Poetika 2012 Anketi

poetika 2012 Anketi

Hazrlayan:

Zafer Yalnpnar

bu anket almas Evvel Fanzin ( http://evvel.org ) ilgileri kapsamnda ubat 2012de gerekletirilmitir.

Ayrntlar iin zaferyal@gmail.com e-posta adresine danabilirsiniz.

Katlmclar: A. Gzel, Adan Karl, Ahmet Ylmaz Borke, Alian apan, Altay mer Erdoan, Anl Arar, Bar Yarsel, Cneyt Ate, Devrim Altkula, Dilek Deerli, Duygu Ergn, Erim Bayr, Esat Baak, Evin Okuolu, Gizem Ylmazer, Gher Grmen, Gn Zileli, Hasan Gl Kaya, Hayri K. Yetik, Hilal Yldrm, Hseyin Tosun, Komet, Mehmet ten, Mehmet Kazm, Mehmet Sarsmaz, Metin Kzlcalolu, Mine mer, Mukadder Krmz,

Mustafa Gne, Nedim stn, Ouzcan nver, mer Trkolu, zcan Er, zg Gven, Rafet Arslan, Reyhan Sur, Sanem Uar, Senem Korkmaz, Serdal Ker, Serhat Uyurkulak, Songl Bozac, kret Gkay, Tark Gnersel, Tayfun Ak, Tuba Glal, Uluer Aydodu, Vedat Kamer, Y. Teoman Serinkaya, Yakup ahin, Ylmaz Arslan, Zeynep Ylmaz Ta

zgr mgelemin Uzgrs

Hsamettin Bozok ynetimindeki Yeditepe Dergisi'nin ubat 1960'da gerekletirdii "Byk Anket"ten1 feyz alarak ubat 2011'de, kinci Yeni iir Akm'nn gnmzdeki etkisini deneyimlemeye ynelik bir soruturma dzenlemitim. "50 Yln Ardnda; kinci Yeni adn

verdiim bu almann sonularn ve karmlarn 12 ubat 2011'de E V V E L kapsamnda paylamtm.2

ubat 2011deki anketin icra edilii ve bu ankete gelen cevaplar, kinci Yeni iir akmnn Trk iirine salad zgrlk alann ya da alan derinliini irdelemek yolunda ok nemli bir frsatt. Bu anket, zaten yllardr sezdiim ve imgesel adan Trk iir Tarihindeki tm dene-

yimleri ssel bir biimde aarak kapsayan nemli ve iddial bir alacakaranl dnmeye aryordu beni. Zihnimde dnp dolaan u tmceyi ve iaret ettii olguyu kavramaya altm; kinci Yeninin sunduu sezgisel alan derinlii, herhangi bir t annda ya da herhangi

bir kst fonksiyonu altnda trevlendirilemiyor. Sonuta, kinci Yeni iirinde bir en uygun/optimum tanmlamas bulunmuyordu;misal, u tmce kinci Yeniyi kavramakta daha da etkili olabilir: kinci Yeninin imgelemi, sfr saysnn arpanlarna ayrlamaynda-

dr.

kinci Yeni airlerinin iirlerinde iaret ettikleri evren tasavvurunun birimi szckler deildi. Onu herhangi bir t anyla bal bulunu-lan szlkler de oluturmamt. nk kinci Yeni, iirinin zn ve birimini imge olarak imgesel bir dzlemde tasarlad. 2011 Anketi,

kinci Yeninin gnmzdeki ilerliini bana kantlad gibi, daha da nemlisi, farkl okur-yazar-air nesilleri boyunca kinci Yeninin at imgesel fazlarn srekli genilemekte olduunu da iaret eder nitelikteydi. Hibir zaman tersinin gerekleebileceini dnmedim. nk

kinci Yeni etkisi, sezgisel varoluunu tehdit edemeyecek biimde bir suskunluu, boluu, sivillii, skl, anlam arayn ya da herkesin kinci Yeniyi sularken kulland gibi bir anlamszln anlamn seiyordu. (Hlbuki insan, anlamsz olan yazamaz veya d-

nemez.) Eer Trk iirinde bugnk kuaklar etkileyen bir imgesel zgrlkten bahsedeceksek ve zellikle de ibu imgeselliin devasa bo-yutta bir alan derinliine dntn hissediyorsak, bunda kinci Yeni akmnn ssel -hatta saylamaz sonsuz- nemdeki varoluunu da

kabul etmeliyiz. Mevcut farkndal en basitinden, Artk, Trk iirinde akmlar dnemi bitti! sylemiyle -ve ibu syleme byk altndan glerek- gerekelendirebiliriz. nk birka bin yl nce icat edilen ifadesiyle Poetika, bugn, mgelemin zgrlemesi yolunda kendini

yenilemektedir.

mgelemin zgrlemesi ifadesini ilk kez 2011 anketinin karmlaryla beraber sunduum kinci Yeni ve mgelemin zgrlemesi3 ba-lkl yazmda kullanmtm. kinci Yeninin Trk iirinde oluturduu alan derinliinin gelecee uzan, bir imgelemin tpk sonsuzluk

kavramndakine benzer bir genileme kuramyla birlikte devinmesidir. Yani, imgelem -tpk sonsuzluk kavramnda olduu gibi- her za-man bir imgebirim daha genileyebilir. Kuramsal olarak, herhangi bir u imgebirimin poetikadan dlanamay verili evren tasavvuru-

nu geniletecei gibi iirsel alg ortalamasn da ykseltecektir. Bu dzlemdeki tm uzgrlerin, imgelemin zgrlemesi ifadesinin tm salnmlaryla birlikte dier her eyden hzla soyutlanarak yenilenen bir poetika oluturduu aikrdr.

Poetika 2012 Anketiyle imgelemin zgrlemesi ifadesinin bilisel snrlarn ve poetikadaki imgesel dalmn, verili imgelemin tad

iirsel yk ve bu ykn gelecee uzannn nndeki engelleri aratrmaya, bir uzgr salamaya gayret ettim. Bu kapsamda, anketi ya-ntlayan herkese ok teekkr ederim. Gelecek yllarda mgelemin zgrlemesi ifadesinin kavramlatn greceiz... Ve poetikann terk

ettii uzlalar ile giritii ekimelere odaklanacaz.

Sonuta, Poetika ile ilgilenen herkesi -gelecee ilikin bir ipucu olsun diye- u sorunun nemini dnmeye davet ediyorum:

Okumakta olduunuz bu tmceye kadar neden bir kez bile dil szc kullanlmamtr?

Zafer Yalnpnar (Zy) 19 ubat 2012, Pazar Sabah

1 bkz: http://evvel.org/50-yilin-ardinda-ikinci-yeni-anketi 2 bkz: http://zaferyalcinpinar.com/ikinciyeni2011.pdf 3 bkz: http://zaferyalcinpinar.com/i24.html

Sizce, "kinci Yeni" iir akm bitti ya da eskidi mi?

Hasan Gl Kaya: Bittiini ya da eskidiini dnmyorum. Yerine yeni bir iir henz konulabilmi de deil; dank ve tekil uralarla ilerle-yen bir yap var bugn iirde... Ama bir damar ya da tavr olarak kinci

Yeni apnda bir hareket yok; olmas gerekir mi, ondan da emin deilim.

Tuba Glal: Tam tersine bitmeyen bir sre olarak son dnem airleri-

ni ciddi anlamda etkilemektedir. Bu nedenle kinci Yeninin hem biimsel hem de ierik dzleminde son dnemdeki airlerin iirlerinde etkilerini grebilmek mmkn; zellikle de kinci Yeni'nin balangtaki bakaldr nitelii dnldnde

Komet: kinci Yeni ok nemli bir alm getirdi. Bu almn birka ayr ynelimi, kendisinden sonra gelen kuaklara zgrlk vadeden alanlar

at. Duraan bir kinci Yeniden sz edilemez. O airlerin kendileri, zaten, zaman iinde eitli ynlere doru deitiler.

Bar Yarsel: Ece Ayhan'dan alntyla; "genel geerliliklere aykrlk ta-

yan bir tanm" olgusuna ihtiya kalmaynca, ancak ve o zaman, eskidi diyenler kabilir. Kara iir iin bitti diyenler, kendi iyilik timsali devlet-lerinin karsnda "gider yapan" iiri yerel bir ekya ayaklanmas olarak

grenlerdir. Tarihe bakmak, kara airin dedii gibi, tarihi olmay gerek-tirmiyor, ayaa kalkmak da gerekmiyor. Bakmay bilen, isteyenler, grebi-lirler.

Serhat Uyurkulak: ki adan cevaplamak lazm bu soruyu. Okur ve okur-air asndan. Okur iin kinci Yeni, eskimek bir yana, gncelliini her zaman artrd. Bugn de kendi deneyimini 'iyi' iirle anlamak, derin-

letirmek isteyen okurun en ok mracaat ettii airler arasnda kinci Yeni airleri var. Her ne kadar Trke edebiyatn en 'ahsi' iir akmlarn-dan biri gibi grlse de (belli bir anlamda dorudur elbette bu), kinci Yeni aslnda son derece kolektif bir deneyimin poetikasna sahiptir. air

asndan, iir okuyan-yazan kii asndan ise bu poetika eskimi midir, deerini kaybetmek anlamnda bitmi midir, yoksa hala benimseniyor mu, iir o alan alan iinden mi dnlyor? Bunlara verilen cevap ne

olursa olsun, ben kinci Yeni'nin genel olarak modern iir retimini geri dnsz bir ekilde deitirdiine inanyorum. O poetikay benimsemese bile hibir air kinci Yeni'nin yaratt iir evreni tarafndan bir ekilde belirlenmediini syleyemez. kinci Yeni eskiyemez bu yzden. Yani at-

mosfer ok eskidir (yaldr) ama her an o havay soluyoruz.

Ouzcan nver: ''kinci Yeni'' akmnn oluumu salayan paradigma-

nn ortadan kalkmasyla kinci Yeni akmnn da ortadan kalktn d-nyorum. Ece Ayhan ld an bu akm bitmitir. Bu bitii bizim fark etmemiz ise zaman ald. Ve airler kinci Yeni'yi ldrmeyerek bizi kinci Yeni'nin mirasndan mahrum brakt. lmeyen adamn miras olmaz.

kinci Yeni alamyorsa bugn kinci Yeni'yi kafamzda bitirmediimiz, onu gelenek haline getirdiimiz iin alamyor.

mer Trkolu: Hayr, yalnzca kendini yenileme -belki de z nitelikle-

rini kaybetmeden deiime urama- srecine girdi. Aslnda bu olmas gerekendi. Srecin yava ilerlemesi ise bambaka bir konudur.

zcan Er: kinci Yeni kendisini yoklua brakarak algladmz evreni olanca cesaretiyle geniletti. Bu genilemeyle gelen yenilenme sonsuz bir dngde srp gitmektedir. Bu balamda kinci Yeni sadece balam-tr. Burada bizim kulamzn kinci Yeniyi duyabilme kabiliyetindeki

snrllk daha byk bir meseledir.

Evin Okuolu: iiri ya da edebiyat,

edebiyat tarihinin bir sayfasna sabitle-yerek orada kalmasn dilemek dogmatik bir yaklam olurdu. kinci Yeniyi ge-miin bir tad, bir sreci olarak bir kat-

man olarak deerlendirmek gerekiyor. kinci Yeni iyi miydi, kt myd diye tartma amak da gereksiz geliyor bana, nk hayatn her alannda olduu gibi sanat edebiyat da belirleyen, kiilerin, giderek toplumlarn

nesnel yaam koullar ve birikimleridir. Zaman da iiri de bir yere gmp orada hl yeni olarak kalmasn bekleyemeyiz. Bence sanat akm-larn znel yorumlarla fetiletirerek, ycelterek deil de, edebiyat bili-minin ltleri ile dnemin koullar balamnda inceleyerek aklk ge-

tirmek daha uygun bir tavrdr. Bizim edebiyat bilimcilerimiz Edebiyat fakltelerinde ne yaparlar bilemiyorum! nceleme tanmlama ve tespit yapma gibi almalarn faklteler yerine birka dergi evresinde yapla

gelmesi bu bilimsel eksiklii kapatmaya yetmez. kinci Yeniden bu gn-mze gelirsek, ncelikle gnmzde iir akmlarnn nasl olutuunu, oluabilmesi iin gereken ortamlarn var olup olmadn incelemek gere-kiyor.

Mukadder Krmz: Hibir eyin bitmedii ve bitmeyecei kansnda-ym. Buna sanatn her trden akm, snf ve potansiyeli de dhil olmak zere sava da, ardndan gelecek devrimler de...

Hseyin Tosun: Bence iir akm diye bir ey yoktur. iir, insana dairdir ve insan var olduka yazlacaktr. Bir akm adna birbirleriyle etkile-

imli iirler yazmaya almak iir adna pek doru bir ey deildir.

Mehmet ten: II. Yeni bitmedi elbette, bugnn gen airlerine ilham vermeye devam ediyor, iir okuyucular iin de hl en nemli airler on-

lar ya da o izgiden gelenler. Ama II. Yeni'yi dnya iirinden ayrmak ne derece doru... Btn lkelerin "II. Yenisi" var. Buna "modern iir" diyo-ruz. Bugn dnya zerinde yaanan genel modernizm probleminden bir

pay dyor II. yeni'ye de. Yani yerel olan'a, geleneksel olan'a yneli var. Her ey Batl, her ey medeni: Kyafetler, yiyecekler, ehirler, binalar, kokular, renkler, hatta iekler. Ve tabii ki iir nsanlar istediklerinin bu modern tektipleme olmadn dnmeye baladlar. Meseleyle enine

boyuna hesaplaan insanlarn olduka eskiye dayanan hesaplamalarn kast etmiyorum, sradan insanlarda bir rahatszlk duygusu var.

Rafet Arslan: kinci Yeni, Garip iiri ile birlikte bu topraklardan km en radikal ve gndelik yaama mdahale etme kabiliyetine sahip iir aldr. Bu noktada kinci Yeni'nin bitmesinden ok, bu aln evrilmesinden bahsetmek kanmca daha doru olur.

Tark Gnersel: iirin sonsuzluunda baz akmlarn izleri hep kalabilir nk baz imknlar gsterilmitir. Her "eski" imkn her an tazelenebilir.

Hayri K. Yetik: kinci Yeniyi yeni kefettiimizi dnyorum; Kristof Kolomb ve Ameriko Vespui fark gibi... kinci Yeninin mrne gelince, kinci Yeninin kabulnn gecikmilii orannda uzun olacaa benzer;

diyebilirim ki Divan iirinden de uzun.

Mehmet Sarsmaz: 19 Aralk 1994 tarihinde yaymlanan 4. Yeni mani-

festosuna bakmanz neririm.

Y. Teoman Serinkaya: Okur, izleyici ve eletirmen zaaf sren yazn servenimizde alar gese de farkl bir iir akm eklenmez. Olabilecei

ise dnemediim bir fenomendir; i basks kapatr onu. ki keta airimizin sadece fotoraf ve isimleri kullanlmakta nternetteki bulma-ca-tekerleme vs. rezil metinlerle okur da sanata hevesli amatrler de bir

bir ine dolandrlmaktadr. Anlamadan, bilmeden binlerce gnderen, s.o.s yal medya izlenimcisi, kendisine dikkat ekilince de iine kfredil-mi gibi namus davas gtmektedir. Bir kk nansa sahip olsalar okur macerasna alnabilecek kabileler de tkendi. Bylesi bir iklimde; hangi

akm hani bokum! Affola. Mevcut piyasa kitlesi daha mezun olmad bu derdi stlenecek aamaya... alar(ca)dan ikmale kaldlar.

Gher Grmen: kinci Yeni akm hi bitmeyen bir iir gibi sanki. Eski-

diini dnyorum ama bittiini dnmyorum; zira nasl postmodernizm modernizmin ardndan gelen ne id belirsiz bir evreyse u an iirimizde de ayn eyi yaadmz dnyorum.

Senem Korkmaz: Hayr asla. kinci Yeni, Trk iirinin bana gelmi en iyi eydir; eskimek yle dursun, daha yeni bile saylr. Onu gelitirecek, olgunlatracak airlerden ve iir ortamndan yoksun olsa da zamannda

onu yaratan sk airler sayesinde kendini srekli oaltan ve daima ileriye tayan bir gce sahiptir.

Nedim stn: Akmn bitmesi veya eskimesi sz konusu deil... Ama voltaj dk gibi...

Serdal Ker: kinci Yeni iirinin kurduu iir evrenini anlamadan, okumadan yeni bir iir yazmak mmkn deildir artk. iirimizin geldii u noktada kinci Yeni iiri olsa olsa yeni bir iire evrilebilir. Bu da ne ka-

dar mmkndr, bilinmez.

Erim Bayr: Bitmedi.

Gizem Ylmazer: Hayr eskimedi.

Sanem Uar: Bence bitti. Eskidiini kabul etmiyorum, nk hl kinci

Yenideki baz airleri sanki ilk kez okuyormu gibi tat alarak okumaya devam ediyorum. Tek kusuru, bu airleri geebilecek ya da bu kategoriye girebilecek yeni airlerin kinci Yeniye eklenememesi.

Sizce, "kinci Yeni" iir akm

bitti ya da eskidi mi?

Vedat Kamer: Wikipedia'da kinci Yeni iin unlar yazyor: "Trk iirin-

de deiik imge, arm ve soyutlamalarla yeni bir syleyi bulma ama-cnda olan bir akmd. Ortak zellikleri; dilin allm kalplarn ykmak, szdizimini zorlamak, deitirmek ya da bozmak oldu. iirde hayal gc-ne ve duyguya arlk verdiler. Bireyin yalnzl, skntlar, evreye uyum-

suzluklar gibi temalar sklkla ilediler. Sylemek istediklerini soyut bir dille anlatmaya abaladlar, yer yer anlamn yittii grlr iirlerinde. Amalar verilmek istenilen duyguyu anlatmaktan ziyade hissettirmektir."

Baz kavramlarn altn tekrar izelim: 1) dilin allm kalplarn ykmak, 2) hayal gcne ve duyguya arlk vermek, 3) bireyin yalnzl, skntla-r, evreye uyumsuzluklar gibi temalar ilemek, 4) sylemek istediklerini soyut bir dille anlatmak, 5) anlamn yiti-

rilmesi. iirin temel meselelerinin bun-lar olduunu dnen biri olarak, kinci Yeni'nin iirin odan belirlediini, bu

zelliiyle de ne bittiini ne de eskidiini dnyorum.

Hilal Yldrm: Hayr. kinci Yeni, hep yeniliini srdren bir iir ak-

mdr. mgelerin her okuyuta hissettirdii deimez mi? Yeni dnem a-irleriyle daha da glendi bence. Eskimek ne kelime...

Cavit Esat Baak:

Nasl biter ki 'ikinci yeni', byle dolanmaktayken zerimizde glgesi. ki kapkara. 'Zihinsellik tamayan' bir dolamda olmas yetmiyor mu zaten. Ki 'izleyenin' cevab bile byle gecikmi gzken! 'Gerein yaps dilin yapsn belirler' evet! -keke Ludingirra'ya Ece Abinin cevab gibi tek potada eritip versem, olmuyor. harcm deil. Her ey, bana ikinci yeni diye tanmlanan oluumun 'rastlatlmasyla' balam-tr-ki alntlar pek severim: life itself is a quotation bile bir alnt. Zafer hakl, 'Ge bakmak'tr iimiz. Yyani ben yle rendim en azndan; gne-nirim ki 'evet, bir iirde dizgi yanl olabilir! Ama baba dnce de? Asla!'

Tm sorular bir kenara, unu gsterdi bana 'ikinci yeni' ; ikin-akl tesi-ayrks ve ara konaklar ne demek!

Derdim uzun ama cevabm ksa olacaktr o yzden; hatta ve tekrar bir alnt: ''...bir kitapta resim art'' o resmi bana gsteren tm kardelerime; Nasl biter ki 'ikinci yeni', byle dolanmaktayken ve her gn kendisini hatrlatrken zerimizde glgesi. Ki kapkara.

Duygu Ergn: Bittiini ya da eskidiini dnmyorum.

zg Gven: kinci Yeni'ye zenerek iir yazmann bittiini sanmyo-rum.

kret Gkay:

kinci Yeni ancak baldr, ileriye aar: soluk alyordur. Bu birikimi srtlanmaktan yksnmeyecek bir arkadamz olmal, nasl? iirin ve

airin evvel ki ideimesini irdelemek, kavray nemli. evreni iirin kendi gereklii arasndan alglamak, bir ufuktur bu. ok ldoumlar km.

Esas i, ba veren bu sivillii daha da hem nasl ayaklandrmak.

Altay mer Erdoan: Geen yln anketinde de yantlamtm. kinci Ye-

ninin bittiini ya da eskidiini sylemek mmkn deil! kinci Yeninin poetik almlar ve etkilenimleri gnmzde

ilerliini koruyor.

Alian apan: Bitti, eskidi filan deil, tarih oldu. Bundan sonra olsa olsa bir avu insan okur, tadn karr kinci Yeni'nin. Ama klasiktir, Trke

yaadka kymetinden hibir ey yitirmeyecektir.

Ylmaz Arslan: Buna bitti denilemez Yeni iirin iinde, stnde, altn-

da, nnde, arasnda deie dne, kendi mecrasnda ilerliyor. Eskiden kaligrafik iir denilen ve kinci Yeni'ye atfedilen grsel iir, somut iir (Cemal Sreya, lhan Berk vs. denemiti) imdi daha da younlat. Hatta bir grup air, somut iir grubunu oluturmu gibi grnyor. Son birka

yldr -drt dergide bunu gryoruz.

Uluer Aydodu: kinci Yeni ya da Garip ya da baka bir akm... oun-lukla bize retilmi eyler bunlar. Tarih, kltr vs... Durum buysa, bence bu, yani ortada retilmi bir eyler varsa, bir de reten var demektir. Esas oraya bakmak gerek. Kim ya da kimler retir? Niye retirler? Niye reniriz? Byle baknca birilerinin u ya da bu nedenle bize bir eyler reterek yle ya da byle bir ama gttn syleyebiliyorum. Bu ba-lamda kinci Yeni de retilmi bir ey bence. Bitti mi ya da eskidi mi pe-ki? Kim ne kadar srar ederse etsin her ey eskir ve biter. Yeni denilen ey de zaten dnyann en eski yeni ya da en yeni eski mevzusudur. Bu mevzu-da bir rasyonellik aramamak gerekir. nsan iki ayann zerine kalkm-

tr, nk yledir. Belki bir modayd, yayld ve giderek yaygnlaarak kal-c bir zellie dnt. Zannmca birazck da byle bakmak gerekiyor.

Cneyt Ate: Eskimedi ama bitti. Bitmesi de gerekiyor. Yeni bir akma ihtiya var. Ama yeni bir akmn domas zor gzkyor. Kiiler -air- n plana kacak belki, bundan sonra...

Yakup ahin: kinci Yeni, usta Asm Bezirci'nin tabiriyle l domutur. Hl byle olunca da bitmesi ya da eskimesi pek sz konusu deildir. Ve fakat kinci Yenilerin at bir yol mevcut; bu yolu izleyenler de.

Metin Kzlcalolu: Bitmedi. Ama bir basamak olduunu dnyo-rum mutlak bir ekilde evrilecektir. Ba-knz; Oktay Rfat ve Melih Cevdet kinci

Yeniye katlmtr.

Mustafa Gne: Bitmedi, ancak eski-

di.

Dilek Deerli: kinci Yeni iir akm bitmemitir ve eskimemitir. a-rma dayal, imgeci ve bireysel bir iir yazmn destekleyen bu akmda

yazlan iirlerde son yllarda biim, szck, ses bozumu artarken, kapita-lizmin trmanyla kout olarak baz iirlerde anlam ve duyarllk azalr-ken tersine baz iirlerde de ie dnn, yalnzlk ve bireyselliin artt

sylenebilir. Zorlama, ireti imgelerle yazlan, kfr ve belden aa sz-lerle ilgi ekmeyi amalayan iir diyemeyeceim karalamalarn yan sra kinci Yeni ruhunda iirler hl yazlmaktadr.

A. Gzel: Sezgisellie dayanan bir akm, dnceler kadar sonsuzdur ve sona ermesi okyanusun buharlamas gibi olurdu.

Ouzcan nver: Poetika, kapitalizm nereye isterse oraya evrilecek. Ka-pitalist sanat, iine dt bunalmdan salam karsa, yeni formlar ge-litirebilirse iire ihtiyac kalmayacaktr. Bunalm srd mddete ise iire hep ihtiyac olacaktr. nk iiri kullanmas gerekecektir. Trkiye'de

reklam sektrnn doum sanclarn azaltan, bu reklam dnyasnn ebe-liini yapan reklamc-airler deil miydi? Mesela diziler izlenmemeye ba-ladnda kanallar airlere ''gelin senaryo yazn'' diyebilir. Elbette, bu se-naryoyu bozabilecek bir iir devrimi yapacak airler ortaya kmazsa.

Zeynep Ylmaz Ta: kinci Yeni kolaylkla bitmez. Yeni gelecek akm-lar onun zerine yaplanacaklar ve daha ok okunacaklar... Eskimeyip

daha da deerlenecek zaman iinde Ama bu demek deil ki yeniler ol-mayacak! Yeniler kendi dillerini gelitirecekler. Bugnn dilini, sylemini dnce ve duygulanmn dizecekler yan yana ve yeni iir olacak!

Ahmet Ylmaz Borke: kinci Yeni, bitti. Lkin eskidi mi? Eskiseydi, stanbuldan bkmak gibi bir ey olurdu bu okuyanlarn gznde

Songl Bozac: Bence hibir iir akm bitmez...

Tayfun Ak: Dnemin siyasi basksndan kamak ve biimcilikle eleti-rilmelerine ramen, en ok okunan onlar olduuna ve yazdklar iirlerin-

de birok kiinin anlam bulamamas yznden ok tepki almalarna kar-n, onlar byle yazmaya devam ettiine ve hl kitaplar baslp birok yerde onlarn dizeleri okunduuna gre, kinci Yeni eskimitir demek

zor. Hem de ok zor.

Mine mer: kinci Yeni yanl kuramlar, tartmalarla balam olmasna ramen daha sonra kendini tketmi bir iir akm deildir. Bu akmn kuramclar ncelikle

iire getirmek istediklerini iyi anlatamamlard. kinci Yeniyle iire balayp bir sre sonra kinci Yeninin balangtaki kuramlarndan farkl iirler yazarak usta-laan airleri gryoruz. Bunun iindir ki kinci Yeni nitelemesi nemli bir kav-ramdr. kinci Yeni denince artk balangtaki yanl kuramlar deil, lhan Berk,

Turgut Uyar, Edip Cansever, Cemal Sreya, Ece Ayhan, Sezai Karako, Ahmet Oktay, Kemal zer, zdemir nce, Hilmi Yavuz, lk Tamer, Cahit Zarifolu, smet zel gibi usta airler geliyor usa. 2012de de bu iirin genileyerek akt grlmektedir. nk kinci Yeni btn yeniliklere kaplarn aan bir iirin mimarlarn yetitirdi. Asla daralan bir iiri deil, gelenekten filizlenerek hayatla birlikte oalan, yenilenen, yenilendike evrene uzayan bir iir akm nerisidir airlere. Az nce isimlerini saydm Trk Edebiyatnn usta airleri, u anda da yazlan iirimizin en gl rneklerini vermilerdir. Yeryzndeki yaamn bire bir iire yansmasdr onlarn nerdii iir. Ama yalnzca yaamn, diyalektiin ya da her eyin toplam m? Elbette deil Sonsuz hayallerimizin iire dnme olanadr, kinci Yeninin iirimize at yol.

Mehmet Kazm: kinci ifadesine kar olmakla birlikte bitmediini ve eskimediini dnyorum. Henz onu eskitecek bir iir k olumad, oluamyor. Trk iiri kinci Yeni'nin kylarna arpmay srdryor hep.

Reyhan Sur: Ne bitti ne de eskidi.

Gn Zileli: kinci Yeni, iirde nemli bir ktr. Bitse de eskise de bu-nun bir nemi yoktur. nemli olan bu akmn iire kazandrdklardr.

Not: Anl Arar ve Adan Karl bu soruyu Bitti. diyerek yantlamtr.





Getiimiz 5 sene boyunca (2007-2012 dneminde) oluan ve "yeni" diyebileceimiz bir "poetika" var m? Var ise bu poetikann farkllatrc zellikleri nelerdir? Tuba Glal: kinci Yeni'nin bir devam eklemlenebilir srece... Bu d-nemde Postmodern iir anlayn bulabilmek mmkn... Yapbozuma urayarak iirsel srete dilin snrlarnn ok daha fazla ald, zaman zaman dilin ciddiyetsiz bir ierik ve biimsel kalp ile almaya alld

gzlemlenebilir, diye dnyorum. Btn kanonlarn krlmaya alld- bu sreci salt bir poetika olarak incelemek mmkn m bu sorgulana-bilir... Ama, kinci Yeni'nin bu noktada da etkilerini grebilmek mmkn.

Vedat Kamer: Poetika'dan anladm eyi iaret etmek bakmndan kitap syleyeceim: 1) Oru Aruoba'nn 1993'te yaymlad "hani" isimli kitabnn III. Blm' oluturan "notlar", 2) lhan Berk'in 1996'da yaym-

lad "Logos", 3) lhan Berk'in 1997'de yaymlad "Poetika". "hani"nin 19, "Logos"un 16, "Poetika"nn 15 yanda olduunu dnrsek; Trke'de 'poetika'nn henz 'ok yeni' olduunu syleyebilirim. Bahsetti-

im 'poetika'nn zellii, geen seneki ankette iaret ettiim gibi, felsefe arkaplanyla kurulmas yani iirin bir evren tasavvuru olarak inasdr. lhan Berk'in "Poetika"y 79 yanda yaymladnn altn izerek, u soru-lar soraym: 1) air kendi poetikasn yazabilir mi? 2) air kendi

poetikasn yazabiliyor ise yazmas gerekli midir? 3) air poetikasn yaz-mal ise iirlerinden nce mi yazmaldr, sonra m?

Gher Grmen: ok iyi bir takipi olduumu syleyemem ama nceki

cevabmda da deindiim gibi postmodernizmin getirdii ne id belir-sizliin iire yansmasn gryorum. Ama bunu negatif anlamda sylemi-yorum. Artk ftrizm, dadaizm gibi akmlarda olduu zere gemiin

stnden silindir gibi gemek ve manifestolar yazmak devri deil. Herkes sanki gemi poetikalarn bir kesinden ekitirip ileriye gitmeye al-yor -ki yine bunu da negatif bir ey olarak grmyorum. Zamann ruhu bu.

Rafet Arslan: Kiisel abalardan te enerjilerin toplat mecralar ne kyor. Ben ahsen cra iir Dergisinin at tartma denemelerini ve

poetik-dilsel alm denemelerini nemsiyorum.

Senem Korkmaz: Bunun iin uraan, iire kafa yoran, kafas alan bir aznlk var belki ama bence "yeni" diyebileceimiz, kendi belirleyici

zelliklerini ortaya koyarak karakterize olabilmi bir poetika yok.

Ylmaz Arslan: nceki soruya verdiim cevapta da bahsetmitim: Gr-

sel iir/Somut iir/Resim iir denilen ve Avrupa'da 100 yl nce denen-mi (Almanya'da, ngiltere'de ve Fransada, en somut olarak Mallarm'de cisimleen iir) almalar daha fazla gndemde... Bu demek deil ki, sa-dece onun hkimiyeti var. iir, l-

kemizde, sadan-soldan yazanlarda 2-3 ayr, bunlarn kendi iinde de en az 7-8 deiik koldan yryor...

Yani Sosyalist-Gereki/Toplumcu iir; slamc iir; Milliyeti-Trk iir; Soyut-Somut iir; st-Gereki iir/ Felsefi iir/Simetrik

iir/Nanoist iir vs adlaryla imle-nen bu ayrlk-ayrkslk araylar ne kadar i ie, ne kadar birbirin-

den kopuk, bunu da zaman gstere-cek... ne kan bir ey yok oysa... Herkes kendi merebince, kendi geli-tirdii slup, dil, biim vs. ile yazmaya devam ediyor. iirin farkl biimini dndmzde ok yol-yntem denenmi En son 1990-2000'lerde

hayattan ayrlmadan nce Fazl Hsn Dalarca'nn iirleri vard mesela: sadan soldan, yukardan, yatay ve dikey, paralel ve akml olarak ekil-lendirilmi, ok katmanl, zengin okuma olanaklar veren iir denemele-

riydi bunlar. zerinde pek duran olmad bu tarzn... Oysa Kadky yaka-sndan arkadalar arasnda konuulup yazldndan rendiim kadaryla Dalarca'nn "Binden fazla ekil, yazm teknii (buna yazma denemesi de diyebilirsiniz) olduundan bahsedilir. imdi bu tr araylara kimse gi-

rimiyor.

zcan Er: Bir dnem skenderiye Ktphanesi ve Yeni Trk gibi yay-

nevleri, Adnan Satc, Birhan Keskin, rfan Yldz gibi airler sunarak ii-rin nn amlardr. Gnmzde ne yazk ki birok yaynevi ekonomik kayglar dorultusunda kitaplarn bast kiilerden maliyet adna gelir salamaktadr. Bu iir kitab kirliliini oluturmaktadr ve biz iir severle-

rin en grmek istemedii manzara da budur. Bu grltde oluan yeni bir

poetika sz konusu mudur? Evet, sz konusudur. Ama sadece sz konu-sudur.

Hilal Yldrm: Srrealist Edebiyat bu be yl iinde kendini biraz daha

fazla gsterip yeni bir poetika yaratt bence.

mer Trkolu: Emin deilim ama sanki bir post-sembolist akm v-

cuda geliyor gibi... Ancak burada imgelemin temel unsuru soyutluktan

arnm, tamamen yzeysel tarzda olduunu dnyorum. Tabii bunun iirimiz adna olumlu bir gelime olup olmad tartlabilir.

Mukadder Krmz: Olabilir; bir yerlerde, bir kede oalr ve kar gn yzne... Olmal; nk insanlk nesillerin katmanlarndan olumak-tadr. Koullar yenilendike -olumlu olmayabilir de- kendini yenilemek-

deitirmek durumundadr. kret Gkay:

Grmedim. Bir dnem, akbili manifestolarla basmlmz var. Ve kat, ne bir yenilik ne de bir poetika. Dnya her eyiyle ve insanyla nk, silkiniyor. Pat! Yere dklen bir amur da var. Aaya eken, bu haz kaymas. Bugnk iire baktmda dizgenin mahpusluunu gryorum, kar ky mahpusluk deil de. zgr brakmay bir trl renmiyor.

Duymadm. Oulinsan, nkse hep kendi zgrln aramay deil, ele geirmeyi hedef alm tahtasnda. Her kere galibiyeti teslim edeceksin; bu devimin, bu kprtnn farknda varmadn vakit. amaklar masaya sermedike, bir rnek olarak, btn bu eylerin canna cehennem. Bizim dava dediimiz, gszln bilerek yrmek yle dursun, korktuunu bilerek komak! inat.

Ahmet Ylmaz Borke: Bu soru eer, poetikay birey ekseninde ele alyor ise, dikkate alabileceim birok yeni yordam iire, iirin dolam kanalla-

rna girdi. Deil de btnlkl bir poetikadan, bireyi basklayan yeni bir yazma ve yaratma srecinden bahsediyorsak, ben, yeni bir durumdan sz edebileceimizi zannetmiyorum.

Mehmet ten: Ahmet Gntan'n "Tayc Monolog"u modern iir ek-senli btn poetikalara bir itirazdr ve bence dnya iiri iin bir anstr... Her ne kadar kendisi moderne eklendiini dnyor ve eklemlenmeyi

istiyor ise de o poetika yazlmtr ve Ahmet Gntan'n hi amalamad ilhamlar vermektedir belki de. Bu, daha ok iir dolaymnda kalmakla ve genel ideolojiyi -sanrm- bilmemekle ilgili. O szler onu baka yerlere

"iirin iir olmadan nceki hali"ne falan gtrmeliydi.

Mehmet Sarsmaz: 4. Yeni bildirisindeki etik ve biimsel unsurlar tek-rarland ounlukla...

Yakup ahin: Hayr, zaten bu sreden uzun zamandr bir poetika

ortaya kmad. airler kendi poetikalarnn derdindeler. Ki hak-sz saylmazlar.

Erim Bayr: Var: Evrensel d-nce ve btnlk...

Y. Teoman Serinkaya: 1970-

2000 aras oluan etin toplumsal an basksna glerek arka duvardan atlayp, tekilden bireysel servene koan 1950 doumlu 1.Lig takm (s-tnde Sper Lig var) ne birinci ne de ikinci "yeni" den sarf- nazar etmedi.

Ve bir alt kmeden gelmekte olan katmana el vermi durumda... Bu, te-neffs edildii anda taklitlerden balayp kadn erotikasnda zgrce iir indiren cesur kz ocuklarna kadar bir alt-katman daha dourdu.

"Poetika" beden byk kalr bu verili durumda.

Hasan Gl Kaya: Sanrm "yenilik" artk ok da nemsenecek bir deer deil, ondan ziyade salamlk ve srar zerinde durmak gnmz

artlarnda daha nemli.

Dilek Deerli: Yeni denilebilecek bir poetika gremiyorum. nsan,

toplumu merkezine alan iirler yazmay savunan toplumcu gereki iiri yeniden gndeme getirmek isteyenler var. Baz dergi editrleri bireysel, ie dnk iire kar durmaktadrlar. Ama yeni bir poetika oluturulama-mtr.

Getiimiz 5 sene boyunca (2007-2012 dneminde) oluan ve "yeni" diyebileceimiz bir "poetika" var m? Var ise bu poetikann farkl-latrc zellikleri nelerdir?

Uluer Aydodu: Dediim gibi, 'yeni' meselesi dnyann en eski yeni/en yeni eski mevzusu. Bence, birileri tasarlayarak, planlayarak yeni bir ey ortaya karamaz. sterler, ama bireysel karar alclarn aldklar kararlar her ne kadar nemli de olsa, ortamda her an baka deikenler vardr. Diyeceim yeni bir eyin ortaya kmas pek kolay deildir. Kald ki doa srama yapmay pek sevmez. Madde, bir sre 'determinist bir kuak'tan geer, bu srete her ey katlar, se-enekler, olaslklar yok gibidir. Ben byle bir kuaktan getiimizi dn-yorum. Son zamanlarda yazlan iirlere dikkatlice baktmzda genel olarak rpertici bir sessizliin olduunu sy-lemek mmkn. Her eyden elini aya-n ekmi, yaral ve mecali kalmam bir hayvann abartl i ekileri, belli belirsiz tslamalar, krk dkk homurtu tanecikleri Bu ne anlama geli-yor? Yenilginin teslimiyete doru bklmesi, sarsntdan korunmak iin cenin vaziyetine doru bzlerek kvrl ya da kurgulanm bayalklar. Komet: Takip edebildiim kadaryla (bugn dergi ve yaynlara nasl ula-labilir, pek bilemiyorum) byk bir zgrlk iinde yzyor eitli iir tavrlar. ok beendiim iirler gryorum ama aklmda u an toparla-

yamyorum isimlerini. Bir sr gen var, bende de isim hafzas iyi deil. Dergi ve kitaplarla alp not almak lazm, ama bu da bir mesai meselesi.

Evin Okuolu: Despot rejimlerin dmen suyunda sanat icra edenler olmutur gemite. imdi de derin bir karanln iinden geerken ayn uzlamln izlerini dizelerde grebiliyoruz. Genel olarak iirde anlam btnln kuran dizeleri krarak; yapbozum yoluyla, postmodern tek-niklerle ve dinsel imgelerle (kabe, ecel, mihrap, peygamber vs) iirin felsefesini sufi ve gizemli atmosferlere gnderme yoluyla dili adalandra-rak bir poetika kurulmaya allyor. Kavramlarn ait olduklar kkle-rinden koparlmas ile kkszlemesine, benzer ekilde kavramlar arpt-larak, baka kklere balanma yoluyla da akllarn bozulmasna allyor. Burada kast ettiim uzak imgeler deil, zel amala retilen imgeler, gn-dermelerdir. Kartn m soruyorsunuz? O da geliiyor. Doal olarak aya yere basan, slogana kamayan, gereki, estetii yakalayan ama felsefesi de olan iirler retiyoruz. Bir baka mecrada iirimiz, meydanlarda, salon-larda okunmak iin, insanlk onurunu ayaa kaldrmak, kul olmadan doymak iin yazlyor. Ak da kavgay da sonuna kadar savunan bir da-mar var bu topraklarda. Btn yetersiz koullara, engellemelere karn kalc olacak sesler karma derdi sryor.

Hayri K. Yetik: Gen airler arasnda yeni bir iirin ayak sesleri var. Bu

yeni iir modernite gibi ona gre biimlenen postmodernite takntsndan kurtulduu oranda -ki bu sre ayn zamanda dilin elimine edilecek gibi grnd bir sretir- yaratc ve dntrc olacaktr.

Altay mer Erdoan: Bu konuda kapsaml bir aratrma etkinliim olmad iin, okuduum kitaplar ve dergileri baz alarak, tmyle yeni diyebileceimiz bir poetikann olmadn ama poetik bildirimlerde yeni-

likler bulunduunu syleyebilirim. Nurdan Grbilek, air iin (aslnda tm sanatlar iin) bulunmaz Hint kuma. Mahmut Temizyrekin bata Boluktan Doan olmak zere denemeleri, Orhan Koakn Bahisleri Yk-seltmek adl kitab, Celal Soycann almalar, geen yl yaplan kinci

Yeni tartmalar poetik katklar hayli yksek rnekler. Poetika felsefenin iir diliyle kurulamayna kar bir aba bence. Wittgenstein diyor ya, Dil ho bir yalandr, bu yalana kabuk balatma almas bir bakma.

Mehmet Kazm: Toplu olarak bundan sz edilemez sanrm. Bir farkl-lama abas var elbette; ama o farklln en fazla oluma kvamnda yrd sylenebilir.

Adan Karl: Hayr yoktur. Bir poetika oluturmaya alan bir grup var. Ama egemen olan tm gler gibi, edebiyat dnyasnda da -belki de hibir dnem bu kadar sahipsiz kalmad iin- bir eyler yapmaya alanlar fark edile-miyor. Mustafa Gne: Heves Dergisi etrafnda toplananlar sayabiliriz, yeni

bir poetika iin Farkllatrc zellikler: Deneysellik, anlamn ve dilin yapskm ve kt bir sinizmi barndran ironi. Anl Arar: Evet, var. Farkllatrc ayrm da udur; iirin dzyaz niteli-

inde yazlmas.

Serhat Uyurkulak: kinci Yeni'nin yaratt etkiyle veya yapt mda-haleyle kyaslanabilecek lde 'yeni' bir poetika olduunu sanmyorum.

zg Gven: Anlan dnemde benim grebildiim yeni bir poetika yok.

Songl Bozac: Yeni diyebileceimiz bir akmn var olduunu dnm-yorum.

Mine mer: Yeni iir nedir? Onu iyi kavramak gerekiyor. Yeni derken gele-

nekten, daha nce yazlan iirden apayr bir iir dili mi? Ya da dilimize

yeni yerleen daha nce kullanlmam kfrleri, itici szleri, dilimize yeni giren yabanc szckleri iire yerle-

tirmek mi yenilik? Yenilikten ne anla-

dmz nemlidir. Bugnlerde yazlan iirlere dair nemli eletirmenler nemli yazlar yazmyor. Yazlanlarn birou da vg yazlardr. Yapc eletiriden kanlyor. vlen airin iirine okumalar yaptmzda, ka-

burgalarnn clz, kemik yapsnn, kkrdak dokudan olutuunu zle-rek gryoruz. O iiri yazacak genlerin nn tkayan bir neden de abar-tl vglerdir. Gen air, o byk iiri yazd yanlgsyla, kendini usta

air olarak alglar ve artk her say kendisinden vgyle sz edilmesini bekler. Dergilerde hatta yllklarda ok anlamsz, iirin estetiinden yok-sun, gnlk hayatta kullanmayacamz kadar kfrl iirler okumak mmkn. Acaba zaman zaman yenilik olarak bunlar m nmze konulu-

yor? Fark yaratmak, yeni poetikalar yazmak iin o iirin zlemini ekmeli, nce air. Belki de iirimizin en byk eksiklii yeterince eletirmenleri-mizin olmamas. iir eletirmenlii gnmzde, cazip bir meslek deil.

Eletirmenlere bu yazlarn telif cretini deyen dergiciler yok. Yazlar ile hem airleri krmay gze alacak, onlarn dostluunu yitirecek, hem de yazd eletiri yazlarndan telifini de alamayacak. Ne ok olumsuzluk bir arada deil mi? Eletirmenler de bunun farknda olduu iin airlerin

dostluunu kazanyor, kt adam olmaktan kurtuluyor ve dergilerde hem adndan sz ettiriyor hem de iirin iktidarlna soyunanlar arasnda yer alarak karizma sahibi oluyor. Telifleri denmedike iirimiz gerek eleti-

rilerden hep yoksun kalacak. Gerek eletiriler olmaynca da iir iktidarla-rnn esintisi ile kt iirler furyas devam edecek. iir, yaadklarmzn ikiz kardei, yaam tarzmzn aynas olsa da var olann zerine, air ha-yallerini ekleyerek sanatsal bir dille yazar. airin gc tam da bu noktada

balar. Yaam tpa tp yazsayd eer air kopya eken olacakt. iir kopya edilerek oalacakt. Byle olunca da iir sanatsal deerini yitirecekti. ii-rin gc airin hayalleriyle ve onun estetik diliyle doru orantldr. Re-sim sanat fotoraf makinesinin icat edilmesinden sonra Rnesanstan

beri sregelen gerein olduu gibi yanstlmasndan vazgeilmitir. Bu akm iire de yenilik getirdi. Sanat akmlarnn btn sanatlar etkilemesi kadar doal bir ey olamaz. iir de yaam gibi srekli kendini yeniler. Ama

bu yenilik zorlamayla yaplmyor. artlar yeniyi douruyor. Dil, yeryz-nn biriciidir. Her ey dille balar. iirde dil airin hayal gc ile rte-rek, gerei olduu gibi deil de estetik dille daha vurgulayc daha etkili hale getirme sanatdr. u anda Trkiyede yazlan ok yeni bir iirden sz

etmek olanaksz. nk u anda yazlan iir, kinci Yeninin esintisiyle ama usta dizelerle sryor. Yaam tarz ve artlardaki byk gelimeler-dir yeni iiri oluturan.

Reyhan Sur: Dnem dnem yeni denemeler olabiliyor. Tpk devrim kavramndaki gibi denemeler...

Zeynep Ylmaz Ta: Yeni iir tabii ki var; ister iir olarak kabul edil-sin, ister edilmesin, otorite saylan merciler tarafndan sosyal medyada olumu iir yazan ve okuyan bir kitle var... Dergiler var... Hem de kang-

ren haldeler... lerinden mutlaka ok gzel sesler kacak. Bugne, bu zamana ait sesler Farkllatrc zel-likleri ise serbest bir dildir. Farkl s-luplar ve kuralsz denemeler yenilikleri

oluturacaktr.

Tayfun Ak: Byle bir poetikann re-

tilebildii kansnda deilim. Ksr bir dngde, belli bir ereve ierisinde,

sradanlktan ok uzak iirler retildii pek sylenemiyor demek, ne ka-dar doru olur, bilemiyorum.

Cneyt Ate: Bence yok... Varsa da nmzdeki yllarda farkna varabi-liriz...

Gizem Ylmazer: Bilmiyorum Murathan Mungan'n farkl bir tarz olduunu biliyorum, Kk skender'i sayabilirim, bir de Birhan Keskin'i. Not: Sanem Uar, Alian apan, Bar Yarsel, A. Gzel, Nedim stn ve Duygu Ergn bu soruyu Yoktur. diyerek yantlamtr.

Getiimiz 5 sene boyunca (2007-2012 d-neminde) oluan ve "yeni" diyebileceimiz bir "poetika" var m? Var ise bu poetikann farkllatrc zellikleri nelerdir?

Getiimiz 5 sene boyunca (2007-2012 d-neminde) oluan ve "yeni" diyebileceimiz bir "poetika" var m? Var ise bu poetikann farkllatrc zellikleri nelerdir?

Sizce, nmzdeki yllarn (2010'larn) iiri nasl ola-cak, poetika nereye/neye evrilecek? Vedat Kamer: 2004'te "iirin metafiziine nhazrlk (ya da rainerin

lousu iin imgeye suikast)" yaparken, "dilin yapta nedir" diye sormu ve 'imge'deki gsteren ile gsterilen mulkl yznden "dilin yapta 'resim'dir" demitim. Dilin yaptandaki bu deiiklik ve 'resimlerin

biriciklii' iirin klasik formunda okanlamlln sonsuzluuna (anlamsz-la?) ve iirin yeni formlarna temel salamaktadr. Gittike gelien "ok-lu-ortam" ile birlikte iirin formunun daha da zorlanacan ve air ile okur ilikisi erevesinde "resimlerin biriciklii"nden kaynaklanan ontolo-

jik-epistemolojik marazlarn ncelikli olarak sorgulanaca dnyorum.

Gher Grmen: Bununla ilgili tahmin yapmam imknsz gibi geliyor

zira yle bir zamanda yayoruz ki her ey sonsuz hzla geliiyor ve bunun karsnda adeta aciz kalyoruz. Ancak illa bir tahmin yapmak gerekirse internet denen eyin varlnn poetikay ok enteresan bir akkanla gtreceini seziyorum.

Komet: Bunu bilemem ama mesela eskilerde bugnk kadar rahat syle-yi ve humour yoktu. Daha cesaretli deneysel almalar gryorum ve

bu ok nemli. kincisi ise artk 1950 veya 1960lardaki gibi iire ilgi yok gibi, iir okuyucusu olmak bir uzmanlk ii gibi Bu durum btn dnya-da byle. Mesela Fransa'da iyi kt, sanat ve edebiyat evresini biliyorum. ok az bir ksm iir okuyor. Ylda be bini akn roman yaynlanyor

Fransa'da. Ama iir kitab yaynlayan ok az yaynevi var. Ve Trkiye'deki gibi ok az satyor. Mesela edition Minuit baz iir kitaplarnn elli tane zor sattn sylemiti birka sene nce. Yani aslnda her sanat dalnda

veya iirde durum biraz byle gibi. Ama iirin devam edecei, hatta za-manlar getikten sonra daha ok okunacana inannz.

Tuba Glal: Bana kalrsa son dnem iiri "kimliksiz" bir iir anlayna

doru evrilmekte. Kimliksiz her ne kadar set gibi dursa da, dilde ve ierik-te yaplan krlmalar olduka "kimlikli" bulanlar da olacaktr. iirin salt dilsel bir malzemeye dayandna inanmadmdan duygulardaki estetikte

son dnemde farkllamaktadr. Son dnemi bu balamda dndmde iki dzlemde de estetik kinci Yeni'nin oka gerisinde kalmaktadr. Salt politik retorik sylemin iire yerletirilmeye alld bu dnemde liriz-min nerede duraca meselesi belirir. Yahut yine airin ve iirin toplumsal

oluu ve airin bu sorumluluu stlenmesi gerektiini dnmesi (son dnemdeki politik gelimeler nda) sanatn ve iirin "zgrl" konu-sunda ciddi endieleri de beraberinde getiriyor. Bu balamda, son dnem

iirinin salt siyasal bir zemine mi yoksa daha zgn ve zgr bir iire mi doru kayaca konusunda endielerim var.

Hasan Gl Kaya: Ben neoklasik bir yapnn yerleeceini dnyo-

rum; eski, kadim formlarn, eposun, tragedyann modernist kapalln yerine geebileceini dnyorum; zira "fikir", "duru" ve "sz-kanaat" ihtiya duyduumuz deerler artk.

Mehmet Kazm: Trkiye'deki siyasal ve toplumsal gelimelerin sonucu olarak bir yarlma yaanacan zannediyorum. zgrleme ile zgrleti-ini sanma; itenlikle, sahteleme ya da bilgi ile yzeyselleme arasnda

bir yarlmadan iirin poetikas da payn alacak.

Sanem Uar: Gittike kt-ye gidiyor gibi bir duygu

iindeyim. Kukusuz yeni airler iersinde de sarsc

nitelie sahip olanlar var, ancak nicel olarak o kadar

azlar ki yeni bir poetika oluturabilecek durum yokmu gibi gzkyor.

Ama bazen bir kii nc olabilir, beklemedeyim...

zcan Er: sellikle rl, felsefi yaklamlar olan, grnen dnya sim-gelemesiyle rten ama bunu sonsuzluun dekorlarnda yanklatama-

yan iirler olacaktr. Bu snrllk kiisel olduu kadar amzn getirdii bir sorunsaldr.

Anl Arar: Drtlk yerine ikili msralardan, sloganvari bir yapya br-necek.

Devrim Altkula: Ak ve yaln olmas gerektiini dnyorum. Do-

lansz.

Duygu Ergn: Absrdizm ve kara mizah eleriyle temellenmi nitelikli

almalar gelimesi, yaygnlamas muhtemel olabilir.

Rafet Arslan: Nereye evrilecek? sorusundan te, nereye evrilmesini arzu ederim? sorusu beni heveslendiriyor. Son 10 yl boyunca dizeyi kr-maya, dili yapbozuma, lirik yapy sorgulamaya ynelik araylar ne k-t. Ki artk kemikleen iir derebeyliklerini ve onlarn toplumcu gereklii bir istismar olarak kullanmasnn sahte romantizmine kar bu klar nemli. Fakat buradaki tehlike avangard'n sadece bir forma indirgenmesi durumu. Sonuta "nc" iir, yaamn kendisini bir iire evirmeye so-yunmu bir harekettir. Sadece "jest"e evrilmi versiyonu uzun vadede birok sorun yaratacaktr. Bu yzden beklentim yakn gelecein iirinin ruhsal kklerine geri dnmesi, gncel ve aldayan bir "cyberpunk"n yeni romantizm ile birlemesidir. Kukusuz oluacak bu dil, al bir ezoterizmin, heteredoks ve liberter dilidir.

mer Trkolu: Bir nceki soruya verdiim cevapta belirttiim zere "post-sembolist" araylarn devam edeceini, belki byle bir mecrada

youn denemeler, alakalem iziktirmeler olacan dnyorum.

Mukadder Krmz: Dnya kltrlerinin daha karaca, daha birbiri-nin olaca (kaynaaca), daha ortak bir imgesel g kazanaca bir iir

ortaya kacak dncesindeyim. nternet a sayesinde ve bunun zengin-yoksul neredeyse her kitleye ulaabiliyor olmas ile insanlar gitgide her trden isel dili farknda olmadan daha iyi anlamaya balayacaktr, birbi-

rini tanmak-anlamak ortak dil gelitirme arzusuna kendini brakacaktr, bu da her eye yansyacak ve gnn birinde Trk, Fransz vs. deil Dnya iiri de yazlacaktr.

Hseyin Tosun: nmzdeki yllar kaosa gebe olduu iin, doacak

iirler karanla dair olacaktr bence.

Ahmet Ylmaz Borke: Her eyden nce, bireyi, iine doduu dil'in

ne'liini sorgulamaya ve o dilin dzenle kurduu mutedil ilikiyi kkrtan, metinde yaayan zneyi, hayatta da karl olan yeni bir fantazma ile yeniden retecek bir iir olacana inanyorum.

kret Gkay:

Bakmzn, algmzn ayarlarn cesetler dikiliyormuasna yapmamz gerek. Artk dil ve anlat kylarnn kesinde kalm noktalar buluntulamak yetmez. Topyekn, yen batan, her eyin ok baka dorultularda ifrelendii bir tabana ihtiya vardr. Bu ihtiya belki de hi olmad kadar eskilere dnk, dnmeyi gerektiriyor (Bugnn iiri: Btn iirler, kaz almas yapar gibi deil). Tm bunlarn hizmetlendii eye dorudan, katalizrsz kanrtmaktr anneciklerim. Dil sessiz iler. deyince, dilin ne olduunu kvrabildiimizden emin deilim.

Bir de onu dnsek: iir daha gmbr balamad bile. Neden byle diyorum mu? 20. yy. ile birlikte, sanatta ve insanda tm

kelerin zapt altna girmesi yaand. Beli, imdi tm oyuncaklar bizim, ama bu yeter mi? nsan, algy bile yan yatrrken yeni keler domad m hafz?

Mehmet ten: Ben okumuyorum 2000'lerden beri Bilinen lakrdlar ite, dergilerde Biten eyin yeniden yeniden ilan Bu i bitmitir yani. Ahmet Gntan' izliyorum, merak ediyorum Ama poetikasnn peine debilecek gibi grnmyor. Bilinen dolam alarndan, "byk ku-

tu"dan vazgeecek mi? Ama bir ey gelecekse, sfr nokta-s gibi bir ey olmal.

Mine mer: Hayat srekli-dir. Ama biz sonsuz deiliz. nsan iin hayat snrldr. Biz

kendi snrlarmz hayalleri-mizle zorluyoruz. nsanlar neyi yaarsa, nasl yaarsa onlar iirine giriyor. Gelecekteki yaam tarz imdikinden ok farkl olacak. Yeni iiri ite o

farkllklar, mmkn klacak. Ama usta bir air iin gelecein iirini yaz-mak her zaman mmkndr. Felsefenin, mantn estetik dile dnt, hayatn tm anlamlarn, anlamszlklarn, ztlklarn irdeleyen ama ak bireysel deil de evrensel imleyen bir iir poetikas ufukta gzkyor di-

yebilirim.

Mehmet Sarsmaz: Biz "iirin oluum koullarn" sistemletirdiimiz

kansndaydk 4. Yeni bildirisiyle. 2001 ylnda yaymlanan Yenibinyl iir Bildirisi durumu daha ok netletirmek ilevi grd.

Y. Teoman Serinkaya: Hz, ba dndrecek ve barkodu kopuk beden,

ilk numarasn kendi recek. Bu durum gn gibi grnmekte. Yani, "Yeni" diyebileceimiz bir Poetika kavramna ve geriden tad kimlie farkl seenei haber verecek bir arayz, asimetrik paralelde rlmekte.

Sizce, nmzdeki yllarn (2010'larn) iiri nasl olacak, poetika nereye/neye

evrilecek?

Ylmaz Arslan: Bence 2010-20 aralnda da daha nce ifade ettikleri-

min ok fazla dna klmaz Herkes kendi inand tarz yrtmeye, ilemeye, savunmaya devam edecek. Belki en ok u olabilir: Teknolojinin getirecei olanaklara bal olarak, "dijital bir iir/bilgisayarn insafna braklan bir iir" geliebilir. u anda da bunu deneyenler var. Ama, bu-

nun da st-gerekilerin 100 yl nce torbadan rast gele ektikleri szck-leri yan yana sralayarak iir oluturduklar "Tatl Ceset" tekniinden far-kn grmyorum ben

Nedim stn: Nzm Hikmet, Ahmed Arif iiriyle Turgut Uyar, Cemal Sreya, Edip Cansever bir de Ece Ayhan karm bir ey olabilir. Zor ama...

Hilal Yldrm: Rya iiri diyorum ben buna. nmzdeki yllarda iir bir rya gibi anlatlacak. Bir boluu betimler gibi, yle gerekst, yle

imgelemle dolu

Alian apan: Giderek sradanlaacak, doaya dn tema olarak ne kacak.

Cneyt Ate: Keke yaa-dmz a iire ayak uydur-

sayd. Ama iir aa ayak uyduracak. Uydurmasa da

olur...

Bar Yarsel: iir ve air says artacak. Yayn says hem dijital hem matbu ortamda oalacak. yi iir yaamaya devam ede-

cek, kt iir dil kullanmn iyice bozacak. Birbirinden haberdar olmayan, kendi alanlarn belirlemi aircikler, iirimsiler, yayncklar olacak.

Senem Korkmaz: Bence bir 3. Yeni olmayacak; bir akm ya da topluluk

sz konusu olacaksa kinci Yeni ekseninde devam edeceini dnyo-rum; onun haricinde bireysel dzlemde ilerleyecek geri mevcut "Krler sarlar birbirini arlar" ortamnda ve "Gzlerin gzlerime bir katarakt

gibi indi" samalna "Yeni vercinka'mz bulduk " falan diye methiyeler dzen iir zevkinden yoksun, poplist ve cahil ke kadlarnn elinde ne-reye ilerleyecek oras mehul!

A. Gzel: iir zamansz olduu gibi bir o kadar da yazld zaman yans-tan bir olay... Giderek sadeleen dil, sezgisellikle anlamca zenginletii gibi zamanla yine bir geriye dnle yeniden akmlardan etkilenip karma-

laabilir de...

zg Gven: Bu sorunun genel geer bir yant olduunu sanmyorum. iir bitimsiz ise iirde her zaman birbirlerinden farkl yeni araylar olaca-

inancndaym.

Uluer Aydodu: Bir nceki soruya verdiim cevapta sylediim 'deter-minist kuak"tan yola karak, bu kuaklarda maddenin dalga ilevinin ktn syleyebiliyorum, ancak olaslklar, hayaller 'gerek'ten daha zengindir. Yani, 'atallanma eikleri' de diyebileceimiz srama noktalar yle ya da byle ortaya kar. Bu srecin neresindeyiz bilemiyorum elbet-te, ama imdi-burada yaadklarmz yeni bir durumsa bu durumun bilgi-siyle birlikte iiri de ortaya kacaktr. imdilik yaplan, eskinin bilgilerin-den medet ummak, ama syleyecek sz olanlarn zaman geliyor. Altay mer Erdoan: 2010larn iiri getto iiri olmayacak bana gre. Ben, dnyann iinden getii tarihsel dnemi gz nne alarak yazlacak

iiri Madurun iiri olarak tanmlyorum. Bu tanm Cemil Meriten dn aldm tarihte malup, slupta galip nitelemesini ekleyen bir genilemeyle anlamlandryorum. Hem bunun, iirde daha ok anlama yaslanan bir biemi gelitireceini dnyorum.

Dilek Deerli: kinci Yeni devam edecektir. Biimde farkllklar grle-

cektir. ki zt biime doru gideceini dnyorum. Birincisi, az szckle yazlan minimalist iir, ikincisi ise tam tersi ok szckle yazlan dzyaz iir. Dier gsteri sanatlaryla daha ili dl olan ekilci, resimsel iirler de oalabilir.

Tark Gnersel: 35 yldr ilgiyle okuduum zzet Yasar'n neminin da-ha iyi anlalaca umudundaym.

Evin Okuolu: iir bakaldracak, kan damlatacak, yepyeni tazelikler gelecek ve o kokumu iirimtraklar silip sprecek. Bu zengin sramal srete kendini aamayan airlerden olmamak iin abalamak gerekecek.

Reyhan Sur: Yaamla edeer gelimeler olacak, diyelim. Nasl karmaa iinde yayorsa insanlar, yle de etkilenecektir iir, insan yaantsndan Arabesk duygular da ne kacaktr elbette. Bazen ac veren duygularn ilerken bazen de hayata drt koldan sarlmay deneyen imgesel yntlar grebileceiz...

Yakup ahin: Neoliberalizmin getirileri ve kapitalizmin saldrlar can ekime dnemlerinde artar. Bu saldr kendini elbette iir alannda da

gsterecek. Yalnzlaan insa-nn iiri yazlacak veya iir kandeli bir hal alacak: Ak rgtlenecek! Bir dnn abiler.

Hayri K. Yetik: nceki

sorunuza verdiim cevapta on yllk srelerle yaplm

deerlendirmelerin aceleci ve isabetsiz olduunu, savlarn havada kald-

n sylemi oluyorum zaten. kinci Yeni gibi bir iir deneyimi bu kadar ge kefedilmi ve henz sindirilmemiken arada akmlarn, manifestolarn, dergilerin, gruplarn kayan yldzlar gibi kuyruklu yalanlar olduklarn anmsatarak yetinmeliyim. Dolaysyla hz anda yayor olmamza kar-

n iir iin ar admlar sz konusudur ve on yllara yaylacak bir iir de-iimi mmkn grnyor. Grsel dilin, grsel zeknn da geliimini he-saba katmak gerek.

Serhat Uyurkulak: Bunu tahmin etmek zor fakat baz eilimler tespit edilebiliyor. Mesela iirde konuan 'lirik ben'in dalmas, o tek ve kendini telerde konumlayan air sesinin geri ekilmesi benim grebildiim en

bariz eilimlerden biri.

Erim Bayr: Sanatkr ve zanaatkrlarn retim, eylem ve dncelerinde

kamusal anlama ve hogrye doru evrilecek.

Mustafa Gne: Vehamete Neoliberal dnemin mark, bencil, sinik, ilesiz, hayat deneyiminden yoksun ocuklarn yazd iirler. Vahim.

Zeynep Ylmaz Ta: Daha gen, dinamik ve sokaa ait bir iirle kar karya kalacaz sanki... Bu kadar gen nesli barndran bir lkeden de

baka bir ey beklenmez. mgenin gnl boyad, armlarn kafamz -umarm- darmadan etmedii bir iire maruz kalrz... Zaman yenilenir-ken sosyal hayatla beraber iir de dilini deitirecek ve bugnn dilini kullanacak! En romantiinden en trajiine, jargonu neyi kaldryorsa! Pa-

niklemeyelim

Tayfun Ak: Artk iyice imgelere anlam yklenmeye, her trl dilbilgisi

kuralnn kullanlmad, duyarlln yitirilmeye balad ir yazl-yor/yazlacak gibi geliyor.

"Sk iir" denildiinde aklnza neler/kimler geliyor?

Bar Yarsel: A. Rimbaud, R. Char, P. Celan, . Berk, E. Ayhan, C.

Sreya, T. Uyar, Hseyin Ferhad, W. Blake, J. L. Borges.

Rafet Arslan: sim olarak Ela Diner, mecra olarak cra iirin baz gay-

retleri.

Tuba Glal: Ece Ayhan, kr Erba, Bukowski ve son dnemde Ah Muhsin nl gibi isimler geliyor. Beni daha kendi iine girmeye zorlayan

ve hemen ele vermeyen iirler gibi, zorlayan, sonrasnda da uyuturan. Bu airlerin hem dili hem de ierii (politik dzlemd) zgn olmann yan sra, zorlar da Dizeler arasnda ilerlerken durdurur. Su ier gibi okuya-

maz insan, afallatr, dilden ierie doru kayan bir yaps vardr, dtan ieriye doru Bunlarsz da pek "sk" iir olmaz gibi

Komet: Doal olarak Ece Ayhan Beyi hatrlyorum ncelikle. Ve dier

tavizsiz, hakiki, sk ve sivilleri Boyun emeyen, hakiki sz ve isyan erle-rini

Alian apan: Oktay Rifat, Fernando Pessoa.

zcan Er: Bir iiri sk yapan; okunduunda okuyann bulunduu yer-den baka bir yere gtren ya da duyumsadklarna pencereler aan, bu

pencerelerden uzanan kiilere uzaktan ayna tutan, kiinin de benlii oldu-u bu gz kamamasnda aslnda bir iir yolculuundan kalma olduunu hissettirmesidir. Tabii ki Oktay Rifat, Edip Cansever ve Ece Ayhan.

Sizce, nmzdeki yllarn (2010'larn) iiri nasl olacak, poetika nereye/neye

evrilecek?

Duygu Ergn: Sk iir, kendini hemen ele vermeyendir. Biraz dnl-

mesi, biraz soru sorulmas, kukulanlmas gerekendir. Edip Cansever, lhan Berk, Cemal Sreya, Turgut Uyar, Ece Ayhan'dr akla gelenler

Tark Gnersel: Bilmem.

Mehmet Kazm: Turgut Uyar ilk aklma gelen. Necmi Zeka bulunduu yere taklmazsa, iirin ehresini deitirir. Baka airler de var elbette:

Cemal Sreya'dan gnmze ulaan airler. San airleri de dolamda artk; sk iirleriyle; bu iyi. Glten Akn'n Balina iiri ise dokusu en sk iirlerden biri. Enis Batur da sk airler arasnda yerini alyor.

A. Gzel: Ece Ayhan U dou Ana-dolu'yu anlatacaktr retmen. Haritay asar. Btn snf korkmutur; gller,

rmaklar dklecekler!

Mukadder Krmz: yi bir airin bile tm yazd iirler 'sk iir'dir denemez. Sk iir, bence, airinin kiisel

etki alanndan syrlm, geri kalan herkese ynelmi bir iirdir. Ayaklar yere basar ve herkese syler szn. Diledii kla girebilir esnekliktedir ve bir mzik ierir.

kret Gkay:

lhan Berkin lm geni. Kelerdi ad ihmal etmemitir: A, Be, Ce Mirze Elekber Sabir (1. Ay nene, bir krmz sakal kii. 2. Hayret, ne ar yatt bu olan sanki l be! [Hophopname]) ngjin szc 10 cent pes akortlu bir mandolin teli TWSBI Tecavzde barmak kzmek szc lhan Usmanba Sesin icad, dilin icad, yaznn icad, icatlar Bir tabak beyaz kt diyebilmek Kartala Kartaldan tanmak Guthrie Govan, nk acmasz Ey hkmdar!-Anadoluda abi-aldar! Evde yaplan konserve, duran insanlar Salvatore Sciarrino, yaz ve doukandr Notasyon kitaplar

Hseyin Tosun: Birok airin sk iirleri vardr. Kategorileri farkl ola-bilir. Nzm Hikmet vatan airi, Can Ycel kendi dorularnn cesur sesi.

Mehmet ten: II. Yeni.

Vedat Kamer: 'iir'in nndeki "iyi", "kt", "sk", "felsefi" gibi sfatla-rn 'iir'i daraltt fikrindeyim.

Y. Teoman Serinkaya: Haydar Erglen, A. Erhan, S. Erzelik, Ergin

Gne... Hulki Aktun... Entellektalizmden syrlan, hakikat(i)e soran, cevaba cevap reten, sanata kol kanat olup, ona sahiplik gtmeden gelip giden serven kitap Sade/ce zszvekzden mrekkep, kttan.

Gher Grmen: nsann aklnda kuru sk tabanca gibi patlayp duran iir. Benim iin Mayakovski, T.S. Eliot Trk iirinde Turgut Uyar, Kk skender. Ama bu adlar saynca sanki dier "sk" airlere hakszlk gibi

oluyor diye de kuruntu yapyorum bir yandan.

Erim Bayr: Can Ycel, Ece Ayhan, Kuzgun Acar, Rafet Ekiz, Nuri Bilge

Ceylan, Theo Angelopoulos.

Nedim stn: Anonim iirlerden son yazdm iire kadar bir dnya iir ve

kii var... Nereye sdraym ki...

Hasan Gl Kaya: Sk iir yazdn dnen herkes.

Ylmaz Arslan: Kodlar zlemeyen, kolay kolay zlemeyen iir; "sk iir"dir. Bunu da gemite Dadaclar, Uzak Doucular, Letristler filan de-nemitir: Mmtaz Zeki Takn; Asaf Halet ve kstl birka isim daha. Bu-

gn, bu tarzda deil ama dilin yapbozumu anlamnda ve bylelikle yazan birka isim var. Bana gre en dikkat ekeni, Mehmet Mmtaz Tuzcu ve onun yazd iir. Gemite bu tarz, tam bire bir ayn deilse de Tahsin

Sara'ta vard bana gre.

Gn Zileli: Arkada Z. zger.

Uluer Aydodu: Bu soruya, kendimden yola karak cevap verirsem: nsan, benim iin yalnzca air ya da doktor ya da ifti ya da bilim insan olamayacak kadar ok eyi ifade ediyor. Bir 'olaslklar kmesi'. Bu ba-lamda iir ama olmaktan ok kendimi gerekletirdiim aralardan biri. Beni varolann bunaltc, tekdze gerekliinden karan bir 'ka izgisi'... Tam da bu noktada varolan dilsel mekann dna bakabilme ce-sareti veriyor iir bana. Hakiki ve has iir (sk iir) dilsel mekann kabu-

unu sert ama ana darbelerle krmaya alr. Bu elbette canmz yakar, ama "kendinde, kendi kendine, kendini dlleyemeyenler atlp gider". yle ya "aybal kadnlar l gelecekleri aktrlar". te, byle byle kendimin, durumlarn, havann, tan, meleklerin iinden, dndan, stnden, altn-dan geip gidiyorum akkanln btn nimetlerinden yararlanarak. Ka- sanat, dolaysyla sk iir, hibir yerde kalmamaktr. Durmadan f-krmak, evsizlik oyunu ya da az yakan bir bardak ay imek, imdi-burada olumak, tay-tay durmak.

Hilal Yldrm: Arln ruha bir ta gibi oturtan iirler geliyor. Turgut

Uyar'n iirleri mesela

Devrim Altkula: Attila lhan. Ben oralarda takldm kaldm. adalar

takip etmeye alsam da, yetiemiyo-rum.

Anl Arar: brahim Sadri.

Songl Bozac: Turgut Uyar, Cemal Sreya ve Birhan Keskin.

mer Trkolu: Takip edebildiim kadaryla hi kimse ve hibir al-ma...

Adan Karl: Ece Ayhan.

Dilek Deerli: Sk iir denildiinde, zorlama imgelemden uzak, ok

boyutlu arml imgelere sahip, sadece mantkla yazlmam, duygu-imge-kurgu btnl olan iir aklma geliyor. lk aklma gelen airler; Gkhan Arslan, Gonca zmen, Ayten Mutlu, Birhan Keskin, Sinan Oruolu, Turgay Kantrk, Nee Yan, Hilmi Yavuz, lhan Berk, Enis Ba-

tur, Nilgn Marmara, Cenk Koyuncu.

Mustafa Gne: Enis Batur. Ece Ayhan. Birhan Keskin. Bejan Matur.

Azad Ziya Eren. Lale Mldr.

Evin Okuolu: Sk iir kavram houma gitti. Beeni konusu znel olsa da benim, imge zenginlii, iledii konular ve zgnlk anlamnda sk bulduum Adnan Durmaz ve Necmi Otu iyi iirler retiyor. Adn dergilerde grdm birok kiinin yazdndan iir tad alamadm iin zlyorum. Yani iir, duygularn gzel ifade ediliinden ya da nesir yeri-ne nazm dizilii ile yazlmasndan te bir eydir.

Hayri K. Yetik: Beendiim airlerden, beendiim iirlerden sz edebi-lirim; ama sk iir alann terminolojisi olmad iin bir lt olamaz,

sylenecekler mulk olur diye dnmekteyim.

Yakup ahin: Sk iir sradan bir tanm artryor benim zihnimde. Belki biraz sert dille yazlm bir iir. Onun iin, lk Tamer gelmiyor

aklma rnein...

Serhat Uyurkulak: Ece Ayhan, Turgut Uyar, Sezai Karako, Arkada Z.

zger, Didem Madak ve Zeynep Arkan.

Metin Kzlcalolu: Dalarca, lhan Berk, Ece Ayhan alar...

Serdal Ker: Ece Ayhan, Turgut Uyar, Edip Cansever, lhan Berk, Sezai Karako, Cemal Sreya.

Ouzcan nver: Cioran'n da dedii gibi ''iir ve mitlenme arasnda tam bir badamazlk vardr; air de yaman bir rmenin kurbandr.'' ryen airle-

rin yazdklar rmeye mahkm iirler skdr. Kapitalizmin olduu yerde -rmeyen her ey ona hizmet eder nk.

Zeynep Ylmaz Ta: Benim iin Cemal Sreya, Nzm Hikmet, Onat Kutlar, lhan Berk, Murathan Mungan.

Senem Korkmaz: kinci Yeninin byk statlar elbette... Cemal Sreya, Edip Cansever, lk Tamer; onun dnda Ece Ayhan, Nzm Hikmet, Can Ycel , Orhan Veli, gnmzden A. Kadir, Ylmaz Odaba;

gen kuaktan zge Dirik ve Zafer Yalnpnar benim en sk airlerim. Elbette unuttuklarm da vardr.

Altay mer Erdoan: kinci Yeninin uuk rnekleri dnda kalan iir-

sel arlk geliyor benim aklma ilk olarak. Turgut Uyarn, Edip Canseverin, Cemal Sreyann toplam olarak ortaya koyduklar bir arlk bu. Ece Ayhann iirleri, Melih Cevdet Andayn kimi iirleri, Dalarcann

ocuk ve Allah, Ataol Behramolunun Bir Ermeni Generali, smet zelin Evet syan, Hseyin Ferhad iiri, Sefa Kaplan iiri, Emirhan Ouz iiri, Mahmut Temizyrek iiri, gitgide kendini daha sklatran Muzaffer Kale iiri, gnmze yaslanrsak Gkenur . iiri, G. Arslan

"Sk iir" denildiinde akl-nza neler/kimler geliyor?


iiri, kendi iirlerini kurma dnemindeki kadn airlerin iirleri rnek gs-

terilebilir. Tabii bir yandan ok eksik bir rneklendirme bu. Sklktan, skc bir skl anlamamak gerekiyor te yandan. Anlam ile biem ara-snda bir uyumluluu ortaya karan bir sklktan sz etmemiz gerek. Glten

Akn iiri, sk bir iirdir bu anlamda. Dier bir konu, sk iirin peinde koan gen airler, naifliklerini yitirme paha-

sna kouyorlar, alg hatas bu!

Tayfun Ak: Bu kelimeyi u an iin kullanmak istemiyorum. Bir dize okudum hayatm deiti. diyebileceim bir air bulmak hi kolay deil.

Sanem Uar: Sk iir; beni yerime mhlayan ve uzun sre etkisinden kurtulamayacam iir anlamna geliyor. Aklma ilk gelen isim de -bu an-

lamda- Ece Ayhandr.

Mine mer: Sk iir, nesillerden nesillere gelebilen gl iirler diye alglyorum. O yzden de listeme u anda aramzda olmaya , iirlerini ok

sevdiim airleri ekliyorum. William Shakespeare, eyh Galip, Nzm Hikmet, Pablo Neruda, Turgut Uyar, Melih Cevdet Anday, lhan Berk, Cemal Sreya, Edip Cansever, Ece Ayhan, Behcet Necatigil, Fazl Hsn

Dalarca hemen ilk aklma gelenler.

Cneyt Ate: Kimseye ayak uydurmayan... Halay ekerken yanl adm atan... apkasz asker... Kravatsz renci... Gkdelenin kenarndaki gece-

kondu... Betonu delen ot... Yz yldr at girmeyen bir yere bir atn girmesi...

Resmi trenlerde okunmayan iir...

Gizem Ylmazer: Cemal Sreya, Me-

tin Altok, Nzm Hikmet.

Reyhan Sur: lhan Berk, Hasan Hseyin, zge Dirik ilk aklma gelen-ler... Evrensellemi airlerin iirleri kadar, adn yeni duyuran veya hi

duyulmam isimler de var elbette.

Mehmet Sarsmaz: iir deil, air ruhu nemlidir diyen biri olarak,

byk iirin her zaman ozana ulamayaca kansndaym. Bu adan her birimiz "eer airsek" eit koullarda iiri bulur ya da bulmayz.

zg Gven: Daha nce iiri bylesi bir kategori altnda dnmedim. Gzel iir, sk iir olarak ele alnacaksa, insann yapp etmeleriyle ok

ynl yzlemeleri aa vuran eler iermeli.

Sizce, "mgelemin zgrlemesi" nedir; bylesi bir ifade-yi nasl tanmlarsnz?

Rafet Arslan: mgenin zgrlemesi, uzun yllardr kafa yorduum bir meseledir. Hayatmzn her alann kapsayan "gereklik terr"ne kar imgenin kurtarlmasna dair bir harekttr. Tm "mi" gibi hallerinden,

yapay jestlerden soyutlanm, ruhsal ve kiisel olmay ve bu sayede nce znelliklerin kaynamasndan doan bir kolektiviteyi ve de ona bal ola-rak sonsuzlukla bir olmay arzu eden bir poetik araytr.

Tuba Glal: mgelemin zgrlemesi, bana gre sanatnn nndeki iktidar ve hiyerari "hislerini" kaldrabilmesi ile mmkn olabilen bir va-rolu biimidir. Bunun iin de imgelem dilsel bir yap olmaktan kp z-

grlemeli ve kendi gidecei yeri bilmeli gibidir. Aksi takdirde, sorumlu-luk anlay, toplumsal beklenti ve tecrbenin sonucu ortaya kan "dil"i yaratacandan imgelemler de bu dinamiklerin ortasnda skp kalacak-tr. Bu erevede iirin zgrlemesi de ancak ve ancak "imgelemin zgr-

lemesi" ile olacaktr.

Sanem Uar: mgelemin zgrlemesi dendiinde dili kalplar iersi-

ne sokmayarak, zgr braklm bir dil ile yazlan, alabildiine engin bir ifade anlyorum.

kret Gkay:

Akademilerin parantez iinden kmas olabilir pek l; ben bir yirmi drt yamdaym ve u gn insanmsa, bitkiye toprak gibi davranabileceksem. Aynaya bakmak ve aynadan bakasn grmemektir. Bir tmceyi iki kere

durdurmak istei..

Uluer Aydodu: "mgelemenin zgrlemesi", sanrm esas olarak z-'n grlemesi ile ilgili bir durum. Yani, z-grleme. Yaam, zgr-lemedir. nsan, zgrleerek insan olmutur ve bu nedenle, sabitlemi insan artk sradan bir eydir. Hatta ldr ve artktr. Artklatrdlar ve artklatlar. amz zgrlemenin yitimi'dir ve iir, yitiklikten kmak iindir. Bu nedenle akla devam ediyorum. Ykseli ite budur ve srama buradadr. Binlerce yldr oluturduumuz btn anlam, deer ve kuralla-rn Yal Bycnn Memeleri gibi ne st ne de zevk vermediini ok n-ceden sylemitim. Bu bir hava-i fiekti. Grenler oldu. Grmeyenlere bir szm yok, grenlere selam olsun. imizde olaanst bir z var, ancak gr deil. Sylyorum, z, grleecek. nemli olan z'n grleebilmesi. Kinatn bu yeteneinden hi kuku duymadm, grleebilmek z'dr. yleyse, insan da greleecek. Btn zyle grlemenin yata olacak. Grlemek z'dr. Grlemek z'n iidir. Her z'leme, bir byk grleme'dir. z'leme grl ortaya karan, onu gelitiren, onu srdren cevher'dir. Cevher, her daim buradadr. Cevher, im-di buradadr, mthitir ve z'dr. z, her daim grleiyor, grle-mek, cevher'in her daim gerek-lemesidir ve gerekleme, an ve an gereklemektedir. Ancak sa-bitletiler ve gdk kaldlar, gdk kalanlar unutulacaktr. Peki, insann znde ne var? nsann znde dinler ve aklclk tarafndan engellenen pervaszlk, boalma ve ayaklanma vardr. te bu zn grlemesi gerekiyor. Belki bylece "imgelemin zgrlemesi" de gerekleecek.

Mehmet Sarsmaz: mgenin "yapay" deil, doal olarak bulunmas ge-rektii kansndaym. Yaynladmz manifestolarda belirttiimiz ve sa-lksz imgeselliklere kar tepkimiz de buradan geliyordu.

Ylmaz Arslan: mgeyi, ama gerek imge kabul edilecek, zerinde or-taklaa anlalacak bir imgeyi sz konusu ediyorsanz, bunun tanmlan-masna gerek yoktur: Onu siz yaratabildiiniz anda imgedir o Elbette ki,

anlam, dolaym, verdii sinematografik bys kiiye gre deiir. m-genin zgrlemesi, kavram olarak ok scak bir kavram gibi gelmiyor bana Onun kendisi zaten bir zgrlk alannn, meknnn sonucudur

Bask toplumlarnn "zor" altnda yaratmaya koullad "coup" bir etkiyse bahsettiiniz, o dnemlerde insan bellei ok daha sk imgeler retebilir elbette

zcan Er: Evet, bu ifade bir imge dkn iin her adan iyidir ama yazmsal balamda airinin cesareti ve inanc gibi etkenlerle ve yeteri ka-dar iir okumadan davurumuyla imge tek kanatl bir ku gibi ksa sreli

bir uu ve "unutulmak" denen yalpalayc de sahne oluyor.

Anl Arar: Metotlara baml kalmadan insann kendini ifade edebilme-sidir.

Devrim Altkula: mgelemin zgrlemesi; sanatn temeli Her tr sanatn temeli ve tehlikesidir.

Duygu Ergn: mgelemin zgrlemesi, verilmek istenilen duyguyu anlatmaktan ziyade hissettirmektir.

mer Trkolu: Bence "mgelemin zgrletirilmesi", ayn zamanda airin tahayyl kabiliyetinin/snrnn snanmas anlam da tar. iir, in-sana zg her trl hali, duyguyu, izlenimi, tahayyl hatta fikri "ho" bir

ekilde ifade etmek deil, apayr bir lisanla dile getirmektir. iiri "oku-mak" ve airi "anlamak" iin o dili kesinlikle bilmek gerekir. Salt bu da yeterli deildir. iirin ifade etmeye alt "ey"leri iyi zmsemek iin airine yaklaacak asgari dzeyde empati ve sosyal bilgiye de ihtiya var-

dr.

Mukadder Krmz: Bu ifade bence 'dile her anlamda hkim olmak' ile

zdeletirilebilir.

Komet: Hibir buyrua girme-den imgelemin zgrce gerek-

lemesidir.

Ahmet Ylmaz Borke: mge-

lemin zgrlemesi denilince; nesne kaynakl dn bii-

minden kopu ve okurun basks ile metinlerin sahicilik batana batma-mas geliyor aklma...

Mehmet ten: Dilin ve iirin bilinen yollarndan uzaa dmek... Ama daha nemlisi ideolojik altyapy reddetmek

Sizce, "mgelemin zgrlemesi" nedir; bylesi bir ifadeyi nasl tanmlarsnz?


Y. Teoman Serinkaya: mgelemin zgrlemesi; arnma"dr ki

zorzahmet kta sahanldr; tektonik faaliyetten geri durmaz magma k-ldr. Ne stte ve anlalr sudan sebeptir, ne de dipte ve grlr balk hafzasdr: Sonsz sorulan airin mrnce anka kuudur.

Vedat Kamer: 'Resimlerin biriciklii' kavram, airin ve okurun resimle-rinin (ya da imgelemenin) tam olarak rtemeyeceini iaret etmektedir. 'Resim'in anlam ve deeri ancak kiinin kendisinde bulunur. 'Resimlerin

biriciklii'nden kaynaklanan bu eitlilik 'imgelemin zgrlemesi'ni sa-lamaktadr. Dolaysyla 'imgelemin zgrlemesi', 'resimlerin biriciklii'nden kaynaklanan eitliliin bilincidir.

Gher Grmen: Akas byle bir ey zerine hi dnmemi-tim. Ancak bana artrd ilk

ey, zihne giren tm bilgilerin tlp bir kenarda tortu haline geldikten sonra imgelemin ald hal. Ondan sonra dmdz bozkr-

da drtnala at srmek gibi bir ey...

Nedim stn: Tanmlamam ki... mgelem zgrdr zaten... Gerek-siz bulurum...

Hasan Gl Kaya: mgelem bal bana bir zgrlk alan.

Gizem Ylmazer: Bakalarnn ''dekadan'' demesine aldrmadan, aklna gelen sayklamalar imgelere dkebilmesi insann...

Hilal Yldrm: mgelemin zgrlemesi snr tanmamaktr bence, son-

suzluu betimlemek, bolukta, hibir kavrama takl kalmadan anlatabil-mektir.

Alian apan: mgelemin zgrlemesi, genel zgrlemeden bamsz dnlemez, tek bana bir ey ifade etmez.

Bar Yarsel: iirin peinden gitmek Bulank, anlalmaz dedikleri

ey Ancak, aslnda, kelimelerin ve toplumsal istikrar/gvenlik izgisinin dndan kmaya alan tm abalar imgelemin zgrlemesidir.

A. Gzel: iirin her eyi ile her yerde var olabilmesidir.

Dilek Deerli: mgelem zaten zgr olmazsa imgelem olmaz. kinci Yeni akmn nceki akmlardan farkllatran en nemli unsur imgelem-

dir. Gerekilikten gerekstcle geitir. kinci Yeni, airi bir anlam-da imgeyle, sembolle zgr klar. Dizelerde biim ve sesle ilgili kstlama-lar olmadan imgelemi zgrletirmitir kinci Yeni.

Adan Karl: Anlam ve duygunun dil iindeki zgr salnmdr.

Evin Okuolu: zgrlk, zgrlemek szleri sorumlulukla birlikte geliyor benim aklma: zgrlemek kesinlikle anlamszlamak demek deildir. Derine daha derine inmektir. Kendi iinde, d gcn alkole

batrmadan derinletirebilmek, snr koymadan szcklerle oynamaktr. armlar zengin olmal iirin Ama cmert de olmal.

Hayri K. Yetik: mgenin zgr-lemesi epistemik kopula mm-kn. ounlukla uygarlk dn-mlerinde yaanr, duyumsanr,

kavramlar ve gstergeleri olu-ur. Yakn bir gelecekte byle bir dnm yaanabilir. Bu dn-

mn nereye evrilecei ok ak deil, yeni bir insan paradigmas yaratabilecek miyiz, yoksa onu bsbtn terk mi edeceiz. Bilemiyorum. Terk edersek, szel iirin srdrlp gelitirilmesi de pek mmkn g-

rnmyor.

Tark Gnersel: mgelem, hayal gc deil mi? Sonsuz bir sre, zgr-

lemek Arzu ve emek gerektirir.

Serhat Uyurkulak: mgelemin zgrlemesi'nden tek bir ey anlyo-rum: iirin airinden ve airine st kapal bir ekilde bulsun ve sk sk

yapsn diye dayatlan o farazi sesten ve sluptan zgrlemesi. iirin dnebilir, bambaka bir dnyann, hayatn ve varoluun imknlarn, eklini emaln tahayyl edebilir hale gelmesi. Veya iinde yer ald dn-

yann hazr formlarn, edebi veya deil, tersyz edebilecek eviklii ka-

zanmas.

zg Gven: mgelemin zgrlemesi, airin bilincini snrlayc etki-lerden kurtarmasdr. Bunun iin ilk koul, iire emek verilmesidir. zgr

bir imgelem kendiliinden olumaz. air, bilincini insanlk birikimiyle donatt lde kavramsal dnyasn zenginletirebilir.

Altay mer Erdoan: mgelemin zgrlemesi", bana gre, kalpla-m iir anlayndan kopuu simgeliyor en bata. Gelenekten kopmak deil sz ettiim. iiri iir yapan elerin tmnn zgrlemesinden ba-msz dnmemeliyiz bunu. Matbaann icad, kafiyenin lmyd bir

bakma. Dijital olanaklarn geni-lemesi, ilk bata bir zgrlk gibi alglansa da, sonuta bir daralma-

ya, o dnyann olanaklaryla snr-lanm bir ballk durumuna s-rklyor airi. Asl zgrleme, air zihninin, airin iir grgs-

nn zgrlemesi, iir bilgisine giden yollardaki engellerin kald-rlmas.

Ouzcan nver: Eer imgelem zgrleirken bir eyleri ''ykmyorsa'' byk ihtimalle z-

grlemiyordur; klelii kanks-yordur.

Yakup ahin: kinci Yeni teorize edilirken byle bir dert zerinden yola klmt. Hatta sadece sfatlarn imgeyi zgrletirebilecei, eylemden kaan iirler bile yazlmt. Ama bu yanl ve yalnz bir hl bana kalrsa. Asl gereken bu konuda, toplumun yarglarnn ve kalplarnn zerine

kabiliyor olmak, bast yeri krmadan; ileri tayacan da bilerek.

Mine mer: Bireyin dnme gc, hayalleri ve yaratcl diyebilirim.

mgelemin zgrlemesi ile yeninin kaplar alr zgr imgelem olma-sayd dnya var olduundan beri her ey ayn kalacakt. Srekli deien teknoloji zgr imgelemin hayata yansmasdr.

Senem Korkmaz: "mgelemin zgrlemesi" farkndaln yksek ol-masyla alakaldr. Her trl maniplasyondan uzak durabilmek, fikrini, vicdann, iradeni zgr klabilmek, durumudur!

Metin Kzlcalolu: Snrsz uzam. Dahas, atmosfer ddr.

Serdal Ker: iir yarmalar ve jrilerinden, palazlanm iir khyala-

rndan, imgelemi zapturapt altna alm edebiyat otoritelerinden, dergile-rinden, yaynlarndan, ynlendirmelerinden arnm bir iir dnyasdr anladm.

Reyhan Sur: Beynimiz ne denli zgrse, imgeler de o derecede zgr-dr, diyebilirim. Zihnimizde biimlendirebildiimiz yaratdr imgeler. Yerinde kullanabilmek sanaty lmszletirebilir.

Zeynep Ylmaz Ta: Sylemek istediklerinizi siz, nasl sylemek ister-seniz yle sylersiniz

Songl Bozac: Klasik anlamla-rn dnda hayal gcnn imge-ye yeni bir anlam kazandrmas

diye yorumlayabilirim.

Mustafa Gne: mge iin kul-

lanlacak materyal seimindeki alan genilemesidir.

Cneyt Ate: Bir iirden ya da bir dizeden her bir iir okurunun farkl

anlamlar karabilmesi... aire deil okura den bir ey... airin bile akl-na gelmeyecek bir eyi iir okurunun bulmas... Ben bunu anlarm.

Tayfun Ak: mgelere gereinden fazla anlam yklemeye almak Ben syledim, okuyucu nasl anlarsa anlar! mantna doru bir yol al ifade ediyor.

Mehmet Kazm: mgelemin zgrlemesi bir topyadr; bakaca bir tanm hep eksik kalr.



iirin ve iirsel imgelemin ilerlemesinin nndeki engeller nelerdir, kimlerdir?

Tuba Glal: Toplumsal sorumluluk ve iir dnda politik varolu bi-imleri iirsel imgelemin ilerlemesinin nndeki engellerdendir diye d-nyorum. Bunun dnda dilin snrlarn aamama durumu ve de s-rekli beklenti, alglay ve cevap verebilmek kaygs ile yazlan iirlerde de

imgelerin ileriye tanamayacana inanyorum. iir eletirmenlerinin de eksiklii, iirin nerede imgelerin nerede durduuna dair tartmak adna, imgelemin geliiminin nnde engel. Btn bu estetik yapnn kapal ve

aslnda bir o kadar da ak oluu iirin cevaplanabilir bir yazn tr ol-maktan ziyade, tartlarak kendisine yine kendisinin katabilecei bir s-re olduunu unutturmamaldr.

Rafet Arslan: Sanatn her alannda olduu gibi iir alannda da hakim oligariler vardr. Bunlar siyasi iktidarlar, sermaye, belediyeler, kltr endstrileri ya da kitle olarak toplumla karlkl g ilikileri kurmu

odaklardr. Bamsz ve kolektif znellikler vastasyla bu g, ego, imaj iktidarlarnn yaratt an "dnda ve uzanda" olmak gerekir.

Uluer Aydodu: di edilerek yaam gc elinden alnm trn birey-leri kendini gerekletirebilecek organlardan yoksun olduu iin aresiz. Bu yzden btn yapp ettiklerimizin aslnda yaplp edilme olduunu syleyebiliyorum. Szde aklc bir fayda-zarar ekonomisi btn vahetiyle srerken ve bu ekonomi hayat belirlerken, kapal kaplar ardnda her eye izin vardr. te burjuva kltr bunu maskeler. Gerek hayat bu kl-tr tarafndan halkn kltr ad altnda dknlk olarak aalanr-ken, evrensel vasatln zeri rtlr. Bu, der Bataille cmert, sefih ve ar olan her eyin yok olmas ve yerine evrensel bir vasatln geme-sidir. Zannmca, btn vasatlklarn nedeni budur. Bu vasatlarn arasn-da ne kadar ok histerik var, maaralarna gmlm, narsist bbrlen-melerle oraya buraya tslayan.

kret Gkay:

Tze, brak apraz, borda bordaya iliememe, bozukluktur. San ki dz gidebildikte; baheyi yaarken camn zerindeki lekeyi (haysiyet olan) karmak ok fena. Ses iiliini ekilerle de yapabiliriz, unutmamal.

nsann bittii yerde kalabala karan air, balayamaz.

Sanem Uar: Ne yazk ki, henz kinci Yeniyi kavrayamam ve kendini

air sanan aircikler iirin nndeki engellerdir.

Ylmaz Arslan: Bastrlmlk, karanlk ya da karanla ynelmi top-

lum, ekonomik-sosyal-siyasal iktidarszlk Ancak btn bunlarn hep-sinden daha da nemlisi, yazan insanlarn dergi, kitap, film, mzik, oyun vb.lerini okumadan, dinlemeden, izlemeden "yazyor" olmalar Sorun burada asl!

zcan Er: Birbirine baktka oalan aynalar gibi varsllmz unutup aralarndan ekilmeliyiz anlamszln anlam o zaman gzlerimiz kapal

olsa da bizi evreleyecektir. iirin ve iirsel imgelemin ilerlemesinin nnde yalnzca biz varz. yok-sa sanayileme ile gelen otoma-tik kltr algs iire nefes ala-

cak durup dnecek bir imge-lem yaratacak alan brakmaya-caktr. zellikle "iir gibi" sz-

cn ele alalm. Dizili ve tad barndran bir ahenk ieren bu bak an-cak ilkokul kitaplarnda olur. ncelikle iirin derinliini her iirin airi iin bir uurum yeri bir bilin atlamas olduunu bazen bir imgenin koca bir romandan daha ok zihnimizin dehlizlerine k tuttuunu hissetmeli-

yiz.

Devrim Altkula: airler ounun delirecek ya da intihar edecek cesareti yok.

Mehmet Kazm: Her trl iktidar...

Ouzcan nver: iir mafyalar, kitap ekleri airleri, iirin derin devleti, ike yapan airler ve bu minvalde yaayan tm asalaklar, iirin nndeki engellerdir. iirin ilerlemesini engelleyen en sk grnl meta: dller-dir. Tm bu engellere ramen birka air kp da bu dzeni bozamyor-

larsa onlar da bu edilgenlik yznden suludur.

Duygu Ergn: iiri, toplumsal gerekilik meselelerini aktarma arac

olarak grmek ve ahenk, l ve uyakla; bir yk anlatma arac olarak kullanmak, iirin imgesel ilerlemesinin nne gemektedir diye dn-mekteyim.

Senem Korkmaz: Gerek grsel ve yazl basn, gerekse "sosyal medya" marifetiyle srekli pompalanan bilgi kirlilii, cehalet, yzeysellik, sradan-lk, sr bilinci, vb. yznden "imgelemin zgrlemesi" kanmca olacak

i deildir. zellikle de bizim gibi "birey" bilinci gelimemi toplumlarda! Biz ne "birey" ne "halk" ne de "toplum"uz. Biz ne yazk ki "kitle"yiz; hem de en kanserlisinden!

mer Trkolu: En nemli engel iir konusundaki putlam anlay ve alglardr. iir okuma, hissetme, zmseme ve kavrama bal bana bir edebiyat sorunudur. Okuyucunun bu sorunu amak istemesi ve "iir oku-

ma klavuzu" edinmesi gerekir. Byle bir kitle vcut bulduunda iirin ve iirdeki zgr imgelemin n alacaktr.

Mukadder Krmz: Eitimsizlik... Yani altyap eksiklii ve bu yoksun-

luktan sorumlu her birim engeldir.

Hseyin Tosun: iir, insann duygu ve dncelerinin etkili bir ekilde

paylalmasdr. Dolaysyla engel de dnceye bile pranga vuran siste-min sahipleridir. Kiilerin pek nemi yoktur, son yllarda rgt dzeyinde yaplanan kresel medya ve onlarn gerek patronlardr engel...

Komet: O kadar ok ki ok uzun bir liste yapmak lazm Sayn Yalnpnar; muhakkak bu konuda sizinle ayn fikirdeyim.

Mehmet ten: En bata II. yeni Ve sonra modern iirin btn anak tutucular, dergi yneticileri, iir eletiricileri, iir yazclar

Mehmet Sarsmaz: iirin oluum koullarnn her airde benzer lt-

lerde olutuu kansndaym. Yaamn iinden gelen imgeselliklerden ya-naym yine de. Biim deneyleri, szcklerin doal ak srecine mdahale-leriyle kimi yapay imgesellikler yaratsa da bu yapay imgeselliklerin de

aslnda "byk iir" yolunda aire yol ac olduunu dnyorum. Bura-da, airin biim deneylerinden kanmamas gerektiini dnyorum. Naizane ben ilk dnemlerimde hecenin de aruzun da, eski yunan iirin-deki "pied"in de snrlarn zorladm. Biim olarak Yahya Kemal, almas

gereken bir rnek olarak da durdu karmda. Kimi deneylerimde atm da denebilir. Ama ierikle biimi buluturmak her zaman olanakl olmuyor, "yaamla bulumak ile ilgili bu ou zaman... Kiilerle uramyorum...

Gher Grmen: Ben ncelikle iirde ve imgelemde "ilerleme" gibi bir kavrama inanmyorum. Zaten ilerleme denen ey pozitivizmin dayatt suni bir kavram bana gre. Ben sadece deiime inanyorum. Ayrca engel

diye bir eyin de sz konusu olduunu dnmyorum. Ama bir engel aranacaksa iirin grnrl-yle ilgili engeller mutlaka var

tabii ki. Delimen bir iletiim anda yayoruz ve grsellik artk tm duyularmz igal

etmi durumda. Bu adan belki de airler artk daha uyank olmallar.

Belki herkes grsn diye iirlerini koskocaman tuvallere yazp asmallar. lkemizde iirin grnrl daha da vahim durumda; piyasada alnp satlamayan eylerin itibar yerlerde srnyor. Bir de edebiyat "camia"s

denen bir ey var ki o konuya girmek bile istemiyorum.

Nedim stn: Ne iirin nnde bir engel var, ne de iirsel imgelemin ilerlemesine engel bir ey var... iirli ve iirle yaayanlar var, bir de iirsiz

yaayanlar... Hepsi o kadar...

Adan Karl: Kendini air snfna koyan hemen herkes.

Hilal Yldrm: Popler kltr en byk engel gibi geliyor bana. En ok satan kitaplar, en ok konuulanlar Banazlk, cahillik ve popler kl-tr Bunlar iirsel imgelemin nn tkyor bence.

Alian apan: iirin ilerlemesinin nnde herhangi bir engel gremiyo-rum; teorik adan byle bir eyin mmkn olduunu dnmyorum.

Birileri kar, sk iir yazar ve iir ilerler. Bar Yarsel: Kifayetsiz muhterisler, karclar, yzszler, ok yzller, g ve iktidarclar, grltcler, aba gstermeyenler, bilip de syleme-yenler, grp de anlamayanlar


A. Gzel: an hz ve artan refah ortam iirin tkanmasna sebep olan olgular Ama iire engel gremiyorum.

Dilek Deerli: airin kendini gelitirmesi iin dier airlerin iirlerini

okumas, dergileri takip etmesi, dnya iirini okumas, dier sanat dalla-ryla ilgilenip iirinin dallarna yeni bak kular kondurmas gereklidir. Tm bunlar yerine getiren airin iirini tantmas, yaynlamas gerekir.

airin en nemli sorunlar bu aamada balar. iir kitaplarnn satlmad bu lkede yaynevleri de basm, datm masraflarn airden alma yoluna gitmilerdir. iir okuyucusundan ok airi olan bir lkede tannm bir airin cemaatine girmeden benim gibi tek bana yolunda ilerlemeye al-

anlarn ii zordur. Kitap eletirisi, e dost arkada evresine yaptrlmak-tadr. Bakalarnn imgelerini bile alan airler ortamnda

gerek airlerin ii ok zor. Soru iirin nndeki engel-lerdi; ama airin nndeki engeller zlmedike iir de

zgrleemez.

Evin Okuolu: iirin nnde hibir engel yok. Masada klavye ile yara-tc gc bir edilince iir serpilir sayfalara mgelemin karl, iirsel imge retebilme yetisi ise, bunun gelimesi, gzlem gc ile ve okuyarak olasdr. Eer konu, hayal gc ise bunun iin de engel yok, eer air kendi kendisine engel koymuyorsa! En kt ey olan oto sansr yapmyorsa air, engelsizdir iir. retim sreci sonras, paylam srecinde ise engel ok tabii Yaynlanmas, okura ulaabilmesi iin de airin iiri yazarken ver-dii emek benzeri bir abaya gerek var.

Hayri K. Yetik: Engel u: Teknolojileen insan Ama yeni bir insan

tipolojisi yaratrsak bu be bin yllk yaz uygarlnn modelini de aan ideal insan olabilir; onun iiri de ona gre; sahici, kullanl ve estetik, eskilerin sehl-i mmteni dedii trden bir iir.

Serhat Uyurkulak: Bu soruyu cevaplamak iin bir edebiyat sosyolojisi kitab yazlabilir. Yine de bir gerek var ki, iirini ve imgelerini (imgelemi-ni) zgrletirmek isteyen air bunu ne koulda olursa olsun yapar. 'yi,

Kt, irkin' filminde irkinin dedii gibi: Ate etmen gerekiyorsa ate et, konuma.

Metin Kzlcalolu: Mritli airler...

Cneyt Ate: nnde bir engel yok bence... iir hep byleydi. Tkezleye-rek gider. Gidecek. iir okurundan baka kimse de iire el atmamal...

Serdal Ker: Birok iir dergisi, iir kiisidir. Otoritedir onlar, arkalar salamdr. iirin btn gemiini onlar smrr. Yazamadklar iirin kayman airin adn kullanarak birok mecrada smrrler. iir jrileri

bunun iin vardr mesela.

Zeynep Ylmaz Ta: air iin Okurun iiri anlayamama kaygs

Zaman iinde dilin urad erozyon! mgelemin neminin ve doru kul-lanmn farknda olmayanlar... Kurallar! diye tutturanlar

Gizem Ylmazer: Eskiciler, kuralclar, (iirdeki) muhafazakrlar

Tayfun Ak: Gruplama. ekitirme. Blnme. Beenmeme. Sayg duy-mama. Belli kiilerin hegemonyasndan kurtaramama Bu kelimeler yle

ok arttrlabilir ki Dergi ismi farkl, kitap ismi farkl Ama uzun za-mandr farkl iire soluk katabilecek farkl air/yazar olmamas ncelik-

le, iirde bir Trkiye izgisi belirlenmesi ve bu izginin dnya apnda ka-

bul grmesi ve Trkiyeli airin yolunun belli olmas iin gerekli alma-nn yaplamamas/yaplmak istenmemesi.

zg Gven: airin yaamdan ve insandan uzak dmesi. armay

unutmas, alkanlara kendini brakmas, bilincinin s olmas...

Vedat Kamer: Birinci Yeniciler ve Toplumcu Gerekiler.

Mustafa Gne: Donuk ve kt duyarlklar

Yakup ahin: iirin ve dgcnn nndeki engel insanlarn ak halini

dahi rgtleyemiyor olmasdr. Tketimin bu kadar hzl ve tketilenin bu kadar deersiz hale geldii bir dnyada, bu yozlamaya kar

mcadele vermeyen imgeci, air; iirin ve dgcnn nndeki engeldir.

Tark Gnersel: Kendisini solda gren baz editrler/genel yayn y-netmenleri grsel iiri dlyor. Tutuculuk eit eit. Hele baz air, ele-tirmen ve dergiciler grsel iire dpedz saldryor. Hi kimse grsel iir-

den holanmak zorunda deil. Ama kategorik olarak saldrmak tutuculuk, banazlk rn. Hem anlamyorlar hem de hakaret ediyorlar.

Reyhan Sur: Engel/yasak tanmamak herkese zg deildir. Kendi iin-

de, ncelikle kendine salam yer bulabilmi herkes zgrln ve zgr dncelerini nasl kullanabileceinin ayrmndadr bence. Her eye ra-men ve her naslsa bulur yolunu

Mine mer: iirin iktidar artk yalnzca merkezdekiler deildir. Mer-kezden uzaktakiler de iktidarlamaya balayarak, iirin tepeciklerini olu-turdu. Eskiden tek bir da vard imdi o da birok tepeciklere blnerek

iir iktidarlarn dourdu. iir iktidarlar kendi aralarnda tartmalara giriyorlar. Bu iktidar savalar ne yazk ki iirin nn amak iin yaplm-yor. Keke yle olsayd. Daha da tkyor. Hatta gen airleri de bu pole-

miklere ynlendirerek onlarn yazacaklar yeni iirin de nn tkyorlar. Hi kimse srekli gen olarak kalmyor. Zaman abuk geiyor ve genlerin bu polemiklerle ok fazla zaman kaybediyorlar. Byk iirler iktidar ev-relerinden uzakta yazlr. Ama bulac bir hastalk gibi herkes o iir

iktidarlarndan birine yakn olmak istiyor. Oysa byk airler, iir iktidarlarnn iinden deil kendi yalnzlklardan doarlar.

Altay mer Erdoan: iirin ve iirsel imgelemin ilerlemesinin nnde-ki engelleri sralayacak olursak, ak ve rtk iktidarlardan ilk srada sz etmemiz gerekecek. Piyasas olmayan bir piyasa! Yaynevlerinin iir kitab basmaya yanamad, okurunun az olduu te yandan iir yerine geiri-

len sayklamalarn kitaplat, okur bulduu bir piyasa Ksr tartmala-rn ve neyi, niin paylaamadklar bilinmeyen airlerin kavgalarnn da olumsuz etkileri var iirin ve iirsel imgelemin ilerlemesinde. iir ortam-

nn dndan pek ok etmenin de olumsuzluundan sz edilebilir. iir, ne zaman herkesin ayn kavrayla baland bir terminolojiye sahip olursa, o zaman tartmalar ve olumsuzluklardan kurtulacak. Anonim bir beeni-ye teslim olan iirin, nitelii yksek eletiriye gereksinimi var!

Not: Hasan Gl Kaya ve Anl Arar bu soruyu Hibir engel yoktur. diyerek yantlamtr.

(...) Kara iirler denebilir bu yazdklarma. nk kara alayn da tesinde bunlar. Gaddarca baklar saptyorum ben. (...) mge aslnda anlam. An-lam taycs. iirin birimi. Ama bir bana da deeri var yalnzca ara deil. (...) iir de zorlanacak doallkla. iirin de baka eyleri zorlamas iin. () 1977'de svirede Zrihte yaptm bir konumada da sylemitim: Bence bildiimiz insan (isim ya da sfat) szc bir fiildir (edim) hem ger-ekte, hem bence. Ve ben insan aklna gelebilecek btn zamanlarda bu insan fiilini ekmeye alrm. Tabii yeni bir szdizimi ve yeni bir dilbilgisiyle.

Hem aktrmadan yrrle salnm alg ortalamasna kesinkes kar olarak. Evet btn ilediim i bu. (...) Yine szgelimi, bir eyi, verilmi her bir eyi (olabildiince) irdeliyorsundur, yakn ve uzak evrendeki hibir eyin gsterilmeye alld gibi olmadn biliyorsundur nk etinde ka-nnda duyarak; her bir ey btndr ya; ite bunlar iire tayorum Nesneler, daha ekirdek olarak zihindeyken katlanmaya balyor, en yaln bir

iirde bile onun paralarnda yalnlk yoktur, yani ufack bir ey bile binlerce boyutlu Benim kurduum, kurabildiim iirde, soruya, konuya ge-liyorum, okur denilen kii karnca kararnca dahi olsa silinmi olduu iin, btn kavramlar nesnel gereklikler, vb. hzl bir deiime, belirli bir iir perspektifinde yerlerini alncaya dek gelimeye uruyorlardr. Yaptklarm, ettiklerimi savunmuyorum burada; dncemin iktidara gemesini istemedim hibir zaman nk. Yalnzca, iirin yle kitaplarda, kitaplarnzda yazld gibi olmad, dorusu olamayacadr, benim de deneyim-

lerim olmutur, bildiimi biliyorum o kadar Son biimini alp almadn anlamak sorununa gelince, iirin, buna neden son z denmemi oldu-unu da dnyorum, izin verin de bir kmrn bir elmasa dnm olduunu artk anlayalm! Bir iir kprdanyorsa, deviniyorsa sonra ermi demektir; szgelimi herhangi bir ey eksikse kprdanmaz! (...) Evet, 'iiri tersinden yazyorsun' diyorlar bana. Terslik merslik yok! (...) 71'de, bir 12

Mart olmutu hani (o zamanlar skdar'da, Sultantepe'de oturuyordum, denize arkadan ve yukardan bakan bir ev). Evet 71 yaz aylarnda oradan, stanbul limannda, bir lekesiz apak gemilerin fareleri braktn grdm, grdm ve grdm! Terslik bunun neresinde yahu? Tyler rpertici ger-ekleri sergiliyorsam ben ne yapaym. E. Ayhan alar


bu anket almas Evvel Fanzin ( http://evvel.org ) ilgileri kapsamnda

Zafer Yalnpnar ( zaferyal@gmail.com ) tarafndan ubat 2012de gerekletirilmitir.

Ayrca bkz: kinci Yeni 2011 Anketi ( http://zaferyalcinpinar.com/ikinciyeni2011.pdf )

Poetika 2012 Anketi

Documents

Esad Duraković - Poetika arabeske

2015 Seçim Çıkış Anketi

Tütün ve alkol anketi

Aristotel Poetika

Poetika [Mətn]

Linda Hacion Poetika Postmodernizma

2013 ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ ANKETİ RAPORU

Pripovedna poetika Danila Nikolića

Poetika: Jurnal Ilmu Sastra DOI 10.22146/poetika.51505 Vol.....

POETIKA LUCICEVA KANCONIJERA - Srce

Arisztotelesz Poetika

Kaler Retorika poetika poezija.pdf