SLIM GRAAFWERK
Inleiding door Kees Neggers
Directeur SURFnet
Probleemstelling
• Waarom nieuwe breedbanddiensten?
• Waarom een nieuwe vaste infrastructuur?
• Is dat wel een haalbare doelstelling?
• Wat doet de markt?
Waarom nieuwe breedbanddiensten?
• Teleleren (beeldcultuur wordt overheersend)
• Telewerken (mobiliteitsprobleem verergert)
• Telezorg (vergrijzing vraagt om zorg op
afstand)
• Persoonlijke communicatie
nieuwe diensten komen slechts tot stand als
bandbreedte bottleneck is opgeheven
Wat voor bandbreedte is er nodig?Mbps 15 10 5 2 0 2 5 10 15 Mbps
Person-to-Person Publishing
Televisie
Video-on-Demand
Network Video Applications:Teleleren, Telewerken,
Gezondheidszorg
Game-on-Demand
Van gebruikerNaar gebruiker
Meer gebruikers in een gezin
ADSL
Kabel modem
Wat voor netwerk is daar voor nodig?
• Minimaal 10 Mbit/s symmetrisch per aansluiting
• Altijd beschikbaar
• Hogere capaciteit later mogelijk tegen geringe extra
kosten
• Geschikt voor computer-computer verkeer
Waarom een nieuwe infrastructuur?
Beschikbare access-infrastructuur voor consumenten:
• telefoonnetwerk (50-100 jaar oud)
modem 56 kb/s
ISDN 128 kb/s
ADSL* < 4 Mb/s (<30% penetratie mogelijk)
• kabelnetwerk tv-distributie (25-35 jaar oud)
modem* < 2 Mb/s (alleen shared medium)
• draadloos (0-8 jaar oud)
GSM/WAP 10 kb/s
GPRS* < 50 kb/s
UMTS* < 500 kb/s * always on
alle ongeschikt voor breedband internet-diensten!
Waarom een nieuwe infrastructuur?
Beschikbare infrastructuur voor bedrijven en instellingen:
• Hetzelfde als voor consumenten, plus
• fibernetwerk op hoofdtrajecten (0-8 jaar oud)
enkele fiber, enkele kleur tot 10 Gb/s
DWDM (enkele fiber, vele kleuren) tot 800 Gb/s
‘last mile’ is het probleem!
Amsterdam SARA
Amsterdam Keizersgracht
Nieuwe vaste infra: haalbare
doelstelling?
• fiber naar instellingen en bedrijven is haalbaar
als de vraag lokaal gebundeld wordt (gedeelde
aanlegkosten en toepassing van gigabit ethernet
technologie)
• fiber-to-the-home vraagt vergelijkbare
investerings- en operatingkosten als ADSL en
kabelmodems
• ftth kan alleen per wijk worden aangelegd
(vergelijk riolering)
‘Fiber to the dormitory’ project Delft
fiber
fiber
fiberInstelling
Studentenflats UTP
Studentenhuis UTP
Studentenhuis
Wireless
Wat doet de markt?
Aanbod van nieuwe vaste infrastructuur voor instellingen en bedrijven
stagneert:
• Telecom-exploitanten hebben geinvesteerd in snel verouderende
technologie, in fiber op hoofdroutes en in mobiele communicatie (UMTS
licenties)
• Nog nauwelijks aanbod van dark fiber en gigabit ethernet in de ‘last mile’
(vrees voor kannibalisering oude services)
• Kapitaalmarkt voor telecom-bedrijven laat geen ruimte voor nieuwe
investeringen
Vraagkant moet gemobiliseerd worden
• Concentratie van de vraag in de regio
• Gemeenten, universiteiten, scholen, zorg en gebruikende bedrijven
kunnen gezamenlijk kar trekken
De ‘first mile’ vanaf de woningIn de ideale marktsituatie heeft de vrager steeds de keus uit een scala
van aanbieders
De ‘local loop’ is de verbinding tussen vrager en aanbieder.
In de ideale situatie is de local loop onder controle van de vrager.
Aan de andere kant van de local loop vindt de vrager in de ideale situatie
een keur van aanbieders.
Vergelijk:
• de telefoon local loop naar de KPN-wijkcentrale
• de kabel local loop naar de kabelexploitant
• de mobiele local loop in de handset
• de fiber van het huis naar een neutrale wijkcentrale
Onvoldoende marktwerking
consumenten
Opstelling operators bestaande infrastructuur:
‘nieuwe infra is te duur en ook nog niet nodig:
gaat u voorlopig maar rustig slapen’
Opstelling operators nieuwe infrastructuur:
‘welke woonconcentraties geven mij de minste
kosten en de grootste kans op klanten (cherry-picking) en
hoe kan ik die klanten langdurig exclusief aan mij binden?’
of
‘als ik alle woningen in een wijk van fiber wil voorzien en geen koppelverkoop
wil toepassen, dan moet er geld bij (in ieder geval in het begin)’
de first mile vanaf de woning vereist slim graafwerk!