SPORY TRANSGRANICZNE W UNII EUROPEJSKIEJ ROZPOCZYNAM WSPÓLPRACĘ Z KONTRAHENTEM Z KRAJU UE. JAK SIĘ ZABEZPIECZYĆ NA WYPADEK SPORÓW? CO MOGĘ ZROBIĆ, GDY KLIENT NIE CHCE ZAPLACIĆ? NEGOCJACJE Najlepszą metodą rozwiązywania sporów są NEGOCJACJE. Jeśli nie wystarczą, strony mogą rozstrzygnąć spór przed sądem polubownym lub powszechnym albo skorzystać z procedur przewidzianych prawem UE. Infografika opracowana w ramach Punktu Kontaktowego dla Uslugodawców i Uslugobiorców e-PUNKT (www.e-punkt.gov.pl). Niniejsze opracowanie nie stanowi informacji prawnej w zakresie prowadzenia sporów transgranicznych. Porady prawne można otrzymać u prawnika lub w odpowiedniej instytucji. POZWANY NIE WNIÓSL SPRZECIWU W CIĄGU 30 DNI Sąd stwierdza wykonalność ENZ i przekazuje go powodowi, który dostarcza go organowi egzekucyjne- mu w państwie wykonania ENZ. GDY KWOTA SPORU NIE PRZEKRACZA 2000 EUR ≤ 2000 € GDY KWOTA SPORU JEST WIĘKSZA NIŻ 2000 EURO > 2000 € UMOWY DEROGACYJNEJ – wylącza jurysdykcję sądów wybranego państwa UMOWY PROROGACYJNEJ – wyznacza sądy danego państwa Niezależnie od wartości sporu, możemy skorzystać także z innych możliwości: EUROPEJSKIE POSTĘPOWANIE W SPRAWACH DROBNYCH ROSZCZEŃ zostalo wprowadzone rozporządzeniem 861/2007. W Polsce stosuje się je na podstawie art. 505 21 Kodeksu postępowania cywilnego. Korzyści postępowania: • postępowanie uproszczone • krótki czas rozstrzygnięcia sporu • stosunkowo prosta egzekucja wyroku Spór rozstrzyga sąd rejonowy po zlożeniu pozwu na odpowiednim formularzu i uiszczeniu oplaty w wysokości 100 zl. Do formularza można dolączyć wnioski o: • zwrot kosztów • przeprowadzenie rozprawy (możliwość przeprowadzenia wideokonferencji) • wydanie zaświadczenia dotyczącego wykonania orzeczenia w innym państwie UE Terminy: 14 DNI ma sąd na przekazanie pozwu stronie przeciwnej → 30 DNI ma strona przeciwna na zlożenie odpowiedzi lub pozwu wzajemnego → 30 DNI ma powód na odnie- sienie się do pozwu wzajemnego →30 DNI ma sąd na wydanie orzeczenia po uzyskaniu wszystkich dowodów POSTĘPOWANIE NA PODSTAWIE ROZPORZĄDZENIA 44/2000 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych BRAK ZAPISÓW W UMOWIE DOTYCZĄCYCH ROZSTRZYGANIA SPORÓW Jeśli nie uregulowaliśmy w umowie zasad rozstrzygania sporów, zastosowanie ma: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 44/2000 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywil- nych i handlowych "Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Czlonkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Czlonkowskim jeżeli przedmiotem postępo- wania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy" - art. 5 Rozporządzenia nr 44/2000 Spór rozstrzyga sąd w tym kraju, w którym zobowiązanie zostalo wyko- nane albo mialo być wykonane: w przypadku sprzedaży towarów - w państwie UE, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostaly dostarczone albo mialy zostać dostarczone w przypadku świadczenia uslug – w państwie UE, w którym uslugi zgod- nie z umową byly świadczone albo mialy być świadczone. SĄD POWSZECHNY SĄD POWSZECHNY Strony mogą zapisać w umowie rozstrzyganie sporów przed sądem polubownym i/lub powszechnym. Najważniejszy zapis w umowie: wybór kraju, w którym będzie rozstrzygany spór. Można tego dokonać za pomocą: SĄD POLUBOWNY EUROPEJSKIE POSTĘPOWANIE NAKAZOWE EUROPEJSKIE POSTĘPOWANIE NAKAZOWE (EPN) EPN zostalo wprowadzone rozporządzeniem nr 1896/2006. Jest alternatywą dla innych sposobów rozstrzygania sporu. Postępowanie można stosować we wszystkich krajach UE z wyjątkiem Danii. • Stosowane w przypadku bezspornych roszczeń pieniężnych, o oznaczonej kwotowo wysokości. • Roszczenie musi być wymagalne w chwili wniesienia pozwu Kto rozstrzyga? Jeśli wartość roszczenia: ≤ 100 tys. zl sąd rejonowy > 100 tys. zl sąd okręgowy Pozew należy zlożyć na odpowiednim formularzu, niektóre państwa UE dopuszczają zlożenie go w formie elektronicznej. Elementy obowiązkowe pozwu to: • oznaczenie stron i sądu • kwota roszczenia • ewentualne odsetki, koszty, kary umowne wraz z podstawą do ich dochodzenia 30 DNI ma sąd na zbadanie sprawy. Efektem może być wydanie Europejskiego Nakazu Zaplaty (ENZ). Jeśli: SĄD POLUBOWNY Możliwość rozstrzygania sporów w sądzie arbitrażo- wym należy wcześniej zapisać w umowie podpisywanej z kontrahentem. Brzmienie przykladowego zapisu: „Ewentualne spory wynikające z niniejszej umowy strony decydują się oddać pod rozstrzygnięcie sądu polubownego w…". Zapis ten można poszerzyć o opis procedury wyboru arbitrów, ich kompetencji, regulamin, język rozstrzyga- nia sporu oraz miejsce arbitrażu. Zalety postępowania polubownego: • szybkość • niski koszt (przy większej wartości przedmiotu sporu) • postępowanie bez rozgłosu • arbitraż sprzyja polubownemu rozstrzyganiu sporów, nie przekreśla dalszej wspólpracy • skuteczność – egzekucję wyroku reguluje konwencja nowojorska z 1958 r. POZWANY WNOSI SPRZECIW W CIĄGU 30 DNI Europejski Nakaz Zaplaty traci moc, sprawa rozpozna- wana jest w trybie zwyklym Realizacja: Garski Multimedia/Marcin Pokoński