การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-27
1.5 คมอการใชงานโปรแกรม 1.5.1 คมอการใชงานโปรแกรมฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) จงหวดพระนครศรอยธยา
(สาหรบผบรหารฐานขอมล GIS) ในโลกทเทคโนโลยกลายเปนสงทมบทบาทอยางมากตอการดารงชวต ยอมปฏเสธไมไดวาระบบดจตอล
นนเขามาเออประโยชนในการสนบสนนการตดสนใจ ไมเวนแมแตงานดานแผนท โดยในปจจบนน ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information System : GIS) เปนเครองมอทมประสทธภาพสงในการสราง แกไข ปรบปรง รวบรวม สบคน วเคราะหและแสดงผล ไดถกนามาใชอยางแพรหลาย เพราะมความสะดวก รวดเรว ทงยงสามารถพฒนาใหงายตอการใชงานในการวางแผนจดการขอมลเชงพนททซบซอน เพอชวยสนบสนนในการตดสนใจทเกยวของกบพนทใหเปนไปตามวตถประสงคทตงไว โดยเฉพาะในเรองทเกยวของกบปญหาดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงเปนเรองทสามารถชวดถงคณภาพชวตของมนษยและ บงบอกถงสงทสงผลกระทบตอมนษยไดทงทางตรงและทางออม ดงนนจงเปนประโยชนอยางยงทจะนาระบบสารสนเทศภมศาสตรมาใชเพอการวางแผนปฏบตการฯ ระดบจงหวดใหเกดประโยชนสงสด
1) รจกกบโปรแกรม ArcGIS โปรแกรม ArcGIS เปนโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร พฒนาโดย ESRI
มสมรรถนะสงในการแสดงผล วเคราะหและจดการขอมลภมศาสตร การทางานของโปรแกรมออกแบบมาใหสามารถนาไปประยกตใชงานในดานตางๆ ได มความสามารถในการจดการขอมลขนาดใหญและมสวนตอประสานกราฟกกบผใช (Graphical User Interface; GUI) สวยงามนาใช
โปรแกรม ArcGIS 9.2 เปนโปรแกรม Version ลาสด ทางานภายใตระบบปฏบตการ Windows (98/NT2000/XP2002) หรอสงกวา โดยองคประกอบของ ArcGIS ประกอบดวย ArcView, ArcEditor และ ArcInfo การเลอกใชงานซอฟตแวรตวใดตวหนงนน ขนอยความตองการของแตละองคกรทจะเลอกใชงานใหเหมาะสม สาหรบ ArcView มความสามารถเรยกดขอมลทถกจดการภายใต ArcSDE แต ArcEditer กบ ArcInfo เทานนทสามารถปรบแกขอมลภายใต ArcSDE ได ซงเปนซอฟตแวรแบบ Client/Server ทใชจดการฐานขอมลเชงพนทในแบบ DBMS (Database Management Systems) โดยองคประกอบทงสามของ ArcGIS ทสรางมาจากเทคโนโลยเดยวกนนน ประกอบดวย
ArcView อนไดแก โปรแกรม ArcCatalog, ArcMap และ ArcToolbox ทมความสามารถสบคน จดการ วเคราะห ปรบแก ขอมล และสรางแผนทได
ArcEditor มฟงกชนท ArcView มทงหมด และยงมเครองมอทสามารถปรบแกขอมลแบบ Coverage และ Geodatabase ไดเพมขนมาอกดวย
ArcInfo มฟงกชนท ArcEditor มทงหมด พรอมทงมเครองมอ Geoprocessing และArcWorkstation เสรมมาอกครบทงชด (ARC, ArcEdit, ArcPlot, INFO, ARC Macro Language หรอเรยกวา AML)
โดยทรายละเอยดในแตละสวนมดงน
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-28
1.1) ArcView ArcView มความสามารถในการเรยกดขอมล (Data Visualization) สบคนขอมล (Query)
วเคราะห (Analysis) และสรางแผนท (Map Creation) ภายใตระบบปฏบตการ Windows โดยมเครองมอสาหรบสารวจดขอมล (Exploring), เลอกบรเวณทสนใจ (Selecting), แสดงผล (Displaying), ปรบแกขอมล (Editing), วเคราะห (Analyzing), ใหสญลกษณ (Symbolizing) และจาแนกชนขอมล (Classifying Data) รวมทงสามารถสราง ปรบแก และจดการคาอธบายขอมล (Metadata)
โครงสรางของโปรแกรม ArcView ประกอบดวย ArcCatalog, ArcMap และ ArcToolbox โดยโปรแกรม ArcView จะสามารถเรยกใชขอมลจากไฟลโดยตรง หรอเรยกใชขอมลจากระบบเครอขาย (Network) และยงออกแบบเปน Web - Enabled หมายถง การเรยกดขอมลจากเวบไซตได เนองจากโปรแกรม ArcView สรางจากเทคโนโลยแบบ COM (Component Object Model) จงสามารถปรบปรง (Customize) และสามารถเขยนโปรแกรมแมโคร (Macros) ซงเปนภาษา Visual Basic for Applications (VBA) หรอเขยนโปรแกรมเพมเตม (Extensions) จากภาษาตางๆ เชน Visual Basic, C++ และ Delphi ซงความสามารถหลกของ ArcView ไดแก
- สารวจดขอมล (Explore) แสดงภาพ (Display) และสบคนขอมลเชงพนท (Query spatial data)
- เขาถงและปรบแกขอมล Shapefile และ Personal geodatabase - วเคราะหเชงพนทดวย Geoprocessing - จดทาแผนทดวยเครองมอตางๆ และยงมโปรแกรมวซารด (Wizards) ชวยเหลอ - จดทารายงานและกราฟ ทงแบบสองมตและสามมต - ปรบปรงระบบพกด (Projection) ตามทตองการได - สรางและจดการขอมลแสดงประกอบแผนท (Annotation) - แสดงแผนทจากระบบอนเทอรเนต - นาเขาขอมล (Import Data) หรอสงออกขอมล (Export Data) จากไฟลขอมลหลากหลายรปแบบ
นอกจากน ยงมโปรแกรมสวนขยาย (Extensions) เพอเพมความสามารถใหกบ ArcView ซงประกอบดวย Spatial Analyst, ArcView 3D Analyst, ArcPress, Geostatistical Analyst และ StreetMap เปนตน
1.2) ArcEditor ArcEditor เปน ArcGIS ขนาดกลาง ซงมฟงกชนของ ArcView ทงหมด โดยถกออกแบบมา
สาหรบองคกรทเปน Enterprise GIS ตามชอของมน ซงมความสามารถในการปรบแกขอมลใน Enterprise GIS ตวอยางเชน ภายใตระบบซงม ArcInfo และ ArcSDE ทางานเปนแกนหลกดวยระบบจดการฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management System; RDBMS) จะมผใชบางคนปรบแกขอมลไดโดยอาศย ArcEditor และมผใชบางคนกาลงเรยกดขอมล หรอสบคนขอมลโดยใช ArcView ทางานไปพรอมๆ กนได
ArcEditor ประกอบดวยฟงกชนของ ArcView ทงหมด และมสวนทเพมขนมา คอ สวนทสามารถปรบแกขอมลแบบ Shapefile, Coverage, Personal geodatabase และ Enterprise geodatabase
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-29
1.3) ArcInfo ArcInfo มความสามารถสงสดใน ArcGIS ซงมฟงกชนทงหมดของ Arcview และ
ArcEditor รวมทงยงม ArcToolbox ครบสมบรณ และ ArcInfo Workstation ซงประกอบดวย (ARC, ArcEdit, ArcPlot, AML and all extensions) ซง ArcInfo เปนโปรแกรมทาง GIS ทครบสมบรณ มฟงกชนไดแก การสรางขอมล ปรบแก สบคน การสรางแผนท และการวเคราะหขอมล
โปรแกรม ArcInfo สามารถใชงานฟงกชนการวเคราะหขอมลไดครบสมบรณ รวมทงสามารถประยกตการทางานใหเขากบโปรแกรมประยกตอนๆ เนองจากโปรแกรม ArcInfo สรางขนมาจากเทคโนโลย COM (Component Object Model) ทาใหสามารถแจกจาย Objects โดยการกาหนดกฎเกณฑ และพฤตกรรม ของ Objects ซงความสามารถหลกของ ArcInfo ไดแก
- มสวนตอประสานกราฟกกบผใช (Graphical User Interface; GUI) เปนระบบ Windows จงงายตอการใชงาน
- เปนสถาปตยกรรมแบบ Client/Server - มเครองมอการประมวลผลขอมลทมประสทธภาพสงรองรบกระบวนการทางานทงหมด ไดแก การสราง จดการ สบคน การซอนทบ การวเคราะห และแสดงผล
- สามารถปรบแกฐานขอมลเดยวกนจากผใชหลายๆ คนได - มเครองมออนๆ ทมประสทธภาพสง เชน การแปลงระบบพกดโดยอตโนมต (On-the-fly
projection) การแปลงประเภทขอมล และการนาเขาหรอสงออกขอมล 1.4) ArcMap, ArcCatalog, and ArcToolbox
ArcGIS ทกประเภท คอ ArcView, ArcEditor และ ArcInfo จะมโปรแกรมหลก 3 สวน แยกตามฟงกชนการทางาน คอ ArcCatalog (จดการกบขอมล), ArcMap (จดการกบแผนท) และ ArcToolbox (จดการการวเคราะห) ซงทงสามโปรแกรมสามารถเรยกใชงานไดพรอมกน
ArcCatalog นาไปใชเลอกทเกบขอมล สรางขอมล และปรบแกคาอธบายขอมล (Metadata)
ArcMap นาไปใชแสดงผล สบคน ปรบแกขอมล และสรางเอกสารแผนท
ArcToolbox ใชในการวเคราะหเชงพนท วเคราะหฐานขอมล แปลงขอมล (Convert) และนาเขา-สงออกขอมล (Import and Export)
1.5) ArcMap ArcMap ใชสาหรบแสดงภาพ ปรบแกขอมลเชงพนท สรางแผนท กราฟ และรายงาน
ArcMap สามารถเรยกดขอมลในแบบทเรยกวา "สงทเหนบนหนาจอ เปนสงเดยวกบทปรากฎบนแผนท" และสามารถลาก-วางขอมลจาก ArcCatalog เขามาได โดยการเปดเอกสารแผนทจาก ArcMap ไวแลวลากขอมลจาก ArcCatalog ทเปดอยมาใสทบรเวณแสดงภาพของ ArcMap ไดโดยตรง
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-30
ฐานขอมล GIS จะแสดงบนแผนทในโปรแกรม ArcMap ในแบบทเรยกวาชนขอมล(Layer) ซงในแตละชนขอมลจะสามารถแยกตามประเภทขอมลแตละประเภททจดเกบ โดยแสดงบรเวณตารางแสดงขอมล (Table of Content, TOC) ของ ArcMap คาตาแหนงเรมตนของ TOC จะอยดายซายมอแตสามารถเปลยนตาแหนงไปไวทตาแหนงอนๆ ไดตามตองการ
ลาดบการวางชนขอมลใน TOC จะหมายถง ลาดบการแสดงขอมลในสวนแสดงแผนท ซงกคอลาดบทอยบนสดกจะแสดงภาพอยบนสดดวย ดงนนควรนาขอมลทเหมาะเปนฉากหลงไวในลาดบลางสด เพอทจะไดไมบดบงสงทตองการจะใหปรากฎตามวตประสงคทตงไว
รปท 2-2 โปรแกรม ArcMap
นอกจากดแผนททแสดงอยแตยงตองการคนหาบรเวณทสนใจอนๆ สามารถทาไดโดยการ
คลกท Feature นนๆ กสามารถเขาถงขอมลทตองการ ภายใตฐานขอมลได ArcMap งายตอการออกแบบแผนททใชประกอบใน เอกสารและสงพมพทาง Electronics สาหรบบางขอมลการนาเสนอในรปแบบอนไดดกวาแผนท เชน กราฟ รายงาน ซง ArcMap ได เตรยมไวหลายทางเลอกเพอสรางกราฟและรายงานดวย
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-31
1.6) ArcCatalog ArcCatalog เปนโปรแกรมประยกตทใชตดตอกบฐานขอมล มประสทธภาพหลกคอม
ความสามารถเลอกทเกบขอมล (Browse) ดโครงสรางการจดเกบขอมล (Organize) เผยแพรเอกสารแผนทหรอขอมล สวนตอประสานกราฟกของ ArcCatalog มลกษณะคลายกบ Windows Explorer แตตางกนทสามารถเรยกดขอมล แผนทและคาอธบายขอมล (Metadata) ได
การเขาถงขอมลในจานบนทก (Disk) หรอในระบบเครอขายทาโดยคลกปม Connect to Folder แลวเลอกไปตามเสนทางของขอมลทตองการ ArcCatalog สามารถตดตอกบฐานขอมลไดหลากหลายรปแบบรวมทง SDE and OLE DB databases
รปท 2-3 โปรแกรม ArcCatalog
กลมของชดขอมลทไดเลอกไวจะเรยกวา แคตาลอก (Catalog) โดยม Catalog Tree จะอยดายซายมอ ดานขวามอจะเรยกวา Catalog Contents ดานขวามอของโปรแกรม ArcCatalog จะประกอบดวย 3 สวน คอ Content แสดงรายการของขอมล, Preview แสดงภาพหรอตาราง และแสดง Metadata
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-32
1.7) ArcToolbox ArcToolbox เปนเครองมอชวยในการวเคราะหขอมล GIS ขนสง เชน การแปลงระบบพกด
หรอแปลงประเภทขอมลจากชนดตางๆ ระหวางกน เชน จาก Shapefile ไปเปน Geodatabase เปนตน ดวยการทางานแบบลากและวาง (Drag and drop) ทาใหสามารถนาเขาขอมลโดยการคลกลากชอและทเกบขอมลจาก ArcCatalog ไปยง ArcToolbox ได
รปท 2-4 โปรแกรม ArcToolbox
สามารถสรางเครองมอทตองการขนมาเองได โดยทเครองมอดงกลาวจะตองอยในรปแบบ
ไฟลประเภท .exe หรอ .dll
ArcToolbox ใน ArcInfo มเครองมอมากกวา 140 ชนดใหเลอกใชงาน เชน เครองมอแปลงขอมลประเภทตางๆ (Conversion Tools), เครองมอในการวเคราะหแผนท (Analysis Tools) อาท เครองมอรวมขอมลแผนท (Union), ตดแผนท (Clip), แยกแผนท (Split), สรางแนวกนชน (Buffer) ฯลฯ
ArcToolbox ใน ArcInfo จะมสวนทเชอมโยงกบ ArcInfo Workstation โดยอาศยOpen Development Environment (ODE) ซงทาใหผใช ArcInfo สามารถใช AML และ DLL ได
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-33
2) การจดการกบขอมล 2.1) การสรางและนาเขาขอมล
การสรางชนขอมล สามารถทาไดในโปรแกรม ArcCatalog โดยปกต เมอตดตงโปรแกรม ArcGIS แลวจะอยท Start/All Progams/ArcGIS/ArcCatalog
รปท 2-5 โปรแกรม ArcCatalog
การเรมใชงานโปรแกรมโดยคลกขวาท Directory ทตองการเกบชนขอมล เลอก New เพอ
สรางชนขอมลตามรปแบบทตองการ เชน Shapefile, Coverage, Personal Geodatabase เปนตน จากนนจะปรากฎหนาตางใหใสชอชนขอมล, ประเภทขอมล (สามารถเลอกได เชน Point, Polyline, Polygon เปนตน), แกไขการอางองเชงพนท (โดยการคลกปม Edit)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-34
รปท 2-6 การสรางชนขอมล
คลกขวาเลอก Properties เพอทาการสราง Field เปน Attribute ของชนขอมล โดยพมพชอ Field ทตองการใสภายใตหวขอ Field Name และเลอกประเภทของขอมลทไดตงชอ Field แลวตามประเภทขอมลทตองการลงใน Data Type (จะเปนลกษณะ Dropdown Menu)
รปท 2-7 การสรางเขตขอมลใหแกชนขอมล
หลงจากนนจงนาชนขอมลทสรางขนไปทาการเพมขอมลกราฟกดงหวขอการแกไขขอมลเชงพนท และการแกไขขอมลเชงบรรยายในโปรแกรม ArcMap ตอไป
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-35
การนาเขาขอมล ทาไดโดยการคลกปม “Add Data” ซงอยท File > Add Data
ซงจะอยทแถบเมนหลก (Main Menu)
รปท 2-8 แถบเมนหลก (Main Menu)
หรออกทหนงคอ ปม Add Data บนแถบบเครองมอมาตรฐาน และอกวธคอการเปดโปรแกรม ArcCatalog ขนมาแลว ลากขอมลทปรากฎอยในโปรแกรม ArcCatalog เขามาใสในโปรแกรม ArcMap
รปท 2-9 แถบเมนหลก (Main Menu)
2.2) การแกไขปรบปรงขอมล สามารถทาไดในโปรแกรม ArcMap ซงเปนสวนหนงของโปรแกรม ArcGIS โดยจะแยก
การแกไขขอมลออกเปน 2 รปแบบ คอ การแกไขขอมลเชงพนท (Graphic Data Editing) และการแกไขขอมลเชงบรรยาย (Attribute Data Editing)
2.2.1) การสรางและแกไขขอมลเชงพนท กอนทจะเรมทาการปรบแกขอมลจาเปนตองเปดใชเครองมอ Editor toolbar ใน
โปรแกรม ArcMap เสยกอน ถาหากแถบเครองมอ Editor ยงไมไดถกแสดงอย ใหคลกขวา บนพนทของแถบเมนตางๆ (Menu Bars) หรอ แถบเครองมอ (Toolbars) กจะปรากฎฟงกชนการทางานทซอนอย แลวคลกเลอก Editor
รปท 2-10 การเปด Editor
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-36
หรอหากเปดใช Standard Tool กจะเหนปม Editing บนแถบเครองมอดงกลาวจากนนจงคลกเพอเพมแถบเครองมอ Editor โดยตาแหนงของแถบเครองมอสามารถเลอกจดวางไดตามแตผใชกาหนด ดวยการลากไปไวในตาแหนงทเหมาะสม
และตองเลอกการทางาน (Task) วาจะเรมตนทาการแกไขขอมล (Start Editing), บนทกขอมลททาการแกไข (Save Editing) หรอหยดทาการแกขอมล (Stop Editing) โดยแถบเครองมอ (Editor toolbar) นนมเครองมอมากมายใหเลอกใชงาน
รปท 2-11 แถบเครองมอ Editor toolbar
แตในกรณทขอมลเปนประเภท Coverage จะตองแปลงดวยการคลกขวาแลวเลอกExport ในโปรแกรม ArcCatalog ใหเปน Shapefile หรอ Personal Geodatabase เสยกอนจงจะทาการแกไขได
การแกไขขอมลในโปรแกรม ArcMap จะเรมเมอสง Start editing ซง Edit session จะเปนสวนทเกบขอมลทไดแกไขไวให จนเมอทาการแกไขเสรจและสงหยดการแกไขหรอเลอกทจะบนทกการแกไข จงจะเปนการแกไขขอมลจรงลงบนขอมลตนฉบบ
สาหรบการปรบแกทงหมดทอยใน Edit session นน จะสามารถเหนไดบนสวนแสดงแผนท แตจะยงไมมการบนทกการเปลยนแปลงลงในขอมลจรงจนกวาจะบนทกการแกไขแลว
ปมตาง ๆ เชน เมน รายการ Dropdown ทอยบนแถบเครองมอ Editor เปนสเทา ซงหมายถงยงไมพรอมใชงาน (Diabled) เพราะวายงไมไดสงใหทาการปรบแก จากเมนในแถบเครองมอ Editor เลอกรายการ Start Editing
รปท 2-12 Start Editing
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-37
การเคลอนยายวตถ เมอทาการ Start Editing แลว ปมตาง ๆ จะอยในโหมดพรอมใชงาน (Enabled) โดยเครองมอปรบแก (Edit) จะเปนเครองมอหลกสาหรบการเลอกและเคลอนยายวตถคลกทปม Edit (เครองมอนอาจถกเลอกอย) คลกลงบนวตถ ซงวตถดงกลาวจะเปนจดเดนขนมา (Highlighted)
รปท 2-13 การเลอนวตถ
และเมอนาเมาสไปวางไวเหนอ วตถนน รปของเมาสจะเปลยนเปนสญลกษณลกศรสทศทางนนหมายถงสามารถลากเลอนตาแหนงของวตถได สงเกตวาปมตาง ๆ ทอยบนแถบเครองมอ Editor ขณะนจะอยในโหมดพรอมใชงาน
รปท 2-14 การเลอนวตถ
การหมน (Rotate) วตถ สามารถทาไดโดยคลกทปม Rotate กจะสามารถลากหมนวตถไปรอบๆ จดยดของวตถทเลอก (Selection Anchor) นอกจากนการเลอนจดยด (Anchor) ของวตถ เมอเลอนไปแลวกจะมผลกระทบตอการหมนวตถดวย
รปท 2-15 การหมนวตถ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-38
การกาหนดมมของการหมน สามารถเลอกกาหนดคามมองศาได คามมทกาหนดนจะทาใหวตถหมนตามตองการทระบไว ถาใหคามมองศาเปนคาบวกวตถจะหมนตามเขมนาฬกา ถาหากมมใหเปนคาลบวตถจะหมนทวนเขมนาฬกา
เครองมอ Sketch เปนเครองมอทสามารถสรางเสนโครง (Sketch) โดย sketch เปนกลมของตาแหนงของจดทงหมดของวตถหนงๆ ทประกอบกนเปนวตถนนๆ (Vertices) และ เสน (Edge) หลายๆ เสนทประกอบกนเปนวตถดงกลาว (Segments) โดยการยายตาแหนงจดหนงจดภายในวตถ (Vertex) เครองมอ Edit สามารถใชเพอเคลอนยายตาแหนง Vertex ได คลกทปม Edit และดบเบลคลกทวตถทคณกาลงปรบแกอย จะพบวา (Sketch) ของวตถจะปรากฎออกมา พรอมทงแสดง Vertices และ Segments เลอนเมาสไปอยเหนอ Vertex และคลกลาก Vertex ไปยงตาแหนงใหม รปรางของ Sketch จะเปลยนแปลงไป
รปท 2-16 การยายตาแหนง Vertex
การลบ Vertex การปรบแกวตถสามารถใชเมน Context ชวยในการปรบแก ซง
เมนนจะปรากฎเมอคลกขวาท Sketch โดยเลอนเมาสไปอยเหนอ Vertex ดานลางซาย แลวคลกขวาเพอใหเมน Sketch แสดงออกมา แลวคลกเลอกเมน Delete Vertex
รปท 2-17 การลบ Vertex
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-39
การเพม Vertex นอกจากการเคลอนยายและลบ vertices กยงสามารถเพม vertices ไดเชนกน เลอนเมาสไปอยเหนอเสนของ Sketch คลกขวาเพอเปดเมน Context menu และเลอกเมน Insert Vertex
รปท 2-18 การเพม Vertex
เครองมอ Split ใชในการแยกเสนจากหนงเสนไปเปนสองเสน เรมโดยตองเลอกเสนทตองการ จากนนใชเครองมอ Split คลกลงไปบนตาหนงทตองการแยกเสน สาหรบคาตงตน (Default) นนจะทาใหคาขอมลเชงบรรยาย (Attribute Data) ของเสนตนฉบบ ถกคดลอกใหแกเสนใหมทถกแยกออกมา
รปท 2-19 การ Split
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-40
การลบวตถ เลอกวตถทตองการลบ หรอเลอกขอมลทตองการลบจากตารางขอมล แลวคลกปมลบ (Delete) ทเมนมาตรฐาน (Standard toolbar) หรอคลกคยบอรด Delete วตถทตองการจะถกลบหายไป
รปท 2-20 การลบวตถ
จะเหนวา การแกไขขอมลทกลาวในขางตนนน มเครองมอทมประโยชนให
เลอกใชงานไดอยางหลากหลาย สาหรบปรบแกขอมล นอกจากนนผใชสามารถใชเครองมอบนแถบเครองมอมาตรฐาน (Standard toolbar) เชน ตด (Cut) คดลอก (Copy) และวาง (Paste) วตถขามเลเยอร และลบ (Delete) วตถ รวมทงสามารถใช Undo และ Redo ผใชสามารถใชคาสง Undo เพอเรยกคนการทางานครงหลงสดได
รปท 2-21 เครองมอมาตรฐาน
บนทกการเปลยนแปลงและออกจากโปรแกรม ArcMap จากเมน Editor คลกเลอก
Stop Editing และคลก Yes เมอมหนาตางโตตอบสอบถามวาจะบนทกการเปลยนแปลงหรอไม จากเมนหลกเลอก File และคลกเลอก Exit คลก No เมอมหนาตางโตตอบสอบถามวาจะบนทกเอกสารหรอไม
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-41
2.2.2) การสรางและปรบแกแกไขขอมลเชงบรรยาย ดวยการเรยกใชงานหนาตางขอมลเชงบรรยาย เมอผใชตองการปรบแกขอมลเชง
บรรยายจะตองปรบแกทสวนของการ Editing โดยทาการ Start Editing แลวเรยกดขอมลเชงบรรยาย (Attributes) ของสงทถกเลอกอยโดยการคลกปม Attributes กจะปรากฎหนาตาง Attributes
รปท 2-22 ปม Attribute
ซงหนาตางขอมลเชงบรรยายมอย 2 สวนคอ 1. มมมองขอมลอยดานซายมอเปน
รายการของวตถ และ 2. สวนทอยดานขวามอ คอรายละเอยดของวตถทถกเลอกจากมมมองขอมลดานซายมอ
รปท 2-23 หนาตาง Attributes
ถาเลอกวตถมากกวา 1 ชนขอมลและในแตละชนขอมลนน ประกอบดวยวตถทถก
เลอกอยในรายการมมมองขอมล กสามารถเขาถงวตถทสนใจในแตละวตถโดยการคลกเครองหมายบวก (+) ซงเปนสญลกษณเพอขยายขอบเขตของรายการ
ผใชสามารถแกไขขอมลเชงบรรยายทตองการ โดยการคลกทชอเขตขอมล (Field) นนๆ ทปรากฎภายในรายละเอยดขอมลดานขวามอ แลวแกไขคาในสวน Value คาในเขตขอมลดงกลาว จะถกแกไขเปนคาใหม
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-42
รปท 2-24 การแกไขขอมลในหนาตาง Attributes
ถาคณตองการเปลยนคาของวตถทงหมดทถกเลอกอยสามารถทาไดโดย คลกทชอของชนขอมลและพมพคาตรงทเขตขอมล ทคณตองการแกไขเปนคาเดยวกนหมด ดานลางคาของเขตขอมล ทงหมดทถกเลอกอยจะเปลยนไปเปนคาทกาหนดใหใหม
รปท 2-25 การแกไขคาในชนขอมล
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-43
คาในเขตขอมล PERIMETER ทงหมดของชนขอมล WELL_POINT จะเปลยนคาเปน 15 ทงหมด
ผใชสามารถใหการคดลอก (copy) หรอ ตด (cut) ในแตละคาของขอมลเชงบรรยายหรอคาทงหมดของขอมลเชงบรรยาย และในการคดลอกหรอตด สามารถวาง (pasted) เปนในวตถใดวตถหนงหรอวตถทงหมดทถกเลอกอยกได
นอกจากน ยงสามารถใชการคานวณคาในโปรแกรม ArcMap ทผใชสามารถปรบแกคาขอมลเชงบรรยายของวตถ โดยการสรางการคานวณอยางงายๆ หรอกาหนดเงอนไขใน Field Calculator ซงการทางานกบ Field Calculator จะทางานอยบนวตถทเลอกอย หรอหากไมมวตถใดเลอกอยกจะทางานกบทกๆ วตถ
การเรยกใชงาน Field Calculator อนดบแรกตองเรมท Editing session จากนนเปดตารางของชนขอมลนนๆ โดยการคลกขวาทชอของชนขอมลตรงบรเวณ Table of Contents แลวเลอกเปดตาราง (Open Attribute Table) และเมอตาราง Table แสดงออกมาแลวใหคลกขวาทหวเขตขอมลทคณตองการปรบแกจะปรากฎเมนใหเลอก Calculate Values เพอแสดงหนาตาง Field Calculator
รปท 2-26 หนาตาง Field Calculator
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-44
ในการสรางเงอนไขใน Field Calculator จะมเขตขอมล ฟงกชน และโอเปอรเรชนให ผใชไดใชอยางสะดวก คอสามารถคลกในเขตขอมล แลวจะปรากฎรายการเขตขอมลในกลอง Expression เพอใชในการสรางเงอนไข หรอผใชสามารถพมพไดโดยตรง ดงตวอยางดานลางน จะมการปรบแกคาเขตขอมลทชอวา PERIMETER ใหเปนผลของการบวกดวยคาทกาหนดคอ 10 เขาไปยงทกๆ คาของเสนรอบวงเดม (PERIMETER)
การใชงาน Field Calculator ทาใหผใชงานงายจากคานวณขนสง และสามารถเลอกปรบแกขอมลทเลอกอย หรอปรบแกทงหมดในตาราง
เมอผใชสรางเงอนไขใน Field Calculator แลวและคลกปม OK คาในเขตขอมลกจะเปลยนแปลงไปตามเงอนไขหรอการคานวณนน
รปท 2-27 หนาตาง Field Calculator
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-45
3) การพมพแผนท ไฟลโครงการทจดเตรยมไวให ประกอบดวย Layout หรอ รปแบบในการพมพแผนท เพยงแคเลอน
แผนทไปยงตาแหนงทตองการ กาหนดมาตราสวน แกไขขอมลหวเรองและอนๆ ตามทตองการแลวสามารถสงพมพแผนทไดทนท
รปท 2-28 Mode Layout View
แตจะตองเปลยนการแสดงผลไปเปน Mode Layout View เสยกอน เพราะปกตเราจะทางานอยในสวนของ Map Display โดยคลกปม Layout View ดานซายลางของหนาตาง หรอเลอก View > Layout View บน Main Menu
รปท 2-29 การแสดงผล Layout View
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-46
ในการสราง Layout ใหแผนท จาเปนตองกาหนดขนาดของแผนทและคณสมบตการพมพเสยกอนเนองจาก Program ArcGIS จะเปลยนแปลง Layout ตามขนาดกระดาษทกาหนดไว โดยจะ Default ไวท ขนาด A4 ถาตองการพมพแผนททมขนาดเลกหรอใหญกวาควรกาหนดขนาดกระดาษเสยกอน โดยคลกขวาบรเวณกรอบดานนอกของ Layout
รปท 2-30 การตงคาการพมพ
แตหากตองการปรบแตงรายละเอยดตางๆ ทาไดโดยการดบเบลคลกเพอแกไของคประกอบของแผนทเดมทโปรแกรมไดจดไวให หรอการเพมองคประกอบ (Element) ใหกบแผนทใหมโดยการไปท Insert บน Main Menu
3.1) การเพมทศ (North Arrow)
รปท 2-31 การเพม North Arrow
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-47
3.2) การเพมมาตราสวน (Scale Bar & Scale Unit)
รปท 2-32 การเพมมาตราสวน
นอกจากจะตองเลอกรปแบบของแถบมาตราสวนทตองการแสดงแลว ผใชงานยงจะตองระบหนวยของแผนท เมอ Insert Scale Bar แลวตองการจะเปลยนแปลงหนวยการวดดวยการขวาท Scale bar เลอก Properties จะปรากฏหนาตาง Alternating Scale bar properties เลอก Scale and Unit Tab เพอทาการเปลยนแปลง Unit ทตองการ
รปท 2-33 การเปลยนหนวยวด
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-48
3.3) การเพมสญลกษณ (Legend) จากรปดานลาง จะปรากฎชอชนขอมลใหผใชเลอกวาตองการจะแสดงสญลกษณใหแกชน
ขอมลใดบาง โดยกรอบดานซายมอเปนรายชอชนขอมลทงหมด ดานขวามอเปนชอชนขอมลทตองการใสสญลกษณ
รปท 2-34 การเพมสญลกษณ
ในการแกไขสญลกษณตองแปลง Legend ใหเปน Graphic เสยกอนโดยคลกขวาท Legend Frame เลอก Convert To Graphic จากนนคลกขวาเลอก Ungroup อกท Legend จะถกแยกเปน Graphic เดยวๆ สามารถแกไขชอ ลบทง เปลยนส จดกลมใหม ไดตามตองการ
3.4) การเพมชอแผนท (Title)
รปท 2-35 การเพมชอแผนท
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-49
หลงจากเสรจสนการตกแตงแผนท Menu File เลอก Print Preview เพอตรวจสอบกอนการพมพวาขนาดแผนทเกนขอบเขตของหนากระดาษหรอไม เลอกปมPrint เพอทาการพมพแผนท
รปท 2-36 การพมพแผนท
ในกรณทไมมเครองพมพแผนทส หรอเครองพมพทสามารถพมพแผนทขนาดใหญได
หรอไมตองการพมพ แตตองการนาไปประกอบรายงานนาเสนอใน Program อน เชน Microsoft Word, PowerPoint หรอการนาเสนอในรปแบบ HTML ตวโปรแกรม ArcGIS กสามารถรองรบการแปลงแผนทใหอยในรปแบบ File Format อนๆ ได เชน
- PDF (Portable Document Format) เปน Electronic Paper หรอกระดาษอเลกทรอนกส ทสามารถแสดงบน web ไดในรปเอกสาร ทมทงขอความและรปภาพ
- SVG (Scaleable Vector Graphic) รองรบการนาเสนอ Graphic โดยสามารถยอ – ขยาย เลอนภาพ โดยไมเสยรายละเอยดโดยการนาเสนอผาน Web Browser รวมกบ Plug-in SVG Viewer
- กลม file ขอมลรปภาพ ไดแก
BMP ( Windows Bitmap) JPEG ( Joint Photographic Experts Group ) TIFF ( Tag Image File Format ) EMF (Enhanced Windows Metafiles) EPS ( Encapsulated Postscript )
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-50
3.5) การสงออกแผนท (Export Map) โดยการ Export Map ท File Menu เลอก Export Map
รปท 2-37 การสงออกแผนท
4) โปรแกรมฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการวางแผนจดการ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการวางแผนจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
เปนการพฒนาโปรแกรมเพอใหผใชสามารถใชงานระบบสารสนเทศภมศาสตรงายขนและใหความสะดวกในการเขาถงฐานขอมล ซงผใชไมจาเปนตองมความรลกซงกสามารถทจะใชงานฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการวางแผนจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมนได ดวยสวนตอประสานกราฟกกบผใช (Graphic User Interface: GUI) ทออกแบบไว จะชวยลดความซบซอนในการทางานและลดความสบสนในการเขาถงขอมล
รปแบบการพฒนาเปนการพฒนาโปรแกรมเพมเตมดวยภาษาภาพ (Visual Basic for Applications; VBA) บนพนฐานของโปรแกรม ArcMap 9.2 ทงนเพอใหเกดประโยชนในการใชงานเฉพาะดานการวางแผนและจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหกบจงหวดพระนครศรอยธยา
การตดตงโปรแกรมทาไดโดยการคดลอก (Copy) โฟลเดอร (Folder) ทอยในแผน CD-ROM ลงในไดรฟ (Disk Drive) ทตองการ ซงโฟลเดอรดงกลาวกคอ โฟลเดอร GisAyutthaya โดยมรายละเอยดภายในโฟลเดอรดงน
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-51
ตารางท 2-21 ตารางอธบายโฟลเดอรเกบขอมล
ชอโฟลเดอร คาอธบาย
GisAyutthaya โฟลเดอรของจงหวดพระนครศรอยธยา
Configdata โฟลเดอรเกบโครงแบบ (Configuration) ของโปรแกรม
GisData โฟลเดอรเกบขอมล
Coverage โฟลเดอรเกบขอมลประเภท Coverage
Satellite โฟลเดอรเกบขอมลภาพถายดาวเทยม
Topo โฟลเดอรเกบขอมลแผนทภมประเทศ (Topographic Map)
GIS_ENV_AY.mxd ไฟลโปรแกรม (ArcMap Document)
4.1) การเปดไฟลโครงการ
หลงจากทาการตดตงโปรแกรมเรยบรอยแลว ใหเปดโปรแกรม ArcMap ขนมา ซงโดยทวไปจะอยท Start/All Progams/ArcGIS/ArcMap
รปท 2-38 โปรแกรม ArcMap
โดยมวธการเปดไฟลโปรแกรมอย 2 วธ คอ การเปดจากโปรแกรม ArcMap ดวยการเปด
โปรแกรม ArcMap กอน แลวตวโปรแกรมจะแสดงหนาตางใหเลอกไฟล โดยใหเลอก ไฟลโครงการทไดจดทาไวแลว (An Existing Map) และเลอกไฟล GIS_ENV_AY.mxd
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-52
รปท 2-39 การเปดไฟลโครงการ
หรอเลอกจากจากเมน File > Open ทอยบนเมนหลก (Main Menu) ของโปรแกรม แลวเลอกไฟล GIS_ENV_AY.mxd จากโฟลเดอรทเกบไฟลไว (Browse for maps)
และอกวธหนง คอการดบเบลคลก (Double-Click) ทไฟล GIS_ENV_AY.mxd ททาการคดลอกมาไวในเครอง
เมอเปดไฟลโครงการแลวกจะปรากฎหนาตางตอนรบเขาสโปรแกรม
รปท 2-40 หนาตางตอนรบเขาสโปรแกรม
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-53
หลงจากนน ใหคลกปมเขาสระบบ (Login) เพอนาเขาสหนาโปรแกรมฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการวางแผนจดการทรพยากรและธรรมชาตสงแวดลอมจงหวดพระนครศรอยธยา โครงการศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในระดบจงหวด
รปท 2-41 โปรแกรมฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร
ซงตาแหนงของ GUI ตามทโปรแกรมไดกาหนดใหเปนคาเรมตน หากผใชงานทาการปรบเปลยนหนาตาของโปรแกรมและทาการบนทกทบไฟลเดม เมอเปดโปรแกรมขนมาใหม ตาแหนงของ GUI ตางๆ กจะเปลยนไปตามทผใชงานทาการแกไข
โดยในการใชงานโปรแกรมฐานขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการวางแผนจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของจงหวดพระนครศรอยธยา สามารถจาแนกสวนตอประสานกราฟฟกกบผใชงาน (GUI) ตามการใชงาน ไดแก
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-54
รปท 2-42 สวนตอประสานกราฟฟกกบผใชงานโปรแกรม
4.2) แถบเมนหลก (Main Menu) เปนสวนทถกกาหนดใหเปนแถบเมนทจะตองถกแสดงทกครงทเปดใชโปรแกรม ArcGIS
ซงเปนคาเรมตนทถกกาหนดมากบโปรแกรม ArcGIS และไมสามารถเอาแถบเมนนออกได
รปท 2-43 แถบเมนหลก โดยในแถบเมนหลกนจะมคาสงทสาคญ เชน สวนของ 1. File จะมคาสงเพมขอมล (Add
Data), บนทก (Save), พมพแผนท (Print) เปนตน สวนของ 2. Edit จะมคาสงในการตด (Cut) คดลอก (Copy) วาง (Paste) เปนตน สวนของ 3. View จะมคาสงในการขยาย (Zoom), การเปด-ปดแถบเครองมอ (Toolbars) เปนตน สวนของ 4. Insert จะมคาสงในการใสองคประกอบแผนทตางๆ สวนของ 5. Selection จะมการขยายสวนทเลอก (Zoom to Selection), ยกเลกการเลอกวตถ (Clear Selected Features) เปนตน สวนของ 6. Tools จะมคาสงเครองมอแกไขขอมล (Editor), การสราง (Graph), การสรางรายงาน (Report) เปนตน และสวนของ 7. Window ใชในการจดการหนาตางการทางาน มคาสง เชน แวนขยาย (Magnifier) ในการขยายเพอดเฉพาะพนท, เปดหนาตางรายการชนขอมล (Table Of Content; TOC) เปนตน
แถบฟงกชนทพฒนาขนสาหรบโครงการ แถบเมนหลก แถบเครองมอ
ฐานขอมล GIS ในโครงการ
รายการชนขอมล สวนแสดงแผนท
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-55
4.3) แถบฟงกชนทพฒนาขนสาหรบโครงการ เปนฟงกชนทไดพฒนาขนเฉพาะสาหรบโครงการจดทาฐานขอมลระบบสารสนเทศ
ภมศาสตรเพอการวางแผนจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพระนครศรอยธยาเทานน เพอใหผใชสามารถใชงานไดงายขนและมความสะดวกในการเขาถงฐานขอมล อนจะชวยลดความซบซอนในการทางานและลดความสบสนในการเขาถงขอมล ซงประกอบดวย ฟงกชน GIS Database ขอมล (Attribute) กราฟ (Graph) สบคนขอมล (Query) เชอมโยงขอมล (Link) และ Home Position “ฟงกชนการทางานทสรางขนภายในโปรแกรม”
รปท 2-44 แถบฟงกชนทพฒนาขนสาหรบโครงการ
4.4) แถบเครองมอ (Toolbars) เปนกลมของเครองมอ ซงโปรแกรม ArcGIS ไดจดเตรยมไวใหผใชงาน เพอความ
สะดวกสบายในการทางานกบขอมลเชงพนท ซงมเครองมอเรยงตามลาดบจากดานบนลงไปดานลาง ไดแก
รปท 2-45 แถบเครองมอ
ระบรายละเอยด
ขยายมมมอง
ขยายแบบตรงจด
ขอบเขตกอนหนา
เลอกวตถ
ยอมมมอง
ยอแบบตรงจด
แสดงขอบเขตทงหมด
ขอบเขตถดไป
เลอกองคประกอบ
คนหา
เชอมโยงขอมล
เลอนมมมอง
เลอน/ขยายแบบตอเนอง
ยกเลกการเลอกวตถ
ไปยง x,y วดขนาด
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-56
4.5) ฐานขอมล GIS ในโครงการ (GIS Database) เปนรายการฐานขอมลทจะปรากฎ เมอคลกปม GIS Database บนแถบฟงกชนทพฒนาขน
สาหรบโครงการ ซงมฐานขอมลภายในโครงการ 2 ฐานขอมล ทผใชงานสามารถเลอกดไดทละฐานขอมล ไดแก ฐานขอมล PEQMP GIS Database และ ฐานขอมล DEQP GIS Database ซงสามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดจากหวขอยอยทชอ “หนาตางฐานขอมล (GIS Database)” ทอยในหวขอหลกชอ “ฟงกชนการทางานทสรางขนภายในโปรแกรม”
รปท 2-46 ฐานขอมล GIS ในโครงการ
4.6) รายการชนขอมล (Table of Content: TOC) เปนรายชอชนขอมลทงหมดทมอยในโปรแกรม ซงสามารถเปด/ปดชนขอมลทตองการดได
จากกลอง Check Box ทอยดานหนาชอชนชอมล นอกจากนยงสามารถคลกทเครองหมาย + ดานหนาเพอใหแสดงรายละเอยดทซอนอยภายใตชนขอมล หรอคลกทเครองหมาย - เพอใหซอนการแสดงรายละเอยดดงกลาว ใหปรากฎเพยงชอชนขอมลกได
นอกจากนทดานลางซายมอของหนาตาง TOC ยงสามารถเลอกไดวาจะใหแสดงรายการเปนรปแบบตามลกษณะของการแสดงแผนท (Display) ตามแหลงเกบขอมล (Source) หรอตามลาดบการเลอก (Selection) ดวยการเลอกแถบภายในหนาตางทปรากฎอยดานลางซายมอของหนาตาง TOC
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-57
รปท 2-47 รายการชนขอมล
4.7) สวนแสดงแผนท เปนพนททโปรแกรมใชในการแสดงขอมล ทงขอมลกราฟก (Graphic Data) และขอมล
รายละเอยด (Attribute Data)
โดยจะมปมคาสงทางดานลางซายมอของหนาตางใหเลอกระหวาง Data View ทใชในการแสดงขอมล, Layout View ทใชในการแสดงรปแบบในการพมพแผนท, ปมในการปรบสวนแสดงแผนท (Refresh) และปมหยดการวาด (Pause Drawing)
รปท 2-48 สวนแสดงแผนท
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-58
5) ฟงกชนการทางานทสรางขนสาหรบโครงการ โปรแกรมจะแบงออกเปน 6 สวนไดแก สวนของหนาตางฐานขอมล สวนของขอมล สวนของกราฟ
สวนของการสบคนขอมล สวนของการเชอมโยงขอมล และการตงคาแสดงผลเรมตน โดยทสวนตางๆ มหนาทในการทางาน (Function) ตามรายละเอยดของดงน
5.1) หนาตางฐานขอมล GIS (GIS Database) เมอคลกปมจะแสดงฐานขอมลภายในโครงการ 2 สวน คอ ฐานขอมล PEQMP GIS
Database และ ฐานขอมล DEQP GIS Database
จะทาการเปด-ปดชนขอมลทปรากฎในหนาตางขอมลไดดวยการคลกเพอทาเครองหมายถกลงในกลองสเหลยมหนาชนขอมล (Check Box)
นอกจากน เมอดบเบลคลกทชนขอมล (Double-click layer) ทไดทาเครองหมายถกไวแลวภายในหนาตางฐานขอมล โปรแกรมจะทาการขยายการแสดงผลเขาไปยงขอบเขตของชนขอมลดงกลาว
รปท 2-49 หนาตางฐานขอมล GIS (GIS Database)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-59
5.2) ขอมลอรรถาธบาย (Attibute Data) เปนเครองมอทใชในการแสดงรายละเอยดของวตถทผใชทาการเลอก ซงการใชงานจะ
สมพนธกบหนาตางฐานขอมล เมอคลกปมขอมล ทาเครองหมายถกหนาชนขอมลทตองการ แลวเลอกวตถบนแผนท
โปรแกรมกจะแสดงรายละเอยดของขอมลดงกลาวปรากฎขนมา
ทงนรปแบบการแสดงรายละเอยดขอมล จะแตกตางกนไปตามทไดตงคาไวใหแกโปรแกรม เพอความสะดวกรวดเรวในการเขาถงขอมลในแตละชนขอมลตามเปาหมายของโครงการ
รปท 2-50 การแสดงขอมลอรรถาธบาย (Attribute Data)
โดยจะสามารถสงออกขอมลทไดในรปแบบของแผนงาน Excel (Microsoft Excel Worksheet) ดวยการคลกปมสงออกขอมล
รปท 2-51 ปมสงออกขอมล (Export to Excel)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-60
เมอคลกปมสงออกขอมลแลวกจะปรากฎหนาตางสงออก Excel (Export to Excel) ขนมา
รปท 2-52 หนาตางสงออก Excel
ซงกรอบ “ขอมลทงหมด” ดานซายมอจะแสดงชอเขตขอมลทงหมดของชนขอมล
(Fields) ซงสามารถทาเครองหมายถกทกลองดานหนา (Check Box) แตละเขตขอมล เพอทาการเลอกเขตขอมลทตองการสงออก และเมอทาการเลอกแลว ชอเขตขอมลทเลอกกจะไปปรากฎในกรอบดานขวา “ขอมลทตองการสงออก”
รปท 2-53 การเลอกขอมลเพอสงออก Excel
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-61
หากจะเลอกเขตขอมลทงหมดทมเพอทาการสงออกขอมลทงหมดของชนขอมล ใหคลกปมเลอกทงหมด (Select All) หรอหากวาตองการจะยกเลกรายชอเขตขอมลทไดเลอกไว เพอทาการเลอกใหม ใหคลกปมยกเลกทงหมด (Clear Select)
โดยกรอบ “ขอมลทตองการสงออก” ผใชสามารถจดเรยงลาดบกอนหลงใหแกเขตขอมลในการสงออกไดดวยการเลอกชอเขตขอมลทตองการเลอนตาแหนง แลวคลกปมลกศร เพอเลอนตาแหนงชอเขตขอมลขน หรอลง ตามทตองการ
เมอเรยบรอยแลวใหคลกปมตกลง เพอทาการสงออกขอมลไปยงโปรแกรม Excel ระบบกจะทาการเปดโปรแกรม Excel ขนมา เพอใหทาการบนทกขอมลในรปแบบ Excel ตามทตองการตอไป
รปท 2-54 สงออก Excel
นอกจากนในการแสดงรายละเอยดขอมล ยงสามารถแสดงขอมลเชงบรรยายดงกลาวในรปแบบของขอมลกราฟ โดยการคลกปมแสดงกราฟ (Show Graph) ซงจะทาการแสดงผลกราฟขอมลทเลอกตามประเภทกราฟทโปรแกรมตงคาได โดยรายละเอยดการทางานจะเหมอนกบปมกราฟ (Graph) ในหวขอ กราฟ (Graph) ซงเปนหวขอถดไป
รปท 2-55 ปมแสดงกราฟ (Show Graph)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-62
5.3) กราฟ (Graph) ใชในการแสดงผลขอมลในรปแบบของกราฟ ซงจะมลกษณะการใชงานเชนเดยวกนกบปม
ขอมล (Attribute) กคอ จะแสดงกราฟขอมลของวตถทผใชทาการเลอก โดยการใชงานจะสมพนธกบหนาตางฐานขอมล
เมอทาเครองหมายถกหนาชนขอมลทตองการ คลกปมกราฟ แลวเลอกวตถบนแผนท โปรแกรมกจะแสดงขอมลกราฟ ซงประเภทของกราฟทเลอกใชในแตละชนขอมล จะเปนกราฟแทง กราฟเสน หรอกราฟวงกลม โปรแกรมจะแสดงตามคาทกาหนดใหตามความเหมาะสมในการแสดงผลของ แตละชนขอมล
รปท 2-56 การแสดงกราฟ (Graph)
โดยในบางชนขอมลจะตองมการเลอกคาพารามเตอรทตองการ และเลอกชวงเวลาเกบขอมลวนเรมตนและวนสนสดทตองการแสดงขอมลกราฟ ซงจะตองเลอกจากวนทกอน ไปถงวนทหลงจากนนเทานน
รปท 2-57 หนาตางเงอนไขกราฟ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-63
หากชนขอมลใดไมมการแสดงผลในรปแบบของกราฟ กจะปรากฎกลองขอความขนมาแจงใหผใชงานทราบ
รปท 2-58 กลองขอความ “ไมมขอมลกราฟ”
5.4) สบคนขอมล (Query) ปมสบคนขอมลน ใชเพอการคนหาขอมลตามอาเภอ หรอทกอาเภอทอยในจงหวด ซงผใชงานจะเปนผกาหนด และเลอกชนขอมลทตองการสบคน จากรายชอชนขอมลทงหมดทมในฐานขอมล
ขนตอนคอ คลกปมสบคนขอมล (Query) เลอกชออาเภอทตองการ หรอเลอกทกอาเภอ และเลอกชนขอมลทตองการสบคนภายในอาเภอทเลอก แลวคลกปมคนหา กจะปรากฎรายละเอยดขอมล
นอกจากนผใชยงสามารถสงออกขอมลไปเปนรปแบบ Microsoft Excel ได
รปท 2-59 การสบคนขอมล (Query)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-64
5.5) เชอมโยงขอมล (Link) ในชนขอมลผงเมองรวมจงหวด แหลงทองเทยว ระบบบาบดนาเสย สถานทกาจดขยะ และ
โรงผลตนาประปา จะสามารถใชงานปมเชอมโยงขอมลได
ซงเมอคลกปมเชอมโยงขอมล แลวเลอกวตถทตองการภายในชนขอมลทกลาวไวขางตน กจะปรากฎ หนาตางขนมาเพอแสดงถงขอมลทโปรแกรมทาการเชอมโยงขอมลไวสาหรบแสดงผล เชน ถาเปนชนขอมลผงเมองรวมจงหวด กจะเชอมโยงไปยงโปรแกรม Adobe Acrobat เพอเปดไฟลขอมลผงเมองรวมจงหวด ซงอยในรปแบบ .pdf
รปท 2-60 การแสดงผลปมเชอมโยงขอมล
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-65
5.6) ตงคาการแสดงผลเรมตน (Home Position) เปนปมทใชในการปรบปรงหนาจอ ใหกลบไปแสดงผลแผนทตามขอบเขตทตงคาไวตอนเรมตนโปรแกรม คอแสดงใหเหนแผนทครอบคลมทงจงหวดพระนครศรอยธยา
รปท 2-61 การแสดงผลเรมตน
นอกจากนยงมเครองมอการทางานและฟงกชนการทางานอกมากมาย นอกเหนอจากทเหนอยในหนาตางของโปรแกรม ซงสามารถเปดดและเลอกใชไดโดยการคลกขวา บนพนทของแถบเมนตางๆ (Menu Bars) หรอ แถบเครองมอ (Toolbars) กจะปรากฎฟงกชนการทางานทซอนอย
รปท 2-62 เปด-ปดการแสดงเครองมอและฟงกชนตางๆ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-66
6) คาอธบายการใชงานแตละชนขอมล ชนขอมลจะแบงเปน 3 กลมหลก คอ กลมฐานขอมล PEQMP GIS Database, กลมฐานขอมล DEQP
GIS Database และกลมแผนทพนฐาน (Base Map)
รปท 2-63 รายชอชนขอมล GIS ทงหมดภายในโครงการ
โดยรายละเอยดของแตละชนขอมลมดงตอไปน
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-67
6.1) ฐานขอมล GIS เพอการจดทาแผนจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในระดบจงหวด 6.1.1) สถานตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ. (Air Quality PCD)
เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางขอมลสถานตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ. หากคลกปมสงออกขอมล (Export to Excel) กจะปรากฎหนาตางดงน
รปท 2-64 รายละเอยดชนขอมลสถานตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ.
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกสถานทตองการดกราฟ โปรแกรมจะแสดงหนาตางกราฟ
รปท 2-65 หนาตางกราฟสถานตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ.
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-68
เพอใหผใชงานเลอกพารามเตอรทตองการ และเลอกชวงเวลาเกบขอมลสถาน โดยสามารถเลอกวนทเรมตนชวงเวลาเกบขอมลทตองการ และทาเครองหมายถกท Check Box เพอเลอกวนทสนสดของชวงเกบขอมลตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ.
รปท 2-66 การกาหนดเงอนไขกราฟสถานตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ.
จากนน คลกปมแสดงกราฟ กจะปรากฎกราฟ
รปท 2-67 ตวอยางกราฟสถานตรวจวดคณภาพอากาศของ คพ.
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-69
6.1.2) สถานตรวจวดคณภาพนาของ JICA (Water Quality Monitoring Stations JICA) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะ
แสดงหนาตางขอมลสถานตรวจวดคณภาพนาของ JICA
รปท 2-68 รายละเอยดชนขอมลสถานตรวจวดคณภาพนาของ JICA
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกสถานทตองการดกราฟ โปรแกรมจะแสดงหนาตางกราฟ
รปท 2-69 การกาหนดเงอนไขกราฟสถานตรวจวดคณภาพนาของ JICA
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-70
6.1.3) สถานตรวจวดคณภาพนาของ คพ. (Water Quality Monitoring Stations PCD) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะ
แสดงหนาตางขอมลสถานตรวจวดคณภาพนา คพ. ซงผใชงานสามารถเลอกไดวาตองการดขอมล (Raw Data) หรอขอมลสรป (Summary Data) ไดจากการคลกแถบเลอกทอยทางดานบน
รปท 2-70 รายละเอยดขอมลสถานตรวจวดคณภาพนาของ คพ.
รปท 2-71 รายละเอยดขอมลสรปสถานตรวจวดคณภาพนาของ คพ.
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-71
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกสถานทตองการดกราฟ โปรแกรมจะแสดงหนาตางกราฟ
รปท 2-72 หนาตางกราฟสถานตรวจวดคณภาพนาของ คพ.
6.2) พนทตงโครงการทจดทารายงาน EIA (EIA Project)
เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางขอมลโครงการ EIA ทมอยในพนท
รปท 2-73 ขอมลคณภาพนาของโครงการทจดทารายงาน EIA
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-72
รปท 2-74 ขอมลคณภาพอากาศของโครงการทจดทารายงาน EIA
รปท 2-75 ขอมลคณภาพเสยงของโครงการทจดทารายงาน EIA
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-73
6.3) สภาพภมอากาศ (Weather)
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางใหเลอกขอมลสภาพภมอากาศทตองการดกราฟ โดยสามารถเลอกขอมลทจะใหแสดงกราฟไดดงน ปรมาณ ไอนา เมฆ ความชนในอากาศ ปรมาณนาฝน ความเรวลม แสงอาทตย และอณหภม
รปท 2-76 ขอมลสภาพภมอากาศ
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดง
หนาตางใหเลอกขอมลสภาพภมอากาศทตองการดกราฟ โดยสามารถเลอกขอมลทจะใหแสดงกราฟไดดงน กราฟเมฆ กราฟไอนา กราฟความชนในอากาศ กราฟปรมาณนาฝน กราฟความเรวลม กราฟแสงอาทตย และกราฟอณหภม
รปท 2-77 หนาตางเลอกแสดงกราฟสภาพภมอากาศ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-74
โดยเมอไดทาการคลกปมเลอกกราฟทตองการแลวกจะมหนาตางปรากฎขน เพอแสดงขอมลกราฟทเลอกไว ดงตวอยาง
รปท 2-78 หนาตางแสดงกราฟปรมาณไอนา
6.4) โรงงานอตสาหกรรม (Factories)
เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกโรงงานอตสาหกรรมทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
รปท 2-79 หนาตางแสดงรายละเอยดขอมลโรงงานอตสาหกรรม
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-75
6.5) สถานพยาบาล (Hospital)
เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานพยาบาลทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
6.6) สถานททองเทยว และแหลงทมคณคาทางธรรมชาตและวฒนธรรม (Tourist and Natural and Cultural Heritage Sites)
คลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานททองเทยวทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
เมอคลกปมเชอมโยงขอมล (Link) แลวคลกเลอกสถานททองเทยวทตองการ โปรแกรมจะเปดหนาตาง เพอแสดงรปสถานททองเทยวนน ๆ
6.7) ผงเมองรวมจงหวด (Provincial Development Plan) คลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกผงเมองทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดง
หนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
เมอคลกปมเชอมโยงขอมล (Link) แลวคลกเลอกตาแหนงทตองการดผงเมอง โปรแกรมจะเปดหนาตางโปรแกรม Adobe Acrobat เพอแสดงไฟลขอมลผงเมอง .pdf
6.8) ระบบบาบดนาเสย (Wastewater Treatment Plant) คลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกระบบบาบดนาเสยทสนใจ โปรแกรมจะแสดง
หนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
เมอคลกปมเชอมโยงขอมล (Link) แลวคลกเลอกตาแหนงระบบบาบดนาเสยทตองการ โปรแกรมจะเปดหนาตาง เพอแสดงรปถายของระบบบาบดนาเสยดงกลาว
6.9) สถานทกาจดขยะมลฝอย (Solid Waste Disposal Site) คลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานทกาจดขยะมลฝอยทสนใจ โปรแกรมจะ
แสดงหนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
เมอคลกปมเชอมโยงขอมล (Link) แลวคลกเลอกตาแหนงสถานทกาจดขยะมลฝอยทตองการ โปรแกรมจะเปดหนาตาง แสดงรปถายของสถานทกาจดขยะดงกลาว
6.10) โรงกรองนาประปา (Water Purification Plant) คลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกโรงกรองนาประปาทตองการดขอมล โปรแกรมจะ
แสดงหนาตางรายละเอยดขอมลขนมา
เมอคลกปมเชอมโยงขอมล (Link) แลวคลกเลอกตาแหนงโรงกรองนาประปาทตองการ โปรแกรมจะเปดหนาตาง เพอแสดงรปโรงกรองนาประปาดงกลาว
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-76
6.11) ระดบนาและภาพตดขวาง (Water Level and Cross Section) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดง
หนาตางขอมลระดบนาและภาพตดขวาง ซงจะมอย 2 สวน ไดแก ระดบนา และภาพตดขวาง โดยผใชสามารถเลอกจากแถบดานบนของกรอบตารางขอมล
รปท 2-80 ขอมลระดบนา
รปท 2-81 ขอมลภาพตดขวาง
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-77
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกสถานทตองการดขอมล โปรแกรมจะแสดงหนาตางใหเลอกขอมลระดบนาและภาพตดขวางทตองการ โดยเมอไดทาการคลกปมภาพตดขวาง กจะมหนาตางปรากฎขนเพอแสดงขอมลกราฟทได
รปท 2-82 หนาตางกราฟระดบนาและภาพตดขวาง
รปท 2-83 หนาตางแสดงกราฟภาพตดขวางลานา
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-78
ผใชงานสามารถเลอกดขอมลระดบนา ไดโดยการเลอกชวงเวลาเกบขอมลท
ตองการ โดยการใสคาดงตวอยาง
รปท 2-84 การกาหนดชวงเวลาเกบขอมลระดบนา
รปท 2-85 กราฟทไดจากการเลอกชวงเวลา
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-79
6.12) โรงฆาสตว (Slaughter House) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกโรงฆาสตวทตองการดขอมล โปรแกรมจะ
แสดงหนาตางรายละเอยดขอมล
6.13) บอดนและบอทราย (Gravel and sand pits) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกตาแหนงบอดนและบอทรายทตองการ
โปรแกรมกจะแสดงหนาตางรายละเอยดขอมล
6.14) การใชประโยชนทดน ในป 2550 จากภาพถายดาวเทยม Landsat เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน
Landsat 2007 (พ.ศ. 2550) โปรแกรมจะแสดงหนาตางขอมล
รปท 2-86 ขอมลการใชประโยชนทดน ในป 2550 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน ในป 2550 ซงถายโดยดาวเทยม Landsat โปรแกรมจะแสดงกราฟ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-80
รปท 2-87 กราฟการใชประโยชนทดน ในป 2550 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
6.15) การใชประโยชนทดน ในป 2548 จากภาพถายดาวเทยม SPOT เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน
SPOT 2005 (พ.ศ. 2548) โปรแกรมจะแสดงหนาตางขอมล
รปท 2-88 ขอมลการใชประโยชนทดน ในป 2548 จากภาพถายดาวเทยม SPOT
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน
โปรแกรมจะแสดงกราฟ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-81
รปท 2-89 กราฟการใชประโยชนทดน ในป 2548 จากภาพถายดาวเทยม SPOT
6.16) การใชประโยชนทดน ในป 2541 จากภาพถายดาวเทยม Landsat เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน
Landsat 1998 (พ.ศ. 2541) โปรแกรมจะแสดงหนาตางขอมล
รปท 2-90 ขอมลการใชประโยชนทดน ในป 2541 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน โปรแกรมจะแสดงกราฟ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-82
รปท 2-91 กราฟการใชประโยชนทดน ในป 2541 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
6.17) การใชประโยชนทดน ในป 2531 จากภาพถายดาวเทยม Landsat เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน
Landsat 1988 (พ.ศ. 2531) โปรแกรมจะแสดงหนาตางขอมล
รปท 2-92 ขอมลการใชประโยชนทดน ในป 2531 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกไปทตาแหนงใดๆ บนแผนทการใชประโยชนทดน
โปรแกรมจะแสดงกราฟ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-83
รปท 2-93 กราฟการใชประโยชนทดน ในป 2531จากภาพถายดาวเทยม Landsat
6.18) เสนทางนา (Streams and Rivers) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกตาแหนงเสนทางนาทตองการ โปรแกรมกจะ
แสดงหนาตางรายละเอยดขอมล
6.19) เสนทางคมนาคม (Transportations) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกตาแหนงเสนทางคมนาคมทตองการ โปรแกรม
กจะแสดงหนาตางรายละเอยดขอมล
6.20) ตวชวดทางเศรษฐกจ (Economic Index) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกตาแหนงใดๆ ในชนขอมลเศรษฐกจและสงคม
โปรแกรมกจะแสดงหนาตางขอมลเศรษฐกจและสงคมของจงหวด
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-84
รปท 2-94 ขอมลเศรษฐกจและสงคม
เมอคลกปมกราฟ (Graph) แลวคลกเลอกตาแหนงใดๆ กจะปรากฎกราฟแสดงขอมล
เศรษฐกจและสงคม
รปท 2-95 กราฟเศรษฐกจและสงคม
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-85
6.21) ประชากร (Population) เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกทประชากร โปรแกรมกจะแสดงหนาตาง
รายละเอยดขอมล และเมอคลกกราฟ (Graph) แลวคลกไปทตาแหนงบนชนขอมลประชากร โปรแกรมกจะแสดงกราฟจานวนประชากรของจงหวดพระนครศรอยธยา
รปท 2-96 กราฟจานวนประชากร
6.22) กลมฐานขอมล GIS ของ สส. (DEQP GIS Database)
เมอคลกปมขอมล (Attribute) แลวคลกเลอกตาแหนงทตองการในแตละชนขอมลของกลมฐานขอมล DEQP GIS Database โปรแกรมกจะแสดงหนาตางรายละเอยดขอมล ซงจะอธบายวตถทผใชงานไดทาการเลอกไว
รปท 2-97 ตวอยางรายละเอยดขอมล
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-86
- ทาเรอ (Ports) - ธรณวทยา (Geology) - สถานทสาคญ (Places) - สถานศกษา (Schools) - จดระดบความสง (Spot Height) - ความลาดชน (Slope) - ระดบความสง (Elevation) - ทศทางความลาดเอยง (Aspect) - ชดดน (Soil Series) - ปาสงวน (Forest Conservation) - บอบาดาล (Well) - ลมนา (Basin) - ชนคณภาพลมนา (Watershade) - ชนนาบาดาล (Aquifer) - พนทโครงการชลประทาน (Irregation Project Area)
6.23) กลมแผนทพนฐาน (Base Map)
เปนกลมของชนขอมลทมไวเพอระบตาแหนงของวตถตามขอบเขตการปกครองของพนท โดยแบงออกเปน 4 ระดบ ไดแก
- หมบาน (Villages) - อาเภอ (Amphoe) - ตาบล (Tambon) - เทศบาล (Municipalities)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-87
ภาคผนวก
ตารางความสมพนธการใชงานปมฟงกชนโปรแกรมของฐานขอมล GIS จงหวดพระนครศรอยธยา
กลมฐานขอมลทพฒนาขนในโครงการ PEQMP GIS Database
ขอมล Attribute
กราฟ Graph
เชอมโยง Link
1. สถานตรวจวดคณภาพอากาศ คพ. (Air Quality PCD)
2. สถานตรวจวดคณภาพนา JICA (Water Quality Monitoring Stations JICA)
3. สถานตรวจวดคณภาพนา คพ. (Water Quality Monitoring Stations PCD)
4. โครงการ EIA (EIA Project Area)
5. สภาพภมอากาศ (Weather)
6. โรงงานอตสาหกรรม (Factories)
7. สถานพยาบาล (Hospital)
8. สถานททองเทยว และแหลงทมคณคาทางธรรมชาตและวฒนรรม(Tourist and Natural and Cultural Heritage Sites)
9. ผงเมอง (Provincial Development Plan)
10. ระบบบาบดนาเสย (Waste Water Treatment Plant)
11. สถานทกาจดขยะ (Disposal Site)
12. โรงกรองนาประปา (Water purification Plant)
13. ระดบนาและภาพตดขวาง (Water Level and Cross Section)
14. โรงฆาสตว (Slaughter House)
15. ทาเรอ (Ports)
16. บอดนและบอทราย (Gravel and Sand Pits)
17. การใชประโยชนทดน ในป 2550 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
18. การใชประโยชนทดน ในป 2548 จากภาพถายดาวเทยม SPOT
19. การใชประโยชนทดน ในป 2541 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
20. การใชประโยชนทดน ในป 2531 จากภาพถายดาวเทยม Landsat
21. เสนทางนา (Streams and Rivers)
22. เสนทางคมนาคม (Transportation)
23. ประชากร (Population)
24. ตวชวดทางเศรษฐกจ (Economic index)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-88
ตารางความสมพนธการใชงานปมฟงกชนโปรแกรมของฐานขอมล GIS จงหวดพระนครศรอยธยา (ตอ)
กลมฐานขอมลของ สส. DEQP GIS Database
ขอมล Attribute
กราฟ Graph
เชอมโยง Link
1. ธรณวทยา (Geology)
2. สถานทสาคญ (Places)
3. สถานศกษา (Schools)
4. จดระดบความสง (Spot Height)
5. ความลาดชน (Slope)
6. ระดบความสง (Elevation)
7. ทศทางความลาดเอยง (Aspect)
8. ชดดน (Soil Series)
9. ปาสงวน (Forest Conservation)
10. บอบาดาล (Well)
11. ลมนา (Basin)
12. ชนคณภาพลมนา (Watershade)
13. ชนนาบาดาล (Aquifer)
14. พนทโครงการชลประทาน (Irregation Project Area)
กลมแผนทฐาน Base Map
ขอมล Attribute
กราฟ Graph
เชอมโยง Link
1. หมบาน (Villages)
2. อาเภอ (Amphoe)
3. ตาบล (Tambon)
4. เทศบาล (Municipalities)
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-89
1.5.2 คมอการใชงานโปรแกรม ArcReader จงหวดพระนครศรอยธยา (สาหรบผใชงานฐานขอมล GIS) ArcReader เปนโปรแกรมทใชสาหรบแสดงขอมลแผนท การเรยกดขอมลเชงบรรยาย และพมพแผนท ใน
รปแบบ Published Map Documents (*.pmf) ซงจดทาจากโปรแกรม ArcGIS โดยใช ArcPublisher Extension โดย ArcReader เปนโปรแกรมทไมมลขสทธ สามารถนามาใชงานไดโดยไมเสยคาใชจาย
1) การเปดโปรแกรม ArcReader คลก Start ท Windows taskbar และไปท ArcGIS > ArcReader และคลกเพอเปดโปรแกรม
2) สวนประกอบของโปรแกรม ArcReader 2.1) Menu - เมน 2.2) Toolbars - แถบเครองมอ 2.3) Table of Contents - หนาตางรายการขอมล 2.4) Data View - หนาตางมมมองขอมล 2.5) Layout View - หนาตางมมมองแผนท 2.6) Status Bar – แถบสถานะ
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-90
3) คาสงตางๆ ในโปรแกรม ArcReader คาสงตางๆ ในโปรแกรม ArcReader สามารถเรยกใชไดจากเมนหรอแถบเครองมอ โดย เมนของ
ArcReader ประกอบไปดวยเมนดงน
โดยคาสงตางๆ ในเมนทมการใชงานบอยสามารถเรยกใชงานไดจากแถบเครองมอซงในแตละเครองมอ เมอเอาเมาสไปวางจะมชอของเครองมอปรากฏขนมา และมคาอธบายปรากฏทแถบสถานะ สามารถอธบายลกษณะการทางานไดดงน
3.1) เครองมอทวไป (File Toolbars)
เครองมอ ชอ ลกษณะการทางาน Open เปดไฟล Published Map Documents (*.pmf) Recent Files เปดไฟลทเคยเปดใชงานแลว Print พมพแผนท Toggle Table of Contents แสดง/ซอน Table of Contents
Toggle Application Into Full Screen Mode สลบหนาจอการแสดงเปนเปนเตมหนาจอ และหนาจอปกต
3.2) เครองมอสาหรบทางานกบแผนท (Navigation Toolbars)
เครองมอ ชอ ลกษณะการทางาน
Zoom In ขยายแผนท โดยคลกบรเวณทตองการ หรอกดเมาสคางไว แลวลากใหเปนสเหลยม
Zoom Out ยอแผนท โดยคลกบรเวณทตองการ หรอกดเมาสคางไว แลวลากใหเปนสเหลยม
Continuous Zoom/Pan ขยาย/ยอแผนทอยางตอเนอง โดยกดเมาสคางไว และเลอนลงเพอขยาย หรอเลอนขนเพอยอ
Fixed Zoom In ขยายบรเวณกลางแผนท Fixed Zoom Out ยอบรเวณกลางแผนท Pan เลอนแผนท โดยกดเมาสคางไว และเลอนไปยงทศทางทตองการ Full Extent แสดงแผนทใหครอบคลมขอมลทงหมด Go Back To Previous Extent กลบไปหนาจอกอนหนาทไดทาการ ยอ/ขาย หรอเลอนแผนท Go Back To Next Extent กลบไปหนาจอถดไปทไดทาการ ยอ/ขาย หรอเลอนแผนท Zoom To Scale แสดงแผนทตามมาตราสวนทกาหนด
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-91
3.3) เครองมอสาหรบเรยกคนขอมล (Data Toolbars)
เครองมอ ชอ ลกษณะการทางาน
Identify เรยกดขอมลเชงบรรยายของชนขอมล โดยคลกทเครองมอ และไปคลกขอมลทตองการดขอมลเชงบรรยาย
Find คนหาขอมล โดยคลกทเครองมอ เพอเขาสหนาตางFind เพอใสเงอนไขการคนหา
Go To XY ไปยงตาแหนง XY โดยคลกทเครองมอ เพอเขาสหนาตาง Go To XY เพอใสคาพกด
Measure การวดระยะ โดยคลกทเครองมอ เพอเขาสหนาตาง Measure สาหรบการวดระยะในแผนท
Hyperlinks การเชอมโยง โดยคลกทเครองมอ และคลกทขอมลทมการสราง Hyperlinks ไว
3.4) เครองมอสาหรบทางานกบแผนทสาหรบการพมพ (Layout Toolbars)
เครองมอ ชอ ลกษณะการทางาน
Zoom In ขยายแผนทใน Layout View โดยคลกบรเวณทตองการ หรอกดเมาสคางไวแลวลากใหเปนสเหลยม
Zoom Out ยอแผนทใน Layout View โดยคลกบรเวณทตองการ หรอกดเมาสคางไวแลวลากใหเปนสเหลยม
Pan เลอนแผนทใน Layout View โดยกดเมาสคางไว และเลอนไปยงทศทางทตองการ
Fixed Zoom In ขยายบรเวณกลางแผนทใน Layout View
Fixed Zoom Out ยอบรเวณกลางแผนทใน Layout View
Zoom Whole Page แสดง Layout View ใหครอบคลมทงหมด
Zoom To 100% แสดง Layout View ในขนาด 100%
Go Back To Previous Extent กลบไปหนาจอกอนหนาทไดทาการ ยอ/ขาย หรอเลอนแผนทใน Layout View
Go Back To Next Extent กลบไปหนาจอถดไปทไดทาการ ยอ/ขาย หรอเลอน แผนทใน Layout View
Change Title เปลยนชอแผนทใน Layout View โดยคลกทเครองมอและใสชอแผนท
Zoom To Percent แสดง Layout View ในขนาดทกาหนด
3.5) เครองมอสาหรบปรบรปแบบการแสดง (Layer Effects Toolbars)
เครองมอ ชอ ลกษณะการทางาน
Layer List เลอกชนขอมลทตองการ
Transparency ปรบการโปรงแสงของชนขอมลทเลอก
Swipe Layer การทางานกบชนขอมลทถกปดบง
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-92
3.6) เครองมอสาหรบทาเครองหมาย (Markup Toolbars)
เครองมอ ชอ ลกษณะการทางาน
Pen วาดเสนกราฟฟกบนแผนท
Highlighter สรางกราฟฟกบนแผนทเพอเนนขอมล
Eraser ลบกราฟฟกบนแผนททไดสรางไว
4) การเปด Published Map Documents คลกท Open หรอเลอกทเมน File > Open แลวเลอกไฟล Published Map Documents (*.pmf)
และคลก Open
นอกจากนผใชสามารถเปดไฟลทเคยเปดใชงานแลวไดจาก Recent Files หรอไปท Windows Explorer เพอดบเบลคลกทไฟล Published Map Documents (*.pmf) เพอเปดขอมลและเขาสโปรแกรมไดโดยตรง
5) การใชงาน Table of Contents Table of Contents เปนทสาหรบแสดงรายการขอมลและสญลกษณของขอมล โดยผใชสามารถใช
งานไดดงน
5.1) การเปด/ปด ชนขอมล ผใชสามารถเลอก เปด/ปด ชนขอมลทตองการใหแสดงผลใน Data View และ Layout View
ไดตามความตองการ จาก Table of Contents โดยเลอก ทหนาชอชนขอมลเพอใหแสดงผล หรอเลอก ทหนาชอชนขอมลเพอไมใหแสดงผล ซงประกอบการเลอก เปด/ปด ชนขอมลประกอบไปดวยปายชอของขอมล และชนขอมล
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-93
5.2) การดรายละเอยดของชนขอมลทซอนไว ผใชสามารถดรายละเอยดของชนขอมลทซอนไว และสญลกษณของชนขอมล โดยคลกท
เพอแสดงรายละเอยดของชนขอมล หรอคลกท เพอซอนรายละเอยดของชนขอมล
5.3) การดคณสมบตของชนขอมล ผใชสามารถดคณสมบตของชนขอมล ไดแก ขอมลทวไป (General) และทจดเกบขอมล
(Source) โดยคลกขวาทชนขอมล และเลอก Properties
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-94
6) การใชงาน Data View Data View เปนหนาตางมมมองขอมล สาหรบแสดงแผนทเพอการแสดงผลหนาจอคอมพวเตอร ซง
ผใชสามารถดแผนทตามชนขอมลทเลอกใน Table of Contents ซงผใชสามารถใชเครองมอตางๆ จาก Navigation Toolbars สาหรบทางานกบแผนท และเมอนาเมาสไปวางใน Data View คาพกดภมศาสตรจะถกแสดงทแถบสถานะ
หากผใชอยใน Layout View สามารถกลบมาท Data View ไดโดยเลอกทเมน View > Data View
7) การใชงาน Layout View
Layout View เปนหนาตางมมมองขอมล สาหรบแสดงแผนทสาหรบการพมพ ซงผใชสามารถดแผนทตามชนขอมลทเลอกใน Table of Contents ซงผใชสามารถใชเครองมอตางๆ ใน Navigation Toolbars สาหรบกาหนดมาตราสวนการแสดงผลแผนท และบรเวณทจะแสดงผลแผนทใน Layout View สาหรบการแสดงผลแผนทสาหรบการพมพในหนาจอคอมพวเตอร ผใชสามารถใชเครองมอใน Layout Toolbars สาหรบทางานกบแผนทสาหรบการพมพ และเมอนาเมาสไปวางใน Data View คาพกดภมศาสตรและคาพกดของหนากระดาษจะถกแสดงทแถบสถานะ
โดยผใชสามารถเขาสหนาตาง Layout View ไดโดยเลอกทเมน View > Layout View
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-95
8) การใชงาน Magnifier Window Magnifier Window เปนเครองมอทชวยใหเหนรายละเอยดของแผนทโดยไมตองปรบเปลยนแผนท
ใน Data View โดยสามารถเรยกใชไดจากเมน Window > Magnifier
ในการใชงานผใชสามารถเลอน Magnifier Window ไปยงตาแหนงทตองการขยาย และผใชสามารถเลอกขนาดของการขยายไดโดยคลกขวาท Magnifier Window และเลอก Magnifier Factor จากนนจงเลอกขนาดทตองการขยาย
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-96
9) การเรยกดขอมลเชงบรรยาย การเรยกดขอมลเชงบรรยายผใชสามารถใชเครองมอ Identify ในการเรยกด โดยในการใชงาน
ใหคลกทเครองมอ Identify และคลกทตาแหนงทตองการดขอมลเชงบรรยายใน Data View หรอ Layout View
หรอผใชสามารถใช Identify ลากกรอบใน Data View หรอ Layout View เพอเรยกดกลมขอมลในบรเวณทตองการได
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-97
โดยทวไปคาสง Identify จะเลอกชนขอมลทอยบนสด ซงในบางครงทาใหไมสามารถเลอกชนขอมลทตองการได ซงผใชสามารถเลอกเงอนไขการ Identify ไดจาก Identify from
จากหนาตาง Identify ผสามารถใชคาสงอนๆ เพอทางานกบชนขอมลทเลอกโดยคลกขวาทชนขอมลทตองการ ซงจะปรากฏคาสงตางๆ ใหเลอกใชดงน
Flash – กระพรบไปยงชนขอมล Zoom To - ขยายไปยงชนขอมล Pan To - เลอนไปยงชนขอมล
Sort Ascending – เรยงลาดบชนขอมลจากนอยไปมาก Remove from Tree - ลบชนขอมลออกจากหนาตาง Identify Copy Record – คดลอกขอมลเชงบรรยาย
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-98
นอกจากนนในหนาตาง Identify ยงมการแสดงพกดทางภมศาสตรของชนขอมลทเรยกด แสดงผลทชอง Location ซงผใชสามารถเปลยนรปแบบพกดทางภมศาสตรทใชแสดงผลไดโดยคลกท Choose Units เพอเปลยนรปแบบพกดทางภมศาสตรทใชแสดงผล
10. การคนหาขอมล
การคนหาขอมลผใชสามารถใชเครองมอ Find ในการคนหา โดยในการใชงานใหคลกทเครองมอ Find และใสเงอนไขการคนหาเพอคนหาขอมลตามตองการในหนาตาง Find และคลกทปม
โดยผลการคนหาจะปรากฏอยในสวนลางของหนาตาง
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-99
จากหนาตาง Find ในผลการคนหาผสามารถใชคาสงอนๆ เพอทางานกบชนขอมลทคนหาพบ โดยคลกขวาทชนขอมลทตองการ ซงจะปรากฏคาสงตางๆ ใหเลอกใชดงน
Flash - กระพรบไปยงชนขอมล Zoom To - ขยายไปยงชนขอมล Pan To - เลอนไปยงชนขอมล Identify - เรยกดขอมลเชงบรรยายของชนขอมล Add to My Places - สรางตาแหนง My Places Manage My Places - จดการตาแหนง My Places
11. การใชงาน My Place My Places เปนการสรางขอมลเพอระบตาแหนงหรอสถานททผใชตองการกลบมาใชใหมอกครง
โดยไมตองคนหาอก โดยจากหนาตาง Find ในผลการคนหา ผใชสามารถจดเกบขอมลทคนหาพบไวใน My Places โดยเลอกขอมลทตองการจดเกบแลวคลกขวาและเลอก Add to My Places
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-100
โดยผใชสามารถเขาไปจดการ My Places ไดจากเมน Tools > My Places
12. การไปยงตาแหนง XY การไปยงตาแหนง XY ผใชสามารถใชเครองมอ Go To XY เพอไปยงตาแหนงทตองการ โดย
ใสคาพกดทางภมศาสตรในชอง XY และใชเครองมอตางๆ ในการทางานตามคาสง ไดแก
Pan To - เลอนไปยงตาแหนงพกด Zoom To - ขยายไปยงตาแหนงพกด Flash To - กระพรบไปยงตาแหนงพกด Mark XY - แสดงจดพกดในแผนท Text XY - แสดงคาพกดในแผนท Label XY - แสดงปายชอพกดในแผนท Undo - เลอกพกดทผานมา Choose Units - เปลยนรปแบบการปอนคาพกด
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-101
13. การวดระยะ การวดระยะในแผนทผใชสามารถใชเครองมอ Measure ในการวดระยะตางๆ ซงมหลายวธ
โดยในการใชงานใหคลกทเครองมอ Measure จะปรากฏหนาตาง Measure ซงมเครองมอตางๆ ใหเลอกใชได ไดแก
Measure Line - การวดระยะความยาว Measure An Area - การวดขนาดพนท Measure A Feature - การวดระยะตาแหนงของขอมล Snap to Features (on/off) – เปด/ปด การเลอนจดวดระยะไปยงขอมล Show Total (on/off) – การเปด/ปด การแสดงผลรวมของการวดระยะ Choose Units - การเปลยนหนวยสาหรบการวดระยะ Clear and Reset Results – การลางคาหนาตาง Measure
โดยในการวดระยะผใชสามารถคลกทจดเรมตน และคลกทจดถดไปจนถงจดสนสด เพอวด
ระยะทาง หรอขนาดของพนท ซงผลการวดจะถกแสดงในหนาตาง Measure
14. การเชอมโยงกบขอมลภายนอก ใน Published Map Documents บางชนขอมลทมการสรางการเชอมโยงกบขอมลภายนอกไว เชน
รปภาพ เอกสาร Website ฯลฯ ซงผใชสามารถเรยกดไดโดยเปดชนขอมลทมการสรางการเชอมโยง ใน Table of Contents และคลกทเครองมอ Hyperlinks ซงขอมลทมการสรางการสรางการเชอมโยง จะปรากฏสญลกษณ ผใชสามารถคลกทตาแหนงทตองการเพอเปดดขอมลทเชอมโยงไว
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-102
15. การปรบรปแบบการแสดงชนขอมล การปรบรปแบบการแสดงผลชนขอมลสามารถทาได 2 วธจากเครองมอ Layer Effects Toolbars คอ
15.1) ปรบการโปรงแสงของชนขอมล (Layer List) โดยในการใชใหผใชเลอกชนขอมลทตองการจากเครองมอ Layer List ของ เครองมอ Layer
Effects Toolbars และคลกทเครองมอ Transparency เพอปรบคาความโปรงแสง โดยใชกดเมาสคางไวทแถบ Transparency และเลอนแถบขนเพอเพมคาความโปรงแสง และเลอนลงเพอลดคาการโปรงแสง
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-103
15.2) การทางานกบชนขอมลทถกปดบง (Swipe Layer) โดยในการใชใหผใชเลอกชนขอมลทตองการจากเครองมอ Layer List ของ เครองมอ Layer
Effects Toolbars และคลกทเครองมอ Swipe Layer เพอเลอนชนขอมลทเลอกไมใหบงชนขอมลอนๆ โดยใชกดเมาสคางไวแลวเลอนขนลง หรอซายขวา เพอเลอนชนขอมล
16. การวาดกราฟฟกในแผนท ผใชสามารถวาดกราฟฟกเพอเนนขอมลทสนใจในแผนท เพอนาภาพแผนทดงกลาวไปใชงานตอ
เชน การประกอบรายงาน หรอการนาเสนอขอมล โดยการวาดเครองหมายในแผนทสามารถใชเครองมอ Markup Toolbars สาหรบทาเครองหมาย ซงประกอบไปดวยเครองมอตางๆ ดงน
Pen - สาหรบวาดเสนกราฟฟกบนแผนท Higthlighter - สาหรบสรางกราฟฟกบนแผนทเพอเนนขอมล Eraser - ลบกราฟฟกบนแผนททไดสรางไว
หลงจากใชเครองมอ Markup Toolbars ไฟล pmfink จะถกสรางขนมาซงเปนไฟลสาหรบจดเกบกราฟฟกทสรางไว และชอเดยวกบ Published Map Documents เมอเปด Published Map Documents ในครงตอไปโปรแกรมจะมหนาตางเพอถามวาจะใช Markup ทสรางไวกบ Published Map Documents หรอไม ซงผใชสามารถเลอกได
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-104
17. การสงออกขอมลแผนท ผใชสามารถสงออกขอมลแผนทออกไปเปนขอมลรปภาพแบบ Bitmap Files (*.bmp) เพอนาไปใช
ในการประกอบรายงาน หรอการนาเสนอโดยเลอกทเมน File > Export Map แลวเลอกทจดเกบไฟล และตงชอไฟล จากนนจงคลก เพอบนทกขอมล
โดยในการสงออกขอมลแผนท หากผใชอยในหนาตาง Data View ขอมลรปภาพจะถกสงออกเฉพาะบรเวณทแสดงผลใน Data View เทานน และถาผใชอยในหนาตาง Layout View ขอมลรปจะถกสงออกครอบคลมทงแผนท
18. การพมพแผนท ผใชสามารถพมพแผนทออกทางเครองพมพได โดยสามารถตงคาหนากระดาษไดจากเมน File >
Page Setup เพอกาหนดขนาดและรปแบบของกระดาษ เมอเรยบรอยแลวคลกท
การศกษาพฒนาระบบสนบสนนการจดการ องคการความรวมมอระหวางประเทศแหงญปน (ไจกา) ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ บรษท โคคไซ โคเกยว จากด ในระดบจงหวดของประเทศไทย และ เอกซ คอรปอเรชน
2-105
และสงพมพออกทางเครองพมพไดจากเมน File > Print โดยผใชสามารถเลอกเครองพมพ และกาหนดคณสมบตของการพมพ และสงพมพโดยคลกท
โดยในการพมพแผนทออกทางเครองพมพ หากผใชอยในหนาตาง Data View จะเปนการพมพเฉพาะบรเวณทแสดงผลใน Data View เทานน และถาผใชอยในหนาตาง Layout View การพมพจะครอบคลมทงแผนท