Plan van aanpak
met betrekking tot
grieppandemie
Stichting Philadelphia Zorg
Auteurs Margreet Roukema, Trieneke Santing en Jolanda Vink
Datum 16 september 2009
Documenteigenaar Vera de Hart, manager beleidsstaf (Landelijk Centrum)
Plan van aanpak
met betrekking tot
grieppandemie
Stichting Philadelphia Zorg
Inhoudsopgave
Inleiding � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 3
1� Wat is een grieppandemie? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 4
2� Gevolgen voor Philadelphia Zorg � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 5
3� Voorbereidende maatregelen grieppandemie locaties � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 6
4� Communicatie (medewerkers, cliënten, ouders/belangenbehartigers) � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 8
5� Regionaal coördinatieteam grieppandemie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 9
6� Beleid tijdens een grieppandemie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 10
•Personeelsbeleid � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 10
•Beleidt.a.v.hygiëne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 11
•Beleidt.a.v.cliënten � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 11
BIJLAGEN:
1� Nieuwsbrief voor medewerkers � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 12
+Algemenemaatregelenhygiëne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 13
2� Screening checklist melding zieke medewerker � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 14
3� Mededeling grieppandemie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 16
4� Actielijst grieppandemie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 17
5� Cao-Gehandicaptenzorg bepalingen � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 18
6� Voorbeeldbrief extra informatie ouders/belangenbehartigers � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 19
7� Beeldmateriaal RIVM � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 21
8� Vragen? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 22
3
Inleiding
Dit document beschrijft het plan van aanpak t�b�v� een mogelijk grieppandemie van Philadelphia Zorg (naam regio
+ locatie)�
Dit document is opgesteld ter ondersteuning van de regiodirecteur en leidinggevenden binnen de regio* (*lees ook
landelijke centrum)� Het is van belang dat iedere regio op basis van de informatie in dit document een plan maakt
voor de eigen regio, zodat helder is welke acties genomen moeten worden in het geval van een mogelijk
grieppandemie�
Er wordt kort beschreven wat een grieppandemie is en waarom een pandemie grote gevolgen voor een organisatie
kan hebben�
Verder worden voorbereidende maatregelen beschreven die de leidinggevende voor de locaties moeten nemen�
Daarnaast worden de communicatie en coördinatie tijdens de grieppandemie beschreven�
Tijdens een grieppandemie kunnen enkele zaken anders lopen binnen de organisatie� Deze zaken worden
beschreven in het hoofdstuk Beleid tijdens een grieppandemie�
De Handleiding bedrijfscontinuïteit bij Grieppandemie uitgegeven door het Ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport is leidraad geweest voor het schrijven van dit plan (www�minvws�nl)�
Met dank aan:
Regio Noord en Regio Randmeren waren al gestart met het opstellen van een plan van aanpak� Dit document is
o�a� opgesteld op basis van deze regionale plannen� We willen dan ook de volgende personen bedanken voor de
voorbereidende activiteiten: Rita de Jong, Inge Meijerman, Bernard Petter, Jan de Mots, Linda van Zeeburg�
4
1. Wat is een grieppandemie?
Een grieppandemie is een uitbraak van griep die wereldwijd plaatsvindt�
Wanneer er in de bevolking geen algemene weerstand tegen zo’n nieuw virus bestaat, kan de ziekte zich snel
verspreiden over de wereld en zo een pandemie veroorzaken�
In de meeste continenten zijn gevallen van een Nieuwe Influenza vastgesteld, namelijk de Nieuwe Influenza A
(H1N1) ook bekend als de Mexicaanse griep� In Nederland is tot nu toe bij een beperkt aantal personen het virus
aangetroffen� Op overheidsniveau wordt de situatie nauwlettend in de gaten gehouden�
Kenmerken van een grieppandemie zijn:
- het snel ontstaat en zich snel verspreidt
- het gemiddeld twaalf weken duurt;
- de piek van ziektegevallen in week 6 van de pandemie ligt;
- veel mensen ernstig ziek kunnen worden;
- meer mensen overlijden dan tijdens een gewone seizoensgriep;
- een groot beroep wordt gedaan op instellingen in de gezondheidszorg;
- griep direct en indirect leidt tot grootschalige personeelsuitval gedurende langere tijd�
Dat er een grieppandemie komt staat vast� Alleen weet niemand wanneer dat gebeurt� Een grieppandemie komt
gemiddeld eens in de tien tot vijftig jaar voor� Vorige eeuw waren er drie grieppandemieën:
- de Spaanse griep in 1918
- de Aziatische griep in 1957
- de Hong Kong griep in 1968
Op het hoogtepunt van de pandemie is ongeveer 10% van de bevolking ziek, gedurende een periode van ongeveer
een week� Het herstel kan nog wel een week extra duren� Zelf kunt u natuurlijk ook ziek worden� Houd rekening
met nog eens 10% afwezigheid vanwege de zorg voor zieken in de directe omgeving� De overheid schat in dat 30%
van de werknemers op de piek van een ernstige grieppandemie afwezig is�
Meer informatie is te vinden op de volgende websites www�minvws�nl en www�rivm�nl� Tijdens een pandemie
wordt op de overheids-site www�crisis�nl informatie verstrekt�
5
2. Gevolgen voor Philadelphia Zorg
Een grieppandemie kan ernstige gevolgen hebben voor Philadelphia Zorg� Meer mensen worden ziek en zullen
overlijden dan tijdens een gewone seizoensgriep� Ziekte heeft direct of indirect tot gevolg dat naar verwachting op
het hoogtepunt van een grieppandemie ongeveer een derde van de medewerkers afwezig is� Dit is een landelijk
gemiddelde� Het kunnen er voor Philadelphia Zorg ook meer of minder zijn� Tevens zullen meer cliënten ziek zijn�
Dit betekent in de praktijk dat met minder medewerkers meer zorg gegeven zal moeten worden�
Personeelsuitval heeft een aantal redenen:
- medewerker is zelf ziek;
- medewerker zorgt voor andere mensen die ziek zijn (bijvoorbeeld familie of gezinsleden en omgeving);
- medewerker zorgt voor (gezonde) jonge kinderen die niet naar school of kinderopvang kunnen vanwege uitval
leerkrachten of door sluiting�
Maar niet alleen bij Philadelphia Zorg blijven mensen thuis� Ook andere bedrijven en organisaties waar u mee
samenwerkt, waar u van afhankelijk bent, krijgen met personeelsuitval te maken� En dat heeft weer gevolgen voor
uw bedrijfsvoering�
Hieronder volgt een opsomming van mogelijke andere effecten op Philadelphia Zorg:
- meer cliënten die griep hebben;
- verstoorde bevoorrading van materialen die nodig zijn voor lopende (vitale) activiteiten;
- verminderde beschikbaarheid van diensten van leveranciers;
- toe- of afgenomen vraag bij uw klanten naar bepaalde producten of diensten;
- liquiditeitsproblemen�
Al deze omstandigheden kunnen gevolgen hebben voor onze organisatie�
6
3. Voorbereidende maatregelen grieppandemie locaties
Elke locatie (*lees ook landelijk centrum) kan voorbereidende maatregelen treffen voor het uitbreken van een
pandemie� Deze voorbereidende maatregelen bestaan uit:
Preventieve maatregelen:
- Hygiënemaatregelen(ziebijlage1),zoalspapierenhanddoekjes,zakdoekenendesinfecterendezeepgebruiken.
- Preventieve inentingen
Uitgangspunt bij preventieve inentingen zowel voor medewerkers als cliënten zijn de aanwijzingen hierin
vanuit VWS� Vooralsnog is er geen aanwijzing om preventief inentingen uit te voeren� Mogelijk veranderingen
hierin worden landelijk gecommuniceerd naar de coördinatieteams�
Vaccinaties t�b�v� de Mexicaanse griep zijn in ontwikkeling en nog niet beschikbaar�
- Om sociale contacten te verminderen kan het zijn dat vanuit preventie dagcentra of sociale werkplaatsen
worden gesloten�
Voorraad materialen op peil brengen:
- Dieetvoeding
- Incontinentiemateriaal
- Voedsel voor cliënten en aanwezige dieren
- Toiletartikelen o�a�desinfecterende zeep, papieren zakdoeken, papieren handdoeken
- Aanwezigheid van handschoenen en schorten
Medicatie:
- Inventarisatie medicatie
> Hoeveel voorraad heeft de locatie? Hoe vaak wordt medicatie geleverd? Heeft de apotheek voldoende
voorraad voor 3 maanden?
Inwerken:
- Zorg dat inwerkmappen van de locatie goed op orde zijn en makkelijk te vinden zijn� Dit is nodig omdat
medewerkers van andere locaties zullen worden ingezet�
- (extra?) Sleutels
> zieke medewerkers hebben de sleutels vaak thuis
- Financiën in huis voor het kopen van boodschappen
> Hoe flexibel kan personeel elders ingezet worden op andere locaties?
In het geval van een pandemie gaat het om bijzondere omstandigheden, zie bijlage 5�
Schoonmaak:
- Schoonmaakplan per locatie in geval van pandemie
> toevoegen aan het bestaande schoonmaakplan�
Behoefte aan arbeidskrachten:
- Iedere locatie heeft in kaart gebracht hoeveel medewerkers hij per dag nodig heeft om de basiszorg te leveren�
- In kaart brengen welke medewerkers waar ingezet kunnen worden (dagbesteding, logeerhuizen, fasehuis,
ambulant, stafdiensten)�
- In kaart brengen wat nodig is om vanuit preventieve overwegingen (verminderen sociale contacten) dagcentra
of sociale werkplaatsen tijdelijk te sluiten�
- De locatiemanager bepaalt welke vrijwilligers ten tijde van een pandemie ingezet kunnen worden en
communiceert dit�
7
Protocollen:
- Zorg dat de handreikingen ‘overlijden cliënt/medewerker’ en ‘rouwverwerking’ bekend zijn (te vinden op
intranet bij P&O/AVR/schokkende gebeurtenissen)�
Externen/bezoek:
- Welke externen komen op de locatie (pedicure, kapper, boodschappen, vrijwilligers)? Tijdens een pandemie
mogen externen, iedereen die geen bijdrage levert aan de continuïteit van de zorgverlening, de locatie niet meer
bezoeken� Alleen artsen mogen locaties bezoeken� Ouders en belangenbehartigers in overleg en worden er op
geattendeerdomdehygiënemaatregelentehanteren.
8
4. Communicatie
Communicatie wordt verdeeld in communicatie naar medewerkers/vrijwilligers, cliënten en ouders/
belangenbehartigers/externen�
§ 4.1 Communicatie naar medewerkers / vrijwilligers
Communicatie vooraf, tijdens en na een grieppandemie is belangrijk� Medewerkers worden vooraf geïnformeerd
overwelkestappenzijmoetennemenmochtenzijsymptomenvertonenvandegriep.Hettijdigherkennenvande
symptomenvoorkomtdathetviruszichonnodigverspreidt.
Medewerkers (en vrijwilligers) worden geïnformeerd via:
1� de Kern (week 30/31) en intranet (nieuw Blog ‘Grieppandemie’)
In de Kern wordt verwezen naar de informatie ‘Nieuwsbrief voor medewerkers’ (zie bijlage 1 + 1A)�
Indien medewerkers de Kern niet ontvangen, dan is het van belang dat de leidinggevende er zorg voor draagt
dat de Nieuwsbrief verspreid wordt�
2� de leidinggevende; hulpmiddel hierbij is de ‘Mededeling grieppandemie’ (zie bijlage 3), deze kan op iedere
locatie opgehangen worden�
Informatieovergriepsymptomenenhygiënischemaatregelenzijnvermeldinbijlage1en1A.
Bij een grieppandemie is het noodzakelijk sociale contacten te verminderen, bijvoorbeeld door (team)vergaderingen
of trainingen niet door te laten gaan� Thuiswerken of op variabele uren werken voorkomt dat een groot aantal
mensen samenkomt�
Tijdens de grieppandemie zal de communicatie vooral via de leidinggevende verlopen via mededelingen op een vaste
plek en e-mail� Meldt vooraf welke vaste plek dit is� De meldingen moeten duidelijk genummerd en gedateerd zijn�
§ 4.2 Communicatie naar cliënten
Voor clienten wordt momenteel informatie ontwikkeld door de afdeling communicatie� Deze informatie kan, indien
nodig, voor cliënten gebruikt worden in overleg met de locatiemanager�
In bijlage 7 is ‘summier’ beeldmateriaal toegevoegd (van de website www�rivm�nl)�
§ 4.3 Communicatie naar ouders/belangenbehartigers
Ouders en belangenbehartigers worden in week 30/31 via een brief van de bestuurder geïnformeerd� Deze brief
wordt landelijk verstuurd en is te vinden als bijlage 6� Indien ouders meer informatie nodig hebben dan kan ervoor
gekozen worden om de voorbeeldbrief ‘extra informatie’ toe te sturen (bijlage 6A)�
De regio/locatie verzorgt de verdere communicatie naar belangenbehartigers�
9
5. Regionaal coördinatieteam grieppandemie
Bij een calamiteit, zoals een grieppandemie, is het van belang dat een regionaal coördinatieteam wordt
samengesteld� Dit regionale coördinatieteam zal o�a� de regionale activiteiten monitoren, het aantal zieke
medewerkers en/of cliënten van de regio monitoren en informatie verstrekken aan leidinggevenden�
Het regionale coördinatieteam wordt ingesteld door de regiodirecteur:
Dit team bestaat uit: - Regiodirecteur
- P&O functionaris (centrale coördinator?)
- Hoofd zorg en ondersteuning
- Coördinator DRP�
Taken coördinatieteam:
- Coördineren regionaal plan van aanpak�
- Communicatie binnen de regio monitoren�
- Coördineren bereikbaarheidsdienst�
- Coördineren DRP bereikbaarheid�
- Coördineren informatiestromen naar en vanuit locaties�
- Oplossen van acute problemen rond basiszorg�
- Regionaal overzicht/monitoren aantal zieke medewerkers / cliënten�
Leidinggevenden melden z�s�m� zieke medewerkers / cliënten bij het coördinatieteam�
- De regiodirecteuren informeren wekelijks de directie over de stand van zaken�
Binnen het coördinatieteam worden de taken verdeeld en het coördinatieteam communiceert binnen de regio
wie welke taken en verantwoordelijkheden heeft� Het is aan te raden dat de p&o functionaris een centrale
coördinerende rol heeft, de regiodirecteur is eindverantwoordelijk�
NB: Ook t�b�v� het landelijk centrum is het instellen van een coördinatieteam van belang om te inventariseren welke
gevolgen er zijn voor de werkzaamheden van het landelijk centrum indien 30% van de medewerkers uitvalt door
griep� Dit team kan er als volgt uit zien:
- Manager beleidsstaf
- Manager servicecentrum
- P&O functionaris
- Hoofd facilitaire zaken�
10
6. Beleid tijdens een grieppandemie
§ 6.1 Personeelsbeleid
Mocht geconstateerd zijn dat het Mexicaanse griepvirus binnen Philadelphia Zorg (locatienaam) is gekomen dan
gelden de volgende regels� De regels worden in het bestuursberaad van 21 juli 2009 vastgesteld als vervolg op het
directieberaad van 14 juli 2009�
A� Bij de ingangsdeuren van de locaties hangt een mededeling (bijlage 3) dat mochten medewerkers of bezoekers
eencombinatievanvijfvandevolgendesymptomenkoorts,kouderillingen,spierpijn,moeheid,hoesten,
hoofdpijn en keelpijn hebben zij vriendelijk verzocht worden niet binnen te komen�
B� Medewerkers waarvan het vermoeden is dat zij de verschijnselen vertonen van de griep worden naar huis
gestuurd en zij moeten telefonisch contact opnemen met de huisarts� Zo wordt voorkomen dat collega’s worden
besmet� De huisarts kan constateren of het daadwerkelijk de Mexicaanse griep is en bepalen of de medewerker
een virusremmer moet nemen�
C. LeidinggevendenkunnendeverzuimadviseurvanArdynomadviesvragenbijdebegeleidingvanzieke
medewerkers of het nemen van preventieve maatregelen�
D� Voor het al dan niet preventief inenten van zorgmedewerkers worden de beleidslijnen van VWS gevolgd�
Wijzigingen hierin worden door Philadelphia landelijk naar de coördinatieteams gecommuniceerd�
Op dit moment is er nog geen vaccin tegen de Mexicaanse griep� Wel kan het zijn dat de huisarts virusremmers
inzet�
E� Voor leidinggevenden geldt bij ziekte dat de achterwacht als vervanger optreedt� Het coördinatieteam is op de
hoogte van de naam van de betrokken achterwacht�
F� Leidinggevenden melden ‘verdachte’ ziektegevallen aan het regionale coördinatieteam�
G� Extra inzet van medewerkers of wijzigingen t�a�v� de inzet is mogelijk op basis van een aantal Cao bepalingen
(zie bijlage 5)�
H� Medewerkers die een ziek kind of partner hebben ten gevolge van de griep worden, zo nodig, verzocht thuis
te blijven� Wel kan er naar een artsverklaring gevraagd worden� De medewerker overlegt dit met zijn leiding-
gevende�
I. Indienclientenziekzijnwordtextraaandachtbesteedaanhygiënemaatregelen.Medewerkersencliënten
wordengeïnstrueerdomgoedehygiënetebetrachten.
J� Het regionale coördinatieteam communiceert wanneer terug gegaan kan worden naar normale werkomstandig-
heden�
11
§ 6.2 Beleid t.a.v. hygiëne
Schoonmakenenpersoonlijkhygiëneverkleinenhetrisicoopbesmetting.
Hetisvanbelangdatmedewerkers,vrijwilligersencliëntendehygiënemaatregelenvolgen(ziebijlage1A).
Elke locatie heeft een schoonmaakplan tijdens de grieppandemie� Dit is een toevoeging aan het bestaande
schoonmaakplan�
In het geval de gemeentelijke of commerciële reinigingsdienst uitvalt ten gevolge van de grieppandemie, dan
wordt vuilnis niet opgehaald� Elke locatie stelt voor zich vast op welke grote centrale plaats vuilnis wordt
verzameld� De vuilnis wordt in dichtgebonden en goed afgesloten vuilniszakken op deze centrale plaats verzameld�
§ 6.3 Beleid t.a.v. cliënten
AlseencliëntziekisensymptomenvertoontdiewijzenopdeMexicaansegriepwordenminimaaldevolgende
acties ondernomen:
- De leidinggevende en het regionale coördinatieteam hierover informeren�
- De huisarts inlichten en zijn adviezen overnemen en uitvoeren�
- Belangenbehartigers inlichten�
- Hygiënemaatregelenhanteren.
12
Bijlage 1. Nieuwsbrief medewerkers
Beste medewerker,
Zoals je via het nieuws gehoord hebt, wordt er dit jaar een grieppandemie van de Mexicaanse griep verwacht�
Het is niet zeker of deze grieppandemie komt�
Echter mocht de Mexicaanse griep uitbreken, dan willen wij als Philadelphia Zorg goed voorbereid zijn�
Met deze nieuwsbrief willen we je alvast informeren�
Mocht een grieppandemie uitbreken, dan is de verwachting dat bij het hoogtepunt van de pandemie 30 % van de
medewerkers thuis zit� Dit kan zijn omdat men ziek is of zorgt voor naasten� Belangrijk is om contact te houden
met je leidinggevende�
Hoe voorkom je verspreiding van de griep?
Tijdens een grieppandemie willen we het liefst het verspreiden van het virus voorkomen of verminderen� Het virus
verspreidtzichdoorhoesten,niezenofpraten.Omdeverspreidingvanhetvirustebeperkenzijnhygiënische
maatregelen nodig (zie hiervoor bijlage 1 A)� De huidige ‘griepprik’ helpt niet tegen de Mexicaanse griep�
Kan je je werk blijven doen?
Zolang je geen griepklachten hebt kun je je werk voortzetten� Het is belangrijk om op je werk (en thuis) de
hygiënischemaatregelentehanteren.
Welke symptomen heeft de griep?
Hebjeeencombinatievanvijfvandevolgendesymptomen:koorts,kouderillingen,spierpijn,moeheid,hoesten,
hoofdpijn en keelpijn, dan kan het zijn dat je deze griep hebt�
Wat doe je als je deze griepsymptomen hebt?
Hebjevijfvandegenoemdesymptomen(koorts,kouderillingen,spierpijn,moeheid,hoesten,hoofdpijnofkeelpijn)
dan is het nodig om de volgende stappen te ondernemen:
- Blijf thuis en bel je huisarts�
- Voordat je de huisarts belt, meet je de lichaamstemperatuur�
- Vertel de huisarts of je contact hebt gehad met een patiënt die mogelijk de nieuwe griep heeft en wanneer dit
contact is geweest�
- Vermeld de klachten en wanneer deze begonnen zijn�
- Vertel de huisarts op welke wijze de temperatuur is gemeten (rectaal/oor)�
- Volg de aanwijzingen op van de huisarts�
- Informeer je leidinggevende�
Meer informatie vind je op de website ww�minvws�nl/grieppandemie
Zie bijlage 1A. Algemene maatregelen hygiëne
13
Bijlage 1A. Algemene maatregelen hygiëne
- Was regelmatig de handen, gebruik papieren handdoeken of keukenrol� Gooi het papier daarna meteen in de
vuilnisbak�
- Raak zo min mogelijk ogen, neus en mond aan�
- Hoest met het gezicht afgewend van andere personen�
- Bedek bij hoesten en niezen mond/neus met een wegwerpzakdoek�
- Gebruik elke zakdoek maar één keer� Gooi hem direct na gebruik weg� Was daarna handen of wrijf ze in met
handalcohol�
- Maak regelmatig schoon� Dagelijks schoonmaken van deurklinken, lichtknopjes, bureaus, wasbakken, kranen etc�
- Vuilniszakken met vuile handdoekjes goed dichtbinden en wegbrengen�
- Ventileer ruimtes�
- Adviseer ook anderen bovengenoemde maatregelen te volgen�
14
Bijlage 2. Screening checklist melding zieke medewerker
Voor de leidinggevende:
1� U ontvangt een telefoontje van een medewerker die denkt dat hij/zij besmet is met het griepvirus�
2� Zoek deze medewerker niet op als dat niet hoeft� Handel zo veel mogelijk telefonisch af�
3� Volg onderstaande stappen�
Noteer relevante gegevens van de medewerker�
Naam: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Functie: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Afdeling: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Telefoonnummer: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Vraagdemedewerkerofhij/zijdevolgendesymptomenheeft:
- koorts / rillingen
- hoofdpijn
- vermoeidheid
- keelpijn, hoesten, borstpijn, ademhalingsproblemen
- spierpijn en pijn
En of hij/zij:
- naar het buitenland is geweest
- incontactisgeweestmetiemanddiegriepsymptomenheeft
- wie zijn de directe collega’s / cliënten waarmee het laatst is samengewerkt
- geef aan dat telefonisch contact opgenomen moet worden met de huisarts
Overige: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Details: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Datum begin koorts: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
Gegevens aanmelder: � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � �
MELD ‘verdachte’ ziektegevallen aan het coördinatieteam van de regio!
15
16
Bijlage 3. Mededeling grieppandemie
MededelING GRIePPANdeMIeGriep is een besmettelijke ziekte� Er is momenteel een toename van het aantal door het pandemische griepvirus
geïnfecteerde mensen in Nederland� Om verspreiding van het pandemische griepvirus te beperken wordt het
volgende van iedereen gevraagd:
KOM NIET NAAR HET WERK als u minimaal 5 van de volgende symptomen heeft:
- rillingen, koorts (temperatuur >38)
- spierpijn en pijn
- keelpijn
- droge hoest
- problemen met ademhalen
- niezen
- verstopte neus of loopneus
- vermoeidheid
HEBT U DEZE SYMPTOMEN NIET, KOM DAN GEWOON NAAR UW WERK.
Alsuenkelevanbovengenoemdesymptomenheeft,gelievenaarhuistegaanenpasweernaarhetwerktekomen
als u hersteld bent�
Als u onlangs naar het buitenland geweest bent, neem dan contact op met de persoon die verantwoordelijk is voor
de coördinatie tijdens een grieppandemie (zie onderaan)�
Als u ziek wordt op het werk, gelieve dan uw werkplek te verlaten en uw leidinggevende telefonisch of per email
op de hoogte te stellen�
Indien uw leidinggevende afwezig is neem dan contact op met:
Het coördinatieteam:
- naam / telefoonnummer
Meer informatie vindt u op website www.minvws.nl/grieppandemie
17
Bijlage 4. Actielijst grieppandemie
LM = locatiemanager (of andere leidinggevende bijvoorbeeld hoofden)
RD = regiodirecteur (of manager beleidsstaf / manager servicecentrum)
Acties Wie? Uitgevoerd? Datum
ja/nee afgehandeld
1� Bespreken plan van aanpak in MT RD
2� Aanstellen coördinatieteam Grieppandemie RD
3� Communiceren in de regio wie wat doet RD
binnen het coördinatieteam
4� Informeren medewerkers per locatie
m Mondeling
m Mededeling ophangen (bijlage 3)
m Via Nieuwsbrief (bijlage 1 + 1A) LM
5� Informeren cliënten per locatie LM
6� Informeren ouders / belangenbehartigers per locatie LM
7� Opstellen calamiteitenrooster
In kaart brengen :
m strikt noodzakelijke diensten
m extra dienst overdag realiseren op 24-uurszorg locatie
m logeeradressen voor cliënten bij familie/verwanten�
m vervoer bespreken Lijst opstellen�
m allereerst bij niet 24-uurslocaties, ambulant enz�
m geografisch praktische bundeling van organisa-
torische eenheden vaststellen en communiceren
naar locaties/medewerkers
m lijst invalkrachten bij nood(o�a� familie, LM
bekende vrijwilligers)�
8� Opstellen schoonmaakplan LM
9� Inventarisatie voorraad
Voeding, medicijnen h�h� artikelen LM
10� Overig?
11�
18
Bijlage 5. Cao-Gehandicaptenzorg bepalingen
In het geval van een pandemie praten we over bijzondere omstandigheden die het gebruik van onderstaande
bepalingen mogelijk maakt�
- De Cao stelt in artikel 3:10:
dat een werknemer is verplicht om na overleg voor de duur van maximaal 3 maanden in te stemmen met het
tijdelijk verrichten van andere werkzaamheden die in redelijke mate aansluiten bij zijn functie� Ook zijn
tijdelijke wijzigingen mogelijk in de regeling van arbeidsduur en/of werktijden, overwerk inbegrepen� Tenslotte
kunnen tijdelijke wijzigingen worden aangebracht in de plaats van werkzaamheden�
- De Cao stelt in artikel 8:8:
dat verleende vakantie kan worden ingetrokken, wanneer het belang van de instelling dit dringend noodzakelijk
maakt� Zie verder Cao�
- De Cao stelt in artikel 8:20:
dat uit het oogpunt van instellingsbelang / cliëntenbelang van de werkgever in redelijkheid niet verlangd kan
worden op een bepaald tijdstip verzuim toe te staan of verlof te verlenen� Zie verder Cao�
19
Bijlage 6. Voorbeeldbrief ‘eXTRA Informatie’
Geachte ouders, belangenbehartigers,
Een Philadelphia medewerker die u kent kan contact met u opnemen over een calamiteitenrooster. Philadelphia houdt er namelijk rekening mee dat veel cliënten, medewerkers en verwanten dit najaar griep kunnen krijgen. Om dan nog zo goed mogelijk zorg te geven zetten we in noodgevallen een calamiteitenrooster in.
Het calamiteitenrooster is onderdeel van een landelijk plan van aanpak. Dit plan is opgezet op basis van de beleidslijnen van het ministerie van VWS voor de Mexicaanse Griep, die ook “Nieuwe Influenza A (H1N1)” genoemd wordt. De regio’s en locaties van Philadelphia zorgen zelf voor de invulling en uitvoering van het plan.
Wanneer er overal in Nederland veel mensen griep krijgen, zal Philadelphia in iedere regio een coördinatieteam inzetten. Deze houdt u op de hoogte van de actuele situatie. Op internet wordt een onderdeel van de Philadelphia site gebruikt voor actuele informatie over de griep. Daarnaast kunt u voor meer informatie altijd contact opnemen met uw locatiemanager.
De officiële verwachting is dat er mogelijk dit najaar veel mensen griep zullen krijgen. Het is niet zeker of dit ook echt gaat gebeuren. Toch bereidt Philadelphia zich zo goed mogelijk voor. U kunt ons daarbij helpen door de tips te lezen achter op deze brief die kunnen helpen om besmetting te voorkomen.
Met vriendelijke groet,
Greet PrinsBestuurder Philadelphia
Stichting Philadelphia Zorg is een landelijke netwerkorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking die zorg en/of ondersteuning nodig hebben. Met deze ondersteuning kunnen zij zo zelfstandig mogelijk invulling geven aan hun leven. Philadelphia wil naast mensen staan op basis van een christelijke levensvisie.
Brief voor ouders/belangenbehartigers Stichting Philadelphia Zorg
Bestuurscentrum
Elspeterweg 22
8071 PA Nunspeet
Postbus 22
8070 AA Nunspeet
tel. 0341-278500
fax 0341-278536
www.philadelphia.nl
Datum:
24 juli 2009
Onderwerp:
Calamiteitenrooster Mexicaanse griep
20
Hoe kan ik voorkomen dat ik besmet word?
U kunt nooit helemaal voorkomen dat u besmet wordt. Wel kunt u de kans op besmetting verkleinen. Het griepvirus verspreidt zich vooral via de lucht door hoesten, niezen of praten. U kunt besmet worden door het virus in te ademen en via de handen. Maatregelen om besmetting te voorkomen • Voorkom contact met mensen die griep hebben.
Moet u in de directe omgeving van een grieppatiënt zijn? Doe dat dan zo kort mogelijk en was na het bezoek uw handen.
• Was vaak uw handen met water en zeep. Het virus kan op uw handen komen als u een voorwerp aanraakt of iemand een hand geeft. Was daarom regelmatig uw handen. Droog uw handen met een papieren handdoekje of een keukenrol. Gooi het papier daarna meteen in de vuilnisbak.
• Raak zo min mogelijk uw ogen, neus en mond aan. Het virus kan op uw handen komen als u een voorwerp aanraakt of iemand een hand geeft. Via uw handen kan het virus in uw ogen, neus of mond komen.
• Gebruik zakdoekjes tijdens het hoesten of niezen. Gebruik een zakdoekje of een ander papiertje om in te hoesten of te niezen. Gooi het papiertje daarna meteen in de vuilnisbak.
• Maak regelmatig schoon. Maak harde oppervlakken en voorwerpen zoals keukenapparatuur en deurklinken regelmatig schoon. Doe dit met een normaal schoonmaakproduct.
• Luister radio, kijk tv en lees de krant. Via radio, televisie en kranten krijgt u informatie over wat u verder moet en kunt doen om besmetting te voorkomen.
Wat moet ik doen als ik griepklachten krijg tijdens een grieppandemie? • Neem binnen 48 uur virusremmers in. Begin zo snel mogelijk na de eerste griepklachten met het
innemen van medicijnen om het virus te remmen. Neem de virusremmers binnen 48 uur in. Virusremmers kunt u alleen krijgen op recept van een arts.
• Blijf thuis en blijf uit de buurt van anderen. Het virus wordt via de lucht verspreid. U kunt andere mensen besmetten door hoesten, niezen en praten. U voorkomt dat u iemand besmet door zo min mogelijk contact te hebben met andere mensen.
• Raak zo min mogelijk uw ogen, neus en mond aan. Wanneer u uw ogen, neus of mond aanraakt, komt het virus op uw handen. Via uw handen kunt u het virus op voorwerpen of mensen overbrengen.
• Bedek uw neus en mond bij hoesten of niezen. Gebruik een zakdoekje of tissue maar één keer en gooi het meteen in de vuilnisbak. Doe hetzelfde als u uw neus snuit. Was daarna uw handen met water en zeep.
• Was vaak uw handen met water en zeep. U kunt het griepvirus bijvoorbeeld via een deurklink op anderen overbrengen. Was daarom regelmatig uw handen. Droog uw handen met papieren handdoekjes of een keukenrol en gooi het papier meteen in de vuilnisbak.
• Maak regelmatig schoon. Maak harde oppervlakken en voorwerpen zoals keukenapparatuur en deurklinken regelmatig schoon. Doe dit met een normaal schoonmaakproduct.
• Luister radio, kijk tv en lees de krant. Via radio, televisie en kranten krijgt u informatie over wat u moet doen.
21
Bijlage 7: Beeldmateriaal van RIVM
22
Bijlage 8: Vragen
Hieronder worden een aantal items benoemd die nog verheldering vragen:
Openstaande vragen:
- Hoe past Philadelphia landelijk hierin?
Antwoord:
Hetlandelijkcentrummoetnetalslocatieseenplanmakenenhygiënischemaatregelentreffen.
- Hoe om te gaan met medewerkers die zich bv� vanwege hun geloofsovertuiging of anderszins niet willen laten
inenten?
Antwoord:
Op dit moment is er nog geen vaccinatie tegen de Mexicaanse griep� Wij wachten de richtlijnen af van het
ministerie van VWS�
Het kan wel zijn dat de huisarts virusremmers adviseert, dit kan de termijn van de griep verkorten�
- Welke werkwijze kiezen we om te communiceren vanuit landelijk met de coördinatieteams (veranderende
beleidslijnen enz�)
Antwoord:
Bestuur communiceert met regiodirecteuren� En vice versa�
- PvA voorleggen aan cliëntenraad, Participatieraad, OR?
Antwoord:
Het bestuur stuurt dit document ter informatie toe aan de raden�
- Wordt er een centraal coördinatieteam ingesteld om informatie landelijk te reguleren naar de regiodirecteuren?
Advies aan de bestuurder:
m Bestuurder Greet Prins
m Manager staf Vera de Hart
m Manager sevicecentrum Eva Visser
m BM communicatie ……………��