ยาแกปวดPainkiller, Analgesic drugs
• Painkiller, Analgesic drugs• Analgesia – การไมมอาการปวด ในขณะท
ยงมสตอย
ยาแกปวด
การปวดเกดจาก ?
www.perioperativepain.com
การกระตนทตวรบ Nociceptors (Pain receptor)
เมอมสงกระตน เชน เขมแทง, หกลม
ตวรบจะสงสญญาณกระแสประสาท
ไปยงไขสนหลงและสมองใหรวาปวด
เซลลถกท าลาย จะมการหลงสารออกมากระตนท nociceptors จงเกดการเจบปวดขน สาร(Mediator)ทหลงออกมา เชน
Prostaglandins*
Histamine
Substance P
Bradykinin
Serotonin
Acetylcholine
การปวดเกดจาก?
สงกระต น
อณหภม รอนหรอเยน
ทางกายภาพ การท าลาย ฉกขาด
สารเคม เชน mediator ในรางกาย
การจ าแนกการปวด
มการจ าแนกไดหลายวธ เชน
1. Acute vs Chronic
2. Nociceptive vs Neuropathic
3. Somatic vs visceral
4. Referred vs non-referred pain
5. แบงตาม สาเหตของการปวด เชน อบตเหต มะเรง เปนตน
Acute vs Chronic
Acute : ปวดชวคราว
Chronic : ปวดเรอรง ปวดตอเนอง มกนานกวา 6 เดอน สาเหตมกไมทราบแนชดอาจเกดจากการกระตนทระบบประสาทหรอมการลดลงของสารความสข Endorphins
Nociceptive vs Neuropathic
1. Nociceptive : ปวดจากการไดรบการกระตนทตวรบ Nociceptors (Pain receptors) เชน ไดรบบาดเจบ การอกเสบ หรอมการท าลาย แบงยอยไดเปน
1.1 Somatic pain เปนความปวดของรางกายภายนอก สามารถระบต าแหนงทปวดไดชดเจน
1.2 Visceral pain เปนความปวดของอวยวะภายใน เชน ภายในชองทอง, กระดก ระบต าแหนงไดยาก
2. Neuropathic(Neurogenic pain): เปนความปวดทเกดจากระบบประสาทท างานผดปกตเนองจากสาเหตตางๆ อาจเกดจากการท าลายเสนประสาทท peripheral nervous system เปนความปวดทรกษายาก ตอบสนองไมคอยดตอยาระงบปวดทวไป เชน งสวด เปนตน
Nociceptive vs Neuropathic
www.changepain-emodules.com
Referred VS Non-referred pain
Referred pain : การปวดกระจายหรอราวไปยงสวนอนๆ ของรางกายได มกพบในการปวดแบบ visceral pain (การปวดของอวยวะภายใน)
Non-referred pain : ปวดเฉพาะต าแหนง
www.semisportmed.com
ชนดของยาแกปวด
1. Acetaminophen
2. Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) ทงแกปวดและลดการอกเสบ
3. ยาคลายกลามเนอ
4. Opioids (narcotic analgesics)
5. อนๆ เชน ยาชาเฉพาะท ยาคลายเครยด
1. Acetaminophen
• Acetaminophen = Paracetamol
• แกปวด ลดไข แตลดการอกเสบไมด
• ไมระคายกระเพาะ
• คอนขางปลอดภยสง
• ถากนในปรมาณมากเกนไปจะมผลท าลายตบ
• หามกนเกน 4ก. ตอวน
2. Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAID)
NSAID – เอนเสด
ออกฤทธโดยการยบยงเอนไซม Cyclo-oxygenase (COX)
ซงใชในการสราง prostaglandins (PG) จงลดการอกเสบและลดปวดได
COX - cyclooxygenase enzyme
COX-1 :
สราง PG ทดในรางกาย เชน สรางสารเคลอบกระเพาะอาหารเพอปองกนกรดทหลง, มผลชวยในการท างานของไต
มผลในการเกาะกนของเกลดเลอด
COX-2 : สราง PG ทเกยวกบการอกเสบในรางกาย, การเกดไข, ความเจบปวด,
NSAID
สามารถยบยงเอนไซม COX (COX1,COX2)
อาการขางเคยงทเดนคอ
ระคายกระเพาะอาหาร จากผลของการไปยบยง COX-1 = ปวดทอง แสบทอง
ไตมปญหา จากผลทไปยบยง COX-1
รบกวนการเกาะกนของเกลดเลอด ในยา Aspirin →จงน ามาใชในผปวยโรคหลอดเลอดหวใจ เพอปองกนลมเลอดเกาะตว
Aspirin • แกปวด ลดไข แกอกเสบ• สามารถปองกนการเกาะกนของเกลดเลอดไดในผปวย
โรคหวใจ• กนหลงอาหารทนทเพราะระคายเคองกระเพาะได
ขอควรระวง• อาจท าใหเกดเลอดออกในกระเพาะ• หามใชในเดกอายต ากวา 12 ปเนองจาก
สามารถท าใหเกดโรค Reye’s syndrome (เกดความเสยหายกบตบและสมอง)
Ibuprofen
• ลดปวด ลดอกเสบ ลดไข
• NUROFEN®
• มความปลอดภยสง
• ยาในขนาดสง มผลขางเคยงเหมอน aspirin (ระคายเคองกระเพาะ)
VOLTAREN®
DIFELENE®
นยมใชแกปวดขอ ปวดเมอยรางกาย
มในรปแบบยากน และยาทาแกปวด
Diclofenac
Mefenamic
PONSTAN®
นยมใชในการแกปวดทองประจ าเดอน
Celecoxib
CELEBREX®
COX-2 inhibitor : จ าเพาะตอการยบยงท COX-2 มากกวา
จงเชอวาจะมผลตอกระเพาะอาหารนอยกวา non-specific NSAID
ราคาสง
ไมควรใชในผปวยทมปญหาโรคหวใจและหลอดเลอด
เนองจากไมมผลตอ COX-1, การท างานฝง COX-1 จงเดนขนมา เชน การเกาะกนของเกลดเลอด เปนตน
3.ยาคลายกลามเนอ
Muscle relaxant
มกจายควบคกบ NSAID ในการลดการปวดเมอยกลามเนอ
มอาการขางเคยงส าคญ คอ งวงซม
ตวอยางยา Tolperisone, Orphenadrine
อาการปวดเมอยลากลามเนอ เกดไดจาก
การเกรงกลามเนอนานๆ ท าใหเกดการบบกดหลอดเลอด ท าใหการน าสงออกซเจนบรเวณกลามเนอสวนนนไมเพยงพอ รางกายจงเกดการใชกระบวนการทไมใชออกซเจน มการคงของกรดแลกตคปรมาณสง จงเกดการปวดเมอย
การออกแรงของกลามเนออยางหนก จงเกดการคงของกรดแลกตค
การอยทาเดมนานๆ
ยาคลายกลามเนอ
Norgesic® (Para+Orphe) ยาผสมระหวางแกปวดและคลายกลามเนอ
Mydocalm® (Tolperisone)
มอรฟน (อาการขางเคยงทส าคญคอ กดการหายใจ)
ใชในการแกปวดชนดรนแรง
เปนตวยาส าคญใน ฝน
จบท opiod receptors
มกลไกชวยยบยงการสงกระแสประสาททท าใหรสกปวด
4.Opioids (narcotic analgesics)
ทรามาดอล (Tramadol)
เปนยาสงเคราะหทพฒนาใหไมมผลตอระบบประสาทสวนกลาง จงไมกดการหายใจ และไมเสพตด
ใชในการแกปวดชนดรนแรง
อาการขางเคยงส าคญ คอ งวงซม อาเจยร
5.ยาชาเฉพาะท Local anesthetics
ยบยงการสงกระแสประสาทสวนปลาย
เชน การบลอคท Sosium channel receptor
ท าใหชา ไมรบความรสกเจบหรอปวด
6. Amitriptyline
Tricyclic antidepressant
เปนยาคลายเครยด
รบกวนการสงกระแสประสาทรบความเจบปวด
ไดผลดในการปวดทเสนประสาท neuropathic pain เชน ในคนทปลายประสาทอกเสบ
จงสามารถใชลดปวด และลดเครยดใหผปวยไดไปในตว
NSAID
Morphine
Local anesthetics
- -
-
Inhibit mediator
Interrupt pathway
Interrupt pathway
Brain
Spinal cord
tramadol-
Summary
THANK YOU