Top Banner
รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดยสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ อนุญาตให้ใช้ได้ตามสัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช ้เพื่อการค ้า-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย UTQ online e-Training Course ใบความรู ้ที1.1 เรื่อง ความรู ้พื ้นฐานเกี่ยวกับการประเมินตามสภาพจริง ตอนที1บทนา ในปัจจุบันต้องพัฒนาคนให้มีความรู้ทักษะและคุณลักษณะที่สามารถต่อสู้ แข่งขันกันเพื่อ ความสาเร็จ ต้องพัฒนาคุณสมบัติต่าง ๆ เช่น สื่อสารเป็น ใช้เทคโนโลยีได้ เจรจาแลกเปลี่ยนได้ แก้ไข ปัญหาได้ ปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ได้ การประเมินผลตามสภาพจริงจะเป็นอีกทางเลือกหนึ ่งที่จะเอื ้อ ต่อการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลางมากกว่าการเรียนการสอน ที่เกิดจากครูเป็นผู้บอกความรู้ แต่ผู้เรียนจะเรียนรู้จากการกระทามากขึ ้น การประเมินตามสภาพจริงจะแสดงให้เห็นว่านักเรียนทาอะไร ได้ มากกว่าจะบอกว่านักเรียนรู้อะไร การประเมินผลจากสภาพจริงเป็นทางเลือกใหม่ในการประเมินผล การเรียนรู้ทางหนึ ่ง ซึ ่งแนวทางการประเมินผลจากสภาพจริงนี ้ เป็นการใช้เพื่อลดบทบาทการประเมิน ด้วยข้อสอบมาตรฐานและการทดสอบอย่างเป็นทางการด้วยข้อสอบแบบเลือกตอบ และพยายามพัฒนา ระบบการประเมินในชั ้นเรียน โดยการเสริมวิธีการประเมินอย่างไม่เป็นทางการ สอดคล้องกับ ธรรมชาติการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็ นศูนย์กลางและปฏิบัติจริงจาก สถานการณ์ที่ใช้ วิธีการประเมินแนว ใหม่นี ้ได้เสนอแนะว่าในระยะเริ่มแรกควรจะเริ่มต้นอย่างน้อย ๆ ค่อยเป็นค่อยไปในส่วนเนื ้อหาสาระทีครูคิดว่ามั่นใจจะใช้วิธีการดังกล่าวได้ แล้วจึงขยายเพิ่มขึ ้นในเนื ้อหาส่วนอื่นและวิชาอื่นๆ ต่อไป แนวคิดการประเมินผลดังกล่าวสามารถนาไปสู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างแท้จริง สามารถประเมิน ความสามารถ ทักษะ ความคิดขั ้นสูงที่ซับซ้อน ตลอดจนความสามารถในการแก้ปัญหาและการ ประยุกต์ใช้ ความรู้ใน วิชาต่าง ๆ นอกจากนี ้วิธีการประเมินผลดังกล่าวเป็นการประเมินเชิงบวก เพื่อ ค้นหาความสามารถ จุดเด่นและความก้าวหน้าของผู้เรียน รวมทั ้งให้ความช่วยเหลือแก่นักเรียนในจุดทีต้องการพัฒนาให้สูงขึ ้นเต็มตามศักยภาพได้ อีกทั ้งยังเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการ ประเมินผลเพื่อพัฒนาผู้เรียนในสถานการณ์การเรียนการสอนที่ใกล้เคียงชีวิตจริง เน้นนักเรียนเป็น ศูนย์กลาง นักเรียนได้ปฏิบัติจริงและนักเรียนเป็นผู้สร้างงาน และสร้างความรู้ โดยครูเป็นผู้ชี ้แนะใหผู้เรียนพัฒนาตนเองอย่างเต็มความสามารถ ดังนั ้นการประเมินผลดังกล่าวจะอานวยประโยชน์ให้แก่ ครูผู้สอนได้พัฒนาผู้เรียนให้บรรลุจุดหมายของหลักสูตร สนองความต้องการของผู้เรียนและสังคมได้ เป็นอย่างดี ในหน่วยนี ้ท่านจะได้เรียนรู้ความรู้พื ้นฐานเกี่ยวกับการประเมินตามสภาพจริง ในหัวข้อต่อไปนี 1. ความหมายของการประเมินตามสภาพจริง 2. ลักษณะสาคัญของการประเมินตามสภาพจริง 3. ความแตกต่างของการประเมินตามสภาพจริงกับการประเมินแบบเดิม
42

UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

Aug 21, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 24

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบความรท 1.1

เรอง “ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง ตอนท 1”

บทน า ในปจจบนตองพฒนาคนใหมความรทกษะและคณลกษณะทสามารถตอส แขงขนกนเพอความส าเรจ ตองพฒนาคณสมบตตาง ๆ เชน สอสารเปน ใชเทคโนโลยได เจรจาแลกเปลยนได แกไขปญหาได ปรบตวเขากบสถานการณได การประเมนผลตามสภาพจรงจะเปนอกทางเลอกหนงทจะเออตอการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางมากกวาการเรยนการสอน ทเกดจากครเปนผบอกความร แตผเรยนจะเรยนรจากการกระท ามากขน การประเมนตามสภาพจรงจะแสดงใหเหนวานกเรยนท าอะไรได มากกวาจะบอกวานกเรยนรอะไร การประเมนผลจากสภาพจรงเปนทางเลอกใหมในการประเมนผลการเรยนรทางหนง ซงแนวทางการประเมนผลจากสภาพจรงน เปนการใชเพอลดบทบาทการประเมนดวยขอสอบมาตรฐานและการทดสอบอยางเปนทางการดวยขอสอบแบบเลอกตอบ และพยายามพฒนาระบบการประเมนในชนเรยน โดยการเสรมวธการประเมนอยางไมเปนทางการ สอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางและปฏบตจรงจาก สถานการณทใช วธการประเมนแนวใหมนไดเสนอแนะวาในระยะเรมแรกควรจะเรมตนอยางนอย ๆ คอยเปนคอยไปในสวนเนอหาสาระทครคดวามนใจจะใชวธการดงกลาวได แลวจงขยายเพมขนในเนอหาสวนอนและวชาอนๆ ตอไป แนวคดการประเมนผลดงกลาวสามารถน าไปสการพฒนาผเรยนอยางแทจรง สามารถประเมนความสามารถ ทกษะ ความคดขนสงทซบซอน ตลอดจนความสามารถในการแกปญหาและการประยกตใช ความรใน วชาตาง ๆ นอกจากนวธการประเมนผลดงกลาวเปนการประเมนเชงบวก เพอคนหาความสามารถ จดเดนและความกาวหนาของผเรยน รวมทงใหความชวยเหลอแกนกเรยนในจดทตองการพฒนาใหสงขนเตมตามศกยภาพได อกทงยงเปนเครองมอทมประสทธภาพในการประเมนผลเพอพฒนาผเรยนในสถานการณการเรยนการสอนทใกลเคยงชวตจรง เนนนกเรยนเปนศนยกลาง นกเรยนไดปฏบตจรงและนกเรยนเปนผสรางงาน และสรางความร โดยครเปนผชแนะใหผเรยนพฒนาตนเองอยางเตมความสามารถ ดงนนการประเมนผลดงกลาวจะอ านวยประโยชนใหแกครผสอนไดพฒนาผเรยนใหบรรลจดหมายของหลกสตร สนองความตองการของผเรยนและสงคมไดเปนอยางด ในหนวยนทานจะไดเรยนรความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง ในหวขอตอไปน

1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง 2. ลกษณะส าคญของการประเมนตามสภาพจรง 3. ความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดม

Page 2: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 25

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

4. การประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง 5. วธการและแหลงขอมลในการประเมนตามสภาพจรง 6. การประเมนตามสภาพจรงกบขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร 7. ขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรง

1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง นกการศกษาและนกวดผลประเมนผลทางการศกษาหลายทาน ไดใหความหมายของการประเมนตามสภาพจรงในทศนะทคลายคลงกนดงตอไปน

สวมล วองวานช (2546 : 13) กลาววา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการตดสนความรความสามารถและทกษะตาง ๆ ของผเรยนในสภาพทสอดคลองกบชวตจรง โดยใชเรองราว เหตการณ สภาพจรงหรอคลายจรงทประสบในชวตประจ าวน เปนสงเราใหผเรยนตอบสนองโดยการแสดงออก ลงมอกระท า หรอผลต จากกระบวนการท างานตามทคาดหวงและผลผลตทมคณภาพ จะเปนการสะทอนภาพเพอลงขอสรปถงความร ความสามารถ และทกษะตาง ๆ ของผเรยนวามมากนอยเพยงใด นาพอใจหรอไม อยในระดบความส าเรจใด กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2545 : 20) ไดกลาววา การประเมนสภาพจรงเปนการประเมนจากการปฏบตงานหรอกจกรรมอยางใดอยางหนง โดยงานหรอกจกรรมทมอบหมายใหผ ปฏบต จะเปนงานหรอสถานการณทเปนจรง (Real Life) หรอใกลเคยงกบชวตจรง จงเปนงานทมสถานการณซบซอน (Complexity) และเปนองครวม (Holistic) มากกวางานปฏบตในกจกรรมการเรยนทวไป ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ (2540 : 175) กลาววา การประเมนสภาพจรง เปนการประเมนการกระท า การแสดงออกหลาย ๆ ดาน ของนกเรยนตามสภาพความเปนจรงทงในและนอกหองเรยน มลกษณะเปนการประเมนแบบไมเปนทางการ การท างานของผเรยน ความสามารถในการแกไขปญหาและการแสดงออก โดยเนนใหผเรยนเปนผคนพบและเปนผผลตความร ไดมโอกาสฝกปฏบตจรงหรอคลายจรง ไดแสดงออกอยางเตมความสามารถ Jon Mueller (2004) การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนรปแบบหนงทมงเนนใหผเรยนแสดงความสามารถในดานการประยกตใชความรและทกษะผานการกระท าทก าหนดไวในสถานการณทเกยวของกบปญหาหรอการด าเนนงานทเปนสภาพจรง Wiggins (1993) กลาวถงความหมายของการประเมนตามสภาพจรงไววา เปนการก าหนดภาระงาน (Tasks) ทส าคญใหผเรยนไดใชความรเพอแสดงความสามารถในการแกปญหาหรอจดการกบสถานการณนนอยางมประสทธภาพและสรางสรรค ภาระงานทก าหนดนนตองมลกษณะทเปนสภาพจรงหรอคลายจรงททกคนจะตองพบในการด าเนนชวตหรอการท างานในแตละสาขาวชาชพ

Page 3: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 26

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

Stiggins (1987) ใหความหมายของการประเมนตามสภาพจรงวา เปนการประเมนการแสดงความสามารถของผเรยนในการใชทกษะอยางใดอยางหนงและสมรรถนะทเกยวของ ทสะทอนใหเหนวาผเรยนมความรและสามารถจดการกบสถานการณทก าหนดได จากความหมายของการประเมนสภาพจรงดงกลาว จะเหนวาการประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนจากการวดโดยใหผเรยนลงมอปฏบตจรงในสถานการณจรง เปนการวดประเมนผลกระบวนการท างานในดานสมอง หรอการคด และจตใจของผเรยนอยางตรงไปตรงมา โดยพยายามตอบค าถามวาผเรยนท าอยางไรและท าไมจงท าอยางนน การทไดขอมลวา “ผเรยนท าอยางไร ” และ “ท าไมผเรยนจงท าอยางนน ” จะชวยใหผสอนไดพฒนาการเรยนรของผเรยน และการจดกจกรรมการเรยนรของผสอนไดจากขอมลทเปนผลจากการประเมน การประเมนตามสภาพจรงจงเปนกระบวนการสงเกต การบนทกและรวบรวมขอมลจากผลงานและกจกรรมทนกเรยนท า การประเมนสภาพจรงจะไมเนนการประเมนเฉพาะทกษะ พนฐาน แตจะเนนการประเมนทกษะการคดทซบซอนในการท างานของนกเรยน ความสามารถในการแกปญหา และการแสดงออกทเกดจากการปฏบตในสภาพจรงในกจกรรมการเรยนร รวมทงเนนพฒนาการเรยนรของผเรยน ทงนเพอสนองจดประสงคของหลกสตร และความตองการของสงคม นอกจากนการประเมนผลตามสภาพจรงจะมความตอเนองในการใหขอมลในเชงคณภาพ ทเปนประโยชนตอผสอนไดใชเปนแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรใหเหมาะกบรายบคคลได จากแนวคดดงกลาวจะพบวา ในกระบวนการจดการเรยนรตามสภาพจรงนนจะประกอบดวย 3 องคประกอบทมปฏสมพนธกนคอ การจดการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Learning) การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) และผลลพทการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Learning Outcomes) ดงแสดงในภาพท 1

การเรยนร ตามสภาพจรง

(Authentic Learning)

ผลการเรยนร ตามสภาพจรง

(Authentic Learning Outcomes)

การประเมน ตามสภาพจรง (Authentic

Assessment)

Page 4: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 27

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ภาพท 1 กระบวนการจดการเรยนรตามสภาพจรง จากภาพท 1 แสดงใหเหนวาการทจะประเมนผลตามสภาพจรง ไดนนตองมการจดการเรยน รตามสภาพจรงกอนและภารกจหลกของผสอน คอ ท าอยางไรจงจะท าใหผเรยนมความรในเนอหาวชาทเรยน ผสอนตองรวาความรทตองการใหผเรยนเรยนรนน คออะไร มอะไรบางและผเรยนจะสรางสรรคความรเหลานนขนมาไดอยางไร มวธการใดบางทมโอกาสใหผเรยนไดสรางความรเกดขนในโครงสรางความรของ ผเรยน เอง และผสอนจะประเมนไดโดยวธใด และอยางไร เพอ ใหไดขอมล วาผเรยนมความรนน ๆ แลว และสามารถน าความรทม นนไปใชไดอยางมประสทธภาพ จากแนวคดดงกลาวจงสามารถเปรยบเทยบรปแบบของ กระบวนการจดการเรยน รแบบเดมและกระบวนการจดการเรยนรตามสภาพจรงไดดงตารางตอไปน ตารางเปรยบเทยบกระบวนการจดการเรยนรแบบเดม และแบบสภาพจรง

การจดการเรยนรแบบเดม การจดการเรยนรตามสภาพจรง 1. วางแผนโดยยดพฤตกรรมเปน หลก 2. สอนไปตามหวขอของเนอหา 3. มจดประสงคกวาง ๆ 4. มกเนนเพยง 1-2 สมรรถภาพและ วธการเรยน 5. ครเปนผด าเนนการสอน 6. ยดต าราเรยนเปนหลก 7. ใชกฎเกณฑบงคบเสมอ ๆ 8. ภาระงานและกระบวนการถก แบงเปนสวนยอย 9. นกเรยนปฏบตงานโดยไมทราบ จดมงหมายทชดเจน 10. ประเมนผลครงเดยวเมอจบ บทเรยน 11. ครเปนผประเมน 12. ครรเกณฑการประเมนแตผเดยว

1. วางแผนจากสงทนกเรยนอยากรและอยากท าในกรอบของ หนวยการเรยน 2. เกดการเรยนรทลกซงจากกจกรรมการเรยนร 3. มจดประสงคทชดเจนเฉพาะเจาะจง 4. ใชสมรรถภาพและวธการเรยนทหลากหลาย 5. นกเรยนมความตองการเปนตวกระตนใหเกดการศกษาและ เรยนร 6. ใชแหลงการเรยนรหลากหลาย 7. สนองความตองการของนกเรยนอยางเหมาะสม 8. ภาระงานและกระบวนการรวมอยดวยกน 9. นกเรยนปฏบตงานโดยมจดมงหมายทชดเจน 10. ประเมนผลตลอดเวลาตงแตเรมปฏบตจนสนสดภาระงาน 11. ผเชยวชาญเรองนนเปนผประเมน 12. ครและนกเรยนรเกณฑการประเมนทง 2 ฝาย 13. ประเมนผลทงความร ความเขาใจ ผลงาน และ กระบวนการทนกเรยนน าความรตาง ๆ มาประยกตใช

Page 5: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 28

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

13. ประเมนผลเฉพาะภาคความร

แหลงทมา : Kentucky Department of Education, 1998

2. ลกษณะส าคญของการประเมนตามสภาพจรง

การประเมนตามสภาพจรงจะประกอบดวยสองสวนทส าคญคอ การก าหนดภาระงาน (Task) หรอสถานการณปญหา ทตองการใหผเรยนด าเนนการ และเกณฑการประเมน (Rubrics) ความสามารถของผเรยนในการด าเนนการตามภาระงานทก าหนดใหปฏบต ดงนน การประเมนตามสภาพจรงจงเปนการวดและประเมนผล การเรยนรของผเรยน ทน ามาใช ทดแทนในสวนทแบบทดสอบเลอกตอบไมสามารถวดและประเมนผลได ตรงตามสภาพความรและทกษะทเปนจรงของผเรยน ลกษณะส าคญของการประเมนตามสภาพจรงมดงน

1. งานทปฏบตเปนงานทมความหมาย (meaningful task) งานทใหนกเรยนปฏบตตองเปนงานทสอดคลองกบชวตในชวตประจ าวน เปนเหตการณจรงมากกวากจกรรมทจ าลองขนเพอใชในการทดสอบ

2. เปนการประเมนรอบดานดวยวธการทหลากหลาย (multiple assessment) เปนการประเมนนกเรยนทกดาน ทงความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะนสย โดยใชเครองมอทเหมาะสม สอดคลองกบวธแหงการเรยนร และพฒนาการของนกเรยน เนนใหนกเรยนตอบสนองดวยการแสดง สรางสรรค ผลต หรอท างาน ในการประเมนตองประเมนหลาย ๆ ครงดวยวธการทหลากหลายและเหมาะสม เนนการลงมอปฏบตมากกวาการประเมนความร

3. ผลผลตมคณภาพ (quality products) นกเรยนจะมการประเมนตนเองตลอดเวลา และพยายามแกไขจดดอยของตนเองจนกระทงไดผลงานทผลตขนอยางมคณภาพ นกเรยนเกดความพงพอใจในผลงานของตนเอง มการแสดงผลงานของนกเรยนตอสาธารณชน เพอเปดโอกาสใหผอนไดเรยนรและชนชมจากการจดกจกรรมการเรยนการสอน นกเรยนมโอกาสเลอกปฏบตงานไดตามความพงพอใจ นอกจากนยงจ าเปนตองมมาตรฐานของงานหรอสภาพความส าเรจของงานทเกดจากการก าหนดรวมกนระหวางคร นกเรยนและอาจรวมถงผปกครองดวย มาตรฐานหรอสภาพความส าเรจดงกลาวจะเปนสงทชวยบงบอกวางานของนกเรยนมคณภาพอยในระดบใด

4. ใชความคดระดบสง (higher – order thinking) ตองพยายามใหนกเรยนแสดงออก หรอ ผลตผลงานขนมา ซงเปนผลงานทเกดจากการคดวเคราะห สงเคราะห ประเมนทางเลอก ลงมอกระท า ตลอดจนการใชทกษะการแกปญหาเมอพบปญหาทเกดขน

Page 6: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 29

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

5. มปฏสมพนธทางบวก (positive interaction) นกเรยนตองไมรสกเครยดหรอเบอหนายตอการประเมน คร ผปกครอง และนกเรยนตองเกดความรวมมอทดตอกนในการประเมน และการใชผลการประเมนแกไขปรบปรงนกเรยน

6. งานและมาตรฐานตองชดเจน (clear tasks and standard) งานและกจกรรมทจะใหนกเรยนปฏบตตองมขอบเขตทชดเจน สอดคลองกบจดหมายหรอสภาพทคาดหวงทตองการใหเกดพฤตกรรมดงกลาว

7. มการสะทอนตนเอง (self reflections) ตองมการเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความรสก ความคดเหน หรอเหตผลตอการแสดงออก การกระท า หรอผลงานของตนเองวา ท าไมถงปฏบต ไมปฏบต ท าไมถงชอบ ท าไมถงไมชอบ

8. มความสมพนธกบชวตจรง (transfer into life) ปญหาทเปนสงเราใหนกเรยนไดตอบสนอง ตองเปนปญหาทสอดคลองกบชวตประจ าวน พฤตกรรมทประเมนตองเปนพฤตกรรมทแทจรง ทเกดขนในชวตประจ าวน ทงทโรงเรยนและทบาน ดงนนผปกครองนกเรยนจงนบวามบทบาทเปนอยางยงในการประเมนตามสภาพทแทจรง

9. เปนการประเมนอยางตอเนอง (ongoing or formative) ตองประเมนนกเรยนตลอดเวลา และทกสถานทอยางไมเปนทางการ ซงจะท าใหเหนพฤตกรรมทแทจรง เหนพฒนาการ คนพบจดเดนและจดดอยของนกเรยน

10. เปนการบรณาการความร (integration of knowledge) งานทใหนกเรยนลงมอปฏบตนน ควรเปนงานทตองใชความร ความสามารถและทกษะทเกดจากการเรยนรในสหสาขาวชา ลกษณะส าคญดงกลาวจะชวยแกไขจดออนของการวดและประเมนแบบเดมทพยายามแยกยอยจดประสงคออกเปนสวน ๆ เรยนร และประเมนเปนเรอง ๆ ดงนนนกเรยนจงขาดโอกาสทจะบรณาการความรและทกษะจากวชาตาง ๆ เพอใชในการปฏบตงานหรอแกปญหาทพบ ซงสอดคลองกบชวตประจ าวนทงานแตละงาน หรอปญหาแตละปญหานนตองใชความร ความสามารถ และทกษะจากหลาย ๆ วชามาชวยในการท างานหรอแกไขปญหา โดยสรปแลวจะเหนวา การประเมนตามสภาพจรงมลกษณะทส าคญดงน

1. ใชวธการประเมนกระบวนการคดทซบซอน ความสามารถในการปฏบตงาน ศกยภาพของผเรยนในฐานะผสรางผลงาน และกระบวนการทใชในการสรางผลงาน มากกวาการประเมนความสามารถในการจ าวาผเรยนจ าความรอะไรไดบาง

Page 7: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 30

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

2. เปนการประเมนความสามารถของผเรยน เพอวนจฉยผเรยนหาขอสรปวามสวนใดทควรสงเสรมและสวนใดทควรปรบปรงแกไข เพอใหผเรยนไดพฒนาเตมศกยภาพตามความสนใจและความตองการของแตละคน

3. เปนการประเมนทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมประเมนผลงานของตนเองและของเพอน เพอสงเสรมใหผเรยนไดรจกตวเอง เชอมนในตนเอง ซงน าไปสความสามารถทจะพฒนาตนเองได

4. ขอมลทไดจากการประเมนจะสะทอนใหเหนถงกระบวนการเรยนการสอนและการวางแผนการสอนของผสอนวาสามารถสนองตอบความสนใจและความตองการของผเรยนแตละคนไดหรอไม

5. เปนการประเมนความสามารถของผเรยนในการถายโอนสงทเรยนรไปสสถานการณในชวตจรง

6. เปนการประเมนดานตาง ๆ ดวยวธการทหลากหลายในสถานการณตาง ๆ กนอยางตอเนอง ไมใชใชเพยงการสอบขอเขยนเพยงครงหรอสองครงอยางทเคยท ามา

Page 8: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 31

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบความรท 1.2

เรอง “ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง ตอนท 2”

3. ความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดม การพจารณาความแตกตางระหวางการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดมนน เพอใหเขาใจงายขนจงพจารณาไดจากลกษณะทแตกตางกนบนเสนแสดงความตอเนองของคณลกษณะส าคญของการประเมนผลการเรยนรใน 5 บรบท ดงตอไปน

บรบทดาน การประเมน

แบบเดม <----------------------------------->

การประเมนตามสภาพจรง

การตอบขอสอบ เลอกค าตอบท

ก าหนดให <----------------------------------->

ลงมอปฏบตตามภาระงานทก าหนด

สถานการณ ทใชวด

ครสรางโดยการสมมต

<-----------------------------------> ครสรางจากเรองทเกดในชวตจรง

การใชความคด ความรและ

ความจ า <----------------------------------->

คดประยกตใชและคดสรางสรรค

ความเกยวของ ในการประเมน

ผสอน <-----------------------------------> ผเรยน

หลกฐานแสดงความสามารถผเรยน

เปนหลกฐานทางออม

<-----------------------------------> เปนหลกฐานเชงประจกษ

Page 9: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 32

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

รายละเอยดของแตละบรบทระหวางการประเมนแบบเดมกบการประเมนตามสภาพจรง สรปไดดงน

บรบทดานการตอบขอสอบนนการประเมนแบบเดมนกเรยนจะเลอกค าตอบทครก าหนดไว เชน การตอบขอสอบแบบเลอกตอบ หรอแบบถก-ผด โดยเลอกค าตอบทถกตองทสด แตการประเมนตามสภาพจรงผเรยนจะตองลงมอปฏบตงานตามภาระงาน (Task) ทมความซบซอนและเนนการคดประยกตใชความรอยางเหมาะสม

บรบทดานสถานการณทใชในการวด การวดโดยใหผเรยนตอบแบบทดสอบแบบเลอกตอบมกเปนการสรางขอสอบทจ ากดอยเฉพาะเนอหาสาระทเรยนเทานน แตการประเมนตามสภาพจรงจะเปนการก าหนดสถานการณหรอภาระงานทเปนเกดขนหรอคลายคลงในชวตจรง แลวใหผเรยนปฏบตงานโดยใชศกยภาพดานความรและความคดทหลากหลาย

บรบทดานการใชความคดในการสอบวดนน สบเนองจากการใชขอสอบในการประเมนแบบเดมทผตอบใชสมรรถภาพของสมองดานความรความจ าในเนอหาสาระทไดเรยนไปในการตอบขอสอบ ซงถอวาเปนเพยงสวนหนงของการประเมนตามสภาพจรงเทานน เพราะวาการประเมนตามสภาพจรงตองการใหผเรยนไดใชความคดวเคราะหและความคดประยกตใชความรทไดเรยนรมา ในการสงเคราะหผลงานหรอกระบวนการปฏบตงาน ซงถอวาเปนการพฒนาผเรยนอกระดบหนง

บรบทดานความเกยวของในการประเมน จะพบวาการสรางแบบทดสอบในการประเมนแบบเดมนนขนอยกบครผสอนทเปนผสรางขอสอบ ผเรยนไมมโอกาสเกยวของกบการสรางขอสอบ นแกจากนการตอบขอสอบกตองเปนไปตามทผสอนไดก าหนดไวแลวเทานน สวนการประเมนตามสภาพจรงนนผเรยนมโอกาสเลอกสงทจะน าเสนอและรปแบบหรอวธการน าเสนอทสะทอนใหเหนถงสมรรถภาพในการเรยนรดวยตวเอง ภายใตกรอบของสถานการณหรองานทผสอนก าหนด อยางไรกตามการมอสระมากในการปฎบตงานดงกลาวนกมทงจดแขงและจดออนในตวเองทครผสอนตองพจารณาเลอกสถานการณหรอภาระงานทใชในการประเมนอยางรอบคอบดวย

บรบทดานหลกฐานในการประเมนทแสดงความสามารถในการเรยนรนน ในการะเมนแบบเดมถงแมวาเราสรางขอสอบแบบเลอกตอบเพอวดความคดในการวเคราะหและการประยกตใชความรไดกตาม แตการทผเรยนเลอกค าตอบทถกตองนนไมไดใหขอมลอะไรมากนกทจะบอกไดวาผเรยนเปนอยางไร การเลอกค าตอบถกนนเปนเพราะผเรยนรจรงหรอวาโชคดทเลอกค าตอบถก ผเรยนใชความอยางไรในการเลอกค าตอบ เราไมมขอมลหลกฐานอะไรทจะบอกไดชดเจน เพยงแตสรปอางองไดวาผเรยนอาจมความรและใชความรนนในการตอบขอสอบแมจะมลกษณะเปนสถานการณทซบซอนและใกลเคยงกบชวตจรงกตาม การตอบขอสอบถกจงถอวาเปนเพยงการใชหลกฐานทางออมเทานน สวน

Page 10: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 33

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

การประเมนตามสภาพจรงนนจากการปฏบตงานของผเรยนตามภาระงานทก าหนดใหจะพบวามขอมลเชงประจกษหลายประการทสะทอนใหเหนถงความร ความคด ทกษะและความสามารถทเกยวของ เชนในการประเมนทกษะในการเลนกฬากใหผเรยนเลนกฬาชนดนน ๆ ใหดจรง แลวประเมนจากผลการเลนกฬา การประเมนทกษะทางวทยาศาสตรโดยการใหนกเรยนออกแบบการทดลองเพอหาค าตอบจากสถานการณปญหาทางวทยาศาสตรทครก าหนด การประเมนความสามารถในการแสดงความคดเหนโดยการรวมอภปรายในชนเรยน ทงหมดนจะใหขอมลทเปนสภาพจรงมากกวาการใหผเรยนตอบขอสอบทงแบบเลอกตอบหรอเขยนตอบ อยางไรกตามขอย าวาการประเมนแบบเดมโดยการใชขอสอบกยงเปนสงจ าเปนทจะชวยใหขอมลเสรมการประเมนตามสภาพจรงใหประเมนผเรยนไดชดเจนมากขน

จากความแตกตางของการประเมนแบบเดมกบการประเมนตามสภาพจรงจงท าใหมการเรยนชอการประเมนตามสภาพจรงแตกตางกนไปอก เชน การประเมนความสามารถในการปฏบตงาน (Performance Assessment หรอ Performance-based Assessment) เพราะเปนการประเมนโดยใหผเรยนลงปฏบตงานจรง บางคนกเรยกวาการประเมนทางเลอก (Alternative Assessment) เพราะวาเปนแนวทางการประเมนผลการเรยนรของผเรยนอกวธหนงทแตกตางจากการประเมนแบบเดม บางคนกเรยกวาการประเมนแบบทางตรง (Direct Assessment) เพราะวาการประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทไดขอมลจากหลกฐานเชงประจกษในการปฏบตงานของผเรยนทน ามาใชในการสรปความร ทกษะและความสามารถของผเรยนไดโดยตรง

4. การประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง

จากวตถประสงคและหลกการวดผลและประเมนผลการเรยนรในทเนนผเรยนเปนศนยกลาง ชใหเหนวา การประเมนผลมความส าคญอยางยงตอกระบวนการเรยนการสอน เพอเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมในการประเมนผลการเรยนรของตนเอง วธการประเมนทสามารถสะทอนผลการเรยนรอยางแทจรงของผเรยนจงตองประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ซงตองประเมนใหครบทง 3 ดานคอความรความสามารถ ทกษะ และเจตคตตอวชาหรอวชาชพ ดงทกลาวมาแลว จากการออกแบบกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางจะพบวา มการจดกจกรรมการเรยนรของผเรยนทหลากหลาย เชน กจกรรมส ารวจภาคสนาม กจกรรมการทดลอง กจกรรมศกษาคนควา กจกรรมวจยกรณศกษา โครงงาน หรอการศกษาจากแหลงการเรยนรตาง ๆ เปนตน ในการท ากจกรรมการเรยนรเหลานตองค านงวาผเรยนแตละคนมศกยภาพแตกตางกน ผเรยนแตละคนจงอาจท างานชนเดยวกนไดเสรจในเวลาทแตกตางกน และผลงานทไดกอาจแตกตางกนดวย เมอผเรยนท ากจกรรมแตละครงจงตองเกบรวบรวมผลงานไว เชน รายงาน ชนงาน บนทกผลการเรยนร ทกษะปฏบต เจตคตตอวชา เปนตน กจกรรมทผเรยนไดท าและผลงานทเกดขนจากการท ากจกรรมเหลานตองใชวธการประเมนทมความเหมาะสมและแตกตางกนตามลกษณะของผลงานทเกดขน เพอใหสามารถ

Page 11: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 34

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ประเมนความรความสามารถทแทจรงของผเรยนได การประเมนตามสภาพจรงจะมประสทธภาพกตอเมอมการประเมนหลาย ๆ ดาน ใชวธทหลากหลาย ในสถานการณตาง ๆ ทสอดคลองกบชวตจรง และตองมการประเมนอยางตอเนอง จงจะไดขอมลทมากพอทจะสะทอนถงความสามารถทแทจรงของผเรยนแตละคนได โดยสรปอาจกลาวไดวา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการสงเกต การบนทกและการรวบรวมขอมลการเรยนร จากวธท างานและผลงานทผเรยนปฏบตในสภาพของการแสดงออกจรงในเนอหาวชาทเรยน เปนการประเมนทด าเนนการอยางตอเนอง สม าเสมอควบคไปกบกจกรรมการเรยนการสอน เนนทการวดการแสดงออก กระบวนการคด กระบวนการท างาน (Process) ผลทเกดขน (Product) จากการเรยนร และแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning Portfolio) เพอใหมขอมลทจะใชในการประเมนพฒนาการดานตาง ๆ ของผเรยน และใหความส าคญกบการใหค าแนะน าชวยเหลอผเรยนใหประสบความส าเรจในการเรยนรและพฒนาการในทกดาน การประเมนตามสภาพจรงจงแตกตางจากการประเมนโดยใชแบบทดสอบเปนหลก ซงจะวดไดเฉพาะความรและทกษะการคดบางสวนเทานน

5. วธการและแหลงขอมลในการประเมนตามสภาพจรง เพอใหการประเมนผลไดขอมลทสะทอนความสามารถทแทจรงของผเรยน จงจ าเปนตองใชขอมลและวธการรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ ซงสามารถสรปไดในลกษณะ 4Ps ดงตอไปน การประเมนการแสดงออกในการเรยน (Performance: P1) เปนการประเมนพฤตกรรมหรอความสามารถในการแสดงออกในการเรยนรของผเรยน เชน ความสนใจ ความกระตอรอรนในการเรยน การท างานรวมกบผอน ความใฝรใฝเรยน รวมถงเจตคตตอการเรยนรในวชาทเรยน วธการประเมนการแสดงออกทเหมาะสมไดแก

1. สงเกตพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนทงเปนรายบคคลและเปนกลม 2. การบนทกพฤตกรรมของผเรยน 3. การสมภาษณผเรยนถงเหตผล ความคดและความรสกทเกยวของกบการเรยน 4. การบนทกสะทอนตนเองของผเรยน 5. การใหเพอน ๆ ประเมนผเรยน 6. การใชแบบวดเจตคตตอการเรยน การประเมนกระบวนการ (Process: P2)

การประเมนกระบวนการเปนการประเมนกระบวนการท างาน กระบวนการเรยนร กระบวนการคดของผเรยน เพอศกษาขอมลเกยวกบระบบในการคดและการท างานของผเรยนวาเปนอยางไร มกระบวนการเรยนรอยางไรเพอสงเสรมผเรยนแตละคนใหมโอกาสพฒนาการเรยนรไดเตมท วธการประเมนทเหมาะสมสามารถใชวธการตอไปน

Page 12: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 35

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

1. การสงเกตการท างานของผเรยน 2. การสะทอนตนเองเพอตรวจสอบกระบวนการท างานของผเรยน 3. การประชมปรกษาหารอรวมกนระหวางผสอนและผเรยน 4. การประเมนทกษะปฏบต (Practical Assessment) การท าปฏบตการ 5. การประเมนความสามารถ (Performance Assessment) 6. การวเคราะหจากผลงานของผเรยน เชน แบบฝกหด ใบงาน รายงาน และชนงานตาง ๆ การประเมนผลผลต (Product: P3) การประเมนผลผลตเปนการประเมนผลส าเรจ หรอผลสมฤทธทางการเรยน ซงจะสะทอนให

เหนถงความร ความสามารถของผเรยนโดยพจารณาจากผลงานทเกดขนจากการท ากจกรรมการเรยนรทผสอนและผเรยนรวมกนก าหนดไว วธการทเหมาะสมไดแก

1. การตรวจและวเคราะหผลการท าแบบฝกหด 2. การทดสอบดวยขอสอบทผเรยนไดแสดงความสามารถทแทจรง 3. การประเมนทกษะกระบวนการในการท าปฏบตการ 4. การตอบค าถามจากการสมภาษณหรอการซกถาม 5. การตรวจรายงานการศกษาคนควา รายงานสรปการท าโครงงาน หรอรายงานผลการท า

ปฏบตการ 6. ผลงานหรอชนงานทเกดจากการท ากจกรรมการเรยนร เชน ผลสรปการอภปรายกลม

แผนผงมโนทศน (Concept map) ผลงาน/ชนงานตาง ๆ รวมถงการน าเสนอผลงานในรปแบบตาง ๆ เชน การแสดงนทรรศการ การจดอภปราย การน าเสนอผลงานวชาการโดยวาจาหรอโปสเตอร เปนตน

การประเมนจากแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning portfolio: P4) แฟมแสดงผลการเรยนร เปนแหลงรวบรวมผลงาน ชนงาน และผลการประเมนตาง ๆ ทเกยวของกบการประเมนการแสดงออก (Performance) การประเมนกระบวนการ (Process) และการประเมนผลผลต (Product) ทสะทอนใหเหนถงการพฒนาการเรยนรของผเรยนในรายวชาหนง ๆ ทงในดานกระบวนการพฒนาการท างาน กระบวนการสรางงาน กระบวนการคดวเคราะห กระบวนการประเมนเพอพฒนาตนเองของผเรยน การจดท าแฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยนม 3 ขนตอนหลกคอ การออกแบบแฟมแสดงผลการเรยนร การสรางชนงาน/ผลงาน การคดเลอกชนงาน/ผลงานเพอรวบรวมไวในแฟมแสดงผลงาน ผสอนจะประเมนแฟมแสดงผลการเรยนรเปนระยะ ๆ เพอตดตามความกาวหนาในการเรยนรของผเรยนเพอพฒนาผเรยน ถอไดวาเปนกระบวนการประเมนเพอพฒนาผเรยน (Formative evaluation) และสามารถใชแฟมแสดงผลงานเพอการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนเมอสนสดการเรยนการสอนเพอการตดสนผลการเรยน (Summative evaluation) ไดดวย

Page 13: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 36

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

6. การประเมนตามสภาพจรงกบขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร เพอใหเกดความเขาใจชดเจนขนในการน ากระบวนการประเมนผลตามสภาพจรงไป

ประยกตใชในกระบวนการจดกจกรรมการเรยนการสอน ขอใหทานพจารณาความสมพนธระหวางกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลางในการสอนแตละครงกบการประเมนผล วาในแตละขนตอนของกจกรรมเราสามารถใชกจกรรมการวดและประเมนอะไรบางเพอวตถประสงคใดและจะวดและประเมนผลอยางไร ดงแสดงในตารางตอไปน

ขนตอนการสอน การประเมน

1. ขนน า เปนขนทบทวนเนอหาโดยจดสถานการณใหผเรยนไดตรวจสอบความรนฐานหรอความคดรวบยอดทไดเคยเรยนมาแลว เพอเตรยมทจะเรยนรเนอหาใหม เพอใหเกดการเชอมโยงเนอหาเดมกบเนอหาใหมแลวสรางความรความเขาใจดวยตนเอง (Constructivist) และการเรยนรแบบมสวนรวม (Participation learning)

การประเมนความรพนฐาน การประเมนความพรอมของผเรยนดานเนอหา ความเขาใจในความคดรวบยอดทเกยวของและเปนพนฐานส าคญในการเรยนรเนอหาใหม รวมถงความพรอมดานความรสกและจตใจทจะเรยนรอยางตงใจ กระตอรอรน

2. ชนฝกกระบวนการคด เปนขนตอนทเสรมสรางการเรยนรเนอหา/ความคดรวบยอดใหม ทสามารถพฒนาขนจาก 3 กระบวนการคอ 2.1 การสรางความคดรวบยอด โดยการใชกจกรรมท

หลากหลาย เชน การสงเกต การจ าแจกความแตกตาง การหาลกษณะรวม การระบความคดรวบยอด การทดสอบความคดรวบยอด และการน าไปประยกตใช

2.2 ทกษะการคดขนสง เปนทกษะทส าคญทผเรยนควรไดรบการพฒนาทงการคดเชงวพากย (Critical Thinking) การคดวเคราะห (Analytical Thinking) การคดสรางสรรค (Creative Thinking) โดยใชกจกรรม/สถานการณ/งาน (Task) เปนสงเรา เพอใหผเรยนไดใชความคดขนสงใน

ในขนตอนนใชการประเมนทง 3 ลกษณะ คอ 1. การประเมนการแสดงออกของผเรยน

(Performance) 2. การประเมนกระบวนการ (Process) ทง

กระบวนเรยนร กระบวนการท างาน และกระบวนการคด

3. การประเมนผลงาน/ผลผลต (Product) ทแสดงถงผลการเรยนรของผเรยน

Page 14: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 37

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

การศกษาวเคราะห เพอน าไปสการสรปหลกการทส าคญ การอธบายวธการคดและเหตผลสนบสนนการคด

2.3 ทกษะการแกปญหา เปนการพฒนาผเรยนใหสามารถคดวางแผนการแกปญหาทเกยวของกบเนอหาทเรยนร โดยจดกจกรรมทผเรยนตองด าเนนการเปนขนตอนดงน ขนวเคราะหปญหา ขนคดหาแนวทางแกปญหาและวางแผนแกปญหา ขนด าเนนการแกปญหา และขนตรวจสอบผลการแกปญหา

ขนตอนการสอน การประเมน

3. ขนสรปและการประยกตใช เปนขนตอนทผสอนก าหนดใหผเรยนสรปองคความรในเนอหายอย ๆ ทไดเรยนรมาเพอน าไปสการสรางสรรคงานดวยตนเอง เปนขนตอนทมงหวงใหผเรยนไดสรางสรรค (Creative) ผลงานทเปนผลมาจากการเรยนร

ในขนตอนนกใชขอมลจากการประเมนกระบวนการท างาน (Process) การประเมนผลงาน/ชนงาน (Product) และการประเมนจากแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning portfolio) ของผเรยน

7. ขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรง

จากททานมความเขาใจชดเจนแลววา การประเมนตามสภาพจรงนนผเรยนจะตองปฏบตงาน หรอกระท ากจกรรมจากสถานการณหรอภาระงานทเปนจรงในชวตประจ าวน ทงกระบวนการท างานและผลงานทเกดขนจะเปนแหลงขอมล เพอน าไปสขอสรปวาผเรยนไดใชความร ความคด และทกษะทเกยวของในระดบใด

การประเมนตามสภาพจรงน ความจรงแลวครผสอนสวนใหญกไดใชกนและมความคนเคยอยแลวบางสวนในการประเมนการเรยนรผเรยน เชน มาตรฐานการเรยนร สถานการณปญหาหรอภาระงานทใหผเรยนปฏบต แตสวนใหญเรายงมปญหาหรอยงขาดความเขาใจทชดเจนในกเรองการก าหนดเกณฑ (Criteria) และค าอธบายการใหคะแนน (Rubrics) ตามเกณฑทก าหนด เพอใหเกดความเขาใจในขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรงทชดเจนและสามารถน าไปสการใชงานจรงในการประเมนผเรยน จงขอเสนอแนวคดเปนค าถามหลก 4 ค าถามดงน

Page 15: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 38

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

1. ผเรยนควรมความรและสามารถท าอะไรไดบาง ค าตอบของค าถามนจะเปนการก าหนดมาตรฐานการเรยนร (Learning standard) ทจะน าไปสการเลอกภาระงานทใชในการจดการเรยนรและประเมนผลการเรยนร (Learning and Assessment Task)

2. ท าอยางไรจงจะทราบวาผเรยนไดบรรลตามมาตรฐานการเรยนรแลว การจะไดขอมลเพอตอบค าถามนไดผสอนตองพจารณาเลอกสถานการณหรอภาระงานทเปนสภาพจรง (Authentic Task) ใหผเรยนปฏบตในการเรยนรและประเมนผลการเรยนร

3. สงทแสดงใหเหนวาผลการปฏบตงานทดในสถานการณหรอภาระงานทก าหนดนนมลกษณะเปนอยางไร ซงกคอเกณฑ (Criteria) ทใชเปนกรอบในการพจารณาความสามารถในการปฏบตงาน

4. ลกษณะทแสดงใหเหนวาผเรยนปฏบตงานในแตละเกณฑ (Criteria) ไดผลดในระดบใด ซงกคอ การก าหนดค าอธบายระดบผลการปฏบตงานในแตละเกณฑ (Rubric) ซงอาจจะก าหนดตงแต 2 ระดบขนไปเพอน าไปสการใหคะแนนทอธบายระดบความสามารถของผเรยนในการเรยนรตอไป การก าหนด Rubric นจะมอย 2 ลกษณะคอ 1) ระดบผลการปฏบตงานทผเรยนสวนใหญควรปฏบตได ซงถอวาเปนระดบของเกณฑขนต าทผเรยนตองผาน (Benchmark) และ 2) ระดบผลการปฏบตงานทถอวาผเรยนตองปรบปรง ซงจะเปนขอมลเพอสะทอน (Feed back) ใหผเรยนไดทราบวาจะตองพฒนาอะไรบางและยงเปนขอมลทส าคญของการปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนรของผสอนดวย

รายละเอยดของขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรงทานจะไดเรยนรตอไปใน 5 หนวย คอหนวยท 2 ถงหนวยท 6 ตอไปน

หนวยท 2 การก าหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Standard) หนวยท 3 การก าหนดภาระงานส าหรบการประเมน (Task) หนวยท 4 การก าหนดเกณฑการประเมน (Criteria) หนวยท 5 การก าหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน (Rubric Scoring) หนวยท 6 การประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร (Learning Portfolio)

Page 16: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 39

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course

ใบความรท 2 เรอง “การก าหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน”

การประเมนผลการเรยนรผเรยนนน ผสอนตองทราบจดหมายปลายทางหรอเปาหมายทเปน

มาตรฐานในการเรยนรวาตองการใหผเรยนมความร ทกษะหรอคณลกษณะอะไร ผลการประเมนจะไมสามารถใหขอมลทตรงกบสงทตองการพฒนาผเรยนไดเลยถาขาดความชดเจนในการก าหนดมาตรฐานการเรยนร ดงนนการท าความเขาในในความแตกตางระหวาง เปาหมายและมาตรฐานจงมความจ าเปนเพอเปนพนฐานในการก าหนดมาตรฐานการเรยนร เพอน าไปออกแบบกจกรรมการเรยนรและการประเมนผลการเรยนร

1. มาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Learning and Assessment Standards) กอนทผสอนจะออกแบบกจกรรมการเรยนรและประเมนผลการเรยนรผเรยนอยางมประสทธภาพไดนน จ าเปนตองก าหนดใหชดเจนกอนวาผเรยนควรเรยนรอะไรและท าอะไรไดบาง นนกคอการก าหนดมาตรฐานการเรยนร บางคนอาจจะใชค าวา เปาหมาย (Goal) หรอวตถประสงค (Objectives) ค าวา มาตรฐาน เปาหมาย และวตถประสงค ทง 3 ค านตางกใชอธบายสงทผเรยนควรรและควรท าอะไรไดเหมอนกน แตกมความแตกตางกนคอ มาตรฐานนนเปนขอความทแสดงถงผลการเรยนรของผเรยนทจะตองมลกษณะส าคญ 2 ประการคอ 1) ความครอบคลม 2) สามารถวดไดและสงเกตได เพอใหเขาใจชดเจนขนใหทานพจารณาความหมายของค าวาวสยทศน (Mission) เปาหมาย (Goal) มาตรฐาน (Standard) และ วตถประสงค (Objective) จากภาพตอไปน วามความหมายกวางและแคบแตกตางกนอยางไร

ความหมายแคบ

ความหมายกวาง

วตถประสงค

มาตรฐาน

เปาหมาย

วสยทศน

สามารถวด

ได

ไมสามารถวด

ได

Page 17: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 40

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

2. ชนดของมาตรฐาน

มาตรฐานทใชในการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรนนแบงออกเปน 3 ชนดคอ 1. มาตรฐานดานความร

มาตรฐานดานความร เปนขอความทอธบายเกยวกบเนอหาสาระทผเรยนควรเรยนรหรอสงทผเรยนสามารถท าไดในเนอหาสาระนน เชน

- จ าแนกวตถโดยใชขอมลในสองมต - อธบายผลของกจกรรมทางกายภาพทมตอรางกาย - น าเสนอขอมลเกยวกบการจางงานเปนภาษาองกฤษได

2. มาตรฐานดานกระบวนการ มาตรฐานดานกระบวนการเปนขอความทอธบายทกษะทผเรยนควรพฒนาเพอการพฒนากระบวนการเรยนร ซงอาจจะไมเฉพาะเจาะจงในเนอหาใดเนอหาหนง แตเปนทกษะทว ๆ ไปทจ าเปนตองใชในการเรยนรเนอหานน ๆ เชน

- ก าหนดเปาหมายทเปนไปไดในการศกษาคนควา - พจารณาแนวความคดของผอนอยางตงใจ - สบคนและประเมนความเหมาะสมของสารสนเทศตามทตองการ

3. มาตรฐานดานจตพสย มาตรฐานดานจตพสย เปนขอความทอธบายคณลกษณะดานเจตคตของผเรยน ซงผสอนมงหวงใหผเรยนพฒนาในขณะทด าเนนกจกรรมการเรยนรในแตละครง เชน

- เหนคณคาของความคดเหนหรอมมมองทหลากหลาย - มความรบผดชอบในความเสยงทจะเกดขนจากการตดสนใจ - มงมนทจะศกษาคนควาเพอเรยนรในสถานการณททาทาย

การจ าแนกชนดของมาตรฐานดงกลาวน เพอใหทานเหนความแตกตางและสามารถน าไปใชเปนกรอบในการก าหนดมาตรฐานการเรยนรไดชดเจนขน อยางไรกตาม บางครงมาตรฐานหนงอาจเปนไดทงมาตรฐานดานความรและมาตรฐานดานกระบวนการกได เชน นกเรยนเขยนเรองราวไดอยางตอเนองและเปนเหตเปนผล ถาก าหนดเปนมาตรฐานของวชาประวตศาสตร กอาจจะบอกไดวาเปนมาตรฐานดานกระบวนการ เพราะไมไดระบเนอหาวชาประวตศาสตรไวในขอความ แตถอวาเปนทกษะทส าคญของนกประวตศาสตรทจ าเปนตองใชในการท างาน จงตองจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะน แตถาก าหนดเปนมาตรฐานในรายวชาการประพนธในภาษาองกฤษ กนาจะเปมาตรฐานดานความร เพราะวาเปนความรทเรยนในรายวชาน ซงเนนในดานความรเกยวกบการประพนธ โดยใหแสดงออกจากผลงานการเขยนเรองราว

Page 18: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 41

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

3. ขอแนะน าการเขยนมาตรฐานการเรยนรและประเมนผลการเรยนร การก าหนดมาตรฐานการเรยนรครผสอนสามารถใชมาตรฐานการเรยนรและตวบงชตามทก าหนดไวในตละกลมสาระการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานได อยางไรกตามบางครงมความจ าเปนตองก าหนดขนเพอใหเหมาะสมกบการจดการเรยนรเพอพฒนาผเรยนตามบรบททแตกตางกนในแตละสถานศกษา เพอใหการเขยนมาตรฐานการเรยนรและประเมนผลการเรยนรมความชดเจน น าไปสการเลอกสถานการณหรอภาระงานในการเรยนรไดตรง มาตรฐานการเรยนร จงขอแนะน าการเขยนมาตรฐานการเรยนรทดดงตอไปน

1. สามารถวดและประเมนได ถาเขยนมาตรฐานการเรยนรวา นกเรยนสามารถบวกเลขจ านวนสองหลกไดถกตอง จะสามารถสงเกตจากผลการบวกเลขไดโดยตรง แตถาเขยนวา นกเรยนมความเขาใจในการบวกเลขสองหลก จะวดและประเมนไดยากเพราะค าวา ความเขาใจนนเปนสงไมสามารถทวดไดโดยตรง ดงนนการเขยนมาตรฐานการเรยนรทดตองมค ากรยาทสามารถสงเกตไดจากการปฏบตของผเรยนซงสะทอนใหเหนวาผเรยนมความรและปฏบตได ใหทานพจารณาตวอยางมาตรฐานการเรยนรตอไปนวาเปนอยางไร

- นกเรยนจะพฒนาทกษะการเขยนเพอโนมนาวความคด - นกเรยนจะมความเขาใจเกยวกบกลองรเขม

จะเหนวาใชค าทไมสามารถวดและประเมนไดโดยตรง ถาจะปรบปรงใหเปนมาตรฐานการเรยนรทด ควรปรบปรงดงน

- นกเรยนสามารถเขยนบทความเพอโนมนาวความคดทมประสทธภาพได - นกเรยนสามารถใชกลองรเขมเพอสรางภาพทปรากฏได

2. มาตรฐานการเรยนรทดจะตองมความหมายแคบกวาเปาหมายและมความหมายกวางกวาวตถประสงค 3. มาตรฐานการเรยนรไมควรระบการปฏบตทเฉพาะเจาะจงเกนไป เชน นกเรยนสามารถระบความเหมอนและความแตกตางระหวางวฒนธรรมของทองถนตนเองกบวฒนธรรมอนทก าหนดใหโดยใชแผนภาพเวน (Venn diagram) จะเหนวาขอความ โดยใชแผนภาพเวน (Venn diagram) นนเปนขอความทควรอยในวตถประสงคการเรยนรทจะน าไปสการวดและการประเมนความสามารถของผเรยน 4. มาตรฐานการเรยนรตองมความชดเจน ใชภาษาทสามารถสอสารใหผทเกยวของอานแลวเขาใจตรงกน

Page 19: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 42

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

4. ตวอยางมาตรฐานการเรยนรกลมสาระ ใหทานศกษาตวอยางมาตรฐานการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางระดบการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 ท Web Links ตอไปน สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคม ศาสนาและวฒนธรรม สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรสขศกษา พลศกษา สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรศลปะ สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรงานอาชพและเทคโนโลย

Page 20: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 43

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบความรท 3

เรอง “การก าหนดภาระงานส าหรบการประเมน”

หลงจากทก าหนดมาตรฐานการเรยนร ซงใชเปนมาตรฐานในการประเมนผลการเรยนรของ

ผเรยนในการประเมนตามสภาพจรงไดแลว ขนตอนตอไปเปนการเลอกภาระงาน (Task) เพอใหผเรยนไดปฏบต การประเมนตามสภาพจรงจะอาศยการประเมนจากผลงานทเกดขนจากการปฏบตงาน (Product) และกระบวนการปฏบตงาน (Process) ในสถานการณหรอภาระงานทไดมอบหมาย ในหนวยนทานจะไดท าความเขาใจและเรยนรการเลอกภาระงานทเหมาะสมและสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรทตองการประเมน

1. ความหมายของภาระงานตามสภาพจรง ภาระงานตามสภาพจรง เปนการก าหนดสถานการณหรอกจกรรมทมอบหมายใหผเรยนปฏบต เพอประเมนวาผเรยนมความสามารถในระดบใดในการใชความรและทกษะตามมาตรฐานการเรยนรในเหตการณ เรองราวทเกยวของกบสาระการเรยนรทปรากฏในชวตจรง ซงผเรยนจะตองเปนผลงมอวางแผนและปฏบตตามทตวเองวางแผนไว ตวอยางเชน ถาเราสอนใหนกเรยนตระนาดเอก เมอเราจะประเมนวาผลการเรยนรเปนอยางไร เรากตองใหนกเรยนตระนาดเอกใหเราดและฟงวามความสามารถเพยงใด ถาเราสอนใหนกเรยนท าการทดลองเพอทดสอบความเปนกรด-เบสของสารละลาย เมอจะประเมนวาผเรยนมผลการเรยนรเปนอยางไรเรากใหนกเรยนทดสอบความเปนกรด-เบสของสารทใชในชวตประจ าวน การก าหนดภาระงานในการประเมนลกษณะนเรยกไดวาเปนภาระงานตามสภาพจรง จากแนวคดดงกลาวจะเหนวา ภาระงานตามสภาพจรงไมไดก าหนดขนมาเพอใชในการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Assessment Task) เทานน ยงเปนการก าหนดภาระงานตามสภาพจรงเพอการเรยนร (Authentic Learning Task) ดวย ซงเปนไปตามแนวคดการจดการเรยนรตามสภาพจรงทการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรจะตองด าเนนการไปพรอม ๆ กน ซงแตกตางจากการจดการเรยนรและประเมนผลการเรยนรแบบเดม ทการเรยนมกจะแยกออกจากการประเมน นนคอหลงจากทจดกจกรรมการเรยนรเสรจแลวจงมการทดสอบความร

2. ลกษณะของภาระงานตามสภาพจรง การก าหนดภาระงานตามสภาพจรงเพอใชในการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรของผเรยนนน นอกจากจะเปนโอกาสทดใหผเรยนไดใชความรและประสบการณเดมในการปฏบตงานทก าหนดใหแลว ผเรยนยงมโอกาสในการสรางความรใหมในระหวางการปฏบตกจกรรมตามสถานการณ

Page 21: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 44

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ทก าหนดนนดวย ซงความรทผเรยนแตละคนสรปไดจาก Learning and Assessment Task นจะมความแตกตางจากคนอน ขนอยกบกระบวนการและผลการปฏบตงานในภาระงานทก าหนดให ซงจะเปนการประเมนความสามารถทแทจรงของผเรยนนนเอง ลกษณะภาระงานตามสภาพจรงทก าหนดใหผเรยนปฏบตทงเพอการเรยนรและการประเมนนนสามารถจ าแนกออกเปน 2 ลกษณะดงน

1. ภาระงานทเนนผลงาน (Product) ตวอยางเชน - ใหเขยนตอบสน ๆ - ใหประพนธผลงานเรองสน บทความ โคลง กลอน - ใหเรยงจ านวนตามล าดบของเลขทศนยม - ใหเขยนแผนผงมโนมต - ใหเขยนชอเรองจากเรองราวทก าหนดให - ใหสรปความจากการฟง การอานหรอการเขารวมกจกรรมทางวชาการ - ใหท านายผลทจะเกดขน - ใหจ าแนกเรองราวหรอเหตการณ - ใหน าเสนอแนวคดหรอขอสรปเปนแผนภาพหรอแผนผง - ใหวเคราะหและวจารณเพอแสดงความคดเหนตอบทความทก าหนดใหอาน - ใหประเมนผลงานของตนเองหรอของผอน - ใหก าหนดเปาหมาย - ใหตงค าถาม - ใหอธบายผลการปฏบตงาน

2. ภาระงานทเนนความสามารถในการปฏบตงาน (Performance) หรอกระบวนการ

ในการปฏบตงาน (Process) ตวอยางเชน - การทดสอบความสามารถในการพมพ - การด าเนนการทดลองทางวทยาศาสตร - การวดขนาดของวตถ - การใชบรการหองสมด - การสบคนขอมลเกยวกบคอมพวเตอร - ใหประพนธบทเพลงส าหรบเดก - ใหประดษฐทาร าหรอทาเตนจากบทเพลง - การประเมนความคลองแคลวในการอาน - การใหจดแสดงนทรรศการและน าเสนอผลงาน - การใหปฏบตเลนกฬา เลนดนตร วาดภาพ หรอสรางชนงานศลปะ

Page 22: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 45

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

3. สรป ความสามารถของผเรยนประเมนไดจากการแสดงออกโดยตรงจากการท างานตาง ๆ ตามสถานการณ (Task) ทก าหนดให ซงเปนสถานการณจรงหรอใกลเคยงกบสภาพจรงมากทสด การเปดโอกาสใหผเรยนไดแกปญหาหรอปฏบตงานไดจรง โดยประเมนจากกระบวนการท างาน กระบวนการคด โดยเฉพาะความคดขนสง และผลงานทได ลกษณะส าคญของการประเมนความสามารถคอ ก าหนดวตถประสงคของงาน วธการท างาน ผลส าเรจของงาน มค าสงควบคมสถานการณในการปฏบตงาน และมเกณฑการใหคะแนนทชดเจน การวดความสามารถวาผเรยนท าอะไรไดบางและท าอยางไร สามารถวดไดหลายวธตาง ๆ กนขนอยกบสภาพแวดลอม สภาวการณ และความสนใจของผเรยนดงตวอยางตอไปน

1. มอบหมายงานใหท า งานทมอบหมายใหท าตองมความหมาย มความส าคญ มความสมพนธกบหลกสตร เนอหา และชวตจรงของผเรยน ผเรยนตองใชความรหลายดานในการปฏบตงานทสามารถสะทอนใหเหนถงกระบวนการท างาน และการใชความคดอยางลกซง ตวอยางงานทมอบหมายใหท า เชน

- ใหเขยนบทความเรองทก าลงเปนประเดนทนาสนใจและมความส าคญในขณะนน

- ใหรายงานผลการศกษาสงทผเรยนสนใจโดยเฉพาะ - ใหน าเสนอสงประดษฐหรอการทดลองทผเรยนสนใจ หรออาจเปน

โครงงานกได 2. ก าหนดชนงาน อปกรณ หรอสงประดษฐใหผเรยนวเคราะห เพอหาองคประกอบ

และกระบวนการท างาน พรอมทงเสนอแนวทางการพฒนาใหมประสทธภาพดขน 3. ก าหนดตวอยางชนงานใหผเรยนศกษา แลวใหผเรยนสรางชนงานทมลกษณะการ

ท างานไดเหมอนหรอดกวาเดม 4. สรางสถานการณทสมพนธกบชวตจรง แลวใหผเรยนลงมอปฏบตเพอแกปญหา

โดยใชกระบวนการและความรทไดเรยนรมาประยกตใช 5. การประเมนทกษะปฏบต วาผเรยนมทกษะกระบวนการในการปฏบตมากนอย

เพยงใด และสามารถน ามาใชปฏบตจรงในหองปฎบตการทดลอง และการฝกปฏบตงานในสถานฝกปฏบตงานในแตละครงไดในระดบใด

6. การทดสอบโดยใชแบบทดสอบชนดเขยนตอบ การประเมนตามสภาพจรงยงคงจ าเปนตองใชการทดสอบดวยการเขยนตอบ เพยงแตตองลดการสอบวดดานความรความจ า โดยมงเนนประเมนดานความเขาใจ การน าไปใช และ

Page 23: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 46

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

กระบวนการคดขนสง แบบทดสอบลกษณะนตองสรางขอสอบแบบสถานการณทสมพนธกบชวตจรงของผเรยนแลวใหผเรยนตอบค าถามโดยการเขยนตอบ ลกษณะของค าถามตองถามเพอวดสมรรถภาพของสมองทสงกวาขนความรความจ า

การสรางสรรคผลงานดงกลาวจะมคณภาพเพยงใดนนขนอยกบความรความเขาใจในมโนมตทเกยวของ ความสามารถในการประยกตใชความร ความสามารถในการวเคราะห และความสามารถในการสงเคราะห เพอสรางผลงานตามสถานการณหรอภาระงานทมอบหมาย การประเมนผลงานและความสามารถในการปฏบตงานของผเรยนจากการกหนดภาระงานตามตวอยางขางตนจงตองประเมนใหครอบคลมและลงในรายละเอยดคอนขางมาก ซงตองอาศยการก าหนดเกณฑการประเมนทชดเจนและครอบคลม ซงทานจะไดเรยนรในหนวยตอไป

4. ตวอยางภาระงานเพอการเรยนรและประเมนตามสภาพจรง ใหทานศกษาตวอยางการสรางภาระงาน (Task) เพอการเรยนรและการประเมนตามสภาพจรงตอไปน

หวขอเรอง การเปลยนฤดกาล 1. มาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Learning and Assessment Standard)

วตถบนทองฟามรปแบบของการเคลอนทตวอยางเชน ดวงอาทตยปรากฏเหนอขอบฟาดานหนงในทศทางเดยวกนทกวน แตการเคลอนทของมนเปลยนแปลงอยางชาๆ ขนอยกบการหมนของโลกซงท าใหเราเหนพระจนทรขนเหนอขอบฟาทกวนเชนเดยวกบการขนและตกของดวงอาทตย เราสามารถสงเกตรปรางของดวงจนทรทเปลยนแปลงในแตละวนซงเปนวฏจกรของแตละเดอน

2. หลกฐานการเรยนร (Evidence of Learning) นกเรยนสามารถจดจ าบอกลกษณะและสรางรปแบบ เชน เขยนภาพของปรากฎการณทเกดซ า ๆ ใหเหนเปนรปราง อธบายคณลกษณะ สดสวน หรอวงจรการเปลยนแปลงของวตถหรอเหตการณ ผลงานดงกลาวจะใชเปนหลกฐานการประเมน

3. สถานการณ (Context) นกเรยนสงสยไหมวา ท าไมอากาศถงเยนในฤดหนาวและอากาศอบอาวในฤดรอน เราจะใชเวลาประมาณ 2 -3 วนหลงจากน เพอหาค าตอบกน

4. ภาระงาน (Task) หรอกจกรรมทมอบหมาย ครจะแสดงรปถายบรเวณหนาโรงเรยนของเรา ซงรปเหลานจะแสดงใหเหนถงการเรมปรากฏของดวงอาทตยในเวลาทแตกตางกนระหวางป มรปถายทงหมด 12 รป แตละรปครถายในวนท 1 ของแตละเดอน ตงแตเดอนมกราคมจนถงเดอนธนวาคม ครตองการใหนกเรยนทกคนในกลม

Page 24: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 47

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

อภปรายสงทนกเรยนสงเกตเหนในรปถายเหลาน ใหนกเรยนสงเกตททศทางของแสงเงาของตนไมขางๆโรงเรยนกบต าแหนงของดวงอาทตยทแตกตางกนในแตละรปวาแตกตางกนอยางไร นอกจากนใหนกเรยนสงเกตเพอรวบรวมขอมลอน ๆ ทนกเรยนคดวามนมความส าคญ ดานหลงของรปจะระบชอเดอนทถายใหไว เมอนกเรยนบนทกขอมลจากการสงเกตรปถายเรยบรอยแลว ใหนกเรยนใชขอมลทบนทกไวนนกลบไปท างานรวมกนในกลมยอยตอไป หลงจากอภปรายรวมกนในกลมแลว สงทนกเรยนตองด าเนนการรวมกนคอ สรปบนทกการเปลยนแปลงของแตละเดอนใหครบ 12 เดอน โดยในแตละแตละเดอนนกเรยนจะตองด าเนนการตอไปน

1. วาดสงทแสดงใหเหนถงการเอยงของโลกไปทางดวงอาทตยในแตละเดอนมลกษณะอยางไร

2. วาดภาพอยางคราวๆ เกยวกบการเปลยนแปลงของแสงอาทตยทมผลตอสงรอบๆ โรงเรยนของเรา เชน ตนไม พชชนดอนๆ สงมชวตและกจกรรมของนกเรยน

3. ใหนกเรยนอภปรายรวมกนในกลม แลวใชผลสรปการอภปรายมาเขยน เพออธบายรายละเอยดเกยวกบการภาพทวาดขน ประเดนทควรอภปรายรวมกนคอการเดนทางของโลกรอบดวงอาทตยและอธบายวาท าไมการเปลยนแปลงหลาย ๆ อยางทนกเรยนสงเกตเหนนนท าใหฤดกาลมการเปลยนแปลงไปดวย นกเรยนสามารถสบคนเพอศกษาเนอหาเกยวกบโลกหมนรอบดวงอาทตย หรอความรอน ๆ ทคดวาจ าเปนไดจากหนงสอเรยน หรอจากอนเตอรเนต

4. ใหนกเรยนบนทกการท ากจกรรมทกครงวาสมาชกในกลมท าอะไร อยางไรและไดขอสรปอะไร รวมถงปญหาและวธการแกปญหาทเกดขนในระหวางการท ากจกรรมน ถานกเรยนมปญหาในระหวางท ากจกรรมน ใหปรกษาครไดตลอดเวลา

Page 25: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 48

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบ ความรท 4

เรอง “การก าหนดเกณฑการประเมน”

หลงจากทไดศกษาเนอหาเรองการก าหนดมาตรฐาน (Standard) เพอการเรยนรและการประเมนตามสภาพจรงมาแลวในหนวยท 2 และศกษาเนอหาการก าหนดภาระงาน (Task) ในขนหนวยท 3 มาแลว ในหนวยท 4 ทานจะไดศกษาเนอหาเกยวกบการก าหนดเกณฑการประเมนความสามารถในการเรยนร (Learning Performance) ของผเรยนจากผลงาน ( Product) และกระบวนการ (Process) ทผเรยนปฏบตตามภาระงานทไดรบมอบหมายวา เราจะก าหนดเกณฑการประเมนอยางไร

เกณฑการประเมน ( Assessment Criteria) หมายถง ประเดนทเปนตวบงชความสามารถในการปฏบตงานตามภาระงานของผเรยนวาท าไดครบถวนของขนตอนการปฏบตงานทดหรอไม ซงจะท าใหผสอนตอบค าถามไดวา อะไรบางทแสดงใหเหนวาผเรยนปฏบตงานไดด และจะทราบไดอยางไรวาผเรยนท าสงเหลานนหรอไม

1. การก าหนดเกณฑการประเมน

ใหทานศกษาการก าหนดเกณฑการประเมนจากตวอยางตอไปน

ตวอยางท 1 การประเมนความสามารถในการฝาก-ถอนเงนทธนาคาร

มาตรฐานการเรยนร (Learning Standard): นกเรยนสามารถฝาก-ถอนเงนทธนาคารได

ภาระงาน (Task): นกเรยนเปดบญชเงนฝากไวทธนาคารแหงหนง วนนนกเรยนมความจ าเปนตองฝากหรอถอนเงนสดจากบญชธนาคาร ใหนกเรยนด าเนนการดวยตวเอง

เกณฑการประเมน (Criteria):

ความสามารถในการฝาก-ถอนเงนสดทธนาคารทด ม 6 ขนตอนดงน

1. เลอกแบบฟอรมการฝาก-ถอน

2. กรอกขอมลทส าคญลงในแบบฟอรม

3. ไปทเคานเตอรพนกงานทวางพรอมบรการ

4. บอกวตถประสงคของการใชบรการยนสมดบญชเงนฝากพรอมแบบฟอรม

5. กรณฝากเงน นบเงนตามจ านวนทตองการฝากสงใหกบพนกงาน

Page 26: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 49

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

6. กรณถอนเงน นบเงนทพนกงานสงใหแลวเกบใสกระเปาเงน

ถานกเรยนสามารถปฏบตไดครบทง 6 ขนดงกลาวกบอกไดวานกเรยนผานเกณฑการประเมน แตยงไมสามารถบอกไดวาระดบคณภาพในการปฏบตในแตละเกณฑเปนอยางไร ตองก าหนดค าอธบายคณภาพผลการปฏบต (Rubric) ในแตละขนตอนอกครง

ตวอยางท 2 การจดเฟอรนเจอรในหอง

มาตรฐานการเรยนร (Learning Standard): นกเรยนสามารถ

1. วดขนาดโดยใชวธการ เครองมอและหนวยทเหมาะสม

2. ก าหนดสดสวนของสงทวดได

3. สรางแผนผงการจดหองไดตามสดสวนทก าหนด

4. ประมาณระดบความถกตองของการวดได

5. ก าหนดต าแหนงการจดวางเฟอรนเจอรได

6. อธบายเหตผลประกอบแนวคดในการจดเฟอรนเจอรในหองได

ภาระงาน (Task): การจดเฟอรนเจอรในหองใหม (เปนกจกรรมการประเมนในการเรยนเนอหาเรองเรขาคณต) ซงก าหนดภาระงานดงน

นกเรยนตองการจดวางเฟอรนเจอรในหองหนงในบานของนกเรยนเอง แตพอแมนกเรยนไมเหนดวยเพราะวาจดอยางเดมกดอยแลว นกเรยนจะท าอยางไรเพอแสดงใหพอแมเหนวาถาจดตามแนวคดของนกเรยนแลวจะท าใหหองดดกวาเดม ซงขอมลทจ าเปนทนกเรยนตองการสามารถไดจากการด าเนนงานดงน

1. ขนาดความกวาง-ยาว-สงของหองทตองการจดใหมวามพนทของพนหองเทาใด ต าแหนงและขนาดของประตและหนาตางของหองนน ขนาดของเฟอรนเจอรทกชนแตละชนมขนาดกวาง-ยาว-สงเทาไร ซงตองแสดงผลการวดทกรายการใหชดเจน

2. วาดภาพแสดงขนาดของหองและขนาดของเฟอรนเจอรทกชนใหเปนไปตามสดสวนของขนาดทวดได

3. เขยนแผนผงของหองและการจดวางเฟอรนเจอรแตละชนลงในต าแหนงทนกเรยนตองการ โดยใหไดสดสวนทถกตองตามทวดขนาดไว

Page 27: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 50

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

4. จดท าโมเดลของหองและเฟอรนเจอรแตละชนดวยกระดาษแขงตามสดสวนกวาง-ยาว-สงทวดไว จนครบทกชน

5. จดวางโมเดลเฟอรนเจอรทกชนลงในโมเดลหองโดยใชเทปกาวยดตดในต าแหนงทเขยนแผนผงไว

6. เขยนค าอธบายพรอมเหตผลวาท าไมจงคดวาควรจดเฟอรนเจอรใหมตามแนวคดของนกเรยนทออกแบบไวน

7. ใหนกเรยนน าเสนอแผนผงและโมเดลทท าขนในชนเรยน เพอใหเพอนทกคนในหองชวยกนพจารณาตดสนวาผลงานของใครดทสด

เกณฑการประเมน (Criteria):

จากภาระงานหรอกจกรรมทนกเรยนปฏบตสามารถก าหนดเกณฑการประเมนในประเดน ตาง ๆ ดงน

1. ความถกตองแมนย าในการวดและค านวณขนาดของหองและเฟอรนเจอร

2. ความถกตองแมนย าในการวดขนาดของโมเดล

3. การระบขนาดของโมเดลหองและเฟอรนเจอร

4. การจดระบบการค านวณทเกยวของ

5. ความปราณตเรยบรอยในการเขยนแผนผง

6. ความปราณตเรยบรอยในการสรางโมเดลหองและเฟอรนเจอร

7. ความชดเจนและความสมเหตสมผลในค าอธบายประกอบการจดหอง

จะเหนวาการประเมนระดบคณภาพผลการปฏบตงานตามเกณฑ( criteria)ทก าหนดทง 7 ขอนนจ าเปนตองมค าอธบายการใหคะแนน (Rubric) ซงเราจะศกษาการสราง rubric ในหนวยท 5 ตอไป

2. ลกษณะของเกณฑการประเมนทด

จากตวอยางการก าหนดเกณฑการประเมนผลการปฏบตงานตามภาระงานหรกจกรรมทใชในการประเมนผเรยนทงสองตวอยางขางตน จะเหนวาการเขยนเกณฑแตละเกณฑทดนนควรมลกษณะดงน

Page 28: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 51

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

1. มความชดเจน

2. สนกระชบ

3. สงเกตได

4. เปนขอความทระบพฤตกรรมการปฏบต

5. ใชภาษาทนกเรยนสามารถเขาใจได

สงส าคญทตองระมดระวงในการก าหนดเกณฑการประเมนคอ แตละเกณฑจะตองประเมนประเดนเดยว แตละเกณฑจะตองไมคาบเกยวกนแตมกจะเปนการปฏบตทตอเนองกน การใชค าทแตกตางกนอาจจะเปนสงเดยวกนกได เชน นกเรยนสามารถ ตความหมายจากขอมล ได กบนกเรยนสามารถ สรปผลจากขอมล ได สองเกณฑนใชค าตางกนแตทจรงแลวเปนการประเมนความสามารถเดยวกน

สงทตองระวงอกลกษณะหนงคอเกณฑการประเมนทก าหนดขนนนอาจจะคาบเกยวกนเนองจากเกณฑหนงเปนสวนหนงของอกเกณฑหนง เชน น าเสนอโดยตรงความสนใจของผฟงได กบ น าเสนอโดยใชการประสานสายตากบผฟง จะเหนวา การประสานสายตากบผฟงนนเปนสวนหนงของการตรงความสนใจของผฟง

ขอส าคญเชนเดยวกบการก าหนดมาตรฐาน (Standard) การประเมน เมอเราก าหนดเกณฑการประเมนแลวตองแจงใหผเรยนมทราบกอนลงมอปฏบตงานตามภาระงานทผสอนก าหนด เพอใหผเรยนทราบวาผสอนมความคาดหวงอะไรบางในการปฏบตงานนน ผเรยนจะไดปฏบตไดตรงตามทผสอนตองการ ซงตามหลกการจดการเรยนรตามสภาพจรงทยดผเรยนเปนส าคญอาจใหผเรยนมสวนรวมในการก าหนดเกณฑการประเมนดวยกได โดยครอาจใชค าถามใหผเรยนชวยคดวา การปฏบตงานทก าหนด ครจะทราบไดอยางไรวานกเรยนท างานชนนไดดหรอไม หรอ นกเรยนคดวาบทความวชาการ/รายงานทดมคณลกษณะใดบาง ค าตอบของนกเรยนสามารถน ามาใชเปนเกณฑในการประเมนไดเปนอยางด

3. ควรก าหนดเกณฑการประเมนกขอในแตละภาระงาน

เปนเรองยากทจะก าหนดวาภาระงานทใชในการประเมนนนควรก าหนดเกณฑการประเมนกขอ แตควรมกรอบในการพจารณาดงน

1. จ ากดจ านวนเกณฑเทาทจ าเปนในองคประกอบทส าคญของการปฏบตงานแตละอยางทก าหนดขน ซงจะมเทาไรนนขนอยกบการปฏบตงานทดของแตละงาน โดยทวไปจะใชขนตอนของการปฏบตงานทดวามกขนตอนเปนเกณฑในการประเมน งานแตละ

Page 29: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 52

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

อยางมความซบซอนแตกตางกน มขนตอนมากนอยตางกน จงควรก าหนดจ านวนเกณฑการประเมนใหเหมาะสมกบธรรมชาตของการปฏบตงานแตละอยางดวย

2. ไมจ าเปนตองประเมนทกอยางในแตละภาระงานหรอกจกรรมการประเมน การก าหนดใหปฏบตงานแตละครง อาจจะเนนการประเมนทแตกตางกนไปได ขนอยกบวาการก าหนดภาระงานแตละครงนนมเปาหมาย หรอมาตรฐานการประเมนคออะไร กก าหนดเกณฑทส าคญ ๆ จากขนตอนการปฏบตงานครงนน ๆ

4. การพจารณาวาเกณฑการประเมนทก าหนดขนนนเหมาะสมหรอไม

เมอเราก าหนดเกณฑการประเมนไดแลวบางครงไมแนใจวาเหมาะสมหรอไม ขอแนะน าวาใหด าเนนการดงน

1. ถามตวเอง ใหพจารณาเกณฑการประเมนทเขยนขนทงหมดแลวถามตวเองดวา แตละเกณฑนนประเมนไดตรงตามทตองการไหม แตละเกณฑมความแตกตางกนชดเจนไหม แตละเกณฑนนขอมลทไดนา จะเปนอยางไร แตละเกณฑนนมคณคาตอการประเมนเพยงใด

2. ถามผเรยน ใหผเรยนพจารณาวา เกณฑทก าหนดขนนนผเรยนเขาใจวาอยางไร แตละเกณฑสมพนธกบการปฏบตงานตามภาระงานทก าหนดเพยงใด ผเรยนสามารถใชเกณฑทก าหนดขนในการปฏบตงานไดหรอไม ผเรยนใชเกณฑทก าหนดขนนในการประเมนคณภาพผลการปฏบตงานของตนเองไดไหม

3. ถามเพอนอาจารยดวยกนทเคยก าหนดภาระงานคลาย ๆ กนใหชวยพจารณาวาเกณฑทก าหนดขนนเหมาะสมหรอไม ถามอาจารยทสอนตางกลมสาระทไมคนเคยกบเนอหาสาระเพอจะไดมมมองทแตกตางจากทเราคดทจะเปนประโยชนตอการก าหนดเกณฑการประเมน

ถาเคยใชภาระงานนในการประเมนผเรยนมากอน ลองพจารณาผลงานของผเรยนทผานมาวาเกณฑทก าหนดไวนนสามารถใชเปนกรอบในการพจารณาคณภาพของผลงานทดไดไหม ขาดประเดนใดทมความจ าเปนและส าคญหรอไม

Page 30: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 53

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบความรท 5

เรอง “การก าหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน”

ทานไดศกษาขนตอนทส าคญของการประเมนตามสภาพจรงมาแลว 3 หนวย คอ

หนวยท 2 การก าหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Standard) หนวยท 3 การก าหนดภาระงานส าหรบการประเมน (Task) หนวยท 4 การก าหนดเกณฑการประเมน (Criteria)

ในหนวยท 5 นทานจะไดศกษารายละเอยดเกยวกบการก าหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน ซงเปนขนตอนสดทายของการสรางเครองมอส าหรบการประเมนตามสภาพจรง หลงจากททานก าหนดมาตรฐานการประเมน (Standard) ก าหนดภาระงานส าหรบการประเมน (Task) และก าหนดเกณฑการประเมน (Criteria) ทตองมความสมพนธเชอมโยงกนมาแลว เพอใหสามารถประเมนคณภาพการปฏบตงานในแตละเกณฑทก าหนดไว จ าเปนตองก าหนดระดบคณภาพของผลการปฏบตงานทแตกตางกนส าหรบการพจารณาใหคะแนน บางคนอาจเรยกวาเปนค าอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) กได

1. ค าอธบายเกณฑระดบคณภาพผลการปฏบตงาน (Rubric Scoring)

การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนองเกณฑ (criterion-referenced assessment) นนหมายความวา ความสามารถในการเรยนรของผเรยนจะพจารณาจากผลการปฏบตงานทเทยบกบเกณฑ เพอพจารณาวาผเรยนเรยนรไดผานตามเกณฑการประเมนทก าหนดไวในภาระงาน (Task) หรอไม ดงนนการสรางรบรคสเพอใหคะแนนจงตองประกอบไปดวยสองสวนทส าคญคอ เกณฑการประเมนและค าอธบายระดบคณภาพของแตละเกณฑการประเมน ดงตวอยางรบรคสการประเมนความสามารถในการศกษาคนควา ตอไปน

Page 31: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 54

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

เกณฑการประเมน นน. 1 2 3

1. จ านวนเอกสารหรอแหลงความรทใชศกษาคนควา

1 1-4 5-9 10-12

2. ความตรงของเนอหาสาระ

3 เนอหาสาระสวนใหญไมตรงประเดน

เนอหาสาระบางสวนไมตรงประเดน

เนอหาสาระทงหมดตรงประเดน

3. การจดระบบความรทศกษาคนควา

1 บอกไมไดวาเนอหาสวนใดมาจากแหลงใด

มปญหาในบางตอนของเนอหาทบอกไมไดวามาจากแหลงใด

บอกไดชดเจนวาเนอหาแตละตอนสรปมาจากแหลงใด

4. การเขยนบรรณานกรม

1 ในแตละรายการอางองมขอมลทส าคญนอยมาก

มขอมลทส าคญแตไมครบตามหลกการเขยนบรรณานกรม

มขอมลทส าคญครบทกสวนตามหลกการเขยนบรรณานกรม

จากตวอยางขางบนจะเหนวาจะมเกณฑการประเมนอย 4 เกณฑ แตละเกณฑม 3 ระดบคณภาพผลการปฏบตงาน คอ 1, 2 และ 3 แตละระดบจะมค าอธบายลกษณะของผลงานทสามารถสงเกตหรอประเมนไดไวอยางชดเจน นอกจากนในคอลมนทสองจากซายจะเหนวามการก าหนดน าหนกของแตละเกณฑไวดวย ในทนผสรางรบรคสเหนวาความตรงของเนอหาสาระทศกษาคนความความส าคญมากกวาเกณฑอน ๆ เปนสามเทา ดงนนเกณฑท 2 คาคะแนนทนกเรยนจะไดมไดเทากบ 3, 6 หรอ 9 สวนเกณฑท 1, 3 และ 4 จะมคะแนนเทากบ 1, 2 และ 3 เพราะน าหนกเปน 1 ทง 3 เกณฑ

ความส าคญของค าอธบายเกณฑการใหคะแนน

จากตวอยางขางบนจะเหนวาค าอธบายเกณฑการใหคะแนนในแตละเกณฑจะชวยใหผเรยนทราบวาถาตองการท างานใหไดคะแนนมาก ๆ จะตองท าอยางไร และผสอนกสามารถตรวจใหคะแนนผลงานไดงายและมความเชอมนในผลการตรวจใหคะแนนไดมากขน แตมหลายคนทชอบสรางรบรคสการใหคะแนนโดยไมมค าอธบายเกณฑการใหคะแนน มเพยงค าบอกระดบคณภาพของผลงานก ากบไวกบคาคะแนน ดงตวอยางตอไปน

Page 32: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 55

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

เกณฑการประเมน นน. ตองปรบปรง (1) ด (2) ดเยยม (3)

1. จ านวนเอกสารหรอแหลงความรทใชศกษาคนควา

1

2. ความตรงของเนอหาสาระ 3

3. การจดระบบความรทศกษาคนควา

1

4. การเขยนบรรณานกรม 1

ลองเปรยบเทยบดวาทงสองแบบนแบบใดใชตรวจใหคะแนนไดงายกวากน และผลการใหคะแนนจะแตกตางกนอยางไร การสรางค าอธบายเกณฑการใหคะแนนเปนสงทยากส าหรบผทไมคนเคย แตมวธการทชวยใหสรางได โดยการสรางครงแรกยงไมมค าอธบายเกณฑการใหคะแนนในแตละระดบคณภาพการปฏบต เมอน าไปตรวจผลงานของผเรยนทานจะพบวาเราสามารถจดประเภทของผลงานจรงของผเรยนตามระดบคณภาพได เชนกลมนดเยยม กลมนด และกลมนตองปรบปรง เมอเราจดประเภทไดแลวเราคอยมาสรปลกษณะส าคญของแตละกลม เพอน าไปเขยนค าอธบายเกณฑการใหคะแนนอกครง ไมยากเลยใชไหมถาท าแบบน จากแนวคดทกลาวมานทานบอกไดไหมวา ท าไมจงตองมค าอธบายระดบคณภาพของผลการปฏบตงานไวในการประเมนผลงานของผเรยน ถาพจารณาประโยชนทงในสวนของผเรยนและผสอนทท าหนาทประเมนผลการปฏบตงานของผเรยน ประโยชนของค าอธบายเกณฑการใหคะแนนชวยใหทงผสอนและผเรยนเขาใจไดตรงกนถงคณภาพของการปฏบตงานในแตละภาระงาน (Task) ผลงานทดและไมดมลกษณะอยางไร เมอแจงใหผเรยนทราบลวงหนากอนลงมอปฏบตงานผเรยนกจะทราบวาตองท างานอยางไร นอกจากนค าอธบายเกณฑการใหคะแนนทก าหนดไวชดเจนยงชวยใหการตรวจผลการปฏบตงานมความเทยงตรง และคงเสนคงวาในการใหคะแนนดวย ทส าคญเมอทราบระดบคณภาพของผลการปฏบตงานชดเจนจากค าอธบายเกณฑการใหคะแนนยงชวยใหการสะทอนผลการปฏบตงานแกผเรยนไดชดเจนดวยวาท าสงใดไดดในระดบใดและมอะไรทยงตองปรบปรงอยางไร

2. ค าอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring)

Page 33: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 56

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

การประเมนผลการเรยนรของผเรยน ทจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง หรอตามแนวคด Active learner นน จ าเปนตองใชการประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ทเนนการประเมนความสามารถ (Performance assessment) ดงนนการประเมนการเรยนรของผเรยนตามแนวคดนจงใหความส าคญในผลงานหรอชนงานทเกดขนจากการท ากจกรรมของผเรยนมากกวาการพจารณาความรความเขาใจจากการตอบขอสอบของผเรยนเพยงอยางเดยว เนองจากการแสดงออกทแทจรงของผเรยนขณะท ากจกรรม หรอท างานตามทก าหนดใหในแตละสถานการณ (Task) ผเรยนมโอกาสพฒนาแนวทางการท างาน หรอการแกปญหาทหลากหลายเพอความส าเรจของงาน ค าตอบทไดหรอผลงานทเกดขนจงอาจไมไดเปนไปตามทคาดคดไวมากอน ดงนนการตรวจใหคะแนนจงไมสามารถก าหนดใหชดเจนแนนอนเหมอนการตรวจขอสอบได การประเมนตามสภาพจรงจงตองมการก าหนดแนวทางการใหคะแนนรวมกนระหวางผสอนและผเรยน เพอก าหนดเกณฑในการพจารณาใหคะแนนหรอเปนการสรางมาตรวดวาผเรยนท าอะไรไดส าเรจบาง และความส าเรจนนอยในระดบใด เรยกแนวทางหรอวธการนวา Rubric Scoring ซงมการประเมนอย 2 ลกษณะคอ การใหคะแนนภาพรวม (Holistic scoring) และการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) การใหคะแนนภาพรวม (Holistic scoring) เปนการพจารณาใหคะแนนตามภาพรวมของผลงาน จะไมพจารณาใหเปนคะแนนแตจะใหเปนระดบคะแนนเพอบงชถงระดบผลงาน วธการก าหนดเกณฑการใหระดบคะแนนภาพรวมของผลงานนเรมจากการอธบายคณลกษณะของงานวาจะไดระดบคะแนนใด ตองมลกษณะใดบาง ใหพจารณาจากตวอยางตอไปน ตวอยาง เกณฑการประเมนภาพรวมของโครงงาน

ลกษณะภาพรวมของโครงงาน ระดบคะแนน 1. ไมเขาใจปญหา การออกแบบและการทดลองใชเทคนคทไมเหมาะสม ท าโครงงานไดไมสมบรณ การเขยนรายงานตองไดรบความชวยเหลออยางมาก

0

2. เขาใจปญหาแตใชเวลานานมาก ตองอาศยการแนะน าในการออกแบบการทดลอง มความยากล าบากในการปฏบต ตองไดรบค าแนะน าในการเขยนรายงาน

1

3. แสดงถงความเขาใจปญหา การออกแบบและเทคนควธยงไมถกตอง งานส าเรจบางสวน การน าเสนอรายงานเปนล าดบ

2

4. แสดงถงความเขาใจปญหา สามารถออกแบบการทดลองและเทคนควธตาง ๆ เหมาะสมจนโครงงานประสบความส าเรจ การน าเสนอรายงานเปนล าดบด

3

Page 34: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 57

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

5. แสดงถงความเขาใจปญหา มความคดรเรมในการออกแบบการทดลอง และเทคนควธตาง ๆ ตลอดจนโครงงานประสบความส าเรจเปนอยางด การน าเสนอรายงานเปนล าดบดมาก

4

จะเหนวาการก าหนดลกษณะภาพรวมของโครงงานนน เปนการก าหนดระดบการยอมรบ

ประกอบค าอธบายวาผลงานหรอโครงงานนนสะทอนใหเหนวาผเรยนท าอะไรไดบาง และท าไดในระดบใด การก าหนดค าอธบายคณลกษณะของโครงงานในภาพรวมอาจใชเกณฑอน ๆ ไดอก เชน ใหระดบคะแนนตามระดบความผดพลาด ซงอาจก าหนดเปน 6 ประเดนดงน

1. การก าหนดปญหาและสมมตฐานถกตอง 2. การออกแบบการทดลองถกตอง 3. การด าเนนการทดลองถกตอง 4. การจดกระท าขอมลและการน าเสนอขอมลถกตอง 5. การสรปผลการทดลองถกตอง 6. การน าเสนอโครงงานถกตอง

การก าหนดเกณฑในการใหระดบคะแนนจาก 6 ประเดนดงกลาวอาจก าหนดดงน ไมมประเดนใดถกตองเลย ไดระดบคะแนน 0 ปฏบตถกตองเพยงประเดนเดยว ไดระดบคะแนน 1 ปฏบตถกตอง 2-3 ประเดน ไดระดบคะแนน 2 ปฏบตถกตอง 4-5 ประเดน ไดระดบคะแนน 3 ปฏบตถกตองทกประเดน ไดระดบคะแนน 4 การใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) การใหคะแนนวธนจะวเคราะหผลงานของผเรยนโดยก าหนดประเดนยอย ๆ ทสามารถอธบายระดบคณภาพของผลงานขนมากอนวาควรพจารณาประเดนใดบาง แลวจงอธบายระดบความส าเรจในแตละประเดนวาจะไดระดบคะแนนใดตองมลกษณะอยางไร เพอใหเขาใจดขนและเหนภาพความแตกตางของการก าหนดเกณฑวธนกบวธพจารณาในภาพรวม ขอใหทานศกษาจากตวอยางการประเมนโครงงานตอไปน

Page 35: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 58

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

แบบประเมนโครงงาน วชา ……………………….…………………………………………….. ภาคเรยน…….. ปการศกษา……….. ชอโครงงาน ………………………………………………………………………………………………………. สมาชกกลม 1…………………………………………..… 2……….…………………………………… 3…………………………………………….. 4…………………………………………….

ประเดนการประเมน ผลการประเมน

ขอคดเหนเพมเตม 1 2 3

1. ความคดรเรมสรางสรรค 2. การก าหนดปญหาและการตงสมมตฐาน 3. ขอมลหรอขอเทจจรงประกอบการท าโครงงาน 4. การออกแบบการทดลอง 5. อปกรณและเครองมอทใชในการทดลอง 6. การด าเนนการทดลอง 7. การบนทกขอมล 8. การจดกระท าขอมล 9. การแปลความหมายของขอมล 10. การเขยนรายงาน

รวม สรปผลการประเมน

Page 36: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 59

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ…………………………………….. ผประเมน (……………………………….) ……./……/….. เกณฑการประเมน

ประเดนทประเมน คะแนน

1. ความคดรเรมสรางสรรค โครงงานคลายคลงกบสงทมคนเคยท ามาแลว บางสวนของโครงงานแปลกใหมจากทเคยมคนท ามาแลว โครงงานทท าแสดงใหเหนถงความคดรเรมสรางสรรค เปนสงยงไม

มใครท ามากอน

1 2 3

2. การก าหนดปญหาและการตงสมมตฐาน สมมตฐานไมสอดคลองกบปญหา สมมตฐานสอดคลองกบปญหา สมมตฐานสอดคลองกบปญหาและแสดงความสมพนธระหวางเหต

และผลชดเจน

1 2 3

3. ขอมลหรอขอเทจจรงประกอบการท าโครงงาน ไมมการศกษาคนหาขอมลหรอขอเทจจรงตาง ๆ มการศกษาคนหาขอมลหรอขอเทจจรงแตไมครอบคลมประเดนท

ศกษา มการศกษาคนหาขอมลหรอขอเทจจรงครอบคลมทกประเดนท

ศกษาอยางเพยงพอ

1 2 3

4. การออกแบบการทดลอง สอดคลองกบสมมตฐานแตการควบคมตวแปรไมถกตอง สอดคลองกบสมมตฐานแตการควบคมตวแปรยงไมครบถวน สอดคลองกบสมมตฐานและควบคมตวแปรถกตองครบถวน

1 2 3

Page 37: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 60

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ประเดนทประเมน คะแนน 5. อปกรณและเครองมอทใชในการทดลอง

เลอกใชอปกรณไมถกตอง เลอกใชอปกรณบางสวนถกตอง เลอกใชอปกรณถกตองเหมาะสม

1 2 3

6. การด าเนนการทดลอง ด าเนนการทดลองไมถกตองเปนสวนใหญ ด าเนนการทดลองไดถกตองเปนสวนใหญ ด าเนนการทดลองไดถกตองสมบรณ

1 2 3

7. การบนทกขอมล บนทกขอมลตรงจดประสงคทศกษา บนทกขอมลตรงจดประสงคทศกษาและถกตอง บนทกขอมลตรงจดประสงคทศกษาถกตองและละเอยด

1 2 3

8. การจดกระท าขอมล มการจดกระท าขอมลถกตองบางสวน มการจดกระท าขอมลถกตอง มการจดกระท าขอมลถกตองชดเจน

1 2 3

9. การแปลความหมายขอมลและการสรปผลของขอมล การแปลความหมายถกตองบางสวน การแปลความหมายถกตองแตสรปผลไมสอดคลองกบขอมล การแปลความหมายถกตองและการสรปผลสอดคลองกบขอมล

1 2 3

10. การเขยนรายงาน มการน าเสนอเปนขนตอนบางสวน มการน าเสนอเปนขนตอนดแตยงไมชดเจน มการน าเสนอเปนขนตอนสมบรณและชดเจน

1 2 3

Page 38: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 61

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

จากตวอยางแบบประเมนโครงงานทเปนแบบ Analytic Scoring น ทานคดวามความแตกตางจากแบบ Holistic Scoring อยางไร แตละแบบมขอดและขอจ ากดอะไรบาง และทานคดวาเมอไรจะใชแบบใดในการตรวจผลการปฏบตงานของผเรยน ใหทานหาค าตอบไดจากค าอธบายของ Jon Mueller (2004) ในกรอบตอไปน

When to choose a holistic rubric

So, when might you use a holistic rubric? Holistic rubrics tend to be used when a

quick or gross judgment needs to be made. If the assessment is a minor one, such

as a brief homework assignment, it may be sufficient to apply a holistic judgment

(e.g., check, check-plus, or no-check) to quickly review student work. But holistic rubrics can also be employed for more substantial assignments. On some tasks it is not easy to evaluate performance on one criterion independently of performance on a different criterion. For example, many writing rubrics are holistic because it is not always easy to disentangle clarity from organization or content from presentation. So, some educators believe a holistic or global assessment of student performance better captures student ability on certain tasks.

(Alternatively, if two criteria are nearly inseparable, the combination of the two can be treated as a single criterion in an analytic rubric.)

When to choose an analytic rubric

Analytic rubrics are more common because teachers typically want to assess each

criterion separately, particularly for assignments that involve a larger number of

criteria. It becomes more and more difficult to assign a level of performance in a holistic rubric as the number of criteria increases. For example, what level would you assign a student on the holistic research rubric above if the student included 12 sources, had lots of inaccuracies, did not make it clear from which source information came, and whose bibliography contained most relevant information?

As student performance increasingly varies across criteria it becomes more difficult to assign an appropriate holistic category to the performance. Additionally, an analytic rubric better handles weighting of criteria. How would you treat "historical accuracy" as more important a criterion in the holistic rubric? It is not easy. But the analytic rubric handles it well by using a simple multiplier for each criterion.

Page 39: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 62

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

UTQ online e-Training Course ใบความรท 6

เรอง “แฟมสะสมผลงานการเรยนร”

หลายคนคงยงมค าถามในใจวา แฟมสะสมผลงานการเรยนร คออะไร จะน ามาใชประเมนผลการเรยนรของผเรยนไดจรงหรอ เมอพจารณากจกรรมตาง ๆ ทใหผเรยนท าในการจดกจกรรมการเรยน รในวชาหนง ๆ ทงในชนเรยนและนอกชนเรยน จะพบวามผลงานทเกดขนจากการท ากจกรรมเหลานนเสมอ ซงสามารถจ าแนกผลงานตามลกษณะของกจกรรมไดดงน

1. การฟงบรรยาย (Lecture) เมอผเรยนฟงการบรรยายสรปเนอหาโดยผสอน หรอฟงบรรยายจากผเชยวชาญหรอวทยากร ผเรยนจะตองจดบนทกลงในสมด ซงแตละคนจะบนทกไดละเอยดตางกน ขนอยกบรปแบบการเรยนร ความชอบ หรอความเคยชนของผเรยนในการบนทกค าบรรยาย

2. การท าการทดลอง (Laboratory) ผลงานของผเรยนทเกยวของกบการทดลองมตงแตการวางแผนการทดลอง การบนทกวธการทดลอง ผลการทดลอง ปญหาทพบในการทดลอง การวเคราะหขอมลและแปลผล การสรปผลและอภปรายผลการทดลอง ซงสงตาง ๆ เหลานจะเกดเปนชนงานทเรยกวา รายงานผลการทดลองทผเรยนอาจท าเปนกลมหรอรายบคคลกได

3. การอภปราย (Discussion) ผลงานทเกดขนจากการรวมกจกรรมการอภปรายของผเรยนคอ การวางแผนเตรยมการอภปราย พฤตกรรมการมสวนรวมในการอภปราย และสงทไดและขอสรปผลการอภปราย ซงทงหมดนจะอยในรปของรายงานสรปผลการอภปราย

4. การศกษาคนควา (Research-based learning) เปนผลงานทส าคญอกชนหนงของผเรยน ทเกดจากการไดรบมอบหมายจากผสอน หรออาจเกดจากความสนใจในประเดนทก าลงศกษาของผเรยนเอง ผลงานทไดจากการศกษาคนควาอาจอยในรปรายงานผลการวจยเอกสาร การสมภาษณบคคล หรอจากแหลงความรอน ๆ การน าเสนอผลงานอาจอยในรปแบบการอภปราย การน าเสนอรายงาน หรอการจดนทรรศการ ขนอยกบความเหมาะสม ความสนใจและความพรอมของผเรยน

5. การศกษาจากแหลงเรยนรภายนอก (Resource-based learning) เปนวธการทเปดโอกาสใหผเรยนไดมประสบการณตรงกบเรองทก าลงศกษา โดยศกษาจากสถานทจรง หรอจากแหลงเรยนร IT ผลงานทเกดขนอาจเปนรายงาน บนทกการสงเกต การตอบค าถามจากใบงาน หรอการน าเสนอในรปแบบอน ๆ

Page 40: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 63

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

6. การบนทกการเรยนร (Learning Log) เปนชนงานอกอยางหนงของผเรยนทนอกเหนอจากผลงานทแสดงถงความสามารถและการเรยนรของแตละคน บนทกการเรยนรจะสะทอนใหเหนถงการประเมนตนเองของผเรยนในการท ากจกรรมการเรยนรแตละครงวาไดเรยนรอะไร และมความรสกอยางไรตอกจกรรมการเรยนร ซงจะเปนขอมลทมประโยชนตอครผสอนทจะไดรบรความรสกนกคดของผเรยน

นอกจากกจกรรมดงกลาวแลว อาจมกจกรรมอน ๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอน ซงผเรยน

สามารถแสดงออกถงความสามารถอน ๆ ดวย เชน การสอสาร ทกษะทาง IT ผลงานเหลานถาผเรยนเกบรวบรวมไวอยางเปนระบบตงแตกอนและหลงท ากจกรรมดวยตวผเรยนเอง โดยครผสอนใหค าแนะน าจนผเรยนท าจนเปนความเคยชน ผลงานเหลานจะเปนประโยชนตอการประเมนเพอพฒนาการเรยนรของผเรยนตอไป ผลงานทควรรวบรวมไวในแฟมแสดงผลการเรยนร ผลงานทรวบรวมไวในแฟมแสดงผลการเรยนร ทแสดงถงความสามารถ ผลการเรยนรและพฒนาการของผเรยนควรประกอบดวยผลงานทสะทอนใหเหนถงสงตาง ๆ ตอไปน

1. องคความรในศาสตรหรอวชาทเรยน ทอาจประกอบดวยขอเทจจรง แนวคดหลกทส าคญ ๆ ทสามารถน าไปใชอธบายเรองตาง ๆ ได

2. แนวทางและวธการคดทใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการศกษาเรองเหลานน ซงอาจรวมถงค าถามหรอวธการหาค าตอบทคาดวาจะใชเพอหาความรเรองเหลานนดวย

3. แนวทางในการประยกตใชความร หรอวธการหาความรในศาสตรทเรยนทจะน าไปใชในการหาความรเพมเตม ผลกระทบทมตอสงคมในสวนของการท ากจกรรมกลม หรออทธพลของความรทมตอการด ารงชวต

4. การแสดงออกถงความคดและความสามารถตาง ๆ เชนความเขาใจ การตดสนใจและแกปญหา การวเคราะหวจารณ รวมทงความคดสรางสรรค

5. ผลงานทผเรยนไดประดษฐ คดคน การท าโครงงาน กจกรรมการทดลองหรอกจกรรมตามความสนใจของผเรยนเองทเกดขนขณะผเรยนไดเรยนรวชานน ซงผลงานเหลานอาจรวบรวมไวในกลอง หรอจะจดแสดงผลงานในรปแบบตาง ๆ กได

นอกจากผลงานดงกลาวแลว สงทควรปรากฏอยในแฟมแสดงผลการเรยนรดวยคอ ความสามารถในการสอสารดวยวธการทเหมาะสม เชน ขอความ รปภาพ ตาราง หรอวธอน ๆ ซงความสามารถในการสอสารเหลานจะชวยใหผอนสามารถเขาใจในผลงานของผเรยนได

Page 41: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 64

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

แฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยนมประโยชนอยางไร แฟมผลการเรยนรทผเรยนจดท าขนจะเปนทรวบรวมขอมลและผลงานทแสดงถงความรความสามารถของผเรยนเอง ซงผสอนและผเรยนเองสามารถน าผลงานเหลานมาใชในการประเมนการเรยนรของผเรยนไดในลกษณะตาง ๆ กนดงน

1. การประเมนพฒนาการของผเรยน โดยพจารณาจากผลงานทงหมดของผเรยน และดทความกาวหนาหรอพฒนาการตงแตเรมตนท าผลงานชนแรกจนถงผลงานชนสดทาย โดยพจารณาในเชงคณภาพของผลงาน และอาจใชปรมาณงานเปนสวนประกอบดวย การประเมนลกษณะนสามารถกระท าโดยตวผเรยนเอง เพอน ผสอน ผปกครอง ผบรหาร หรอผทเกยวของ ผลทไดจากการประเมนรายบคคลกจะบงชถงพฒนาการของผเรยนแตละคน ผลการประเมนของผเรยนทงชนจะบงชถงคณภาพการสอนของผสอนหรอเปนการประเมนผลงานผสอน หรอของภาควชาและคณะได

2. การประเมนเพอตดสนผลการเรยนรของผเรยน การประเมนสวนนตองด าเนนการควบคกน 2 ลกษณะคอ ใชผลการประเมนพฒนาการของผเรยน (ตามขอ 1) และการประเมนผลงานทผสอนและผเรยนรวมกนพจารณาแลววา เปนผลงานทดเดนหรอประทบใจ เปนผลงานทควรพจารณาใหคะแนนเพอประเมนความสามารถของผเรยน โดยผสอนจะตองก าหนดเกณฑในการใหคะแนนผลงานแตละชน โดยเทคนค Rubric Scoring เพอใชเปนเกณฑในการพจารณาประเมนผลงานของผเรยน ผลการประเมนทไดนจะน าไปพจารณารวมกบผลการประเมนสวนอน ๆ เพอใหระดบคะแนนหรอเกรดแกผเรยนตอไป

3. ผลงานดเดนทผสอนและผเรยนพจารณารวมกนแลววา เปนผลงานทแสดงถงความสามารถพเศษของผเรยนแตละคน และไดน ามาบรรจไวในแฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยน สามารถใชเปนขอมลทส าคญในประวตการศกษาของผเรยนแตละคน ซงสามารถใชเปนสวนหนงของผลงานทจะน าเสนอในการสมครเขาศกษาในระดบทสงขนได โดยเฉพาะอยางยงการพจารณาคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาในอนาคต อาจพจารณาความสามารถของผเรยนสวนหนงจากผลงานทเกดจากการท ากจกรรมการเรยนรในระดบมธยมศกษาตอนปลาย หรอการศกษาตอในระดบบณฑตศกษาอาจพจารณาขอมลสวนหนงจากแฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยนในระดบปรญญาตรประกอบการพจารณาคดเลอกนกศกษาเขาเรยนกเปนได

Page 42: UTQ online e-Training Course - s Blog · 2012. 6. 1. · รหัส UTQ-2136: การวัดผลและประเมินผลตามสภาพจริง 24 utqonlineโดย

รหส UTQ-2136: การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง 65

utqonlineโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตของครเอทฟคอมมอนสแบบ แสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

ขนตอนการจดท าแฟมแสดงผลการเรยนร จากประโยชนของแฟมแสดงผลการเรยนรทมตอการประเมนผลการพฒนาการเรยนรของผเรยน เมอผสอนและผเรยนตดสนใจรวมกนแลววาจะจดท าแฟมแสดงผลการเรยนร เพอการประเมนผลการเรยนรควรด าเนนการตามขนตอนตอไปน

1. วางแผนจดท าแฟมแสดงผลการเรยนร กจกรรมขนตอนแรกนเรมจากผสอนตองศกษาเปาหมายหรอวตถประสงคของหลกสตรและรายวชาทสอนรวมกบผเรยนและผสอนรายวชาเดยวกน ตอจากนนจงเตรยมความพรอมผเรยนโดยการใหความรและความเขาใจในการท าแฟมแสดงผลการเรยนร การพจารณารวบรวมชนงาน/ผลงาน และการคดเลอกผลงานทจะใชในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน

2. ด าเนนการจดท าแฟมผลงาน เปนขนตอนทอยในระหวางการด าเนนกจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรทก าหนดไว โดยผเรยนจะสรางผลงานตามกจกรรมการเรยนรทผสอนก าหนดไว และพจารณารวบรวมผลงาน คอย ๆ สะสมไปเรอย ๆ ในขณะทเรยนวชานน ๆ

3. การสะสมผลงาน ผลงานทผเรยนจดท าขนนน ผเรยนจะตองจดเกบอยางเปนระบบดวยตวผเรยนเอง มการพจารณาประเมนผลงานและสะทอนสงทไดเรยนรหรอประโยชนทผเรยนไดรบจากการสรางผลงานแตละชน ทงนเพอเกบไวใชในการประเมนผลการเรยนรตอไป

4. การประเมนผล ผลงานทรวบรวมไวนนจะไดรบการประเมนจากผสอนและตวผเรยนเอง โดยพจารณาจากผลงานทงหมดในดานของพฒนาการเรยนร ทงนผสอนและผเรยนตองก าหนดเกณฑในการประเมนรวมกนไวลวงหนา เมอผลงานแตละชนทไดรบการประเมนตามเกณฑแลว ผเรยนสามารถเลอกผลงานทดเดน เพอเกบรวบรวมไวเปนแฟมผลงานดเดนประจ าตวผเรยน หรอน ามาจดแสดงผลงานดเดนของผเรยนในรายวชานน ๆ เชนการจดนทรรศการผลงานทางวชาการของผเรยน สวนผลการประเมนในภาพรวมจะน าไปใชในการตดสนผลการเรยนเมอสนสดการเรยนการสอนดวย

การน าผลทไดจากการประเมนแฟมผลงานไปใชประโยชน ขนตอนนเปนการน าผลจากการประเมนแฟมผลงานของผเรยนแตละคน เพอประมวลภาพใหเหนวาผเรยนมความรความสามารถเปนอยางไร มพฒนาการของการเรยนรในรายวชานนเพยงใด มประเดนใดบางทเปนจดแขงทควรไดรบการสงเสรมใหดยงขน มจดใดบางทควรไดรบการแกไข ทงนผเรยนจะไดใชประโยชนในการวางแผนการเรยนรของตนเองในรายวชาตอไป และสามารถใชแฟมผลงานดเดนเพอประโยชนในการสมครงานหรอสมครเขาศกษาตอในระดบทสงขนไดดวย