YOU ARE DOWNLOADING DOCUMENT

Please tick the box to continue:

Transcript
Page 1: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน : รายกรณศกษาสภางค จรภกด ปพส.

Supang Jaripak,B.N.H

Department of nursing,

Phang-nga hospital.

วารสาร วชาการแพทยเขต 11Reg

2 5 5 7Med J 2014

;28

: 807 - 817

Nursing care of Ischemic stroke patients : cases series

บทน�า

โรคหลอดเลอดสมอง (Cerebrovascular

disease, stroke) หรอโรคอมพฤกษ อมพาตเปน โรคทาง

ระบบประสาททพบบอย และเปนปญหาสาธารณสขท

ส�าคญของโลกและประเทศองคการอมพาตโลก (World

Stroke Organization : WSO รายงานสาเหตการตายจาก

โรคหลอดเลอดสมอง เปนอนดบ 2 ของประชากรอาย

มากกวา 60 ป ทวโลกและเปนสาเหตการตายเปนอนดบ 5

ของประชากรอายมากกวา 15-59 ป และในแตละปมคนทว

โลกเสยชวตจากโรคหลอดเลอดสมองประมาณ 6 ลานคน

ซงมากกวาคนทวโลกทเสยชวตดวยโรคเอดส วณโรค และ

โรคมาลาเรยรวมกนทงนองคการอมพาตโลกคาดการณวา

ในป พ.ศ.2558 คนทวโลกจะเสยชวตจากโรคหลอดเลอด

สมองถง 6.5 ลานคน(1) จ�านวนผปวยและเสยชวตจากโรค

หลอดเลอดสมองมแนวโนมเพมขน เนองจากประชากรทง

โลกเขาสภาวะผสงอายมากขน และสวนใหญจะอยใน

ประเทศก�าลงพฒนา ไดมการประมาณวาผปวยทเสยชวต

จากโรคหลอดเลอดสมองจะเพมเปน 2 เทา เปรยบเทยบ

ระหวางป พ.ศ.2535 และ 2563 (2,3) รายงานสถตสาธารณสข

ในรอบ 10 ปทผานมา (พ.ศ.2544-2553) พบวา อตราตาย

ดวยโรคหลอดเลอดสมองตอประชากรแสนคน ในปพ.ศ.

2544 คอ 18.2 ตอมามแนวโนมเพมขนเรอยๆ จนกระทงป

พ.ศ.2553 เปน 27.5 นอกจากน ขอมลจากส�านกพฒนา

นโยบายสขภาพระหวางประเทศ ไดรายงาน 10 ล�าดบแรก

ของการตายในประชากรไทย ป พ.ศ.2547 พบวา การตาย

ในประชากรเพศชายดวยโรคหลอดเลอดสมอง พบอยใน

ล�าดบ 3 และ ในประชากรเพศหญงพบอยในล�าดบ 1 สวน

ในป พ.ศ.2552 พบวา การตายดวยโรคหลอดเลอดสมอง

น�าขนมาอยในล�าดบ 1 ทงในประชากรเพศชายและเพศ

หญง(4) โรคทางหลอดเลอด ไมวาจะเปนโรคหลอดเลอด

สมอง โรคหลอดเลอดหวใจและหลอดเลอดระบบอนๆ

นบเปนปญหาและเปนสาเหตทส�าคญของการเสยชวตของ

ประชากรทวโลก โดยขอมลจากองคการอนามยโลกและ

องคการอมพาตโลก แสดงในเหนวา ประชากรทวโลกในป

2004 เสยชวตดวย โรคหลอดเลอดสมองสง ถง 5,712,240

คน จากผปวยจ�านวนกวา 15,000,000 คน ซงจ�านวนผเสย

ชวตดงกลาวน คดเปนรอยละ 8.6 ในผชายและรอยละ

11.09 ในผหญง จากการเสยชวตดวยโรคไมตดตอเรอรง

ทงหมด ในขณะทประเทศไทย ขอมลจากองคการอนามย

โลกและองคการอมพาตโลก ในป 2004 แสดงในเหนวา

มผเสยชวตรอยละ 8.8 ในผชายและรอยละ 14.2.ในผหญง

ซงมรอยละของอตราตายทใกลเคยงกนและเปนไปใน

ทศทางเดยวกน คอ เพศหญง มอตราการตายสงกวา

เพศชาย(5) สถานการณโรคหลอดเลอดสมองในประเทศไทย

จากรายงานสถตสาธารณสขในรอบ 10 ปทผานมา(พ.ศ.

2546 - 2555) ของส�านกนโยบายและยทธศาสตร ส�านก

ปลดกระทรวงสาธารณสข พบวา อตราตายดวยโรคหลอด

เลอดสมองตอประชากร100,000 คนมแนวโนมเพมขน

เรอยๆ โดยเมอพจารณาแยกในป พบวา อตราตายเพมขน

อยางตอเนอง ตงแตป 2551 จาก 20.8 เปน 31.7 ในป

2555(5)และเมอพจารณา อตราผปวยในของโรคหลอดเลอด

สมอง กพบวา อตราผปวยใน มแนวโนมสงขน ตลอดระยะ

เวลา 10 ปทผานมา อตราปวยในโรคหลอดเลอดสมอง ม

แนวโนมทเพมขน ยกเวนป 2554 จะต�าลงเลกนอยและเพม

Page 2: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

808 สภางค จรภกด วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

ขนในปถดไป ดงน ป 2546 เทากบ 151.50 ป 2553 เทากบ

271.85 ป 2554 เทากบ 254.48 และ ป 2555 ขนมาเปน

318.83 จากขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวา โรคหลอดเลอด

สมองยงคงมความรนแรง แมวา อตราตายจะมแนวโนมลด

ลงและชะลอตวอยในบางป แตกกลบมามอตราทสงขนอก

ครง แตในขณะทอตราตายชะลอตวลงนน อตราผปวยใน

ดวยโรคหลอดเลอดสมองกลบเพมขนอยางตอเนอง ซงอาจ

จะสะทอนใหเหนวาการรอดชวตดวยโรคหลอดเลอดสมอง

นนเพมขน การตายจงลดลง แตการเกดโรคและการปวยไม

ไดลดลง(6) ซงผปวยดวยโรคหลอดเลอดสมองทรอดชวตนน

จะยงคงมความพการหลงเหลออยไมมากกนอยเนองจาก

เนอสมองถกท�าลายไป และตองใชชวตอยางพการตลอด

ชวงชวตทเหลอ ซงความพการดงกลาวสงผลกระทบมใชตอ

ตวผ ปวยเทานน แตยงสงผลตอครอบครว ชมชนและ

ประเทศชาตอกดวย และเปนสาเหตหลกของการสญเสยป

สขภาวะในป 2552 (Disability adjusted life years:

DALYs) ทส�าคญของประเทศ โดยพบวาในประเทศไทยโรค

หลอดเลอดสมอง เปนสาเหตส�าคญของการสญเสยอนดบ

3 ในผชาย รองจากอบตเหตจราจรและการบรโภคเครองดม

แอลกอฮอล และอนดบ 2 ในผหญง รองจากโรคเบาหวาน(7)

นอกจากน คาใชจายโรคหลอดเลอดสมอง (direct cost)

พบตนทนทางตรงส�าหรบการรบบรการในกรณเปนผปวยใน

1,489,.78 บาทตอวนนอน และส�าหรบการรบบรการ

ผปวยนอก เทากบ 1,010.22 บาทตอครง และสญเสย

เนองจากการเสยชวต 15,766.66 บาท รวมตนทนเฉลยจาก

การเจบปวยจากโรคหลอดเลอดสมอง 162,664.97 บาท

ตอป(8) จะเหนวา การปวยดวยโรคหลอดเลอดสมองกอให

เกดความสญเสยมากมาย

โรงพยาบาลพงงา เปนโรงพยาบาลทวไป ขนาด

215 เตยง มผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตนทมา

รกษาทแผนกผปวยในโรงพยาบาลพงงา ป 2554จ�านวน

136ราย ป 2555 จ�านวน 129 ราย ป 2556 จ�านวน 142 ราย

จะเหนวาพบคอนขางมากในแตละป และมจ�านวนทเพมขน

เรอยๆ ซงการปวยดวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน

นน หลงความเจบปวย(Post Stroke) แลวผปวยจะยงม

ความพการหลงเหลออย มคณภาพชวตทลดลงมาก ดงนน

เพอใหผปวยมคณภาพชวตทด ขาพเจาจงสนใจทศกษาการ

พยาบาลผปวยหลอดเลอดสมองตบและอดตน:รายกรณ

ศกษาในครงน

วตถประสงค

1. เพอศกษาความรเกยวกบการพยาบาลผปวย

โรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน

2. เพอศกษาการพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอด

สมองตบและอดตนเปรยบเทยบรายกรณศกษา

วธการศกษา

1. เ ลอกกรณศกษาจากผ มาใช บรการหอ

ผปวยใน ในชวงมกราคม 2557 ถงเมษายน 2557

2. ด�าเนนการคนควาเอกสาร ต�ารา งานวจย

ตางๆทเกยวของกบการพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมอง

ตบและอดตน ปรกษาแพทย พยาบาล และผเชยวชาญทาง

ดานอายรกรรม

3. ด�าเนนการศกษาโดยการประเมนปญหา

ความตองการพยาบาล โดยใชกรอบแนวคดแบบแผน

สขภาพ(Functional Health Pattern) เปนแบบในการ

ประเมนความครอบคลม วนจฉยปญหาทางการพยาบาล

วางแผนการพยาบาล ปฏบตการพยาบาล ประเมนผลการ

พยาบาล และการจ�าหนายออกจากโรงพยาบาล

4. สรปและอภปรายผลการศกษาจดท�าเปน

รปเลม

ขอบเขตการศกษา การศกษาครงนเปนการศกษาการพยาบาลผปวย

โรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน ทมารกษาทโรง

พยาบาลพงงา โดยด�าเนนการศกษาระหวางวนท 1มกราคม

2557 ถงวนท 30 มถนายน 2557

กรณศกษาท 1

อาการส�าคญ

30 นาท พดลนคบปากมมปากซายเบยว

ประวตปจจบน

2 วนพดลนคบปาก ปากเบยว ไมมแขนขาออน

แรง หลงจากนนหายไดเอง รกษาทโรงพยาบาลชมชน

1 วน เรมมลนคบปาก พดไมชด แขนขาดานขวา

ออนแรง

ประวตอดต

ปฏเสธโรคประจ�าตว ไมเคยตรวจสขภาพ ไมเคย

เจบปวยใดๆ

Page 3: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน : รายกรณศกษา 809Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

ปฏเสธแพยาใดๆ

คณลกษณะประชากร

ผปวยหญงไทยอาย 52 ป ผวด�าแดง รปรางอวน

สถานภาพสมรส มบตร 2 คน นบถอศาสนาอสลาม อาชพ

คาขาย(ขนม) น�าหนก 78 กโลกรมสง 165 เซนตเมตร ดชน

มวลกาย 28.58 สทธการรกษาบตรทอง

อาการแรกรบ

ระดบความรสกตวลดลง Coma score E4V2M6

pupil 2 mm. Both React to light แขนขาดานขวาออนแรง

พดไมชด ลนคบปาก Motor power แขนขวาระดบ 3 แขน

ซาย ระดบ 5 ขาขวาระดบ 4 ขาซาย ระดบ 5 ม Left facial

palsy สญญาณชพแรกรบ ความดนโลหต แขนขวา 150/80

mmHg. แขนซาย 130/80 mmHg. ชพจร 68 ครง/นาท

หายใจ 22 ครง/นาท SpO2 room air 100% อณหภมรางกาย

36.8 องศาเซลเซยส

การตรวจรางกาย

GA : not pale, no jaundice

Skin : normal

HEENT : normal

Lung : normal

Heart : normal equal both side

Genitalia : normal

Neurological : E4V2M6 pupil 2 mm. react to

light both eyes Motor power แขนขวาระดบ 3 แขนซาย

ระดบ 5 ขาขวาระดบ 4 ขาซาย ระดบ 5 ม Left facial

palsy พดไมชด ลนคบปาก

Reflexes : gag reflex positive Sensory intact

ผลการตรวจทางรงส

CXR : infiltration LLL

: Cardiomegaly

CT NC : Evidence of left MCA (Middle

cerebral Artery) occlusion result acute infarction of

left parietal and temporal region

การตรวจคลนไฟฟาหวใจ

EKG : AF heart rate 65 ครง/นาท

ผลการตรวจชนสตรทางหองปฏบตการ

วนท 10 มกราคม 2557

Sputum gram stain :Few gram positive

cocci in pairing

Sputum C/S few candida albicans

Urinalysis : WBC 3-5 Cells/HPF

Blood chemistry : Cholesterol 245 mg/dl HDL

49 mg/dl Triglyceride 103 mg/dl LDL 175 mg/dl

PT 11.3 sec. PTT 24.6 sec.ratio

Platelet 170 K/uL BUN 9 mg/dl Creatinine

0.79 mg/dl DTX 105 mg% Na 139 mmol/L K 3.76

mmol/L Chloride 101.5 mmol/L CO2 26 mmol/L

วนท 13 มกราคม 2557

FT3 1.93 ng/dl FT4 1.24 ng/dl LTSH 0.420

uIU/ml

วนท 17 มกราคม 2557

PT 12.6 sec. PT-INR 1.16 sec./ratio PT-ratio

1.17 sec./ratio PT normal control 10.80 sec.

การวนจฉย

Acute Emboli Stroke Left MCA Infarction

การรกษาทไดรบ

ใหยาตานเกลดเลอด ASA (81) 2 tablets oral

pc.ใหยาลดไขมนในเลอด Simvastatin (20) 1 tablets oral

hs. ให Losec 1 tablet oral ac. ลดการระคายเคองกระเพาะ

อาหาร กลนอาหารล�าบาก ดแลใหอาหารทาง NG – tube

feed Blenderized diet 300 ml. 4 fds.ผสมน�าตาม 50 ml./

feed PT 12.6 sec. off ASA ให Wafarin (3) 1 tablet oral

hs. จนทร-ศกร และ ให Wafarin (5) 1 tablet oral hs. เสาร-

อาทตย หลงท�าการรกษาได 4 วน Motor power แขนขวา

ระดบ 4 แขนซาย ระดบ 5 ขาขวาระดบ 4 ขาซาย ระดบ 5

แขนขวาอาการออนแรงดขนเลกนอย แพทย Plan ให Sym-

tomatic & supportive treatment พยาบาลสอนญาต ใน

การจดเตรยมอาหาร BD ใหผปวย พยาบาลสอนญาตให

สามารถ Feed อาหารใหผปวยไดถกตอง การเกบรกษา

อาหาร การอนอาหารกอนน�ามาใหกบผปวย การสงเกต

อาการผดปกตจากการไดรบยาตานการแขงตวของเลอด

(Wafarin) สงผ ปวยฝกท�ากายภาพบ�าบดสอนญาตให

สามารถท�ากายภาพบ�าบดใหกบผปวยไดอยางตอเนอง

ขอวนจฉยทางการพยาบาล

1. มโอกาสเกดภาวะความดนในกะโหลกศรษะ

สง(IICP)

2. มโอกาสเกดภาวะปอดอกเสบจากการส�าลก

3. มโอกาสเกดอนตรายจากความบกพรองใน

Page 4: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

810 สภางค จรภกด วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

การดแลตนเอง

4. เสยงตอการเกดอนตรายจากภาวะเลอดออก

งายหยดยาก

5. มภาวะซมเศรากบภาพลกษณทเปลยนไป

6. ผปวยและญาตวตกกงวลอนเนองจากการ

เจบปวยและผลกระทบทเกดขน

7. มโอกาสเกดภาวะขาดสารน�าสารอาหาร

การพยาบาล

1. ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 1 มโอกาส

เกดภาวะความดนในกะโหลกศรษะสง(IICP)

ขอมลสนบสนน

1. ระดบความรสกตวลดลง Glasgow Coma

scale E4V2M6

2. ปวดศรษะ ตาพรามว

3. คลนไส ไมอาเจยน

4. Pupil 3 mm. BRTL

5. พดลนคบปาก มมปากซายตก Motor power

แขนขวาระดบ 3 แขนซาย ระดบ 5 ขาขวาระดบ 4 ขาซาย

ระดบ 5

6. ความดนโลหต แขนขวา 150/80 mmHg.

แขนซาย 130/80 mmHg.

7. ผล CT NC Evidence of left MCA(Middle

cerebral Artery) occlusion result acute infarction of

left parietal

วตถประสงค ไมเกดภาวะ ความดนในกะโหลกศรษะสง

(IICP)

เกณฑประเมนผล

1. สญญาณชพปกต

2. ไมมอาการปวดศรษะ ไมคลนไสอาเจยน ไมม

เกรงกระตก

3. Coma scale ไมต�ากวา 12 คะแนน หรอดขน

4. Pupil react to light ด เทากนทงสองขาง

5. Motor power ไมลดลงจากเดม

กจกรรมการพยาบาล

1. Observe NS ทก 15 นาท 4 ครง ทก 30 นาท

2 ครง ทก 1 ชวโมง if decrease >2 แจงแพทยทราบ

2. ตรวจวดสญญาณชพทก 4 ชวโมง keep

BP<220/120 for Ischemic stroke

3. ดแลใหยาตานการแขงตวของเลอดตาม

แผนการรกษาของแพทย

4. จดทานอนใหศรษะสง 15-30 องศา ดแล

ศรษะ ล�าคอ และสะโพก ไมพบงอมากกวา 90 องศา เพอ

ใหการไหลเวยนของเลอดไปเลยงสมองไดสะดวก หามจด

ทานอนคว�า หรอนอนศรษะต�า

5. สงเกตอาการของภาวะความดนในกะโหลก

ศรษะสง เชน ปวดศรษะ คลนไสอาเจยนพง ความดนโลหต

Systolic สงขนจากเดม 20% และความดนชพจรกวางขน

(Pulse pressure 50-60 mmHg) รปแบบการหายใจปกต

ลกษณะ Cheyne Stroke, Hyperventilation เปนตน

6. ดแลใหผปวยไดรบสารน�าตามแผนการรกษา

ประเมนผล

1. สญญาณชพ BP 100/60-110/70 mmHg.

Pulse rate 66-80 /min R 22-24 /min

2. ร สกตวดถามตอบร เ รอง Coma scale

E4V5M6

3. Pupil 3 mm. react to light ด เทากนทงสอง

ขาง

4. Motor power แขนขวาระดบ 4 แขนซาย

ระดบ 5 ขาขวาระดบ 4 ขาซาย ระดบ 5 ทงสองขาง

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 2 มโอกาสเกดภาวะปอด

อกเสบจากการส�าลก

ขอมลสนบสนน

1. กลนอาหารไมได

2. มอาการส�าลก

วตถประสงค ไมเกดภาวะปอดอกเสบจากการส�าลก

เกณฑประเมนผล

1. สญญาณชพปกต ไมมไข หายใจปกต

กจกรรมการพยาบาล

1. On NG-tube feeding ตามแผนการรกษา

ของแพทย

2. ดแลใหผปวยนอนศรษะสง 45 องศา ขณะ

feed อาหาร และหลง feed อาหาร 15-30 นาท

3. สงเกตอาการส�าลก

4. ตรวจวดสญญาณชพทก 4 ชวโมง

ประเมนผล

1. สญญาณชพปกต ไมมไข หายใจปกต

Page 5: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน : รายกรณศกษา 811Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 3 มโอกาสเกดอนตราย

จากความบกพรองในการดแลตนเอง

ขอมลสนบสนน

1. ผลการประเมนความสามารถในการท�า

กจกรรม MRS อยทระดบ 3 มความพการระดบปานกลาง

ตองการชวยเหลอในการเดนและท�ากจวตรประจ�าวน

2. มมปากซายตก แขนขาออนแรง Motor

power แขนขวาระดบ 3 แขนซายระดบ 5 ขาขวาระดบ 4

ขาซายระดบ 5

วตถประสงค ไมเกดอนตรายจากความบกพรองในการ

ดแลตนเอง

เกณฑประเมนผล

1. ไมเกดการพลดตกหกลม

2. สามารถท�ากจวตรประจ�าวนไดบาง

3. ผปวยไมมกลามเนอลบเลก

4. ผปวยไมมขอตดแขง

กจกรรมการพยาบาล

1. ดแลชวยเหลอผปวยในการท�ากจวตรประจ�าวน

2. คอยพยงลกนง ชวยประคองเวลาผปวยลก

นง เดน

3. สอนผปวยใหออกก�าลงกายแบบ active และ

passive exercise รวมกบทมเวชศาสตรฟนฟ

4. การจดอปกรณเครองใชของผปวย เชน ทนอน

ผาป เสอผา โดยเนนถงความสะอาด ไมมปมหรอเงอน ท

อาจท�าใหเกดแผลจากการนอนทบ โดยแนะน�าญาตให

ด�าเนนการดงน

4.1 ทนอนของผปวย ควรเปนทนอนแนน ไมนม

ไมแขงเกนไป หรอฟกหนาเพอชวยกระจายแรงกดบรเวณ

ดานตางๆของรางกาย

4.2 ผาปทนอนสะอาด ไมอบชน ตองขงตงไมม

รอยยน รอยยบ เพอปองกนไมใหถไถกบผวหนงของผปวย

จนเกดแผลกดทบขนได

4.3 เสอผาไมมตะขอหรอเขมกลดทอาจท�าใหเกด

แผลได

4.4 ดแลและจดทาของรางกายของผปวยอยาง

เหมาะสม โดยใหศรษะ ขอไหล ขอสะโพก และขอตางๆใน

ทาทถกตอง เหมาะสม

4.5 ดนปลายเทาดวยไมยนเทา รกษาระดบใหอย

แนวเดยวกบขา และจดสนเทาไมใหกดทบกบทนอน

4.6 ในทานอนหงาย จดทานอน โดยใชมวนผา

สอดดานนอกสะโพก ปองกนการหมนของขอสะโพก

4.7 จดแขนและมอใหอยในทาทสามารถใชงาน

ไดตอไป คอ ขอศอกงอเลกนอย ขอมอเหยยด มอก�ามวนผา

หรอลกบอลยาง และวางมอไวบนหมอนใหสงกวาระดบ

หวใจเพอปองกนการบวม

4.8 ดแลใหผปวยเปลยนทาทก 2-4 ชวโมง

4.9 กระตนใหผปวยเคลอนไหวเองบนเตยง หรอ

ลกเดนชวยตวเองบอยๆ

4.10 สอนญาตและผปวยไดท�ากจกรรมบรหาร

ตนเองและกจวตรประจ�าวนอยางเปน

ขนตอน และเพมขนเรอยๆตามความสามารถ

4.11 แนะน�า สาธต และฝ กให ผ ป วยท�า

กายภาพบ�าบด โดยเรมจากทาทงายและมความจ�าเปนกอน

ตามล�าดบ

ก) ใหผปวยประสานมอ 2 ขางเขาดวยกน เหยยด

ขอศอกตรง แขนแนบห และใหผปวยมองตามมอทง 2 ขาง

ขณะท�า แลวยกแขนลงใหฝกบอยๆอยางนอย 20-30 ครง

ตอวน

ข) แนะน�าญาตใหชวยท�า Passive exercise ให

กบผปวยเชน งอแขนเขา-เหยยดแขนออก ใหฝกบอยๆอยาง

นอย 20-30 ครงตอวนในแตละขาง งอขาเขา-เหยยดขาออก

ใหฝกบอยๆอยางนอย 20-30 ครงตอวนในแตละขาง

ค) แนะน�าสอนใหผ ปวยหดเกรงกลามเนอขา

2 ขาง ดงน เหยยดขา 2 ขางออกไปใหสด ใชมอรองใตเขา

ผปวยขางทก�าลงฝก จากนนแนะน�าใหผปวยพยายามกด

เขาขางนนลงใหตดพนเตยงใหมากทสด ใหฝกบอยๆอยาง

นอย 20-30 ครงตอวนตอขาง

การประเมนผล

ผปวยดสดชน แจมใส มการทรงตวทดขน ไมเกด

การพลดตก หกลม ไมมกลามเนอลบเล และไมมขอตดแขง

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 4 เสยงตอการเกดอนตราย

จากภาวะเลอดออกงายหยดยาก

ขอมลสนบสนน

1. ไดรบยา Warfarin

2. ผลตรวจชนสตรทางหองปฏบตการ PT 12.6

sec. PTT 24.6 sec./ratio

Page 6: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

812 สภางค จรภกด วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

วตถประสงค ไมเกดอนตรายจากภาวะเลอดออกงาย

หยดยาก

เกณฑประเมนผล

1. ไมมจดจ�าเลอดตามตว

2. ไมมเลอดออกทใด

3. ผ ปวยและญาตทราบ ตอบค�าถามไดถง

อนตรายและอาการทตองเฝาระวงและแจงแพทย พยาบาล

ทราบ

กจกรรมการพยาบาล

1. ประสานเภสชกร ในการออกตรวจเยยม

ประเมนและใหค�าแนะน�าในการใชยา warfarin แกผปวย

และญาต

2. พยาบาลสอนแนะผปวยและญาต เนนย�าให

ทราบถงอาการผดปกตทตองเฝาระวงระหวางการใชยา

และอาการผดปกตทตองแจงแพทย พยาบาลทราบ กอน

จ�าหนายผ ปวยออกจากโรงพยาบาล เชน จดจ�าเลอด

ตามตว เลอดออกตามไรฟน ปสสาวะเปนเลอด ปองกนการ

หกลม เปนตน

ประเมนผล

1. ไมมจดจ�าเลอดตามตว

2. ไมมเลอดออกทใด

3. ผ ปวยและญาตทราบ ตอบค�าถามไดถง

อนตรายและอาการทตองเฝาระวงและแจงแพทย พยาบาล

ทราบ

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 5 มภาวะซมเศรากบ

ปญหาความเจบปวยทเผชญอย เนองจากสญเสยภาพ

ลกษณ บทบาทเปลยนแปลงตองพงพาผอน

ขอมลสนบสนน

1. แขนขาออนแรง Motor power แขนขวาระดบ

3 แขนซายระดบ 5 ขาขวาระดบ 4 ขาซายระดบ 5 เดนตอง

ใชคนพยง ชวยเหลอตนเองไมไดเตมท

2. แสดงทาทางร�าคาญตนเอง เศราโศก รองไหบอย

3. ไมอยากพบ และพดคยกบบคคลอน

วตถประสงค สามารถปรบตวใหเขากบสภาพ มพฤตกรรม

มปฏสมพนธกบผอนเหมาะสม

เกณฑการประเมนผล

1. ใหความรวมมอในกจกรรมการดแลเทาท

เปนไปได

2. มความพยายามทจะเรยนรวธการชวยเหลอ

ตนเองมากขน

3. มความพยายามช วยเหลอตนเองและ

วางแผนการด�าเนนชวตทตองเปลยนแปลงภายใตขอจ�ากด

ของรางกาย

4. มปฏสมพนธหรอสงการบคคลอนได

กจกรรมการพยาบาล

1. ใหความสนใจรบฟงปญหา กระตนใหระบาย

ความรสก เขาใจและจรงใจ

2. สงเกตและประเมนพฤตกรรมทแสดงออกของ

ผปวยตอตนเองและความรวมมอกบผอน

3. สงเกตและประเมนสมพนธภาพของผปวย

และสมาชกในครอบครว การตอบสนองของผปวยตอการ

มาเยยมของครอบครวและการตอบสนองของครอบครวตอ

ภาพลกษณของผปวย

4. ชวยผ ป วยคนหาบคคลทไว วางใจหรอท

สามารถชวยในการแกไขปญหาตางๆ ได

5. ใหเวลาและชวยใหผปวยคนหาปญหาทเกด

ขนและสาเหตของความเครยด

6. ใหเวลาและคอยดแลและแสดงความเหนอก

เหนใจ ใหการพยาบาลดวยความเอาใจใส เมอผปวยได

ระบายความโกรธ ความกลว ความสนหวง ท�าใหผปวยได

สบายใจขน และควรปลกปลอบ ประโลมใจ ใหผปวยม

ความหวง

7. ใหญาตมสวนรวมในการดแลผ ปวยดาน

ความสะอาดรางกาย การฟนฟสภาพในการรบประทาน

อาหาร

8. ชวยครอบครวในการเลอกอาชพทเหมาะ

สมในการด�าเนนชวตตอไป

9. ใหความหวงเกยวกบผลการรกษา และการ

จดการกบความพการทหลงเหลอ

10. วางแผนการดแลรวมกบผปวย บคคลส�าคญ

หรอเปนทพงของครอบครวในการชวยใหผปวย ยอมรบและ

ปรบเปลยนพฤตกรรมตางๆในการปรบตวตอภาพลกษณท

เปลยนไป ในการใชกลไกและวธการเผชญปญหาทเหมาะ

สมและมประสทธภาพ

11. กระต นและใหก�าลงใจผ ป วยในการท�า

กจกรรมตางๆดวยตนเองและชมเชยเมอปฏบตไดเอง หรอ

ชวยเหลอตนเองไดมากขน

Page 7: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน : รายกรณศกษา 813Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

12. ใหผปวย บคคลทส�าคญ และครอบครวมสวน

รวมในการวางแผนการดแลตนเองการประเมนผล

ผปวยชวยเหลอตนเองไดมากขน และยอมรบภาพ

ลกษณ บทบาททเปลยนแปลงและญาตใหความชวยเหลอ

ผปวย มปฏสมพนธและสอสารตอผอนไดตามปกต

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 6 ผปวยและญาตวตก

กงวลอนเนองจากการเจบปวยและผลกระทบทเกดขน

ขอมลสนบสนน

1. จากการซกถามของผปวยและญาตเกยวกบ

การหาย การรกษาของโรคทเปน

2. จากการซกถามผปวยและญาต พบวา ผปวย

และญาตไมสามารถตอบค�าถามเกยวกบการด�าเนนโรค

การรกษา และกจกรรมในการบ�าบดได

วตถประสงค ผปวยและญาตมความร ความเขาใจ มทกษะ

ตามความสามารถในการปฏบตตามแผนของการพยาบาล

เกณฑการประเมนผล ผปวยและญาตมความร ความ

เขาใจเกยวกบการด�าเนนของโรคและสามารถอธบายวธ

ปฏบตตนใหเขากบสภาพทเปนอยได

กจกรรมการพยาบาล

1. ประเมนระดบความเขาใจตอการปฏบตตวท

ตองปฏบตของผปวยและครอบครว

2. สอนแนะน�าญาต ใหมความรความเขาใจ

เกยวกบโรค ภาวะเสยงในการเกดโรคแทรกซอน การรกษา

พยาบาล เพอฟนฟสภาพรางกาย ใหสามารถปองกนภาวะ

แทรกซอนตางๆทจะเกดขนไดอยางถกตอง ดงน

2.1 อธบายใหผปวยและญาตเขาใจถงโรค

ปจจยเสยงตางๆ ทอาจกอใหเกดโรคอนเนองมาจากการ

นอนนาน ชวยเหลอตวเองไมได ปสสาวะเองไมได เชน ปอด

อกเสบ ตดเชอ แผลกดทบ เปนตน

2.2 อธบาย ใหค�าแนะน�าถงความจ�าเปนเกยว

กบการดแลตนเอง เพอชวยลดปจจยเสยง การเกดภาวะ

แทรกซอน เชน การรบประทานยาตอเนองตามแผนการ

รกษาของแพทย การผอนคลายความเครยด การออกก�าลง

กายทาตางๆในผ ปวยทชวยเหลอตนเองไมได การท�า

กายภาพบ�าบดอยางตอเนองและสม�าเสมอ

2.3 การระวงไมใหเกดอบตเหต การกระทบ

กระเทอนบรเวณศรษะ การรบประทานอาหารทเหมาะ

ส�าหรบฟนฟสภาพผปวย

3. อธบายถงความส�าคญ/แนะน�าญาตเกยวกบ

การชวยเหลอผปวยเบองตน เชน การดแลความสะอาด

รางกายฯลฯ

4. อธบายการรกษาพยาบาลทจะไดรบ ความ

พการทจะตองไดรบการฟนฟ

5. เปดโอกาสใหซกถาม ใหระบายความรสกเพอ

ลดความเครยด ลดความวตกกงวล ชวยสรางขวญก�าลงใจ

และความเขมแขงของจตใจ ในการเผชญปญหาตางๆได

อยางเหมาะสม

6. อธบายใหผปวยและครอบครวทราบถงความ

จ�าเปนทตอง

- สงเสรมใหผปวยไดพงตนเองไดมากทสด

- หลกเลยงการปกปองผปวยอยางมากเกนไป

- แสดงความชนชมเมอผปวยกระท�าส�าเรจ

- ชวยจดการกบภาพลกษณทเปลยนไป

และกบพฤตกรรมทเปลยนแปลง

7. กระตนใหมกจกรรมทสงเสรมการรบรของ

ผปวย เชน การอานหนงสอ จดโทรทศนใหด จดวทยใหฟง

8. วางแผนการพกผอนและการมกจกรรมรวม

กบผปวยอยางเหมาะสม เชน วางแผนการวดสญญาณชพ

เปนเวลา เปดโอกาสใหผปวยไดพกผอน มชวงเวลาทเปน

สวนตวตามความตองการของผปวยบาง เปนตน

9. สงเสรมใหมการสอสารทงการพดและวธการ

อนๆ ระหวางผปวยและญาต

10. เนนย�าถงความส�าคญของการปองกนการเกด

อบตเหตตางๆ

11. แนะน�าผปวยและญาต บคคลทดแลเกยวกบ

การดแลเรองอาหารใหผปวยรบประทานครบทกมอ กระตน

ใหผปวยดมน�าอยางนอย 2,500 – 3,000 ซซตอวน

12. สงตอขอมลการดแลใหทมพยาบาลชมชน

เวชกรรมสงคมดแลเยยมผปวยทบานอยางตอเนองและ

สม�าเสมอ

การประเมนผล

ผปวยและญาตมความเขาใจเกยวกบการด�าเนน

โรคและสามารถอธบายวธการปฏบตตนใหเขากบสภาพท

เปนอยได

Page 8: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

814 สภางค จรภกด วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 7 มโอกาสเกดภาวะขาด

สารน�าสารอาหาร

ขอมลสนบสนน

1. กลนอาหารไมได

2. ออนเพลย ไมมแรง

วตถประสงค ไมเกดภาวะขาดสารน�าสารอาหาร

เกณฑประเมนผล

1. ไมมภาวะ Hypoglycemia

2. Skin turgor ปกต รมฝปากไมแหง

3. สญญาณชพปกต ไมมไข หายใจปกต

4. ระดบความรสกตวปกต

5. ปสสาวะออกดปกต

กจกรรมการพยาบาล

1. ดแลใหผปวยไดรบอาหาร BD 300 m. 4 fds.

ตามดวยน�า 50 ml./feed ทาง NG-tube อยางครบถวนตาม

แผนการรกษาของแพทย

2. ดแล Record I/O ทก 8 ชวโมง

3. Observe skin turgor รมฝปาก และอาการ

Hypoglycemia เปนระยะ

4. ตรวจวดสญญาณชพทก 4 ชวโมง

ประเมนผล

1. ไมมภาวะ Hypoglycemia

2. Skin turgor ปกต รมฝปากไมแหง

3. สญญาณชพปกต ไมมไข หายใจปกต

4. ระดบความรสกตวปกต

5. ปสสาวะออกดปกต

กรณศกษาท 2

อาการส�าคญ แขนขาซกซายออนแรง 2 วน กอนมา

โรงพยาบาล

ประวตปจจบน

7 เดอน ออนเพลยหายใจไมเหนอย ไมมแนน

หนาอก ไมบวมทใด

6 เดอน นอนราบไมได ออนเพลยไมมแรง ไมบวม

ทใด ไมมเจบแนนหนาอก

5 เดอน เหนอยเวลาม Activity ม Discharge จาก

ห 2 ขาง ไมปวด

3 เดอน หายใจเหนอยงาย แนนทองตลอด

2 เดอน ขา 2 ขางบวม 2+ ปสสาวะออกนอย ปวด

มนศรษะ หายใจเหนอย มกอนทแกมขวา เสนผาศนยกลาง

ประมาณ 3 เซนตเมตร บวมแดงปวด มาพบศลยแพทย

ตรวจประเมนอาการพบ ความดนโลหตสงมาก 196/138

mmHg.-210/90 mmHg. แพทยวนจฉยเปน Hypertensive

crisis ให Admit

1 เดอน ขา 2 ขางบวมมากขน ปสสาวะออกนอย

ปวดศรษะ นอนราบไมได แพทยใหนอนโรงพยาบาล ความ

ดนโลหตสงมาก 186/112 mmHg

1 วนกอนมาโรงพยาบาล หลงตนนอน ออนแรง

แขนขาซกซาย เดนไดดวยไมเทาชวยพยง ไมมปากเบยว

ไมมส�าลก ถอขนน�าดานซายรวง

30 นาท กอนมาโรงพยาบาล อาการไมดขน จง

มาโรงพยาบาล

ประวตอดต

ปวยดวยโรค DM,HT,DLP,Chronic AF มา

ประมาณ 17 ป ท�า CAG เมอ 24 เมษายน 2556

คณลกษณะประชากร

ผปวยหญงไทย อาย 61 ป รปรางอวน ผวด�าแดง

อาชพคาขายของตลาดสด สถานภาพสมรส มาย ศาสนา

อสลาม การศกษาระดบประถมศกษาปท 6 น�าหนก

62 กโลกรม สง 150 เซนตเมตร ดชนมวลกาย 27.56 สทธ

การรกษา บตรทอง

อาการแรกรบ

รสกตวด แขนขาซกซายออนแรง ยกไดไมสด

แขน-ขา ซกขวาปกต Glasgow coma scale E4V5M6 พด

คยรเรอง Motor power แขนขวาระดบ 5 แขนซาย ระดบ 4

ขาขวาระดบ 5 ขาซาย ระดบ 4 pupil 2.5 mm.BRTL ไม

บวมทใด gag reflex positive สญญาณชพ ความดนโลหต

226/122mmHg. Pulse 92 ครง/นาท RR 22 ครง/นาท

อณหภมรางกาย 36.5 องศาเซลเซยส SpO2 99 % On O2

canula 3 LPM ไมมภาวะ Hypo Hyper glycemia

การตรวจรางกาย

GA : not pale, no jaundice

Skin : normal

HEENT : normal

Lung : normal

Heart : normal equal both side

Genitalia : normal

Neurological :E4V5M6 pupil 2.5 mm. react

Page 9: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน : รายกรณศกษา 815Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

to light both eyes Motor power แขนขวาระดบ 5

แขนซาย ระดบ 4 ขาขวาระดบ 5 ขาซาย ระดบ 4

Reflexes : gag reflex positive Sensory intact

ผลการตรวจทางรงส

CT Brain : ill defined Hypodensity lesion at

right thalamus suggested acute infarction

EKG : AF LVH t-inverse II,III,aVF inverse

V4-V6

ผลการตรวจชนสตรทางหองปฏบตการ

DTX แรกรบ 207 mg% Cholesterol 162 mg/dl

HDL 29 mg/dl Triglyceride 100 mg/dl LDL 113 mg/dl

BUN 13.20 mg/dl Creatinine 1.03 mg/dl Na 141 mmol/L

K 3.95 mmol/L Chloride 105.5 mmol/L TCO2 22 mmol/L

Hct 30.6% PT 13.6 PT normal control 10.80 Urinalysis

WBC >300 cell/HPF RBC 2-3 cell/HPF Urine culture

Colony count mixed growth of 4 different organism

การวนจฉย Acute Cerebral Infarction (Rt.Thalamus)

การรกษาทไดรบ

แพทยพจารณาใหกลม Antiplatelet aggrega-

tion หรอ Platelet inhibitors ซงเปนยาตานเกลดเลอด

ควบคมอาการและปองกนการเปนโรคหลอดเลอดสมอง

เพมมากขน คอ ASA และยา กลม Anticoagulants เชน

Warfarin(Coumadin) ซงยาในกลมนใชส�าหรบการปองกน

การเกดโรคหลอดเลอดสมองเชนกน ระดบน�าตาลในเลอด

สง แพทยใหยา Metformin ควบคมอาการ ใหเจาะ DTX

premed เชา-เยน keep DTX 80-180 mg%

แพทยให Hold Hydralazine และ Enarapril

ยาเดมไวกอน Keep BP 220/120 mmHg เพอปองกน

Ischemia เพม ในระยะแรก ใหยาขบปสสาวะ Furosem-

ide(40) 1 tablets oral เชา เทยง ดแลให 0.9%NSS 1000

ml. iv. drip rate 80 ml./hr. จ�านวน 3 ขวด Keep BP <

220/110 mmHg. Observe Neurosign ทก 4 ชวโมง LDL

113 mg/dl ใหยา Simvastatin รบประทาน

กลนปสสาวะไมได Retained foley’s cath Urine

สขาวขนมตะกอนปน เกบ U/A พบ WBC >300 U/C ม

Colony Count mixed growth of 4 different organisms

ฉดยา Ceftriaxone 2 gm. iv. OD. X 3 วน วนท 17 มนาคม

2557 ตรวจ U/A เหลอ WBC 10-20 ท�าการรกษาได 8 วน

อาการ Stable แพทย Supportive treatment สงปรกษานก

กายภาพฝกการทรงตว ก�าลงกลามเนอและหดเดน กอน

กลบบาน

อาการผปวยยงคง Stable Motor power เทาเดม

ผ ปวยชวยตวเองไดเลกนอย แรกรบ คะแนนตามแบบ

ประเมนกจวตรประจ�าวนตาม Barthel Index เทากบ 15 ไม

สามารถปฏบตกจวตรประจ�าวนได หลงใหการดแลรกษา

ได 8 วน คะแนนตามแบบประเมนกจวตรประจ�าวนตาม

Barthel Index เพมมาเปน 35 คะแนน สามารถปฏบต

กจวตรประจ�าวนไดเลกนอย พดชา ไมชด รบประทานอาหาร

ออนได ไมส�าลก แพทยใหจ�าหนายโดย On foley’s cath

กลบบานดวย นด F/U 1 week.OPD อายรกรรม

เปรยบเทยบขอวนจฉยทางการพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองทงสองรายดงน

ขอวนจฉยทางการพยาบาลกรณท 1 ขอวนจฉยทางการพยาบาลกรณท 2

1. มโอกาสเกดภาวะความดนในกระโหลกศรษะสง(IICP) 1. มโอกาสเกดภาวะความดนในกระโหลกศรษะสง(IICP)

2. มโอกาสเกดภาวะปอดอกเสบจากการส�าลก 2. มการตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ

- 3. มโอกาสเกดภาวะ Shock จากน�าตาลในเลอดสง หรอต�าผดปกต

- 4. มโอกาสเกดแผลกดทบไดงาย เนองจากการเคลอนไหว

ของรางกายบกพรอง

3. มโอกาสเกดอนตรายจากความบกพรองในการดแลตนเอง 5. มโอกาสเกดอนตรายจากความบกพรองในการดแลตนเอง

4. เสยงตอการเกดอนตรายจากภาวะเลอดออกงายหยดยาก 6. เสยงตอการเกดอนตรายจากภาวะเลอดออกงายหยดยาก

5. มภาวะซมเศรากบภาพลกษณทเปลยนไป 7. มภาวะซมเศรากบภาพลกษณทเปลยนไป

6.ผปวยและญาตวตกกงวลอนเนองจากการเจบปวย 8. ผปวยและญาตวตกกงวลอนเนองจากการเจบปวยและ

และผลกระทบทเกดขน ผลกระทบทเกดขน

7. มโอกาสเกดภาวะขาดสารน�าสารอาหาร 9. มโอกาสเกดภาวะขาดสารน�าสารอาหาร

Page 10: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

816 สภางค จรภกด วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

วจารณ

ผปวยรายท 1 เปนผปวย Acute Embolic stroke

ไดรบการรกษาพบแพทยทโรงพยาบาลชมชนใกลบาน

ไดเรว ภายใน 30 นาท มระบบประสานงานระหวางแพทย

ในชมชนและแพทยเฉพาะทางทด ไดรบการดแลชวยเหลอ

เบองตนกอนมารกษาในโรงพยาบาลทวไป พยาบาลดแล

ประเมนสภาพผปวยทงสญญาณชพ ความผดปกตทาง

ระบบประสาท ซกประวตทวไปและประวตทางระบบ

ประสาทเพมเตมตางๆ ใหการดแลรกษาพยาบาลตาม

แผนการรกษาของแพทยและตามสภาพปญหาของผปวย

จนผปวยมอาการดขน แตยงมพยาธสภาพหลงเหลออย ได

รบการเตรยมความพรอมผปวยและญาตกอนการจ�าหนาย

พยาบาลท�าการสอนแนะผปวยและผดแล(caregiver) ให

สามารถดแลผปวยในการใหอาหารทาง NG-tube ไดอยาง

ถกตอง ไดรบการฝกทกษะในการปฏบตกจวตรประจ�าวน

การออกก�าลงกายแบบ Active resistive exercise กบแขน

ขาขางทด สอนและกระตนใหผปวยไดออกก�าลงแขน-ขา

ออนแรงอยางสม�าเสมอ เพอชวยใหกลามเนอมความตงตว

ทดอยางนอยวนละ 3 ครง และการปองกนการกลบเปนซ�า

สงผลใหผปวยสามารถฟนฟภาพรางกายไดเรว คะแนนตาม

แบบประเมนกจวตรประจ�าวนตาม Barthel Index แรกรบ

เทากบ 55 สามารถปฏบตกจวตรประจ�าวนไดปานกลาง

หลงใหการดแลรกษา ได 6 วน คะแนนตามแบบประเมน

กจวตรประจ�าวนตาม Barthel Index เพมมาเปน 95 คะแนน

หลงจ�าหนายกลบบานผปวยสามารถ off NG-tube ได

ภายใน 1 เดอน สามารถกลบไปท�างานและชวยเหลอตวเอง

ได เดนได ชวยเหลอตนเองไดในระดบหนง จากการตดตาม

เยยมผปวย ทก 2-4 สปดาห

ผปวยกรณศกษาท 2 มโรครวมทงเบาหวาน ความ

ดนโลหตสง ไขมนในเลอดสงและโรคหวใจ รกษามา 17 ป

ประกอบกบเคยตรวจ CAG เมอ 1 ปกอน ดงนนจงมปจจย

เสยงตอการเกดโรคหลอดเลอดสมองคอนขางมาก ระดบ

น�าตาลในเลอดสงมาก ระดบความดนในเลอดสงมาก จง

สงผลตอการตบและอดตนของหลอดเลอดสมองไดมาก

ประกอบกบผปวยขาดการปฏบตตวในการดแลสขภาพท

ถกตอง รบการรกษาไมตอเนอง ไมควบคมอาหาร เมอเกด

ปญหาจากหลอดเลอดสมอง ผปวยเขารบการรกษาลาชา

เนองจากไมมผดแลอยใกลชด ไมมคนพามาสงโรงพยาบาล

ใชเวลา 2 วน จงมาพบแพทยซงลาชามาก จงสงผลกระทบ

ตอสภาพรางกาย ท�าใหเกดความพการอยในระดบทรนแรง

ผปวยตองการความชวยเหลอในการเดนและท�ากจวตร

ประจ�าวน มภาวะแทรกซอนมาก การพยากรณโรคจงไม

คอยด หลงใหการรกษาความพการจงยงหลงเหลออยมาก

ไมสามารถท�างานได มความตองการการพยาบาลสง

คะแนนตามแบบประเมนกจวตรประจ�าวนตาม Barthel

Index แรกรบเทากบ 15 ไมสามารถปฏบตกจวตรประจ�า

วนได หลงใหการดแลรกษา ได 8 วน คะแนนตามแบบ

ประเมนกจวตรประจ�าวนตาม Barthel Index เพมมาเปน

35 คะแนน สามารถปฏบตกจวตรประจ�าวนไดเลกนอย

แพทย Plan จ�าหนาย พยาบาลท�าการประเมนความพรอม

ของผปวย ประเมนความพรอมของครอบครวและผดแล พบ

วา ผปวยมปญหาในเรองคนดแล(Care giver) ปญหาดาน

เศรษฐกจ ฐานะยากจน และการรบรของผปวยอยในระดบ

ไมด หลงจากท�าการสอนฝกปฏบตกจวตรประจ�าวนใหกบ

ผปวยและญาตแลว จงท�าการสงตอและประสานเครอขาย

เพอการตดตามดแลสขภาพผปวยทบาน จากการตดตาม

เยยมผปวย ทก 2-4 สปดาห ผปวยมอาการออนแรงแขนขา

อกขางเพมขน ดงนนจะเหนวาระดบความสามารถในการ

ดแลตนเอง รวมทงความสนใจของผใหการดแลผปวย คนใน

ครอบครวญาตพนอง ลวนมผลตอประสทธผลการดแล

รกษาผปวยโรคหลอดเลอดสมองคอนขางมาก รวมทงความ

พการในระยะยาวของผปวยดวย

บทสรป

โรคหลอดเลอดสมองเปนโรคแทรกซอนทมปจจย

เสยงตางๆ เชน การเปนความดนโลหตสง โรคเบาหวาน หรอ

การมระดบไขมนในเลอดสง อยางไรกตามโรคหลอดเลอด

สมองเปนโรคทสามารถปองกนไดหากปฏบตตวโดยการลด

ปจจยเสยงตางๆ ผทเปนโรคหลอดเลอดสมองแลวควรได

รบการดแล ปองกนไมใหเกดความพการแกรางกายมากขน

และปองกนการเกดซ�าของโรคหลอดเลอดสมอง พยาบาล

มบทบาทส�าคญตงแตการใหขอมลทเปนประโยชนกบผปวย

ตงแตระยะพกรกษาสขภาพอยในโรงพยาบาลจนถงการเฝา

ประเมนตดตามใหการดแลทเหมาะสมกบผปวยแตละราย

เมอผปวยไดรบการจ�าหนายกลบบาน โดยเปนบคคลทท�า

หนาทประสานการดแลสขภาพของผปวยอยางตอเนองท

Page 11: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตบและอดตน : รายกรณศกษา 817Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

บานกบโรงพยาบาลเพอใหการดแลผปวยโรคหลอดเลอด

สมองไดรบการดแลอยางครบวงจร

เอกสารอางอง

1. World Stroke Day. [online]. [cited 2011 Aug 19] ;

Available from: URL: http://www.worldstrokecam-

paign.org/media/Pages/AboutWorldStrokeDay

2010.aspx)

2. Murray CJ, Lopez AD Alternative projections of

mortality and disability bycause 1990-2020:

Global Burden of Disease Study. Lancet 1997 May

24;349(9064):1498-504

3. Hy H-H, Sheng W-Y, Che F-L. Incidence of stroke

in Taiwan. Stroke 1992;23:1237-41.

4. พรเทพ ศรวนารงสรรค,2555. โรคหลอดเลอดสมอง.

[แหลงสบคน] http://www.manager.co.th[3 กนยายน

2557]

5. ธดารตน อภญญา และ นตยา พนธเวทย กรมควบคม

โรค. 2556.ประเดนสารรณรงควนอมพาตโลก ป 2556.

เอกสารอดส�าเนา.

6. กระทรวงสาธารณสข , ส�านกนโยบายและยทธศาสตร.

ขอมลสถตสาธารณสข ป 2548-2555 สบคนจาก

http://bps.ops.moph.go.th/ Healthinformation/ill-

in42-48.htm เขาถงเมอ 4 กนยายน 2556.)

7. ส�านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค. รายงานสรปขอมล

การประชมเชงปฏบตการจดท�าขอมลโรคไมตดตอระดบ

ประเทศในการประชม UN General Assembly High-

Level Meeting on Prevention and Control of Non

Communicatble Diseases. นนทบร:บรษทโอ-วทย

(ประเทศไทย); 2555.)

8. สถาบนประสาทวทยา กระทรวงสาธารณสข. รายงาน

การศกษาเพอพฒนาระบบทางการแพทยระดบตตยภม

และสงกว าด านโรคหลอดเลอดสมอง: องคการ

สงเคราะหทหารผานศก, 2552.)

9. สถาบนประสาทวทยา กระทรวงสาธารณสข. แนวทาง

การพยาบาลผ ป วยโรคหลอดเลอดสมอง ส�าหรบ

พยาบาลทวไป.ฉบบปรบปรงครงท 1.องคการสงเคราะห

ทหารผานศก, 2550.)

Page 12: สุภางค์ จริภักดิ์ ปพส. · 1,489,.78 บาทต่อวันนอน และส าหรับการรับบริการ ผู้ป่วยนอก

Related Documents