การประชุมสัมมนาผู้ขับเคลื่อนนโยบาย การจัดการเรียนร่วม/เรียนรวม

การประชุ�มสัมมนาผู้ �ขับเคลื่��อนนโยบาย

การจัดการเร�ยนร�วม/เร�ยนรวม ป� 2555

นางธัญสั�ตา อ�ดมศิ%ลื่ปทรพย(ศิ)กษาน%เทศิก(ชุ+านาญการ

สั+านกงานเขัตพ�,นท��การศิ)กษามธัยมศิ)กษาเขัต34

ขัอบขั�าย กฎหมายแลื่ะอน�บญญต%ในการจัดการศิ)กษา สั+าหรบเด1ก

พ%การ นโยบายปฏิ%ร ปการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ พ.ศิ . 2551-

2562 แผู้นพฒนาการจัดการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ พ.ศิ .

2555-2559 บทบาทขัอง สัพม ด�านการจัดการเร�ยนร�วม แผู้นงาน/โครงการป� 2555-2556 มาตรฐานการศิ)กษาพ%เศิษ ก�าวสั �อาเซี�ยน

กฎหมายแลื่ะนโยบาย

พรบ . การศิ)กษาแห�งชุาต% 2542 (แก�ไขัเพ%�มเต%ม 2545

มาตรา ๑๐ การจัดการศิ)กษา ต�องจัดให�บ�คคลื่ม�สั%ทธั%แลื่ะโอกาสัเสัมอกน ในการรบการศิ)กษาขั,นพ�,นฐานไม�น�อยกว�าสั%บสัองป�ท��รฐต�องจัดให�อย�างท�วถึ)งแลื่ะม�ค�ณภาพ โดยไม�เก1บค�าใชุ�จั�าย …

การศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การในวรรคสัอง ให�จัดต,งแต�แรกเก%ดหร�อพบความพ%การ โดยไม�เสั�ยค�าใชุ�จั�าย แลื่ะให�บ�คคลื่ดงกลื่�าวม�สั%ทธั%ได�รบสั%�งอ+านวยความสัะดวก สั��อ บร%การ แลื่ะความชุ�วยเหลื่�ออ��นใดทางการศิ)กษา ตามหลื่กเกณฑ์(แลื่ะว%ธั�การท��ก+าหนดในกฎกระทรวง

พระราชุบญญต%การการจัดการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ

พ.ศิ . 2551หมวด 1 สั%ทธั%แลื่ะหน�าท��ทางการศิ)กษา(1) ได�รบการศิ)กษาโดยไม�เสั�ยค�าใชุ�จั�ายต,งแต�แรกเก%ดหร�อ

พบความพ%การ จันตลื่อดชุ�ว%ต พร�อมท,งได�รบเทคโนโลื่ย� สั%�งอ+านวยความสัะดวก สั��อ บร%การแลื่ะความชุ�วยเหลื่�ออ��นใดทางการศิ)กษา

(2) เลื่�อกบร%การทางการศิ)กษา ระบบแลื่ะร ปแบบการศิ)กษา โดยค+าน)งถึ)งความสัามารถึ ความสันใจั ความถึนดแลื่ะความต�องการจั+าเป=นพ%เศิษขัองบ�คคลื่น,น

(3) ได�รบการศิ)กษาท��ม�มาตรฐานแลื่ะประกนค�ณภาพการศิ)กษา รวมการจัดหลื่กสั ตร กระบวนการเร�ยนร � การทดสัอบ ทางการศิ)กษา ท��เหมาะสัมสัอดคลื่�องกบความต�องการจั+าเป=นพ%เศิษขัองคนพ%การแต�ลื่ะประเภทแลื่ะบ�คคลื่

การเขั�าถึ)งสั%ทธั%ขัองคนพ%การ

คนไทยท�กคนม�สั%ทธั%เท�าเท�ยมกน

นโยบายปฏิ%ร ปการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การในทศิวรรษท��สัอง พ.ศิ.๒๕๕๒-๒๕๖๑

ภายใต�ว%สัยทศิน( “คนพ%การได�รบการศิ)กษาตลื่อดชุ�ว%ตอย�างม�ค�ณภาพ ท�วถึ)ง แลื่ะเสัมอภาค”

ประกอบด�วย นโยบาย ๔ ขั�อ ค�อ ๑ ) คนพ%การได�รบการได�รบการศิ)กษาอย�างท�วถึ)งแลื่ะเสัมอ

ภาค๒ ) คนพ%การได�รบการศิ)กษาอย�างม�ค�ณภาพตามมาตรฐานการศิ)กษาขัองแต�ลื่ะประเภทความพ%การในท�กระบบแลื่ะร ปแบบการศิ)กษา๓ ) การม�สั�วนร�วมในการจัดการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ๔ ) พฒนาค�ณภาพการบร%หารจัดการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ

-

แผู้นพฒนาการจัดการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ ระยะ 5 ป�

(พ.ศิ.2555- 2559)เจัตนารมณ( คนพ%การท�กประเภทม�สั%ทธั%ได�รบการศิ)กษา

แลื่ะได�รบความชุ�วยเหลื่�อทางการศิ)กษาต,งแต�แรกเก%ดหร�อแรกพบความพ%การ ม�สั%ทธั%ได�รบสั%�งอ+านวยความสัะดวก สั��อ บร%การ แลื่ะความชุ�วยเหลื่�ออ��นใดทางการศิ)กษาแลื่ะการจัดบร%การทางการศิ)กษาให�กบเด1กพ%การ ต�องจัดให�อย�างม�ค�ณภาพแลื่ะประสั%ทธั%ภาพ

ย�ทธัศิาสัตร(ย�ทธัศิาสัตร( 1 เพ%�มโอกาสัให�คนพ%การได�รบบร%การทางการศิ)กษาย�ทธัศิาสัตร( 2 ว%จัยแลื่ะพฒนาหลื่กสั ตรกระบวนการจัดการเร�ยนร � การวด

แลื่ะประเม%นผู้ลื่ให�เหมาะสัมสั+าหรบคนพ%การ ย�ทธัศิาสัตร( 3 พฒนาค�ณภาพคร แลื่ะบ�คลื่ากรท��เก��ยวขั�องกบการจัดการ

ศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การย�ทธัศิาสัตร( 4 พฒนาค�ณภาพสัถึานศิ)กษาแลื่ะแหลื่�งเร�ยนร �สั+าหรบคน

พ%การย�ทธัศิาสัตร( 5 สั�งเสัร%มการม�สั�วนร�วมในการจัดการศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ ย�ทธัศิาสัตร( 6 พฒนาระบบการบร%หารแลื่ะกลื่ไกในการจัดการศิ)กษาสั+าหรบ

คนพ%การย�ทธัศิาสัตร( 7 ปฏิ%ร ประบบการเง%น การคลื่ง แลื่ะงบประมาณเพ��อการ

ศิ)กษาสั+าหรบคนพ%การ

ปฏิ%ญญาโลื่ก

ใน ค.ศิ . 1990 ได�ม�การประชุ�มคร,งสั+าคญท��จัดขั),นท��จัอมเท�ยน ประเทศิไทยในการประชุ�มคร,งน�,ได�ม�การประกาศิปฏิ%ญญาโลื่กว�าด�วยการศิ)กษาเพ��อปวงชุน (World Declaration on Education for All) ขัอง 155 ประเทศิ เปDาหมายค�อ การศิ)กษาเพ��อคนท�กคน รวมท,งเด1กท��ม�ความต�องการพ%เศิษ หร�อเด1กท��ม�ความต�องการจั+าเป=นพ%เศิษ (children with special needs)

แลื่ะได�รบการรบรองจัากท��ประชุ�มระดบโลื่กเร��องการศิ)กษาสั+าหรบผู้ �ท��ม�ความต�องการพ%เศิษท�� ซีาลื่ามนกา ประเทศิสัเปน เม��อ ค.ศิ . 1994 โดยม�การออกแถึลื่งการณ(ซีาลื่ามนกา เร��อง หลื่กการ นโยบาย แลื่ะการปฏิ%บต%เก��ยวกบการศิ)กษาสั+าหรบผู้ �ท��ม�ความต�องการพ%เศิษ (Salamanca Statement on Principle, Policy and Practice in Special Needs Education) สัาระสั+าคญขัองแถึลื่งการณ( ได�แก� การสันบสัน�นให�ม�การจัดการศิ)กษาแบบเร�ยนรวมอย�างจัร%งจัง โดยประกาศิว�า

1. เด1กท�กคนม�สั%ทธั%ได�รบการศิ)กษา สั%ทธั%น�,เป=นสั%ทธั%ขั,นพ�,นฐานขัองเด1กท�กคน

2 . เด1กแต�ลื่ะคนม�ลื่กษณะเฉพาะท��ไม�เหม�อนใคร ม�ความสันใจั ความสัามารถึแลื่ะความต�องการในการเร�ยนร �แตกต�างกน

3 . การจัดการศิ)กษาสั+าหรบเด1กจัะต�องจัดให�สัอดคลื่�องกบลื่กษณะท��หลื่ากหลื่ายขัองเด1กแต�ลื่ะคน

4. เด1กท��ม�ความต�องการพ%เศิษจัะต�องได�รบการศิ)กษาในโรงเร�ยนปกต%ท�วไป ทางโรงเร�ยนจัะต�องจัดบร%การทางการศิ)กษาให�แก�เด1กเหลื่�าน�,ด�วย

5. การให�เด1กท��ม�ความต�องการพ%เศิษ ได�ม�โอกาสัเร�ยนรวมกบเด1กปกต%เป=นการขัจัดการแบ�งแยกทางสังคมอย�างหน)�ง การเร�ยนรวมเป=นการสัอนคนให�ด+ารงชุ�ว%ตร�วมกน ดงน,นการศิ)กษาจั)งควรเป=นลื่กษณะขัองการศิ)กษาเพ��อคนท�กคน (education for all) ไม�แบ�งแยก

การบร%หารจัดการเร�ยนร�วมโดยใชุ�โครงสัร�างซี�ท

การบร%หารจัดการเร�ยนร�วมโดยใชุ�โครงสัร�างซี�ท

S - Student

S - Student

E - Environm

ent

E - Environm

ent

A - Activities

A - Activities T - ToolsT - Tools

SEAT

SEAT

เตรี�ยมความพรี�อมนั�กเรี�ยนัพ�การีหรี�อที่��ม�ความบกพรี�อง

เตรี�ยมความพรี�อมนั�กเรี�ยนัพ�การีหรี�อที่��ม�ความบกพรี�อง

เตรี�ยมความพรี�อมนั�กเรี�ยนัที่��วไปเตรี�ยมความพรี�อมนั�กเรี�ยนัที่��วไป

การีบรี�หารีจั�ดการีหลั�กสู�ตรีการีบรี�หารีจั�ดการีหลั�กสู�ตรี

การีจั�ดที่ าแผนัการีจั�ดการีศึ$กษาเฉพาะบ(คคลั (IEP)

การีจั�ดที่ าแผนัการีจั�ดการีศึ$กษาเฉพาะบ(คคลั (IEP)

การีตรีวจัสูอบที่างการีศึ$กษาการีตรีวจัสูอบที่างการีศึ$กษา

เที่คนั�คการีสูอนัเที่คนั�คการีสูอนั

การีจั�ดก�จักรีรีมการีสูอนันัอกห�องเรี�ยนัแลัะชุ(มชุนั

การีจั�ดก�จักรีรีมการีสูอนันัอกห�องเรี�ยนัแลัะชุ(มชุนั

การีรีายงานัความก�าวหนั�าของนั�กเรี�ยนั

การีรีายงานัความก�าวหนั�าของนั�กเรี�ยนั

การีปรีะก�นัค(ณภาพการีปรีะก�นัค(ณภาพ

การีรี�บนั�กเรี�ยนัพ�การีหรี�อที่��ม�ความบกพรี�องเข�าเรี�ยนั

การีรี�บนั�กเรี�ยนัพ�การีหรี�อที่��ม�ความบกพรี�องเข�าเรี�ยนั

การีจั�ดตารีางเรี�ยนัการีจั�ดตารีางเรี�ยนั

การีปรีะสูานัความรี�วมม�อการีปรีะสูานัความรี�วมม�อ

การีนั�เที่ศึ ต�ดตาม ปรีะเม�นัผลั ปรี�บปรี(งงานั

การีนั�เที่ศึ ต�ดตาม ปรีะเม�นัผลั ปรี�บปรี(งงานั

กายภาพกายภาพ

บ(คคลัที่��เก��ยวข�องบ(คคลัที่��เก��ยวข�อง

นัโยบาย ว�สู�ยที่�ศึนั. พ�นัธก�จันัโยบาย ว�สู�ยที่�ศึนั. พ�นัธก�จั

งบปรีะมาณงบปรีะมาณ

รีะบบการีบรี�หารีจั�ดการีรีะบบการีบรี�หารีจั�ดการี

กฎกรีะที่รีวงกฎกรีะที่รีวง

สู��งอ านัวยความสูะดวกสู��งอ านัวยความสูะดวก

เที่คโนัโลัย�สู��งอ านัวยความสูะดวก (AT)

เที่คโนัโลัย�สู��งอ านัวยความสูะดวก (AT)

สู��อสู��อ

บรี�การีบรี�การี

ต ารีาต ารีา

ความชุ�วยเหลั�ออ��นัใดที่างการีศึ$กษาความชุ�วยเหลั�ออ��นัใดที่างการีศึ$กษา

ครี�การีศึ$กษาพ�เศึษแลัะนั�กว�ชุาชุ�พอ��นัครี�การีศึ$กษาพ�เศึษแลัะนั�กว�ชุาชุ�พอ��นั

16

ระบบการบร%หารจัดการเร�ยนร�วมท��ด�

การบร%หารโดยใชุ�โรงเร�ยนเป=นฐาน

SBMSEAT

•หลื่กการกระจัายอ+านาจั•หลื่กการม�สั�วนร�วม•หลื่กการค�นอ+านาจัจัดการศิ)กษาให�ประชุาชุน•หลื่กการบร%หารตนเอง•หลื่กการตรวจัสัอบแลื่ะถึ�วงด�ลื่

การบร%หารจัดการเร�ยนร�วม โดยใชุ�โครงสัร�าง SEAT

S: Student

E: EnvironmentA: Activities

T: Tools

สัถึ%ต%ขั�อม ลื่ทางการศิ)กษา ป�การศิ)กษา 255 4ขั�อม ลื่เด1กพ%การท,ง 9 ประเภทท��เร�ยนร�วมอย �ในโรงเร�ยนท�วไป ม�จั+านวน 2 46097 คน ใน

18447, โรงเร�ยน พบว�า ม�นกเร�ยนท��ม�ความบกพร�องทางการเร�ยนร �มากท��สั�ด

ถึ)ง 186996, คน ใน 14302

โรงเร�ยน ซี)�งนกเร�ยนสั�วนใหญ�จัะม�ปFญหาการเร�ยนว%ชุาภาษาไทย (อ�าน เขั�ยน)แลื่ะว%ชุาคณ%ตศิาสัตร( (ด�านการค%ดค+านวณ ) ซี)�งเป=นปFญหาท��สั�งผู้ลื่กระทบโดยตรงต�อการพฒนาด�านอ��นๆ ขัองเด1กด�วย

แต�หากได�รบการชุ�วยเหลื่�ออย�างเหมาะสัม จัะชุ�วยพฒนาหร�อปรบปร�งสัมรรถึภาพขัองเด1กให�ด�ขั),นได�(เต1มศิกยภาพ)

การจัดการศิ)กษาสั+าหรบเด1กพ%การแลื่ะผู้ �ด�อยโอกาสัท�วประเทศิ

1.โรงเร�ยนเฉพาะความพ%การ 43 แห�ง จั+านวนนกเร�ยน 13,098 คน

2. ศิ นย(การศิ)กษาพ%เศิษ 77 แห�ง จั+านวนนกเร�ยน 64,046 คน

3. โรงเร�ยนเร�ยนร�วม 18,370 แห�ง จั+านวนนกเร�ยน 242,888 คน

4. โรงเร�ยนศิ)กษาสังเคราะห( 51 แห�ง จั+านวนนกเร�ยน 37,661 คน

1 ม�โรงเร�ยนเฉพาะความพ%การ เชุ�น รร.โสัตฯ , รร.สัอนคนตาบอด รร.กาว%ลื่ะอน�ก ลื่,รร.ศิร�สังวาลื่ย( 2. ม�ศิ นย(การศิ)กษาพ%เศิษเขัตการศิ)กษา , ศิ นย(ฯ ม.ราชุภฎเชุ�ยงใหม�

3. โรงเร�ยนเร�ยนร�วม 34 โรง จั+านวนนกเร�ยนพ%การเร�ยนร�วม

463 คน 4. โรงเร�ยนแกนน+าจัดการเร�ยนร�วม 18 โรง(เพ%�มจัากป�54 2

โรงเร�ยน) 4. โรงเร�ยนศิ)กษาสังเคราะห( 8 แห�ง

การจัดการศิ)กษาสั+าหรบเด1กพ%การแลื่ะผู้ �ด�อยโอกาสั

สังกดสั+านกงานเขัตพ�,นท��การศิ)กษามธัยมศิ)กษาเขัต 34

การจัดการศิ)กษาแบบเร�ยนรวมอย�างย�งย�น

 นโยบายจัดการศิ)กษาให�ผู้ �เร�ยนได�รบการพฒนาอย�างม�ค�ณภาพ ตอบ

สันองความหลื่ากหลื่ายขัองผู้ �เร�ยนอย�างเสัมอภาค แลื่ะเท�าเท�ยมกนโดยม��งเน�นการม�สั�วนร�วมขัองภาค�เคร�อขั�ายท�กภาคสั�วน

 ว%สัยทศิน(ผู้ �เร�ยนท�กคนได�รบสั%ทธั%แลื่ะโอกาสัทางการศิ)กษาอย�างท�วถึ)ง แลื่ะ

ม�ค�ณภาพภายใต� ร ปแบบแลื่ะว%ธั�การจัดการท��เหมาะสัม อย�างม�ประสั%ทธั%ภาพโดยการม�สั�วนร�วมขัองภาค�เคร�อขั�ายท�กภาคสั�วน

พนธัก%จั๑.การให�สั%ทธั%แลื่ะโอกาสัทางการศิ)กษาแก�ผู้ �

เร�ยนท�กคนอย�างเท�าเท�ยม(กน)แลื่ะเป=นธัรรม๒.พฒนาผู้ �เร�ยนให�ม�ค�ณภาพอย�างเหมาะสัม

ตามวยแลื่ะความสัามารถึ๓.สั�งเสัร%มแลื่ะสันบสัน�นร ปแบบแลื่ะว%ธั�การ

จัดการท��เหมาะสัมอย�างม�ประสั%ทธั%ภาพ๔.สั�งเสัร%มการม�สั�วนร�วมขัองภาค�เคร�อขั�ายท�ก

ภาคสั�วน

งานการศิ)กษาพ%เศิษ ก�าวสั �อาเซี�ยน ในป� 2015 (พ.ศิ . 2558)

การสัรรหาแลื่ะพฒนาบ�คลื่ากร สั�บค�นท�วโลื่ก การเร�ยนรวม (Inclusive Education) การเปลื่��ยนผู้�าน (Transition) หลื่ายระดบ เตร�ยม Early Intervention โดยศิ นย(การศิ)กษา

พ%เศิษให�ม�ค�ณภาพ > จัดสั�งเขั�าเร�ยนร�วม/เร�ยนรวมในระดบอน�บาลื่ >ประถึมศิ)กษา> มธัยมศิ)กษา(ต�น+ปลื่าย ) > เร�ยนต�อ/ฝึKกอาชุ�พ เหมาะกบศิกยภาพ

เปDาหมายสัามารถึปฏิ%บต%ก%จักรรมในชุ�ว%ตประจั+าวนหร�อเขั�าไปม�สั�วนร�วมทางสังคมได�อย�างบ�คคลื่ท�วไป พ)�งตนเองได� ม�ทกษะท��จั+าเป=น ม�ศิกด%Lศิร�ความเป=นมน�ษย(

สัวสัด�สัวสัด�

ก�าวขั�ามความแตกต�าง เพ��อสัร�างสังคมแห�งการเร�ยนรวม