SEDYMENTOLOGIA
(3 pkt. kredytowe ECTS) wykład (24 godziny) - egzamin ćwiczenia kameralne (16 godzin) - zaliczenie ćwiczenia terenowe (36 godzin) – zaliczenie (warunek podjęcia zajęć w ramach modułu „SKAŁY ZBIORNIKOWE” dla specjalności GSP)
Jurand Wojewoda Zakład Geologii Strukturalnej
i Kartografii Geologicznej Instytut Nauk Geologicznych
Uniwersytet Wrocławski Cybulskiego 32
pokój nr 3 telefon: 3759 - 378
e-mail: [email protected]
SEDYMENTOLOGIA O przedmiocie…
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
- wykłady środa, 11.00 – 12.45 sala II, Cybulskiego 30 - ćwiczenia środa, 13.00 – 14.30 (grupa I) sala IV, Cybulskiego 30 pierwsze zajęcia: 18.03 - kolokwia 15.04, 13.00 – 13.30 27.05, 13.00 – 14.00 sala IV, Cybulskiego 30 - egzamin 29.06.2020, 12.00 – 13.00 sala II, Cybulskiego 30
SEDYMENTOLOGIA organizacja zajęć
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
zadania praktyczne
Każde z ćwiczeń jest punktowane w oparciu o przygotowane sprawozdanie. Sprawozdanie można dostarczyć najpóźniej w ciągu 7 dni od zajęć, na którym dany temat był omawiany (przed rozpoczęciem kolejnych zajęć). Aby zaliczyć ćwiczenia kameralne z sedymentologii trzeba łącznie uzyskać ponad połowę możliwych punktów ze wszystkich zaplanowanych w trakcie
zajęć ćwiczeń oraz kolokwiów.
SEDYMENTOLOGIA SEDYMENTOLOGIA zasady zaliczenia przedmiotu
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
zadania praktyczne (terminy) 1. 18 marca (A.K., J.W.) 2. 25 marca (A.K., J.W.) 3. 1 kwietnia (A.K., J.W.) 4. 8 kwietnia (J.W.)
15 kwietnia kolokwium I 5. 22 kwietnia (J.W.) 6. 29 kwietnia (J.W.) 7. 13 maja (J.W.) 8. 20 maja (J.W.) 27 maja kolokwium II 29 czerwca zwrot ostatnich ćwiczeń
SEDYMENTOLOGIA SEDYMENTOLOGIA zasady zaliczenia przedmiotu
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
egzamin Egzamin odbywa się w sesji letniej w terminie uzgodnionym z przedstawicielem roku. Egzamin ma charakter testu i obejmuje zakres informacji przekazanych przez prowadzącego zajęcia w czasie wykładów oraz ćwiczeń kameralnych. Aby uzyskać ocenę pozytywną trzeba zdobyć co najmniej połowę z możliwych do zdobycia w czasie egzaminu punktów. Za nieprawidłowe odpowiedzi otrzymuje się punkty ujemne.
SEDYMENTOLOGIA zasady zaliczenia przedmiotu
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
J. Wojewoda wtorek lub środa 8.45 – 10.45 (po wcześniejszym uzgodnieniu)
SEDYMENTOLOGIA konsultacje
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA pomoce naukowe,
Gradziński, R., Kostecka, A., Radomski, A., Unrug, R., 1976: Sedymentologia. Wyd. Geol., Warszawa, 614 p. Jaroszewski, W., Marks, L., Radomski, W., 1985: Słownik geologii dynamicznej. Wyd. geol., Warszawa, 310 p. Tucker, M.E., 2000: Sedimentary petrology: An introduction to the Origin of Sedimentary Rocks. Blackwell Science, 260 p. Nichols, G., 1999: Sedimentology & Stratigraphy. Blackwell Science, 356 p. Reading, H.G., [Ed.], 1986: Sedimentary Environments and Facies. Blackwell Science, 616 p. Wojewoda, J., 2004: Zarys Wykładu z Sedymentologii, http://www.jw.ing.uni.wroc.pl/
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA sylabus
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
- wiedza i umiejętności z geologii dynamicznej; - wiedza z zakresu matematyki i fizyki na poziomie szkoły średniej
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA Sylabus: wymagania programowe z zakresu geologii dynamicznej
Zakładane efekty kształcenia
(W_3) Zna podstawowe pojęcia z zakresu prostych struktur geologicznych i ich orientacji przestrzennej a także zna sposoby zapisu orientacji.
(U_1) Potrafi klasyfikować, rozpoznawać i opisywać najpospolitsze skały i minerały na podstawie obserwacji makroskopowych, w zakresie umożliwiającym pracę w terenie.
(U_2) Potrafi odczytać z mapy topograficznej podstawowe elementy rzeźby, wykreślać na mapie i przekroju płaszczyzny o określonej orientacji. Potrafi odczytywać orientację przedstawioną w postaci zapisu liczbowego. Potrafi posługiwać się kompasem geologicznym.
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA
Zakładane efekty kształcenia
(W_1) Zna podstawową terminologię w zakresie procesów kształtujących powierzchnię Ziemi. (W_2) Wykazuje znajomość różnych środowisk powstawania skał osadowych na Ziemi oraz podstawowych procesów geologicznych kształtujących jej powierzchnię. (U_1) Potrafi biegle klasyfikować i opisywać najpospolitsze skały na podstawie obserwacji makroskopowych. (U_2) Potrafi wyciągać prawidłowe wnioski w zakresie procesów skałotwórczych zapisanych w makroskopowych cechach skały.
Sylabus: wymagania programowe z zakresu geologii dynamicznej
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA
Treści programowe
- blok A: Minerały skałotwórcze skał osadowych i ich
powstawanie. Podstawy budowy, genezy i podziału skał osadowych. Przegląd makroskopowych cech podstawowych skał osadowych.
- blok B: Praca z mapą topograficzną: określanie skali mapy,
obliczanie: wysokości punktów, różnic wysokości, kąta spadku, odczytywanie elementów ukształtowania terenu. Intersekcja płaszczyzny poziomej i pionowej. Orientacja płaszczyzn i prostych w przestrzeni. Kompas geologiczny. Intersekcja płaszczyzny nachylonej. Krawędź przecięcia dwóch płaszczyzn. Konstrukcja przekroju geologicznego.
Sylabus: wymagania programowe z zakresu geologii dynamicznej
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA
Treści programowe
blok B: Podstawy fizyczne: diagram Hjulstroema, prędkości krytyczne erozji i transportu, kohezja, kohezja pozorna, prawo Stokes'a, równanie Bernoulli'ego, liczba Frouda, reżim przepływu, fazy transportu. Skała osadowa jako zapis procesów: podział struktur sedymentacyjnych, cechy teksturalne skał osadowych, związek cech skały z warunkami transportu i depozycji. Podstawowe cechy osadów związanych z różnymi środowiskami sedymentacyjnymi. Transport grawitacyjny. blok C: Podział map geologicznych, znaki umowne, indeks barw, szrafury. Typy budowy geologicznej, niezgodności i ich rodzaje, piętra strukturalne, identyfikacja różnych typów budowy geologicznej, wyznaczanie niezgodności oraz pięter strukturalnych.
Sylabus: wymagania programowe z zakresu geologii dynamicznej
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
GEOLOGICZNE NAUKI ŚRODOWISKOWE Sedymentologia, analiza facjalna, analiza basenowa, paleogeografia
geomorfologia
sedymentologia
analiza facji
analiza basenowa
hydrologia geologia dynamiczna
petrologia osadów stratygrafia
geotektonika geologia strukturalna
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
GEOLOGICZNE NAUKI ŚRODOWISKOWE Sedymentologia, analiza facjalna, analiza basenowa, paleogeografia
geomorfologia
sedymentologia
analiza facji
analiza basenowa
hydrologia geologia dynamiczna
petrologia osadów stratygrafia
geotektonika geologia strukturalna
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
GEOLOGICZNE NAUKI ŚRODOWISKOWE Sedymentologia, analiza facjalna, analiza basenowa, paleogeografia
geomorfologia
sedymentologia
analiza facji
analiza basenowa
hydrologia geologia dynamiczna
petrologia osadów stratygrafia
geotektonika geologia strukturalna
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
Minima z zakresu GEOLOGII DYNAMICZNEJ (treści programowe i zakładane efekty kształcenia)
1. Wyjaśnij różnicę między pojęciami: erozja, denudacja 2. Wyznacz linię, wzdłuż której przecinają się dwie powierzchnie o orientacji 195/45 i 285/45. Zapisz orientację tej linii zgodnie poznaną formułą zapisu. 3. Podaj podział piaskowców ze względu na skład mineralny i zawartość matriks.
Minima z zakresu FIZYKI (zakres szkoły średniej)
4. Wymień podstawowe wielkości fizyczne i ich jednostki pomiarowe w układzie SI. 5. Podaj 3 zasady mechaniki.
SEDYMENTOLOGIA Minima programowe, test wiedzy minimalnej i koniecznej…
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA
Treści programowe
1. Wprowadzenie (sprawy organizacyjne, informacje, podstawowe pojęcia i definicje) (1 godzina) 2. Cechy teksturalne osadów ziarnistych (9 godzin) 3. Cechy strukturalne osadów ziarnistych (14 godzin)
Program wykładów (24 godziny)
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA
Nauka badająca osady, procesy i środowiska sedymentacji (osadzania)
Definicje, pojęcia podstawowe, nazewnictwo, etymologia, historia
Wyraz “sedymentacyjny” pojawił się 1547 roku i pochodzi od francuskiego wyrazu sédiment - osad. Jest to wyraz wywodzący się z łaciny - sedimentum (opadanie, osadzanie), który wywodzi się od czasownika – sedere (osiąść, usiąść). W geologii po raz pierwszy zużył tego sformułowania Charles Lyell w 1830 roku. W odniesieniu do skał osadowych. Wyraz sedymentacja pojawił się po raz pierwszy w 1974 roku.
Charles Lyell (1797–1875)
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
SEDYMENTOLOGIA Definicje, pojęcia podstawowe, nazewnictwo, etymologia, historia
ZJAWISKO versus PROCES
ZIARNO
OSAD ZIARNISTY
UZIARNIENIE
TEKSTURA OSADU
STRUKTURA EROZYJNA
STRUKTURA TRANSPORTOWA
PALEOTRANSPORT
STRUKTURA DEPOZYCYJNA
WARSTWOWANIE
WAY UP
PROFIL
HISTORIA GEOLOGII
starożytność
XVI-XVII wiek
XVIII-XIX wiek (początki)
kamienie milowe…
WYKŁAD 2020
Jurand Wojewoda
HISTORIA starożytność
Heraklit z Efezu (ok. 540 - 480 p.n.e.)
- zmiana jako główna istota świata (panta rhei, wszystko płynie)
- za zasadę, na której opiera się
Wszechświat (arché) uznał ogień - z ognia powstają też meteory, planety
i gwiazdy,
Tatarkiewicz, W., 2007. Heraklit. W: Historia Filozofii. Wyd. XXII. T. I: Filozofia starożytna i średniowieczna. Warszawa: PWN WYKŁAD 2020
Herodot z Halikarnas (ok. 484 - 426 p.n.e.)
Jurand Wojewoda
HISTORIA starożytność
Tatarkiewicz, W., 2007. Heraklit. W: Historia Filozofii. Wyd. XXII. T. I: Filozofia starożytna i średniowieczna. Warszawa: PWN
- relacja z wojen perskich, opisująca geografię i historię Hellady, Persji i Egiptu oraz okolicznych krain, zatytułowana Dzieje (Ἱστορίαι Historiai, łac. Historiae)
- w Delfach dowiedział się o sztucznie zapewne spowodowanej lawinie skalnej
- informacja o istnieniu na Zakintos źródła
płynnej smoły
- opisał kopalnie złota na Tazos
WYKŁAD 2020
Teofrast z Eresos (322- 287 p.n.e.)
- W dziele „O kamieniach” (ok. 300-325 p.n.e.) dokonał pierwszej próby klasyfikacji minerałów i skał, głównie w oparciu o ich zachowanie w trakcie podgrzewania.
- W jego pracy po raz pierwszy pojawia się nazwa (gr. Krystallos, κρύσταλλος) (lód) w odniesieniu do kwarcu „pierwszy mineralog”
Jurand Wojewoda
HISTORIA starożytność
WYKŁAD 2020