Talaan ng Paggamit ng Modyul
Paaralan:
Purok:
Sangay:
Rehiyon:
Kailan natanggap sa paaralan:
Gamitin ang sumusunod na letra sa pagtatala ng kondisyon ng modyul:
A (Bago)
B (Gamit na ngunit maayos pa)
C (May kaunting sira)
D (Maraming sira)
Pangalan ng
Humiram
Kailan Ipi-
nahiram Kondisyon Kailan Isinauli Kondisyon
Galilan Mambasa
Panangitunton ed
Pambangat na Pangasinan
1
HINDI IPINAGBIBILI
PAG-AARI NG PAMAHALAAN
INILAAN PARA SA
Distrito/Paaralan:
Sangay: ______
Unang Taon ng Paggamit:
Pinagkukunan ng Pondo ( pati taon ) :
Galilan Mambasa- Balitang 1
Panangitunton ed Pambagat na Pangasinan
First Edition, 2012
Resebado ang lahat ng Karapatan. Ang alinmang bahagi nito ay hindi maaar-
ing ilathala o ilabas sa anumang anyo, kasama na rito ang pelikula, nang walang
nakasulat na pahintulot ang Tagapaglathala at ang mga may-akda. Hindi sakop
ng karapatang-ari ang suring modyul na ilathala sa mga pahayagan at magasin.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Management Staff
Writers
Lilibeth A. Magtang, Editha V. Luna
Reviewers
Dr. Rosalina J. Villaneza, Leticia F. Macaraeg
Illustrators
Noel B. Corpuz, Jason O. Villena
Cipriano Cortez
Layout Artist
Allan Ramirez Thomas,
Curriculum Development Division, Bureau of Elementary Education
Office Address : Rm. 204, Bonifacio Bldg.
DepEd Complex, Meralco Ave.
1600 Pasig City, Philippines
Telefax : (02) 638-4799/637-4347
Mensahe
Bro. Armin Luistro
Saray Karga
Ununan Balikas..……………………………………………….iv
Alpabeto tan Ortograpiya …………………………………1
Panuntunan ed Gramatika ……………………………… 13
Balikas a Maslak ya Uusaren .………….………………… 27
Alpabeto
tan
Ortograpiya
2
Alpabeton Pangasinan
Bilang
na
Letra
Panuntunan ed
Panagbayes na
Salita
Bilang
na
Patanol
(Vowels)
Bilang na
Tanulan
(Consonants)
Dip-
tonggo
28 No anggapo so
kaampar a
balikas ed Pan-
gasinan
bayesen tan
usaren so gen-
dat a inkasulat
na balikas.
Usaren iray
inaon a salita ed
arum a lenggu-
wahe na Pilipi-
nas tan pansian-
siaen so letra na
unong a salita.
Amparan na
salitan Pangasi-
nan iray salitan
binayos ed Es-
panyol
5
a- aso
e -eleng
i- ikol
o- okra
u- uleg
tan sakey (1) a
patanol ed bi-nayes a balikas
e-eroplano
23
14 - gendat ya uusaren
9 - bayes
************
b- baloto
c- computer
d- dila
f- Filipino
g- gatas
h- holen
j- jacket
k- kabayo
l- lamo
m- maso
n- niluto
ñ- niño
ng- ngileb
p- payong
q- Quezon
r- relo
s- sapatos
t- talon
v- vinta
w- walora
x- x ray
y- yoyo
z-zipper
-aw baaw akulaw balaw kelaw duyaw lamaw gawgaw kanaw tunaw belyaw ikaw butaw sayaw ogaw
-ew silew beklew tapew kiyew agew linaew siblew taew kerew
3
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Bilang
na
Letra
Panuntunan ed
Panagbayes na
Salita
Bilang
na Pata-
nul
(Vowels)
Bilang na
Tanulan
(Consonants)
Dip-
tonggo
-iw saliw
pinsiw siwsiw katiw giwgiw nibaliw abaliw -ay labay taytay kaykay baybay abay paypay -ey baley sapey dukey tikey sakey patey palandey -oy buloy baboy apoy kapoy bakloy tikoy
lumboy
4
Saray Alpabeto
Aa
aso
Ee
eges
Ii
ikol
Oo
okra
5
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Uu
uran
Bb
baso
Cc
computer
Dd
dila
6
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Ff
Filipino
Gg
gatas
Hh
haluhalo
Jj
jacket
7
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Kk
kabayo
Ll
lamo
Mm
maso
Nn
niluto
8
Ññ
Niño
NGng
ngipen
Pp
patang
Quezon
9
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Rr
relos
Ss
sili
Tt
talaba
Vv
vinta
10
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Ww
walora
Xx
X ray
Yy
yoyo
Zz
zoo
Pananuntunan
ed
Gramatika
12
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
GRAMATIKA-PANGASINAN
GRAMATIKA
I. PANGINGARAN (ngaran na too, ngaran na ayep, ngaran na
pasen, ngaran na agagamil)
Bilang na Pangingalan (sansakey, sanderwa, dakel)
Pananuntunan:
Sansakey
Say balikas et aga salatan.
Alimbawa: agi, ina
Sanderwa
Walay panangingaran na bilang a sinya say sanderwa.
Itdan na ukapit (affix) a “san” o “sang”so lamukas (rootword).
Alimbawa:
Sansakey Sanderwa Dakdakel
agi sanagi sanaagi
ina sanina saniina
ama sanama sanaama
kapinsan sangkapinsan sangkakapinsan
kaaro sangkaaro sangkakaaro
ayro sanayro sanaayro
13
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
agi - sanagi
ama - sanama
kaaro - sangkaaro
kapinsan - sangkapinsan
Dakel
Wala met so panangingaran na bilang no dakdakel .
1. Uliten so unaan a gisla (syllable) na lamukas. Itdan na ukapit
ed unaan ya gisla.
Alimbawa:
kapinsan - kakapinsan - sangkakapinsan
kaaro - kakaaro - sangkakaaro
ayro - aayro - sanaayro
2. Saray arum ya salita so nayarin itdan na ukapit (affix) ed
unaan tan sukapit (suffix) et sampot na lamukas.
Alimbawa:
Palandey - kapalandeyan
Abung - kaabungan
Kiyew - kakiyewan
14
Kasarian (Para ed Bii, Para ed Laki, Aliwan sigurado, anggapoy
kasarian)
Pangiyusar na say/saray, si/sikara di, kiyenen/ kiyenda di
1. Say (Ang)
say mansanas
say bola
say relos
Para ed Bii Para ed Laki Para ed Bii o Laki
Aliwan Sigurado
Anggapoy Ka-sarian “neuter”
Tutuo (Tao)
ina ama lumalako lamisaan
marikit balolaki nurse baso
atsi kuya katulangan kutsara
ninang ninong agi tinidor
maestra maestro ateng plato
doktora doktor kaaro abung
tiya tiyo dentista talagdanan
bai laki bumabangat yuro
amiga amigo pulis bote
ayro bayaw sumusulat bag
madre pari artista libro
modista sastre dumarait payong
nganak lalong irongan
kaong bulog relo
15
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Saray (Ang mga)
saray mansanas
saray bola
saray relos
2. Si (Si)
si Ana
si Lito
3. Sikara di (Sina)
sikara di Ana tan Lito
sikara di ama tan ina
4.Kiyenen (kay)
kiyenen nanay
kiyenen tatay
5. Kiyenda di (kina)
kiyenda di tatay tan nanay
kiyenda di bai tan laki
II. PAMAGETAR (Isasalat ed ngaran na tuo, pasen, ayep tan
kagawaan)
1. Siak, Sika, Sikato
Siak (ako)
Uusaren so siak no say tutungtongen mo et say sikan
dili.
16
Siak si Mara.
Siak si Mario.
Sika (Ikaw)
Uusaren so sika no mitutungtong ka ed sakey ya tuo.
Sika la so manlinis.
Sika so apilin manggalaw.
Sikato (Siya)
Uusaren so sikato no pantutungtongan so sakey ya tuo.
Sikato man imay analo.
Sikato la so iganggan yo.
2. Sikayo, Sikami, Sikatayo, Sikara
Sikayo (Kayo)
Uusaren so sikayo no mitutungtong ka ed duara o mas
dakel ya tutuo.
Sikayo so analo ed patalisiwan.
Mila ak ed sikayo.
Sikami (Kami)
Uusaren so sikami no say tutungtongen et duara o dakel
tan kaiba ka.
Sikami la so mampanis ed paway.
Sikami so analo ed sayaw.
Sikatayo (Tayo)
17
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Uusaren so sikatayo no say tutungtongen et duara o dakel nen
say duara (kaiba so mansasalita tan say katungtong)
Sikatayo so apili ya unsayaw nabuwas.
Sikatayo lamet so unla ed plasa.
Sikara (Sila)
Uusaren so sikara no say tutungtongen et duara tan
dakel nen say duara (aga kaiba so mansasalita tan say katung-
tung to).
Sikara so analo karuman.
Sikara la so itdan mo na kanen.
3. Aya, Atan, Aman
Aya (Ito)
Aya so uusaren no say tutungtungen et sakey ya usar ya
asingger o abay na say mansasalita.
Aya so bag ko.
Aya so lapis ko.
Atan (Iyan)
Atan so uusaren no say tutungtungen et sakey ya usar
ya arawi ed say mansasalita balet asingger ed say katungtong.
Atan may papel.
Atan so ikawes mo?
Aman (Iyon)
18
Aman so uusaren no say tungtongen et sakey ya usar tan
arawi ya pareho ed say mansasalita tan say katungtong to.
Aman may sumpit ya aanapen mo.
Aman man so karuman ko ni ya nununoten.
4. Diya, Ditan, Diman
Diya (Dito)
Uusaren so diya no say lokasyon a tutungtongen et asingger
ed say mansasalita.
Diya so nantaneman ko na atis.
Diya so pangkargaan mo na usar mo.
Ditan (Diyan)
Uusaren so ditan no say lokasyon a tutungtongen et asingger
ed say katungtong.
Ditan ka la unyurong.
Ditan ka la unalagey.
Diman (Doon)
Uusaren so diman no say lokasyon a pantutungtongan et
arawi ed saramay mantutungtong.
Diman la ed ilog tayo manames.
Diman tayo la mangaliw a kawes ed tindaan.
19
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
III. PAMALINAWA (salitan mangibabagay kiwas o galaw)
Pamanahunan
1. Pangnagdaan (Asumpal lan agawa)
Karuman so inkianak ko.
2.Panghinaharap (Nagawa labat ni).
Nabuwas ak unla ed baley.
3. Pangkasalukuyan (Gagawaen labat ni).
Mansasalog si Ben na tanaman.
Panuntunan:
1. Agawa la
Aruman so salita na gislan nan no say salita et unggagapo
ed d, l, r, s, t. Nam mo say salita et unggagapo ed p, b, tan inm
say salita et unggagapo ed patanol.
nansulat
nanlinis
Pangnagdaan Panghinaharap Pangkasalukuyan
nanames manames manaames
inminom uninom uniinom
pinmasyar umpasyar umpapasyar
nansalog mansalog mansasalog
nampanis mampanis mampapanis
nansulat mansulat mansusulat
nambasa mambasa mambabasa
nanlinis manlinis manlilinis
nanluto manluto manluluto
20
nanluto
inminum
2. Gawaen
Aruman na gislan man/mam, um, tan un so lamukas no
gawaen labat ni so galaw.
umpasyar
manluto
mampanis
uninom
3. Gagawaen
Aaruman na gislan man, mam um tan un iray salita tan
uuliten so unaan ya gisla na salita.
umpapasyar
manluluto
mampapanis
Uniinom
lV. PAMASURI
Antas
V. Intiron balikas tan kapegpeg na balikas Kapegpeg
Mangipipiguray sakey
Mangkokom-paray Duwara
Mang kokom-paray Amin
magana mas magana sangka ganaan
matakken mas matakken sangka takkenan
baleg mas baleg sangka balegan
21
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
V. Intiron balikas tan kapegpeg na balikas
Kapegpeg
Grupo na saray salita ya aliwan kumpleto so gabay ton iba-
baga.
saray ugugaw
amin tayo
Balikas
Grupo na saray salita ya kumpleto so gabay ton ibabaga.
Maliket iray ugugaw.
Unla tayon amin ed Manila.
Saray klasi na Balikas
1. Pasalaysay (Mambabalikas)
Masamit so puto.
Ambetel so panaon.
2. Pananong (Mantetepet )
Anto so ngaran mo?
Pigara la so taon mo?
3. Padamdam (Mambabalikas na alabas ya liknaan).
Agi! Asugat ak.
Walay puol!
4.Pautos (Balikas ya mangigagangan.)
22
Alam pa may tsinelas ko.
Sempet kay masapbay.
5. Pakiusap (Maong ya panangigangan.)
Pakialam pa may tsinelas ko.
Sarag ton umsempet kay masapbay
Balikas a Maslak ya
Uusaren
24
Maslak ya Uusaren ed Salitan Pangasinan
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. Masantos ya Kabuasan. 1. Magandang umaga. 1. Good morn-ing.
2. Masantos ya ngarem. 2. Magandang hapon. 2. Good after-noon.
3. Masantos ya labi. 3. Magandang gabi. 3. Good eve-ning.
4. Baleg ya salamat. 4. Maraming salamat. 4.Thank you very much.
5. Tuloy!/Gali diya./loob kayo. 5. Tuloy po kayo. 5. Please come in.
6. Onla ak la! 6. Magpapaalam na po ako.
6. I’ll go ahead.
7. Mampatanir kami la. 7.Magpapaalam na po kami.
7. We will go ahead.
8. Pasensiya kila. 8. Pasensiya na po kayo.
8. I’m sorry.
9. Kumusta ka? 9. Kumusta ka? 9. How are you?
10. Anto so ngaran mo? 10. Ano ang pangalan mo?
10.What’s your name?
11. Anto so apilyidom? 11. Ano ang apelyido mo?
11.What’s your family name?
12. Pigaray taon mo la? 12. Ilang taon ka na? 12. How old are you?
13. Siopa iray ateng mo? 13. Sino ang mga ma-gulang mo?
13. Who are your parents?
14. Anto so ngaran na tatay mo?
14. Ano ang pangalan ng tatay mo?
14. What’s the name of your father?
15. Anto so ngaran na nanay mo?
15. Ano ang pangalan ng nanay mo?
15. What’s the name of your mother?
25
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Parti na Laman
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH 1. alimpuros 1. puyo 1. cowlick on the head
2. aping 2. pisngi 2. cheek
3. lapis-lapis 3. anit 3. scalp
4. beklew 4. leeg 4. neck
5. bibil 5. labi 5. lip
6. buwek 6. buhok 6. hair
7. dakulap 7. palad 7. palm
8. dapan 8. talampakan 8. sole
9. dila 9. dila 9. tongue
10. ebet 10.puwit 10. buttocks
11. eges 11.tiyan 11. stomach
12. el-el 12. singit 12. loin
13. eleng 13. ilong 13. nose
14. gamet 14. daliri 14. finger
15. guyamguyam 15. pilikmata 15.eyelash
16. kirep 16. kilay 16.eyebrow
17. kuko 17. kuko 17. nail
18. kulokulong 18. lalamunan 18. throat
19. layag 19. tenga 19. ear
20. lima 20. kamay 20. hand
21. lukablukab 21. talukab 21. eyelid
22. lupa 22. mukha 22. face
23. lusok 23. sikmura 23. stomach
24. mata 24. mata 24. eye
25. mokor 25. bukung-bukong 25.heel
26. moling 26. noo 26. forehead
27. ngares 27. gilagid 27. gum
28. ngipen 28. ngipin 28. tooth
29. ugaw-ugaw na mata 29. balintataw 29. iris
30. ulo 30. ulo 30. head
31. ulpo 31. hita 31. thigh
26
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
32. pagew 32. dibdib 32. chest
33. pait 33. bituka 33. intestine
34. paltak 34. bayag 34. testicle
35. pulso 35. pulso 35.pulse
36. puseg 36. pusod 36.navel
37. puso 37. puso 37. heart
38. puton 38. puson 38. hypogastrium
39. puweg 39. tuhod 39. knee
40. puwerta 40. puwerta 40.vagina
41. sali 41. paa 41. foot
42. sangi 42. bibig 42.mouth
43. sekla 43. alak-alakan 43. popliteal
44. siko 44. siko 44. elbow
45. sungot 45. nguso 45.mouth
46. suso 46. suso 46. breast
47. taglang 47. tadyang 47. rib
48. takeb 48. balikat 48. shoulder
49. taklay 49. braso 49.arm
50. tapi 50. balakang 50. hip
51. tenger 51. batok 51. nape
52. tenten 52. gulugod 52. spinal cord
53. timir 53. baba 53. chin
54. tumbong 54. tombong 54. rectum
55. utong 55. utong 55. nipple
27
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Miyembro na Pamilya
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. ama/itay/tatay 1.ama/itay/tatay 1. father
2. ina/inay/nanay 2. ina/inay/nanay 2. mother
3. agi ya laki 3. kapatid na lalaki 3. brother
4. agi ya bii 4. kapatid na babae 4. sister
5. atsi 5. ate 5. older sister
6. kuya 6. kuya 6.older broter
7. tiyo/pangamaen 7. tiyo 7. uncle
8. tiya/panginaen 8. tiya 8. auntie/ aunt
9. ninong 9. ninong 9. godfather
10.ninang 10. ninang 10. godmother
11. laki 11. lolo 11. grandfather
12. bai 12. lola 12. grandmother
13. kapinsan 13. pinsan 13. cousin
14. kapidua 14. pinsang pangalawa 14.second cousin
15. kapitlo 15. pinsang-pangatlo 15. third cousin
16. kaanakan ya bii 16. pamangkin na babae 16.niece
17. kaanakan ya laki 17. pamangkin na lalaki 17.nephew
18. katulangan 18. biyenan 18. parent-in-law
19. katulangan ya laki 19. biyanang lalaki 19. father –in-law
20. katulangan ya bii 20. biyanang babae 20. mother-in-law
21. manugang ya laki/bii
21. manugang na lalaki/babae
21. son/daughter-in-law
22. bayaw 22. bayaw 22. brother-in-law
23. ayro 23. hipag 23. sister –in-law
28
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
Mananulong a Totoo ed Komunidad
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. maestro/maestra 1. guro 1. teacher
2. principal 2. punong guro 2. principal
3. janitor 3. janitor 3. janitor
4. basurero 4. basurero 4. garbage collector
5. inhinyero 5. inhinyero 5. engineer
6. abogado 6. abogado 6. lawyer
7. driver 7. tsuper 7. driver
8. doktor 8. manggagamot 8.doctor
9. nurse 9. nars 9. nurse
10. bumbero 10. bumbero 10. fireman
11. managkatli 11. barbero 11. barber
12. kartero 12. kartero 12.mailman/postman
13. librarian 13.librarian 13. librarian
14. managlako 14. tinder 14. vendor
15. kapitan na barangay 15. kapitan ng barangay 15. barangay captain
16. kagawad 16. kagawad 16. councilor
17. manammianak 17. kumadrona 17. midwife
18. matadero 18. matadero 18. butcher
19. waiter 19. waiter 19. waiter
20. electrician 20. electrician 20. electrician
21. karpentero 21. karpintiro 21. carpenter
22. pintor 22. pintor 22. painter
23. empleado 23. empleado 23. employee
24. tubero 24. tubero 24. plumber
25. kolektor 25. kolektor 25. collector
26. dumarait ya laki 26. sastre 26. tailor
27. dumarait ya bii 27. modesta 27.sewer
28.kusinero/kusinera 28.kusinero/kusinera 28. cook/chef
29. sorbetero 29. sorbetero 29. icecream vendor
29
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
KAGAWAAN
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
30. tagapanis 30. tagawalis 30. street sweeper
31. pari 31. pari 31. priest
32.madre 32. madre 32. nun
33. mason 33. mason 33. mason
34. pulis 34. pulis 34.policeman/policewoman
35. dumaralos 35. magsasaka 35.farmer
36. managsigay 36. mangingisda 36. fisherman
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. plato 1. plato 1. plate
2. kutsara 2. kutsara 2. spoon
3. tinidor 3. tinidor 3. fork
4. lusor 4. tasa 4. cup
5. platito 5. platito 5. saucer
6. kaldero 6. kaldero 6. kettle
7. balaok 7. sandok 7. ladle
8. banga 8. banga 8. pot
9. kawali 9. kawali 9. pan
10. suwikos 10. bakya 10wooden shoe
11. uring 11. uling 11. charcoal
12. kiyew ya itutungo 12.panggatong 12. firewood
13. papel 13. papel 13. paper
14. lapis 14. lapis 14. pencil
15. ballpen 15. ballpen 15. ballpen
16. gurabis 16. posporo 16. match
17. sagaysay 17. suklay 17. comb
18. pala 18. pala 18. shovel
19.lagari 19. lagari 19.saw
20.takayan 20. hagdan 20. stairs
30
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
21.tsinelas / sinelas 21. tsinelas 21. slippers
22. sapatos 22. sapatos 22. shoes
23. kawes 23. damit 23. dress
24. palda 24. palda 24. skirt
25. salming 25. salamin 25. mirror
26.irungan 26. silya/upuan 26. chair
27. bangko 27. bangko 27. bench
28. lamisaan 28. mesa/lamesa 28. table
29. lamparaan 29. lampara 29. lamp
30.palanggana 30. planggana 30. basin
31. pantalon 31. pantalon 31. pants
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. aso 1. aso 1. dog
2. pusa 2. pusa 2. cat
3. manok 3. manok 3. chicken
4. siwsiw 4. sisiw 4. chick
5. malapati 5. kalapati 5. dove
6. belek 6. biik 6. piglet
7. kanding 7. kambing 7. goat
8. duweg 8. kalabaw 8.carabao
9. baka 9. baka 9. cow
10. karnero 10. tupa 10. sheep
11. animolok 11. baboy ramo 11. boar
12. lalong 12. tandang 12. rooster
13. otot 13. daga 13. rat/mouse
14. pato 14. pato 14.duck
15. pabo 15. pabo 15. turkey
AYEP
31
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
SARAY TANAMAN
PARTI NA ABUNG
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. akasya 1. akasya 1. acacia
2. kamatis 2. kamatis 2. tomato
3. gumamela 3. gumamela 3. gumamela
4. cactus 4. cactus 4. cactus
5. niyog 5. niyog 5. coconut
6. mangga 6. mangga 6. mango
7. agayep 7. sitaw 7. string beans
8. talon 8. talong 8. eggplant
9. kamote 9. kamote 9. sweet potato
10. mani 10. mani 10. peanut
11. lakamas 11. singkamas 11. turnip
12. baktaw 12. bataw 12.
13. tabyayong 13. upo 13. bottle gourd
14. kalubasa 14. kalabasa 14. squash
15. lukban 15. suha 15. pomelo
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. sala 1. sala 1. living room
2. kusina 2. kusina 2. kitchen
3. kasilyas 3. kubeta 3. toilet/comfort room
4. kuwarto 4. kuwarto 4. bedroom
5. pananganan 5. kainan 5. dining room
6. balkon 6. balkonahe 6. terrace
7. sular 7. bakuran 7. backyard
32
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
SARAY PASEN ED ESKWELAAN
SARAY PASEN ED KOMUNIDAD
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. kuwarton aralan 1. silid-aralan 1. classroom
2. galawan 2. palaruan 2. playground
3. library 3. silid-aklatan 3. library
4. hardin 4. hardin 4. garden
5. klinika 5. klinika 5. clinic
6. kantina 6. kantina 6. canteen
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. eskuwelaan 1. paaralan 1. school
2. pasyaran 2. parke 2. park
3. simbaan 3. simbahan 3. church
4. kapilya 4. kapilya 4. chapel
5. tindaan 5. tindahan 5. market
6. galawan 6. palaruan 6. playground
7. istasyon na pulis 7. estasyon ng pulis 7. police station
8. istasyon na bum-bero
8. estasyon ng bombero
8. fire station
9. pelagan na sulat 9. post office 9. post office
10. prisidensiya 10. munisipiyo 10. municipal hall
11. klinika 11. klinika 11. clinic
33
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
SARAY KOLOR
SARAY ANGOB TAN TAWAY
SARAY KORTI
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. ambalanga 1. pula 1. red
2. andeket 2. itim 2. black
3. amputi 3. puti 3. white
4. birdi 4. berde 4. green
5. duyaw 5. dilaw 5. yellow
6. asul 6. asul 6. blue
7. tsokolate/kape 7. kulay tsokolate 7. brown
8. derosa 8. rosas 8. pink
9. kaki 9. kaki 9. khaki
10. kolor kahel 10. kulay kahel 10. orange
11. lila 11. lila 11. violet
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. malimpek 1. bilog 1. circle
2. kuwadrado 2. parisukat 2. square
3. rektanggulo 3. parihaba 3. rectangle
4. trayanggulo 4. tatsulok 4. triangle
5. bitewen 5. hugis bituin 5. star
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. ambalingit 1. mabango 1. fragrant
2. ambanget 2. mabaho 2. foul odor
3. anapseng 3. maasim 3. sour
4. ampait 4. mapait 4. bitter
5. maasin 5. maalat 5. salty
6. malamis 6. matamis 6. sweet
7. anagasang 7. maanghang 7. spicy
34
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
SAY MANGIBAGAY ORAS (Labi tan Agew, Oras, Agew ed sakey,
Simba, Saray Bulan)
A. LABI TAN AGEW
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. natan 1. ngayon 1. now
2.karuman 2. kahapon 2. yesterday
3. naani 3. mamaya 3. later
4. karuman na ngarem 4. kahapon ng hapon 4.yesterday after-noon
5. nen sakey ya agew 5. kamakalawa 5. the other day
6. nabuwas 6. bukas 6. tomorrow
7. nabuwas ya kabuwasan 7. bukas ng umaga 7. tomorrow morn-ing
8. diya ed sakey ya agew 8. sa makalawa 8. the day after
9. amin ya agew 9. lahat ng araw 9. all the days
10. diya’d arum ya agew 10. sa ibang araw 10. some other day
11. agew-agew 11. araw-araw 11. everyday
12. labi-labi 12. gabi-gabi 12. everynight
13. taon-taon 13. taon-taon 13. yearly
14. kada Lunes 14. tuwing Lunes 14. every Monday
15. kada ngarem 15. tuwing hapon 15. every afternoon
16. diya’d unsublay ya Simba
16. sa darating na Linggo
16. next Sunday
17. nen apalabas ya Simba 17. nang nagdaang Linggo
17. last Sunday
18. diya’d unsublay ya bu-lan
18. sa darating na bu-wan
18. next Month
19. nen apalabas ya bulan 19. nang buwang nag-daan
19. past month
35
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
B. ORAS
C. SARAY AGEW NA SAKEY SIMBA
D. SARAY BULAN NA SAKEY TAON
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. ala una 1. ala una 1. one o’clock
2. alas dos 2. als dos 2. two o’clock
3. alas tres 3. alas tres 3. three o’clock
4. alas kuwatro 4. alas kuwatro 4. four o’clock
5. ala singko 5. ala singko 5. five o’clock
6. ala sais 6. ala sais 6. six o’clock
7. ala siyete 7. ala siyete 7. seven o’clock
8. alas otso 8. alasotso 8. eight o’clock
9. alas nuwebe 9. alas nuwebe 9. nine o’clock
10. alas diyes 10. alas diyes 10. ten o’clock
11. alas onse 11. alas onse 11. eleven o’clock
12. alas dose 12.alas dose 12. twelve o’clock
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. Simba 1. Linggo 1. Sunday
2. Lunes 2. Lunes 2. Monday
3. Martes 3. Martes 3. Tuesday
4. Miyerkules 4. Miyerkules 4. Wednesday
5. Huwebes 5. Huwebes 5. Thursday
6. Biyernes 6. Biyernes 6. Friday
7. Sabado 7. Sabado 7. Saturday
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. Enero 1. Enero 1. January
2. Pebrero 2. Pebrero 2. February
3. Marso 3. Marso 3. March
36
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
SARAY TIYEMPO
SARAY LIKNAAN
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
4. Abril 4. Abril 4. April
5. Mayo 5. Mayo 5. May
6. Hunyo 6. Hunyo 6. June
7. Hulyo 7. Hulyo 7. July
8. Agosto 8. Agosto 8. August
9. Septyembre 9. Setyembre 9. September
10. Oktubre 10. Oktubre 10. October
11. Nobyembre 11. Nobyembre 11. November
12. Disyembre 12. Disyembre 12. December
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. mamauran 1. maulan 1. rainy
2. nepnep 2. tag-ulan 2.rainy season
3. tiyagew 3. tag-init 3. summer
4. maragem 4. mahangin 4. windy
5. ampetang 5. mainit 5. sunny
6. malurem 6.maulap 6. cloudy
7, mayamaya 7. umaambon 7. drizzling
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. maliket 1. masaya 1. happy
2. maermen 2. malungkot 2. sad
3. ataktakot 3. natakot 3. afraid
4. abigla 4. nabigla 4. surprised
5. anerbiyos 5. ninerbiyos 5. nervous
6. mangiwgiw 6. nanginginig 6. shaking
37
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
NUMERO MANLAPOD 0 ANGGAD 100
PANGASINAN SIMBOLO IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH zero 0 zero zero
isa / sakey 1 isa one
dua / duwara 2 dalawa two
talo / talora 3 tatlo three
apat / apatira 4 apat four
lima / limara 5 lima five
anem / anemira 6 anim six
pito / pitora 7 pito seven
walo / walora 8 walo eight
siyam / siyamira 9 siyam nine
samplo / samplora 10 sampu ten
labinsakey 11 labing-isa eleven
labindua 12 labindalawa twelve
labintalo 13 labintatlo thirteen
labin-apat 14 labing-apat fourteen
labinlima 15 labinlima fifteen
labinanem 16 labing-anim sixteen
labimpito 17 labimpito seventeen
labinwalo 18 labing-walo eighteen
labinsiyam 19 labinsiyam nineteen
duwamplo 20 dalawampu twenty
duwamplo tan sakey 21 dalawampu’t isa twenty- one
duwamplo tan dua 22 dalawampu’t dalawa twenty-two
duwamplo tan talo 23 dalawampu’t tatlo twenty-three
duwamplo tan apat 24 dalawampu’t apat twenty-four
duwamplo tan lima 25 dalawampu’t lima twenty-five
duwamplo tan anem 26 dalawampu’t anim twenty-six
duwamplo tan pito 27 dalawampu’t pito twenty-seven
duwamplo tan walo 28 dalawampu’t walo twenty-eight
duwamplo tan siyam 29 dalawampu’t siyam twenty-nine
talumplo 30 tatlumpu thirty
38
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
PANGASINAN SIMBOLO IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
talumplo tan sakey 31 tatlumpu’t isa thirty-one
talumplo tan dua 32 tatlumpu’t dalawa thirty-two
talumplo tan talo 33 tatlumpu’t tatlo thirty-three
talumplo tan apat 34 tatlumpu’t apat thirty-four
talumplo tan lima 35 tatlumpu’t lima thirty-five
talumplo tan anem 36 tatlumpu’t anim thirty-six
talumplo tan pito 37 tatlumpu’t pito thirty-seven
talumplo tan walo 38 tatlumpu’t walo thirty-eight
talumplo tan siyam 39 tatlumpu’t siyam thirty-nine
apataplo 40 apatnapu forty
apataplo tan sakey 41 apatnapu’t isa forty-one
apataplo tan dua 42 apatnapu’t dalawa forty-two
apataplo tan talo 43 apatnapu’t tatlo forty-three
apataplo tan apat 44 apatnapu’t apat forty-four
apataplo tan lima 45 apatnapu’t lima forty-five
apataplo tan anem 46 apatnapu’t anim forty-six
apataplo tan pito 47 apatnapu’t pito forty-seven
apataplo tan walo 48 apatnapu’t walo forty-eight
apataplo tan siyam 49 apatnapu’t siyam forty-nine
limamplo 50 limampu fifty
limamplo tan sakey 51 limampu't isa fifty - one
limamplo tan dua 52 limampu't dalawa fifty - two
limamplo tan talo 53 limampu't tatlo fifty - three
limamplo tan apat 54 limampu't apat fifty - four
limamplo tan lima 55 limampu't lima fifty - five
limamplo tan anem 56 limampu't anim fifty- six
imamplo tan pito 57 limampu't pito fifty - seven
limamplo tan walo 58 limampu't walo fifty - eight
limamplo tan siam 59 limampu't siyam fifty - nine
anemaplo 60 animnapu sixty
anemaplo tan sakey 61 animnapu’t isa sixty-one
anemaplo tan dua 62 animnapu't dalawa sixty-two
39
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
PANGASINAN SIMBOLO IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
anemaplo tan talo 63 animnapu't tatlo sixty-three
anemaplo tan apat 64 animnapu’t apat sixty-four
anemaplo tan lima 65 animnapu’t lima sixty-five
anemaplo tan anem 66 animnapu’t anim sixty-six
anemaplo tan pito 67 animnapu’t pito sixty-seven
anemaplo tan walo 68 animnapu’t walo sixty-eight
anemaplo tan siam 69 animnapu’t siyam sixty-nine
pitumplo 70 pitumpu seventy
pitumplo tan sakey 71 pitumpu't isa seventy-one
pitumplo tan dua 72 pitumpu't dalawa seventy-two
pitumplo tan talo 73 pitumpu't tatlo seventy-three
pitumplo tan apat 74 pitumpu't apat seventy-four
pitumplo tan lima 75 pitumpu't lima seventy-five
pitumplo tan anem 76 pitumpu't anim seventy-six
pitumplo tan pito 77 pitumpu't pito seventy-seven
pitumplo tan walo 78 pitumpu't walo seventy-eight
pitumplo tan siam 79 pitumpu't siyam seventy-nine
walumplo 80 walumpu eighty
walumplo tan sakey 81 walumpu't isa eighty - one
walumplo tan dua 82 walumpu't dalawa eighty - two
walumplo tan talo 83 walumpu't tatlo eighty - three
walumplo tan apat 84 walumpu't apat eighty - four
walumplo tan lima 85 walumpu't lima eighty - five
walumplo tan anem 86 walumpu't anim eighty - six
walumplo tan pito 87 walumpu't pito eighty - seven
walumplo tan walo 88 walumpu't walo eighty - eight
walumplo tan siam 89 walumpu't siyam eighty - nine
siamaplo 90 siyamnapu ninety
siamaplo tan sakey 91 siyamnapu’t isa ninety-one
40
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
BALIKAS YA IKAKANA ED PANAGSUKAT
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
1. Tibokel 1. isang buo 1. one whole
2. kapaldua 2. kalahati 2. one- half
3. kakatlo 3. sankatlo 3. one -third
4. kakapat 4. sankapat 4. one-fourth
5. kakalima 5. isang kalima 5. one-fifth
6. kakanem 6. isang kaanim 6. one-sixth
7. kakapito 7. isang kapito 7. one-seventh
8. kakawalo 8. isang kawalo 8. one-eight
9. kakasiyam 9. isang kasiyam 9. one-ninth
10. kakaplo 10. isang kapulo 10. one-tenth
11. sakey metro 11. isang metro 11. one meter
12. kaban 12. kaban 12. cavan
13. kilo 13. kilo 13. kilo
14. kilometro 14. kilometro 14. kilometro
15. gatang 15. gatang 15
PANGASINAN SIMBOLO IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
siamaplo tan dua 92 siyamnapu’t dalawa ninety-two
siamaplo tan talo 93 siyamnapu’t tatlo ninety-three
siamaplo tan apat 94 siyamnapu’t apat ninety-four
siamaplo tan lima 95 siyamnapu’t lima ninety-five
siamaplo tan
anem 96 siyamnapu’t anim ninety-six
siamaplo tan pito 97 siyamnapu’t pito ninety-seven
siamaplo tan walo 98 siyamnapu’t walo ninety - eight
siamaplo tan siam 99 siyamnapu’t siyam ninety-nine
sanlasus 100 isang daan one hundred
41
Panangitunton ed Pambangat na Pangasinan
PANGASINAN IMPATALOS ED
FILIPINO ENGLISH
16. libras 16. libra 16. pounds
17. litro 17. litro 17. liter
18. onsa 18. onsa 18. ounce
19. salop 19. salop 19. ganta
20. sentimetro 20. sentimetro 20. centimeter
21. tonelada 21. tonelada 21. ton
For inquiries or feedback, please contact:
Instructional Materials Council Secretariat (IMCS)
Department of Education (DepEd)
DepEd Complex (ULTRA), Meralco Avenue
Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (632) 634-0901 and 634-1072
Email: [email protected] and [email protected]
DeTxt: Globe and Smart: 2622