Cahit CENGİZHAN Marmara Üniversitesi

İSTANBUL ANADOLU YAKASI İLKÖĞRETİM İSTANBUL ANADOLU YAKASI İLKÖĞRETİM OKULLARINDAKİ BİLGİSAYAR OKULLARINDAKİ BİLGİSAYAR

LABARATUARLARININ YERLEŞİM PLANLARI LABARATUARLARININ YERLEŞİM PLANLARI VE ERGONOMİK KRİTERLER AÇISINDAN VE ERGONOMİK KRİTERLER AÇISINDAN

İNCELENMESİ İNCELENMESİ

Cahit CENGİZHANCahit CENGİZHAN

Marmara ÜniversitesiMarmara Üniversitesi

8 EKİM 2004 CUMA8 EKİM 2004 CUMA [email protected]@marmara.edu.tr 22

Türkiye'de, yaşları 6-14 arasında Türkiye'de, yaşları 6-14 arasında değişen 10 milyonu aşkın öğrenciye değişen 10 milyonu aşkın öğrenciye eğitim veren eğitim veren 35.16835.168 ilköğretim okulu ilköğretim okulu bulunmaktadır.bulunmaktadır.

M.E.B. - Dünya Bankası'nın sağladığı M.E.B. - Dünya Bankası'nın sağladığı kredi desteğiyle, ülke çapındaki kredi desteğiyle, ülke çapındaki 2.8022.802 ilköğretim okuluna ilköğretim okuluna 3.1883.188 adet adet bilgisayar odası kurulmuştur. bilgisayar odası kurulmuştur.


Hedef, Hedef, 11.00011.000 ilköğretim okuluna en az bir ilköğretim okuluna en az bir bilgisayar odası kurulmasıdır.bilgisayar odası kurulmasıdır.

2005’e kadar 2005’e kadar 5.1005.100 ilköğretim okuluna ilköğretim okuluna 6.8006.800 adet bilgisayar odasının kurulması adet bilgisayar odasının kurulması amaçlanmaktadır. amaçlanmaktadır.

ADSL Internet ADSL Internet

ErişimiErişimi İlköğretimİlköğretim ToplamToplam

1. Aşama 1. Faz1. Aşama 1. Faz 10591059 16701670

1. Aşama 2. Faz1. Aşama 2. Faz 15721572 32973297


Öğretme ortamlarına teknolojinin Öğretme ortamlarına teknolojinin girmesiyle birlikte daha da girmesiyle birlikte daha da karmaşıklaşacak ortamların, bazı karmaşıklaşacak ortamların, bazı kriterler göz önüne alınarak kriterler göz önüne alınarak düzenlenmesi hem eğitim-düzenlenmesi hem eğitim-öğretimden alınan verimi arttıracak öğretimden alınan verimi arttıracak hem de amaçlanan hedeflere hem de amaçlanan hedeflere ulaşmada kolaylık sağlayacaktır. ulaşmada kolaylık sağlayacaktır.


Bilgisayar destekli bir öğretimin veya Bilgisayar destekli bir öğretimin veya bilgisayar okur yazarlığının etkin bir bilgisayar okur yazarlığının etkin bir şekilde yaygınlaştırılarak kullanıma şekilde yaygınlaştırılarak kullanıma sunulması, öncelikle bilgisayar sunulması, öncelikle bilgisayar laboratuar /odalarının ergonomik laboratuar /odalarının ergonomik koşullar dikkate alınarak koşullar dikkate alınarak düzenlenmesi ile mümkün olacaktır. düzenlenmesi ile mümkün olacaktır.


Mekan Performans ÖğeleriMekan Performans Öğeleri (Demirkan, 1995, s420)(Demirkan, 1995, s420)

Mekan Performans Öğeleri

TeknikAydınlatmaAkustikSağlıkDayanıklılıkStrüktüel bütünlükYangın Güvenlik

İşlevselEtkinlikVerimlilikİş akışıOrganizasyon

DavranışsalMahremiyetAlansallıkSosyal etkileşimYoğunluk


Genel olarak eğitim ortamlarının Genel olarak eğitim ortamlarının düzenlenmesine ilişkin teknik kurallar;düzenlenmesine ilişkin teknik kurallar;

Boyut ve hacimler,Boyut ve hacimler, Çalışma masası, Çalışma masası, Oturma yeri, Oturma yeri, Aydınlatma, Aydınlatma,

Renklendirme, Renklendirme, İklimlendirme, İklimlendirme, Gürültü Gürültü

şeklinde sınıflandırılabilir.şeklinde sınıflandırılabilir.


Boyut ve HacimBoyut ve Hacim

24 kişilik grupları için sınıf alan ölçüleri24 kişilik grupları için sınıf alan ölçüleri Alan: öğrenci başına Alan: öğrenci başına 2 m2 m22

Hava hacmi: öğrenci başına Hava hacmi: öğrenci başına 4 m4 m33

Derslik yüksekliği:Derslik yüksekliği:3-3,60m3-3,60m Derslik uzunluğu: Derslik uzunluğu: 9m9m Pencere yüzeyi taban alanı: Pencere yüzeyi taban alanı: 1/51/5

olarak belirlenmiştir. olarak belirlenmiştir. (Akgül ve Yıldırım, (Akgül ve Yıldırım,

1995,s431)1995,s431)


YerleşimYerleşim

Klasik Yerleşim

Öğretmen

Öğretmen

U Sırlı Yerleşim

Öğretmen

Çokgen Küme Yerleşimi


Çalışma Masası ve SandalyeÇalışma Masası ve Sandalye


ilkokullarda sırailkokullarda sıra tasarım ölçüleri tasarım ölçüleri

Sıra Üstü Oturak Ölçüleri

Sıra Arkalığı

Uzunluğu 100 cm 100 cm 100 cm

Genişliği 36 cm 32 cm 15 cm

Yüksekliği 60 cm 35 cm 60 cm

Akın ve Sağır (1998, s73)Akın ve Sağır (1998, s73)


AydınlatmaAydınlatma

Eğitim ortamlarında aydınlatma şiddeti Eğitim ortamlarında aydınlatma şiddeti 300-500300-500 lüks olarak kabul edilmektedir. lüks olarak kabul edilmektedir.

Aydınlatma şiddetinin üst sınırını belirleyen Aydınlatma şiddetinin üst sınırını belirleyen büyüklük ekranın (özellikleri) kendisidir. büyüklük ekranın (özellikleri) kendisidir.

Ekran başı çalışma ortamının aşırı Ekran başı çalışma ortamının aşırı aydınlatılması ekranda görsel algılamayı aydınlatılması ekranda görsel algılamayı zorlaştırır. zorlaştırır.

Alt sınır ise görme keskinliğine bağlıdır.Alt sınır ise görme keskinliğine bağlıdır. Pencereden gelen ışık jaluzi, perde vb. Pencereden gelen ışık jaluzi, perde vb.

engellenmeli, yapay aydınlatma engellenmeli, yapay aydınlatma yapılmalıdır. yapılmalıdır.


RenklendirmeRenklendirme

Eğitim ortamları için genellikle açık renk Eğitim ortamları için genellikle açık renk tonları tercih edilmelidir. Beyaz, tonları tercih edilmelidir. Beyaz, şampanya, vb açık renkler yanında pastel şampanya, vb açık renkler yanında pastel tonlardaki renkler de tercih edilebilir. tonlardaki renkler de tercih edilebilir.

Ancak yapılan araştırmalarda ve Ancak yapılan araştırmalarda ve gözlemlerimizde okullarımızda kirlenmeyi gözlemlerimizde okullarımızda kirlenmeyi azaltmak üzere, yerden 80-120cm azaltmak üzere, yerden 80-120cm arasında koyu bir renkle boyanmakta, arasında koyu bir renkle boyanmakta, bunun üstü açık renk boyanmaktadır. bunun üstü açık renk boyanmaktadır.


İklimlendiremeİklimlendireme

Eğitim ortamlarında Eğitim ortamlarında ısıısı ve ve nemnem çalışma çalışma performansını etkilemektedir. performansını etkilemektedir.

Laboratuar ortamında önerilen Laboratuar ortamında önerilen • sıcaklık: sıcaklık: 19,4-22,8 19,4-22,8 ooCC, , • bağıl nem: bağıl nem: %30-%70%30-%70, , • hava hareketi: hava hareketi: 150-510 mm/sn150-510 mm/sn arasında olmalıdır. arasında olmalıdır. (Akgül ve Yıldırım, 1995, s 431).(Akgül ve Yıldırım, 1995, s 431).

Laboratuar, derse ara verildiğinde Laboratuar, derse ara verildiğinde havalandırılmalı, öğrencilerin bol oksijenli havalandırılmalı, öğrencilerin bol oksijenli ortamda çalışmaları sağlanmalıdır. ortamda çalışmaları sağlanmalıdır.


GürültüGürültü

Eğitim ortamının fazla gürültülü olması Eğitim ortamının fazla gürültülü olması öğretmen ve öğrenciler arasındaki iletişim öğretmen ve öğrenciler arasındaki iletişim süreçlerini olumsuz etkileyecektir. süreçlerini olumsuz etkileyecektir.

Eğitim ortamları için önerilen gürültü Eğitim ortamları için önerilen gürültü düzeyi düzeyi 30dB30dB ile sınırlandırılmıştır. ile sınırlandırılmıştır.

Gürültü kaynakları dışarıda ise kapı, Gürültü kaynakları dışarıda ise kapı, pencere, duvar yalıtımı yapılarak, içeride pencere, duvar yalıtımı yapılarak, içeride ise cihaz ve araçlara (soğutucu fanlar, ise cihaz ve araçlara (soğutucu fanlar, regülatör, klima vb.) gerekli bakımlar regülatör, klima vb.) gerekli bakımlar yapılarak azaltılmalıdır. yapılarak azaltılmalıdır.


GüvenlikGüvenlik Eğitim ortamlarında öğrencilerin bir kaza Eğitim ortamlarında öğrencilerin bir kaza

yada yaralanmaya maruz kalmaması için yada yaralanmaya maruz kalmaması için güvenlik tedbirleri de alınmalıdır.güvenlik tedbirleri de alınmalıdır.

Fizik, kimya laboratuarlarında olduğu gibi Fizik, kimya laboratuarlarında olduğu gibi bilgisayar laboratuarlarında da bu güvenlik bilgisayar laboratuarlarında da bu güvenlik kuralları öncelikle anlatılmalı ve uyarıcı kuralları öncelikle anlatılmalı ve uyarıcı levha ve işaretler ile belirtilmelidir.levha ve işaretler ile belirtilmelidir.

Uyarı levhaları ile fişlerin çekilmemesi, Uyarı levhaları ile fişlerin çekilmemesi, prizlere yabancı madde sokulmaması, prizlere yabancı madde sokulmaması, ekran ve klavye üzerine sıvı dökülmemesi, ekran ve klavye üzerine sıvı dökülmemesi, vb uyarı işaretleri ile vb uyarı işaretleri ile laboratuar kullanım laboratuar kullanım kurallarınınkurallarının yazılı olduğu bir panonun yazılı olduğu bir panonun bulunması da faydalı olacaktır. bulunması da faydalı olacaktır.


AmaçAmaç Eğitim ortamlarında ergonomik düzenlemeler Eğitim ortamlarında ergonomik düzenlemeler

yapılması, ortamlarının kalitesini, dolayısı ile yapılması, ortamlarının kalitesini, dolayısı ile verimi arttıracak, öğretmen ve öğrencilerin verimi arttıracak, öğretmen ve öğrencilerin “insancıllaştırılmış” bir ortamda öğrenme “insancıllaştırılmış” bir ortamda öğrenme yaşantıları geçirmelerini ve kalıcı öğrenmelerden, yaşantıları geçirmelerini ve kalıcı öğrenmelerden, deneyim kazanmalarını kolaylaştıracaktır.deneyim kazanmalarını kolaylaştıracaktır.

Okullarımızda kurulacak, bilgisayar Okullarımızda kurulacak, bilgisayar laboratuarlarının yukarıda da kısaca bahsedilen laboratuarlarının yukarıda da kısaca bahsedilen bu faktörlere göre düzenlenmesi, kurulu bu faktörlere göre düzenlenmesi, kurulu bulunanların ise gözden geçirilmesi ile olumlu bulunanların ise gözden geçirilmesi ile olumlu çalışma koşulları sağlanacaktır.çalışma koşulları sağlanacaktır.


AmaçAmaç Bu temel düşünce ile bilgisayar laboratuarlarının Bu temel düşünce ile bilgisayar laboratuarlarının

ergonomik kurallara uygunluk açısında ergonomik kurallara uygunluk açısında incelenmesi bu çalışmanın temel amacını incelenmesi bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. oluşturmaktadır.

Bu amaçla araştırma aşağıdaki sorulara yanıt Bu amaçla araştırma aşağıdaki sorulara yanıt aramaktadır. aramaktadır.

1.1. Oturma düzeni ve yerleşim planı ergonomik Oturma düzeni ve yerleşim planı ergonomik faktörler göz önüne alınarak düzenlenmiş midir? faktörler göz önüne alınarak düzenlenmiş midir?

2.2. Aydınlatma ve pencere düzenlemesi ergonomik Aydınlatma ve pencere düzenlemesi ergonomik kurallara uygun mudur?kurallara uygun mudur?

3.3. Çalışma masaları ve oturma yerleri ergonomik Çalışma masaları ve oturma yerleri ergonomik kriterlerle uygunluk göstermekte midir?kriterlerle uygunluk göstermekte midir?

4.4. Güvenlik önlemleri belirlenmiş, uyarı işaret ve Güvenlik önlemleri belirlenmiş, uyarı işaret ve levhaları bulunmakta mıdır? levhaları bulunmakta mıdır?


YöntemYöntem

Araştırmada İstanbul Araştırmada İstanbul ili Kadıköy, Üsküdar ve ili Kadıköy, Üsküdar ve Ümraniye ilçelerinde, Ümraniye ilçelerinde, bilgisayar laboratuarı bilgisayar laboratuarı bulunan, 10’u (%42’si) bulunan, 10’u (%42’si) özel, 14’ü (%58’i) özel, 14’ü (%58’i) devlet, 24 ilköğretim devlet, 24 ilköğretim okulundaki 33 okulundaki 33 bilgisayar laboratuarı bilgisayar laboratuarı incelenmiştir. incelenmiştir.

Özel Devlet


Bulgular ve YorumBulgular ve YorumOturma Düzeni ve YerleşimOturma Düzeni ve Yerleşim

Araştırmaya katılan Araştırmaya katılan okullarda bulunan okullarda bulunan lâboratuarların oturma lâboratuarların oturma düzenleri genellikle düzenleri genellikle sıralı düzendedir.sıralı düzendedir.

Sınıf mevcutlarının fazla Sınıf mevcutlarının fazla olması klasik yerleşimi olması klasik yerleşimi arttırmaktadır.arttırmaktadır.

Görüşmeler sonucunda; Görüşmeler sonucunda; laboratuar düzenleme laboratuar düzenleme kararları kararları idarecileridareciler, , teknik servisteknik servis elemanları elemanları ve en son olarak da ve en son olarak da öğretmenleröğretmenler tarafından tarafından verildiği belirlenmiştir.verildiği belirlenmiştir.

Oturma Oturma DüzeniDüzeni

SayısıSayısı Yüzde Yüzde (%)(%)

Klasik Klasik SıralıSıralı

1313 39,439,4

U DüzeniU Düzeni 1111 33,333,3

İkili Sıralıİkili Sıralı 88 24,224,2

ÇokgenÇokgen 11 33

ToplamToplam 3333 100100


Bulgular ve YorumBulgular ve Yorum AydınlatmaAydınlatma

Araştırmaya katılan Araştırmaya katılan okulların laboratuarları okulların laboratuarları büyük oranda 30 büyük oranda 30 (%90,9) florasan (%90,9) florasan lamba ile lamba ile aydınlatılmaktadır. aydınlatılmaktadır.

Güneş ışığına en yakın Güneş ışığına en yakın ışığı sağlayan bu ışığı sağlayan bu lambaların seçimi lambaların seçimi yerindedir. Ancak bu yerindedir. Ancak bu lambalar armatürsüz lambalar armatürsüz kullanılmışlardır.kullanılmışlardır.

AydınlaAydınlatmatma


FlorasanFlorasan 3030 90,990,9

SpotSpot 33 9,19,1



Bulgular ve YorumBulgular ve YorumPencerelerde Koruyucu Perde - AnahtarPencerelerde Koruyucu Perde - Anahtar

Araştırma kapsamında Araştırma kapsamında incelenen okul incelenen okul laboratuarların laboratuarların çoğunda olumlu bir çoğunda olumlu bir durum olarak, durum olarak, pencereden gelen ışık pencereden gelen ışık perde, jaluzi v.b. perde, jaluzi v.b. araçlarla azaltılmış ve araçlarla azaltılmış ve doğrudan ortama doğrudan ortama girmesi engellenmiş girmesi engellenmiş olduğu görülmüştür. olduğu görülmüştür.

Perde Perde var mı? var mı?


EvetEvet 2525 75,875,8

HayırHayır 88 24,224,2


Anahtar Anahtar ayrı mı?ayrı mı?


EvetEvet 1212 36,436,4

HayırHayır 2121 63,663,6



Bulgular ve YorumBulgular ve YorumOturma Yeri ÖzellikleriOturma Yeri Özellikleri

Oturma Yeri Oturma Yeri ÖzellikleriÖzellikleri

EvetEvet HayırHayır

SayısSayısıı

Yüzde (%)Yüzde (%) SayısSayısıı

Yüzde (%)Yüzde (%)

Ayarlanır oturma yeriAyarlanır oturma yeri 2323 69,769,7 1010 30,330,3

Sırt dayama yeriSırt dayama yeri 1818 54,554,5 1515 45,545,5

Kol dayama yeriKol dayama yeri 44 12,112,1 2929 87,987,9

Çalışma masaların sağlam, titreşim ve sallanmaya Çalışma masaların sağlam, titreşim ve sallanmaya dayanıklı oldukları, üst yüzey ölçülerinin ve altında dayanıklı oldukları, üst yüzey ölçülerinin ve altında yeterli bacak boşluğu bulunduğu gözlenmiştir.yeterli bacak boşluğu bulunduğu gözlenmiştir.

Öğrencilerin ders süresi boyunca, sırt ve kol Öğrencilerin ders süresi boyunca, sırt ve kol dayanakları olmayan taburelerde oturmak zorunda dayanakları olmayan taburelerde oturmak zorunda olmaları, ileriki yaşlarda ortaya çıkacak oturma olmaları, ileriki yaşlarda ortaya çıkacak oturma bozukluklarına neden olabileceği düşünülmelidir. bozukluklarına neden olabileceği düşünülmelidir.


Bulgular ve YorumBulgular ve YorumGüvenlikGüvenlik

Güvenlik önlemleriGüvenlik önlemleri EvetEvet HayırHayır



Elektrik tesisatı açık mı?Elektrik tesisatı açık mı? 22 6,16,1 3131 93,993,9

Sigortalara erişim var mı?Sigortalara erişim var mı? 33 9,19,1 3030 90,990,9

Koruyucu filtre var mı?Koruyucu filtre var mı? 00 00 3333 100100

Okullar elektrik tesisatları büyük çoğunlukla Okullar elektrik tesisatları büyük çoğunlukla öğrencilerin erişemeyeceği şekilde kanal veya öğrencilerin erişemeyeceği şekilde kanal veya boru içinden yapıldığı görülmektedir. boru içinden yapıldığı görülmektedir.

Kullanım talimatları ve uyarı levhalarının Kullanım talimatları ve uyarı levhalarının çoğunlukla bulunmadığı, hatırlatıcı bilgilerin çoğunlukla bulunmadığı, hatırlatıcı bilgilerin asıldığı gözlenmiştir. asıldığı gözlenmiştir.


Sonuç ve ÖnerilerSonuç ve Öneriler

Bilgisayar laboratuarlarında öğretmen Bilgisayar laboratuarlarında öğretmen kontrolünü sağlamak üzere U düzen tercih kontrolünü sağlamak üzere U düzen tercih edilebilir. Düzenleme amaca ve yaş grubuna edilebilir. Düzenleme amaca ve yaş grubuna uygun yapılmalıdır. uygun yapılmalıdır.

Aydınlatma güneş ışığına en yakın ışık Aydınlatma güneş ışığına en yakın ışık sağlayan lambalar ile armatürler kullanılarak sağlayan lambalar ile armatürler kullanılarak yapılmalı, ışıma ve keskin gölgeler yapılmalı, ışıma ve keskin gölgeler önlenmelidir. önlenmelidir.

Pencereler den gelen fazla ışık koruyucular Pencereler den gelen fazla ışık koruyucular (perde, jaluzi vb.) ile engellenmelidir.(perde, jaluzi vb.) ile engellenmelidir.

Pencere tarafı ayrı bir anahtar ile çalışmalıdır.Pencere tarafı ayrı bir anahtar ile çalışmalıdır.


Sonuç ve ÖnerilerSonuç ve Öneriler Çalışma masaların sağlam, titreşim ve Çalışma masaların sağlam, titreşim ve

sallanmaya dayanıklı oldukları görülmüştür. sallanmaya dayanıklı oldukları görülmüştür. Çalışma ortamı olarak masalarda, üst yüzey Çalışma ortamı olarak masalarda, üst yüzey ölçülerinin ekran, klavye, fare vb. için yeterli ölçülerinin ekran, klavye, fare vb. için yeterli olduğu, alt kısımda ise yeterli bacak boşluğu olduğu, alt kısımda ise yeterli bacak boşluğu bulunduğu gözlenmiştir. bulunduğu gözlenmiştir.

ideal olarak belirlenmiş çalışma yeri ölçüleri, 9-10 ideal olarak belirlenmiş çalışma yeri ölçüleri, 9-10 yaş öğrencileri için yaş öğrencileri için yüksekliğiyüksekliği yaklaşık yaklaşık 10 cm10 cm kısaltılarak kullanılabilir. Ayak dayama yerleri ise kısaltılarak kullanılabilir. Ayak dayama yerleri ise 10-20 cm10-20 cm tahta bloklar yada ızgara destekler tahta bloklar yada ızgara destekler konarak ayarlanabilir.konarak ayarlanabilir.


Sonuç ve ÖnerilerSonuç ve Öneriler Oturma yerleri incelendiğinde, yükseklik ayarının Oturma yerleri incelendiğinde, yükseklik ayarının

genelde bulunduğu, ancak sırt ve kol genelde bulunduğu, ancak sırt ve kol desteklerinin bulunmadığı görülmüştür. desteklerinin bulunmadığı görülmüştür.

Oturma yerlerinin yükseklik ayarları yapılabilmeli, Oturma yerlerinin yükseklik ayarları yapılabilmeli, sırt ve kollar için dayama destekleri bulunmalıdır. sırt ve kollar için dayama destekleri bulunmalıdır.

Laboratuar duvarları açık renk yada pastel Laboratuar duvarları açık renk yada pastel tonlarda boyanmalı, renkler ışığı yansıtmayacak tonlarda boyanmalı, renkler ışığı yansıtmayacak şekilde mat, göz almayacak tonlardan şekilde mat, göz almayacak tonlardan seçilmelidir. seçilmelidir.


Sonuç ve ÖnerilerSonuç ve Öneriler

Bilgisayar laboratuarlar ders arasında Bilgisayar laboratuarlar ders arasında mutlaka havalandırılmalıdır. mutlaka havalandırılmalıdır.

İmkanlar ölçüsünde ortam ısı ve nem İmkanlar ölçüsünde ortam ısı ve nem oranları sabit tutulmalı, klima cihazları oranları sabit tutulmalı, klima cihazları kullanılmalıdır. kullanılmalıdır.

30dB’den daha fazla gürültü oluşturan 30dB’den daha fazla gürültü oluşturan kaynaklar belirlenerek azaltıcı tedbirler kaynaklar belirlenerek azaltıcı tedbirler alınmalıdır.alınmalıdır.


Sonuç ve ÖnerilerSonuç ve Öneriler Elektrik tesisatı ve sigortalar, açıkta Elektrik tesisatı ve sigortalar, açıkta

bırakılmamalı, panel, tablo, kanal, boru bırakılmamalı, panel, tablo, kanal, boru vb. korumaya alınmalıdır. vb. korumaya alınmalıdır.

Gerekli uyarı işaretleri priz, kanal ve Gerekli uyarı işaretleri priz, kanal ve panolar üzerine konarak hayati tehlike panolar üzerine konarak hayati tehlike bulunduğu belirtilmelidir.bulunduğu belirtilmelidir.

Araçlar için anlaşılır kullanım talimatları Araçlar için anlaşılır kullanım talimatları hazırlanmalı, uyarı levhaları ile birlikte hazırlanmalı, uyarı levhaları ile birlikte uygun yerlere asılmalıdır.uygun yerlere asılmalıdır.


Soru ve ÖnerilerSoru ve Öneriler

İlginiz için teşekkür ederim.İlginiz için teşekkür ederim.

Soru ve önerilerinizi Soru ve önerilerinizi [email protected]@marmara.edu.tr

adresine iletebilirsiniz.adresine iletebilirsiniz.

Cahit CENGİZHANCahit CENGİZHAN

Cahit CENGİZHAN Marmara Üniversitesi

Documents