Top Banner
Tuberculosis ل ي سBy Soran A. Hamalaw
14

ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

Aug 07, 2015

Download

Health & Medicine

Soran Ameen
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

Tuberculosis سيل

By Soran A. Hamalaw

Page 2: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

بابةتةكان

سيل ضي ية؟1.

هؤكاري توشبوون بة سيل ضي ية؟2.

'تةوة؟3. 'كي تر دةطوازري 'كةوة بؤ كةيسي ضؤن سيل لةكةسي

'ذةي سيل ضؤنة لة جيهان وة لة عيراقدا؟4. ر8ي

نيشانةكاني سيل5.

ضارةسةرو طرفتةكاني ضارةسةري سيل؟6.

'تي خؤثاراستن؟7. ضؤني

Page 3: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

سيل ضي ية؟

tb( يان Tuberculosisسيل ) •

'وةيةكي طشتي نةخؤشيةكة بةشي

'ت، بةلآلم تووشي سييةكان دةبي

'ت بةشةكاني تري لةشيش دةكري

'شك، 'تةوة وةك مي بطري

'ت و طورضيلةكان، ئةطةر بي

'ت نةخؤشيةكة ضارةسةر نةكري

'ت كوشندة بي'ت دةكري

Page 4: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

هؤكاري توشبوون بة سيل ضي ية؟

هؤكاري تووشبوون بة سيل بةكتريايكة •

( Mycobacterium tuberculosisبة ناوي )

( Robert Koch 1843 – 1910لةاليةن زانا )•

'مانييةوة لة سال'ي 1882ي ئةل

دؤزراوةتةوة

Page 5: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

'كي تر 'كةوة بؤ كةسي ضؤن سيل لةكةسي'تةوة؟ دةطوازري

'ك • 'تةوة بؤ ناو هةوا كاتي بةكترياكة دةطوازري'كي نةخؤش بة نةخؤشي سيل كةسي

'ت يان طؤراني 'دةكةني 'ت، ثي 'ت، دةثذمي دةكؤكي'ت. 'ي دةل

'كي • هاوبةشي كردني ذينطةيك لةطةل'كةسينةخؤشدا مةرجة بؤ تووشبوون.

'كةوة • 'نى ثي 'كةوةذيان ذينطةو شوي ماوةي ثيمانةوة و توندي نةخؤشيةكة كاريطةرن بؤ

تووشبوون.'طري • 'ةتةكاندا بةرطري لةش ر8ي لة زؤربةي حال

دةكات لة دةركةوتني نةخؤشيةكة لة كةسي تووشبوودا

Page 6: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل
Page 7: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

'ذةي سيل ضؤنة لة جيهان وة لة عيراقدا؟ ر8ي'ن كة دةكاتة • 'نري 'ي ذمارةي تووشبوان بة ميكرؤبي سيل لة جيهادا بة نزيكةي دوو مليار دةخةمل

سي' يةكي دانشتوواني جيهان

'كيان 9 دا 2013لة • 'دا دةركةوتووة، وة لةونة مليؤن ونيوي مليؤن كةس نة خؤشي سيليان تيطيانيان لةدةسداوة بة هؤي سيلةوة.

'واش لةكةمبوونةوةداية، • 'وةيةكي هي هةرضةندة ذمارةي تووشبووان بة سيل لة جيهاندا بة شي'ةكاني توانراوة بةهؤي دةسنيشانكردن وضارةسةري 2013 بؤ 2000بةآلم تةنها لة سال

'ن.37طونجاوةوة نزيكةي مليؤن كةس لة مردن ر8زطار بكري

% ئةوانةن كة 57 حال'ةت تؤمار كراون كة ئةمانة تةنها 8803 دا لة عيراقدا 2013هةر ل •'ي ر8اثؤرت وةزارةتي تةندروستي- 'ت تووش بووبن بة نةخؤشيةكة )بةثي 'شبيني دةكري ثي

ثرؤطرامي كؤنترؤلي سيل(

Page 8: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

Estimated tuberculosis incidence rates, 2010

Page 9: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

نيشانةكاني سيل

Page 10: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

'تةوة 'يان ناطوازري 'طايانةي كة بةكترياي سيل ثي ئةو ر8ي

'كي نةخؤشدا• 'ثةر8بوون بةالي كةسي تي

'ناني هاوبةشي قاث وقاضاخ يان• بةكارهي

خواردني كةسي نةخؤش•

'ناني جطةرة يان ثةرداخي نةخؤش• بةكارهي

تةوقةو بةركةوتن لةطةل' نةخؤش•

ليك و دةردراوةكاني تري لةش•

'تي طشتي• 'ناني تةلةفؤن يان تةوالي بةكارهي

مي'ش و مةطةز•

Page 11: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

ضارةسةرو طرفتةكاني ضارةسةري سيل؟تووشبوان بة سيل بة دةرماني ثزيشكي •

'وةيةكي طشتي 'ن، كة بةشي ضارةسةر دةكري'ت9 بؤ 4 مانط دةخايةنيزؤر طرنطة ثاش هةستكردن •

بةضاكبوونةوةش دةمانةكان تا كؤتايي 'ن كؤرسةكانيان وةربطيري

'شة ر8ووبةر8ووي نةخؤش دةبنةوة • ضةندين كيلة كاتي ضارةسةردا لةوانة:-

'ذي كؤرسةكة• دريزؤري دةرمانةكان•كاريطةريية الوةكيةكان•'ت بةرطري درمانةكان • ميكرؤبةكة دةتواني

دروست بكات Directly Observed Therapyبؤية ثرؤطرامي •

(DOT)ت بؤ ضارةسةر' 'بةجي' دةكري جي

Page 12: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

'تي خؤثاراستن؟ ضؤني'طريكردن لة نةخؤشيةكة 'وةيةكي طشتي بؤري بةشي

ئامانجمانة كة'طري بكةين لة طواستنةوةي ميكرؤبي سيل لة 1. ري

'كي تر 'كةوة بؤ كةسي كةسي.Iرا دةسنيشانكردني نةخؤشيةكة' خي.IIضارةسةري طونجاو

'طريكردن لة دةركةوتني نةخؤشيةكة لة كةساني 2. ر8ي( LATEN TBتووشبوودا )

BCGكوتاني دذ بة سيل'تي كؤكين و ثذمين ئةتةكي

هةل'سوكةوتي نةخؤش و كةساني بةركةوتووي

Page 13: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

World Tuberculosis Day - 24 March 2015

'را با هةمموان خي

'كانمان بين لة هةول

'نان بة بؤ كؤتايي هي

سيل

Page 14: ئةوةي ثيويستة بيزانيت سةبارةت بة سيل

سوثاس بؤ ئامادة بوونتان