Sądy Unii Europejskiej System ochrony prawnej UE Marcin Górski, Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego UŁ
Sdy Unii EuropejskiejSystem ochrony prawnej UEdr Marcin Grski, Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego U
Sdy UEArtyku 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej[] Pastwa Czonkowskie ustanawiaj rodki zaskarenia niezbdne do zapewnienia skutecznej ochrony sdowej w dziedzinach objtych prawem Unii.
106/77 Simmenthal II:sd krajowy, majcy wramach swoich kompetencji za zadanie zastosowa przepisy prawa wsplnotowego, zobowizany jest zapewni pen skuteczno tych norm, nie stosujc wrazie koniecznoci, zmocy wasnych uprawnie, wszelkich, nawet pniejszych, sprzecznych znimi przepisw ustawodawstwa krajowego, a prawo krajowe nie moe przy tym wymaga od niego wnioskowania ani oczekiwania na zniesienie tych przepisw wdrodze ustawodawczej lub wjakimkolwiek innym trybie konstytucyjnym
Struktura TSUETrybuna SprawiedliwociSdSd ds. Suby Publicznej UETrybuna Sprawiedliwoci Unii Europejskiej (art. 19 ust. 1 TSUE)Siedziba TSUE, Luksemburg
Jurysdykcja TSUEArt. 19 ust. 3 TUEw zakresie skarg wniesionych przez pastwa czonkowskie, instytucje lub osoby fizyczne lub prawnew trybie prejudycjalnymw innych sprawach przewidzianych wTraktatach
Jurysdykcja TSUECao prawa UE (ale art. 275, 276 TFUE + Protok 36)Obowizek poszanowania art. 344 TFUE C-459/03 Komisja przeciwko Irlandii (sprawa zakadw MOX)Nie moe stwierdzi non liquet 294/83 Parti cologiste Les Verts przeciwko Parlamentowi Europejskiemuma charakter powierzony C-299/95 Friedrich Kremzow
Rodzaje postpowa przed TSUEPostpowania przed Trybunaem Sprawiedliwoci UE (w zakresie prawa Unii Europejskiej) obejmuj:skargi przeciwko pastwom czonkowskim (art. 258260 TFUE),skarga ostwierdzenie niewanoci aktu (art. 263 TFUE),skarga na bezczynno (art. 265 TFUE),postpowanie prejudycjalne(art. 267 TFUE),skarga odszkodowawcza przeciwko UE (art.268 wzwizku zart. 340 TFUE),skarga pracownicza przeciwko UE (art. 270 TFUE),skarga zainteresowanego pastwa czonkowskiego o naruszenie postanowie proceduralnych przy wydawaniu aktu Rady albo Rady Europejskiej na podstawie art. 7 TUE,zarzut bezprawnoci aktu o zasigu oglnym (art. 277 TFUE),skarga przeciwko czonkowi KE (art. 245 albo 247 TFUE),prewencyjna kontrola umw midzynarodowych UE (art. 218 ust. 11 TFUE),postpowanie prowadzone na podstawie klauzuli arbitraowej (art.272 TFUE) lub kompromisoryjnej (art. 273 TFUE).
Struktura TSCzonkowie: 27 sdziw, 8 rzecznikw generalnychPowoywanie: art. 253 i 255 TFUE (+ decyzja 2010/124/UE)Kadencja: 6 latImmunitetPrezes, Izby: 3-osobowa, 5-osobowa, wielka izba, peny skad, sekretarz
Marek Safjan
Sd - jurysdykcjaskargi bezporednie osb fizycznych i prawnych; skargi pastw przeciwko KE;skargi pastw przeciwko Radzie, dotyczce pomocy pastwa, antydumpingu i aktom wykonawczym (art. 291 TFUE); skargi odszkodowawcze; skargi dotyczce umw zawartych przez UE; skargi z zakresu wsplnotowych znakw towarowych;Odwoania od orzecze Sdu ds. Suby Publicznej UE;skargi przeciwko decyzjom Wsplnotowego Urzdu Ochrony Odmian Rolin oraz Europejskiej Agencji Chemikaliw.Irena Wiszniewska-Biaecka
Sd ds. Suby Publicznej UEWaciwo: rozpoznawanie wpierwszej instancji sporw midzy Uni ajej pracownikami na mocy art. 270 TFUESkad: 7 sdziwIzba: 3-osobowaIrena Boruta
Strony i uczestnicy postpowaniastronyinterwenienciadwokaci lub radcowie prawni
Wykonywanie orzeczeorzeczenie wydane wtrybie prejudycjalnym musi by zastosowane przez sd krajowy do rozstrzygnicia w postpowaniu gwnymorzeczenie stwierdzajce niewano aktu prawa wtrnego UE podjcie rodkw zapewniajcych wykonanie wyroku; ten sam obowizek dotyczy orzeczenia stwierdzajcego bezczynno (wydanego na podstawie art. 265 TFUE)orzeczenie stwierdzajce naruszenie zobowizania cicego na pastwie czonkowskim na mocy Traktatw (art. 258, 259 TFUE) obowizek niezwocznego wykonania (art. 260 ust. 1 TFUE)orzeczenie nakazujce wypat przez Uni albo Europejski Bank Centralny odszkodowania na podstawie art. 340 TFUE obowizek wypaty odszkodowaniaZobowizania pienine podmiotw prywatnych: art. 280 w zw. z art. 290 TFUE
PostpowanieProcedura pisemna zdefiniowanie przedmiotu sporuProcedura ustna
Odrbnie: pytanie prejudycjalne
Rodzaje orzeczeWyroki s to orzeczenia rozstrzygajce spraw merytorycznie imajce charakter deklaratoryjny bd konstytutywnyWyroki zaoczne na wniosek skarcego wsytuacji, gdy pozwany, ktremu skarga zostaa waciwie dorczona, nie zoy odpowiedzi na skargPostanowienia dotycz kwestii wpadkowychZarzdzenia dotycz organizacji postpowania,Opinie s wydawane wprzypadkach okrelonych wTraktatach zaoycielskich,Decyzje Prezesa dotycz kwestii proceduralnych oniewielkim znaczeniu
ApelacjaOgraniczona do kwestii prawnychOd Sdu do TSod Sdu ds. SPUE do SduPodstawy:brak waciwocinaruszenie procedury (wpyw!)naruszenie prawa UETermin: 2 miesice
RewizjaArtyku 44 Statutu TSUEWniosek orewizj wyroku mona wnie do Trybunau Sprawiedliwoci jedynie wzwizku zujawnieniem okolicznoci faktycznej, mogcej mie decydujce znaczenie, nieznanej wchwili wydania wyroku ani Trybunaowi, ani stronie dajcej rewizji.Postpowanie rewizyjne wszczyna si na mocy orzeczenia Trybunau, wyranie stwierdzajcego istnienie nowej okolicznoci faktycznej uzasadniajcej rewizj i tym samym stwierdzajcego dopuszczalno wniosku wtej sprawie.Wniosku orewizj nie mona wnie po upywie dziesiciu lat od wydania wyroku.
Inne postpowania dotyczce zapadych orzeczeWniosek ointerpretacj orzeczeniaWniosek orektyfikacj orzeczeniaPowdztwo osoby trzeciejSprzeciw od wyroku zaocznego
KosztyStron na wniosekPoniesione przez TSUE: wolne od opat, wyjtek: wiadkowie, biegli, wynagrodzenia penomocnikw, doradcw, adwokatw i radcw