การน า Visualization ไปประยุกต์ใช้กับการแสดงข้อมูลบนระบบ...

การน า Visualization ไปประยกตใชกบการแสดงขอมลบนระบบ Knowledge Management THE APPLIED VISUALIZATION TECHNIQUE FOR KNOWLEDGE MANAGEMENT

SYSTEM

การน า Visualization ไปประยกตใชกบการแสดงขอมลบนระบบ Knowledge Management THE APPLIED VISUALIZATION TECHNIQUE FOR KNOWLEDGE MANAGEMENT

SYSTEM

อาทตย สทธบรรเจด

การศกษาเฉพาะบคคลเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพ

พ.ศ. 2552

© 2553 อาทตย สทธบรรเจด

สงวนลขสทธ

อาทตย สทธบรรเจด. ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, มถนายน 2553, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ การน าVisualizationไปประยกตใชกบการแสดงขอมลบนระบบ Knowledge Management (43หนา) อาจารยทปรกษา: ดร.ธนกร หวงพพฒนวงศ

บทคดยอ

การศกษานศกษาเกยวกบการน ากระบวนการของVisualizationไปประยกตใชกบการแสดงขอมลบนระบบ Knowledge ManagementโดยในการศกษาไดทดลองใชกบระบบคนหาขอมลของWikiเพอชวยแกปญหาในเรองการคนหาขอมลทมปรมาณสงในระบบซงชวยเพมความพงพอใจแกผใชงานและสนบสนนการรบรขอมลทมากขน ในการศกษาครงนมการทดลองพฒนาโปรแกรมตนแบบในการคนหาขอมลโดยประยกตเขากบกระบวนการของ Visualization แลวน าไปทดลองใชเพอเปรยบเทยบความพงพอใจโดยใหผใชงานทดลองใช Wiki ทไมไดน ากระบวนการVisualizationมาประยกต และทดลองใชโปรแกรมตนแบบทพฒนา พรอมท าแบบสอบถามเพอวดความพงพอใจ

โดยจากการทดสอบกบผใช มระดบความพงพอใจโดยเฉลยอยทระดบ3.69อนดบทมระดบคะแนนความพงพอใจนอยทสดคอ ปรมาณขอมลทแสดงผลในระบบ มอตราเฉลยอยทระดบ3.41ซงจากเกณฑความพงพอใจอยในระดบ ปานกลาง และระดบความพงพอใจจากแบบสอบถามทมมากทสดโดยมระดบความพงพอใจมากทสดสองอนดบแรกคอ ความงายในการใชงานระบบคนหาและ ความพงพอใจโดยรวมโดยมมอตราเฉลยอยทระดบ 3.88 ซงมอตราเฉลยเทากน ซงจากเกณฑความพงพอใจอยในระดบ ความพงพอใจมาก

จ

กตตกรรมประกาศ การศกษาเฉพาะบคคลตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑตฉบบน หวขอในการศกษาคอการประยกตกระบวนการของ Visualization กบระบบ Knowledge Management โดยทดลองกบระบบคนหาขอมลของ Wiki (The Applied Visualization Technique for Knowledge Management System ) ส าเรจไดดวยความกรณาอยางยงจากทานอาจารยทปรกษา ดร.ธนกร หวงพพฒนวงศ ไดชวยกรณาใหค าแนะน า ใหขอคดเหนตางๆ และแนวทางทใชในการวจย รวมทงตรวจสอบ ปรบปรงแกไขขอบกพรองของการศกษาเฉพาะบคคลฉบบนใหเสรจสมบรณ ผวจย และพฒนา ขอกราบขอบพระคณอยางสงไว ณ ทน

ขอกราบขอบพระคณ ผแทนบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยกรงเทพ ดร.วฒนพงษ วราไกรสวสด ทกรณามาเปนกรรมการสอบการศกษาเฉพาะบคคล ทไดสละเวลามาเปนกรรมการสอบการศกษาเฉพาะบคคล พรอมทงใหค าแนะน าตางๆ แกผวจย และพฒนา

สดทายน ผวจย และพฒนา ขอขอบพระคณเจาหนาทบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพทกทานทใหความชวยเหลอแนะน า จนโครงการศกษาเฉพาะบคคลครงนส าเรจลลวงไปดวยด

อาทตย สทธบรรเจด

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญตาราง ซ สารบญภาพ ฌ บทท 1 บทน า 1.1 ความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา 2 1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2 1.4 สมมตฐานการศกษาและกรอบแนวคดการวจย 2 1.5 ขอบเขตการศกษา 2 1.6 ระยะเวลาการศกษางาน 3 บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม 2.1 Knowledge Management คออะไร 4 2.2 ประโยชนของ Knowledge Management 4 2.3 กจกรรมและกระบวนการท างานของ Knowledge Management 5 2.4 Wiki คออะไร 6 2.5 ปญหาของ Knowledge Management 7 2.6 วธการแกปญหาของระบบ Knowledge Management

ทเกยวของกบการมปรมาณขอมลสง 8 2.7 Visualization คออะไร 8 2.8 วธการของ Visualization 9 บทท 3 ขนตอนการด าเนนงานวจย และพฒนา 3.1 ขนตอนการพฒนาระบบ 12 3.2 การศกษาพฒนาโปรแกรมตนแบบ 21 3.3 การทดลองน าไปใชและการประเมนผล 25 บทท 4 ผลการด าเนนงานและการศกษา 4.1 ลกษณะการออกแบบ 26

ช

สารบญ(ตอ)

หนา 4.2 วธใชงานโปรแกรมตนแบบ 29 4.3 การวดผล 30 บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 5.1 สรปผลการศกษา 32 5.2 ขอจ ากดในการศกษา 32 5.3 ขอเสนอแนะ 33 บรรณานกรม 34 ภาคผนวก ก 37 ภาคผนวก ข 40 ประวตผเขยน 43

ซ

สารบญตาราง หนา

ตารางท 1 ระยะเวลาการศกษาและแผนงาน 3 ตารางท 2 สรปผลในสวนคณลกษณะและประสบการณของผทดสอบ 30 ตารางท 3 สรปผลในสวนของความพงพอใจของผเขาทดสอบจากแบบสอบถาม 31

ฌ

สารบญภาพ หนา

ภาพท 1 สวนของหวขอ, เนอหา และการจดเกบความสมพนธ 15 ภาพท 2 สวนของรายละเอยดเนอหา 16 ภาพท 3 สวนทเกบความสมพนธของเนอหา 16 ภาพท 4 สวนของการระบขอมลทตองการคนหา 17 ภาพท 5 สวนของการแสดงขอมลทคนหา 18 ภาพท 6 โมเดลแนวคดในงานวจย 19 ภาพท 7 กรอบแนวคดแนวทางการพฒนาโปรแกรมตนแบบ 20 ภาพท 8 การ Add Reference เพอใชงานเครองมอ Easy Diagram 21 ภาพท 9 เครองมอ Easy Diagram 22 ภาพท 10 การตงคาคณสมบต Easy Diagram 23 ภาพท 11 ตวอยางการสราง Diagram 24 ภาพท 12 ผลลพธของ Source Code การสราง Diagram 25 ภาพท 13 ลกษณะการออกแบบโปรแกรมตนแบบโดยรวม 27 ภาพท 14 การออกแบบผลลพธการท างาน 28 ภาพท 15 การออกแบบการแสดงผลลพธของขอมล 29

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาของโครงการ เนองจากในปจจบนองคกรตางๆไดเรมมการแขงขนกนมากขนทงภายในองคกรและภายนอก

องคกร ซงปจจยหนงทชวยใหองคกรสามารถพฒนาขดความสามารถขององคกรนนกคอระบบ Knowledge Management ซง ระบบ Knowledge Management กคอกระบวนการการพฒนาและการจดเกบความรในดานตางๆของพนกงานภายในองคกรและถายทอดความรนนๆสพนกงานงานภายในองคกร โดยจดมงหมายของระบบ Knowledge Management มดงน (Beijerse,1999)

- บรรลวตถประสงคตามเปาหมายขององคกร - เปนตวขบเคลอนทางกลยทธ - เปนตวกระตนและพฒนาศกยภาพของพนกงาน - เปนการแลกเปลยนความรตางเพอสนบสนนการท างาน - เปนตวจดการทรพยาการองคความรตางๆขององคกร ประกอบดวยกจกรรมหลกตางๆดงน - การสรางองคความร (Creation of Knowledge) - การรวบรวมองคความร (Knowledge Collection and Storage) - การเผยแพรองคความร (Sharing) (Kucza, 2001)

กจกรรมของระบบ Knowledge Management เกยวของกบองคความรตางๆทหลากหลายซงท าใหเกดปญหาทส าคญอยางหนงในกจกรรมการเผยแพรความร(Sharing) กคอ ปญหาองคความรทมปรมาณสง(Information Overload) ซงเปนอกหนงปญหาทมกจะพบบอยครงในระบบ Knowledge Management ซงจากปญหาดงกลาวท าใหการคนหาองคความรตางๆทตองการมาใชท าไดยากหรอไมสามารถน าองคความรตางๆมาใชไดอยางเตมท ซงจากปญหาดงกลาวจงไดน าวธการทสามารถน ามาแกปญหาการน าเสนอขอมลทมปรมาณสง กคอ Visualization มาใชในการจดการการเผยแพรองคความรตางๆของระบบ Knowledge Management

2

1.2วตถประสงคของการศกษา 1.เพอใหผทใชองคความรตางๆสามารถน าองคความรไปใชไดอยางมประสทธภาพมากยงขน 1.3ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.ผใชองคความรสามารถคนหาองคความรทตองการไดสะดวกยงขน

1.4 สมมตฐานการศกษาและกรอบแนวคดการวจย จากการศกษาโครงการมกรอบแนวคดและการวจยคอ การน าวธการของ Visualization มา

ประยกตใชในการคนหาขอมลกบระบบ Knowledge Management ทมปรมาณขอมลสง โดยจากการศกษานไดทดลองกบฐานขอมลของ Wiki โดยไดทดลองพฒนาระบบทชวยใหผใชสามารถคนหาขอมลทมปรมาณสง โดยอาศยวธการของ Visualization เขามาชวย จากนนจงท าการวดผลความพงพอใจของผใชและประสทธภาพในการคนหาขอมล ซงเปนผลลพธจากการศกษาน โดยมวธการในการวดผลประสทธภาพในการคนหาและความพงพอใจคอ ใหผทดสอบทดลองใช Wiki ทไมไดน า วธการของ Visualization มาใชและ Wiki ทน าวธการของ Visualization มาใชพรอมท าแบบสอบถามเพอเปรยบเทยบความพงพอใจ 1.5 ขอบเขตการศกษา

ในการศกษาจะเปนการศกษาวธการคนหาองคความรทมอยในระบบ Knowledge Management โดยอาศยเทคนค Visualization เพอชวยใหผใชสามารถคนหาองคความรตางๆทมอยในระบบ Knowledge Management ทมปรมาณองคความรสงไดอยางมประสทธภาพมากยงขน โดยทดลองกบฐานขอมลชอง Wiki

3

1.6ระยะเวลาการศกษางาน จากภาพไดแสดงระยะเวลาการศกษาและแผนงาน ไดแสดงขอมลในรายละเอยดของ

ระยะเวลาของการศกษาโครงการศกษาเฉพาะบคคล 1 และ 2 ซงเรมตนตงแตโครงรางการศกษา วนท 17 สงหาคม 2552 ถงสงรายงานฉบบสมบรณวนท 29 พฤษภาคม 2553 ตารางท 1: ระยะเวลาการศกษาและแผนงาน

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม

2.1 Knowledge Management คออะไร Knowledge Management เปนกระบวนการการพฒนาและการจดเกบความรในดานตางๆของพนกงานภายในองคกรและถายทอดความรนนๆสพนกงานงานภายในองคกร องคความรกจะประกอบดวยความร สอง ประเภทไดแก

Tacit Knowledge ซงเปนความรทเกดจากสญชาตญาณ หรอความรทเกดจากตวบคคลนนๆ ซงเปนความรทถายทอดตอบคคลอนไดยาก

Explicit Knowledge เปนความรทเปนขอเทจจรง สามารถจดเปนหมวดหม หรอเปนความรทเกดจากการถายทอดจากบคคล หรอ เอกสารตางๆ ( Nonaka & Takeuchi, 1995)

องคกรสามารถจดการทรพยากรทางความรตางๆเหลานใหเกดประโยชนตอองคกร โดยการจดการสามารถจดการได โดยบคคลผทมหนาทรบผดชอบ หรอ จดการดวยคอมพวเตอร (Gonza´lez , Giachetti & Ramirez , 2004) ซง Knowledge Management จะเกยวของทง การด าเนนงานของตวธรกจ และ ทฤษฏตางๆทใชในการด าเนนงานของธรกจนนๆดวย ( McInerney, 2002) ซงจดมงหมายของ Knowledge Management กคอ( Beijerse,1999) - บรรลวตถประสงคตามเปาหมายขององคกร - เปนตวขบเคลอนทางกลยทธ - เปนตวกระตนและพฒนาศกยภาพของพนกงาน - เปนการแลกเปลยนความรตางเพอสนบสนนการท างาน - เปนตวจดการทรพยาการองคความรตางๆขององคกร 2.2 ประโยชนของ Knowledge Management ประโยชนทไดรบจากการน า Knowledge Management มาใช - เพมประสทธภาพในกระบวนการขนตอนขององคกร, ลดความผดพลาดของกระบวนการท างาน, ลดความซ าซอนของกระบวนการท างาน, ลดเวลาในกระบวนการท าในกจกรรมทตองท าซ าบอยๆและชวยกระตนในการน าความรตางๆมาใช

5

- ชวยเพมความพงพอใจของลกคา เชน ลดเวลาในการตอบสนองตอลกคา , เพมประสทธภาพในผลตภณฑและบรการและเพมประสทธภาพในการรกษาฐานลกคารวมถงขอมลทเกยวของกบลกคา - ชวยเพมความพงพอใจของพนกงาน ประโยชนหลกกคอ ชวยเพมประสทธภาพในการท างานเปนทม, ชวยกระตนแรงจงใจในการท างาน, ชวยลดเวลาในการฝกอบรมและชวยเพมองคความรของพนกงาน - ชวยปรบปรงและพฒนาฟงกชนในธรกจเพอเพมโอกาสในการแขงขนหรอใชในการผลตบรการหรอผลตภณฑใหมออกสตลาด - ชวยกระตนยอดขาย, สวนแบงทางการตลาดและการวเคราะหความเสยงและลดคาใชจายในการบรหาร 2.3 กจกรรมและกระบวนการท างานของ Knowledge Management เนองจากองคความรไดเขามามบทบาทกบธรกจในปจจบนมากขนเนองจากองคกรตางๆไดเหนประโยชนของระบบ Knowledge Management และหลายองคกรกไดน าองคความรเขามาใชในการบรหาร(Ruggles,1997) ซง Knowledge Management ไดกลายเปนปจจยทชวยใหองคกรประสบความส าเรจในระยะยาว โดย องคความรนนถอเปนสนทรพยอยางหนงขององคกรทชวยใหองคกรบรรลวตถประสงคทตงไว โดยบคคลภายในองคกรจ าเปนทจะตองทราบถงองคความรตางๆทจะตองใชในองคกร ซง Knowledge Management อาจจะกลาวไดวาเปนการจดการความรหรอประสบการณทหลากหลาย (Nachimuthu, 2006) โดย Knowledge Management เปนกระบวนการทเกยวของกบกจกรรมตางๆ ไดแก - การสรางองคความร (Creation of Knowledge) - การรวบรวมองคความร (Knowledge Collection and Storage) - การเผยแพรองคความร (Sharing) - การประยกตใชองคความร (Knowledge Integration)(Fischer & Ostwald ,2001) โดย Knowledge Management มกระบวนการและขนตอนการด าเนนตางๆโดยเรมจาก การก าหนดความตองการองคความร(Identification of Need for Knowledge)วาจะตองน าองคความรใดในการน าเขามาชวยในการแกปญหาเมอเราระบองคความรทจะน ามาใชไดแลวกตองน าองคความรนน มาเผยแพร(Sharing) โดยใหผใชสามารถคนหาองคความรตางๆทมอยในระบบน ามาใช (Knowledge Pull) ซงหากองคความรทตองการยงไมมอยองคกรกจะเขาสกระบวนการของการสรางองความร(Creation of Knowledge) ซงองคความรอาจจะถกสรางโดยผทไดรบมอบหมาย

6

หรอพนกงานทมประสบการณเกยวของโดยตรง(Knowledge Push) ซงผลลพธจากขนตอนนกจะน ามาเกบในฐานขอมลหรอคมอขององคกร(Knowledge Collection and Storage) และเมอมการองคความรไปใชกจะเกดการน าประสบการณของผใชมาผสมกบองคความรใหมขนมา(Kucza,2001) ซงในการจดการ Knowledge Management สามารถจดการไดโดยผทมหนาทรบผดชอบ หรอ ใชเครองมอในการจดการองคความร(Knowledge Management tools)เขามาชวยกได โดยเครองมอในการจดการองคความร(Knowledge Management tools) กคอการน าเทคโนโลย,การใหค านยาม เขามาใชในการสรางองคความรหรอแลกเปลยนองคความร ซงแตละเครองมอกจะถกออกแบบมาเพอใชในการจดการขอบเขตงานทแตกตางๆกนออกไปแตสงทเหมอนกนกคอ การมงเนนในการเพมประสทธภาพในการน าองคความรตางๆไปใชนนเอง ซงเครองมอในการจดการองคความร(Knowledge Management Tools) แตกตางจากเครองมอในการจดการขอมลทวไป(Data Management tools) ตรงท เครองมอในการจดการองคความร(Knowledge Management tools) มงเนนในการจดการหรอปรบปรงองคความรตางๆใหเหมาะสมกบการน าไปใชงาน แตเครองมอในการจดการขอมลทวไป(Data Management tools) มงเนนทการสราง,จดเกบ และการเขาถงขอมล(Ruggles,1997) โดยเครองมอในการจดการองคความรทรจกอยางแพรหลาย เชน E-Learning, Case-base Reasoning, Wiki, Blog เปนตนโดยในการศกษาไดทดลองศกษากบ Wiki 2.4 Wiki คออะไร Wiki ยอมาจาก wikiwiki ซงแปลวา รวดเรว ซงเปนค ามาจากภาษาฮาวาย ซงปจจบนไดกลายเปนเครองมอทใชในการสนบสนนองคความรตางๆ เชน ใชในการพบปะสนทนา , สรางและแลกเปลยนองคความร ลกษณะของ Wiki กคอ กลมของ Link ทจะน าผใชไปส web pages และมsoftwareทชวยในการจดการ web pages เหลาน ซงขอมลตางๆทอยในwiki ไดถกสรางโดยกลมของผใชเองโดยมลกษณะในการจดการขอมลแบบเสรคอ ผใชคนใดสามารถเขาไปปรบปรงขอมลใน wiki กไดซงชวยใหขอมลมความเปนทนสมยและเปนการสนบสนนในการสรางองคความรใหมๆมากขน ซงปจจบนwiki ยงมลกษณะเปน open source อย โดยเดมไดถกสรางและออกแบบมาเพอใชในการแลกเปลยนขอมลระหวางกนไดอยางรวดเรว โดยมลกษณะเดนดงน - Web documents ทสามารถใหผใชเขยนบทความตางๆรวมกนได - ผใชสามารถเขยนเนอหาไดอยางงายโดยไมตองมความรภาษา HTML - สามารถแกไขขอมลบนwikiไดโดยไมจ าเปนตองผานการตรวจสอบ

7

- เมอผใชท าการสรางเนอหาใหมเนอหาตางๆจะถกเชอมตอกนดวย Hyperlink ซง wiki ไดกลายเปนเครองมอในการจดการ Knowledge Management อกประเภทหนง โดยเขาไปชวยในการสนบสนนกจกรรมในการจดการเกยวกบองคความรเชน การกระจายองคความรใหผใชทกคนไดน าไปใช ,เปนสวนทผใชระบบใชส าหรบคนหาองคความรตางๆในระบบซงมลกษณะคลาย search engine หรอ เขาจดการองคความรทมลกษณะไมเฉพาะเจาะจงหรอเปนปญหาเฉพาะหนา ซงปจจบน wiki ไดถกน าไปใชอยางแพรหลายในกจกรรมสนบสนนองคความร ในองคกรหลายๆองคกร เชน - Forte และ Bruckman (2006) ไดน าwiki ไปใชในการสอนการเขยนบทความตางๆ โดยมงเนนทการใหนกเรยนเขาไปเขยนบทความตางๆรวมกน โดยไดน าเครองมอตางๆในwikiไปใชในการศกษาการเขยนโดยผลปรากฎ wiki เปนเครองมอทสรางองคความรในการเขยนทดอกหนงเครองมอ - Byron (2005) ไดน า wiki ในการใหนกศกษาวชา symbolic logic ท างานทไดรบมอบหมายในการอานเรองๆตางทใชในวชาโดยท าการเขยนลงใน wiki กอนการเรยน ซงหลงจบการเรยน กใหนกศกษากลบไปแกเพอเพมความถกตองและความสมบรณของเนอหา - Hampel, Selke, และ Vitt (2005) ไดน า wiki ไปใชโดยมงเนนทการเขยน วธการ และ ความตองการเครองมอทชวยในการใชในการเขยนบท wiki โดยเสนอวา wiki เปนสถานทจ าลองในการเรยนร - Bruns และ Humphreys (2005) ไดน า wiki ไปใชในวชา media technologies โดยใหนกศกษาท าโครงงาน Media Cyclopedia โดยอาศยโครงสรางของ wiki โดยใชส าหรบการใหนกศกษาท างานรวมกน,ตดตอสอสาร หรอ ใชในปรกษาความรตางๆ - Byron (2005) และ Tsinakos (2006) ไดน า wiki ไปใชในการสนบสนนการเรยนการสอนทางไกล(Parker & Chao ,2007) 2.5 ปญหาของ Knowledge Management เนองจากปจจบนมการน าระบบ Knowledge Management มาใชในการสนบสนนกจกรรมตางมากมาย ปญหาซงท าใหองคความรทน าไปใชจดการกบกจกรรมตางๆหรอองคความรทถกสรางมาเพอใชในการจดการในระบบ Knowledge Management นนมปรมาณทสงขนไปดวยท าใหเกดปญหาทส าคญของการน าขอมลหรอองคความรตางๆไปใชกคอ การทขอมลหรอองคความรมจ านวนมากขนอยางมหาศาล (Hirsch, Hosking & Grundy , 2009,Keim , 2002) ซงท าใหผใชไมสามารถทจะน าองคความรทมอยมาใชไดอยางเตมท ซงท าใหเกดปญหาชองวางระหวางขอมลและ

8

ผใช และ เกดปญหาขอมลซ าซอนภายในองคกรได(Henczel,2000) ซงกจะสงผลใหเกดปญหาในการน าขอมลหรอองคความร ในลกษณะอนตามมาอกได 2.6 วธการแกปญหาของระบบ Knowledge Management ทเกยวของกบการมปรมาณขอมลสง วธการทสามารถน ามาแกปญหานไดอกวธหนงก คอ การน าขอมลตางๆมาผานกระบวนการ Visualizations (Hirsch, Hosking & Grundy ,2009) ซงเปนวธการสนบสนนขอบเขตของขอมลหรอการวเคราะหขอมลทสนใจโดยผานรปแบบของการคนหาขอมลดวยวธการของ Visual ซงไดน าเอาทฤษฎในการดงคณสมบตของโครงสรางทส าคญของขอมลมารางรวมกบคณสมบต Visual เชน ระบบพกด Cartesian,สและขนาด และ การแสดงภาพราง ซงจดมงหมายกคอการจดการหรอการแสดงขอมลในปรมาณทสง ซงเปนประเดนทส าคญทสดของ Information Visualization (Fekete & Plaisant ,2009) 2.7 Visualization คออะไร Visualization เปนสวนประกอบส าคญใน Cognitive System ซงเปนสวนในการแสดงขอมลหรอผลลพธตางๆในระหวางคอมพวเตอรและผใชงานในรปแบบของภาพ โดยผใชสามารถเรยนรและจดจ าขอมลผานการมองไดมากกวาการใชประสาทสมผสอนๆ หรอจะกลาววา Visualization กคอ การสรางมโนภาพของสงตางๆทเราสนใจขนมาในใจ ซงตอมาไดกลายเปนการน าภาพมาใชกบการน าเสนอหรอน ามาเปนกรอบความคด ซงไดน าไปใชในการสนบสนนการตดสนใจ ซงขอดของ Visualization มดงน - ชวยในการแสดงขอมลทมปรมาณสง - ชวยในการรบรหรอคาดคะเนสงทอาจจะเกดขนในอนาคต - Visualization ไมเพยงแตแสดงรายละเอยดขอมลในตวเองเทานนยงสามารถแสดงปญหาทเกดขนไดดวย - ชวยใหผใชสามารถเขาใจหรอวเคราะหขอมลไดสะดวกขนไมวาขอบเขตขอมลนนจะมขนาดใหญหรอเลก - ชวยใหผใชสามารถสนนษฐานขอมลไดสะดวกขน ( Ware, 2004) ซง Visualization เปนมากกวา วธการทาง Computer Visualization เปนการน าเสนอขอมลแบบหนงทท าการแสดงขอมลใหอยในรปแบบของ Visual Form ซงอาจจะเปนการแสดงในรปแบบของรปภาพ ,กราฟ หรอ แผนภาพ ซง ผลลพธของการท า Visualization คอ การน าขอมลตางๆทซอนอยในตวของขอมลเองออกมาใหผใชสามารถสมผสได ซงกระบวนการตางๆในการแสดงหรอ

9

น าขอมลตางๆออกมา อาจจะถกแอบซอนอยหรอผใชไมทนสงเกต แตอยางไรกตาม Visualization เปนสงทจ าเปนในการคนหาขอมล หรอ ใชในการวเคราะหขอมลโดยจดมงหมายของ Visualization กคอ การถายทอดขอมลไปสระบบการรบรโดยภาพของผใชระบบ ( Diehl, 2007) เพอชวยในการลดชองวางระหวางผใชและตวขอมล และยงชวยผใชสามารถเรยนร ไดอยางมประสทธภาพ ( Keim, 2002) 2.8 วธการของ Visualization การใช Visual เพอท าการคนหาขอมลนนผใชจะท าขนตอนหลกๆอย 3 ขนตอน คอ Overview First, Zoom and Filter และ Detail on Demand โดยอนดบแรก ผใชตองการทจะดขอมลภาพรวมทงหมดซงหลงจากดภาพรวมทงหมดแลวผใชกจะท าการตดสนใจเลอกรปแบบหรอกลมขอมลทสนใจซงกจะมาถงขนตอนในการวเคราะหขอมลผใชกจะท าการเจาะลกถงขอมลในรายละเอยด ซง Visualization Technology กจะอางองหรอพฒนาจากขนตอนเหลาน ซง Visualization Technique มประโยชนมากในการแสดงภาพรวมหรอแสดงขอมลยอยทผใชตองการโดยอาจจะใชหลายๆวธการรวมกนเพอใหไดขอมลทผใชตองการ ซงชวยลดชองวางของกจกรรมทใชในการดงขอมลตางๆไปใช ซงลกษณะของขอมลทสามารถน ามาผานกระบวนการของ Visualization มลกษณะตางๆมากมายดงน ขอมล 1D ไดแก ขอมลทเกยวของกบชวงเวลาใดเวลาหนง,ขอมล 2D ไดแก ขอมลทเกยวของกบแผนทภมศาสตร, Multi Dimensional Data ไดแก Relation Table, Text และ Hypertext ไดแก ขอมลหวขอขาวตางๆ และ Web Document, Hierarchies และ Graph ไดแก หมายเลขโทรศพท และ Web Document ,Algorithms และ Software ไดแก Debugging Operation ซงแตละขอมลกจะมวธการทชวยในการจดการแสดงผลขอมลทหลากหลายๆ เชน - ประเภททแสดงเปน 2D/3D เชน แผนภมแทง และ แผนภม xy - ประเภททแสดงขอมลในลกษณะภมศาตร เชน Parallel Coordinates และ ภาพ Landscape - ประเภททแสดงเปน Icon-Base เชน Needle Icon และ Star Icon - ประเภททแสดงขอมลแบบ Dense Pixel เชน Recursive Pattern และ Circle Segment - ประเภททแสดงขอมลแบบ Stack เชน Tree Stamp และ Dimension Stacking (Dykes, MacEachren & Kraak, 2005,Keim ,2002) โดยในการศกษานจะน าวธการ Visualization ในการแสดงผลขอมลในรปแบบสามมต โดยมวธการดงตอไปน

10

- Interaction techniques เปนเทคนคการให Visualizations โตตอบและวเคราะหขอมลโดยตรง และแสดงผลของการวเคราะหรปของ Visualizations เปลยนไปตามวตถประสงคทเลอกและสามารถแสดงความสมพนธกบ Visualization อนๆ ซงเปนวธการทใชในการส ารวจรายละเอยดขอมลอนๆและขณะเดยวกนกยงรกษาภาพรวมของขอมลไวดวย ซงแนวความคดจะเปนการแสดงขอมลทมระดบสงในขอมลทสนใจและแสดงรายละเอยดอนในระดบต ากวา - Dynamic Projections เปนเทคนคการแสดงผลหนาจอโดยแสดงตามมตของขอมลตางๆทไดเลอกมา ซงจ านวนทแสดงผลกคอจ านวนมตของขอมลนนเองโดยลกษณะการแสดงขอมลกอาจจะแสดงในลกษณะสม, แสดงตามความตองการของผใช หรอ แสดงตามขอมลทมความสมพนธดวย - Interactive Filtering ในการส ารวจขอมลขนาดใหญการก าหนดกลมของขอมลทสนใจนนเปนสงทส าคญ โดยการก าหนดกลมขอมลนนสามารถจะก าหนดโดยตรง(Browsing)จากผใชเองหรอก าหนดจากการ Query ซงการก าหนดแบบ Brow นนเปนสงทยากมากส าหรบชดขอมลขนาดใหญมากและการก าหนดแบบ Query กมกจะไดผลลพธทไมเปนไปตามตองการ ซง Interaction Techniques ไดถกพฒนามาเพอปรบปรงการระบกลมขอขอมลในการส ารวจขอมล ซงตวอยางกคอ Magic Lenses แนวคดพนฐานของ Magic Lenses คอการใชเครองมอเหมอนแวนตาเพอสนบสนนการขยายความขอมลโดยตรงใน Visualization - Interactive Zooming เปนเทคนคทใชใน Application ทวไป ซงใชในการจดการขอมลทมปรมาณสง ซงเปนเครองมอในการแสดงขอมลรายละเอยดแตขณะเดยวกนกตองการแสดงขอมลภาพรวมทงหมดดวย - Interactive Linking and Brushing เทคนคในการรวมการแสดงผลทมลกษณะแตกตางกนใหเขามาเปนเทคนคเดยวกน ( Keim, 2002) จากวธการและประโยชนของ Visualization ทกลาวมาไดมการน าไปใชในการแกปญหาตางๆ โดยหนงในวธการน าไปใชกคอ การน าไปใชในการจดการฐานขอมล ซงชอวา THINKBASE ซงชวยใหการคนหาขอมลทมปรมาณทสงโดยจะแสดงความสมพนธของขอมลทตองการคนหาดวย (Hirsch, Hosking & Grundy, 2009)

บทท 3 ขนตอนการด าเนนงานวจย และพฒนา

3.1 ขนตอนการพฒนาระบบ เปนสวนทผศกษาท าการศกษาและพฒนาการน าเทคนคของ Visualization มาท าการประยกต

เขากบระบบคนหาขอมลของ Wiki โดยท าการศกษากระบวนการและเครองมอทใชในการน ากระบวนของ Visualization มาใชและศกษาโครงสรางของระบบ Wiki โดยมขนตอนตอไปน

3.1.1 ศกษาทฤษฎทเกยวของ เปนการศกษาทฤษฎตางๆทเกยวของกบ Visualization และกระบวนการตางๆ รวมทงศกษา

ทฤษฎและปญหาตางๆทเกยวของกบระบบ Knowledge Management รวมถงเครองมอทสามารถน ามาใชในการจดการองคความร โดยจากการศกษานไดทดลองกบระบบคนหาขอมลของ Wiki โดยเลอก Media Wiki มาศกษาเนองจากเปนโครงสรางระบบ Wiki ของ Wikipedia ซงเปนระบบทปจจบนมความนยมใชอยางแพรหลาย

โดยกระบวนการของ Visualization ทน ามาใชในงานวจยนน โดยขนตนไดตงสมมตฐานในการน ามาใชดงตอไปน

- Dynamic Projections เปนการแสดงผลหนาจอโดยแสดงตามมตของขอมลตางๆ โดยจะชวยใหผใชงานสามารถเลอกกลมขอมลทตองการไดอยางสะดวกมากยงขน

- Interactive Filtering เปนการแสดงผลของขอมลโดยการผสมผสานระหวางระหวาง Graphic เขา Symbolic เพอชวยในการแสดงผลของขอมลทท างานคนหาหรอวเคราะห เพอชวยสนบสนนการขยายความขอมลใหกบผใช

- Interactive Zooming ใชในการจดการขอมลทมปรมาณสง ซงเปนเครองมอในการแสดงขอมลรายละเอยดแตขณะเดยวกนกตองการแสดงขอมลภาพรวมทงหมดดวย

- Interactive Linking and Brushing เทคนคในการรวมการแสดงผลทมลกษณะแตกตางกนใหเขามาเปนเทคนคเดยวกนเพอชวยสนบสนนในการวเคราะหขอมลตางๆของผใช

โดยในงานวจยนผวจยไดน ากระบวนของ Visualization มาสนบสนน 2 กระบวนการจากทงหมด 4 กระบวนการดงน

13

- Interactive Filtering เปนการแสดงผลของขอมลโดยการผสมผสานระหวางระหวาง Graphic เขา Symbolic เพอชวยในการแสดงผลของขอมลทท างานคนหาหรอวเคราะห เพอชวยสนบสนนการขยายความขอมลใหกบผใช

- Interactive Zooming ใชในการจดการขอมลทมปรมาณสง ซงเปนเครองมอในการแสดงขอมลรายละเอยดแตขณะเดยวกนกตองการแสดงขอมลภาพรวมทงหมดดวย

ซงกระบวนการนสามารถน ามาใชในการแกปญหาของการจดการขอมลทมปรมาณสงทงสน โดยผวจยไดตงสมมตฐานในการน ากระบวนการเหลานไปจดการกบกระบวนการของ Knowledge Management ในสวนของ การน าองคความรทมปรมาณสงภายในระบบไปใช โดยในการวจยนไดทดลองกบ Media Wiki โดยทดลองในสวนในของระบบคนหาขอมลของ Media Wiki โดยมงเนนไปทสวนในการคนหาขอมลภายใน Wiki ทมปรมาณขอมลสง ซงท าใหผพฒนาจงเลอกกระบวนการทงสองนมาเพอสนบสนนในการแสดงความสมพนธของเนอหาใน Media Wikiโดยผสมเขากบการแสดงขอมลในลกษณะการ Zoom เขาไปดวย

3.1.2 ศกษาความเปนไปไดทางเทคนค ศกษาความเปนไปไดในการใชเครองมอและเทคโนโลยตางในปจจบนวาสามารถน ามาพฒนา

โปรแกรมตนแบบเพอใชในการศกษา ไดหรอไม ซง ณ ปจจบนมเครองมอทผวจยมความสนใจในการน ามาสนบสนนและพฒนาในงานวจยน คอ การน า Silver light เขามาใชในการพฒนางานวจยซงเหตผลทเลอกเพราะเปนเทคโนโลยใหมทนาสนใจ และมองคประกอบทสามารถน ามาสนบสนนงานวจยไดได

ซง Silver light คอ ดอทเนตปลกอนทชวยใหสามารถพฒนาแอพพลเคชนประเภทมลตมเดยสมบรณแบบส าหรบ เบราวเซอรไดในหลายๆ เบราวเซอร และสามารถรนไดบนหลายแพลตฟอรม อาทเชน Firefox, Safari และ IE

ตอมาในการพฒนาผพฒนาไดพบประเมนขอจ ากดในงานวจยโดยการน า Silver light มาใชดงตอไปน

- ระยะเวลาของโครงงานการศกษาสวนบคคล - ความซบซอนของเทคโนโลย Silver light จากขอจ ากดดงกลาว ท าใหผวจยตองท าการเปลยนเทคโนโลยในการพฒนาโดยเครองมอท

น ามาสนบสนนในการพฒนาระบบตนแบบคอ Easy Diagram โดยใช Visual Studio 2008 ซงภาษาทใชคอ ภาษา C# โดยมคณลกษณะดงน

14

- เปนเครองมอในการสราง Diagram หรอ Chart ตางๆ ในรปแบบของ Web Form โดยใช Visual Studio 2008 ซงภาษาทใชคอ ภาษา C# ซงสามารถใชงานไดงาย

- เปนเครองมอทอนญาตใหใชโดยไมมคาใชจายสามารถดาวนโหลดไดจาก http://easydiagram.codeplex.com

3.1.3 ศกษาโครงสรางของ Media Wiki โดยจากการศกษาผวจยไดมงเนนไปทโครงสรางในการจดการเนอหาและโครงสรางในการ

แสดงความสมพนธของเนอหาทใชในงานวจยโดยผวจยมการด าเนนการตดตง Media Wiki ภายในเครองโดยใชงานผาน Local host โดยมการด าเนนงานดงตอไปน

- ตดตง Web Server โดยผวจยไดเลอก Appserv ในการตดตงเนองจากมพนฐานโครงสรางทางฐานขอมลทรองรบ Media Wiki

- หลงจากตดตงWeb Server แลวไดท าการตดตง Media Wiki ลงในเครองโดยใชงานผานทาง Local host

- ผวจยไดสรางขอมลจ าลองในการใชงานเพอทดสอบโปรแกรมตนแบบทพฒนา ซงในสวนดานของโครงสรางทางฐานขอมลของ Media Wiki ในสวนของการจดการเกยวกบ

เนอหาของขอมล มรายละเอยดดงตามรปตอไปน

15

ภาพท 1: สวนของหวขอ,เนอหา และการจดเกบความสมพนธ

16

โดยโครงสรางทใชในงานวจยจากสวนดงกลาวขางตนประกอบดวย ภาพท 2: สวนของรายละเอยดเนอหา

โครงสรางหลกของ Media Wiki ซงใชในการเกบ รายละเอยดตางๆของเนอหา ภาพท 3: สวนทเกบความสมพนธของเนอหา

โครงสรางทเกบ link ตางๆภายใน Media Wiki ซงอาจจะถกสรางเปนหนา page มาแลว

หรอยงไมถกสรางกได โดยมความสมพนธกบ สวนของ page ในลกษณะ 1 to many 3.1.4 การศกษาลกษณะการคนหาขอมลของ Media Wiki และแนวคดในการวจย เปนการศกษาในสวนของการคนหาขอมลของ Media Wiki และแนวคดทจะน ามาใชโดยน า

กระบวนการของ Visualization มาประยกต เพอชวยใหผใชงานสามารถคนหาขอมลทมปรมาณสง ไดสะดวกมากยงขน โดยมการศกษาออกแบบ ดงตอไปน

17

3.1.4.1 ศกษาลกษณะการคนหาขอมลของ Media Wiki ในปจจบน สวนทใชในการระบขอมลทตองการคนหาโดยท าการระบขอมลทตองการคนหาลงในชองคนหา ตามภาพท 4 ในสวนท 1.1 ภาพท 4: สวนของการระบขอมลทตองการคนหา

ทมา: Media wiki, Retrieved May 28, 2010 . http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki 3.1.4.2 ลกษณะการออกแบบสวนของการแสดงผลขอมลทคนหาในปจจบน หลงจากท าการระบขอมลทคนหาตามขางตนแลว กดปมคนหาตามภาพท 5 ในสวนท 2.1

ระบบจะท าการแสดงขอมลทมลกษณะทคลาคลงกนในลกษณะของตวอกษรในสวนท 2.2 ซง Wiki ในปจจบนจะแสดงขอมล หรอองคความรทตองการคนหาเพยงอยางเดยวซงระบบจะไมแสดงความสมพนธตางทมอยของเนอหานนๆเลยซงในสวนนทางผวจยจะไดท าการน ากระบวนการ Visualization จากทไดกลาวไปแลวในสวนของศกษาทฤษฎทเกยวของการศกษาไปประยกตใชในสวนน

18

ภาพท 5: สวนของการแสดงขอมลทคนหา

ทมา: Media wiki, Retrieved May 8, 2010. www.mediawiki.org 3.1.5 การออกแบบแนวความคด

แนวความคดคอ การแกปญหาของการคนหาขอมลทมปรมาณสงซงเปนปญหาหนงของระบบ Knowledge Management โดยจากการศกษาไดทดลองกบระบบคนหาของ Media Wiki โดยไดน ากระบวนการของ Visualization เขามาแกปญหา โดยมเปาหมายคอ การท าใหผใชสามารถคนหาขอมลทมปรมาณสงไดอยางสะดวก

19

ภาพท 6: โมเดลแนวคดในงานวจย

จากภาพท 6 แนวความคด สามารถแยกออกเปน 3 สวนคอ 1.สวนของผใชงาน ผทตองการคนหาขอมล หรอ องคความรทถกจดเกบอยใน Wiki เพอน าไปใช 2.Wiki มงเนนไปทหนาทของการคนหาขอมล หรอ องคความร โดยการน ากระบวนการของ

Visualization ไปประยกต โดยมจดมงหมาย คอ การแกปญหาขอมลทมปรมาณสง เพอชวยใหผใชสามารถคนหาไดอยางสะดวก โดยระบบคนหาทพฒนานไดน ากระบวนการของ Visualization เขามาในงานวจย ตามทไดศกษาในบทท 2 การทบทวนวรรณกรรม ซงวธการและประโยชนของ Visualization ทไดมการน าไปใชในงานวจยน สามารถน ามาชวยใหการคนหาขอมลทมปรมาณสงโดยจะแสดงความสมพนธของขอมลทตองการคนหา

3.ฐานขอมลของ Wiki สวนของการจดเกบขอมล หรอ องคความรทมอยในระบบ โดยจะถกระบบคนหาของ

Wiki ดงขอมลหรอ องคความรทผใชตองการออกไปใช 3.1.5.2 การประยกตกระบวนการ Visualization เขากบกบระบบคนหาของ Media Wiki จากการศกษาผวจยไดน าเครองมอในการสราง Easy Diagram เขามาประยกตกบ ระบบคนหาของ Media Wiki โดยมงเนนไปทการคนหาขอมล โดยอาศยกระบวนการของ Visualization เพอเขามาสนบสนนกระบวนการคนหาขอมล โดยไดสรางแนวคดกระบวนการในการพฒนาจากกรอบแนวความคดเดมดงรปตอไปน

20

ภาพท 7: กรอบแนวคดแนวทางการพฒนาโปรแกรมตนแบบ

โดยกรอบแนวความคดแนวทางการพฒนาโปรแกรมตนแบบน สนบสนนการคนหาขอมลทมปรมาณสงซงชวยสนบสนนการรบร ของผใชโดย เรมจากการทผใชงานตองการคนหาขอมลหรอองคความรใน Wiki ซงอยในสวนของ Data Exploration ซง Wiki จะท าการคนหาองคความรจากฐานขอมลของ Wiki และท าการแปลงขอมลทไดจากฐานขอมลโดยใชโครงสรางทางฐานขอมลทไดกลาวไปแลวสวนของการศกษาโครงสรางของ Media Wiki ใหอยในรปแบบของ Wiki ในกระบวนการของ Processing and Transformation และผานกระบวนการแปลงรปแบบของ Wiki เหลานนใหอยในรปแบบของ Visualization โดยในงานวจยนไดน าเครองมอ Easy Diagram เขามาชวยในการสราง Diagram โดยผใชงานจะใชงานขอมลหรอองคความรทไดคนหาในรปแบบของ Visualization ซงจะชวยสนบสนนความสามารถในการรบรขอมล,การวเคราะหขอมล และสรางความพงพอใจในการคนหาขอมลทมปรมาณสงอกทนง ซงในงานวจยผวจยไดพฒนาโปรแกรมตนแบบในลกษณะของ Web Form ซงมลกษณะเดยวกนกบ Media Wiki

21

3.2 การศกษาพฒนาโปรแกรมตนแบบ ในการศกษาเครองมอในการพฒนาโปรแกรมตนแบบโดยใช Microsoft Visual Studio

2008 โดยใชภาษา C# ในการพฒนาในรปแบบของ Web Form โดยอาศยเครองมอ Easy Diagram เขามาชวยในการสราง Diagram เพอใชในการศกษาดงกลาว โดยในงานวจยผวจยไดมแนวทางการด าเนนงานดงน

3.2.1 การใชงานในสวนของ Easy Diagram ผวจยท าการ Add Reference Easy Diagram หลงจากทดาวนโหลดมาแลว โดยเลอกท

Project แลวท าการคลกขวาเลอก Add Reference โดยเลอกทเมน Browse แลวท าการเลอกHeckel.EasyTools. Diagramming.dll แลวท าการตกลง ตามภาพท 8 ซงจะม เครองมอเพมขนมาในชองเครองมอดานขวาตามภาพท 9 เครองมอ Easy Diagram โดยชอ Diagram Container

ภาพท 8: การ Add Reference เพอใชงานเครองมอ Easy Diagram

22

ภาพท9: เครองมอ Easy Diagram

3.2.2 การก าหนดคณสมบตของ Easy Diagram เพอใชงานในงานวจยน

ในงานวจยผวจยไดท าการระบคณสมบตขนตนของ Easy Diagram โดยสามารถเขาไปแกไขคาไดตามรป 10 โดยมรายละเอยดคณสมบตดงน - GlobalLineColor ใชในการระบสของลกศรใน Diagram ทเราจะสรางขนโดยระบคาสในลกษณะของคา Hex โดยระบรหส หกตว เชน 333333 - GlobalLineDecoration ใชในการระบลกษณะของลกศรเชน เสนทบ หรอ จด - AllowBodyDragging ใชในการก าหนดคาในการเคลอนไหวของตว Diagram - GlobalLineType ใชก าหนดลกษณะของเสนลกศร เชน เสนตรง หรอ เสนหยก - GlobalLinePixelWidth ใชก าหนดขนาดของตวลกศร - GlobalShowDetailButton ไมสามารถคาได โดยก าหนดคาตงตนเปน False เนองจากเครองมอยงไมสมบรณ

23

ภาพท 10: การตงคาคณสมบต Easy Diagram

24

3.2.3 การสราง Diagram ในการสราง Diagram นนผใชสามารถสราง Diagram ได โดยใช Source Code ดงตอไปนในการสราง ภาพท 11: ตวอยางการสราง Diagram

โดยมรายละเอยดโครงสรางดงตอไปน สวนท 1. สวนทใชในการระบสญลกษณของ Diagram ทถกสรางขนมา สวนท 2. สวนทใชระบชอของ Node ตางๆใน Diagram โดยตองระบเปน ชนด String สวนท 3. สวนทใชในการระบ รายละเอยดตางๆของ Node เมอน าเมาสไปวาง โดยตองระบเปน ชนด String สวนท 4. สวนทใชระบหมายเลขของทใชในการเชอมความสมพนธตางๆของ Node โดยตองระบเปน ชนด String สวนท 5. สวนทใชระบหมายเลขของ Node โดยตองระบเปน ชนด Int สวนท 6 สวนทใชในการระบแหนงของ แกน X ของ Diagram โดยตองระบเปน ชนด int สวนท 7 สวนทใชในการระบแหนงของ แกน Y ของ Diagram โดยตองระบเปน ชนด int โดยจาก Source Code ขางตนแสดงตวอยางดงรปตอไปน

25

ภาพท 12: ผลลพธของ Source Code การสราง Diagram

โดยผวจยไดท าการสรางโปรแกรมตนแบบจากโครงสรางการเขยน Diagram โดยอาศย ภาษา C# ในการปรบปรง โปรแกรมตนแบบใหแสดงผลตามตองการโดยเชอมตอกบ Media Wiki ผานทาง Local host ซงท าการจดการฐานขอมลผานทาง PhpMyAdmin โดยดงขอมลทผใชตองการคนหาจากตาราง page และ ดงขอมลสวนทใชแสดงวาสมพนธของเนอหาทเกยวของจาก ตาราง pagelinks ซงไดกลาวไปแลวในขนตอนการศกษาโครงสราง Media Wiki Table 3.3 การทดลองน าไปใชและการประเมนผล เปนการน าเอาระบบคนหาขอมลของ Media Wiki ทน าเอากระบวนการของ Visualization มาประยกต พรอมทง Media Wiki ทไมไดน ากระบวนการมาประยกต ไปตดตงบนเซรฟเวอร เพอใหผทดสอบไดท าการทดสอบและเปรยบเทยบความพงพอใจในการใชงานในสวนของระบบคนหา

บทท 4 ผลการด าเนนงานและการศกษา

จากการศกษาทฤษฎและเครองมอในการน า Visualization มาประยกตใช จนไปสการพฒนาโปรแกรมตนแบบในการคนหาขอมล โดยอาศยกระบวนการ Visualization มาประยกต โดยท าการทดลองสราง Media Wiki เพอชวยสนบสนนในการคนหาขอมลหรอองคความรทผใชตองการไดสะดวกยงขน

4.1 ลกษณะการออกแบบ การออกแบบสวนของการคนหาขอมลของ Media Wiki ทมการประยกตกบกระบวนการของ

Visualization ตามแนวความคดทไดคดคนขนโดยในการแสดงขอมลของระบบตนแบบนจะแสดงในลกษณะของโครงขายประสาทโดยจะมเสนทแสดงความสมพนธเชอมตอกนระหวางเนอหาทมความสมพนธ ซงผวจยเชอวาเปนรปแบบทสามารถชวยใหผใชสามารถรบรขอมลไดงายขน

4.1.1 ลกษณะการออกแบบโปรแกรมตนแบบโดยรวม โดยการออกแบบภาพรวมของโปรแกรมตนแบบนนพยายามใหมลกษณะของสวนเชอมตอกบ

ผใชงานใหมความคลายคลงกบ Media Wiki มากทสด เพอใชผใชงานมความรสกในการใชงานทไมแตกตางจากเดม โดยแบงสวนของการออกแบบดงน

-สวนท 1 ตามภาพท 13 สวนของการระบขอมลทตองการคนหา โดยมขนาด 200 x 500 เนองจากเปนสวนทใชในการระบขอมลเทานนผวจยจงออกแบบใหมขนาดทเลกเพอใหมพนทใหสวนทสองใหมากทสด ภาพท 13: ลกษณะการออกแบบโปรแกรมตนแบบโดยรวม

27

4.1.2 ลกษณะการออกแบบโปรแกรมตนแบบทแสดงผลลพธในการคนหาและลกษณะการท างาน

ตามภาพท 14 เปนสวนของการแสดงผลลพธทผใชท าการคนหา ผวจยไดออกแบบมาใหรองรบขนาดหนาจอ 1250 x 500 ในสวนของการแสดงผลลพธ เนองจากตองแสดงผลลพธทเกยวของกบขอมลจ านวนมากจงออกแบบใหมขนาดใหใหญทสด ภาพท 14: การออกแบบผลลพธการท างาน

4.1.3 ลกษณะการออกแบบโปรแกรมตนแบบทแสดงผลลพธของขอมลทคนหาและการท างาน โดยในสวนนผวจยไดออกแบบในขนาด 800 x 500 เพอใหผใชงานสามารถดรายละเอยดได

สะดวกมากยงขน โดยแสดงรายละเอยดในลกษณะหนาของ Media Wiki เพอใหผใชงานไมรสกถงความแตกตาง โดยสามารถท าการยกเลกการดขอมลไดโดยการกดสญลกษณ x ทมมขวาบน ผใชกจะกลบมาสหนาจอดงภาพท 15

28

ภาพท 15: การออกแบบการแสดงผลลพธของขอมล

4.2 วธใชงานโปรแกรมตนแบบ โดยมขนตอนดงตอไปน

- โดยผใชตองท าการระบขอมลทตองการคนหาในสวนท 4.1 ในภาพท 13 - หลงจากผใชท าการระบขอมล หรอ องคความรทตองการคนหาในสวนท 4.1 ตามภาพท 13

แลว ท าการกดปม GO ในสวนท 4.2 ตามภาพท 14 ขอมลทตองการคนหาจะแสดงออกมาดงภาพ ซงสญลกษณในสวนท 4.4 ตามภาพท 14 คอขอมลทผใชตองการคนหา และ 4.3 ตามภาพท 14 คอ เนอหาทมความเกยวของกบขอมลทผใชตองการคนหาโดยผใชสามารถ เคลอนยายสญลกษณตางๆไดโดยอสระ

- เมอท าการคนหาขอมลเรยบรอยแลว ผใชสามารถดบเบลคลกทสญลกษณของขอมลทตองการโดยจะแสดงขอมลออกมาในลกษณะดง 4.5 ตามภาพท 15 ซงผใชสามารถทจะยกเลกการชมขอมลไดโดย คลกทสญลกษณ กากบาท ดานขวาบนโดยขอมลทท าการคนหายงคงอยในลกษณะเดมดงภาพท 14

29

4.3 การวดผล โดยในการศกษาไดจดท าชดขอมลเพอใหผใชไดท าการคนหาและท าการทดสอบความพง

พอใจ โดยท าการเปรยบเทยบระหวางการใชงานในสวนของการคนหาขอมลของ Media Wiki ทไมไดน ากระบวนการ Visualization มาประยกต กบโปรแกรมตนแบบทใชในการคนหาขอมลโดยประยกตเขากบกระบวนการของ Visualization และท าแบบสอบถามเพอวดความพงพอใจ โดยแบงมาตราสวนแสดงความพงพอใจของงานวจย เปน 5 ล าดบคอ คะแนนระหวาง 1.00-1.49 = ระดบของความพงพอใจนอยทสด คะแนนระหวาง 1.50-2.49 = ระดบของความพงพอใจนอย คะแนนระหวาง 2.50-3.49 = ระดบของความพงพอใจปานกลาง คะแนนระหวาง 3.50-4.49 = ระดบของความพงพอใจมาก คะแนนระหวาง 4.50-5.00 = ระดบของความพงพอใจมากทสด โดยมการสรปผลการทดสอบการใชงานตามตารางตอไปน ตารางท 2: สรปผลในสวนคณลกษณะและประสบการณของผทดสอบ

30

ตารางท 3: สรปผลในสวนของความพงพอใจของผเขาทดสอบจากแบบสอบถาม

บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการศกษา จากการศกษาการประยกตใชกระบวนการ Visualization กบระบบ Knowledge

Management โดยจากการศกษาไดทดลองกบ Wiki ซงเปนเครองมอในการจดการองคความรอกชนดหนง โดยไดมงเนนไปทการคนหาขอมลหรอองคความรทมปรมาณสง เพอใหใชงานสามารถคนหาขอมลทตองการโดยมจดมงหมายคอสรางความพงพอใจใหกบผใชโดยมการสรปผลดงน 5.1.1 ผลการศกษา

จากการใหผใชงานทดลองใชและเปรยบเทยบระหวางระบบคนหาขอมลของ Media Wiki และ ระบบคนหาขอมลทประยกตใชกบกระบวนการของ Visualization พรอมทงท าแบบสอบถามความพงพอใจ โดยระดบความพงพอใจจากแบบสอบถามทมมากทสดโดยมระดบความพงพอใจมากทสดสองอนดบแรกคอ ความงายในการใชงานระบบคนหา และ ความพงพอใจโดยรวม โดยมมอตราเฉลยอยทระดบ 3.88 ซงมอตราเฉลยเทากน ซงจากเกณฑความพงพอใจอยในระดบ ความพงพอใจมาก และ อนดบทมระดบคะแนนความพงพอใจนอยทสด คอ ปรมาณขอมลทแสดงผลในระบบ มอตราเฉลยอยทระดบ 3.41 ซงจากเกณฑความพงพอใจอยในระดบ ปานกลาง 5.2 ขอจ ากดในการศกษา

5.2.1 จากการศกษานไดศกษาในสวนของระบบตนแบบในการคนหาขอมลใน Wiki เทานน ดงนนหากผใชตองการท าการสรางขอมล หรอ องความรใหม ผใชงานจ าเปนทจะตองท าการสรางขอมลในระบบ Wiki เทานน

5.2.2 จากการศกษาน ในการทดลองใชผศกษาไดท าการสราง Media Wiki จ าลองขนมา และ สรางสวนของขอมลทใชในการทดสอบ เนองจาก หากท าระบบมอตราทสงมากจะท าใหการประมวลผลใชเวลานาน และ ไมสามารถหาหาอปกรณทชวยในการลดระยะเวลาการประมวลผลทนานนได

5.2.3 จากการศกษาผศกษาไดพฒนาระบบคนหาทมการแสดงความสมพนธของเนอหาในลกษณะของระดบความสมพนธระดบเดยวเทานน เพอลดระยะเวลาในการประมวลผล

33

5.3 ขอเสนอแนะ 5.3.1 ควรมการจดการและออกแบบรปแบบในการแสดงผลใหมลกษณะทสามารถเขาถง

ขอมลทงายกวานเนองจากมการแสดงผลของขอมลทสงท าใหพนทในการแสดงขอมลนนซบซอนและเขาถงไดยาก

5.3.2 ควรมการจ าแนกหมวดหมของเนอทมความสมพนธในแตละเนอหาดวยเพอการรบรขอมลทมประสทธภาพมากขน

34

บรรณานกรม Theses Dissertations and Papers Christian Hirsch, John Hosking & John Grundy, 2009,Interactive visualization tools for

exploring the semantic graph of large knowledge spaces , pp. 2-5. Claire McInerney , 2002, Knowledge management and the dynamic nature of knowledge, Journal of the american society for information science and technology, pp. 1.

Colin Ware, 2004,Information visualization perception for design. Daniel A. Keim, 2002, Information visualization and visual data mining, Ieee transactions on visualization and computer graphics, Vol. 7 , No. 1,January-march 2002, pp. 101-105. Gerhard Fischer & Jonathan Ostwald, 2001, Knowledge manzagement: problems, promises, realities, and challenges. Jason Dykes, Alan M. MacEachren & M. J. Kraak, 2005,Exploring geovisualization,pp. 23-43. Jean-Daniel Fekete* & Catherine Plaisant, 2009, Interactive information visualization of a million item , pp. 2-6. Kevin R. Parker & Joseph T. Chao, 2007,Wiki as a teaching tool, Interdisciplinary journal of knowledge and learning objects ,Volume 3. Luz Minerva Gonza´lez ,Ronald E. Giachetti & Guillermo Ramirez, 2005,Knowledge management –centric help desk: specification and performance evaluation. Decision support systems,Vol. 40, Issue 2. Nachimuthu P., 2006, Knowledge management - a conceptual view. Ikujiro Nonaka & H. Takeuchi, 1995, The knowledge-creating company, Oxford press, pp. 8. Roelof P. uit Beijerse, 1999,Questions in knowledge management: defining and conceptualizing a phenomenon. Rudy L. Ruggles, 1997,Knowledge management tool, pp. 3. Stephan Diehl, 2007,Software visualization: visualizing the structure, behavior and evolution of software. Susan Henczel, 2000,The information audit as first step toward effective knowledge management: an opportunity for the special librarian, Proceedings of worldwide conference on special librarianship, 16-19 October 2000, Brighton, pp. 210.

35

Timo Kucza, 2001, Knowledge management process model, Technical research centre of finland, pp.29. Internet Media wiki, Retrieved May 28, 2010 . http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki

36

ภาคผนวก

37

ภาคผนวก ก.

แบบสอบถาม

เรอง การน า Visualization ไปประยกตใชกบการแสดงขอมลบนระบบ Knowledge Management

The Applied Visualization Technique for Knowledge Management System

38

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง

เรอง การน า Visualization ไปประยกตใชกบการแสดงขอมลบนระบบ Knowledge Management The Applied Visualization Technique for Knowledge Management System

แบบสอบถาม แบบสอบถามความพงพอใจในการใชงานระบบคนหาขอมล My Visual Wiki (Prototype)

สวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของผทดลองใชงาน ค าชแจง: โปรดกรอกขอความลงในชองวางโดยท าเครองหมาย (√) หนาขอความทตรงกบสถานภาพของทาน 1. เพศ

( ) ชาย ( ) หญง 2. อาย

( ) มากกวา 35 ป ( ) อาย 25 -35 ป ( ) อาย 20 – 25 ป ( ) อายต ากวา 20 ป

3.ประสบการณในการใชงานระบบ Wikipedia หรอระบบ Wiki อนๆ ( ) เคยใช ( ) ไมเคยใช 4. ความถในการใชงานระบบ Wikipedia หรอระบบ Wiki อนๆ ( ) ใชทกวน ( ) สปดารห 3 – 5 ครง ( ) เดอนละครง ( ) นอยกวาเดอนละครง

39

สวนท 2 : แบบสอบถามประเมนความพงพอใจ ระบบ My Visual Wiki (Prototype) ค าชแจง: โปรดกรอกขอความลงในชองวางโดยท าเครองหมาย (√) หนาขอทตรงกบระดบความพงพอใจของทาน

สวนท 3 :สงทตองปรบปรง , เสนอแนะ และความคดเหนในการพฒนาระบบททานตองการ

40

ภาคผนวก ข.

งบประมาณงานวจย

41

งบประมาณงานวจย

1. คาพมพงานวจยและจดท ารปเลม 0 บาท รวมคาใชจายทงหมด 0 บาท

42

ประวตผเขยน

ชอ-นามสกล นายอาทตย สทธบรรเจด อเมล [email protected] ประวตการศกษา บช.บ. (บญชบณฑต) มหาวทยาลยกรงเทพ, 2549