17/03/2013
1
Baby
0-1j
Peuter
1-3j
De peuter
Motorische ontwikkeling
Grove motoriek & fijne motoriek
17/03/2013
2
De peuter
Motorische ontwikkeling
De peuter
Zindelijkheidstraining
• Zintuiglijke gewaarwording
• Controle sluitspieren
• Motivatie
• overdag: 2 – 2,5 jaar
• ‘s nachts: 3 – 4 jaar
De peuter
Zindelijkheidstraining
17/03/2013
3
De peuter
Cognitief functioneren: sensomotorisch
• Substadium 5 � sensomotorisch equilibrum
tertiaire circulaire reacties (12-18m)
• Substadium 6 � desequilibrum
begin van denken (18-24m) = inwendig
experimenteren = innerlijke voorstelling
VIRTUELE
WERELDVanaf
2 jaar
De peuter
ASSIMILATIE ACCOMMODATIE
PRE-OPERATIONEEL DENKEN
Kind leert omgaan met virtuele denkwereld, leert denkbeelden te ordenen
Maar maakt veel denkfouten – kan nog niet logisch nadenken
2-6j
TYPISCHE
DENKFOUTEN
KLEUTERS
EGOCENTRISMEFenomenistische
causaliteit
Magisch denken
ANIMISME
ARTIFICIALISME
GEEN CONSERVATIECentratie
Geen transformatie
1 – DIMENSIONEEL
DENKEN
17/03/2013
4
De peuter
Cognitieve ontwikkeling peuter
De peuter
Cognitief functioneren
• Uitgestelde imitatie (cfr. Filmpje telefoneren)
• Fantasiespel
• Beginnende objectpermanentie � gevestigde
objectpermanentie ( 24m)(cfr. A-not B error)
De peuter
Uitgesteld imitatiegedrag - fantasiespel
Bas wast zijn Ferrari
17/03/2013
5
• Men herinnert zich weinig van de eerste vier jaar van zijn leven = infantiele amnesie
• Verder herinnert men zich wel veel van de adolescentie. Dit fenomeen heet reminiscentie effect
• Tenslotte heeft men veel herinneringen uit de laatste vijf jaar. Dit fenomeen heet het recentheidseffect.
• Bij jongeren valt het reminiscentie effect samen met het recentheidseffect.
Extra: autobiografisch geheugen
De Peuter
Autobiografisch geheugen: de valse herinnering
De peuter
Ik keek ergens anders naar en ik zag niet wat ik deed en toen
kwam hij erin … de muizenval stond in ons huis omdat er een
muis in huis is … de muizenval staat beneden in de kelder,
naast het hout voor de open haard … ik was verstoppertje aan
het spelen en toen ging ik naar beneden en zei tegen papa “ik
wil een boterham” en toen kwam ie vast te zitten in de
muizenval … mijn vader was beneden in de kelder om hout te
halen … mijn broer duwde mij … het gebeurde gisteren. De
muis zat gisteren in mijn huis. Ik ging gisteren naar het
ziekenhuis.
verslag 4-jarig jongentje (Ceci & Bruck, 1993, p A23)
17/03/2013
6
De peuter
• Herinnering jongentje is volledig verzonnen
• Onderzoeker stelt 11 weken lang deze vraag:
Je moest naar het ziekenhuis omdat je vinger in een
muizenval was gekomen. Is dat wel eens
voorgevallen?
• Week 1: Neen, ik ben nog nooit in ziekenhuis
geweest
• Week 2: Ja, ik moest huilen
• Week 3: Ja, mijn mama is met mij meegegaan
• Week 11: Uitgebreide citaat
De peuter
Bron: http://childabuse.fiu.edu/statistics.php
De peuter
Bron: http://childabuse.fiu.edu/statistics.php
17/03/2013
7
De peuter
Bron: http://childabuse.fiu.edu/statistics.php
DIKSMUIDE/VEURNE - De 27-jarige H.V. uit Kortemark wordt beschuldigd van zware
kindermishandeling van zijn stiefdochtertje. De man ontkent hardnekkig.
De feiten speelden zich af tussen januari 2009 en april 2010 in Diksmuide, toen het meisje in
het ziekenhuis werd opgenomen met een dijbeenbreuk en de artsen het parket
inschakelden voor kindermishandeling. Ze ontdekten dat het kindje ook een dubbele
scheenbeenbreuk, wat zelden voorkomt bij kinderen, en allerlei verwondingen had
opgelopen. Aan de kinderpsychologe van het ziekenhuis zou het meisje gezegd hebben:
‘papa pijn gedaan: beentje, handje, poep'.
Maanden voordien hadden drie onthaalmoeders ook al verwondingen bij het kindje
vastgesteld.
Volgens de verdediger van H.V. staat of valt alles met het audiovisueel verhoor van het toen
2,5 jaar oude kind, maar verliep dat niet zoals het hoort. ‘Het videoverhoor duurde 42
minuten. De eerste 21 minuten uitte het meisje geen enkel bezwarend element tegen haar
stiefvader. Ze had het altijd over ‘vallen'. Pas toen de ondervragers om de paar minuten
suggestieve vragen stelden over stampen en slaan door papa, knikte en antwoordde ze
bevestigend.' Hij vroeg zonder meer de vrijspraak voor zijn cliënt wegens gebrek aan
bewijzen. De man zelf zei dat hij er niets mee te maken had.
De peuter
• Surveys in US (1987, 1993) Finland (2004)
• 50% had three or more investigative interviews
• 76% experienced interviews by two or more professionals
• Repeated interviewing make children think that people do not believe them
• Children change their answers because they think they got it “wrong” the first time
• Interviews at police stations may frighten children and may reinforce their belief that they have done something wrong
De peuter
Hoe stel je vragen aan peuters, vanaf 2,5j
1. Doe alsof je van niets weet
2. Stel vervolgvragen
3. Stimuleer kinderen om de gebeurtenissen te
beschrijven
4. Vermijd de indruk dat je beschrijvingen
verwacht van een specifieke gebeurtenis
5. Beloon kinderen niet voor wat ze zeggen en
laat ook geen afkeuring blijven
17/03/2013
8
De peuter
• Tell me more.
• What makes you think so?
• Then what happened?
• Is there anything else you want to tell me?
• What did he say when that happened?
• What did he do with his hands?
• Has anyone ever asked you to keep secrets?
• Has anyone ever told you not to tell about private touching?
• What would you do if someone touched you on a private place and then told
you not to tell?
• Have you ever told anyone before about touching on your privates?
De peuter
• I know sometimes it is hard to talk about things that have happened to you,
but I talk to lots of children about things that are bothering them. It's always
okay to talk to doctors about anything, even secrets are okay to tell to the
doctor. You aren't going to get into any trouble (or go to jail).
• What were you wearing, What was he wearing?
• How did your clothes come off?
• What did it feel (taste, look) like?
• Can you point to where that happened?
• Did anything happen with your (or his) mouth?
• Who else was there?
• When was the first (last) time that happened to you?
• Where were you when that happened?
De peuter
Cognitieve ontwikkeling: taal
• Eenwoordzin (1 – 1,5j) � 50 woorden
• Tweewoordzin (1,5 – 2 j) � 300 woorden
• Meerwoordzin (>2,5j) � 1000 woorden
Syntaxis
K&G
17/03/2013
9
De peuter
Egocentrisch taalgebruik versus sociaal taalgebruik
Luca praat in zijn spel
De peuter
Sociale ontwikkeling: onthechting
• Margaret Mahler
• Seperatie en individuatiefase (6m – 36m)
• Loskomen van symbiotische relatie dmv
kiekeboe en vervangknuffel
• ~ Bowlby = doelgecorrigeerde partnerschap
• Bodemloosheid �� symbiotische relatie
De peuter
Sociale ontwikkeling
K&G
17/03/2013
10
De peuter
Sociale ontwikkeling: spelen met anderen?
Parallelspel
Samen in 1 ruimte spelen – maar toch spelen
ze elk hun eigen spel.
De peuter
Dynamisch – affectieve ontwikkeling:
groeiend zelfbewustzijn
Toddler & mirrow
De peuter
Groeiend zelfbewustzijn• Peuter herkent zichzelf op foto, spiegel
• Test met rode stip (Lewis – Brooks- Gunn – 1979)
• Gebruik van ik, mijn � koppigheidsfase - protestfase
Tegen - afhankelijkheid
17/03/2013
11
De peuter
Koppigheidsfase…