Nieuwjaarsconferentie Vormingplus
Niet willen of niet kunnen?Naar een multidimensioneel model
van digitale uitsluiting
Mariën IlseVrije Universiteit Brussel
Februari 3, 2012Roeselare
IST – SVR – MIDISDigitale uitsluiting herbekeken
EMSOC – Innoviris
Veldtekening Mediawijsheid
Beleidsnota MediawijsheidDigitale Week – Digitale Kermis
Federaal Actieplan tegen de Digitale Kloof
Van digitale kloof naar digitale inclusie
Beperkingen van ‘digitale kloof’ idee
Complexiteit van ‘digitale uitsluiting’
Sociale uitsluiting
ICT-gerelateerde drempels
Herziening traditionele drempels
Naar een kwaliteitsvolle toegang
Thuis Betaalbaar Up-to-date materiaal Snelheid & downloadlimiet (Aantal) plaatsen van toegang
Herziening traditionele drempels
Motivatie als structurele problematiek
Harde kern niet-gebruikers Algemene attitudes tav ICT Kwalitatief onderzoek
Bewustzijn vd meerwaarde van ICT Motivationele stimulansen
Digital
choice
Herziening traditionele drempels
Gebruik in context
Vrijheid Autonomie Betekenis in dagelijkse praktijken
Mechanismen van uitsluiting Gebruikersprofielen
Herziening traditionele drempels
Vaardigheden in volledige complexiteit
Overaanbod aan definities Mediageletterdheid – alle media Digitale vaardigheden – ICT
Conceptualisering
Operationalisering
Methodologie?
Herziening traditionele indicatoren
Digital literacy is the awareness, attitude and ability of individuals to appropriately use digital tools and facilities to identify, access, manage, integrate, evaluate, analyse and synthesise digital recources, construct new knowledge, create media expressions, and communicate with others, in the context of specific life situations, in order to enable constructive social action; and to reflect upon this process.” (Martin, 2006:255)
Herziening traditionele indicatoren
Digitale vaardigheden
Operationeel Formeel Communicatie Informatie – cf. mediawijsheid Strategisch – cf. meerwaarde, inclusie
Tool / Medium
Content
Herziening traditionele indicatoren
Competenties
Basisgeletterdheid Probleemoplossend vermogen Bewustzijn en kennis over mogelijkheden
van beschikbare tools …
Aanvullende indicatoren
Ondersteuningsnetwerken
Participatie ICT cultuur
Attitude – Gebruik – Bezit Aanwezigheid hulpbronnen
Warm experts – proxy users Keuze favoriete hulpbron
Aanvullende indicatoren
Leerproces digitale vaardigheden
Informeel & formeel leren
Redenen niet-deelname, drop-out Attitude tav opleiding & training
Opportuniteiten, hulpbronnen Plaats leerproces Type leerstijl
Aanvullende indicatoren
Sociale context
Micro / meso / macro niveau ICT-cultuur Dagelijkse praktijken ≈ levensstijl
Structurele mechanismen van uitsluiting Onderwijs & middenveldorganisaties
Risicogroepen
Vgs traditionele SES indicatoren
ouderen, mensen met een fysieke of mentale handicap, laaggeschoolden, mensen die
zich in een illegale situatie bevinden (cf. druggebruikers, uitgeprocedeerde
asielzoekers…), chronisch zieken, mensen met geen of een laag inkomen, etnische
minderheden, eenoudergezinnen of mensen die wonen in onderontwikkelde rurale gebieden
Kwetsbare groepen
A worst case scenario
Minder toegang, vaardigheden, gebruik Homogeen ICT-arm netwerk Leerdrempels
Vaak een situatie van wel willen
maar niet kunnen = Digitale uitsluiting
Van digitale kloof naar digitale inclusie
Digitale uitsluiting
Digitale insluiting
Identificatie drempels & acties
In relatie tot multi-stakeholders
Van digitale kloof naar digitale inclusie
Digital inclusion is all efforts by the public and private sector, civil society and the technology community
devoted to developing and using ICT to address issues of societal exclusion in any dimension;
creating new opportunities for inclusive empowerment and development through
ICT, and preventing new ICT-induced gaps from emerging (Bianchi et al., 2006)
Digitaal Inclusie Beleid
Cruciale (f)actoren
Multi-stakeholdersaanpak èn / èn verhaal Binnen breder inclusiebeleid Ondersteuning middenveld
Digitaal Inclusie Beleid
Cruciale (f)actoren
Informele participatieve leeromgevingen
Vraaggedreven, in lijn met leefwereld Sociaal kapitaal op lokaal niveau
Race Online – Digital Champions Pass it on
Give An Hour
Digital Champions
Ilse MariënIBBT-SMIT Vrije Universiteit Brussel
[email protected]. 0496 / 28 24 88
Februari 3, 2012
Roeselare