Şehirsel Yerleşme Alanlarında Şehirsel Yerleşme Alanlarında Ulaşım Talep Yönetimi – Akıllı Ulaşım Talep Yönetimi – Akıllı
Ulaşım Sistemleri İlişkileriUlaşım Sistemleri İlişkileri
M. Yıldırım Oral M. Yıldırım Oral
DEÜ, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü. İzmir - Mayıs 2012 DEÜ, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü. İzmir - Mayıs 2012
AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ ÇALIŞTAYI
25 MAYIS 2012 - İSTANBUL
Şehirsel Şehirsel Ulaşımda Talep Ulaşımda Talep
YönetimiYönetiminin Gerekliliği Üzerine nin Gerekliliği Üzerine
Üretilen Düşüncelerin Üretilen Düşüncelerin
Aşağıdaki Genel Soruların Aşağıdaki Genel Soruların
Cevaplandırılması Üzerine Cevaplandırılması Üzerine
Ortaya Çıkmakta olduğu Kabul Ortaya Çıkmakta olduğu Kabul
EdilebilirEdilebilir
SORULAR [1]SORULAR [1]Seçili bir şehirsel yerleşme alanında;Seçili bir şehirsel yerleşme alanında;
o Mevcut Mevcut ulaşım ve trafik sorunlarıulaşım ve trafik sorunları nelerdir? nelerdir?
o Mevcut Mevcut ulaşım ve trafik alt yapısı ulaşım ve trafik alt yapısı bubu sorunları çözmede sorunları çözmede etkin ve verimli bir biçimde kullanılabiliyor mu?etkin ve verimli bir biçimde kullanılabiliyor mu?
o Kullanılamıyorsa söz konusu donatıların Kullanılamıyorsa söz konusu donatıların en etkin ve en etkin ve verimli kullanımlarıverimli kullanımları için gerekli koşullar geliştirilebilir için gerekli koşullar geliştirilebilir mi?mi?
o İlgili tüm taraflar için gerekli koşulların içindeİlgili tüm taraflar için gerekli koşulların içinde en doğru en doğru
ve maliyeti en düşük çözümlerve maliyeti en düşük çözümler hangileri olabilir?hangileri olabilir?
SORULAR [2]SORULAR [2]Seçili aynı şehirsel yerleşme alanında;Seçili aynı şehirsel yerleşme alanında;o Şehirsel gelişme stratejileri ile birlikte ortaya çıkması Şehirsel gelişme stratejileri ile birlikte ortaya çıkması
hesaplanmış hesaplanmış ulaşım ve trafik sorunlarıulaşım ve trafik sorunları nelerdir? nelerdir?
o Geleceğin sorunlarını karşılamada etkin ve verimli Geleceğin sorunlarını karşılamada etkin ve verimli olabilecek hangi olabilecek hangi ulaşım ve trafik alt yapılarına ulaşım ve trafik alt yapılarına gereksinim duyulabilecektirgereksinim duyulabilecektir ??
o Mevcut ve gelecek için önerilecek donatıların birlikte Mevcut ve gelecek için önerilecek donatıların birlikte ele alınıp planlanmasında gerekli koşullar ele alınıp planlanmasında gerekli koşullar yaratılabilir mi?yaratılabilir mi?
o İlgili tüm taraflar için gerekli koşulların içindeİlgili tüm taraflar için gerekli koşulların içinde en en doğru ve maliyeti en düşük çözümlerdoğru ve maliyeti en düşük çözümler hangileri hangileri olabilir?olabilir?
Her iki soru grubu aynı arayış cümlesinde Her iki soru grubu aynı arayış cümlesinde düğümlenmektedir.düğümlenmektedir.
İlgili İlgili tüm taraflartüm taraflar için gerekli koşulların için gerekli koşulların içindeiçinde en doğru ve maliyeti en düşük en doğru ve maliyeti en düşük çözümlerçözümler hangileri olabilir?hangileri olabilir?
Ulaşımda Talep Yönetiminin gerekliğini Ulaşımda Talep Yönetiminin gerekliğini tartışılmasında ortaya çıkan bu soru bir tartışılmasında ortaya çıkan bu soru bir başka soru ile başka soru ile derinleştirilebilirderinleştirilebilir..
Gelişen Gelişen bilgisayar ve bilişim teknolojileribilgisayar ve bilişim teknolojileri sorunların çözümünde daha sorunların çözümünde daha etkin ve verimlietkin ve verimli sonuçlar alınmasında yararlı olabilir mi?sonuçlar alınmasında yararlı olabilir mi?
ETKİNLİK;ETKİNLİK;Bir Sorunun Çözümünde İlgili Tüm Bir Sorunun Çözümünde İlgili Tüm Tarafların Tarafların Beklenti ve Gereksinimlerini Beklenti ve Gereksinimlerini En İyi KoşullardaEn İyi Koşullarda Karşılayabilmek .. Karşılayabilmek ..
VERİMLİLİK;VERİMLİLİK;
Tarafların Bu Beklenti ve Gereksinimlerini Tarafların Bu Beklenti ve Gereksinimlerini Süreklilik İçinde, Süratli Bir Biçimde ve Süreklilik İçinde, Süratli Bir Biçimde ve AnındaAnında Yerine Getirebilmek ... Yerine Getirebilmek ...
Bu noktada;Bu noktada;
AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİAKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ uygulamaları uygulamaları ortaya çıkmaktadır .... ortaya çıkmaktadır ....
AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİAKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ Özetle; Özetle;
Ulaşım ve trafik sorunlarının Ulaşım ve trafik sorunlarının çözümünde ilgili tüm tarafların çözümünde ilgili tüm tarafların beklenti beklenti ve gereksinimlerini en iyi koşullardave gereksinimlerini en iyi koşullarda karşılayabilmek .. karşılayabilmek ..
Tarafların bu beklenti ve Tarafların bu beklenti ve gereksinimlerini gereksinimlerini süreklilik içinde, süreklilik içinde, süratli bir biçimde ve anındasüratli bir biçimde ve anında yerine yerine getirebilmek ...getirebilmek ...
Amaçlarıyla uygulanmaktadır.Amaçlarıyla uygulanmaktadır.
UlaşımdaUlaşımda
Talep Yönetimi Talep Yönetimi
Uygulamalarından Uygulamalarından
Örnekler Örnekler
o Arazi Kullanışları Sınıflaması (AKS) o Mevcut Karayolları Envanteri – Trafik Kaza Riskleri
(MKE) o Mevcut Trafik Yönetimi Uygulamalarının Denetimi (MTY) o Mevcut Karayolları Ağının Kademelendirilmesi (MKK) o Mevcut Toplu Ulaşım Hatları (MTH) o Gelecekteki Karayolları Ağının Kademelendirilmesi
(GKK) o İyileştirme ve Optimizasyon Kararları (İOK) o Arazi Kullanış Denetimi (AKD) o Nüfus Yoğunluklarının Denetlenmesi (NYD) o Yapı Yoğunluklarının Denetlenmesi (YYD) o Ulaşım Etki Değerlendirme (UED) o Yolculuk İkamesi Teknolojiler (YİK) o Çalışma Saatlerinin Kaydırılması (ÇSK) o Uzun Mesafe Yolculuklarının Düzenlemesi (UMY) o Yerleşmelerin Yayılarak Gelişmesi (YYG) o Uydu Şehir Yerleşmeleri (UŞY) o Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND) o Trafik Kompozisyonunun Denetlenmesi (TKD) o Transit Taşıt Trafiği (TTT) o Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS) o Otobüs Yolları Uygulaması (OYU) o Caydırıcı Otopark Düzenlemeleri (COD)
Ulaşımda Talep Yönetimi Ulaşımda Talep Yönetimi Uygulamalarında Yararlanılan Bilgi Uygulamalarında Yararlanılan Bilgi
Alanlarından ...Alanlarından ...
o Şehir Ulaşım PlanlamasıŞehir Ulaşım Planlamasıo Trafik PlanlamasıTrafik Planlamasıo Toplu Ulaşım PlanlamasıToplu Ulaşım Planlamasıo Proje YönetimiProje Yönetimio Trafik YönetimiTrafik Yönetimio Risk Yönetimi Risk Yönetimi o İşletme Optimizasyonu Teknikleriİşletme Optimizasyonu Tekniklerio Yapılabilirlik AnalizleriYapılabilirlik Analizleri
Akıllı Ulaşım Akıllı Ulaşım
Sistemlerinden Sistemlerinden
Güncel Bazı Güncel Bazı
Örnekler Örnekler
o Hareketli Kamera Çekim Sistemleri Hareketli Kamera Çekim Sistemleri (HKÇ) (HKÇ) o Fotoğraf Çekim Sistemleri Fotoğraf Çekim Sistemleri (FÇS)(FÇS) o Elektronik Perde Sayımları Elektronik Perde Sayımları (EPS) (EPS) o Elektronik Kordon Sayımları Elektronik Kordon Sayımları (EKS) (EKS) o Elektronik Yol/Kesim Sayımları Elektronik Yol/Kesim Sayımları (EYS) (EYS) o Yol Boyunca Algılama Sistemleri Yol Boyunca Algılama Sistemleri (YAS)(YAS)o Güzergâh Bilgilendirme Sistemleri Güzergâh Bilgilendirme Sistemleri (GBS) (GBS) o En Kısa Yol Bilgilendirme Sistemleri En Kısa Yol Bilgilendirme Sistemleri (EKY) (EKY) o Değişken Bilgi Sistemi Değişken Bilgi Sistemi (DMS) (DMS) o Trafik Analiz Sistemi Trafik Analiz Sistemi (TAS) (TAS) o Bilgi Sistemi Güncelleme Bilgi Sistemi Güncelleme (BSG) (BSG) o Kural Denetleme Sistemi Kural Denetleme Sistemi (KDS) (KDS) o Seyahat Süresi Tabloları Seyahat Süresi Tabloları (SST)(SST) o Trafik Yoğunluk Haritaları Trafik Yoğunluk Haritaları (TYH) (TYH) o Hacim ve Kompozisyon Tabloları Hacim ve Kompozisyon Tabloları (HKT)(HKT) o Zirve/Zirve Dışı Trafik Tabloları Zirve/Zirve Dışı Trafik Tabloları (ZTT) (ZTT) o Ulaşım/Trafik Yazılım Sistemleri Ulaşım/Trafik Yazılım Sistemleri (TYS) (TYS)
Geleneksel Geleneksel Ulaşım Modeli Ulaşım Modeli
Yaratım ve Dağılım Kestirimleri KapsamındaYaratım ve Dağılım Kestirimleri Kapsamında
Ulaşım Talep Yönetimi (UTY) – Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS)Ulaşım Talep Yönetimi (UTY) – Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS)
İlişkilerinin Sorgulanması İlişkilerinin Sorgulanması
Geleneksel Ulaşım Modeli – Yaratım ve Dağılım Kestirimleri Kapsamında UTY – AUS İlişkisi Tablo 1
Alt Model ÇalışmalarıTalep Yönetimi Açısından Çalışmanın Amaçları
Talep Yönetimi Açısından Uygulama Seçenekleri
Akıllı Ulaşım Sistemleriyle İlişkilerin Sorgulanması
Yolculukların Yaratım
Kestirimleri
Toplam yolculuk sayısının hesaplanması ve optimum
düzeyde tutulması
Arazi Kullanış Denetimi (AKD)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
Nüfus Yoğunluklarının Denetlenmesi
(NYD)Yapı Yoğunluklarının
Denetlenmesi (YYD)
Yolculuk İkamesi Teknolojiler (YİK)
Trafik Analiz Sistemi(TAS)
Yolculukların sürelerine ve uzunluklarına göre
hesaplanmaları
Uzun Mesafe Yolculukları Düzenlemesi
(UMY)Seyahat Süresi Tespit Tabloları (SST)
Uydu Şehir Yerleşmeleri (UŞY)Bilgi Sistemi Güncelleme
(BSG)
Yolculuk oranlarının alt sistemlere göre belirlenmesi
(yolculuk sayısı/kişi)
Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS)Ulaşım/Trafik Yazılım Sistemleri (TSY)Uzun Mesafe Yolculukları
Düzenlemesi (UMY)
Yolculukların sayılarının amaçlarına göre belirlenmesi
Yerleşmelerin Yayılarak Gelişmesi (YYG) Bilgi Sistemi Güncelleme
(BSG)Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS)
Yaratım parametreleri ölçümleme katsayılarının
hesaplanmasıArazi Kullanışları Sınıflaması
(AKS)
Trafik Analiz Sistemi(TAS)
Yolculukların Mekânsal
Dağıtımı Kestirimleri
Yolculukların bitiş noktalarındaki yoğunlaşma
eğilimlerinin saptanması
Arazi Kullanış Denetimi (AKD)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
Nüfus Yoğunluklarının Denetlenmesi
(NYD)
Yerleşmelerin Yayılarak Gelişmesi
(YYG)
Uydu Şehir Yerleşmeleri (UŞY)
Başlama – Bitiş tablolarının elde edilmesi
Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND)
Trafik Analiz Sistemi(TAS)
Arazi Kullanış Denetimi (AKD)Seyahat Süresi Tespit Tabloları (SST)
En Kısa Yol Bilgilendirme Sistemleri (EKY)
Caydırıcı Otopark Düzenlemeleri (COD)
Trafik Analiz Sistemi(TAS)
Yolculuk istek hatlarının ve ana ulaşım koridorlarının
belirlenmesi
Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS) Yol Boyunca Algılama Sistemleri (YAS)
Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND)
Trafik Yoğunluk Haritaları (TYH)
Geleneksel Ulaşım Modeli – Taşıt Türü Seçimi ve Atama Kestirimlerinde UTY ve AUS İlişkisi Tablo 2
Alt Model ÇalışmalarıTalep Yönetimi Açısından Çalışmanın Amaçları
Talep Yönetimi Açısından Uygulama Seçenekleri
Akıllı Ulaşım Sistemleriyle İlişkilerin Sorgulanması
Yolculukların
Taşıt Türü Seçme
Kestirimleri
Uzun mesafeli yolculukların düşük kullanım oranlı
türlerden yüksek kullanım oranlı türlere ve
güzergâhlara kaydırılması
Uzun Mesafeli Yolculukların Düzenlenmesi (UMY)
Seyahat Süresi Tabloları(SST)
Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND)
Zirve/Zirve Dışı Trafik Tabloları (ZTT)
Toplu ulaşım sistemlerinin özel ulaşım
seçenekleriyle yarışır duruma getirilmesi.
Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS)Yol Boyunca Algılama
Sistemleri (YAS)
Otobüs Yolları Uygulaması (OYU)
Trafik Analiz Sistemleri (TAS)
En Kısa Süreli ve En Düşük Maliyetli Yolculukların Aktarma Noktalarının
Saptanması
Aktarma Noktaları Düzenlemesi
(AND)
Yolculukların
Güzergâhlara ve Yol
Kesimlerine Atama
Kestirimleri
Trafiğin yoğun güzergâhlardan
kaydırılması
Trafik Kompozisyonunun Denetlenmesi (TKD)
Trafik Yoğunluk Haritaları(TYH)
Transit Taşıt Trafiği (TTT) Değişken Bilgi Sistemi (DMS)
Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS)Güzergâh Bilgilendirme
Sistemleri (GBS)Otobüs Yolları Uygulaması
(OYU) Trafik Yoğunluk Haritaları (TYH)Caydırıcı Otopark
Düzenlemeleri (COD)
Yolculukların yoğun zirve saat dışına Kaydırılması
Ulaşım Etki Değerlendirme (UED)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)
Çalışma Saatlerinin Kaydırılması (ÇŞK)
Bilgi Sistemi Güncelleme (BSG)
Caydırıcı Otopark Düzenlemeleri (COD)
Yolculuk İkamesi Teknolojiler (YİT)
En Kısa Süreli ve En Düşük Maliyetli Yolculukların Aktarma Noktalarının
Saptanması
Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND)
En Kısa Yol Bilgilendirme Sistemleri (EKY)
Trafik Kompozisyonunun Denetlenmesi (TKD)
Hacim ve Kompozisyon Tabloları (HKT)
Trafik Mühendisliği Çalışmaları Açısından Trafik Mühendisliği Çalışmaları Açısından
UTYUTY ve ve AUSAUS İlişkilerinin Sorgulanması İlişkilerinin Sorgulanması
Trafik Mühendisliği Açısından Ulaşım Talep Yönetimi ve AUS İlişkisinin Sorgulanması Tablo 3Trafik Mühendisliği Çalışmaları Başlıkları
Talep Yönetimi Açısından Uygulama Seçenekleri
Akıllı Ulaşım Sistemleriyleİlişkilerinin Sorgulanması
Mevcut Trafik Niteliklerinin ve Sorunlarının Saptanması
Mevcut Karayolları Envanteri – Trafik
Kaza Riskleri Analizi (MKE)
Hareketli Kamera Çekim Sistemleri(HKÇ)
Fotoğraf Çekim Sistemleri(FÇS)
Elektronik Yol/Kesim Sayımları(EYS)
Trafik Yoğunluk Haritaları(TYH)
Mevcut Trafik Yönlendiricilerinin Belirlenmesi
Mevcut Karayolları Envanteri(MKE)
Hareketli Kamera Çekim Sistemleri(HKÇ)
Mevcut Trafik Yönetimi(MTY)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
Geliştirilecek Trafik Yönetim Sisteminin Tasarımı
Mevcut Karayolları Ağı Kademelenmesi (MKK)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)
İyileştirme ve Optimizasyon Kararları (İOK)
Kural Denetleme Sistemi (KDS)Yol Boyunca Algılama Sistemleri (YAS)
Trafik Kompozisyonunun Denetlenmesi (TKD)
Trafik Yoğunluk Haritaları (TYH)
Mevcut Şehir Planları ile Bütünleştirme
Arazi Kullanış Denetimi(AKD)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
Gelecekteki Karayolları Ağının Kademelendirilmesi
(GKK)Seyahat Süresi Tespit Tabloları (SST)
İyileştirme ve Optimizasyon Kararları(İOK)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)
Geliştirilecek Şehir Planları ile Bütünleştirme
Arazi Kullanış Denetimi(AKD)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
Gelecekteki Karayolları Ağının Kademelendirilmesi
(GKK)Seyahat Süresi Tespit Tabloları (SST)
İyileştirme ve Optimizasyon Kararları(İOK)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)
Mevcut Geometrik Düzenlemelerin Analizi
Mevcut Karayolları Envanteri(MKE)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
İyileştirme ve Optimizasyon Kararları(İOK)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)
Geliştirilecek Geometrik Düzenleme Önerileri
Gelecekteki Karayolları Ağının Kademelendirilmesi
(GKK)
Bilgi Sistemi Güncelleme(BSG)
İyileştirme ve Optimizasyon Kararları(İOK)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)
Toplu Ulaşım Alt Sistemleri Toplu Ulaşım Alt Sistemleri
Optimizasyon Çalışmaları Açısından Optimizasyon Çalışmaları Açısından
UTYUTY ve ve AUSAUS ilişkisinin Sorgulanması ilişkisinin Sorgulanması
Toplu Ulaşım Sistemleri Optimizasyon Çalışmaları Açısından Talep Yönetimi ve Akıllı Ulaşım Sistemleri İlişkisinin Sorgulanması Tablo 4Toplu Ulaşım Optimizasyonu Çalışmaları Başlıkları
Toplu Ulaşım Alt Sistemlerinin Tanımlanması
Talep Yönetimi Açısından Uygulama Seçenekleri
Akıllı Ulaşım Sistemleriyleİlişkilerinin Sorgulanması
Mevcut Toplu Ulaşım Alt Sistemleri Niteliklerinin ve Sorunlarının Saptanması
Şehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemleri mevcut durum analizleri
Mevcut Karayolları Envanteri– Trafik
Kaza Riskleri Analizi (MKE)
Hareketli Kamera Çekim Sistemleri (HKÇ)
Fotoğraf Çekim Sistemleri(FÇS)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemleri - -
Mevcut Hatların BelirlenmesiŞehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemlerinde mevcut işletme hatları
Trafik Kompozisyonunun Denetlenmesi(TKD)
Güzergâh Bilgilendirme Sistemleri (GBS)
Elektronik yol/kesim sayımları (EYS)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemlerinde mevcut işletme hatları - -
Mevcut Aktarma, Durak, Geometrik ve Diğer Düzenlemelerin Analizi
Şehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemlerinde mevcut aktarma, durak, geometrik ve diğer düzenlemeler
Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND)
Trafik Analiz Sistemi (TAS)Mevcut Karayolları Envanteri(MKE)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemlerinde mevcut aktarma, durak, geometrik ve diğer düzenlemeler
- -
Mevcut İşletme Yönetim Yapısı Şehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemlerinde mevcut işletme yönetimi
Mevcut Trafik Yönetimi Denetimi (MTY) Kural Denetleme Sistemi (KDS)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemlerinde mevcut işletme yönetimi - -
Geliştirilecek İşletme Yönetim Sisteminin Tasarımı Genel Şehir Planları ile Bütünleştirme
Şehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemlerinin işletme geliştirilmesi ve tasarımı
İyileştirme ve Optimizasyon Kararları (İOK)
Bilgi Sistemi Güncelleme (BSG)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemlerinin işletme geliştirilmesi ve tasarımı - -
Hatların yeniden planlanması ve geliştirilmesi
Şehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemleri hatlarının planlanması ve geliştirilmesi
Trafik Kompozisyon Denetimi (TKD) Trafik Yoğunluk Haritaları (TYH)
Transit Taşıt Trafiği(TTT)
Hacim ve Kompozisyon Tabloları (HKT)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemleri hatlarının planlanması ve geliştirilmesi - -
Geliştirilecek Aktarma, Durak, Geometrik ve Diğer Düzenleme Önerileri
Şehir içi karayollarına dayalı toplu ulaşım sistemleri düzenleme önerileri
Toplu Ulaşım Sistemleri (TUS) Hacim ve Kompozisyon Tabloları (HKT)
Aktarma Noktaları Düzenlemesi (AND)En Kısa Yol Bilgilendirme Sistemleri
(EKY)Gelecekteki Karayolu Ağının kademelendirilmesi (GKK)
Bilgi Sistemi Güncelleme (BSG)
Diğer şehirsel toplu ulaşım sistemleri önerileri
- -