WSPÓLNA POLITYKA ROLNA DO 2020r.

Wydział Rolnictwa i Rybactwa Stałe Przedstawicielstwo Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej w Brukseli

WSPÓLNA POLITYKA ROLNA DO 2020r.

STRUKTURA SP RP przy UE

Wydziały Stałego PrzedstwicielstwaKontakt do Wydziałów Stałego PrzedstwicielstwaReferat ds. Dyplomacji Publicznej i InformacjiReferat ds. Edukacji, Młodzieży, Kultury i SportuReferat ds. FinansówReferat ds. Informatyki, Telekomunikacji i DokumentacjiReferat ds. Obsługi Technicznej BudynkuReferat ds. ŚrodowiskaSamodzielne Stanowisko ds. Badań NaukowychSamodzielne Stanowisko ds. Analiz StrategicznychSamodzielne Stanowisko ds. Promocji Polaków w Instytucjach UESamodzielne Stanowisko ds. Społeczeństwa Informacyjnego i TelekomunikacjiSamodzielne Stanowisko ds. ZdrowiaSamodzielne Stanowisko ds. Zewnętrznych Aspektów Polityki EnergetycznejWydział Administracyjno FinansowyWydział Budżetu i FinansówWydział ds. Instytucjonalnych i PrawnychWydział ds. ParlamentarnychWydział ds. Polityki Regionalnej i SpójnościWydział ds. Polityki Społecznej, Zatrudnienia i Równości SzansWydział ds. Polityki TransportowejWydział ds. Polityki Zagranicznej i Działań Zewnętrznych UEWydział ds. Rolnictwa i RybactwaWydział ds. Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i ObronyWydział ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw WewnętrznychWydział Ekonomiczno-Handlowy

Ambasador Marek PrawdaStały Przedstawiciel

Rzeczypospolitej Polskiej przy Unii Europejskiej

* Zastępca Kierownika SPPrzedstawiciel RP w COREPER I Karolina OSTRZYNIEWSKA - Radca Minister

* Przedstawiciel RP przy Komitecie Politycznym i Bezpieczeństwa/Z-ca Kierownika PlacówkiPaweł HERCZYŃSKI - Radca-Minister

* Jerzy DROŻDŻ - Ambasador tytularny

* Andrzej BabuchowskiRadca MinisterReprezentuje RP w Specjalnym Komitecie ds. Rolnictwa (SCA)

WYDZIAŁ DS. ROLNICTWA I RYBACTWA

WPR do 2020r.

Dlaczego potrzebna jest reforma?

- wyzwania dla rolnictwa UE- cele strategiczne

Kierunek zmian…

Negocjatorzy WPR do 2020r.

Parlament Europejski

Rada Unii Europejskiej

Komisja Europejska

Budżet na WPR do 2020r.

Przewidywany budżet unijny na WPR w Polsce na lata 2014-2020 wyniesie 32,1 mld euro.W okresie 2007-2013 budżet UE dla Polski na wspólną politykę rolną wyniósł 28,6 mld euro.W nowej perspektywie finansowej 2014-2020 w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Polska uzyska o około 12% więcej unijnych środków na rolnictwo niż otrzymała w latach 2007-2013.

Polska jest NAJWIĘKSZYM beneficjentem środków na II filar WPR, a także na politykę spójności.

W zakresie środków na płatności bezpośrednie zajmujemy 6 miejsce (Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy, W. Brytania).

Licząc cały budżet WPR zajmujemy 5 miejsce (Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy).

Budżet na WPR do 2020r.

Proponowane środki dla Polski w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich z budżetu UE w latach 2014-2020 w mln

EURO

- przesunięcie do 25% środków z II filaru WPR- wsparcie krajowe- odpowiednie współfinansowanie funduszu PROW z budżetu krajowego- Umowa Partnerstwa przewidująca odpowiednie wsparcie dla obszarów wiejskich w ramach polityki spójności - na rozwój infrastruktury, rynku pracy i usług publicznych

! WRF 2014-2020 - Ustalenia Szczytu Europejskiego z 8 lutego br. !

Redystrybucja płatności – propozycja KE

0

100

200

300

400

500

600

700

800

Mal

ta

Hol

andi

a

Bel

gia

Wło

chy

Gre

cja

Cyp

r

Dan

ia

Sło

wen

ia

Nie

mcy

Fran

cja

Luks

embu

rg

Irlan

dia

UE

Aus

tria

Węg

ry

Cze

chy

Finl

andi

a

Szw

ecja

Buł

garia

His

zpan

ia

Wlk

. Bry

tani

a

Pol

ska

Sło

wac

ja

Por

tuga

lia

Rum

unia

Litw

a

Est

onia

Łotw

a

EUR/ha kwal.

Nowy poziom płatności EUR/ha Obecny poziom EUR/haśrednia UE EUR/ha średniej UE EUR/ha 90%

Źródło: Komisja Europejska

1/3 różnicy pomiędzy obecnym poziomem a 90% średniej UE

345

681

563

528

513

498

444

442

425

421

416

410

391

387

383

375

350

348

346

335

320

167

345

362

302

214

226 23

9

253 28

8

-

100

200

300

400

500

600

700

800

Gre

ece

Slo

veni

a

Cyp

rus

Net

herla

nds

Bel

gium Ita

ly

Hun

gary

Den

mar

k

Ger

man

y

Aus

tria

Irela

nd

Bul

garia

Luxe

mbo

urg

Finl

and

Cze

ch R

epub

lic

Fran

ce

Slo

vaki

a

Por

tuga

l

Sw

eden

Pol

and

Uni

ted

Kin

gdom

Spa

in

Lith

uani

a

Est

onia

Rom

ania

Latv

ia

EU

-27

EU

-12

EU

-15

EUR/ha

II filar (roczna średnia na lata 2007-2013)

I filar (2013, dla BG i RO 2016)

Wysokość łączna wsparcia WPR na ha UR w 2013

10

0%

10%

20%30%

40%50%

60%

70%80%

90%

100%

Den

mar

k

Net

herla

nds

Bel

gium

Fran

ce

Gre

ece

Ger

man

y

Uni

ted

Kin

gdom

Spa

in

Italy

Irela

nd

Sw

eden

Luxe

mbo

urg

Finl

and

Cyp

rus

Hun

gary

Aus

tria

Por

tuga

l

Cze

ch R

epub

lic

Pol

and

Lith

uani

a

Slo

vaki

a

Slo

veni

a

Est

onia

Latv

ia

Bul

garia

Rom

ania

Mal

ta

% of total expenditure

1 FILAR 2 FILAR

PODZIAŁ WYDATKÓW WPR MIĘDZY FILARAMI mat. EC

Porównanie wysokości kopert finansowych na płatności bezpośrednie oraz na rozwój obszarów wiejskich dla Polski w latach 2007-2013 i propozycji na 2014-2020 (mld EUR, ceny bieżące)

Środki w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich dla Polski w latach 2007-2013 i propozycje na 2014-2020 (mld EUR, ceny bieżące)

Polska największym beneficjentem budżetu UE

2014-20

105,8 mld EUR = 441,0 mld PLN

Przebieg prac nad reformą WPR

październik 2011: oficjalne rozpoczęcie prac nad reformą;

[w Radzie prace prowadzą kolejno prezydencje: polska, duńska, cypryjska,

irlandzka i litewska]

[w PE prace prowadzi Komisja ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi]

marzec 2013: mandat Rady dla PREZ oraz stanowisko PE;

kwiecień - czerwiec 2013: intensywne rozmowy trójstronne;

25 czerwca 2013: kluczowe rozstrzygnięcia podczas Rady ds. Rolnictwa i

Rybołówstwa w Luksemburgu;

26 czerwca 2013: kompromis polityczny między Radą i PE.

24 września 2013r.: ostateczne porozumienie pomiędzy Radą a PE na

nieformalnym trilogu

Formalne przyjęcie aktów prawnych zimą 2013 r.

Przebieg prac nad reformą WPR (c.d.)

Kompromis polityczny obejmuje projekty rozporządzeń dotyczące:

• płatności bezpośrednich

• wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW

• Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych

• finansowania, zarządzania i monitorowania WPR

• Kontynuowanie uproszczonego systemu płatności bezpośrednich SAPS do końca 2020 r.,

• Komponenty nowego systemu płatności:- płatność „zielona”,

- płatność dla młodych rolników

- płatność dla małych gospodarstw

- płatność powiązana z produkcją

- redystrybucyjna płatność do pierwszych hektarów

- płatność dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi / ONW

• Dyscyplina finansowa: obejmie tylko gospodarstwa rolne otrzymujące ponad 2 tys. euro - w Polsce w 2011 r. poniżej 2 tys. euro otrzymało około 955 tys. gospodarstw (71%), które posiadały 3,7 mln ha UR (27%).

obowiązkowa dla p.cz.

dobrowolna dla p.cz.

Płatności bezpośrednie

• Możliwość przesuwania środków finansowych między filarami (do 25% z II na I filar) – możliwość utrzymania średniej stawki płatności bezpośrednich w wysokości 240 euro / ha

• Możliwość kontynuowania do 2020 r. wsparcia z budżetu krajowego,

• Płatności wyłącznie dla „aktywnego” rolnika: lista wykluczeń (np. lotniska, koleje, tereny sportowe i rekreacyjne),

• Degresywność płatności: obowiązkowa redukcja na poziomie 5% dla kwot powyżej 150 tys. euro w państwach, które nie wdrażają płatności do pierwszych hektarów

Płatności bezpośrednie (c.d.)

• Płatności związane z produkcją: - do 15% koperty krajowej (13% + 2% na rośliny strączkowe),

- płatności będzie można stosować w następujących sektorach:

zboża, nasiona oleiste, rośliny wysokobiałkowe, rośliny strączkowe, len, konopie, ryż, orzechy, ziemniaki skrobiowe, mleko i przetwory mleczne, nasiona, mięso baranie i kozie, wołowina i cielęcina, oliwa z oliwek, jedwabniki, susz paszowy, chmiel, burak cukrowy, trzcina cukrowa i cykoria, owoce i warzywa oraz zagajniki o krótkiej rotacji.

• Deklaracja Polski dotycząca zakresu wsparcia związanego z produkcją: rozszerzenie listy, która powinna obejmować sektory o dużym znaczeniu w regionach wrażliwych gospodarczo i środowiskowo, w tym kierunki pracochłonne.

Płatności bezpośrednie (c.d.)

System dla małych gospodarstw:

• zamiast pozostałych płatności płatność ryczałtowa albo kwota płatności należna „normalnie” w systemie standardowym - limit 1250 euro/gospodarstwo – poniżej 1250 euro płatności otrzymywało w Polsce w 2011 roku około 730 tyś. gospodarstw ( ok. 54% ogółu beneficjentów), które posiadały 2,2 mln ha (16% ogółu objętych płatnościami),

• wyłączenie z kontroli spełniania wymogów zasady wzajemnej zgodności,

• zwolnienie ze stosowania praktyk zazielenienia.

Płatności bezpośrednie (c.d.)

Płatność dla młodych rolników:

• obowiązkowa dla państw członkowskich (do 2% koperty płatności),

• stawka podwyższona o 25%,• limit wspieranej powierzchni 25 - 90 ha,

• rozpoczęcie działalności w przeciągu 5 lat poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie płatności podstawowej,

• wiek poniżej 40 lat,• wsparcie na okres nie dłuższy niż 5 lat.

Płatności bezpośrednie (c.d.)

MŁODZI ROLNICY W I i II FILARZE

MŁODZI ROLNICY

I FILAR II FILAR

Obowiązkowe płatności PROW (art.20) działanie opcjonalne

Do 2% koperty krajowej Brak wyodrębnienia budżetu

Mniej niż 40 lat w momencie składania wniosku

Mniej niż 40 lat w momencie składania wniosku, kwalifikacje i umiejętności

Brak dodatkowych wymagań Plan operacyjny

Rolnicy tworzą gospodarstwo po raz pierwszy lub prowadzone w ciągu 5 ostatnich lat

Rolnicy podejmujący działalność po raz pierwszy

Płatność maksymalnie przez 5 lat Zryczałtowana płatność wypłacana w co najmniej 2 ratach przez okres max 5 lat. Ostatnia rata uzależniona od prawidłowej realizacji planu operacyjnego.

Orientacyjna max stawka płatności w Polsce 50 – 55 EURO/ha

Max kwota wsparcia 70 000 EURO

Limit do 25 ha max, ok. 1300 EURO. W Czechach min. ok 1600 EURO.

Praktyki obowiązkowe: - dywersyfikacja upraw, - utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ),- utrzymanie obszarów proekologicznych (tzw. EFA)

lub

Praktyki równoważne: przynoszące ten sam, bądź wyższy poziom korzyści dla środowiska i klimatu jak praktyki obowiązkowe. Mogą obejmować elementy programu rolno - środowiskowo - klimatycznego albo krajowe lub regionalne systemy certyfikacji środowiskowej.

Lista praktyk równoważnych będzie określona w załączniku do rozporządzenia.

Płatności bezpośrednie (c.d.)

• gospodarstwa do 10 ha powierzchni gruntów ornych wyłączone z wymogu dywersyfikacji upraw,

• gospodarstwa 10 - 30 ha: minimum 2 różne uprawy; powyżej 30 ha: minimum 3 uprawy,

• gospodarstwa do 15 ha powierzchni gruntów ornych wyłączone z wymogu wykazania obszarów proekologicznych (EFA),

• udział obszarów EFA w gospodarstwie na poziomie 5%, po raporcie KE w 2017 r. odsetek może wzrosnąć do 7%,

• utrzymanie TUZ na poziomie kraju / regionu,

• Sankcje: pierwsze 2 lata: 100% płatności zielonej, w kolejnych latach do 120% i 125%.

Zazielenienie – uproszczenie pierwotnej propozycji KE

wielkość gospodarstwa

Skutki w ramach płatności „zielonej”

liczba gospodarstw powierzchnia UR

tys. jako % ogółu mln ha jako % ogółu

do 10 ha URcałkowicie wyłączeni z dywersyfikacji upraw 1 008 75% 4,1 30%

od 10 ha do 30 ha

zobowiązani do prowadzenia co najmniej 2 upraw 278 20% 4,5 32%

od 30 ha UR

zobowiązani do prowadzenia co najmniej 3 upraw 62 5% 5,3 38%

Łączna liczba gospodarstw otrzymujących płatności bezpośrednie w 2011 roku: 1 348 tyś (13,9 mln ha powierzchni)

do 15 ha URcałkowicie wyłączeni z utrzymywania EFA 1 155 86% 5,9 43%

Zazielenienie – potencjalne efekty uproszczenia (szacunkowo na podstawie danych z 2011 roku)

• Ściślejsza koordynacja polityki rozwoju obszarów wiejskich z innymi politykami rozwojowymi za pośrednictwem unijnych wspólnych ram strategicznych (umowy partnerstwa państwa członkowskiego z KE),

• 30% limitu środków EFRROW na cele środowiskowo-klimatyczne obejmujące poszerzony katalog działań (obok rolnictwa ekologicznego, programu rolno-środowiskowego, ONW, obejmuje również inwestycje o pozytywnych efektach środowiskowo-klimatycznych, działania „leśne”, NATURA 2000),

• Zapewniono taki sam poziom dofinansowania działań inwestycyjnych podejmowanych przez rolników i przetwórców w woj. mazowieckim, jak w pozostałych regionach Polski (w okresie 2014-2020 woj. mazowieckie będzie sklasyfikowane jako tzw. region lepiej rozwinięty i w związku z tym według standardowych zasad, podlegałby niższym poziomom dofinansowania).

Wsparcie rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW

• Utrzymanie działań ukierunkowanych na restrukturyzację, inwestycje i modernizację w rolnictwie

• Nowa delimitacja obszarów z ograniczeniami naturalnymi (dawne ONW nizinne) najpóźniej od 2018 r.,

• Utrzymanie możliwości wsparcia przetwórstwa rolno-spożywczego (wpisanie przetwórstwa do priorytetów)

• Wsparcie systemów jakości żywności rozszerzone o działania informacyjno-promocyjne.

• Nowy zestaw działań związanych z zarządzaniem ryzykiem: ubezpieczenia i fundusze wzajemne oraz instrument stabilizacji dochodów

Wsparcie rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW

• Przedłużono funkcjonowanie kwot w sektorze cukru do września 2017 roku,

• Włączono (z pewnymi modyfikacjami) do tekstu rozporządzenia rozwiązania tzw. pakietu mlecznego,

• Zwiększono limit skupu interwencyjnego masła z 30 tys. do 50 tys. ton,

• Deklaracja Polski dotycząca jednakowych możliwości wspierania sektora chmielu w ramach Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych,

• Zapisano listę sektorów, które mogą być objęte normami (wycofano się z pomysłu wprowadzenia ogólnej normy handlowej),

• Refundacje wywozowe ustalono na poziomie zerowym i będą stosowane tylko jako środek zarządzania kryzysowego ,

• Roczny budżet programu „Owoce w szkole” zwiększony z 90 mln euro do 150 mln euro.

Wspólna Organizacja Rynków Rolnych

• Przeliczanie płatności bezpośrednich wg średniego kursu EBC z okresu 1 m-ca przed 1 października danego roku,

• Włączenie Ramowej Dyrektywy Wodnej do zasady wzajemnej zgodności dopiero po jej implementacji przez wszystkie państwa członkowskie,

• Rezerwa kryzysowa w wysokości 400 mln euro (ceny stałe z 2011 roku) będzie tworzona corocznie przez zastosowanie zmniejszenia ogólnych limitów płatności; środki niewykorzystane z rezerwy będą zwracane rolnikom w kolejnym roku w postaci płatności bezpośrednich,

• System doradztwa rozszerzony – oprócz zasady wzajemnej zgodności będą teraz obejmować kwestie zazieleniania, warunki utrzymania gruntów uprawnionych do płatności bezpośrednich, Ramowej Dyrektywy Wodnej i dyrektywy o zrównoważonym stosowaniu pestycydów,

• Przejrzystość – publikacja listy beneficjentów – państwa członkowskie będą ujawniały pełną informację o beneficjentach wsparcia w ramach WPR, z wyjątkiem informacji dotyczącej rolników korzystających z uproszczonego systemu płatności bezpośrednich dla małych gospodarstw.

Kwestie horyzontalne

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE NA 2014r.

Komisja Europejska opublikowała w dniu 18 kwietnia 2013 roku projekt rozporządzenia ustanawiający niektóre przepisy przejściowe dotyczące Wspólnej Polityki Rolnej w roku 2014. Przepisy przejściowe mają umożliwić sprawne dostosowanie dotychczasowych rozwiązań w zakresie płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW, wspólnej organizacji rynków rolnych oraz monitorowania i kontroli WPR do nowych warunków i zapewnienie ciągłości różnych form wsparcia w ramach polityki rolnej UE w 2014 roku.

Są one konieczne z uwagi na nie zakończony jeszcze proces międzyinstytucjonalnych negocjacji zarówno projektu rozporządzenia Wieloletnich Ram Finansowych, jak i pakietu rozporządzeń dla WPR na lata 2014-2020. Projekt jest obecnie przedmiotem analiz i konsultacji.

Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE w Brukseli:

Rue Stevin 139, 1000BrukselaTelefon +32 2 7804 200Faks +32 2 7804 297Email: [email protected]

Wydział ds. Rolnictwa i Rybactwa

Sekretariat: Magdalena Rowiń[email protected]. +32 2 7804 250

Ministerstwo Spraw Zagranicznych: www.msz.gov.pl

Kontakt:

Dziękujemy za uwagę