/
Piątek, 16 kwielujn 1948 r. WYDANIF, A CENA 5 ZŁ
W fenie dziennikamieści się całkowitewynagrodzeniesprzedawcy
30 osńh zginęłow katastrofie lotnicze) w Irlandii
SHANNON (API). Tragiczna katastrofa samolotowa, która »ociagnoJa za sobą śmierć 30 osób, wydarzyli sie wczoraj rano w Irlandii. Samolot panamerykańskich lin'i lotniczym rozbił się w odległości około 250 mtr. od końca drogi, wiodącej na lotnisko w Shannon. Pasażerowie samolotu, z wyjątkiem jednego tylko, został' zabici.
Przyczyny tragicznej katastrofy nie zostały dotychczas wyjaśniono. Jedyny umto-
No p rządLudowej Republiki Rumuńskiej
BUKARESZT (PAP). Dnia 13 bm. na popołudniowym posiedzeniu parlamentu rumuńskiego wybrano nowe pre-, ydiu.n i nowy rząd Ludowej Republiki Rumuńrkież
Na czele prezydium, które jest naczel nvm organem państwa, stoi prof. Parhon, dotychczasowy przewodniczący prowizorycznego Prezydium Ludowej Republiki Rumuńskiej. Zastępcami przewodniczącego są: prof. Constantinescu Jasi, znany literat Sa- doveanu i robotnik Niculi. Sekretarzem pre zydium jest Florea Jonescu. Wśród pozostałych 14 członków prezydium zasiadają trzy kobiety i 4 chłopów. Do prezydium został również wybrany dotychczasowy minister spółdzielczości Zaroni,
Po złożeniu przysięgi przez nowoobta- ne prezydium premier dr Groza złoży! dymisję dotychczasowego rządu. Następnie pizew-ulmczącu prezydium Parhon przed - łoży! zgromadzeniu lisię nowego rząuu. Nowy rząd różni się od poprzedniego nowym układem ministerstw. Składa się on z premiera, 3 wicepremierów i 17 ministrów. Premierem pozostał dr Petru Groza, pierwszym wicepremierem jest Gheorghiu-Dei, dotychczasowy minister przemysłu i handlu, który obecnie jest przewodniczącym Najwyższej Rady Gospodarczej i koordynuje działalność ministerstw gospodarczych Drugin wicepremierem został dotychczasowy minister rolnictw'a Savulescu, który obe cr:e koordynuje działalność resortów rolniczych i leśnych. Trzecim wicepremierem został dotychczasowy członek prezydium \ oijec,'-który koordynuje działalność resortów kulturalnych i społecznych.
Ministrem spraw zagranicznych pozostała ■'Lma Pauker. Ministerstwo przemysłu i handlu zostało podzielone na dwa ministerstwa: Przemyślu — z dotychczasowym dyrektorem generalnym Kolei Rumuńskich Cliiyu Stoica, i Handlu — z dotych czasowym podsekretarzem stanu w ministerstwie przemysłu i handlu Buour Schio- pu, — jako ministrami. Ministctstwa Sztuki i Informacji zostały połączone, a ministrem został I vezeanu. Utworzono nowe ministerstwo lasów Nowych szefów otrzymały ministerstwa: rolnictwa, oświaty, lasów oraz górnictwa i nafty f
Newy holownikdla portu gdańskiego
Przedwczoraj dn. 14 hm zawiną! do por tu gdańskiego nowy holownik lodułamacz. Hi lownik ten wykonany został w' Holandii nrzez Stocznię „Grooii ng-:n ‘ na zamówi> nie Min. Żeglugi. Obecnie został oddany do użytku Gdańskiemu Urzędowi Morskiemu.
Holownik
wany pasażer, Amerykanin Worst, stwierdził, iż katasirofa nastąpiła całkiem niespodziewanie. W odległości około 2 km. od głównego budynku loiniskj igsazims natknę la się na jakąś przeszkodę i natychmiast sta nęła w płomieniach. W tej chwili silny podmuch wyrzucił Worsts z kabńiy samolotu. Reszta pasażerów w liczbie 20, jak również 10 osób załóg- spłonęło wraz z samolotem. Pomimo natychmiastowej mobilizacji c.alei służby lekarskiej i technicznej portu lotniczego w Shannon, nie udaio się uratować nikogo.
Samolot, który uległ katastrofie, typu Constallation, był cztcro-moiorowym aparatem, ważącym około 40 ton. Leciał on z Karachii w Indiach do Nowego Orleanu. Wstępne śledztwo przeprowadzone irzez kierownictwo panamerykańskich linii lotniczych wykazało, iż samolot nie miał żad- 1 nego defektu Pobił on twego czasu rekord transatlantycki, przchywajr.o drogę między Nową Funland,ią i Irlandią w 5 godzin 55 minut.
Oficjalny komunikat rpubh'kov.any przez I panamerykańskie linie lotnicze donosi, że spośród 31 osób pasaże-ów i załogi, było W obywateli amerykańskich, 5 Włochów, 2 Hindusów, 1 Anglik, 1 Francuz, 1 obywatel Pakistanu i 1 bezpaństwowiec. Nazwiska ich ogłoszone zostaną w najbliższym czasie.
Eskadra SHjwrłirtie ameryhaśskiclima dokonać lotu nc.o Włochami w tijiiu wyprów 18 kwietnia! ?
RZYM (API). Oburzenie włoskiej opinii publicznej wywołała wiadomość, nadesłana przez waszyngtouskiego korespondenta pisma „Messaggero", iż eskadra superfortec amerykańskich me dokonać w uniu wyborów demonsUacvineqo litu nad Włochami.
Eskadra ta wystartuje z Niemiec zachodnich i skieruje się na Bliski Wschód 18 kwietnia, a więc w dniu wyborów włoskich ukaże się nad Rzymem. Kores pondent „Messaggcro” dodaje, iż Stany Zjednoczone pragną w ten sposób prze strzec wszystkich Włochów przed głosowaniem na front ludowy.
W przeciwieństwie do rządu Stanów Zjednoczonych, który raz po raz gwałci suwerenne prawa narodu włoskiego i miesza się w wewnętrzne sprawy tego kraju, naród amerykański podkreśla swą żywą sympatię dla demokracji włoskiej.
Włoski centralny komitet koordynacyjny dla przeprowadzenia wolnych wyborów otrzyma! depeszę od kierownictwa tzw. „trzeciej partii" w Stanach Zjcd noczonych, w której delegaci wszystkich okręgów Stanów Zjednoczonych połączeni w trzeciej partii pod kierownictwem Henry Wallacc'ä, przesyłają gorące poz drowienia dla narodu włoskiego za po
średnictwem swych przywódców partyjnych".
„Jesteśmy przekonani — pisze kieiow nictwo „trzeciej partii" amerykańskiej, że większość narodu amerykańskiego potępia wspólnie z nami wysiłki naszego rządu, który pragnie interweniować w włoskich wyborach. Uznajemy w całej pełni prawo narodu włoskiego do glosowania na tych kandydatów, jakich sobie życzy i wzywamy naród wioski, aby nie poddawał s:ę presji i zastraszeniu. Jako prawdziwi Amerykanie potępiamy kategorycznie pogróżki rządu Sta nów Zjednoczonych, który zapowiada wstrzymanie dostaw żywności do Wioch w razie gdyby wyniki wyborów nie zadowoliły go. Głodujące dzieci nie mogą być pozbawione pomocy dlatego, że ro dzice ich n.e chcą głosować na rozkaz z zagranicy.
Wyrażamy nadzieję, iż demokratyczny rząd włoski, który zostanie w przy
szłości utworzony, będzie prawdziwą reprezentacją narodu i wyrażać będzie jego nieskrępowaną wolę. Rząd taki zdolny będzie przyczynić się do wielkiej sprawy tiwalego pokoju.
Orędzie to podpisane jest w imieniu Wailace'a przez Eimera Bensona, przewodnicząc. „trzeciej partii" i przez wszystkich sekretarzy i przedstawicieli okręgów.
Włoska opinia publiczna przyjęła ze szczerym zadowoleniem to orędzie. Podobnie przyjęte zostało pełne spokoju o- świadczenie sekretarza lombardzkiego komitetu partii komunistycznej, Carlo Pajetta, który stwieidzil, że włoska partia komunistyczna jest zdecydowana u- szanować wolę większości narodu i współpracować z przyszłym rządem bez względu ^ja to, która strona zwycięży w nadchodzących wyborach. — „Komuniści chcą — powiedział Pajetta — aby rząd wybrany byi przez większość parlamentarną. Front ludow'y zgodzi się nawet na współpracę w ramach jirawa z partią chrześcijańsko-d nmokratyczną Podobne oświadczenie złożył wobec korespondenta „Rzeczypospolitej" przywódca wło skich socjalistów, Lelio Basso. Włoski front demokratyczny zdecydowany jest uszanować wyrok narodu w przec^ień- stwie do de Gasperie'go .który'jak dotąd nie odpowiedział jasno na postawione mu w tej sprawie pytanie.
tO ci procesu
„W wasze rece oddaję Polaków. róbcież nimi,ca wam sie pocSdha"
& I
Forster odpowiedzialny za zbrodnie niemieckie na PomorzuMimo, że b. Gauleiter Forster broni się z wzrastającą zaciekłością, w świetle
zeznań długiego korowodu świadków jaki dotychczas przeszedł przed Trybunałem, wydaje się nie ulegać wątpliwości czołowa rola oskarżonego w podżeganiu do wszystkich zbrodni, które działy się na terenie Pomorza, Jeśli nawet nie do wszyratkioh aktów terroru podjudza), to w każdym bądź razie o nich wiedział i je aprobował.
Każdorazowe pojawienie się krwawego Cauleitera, w jak.ejkoiwick miejscowości było zapowiedzią wzmocnienia fali represji. Na wieść o jego wizytach ludność polska drżała i przygotowywała się na najgorsze Najczęściej się nie myliła. Po y/yjeździe Forstera śmierć święciła swoje triumfy.
Terror hitlerowski szalał na całym Pomorzu. Gauleiter pamięta! bowiem o najmniejszej miejscowości. Wczorajsze zeznania świadków daty obraz piześladowań niemieckich na terenie Grudziądza, Wejherowa i Lipna.
Wczoraj na początku przedpołudniowego posiedzenia Trybunat ogłosił decyzję w sprawie wniosku oskarżonego i jego obrońców o powołanie na świadka profesora Noego- z Monachium. Wniosek ten dostał oddalony. Trybunał doszedł bowiem do przekonania, że okoliczności, o których mógłby zeznawać prof- Noe, zostały już dostatecznie wyjaśnione. Co się zaś tyczy stosunków polsko - niemieckich na terenie W . M Gdańska, spraw/ tc wy jaśni w odpowiednim czasie biegły MSZ
PRZYJACIEL“ POLAKÓW Z kolei -zab-era głoś oskarżony Forster.
Nawiązując do 'oświadczenia urok. Siewierskiego z dn. poprzedn., ż oskarżony otrzymał od Himmlera książkę ze specjalnie serdeczną dedykacją, Forster stara się wykazać, że podarunek ten nie był niczym szcze gólnym i nie jest dowodem dobrych st-v ainków między nim a Reiclisfuehrerem SS. Twierdzi przy tym, że książki takie otrzymy wali od H mmlera na gwiazdkę wszyscy Gauleiterzy a nawet żony wyższych urzędników. Forster broni się; także przed za-
j rzutem prokuratora, jakoby on miał gorszą zaopatrzony jest w maszyny | opinię od Creisera. Powołując się przy tym
parowe o mocy 500 KM i losiada wszelkie | na rzekome sprawozdanie wysokiego do-nowoczesne urządzenia wraz z wyposażeniem ratowniczym i orzectwjiożarowym. Na- leży on do najlepszych tego rodzaju jednostek w obydv/och portach
GUM _ przydzielił holownik Oddziałowi Taboru Pływającego w 'lorcie gdańskim, (h)
tojnJka uS Spitzera, twierdzi, że Greiser by| jiowszechnic uważany przez władze hit- lerow skie za zdecydowanego wroga Polaków, natomiast on, Forster, miał opinię gor liwego obrońcy ludności palpk Hi.' 0) W spo- umiany wyżej Spitzer w swoim tajnym eto-
00 NASZYCH PRENUMERATOROWIW związku z podwyższeniem "-en wydawłiiefw na tere
nie cal«, j Polski, Dziennik Bałtycki w prenumeracie będzie kosztował miesięcznie począwszy od 1 ma5a br.
NZ ODBIOREM NA MIELCU 120,— ZŁZ PRZESYŁKĄ POCZTOWĄ l"ś,- ZŁ
Opłaty za prenumeratę należy wpłacać na konto PKO Gdynia Nr X1-4004.
niesieniu do Berlina, które miało przypadkiem trafić do rąk oskarżonego, pisał me- komo: „Tutejsza ludność niemiecka widzi w Forsterze szkodnika niemczyzny, ponieważ jest zbyt przychylnie nastawiony do Polaków. Należy go zastąpić innym Gau- leiterem' (!?)
Ten fragment oświadczenia Forstera wy wolnie zrozumiały śmiech na sali.
Foi-ster wyjasn'a dalii, ze cji w wielu Wypadkach pomagał Polakom. Na skutek jego- rzekomych interwencji dość dużo Polaków zwolniono z obozów.
PIERWSZY WYŁOMO ile poza tym w pierwszych dniach
procesu Forster ani jednym słowem nie potępił Hitlera, ani też nie zrzucał na niego
odpowiedzialności za zbrodnie niemieckie, to teraz nie waha się już powiedzieć, że za całą politykę narodowościową m terenie Pomorza ponosi winę Adolf Hitter. On bowiem kazał zniemczyć te tereny w ciągu Ul lat i dal w tym względzie dokładne wytyczne.
My ze swej strony wiemy, że jeśliby ] lit ler nie m-at tak gcrlłwydi w vkcr.aweow swojej polityki, jak Greiser i Forster inaczej przedstawiałaby się sytuacja ludności polskiej na Pomorzu.
TERROR NIEMIECKI W GRUDZIĄDZUŚwiadek Stanisław Kamiński" zeznaje o
terrorze niemieckim na tceii-i Grudziądza. Na obszarze miasta i powiatu zginęło w czasie okupacji 8.000 ludzi. Świadek opisuje wizvte Forstera w Grudziądzu w rokn !9.jł2, w czasie której wygłosi! publiczne przemów enie, nawołujące do tępienia polskości.
KRWAWE SYGNETYInteresujące sa zeznania świadka Adolfa
Strzeleckiego Aresztowany w roku UIO, został wyw:eziony do Sachsenhausen a następnie do Dachau. Ponieważ z za v tul u Ir 1 złotnikiem pracował w obozowych warsztatach zegarmistrzowskich i jubilerskich. Swia ciek mówi o niezliczonych skarftacli, iakie Miemci gromadzili na terenie obozów. Zegarki, dywany, kryształy, aparaty fotograi
czne i inne kosztowności gromadzone były w specjalnych składach. Bogactwa ie pochodziły z rabunków, dokonywanych przez Niemców na terenie całej Europy. Ze złotych zębóv , mordowanych w obozach wież- n:ów, Niemcy zamawiali sobie sygnety. Nie chodziło im przy'-tym o wygląd sygnetu, lecz o to, by jak najwięcej ważył.
CO SIĘ DZIAŁO W WEJHFROWIE?Świadek Wanda Luyiewicz zeznaje o
prześladowaniach lrenreckich na ooszarze Wejherowa. Jak stwimiza ona w samej Pia śnicy wymordowano 12 tysięcy Polaków Świadkowi udało się zapamiętać fragment przemówienia Forstera, wygłoszonego w paźdz:eni-iku 1939 roku na rynku w X c-j- berowie. Forst» mówił wówczas: „Ja musiałem niestety stwierdzić, że tu .meszka tylko trzy procent Niemców', a reszta to Polacy. Ziemia jest niemiecka, a ludność polska. Za to są odpowiedzialni nasi pizod- kowic. My jednak zrobimy z tym porządek. Ja wiem, że są tu jeszcze tacy, którzy myślą, że Polska jeszcze' będzie. Myśmy się jednak już przed tym zabezpieczyli. Pobka inteligencja nic istnieje już więcej. Ona je.it tani, gdzie bić powinna. My musimy tych przeklętych Polaków wytępić, począw»zy od kołyski,
Kochani obywatele! W wasze ręce oddaję Polaków. Możecie z nimi robić, co wam się podoba“.
I a
„Czarni“ sieja postrachJaskrawy przykład prowokacyjnej cizia-1 go
lalnosci zbrodniarzy niemieckich na terenie Pomorza daje w swych zeznaniach świadek Zygmunt Kornacki.
Na początku istopnda 1939 roSu śwl.v dek objął stanowisko Ickniza w Lipni, Land ratem był wówczas głośny wróg Polaków Wiebe, osobisty przyjaciel Forstera. \X tym czasie minęk. już pi-eri szr fah masowy..li egzekucji. okolicznych lasach ’•ozstrzela- no ponad 1000 osób. W swojei praktyce lekarskiej stykał się świadek nićmal codziennie z wypadkami silnego pobicia. Tzw. „czarni“ tj. Selbstschutz siali postrach na terenie całego powiatu. Wszechwładnym panem życia i śmmrci całego Lipna był miody 20-Ietni Niemiec, Paul Kauer, szef miejscowej placówki Gestapo.
TRAGICZNE SKUTKI PEWNEJ „OPERACJI“
W pierwszych dniach października 1940 roku Kauer zgłosił się do dr Kornackiego i polecił mu dokonać na jego twarzy kilka cięć nożem chirurgicznym. Gięcia te miał) imitować ślady ran, zadanych szablą Niemiec tłumaczy-1, że chodzi mu o sfingowanie pojedynku, albowiem, jeśliby jego zwierz eh nie władze w to uwierzyły, przeniosłyby
cala pewnością z Lipna, które nut siętuż znudziło. Lekarzowi , udało si: jedt-ak przekonać Nipmca, aby nie poddawał się o- peracji, gdyż będzie ona zbyt bolesna. Po dwóch tygodniach zjawi! się znowu i ponowił swoją prośbę. Jednak i tym razem świadkowi udało się uniknąć c perowania Kauera. W ostatnich dniach pazJzierirha Niem.ec zażąda! pod groźbą aresztowań a świadka dokonania cięć na jego twarzy. Dr kdrnacki udał się więc do mieszkania Kauera i tam zrohd na jego twarz, kilka nicziia cznych cięć, które przypominały raczej ska leczenia żyletką.
Po kilku dniach po Lipnie rozeszła się ALARMUJĄCA POGŁOSKA
że pobito „czarnego“. W najbliższą niedzielę j>rzerwano w kościele odprawianie mbo- żeństwa, kiedy zaś zgromadzona ludność wy 6zla z kościoła, okazało się, że plac przed kościołem był obstawiony przez silne oddziały SS. Po środku placu stało rusztowanie. Wkrótce zjaw U się grupa miejscowych dygnitarz, z laudratem \\"rbe na czele.
Zebranej ludności obwieszczono, że za napad na członka SS rozstrzelanych zostanie 10 Polaków. Po paru minutach wyprowadzono dwie grupy po 5 osób. Padł znak.
rozpoczęcia egzekucji. Dziesięć niewinnych osób zostało rozstrzelanych. Po egzekucji kazano wszystkim zgromadzoir m na placu przechodzić obok rusztowai-ia i patrzeć na zwłoki zabitych. Odwracających s,ę — bito. Obok świadka szedł uczci) gunna- tialnc, syn jednej z cfiar egzekucji.
Stracenie tych dziesięciu Polaków podziałało na świadka deprymująco. Zrezu- m al bowiem że m mo suci woli, pomogf isauerowi w realizacji jego zbrcun czego pomysłu.
Dr Kornacki byl równi“ż świadkiem przyjazdu do Lipna oskarżonego Ferstera. Po wizycie Cauleitera znaczn zaostrafły się represje w stosunku do ’udności polskiej.
w roku 1941 świadkowi odebrano prawo pralityki lekarskiej. Wyjechał do Gen. Guhernii.
WALKA Z KOŚCiOLEM KATOLICKI.MNastępny świadek, Ksiądz Antoni Soł
tysiak, który byl w czas-e okupacji proboszczom w Lipiffe, potwicedza culkow-cie zeznania dr Kornackiego, z którym pozostawał w bardzo bliskich stosunkach.
fCiąg dalszy na str. 2)
Efr. ? Nr 103BATYCKI"
Argument i pałkaPrzed wyborami we Włoszecli
Majoi Kar, były szeł "wywiaaa angielskiego we Włoszech przyuyt w tych dniach do Rzymu. Wizyta jegn zbiegła się z odwiedzinami Myrona Tavlora (specjalnego wysłannika Trumana) w VVjtykanie i Biuma u Saragata.
Łatwo się domyślić, że tych licznych podróży nie należy przypisywać wzmożonym zainteresowaniom turystycznym im żów stanu, aie akcji przedwyborczej. Wierni przyjaciele śpieszą z pomocą ala de Gasperi. Bowiem sytuacja wodza Chadecji jak i jego sprzymierzeńców, rozłamowców socjalistów oraz wszelkie go uUtoiamentu faszystów nie jest w tej chwili ani łatwa, ani wiele obiecująca.
Lewica posiada zbyt poważne szanse wyborcze, by pan premier mógł ufnie spogiąaac w przyszłość. Przyznają to nawet pisma, któie trudno posądzić o specjalne sympatie dla Frontu Ludowego, jak np. Times, Daily Telegraph, Washington Star.
Bv w pełni zdać sobie sprawę, jak głęboki oddźwięk w społeczeństwie znaj dują hasła lewicy, należy w pierwszym rzędzie rozważyć bilans rządów de Gasperi.
Głośno reklamowany eksperyment ministra Binodi, mający uzdrowić stosun ka gospodarcze przyniósł... deficyt ponad 600 miliardów lirów.
W ostatnich miesiącach produkcja przemysłowa spadla z 75 proc. do 60 proc. produkcji z f938 r.
Obroty w drobnym handlu spadły o 40 proc
Podczas gdy koszty utrzymania wzro sły 36-krotnie, place podniosły się tylko 24-krotnie.
Liczba bezrobotnych sięga 2.500.000, nie licząc pracowników dniówkowych.
Bilans handlowy stoi pod znakiem 20-krotnie większego importu (naturalnie z USA) — niż eksportu.
Straty stanu średniego wynikające ze spadku kursu akcji i papierów wartościowych skromnie szacuje się na 400 miliardów iiruw. W dziedzinie rolnictwa daje się obserwować kryzys, wywołany Zieszta sztucznie przez latyfun dystów. Trudno, wielcy po-iadacze ziem scy lepiej zarabiają na eksporcie sera
niż na uprawie pszenicy. 607.000 hektarowa ziemi ornej leży więc odłogiem.
witej sytuacji Front Ludowy żąda natycnmiastowej nacjonalizacji przemysłu, reformy oankowej i rolnej. Cóż temu jedynie słusznemu programowi prze ciwstawia prawica?
Jeśli idzie o emigrację, to w 1947 r. 200.000 Włochów ruszyło do Francji i za ocean, by szukać chleba. Obecnie wspa nialomyślnie ofiarowuje się tułaczkę i poniewierkę na obczyźnie jeszcze pólto ramiiionowej masie pracowników rol
nych i faDrycznych. Wątpliwe jest jednak, by ktokolwiek w takiej taKtyce widział rozwiązanie kwestii. Powszech ną opinią jest, że w ojczvznie powinno być dosyć chleba dla każdego.
Co do pomocy amerykańskiej — to robotnicy- przemysłu automobilowego, radiowego, elektrycznego itp. zbyt dobrze zdają sobie sprawę, komu zawdz:ę czają bezrobocie, by pozwolili się łudzić mirażem wielkoduszności waszyng- toriskicn dobroczyńców.
I de Gasperi zdaje sobie „prawą, jak mato atrakcyjne są jego hasła. Na wie | each woli więc uciekać się do innych argumentów, „Rozporządzamy potęgą w państwie i potrafimy ją wykorzystać’’ — oświadczył na wiecu w Taranto — i by nie pozostawiać wątpliwości, dodał: ,,v walce przeciw komunistom jesteśmy zdecydowani na wszystko". To „wszystko" sprezentuje 150.000 żandarmów i emisariusze międzynarodowej reakcji. Jednak i te „mocne argumenty politycz ne nie znajdują jakoś należytego zrozumienia wśród mas ludowych. W Neapolu i okolicy odroczono szereg zapowiedzianych przez Chadecję wieców wy borczych. Przyczyna był,,, brak słuchaczy. Gdzieindziej znów premiera wygwizdano.
W narodzie wtoskim zbyt silnie ożyły najlepsze tradycje 48 roku i 60 lat ubiegłego stulecia, lat walki o niepodle gie i zjednoczone Wiochy, by pozwolił się zastraszyć, ulec szantażowi wyborczemu.
Potomkowie Garibaldiego wysoko dzierżą sztandar wolności.
M. Brigot
„KRAJOWINA”^kład fabryczny na woj. gdańskie: Sopot, PI. Wolności 4 (F-ma „Rep") Te1 520-18
Przeciwko histerii woteanejPrzemówienie Wallace a
MOW Y JORK (PAP). Przemawiając w Clncago w obecności 20 lys. słuchaczy ua zgromadzeniu przedwyborczym, zorganizowanym przez partię postępową, Henry Wallace oświadcz;, i m. in.:
„Przed rokiem nie byliśmy jeszcze zor- mnzowani. Byle nas wielu, lecz byliśmy c- dosobnionymi ludźmi, którzy walczvli o po kój. Glosy nasze bv!y ledwie dosłyszalne. D?'siaj tworzymy silę. Posiadamy organizację która jest iuż w stanie przemav iać jezv kiem, zrozumiałym dla polityków — za pomocą glosowania. O naszej sile nrzekony- wują nas szerzone o nas kłamstwa i oszczerstwa"
Występując przeciwko histerii wojennej, Wallace mowil:
„Pogłoska o zagrażającej rzekomo wojnie zestala sfabrykowana przez rządzące w kraju koła gospodarcze i wojskowe, ponieważ kola te były w rym zainteresowane. Pod osłoną frazesu o „bezpieczeństwie pań stwa" można zmusić zw-iązlf? zawodowe do
zgody na odroczenie reform społecznych, j można nadał chować do kieszeni nadmier
ne dochody i łożyć nowe środki na zbrojenia. Masowa histeria, jaką koła te iisdujf wywołać wiadomościami o tajemniczych łodziach podwcdn.ch i o zagrożeniu wolności wyborów we Włoszech ’ silnie przesadzonymi informacjami o w(nacji międzynarodowej — jest wygodna dla niektórych, ale niebezpieczna dla wielu. Bezpieczeństwo Stanów Zjednoczonych nie jest zagrożone, zagrożone są tylko nadmierne zyski monopolistów amerykańskich".
Wallace podkreślił następnie, że tzw. wolna prasa udzieliła niewiele uwagi iego przemówieniom, wygłoszonym w ubiegłym tygodniu w stanie Indiana, a w których wysunął się wniosek upaństwowienia przemysłu lotniczego, ażeby zapobiec temu, by monopoliści amerykańscy jeszcze bardziej podnieśli swe i tak fantastyczne zyski. Prasa amerykańska nie porusza wcale różnych palących zagadnień wewnętrznych.
^ -1POLSKI ZWIĄZEK ZACHODNI
W RAMACH TYGODNIA ZIEM ZACHODNICHURZĄDZA
dnia 18 kwietnia 1948 r o godz. 11.30W SALI TEATRU „WYBRZEŻE“
„WIELKI PORANEK MUZYCZNY11„GDYNIO DLA CIEBIE“!
■ dein] b i o r a i KAROL HANUSZ — pieśniarz W ars zd. wy ANNA BOREY — śpiew BARNABAS FIGfcTY — skrzypek wirtuozORKIESTRA JAZZOWA — Will Ali • Kre*s z Grand-Hotelu Sopot.
Wprogrimlft*Muzyka operetkowa, jazzowa, pieśni hawajskie i humor
Bilety wstępu w od 1-5 do 275 z\ do nabycia w przadsprzedaży w firmach: J. Dziekański, 10 Lutego 4. Ksit?garnia Polaka — Płac Kołbzlibski 13, W dmu porapku w kasieTeatru |(W'YBRZ‘EZE-' — (godaina 9.30) 1585-K
Zarzrd Miejski w Gdańskuzatrudni od zaraz4 pracowników
z wykształceniem ogrodniczym:1 specjalistę od proMcji,J80k
i 3 ogrodn'kdwz 73krcsu '»knowania zieleni miejskiej. Żądane wykształcenie przynajmniej średnie i 5 lat praktyki zawodowej w od
powiednim dziale pracy.Warunki- VII grupa uposażenia państw
ewentualnie dodatki terenowe. Wnioski r króikim życiorysem kierować do Zjrządu Miejskiego w Gdańsku, ’Wydział Plantacji Miejstćch, ulica
3-go -Maia 10.
POKOSTYgwarantowane
czysto lnianepoleca na warunkach i wg cen najdostęp.Wytwórnia Pokostu 1 Olejów
M. Wrocławski i S-kaGdańsk - Wrzeszcz, Alłckiewicza 43 i36ö.k T elefon 41-9-60
zjedhoiiei mm mmPO SZUMUJE
D3ŚWIA CSOKCGO S»ECJAL!&IY
i« znajomością wykonania warsztatowego i planowania konstrukcji mostowych. Zqlosze- nla: ZiednocTftflie Stoczni Polskich — Gdańsk
r, Kolna 31 — Biuro Pc.ionalne. 1516-K
I O ffü le«
Potworne cyfry Urodni nieiMfcokidi <ia taranie Pomorza
(Dokończenie ze str. 1)Dużo miejsca w swych zeznaniach po
święca ksiądz Sołtysiak sytuacji kościoła ka tolickiego na terenie Pomorza. Na wiosnę 1910 roku przybył do Lipna Forster. W przemówieniu swoim wypowiedział zdecydowaną walkę językowi polskiemu. Po jego wyjeźdwe Jo księdza Sołtysiaka przybyło Gestapo i kazało mu, iako dziekanowi, oglo s:ć wszystkim księżom, iż zabrania się posłu giwania się w czyunościa-h duszpasterskich ięzylcem polskim. Ponadto kazano usunąć wszelkie napisy polskie z kościołów i emen- tarzy. Zakaz używania języka polskiego ioz ciągnięto także na wypadki spowiedzi, ne- 'et na lozu śmierci. Księdzu Sołtysiakowi
kazano udawać, ze nie rozumie w ogóle ję- z-'ka polskiego. Kiedy ksiądz usiłował tłumaczyć, że stosowanie S’’ę do tego polecenia - 'l?dz niemieckich jest niemożliwe, Land rat Wiebe radził z całym cynizmem, aby księża udzielali Spowiedzi w towarzystwie »(umacza. Do zarządzenia tego księża polscy oczywiście się nie zastosowali. Niejeden z nich zapłacił za to żydem w obozie koncen
Ćadeai ueaiNiezwykle przeżycia osobiste przedsta
win Trybunałowi świadek Brunon Borlik z Sępólna Kraińskicgo. Został on aresztowany razem z 20 innymi mieszkańcami miasta i przewieziony do pobliskiego lasu na stracenie. Egzekucia odbywała się w nocy. Przy gotowano dla skazańców dół oświetlony reflektorami samochodowym!. Oprawcy kazali wszystkim iść wzdłuż smugi świe.th, a kiedy nieco oddalili się, padły strzały. Świadbif został trafiony w kark. NTa -’ego szczęście był tylko ranny. Na chwilę stracił przytomność a kiedy się ocknął, zauważył, że jego kuzyn i kilku uinyćG dawało ;eszcze znaki życia. Pozostali byli zabici. Niemcy obchodzili zwłoki i wrzucali do dołu. Świadek, uważany za zabitego, został również wrze ceny. Zanim jednak oprawcy przystąpił: do zasypywania dołu, świadek zdołał wyczołgać sie na zewnątrz i korzystając z ciemno ki, zbiec. Po uratowaniu się przez 5 lat ukrywał się w piwnicy.
tracyjnym. Zakaz używania języka polskiego na terenie pcwiiatu lipnowskiego bvł tvm okrutniejszy, że powiat ton, jako nigdy dotąd nie będący pcćl okupacją nicn iecka, składał się z ludności, której języic niemiecki był zupełnie obcy.
Świadek opisuje także v toku swych zeznań wypadek, kiedy Landrat wYpfc dal pi semną dyspozycję dla kazania na elite n 11 listopada.
Jak zeznaje dalej świadek, także w roku 1942 odbyły się na terenie powiatu trzy egzekucje. W pierwszej z nich rozstrzelano 10 osób, a w dwóch następnych z który-li iedna odbyła s«ę w Mazowszu, a druga w Nowogrodzie, powieszono publicznie 19 Polaków. Jednemu udało się zbiec.
Zdaniem świadka o wszystkich wypadkach terroru na terenie powiatu lipnowskie go i rypińskiego, w którym, w umordowano około 4000. osób, Forster dobrze wiedział. Byt bardzo częstym gościem lznarata. Wic- bego. Nigdy nie było słychać, aby ’przeciwko okrucieństwu swoich podwładnych protestował.
CSlfWIZYTA FORSTERA W FORCIE Nr 7
Józef Mielczarek, sędzia z Torunia, opi suje gehennę w ęiiuów w forcit nr 7. Pełniący straż funkcjonariusze Selbsrsrhmzu dokonywali wśród więźr.ów niejednokrotnie przeglądów i selekcji. W związku z tym wyprali 200 osóh, inteligentów, których następnie zamordowali. Wspomina noża tym o wizycie Forstera w forcie nr. 7. Po opuszczeniu Torunia, świadek znalazł się w obozie w Stuttliofie, a następnie w- Sachsenhausen.
Świadek omawia następnie specjalne książki - kartoteki z nazwiskami Polaków', uważanych przez Niemców za szczególnie niebezpiecznych. Kartoteki te bvły przygotowane jeszcze przed wojna. Sporządzone były w trzech tomach i zaw-:erałv kilka tysięcy nazwisk. Te niezwykle dokumenty zbrodniczej działalności ni-mię-kirj świadek widział podczas pobytu w 7 forcie w Toruniu.
Smukala i F otulić eDr Ludwik Rotfnń z Bylgoszczv przed-1
stawia stosunki, panujące w obęzie wysiedleńców w Smukale pod Bydgoszczą. Cbóz | ten został założony w 1941 roku. Za rtBtsu J pobytu świadka przeszło przezeń ckcilo 8000 ludzi. Większpść z nich stanowili starcy, kobiety i dzieci. Warunki higieniczne w obozie i obchodzenie się załogi z więźniami były bardzo złe. Świadek przypomina so bie, że w b. krótkim okresie czasu zmarło z tego powodu około 500 osób. Podobne warunki bytowania więźniów były w obozie w Potulicach.
Ostatni świadek, Dionizy Ulaszewsli, z Poznania, pracował w charakterze technika na te,rcn:e Pomorza Zachodniego, początko wo w Brusach, a następire w Chełmnie. Od razu po przybyciu na miejsce pracy świadka uderzyły parujące tam stosunki. K,edv witał się z przełożonymi przez uchylenie kapelusza, zwrócono mu uwagę, ż? na terenie prowincu Gdańsk — Prusy Zachodnie, przełożonych pozdrawia się przez podniesienie ręki.
W Brusach i Chełmnie Niemcy prowa dzili na szeroką skalę zakrojone roboty dla celów wciskowych. Miał być tam poligon,, lotnisko, bocznice kolejowe itp. Robotam’ kierowali SS-iuanin. Wykonawcami byli początkowo radzieccy jeńcy wojenni, a po ich wywiezieniu więźniowi? z obozu w Potni;
each. Byli to łtrdzie roievch narodowości. Wśród robotników- -znajdowało się okolą 30(< kob'et. Specjalnym rep.-eslom podlegali robotnicy, przywiezieni po upadku powstania z Warszawy, P- ■
POTWORNE CYFRYPo zeznatvach świadków, głos zabrał pro
kurator Siewierski. Oskarżyciel publiczny stwierdził, że od kilku dni zeznający przed Trybunałem świadkowie przedstawiają martyrologię Polaków' w czasie okupacji. Proku rntura przedstawiła wielu świadków', ale me miała możliwości sprowadzić tych wszyst kich, ktorvm została wyrządzona krzywda przez hitlerowców. W wyniku jednak długotrwałych dochodzeń r ladz śledczych i ho misji badań zbrodni niemieckich, zobrazowano ogólne straty narodu polskiego wy- n:k!e ze zbrodniczej działalności okupanta. Zestawienie tych strat znajduje Sie w ;4 toni e akt sprawy Cyfry, które zdołano usia- 1 ;ć, ohrazu-a wyniki rządów' Forstera, który mi chyvalii sie on w swoich iprawozda- niacb przed Hitlerem.
Niektóre cyfry, znuarte rv 11 teinie, sa szczególnie wymowne i warto je zacytować Trybunałowi. Np. wymordowano na tere- Die Pomorza 1.019 nauczycieli, 1617 młodzieży szkolnej, 4/6 księży, i rvywiez’ono do Rzesz, w celach wynarodowienia lffit) dzieci, Wobec tego prokurator wnosi, aby
ŁsKfiBE'
Zdrojowisko — fcowracfowkąpiele solankowe, borowinowe, kwasoweglowe
WODOLECZNICTWO - INHALATORIUMI C** T \/ * reumatyzm, ©rfretyzm, ischias, choroby kobiece, serca* ■ ^ y * nerwowe, górnych dróg oddechowych.
Bezpłatne prospekty wysyła Zarząd Zdrojowiska
Wakuja 2 stanowiska KIEROWNIKÓW
sklepów kolonialno-spożywczych Spóid7ie!ni „Zgoda“
w GdyniPoyyażni reflektanci z tej branży mający dłuższą praktykę im podobnych stanowiskach zechcą zgłosić się do Działu Personalnego 1 półdzielni „Zgoda" w Gdyni przy ul. I-Arm i i \X’. P. Nr, 37, I p. w godz. cd 8—12 wraz z własnoręcznie napisanym życiorysem i dowo
dami, 1Ł>33-I<
iiiimiKiimiiiiMMiiimiimiMiiiiitmiiiifiimiiiiiiiiiiiinmmii
Klark okrętowytylko pierwszorzędna siła
nadając* *ię ta samodzielne
kierownicze stanowiskaangielski perfekt — potrzebny od zaraz. Zglo* jzenia Gdynia, skrz. pocztowa 110. 1477
M!tiUUiiiiijiiiiiiiiiiihijiJ»i!ijiiijjiiiiiJiHjiijiiiin}iiiiiiiiiiiiiii
SKLEP DETALCTTw dahrynt punkcie w GKynsna branżę Aeluiną wynajmiemy ewentualnie
bez kosztów remontu
CENTRALA HANDLOWA PRZEMYSŁU METALOWEGO
S K Ł A D 1606-Kw Gdańsku, ul. Jaglana 9 .telefon 311-63
WĘDZĄ l\7L*wykwalifikowanego
za angażuj[my natychmiast Zakłady Rybne Centrali Rybnej1489 w Sopocie, ul. Stalina 83»
morskier. trybem zwrotnym, {Wendegefriebe) do silnika 1000 obr,, 40 KM, długości ok. 50 cm.
PILNIE POSZUKIWANEOferty: Borman. 10 Luteco 37, Block • Bnin
Najwyższy Trybunał Narodowy zechciał tom 14 zaliczyć w poczet dowodów.
ODPOWIEDZIALNY ZA POLITYKĘ NARODOWOŚCIOWĄ
Nawiązując do wczorajszego pvta« i,a sprawie niemieckiej politvki uarcdowościo wej, skierowanego do oskarżonego, prokurator poctkreśHł, że ni- otrswpał jasnej i budzącej zaufanie odpowiedzi. 1-onter stwier Cjf wówczas, że w państw!* niemieckim me było specjalnej komórki, upoważnionej do przeprowadzania tej łfilezi polityki. Tvm czadem prokuratos ma podstawę -zypowiedzi oskarżonego traktować jako tu opraw j-r,.we, ponieważ zostało ustalone, ze tego rodzaju komórka istniała, a byia r. ą ,Volk#umre- ferat hei Reichsstatthalter in Danzig Ojcem duchowym tej instytucji był Forster. Swoje twierdzenie prokurator uzasadnia <10- kumentem a mianowicie l..ro*zurką, zawierającą artykuły dwóch autorów: Forstera : Wilhelma Lccbsacka. Broszurka ta została przetłumaczona na język pojski i znajduje się w aktach sprawy. Skoro nerster nie choe mówić o polHyee narodowościowej, prokurator uważa za stosowne sięgnąć do t<go środka i na jego podstawie ustalić stano- wyikó oskarżonego Loebsnck w książce pt „Alberi Forster“ poświęca dużo miejsca za- gzdmeniu narodowościowemu w okres e przedwnjenmgn. Albert Forster mówi o koń cowej face swojej działalności w tej dziedzinie w artykule pt. „Trzon roboty uaro-
I dowcściowej'Prosząc Trybunał o odczytanie fragmen
ru artykułów obu autorów, prokurator podkreśla, ze -w rym wypadku Forster powinien dac pewne wyjaśnienia. Jeżeli będzie milczał, to tym sanrvm potwierdzi słuszność zarzutów.
Mówiąc o sprawach narodowościowych, Loebsack, kładzie bardzo wielki nacisk na znaczenie działalności Forstera. Forster w swoim artykule wy jaśnia nastawienie polityki niemieckiej. Mów, że Niemcom n;a wolno stracić z oczu przyc,zvr. rozwoju polskości i upadku niemczyzny na Pomorzu, gdyż w przeciwnym razie nie notrafią prze prowadzić swoim pohtvki. P-zede wszystkim zaś nie wolno zapominać — nisze w swoim artykule Forster — że czołu.vymi ludźmi polityki polonisacyjnej byli księża, arystokracja, nauczyciele i w ogolę inteligencja. Szary ogół — zdań em jego — nie miał żadnego znaczenia. Dlatego też uważa, że pierwszym zadaniem nieni eckiej polityki narodowościowej jest usunięcie tych pclo- nizacyjnych elementów.
W n-.icd-CTCxorie T'-yt>.».oi Jdapr oskarżonemu kilka pytań.
— Czy oskarżony nrzyzmue rację świad kom, którzy zeznawali przed południem?
— Ja chciałbym odpowiedzieć na to jutro.
— Czy przyznaje się oikarzony dc wygłoszenia przemówienia w Lipnie, o którym mowil jeden ze świadków?
I — W tej sprawie również oświadczę się I jutro.
Naiw-yższy Trybunał Narodowy zgodzi się, ażeby wypowiedzi stron nastąpiły w dniu dzisiejszym.
W związku z niemożliwością przybycia »n 1” kwietnia br. —- (sobota) wezwanego vr charakterze biegłego, jednego z wyż szych urzędników M'n. Spraw Zagr., przebywającego obcerieza granicą oraz braku pewności co do przybycia na ten termin wc/wancfto w clmraktcrse świad La h. Wys. V iinwnrza Tu£i Nar., prok Burckhardta, posiedzenie Najwyższego Trybunału Narodo wesęo w on in 17 kwietnia br, nie odbędzie się.
Karty wstępu mi proces Fnr- stra, oznaczone Nr Nr 27 i będą ważne na poniedziałek, dn a 19 kwietnia br.
*
PROKURATOR STEFAN KUROWSKIWEŹMIE UD7.IAŁ W PROCESIE
FORSTERAProkurator Cyjirian Tadeusz wyjuc.hdt
do Londynu no pordedzerio zamykaiwe czynności Miedzvnarodov."'] Komisji Ścigania Zbrodni Wojennych w któiej jact przedstawicielem Rządu Polskiego.
Powróci dopiero po procesie, natomiast od poniedziałku vr procesie For-sleia udział bezppś.tedni weźmie I Prok. NTN ob. Stefan Kurowski.
KUŹNIĘ POLOWĄItupit} naitjcStmiasi
Oiukarnia „WIEDZA” — Gdańsk, Gdyńskich Kosynierów Nr 11. 1518-K
Kle ce — Wybrzeże Zamieni? 3-poko;owe komfortowe
mieszkanier urządzeniem w Kielcach na mniejsze na Wybrzeżu, Oferty pod Nr 1754 do Dz. Bałt, 1473
Nakład Wodociągów i Kanalizacji m. Gdyni
odsiewie wm\rt\ jsialne. urzeliranepo zlikwidowanej stołowe», po Pdtiźonej cenie Wiad. w Biurze Zakładu, Witomhü&ks 19-21
Nr i03 „DZIENNIK BAŁTYCKI Sfr. 5
SPRAWY MORS*'E—port stawowe zagadnienie regionu gdańskiego
Sprawy morskie są ośrodkiem zainteresowań naszego województwa, nimi należy się też przede wszystkim zająć, kiedy omawia się zagadnienia gospodar cze regionu gdańskiego.
Sprawy morskie — a więc trzy zasadnicze grupy: port, żegluga, stocznie o- raz inne — szereg rzeczy drobniejszych. Rybołówstwo wobec swojej wagi i zna rżenia dla gospodarki ogólno - polskiej zasługuje na oddzielne omówienie.
Ze względu na ciężar gatunkowy spraw morskich tak dla gospodarki narodowej, jak przede wszystkim dla regionu gdańskiego największe kwoty Pla nu Inwestycyjnego woj. gdańskiego prze znaczone są na inwestycje w tym zakresie. W r. 1947 na cele te przeznaczona była suma ok. 2,9 miliarda zł., co stanowiło ok. 45,3 proc. ówczesnych wydat kuw inwestycyjnych regionu. Zainwes towanie tej kwoty pozwoliło na dokonanie dużych przeładunków w roku u- biegłym oraz umożliwiło przystosowanie portów do zwiększonych zadań, nałożonych na nie.
W żegludze inwestycje zeszłoroczne pozwoliły na przygotowanie rozbudowy przyszłej floty polskiej, W stoczniach — umożliwiły przeprowadzanie remontów statków i przystosowanie wyposażenia zakładowego do rozpoczęcia po raz pierwszy w historii Polski budowy morskich jednostek handlowych na dużą skalę.
Pierwsze inwestycje pociągają za so bą następne, wykonywane w późniejszych okresach. Toteż nic dziwnego, że nadal wydatki inwestycyjne, dotyczą ce spraw morskich, znajdują się na czele wszystkich innych w regionie gdańskim. Stosunek ich do całości planowanych inwestycji woj. gdańskiego pozostał w r. 1948 niemal bez zmian w sto sunku do r. 1947. Plan Inwestycyjny 1948 przewiduje na te cele wydatki w wysokości ok. 7,2 miliarda zł, co stanowi 46,3 proc. kwot inwestycyjnych prze znaczonych dla całego województwa.
Rozdział sum inwestycyjnych pomiędzy poszczególne grupy (bez rybołówstwa) zawiera poniższe zestawienie.
Rok 1947 w miliar- w °/o
Rok w miliar-
1948
i. Portydach zł
2,0 69,0dach zł
2,8 39,02. Żegluga 0,7 24,1 3,9 54,13. Stocznie 0,2 6.9 0,5 6,94, Inne 0,0 U,0 0,0 0,0
Razem 2,9 100,0 7,2 100,0W roku,, ,ubiegłvm większość, wydat
ków przewidziana była na porty, a.w ro ku bieżącym zasadniczy nacisk położony został na żeglugę. Wynika to stąd, że najważniejszym zadaniem po wojnie by ło uruchomienie portów. Dopiero na dalszym miejscu znalazło się zagadnienie rozbudowy floty. Obe cnie kieay zo siały dane portom podstawy działania — co nie oznacza bynajmniej, że etan ich jest już zadowalający — główny na cisk położony jest na żeglugę.
Grupa innych, zamieszczona w powyższym zestawieniu, obejmuje wydatki inwestycyjne nie związane bezpośred nio ani z portami, ani z żeglugą, ani ze stoczniami. Należą tu wydatki Państwo wej Szkoły Mórskiej, które zamykają się w ilościach zupełnie niewielkich.
Przyjrzyjmy się teraz, jak wygląda
realna wartość inwestycji, które mają być dokonane w r, 1948, w stosunku do inwestycji zaplanowanych na r. 1947. Nie można oczywiście przyjmować bezpośrednio stosunku wartości, ponieważ zmieniały się ceny, płace itd. Opierając się na danych przeciętnych całego Planu wzrost, wzgl. spadek wartości inwestycji można określić następująco:
porty — 19"/»żegluga + 222"/»stocznie + 44"/»inne — 4IV«
Łącznie przeciętnie wzrost realny in westycji związanych ze sprawami morskimi (bez rybołówstwa) wynosi ok. + 43 proc. Rzecz jasna, że cyfry powyższe należy przyjmować z pewnym zastrzeżeniem, ponieważ są one obliczone na podstawach, dotyczących całego Pla m i możliwe są odchylenia w poszczególnych grupach tak w jedną, jak i w drugą stronę.
W każdym razie jedno można 6twier dzić, a mianowicie, że raz jeszcze znajduje tu swoje silne potwierdzenie teza, że na pierwszy plan spraw morskich wy suwa się obecnie zagadnienie rozbudowy flory., Własna, polska flota, która w pierwszym rzędzie obsługiwać ma nasz handel morski, staje się najważniejszą kwestią w sprawach morskich. Stąd też płynie poważna zwyżka realna inwesty cji na odcinku stoczni. W portach nato miast, gdzie zasadnicze inwestycje, u- możliwiające funkcjonowanie ich w pier wszym, powojennym okresie, są już dokonane, obserwować można pewną zniż kę wartości realnej. Zniżka ta znajduje swoje uzasadnienie również i w tym że przede wszystkim nacisk i starania admi nistracji morskiej idą w kierunku aktywizacji Szczecina, który odegrać ma wielką rolę w gospodarce narodowej Polski.
mgr, J. K. Paszkowicz
Poncd 3 miliony ten«rzeładawsły porty polskie w I kwart.
Wyniki pracy portów polskich za pierwsze trzy miesiące b. r. wynoszą łą cznie 3.171.629 t. towarów przeładowanych.
Jest to najwyższy wynik na przestrzeni ostatnich trzech lat. W I kwartale 1946 r. obroty wynosiły 1.262.224 t., a w samym okresie roku następnego s-padły na skutek panuiących mrozów do katastrofalnie niskiego poziomu 637.772 t.
Większą część naszych przeładunków morskich wykonuje zespół portów Gdańsk - Gdynia. Wyniki poszczegól
nych portów w pierwszym kwartale b. r. są następujące:
Gdańsk - Gciynia 2.682842 t.Szczecin - Świnoujście 356.143 t.Ustka 104.716 t.Darłowo 24.1u0 t.Kołobrzeg (od 20. 3. 1948 r.) 3.748 t.
Uderzająco wysokie w porównaniu ze Szczecinem - Świnoujściem są obroty Ustki, które dochodzą do jednej trze ciej poziomu wielkiego zespołu portowego naszego zachodniego wybrzeża.
Moletbe na »Darze Pomorza«Jak nas informuje dowództwo statku
szkolnego ,,Dar Pomorza", w tej chwili na tym pięknym żaglowcu przeprowadzane są następujące prace: konserwa-
12 zespołów załogowych o&zyniało premieUroczystość w Wydz. Holownicza--Ratom GAL-u
W dir u wczorajszym na Dworcu Mor skim odbyła sie uroczystość premiowania załóg holowników Wydz. Wolowniczo-kn- tcwniczcgo GAL-u, w której wzięli udział przedstawiciele dyrekcji GAL-u, Kapitanatu Portu, Związku Transportowców oddz. Marynarzy i załogi holowników. Dalszy erg tej uroczystości odbędzie się dziś w Nowym Porcie.
Ogółem zostaje premiowanych 136 lu
dzi, Premie wynoszą od 4 do 12 tys. z!. Łącznie wypłacono 835.972 zl załogom 12 holowników.
Dyrektor Cieślak, przemawiając imieniem dyr. GAL-u, wyjpśnd m. in. czym się kierowano przy prenrowanln zespołów załogowych. Przede wszystkim brano pod uwagę sprawność manewrowania, tj. przepracowanie i kwartału br. bez awarii, stalą gotowość do pracy, oszczędną gospodarkę
fZozmtVCllradzieckiego przemysiu
Ciężki przemysł sowiecki w zeszłym tnie I sińcu osiągnął przeciętną przedwojenną wy- ' damość. Tak donosi sowiecka agencja prasowa, oman iajaca pięcioletni plan, 1946 do 1950.
Przemyśl cywilny n roku 1946 powięk-
1 t 't fiHoiendersko-biytyjskd umowa Har.cHowa
W ramach umowy handlowej zawar tej pomiędzy Holandią, a W. Brytanią, oba kraje dokonają w b. r. wymiany towarów do kwoty 70 milionów funtów szterlingów.
Holandia dostarczy żywności, jak słoninę, jaja, ser itd., a otrzyma w zamian produkty przemysłowe. W myśl lej umowy już ,w lutym b. r. Holandia dostarczyła W. Brytanii 20 milionów jaj.
Równocześnie z wymienioną umową zostało zawarte porozumienie, dotyczące likwidacji długów wojennych i dostawy węgla brytyjskiego dla Holandii.
Żydzi pal -stynscyorganizuią własna 3ssi8uge
Widoki na uzyskanie własnego państwa z dostępem do morza zachęciły Ży dów palestyńskich do rozwinięcia szerokich planów rozbudowy własnej żeglugi.
Palestyńska Liga Morska, jako część swych ambitnych zamiarów, planuje za- łożenie linii regularnej pomiędzy Nowym Jorkiem, a Haifą, przy czym ma ona być otwarta już do 15 maja h, r. Liga ta zamierza kupić dwa statki pasażersko - towarowe po 10.099 t„ które bę dą pływały z żydowskimi załogami i pod żydowską banderą.
Całość programu Palestyńskiej Ligi Morskiej przewiduje wydatkowanie 18.000.000 dolarów.
Inne towarzystwo żeglugowe, nowo założony „Z. I. M.", eksploatuje statek „Kedma" pomiędzy Marsylią i Palestyną. Towarzystwo „Ahid” utrzymuje ko- muniicację pomiędzy portami zachodniej i wschodniej części Morza Śródziemnego. Palestyński Lloyd Morski, który przed wojną pracował na trasie pomiędzy Morzem Czarnym, a Palestyną, do tej poi y nie wznowił swej działalności Z powodu utraty wszystkich statków w czasie wojny.
Żydowskie Towarzystwo w Teł Avi- vie, które przed wojną obsługiwało regularną limę Gdańsk ■ Gdynia - Kontynent - Morze Śródziemne, otrzymało sze reg propozycji ze strony zagranicznych kół żeglugowych współpracy w eksploa tacji linii wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. (o)
szyi się o 20 proc. w stosunku do r. 1945. W-1947 r. wydajność powiększyła się o dalsze 22 proc w stosunku do 1946 r.
Zw.ązek Radziecki, opierający się na własnych zasobach, eliminuje powoli wszystkie trudności wynikłe z długiej i ciężkiej wojny. Około 1900 państwowych przedsiębiorstw zostało odrestaurowanych w pierwszych 2 latach powojennego pięcioletniego planu. Już w 194ff'r. 3 miliony robotników zasiliło dodatkowo kadry pracujące w narodowej gospodarce. Dodatkowo 1.200.000 dostało zatrudnienie w 1947 r.
Na początku 1948 r. 1.800.000 domów zostało zbudowanych we wsiach, które były zajmowane przez Niemców. frr)
Brema przodujewśród purtow niemieckich
W lutym « przeładunek Bremy osiągnął po raz pierwszy poziom przcchvoiennv. I >o portu zawinęło 80 statków które wyładowały 224.000 t. towarów, wartości 11 4 miliona dolarów.
Brema obecnie przoduje wśród pozostałych portów niemieckich pod względem przeładunku. (js)
Kisiel i My iłu Mil mięt Tries!Na skutek braku wagonów - kolejo
wych dostawy węgla z zagłębia Ruhry do Austrii idą już od dłuższego czasu Renem do Rotterdamu, gdzie odbywa się przeładunek na statki pełnomorskie, a stąd do Triestu.
W Trieście następuje powtórny przeładunek na wagony, którymi węgiel i- dzie do Austrii, (js)
materiałem na pokładzie i w maszynowni i t. d.
Jest to pierwsza tego rodzaju uroczystość — zaznaczył ob. Skiba, przedstawiciel Zw. Zaw. Transportowców R. P. oddz. Marynarzy. — Premiowanie załóg me było stosowane u nas, jak nie jest stosowane na zachodzie. Dzięki temu systemowi każdy z pracowników może stanąć do wyścigu pracy i so Wilie pracując osiągnąć dobre wy- n'ki. Ponieważ otrzymuje premie załoga holownika, cały zespól jest współodpowiedzialny, co jeszcze bardziej zacieśnia w=ęzly koleżeńskie i wzmaga solidarność w pracy.
Kapitan Giedroyć z Kapitanatu Portu gdyńskiego podkreślił doskonałą harmonię w współpracy holowników z Kapitanatem Portu, życząc dalej pomyślnych wyników w następnych kwartałach
Przedstawicie1 nagrodzonych pracowni ków wyraził podziękowanie, zapewniając o dalszej gotowości do pracy. Prem.owane zo stały następujące holowniki: Ze Szczecina Ibis otrzymał 48.000 zl. Z Gdyni: Czapla— 92.000 ił, Tytan — 70.000 zl, Wilk - - 78.000 zł Żubr — 93.890 zł. Z Gdańska: Żbik — 72.666 zł, Cyklop — 105.328 zl, Tur — 88.000 zł Bizon — 741R zł. Bawół— 48.000 zł, Herkules — 124.000 zl, Tarpan — 8.000 zl.
Eksport cementu morzemZjednoczenie Fabryk Cementu P. po
siada w Sopocie reterat eksportowy, który zajmuje się eksportem cementu wyprodukowanego w 13 cementowniacn Zjednoczenia. Transporty wychodzą z Gdym i Gdań ska, przy czym w ub. r. na 22.369 tjn cementu, 126.26a ten eksportował Gdańsk, a 96.104 ton Gdynia. Transporty cementu odeszły drogą morską do port ów, Afryki Zachodniej tj. do Złotego Wybrzeża 14.244 ton do Afryki Południowej (Unia) — 8,009 ton. do Argcnhny — 18.901 ton, Kolumbii — 9.160 ton, Meksyku — 3.636 ton.
‘Najpoważniejszym odbiorcą cementu krajowego jest Brazylia, która spro.vtjiziln od nas w ub r. 83.704 ton, na drugim miej snt stoi ZSRR — 79,715 ton
Cement zajmuje w naszym eksporcie drugie miejsce po węglu. Największe nasilenie eksportu cementu przypada na miesiące jesienne i zimowe, po których rozpoczyna się wszędzie oiywionv sezon budowlany. Na terenie woj. gdańskiego Zjednoczenie posiada zaledwie jedną cementownie w Wejherowie, której produkcja wynosi przeciętnie 60 ton cementu dziennie, podczas gdy największa cementownia 7:cdno- czenia, Groszovrice pod Opolem, cyąga norme t\ shfca ton. (tzj
ŻEGLUGA - PORTY - RYBOŁÓWSTWO
Hamburg i Brema chcą znów stać sią wolnymi portami
Czynniki handlu zagranicznego Ham burga i Bremy czynią obecnie kroki, ma jące na celu ponowne otrzymanie statu tu wolnych portów dla tych dwóch miast. Minister finansów Bizonii mocno popiera te starania.
Należy przypuszczać, że władze oku pacyjne także nie będą stawiały przeszkód. Celem tego projektu jest umożliwienie kierowania towarów do tych portów bez licencji oraz ułatwienie tranzytowych plenipotenci! i przeka- zywaty-a towarow. (rr)
Z DROBNICĄW dniu 14 bm. zawinął
do portu gdyńskiego s-s Śląsk, przywożąc 14 pasażerów, 8 worów poczty i 690,7 t drobnicy. Ładunek składa się z azbestu, drutu miedz., nasion lnu, papieru, aparatów elektr., skór solonych i suchych, mleka w proszku itd.GDYŃSKIE WIADUKTY
W ub. m znacznie posunęły się prace przy odbudowie gdyńskim wiaduktów. Przede wszystkim przy wiadukcie nr 2 na linii Gdynia — Oksywie. Ponadto prowadzono prace przygotowawcze do betonowania przyczółków wiaduktu nr 4
RFMONTY DŹWIGÓW W ub. m. w porcie gdyń
skim było czynnych 36 dźwigów i 2 taśmowce, /W remoncie znajdują się trzy dźwigi drobnicowe, 2 pływa jące i 1 typu ,,Marion". Przy nah. Szwedzkim rozpoczęto naprawę dźwigu mostowego nr 2. Oddziały GUM dźwigowy i elektromechaniczny wykonały wiele prac bieżących przy naprawie u- rzadzeń przeładunkowych.
Ponadto założono 1500 m nowych linii oświetleniowych i przeprowadzono doraźne naprawy instalacji elektrycznych. Nanab. Indyjskim prowadzono naprawę nawierzchni między torami, przy Rumuńskim układano tory kolejowe, przy Polskim układano tory dźwigowe i drewnianą nawierzchnię nabrzeża oraz brukowano między torami.
ZE ŻWIREM DO RYBAKOWA
Pod koniec uh tygodnia odpłynęły-, do Rybakowa: holownik wiślany ..Kwidzyn" wraz z dwoma harka mi „Emilia" i „Suną” załadowanymi łącznie 370 t żwiru. Barki ładowały żwir na Wiśle w miejscu położonym o 3 km od Głowy Gdań skiej i zawiozły go Wisłą Elbląską do budującego się na niej mostu.
Obecnie ładuje żwir barka „Stefania". Barka weźmie ok. 250 t tego materiału.
Dziś odpłynie z portu gdańskiego barka załadowana węglem. Węgiel len załadowano na barkę na Motławie. przeznaczony o
jest dla Miejskich Zakładów Ceramicznych. Barkę holuje holownik „Anna".
Na 157 PUSTYCH —152 STATKI Z WĘGLEM
W marcu br. weszło do portu gdańskiego 157 pustych statków, wyszły 1.52 statki z węglem. Oprócz, tego weszło: z drobnicą 3, z tranzytem drobnicy 5, z kukurydzą 3, z benzyną 3, z rudą dla Czechosłowacji 2 oraz po jednym statku z bawełną, śledziami, olejem kokosowym, rudą dla Polski- tranzytem oleju kokosowego i innymi towarami.
Prócz statków załadowanych węglem wypłynęło z portu: 15 z koksem, 8 pustych, z olejem kokosowym 3, z solą 3, z wyrobami żelaznymi 2 oraz po jednym ^„bunkrem, cementem i cebulą Łącznie tonaż statków na wejściu wynosił 344.452 BRT lub 199.871 NRT.PO SÓL DO PORTU GDAŃSKIEGO
Z portu w Gdyni przybył wczoraj dn. 15 bm. do portu gdańskiego statek GAL-u „Nyssa". Statek został oodstawionv do Basenu
Strefy Wolnocłowej pod ma gazyn nr 2-a i będzie ładował 400 t soli, którą zawiezie do portu Goeteborg.
Dn. 19 bm. spodziewane jest przybycie do portu szwedzkiego statku „Gustaw ’. Motorowiec ten będzie ładował w Basenie. Strefy Wolnocłowej 170 t soli, którą następnie rozwiezie do portów wzdłuż wybrzeża szwedzkiego. Klaruje go Navigator.
W PORCIE GDAŃSKIMZ portu gdańskiego wy
płynął wczoraj, dn. 15 lun., honduraski statek „Eurys- tlieus”, który zabrał do Argentyny 10,000 t cementu. Jest to największy ładunek cementu, który został jednorazowo zabrany z portu gdańskiego. Statek klaruje Ballica,
Do portu weszły w osiat- nich dniach spodziewane norweski statek „Tungenes" z 1380 t (9180 beczek) śledzi i norweski „Sruse" z 335Q t rudy żelaznej w tianzyeie dla Czechosłowacji. Pierwszy statek klarowany jest przez Polshipping — drugi przez Poraal.
cja części podwodnej statku i wymiana walu przyśrubowego.
Obecnie na statku jest zaokrętowanych 181 jimcjjpw z Państwowego Cen- turm Wychowania Morskiego. W obec nej chwili są oni zatrudnieni przy tak zwanym „uzbrajaniu" statku, to znaczy zakładają takielunek oraz wciągają rejo. Jungowie ci są zamustrowan. na „Darze Pomofea" od dnia 5 kwietnia br.
Do dnia 1 czerwca załogę ćwiczebną ,Daru Pomorza' stanowić będą wyłącz nie jungowie. Od 1 czerwca na statek zaokrętowanych zostanie 73 uczniów, a pozostanie na nim część jungów. Od 1 lipca na „Darze Pomorza' szkolić s.ę będą wyłącznie uczniowie Państwowych Szkół Morskich w Gdyni i w Szczecinie.
„Dar Pomorza” na dzień 1 czerwca przybyć ma do Szczecina, skąd uda się prawdopodobnie do poitów zachodnioeuropejskich, (jk)
Pfcciag Warszawa—BerlinZ dniem 15 b. m. uruchomiona zosta
la para pośpiesznych pociągów w relacji Warszawa - Berlin: Warszawa Gł. odjazd 20.30. Z Berlina pociąg przychodzi do Warszawy o godz 8.18.
W pociągu kursuje 1 wagon sypialny. (js)
Statki niemwekie w hartfiu zagranicznym
Na podstawie nowych rozporządzeń władz okupacyjnych mogą obecnie niemieccy armatorzy, w kkńrtnkcie z wybranymi przez s'cbie zagranicznymi agentami, wysyłać swoje starki do ponów obcych lub oddawać je w czarter. Żegluga ta ma jednakowoż wyznaczoną linię d< markacyjną, hie- gnącą z Brestu przez \V. Brytanię i Skandynawię do Finlandii. Linii tej statki niemieckie nie mogą przekraczać.
Dozwolone do przewozu są tylko towary wychodzące, względnie przychodzące do Niemiec, lub też idące przez Niemcy w tranzycie. Transport pomiędzy portami za- granic7.nymi dozwolony jest jedynie w wypadkach wyjątkowych. (js)
Pierwsza regularna linia zealugowa B rema — USA
Z początkiem maja zostanie uruchomione pierwsze regularne połączenie o- krętowe między Niemcami, a portami A- meryki Północnej. Cotygodniową komunikację utrzymywać będą 4 transatlanty ckie statki towarowe o tonażu 8 tysięcy ton.
W Niemczech statki zatrzymywać się będą w Bremie, w Ameryce zaś w czterech portach Stanów Zjednoczonych.
(am)
Ruth «tatkównd godz. 15 dnia 14 bm. dn t,odz. 15 dnia 15 bm.
Nazwa Makler Ładun. SktidDokąd
GDYNIA ea wejściu:K, Toft dun. Polbal —4Kiymow sow. Navig. — —Freriborg szw Polship, — —Gripen szw. Agmo-r śledzio —
F.M. Hatch br R t B _. _I. Kondrup cli Polbal — —Orion dun. Polbai — —
Nyssa poi.Na wyjść
GALiu:
Golfried lin. Ballica — —Kutno poi. GAL — —Oksywie poi. GAL — —
Viking szw. Hic hol — —W. Johnson ar.i Ag mor — —Ericsboiq szw Gama w, 2137 SzwecjaAnn nur Netu lita w. 2940 Norwegi#Egon. szw. Navig — —
Gdańsk — na wejściu;
Hafnia fin. I Navig. KopenhagaNyssa poi. GAL — GdyniaBmse nor. Polsh'p ruda NorwegiaP. Sun pan. Baltic.; — AntwerpiaBelgien dun. Po! bid — OrsenKarin szw. Hu hel _ Szw a*-jaTungenes nor. Ballica śledzie Golcbo'gAlbtrlica fin Navig. — Golt boi gInga fin, Navig. _ _Baitrawer bryt Navig. — —
Clara nor,
Na wvjscPolbal
tu:w. 2029 Francja
Arethuza sow. Navig w. 503 LibawaN, Sture sow. Naulira W. 1304 SzwecjaCzoiuskinioc s Navig. w. fi79f> FinlandiaSardsford nor. A q mor węgiel —Eurystheus hor Baltics cement Brazylia
STr. i *ftITFNNT1? TTÄ? TYTKI Nr tCJl
Jedność młodzieży polskiejW dniu 11 bm., w sali OM TUR przy I Międzynarodowa i jej wpływ na ruch mło-
ui. Jaśkowa Do...ia we Wrzeszczu odbvia i dziezowy w Europie“, wygłoszonym przezsekretarza Woj. Kom. Współpracy Zieleziń- sk.ego wywiązała się ożywiona dyskusja. Dyskutanci ze wszystkich organizacji stwier dzili zgodnie że jedność młodzieży polskiej jest konieczna.
Na zebraniu uchwalono następ, rezolucje:
■ „My, aktywiści ZWM, OM TUR, „\t'i-
stę pierwsza wojewódzka konferencja aktywów' wojewódzkich ZWM, OM TUR „Wi- ci i ZMD, zwołana przez Woj. Komisję W spółprpcy Organizacji Mlodzjeży. W zebraniu wzięły udział prezydia wojewódzkie wszystkich czterech organizacji.
Ilość uczestników konferencji wyniosła pona-d 60. Po referacie na temat „Sytuacja
Ujęcie włamywaczyJak donosiliśmy swojego czasu dn. 28
lutego i 8 marca br. dokonano włamań do niaga-i ynów w porcie gdyńskim. W obfdwu wypadkach skradziono większą ilość prześcieradeł i bielizny, stanowiącej własność Min Zdrowia,
Po prze owndzonvm śledztwie Komenda MO w Gdyni wykryła i ujęła sprawców włamań. Są to: fronjk Zygmunt, ur. w 1925 r., zamieszkały w Warszawie ul Śta- Iowa, karany,- Lipka Zygmunt, ur w 1921, bez stałego miejsca zamieszkania; Jazia Zygmunt in w 1925 r., zam. Gdynia, Morska 79, karany oraz Balkiewricz Bolesław, ur. w' 1915 r., zam. Sopot, Pułaskiego I5.
Oprócz włamywaczy milicja wykryła i ujęła grupę paserów, którzy ułatwiali sprzedaż ki jHzionej biel zny. Paserami są: Helena Jawl=>nip:er z Puszcza Józefa Filipowicz z Białegostoku, Dedyńska Irena z So potu, Boch Józef z Gdyni oraz Grechow Ryszard i Grechow Antonina z Sopotu
Likwidacja bandy Troncka i ujecie paserów jest drugim kolei sukcesem gdyńskiej Komendy MO, osiągniętym w ciągu bardzo krótkiego okresu, (t)
ci", ZMD, zebrani na Wojewódzkiej Konferencji w dniu 11-go kwietnia w 'Sidańsku stwierdzamy, żc nasze organizacje na terenie woj. gdańskiego już od dawna widziały konieczność zespolenia wysiłku młodzieży zorganizowanej, podejmując jeszcze przed podpisaniem umów międ^yorgauiza- cyjnych inicjatywę tworzenia Społecznego Instytutu Młodzieży w roku 10tó.
Jedność Młodzieży Polskiej jest koniecznością wypływającą z naturalnego rozwoju szerokich mas młodzieży, która widzi dziś zupełne jasno, że wszystko ją łączy a nic nie dzieli.
Aktyw czterech organizacji woj. pdań- skic-go postanawia wiec w związku z narastającą ofensywą międzynarodowych sil imperialistycznych wzmóc swe wysiłki nau pogłębieniem ruchu jcdnościowego w szerokich masach członkowskich naszych organizacji, aby na tej drodze doprowadzić do jak itai- szybszego zbudowania jednej organizacji młodzieży polskiej".
Kolejowe zniżki ilia przejazdów grupowych
w związku z nadchodzącym sezonem turystycznym DOKP Gdańsk podaje do wiadomości, że organizacje kułturaino-o^wia towe, zawodowe, społeczne, gosnodarcze, polityczne i sportowe ubiegające się o kolejowe zniżki przejazdowe, jak również o uruchomienie pociągów nadzwyczajnych, względnie o przejazdy grupowe swych człon ków, powinny najpóźniej na 21 dni pized
Ceny detaliczneKomisja Cennikowa przy wojewodzie w
Gdańsku zatwierdziła następujące ceny maksymalne na artykuły pierwszej potrzeby, obowiązujące od 15 bm. na terenie miast jdańjka, Gdyni i Sopotu
herowskiego:
Mąka żytnia 80°4L Mąka pszenna 70*'» 75.
oraz pow. wej-
Nie iest lekarzemZarząd Okr. Izby Lekarskiej w Sopocie
prosi nas o zamieszczenie następ, oświadczenia :
„W związku z wzmianką jaka ukazała się w Nr 102 „Dziennika Bałtyckiego4’ z dn, 14. 4, 1948 r. Zarząd Okręgowej Izby Lekarskiej’ w Sopocie stwierdza, że wymieniony we wzmiance p, t. „Mistrzowie wytrychów pod kluczem“ Baścik Jan, o:e jest lekarzem: n.ie posiada dyplomu lekarskiego i nie jest rejestrowany w Izbie Lekarskiej“.
Przepisy dla wodociągów i kanalizacji
Miejska Rada Narodowa m. Gdańska uchwaliła tymczasowe przepisy dla wodociągów i kanalizacji m. Gdańska. — Przepisy te można przejrzeć i otrzymać w Dyrekcji Wodociągów i Kan. m. Gdań ska, ul. III Oruńska nr 25.
Chleb' żytni z 80% z dost, cena hurt, 38.— Chleb pszenny z 70“. o 70 —lulki pszen. z 70°/o o wadze 50 gr szt. 5.—
Bułki pszen. z 70°'» o wadze 200 gr jzt, 20.— Bułki pszen. z 70“,« o wadze 400 gr szt. 40.— Kasza jęczmienna łamana 70"''» 48.—Kasza jęczmienna łamana 65% 49.—Polędwica 280.—Mięso bez kości ' 250.—M ęso z kością o zaw do 25% kości. Awl
P. P. -)yi. ..Szoilala Powszechnego" w Gdańsku dr. M Irenk- nerowi, ordvnalorowi oddz. położniczego ir. J. Gui<towsk'emu siostrze oddz J. Kawce i całemu personelowi — serdeczne podziękowania za pomoc i troskliwą opieką, okazaną żori» w czasie jej pobytu w szpitalu.
składa1581 -k A. WALICKI
Mięso mielone lub siekane Kości5 Ijęso cielęce bez kości Mięso cielęce z kością Boczek i podgardle SchabMięso bez kościMięso z kością o zaw. 15% kościGolon! surowaGłowiznaNogiKościSłoninaSmalecMasło śmietankowe Szynka gotowana wędzona Szynta surowa wędzona Boczek gotowany wędzony Boczek surowy wędzony 5 lartacicllaKiełbasa polędwicowa Kiełbasa metka BaleronK ełhąsa zwykła w wąskim Kiełbasa zwą kia sucha Kiszka pasztetowa Serdelki
| Kiełbasa krakowska sucha | Parówki
flak
Kaszka podgardlana
240.— 50 —
270.— 290 — 299—?$Ł—Sw!—i(xL— 250.— 140.— 140 — 60.—
320 — 42Ó.— 580.— 470.— ©0.—
420.— 370.-- .',90.— 890.— 440 — 470.— 380 — -1-30.— 320.— 370.— 470.— 430.— ISO.— 300.— 10DMO,— 850.—
Salcesony KaszankaZiemniaki powyżej 50 kg Ziemniaki poniżej 50 kg
MpGvmaloa wysokość zysku brutto w obrocie handlowym cytrynami i pomarańczami — hurt 23%, detal — 3014. Dła jabłek ustalono jv obrocie dctaliczm m maksymalny zysk brutto 30*/o.
zamienionym terminem wyjazdu złożyć wniosek do DOKP z podaniem: 1) nazwy instytucji lub organizacji, nazwiska i adresu kierownika przejazdu grupowego, 2) nazwy stacji wviazdu i stacji przeznaczenia, drogi przejazdu i ewentualnie postojów na stacjach pośrednich, 3) ilości uczestników prze lazdu zbiorowego, 4) dnia i pory wyjazdu tam i z powrotem, 5) klasy wagonów, 6) celu przejazdu. Pociąg nadzwyczajny może być zamówiony dla grupy podróżnych, sala dającej się co najmniej z 500 osób. Do prze iazdu uczestników stosuje się ulgi ■ us,alone każdorazowo pracz Min. Koimimkacii Kolej może zażądać wpłacenia kaucji w wysokości 20 t*s zł. Ulgi dla wycisocek szkol nych i przejazdów grupowych clziecf i młodzieży szkolnej na kolonie i półkolonie stosuje się na podstav e osobt-.vch postanowień taryfowych.
Informacji udziela Referat Turystyki D. O. K. P. Gdańsk, tel. 31-841, we,vn. 413. Cis)
Obchód rocznicy powstaniaw ghetcie warszawskim
W niedzielę 11 bm, odbył sią w Gdańsku obchód V rocznicy powstania w ghetcie warszawskim.
Uroczystość odbyła się w siedzibie O- kręgowego Komitetu Żydowskiego, dekad przybyli licznie reprezentowani przedstawiciele społeczeństwa Wybrzeża z przewodniczącym WRN Antonim Dud ą-Dziewie- rzem i przedstawicielem wojewody gdaiukie go — mgr Kiszkiscin na czele. ‘Zw. Uczestników ^alki Zbrojnej o Niepodległość i Demokrację przysłał na uroczystość spe
cjalną delegację z pocztem sztandarowynt* Obecni byli również przedstawiciele part’d politycznych i wojska.
Akademię zagaił ob. Rabinowicz. Po odegraniu marsza żałobnego i apelu Poległych — mjr. Stern wygłosił referat okolicznościowy. W dalszym ciągu nastąpiły przemówienia członków prezydium.
W części artystycznej wystąpili w de-^ kłamaćjach wierszy Broniewskiego — Liw cyna Bette oraz znany pianista — Spychalski. (w)
Poziomoozostm wiele -a żi czettfa
W ramach obchodu Tygodnia 7-;em Zachodnich w Wejherowie odbyła się dnia 12 bm. o goda. 20 w sali Pnisińslcego akademia. Na wstępie orkiestra Państw. Szkoły dla Dorosłych odegrała hymn państwowy. Z ramienia PISZ zagaił akademię insp. Zieliński. Z, kule-i, p. Adam Rorczuch
'wygłosił prelekcje pr święconą zagadnięciu Z'em Zachodnich. W części artysn-cznej występowa! chór Liceum Państwowcąo pod batutą prof. Lubelskiego, dzieci szkoły powszechnej SS. Zmartwychwstanek oraz chór i orkiestra Państw. Sżkoly dla Dorosłych.
Akademia cieszyła się dużą frekwencją publiczności. Zwłaszcza licznie stawiła się młodzież.
Akademie okolicznościowe w Wejherowie nie są astatmo na odpowiednim poziomie. Mówcy i prelegenci są słabi jjpetsjy jest również pczirim występów artystycznych. Podobnie rzecz miała się z ostatma akademią. Prelegent wygłosił kilka znanych
Audycja muzyczna w OliwiePaństwowa Średnia Szkoła Muzyczna w
Gdańsku organizuje w Oliwie w niedzielę 18 kwietnia br, w nuli Państw. Gimn., ul. Polanki 130 audycie muzyczną dla młodzieży szkolnej oraz rodziców.
Wystąpią uczniowie klas fortepianu, śpiewu solowego oraz instrumentów smyczkowych i dętych.
„Żuławy“ — czasopismo dla rolnikówUkazał się w sprzedaży z datą 15 kwict
ma rh. Nr 1 „hiuletyiui informacyjnego Pełnomocnika Min Roln, i R. R. dla zagospodarowania Żuław pod tyt. „Żuławy". Cza sopismo ma ukazywać się 1 i 15 każdego miesiąca, i jest, jak wynika z enuncjacji redakcyjnej, przeznaczone dla „ oławskiego rolnika: „W biuletynie znsjdzi! rohrkwskazówki co, kiedy i jak siać. Jak i k ecly
Piękny gestradnych Wejherowa
Członkowie Miejskiej Rady Narodowej ni. Wejherowa zrezygnowali na ostatnim posiedzeniu z pobierani:, diet za posiedzenia, a sumę w ten sposób uzyskaną przeznaczyli na zapomogi dla niezamożnej młodzieży, kształcącej się w szkołach średnich m. Wejherowa, (rich)
Na Fundusz Społeczny PZZ5) niedzielę, o godz. 11.30 w sali teatru
..Wybrzeże“ w Gdyni odbędzie się poranek muzyczny pt, „Dla cieh-c, Gdynio", jsorga- nizowany staraniem Polskiego 'IM. Zach.
Program wypełnią: .Hannet w swoim repertuarze, Anna Burev w ariach operetkowych Barnabas Pigetti — skrzypek oraz orkiestra jazzowa z Grand - Hotelu. Całkowity dochód z imprezy- jest przeznaczony na Eopdusz Społeczny Polsk. /w. Zach.
Popierając poranek PZZ puhPczność gdyńska hędzie miała okazję połączyć przy- | jemne z pożytecznym.
orać. Jak konserwować rowy melioracyjne, niszczyć trzcinę i chwasty. W jaki sposób otrzymać na kredyt konia czy krowę, pożyczkę na odbudowę zniszczonej zagrody, czy też ziarno na siew".
Zapowiedzi tej najzupełniej odpSjwada treść numeru. Znajdujemy w niin artykuły, inż. Hofmana — „Rola urąądzcń melioracyjnych na Żuławach“, inż. Adanica — .Kilka uwag o uprawie buraka cukrowe
go“, „Akcja siewna — z pomogą Ula osadników“, inż. Mildcińykiej — „\X Iku z chorobami i szkodnikami rośibi w okresie wczesnej wiosny“, Bartczaka — „O nawożeniu roli“, „Jak otrzymać pożyczkę na odbudowe zagrody' , „lak sprzedać dobize przychówek“ oraz aktualne dla rolnictwa komunikaty i zarządzenia.
Czasopismo poświęcone- zagadn cniom rolnictwa na naszym terenie witamy z całą satysfakcją życząc mu naj izerszcgo power dzenia w dziele podnoszenia poziomu go spoadrczego żuławskiej wsi. (k.)
Akademia ku czci gen. Świerczewskiego
Związek Dąbrowszczaków i Uczestn. Walki Zbrojnej o Niepodl. i Demokrację zawiadamia, iż w dniu 17 kwietnia w sali Akademii Lekarskiej we Wrzeszczu przy ul, Rokossowskiego róg Curie - Skłodowskiej, o godz. 16 odbędzie się akademia ku czci gen. Karola Świerczewskiego.
Po akademii będzie wyświetlany film Wstęp wolny.
wszystkim ogólników, a częśc artvstyezna była słabiutka. Może tym się też tłumaczy częściowo zachowanie sie publiczności, zwia szcza młodzieży, które było wprost skandaliczne. (rich)
Rozszerzenie granic m. Wejherowa
W najbliższym czasie, wskutek starań Zarządu Miejskiego, zostaną znacznie poszerzone granice administracyjne miasta Wejherowa. Do obszaru miasta włączone zostaną: rejon Cementowni (do tej pory należący do gromady Bolszewo), Na nice, Śmiech owo oraz znaczna część Zamuu.
W latach 1934-39 Zarząd Miejski czynił starania o włączenie do obszaru miasta tzw. Zamku, leżącego w pobliżu centrum miasta, a należącego do gminy Wejherowo - ivies. Starania te były jednak paraliżowane przez właściciela Zamku, Niemca hr. Keyserlings. (Vieh)
S&is dzieciurodzonych w Gdańsku
Od dnia 13 kwietnia rh. przeprowaüza- ny jest spis dzieci urodzonych w Gdańska po 1 Stycznia 1946 r.
Administratorzy domów (prowadzący meldunki) obowiązani są sporządzić wykazy tych dzieci i złożyć tc wykazy w Urzędzie Stanu Cywilnego przed 30 bm.
Ci obywatele, których dzieci urodziły się po 1 stycznia 1946 r. obowiązani są przedstawić administratorom metryki urodzenia, w przeciwnym razie stosownie co art. 57 prawa o aktach Stanu Cywilnego grozi im odpowiedzialność' Imma, (ny
Wypadki i kradzfela— POŻAR LASU. W uh. soborę w go
dzinach wieczornych wyhucut z nieustalonych pnzvczvu pożar lasu na terenie leśnictwa W'yspovwj w pow. morskim, apsonęlo 1,2 ha. (rich)
— ŚM1HRĆ MOTOCYKLISTY. Na szosie Puck — Piaśnica jadący na motocyklu z nadmienią szybkością Tadeusz Zieliński i Warszkowa (pow. morski), wpadł na małym zakręcie na drzewo praydrozne, zahijajar się na miejsci (.rich)
— NA STACJI RPDA Maria Jeka z Wejherowa wsiadła do n ‘‘właściwego pociągu. Omyłkę swa spo.stizegla. gdy pociąg był już w biegu. Wy 1 uczyła więc niefortunnie, doznając złamania nogi i ogólnych potłuczeń. (rich)
— IN l/.SZARPANY 'PBZEZ GRANAT. Kolejarz Sylwtsler liyźak z Redy, oclniący slnżhe na przejeździć kolejowym Pielesze- wo, zuakjzl granat i pizv pomocy scyzoryka zaczął go sozhierać. Granat eksplodował, rozszarpuiac kolejarz a. (rich)
— WY KRYCI li TAJNEJ CORZEI NI. V Kninimfltaf MO na Obłożu wykrył w Babich Dołach tajna gorzelnię. „Bimbrow- nia“ znajdowała się w ohejśtiu gospodarza Jana Icka. Sprzęt gorzelni zarekwirowano
I i oddam, do dyspozycji Ochrony Skarbowej. (t)
„Pen Inspektor przyszedł" - J.B. Prieitfe/aw teatrze „Wybrzeże“
Sztuka angielskiego pisarza i publicysty J. B. Priestley’a pt, „Pan inspektor przyszedł", która w bieżącym sezonie teatralnym przeszła triumfalnie przez wszystkie niemal sceny polskie — należy niewątpliwie do najlepszych utworów średniej klasy dramatopisar- 6kiej. O wartości jej decydują przede wszystkim: pierwszorzędna konstrukcja intelektualna, umiejętne stopniowanie ( rozmieszczenie w czasie efektów dramatycznych oraz bogactwo doskonałych sytuacji scenicznych, osiągniętych przy pomocy nader oszczędnie stosowanych środków artystycznych, Ponadto „Inspektor" trafia do publiczności swoją sensacyjno - społeczną problematyką, która trzvma widza w bezustannym napięciu, poruszając jednocześnie lepszą stronę jego wyobraźni i zmuszając qo od czasu do czasu do samodzielnego myślenia.
Akcja sztuki rozgrywa się w domu bogatej mieszczańskiej rodziny Birlin- gów, Birlingowie są „ludźmi znanymi w mieście" i mogą śmiało uchodzić za symbol mieszczańskich cnót obywatelskich. A.le podszewki tej wielkokapitalistycznej birlir.gowskiej przyzwoito* ści" —» lepiej nie oglądać. Birlingowie przez sam fakt zajmowania uprzywilejowanego stanowiska w ustroju kapitalistycznym ponoszą moralną odpowiedzialność za cały potencjał krzywdy społecznej, wynikającej s tęgo' ustroju.
Członkowie rodziny Birling, bez zlej woli, bez przestępczego zamiaru — niemal każdego dnia dopuszczają się czynów, które w dalekiej perspektywie o- gólnosp-ołecznei mogą być rozpatrywane jedynie jako przestępstwa. .Lecz Birlingowie żyją w sianie błogiej ślepoty i głuchoty. Wystęnność óch działań nie dociera do ich świadomości, , gdyż nie oglądają tych działań. Zbrodnie ustroju kapitalistycznego nie atakują ich wyobraźni — gdyż zbrodnie te rozłożone są na zbyt drobne elementy i zbyt powolnie wykładają się w czasie. Dlatego też Birlingowie ani na chwilę nie tracą dobrego humoru i ani na chwilę nie blednie otaczająca ich aureola „ludzi przyzwoitych". Trzeba dopiero drama- topisarsiliej pomyslowośei Priestley’a, ally ten błogostan przerwać wizytą inspektora Goole’a, który zdumionym — a następnie przerażonym — Birlnigcim stawia przed oczy konkretną zbrodnię, udowodniając z niezbitą logiką, że ich nieświadome i pozornie niezależne od siebie działania — doprowadziły w o- statecznym rezultacie do śmierci młodej dziewczyny ze środowiska robotniczego. Postać inspęktora Goole’a wystawia naj lepsze świadectwo talentowi pisarskiemu i scenicznemu Priestley’a. Jest to konstrukcja artystyczna naprawdę skon czona, a jednocześnie pełna subtelnych niedomówień, które pozostawiaią wdzię CMS poie do popisu inscen.zatoiowi
sztuki i jej reżyserowi. Ostatecznie nie wiadomo do kori’rja, kim by ł tajemniczy przybysz, który skorzysta! z okazji, aby udzielić Birlingom lekcji poglądowej na temat ich postępowania. Nie wiadomo takżp czy młoda robotnica Anna Smith rzeczywiście umarta. Alp niedomówienia te nie uszczuplają i nie zaciemniają treści sztuki. Inspektor — prawdziwy rz.y nieprawdziwy — spełni! swą rolę, Przekona} me tylko młodych Birlingów, ale i nas wszystkich, że ustrój kapitalistyczny stworzył obiektywne warunki dła samobójstwa Anny Smith, że — bez względu na to czy samobójstwo to doszło oo skutku czy nie — mieściło się ono w granicach realizmu, tak scenicznego, jak życiowego.
Jeżeli icdiiak „sUn faklyczny" sztuki Priestley's jest calKowicie przekonywujący — to jego „receptę spotoczną" na zwalczanie zla kapitalistyczne.go dto gą łagodnej perswazji — można przyjąć jedynip z u.śmięt.hem takiego samego rozrzewnienia, z jnkim przegląda się dzisiaj staroświeckie bajeczki dla grzecznych dzieci. Natomiast trudno się o- przeć wrażeniu, że ta recepta społeczna angielskiego pisarza socjalistycznego w dużej mierze tłumaczy fakt, dlaczego w W. Brytanii — gdzie już od dwóch lat przeszło rządzą Socjaliści — me zrealizowano dotąd żadnej z podstawowych reform społeczpych
*
Sztukę Piiestley'a w gdyńskim teatrze „Wybrzeże" wyreżyserowali b. starannie: dyr. IWO GALL oraz asystent reżysera KONRAD LAS7SWSKT. Ma
jąc iio wyboru dwie drotp interpretacji
sztuki: fcymboliczną i realistyczną — reżyseria trafnie wybrała drogę bezkom promisowego realizmu, upodobniając gdyńskie przedstawienie niemal całkowicie do warszawskiej inscenizacji A- leksandra Zelwerowicza. Z zadowoleniem należy podkreślić, że „Inspektor" lest w teatrze „Wybrzeże" pierwszą sztuką kameralną, podaną bez uprzykrzonego sosu groteski i „gierek" zespołowych. Ładna oprawa dekoracyjna sztuki układu AGNlliźZKi H0RNTCKIE.J również byia utrzymana całkowicie .w charakterze naturalistycznym. Co prawda skrupulanci i fonnaliści mogli kwestionować w naturalistycznie pojętym wnętrzu angielskiego „home" — o- becność archaiczjiych toteli, jak gdyby „żywcem" przeniesionych* z książęcego (tworu któregoś z Popielów. Jeżeli’ jednak wziąć pod uwagę, że czcigodno sprzęty „grały" z oloezeniem nieggrzej od autentycznych „Chippcndalp" (angielski styl meblmski, ulubiony szczególnie przez bogatych mieszczan) — jp młodej dekoratorce należy się nie nagana /a anachronizm lecz pochwała za pomysłowość.
Z kreacji aktorskich gdyńskiego 1 przedstawienia — przy zharmonizowanej i wyrównanej grze całego zespołu — na pierwsze miejsce wysunęła się IZABELTA WILCZYŃSKA w roli Sybilli Birling. Rola pani Birling jest trudna i niebezpieczna, ndyż grozi swym wykonawcom łatwym popadnięciem w krzykliwą pizesadę. Wyciągnięcie z tej roli wszystkich elektów humorystycznych, przy jednoezsnym zachowaniu umiaru, wymaga wysokiego kunsztu, bądź me1
.omylnej intuicji artystycznej. Wilczyńska wywiązała się z trudnego zadania bardzo szczęśliwie. Przy daleko posuniętej oszczędności środków wyrazu ar- lystycynfego —• dyskretna gra jej oczu i rąk oraz operowanie wyłącznie „niepełnym i przyśpieszonym głosem — dały w rezultacie • sylwetkę sceniczną, która w zupełności zasługuje na miano kreacji. Zgłaszam jedynie drobne za- sirzeżenie naUuv technicznej: pani Bir- iing musi uważać, ahy przy wypowiadaniu swych „pospiesznych' kwestii nia nubić i nie osłabiać poszczególnych słów.
Rolę inspektora Goole odegrał LUDWIK BENOIT, nie wykraczając po« granice poprąwności. Mimo doskonałych warunków zewnętrznych i
głosowych, Benoit nie potutlił nadać svrej roli wyslarczającó silnego kręgosłupa.. Dlatego też ani razu nie zapanował nad sceną i stale był majoryzowany przez krzykliwe -plemię Birlingów. Zupełnie dobrym Arltircm Birlingiem (oczy wiście 7. gry, a nie z charakteru) był WITOLD KARySKi. Powinien on tylko jeszcze, trochę popracować nad zróżnicowaniem środków ekspresji drama- lycznej. JANINA SZYDŁOWSKA włożyła w rolę Sheili Birling dużo szczerego uczucia i miała w tej roli Kilka b. dobrych momentów. Całość psuła nieco skłonnością do egzaltacji. W pozosia- łych rolach wystąpili F YSZARD BARYCZ (Eryk Birling), JÓZEF NIEWĘGŁOWSKI (Gerald Crott) ; HELENA HERBSTOWA (pokojówka Edna),
Marian Biandys-
Sr 105 DZIENNIK BAŁTYCKI &t. 5
PodziękowanieCentrala Handlowa Przemy
słu Metalowego Skład w Gdańsku, ul. Jaglana 9 dzięku je F-mie i,Zakład Maszyn Biurowych Tadeusz Lisłkowski i Ska, Wrzeszcz Grunwaldzka 94 ZA POMOC W ODNALEZIENIU SKRADZIONYCH MASZYN BIUROWYCH I UJĘCIE ZŁODZIEJA, (1607-K
Zn«// w «Tom iewleP.B.P. ,,ORBIS“ zawiadamia,
•3 w dniu 16 bm. uruchamia ! woją placówkę w Gdańska - Wrzeszczu przy ul. Grunwaldzkiej Nr 87/91 róg Barlitkiego — dawn Dworcowa.
Bilety kolejowe, lotnicze, sypialne, tramwaj., i autobusowe komuuikacj MZKCG oraz na im prezv. 1 nforrnacja kolejowa i tu- r> Tyczna Kolek i ufa Loterii Pan ciwowcj. 16">4
Nazwisko i imię obywatela polskiego Cycak Pawia, syna Ludwika i Katarzyny z domu Perut, urodź, dnia 17.7. 1903 roku w Bystrowicach, pow. Jarosław, zostało zmienione na nazwisko ROMANOWSKI moc.n orzeczenia Urzędu Wojewódzkiego Gdańskiego z dnia 9 kwietnia 1948 'roku Nr A. R. III-8/234/47. Zmiana nazwiska rozciąga sie również na jego żonę Wandę - Stanisławę z, d. Winogrodzka, urodź', dnia 12 listopada 1906 r. w Tarnopolu, zaślubioną dnia 20 listopada 1928 r. w Jarosławiu oraz na dzieci: Edmunda urodź, dnia 2.6. 1929 r. w Pawlosiewie pow. Jarosiaw Kazimierza urodź dnia 18.9. 1931 r. w Pawłosie- wie pow. Jarosław, Jana - Stanisława, urodź, dnia 3.1. 1944 w Pawlosiewie — pow. Jarosław. 122
TEATRYtEATR MIEJSKI „WYBRZEŻE" GDYNIA
Piątek 16 kwietnie o godz. 19,30:,,Pan Inspektor przyszedł" J, B. Priestley’* w inscenizacji Iwo Galla.
tEATR KAMERALNY „WYBRZEŻE" w SOPOC‘T Piątek 16 kwietnia o godz. 20.00:Komedia Rogei Ferdinand a ..Trzech synów ! córka’* w inscenizacji i reżyserii Iwo Galla,
TEATR MIEJSKI, Gańsk-Wrzcszcz, Grunw 16. Codziennie % wyjąlkiein sobót o godz **0 .,Zamek na Czorszlvnie" w oprać, lit. M, Szczepkowskiej, muzycznym R. Kuklewieza. Reżyseria: M, Janowski.
REPERTUAR KINGDYNIA — „Warszawa" — Ostatni etap —
od lat 14Początek seansów w dni pows/.udMe — 15.30, 18.00 i 20,30; w święta 13,00, 15,30,1Ö.QO. i 30 „__
GDYNIA — „Goplana** — Ostatni etap — od lat 14
GDYNIA — „Atlantic** — Rodzina Froment — od lat 18
GDYNIA — „Fala" — Niewidzialny detekWw od lat 14
GDYNIA'— „Promień" — „W górach Jugosławii" od lat 10
FPPOT — „Polonia" — Błyskawica — od lat MOLIWA — „Polonia" — Curie Skłodowska —
od lat 14WRZESZCZ — „CapUol** — Ostatni Etap — po-
rz.iłki seaneftw iak kina ,Warszawa"WRZESZCZ — „Barka * — Nłebo czy piekło"
od 1st 1SGDAŃSK — „*wie!owid" — .Zurh dziewczyna"
od lat 19WEJHEROWO *— — Wieczna Ewa
od lat 15PUCK — „Mewa" — Konik garbusek —
od lat 8KARTUZY — .Kaszub" — Admirał Nachimow
od lat 14KO^CTETZYNA — „Bałtyk” — riotr I 1 sera
od lat 14TCZEW — „Wisła" — Kino nieczynne.STAR.OG \RD — „Polonia-' — Ostatnia noc
od lat 14LĘBORK — „Prałata" — Goal — od lat 12SŁUPSK — .Poton-V’ — Dwu1' )wa kobieta —
od lat 18BIAŁOGARD — „Bałtyk" — Wvspa bezimienna
od lat 14SZC7PC1NEK — Wolność” — „Znak Zorro"KOSZALIN — „Polonia * Triumf Dr O’Cern-
nora" — od lat 14NOWY ST A W — „Tęcza" — Jasne Łany
od lat 12
WYSTAWYWvslawa prac - portretów art, malarza* Józe
fa Kidonia w Salonie Sztuki „Cyganeria" w Gdyni. ul. 3 Maja 2? (naprzeciw kina „Atlantic") czynna od 10 do 20,
Kalendarz Wisław Z. V. Arfvstfiw Plaslykńw Oddział Gdynia
13—18 4 TTbezoieczalnia Soołeczna, ul. 10 Lubjgp 19—23 4, ZZ Kolelarzy, ul. Jan« z Kolna 24—29.4. Sad Okręgowy, Plac Konstytucji 30— 7.5, Zw. Zflwpdowy Marynarzy
8—14,5 Zw. Rob *Port, ul Cz, Kosynierów 29-31
ZEBRANIA I ODCZYTYW piątek tfi kwietnia o god*. 18 v Politerh-
ftięe (amtch główny. 8 piętro, sala łyl w rykhi ftdciytów. uraSdianvch prz^i Gdiiiaki Oridziw 0 T. K. dr Marian Pćlczsr wyglnai od<-r>'‘ pt- ..Mota polski w, dawnych wiekach" ilustrowany cbra- zafni świetlnymi
Stowarzyszenie Myćli Wolnej w Polsce'Oddział w Gdańsku powiadamia swyth członków i sYJn' patyków, iż nadzwyczajne zebranie Koła odbędzie się w dniu 17 kwietnia br. o godz- 18-W v lokalu przy ui Sobótki 1 m. 7. Na porządku dziennym m. in. referat pt. „Istota myśli 'wolnej i jGj zadania w budownictwie Polski Ludo- wej".
W ramach 2ebrań naukowych Koła Gdailt «kiego Zw. B. i A. p. odbędzie ńę w piątek,
' dnia 16 kwietnia o godz, 17-00 w lokalu Biblie* teki Miejskiej w Gdańsku — Wałowa 16 — «obranie naukowe z referatem Kazimiery Zieliń- •kiej pt. .Omówienie bibliografii K. Estreichera"
Związek Emerytów i Emerytek Państwowych Gdańsk zawiadamia swoich członków że zebra- Hre miesięczne odbędzie sr; dnia 16 kwietnia br. e godz- 16 w Ognisku Harcerstwa Polskiego — Gdańsk - Wrzeszcz, ul. Wajdeloty 13.
DYŻURY Al’TEKod dnia Id- (V br. do dn. 17.IV Sr.
GDYNIA i ORŁOWO:Apteka pod Gryfem — ul. Staro-wiejski 1 Ap
teka w Orłowie.»OPOT- , , „ ,
Aptek* pod Orłem — ul Rokossowskiego. OLIWA
Apteka pęd Orłem — ul. Armii Radzieckiej. WRZESZCZ-
Apteka pod ?vfewą —> ul. Grunwaldzka. GDAŃSK:
Apteka pod Słońcem — ul. Garncarska.
POGOTOWIE UBEZPIECZA! NI 8POŁLCZNLJ — Gayni» tel. Nr 22-23
Opłaty za wodę w GdańskuDyrekcja Wodociągów i Kanalizacji m. Gdańska podaje do wiadomości
uchwałę MRN z dnia 18 marca 1948 roku o zmianie i uzupełnieniu taryfy za wodę, kanały, wodomierze oraz uzupełnienie warunków korzystania z urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych w brzmieniu następuj acyny
1. OPłATY za wodęTaryfa I — po 6,— zł za 1 m kub. wody — stosowana jest za wodę po
bieraną:a) dla gospodarstw domowych,b) dla szkół, szpitali, kościołów, domów opiekuńczych, burs szkolnych, do
mów akademickich itp. instytucji.Taryfa fi — po 14,— zł za 1 m kub. wody — stosowana jest za wódę po
bieraną: przez biura, urzędy, przedsiębiorstwa handlowe, przemysłowe, siedziby jednostek wojskowych, milicji, władz bezpieczeństwa itp.
Taryfa fil — po 30,-» - zt za 1 m kub. wody, sprzedawanej na statki morskie.Taryfa IV — po 1,— zł za 1 wiadro wody pobranej ze zdiojów ulicznych.
2. OPŁATY ZA KANaLYTaryfa I — po 4,— zł za 1 m kub. odprowadzanych ścieków przysługuje
uprawnionym do taryfy I-ej za wodę.Taryfa II — po 7,— zł za t m łtub. odprowadzanych ścieków przysługuje
uprawnionym do taryfy Ii-ej za wodę,Przy obliczaniu ilości odprowadzanych ścieków przyjmuje się, że ilość od
prowadzanych ścieków jest równa ilości doprowadzonej wody.Wyjątek od tej zasady stanowią gospodarstwa ogrodnicze.Zakładom przemysłowym, posiadającym własne źródła wody. obliczenie
ilości odprowadzonych ścieków przez miejską sieć kanalizacyjną — odlicza się Według średniej ilości używanej wody z własnych źródeł.
Domom mieszkalnym, nie mającym doprowadzonej wody 7, wodociągów miejskich, a korzystających z sieci kanalizacyjnej — do obliczenia ilości odprowadzonych ścieków przyjmuje się, że w każdej izbie mieszkalnej zamieszkuje
2 osoby i że z zużycia 1. mieszkańca trzeba odprowadzić 1 m kub. ścieków miesięcznie.
3. OPŁATY STAŁEWszyscy korzystający z wody z sieci wodociągowej tytułem opłat za uży
walność wodomierzy i manipulacyjnych opłacają miesięcznie przy opłacie za wodę we wszystkich taryfach w następujących wysokościach:
a) 5 proc, opłaty Za wodę przy rachunkach nie przekraczających 500 m kub. wody.
b) 2,5 proc. opłaiy za wodę przy rachunkach na ilości od 501 do 2000 m kub. wody.
c) 1 proc. opłaty za wodę przy rachunkach na ilość przekraczającą 2000 m kub. wody.
4. OPŁATY ZA PODŁĄCZENIE DO SIECI MIEJSKIEJ I INNE ROBOTYINSTALACYJNE
Za wszelkie prace, związane z podłączaniem instalacji wewnętrznych z siecią wodoci*,gową i kanalizacyjną — Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji pobierać będzie koszt własny po aktualnych cenach za zużyte do tych robót mate riały i faktyczny koszt robocizny, doliczając do powyższych pozycji 40 procent generalii jako zwrot kosztów administracyjnych,
5. POSTANOWIENIA OGÓLNEa) Wodociągi i Kanalizacja m. Gdańska zaopatrywanie w wodę dokonują
na prawach wyłączności z zachowaniem wyjątków przewidzianycn odpowiednimi przepisami ustawowymi dla zakładów przemysłowych posiadających własne źró- dta wody.
b) Rachunki za dostarczoną wodę, korzystanie z kanalizacji i używalność wodomierzy — płatne tą, raz w miesiącu w .ciągu 8 dni od daty doręczenia. Uchy lanie się od uregulowania rachunków za wodę powoduje wyłączenie wody od nierucnomości z tym, że Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji wskaże inne źródło pobierania wody z sieci miejskiej,
c) Konserwacja nad wewnętrznymi instalacjami wodno - kanalizacyjnymi należy do obowiązku użytkownika czy właściciela nieruchomości. Obowiązek ten dotyczy i wodomierzy, stanowiących wprawdzie własność Dyrekcji Wodociągów i Kanalizacji, ale opieka naa nimi, a w szczególności zabezpieczenie przed mrozami , całości plomb ciąży na użytkowniku nieruchomości.
d) Za woaę używaną przez ZOM do polewania ulic i Straż Pożarną do gaszenia pożarów — Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji opłat nie pobiera.
e) Samowolne czerpanie wody z hydrantów ulicznych dla jakichkolwiek celów będzie ścigane przez Zarzad Miejski w drodze karnej. Wyjątek od tego postanowienia stanowi wypaaek pożaru.
f) Samowolne manipulacje przy wodomierzach, ich wymiana, zrywanie plomby, powoduje ściganie na drodze karnej, a w wypadku stwierdzenia wyraźnej złośliwości — Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji ma prawo odcięcia dopływu wody z tym, że mieszkańcom danej nieruchomości wskaże inne miejsce pobierania wody.
g) Utrzymanie czystości w studzienkach wodomierzowych należy do obowiązku użytkownika nieruchomości. Zanieczyszczenie studzienki grożące zakażeniem sieci — upoważnia Dyrekcję Wodociągów i Kanalizacji do odcięcia dopływu wody.
Uchwala niniejsza obowiązuje z dniem 1 kwietnia 1948 roku.1582-K Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji m. Gdańska
ZARZĄDZENIEDo własc cieli I administratorów domów w Gdyn;
W celu uporządkowania rejestrów urodzeń na podstawie art. 22 rozporządzę aia Prezydenta RP z dnia 22.3 1928 r0 postępowaniu administracyjnym (Dz URP Nr 38. poż, 341) wzywam wszystkich prowadzących meldunki na terenie administracyjnym m. Gdyni, aby w terminie do dnia 30 kwietnia 1048 roku złożyli w m-ejscowym Urzędźie Stan-j Cywilnego, ul. Świętojańska Ul (pokoj Nr- (i) wykaz dzie<' urodzonych od dnia1 stycznia 1946 roku do dnia sporządzenia wykazu w administrowanych przez siebie' domach
W wykazie należy uwzględnić następujące dane
1) Nazwisko rodziców,2) Imiona ojca i matki
3) Rodowe nazwisko matki4) Miejsce zamieszk. rodz.ców, ulica
i numer domu5) Pleć dziecka6) Czy dziecko małżeńskie czy poza
małżeńskie7) Miejsce urodzenia dziecka8) Data urodzenia dziecka9) Imię dziecka
10) Numer metryki dziecka,Niezło jenie w terminie wvkazu spo-
, woduje wynrarzfenie w drodze karno - * administracyjnej kar przewidzianych w
irt 108 powołanego wyżej rozporządzenia o postępowaniu administracyjnym.
PREZYDENT MIASTA 1521-K {—) H. Zakrzewski
Obwieszczenie o licytacji3 Urząd Skarbowy w Gdańsku na podstawie art. 85 dekretu z dnia 28-go
stycznia 1947 roku o egzekucji admuiistracyjntj świadczeń pieniężnych (Dz. URP Nr 2t, poz. 84 z 1947 roku) podaje do ogólnej wiadomości, ie w dniu 19 kwietnia 1948 roku, o godz. I t-tej w garażach Ministerstwa Skarbu w Gdańsku, ulica Chmielna Nr 5, celem uregulowania należności 3 Urzędu Skarbowego w Gdańsku, odbędzie się sprzedaż z licytacji niżej wymienionych ruchomości:
1. Auto ciężarowe m-ki „Opel-Blitz" w stanie dobrym wartości 400.000 zt2. Kilim ścienny — warlord 4.000 zł.(Cena wywoławczą stanowi połowę ceny oszacowania).
Zajęte ruchomości melisa oglądać w dniu licytacji od godz, 9-tej do godz. Il-tej w miejscu odbycia się licytacji.
W razie niedojścia do skutku licytacji w podanym terminie, druga licyta cja odbęuzie się w dniu 26 kwietnia 1948 roku o tej samej godzinie i miejscu,1579-1 naczelnik urzędu
TABELA WYGRAÜ1CH 52 L0TEHI16 ły azteń ciągnienia 4>«j klasy
7 Wygrani 500.000 zł padła na Nr. j 0447 w Piotrkowie Tryb.
Wygrane po 300.000 zł padły na Nr Nr: 1953 w Warszawie, 5175 w Poznania, 24503 w Poznaniu, 35343 w Katowicach, 48540 w Warszawie, 75319 w Warszawie.
Wygrane po 200.000 zl pad.y na Nr Nr: 9432 w Poznaniu, 22437 w Warsz.awie.
Wygrane po 100 000 zł padły r a Nr Nr: 5323 32257 34198 44239 50490 59301 67418 77473.
681 908 13257 784 '«97 379 15219 369 571 16133 177 223 18610 830 19238 ,25 20076 643 800 2122? 831 22353 23126 363 2413 9 475 811 26850 27107 28174 29302 570 30108 243 458 834 31774 32950 34137 270 *06 772 35282 36129 37064 250 882 40917 41076 713 940 955 43493 45249 413 496 538 595 991 46655 48303 50832 969 516-0 54040 193 985 55414 57818 886 58766 963 60275 61126 510 631 63053 ISO 64861 65385 622 66193 473 887 67295 63302 317 331 462 69995 70465 473 645 844 947 72053 73033 7406 75185
Wygrane po 50.000 zl padły na Nr Nr: 26200 25207 41076 43266 510G6 58249 59435 63155 63020 72847.
Wygrane po S0.000 zl paały na Nr Nr- »7 488 1790 3984 5075 652a 9393 14224 16325 71077 26369 2'7549 29289 32993 33066 39692 45255 46007 49662 50372 50680 53158 54681 55507 65390 63761 71027 71619 78764 78778.
Wygrane po 10.000 zł padty na Nr Nr: 619 1419 1500 1763 2'i£-3 269p 2938 3071 3244 3294 4109 6162 6976 7!stO 7400 8316 8390 9116 10327 11876 11984 12049 12767 13712 13860 13962 14243 14441 14673 16444 16563 135’7 18886 19135 19145 19278 19610 20808 21712 22243 22672 22714 23042 S3444 24265 24613 25330 27094 27233 27532 27725 26619 28730 29998 31534 81558 32139 32596 33031 33191 34812 36139 36244 36307 36704 37312 37573
42194 43110 44274 44867 45097 45381 43695 45853 45055 48172 487C3 43311 48961 49144 49264 43904 500C-1 50337 51649 53243 54259 54951 57174 5,445 57641 61069 61648 62460 6255« 6ł2a0 65235 65687 65842 63B19 67340 68012 69al8 69411 69439 69534 '.0436 70490 71042 71608 71959 72178 75233 75876 76478 76503.
Wygrane po 5.000 zl padły na Nr Nr: ^097 1540 3182 3282 4118 171 779 963 6368 877 7748 8150 9037 517 10023 471 817 933 11210 237 694 12056 619
Oilezy ciąg wygranych po 4.C00 zl z l_go dnia ciągnienia
60016 52 62 64 74 112 68 248 70 301 22 30 34 58 60 71 86 91 4SI 544 52 93 513 54 61 786 88 871 912 40 70 67 61056 89 322 83 461 667 643 793 d 3 915 94 62001 101 30 84 87 208 12 i*5 40 518 32 78 625 63 721 52 8u2 21 28 29 35 »82 61 67 82 63030 160 66 80 87 209 2,9 62 96 320 431 552 58 77 98 6j5 99 703 70 89 93 832 47 64 94 910 47 53 64023 133 35 314 49 51 315 23 64 525 677 721 64 75 810 925 50 58 93 65017 52 62 CS 150 S3 202 58 83 93 444 48 54 63 77 577 617 63 722 27 55 831 So 954 CO 0.1 6C017 13 67 78 97 242 31592 471 464 91 5*4 54 66 82 89 636 5593 742 807 93 59 67 900 08 36 47
; 67040 55 69 93 SSf. 334 49 91 436 51 I 82 500 13 614 21 63 88 92 704 09 72 I 847 52 79 903 05 60024 57 113 237 320
417 25 49 519 88 012 62 7S3 991 69118 62 74 204.23 392 436 55 67 571 733 44 55 73 809 ml 920 26 27 31 73.
70072 105 94 236 64 380 ST 92 44V 53 80 473 70 81 601 83 776 98 802 ?3 46 73 S3 71043 138 89 217 49 333 47 34 463 500 26 709 37 909 69 72035 8« 245 5.1 331 45 67 88 478 83 530 632 36 728 47 942 43 51 63 73020 98 101 0« 10 33 83 252 97 310 dn 63 423 39 41 52 74 595 634 99 702 61 83 85 83 870 98 74020 92 132 215 16 21 76 318 23 31 88 408 23 38 591 601 4 715 77 oć3
Dalszy ciąg wygranycü po 4000 zł. podany będete jutro.
W niedzielę dnia 18 kwiefnia o godz. 19.30 w sali koncertowej GRAND HOTELU SOPOT
BAOUL KOCZALSK1
OGL-C , SL'RCl - Fikc
SPRZEDAŻSPRZEDAM motocykl DKW 200 cm stan dobry.Leśna 29.__________ 1592MOTOCYKL NSU setka stan. dobry spr?*dam. — Wysocki, Chylonia, Chylońska 143 teletcm 9A44.
_______________ 1595SirnCĘ sprzedam. Wiadomość „Centropapier" —Gdynia, Świętojańska TO. 1508PIES myśliwski wyże! niomiecki 9-miesięctny do sprzedania od godz. 17 do 21. Oliwa, Krzywoustego 7 parter. 1539OR RABTARKC" NARZĘDZIA^ SILNIKI poleca w dużym wyborze — Zjednoczenie Mechaników — „OGNIWO” Warszawa, Marszałkowska 17 —Wrocław, Stalina 10._____________ 623-KPRA COWNIA te czek, torebek, portfeli. RyszardGajda — Łódź, ul. Piotrkowska 36_________1299-kSPRZEDAM 300 książek przedwojennej beletrystyki polskiej. Ostrowska, Wrzeszcz, Grunwaldz-ka_ 237._ __________________ }*2J_SAMOCHÓD ciężarowy „Steyer" prawie nowy sprzedam korzystnia. Wiadomość Biuro Ogłoszeń Grunwaldzka 36a. Sopot. 1622-KDKW karoseria i podwozie stan dobry sprzedam,Gdańsk, Śniadeckich 18 tel. 314-10.__________ 1632PRZYRZĄDY laboratoryjne, szkło, bibliotekę chemiczny sprzedam natychmiast. Oferty z dokładnym adresem wysyłać: Gdańsk. - Wrzeszcz, — skrytka poczt. Nr 32. 1626
KUPNO
GILOTYNJĘ, maszyny introligatorskie kupię. Wia domość „Centropapier”, Gdynia, Świętojańska 70
_______ 1599KUPIĘ PLAC w Gdyni podać proszę położenie,
1 wielkość, cenę pod „Szybko" do Dz. Bałtyckiego _______ _______ 1590
GILOTYNĘ s?er. H5~hlb mniejszą kupię natychmiast. Witt, Oliwa, Armii Polskiej 19 tel, 526-39 j
1383ZNACZKI pocztowe. Kupno.” Sprzedaż. „Filate- Ua Bałtycka", Gdynia, Świętojańska 14. 10G6-K
L O K A L EMTESZKANIE wyłączone trzy lub dwupokojowe, howocręsn«, komfortowe w centrum Gdym, Sopotu, Orło.wA poszukuję, Wiadomość: Sopot, Wybickiego 93a. Kerthową. __ 16Ó0KAWALŁP-poszukuje pokoju Gdyni, zgłoszenia:
| Wrzesscz. Bailickiecjo 14. Łakomy._________POKOJU sublokatorskiego po-szukuje samotny — pracujący. Oferty. Dz. Bałt. Wrzeszcz, Jaśkowa Dolina 47b. „Samotny". 1625MIESZKANIE C pokojowe z wygodami w Sopocie zamienię, na takie same wzgl. 2 pokojowe w Gdyni. Oferty „Centrum" do Dziennika Bałtyckie go w Gdyni. 1618-K
“UNiliWAżNIKNIA — ZGUBYZGUBIONO karlę rejestracyjny RKU Lublin — powiat, fdasiński Józef, Wr/esz.cz. 1601 *KZGUBIONO metrykę urodzenia Uuriź, dowód osobisty Uodż, Władysława Kowalczyk. tę05-KSKRADZIONO legitymację szkolną Nr Ś3 na nazwisko Luty taka Zofia, Gdańsk. 1609-KSKRADZIONO legitymację Zw. Zsw. Transport., Oddział Marynarzy na nazwisko Stojkowicz Albert. 1610
ZGUBIONO legitymację kolejową Nr 191037 — Wiszowata Władysława. 162G-KZGUBIONO książkę żeglarską Nr 2272 na nazwisko Musialik Antoni. 1623ZGUBIONO numerek portowy 824 wolnej strefv. Ukleja Bolesław. 155'SKRADZIONO dokumenty: legitymację szkolnaNr 81, karlę rowerową Nr 890, wydana przez Zarząd Miejski Sopot, bilet miesięczny kolejo* wy — Sopot—Gdańsk na nazwisko Halina Sknlm- r.ińska, Sopot, Chopina 26. 160S-K
WOLNE POSADYDEKLARANT celny. wzgl. dobry pomocnik dukla- ranta natychmiast potrzebny. Oferty z podaniem dotychczasowej praktyki do Dz. Bałt, pod Nr1468.____________ . 1468-KRUTYNOWANĄ siłę biurową przyjmie przedsiębiorstwo budowl ano-inslalacyjne w Gdyni. Zgłoszenia: Dz. Bałtycki pod 1798. 1594MASZYNISTKĘ“ zatrudni “Źaklad““:Wodociągów”! Kanalizacji miasta Gdyni, ulica Witomitaka 19.____________________________________________1605-KPOMOC domowa potrzebna od zaraz, Sopot Jana z Kolna 17. 1583POWAŻNA Hytwórnia kosmetyczna poszukuie fachowego akwizytora na okrea Gdańsk — Gdvnia. Zgłoszenia z referencjami i życiorysem do „PAR" Kraków, Rynek Główny 46 pod „1835" 1444-KWY K WALiri KOWANYCH Stolarzy do stolarki budowlanej i meblówki białej przyjmą Mechaniczne Zakłady Stolarskie Pol, Związku- b. Więźniów Polit., Lębork, ul. Kossaka 101. 1548BIEGŁA biuralistko obeznana z buchalterią ekspe dientki rutynowane x branży tekstylnej oraz stróż nocny, zostaną przyjęci natychmiast. „Dom Towarowy'* Kurzydłowski ł Wojtas, Gdynie. — Świętojańska 42. Zgłoszenia od godz. 15 do 17.
1546ZARZĄD"mLEJSKf"m. Gdyni Wydział Opieki Społecznej poszukuje wykwalifikowaną silę wychowawczą do Domu Dziecka, Zgłoczenia osobiś-ciew pokoju Nr 20 między godz. 10—14._____16I4-KPOTRZEBNA gosposia z gotowaniem Sopot, Mickiewicza 27, Sprudinowa „Filufl Polski".___1617-KPOMOC domowa potrzebna zaraz. Referencje — Wrzeszcz, Jaśkowa Dolina 26-7. 1630
POSAD POSZUKU JĄSIŁA biurowa z praktyką po3£ukuje posady — B u A j om t>5d buchalterii przebitkowej, maszynopis*« me. Oferty kierować do Dz. feałt. pód „Siła"»
1591KUCHARKA wykwalifikowana — świadectwa —poszukuje pracy do pensjonatu. Zgłoszenia ped„Kucharka". 1587PRZYJMUJĘ katdą pracę biurową ni akord najchętniej maszynową. Zgłoszenia Fregata Sopot, pod A K. 1621-KTOKARZ metalowy poszukuje pracy podać wyso*końć wynagrodzenia Dz. Bałt, pod 1807^____ 1624IŃ ŹYN IE 3-ME CH AN CK ~d tu go letnie pr iakty k a k*ł- kulacja, organizacja przyjmie stosowną pracę. =— „Rutynowany" Dz. Bałt. Wrzeszcz. Jankowa Doli na 4?b. 1629
R ó ź 75 E
A) — AKUSZERKA RYNG - AMTAfcOWSKA. — Wrzeszcz, Grunwaldzka 2ÜU, III piętro ____ SZUKAM okazji do Warszawy samochodu ciężarowego. Oferty Sopot, Czytelnik, Rokossowskiego 21. „Natychmiast". 163?
Wydawca: SPÓŁDZIELNIA WYDAWNICZA „CZYTELNIK"Redaktor naczelny: TADEUSZ ULANOWSKI
Redąktpr przyjmuje codziennie od godddY 10 i|o 11, seler elan od godz. i0 4o 12. W niedziele l £więU interesantów się nie przyjmuje, t* Rękopisów nadfislinych redakcją Le ruxatra,
Adres Redakcji i Administracji: Gdynia, ul. Mściwoja 9 Telefony: Redakcja 22-60, Administracja 33-60
1 Biuro ogłoszeń i prenumerata 22-07, Kolportaż 43-89
Cen* prenumeraty: W odbiorze na miejscu 120 ?1, pocztą pod opaską i u listonoszy 135 tł niiesiecznie, Opłaty ta prenumeratę prosimy wpłacać na konto PKO — Gdyni* XI-40A4 — Z foko no w druk, „Czytelnik" Nr 8 w Gdyni Odbite w druk pańitw, „Dom Prasy" w GdańslM
*
5fr. 6 „OZrKNNNC BAf.TTriU- Nr 104
Śmieci w Politechnice Gdańskiej
Wprawdzie liczne i mądre przysłowia ostrzegają przed niebezpieczeństwem m eszania się do cudzych spraw jednakże pozostawiają one pewną swobodę w odróżnianiu spraw „swoich" i „njeswoich". Jedno jest pewne —- sprawy Politechniki są bliskie i „swoje” dla każdego mieszkańca Wybrzeża. Politech nika — to pierwszy odbudowany obiekt na Wybrzeżu, trust mózgów, filar rozwoju naszego przemysłu — jednym sło- we n nasza duma i oczko w głowie.
Tylko... Tylko jedno niestety razi. Nie stosy gruzu, nie stosy żelastwa — do tej smutnej rzeczywistości jużeśmy
się przyzwyczalili, a nasze dzieci na pewno dożyją tej chwili, gdy auta Centrali Złomu zabiorą z terenu Politechniki te stokilkadziesiąt ton podobno wartościowego surowca. Jest inna bolączka — śmieci.
Szanowna Administracjo Politechniki, przeczytaj' na Boga, zarządzenia dotyczące akcji czystości i bój się... kary. Przez trzy lala wyrzucało się zawartość koszy do papierów, śmietniczek, stłuczo ne szkło, odpadki ze stolarni i ślusarni, pęknięte miski klozetowe po prostu na „podwórko" t. j. u wejścia do głównego gmachu, u wejścia do Auditorium Ma ximum, na tyłach gmachu chemii i wokoło laboratorium maszynowego, zaś bla szana wieża chłodnicza służyła dzielnie
Skrzynka porad prawnychP. Dominik Kaiser, właściciel domu,
objętego gospodarką przymusową, nie ma prawa wypowiedzieć umowy najmu z powodu ewentualnego wykonania remontu.
Skoro uzyskał z Nadzoru Budowlanego zezwolenie na dokonanie remontu, winien wystara: się dla Pana o zastępcze mieszkanie na czas trwania remontu.
W sprawie zachowania się właściciela nieruchomości w stosunku do Pana, należy zwrócić się do Kontroli Spolecz lej przy Miejskęj Radzie Narodowej. List właściciela meruchomości należy załączyć.
P. Fr. Klaman — Gdańsk-Sicdlicc Nie ma Pan prawa zgłos.ć swej siostry do llbez pieczalni Społecznej chyba, że u Pana pracuje.
Pracodawca winien w ciągu dni siednru od chwili rozpoczęcia pracy zgłosić na specjalnym formularzu swego pracownika do nreiscowo właściwej Ubezpieczalni Społeczne!
P. M. S. — Gdańsk. Odpowiedź przesłaliśmy fi stan.
P, K. P. Proszę wystosować list polecony z żądaniem zapłacenia sumy, licząc
l zloty według wartości ceny zboża w czasie udzielenia pożyczki oraz obecnie, o ile była taka umowa. Gdyby po zakrćśloJivm terminie dłużnik nie zwrócił należnych pieniędzy, sprawę należy skierować do Sądu.
Rzeczowo właściwy będzie Sąd Grodzki, o ile wartość przedmiotu sporu wynosi 100.BOO zl obecnych, w przeciwnym razie właściwy będzie Sąd Okręgowy. Miejscowo należy- skierować do Sądu miejsca zamieszkania dłużnika.
Ma Pan prawo żądać odsetek za 5 lat.To srmo należy uczynić w stosunku do
innych dłużników. Kto posiada nieruchomość w dobrej wierze przez lat 20, nabywa lej własność. Gdyby jeszcze okres 20 letni nie minął, należy żądać od włnścicieia wpisania należnej sumy, odnow cdiro obliczone), do ksiąg wieczystych. Z chwilą wp:- sania sumy uo ksiąg wieczystych staje się ona pewną.
P. Aniela Kołebuk — Kolbudy. Należy złożyć zażalenie do Ministerstwa Skarbu, podając dokładnie stan faktyczny i przedstawiając odnośne dowody. Pismo "'winno być polecone.
LISTY DO DZIAŁU „SMIaŁO 1 SZCZERZE" NALEŻY KIEROM AC POD ADRESEM REDAKCJI „DZIENNIKA BAŁTYCKIEGO“, GDYNIA, MŚCIWOJA 9
rDobre wyniki li mistrzostw ofywacklch Kuratorium 0SG
W pływami PSM w Gdyni odbyły się II mistrzostwa pływackie Kuratorium OSG. Zawody powyższe wykazały ogromny wzrost poziomu pływackiego młodzieży szkolnej o czym świadczą wyniki techniczne. Rewelacją zawodów było uzyskanie najlepszego powojennego wyniku w konkurencji 100 m wznak pań przez Budziszównę Jutę z Międzyszkolnego KS Sopot, która uzyskała czas 1.30,4.
Zawody rozpoczęły się defiladą ponad 100 zawodników. Z kolei kier. zawodów prof. A. Kozłowski złożył raport Okr. Wizytatorowi WF ob, Źawrockie- mu, który w imieniu kuratora OSG wygłosił okolicznościowe przemówienie.Po odegraniu hymnu państwowego rozpoczęły się konkurencje pływackie.
WYNIKI TECHNICZNE: (W nawiasie podajemy wyniki osiągnięte na I mistrzostwach w ub. roku), Chłopcy starsi: 100 m styl. dow, 1) Dyk Zbigniew (MszKS Gdynia i 1.13 8 (1.24,0), 2)' Sit-kowski (Wrzeszcz) 1.14,2. 200 m dow.:1) Jaśkiewicz Adam (Sopot) 2.52,8 (3.20.9). 2) Sitkowski (Wrzeszcz) 2.53 2.100 m żabka 1) Dyk Zbig. (Gdynia)1.29.7. 2) Tanaś (Gdynia) 1.31,6. 200 m żabką 1) Tanaś (Gdynia) 3.21,5 (3,35,8).21 Krzyżanowski Ziemowit (Gdańsk)3.26.7. KIO m wznak: 1) Meissner Krzysztof (Gdynia) 1.38,5 (1 49.6), 3) Wnsyl- kiewicz Zygm. (Wrzeszcz) 1.44,4. —4X50 dow, 1) Gdynia 2.11,3, 2) Wrzeszcz2.12,2.
Dziewczynki starsze: 100 m dow. 1)Rybaitowska Alicja (Gdynia) 1.46,8
Motocykliści na żużlu
(2.23,1). 2) Kosianowska Barbara (Sopot) 1,58.5. 100 m żabką: l) Kubiak Halina (Gdynia) 1.48 8. 2) Kosznik Halina iSopot) 1.51,2. 200 m żabką: I) KubiakHalina (Gdynia) 3.56,3 (4.31,0). 2) Nit- kówna Felicja (Sopot ) 4.01,4. 100 mwznak: 1) Budziszówna Juta (Sopot) 1.30,4 (2.11,3). Najlepszy powojenny wy nik w Polsce. 2) Rybaitowska Alicja (Gdynia) 1.48,0. 5X40 m dow.: 1) Sopot 3.13,8, 2) Gdynia 3.20,1,
Chłopcy młodsi: «0 m dow. 1) Jeloń- ski Edward (Sopot) 0.42,2 (0.46,0). 2)
i Mohuczy Aleksander (Gdynia) 0.44,4. — 100 m żabką. 1) Przebyta Stanisław (Sopot) 1.37,7 (1.41,6). 2) Gagucki Jan (Sopot) 1.41,8. 60 m wznak: 1) Ostaszewski Waldemar (Sopot) 0.59,1 (1.00.4), 2) Guź dziol Heliodor (Gdynia) 0.59,4, 5X40 st- zmiennym: 1) .Sopot 1.38,5 (1.41,4), 2)Kościerzyna 1.58,3.
Dziewczynki młodsze: 60 m dow.:1) Mendelko (Gdynia) 1.07,8 (1.16,3).2) Strehlau Halina (Kościerzyna) 1.09,1100 m żabką: 1) Wegner (Gdynia) 1.55,0 (1.59,0). 2) Czajkowska Otylia (Gdynia) 1 57,1. 60 m wznak: 1) Wegner (Gdynia) 1.11,1. 2) Strehlau (Kość.) 1.22,2, —3X40 m zmiennym: u Gdynia 2.13,3(2.20,7), 2) Kościerzyna 2.36,3.
W skokach pokazowych wyróżnili się Jonek Bogusław (skoki klasyczne) i Bartoszewicz (skoki humorystyczne),
W piłce wodnej ZZK „Grom" zwycię żył MszKS Gdynia w stosunku 6:2.
W punktacji zespołowej I miejsce 1 nagrodę przechodnią Kuratora OSG o- trzymal Międzyszkolny KS Gdynia uzyf kując 295 punktów, II MszKS Sonot 198 pkt. III, MszKS Kościerzyna 57 pkt. IV. MszKS Wrzeszcz 35 pkt. V. MszKS Gdańsk 24 pkt. VI. MszKS Wejherowo.
Motocyklowy wyścig na żużlu, zorganizowany z okazji inauguracji Tygodnia Ziem Zach. przez Sekcję Sportowo- Motorową przy ZZT. R. P. Oddział Auli mobifistów w Gdyni, rozegrany został na Stadionie Miejskim w Gdyni.
Na starcie stanęli zawodniev Wybrzeża oraz zawodnicy KS „Olimpia” z Grudziądza, Bardzo licznie zebranych widzów spotka! niemiły zawód. Brakło na starcie Dąbrowskiego i Wikaryj- czyka. Mislftom Polsai nawaliły maszyny. Mimo te wyścig był bardzo interesujący i emocjonujący. Nie obeszło się bez wypadków, niegroźnych zresztą. Brawumwy zawodnik SSM Gdynia Gbu- roic, próbując wyprzedzić rywala, uległ kontuzji i biegu nie ukończył. W następnym biegu zaś, Dzierżawski z SSM Gdynia najechał na tylne kolo maszyny zawodnika GKM Gdańsk Nikietyna i przewrócił się M nio to bieg ukończył jako trzeci w swej kategorii w czasie 2,47 min. Organizacja zawodów dobra. Podajemy poniżej wyniki biegów finałowych:
w kategorii do 125 ccm: 1) Smierz- chalski Lech SSM Gdynia czas 2,36,7. j 2) Wrona Salurnin KS „Zaioka Puck
czas 2.37,5. 3) Łokietek Wład. SSM Gdy nia czas 2,45;
w kategorii do 250 ccm: 1) Szalkow- ski KS „Olimpia' Grudziądz czas 2,15,5.2) Wiśnicki K. SSM Gdynia czas 2,20.3) Matczak KS „Olimpia” Grudziądz — czas 2,23,7; 4) Guziewicz SSM Gdynia czas 2,32;
w kategorii do 350 rem: 1) Najdrow- ski KS „Olimpia" Grudziądz czas 2,20; 2) Berent SSM Gdynia czas 2,21; 3) Klas sa SSM Gdynia czas 2,32;
w kategorii ponad 350 ccm: 1) Szatkowski KS „Olimpia” Grudziądz czas 2,15,5; 2) Blaszka' KS „Zatoka” Puck — czas 2,35; 3) Dzierżawski SSM Gdynia — czas 2,47,
Europa — Ameryka 8:8i\OWY JORK (PAP). Spotkanie pięś
ciarskie amatorskich reprezentacji Europy I "Ameryki, które rozegrane zostało thrn 13 bm. na stadionie w Chicago, zakończyło się wynik'c-m remisowym 8:8. Mecz zgrc •ładził przeszło 20 tvs. widzów. Barw A- meryki bronili zwycięzcy tumem bokserskiego dla amatorów o tzw. „Złote rękawice“.
jako centrum zsypu „produktów” pocho dzenia organicznego i wodnych pomyj. Jeszcze 10 lat, a sprawa stanie się problemem. wymagającym założenia osobnej bocznicy kolejowej i pozycji w budżecie ogólnopańswowym. Sądzę, że lepiej skończyć na małym wstydzie i wywieźć te kilkanaście fur śmieci zaraz, jeszcze w R. P. 1948,
Występuję również z nieśmiałym pro jektem, by na przyszłość składać śmieci w miejscu starannie dotąd ochranianym t. j. do pięknego murowanego śmietnika (obok gospodarczej bramy wjazdowej). Gdańsk zyska wtedy Politechnikę którą będzie można pokazać przyjezdnym bez palącego rumieńca wstydu, a niezadowolone z takiego utrudnienia w pracy będą tylko sprzątaczki. H. W.
W odpowiedzi na list „Czytelnik“ dla kogo?
Wydział Kulturalno-Oświatowy Spół dzielni Wydawniczej „Czytelnik” w odpowiedzi na pytanie jednej z Czytelniczek naszej byłej wypożyczalni wyjaśnia, że zamknięcie tejż.e nastąpiło wsku tek zarządzenia naszej Centrali w Warszawie.
Ponieważ Gdynia dysponuje kilku bibliotekami publicznymi „Czytelnik” postanowił książki ze swoich wypożyczalni wysyłać większymi kompletami do Kół na prowincję, gdzie daje się odczuć duży głód książki.
Rozumiemy całkowicie rozgoryczenie tych wszystkich, którzy korzystając na bardzo dogodnych warunkach z naszej wypożyczalni, zostali jej pozbawię ni. Ale dła złagodzenia ich bólu przypominamy, że nawet nasi pracownicy również nie mogą korzystać z naszych książek.
Wydział Kulturalno-Oświatowy Spółdzielni Wyd. „Czytelnik"
ODPOWIEDZI REDAKCJIObserwatorzy. List Panów przesyła
my D.O.K.P. w Gdańsku,P. A. Nowacki. Odpowiedź otrzyma Pan
w „Skrzynce porad prawnych“.
Jutrou
„DZIENNIK BAŁTYCKI" rozocczyna druk fascynującej powieści
(litra JERZEGO SZELIGI
Sprawa Arnolda“Treścią tej porywającej lektury jest bohaterska walka
polskich i szwedzkich władz bezpieczeństwa z zuchwałą bandą przemytniczą, operującą w basenie nadbałtyckim.
SztokholmMalmö
GdańskGdynia
SopotOto główne bazy wypado
ne j pewną i doświadczoną ręką wego przestępcę Arnolda, wystę szczekiem dyrektora jednej z f
już krótki wyjątek, zamie jęcie o atmosferze niecodzienne czytelnika ta frapująca lektura:
Złożył ją starannie i mruknął pod nosem:
— Może i warto...Po chwili jednak nie mógł oprzeć sią
pokusie by nie szepnąć sceptycznie:— Zresztą.. Może i warto było okła
mać tego głupca, ale... jak dła kogo. — Tej malej to na pewno nie wyjdzie na dobre...
Kiedy skończyli śniadanie, do pokoju ■zdarł się prztrażliwy jęk dzwonka. — Lundgren urwał wpół stówa: Momentalnie zapanowała cisza Tylko dzwonek targał powietrzem... Karin zbladła i spoi rżała z trwogą na Lundgrena. Powiało strachem. Atmosfera nabrzmiała ciężarem oczekiwania na coś najgorszego, coś o czym się nie mówiło, a co wisiaio w powietrzu i budziło w oczach refleksy strachu.
Lundgren siedział, zaciskając silnie usla Wydawał się w tej chwili prawie brzydki. Te usta szpeciły go strasznie. Były wprost sine Dzwonek wciąż szarpał nerwy uporczywym jękiem. Nils Björg nie donosząc do ust napełnionej kawą szklanki, odstawił ją cicho na spodek.
we zbrodniczej szajki, kierowa- przez wielkiego nnędzynarodo- ■jującego na zewnątrz pod pia- irm eksportowych w Gdyni, szczony poniżej, daje pewne po- go napięcia, w .jakiej pogrąża
— Kogo tu diabli mogą nieść tak ra* no — mruknął — na Svanberga przecież za wcześnie.
Wstał bez szelestu t skradając się jak kot podszedł do drzwi.
— Kto tam? -- warknął. Policzki Karin zbladły, a palce trzymające łyżeczkę zatrzęsły się nerwowo. Jazgot dzwonka ustał .
— Otwieraj stary! Svanberg.Zaciśnięte szczęki Lundgrena skrzy
wiły się pełnym ulgi uśmiechem. Zgrzytnął klucz.
— Myślałem, że albo ten przeklęty HaslumI już zdążył złożyć wam wizytę, albo że wymarliście wszyscy — śm ał się rubasznie stojący w drzwiach przybysz.
— Wchodź, me gadaj — mruknął niec hętnie Björg — p coś tak rano przyleciał?
Nie lubili tego Svanberga. Był zbyt śmiały i krzykliwy. Nie czuł należytegoszacunku, ani dla nUre3*gO -,v-K-KieBlBjorga, ani dla Lundgrena, stojącego zna cznie ponad nim w hierarchii bandy Arnolda.
ę<ziyarrkć'
POWIEŚĆ 109SZPIEGOWSKA
Oto nowa sensacja towarzyska Sztokholmu. Żeni się, oczywiście z Karin, córką Czerwonego Erickso- na. Pojcunanie, o którym wspominał ambasador Stanów Zjednoczonych podczas swego przemówienia, nie ntialo symbolicznego tylko charakteru. Król nafty istotnie pogodzi! się ze swym światem i rodziną — a Ossnowskieniu przebaczono winy niepopelnione...
Kmin nie była zawzięta — dobre serce i łagodność — oto cechy jej charakteru.
Hr. Ossnowski — i Karin Erickson.Termin ślubu nie został jeszcze ustalony. Jed
nakże v/ lecie 1945 roku młoda para zamierzała wyruszyć w tradycyjną podróż...
Okręt życia Jerzego, skołatany przez wiele burz, zawinął do cichej przystani i miał pozostać w niej do końca życia.
A więc Ossnowski zakłada rodzinę — własny dom — własna młoda i śliczna żona. w przyszłości dzieci...
d ak oto wygląda szczęście agenta wywiadu, który porzuci służbę dla kobiety.
Bo hr. Jeizy następnego dnia po pamiętnym bankiecie w ambasadzie amerykańskiej zrezygnował z dalszej współpracy w Intelligence Service i na ręce majora Heining« złożył prośbę o dymisję.
Dlaczego?Czy woial może rotmistrz służbę u boku wiernej
małżonki od niebezpieczeństwa i trudów wywiadu— znak niechybny, że starość dotknęła go swą suchą ręką?
Nie. Wiele 'przyczyn złożyło się na ostateczną decyzję naszego przyjaciela — genialnego super - agenta, którego szpiegowskie orzygody długo będą tematem rozmów — i pobudzą wyobraźnię niejednego pisarza...
Dramat bei liński, w którym stracił ukochaną Lenę von Falkcnheim, rzucił go w otchłań rozpaczy. Przeżycia warszawskie po wyjściu z Moabitu dopełniły miary, goryczy...
Tam strata kochanki, towarzyszki pracy — ta niesprawiedliwość, wołająca o1 pomstę do nieba — niesprawiedliwość własnych rodaków. W nagrodę za czyny bohaterskie — zamach skrytobójczy na jego «życie...
Później długotrwała choroba, okupacyjna nędza. Poniewierka przy próbach przedostania się poza granice Gener. Gouvernement - i po przcLciu jej, gdy znalazł się mż na wolności — etap francuski — rozpaczliwy. Francja została zmiażdżona. Dunkierka.
Następnie służba w Londyiłię. Aż w końcu wyjazd do Szwecji.
Uciel.ał z kraju do kraju — a w ślad za nim szła rozpacz. — W Sztokholmie, w domu Czerwonego Ericksona spotkał niespodziewanie nową miłość.
Uległ. Cierpiał z powodu nieporozumień.Dziś, gdy Karin wszystko wie — nic ich już nie
rozdzieli.Ossnowski chciałby zapomnieć o ciężkiej prze
szłości — chciałby zapomnieć o goiyczy zawodów i rozczarowali.
A więc wykreślić z pamięci wszystko, coby mogło mówić o Lenie von ł aikenheim — i o nikczemnym strzale w ty! głowy.
Dlatego fjn należy porzucić zawód szpiega—-i nie wracać.
Nje wracać, gdy Niemców wygnano z Polski —• a kraj łaknie ludzi?!...
Nie wracac? — Ossnowski długo z sobą walc _v, az postanawia — wbrew sercu — wbrew zdrowemu rozsądkowi...
Zoltanie w Szwecji — poślubi Karin Erickson — bidzie szukał pracy — tu na miejscu — łub może gdzieś w święcie.
Czerwony Erickson słyszeć nie chciał o wyjaździe Jerzego.
— Zostaniesz z nami! — powiedział stanowczo. „Erickson & Company" ożyje! — wskrzesimy je wspólnym wysiłkiem — ty i ja.
„Erickson * Ossnowskv Company".:,Erickson * Ossnowskv Company" rozrastać się
będzie z roku na rok. Własna flotylla tankowców. Interesy ze Wszystkimi stolicami świata. Będziesz podróżował, ale... z zoną. Karin będzie ci wiatrem przyjacielem w doli i w niedoli. Razem. Kazein do. pilnujecie spraw „Erickson & Ossnowsky Company".
— Marzyłem od dawna o takim właśnie rozwiązaniu. Razem pchniemy naszą firmę ku świetności! Razem będziemy zdobywać pieniądze — świat powojenni potrzebuje nafty... — Damy mu i ropę i ben- zi nc. A przedsiębiorstwo to przyniesie mibonowe zy- ski. — Nade wszystko iednak będziesz w stałym ruchu — poznasz cala kulę ziemska — pomogę ci opasać ią szlakiem nieustannych wędrówek. Dziś w New Yorku — jutro w Nowym Oleanic — pojutrze Meksyk — Caracas — Venezuela — Teheran — Szans- hai — miasta r.a wybrzeżu Borneo.
(Ciąg dalszy jutro)