TÜRKİYE’NİN BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ’NE İLİŞKİN İKİNCİ ULUSAL BİLDİRİMİ HAZIRLIK FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ
PROJESİ
EĞİTİM, ÖĞRETİM, KAMUOYU BİLİNÇLENDİRME
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi -
Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
1865: John Tyndall “atmosferik zarfta” bulunan su buharı ve CO2 gibi gazların ısıyı tuttuğu varsayımını ortaya attı.
1896: Svante Arrhenius fosil yakıtlarının yanması sonucu atmosferdeki CO2 miktarının artmasının küresel ısınmaya yol açacağını, atmosferdeki CO2 miktarının iki katına çıkmasının ortalama küresel sıcaklığı 5oC artıracağını öngördü. 1903 Nobel ödüllü Arrhenius’un önerileri yarım asırdan uzun bir süre dikkate alınmadı.
1958 : İlk düzenli gözlemler atmosferdeki CO2 düzeyinin hızla arttığını ortaya koydu.
1970’ler: Tyndall’dan 105 yıl sonra, atmosferde “küresel ısınma” diye adlandırılan dönem başladı.
1988: Birleşmiş Milletler (BM) iklim değişikliğini araştırmak üzere, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)’ni kurdu.
2003: Avrupa’da 30,000’den fazla kişinin ölümüne neden olan sıcak hava dalgası yaşandı. Bilim adamları bu olayın kesin olarak insan kaynaklı küresel iklim değişikliğine bağlanabilecek ilk hava olayı olduğunu belirlediler. 1970’lerdekinin iki katı büyüklüğündeki alanın, yani dünyanın üçte birinin kuraklıktan etkilendiğini bildirdiler.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
1865 yılından bu yana bilim dünyası tarafından bilinen küresel ısınma gerçeğinin yüzyıllar boyunca ihmal edilmiş olması, Orr (1994)’un belirtiği gibi insanların “görmezden gelme” özelliğinden dolayı günümüzde insan yaşamını, geleceğini tehdit eden en önemli sorunlardan biri haline gelmiş olabilir.
Çünkü, yaşamlarımızdan uzak hissettiğimiz ve gerçekliğine inanmadığımız sürece uyum ve önleme konusunda tedbir almamak insanın doğasında olan bir özelliktir (Orr, 1994).
Küresel Isınma diyorlar da ... ben kanıt göremiyorum.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İnsanoğlu Dünyayı yönetmektedir, yönettiğini düşünmektedir. Aslında, esas yönetilmesi gereken insanın kendisidir (Orr, 1994).
Yönetilmesi gereken, isteklerimiz, seçimlerimiz, ekonomi, yaşam tarzlarımızdır,...
Doğayı sonsuz isteklerimiz doğrultusunda şekillendirmeye çalışmaktansa, doğaya uyum sağlamak amacı ile, yaşamlarımızı şekillendirmek en doğrusudur (Orr, 1994).
Ancak , 2011 yılında biz hala gezegeni şekillendirmeye çalışıyoruz. Bunun en iyi kanıtı , küresel kaynak kullanımıdır (orman ürünleri, yiyecek, metaller, mineraller, v.b).
2011 yılında kullanılan doğal kaynak miktarı, 2007 yılına oranla, %2.7 artmıştır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Henüz somut etkilerini görmediğimiz iklim değişikliği sorunu ile ilgili farkında olmayı, hissetmeyi, sorumluluk taşımayı nasıl sağlayabiliriz?
Eğitim, öğretim, toplumun bilinçlendilirmesi.
Bilgi
Tutum
Sorumluluk
Davranış
Farkındalık
Değerler Kültür Sosyo-
ekonomik statü
Cinsiyet Aile Medya
Eğitim Bölgesel
farklılıklar Toplum
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Türkiye’deki çevre problemleri ile ilgili farkındalık, tutum, bilgi ölçme amaçlı bilimsel çalışmalar 200 – 2500 katılımcı ile gerçekleştriilmiş, anket ve uygulama çalışmalarını içeriyor.
Araştırmalar genellikle, metropoller, büyük şehirler, şehirlerin çeşitli ekonomik ve sosyal yapıları farklı kesimleri, kasabalar ve daha seyrek olarak bölgesel bazda gerçekleştirilmiş.
Örneklem, genellikle, öğretmenler, aday öğretmenler, ilköğretim, lise, üniversite öğrencilerinden oluşuyor.
Araştırmaların ortak sonuçlarına göre:
Farkındalık düzeyi ,yüksek,
Bilgi düzeyi ,orta/düşük.
Bilgi kaynağı, iletişim araçları (internet, TV).
Çevre sorunları ile ilgil tutum, olumlu.
Kişisel sorumluluk kabul görüyor.
Güzelyalı İÖO (İzmir)
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Ancak , kişisel sorumlulukların yerine getirilmesi ile ilgil tutum ve davranış alışkanlıkları gelişmemiş.
Temel çevre problemleri ile günlük yaşam alışkanlıkları arasında bağlantı kurulamıyor.
Gelişme ve çevre sorunları ; yaşam alışkanlıkları – çevre sorunları; tecrihler – çevre sorunları; tüketim – çevre sorunları; endüstrileşme – çevre sorunları arasında bağlantı kurulamıyor.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
2006 PISA (Program for International Student Assessment) sonuçlarının değerlendirilmesi sonuçları Türkiye’deki 15 yaş gençlerin, %10’u atmosferdeki sera gazlarının artışı konusunda bilgi sahibi , %27’si ise bu konuyu hiç duymadıklarını belirtiyorlar, %64’ü ormanları yok etmenin sonuçlarını bildiklerini belirtiyorlar, Türkiye’nin az gelişmiş bölgelerinde (Güneydoğu ve Doğu anadolu Bölgeleri) yaşayanları diğer bölgelerde yaşayan gençlere göre daha düşük oranda farkındalık gösterirken, ormansızlaşma, hava kirliliği gibi konularda Türkiye’nin gelecek 20 yılı ile ilgili olarak daha yüksek oranda iyimser tablo sergiliyorlar , Çevre sorunları ile ilgil farkındalık, tutum ve kişisel sorumluluk gelişimi coğrafi bölgelere göre farklılık gösteriyor (Teksoz, Tekkaya, Erbas, 2009).
81 İlde 81 Orman Projesi’nden İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.81ilde81orman.com/wp-content/uploads/2010/03/BSD_5161.jpg
Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Türkiye’de iklim değişikliğine uyum kapasitesi bilgi gereksinimi araştırması (UNEP, Climate Change Adaptation Knowledge Needs survey Report, 2010). Raporu:
41 kamu kurumu, 6 STK, 1 kalkınma kurumu ve 190 üniversite birimi (294 katılımcı)
14 soruluk anket uygulaması
Sonuç olarak, katılımcılar, iklim değişikliğine uyum konusunda bilgi ve yetenekleri geliştirme ihtiyacı hissettikleri ve bunun için de hizmet içi eğitim desteğine ihyitaç duyduklarını belirtmişlerdir. Eğitim eksikliği belirtilen temel alanlar;
Bilim ve teknoloji,
Temel yetenekler
Politikalar, Planlama
Finans
Salih Ağır (İklim değişikliğini Yakala Fotoğraf Yarışması Serbest Kategori 1., British Council)
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim değişikliği alanında Türkiye’deki kapasite gereksinimleri (Rio Sözleşmeleri Kapsamında Türkiye’nin Ulusal Kapasitesinin Değerlendirilmesi Projesi, Ulusal Tematik Rapor, .C. Çevre
ve Orman Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Dairesi Başkanlığı , Ocak’2010)
İlgili kurumlarda iklim değişikliği ile ilgili kurum içi eğitim,
Personelin teknik kapasitesinin artırılması için uluslararası toplantılara katılımının teşviki,
Ulusal İklim değişikliği merkezi (enstitüsü) kurulması,
İklim değişikliği konusunda yaratılan farkındalığın kamuoyunda seçmen tercihleri şeklinde somutlaştırılarak toplumsal ihtiyaca yönlendirilmesi,
Medya, Diyanet İşleri, Askeriye, Milli Eğitim ve Spor müsabakaları aracılığıyla doğru ve etkin kamuoyu farkındalığı yaratma,
Üniversitelerde iklim değişikliği merkezleri kurulmasının desteklenmesi.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Aynı projenin 2011 yılında yayınlanan Ulusal Kapasite Eylem Planı Raporu’nda Eğitim, öğretim ve kamouoyu bilinçlendirme ile ilgili bölümünde belirtilen Eylemler:
Kısa Vade (1-3 yıl)
İlgili personele müzakere eğitiminin verilmesi,
Hizmet içi eğitim programlarının gözden geçirilmesi
Karar vericilerin bilinçlendirilmesi,
Çalışanların Rio sözleşmeleri açısından bütüncül yaklaşım konusunda eğitimi
Her bir sözleşmede çalışanların diğer iki Rio sözleşmesi açısından bilgilendirilmesi
Orta Vade (3-5 yıl)
Bulguların geniş katılımlı bir çalıştay ve bu konuda yapılacak yayınlar ile tüm paydaşlara sunulması,
Eğitim/öğretim programlarınıngüncellenmesi ve geliştirilmesi
Üniversitelerde ilgili alanlarda merkez kurulması
Tüm vadeler
Yapılacak tüm çalışmalarla ilgili olarak görev alacak personelin gerekli eğitimler verilerek, aldıkları eğitim kapsamında çalışmalarının sürekliliğinin sağlanması.
TEMA “Küresel İklim Değişikliği ve Dünyamız” Karikatür Yarışması Ekim 2007 1.si, Garip Ay, TÜRKİYE
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Türkiye’de küresel ısınma problemine çözüm arama ve uyum çalışmaları teknolojik çözümlerle birlikte eğitim, öğretim, bilinçlendirme alanında da hız kazanmaktadır.
Bu bölümde, küresel problemin çözümünde Türkiye’nin ulusal çabaları sunulmaktadır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ
2. ANAHTAR GELİŞMELER
3. GENEL POLİTİKALAR, ALINAN YOL VE İYİ ÖRNEKLER
3.1. Genel Politikalar
3.2. Yeni Delhi Çalışma Programı (COP8) ve Türkiye
3.3. Alınan Yol ve İyi Örnekler
3.3.1. Eğitim, Öğretim
3.3.2. Kamuoyu Bilinçlendirme, Farkındalık Yaratma, Kamuoyu Katılımı ve Kamuoyunun Bilgiye Erişimi
4. ULUSLARARASI ORTAKLIKLAR
5. SONUÇLAR VE ALINAN DERSLER
6. HEDEFLER
KAYNAKLAR
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
2. ANAHTAR GELİŞMELER
31 Ekim 2009 tarihinde T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesinde Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü altında İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı kurulmuştur.
2009 yılında Kopenhag’da gerçekleştirilen Taraflar Konferansı’ na Türkiye 115 kişilik bir delegasyon ile katılmıştır.
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı’nın, Mayıs 2010 tarihinde 2010 – 2020 yılları arasını kapsayan “Ulusal İklim Değişikliği Strateji Raporu” yayınlamıştır.
2007 yılında 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu yürürlüğe girmiştir.
Sivil toplum kuruluşlarının iklim değişikliği konusundaki eğitim, öğretim ve toplum bilinçlendirme etkinlikleri ivme kazanarak artmaktadır.
İklim değişikliği eğitim, öğretim, kamuoyu bilinçlendirme alanında kamu kurumları – STK lar ve kamu kurumları – özel sektör arasındaki işbirliği artmaktadır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
2. ANAHTAR GELİŞMELER
İklim değişikliğinin gerçek boyutta ele alınması, uyum çalışmalarının yerel halkla şekillendirilmesi çalışmaları 2009 yılından itibaren hız kazanmıştır.
İklim değişikliği konusunda bilgi edinme, farkındalık kazandırma konusunda en etkili araçlardan biri olan Medyanın konuya ilgisi artmaktadır.
2009 yılından bu yana yapılan iklim değişikliğine uyum projelerinde seçilen hedef kitleler çeşitlilik göstermektedir.
Henüz iklim değişikliği konusunda olmasa da, odak noktası yenilenebilir enerji olan araştırma merkezleri kurulmuştur .
İklim değişikliği konusu sanat etkinlikleri alanında da yaygınlaşmaktadır.
2007 yılından bu yana iklim değişikliği eğitim, öğretim ve bilinçlendirme çalışmalarında, 15,000,000’a yakın kişiye ulaşıldığı tahmin edilmektedir.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
3. GENEL POLİTİKALAR, ALINAN YOL VE İYİ ÖRNEKLER 3.1. Genel Politikalar
Türkiye’de iklim değişikliğine uyum, eğitim, öğretim ve bilinçlendirme alanı yasal zeminde Mayıs 2006 tarihinde yenilenen 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun katılım süreçlerinin geliştirme ve kamuouyunda farkındalık yaratma konusundaki hükümleri ile belirlenmiştir.
İklim değişikliği konusunda sürdürülen ulusal aktivitelerin eğitim ve kamuoyu bilinçlendirme boyutu, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı İklim Değişikliği Dairesi tarafından yürütülmektedir.
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı’nın 28.07.2010 tarihli Resmi Gazete ile belirlenmiş olan görev ve yetkileri arasında kamuoyunun bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi maddesi bulunmaktadır (Madde ı).
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Mayıs 2010 tarihinde yayınladığı ve 2010 – 2020 yılları arasını kapsayan “Ulusal İklim Değişikliği Strateji Raporu”nda eğtim, kapasite gliştirme ve altyapı oluşturulmasi konusunda orta ve uzun vadeli stratejilerini açıklamıştır.
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen Rio Sözleşmeleri Kapsamında Türkiye’nin Ulusal Kapasitesinin Değerlendirilmesi Projesi ile iklim değişikliği alanında Türkiye’deki kapasite gereksinimleri belirlenmiştir. Bu gereksinimler çerçevesinde Ulusal Kapasite Eylem Planı Raporu hazırlanmıştır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
3. GENEL POLİTİKALAR, ALINAN YOL VE İYİ ÖRNEKLER 3.1. Genel Politikalar
Türkiye’de 2007 yılında, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu yürürlüğe girmiştir.
2008 yılında çıkarılan Başbakanlık Genelgesi ile, kamu kurum ve kuruluşlarında enerjinin etkin ve verimli kullanılmasına yönelik tedbirler belirlenmiştir. Bu Genelge ile ayrıca, “Ulusal Enerji Verimliliği Hareketi” başlatılmış ve 2008 yılı “Enerji Verimliliği Yılı” ilan edilmiştir.
2008 yılı itibarıile Türkiye’de İklim Değişikliği Alanında Eğitim ve Farkındalık yaratma konusunda Odak Noktası ÇOB - Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’dür.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
3.3. Alınan Yol ve İyi Örnekler 3.3.1. Eğitim ve Öğretim
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan hedef kitle
Çevre Eğitimi Seferberliği
Seyyar Çevre Eğitim Araçları
“Çevreden Haberler Bülteni”
ÇOB
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
İlköğretim Öğretmenleri
Öğretmenler,öğrenciler
Yerel yönetim temsilcileri
Sanayi ve Ticaret Odaları /
Meslek Odaları
KOBİ’ler ve küçük esnaf
Ev hanımları
Üniversite öğrencileri
Karar vericiler, akademisyenler, basın, belediyeler, din görevlileri
2400 (81 il * 300 öğretmen/il)
5,000,000 kişi
500,000 fidan dikimi
15,000 adet alışveriş filesi dağıtımı
77,000 adet/hafta
Çevre Eğitimi Seferberliği ÇOB
Orman Genel Müdürlüğü
Teknik elemanlar
Orman İşçileri, Çocuklar ve gençler
Orman köylüler, Avcı, çoban ve çiftçiler
Uygulamalı Çevre ve Orman Eğitimi
Eğitim, materyal desteği
ÇOB
Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
İlköğretim ve ortaöğretim okulları öğretmenleri
İlköğretim ve ortaöğretim okulları öğrencileri
Kamu kurumları personeli
2,400 ilköğretim okulu
Tablo 1. Yeni Delhi Çalışma Raporu (COP8) Uygulamaları: Eğitim
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı - Çevre Eğitimi Seferberliği-
“Aynı suyu, aynı havayı, aynı toprağı paylaşıyoruz”
Seyyar Çevre Eğitim Araçları Projesi
Özel olarak hazırlanmış 5 adet eğitim aracı nda 81 ilde sunum ve filmler yayınlanmış, Karbon Ayak İzi ölçülmüş, tiyatro gösterileri, çevre konulu şarkı, şiir yarışmaları düzenlenmiş, fidan dağıtımı ve dikimi yapılmıştır.
Önümüzdeki dönemlerde de devam etmesi öngörülen projenin hedef kitleleri ;
Öğretmenler ve öğrenciler
Yerel yönetim temsilcileri
Sanayi ve Ticaret Odaları / Meslek Odaları
KOBİ’ler ve küçük esnaf
Ev hanımları
Daha temiz bir dünya için destek vermeye hazır bütün vatandaşlarımız.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi -
Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Çevre ve Orman Bakanlığı (ÇOB) ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) - Çevre ve Ormancılık Eğitimi
Protokolu (yenilenme tarihi: 4/03/2010)
ÇOB Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülmekte olan ve geçerlilik süresi 5 yıl olarak belirtilen söz konusu protokolün en önemli özellikleri;
eğitici ve öğretmenlerin eğitimi (Çevre ve Ormancılık Eğitimi Protokolü, Madde 7/a)
okul öncesinden ortaöğretim sonuna dek her yaş ve sınıf seviyesine uygun çevre ve ormancılık bilinci kazandırmaya yönelik görsel, işitsel, basılı materyal (Çevre ve Ormancılık Eğitimi Protokolü, Madde 8/b) hazırlanmasını öngörmesidir.
Söz konusu protokol çerçevesinde, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ konusuna da yer verilmektedir.
2010 yılında Türkiye’nin 81 ilinde bulunan ilköğretim okullarında gerçekleştirilen faaliyetlerden birisi okullar arası “en başarılı çevreci okul” yarışmasıdır.
"Temiz ve Güzel Bir Çevre İçin E lele”sunum yarışmasında derece alan öğrencilere bisiklet armağan edilmiştir.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Çevre Eğitimi Seferberliği kapsamında haftalık olarak yayınlamakta olduğu “Çevreden Haberler Bülteni”ni elektronik posta aracılığı ile çeşitli gruplara ulaştırmaktadır. Her hafta gönderilen Bülten adedi yaklaşık 77 000 ‘dir.
Söz konusu gruplar arasında,;
Bakanlar Kurulu,
Belediyeler,
İlköğretim okulları,
Milletvekilleri,
Gönüllü çevre kuruluşları,
Köşe yazarları,
Akademisyenler,
Ticaret ve sanayi odaları,
Mimarlık ve mühendislik odaları,
Valilikler ve
Müftülükler bulunmaktadır (ÇOB Basın ve Halkal İlişkiler Müşavirliği, kişisel görüşme, Mart’2011).
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
Mavi Gök Yaşil Yaprak MEB İlköğretim okulları
öğrencileri
1,500 kişi
Çocukların Meyva
Bahçeleri
MEB, Cappy İlköğretim okulları
öğrencileri, aileleri
70 ilköğretim
okulunda meyva
bahçesi düzenlenmesi
Gelecek için Geri
Dönüşüm – Eğiticinin
eğitimi Programı
MEB, ÇEVKO İlköğretim okulları
öğrencileri
İlköğretim okulları
öğretmenleri
318,287 kişi
1,185 kişi
(2009 – 2010
verileridir)
MEB – TEMA işbirliği MEB, TEMA İlköğretim okulları
öğretmenleri
1,770
Yeşil Kutu REC, BOSCH İlköğretim okulları
öğrencileri
İlköğretim okulları
öğretmenleri
900,000
9,000
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“Mavi Gök Yeşil Yaprak” T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, 5.10.2009 tarihinde, Türkiye’deki ilköğretim
okullarında “iklim değişikliğinde bireylerin katkısı” bilincinin kazandırılması, doğal çevrenin korunması amacı ile “Mavi Gök Yeşil Yaprak” projesini başlatmıştır.
Bu kapsamda iklim değişikliği ile ilgil sorumluluklar ve çevre bilincinin geliştirilmesi açısından belirli ölçütler esas alınarak okullarda değerlendirilmeler yapılmakta ve bu konuda duyarlılık gösteren okullar sertifika ile ödüllendirilmektedirler. Söz konusu ölçütler ise; Atıklar ve geri dönüşüm, okulun dış görünümü, kirliliği önleme tedbirleri ve çevre eğitimidir.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi -
Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
2011 yılında devam etmekte olan projenin yerel uygulamaları Türkiye’nin bütün il ve ilçelerinde gerçekleştirilmektedir.
Söz konusu aktiviteler yerel halk ve anne-babalar tarafından da destek ve ilgi görmektedir.
Örneğin, Konya ili , Özkulu ilçesinde yayınlanmakta olan bir yerel gazetede ilçe okullarının Mavi Gök Yeşil Yaprak Projesi ile ilgili başarısı gururla yansıtılmıştır. Aşağıda özetlenen haber, ilköğretim okullarına yönelik aktivitelerin toplumun diğer kesimlerinde de farkındalık yaratma, ilgi uyandırma açısından etkilerini göstermekle birlikte, yerel etkinliklerin etkisini de kanıtlamaktadır
Çerçeve 3. "Mavi Gök Yeşil Yaprak" İlk beş ilçemizden Konya Özkulu Yerel Gazete - Cumartesi, 08 Ocak 2011.. “Mavi Gök Yeşil Yaprak” projesi kapsamına Konya genelinde okulların % 90’ı başvuruda bulundu ortalama 850 okulun yarıştığı bu projede ilçemiz okullarından Yusuf Küçükgöl İlköğretim okulu birinci olurken, Tavşançalı Atatürk İlköğretim ikinci, Fatih İlköğretim üçüncü Atatürk İlköğretim dördüncü ve Kulu Merkez İlköğretim beşinciliği aldı. İlçemiz okulları bu başarılarıyla bir çok özel okulu dahi geride bıraktı. Okullarımızın bu başarısı dereceye dahi giremeyen bir çok ilçeye örnek olacaktır (http://www.ozkulu.com/index).
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“Çocukların Meyva Bahçeleri” Cappy, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ve Ankara Üniversitesi Kalkınma Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (AKÇAM) ortaklığıyla yürütülen Çocukların Meyve Bahçeleri Projesi; Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Adana, Antalya ve Gaziantep’ten 10’ar olmak üzere toplam 70 ilköğretim okulunda meyve bahçeleri kurarak öğrencilerin meyve yetiştirme deneyimi kazanmalarını sağlamayı ve 70 okulda Meyve Bahçesi Kulüpleri kurarak öğrencilerin ağaç dikme, yetiştirme ve bakım deneyimi kazanmalarını, değişik meyve türlerinin büyüme süreçlerini gözlemlemelerini ve bu doğrultuda çevre ile uyumlu bir yaşam tecrübesi kazanmalarını sağlamaktadır.
Proje medya tarafında da ilgi ile izlenmektedir ;
(http://www.cocuklarinmeyvebahceleri.com)
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.cocuklarinmeyvebahceleri.com/
MEB – ÇEVKO İşbirliği
“Gelecek için Geri Dönüşüm “
MEB- ÇEVKO Vakfı’nın ortaklaşa gerçekleştirmekte oldukları bu proje, ÇEVKO Vakfı’nın 2009- 2010 öğretim yılı itibariyle, “Eğiticinin Eğitimi Programı” adı altında gerçekleştirmekte olduğu projelerden biridir.
“Gelecek için Geri Dönüşüm” projesi kapsamında, 2009 – 2010 eğitim-öğretim yılı içerisinde, Eğiticilerin Eğitimi programı kapsamında başlatılan eğitim çalışmaları ile 15 ilde (Adapazarı, İzmir, Konya, İstanbul, Antalya, Bodrum, Aydın, Manisa, Ankara, Tekirdağ, Yalova, Afyon, Mersin, Adana ve Gaziantep), 653 okuldan, 1.185 öğretmen ve 318.287 öğrenciye ulaşılmıştır.
2011 yılında da, başta eğitmenlerin eğitimi olmak üzere, tüm Türkiye’de geri dönüşüm bilinçlendirme faaliyetleri devam etmektedir.
MEB – TEMA İşbirliği
“Erozyon ve Çevre Eğitimi”
MEB – TEMA İşbirliği çerçevesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan öğretmenlere 3 ila 5 gün süreli “Erozyon ve Çevre Eğitimi” Seminerleri düzenlenmektedir. Seminer programının 1 saati Küresel İklim Değişikliği, Nedenleri ve Alınabilecek Önlemler konusunda öğretmenlerimizi bilgilendirmeye ayrılmıştır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Yeşil Kutu çevre eğitimi seti
Yeşil Kutu çevre eğitimi seti, Bölgesel Çevre Merkezi (REC Türkiye) tarafından Çevresel Avrupa Komisyonu LIFE Üçüncü Ülkeler Programı’nın desteğiyle Türkiye'ye kazandırılmış ve yürütülmektedir.
Yeşil Kutu çevre eğitimi setinin ikinci baskısını da içeren Yeşil Kutu Projesi BOSCH Ev Aletleri’nin desteğiyle gerçekleştirilmektedir.
Yeşil Kutu, ilköğretim okulu öğretmenlerine ve öğrencilerine yönelik çok amaçlı bir çevre eğitimi seti olmakla beraber eğitimin diğer kademelerinde de rahatlıkla kullanılabilecek bir ders destek materyalidir.
2005 yılında başlayan proje, Yeşil Kutu Yaygınlaştırma Projesi başlığı altında Türkiye’nin tüm illerinde eğiticileri eğitmeye, öğrencilere ve öğretmenlere kaynak sağlamaya devam etmektedir.
Yeşil Kutu web sitesi öğrenciler ve öğretmenlerle görüş, materyali deneyim paylaşımları sağlamaktadır (http://www.yesilkutu.net) .
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.yesilkutu.net/
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
Temiz Enerji Kaynakları
konulu Türkiye Genç TEMA
Üniversiteler Kongresi
TEMA Üniversite öğrencileri 300
Doğa ve Erozyon Kampı TEMA Üniversite öğrencileri,
öğretmenler, din görevlileri
665
Genç TEMA Lise Projesi Genç TEMA Lise öğrencileri 100,000
“Dünyanın Durumu 2009”
Kitap, sunum
Genç TEMA Lise öğrencileri 500
Küresel İklim Değişikliği
Konferansları
Genç TEMA Üniversite öğrencileri 5,000
Konferans , panel
seminerler
Genç TEMA Kamuoyu 40,000
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
Eko okullar TÜRÇEV İlköğretim okulları
öğrencileri
Öğretmenler
246,711
17,901
Okullarda Orman TÜRÇEV İlköğretim okulları
öğrencileri
Öğretmenler
33,690
1,849
Çevrenin Genç Sözcüleri TÜRÇEV İlköğretim okulları
öğrencileri
Öğretmenler
1,200
120
Yarının İzleri TOÇEV, Kipa,
Unilever, MEB
İlköğretim okulları
öğrencileri
23,683
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Programın amacı, ilköğretim okullarında çevre bilinci, çevre yönetimi ve sürdürülebilir kalkınma eğitimi vermektir. Programın konuları arasındaki temel çevre konularından birisi de iklim değişikliğidir. Program katılımcısı okulların öğrencileri, hem çevresel konularda bilgi edinirler, hem de ailelerini, yerel yönetimleri ve sivil toplum kuruluşlarını çevresel konularda bilinçlendirmede etkin rol alırlar.
Program, okullarda ISO 14001/EMAS üzerine kurulmuş bir çevre yönetim sisteminin uygulanmasını da sağlar. Dolayısıyla eko-okullar, sınıfta ders öğretmenin ötesine geçerek, toplumun diğer bölümlerinde de çevre duyarlılığının sağlanmasında rol almış olurlar. Türkiye’deki eko okul sayısı 450’dir (http://www.turcev.org.tr).
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.turcev.org.tr/
Okullarda Orman Programı (Learning about Forest – LeAF)”
Okullarda Orman Programın amacı, okul çağındaki çocukların ve öğretmenlerinin ormanlar hakkında bilgilerini ormanın içinde, ormanlara geziler düzenleyerek arttırmak ve deneyimlerini uluslararası düzeyde paylaşmalarını sağlamaktır.
Okullarda Orman Programı’nın 2011 yılı içeriği, yeniden ağaçlandırmanın ormandaki CO2 döngüsü ve orman hayat döngüsü üzerindeki etkisi olarak belirlenmiştir.
Programda yer alan okul sayısı 55’tir.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“Çevrenin Genç Sözcüleri (ÇGS)”
Lise çağındaki gençler için oluşturulan “Çevrenin Genç Sözcüleri”ağı, Türkiye’de Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı - Foundation for Environmental Education, FEE (TURÇEV) tarafından yürütülmektedir.
Türkiye’den 44 okulun katıldığı bu program çerçevesinde oluşturulan ağ, çevre konusunda bilgi ve haber üreten bir basın ajansı gibi çalışmaktadır. Her ÇGS Programının 7 temel konuda (tarım, şehirler, kıyı alanları, enerji, atık, su, iklim değişikliği) yerel çevresel problemler üzerine habercilik anlayışıyla araştırma yapmak gibi bir yerel boyutu vardır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Çevreyi Koruma Bilincinin Geliştirilmesi(Küresel Isınma) Projesi
Kipa, Univeler ,TOÇEV (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı) ve MEB işbirliğinde gerçekleştirilen bu proje kapsamında çevre bilincinin kazanılması için en uygun dönem olarak kabul edilen 1.2. ve 3. sınıf öğrencilerinin çevreye duyarlı bireyler olarak yetişmelerini sağlamak amacıyla, küresel ısınma konulu eğitimler verilmekte tiyatro ve belgesel film gösterileri ile eğlenerek öğrenmeleri amaçlanmaktadır (http://www.yarininizleri.org.tr).
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.yarininizleri.org.tr/Default.aspx
3.3.2. Kamuoyu Bilinçlendirme, Farkındalık Yaratma, Kamuoyu Katılımı ve Kamuoyunun Bilgiye Erişimi
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Topluma Dayalı Uyum Yaklaşımı
Türkiye’de İklim Değişikliği alanında Eğitim, Öğretim, Toplum Bilinçlendirme çalışmalarında alınan yolun en önemli göstergelerinden bir tanesi ulaşılan kişi sayısı, farkındalık çalışmalarının gerçekleştirildiği okul sayısı, gerçekleştirilen proje sayısı gibi somut veriler olmakla birlikte, gerçekleştirilen projelerin derinleşen içerikleri bir başka önemli ipucu oluşturmaktadır.
Derinleşen içeriklere en iyi örneklerden bir tanesi ise, Türkiye’de iklim değişikliği gerçekliğinin kabul edilmesi yönünde öneml bir adımın atıldığını gösteren Seyhan Havzası’nda yöre halkının ve kurumların iklim değişikliğinin etkileri ile başa çıkma ve yörelerine dair uyum stratejilerinin geliştirilmesi doğrultusunda becerilerinin güçlendiirlmesini hedefleyen (MDG-F 1680) projedir.
Proje içeriği ve çıktıları Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nce (IPCC) küresel ısınmaya karşı en hassas ve savunmasız bölgelerden biri olarak tespit edilen Seyhan Havzasi’nın yöre halkının ve kurumlarının da tehditin gerçekliğini kabul ettiği yönündedir.
Bu çıktı, Türkiye’deki iklim değişikliğine uyum çalışmaları açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Çünkü, toplumun farklı kesimlerinin uyum çalışmalarına katılımcı olması uyum çalışmalarının gerçekleştirilebilmesi ve başarılması için temel şarttır (UNFCCC, 2003) .
Söz konusu projenin “Topluma Dayalı Uyum Yaklaşım”ı projenin vurgulanması gereken en önemli özelliğidir. Uyum çalışmalarının başarısı, toplumun tehditin gerçekliğini kabul etmesi ile başlar; eğitim ve farkındalık yaratma, tehditin algılanması ve uyum çalışmalarına katılım ise izleyen aşamalardır. İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi -
Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje Adı Proje Yürütücüsü Hedef Kitle Ulaşılan hedef kitle
MDG-F 1680 Projeleri Kayseri İlinde İklim Değişikliği Nedeni ile Tarımsal Üretimde Karşılaşılacak Risklere Karşı Bölge Çiftçisinin Eğitim Yoluyla Bilinçlendirilmesi
Kayseri İl Tarım Müdürlüğü Çiftçiler 4,458
İklim İzcileri Ekolojik Tarım Organizasyonuderneği – Adana Şubesi
İlköğretim öğrencileri 3,428
Adana İli Yüreğir İlçesi Halkının İklim Değişikline Uyum Kapasitesinin Oluşturulması
Yüreğir Belediyesi Çiftçiler
Öğrenciler
Yüreğir halkı
400 çiftçi
25,000 öğrenci
1,500 kişi Haydi Kızlar Fotograf Çekelim Genç Doğa Derneği Kız öğrenciler, Aileleri,
gelecekteki çocukları
Takvim dağıtımı, Sergi;
25 kız öğrenci; 327 kişi
1000 kişi; 1,500 kişi
Tablo 2. Yeni Delhi Çalışma Raporu (COP8) Uygulamaları: Öğretim, kamuoyu bilinçlendirme
MDG-F: Türkiye‟nin İklim Değişikliğine Uyum Kapasitesinin
Geliştirilmesi Projesi
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Toplumsal Cinsiyet ve İklim Değişikliği Marakeş’te toplanan COP7 dökümanlarında taraflar, kadınların katılımının artırılmasına ilişkin önlemler almaya çağrılmıştır.
Ulusal Uyum Eylem Programları (NAPA) için hazırlanan rehberde iklim değişikliğinin kadınlar ve erkekler üzerindeki farklılaşan etkileri ve kadınların uyum önlemlerindeki yaşamsal rolü vurgulanmıştır.
Rehber cinsiyet eşitliğini NAPA hazırlama sürecinin yönlendirici ilkelerinden biri olarak kabul etmiş ve hazırlık sürecine kadınların katılımının gereğine işaret etmiştir (UNFCCC, 2002).
“Haydi kızlar fotoğraf çekelim projesi ” küresel iklim değişikliği sorunu kaynakları ve sonuçları açısından olduğu kadar,
uygulanan azaltım ve uyum önlemleri ve bunların etkilerinin toplumsal cinsiyetle ilişkili olması gerçeğini vurgulaması,
toplumsal cinsiyet rolleri dolayısıyla kadınlar ve erkekler arasında iklim değişikliğine katkı ve sonuçlarından etkilenme bakımından belirgin farklar bulunması gerçeğine dayanmaktadır.
(http://iklim.cob.gov.tr/iklim).
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://iklim.cob.gov.tr/iklim
“Haydi Kızlar Fotoğraf Çekelim “
Genç Doğa Derneği tarafından Niğde’nin Çamardı İlçesi’nde gerçekleştirilen proje ile ilköğretim öğrencisi 25 kız çocuğuna ulaşmıştır.
Projeye katılan kız çocuklarının özellikleri, yöredeki köylerde yaşamaları, gelir seviyesi düşük ailelerin başarılı çocukları olmalarıdır.
Bu eğitim sayesinde ailelerinin benimsemiş olduğu hayat tarzıyla yaşayan bu kız çocuklarının, Seyhan Havzası'na bir vizörün penceresinden farklı bir konumda bakmaları sağlanmıştır.
Yapılan gezilerle kız çocuklarından gördükleri durumları fotoğraflamışlar ve bunlarla ilgili duygu ve düşüncelerini yazarak, havza ile ilgili oluşan hassasiyetlerini ifade etmişlerdir. Bu çalışmalar fotoğraf albümü ve sergi aracılığıyla kamuoyu ile paylaşılmıştır (http://www.iklimmdgf-tr.org/proje) .
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.iklimmdgf-tr.org/projehttp://www.iklimmdgf-tr.org/projehttp://www.iklimmdgf-tr.org/proje
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı/Ulaşılan hedef kitle
Elele ENVER Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı- Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE)
İlköğretim okulları öğrencileri, aileler
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB), Sanayi ve Ticaret Odaları, Halk
53 il, 4,800,000 öğrenci
Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları
TUBITAK Akademisyenler, Üniversite öğrencileri, Çocuklar, gençler
130 adet proje
Süreli Yayınlar TUBITAK Akademisyenler
Çocuklar, gençler
31,350 /ay
101,729/ay (Dergi tirajlarıdır)
Tablo 3. Yeni Delhi Çalışma Raporu (COP8) Uygulamaları: Öğretim, kamuoyu bilinçlendirme
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
El Ele ENVER
(EİE) 1995 tarihli Sanayide Enerji Verimliliği Yönetmeliği uyarınca, enerji verimliliğinin arttırılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması amacıyla kamuoyunda farkındalık yaratmak üzere eğitim faaliyetlerini sürdürmektedir. EİEİ’nin sürdürdüğü bu faaliyetler iklim değişikliği azaltım ve uyum konularını içermektedir.
2007 yılında yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ,enerjinin günlük hayatta etkin kullanımı, iklim değişikliği ve çevre koruma açısından enerji verimliliğinin önemi konularında eğitim modüllerinin hazırlanmasını öngörmektedir. Bu çerçevede EIE Eğitim Dairesi Başkanlığı eğitim programları ve projeler yürütmektedir.
2008 – 2009 yıllarında kaçak-kayıp oranlarının en yüksek olduğu illerde (53 il) ilköğretim okulu öğrencilerine 4 milyon 800 bin adet tasarruflu lamba, eskileri geri alınmak suretiyle dağıtıldı. Organize Sanay Bölgeleri, Sanayi ve Ticaret Odaları‟na ENVER bilinçlendirme setleri dağıtıldı. Toplu taşıma araçları, durakları ve reklam panolarına afişler asıldı. Ocak‟2009 tarihinde I. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu gerçekleştirildi. Ocak‟2011 tarihinde II. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu gerçekleştirildi. „ Perakende Sektöründe ENVER Hareketi' projesi kapsamında alışveriş merkezlerini ziyaret eden
müşterileri enerji tasarrufuna özendirecek kampanya ve promosyon yapıldı.
Sanayi Enerji Yöneticileri, Bina Enerji Yöneticileri Eğitim programları düzenlendi, eğitimler sürmektedir. Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) Şirketleri Laboratuvar Kullanım Destek Programı uygulanmaya devam etmektedir.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
Alternatif Enerjili
Araba Yarışları :
Formula - G /
Hidromobil
TUBITAK Üniversite öğrencileri 16 (2005); 32 ( 2006);
42 (2007); 25 (2008) -
katılımcı üniversite
sayılarıdır-
KÜRESEL ISINMA
Çocuk Balesi
Devlet Opera ve
Balesi (DOB)
Çocuklar ve gençler 17,000
“Hayata Artı” Coca Cola Kamuoyu
“Yedi Renkli Göle
Yedi Renkli Hayat”
WWF Türkiye –
Siemens
Su kullanıcılar, Su
yöneticileri
“81 İlde 81 Orman” ÇOB, TEMA, İş
Bankası
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
TUBITAK Alternatif Enerjil Araba Yarışları : Formula - G / Hidromobil
TÜBİTAK, alternatif enerji kaynakları konusunda kamuoyunda farkındalığı yükseltmek, alternatif enerji teknolojilerinin yaygın kullanımı için gerekli beyin gücü ve bilgi birikiminin oluşmasını sağlamak üniversite öğrencilerini teorik bilgilerini takım çalışmasıyla başta güneş ve hidrojen olmak üzere, temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışacak ürünler ortaya koymaya özendirmek üzere TÜBİTAK Formula-G Güneş Arabaları Yarışı ve TÜBİTAK Hidromobil Hidrojen Arabaları Yarışı düzenlemektedir.
TUBITAK Alternatif Enerjil Araba Yarışları : Formula - G / Hidromobil
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“Küresel Isınma” Çocuk Balesi
Devlet Opera Balesi (DOB) Çocuk Balesi Bölümü 2010 yılında “Küresel Isınma” adlı çocuk balesini sergilemeye başlamıştır.
Eserin yaratıcısı DOB Çocuk Balesi Bölümü Başkanı Sayin Ömür Uyanık’ıtır.
25 genç balerinin görev aldığı bale gösterisi 2009 - 2010 ve 2010 – 2011 dönemlerinde 33 temsil vererek, yoğunlukla Ankara’da olmak üzere, Hatay ve Eskişehir de de temsiller vererek, yaklaşık 17000 çocuğa ve anne-babalarına küresel ısınmayı dansla birleştirerek anlatmıştır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
Türkiye’de İklim
Değişikliği
Politikalarının
Tanıtılması-
LIFE05/TCY/TR164
REC Türkiye Kamu kurumları, Özel
sector, STK’lar
564 uzman; 208 STK
temsilcisi
Çevre alanında
Kapasite Geliştirme
Projesi- IPA 2007
REC Türkiye, ÇOB Kamu kurumları, Özel
sector, STK, Medya
600
“İklim Dostu Kentler
Kampanyası”
REC Türkiye, Fransız
Kalkınma Ajansı (AFD)
Katılımcı Belediyeler 14 Belediye
İklim Değişikliği
Alanında Türkiye’de
Kentlerin Durumu
Konferansları
REC Türkiye, Fransız
Kalkınma Ajansı (AFD)
Yerel yönetimler,
belediyeler
“Yarın Hava Nasıl
Olacak?”
REC Türkiye, AYGAZ Lise öğrencileri, yerel halk 11 il, 4000 öğrenci
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İKLİM DOSTU KENTLER KAMPANYASI
• Alanya
• Beyoğlu
• Bodrum
• Çankaya
• Halkapınar
• Kadıköy
• Karadeniz Ereğli
• Keçiören
• Muğla
• Nevşehir
• Nilüfer
• Sivas
• Şişli
• Yalova
REC Türkiye, 2008-2009 yıllarında, Sürdürülebilir Kentler Birliği (ICLEI) ile birliktet ve Hollanda Planlama ve Çevre Bakanlığı (VROM) finansmanında İklim Dostu Kentler Kampanyası nı gerçekleştirdi.
Projenin amacı, Türkiye’de hem iklim dostu hem de yaşanabilir kentlerin yaygınlaşması idi.
Proje kapsamında,
21 Haziran 2009'da katılımcı 14 belediye İstanbul'da 5.Uluslararası Geri Dönüşüm, Çevre Teknolojileri ve Atık Yönetimi Fuarı'nda "niyet belgesi" imzaladılar.
Projeye katılan 14 belediyenin toplam nüfusu Türkiye nufüsünun %10'na dkarşılık gelmekteydi.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi -
Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.iclei.org/
“Yarın Hava Nasıl Olacak”
“İklim değişikliğine karşı bir adım” sloganı ile başlatılan “Yarın Hava Nasıl Olacak “ başlıklı projenin yürütücüsü REC, destekleyicisi ise AYGAZ’dır.
Proje, “Gökyüzü TIR” ı ile toplumun her kesimine İklim değişikliği eğitimleri veren farkındalık yaratma yı amaçlamaktadır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.rec.org.tr/index.php?module=press&item=press_news_homepage&news_homepage_id=251http://www.yarinhavanasilolacak.org/2010/10/gokyuzu-tiri-2/
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
İklm Platformu REC Türkiye, TUSİAD Özel Sektör Yöneticileri
AKBANK yok olmadan REC Türkiye, AKBANK Karar vericiler,üst düzey
yöneticiler,halk
10,000 kişi
SıfırKarbonKenti
Kampanyasının
Türkiye’de Tanıtılması
REC Türkiye Kamu ve STK 8,500 kişi
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Platformu (REC – Türkiye, TÜSİAD)
Türk İş Dünyasında İklim Değişikliği İnsiyatifinin Geliştirilmesi Projesi, özel sektörde iklim değişikliği konusunda daha iyi bir bilgi altyapısı sağlamaya ve ulusal ve uluslarası düzeyde işbirliklerinin oluşturulmasına odaklanmaktadır. İklim değişikliği konusunda yeni politikaların oluşturulması amacıyla olumlu ve ileriye dönük desteklerini rahatlıkla ifade edebilen sürdürülebilir bir iş dünyası grubu kurmayı hedeflemektedir. Proje, Strategic Program Fund of the UK Foreign and Commonwealth Office (FCO) tarafından finanse edilmektedir (http://www.iklimplatformu.org/tr).
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
http://www.iklimplatformu.org/tr
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
“Türkiye’nin Yarınları
için İklime Uyum
Seferberliği”
ETİ Burçak, WWF-
Türkiye
Çiftçiler, İlçe tarım
müdürlükleri,
Kaymakamlıklar
Çiftçi örgütleri
Konya İli merkezi ve
Beyşehir, Çumra, Ereğli,
Karapınar, Altınekin
ilçeleri
İklim değişikliği konulu
yuvarlak masa
toplantıları
WWF-Türkiye Kamu kurumları, STK’lar
Merkezi ve yerel yönetim
Antalya, Gaziantep,
Konya, Aydın, Bursa
“Yine Yeni Yeniden
Yenilenebilir Enerji”
WWF-Türkiye Kitap, Kamuoyu
Karbon Ayakizi
Hesaplama Projesi
WWF-Türkiye,
Vodafone-Türkiye
Özel Sektör
“Dünya Saati” WWF-Türkiye Kamuoyu Kırklareli, İstanbul ,
Eskişehir (2011 yılında
en çok katılım sağlanan
şehirler)
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“Türkiye’nin Yarınları için İklime Uyum Seferberliği”
ETİ Burçak ve WWF-Türkiye işbirliğiyle 2009 gerçekleştirilen Türkiye’nin Yarınları Projesi’nin sonuçlarından hareketle, Konya Havzasından iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini en aza indirmek amacıyla, “Türkiye’nin Yarınları için İklime Uyum Seferberliği Projesi” hayata geçirdi.
Proje için hazırlanan seferberlik TIR’ı ile 11 Mayıs2010’da yola çıkan ETİ Burçak ve WWF-Türkiye, Konya Havzası’nda tarımsal üretimde değişim ve dönüşüm başlatmak üzere yaklaşık 3.000 çiftçi ve tarım sektörü temsilcisine eğitim verdi.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim değişikliği konulu yuvarlak masa toplantıları
2009 yılından başlayarak WWF Türkiye’nin organizasyonunda Antalya, Gaziantep, Konya, Aydın, Bursa ‘da yapılan İklim değişikiği Yuvarlak Masa Toplantılarına kamu kurum ve kuruluşları, merkezi ve yerel yönetim ve sivil toplum temsilcileri katıldı.
Gaziantep’ten Kopenhag’a Mesaj: “Dünya liderleri iklim konusunda çekimserliği bırakıp, güçlü adımlar atmalı”
08/12/2009
Yeşil Bursa Mümkün
10/12/2009 Bursa’nın Yeniden “Yeşil” Olması İklimle Dost Olmasına Bağlı
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
İklim Meydanı British Council, MDG-
F 1680
Eğiticiler, liderler
(katlanan etkisi olan
kişiler)
Sergi, seminer izleyicileri
; Online katılımcılar
Ulusal karar vericiler
8,273
15
Türkiye - Uluslararası
İkim Değişikliği
Çalıştayı
British Council
“İklim Treni” British Council
“İklim Değişikliğini
Yakala” Fotoğraf
Yarışması
British Council Kamuoyu 38,334
“Karbonmetre” TEMA Kamuoyu 4,000/ay
“Geleceğimiz
Erimesin”
TEMA, TURMEPA Kamuoyu 34,150
Doğa Erozyon Eğitim
Kampları
TEMA Üniversite öğrencileri,
öğretmenler, din
görevlileri
665
Eko-Siyaset TEMA Kamuoyu
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“İklim Değişikliğini Yakala” Fotoğraf Yarışması
British Council ‘İklim Değişikliği’ başlığı altında dünya genelinde bir dizi proje yürütmektedir. Avrupa’da 27 ülkede eş zamanlı olarak yürütülen Challenge Europe projesi, farklı eğitim ve meslek alanlarından gelen gençlerden (İklim Savunucuları) oluşan bir ağ kurarak iklim değişikliği konusuyla ilgili farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır.
Challenge Europe projesinin 2009 yılında başlayan Türkiye ayağında programa dahil olan 15 İklim Savunucusu, Türkiye’deki iklim değişikliği görüntülerini derlemek amacıyla bir fotoğraf yarışması fikri geliştirdiler ve,
fotoğrafların Türkiye’de iklim değişikliğinin etkilerini gözler önüne sermesi ve iklim değişikliği denilince akla ilk gelen imgeleri oluşturması hedeflendiler.
Salih Ağır (İklim değişikliğini Yakala Fotoğraf Yarışması Serbest Kategori 1., British Council)
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
“Geleceğimiz Erimesin”
Küresel Isınma ve İklim Değişikliği’nin nedenleri, sonuçları ve alınabilecek önlemler konusunda halkı bilinçlendirmek amacıyla TEMA ve TURMEPA bir araya gelerek “Geleceğimiz Erimesin” sloganıyla Türkiye çapında bir kampanya yürütmüştür. Mobil eğitim aracı ile Eylül 2009 – Nisan 2010 tarihleri arasında toplam 9 şehirde eğitim verilmiştir.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Proje /Aktivite Proje Sahibi Hedef Kitle Proje çıktısı /Ulaşılan
hedef kitle
Akkuyu’da güneşli
günler – güneş enerjisi
santralı açılımı -
Greenpeace; Yerel halk
Türkiye Enerji
(D)evrimi – Rapor
Greenpeace Kamuoyu
İklim Değişikliğinin
Akdeniz üzerine
Etkileri – Rapor –
Kömürün Gerçek
Maliyeti
Greenpeace Int. Kamuoyu
Güneş için Belediye
Başkanları Bildirisi
Greenpeace Belediyeler
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Değişikliği ve su – Enerji – Gıda – Eşya İlişkisi”
Bursa Rotary Kulübü – GEF SGP, Nilüfer Kent Konseyi
İlköğretim Öğrencileri
STK temsilcileri
1,200
55
Ozi Projesi (Enerji Verimliliği ve Yalıtımın Önemi)
İZOCAM İlköğretim Öğrencileri 34 ilköğretim okulu, 9500 öğrenci
Organik Ulaşım Projesi Yalova Belediyesi Kamuoyu 41 km bisiklet yolu, 4000 bisiklet kapasiteli bisiklet parkı, 1000 adet bisiklet
Bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları
Trabzon Belediyesi Kamuoyu
Torbanı Değiştir, Geleceğini Değiştir
Nilüfer Belediyesi Kamuoyu
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Dostu Kentler Kampanyası KAdıköy Belediyesi Sera Gazı Salınımlarının Hesaplanması
Kadıköy Belediyesi, REC Belediye çalışanları
Plastik torbaya “hayır” kampanyası
Kadıköy Belediyesi Gönüllü evleri bilgilendirme çalışmaları
510 kişi, 5200 adet broşür
Ambalaj Atıkları Geri Kazanım Projesi Bilgilendirme Çalışması
Kadıköy Belediyesi - ÇEVKO Kamuoyu 8.320.940 kg ambalaj atığı toplanmış, 7.423.459 kg ambalaj atığın geri dönüşümü sağlanmıştır.
Atık Yönetimi ve Çevre Eğitimi (AYÇEP)
Kadıköy Belediyesi İlköğretim okulları 47 ilköğretim okulu, 7272 öğrenci, 279 öğretmen, 15250 broşür
Atıkların Kaynağında Ayrışması, sıfır Atık Projesi
Kadıköy Belediyesi Toplu yaşam alanlarında yaşayanlar
20,534 hane, 82,136 kişi
Dünya Çevre Günü Etkinlileri
Kadıköy Belediyesi Öğrenciler, gönüllüler, toplu yaşam alanlarında yaşayanlar
400 öğrenci
İklim Değişikliği ve Enerji Verimliliği Bilinçlendirme Toplantıları
Kadıköy Belediyesi Bina yöneticileri 38 kişi
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
Ambalaj Atıkları Geri Kazanım Projesi
Çankaya Belediyesi, ÇEVKO, SİMAT Ltd.
Kamuoyu 116 mahalle, 540, 000 kişi
İklim Dostu Çankaya paneli Çankaya Belediyesi, ODTÜ Mezunlar Derneği
Kamuoyu 1000 adet bez torba dağıtımı
İklim Değişikliği Yaşam Sorunu
Çankaya Belediyesi, ÇEVKO, SIMAT Ltd.
Kamuoyu 20,000 adet kılavuz kitapçık
Bir Milyon Çankaya’lıya Bir Milyon Fidan Kampanyası
Çankaya Belediyesi 15,000 fidan
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
GAP Bölgesi'nde
Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Kullanımı ve
Enerji Verimliliği Projesi
GAP Bölge Kalkınma İdaresi, UNDP
GAP Bölgesi’nde Sele
Maruz Kalan Alanlarda
Sel Riskinin Azaltılması
Projesi
GAP Bölge Kalkınma İdaresi
Bismil (Diyarbakır) halkı
Ekoverimlilik (Temiz Üretim) Programı
TTGV, UNIDO Seyhan Havzası, tekstil, deri, gıda, kimyasal madde, metal işleme, makine sektörleri
500 kişi
Yayın, iklim değişikliğine uyumi yenilenebilir enerji
TTGV Teknoloji üretici ve kullanıcıları
Medya
Televizyon Programları
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT)
Kamuoyu
Çocuklar
50 adet belgesel, 60 adet kültür programı
500 adet çocuk programı (2010 yılı için geçerli verilerdir)
MEDYA TAKİP MERKEZİ, 2007 yılında ulusal ve yerel olmak üzere 1600 adet gazete, dergi, TV kanalı ve internet haber sitesinde yayımlanan “küresel ısınma” haberlerini tek tek inceleyerek rapor haline getirmiştir. Rapora göre konu, ocak ayında (2007) aynı mecralarda 1.739 kez haber olurken, şubat ayında ise bir önceki aya oranla yaklaşık üç kat artış göstermiştir. Aynı araştırma verilerine göre, 2007 yılı Şubat ayında, küresel ısınma ile ilgili yazılı, görsel ve elektronik basında toplam 4 bin 702 habere yer verilmiştir. Konuya ilişkin haberlerin, 2 bin 234 adedi gazete ve dergiler aracılığıyla okurlarına ulaşırken, 1600‟ü haber sitelerinde, 868 adedi ise TV kanallarında yer almıştır. 285 köşe yazarı, 393 kez küresel ısınma hakkında yazmıştır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
4. ULUSLARARASI ORTAKLIKLAR
Türkiye, ÇOB dış İlişkiler Dairesi tarafından hazırlanan protokollarla, diğer ülkelerle çevre, ormancılık, meteoroloji , su ve iklim değişikliği alanlarında toplam 49 adet ikili ve çok taraflı anlaşma kapsamında çalışmalar yürütmektedir,
20 adet anlaşma ise taslak halindedir.
Çevre ve Orman Bakanlığı; sürdürülen ikili işbirliği çalışmalarında hem bilgi ve deneyim talep eden tarafta yer almaktadır hem de gelişmişlik düzeyi kendisinden daha düşük olan ülkelere yardımcı olmaktadır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
5. SONUÇLAR VE ALINAN DERSLER
Türkiye’nin iklim değişikliği eğitim, öğretim, bilinçlendirme konusunda aldığı yol ile ilgili olumlu özellikler, proje ve aktivitelerin çeşitliliği, hedef kitlelerinin çeşitliliği, Kamu kurumları – STK işbirliği, Kamu Kurumları arasındaki işbirliği ve uluslararası işbirlikleridir.
Ancak, ülkenin tümüne yaygınlaştığı gözlenen eğitim, öğretim, bilinçlendirme proje ve aktivitelerinin önceden belirlenmiş bir strateji /planlama doğrultusunda yapılmamaktadır.
Eğitim içeriklerinin nitelik ve nicelikleri konusunda standartlaşma/kriter yoktur ve geri dönütleri ile ilgili ölçüm ve değerlendirme yapılmamaktadır.
En önemli konu ise, proje ve aktivitelerle ilgili, amaç, içerik,hedef kitle, ulaşılan kitle, başarı durumu, vb. verilerinin toplandığı, değerlendirildiği ve gelecek planlamalara temel teşkil etmek üzere saklandığı bir birim olmamasıdır.
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme
İbrahim Aysil (Serbest Kategori 3.)
İklim Değişikliği İkinci Ulusal Bildirimi - Eğitim, Öğretim, Kamuoyu Bilinçlendirme