55102 ภาษาไทย utq

U T Q - 5 5 1 0 2 ภ า ษ า ไ ท ย ร ะ ด บ ม ธ ย ม ศ ก ษ า

1 | ห น า

คานา

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training ภาษาไทย ระดบมธยมศกษา เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและดาเนนการฝกอบรมคร ขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training ภาษาไทย ระดบมธยมศกษา จะสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทกาหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

สารบญ

คานา 1 หลกสตร “ภาษาไทย” 3 รายละเอยดหลกสตร 4


2 | ห น า

คาอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 5 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยและการนาหลกสตรไปใช 11 ตอนท 2 การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย 19 ตอนท 3 สอและแหลงการเรยนรภาษาไทย 26 ตอนท 4 การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย 34 ตอนท 5 การทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย 44 ใบงานท 1 52 ใบงานท 2 53 ใบงานท 3 54 ใบงานท 4 56 ใบงานท 5 58 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 59

หลกสตร ภาษาไทย ระดบมธยมศกษา

รหส UTQ-55102 ชอหลกสตรรายวชา ภาษาไทย ระดบมธยมศกษา วทยากร

ผศ.ดร.พรทพย แขงขน สาขาวชาการสอนภาษาไทย ภาควชาหลกสตรและการสอน

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา

1. นางสาวนจสดา อภนนทาภรณ


3 | ห น า

2. นางสาววไลลกษณ ภภกด 3. ผศ.ดร.สรอยสน สกลรกษ


4 | ห น า

รายละเอยดหลกสตร คาอธบายรายวชา

อธบายถงความเปนมา ความสาคญของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย การนาหลกสตรไปใช การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย สอและแหลงการเรยนรภาษาไทย การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย รวมถงการทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายภาพรวมของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยได 2. สรปแนวทางการจดนาหลกสตรไปใชในการจดการเรยนการสอนได 3. สรปแนวทางการจดการเรยนรภาษาไทยโดยเนนผ เรยนเปนสาคญและเนนการ

พฒนาการคดได 4. สรปแนวคดการจดการเรยนรหลกการใชภาษาไทย วรรณคดและวรรณกรรม และทกษะ

ภาษาได 5. อธบายความสาคญของสอและแหลงการเรยนรได 6. วเคราะหและประเมนคณสมบตของสอการเรยนรได 7. สรปแนวทางการใชสอและแหลงการเรยนรภาษาไทยในศตวรรษท ๒๑ ได 8. สรปมโนทศนทางการวดและประเมนผลได 9. อธบายลกษณะการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยดานพทธพสย จตพสยและ

ทกษพสยได 10. สรปแนวทางการพฒนาเครองมอในการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยได 11. อธบายความสาคญของการวจยในชนเรยนทระบในพระราชบญญตการศกษาแหงชาตได 12. วเคราะหสภาพปญหาและแนวทางแกไขในการจดการเรยนรภาษาไทยได 13. สรปแนวทางการทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทยได

สาระการอบรม ตอนท 1 หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยและการนาหลกสตรไปใช ตอนท 2 การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ตอนท 3 สอและแหลงการเรยนรภาษาไทย ตอนท 4 การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย ตอนท 5 การทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย

กจกรรมการอบรม 1. ทาแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ทาใบงาน/กจกรรมทกาหนด


5 | ห น า

6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจาหลกสตร 8. ทาแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม 1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบ

หลงเรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทกาหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา

บรรณานกรม

คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร. (๒๕๔๓). ปฏรปการเรยนร ผเรยนสาคญทสด. กรงเทพฯ :สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

ปราวณยา สวรรณณฐโชต. ๒๕๕๒. ICT และการออกแบบสอและแหลงเรยนร. กรงเทพฯ: ภาควชา หลกสตร การสอนและเทคโนโลยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วลลภา เทพหสดน ณ อยธยา. (๒๕๔๔). การวจยในชนเรยน. [ออนไลน]. แหลงทมา http://acp.assumption.ac.th/newweb/๒๕๕๒/vichagan๕๒/researchinclass.pdf.

[๑๓สงหาคม ๒๕๕๕]. ศกษาธการ, กระทรวง. กรมวชาการ. ๒๕๔๔. คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. http://learningforlife.fsu.edu/ctl/explore/onlineresources/docs/Chptr9.pdf ศกษาธการ, กระทรวง สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (๒๕๕๑). ตวชวดและสาระ

การเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรภาษาไทยตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑.กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

สวมล วองวาณช. (๒๕๔๘). การวจยปฏบตการในชนเรยน. พมพครงท ๘. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (๒๕๔๒). แนวการจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ. ศ. ๒๕๔๒. กรงเทพฯ : สถาบนแหงชาตเพอปฏรปการเรยนร.


6 | ห น า

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (๒๕๔๕). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ. ศ. ๒๕๔๕. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟก.

Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objective: The classification ofeducational goal. New York: David Mckay.

Mettetal G. (2003). Improving teaching through classroom action research. [Online]. Available from:http://academic.udayton.edu/FacDev/Newsletters/ EssaysforTeachingExcellence/PODvol 14/tevol14n7.html.

Mills, G. E. (2003). Action research: A guide for the teacher researcher. 2 nd.ed. New Jersey: Pearson Education, Inc., Upper Saddle River.

Rosenblatt, L. M.(1995). Literature as exploration. 5 th.ed. New York: MLA. Simpson E. J. (1972). The Classification of Educational Objectives in the PsychomotorDomain. Washington, DC: Gryphon House.


7 | ห น า

หลกสตร UTQ-55102 ภาษาไทย ระดบมธยมศกษา

เคาโครงเนอหา

ตอนท ๑ หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยและการนาหลกสตรไปใช เรองท ๑.๑ ภาพรวมของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย เรองท ๑.๒ แนวทางการนาหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยไปปฏบต

แนวคด ๑. หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยประกอบดวยสาระ ๕ เรอง ไดแก ๑)การอาน ๒)

การเขยน ๓)การฟง การดและการพด ๔)หลกการใชภาษาไทย และ ๕)วรรณคดและวรรณกรรม สาระดงกลาวมลกษณะบรณาการ ครภาษาไทยตองมความร ความเขาใจสาระการเรยนรทกสาระอยางลกซง จงจะสามารถจดการเรยนรไดมประสทธภาพ หลกสตรทกชนใชมาตรฐานเดยวกน แตกตางกนทตวชวดทแสดงคณภาพผเรยน ตวชวดระดบมธยมศกษาตอนตน (ชวงชนท ๓) จาแนกตามชนป สวนตวชวดระดบมธยมศกษาตอนปลาย (ชวงชนท ๔) มไดจาแนกไว ครภาษาไทยจงตองกาหนดตวชวดแตละชน

๒. การนาหลกสตรไปปฏบตตองจดทาโครงสรางรายวชาและหนวยการเรยนรเพอบรณาการสาระและทกษะใหผเรยนไดรบความรในลกษณะองครวม โดยใชกระบวนการออกแบบยอนกลบ (Backward design)

วตถประสงค ผเขารบการอบรมสามารถ

๑. อธบายภาพรวมของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยได ๒. สรปแนวทางการจดนาหลกสตรไปใชในการจดการเรยนการสอนได

ตอนท ๒ การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย

เรองท ๒.๑ การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยโดยเนนผเรยนเปนสาคญ เรองท ๒.๒ การจดกจกรรมเรยนรภาษาไทยโดยเนนกระบวนการคด

เรองท ๒.๓ แนวคดในการจดกจกรรมการเรยนรหลกการใชภาษาไทย เรองท ๒.๔ แนวคดในการจดกจกรรมการเรยนรวรรณคดและวรรณกรรม

แนวคด ๑. ครภาษาไทยตองมความรความเขาใจแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรตาม

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต คอ จดการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนสาคญ เนนกระบวนการคดและบรณาการความร คณธรรม จรยธรรมและวฒนธรรม เนนความแตกตางระหวางบคคล เนนการฝกคด ฝกปฏบต ทงรายบคคลและรายกลม


8 | ห น า

๒. การคดกบทกษะภาษามความสมพนธกน กจกรรมการเรยนรภาษาไทยจงตองเนนกระบวนการคด เพอใหสอดคลองกบธรรมชาตของภาษา สมรรถนะสาคญทหลกสตรกาหนดและคณลกษณะเยาวชนไทยในอาเซยนกระบวนการคดพนฐานทจาเปนในหลกสตร การศกษาขนพนฐาน คอ การคดวเคราะห

๓. การจดกจกรรมการเรยนรหลกการใชภาษาไทยตองใหผเรยนสรปหลกการทางภาษาดวยตนเอง การจดกจกรรมการเรยนรวรรณคดและวรรณกรรมเนนการแสดงความรสกและความคดเหนตอเนอเรองการจดการเรยนรทกษะภาษาเนนการฝกปฏบตภาษาในสถานการณจรงหรอสถานการณทกาหนด

วตถประสงค ผเขาอบรมสามารถ

๑. สรปแนวทางการจดการเรยนรภาษาไทยโดยเนนผ เรยนเปนสาคญและเนนการพฒนาการคดได

๒. สรปแนวคดการจดกจกรรมการเรยนรหลกการใชภาษาไทย วรรณคดและวรรณกรรม และทกษะภาษาได

ตอนท ๓ สอและแหลงการเรยนรภาษาไทย เรองท ๓.๑ ความสาคญของสอและแหลงการเรยนร เรองท ๓.๒ สอและแหลงการเรยนรประเภทตางๆ เรองท ๓.๓ แนวทางการใชสอและแหลงการเรยนรภาษาไทย

เรองท ๓.๔ แนวทางการใชสอสงคมออนไลนในการจดการเรยนรภาษาไทย

แนวคด ๑. สอและแหลงการเรยนรมความสาคญตอการจดการเรยนรภาษาไทย ชวยสรางความสนใจ

ประหยดเวลาในการสอน ขยายประสบการณจากบทเรยน ทาใหผเรยนเกดความเขาใจเนอหาและความคงทนในการเรยนร

๒. สอและแหลงเรยนรมมากมายหลายประเภท ครภาษาไทยตองวเคราะหคณสมบตกอนการใชและประเมนผลหลงการจดใช

๓. ครภาษาไทยในศตวรรษท ๒๑ ตองใชสอสงคมออนไลนในการจดการเรยนร เพอใหสอดคลองกบสภาพสงคมเทคโนโลยสารสนเทศ

วตถประสงค ๑. อธบายความสาคญของสอและแหลงการเรยนรได ๒. วเคราะหและประเมนคณสมบตของสอการเรยนรได ๓. สรปแนวทางการใชสอและแหลงการเรยนรภาษาไทยในศตวรรษท ๒๑ ได

ตอนท ๔ การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย เรองท ๔.๑ มโนทศนทางการวดและประเมนผล เรองท ๔.๒ การวดและประเมนผลภาษาไทยดานพทธพสย จตพสยและทกษพสย เรองท ๔.๓ การพฒนาเครองมอในการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย


9 | ห น า

แนวคด ๑. ครภาษาไทยตองทบทวนมโนทศนทางการวดและประเมนผลใหถกตอง เพอจะไดสามารถ

ประเมนผลการเรยนรดานตางๆ ได ๒. การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย องดาเนนการใหครบทกดาน ทงดานพทธพสย

จตพสยและทกษพสย ๓. เครองมอทใชในการวดและประเมนผลการเรยนรมหลายประเภทชนด ครภาษาไทยควร

ใชอยางหลากหลายและควรพฒนาเครองมอเหลานดวยตนเอง เพอใหเหมาะสมกบบรบทของผเรยน

วตถประสงค ๑. สรปมโนทศนทางการวดและประเมนผลได ๒. อธบายลกษณะการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยดานพทธพสย จตพสยและ

ทกษพสยได ๓. สรปแนวทางการพฒนาเครองมอในการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยได

ตอนท ๕ การทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย

เรองท ๕.๑ พนธกจของครนกวจยตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต เรองท ๕.๒ การวเคราะหสภาพปญหาและแนวทางแกไขในการจดการเรยนรภาษาไทย เรองท ๕.๓ แนวทางการทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย

แนวคด ๑. พระราชบญญตการศกษาแหงชาตกาหนดใหครใชการวจยเปนสวนหนงของการจดการ

เรยนรและทาวจยเพอพฒนาการเรยนร ดงนนการทาวจยในชนเรยนจงเปนพนธกจสาคญทครควรทาทกภาคเรยนหรอทกปการศกษา

๒. การวเคราะหสภาพปญหาการจดการเรยนรทาใหครสามารถแกไขปญหาไดตรงประเดน โดยนานวตกรรมการจดการเรยนรทเหมาะสมมาใช

๓. การทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย ควรเปนการวจยแบบไมเปนทางการ เพอใหครเขยนรายงานการวจยไดงายและสามารถทาวจยในชนเรยนอยางสมาเสมอ เนองจากครมภาระงานดานอนๆ มาก

วตถประสงค ๑. อธบายความสาคญของการวจยในชนเรยนทระบในพระราชบญญตการศกษาแหงชาตได ๒. วเคราะหสภาพปญหาและแนวทางแกไขในการจดการเรยนรภาษาไทยได ๓. สรปแนวทางการทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทยได


10 | ห น า

ตอนท ๑ หลกสตรและสาระการเรยนรภาษาไทย

เรองท ๑.๑ ภาพรวมของหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยประกอบดวยสาระ ๕ เรอง (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ๒๕๕๑ ดงน สาระท ๑ การอาน การอานออกเสยงคา ประโยค การอานบทรอยแกว คาประพนธชนดตางๆ การอานในใจเพอสรางความเขาใจและการคดวเคราะหสงเคราะหความรจากสงทอาน เพอนาไปปรบใชในชวตประจาวน สาระท ๒ การเขยนการเขยนสะกดตามอกขรวธ การเขยนสอสาร โดยใชถอยคาและรปแบบตางๆ ของการเขยน ซงรวมถงการเขยนเรยงความ ยอความ รายงานชนดตางๆ การเขยนตามจนตนาการ วเคราะหวจารณ และเขยนเชงสรางสรรค สาระท ๓ การฟง การด และการพดการฟงและดอยางมวจารณญาณ การพดแสดง ความคดเหน ความรสก พดลาดบเรองราวตางๆ อยางเปนเหตเปนผล การพดในโอกาสตางๆ ทงเปนทางการและไมเปนทางการ และการพดเพอโนมนาวใจ สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทยธรรมชาตและกฎเกณฑของภาษาไทย การใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบโอกาสและบคคล การแตงบทประพนธประเภทตางๆ และอทธพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทย สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมเพอศกษาขอมล แนวความคด คณคาของงานประพนธและความเพลดเพลน การเรยนรและทาความเขาใจบทเห บทรองเลนของเดก เพลงพนบานทเปนภมปญญาทมคณคาของไทย ซงไดถายทอดความรสกนกคด คานยม ขนบธรรมเนยมประเพณ เรองราวของสงคมในอดตและความงดงามของภาษา เพอใหเกดความซาบซงและภมใจในบรรพบรษทไดสงสมสบทอดมาจนถงปจจบน หลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยเปนหลกสตรองมาตรฐาน (standard-based curriculum) สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (๒๕๕๑) กาหนดมาตรฐานการเรยนรแตละสาระ ดงน สาระท ๑ การอาน มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนาไปใช ตดสนใจ แกปญหาในการดาเนนชวตและมนสยรกการอาน สาระท ๒ การเขยน มาตรฐาน ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ สาระท ๓ การฟง การด และการพด


11 | ห น า

มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค

สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทย มาตรฐาน ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและนามาประยกตใชในชวตจรง

นอกจากน ไดกาหนดตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง โดยชวงชนท ๓ จาแนกตามชนป

สวนชวงชนท ๔ เปนตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางทเปนภาพรวม ครผสอนตองพจารณาจาแนกตามดลยพนจและความพรอมของผเรยน ในขณะเดยวกนกไดกาหนดคณภาพผเรยนแตละชวงชนทกสาระซงผสอนควรศกษาใหเขาใจกอนนาหลกสตรไปใช

ตวอยาง คณภาพผเรยนเมอจบชนมธยมศกษาปท ๓ • อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองเปนทานองเสนาะไดถกตอง เขาใจ

ความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย จบใจความสาคญและรายละเอยดของสงทอาน แสดงความคดเหนและขอโตแยงเกยวกบเรองทอาน และเขยนกรอบแนวคด ผงความคด ยอความ เขยนรายงานจาก สงทอานได วเคราะห วจารณ อยางมเหตผล ลาดบความอยางมขนตอนและความเปนไปไดของเรองทอาน รวมทงประเมนความถกตองของขอมลทใชสนบสนนจากเรองทอาน

• เขยนสอสารดวยลายมอทอานงายชดเจน ใชถอยคาไดถกตองเหมาะสมตามระดบภาษาเขยนคาขวญ คาคม คาอวยพรในโอกาสตางๆ โฆษณา คตพจน สนทรพจน ชวประวต อตชวประวตและประสบการณตางๆ เขยนยอความ จดหมายกจธระ แบบกรอกสมครงาน เขยนวเคราะห วจารณ และแสดงความรความคดหรอโตแยงอยางมเหตผล ตลอดจนเขยนรายงานการศกษาคนควาและเขยนโครงงาน

• พดแสดงความคดเหน วเคราะห วจารณ ประเมนสงทไดจากการฟงและด นาขอคดไปประยกตใชในชวตประจาวน พดรายงานเรองหรอประเดนทไดจากการศกษาคนควาอยางเปนระบบ มศลปะในการพด พดในโอกาสตางๆ ไดตรงตามวตถประสงค และพดโนมนาวอยางมเหตผลนาเชอถอ รวมทงมมารยาทในการฟง ด และพด

• เขาใจและใชคาราชาศพท คาบาลสนสกฤต คาภาษาตางประเทศอนๆ คาทบศพท และศพทบญญตในภาษาไทย วเคราะหความแตกตางในภาษาพด ภาษาเขยน โครงสรางของประโยครวม ประโยคซอน ลกษณะภาษาทเปนทางการ กงทางการและไมเปนทางการ และแตงบทรอยกรองประเภทกลอนสภาพ กาพย และโคลงสสภาพ

• สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน วเคราะหตวละครสาคญ วถชวตไทย และคณคาทไดรบจากวรรณคดวรรณกรรมและบทอาขยาน พรอมทงสรปความรขอคดเพอนาไปประยกตใชในชวตจรง


12 | ห น า

เรองท ๑.๒ แนวทางการนาหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยไปปฎบต

๑.๒.๑ การบรณาการ พระราชบญญตการศกษาแหงชาตเนนเรองการจดการเรยนรแบบบรณาการ ซงเปนสาระสาคญทแสดงถงความเปนครมออาชพในการจดการศกษาใหกบเยาวชนของชาต ครภาษาไทยจงตองเปนผมวสยทศนกวางไกล มองเหนความสมพนธเชอมโยงระหวางความรกบชวตจรงอยางชดเจน เพอวางแผนการจดการเรยนรอยางบรณาการไดถกตอง การจดการเรยนรแบบบรณาการ หมายถงการเชอมโยงสาระการเรยนรตางๆ เขาดวยกนโดยนามาเรยงรอยกนใหสอดคลองและสมพนธกบประเดนหลก(theme) หรอหวขอ (topic) ทกาหนดขน การจดการเรยนรแบบบรณาการจงเปนการนาศาสตรสาขาตางๆ มากกวาหนงเรองมาผสมผสานใหกลมกลนกน ภายใตหวเรองเดยวกน หรอเรองราวเดยวกน โดยเนนความรในลกษณะองครวมมากกวาความรทแยกเปนสวนๆ การจดกระบวนการเรยนรแบบบรณาการจะทาใหการเรยนรนนมความหมายสาหรบผเรยน (meaningful learning) เพราะทาใหผเรยนมความรกวาง ไมคบแคบ


13 | ห น า

เฉพาะกรอบเนอหาวชา ผเรยนเกดการพฒนาพหปญญา (multiple intelligence) เกดการเชอมโยงความรภายในกลมสาระการเรยนรหรอระหวางกลมสาระการเรยนร เมอนาสาระการเรยนรของวชาตางๆ หลอมรวมกนกอใหเกดประโยชนหลายประการ ดงน ๑. ชวยใหเกดการถายโอนการเรยนร (transfer of learning) ทาใหผเรยนเขาใจเนอหาในลกษณะองครวม/ภาพรวม มองเหนความสมพนธระหวางวชาเชน ผเรยนเรยนรการเขยนรายงานในวชาภาษาไทย กจะสามารถนาความรและทกษะเรองน ไปเขยนรายงานในวชาอนๆ ได ทาใหผเรยนเกดความตระหนกวาความรทกเรองมประโยชนและมความสมพนธกน ๒. ผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง โดยผสมผสานสาระความรตางๆ คณธรรม คานยมและคณลกษณะอนพงประสงค เปนการเพมศกยภาพของผเรยนใหสามารถนาความรไปใชในชวตจรงไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

๓. สอดคลองกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ เพราะสงเสรมใหผเรยนเกดกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณและการประยกตใชความรในชวตจรง นอกจากน ยงสามารถจดกจกรรมการเรยนรไดหลากหลาย ทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยน เชนการใชกรณศกษา (case studies) การเรยนรแบบเนนปญหา (problem-based learning) การเรยนรแบบโครงงาน (project-based learning) รปแบบการเรยนรโดยการสบหาความรเปนกลม (group investigation model) การสอนแบบทศนศกษา (field trip) การสอนแบบเนนการผกเรอง (storyline method) ฯลฯ ๔. ลดความซาซอนของเนอหาวชาในหลกสตรและแกไขปญหาการขาดแคลนคร เพราะวชาทมเนอหาใกลเคยงกน สามารถนาผเรยนมาเรยนรวมกนได และสามารถหลอมรวมเนอหาวชาเขาดวยกนได การนาการบรณาการไปสการปฏบตในชนเรยนโดยทวไปม ๔ วธ ดงนการบรณาการแบบสอดแทรก (Infusion Instruction) หมายถง การทผสอนวชาใดวชาหนงสอดแทรกเนอหาของวชาอนๆ ในการสอนของตน หรอนาผเรยนตางชนมาเรยนรวมกนในหวขอเดยวกนเปนการสอนตามแผนการสอนและประเมนผลโดยผสอนคนเดยว วธนแมวาผเรยนจะเรยนจากผสอนคนเดยวแตกสามารถมองเหนความสมพนธระหวางวชาไดถาผสอนมความรในศาสตรทเกยวของ ตวอยาง

๑. ครนภานานกเรยนชนมธยมศกษาปท ๒ และ ๓ มาเรยนรวมกนในสาระเรองการเขยนเรยงความ เพราะนกเรยนทงสองชนตางกมความรและประสบการณเรองการเขยนเรยงความมากอน

๒. ครสมใจสอนประว ตสนทร ภ แลวอธบายประว ตศาสตรสมยรตนโกสนทรตอนตนซงเปนสมยทกวทานนกาเนด เพอใหนกเรยนเขาใจสภาพสงคมในสมยนน ๑.๒.๑.๑ การบรณาการแบบคขนาน (Parallel Instruction) หมายถง การทผสอนตงแต ๒ คนขนไป ซงสอนตางวชากน มาวางแผนการสอนรวมกน โดยเนนหวเรอง หรอความคดรวบยอด หรอปญหาเดยวกน ซงจะตองกาหนดกจกรรมการเรยนรรวมกนวาจะสอนหวเรองหรอความคดรวบยอด อะไร ในวชาของตน จากนนแตละวชาจะมอบหมายงานใหผเรยนแตกตางกน แตตองสอดคลองกบหวเรอง หรอความคดรวบยอด ทกาหนดไวรวมกน การสอนแตละวชาจะเสรมซงกนและกน ทาใหผเรยนมองเหนความสมพนธเชอมโยงกนระหวางวชาชดเจนยงขน


14 | ห น า

ตวอยาง ครวทยาศาสตร ครภาษาไทย ครสขศกษา ครพลศกษา ครสงคมศกษา และครศลปะ วางแผนการสอนรวมกนในหวขอเรอง สมดลเปนอยางไรในชวต แลวเสนอแนะกจกรรมการเรยนรทจะนาไปสอนในวชาของตน ดงน

- วทยาศาสตร สอนความสมดลของระบบนเวศ - ภาษาไทยสอนการเขยนเรยงความในหวขอ ชวตทสมดล - สขศกษาและพลศกษาสอนการรบประทานอาหารและการออกกาลง

กายสมดล - สงคมศกษาสอนแนวคดเรองเศรษฐกจพอเพยง - ศลปศกษาสอนหลกความสมดลในการสรางสรรคผลงานทางศลปะ

๑.๒.๑.๒ การบรณาการแบบสหวทยาการ (Multidisciplinary Instruction) หมายถง การทผสอนตงแต ๒ คนขนไป ซงสอนตางวชามาวางแผนการสอนรวมกน โดยกาหนดวาจะสอนหวเรอง หรอความคดรวบยอดหรอปญหาเดยวกน แลวแยกกนสอนตามแผนการสอนของตนแตมอบหมายใหผเรยนทางานหรอโครงงานรวมกน ซงจะชวยเชอมโยงความรสาขาวชาตางๆ เขาดวยกนอยางเปนรปธรรม ทงนผสอนแตละคนจะกาหนดเกณฑประเมนผลงานของผเรยนเฉพาะสวนทตนสอนเทานน ตวอยาง ครวทยาศาสตร ครภาษาไทย ครสขศกษา ครสงคมศกษาและครศลปะมอบหมายใหนกเรยนทาโครงงานทเกยวของกบการอนรกษสงแวดลอม กจกรรมโครงงานของนกเรยน ประกอบดวย ศลปะบนกาแพง (ศลปศกษา) การแสดงละคร (ภาษาไทย) การตรวจวดมลพษในบรเวณโรงเรยน (วทยาศาสตร) การชวยกนกาจดขยะรอบรวโรงเรยน(สขศกษา) การศกษาประวตวนสงแวดลอมโลก (สงคมศกษา) เมอนาเสนอโครงงานแตละรายวชาจะประเมนผลเฉพาะกจกรรมทเกยวของกบรายวชาของตน ๑.๒.๑.๓ การสอนบรณาการแบบขามวชา (Transdisciplinary Instruction) หมายถง การทผสอนวชาตางๆ มารวมกนปรกษาเพอกาหนดหวเรอง หรอความคดรวบยอด หรอปญหารวมกน แลวรวมกนสอนเปนคณะ (team teaching) โดยสอนผเรยนกลมเดยวกน มอบหมายงานใหนกเรยนทารวมกน และกาหนดเกณฑในการประเมนผลงานของผเรยนรวมกน ตวอยาง ครวทยาศาสตร ครภาษาไทย ครสขศกษา ครพลศกษา ครสงคมศกษา และครศลปะ รวมกนสอนหนวยการเรยนรเรอง ชวตทมคณภาพ สาระทกาหนดในหนวยประกอบดวย

- สงคมศกษา: สอนเรองสงคมอดมคตในยคยโทเปย (Utopia) - สขศกษา/พลศกษา: การรบประทานอาหารและการออกกาลงกายใหถก

สขลกษณะ - ภาษาไทย: การอานเพอพฒนาคณภาพชวต - วทยาศาสตร: ความกาวหนาทางวทยาศาสตรกบการพฒนาคณภาพ

ชวต


15 | ห น า

- ศลปศกษา: สนทรยศาสตรกบการพฒนาคณภาพชวต เมอนกเรยนเรยนรสาระทงหมดแลว จะตองนาขอมลตางๆ มา

นาเสนอเปนแผนภาพความคดแสดงลกษณะชวตทมคณภาพ หรอแสดงละครทสะทอนเรองราวใหสอดคลองกบประเดนทกาหนด

๑.๒.๒ การจดทาโครงสรางรายวชาและหนวยการเรยนร การนาหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยไปปฏบตในชนเรยน ตองมการจดทาโครงสรางรายวชาและหนวยการเรยนร โครงสรางรายวชา เปนการกาหนดนขอบขายของรายวชาทจะจดสอนเพอชวยใหผสอนและผเกยวของเหนภาพรวมของแตละรายวชาอยางชดเจนวาประกอบดวย หนวยการเรยนร อะไรบาง จานวนเทาใด แตละหนวยพฒนาใหผเรยนบรรลตวชวดใด เวลาทใชจดการเรยนการสอน และสดสวนคะแนนของรายวชานนเปนอยางไร ตวอยาง แบบโครงสรางรายวชา ท .... ภาษาไทย ชน มธยมศกษาปท... เวลา ... ชวโมง จานวน ... หนวยกต

ล า ด บท

ชอหนวยการเรยนร มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

เวลา (ชวโมง)

นาหนก คะแนน

๑ ๒ ๓ ๔ ๕

หนวยการเรยนรเปนขนตอนทสาคญของการนาหลกสตรไปปฏบตในชนเรยน การออกแบบ

หนวยการเรยนร ครผสอนควรดาเนนการตามแนวออกแบบยอนกลบ (Backward Design) ของ Wiggins และ McTighe (๒๐๐๖) ซงอธบายวาเปนวธการออกแบบหนวยการเรยนรทเรมจากเปาหมายหรอผลลพธทตองการแลวระบหลกฐานการประเมนทสาคญ เพอนาไปสเปาหมายทตองการ การระบเปาหมายและการวดและประเมนผลทชดเจนน จะทาใหครตดสนใจไดวาความรและทกษะใดทจาเปนสาหรบผเรยน เพราะนกพฒนาหลกสตรคดแบบนกประเมนผล ไมไดคดแบบนกออกแบบกจกรรม (think like assessor not activities designer) แนวทางปฏบตการออกแบบหนวยการเรยนร เรมจากการวเคราะหเชอมโยงของมาตรฐาน การเรยนร / ตวชวดทสามารถนามาจดกจกรรมการเรยนรรวมกนได รวมทงสมรรถนะสาคญของผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงคทตองการใหผเรยนพฒนาขนตอนการจดทามดงน ขนท ๑ กาหนดชอหนวยการเรยนร ชอหนวยการเรยนร เปนองคประกอบสาคญทจะเชอมโยงมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนรและกจกรรมการเรยนรในหนวยการเรยนรนน ๆ ชอหนวยการเรยนรตองเปนเรองทนาสนใจ หรอเปนประเดนทสาคญ ครภาษาไทยอาจใชชอเรองวรรณคดในหนงสอเรยนมาเปนชอหนวยการเรยนรตามแนวคด literature-based approach และบรณาการหลกการใชภาษาไทยและ


16 | ห น า

ทกษะภาษา เชน การฟง การพด การด การอาน การเขยน รวมทงทกษะการคดเปนการใชเนอเรองวรรณคด นาไปสการฝกทกษะแบบบรณาการ และสามารถบรณาการเนอหาขามกลมสาระการเรยนรได ขนท ๒ เลอกมาตรฐานการเรยนรและตวชวด เลอกมาตรฐานการเรยนรและตวชวดในหลกสตร โดยบรณาการมากกวา ๑ มาตรฐาน อาจจะเปนมาตรฐานภายในกลมสาระการเรยนรหรอขามกลมสาระการเรยนร ขนท ๓ กาหนดหลกฐานการเรยนรทแสดงวาผเรยนบรรลเปาหมายทพงประสงคและเกณฑการประเมน การกาหนดหลกฐานการเรยนร หมายถง การกาหนดผลงาน ซงแสดงการเรยนรของนกเรยน และเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมความรและทกษะทกาหนดไวในมาตรฐานของหนวยการเรยนรนน เชน ผลงานการเขยน การประเมนผลงานทนกเรยนปฏบตในหนวยการเรยนร จะตองมเกณฑแบบ rubrics ขนท ๔กาหนดกจกรรมการเรยนร สอ / แหลงการเรยนร ครผสอนตองพจารณาและกาหนดวากจกรรม สอหรอแหลงการเรยนรอะไรทจะชวยพฒนาผเรยนไปสมาตรฐานทกาหนดไวในหนวยการเรยนร ขนท ๕ การพจารณาทบทวนหนวยการเรยนร ครผสอนควรทบทวนวาองคประกอบตาง ๆ ในหนวยการเรยนรเชอมโยงสมพนธกนโดยตลอดหรอไม นาไปสการปฏบตไดหรอไม

ตอนท ๒ การจดกจกรรมการเรยนร

เรองท ๒.๑ แนวคดการจดกจกรรมการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนสาคญ


17 | ห น า

แนวคดนเปนมาจากนกปรชญาสาขาปฏบตนยม (Pragmatism) โดยนกปรชญาคนสาคญ คอ Jean Jacques Roussau และ John Locke ซงตอมาไดขยายแนวคดไปสปรชญาการศกษาสาขาพพฒนนยม (Progressivism) บคคลสาคญททาใหแนวคดนเปนทยอมรบอยางแพรหลาย คอ John Dewey (๑๙๖๓) ซงเปนผบกเบกแนวคดเรองการเรยนรจากการปฏบต (learning by doing) ซงเปนการเปลยนบทบาททางการเรยนรของผ เรยนจากการเปนฝายเรยนรแบบรบขอมล (passive learning) มาเปนการเรยนรโดยการจดกระทากบขอมล (active learning) Carl R. Rogers เปนผรเรมใชคาวา child-centered เปนครงแรก โดยมความเชอวาผเรยนควรมอสระในการเรยนรและมความรบผดชอบตอการเรยนรของตน ผเรยนแตละคนมคณคาและสามารถพฒนาไดตามศกยภาพของตน ผสอนมหนาทสงเสรมความคดของผเรยนและอานวยความสะดวกใหผเรยนไดพฒนาศกยภาพนนอยางเตมทการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญจงไมใชวธการสอน แตเปนปรชญาหรอหลกการสอนทสงเสรมพฒนาการของผเรยน ทงดานการเรยนร การจดการและการพฒนาตนเอง สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (๒๕๔๒) อธบายวา การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญมความหมาย ๒ ดาน คอ ความหมายดานผเรยน หมายถง กระบวนการเรยนรทผเรยนมสวนรวม เนนการปฏบตจรง การพฒนากระบวนการคด การมอสระในการเรยนรตามความถนดและความสนใจดวยวธการและแหลงเรยนรทหลากหลาย สามารถนาความรและประสบการณไปใชได ความหมายดานผจด หมายถง กระบวนการจดการเรยนรทคานงถงความแตกตางระหวางบคคล การเนนประโยชนสงสดของผเรยนเปนสาคญ การเคารพในศกดศร สทธของผเรยน โดยมการวางแผนการจดประสบการณการเรยนรเปนระบบ คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร สานกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต (๒๕๔๓) ไดพฒนาตวบงชการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญขน โดยกาหนดตวบงชการเรยนดานการเรยนรของผเรยน ๙ ขอ และตวบงชดานการจดการเรยนรของคร ๑๐ ขอ ตวบงชดงกลาวใชเปนหลกในการจดการเรยนรไดดงน ตวบงชดานการเรยนรของผเรยน ๑. ผเรยนมประสบการณตรงสมพนธกบธรรมชาตและสงแวดลอม ๒. ผเรยนฝกปฏบตจนคนพบความถนดและวธการของตนเอง ๓. ผเรยนทากจกรรมการเรยนรโดยการแลกเปลยนกบกลม ๔. ผเรยนฝกการคดอยางหลากหลายและสรางสรรคจนตนาการตลอดจนไดแสดงออกอยางชดเจนและมเหตผล ๕. ผเรยนไดรบการเสรมแรงใหคนหาคาตอบ แกปญหา ทงดวยตนเอง และรวมดวยชวยกน ๖. ผเรยนไดฝกคนควารวบรวมขอมลและสรางสรรคความรดวยตนเอง ๗. ผเรยนไดเลอกทากจกรรมตามความสามารถความถนดและความสนใจของตนเองอยางมความสข ๘. ผเรยนฝกตนเองใหมวนยและมความรบผดชอบในการทางาน ๙. ผเรยนฝกประเมน ปรบปรงตนเองและยอมรบผอนตลอดจนสนใจใฝหาความรอยางตอเนอง ตวบงชดานการจดการเรยนรของคร ๑. ครเตรยมการสอนทงเนอหาและวธการ


18 | ห น า

๒. ครจดสงแวดลอมและบรรยากาศทปลกเรา จงใจและเสรมแรงใหผเรยนเกดการเรยนร ๓. ครเอาใจใสนกเรยนเปนรายบคคล และแสดงความเมตตาผเรยนอยางทวถง ๔. ครจดกจกรรมและสถานการณใหผเรยนไดแสดงออกและคดอยางสรางสรรค ๕. ครสงเสรมใหผเรยนฝกคดฝกทาและฝกปรบปรงตนเอง ๖ ครสงเสรมกจกรรมแลกเปลยนการเรยนรจากกลม พรอมทงสงเกตสวนดและปรบปรงสวนดอยของผเรยน ๗. ครใชสอการสอนเพอฝกการคด การแกปญหาและการคนพบความร ๘. ครใชแหลงเรยนรทหลากหลายและเชอมโยงประสบการณกบชวตจรง ๙. ครฝกฝนกรยามารยาทและวนยตามวถไทย ๑๐. ครสงเกตและประเมนพฒนาการของผเรยนอยางตอเนอง แนวทางการจดการเรยนรภาษาไทยทเนนผเรยนเปนสาคญ เมอศกษาแนวคดและหลกการการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญดงกลาวมาแลว ครภาษาไทยจงควรมแนวทางการจดการเรยนรภาษาไทยดงตอไปน ๑. การจดการเรยนรภาษาไทยจะตองสงเสรมใหผเรยนพฒนาตามธรรมชาตและศกยภาพของแตละบคคล สภาพทเปนอยในปจจบน ครสวนใหญไมไดวางแผนการจดการเรยนรใหสอดคลองกบความแตกตางระหวางผเรยนทมความสามารถทางภาษาสงกบผเรยนทมพนความรทางภาษาไมไดมาตรฐาน ทาใหไมสามารถพฒนาความร ความสามารถทางภาษาไทยของผเรยนไดเตมตามศกยภาพของแตละคน ๒. การจดการเรยนรภาษาไทยจะตองมลกษณะบรณาการปจจบนการจดการเรยนรภาษาไทยสวนใหญยงคงสอนตามสาระ หรอบรณาการภายในกลมสาระการเรยนรเทานน ๓. การเรยนรภาษาไทยควรดาเนนไปอยางมชวตชวา (active learning) ผเรยนควรมบทบาทในการรบผดชอบตอการเรยนรของตน มสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนและเรยนรอยางมความสขหองเรยนภาษาไทยควรมบรรยากาศสรางสรรค ไมปดกนความคดของผเรยน ครภาษาไทยควรมความเปนประชาธปไตยทใหอสระแกผเรยนในการตความวรรณคดตามความรสกทแทจรง หรอยกตวอยางภาษาทผเรยนใชในชวตจรง เพอนามาศกษาวเคราะห รวมทงจดกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนแสดงทกษะทางภาษา ทงดานวชาการและดานความบนเทง เชน การอภปราย การโตวาท การอานบทกว การแสดงละคร เปนตน ๔. การเรยนรภาษาไทยเกดขนไดจากแหลงตางๆ กน มใชเกดจากแหลงใดแหลงหนง หรอเกดขนเฉพาะในหองเรยนภาษาไทยเทานนนอกจากน ประสบการณทางภาษาของผเรยนแตละคนกถอวาเปนแหลงการเรยนรทสาคญยงซงครภาษาไทยสามารถนามาจดการเรยนรไดเปนอยางด เชน ความสามารถทโดดเดนของผเรยนบางคนดานการพดในทชมชน การอานทานองเสนาะ การแตงคาประพนธ แมแตขอบกพรองในการใชภาษาไทยของผเรยน กสามารถนามาจดการเรยนรไดเชนกน ๕. การเรยนรทดตองเปนการเรยนรทเกดจากการสรางความรความเขาใจดวยตนเอง ดงนน หากครภาษาไทยสามารถจดการเรยนรททาใหผเรยนเปนผคนพบความร เชน สรปลกษณะการสรางคาในภาษาไทยไดเปนแผนภาพความคด สรางสรรควธการจาอกษรสามหม คดหาวธการผนเสยงวรรณยกต กจะชวยใหผเรยนเกดความเขาใจลกซง จดจาไดดและสามารถใชความรนนใหเกดประโยชนไดในชวตจรง


19 | ห น า

๖. การจดการเรยนรภาษาไทยควรเนนกระบวนการเรยนรและกระบวนการคด หากผเรยนมทกษะกระบวนการเรยนรและกระบวนการคดแลว กจะสามารถใชภาษาไทยเปนเครองมอในการแสวงหาความรระดบทสงขน ทงน ผเรยนควรไดรบการฝกฝนกระบวนการทงรายบคคลและกลม ๗. การจดการเรยนรภาษาไทยควรเนนสาระทมความหมายแกผเรยนซงคอ สาระทผเรยนสามารถนาไปใชไดในชวตจรงครภาษาไทยจงตองมความรเรองการบรณาการสามารถจดหลกสตรทใหความสาคญกบสาระทเปนประโยชนตอผเรยน สาระใดทผเรยนเคยเรยนมากอนกควรใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง เพอจะไดมเวลาในการจดการเรยนรสาระอนมากขน

เรองท ๒.๒ การจดกจกรรมเรยนรเพอพฒนาการคด

สมรรถนะสาคญของผเรยนในศตวรรษท ๒๑ คอ สมรรถนะดานการคด เนองจากสภาพของสงคมโลกปจจบนเตมไปดวยขอมลขาวสารและมลกษณะทซบซอนยงขน เปนผลใหตองใชสมรรถนะการคดในสรางขอสรป ตดสนใจและประเมนคณคาประสบการณตางๆ อยเสมอ การจดการเรยนรเฉพาะเนอหาวชายอมไมเพยงพอและไมทนตอพฒนาการของโลก จงจาเปนอยางยงทครภาษาไทยจะตองศกษาการจดการเรยนรทเนนการพฒนาการคด การคดขนพนฐานทนาไปสการคดระดบสงลกษณะคอ การคดวเคราะห เปนการจาแนกสวนประกอบของสงใดสงหนงหรอเรองใดเรองหนงแลวพจารณา ความสมพนธระหวางสวนประกอบนน เพอพจารณาขอสรปทถกตอง (Bloom, ๑๙๕๖) ราชบณฑตยสถาน (๒๕๔๖) ใหความหมายของการวเคราะหวาหมายถง ใครครวญ เชน วเคราะหเหตการณ แยกออกเปนสวนๆ เพอศกษาใหถองแท เชน วเคราะหปญหาตางๆ วเคราะหขาว ความสามารถในการคดวเคราะหม ๓ ระดบคอ การจาแนกสวนประกอบ การพจารณาความสมพนธ และการพจารณาขอสรป (Bloom, ๑๙๕๖) การวดความสามารถการคดวเคราะหคอ การวดความสามารถในการจาแนกองคประกอบของเหตการณ เรองราว หรอเนอหาตางๆ การวเคราะหความสมพนธ และการพจารณาความเชอมโยงเพอนาไปสขอสรป เนองจากการคดวเคราะหเปนพนฐานของการคดมตอนๆ ดงกลาวมาแลว ครจงควรใหความสาคญ โดยอาจพฒนาเปนหนวยการเรยนรเฉพาะเรอง เพอใหผเรยนมพนฐานในการคดวเคราะห แลวจงบรณาการในการจด การเรยนรเรองตางๆ หรอจดการเรยนรสาระการเรยนรตางๆ ตามกระบวนการคดวเคราะห

ตวอยาง การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยทเนนการคดวเคราะห เรอง การสรางคา ขนตอน กจกรรม

๑. การจาแนกสวนประกอบ

๑.๑ ใหนกเรยนพจารณาชอจงหวดในประเทศไทยดงตอไปน อางทอง นครราชสมา นาน นนทบร แพร เลย ขอนแกน นราธวาส เชยงใหม


20 | ห น า

ขนตอน กจกรรม ยะลา สตล ลาพน อตรดตถ นครนายก พจตร ๑.๒ แบงกลมนกเรยนใหจาแนกชอจงหวดในขอ ๑.๑ โดยพจารณาโครงสรางของคา (แบงไดเปน ๓ กลม ดงน กลมท ๑ แพร เลย ยะลา สตล พจตร นาน กลมท ๒ ลาพน เชยงใหม อางทอง ขอนแกน กลมท ๓ นนทบร นครราชสมา อตรดตถ นครนายก นราธวาส)

๒. การพจารณาความสมพนธ

๒.๑ ใหนกเรยนพจารณาความสมพนธของชอจงหวดในแตละกลมทจาแนกได ๒.๒ นาเสนอคาตอบเพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน (กลมท ๑ เปนคามลพยางคเดยวและหลายพยางค กลมท ๒ เปนคาประสม เกดจากการนาคามล ๒ คามารวมกน กลมท ๓ เปนคาสมาส ท เ กดจากการรวมคาบาลและสนสกฤต)

๓. การพจารณาขอสรป

๓.๑ นกเรยนแตละกลมชวยกนสรปหลกสงเกตคามล คาประสมและคาสมาส ๓.๒ นาเสนอขอสรปของแตละกลม ครและนกเรยนชวยกนพจารณาความถกตอง

เมอพฒนาทกษะการคดวเคราะหแลว ครควรพฒนาทกษะการคดขนสง เชน การคดอยางมเหตผล การคดอยางมวจารณญาณ การคดแกปญหา การคดสรางสรรค เปนตน


21 | ห น า

เรองท ๒ .๓ แนวคดการจดกจกรรมการเรยนรหลกการใช

ภาษาไทย

สภาพทวไปเกยวกบการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรหลกการใชภาษาไทยในปจจบน คอ ครภาษาไทยสวนใหญจะใชวธการจดการเรยนรดวยวธการบรรยายเปนหลกเนองจากมความเชอวา ความรเกยวกบไวยากรณหรอหลกภาษาไทยเปนเนอหานามธรรม การใชวธการบรรยายหรอการอธบายเปนวธการทสะดวก และสามารถทาใหผเรยนเกดการเรยนรไดอยางรวดเรวจากความเชอดงกลาว ครภาษาไทยจงถายทอดความรไปสผเรยน แลวใหผเรยนจดจาความรนน ครจงเปนผสรางความรและสงผานความรนนไปสผเรยน ผเรยนมหนาทเพยงการรอรบความร “สาเรจรป” ซงครไดสรปใหงาย กระชบและเหมาะสาหรบการจดจาแลวเทานน ปญหาทจะเกดขนตามมากคอเมอผเรยนพบขอมลทตางไปจากทครสรปให ผเรยนกจะไมสามารถประยกตความรเพออธบายขอมลนนได นกจตวทยาการเรยนรกลมพทธปญญานยม (cognitivism) เชอวา ถาผเรยนไมไดสรางความรใหม กแสดงวาผเรยนไมเกดการเรยนรทแทจรง

การสอนหลกการใชภาษาไทยดวยวธการบรรยายแตเพยงอยางเดยว นอกจากจะทาใหผเรยนเกดปญหาในการเรยนรแลว หากครภาษาไทยไมไดมทกษะในการนาเสนอขอมล การบรรยายขาดชวตชวา ผเรยนกอาจจะเกดเจตคตเชงลบตอสาระหลกการใชภาษาไทยไดงายเพราะผเรยนเหนวาสาระนเปนเรองยาก นาเบอหนาย และไมมความหมายตอตนเอง เพราะไมทราบวาจะนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางไร ปญหาทสาคญทสดและควรจะเปนคาถามสาหรบการจดกจกรรมการเรยนรสาระหลกการใชภาษาไทยคอ จะทาอยางไรใหผเรยนเปนผสรปความเขาใจดวยตนเอง ผเรยนควรมบทบาทเปนผสรางความรมากกวาเปนผรอรบความรจากคร ครตองใชทฤษฎการเรยนรการสรางความรและทฤษฎทเกยวกบกระบวนการคดในการออกแบบการสอน การทครมความรเนอหาหลกภาษาไทยเพยงอยางเดยวนน ไมเพยงพอทจะใชในการจดกจกรรมการเรยนรในปจจบนซงมความซบซอนและเนนทกระบวนการเรยนรของผเรยนมากกวาเนอหา

เรองท ๒.๔ แนวคดการจดกจกรรมการเรยนรวรรณคดและวรรณกรรม


22 | ห น า

สภาพทวไปในการเรยนการสอนวรรณคดและวรรณกรรมม ๒ ลกษณะลกษณะแรก คอ การเรยนการสอนแบบเดม (traditional approach) และลกษณะทสอง คอ การเรยนการสอนทเนนการตอบสนองของผอาน (reader response approach) การเรยนการสอนทงสองลกษณะนมความแตกตางกนลกษณะแรกเปนการสอนคาศพทและเนอเรอง เนนใหผเรยนเกดความรความเขาใจเนอหาและกาหนดของเขตในการคดของผเรยนสวนลกษณะทสองเนนการนาประสบการณของผอานมาเชอมโยงกบเนอเรองโดยการสงเสรมใหผอานแสดงความรสกและความคดเหนของตนทมตอวรรณคดและวรรณกรรมอยางอสระ

แนวคดสาคญของการจดการเรยนรวรรณคดและวรรณกรรมตามทฤษฎการตอบสนองของผอาน (Reader Response Theory) คอ การสงเสรมใหผเรยนแสดงความคดเหน และความรสกของตนทมตอวรรณคดและวรรณกรรม ผมบทบาทสาคญคนหนงในการสรางสรรคทฤษฎการตอบสนองของผอาน คอ Rosenblatt (๑๙๙๕)ผสอนวรรณคด นกวรรณคดและนกวจยตางนาแนวคดนไปใชอยางกวางขวาง เพราะเชอมนวาทฤษฎนสามารถพฒนาความเขาใจในการอานวรรณคดและวรรณกรรม โดยการเชอมโยงประสบการณของผเรยนกบประสบการณในเรอง เนองจากจดมงหมายสาคญประการหนงของวรรณคดและวรรณกรรม คอ การศกษาความคดและพฤตกรรมของมนษย เพอใหเกดความเขาใจชวตลกซงยงขน ผอานจงมบทบาทสาคญในการสกดความหมายของเรองโดยการสงเกตปฏกรยาทางอารมณของตนในขณะทอาน และสามารถแสดงความรสก ความคดเหนทมตอวรรณคดและวรรณกรรมไดอยางอสระ

แนวคดในการจดกจกรรมการเรยนรทกษะภาษา

การจดกจกรรมการเรยนรทกษะภาษาในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ไมวาจะเปน การอาน การเขยน การฟง การดและการพด ควรใหผเรยนฝกปฏบตภาษาในสถานการณจรงหรอสถานการณทกาหนด และควรฝกบอยๆ เพอใหเกด ความชานาญแนวคดทนยม คอ การจดการเรยนรทกษะปฏบตของ Simpson (๑๙๗๒) ซงมขนตอนดงน ๑) สงเกตและเลยนแบบ (Imitation) ๒) เตรยมการฝก (Manipulation) ๓) ฝกใหชานาญ (Precision) ๔) ปรบใหเหมาะสม (Articulation) ๕) ฝกใหชานาญจนเปนธรรมชาต (Naturalization)

ตอนท ๓ เรอง สอและแหลงการเรยนร

เรองท ๓.๑ ความสาคญของสอและแหลงการเรยนร

สอการเรยนรหมายถง“สอกลาง” ซงเปนเครองมอ อปกรณ เทคนค วธการ บคคลหรอสถานททสามารถสนบสนนใหผเรยนเกดการเรยนรตามหลกสตร หรอชวยใหครและผเรยนสามารถสอสารกนไดตามจดประสงคของบทเรยนสอการเรยนรจงมใชเปนเพยงอปกรณทประดษฐขนเทานน แตหมายถงทกสงทกอยางทสามารถนามาใชใหผสงสารและผรบสารสามารถสอสารกนไดตาม


23 | ห น า

วตถประสงค แหลงการเรยนรหมายถงแหลงทมขอมล ขาวสาร สารสนเทศหรอความรตางๆ ทผเรยนสามารถศกษาคนควาหาความรไดดวยตนเองหรอดวยการแนะนาของคร เชน หองสมด พพธภณฑ หองปฏบตการ อนเทอรเนต สถานทสาคญทางธรรมชาต ศาสนาหรอวฒนธรรมในทองถนหรอชมชน กจกรรมตางๆ ทจดขนในสถานศกษาหรอในชมชน รวมถงบคคลผทรงภมความร เชน ปราชญชาวบาน ครภมปญญา เปนตน Edgar Dale ไดเสนอทฤษฎ “กรวยประสบการณ” (cone of experience) ในการจดการเรยนร ซงเรยงจากประสบการณทมลกษณะเปนรปธรรม (concrete) ไปสประสบการณทเปนนามธรรม (abstract)ไดแก การมประสบการณตรง การอยในสถานการณจาลองหรอใกลเคยงความจรง การแสดงบทบาทหรอการสาธต การใชสอภาพและเสยง การใชภาพหรอเสยงและการใชสอตวอกษรตามลาดบ

ทมา : http://learningforlife.fsu.edu/ctl/explore/onlineresources/docs/Chptr๙.pdf

การจดการเรยนรภาษาไทยมงพฒนาทกษะการสอสารจงมความจาเปนอยางยงทจะตองสรางประสบการณตรงใหกบผเรยนหรอใชสอทเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางประสบการณในการเรยนรมากทสด ครภาษาไทยจงควรใชกรวยประสบการณนเปนกรอบแนวคดในการพจารณาเลอกใชสอการเรยนหรอแหลงการเรยนร ความสาคญของสอและแหลงการเรยนร มดงน ๑. ทาใหผเรยนสนใจบทเรยนทครจะนาเสนอหรอจดการเรยนรมากยงขน ๒. ทบทวนประสบการณเดมเกยวกบบทเรยน เพอเตรยมความพรอมสาหรบการเรยนรประสบการณใหม ๓. นาเสนอเนอหาหรอประสบการณใหม ดวยวธการทนาสนใจและนาตดตาม มากขน การนาเสนอตวอยางตางๆโดยการใชสอและแหลงการเรยนรชวยใหผเรยนเขาใจบทเรยนไดงาย แมวาจะไมมประสบการณตรงกตาม ๔. สงเสรมใหเกดการเรยนรการใชสอการเรยนรทเนนการมปฏสมพนธในชนเรยน และผสอนใหผลปอนกลบ(feedback) แกผเรยนจะทาใหผเรยนเขาใจเนอหาลกซง จนเปนความคงทนทางการเรยนร และสามารถถายโอนการเรยนรได


24 | ห น า

เรองท ๓.๒ ประเภทของสอและแหลงการเรยนร

สอทใชในปจจบนสามารถแบงไดหลายประเภทตามเกณฑทใชพจารณา(ปราวณยา สวรรณณฐโชต, ๒๕๕๒) เชน

๑) สอทไมใชเครองฉาย (nonprojected materials) เชน สอภาพ (Illustrative Materials) กระดานสาธต (demonstration boards) และกจกรรม (activites)

๒) สอทใชเครองฉาย (projected materials and equipment) เชน เครองฉายภาพขามศรษะ เครองฉายสไลด เครองฉายภาพยนตร เครองเลนดวด เครองแอลซดทใชถายทอดสญญาณจากคอมพวเตอรหรอเครองเลนวซด ๓) สอเสยง (audio meterials and equipment) เชน เครองเลนซด เครองเลนเทปบนทกเสยง นอกจากน สอการเรยนรอาจแบงเปน ๓ ประเภทตามลกษณะของสอไดแก ๑) สอวสด เชน กระดานดา ของจรง ของจาลอง สไลด ภาพ ๒) สออปกรณ เชน เครองฉายภาพขามศรษะ เครองบนทกวดทศน เครองฉาย visualizerเครองเลนแผน VCD/DVD และ ๓) สอกจกรรม เชน เกม การแสดงบทบาทสมมตสถานการณจาลอง แหลงการเรยนรสามารถแบงไดออกเปน ๔ ประเภท ดงน


25 | ห น า

๑) แหลงการเรยนรทจดตงขนภายในสถานศกษาหรอชมชนเชน หองสมดหรอศนยวทยบรการ ศนยโสตทศนศกษา หองคอมพวเตอร พพธภณฑ สวนพฤกษศาสตร เปนตน ๒) แหลงการเรยนรในทองถน คอ สถานทสาคญทางประวตศาสตร ศาสนาหรอวฒนธรรมทมมาแตเดมในชมชนนนๆ เชน ศาสนสถาน แหลงอารยธรรมทางประวตศาสตรเปนตน ๓) แหลงการเรยนรทเปนบคคล คอ บคคลทมความรหรอประสบการณในเรองตางๆ เชน คร ผทรงคณวฒในชมชนปราชญชาวบานผประสบผลสาเรจในการประกอบอาชพนกบรหาร นกวชาการ นกธรกจ เปนตน ๔) แหลงการเรยนรทเปนเหตการณหรอกจกรรม หมายถง แหลงการเรยนรทเกดขนเปนการชวคราว เนองในโอกาสสาคญตางๆ เชน งานสปดาหหองสมด วนภาษาไทยแหงชาต วนวสาขบชาวนเขาพรรษา วนแมแหงชาต เปนตน

เรองท ๓.๓ การใชสอและแหลงการเรยนรภาษาไทย

พฒนาการของสอและเทคโนโลยเกยวกบการสอสารทกาวหนาไปอยางรวดเรว เปนปจจยหนงททาใหกระบวนการจดการเรยนรตองเปลยนไปดวย โลกแหงการเรยนรยอมไมถกจากดดวยอาณาเขตของหองเรยนอกตอไป ผเรยนในศตวรรษท ๒๑ จะสามารถเขาถงและใชบรการขอมลทมมากมายและสามารถคนควาไดตลอดเวลา วชาภาษาไทยเปนวชาทเนนการพฒนาความสามารถดานการสอสาร ดวยเหตนครภาษาไทยจะตองจดการเรยนรใหผเรยนไดแสดงทกษะการสอสาร ผานสอและแหลงการเรยนรประเภทตางๆ ซงอาจจะเปนสอการเรยนรทครผสอนพฒนาขนเองเชนใบงานใบความรเอกสารประกอบการเรยน หนงสอสงเสรมการเรยนร e-Book CAI หรอใชสอตางๆ รวมทงแหลงการเรยนรทมผพฒนาไวแลว เนองจากสอและแหลงการเรยนรแตละประเภทมความเกยวของกบการสรางประสบการณของผเรยน และมระดบการสรางประสบการณทแตกตางกน ครภาษาไทยควรพจารณาคณสมบตของสอแตละประเภทวา มขอดและขอจากดอยางไร กระทรวงศกษาธการ (๒๕๔๔) อธบายรายละเอยดเกยวกบสอการเรยนร ขอดและขอจากดของสอแตละชนด สรปไดในตารางดงน

สอการเรยนร ขอด ขอจากด ๑. ของจรง เกดการเรยนรทคงทนเพราะใช

ประสาทสมผส บางกรณอาจเกดความลาบากในการจดหาและเสยหายไดงาย

๒. ของจาลอง เกดการเรยนรทคงทนเพราะไดเหนลกษณะทใกลเคยงความจรง

การจาลองอาจทาใหเกดความเขาใจผดตอสภาพความเปนจรงได

๓. เครองฉายภาพทบแสง ขยายหรอปรบขนาดของภาพไดตาม ความตองการ สะดวก ลดการผลตแผนโปรงใส

สภาพหองตองมการควบคมแสงสวางได และการปรบสลบกบคอม พ ว เตอร ม ข น ตอน


26 | ห น า

สอการเรยนร ขอด ขอจากด ยงยากพอควร

๔. สารคด ภาพยนตร เหมาะกบผเรยนกลมใหญ ใหภาพและเสยงเหมอนความจรง ทาใหเกดความนาสนใจ

ส า ร ค ด ห ร อ ภ า พ ย น ต ร ทสอดคลองกบสาระการเรยนรตามหลกสตรมปรมาณทจากด

๕. แถบบนทกเสยง สามารถเปดฟงซาทบทวนไดงาย พกพาไดสะดวก

แถบบนทกเสยงมอายการใชงานจากด

๖. คอมพวเตอรชวยสอน มหลากหลายรปแบบ เชน เกม สถานการณจาลอง ฯลฯ ซงสามารถใหผลปอนกลบแกผเรยนไดอยางรวดเรว ผเรยนสามารถเรยนรซาอกกครงกได

ตองอาศยผ เ ชยวชาญในการผลตใชเวลาผลตนาน มตนทนคอนขางสง และสถานศกษาจะตองมเครองคอมพวเตอรเ พยงพอกบการศ กษา เ ปนรายบคคล

๗. บทเรยนสาเรจรปหรอบทเรยนโปรแกรม

สงเสรมใหเกดแรงจงใจใน การเรยนรและเนนปฏสมพนธในดานการฝกหดการทดสอบ การแกปญหา

บทเรยนสาเรจรปหรอบทเรยนโปรแกรมในรปเอกสาร อาจมขอมลทไมทนสมยและหากเปนโปรแกรมคอมพวเตอร กมวธการผลตทซบซอนและตองอาศยผเชยวชาญเชนเดยวกบการผลตคอมพวเตอรชวยสอน

๘. อนเทอรเนต คนควาขอมลไดทกประเภท ใชเวลานอย สามารถใชสอสารทงในรปแบบของ การสนทนา การเขากลม การเขยนขอความ การสงไปรษณยอเลกทรอนกสและการถายโอนแฟม ขอมลประเภทตางๆ

ขอมลขาดความนาเชอถอหาก ไมระบแหลงอางองและผสอนตองดแลผ เรยนอยางใกลชดเพราะอาจใ ช อน เตอร เ น ตในทางทไมเหมาะสม

๙. การเรยนการสอนผานเวบ

สามารถเรยนไดทกททกเวลา มหลกสตรใหเลอกมาก เนนการมปฏสมพนธ

ไม ไ ดมป ฏสม พนธท แทจร งระหวางผสอนและผเรยนและผเรยนตองควบคมการเรยนรของตนเองไดเปนอยางด

๑๐. สงพมพ (ตารา หนงสอ เอกสารประกอบการเรยนร)

ผลตไ ดจ านวนมาก ผ เ ร ยนสามารถทบทวนซาได

เส อมสภาพได งาย ขอมลทพมพอาจไมทนสมย ผทอานไมเกงอาจะเกดความเบอหนายและไมสนใจ


27 | ห น า

ขนตอนการใชสอการเรยนรและแหลงเรยนร ๑) ขนวเคราะห ครจะตองคาถงถงความสอดคลองกบสงตอไปน ๑.๑) จดประสงคของการเรยน ๑.๒) ความสนใจและประสบการณผเรยน ๑.๓) ความถกตองของเนอหา ๑.๔) ลกษณะของสอ เชน ขนาด สของภาพ ความชดเจนของตวอกษร ๒) ขนเตรยมการใชคอ การตรวจสอบประสทธภาพของสอหรอแหลงการเรยนรกอนทนาไปใชจรง ๓) ขนการใชเปนชวงเวลาทครและนกเรยนใชสอการเรยนร ภายในชนเรยน หรอใชแหลงการเรยนรนอกเวลาเรยน ๔) ขนประเมนผลการใชครจะตองประเมนผลการใชสอและแหลงเรยนรเพอพจารณาประสทธภาพการเรยนรทเกดขน ครอาจประเมนดวยตนเองหรอประเมนรวมกบคณะครทใชสอนน หรอประเมนรวมกบนกเรยน โดยใชเครองมอตางๆ เชน แบบสอบถามความพงพอใจของผเรยน แบบสมภาษณผเรยน แบบบนทกระหวางการใช

เรองท ๓.๔ แนวทางการใชสอสงคมออนไลนในการจดการเรยนรภาษาไทย

พฒนาการอยางรวดเรวของเทคโนโลยคอมพวเตอรทาใหเกดการสอสารทหลากหลายมากยงขน จงเกดเปนสอและแหลงการเรยนรรปแบบใหม ทเรยกวา “สอและแหลงการเรยนรในศตวรรษท


28 | ห น า

๒๑” ซงหมายถง สอและแหลงการเรยนรทใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสารดวยเครอขายอนเทอรเนตดวยเทคโนโลย 3G เทคโนโลย 3G หรอเทคโนโลยยค Third Generation หมายถง ยคแหงการผสมผสานการนาเสนอขอมลและเทคโนโลยเพอใหบรการมลตมเดย และ สงผานขอมลในระบบไรสาย เชน โทรศพทมอถอ แทบเลตตางๆ ดวยอตราความเรวทสงขน เดกยคใหมจงเนนการสอสารผานเครอขายสงคมออนไลน (social networking) ดวยอปกรณการสอสารไรสาย (mobile device) ทพกตดตวอยเสมอซงทาใหเดกสามารถเขาถงขอมลไดโดยตรงทกสถานทและทกเวลาในสงคมแหงการเรยนรระหวางครและนกเรยน

Social media คอ แอพพลเคชนตางๆ ทปรากฏบนเครอขายอนเทอรเนต มแนวความคดในการสรางเพอใหผใชตดตอสอสารกบบคคลอนๆ และเกดเปนเครอขายทางสงคม (Social network) เพอแลกเปลยนขอมลขาวสารตางๆ ระหวางกนในทสด สอสงคมออนไลนจงมบทบาทอยางยง ทจะชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพมากยงขน

ตวอยางสอสงคมออนไลน โปรแกรมสนทนาLine ใหบรการสงขอความโตตอบกนผใชสามารถสรางกลม chat สงขอความ ภาพ หรอวดทศนสนๆ หรอพดคยโทรศพทแบบเสยงกได ครภาษาไทยสามารถตงกลมในโปรแกรม Line เพอใชสงขอความ ภาพ หรอเสยง ใหนกเรยนในชนเรยนได โปรแกรมTwitter เปนโปรแกรมการสงขอความสนๆ ไมเกน ๑๔๐ ตวอกษร ผใชสามารถตอบขอความTweet ของผทเราตดตามหรอเรยกวา Retweet ไดทวตเตอรสามารถสงขอความสวนตวถงกนแลกเปลยนรปภาพ และLink ขอมลกบผทตดตามเราได ครภาษาไทยสามารถใชโปรแกรม Twitter ในการแจงขาว ปฏทนกจกรรม เกรดความร ประเดนคาถามชวนคดตางๆ สงไปใหนกเรยน โดยสรางกลมผตดตามขน โปรแกรม Facebook เปนโปรแกรมสอสงคมออนไลนทนยมนามาใชเพอการเรยนการสอนอกโปรแกรมหนง เพราะสามารถสรางกลมเฉพาะหรอสราง page เพอใหนกเรยนเปนสมาชก ครสามารถเผยแพรขอมลไดหลายรปแบบ เพราะ โปรแกรม Facebook รองรบการสงขอมลในรปแบบไฟลตางๆ ได เชน ภาพ เสยง ไฟลเอกสาร และอนๆ อกทงยงสามารถใหนกเรยน download ขอมลนาไปศกษาตอ นอกจากน ครอาจตงประเดนอภปรายใน Facebook เพอใหนกเรยนไดเขามาแสดงความคดเหนแลกเปลยนกน ครสามารถตรวจสอบการเขารวมกจกรรมการเรยนผานสอไดทนทเนองจากมการระบตวตนของนกเรยน โปรแกรม Google+ เปนสอสงคมออนไลนอกโปรแกรมซงมลกษณะการใชงานเชนเดยวกบโปรแกรม Facebook คอ สามารถตงกลมเฉพาะได สามารถแบงปนขอมลตางๆ ได ขอดของโปรแกรมน คอ สามารถเชอมโยงขอมลกบโปรแกรมตางๆ ของกเกลไดงายกวา เชน การแชรขอมลจากหนา search engine ของ googleทสามารถหาขอมลจากใน google+ ไดทนท ครภาษาไทยสามารถแนะนาแหลงการเรยนรใหนกเรยนตงกลมเพอแลกเปลยนความรประเดนตางๆทครมอบหมายใหนกเรยนศกษาคนควาได ครภาษาไทยในศตวรรษท ๒๑ ควรใชสอสงคมออนไลนในการสรางทศนคตทตอวชาภาษาไทยใหแกนกเรยนโดยอาจนาขอความตางๆเชน วรรคทองจากวรรณคด เกรดความรเรองภาษาไทย เปนตน


29 | ห น า

สงใหนกเรยนทางสอสงคมออนไลน หากครภาษาไทยใชสอสงคมออนไลนเปนสวนหนงในการสอน วชาภาษาไทยกจะเปนวชาแหงความสนกสนานและไมถกกลาวหาวาเปนวชาโบราณอกตอไป

ตอนท ๔ เรองการวดและประเมนผล

เรองท ๔.๑ มโนทศนของการวดและประเมนผล

การวดและประเมนผลเกยวของกบคาศพททสาคญ ๓ คา ไดแก การวด (measurement) การประเมนผล(evaluation) และการประเมน (assessment) ดงน

การวด หมายถง กจกรรมการกาหนดคาใหแกสงตางๆ อยางมกฎเกณฑและเชอถอได ตวอยางเชน การวดอณหภม การวดความยาว การวดปรมาณหรอนาหนก เปนตน องคประกอบทสาคญของการวดไดแก ๑) จดมงหมายในการวด ๒) เครองมอวด และ ๓) การแปลผล ซงจะออกมาเปนขอมลเชงปรมาณหรอตวเลข (ศรชย กาญจนวาส, ๒๕๓๔) การประเมนผล หมายถง กระบวนการใหความหมายเชงคณคาจากขอมลทไดจากการวด โดยเทยบกบเกณฑมาตรฐานทกาหนดไว ซงอาจเปนขอมลทไดในเชงปรมาณ เชน คะแนนจากแบบวดหรอแบบสอบ และขอมลเชงคณภาพ เชน ขอมลทไดจากแบบสงเกต แบบสมภาษณ เปนตน ผลจาก


30 | ห น า

การประเมนอาจอยในรปของระดบคะแนน เกรดหรอผลการเรยนทสะทอนหรอใหคณคาดานคณภาพของผเรยน (ศรชย กาญจนวาส, ๒๕๓๔) การประเมน หมายถง กระบวนการรวบรวมและเรยบเรยงขอมลสารสนเทศอยางเปนระบบทงปรมาณและคณภาพ สาหรบใชในการตดสนใจเกยวกบผเรยน แลวใหขอมลยอนกลบไปยงผเรยนเกยวกบความกาวหนา จดเดน จดและดอย (บญเชด ภญโญอนนตพงศ, ๒๕๔๔) การประเมนมความหมายแตกตางจากการประเมนผล เพราะเปาหมายของการประเมนนน เปนไปเพอรวบรวมสารสนเทศเพอใชสาหรบการพฒนาการเรยนรของนกเรยนอยางตอเนอง มากกวาจะมงการตดสนผลการเรยนของนกเรยนหลงจากจบหลกสตรการศกษา ในอดตการวดและประเมนผลเปนการวดระดบความรความเขาใจ หรอความสามารถบางประการของผเรยน การวดและประเมนผลจงมลกษณะเปนเครองมอเพอการ “ตรวจสอบ”เทานน แตปจจบนการวดและประเมนผลเปนเครองมอเพอการ “พฒนา” ผเรยนใหเกดความตระหนกในความรความสามารถของตนเอง ตลอดจนนาขอมลมาปรบปรงพฤตกรรมการเรยนของตนเอง ทาใหครไดขอมลสาหรบการวางแผนเกยวกบการจดการเรยนรเพอพฒนาผเรยนตอไป

จดมงหมายของการวดและประเมนผล จดมงหมายของการวดและประเมนผลสรปไดดงน ๑) การวดและประเมนผลเพอพฒนาผเรยน คอ กจกรรมการรวบรวมขอมลเกยวกบผลการเรยนรของผเรยนในระหวางการเรยนการสอนอยางตอเนองแลวนาขอมลนนนามาใชสงเสรมหรอปรบปรงแกไขการเรยนรของผเรยนและการสอนของคร เปนการวดและประเมนผลยอย (formative assessment) ทเกดขนในหองเรยนทกวน และเปนการประเมนเพอใหทราบจดเดนและจดทตองปรบปรง ๒) การวดและประเมนผลเพอตดสนผลการเรยน เปนการประเมนสรปผลการเรยนร (summative assessment) เมอเรยนจบหนวย หรอเรยนจบรายวชา เพอตดสนใหคะแนน หรอใหระดบผลการเรยน เพอรบรองความรความสามารถของผเรยนวาผานรายวชาหรอไม ควรไดรบการเลอนชนหรอไมหรอสามารถจบหลกสตรหรอไม เปนตน การประเมนเพอตดสนผลการเรยนตองใหโอกาสผเรยนแสดงความรความสามารถดวยวธการทหลากหลายและพจารณาตดสนบนพนฐานของเกณฑผลการปฏบตมากกวาใชเปรยบเทยบระหวางผเรยน

การประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรงเปนเทคนควธทสนบสนนการเรยนรของผเรยนใหมประสทธภาพมากยงขน เพราะมงพจารณาการประยกตใชความรและทกษะของผเรยนในการปฏบตงานจรง คณคาและความสาคญของการประเมนตามสภาพจรงสรปไดดงน

๑. การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทสามารถวดประเมนไดตรงกบสภาพความเปนจรงทสด เพราะความมงหมายใน การประเมนประเภทนคอ มงพจารณาวาผเรยนสามารถนาความรและทกษะทไดศกษา มาประยกตใชในสภาพความเปนจรงไดหรอไม และมประสทธภาพอยางไรบาง ๒. การประเมนตามสภาพจรงชวยพฒนาการเรยนร ดวยการสงเสรมใหผเรยนสรางความรดวยตนเอง ตามแนวคดทฤษฎการสรางความร (constructivist theory) ซงเชอวาความรมใชสงทบคคลรอรบจากผอนหรอเปนสงทถายโอนกนได แตเปนสงทบคคลสรางขนจากการสรางความหมาย


31 | ห น า

จากสงตางๆ รอบตวดวยตนเอง โดยอาศยกระบวนการเชอมโยงขอมลและประสบการณ ดงนน การประเมนจงมใชเพยงใหผเรยนทบทวนความรทไดรบ แตตองเปนการประเมนทใหผเรยนแสดงวาสามารถสรางความหมาย (constructed meaning) จากสงทสอนอยางไรบาง ๓. การประเมนตามสภาพจรงเปดโอกาสใหผเรยนแสดงผลการเรยนรไดหลากหลายเนองจากการประเมนแบบดงเดม โดยการใหทาขอสอบแบบปรนย เปนสงทจากดวธการแสดงออกทางความรและทกษะของผเรยน เพราะเปน การบงคบใหผเรยนแสดงพฤตกรรมแตเพยงดานเดยว คอ การทาขอสอบ ผเรยนไมสามารถแสดงออกไดวามความรอยางไร และไมสามารถประยกตใชความรดวยวธการตางๆ ตามความถนดหรอความตองการของตนเองได เนองจากวธการทใชในการประเมนงานมหลากหลาย ผเรยนจงมความรสกเปนอสระตอการปฏบตงานทไดรบมอบหมายและสามารถปฏบตไดตามความสามารถของตนเอง ทาใหครสามารถประเมนผลงานผเรยนเปนรายบคคล โดยไมตองเปรยบเทยบกบผเรยนคนอนๆ เพราะผลงานทผเรยนเลอกปฏบตอาจแตกตางกนได โดยวธการประเมนตามสภาพจรงมมากมายหลายชนด การเลอกใชขนอยกบลกษณะของสงทตองการประเมนลกษณะเนอหาวชา ความซบซอนของมโนทศน รวมถงลกษณะของผเรยน เชน การสมภาษณ การสงเกตพฤตกรรม การประเมนจากการปฏบต เปนตน การประเมนตามสภาพจรงตองใชเกณฑการใหคะแนนการประเมนทเรยกวา “rubrics” ซงมลกษณะเปนตารางการใหคะแนนอธบายระดบความสามารถของผเรยนเชงคณภาพหรอเชงพฤตกรรมทสงเกตไดอยางชดเจน จากการปฏบตงานของผเรยนโดยมคณภาพลดหลนตามระดบคะแนน สวนใหญนยม ๔-๕ ระดบ เพราะหากแบงระดบคะแนนมากเกนไป จะกาหนดคาอธบายคณภาพยากและสงผลใหตรวจใหคะแนนยากอกดวย เกณฑการใหคะแนนตามสภาพจรงแบงออกเปน ๒ ประเภทคอเกณฑการประเมนแบบองครวม (holistic scoring rubric) และเกณฑการประเมนแบบแยกองคประกอบ (analytical scoring rubric) แตละประเภทมลกษณะและรายละเอยดดงน ๑. เกณฑการประเมนแบบองครวม (holistic scoring rubric) เปนเกณฑพจารณาภาพรวมของสงทประเมนวามลกษณะอยางไร โดยบรรยายคณภาพของสงทประเมนทงหมดโดยภาพรวม

ตวอยางเกณฑการประเมนการเขยนเรยงความ

ระดบคณภาพ

คาอธบาย

๔ - มองคประกอบของเรยงความครบถวน - เนอหาตรงประเดนหรอหวขอทกาหนด - ไมมขอบกพรองในการใชภาษา - เขยน/พมพอยางเปนระเบยบ

๓ - มองคประกอบของเรยงความครบถวน - มองคประกอบของเรยงความครบถวน และมคณภาพดานอนๆอก ๒ ประเดน

๒ - มองคประกอบของเรยงความครบถวน - มองคประกอบของเรยงความครบถวน และมคณภาพดานอนๆอก ๒ ประเดน

๑ - มองคประกอบของเรยงความครบถวน แตไมมคณภาพดานอนๆ


32 | ห น า

๒. เกณฑการประเมนแบบแยกองคประกอบ (analytical scoring rubric) เปนเกณฑการใหคะแนนโดยพจารณาสงทประเมนในลกษณะทแยกเปนองคประกอบรายดาน เกณฑลกษณะนมความละเอยดกวาเกณฑประเภทแรกเพราะแบงมตคณภาพของแตละองคประกอบเปนหลายดาน

ตวอยางเกณฑการประเมนองคประกอบของเรยงความ ระดบ ๔ - มองคประกอบครบถวนและใชกลวธการเขยน องคประกอบทนาสนใจมาก ระดบ ๓ - มองคประกอบครบถวน และใชกลวธในการเขยนองคประกอบแตยงไมนาสนใจ ระดบ ๒ - มองคประกอบครบถวน แตไมใชกลวธการเขยน ระดบ ๑ - องคประกอบไมครบถวน


33 | ห น า

เรองท ๔.๒ การวดและประเมนผลภาษาไทยดานพทธพสย จตพสยและทกษพสย

การพฒนาความรความเขาใจเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยเพอใหครอบคลมพฤตกรรมการเรยนร ๓ ดาน ครภาษาไทยจาเปนตองศกษาทฤษฎการจดหมวดหมเปาหมายทางการศกษา (taxonomy of education) ท Benjamin S. Bloom และคณะจาแนกพฤตกรรมการเรยนรของบคคลออกเปน ๓ ดาน คอ ๑) พฤตกรรมดานพทธพสย (cognitive domain) ๒) พฤตกรรมดานจตพสย (affective domain) และ ๓) พฤตกรรมดานทกษพสย (psychomotor domain) การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทยแตละดาน มรายละเอยด ดงน

๔.๒.๑ การวดและประเมนพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย พทธพสย คอ พฤตกรรมทสะทอนระดบเชาวปญญา (cognition) Bloom ไดจาแนกพฤตกรรมดานพทธพสย ไว ๖ ระดบ คอ ความจา ความรความเขาใจ การนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ตอมาอดตคณะทางานของเขาคอ Anderson และ Krathwohl ไดชวยกนปรบปรงทฤษฎดงเดม และเผยแพรทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมดานพทธพสยรปแบบใหมตงแตป ค.ศ. ๒๐๐๐ เปนตนมา โดยแกไขพฤตกรรมการสงเคราะหและการประเมนคา เปนการประเมนคาและการสรางใหม ตวอยางการใชคาถามเพอวดพทธพสย ความจา ผแตงเรองนราศภเขาทองคอใคร ความรความเขาใจ ขอใดกลาวถงคาเปนคาตายไดอยางถกตอง การนาไปใช ขอใดใชคาราชาศพทไมถกตอง การวเคราะห ขอใดมโครงสรางพยางคเหมอนคาวา ชนษา การสงเคราะห ขอความตอไปน เรยงลาดบอยางไรจงจะไดเนอความถกตอง การประเมนคา ขอใดใชภาษาในงานเขยนวชาการไดเหมาะสมทสด ๔.๒.๒ การวดและประเมนพฤตกรรมการเรยนรดานจตพสย พฤตกรรมดานจตพสยเปนคณลกษณะภายในของบคคลทเกยวของกบอารมณและความรสกและภาวะภายในจตใจ ไดแก ความสนใจ เจตคต คานยม คณธรรม จรยธรรม เปนตน การวดและประเมนพฤตกรรมดานจตพสย จงเปนการวดประเมนทางออม

Bloom และคณะ แบงพฤตกรรมการเรยนรดานจตพสยไว ๕ ระดบ ดงน ๑. การรบร (receiving) คอ การตระหนกรในสงเรา (ขอมลหรอประสบการณ) ทผานรบรผานประสาทสมผส ๒. การตอบสนอง (responding) คอ การแสดงปฏกรยาตอบสนองกบสงเรา (ขอมลหรอประสบการณ) ๓. การเหนคณคา (valuing) คอ ความพงพอใจจากการตอบสนองตอสงเรา การเหนคณคาของสงเรา ๔. การจดระบบ (organization) คอ การจดโครงสรางคานยมตางๆ ทเกดขนใหเปนหมวดหม


34 | ห น า

๕. การสรางลกษณะนสย (characterization) คอ การยดถอและสรางพฤตกรรมตามคานยมทจดระบบไว จนเปนสวนหนงของบคลกภาพและชวตจรง การวดประเมนพฤตกรรมการเรยนรดานจตพสยในกลมสาระการเรยนรภาษาไทยมดงน

๑) พฤตกรรมการเรยนรดานจตพสยทวเคราะหจากมาตรฐานการเรยนรและตวชวดตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ เชน มนสยรกการอานมมารยาทในการฟง การดและการพดรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตชาตเหนคณคาวรรณคดและวรรณกรรม เปนตน ๒) พฤตกรรมการเรยนรดานจตพสยทเปนคณลกษณะอนพงประสงคซงหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ กาหนดไว เชน รกความเปนไทย ๓) พฤตกรรมการเรยนรดานจตพสยทสถานศกษาหรอผสอนกาหนดขนเพอเสรมคณลกษณะของผเรยน หรอสรางจดเนนในการพฒนาผเรยนอนเปนเอกลกษณของสถาบนนนๆ เชน ภาวะผนา ความรบผดชอบ เปนสภาพบรษ รกและเมตตาตอเพอนมนษย เปนมตรกบสงแวดลอม เสยสละเพอสวนรวม ถอธรรมเนยมประเพณ ยดถอระบบอาวโส เปนตน ๔.๒.๓ การวดและประเมนพฤตกรรมการเรยนรดานทกษพสย ทกษพสย คอ พฤตกรรมการเรยนรทเกยวของกบการเคลอนไหวกลามเนอหรออวยวะสวนตางๆ ของรางกายททางานประสานกบพฤตกรรมดานสตปญญาและอารมณความรสก ซงหากไดรบการปฏบตซาๆ กจะกอใหเกดความชานาญหรอทเรยกวาเกด “ทกษะ” ดงนนลกษณะของทกษะจงประกอบดวย ๑) ตองมการปฏบตงานเพอแสดงกระบวนการ ๒) การปฏบตงานตองอาศยกระบวนการของอวยวะตางๆ ทสมพนธกน ๓) มการปฏบตซาบอยครง และ ๔) สามารถปฏบตไดอยางรวดเรวและถกตอง กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ แบงเปน ๔ ทกษะทสาคญ ไดแก ๑) ทกษะการอาน ๒) ทกษะการเขยน ๓) ทกษะการฟงและการด และ ๔) ทกษะการพด แตละทกษะยงสามารถแบงไดออกเปนหลายทกษะยอย เชน ทกษะการอานจบใจความ ทกษะการอานวเคราะห ทกษะการเขยนสะกดคา ทกษะการพดโนมนาวใจ เปนตน การวดพฤตกรรมการเรยนรดานทกษพสยในกลมสาระการเรยนรภาษาไทยใชวธการวดและประเมนทใหผเรยนไดปฏบตงานในสถานการณทกาหนดให เชน การวดประเมนทกษะการอานจบใจความ กตองออกแบบวธการวดประเมนใหผเรยนไดลงมออานและจบใจความอยางแทจรง มใชเพยงแตการทาขอสอบเพอตอบคาถามวา “การจบใจความคออะไร การจบใจความมหลกการอยางไร การจบใจความตองใชความรดานใดประกอบบาง” คาถามลกษณะเชนนเปนคาถามระดบความร ทมงประเมนความรเกยวกบนยามและหลกการอาน แตมใชการประเมนทกษพสยทเนนการใหลงมอปฏบต ในกรณนเครองมอทใชในการประเมนทถกตองคอ แบบวดความสามารถในการอานจบใจความ หรอกจกรรมอนทแสดงใหเหนวาผเรยนจบใจความสาคญของเรองทอานได เชน การพดเลาเรอง เปนตน การประเมนทกษะการอานทานองเสนาะ ทกษะการเขยนเรยงความตองใหผเรยนอานทานองเสนาะหรอเขยนเรยงความอยางแทจรง และประเมนโดยใชแบบสงเกตและแบบประเมนการปฏบตงาน ซงตองใชควบคกบเกณฑการใหคะแนนตามสภาพจรง (rubrics)


35 | ห น า

เรองท ๔.๓ การพฒนาเครองมอการวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย

๔.๓.๑. การพฒนาเครองมอวดพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย วธการประเมนพทธพสยใชการทดสอบและเครองมอทใชคอแบบทดสอบซงมลกษณะเปนขอคาถามเพอใหผเรยนแสดงความสามารถทางสมอง ซงอาจเปนแบบทดสอบทครสรางขนหรอแบบสอบมาตรฐานกได แบบทดสอบแบงไดดงน ๑) แบบกาหนดคาตอบใหผเรยนเลอกเชน แบบถกผด แบบจบค แบบเลอกตอบ

๒) แบบกาหนดใหผเรยนสรางคาตอบขนเอง เชน แบบเตมคา แบบตอบสนๆ แบบกาหนดขอบเขตคาตอบ แบบไมกาหนดขอบเขตการตอบ ขนตอนการพฒนาเครองมอวดพฤตกรรมการเรยนรวชาภาษาไทยดานพทธพสย มดงน ๑. กาหนดจดมงหมายการสอบ วเคราะหสาระการเรยนร มาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรแกนกลาง สาระการเรยนรภาษาไทย พทธศกราช ๒๕๕๑ ๒. ออกแบบการโครงสรางขอสอบ และสรางตารางวเคราะหขอสอบโดย


36 | ห น า

พจารณาสาระการเรยนรและพทธพสยทจะวด ทงนเพอกาหนดจานวนขอและสรางจดเนนของแบบสอบ เชน หากตองการเนนใหผเรยนแสดงพฤตกรรมการวเคราะหกอาจเนนการสรางขอคาถามทมงประเมนพฤตกรรมดานการวเคราะหดงทกลาวไวกอนหนาน ๓. เขยนขอสอบและคดเลอกขอสอบใหไดจานวนตรงตามกบทกาหนดไวในตารางวเคราะหขอสอบ แลวตรวจสอบคณภาพเบองตนดวยการใหผเชยวชาญตรวจสอบความตรงดานเนอหา (content validity) และคานวณคาดชนตรวจสอบความสอดคลองของเนอหา (IOC: item-objective congruence) จากนนนาขอสอบมาปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ๔. จดพมพชดขอสอบ ซงมสวนประกอบ ๓ สวน คอ ๑) คาชแจงเกยวกบขอสอบและวธการทา ๒) ตวขอสอบ ๓) กระดาษคาตอบ ๕. ทดลองใชขอสอบกบผเรยนทมลกษณะคลายคลงกบผเรยนทจะทดสอบจรง เชน อาจดาเนนการทดสอบกบนกเรยนในระดบชนเดยวกน กาลงศกษา เนอหาเดยวกน แตอยตางสถานศกษาเปนตน ๖. วเคราะหคณภาพขอสอบดวยสถตเบองตน ไดแก คาความยาก (p) อานาจจาแนก (d, r) ความเทยงของแบบสอบ และความตรงบางชนด เชน ความตรงตามเกณฑสมพนธหรอความตรงเชงโครงสรางแลวปรบปรงขอสอบ ๗. ทดลองใชขอสอบอกครงและนามาปรบปรงจนกวาจะไดคาคณภาพทมมาตรฐานตามเกณฑ ๘. นาแบบทดสอบไปใชกบนกเรยนทจะทดสอบจรงและดาเนนการจดสรางคลงขอสอบ ๔.๓.๒. การพฒนาเครองมอวดพฤตกรรมการเรยนรดานจตพสย การวดพฤตกรรมดานจตพสย เชน การวดคานยม ทศนคต เจตคต คณธรรม จรยธรรม คณลกษณะ นสย มารยาท เปนตนการวดพฤตกรรมดงกลาว สามารถใชวธการตางๆได ดงน ๑. การรายงานตนเอง (self-report): การใหผเรยนไดสะทอนความคดหรอความรสกของตนเอง เชน การทาใหทามาตรประมาณคา(rating scale) การตอบคาถามปลายเปดหรอปลายปด เปนตน ๒. การสงเกตพฤตกรรม (observation) : ครหรอเพอนเปนผสงเกตพฤตกรรมของผเรยนอยางมจดมงหมาย โดยใชแบบตรวจรายการ (checklist) หรอแบบมาตรประมาณคา (rating scale) ๓. การสงเกตรองรอยของพฤตกรรม (obtrusive) : การตรวจสอบหลกฐานทใชอางองถงความถในการปรากฏพฤตกรรม เชน การรกการอาน อาจดไดจากฐานขอมลหองสมด เกยวกบบนทกการยมคนหนงสอของนกเรยน หรอปรมาณแหลงขอมลทใชอางองในการทารายงาน เปนตน ๔.การสมภาษณ (interview) : ครสมภาษณนกเรยนเกยวกบทศนคตและความรสก อาจกาหนดคาถามไวลวงหนาหรอไมกได การใชวธนจาเปนทครจะตองมประสบการณสงและเปนทไววางใจของผเรยนวาจะตอบคาถามอยางจรงใจ


37 | ห น า

๕. เทคนคการสะทอนภาพ (projective technique) : การใหผเรยนไดสะทอนความคดหรอความรสกจากสถานการณทเปนสงเรา เชน การเตมประโยคหรอเรองราวใหสมบรณ การบรรยายจากภาพ เครองมอทใชในการวดพฤตกรรมดานจตพสย เชน แบบตรวจสอบรายการมาตรวดของ เทอรสโตน มาตรรวมประมาณคาของลเครทมาตร จาแนกความหมายของออสกด เปนตน ขนตอนในการพฒนาเครองมอทใชในการวดดานจตพสยคลายกบการสรางเครองมอวดพฤตกรรมดานพทธพสย กลาวคอ จะตองวเคราะหจตพสยทกาหนดวา ควรมองคประกอบและพฤตกรรมทจะเปนตวบงชอะไรบาง จากนนจงนาตวบงชทวเคราะหไดไปสรางเปนเกณฑการประเมนตามสภาพจรง (rubrics) เชน พฤตกรรมการมมารยาทการเขยน สามารถวเคราะหพฤตกรรมทเปนตวบงชไดเชน เขยนอกษรเปนระเบยบ ผลงานเขยนสะอาดเรยบรอยมการอางองขอมลทนามาจากแหลงอน เปนตน ๔.๓.๓. การพฒนาเครองมอวดพฤตกรรมการเรยนรดานทกษพสย วธการประเมนพฤตกรรมการเรยนรดานทกษพสยสวนใหญ นยมใชการประเมนตามสภาพจรงซงคลายคลงกบการวดพฤตกรรมการเรยนรดานจตพสย เพราะทกษะทางภาษาเกยวของกบกระบวนการคดซงเปนพฤตกรรมทเกดขนภายในบคคล ดงนนการวดระดบทกษะจงจาเปนจะตองวดความสามารถในการปฏบตจากการทาแบบวดความสามารถ หรอใชวธใหปฏบตกจกรรม แลวสงเกตพฤตกรรมและตรวจผลงาน เปนตน


38 | ห น า

ตอนท ๕ การทาวจยเพอพฒนาความรภาษาไทย

เรองท ๕.๑ พนธกจของครนกวจยตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

การวจยเปนเครองมอสาคญทจะชวยใหการปฏรปการศกษาประสบความสาเรจ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ. ศ. ๒๕๔๒และทแกไขเพมเตมฉบบท ๒ พ.ศ. ๒๕๔๕ (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ๒๕๔๕) ซงเปนกฎหมายแมบททางการศกษาของไทยไดใหความสาคญตอการวจย โดยกาหนดไวในมาตรา๒๔ (๕) ซงเปนแนวทางการจดกระบวนการเรยนรวาผสอนจะตองสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร มาตราดงกลาวมจดเนนเรองการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการวจย เพอใหผเรยนฝกกระบวนการคดและกระบวนการวางแผนหาคาตอบอยางเปนระบบและกาหนดในมาตรา ๓๐ วา ผสอนจะตองสามารถวจยเพอพฒนาการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนในแตละระดบการศกษา ยงไปกวานนตวชวดคณภาพครในประชาคมอาเซยน ยงระบวา ครทมคณภาพจะตองใชประสบการณ การวจย สอและนวตกรรมเพอพฒนาผเรยนอยางตอเนอง ดวยเหตนการทาวจยปฏบตการในชนเรยนจงเปนภารกจทสาคญและจาเปนอยางยงสาหรบคร ในกรณทพบวาการจดการเรยนรประสบปญหาและตองดาเนนการแกไข เพอใหคณภาพของผเรยนไดมาตรฐานตาม เมอศกษาเอกสารทเกยวของพบวา มการใชคาเกยวกบการวจยปฏบตการในชนเรยนทหลากหลายเชน (๑) การวจยปฏบตการ (action research) เปนคาทใชในวงกวางไมระบบรบทหรอสถานทในการทาวจยโดยตรง (๒) การวจยปฏบตการทางการศกษา (action research in education) เปนคาทมงเนนเกยวกบการคนควาหาคาตอบทเชอมโยงทฤษฎทางการศกษาสการปฏบตจรงในบรบททางการศกษาโดยใชการคดไตรตรอง (reflective thinking) ของครเพอปรบปรงการปฏบตงานของตนเอง(๓) การวจยของครหรอการวจยโดยคร (teacher research) เปนคาทมงเนนวาตวครเองเปนผทาวจย (๔) การวจยปฏบตการในชนเรยน (classroom action research) เปนคาทมงเนนถงการนาวจยมาใชในการปฏบตการในชนเรยน เมอสงเคราะหนยามและลกษณะของการวจยปฏบตการในชนเรยน สามารถสรปไดวา คาวา Classroom Action Research มความหมายครอบคลมในการทาวจยปฏบตการในชนเรยน ซงหมายถง กระบวนทใชการวจย (research) ทปฏบตการหรอดาเนนการโดยครผสอน (action) เพอ


39 | ห น า

พฒนาแกไขปญหาทเกดขน ปรบปรง เปลยนแปลง หรอพฒนาคณภาพในการจดการเรยนการสอนในชนเรยน (classroom) และพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพอยางตอเนอง การวจยปฏบตการในชนเรยนเปนการวจยทมงศกษาสถานการณทเปนปญหาในการจดการเรยนรในชนเรยน พอใหครไดพจารณาทบทวนการจดการเรยนรของตนอยางเปนระบบ โดยไมตองนาผลการวจยสรปอางองไปยงประชากรกลมใหญ เพราะการวจยปฏบตการเปนกระบวนการแกปญหาในการปฏบตงานทตองดาเนนการอยางรวดเรว วตถประสงคของการวจยปฏบตการในชนเรยนมดงน ๑. เพอแกไขปญหาการจดการเรยนการสอนหรอปรบปรงพฤตกรรมอนไมพงประสงคของผเรยน ๒. เพอปรบปรงและพฒนาวธการจดการเรยนการสอนใหเกดประสทธภาพอยางเปนระบบ โดยใชการวจยเปนฐานผลทเกดขนหากครไดทาวจยในชนเรยน จะกอใหเกดการเปลยนแปลงกระบวนการจดการเรยนรมากกวาการกาหนดนโยบาย ๓. เพอพฒนาศกยภาพการคดไตรตรอง (reflective thinking) ของครตอปญหาทเกดในชนเรยนทาใหครมพลงอานาจในตนเอง มอสระในการคด การตดสนใจและการกระทาเพอพฒนาวชาชพ ๔. เพอสรางองคความรหรอนวตกรรมการเรยนการสอน ทกอใหเกดประโยชนตอวงวชาการทางการศกษาเพราะครไดนาขอคนพบและประสบการณมากาหนดเปนทฤษฎทครสรางขนจากการการปฏบตงาน ๕. เพอพฒนาการปฏบตงานของครในการกาวไปสการเปนครมออาชพ ๖. เพอสรางเครอขายระหวางเพอนรวมวชาชพ ทาใหไดแลกเปลยนเรยนรประสบการณรวมกนอยางสรางสรรค ๗. เพอเปนผลงานทแสดงความชานาญการของคร สามารถใชเปนเอกสารทางวชาการเพอการพฒนาวทยฐานะและความกาวหนาในวชาชพ

เรองท ๕.๒ การวเคราะหสภาพปญหาและแนวทางแกไขในการจดการเรยนรภาษาไทย


40 | ห น า

การจดการเรยนรวชาภาษาไทยหรอพฒนาคณภาพของผเรยนใหสอดคลองกบมาตรฐานของหลกสตร ในบางครงผสอนอาจประสบปญหาตางๆ เชน ปญหาผเรยนออกเสยงคาควบกลาไมได ปญหาผเรยนอานวรรณคดแลวไมเขาใจ ฯลฯ ปญหาดงกลาว หากดาเนนการดวยวธปฏบตแบบเดมไมไดผล จาเปนตองใชนวตกรรมมาชวยแกไขปญหาหรอเสรมคณภาพผเรยน นวตกรรม หมายถง กจกรรม วธการ กระบวนการ เครองมอ สอ อปกรณ ทเปนของใหม หรอยงไมเคยนามาใชในสถานการณนนมากอน นวตกรรมการจดการเรยนร จงหมายถง กจกรรมการสอน กระบวนการตางๆ ทเกยวของกบการสอน วธการสอน เครองมอ สอ หรออปกรณ ทครยงไมเคยนามาใชในชนเรยนเพอแกไขปญหาการจดการเรยนร ทงน นวตกรรมทจะนามาใชนน จะตองไดรบการพฒนาอยางมคณภาพ มแนวคดทฤษฎรองรบและมผลการวจยสนบสนน การเลอกใชนวตกรรมในการแกปญหาการจดการเรยนร ผสอนตองพจารณาความเหมาะสมของนวตกรรมนนๆ กบปญหาทเกดขนในชนเรยนครควรศกษาเรยนรนวตกรรมอยเสมอ เพราะวธการจดการเรยนรแบบเดมทครใชอย อาจจะไมเหมาะสมกบสภาพสงคมและผเรยน

ตวอยางนวตกรรมทครควรนามาจดการเรยนรภาษาไทย - กลวธการสอนอานแบบตางๆ เชน SQ2R SQ3R SQ4R PQ5R OK6R - เทคนคการเรยนรอยางรวมมอ เชน STAD JIGSAW GRAFFITI - เทคนคการตงคาถาม เชน 5W1H Why Technique - เทคนคการใชแผนภาพความคดแบบตางๆเชน star map, story map, fish bone

เรองท ๕.๓ แนวทางการทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย กระบวนการหรอขนตอนการวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทยในชนเรยนมความคลายคลงกบกระบวนการการดาเนนการวจยทวไป กลาวคอ เรมตนจาก การกาหนดปญหาการวจย ออกแบบการวจย ดาเนนการวจย และนาเสนอผลการวจย อยางไรกตาม สงทมความแตกตางอยางเหนไดชดเจน คอ การประเมนและการพฒนามการแลกเปลยนประสบการณ จากผลการวจยเพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง ซงเปนลกษณะสาคญของการทาวจยปฏบตการในชนเรยน ขนตอนการทาวจยของนกวชาการหลายทาน อาท Mettetal (๒๐๐๓) Mills (๒๐๐๓) วลลภา เทพหสดน ณ อยธยา (๒๕๔๔) และสวมล วองวาณช (๒๕๔๘) ประมวลไดเปน ๖ ขนตอนไดแก ๑)


41 | ห น า

การศกษาสภาพประเดนปญหาในการวจย ๒) การกาหนดแนวทางในการแกไขปญหา ๓) การออกแบบการวจย ๔) การดาเนนการวจย ๕) การเผยแพรและการนาไปใช และ ๖)การประเมนผลและการพฒนาแตละขนตอนมรายละเอยดดงน ๑) การศกษาสภาพประเดนปญหาในการวจย ๑.๑) การสารวจและการวเคราะหปญหา เปนจดเรมตนของการวางแผนในการแกไขปญหาหรอพฒนาคณภาพการเรยนการสอน เพราะปญหาทเกดขนในหองเรยนเปนปรากฏการณทสงผลกระทบตอการจดการเรยนร ครจงจาเปนตองสงเกตปญหานน และจดลาดบความสาคญตามสภาพความรนแรงของปญหานน โดยพจารณาจากผลกระทบทเกดขนกบนกเรยน ตวอยางประเดนปญหาในการวจย เชน ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนตากวาเกณฑมาตรฐานนกเรยนเขยนสะกดคาผดจานวนมากปญหาการสอนการอานเชงวเคราะหปญหาการสอนอานทานองเสนาะ เปนตน ๑.๒) การตงคาถามวจย เปนการกาหนดประเดนหรอขอสงสยทตองการหาคาตอบ นยมเขยนในรปประโยคคาถามทมความเฉพาะเจาะจง สามารถสงเกต สารวจและศกษาวจยได โดยลกษณะคาถามการวจยทด ควรเปนคาถามทถามวา อะไรทาไมอยางไร เชน ปจจยอะไรบางทสงเสรมความสามารถอานจบใจความสาคญวธการพฒนาทกษะการเขยนเรยงความของนกเรยนควรมลกษณะอยางไร เปนตน ตวอยางการตงปญหาการวจย

สถานการณ: ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมหนง (จานวน ๑๐ คน) ตากวาเกณฑมาตรฐานครสพตราสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนดงกลาวพบวา นกเรยนไมคอยกลาแสดงออก ครจงสนใจศกษาวาถาจะใชวธการโดยใหเพอนชวยสอนหรอชวยอธบาย (peer tutor) จะทาใหนกเรยนกลมนมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยดขนหรอไม

คาถามการวจย: การใชวธการเพอนชวยสอนสามารถพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยไดหรอไม อยางไร

๒) การกาหนดแนวทางในการแกไขปญหา ๒.๑) ศกษาเอกสาร แนวคดและงานวจยทเกยวของเปนการชวยใหครผวจยเขาใจปญหาการวจยทกาลงจะดาเนนการอยางชดเจน มมมมองทกวางขวางมากขนใน การวเคราะหสภาพปญหา และชวยใหสามารถหานวตกรรมมาแกไขปญหาในชนเรยนไดเหมาะสม หากครผวจยพบวาไมสามารถหาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบเรองททาวจยได แสดงวาเรองททาวจยมความเฉพาะเจาะจงมาก ในกรณนตองใชการวจยเปนรายกรณ และสรางแนวทางการแกไขปญหาโดยเทยบเคยงแนวคดทฤษฎทใกลเคยงกน ๒.๒) ตวแปรทใชในการวจย เมอเลอกแนวทางหรอวธการแกปญหาทจะนาไปสการกาหนดหวขอในการวจยแลว จาเปนตองศกษาลกษณะของตวแปรทใชในการวจย เพอเปนกรอบความคดในการทาวจย ตวแปร (variable) หมายถง คณลกษณะของสงตาง ๆ ทมคาแปรเปลยนในรปของปรมาณและคณภาพ เชน เพศ ทศนคต ผลสมฤทธทางการเรยน วธสอน เปนตน ตวแปรแบงออกไดเปน ๓ ชนด คอ


42 | ห น า

(๑) ตวแปรตนหรอตวแปรอสระ(independent variable) คอ ตวแปรเหตหรอสงทกอใหเกด (๒) ตวแปรตาม (dependent variable ) คอ ตวแปรทครผวจยสนใจศกษาเพอผลทเกดขน (๓) ตวแปรแทรกซอนหรอตวแปรเกน (extraneous variable ) คอ ตวแปรทไมไดศกษาแตสงผลตอการวจย อาจจะทาใหผลการวจยคลาดเคลอน ดงนน ตองมการควบคมสวนใหญการวจยปฏบตการในชนเรยนจะใหความสาคญกบตวแปรตนและตวแปรตาม สวนตวแปรเกนไมสามารถควบคมไดทงหมด เนองจากบรบทในหองเรยนไมเอออานวย และครผวจยไมสามารถสรางหองเรยนใหมได

ตวอยางการกาหนดตวแปรทใชในการวจยปฏบตการในชนเรยน สถานการณ ครศรพรสนใจวธการสอนการอานจบใจความสาคญ ๒ แบบ

คอ การสอนโดยใชการลาดบภาพความคด และการสอนโดยใชการจบประเดนทละบรรทดวาวธใดจะพฒนาทกษะการอานจบใจความสาคญของนกเรยนไดดกวากน ตวแปรตน วธการสอนการอานจบใจความสาคญ ๒ แบบคอ การสอนโดยใชการลาดบภาพความคด และการสอนโดยใชการจบประเดนทละบรรทด ตวแปรตามทกษะการอานจบใจความสาคญ

๓) การออกแบบการวจย การออกแบบการวจย คอ การกาหนดขนตอนรายละเอยดและแบบแผน ให

สามารถดาเนนการวจย และนาไปสการแกไขปญหาในชนเรยนขนตอนการออกแบบการวจยมรายละเอยดดงน ๓ .๑) การเลอกวธการวจย ครผ วจยจาเปนตองเลอกวธการวจยทเหมาะสมและสอดคลองกบการกาหนดแนวทางในการแกไขปญหาและประเดนทจะทาการวจย วธการวจยทนยมใชในการวจยปฏบตการในชนเรยนมดงน ๓.๑.๑) การวจยเชงทดลอง (experimental research)เปนการวจยทครผวจยตองจดกระทากบสงทตองการทดลอง เพอศกษาผลการใชวธการแกปญหารปแบบตาง ๆ เชน การทดลองวธการสอน ๒ แบบ โดยอาจจะแบงกลมทดลองเปน ๒ กลม โดยใชนกเรยนหอง ก (ไดรบสงทตองการ ทดลอง คอ การสอนแบบใชมลตมเดย) และหอง ข (ไดรบสงทตองการทดลอง คอการสอนแบบปกต) แลวเปรยบเทยบวา หองใดมพฒนาการทดกวากน ๓.๑.๒) การวจยเชงสารวจ (survey research)เปนการวจยทมงเนนการศกษาสภาพการจดการเรยนการสอน หรอสภาพปญหาตาง ๆ โดยไมมการจดกระทาหรอใหสงทดลอง (intervention) สอดแทรกระหวางการเรยนการสอน เชน การสารวจปจจยทสงผลตอทกษะการยอความของนกเรยน การศกษาแนวทาง การปรบพฤตกรรมการสงงานของนกเรยน เปนตน ๓.๑.๓) การวจยกรณศกษา (case study research) เปนการวจยทมงแสวงหาคาตอบหรอการแกไขปญหาเปนรายกรณ เชน การแกไขปญหาการเขยนสะกดคาของนกเรยนทเรยนชา การแกไขปญหาการอานออกเสยงไมชดของนกเรยนทพดภาษาถนเปนตน


43 | ห น า

๓.๑.๔) การวจยและพฒนา (research and development) เปนการวจยทมงเนนการพฒนานวตกรรมหรอการสอนแบบใหม ๆ เพอนาใชในการจดการเรยนการสอนในชนเรยนใหมประสทธภาพมากยงขน เชน การพฒนาแบบฝกอานออกเสยงโดยใชหลกสทศาสตร เปนตน ๓.๒) การเลอกแหลงขอมลในการวจย การทาวจยปฏบตการในชนเรยนควรใชขอมลทมอยภายในชนเรยนหรอขอมลทครจดเกบไว เชน ผลสมฤทธทางการเรยน ภมหลงของครอบครว ระเบยนประวตนกเรยน เวลาเรยน ระดบผลการเรยน ขอมลทไดจากการสงเกตในชนเรยน สมดแบบฝกหด การทดสอบ เปนตน ๓.๓) การใชเครองมอในการวจย การทาวจยปฏบตการในชนเรยนมเครองมอทใชในการเกบขอมลหลากหลาย เชน แบบสอบถาม แบบสงเกต แบบสมภาษณ แบบบนทกขอมล แบบตรวจสอบรายการ แบบบนทกภาคสนาม เปนตน ครผวจยตองคานงความเหมาะสมและในการเกบขอมล แตละประเภท หากเครองมอดงกลาวครผวจยดดแปลงหรอพฒนาขน ตองมการตรวจสอบคณภาพดวย ๓.๔) การวเคราะหและนาเสนอขอมล ครผวจยจาเปนตองศกษาลกษณะของขอมล เพอใหสามารถเลอกวธการวเคราะหขอมลไดอยางเหมาะสม ขอมลจากการวจยแบงเปน ๒ ประเภท ดงน ๓.๔.๑) ขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลทไดจากการสมภาษณ การสงเกต หรอจดบนทกพฤตกรรม ควรใชการวเคราะหเชงเนอหา นาเสนอเปนความเรยงเชงพรรณนา ๓.๔.๒) ขอมลเชงปรมาณ ตองใชการวเคราะหทางสถต เชน ตารางแจกแจงความถ รอยละ คาเฉลย นาเสนอในรปแบบของตาราง กราฟ เปนตน ๔) การดาเนนการวจย

หลงจากออกแบบการวจยเปนทเรยบรอยแลว ครผวจยจะตองดาเนนการเกบขอมลตามแผนงานทกาหนด แลวรวบรวมขอมลทได นามาวเคราะหและสรปขอคนพบ หรอผลการแกไขปญหา ๕) การเผยแพรและการนาไปใช ขอคนพบทไดรบจากการทาวจยปฏบตการในชนเรยน จะเปนประโยชนตอครผวจยโดยตรง นอกจากน ถาครผวจยนาเสนอหรอเผยแพรผลการวจย กจะเกดประโยชนตอเพอนครและวชาชพครอกดวย การนาเสนอผลการวจยปฏบตการในชนเรยน จดทาได ๒ รปแบบ ดงน ๕.๑) แบบไมเปนทางการ (การนาเสนองานวจยแบบหนาเดยว)เปนการนาเสนอเนอหาอยางสน ๆ ไมยดรปแบบตายตว เนนการนาเสนอสาระททาใหเขาใจสงทศกษาและขอคนพบ เหมาะสาหรบการทาวจยปฏบตการในชนเรยน ๕.๒) แบบเปนทางการ (การนาเสนอวจย ๕ บท) เปนการนาเสนอสาหรบการวจยเชงวชาการ มรปแบบตายตว คอ บทท ๑ บทนาประกอบดวย ความเปนมาและความสาคญของปญหา วตถประสงคของการวจย สมมตฐานการวจย นยามศพท และประโยชนทไดรบจากการวจย บทท ๒ แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ บทท ๓ วธดาเนนการวจย ประกอบดวยเนอหาทเกยวกบยทธวธในการวจย ระเบยบวธวจย ประชากร เครองมอทใชในการวจย การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมลบทท ๔ ผลการวเคราะหขอมล และบทท ๕ สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ


44 | ห น า

๖) การประเมนเพอการพฒนา กระบวนการสดทายของการทาวจยปฏบตการในชนเรยนคอการประเมนเพอการพฒนาเปนการสะทอนสงทไดเรยนรจากการวจย โดยมการแลกเปลยนเรยนรเชงวพากษวจารณผลการวจยกบเพอนคร ผบรหารการศกษาและนกวชาการ การสะทอนความคดจากผทมสวนเกยวของจะทาใหครผวจยเกดทกษะการวจย สามารถสรางองคความรใหมตอยอดจากองคความรทไดรบจากการวจย หากผลจากการแกไขปญหาหรอการพฒนา ยงไมเปนไปตามทครตองการ หรอตรงตามทคาดหวง ครผวจยกสามารถดาเนนการพฒนาหาแนวทางการปฏบตใหม ซงจะนาไปสการเรมวงจรการวจยใหมทมความตอเนองเปนพลวต


45 | ห น า

ใบงานท ๑

หลกสตร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบมธยมศกษา ตอนท ๑ หลกสตรและสาระการเรยนรภาษาไทย

คาชแจง ตอบคาถามตอไปน ๑. ในการนาหลกสตรไปใช ทานใชแนวคดใดในการจดทาหนวยการเรยนร เพราะเหตใด

๒. ทานใชวธการจดการเรยนรแบบบรณาการแบบใด


46 | ห น า

ใบงานท ๒

หลกสตร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบมธยมศกษา ตอนท ๒ การจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย

คาชแจง บนทกสรปสาระสาคญในประเดนทกาหนด ๑. การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ ๒. การจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดในระดบการศกษาขนพนฐาน ๓. แนวคดในการจดการเรยนรหลกการใชภาษาไทย วรรณคดและวรรณกรรม และทกษะภาษา


47 | ห น า

ใบงานท ๓

หลกสตร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบมธยมศกษา ตอนท ๓ สอและแหลงการเรยนรภาษาไทย

๑. จงแสดงความคดเหนวาสอและแหลงการเรยนรมความสาคญอยางไรตอครและนกเรยน ความสาคญของสอและแหลงการเรยนร ความสาคญตอคร ความสาคญตอนกเรยน

๒. จงยกตวอยางสอและแหลงการเรยนรททานใชในการจดการเรยนร พรอมระบประเภทโดยใชเกณฑการจดประสบการณการเรยนรของ Edgar Dale แลวอธบายขอดและขอจากดของสอการเรยนรดงกลาวพอสงเขป สอการเรยนร ประเภท ขอด ขอจากด

๓. จงยกตวอยางบทเรยน ๑ คาบเรยน แลวพจารณาเลอกสอและแหลงการเรยนรทเหมาะสม โดยคานงถง ความหลากหลายและความทนสมย พรอมระบวธการประเมนสอการเรยนรนนๆ

บทเรยน สอและและการเรยนร วธการประเมนสอ การเรยนร

๔. ในฐานะททานกาลงจะกาวสศตวรรษท ๒๑ ทานมแนวทางในการนาเทคโนโลย เชน สอสงคมออนไลน (Facebook Line Twitter) หรอเวบไซตตางๆ มาใชในการจดกจกรรมการเรยนรในชนเรยนของทานอยางไร จงอธบายพอสงเขป ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................


48 | ห น า

ใบงานท ๔

หลกสตร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบมธยมศกษา ตอนท ๔ การวดและประเมนผลการเรยนรภาษาไทย

คาชแจง ศกษาแนวคดพฤตกรรมการเรยนร ๓ ดาน ของ Bloom แลว ตอบคาถาม ดานพทธพสย

เลอกบทเรยน ๑ บทในระดบชนททานสอน แลวตงคาถามตามระดบการเรยนร

ระดบการเรยนร คาถาม ความรความจา ความเขาใจ การนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห การประเมนคา

ดานจตพสย จงกาหนดเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

พฤตกรรมทตองการวด เครองมอทใช นสยรกการอาน มมารยาทในการฟง รกความเปนไทย มภาวะผนา

ดานทกษพสย จงเลอกผลงานทสะทอนความสามารถดานทกษะภาษาไทย แลวระบเกณฑการประเมนตามสภาพจรง

ระดบ ผลงาน

๔ ๓ ๒ ๑


49 | ห น า

ใบงานท ๕

หลกสตร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบมธยมศกษา ตอนท ๕ การทาวจยเพอพฒนาการเรยนรภาษาไทย

คาชแจง จงระบปญหาทเกดขนในการจดการเรยนรวชาภาษาไทยของทาน แลวเสนอแนวทางการแกไขปญหา

และผลทคาดวาจะไดรบ

ปญหาทเกดขน ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ แนวทางแกไขปญหา ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ผลทคาดวาจะไดรบ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

55102 ภาษาไทย utq

Documents