britaneTis arCevnebi da saqarTvelodspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8941/3/Liberali_2010_N... · 2020. 7. 3. · li luis navaro ambobs: `davinaxeT, rom qarTveli moqalaqeebi interviuebisas
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
or kviraSi arCevnebia. politikosebisgan gansxva-vebiT, ar mgonia, rom am arCevnebze saqarTvelos yofna-aryofnis sakiTxi wydeba. gulis-gulSi maTac ar sjeraT amis, magram mainc ase amboben. politikosebi arian, arCevnebis win ase unda Tqvan. arc aris gasakvi-ri.
miuxedavad imisa, rom bevrjer gavuwbilebivar, mainc vfiqrob, rom qarTvelebi iseT arCevans ar gaakeTeben, rom qveynis yofna-aryofnis sakiTxi dadges. cota da-bneuli ki var _ jer bolomde isic ki ar gadamiwyve-tia, Tbilisis meris Tanamdebobaze romel kandida-turas davuWer mxars, magram arCevnebze aucileblad waval: mjera, Cemi xma raRacas Secvlis. aseve sjera saqarTvelos mosaxleobis did nawilsac da amitomac, savaraudod, saarCevno yuTebTan bevri xalxi iqneba.
wina kviraSi NDI-s mier ganxorcielebuli kvleva `sazogadoebis damokidebuleba arCevnebis mimarT saqarTveloSi~ erTmniSvnelovnad adasturebs, rom saqarTvelos mosaxleobis umetesobas yvelaze did problemad umuSevroba miaCnia. umetesoba gamarjve-buli partiisgan swored axali samuSao adgilebis Seqmnas moelis. Zalian minda, qarTvelebs es imedi ar gaucruvdeT. realizebuli, mSromeli da ekonomiku-rad ase Tu ise fexze mdgari moqalaqe imis garantiaa, rom qveyanaSi demokratia da demokratiuli Rirebu-lebebi ganviTardes.
biznes-procesebi warimarTeba absoluturad gansxvavebulad da yvela im servisis miwodeba, ro-melsac esa Tu is uwyeba moqala-qeebs sTavazobs, onlain-sivrceSi moxdeba. pirovnebas identifi-cirebisTvis ama Tu im organi-zaciaSi misvla aRar mouwevs, yvela operacia distanciurad Sesruldeba, piris identifikacia ki swored piradobis mowmoba-ze ganTavsebuli eleqtronuli xelmoweriT gaxdeba SesaZlebeli. sxvaTa Soris, dRes saxelmwi-fo servisebis didi nawili ukve mzadaa amisTvis, Tumca erTaderT Semaferxebel faqtors pirovne-bis identifikacia warmoadgens. igive samoqalaqo reestris saa-gento piris misvlis gareSe verc erT operacias ver axorcielebs, eleqtronuli xelmowera ki am bariers moxsnis.
axali tipis piradobis mowmo-baze eleqtronul xelmowerasTan erTad datanili iqneba meore eleqtronuli matarebelic. dama-tebiTi Cipi gankuTvnilia yvela im masobrivi servisisTvis, rasac moqalaqeebi yoveldRiur cxovre-baSi iyeneben. am Cipze Sesabamisi informaciis Cawera ki nebismier kerZo kompanias SeeZleba. maga-liTad, Tuki gsurT, SeiZinoT gudaurSi sabagiros abonementi, amisTvis aRar mogiwevT calke baraTis aReba: Sesabamis aplika-cias CawerT pirdapir Cipze da sabagiroze piradobis mowmobiT isargeblebT. an Tu avtobusiT mgzavrobis baraTi gaqvT, igive
nino natroSvili
informacias piradobis mowmobaze CawerT da mas samgzavro baraTis nacvladac gamoiyenebT.
axali tipis paradobis mow-mobaze avtomaturad moxdeba mflobelis yvela monacemis mibma: aqvs Tu ara mas marTvis mowmoba, daajarima Tu ara igi patrulma, rogoria misi jandacvis istoria da ase Semdeg. Tavad monacemebi piradobaze ar Caiwereba, misi daxmarebiT, mxolod am infor-maciis onlain-sistemaSi naxva iqneba SesaZlebeli. magaliTad, Tuki pensiis daniSvna moginde-baT, mixvalT Sesabamis uwyebaSi, CadebT baraTs operatorTan da igi avtomaturad moaxdens mTeli informaciis identifikacias _ janmrTelobis istorias, mkur-nalobis istorias da ase Semdeg. igive baraTiT nebismieri moqala-qe SeZlebs internetiT naxos, Tu ra monacemebi aqvs dabadebidan saxelmwifos sxvadasxva uwyebas mis Sesaxeb, anu ra informaciaa mis Sesaxeb daculi samoqalaqo da sajaro reestrebSi, finans-Ta saministroSi da ase Semdeg. Tumca, monacemebis miReba SeeZ-leba mxolod da mxolod baraTis mflobels da mas, visac mflobe-li Sesabamis uflebas miscems.
Sinagan saqmeTa saministros sain-formacio analitikuri departa-mentis xelmZRvaneli SoTa utiaS-vili policiis qmedebas dadebiTad afasebs. `policia rom aSvelebda, mgoni, es is aris, rac mas unda ga-ekeTebina. is erTi mxaris pozicias ver daikavebda~, _ ambobs SoTa utiaSvili.
gamoZiebis dawyebidan ramdenime dReSi `saxalxo marTlmadideblu-ri moZraobis~ liderma, malxaz gulaSvilma ganacxada, rom sa-marTaldamcavebi mis 17 wlis vaJs seqsualuri ZaladobiT daemuqr-nen. mogvianebiT cnobili gaxda, rom man, `ojaxis wevris usafrTxo-ebis mizniT~, Tbilisi datova da cxinvalSi gadavida. `ar vapireb, rom medvedevs vTxovo politi-kuri TavSesafari, magram Tu amis aucilebloba iqneba, medvedevsac vTxov da nebismiersac. problema ar maqvs~, ganucxada man telekom-pania `rusTavi 2~-s.
samarTaldamcavebis mxridan mu-qarebsa da zewolaze axalgazrdu-li organizacia `win~-is wevrebic saubroben. moZraobis wevri zuka CaCaniZe ambobs, rom Tavi monas-ters Seafara da mis megobrebsac mouwiaT droebiT saxlis dato-veba. policiis TanamSromlebis mier zewolaze `win~-is kidev erTi wevri Tengo omaniZe saubrobs. `vinc gareT davrCiT da ar davuWe-rivarT, SemogviTvales, _ Wkvianad iyaviT da ar iaqtiuroT, Torem Tqvenc agiyvanTo~, _ ambobs Tengo omaniZe.
wignis `saidumlo sirobis~ avto-
ri erekle deisaZe amJamad Tur-qeTSi axlobelTan cxovrobs da ambobs, rom qveyana usafrTxoebis mizniT datova. `ZiriTadad feis-buqSi momdioda muqaris werilebi, rogorc mmk-s wevrebisgan, ise moqalaqeebisgan. isini cemiT da mokvliT memuqrebodnen~, _ ambobs erekle deisaZe.
wminda marines saxelobis ekle-siis winamZRvari da `marTlmadide-bel mSobelTa kavSiris~ erT-erTi lideri, dekanozi daviT isakaZe sa-qarTvelos kaTalikos-patriarqma ilia II-m, 9 maiss `erisa da eklesiis sakeTildReod moRvaweobisTvis~ gamSvenebuli jvriTa da mitris tarebis uflebiT daajildova. es aris saCuqari da am jildos gadacema ar gulisxmobs ierar-qiul dawinaurebas. sapatriarqos presmdivanma mariam gaguam ganmar-ta, rom am jildos gadacema bolo dros ganviTarebul movlenebamde iyo dagegmili.
saxalxo damcvelis ofisTan arsebuli tolerantobis centris xelmZRvaneli, beqa mindiaSvili miiCnevs, rom patriarqis es ga-dawyvetileba iyo mkafio signali sazogadoebisTvis, rom man daviT isakaZis saqmianoba waaxalisa.
`dakavebulebi Semsruleblebi arian da pasuxismgebloba al-baT am yvelafris damgegmavebsac unda mosTxovon. isini momavalSic ipovnian sxva `Semsruleblebs~ da kvlav gagrZeldeba am TemebiT spekulireba~, _ ambobs Teo xatiaS-vili, romelic Tvlis, rom poli-ciam swori nabiji gadadga, Tumca sakmarisi ar aris.
SoTa utiaSvili acxadebs, rom arc malxaz gulaSvilsa da arc dekanoz daviT isakaZes amJamad arc eWvmitanilis da arc bralde-bulis statusebi ar aqvT. Tumca, `Tu damtkicdeba, rom isini [malxaz gulaSvili da daviT isakaZe] iyvnen organizatorebi da maTi waxalisebiT moxda es dapi-rispireba, Teoriulad SesaZlebe-lia, rom maTac gaiziaron pasuxis-mgebloba~, _ ambobs SoTa utiaSvili.
gaaSuqebs media adgilobrivi TviTmmarTvelobis winasaarCevno periods.
rusudan ruxaZe
„rad minda me piradi simpaTia, me is minda, vinc kargs gaakeTebs xal-xisTvis“, _ asakovani qalbatoni Tavis arCevans usabuTebs „moambis“ Jurnalists. yvela ase ar fiqrobs:
„dapirebebis ar mjera, mTavaria, rogori cxovreba ganvlo [kandi-datma]“.
„pirovnebas mivaniWebdi upirate-sobas, pirvel rigSi, qalaqeli unda iyos“.
Tumca, mediis yuradRebis miRma aRmoCnda winasaarCevno periodis-Tvis aranakleb mniSvnelovani mona-cemi _ „ar vici“ da „uari pasuxze“. ar iyo warmoCenili imis amsaxveli monacemebic, Tu ramdenad endoba „imedis“ da „sazogadoebrivi mauwye-blis“ axal ambebs mayurebeli.
aris Tu ara Tbilisis meris arCe-vnebi momavali saprezidento arCev-nebis ganmsazRvreli da eyoleboda Tu ara opozicias erTiani kandi-dati am brZolaSi _ am kiTxvebma ganapiroba is, rom mediam aqcenti imTaviTve adgilobrivi TviTmmar-Tvelobis arCevnebis strategiaze gaakeTa.
gaSuqebis amgvari CarCo ramde-nime kriteriumiT ganisazRvreba: warmoCenilia Tu ara mogeba-wagebis
aspeqtebi, moyvanilia Tu ara sazo-gadoebrivi azris kvlevis Sedegebi, agebulia erT konkretul SemTxve-vaze, dasmulia Tu ara romelime mxaris pasuxismgebloba da naCvene-bia Tu ara konfliqti mxareebs So-ris. maS, ase:
opoziciuri partiebis uSedego konsultaciebi da praimeri „erTia-ni kandidatis“ gamosavlenad;
gamarjvebis formulis SemuSaveba, minus noRaideli Tu plus noRaide-li da „edinaia rosias partnioris-gan“ pasuxi am yvelaferze: „Cvens gareSe gamarjveba ar arsebobs“;
marCieloba _ iyrida Tu ar kenWs merobis kandidatobaze levan gaCe-CilaZe da Seiqmneboda Tu ara axali triumvirati gaCeCilaZe-noRaide-li-oqruaSvilis saxiT. „levani mzad aris yvelafrisTvis, rac gamarjve-bis formulisTvis gamodgeba“, _ ase afasebda subari gaCeCilaZis Se-saZlo ambicias;
„alasaniam gamarjvebis formula ver gaiazra“, _ acxadebda gaCeCila-Ze `aliansis~ saarCevno siidan so-zar subaris gamoTiSvaze. „brZola grZeldeba... Cveni mizania naciona-lebis gastumreba am qveynidan“, _ ganmartavda subari;
moxda Tu ara fizikuri dapiris-pireba didubis da samgoris saarCe-vno Stabis warmomadgenlebs Soris „raWis ubanTan“ da scema Tu ara na-cionalma petre ciskariSvilma gigi ugulavas „TaRlaurasTan“ da imave seriidan:
„me viwyeb brZolas Tbilisis uke-Tesi momavlisTvis“, _ am fraziT SeuerTda gigi ugulava winasaarCev-no kampanias. iqceva meria dasaqmebis biurod Tu politikur centrad _ arCevani kandidatebis programebi-dan gamomdinare sakmaod SezRudu-lia.
programaze orientirebuli ga-Suqeba procentulad strategiul CarCos utoldeba. Tumca es ar aris sakiTxis zusti CarCo, romelsac Semdegi parametrebi gansazRvravs: aris Tu ara saubari axali ambavSi kandidatis programis konkretul sferoebze, problemis gadawyvetis gzebze da mocemulia Tu ara anali-zi. ukanaskneli kriteriumi TiTqmis arc erTi kandidatis SemTxvevaSi araa daculi da am tipis axali ambe-bis ZiriTadi xarvezia.
mmarTveli partiis kandidatis programas mediam yvelaze vrceli masala wardgenis dRes dauTmo. mas Semdeg ugulavas kampaniam perfor-mansis saxe miiRo da programul na-wilze media nakleb aqcents akeTebs.
CemTvis saintereso iyo brita-neTis arCevnebze dakvirveba da Semdeg misi saqarTvelosTan Se-dareba. pirvel rigSi, arCevnebis politikur fons gagacnobT.
konservatiuli partia tradi-ciulad, aristokratebis da mdi-darTa klasis partiaa, romelsac mdidrebisTvis gadasaxadebis Se-mcireba da imigraciis SezRudva surs. bolo xanebSi partiam er-Tgvari „rebrendingi“ (gadaxali-seba) ganaxorciela imisaTvis, rom britaneli amomrCevlisTvis metad mimzidveli gamxdariyo. magali-Tad, is gaxda ufro mwvane.
leiboristuli partia tradi-ciulad, muSebis partiaa. toni bleris premier-ministrobis pe-riodSi man mniSvnelovnad ga-dauxvia Tavisi socialisturi platformidan da dakarga popu-laruloba, radgan buSs gahyva erayis omSi.
mesame partia _ liberal-de-mokratebi, romlebic pro-evro-pulad arian ganwyobilebi da po-litikuri ideologiiT wina or partias Soris arian moqceulni, magram aqtiuri Zalaufleba jer arasdros hqoniaT xelT.
veli mTeli qveynis masStabiT aris gafantuli da maT erT ro-melime regionSi gansakuTrebuli mxardaWera ar aqvT. amitom, li-beral-demokratebma saparlamen-
to adgilebis mxolod 6% miiRes, leiboristebma _ 40% da konser-vatorebma _ 47%, anu TiTqmis umravlesoba. albaT zedmetia imaze laparaki, rom liberal-de-mokratebs saarCevno sistemis Se-cvla surT ise, rom mTeli qveynis masStabiT miRebuli xmebis mTlia-ni proporcia sapartlamento ad-gilebze aisaxos.
xuTdRiani molaparakebebis Se-mdeg premier-ministri gordon brauni gadadga, liberal-de-mokratebi konservatorebTan ko-aliciaSi Sevidnen, da devid kame-
arCevnebis yvelaze
STambeWdavi momenti is
iyo, rodesac 6-dRiani
daZabulobis Semdeg devid
kameronma da nik qlegma
erToblivi preskonferencia
gamarTes.
nik qlegi, gordon brauni da devid kameroni, maisi 2010
14 liberali . maisi 2010 . № 30
Tvalsazrisi
ronma daikava premier-ministris posti.
saarCevno sistemis reformire-bis garSemo debatebi daZabulad mimdinareobs. axlandeli siste-ma leiboristebis da konserva-torebis mxaresaa, magram iqidan gamomdinare, rom adgilebis ab-soluturi umravlesoba parla-mentSi verc erTma partiam ver moagrova, liberal-demokratebs sakiTxis daZvra SeuZliaT. miuxe-davad imisa, rom konservatorebs es ar undaT, maT ganacxades, rom am sakiTxze SeiZleba referen-dumic gaimarTos. detalebi Za-lian mniSvnelovania da bevrs ar sjera, rom konservatorebi ama-ze wavlen. arCevnebis Semdeg, Sa-baTs, saarCevno sistemis Secvlis moTxovniT, demonstraciebic ki gaimarTa. ufro savaraudoa, rom referendumi marTla gaimarTeba, Tu koalicia konservatorebsa da liberal-demokratebs Soris Se-narCundeba.
amgvari kompromisi sruliad axalia. tradiciulad, rogorc ma-Joritarul (e.w. first-past-the-post) sistemaSi, vinc saparlamento ad-gilebis 51%-s iRebs, is Semdeg yvelafers akeTebs, rac moesurve-ba. danarCen 49 %-s ki isRa dar-Cenia, rom arCevnebs daelodos da gaimarjvos. amjerad absolu-turi umravlesoba (50 + %) arc erT partias ar aqvs da molapa-rakebebi politikis sakiTxebsa da ministrebis daniSvnaze britanuli politikisTvis sruliad axali xi-lia.
aseve, savaraudoa, rom brita-nelebi ufro preferenciuli sa-arCevno sistemisken gadaixrebian, rac imas gulisxmobs, rom amomr-Ceveli moaxdens saarCevno biu-letenSi kandidatebis rangirebas (mianiWebs sxvadasxva qulebs, imis mixedviT, Tu romeli kandida-ti ufro moswons), imis nacvlad, rom xma mxolod erT kandidats misces. e.w. taqtikuri xmis mice-misas, amomrCevlebi xmas aZleven ara imas, vinc undaT, aramed imas, visac, maTi azriT, gamarjvebis
meti Sansi aqvs. es problema pre-ferenciul saarCevno sistemaSi gadaiWreba, radgan amomrCevlebs miecemaT saSualeba, moaxdinon kandidatebis rangireba, da sabo-lood kompromisuli kandidatebi gaimarjveben. aRniSnul siste-mas amerikaSi „dauyovnebel meo-re turs“ eZaxian, radgan is aRar iTxovs meore turis daniSvnas pirveli turis Catarebidan or kviraSi, rogorc es saqarTvelos da safrangeTis saprezidento ar-CevnebSi xdeba. preferenciuli xmis micemis sistema amomrCevlis survilebs ufro detalurad ga-moxatavs.
am msjelobis fonze, Tbilisis meris arCevnebs Tu ganvixilavT, dawesebuli 30%-iani barieri Zal-ze sariskoa. am pirobebSi SesaZ-lebelia, rom axlandelma merma miiRos xmebis mesamedi da gaimar-jvos; arada, mosaxleobis 2/3 mis winaaRmdeg miscems xmas. arCevne-bisTvis es Zalze saSiSi Sedegi iq-neba.
agvistos omis Semdeg devid ka-meronis saqarTveloSi vizitze da ruseTis Sesaxeb mis komenta-rebze bevrs laparakobdnen. sina-mdvileSi, saqarTvelo arc erTi calkeuli britanuli partiisTvis ar gaxdeba imaze metad priori-tetuli, vidre danarCeni partie-bisTvis. erTaderTi gansxvaveba is iqneba, Tu romeli partia imuSa-vebs evropasTan ufro efeqturad. axla, rodesac yvelaze antievro-puli (konservatorebi) da yvelaze proevropuli (liberal-demokra-tebi) partiebi arian saTaveSi, rTulia imis Tqma, Tu ra moxdeba momavalSi. rac ufro erTiani iq-neba evrokavSiri, ufro efeqturi iqneba urTierTobebi kremlTan (am ukanasknelis ignorirebis na-cvlad), da misi samezoblo poli-tikac, maT Soris saqarTvelosTan mimarTebaSi, ufro produqtiuli gaxdeba. Cven jerjerobiT ar vi-ciT, am kuTxiT ras unda velo-doT.
arCevnebis yvelaze STambeWdavi momenti is iyo, rodesac 6-dRiani
molaparakebebisa da daZabulobis Semdeg konservatoruli partiis liderma, ukve premier-ministr-ma devid kameronma da liberal-demokratebis liderma nik qlegma erToblivi preskonferencia ga-marTes. ramdenime saaTis win isini erTmaneTis dauZinebeli mtrebi iyvnen, magram amjerad isini Ta-vazianad SeTanxmdnen, rom koali-cias Seqmnidnen. gansakuTrebiT bevris daTmoba mouxda premier-ministrs. media koaliciis mimarT Zalian pesimisturad iyo ganwyo-bili, radgan britaneTisTvis es sruliad axali xilia. liderebma warmoadgines samuSao gegma da ga-nacxades, rom erToblivi muSao-bisTvis arian mowodebulni.
namdvilad siamovnebaa imis yu-reba, Tu rogor fiqrobs erT-er-Ti yvelaze Zveli da warmatebuli demokratiis qveyana Tavisi siste-mis Sesaxeb diskusiebis wamowye-baze, kompromisis gamonaxvasa da mis Secvlaze. aRsaniSnavia, rom es xdeba arCevnebis Semdeg da ara ar-Cevnebamde.
ramdenjer momxdara saqarTve-loSi, rom wagebuli mxare arCevne-bis Semdeg mxolod arasamarTlian Sedegebze vai-viSs undeba da sxvas arafers? xSirad isini marTle-bic arian. mogebul mxares sxve-bTan laparakis aRaranairi inte-resi ar aqvs xolme. sinamdvileSi, aravin iwyebs saarCevno sistemis cvlilebebze saubars arCevneba-mde, maSin rodesac naTelia, rom raime konkretuli struqturuli cvlileba vinmes sasargeblod an winaaRmdeg iqneba mimarTuli. aq gadawyvetilebebi arCevnebis Se-mdeg unda miiRon, maSin rodesac jer kidev ar aris naTeli, Tu vin darCeba momavalSi am cvlilebe-biT mogebuli.
britaneTis bolo arCevnebi CvenTvis kargi magaliTia. modi, davimaxsovroT es magaliTi 31 maisisTvis.
inglisuridan Targmna giorgi cxadaiam
15liberali . maisi 2010 . № 30
mimoxilva
rom maJoritari deputatobis kan-didati saCuqrebis darigebaSi mo-nawileobda.
mamao giorgi, misaRebia Tu ara mar-TlmadideblobisTvis Zaladobis gziT miznebis miRweva?
marTlmadidebloba ar unda ganvixiloT calke qristianobisgan. Cven upirvelesad qristianebi varT. Cveni codna, msjeloba, qceva qris-tianobaze, Zvel da axal aRTqmazea agebuli. qristianoba ki siyva-ruls da Semwynareblobas qadagebs, agreTve _ imas, rom Semcdars bevr-jer unda auxsna da Seagono.
yvela adamiani unikaluria da yvela ver upasuxebs im standarte-bs, rasac qriste qadagebs. skolaSi swavloben xuTosnebi, oTxosnebi da samosnebic. amitom, roca pedago-gi Sedis klasSi, man gakveTili ise unda aawyos, rom yvelam gaigos.
Zalian ganawyebuli var mTel si-tuaciaze, orive mxareze. vfiqrob, rom qveyanaSi ar xdeba safrTxeebis gaTviTcnobiereba. Cven vsaubro-bT benzinis kasrze, romelic dRes afeTqda. raRac aucileblad unda gakeTebuliyo imisTvis, rom es ar momxdariyo.
umravlesobam aucileblad unda gaiTvaliswinos umciresobis uflebebi, magram umciresobac unda
mixvdes, sad mTavrdeba sityvis Ta-visufleba da iwyeba uxamsoba.
rogor fiqrobT, ra mizezis gamo daajildova patriarqma mama daviT isakaZe gamSvenebuli jvris da mitris tarebis uflebiT? es imas xom ar niS-navs, rom patriarqisTvisac misaRebia brZolis amgvari meTodebi?
samwuxarod, me piradad ar vici, ra xdeba. Cems taZarSi Zalian dakavebuli var da ver vadevneb Tvalyurs. erTaderTi, rac SemiZlia vTqva, isaa, rom ilia meore Zalian mowyale adamiania. patriarqs 1979 wlidan vicnob da xSirad gavuoce-
bivar misi patiebis unars da xSirad mifiqria, me Tu SevZlebdi mis adgi-las mepatiebina. bevri ram viswavle patriarqisgan. vfiqrob, rom man apatia mama daviTs. gaxsovT, albaT uZRebi Svilis araki. patriarqs eklesiis arc erTi wevris dakar-gva ar unda, iseve rogorc RmerTs ar emeteba arc erTi adamiani. Tu deisaZe dafiqrdeba da moinaniebs, masac iseve apatiebs eklesia.
dRes saubroben imazec, rom eklesia mxars uWers saqarTvelos ruseTSi integracias da eklesiisTvis dasav-leTze metad misaRebia ruseTi.
xSirad miwevs evropaSi yofna. 2006 wels erTdroulad vasrulebdi mRvdlis movaleobas londonsa da TbilisSi da dakvirvebiT vswavlob evropas. vatyob, rom ganaTlebiT evropelebi arafriT gvjobian, ma-gram maT ase kargad awyobili qveyana aqvT, sul mindoda amis mizezi
gamego. dRes amerikisa da evropis diskreditacia moxda qarTvelebis TvalSi da sazogadoeba motyue-bulia. Cven SegviZlia SevadaroT qarTveli mosamarTle da evropeli mosamarTle? qarTveli mosamarTle prokuroris yurmoWrili monaa da sasamarTlo procesze akankalebuli uyurebs prokurors. ar gegonoT, rom maincdamainc opoziciurad var ganwyobili da is, rac xelisuflebam gaakeTa, an gzebis dageba, an res-tavrirebuli Senobebi ar momwons. patruli Zalian wingadadgmuli na-bijia SevardnaZis policiis Semdeg. magram ra vuyoT sasamarTlo sis-temas? Cven miusafar bavSvTa saxli gvaqvs. am bavSvebs, Tu isini raRacas daaSaveben, Cveni advokatebi ica-ven sasamarTloebSi da mec miwevda sxdomebze daswreba. ramdenime pro-cesis Semdeg mivxvdi, rom advokati CvenTan apendicitiviTaa, mis yofnas procesze azri ara aqvs. mosamar-Tles da prokurors Soris iseTi urTierTobaa, rogorc generalsa da rigiTs Soris. dasavleTSi ase ar xdeba, da Tuki Cven vcdilobT, dasavluri standarti davamkvidroT, aucileblad unda SemovitanoT nor-maluri sasamarTlo sistema. mxolod amis Semdeg SeiZleba visaubroT sityvis Tavisuflebaze.
SegiZliaT Tu ara isaubroT im mo-ZRvrebis pirovnul pasuxismgeblo-baze, romlebic mrevls Zaladobas uqadageben?
eklesia subordinaciaze dgas da Tavisi arsiT ierarqiulia. sasulie-ro piris qmedebebs afasebs episko-posi, amitom me maT ver Sevafaseb.
diax, zogadad, SeiZleba iTqvas, rom did yuradRebas aqceven, ra
xdeba qveyanaSi mocemul momentSi, da maT gadawyvetilebaze mimdina-re movlenebi aisaxeba. Tumca, es kompleqsuri sakiTxia, da ganwyo-baze yvelaferi axdens gavlenas _ rogorc mimdinare movlenebi, aseve tendenciebi.
samarTliani arCevnebis mTavar xe-lisSemSlel faqtorad umravlesoba asaxelebs saarCevno siebs, Tumca 65 procents arc ki Seumowmebia, aris Tu ara Tavad siaSi. saarCevno ubanze darRvevas Tu SeamCnevda, 29 procen-ti acxadebs, rom aravis mimarTavda, 25-ma ki ar icis, rogor moiqceoda aseT SemTxvevaSi. am monacemebze dayrdnobiT, rogor daaxasiaTebdiT
mosaxleoba optimisturadaa ganwyo-bili, Tumca kvlevidan Cans, rom cesko-s ar endobian.
diax, es marTlac sainteresoa. isini dadebiTad arian ganwyobile-bi, ician, rom cesko pasuxismgebe-lia amomrCevelTa siis Semowmebaze, Tumca mas ar endobian.
risTvis vatarebT am kvlevebs? rom xelisuflebam da opoziciam
yovelTvis ara. me jer arsad minaxavs mimdinare movlenebis gaSu-qebiT ase dainteresebuli sazo-gadoeba. es imaze metyvelebs, rom maT undaT, saxelmwifos marTvaSi aqtiuri monawileoba miiRon, Tuki amis SesaZleblobas xelisufleba da opozicia miscemen.
magaliTad, aviRoT telekompa-nia `imedi~. erTi Tvis Semdegac ki, xalxi ver iviwyebs im uaryofiT emocias da gancdebs, rac maT-Si modelirebuli omis qronikam gamoiwvia. isini elodebodnen, rom amisTvis vinme daisjeboda. 30 procentis azriT, giorgi arvelaZe samsaxuridan unda gaeTavisuflebi-naT, magram sazogadoebis moTxov-nas aravin gasca adekvaturi pasuxi;
ufro metic, es sakiTxi saTanadod arc ki ganxilula.
saintereso Sedegebia ruseT-sa-qarTvelos urTierTobasTan daka-vSirebiTac. 2009 wlis dekemberSi moqalaqeebi ambobdnen, rom omis Tavidan acileba SesaZlebeli iyo. Tumca kiTxvaze, Tu romeli mxare iyo pasuxismgebeli omis Tavidan acilebaze, absoluturi umravle-soba ruseTs asaxelebda. miuxeda-vad amisa, bolo gamokiTxvaSi qar-Tvelebis umravlesobas ar moswons ruseTis mimarT saqarTvelos amJamindeli politika. gamodis, rom amomrCeveli xelisuflebis-gan prioritetebis da interesebis Secvlas moiTxovs.
ti miunxenSi da Sexvedra ruseTis sagareo saqmeTa ministr lavrovTan. naklebad moswonT vizitebi moskovSi. es niSnavs, rom xelisufleba da opo-zicia unda SeTanxmdes, ra strategias airCevs qveyana ruseTTan mimarTebaSi. da es gadawyvetileba unda efuZnebo-des xalxis moTxovnasac.
yvelaze reitinguli politikuri figurebi arian gigi ugulava, mixeil saakaSvili, giorgi TargamaZe, po-litikur partiebs Soris ki `nacio-naluri moZraoba~. raze miuTiTebs es? ra prioritetebi aqvs qarTvel amomrCevels? rogor liderzea moTxovna?
Cveni kvleva, samwuxarod, aseTi Rrma Sefasebebis gakeTebis saSu-alebas ar gvaZlevs. Tumca, erTi saintereso momentia, saakaSvilsa da ugulavas reitingSi opoziciuri partiis liderebi mohyvebian. anu amomrCeveli eZebs alternativas.
65 procenti ambobs, rom qveyanas axali partia ar sWirdeba. Tuki mainc Seiqmneba aseTi partia, 44 procents unda, rom igi iyos ,,zomierad opozi-ciuri~. anu sazogadoeba radikalizms emijneba. Tqveni azriT, Tuki arCevnebi gayalbda, aris Sansi, rom ukmayofi-lebis SemTxvevaSi, moqalaqeebi gareT gavidnen da gaaproteston Sedegebi?
amJamad Znelia, gansazRvro, ra moxdeba, Tuki arCevnebi gayalbda. Cven CavatarebT gamokiTxvas arCevnebis Semdegac, rom gavigoT, rogor gamarTlda an ar gamarTlda amomrCevlis molodini. Tumca, naTelia, rom sazogadoeba amJamad optimisturadaa ganwyobili. TiToeuli kvleva myisierad gadaRebul fotosuraTs hgavs, mxolod mocemul momentSi aR-beWdil situacias asaxavs.
es yvelaze xmauriani epizodi iyo `erovnuli sabWos~ erTiani kandida-tis winasaarCevno kampaniaSi.
dRes ZiZigurs am ambis gaxseneba ar surs. ambobs mxolod imas, rom gasroliT ̀ nacionaluri moZraobis~ aqtivistebsa da mis mezoblebs So-ris atexili Cxubis SeCereba scada.
ase emsaxurebian im adamianebs, vi-sac saxlidan gasvla ar SeuZliaT. SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirebs, loginad Cavardnil moxucebs, winaswar patimrobaSi myofT, an ubra-lod garTulebuli janmrTelobis mqone adamianebs SeuZliaT, TavianT saarCevno ubanSi darekon da saarCe-vno yuTis saxlSi mitana moiTxovon.
Tumca, xmis micemis es civilizi-rebuli forma qarTul saarCevno tradiciaSi xmebis gayalbebis saSua-lebad, didi xania, iqca. gadasatan yu-Tebs, rogorc arCevnebis gayalbebis instruments, 2003 wlamdec iyenebd-nen da mas Semdegac. Tumca, konkre-tuli monacemebi, Tu rogor cvlis gadasatani yuTebi arCevnebis saerTo Sedegs, ar arsebobs. arasamTavrobo
organizacia `samarTliani arCevnebi~ wels pirvelad Seiswavlis gadasatani yuTebis siaSi moxvedrili amomrCev-lebis raodenobas da ecdeba, daadgi-nos, arCevnebis saboloo Sedegze aqvs Tu ara amas gavlena.
gadasatani yuTis SemTxvevaSi, gayalbebisgan damcavi erTaderTi me-qanizmi isaa, rom ar SeiZleba amomr-CevelTan yuTi erTi saarCevno su-bieqtis warmomadgenlebma miitanon. `samarTliani arCevnebis~ aRmasrule-beli direqtoris eka siraZe-delones TqmiT ki, mxolod sxvadasxva poli-tikuri gundis mier warmodgenili damkvirveblebi arCevnebs gayalebe-bisgan ver icaven. xSir SemTxvevaSi, gadasatan yuTebze gaTvaliswinebuli biuletenebis raodenoba aWarbebs siis danarTSi registrirebul amomr-CevelTa raodenobas.
`es ar muSaobs, mere gairkveva xol-me, rom komisiis wevrebi mosyidulebi iyvnen, an raime sxva mizezi gamoCn-
deba. dacvis meqanizmi aucileblad unda gamkacrdes~, _ acxadebs eka si-raZe-delone.
`samarTliani arCevnebis~ monaceme-biT, 2008 wlis saparlamento arCevne-bis dros saqarTvelos masStabiT ga-dasatan yuTebze 107%-iani aqtivoba dafiqsirda, zogierT olqSi ki aqti-voba 170 procentic ki iyo. es niSnavs imas, rom Tu gadasatani yuTis saSu-alebiT xma, vTqvaT, asma moqalaqem misca, yuTSi bolos 170 biuleteni aRmoCnda.
kanonis mixedviT, roca amomrCeve-li gadasatani yuTis siaSi gadahyavT, es ZiriTad siaSic unda aRiniSnos da komisiis mdivnis xelmoweriT unda dadasturdes. `samarTliani arCevne-bis~ monacemebiT ki, 2008 wlis sapar-lamento arCevnebis dros, xSir Se-mTxvevaSi, es ase ar xdeboda. amitom zogierTs ̀ umarTlebda~ ise, rom xmis micema orjer SeeZlo _ saxlSic da saarCevno ubanSic.
sakonstitucio cvlilebebis es varianti e.w. Sereuli mmarTvelobis modelze dayrdnobiT Seiqmna, ris mi-xedviTac prezidentis uflebamosi-leba izRudeba, xolo mTavrobisa da
politika
mixeil saakaSvilis inauguracia, ianvari 2008
fo
to
zura
qurcik
iZe
25liberali . maisi 2010 . № 30
orpalatiani parlamentis Zalaufle-ba izrdeba.
saxelmwifo premier-ministrma unda marTos. premieri da misi kabi-neti saparlamento umravlesobam, an parlamentSi politikur ZalTa koa-liciam unda airCios da daamtkicos. prezidents mTavrobaze aranairi ze-gavlena ar eqneba, maT Soris _ arc iusticiis, uSiSroebis da Tavdacvis ministrebze, romelTac dRevandeli konstituciiT uSualod niSnavs da aTavisuflebs Tanamdebobidan.
prezidenti veRar Caereva biujetis formirebaSi. saxelmwifos biujets mTavroba daadgens da parlamenti da-amtkicebs.
prezidenti mxolod arbitris rols Seasrulebs saxelisuflo Sto-ebs Soris. is realurad politikaSi maSin CaerTveba, Tu parlamenti da mTavroba erTmaneTs daupirispirde-bian da ver SeTanxmdebian. aseT kri-zisul situaciaSi prezidenti gada-wyvets, daeTanxmos parlaments da mTavroba Seicvalos, Tu sakanonmde-blo organo uunarod cnos, daiTxo-vos da axali arCevnebi daniSnos.
erTi mxriv, am proeqtiT SesaZlebe-lia qveynis marTva ise ganxorciel-des, rom koaliciuri parlamenti da koaliciuri mTavroba Seiqmnas. Tum-ca, meore mxriv, Tu parlamentSi ro-melime partia umravlesobiT movida, is mTavrobas sakuTari survilisame-br daakompleqtebs da qveyanas erTi gundi marTavs.
Tengiz SarmanaSvili ambobs, rom aseTi SemTxvevisgan dacva SeuZle-belia. „ar arsebobs meqanizmi, rom es gaakontrolo. SeiZleba saakaSvi-li airCios umravlesobam premier-ministrad, magram konstituciaSi pirdapir xom ar CavwerT, rom raRac Tanamdebobaze konkretuli gvaris adamiani ar dainiSnos?!~ _ ambobs igi.
sakonstitucio komisiisa da „Tavi-suflebis institutis“ wevri levan ramiSvili Tvlis, rom am konkretuli problemis mosaxsnelad jer koali-ciuri parlamentis, Semdeg ki mTa-vrobis Sesaqmnelad saarCevno siste-mis Secvla SeiZleba.
giadaa gamocxadebuli. mTavrobis ekonomikuri politika ki sakmaod wi-naaRmdegobrivia da sul sxva mimar-TulebiT, saxelmwifo xelisuflebis zrdisa da gafarToebisken midis“, _ ambobs levan ramiSvili, romelsac komisiaSi sakuTari, Zlieri saprezi-dento modeli hqonda wardgenili.
is fiqrobs, rom am viTarebaSi ko-misiis mier miRebuli sakonstitucio proeqti erTmniSvnelovnad ver pasu-xobs im problemebs, rac saqarTve-los aqvs da mxolod saxelisuflo Stoebs Soris Zalauflebis gadanawi-lebas iTvaliswinebs.
„Sereul modelSi yovelTvis Sei-Zleba, rom Zalaufleba romelime mimarTulebiT gadaixaros. amitomac dauWira mas mxari saxelisuflebo gundis umravlesobam. maT jer kidev ar gaurkveviaT, rogori mmarTvelo-ba awyobT. roca ar gaqvs pozicia, es yvelaze martivi gamosavalia“, _ ga-nacxada ramiSvilma.
misi TqmiT, dRes mTavari amocana liberaluri demokratiis, Tavisu-fali bazris da erovnuli saxelmwi-foebriobis erTmaneTTan SeTavsebaa. mTavaria, rom konstituciaSi libe-ralizaciisken mimarTuli gadawyve-tilebebi gaadvilebuli iyos da ar qmnides krizisebs. Sereuli modeli ki saqarTvelos saxelmwifoebriobas kiTxvis niSnis qveS daayenebs.
„SesaZloa, ukrainis mdgomareo-ba ganmeordes, sadac premiersa da prezidents Soris gauTavebeli da-pirispirebis fonze ruseTma mcoca-vi aneqsia ganaxorciela da ukrainam damoukidebloba 30 wliT dakarga“, _ ambobs ramiSvili.
„magaliTad, Tu prezidents ga-dasaxadis Semcireba surs, man es uproblemod damoukideblad unda SeZlos. xolo gadasaxadis momate-bis SemTxvevaSi, sakiTxi gansaxilve-lad parlaments unda gadaeces da ufro meti regulaciebi CaerTos gadawyvetilebis miRebis procesSi“, _ ambobs ramiSvili. is Seecdeba, rom misi mosazrebebi maqsimalurad miawodos komisias da sakonstitu-cio cvlilebas misTvis misaRebi forma misces.
am xelSekrulebebSi ar aris miTi-Tebuli, ramdeni audio rgoli unda daemzadebina `mwvane talRas~, aseve ganusazRvrelia erTi sareklamo rgolis Rirebuleba, rgolis Sina-arsi da dawvrilebiTi informacia valdebulebebis Taobaze.
50 aTas larze naklebi Rirebu-lebis mqone xelSekrulebis ga-formebas tenderis gamocxadeba ar esaWiroeba. SesaZloa, `mwvane tal-Ras~ amitomac gauformes 2 iden-turi xelSekruleba, romelTagan arc erTis Rirebuleba 50 aTass ar aRemateboda. Tumca, maSin moq-medi kanonmdeblobis mixedviT, am SemTxvevaSi fasTa kvotireba unda moexdinaT, anu sam mimwodebels SesTavazebda am momsaxurebis ga-wevas da vinc yvelaze dabal fass daasaxelebda, konkursSic is gai-marjvebda.
televizio centris direqtoris, zurab oSxnelis moadgilea. Sps `kreativsa~ da Sps `oSxnelSi~ ki winasaarCevno saagitacio periodSi ganaTebis specialistad aris ga-formebuli.
Cven zura cukilaSvils gavesau-breT:
_ sami welia, saswavlo satelevi-zio centrSi vmuSaob.
_ teqnikuri mimarTulebiT Tu gimuSaviaT?
_ ara._ ganaTebis specialistad?_ ara._ Sps `kreativSi~ da Sps `oSxnel-
Si~ Tu iyaviT dasaqmebuli odesme?_ diax._ ra gevalebodaT?_ klipebs ganaTeba xo sWirdeba,
xoda ai, magas vakeTebdi. _ Tavad ar miTxariT, rom gana-
Tebis specialistad ar gimuSaviaT?_ ganaTebis specialisti aris,
stolbaze rom dgas da kabelebi gayavs... is, rom qarxnuladaa da-mzadebuli, viyide, SevarWe da gava-naTe, is mag specialobaSi ar Sedis.
zura cukilaSvilma Sps `oSxnel-sa~ da Sps ̀ kreativSi~ ganaTebis spe-cialistad muSaobis dros, anu misi sityvebiT, `SerWoba-ganaTebisTvis~ orive kompaniaSi erTad, xelfasis saxiT, 4000 larze meti miiRo.
goCa cukilaSvili ki, romelTa-nac Sps `kreativma~ binisa da man-qanis saijaro xelSekruleba gaa-forma, rogorc ukve vTqviT, zura cukilaSvilis Zmaa.
`unda dadgindes, ra Rirs rea-lurad `opel omegas~ erTi TviT daqiraveba, ramdenad SeiZleba iqi-ravo bina wereTlis gamzirze da Tu dadgindeba, rom araadekvatu-ri, xelovnurad gazrdili Tanxaa gadaxdili, maSin es aris ukve ara ubralo samarTaldarRveva, ara-med sisxlis samarTlis danaSauli da, Sesabamisad, pasuxi unda moeki-TxoT. unda dadges rogorc cesko-s, aseve Sps `kreativis~ pasuxismge-blobis sakiTxi~, _ ambobs Tamar gurCiani.
am orive kompaniaSi maSin prezi-dentis amJamindeli presspikeri ma-
zurab oSxnelma gviTxra, rom ma-nana manjgalaZes orive kompaniaSi sareklamo teqstebis redaqtire-ba evaleboda. Tavad manjgalaZem gviTxra, rom proeqtis koordina-toric iyo da miRebul 20 aTassac adekvatur anazRaurebad miiCnevs.
`detalebSi ar maxsovs, ra da ro-gor iyo, magram maxsovs, rom iyo saparlamento arCevnebi da vasru-lebdi prodiuseris movaleobas. amavdroulad, viyavi am proeqtis koordinatoric. redaqtirebasac vakeTebdi, Tumca ase aris Tu ara dazustebiT aRniSnuli dokumen-taciaSi da weria Tu ara es xel-SekrulebaSi, ar maxsovs. es iyo im gaweuli samsaxuris adekvaturi anazRaureba~, _ ambobs presspikeri.
studia `monitorma~ cesko-s ofi-cialuri weriliT mimarTa, sadac daqiravebuli kompaniebis mier ga-daricxuli Tanxis gankargvis ofi-cialur dokumentacias, saxelfaso uwyisebsa da subkontraqtebs iTxo-vda. Tumca cesko-m am informaciis mowodeba im martivi mizezis gamo ver SeZlo, rom mas es dokumenta-ciebi ar gaaCnda.
`saxelfaso uwyisebi an nebismie-ri finansuri dokumenti, romelic naTel suraTs Segviqmnida am kompa-niis saqmianobis Sesaxeb, ar gvaqvs~, _ acxadebs zurab xaratiSvili.
ufro metic, oficialur weril-Si, romliTac cesko-m gvipasuxa, weria, rom cesko ar aris ufleba-mosili, flobdes kerZo kompaniis
saxelfaso uwyisebsa da sxva finan-sur dokumentacias.
`cesko valdebulia, TiToeuli daxarjuli TeTris kontroli ga-naxorcielos. amisTvis maT saSua-lebebi aqvT. sxva sakiTxia, cesko xelSekrulebebs da daxarjul Tanxebs Segnebulad Tu ar amowme-bs; xolo rodesac amas ar akeTebs, arsebobs Sesyidvebis saagento da saqarTvelos kontrolis palata, romlebic aucileblad unda dain-teresdnen am faqtiT~, _ ambobs Tamar gurCiani.
Sps `oSxneli~ 2010 wlis adgilo-brivi arCevnebis winasaarCevno sa-reklamo agitaciaSi monawileobas gegmavda, Tumca zurab oSxnelma gviTxra, rom masTan xelSekrule-ba aRar gaaformes, ris erT-erT mizezad studia `monitoris~ mier misi saqmianobiT daintereseba ga-xldaT.
`Tqven xarT erT-erTi mizezi da Tqveni proeqti, romelmac me dRes damakargvina winasaarCevno klipebis dakveTa. Tqvenma gamo-Cenam, etyoba, cesko-s axali Ta-vmjdomare SeaSina. warmoidgine, win rom ori produqti dagidon da giTxran: erTi 10 lari Rirs da me-ore igive produqtze _ 2 lar-na-xevari. yvela normaluri adamiani xom 2.50 larian produqts iyidis, magram me ase vTvli, rom im adamia-nebs raRacebis SeeSindaT, radgan Tema gaxmaurda.
`vidre Tqveni gundi amis kvlevas daiwyebda, me sityvieri SeTavazeba gavukeTe cesko-s, rom klipebs da-vamzadebdi da mzad iyvnen, dakveTa moecaT.
mere uari miTxres. SeiZleba imis gamoc, rom cesko-s axali Tavmjdo-mare hyavs da mas sxvanairi xedvebi aqvs. Tumca, zustad ar vici, magram erT-erTi mizezi namdvilad xarT~, _ gviTxra prezidentis presspike-ris meuRlem zurab oSxnelma.
`Cven oficialuri weriliT miv-marTeT prezident rafael koreas, sadac vTxovdiT afxazeTis damou-kideblobis aRiarebas; aseve, werils axlda masalebi Cveni qveynis isto-riis Sesaxeb. amjerad ekvadoris mxare dawvrilebiT Seiswavlis Cven mier wardgenil masalebs da male amasTan dakavSirebiT gancxadebas gaakeTebs~, _ ganacxada afxazeTis sagareo saqmeTa uwyebis xelmZRva-nelma jer kidev dekemberSi.
Tumca, dRes Rvinjilia aRiarebs, rom ekvadoris oficialuri pasuxi kvlav ar Cans.
ukrainaSi xelisuflebis Secvlis Semdeg iyo molodini, rom kremli ukrainis axal prezidentTan vi-qtor ianukoviCTan ufro met saer-Tos gamonaxavda, vidre saakaSvilis pirad megobar iuSCenkosTan. Tumca, ianukoviCma calsaxad gamoacxada, rom `ukraina ormagi standartebis winaaRmdegia~... da `sayovelTaod
aRiarebuli saerTaSoriso wesebi yvelasTvis erTnairi unda iyos~.
afxazeTisa da samxreTi oseTis damoukidebel qveynebad aRiarebis procesis lobireba moskovma mas Semdeg daiwyo, rac 2008 wlis 26 agvistoSi Tavad aRiara maTi suve-reniteti.
sul male analogiuri gadawyveti-leba miiRo nikaraguam; kidev erTi wlis Semdeg ki afxazeTisa da sa-mxreTi oseTis damoukidebel qvey-nebad miCneva gadawyvita venesuela-mac.
`afxazeTisa da samxreTi oseTis damoukideblobis aRiarebas sul ufro meti qveyana daiwyebs da ve-nesuela maTTvis impulsis mimcemi iqneba~, _ ganacxada maSin laTino-amerikuli qveynis prezidentma ugo Cavesma.
daaxloebiT igive iniciativiT gamovida medvedevis mxardamWeri politikuri centris _ `Taname-drove ganviTarebis institutis~ xelmZRvaneli igor iurgensi. man Tqva, rom kargi iqneba, Tu 2012 wels putinsa da medvedevs Soris Ria da gamWvirvale konkurencia gaimarTeba. savaraudod, es iur-gensisa da pavlovskis mxolod piradi mosazrebebi ar aris da, rogorc minimum, elitis raRac na-wilis pozicias gamoxatavs.
strasburgis sasamarTlos gada-wyvetileba mniSvnelovania ara mxo-lod am konkretuli Jurnalistis-Tvis. es kidev erTi dadasturebaa imisa, rom azerbaijanis cixeebSi politpatimari Jurnalistebi arian.
xelisuflebam ukve ganacxada, rom am gadawyvetilebis Sesrule-bas ar apirebs da zemdgom evropul instanciebSi apelacias Seitans.
2009 wels mas JurnalistTa da-cvis komitetis mier (The Committee to Protect Journalists) presis Tavisu-flebis saerTaSoriso prestiJuli premia (The International Press Freedom Award) mieniWa.
lebebis sjeroda, molodini gau-xangrZlivdaT. rusi politikuri komentatori andrei piontkovski ambobs, rom `liberalizmi cocxa-li putinis pirobebSi warmoudge-nelia~.
`es igivea, XX yrilobaze xruS-Covis cnobili gamosvla stalinis sicocxleSive rom yofiliyo da Cibuxis kvamlSi gaxveul stalins es yvelaferi netari saxiT prezi-diumis pirveli rigidan moesmina~.
medvedevma meti damoukideblo-bis mopovebac rom SeZlos, misi mmarTveloba putinis kursisgan bevrad gansxvavebuli mainc ar iq-neba. ruseTis federaciis saxel-mwifo aparati da am uzarmazari qveynis mTavari ideologia isto-riulad imperialistur sawyisebze dgas, amdenad konkretul indivi-debs, miT umetes arc ise Zliere-bs, ar ZaluZT am wesrigSi kore-qtivebis Setana.
manamde is skandaluri Jurnalis _ `monitoris~ mTavari redaqtoris moadgile iyo. am Jurnalis gamocema 2005 wlis martSi Sewyda, mas Semdeg, rac misi mTavari redaqtori elmar huseinovi mokles. es mkvleloba dRemde gauxsnelia.
fatulaevis gazeTebSi qveyndebo-da azerbaijanis xelisuflebis mi-marT mkveTri kritika, magram amave dros es gamocemebi romelime opo-ziciuri organizaciis rupori ar yofila.
jer kidev maSin aravis eWvi ar epa-reboda, rom es braldeba mxolod mizezi iyo, sinamdvileSi ki Jurna-lists misi kritikuli statiebis-Tvis da sazogadoebrivi moRvaweo-bisTvis sjidnen.
dasavleTi azerbaijanis saparla-mento arCevnebs Seafasebs rogorc _ `Tavisufalsa da samarTlians~, `demokratiisken gadadgmul nabi-js~, prezidenti ki, Tavis mxriv, fatulaevs Seiwyalebs. savaraudod, es moxdeba daaxloebiT 2011 wlis martSi, novruzis dResaswaulis da-mdegs, rodesac, tradiciulad, cxa-ddeba xolme Sewyaleba.
rac Seexeba einulas. Tuki is gada-wyvets, rom qveynidan gaemgzavros da aqauri reJimi Soridan akriti-kos, maSin mas problemebi ar unda hqondes.
Tumca, maT, vinc am Jurnalists kargad icnobs, eWvi eparebaT, rom fatulaevi am kompromisze daTanxm-deba. imis warmodgenac Znelia, Tu ra elis mas aseT SemTxvevaSi.
transporti, ekologia _ am sakiTxebs winasaarCevno programebSi an mxolod
zedapirulad exebian, anda saerTod ugulebelyofen.
rusudan fanoziSvili
erTod ver vicli, diliT gavdivar, Rame gvian Semovdivar~, _ ambobs merobis kandidati zviad ZiZiguri, romelic imasac amtkicebs, rom ki-Txvebis Sesaxeb mas araferi smenia. amave mizeziT xsnis gia Wanturiac imas, Tu ratom ar gamoexmaura ori kviris ganmavlobaSi amomrCevlis kiTxvebs. merobis zogma msurvel-ma, magaliTad, irakli alasaniam da nika ivaniSvilma ki gvian aRmoaCines, rom pasuxebisTvis gamoyofili dro dasrulda da daTqmul vadas gada-aWarbes.
nebia, da aba rogor, es pirveladi sakiTxia!~ _ ambobs merobis kandida-ti irakli alasaniac da upirveles saWiroebad Tbilisis ganviTarebis saerTo gegmis SemuSavebas gamoyo-fs, rac, misi azriT, axla qalaqs ar gaaCnia.
dazaralebulTa binebiT uzrun-velyofis, qalaqis ganviTarebis gegmis SemuSavebis, samSeneblo da ekologiuri normebis dadgenisa da gamwvanebis pirobas debs. Tumca, es mxolod dapirebebia da konkretu-lad rogor apirebs kandidati si-tyvis Sesrulebas, TofaZis progra-maSi ar weria.
`qalaqganviTarebis sakiTxebi au-cileblad unda iyos merobis kandi-datebis programaSi, es xom qalaqis arCevnebia~, _ ambobs arqiteqtori koka amirejibi. misi azriT, kandi-datebi aqcents municipaluri mSene-blobebis da amortizebuli garemos gajansaRebaze unda akeTebdnen. yve-laze mTavari ki, rac TbilisSi unda Seicvalos, adgilobrivi TviTmmar-Tvelobebis ganviTarebaa, radgan
decentralizacia qalaqs ufro ga-aZlierebs.
merobis kandidatebi ratomRac miiCneven, rom amomrCevels qalaq-ganviTarebis sakiTxebi jandacvis problemebze naklebad aRelvebT. albaT amitom, gia Wanturiac Tavis winasaarCevno programaSi amomr-Cevels maTematikuri formulebiT daangariSebul iaf energetikul momaragebas hpirdeba da saerTod ar exeba urbanul sakiTxebs. Tumca, `liberalTan~ saubarSi Wanturia aRniSnavs, rom qalaqis ganviTarebis mniSvnelovan gegmaze specialisteb-Tan erTad axlac muSaobs.
zviad ZiZiguris, rogorc mero-bis kandidatis, prioritetebi ki `erovnuli TviTmyofadoba~, mra-valSviliani ojaxebis daxmareba da ganaTlebis reformaa. Tumca, ambo-bs, rom profesiiT arqiteqtoria da Tbilisis ganviTarebis sakuTari xedvac aqvs. gamarjvebis SemTxveva-Si ki, qveynis damsaxurebul arqite-qtorebTan TanamSromlobas apirebs. `televizorSi yvelafris Tqmas ver moaswreb, amitom vcdilob, ruseT-Tan urTierTobaze da jandacvis prioritetebze vilaparako~, _ am-bobs ZiZiguri.
_ `kavkasia~ vano merabiSvilis xelSi iaraRi aRmoCnda. swored mmarTveli gundi iyo dainteresebuli am areulo-biT, raTa yuradReba am incidentze ga-daetana, sxva, misTvis metad egzisten-ciuri problemebidan;
_ malxaz gulaSvili da misi razmi qristianobisaTvis wamebuli raindebi arian da mRvdeli daviT isakaZisaTvis miniWebuli jildo amis maCvenebelia;
da kidev mravali. samwuxarod axlac aravin saubrobs
umTavres problemaze _ homofobiaze. homofobia homoseqsuali adamianebis SiSs, maT mimarT siZulvils niSna-vs. homofobia qsenofobiis erT-erTi formaa, rasizmis, Sovinizmis, antise-mitizmis da sxva koleqtiuri fobiebis msgavsad. swored homofobiuri SeZa-xilebi axlda Tan im Sexla-Semoxlas, risi mowmec gaxda sazogadoeba. swored homofobiaa is argumenti, romelic ar-Cevnebis win yvelaze damajerebelia. swored es cneba gvaniWebs moralur uflebas, pirveli qva vesroloT Cvens Tanamoqalaqes.
homofobia is sityvaa, romelic am movlenebTan dakavSirebuli yvela diskursidan magiurad gaqra. arc erT-ma adamianma, vinc dagmo Zaladobis es incidenti, ar isaubra homofobiaze. Sefasebebis speqtri wignis gamocemis mizanSeuwonlobidan gamoxatvis Tavi-suflebis dacvamde Semoifargla. ara-vin axsena, rom homofobia dRevandeli sazogadoebisaTvis problemad iqca.
homofobia swored sazogadoebisken
mimarTuli safrTxea. is ufro metad mTeli sazogadoebis erTianobas emu-qreba, vidre TviT homoebis pirovnul mTlianobas. im sityvebs, rasac iSve-liebdnen moZaladeni, im saxeebs, rom-lebic Jurnalebis garekanze gamoCnd-nen, swored homofobia badebs. Tu Cven am sityvas wavSliT uxerxulobis Tavi-dan acilebis mizniT, mTel am mecadi-neobas, rom SevafasoT es incidenti, davgmoT an gavamarTloT Zaladoba, vitaluri konteqsti ekargeba da is morig dausrulebel polemikad iqceva; polemikad, romlis Sedegi ver iqneba sazogadoebis garkveuli winsvla am movlenebis gaazrebaSi. am diskursidan homofobiis dakargva igivea, rac dRe-mde sadavo an gauxsneli saqmeebis Se-mTxvevaSi moxda.
1990 wlis 17 maiss msoflio janda-cvis organizaciam homoseqsualoba daavadebaTa saerTaSoriso klasifika-toridan amoiRo, anu homoseqsualobis depaTologizacia moaxdina. swored amitom aRniSnavs aidaho am TariRs wels _ meeqvsed. gasuli wlidan is transfobiasac moicavs.
saqarTvelo gaero-s wevri saxel-mwifoa da, Sesabamisad, msoflio jan-dacvis organizaciis daavadebaTa sa-erTaSoriso klasifikatori maszec vrceldeba. Tumca amis Sesaxeb bevrma ar icis _ magaliTad, media holding `jorjian Taimsis~ xelmZRvanelma malxaz gulaSvilma.
25 marts malxaz gulaSvilma swored paTologizaciis xerxs mimarTa pirve-li arxis studiaSi, raTa mis mimarT dasmuli kiTxvebisaTvis aeridebina Tavi. sul axlaxan ki okupirebul te-ritoriebs miaSura, da rom ar dasmu-liyo kiTxva, Tu rogor aris, rom oku-pantma reJimma ase martivad Seifara, mosaneleblad informacia gadmoagdo imis Taobaze, Tu rogor upirebdnen gaupatiurebas mis Svils. homofobia erTaderTi mocemulobaa, rac am yve-lafers xsnis.
raRa Tqma unda, am ambavma ajoba ka-pelos erTgvarad sensaciur sias da im pirvel inglisur skandalsac, ori wlis manZilze rom miswvda mravalnacad ita-liel mwvrTnels.
am Sexvedrisa gamoqveynda erTaderTi foto, sadac aRbeWdilia, rogor arT-mevs kameroni xels dedofals, da iqav, bibisis pirdapir eTerSi atyda namdvi-li inglisuri msjeloba: ki magram, am fotoze rom mxolod xelis CamorT-mevaa aRbeWdili, tradiciis Tanaxmad, dalocvilma premierma xom orive xelze unda akocos dedofals da nuTu es Zve-li wesi ugulebelyofili iqnao? sanam amaze msjeloba kargad gaxurdeboda, bukingemis sasaxlis ezodan korespon-denti CaerTo da Sexvedris oqmi daanaxa ers da bers, sadac ewera, _ batoni ka-meroni orive xelze emTxvia mis udide-bulesobaso.
es, ra Tqma unda, didad gansxvavdeba imisgan, berluskonim rom kadafis akoca xelze.
fabio kapelos skandali ki aseTia, rom samsoflioTasod amoqmedda axa-li vebgverdi, sadac sxva aTasTa So-ris kapelo, uSualod matCebis Semdeg dausvams sareitingo niSnebs ingli-sel fexburTelebs. aman, rbilad rom vTqvaT, gakvirveba gamoiwvia, sad gagonila, rom nakrebis mwvrTneli saxalxod, Tanac cxel gulze aqvey-nebdes Sexedulebebs Tavis fexbur-Telebze, viRac mefsoneebis dasaxma-reblado.
cxadia, uvargisi ramea. arc gundze imoqmedebs kargad da arc saqmeze, imi-tom, rom kapelo acxadebs, _ Cemi mizani finalSi gasvlaao.
kapelo iseTi profesoria, rom misi inglisSi Zalian sjeraT, magram es am-bavi mainc ar moewonaT. man ki Tqva, _ es fulisTvis ar gamikeTebiao, _ magram aba, mTlad ufulod ra saqme iqneboda.
cota gaukvirdaT kacisgan, romelsac
weliwadSi eqvs milion girvanqas uxdian da romelic moswonT.
mokled, aseTi ambavia, misi ocdaaTka-ciani sia ki saintereso gamodga, radgan iq iseTi biWebic moxvdnen, romlebsac nakrebSi arasdros uTamaSiaT, iseTi biWebic, romlebsac TavianTi saklu-bo mwvrTnelebi arcTu xSirad aTama-Seben ZiriTadSi da iseTebic, romlebic nakrebSi, wlebia, ar gamoCenilan.
TviTon icis, inglisi ki ukve mzadaa saqomagod. marTalia, samxreTi afrika Sorsaa, magram iq aTiaTasobiT adamiani gaemgzavreba da qveynis pabebsac nel-nela rTaven erovnuli droSebiT.