หมายถง การปรบปรงแบบจ าลองและโปรแกรมประยกตใหมเพอรองรบระบบงานทเปลยนแปลงไป ทงนเพอใหระบบสามารถประมวลผลขอมลทถกตอง

3) การบ ารงรกษาเพอปรบปรงใหสมบรณ (Perfective Maintenance) หมายถง การด าเนนการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพในการท างานของระบบเพอตอบสนองตอความตองการและความพงพอใจของผใชใหไดมากทสด

4) การบ ารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance) หมายถง การบ ารงรกษาทจะเกดขนเปนระยะ ๆ ตามก าหนดเวลาทแนนอน ทงนเพอการตรวจสอบการท างานของระบบอยางตอเนอง เพอทจะสามารถคนพบปญหาและการหาทางปองกนสงผดปกตทเขามารบกวนหรอสรางความเสยหายใหระบบ

เรมจากการมการใชงานระบบใหมทไดตดตงแลวในระยะแรก ผใชจะพบกบปญหาทเกดขน ซงอาจจะมการท าการบนทกปญหาเหลานนไวเพอสงใหกบนกวเคราะหระบบและโปรแกรมเมอรท าการแกไขตอไป โดยเปนเรองปกตทจะมการปรบปรง เปลยนแปลงและแกไขระบบทเพมเมอมการตดตงใชงานในระยะเรมตน ดงนนนกวเคราะหระบบควรจะพจารณาถงปญหาเหลานนเพอหาแนวทางแกไขตอไป การบ ารงรกษาระบบจะสามารถแบงออกไดเปน 2 สวน ดงตอไปน

การบ ารงรกษาทงระบบ (System Maintenance) หมายถง การบ ารงรกษาทรพยากรระบบไอซททงระบบ เพอใหสามารถรองรบและสนบสนนการท างานไดอยางมเสถยรภาพและมประสทธภาพ

การบ ารงรกษาโปรแกรม (Software Maintenance) หมายถง การพฒนาความสามารถและคณภาพของโปรแกรม

เพอใหการบ ารงรกษาระบบเปนไปอยางมล าดบขนตอน กระบวนการในการบ ารงรกษาระบบจะมขนตอนทส าคญ 4 ขนตอน สามารถสรปไดดงตอไปน

1) การเกบรวบรวมค ารองขอใหปรบปรงระบบ โดยทวไปองคกรตาง ๆ มกจะมแบบฟอรมเพอขอใหมการปรบปรงระบบเพอใหทราบปญหาและความตองการในการปรบปรงระบบ เพอน าขอมลไปวเคราะหในขนตอนตอไป

2) การวเคราะหขอมลค ารองขอเพอการปรบปรง ทมงานพฒนาระบบจะน าขอมลทไดจากขนตอนแรกมาประเมนวาระบบควรจะท าการปรบปรงหรอไม อยางไร รวมถงความเปนไปไดในการอนมตจากผบรหารวาใหมการปรบปรงระบบหรอไม อยางไร

Page 49: รายงานการวิจัย - สมศ.

38

3) การออกแบบระบบงานทตองปรบปรง นนคอ การออกแบบสวนททตองการปรบปรงหรอดดแปลง ซงกจะเปนกระบวนวธในการออกแบบระบบในระยะท 3

4) การปรบปรงระบบ เปนการปรบปรงระบบตามทไดมการออกแบบไวในขนตอนท 3 ดงนนเมอผานขนตอนนไปกจะไดระบบทสอดคลองกบความตองการจรงอกระบบหนงและควรทจะตรวจสอบระบบอกครงเมอถงเวลาอนเหมาะสม

ทงนการปรบปรงระบบนนสามารถท าไดหลายครงตามความตองการเพอการเสรมสมรรถนะในการใชงานระบบ โดยอาจจะใชวธการวจยอกครงเพอการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานระบบใหม ซงในความเปนจรงแลวควรจะด าเนนการอยางยงเพอใหระบบใหมทจะน าไปใชงานแทนระบบเดมมประสทธภาพและผใชมความพงพอใจตอการใชระบบระบบมากทสด อกทงจะตองมการปรบปรงเอกสารทเกยวของรวมถงคมอการใชงานตาง ๆ ของระบบใหมความเปนปจจบนอยเสมอ การพฒนาระบบไอซทไดมการประยกตใชกระบวนการบ ารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม (Total Productive Maintenance : TPM) ซงหมายถง ระบบการบ ารงรกษาทสงเสรมใหทกฝายไดมสวนรวมในการดแลทรพยากรระบบไอซทอยางทวถงทงระบบเพอใหเกดความรวมมอโดยค านงถงประสทธภาพและประสทธผลของการใชงานสงทสด ดงนนวธการบ ารงรกษาแบบนนอกจากจะสามารถใชระบบไดเตมสมรรถนะแลว ยงสามารถกอใหเกดการประสานงานทดของบคลากรในหนวยงานเพอใหองคกรมความส าเรจและเจรญกาวหนาไดอยางยงยน 2. การ ระกน ภาพการ ก าระดบอ ด ก า

ภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบตม 4 ประการ คอ การผลตบณฑต การวจยการใหบรการทางวชาการแกสงคมและการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรมซงการด าเนนการตามภารกจทง 4 ประการดงกลาวมความส าคญอยางยงตอการพฒนาประเทศทงระยะสนและระยะยาว ปจจบนมปจจยภายในและภายนอกหลายประการทท าใหการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาเปนสงจ าเปนทจะตองเรงด าเนนการโดยเฉพาะอยางยงเรองคณภาพบณฑต สถาบนอดมศกษาจะตองใหขอมลสาธารณะ (Public Information) ทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ทงนกศกษา ผจางงาน ผปกครอง รฐบาล และประชาชนทวไปอกทงสงคมตองการระบบอดมศกษาท เปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยมสวนรวม( Participation) มความโปรงใส (Transparency) และมความรบผดชอบซงตรวจสอบได (Accountability) ตามหลกธรรมาภบาล ประเดนดงกลาวตองการการรบประกนของคณภาพการศกษา ซงกฎกระทรวงการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.2561ระบวา “การประกนคณภาพการศกษา” หมายความวา การประเมนผลและการตดตามตรวจสอบคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาแตละระดบและประเภทการศกษา โดยมกลไกในการควบคมตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพการศกษาทสถานศกษาจดขน เพอใหเกดการพฒนาและสรางความเชอมนใหแกผมสวนเกยวของและ

Page 50: รายงานการวิจัย - สมศ.

39

สาธารณชนวาสถานศกษานนสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษา และบรรลเปาประสงคของหนวยงานตนสงกดหรอหนวยงานทก ากบดแล

การประเมนคณภาพภายนอก คอการประเมนคณภาพการจดการศกษา การตดตาม การตรวจสอบคณภาพ และมาตรฐานการศกษา ซงกระท าโดย สมศ. หรอผประเมนภายนอกทไดรบการรบรองจาก สมศ. เพอมงใหมการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาใหดยงขน

2.1 ลกการส า ญของการ ระเ น ภาพภายนอก 1) เปนการประเมนเพอมงใหมการพฒนาคณภาพการศกษา ไมมงเนนเรอง การตดสน การจบผดหรอ

การใหคณใหโทษ 2) ยดหลกความเทยงตรง โปรงใส มหลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรง และมความรบผดชอบ

ตรวจสอบได 3) มงสรางความสมดลระหวางเสรภาพทางการศกษากบจดมงหมายหลก และหลกการ ศกษาของ

ชาต โดยใหมเอกภาพเชงนโยบาย แตยงคงมความหลากหลายในทางปฏบต โดยสถานศกษาสามารถก าหนดเปาหมายเฉพาะและพฒนาคณภาพการศกษาใหเตมตามศกยภาพของสถานศกษาและผเรยน

4) มงเสรมและประสานงานในลกษณะกลยาณมตรมากกวาการก ากบและควบคม 5) สงเสรมการมสวนรวมในการประเมนคณภาพและพฒนาการจดการศกษาจากทกฝาย

2.2 ว ระสง ของการ ระเ น ภาพภายนอกส าน ก า 1) เ พอตรวจสอบยนยนสภาพจรงในการด าเนนงานของสถานศกษาและประเมนคณภาพ

การศกษา ตามมาตรฐานการศกษาอยางมประสทธภาพ ตามกรอบแนวทางและวธการท สมศ. ก าหนด และสอดคลองกบระบบประกนคณภาพภายใน

2) เพอใหไดขอมลซงชวยสะทอนใหเหนจดแขงจดออนของสถานศกษา เงอนไขของความส าเรจ และสาเหตของปญหา

3) เพอชวยเสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษา 4) เพอสงเสรมใหมการพฒนาคณภาพและประกนคณภาพภายในอยางตอเนอง 5) เพอรายงานผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาตอหนวยงานท

เกยวของและสาธารณชน 2.3 แนวทางการ ระเ น ภาพภายนอก

1) เรยนรรวมกน 2) ใชเกณฑของ สมศ. สถาบน และตนสงกดของสถาบน

3) ค านงเอกลกษณของสถาบน 4) ใชฐานขอมล หลกฐาน ประกอบกบวจารณญาณ

Page 51: รายงานการวิจัย - สมศ.

40

5) เนนการปรบปรงและพฒนางานของสถาบน 6) ประกนคณภาพเพอความเปนเลศของสถาบนมากกวาเพอการประเมน 7) ค านงถงมาตรฐานสากล 8) ส านกในความเปนกลยาณมตร

2.4 นยามศพททเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 1) ผประเมนภายนอก หมายถง บคคลหรอหนวยงานทมคณสมบตตามทก าหนดและไดรบการรบรอง

จาก สมศ. ใหท าการประเมนคณภาพภายนอก ประกอบดวย (1) ผทรงคณวฒจาก สมศ. (2) ผทรงคณวฒจากหนวยงานตนสงกด และ (3) ผบรหารสถานศกษาทเปนอสระจากการตรวจประเมน

2) การประกนคณภาพภายใน เปนกระบวนการบรหารทสถานศกษาตองด าเนนการอยางตอเนอง ทงการวางแผน ก าหนดเปาหมาย และวธการท า ลงมอตามแผน ประเมนผลและปรบปรงแกไข เพอพฒนาคณภาพ และจดท ารายงานการประเมนตนเองเปนประจ าทกป

3) การประเมนคณภาพภายนอก เปนการประเมนทมความตอเนองกบการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษา เปนการยนยนผลการประเมนภายใน วาการจดการศกษามคณภาพอยางไร เมอเปรยบเทยบกบมาตรฐานทก าหนด การประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอกจงเชอมโยงกนดวยมาตรฐานการศกษาเปนหลก

4) มาตรฐานการศกษา คอ ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะคณภาพทพงประสงคและเปนเปาหมายทตองการใหเกดขนในสถานศกษาทกแหง เพอใชเปนหลกในการเทยบเคยงส าหรบการสงเสรม ก ากบดแล ตรวจสอบประเมนผล และ การประกนคณภาพการศกษา 2.5 ระ ย น ของการ ระกน ภาพการ ก า

ระบบการประกนคณภาพการศกษาจะท าใหทกฝายทเกยวของมโอกาสไดเขามามสวนรวมในการจดการและการพฒนาการศกษาทกขนตอน ตงแตการก าหนดเปาหมาย/การวางแผน การท าตามแผน การประเมนผล และการน าผลการประเมนมาปรบปรงการด าเนนงาน นอกจากนการประกนคณภาพการศกษายงเปนประโยชนแกผทมสวนเกยวของดงน

1) ผเรยนและผปกครองมหลกประกนและความมนใจวาสถานศกษาจะจดการศกษาทมคณภาพเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด

2) ครไดท างานอยางมออาชพ ไดท างานทเปนระบบทด มประสทธภาพ มความรบผดชอบทตรวจสอบได และเนนวฒนธรรมคณภาพ ไดพฒนาตนเองและผเรยนอยางตอเนอง ท าใหเปนทยอมรบของผปกครองและชมชน

Page 52: รายงานการวิจัย - สมศ.

41

3) ผบรหารไดใชภาวะผน า และความรความสามารถในการบรหารงานอยางเปนระบบ และมความโปรงใส เพอพฒนาสถานศกษาใหมคณภาพ เปนทยอมรบและนยมชมชอบของผปกครองและชมชน ตลอดจนหนวยงานทเกยวของ กอใหเกดความภาคภมใจและเปนประโยชนตอสงคม

4) หนวยงานทก ากบดแลไดสถานศกษาทมคณภาพและศกยภาพในการพฒนาตนเอง ซงจะชวยแบงเบาภาระในการก ากบดแลสถานศกษา และกอใหเกดความมนใจในคณภาพพทางการศกษา และคณภาพของสถานศกษา

5) ผประกอบการ ชมชน สงคม และประเทศชาตไดเยาวชนและคนทดมคณภาพและศกยภาพทจะชวยท างานพฒนาองคกร ชมชน สงคมและประเทศชาตตอไป วธการด าเนนการประเมนคณภาพภายนอกรอบสแสดงดงภาพท 2.9

ระกา ราย อส าน ก าทจะไดรบการ ระเ น

ระเ นวเ ราะ SAR ร ว กบ ลการวเ ราะ ลการด าเนนงานเบ อง นของ

ส าน ก าพรอ ท งขอ ลก านเพ ( า )

จด ะ ระเ นภายนอก า เก ท ส . ก า นด านระบบ AQA

น าเสนอ อ านวยการ ส . พจาร าเ น อบราย อ ะ ระเ นและราย อส าน ก า

ระกา ราย อส าน ก าและ ะ ระเ นภายนอก (ไ ระบ วนเขา ระเ น

ะ ระเ นด าเนนการ ระเ นส าน ก า า

กระบวนการท ส .ก า นด

ระเ นสร ลการ ระเ น รวจสอบ ภาพรายงาน (E-Document) เขาระบบ

AQA

ส าน ก า รวจสอบ (ร าง รายงาน ลการ ระเ นและ ระเ น ระเ น

านระบบ AQA ภาพท 2.9 วธการด าเนนการประเมนคณภาพรอบส

3. ระเบยบและขอกฎ ายทเกยวของกบการ ระกน ภาพการ ก า

1) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาไดก าหนดจดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาทมงเนนคณภาพและมาตรฐาน โดยก าหนดรายละเอยดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาซงประกอบดวย “ระบบการประกนคณภาพภายใน” และ “ระบบการประกนคณภาพภายนอก” เพอใชเปนกลไกในการผดงรกษาคณภาพและมาตรฐานของสถาบนอดมศกษา

2) กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551–2565) และแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ.2555–2559)

Page 53: รายงานการวิจัย - สมศ.

42

กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551–2565) ไดก าหนดแนวทางการพฒนาและแกปญหาอดมศกษาทไรทศทาง ซ าซอน ขาดคณภาพ และขาดประสทธภาพ โดยใชกลไกการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาเปนกลไกหลกในการด าเนนการ

แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555–2559) ก าหนดวสยทศนวา“อดมศกษาเปนแหลงองคความรและพฒนาก าลงคนระดบสงทมคณภาพเพอการพฒนาชาตอยางยงยนสรางสงคมการเรยนรตลอดชวตตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555–2559) บนพนฐานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมบทบาทสงในสงคมประชาคมอาเซยนและมงสคณภาพอดมศกษาระดบนานาชาต”

3) กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (Thai Qualifications Framework for Higher Education TQF : HEd) เปนกรอบทแสดงระบบคณวฒการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศ ซงประกอบดวย ระดบคณวฒความเชอมโยงตอเนองจากคณวฒระดบหนงไปสระดบทสงขน การแบงสายวชา มาตรฐานผลการเรยนรของแตละระดบคณวฒซงเพมสงขนตามระดบของคณวฒ ปรมาณการเรยนรทสอดคลองกบเวลาทตองใช ลกษณะของหลกสตรในแตละระดบคณวฒ การเปดโอกาสในเทยบโอนผลการเรยนรจากประสบการณ ซงเปนการสงเสรมการเรยนรตลอดชวต รวมทงระบบและกลไกทใหความมนใจในประสทธผลการด าเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตของสถาบนอดมศกษาวาสามารถผลตบณฑตใหบรรลคณภาพตามมาตรฐานผลการเรยนร ปจจบนใชกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ.2558

4) กฎกระทรวงวาดวยการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2561 ทออกโดยกระทรวงศกษาธการ เมอวนท 20 กมภาพนธ 2561

4. การจดการ านขอ ลส ย

4.1 ระบบ านขอ ลส ย ระบบฐานขอมลเปนเทคโนโลยหนงในการบรหารจดการขอมลซงเปนขอมลไอซททจะน ามาใชประโยชน

ตอองคกร ดงนนในการจดท าระบบฐานขอมลจะตองมกระบวนการทมความนาเชอถอ โดยมเปาหมายส าคญในการจดการขอมลคอ 1) เขาใจขอมล (Data Profiling) 2) ปรบปรงคณภาพของขอมล (Data Quality Management) 3) บรณาการขอมล (Data Integration) และ 4) เพมมลคาขอมล (Data Augmentation) โดยจะตองมระบบจดการเอกสาร (Document Management System : DMSs) หรอระบบควบคมเอกสารอตโนมตทสามารถจดการเอกสารในองคกรไดอยางมประสทธภาพ ซงจะประกอบดวยซอฟตแวร เครองมอสรางเอกสาร สแกนเนอร และฐานขอมลแบบสมพนธ การออกแบบระบบฐานขอมลสมยใหมโดยมหลกการทส าคญคอ

1) การออกแบบใหครอบคลมกบความตองการของผใช 2) การออกแบบใหตรงตามโครงสรางทก าหนดหรอสอดคลองกบขอมลในระบบทตองการน าไปใชงาน

Page 54: รายงานการวิจัย - สมศ.

43

3) การออกแบบใหสามารถเขาสระบบใหงายทสดหรอลดเวลาในการเขาสระบบ (Reduce Access Time) และสามารถเขาถงไดพรอมกน (Concurrency Access) โดยไมมปญหา

4) การออกแบบใหขอมลในระบบมความสมพนธกนมากทสด 5) การออกแบบใหระบบมเสถยรภาพมากทสด รปแบบของแนวคดในการพฒนาระบบฐานขอมลแสดงดงตารางท 1.1 ตอไปน

ารางท 1.1 รปแบบของแนวคดในการพฒนาระบบฐานขอมล

4.2 เ รอง อท นการพฒนาระบบ านขอ ล เครองมอทใชในการศกษาเบองตน เปนเครองมอทใชเพอรวบรวมขอมลและท าความเขาใจกบระบบ

ปจจบน มหลายชนดดงน 1) การสมภาษณ (Interviews) การสมภาษณมทงแบบทเปนโครงสราง (Structured) และแบบทไมเปน

โครงสราง (Unstructured) ส าหรบแบบทมโครงสรางนนเหมาะส าหรบกรณทตองการศกษาไอซททวไปเกยวกบระบบ ซงจะใชค าถามทเปนมาตรฐานทมทงค าถามแบบเปด (Open-response) และแบบปด (Closed-response)

ร แบบของแนว ด นการพฒนาระบบ านขอ ล 1. System Development Life Cycle : SDLC

2. Database Life Cycle : DBLC 3. Database Development Life Cycle : DDLC

1) การศกษาสภาพ (Feasibility Study)

2) การเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหความตองการ (Requirement Study)

3) การออกแบบ (Design) 4) การสรางตวตนแบบ (Prototyping) 5) การสรางฐานขอมล

(Implementation) 6) การทดสอบ (Validation and

Testing) 7) การใชฐานขอมล (Operation)

1) การวเคราะหความตองการของผใช (Database Initial Study)

2) การออกแบบฐานขอมล (Database Design)

3) การสรางฐานขอมล (Implementation and Loading)

4) การทดสอบระบบและประเมนผล (Testing and Evaluation)

5) การน าฐานขอมลไปใชงาน (Operation)

6) การบ ารงรกษาและปรบปรงฐานขอมล (Maintenance and Evolution)

1) การวางแผนขนตน (Preliminary Planning)

2) การศกษาสภาพ (Feasibility Study) 3) การส ารวจความตองการ

(Requirements Definition) 4) การออกแบบเชงความคด

(Conceptual Design) 5) การใชระบบ (Implementation) 6) การประเมนและบ ารงรกษา

(Database Evaluation and Maintenance)

Page 55: รายงานการวิจัย - สมศ.

44

การเรยงล าดบค าถามสามารถท าได 3 รปแบบ ไดแก โครงสรางแบบปรามด (Pyramid) โครงสรางแบบกรวย (Cone) และโครงสรางแบบเพชร (Diamond Shaped)

2) การใชแบบสอบถาม (Questionnaire) แบงออกไดเปน 2 ลกษณะ คอ ค าถามเปดและค าถามปด ส าหรบค าถามเปดจะเหมาะส าหรบการศกษาเกยวกบความรสก ความคดและประสบการณทวไป สวนค าถามแบบปดจะจ ากดค าตอบเทาทจะเปนไปไดใหกบผตอบ เชน การเลอกตอบ (Check-Off) แบบตอบรบหรอปฏเสธ (Yes/No) แบบแสดงความคดเหนโดยการเลอก (Option or Choice) แบบเตมค าในชองวาง (Fill in the Blank) แบบผสม (Combination) และแบบสอบถามอยางสน (Short) เปนตน

3) การสงเกตการณ (Observation) เปนการรวบรวมขอมลระหวางการท างาน ดงนนควรก าหนดประเดนในการสงเกต คอ ดวาท างานอะไร ท าอยางไร ใครเปนคนท า ท าเมอไร ใชเวลานานเทาใด ตลอดจนแกปญหาทเกดขนและงานทไมสามารถท าใหเสรจไดภายในระยะเวลาทก าหนด เปนตน การสงเกตนจะน าไปใชในการตรวจสอบขอมลทไดจากการสมภาษณ ทงนควรจะเตรยมแบบบนทกการสงเกต (Check Lists) และเกณฑการวดคาตาง ๆ ใหพรอมดวย

4) ทบทวนเอกสารในองคกร (Record Review) การศกษาเอกสารในองคกรควรจ าแนกประเภทของเอกสารตามล าดบความส าคญของเอกสาร ขอมล รปแบบและความเกยวเนองในการใชเอกสาร ซงอาจจะเปนคมอ ระเบยบปฏบต กฎเกณฑตาง ๆ แบบฟอรม โครงการ รวมถงรายงานหรอการศกษาระบบในครงกอน

เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบระบบฐานขอมล ไดแก 1) แผนผงแสดงความสมพนธระหวางเอนทต หรอ E-R Diagram หมายถง ตวแบบชวยในการวเคราะห

ขอมลโดยเนนเรองการศกษาขอมลสะทอนเหตการณทเกดขนจรงและจ าลองความเปนจรงดวยขอมล หนวยขอมลจะเปนขอมลทสนใจทอาจเปนสงทมหรอไมมตวตนกไดแตสามารถจะแบงแยกความแตกตางจากสงอน ๆ ได อกทงเปนตวทมบทบาทส าคญตอระบบในการสรางระบบขนมาและสามารถอธบายสมาชกของขอมลไดมาก สวนดานความสมพนธจะเปนความสมพนธระหวางหนวยขอมล 2 หนวยหรอมากกวาทตองการจะเกบขอมล

2) แผนภาพการไหลของขอมล หรอ DFD หมายถง ภาพหรอสญลกษณทแสดงการไหลของขอมลในระบบซงประกอบดวยแหลงของขอมล (Source) กระบวนการ (Process) ทใชในการปอนขอมล กระบวนการผลตผลลพธและแหลงเกบขอมล (Data Store) ในการวาดแผนภาพการไหลของขอมลนน โดยผออกแบบระบบจะตองท าการศกษาวาการท างานของระบบเปนอยางไรและขอมลน าไปใชงานอะไร

3) พจนานกรมขอมล หรอ DD จะหมายถง คมอของแผนภาพการไหลของขอมล โดยพจนานกรมขอมลเปนแหลงขอมลทส าคญส าหรบผใชฐานขอมลและระบบการจดการฐานขอมลซงผจดการฐานขอมลจะใชพจนานกรมในการชวยจดการกบขอมลระหวางทท าการออกแบบกระบวนการท างานของระบบ หลงจากทฐานขอมลมความสมบรณแลวพจนานกรมกยงมความจ าเปนกบผจดการฐานขอมลในการควบคมการเปลยนแปลง

Page 56: รายงานการวิจัย - สมศ.

45

และจดการกบฐานขอมลดวย ส าหรบโปรแกรมเมอรนนจะใชพจนานกรมขอมลเปนไอซทในการอธบายถงขอมลตาง ๆ ในดานมมมองของผใช ความปลอดภย และอน ๆ

4) ค าอธบายกระบวนการ (Process Description : PD) เปนการอธบายรายละเอยดการท างานภายในกระบวนการหนง ๆ หรอเปนการอธบายกระบวนการทเปลยนอนพทเปนเอาทพท กระบวนการระดบลางสดในแผนผงการไหลของขอมล เราจะตองเขยนค าอธบายวากระบวนการท างานเปนอยางไร วธใชอธบายกระบวนการทจะกลาวในทนจะมอยดวยกน 2 วธ คอ ประโยคโครงสราง (Structure Sentences) และการตดสนใจแบบตาราง (Decision Tables)

4.3 วา ลอดภยของระบบ านขอ ล ในโลกปจจบนนขอมลขาวสารดจะมความจ าเปนอยางยงตอการด ารงชวตของเรามากยงขนไปอกไมวาจะเปนในเชงธรกจและการด ารงชวตประจ าวน ขอมลในหลายแขนงถกบนทกไวโดยใชระบบคอมพวเตอร ( Stand Alone) ผานระบบเครอขายและเครอขายระดบโลกอยางอนเทอรเนต ดงนนหากเราไมกลาวถงความปลอดภยของขอมล (Information Security) กคงจะเปนไปไมได เนองจากขอมลถกถายทอดและไหลเวยนจากทหนงไปยงอกทหนงตลอดเวลา ดงนนจงตองมการควบคมการไหลเวยนและการแจกจายขอมลซงเปนประเดนทไดรบความสนใจอยางยง ดวยเหตวาถาหากขอมลทมความส าคญและเปนความลบมาก ๆ ตกไปอยในมอของผไมประสงคดหรอฝายตรงขามแลวกอาจจะกอใหเกดความเสยหายอยางมากในเชงธรกจหรอแมแตความมนคงของชาตได

ความปลอดภยของระบบฐานขอมลเปนการปองกนผไมมสทธเขามาใชหรอแกไขขอมล และความสามารถในการปองกนขอมลใหถกตองครบถวนสมบรณ เชน ขอมลทถกเปลยนแปลงใหผดพลาดไดโดยงายซงแสดงวาขอมลมความปลอดภยต า เปนตน ทงนความปลอดภยของระบบฐานขอมลมความส าคญตอความส าเรจขององคกรเปนอยางมาก ผบรหารฐานขอมลจงจ าเปนทจะตองรกษาฐานขอมลใหปลอดภยอยเสมอ รายละเอยดเรองความปลอดภยของฐานขอมลแสดงไดดงน

1) การรกษาความปลอดภยของฐานขอมล หมายถง การดแลจดการและรกษาขอมลในระบบฐานขอมลใหถกตองครบถวนสมบรณพรอมส าหรบผทมสทธในการใชขอมลสามารถใชงานไดอยเสมอ การเสยหายของระบบฐานขอมลซงเกดจากขอบกพรองของความปลอดภย ดงเชน

1.1) เครองเสยในระหวางท างาน ถาไมมการจดการทดอาจท าใหขอมลผดพลาดได เชนการโอนเงนจากบญช ก ไปบญช ข เราสามารถท าได 2 แบบ คอ ถอนเงนบญช ก กอนแลวฝากเงนเขาบญช ข หรอฝากเงนเขาบญช ข กอนถอนเงนจากบญช ก ในแบบแรกถาเครองเกดมปญหาหลงจากถอนเงนเรยบรอยแลว แตยงไมไดฝากเงนกจะท าใหผลรวมของยอดเงนหายไป สวนแบบหลงยอดเงนกจะมากเกนไปซงท งสองแบบนจะไมเปนทตองการมากนก ดงนนระบบรกษาความปลอดภยของฐานขอมลจงจ าเปนตองมขบวนการควบคมการท างานในลกษณะรายการ นนคอ การทถาท ารายการใดไมส าเรจทกขนตอนจะตองเสมอนยงไมไดท าขนตอนใดเลย

Page 57: รายงานการวิจัย - สมศ.

46

1.2) การใชงานพรอมกน อาจท าใหเกดปญหา ดงตวอยาง ถานาย ก ท าการถอนเงนดวยสมดเงนฝาก ในเวลาเดยวกบทนาย ข ท าการถอนเงนดวยบตรเอทเอมจากบญชเดยวกน ถาการท างาน 2 รายการนไมเปนอสระจากกนกคอตางอานไดยอดเงนคงเหลอกอนถอนเทากน แลวท าการถอนเงน จะท าใหไดยอดคงเหลอของบญชผดพลาดได โดยทวไปการปองกนความผดพลาดสามารถท าไดโดยงายเนองจากระบบ DBMS สวนใหญจะมองคประกอบทชวยปองกนความผดพลาดดงตวอยางขางตนไดอยแลว จงไมเปนภาระของผใชงานมากนก

2) วตถประสงคของการรกษาความปลอดภย การรกษาความปลอดภยมวตถประสงคกเพอลดปจจยเสยงทเกยวกบความเสยหายกบฐานขอมลเนองจากสาเหต คอ 1) ความผดพลาดในการท างานของผใชระบบฐานขอมล 2) แฟมขอมลเสยหาย 3) ความผดพลาดในการท างานของเครองหรอเครองคอมพวเตอรไมสามารถท างานได 4) การปฏบตงานทไมเหมาะสมหรอผดปกตเนองจากการใชค าสงในระบบโดยไมไดรบอนญาต 5) การทจรต และ 6) การเปดเผยขอมลทเปนความลบ โดยสามารถแยกวตถประสงคโดยรวมของการรกษาความปลอดภยในระบบฐานขอมลได 4 ประการ ดงน

2.1) เพอใหสามารถรกษาขอมลเปนความลบได (Secrecy) นนคอ ระบบจะตองปกปองขอมลไมใหผไมมสทธในการใชขอมลเขาใชขอมลไดหรอเรยกวาการรกษาความลบ โดยจะตองสามารถก าหนดใหผใชงานแตละคนสามารถใชงานไดตามสทธทก าหนดไวเทานนรวมถงมการควบคมสทธผใชงานอยางรอบคอบ มความปลอดภยในการใชงานในระบบเครอขาย มระบบส ารองกคนขอมลทด และสามารถใชงานไดโดยสะดวก

2.2) เพอใหขอมลในฐานขอมลมความถกตองครบถวนสมบรณ (Integrity) นนคอจะตองสามารถรกษาขอมลใหมความถกตองตามกฎเกณฑหรอเงอนไขทไดก าหนดไวตอนสรางฐานขอมลโดยขอมลจะตองไมผดเพยน รวมทงความถกตองของขอมลในการประมวลผลขอมลในระบบพรอมกนดวย

2.3) เพอใหมฐานขอมลพรอมใชงานอยเสมอ (Availability) นนคอ สามารถท างานไดตามปกตและเตมประสทธภาพตามจดมงหมายในการใช และมขดความสามารถปฏบตงานไดตามทตองการเนองจากการใชงานระบบฐานขอมลมกจะมขอขดของอยเสมอ เชน เครองเสย ไฟดบ หรอขอมลสญหาย ถามการรกษาความปลอดภยทดจะท าใหผใชงานมความเชอถอในระบบฐานขอมลนน

2.4) เพอลดความเสยง (Risk Assessment) การรกษาความปลอดภยทดจะชวยลดความเสยงในคาใชจายทจะเกดขนจากการเสยหายของขอมล การวางแผนดานการรกษาความปลอดภยไดอยางเหมาะสมจะชวยลดความเสยงในการเกดความเสยหายของขอมลคาใชจาย มการประเมนความสมดลระหวางคาใชจายหรอตนทนคมคากบประโยชนทจะไดรบจากการรกษาความปลอดภย

3) ขอค านงในการรกษาความปลอดภยระบบฐานขอมล ในการรกษาความปลอดภยของระบบฐานขอมลนนจะตองค านงถงนโยบาย (Policy) ขององคกรและสถานภาพของระบบการรกษาความปลอดภยในปจจบน (Current State) โดยมประเดนทเกยวเนองดงน

Page 58: รายงานการวิจัย - สมศ.

47

3.1) นโยบายขององคกร นโยบายขององคกรมผลส าคญอยางยงตอการรกษาความปลอดภยของขอมล นโยบายขององคกรจะตองมงเนนทจดมงหมายและการท างานทด การก าหนดนโยบายดานการรกษาความปลอดภยกเพอใหองคกรสามารถดแลรกษาระบบความปลอดภย องคกรจ าเปนตองมการก าหนดนโยบายดานความปลอดภยใหชดเจนโดยจะประกอบดวยกฎ ขอบงคบ และหนาทความรบผดชอบของพนกงาน พรอมทงระเบยบวธปฏบตใหพนกงานใชเปนหลกในการท างาน รวมทงการตดตามตรวจสอบใหทกคนใหปฏบตตามกฎ ระเบยบ มาตรฐานทวางไวอยางเครงครด และสม าเสมอ

3.2) สถานภาพของระบบการรกษาความปลอดภย โดยมการตรวจสอบวาในปจจบนสถานภาพของระบบการรกษาความปลอดภยอยระดบใดและตองการปรบปรงเปลยนแปลงอนใดบาง ความตองการในการใชขอมลทปลอดภยและค าแนะน าจากสวนตาง ๆ ทใชงานภายในระบบ การแจกงานไปสผทรบผดชอบและการมตารางเวลาทก าหนดวาสวนใดของระบบจะตองปรบปรงอะไรบาง ณ เวลาใดโดยมการจดท าแผนฉกเฉนเพอใหองคกรสามารถด าเนนการตอไปไดเมอมวกฤตการณเกดขน แผนฉกเฉนนอาจท ารวมเปนแผนเดยวทงองคกรหรอแยกตามงานกไดโดยควรจะระบชอคนทจะตองตดตอเมอเกดเหตอปกรณหรอเครองมอส ารองตลอดจนกระบวนท างานอยางละเอยด บคลากรทเกยวของควรจะคนเคยกบแผนการเหลานและมการทดสอบใหมนใจวาสามารถใชงานได อยางไรกตามในการทเราจะสามารถท าการปองกนและรกษาความปลอดภยใหกบระบบคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพนน เราจะตองรกอนวาระบบของเราจะถกโจมตหรอเจาะเขามาไดอยางไร ดงนนในการบรหารระบบฐานขอมลผใชบรการควรจะค านงถงจรยธรรมของการใชและการดแลระบบความปลอดภยของขอมลในองคกรดวย

หลกการทวไปในการควบคมและรกษาความปลอดภยใหระบบขอมลขาวสารมกจะใชวธการตอตานการถกโจมตและการถกจารกรรมทางขอมลขาวสารเปนเบองตน ไดแก การควบคม (Control) ในสวนตาง ๆ ของระบบอยางรดกมโดยมวธการดงน

1) การใชวธการเขารหสขอมล (Encryption) ซงเปนวธการใชเทคนคการเขารหสลบโดยผใชในแตละระดบจะเปนผมรหสลบของตวเองและไมควรเปดเผยรหสนนใหผอนทราบ

2) การใชตวซอฟตแวร (Software Controls) นนคอ การมโปรแกรมยอย ๆ ทเปนสวนประกอบของซอฟตแวรนน โดยมการควบคมสทธการเขาถงขอมลและการใชขอมลในระบบ ทงนอาจเกบไวในระบบฐานขอมลภายในระบบเอง การสรางและทดสอบอยางถกวธการทางวศวกรรมซอฟตแวร 3) การใชฮารดแวร (Hardware Controls) โดยการใชบตรสมารทการด การใชกญแจลอกหรอวงจรเฉพาะกจเชอมตอกบหนวยความจ าหลกเพอตรวจสอบ ปองกน และจ ากดเวลาในการใชบรการขอมลในระบบ 4) การใชนโยบายในการควบคม (Policies) นนคอ การก าหนดนโยบายวาผใชผใดสามารถเขาถงขอมลสวนใดไดบาง โดยจะตองมแผนการรองรบทเหมาะสมดวย

Page 59: รายงานการวิจัย - สมศ.

48

ในสวนของการปองกนระบบฐานขอมลจะสามารถท าได 3 ประการ ดงน (1) การบนทกการใชทรพยากรตาง ๆ ของระบบโดยการใช System Logging อยางสม าเสมอและมประสทธภาพ เพราะหากมการบกรกเขามาในระบบผดแลระบบสามารถทจะเขามาตรวจสอบด System Logging ไดวามโปรแกรมใดหรอผใดเขามาใชระบบบาง หากมความเสยหายเกดขนกจะรไดทนทวาเกดขนกบสวนใดของระบบบาง โดยเฉพาะโปรแกรมทตองตดตอสอสารกบภายนอกระบบเครอขาย เพราะโปรแกรมพวกนมกจะเปนจดออนตอการถกโจมต (2) การรกษาความปลอดภยของระบบเครอขาย จะตองใชซอฟตแวรทนาเชอถอไดเทานน เพราะหากซอฟตแวรนนไมไดรบการออกแบบมาโดยทไมมมาตรฐานดานความปลอดภยกจะท าใหเกดอนตรายขนกบระบบของเราได (3) การท าการส ารองขอมล (Back Up) ไวอยางดและสม าเสมอ เพราะหากมการโจมตระบบจนเกดความเสยหายจนไมสามารถทจะแกไขได ระบบจะตองสามารถน าขอมลเดมในระบบมาใชงานใหมไดอยางรวดเรว

4.3 การ ด า และ วบ การ งาน านขอ ล โดยทวไปปญหาทมกจะเกดขนกบการใชขอมลในระบบฐานขอมลรวมกนทประกอบขนเปนระบบเครอขายจะมประเดนทตองพจารณาดงตอไปน 1) การใชงานรวมกน (Sharing) ซงจะกอใหเกดปญหาในการจดการทเกยวกบการใหอนญาตแกผใชงานในระบบ เพราะหากไมมการจดการระบบฐานขอมลทดแลวกอาจมการแอบเขามาในระบบโดยไมไดรบอนญาต ซงอาจจะกอใหเกดความเสยหายรายแรงในเชงธรกจเพราะเกดปญหากบการรกษาความลบของขอมลได 2) ความสลบซบซอนของระบบ (Complexity) โดยอาจเกดจากการเอาระบบปฏบตการหลายชนดมาท างานรวมกน ซงจะท าใหเกดความยงยากในการจดการอดการรวไหลของขอมลจากระบบทมความสลบซบซอนได 3) การก าหนดพารามเตอรของระบบเครอขายทไมแนนอน (Unknown Parameters) ซงอาจเกดจากการเพมและขยายระบบเครอขาย ซงจะท าใหการก าหนดขอบเขตและผใชไดไมแนนอนอนเปนผลเสยตอระบบความปลอดภยของระบบฐานขอมลและเครอขาย 4) การมจดออนหลายจด (Many Points of Weakness) เนองจากระบบมคอมพวเตอรทหลากหลาย ท าใหผดแลไมสามารถทจะควบคมการเขามาใชทรพยากรไดอยางทวถง ซงจะท าใหการควบคมดแลท าไดยากขน 5) ความไมสามารถรถงผทจะเขามาใชงาน (Anonymity) เนองจากการเชอมตอถงระบบเครอขายจากทวโลก ดงนนผใชจะมาจากหลากหลายทอาจจะแอบเขามาในระบบโดยไมไดรบอนญาต ทงนถาผเขามามเจตนาทไมดกอาจจะเขามาเปลยนแปลงขอมลและอาจท าใหทงระบบเกดความเสยหายไดในทสด

ดงนนในการออกแบบและพฒนาระบบฐานขอมลจงตองมการตดตามและควบคมการใชระบบฐานขอมลในองคกรอยางเปนระบบ โดยค านงถงประเดนนในระหวางกระบวนการวเคราะหและออกแบบระบบไอซทเพอใชงานในองคกร

Page 60: รายงานการวิจัย - สมศ.

49

การตดตามตรวจสอบและควบคมการใชงานฐานขอมลเปนขบวนการรกษาความปลอดภยทดอยางหนง การตรวจสอบขอมลอยางสม าเสมอเพอใหมนใจวากฎ ระเบยบ และมาตรฐานทไดก าหนดไวไดมการใชงานจรง องคกรสวนใหญจะมกลมคนทท าหนาทตรวจสอบแยกจากกลมผใชและพฒนาระบบ ซงอาจเรยกวาหวหนาสวนรกษาความปลอดภย (Chief Security Officer : CSO) การตรวจสอบนมกจะท าทกสวนทเกยวของกบทรพยากรระบบไอซทรวมถงคมอการใชและคมอระบบดวย

1) วตถประสงคในการตดตามและควบคมการใชงานฐานขอมล กคอ 1.1) เพอใหมนใจวาขอมลน าเขาถกตอง โดยผตรวจสอบจะตรวจสอบวาขอมลน าเขาครบถวนหรอไม

รวมทงมการปองกนระบบจดการฐานขอมลและโปรแกรมดเพยงพอหรอไม 1.2) เพอใหมนใจวากระบวนการท างานถกตอง การตรวจสอบจะรวมถงวธปฏบตและรายละเอยดใน

การท างานของระบบงานทกขนตอน 1.3) เพอปองกนการเปลยนแปลงแกไขโปรแกรมโดยไมมสทธ โดยเมอระบบใชงานจรงแลวผตรวจสอบ

จะท าการควบคมไมใหมการแกไขโปรแกรมเพอความปลอดภยของระบบ 1.4) ตรวจสอบการใชงานและสทธการใชงานของผใชงาน ทงนเพอใหมนใจวาไมมผใชงานทไมม สทธ

อยในระบบ และสทธตาง ๆไดถกก าหนดไวถกตองเพอใหมนใจวาคมอตาง ๆ ไดรบการปรบปรงใหทนสมยอยเสมอ 2) การตดตามและตรวจสอบการใชงานขอมล การตรวจสอบทกดานขางตนจะตองท าอยางมประสทธภาพ

ผตรวจสอบอาจท าการสมตรวจเปนระยะโดยไมมการแจงลวงหนาหรออาจจะก าหนดการตรวจเปนตารางแนนอนและตองท าอยางสม าเสมอ ทงนการตรวจเกยวกบระบบฐานขอมลจ าเปนตองตดตอประสานงานกบผบรหารฐานขอมลอยางใกลชด สวนมากจะเรมตงแตการรวมออกแบบระบบฐานขอมลดวย

ผบรหารฐานขอมลมหนาทในการทจะตองเกบบนทกการใชงานตาง ๆ ตามทผตรวจสอบตองการ ทงนจะขนอยกบความเหมาะสมวาจะใชบนทกการปฏบตงานทมกจะมมาพรอมกบระบบจดการฐานขอมลหรอจะพฒนาขนเองโดยใหเปนสวนหนงในการพฒนาระบบงาน

3) การควบคมการใชงานฐานขอมล เปนสวนหนงในการรกษาความปลอดภย การควบคมการใชงานฐานขอมลอาจแยกออกเปน 2 ดาน ไดแก การควบคมทางกายภาพ (Physical Control) และการควบคมการเขาถงขอมล (Access Control)

3.1) การควบคมทางกายภาพ เปนการควบคมในสวนภายนอกของระบบฐานขอมล การควบคมในสวนนเปนการควบคมและปองกนความเสยหายโดยทวไป อาทเชน

(1) การปองกนภยจากน าทวม ไฟไหม และภยจากระบบไฟฟาเสยหาย (2) การปดหองคอมพวเตอรอยางแนนหนาเมอไมมการใชงานแลวและการใชยามเฝา (3) เกบขอมลทท าการส ารองไวในสถานทตางหาก เชน ในบรเวณทหางไกลจากระบบคอมพวเตอรทม

อย เปนตน ทงนเพอเปนการปองกนภยทอาจเกดขนและอาจท าลายระบบไปพรอมกบระบบส ารองขอมล

Page 61: รายงานการวิจัย - สมศ.

50

(4) การวางแผนลวงหนาในกรณฉกเฉน (Contingency Plan) โดยการใชระบบส ารองขอมลและการตรวจสอบกระบวนการท าส ารองขอมลอยางสม าเสมอ ทงนเพอดวากระบวนการนนไดท าการส ารองขอมลไวอยางถกตองและครบถวน

(5) ตองท าลายขอมลหรอลบขอมลทไมใชแลวอยางปลอดภยและไรรองรอย ซงอาจท าไดโดยการลบหลาย ๆ ครงหรอใชเทคนคอยางอนเขาชวย

(6) สอทใชในการบนทกขอมลเมอตองการจะทงหรอไมตองการแลวตองท าลายใหด เพอปองกนการแอบน าสอเหลานนกลบมาอานขอมลทหลงเหลออยได

(7) มโปรแกรมทสามารถเกบส ารองขอมลไวไดโดยอตโนมตและสม าเสมอโดยไมตองใชผดแลระบบมาท าการเกบส ารองขอมลดวยตนเองเพราะอาจจะเกดความไมสม าเสมอและมขอผดพลาดได ทงนอาจจะเลอกใชฮารดแวรและซอฟตแวรทด าเนนการเกยวกบเรองนโดยเฉพาะ

3.2) การควบคมการเขาถงระบบ โดยควรมการควบคมความปลอดภยในการเขาถงระบบซอฟตแวรและฮารดแวรของระบบฐานขอมล และสวนอน ๆ ทเกยวของกบการท างาน โดยอาจมการควบคมดงน

(1) การควบคมความปลอดภยโดยระบบปฏบตการ (Operating System Control) หรอระบบจดการฐานขอมลควรมการควบคมสทธการเขาถงและการใชขอมลในสวนตางๆ ภายในระบบคอมพวเตอรของผใช ตลอดจนการมระบบบนทกเหตการณตาง ๆ ในระบบ (Security Log) ไวโดยอตโนมตเพอใชเปนหลกฐานการตรวจสอบ (Audit Trail)

(2) การควบคมความปลอดภยในการเขาถงระบบฮารดแวร เชน การใชสมารทการดในการควบคมการใช การใชวงจรเฉพาะกจเชอมตอกบหนวยความจ าเพอการตรวจสอบปองกน และการจ ากดเวลาในการใช เปนตน

(3) ผใชแตละคนจะตองมชอผใช (User Name) และรหสผาน (Password) ทแตกตางกนออกไปในแตละคน

(4) ระบบการตรวจสอบ จะตองมหลกฐานการตรวจสอบโดยจะตองบนทกวาผใชเปนใคร ท าอะไร จากทไหน และท าส าเรจหรอไม โดยจะตองบนทกการเขาสระบบของผใช (Events Logging) แฟมขอมลของระบบตรวจสอบจะตองไดรบการปกปองและตรวจสอบเสมอ

(5) การควบคมการเขาถงขอมลโดยตองจ าแนกแยกแยะสทธในการกระท าตอสวนตางๆ ของระบบและจ าแนกแยกแยะระหวางผ ใชกลมตาง ๆ เชน ผใชกลมใดมสทธในการใชระบบแฟมขอมลและมการแบงหนวยความจ า (Shared Memory) ใหตามสทธนน เปนตน

(6) การควบคมความปลอดภยในการเขาถงระบบเครอขาย การรกษาความปลอดภยของขอมลในระบบเครอขายนนจะตองท าใหทวถงทงระบบซงจะท าเฉพาะจดใดจดหนงไมได สงทตองควบคมกคอความลบของขอมลทสงผานในระบบเครอขายและการตรวจสอบความถกตองของผใชรวมถงระบบคอมพวเตอรทจะเขามาท าการเชอมตอเขาสระบบเครอขาย สวนการรกษาความปลอดภยตองค านงถงการควบคมการอนญาตใหเขามาใน

Page 62: รายงานการวิจัย - สมศ.

51

ระบบ การตรวจสอบความถกตองระบบคอมพวเตอรในระบบเครอขาย (Authentication in Distribute System) การรกษาความถกตองของขอมลทสงผานระบบเครอขาย (Data Integrity) และการใชตวปองกนการบกรกหรอก าแพงไฟ (Firewall) ในการรกษาความปลอดภยของระบบเครอขาย

(7) การควบคมการอนญาตใหเขามาในระบบเครอขาย โดยจะเปนการปองกนการเขาระบบโดยผานชองทางหรอพอรต (Port) ตาง ๆ ทมอยในระบบโดยใชฮารดแวรและซอฟตแวร และการก าหนดระดบสทธในการเขาถงขอมลทตางกน เชน ก าหนดสทธในการเขาถงขอมลบางสวนส าหรบผทมสทธหรอเพยงแคอานขอมลเทานนแตไมมสทธในการเปลยนแปลงแกไขขอมล เปนตน

(8) การตรวจสอบความถกตองของระบบคอมพวเตอรในระบบเครอขาย โดยจะเปนการปองกนการปลอมแปลงจากระบบคอมพวเตอรทไมไดรบอนญาตใหเขามาในระบบได ซงจะตองมวธในการการตรวจสอบความถกตองของระบบทมาตอเชอมโดยการตรวจสอบรหสผานเพอใชในการตรวจสอบเซรฟเวอรจากระบบอน ๆ ทจะเขามาท าการตอเชอมได 5. ระบบ ฏบ การและการพฒนาแอพพลเ น

ซอฟตแวรประยกต (Application Software) เปนโปรแกรมในการสงประมวลผลส าหรบการใชงานคอมพวเตอรตามความตองการของผใช เชน บญชเงนเดอน การจองหองพกในโรงแรม การลงทะเบยน และการจองตวเครองบน เปนตน โปรแกรมทสรางขนเพอใชงานเฉพาะกจนจะมลกษณะตรงกบความตองการของผใช ในปจจบนมการจดท าซอฟตแวรระบบและซอฟตแวรประยกตตาง ๆ ทพรอมจะใชงานอยางกวางขวางจนมาถงแอพพลเคชน ทงนเพอรองรบการขยายตวของระบบงานในหนวยงานตาง ๆ ซงเรามกจะเรยกวาเปนซอฟตแวรส าเรจรป (Software Package) โดยจะเปนเครองมอประสานระหวางผใชกบฮารดแวรไดอกดวย 5.1 ระบบ ฏบ การ

ระบบปฏบตการ (Operating System) หรอ โอเอส (OS) เปนระบบซอฟตแวรทท าหนาทจดการอปกรณคอมพวเตอรและแหลงซอฟตแวรและบรการโปรแกรมคอมพวเตอร ระบบปฏบตการมหนาทหลก ๆ คอ การจดสรรทรพยากรในเครองคอมพวเตอรเพอใหบรการซอฟตแวรประยกต ในเรองการรบสงและจ ดเกบขอมลกบฮารดแวร เชน การสงขอมลภาพไปแสดงผลทจอภาพ การสงขอมลไปเกบหรออานจากฮารดดสก การรบสงขอมลในระบบเครอขาย การสงสญญานเสยงไปออกล าโพง หรอจดสรรพนทในหนวยความจ า ตามทซอฟตแวรประยกตรองขอ รวมทงท าหนาทจดสรรเวลาการใชหนวยประมวลผลกลาง ในกรณทอนญาตใหซอฟตแวรประยกตหลาย ๆ ตวท างานพรอม ๆ กน ระบบปฏบตการจะชวยใหตวซอฟตแวรประยกตไมตองจดการเรองเหลานนดวยตนเอง เพยงแคเรยกใชบรการจากระบบปฏบตการกพอ ท าใหพฒนาซอฟตแวรประยกตไดงายขน ระบบปฏบตการทเปนทนยมในคอมพวเตอรสวนบคคลทกวนน ไดแก ไมโครซอฟท วนโดวส แมคโอเอส และลนกซ นอกจากนยงมระบบปฏบตการตระกลยนกซ ซงไดรบความนยมในเครองเซรฟเวอรทใชกนในหนวยงาน ระบบปฏบตการตระกล

Page 63: รายงานการวิจัย - สมศ.

52

ยนกซทเปนทรจกกนด ไดแก ยนกซตระกลบเอสด เอไอเอกซ และโซลารส และรวมถงลนกซซงพฒนาโดยอาศยหลกการเดยวกนกบยนกซ ระบบปฏบตการบางตวถกออกแบบมาส าหรบการเรยนการสอนวชาระบบปฏบตการโดยเฉพาะ เชน มนกซ ซนหร พนโทส ในอปกรณอน ๆ ทควบคมดวยระบบคอมพวเตอรกอาจมระบบปฏบตการเชนกน เชน ไอโอเอส แอนดรอยด หรอ ซมเบยน ในโทรศพทมอถอ หรอระบบปฏบตการ TRON ในเครองใชไฟฟาตามบาน

5.2 การพฒนาแอพพลเ น Application (แอพพลเคชน) หรอททกคนเรยกกนสน ๆ วา App (แอพ) คอ โปรแกรมทอ านวยความ

สะดวกในดานตาง ๆ ทออกแบบมาส าหรบ Mobile (โมบาย) Teblet (แทบเลต) หรออปกรณเคลอนท ทเรารจกกน ซงในแตละระบบปฏบตการจะมผพฒนาแอพพลเคชนขนมามากมายเพอใหตรงกบความตองการของผใชงาน ซงจะมใหดาวนโหลดทงฟรและจายเงน ทงในดานการศกษา ดานการสอสารหรอแมแตดานความบนเทงตาง ๆ

Mobile Web Application เปนการเขยนหนาเวบทขนาดเทาหนาจอมอถอซงไมตองมการตดตอกบทรพยากรในเครองมากนก เปนการเปดดขอมล กรอกขอมล และท างานผาน Server ซงแทบจะไมไดเกยวของอะไรกบตวระบบปฏบตการมากนก แตตองเอามาลงในระบบปฏบตการเปนเพราะวา อาจจะแยกการใชงานตามสวนตาง ๆ ไดงายขนและเฉพาะเจาะจงมากขน โมบายแอพฯ จะแบงออกเปน 3 ประเภท คอ Native Application, Hybrid Application และ Web Application

1) Native App (เนทฟแอพ) คอ แอพพลเคชนทถกพฒนามาดวย Library (ไลบราร) หรอ SDK (เอส ด เค) เครองมอทเอาไวส าหรบพฒนาโปรแกรมหรอแอพพเคชนของ OS Mobile (โอ เอส โมบาย) นน ๆโดยเฉพาะ อาท Android (แอนดรอยด) ใช Android SDK (แอนดรอยด เอส ด เค) IOS (ไอ โอ เอส) ใช Objective c (ออปเจคทฟซ), Windows Phone (วนโดวโฟน) ใช C# (ซฉาบ) เปนตน 2) Hybrid Application (ไฮบรด แอพพลเคชน) คอ แอพพลเคชนทถกพฒนาขนมาดวยจดประสงคทตองการใหสามารถท างานบนระบบปฏบตการไดทก OS โดยใช Framework (เฟรมเวรก) เขาชวย เพอใหสามารถท างานไดทกระบบปฏบตการ Hybrid App เปนการเขยนแอพแบบลกครงระหวาง Native App และ Web App เพอแกไขปญหาในการท างานซ าซอนระหวางระบบปฏบตการ ซงเขยนแอพครงเดยวสามารถใชไดทกระบบปฏบตการ ซง Ionic Framework ถกสรางมาเพอเปน Hybrid App ซงสามารถท าเปน Web App แลวเรยกใชทกทรพยากรของระบบปฏบตการนนๆ ไดอยางอสระ

3) Web Application (เวบ แอพพลเคชน) คอ แอพพลเคชนทถกเขยนขนมาเพอเปน Browser (บราวเซอร) ส าหรบการใชงานเวบเพจตาง ๆ ซงถกปรบแตงใหแสดงผลแตสวนทจ าเปนเพอเปนการลดทรพยากรในการประมวลผลของตวเครองสมารทโฟนหรอแทบเลต ท าใหโหลดหนาเวบไซตไดเรวขน อกทงผ ใชงานยงสามารถใชงานผานอนเทอรเนตและอนทราเนตในความเรวต าได

Page 64: รายงานการวิจัย - สมศ.

53

ในปจจบนการใชงาน Mobile Application มแนวโนมเพมขนแบบกาวกระโดด ซงเปนผลมาจากการพฒนาของ Mobile Application และเทคโนโลยทถกพฒนามากขนจากคายผผลตสมารทโฟน มกจะเปนระบบปฏบตการทเปนทนยม คอ iOS และ Android โดยระบบปฏบตการ Android มการเปดใหผทสนใจสามารถพฒนาและตอยอดแอพพลเคชนทอยบนอปกรณเคลอนทได เพอใหไดแอพพลเคชนทหลากหลายและมประสทธภาพในการท างานมากยงขน ท าใหผใชงานอปกรณเคลอนทไดรบแนวโนมในการใชโปรแกรมตาง ๆ เพอตอบสนองกบกจกรรมทเกดขนในชวตประจ าวนทตองการความสะดวกสบายมากขนเรอย ๆ จนกระทงการใช Mobile Application กลายเปนสวนหนงในการด ารงชวตของคนในสงคมปจจบน

เนองดวยการพฒนาอยางกาวกระโดดของ Mobile Application ท าใหรปแบบของแอพพลเคชนมความนาสนใจและสามารถตอบสนองความตองการของผใชงานไดมากขน และยงมฟงกชนตาง ๆ ภายในแอพพลเคชนทหลากหลาย รวมไปถงฟงกชนทใชในการพดคยหรอสนทนากนระหวางผใชงานแบบ Real-Time ท าใหการใชงานนนมความสะดวกสบายมากขน เนองดวยในปจจบนในการใชแอพพลเคชนซอของแลกเปลยนสนคามผใชเปนจ านวนมาก ซงในอนาคตแอพพลเคชนอาจจะถกพฒนาไปในหลากหลายรปแบบ และมแนวโนมมากขนเรอย ๆ เชน ภายในแอพพลเคชนนนจะมสนคาตาง ๆ ใหผซอเขาไปเลอกซอสนคาตาง ๆ ดวยตนเอง โดยภายในจะประกอบไปดวยภาพสนคาและราคาสนคาตาง ๆ โดยผใชสามารถเลอกซอสนคาผานระบบออนไลนดวย แอพพลเคชน ซงเปนอกชองทางหนงทเพมความสะดวกสบาย และประหยดเวลาในการเลอกซอสนคาทตองการ เหมาะกบในยคปจจบนทเนนความสะดวกสบาย ในการเลอกซอสนคาผานระบบออนไลนดวยตนเอง เพยงแคใชสมารทโฟน ท าใหผใชมความสนกกบการเลอกซอสนคาไดมากยงขนอกดวย 5.3 Ionic Framework

ยคนการท าเปนแอพมอถอ (Mobile Application) เปนสงส าคญมาก เพราะวา คนสวนใหญใชมอถอมากกวาคอมพวเตอรมากกวาคอนขางมาก ดงนนธรกจหรอกจกรรมตาง ๆ จะถกขบเคลอนดวย แอพมอถอมากขนเรอย ๆ คนพฒนาโปรแกรมตาง ๆ กเรมหนมาสนใจการพฒนาโปรแกรมบนมอถอมากขนตาง ซงการพฒนาสวนใหญกจะไปพฒนาระบบปฏบตการ Android กบ IOS โดยตรงและเปนสวนใหญ ซงวนน Ionic Framework จะเปนตวชวยใหคณ สามารถสรางแอพมอถอไดครงเดยว 2 ระบบปฏบตการเลยทเดยว Ionic Framework ถกเรมใชเมอป 2013 และไดเตบโตเรวมาก โดยเปน UI Component ทไมใชเปนเพยงการพฒนาของ Web Application เทานน แตเปนการสราง HTML CSS และ JS เพอสามารถใชงานทรพยากรของเครองไดดวย อกทงยงมเครองมอ CLI เพอใหบรการในการ Creating, Building หรอ Deploying Ionic ไดอยางงายดาย

Ionic Framework เปนเครองมอในการสราง HTML , CSS และ JavaScript เพอใชในการสราง Mobile Application ซงสามารถใชงานไดคอนขางงาย อกทงมการใช Command-line interface (CLI) เขามาชวยในการจดการดแลบรการตาง ๆ ในการสรางหนาหรอการตดตงใหงายขนอกดวย Ionic Framework เปนเครองมอสรางแอพมอถอทสามารถสรางทเดยวใชงานไดหลายระบบปฏบตการ ซงกจะใชงานรวมกบ Framework ตวอน ๆ ดวย

Page 65: รายงานการวิจัย - สมศ.

54

คอ Angular และ Apache Condova ในตอนสดทายเพอใหทงแอพทเขยนมาใชไดกบทกระบบปฏบตการนนเอง ปจจบนน Ionic Framework มถง Version 3 แลว ซง Version 1 จะมความซบซอนในการเขยนพอสมควร สวน Version 2-3 การเขยนโคดจะถกปรบมาใหสนลงและท างานไดดขน แนนอนวา Version ตอไปกจะท าใหดขนไปเรอย ๆ พรอมกบอพเดทพรอมกบ Framework อน ๆ ทมารวมใชงานอกดวย 6. ระสท ภาพและ วา พ งพอ จ นการ ระบบไอซท

ความตองการใชระบบไอซทโดยหนาทของระบบไอซทแลวกคอ ตองการรบระบบเพอน ามาใชในการตดสนใจ การน าไปสการตดสนใจทเหมาะสมในการบรหารจดการและการท าใหบรรลเปาหมาย ดงนนระบบไอซทจงจ าเปนมากโดยเฉพาะนกลงทนดานการเงนและการขายทตองการเพอการหาประสทธภาพในการท างานและในแงของหนวยงานของรฐกใชในการศกษาเพอประกอบการตดสนใจ ประสทธภาพของ ฐานขอมลควรจะประกอบดวยประเดนทนาสนใจดงตอไปน 1) การบนทก/แกไขขอมล 2) วธการสบคนขอมล 3) การออกรายงาน 4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ 5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล และ 6) คมอการใชฐานขอมลการใชระบบไอซทจะเปนทนาพอใจเปนทยอมรบของผใชเพยงใดจะตองมคณสมบตหรอมเกณฑชวดอย 4 ตว ดงนคอ 1) ตรงกบกรณ (Relevance) 2) ความครบถวน (Completeness) 3) ทนเวลา (Timeliness) และ 4) การใชประโยชน (Verifiability) ในการตดสนใจนนระบบไอซทจะตองสมบรณและจ าเปนตองรเกยวกบสถานะทแนนอนเพอตดสนใจในการปฏบตการ ดงนนการใหบรการระบบไอซทแกผตองการใชจงควรค านงถงหลกการใหบรการและคณภาพของระบบไอซทนนดวยการวดความส าเรจของระบบไอซทสามารถใชคาตวแปรตาง ๆ ดงตอไปน

1) ระดบการใชงาน (Utilization) ซงหมายถงทงปรมาณและคณภาพของการใชงาน ดานปรมาณ เชน ความถในการใชงาน/สปดาห จ านวนผใช และจ านวนรายงานทน าไปใชงาน เปนตน สวนดานคณภาพ เชน การน าระบบไอซทไปใชในการปฏบตงานประจ า เปนตน

2) ความพงพอใจของผใชตอระบบ (User Satisfaction) ไดแก ความพงพอใจของผใชตอระบบการปอนขอมล การประมวลผล รายงาน และคณภาพของการบรการ ตลอดจนการก าหนดเวลาในการปฏบตงาน รวมถงความพงพอใจของผบรหาร

3) ประสทธผล (Effectiveness) คอ ระดบความสามารถในการตอบสนองตอวตถประสงคของหนวยงานหรอความสามารถในการบรรลวตถประสงคของโครงการ

4) ประสทธภาพ (Efficiency) คอ ความคมคาในการใชทรพยากรหรอการเปรยบเทยบอนพทหรอตนทนทใสเขาไปในระบบเทยบกบผลผลตทไดรบ

Page 66: รายงานการวิจัย - สมศ.

55

7. ลงานวจยทเกยวของ การน าระบบไอซทในปจจบนมาบรณาการใชกบองคกรจะกอใหเกดผลกระทบในหลาย ๆ ดานตอองคกร

และอาจเรยกไดวาเปนการปฎรปการท างานในโลกยคดจทลทกระบวนการในการน าระบบมาเผยแพรและการใหความรวมมอของบคลากรจะเปนสวนทส าคญ ระบบไอซทจะเขามาแทนทกระบวนการแบบเดมเพอลดขนตอนการปฏบตและสรางความรวดเรวในการท างานรวมถงการบรการลกคาเพอใหการท างานและการบรการมคณภาพเพมขน การน าระบบไอซทมาใชกบองคกรจะตองมการออกแบบและพฒนา รวมถงการน าไปใชงานจรงใหไดมากทสด การศกษาถงผลกระทบของไอซทตอองคกรกเปนสวนทส าคญเพราะจะไดมการปรบใชและน าเอาขอดทจะเปนประโยชนของระบบมาใชอนจะน ามาซงความส าเรจขององคกรยคใหม ผลกระทบตอการน าระบบไอซทมาใชงานจะเกยวของกบการพฒนาประสทธภาพและศกยภาพของการท างานของบคลากร การพฒนาคณภาพชวตการท างาน (Quality of Work Life) การตดสนใจของผบรหาร การพฒนาการสอสารทางธรกจ และการท าธรกจพาณชยอเลกทรอนกส เปนตน

พฒนาการของระบบไอซทในศตวรรษท 21 นนจะท าใหองคกรมคณสมบตดงน คณลกษณะการท างาน : ใชความสามารถคอมพวเตอรสมรรถนะสง การพฒนาทางเทคนค : ใชคอมพวเตอรสวนบคคลและระบบเครอขาย การพฒนาองคกร : ใชการวเคราะหกระบวนการและโครงสรางอยางงาย การสอสาร : ผานระบบอนเทอรเนต อนทราเนต อเมล วดโอลงค การประชมทางไกล

และแอพพลเคชน การเกบขอมล : ใชสอผสมทมความจและความเรวสง กระบวนการ : ใชระบบกระบวนการเชงสมพนธ (Entity Relationship Process : ERP)

ผลงานวจยทเกยวของสามารถแสดงไดตามล าดบดงน Norleyza Jailani. et al. (2015) ไดศกษาวจยเรอง “Usability Guidelines for Developing Mobile Application in the Construction Industry” โดยมวตถประสงคเ พอทราบองคประกอบการใชงานของ แอพพลเคชนโทรศพทมอถอส าหรบอตสาหกรรมการกอสรางตลอดจนรายละเอยดแนวทางการใชงานของ แอพพลเคชนบนอปกรณเคลอนทบนพนฐานขององคประกอบทส าคญส าหรบอตสาหกรรมการกอสราง โดยศกษาทฤษฎโดยใชการวเคราะหความพงพอใจและศกษาโดยการสงเกตรวมทงการสมภาษณ นกพฒนาแอพพลเคชนมอถอ เพอหาองคประกอบของการใชงานโทรศพทมอถอส าหรบอตสาหกรรมกอสราง จากการวเคราะหโมเดลทง 7 และศกษาแนวทางการใชงานแสดงใหเหนถงองคประกอบ 13 อยางทเหมาะสมส าหรบอตสาหกรรมการกอสราง ไดแก 1) ประสทธภาพ 2) ประสทธผล 3) ความพงพอใจ 4) ความสามารถในการเรยนร 5) การไดรบความสนใจจากผบรโภค 6) การน าเสนอหรอการแสดงผล 7) ปฏสมพนธระหวางมนษยกบคอมพวเตอร 8) การน าทาง 9) ขอมลจะไดรบจากแผนท 10) การตดตง 11) อปกรณเคลอนท 12) การรกษาความปลอดภย และ 13) ความชวยเหลอ

Page 67: รายงานการวิจัย - สมศ.

56

ผลการวจยจากการสมภาษณถกน ามาใชเพอสรางแนวทางการใชงานส าหรบการพฒนาแอพพลเคชนบนมอถอโดยละเอยด นอกจากนยงมการประเมนผลโดยผเชยวชาญซงแสดงใหเหนวา แนวทางการใชงานทแนะน าแอพพลเคชนบนมอถอสามารถเปนแนวทางใหแกนกพฒนาแอพพลเคชนเพอใชเปนองคประกอบในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบอตสาหกรรมกอสรางตอไป Azham Hussain และ Maria Kutar (2010) ไดศกษาวจยเรอง “Usability Metric Framework for Mobile Phone Application” โดยศกษาทฤษฎ เร อง Quality in Use Integrated Measurement (QUIM) ซง QUIM เปนโมเดลทรวบรวมเกยวกบการวดการใชงาน (Usability) และด าเนนการพฒนาตวชวดการใชงาน โมบายแอปพลเคชนโดยใช Goal Question Metric (GQM) ผลวจยพบวา มแนวทางทงหมด 6 ดานทจะชวยใหบรรลเปาหมายในการสรางเฟรมเวรค คอ 1) ความงายในการใชงาน 2) ความถกตอง 3) ระยะเวลาในการเขาถงขอมล 4) ฟงกชนการใชงาน 5) ความปลอดภย และ 6) ความสวยงามและนาใชงาน Brian Ferry. et al. (2006 : 200-214) ไดศกษาวจยเกยวกบการประยกตใชอนเทอรเนตกบการเพมขดความสามารถทางดานการจดการเรยนการสอนแบบออนไลน ซงพบวาไอซทจะเปนการเพมสมรรถนะทางดานการเรยนการสอนในดานตาง ๆ เชน การเขาถงทสะดวก ความสามารถในการปรบปรงตลอดเวลา การมก าหนดการทแนนอนและสภาพแวดลอมของการเรยนรแบบยดหยน การวจยจะท าการจ าลองการพฒนาการเรยนแบบออนไลนในมหาวทยาลย ในการจ าลองจะมการออกแบบเพอเกบขอมลของผใชโดยโปรแกรมภาษา PHP เปนโปรแกรม DBMS และสามารถน าขอมลกลบมาใชไดในภายหลง ในการวจยจะใชกลมตวอยางจ านวนมากกวา 200 คน โดยการเลอกแบบเจาะจง เพอเปดโอกาสใหผใชไดเขาสกจกรรมการเรยนและหาผลสะทอนกลบของการเรยนเพอท าความเขาใจในการเขาสบทเรยนครงใหม จากการวจยยงพบอกวาในรายงานของผสอนแบบจ าลองจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรจากประสบการณและสามารถน าประสบการณนนมาปรบปรงการเรยนรในโอกาสตอไป อนสา แกวสมทอง (2560) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนบนระบบแอนดรอยดเพอการเรยนรเรอง “โมเมนตของแรง” ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ซงประกอบไปดวยเนอหาส าคญและแบบทดสอบความเขาใจในลกษณะของเกมเพอชวยใหเกดความเพลดเพลนสนกสนานโดยไดทดสอบความรไปพรอมกนและมแบบทดสอบส าหรบตรวจวดระดบความเขาใจในตอนทายโดยการสรางแอพพลเคชนใชโปรแกรม Adobe Flash Professional และโปรแกรมอน ๆ ทจ าเปน และไดท าการทดสอบแอพพลเคชนโดยใชการสมกลมตวอยางทงจากนกศกษาปรญญาตร จ านวน 30 คน และนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 30 คน ดวยแบบทดสอบระหวางเรยน แบบทดสอบหลงเรยนแบบประเมนคณภาพแอพพลเคชนและแบบสอบถามความ พงพอใจทมตอแอพพลเคชน สถตทใชในการวเคราะหขอมลใชคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหหาคณภาพและประสทธภาพสอและระดบความพงพอใจ พบวา แอพพลเคชนมคณภาพในระดบดและมประสทธภาพตามเกณฑแบบ E1/E2 คอ 80/80 และระดบความพงพอใจของผเรยนทมตอแอพพลเคชนโดยรวมอยในระดบดมาก

Page 68: รายงานการวิจัย - สมศ.

57

ธนกฤต โพธข (2560) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด Taladnut Night Market” โดยมวตถประสงค เ พอ 1) เ พอศกษากระบวนการพฒนาแอปพล เคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด 2) เพอออกแบบและพฒนาแอปพลเคชน “Taladnut Night Market” ทใชงานบนระบบปฏบตการแอนดรอยด ส าหรบน าเสนอขอมลและโปรโมชนของตลาดนดกลางคน และ 3) เพอศกษาความพงพอใจของกลมตวอยางทมตอแอปพลเคชน “Taladnut Night Market” กลมตวอยางทใชในการท าวจย เปนนกทองเทยวในตลาดนดกลางคน จ านวน 100 คน โดยไดมาจากการสมแบบบงเอญ (Accidental Sampling) เครองมอทใชในการวจย 1) แอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด “Taladnut Night Market” 2) แบบสอบถามความพงพอใจของกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา 1) ผลการวเคราะหการใชงานแอปพลเคชน Taladnut Night Market จากผใชงาน จ านวน 291,230 Users วเคราะหตามประเภทของอปกรณการใชงานไดดงน รอยละ 97.74% ใชงานผานโทรศพทมอถอ รอยละ 2.25% ใชงานผานแทบเลต และ รอยละ 0.01% ใชงานผานคอมพวเตอร ความละเอยดของหนาจอโทรศพทมอถอทมผใชงานมากทสดคอขนาด 720x1280 pixels 2) ผลการศกษาความพงพอใจของกลมนกทองเทยวในตลาดนดกลางคนทมตอแอปพลเคชน มความพงพอใจอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.85 สทธพงศ สวรรณเดชากล (2560 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยเกยวกบการปฏบตงานของชางไฟฟาการประปาสวนภมภาคเขต 5 พบวาการค านวณเพอการออกแบบระบบไฟฟามความยงยากและใชเวลานาน ผปฏบตงานตองมหนงสอคมอพกตดตวเพอใชศกษารายละเอยดสตรการค านวณส าหรบการออกแบบระบบไฟฟา รวมถงการใชอางองขนาดสายไฟฟาตามมาตรฐาน ชางไฟฟาตองอาศยทกษะในการค านวณและทกษะการใชงานเครองคดเลขแบบฟงกชนทางคณตศาสตร งานวจยนเปนการสรางแอปพลเคชนบนมอถอระบบปฏบตการแอนดรอยดทชวยเพมประสทธภาพในการท างานและลดเวลาในการออกแบบระบบไฟฟา เปนเครองมอทสามารถพกพาไปใชไดในทกททกเวลาผานแอปพลเคชนบนมอถอทมใชกนอยางแพรหลายในปจจบน แอปพลเคชนส าหรบชางไฟฟาถกออกแบบมาใหงายกบการท างานของชางไฟฟาการประปาสวนภมภาค สามารถค านวณขนาดมอเตอรไฟฟาไดสงสดถง 200 กโลวตต มเมนการท างาน 6 เมนหลก ประกอบดวย การค านวณโหลดรวม การค านวณตวเกบประจไฟฟา การค านวณกระแสหมอแปลง การค านวณหาขนาดมอเตอรไฟฟา การหาขนาดสายไฟฟาส าหรบมอเตอร และเมนสดทายเปนแหลงองคความรทรวบรวมคมอการใชงานแอปพลเคชนและขอมลทเกยวของกบทฤษฎการค านวณบนแอปพลเคชน ทงนแอปพลเคชนไดถกน าไปใชงานจรงในการออกแบบระบบไฟฟาของการประปาสวนภมภาคเขต 5 จากการทดสอบแอปพลเคชนส าหรบชางไฟฟา พบวาชวยลดเวลาในการค านวณการออกแบบระบบไฟฟาไดรอยละ 84.39 และมระดบความพงพอใจจากแบบสอบถามทกลมประชากร จ านวน 35 คนในองคกร ใหคะแนนความพงพอใจตอแอปพลเคชนอยทรอยละ 96.56 ซงอยในระดบดมาก

Page 69: รายงานการวิจัย - สมศ.

58

พชรพรรณ สมบต (2559) ไดศกษาวจยเรอง “แนวทางการพฒนาโมบายแอพพลเคชน THAI Mobileส าหรบผใชบรการสายการบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) โดยมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการใชบรการ THAI Mobile ความคดเหนของผใชบรการตอความสามารถในการท างานและโครงสรางของ THAIMobile และก าหนดแนวทางการพฒนา THAI Mobile ใหมประสทธภาพ โดยมกลมตวอยาง คอ ผโดยสารสายการบนไทยทมประสบการณใชบรการ THAI Mobile จ านวน 400 คน ประมวลผลดวยโปรแกรมส าเรจรป พบวา ผใชบรการสวนใหญเปนเพศชาย อายระหวาง 30–39 ป การศกษาปรญญาโท เปนพนกงานเอกชนรายได 20,000–30,000 บาท นยมทองเทยวเสนทางเอเชยแปซฟก มประสบการณใชบรการ 1–3 เดอน ใชบรการดวยความเขาใจ การใหความส าคญ และปรมาณความถโดยเฉลยทปานกลาง ไมเคยพบปญหาจากการใชงาน และไมเคยแนะน าใหผอนใชบรการ THAI Mobile ความเหนโดยรวมในการตอบสนองการใชบรการในเรองการบรการรอยลออรคดฮอลลเดยอยในระดบนอย และมรปแบบโครงสรางทเหมาะสมนอยในดานระบบความปลอดภยและการชวยเหลอผใชบรการดงนนแนวทางการพฒนาโมบายแอพพลเคชน THAI Mobile โดยมงเนนการพฒนาในเรองการบรการและเรงพฒนารปแบบโครงสรางใหมความเหมาะสมและมประสทธภาพเพอตอบสนองผใชบรการสายการบนไทยมากขนตอไป วรตนสน ออมสนสมบรณ (2559) ไดศกษาวจยเรอง “การศกษาแนวทางการพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย” โดยมจดประสงคเพอศกษาและเสนอแนะแนวทางในการพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย เพอใหนกออกแบบและพฒนาโมบายแอปพลเคชนสามารถน าไปใชประโยชนในอนาคต โดยใชการสมภาษณเชงลก ผเชยวชาญดานคมนาคมขนสงทางบกและผเชยวชาญดานการพฒนาโมบายแอปพลเคชน นอกจากนมการเกบขอมลเพมเตมโดยใชการสนทนากลม ผใชงานโมบายแอปพลเคชนดานคมนาคมขนสงทางบก เพอใหทราบถงความตองการของผใหบรการและผใชบรการอยางแทจรง จากผลการศกษาท าใหทราบความคดเหนจากผใหบรการและผใชบรการถงปจจยตาง ๆ ทมผลตอการออกแบบและพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย ไดแก 1) ปจจยดานการขนสงคมนาคมทางบก 2) ปจจยดานขอมลสารสนเทศ และ 3) ปจจยดานโมบายแอปพลเคชน จะสงผลตอประสทธภาพของการใชงานและท าใหผใชเกดความพงพอใจในการใชงานโมบายแอปพลเคชนดานคมนาคมขนสงทางบกมากทสด นอกจากนเพอใหงานวจยมความนาเชอถอมากขน ผวจยไดน าผลทไดจากการวจยมาเปรยบเทยบกบทฤษฎและงานวจยอน ๆ ทมลกษณะใกลเคยงกนซงผลทไดมความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน ภญญาพชญ ทาสาธนตยตระกล (2559) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนรภาษาส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนท” การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลองมวตถประสงค 1) เพอพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนรส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนทในระบบปฏบตการแอนดรอยด 2) ศกษาความคดเหนของผใชทมตอแอพพลเคชนชดการเรยนรภาษาส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนทกลมเปาหมาย คอ ผปกครองทมบตรหลานอาย

Page 70: รายงานการวิจัย - สมศ.

59

3-5 ป จ านวน 30 คน ผเชยวชาญดานเนอหา และดานเทคนค สถตทใช คอ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการศกษาพบวาผลการประเมนความพงพอใจของกลมเปาหมายทมตอเพอพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนร

ส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนทในระบบปฏบตการแอนดรอยดอยในระดบมาก (𝒙 = 4.39, S.D = 0.08) สวน

ผเชยวชาญดานเนอหา และดานเทคนคอยในระดบมาก (𝒙 = 4.08, S.D = 0.25), (𝒙 = 4.00, S.D = 0.21) ตามล าดบ พรทพย วงศสนอดม (2558) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร โดยมวตถประสงค 1) เพอพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน ทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 กอนเรยนและหลงเรยนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน 3) เพอศกษาพฤตกรรมการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 เมอเรยนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา รวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนวดโพพระใน (รงรงสฤษฏ) อ.เมอง จ.เพชรบร ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จ านวน 20 คนโดยการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) เครองมอทใช คอ 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสรางเพอใชสอบถามผเชยวชาญในการสรางแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา 2) แผนการจดการเรยนรดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน 3) แอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา 4) แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนรรวมกนแบบเพอนชวยเพอนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน 5) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาสขศกษาและพลศกษา 6) แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพา รวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน ผลการวจยพบวา 1) ผลการพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร มคาประสทธภาพเทากบ 81.33/82.50 ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนดไว คอ 75/75 2) ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 3) ผลการศกษาพฤตกรรมการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 โดยภาพรวมมพฤตกรรมการเรยนรรวมกนอยในระดบด 4) ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนดวยแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอน โดยภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมาก

Page 71: รายงานการวิจัย - สมศ.

60

วฒพงษ ชนศร และ ศรวรรณ วาสกร (2558) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย” โดยมวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนาเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย 2) เพอประเมนประสทธภาพของเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย และ 3) เพอประเมนความพงพอใจในการใชงานเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย เวบแอพพลเคชนทพฒนาขนนนแบงออกเปน 2 สวนหลก ไดแก สวนของการตรวจสอบไฟลผลสอบและสวนของการวเคราะหขอสอบ โดยใชภาษาพเอชพ (PHP) ในการเขยนโปรแกรม ส าหรบสวนของการประเมนประสทธภาพจะท าการประเมนโดยผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน โดยผลการประเมนประสทธภาพของเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย โดยรวม

อยในระดบสงมาก (𝑥 = 4.87, S.D. = 0.221) ส าหรบสวนของการประเมนความพงพอใจในการใชงานจะท าการประเมนโดยอาจารยทเขารบการอบรมการใชงานเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย จ านวน 23 ทาน โดยผลการประเมนความพงพอใจในการใชงานเวบแอพพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนยโดยรวมอย

ในระดบมากทสด (𝑥 = 4.87, S.D. = 0.237) ซงหากพจารณาเปนรายขอแลวพบวา การบนทกผลการวเคราะหขอสอบเปนไฟลไมโครซอฟทเอกเซล (Microsoft Excel) ดวยเวบแอพพลเคชนนและความสามารถใชงาน เวบแอพพลเคชนนไดดวยเครองคอมพวเตอร โดยไมจ าเปนตองตดตงซอฟตแวรเพมเตม ไดรบความพงพอใจใน

ระดบมากทสด (𝑥 = 4.96, S.D. = 0.209) พงษศกด ผกามาศ (2553) ไดศกษาวจยเรอง “การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส าหรบการบรหารจดการมหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ : กรณศกษาคณะวศวกรรมศาสตร” โดยมวตถประสงคเพอพฒนาระบบไอซทส าหรบการบรหารจดการคณะวศวกรรมศาสตรและออกแบบระบบฐานขอมลส าหรบการบรหารและการจดการเรยนการสอนโดยใชหลกการตามวงจรการพฒนาระบบฐานขอมล DBLC ซงมขนตอนในการพฒนาการวจย คอ 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใชโดยกลมผใชประกอบดวย ผบรหาร อาจารย และนกศกษา 2) การน าขอมลมาออกแบบฐานขอมลของระบบไอซทภายใตโครงการ “e-Network” 3) การสรางฐานขอมลของระบบโดยใชโปรแกรมจดการฐานขอมล PHP และ MySQL เพอใชในการเชอมตอฐานขอมลผานระบบเครอขายอนเทอรเนตโดยใชโปรแกรม Macromedia Dreamweaver, Java Server Page (JSP) และ Microsoft Visual Basic ส าหรบการออกแบบสวนตดตอกบผใช 4) การทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบ e-Network และ 5) การปรบปรงสมรรถนะของระบบเพอใหไดระบบ e-Network ทสมบรณความตองการของระบบฐานขอมลคณะวศวกรรมศาสตรในสวนของประชากรและกลมตวอยางจาก 5 กลม คอ กลมท 1 คณบด จ านวน 5 คน จากสถาบนอดมศกษาของรฐและเอกชน กลมท 2 รองคณบด จ านวน 5 คน กลมท 3 ผบรหารสาขาวชาและอาจารยประจ า จ านวน 20 คน กลมท 4 นกศกษา จ านวน 100 คน และกลมท 5 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 10 คน โดยกลมตวอยางไดจากการสมดวยวธแบบอาศยความสะดวก เครองมอทใชในการวจยส าหรบกลมท 1 และ 5 จะเปนแบบสมภาษณ สวนเครองมอทใชในการวจยส าหรบกลมท 2, 3 และ 4 จะเปนแบบสอบถามทปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ แลวน าไป

Page 72: รายงานการวิจัย - สมศ.

61

ทดลองใชและวเคราะหหาความเชอมนโดยหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาช ซงไดคาความเชอมนของแบบสอบถามของกลมท 2 และ 3 เทากบ .9435 สวนแบบสอบถามส าหรบกลมท 4 ไดคาความเชอมนเทากบ .9516 พบวา ผใชตองการใหน าระบบไอซทมาใชในการบรหารจดการการ ศกษาและการปฏบตงานของบคลากร โดยการแปลงรปแบบของการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกส รวมถงการบรการขอมลตาง ๆ ทางดานวศวกรรมศาสตรทสนบสนนการจดการเรยนการสอน ระบบฐานขอมลจะใชในการบรหารจดการในสวนของผบรหาร การใชเปนเครองมอใหกบอาจารยและบคลากรในการท างานรวมถงการใหบรการแกผใชทวไป จากนนไดสรางระบบ e-Network และน าไปทดลองใชกบการบรหารจดการคณะวศวกรรมศาสตร โดยระบบทพฒนาขนจะมคณสมบตดงน 1) เปนระบบทรองรบการบรหารจดการคณะวศวกรรมศาสตร 2) เปนระบบทประกอบดวยฟงกชนสนบสนนการจดการเรยนการสอนทส าคญ เชน e-Document, e-Homework, e-Journal, e-Examination, e-Project, e-Innovation, e-Learning, e-Evaluate, e-News & Web-Board และ e-Meeting เปนตน 3) สามารถจดเกบขอมลทสามารถตดตอกบผใชไดสะดวก รวดเรว และใชงานงาย 4) มระบบจ าแนกการใชงานตามล าดบชนและผใชสามารถเขาถงขอมลไดตามฟงกชนทก าหนด 5) สามารถท าการบนทก เพมเตม แกไข และลบขอมลของผใชระบบไดอยางถกตอง 6) สามารถสบคนขอมลของผใชระบบและจดเรยงขอมลตามเงอนไขทก าหนดได 7) สามารถจดพมพรายงานจ าแนกตามประเภทตาง ๆ ไดตามความตองการของผใช 8) มระบบรกษาความปลอดภยของขอมลโดยใชรหสผาน และ 9) สามารถใชงานผานระบบเครอขายอนเทอรเนตและอนทราเนตได จากการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจ รวมถงการประเมนสมรรถนะของระบบ e-Network โดยใชกลมตวอยาง กลมท 1 รองคณบด จ านวน 5 คน กลมท 2 ผบรหารสาขาวชาและอาจารยประจ า จ านวน 41 คน กลมท 3 นกศกษา จ านวน 100 คน โดยกลมตวอยางไดจากการสมดวยวธแบบอาศยความสะดวก เครองมอทใชในการวจยส าหรบกลมท 2, 3 และ 4 จะเปนแบบสอบถามทปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ แลวน าไปทดลองใชและวเคราะหหาความเชอมนโดยหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาช ซงไดคาความเชอมนของแบบสอบถามของกลมท 2 และ 3 เทากบ .9694 สวนแบบสอบถามส าหรบกลมท 3 ไดคาความเชอมนเทากบ .9773 โดยขอมลทไดจะน ามาวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรทางสถต เพอหาคารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจของผใชรวมถงขอเสนอแนะตาง ๆ พบวา ในภาพรวมของการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจในฐานะผใชงานระบบมความคดเหนตอระบบวามความเหมาะสมอยในระดบมาก เนองจากฐานขอมลของระบบ e-Network มความสามารถในการสนบสนนการบรหารจดการการศกษาคณะวศวกรรมศาสตร การน าไปใชในการตดสนใจของผบรหาร การจดล าดบความส าคญในการเขาถงขอมล การมฟงกชนอเลกทรอนกสทรองรบระบบการจดการเรยนการสอน การบนทก/แกไขขอมล การสบคนขอมล การออกรายงาน การตดตอสอสารกบผใช รวมถงการมระบบรกษาความปลอดภยของขอมล ท าใหไดระบบไอซทเพอการบรหารจดการทด สามารถใชขอมลดานตาง ๆ ของผใชไดตลอดเวลาและเปนขอมลทถกตองตามความเปนจรง ซงสอดคลองกบความตองการของผใช สวนการปรบปรงสมรรถนะของระบบไดรบขอคดเหน

Page 73: รายงานการวิจัย - สมศ.

62

จากกลมตวอยางทเปนคณบด จ านวน 5 คน และผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 10 คน โดยใชวธการสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) เครองมอทใชในการวจยจะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง ผลการวจยพบวาใหมการพฒนาฟงกชนเพมเตมใหระบบ e-Network มความสมบรณยงขน โดยเฉพาะอยางยงสวนการตดตอกบผใชใหมความสอดคลองกบการบรหารจดการภายในและใชเปนทรพยากรดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนทางวศวกรรม รวมถงการบรการขอมลทถกตองและเปนปจจบนใหไดมากทสดระบบไอซททไดจากการออกแบบและพฒนามประโยชนตอการจดการเรยนการสอนของคณะวศวกรรมศาสตร นกศกษาสามารถทจะบรณาการความรในชนเรยนเพอสรางสรรคงานนวตกรรมและการตดตอสอสารผานระบบเครอขาย ระบบจะชวยเพมทกษะและคณภาพของผทก าลงจะเปนวศวกร สามารถทจะน าไปประยกตใชกบงานดานการบรหารจดการการศกษาของคณะวศวกรรมศาสตรของสถาบนการศกษาอนไดตามความเหมาะสมโดยการเลอกฟงกชนทจ าเปนกบลกษณะงาน รวมถงการประยกตใชระบบไอซทกบการบรหารจดการคณะหรอองคกรอน ๆ เพอสรางสงคมแหงการเรยนรดานไอซทตอไป จากการทบทวนผลงานวจยทเกยวของทงในประเทศไทยและตางประเทศพบวาไดมการวจยและพฒนาระบบไอซทและแอพพลเคชนตาง ๆ มาอยางตอเนอง ทงนในการศกษาวจยไดระบกระบวนการวจยและพฒนาทไดมาตรฐานในการไดมาซงระบบและแอพพลเคชนทมประสทธภาพ มการทดสอบประสทธภาพและประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนในรปแบบตาง ๆ ดงนนโครงการวจยนไดน ารปแบบและวธการดงกลาวมาประยกตใชเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาในโครงการวจยนดวย ซงสามารถยนยนไดวาการศกษาวจยในโครงการนสามารถน าไปใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาใหมประสทธภาพตามวตถประสงคตอไป กลาวโดยสรป บทนน าเสนอขอมลเอกสารและงานวจยทเกยวของตาง ๆ เพอน ามาใชในการด าเนนการวจย เชน 1) ระบบไอซทเ พอการจดการ ( ICT Management System) 2) การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา 3) ระเบยบและขอกฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 4) การจดการฐานขอมลสมยใหม 5) ระบบปฏบตการและการพฒนาแอพพลเคชน 6) ประสทธภาพและความพงพอใจในการใชระบบไอซท และ 7) ผลงานวจยทเกยวของเพอน าไปสรางกรอบความคดของการวจย บทตอไปจะน าเสนอวธด าเนนการวจยเพอน าขอมลไปใชในการวเคราะหและออกแบบระบบ ซงจะแสดงผลการวเคราะหความตองการใชแอพพลเคชนและการน าไปใชในการออกแบบและพฒนาระบบในบทท 4 โดยจะน าเสนอในล าดบตอไป

Page 74: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

การศกษาวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา” ใชระเบยบวธวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยการศกษาคนควาเอกสารทางวชาการ รายงานวชาการ ผลงานวจย รายงานการประชม บทความ รวมถงเอกสารอเลกทรอนกสตาง ๆ ทเกยวของกบระบบไอซทเพอการจดการ เพอใชในการออกแบบและพฒนาระบบ QA Application ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา วธการด าเนนการวจยมประเดนทเกยวของดงตอไปน 1. ขนตอนกำรด ำเนนกำรวจย จากการก าหนดประเดนการวจยในบทท 1 และการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของในบทท 2 สามารถน ามาก าหนดขนตอนการด าเนนการวจยได 3 ขนตอน ตอไปน ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช วตถประสงค เพอน าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนนจะเปนการศกษาเพอก าหนดกรอบแนวคดของการวจย (Conceptual Framework) โดยการศกษาแนวคด ทฤษฎและหลกการทวไป ผลงานวจยทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาและการบรหารจดการขอมลไอซทซงมขนตอนการด าเนนงานยอยดงน ขนท 1 ศกษาขอมลจากเอกสารและรปแบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (Documentation Method) โดยศกษาเกยวกบสงตอไปน (1) ทฤษฏทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา (2) ขอมลทเกยวของกบทางวชาการ (Existing Documents) ระเบยบขอบงคบตาง ๆ รวมถงขอก าหนดของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ดานมาตรฐานและ ตวบงช (3) วธการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ตลอดจนการเชอมโยงขอมลไอซท ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผทรงคณวฒทางดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยการสมภาษณ (Interview Method) จากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง ขนท 3 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) โดยการสมกลมตวอยางตามความสะดวก (Convenient Sampling)

Page 75: รายงานการวิจัย - สมศ.

64

ขนท 4 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) จากการเลอกแบบเจาะจง ขนท 5 รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชการสมภาษณแบบไมม โครงสราง (Unstructured Interview) จากการเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง น าขอมลทรวบรวมไดจากขนท 1 ถง 5 มาวเคราะหและสงเคราะหสรปเปนภาพรวมของการพฒนา แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยระบบ QA Application ทพงประสงค ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสามารถแบงออกไดเปน 5 กลมดงน กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน หมำยเหต กลมท 2 และ 3 จะนยามไดวาเปนผใชระบบ (End User) ของแอพพลเคชนทจะพฒนาใหม เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในขนตอนนจะมจดมงหมายเพอรวบรวมความคดเหนเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยการพฒนาแอพพลเคชนท พงประสงค โดยสามารถแบงเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 และ 4 เปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview Form) กลมท 2 และ 3 เปนแบบสอบถาม ทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ (Check-list) และแบบเตมขอความ (Fill in the Blank) การสรางและตรวจสอบเครองมอทเปนแบบสอบถามจะเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ตลอดจนความเหมาะสมของภาษาและการใชถอยค า (Wording) แลวน าไปทดลองใช (Try Out) จากนนน ามาทดสอบหาคาความเทยงโดยใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาช (Cronbach’s Alpha Coefficient) ทคาระดบความเชอมนของแบบสอบถาม เทากบ 0.84 ซงถอไดวาอยในระดบด หมายถงแบบสอบถามมความนาเชอถอและสามารถน าไปศกษากบกลมตวอยางได กำรวเครำะหขอมล ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสงเคราะหเพอการก าหนดคณลกษณะแบบจ าลองแอพพลเคชนเพอน ามาออกแบบระบบ การวเคราะหขอมลจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอค านวณวเคราะหคาสถต โดยท

Page 76: รายงานการวิจัย - สมศ.

65

การวเคราะหขอมลกลมท 1 โดยการน าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหเพอหาขอสรปรปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาในสวนงานของ สมศ. โดยวเคราะหขอมลในสวนงานนโยบายและโครงสรางในภาพรวม การวเคราะหขอมลกลมท 2 และ 3 โดยการแจกแจงจ านวนและคารอยละเพอแสดงรายละเอยดความตองการของผใชเกยวกบฟงกชนอเลกทรอนกส การวเคราะหขอมลกลมท 4 น าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหเพอหาขอสรปดานวธการ รปแบบ และยทธศาสตรของการน าระบบไอซทรวมถงเทคโนโลยดานตาง ๆ ทเหมาะสมส าหรบการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ วตถประสงค เพอการออกแบบและพฒนาระบบ QA Application ทไดจากการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 โดยท าการสรางแบบจ าลองระบบเครอขายอนเทอรเนตในลกษณะฐานขอมลและแอพพลเคชนกบการประยกตใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกโดยมการทดสอบการใชงานเปนระยะ ๆ วธด ำเนนกำรวจย ในการด าเนนการวจยจะน ารปแบบของระบบ QA Application ทปรากฏในขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางแบบจ าลองระบบเครอขายภายใตกรอบแนวคดในการท าวจย โดยจะท าการประยกตใชซอฟตแวรมาตรฐานตาง ๆ ทเกยวของกบการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนและการน าไปใชงานส าหรบการประกนคณภาพการศกษาในรปแบบท สมศ. ก าหนด การวจยในขนตอนนจะใชกระบวนการพฒนาระบบฐานขอมลแบบ DBLC โดยมขนตอนในการพฒนาดงภาพท 3.1 ตอไปน

Page 77: รายงานการวิจัย - สมศ.

66

ภำพท 3.1 วงจรการพฒนาระบบแบบ SDLC

1) การวเคราะหระบบ (System Analysis) โดยจะเปนขนตอนการวเคราะหความตองการของผใชงาน (User Requirements Analysis) เพอใหทราบปญหาและความตองการของระบบ QA Application เพอการแกไขปญหาและปรบปรงระบบงานเดม โดยมประเดนทศกษาคอ การศกษาความเปนไปไดและขอบเขตของระบบงานใหม 2) การออกแบบระบบ (System Design) การออกแบบฐานขอมลจะน าเสนอโดยใชโมเดลแบบ E-R (Entity-Relationship Model) หรอเรยกวาโมเดลเชงสมพนธ และรปแบบทนอรมลไลซ (Normalize) 3) การด าเนนการระบบ (System Implementation) คอ การเขยนโปรแกรมตามทไดออกแบบไวและท าการทดสอบโปรแกรม (Program Testing) โดยจะใชกลยทธในการพฒนาระบบทเจาของระบบท าการพฒนาขนมาเองและมเอกสารประกอบการใชโปรแกรมซงจะแบงออกเปน 2 แบบ คอ เอกสารของผใช (User Document) และเอกสารของผเขยนโปรแกรม (Programmer Document) เพออธบายและสอนวธการใชงานโปรแกรม

(System Analysis)

(System Design)

(System Implementation)

(System Installation)

(System Operation And Evaluation)

(System Maintenance and Evolution)

Page 78: รายงานการวิจัย - สมศ.

67

4) การตดตงระบบ (System Installation) จะเปนการตดตงระบบโดยน าโปรแกรมทผานการตรวจสอบมาตดตงใหผใชไดใชงานและจะมการฝกอบรมเพอใหเขาใจการท างานของระบบและใหสามารถใชงานโดยไมมปญหา 5) การน าไปใชและประเมนผล (System Operation and Evaluation) คอ การน าระบบไปใชงานและประเมนผลการใช 6) การบ ารงรกษาและปรบปรงระบบ (System Maintenance and Evolution) คอ การบ ารงรกษาและการเพมสมรรถนะของระบบใหมความมนคงและปลอดภย การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพลเคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล วตถประสงค เพอทดสอบการใชงานระบบ QA Application กบการประกนคณภาพศกษาภายนอก รวมถงการพฒนาระบบใหสอดคลองกบรปแบบของระบบทไดในขนตอนท 2 วธด ำเนนกำรวจย ในการด าเนนงานจะน าวธการวจยเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชระบบ โดยมจดมงหมายเพอการปรบปรงประสทธภาพของระบบใหดขน การวจยในขนตอนนจะวางแผนการด าเนนงานตามขนตอนดงตอไปน ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน าผมสวนเกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และเจาหนาทดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง การวจยในขนตอนนจะเปนการประยกตใชกระบวนการในขนตอนท 1 และ 2 โดยท าการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานซงขอมลในขนตอนท 2 สามารถปรบเปลยนกระบวนการไดตามความเหมาะสม มการทดสอบการใชงานจรง ตลอดจนศกษาตามรปแบบทก าหนดเพอใหไดแอพพลเคชนทถกตองและเหมาะสมกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ประชำกรและกลมตวอยำง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะแบงออกไดเปน 4 กลม ดงน กลมท 1 ผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบาย จ านวน 5 คน

Page 79: รายงานการวิจัย - สมศ.

68

กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประเมนคณภาพภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายและแบบสอบถามรวมถงการสงเกตแบบมสวนรวมโดยมจดมงหมายเพอทดสอบประสทธภาพการใชงาน ปญหาและอปสรรค ตลอดจนแนวทางการแกไข โดยจะสามารถแบงแยกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 เปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสมภาษณ กลมท 2 และ 3 เปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสงเกตแบบมสวนรวม ใชแบบสอบถามท ประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ แบบเตมขอความ และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ โดยแบบสอบถามจะม 3 สวน ทมรายละเอยดประกอบดวย สวนท 1 : ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 : ความคดเหนเกยวกบการใชระบบ QA Application ซงเปนการวเคราะหเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชระบบ การก าหนดเกณฑในการใชวดคะแนนดงน มากทสด ใหคาน าหนกคะแนนเปน 5 มาก ใหคาน าหนกคะแนนเปน 4 ปานกลาง ใหคาน าหนกคะแนนเปน 3 นอย ใหคาน าหนกคะแนนเปน 2 นอยทสด ใหคาน าหนกคะแนนเปน 1 สวนท 3 : ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาระบบเพอการบรหารจดการงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก การสรางและตรวจสอบเครองมอทเปนแบบสอบถามจะเสนอรางตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา ตลอดจนความเหมาะสมของภาษาและการใชถอยค าแลวน าไปทดลองใช จากนนน ามาทดสอบหาคาความเทยงของแบบสอบถามโดยใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาช ทคาระดบความเชอมนของแบบสอบถาม เทากบ 0.84 ซงถอไดวาอยในระดบด หมายถงแบบสอบถามมความนาเชอถอและสามารถน าไปศกษากบกลมตวอยางได

Page 80: รายงานการวิจัย - สมศ.

69

กำรวเครำะหขอมล น าขอมลมาวเคราะหดวยวธการทางสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร เพอหาประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจ (Satisfaction) ของการใชระบบ QA Application และน าเสนอรปแบบการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชทางสถต ดงน การวเคราะหขอมลกลมท 1 น าขอมลมาวเคราะหและสงเคราะหเพอหาแนวทางในการปรบปรงและพฒนาระบบในสวนงานของผบรหารและผรบผดชอบงานดานประกนคณภาพการศกษา ตลอดจนการแนะน าการใชงานทถกตองตามรปแบบทก าหนดเพอใหผใชสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพ การวเคราะหขอมลกลมท 2 และ 3 สวนท 1 : ขอมลทเปนสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถและคารอยละ สวนท 2 : ขอมลทเกยวกบความคดเหนเกยวกบการใชระบบ QA Application ซงเปนขอมลทเปนแบบมาตราสวนประมาณคา วเคราะหโดยการค านวณหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนท 3 : ขอมลทเกยวกบขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาระบบ QA Application เพอการบรหารจดการงานประกนคณภาพการศกษา ซงเปนขอมลทเปนแบบเตมขอความ วเคราะหโดยการหาขอสรปเพอทราบขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนา โดยคาเฉลยทไดจากขอมลแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคาจากการวเคราะหขอมลในกลมท 1 และ 2 น าไปเปรยบเทยบกบเกณฑส าหรบแปลความหมายคาเฉลยตามเกณฑในการสรปผลไดดงน 4.21 – 5.00 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบมากทสด 3.41 – 4.20 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบมาก 2.61 – 3.40 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบปานกลาง 1.81 – 2.60 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบนอย 1.00 – 1.80 หมายถง ประสทธภาพและความพงพอใจอยในระดบนอยทสด โดยทชวงความกวางของอนตรภาคชนก าหนดไดจากสตร = (5-1)/5 = 0.8 ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ วตถประสงค ในขนตอนนเพอพจารณาผลการทดสอบการใชงานจรงและการปรบปรงทไดจากขนตอนท 3 โดยการน าเอาระบบ QA Application มาใชกบการบรหารจดการงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาตามฟงกชนทไดออกแบบไว โดยจะท าการวจยเพอปรบปรงสมรรถนะของระบบเพอใหไดฟงกชนทสามารถน ามาใชในการประกนคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพเพมขนโดยค านงถงผใชระบบเปนส าคญ วธด ำเนนกำรวจย การวจยในขนตอนนจะน าผลการวจยในขนตอนท 3 มาท าการปรบปรงระบบ QA Application ซงด าเนนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) ในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และผเชยวชาญดาน

Page 81: รายงานการวิจัย - สมศ.

70

ระบบไอซท จ านวน 5 คน ตรวจสอบยนยน (Confirmatory) เพอใหแสดงความเหนและใหขอเสนอแนะ จากนนน าผลการตรวจสอบไปปรบปรงระบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยรปแบบของระบบ QA Application ทสมบรณและจดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ จากขนตอนการด าเนนการวจยท 1 ถง 4 สามารถน ามาเขยนแผนภาพขนตอนการด าเนนการวจยเพอพฒนาระบบ QA Application ไดดงภาพท 3.2 ตอไปน

ภำพท 3.2 ขนตอนการด าเนนการวจย

- Feasibility Study- User Requirements Collection and Analysis

- Modern Database Design- Prototyping

- Evolution

1

2

- Implementation, Validation and Testing- Operation and Workshop- Evaluation and Maintenance

3

QA Application

4

Page 82: รายงานการวิจัย - สมศ.

71

2. กรอบแนวคดกำรวจย จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของในบทท 2 และการออกแบบกระบวนวธวจยสามารถน ามาก าหนดกรอบแนวคดการวจย (Conceptual Framework) ไดดงภาพท 3.3 ตอไปน

1.กำร ก ำสภำพป จจบน - รปแบบการประกนคณภาพการศกษา - ขนตอนการปฏบตงาน - เอกสารและขอมลทเกยวของ - ปญหาของระบบงานทมอยในปจจบน

2.กำรวเครำะหควำมตองกำรของ ใช - วตถประสงคในการใชระบบ - ความตองการของระบบงานใหม - เอกสารและขอมลทตองการจดเกบ - การน าเสนอและรายงานทตองการ - รปแบบของระบบงานใหม

4.กำรทดสอบและประเมน ลระบบ - การบนทก/แกไขขอมล - การคนหา/เรยกดขอมล - การน าเสนอขอมล/รายงาน - การตดตอกบผใชและผดแลระบบ - คมอการใชระบบ - ลกษณะโดยภาพรวมของฐานขอมล - อน ๆ

5.กำรน ำ QA Application ปใชงำน - การอบรมเชงปฏบตการ - ผเชยวชาญตรวจสอบ

6.กำรบ ำรงรก ำและปรบปรง - การก าหนดสทธและระดบผใช - การรกษาความปลอดภยของขอมล - การปรบปรงสมรรถนะของระบบ

Ontology Technique3.กำรออกแบบและพ นำระบบ ำนขอมล 3.1 กำรออกแบบ ำนขอมล ดยใชวธกำรพ นำระบบ ำนขอมลแบบ DBLC งม 3 ระดบระดบแนวคด (Conceptual) - การก าหนด Entities - การก าหนด Attributes - การก าหนด Relation ระหวาง Entities และ Attributes - การสราง ER-Diagramระดบตรรกะ (Logical) - การสราง Data Flow Diagram (DFD) - การท า Normalization - การสราง Data Dictionary (DD) - การสราง Process Description (PD) ระดบกำยภำพ (Physical) - การสราง Tables - การสรางระบบรกษาความปลอดภยและการกคน - การออกแบบสวนน าเขาขอมล - การออกแบบสวนน าเสนอขอมล - การออกแบบสวนตดตอกบผใช - การก าหนดวธการเขาถงและเรยกใชขอมล - การพฒนาคมอใชงาน 3.2 พ นำระบบ ำนขอมลในสวนของ ปรแกรมใชงำน และกำรเชอมตอกบระบบเครอขำย ดยใชวธกำรพ นำ ปรแกรมแบบ SDLC - ใชโปรแกรม MySQL ในการจดการฐานขอมล - ใชโปรแกรม Java Script และ Java Server Page ในการ จดการและการบรการขอมลรวมบนเวบไซต - ใชโปรแกรม Adobe Flash Professional ในการสรางสวน ตดตอกบผใช - ใชภาษา Hypertext Preprocessor (PHP) ในการเชอมตอ กบระบบฐานขอมลของ สมศ. ผานระบบเครอขาย - ใชโปรแกรม Xcode และ Android Studio ในการจดการ และบรการขอมลผาน Application 3.3 พ นำคมอประกอบกำรใช ำนขอมลระบบ QA Application

ระบบ QA Application ส ำหรบกำรประกนค ภำพกำร ก ำ

ระดบอดม ก ำ ภำพท 3.3 กรอบแนวคดการวจย

Page 83: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพอการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยเปนการอธบายความหมายของการออกแบบ การวเคราะหและพฒนาระบบไอซทหรอเรยกวา QA Application เพอสรางแบบจ าลองระบบเครอขายของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา การด าเนนการวจยจะมขนตอนในการด าเนนการ 4 ขนตอนตามล าดบ ดงน ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ บทนจะกลาวถงผลการศกษาความตองการของผใชและหาแบบจ าลองของระบบ QA Application ซงจะเปนสวนหนงของการวจยในขนตอนท 1 เรองการศกษาและวเคราะหการใชงานของผใชและขนตอนท 2 เรองการออกแบบและพฒนาระบบฐานขอมลของระบบ QA Application โดยจะน าผลมาอภปรายและออกแบบโครงสรางของระบบไดดงน 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผลการวเคราะหขอมลในขนตอนท 1 จะแบงสวนของการวเคราะหตามประชากรและกลมตวอยางดงตอไปน กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน 1.1 ผลการวเคราะหกลมตวอยางท 1 ผลการวเคราะหกลมตวอยางกลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน และผแทนมหาวทยาลย จ านวน 5 คน โดยใชวธการสมภาษณ ผลการวจยพบวาทงสองกลมตวอยางมความเหนตอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาปรากฏผลดงน

Page 84: รายงานการวิจัย - สมศ.

73

1) รปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา รปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาเปนรปแบบทก าหนดโดย สมศ. ดงนนการ

ด าเนนการกควรท าตามขนตอนท สมศ. ก าหนดอยางเครงครด 2) ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกเปนไปตาม

ขอกฎหมายและระเบยบทเกยวของ โดย สมศ. ด าเนนการภายใตกรอบของกฎหมายตามหวงระยะเวลาทก าหนด ขนตอนการปฏบตงานด าเนนการตามล าดบดงน

- ประกาศรายชอสถานศกษาทจะไดรบการประเมน - จดคณะผประเมนภายนอกตามเกณฑท สมศ. ก าหนดผานระบบ AQA - น าเสนอผอ านวยการ สมศ. พจารณาเหนชอบรายชอคณะผประเมนและรายชอสถานศกษา - ประกาศรายชอสถานศกษาและคณะผประเมนภายนอก (ไมระบวนเขาประเมน) - ผประเมนวเคราะห SAR รวมกบผลการวเคราะหผลการด าเนนงานเบองตนของสถานศกษาพรอมทง

ขอหลกฐานเพม (ถาม) - คณะผประเมนด าเนนการประเมนสถานศกษาตามกระบวนการท สมศ.ก าหนด - ผประเมนสรปผลการประเมน ตรวจสอบคณภาพรายงาน (E-Document) เขาระบบ AQA - สถานศกษาตรวจสอบ (ราง) รายงานผลการประเมนและประเมนผประเมนผานระบบ AQA 3) ปญหาและอปสรรคเกดขนในระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ปญหาและอปสรรคทเกดขนสวนใหญจะเกยวกบรปแบบของเอกสารและการสอสารทบางครงผประเมน

และผรบการประเมนสอสารไมตรงกน การใชเอกสารกไมเปนไปในท านองเดยวกน ท าใหเกดความยงยากในระบบงานและการใชเวลาทเกนก าหนด นอกจากนเอกสารประกอบการประเมนและวธการประเมนดวยเอกสารท าใหเสยเวลาในการด าเนนการพอสมควร

4) วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ควรเปนระบบท

ลดเอกสารและวธการใหนอยทสด (Paperless) ระบบจะตองสนบสนนขนตอนการด าเนนการโดยมฟงกชนสนบสนนทครบถวน นอกจากนระบบทออกแบบตองสามารถด าเนนการไดตามระเบยบและกรอบระยะเวลาทก าหนดโดย สมศ.

5) แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและขอเสนอแนะ แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ควรศกษาขอมลทเกยวของกบทางวชาการ (Existing Documents) ระเบยบขอบงคบตาง ๆ รวมถงขอก าหนดของ

Page 85: รายงานการวิจัย - สมศ.

74

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) กอนการด าเนนการ จากนนควรเลอกวธการพฒนาระบบตามรปแบบมาตรฐาน มกระบวนการวจยและพฒนาระบบทถกตองเพอใหไดมาซงแอพพลเคชนทตอบสนองตอรปแบบและวธการประกนคณภาพของ สมศ. อยางครบครน 1.2 ผลการวเคราะหกลมตวอยางท 2 และ 3 ผลการวเคราะหกลมตวอยางกลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน ผลการวเคราะหขอมลปรากฏผลดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง เพศของกลมตวอยางทศกษาจากกลมตวอยางทงสน 35 คน พบวาเพศชาย 23 คน รอยละ 65.71 และ

เพศหญง 12 คน รอยละ 34.28 สวนอายของกลมตวอยางมอาย 31-40 ป รอยละ 34.28 รองลงมาคอ อาย 41-50 ป รอยละ 31.42 อาย 20-30 ป รอยละ 25.71 และ อาย 51 ปขนไป รอยละ 8.57 ตามล าดบ (ตารางท 4.1)

ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย

อาย จ านวน (คน) รอยละ 20-30 ป 9 25.71 31-40 ป 12 34.28 41-50 ป 11 31.42

51 ปขนไป 3 8.57 รวม 35 100.00

จากตารางท 4.1 พบวา สาขาวชาทผตอบสงกดสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยมากทสด คดเปนรอยละ

28.57 รองลงมาสาขาวศวกรรมศาสตร มนษยศาสตรและสงคมศาสตรเทากน คดเปนรอยละ 25.71 สาขาบรหารศาสตร รอยละ 14.28 และอน ๆ คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ

จากตารางท 4.2 พบวา ต าแหนงปจจบนของผตอบเปนอาจารยประจ ามากทสด คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา คอ หวหนาภาควชา รองคณบด และคณบด คดเปนรอยละ 28.57, 8.57 และ 5.71 ตามล าดบ

จากตารางท 4.3 พบวา วฒการศกษาของผตอบมวฒการศกษาระดบปรญญาโทมากทสด คดเปนรอยละ 60.00 รองลงมา คอ ระดบปรญญาเอก และระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 34.28 และ 5.71 ตามล าดบ

Page 86: รายงานการวิจัย - สมศ.

75

ตารางท 4.2 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสาขาวชา

สาขาวชา จ านวน (คน) รอยละ บรหารศาสตร 5 14.28

วศวกรรมศาสตร 9 25.71 วทยาศาสตรและเทคโนโลย 10 28.57

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 9 25.71 อน ๆ 2 5.71 รวม 35 100.00

ตารางท 4.3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน

ต าแหนงปจจบน จ านวน (คน) รอยละ คณบด 2 5.71

รองคณบด 3 8.57 หวหนาภาควชา 10 28.57 อาจารยประจ า 18 51.42

อน ๆ 2 5.71

รวม 35 100.00

ตารางท 4.4 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา

ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ ปรญญาตร 2 5.71 ปรญญาโท 21 60.00 ปรญญาเอก 12 34.28

รวม 35 100.00

จากตารางท 4.5 พบวา ต าแหนงทางวชาการของผตอบมต าแหนงทางวชาการเปนผชวยศาสตราจารยมาก

ทสด คดเปนรอยละ 42.85 รองลงมา คอ อาจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย คดเปนรอยละ 28.57, 22.85 และ 5.71 ตามล าดบ

Page 87: รายงานการวิจัย - สมศ.

76

ตารางท 4.5 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงทางวชาการ

ต าแหนงทางวชาการ จ านวน (คน) รอยละ อาจารย 10 28.57

ผชวยศาสตราจารย 15 42.85 รองศาสตราจารย 8 22.85

ศาสตราจารย 2 5.71 รวม 35 100.00

ตารางท 4.6 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามงานทตองรบผดชอบ

งานทตองรบผดชอบ จ านวน (คน) รอยละ งานบรหาร 4 11.42 งานวชาการ 4 11.42

งานประกนคณภาพ 18 51.42 งานวจย 5 14.28

งานกจกรรมนกศกษา 2 5.73

งานศลปวฒนธรรม 1 2.85

อน ๆ (งานสวนกลาง) 1 2.85

รวม 35 100.00

จากตารางท 4.6 พบวา ผตอบรบผดชอบงานประกนคณภาพมากทสด คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา

คอ งานวจย คดเปนรอยละ 14.28 งานบรหารและงานวชาการ คดเปนรอยละ 11.42 งานกจกรรมนกศกษา คดเปนรอยละ 5.73 และงานศลปวฒนธรรมและอน ๆ (งานสวนกลาง) คดเปนรอยละ 2.85 ตามล าดบ

จากตารางท 4.7 พบวา ผตอบมหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก 6-10 ป มากทสด คดเปนรอยละ 57.14 รองลงมา คอ 1-5 ป คดเปนรอยละ 34.28 ไมม คดเปนรอยละ 5.71 และ 16-20 ป คดเปนรอยละ 2.85 ตามล าดบ

Page 88: รายงานการวิจัย - สมศ.

77

ตารางท 4.7 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก

หนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก จ านวน (คน) รอยละ ไมม 2 5.71

1-5 ป 12 34.28 6-10 ป 20 57.14

16-20 ป 1 2.85

รวม 35 100.00

ตารางท 4.8 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพภายนอก

ประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพภายนอก

จ านวน (คน) รอยละ

มประสบการณระดบผใช (User) 25 71.42 มประสบการณระดบโปรแกรมเมอร (Programmer) 8 22.85

มประสบการณระดบผจดการระบบ (System Analysis) 2 5.71

รวม 35 100.00

จากตารางท 4.8 พบวา ผตอบมประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพ

ภายนอกระดบผใช (User) มากทสด คดเปนรอยละ 71.42 รองลงมา คอ มประสบการณระดบโปรแกรมเมอร (Programmer) คดเปนรอยละ 22.85 และมประสบการณระดบผจดการระบบ (System Analysis) คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ

สวนท 2 การใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา จากตารางท 4.9 พบวา ผตอบเหนดวยกบการมแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอก คดเปนรอยละ 100.00 สวนวตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของผตอบ คอ การบรหารจดการงานประกนคณภาพภายนอกมากทสด คดเปนรอยละ 88.00 รองลงมา คอ การตรวจสอบขนตอนและคมอการปฏบตงาน การจดเกบเอกสารและผลงานทเกยวของ การวเคราะหผลการ

Page 89: รายงานการวิจัย - สมศ.

78

ตรวจประกนคณภาพภายนอก การน าเสนอเอกสารและรายงานทเกยวของ อน ๆ (การตดตอสอสาร การนดหมาย) คดเปนรอยละ 76.00, 72.00, 68.00, 64.00 และ 56.00 ตามล าดบ ตารางท 4.9 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

วตถประสงคในการใชระบบไอซท จ านวน (คน) รอยละ การบรหารจดการงานประกนคณภาพภายนอก 22 88.00

การตรวจสอบขนตอนและคมอการปฏบตงาน 19 76.00

การจดเกบเอกสารและผลงานทเกยวของ 18 72.00

การวเคราะหผลการตรวจประกนคณภาพภายนอก 17 68.00 การน าเสนอเอกสารและรายงานทเกยวของ 16 64.00

อน ๆ (การตดตอสอสาร การนดหมาย) 14 56.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ ตารางท 4.10 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามสงทตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application)

ความตองการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application)

จ านวน (คน) รอยละ

งานน าเสนอขอมลการประกนคณภาพภายนอก 23 92.00

งานวเคราะหขอมลการประกนคณภาพภายนอก 21 84.00

งานแสดงรายงานการประกนคณภาพภายนอก 19 76.00

งานจดเกบเอกสารดวยแฟมอเลกทรอนกส 19 76.00 งานนดหมายผบรหารและผปฏบตการ 16 64.00

การสนทนาผานแอพพลเคชน 15 60.00

การสบคนขอมล (Search Engine) 13 52.00

อน ๆ (การบรการขอมล) 3 12.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ ตารางท 4.10 พบวา ผตอบมความตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอก (QA Application) ส าหรบงานน าเสนอขอมลการประกนคณภาพภายนอก คดเปนรอยละ 92.00 รองลงมา คอ งานวเคราะหขอมลการประกนคณภาพภายนอก งานแสดงรายงานการประกนคณภาพภายนอกและ

Page 90: รายงานการวิจัย - สมศ.

79

งานจดเกบเอกสารดวยแฟมอเลกทรอนกส เทากน งานนดหมายผบรหารและผปฏบตการ การสนทนาผาน แอพพลเคชน การสบคนขอมล (Search Engine) และอน ๆ (การบรการขอมล) คดเปนรอยละ 84.00, 76.00, 64.00, 60.00, 52.00 และ 12.00 ตามล าดบ

สวนท 3 แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา ซงเปนแบบสอบถาม กลมท 2 ผประเมนและรบการประเมนภายนอก และผมสวนเกยวของกบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ประกอบดวย 5 สวนดงตารางท 4.11-4.15 ตารางท 4.11 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

องคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา จ านวน (คน) รอยละ คอมพวเตอร 24 96.00

สมารทโฟน 22 88.00 อนเทอรเนตและเครอขาย 22 88.00

เทคโนโลยไรสาย (Wireless) 18 72.00

อปกรณสอสาร 17 68.00

ชองทางการสอสารออนไลน 17 68.00

อปกรณอเลกทรอนกส 15 60.00 การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส 14 56.00

อน ๆ (ซอฟตแวร) 2 8.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ จากตารางท 4.11 พบวา ผตอบเหนวาองคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกน

คณภาพการศกษาทควรจะมดานคอมพวเตอรมากทสด คดเปนรอยละ 96.00 รองลงมา สมารทโฟน อนเทอรเนตและเครอขายเทากน คดเปนรอยละ 88.00 คอ เทคโนโลยไรสาย (Wireless) คดเปนรอยละ 72.00 อปกรณสอสารและชองทางการสอสารออนไลน คดเปนรอยละ 68.00 อปกรณอเลกทรอนกส คดเปนรอยละ 60.00 การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส คดเปนรอยละ 56.00 และอน ๆ (ซอฟตแวร) คดเปนรอยละ 8.00 ตามล าดบ

จากตารางท 4.12 พบวา ผตอบเหนวากลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดานกลยทธทมประสทธภาพและมเทคโนโลยในการบรหารขอมลมากทสดเทากน คดเปนรอยละ 76.00 รองลงมา คอ เทคโนโลยฮารดแวรท เหมาะสมและระบบงานสามารถเชอมโยงกบ

Page 91: รายงานการวิจัย - สมศ.

80

ความสามารถขององคกรเทากน คดเปนรอยละ 72.00 และบรหารจดการซอฟตแวรใหถกตองและเทคโนโลยโทรคมนาคมททนสมยเทากน คดเปนรอยละ 60.00 ตามล าดบ ตารางท 4.12 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามกลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

กลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชน ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

จ านวน (คน) รอยละ

กลยทธทมประสทธภาพ 19 76.00

มเทคโนโลยในการบรหารจดการขอมล 19 76.00

เทคโนโลยฮารดแวรทเหมาะสม 18 72.00 ระบบงานสามารถเชอมโยงกบความสามารถขององคกร 18 72.00

ใชและบรหารจดการซอฟตแวรใหถกตอง 15 60.00

เทคโนโลยโทรคมนาคมททนสมย 15 60.00

อน ๆ (การมสวนรวม) 1 4.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ ตารางท 4.13 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม

ฟงกชนของระบบส านกงานอเลกทรอนกสของ คณะ/สาขาวชาทสอดคลองกบการบรหาร

จ านวน (คน) รอยละ

ฝายวจย (Research) 24 96.00 ฝายวชาการ (Academic Affair) 21 84.00

ฝายบรหาร (Administration Management) 20 80.00

ฝายประกนคณภาพ (Quality Assurance) 20 80.00

ฝายวางแผนและพฒนา (Planning and Development) 19 76.00

ฝายกจการนกศกษา (Student Affair) 19 76.00

อน ๆ (ฝายนวตกรรม) 1 4.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ จากตารางท 4.13 พบวา ผตอบเหนวาฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกทควรจะมคอ ฝายวจย (Research) มากทสด คดเปนรอยละ 96.00 รองลงมา คอ ฝายวชาการ

Page 92: รายงานการวิจัย - สมศ.

81

(Academic Affair) คดเปนรอยละ 84.00 ฝายบรหาร (Administration Management) และฝายประกนคณภาพ (Quality Assurance) เ ท า ก น ค ด เป น ร อยละ 80.00 และ ฝ า ย ว า งแผนและ พฒนา (Planning and Development) กบฝายกจการนกศกษา (Student Affair) เทากน คดเปนรอยละ 76.00 ตามล าดบ ตารางท 4.14 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพภายนอกทควรจะม

ฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพภายนอก จ านวน (คน) รอยละ คมอการปฏบตงาน (Quality Manual) หรอ e-QM 24 96.00

ฟอรมตาง ๆ (Forms) หรอ e-FR 23 92.00

เอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD 19 76.00

งานทท า (Work Procedure) หรอ e-WP 18 72.00

การประชมและรายงาน (Debate & Report) หรอ e-DB 15 60.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ จากตารางท 4.14 พบวา ผตอบเลอกฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกน

คณภาพภายนอกทควรจะมดานคมอการปฏบตงาน (Quality Manual) หรอ e-QM มากทสด คดเปนรอยละ 96.00 รองลงมา คอ ฟอรมตาง ๆ (Forms) หรอ e-FR เอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD งานทท า (Work Procedure) หรอ e-WP การประชมและรายงาน (Debate) หรอ e-DB คดเปนรอยละ 92.00, 76.00, 72.00 และ 60.00 ตามล าดบ ผลการวเคราะหองคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของระบบแอพพลเคชน ในขนตอนนจะน าองคประกอบดงกลาวไปออกแบบระบบทสอดคลองกบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก องคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชน (QA Application)

จากตารางท 4.15 พบวาดานฟงกชนของคมอการปฏบตงาน หรอ e-QM ทกคน กลมตวอยางตองการใหมคมอการประกนคณภาพ และขนตอนการประกนคณภาพภายนอก คดเปนรอยละ 100.00

ดานฟงกชนของงานทท า หรอ e-WP ตองการใหมฟงกชนกลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ และ 2) การบรหาร กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท มากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ การจดท า SSR และการจดท า SAR และบนทกกจกรรมแบบออนไลน คดเปนรอยละ 92.00 และ 8.00 ตามล าดบ

Page 93: รายงานการวิจัย - สมศ.

82

ตารางท 4.15 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามองคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชนฝายประกนคณภาพภายนอก

ฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชน ฝายประกนคณภาพภายนอก (QA Application)

จ านวน (คน) รอยละ

ฟงกชนของคมอการปฏบตงาน หรอ e-QM คมอการประกนคณภาพภายนอก 25 100.00

ขนตอนการประกนคณภาพภายนอก 25 100.00

อน ๆ (คมอมาตรฐาน สมศ.) 3 12.00

ฟงกชนของงานทท า หรอ e-WP

กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ และ 2) การบรหาร 25 100.00

กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ 25 100.00

กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท 25 100.00

ระบบและกลไกการจดท า SAR 23 92.00

ระบบและกลไกการจดท า SSR 23 92.00

บนทกกจกรรมแบบออนไลน 2 8.00

อน ๆ (การใหคะแนนตามเกณฑ สมศ.) 2 8.00

ฟงกชนของฟอรมตาง ๆ หรอ e-FR

แบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 25 100.00

ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 25 100.00

แบบ SSR 23 92.00

แบบ SAR 23 92.00

อน ๆ (แบบเกณฑมาตรฐาน สมศ.) 1 4.00

ฟงกชนของเอกสารสนบสนน หรอ e-SD

มาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. 25 100.00

พรบ.ประกนคณภาพการศกษาภายนอก 24 96.00

ประกาศ/ค าสง 22 88.00

อน ๆ (คมอประกนคณภาพมหาวทยาลย) 1 4.00

Page 94: รายงานการวิจัย - สมศ.

83

ตารางท 4.15 (ตอ)

ฟงกชนการท างานยอยของแอพพลเคชน ฝายประกนคณภาพภายนอก (QA Application)

จ านวน (คน) รอยละ

ฟงกชนของการประชม หรอ e-DB

รายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าป 25 100.00

รายงานการประชม 24 96.00

รายงานในรปแบบของกราฟ 23 92.00

รายงานในรปแบบของตาราง 22 88.00

รายงานกจกรรมแบบออนไลน 3 12.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ

ดานฟงกชนของฟอรมตาง ๆ หรอ e-FR ตองการใหมแบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกและตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอกมากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมาคอ แบบ SSR และแบบ SAR คดเปนรอยละ 92.00 ตามล าดบ

ดานฟงกชนของเอกสารสนบสนน หรอ e-SD ตองการใหมมาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. มากทสด คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ พรบ.ประกนคณภาพการศกษา และประกาศ/ค าสง คดเปนรอยละ 96.00 และ 88.00 ตามล าดบ

และดานฟงกชนของการประชม หรอ e-DB ทกคนตองการใหมรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าปมากทสด รอยละ 100.00 รองลงมา คอ รายงานการประชม รายงานในรปแบบของกราฟ และรายงานในรปแบบของตาราง คดเปนรอยละ 96.00, 92.00 และ 88.00 ตามล าดบ

Page 95: รายงานการวิจัย - สมศ.

84

ตอนท 2 ผลการศกษาปญหา ความตองการ แนวทาง และขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ก. ปญหาของการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

กลมตวอยางทงหมดไดใหความคดเหนเกยวกบปญหาของการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไว โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมาไดดงน

ดาน Hardware ซงไดแก เครองคอมพวเตอรและอปกรณตาง ๆ ภายในมหาวทยาลย - คณสมบตการใชงาน (Specification) ของเครองคอมพวเตอรทไมเพยงพอตอการใชงานในระบบ

ไอซท - เครองคอมพวเตอรและอปกรณมการบ ารงรกษาไมเพยงพอและไมทนสมย - เครองคอมพวเตอรมจ านวนนอยไมเพยงพอตอการใชงาน - ระบบการเชอมตออนเตอรเนตไมครอบคลมและยงมปญหาอยหลายจด

ดาน Software ซงไดแก ชดค าสงหรอโปรแกรมตาง ๆ ทใชในการเปนสารสนเทศทางการศกษา - มซอฟตแวรลขสทธสนบสนนงานทางดานการประกนคณภาพการศกษา - มซอฟตแวรทมลขสทธเพอสนบสนนการท างานระบบไอซทนอย - ควรมการจดอบรมการใชซอฟตแวรตาง ๆ อยางตอเนอง เพอสนบสนนการจดท าระบบไอซท เพอ

การประกนคณภาพการศกษา ดาน Peopleware ซงไดแก บคลากรทคอยใหค าแนะน าเกยวกบการใชสารสนเทศเพอการศกษา

- บคลากรทใหค าแนะน า/ปรกษามนอยไมเพยงพอตอการใหบรการ - บคลากรทใหค าแนะน า/ปรกษามความร ความเชยวชาญ และช านาญในการแก ปญหาอยางแทจรง

ไมเพยงพอ - มบคลากรในการซอมบ ารงเมอประสบปญหาทางดานเทคนคไมเพยงพอ

ข. ความตองการใชระบบไอซท ดาน Hardware

- ตองการคอมพวเตอร อปกรณ และคณสมบตการใชงาน - คอมพวเตอรททนสมยและเพยงพอเพอรองรบการท างานของระบบไอซท เพอการประกนคณภาพ

การศกษาใหเกดประสทธภาพสงสดและรวดเรว - มระบบอนเตอรเนตทงระบบมสายและไรสายเพอรองรบการใชบรการในอนาคต - ควรมการปรบปรงและพฒนาอปกรณทก ๆ 2 ป

Page 96: รายงานการวิจัย - สมศ.

85

ดาน Software - ควรมซอฟตแวรททนสมย หลากหลาย ตรงตามความตองการของผใช และควรมการปรบปรงให

เปนปจจบนเสมอ - ควรมซอฟตแวรสนบสนนดานอน ๆ รวมถงซอฟตแวรพนฐานเพอสนบสนนการท างานดานประกน

คณภาพของแอพพลเคชน - ควรจดท าโปรแกรมการจดเกบขอมล/ฐานขอมลอยางมระบบเพองายตอการสบคน - โปรแกรมทน ามาใชควรเปนโปรแกรมทถกตองตามลขสทธ

ดาน Peopleware - ผใชระบบไอซทควรไดรบการอบรมทงกอนใช ระหวางใช และหลงการใช เพอพฒนาประสทธภาพ

ในการใชงาน - ควรมผใหค าแนะน า/ปรกษาในการใชงาน - ควรมผรบผดชอบในการซอมบ ารง - จดอบรมผดแลรบผดชอบและอาจจดตงเปนหนวยงานกลาง

ค. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก กลมตวอยางไดใหความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกไวดงน - ควรมนโยบาย แผนการด าเนนงาน และการปฏบตงานจรงอยางชดเจนและตอเนอง - ควรจดหาอปกรณ เครองมอ รวมถงโปรแกรมทมประสทธภาพเพอสนบสนนและรองรบการจดท า

แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพใหมประสทธภาพ - จดท าและวางแผนงานงบประมาณใหสอดคลองและเหมาะสมกบการจดท าระบบ - ประชาสมพนธและรณรงคใหบคลากรทกคนเหนความส าคญและเขาใจถงประโยชนของการใชงาน

แอพพลเคชน - จดอบรมบคลากรใหเขาใจและใชงานแอพพลเคชนเพอประโยชนในการท างานประกนคณภาพ

และการเพมประสทธภาพทางดานวชาการไดเปนอยางด - ควรมหนวยงานกลางในการประสานงาน ใหค าปรกษา/แนะน าการใชงานใหมประสทธภาพอยาง

ตอเนอง - มการจดท าการประเมนผลการใชงานเพอคนพบปญหาและหาแนวทางแกไข

Page 97: รายงานการวิจัย - สมศ.

86

ง. ขอเสนอแนะเกยวกบทรพยากรการจดระบบขอมลของแอพพลเคชนการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ดานบคลากร - ควรมการจดอบรมใหความรในการท างานของระบบไอซทใหแกบคลากร เชน อนเตอรเนต ระบบ

แลน (LAN) และการสอสารทางอเลกทรอนกส เปนตน - ควรมการจดอบรมใหความรในดานการสนบสนนงานไอซท เชน การผลตสอการเรยนการสอน

การน าเสนอผลงานทางวจย และการน าเสนอบทความ เปนตน - รณรงคและกระตนใหบคลากรเหนความส าคญและใชระบบไอซทในการท างานและกระบวนการ

เรยนการสอน - ควรมการจดสรรบคลากรจากทกสาขาวชาไปฝกอบรมการใชระบบไอซท - จดผรบผดชอบทมความรความช านาญในการจดการระบบไอซทโดยตรง

ดานงบประมาณ - ควรจดสรรงบประมาณใหเหมาะสม เพยงพอ และตอเนองทงในดานการจดการวสด อปกรณท

เกยวของและโปรแกรม รวมทงดานการอบรมพฒนาบคลากร - มแผนงบประมาณทชดเจนสอดคลองกบแผนพฒนาของมหาวทยาลย - ควรมงบประมาณสนบสนนทงจากภายในและภายนอก

ดานการจดการ - ควรมการจดตงหนวยงานหรอคณะกรรมการและภาระงานทรบผดชอบใหชดเจน - จดท าแผนการด าเนนงานและแผนปฏบตการทมประสทธภาพชดเจนเปนรปธรรมและปฏบตได - มการจดท าขอมล/ฐานขอมลอยางมระบบสบคนและใชงานงาย - ควรเพมบคลากรในการใหการสนบสนนและการใหค าปรกษาดานการซอมบ ารง

ดานฐานขอมลและการเชอมโยง - ควรมการวางแผนและจดท าฐานขอมลใหเปนมาตรฐาน ชดเจน สบคนงาย มระบบทด และสามารถ

เชอมโยงกบสวนกลางไดงาย - ควรมการปรบปรงฐานขอมลใหมความทนสมยและเปนปจจบนเสมอ - ควรมฐานขอมลกลางทเชอมโยงกบฐานขอมลดานวชาการภายนอกได - ควรมการส ารองขอมล (Back Up) การท างานอตโนมตทกสปดาห

Page 98: รายงานการวิจัย - สมศ.

87

1.3 ผลการวเคราะหกลมตวอยางท 4 ผลการวเคราะหกลมตวอยางกลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน โดยใชวธการสมภาษณ ผลการสมภาษณพบวา ทงสองกลมตวอยางมความเหนตอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมา ปรากฏผลดงน

1. กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรมการวจยและพฒนาระบบท

สามารถสนบสนนฟงกชนการท างานของสวนงานประกนคณภาพการศกษาอยางแทจรง ทงนตองค านงถงผใชงานระบบตามล าดบความส าคญ

2. แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรก าหนดโครงสรางการ

ท างานทเกยวของกบงานประกนคณภาพอยางชดเจน การพฒนารปแบบและวธการประเมนคณภาพทสอดคลองกบขอก าหนดและระเบยบของ สมศ. โดยใชระบบไอซททเหมาะสม

3. การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนท เหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรใชกระบวนการพฒนาระบบมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชน การก าหนดขนตอนและวธปฏบตทชดเจนเพอใหไดมาซงระบบทสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพไดเตมประสทธภาพ

4. โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนควรมลกษณะดงน

- โปรแกรมทมความยดหยนในการใชงาน - โปรแกรมทสามารถก าหนดฟงกชนสนบสนนรปแบบการประเมนคณภาพใหไดมากทสด - โปรแกรมทสามารถพฒนาเพอรองรบฟงกชนการใชงานในอนาคต - การเลอกใชโปรแกรมควรค านงถงความเขากนไดกบรปแบบและวธการปกตในการปฏบตงานโดยไม

สรางความยงยากกบผใชงาน 5. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในการใชระบบไอซทและแนวทางแกไข ปญหาและอปสรรคทอาจเกดขนในการใชระบบไอซทเพอการประกนคณภาพการศกษา ไดแก การเปลยน

ขอก าหนดและระเบยบการประเมนคณภาพตามขอก าหนดใหม ท าใหตองกลบมาศกษาและพฒนาระบบใหมอกครงซงอาจท าใหเสยเวลาและงบประมาณได แนวทางการแกไขควรเลอกใชโปรแกรมพฒนาระบบทมความยดหยนสง สามารถประยกตใชโดยไมกอใหเกดปญหาใหมในการประเมนคณภาพรอบตอไป

6. ขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงในระยะสนและระยะยาว

Page 99: รายงานการวิจัย - สมศ.

88

การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงในระยะสนและระยะยาว ควรมการวางแผนพฒนาระบบอยางมขนตอน การก าหนดโครงสรางและความจ าเปนในการพฒนาตามชวงเวลาทก าหนดอยางเครงครบ ขอมลทไดเปนขอสรปดานวธการ รปแบบ และยทธศาสตรของการน าระบบไอซทรวมถงเทคโนโลยดานตางๆ ทเหมาะสมส าหรบการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก และจะน าขอมลนไปใชในการออกแบบและพฒนาระบบในหวขอตอไป 2. การออกแบบและพฒนาระบบ การออกแบบและพฒนาระบบ QA Application ทไดจากการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 โดยท าการสรางแบบจ าลองระบบเครอขายในลกษณะฐานขอมลและแอพพลเคชนกบการประยกตใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอก การวจยในขนตอนนจะใชกระบวนการพฒนาระบบฐานขอมลแบบ DBLC ดงแสดงในภาพท 3.1 โดยมรายละเอยดดงน 1) การวเคราะหระบบ (System Analysis) โดยจะเปนขนตอนการวเคราะหความตองการของผใชงาน (User Requirements Analysis) เพอใหทราบปญหาและความตองการของระบบ QA Applications เพอการแกไขปญหาและปรบปรงระบบงานเดม โดยมประเดนทศกษาคอ การศกษาความเปนไปไดและขอบเขตของระบบงานใหม 2) การออกแบบระบบ (System Design) การออกแบบฐานขอมลจะน าเสนอโดยใชโมเดลแบบ E-R (Entity-Relationship Model) หรอเรยกวาโมเดลเชงสมพนธ และรปแบบทนอรมลไลซ (Normalize) 3) การด าเนนการระบบ (System Implementation) คอ การเขยนโปรแกรมตามทไดออกแบบไวและท าการทดสอบโปรแกรม (Program Testing) โดยจะใชกลยทธในการพฒนาระบบทเจาของระบบท าการพฒนาขนมาเองและมเอกสารประกอบการใชโปรแกรมซงจะแบงออกเปน 2 แบบ คอ เอกสารของผใช (User Document) และเอกสารของผเขยนโปรแกรม (Programmer Document) เพออธบายและสอนวธการใชงานโปรแกรม 4) การตดตงระบบ (System Installation) จะเปนการตดตงระบบโดยน าโปรแกรมทผานการตรวจสอบมาตดตงใหผใชไดใชงานและจะมการฝกอบรมเพอใหเขาใจการท างานของระบบและใหสามารถใชงานโดยไมมปญหา 5) การน าไปใชและประเมนผล (System Operation and Evaluation) คอ การน าระบบไปใชงานและประเมนผลการใช 6) การบ ารงรกษาและปรบปรงระบบ (System Maintenance and Evolution) คอ การบ ารงรกษาและการเพมสมรรถนะของระบบใหมความมนคงและปลอดภย

Page 100: รายงานการวิจัย - สมศ.

89

การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพล เคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว 2.1 แผนภาพคลาสและความสมพนธ (Class Diagram) การออกแบบระบบโดยเรมจากการก าหนดจากแผนภาพ Sequence Diagram ซงสามารถอธบายแผนโดยรวม (Conceptual Class Diagram) ของระบบซงเปนการออกแบบในระดบแนวคด (Conceptual) การพฒนาเวบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ONESQA ONLINE แสดงดงภาพท 4.1 โดยมองคประกอบตาง ๆ แสดงดงภาพท 4.2 – 4.20 ตามล าดบ ดงน

ภาพท 4.1 Conceptual Class Diagram ของระบบการพฒนาเวบ ONESQA ONLINE

- Class university แสดงดงภาพท 4.2

ภาพท 4.2 university

Page 101: รายงานการวิจัย - สมศ.

90

Attribute ประกอบดวย University_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย University_name และ Flag ส าหรบรบคา - Class faculty แสดงดงภาพท 4.3

ภาพท 4.3 faculty

Attribute ประกอบดวย faculty_id และ university_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย faculty_name และ faculty_flag ส าหรบรบคา

- Class division แสดงดงภาพท 4.4

ภาพท 4.4 division

Attribute ประกอบดวย division_id, university_id และ faculty_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย division_name และ division_flag ส าหรบรบคา

- Class year แสดงดงภาพท 4.5

Page 102: รายงานการวิจัย - สมศ.

91

ภาพท 4.5 year

Attribute ประกอบดวย year_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย year_eng, year_thai และ year_select ส าหรบรบคา

- Class esar_open แสดงดงภาพท 4.6

ภาพท 4.6 esar_open

Attribute ประกอบดวย id และ faculty_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย edu_year และ status ส าหรบรบคา

- Class user_esar แสดงดงภาพท 4.7

ภาพท 4.7 user_esar

Attribute ประกอบดวย id, user_id, university_id, faculty_id, division_id, user_passwd ,

user_prename, user_firstname และ user_lastname ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย date_create และ user_position ส าหรบรบคา

Page 103: รายงานการวิจัย - สมศ.

92

- Class login_log แสดงดงภาพท 4.8

ภาพท 4.8 login_log

Attribute ประกอบดวย login_id และ loginuser ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย loginIP และ logindate ส าหรบรบคา

- Class alert_main แสดงดงภาพท 4.9

ภาพท 4.9 alert_main

Attribute ประกอบดวย id และ main_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย det, content_year, date_add, date_update, user_add และ

user_update ส าหรบรบคา

- Class download_file แสดงดงภาพท 4.10

Page 104: รายงานการวิจัย - สมศ.

93

ภาพท 4.10 download_file

Attribute ประกอบดวย paper_file_id และ university_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย file_name, file_status, file, main_id, edu_year, date_add, user_add

และ file_flag ส าหรบรบคา

- Class main แสดงดงภาพท 4.11

ภาพท 4.11 main

Attribute ประกอบดวย main_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย main_name ส าหรบรบคา

- Class content_main แสดงดงภาพท 4.12

Page 105: รายงานการวิจัย - สมศ.

94

ภาพท 4.12 content_main

Attribute ประกอบดวย content_id และ main_id1 ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย content_no, content_name, content_year, content_date และ

content_uid ส าหรบรบคา

- Class scoring_criteria แสดงดงภาพท 4.13

ภาพท 4.13 scoring_criteria

Attribute ประกอบดวย sc_id และ sub_content_id ส าหรบแสดงขอมล

Page 106: รายงานการวิจัย - สมศ.

95

Operation ประกอบดวย sc_content_no, sc_sub_content_no, sc_unit_point, point_value, comment1, point_unit1, comment2, point_unit2, comment3, point_date, point_year, point_unit_uid, point_year, point_dep, main_id และ sc_flag ส าหรบรบคา

- Class sub_content_main แสดงดงภาพท 4.14

ภาพท 4.14 sub_content_main

Attribute ประกอบดวย sub_content_id และ content_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย content_no, sub_content_no, sub_content_name,

sub_content_year, sub_content_type, sub_content_target, sub_content_date, sub_content_uid, s_type, main_id, sub_content_result_temp, sub_content_result_scor, sub_content_nameg1, sub_content_nameg2, sub_content_nameg3, sub_content_targetg1, sub_content_targetg2,

Page 107: รายงานการวิจัย - สมศ.

96

sub_content_targetg3, sub_content_pointg1, sub_content_pointg2, sub_content_pointg3, sub_content_flag, sub_content_result_tempg1, sub_content_result_tempg2, sub_content_result_tempg3 และ sub_content_comment ส าหรบรบคา

- Class standard_name แสดงดงภาพท 4.15

ภาพท 4.15 standard_name

Attribute ประกอบดวย standard_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย ph_content_no, ph_sub_content_no, ph_content_year, ph_name,

ph_det, main_id, target, title_sub_name, gad_level1, gad_level2 และ gad_level3 ส าหรบรบคา

- Class standard_sample แสดงดงภาพท 4.16

Page 108: รายงานการวิจัย - สมศ.

97

ภาพท 4.16 standard_sample

Attribute ประกอบดวย standard_sample_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย standard_id, pp_content_no, pp_sub_content_no, pp_name,

pp_year, pp_result, doc1, doc2, doc3, doc4, doc5 และ main_id ส าหรบรบคา

- Class assign_content_sub แสดงดงภาพท 4.17

ภาพท 4.17 assign_content_sub

Attribute ประกอบดวย id, university_id, division_id และ faculty_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย content_year, content_no, sub_content_no และ main_id ส าหรบรบคา

- Class paper_input แสดงดงภาพท 4.18

Page 109: รายงานการวิจัย - สมศ.

98

ภาพท 4.18 paper_input

Attribute ประกอบดวย paper_id, university_id, faculty_id และ division_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย paper_content_no, paper_sub_content_no, paper_year,

paper_name, paper_detail, paper_add, paper_id, paper_user_add, pp_id, main_id, phead_id, paper_up_date, paper_ip_up และ paper_user_up ส าหรบรบคา

- Class standard_name_input แสดงดงภาพท 4.19

ภาพท 4.19 standard_name_input

Attribute ประกอบดวย st_input_id, faculty_id และ division_id ส าหรบแสดงขอมล

Page 110: รายงานการวิจัย - สมศ.

99

Operation ประกอบดวย standard_id, pr_content_no, pr_sub_content_no, pur_content_year, perform once, score, result, main_id และ user_add ส าหรบรบคา

- Class paper_input_file แสดงดงภาพท 4.20

ภาพท 4.20 paper_input_file

Attribute ประกอบดวย paper_file_id และ paper_id ส าหรบแสดงขอมล Operation ประกอบดวย file_name, file_status, file, main_id, flag, campus_id, user_add,

add_date, user_edit, edit_date, user_del, del_date และ sort_num ส าหรบรบคา

2.2 การออกแบบแผนภาพในการท างาน (Use Case Diagram)

Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญซงเปนการออกแบบในระดบตรรกะ (Logical) ในการเขยน Use Case Diagram ผใชระบบ (User) จะถกก าหนดวาใหเปน Actor และ ระบบยอย (Sub systems) คอ Use Case จดประสงคหลกของการเขยน Use Case Diagram กเพอเลาเรองราวทงหมดของระบบวามการท างานอะไรบาง โดยเปนการดง Requirement หรอเรองราวตาง ๆ ของระบบจากผใชงาน ซงถอวาเปนจดเรมตนในการวเคราะหและออกแบบระบบ สญลกษณทใชใน Use Case Diagram จะใชสญลกษณรปคนแทน Actor ใชสญลกษณวงรแทน Use Case และใชเสนตรงในการเชอม Actor กบ Use Case เพอแสดงการใชงานของ Use Case ของ

Page 111: รายงานการวิจัย - สมศ.

100

Actor นอกจากนน Use Case ทกตวจะตองอยภายในสเหลยมเดยวกนซงมชอของระบบระบอยดวย โดยเวบ ONESQA Online มรายระเอยดดงน Actor คอ องคประกอบทประกอบดวย

1) มหาวทยาลย (University) จะเขาสระบบดวยการ Login เพอเขาสระบบ ONESQA ONLINE สามารถ

เขาเมนตาง ๆ ดขาวสาร เลอกมหาวทยาลยตาง ๆ หรอเพอเพมเอกสาร หลกฐาน โดยจะแบงตามระดบคณะ

หลกสตรและระดบสถาบน โดยจะมการแสดงขาวสารตามหวขอทเลอก สามารถดาวนโหลดขอมลไดทงระดบ

สถาบน ระดบคณะ รวมไปถงระบบประเมนการศกษาภายนอกทสามารถเพมขอมลและดขอมลได

2) ผดแลระบบ (Admin) จะสามารถเขามาจดการขอมลของมหาวทยาลยได โดยมการจดการ เปด/ปด

ระบบ จดการปการศกษา การก าหนดสทธการใชงาน ออกแบบรายงานการเขาใชงาน การจดการองคประกอบ

ตวชวด เพมตวชวด/แกไข/ลบขอมล ก าหนดตวชวดใหแตละมหาวทยาลย จดการขอมลทวไป ขอมลสรปผลของ

การด าเนนงาน รวมถงการดาวนโหลดขอมลและประกาศการแจงเตอนใหกบมหาวทยาลย

ภาพท 4.21 แผนภาพ Use Case Diagram ในภาพรวมของมหาวทยาลย (University)

กบผดแลระบบ (Admin)

มหาวทยาลย ผดแลระบบ

Page 112: รายงานการวิจัย - สมศ.

101

แผนภาพท 4.21 แผนภาพหวขอหลกทมการเกยวของกนระหวางผดแลระบบ (Admin) และ มหาวทยาลย (University)

ภาพท 4.22 แสดงแผนภาพ Use Case Diagram ของระบบการจดขอมล

ของแตละมหาวทยาลยในฝงของผดแลระบบ

แผนภาพท 4.22 ผดแลระบบจะสามารถเขาไปจดการขอมลระบบ เปด/ปด หรอแกไขสทธตาง ๆ ของการเขาใชงาน ประวตการใชงาน และรายงานการเขาใชงานประจ าปการศกษาได 2.3 แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธ (Sequence Diagram) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธเปนแผนผงการท างานทประกอบไปดวยคลาส (Class) หรอวตถ (Object) เสนประทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดขนจากคลาสหรอวตถในแผนผงการท างานภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทนเสมอนคลาสและวตถโดยภายในจะมชอของคลาสหรอวตถประกอบอยในรปแบบ {Object}: Class

มหาวทยาลย ผดแลระบบ

Page 113: รายงานการวิจัย - สมศ.

102

แผนผงซเควนซการใชงานการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา โดยแบงรายละเอยดการท างานออกเปน 2 สวน แสดงดงภาพท 4.23-4.34 ตามล าดบ ตอไปน 1) มหาวทยาลย (University) คอ ผทใชเขามาดขอมลและเพมขอมลในระบบ ONESQA 2) ผดแลระบบ (Administrator) คอ ผทคอยจดการขอมลภายในระบบ ONESQA

ภาพท 4.23 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกรปแบบการ Login

เพอเขาใชงานระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการกรอกรหสเพอเขาสระบบ 3) ระบบจะท าการตรวจสอบรหส 4) เมอรหสถกตองจะเขาสหนาเมน

มหาวทยาลย

Page 114: รายงานการวิจัย - สมศ.

103

ภาพท 4.24 แผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University) เลอกระบบประกนคณภาพการศกษาในระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน 3) มหาวทยาลยท าการเลอกมหาวทยาลย 4) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 5) มหาวทยาลยท าการเลอกคณะ 6) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนยอยในระบบประกนคณภาพการศกษา 7) ท าการเลอกเมนยอยเพอดและเพมขอมล 8) ท าการเลอกออกรายงาน 9) ท ารายการเสรจสน 10) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ

มหาวทยาลย

Page 115: รายงานการวิจัย - สมศ.

104

ภาพท 4.25 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)

เลอก Downloads ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน 3) มหาวทยาลยท าการเลอกมหาวทยาลย 4) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 5) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน Downloads ขอมลตาง ๆ 6) มหาวทยาลยท าการเลอกป และเลอกระดบเพอท าการ Downloads 7) Downloads ขอมลเสรจเรยบรอย ระบบแสดงไฟลขอมล 8) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ

มหาวทยาลย

Page 116: รายงานการวิจัย - สมศ.

105

ภาพท 4.26 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)

เลอกดประกาศขาวสารในระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกเมน 3) มหาวทยาลยท าการเลอกมหาวทยาลย 4) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 5) มหาวทยาลยท าการเลอกประกาศขาวสาร 6) มหาวทยาลยท าการเลอกระดบสถาบน 7) แสดงประกาศขาวสาร 8) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ

มหาวทยาลย

Page 117: รายงานการวิจัย - สมศ.

106

ภาพท 4.27 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของมหาวทยาลย (University)

เลอกดขอมลผใชในระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) มหาวทยาลยท าการเขาสระบบ 2) มหาวทยาลยท าการเลอกดขอมลผใช 3) ตรวจสอบขอมลผใช 4) ท าการแกไขขอมล 5) ยนยนการแกไขขอมล 6) ขอมลแกไขเสรจสน 7) มหาวทยาลยท าการเลอกเมนอน ๆ

มหาวทยาลย

Page 118: รายงานการวิจัย - สมศ.

107

ภาพท 4.28 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการขอมลระบบในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการขอมลระบบ 3) จดการขอมลระบบท าการเลอก เปดระบบ หรอ ปดระบบ 4) แสดงหนาระบบเมอจดการเสรจสน 5) จดการขอมลระบบท าการเพมขอมลป/วทยาเขต 6) เมอเพมเสรจสนสามารถท าการ ลบ/แกไข 7) จดการขอมลระบบท าการเลอกดประวตการใชงาน 8) ระบบแสดงประวตการใชงาน 9) จดการขอมลระบบท าการเลอกดรายงานการใชงาน 10) ระบบแสดงรายงานการใชงาน 11) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 119: รายงานการวิจัย - สมศ.

108

ภาพท 4.29 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการองคประกอบตวชวดในระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน 1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการองคประกอบตวชวด 3) จดการองคประกอบตวชวดท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบ

สถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) จดการองคประกอบตวชวดท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล และคดลอกขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 120: รายงานการวิจัย - สมศ.

109

ภาพท 4.30 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการก าหนดตวชวดในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการก าหนดตวชวด 3) จดการก าหนดตวชวดท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) จดการก าหนดตวชวดท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 121: รายงานการวิจัย - สมศ.

110

ภาพท 4.31 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการขอมลทวไปในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการขอมลทวไป 3) จดการขอมลทวไปท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) จดการขอมลทวไปท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 122: รายงานการวิจัย - สมศ.

111

ภาพท 4.32 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการขอมลสรปผลการด าเนนงานในระบบ ONESQA

อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการขอมลสรปผลการด าเนนงาน 3) จดการขอมลสรปผลการด าเนนงานท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/

ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) ขอมลสรปผลการด าเนนงานท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 123: รายงานการวิจัย - สมศ.

112

ภาพท 4.33 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการ Download ขอมลตาง ๆ ในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการ Download ขอมลตาง ๆ 3) จดการ Download ขอมลตาง ๆ ท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบ

สถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) Download ขอมลตาง ๆท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 124: รายงานการวิจัย - สมศ.

113

ภาพท 4.34 ภาพแผนผงซเควนซในสวนของผดแลระบบ (Admin)

เลอกจดการประกาศแจงเตอนในระบบ ONESQA อธบายขนตอนการท ากจกรรมไดดงน

1) ผดแลระบบท าการเขาสระบบ 2) ผดแลระบบท าการเลอกจดการประกาศ แจงเตอน 3) จดการประกาศ แจงเตอนท าการเลอกระดบตาง ๆ คอ ระดบหลกสตร/ระดบคณะ/ระดบสถาบน 4) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 5) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 6) ประกาศ แจงเตอนท าการเลอกส านกงาน 7) ท าการ เพม/ลบ/แกไข ขอมล 8) ระบบแสดงท าการบนทกขอมลเสรจสน 9) ผดแลระบบท าการเลอกเมนอน ๆ

Page 125: รายงานการวิจัย - สมศ.

114

3. การทดสอบใชงานและประเมนผล การทดสอบใชงานและประเมนผลระบบ QA Application ทไดจากการผลการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 และขนตอนท 2 โดยด าเนนการตามล าดบดงน ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน าผมสวนเกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และเจาหนาทดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง

การเสนอผลการวเคราะหขอมลประสทธภาพและความพงพอใจสามารถแสดงผลการวจยไดดงน 3.1 ผลการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจของผใชระบบประกนคณภาพ QA Application

ผลการวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบประกนคณภาพ QA Application ในการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาประกอบดวย

สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางทประกอบดวย กลมตวอยาง กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ของ สมศ. จ านวน 10 คน กลมตวอยาง กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ทเปนตวแทนของมหาวทยาลย จ านวน 25 คน การประเมนผลการใชงานจะมการอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใช QA Application โดยผวจยไดแสดงและสาธตการท างานของระบบ จากนนกลมผบรหารและบคลากรทดลองใช และไดตอบแบบสอบถามกลบมาจ านวน 35 คน คดเปนรอยละ 100.00 สามารถเสนอผลการวจยไดดงน

จากตารางท 4.16 เพศของผตอบ จ านวน 35 คน พบวาเปน เพศชาย 18 คน คดเปนรอยละ 51.42 และเพศหญง 17 คน คดเปนรอยละ 48.57 สวนอายของกลมตวอยางมอาย 41-50 ป คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา คอ อาย 31-40 ป คดเปนรอยละ 34.28 อาย 51 ปขนไป คดเปนรอยละ 8.57 และ อาย 20-30 ป คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ

Page 126: รายงานการวิจัย - สมศ.

115

ตารางท 4.16 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามอาย

อาย จ านวน (คน) รอยละ 20-30 ป 2 5.71 31-40 ป 12 34.28 41-50 ป 18 51.42

51 ปขนไป 3 8.57 รวม 35 100.00

จากตารางท 4.17 พบวา ความเชยวชาญของผตอบดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมากทสด คดเปน

รอยละ 28.57 รองลงมา คอ วศวกรรมศาสตรและวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางละเทากน คดเปนรอยละ 25.71 บรหารศาสตร คดเปนรอยละ 14.28 และอน ๆ คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ

ตารางท 4.17 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามความเชยวชาญ

สาขาวชา จ านวน (คน) รอยละ บรหารศาสตร 5 14.28

วศวกรรมศาสตร 9 25.71 วทยาศาสตรและเทคโนโลย 9 25.71

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 10 28.57 อน ๆ 2 5.71 รวม 35 100.00

ตารางท 4.18 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามต าแหนงปจจบน

ต าแหนงปจจบน จ านวน (คน) รอยละ คณบด 2 5.71

รองคณบด 3 8.57 หวหนาภาควชา 2 5.71 อาจารยประจ า 18 51.42

อน ๆ (ผรบผดชอบ สมศ.) 10 28.57

รวม 35 100.00

Page 127: รายงานการวิจัย - สมศ.

116

จากตารางท 4.18 พบวา ต าแหนงปจจบนของผตอบเปนอาจารยประจ ามากทสด คดเปนรอยละ 51.42 รองลงมา คอ อน ๆ (ผรบผดชอบ สมศ.) คดเปนรอยละ 28.57 รองคณบด คดเปนรอยละ 8.57 คณบดและหวหนาภาควชาอยางละเทากน คดเปนรอยละ 5.71 ตามล าดบ

สวนจากตารางท 4.19 พบวา วฒการศกษาของผตอบมวฒการศกษาระดบปรญญาโทมากทสด คดเปนรอยละ 65.71 รองลงมา คอ ระดบปรญญาเอก คดเปนรอยละ 34.28 ตามล าดบ

ตารางท 4.19 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามวฒการศกษา

ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ ปรญญาตร - - ปรญญาโท 23 65.71 ปรญญาเอก 12 34.28

รวม 35 100.00

ตารางท 4.20 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามหนาทรบผดชอบกบงานประกนคณภาพการศกษา

งานทตองรบผดชอบ จ านวน (คน) รอยละ มาตรฐาน 3 8.57

องคประกอบ 3 8.57 ตวบงช 2 5.71 ระเบยบ 2 5.71

นโยบาย 2 5.71

เกณฑการประเมน 1 2.85

ผรบประเมน 8 22.85

ผตรวจประเมน 8 22.85

ผตดตอประสานงาน 2 5.71

ขอมลประกน 1 2.85

วชาการและวจย 2 5.71

เอกสารทเกยวของ 2 5.71

อน ๆ - -

รวม 35 100.00

Page 128: รายงานการวิจัย - สมศ.

117

จากตารางท 4.20 พบวา ผตอบมหนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาในฐานะผรบประเมนและผตรวจประเมนมากทสด คดเปนรอยละ 22.85 รองลงมา คอ รบผดชอบในงานมาตรฐานและองคประกอบ คดเปนรอยละ 8.57 หนาทรบผดชอบในงานตวบงช ระเบยบ นโยบาย ผตดตอประสานงาน วชาการและวจย เอกสารทเกยวของ คดเปนรอยละ 5.71 และมหนาทรบผดชอบในงานเกณฑการประเมนและขอมลประกน คดเปนรอยละ 2.85 ตามล าดบ

ตารางท 4.21 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางแยกตามลกษณะการใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ลกษณะการใชงานระบบ QA Application จ านวน (คน) รอยละ ใชในการเกบ ตรวจสอบ และแกไขขอมลสวนตว 35 100.00

ใชในการตรวจสอบองคประกอบและตวบงช 35 100.00 ใชบรการสนทนาเพอโตตอบกบฝายประกนคณภาพ 21 60.00

ใชเพอถายโอนขอมลทตองการ 28 80.00

ใชในการตดตอสอสารและแลกเปลยนเรยนร 28 80.00

ใชตรวจสอบคมอ แผนปฏบตการ นโยบาย และระเบยบตาง ๆ 28 80.00

ใชตรวจสอบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก 35 100.00

ใชตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแบบฟอรมทก าหนด 28 80.00

ใชดรายงานผลการด าเนนงานและแบบฟอรมตาง ๆ 35 100.00

ใชออกรายงานประกนคณภาพภายนอกประจ าป 35 100.00

ใชเผยแพรขอมลการประกนคณภาพการศกษา 28 80.00

อน ๆ - -

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ

จากตารางท 4.21 พบวา ลกษณะการใชระบบ QA Application ของกลมตวอยางมทกรายการ เรยงอนดบจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก คอ ใชในการเกบ ตรวจสอบ และแกไขขอมลสวนตว ใชในการตรวจสอบองคประกอบและตวบงช ใชตรวจสอบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก ใชดรายงานผลการด าเนนงานและแบบฟอรมตาง ๆ และใชออกรายงานประกนคณภาพภายนอกประจ าป คดเปนรอยละ 100.00 รองลงมา คอ ใชเพอถายโอนขอมลทตองการ ใชในการตดตอสอสารและแลกเปลยนเรยนร ใชตรวจสอบคมอ แผนปฏบตการ นโยบาย และระเบยบตาง ๆ ใชตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแบบฟอรมทก าหนด และใชเผยแพรขอมลการ

Page 129: รายงานการวิจัย - สมศ.

118

ประกนคณภาพการศกษา คดเปนรอยละ 80.00 และใชบรการสนทนาเพอโตตอบกบฝายประกนคณภาพ คดเปนรอยละ 60.00 ตามล าดบ ตารางท 4.22 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางในดานสาเหตทเลอกใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอก

สาเหตทเลอกใชงานระบบ QA Application จ านวน (คน) รอยละ สามารถใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได 35 100.00

สามารถใชจดการเกยวกบเอกสารได 35 100.00 สามารถคนหาขอมลประกนคณภาพทตองการไดอยางรวดเรว 35 100.00 ขอมลทนสมยและสอดคลองกบความตองการ 35 100.00 สามารถเปนเครองมอประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได

35

100.00

มการน าเสนอขอมลในรปแบบแปลกใหม 35 100.00 มฟงกชนระบบประกนคณภาพภายนอกตามตองการ 28 80.00

สามารถถายโอนขอมลประกนคณภาพทตองการได 14 40.00 สามารถออกรายงานการประกนคณภาพไดครบถวน 21 60.00

สามารถพฒนาตนเองใหมความรดานการใชงานแอพพลเคชน 35 100.00

อน ๆ (ตอบสนองตอการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก) 21 60.00

หมายเหต : ตอบไดมากกวา 1 ขอ

จากตารางท 4.22 สาเหตในการเลอกใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา มสาเหตในการเลอกใชงาน QA Application ทกรายการ เมอจ าแนกเปนรายดาน พบวา มสาเหตในการเลอกใชงานคดเปนรอยละ 100.00 ในดานสามารถใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได สามารถใชจดการเกยวกบเอกสารได สามารถคนหาขอมลประกนคณภาพทตองการไดอยางรวดเรว ขอมลทนสมยและสอดคลองกบความตองการ สามารถเปนเครองมอประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได มการน าเสนอขอมลในรปแบบแปลกใหม สามารถพฒนาตนเองใหมความรดานการใชงานแอพพลเคชน รองลงมา คอ รอยละ 80.00 คอ มฟงกชนระบบประกนคณภาพภายนอกตามตองการ อนดบตอไป คอ สามารถออกรายงานการประกนคณภาพไดครบถวนและอน ๆ (ตอบสนองตอการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก ) คดเปนรอยละ 60.00 อนดบสดทาย คอ สามารถถายโอนขอมลประกนคณภาพทตองการได คดเปนรอยละ 60.00 ตามล าดบ

Page 130: รายงานการวิจัย - สมศ.

119

สวนท 2 ผลการวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ในสวนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. และผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย ดงตารางท 4.23 ถงตารางท 4.31 ตามล าดบ

ตารางท 4.23 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในภาพรวม

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในภาพรวม X S.D.

รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

ดานการบนทก/แกไขขอมล 3.92 .12 78.40 มาก ดานการสบคนขอมล 3.80 .20 76.00 มาก ดานการออกรายงาน 3.72 .52 74.40 มาก ดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ 3.90 .19 78.00 มาก ดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล 3.86 .86 77.20 มาก ดานคมอการใชแอพพลเคชน 3.65 .28 73.00 มาก ดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน 3.95 .51 79.00 มาก

รวม 3.82 0.38 76.40 มาก

จากตารางท 4.23 การใชงาน QA Application ในภาพรวมพบวา ประสทธภาพการใชงานโดยรวมอยใน

ระดบมาก (X =3.82, S.D. = 0.38) และประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก จากตารางท 4.24 การใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล ประสทธภาพการใชงาน

โดยรวมอยในระดบมาก (X =3.92, S.D. = 0.73) ในดานรปฟอรมการบนทกขอมลมความเหมาะสมอยในระดบ

มากทสด (X =4.60, S.D. = 0.54) ประสทธภาพการใชงานอยในระดบมากม 6 รายการ สวนในดานการบนทกขอมลในแตละสวนรายละเอยดครบถวนตามความตองการอยในระดบปานกลาง

จากตารางท 4.25 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล ในภาพรวม พบวา

อยในระดบมาก (X =3.80, S.D. = 0.82) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงการสบคนในแตละสวนปรากฏขอมลถกตองและครบถวนทอยในระดบปานกลาง

Page 131: รายงานการวิจัย - สมศ.

120

ตารางท 4.24 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการบนทก/แกไขขอมล X S.D. รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

การบนทกขอมลครอบคลมตามความตองการ 4.00 1.00 80.00 มาก การบนทกขอมลในแตละสวนรายละเอยดครบถวน ตามความตองการ

3.20

.44

64.00

ปานกลาง

ขนตอนบนทกขอมลท าไดงายสะดวกและรวดเรว 4.00 1.00 76.00 มาก การเรยงอนดบของการบนทกขอมลสอดคลองกบ งานทท า

3.80

.44

76.00 มาก

รปแบบฟอรมบนทกขอมลมความเหมาะสม 4.60 .54 92.00 มากทสด การแกไขขอมลทกสวนท าไดงายและมความ เหมาะสม

3.80

.44

76.00 มาก

การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางครบถวนตรงตาม ความตองการ

4.00

1.00

80.00 มาก

การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางรวดเรว 4.00 1.00 80.00 มาก รวม 3.92 0.73 78.40 มาก

ตารางท 4.25 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการสบคนขอมล X S.D. รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

การก าหนดรปแบบฟอรมแสดงผลการสบคนขอมล มความชดเจน เขาใจงาย

4.00

1.00

80.00 มาก

การสบคนขอมลครอบคลมความตองการ 3.60 .54 72.00 มาก การสบคนในแตละสวนปรากฏขอมลถกตองและ ครบถวน

3.40

.54

68.00

ปานกลาง

การก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลท าไดงาย และสะดวก

4.00

1.00

80.00 มาก

การสบคนขอมลท าไดงาย สะดวก และรวดเรว 4.00 1.00 80.00 มาก รวม 3.80 0.82 76.00 มาก

Page 132: รายงานการวิจัย - สมศ.

121

ตารางท 4.26 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงาน

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงาน X S.D. รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

ขนตอนในการพมพรายงานมความสะดวก 3.40 .54 68.00 ปานกลาง การพมพรายงานในแตละสวนมความถกตองและ ครบถวน

4.00 1.00 80.00 มาก

ผลการพมพรายงานไดขอมลตรงตามความตองการ 3.80 .44 76.00 มาก รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพ มความชดเจน เขาใจงาย

3.60

.89

72.00 มาก

รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพ มความสวยงามและตรงตามความตองการ

3.80

.44

76.00 มาก

รวม 3.72 0.6 74.40 มาก

ตารางท 4.27 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ X S.D.

รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

การออกแบบบนหนาจอมความสวยงามและเหมาะ ส าหรบระบบงาน

4.00

1.00

80.00 มาก

การเรยงอนดบเมนตรงตามความตองการ 3.60 .54 72.00 มาก เมนค าสงครอบคลมตามความตองการ 3.40 .54 68.00 ปานกลาง ภาษาทใชในการก าหนดค าสงเมนมความชดเจน เขาใจงาย

4.00

1.00

80.00 มาก

สพนของหนาจอ มความชดเจน และสวยงาม 4.20 .44 84.00 มาก รปแบบ ขนาด และสของตวอกษรทใชในเมนมความ ชดเจน

4.20

.44

84.00 มาก

รวม 3.90 0.61 78.00 มาก

Page 133: รายงานการวิจัย - สมศ.

122

จากตารางท 4.26 ประสทธการใชงาน QA Application ในดานการออกรายงานของผบรหาร ในภาพรวม

พบวา อยในระดบมาก (X =3.72, S.D. = 0.60) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงขนตอนการพมพรายงานมความสะดวกทอยในระดบปานกลาง

จากตารางท 4.27 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ

ในภาพรวม พบวา อยในระดบมาก (X =3.90, S.D. = 0.61) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงเมนค าสงครอบคลมความตองการทอยในระดบปานกลาง ตารางท 4.28 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล X S.D.

รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

การก าหนดระดบสทธในการเขาถงขอมล ตรงตามความตองการ

3.80

.83

76.00 มาก

ขอมลในฐานขอมลมความปลอดภย 4.00 1.00 80.00 มาก มระบบการปองกนการใชงานขอมลและการส ารอง แฟมขอมลอยางเหมาะสม

3.80

.83

76.00

มาก

รวม 3.86 0.89 77.20 มาก ตารางท 4.29 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชแอพพลเคชน

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชแอพพลเคชน X S.D.

รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

คมอมเนอหาครอบคลมการใชงานระบบและ สามารถใชงานไดเปนอยางด

3.40

.54

68.00 ปานกลาง

การเรยงอนดบเนอหาของคมอมความชดเจนและ เขาใจงาย

3.60

.54

72.00

มาก

ภาษาทใชในคมอเขาใจงายและชดเจน 3.80 .44 76.00 มาก ภาพประกอบในคมอมความชดเจน 3.80 .44 76.00 มาก

รวม 3.65 0.49 73.00 มาก

Page 134: รายงานการวิจัย - สมศ.

123

จากตารางท 4.28 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานระบบรกษาความปลอดภยของขอมล

ในภาพรวม พบวา อยในระดบมาก (X =3.86, S.D. = 0.589) ทงหมดประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก จากตารางท 4.29 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานคมอการใชฐานขอมล ในภาพรวม

พบวา อยในระดบมาก (X =3.65, S.D. = 0.49) สวนใหญมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมาก มเพยงคมอมเนอหาครอบคลมการใชงานระบบและสามารถใชงานไดเปนอยางดทอยในระดบปานกลาง ตารางท 4.30 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน

ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน X S.D.

รอยละ

ระดบ ประสทธภาพ

แอพพลเคชนนชวยท าใหการท างานสะดวก รวดเรวและถกตอง

4.00

1.00

80.00 มาก

แอพพลเคชนนใชงานงายรองรบการท างานของ ผใชทกระดบ

4.20

.44

84.00

มาก

แอพพลเคชนนมความสอดคลองกบความตองการ ในการท างาน

4.00

1.00

80.00

มาก

แอพพลเคชนนชวยลดความผดพลาดของขอมล 3.60 .89 72.00 มาก แอพพลเคชนนตอบสนองตอระบบประกนคณภาพภายนอกทกฟงกชน

4.00

1.00

80.00

มาก

รวม 3.98 0.85 80.00 มาก

จากตารางท 4.30 ประสทธภาพการใชงาน QA Application ในดานลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน

โดยภาพรวม พบวา อยในระดบมาก (X =3.98, S.D. = 0.85) และมประสทธภาพการใชงานอยในระดบมากทกรายการ

ในดานความพงพอใจของการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. และผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย พบวาความพงพอใจโดยรวมของการใชอยในระดบมาก

(X =3.77, S.D. = 0.59) และจ าแนกเปนรายดาน พบวา ความพงพอใจอยในระดบมากทสดจะเปนดานระบบ

ความปลอดภยของขอมลทเหมาะสม (X =4.40, S.D. = 0.54) สวนความพงพอใจอยในระดบมากม 11 รายการ คอ ระบบตอบสนองตอการบรหารจดการ การใหบรการขอมลทสะดวก รวดเรว ความเปนปจจบนของขอมล

Page 135: รายงานการวิจัย - สมศ.

124

ขอมลสารสนเทศตรงตามความตองการ เปนศนยกลางของขอมล ความสะดวกในการตดตอประสานงาน/สงการ สะดวกตอการคนหาขอมล สะดวกตอการเขาใชงานระบบขนตอนการใชงานชดเจนเขาใจงาย และคมอและระเบยบปฏบตชดเจน สวนความพงพอใจอยในระดบปานกลางม 4 รายการ คอ ความถกตองแมนย าของขอมล ความครบถวนเพยงพอของขอมล รองรบการประชม และการออกรายงานทเหมาะสม ตารางท 4.31 ความพงพอใจของการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ความพงพอใจของการใชงาน QA Application X S.D. รอยละ ระดบ

ความพงพอใจ การตอบสนองตองานประกนคณภาพ 3.80 .44 76.00 มาก การใหบรการขอมลทสะดวกและรวดเรว 4.00 .70 80.00 มาก ความถกตองแมนย าของขอมล 3.40 .54 68.00 ปานกลาง ความครบถวนเพยงพอของขอมล 3.40 .54 68.00 ปานกลาง ความเปนปจจบนของขอมล 3.80 .83 76.00 มาก ขอมลสารสนเทศตรงตามความตองการ 3.80 .44 76.00 มาก เปนศนยกลางของขอมล 3.80 .83 76.00 มาก ความสะดวกในการตดตอประสานงาน/สงการ 3.60 .54 72.00 มาก สะดวกตอการคนหาขอมล 4.20 .83 84.00 มาก สะดวกตอการเขาใชงานระบบ 4.00 .70 80.00 มาก ขนตอนการใชงานชดเจนเขาใจงาย 4.00 .70 80.00 มาก การเปลยนแปลงขอมลท าไดงาย 3.80 .44 76.00 มาก รองรบการประชม 3.40 .54 68.00 ปานกลาง คมอและระเบยบปฏบตชดเจน 3.80 .44 76.00 มาก การออกรายงานทเหมาะสม 3.20 .44 64.00 ปานกลาง ระบบความปลอดภยของขอมลทเหมาะสม 4.40 .54 88.00 มากทสด

รวม 3.77 0.59 75.40 มาก

Page 136: รายงานการวิจัย - สมศ.

125

สวนท 3 ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. และผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมา ปรากฏผลดงน

1) ดานการบรหารจดการแอพพลเคชน การบรหารจดการแอพพลเคชนควรมรปแบบเหมอนกบการบรหารจดการองคกรโดยทวไป ซงในการ

ประยกตใชงานตองมกลยทธในการบรหารจดการเพอใหผใชสามารถใชงานระบบไดอยางเตมประสทธภาพ การออกแบบและพฒนาควรใชรปแบบมาตรฐานในการด าเนนงานเพอใหไดแอพพลเคชนทไดสามารถรองรบสวนงานทกสวนอยางมประสทธผล

2) ดานการบรหารจดการระบบฐานขอมล ฐานขอมลเปนระบบไอซททชวยพฒนาศกยภาพในการด าเนนงานขององคกร เนองจากบคลากรทกระดบ

จะสามารถใชขอมลซงเปนทรพยากรรวมกนขององคกรอยางมประสทธภาพ ความสามารถในการคนหาขอมลทมถกตอง ทนสมย เชอถอได และทนกบความตองการใชงานท าใหสามารถปฏบตหนาทของตนไดส าเรจลลวงดวยดและเกดปญหาหรอขอผดพลาดนอยทสด จนท าใหมเวลาเพยงพอทจะรเรมพฒนางานใหแกองคกรได อยางไรกตาม ระบบฐานขอมลทดมคณภาพท าใหเกดประโยชนตอองคกรไดดงกลาวขางตน จะตองไดรบการออกแบบพฒนาและบรหารงานอยางมหลกการ มฉะนนอาจกอปญหาในการจดการขอมลขององคกรไดเชนกน โดยทการบรหารฐานขอมลจะครอบคลมเทคนคการปฏบตในการจดการฐานขอมลทงเชงตรรกะและเชงกายภาพ การออกแบบ การปรบปรง การใชงาน และการดแลรกษาระบบฐานขอมลใหท างานไดอยางเตมประสทธภาพซงจ าเปนทจะตองใชบคลากรทมความร ทกษะ และประสบการณทหลากหลายเขามาท างานรวมกนเพอท าหนาทตาง ๆ

3) ดานการจดเตรยมขอมลสารสนเทศใหตรงกบความตองการของผใช การจดเตรยมขอมลสารสนเทศใหตรงกบความตองการของผใชจะตองค านงถงสวนงานทผใชและผมสวน

เกยวของจะใชในการด าเนนงานและการใชชประโยชนเปนส าคญ ขอมลตองมความสมบรณและครอบคลมทกสวนงานและสามารถใชงานไดสะดวก

4) ดานรปแบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรการผใช รปแบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรการผใชมหลกการทส าคญ ไดแก - การออกแบบใหครอบคลมกบความตองการของผใช - การออกแบบใหตรงตามโครงสรางทก าหนดหรอสอดคลองกบขอมลในระบบทตองการน าไปใชงาน - การออกแบบใหสามารถเขาสระบบใหงายทสดหรอลดเวลาในการเขาสระบบ (Reduce Access Time)

และสามารถเขาถงไดพรอมกน (Concurrency Access) โดยไมมปญหา

Page 137: รายงานการวิจัย - สมศ.

126

- การออกแบบใหขอมลในระบบมความสมพนธกนมากทสด และ - การออกแบบใหระบบมเสถยรภาพมากทสด 5) ดานการตดตอสอสารกบผใช การตดตอสอสารกบผใชเปนเรองส าคญส าหรบการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน เนองจากการ

ตดตอสอสารทดจะชวยใหการด าเนนงานประสบความส าเรจ ดงนนการออกแบบในสวนนตองค านงถงผใชระบบเปนส าคญ ควรมการศกษาวจยเพอพฒนาฟงกชนในสวนงานทผใชตองใชใหครบถวนและชดเจน ผ ใชสามารถใชงานฟงกชนตาง ๆ อยางงายและสะดวก มการพฒนาฟงกชนเสรมอน ๆ ขนมาเพอใหการด าเนนงานของผใชสามารถด าเนนไปไดอยางไมตดขด รวมถงสามารถสรางเครองมอทบรการผใชใหสามารถท างานไดอยางสะดวกรวดเรวเพอบรรลวตถประสงคของการท างาน

6) ดานการพฒนาแอพพลเคชนโดยเนนการบรการแบบ One Stop Service การพฒนาแอพพลเคชนโดยเนนการบรการแบบ One Stop Service จะชวยใหการด าเนนงานเรองใด

เรองหนงประสบความส าเรจไดโดยควรมขนตอนการออกแบบทไดมาตรฐาน แอพพลเคชนตองตอบสนองตอการใชงานแบบเบดเสรจในขนตอนเดยวและไมยงยาก

7) ขอเสนอแนะอน ๆ การสรางรปแบบการใชงานดานการประกนคณภาพการศกษาผานแอพพลเคชนบนสมารทโฟน เพอให

สามารถรองรบรปแบบและกลไกการประเมนคณภาพตามมาตรฐานและตวบงชทงในปจจบนและอนาคต อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญ ควรใชรปแบบการพฒนามาตรฐานเพอใหไดแอพพลเคชนทสามารถรองรบและตอบสนองตอการใชงานประกนคณภาพทกฟงกชนการท างาน

3.2 ผลการทดสอบและประเมนผลการใชงาน QA Application ของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

การทดสอบการใชงานและประเมนผล QA Application โดยผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ในขนตอนนมวตถประสงคเ พอการประเมนสมรรถนะของ QA Application ทพฒนาขน โดยขอความคดเหนจากผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทงจาก สมศ. และตวแทนของมหาวทยาลยทมตอการใชงานระบบ QA Application ในประเดนดงตอไปน คอ 1) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา และ 2) ขอเสนอแนะเกยวกบเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

Page 138: รายงานการวิจัย - สมศ.

127

3.2.1 ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในหวขอนจะแบงหวขอไดเปนประเดนตาง ๆ ดงตอไปน 1) แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

3) รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน 6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน

7) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชนในประเดนตอไปน (1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชฐานขอมล (7) ลกษณะโดยรวมของฐานขอมล

8) ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชน 1) ใหผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน

แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย และความเปนปจจบนของขอมล การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได

Page 139: รายงานการวิจัย - สมศ.

128

2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โครงสรางของการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพภายนอกในสวนของฟงกชนอเลกทรอนกส โครงสรางของแอพพลเคชนมความสลบซบซอนพอสมควรแตเนนการใหบรการขอมลตามความตองการของผใชมากกวา อยางไรกตามควรพฒนารปแบบของฟงกชนอเลกทรอนกสใหมความหลากหลายและสอดคลองกบการใชงานในเรองของการประกนคณภาพใหมากขน แอพพลเคชนจะชวยใหการด าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพภายนอกสะดวก รวดเรว และลดขอผดพลาด ท าใหไดขอมลทถกตองมากยงขน การเปลยนแปลงโครงสรางสามารถท าไดตามความเหมาะสม 3) รปแบบของการบรหารและบรการขอมลของแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงาย ผทมความรพนฐานทางคอมพวเตอรนอยกสามารถใชงานได การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอน จงควรมการแตงตงผบรหารระบบฐานขอมลหรอ DBA ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมลและแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใช 4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ฟงกชนอเลกทรอนกสมความเหมาะสมกบการจดสภาพการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกของมหาวทยาลยในระดบทด การพฒนาฟงกชนอเลกทรอนกสบางอยางใหอยในดลพนจของผแทนของ สมศ. ผประเมน ผถกประเมน และผบรหารเพอการตดสนใจกอนแลวจงน ามาพฒนางานใหสอดคลองกบฟงกชนทมการใชงานเพมเตมและใหส ารวจความตองการของผใชในสวนนเปนระยะ ๆ ตอไป การเพมเตมฟงกชนอเลกทรอนกสควรจะสามารถท าไดตามความเหมาะสม 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน แอพพลเคชนทออกแบบมาใชส าหรบงานประกนคณภาพภายนอกสามารถตอบสนองตอการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. เปนอยางด อยางไรกตามกควรพฒนาระบบทเกยวของนเปนองครวมโดยพจารณาจากองคประกอบ มาตรฐาน และตวบงชใหครอบคลมในสวนงาน รวมถงสามารถน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาไดจรง

Page 140: รายงานการวิจัย - สมศ.

129

6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชนจะตองมการพฒนาในเรองของ

การจดระดบฐานขอมลเพมเตมในสวนของมาตรฐานและตวบงชใหครอบคลมตามรปแบบการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาตามกฏกระทรวง เพอให QA Application รองรบกบงานประกนคณภาพทงในระดบสาขา คณะ และมหาวทยาลย สวนการควบคมและดแลระบบควรจะมผควบคมแยกสวนงานทงในเรองของการบรหารจดการ งานเอกสาร และอน ๆ ในดานการส ารองขอมลจะตองมระบบส ารองขอมลในกรณฉกเฉนเพอปองกนขอมลไมใหรวไหลและกระจดกระจายในขณะทเครองเซรฟเวอรมการเปลยนแปลงหรอปรบปรงระบบ 7) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชน

(1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชแอพพลเคชน (7) ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน

ประสทธภาพและความคดเหนตอ QA Application ในประเดนทน ามาเสนอนจะสอดคลองกบกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนในดานการบนทก/แกไขขอมล ผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายเหนดวยกบกระบวนการน วธการสบคนขอมลควรจะมวธการเพมเตมในสวนของการสบคนขอมลมาตรฐานและตวบงชการประกนคณภาพรอบส ใหมรปแบบทใชงานไดงายขน การสบคนขอมลตองครอบคลมตามความตองการ มการก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลทชวยใหการสบคนขอมลท าไดงายและไดขอมลทถกตองเพอความสะดวกของผใช ดานการออกรายงานควรจะมการออกรายงานทพรอมจะพมพผลออกทางหนาจอทเปนรายการทสามารถน าไปใชประโยชนไดเลย ดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบสามารถใชงานไดดแตควรแกไขในเรองการใชเอกสารอเลกทรอนกสในสวนของ e-Document ในการใชงานระบบนจะตองมการ login เขาสระบบอกชนหนงเพอความปลอดภยของขอมลในระบบโดยผทจะใชตองสมครสมาชกกอนและจะม DCC เปนผควบคมเอกสารทงหมดภายในระบบเพอใหฐานขอมลแอพพลเคชนมความกระชบและสามารถก าจดเอกสารบางสวนทไมไดใชประโยชนออกไป ดานคมอการใชแอพพลเคชนควรปรบปรงใหเหมาะสมกบผใชโดยตองแยกคมอการใชงานของผ ใชในแตละระดบออกจากกนเพอปองกนความสบสนในการใชงาน ภาษาและภาพประกอบในคมอควรมความชดเจนและใหเขาใจงายขน รวมทงใหปรบปรงในสวนของการ เรยงอนดบเนอหาใหมเพอความเขาใจของผใช และลกษณะโดยภาพรวมของแอพพลเคชนเหนวาควรปรบปรงในสวนของการตดตอกบผใชโดยใหมการอบรมเชงปฏบตการเพมเตมในสวนของผประเมนและผรบการประเมนใหม รวมถงการดแล

Page 141: รายงานการวิจัย - สมศ.

130

ระบบอยางตอเนองและวจยเพอหาประสทธภาพและความเหมาะสมเปนระยะ ๆ เพอใหเกดการพฒนาแอพพลเคชนอยางตอเนอง

3.2.2 ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ควรใชนโยบายดานการบรหารจดการควบคไปกบการใชงานแอพพลเคชนทงในสวนของผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ มระบบสนบสนนการพฒนาระบบทงทางดานฮารดแวรและซอฟตแวรทสอดคลองกบนโยบายของ สมศ. มโครงการพฒนาระบบไอซทและมการประเมนผลการปฏบตอยางเปนรปธรรม การใชงานแอพพลเคชนควรใหสอดคลองกบนโยบายการประเมนคณภาพการศกษาของ สมศ. ทงในระยะสนและระยะยาว และควรมการสงเสรมหรอสรางแรงจงใจอยางจรงจงรวมถงพยายามให QA Application เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรหรอการสรางสงคมของ สมศ. และมหาวทยาลยใหเปนสงคมอเลกทรอนกสอยางแทจรง ทงนอาจขนอยกบการสนบสนนทงทางดานฮารแวรและซอฟตแวรจากมหาวทยาลยผานทางศนยเทคโนโลยสารสนเทศทคอยสนบสนนในเรองการอบรมปฏบตการและการใหค าปรกษาทางดานระบบไอซท อยางไรกตามการบรณาการระบบไอซทเพอชวยในการประกนคณภาพการศกษาควรมกลยทธในการจดการโดยผบรหารจะเปนผก าหนด โดยใชไอซทเปนเครองมอในการด าเนนกจกรรมซงจะชวยใหการบรหารการศกษาระดบอดมศกษามประสทธภาพได

3.3 ผลการทดสอบและประเมนผลการใชงาน QA Application ของผเชยวชาญดานระบบไอซท การทดสอบการใชงานและประเมนผล QA Application โดยผเชยวชาญดานระบบไอซท ในขนตอนนม

วตถประสงคเพอการประเมนสมรรถนะของ QA Application ทพฒนาขน โดยขอความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซททมตอการใชงานระบบ QA Application ในประเดนดงตอไปน คอ 1) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา และ 2) ขอเสนอแนะเกยวกบเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

3.2.1 ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ความคดเหนของผเชยวชาญในหวขอนจะแบงหวขอไดเปนประเดนตาง ๆ ดงตอไปน 1) แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

3) รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

Page 142: รายงานการวิจัย - สมศ.

131

4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน 6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน

7) ซอฟตแวรทน ามาใชออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน 8) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชนในประเดนตอไปน (1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชฐานขอมล (7) ลกษณะโดยรวมของฐานขอมล

(8) ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชน 1) ใหผ เชยวชาญพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน

แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาใชรปแบบทเหมาะสมเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน รวมถงการรองรบฟงกชนของสวนงานประกนคณภาพการศกษาในอนาคต การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย ความเปนปจจบนของขอมล และการออกรายงานประกนคณภาพประจ าปและรายไตรมาส การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลการประกนคณภาพทงภายในและภายนอกโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได 2) โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โครงสรางของการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการประกนคณภาพภายนอกในสวนของฟงกชนอเลกทรอนกส ครอบคลมกระบวนการตามท สมศ. ก าหนด โครงสรางของแอพพลเคชนมความสลบซบซอนพอสมควรแตเนนการใหบรการขอมลตามความตองการของผใชมากกวา อยางไรกตามควรพฒนารปแบบของฟงกชนอเลกทรอนกสใหมความหลากหลายและสอดคลองกบการใชงานในเรองของการประกนคณภาพใหมากขน การพฒนาฟงกชนตาง ๆ ควรไดรบการยอมรบจากผรบผดชอบงานประกนคณภาพของ สมศ.

Page 143: รายงานการวิจัย - สมศ.

132

แอพพลเคชนจะชวยใหการด าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพภายนอกสะดวก รวดเรว และลดขอผดพลาด ท าใหไดขอมลทถกตองมากยงขน การเปลยนแปลงโครงสรางสามารถท าไดตามความเหมาะสมโดยการก าหนดฟงกชนมาตรฐานทสามารถรองรบงานในอนาคตได 3) รปแบบของการบรหารและบรการขอมลของแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงายและสะดวกตอผใช ผทมความรพนฐานทางระบบไอซทนอยกสามารถใชงานไดแตควรมคมอการปฏบตทชดเจน การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอนมาก จงควรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารเพอความสะดวกในการใชงานและการเขาถง สามารถท าใหระบบนเปนทยอมรบของการประกนคณภาพภายนอกจากผรบผดชอบดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมลและแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใชไดในระยะยาว

นอกจากนผเชยวชาญไดมขอคดเหนตอการจดการฐานขอมลสมยใหมวา ระบบฐานขอมลเปนเทคโนโลยหนงในการบรหารจดการขอมลซงเปนขอมลไอซททจะน ามาใชประโยชนตอองคกร ดงนนในการจดท าระบบฐานขอมลจะตองมกระบวนการทมความนาเชอถอ โดยมเปาหมายส าคญในการจดการขอมล ไดแก 1) เขาใจขอมล (Data Profiling) 2) ปรบปรงคณภาพของขอมล (Data Quality Management) 3) บรณาการขอมล (Data Integration) และ 4) เพมมลคาขอมล (Data Augmentation) โดยจะตองมระบบจดการเอกสาร (Document Management System : DMSs) หรอระบบควบคมเอกสารอตโนมตทสามารถจดการเอกสารในองคกรไดอยางมประสทธภาพ ซงจะประกอบดวยซอฟตแวร เครองมอสรางเอกสาร สแกนเนอร และฐานขอมลแบบสมพนธ การออกแบบระบบฐานขอมลสมยใหมโดยมหลกการทส าคญ ไดแก 1) การออกแบบใหครอบคลมกบความตองการของผใช 2) การออกแบบใหตรงตามโครงสรางทก าหนดหรอสอดคลองกบขอมลในระบบทตองการน าไปใชงาน 3) การออกแบบใหสามารถเขาสระบบใหงายทสดหรอลดเวลาในการเขาสระบบ (Reduce Access Time) และสามารถเขาถงไดพรอมกน (Concurrency Access) โดยไมมปญหา 4) การออกแบบใหขอมลในระบบมความสมพนธกนมากทสด และ 5) การออกแบบใหระบบมเสถยรภาพมากทสด 4) ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ฟงกชนอเลกทรอนกสมความเหมาะสมกบการจดสภาพการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกของมหาวทยาลยในระดบทด การพฒนาฟงกชนอเลกทรอนกสบางอยางใหอยในดลพนจของผแทนของ สมศ. ผ

Page 144: รายงานการวิจัย - สมศ.

133

ประเมน ผถกประเมน และผมสวนเกยวของกบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกเพอการตดสนใจกอนแลวจงน ามาพฒนางานใหสอดคลองกบฟงกชนทมการใชงานเพมเตมและใหส ารวจความตองการของผใชในสวนนเปนระยะ ๆ ตอไป การเพมเตมฟงกชนอเลกทรอนกสควรจะสามารถท าไดตามความเหมาะสมและไมกระทบตอคณลกษณะของแอพพลเคชนโดยภาพรวม 5) การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน แอพพลเคชนทออกแบบมาใชส าหรบงานประกนคณภาพภายนอกสามารถตอบสนองตอการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. เปนอยางด อยางไรกตามกควรพฒนาระบบทเกยวของนเปนองครวมโดยสามารถพจารณาจากองคประกอบ มาตรฐาน และตวบงชใหครอบคลมในสวนงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกรอบ 4 รวมถงสามารถน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาไดจรง 6) การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน

การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชนจะตองมการพฒนาในเรองของการจดระดบฐานขอมลเพมเตมในสวนของมาตรฐานและตวบงชใหครอบคลมตามรปแบบการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาตามกฏกระทรวง เพอให QA Application รองรบกบงานประกนคณภาพทงในระดบสาขา คณะ และมหาวทยาลย สวนการควบคมและดแลระบบควรจะมผควบคมแยกสวนงานทงในเรองของการบรหารจดการ งานเอกสาร และอน ๆ ในดานการส ารองขอมลจะตองมระบบส ารองขอมลในกรณฉกเฉนเพอปองกนขอมลไมใหรวไหลและกระจดกระจายในขณะทเครองเซรฟเวอรมการเปลยนแปลงหรอปรบปรงระบบในอนาคต

7) ซอฟตแวรทน ามาใชออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ซอฟตแวรทจะน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนกเปนซอฟตแวร DBMS มาตรฐานท

สามารถใชงานและเขาถงไดงาย มการผสมผสานการใชซอฟตแวรทลงตวและน าไปประยกตใชกบเครองเซรฟเวอรได รปแบบของซอฟตแวรเหมาะสมกบขนาดขององคกร รวมถงสามารถทจะพฒนาระบบงานอนเพมเตมเพอน าไปใชงานทางดานการบรหารและการบรการขอมลใหเตมระบบไดในอนาคต 8) ประสทธภาพและความคดเหนตอการใชงานแอพพลเคชน

(1) การบนทก/แกไขขอมล (2) วธการสบคนขอมล (3) การออกรายงาน (4) การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ (5) ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล (6) คมอการใชแอพพลเคชน (7) ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน

Page 145: รายงานการวิจัย - สมศ.

134

ประสทธภาพและความคดเหนตอ QA Application ในประเดนทน ามาเสนอนจะสอดคลองกบกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนในดานการบนทก/แกไขขอมล ผเชยวชาญเหนดวยกบกระบวนการนเนองจากการใชซอฟตแวรมาตรฐานในการสรางแอพพลเคชนสามารถน ามาซงการออกแบบแอพพลเคชนเพอใหใชงานไดตรงความตองการ วธการสบคนขอมลควรจะมวธการเพมเตมในสวนของการสบคนขอมลมาตรฐานและตวบงชการประกนคณภาพรอบส ใหมรปแบบทใชงานไดงายขน การสบคนขอมลตองครอบคลมตามความตองการของผใชทงในระยะสนและระยะแหงการเปลยนแปลงกฏเกณฑดานการประกนคณภาพการศกษายคปฏรปการศกษารอบใหม มการก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลทชวยใหการสบคนขอมลท าไดงายและไดขอมลทถกตองเพอความสะดวกของผใช ดานการออกรายงานควรจะมการออกรายงานทพรอมจะพมพผลออกทางหนาจอทเปนรายการทสามารถน าไปใชประโยชนไดเลยโดยไมตองแปลงไฟลขอมลเพมเตมอกทงในสวนฝายบรหาร ผประเมน และผรบการประเมน ดานการตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบสามารถใชงานไดดแตควรแกไขในเรองการใชเอกสารอเลกทรอนกสในสวนของ e-Document ในการใชงานระบบนจะตองมการ login เขาสระบบอกชนหนงเพอความปลอดภยของขอมลในระบบโดยผทจะใชตองสมครสมาชกกอนและจะม DCC เปนผควบคมเอกสารทงหมดภายในระบบเพอใหฐานขอมลแอพพลเคชนมความกระชบและสามารถก าจดเอกสารบางสวนทไมไดใชประโยชนออกไป ดานคมอการใชแอพพลเคชนควรปรบปรงใหเหมาะสมกบผใชโดยตองแยกคมอการใชงานของผใชในแตละระดบออกจากกนเพอปองกนความสบสนในการใชงานและรกษาประสทธภาพของการเขาถง ภาษาและภาพประกอบในคมอควรมความชดเจนและใหเขาใจงายขน รวมทงใหปรบปรงในสวนของการเรยงอนดบเนอหาใหมเพอความเขาใจของผใช และลกษณะโดยภาพรวมของแอพพลเคชนเหนวาควรปรบปรงในสวนของการตดตอกบผใชโดยใหมการอบรมเชงปฏบตการเพมเตมในสวนของผประเมนและผรบการประเมนใหมเพอใหผใชงานรายใหมสามารถเขาถงและใชงานไดทนท รวมถงการดแลแอพพลเคชนอยางตอเนองและวจยเพอหาประสทธภาพและความเหมาะสมเปนระยะ ๆ เพอใหเกดการพฒนาแอพพลเคชนอยางตอเนองทสามารถตอบสนองตอกระบวนการประกนคณภาพทกฟงกชน

3.2.2 ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ควรใชนโยบายดานการบรหารจดการควบคไปกบการใชงานแอพพลเคชนทงในสวนของผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ มระบบสนบสนนการพฒนาระบบทงทางดานฮารดแวรและซอฟตแวรทสอดคลองกบนโยบายของ สมศ. มโครงการพฒนาระบบไอซทและมการประเมนผลการปฏบตอยางเปนรปธรรม การใชงานแอพพลเคชนควรใหสอดคลองกบนโยบายการประเมนคณภาพการศกษาของ สมศ. ทงในระยะสนและระยะยาว และควรมการสงเสรมหรอสรางแรงจงใจอยางจรงจงรวมถงพยายามให QA Application เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรหรอการสรางสงคมของ สมศ. และมหาวทยาลยใหเปนสงคม

Page 146: รายงานการวิจัย - สมศ.

135

อเลกทรอนกสอยางแทจรง ทงนอาจขนอยกบการสนบสนนทงทางดานฮารแวรและซอฟตแวรจากมหาวทยาลยผานทางศนยเทคโนโลยสารสนเทศทคอยสนบสนนในเรองการอบรมปฏบตการและการใหค าปรกษาทางดานระบบไอซท

นอกจากนควรมการปรบปรงฟงกชนอเลกทรอนกสบางสวนทเปนระบบสนบสนนการบรการขอมล เชน ฟงกชน e-Learning โดยใหมสออเลกทรอนกสเพมขนในสวนงานพฒนามาตรฐานและตวบงชคณภาพการศกษาเพอใหผประเมนและผรบการประเมนสามารถเรยนรไดดวยตนเองนอกเหนอจากกระบวนวธในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาโดยทวไป สออเลกทรอนกสทผลตกควรผานการทดสอบจากผเชยวชาญกอนเพอใหไดสอทมคณภาพและมรปแบบทใหผประเมนและผรบการประเมนไดปฏสมพนธได ดานการบ ารงรกษาและปรบปรงแอพพลเคชน ควรมระบบการบ ารงรกษาแอพพลเคชนระหวางการใชงานจรงเพอใหแอพพลเคชนท างานไดอยางมประสทธภาพ รวมทงการแกไขปรบปรงแอพพลเคชนและเฝาระวงอยางตอเนอง โดยกรณทมการเพมหรอเปลยนแปลงความตองการของผใชทสงผลกระทบตอแอพพลเคชนโดยรวม ระบบการบ ารงรกษาจะชวยให QA Application ใชงานไดอยางเตมประสทธภาพและสามารถรองรบงานทเพมขนของงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกไดในอนาคตดวย 4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ หลงจากทผเชยวชาญไดประเมนผลและมขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน คณะผวจยไดน าขอมลมาวเคราะห รวมถงการพจารณาความคดเหนและขอเสนอแนะจากผรบผดชอบงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายทไดจากการสมภาษณ เพอออกแบบฟงกชนอเลกทรอนกสเพมเตมใหแอพพลเคชนมรปแบบทเหมาะสมกบการประกนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษามากขนและตอบสนองตอการใชงานในดานการตรวจประเมนทงในสวนของผประเมน ผรบการประเมน ผประเมน และผมสวนเกยวของ สวนระบบรกษาความปลอดภยของระบบไดด าเนนการสรางกระบวนการควบคม 3 ประการคอ 1) การควบคมระบบไอซท ซงจะเกยวของกบการควบคมอนพทจากการก าหนดรหสผาน การจดท าจอภาพทมฟอรมมาตรฐานในการใสขอมล และการใหสญญาณทมเสยงเมอมขอผดพลาดเกดขน รวมถงการควบคมการประมวลผล เอาทพท และหนวยความจ าส ารอง เปนตน 2) การควบคมกระบวนการท างาน ซงจะเกยวของกบการพฒนาคมอและการสรางแผนปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขนกบแอพพลเคชน และ 3) การควบคมอปกรณอ านวยความสะดวกอน ๆ เชน การออกแบบวธปองกนอปกรณคอมพวเตอรฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบเครอขาย และทรพยากรขอมล โดยดานระบบเครอขายไดสรางโปรแกรมตดตามการใชงานระบบเครอขายเพอปองกนจากการใชงานทไมถกตอง โดยโปรแกรมจะอนญาตใหเฉพาะผทมสทธเทานนในการเขาถงแอพพลเคชนได รวมถงการสรางระบบปองกนการบกรก (Firewall) เปนตน นอกจากนไดพฒนาระบบในสวนงานเดมเพมเตมและสรางระบบงานใหมเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอกใหมากขน

Page 147: รายงานการวิจัย - สมศ.

136

จากการวเคราะหขอมลเพอการปรบปรงระบบ QA Application ในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตรวจสอบยนยน (Confirmatory) จ านวน 5 คน ซงด าเนนการโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง พบวาผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายและใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตางยนยนวาแอพพลเคชนนมประโยชนตอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและสามารถน าไปใชงานไดจรง และผเชยวชาญใหขอคดเหนทเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพของแอพพลเคชนในอนาคตโดยการพฒนาใหเปนระบบ Stand Alone แบบ One Stop Service ทสามารถสงผลการประเมนคณภาพและรายงานตอสาธารณะเพอประโยชนกบผตดสนใจเลอกเขาศกษาในระดบอดมศกษาโดยพจารณาจากผลการประเมนคณภาพทผานมาของสถาบน รปแบบของแอพพลเคชนทพฒนาขนใหมและหนาตางการใชงานตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญแสดงไดดงภาพท 4.35 ถง 4.46 ตามล าดบ

ภาพท 4.35 หนาตาง Login ของแอพลลเคชน ONESQA Online

Page 148: รายงานการวิจัย - สมศ.

137

ภาพท 4.36 หนาตางของแอพลลเคชน ONESQA Online เมอเขาสระบบ

ภาพท 4.37 หนาตางเมนระบบประกนคณภาพการศกษา

Page 149: รายงานการวิจัย - สมศ.

138

ภาพท 4.38 ตวอยางหนาตางผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ

ภาพท 4.39 ตวอยางหนาตางผลสมฤทธการบรหารจดการองคประกอบท 1.2

Page 150: รายงานการวิจัย - สมศ.

139

ภาพท 4.40 ตวอยางหนาตางผลการประเมนตนเอง

ภาพท 4.41 ตวอยางหนาตางสรปผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาระดบคณะ

Page 151: รายงานการวิจัย - สมศ.

140

ภาพท 4.42 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานผลการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา

ภาพท 4.43 ตวอยางหนาตางการแสดงรายงานประจ าป

Page 152: รายงานการวิจัย - สมศ.

141

ภาพท 4.44 ตวอยางหนาตางการดาวนโหลดขอมลระดบสถาบน

ภาพท 4.45 ตวอยางหนาตาง System Admin

Page 153: รายงานการวิจัย - สมศ.

142

ภาพท 4.46 ตวอยางหนาตางการแกไขขอมลผใชงาน

อยางไรกตามในการปรบปรงสมรรถนะของระบบควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของ

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประกนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) หรอ (สมศ.) ส าหรบการเมนคณภาพภายนอกรอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานปลดกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว

จากการตรวจสอบยนยน (Confirmatory) การใชงานแอพพลเคชนโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจงในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน พบวาผเชยวชาญสวนใหญยงใหความเหนตอรปแบบและวธการพฒนาแอพพลเคชนทมประสทธภาพควรมองคประกอบส าคญ โดยผวจยไดท าการสรปและสงเคราะหมา ดงตอไปน

1) การก าหนดเอกสารน าทาง (Roadmap Document) ในสวนของการสรางเวบแอพพล เคชน วตถประสงค เปาหมายและทศทางทชดเจนโดยการก าหนดเปนโครงการวจย ซงจะชวยใหสามารถน าเสนอสวนทเปนความตองการ ขนตอนการพฒนาระบบและฐานขอมล การน าไปใชงาน ภาพในอนาคตของแอพพลเคชนทจะสนบสนนการด าเนนงานไดอยางตอเนอง รวมถงการก าหนดกรอบระยะเวลาในการท างานเพอใหเหนภาพทชดเจนวาเมอมโครงการออกมาแลวมความเปนไปไดในการด าเนนงานมากนอยเพยงใด

Page 154: รายงานการวิจัย - สมศ.

143

2) การวจยและพฒนารวมถงก าหนดขอบเขตลกษณะของแอพพลเคชนนนวามโครงราง รปแบบ กระบวนการ ขนตอน และการด าเนนการอยางไร โดยเฉพาะอยางยงในประเดนตอไปน

(1) ผใชระบบตามวตถประสงค โดยอาจแสดงรายงานทางสถตและฟงกชนขององคประกอบยอยในการน าไปใชงาน

(2) ระดบของการเขาถง โดยการสรางรายงานการเขาถง คณลกษณะของการเขาถง ระบบอนเตอรเนต และระบบอนทราเนต เปนตน

(3) แผนงานการเขาถง โดยการแสดงเอกสารความเสยงทางสถตของคณลกษณะของผใชงานและประสบการณดานการรกษาความปลอดภยของขอมลในระบบ

(4) ขอมลสถตเชงปรมาณของผใชระบบ โดยอาจเปนรายงานทแสดงความตองการใชระบบเมอมการถกใชงานตามวตถประสงค

3) การสรางคณลกษณะของฟงกชนทเกยวของของแอพพลเคชน โดยทวไปการแสดงฟงกชนทเกยวของของแอพพลเคชนอาจเกดจากการสอบถามถงวตถประสงคและกระบวนการใชงาน มการแสดงเมนการใชงานตามฟงกชนสนบสนนจรงตามขอบเขตของงานทด าเนนการ เอกสารตองแสดงฟงกชนทางเทคนคตาง ๆ โดยละเอยดเพอใหผใชสามารถใชงานแอพพลเคชนนนไดตามความเปนจรง ดงนนในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนตองค านงถงขอนเปนส าคญ

4) การแสดงฟงกชนการท างานส าหรบผเขาชม เนองจากการใชงานแอพพลเคชนโดยทวไปมกมผเขาเยยมชมและผแชรประสบการณในการใชงานเขารวมดวย ดงนนในสวนนตองแสดงรายละเอยดและความสามารถในการเขาชมของผเยยมกจการใหชดเจนดวย

5) การเลอกเทคโนโลย คณลกษณะทางเทคนค โครงสรางของแอพพลเคชน และระยะเวลาในการใชงาน โดยเปนเอกสารทเกยวของกบการเลอกใชโปรแกรมปฏบตการ แพลทฟอรม สภาพแวดลอมของการพฒนา รวมถง framework ตาง ๆ ของแอพพลเคชนนน ซงโดยสวนใหญจะก าหนดขอบเขตของเทคโนโลยทจะใช เวอรชนตาง ๆ และการพยากรณเทคโนโลยในอนาคต สวนเอกสารเกยวกบระยะเวลาในการใชงานจะประกอบดวยการก าหนดวนเวลาทเรมใชงานรวมถงโมดลตาง ๆ ของแอพพลเคชน

6) การออกแบบ Visual Guide, Layout, Interface และ Wire Framing ซงจะตองไดรบความรวมมอจากเจาของแอพพลเคชนทตองใหขอมลทเกยวของกบกระบวนการและเอกสารทเกยวของทงหมด ทงนจะแสดงถงรปแบบการท างาน การเชอมโยงขอมล และการตดตอสอสารภายในแอพพลเคชนทงหมดโดยภาพรวมและสวนยอย ในสวนนควรไดรบค าแนะน าหรอการปรกษาจากผเชยวชาญรวมถงประสบการณของผดแลระบบไอซทขององคกรจะท าใหแอพพลเคชนทออกแบบมาใชงานมประสทธภาพสงสดและสามารถตอบสนองการใชงานไดครบทกฟงกชน

Page 155: รายงานการวิจัย - สมศ.

144

7) กระบวนการพฒนาแอพพลเคชน ในประเดนนจะเปนการพฒนาระบบโดยใชขอมลทด าเนนการมาทงหมดเพอสรางแอพพลเคชนตามโครงสรางทก าหนด การออกแบบโครงสรางฐานขอมล การพฒนาโมดล ไลบราร และคลาสตาง ๆ รวมถงการก าหนดเวอรชนของแอพพลเคชนทผานการทดสอบความสมบรณในการใชงานแบบสมจรง (Beta Testing)

8) การทดลองใชงานจรง เปนประเดนสดทายกอนน าแอพพลเคชนนนไปใชงานจรงในทางปฏบต ควรมการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชงานเปนล าดบแรก จากนนจงน าระบบไปตดตงและทดลองใชงานจรง มรายงานการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานรวมถงแผนงานการก ากบดแลเพอใหแอพพลเคชนสามารถใชงานไดตามวตถประสงค

จากผลการศกษาวเคราะหขอมลการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาในบทนพบวา แอพพลเคชนทพฒนาขนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา บทตอไปจะน าเสนอสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

Page 156: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา” มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) เพอออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. ซงปจจบนพบวาการประกนคณภาพการศกษาภายนอกยงไมมระบบไอซทหรอแอพพลเคชนในการใหบรการแกผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ ระบบทออกแบบและพฒนาจะเปนระบบงานใหมทสามารถประยกตใชในการประกนคณภาพการศกษา การบรการขอมลแกผใช และการตดตอสอสารภายในองคกร โดยการวจยเรมจากการศกษาความตองการของผใชเกยวกบการพฒนาระบบฐานขอมลและการบรการขอมลไอซทสารสนเทศเพอการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. โดยวเคราะหความตองการของผใชในสวนของผประเมน ผรบการประเมน และผมสวนเกยวของ จากนนจะท าการสรางฐานขอมลและเวบไซตหรอแบบจ าลอง QA Application ซงเปนระบบฐานขอมลคอมพวเตอรบนเครอขายอนเตอรเนต ในการออกแบบและพฒนาระบบจะใชกระบวนการมาตรฐาน DBLC ระบบทออกแบบไดผานการทดสอบการใชงานโดยผใชระบบเพอหาประสทธภาพและความพงพอใจของการใชระบบใหม จากนนไดตรวจสอบความถกตองของวธการพฒนาและการปรบปรงสมรรถนะของระบบตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญดานระบบไอซท ดงนน QA Application ทออกแบบและพฒนาสามารถน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. ไดจรง โดยมรายละเอยดในการวจยโดยสรปดงน 1. สรป 2. อภปรายผล 3. ขอเสนอแนะ 1. สรป จากการวจยเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา สามารถน ามาสรปและอภปรายผลการวจยในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการด าเนนการวจยไดดงน 1.1 การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผลการวเคราะหขอมลความตองการของผใชงานประกนคณภาพการศกษาตองการใหมแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาในภาพรวมผใชตองการแอพพลเคชนนรอยละ 100.00 โดยมฟงกชนการ

Page 157: รายงานการวิจัย - สมศ.

146

ท างานหลกทตองการประกอบดวยคมอปฏบตงาน ฟอรมตาง ๆ เอกสารสนบสนน งานทท า การประชมและรายงาน ตามล าดบ โดยมฟงกชนการท างานยอยทตองการประกอบดวย 1) ฟงกชนของคมอปฏบตงาน ไดแก คมอและขนตอนการประกนคณภาพภายนอก และคมอมาตรฐาน สมศ. ตามล าดบ 2) ฟงกชนของงานทท า ไดแก กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ พนธกจและการบรหาร กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท ระบบและกลไกการจดท า SAR และ ระบบและกลไกการจดท า SSR ตามล าดบ 3) ฟงกชนของฟอรมตาง ๆ ไดแก แบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอก แบบ SSR และ แบบ SAR ตามล าดบ 4) ฟงกชนของเอกสารสนบสนน ไดแก มาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. พรบ.ประกนคณภาพการศกษาภายนอก ประกาศ/ค าสง และคมอประกนคณภาพมหาวทยาลย ตามล าดบ 5) ฟงกชนของการประชม ไดแก รายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าป รายงานการประชม รายงานในรปแบบของกราฟ รายงานในรปแบบของตาราง และรายงานกจกรรมแบบออนไลน ตามล าดบ

ทงนไดก าหนดแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไวดงน - ควรมนโยบาย แผนการด าเนนงาน และการปฏบตงานจรงอยางชดเจนและตอเนอง - ควรจดหาอปกรณ เครองมอ รวมถงโปรแกรมทมประสทธภาพเพอสนบสนนและรองรบการจดท า

แอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพใหมประสทธภาพ - จดท าและวางแผนงานงบประมาณใหสอดคลองและเหมาะสมกบการจดท าระบบ - ประชาสมพนธและรณรงคใหบคลากรทกคนเหนความส าคญและเขาใจถงประโยชนของการใชงาน

แอพพลเคชน - จดอบรมบคลากรใหเขาใจและใชงานแอพพลเคชนเพอประโยชนในการท างานประกนคณภาพ

และการเพมประสทธภาพทางดานวชาการไดเปนอยางด - ควรมหนวยงานกลางในการประสานงาน ใหค าปรกษา/แนะน าการใชงานใหมประสทธภาพอยาง

ตอเนอง - มการจดท าการประเมนผลการใชงานเพอคนพบปญหาและหาแนวทางแกไข

1.2 การออกแบบและพฒนาระบบ จากการใชกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดวยวธการ DBLC สามารถน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนนใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใช ซงพจารณาไดจากผลการทดสอบการใชงานและประเมนผลในขนตอนท 3

Page 158: รายงานการวิจัย - สมศ.

147

1.3 การทดสอบการใชงานและประเมนผล จากผลการศกษาวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาสรปไดวา

1) การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก (X =3.98, S.D. = 0.85) แสดงวาแอพพลเคชนทพฒนาขนมความสามารถในการใชงานเปนเครองมอส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของ สมศ.

2) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแอพพลเคชนกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) แสดงวาผใชแอพพลเคชนมความพงพอใจในการใชงานแอพพลเคชนนในระดบทนาพอใจ เนองจากแอพพลเคชนสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาไดเปนอยางด ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. และตวแทนจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชนกลาววา แอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา 1.4 การปรบปรงสมรรถนะของระบบ จากการวเคราะหขอมลทปรากฏสามารถสรปผลการวจยไดวาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาทพฒนาขนมคณสมบตดงน 1) เปนแอพพลเคชนทเปนระบบเอกสารอเลกทรอนกสทสามารถจดเกบขอมลและสามารถตดตอกบผใชไดสะดวก รวดเรว และใชงานงาย 2) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาทสามารถท าการบนทก เพมเตม แกไข การประมวลผล การออกรายงาน และลบขอมลของผใชไดดวยตนเอง 3) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาทสามารถสบคนขอมลประกนคณภาพการศกษา เอกสาร และการจดเรยงขอมลไดตามเงอนไขทก าหนดไดอยางถกตอง 4) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาทสามารถออกรายงานทงทหนาจอและการรายงานทางเครองพมพไดสะดวก เชน รายงานประจ าป เปนตน 5) เปนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษามระบบรกษาความปลอดภยของขอมลโดย QA Application ทพฒนาขนใหมนนจะตองมระบบรกษาความปลอดภยโดยใชรหสผาน 6) QA Application ตองมความเคลอนไหวทางดานขอมลและความรใหมอยางตอเนองเพอใหทนตอการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

Page 159: รายงานการวิจัย - สมศ.

148

จากเนอหาทกลาวมาทงหมดสามารถสรปเพมเตมไดวา การวจยเพอพฒนาแอพพลเคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาจากการใชระเบยบวธวจยตามทคณะผวจยน ามาใชสามารถออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการใชงานการประกนคณภาพการศกษาไดจรง แอพพลเคชนทน าเสนอสามารถสนบสนนสวนงานการประเมนคณภาพการศกษาภายใตรปแบบทก าหนดของ สมศ. มการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจจากผใชงานแอพพลเคชนทงในสวนผประเมนและผรบการประเมนจากหนวยงานทเกยวของโดยเหนวาประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานแอพพลเคชนโดยภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนสามารถกลาวไดวาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาตามรปแบบทพฒนาจะใชเปนเครองมอตนแบบของการประเมนคณภาพการศกษาตามขอก าหนดของ สมศ. และควรมการพฒนาเพอปรบใชจรงในทางปฏบตตอไป 2. อภปรายผล จากการวจยเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา สามารถน ามาอภปรายผลการวจยในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการด าเนนการวจยไดดงน 2.1 การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผใชแอพพลเคชนมความตองการใชระบบไอซทเพอการจดเกบ รวบรวม และประมวลผลขอมลตาง ๆ โดยการแปลงรปแบบการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกสทสอดคลองกบงานประกนคณภาพการศกษาโดยตองค านงถงรปแบบการใชงาน มาตรฐานและตวบงชของ สมศ. รวมถงเอกสารทเกยวของตาง ๆ เพอสนบสนนการประเมนคณภาพการศกษามความสะดวก รวดเรว และถกตอง ซงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Toshinobu Kasai (2006) Mahesh Panhale (2016) และ สวยา สรมณ และคณะ (2558) ทไดวเคราะหวาการบรณาการระบบไอซทกบการบรหารจดการรวมถงการประเมนคณภาพการศกษาจะชวยสรางบรรยากาศและเพมประสทธภาพการประเมนผลไดเปนอยางด ซงสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบไดในอนาคต สวน Chaitanya Kaul and Saurav Verma (2015) ไดกลาวถงกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทดวาการออกแบบและพฒนาระบบเปนการก าหนดคณสมบต ลกษณะ และรปแบบของระบบงานทเหมาะสมกบองคกร โดยจะเกยวของกบการก าหนดคณสมบตทางเทคนคซงเปนการน าระบบคอมพวเตอรและระบบเครอขายมาประยกตใชกบการแกปญหาระบบงาน โดยการศกษาหาวธการทดเพอใหรวาระบบทเหมาะสมทจะท าใหองคกรบรรลตามวตถประสงคจะมรปแบบเปนอยางไร นอกจากน Norleyza Jailani. et al. (2015) และ Ulrike Sturm. et al. (2017) ยงไดกลาวถงการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนสมยใหมวาตองมการวเคราะหความตองการของผใชเพอใหสามารถสรางฟงกชนการท างานทเหมาะสมกบสภาพงานจรง ทงนกเพอใหแอพพลเคชนทไดมาสามารถตอบสนองตอการใชงานโดยสามารถสนบสนนการปฏบตงานไดครบทกฟงกชน

Page 160: รายงานการวิจัย - สมศ.

149

2.2 การออกแบบและพฒนาระบบ ผลการวจยทพบวาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชในภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนการเลอกใชรปแบบวธการพฒนามาตรฐานรวมถงซอฟตแวรทเหมาะสมสามารถสรางแอพพลเคชนทมคณภาพไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบงานวจยของ สทธพงศ สวรรณเดชากล (2560), วรตนสน ออมสนสมบรณ (2559) และ Rick Boyer and Kyle Mew (2016) ทพบวาการออกแบบแอพพลเคชนทดตองค านงถงความตองการของผใชเปนส าคญจงจะสามารถสรางและน าแอพพลเคชนนนไปใชงานใหเกดประสทธภาพสงสดตามวตถประสงคของการพฒนา นอกจากน Venkata N Inukollu. et al. (2014) ยงไดกลาวถงการออกแบบและพฒนาระบบไอซทซงอาจกลาวไดวาเปนงานใหญของระบบไอซทกวาได เนองจากกระบวนการนมผทมสวนเกยวของดวยเกอบจะทกสวน การออกแบบและพฒนาจะมกระบวนวธในการปฏบตทสลบซบซอน รวมถงขอบเขตของงานทหลากหลายครอบคลมไปหลายสวนงาน ดงนนจงตองอาศยความสามารถของผเชยวชาญในหลาย ๆ ดาน ซงกคอนกวเคราะหระบบนนเอง การวเคราะหระบบจะเปนการศกษาและวเคราะหระบบทเราสนใจ โดยมวตถประสงคเพอการพฒนาและแกปญหางานในระบบนน ๆ ใหสามารถด ารงอยไดอยางเปนปกตและมประสทธภาพ ในการวเคราะหจะตองท างานอยางมขนตอนและมเหตผล ในทางปฏบตการพฒนาระบบนนอาจอาศยแนวทางการคนพบปญหาทมอยและโอกาสในการแกปญหาเหลานนได ส าหรบการบรหารกระบวนการพฒนาระบบงาน (Management of Implementation Process) ซงเปนการพฒนาระบบงานใหมจะตองไดรบการบรหารจดการอยางมระบบและระมดระวง ดงนนการพฒนาระบบงานควรยดถอรปแบบอยางเครงครดเพอใหการบรหารกระบวนการพฒนาเปนไปอยางตอเนอง ผใชตองเขาใจและมนใจวาระบบงานใหมทน ามาแทนทสามารถท าใหเกดการพฒนาการด าเนนงานอยางแทจรงโดยไมสรางภาระใหกบผใชมากเกนไป (Admore Nyamaka. et al., 2018) 2.3 การทดสอบการใชงานและประเมนผล ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. และตวแทนจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชนกลาววา แอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา โดยสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Azham Hussain. et al. (2012), สธรา จนทรปม และคณะ (2560) และ อภชาต ค าปลว และคณะ (2562) ทพบวาวเคราะหประสทธภาพและความพงพอใจของการใชงานแอพพลเคชนจะชวยประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนนนวามความเหมาะสมตอการน าไปใชงานเพอสนบสนนการท างานหรอการสรางภาพลกษณใหมใหกบองคกรโดยตองมกระบวนการประเมนทถกตองตามหลกการระเบยบวธวจย

Page 161: รายงานการวิจัย - สมศ.

150

2.4 การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ในการปรบปรงแอพพลเคชนใหมความสมบรณมากขนนนควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของส านกงานรบรองมาตรฐานและประกนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) หรอ (สมศ.) ส าหรบการเมนคณภาพการศกษารอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานปลดกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว ซงสอดคลองกบงานวจยของ พรทพย วงศสนอดม (2558), พชรพรรณ สมบต และคณะ (2559) และ ธนกฤต โพธข (2560) ทพบวาการพฒนารปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชนจะชวยใหแอพพลเคชนทออกแบบมาสามารถตอบสนองตอการใชงานตามทก าหนดไดทกฟงกชน ทงนควรใชหลกการวจยและพฒนาระบบทไดมาตรฐานในการก าหนดขอบเขตการท างานของแอพพลเคชนโดยตองค านงถงการใชงานของผใชกอนเปนล าดบแรก อกทงยงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ ภญญาพชญ ทาสาธนตยตระกล (2559) และ Shao Guo-Hong (2014) ทพบวาการปรบปรงสมรรถนะของแอพพลเคชนตองกระท าอยางตอเนองเพอใหแอพพลเคชนสามารถตอบสนองตอการใชงานและสงผลตอประสทธภาพการใชงานของผใชอกดวย นอกจากน Kishore Baktha (2017) และผเชยวชาญดานระบบไอซทไดใหขอคดเหนในการพฒนาแอพพลเคชนทดอกวาแอพพลเคชนทดจะตองใช data usage เมอจ าเปนและคมคาทสดส าหรบผใชเทานน ทงนเนองเพราะการใช data usage ทไมจ าเปนอาจท าใหความเรวในการเขาถงแอพพลเคชนอาจมปญหาไดไดอนาคตเมอขอมลในระบบมากขน ดงนนตองมการวเคราะหขอมลการใชงานของระบบทออกแบบดวยโดยเผอการท างานไวลวงหนาไมนอยกวา 5 ป เพอใหแอพพลเคชนสามารถตสนองตอการใชงานไดในระยะยาว 3. ขอเสนอแนะ 3.1 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชประโยชน 1) ในการน าไปใชงานจรงควรมการพฒนาฟงกชนการท างานเพมเตมในสวนงานของการประกนคณภาพภายในสถาบนรวมดวยเพอใหเกดการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาแบบครบวงจร โดยการพฒนาฟงกชนทตองการส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายในโดยใหสอดคลองกนตามระยะเวลาของการตรวจประเมนคณภาพการศกษา

Page 162: รายงานการวิจัย - สมศ.

151

2) การพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการด าเนนการแบบมสวนรวมในการควบคม/แกไขเอกสาร และขอมลตาง ๆ ไดตามล าดบความส าคญ เพอใหรองรบรปแบบการประกนคณภาพการศกษาและการประเมนเพอแสดงรายงานการประกนคณภาพการศกษาประจ าปทงในปจจบนและอนาคต โดยเปนระบบทงายตอการเขาถงและการก ากบดแลใหระบบมเสถยรภาพอยางยงยน 3) การพฒนาแอพพลเคชนใหมสมรรถนะทดขนในสวนของการตดตอกบผใช และการปรบปรงแกไขฐานขอมลใหเปนปจจบน ทงนควรมการแตงตงผรบผดชอบทางดานระบบไอซททชดเจนและสามารถตรวจสอบผลการด าเนนงานไดในทางปฏบต 4) การน าแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาไปใชงานจรงในทางปฏบตตองมการปรบปรงขอมลตาง ๆ ใหเหมาะสมกบบรบทของสถาบนการศกษานนตามขอก าหนดดานมาตรฐานและตวบงชรวมถงเอกสารทเกยวของกบการด าเนนงานของ สมศ. 5) การทดสอบสมรรถนะของแอพพลเคชนเพอความสมจรง ควรด าเนนการโดยมการวางแผนงานทดสอบเปนระยะ ๆ เพอใหแอพพลเคชนนสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพการศกษาทกฟงกชนซงตองมการปรบปรงคณภาพการท างานในระยะถดไป 3.2 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1) ควรท าการวจยและพฒนาแอพพลเคชนในสวนงานยอยอน ๆ เชน การประเมนผลการปฏบตงาน และการรายงานผลตามรปแบบมาตรฐาน เปนตน 2) ควรท าการวจยและพฒนาระบบฐานขอมลแอพพลเคชนในรปแบบใหมทใหมการด าเนนกจกรรมบนระบบเครอขายแบบผสมผสาน (Hybrid System) ซงเปนแอพพลเคชนทถกพฒนาขนมาดวยจดประสงคทตองการใหสามารถท างานไดทกระบบปฎบตการโดยใช FrameWork (ชดค าสง) เขาชวย และการสรางระบบไอซททสามารถรองรบระบบฐานขอมลชนดอนหรอการพฒนาไปสการประกนคณภาพการศกษาไรสาย (Mobile Quality Assurance) ครบวงจร 3) ควรท าการวจยแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนดวย Unity และ Firebase ส าหรบงานประกนคณภาพการศกษาซงเปนโปรแกรมทถกออกแบบมาใหเปน API และ Cloud Storage ส าหรบพฒนา Realtime Application โดยสามารถรองรบหลาย Platform ไดแก IOS App., Android App. และ Web App. เปนตน ทงนเพอใหสามารถสรางแอพพลเคชนทมความหลากหลายมากขน 4) ควรท าการวจยเพอสรางระบบการใชงานททกภาคสวนขององคกรมสวนรวมในการเขาถง เชน ระบบไอซทเพอการตดสนใจของผบรหารระดบสง (Executive Decision Support ICT System) รวมถงระบบไอซทเพอการบรหารเชงบรณาการ (ICT System for Integrated Management) เปนตน

Page 163: รายงานการวิจัย - สมศ.

152

5) ควรด าเนนการวจยโดยการน าแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษานไปทดสอบใชงานจรงกบสถาบนการศกษาอน ๆ เพอประเมนประสทธภาพแบบสมจรงมากขนและวางแผนการน าไปใชงานตามสภาพจรงในโอกาสตอไป 6) ควรด าเนนการวจยโดยพฒนาแอพพลเคชนนไปสการสรางสมารทแอพพลเคชน (Smart Application) ส าหรบการประกนคณภาพภายในและภายนอกระดบอดมศกษา ทงนเพอใหเกดโครงสรางการประกนคณภาพแบบองครวมของระบบประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย

Page 164: รายงานการวิจัย - สมศ.

153

บรรณานกรม ภาษาไทย ธนกฤต โพธข . (2560). รายงานการวจยเรอง การพฒนาแอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยด

“Taladnut Night Market”. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยนอรทกรงเทพ. พงษศกด ผกามาศ. (2553). ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพฯ: ส านกพมพ Witty, หนา 1-25. พชรพรรณ สมบต และ วฒนา มานนท. (2559). แนวทางการพฒนาโมบายแอปพลเคชน THAI Mobile

ส าหรบผใชบรการสายการบน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน). สถาบนการบนพลเรอน สาขาวชาการจดการการบน.

พรทพย วงศสนอดม. (2558). การพฒนาแอปพลเคชนบทเรยนบนคอมพวเตอรพกพารวมกบการเรยนแบบเพอนชวยเพอนทสงผลตอการเรยนรรวมกนของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 จงหวดเพชรบร. วทยานพนธหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ภญญาพชญ ทาสาธนตยตระกล . (2559). การพฒนาแอพพลเคชนชดการเรยนรภาษาส าหรบเดกบนโทรศพทเคลอนท. รายงานการวจยประจ าป 2559 มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม.

วฒพงษ ชนศร และ ศรวรรณ วาสกร. (2558). การพฒนาเวบแอปพลเคชนส าหรบการวเคราะหขอสอบปรนย. วารสารวจยและพฒนาวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย . 10(1), มกราคม–เมษายน 2558.

วรตนสน ออมสนสมบรณ. (2559). การศกษาแนวทางการพฒนาโมบายแอปพลเคชนประเภทคมนาคมขนสงทางบกของประเทศไทย. การคนควาอสระหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานโยบายและการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร. (2552). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ: วงอกษร, หนา 18-38.

สทธพงศ สวรรณเดชากล. (2560). การพฒนาแอปพลเคชนบนมอถอส าหรบสนบสนนการปฏบตงานของชางไฟฟา การประปาสวนภมภาคเขต 5. สารนพนธหลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

สธรา จนทรปม, พเชนทร จนทรปม และ แพรตะวน จารตน . (2560). การพฒนาโมบายแอพพลเคชนแหลงทองเทยวในจงหวดสกลนครบนระบบปฏบตการแอนดรอยด . วารสารวชาการการจดการเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรม. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, 4(2), กรกฎาคม – ธนวาคม 2560.

Page 165: รายงานการวิจัย - สมศ.

154

สวยา สรมณ และ รงนภาพร ภชาดา. (2558). การพฒนาแอพพลเคชนเพอการเรยนรบนแทบเลตเรององคประกอบของระบบสารสนเทศ ส าหรบชนมธยมศกษาปท 4. วารสารวชาการการจดการเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรม. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, 2(1), มกราคม – มถนายน 2558.

อภชาต ค าปลว, ชนนทร เฉลมสข และ เกรยงศกด เชอมสมบต. (2562). การพฒนาแอพพลเคชนแนะน าสถานททองเทยวในประเทศไทยดวยเทคโนโลยความเปนจรงเสมอน. การประชมวชาการและน าเสนอผลงานวจยระดบชาต ครงท 2 มหาวทยาลยหอการคาไทย กรงเทพมหานคร.

ภาษาองกฤษ Admore Nyamaka., and Others. (2018). Challenges Botswana’s Mobile Application Developers

Encounter: Funding, Commercial and Technical Support. IST-Africa Week Conference (IST-Africa) 2018.

Azham Hussain and Maria Kutar. (2 0 0 9 ) . Usability Metric Framework for Mobile Phone Application. IADIS International Conference Interfaces and Human Computer Interaction 2010.

Azham Hussain, Maria Kutar and FazillahMohmad Kamal. (2012). A Metric-BasedEvaluation Model for Applicationson Mobile Phone. Knowledge Management International Conference (KMICe) 2012, Johor Bahru, Malaysia. 4–6 July 2012.

Brian Ferry., and Others. (2006). Use of Rich Internet Applications to Develop an Online Classroom-Based Simulation. International Journal of Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). 16(3/4), pp.200-214,

Chaitanya Kaul and Saurav Verma. (2015). Review Paper on Cross Platform Mobile Application Development IDE. IOSR Journal of Computer Engineering. 17(1), Jan-Feb 2015, pp.30-33.

Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon. (2018). Management Information Systems. 14th Edition. Pearson Education Indochina.

Kishore Baktha. (2017). Mobile Application Development: All the Steps and Guidelines for Successful Creation of Mobile App: Case Study. International Journal of Computer Science and Mobile Computing. 6(9), September 2017, pp.15-20.

Norleyza Jailani, Zuraidah Abdullah, Marini Abu Bakar. (2 0 1 5 ) . Usability Guidelines for Developing Mobile Application in the Construction Industry. Software Technology and

Page 166: รายงานการวิจัย - สมศ.

155

Management Research Centre, Faculty of Information Science and Technology, Universiti Kebangsaan Malaysia.

Mahesh Panhale. (2016). Beginning Hybrid Mobile Application Development. 1st edition. Edition: Apress.

Rick Boyer and Kyle Mew. (2016). Android Application Development Cookbook. Second Edition Paperback. Open Source.

Roman Khandozhenko. (2014). Cross-Platform Mobile Application Development. Bachelor’s thesis Autumn 2014, Business Information Technology, Oulu University of Applied Sciences.

Shao Guo-Hong. (2014). Application Development Research Based on Android Platform. 7th International Conference on Intelligent Computation Technology and Automation, 24-26 Oct. 2014, Changsha, China.

Toshinobu Kasai., and Others. (2006). Building on Ontology of IT Education Goals. International Journal of Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). 16(1/2), pp.1-17.

Ulrike Sturm., and Others. (2017). Defining Principles for Mobile Apps and Platforms Development in Citizen Science (Workshop Report). Research Ideas and Outcomes. CrossMark Open Access, pp.1-12.

Venkata N Inukollu., and Others. (2014). Factors Influencing Quality of Mobile Apps: Role of Mobile App Development Life Cycle. International Journal of Software Engineering & Applications (IJSEA). 5(5), September 2014, pp.15-34.

Page 167: รายงานการวิจัย - สมศ.

156

ภาคผนวก

Page 168: รายงานการวิจัย - สมศ.

157

เครองมอทใชในการวจยขนตอนท 1

1. แบบสมภาษณ (Interview Guide) 2. แบบสอบถาม (Questionnaire)

Page 169: รายงานการวิจัย - สมศ.

158

เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 1 ผบรหารระดบนโยบายของ สมศ. และผแทนมหาวทยาลย ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา แบบสมภาษณนจะมประเดนสมภาษณ 5 ประเดนหลก ไดแก

1. รปแบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา 2. ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอก 3. ปญหาและอปสรรคเกดขนในระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา 4. วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก 5. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ระดบอดมศกษาและขอเสนอแนะ

ขอ 1. กรณาอธบายกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..................................................................... . ขอ 2. ระบบการบรหารจดการและขนตอนการปฏบตงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

เปนแบบใด ............................................................................................. ...................................................................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 3. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................................. ...................... ขอ 4. วธการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกท

เหมาะสม ................................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ ...................................................

แบบสมภาษณ (Interview Guide)

Page 170: รายงานการวิจัย - สมศ.

159

ขอ 5. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและขอเสนอแนะ

............................................................................................................................. ......................................

............................................................................................ ....................................................................... ขอ 6. ใหผบรหารพจารณากรอบแนวคดและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ .......................................................................

-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-

Page 171: รายงานการวิจัย - สมศ.

160

เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 2 1. ผประเมนและรบการประเมนภายนอก 2. ผมสวนเกยวของกบงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ค าชแจง วตถประสงคของแบบสอบถามนเพอการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ดงนนจงใครขอความรวมมอจากทานโปรดตอบแบบสอบถามตามความเปนจรง ขอมลทกอยางจะเกบรกษาไวเปนความลบและใชในการท าวจยเทานน มไดมผลเสยหายตอผตอบแตประการใด ผวจยขอขอบคณในความรวมมอในการตอบแบบสอบถามใหสมบรณมา ณ โอกาสน

1. แบบสอบถามทงหมดม 3 สวน สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 การใชแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สวนท 3 แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สวนท 4 ปญหา ความตองการ แนวทาง และขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชน

ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

2. โปรดขดเครองหมายถก ( ) ลงใน ทเลอกและกรอกขอมลใหสมบรณ 3. โปรดตอบแบบสอบถามทกขอตามความเปนจรงและแสดงความคดเหนเพอประโยชนใน

การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาส าหรบประเทศไทย

แบบสอบถาม (Questionnaire)

Page 172: รายงานการวิจัย - สมศ.

161

สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 1) เพศ 1. ชาย 2. หญง

2) อาย 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51 ปขนไป

3) ภาควชา 1. บรหารศาสตร 2. วศวกรรมศาสตร 3. วทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 5. อน ๆ (ระบ)..................................................................

4) ต าแหนงปจจบน 1. คณบด 2. รองคณบด 3. หวหนาภาควชา 4. อาจารยประจ า 5. อนๆ (ระบ)..................................................................

5) วฒการศกษา 1. ปรญญาตร 2. ปรญญาโท 2. ปรญญาเอก

6) ต าแหนงทางวชาการ 1. อาจารย 2. ผชวยศาสตราจารย 3. รองศาสตราจารย 4. ศาสตราจารย

7) งานทตองรบผดชอบ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. งานบรหาร 2. งานวชาการ 3. งานประกนคณภาพ 4. งานวจย 5. งานกจกรรมนกศกษา 6. งานศลปวฒนธรรม 7. อน ๆ (ระบ)..................................................................

8) หนาทรบผดชอบในงานประกนคณภาพการศกษาภายนอก ไมม 1-5 ป 6-10 ป 10-20 ป 16-20 ป 21-30 ป 31 ปขนไป

9) ประสบการณเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 1. ไมม 2. มในระดบ

ระดบผใช (User) ระดบโปรแกรมเมอร (Programmer) ระดบผจดการระบบ (System Analysis)

Page 173: รายงานการวิจัย - สมศ.

162

สวนท 2 การใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

10) ทานเหนดวยหรอไมทตองมแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 1. เหนดวย 2. ไมเหนดวย

11) วตถประสงคในการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. การบรหารจดการงานประกนคณภาพภายนอก 2. การตรวจสอบขนตอนและคมอการปฏบตงาน 3. การจดเกบเอกสารและผลงานทเกยวของ 4. การวเคราะหผลการตรวจประกนคณภาพภายนอก 5. การน าเสนอเอกสารและรายงานทเกยวของ 6. อน ๆ (ระบ)............................................................

12) สงทตองการใชถามแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (QA Application) (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. งานจดเกบเอกสารดวยแฟมอเลกทรอนกส 2. งานนดหมายผบรหารและผปฏบตงาน 3. งานนดหมายการประชมปฏบตการ 4. งานน าเสนอขอมลการประกนคณภาพภายนอก 5. งานวเคราะหขอมลการประกนคณภาพภายนอก 6. งานแสดงรายงานการประกนคณภาพภายนอก 7. การสบคนขอมล (Search Engine) 8. การสนทนาผานแอพพลเคชน 9. อน ๆ (ระบ)..............................................................

สวนท 3 แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

13) องคประกอบของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. คอมพวเตอร 2. อปกรณอเลกทรอนกส 3. สมารทโฟน 4. การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส 5. อปกรณสอสาร 6. ชองทางการสอสารออนไลน 7. อนเตอรเนตและเครอขาย 8. เทคโนโลยไรสาย (Wireless) 9. อน ๆ (ระบ)..............................................................

14) กลยทธทควรน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. กลยทธทมประสทธภาพ 2. เทคโนโลยฮารดแวรทเหมาะสม

Page 174: รายงานการวิจัย - สมศ.

163

3. ใชและบรหารจดการซอฟตแวรใหถกตอง 4. มเทคโนโลยในการบรหารจดการขอมล 5. เทคโนโลยโทรคมนาคมททนสมย 6. ระบบงานสามารถเชอมโยงกบความสามารถขององคกร 7. อน ๆ (ระบ)..............................................................

15) ฟงกชนของแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. ฝายบรหาร (Administration Management)

2. ฝายวชาการ (Academic Affair) 3. ฝายวจย (Research) 4. ฝายวางแผนและพฒนา (Planning and Development) 5. ฝายกจการนกศกษา (Student Affair) 6. ฝายประกนคณภาพ (Quality Assurance) 7. อน ๆ (ระบ)...............................................................

16) ฟงกชนของการสรางแอพพลเคชนทสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

1. คมอการปฏบตงาน (Quality Manual) หรอ e-QM 2. งานทท า (Work Procedure) หรอ e-WP 3. ฟอรมตางๆ (Forms) หรอ e-FR 4. เอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD 5. การประชมและรายงาน (Debate) หรอ e-DB 6. อน ๆ (ระบ) .............................................................

17) องคประกอบในการพฒนาฟงกชนการท างานยอยฝายประกนคณภาพภายนอกจากขอท 16 ทควรจะม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

1.ฟงกชนของคมอและขนตอนการปฏบตงาน หรอ e-QM ทควรจะม 1. คมอการประกนคณภาพภายนอก 2. ขนตอนการประกนคณภาพภายนอก 3. อน ๆ ระบ)................................................................................................

2. ฟงกชนของงานทท า หรอ e-WP ทควรจะม 1. ระบบและกลไกการจดท า SSR 2. ระบบและกลไกการจดท า SAR 3. กลมตวบงชพนฐาน 2 ประเภท คอ 1) พนธกจ และ 2) การบรหาร 4. กลมตวบงชอตลกษณ/เอกลกษณ 5. กลมตวบงชมาตรการสงเสรม 6 ประเภท 6. บนทกกจกรรมแบบออนไลน

Page 175: รายงานการวิจัย - สมศ.

164

7. อน ๆ ระบ)............................................................................ .................... 3. ฟงกชนของฟอรมตางๆ หรอ e-FR ทควรจะม

1. แบบ SSR 2. แบบ SAR 3. แบบมาตรฐานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 4. ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 5. อน ๆ ระบ)............................................................................ ....................

4. ฟงกชนของเอกสารสนบสนน (Supporting Document) หรอ e-SD ทควรจะม 1. มาตรฐานและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก สมศ. 2. พรบ.ประกนคณภาพการศกษาภายนอก 3. ประกาศ/ค าสง 4. อน ๆ ระบ)............................................................................ ....................

5. ฟงกชนของการประชมและรายงาน (Debate) หรอ e-DB ทควรจะม 1. รายงานการประชม 2. รายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาประจ าป 3. รายงานในรปแบบของกราฟ 4. รายงานในรปแบบของตาราง 5. รายงานกจกรรมแบบออนไลน 6. อน ๆ ระบ)............................................................................ ....................

สวนท 4 ปญหา ความตองการ แนวทาง และขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก ก. ปญหาของการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

1. ดานฮารดแวร (Hardware) ซงไดแก เครองคอมพวเตอร สมารทโฟน และอปกรณตางๆ ภายในมหาวทยาลย สภาพทวไป………………………………………………………………….…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ปญหาทวไป……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ดานซอฟตแวร (Software) ซงไดแก ชดค าสงหรอโปรแกรมทใชในส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สภาพทวไป………………………………………………………………….…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ปญหาทวไป……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 176: รายงานการวิจัย - สมศ.

165

3. ดานบคลากรผใชบรการ (Peopleware) ซงไดแก บคลากรทคอยใหค าแนะน าเกยวกบการใชส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก สภาพทวไป………………………………………………………………….…………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… ปญหาทวไป……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………

ข. ความตองการใชแอพพลเคชน 1. ดาน Hardware ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2. ดาน Software ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3. ดาน Peopleware ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ค. แนวทางการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ง. ขอเสนอแนะเกยวกบทรพยากรการจดระบบขอมลของแอพพลเคชนการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 1. ดานบคลากร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 177: รายงานการวิจัย - สมศ.

166

2. ดานงบประมาณ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ดานการจดการ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ดานฐานขอมลและการเชอมโยง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ดานฟงกชนสนบสนน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ดานอนๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-

Page 178: รายงานการวิจัย - สมศ.

167

เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการวจยและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา แบบสมภาษณนจะมประเดนสมภาษณ 6 ประเดนหลก ไดแก

1. กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา 2. แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา 3. การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา 4. โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน 5. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในการใชระบบไอซทและแนวทางแกไข 6. ขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงใน

ระยะสนและระยะยาว ขอ 1. กรณาอธบายกระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................... ...................................... ขอ 2. แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาเปนแบบใด ............................................................................................................................................ ....................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 3. การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ............................................................................................................................................. ...................... ............................................................................................................ ....................................................... ขอ 4. โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 5. ปญหาและอปสรรคทเกดขนในการใชระบบไอซทและแนวทางแกไข ...................................................................................................................... ............................................. ............................................................................................................................. ......................................

แบบสมภาษณ (Interview Guide)

Page 179: รายงานการวิจัย - สมศ.

168

ขอ 6. ขอเสนอแนะในการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษาทงในระยะสนและระยะยาว

............................................................................................................................. ......................................

............................................................................................................................................................ ....... ขอ 7. ใหผเชยวชาญพจารณากรอบแนวคดและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ .......................................................................

-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-

Page 180: รายงานการวิจัย - สมศ.

169

เครองมอทใชในการวจยขนตอนท 3 และ 4

1. แบบสมภาษณ (Interview Guide) 2. แบบสอบถาม (Questionnaire)

Page 181: รายงานการวิจัย - สมศ.

170

เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 1 ผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบาย ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการทดสอบและประเมนผลการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โดยแอพพลเคชนไดผานกระบวนการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจจากผใชแลว แบบสมภาษณนจะมประเดนทสมภาษณ 2 ประเดนหลก ไดแก

1. ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

2. ขอเสนอแนะเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ขอ 1. ใหผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการ

ประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................... ................ ขอ 2. โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอกระดบอดมศกษา ......................................................................................................................................... .......................... ........................................................................................................ ........................................................... ขอ 3. รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 4. ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ............................................................................................................................ ....................................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 5. การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ................................................................................ ...................................................................................

แบบสมภาษณ (Interview Guide)

Page 182: รายงานการวิจัย - สมศ.

171

ขอ 6. การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน ........................................................................................................... ........................................................ ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 7. ประสทธภาพและความคดเหนตอแอพพลเคชนในประเดนตอไปน

1. การบนทก/แกไขขอมล ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................

2. วธการสบคนขอมล ..................................................................... .............................................................................................. ............................................................................................................................. ......................................

3. การออกรายงาน ............................................................................................................................. ...................................... ......................................................................... ..........................................................................................

4. การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................

5. ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล .................................................................................................................................................. ................. ................................................................................................................. ..................................................

6. คมอการใชแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................

7. ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….................................................................................................................................... ............................... ขอ 8. ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ........................................................................................... ........................................................................ ............................................................................................................................. ...................................... ................................................................................................................................................ ................... ............................................................................................................... .................................................... ............................................................................................................................. ......................................

-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-

Page 183: รายงานการวิจัย - สมศ.

172

เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปน

ตวแทนของมหาวทยาลย ค าชแจง 1. วตถประสงคของแบบสอบถามนเพอประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาทคณะผวจยพฒนาขน โดยน าไปใชกบระบบงานประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. ค าตอบทงหมดจะเปนประโยชนและเปนแนวทางในการแกไขปรบปรงแอพพลเคชนทไดพฒนาขนจรง ดงนนจงใครขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามอยางละเอยดและตรงตามความเปนจรงมากทสด ขอมลทกอยางจะเกบรกษาไวเปนความลบและใชในการท าวจยเทานน มไดมผลเสยหายตอผตอบแตประการใดและผวจยขอขอบคณในความรวมมอในการตอบแบบสอบถามใหสมบรณมา ณ โอกาสน

2. แบบสอบถามทงหมดม 3 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา สวนท 3 ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

3. โปรดขดเครองหมายถก ( ) ลงใน ทเลอกและกรอกขอมลใหสมบรณ 4. โปรดตอบแบบสอบถามทกขอตามความเปนจรงและแสดงความคดเหนเพอประโยชนในการ

พฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาส าหรบประเทศไทย

แบบสอบถาม (Questionnaire)

Page 184: รายงานการวิจัย - สมศ.

173

สวนท 1 ขอมลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 1) เพศ 1. ชาย 2. หญง

2) อาย 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51 ปขนไป

3) ความเชยวชาญ 1. บรหารศาสตร 2. วศวกรรมศาสตร 3. วทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 5. อน ๆ (ระบ)..................................................................

4) ต าแหนงปจจบน 1. คณบด 2. รองคณบด 3. หวหนาภาควชา 4. อาจารยประจ า 5. อนๆ (ระบ)..................................................................

5) วฒการศกษา 1. ปรญญาตร 2. ปรญญาโท 2. ปรญญาเอก

6) หนาทรบผดชอบกบงานประกนคณภาพการศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. มาตรฐาน 2. องคประกอบ 3. ตวบงช 4. ระเบยบ 5. นโยบาย 6. เกณฑการประเมน 7. ผรบประเมน 8. ผตรวจประเมน 9. ผตดตอประสานงาน 10. ขอมลประกน 11. วชาการและวจย 12. เอกสารทเกยวของ 13. อน ๆ (ระบ)..................................................................

7) ลกษณะการใชงานแอพพลเคชนระบบประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. ใชในการเกบ ตรวจสอบ และแกไขขอมลสวนตว 2. ใชในการตรวจสอบองคประกอบและตวบงช 3. ใชบรการสนทนาเพอโตตอบกบฝายประกนคณภาพ 4. ใชเพอถายโอนขอมลทตองการ 5. ใชในการตดตอสอสารและแลกเปลยนความร 6. ใชตรวจสอบคมอ แผนปฏบตการ นโยบาย และระเบยบตาง ๆ 7. ใชตรวจสอบการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอก 8. ใชตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแบบฟอรมทก าหนด 9. ใชดรายงานผลการด าเนนงานและแบบฟอรมตาง ๆ 10. ใชออกรายงานประกนคณภาพภายนอกประจ าป 11. ใชเผยแพรขอมลการประกนคณภาพการศกษา 12. อน ๆ (รบ)............................................................................................... ...................

Page 185: รายงานการวิจัย - สมศ.

174

8) สาเหตท เลอกใชงานแอพพล เคชนส าหรบ การประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. สามารถใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได 2. สามารถใชจดการเกยวกบเอกสารได 3. สามารถคนหาขอมลประกนคณภาพทตองการไดอยางรวดเรว 4. ขอมลทนสมยและสอดคลองกบความตองการ 5. สามารถเปนเครองมอประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกได 6. มประโยชนตอการประกนคณภาพการศกษาภายนอก 7. มการน าเสนอขอมลในรปแบบแปลกใหม 8. มฟงกชนระบบประกนคณภาพภายนอกตามตองการ 9. สามารถถายโอนขอมลประกนคณภาพทตองการได 10. สามารถออกรายงานการประกนคณภาพไดครบถวน 11. สามารถพฒนาตนเองใหมความรดานการใชงานแอพพลเคชน 12. อน ๆ (ระบ)................................................................................................ ...................

Page 186: รายงานการวิจัย - สมศ.

175

สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการใชงานแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ค าสง โปรดขดเครองหมายถก ( ) ลงในชองระดบความคดเหนของทาน

หวขอ ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

1. การบนทก/แกไขขอมล 1.1 การบนทกขอมลครอบคลมตามความตองการ

1.2 การบนทกขอมลในแตละสวนรายละเอยดครบถวนตามความตองการ

1.3 ขนตอนบนทกขอมลท าไดงายสะดวกและรวดเรว 1.4 การเรยงล าดบของการบนทกขอมลสอดคลองกบงาน

ทท า

1.5 รปแบบฟอรมบนทกขอมลมความเหมาะสม 1.6 การแกไขขอมลทกสวนท าไดงายและมความ

เหมาะสม

1.7 การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางครบถวนตรงตามความตองการ

1.8 การแกไขขอมลสามารถท าไดอยางรวดเรว 1.9 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. การสบคนขอมล 2.1 การก าหนดรปแบบฟอรมแสดงผลการสบคนขอมลม

ความชดเจนและเขาใจงาย

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

2.2 การสบคนขอมลครอบคลมความตองการ 2.3 การสบคนในแตละสวนปรากฏขอมลถกตองและ

ครบถวน

2.4 การก าหนดเงอนไขในการสบคนขอมลท าไดงายและสะดวก

2.5 การสบคนขอมลท าไดงาย สะดวก และรวดเรว 2.6 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 187: รายงานการวิจัย - สมศ.

176

หวขอ ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

3. การออกรายงาน 3.1 ขนตอนในการพมพรายงานมความสะดวก

3.2 การพมพรายงานในแตละสวนมความถกตองและครบถวน

3.3 ผลการพมพรายงานไดขอมลตรงตามความตองการ 3.4 รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพ

มความชดเจน เขาใจงาย

3.5 รปแบบรายงานทปรากฏบนจอภาพหรอเครองพมพมความสวยงามและตรงตามความตองการ

3.6 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ 4.1 การออกแบบบนหนาจอมความสวยงามและเหมาะ

ส าหรบระบบงาน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

4.2 การเรยงล าดบเมนตรงตามความตองการ 4.3 เมนค าสงครอบคลมตามความตองการ 4.4 ภาษาทใชในการก าหนดค าสงเมนมความชดเจน

เขาใจงาย

4.5 สพนของหนาจอ มความชดเจน และสวยงาม 4.6 รปแบบ ขนาด และสของตวอกษรทใชในเมนมความ

ชดเจน

4.7 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 188: รายงานการวิจัย - สมศ.

177

หวขอ ระดบความคดเหน มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

5. ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล 5.1 การก าหนดระดบสทธในการเขาถงขอมลตรงตาม

ความตองการ

5.2 ขอมลในฐานขอมลมความปลอดภย 5.3 มระบบการปองกนการใชงานขอมลและการส ารอง

แฟมขอมลอยางเหมาะสม

5.4 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. คมอการใชแอพพลเคชน 6.1 คมอมเนอหาครอบคลมการใชงานระบบและสามารถ

ใชงานไดเปนอยางด

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

6.2 การเรยงล าดบเนอหาของคมอมความชดเจนและ เขาใจงาย

6.3 ภาษาทใชในคมอเขาใจงายและชดเจน 6.4 ภาพประกอบในคมอมความชดเจน

6.5 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน 7.1 แอพพลเคชนนชวยท าใหการท างานสะดวก รวดเรว

และถกตอง

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

7.2 แอพพลเคชนนใชงานงายและรองรบการท างานของผใชทกระดบ

7.3 แอพพลเคชนนมความสอดคลองกบความตองการในการท างาน

7.4 แอพพลเคชนนชวยลดความผดพลาดของขอมล 7.5 แอพพลเคชนนตอบสนองตอระบบประกนคณภาพ

ภายนอกทกฟงกชน

7.6 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 189: รายงานการวิจัย - สมศ.

178

หวขอ ระดบความพงพอใจ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

8. ความพงพอใจในการใชแอพพลเคชน 8.1 การตอบสนองตองานประกนคณภาพ

8.2 การใหบรการขอมลทสะดวกและรวดเรว 8.3 ความถกตองแมนย าของขอมล 8.4 ความครบถวนเพยงพอของขอมล 8.5 ความเปนปจจบนของขอมล 8.6 ขอมลสารสนเทศตรงตามความตองการ 8.7 เปนศนยกลางของขอมล 8.8 ความสะดวกในการตดตอประสานงาน/สงการ 8.9 สะดวกตอการคนหาขอมล 8.10 สะดวกตอการเขาใชงาน 8.11 ขนตอนการใชงานชดเจนเขาใจงาย 8.12 การเปลยนแปลงขอมลท าไดงาย 8.13 รองรบการประชม 8.14 คมอและระเบยบปฏบตชดเจน 8.15 การออกรายงานทเหมาะสม 8.16 ระบบความปลอดภยของขอมลทเหมาะสม 8.17 ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 190: รายงานการวิจัย - สมศ.

179

สวนท 3 ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ขอเสนอแนะและแนวทางการพฒนาแอพพลเคชนตอไปนเปนสวนส าคญอยางยงในการวจย โปรดพจารณาแตละประเดนและกรณาใหขอเสนอแนะตามความเหมาะสม

1. ดานการบรหารจดการแอพพลเคชน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ดานการบรหารจดการระบบฐานขอมล ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ดานการจดเตรยมขอมลสารสนเทศใหตรงกบความตองการของผใช ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ดานรปแบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรการผใช ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ดานการตดตอสอสารกบผใช ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ดานการพฒนาแอพพลเคชนโดยเนนการบรการแบบ One Stop Service ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. ขอเสนอแนะอน ๆ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-

Page 191: รายงานการวิจัย - สมศ.

180

เรอง การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา Title The Development of Applications for Higher Education Quality Assurance. ผถกสมภาษณ : ผเชยวชาญดานระบบไอซท ค าชแจง วตถประสงคของแบบสมภาษณนเพอการทดสอบและประเมนการใชงานแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา โดยแอพพลเคชนไดผานกระบวนการทดสอบประสทธภาพและความพงพอใจจากผใชแลว แบบสมภาษณนจะมประเดนทสมภาษณ 2 ประเดนหลก ไดแก

1. ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

2. ขอเสนอแนะเพอการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา

ขอ 1. ใหผเชยวชาญพจารณาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

ระดบอดมศกษาและแสดงความคดเหน ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..................................................................... . ขอ 2. โครงสรางการท างานของแอพพลเคชนสอดคลองกบกระบวนการการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอกระดบอดมศกษา ................................................................................... ................................................................................ ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 3. รปแบบของการบรหารและการบรการขอมลของแอพพลเคชนระบบงานประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ...................................... ขอ 4. ความเหมาะสมของฟงกชนอเลกทรอนกสภายในแอพพลเคชน ....................................................................................................................................................... ............ ...................................................................................................................... ............................................. ขอ 5. การตอบสนองตอระบบงานประกนคณภาพการศกษาดวยแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ .......................................................................

แบบสมภาษณ (Interview Guide)

Page 192: รายงานการวิจัย - สมศ.

181

ขอ 6. การจดระดบการใชงานฐานขอมลและการควบคมดแลแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 7. ซอฟตแวรทน ามาใชออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ....................................................................... ขอ 8. ประสทธภาพและความคดเหนตอแอพพลเคชนในประเดนตอไปน

1. การบนทก/แกไขขอมล .............................................................................................. ..................................................................... ............................................................................................................................. ......................................

2. วธการสบคนขอมล ............................................................................................................................. ...................................... ........................................................................................... ........................................................................

3. การออกรายงาน ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ......................................

4. การตดตอกบผใชรวมถงผดแลระบบ ................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ......................................

5. ระบบรกษาความปลอดภยของขอมล ............................................................................................................................. ...................................... ...................................................................................................................................................................

6. คมอการใชแอพพลเคชน ......................................................................................................... .......................................................... ............................................................................................................................. ......................................

7. ลกษณะโดยรวมของแอพพลเคชน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………............................................................................................................................. ...................................... ขอ 9. ขอเสนอแนะในการปรบปรงและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอกระดบอดมศกษา ............................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................................................ ....... ........................................................................................................................... ........................................ ............................................................................................................................. ......................................

-ขอขอบพระคณเปนอยางยง-

Page 193: รายงานการวิจัย - สมศ.

182

รายชอผตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย 1. รศ.ดร.ทรงศร สรณสถาพร มหาวทยาลยมหดล 2. รศ.ดร.ฉลอง ทบศร มหาวทยาลยบรพา 3. รศ.ดร.จรศกด สรงคพพรรธน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 4. ผศ.ดร.สารดา จารพนธ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก 5. ผศ.ดร.นพเกา ณ พทลง มหาวทยาลยทกษณ

รายชอผเชยวชาญดานระบบไอซท 1. น.อ.ศ.ดร.ประสงค ปราณตพลกรง มหาวทยาลยศรปทม 2. รศ.ดร.สรชย สขสกลชย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 3. ผศ.ดร.สมพนธ จนทรด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 4. ผศ.ดร.ทนงศกด โสวจสสตากล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 5. รศ.ดร.ทรงศร สรณสถาพร มหาวทยาลยมหดล

Page 194: รายงานการวิจัย - สมศ.

183

คมอการใชงานระบบ

ONESQA Online ระดบคณะ/หลกสตร

-1-

Page 195: รายงานการวิจัย - สมศ.

184

สารบญ หลกการและเหตผล ......................................................................................................................... 185

สวนท 1 การเขาสระบบ ................................................................................................................... 186

สวนท 2 การบนทกขอมลประกนคณภาพ ........................................................................................ 187

การบนทกขอมลประกนคณภาพ .................................................................................................. 187

การบนทก ค าน า สารบญ บทสรปผบรหาร เพอบนทกผล ............................................................ 189

การบนทก สวนท 1 ขอมลทวไป .................................................................................................. 195

การบนทก สวนท 2 ผลการด าเนนงาน ......................................................................................... 196

การบนทก สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน .................................................................................. 197

สวนท 3 การรายงานผลการด าเนนงาน ............................................................................................ 193

ปก ............................................................................................................................................... 194

ค าน า ........................................................................................................................................... 194

สารบญ ........................................................................................................................................ 194

บทสรปผบรหาร ........................................................................................................................... 195

สวนท 1 ขอมลทวไป .................................................................................................................... 195

สวนท 2 ผลการด าเนนงาน .......................................................................................................... 196

สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน ................................................................................................... 196

รายงานผลการด าเนนงาน ............................................................................................................ 197

-2-

Page 196: รายงานการวิจัย - สมศ.

185

หลกการและเหตผล

คมอการใชงานนมาจากการวจยโดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอปพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอปพลเคชนสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอปพลเคชนสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอปพลเคชนเพอสรางแบบจาลองระบบเครอขายของ สมศ. และการนาไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการดาเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอท ใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมสถตสาเรจรปทางสงคมศาสตรโดยการแจกแจงคาความถรอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวาการพฒนาแอปพล เคชนสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาโดยใชกระบวนการ DBLC สามารถสรางแอปพลเคชนเพอการประกนคณภาพการศกษาภายนอกไดตามวตถประสงค การใชงานแอปพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานกอยในระดบมากเชนเดยวกน ดงนนแอปพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลสาหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง รายละเอยดและขนตอนการใชงานจะแสดงตามล าดบดงน

-3-

Page 197: รายงานการวิจัย - สมศ.

186

สวนท 1 การเขาสระบบ 1. การเขาสเวบไซต ONESQA Online ท https://krusard.com/onesqa จะปรากฏหนาตาง

เวบไซต ONESQA Online 2. ใหกรอกชอผเขาใชงาน และรหสตามทไดรบมา จากนนคลกปม Sing In เพอเขาสระบบดงภาพ

ท 1

ภาพท 1

3. หลงจากเขาสระบบแลว จะแสดงหนาตางเวบไซต ONESQA Online ดงภาพท 2

ภาพท 2

-4-

Page 198: รายงานการวิจัย - สมศ.

187

สวนท 2 การบนทกขอมลประกนคณภาพ

การบนทกขอมลประกนคณภาพ สามารถท าไดตามขนตอนตอไปน 1. หลงจากเขาสระบบแลวจะแสดงภาพ หนาหลกของ ONESQA Online ดงภาพท 3

ภาพท 3

2. จะมแถบสน าเงนดานบน ใหเลอกปการศกษาทตองการดขอมล หรอจดการขอมล โดยคลกท ลกศร

ดงภาพท 4

ภาพท 4

-5-

Page 199: รายงานการวิจัย - สมศ.

188

3. การเลอกเมนขอมลมหาวทยาลย (1) เพอเลอกมหาวทยาลยทสงกด (2) การเลอกระดบคณะ/หลกสตร (3) และคณะ ทตองการดขอมล หรอบนทกขอมล (4) ท าไดตามภาพท 5 ดงน

ภาพท 5

4. หลงจากเลอก มหาวทยาลย (1) เพอเลอกมหาวทยาลยทสงกด (2) การเลอกระดบคณะ/

หลกสตร (3) และคณะ ทตองการดขอมล หรอบนทกขอมล (4) ครบแลว แสดงขอมลการเขาถง (Navigation Bar) ดงภาพท 6

ภาพท 6

5. การบนทกขอมลระบบประกนคณภาพการศกษา จะประกอบไปดวยค าน า สารบญ บทสรป

ผบรหาร

-6-

Page 200: รายงานการวิจัย - สมศ.

189

สวนท 1 ขอมลทวไป สวนท 2 ผลการด าเนนงาน สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน และรายงานผลการด าเนนงาน แสดงดงภาพท 7 ตอไปน

ภาพท 7

การบนทก ค าน า สารบญ บทสรปผบรหาร เพอบนทกผลแสดงไดดงภาพท 8

ภาพท 8

-7-

Page 201: รายงานการวิจัย - สมศ.

190

การบนทก สวนท 1 ขอมลทวไป สามารถบนทกขอมลไดดงภาพท 9 และ 10 ตอไปน

- ประวตความเปนมา

ภาพท 9

- หลกสตรและสาขาวชาทเปดท าการเรยนการสอน

ภาพท 10

-8-

Page 202: รายงานการวิจัย - สมศ.

191

การบนทก สวนท 2 ผลการด าเนนงาน ดงภาพท 11

ภาพท 11

การบนทกขอมลผลด าเนนงานใหคลกเลอกองคประกอบ ทตองการกรอกผลด าเนนงาน เพอ

กรอกผลด าเนนงาน กรอกผลการประเมนตนเอง และบนทกผลการวเคราะหจดเดนและจดทควรพฒนา ดงภาพท 12 และ 13 ตอไปน

ภาพท 12

-9-

Page 203: รายงานการวิจัย - สมศ.

192

ภาพท 13

การบนทก สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน สามารถรายงานสรปผลการด าเนนงาน ระดบ

คณะ/หลกสตร ตามตารางดงตอไปน ตารางท 1 ผลการประเมนตนเองรายองคประกอบตามดาน ดงภาพท 14

ภาพท 14

-10-

Page 204: รายงานการวิจัย - สมศ.

193

ตารางท 2 ผลการประเมนตนเองรายองคประกอบตามดาน (กรอกขอมลเอง) ดงภาพท 15

ภาพท 15

สวนท 3 การรายงานผลการด าเนนงาน สามารถแสดงตวอยางกอนพมพรายงานออกมาเปน

รปเลมได โดยมเมนใชงานดงน ปก ค าน า สารบญ บทสรปผบรหาร สวนท 1 ขอมลทวไป

สวนท 3 รายงานผลการด าเนนงาน สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน รายงานผลการด าเนนงาน

ตวอยางการแสดงผลแตละหวขอแสดงดงภาพท 16-19 ตามล าดบ ตอไปน

-11-

Page 205: รายงานการวิจัย - สมศ.

194

ปก

ภาพท 16

ค าน า

ภาพท 17

สารบญ

ภาพท 18

-12-

Page 206: รายงานการวิจัย - สมศ.

195

บทสรปผบรหาร

ภาพท 19

สรปตวอยางของการแสดงผลดงภาพท 20-23 ตามล าดบ ตอไปน

สวนท 1 ขอมลทวไป

ภาพท 20

-13-

Page 207: รายงานการวิจัย - สมศ.

196

สวนท 2 ผลการด าเนนงาน

ภาพท 21

สวนท 3 สรปผลการด าเนนงาน

ภาพท 22

-14-

Page 208: รายงานการวิจัย - สมศ.

197

สวนรายงานผลการด าเนนงาน แสดงดงภาพท 23

ภาพท 23

-15-

Page 209: รายงานการวิจัย - สมศ.

198

บทความวจย ตพมพในวารสารวชาการศรปทม ชลบร

ปท 16 ฉบบท 2 เดอนตลาคม-เดอนธนวาคม 2562

Page 210: รายงานการวิจัย - สมศ.

199

การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา A Development of Applications for Higher Education Quality Assurance

ผชวยศาสตราจารย ดร.เศรษฐชย ชยสนท*, พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร**, ผชวยศาสตราจารย ดร.พงษศกด ผกามาศ***, ผชวยศาสตราจารย ดร.สรายทธ เศรษฐขจร***

ผชวยศาสตราจารย ดร.ชยวฒน ประสงคสราง***, ผชวยศาสตราจารย ดร.รชฎาวรรณ นมนวล**** ดร.สรวลย ลมพพฒนกล***** และ ปณฑชณช เพงผล*

Asst.Prof.Dr.Settachai Chaisanit *, Maj.Gen.Chukiat Chuiypetch**, Asst.Prof.Dr.Phongsak Phakamach***, Asst.Prof.Dr.Sarayuth Sethakajorn***

Asst.Prof.Dr.Chaiwat Prasongsang***, Asst.Prof.Dr.Ratchadawun Nimnual**** Dr.Suri Limpipatanakul***** and Punchanit Phangphol* *อาจารยประจ าคณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม

**ผอ านวยการส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก ***อาจารยประจ าวทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร

****คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการออกแบบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร *****กรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนเพอสรางตนแบบระบบของ สมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมทางสถตโดยการแจกแจงคาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวาการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาเปนไปตามวตถประสงค การ

ใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ( X =3.98, S.D. = 0.85) ความพงพอใจ

Page 211: รายงานการวิจัย - สมศ.

200

โดยรวมของการใชงานกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) ดงนนแอพพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง ค าส าคญ: แอพพลเคชน การประกนคณภาพการศกษา อดมศกษา

Abstract The objectives of this research were to: 1) study the application usage requirements related to external quality assurance in higher education; 2 ) design and develop applications for external quality assurance in higher education; and 3) evaluate results by use the application for external educational quality assurance that can support standards and indicators according to fourth round quality assessment criteria of the Office for National Education Standards and Quality Assessment (ONESQA). This research is a research and development to explain the meaning of the design and development of applications to create a system model of the ONESQA. and use in ensuring quality of external education in higher education. The research process consists of 4 steps, which are 1) studying and analyzing user needs, 2) designing and developing systems, 3) testing and evaluation, and 4) improving system performance. Population and sample groups are group 1 experts in quality assurance for higher education, group 2 responsible and involved in the work of external education quality assurance of the center, group 3, responsible and involved with work on external educational quality assurance represented by the university and group 4, ICT system experts by using purposive sampling methods. The research instruments were the unstructured interview and questionnaires. Analyze the quantitative data by using the finished statistical program by frequency distribution, percentage, mean and standard deviation. The qualitative methods used content analysis. The results of the research show that the development of applications for external quality assurance in higher

education according to the objectives. The overall application performance was high level ( X =3.98, S.D.

= 0 .85) . The overall user’s satisfaction was high level (X =3.77, S.D. = 0.59). Therefore, applications developed for data services for external quality assurance for higher education have the correct function of the ONESQA specified conditions, can actually be used to assess the quality of education outside the tertiary level and can be applied to add some functions and information in accordance with the user's use in both the assessor and the assessor according to the actual situation. Keywords: Application, Quality Assurance and Higher Education. **“ไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) และผลงานนเปนความรบผดชอบของผรบทน”

Page 212: รายงานการวิจัย - สมศ.

201

บทน า

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท (Information and Communication Technology: ICT) เปนระบบทจ าเปนและมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา รวมทงเกยวของกบวถความเปนอยของประชาชนในสงคมสมยใหมอยมาก ส าหรบองคกรทสามารถพฒนาและประยกตใชงานระบบไอซทไดอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหผบรหารและผปฏบตงานไดรบขอมลขาวสารทถกตองและรวดเรว สงผลใหการตดสนใจในการวางแผนการด าเนนงานขององคกรมประสทธภาพเพมขน การแกไขปญหาตาง ๆ เปนไปไดอยางทนทวงท สามารถชงความไดเปรยบในการแขงขน และพฒนาการใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพดวยเชนกน (Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon, 2018, p.50) บทบาทของมหาวทยาลยจะตองเขาใจถงการเปลยนแปลงและเรยนรแบบใหมเพอใหทนกบเทคโนโลยทางดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษาของไทยในยคปจจบนมความเจรญกาวหนาเปนอยางมาก ไดมการน าเทคนคการบรหารและการจดการสมยใหมมาประยกตใชกบการบรหารงานทางการศกษาในสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดประสทธภาพทางวชาการสงสด (พงษศกด ผกามาศ, 2553, หนา 1-25)

การพฒนามาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไทยในปจจบนอาศยหลกการภายใตพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนภารกจหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา การพฒนาคณภาพการศกษาจงมความส าคญและจ าเปนอยางยง อกทงเมอเชอมโยงกบบรบทโลกจะพบวา สถาบนทางการศกษามความจ าเปนจะตองศกษาในเชงคณภาพเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา เพอผลกดนใหเกดกระบวนการทสงเสรมใหเกดการด าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพทดเทยมกบนานาประเทศ และสงคมโลกซงก าลงเปลยนแปลงไปภายใตการแขงขนในดานตาง ๆ ทเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง เพอใหไดผลผลตของสถานศกษาทมคณภาพและสามารถรบใชสงคมในสาขาวชาตาง ๆ ไดจนน าไปสการเปนบคลากรทมคณภาพส าหรบพฒนาประเทศตอไป

ดงนนการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน (Application) ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย เพอใชเปนเครองมอในการอ านวยความสะดวกกบการประกนคณภาพการศกษาทงในสวนผประเมน ผรบการประเมน และหนวยงานทเกยวของ โดยการพฒนาระบบใหเปนแอพพลเคชนทมความรวดเรว แมนย า และถกตอง รวมถงไมเปนภาระตอสถานศกษา พฒนาการของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาสมยใหมจะเปนประโยชนอยางยงทงตอองคกรทรบผดชอบดานการจดการศกษาและหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนบคลากรดานการประกนคณภาพการศกษาทกระดบโดยขอมลทไดจากการวจยดงกลาวสามารถน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายนอกใหสามารถด าเนนงานไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานและตวบงช และตรงตามความตองการของผรบบรการสงสด ผลการวจยจะเปนชดนวตกรรมตนแบบทเหมาะส าหรบการประกนคณภาพภายนอกโดยใชระบบไอซทททนสมย สะดวกในการเขาถง ขอมลเปนปจจบน และสามารถรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในทกฟงกชนของการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศ

Page 213: รายงานการวิจัย - สมศ.

202

ไทย อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอใชประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนตอไป

วตถประสงคของการวจย

1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา

2) เพอออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา

3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. วธการด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยจะเปนการวจยเชงพรรณา (Descriptive Research) เพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาระบบของสมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของประเทศไทย ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน

1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย ขนท 1 ศกษาขอมลจากเอกสารและรปแบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอก (Documentation Method) ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผ ทรงคณวฒทางดานการประกนคณภาพการศกษา

ระดบอดมศกษา โดยการสมภาษณ (Interview Method) จากการเลอกแบบเจาะจง ขนท 3 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกน

คณภาพการศกษาภายนอกจาก สมศ. โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) โดยสมกลมตวอยางตามความสะดวก (Convenient Sampling)

ขนท 4 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน โดยใชแบบสอบถามจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง

ขนท 5 รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชการสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) จากการเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง

จากนนน าขอมลทรวบรวมไดจากขนท 1 ถง 5 มาวเคราะหและสงเคราะหสรปเปนภาพรวมของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยระบบ QA Application ทพงประสงค

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสามารถแบงออกไดเปน 5 กลมดงน

Page 214: รายงานการวิจัย - สมศ.

203

กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน และกลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน

หมายเหต กลมท 2 และ 3 จะนยามไดวาเปนผใชระบบ (End User) ของแอพพลเคชนทจะพฒนาใหม

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก กลมท 1 และ 4 จะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview Form) และ กลมท 2 และ 3 จะเปนแบบสอบถาม ทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ (Check-list) และแบบเตมขอความ (Fill in the Blank)

ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสงเคราะหเพอการก าหนดคณลกษณะแบบจ าลองแอพพลเคชนเพอน ามาออกแบบระบบ การวเคราะหขอมลจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอค านวณวเคราะหคาสถต 2. การออกแบบและพฒนาระบบ การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพลเคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว

3. การทดสอบการใชงานและประเมนผล ประกอบดวย ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน า

ผมสวนเกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และ

เจาหนาทดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม

(Participant Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะแบงออกไดเปน 4 กลม ดงน ไดแก กลมท 1 ผบรหาร

งานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบาย จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. จ านวน 10 คน และ กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสามารถแบงแยกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสมภาษณ กลมท 2 และ 3 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสงเกตแบบมสวนรวม ใชแบบสอบถามทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ แบบเตมขอความ และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ

ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหดวยวธการทางสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร เพอหาประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจ (Satisfaction) ของการใชระบบ QA Application และน าเสนอรปแบบการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชทางสถต ดงน

4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ

Page 215: รายงานการวิจัย - สมศ.

204

การวจยในขนตอนนจะน าผลการวจยในขนตอนท 3 มาท าการปรบปรงระบบ QA Application ซงด าเนนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) ในสวนของผบรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตรวจสอบยนยน (Confirmatory) จ านวน 5 คน เพอใหแสดงความเหนและใหขอเสนอแนะ จากนนน าผลการตรวจสอบไปปรบปรงระบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยรปแบบของระบบ QA Application ทสมบรณและจดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ ผลการวจยและการวเคราะหขอมล ผลการวจยและการวเคราะหขอมลตามขนตอนการวจยปรากฏผลดงน

ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย 1) กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรมการวจยและ

พฒนาระบบทสามารถสนบสนนฟงกชนการท างานของสวนงานประกนคณภาพการศกษาอยางแทจรง ทงนตองค านงถงผใชงานระบบตามล าดบความส าคญ

2) แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรก าหนดโครงสรางการท างานทเกยวของกบงานประกนคณภาพอยางชดเจน การพฒนารปแบบและวธการประเมนคณภาพทสอดคลองกบขอก าหนดและระเบยบของ สมศ. โดยใชระบบไอซททเหมาะสม (เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร, 2552, หนา 18-38)

3) การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรใชกระบวนการพฒนาระบบมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชน การก าหนดขนตอนและวธปฏบตทชดเจนเพอใหไดมาซงระบบทสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพไดเตมประสทธภาพ

4) โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ควรมลกษณะดงน

- โปรแกรมทมความยดหยนในการใชงาน - โปรแกรมทสามารถก าหนดฟงกชนสนบสนนรปแบบการประเมนคณภาพใหไดมากทสด - โปรแกรมทสามารถพฒนาเพอรองรบฟงกชนการใชงานในอนาคต - การเลอกใชโปรแกรมควรค านงถงความเขากนไดกบรปแบบและวธการปกตในการ

ปฏบตงานโดยไมสรางความยงยากกบผใชงาน ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ ก าหนดการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดงน 1) แผนภาพคลาสและความสมพนธ (Class Diagram) การออกแบบระบบโดยเรมจากการก าหนดจากแผนภาพ Sequence Diagram ซงสามารถอธบายแผนโดยรวม (Conceptual Class Diagram) ของระบบซงเปนการออกแบบในระดบแนวคด (Conceptual) การพฒนาเวบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ONESQA ONLINE 2) การออกแบบแผนภาพในการท างาน (Use Case Diagram) Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญซงเปนการออกแบบในระดบตรรกะ (Logical) Actor องคประกอบทประกอบดวย

Page 216: รายงานการวิจัย - สมศ.

205

(1) มหาวทยาลย (University) จะเขา สระบบดวยการ Login เ พอเขา สระบบ ONESQA ONLINE สามารถเขาเมนตาง ๆ ดขาวสาร เลอกมหาวทยาลยตาง ๆ หรอเพอเพมเอกสาร หลกฐาน โดยจะแบงตามระดบคณะ หลกสตรและระดบสถาบน โดยจะมการแสดงขาวสารตามหวขอทเลอก สามารถดาวนโหลดขอมลไดทงระดบบสถาบน ระดบคณะ รวมไปถงระบบประเมนการศกษาภายนอกทสามารถเพมขอมลและดขอมลได

(2) ผดแลระบบ (Admin) จะสามารถเขามาจดการขอมลของมหาวทยาลยได โดยมการจดการ เปด/ปด ระบบ จดการปการศกษา การก าหนดสทธการใชงาน ออกแบบรายงานการเขาใชงาน การจดการองคประกอบตวชวด เพมตวชวด/แกไข/ลบขอมล ก าหนดตวชวดใหแตละมหาวทยาลย จดการขอมลทวไป ขอมลสรปผลของการด าเนนงาน รวมถงการดาวนโหลดขอมลและประกาศการแจงเตอนใหกบมหาวทยาลย

3) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธ (Sequence Diagram) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธเปนแผนผงการท างานทประกอบไปดวยคลาส (Class) หรอวตถ (Object) เสนประทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดขนจากคลาสหรอวตถในแผนผงการท างานภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทนเสมอนคลาสและวตถโดยภายในจะมชอของคลาสหรอวตถประกอบอยในรปแบบ {Object}: Class ประกอบดวย (1) มหาวทยาลย (University) คอ ผทใชเขามาดขอมลและเพมขอมลในระบบ ONESQA และ (2) ผดแลระบบ (Administrator) คอ ผทคอยจดการขอมลภายในระบบ ONESQA

ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ผลการวเคราะหขอมลปรากฏผลดงน

1) การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ( X =3.98, S.D. = 0.85)

2) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแอพพลเคชนกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) 3) ความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษา

ภายนอกพบวา แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย และความเปนปจจบนของขอมล การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได

4) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกพบวา รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงายและสะดวกตอผใช ผทมความรพนฐานทางระบบไอซทนอยกสามารถใชงานไดแตควรมคมอการปฏบตทชดเจน การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอนมาก จงควรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารเพอความสะดวกในการใชงานและการเขาถง สามารถท าใหระบบนเปนทยอมรบของการประกนคณภาพภายนอกจากผรบผดชอบดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมล

Page 217: รายงานการวิจัย - สมศ.

206

และแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใชไดในระยะยาว

ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ การปรบปรงสมรรถนะของแอพพลเคชนด าเนนการตามขอมลทไดวเคราะหจากขนตอนท 1-3 โดย

การสรปประเดนการปรบปรงและน าไปใชในการพฒนาใหแอพพลเคชนมสมรรถนะดและรองรบการท างานในสวนการประกนคณภาพไดครบทกฟงกชน

ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาทถกพฒนาขนนามรปแบบกระบวนวธวจยทก าหนดโดยปรบปรงตามขอคดเหนและขอเสนอแนะจากผเชยวชาญแสดงดงภาพท 1 ตอไปน

ภาพท 1 ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

สรปและอภปรายผลการวจย

จากผลการวจยสามารถน ามาสรปและอภปรายในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการด าเนนการวจยไดดงน 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผใชแอพพลเคชนมความตองการใชระบบไอซทเพอการจดเกบ รวบรวม และประมวลผลขอมลตาง ๆ โดยการแปลงรปแบบการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกสทสอดคลองกบงานประกนคณภาพการศกษาโดยตองค านงถงรปแบบการใชงาน มาตรฐานและตวบงชของ สมศ. รวมถงเอกสารทเกยวของตาง ๆ เพอสนบสนนการประเมนคณภาพการศกษามความสะดวก รวดเรว และถกตอง ซงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Toshinobu Kasai (2006 : pp.1-17) และ Mahesh Panhale (2016) ทไดวเคราะหวาการบรณาการระบบไอซทกบการประเมนคณภาพการศกษาจะชวยสรางบรรยากาศและเพมประสทธภาพแหงการเรยนรไดเปนอยางด ซงสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบไดในอนาคต 2) การออกแบบและพฒนาระบบ จากการใชกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดวยวธการ SDLC สามารถน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนนใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใช ซงพจารณาไดจากผลการทดสอบการใชงานและประเมนผลในขนตอนท 3 ทพบวาประสทธภาพและความ

Page 218: รายงานการวิจัย - สมศ.

207

พงพอใจของผใชในภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนการเลอกใชรปแบบวธการพฒนารวมถงซอฟตแวรทเหมาะสมสามารถสรางแอพพลเคชนทมคณภาพไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบ Rick Boyer and Kyle Mew. (2016) ทพบวาการออกแบบแอพพลเคชนตองค านงถงความตองการของผใชเปนส าคญจงจะสามารถน าไปใชงานใหเกดประสทธภาพสงสด 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล จากผลการศกษาวเคราะหการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาพบวาแอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของสมศ. ส าหรบการเมนคณภาพการศกษารอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว ขอเสนอแนะ

1) การพฒนาฟงกชนการท างานเพมเตมในสวนงานของการประกนคณภาพภายในสถาบนเพอใหเกดการประกนคณภาพการศกษาแบบครบวงจร

2) การพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการด าเนนการแบบมสวนรวมในการควบคม/แกไขเอกสาร และขอมลตาง ๆ ไดตามล าดบความส าคญ เพอใหรองรบรปแบบการประกนคณภาพการศกษาทงในปจจบนและอนาคต โดยเปนระบบทงายตอการเขาถงและการก ากบดแลใหระบบมเสถยรภาพอยางย งยน

3) การพฒนาแอพพลเคชนใหมสมรรถนะทดขนในสวนของการตดตอกบผใช และการปรบปรงแกไขฐานขอมลใหเปนปจจบน ควรมการแตงตงผรบผดชอบทางดานระบบไอซททชดเจนและสามารถตรวจสอบผลการด าเนนงานไดในทางปฏบต บรรณานกรม พงษศกด ผกามาศ. (2553). ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพฯ: ส านกพมพ Witty, หนา 1-25. เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร. (2552). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ:วงอกษร,

หนา 18-38.

Page 219: รายงานการวิจัย - สมศ.

208

Rick Boyer and Kyle Mew. (2016). Android Application Development Cookbook. Second Edition Paperback. Open Source.

Mahesh Panhale. (2016). Beginning Hybrid Mobile Application Development. 1st edition. Edition: Apress. Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon. (2018). Management Information Systems. 14th Edition. Pearson

Education Indochina. Toshinobu Kasai., and Others. (2006). Building on Ontology of IT Education Goals. International Journal

of Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). Vol. 16, No. 1/2, pp.1-17.

Page 220: รายงานการวิจัย - สมศ.

209

ประวตผวจย 1) ผศ.ดร.เศรษฐชย ชยสนท (Assist.Prof.Dr.Settachai Chaisanit) - หมายเลขบตรประชาชน 3120100779011 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ คณบดคณะเทคโนโลยสารสนเทศ - หนวยงาน คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร หม 1 ถ.บางนา-ตราด ต.คลองต าหร อ.เมอง จ.ชลบร 20000 โทรศพท 085-1557656 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร วทยาศาตรบณฑต (วท.บ.) สาขาวทยาการคอมพวเตอร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร

ปรญญาโท วทยาศาตรมหาบณฑต (วท.ม.) สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร

ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต (Ph.D.) สาขา Learning Innovation in Technology มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพมหานคร

Doctoral Program in Collaboration with Sacramento State University, U.S.A. - ประสบการณ

1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 10 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 2 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 11 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 5 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 3 เรอง

4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 12 ครง 5) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 20 เรอง 6) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 9 เรอง 7) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 11 เรอง

- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Innovation Technology 2) Education Technology

Page 221: รายงานการวิจัย - สมศ.

210

3) Computer & Education 4) Information Technology 5) Software Engineering and Development

2) พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร (Maj.Gen.Chukiat Chuiypetch) - หมายเลขบตรประชาชน 3100101090221 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ ผอ านวยการส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก (สวพ.ทบ.) - หนวยงาน ส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพมหานคร10400 โทรศพท 081-9366333 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร วศวกรรมศาสตรบณฑต (วศ.บ.) สาขาวศวกรรมเครองกล โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา(จปร.) นครนายก

ปรญญาโท บรหารธรกจมหาบณฑต (บธ.ม.) สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา กรงเทพมหานคร

ประกาศนยบตร โรงเรยนเสนาธการทหารบก ชดท 72 วฒบตร วทยาลยการทพบก ชดท 51

- ประสบการณ 1) โครงการวจยและพฒนาการทางทหาร 5 เรอง 2) อาจารยโรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา (จปร.) 3) อาจารยโรงเรยนเสนาธการทหารบก 4) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 2 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 3 เรอง

5) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 5 เรอง - สาขาวชาการทมความเชยวชาญ

1) Operation Research 2) Mechanical Engineering 3) Army Research and Development 4) Information and Communication Technology

Page 222: รายงานการวิจัย - สมศ.

211

3) ผศ.ดร.พงษศกด ผกามาศ (Assist.Prof.Dr.Phongsak Phakamach) - หมายเลขบตรประชาชน 3810100747521 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ อาจารยประจ ามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร/ทปรกษาส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก - หนวยงาน วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 96 หม 3 ถนนพทธมณฑล สาย 5 ต.ศาลายา อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม 73170 โทรศพท 087-8288398 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตรวศวกรรมศาสตรบณฑต (วศ.บ.) สาขาวศวกรรมอเลกทรอนกส มหาวทยาลยเอเชยอาคเนยกรงเทพมหานคร

ปรญญาโท วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต (วศ.ม.) สาขาวศวกรรมไฟฟา สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร

ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต (ปร.ด.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอขอนแกน - ประสบการณ

1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 17 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชน และกระทรวงศกษาธการ 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 41 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 29 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 30 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 4 เรอง

4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 303 ครง 5) คณะกรรมการบรหารวารสารวชาการนานาชาต 18 วารสาร 6) ผเชยวชาญบรรยายพเศษนานาชาต 31 ครง

7) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 30 เรอง 8) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 5 เรอง 9) บทความวชาการทไดรบการอางองในการประชมวชาการ/วารสารระดบชาต/อน ๆ 26 ครง 10) บทความวชาการทไดรบการอางองในการประชมวชาการ/วารสารระดบนานาชาต 19 ครง 11) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 18 เรอง

Page 223: รายงานการวิจัย - สมศ.

212

- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Automatic Control System 2) Artificial Intelligence 3) Aerospace Engineering 4) Information and Communication Technology 5) Geographic Information System and Applications 6) Knowledge Management System 7) Social Development 8) Army Research and Development

4) ผศ.ดร.สรายทธ เศรษฐขจร (Assist.Prof.Dr.Sarayuth Sethakhajorn) - หมายเลขบตรประชาชน 3720900325379 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ อาจารยประจ ามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร - หนวยงาน วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 96 หม 3 ถนนพทธมณฑล สาย 5 ต.ศาลายา อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม 73170 โทรศพท 081-6121415 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร การศกษาศาสตรบณฑต (กศ.บ.) สาขาคณตศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร กรงเทพมหานคร

ปรญญาโท ศกษาศาสตรมหาบณฑต (ศษ.ม.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร กรงเทพมหานคร

ปรญญาเอก การศกษาศาสตรดษฎบณฑต (กศ.ด.) สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒประสานมตร กรงเทพมหานคร - ประสบการณ

1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 22 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 18 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 11 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 5 เรอง

Page 224: รายงานการวิจัย - สมศ.

213

- วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 1 เรอง 4) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 20 เรอง 5) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 2 เรอง 6) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 22 เรอง

- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Educational Administration 2) Human Resource Management 3) Leadership Skill 4) Information and Communication Technology in Education 5) Advanced Research Methodology

5) ผศ.ดร.ชยวฒน ประสงคสราง (Assist.Prof.Dr.Chaiwat Prasongsang) - หมายเลขบตรประชาชน 4101200027037 - ต าแหนงปจจบน รองผอ านวยการส านกวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร - หนวยงาน วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร 96 หม 3 ถนนพทธมณฑล สาย 5 ต.ศาลายา อ.พทธมณฑล จ.นครปฐม 73170 โทรศพท 085-1994036 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร ศลปศาสตรบณฑต คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาขาสารนเทศ มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา กรงเทพมหานคร

ปรญญาโท ศลปศาสตรมหาบณฑต คณะบณฑตวทยาลย สาขาการพฒนามนษยและสงคม (หลกสตรสหสาขา) จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร

ปรญญาเอก ครศาสตรดษฎบณฑต คณะครศาสตร สาขาอดมศกษา ภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผน าทางการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร - ประสบการณ

1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 10 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 15 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 4 เรอง

Page 225: รายงานการวิจัย - สมศ.

214

- วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 8 เรอง 4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 8 ครง 5) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 12 เรอง 6) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 3 เรอง 7) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 8 เรอง

- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) ผตรวจประกนคณภาพ ระดบหลกสตรและระดบคณะ 2) ผตรวจความเสยงระดบหนวยงานของรฐ 3) Human Behavior 4) Social Development 5) Advanced Research Methodology 6) Positive Thinking 7) Human Resource management

6) ผศ.ดร.รชฎาวรรณ นมนวล (Assist.Prof.Dr.Ratchadawan Nimnual) - หมายเลขบตรประชาชน 3110400842851 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ ผชวยฝายวชาการและการประกนคณภาพ - หนวยงาน คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการออกแบบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (บางขนเทยน) 49 ซอยเทยนทะเล 25 ถ.บางขนเทยน-ชายทะเล แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร 10150 โทรศพท 081-3627574 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร ครศาสตรอตสาหกรรมบณฑต (คอ.บ.) สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและสอสารมวลชน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพมหานคร

ปรญญาโท ศ กษาศาสตรมหาบณฑต ( วท .ม . ) สาขาว ช า เทคโน โลย และส อสารการศ กษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพมหานคร

ปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต (Ph.D.) สาขา Learning Innovation in Technology มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพมหานคร

Doctoral Program in Collaboration with Sacramento State University, U.S.A. - ประสบการณ

1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของรฐและเอกชน 20 ป

Page 226: รายงานการวิจัย - สมศ.

215

2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 3 เรอง - การประชมวชาการระดบนานาชาตจ านวน 47 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 5 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบนานาชาต จ านวน 3 เรอง

4) กรรมการพจารณาบทความการประชมวชาการนานาชาต 18 ครง 5) ทปรกษาการคนควาอสระ/วทยานพนธ/ดษฎนพนธมากกวา 40 เรอง 6) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 7 เรอง 7) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 9 เรอง

- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Virtual Reality 2) Fundamention of Game Development 3) Computer graphic 4) Digital Photography 5) Environmental Technology

7) ดร.สรวลย ลมพพฒนกล (Dr.Suriwun Limpiphatanokul) - หมายเลขบตรประชาชน 310100070131 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ นกวชาการศกษา ระดบช านาญการพเศษ - หนวยงาน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงาน กศน. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โทรศพท 089-1055539 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร ครศาสตรบณฑต ภาษาไทย วทยาลยครบานสมเดจเจาพระยา นเทศศาสตรบณฑต ประชาสมพนธ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช กรงเทพมหานคร

ปรญญาโท การศกษามหาบณฑต สาขาการศกษาผใหญ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร กรงเทพมหานคร

ปรญญาเอก ศลปศาสตรดษฎบณฑต การอาชวศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพมหานคร - ประสบการณ

Page 227: รายงานการวิจัย - สมศ.

216

1) ผชวยเลขานการและคณะท างานจดท าหนงสอพระราชกรณยกจของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ตามค าสงส านกงาน กศน. ท 17/2557 ลงวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2557 แตงตงคณะท างานจดท าหนงสอ เนองในโอกาสเจรญพระชนมพรรษา 60 พรรษา

2) ผชวยเลขานการและคณะกรรมการด าเนนงานพฒนาการเรยนการสอนประวตศาสตร และหนาทพลเมอง ตามค าสงส านกงาน กศน. ท 115/2557 ลงวนท 18 มถนายน พ.ศ. 2557

3) เลขานการและคณะกรรมการประเมนหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และการประเมนเทยบระดบการศกษาในระดบสงสดของการศกษาขนพนฐาน ค าสงส านกงาน กศน. ท 77/2558 ลงวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2558

4) ผชวยเลขานการและคณะกรรมการอ านวยการด าเนนการประเมนผลงานส าคญตามนโยบายทมงผลสมฤทธตามยทธศาสตรและจดเนนการด าเนนงานส านกงาน กศน.ประจ าปงบประมาณ 2558 ค าสงส านกงาน กศน. ท 245/2557 ลงวนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2557

5) ผเชยวชาญเนอหา ก าหนดกรอบความคด พฒนาหลกสตร สอ และการจดการเรยนการสอนการศกษาทางไกลประเภทการศกษาตอเนอง “หลกสตรคนความสขคนท างาน” ค าสงส านกงาน กศน. ท 176/2557 ลงวนท 6 สงหาคม พ.ศ. 2557

6) ทปรกษาการวจย ส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก กระทรวงกลาโหม ท กห 0428/1449 ลงวนท 13 พฤศจกายน 2560

7) ทปรกษาการวจยเพอทองถน ชมชน เพอขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทองถนอยางเปนระบบและยงยน ส านกงาน กศน.จงหวดนาน ท ศธ 0210.1(1)/1405 ลงวนท 30 พฤศจกายน 2560

8) นกวจย ของ ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ฝายทองถน “การพฒนากลไกสนบสนนงานวจยเพอทองถนในการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยในพนทจงหวดพะเยา”

9) วทยากรบรรยายเรอง “การเขยนบทความเพอการตพมพ” โครงการฝกอบรมเชงปฏบตการ Smart Officer หลกสตร “การวจยในงานสงเสรมและพฒนาการปศสตว” รนท 2 วนท 11 – 13 มกราคม 2561

10) อาจารยพเศษ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน (พ.ศ. 2558 เปนตนมา) - สาขาวชาการทมความเชยวชาญ

1) การศกษานอกระบบ 2) การศกษาตามอธยาศย 3) การอาชวศกษา

Page 228: รายงานการวิจัย - สมศ.

217

8) นางสาวปณฑชณช เพงผล (Miss.Punchanit Phangphol) - หมายเลขบตรประชาชน 3360600653414 - ต าแหนงปจจบน/อาชพ หวหนาสาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ - คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร หม 1 ถ.บางนา-ตราด ต.คลองต าหร อ.เมอง จ.ชลบร 20000 โทรศพท 065-6939495 E-mail: [email protected] - ประวตการศกษา

ปรญญาตร บรหารธรกจบณฑต (บธ.บ) คณะสารสนเทศศาสตร สาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร ชลบร

ปรญญาโท วทยาศาสตรบณฑต (วท.ม) คณะเทคโนโลยสารสนเทศ สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ กรงเทพมหานคร - ประสบการณ

1) อาจารยประจ าและพเศษในมหาวทยาลยของเอกชนและรฐ 20 ป 2) วทยากรบรรยายพเศษมหาวทยาลยของรฐและเอกชนหลายแหง 3) ผลงานวจยตพมพในการประชม/วารสารระดบชาตและนานาชาต

- การประชมวชาการระดบชาต จ านวน 1 เรอง - วารสารวชาการและวจยระดบชาต จ านวน 4 เรอง

4) แตงต ารา/เอกสารประกอบการสอน 3 เรอง 5) รายงานการวจยทน าไปใชประโยชนได 1 เรอง

- สาขาวชาการทมความเชยวชาญ 1) Business Computer 2) Electronic Commerce 3) System Development 4) Human Computer Interactive 5) Software Engineering and Development 6) Project Management

Page 229: รายงานการวิจัย - สมศ.

การพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา A Development of Applications for Higher Education Quality Assurance

ผชวยศาสตราจารย ดร.เศรษฐชย ชยสนท*, พล.ต.ชเกยรต ชวยเพชร**, ผชวยศาสตราจารย ดร.พงษศกด ผกามาศ***, ผชวยศาสตราจารย ดร.สรายทธ เศรษฐขจร***

ผชวยศาสตราจารย ดร.ชยวฒน ประสงคสราง***, ผชวยศาสตราจารย ดร.รชฎาวรรณ นมนวล**** ดร.สรวลย ลมพพฒนกล***** และ ปณฑชณช เพงผล*

Asst.Prof.Dr.Settachai Chaisanit *, Maj.Gen.Chukiat Chuiypetch**, Asst.Prof.Dr.Phongsak Phakamach***, Asst.Prof.Dr.Sarayuth Sethakajorn***

Asst.Prof.Dr.Chaiwat Prasongsang***, Asst.Prof.Dr.Ratchadawun Nimnual**** Dr.Suri Limpipatanakul***** and Punchanit Phangphol* *อาจารยประจ าคณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม

**ผอ านวยการส านกงานวจยและพฒนาการทางทหารกองทพบก ***อาจารยประจ าวทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร

****คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการออกแบบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร *****กรมการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกน

คณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 2) ออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา และ 3) ประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบมาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ. การวจยครงนเปนการวจยและพฒนาเพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนเพอสรางตนแบบระบบของ สมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษา ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก 1) การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช 2) การออกแบบและพฒนาระบบ 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ประชากรและกลมตวอยาง ไดแก กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย และ กลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางและแบบสอบถาม วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมทางสถตโดยการแจกแจงคาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวาการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษาเปนไปตามวตถประสงค การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก (X =3.98, S.D. = 0.85) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานกอยในระดบมาก (X

Page 230: รายงานการวิจัย - สมศ.

=3.77, S.D. = 0.59) ดงนนแอพพลเคชนทพฒนาขนเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาจงมฟงกชนการใชงานถกตองตามเงอนไขทก าหนดของการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. สามารถใชในการตรวจประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาได และสามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชท งในสวนของผประเมนและผรบการประเมนตามสภาพจรง ค าส าคญ: แอพพลเคชน การประกนคณภาพการศกษา อดมศกษา

Abstract The objectives of this research were to: 1 ) study the application usage requirements related to external quality assurance in higher education; 2 ) design and develop applications for external quality assurance in higher education; and 3) evaluate results by use the application for external educational quality assurance that can support standards and indicators according to fourth round quality assessment criteria of the Office for National Education Standards and Quality Assessment (ONESQA). This research is a research and development to explain the meaning of the design and development of applications to create a system model of the ONESQA. and use in ensuring quality of external education in higher education. The research process consists of 4 steps, which are 1) studying and analyzing user needs, 2) designing and developing systems, 3) testing and evaluation, and 4) improving system performance. Population and sample groups are group 1 experts in quality assurance for higher education, group 2 responsible and involved in the work of external education quality assurance of the center, group 3, responsible and involved with work on external educational quality assurance represented by the university and group 4, ICT system experts by using purposive sampling methods. The research instruments were the unstructured interview and questionnaires. Analyze the quantitative data by using the finished statistical program by frequency distribution, percentage, mean and standard deviation. The qualitative methods used content analysis. The results of the research show that the development of applications for external quality assurance in higher education according to the objectives. The overall application performance was high level ( X =3 .98 , S.D. = 0 .85 ) . The overall user’s satisfaction was high level ( X =3.77, S.D. = 0.59). Therefore, applications developed for data services for external quality assurance for higher education have the correct function of the ONESQA specified conditions, can actually be used to assess the quality of education outside the tertiary level and can be applied to add some functions and information in accordance with the user's use in both the assessor and the assessor according to the actual situation. Keywords: Application, Quality Assurance and Higher Education.

**“ไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) และผลงานนเปนความรบผดชอบของผรบทน”

Page 231: รายงานการวิจัย - สมศ.

บทน า ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอระบบไอซท ( Information and Communication

Technology: ICT) เปนระบบทจ าเปนและมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตใหเจรญกาวหนา รวมทงเกยวของกบวถความเปนอยของประชาชนในสงคมสมยใหมอยมาก ส าหรบองคกรทสามารถพฒนาและประยกตใชงานระบบไอซทไดอยางเหมาะสมแลวจะชวยใหผบรหารและผปฏบตงานไดรบขอมลขาวสารทถกตองและรวดเรว สงผลใหการตดสนใจในการวางแผนการด าเนนงานขององคกรมประสทธภาพเพมขน การแกไขปญหาตาง ๆ เปนไปไดอยางทนทวงท สามารถชงความไดเปรยบในการแขงขน และพฒนาการใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพดวยเชนกน (Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon, 2018, p.50) บทบาทของมหาวทยาลยจะตองเขาใจถงการเปลยนแปลงและเรยนรแบบใหมเพอใหทนกบเทคโนโลยทางดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษาของไทยในยคปจจบนมความเจรญกาวหนาเปนอยางมาก ไดมการน าเทคนคการบรหารและการจดการสมยใหมมาประยกตใชกบการบรหารงานทางการศกษาในสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดประสทธภาพทางวชาการสงสด (พงษศกด ผกามาศ, 2553, หนา 1-25)

การพฒนามาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษาไทยในปจจบนอาศยหลกการภายใตพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ ประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในและระบบการประกนคณภาพภายนอก โดยใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนภารกจหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง มการจดท ารายงานประจ าปเสนอตอหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชนเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา การพฒนาคณภาพการศกษาจงมความส าคญและจ าเปนอยางยง อกทงเมอเชอมโยงกบบรบทโลกจะพบวา สถาบนทางการศกษามความจ าเปนจะตองศกษาในเชงคณภาพเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา เพอผลกดนใหเกดกระบวนการทสงเสรมใหเกดการด าเนนงานไปไดอยางมประสทธภาพทดเทยมกบนานาประเทศ และสงคมโลกซงก าลงเปลยนแปลงไปภายใตการแขงขนในดานตาง ๆ ทเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง เพอใหไดผลผลตของสถานศกษาทมคณภาพและสามารถรบใชสงคมในสาขาวชาตาง ๆ ไดจนน าไปสการเปนบคลากรทมคณภาพส าหรบพฒนาประเทศตอไป

ดงนนการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาแอพพลเคชน (Application) ส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย เพอใชเปนเครองมอในการอ านวยความสะดวกกบการประกนคณภาพการศกษาทงในสวนผประเมน ผรบการประเมน และหนวยงานทเกยวของ โดยการพฒนาระบบใหเปนแอพพลเคชนทมความรวดเรว แมนย า และถกตอง รวมถงไมเปนภาระตอสถานศกษา พฒนาการของการสรางระบบประกนคณภาพการศกษาสมยใหมจะเปนประโยชนอยางยงท งตอองคกรทรบผดชอบดานการจดการศกษาและหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนบคลากรดานการประกนคณภาพการศกษาทกระดบโดยขอมลทไดจากการวจยดงกลาวสามารถน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพภายนอกใหสามารถด าเนนงานไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานและตวบงช และตรงตามความตองการของผรบบรการสงสด ผลการวจยจะเปนชดนวตกรรมตนแบบทเหมาะส าหรบการประกนคณภาพภายนอกโดยใชระบบไอซทททนสมย สะดวกในการเขาถง ขอมลเปน

Page 232: รายงานการวิจัย - สมศ.

ปจจบน และสามารถรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในทกฟงกชนของการประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศไทย อกทงยงสามารถเสนอรายงานการประเมนคณภาพและมาตรฐานประจ าปตอผรบผดชอบตามล าดบความส าคญเพอใชประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายทางการศกษา รวมถงเผยแพรรายงานดงกลาวตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1) เพอศกษาความตองการการใชงานแอพพลเคชนทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกใน

ระดบอดมศกษา 2) เพอออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกในระดบอดมศกษา 3) เพอประเมนผลการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทสามารถรองรบ

มาตรฐานและตวบงชตามเกณฑการประเมนคณภาพภายนอกรอบสของ สมศ.

วธการด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยจะเปนการวจยเชงพรรณา (Descriptive Research) เพออธบายความหมายของการออกแบบและพฒนาระบบของสมศ. และการน าไปใชในการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาของประเทศไทย ขนตอนการด าเนนการวจยม 4 ขนตอน ดงน

1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย ขนท 1 ศกษาขอมลจากเอกสารและรปแบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

(Documentation Method) ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผทรงคณวฒทางดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

โดยการสมภาษณ (Interview Method) จากการเลอกแบบเจาะจง ขนท 3 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพ

การศกษาภายนอกจาก สมศ. โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaires) โดยสมกลมตวอยางตามความสะดวก (Convenient Sampling)

ขนท 4 รวบรวมความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน โดยใชแบบสอบถามจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง

ขนท 5 รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญดานระบบไอซท โดยใชการสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) จากการเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง

จากนนน าขอมลทรวบรวมไดจากขนท 1 ถง 5 มาวเคราะหและสงเคราะหสรปเปนภาพรวมของการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยระบบ QA Application ทพงประสงค

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสามารถแบงออกไดเปน 5 กลมดงน

Page 233: รายงานการวิจัย - สมศ.

กลมท 1 ผทรงคณวฒดานการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ.จ านวน 10 คน กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนจากมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน และกลมท 4 ผเชยวชาญดานระบบไอซท จ านวน 5 คน

หมายเหต กลมท 2 และ 3 จะนยามไดวาเปนผใชระบบ (End User) ของแอพพลเคชนทจะพฒนาใหม เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก กลมท 1 และ 4 จะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง

(Unstructured Interview Form) และ กลมท 2 และ 3 จะเปนแบบสอบถาม ทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ (Check-list) และแบบเตมขอความ (Fill in the Blank)

ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสงเคราะหเพอการก าหนดคณลกษณะแบบจ าลองแอพพลเคชนเพอน ามาออกแบบระบบ การวเคราะหขอมลจะใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอค านวณวเคราะหคาสถต 2. การออกแบบและพฒนาระบบ การออกแบบและพฒนาในขนตอนนจะท าการสรางแอพพลเคชนและจดท าระบบฐานขอมลจากฟงกชนอเลกทรอนกสทสงเคราะหไดจากขนตอนท 1 มาออกแบบและสรางระบบทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษารวมถงการทดสอบใชงานเบองตนตามรปแบบทก าหนดไว

3. การทดสอบการใชงานและประเมนผล ประกอบดวย ขนท 1 การจดอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) การใชงานระบบ QA Application โดยการน าผมสวน

เกยวของมาแนะน าและทดสอบการใช ซงจะจดการอบรมเชงปฏบตการจ านวน 3 ครง ขนท 2 การทดสอบใชงาน โดยมกลมผใชงานประกอบดวย ผประเมน ผรบการประเมน และเจาหนาท

ดานการประกนคณภาพ โดยใชการประชมรวมกนในหนวยงาน (Workshop Facilitation) ขนท 3 การประเมนผลการใชระบบโดยใชการสอบถามและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant

Observation) ขนท 4 การสรปรปแบบของ QA Application ทเหมาะสมและใชงานไดจรง ประชากรและกลมตวอยางในขนตอนนจะแบงออกไดเปน 4 กลม ดงน ไดแก กลมท 1 ผบรหารงานประกน

คณภาพการศกษาระดบนโยบาย จ านวน 5 คน กลมท 2 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกของ สมศ. จ านวน 10 คน และ กลมท 3 ผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอกทเปนตวแทนของมหาวทยาลย รวมเปน 25 คน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสามารถแบงแยกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามประชากรและกลมตวอยางดงน กลมท 1 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสมภาษณ กลมท 2 และ 3 จะเปนการอบรมเชงปฏบตการและแบบสงเกตแบบมสวนรวม ใชแบบสอบถามทประกอบดวยขอค าถามแบบตรวจสอบรายการ แบบเตมขอความ และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ

Page 234: รายงานการวิจัย - สมศ.

ขอมลทไดจากการวจยในขนตอนนจะน ามาวเคราะหดวยวธการทางสถตโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร เพอหาประสทธภาพ (Efficiency) และความพงพอใจ (Satisfaction) ของการใชระบบ QA Application และน าเสนอรปแบบการประเมนประสทธภาพและความพงพอใจของผใชทางสถต ดงน

4. การปรบปรงสมรรถนะของระบบ การวจยในขนตอนนจะน าผลการวจยในขนตอนท 3 มาท าการปรบปรงระบบ QA Application ซงด าเนนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางโดยใชวธสมภาษณแบบเฉพาะเจาะจง (Focused Interview) ในสวนของผ บรหารงานประกนคณภาพการศกษาระดบนโยบายจ านวน 5 คน และใหผเชยวชาญดานระบบไอซทตรวจสอบยนยน (Confirmatory) จ านวน 5 คน เพอใหแสดงความเหนและใหขอเสนอแนะ จากนนน าผลการตรวจสอบไปปรบปรงระบบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกดวยรปแบบของระบบ QA Application ทสมบรณและจดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ ผลการวจยและการวเคราะหขอมล ผลการวจยและการวเคราะหขอมลตามขนตอนการวจยปรากฏผลดงน

ขนตอนท 1 : การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ประกอบดวย 1) กระบวนการใชระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรมการวจยและพฒนาระบบ

ทสามารถสนบสนนฟงกชนการท างานของสวนงานประกนคณภาพการศกษาอยางแทจรง ท งนตองค านงถงผใชงานระบบตามล าดบความส าคญ

2) แนวทางในการพฒนาระบบไอซทส าหรบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรก าหนดโครงสรางการท างานทเกยวของกบงานประกนคณภาพอยางชดเจน การพฒนารปแบบและวธการประเมนคณภาพทสอดคลองกบขอก าหนดและระเบยบของ สมศ. โดยใชระบบไอซททเหมาะสม (เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร, 2552, หนา 18-38)

3) การออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนทเหมาะสมกบระบบงานประกนคณภาพการศกษา ควรใชกระบวนการพฒนาระบบมาตรฐานในการพฒนาแอพพลเคชน การก าหนดขนตอนและวธปฏบตทชดเจนเพอใหไดมาซงระบบทสามารถตอบสนองตองานประกนคณภาพไดเตมประสทธภาพ

4) โปรแกรมทเหมาะสมส าหรบน ามาใชในการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชน ควรมลกษณะดงน - โปรแกรมทมความยดหยนในการใชงาน - โปรแกรมทสามารถก าหนดฟงกชนสนบสนนรปแบบการประเมนคณภาพใหไดมากทสด - โปรแกรมทสามารถพฒนาเพอรองรบฟงกชนการใชงานในอนาคต - การเลอกใชโปรแกรมควรค านงถงความเขากนไดกบรปแบบและวธการปกตในการปฏบตงานโดย

ไมสรางความยงยากกบผใชงาน ขนตอนท 2 : การออกแบบและพฒนาระบบ ก าหนดการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดงน

1) แผนภาพคลาสและความสมพนธ (Class Diagram)

Page 235: รายงานการวิจัย - สมศ.

การออกแบบระบบโดยเรมจากการก าหนดจากแผนภาพ Sequence Diagram ซงสามารถอธบายแผนโดยรวม (Conceptual Class Diagram) ของระบบซงเปนการออกแบบในระดบแนวคด (Conceptual) การพฒนาเวบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ONESQA ONLINE 2) การออกแบบแผนภาพในการท างาน (Use Case Diagram) Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญซงเปนการออกแบบในระดบตรรกะ (Logical) Actor องคประกอบทประกอบดวย

(1) มหาวทยาลย (University) จะเขาสระบบดวยการ Login เพอเขาสระบบ ONESQA ONLINE สามารถเขาเมนตาง ๆ ดขาวสาร เลอกมหาวทยาลยตาง ๆ หรอเพอเพมเอกสาร หลกฐาน โดยจะแบงตามระดบคณะ หลกสตรและระดบสถาบน โดยจะมการแสดงขาวสารตามหวขอทเลอก สามารถดาวนโหลดขอมลไดทงระดบบสถาบน ระดบคณะ รวมไปถงระบบประเมนการศกษาภายนอกทสามารถเพมขอมลและดขอมลได

(2) ผดแลระบบ (Admin) จะสามารถเขามาจดการขอมลของมหาวทยาลยได โดยมการจดการ เปด/ปด ระบบ จดการปการศกษา การก าหนดสทธการใชงาน ออกแบบรายงานการเขาใชงาน การจดการองคประกอบตวชวด เพมตวชวด/แกไข/ลบขอมล ก าหนดตวชวดใหแตละมหาวทยาลย จดการขอมลทวไป ขอมลสรปผลของการด าเนนงาน รวมถงการดาวนโหลดขอมลและประกาศการแจงเตอนใหกบมหาวทยาลย

3) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธ (Sequence Diagram) แผนผงการท างานแบบล าดบปฏสมพนธเปนแผนผงการท างานทประกอบไปดวยคลาส (Class) หรอวตถ (Object) เสนประทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดขนจากคลาสหรอวตถในแผนผงการท างานภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทนเสมอนคลาสและวตถโดยภายในจะมชอของคลาสหรอวตถประกอบอยในรปแบบ {Object}: Class ประกอบดวย (1) มหาวทยาลย (University) คอ ผทใชเขามาดขอมลและเพมขอมลในระบบ ONESQA และ (2) ผดแลระบบ (Administrator) คอ ผทคอยจดการขอมลภายในระบบ ONESQA

ขนตอนท 3 : การทดสอบการใชงานและประเมนผล ผลการวเคราะหขอมลปรากฏผลดงน 1) การใชงานแอพพลเคชนในภาพรวมมประสทธภาพอยในระดบมาก ( X =3.98, S.D. = 0.85) 2) ความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแอพพลเคชนกอยในระดบมาก (X =3.77, S.D. = 0.59) 3) ความคดเหนของผรบผดชอบและมสวนเกยวของกบงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายนอก

พบวา แอพพลเคชนทออกแบบและพฒนาเพอใหบรการขอมลส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอดมศกษาสามารถใชงานไดงาย สามารถประยกตเพอเพมฟงกชนและขอมลบางอยางใหสอดคลองกบการใชงานของผใชทงในสวนของผประเมนและผรบการประเมน การเปลยนแปลงขอมลในระบบท าไดงาย แตควรปรบปรงเรองของขอมล คอ ความชดเจน ความครบถวน ความทนสมย และความเปนปจจบนของขอมล การพฒนารปแบบของเวบไซตใหรองรบการขยายตวของขอมลโดยการใชซอฟตแวรมาตรฐานและการบรหารจดการระบบประกนคณภาพการศกษาในอนาคตได

Page 236: รายงานการวิจัย - สมศ.

4) ความคดเหนเกยวกบการใชแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาภายนอกพบวา รปแบบของการบรการขอมลของ QA Application กเปนรปแบบมาตรฐานทวไปทมการใหบรการขอมล แอพพลเคชนใชงานงายและสะดวกตอผใช ผทมความรพนฐานทางระบบไอซทนอยกสามารถใชงานไดแตควรมคมอการปฏบตทชดเจน การพฒนาควรจะเนนถงการพฒนาระบบเอกสารกอนโดยผบรหารและผมสวนเกยวของในระบบ มการตรวจสอบแกไขเอกสารบางอยางและใหมการน าไปใชงานไดจรง ขอมลในระบบควรมการทดสอบการใชงานกอนการแปลงเปนขอมลอเลกทรอนกส สวนการบรหารแอพพลเคชนเนองจากแอพพลเคชนคอนขางมความสลบซบซอนมาก จงควรมการแตงตงคณะกรรมการบรหารเพอความสะดวกในการใชงานและการเขาถง สามารถท าใหระบบนเปนทยอมรบของการประกนคณภาพภายนอกจากผ รบผดชอบดานการจดการศกษาในระดบอดมศกษา ซงเปนบคคลทมความรเกยวกบการจดการฐานขอมลและแอพพลเคชน เพอปฏบตหนาทในการจดการ QA Application ใหมประสทธภาพ ทนสมย สมบรณอยเสมอ และสามารถรองรบความตองการของผใชไดในระยะยาว

ขนตอนท 4 : การปรบปรงสมรรถนะของระบบ การปรบปรงสมรรถนะของแอพพลเคชนด าเนนการตามขอมลทไดวเคราะหจากขนตอนท 1-3 โดยการ

สรปประเดนการปรบปรงและน าไปใชในการพฒนาใหแอพพลเคชนมสมรรถนะดและรองรบการท างานในสวนการประกนคณภาพไดครบทกฟงกชน

ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาทถกพฒนาขนนามรปแบบกระบวนวธวจยทก าหนดโดยปรบปรงตามขอคดเหนและขอเสนอแนะจากผเชยวชาญแสดงดงภาพท 1 ตอไปน

ภาพท 1 ตวอยางของเมนแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

Page 237: รายงานการวิจัย - สมศ.

สรปและอภปรายผลการวจย จากผลการวจยสามารถน ามาสรปและอภปรายในประเดนส าคญตามวตถประสงคและขนตอนการ

ด าเนนการวจยไดดงน 1. การศกษาและวเคราะหความตองการของผใช ผใชแอพพลเคชนมความตองการใชระบบไอซทเพอการจดเกบ รวบรวม และประมวลผลขอมลตาง ๆ โดยการแปลงรปแบบการบรหารจดการใหเปนฟงกชนอเลกทรอนกสทสอดคลองกบงานประกนคณภาพการศกษาโดยตองค านงถงรปแบบการใชงาน มาตรฐานและตวบงชของ สมศ. รวมถงเอกสารทเกยวของตาง ๆ เพอสนบสนนการประเมนคณภาพการศกษามความสะดวก รวดเรว และถกตอง ซงสอดคลองกบผลการศกษาวจยของ Toshinobu Kasai (2006 : pp.1-17) และ Mahesh Panhale (2016) ทไดวเคราะหวาการบรณาการระบบไอซทกบการประเมนคณภาพการศกษาจะชวยสรางบรรยากาศและเพมประสทธภาพแหงการเรยนรไดเปนอยางด ซงสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบไดในอนาคต 2) การออกแบบและพฒนาระบบ จากการใชกระบวนการออกแบบและพฒนาแอพพลเคชนดวยวธการ SDLC สามารถน ามาใชในการพฒนาแอพพลเคชนนใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใช ซงพจารณาไดจากผลการทดสอบการใชงานและประเมนผลในขนตอนท 3 ทพบวาประสทธภาพและความพงพอใจของผใชในภาพรวมอยในระดบมาก ดงนนการเลอกใชรปแบบวธการพฒนารวมถงซอฟตแวรทเหมาะสมสามารถสรางแอพพลเคชนทมคณภาพไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบ Rick Boyer and Kyle Mew. (2016) ทพบวาการออกแบบแอพพลเคชนตองค านงถงความตองการของผใชเปนส าคญจงจะสามารถน าไปใชงานใหเกดประสทธภาพสงสด 3) การทดสอบการใชงานและประเมนผล จากผลการศกษาวเคราะหการพฒนาแอพพลเคชนส าหรบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษาพบวาแอพพลเคชนมสวนชวยใหการประกนคณภาพการศกษาของ สมศ. มประสทธภาพและความคลองตวเพมขน สามารถเปนตนแบบ (Prototyping) ของการประยกตใชส าหรบการรองรบรปแบบการประกนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษาในปจจบนและการด าเนนงานประกนคณภาพภายนอกรอบส เพราะระบบถกออกแบบมาใหมความยดหยนสงเพอใหรองรบการใชงานในรปแบบทหลากหลาย โดยการเลอกใชฟงกชนอเลกทรอนกสตาง ๆ ตามความเหมาะสมส าหรบงานประกนคณภาพการศกษา 4) การปรบปรงสมรรถนะของระบบ ควรมการศกษาขอมลเพมเตมทเกยวของกบระเบยบของสมศ. ส าหรบการเมนคณภาพการศกษารอบส เกณฑมาตรฐานหลกสตรของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา รวมถงพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. 2562 ทงนเพอใหไดรปแบบของแอพพลเคชนและระบบเครอขายทมมาตรฐานมากขนในการพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการใชงานทกฟงกชนเพอสรางระบบประกนคณภาพการศกษาทไดมาตรฐานสากล ผออกแบบและดแลระบบตองเขาใจการท างานของระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเปนอยางด ทงนเพอใหการพฒนาแอพพลเคชนทสอดคลองกบแนวทางของ สมศ. ใหมากทสด มขอมลไอซททเพยงพอ มรปแบบการจดเกบขอมลไอซททเปนมาตรฐาน มการบรการและเผยแพรขอมลไอซท การน าระบบไอซทไปใชประโยชนใหไดมากทสด และรองรบการด าเนนงานประกนคณภาพทงในระยะสนและระยะยาว

Page 238: รายงานการวิจัย - สมศ.

ขอเสนอแนะ 1) การพฒนาฟงกชนการท างานเพมเตมในสวนงานของการประกนคณภาพภายในสถาบนเพอใหเกดการ

ประกนคณภาพการศกษาแบบครบวงจร 2) การพฒนาแอพพลเคชนใหตอบสนองตอการด าเนนการแบบมสวนรวมในการควบคม/แกไขเอกสาร

และขอมลตาง ๆ ไดตามล าดบความส าคญ เพอใหรองรบรปแบบการประกนคณภาพการศกษาทงในปจจบนและอนาคต โดยเปนระบบทงายตอการเขาถงและการก ากบดแลใหระบบมเสถยรภาพอยางย งยน

3) การพฒนาแอพพลเคชนใหมสมรรถนะทดขนในสวนของการตดตอกบผใช และการปรบปรงแกไขฐานขอมลใหเปนปจจบน ควรมการแตงตงผรบผดชอบทางดานระบบไอซททชดเจนและสามารถตรวจสอบผลการด าเนนงานไดในทางปฏบต บรรณานกรม

พงษศกด ผกามาศ. (2553). ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพฯ: ส านกพมพ Witty, หนา 1-25. เศรษฐชย ชยสนท และ เตชา อศวสทธถาวร. (2552). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ:วงอกษร, หนา 18-

38. Rick Boyer and Kyle Mew. (2016). Android Application Development Cookbook. Second Edition Paperback.

Open Source. Mahesh Panhale. (2016). Beginning Hybrid Mobile Application Development. 1st edition. Edition: Apress. Kenneth C. Laudon and Jane P. Laudon. (2018). Management Information Systems. 14th Edition. Pearson

Education Indochina. Toshinobu Kasai., and Others. (2006). Building on Ontology of IT Education Goals. International Journal of

Continuing Engineering Education and Lifelong Learning (IJCEELL). Vol. 16, No. 1/2, pp.1-17.