MENAXHMENTI FINANCIAR
Shpend BALIJA
Ligjërues
Objektivat e Menaxhmentit Financiar
2
Çfarë roli luajnë aktivitetet financiare ne një ndërmarrje? Cilat janë detyrat konkrete të menaxherëve financiar? Çka paraqet vlera në kohë e parasë? Si të menaxhohet risku financiar? Nga cilat burime i siguron paratë biznesi dhe sa kushtojnë ato? Cilat janë metodat konkurruese për vlerësimin e investimeve?
Qëllimi dhe detyrat e menaxhmentit financiar3
Qëllimi themelor i menaxhmentit financiar qëndron në shtimin apo rritjen e vlerës së aksioneve të ndërmarrjes në tregun e aksioneve. Kjo nënkupton që menaxhmenti financiar merret me aspektin mikroekonomik, perkatsisht me menaxhimin e financave të ndërmarrjes.
Mbështetur ne qëllimin e menaxhmentit financiar bashkëkohor elementet
që përfshijne esencën e detyrave të menaxhmentit financiar janë:
a) analiza e pozites financiare të ndermarrjes b) percaktimi i saktë i struktures dhe mases se mjeteve afariste c) percaktimi i struktures se kapitalit si burime financiare te
mundshme
Funksionet e menaxhmentit financiar4
Funksionet kryesore te menaxhmentit financiar jane:
Funksioni i financimitFunksioni i investimeveFunksioni i dividentes (politika e shperndarjes se rezultatit)
Menaxheri Financiar5
Aktivitetet kryesore te menaxhereve financiar jane:
1. Parashikimi dhe planifikimi2. Investimet dhe marrja e vendimeve financiare3. Bashkerenditja dhe kontrolli i aktiviteteve4. Nderlidhja me tregun e kapitalit5. Menaxhimi i riskut
Detyrat e menaxhereve financiar
Parashikimi dheplanifikimi
Menaxhimi Financiar
Vleresimi i projekteve dhe
vendimet financiare
Kontrolli
Nderlidhja metregun e kapitalit
Roli i menaxherit financiar
Menaxheri
FinanciarVeprimet financiare te firmës
Tregjet
Financiare
(1) Paratë e marra nga investuesit
(1)
(2) Paratë e investuara në firmë
(2)
(3) Paratë e gjeneruara nga veprimtaria
(3)
(4a) Paratë e riinvestuara
(4a)
(4b) Paratë e rikthyera investuesve
(4b)
Menaxhimi strategjik, operativ dhe i riskut8
Menaxhimi strategjik: Ne aspektin strategjik, menaxhmenti i referohet rolit te zhvillimit te objektivave kryesore dhe formulimit te planeve afatgjata per realizimin e ketyre objektivave.Me qellim te realizimit te objektivave te firmes, menaxhmenti identifikon strategjite te cilat duhet te ndermerren dhe te vleresohen.
Menaxhimi operativ: Aktivitetet menaxhohen nga dita ne dite, dhe menaxheret percjellin ngjarjet ditore dhe ndermarrin aksione qe ato te zhvillohen ne suaza te planit te hartuar.
Menaxhimi i riskut: Risku eshte komponente shume e rendesishme e menaxhmentit financiar.Prandaj, menaxhimi i riskut i referohet rrugeve permes te cilave mund te evitohet risku i aktiviteteve financiare.
Financat si disipline shkencore9
Financat ne firme shprehin nje mori faktesh, principesh dhe teorish te lidhura me rritjen dhe perdorimin e parase nga individet, bizneset dhe qeveria.
Financat merren me menyrat se si individet i shperndajne te ardhurat e tyre midis konsumit dhe investimeve, si zgjedhin ndermjet me shume investimeve te mundshme dhe si ata e rrisin parane per te perballuar konsumin e rritur
dhe investimet.
Menaxhmenti financiar si shkence eshte i lidhur ngushte me ekonomine, kontabilitetin dhe financat prandaj ai shihet si nje forme e ekonomise se aplikuar.
Zhvillimi i financave te firmes10
Paraqiten ne vitet 1900 (instrumentet financiare, format e treg.kapitalit)
Vitet e 20-ta; (inovacionet teknologjike ne industrite e reja) Vitet e 30-ta; (kriza ekonomike – sigurimi i ekzistences se
firmave) Vitet e 50-ta; (paraqitja e kompjuterit dhe softverve financiar) Vitet e 60-ta; (teoria e portfolios) Vitet e 80-ta; (letrat me vlere, dividenta,investimet, ristrukturimi
i korpor.) Vitet e 90-ta; (teoria e kostove)
Sfidat e menaxhmentit financiar11
Ne shekullin 21 sfidat kryesore te zhvillimit te menaxhmentit financiar jane:
Globalizimi i ekonomise: llogaritet se do te ndikojne keta faktore:
Permiresimi i transportit dhe komunikimit do te ndikoje ne uljen e shpenzimeve dhe do te beje tregtine nderkombetare me te realizueshme
Ngritja e ndikimit politik te konsumatoreve do te ndikoje ne zvoglimin e barrierave tregtare
Presioni i konkurrences do t’i shtyje firmat t’a shperngulin prodhimin ne vendet ku kane shpenzime me te uleta.
Aplikimi i teknologjise informative do te ndikoje qe: Bizneset t’i zvoglojne shpenzimet dhe t’i zgjerojne tregjet Ndersa ndryshimi ne teknologji ndikon ne shtimin e konkurrences, e cila
shprehet ne renie te fitimit ne tregjet e zgjeruara
Organizimi i firmave12
Qka eshte firma apo biznesi?
Biznesi kuptohet si organizate i cili ekziston qe te veproje ne prodhim, shitje, ose ne furnizim me te mira dhe sherbime
Biznesi eshte organizate, e cila shfrytezon resurset ekonomike qe te krijoje te mira dhe sherbime, te cilat i blejne konsumatoret
Biznesi eshte organizate, e cila krijon dhe ofron pune per njerezit Biznesi eshte organizate, e cila investon ne resurse me qellim qe te
krijoje me shume para per pronaret
Sipas formes se organizimit firmat ndahen ne:
Firmat individuale Ortakëria Korporatat
Firmat individuale13
Perparesite: Lehtesia e fillimit dhe zhvillimit te biznesit Pronari eshte shef i vetvetes Pronari gezon te drejten ne fitim Tatimimi kryesisht i lehte dhe pa tatime te veqanta
Te metat: Pergjegjesi e pakufizuar Kufizimi i resurseve financiare Veshtiresite ne menaxhment Kufizimi i rritjes dhe i jetegjatesise
Ortakëria14
Perparesite: Resurse me te medha financiare Aftesi me te larta menaxhuese dhe organizative Lehte themelohet, minimum kufizime ligjore Tatimet me te uleta nga korporatat
Te metat: Bonitet kreditor me i vogel se korporatat Mosmarrveshjet mes partnerve jane te mundshme Kontinuiteti ne pune Veshtiresi per te ardhur te kapitali me i madh
Qka eshte korporata ?15
Korporata eshte forme e shoqerive aksionare, e cila bazohet ne kodin e inkorporimit, i cili percakton qellimet e biznesit, numrin e aksioneve qe mund te emetohen si dhe numrin e drejtoreve qe do te jene pjese e bordit.
Kapitali i nje korporate formohet permes shitjes se aksioneve.Aksioni eshte nje titull pronesie ndaj nje pjese te pasurise se shoqerise.Pra eshte nje leter me vlere qe verteton se nje individ ka investuar ne shoqeri vleren nominale te aksionit dhe kjo i jep te drejten ne fitim, qe eshte dividenta.
Aksionaret jane pronare te korporates, mirepo kane pergjegjesi te kufizuar. Mbajtesit e aksioneve mund ti shesin ate ne dy menyra: me oferte publike dhe pa oferte publike
Korporatat16
Perparesite: Menaxhim me efikas Pergjegjesia e kufizuar Madhesia e korporatave, qasje me e lehte ne burime
financiare Lehtesi per transferin e pasurise
Te metat: Tatimimi i dyfishte Kostoja fillestare Jofleksibiliteti Konflikti i mundshem
Struktura organizative e korporatave
Financat Marketingu Prodhimi Furnizimi
Aksionerët
Bordi i Drejtorëve
Kryetari
Cila eshte rendesia e korporatave?18
Korporatat kane rendesi te veqante ne rritjen e vleres se biznesit, sepse:
Pergjegjesia e kufizuar ul riskun e investimit dhe ul riskun e firmes per aq sa eshte me e madhe vlera e saje
Vlera e firmes eshte e varur nga mundesite e rritjes, prandaj ajo eshte e varur nga aftesia e firmes per te terhequr kapitalin
Vlera e nje mjeti, poashtu varet nga likuiditeti i tij, qe nenkupton lehtesine me te madhe per shitje te mjeteve dhe konvertimin e tyre ne para ne tregun e letrave me vlere
Zgjerimi i korporatave behet ne dy forma: Forma merxher Forma e zoterimit
Krahasimi i formave te organizimit te bizneseve
Biznesiindividual
Partneriteti Korporata
Themelimi Nga një person dhe i thjeshtë
Dy apo më tepër persona dhe i thjeshtë
Tre apo më tepër persona me liçencë shtetërore dhe më i komplikuar
Pronësia mbi fitimin
I pronarit I partnerëve I aksionerëve
Menaxhmenti I pronarit Mes partnerëve Këshilli i drejtorëve
Përgjegjësia E pakufizar e pronarit
E pakufizuar dhe e kufizuar ndërmjet partnerëve
E kufizuar, në varësi prej kapitalit të investuar të aksionerit
Kufizimejuridike
Nuk ekzistojnë Nuk ekzistojnë Ekzistojnë
Bartja epronësisë
Lehtë Rëndë Lehtë
Kapitali fillestar I kufizuar I kufizuar I kufizuar
Organizimi i financave te firmes20
Organizimi i financave varet nga madhesia e organizates. Ne firmat e vogla
financat zakonisht kryhen ne kuader te kontabilitetit.Ndersa ne firmat me te
medha eshte nje organizim me kompleks i financave, struktura dhe dimensioni i te cilit duhet tu pergjigjet detyrave me komplekse dhe te shumellojshme.
Ne kompanite e medha financat e firmes jane te organizuara ne dy paralele:
Thesari Kontrolli
Pergjegjesite ne fushen e thesarit
21
Drejtuesi i thesarit perkujdeset per sigurimin e financimit, menaxhon rrjedhen
e parase se firmes, realizon relacionet me bankat dhe institucionet e tjera
financiare dhe perkujdeset per kryerjen e obligimeve te firmes.
Funksioni kryesor i tije eshte qe te siguron dhe menaxhon kapitalin e firmes.
Relacionet bankare Menaxhimi i parase Menaxhimi i kredise Pagimi i dividentit Kreditimi i konsumatorve Menaxhimin e pensioneve Menaxhimin e sigurimeve
Pergjegjesite ne fushen e kontrollit22
Udheheqesi i kontrollit perkujdeset qe parate te jene shfrytezuar me eficience.
Ai menaxhon buxhetimin, auditimin, ai merret me pergaditjen e raporteve financiare, kontabilitetin dhe tatimet.Funksioni kryesor I kontrollorit eshte
te siguroje qe parate jane perdorur ne menyre efikase
Kontabiliteti i shpenzimeve Kontabiliteti financiar Hartimi i raporteve financiare Auditimi i brendshem Listat e pagave Hartimi i buxhetit Menaxhimi i tatimeve Ruajtja e dokumentit
Mjedisi financiar i firmes23
Marredheniet financiare me qeverine Marredheniet me ekonomine boterore Marredheniet me tregun financiar dhe bankat Marredheniet financiare midis firmave Marredheniet financiare me punonjesit Marredheniet me klientet
Menaxhmenti Financiar – ushtrime 124
Grupi 1: pronar: 1, nënpunës 5 Grupi 2: pronaret: 2, nënpunës 5 Grupi 3: pronaret: 8, nënpunës 30Përcaktoni veprimatarin e firmës tuaj dhe përgjigjuni në këto pyetje:1. Me çka merret firma juaj?
2. Cila është forma e biznesit tuaj?
3. Cili është organogrami i firmës?
4. Cili faktorë mund të aplikohet në uljen e shpenzimeve?
5. Cilat janë përparësitë e firmës tuaj?
6. Cilat janë mangësitë e firmës tuaj?
7. Përmes cilave metoda preferohet dhe është e mundur ngritja e kapitalit?
8. A ka firma juaj bord drejtorësh dhe kush e përzgjedh bordin?
9. A ka firma juaj kryetar/president/ceo dhe kush e përzgjedh atë?
10. Nëse ju doni të bashkoheni (në një formë) me njërin prej konkurentëve tuaj, cilat janë mundësitë?
11. Fitimi në firmën tuaj kujt i takon?
12. A duhet të paguani dividend?