Dr. Duran Karabel
Yenidoğan Dönemi:Doğum-28.Gün sonu
› Erken Yenidoğan Dönemi: Doğum- 7. Gün sonu
› Geç Yenidoğan Dönemi: 7. Gün sonu-28. Gün sonu
Normal gebelik süresi: Tamamlanmış 37-42 hafta = 259-293 gün (280 gün)
Term bebek: Normal gebelik süresi sonunda doğmuş bebek
Preterm bebek: 37. Gebelik haftası tamamlanmadan doğmuş bebek
Postterm bebek: 42. Gebelik haftası tamamlandıktan daha sonra doğmuş bebek
Normal doğum ağırlığı: 2500-4200 gr
Düşük doğum ağırlığı (DDA):<2500 gr
Çok düşük doğum ağırlığı (ÇDDA): <1500 gr
Baş çevresi; 33-37 cm
Boy ; 48-52 cm
Tartı;2500-4200 gr
Baş çevresi ölçümü
Baş çevresi
Boy uzunluğu
AGA: “Appropriate for Gestational Age” = Gebelik haftasına uygun doğum ağırlığında
SGA:”Small for Gestational Age” = Gebelik haftasına göre küçük
LGA: “Large for Gestational Age” = Gebelik haftasına göre büyük
Ağırlık persantili
Isı;36- 37 C (koltuk altı) Solunum; 40-60 soluk/dk Kan basıncı; sistolik (60-90mmhg),
diastolik(20-60 mmhg) Nabız; 100-160 atım/dk(aktifken 180;
uykuda 90 )
RBC; 4-6,6 Hb; 14,5-22,5 g /dl Htc; 48-69% WBC; 9.000- 30.000 MCV; 95-121
Renk; PEMPE
pletore(koyu kırmızı renk), Sarılık(sarımsı(İB yks), yeşilimsi(DB yks)) Solukluk; şok,PDA, asfiksi, anemi
Siyanoz(mavimsi renk),a. Santral siyanoz(dil ve dudaklar dahil),
kkh, akc hstb. Periferik siyanoz(dil ve dudaklar pembe,
cilt mavimsi), methb dec. Akrosiyanoz(sadece el ve ayakta
mavimsi renk),yenidoğmuş( 48 saat normal), soğuğa bağlı, periferik perfüzyon bozukluğu
Ekimoz; zor ve uzun süren doğumda
Peteşi; lokalize(önemli değil), yaygın ve artan (önemli; koagulasyon testleri yap)
Harlequin(palyaço) bulgusu,Sebebi ?Üst yarı soluk, altta kalan kısım ise koyu kırmızıEn sık DDA PPH veya aort koarktasyonunda
Ekimoz peteşi
Herlequın bulgusu
Mottling(alacalı görünüm), sağlık bebeklerde, soğuğa maruziyette, hipovolemi, sepsiste Kutis marmaratus veya persistan mottling, down
sendr, Cornelia de Lange, trizomi 13,18, hipotroidi, kardiyovasküler hipertansiyon, SSS disfonksiyonunda
Verniks kazeoza; yağlı beyaz madde, nemlendirici bariyer
Kollodiyon bebek, parşomen gibi cilt(burun ve kulak gelişimi engellenebilir)
Verniks kazeoza
Herlequin fetus; konjenital iktiyozun en ağır formu
Apalasia kutis(derinin parsiyel ve tamamen yokluğu), en sık saçlı deride
Herlequin fetusAplasia kutis
Milia; küçük sebase retansiyon kisti, beyazımsı toplu iğne başı büyüklüğünde sertlikler, genellikle çenede, alında, burunda, yanakta
görülür, eritem yoktur, birkaç hafta içinde kaybolur, % 33 oranında görülür
Toksik eritem;ortasında sarı beyaz papül bulunan çok sayıda
küçük kırmızı alanlar, en belirgin 48 saat sonra, Wright boyası eozinofiller, genellikle term bebeklerde
Milia Toksik eritem
Candida albicans döküntüsü; bez bölgesindeki sınırları keskin, eritemli plaklar, satellit lezyonlar, deri kıvrımlarında
Geçici neonatal püstüler melanozis; kendi kendini sınırlayan, selim, üç aşamalı lezyonlar(püstüller, patlamış vezikülopüstüller(pullanma ve tipik hale görüntüsü), hiperpigmente maküller ) ile karakterize
Akne neonatorum; yanaklarda, çenede, alında komedon ve püstüller tipiktir, selim, tedavi gerekmez,
Herpes simpleks; püstüler veziküler döküntü, genellikle oksipital bölgede, kalçada, saçlı
deride, çok çekirdekli dev hücreler
Maküler hemanjiom; oksipital bölge, göz kapakları, glabellada gerçek vasküler nevüs, bir yıl içinde kaybolur
Şarap lekesi(Port wine stain); basmakla solmaz, kaybolmaz,Sturge Weber Sndr;alın ve üst dudakta
şarap lekesi nevüs, glokom, karşı tarafta jacksonian konvulziyonlar
Kavernöz hemanjion; vücudun herhangibir yerinde, büyük kırmızı, kiste benzer, sert ve sınırları belirli olmayan kitle,lezyonların çoğu yaşla geriler, trombositopeni eşlik ederse KasabachMeritt sendromu düşünülmeli,
Mongol lekesi; sakrum üzerinde, koyu mavi veya mor, çürük görünümünde maküler lekeler, zencilerin ve asyakökenlilerin % 90 ’ ında, dört yaşında kaybolur, en sık rastlanan doğum lekesidir.
Çilek hemanjiom(strawberry hemanjiom); sıklıkla yüzde görülen, düz parlak kırmızı renkli keskin sınırlı, Genellikle kendiliğinden geriler.
Makrosefali(OFÇ> 90 p); normal, hidrosefali, hidranensefali, nöroendokrin ve kromozomal anamalilerde
Mikrosefali (OFÇ< 10 P); beyin atrofisi,kraniyonsinositoz
Ön fontonel; 9-12. aylarda kapanır Kabarık fontonel(hidrosefali, menenjit), Çökük fontonel( dehidratasyon), Küçük(kraniyosinositoz,mikrosefali,
hipertroidi) Geniş fontonel( hipotroidi, ostegenezis
imperfecta, hipofosfotazya, SGA), Arka fontonel; 2-4. aylarda kapanır,
Molding; kafatasının geçici asimetrisidir, uzamış eylem, vajinal doğumda, bir haftada düzelir
Kaput suksedeneum; saçlı derinin sütürleri geçen ödematöz şişliği, birkaç günde düzelir
Sefal hematom; subperiostal kanama, sütürleri geçmez, birkaç haftada iyileşir, travmatik doğuma bağlı, Htc ve TB takibi, kırık ?
Subgaleal kanama; epikraniyal aponörotik tabakanın altında, sütürleri geçen, hayati tehdit edici, asfiksi, koagülopati, vakuma bağlı
Kraniyosinositoz; bir veya daha fazla sütürün erken kapanması, kafa XR çekilmeli, cerrahi konsultasyon
Kraniyotabes; ilk üç ay normal, raşitizm, osteogenezis imperfecta, sifiliz, in utero başlayan subklinik D vitamini eksikliği
Anensefali; nöral tüpün ön kısmı kapanmaz ve beyin malforme olur, ölü doğar veya ölür
Sternokleidomastoid kasta hematom,troid bezinde büyüme, troglossoal duktal kist,
Kısa boyun;turner, noonan ve klippel feil sendr
Yele boyun; turner, noonan, down sendr, Kistik higroma; en sık rastlanan boyun
kitlesi, klavikula üstünde veya yanında ; fluktuasyon ve translüminasyon veren kitle
Tortikollis
Fasiyal sinirhasarı; ağlarken yüz hareketleri incelenir en sık olarak fasiyal sinirin ünilateral dalları
tutulur, ağlarken yüzde asimetri saptanır, ağız köşesi düşer, felç olan tarafta nazolabial
oluk silinir, gözünü kapayamaz, dudaklarını hareket
ettiremez, felç olan tarafta travmaya bağlı ise düzelme
birkaç hafta ile ay arasında, eğer devam ederse 7. Sinir motor nükleus
agenezisine bağlı olabilir,
Düşük kulak; treacher collins, triploidi, trizomi 9,18 ve fetal aminopterin etkisi
Preaurikular skin tag; selimdir, sıktır Kulakta kıllanma; DAÇ İşitme; bebeğin kuvvetli sese gözünü
kırpma yanıtı Mikrotia; şekli bozuk, küçük,displastik
kulak Yd da dış kulak yolu muayenesi ilk
muayenede yapılmaz
Oftalmoskop ile pupilde kırmızı refle kontrol edilmeli, beyaz yansıma(katarakt, glokom, retinoblastom) acildir,
Sklera; beyazdır, mavi ise osteogenezis imperfecta Brushfield lekeleri;iriste beyaz veya sarı benekler,
down sendromu, nadirende normal olabilir Subkonjuntival kanama; sıklıkla travmatik
doğumda, Epikantal kıvrım; normal veya down sendromunda,
%5 oranında Lökokori; beyaz pupili tanımlar, katarakt,
retinoblastom, retina dekolmanı, Nistagmus; istemsiz hızlı göz hareketleri, ara sıra
olması normalken sürekli olması iler inceleme gerektirir
Koanal atrezi; N/G ile kontrol,
Burun kanadı solunumu; solunum sıkıntısını
Burun akıntısı/çekmek; konjenital sifiliz,
Hapşırmak ; ?
Yarık damak/dudak; yumuşak ve sert damak muayene edilmeli,
Kısa dil bağı ; dil hareketleri kısıtlı ise cerrahi
Ranula; ağız tabanındaki yumuşak şişlik, çoğu spontan düzelir
Mukosel;tükrük bezi kanalı travması, selim, spontan düzelir,
ranula
Epstein incisi;normaldir, sert ve yumuşak damakta keratin kistleri , spontan düzelir
Natal diş; genellikle alt kesicilerGerçek olmayan süt dişi;1/4000, gevşek,
kökü yok, iyi gelişmemiş , aspirasyon riski nedeniyle çekilir
Gerçek süt dişi; erken çıkan gerçek dişler, <1/2000, çıkarılmamalıdır
Makroglasi; dilin büyük olması, lokalize(konjenital hemanjioma bağlı), beckwith sendr, hipotroidi, pompe hastalığı
Bol köpüklü tükrük; trakeaözefageal fistül, özefagus atrezisi
Pamukcuk; c. albicans Mikrognati; pierre robin sendromu
Gözlem; simetrik mi ?(pnomotoraks, yer kaplayan lezyon), solunum sıkıntısı(takipne, retraksiyon,inleme)
Solunum sesleri; en iyi koltuk altından, SS eşit duyuluyor mu?, barsak sesleri ( diyafragmahernisi),
Pektus ekskavatum; sternumun içe çökük olması, genellikle klinik önemi yok, marfanveya noonan sendr da,
Pektus karinatum; marfan veya noonansendr da,
Fıçı göğüs; ön-arka çapın artması, mekanik ventilasyon,pnömotoraks, pnömoni, yer kaplayan lezyon
Memeler; maternal östrojenle büyüyebilir, akıntıda olabilir, klinik önemi yoktur,
KTA(100-160 atım/dk), Ritmi, Prekordiyum aktivitesi, Üfürüm varlığı, Siyanoz
VSD; en sık kkh, pansistolik üfürüm( en iyi sternumun solunda)
PDA; yaşamın 2.veya 3. günü ortaya çıkan sol 2. İCA ta devamlı üfürüm, nabız basıncı geniş ve sıçrayıcı
Aco; sistolik ejeksiyon üfürümü, sternum boyunca apekse ve sırta yayılır
TOF; sternumun solunda, yüksek sistolik veya pansistolik üfürüm
ASD; 2. kalp sesinde sabit çiftleşme
Nabız(femoral, dorsalis pedis, radiyal, brakiyal);
PDA; sıçrayıcı nabız
Aco; femoral nabızlar alınamaz veya zayıf alınır
Omfolosel; göbek karnın ortasında, bağırsaklar peritonla örtülü,
Gastroşizis;defekt göbeğin sağında, peritonla örtülü değil
Mesane ekstrofisi, Kc; palpasyonla kot altında 1-2 cm ele
gelir, hepatomegali(KKH, siroz, hepatit)
Dalak; splenomegali(CMV,rubella,sepsis),
Muayenede ele gelen kistik yapılar; hidronefroz, polikistik böbrek hastalığı, renal ven trombozu, adrenal hemoraji, hidrometrokolpos, intestinal duplikasyon
Muayenede ele gelen solid kitle; nöroblastom, hepatoblastom, teratom
Karın muayenesi
Skafoid karın; çökük batın
Prune Belly sendromu; genellikle erkeklerde (%97) görülen, geniş ince buruşuk karın, genitoüriner malformasyonlar ve kriptoorşidizm
Patent urakus; mesane göbek arasında bağlantı sonucu göbekten idrar gelmesidir.
Göbek; Omfolit ; kötü kokulu akıntı, hiperemi, 2Arter, 1 Ven olmalı; 1A, 1V olması;genetik(en sık trizomi 18) veya renal anomali, konjenital anomali sıklığı yüksektir, batın usg yapılmalıdır, başka bir anomali eşlik etmediği zaman
genellikle selim,
Erkek genital bölge muayenesi Meatusun yeri kontrol edilmeli Hipospadias Epispadias Dorsal hood Chordee Mikropenis (N>2 cm) Priapism (polisitemi ?) Fimozis Testisler Kasık fıtığı Hidrosel
Kız genital bölge muayenesi Labium ve klitoris(adrenal hiperplazi?,
annenin aldığı ilaçlar) Mukozal çıkıntı Vajinal akıntı
Anüs ve rektum muayenesi
İmperfore anüs (term bebeklerde 48 saat içinde gayta çıkışı olmalıdır, )
Ektremite muayenesi
Sindaktili(parmakların anormal füzyonu) ; elde 3-4. parmaklarda ayakta 2-3. parmaklar arasında, aile öyküsü,
Polidaktili(fazla parmak); aile öyküsü, XR çekilir, kemik yapı varsa cerrahi olarak alınır, aksiyal yerleşimli ise kardiyak patoloji düşün
Brakidaktili;
Ektremite muayenesi Brakidaktili; genellikle selim Kamptodaktili; parmağın bükülmesine
yol açan fleksiyon def. Araknodaktili(örümcek şeklinde); marfan,
homosistinüri Klinodaktili; Artrogripozis(kalıcı kontraktür);
oligohidramnios Simian çizgisi; down sendr, normalin
varyantı
Ektremite muayenesi Talipes ekinovarus(yumru ayak); erkeklerde
sık, ayak tabanı mediale doğrudur, hafif baskı uygulamakla düzeltilebilirse kendiliğinden iyileşir, düzeltilemiyorsa ortopedik tedavi ve izlem gerekir
Metetarsus varus; ayağın ön kısmının içe doğru dönük olmasıdır, genellikle
Metatarsus valgus; ayağın ön kısmının dışa dönük olmasıdır
Rocker bottom feet; trizomi 13/18 de, Tibia torsiyonu; uterus pozisyonuna bağlı,
spontan düzelir,
Gövde ve omurga Sırtta belin aşağı kısmında anormal
pigmentasyon, şişlik, kıllanma varlığında vertabral ve spinal kord anomalilerinden şüphelenilmelidir.
Sakral ve plenoidal gamze, küçük meningosel
Natal kleftin çizgisinin altındaki sakral gamzeler selimdir; çizginin üzerinde ise spinal korda uzanımı görmek için USG
Kalça eklemi muayenesi 1/800 Beyaz kızlarda sık, genellikle tek taraflı, sol
tarafta, Aile öyküsü, makat doğum veya
nöromüsküler hastalık sıklığında risk artar Dorsal yüzde deri kıvrımlarının asimetrik
olması ve etkilenen bacağın kısa olması Ortolani ve Barlow Ortopedi konsultasyonu
Sinir sistemi muayenesi
Kas tonusu;
Hipotoni,gevşeklik ve başın tutulamaması
Hipertoni,kol ve bacaklar ekstansiyona getirilmeye çalışıldığında direnç artışı belirgindir,sıklıkla sırtta hiperekstansiyon ve yumruklar sıkılı tutulur
Sinir sistemi muayenesiRefleksler Primer refleksler, normal beyin sapı
aktivitesini yansıtır, bu refleksler yoksa sss nin deprese olduğundan şüphelenilir
Arama refleksi;dudakla yanak arasına parmakla dokunulduğunda bebek o tarafa döner , ağzını açar (3. ayda kaybolur)
Sinir sistemi muayenesi
Glabella refleksi; alına nazikçe vurulduğunda bebek gözlerini açar
Yakalama refleksi;bebeğin el ve ayak içine dokunulduğunda elde yakalama ayakta içe kıvrılma olur(palmar 2 aya plantar 10 ayda kaybolur)
Sinir sistemi muayenesi
Moro refleksi; her iki kolda önce abduksiyon sonra parmaklarda ekstansiyonu takiben kollarda fleksiyon ve adduksiyon olur; asimetrik olması brakiyal pleksus zedelenmesini, klavikula kırığını,hemiparazi ?(6 . Ayda kaybolur)
Yerleştirme bebek dik tutulup ayak sırtı yatağa değdirildiğinde bebek ayağını kaldırır ve yatağın üzerine koyar
İnce tremor genellikle normal,
Klonik hareketler anomal olup konvulziyon ile birlikte olabilir
Sinir sistemi muayenesi
Brakiyal pleksus zedelenmesi; kol önkol ve ellere giden spinal sinirlerin hasarı sonucu oluşur
Erb-Duchenne paralizisi; C5-6 hasarı sonucu, en sık brakiyal pleksus hasarıdır,kolda addüksiyon ve içe rotasyon,ön kolda pronasyonda, bilek fleksiyonda, bu durum diyafragma paralizisi ile birlikte olabilir, moro alınamaz
Sinir sistemi muayenesi Klumpke paralizisi; C7-8 , T1 hasarına
bağlı el flask olup kontrolü az veya hiç yoktur, T1 in sempatik sinirleri zedelenmişse aynı tarafta pitozis enoftalmi miyozis(HORNER SND) gelişebilir
Tüm kolun paralizisi; tüm kol güçsüzdür, kareket etmez, refleksler alınamaz
Sinir sistemi muayenesi
Fasiyal sinir felci; intrauterin pozisyon veya forseps kullanımı sonucu basıya bağlı,pitozis,nazolabial kıvrımlarda tek taraflı silinme, yüz hareketlerinde asimetri
Frenik sinir hasarı; brakiyal pleksus hasarına ikincil, diyafram paralizisine bağlı olarak solunum sıkıntısı
Nörolojik hastalıkların genel bulguları
Hipotoni, hipertoni İrritabilite veya hipereksitabilite Emme, yutma reflekslerinde zayıflık Yüzeysel ve düzensiz solunum Apne Apati Sabit bakış Konvulziyon Reflekslerin olmaması,deprese, abartılı olması
veya asimetrik olması
Genel görünüm, postür, aktivite Kalp ve Akciğerler Baş-boyun Göğüs Karın Anüs ve Genital organlar Femoral atımlar Ekstremiteler Sırt Kalça eklemi Baş çevresi ve diğer ölçümler Yenidoğan refleksleri (Moro, Emme-arama,
Yakalama)