แผนBioม.5 1

แผนการจดการเรยนร รายวชาชววทยา 2 รหส ว 32242

ชนมธยมศกษาปท 5

ครผสอน นายวชย ลขตพรรกษ

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

โรงเรยนศลาจารพพฒน

ส านกงานขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

แผนการจดการเรยนร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555

รหสวชา ว 32242 รายวชา ชววทยา 2 เวลาเรยน 3 คาบ/สปดาห/คาบ จ านวน 1.5 หนวยการเรยน รวมเวลาเรยน 60 คาบ/ภาคเรยน ............................................................................................................................................................... ชอครผสอน นายวชย ลขตพรรกษ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร รายชอแบบเรยนทใช : แบบเรยนหลก 1. หนงสอเรยนสาระการเรยนรเพมเตม ชววทยา 2 ชนมธยมศกษาปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษาธการ 2. คมอครชววทยา เลม 2 ชนมธยมศกษาปท 5 ผแตง สสวท.

กระทรวงศกษาธการ

ค ำอธบำยรำยวชำ ชววทยำ 2

รหสวชำ ว 32242 ชนมธยมศกษำปท 5 1.5 หนวยกต เวลำ 60 ชวโมง

ศกษำวเครำะหเกยวกบกำรเคลอนทของสงมชวตเซลลเดยว สตวไมมกระดกสนหลง และสตวมกระดกสนหลง กำรรบรและกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด โครงสรำงของระบบประสำท กำรท ำงำนของเซลลประสำท กำรท ำงำนของระบบประสำทสงกำร อวยวะรบสมผส ระบบตอมไรทอ ฮอรโมนจำกระบบตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ กำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน ฟโรโมน กลไกกำรเกดพฤตกรรมของสตว ประเภทพฤตกรรมของสตว ควำมสมพนธระหวำงพฤตกรรมกบพฒนำกำรของระบบประสำท กำรสอสำรระหวำงสตว กำรสบพนธและกำรเจรญเตบโตของสตว

โดยใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร กำรสบเสำะหำควำมร กำรส ำรวจตรวจสอบ กำรสบคนขอมล และกำรอภปรำยเพอใหเกดควำมร ควำมคด ควำมเขำใจ สำมำรถสอสำรสงทเรยนร มควำมสำมำรถในกำรตดสนใจ เหนคณคำของกำรน ำควำมรไปใชประโยชนในชวตประจ ำวน มจตวทยำศำสตร จรยธรรม คณธรรม และคำนยมทเหมำะสม ตวชวด ว 1.1 ม.4/1

ว 8.1 ม.4/1 , ว 8.1 ม.4/2 , ว 8.1 ม.4/3 , ว 8.1 ม.4/4 , ว 8.1 ม.4/5 , ว 8.1 ม.4/6, ว 8.1 ม.4/7 , ว 8.1 ม.4/8 , ว 8.1 ม.4/9 , ว 8.1 ม.4/10 , ว 8.1 ม.4/11 , ว 8.1ม.4/12 รวม 13 ตวชวด

แบบวเคราะหตวชวดเพอจดท าค าอธบายรายวชาชววทยา 2 ว 32242 ชนมธยมศกษาปท 5

มฐ. ตวชวด ค าส าคญ (Keyword) ความร ทกษะ/กระบวนการ คณลกษณะอนพงประสงค

ว 1.1 ม.4-6/1 ทดลองและอธบำยกำรรกษำดลยภำพของเซลลของสงมชวต

- กำรรกษำดลยภำพในรำงกำย - กำรเคลอนทของสงมชวต - ระบบประสำทและอวยวะรบควำมรสก - ระบบตอมไรทอ - ระบบตอมไรทอ - พฤตกรรมของสตว

- กำรส ำรวจตรวจสอบ - มงมนกำรท ำงำน - มวนย - ซอสตยสจรต

ว 8.1 ม.4-6/1 ตงค ำถำมทอยบนพนฐำนของควำมรและควำมเขำใจทำงวทยำศำสตรหรอควำมสนใจหรอจำกประเดนทเกดขนในขณะนนทสำมำรถท ำกำรส ำรวจตรวจสอบหรอศกษำคนควำไดอยำงครอบคลมและเชอถอได

- กำรสบคนขอมล - กำรส ำรวจตรวจสอบ - กำรตงค ำถำม

- มงมนกำรท ำงำน - ซอสตยสจรต - ใฝเรยนร

ม.4-6/2 สรำงสมมตฐำนทมทฤษฎรองรบหรอคำดกำรณสงทจะพบหรอสรำงแบบจ ำลองหรอสรำงรปแบบเพอน ำไปสกำรส ำรวจตรวจสอบ

-กำรสรำงสมมตฐำน - กำรตรวจสอบ

- มงมนกำรท ำงำน - ซอสตยสจรต

ม.4-6/3 คนควำรวบรวมขอมลทตองพจำรณำปจจยหรอตวแปรส ำคญ ปจจยทมผลตอปจจยอน ปจจยทควบคมไมได และจ ำนวนครงของกำรส ำรวจตรวจสอบเพอใหไดผลทมควำมเชอมนอยำงเพยงพอ

- กำรสบคนขอมล - กำรส ำรวจตรวจสอบ - กำรรวบรวมขมล

- มงมนกำรท ำงำน - มวนย - ซอสตยสจรต - ใฝเรยนร

ม.4-6/4 เลอกวสดเทคนควธอปกรณทใชในกำรสงเกต กำรวด กำรส ำรวจตรวจสอบอยำงถกตองทงทำงกวำงและลกในเชงปรมำณและคณภำพ

- กำรสงเกต -ส ำรวจตรวจสอบ - กำรออกแบบ

- มงมนกำรท ำงำน - ใฝเรยนร

ม.4-6/5 รวบรวมขอมลและบนทกผลกำรส ำรวจตรวจสอบอยำงเปนระบบถกตองครอบคลมทงในเชงปรมำณและคณภำพ โดยตรวจสอบควำมเปนไปได ควำมเหมำะสมหรอควำมผดพลำดของขอมล

- กำรรวบรวมขอมล - กำรบนทก - ส ำรวจตรวจสอบ

- มงมนกำรท ำงำน - ซอสตยสจรต - ใฝเรยนร

ม.4-6/6 จดกระท ำขอมลโดยค ำนงถงกำร - กำรจดกระท ำขอมล - มงมนกำรท ำงำน

รำยงำนผลเชงตวเลขทมระดบควำมถกตองและน ำเสนอขอมลดวยเทคนควธทเหมำะสม

- กำรรำยงำนผล - กำรออกแบบ

- มวนย - ซอสตยสจรต

ม.4-6/7 วเครำะหขอมล แปลควำมหมำยขอมลและประเมนควำมสอดคลองของขอสรป หรอสำระส ำคญเพอตรวจสอบกบสมมตฐำนทตงไว

- กำรวเครำะห - กำรแปลควำมหมำย - กำรส ำรวจตรวจสอบ

- ซอสตยสจรต - ใฝเรยนร

ม.4-6/8 พจำรณำควำมนำเชอถอของวธกำรและผลกำรส ำรวจตรวจสอบโดยใชหลกควำมคำดเคลอนของกำรวดและกำรสงเกต เสนอแนะ กำรปรบปรงวธกำรส ำรวจตรวจสอบ

- กำรสงเกต - กำรส ำรวจตรวจสอบ - กำรสรปผล

- มวนย - ซอสตยสจรต - ใฝเรยนร

ม.4-6/9 น ำผลกำรส ำรวจตรวจสอบทไดทงวธกำรและองคควำมรทไดไปสรำงค ำถำมใหม น ำไปใชแกปญหำในสถำนกำรณใหมและชวตจรง

- กำรน ำไปใช - กำรก ำหนดปญหำ - กำรแกปญหำ


ม.4-6/10 ตระหนกถงควำมส ำคญในกำรทจะตองมสวนรวมรบผดชอบกำรอธบำย กำรลงควำมเหน และกำรสรปผลกำรเรยนรวทยำศำสตรทน ำเสนอตอสำธำรณชนดวยควำมถกตอง

- กำรอธบำย - กำรลงขอสรป - กำรน ำเสนอ - กำรสอสำร

- มวนย - ซอสตยสจรต

ม.4-6/11 บนทกและอธบำยผลกำรส ำรวจตรวจสอบอยำงมเหตผล ใชพยำนหลกฐำนอำงองหรอคนควำเพมเตมเพอหำหลกฐำนอำงองทเชอถอไดและยอมรบวำควำมรเดมอำจมกำรเปลยนแปลงไดเมอมขอมลและประจกษพยำนใหมเพมเตมหรอโตแยงจำกเดมซงทำทำยใหมกำรตรวจสอบอยำงระมดระวงอนจะน ำไปสกำรยอมรบเปนควำมรใหม

- กำรบนทก - กำรอธบำย - กำรส ำรวจตรวจสอบ - กำรสบคนขอมล - กำรวเครำะห

- มงมนกำรท ำงำน - มวนย - ซอสตยสจรต

ม.4-6/12 จดแสดงผลงำน เขยนรำยงำนและ/หรออธบำยเกยวกบแนวคด กระบวนกำรและผลของโครงงำนหรอชนงำนใหผอนเขำใจ

- กำรอธบำย - กำรสอสำรขอมล


โครงสรางรายวชาชววทยา 2 รหส ว 32242 ชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 1 เวลาเรยน 60 ชวโมง จ านวน 1.5 หนวยกต

ล าดบท มาตรฐานการเรยนร/

ตวชวด ชอหนวยการเรยนร สาระส าคญ เวลา (ชวโมง) น าหนก

คะแนน 1 ว 1.1 ม.4-6/1

ว 8.1 ม.4-6/1-12 กำรรกษำดลยภำพในรำงกำย

กำรรกษำดลยภำพของสงมชวตนบเปนกระบวนกำรส ำคญในกำรรกษำสมดลตำงๆของรำงกำยซงประกอบดวยระบบหำยใจ ระบบขบถำยและระบบหมนเวยนโลหต-น ำเหลองทงนเพอใหกำรด ำรงชวตเปนไปโดยปกต

10 20

2 ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

กำรเคลอนทของสงมชวต

กำรเคลอนทของสงมชวตเปนพฤตกรรมกำรตอบสนองตอกำรเปลยนแปลงของสงแวดลอมทงภำยในและภำยนอกรำงกำยเพอกำรด ำรงชวตอยำงเหมำะสม

10 20

3 ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

ระบบประสำทและอวยวะรบควำมรสก

ระบบประสำทและอวยวะรบควำมรสกคอกำรท ำงำนประสำนกนอยำงซบซอนภำยในรำงกำยเพอตอบสนองตอกำรเปลยนแปลงของสงแวดลอมภำยนอกทมำกระตนสงผลใหกำรควบคมกำรท ำงำนของอวยวะตำงๆในรำงกำยมควำมเหมำะสม

15 20

4 ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

ระบบตอมไรทอ ระบบตอมไรทอเปนระบบทท ำงำนรวมกบระบบประสำท เรยกวำ ระบบประสำนงำน ซงท ำงำนโดยผำนสำรตวกลำงฮอรโมนทมควำมจ ำเพำะตออวยวะเปำหมำยตำงๆภำยในรำงกำย

15 20

5 ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

พฤตกรรมของสตว พฤตกรรมสตวเปนกำรแสดงออกเพอตอบสนองตอกำรเปลยนแปลงสภำพแวดลอมเพอควำมอยรอดโดยทสงมชวตแตละชนดมแบบแผนพฤตกรรมแตกตำงกนตำมระดบววฒนำกำร

10 20

รวม 60 100

คณลกษณะตามจดเนน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ล าดบท ชอหนวยการเรยนร มาตรฐานการเรยนร/

ตวชวด จดเนน ทกษะ/กระบวนการ

1 กำรรกษำดลยภำพในรำงกำย

ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

- ควำมสำมำรถในกำรสอสำร - ควำมสำมำรถในกำรคด - ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย - คนหำสำเหตของปญหำ วเครำะหสภำพปญหำจำกสถำนกำรณตำงๆ ทเกดขนในชวตประจ ำวน ก ำหนดทำงเลอกวธกำรขนตอนทน ำมำใชในกำรแกปญหำไดผลดทสด - สำรสนเทศน ำเสนองำนและใชคอมพวเตอรสรำงชนงำนหรอโครงงำนอยำงมจตส ำนกและวฒนธรรม

- ทดลอง - อธบำย - สบคนขอมล - น ำควำมรไปใชประโยชน กำรสบคนขอมล - กำรส ำรวจ - กำรตงค ำถำม - กำรสรำงสมมตฐำน - กำรตรวจสอบ - กำรรวบรวมขอมล - กำรสงเกต - กำรออกแบบ - กำรบนทก - กำรจดกระท ำขอมล - กำรรำยงำนผล - กำรวเครำะห - กำรแปลควำมหมำย - กำรก ำหนดปญหำ - กำรแกปญหำ - กำรน ำเสนอ - กำรสอสำร - กำรสรปผล

2 กำรเคลอนทของสงมชวต ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

- ควำมสำมำรถในกำรสอสำร - ควำมสำมำรถในกำรคด - ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ - ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย - ใชคอมพวเตอรในกำรประมวลผลขอมลใหเปนสำรสนเทศเพอกำรตดสนใจใชเทคโนโลย - สำรสนเทศน ำเสนองำนและใชคอมพวเตอรสรำงชนงำนหรอโครงงำนอยำงมจตส ำนกและวฒนธรรม

3 ระบบประสำทและอวยวะรบควำมรสก

ว 1.1 ม.4-6/1 ว 8.1 ม.4-6/1-12

- ควำมสำมำรถในกำรสอสำร - ควำมสำมำรถในกำรคด - ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ - ทกษะชวต - ใชคอมพวเตอรในกำรประมวลผลขอมลใหเปนสำรสนเทศเพอกำรตดสนใจใชเทคโนโลย - สำรสนเทศน ำเสนองำนและใชคอมพวเตอรสรำงชนงำนหรอโครงงำนอยำงมจตส ำนกและวฒนธรรม

4 ระบบตอมไรทอ ว 1.1 ม.4-6/3 ว 8.1 ม.4-6/1-12

- ควำมสำมำรถในกำรสอสำร - ควำมสำมำรถในกำรคด - ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย - ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ - ทกษะชวต - คนหำสำเหตของปญหำ วเครำะหสภำพปญหำจำกสถำนกำรณตำงๆ ทเกดขนในชวตประจ ำวน ก ำหนดทำงเลอกวธกำรขนตอนทน ำมำใชในกำรแกปญหำไดผลดทสด - สำรสนเทศน ำเสนองำนและใชคอมพวเตอรสรำงชนงำนหรอโครงงำนอยำงมจตส ำนกและวฒนธรรม

5 พฤตกรรมของสตว ว 1.1 ม.4-6/4 ว 8.1 ม.4-6/1-12

- ควำมสำมำรถในกำรสอสำร - ควำมสำมำรถในกำรใชเทคโนโลย - ควำมสำมำรถในกำรแกปญหำ - ทกษะชวต - ใชคอมพวเตอรในกำรประมวลผลขอมลใหเปนสำรสนเทศเพอกำรตดสนใจใชเทคโนโลย - คนหำสำเหตของปญหำ วเครำะหสภำพปญหำจำกสถำนกำรณตำงๆ ทเกดขนในชวตประจ ำวน ก ำหนดทำงเลอกวธกำรขนตอนทน ำมำใชในกำรแกปญหำไดผลดทสด

แผนกำรจดกำรเรยนรท 1 หนวยกำรเรยนท 1 เรอง ระบบหำยใจ กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร รหสวชำ/รำยวชำ ว 32242/ชววทยำ 2 ชน ม. 5 เวลำเรยน 2 ชวโมง

ผสอน นำยวชย ลขตพรรกษ โรงเรยนศลำจำรพพฒน ******************************************************************************************* 1. มำตรฐำนกำรเรยนร ว 1.1 ม.4-6/1 ทดลองและอธบำยกำรรกษำดลยภำพของเซลลของสงมชวต ว 8.1 ใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตรในกำรสบเสำะหำควำมร กำรแกปญหำ รวำปรำกฏกำรณทำงธรรมชำตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สำมำรถอธบำยและตรวจสอบได ภำยใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลำนนๆ เขำใจวำ วทยำศำสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มควำมเกยวของสมพนธกน

ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวต เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวต 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆ ไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆ ไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆตอกระบวนกำรด ำรงชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ - ระบบหำยใจในสงมชวตมควำมหมำยและควำมส ำคญตอกำรด ำรงชวตอยำงมำก - ระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆ มควำมคลำยคลงและแตกตำงกนบำงในดำนองคประกอบ กำรท ำงำน และประสทธภำพ - ระบบหำยใจในสงมชวตแบงออกไดเปน 2 แบบไดแก

1. habitat >> water >> terrestrial

2. specificity of respiratory organ >> specific >> non-specific

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวต

ชนดตำงๆ

ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆ

คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆตอ

กระบวนกำรด ำรงชวต 5. สมรรถนะ

กำรคด ,กำรสอสำร และกำรใชเทคโนโลย 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล

รำยกำรประเมน วธวดผล เครองมอวดผล เกณฑกำรประเมนผล 1. สมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน 2. ใบงำนแบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน 3. ทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. แบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

1. ตรวจสมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน 2. ตรวจใบงำนแบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน 3. ตรวจแบบทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. ตรวจแบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

1. กำรสงเกต ตรวจสอบเปรยบเทยบกบเนอหำทท ำกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยนจรง 2. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยใบงำนแบบฝกหดประจ ำบทเรยน 3. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยแบบทดสอบประจ ำบทเรยน 4. กำรตรวจแบบบนทกกำรกจกรรมประจ ำบทเรยน

1. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำ ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก 2. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 80% 3. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 50% 4. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำกำรบนทก ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก

8. กจกรรมกำรเรยนร ขนน ำ : ครตงค ำถำมกอนน ำไปสกำรเรยนกำรสอนใหนกเรยนจะตอบค ำถำมเหลำนโดย

อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > ระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆมควำมคลำยคลงหรอแตกตำงกนอยำงไรบำง > ระบบหำยใจในสงมชวตกบกำรด ำรงชวตมควำมสมพนธกนมำกนอยอยำงไร จงอธบำย > นกเรยนคดวำถำสงมชวตไมมระบบกำรหำยใจ ผลออกมำจะเปนเชนไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำวธกำรแลกเปลยนกำซในสงมชวตนนมกำรจดเปนระบบขนตอนอยำงไร

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน

ระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆมกำรท ำงำนแตกตำงกนอยำงไรบำง จงอธบำย ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “ระบบหำยใจ” วำ

> Respiratory system = nutrient energy > aerobic respiration > anaerobic respiration

> respiratory organ ตองมผนงบำงและชนอยเสมอ ,พนทสมผสกบกำซมำก >> non-specific respiratory organ >>> water

protozoa = single cell + epidermal diffusion sponge = water channel + epidermal diffusion hydra = gastrovascular cavity + gastrodermal diffusion planaria = epidermal diffusion

>> specific respiratory organ >>> water > mollus = gill + mantle > neresis = parapodia > limulus = book gill > prawn = gill chamber > sea star = dermal branchial > sea cucumber = respiratory tree

> fish = gill arch >>> terestial

> earth worm = skin > gastropod = vascularize lung + respiratory pore > spider = book lung > insect = air sac + tracheal system >>> spiracle diplopoda >>> trachea chilopoda >>> tracheoles > frog >> young = external gill >> adult = lung + skin

> reptile = lung > aves = lung + air sac > mammal >>> alveolus >>>diaphragm

>>>rib and intercostals muscle >>>lung นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจพรอมทงสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจพรอมทงสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในสงมชวตชนดตำงๆอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 2 หนวยกำรเรยนท 1 เรอง ระบบหำยใจในมนษย กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร

รหสวชำ/รำยวชำ ว 32242/ชววทยำ 2 ชน ม. 5 เวลำเรยน 3 ชวโมง ผสอน นำยวชย ลขตพรรกษ โรงเรยนศลำจำรพพฒน

******************************************************************************************* 1. มำตรฐำนกำรเรยนร ว 1.1 ม.4-6/1 ทดลองและอธบำยกำรรกษำดลยภำพของเซลลของสงมชวต ว 8.1 ใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตรในกำรสบเสำะหำควำมร กำรแกปญหำ รวำปรำกฏกำรณทำงธรรมชำตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สำมำรถอธบำยและตรวจสอบได ภำยใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลำนนๆ เขำใจวำ วทยำศำสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มควำมเกยวของสมพนธกน

ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจในมนษย เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจของมนษย 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจในมนษยไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของระบบหำยใจของมนษยไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญและสำมำรถดแลถนอมรกษำระบบหำยใจของตนเองไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ - ระบบหำยใจในมนษยมควำมหมำยและควำมส ำคญตอกำรด ำรงชวตของมนษยอยำงมำก - ระบบหำยใจในมนษยกบสงมชวตชนดตำงๆมควำมคลำยคลงและแตกตำงกนบำงในดำนองคประกอบ กำรท ำงำน และประสทธภำพ - ระบบหำยใจในมนษยแบงออกไดเปน 2 ขนตอนใหญๆไดแก

external respiration >> conducting division >> respiratory division

internal respiration >> aerobic respiration >> anaerobic respiration

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจในมนษย ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของระบบหำยใจของมนษย คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญและสำมำรถดแลถนอมรกษำระบบ หำยใจของตนเอง

5. สมรรถนะ กำรคด ,กำรสอสำร และกำรใชเทคโนโลย

6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > ระบบหำยใจในมนษยกบสงมชวตชนดตำงๆมควำมคลำยคลงหรอแตกตำงกนอยำงไรบำง > ระบบหำยใจในมนษยกบกำรด ำรงชวตมควำมสมพนธกนมำกนอยอยำงไร จงอธบำย > นกเรยนคดวำถำมนษยไมมระบบกำรหำยใจ ผลออกมำจะเปนเชนไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำวธกำรแลกเปลยนกำซในมนษยนนมกำรจดเปนระบบขนตอนอยำงไร

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยน แลว เชน ระบบหำยใจในมนษยกบสงมชวตชนดตำงๆมกำรท ำงำนแตกตำงกนอยำงไรบำง จงอธบำย

ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “ระบบหำยใจในมนษย” วำ

> human respiratory system = nutrient energy > external respiration > internal respiration

> External respiration = Oxygen Lung Blood Cell/Tissue > conducting division nostril >> nasal cavity >> pharynx >> larynx >>trachea >> bronchus

>> bronchiole > respiratory division alveolar duct >> alvevolar sac >> alveoli !!! bronchial tree Associated structure = diaphragm + rib and intercostals muscle @ Lung > อยภำในทรวงอกใตซโครง > ปอดขวำจะสนกวำซำย แตปอดซำยจะแคบกวำขวำ > มเยอหมปอด 2 ชน > กำรแฟบหรอขยำยจะเปนตวก ำหนดปรมำตรอำกำศเขำรำงกำย @ Breathing = diaphragm [ abdominal breathing ] # 75% = rib + intercostals muscle [ chest breathing ] # 25% > inspiration

> exspiration

>> gas exchange = diffusion [ high ] [ low ]

= Oxygen Carbondioxide

oxygen in air >> oxygen in alveoli >> deoxygenate blood oxygenate blood >> cell/tissue

carbondioxide @ factor of gas exchange and transportation

> กำรระบำยอำกำศทปอด > เนอเยอปอด

@ gas component in air > nitrogen = 79% > oxygen = 20.96% > carbondioxide = 0.03% > another = 0.01%

@ disease > tubercle > pneumonia

> diphtheria > pertussis > common cold > influenza > emphysema > lung cancer

> Aerobic respiration = nutrient [ carbohydrate + protein + lipid ] + O2

C6H12O6 + 6 O2 6CO2 + 6H2O + 36-38 ATP >> Glycolysis ( cytoplasm )

C6H12O6 + 2ADP + 2Pi + 2NAD+ 2pyruvic acid + 2NADH+H+ + 2ATP

>> Acetyl CoA synthesis ( mitochondria )

2pyruvic acid + 2NAD+ + 2CoASH 2acetyl CoA + 2NADH+H+ + 2CO2 >> Krebs cycle / citric acid cycle / tricarboxylic acid (TCA) cycle ( matrix )

2acetyl CoA + 6NAD+ + 2FAD+ + 2GDP + 2Pi 4CO2 + 6NADH+H+ + 2FADH2 + 2GTP >> Electron transport system (ETS) ( intermembrane space )

NADH+H+ FADH2 + ATP CoQ cytochrom b cyt. c + ATP cyt.

a O2 + ATP @ 1 NADH+H+ = 3 ATP @ 1 FADH2 = 2 ATP >>>> Prokaryote = All steps is occurred in cytoplasm = 38 ATP : 1 glucose >>>> Eukaryote = Some steps is occurred in cytoplasm and mitochondria = 36-38 ATP : 1 glucose > Anaeerobic respiration = nutrient [ carbohydrate : monosaccharide ]

C6H12O6 ethylalcohol / lactic acid + 2ATP >> lactic acid fermentation >> alcoholic fermentation @ Lactic acid fermentation # muscle cell in human # bacteria : lactobacillus

Glucose + 2ADP + 2Pi 2lactic acid + 2ATP

@ alcoholic fermentation # yeast

Glucose + 2ADP + 2Pi 2ethylalcohol + 2ATP + 2CO2 %%% ATP of aerobic respiration > anaerobic respiration = 19 เทำ นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจพรอมทงสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในมนษยอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบหำยใจพรอมทงสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบหำยใจในมนษยอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 3 หนวยกำรเรยนท 1 เรอง ระบบกำรขบถำยกบกำรรกษำดลยภำพของรำงกำย

กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร รหสวชำ/รำยวชำ ว 32242/ชววทยำ 2 ชน ม. 5 เวลำเรยน 5 ชวโมง

ผสอน นำยวชย ลขตพรรกษ โรงเรยนศลำจำรพพฒน ******************************************************************************************* 1. มำตรฐำนกำรเรยนร ว 1.1 ม.4-6/1 ทดลองและอธบำยกำรรกษำดลยภำพของเซลลของสงมชวต ว 8.1 ใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตรในกำรสบเสำะหำควำมร กำรแกปญหำ รวำปรำกฏกำรณทำงธรรมชำตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สำมำรถอธบำยและตรวจสอบได ภำยใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลำนนๆ เขำใจวำ วทยำศำสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มควำมเกยวของสมพนธกน

ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบกำรขบถำยกบกำรรกษำดลยภำพของรำงกำย เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบขบถำยของสงมชวต 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบขบถำยในสงมชวตไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของระบบขบถำยในสงมชวตไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญและสำมำรถดแลถนอมรกษำระบบขบถำยของตนเองไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- กำรทสงมชวตด ำเนนกจกรรมตำงๆในสภำพแวดลอมทอำศยอยอยำงปกตได สงมชวตตองสำมำรถรกษำดลยภำพของรำงกำยไวใหได

- กำรขบถำยเปนกระบวนกำรส ำคญอยำงหนงทจะชวยรกษำดลยภำพของรำงกำย

- ภำยในเซลลของสงมชวตจะมปฏกรยำทำงเคมตำงๆเกดขนมำกมำยท ำใหเกดผลตภณฑหลำยชนด บำงชนดเซลลไมตองกำรจ ำเปนตองก ำจดออก เรยกวำ ของเสย

- กำรขบถำยของสงมชวตเซลลเดยว สวยใหญอำศยในสภำพแวดลอมทเปนน ำหรอมน ำประกอบอยมำก จงอำศยกระบวนกำรแพรผำนเยอหมเซลลเปนหลก

- กำรขบถำยของสตวไมมกระดกสนหลง ตวอยำงเชน

ฟองน ำและไฮดรำ

หนอนตวแบน

ไสเดอนดน

แมลง - การขบถายของสตวมกระดกสนหลงมความจ าเปนเชนเดยวกบสตวไมมกระดกสนหลง

โดยมไตเปนอวยวะขบถาย

- ไตเปนอวยวะขบถายท าหนาททงก าจดของเสยและรกษาสมดลของน าและแรธาต โดยท างานรวมกบระบบหมนเวยนเลอด ตวอยางเชน

นกและสตวเลอยคลาน

คน

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบขบถำยในสงมชวต ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของระบบขบถำยในสงมชวต คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญและสำมำรถดแลถนอมรกษำระบบ

ขบถำยของ ตนเอง

5. สมรรถนะ กำรสอสำร ,กำรแกปญหำ และกำรใชเทคโนโลย

6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > กระบวนกำรขบถำยหมำยถงอะไร ท ำไมตองเกดขนในสงมชวต > กระบวนกำรขบถำยมควำมส ำคญตอกำรรกษำดลยภำพของสงมชวตอยำงไร > โครงสรำงของอวยวะในกำรขบถำยของสงมชวตมควำมเหมำะสมตอกำรท ำหนำทอยำงไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำของเสยทเกดจำกกระบวนกำรเมทำบอลซมในสงมชวตไดแกอะไรบำง


กำรถำยอจจำระออกจำกรำงกำยถอวำเปนกำรขบถำยหรอไมเพรำะเหตใด ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “ระบบขบถำยของสงมชวต” วำ

> กำรทสงมชวตด ำเนนกจกรรมตำงๆในสภำพแวดลอมทอำศยอยอยำงปกตได สงมชวตตองสำมำรถรกษำดลยภำพของรำงกำยไวใหได กำรขบถำยกเปนกระบวนกำรส ำคญอยำงหนงทจะชวยรกษำดลยภำพของรำงกำยของสงมชวต

> ภำยในเซลลของสงมชวตจะมปฏกรยำทำงเคมตำงๆเกดขนมำกมำยท ำใหเกดผลตภณฑหลำยชนด บำงชนดเซลลไมตองกำรจ ำเปนตองก ำจดออก เรยกวำ ของเสย ซงไดแก

กำซคำรบอนไดออกไซดจำกกระบวนกำรหำยใจ

น ำทเกนควำมตองกำรของรำงกำย

สำรประกอบไนโตรเจน คอ ยเรย แอมโมเนย และกรดยรก > กำรขบถำยของสงมชวตเซลลเดยว สวยใหญอำศยในสภำพแวดลอมทเปนน ำหรอมน ำประกอบอยมำก จงอำศยกระบวนกำรแพรผำนเยอหมเซลลเปนหลก เชน พำรำมเซยม อะมบำ นอกจำกน ในแหลงน ำจดซงเปนไฮโพโทนกน ำไหลเขำเซลลปรมำณมำ ตองก ำจดออกโดย contractile vacuole เพอรกษำสมดลน ำ

> กำรขบถำยของสตวไมมกระดกสนหลง ตวอยำงเชน

ฟองน ำและไฮดรำ ทกเซลลสมผสน ำโดยตรง ของเสยพวกแอมโมเนยถกขบออกโดยกำรแพร

หนอนตวแบน เชน พลำนำเลย อำศยในน ำ มเฟลมเซลลก ำจดของเสย กระจำยทง 2 ขำงล ำตวขบแอมโมเนยออกทำงทอขบถำยและทำงผวหนง

ไสเดอนดน แตละปลองจะม เนฟรเดยม 1 ค มปลำยเปด 2 ขำง คอ เนโฟรสโตม และชองเปดทผวหนง ขบถำยของเสยพวกแอมโมเนย ยเรย ท ำหนำททงกรองและดดกลบ

แมลง มทอมลพเกยน คลำยถงยนออกจำกทำงเดนอำหำรตรงรอยตอสวนกลำงกบสวนทำย ท ำหนำททงกรองและดดกลบ ของเสยพวกผลกกรดยรกจะถกขบออกพรอมกบกำกอำหำร

> กำรขบถำยของสตวมกระดกสนหลงมควำมจ ำเปนเชนเดยวกบสตวไมมกระดกสนหลง โดยมไตเปนอวยวะขบถำยท ำหนำททงก ำจดของเสยและรกษำสมดลของน ำและแรธำต โดยท ำงำนรวมกบระบบหมนเวยนเลอด ตวอยำงเชน

นกและสตวเลอยคลำน 1. โครงสรำงรำงกำยทปองกนกำรสญเสยน ำ เชน ผวหนงหนำ เกลดหรอขนปก

คลม 2. กำรขบถำยของเสยทมไนโตรเจนเปนองคประกอบในรปกรดยรก ซงใชน ำในกำร

ก ำจดนอยมำก

คน 1. ไต 1 ค ในชองทองทง 2 ขำงของกระดสนหลงเอวท ำหนำทกรองและดดกลบ 2. ทอไตล ำเลยงปสสำวะเกบทกระเพำะปสสำวะ 3. กระเพำะปสสำวะเกบปสสำวะพรอมขบถำยออกทำงทอปสสำวะ

> โครงสรำงของไต แบงออกเปน 2 บรเวณ คอ สวนนอก เรยกวำ คอรเกซ สวนใน เรยกวำ เมดลลำ สวนปลำยจรดโพรง กรวยไต ซงตอกบทอ

ปสสำวะ > หนวยไต เปนทอประกอบดวย โบวแมนแคปซล ,โกลเมอรลส ,ทอขดสวนตน ,หวงเฮนเล ,ทอขดสวนปลำย และทอรวมเปดสกรวยไต

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบกำรขบถำยกบกำรรกษำดลยภำพของรำงกำย หนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบขบถำยของสงมชวตอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของระบบกำรขบถำยกบกำรรกษำดลยภำพของรำงกำย หนำทและโครงสรำงส ำคญของระบบขบถำยของสงมชวตอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง

9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 4 หนวยกำรเรยนท 2 เรอง โครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวตไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวตไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของระบบโครงสรำงและกำรเคลอนทกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- กำรเคลอนทของสงมชวตเซลลเดยวมควำมแตกตำงกนไปตำมโครงสรำงของเซลล

- อะมบำไมมโครงสรำงทใชในกำรเคลอนทโดยเฉพำะแตจะเคลอนทโดยกำรไหลของไซโทพลำสซมเปนเทำเทยม

- สงมชวตเซลลเดยวบำงชนด ใชแฟลเจลลมหรอซเลยในกำรเคลอนท เชน พำรำมเซยม ยกลนำ

- สตวไมมกระดกสนหลงทอยในน ำและบนบกมลกษณะกำรเคลอนทและกลไกกำรเคลอนทแตกตำงกน

- กำรเคลอนทของสตวไมมกระดกสนหลงทอยในน ำ

มแรงเสยดทำนตอกำรเคลอนทนอย

มแรงลอยตวชวยพยงขณะเกดกำรเคลอนท

ดงนน กำรเคลอนทอำศยแคอำศยแรงดนน ำกเพยงพอ

- กำรเคลอนทของสตวไมมกระดกสนหลงทอยบนบก ตองอำศยกลำมเนอทแขงแรงชวยตำงทำนแรงโนมถวงโลกขณะเกดกำรเคลอนท

- สตวมกระดกสนหลงทกชนดมระบบโครงกระดก ท ำหนำท

โครงรำงแขงค ำจนรำงกำยใหคงรป

ชวยในกำรเคลอนท

- สตวมกระดกสนหลงมทงทอำศยอยในน ำและบนบกซงมสภำพแวดลอมแตกตำงกน ดงนนกำรเคลอนทจงมควำมแตกตำงกนในลกษณะตำงๆ

- ตวอยำงกำรเคลอนทของสตวมกระดกสนหลง ไดแก

กำรเคลอนของปลำ

กำรเคลอนทของนก

- กำรเคลอนทของเสอชตำ 4. สำระกำรเรยนร

ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต

ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต

คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของระบบโครงสรำงและกำรเคลอนทกบกำรด ำรงชวตของสงมชวต 5. สมรรถนะ

กำรคด ,กำรสอสำร ,กำรแกปญหำ และกำรใชเทคโนโลย 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล

รำยกำรประเมน วธวดผล เครองมอวดผล เกณฑกำรประเมนผล 1. สมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน 2. ใบงำนแบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน

1. ตรวจสมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน 2. ตรวจใบงำนแบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน

1. กำรสงเกต ตรวจสอบเปรยบเทยบกบเนอหำทท ำกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยนจรง 2. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยใบงำนแบบฝกหดประจ ำบทเรยน

1. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำ ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก 2. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 80%

3. ทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. แบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

3. ตรวจแบบทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. ตรวจแบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

3. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยแบบทดสอบประจ ำบทเรยน 4. กำรตรวจแบบบนทกกำรกจกรรมประจ ำบทเรยน

3. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 50% 4. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำกำรบนทก ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก


อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > กำรเคลอนท คออะไร มประโยชนตอกำรด ำรงชวตของสงมชวต อยำงไร > เรำสำมำรถแยกสงมชวตออกจำกกนโดยอำศยกำรเคลอนทไดหรอไม อยำงไร > กำรศกษำกำรเคลอนทของสงมชวตมประโยชนอยำงไรตอกำรด ำรงชวตของมนษย

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำสงมชวตแตละชนดมกำรเคลอนแตกตำงกนหรอไม อยำงไร


กำรศกษำกำรเคลอนทของสงมชวตมผลตอกำรด ำรงชวตของมนษยอยำงไรบำง ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “โครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต” วำ

> สงมชวตเซลลเดยวภำยในไซโทพลำสซม มไซโทสเกเลตอนท ำหนำทเปนทงโครงรำงค ำจนใหคงรปรำงอยได และท ำใหเกดกำรเคลอนไหวภำยในเซลลขน > สงมชวตเซลลเดยว จะมกรเคลอนททแตกตำงกนไปตำมโครงสรำงของเซลล

เทำเทยม

แฟลเจลลม

ซเลย > กำรเคลอนทแบบอะมบำ ซงไมมโครงสรำงทใชในกำรเคลอนทโดยเฉพำะ แตจะเคลอนทโดยกำรไหลของไซโทพลำสซมเปนเทำเทยม

o Ectoplasm = gel o Endoplasm = sol

> สงมชวตเซลลเดยวบำงชนด ใช flagellum and cilia ในกำรเคลอนท โครงสรำงค ำจน คอ microtubule 9 + 2 ลอมรอบดวย cell membrane

ระหวำง microtubule จะม dynein = dynein arm > ตวอยำงสงมชวตเซลลเดยวทเคลอนทโดยอำศย cilia = paramecium และ ตวอยำง

สงมชวตเซลลเดยวทเคลอนทโดยอำศย flagellum = euglena > สตวไมมกระดกสนหลงหลำยชนด เชน แมงกะพรนจะมของเหลว ทเรยกวำ มโซเกลย อกทงกำรหดตวของเนอเยอบรเวณของกระดงและทผนงล ำตวสลบกน เกดแรงดนน ำผลกตวพงไปในทศตรงขำม > กำรเคลอนทของหมกเกดจำกกำรหดตวของกลำมเนอบรเวณล ำตว ท ำใหน ำภำยในพนออกทำงไซฟอนและเคลอนทไปในทศตรงขำม > ดำวทะเลมกำรเคลอนทโดยอำศยแรงดนน ำจำกภำยนอกรำงกำย ผำนระบบทอน ำ

Madreporite + ampulla + tube feet + sucker > ไสเดอนดน มกลำมเนอเจรญด 2 ชด

Circular muscle Longitudinal muscle

ท ำงำนแบบ antagonism + setae ปลองล ำตว + รมฝปำกปลองหนำสด > แมลง มโครงสรำงแขงภำยนอก ชวยค ำยงหรอพยงรำงกำยขณะเคลอนทอกทงประกอบดวยขอตอมำกมำยท ำใหสะดวกในกำรเคลอนทและสำมำรถเคลอนทไดอยำงรวดเรว อำศยกำรท ำงำนของกลำมเนอ 2 ชด แบบ antagonism คอ

Flexor หดตวแลวอวยวะสวนนนงอเขำ Extensor หดตวแลวอวยวะสวนนนเหยยดออก

> กำรยกปกขนและกำรกดปกลงขณะบน เกดจำกกลำมเนอ 2 ชด ท ำงำนแบบ antagonism คอ

ยดเปลอกหมสวนอก ตำมยำวทยดกบปก

> สตวมกระดกสนหลงทกชนดมระบบโครงกระดก ท ำหนำท โครงรำงแขงชวยค ำจนรำงกำยใหคงรป ชวยในกำรเคลอน o ยกล ำตวใหสงขนไมสมผสกบผวดนเพอลดแรงเสยดทำน o มลกษณะเปนทอนๆเพอสะดวกในกำรเคลอนททศทำงตำงๆ

> กำรเคลอนทของปลำ ล ำตวจะมลกษณะโคงไปมำ เพรำะกลำมเนอล ำตวทยดตดอยกบกระดกสน

หลงหดตวแตละสวนไมพรอมกน เรมทยอยจำกดำนหวไปหำง (ครบหำง)

เคลอนทในน ำได 3 มต = หนำ-หลง ,ซำย-ขวำ และ ขน-ลง (ครบหลง อก สะโพก)

รปรำงเพรยว ผวเรยบลน(เมอก) ลดแรงเสยดทำน > กำรเคลอนทของนก

กำรท ำงำนของกลำมเนอ 2 ชด o ยดกระดกโคนปก o ยดกระดกอก โครงสรำงกำรบน o กระดกมรพรน น ำหนกเบำ o ถงลมส ำรองอำกำศผลตพลงงำนขณะบน

> กำรเคลอนทของเสอชตำ ควำมแขงแรงและประสทธภำพของกลำมเนอ โครงกระดกรบน ำหนกและเพมชวงกำรเคลอนท

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต หนำทและโครงสรำงส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวตอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวต หนำทและโครงสรำงส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของสงมชวตอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 5 หนวยกำรเรยนท 2 เรอง โครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษย กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษย เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษย 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษยไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษยไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของระบบโครงสรำงและกำรเคลอนทกบกำรด ำรงชวตของมนษยไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- กำรเคลอนทของคนตองอำศยกำรท ำงำนสมพนธกนระหวำง

ระบบโครงกระดก

ระบบกลำมเนอ

- ระบบโครงกระดก

กระดกแกน

กระดกรยำงค

- ระบบกลำมเนอ

กลำมเนอยดกระดก

กลำมเนอหวใจ

กลำมเนอเรยบ

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนท

ของมนษย ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของโครงสรำงและกำร

เคลอนทของมนษย คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของระบบโครงสรำงและกำรเคลอนท

กบกำรด ำรงชวตของมนษย 5. สมรรถนะ

กำรคด ,กำรสอสำร และกำรแกปญหำ 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > กระดกแกนและกระดกระยำงคมควำมสมพนธกบกำรเคลอนทของมนษยอยำงไร > ขณะทรำงกำยเคลอนท กำรท ำงำนของกระดก กลำมเนอและขอตอมควำมสมพนธกนอยำงไร

> เอนยดขอและเอนยดกระดกเหมอนหรอแตกตำงกนอยำงไร เรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำกลำมเนอแขนทขณะออกแรงยก

หนงสอหรอกดพนโตะกบวำงรำบบนพนโตะมลกษณะแตกตำงกนหรอไม อยำงไร นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว

เชน เปรยบเทยบประสทธภำพในกำรเคลอนทของมนษยกบสตวมกระดกสนหลงอนๆ ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “โครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษย” วำ > กำรเคลอนทของคนเกดจำกกำรท ำงำนประสำนสมพนธกนระหวำง

ระบบโครงกระดก เปนโครงรำงค ำจนพยงรำงกำย และขอตอตำงๆ ระบบกลำมเนอ หดตวดงเกดกำรงอเขำและคลำยตวดนใหเกดกำรเหยยด

ออก > ระบบโครงกระดก เมอคนเจรญเตบโตเตมทจะประกอบดวยกระดกประมำณ 206 ชนตอกน แบงเปน

กระดกแกน 80 ชน ไดแก กะโหลก สนหลง หนำอก ซโครง กระดกรยำงค 120 ชน ไดแก แขน ขำ สะบก เชงกรำน

> ขอตอและเอนยดกระดก ขอตอ คอ ต ำแหนงทกระดก 2 ชนมำตอกนชวยใหอวยวะตำงๆเคลอนไหว

ไดสะดวก o ขอตอแบบลกกลมในเบำกระดก o ขอตอแบบบำนพบ o ขอตอแบบเดอย o ขอตออำนมำ o ขอตอแบบสไลด เอน เปนเนอเยอเกยวพนทยดใหสวนประกอบทเกยวของกบกำรเคลอนไหวท ำงำน

สมพนธกน ม 2 ชนด o เอนยดกระดก = กระดก กบ กลำมเนอ o เอนยดขอ = กระดก กบ กระดก

> ระบบกลำมเนอ เปนแหลงพลงงำนกล เพรำะเมอหดตวจะเกดกำรเคลอนท แบงออกเปน 3 ชนด

กลำมเนอยดกระดก – แขน ขำ เกยวกบกำรเคลอนไหวของรำงกำยโดยตรง กลำมเนอหวใจ – หวใจ เกยวกบกำรสบฉดโลหตในระบบหมนเวยน กลำมเนอเรยบ – อวยวะภำยใน เกยวกบกำรท ำงำนของอวนวะภำยใน

> กลำมเนอยดกระดกจะท ำงำนเปนค เชน กำรงอและเหยยดแขนเกดจำกกำรท ำงำนของ bicep and tricep แตละมดประกอบดวย muscle fiber/muscle cell > myofibrils > actin and myosin

> กำรท ำงำนของเสนใยกลำมเนอ = สมมตฐำนกำรเลอนตวของ actin เขำหำกนตรงกลำง นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญ

ของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษย หนำทและโครงสรำงส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษยอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง

ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษย หนำทและโครงสรำงส ำคญของโครงสรำงและกำรเคลอนทของมนษยอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 6 หนวยกำรเรยนท 3 เรอง กำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด


ผสอน นำยวชย ลขตพรรกษ โรงเรยนศลำจำรพพฒน *******************************************************************************************

1. มำตรฐำนกำรเรยนร ว 1.1 ม.4-6/1 ทดลองและอธบำยกำรรกษำดลยภำพของเซลลของสงมชวต ว 8.1 ใชกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรและจตวทยำศำสตรในกำรสบเสำะหำควำมร กำรแกปญหำ รวำปรำกฏกำรณทำงธรรมชำตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สำมำรถอธบำยและตรวจสอบได ภำยใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลำนนๆ เขำใจวำ วทยำศำสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มควำมเกยวของสมพนธกน

ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนดไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนดไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของกำรตอบสนองกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนดไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- สงมชวตเซลลเดยว เชน paramecium สำมำรถเคลอนทตอบสนองตอสงเรำได โดยอำศยเสนใยประสำนงำน

- สตวไมมกระดกสนหลงจะมกำรรบรและกำรตอบสนองแตกตำงกน ไดแก

ฟองน ำ

ไฮดรำ

พลำนำเรย

ไสเดอนดน กง หอย แมลง - คนและสตวมกระดกสนหลง

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลล

เดยวและสตวบำงชนด ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลล

เดยวและสตวบำงชนด คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของกำรตอบสนองกบกำรด ำรงชวตของ

สงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด 5. สมรรถนะ

กำรใชเทคโนโลย ,กำรสอสำร และกำรแกปญหำ 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > สงมชวตเซลลเดยวและสตวไมมระบบประสำทสำมำรถตอบสนองตอสงเรำไดหรอไม > สตวทมระบบประสำทมวธกำรตอบสนองตอสงแวดลอมอยำงไร > จงยกตวอยำงกำรรบรและตอบสนองของสงมชวต มำอยำงนอย 3 ตวอยำง

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำกำรรบรและกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวกบสตวมอะไรทเหมอนกน

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน เปรยบเทยบประสทธภำพในกำรรบรและตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวกบสตว ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “กำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด” วำ

> สงมชวตเซลลเดยว เชน พำรำมเซยม สำมำรถเคลอนทเขำหำหรอหนจำกแสงสวำง อณหภม

หรอสำรเคมได โดยอำศยเสนใยเชอโยงระหวำงโคนซเลย เรยกวำ เสนใยประสำนงำน

> สตวไมมกระดกสนหลงมกำรรบรและตอบสนองแตกตำงกน ดงน

ฟองน ำ – แตละเซลลมกำรรบรและตอบสนองแตไมมกำรประสำนงำน ไฮดรำ – รำงแหประสำทกระจำยทวทงตว พลำนำเรย – ปมประสำทสวนหว ,เสนประสำทขนำดใหญขำงล ำตว ,วง

แหวนประสำท (ระบบประสำทแบบขนบนได) ไสเดอนดน กง หอย – ปมประสำทใหญทงสวนหวและตำมปลองล ำตว ,

เสนประสำทเชอตอ > คนและสตวมกระดกสนหลง ระบบประสำทพฒนำมำก

เซลลประสำทเกอบทงหมดรวมกนทสวนหว – สมองใหญเจรญมำก สวนททอดยำวดำนหลง – ไขสนหลง

ศนยกลำงของระบบประสำท โดยมเสนประสำทแยกออกไปตำมสวนตำงๆของรำงกำย นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญ

ของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด หนำทและโครงสรำงส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนดอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนด หนำทและโครงสรำงส ำคญของกำรตอบสนองของสงมชวตเซลลเดยวและสตวบำงชนดอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 7 หนวยกำรเรยนท 3 เรอง เซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำท




ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำท เขยนสรปขนตอนและโครงสรำงส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำท 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำทไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำทไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำทกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- เซลลประสำท หรอนวรอน ท ำหนำทเกยวกบกำรรบรและกำรตอบสนอง แตละเซลลอำจมกำรเชอมโยงเกยวพนกบเซลลประสำทอนเปนพนๆ เซลล

- เซลลประสำทจ ำนวนมำกสำมำรถท ำงำนเกยวกบกำรรบสงสญญำณจำกสงเรำภำยนอกกบภำยในรำงกำยไดอยำงเปนระบบ

- สวนประกอบส ำคญของเซลลประสำทไดแก

ตวเซลล

ใยประสำท 1. dendrite 2. axon

- เซลลประสำทจ ำแนกตำมหนำทได 3 ชนด ไดแก

เซลลประสำทรบควำมรสก เซลลประสำทสงกำร เซลลประสำทประสำนงำน

- กำรเกดกระแสประสำท จะเรมจำกกำรทมสงเรำตำงๆมำกระตนอยำงจ ำเพำะและเหมำะสมกบหนวยรบควำมรสกแลวจะถกเปลยนในเปนกระแสประสำทตอมำ

- ควำมตำงศกยไฟฟำระหวำงภำยในกบภำยนอกเซลลประสำทมคำประมำณ -70 mV เรยกวำ ศกยเยอเซลลขณะพก

- Na-K pump คอ โปรตนทท ำหนำทควบคมกำรเขำออกของไอออนผำนเยอหมเซลลประสำท

- กำรถำยทอดกระแสประสำทระหวำเซลลประสำท โดยอำศยสำรสอประสำท - กำรเกดกระแสประสำท ม 4 ขนตอน

Resting stage depolarization repolarization return to resting stage

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของ

เซลลประสำท ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของกำรตอบสนองของเซลลประสำท

และกำรท ำงำนของเซลลประสำท คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของกำรตอบสนองกบเซลลประสำทและกำร

ท ำงำนของเซลลประสำท 5. สมรรถนะ

กำรใชเทคโนโลย ,กำรสอสำร และกำรแกปญหำ 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล

รำยกำรประเมน วธวดผล เครองมอวดผล เกณฑกำรประเมนผล 1. สมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน

1. ตรวจสมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน

1. กำรสงเกต ตรวจสอบเปรยบเทยบกบเนอหำทท ำกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยนจรง

1. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำ ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก

2. ใบงำนแบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน 3. ทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. แบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

2. ตรวจใบงำนแบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน 3. ตรวจแบบทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. ตรวจแบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

2. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยใบงำนแบบฝกหดประจ ำบทเรยน 3. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยแบบทดสอบประจ ำบทเรยน 4. กำรตรวจแบบบนทกกำรกจกรรมประจ ำบทเรยน

2. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 80% 3. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 50% 4. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำกำรบนทก ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก


อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > เซลลประสำทของคนมโครงสรำงของเซลลเหมำะสมตอกำรท ำหนำทอยำงไร > รปรำงของเซลลประสำทมลกษณะเหมอนหรอแตกตำงจำกเซลลอนๆของรำงกำยอยำงไร > รปรำงของเซลลประสำทเหมำะสมตอกำรท ำหนำทอยำงไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำเซลลประสำทถำจ ำแนกตำมหนำทจะไดกประเภท อะไรบำง

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน เซลล ประสำททมและทไมมเยอไมอลนหมจะมประสทธภำพในกำรท ำงำนแตกตำงกนอยำงไร ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “เซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำท” วำ > เซลลประสำท หรอนวรอน ท ำหนำทเกยวกบกำรรบรและกำรตอบสนอง แตละเซลลอำจมกำรเชอมโยงเกยวพนกบเซลลประสำทอนเปนพนๆ เซลล > เซลลประสำทจ ำนวนมำกสำมำรถท ำงำนเกยวกบกำรรบสงสญญำณจำกสงเรำภำยนอกกบภำยในรำงกำยไดอยำงเปนระบบ

> สวนประกอบส ำคญของเซลลประสำท ม 2 สวน คอ ตวเซลล สวนของไซโทพลำสซมและนวเคลยส ใยประสำท สวนทยนออกจำกตวเซลลเปนแขนงเลกๆ o เดนไดรต น ำกระแสประสำทเขำ o แอกซอน น ำกระแสประสำทออก

> เสนใยประสำทยำว มกเปนแอกซอน จะมเยอไมอลนหม (เยอหมเซลลชวนน) รอยตอคอ โนดออฟแรนเวยร

> เซลลประสำทจ ำแนกตำมหนำทได 3 ชนด ไดแก

เซลลประสำทรบควำมรสก – หนวยรบ > (เซลลประสำทประสำนงำน) เซลลประสำทสงกำร

เซลลประสำทสงกำร – น ำกระแสประสำทจำกศนยกลำงระบบประสำท > หนวยปฏบตงำน

เซลลประสำทประสำนงำน - เชอมตอระหวำงเซลประสำทรบควำมรสกและเซลลประสำทสงกำร

> เซลลประสำทมรปรำงและจ ำนวนใยประสำทแตกตำงกนไปแลวแตชนดของเซลล – เซลลประสำทขวเดยว ,เซลลประสำทสองขว และเซลลประสำทหลำยขว > ควำมตำงศกยไฟฟำระหวำงภำยในและภำยนอกเซลลประสำท พบวำมคำประมำณ -70 mV เรยกวำ ศกยเยอเซลลระยะพก > เยอหมเซลลประสำทมโปรตนท ำหนำทควบคมกำรเขำออกของไอออนบำงชนด เชน Na and K เรยกวำ โซเดยมโปแทสเซยมปม

> กลไกกำรเกดกระแสประสำท มทงหมด 4 ขนตอน ไดแก Resting stage = 3Na out and 2K in (-70 mV) Depolarization = Na channel open : flow in (+50 mV) Repolarization = K chanel open : flow out (-80 mV) Return to resting stage (-70 mV)

> กำรเปลยนแปลงควำมตำงศกยน เรยกวำ แอกชนโพเทนเชยล หรอ กระแสประสำท ซงตองอำศยชวงเวลำหนงในกำรตอบสนอง

> เยอไมอลน จะท ำหนำทเปนฉนวนกนประจไฟฟำทผำนเยอหมเซลล ดงนน จงไมมแอกชนโพเทนเชยลเกดขน แตจะเคลอนทระหวำงบรเวณโนดออฟแรนเวยรตลอดควำมยำวของใยประสำท เสมอนกระโดด ซงจะใชเวลำนอยกวำมำก

> กำรถำยทอดกระแสประสำทระหวำงเซลลประสำท โดยอำศยสำรเคมทเรยกวำ สำรสอประสำททสรำงจำกปลำยแอกซอนของเซลลประสำทหนง ไปกระตนทเดนไดรตของเซลลประสำทอนใหเกดกระแสประสำทตอไป เชน

Acetylcholine Norepinephrine Endorphine

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำท ขนตอนและโครงสรำงส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำทอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง

ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำท ขนตอนและโครงสรำงส ำคญของเซลลประสำทและกำรท ำงำนของเซลลประสำทอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 8 หนวยกำรเรยนท 3 เรอง อวยวะรบควำมรสก กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสก เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของอวยวะรบควำมรสก 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสกไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของอวยวะรบควำมรสกไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสกกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- สมองสำมำรถแปลควำมรสกตำงๆโดยอำศยกระแสประสำททมำจำกอวยวะรบควำมรสก ซงเปนสญญำณทำงไฟฟำเคมทงสน

- สมองมบรเวณจ ำเพำะทท ำหนำทรบกระแสประสำทจำกอวยวะรบควำมรสกตำงของรำงกำยเพอกำรตอบสนองในลกษณะทเหมำะสม

- อวยวะรบควำมรสก ไดแก

นยนตำกบกำรมองเหน

หกบกำรไดยน

จมกกบกำรดมกลน

ลนกบกำรรบรส

ผวหนงกบกำรรบควำมรสก 4. สำระกำรเรยนร

ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสก ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของอวยวะรบควำมรสก

คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสกกบกำรด ำรงชวตของสงมชวต 5. สมรรถนะ

กำรคด ,กำรสอสำร และทกษะชวต 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > อวยวะรบควำมรสกมโครงสรำงทเหมำะสมตอกำรรบควำมรสกอยำงไร > นกเรยนคดวำมำนตำเทยบไดกบสวนใดของกลองถำยรปหรอกลองจลทรรศน > ลกษณะของใบหทแผกวำงตดตอกบรหทเปนทอยำวจรดเยอแกวหนน มสวนชวยในกำรไดยนหรอไมอยำงไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำเพรำะเหตใดชวงทเปนหวด นกเรยนจงรบประทำนอำหำรไดไมอรอย

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน นกเรยนคดวำบนผวหนงสำมำรถรบสมผสไดเทำกนทกจดหรอไม

ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “อวยวะรบควำมรสก” วำ > นยนตำกบกำรมองเหน มรปรำงคอนขำงกลม อยในเบำตำ มผนงเรยงจำกดำนนอกเขำดำนในดงน

สเคอรำ เหนยวแตไมยดหยน หนำสดใส คอ กระจกตำ โครอยด มหลอดเลอดมำเลยง สำรสแผกระจำยอยเปนจ ำนวนมำก ดำนหนำเลนส

ตำมมำนตำ ชองกลำงทแสงผำน คอ รมำนตำ มกลำมเนอวงกบแนวรศม ควบคมปรมำณแสงทผำน

เรตนำ มเซลลรบแสง 2 ชนดสงกระแสงปรสำรทผำนเสนประสำทสมองคท 2 คอ o เซลลรปแทง ไวตอกำรรบแสงสวำง แมในททมแสงสวำงนอย o เซลลรปกรวย แยกควำมแตกตำงของสตำงๆ แตตองกำรแสงสวำงมำก

> หกบกำรไดยน รบสมผสทงกำรไดยนเสยงและกำรทรงตว แบงออกเปน 3 สวน

หสวนนอก – ใบหมกระดกออนค ำจนและรห น ำไปสหสวนกลำง ภำยในมตอมสรำงไขมำเคลอบไวไมใหแหงและปองกนอนตรำย

หสวนกลำง – โพรงตดตอกบจมกและคอยหอย มทอยเตเชยนเพอปรบควำมดนใหสมดล กระดก 3 ชน ไดแก คอน ทง โกลน เคลอนและเพมแรงสนสะเทอนขยำยแอมพลจด

หสวนใน – โครงสรำงทท ำหนำทตำงกน 2 ชด คอ o ชดทใชรบเสยง – ดำนหนำเปนทอทมวนตว คลำยกนหอย เรยกวำ คอเคลย

ภำยในบรรจของเหลว เปลยนคลนเสยงเปนกระแสประสำท ไปยงสมองผำนเสนประสำทสมองคท 8

o ชดทใชในกำรทรงตว – อยดำนหลง รบรเกยวกบกำรเอยงและกำรหมนของศรษะตลอดจนกำรทรงตวของรำงกำย ลกษณะเปนหลอดครงวงกลม 3 หลอด

ตงฉำกกน เรยกวำ เซมเซอรควลำรแคแนล ภำยในบรรจของเหลวและเซลลรบควำมรสกทมขน

> จมกกบกำรดมกลน ภำยในเยอบมเซลลประสำทรบกลน เปลยนสำรทท ำใหเกดกลนเปนกระแสประสำท สงไปตำมเสนประสำทสมองคท 1 ผำน olfactory bulb ไปยงสมองสวน cerebrum แปลเปนกลนตอไป

> ลนกบกำรรบรส ดำนบนของผวจะมปมเลกมำกมำย คอ ปมลน ซงมตมรบรส หลำยตมท ำหนำทรบรส โดยเซลลรบรสทตอกบใยประสำทเกดกระแสประสำทสงไปตำมเสนประสำทสมองคท 7 และ 9 ตมรบรสม 4 ชนด ไดแก

หวำน – ปลำย ขม – โคน เปรยว – เวำ เคม – โคง

> ผวหนงกบกำรรบควำมรสก หนวยรบควำมรสกซงไวตอกำรกระตนเฉพำะอยำง ไดแก ควำมเยน ควำมรอน ควำมดน กำรสมผส ควำมเจบปวด

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสก หนำทและโครงสรำงส ำคญอวยวะรบควำมรสกอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของอวยวะรบควำมรสก หนำทและโครงสรำงส ำคญอวยวะรบควำมรสกอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง

9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 9 หนวยกำรเรยนท 4 เรอง ตอมไรทอ กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร รหสวชำ/รำยวชำ ว 32242/ชววทยำ 2 ชน ม. 5 เวลำเรยน 3 ชวโมง



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของตอมไรทอ เขยนสรปหนำทและโครงสรำงส ำคญของตอมไรทอ 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของตอมไรทอไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของตอมไรทอไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของตอมไรทอกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- ตอมไรทอควบคมระบบตำงๆในรำงกำยใหมดลยภำพ แตกำรควบคมเปนไปในลกษณะทคอยเปนคอยไป

- ตอมไรทอ คอ อวยวะทสรำงสำรเคมและล ำเลยงสำรเหลำนไปตำมกระแสเลอดสอวยวะเปำหมำย เรยกสำรเคมกลมนวำ ฮอรโมน

- ฮอรโมนสวนใหญเปนสำรประเภท โปรตน เอมน และสเตรอยด ทผลตจำกเนอเยอหรอตอมไรทอ

- กำรควบคมดลยภำพของรำงกำยดวยสำรเคมชนดตำงๆ ไดแก

สำรสอประสำทสรำงจำกเซลลประสำท

ฮอรโมนประสำทสรำงจำกเซลลประสำท

ฮอรโมนจำกเนอเยอหรอตอมไรทอ 4. สำระกำรเรยนร

ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของตอมไรทอ ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปโครงสรำงและหนำทส ำคญของตอมไรทอ

คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของตอมไรทอกบกำรด ำรงชวตของสงมชวต 5. สมรรถนะ

กำรคด ,กำรสอสำร และทกษะชวต 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > ตอมไรทอควบคม ประสำนกำรท ำงำนของรำงกำยใหอยในดลยภำพไดอยำงไร > สำรทตอมไรทอและตอมมทอสรำงขนล ำเลยงไปสอวยวะเปำหมำยตำงๆ ในรำงกำยแตกตำงกนหรอไมอยำงไร > ตอมทขบฮอรโมนนอกจำกลกษณะทไมมทอแลวยงมลกษณะพเศษอยำงไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำเมอฮอรโมนล ำเลยงไปถงอวยวะเปำหมำยจะมผลอยำงไรตอเซลลเปำหมำยบำง

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน ตอมไรทอของคนมอะไรบำง ตอมเหลำนสรำงฮอรโมนอะไร และไปมผลตอกำรท ำงำนของรำงกำยอยำงไร

ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “ตอมไรทอ” วำ > ตอมไรทอควบคมระบบตำงๆในรำงกำยใหมดลยภำพ แตกำรควบคมเปนไปในลกษณะทคอยเปนคอยไป > ตอมไรทอ คอ อวยวะทสรำงสำรเคมและล ำเลยงสำรเหลำนไปตำมกระแสเลอดสอวยวะเปำหมำย เรยกสำรเคมกลมนวำ ฮอรโมน แบงออกเปน 3 ประเภท

กลมเอมน จำกตอมไทรอยด ละลำยน ำ เกนอยในคลอลอยดหรอแกรนล กลมโปรตนหรอโพลเปปไทด ขนำดใหญ ละลำยน ำ เกนในรปแกรนล กลมสเตรอยด ละลำยในไขมน สรำงแลวหลงออกมำทนท

> กำรควบคมดลยภำพของรำงกำยดวยสำรเคมชนดตำงๆ ไดแก สำรสอประสำทสรำงจำกเซลลประสำท ฮอรโมนประสำทสรำงจำกเซลลประสำท ฮอรโมนจำกเนอเยอหรอตอมไรทอ

> กำรตอบสนองของเซลลเปำหมำยของฮอรโมน จะมหนวยรบสญญำณทจ ำเพำะ สงสญญำณกระตนปฏกรยำภำยในเกดกำรตอบสนอง > กำรท ำงำนรวมกนระหวำงระบบประสำทและระบบตอมไรทอเพอควบคมสมดลตำงๆของรำงกำย เรยกวำ ระบบประสำนงำน

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของตอมไรทอ หนำทและโครงสรำงส ำคญของตอมไรทออกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของตอมไรทอ หนำทและโครงสรำงส ำคญของตอมไรทออกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 10 หนวยกำรเรยนท 4 เรอง ฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ เขยนสรปหนำทและควำมผดปกตของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปหนำทและควำมผดปกตของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- ตอมไพเนยล สมพนธอยำงใกลชดกบแสงสวำงและกำรรบภำพมำก ในคนสรำงฮอรโมนเมลำโทนน ยบยงกำรเจรญเตบโตของอวยวะสบพนธไมใหเตบโตเรวเกนไป

- ตอมใตสมอง อยตดกบสวนลำงของไฮโพทำลำมส แบงเปน 3 สวน คอ

สวนหนำและสวนกลำง ตอมไรทอแทจรง

สวนหลง เปนสวนหนงของเนอเยอประสำทไมไดสรำงฮอรโมนไดเอง

- ตอมไทรอยด ขนำดใหญทสด อยตดกบบรเวณกลองเสยง มลกษณะเปน 2 พ สรำงฮอรโมนไทรอกซน ซงมไอโอดนเปนองคประกอบ หนำทส ำคญในกำรควบคมเมทำบอลซม

- ตอมพำรำไทรอยด ฮอรโมนทสรำง คอ พำรำทอรโมน หรอ พำรำไทรอยดฮอรโมน (PTH) ส ำคญในสตวเลยงลกดวยน ำนมเทำนน หนำทส ำคญ คอ ควบคมสมดลแคลเซยมในเลอดใหคงท

- ตบออน อวยวะทสรำงเอนไซมหลำยชนดสงไปยอยทล ำไสเลก เปนตอมทอ นอกจำกนยงมเซลลไอสเลตออฟแลงเกอรฮำนส เปนเนอเยอไรทอ ทสรำงฮอรโมนอนซลนและกลคำกอน ควบคมปรมำณน ำตำลในเลอดใหเปนปกต

- ตอมหมวกไต ของสตวเลยงลกดวยนมอยเหนอไตทงสองขำง ประกอบดวย

เนอเยอชนนอก เรยกวำ ตอมหมวกไตสวนนอก

เนอเยอชนใน เรยกวำ ตอมหมวกไตสวนใน

- อวยวะเพศ ไดแก อณฑะและรงไข สำมำรถสรำงฮอรโมนไดหลำยชนด ซงเปนประเภทสเตรอยด โดยกำรควบคมของฮอรโมนตอมใตสมองสวนหนำ

- รกหลงจำกเอมบรโอฝงตวทผนงมดลกแลว กจะเรมหลงฮอรโมนฮวแมน คอรโอนก โกนำโดโทรฟน (HCG) กระตนคอรปสลเทยมในรงไขเจรญตอและสรำงโพรเจสเทอโรนเพมขน

- ตอมไทมส เปนพ ระหวำงกระดกอกกบหลอดเลอดใหญหวใจ แหลงสรำงเซลล ท กำรแบงเซลลและกำรพฒนำตองอำศยฮอรโมนไทโมซน

- กระเพำะอำหำรและล ำไสเลก ท ำหนำททงกำรสรำงเอนไซมในกระบวนกำรยอยอำหำรและหลงฮอรโมนควบคม

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะท

ส ำคญ ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปหนำทและควำมผดปกตของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะท

ส ำคญ คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ

กบกำรด ำรงชวตของสงมชวต 5. สมรรถนะ

กำรใชเทคโนโลย ,ทกษะชวต ,กำรสอสำร และกำรคด 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล

รำยกำรประเมน วธวดผล เครองมอวดผล เกณฑกำรประเมนผล 1. สมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน 2. ใบงำนแบบฝกหด

1. ตรวจสมดบนทกกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยน 2. ตรวจใบงำน

1. กำรสงเกต ตรวจสอบเปรยบเทยบกบเนอหำทท ำกำรเรยนกำรสอนประจ ำบทเรยนจรง 2. กำรตรวจสอบค ำตอบกบ

1. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำ ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก 2. ควำมถกตองของ

ทบทวนประจ ำบทเรยน 3. ทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. แบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

แบบฝกหดทบทวนประจ ำบทเรยน 3. ตรวจแบบทดสอบเกบคะแนนประจ ำบทเรยน 4. ตรวจแบบบนทกกำรท ำกจกรรมประจ ำบทเรยน

ค ำเฉลยใบงำนแบบฝกหดประจ ำบทเรยน 3. กำรตรวจสอบค ำตอบกบค ำเฉลยแบบทดสอบประจ ำบทเรยน 4. กำรตรวจแบบบนทกกำรกจกรรมประจ ำบทเรยน

ค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 80% 3. ควำมถกตองของค ำตอบอยำงนอยไมต ำกวำ 50% 4. ควำมถกตอง ครบถวน ในเนอหำกำรบนทก ควำมเปนระเบยบเรยบรอยสวยงำมของกำรจดบนทก


อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > สำรเคมทผลตจำกเนอเยอและตอมไรทอมอะไรบำง > สำรเคมทผลตจำกเนอเยอและตอมไรทอมผลตออวยวะใดในรำงกำย > สำรเคมทผลตจำกเนอเยอและตอมไรทอมผลอยำงไรตอรำงกำย

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำฮอรโมนจำกตอมไทรอยดและตอมพำรำไทรอยดมลกษณะทเหมอนและแตกตำงกนอยำงไร

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน ท ำไมเรำจงถอวำตอมใตสมองสวนหนำและสวนกลำงเปนหนวยเดยวกนได ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “ฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ” วำ > ตอมไพเนยล ในสตวเลอดอนโดยเฉพำะสตวเลยงลกดวยน ำนมสมพนธอยำงใกลชดกบแสงสวำงและกำรรบภำพมำก ในคนสรำงฮอรโมนเมลำโทนน ยบยงกำรเจรญเตบโตของอวยวะสบพนธไมใหเตบโตเรวเกนไป

> ตอมใตสมอง อยตดกบสวนลำงของไฮโพทำลำมส แบงเปน 3 สวน คอ

สวนหนำและสวนกลำง ตอมไรทอแทจรง 1. โกรทฮอรโมน (GH) หรอ โซมำโตโทรฟน (STH) ควบคมกำรเจรญเตบโตทวไปของ

รำงกำย 2. โกนำโดโทรฟน (Gn) ประกอบดวย FSH and LH/ICSH 3. โพรแลกทน กระตนใหตอน ำนมสรำงน ำนมเลยงลกหลงคลอด 4. อะดโนคอรตโคโทรฟน (ACTH) กระตนตอมหมวกไตสวนนอกใหหลงฮอรโมนตำมปกต 5. ไทรอยดสตมวเลตงฮอรโมน (TSH) กระตนตอมไทรอยดหลงฮอรโมนตำมปกต 6. เอนดอรฟน ระงบควำมเจบปวด ควำมคดทำงสรำงสรรค ตนตวมชวตชวำและควำมสข

(สำรแหงควำมสข)

สวนหลง เปนสวนหนงของเนอเยอประสำทไมไดสรำงฮอรโมนไดเอง ไดรบจำกปลำยประสำทแอกซอนของนวโรซครโทรเซลล จำกไฮโพทำลำมส 1. วำโซเพรสซน หรอ แอนตไดยเรตกฮอรโมน (ADH) ควบคมกำรดดกลบน ำของทอหนวย

ไต กระตนใหหลอดเลอดแดงหดตว 2. ออกซโทซน ท ำใหกลำมเนอเรยบทมดลกบบตวขณะคลอด และกลำมเนอรอบๆตอม

น ำนมหดตว เพอขบน ำนม > ตอมไทรอยด ขนำดใหญทสดในคน อยตดกบกลองเสยงลกษณะเปน 2 พ สรำงฮอรโมน 2

ชนดหลงจำกไดรบกำรกระตนจำก TSH ไทรอกซน มไอโอดนเปนองคประกอบ ประกอบดวย ไทรอยดฟอลลเคลจ ำนวนมำก

หนำทส ำคญ คอ ควบคมอตรำเมทำบอลซมของรำงกำย แคลซโทนน จำกเซลลซหรอเซลลพำรำฟอลลควลำร หนำทกระตนกำรสะสมแคลเซยมท

กระดก ลดกำรดดแคลเซยมทไตและล ำไสเลก ท ำงำนรวมกบฮอรโมนจำกตอมพำรำไทรอยดและวตำมนด

> ตอมพำรำไทรอยด ฮอรโมนทสรำง คอ พำรำทอรโมน หรอ พำรำไทรอยดฮอรโมน (PTH) ส ำคญในสตวเลยงลกดวยน ำนมเทำนน หนำทส ำคญ คอ ควบคมสมดลแคลเซยมในเลอดใหคงท > ตบออน อวยวะทสรำงเอนไซมหลำยชนดสงไปยอยทล ำไสเลก เปนตอมทอ นอกจำกนยงมเซลลไอสเลตออฟแลงเกอรฮำนส เปนเนอเยอไรทอ ทสรำงฮอรโมน 2 ชนดทชวยควบคมปรมำณน ำตำลในเลอดใหเปนปกต ไดแก

อนซลน เบตำเซลล ลดระดบน ำตำลในเลอด (โรคเบำหวำน) กลคำกอน แอลฟำเซลล เพมระดบน ำตำลในเลอด

> ตอมหมวกไต ของสตวเลยงลกดวยนมอยเหนอไตทงสองขำง ประกอบดวย เนอเยอชนนอก เรยกวำ ตอมหมวกไตสวนนอก สรำงฮอรโมนทส ำคญ ไดแก

ฮอรโมนกลโคคอรตคอยด คอ คอรตซอล ควบคมเมทำบอลซมคำรโบไฮเดรต

ฮอรโมนเพศ ในสภำวะปกตสรำงเพยงเลกนอยเทำนน เนอเยอชนใน เรยกวำ ตอมหมวกไตสวนใน สรำงฮอรโมนทส ำคญ ไดแก

เอพเนฟรน หรอ อะดรนำลน เพมน ำตำลในเลอด หวใจเตนเรว ควำมดนสง

นอรเอพเนฟรน หรอ นอรอะดรนำลน ควำมดนสง แตอำรเตอรทไปเลยงอวยวะตำงๆบบตว

> อวยวะเพศ ไดแก อณฑะและรงไข สำมำรถสรำงฮอรโมนไดหลำยชนด ซงเปนประเภทสเตรอยด โดยกำรควบคมของฮอรโมนตอมใตสมองสวนหนำ

เพศชำย คอ อณฑะ – เซลลเลยดก สรำงฮอรโมนแอนโดรเจน คอ เทสโทสเทอโรน ควำมสำมำรถในกำรสบพนธ และมลกษณะในกำรแตกเนอหนม

เพศหญง คอ รงไข – ฟอลลเคล สรำงฮอรโมนเอสโทรเจน ควำมสำมำรถในกำรสบพนธ และมลกษณะในกำรแตกเนอหนม กบ คอรปสลเทยม สรำงฮอรโมนโพรเจสเทอโรน เตรยมมดลกใหพรอมในกำรฝงตวของเอมบรโอ

> รกหลงจำกเอมบรโอฝงตวทผนงมดลกแลว กจะเรมหลงฮอรโมนฮวแมน คอรโอนก โกนำโดโทรฟน (HCG) กระตนคอรปสลเทยมในรงไขเจรญตอและสรำงโพรเจสเทอโรนเพมขน

> ตอมไทมส เปนพ ระหวำงกระดกอกกบหลอดเลอดใหญหวใจ แหลงสรำงเซลล ท กำรแบงเซลลและกำรพฒนำตองอำศยฮอรโมนไทโมซน

> กระเพำะอำหำรและล ำไสเลก ท ำหนำททงกำรสรำงเอนไซมในกระบวนกำรยอยอำหำรและหลงฮอรโมนควบคม ซงไดแก

แกสตรน จำกกระเพำะอำหำรกระตนกำรหลงเอนไซมและกรดไฮโดรคลอรก ซครตรน จำกดโอดนมของล ำไสเลก กระตนตบออนหลงเอนไซมและโซเดยมไฮโดรเจนคำรบอเนต กำรบบตวของทอน ำด

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ หนำทและควำมผดปกตของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญ หนำทและควำมผดปกตของฮอรโมนจำกตอมไรทอและอวยวะทส ำคญอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 11 หนวยกำรเรยนท 4 เรอง กำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน เขยนสรปหนำทและกระบวนกำรของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมนไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปหนำทและกระบวนกำรของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมนไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมนกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- กำรสรำงฮอรโมนของตอมไรทอจะตองมสงเรำเฉพำะมำกระตนใหหลงฮอรโมนแตละชนด ซงจะควบคมกำรท ำงำนของอวยวะเปำหมำยอยำงจ ำเพำะจงเจำะ

- ตวรบฮอรโมนจ ำเพำะของเซลลเปำหมำยเปนโปรตน ท ำใหฮอรโมนออกฤทธทอวยวะเปำหมำยได

- กำรหลงฮอรโมนเกยวของกบกำรเปลยนแปลงสงแวดลอมทงภำยในและภำยนอกรำงกำยเพอรกษำสภำพควำมสมดลตำงๆในรำงกำยใหเหมำะสมตอกำรด ำรงชวต

- วธกำรควบคมกำรหลงฮอรโมนแบบยอนกลบมดวยกน 2 วธ ไดแก

กำรควบคมแบบยบยงยอนกลบ

กำรควบคมแบบกระตนยอนกลบ

4. สำระกำรเรยนร ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวย

ฮอรโมน ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปหนำทและกระบวนกำรของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวย

ฮอรโมน คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวย

ฮอรโมนกบกำรด ำรงชวตของสงมชวต 5. สมรรถนะ

กำรใชเทคโนโลย ,ทกษะชวต และกำรสอสำร 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > รำงกำยมกลไกในกำรรกษำสภำพแวดลอมภำยในรำงกำยดวยฮอรโมนอยำงไร > กำรสรำงฮอรโมนของตอมไรทอเกดขนเมอไรและสงผลอยำงไรตอรำงกำย > ตวรบฮอรโมนจ ำเพำะของเซลลเปำหมำยมควำมส ำคญตอกำรอยรอดของสงมชวตอยำงไร

ครเรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำวธกำรควบคมกำรหลงฮอรโมนแบบยอนกลบมดวยกนกแบบ อะไรบำง

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน กำรหลงฮอรโมนเกยวของกบกำรเปลยนแปลงสงแวดลอมทงภำยในและภำยนอกรำงกำยไดแกอะไรบำง ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “กำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน” วำ > กำรสรำงฮอรโมนของตอมไรทอจะตองมสงเรำเฉพำะมำกระตนใหหลงฮอรโมนแตละชนด ซงจะควบคมกำรท ำงำนของอวยวะเปำหมำยอยำงจ ำเพำะจงเจำะ

> ตวรบฮอรโมนจ ำเพำะของเซลลเปำหมำยเปนโปรตน ท ำใหฮอรโมนออกฤทธทอวยวะเปำหมำยได ถงจะถกล ำเลยงโดยกระแสเลอดกตำม

> กำรหลงฮอรโมนเกยวของกบกำรเปลยนแปลงสงแวดลอมทงภำยในและภำยนอกรำงกำยเพอรกษำสภำพควำมสมดลตำงๆในรำงกำยใหเหมำะสมตอกำรด ำรงชวต

> วธกำรควบคมกำรหลงฮอรโมนแบบยอนกลบมดวยกน 2 วธ ไดแก

กำรควบคมแบบยบยงยอนกลบ หมำยถงเมออวยวะเปำหมำยตอบสนองตอฮอรโมนอยำงจ ำเพำะแลวถงระดบหนงจะมผลกลบมำยบยงกำรสรำงฮอรโมนนนใหลดลง

กำรควบคมแบบกระตนยอนกลบ หมำยถงเมออวยวะเปำหมำยตอบสนองตอฮอรโมนอยำงจ ำเพำะแลวถงระดบหนงจะมผลกลบมำกระตนกำรสรำงฮอรโมนนนใหเพมขน

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน หนำทและกระบวนกำรของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมนอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมน หนำทและกระบวนกำรของกำรรกษำดลยภำพของรำงกำยดวยฮอรโมนอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แผนกำรจดกำรเรยนรท 12 หนวยกำรเรยนท 5 เรอง พฤตกรรมในสงมชวต กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร



ตวชวด / ผลกำรเรยนร อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวต เขยนสรปหนำทและกระบวนกำรของพฤตกรรมในสงมชวต 2. จดประสงคกำรเรยนร 2.1 อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวตไดถกตอง 2.2 สำมำรถเขยนสรปหนำทและกระบวนกำรของพฤตกรรมในสงมชวตไดถกตอง 2.3 ตระหนกถงควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวตกบกำรด ำรงชวตของสงมชวตไดถกตอง 3. สำระแกนกลำง / สำระส ำคญ

- กำรสรำงฮอรโมนของตอมไรทอจะตองมสงเรำเฉพำะมำกระตนใหหลงฮอรโมนแตละชนด ซงจะควบคมกำรท ำงำนของอวยวะเปำหมำยอยำงจ ำเพำะจงเจำะ

- ตวรบฮอรโมนจ ำเพำะของเซลลเปำหมำยเปนโปรตน ท ำใหฮอรโมนออกฤทธทอวยวะเปำหมำยได

- กำรหลงฮอรโมนเกยวของกบกำรเปลยนแปลงสงแวดลอมทงภำยในและภำยนอกรำงกำยเพอรกษำสภำพควำมสมดลตำงๆในรำงกำยใหเหมำะสมตอกำรด ำรงชวต

- วธกำรควบคมกำรหลงฮอรโมนแบบยอนกลบมดวยกน 2 วธ ไดแก

กำรควบคมแบบยบยงยอนกลบ

กำรควบคมแบบกระตนยอนกลบ 4. สำระกำรเรยนร

ควำมร (K) อธบำยควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวต ทกษะ / กระบวนกำร (P) เขยนสรปหนำทและกระบวนกำรของพฤตกรรมในสงมชวต

คณลกษณะอนพงประสงค (A) ตระหนกถงควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวตกบกำรด ำรงชวตของสงมชวต 5. สมรรถนะ

กำรคด ,ทกษะชวต และกำรสอสำร 6. ชนงำน / ภำระงำนทแสดงผลกำรเรยนร สมดบนทก ,ใบงำน ,ใบกจกรรม และConcept map 7. กำรวดและประเมนผล






อำศยควำมรควำมเขำใจทมอยเดม หรอจำกประสบกำรณทนกเรยนเคยพบเหนในชวตประจ ำวน วำ > พฤตกรรมหมำยถงอะไร มควำมสะคญอยำงไรตอกำรด ำรงชวต > กระบวนกำรเกดพฤตกรรมมล ำดบขนตอนอยำงไร จงอธบำยพอสงเขป > พฤตกรรมในสงมชวตแตละชนดมควำมเหมอนหรอควำมแตกตำงกนอยำงไรบำง

เรมเปดอภปรำยโดยใหนกเรยนรวมกนแสดงควำมคดเหนวำพฤตกรรมในสงมชวตแตละชนดมควำมสมพนธกบววฒนำกำรอยำงไร

นกเรยนสำมำรถตงค ำถำมทอยำกรเพมเตม หลงจำกไดรวมกนอภปรำยในหองเรยนแลว เชน กำรเกดพฤตกรรมมควำมส ำคญตอกำรอยรอดของสงมชวตอยำงไรจงยกตวอยำง ขนสอน : ครอธบำยเนอหำ “พฤตกรรมในสงมชวต” วำ

> พฤตกรรม คอ กรยำของสงมชวตทแสดงออกมำเพอตอบสนอง ตอสงเรำ อนเปนไปอยำงเหมำะสมเพอกำรอยรอดของชวต ใหสอดคลองกบสภำพแวดลอมทเปลยนแปลงไป ตวกระตนทเหมำะสมกบควำมพรอมภำยในรำงกำยของสตว ท ำใหสตวปลดปลอยพฤตกรรมออกมำไดเรยกวำ ตวกระตนปลด ปลอย (Releasing stimulus) วงจรกระแสประสำททไวตอตวกระตนปลดปลอย เรยกวำ กลไกกำรปลดปลอยพฤตกรรม (Releasing mechanism) > ปจจยตำง ๆ ทส ำคญตอกำรเกดพฤตกรรม 1. หนวยรบควำมรสก (Receptor) สวนของเซลลหรอเนอเยอท ไวเปนพเศษตอสงเรำ 2. ระบบประสำทสวนกลำง (CNS) ศนยรวบรวมขอมลและออก ค ำสง 3. หนวยปฏบตงำน (Effector) สวนของรำงกำยทใชตอบสนอง สงเรำ > พฤตกรรมของสงมชวต แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1. พฤตกรรมทมมำแตก ำเนด (Inherited behavior หรอ Innate behavior) 1.1 พฤตกรรมทมมำแตก ำเนดในพช 1.2 พฤตกรรมทมมำแตก ำเนดในโปรตสตและสตว - ไคนซส (kinesis) - แทกซส (taxis) - รเฟลกซ (reflex) - รเฟลกซตอเนอง (Chain of reflex) > พฤตกรรมทมมำแตก ำเนด เปนพฤตกรรมแบบงำย ๆ มแบบ แผนทแนนอนในสตวแตละ species พฤตกรรมแบบนสำมำรถ ถำยทอดกรรมพนธได มทงในพชและสตว 1. พฤตกรรมทมมำแตก ำเนดในพช ไดแก กำรเจรญเขำหำสง เรำของรำก ล ำตน กำรหบของใบ กำรบำน-กำรหบของดอกไม 2. พฤตกรรมทมมำแตก ำเนดในโปรตสต และสตว มกพบใน สงมชวตพวกโปรตสต (พวกโปรโตซว) และสตวชนต ำทระบบ ประสำทยงไมเจรญ คอ 2.1 ไคนซส (Kinesis) หมำยถง พฤตกรรมกำรเคลอนทเขำหำ หรอหนจำกสงเรำโดยมทศทำงไมแนนอน สะเปะสะปะ 2.2 แทกซส (Taxis) หมำยถง พฤตกรรมของสตวทเคลอนท เขำหำหรอหนสงเรำอยำงมทศทำงแนนอน เชน แมลงเมำบนเขำ กองไฟ 2.3 พฤตกรรมแบบรเฟลกซ (simple reflex) เปนปฏกรยำทตอบสนองตอสงเรำทไปกระตนในทนท เพอหลกเลยงอนตรำย เชน กำรกระพรบตำเมอมผงเขำตำ 2.4 พฤตกรรมแบบรเฟลกซตอเนอง (Chain of reflexex) สญชำตญำณเปนพฤตกรรมกำรตอบสนองตอสงเรำอยำง อตโนมต มแบบแผนแนนอน และมลกษณะเฉพำะในสตวแตละ species พฤตกรรมกำรเรยนร เปนพฤตกรรมทเกดขนภำยหลงอน เนองมำจำกประสบกำรณทไดรบในอดต > พฤตกรรมทเกดจำกกำรเรยนร แบงออกเปนหลำยประเภท คอ 1. ควำมเคยชน (Habituation) เปนพฤตกรรมกำรตอบสนองตอ สงกระตน ทมไดมควำมหมำยตอกำรด ำรงชวต ในทสดสตวจะ คอยลดพฤตกรรมลงทง ๆ ทสตวยงคงถกกระตนอย

2. กำรเรยนรแบบมเงอนไข (Conditioned reflex) เปนพฤตกรรมทตอบสนองตอสงเรำ 2 ชนด คอสงเรำทแทจรง และสงเรำไมแท จรง ตดตอกนเปนเวลำนำน ๆ ผลทสดแมจะใชเพยงสงเรำไมแทจรงกสำมำรถกระตนใหสตวแสดงกำรตอบสนองได 3. กำรเรยนรโดยกำรลองผดลองถก (Trail and error learning) เปนพฤตกรรมทอำศยกำรทดลองท ำดกอนเพอใหเกดกำรเรยนร ถำผลกำรกระท ำเปนทพอใจ กจะท ำพฤตกรรมนนอกหำกไมเปนทพอใจ กจะหลกเลยงไมกระท ำอก 4. กำรฝงใจ (Imprinting) เปนพฤตกรรมทเกดขนอนเนองมำ จำกประสบกำรณแรก ๆ ของชวต เกดควำมผกพนและโตตอบกบ สงเรำชนดแรกทรบรไดในขณะทเกดใหม ๆ เปนพฤตกรรมทชวยใหสงมชวตนน ๆ มชวตอยรอดตอไปไดโดยไดรบกำรดแลและคมภยอนตรำยจำกแมของมนในขณะทยงชวยเหลอตวเองไม คอยได 5. กำรใชเหตผล (Reasoning) เปนพฤตกรรมทสตวแสดงออก โดยใชสตปญญำในกำรแกปญหำตำง ๆ เกดกบสตวทมสมอง สวนหนำ(cerebrum) เจรญด โดยอำศยประสบกำรณเดมมำประยกต > พฤตกรรมทำงสงคม (Social behavior) ของสตว พฤตกรรมทำงสงคมของสตว หมำยถง พฤตกรรมทสตวชนด เดยวกน(species เดยวกน)ใชสอสำรตดตอกนในหมพวกของตน เชน 1. กำรสอดวยทำทำง เชน กำรเปลยนสของปลำกด(ขณะตอส) สนขหำงตกเมอตอสแพ และจะวงหน ฯลฯ 2. กำรสอดวยเสยง (sound signal) เชน ใชเสยงเรยกคเพอผสมพนธ หรอใชเสยงส ำหรบเตอนภย ใชเสยงในกำรน ำทำง 3. กำรสอดวยกำรสมผส (Physical contact) 4. กำรสอดวยสำรเคม (Chemical signal) ไดแก กำรใชฟโรโมน เชน มด จะปลอยฟโรโมนซงเปนสำรเคมพวกกรดฟอรมก (formic acid) ท ำใหมดงำนทเดนตำมหลงรบร

นกเรยนรวมแสดงควำมคดเหนและซกถำมขอสงสยเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวต หนำทและกระบวนกำรของพฤตกรรมในสงมชวตอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง ขนสรป : ครและนกเรยนรวมกนสรปควำมรเปน concept map และท ำใบงำนเพอตรวจสอบควำมเขำใจเกยวกบควำมหมำย องคประกอบและควำมส ำคญของพฤตกรรมในสงมชวต หนำทและกระบวนกำรของพฤตกรรมในสงมชวตอกทงกำรประยกตใชในกำรศกษำชววทยำในระดบสง 9. สอ / อปกรณ / แหลงเรยนร 9.1 หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรเพมเตม ชววทยำ 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท. กระทรวงศกษำธกำร 9.2 คมอครชววทยำ เลม 2 ชนมธยมศกษำปท 5 ผแตง สสวท.กระทรวงศกษำธกำร 9.3 หองสมดเฉลมพระเกยรตกำญจนำภเษก โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.4 หองศนยสอกลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร โรงเรยนศลำจำรพพฒน 9.5 หองสบคน โรงเรยนศลำจำรพพฒน

แบบสงเกตการตอบค าถามและการรวมกจกรรมหนาชน

ระดบชน ............. เรอง ...............................................วนท .......... เดอน .......................พ.ศ............. ค าชแจง ครผสอนประเมนนกเรยนโดยใชวธสงเกตในขณะด ำเนนกำรสอน แลวใหระดบคะแนนดงน 3 เมอปฏบตบอยๆ 2 เมอปฏบตบำงครง 1 เมอไมปฏบตหรอปฏบตนอยมำก

ท ชอ-สกล

กำรต

อบค ำ

ถำม

กำรร

วมกจ

กรรม

กำรแ

สดงค

วำมค

ดเหน

กำรซ

กถำม

รวมค

ะแนน

ระดบคะแนน

10-12 7-9 4-6 3 3 3 3 12 ด พอใช ปรบปรง

แบบประเมนการท างานกลม วชาชววทยา เรอง .............................................วนท .......... เดอน ........................... พ.ศ............

ท ชอ-สกล

ประเดนกำรประเมน/คะเนน ระดบคะแนน

ควำม

รบผด

ชอบข

องแต

ละคน

กำรม

สวนร

วมใน

กำร

ท ำงำ

น

ควำม

คดสร

ำงสร

รค

ผลงำ

น

รวม 20-25 12-19 5-11

5 5 5 10 25 ด พอใช ปรบปรง

เกณฑการใหคะแนน 5 เมอพฤตกรรมโดดเดนชดเจนดมำกเปนแบบอยำงใหแกผอน 4 เมอพฤตกรรมโดดเดนด 3 เมอพฤตกรรมเทยบเทำกนทวไปเปนไปตำมทก ำหนด 2 เมอพฤตกรรมไมคอยโดดเดนและต ำกวำมำตรฐำนทวไป 1 เมอพฤตกรรมไมเหมำะสม ไมคอยแสดงออกหรอใหควำมรวมมอ

แผนBioม.5 1

Education