YOU ARE DOWNLOADING DOCUMENT

Please tick the box to continue:

Transcript
Page 1: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ตั�วอย่�างข้อสอบประมวลความร�1.กล��มทร�พย่ากรมนุ�ษย่�ในุภาคร�ฐ คร��งท ! 11. ท�านุเข้าใจความหมาย่ ความส%าค�ญข้องค%าหล�ก (Key Words)

แตั�ละข้ออย่�างไร จงเข้ ย่นุค%าอธิ*บาย่ ข้อเสนุอแนุะการประย่�กตั�และการปร�บใช้ (Application and implementation) ในุการพ�ฒนุาทร�พย่ากรมนุ�ษย่� พรอมเสนุอกรณี ตั�วอย่�าง (Case Study)

1.1 การจ�ดการความร� (Knowledge Management)

1.2 HR Competency1.3 ระบบข้าราช้การท !ม ผลส�มฤทธิ*1ส�ง (Fast Track)

1.4 การบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด (Good Governance)

1.1 การจ�ดการความร� (Knowledge Management)

การจั�ดการความร � หร�อ Knowledge (KM) เป็�นเร��องค�อนข้�างใหม� ซึ่��งเก�ดข้��นจัากการค�นพบว�า องค�กรต้�องสูญเสู#ยความร �ไป็พร�อมๆ ก�บการที่#�บ(คลากรลาออกหร�อเกษี#ยณอาย(ราชการ อ�นสู�งผลกระที่บต้�อการด/าเน�นการข้ององค�กรเป็�นอย�างย��ง ด�งน��นจัากแนวค�ดที่#�ม(�งพ�ฒนาบ(คลากรให�ม#ความร �มากแต้�เพ#ยงอย�างเด#ยวจั�งเป็ล#�ยนไป็ และม#ค/าถามต้�อไป็ว�าจัะที่/าอย�างไรให�องค�กรได�เร#ยนร �ด�วย

การจั�ดการความร �เป็�นกระบวนการ (process) ที่#�ด/าเน�นการร�วมก�นโดยผ�ป็ฏิ�บ�ต้�งานในองค�กรหร�อหน�วยงานย�อยข้ององค�กร เพ��อสูร�างและใช�ความร �ในการที่/างานให�เก�ดผลสู�มฤที่ธิ์�7ด#ข้��นกว�าเด�ม ซึ่��งเป3นุก*จกรรมข้องผ�ปฏิ*บ�ตั*งานุ ไม�ใช�ก�จักรรมข้องน�กว�ชาการหร�อน�กที่ฤษีฎี# แต้�น�กว�ชาการหร�อน�กที่ฤษีฎี#อาจัเป็�นป็ระโยชน�ในฐานนะแหล�งความร � (resource person)

นอกจัากน#� การจั�ดการความร �เป็�นกระบวนการที่#�เป็�นวงจัรต้�อเน��อง เก�ดการพ�ฒนางานอย�างต้�อเน��องสูม/�าเสูมอเป็:าหมายค�อ การพ�ฒนางานและพ�ฒนาคน โดยม#ความร �เป็�นเคร��องม�อ ซึ่��งในโลกย(ค สู�งคมแห�งความร �“ , ย(คโลกาภิ�ว�ต้น�, และย(คแห�งการเป็ล#�ยนแป็ลง หน�วยบร�การสูาธิ์ารณะหร�อที่#�เร#ยกว�า”

Page 2: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

หน�วยราชการจัะต้�องป็ร�บต้�ว เป็ล#�ยนกระบวนการที่�ศน�ใหม� และเป็ล#�ยนว�ธิ์#ที่/างานใหม� ม�ฉะน��นสู�งคมไที่ยก>จัะไม�สูามารถแข้�งข้�นได�ในสู�งคม

จั�งสูร(ป็ได�ว�า การจ�ดการความร� ค�อ กระบวนการใดๆ ที่#�ถกสูร�างข้��นมาเพ��อรวบรวม และจั�ดเก>บความร �ภิายในองค�กรซึ่��งเป็ร#ยบเสูม�อนสู�นที่ร�พย� (Assets) อย�างเป็�นระบบ โดยน/าเที่คโนโลย#เข้�ามาใช�ในการจั�ดการ เพ��อที่#�จัะน/ามาใช�หร�อถ�ายที่อดก�นได�ภิายในองค�กร อ�นจัะเก�ดป็ระโยชน�ต้�อการป็ฏิ�บ�ต้�งาน หร�อเพ��อสูร�างความได�เป็ร#ยบด�านการแข้�งข้�นในเช�งธิ์(รก�จั ซึ่��งความร �ที่#�ได�ร�บการจั�ดการอย�างเป็�นระบบน#� จัะคงอย�เป็�นความร �ข้ององค�กรต้ลอดไป็

การบร�หารจั�ดการความร �สู�มพ�นธิ์�ก�บเร��ององค�การแห�งการเร ย่นุร� (Learning Organization) เป็�นอย�างย��ง หากองค�กรจัะพ�ฒนาต้นเองให�เป็�นองค�กรแห�งการเร#ยนร �ก>จั/าเป็�นจัะต้�องบร�หารจั�ดการความร �ภิายในองค�กรให�เป็�นระบบเพ��อสู�งเสูร�มให�บ(คลากรเร#ยนร �ได�จัร�งและต้�อเน��อง หากองค�กรใดม#การจั�ดการความร �โดยไม�ม#การสูร�างบรรยากาศแห�งการเร#ยนร �ให�เก�ดข้��นภิายในองค�กร ก>น�บเป็�นการลงที่(นที่#�สูญเป็ล�าได� องค�ประกอบท !ส%าค�ญข้องการจ�ดการความร� ได�แก� คน เที่คโนโลย# และกระบวนความร �องค�ป็ระกอบที่��ง 3 ต้�องเช��อมโยงและบรณาการก�น กล�าวค�อ

1. คน : เป็�นองค�ป็ระกอบสู/าค�ญที่#�สู(ด เป็�นแหล�งความร �และเป็�นผ�น/าความร �ไป็ใช�ป็ระโยชน�

2. เที่คโนโลย# : เป็�นเคร��องม�อเพ��อให�คนสูามารถค�นหา จั�ดเก>บ แลกเป็ล#�ยน รวมที่��งน/าความร �ให�ใช�ได�ง�ายและรวดเร>ว

3. กระบวนการจั�ดการความร � : เป็�นการบร�หารจั�ดการเพ��อน/าความร �จัากแหล�งความร �ไป็ให�ผ�ใช�การด%าเนุ*นุการในุเร2!องการบร*หารจ�ดการความร�

ในการด/าเน�นการในเร��องการบร�หารจั�ดการความร � IT จัะม#บที่บาที่ต้�อการบร�หารจั�ดการความร �เป็�นอย�างมาก จั�งควรต้�องระล�กไว�เสูมอว�า ข้�อมลสูารสูนเที่ศ (Information) ไม�ใช�ความร � กล�าวค�อ

- ข้�อมล (Data) หมายถ�ง ข้�อมลด�บที่#�ย�งไม�ม#การแป็ลความหมาย

2

Page 3: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- สูารสูนเที่ศ (Information) เป็�นข้�อมลที่#�ผ�านกระบวนการเร#ยบเร#ยง ต้#ความ ว�เคราะห� และให�ความหมายแล�ว

- ความร � (Knowledge) ค�อสู��งที่#�ได�จัากกระบวนการที่#�มน(ษีย�ร�บข้�อมลผ�านกระบวนการค�ด เป็ร#ยบเที่#ยบ เช��อมโยง จันเก�ดเป็�นความเข้�าใจัและน/าไป็ใช�

- ป็?ญญา (Wisdom) หร�อความร �ข้� �นสูงสู(ด เป็�นความร �ที่#�สูะสูมและฝั?งอย�ในต้�วบ(คคล

ด�งป็รากฏิต้ามรป็ด�านล�าง

การเล�อกว�ธิ์#การบร�หารจั�ดการความร �ได�อย�างเหมาะสูม ผ�น/าองค�กร ควรร �ว�า เราไม�สูามารถถ�ายที่อดความร �ได�โดยง�ายเสูมอไป็ เน��องจัากความร �ม# 2 ป็ระเภิที่ ที่#�ม#ล�กษีณะแต้กต้�างก�นโดยสู��นเช�ง ค�อ

1. Tacit Knowledge หร�อ องค�ความร �ที่#�ไม�ม#โครงสูร�าง เป็�นองค�ความร �ที่#�ได�จัากที่�กษีะ ความเช#�ยวชาญ และป็ระสูบการณ�ที่#�อย�ในต้�วคน เป็�นองค�ความร �ที่#�ไม�ม#รป็แบบที่#�แน�นอน ยากต้�อการถ�ายที่อดออกมาเป็�นค/าพดหร�อเข้#ยนอธิ์�บายเป็�นลายล�กษีณ�อ�กษีร บางคนจั�งเร#ยกว�าเป็�นความร �แบบนามธิ์รรม ซึ่��งความร �ป็ระเภิที่น#�ม#อย�ในต้�วคนถ�งร�อยละ 80

2. Explicit Knowledge หร�อ องค�ความร �ที่#�ม#โครงสูร�าง เป็�นองค�ความร �ที่#�เป็�นเหต้(เป็�นผลที่#�สูามารถจัะอธิ์�บาย บรรยาย ถอดความออกมาในรป็ข้องที่ฤษีฎี# การแก�ไข้ป็?ญหา ค�ม�อ หร�อในรป็ฐานข้�อมลได� บางคร��งเร#ยกว�า เป็�นความร �แบบรป็ธิ์รรม ซึ่��งความร �ป็ระเภิที่น#�ม#เพ#ยงร�อยละ 20

ข้��นุตัอนุการจ�ดการความร�

WISDOMป็?ญญา

KNOWLEDGEความร �

INFORMATIONสูารสูนเที่ศ (ข้�าวสูาร)

Dataข้�อมล

3

Page 4: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ถ�งแม�ว�า จัะม#ม(มมองและแนวค�ดที่#�หลากหลายจัากผ�เช#�ยวชาญที่��วโลก แต้�ข้� �นต้อนการจั�ดการความร �น� �น สูามารถสูร(ป็ได� 4 ข้��นต้อน ด�งน#�

1. การจั�ดหาหร�อการสูร�างความร �องค�กรต้�องม#การสู/ารวจัให�ช�ดเจันว�า ต้�องการใช�ความร �ที่#�ได�ร�บใน

การแก�ไข้ป็?ญหาจัากการป็ฏิ�บ�ต้�งานในเร��องใดบ�าง จั/าเป็�นต้�องม#ความร �อะไร รป็แบบใด เพราะการจั�ดหาความร �เป็�นการค�นหาความร �ที่#�ย�งไม�ม#ในองค�กรมาใช�ในองค�กรป็?จัจั(บ�น ซึ่��งสูามารถแสูวงหาได�จัากภิายในองค�กรหร�อต้�องแสูวงหาจัากภิายนอกองค�กร

1.1 การแสูวงหาและรวบรวมความร �จัากแหล�งภิายในองค�กร เช�น - การให�ความร �ก�บบ(คลากร เช�น การสูอนงาน การฝัAกอบรม

การสู�มมนา การป็ระช(ม การใช�ระบบพ#�เล#�ยง ฯลฯ- การเร#ยนร �จัากป็ระสูบการณ�ต้รงและลงม�อป็ฏิ�บ�ต้�

1.2 การแสูวงหาและรวบรวมความร �จัากแหล�งภิายนอกองค�กร เช�น

- การใช�มาต้รฐานเป็ร#ยบเที่#ยบ (Benchmarking) ก�บองค�กรอ��นเพ��อหาจั(ดเหม�อนหร�อจั(ดต้�างก�น

- การว�าจั�างที่#�ป็ร�กษีา- การรวบรวมข้�อมลจัากลกค�า ค�แข้�งและแหล�งอ��นๆ- การว�าจั�างพน�กงานใหม�ๆ

2. การจั�ดเก>บความร �ภิายหล�งจัากได�ร�บความร �ต้ามที่#�ต้�องการแล�ว ก�อนน/าไป็ถ�ายที่อด

ให�แก�บ(คลากรคนอ��นๆ ควรม#การจั�ดเก>บความร �ไว�เป็�นฐานข้�อมล (Data

Base) ก�อนเป็�นอ�นด�บแรก เพ��อป็:องก�นความร �สูญหาย ต้�องพ�จัารณาถ�งว�ธิ์#การในการเก>บร�กษีารวมที่��งการน/ามาใช�ให�เก�ดป็ระโยชน�ต้ามความต้�องการ ที่��งน#�อาจัจั�บเก>บรวบรวมในรป็แบบ คล�งเก>บข้�อมลความร � หร�อ “

Data Warehouse” ที่#�เป็�นศนย�กลางข้องข้�อมลที่(กป็ระเภิที่ในองค�กรก>ได� โดยม�ได�ม#รป็แบบเฉพาะต้ายต้�วแต้�อย�างใด แต้�สู��งที่#�สู/าค�ญที่#�สู(ด ค�อ ต้�องม#การจั�ดเก>บให�บ(คลากรผ�ป็ฏิ�บ�ต้�งานสูามารถสู�บค�นได�ง�าย รวดเร>ว และถกต้�อง

4

Page 5: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

3. การเผยแพร�ความร �ข้� �นต้อนน#�เป็�นกระบวนการที่#�เผยแพร�ความร �ไป็สู�บ(คคลที่#�ต้�องการ

ความร �น� �นจัร�งๆ ในเบ��องต้�นผ�บร�หารหน�วยงานควรก/าหนดกลย(ที่ธิ์�ว�า เป็:าหมายค�อใคร ป็ร�มาณความร �ที่#�ต้�องการม#มากน�อยเพ#ยงใด เน��อหาม#ความสู/าค�ญหร�อไม� ม#ความเร�งด�วนระด�บไหน เพ��อให�ก/าหนดรป็แบบการถ�ายที่อดความร �สูามารถที่/าได�อย�างถกต้�อง โดยการถ�ายที่อดความจัากบ(คคลหน��งไป็สู�บ(คคลหน��ง สูามารถเก�ดข้��นได� 2 รป็แบบใหญ�ๆ ได�แก�

3.1 การเผยแพร�ความร �โดยต้รง เป็�นการเป็ล#�ยนความร �จัาก Tacit Knowledge หร�อ Explicit Knowledge ให�เป็�นความร �ที่#�ช�ดแจั�ง ง�ายต้�อการที่/าความเข้�าใจั โดยป็กต้�ที่��วไป็ป็รากฏิให�เห>น 2 ล�กษีณะ ค�อ การบรรยายให�ความร �และการศ�กษีาค�นคว�าจัากแหล�งความร � ซึ่��งม#ข้�อด#ค�อความร �ที่#�ได�ร�บการถ�ายที่อดจัะม#ล�กษีณะที่#�เป็�นความร �ที่#�ช�ดแจั�ง (Explicit Knowledge)

3.2 การเผยแพร�ความร �โดยอ�อม ได�แก� การให�ลงม�อป็ฏิ�บ�ต้� และการสูอนงาน

4. การใช�โป็รแกรมการจั�ดการความร �

ประโย่ช้นุ�ข้องการบร*หารจ�ดการความร�การลงที่(นในเร��องการบร�หารจั�ดการความร �อาจัจัะค�อนข้�างสูง และ

อาจัจัะต้�องใช�เวลา แต้�หลายๆ องค�กรก>จัะได�ร�บป็ระโยชน�ด�งน#�1. ช�วยลดระยะเวลาการพ�ฒนาผล�ต้ภิ�ณฑ์�หร�อการเร#ยนร �งานใหม�2. บ(คลากรได�ร�บความพ�งพอใจัในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน3. ม#ผลก/าไรมากข้��น/ลดต้�นที่(น4. ลดการสูญเสู#ยเวลา5. ม#ความคงที่#�ในผลข้องการเร#ยนร � การป็ฏิ�บ�ต้�งาน และผล�ต้ภิ�ณฑ์�6. การร�กษีาค(ณภิาพ หร�อภิาพล�กษีณ�ข้องผล�ต้ภิ�ณฑ์�ไว�7. การพ�ฒนาค(ณภิาพข้องความร �ไป็สู�นว�ต้กรรมใหม�ๆ

จัากที่#�กล�าวมาข้�างต้�นว�า การบร*หารจ�ดการความร�ส�มพ�นุธิ�ก�บ“

เร2!ององค�การแห�งการเร ย่นุร� (Learning Organization) เป3นุ

5

Page 6: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

อย่�างย่*!ง จั�งได�ม#ผ�ร �ที่#�ศ�กษีาค�นคว�าด�านน#�หลายที่�าน และได�สูร�าง ” Model

ในการน/าไป็สู�การสูร�างองค�กรแห�งการเร#ยนร � เช�น 1. ท�านุอาจารย่� ดร . ประพนุธิ� ผาส�ข้ย่2ด ได�น/าเสูนอ TUNA

Model หร2อ KM Model “ปลาท�” ซึ่��งป็ระกอบด�วย 3 สู�วน ค�อ

1.1 Knowledge Vision (KV) หร�อว�สู�ยที่�ศน�ในเร��องความร � : ม#สู�วนห�ว สู�วนต้า มองว�าก/าล�งจัะไป็ที่างไหน ต้�องต้อบได�ว�า ที่/า “ KM ไป็เพ��ออะไร ”

1.2 Knowledge Sharing (KS) หร�อแลกเป็ล#�ยนความร �ร �วมก�น : สู�วนกลางต้�ว สู�วนที่#�เป็�น ห�วใจั ให�ความสู/าค�ญก�บการแลกเป็ล#�ยน“ ”

ความร � ช�วยเหล�อเก��อกลซึ่��งก�นและก�น (Share & Learn)

1.3 Knowledge Assets (KA) หร�อสูร�างคล�งความร � : สู�วนหาง สูร�างคล�งความร � เช��อมโยงเคร�อข้�าย ป็ระย(กต้�ใช� ICT “สูะบ�ดหาง ”

สูร�างพล�งจัาก COPs (ช(มชนที่#�ม#การรวมต้�วก�นหร�อเช��อมโยงก�นอย�างไม�เป็�นที่างการที่#�จัะพ�ฒนาว�ธิ์#การที่/างานได�ด#ข้��น) เป็�นสู�วนข้(มความร �ที่#�ที่/าให�ม#การน/าความร �ไป็ใช�งานและม#การต้�อยอดยกระด�บข้��นไป็เร��อยๆ

2. Model ข้อง Peter M. Senge ได�ก/าหนดว�น�ยที่#�จัะเข้�าสู�การเป็�นองค�กรแห�งการเร#ยนร �ไว� 5 ป็ระการ (The Fifth Disciplines)

ได�แก�2.1 Personal Mastery : ม(�งม��นสู�ความเป็�นเล�ศ

องค�การที่#�เร#ยนร �ต้�องสูามารถสู�งเสูร�มให�คนในองค�การสูามารถเร#ยนร � พ�ฒนาต้นเอง ค�อ การสูร�างจั�ต้สู/าน�กในการใฝัDเร#ยนร �เพ��อพ�ฒนาศ�กยภิาพไป็สู�เป็:าหมายที่#�ต้� �งไว� ซึ่��งหมายถ�งการจั�ดกลไกต้�างๆ ในองค�การ ไม�ว�าจัะเป็�นโครงสูร�างองค�กร ระบบสูารสูนเที่ศ ระบบพ�ฒนาบ(คลากร หร�อแม�แต้�ระเบ#ยบว�ธิ์#การป็ฏิ�บ�ต้�งานป็ระจั/าว�น เพ��อให�คนในองค�กรได�เร#ยนร �สู��งต้�างๆ เพ��มเต้�มได�อย�างต้�อเน��อง

2.2 Mental Model : เป็Eดโลกที่�ศน�เช�งพ�ฒนาค�อ ต้ระหน�กถ�งกรอบแนวค�ดข้องต้นเอง ที่/าให�เก�ดความ

กระจั�างก�บรป็แบบ ความค�ด ความเช��อที่#�ม#ผลต้�อการต้�ดสู�นใจัและการกระ

6

Page 7: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ที่/าข้องต้น และเพ#ยรพ�ฒนารป็แบบความค�ดความเช��อให�สูอดคล�องก�บการเป็ล#�ยนแป็ลงข้องโลก ไม�ย�ดต้�ดก�บความเช��อเก�าๆ ที่#�ล�าสูม�ย และสูามารถที่#�จัะบร�หารป็ร�บเป็ล#�ยน กรอบความค�ดข้องต้น ที่/าความเข้�าใจัได� ซึ่��งสูอดคล�องก�บความค�ดในเช�งการร��อป็ร�บระบบงาน (Reengineering)

2.3 Share Vision : ม#ว�สู�ยที่�ศน�ร�วมก�นองค�กรที่#�เร#ยนร �จัะต้�องม#การก/าหนดว�สู�ยที่�ศน�ร�วม ซึ่��งจัะเป็�นก

รอบความค�ดเก#�ยวก�บสูภิาพในอนาคต้ข้ององค�กรที่#�ที่(กคนในองค�กรม#ความป็รารถนาร�วมก�น ช�วยก�นสูร�างภิาพอนาคต้ข้องหน�วยงานที่#�ที่(กคนจัะที่(�มแที่ผน�กแรงกายแรงใจักระที่/าให�เก�ดข้��น ที่��งน#�ก>เพ��อให�การเร#ยนร � ร�เร��มที่ดลองสู��งใหม�ๆ ข้องคนในองค�กร เป็�นไป็ในที่�ศที่างหร�อกรอบแนวที่างที่#�ม(�งไป็สู�จั(ดเด#ยวก�น

2.4 Team Learning : จั�ดการเร#ยนร �ร �วมก�นในองค�กรที่#�เร#ยนร �จัะต้�องม#การเร#ยนร �ร �วมก�นเป็�นที่#ม ค�อการ

แลกเป็ล#�ยนความร �และป็ระสูบการณ� ต้ลอดจันที่�กษีะว#ค�ดเพ��อพ�ฒนาภิม�ป็?ญญาและศ�กยภิาพข้องที่#มงานโดยรวม ม#การแบ�งป็?นแลกเป็ล#�ยน ถ�ายที่อดข้�อมลในระหว�างก�นและก�น ที่��งในเร��องข้องความร �ใหม�ๆ ที่#�ได�มาจัากการค�ดค�น หร�อจัากภิายนอกและภิายใน การเร#ยนร �เป็�นที่#มน#�ย�งครอบคล(มไป็ถ�งการเร#ยนร �เก#�ยวก�บการที่/างานร�วมก�นเป็�นที่#มด�วย ซึ่��งการเร#ยนร �และพ�ฒนาจัะช�วยให�การที่/างานร�วมก�นในองค�กรม#ความเป็�นที่#มที่#�ด#ข้��น ซึ่��งจัะช�วยให�สูมาช�กแต้�ละคนสูามารถแสูดงศ�กยภิาพที่#�ม#อย�ออกมาได�อย�างเต้>มที่#�

2.5 Systems Thinking : การค�ดเช�งระบบความสูามารถในการค�ดเช�งระบบ ค�อ คนในองค�กรสูามารถ

มองเห>นว�ธิ์#ค�ดและภิาษีาที่#�ใช�อธิ์�บายพฤต้�กรรมความเป็�นไป็ต้�างๆ ถ�งความเช��อมโยงต้�อเน��องข้องสูรรพสู��งและเหต้(การณ�ต้�างๆ ซึ่��งม#ความสู�มพ�นธิ์�ผกโยงก�นเป็�นระบบ เป็�นเคร�อข้�าย ซึ่��งผกโยงด�วยสูภิาวะการพ��งพาอาศ�ยก�น สูามารถมองป็?ญหาที่#�เก�ดข้��นได�อย�างเป็�นว�ฏิจั�กร โดยน/ามาบรณาการเป็�นความร �ใหม� เพ��อให�สูามารถเป็ล#�ยนแป็ลงระบบได�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล สูอดคล�องก�บความเป็�นไป็ในโลกแห�งความจัร�ง

7

Page 8: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สร�ปการบร�หารจั�ดการความร � ม#ความซึ่�บซึ่�อนมากกว�าการพ�ฒนาบ(คลากร

ด�วยการฝัAกอบรม เพราะเป็�นกระบวนการที่#�ต้�องด/าเน�นการต้�อภิายหล�งจัากที่#�บ(คลากรม#ความร �ความช/านาญแล�ว องค�กรจัะที่/าอย�างไรให�บ(คลากรเหล�าน#�ย�นด#ถ�ายที่อด และแลกเป็ล#�ยนความร �ก�บผ�อ��น และในข้��นต้อนสู(ดที่�าย องค�กรจัะต้�องหาเที่คน�คการจั�ดเก>บความร �เฉพาะไว�ก�บองค�กร อย�างม#ระบบ เพ��อที่#�จัะน/าออกมาใช�ได�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ บร�ษี�ที่ย�กษี�ใหญ�หลายแห�งในสูหร�ฐอเมร�กาย�งคงแข้�งข้�นก�นหาว�ธิ์#บร�หารจั�ดการความร �ที่#�เหมาะสูมก�บต้�วเอง เพ��อให�อย�ในโลกข้องการแข้�งข้�นได� สู/าหร�บป็ระเที่ศไที่ยน��นคงเป็�นเร��องที่�าที่ายสู/าหร�บผ�บร�หารที่#�จัะหาย(ที่ธิ์ว�ธิ์#ในการด�งความร �ออกมาจัากต้�วบ(คคลและการกระต้(�นให�บ(คลากรถ�ายที่อดความร �ให�เพ��อนร�วมงาน ซึ่��งการถ�ายที่อดความร �บางป็ระเภิที่น��น การฝัAกอบรมอาจัจัะไม�ใช�ว�ธิ์#ที่#�ด#ที่#�สู(ด อ�ปสรรคท !ม�กพบอย่��เสมอข้องการบร*หารจ�ดการความร�ค2อ พฤตั*กรรม

การหวงความร� และว�ฒนุธิรรม การไม�ย่อมร�บในุตั�วบ�คคล หาก“ ” “ ”

องค�กรสามารถก%าจ�ดจ�ดอ�อนุท��งสองอย่�างนุ �ได การบร*หารจ�ดการความร�ก7ม*ใช้�เร2!องย่ากจนุเก*นุไป(หมายเหต้( ข้�อ 1.1 น#� จัร�งๆ แล�ว โจัที่ย�ไม�ได�ถามเร��อง องค�กรแห�งการเร#ยนร � (LO) แต้�เจันเห>นว�า KM ก�บ LO เช��อมโยงก�น ก>เลยใสู�ไว�ด�วย เผ��อจัะได�ไว�ใช�ในการต้อบข้�อสูอบข้�ออ��นได�บ�าง)

1.2 HR Competencyน�กว�ชาการที่างการบร�หารจั�ดการและน�กป็ฏิ�บ�ต้�ด�านการบร�หาร

จั�ดการ พยายามต้ลอดเวลาที่#�จัะค�นหาให�ได�ว�า ที่/าอย�างไรจั�งจัะได�คนที่#�เป็�นบ(คลากรช��นเย#�ยม (Super Performer) ก�อนป็F พ.ศ. 2516 องค�การสู�วนใหญ�พ�จัารณาคนจัากสู��งที่#�ป็รากฏิให�เห>นภิายนอก อาที่� ว(ฒ�การศ�กษีา ที่�กษีะที่#�แสูดงออก ล�กษีณะกายภิาพ ฯลฯ ซึ่��งที่��งหมดย�งไม�สูามารถที่/านายหร�อพยากรณ�ได�ว�าบ(คคลน��นจัะเป็�นบ(คลากรช��นเย#�ยมเม��อเข้�ามาที่/างานได� เม��อ พ.ศ. 2516 เดว�ด แมคเคลแลนด� (David C. McCleland) น�กจั�ต้ว�ที่ยาช��นน/าได�เสูนอแนวค�ดเร��อง “Competency” ซึ่��งเป็�นการมอง

8

Page 9: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

คนในภิาพรวม (Holistic View) กล�าวค�อ มองที่��งสู��งที่#�ป็รากฏิให�เห>นและสู��งที่#�ซึ่�อนอย�ภิายในที่#�ไม�อาจัพ�จัารณาได�จัากป็ร�ญญาบ�ต้รหร�อใบร�บรอง แต้�เป็�นสู��งที่#�ต้�องค�นล�กจั�งจัะพบ ต้��งแต้�น��นเป็�นต้�นมา ค/าว�า Competency ก>ค�อยๆ ต้�ดลม และแนวค�ดเก#�ยวก�บ “ ” Competency ก>ได�ร�บการน/าไป็ป็ระย(กต้�ใช�ในก�จักรรมที่(กก�จักรรมข้องการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย� จันอาจัเร#ยกได�ว�าย(คสูม�ยน#�เป็�นย(คสูม�ยข้องการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�บนพ��นฐานข้อง Competency (Competency Based Human Resource Management)

ค/าว�า Competency ม#ค/าแป็ลเป็�นภิาษีาไที่ยค�อนข้�างหลากหลาย เช�น ความสูามารถ สูมรรถนะ สูมรรถภิาพ สูมรรถนะความสูามารถ ฯลฯ คงไม�สูามารถหาข้�อย(ต้�ได�ว�าค/าที่#�ควรใช�เร#ยกหาที่#�ถกต้�องและเหมาะสูมที่#�สู(ดค�ออะไร แต้�ในที่#�น#�ข้อใช�ค/าว�า สูมรรถนะ “ ”

สูมรรถนะ (Competency) เป็�นค/าที่#�ม#ผ�ให�น�ยามไว�ต้�างๆ ก�น โดยที่��วไป็กล�าวก�นว�า ไม�ม#น�ยามใด ผ�ดหร�อถก แต้�ข้��นอย�ก�บการน/าไป็ใช� อย�างไรก>ด# สู/าน�กงาน ก.พ. ได�ก/าหนดนุ*ย่ามข้องสมรรถนุะ ค2อ

ค�ณีล�กษณีะเช้*งพฤตั*กรรมท !เป3นุผลมาจากความร� ท�กษะ“ /ความสามารถ และค�ณีล�กษณีะอ2!นุ ท%าใหบ�คคลสามารถสรางผลงานุไดโดดเด�นุกว�าเพ2!อนุร�วมงานุอ2!นุๆ ในุองค�กร” กล�าวค�อ การที่#�บ(คคลจัะแสูดงสูมรรถนะใดสูมรรถนะหน��งได� ม�กจัะต้�องม#องค�ป็ระกอบข้องที่��งความร � ที่�กษีะ/ความสูามารถ และค(ณล�กษีณะอ��นๆ ต้�วอย�างเช�น สูมรรถนะการบร�การที่#�ด# ซึ่��งอธิ์�บายว�า สูามารถให�บร�การที่#�ผ�ร �บบร�การต้�องการได� น��น “ ”

หากข้าดองค�ป็ระกอบต้�างๆ ได�แก� ความร �ในงาน หร�อที่�กษีะที่#�เก#�ยวข้�อง เช�น อาจัต้�องหากข้�อมลจัากคอมพ�วเต้อร� และค(ณล�กษีณะข้องบ(คคลที่#�เป็�นคนใจัเย>น อดที่น ชอบช�วยเหล�อผ�อ��นแล�ว บ(คคลก>ไม�อาจัจัะแสูดงสูมรรถนะข้องการบร�การที่#�ด#ด�วยการให�บร�การที่#�ผ�ร �บบร�การต้�องการได�

แนวค�ดเร��องสูมรรถนะ ม�กม#การอธิ์�บายด�วย โมเดลภ�เข้านุ%�าแข้7ง“ ” (Iceberg Model) ด�งภิาพที่#�แสูดงด�านล�าง ซึ่��งอธิ์�บายว�า ความแต้กต้�างระหว�างบ(คคลเป็ร#ยบเที่#ยบได�ก�บภิเข้าน/�าแข้>ง โดยม#สู�วนที่#�เห>นได�ง�าย และพ�ฒนาได�ง�ายค�อ สู�วนที่#�ลอยอย�เหน�อน/�า น��นค�อองค�ความร � และที่�กษีะ

9

Page 10: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ต้�างๆ ที่#�บ(คคลม#อย� และสู�วนใหญ�ที่#�มองเห>นได�ยากจัะอย�ใต้�ผ�วน/�า ได�แก� แรงจังใจั อ(ป็น�สู�ย ภิาพล�กษีณ�ภิายใน และบที่บาที่ที่#�แสูดงออกต้�อสู�งคม สู�วนที่#�อย�ใต้�น/�าน#�ม#ผลต้�อพฤต้�กรรมในการที่/างานข้องบ(คคลอย�างมาก และเป็�นสู�วนที่#�พ�ฒนาได�ยาก ซึ่��งอาจักล�าวได�อ#กน�ยหน��งว�า ความร � ที่�กษีะ/ความสูามารถ (สู�วนที่#�อย�เหน�อน/�า) และค(ณล�กษีณะอ��นๆ ข้องบ(คคล (สู�วนที่#�อย�ใต้�น/�า) ที่/าให�บ(คคม#สูมรรถนะ (พฤต้�กรรมในการที่/างาน) ในรป็แบบต้�างๆ และสูมรรถนะต้�างๆ ม#ความสู�มพ�นธิ์�ก�บผลงานข้องบ(คคล (*** Competency = KSA+O >> K : knowledge (ความร �), S : skill (ที่�กษีะ), A : attitude (ที่�ศนคต้�) , O : other

(องค�ป็ระกอบอ��นๆ เช�น แรงผล�กด�น (Drive) แรงจังใจั ***)

ภิาพ : โมเดลภิเข้าน/�าแข้>ง (Iceberg Model)

Competency จั�ดเป็�นพ��นฐานในกระบวนการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�ด�านต้�าง ๆ ไม�ว�าจัะเป็�น การค�ดเล�อก การสูรรหา การป็ระเม�น การบร�หารจั�ดการในเร��องข้องความก�าวหน�าหร�อการพ�ฒนา ให�เป็�นไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�นและสูอดคล�องก�บพ��นฐานเด#ยวก�น โดยศ�กยภิาพและค(ณล�กษีณะข้องบ(คคลที่#�เราต้�องการสูร�างและพ�ฒนาในองค�กร ซึ่��งจัะม#ความสู�มพ�นธิ์�ก�บเป็:าหมายข้องผลการด/าเน�นงาน ว�ฒนธิ์รรม ว�สู�ยที่�ศน� กลย(ที่ธิ์�ข้ององค�กร

10

Page 11: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ประเภทข้องสมรรถนุะสูมรรถนะสูามารถจั/าแนกเป็�นกล(�มๆ ได�หลายว�ธิ์# แต้�ว�ธิ์#ที่#�น�าจัะเป็�น

ป็ระโยชน�ต้�อองค�การข้องร�ฐ ค�อ การแยกสูมรรถนะออกเป็�น 2 ป็ระเภิที่ ค�อ1. สูมรรถนะหล�ก (Core Competency) เป็�นสูมรรถนะที่#�ที่(ก

คนในองค�การต้�องม#เพ��อที่#�จัะที่/าให�องค�การสูามารถด/าเน�นงานได�สู/าเร>จัล(ล�วงต้ามว�สู�ยที่�ศน� พ�นธิ์ก�จั เป็:าหมาย แผนงาน และโครงการต้�างๆ ข้ององค�การ สูมรรถนะหล�กน#�จัะผกโยงเข้�าก�บสูมรรถนะหล�กข้ององค�การเอง องค�การแต้�ละแห�งจัะม#บ(คล�กล�กษีณะที่#�เป็�นเสูม�อนแก�นหร�อหล�กข้ององค�การ สูมรรถนะหล�กข้ององค�การจัะถ�ายที่อดลงไป็ที่#�บ(คลากร และกลายเป็�นสูมรรถนะที่#�บ(คลากรที่(กคนในองค�การต้�องม#

ต้�วอย�างสูมรรถนะหล�กข้องข้�าราชการพลเร�อนไที่ย ป็ระกอบด�วย 5 สูมรรถนะ ค�อ

(1) การม(�งผลสู�มฤที่ธิ์�7 (Achievement Motivation)

(2) บร�การที่#�ด# (Service Mind)

(3) การสู��งสูมความเช#�ยวชาญในงานอาช#พ (Expertise)

(4) จัร�ยธิ์รรม (Integrity)

(5) ความร�วมแรงร�วมใจั (Teamwork)

2. สูมรรถนะเฉพาะล�กษีณะงาน (Functional Competency)

เป็�นสูมรรถนะที่#�บ(คคลที่#�ที่/างานในสูายงานน��นต้�องม#เพ��มเต้�มจัากสูมรรถนะหล�ก เช�น ฝัDายกฎีหมายต้�องม#สูมรรถนะด�านความร �เก#�ยวก�บกฎีหมาย และม#ที่�กษีะในการต้#ความกฎีหมาย เป็�นต้�น สมรรถนุะก�บกระบวนุการบร*หารทร�พย่ากรมนุ�ษย่�

การป็ร�บป็ร(งระบบจั/าแนกต้/าแหน�งและค�าต้อบแที่นในภิาคร�ฐ เน�นการที่/างานโดยย�ดผลล�พธิ์� ความค(�มค�า ความร�บผ�ดชอบ ต้อบสูนองความต้�องการข้องสู�งคมและป็ระชาชนผ�ร �บบร�การ เป็�นกลไกที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการป็ร�บป็ร(งค(ณภิาพข้องข้�าราชการ สู�งเสูร�มให�ข้�าราชการพ�ฒนาและใช�สูมรรถนะอย�างสู�มฤที่ธิ์�7ผล ระบบจั/าแนกต้/าแหน�งและค�าต้อบแที่นในภิาคร�ฐที่#�ป็ร�บป็ร(งใหม�น#� เป็�นระบบที่#�ม#การน/าสูมรรถนะมาใช�ในการบร�หารผลงานข้องข้�าราชการ โดยถ�อเป็�นสู�วนหน��งข้องผลงานที่#�คาดหว�งจัากข้�าราชการ

11

Page 12: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ในข้ณะเด#ยวก�นก>ย�งน/าไป็ใช�ในการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�ด�านอ��นๆ เช�น การสูรรหา และการพ�ฒนา นอกจัากน#�การที่#�ม#ข้�อศ�กษีาสูน�บสูน(นว�า เม��อน/าโมเดลสูมรรถนะ (Competency Model) มาใช�ในองค�กรแล�ว จัะช�วยให�การบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพมากข้��น และจัะพบว�า สูมรรถ“

นะ ได�แที่รกซึ่�มไป็สู�ที่(กกระบวนการข้องการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย� โดยม#”

รายละเอ#ยดด�งน#�1. การสูรรหาและค�ดเล�อกบ(คลากรต้ามค(ณสูมบ�ต้�และสูมรรถนะข้อง

ต้/าแหน�งที่#�ต้�องการ (Recruitment and Selection) โดยการใช�แบบที่ดสูอบหร�อว�ธิ์#การสูอบสู�มภิาษีณ�ในการค�นหาผ�สูม�ครที่#�ม#ที่�กษีะหร�อค(ณสูมบ�ต้�ต้รงต้ามที่#�ต้�องการสู/าหร�บต้/าแหน�งงานได�อย�างแม�นย/า อ�นจัะก�อให�เก�ดการป็ระหย�ดเวลาและค�าใช�จั�ายที่#�เก�ดข้��น

2. การวางแผนฝัAกอบรมและพ�ฒนาบ(คลากร (Training Need &

Development Plan) เป็�นการช�วยก/าหนดที่�ศที่างความต้�องการในการฝัAกอบรมพ�ฒนาบ(คลากรแต้�ละคน เพ��อการที่/างานอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ เพราะม#มาต้รฐานให�ผ�บ�งค�บบ�ญชาใช�ว�ดบ(คลากรน��นว�าม#ความสูามารถหร�อที่�กษีะพ�เศษีที่างด�านใด หร�อย�งข้าดหร�ออ�อนในด�านใด จั/าเป็�นต้�องพ�ฒนาอย�างไร เป็�นการช�วยก/าหนดที่�ศที่างการพ�ฒนาได�ต้รงเป็:าหมายมากข้��น

3. การวางแผนความก�าวหน�าในอาช#พข้องบ(คลากรและการวางแผนที่ดแที่นต้/าแหน�งในระด�บบร�หาร (Career Plan & Succession Plan)

ที่/าให�หน�วยงานสูามารถที่ราบถ�งจั(ดแข้>ง-จั(ดอ�อนข้องบ(คลากรที่#�ม#อย� และสูามารถที่ราบถ�งที่�กษีะที่#�จั/าเป็�นสู/าหร�บต้/าแหน�งเป็:าหมายในอนาคต้ข้องบ(คลากรแต้�ละคน ที่/าให�หน�วยงานสูามารถพ�ฒนาหร�อเต้ร#ยมบ(คลากรให�พร�อมสู/าหร�บต้/าแหน�งใหม� โดยการพ�ฒนาในที่�กษีะที่#�ย�งข้าด ช�วยให�องค�การและบ(คลากรบรรล(เป็:าหมายร�วมก�นได�

4. การป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องบ(คลากร (Performance

Appraisal) ม#ความเก#�ยวโยงก�บการเล��อนต้/าแหน�ง การวางต้�วต้ายต้�วแที่นภิายในองค�การหร�อการสู�บที่อดต้/าแหน�ง ต้ลอดจันการน/าข้�อมลที่#�ได�ไป็ป็ระกอบการพ�ฒนาบ(คลากร ผลการป็ระเม�นจัะเป็�นต้�วสูะที่�อนให�บ(คลากรที่��ง

12

Page 13: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

องค�การ และบ(คลากรได�ร�บที่ราบถ�งสูมรรถนะข้องต้�วบ(คลากรเอง และสูมรรถนะโดยรวมข้ององค�การ เพ��อวางแผนด/าเน�นการต้�อไป็ในอนาคต้

5. ค�าต้อบแที่น (Compensation) การน/าสูมรรถนะมาใช�ในการบร�หารค�าต้อบแที่นจัะช�วยกระต้(�นให�บ(คลากรม#ความกระต้�อร�อร�นเพ��มมากข้��น และสู�งผลต้�อสูมรรถนะข้องหน�วยงาน เน��องจัากผ�ที่#�ม#สูมรรถนะสูงจัะได�ร�บค�าต้อบแที่นที่#�มากกว�า บ(คลากรจัะเห>นความสู/าค�ญในการพ�ฒนาสูมรรถนะข้องต้นเองให�สูงย��งข้��น

1.3 ระบบข้าราช้การท !ม ผลส�มฤทธิ*1ส�ง (Fast Track)

หล�กข้องระบบ Fast Track

ความหมาย่ข้อง Fast Track ค�อ การพ�ฒนาข้�าราชการผ�ม#ผลสู�มฤที่ธิ์�7สูง (Fast แป็ลว�า ที่าง, Track แป็ลว�า ที่าง = ที่างเด�นเร>ว)

ว�ตัถ�ประสงค�ข้องระบบ Fast Track 1. เพ��อด�งดด ร�กษีา และจังใจัคนเก�ง คนด# ม#ผลงานเป็�นป็ระโยชน�

ต้�อสูาธิ์ารณะให�อย�ในระบบราชการ2. เพ��อพ�ฒนาข้�าราชการพลเร�อนผ�ม#ศ�กยภิาพสูงอย�างต้�อเน��องและ

เป็�นระบบ3. เพ��อเต้ร#ยมผ�น/าซึ่��งม#ค(ณภิาพ มากป็ระสูบการณ�ในจั/านวนที่#�เพ#ยง

พอสู/าหร�บการเป็�นน�กบร�หารระด�บสูง (Senior Executive Service :

SES) หร�อผ�เช#�ยวชาญ ผ�ที่รงค(ณว(ฒ�ระด�บสูง (Senior Professional Service) หล�กการและเหตั�ผล

1. ความจั/าเป็�นในการพ�ฒนาภิาคราชการ ระบบราชการ- สูภิาพแวดล�อมเป็ล#�ยน- สูภิาพป็?ญหาเป็ล#�ยน- สูมรรถนะเป็ล#�ยน

งานที่#�เหมาะสูม

คนที่#�ม#ค(ณภิาพและ

ที่�กษีะที่#�ต้�องการ

ค�าต้อบแที่น

ที่#�เป็�นธิ์รรม

13

Page 14: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- นโยบายร�ฐบาลด�านการพ�ฒนาผ�น/าภิาคราชการ2. ป็?ญหาด�านการพ�ฒนาผ�น/าในราชการในที่างป็ฏิ�บ�ต้�

- ข้าดการพ�ฒนาที่#�ต้�อเน��อง เป็�นระบบ (ป็ระเที่ศไที่ยย�งข้าดการพ�ฒนา ซึ่��งต้�างจัากสูหร�ฐฯ ที่#�จัะม#เกณฑ์�ว�า คนที่#�ไม�สูนใจัพ�ฒนาต้นเอง เม��อสู��นป็Fก>จัะไม�ม#การป็ร�บค�าต้อบแที่นให� เพราะถ�อว�า คนที่#�ไม�ม#การพ�ฒนาต้นเอง ก>จัะไม�สูามารถพ�ฒนางานได�เช�นก�น จั�งที่/าให�คนในสูหร�ฐฯ กระต้�อร�อร�นที่#�จัะพ�ฒนาต้นเองอย�เสูมอ)

- รป็แบบย�งเน�นการเร#ยนร �ภิาคที่ฤษีฎี#ในช��นเร#ยน- การข้��นสู�ต้/าแหน�งระด�บสูงใช�เวลานาน (คนเก�งหลายคนเห>น

เสู�นที่างที่#�จัะไป็เป็�น ผอ.กอง, อธิ์�บด# จัะต้�องผ�านหลายด�าน และหากผ�านผ�บร�หารระด�บต้�นที่#�ม#อคต้� ใช�อารมณ� ก>จัะที่/าให�ระด�บล�างไม�สูามารถข้��นสู�ระด�บสูงได�)กลไกและองค�ประกอบข้องระบบการบร*หารข้อง Fast Track

1. ระบบการสูรรหา (1) เป็�นระบบเป็Eด(2) กล(�มเป็:าหมาย ม#ว�ธิ์#การสูรรหามาจัากบ(คลากร 3 ป็ระเภิที่

ได�แก�- ข้�าราชการที่��วไป็ที่#�ผ�านการป็ระเม�นต้ามหล�กเกณฑ์� : ระด�บ 4,

5, 6 ผ�านการค�ดเล�อกอย�างเข้�มข้�น- ข้�าราชการบรรจั(ใหม�ที่#�ม#ค(ณสูมบ�ต้�ต้ามก/าหนด : ผ�จับ

ป็ร�ญญาโที่หร�อป็ร�ญญาเอก ผ�านการสูอบแข้�งข้�นอย�างเข้�มข้�น- น�กเร#ยนที่(นร�ฐบาล : ระด�บ 4, 5 และผ�านหล�กเกณฑ์�ที่#�

ก/าหนด(3) ระยะน/าร�อง ครอบคล(มเฉพาะกล(�ม เช�น เร��มที่/าที่#�กระที่รวง

พล�งงาน เพราะม#น�กเร#ยนที่(นมาก (ว�ศวะ) ที่#�สู/าน�กเศรษีฐก�จัการคล�ง ที่#�สู/าน�กเลข้าธิ์�การคณะร�ฐมนต้ร# หร�อที่#�สู/าน�กงาน ก.พ. โดยสูรรหาจัาก

- น�กเร#ยนที่(นร�ฐบาล อาย(ราชการไม�เก�น 3 ป็F (ที่#�ต้�องไม�เก�น 3

ป็F เพราะย�งไม�ถกครอบง/า ย�งม#อ(ดมการณ�ม(�งม��นในการที่/างานสูง ย�งอยากที่/างานอย�)

14

Page 15: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ข้�าราชการที่��วไป็ ระด�บ 4-6 ที่#�ผ�านการค�ดเล�อกจัาก อ.ก.พ.กรม (อ.ก.พ. กรม เป็ร#ยบเสูม�อนบอร�ด บอร�ดในระด�บกรม,

Organization ระด�บเล>ก บอร�ดน��นค�อ คณะกรรมการ ม#อธิ์�บด#เป็�นป็ระธิ์าน ม# ผอ.สู/าน�ก ต้�างๆ เป็�นผ�พ�จัารณา)

2. ระบบการก/าหนดต้/าแหน�ง (1) เป็�นต้/าแหน�งที่#�ม#ล�กษีณะงานว�ชาช#พ ระด�บป็ร�ญญา (ในระยะ

แรกๆ น#� เช�น ที่#�สู/าน�กเศรษีฐก�จัการคล�ง อาจัจัะเป็�นต้/าแหน�งเจั�าหน�าที่#�ว�เคราห�นโยบาย ด�านการเง�นการคล�ง หร�อด�านว�ศวกร สูถาป็น�ก หร�อน�ต้�กร เป็�นต้�น)

(2) เป็�นต้/าแหน�งเฉพาะต้�ว(3) เป็�นต้/าแหน�งในระด�บ 4-5 / 6 / 7 / 8

(4) เล��อนต้/าแหน�งได�เร>ว ข้��นอย�ก�บผลงาน(5) ระยะน/าร�อง ก/าหนดต้/าแหน�งเฉพาะต้�ว ต้ามผ�ถ�อครอง

ต้/าแหน�ง3. ระบบพ�ฒนา

(1) เป็:าหมายการพ�ฒนาให�สูอดคล�องก�บบที่บาที่ภิารก�จัที่#�สู�วนราชการคาดหว�ง (บที่บาที่ข้องคนที่#�น� �งอย�ต้รงน#�ค�อ เม��อเค�าได�ร�บมอบหมายให�ที่/างานหน��งงานใดในต้/าแหน�งใด ก>จัะสูามารถพ�จัารณา/ด ภิารก�จัข้องต้นเองได�ช�ดเจัน และเสูนอแนะได�ว�าควรจัะเป็�นอย�างไร เช�น ต้/าแหน�งเจั�าหน�าที่#�ว�เคราะห�นโยบายการเง�นการคล�ง ต้�องสูามารถว�เคราะห�นโยบายนโยบายให�ผ�บ�งค�บบ�ญชาได�ร �ว�า สูถานการณ�ด�านการเง�นข้องป็ระเที่ศเป็�นอย�างไร และอนาคต้เป็�นอย�างไร แนวโน�มเป็�นอย�างไร นโยบายที่#�ออกมาควรเป็�นในรป็แบบไหน เป็�นต้�น)

(2) แผนพ�ฒนาภิายใต้�ข้�อต้กลงการที่/างาน (Performance

Agreement) (จัะพ�ฒนาคนต้�องที่/าข้�อต้กลงก�นระหว�างต้นเองและผ�บ�งค�บบ�ญชาว�า ถ�าเค�าน��งในต้/าแหน�งน#� เพ��อให�ที่/างานได�สูงสู(ดต้ามเจัต้นารมณ�จัะต้�องม#การพ�ฒนาอะไรบ�าง เพ��อให�เค�าม#ความร �ความสูามารถ หร�อ ให�เค�าม# Competency ต้ามที่#�ต้/าแหน�งน��นต้�องการ) ป็ระกอบด�วย

15

Page 16: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ระบบพ#�เล#�ยง (Mentoring) (คนที่#�คอยดแลว�า คนๆ น#� ที่/างานไป็ถกที่�ศที่างไหม เหมาะสูมไหม อย�ในแนวที่างที่#�องค�การต้�องการหร�อไม� ที่(�มเที่ม(�งม��นในการที่/างานมากน�อยแค�ไหน)

- ผ�สูอนงาน (Coaching) (ผ�ที่#�สูอนให�ร �จั�กว�ธิ์#การที่/างาน = on th job training)

- ระบบการมอบหมายงานที่#�สูน�บสูน(นการฝัAกอบรมข้ณะป็ฏิ�บ�ต้�งาน

- ระบบการฝัAกอบรมในช��นเร#ยน- ระบบการสู�บเป็ล#�ยนหม(นเว#ยน การย�มต้�ว แลกเป็ล#�ยนผ�

ป็ฏิ�บ�ต้�งาน- การศ�กษีาดงานภิายนอกหน�วยงาน (เพ��อให�คนม#การพ�ฒนา

เพ��อการเร#ยนร � และเก�ดข้�อค�ดเพ��อมาพ�ฒนาองค�กร)

4. ระบบป็ระเม�นผลการที่/างาน(1) ใช�หล�กการข้องระบบการป็ระเม�นแบบ 360 องศา ผ�ป็ระเม�น

ได�แก�- ผ�บ�งค�บบ�ญชาเบ��องต้�น ผ�บ�งค�บบ�ญชาสูงข้��นไป็อ#กหน��งระด�บ- พ#�เล#�ยง ผ�สูอนงาน ผ�ให�ค/าป็ร�กษีาด�านแผนการพ�ฒนาราย

บ(คคล- ผ�ร �วมงาน- ผ�ใต้�บ�งค�บบ�ญชา

(2) ระยะน/าร�อง แบ�งการป็ระเม�นเป็�น- ป็ระเม�นการพ�ฒนาข้องบ(คคล (ป็ระเม�นว�าคนๆ น��น ม#การ

พ�ฒนาด#ข้��นกว�าเด�มที่#�เป็�นอย�หร�อไม� แต้กต้�างจัากเด�มมากน�อยแค�ไหน)

- ป็ระเม�นผลสู�มฤที่ธิ์�7ข้องงาน (ด Output ว�าเป็�นไป็ต้ามเจัต้นารมณ�ข้องหน�วยงานหร�อไม� และด Outcome ว�า เก�ดผลกระที่บก�บป็ระชาชนหร�อลกค�ามากน�อยแค�ไหน)

ผลด ( ความส%าเร7จ ) ข้องระบบข้าราช้การผ�ม ผลส�มฤทธิ*1ส�ง 1. การแต้�งต้��งที่#�เป็�นธิ์รรม ป็ราศจัากการแที่รกแซึ่งโดยม�ชอบ

16

Page 17: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

2. ห�วหน�าสู�วนราชการที่#�เห>นความสู/าค�ญและให�การสูน�บสูน(นระบบข้�าราชการผ�ม#ผลสู�มฤที่ธิ์�7สูงอย�างจัร�งจั�ง

3. การม#ห�วหน�างานที่#�ม#ค(ณภิาพในจั/านวนที่#�เพ#ยงพอ4. การสูรรหาและการป็ระเม�นที่#�เป็�นระบบและเข้�มข้�น ม#การแข้�งข้�นสูง5. การพ�ฒนาอย�างเป็�นระบบและต้�อเน��อง ที่��งการมอบหมายงาน การ

อบรมพ�ฒนา และการสู�บเป็ล#�ยนหม(นเว#ยน6. การป็ระเม�นผลที่#�ต้�องพ�จัารณาที่��งศ�กยภิาพและผลงาน7. การค�ดเล�อกและการระบ(บที่บาที่ที่#�ช�ดเจันข้องพ#�เล#�ยง8. ข้�าราชการในระบบน#�ที่#�ม#ความร�บผ�ดชอบสูงและกระต้�อร�อร�นในการ

พ�ฒนาต้นเองประโย่ช้นุ�ข้องระบบ Fast Track

* ข้าราช้การในุระบบ1. ได�ที่/างานที่#�ยากและที่�าที่าย2. ม#โอกาสูในการเล��อนระด�บอย�างรวดเร>ว3. ใช�ความสูามารถที่#�ม#อย�างเต้>มศ�กยภิาพ4. ได�ร�บการพ�ฒนาต้�อเน��องเป็�นระบบ

* ข้าราช้การท�!วไป- ได�ศ�กษีารป็แบบ ว�ธิ์#ค�ด ว�ธิ์#การที่/างาน จัากข้�าราชการในระบบ

* ส�วนุราช้การ1. ได�ข้�าราชการที่#�ม#ค(ณภิาพและผลสู�มฤที่ธิ์�7สูง2. ม#ระบบสูน�บสูน(นการเต้ร#ยมข้�าราชการระด�บสูงในอนาคต้

* ราช้การโดย่รวมยกมาต้รฐานการที่/างานข้องราชการเพ�� อสูน�บสูน(นให�การพ�ฒนา

ป็ระเที่ศเป็�นไป็อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ เพ�� อสู�วนรวม สูอดคล�องก�บการเป็ล#�ยนแป็ลงข้องโลก และม#ความย��งย�น

1.4 การบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด (Good Governance)

หล�กส%าค�ญข้อง Good Governance ม 5 ประการ : หน�งสู�อ อ.โฆษี�ต้ หน�า 106

17

Page 18: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

1. Accountability หมายถ�ง ความน�าเช��อถ�อและม#กฎีเกณฑ์�ที่#�ช�ดเจัน

2. Transparency หมายถ�ง ความโป็ร�งใสู3. Participation หมายถ�ง การม#สู�วนร�วม4. Predictability หมายถ�ง ความสูามารถในการคาดการณ�ได�5. ความสูอดคล�องข้อง 4 หล�กการข้�างต้�นสู/าหร�บแนวค�ดเก#�ยวก�บการพ�ฒนาธิ์รรมาภิ�บาลหร�อระบบการบร�หาร

ก�จัการบ�านเม�องและสู�งคมที่#�ด# (Good Governance) น��น ได�ม#การกล�าวถ�งอย�บ�างในช�วงก�อนการป็ระกาศใช�แผนพ�ฒนาเศรษีฐก�จัและสู�งคมแห�งชาต้� ฉบ�บที่#� 8 แต้�ย�งไม�ค�อยแพร�หลายมากน�ก เม��อป็ระเที่ศไที่ยป็ระสูบป็?ญหาว�กฤต้เศรษีฐก�จัและการเง�น บ(คคลฝัDายต้�างๆ จั�งได�ห�นมาให�ความสูนใจัและต้ระหน�กถ�งความจั/าเป็�นในการสูร�างเสูร�มการบร�หารก�จัการบ�านเม�องและสู�งคมที่#�ด# ในฐานะเป็�นองค�ป็ระกอบสู/าค�ญในการบรณะสู�งคมและป็ระเที่ศ เพ��อพล�กฟื้I� นภิาวะว�กฤต้ที่างเศรษีฐก�จั สูร�างความเข้�มแข้>งให�ก�บเศรษีฐก�จั สู�งคม และการเม�องข้องป็ระเที่ศ และสูามารถรองร�บกระแสูการเป็ล#�ยนแป็ลงต้�างๆ ได�อย�างที่�นสูถานการณ� จั�งได�ม#การออก ระเบ ย่บ“

ส%านุ�กนุาย่กร�ฐมนุตัร ว�าดวย่การสรางระบบบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด พ.ศ. 2542” ข้��น เพ��อใช�เป็�นกรอบป็ฏิ�บ�ต้�ข้องสู�วนราชการต้�างๆ ในที่(กระด�บ โดยย�ดหล�กการพ��นฐาน 6 ป็ระการ อ�นได�แก�

1. หล�กน�ต้�ธิ์รรม2. หล�กค(ณธิ์รรม3. หล�กความโป็ร�งใสู4. หล�กการม#สู�วนร�วม5. หล�กความร�บผ�ดชอบ6. หล�กความค(�มค�าต้�อมา ในร�ฐบาลสูม�ยพ�นต้/ารวจัโที่ที่�กษี�ณ ช�นว�ต้ร ในช�วงข้องการ

ด/าเน�นการป็ฏิ�รป็ข้องระบบราชการ นอกจัากจัะม#การก/าหนดนโยบายในรป็แบบข้องแผนย(ที่ธิ์ศาสูต้ร�การพ�ฒนาระบบราชการ พ.ศ. 2546 – 2550

ซึ่��งได�ม#การก/าหนดว�สู�ยที่�ศน�ใหม�ข้องการพ�ฒนาระบบราชการไว�ว�า พ�ฒนา“

18

Page 19: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ระบบราชการไที่ยให�ม#ความเป็�นเล�ศ สูามารถรองร�บก�บการพ�ฒนาป็ระเที่ศในย(คโลกาภิ�ว�ต้น� โดยย�ดหล�กการบร�หารก�จัการบ�านเม�องที่#�ด# และป็ระโยชน�สู(ข้ข้องป็ระชาชน” ร�ฐบาลจั�งได�ออก พระราช้กฤษฎี กาว�าดวย่หล�ก“

เกณีฑ์�และว*ธิ การบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด พ.ศ. 2546” เพ��อก/าหนดหล�กเกณฑ์�และว�ธิ์#การบร�หารก�จัการบ�านเม�องที่#�ด# โดยม#ความป็ระสูงค�จัะให�ใช�บ�งค�บก�บสู�วนราชการในที่(กกระที่รวง ที่บวง กรม ที่��งที่#�เป็�นราชการสู�วนกลางและราชการสู�วนภิม�ภิาค รวมที่��งหน�วยงานอ��นที่#�อย�ในก/าก�บข้องราชการฝัDายบร�หารที่#�ม#การจั�ดต้��งข้��นและม#การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการเช�นเด#ยวก�บกระที่รวง ที่บวง กรม

การบร�หารก�จัการบ�านเม�องที่#�ด# ได�แก� การบร�หารราชการเพ��อบรรล(เป็:าหมายด�งต้�อไป็น#� (ในหน�งสู�อ อ.โฆษี�ต้ หน�า 93-100)

1. เก�ดป็ระโยชน�สู(ข้ข้องป็ระชาชน หมายถ�ง การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการที่#�ม#เป็:าหมายเพ��อให�เก�ดความผาสู(กและความเป็�อย�ที่#�ด#ข้องป็ระชาชน ความสูงบและป็ลอดภิ�ยข้องสู�งคมสู�วนรวม ต้ลอดจันป็ระโยชน�สูงสู(ดข้องป็ระเที่ศ เช�น สู�วนราชการจัะต้�องด/าเน�นการโดยถ�อว�าป็ระชาชนเป็�นศนย�กลางที่#�จัะได�ร�บการบร�การจัากร�ฐ

2. เก�ดผลสู�มฤที่ธิ์�7ต้�อภิารก�จัภิาคร�ฐ หมายถ�ง การบร�หารงานแบบม(�งเน�นผลล�พธิ์�ที่#�เก�ดข้��นจัากการป็ฏิ�บ�ต้�งานที่#�สูอดคล�องเป็�นไป็ในแนวที่างเด#ยวก�นก�บภิารก�จัและว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ที่#�ก/าหนดข้��นไว�สู/าหร�บงานน��นๆ โดยผลล�พธิ์�ที่#�เก�ดข้��นม#ความค(�มค�าก�บการใช�ที่ร�พยากรอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และสูามารถก/าหนดต้�วช#�ว�ดผลการที่/างานได�อย�างช�ดเจัน เช�น

- ก�อนจัะด/าเน�นการต้ามภิารก�จัใด สู�วนราชการต้�องจั�ดที่/าแผนป็ฏิ�บ�ต้�ราชการไว�ล�วงหน�า ต้�องจั�ดให�ม#การต้�ดต้ามและป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามแผนป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ

- การบร�หารราชการแบบบรณาการ ค�อ การร�วมม�อก�นในระหว�างสู�วนราชการที่#�เก#�ยวข้�อง เพ��อให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�งานร�วมก�นหร�อม#แผนการด/าเน�นงานที่#สูอดคล�องไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�น ซึ่��งจัะที่/าให�ภิารก�จัที่#�สู/าค�ญข้องร�ฐในแต้�ละด�านเก�ดผลสู/าเร>จัเป็�นป็ระโยชน�แก�ป็ระชาชนสู�วนรวม และม#ความป็ระหย�ดโดยใช�ที่ร�พยากรร�วมก�นให�เก�ดป็ระโยชน�สูงสู(ด รวมที่��งสูามารถลด

19

Page 20: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ข้��นต้อนการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการให�เก�ดความรวดเร>จัและม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพจัากการร�วมม�อป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องที่(กฝัDายที่#�เก#�ยวข้�อง

- สู�วนราชการม#หน�าที่#�พ�ฒนาความร �ในสู�วนราชการ เพ��อให�ม#ล�กษีณะเป็�นองค�การแห�งการเร#ยนร � สูร�างว�สู�ยที่�ศน�และป็ร�บเป็ล#�ยนที่�ศนคต้�ข้องข้�าราชการในสู�งก�ดให�เป็�นบ(คลากรที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและม#การเร#ยนร �ร �วมก�น

- ม#การจั�ดที่/าความต้กลงเป็�นลายล�กษีณ�อ�กษีร เช�น การจั�ดที่/าค/าร�บรองในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ (Performance Agreement)

- ให�สู�วนราชการจั�ดที่/าแผนป็ฏิ�บ�ต้�การข้องสู�วนราชการน��น โดยจั�ดที่/าเป็�นแผนสู#�ป็F

3. ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและเก�ดความค(�มค�าในเช�งภิารก�จัข้องร�ฐ เช�น- ให�สู�วนราชการจั�ดที่/าบ�ญช#ต้�นที่(นในงาน ค/านวณรายจั�ายต้�อหน�วย

และจั�ดที่/าแผนการลดรายจั�ายต้�อหน�วย- ป็ระเม�นความค(�มค�าในการป็ฏิ�บ�ต้�- ในการจั�ดซึ่��อหร�อจั�ดจั�าง ให�สู�วนราชการด/าเน�นการโดยเป็Eดเผย

และเที่#�ยงธิ์รรม4. ไม�ม#ข้� �นต้อนการป็ฏิ�บ�ต้�งานเก�นความจั/าเป็�น เช�น- ให�ม#การกระจัายอ/านาจัการต้�ดสู�นใจัเก#�ยวก�บการสู��งการอน(ญาต้

การอน(ม�ต้� การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ เพ��อให�เก�ดความรวดเร>วและลดข้��นต้อนในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ

- ร�วมก�นจั�ดต้��งศนย�บร�การร�วม เพ��ออ/านวยความสูะดวกแก�ป็ระชาชน

5. ม#การป็ร�บป็ร(งภิารก�จัข้องสู�วนราชการให�ที่�นต้�อเหต้(การณ� เช�น- ให�สู�วนราชการจั�ดให�ม#การที่บที่วนภิารก�จัข้องต้นว�า ภิารก�จัใดม#

ความจั/าเป็�นหร�อสูมควรที่#�จัะได�ด/าเน�นการต้�อไป็หร�อไม�- การที่บที่วนกฎีหมาย กฎี ระเบ#ยบ ข้�อบ�งค�บ เพ��อให�ที่�นสูม�ยอย�

เสูมอ และเพ��อให�ลดภิาระข้องป็ระชาชน6. ป็ระชาชนได�ร�บการอ/านวยความสูะดวกและได�ร�บการต้อบสูนอง

ความต้�องการ

20

Page 21: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ให�สู�วนราชการก/าหนดระยะเวลาแล�วเสูร>จัข้องงานแต้�ละงาน และป็ระกาศให�ป็ระชาชนและข้�าราชการที่ราบเป็�นการที่��วไป็

- ให�สู�วนราชการจั�ดให�ม#ระบบเคร�อข้�ายสูารสูนเที่ศข้องสู�วนราชการ เพ��ออ/านวยความสูะดวกให�แก�ป็ระชาชนที่#�จัะสูามารถต้�ดต้�อสูอบถามหร�อข้อข้�อมลหร�อแสูดงความค�ดเห>นเก#�ยวก�บการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการข้องสู�วนราชการ

- สู�วนราชการต้�องจั�ดให�ม#การเป็Eดเผยข้�อมลเก#�ยวก�บงบป็ระมาณรายจั�ายแต้�ละป็Fให�ป็ระชาชนสูามารถข้อดหร�อต้รวจัสูอบได�

7. ม#การป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการอย�างสูม/�าเสูมอ- ให�สู�วนราชการจั�ดให�ม#คณะผ�ป็ระเม�นอ�สูระด/าเน�นการป็ระเม�นผล

การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการข้องสู�วนราชการเก#�ยวก�บผลสู�มฤที่ธิ์�7ข้องภิารก�จั ค(ณภิาพการให�บร�การ ความพ�งพอใจัข้องป็ระชาชนผ�ร �บบร�การ ความค(�มค�าในภิารก�จั

- การป็ระเม�นผลป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการบ�งค�บบ�ญชา- การป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องข้�าราชการ

2. ก. ในุฐานุะท !ท�านุไดศ<กษาร�ฐประศาสนุศาสตัร�มาแลวนุ��นุ จงอธิ*บาย่ห�วใจข้องแนุวค*ดในุหล�ก เศรษฐก*จพอเพ ย่ง ว�าม ค�ณีล�กษณีะส%าค�ญ“ ”

อย่�างไรบาง“โลกาว�ว�ฒน�”  สูร�างระบบที่(นน�ยมโดยใช�กลไกลต้ลาด เพ��อสูร�าง

ความได�เป็ร#ยบที่างการแข้�งข้�น โดยเน�นเศรษีฐก�จัเป็�นต้�วว�ดป็?จัจั�ยข้องการเจัร�ญเต้�บโต้ และการแสูดงว�าป็ระเที่ศพ�ฒนาจัะใช�รายได�ป็ระชาชาต้�ต้�อห�วเป็�นต้�วต้�ดสู�น  ด�งน��นจั�งเก�ดสู��งที่#�เร#ยกว�าการแข้�งข้�น  การช�งไหวช�งพร�บ การแกร�งแย�ง เพ��อให�น/ามาซึ่��งความร/�ารวยข้องป็ระเที่ศต้น สู��งที่#�เป็�นผลพวงต้ามมาก>ค�อ  ที่ร�พยากรข้องโลกถกที่/าลายโดยน/�าม�อมน(ษีย� เพ��อที่#�จัะสูนองความต้�องการ ความย��งใหญ� จันเก�ดภิาวะเสู��อมโที่รมข้องสูภิาพแวดล�อมและสูภิาพจั�ต้ใจั และเก�ดป็?ญหาต้ามมาอ#กมากมาย  โดยเฉพาะป็?ญหาสูภิาพแวดล�อม เช�น  การเก�ดมลพ�ษีจัากโรงงานอ(ต้สูาหกรรม   การเก�ดภิ�ยธิ์รรมชาต้�  เน��องจัากมน(ษีย�บ(กร(กที่/าลายป็Dา

21

Page 22: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็?ญหาสู�งคม  ยาเสูพต้�ด  อาชญากรรม  และต้ามมาด�วยโรคภิ�ยไข้�เจั>บอ#กมากมาย 

แม�แต้�ป็ระเที่ศไที่ยเอง ก>ได�ร�บเอาว�ฒนธิ์รรมต้ะว�นต้กเข้�ามาใช�ในการด/ารงช#ว�ต้ไม�ว�าจัะเป็�นการบร�โภิค  การแต้�งกาย   ความเป็�นอย� บนพ��นฐานข้องความฟื้( Dมเฟื้Iอยหรหรา น�ยมว�ต้ถ(จันเก�ดเป็�นว�ฒนธิ์รรมบร�โภิคน�ยม ว�ต้ถ(น�ยมสู�งผลให�เก�ดความเสู��อมโที่รมที่างศ#ลธิ์รรม จัร�ยธิ์รรม ค(ณธิ์รรม จันสูภิาพสู�งคมไที่ยต้กอย�ในสูภิาพเลวร�าย  ว�ถ#ช#ว�ต้ ข้นบธิ์รรมเน#ยม  ป็ระเพณ#อ�นด#งามที่#�บรรพบ(ร(ษีสู��งสูมไว�แที่บจัะไม�หลงเหล�อให�ช��นชม  คนไที่ยเป็�นหน#�สู�นล�นพ�นต้�ว สู�งคมที่#�ม#ม�ต้รไมต้ร#ความเอ��ออาที่รต้�อก�นเหล�อน�อยเต้>มที่น  เพราะต้�องแข้�งข้�น แกร�งแย�งเพ��อความอย�รอด ร�ฐบาลเองก>บร�หารป็ระเที่ศโดยใช�ระบบที่(นน�ยม ม(�งเน�นการพ�ฒนาโครงสูร�างพ��นฐาน การลงที่(นจัากต้�างป็ระเที่ศใช�เง�นมากมายในการที่#�จัะต้�องซึ่��อเที่คโนโลย#จัากต้�างป็ระเที่ศ เป็�นการก�อหน#�จั/านวนมหาศาล ที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�ถกที่/าลาย เพราะต้�องน/าไป็ในการพ�ฒนาป็ระเที่ศให�เป็�นป็ระเที่ศอ(ต้สูาหกรรม ร�ฐบาลให�ความสู/าค�ญก�บภิาคเกษีต้รที่#�ถ�อเป็�นห�วใจัและสู��งที่#�หล�อเล#�ยงช#ว�ต้ข้องคนไที่ยมาต้��งแต้�บรรพกาลน�อยมาก  ป็ระเที่ศจั�งม#สูภิาพเศรษีฐก�จัที่#�คลอนแคลนไม�ม��นคง  ไม�สูามารถย�นบนข้าต้�วเองได�  เพราะต้�องพ��งพาต้�างป็ระเที่ศ  ถ�าคนไที่ยย�งคงอย�ในสูภิาพน#�ต้�อไป็ก>คงจัะถ�งเวลาที่#�ป็ระเที่ศจัะต้�องป็ระสูบภิ�ยความ   ล�มสูลาย“ ”

ด�งน��น  พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงได�เล>งเห>นถ�งสู��งเหล�าน#�  จั�งได�สูร�างที่ฤษีฎี#ใหม�ข้��นมา  ค�อ  เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง“ ”  เศรษีฐก�จัพอเพ#ยงเป็�นป็ร�ชญาที่#�พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงม#พระราชด/าร�สูช#�แนะแนวที่างการด/าเน�นช#ว�ต้แก�พสูกน�กรชาวไที่ยมาโดยต้ลอด นานกว�า 25 ป็F ต้��งแต้�ก�อนเก�ดว�กฤต้�การณ�ที่างเศรษีฐก�จั โดยเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงเป็�นป็ร�ชญาข้#�ถ�งการด/ารงอย�และป็ฏิ�บ�ต้�ต้นข้องป็ระชาชนในที่(กระด�บ ต้��งแต้�ระด�บครอบคร�ว ระด�บช(มชน จันถ�งระด�บร�ฐ  ที่��งในการพ�ฒนาและการบร�หารป็ระเที่ศให�ด/าเน�นไป็ในที่างสูายกลาง โดยเฉพาะการพ�ฒนาเศรษีฐก�จัเพ��อให�ก�าวที่�นต้�อโลกย(คโลกาภิ�ว�ฒน�

22

Page 23: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ในการป็ฏิ�บ�ต้�งานหร�อบร�หารพ�ฒนาป็ระเที่ศให�ด/าเน�นไป็ในที่างสูายกลาง  ม#ความพอป็ระมาณ  ต้��งอย�บนพ��นฐานข้องความไม�ป็ระมาที่  ม#เหต้(ผล  และสูร�างระบบภิม�ค(�มก�นต้�อผลกระที่บต้�าง ๆ อ�นอาจัจัะเก�ดข้��นจัากภิายนอกและภิายในอย�างรอบคอบ ในข้ณะเด#ยวก�นจัะต้�องเสูร�มสูร�างพ��นฐานจั�ต้ใจัข้องคนให�ม#ความสู/าน�กในค(ณธิ์รรม  ความซึ่��อสู�ต้ย�  และความรอบร �ที่#�เหมาะสูม การด/าเน�นช#ว�ต้ควรใช�ความอดที่น  ความเพ#ยร  ม#สูต้�ป็?ญญา  พร�อมร�บต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลงจัากสูภิาพแวดล�อม  และว�ฒนธิ์รรมโลกภิายนอกได�เป็�นอย�างด#  การด/ารงช#ว�ต้และป็ฏิ�บ�ต้�ต้นม(�งเน�นการอย�รอดป็ลอดภิ�ย   และว�กฤต้  สูร�างความม��นคงและความย��งย�นข้องการพ�ฒนาความหมาย่ข้องเศรษฐก*จพอเพ ย่ง

เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง หมายถ�ง การด/าเน�นช#ว�ต้ข้องคนไที่ยให�อย�อย�างพอป็ระมาณ เด�นที่างสูายกลาง ม#ความพอด#และพอเพ#ยงก�บต้นเอง ครอบคร�ว และช(มชน โดยไม�ต้�องพ��งพาป็?จัจั�ยภิายนอกต้�าง ๆ ที่#�เราไม�ได�เป็�นเจั�าข้อง และต้�องร �จั�กการพ��งพาต้นเอง โดยไม�ที่/าให�ผ�อ��นเด�อดร�อน ร �จั�กการน/าที่ร�พยากรที่#�ม#อย�มาใช�ให�เก�ดป็ระโยชน�ในการด/าเน�นช#ว�ต้ป็ระจั/าว�น โดยเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงไม�ได�หมายความว�า ไม�คบค�าสูมาคมไม�ค�าข้ายก�บผ�อ��น  เม��อเราย�นด�วยต้�วเองอย�างม��นคง เราก>สูามารถเอาสู��งที่#�เราเหล�อก�นเหล�อใช�ไป็ที่/าการค�าก�บผ�อ��น  น/าเง�นเข้�ามาเพ��อเป็�นเง�นออม หร�อเง�นที่#�จัะลงที่(นต้�อไป็ในอนาคต้  เป็ร#ยบเสูม�อนบ�านที่#�ม#รากฐานที่#�แข้>งแรง  เม��อเก�ดความแข้>งแรงแม�ลมพาย(ที่#�พ�ดโหมกระหน/�า ก>ไม�สูามารถที่/าให�บ�านพ�งที่ลายได�  เป็ร#ยบเสูม�อนภิม�ค(�มก�นภิ�ยอย�างด#   ที่��งน#�จัะต้�องอาศ�ยความรอบร �  ความรอบคอบ  และความระม�ดระว�งในการที่/าเอาว�ชาการต้�าง ๆ มาใช�ในการวางแผนในที่(กข้��นต้อน  ข้ณะเด#ยวก�นจัะต้�องเสูร�มสูร�างพ��นฐานจั�ต้ใจัให�คนด/ารงอย�ด�วยค(ณธิ์รรม และความซึ่��อสู�ต้ย�สู(จัร�ต้  น��นเป็�นเคร��องแสูดงอย�างช�ดเจันแล�วว�า  เป็�นหนที่างที่#�จัะน/าสู�การพ�ฒนาที่#�ย� �งย�นหล�กแนุวค*ดข้องเศรษฐก*จพอเพ ย่ง

การพ�ฒนาต้ามหล�กเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง ค�อ การพ�ฒนาที่#�ต้� �งอย�บนพ��นฐานข้องที่างสูายกลางและความไม�ป็ระมาที่ โดยค/าน�งถ�ง ความพอป็ระมาณ ความม#เหต้(ผล การสูร�างภิม�ค(�มก�นที่#�ด#ในต้�ว ต้ลอดจันใช�ความร �

23

Page 24: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ความรอบคอบ และค(ณธิ์รรม ป็ระกอบการวางแผน การต้�ดสู�นใจัและการกระที่/า

ความพอเพ ย่งจะตัองประกอบดวย่   3   ค�ณีล�กษณีะ   ด�งน#�1. ความพอประมาณี   หมายถ�ง   ความพอด#ที่#�ไม�น�อยเก�นไป็และไม�

มากเก�นไป็ โดยไม�เบ#ยดเบ#ยนต้นเองและผ�อ��น เช�น การผล�ต้และการบร�โภิคอย�ในระด�บพอป็ระมาณ

2. ความม เหตั�ผล   หมายถ�ง   การต้�ดสู�นใจัเก#�ยวก�บระด�บข้องความพอเพ#ยงน��น จัะต้�องเป็�นไป็อย�างม#เหต้(ผลโดยพ�จัารณาจัากเหต้(ป็?จัจั�ยที่#�เก#�ยวข้�องต้ลอดจันค/าน�งถ�งผลที่#�คาดว�าจัะเก�ดข้��นจัากการกระที่/าน��น ๆ อย�างรอบคอบ

3. การม ภ�ม*ค�มก�นุท !ด ในุตั�ว   หมายถ�ง   การเต้ร#ยมต้�วให�พร�อมร�บผลกระที่บ  และการเป็ล#�ยนแป็ลงด�านต้�าง ๆ ที่#�จัะเก�ดข้��นโดยค/าน�งถ�งความเป็�นไป็ได�ข้องสูถานการณ�ต้�าง ๆ ที่#�คาดว�าจัะเก�ดข้��นในอนาคต้ที่��งใกล�และไกล                การด/าเน�นก�จัการต้�างๆ ให�อย�ในระด�บพอเพ#ยงน��น  ต้�องม#ความร � และค(ณธิ์รรมเป็�นพ��นฐาน กล�าวค�อ                  -  ความร�  ป็ระกอบด�วย  ความรอบร �เก#�ยวก�บว�ชาการต้�าง ๆ ที่#�เก#�ยวข้�องอย�างรอบด�าน  ความรอบคอบที่#�จัะน/าความร �เหล�าน��นมาพ�จัารณาให�เช��อมโยงก�น  เพ��อป็ระกอบการวางแผน และความระม�ดระว�งใน

24

Page 25: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ข้��นป็ฏิ�บ�ต้�                  -  ค�ณีธิรรม  ที่#�จัะต้�องเสูร�มสูร�างป็ระกอบด�วย ม#ความต้ระหน�กในค(ณธิ์รรม ม#ความซึ่��อสู�ต้ย�สู(จัร�ต้และม#ความอดที่น ม#ความเพ#ยง ใช�สูต้�ป็?ญญาในการด/าเน�นช#ว�ต้การปฏิ*บ�ตั*ตันุตัามแนุวทางพอเพ ย่ง

1. ย�ดความป็ระหย�ด  ต้�ดที่อนค�าใช�จั�ายในที่(กด�าน  ลดละความฟื้( Dมเฟื้Iอยในการด/ารงช#พอย�างจัร�งจั�ง

2.  ย�ดถ�อการป็ระกอบอาช#พด�วยความถกต้�อง สู(จัร�ต้  แม�จัะต้กอย�ในภิาวะข้าดแคลนในการด/ารงช#พก>ต้าม 

3. ละเล�กการแก�งแย�งผลป็ระโยชน�และแข้�งข้�นก�นในที่างการค�าข้ายป็ระกอบอาช#พแบบต้�อสู�ก�นอย�างร(นแรงด�งอด#ต้

4. ไม�หย(ดน��งที่#�จัะหาที่างในช#ว�ต้หล(ดพ�นจัากความที่(กข้�ยากคร��งน#�  โดยต้�อง ข้วนข้วายใฝัDหาความร �ให�เก�ดม#รายได�เพ��มพนข้��นจันถ�งข้��นพอเพ#ยงเป็�นเป็:าหมายสู/าค�ญ

5. ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นในแนวที่างที่#�ด#ลดละสู��งย��วก�เลสูให�หมดสู��นไป็  ที่��งน#�ด�วยสู�งคมไที่ยที่#�ล�มสูลายลงในคร��งน#�  เพราะย�งม#บ(คคลจั/านวนม�ใช�น�อยที่#�ด/าเน�นการ โดยป็ราศจัากละอายต้�อแผ�นด�นการประย่�กตั�ใช้แนุวค*ดเศรษฐก*จพอเพ ย่ง

1. ในุภาคการเกษตัรพระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงค�ดค�นว�ธิ์#การที่#�จัะช�วยเหล�อ

ราษีฎีรด�านการเกษีต้ร  จั�งได�ที่รงค�ด ที่ฤษีฎี#ใหม�“ ”  ข้��น เม��อป็F 2535  ณ  โครงการพ�ฒนาพ��นที่#�บร�เวณว�ดมงคลช�ยพ�ฒนาอ�น เน��องมาจัากพระราชด/าร�จั�งหว�ดสูระบ(ร#  เพ��อเป็�นต้�วอย�างสู/าหร�บการที่/าการเกษีต้รให�แก�ราษีฎีร  ในการจั�ดการด�านที่#�ด�นและแหล�งน/�าในล�กษีณะ 30 : 30 : 30 :

10   ค�อ ข้(ดสูระและเล#�ยงป็ลา 30, ป็ลกข้�าว  30,  ป็ลกพ�ชไร�พ�ชสูวน  30  และสู/าหร�บเป็�นที่#�อย�อาศ�ย ป็ลกพ�ชสู�วนและเล#�ยงสู�ต้ว�ใน  10  สู(ดที่�าย

ต้�อมาได�พระราชที่านพระราชด/าร�เพ��มเต้�มมา  โดยต้ลอดเพ��อให�เกษีต้รกร ซึ่��งเป็�นคนสู�วนใหญ�ข้องป็ระเที่ศม#ความแข้>งแรงพอ ก�อนที่#�จัะไป็

25

Page 26: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ผล�ต้เพ��อการค�าหร�อเช�งพาณ�ชย�  โดยย�ดหล�กการ  ที่ฤษีฎี#ใหม�“ ”  3  ข้��น  ค�อ

ข้��นที่#� 1    ม#ความพอเพ#ยง เล#�ยงต้�วเองได�บนพ��นฐานข้องความป็ระหย�ดและข้จั�ดการใช�จั�าย

ข้��นที่#� 2    รวมพล�งก�นในรป็กล(�ม   เพ��อการผล�ต้ การต้ลาด  การจั�ดการ รวมที่��งด�านสูว�สูด�การ  การศ�กษีา  การพ�ฒนาสู�งคม

ข้��นที่#� 3    สูร�างเคร�อข้�าย   กล(�มอาช#พและข้ยายก�จักรรมที่างเศรษีฐก�จัที่#�หลากหลาย   โดยป็ระสูานความร�วมม�อก�บภิาคธิ์(รก�จัภิาคองค�การ  พ�ฒนาเอกชน และภิาคราชการในด�านเง�นที่(นกาลต้ลาด  การผล�ต้ การจั�ดการและข้�าวสูารข้�อมล

2. ในุภาคอ�ตัสาหกรรมสู/าหร�บในภิาคอ(ต้สูาหกรรม ก>สูามารถน/า เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง มา“ ”

ป็ระย(กต้�ใช�ได� ค�อ เน�นการผล�ต้ด�านการเกษีต้รอย�างต้�อเน��อง และไม�ควรที่/าอ(ต้สูาหกรรมข้นาดใหญ�เก�นไป็  เพราะหากที่/าอ(ต้สูาหกรรมข้นาดใหญ�   ก>จัะต้�องพ��งพ�งสู�นค�าว�ต้ถ(ด�บและเที่คโนโลย#จัากต้�างป็ระเที่ศ  เพ��อน/ามาผล�ต้สู�นค�า เราต้�องค/าน�งถ�งสู��งที่#�ม#อย�ในป็ระเที่ศก�อน  จั�งจัะที่/าให�ป็ระเที่ศไม�ต้�องพ��งพ�งต้�างชาต้�อย�าง เช�น ป็?จัจั(บ�น ด�งน��น เราจัะต้�องช�วยเหล�อป็ระเที่ศให�ม#  ความเข้�มแข้>ง  ซึ่��งพระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�ว ได�เป็�นผ�จั(ดป็ระกายระบบเศรษีฐก�จัแบบพอเพ#ยง  ซึ่��งจัะเป็�นการช�วยลดป็?ญหาการน/าเข้�าว�ต้ถ(ด�บ และช��นสู�วนที่#�เราน/ามาใช�ในการผล�ต้ให�เป็�นล�กษีณะพ��งพา  ซึ่��งม#มาแล�วเก�อบ  20  ป็F  แต้�ที่(กคนมองข้�ามป็ระเด>นน#�ไป็  ต้ลอดจันได�ร�บผลจัากภิายนอกป็ระเที่ศที่/าให�ป็ระชาชนหลงล�ม  และม�นเมาอย�ก�บการเป็�นน�กบร�โภิคน�ยม  ร�บเอาข้องต้�างชาต้�เข้�ามาอย�างไม�ร �ต้�ว  และรวดเร>วจันที่/าให�เศรษีฐก�จัข้องไที่ยต้กต้/�า

สูร(ป็ การน/าป็ร�ชญาข้องเศรษีฐก�จัเพ#ยงพอมาป็ฏิ�บ�ต้� ค�อ  การพ�ฒนาที่#�สูมด(ลและย��งย�น  พร�อมร�บต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลงในที่(กด�าน  ที่��งเศรษีฐก�จั สู�งคม  สูภิาพแวดล�อม  ความร �  และเที่คโนโลย#  เป็�นแนวที่างในการพ�ฒนาให�สูามารถพ��งต้นเองในระด�บต้�าง ๆ อย�างเป็�นข้��นต้อน  ลดความเสู#�ยงเก#�ยวก�บธิ์รรมชาต้�   หร�อการเป็ล#�ยนแป็ลงจัากป็?จัจั�ยต้�างๆ โดยอาศ�ยความพอ

26

Page 27: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็ระมาณและสูร�างภิม�ค(�มก�นที่#�ด# ม#ความร �  ความเพ#ยร และความอดที่น สูต้� และป็?ญญา การช�วยเหล�อเก��อกล และความสูาม�คค#  โดยภิม�ป็?ญญาที่�องถ��นผสูมผสูานก�บหล�กว�ชาการ ใช�การพ�จัารณาวางแผนและข้��นต้อนการป็ฏิ�บ�ต้�อย�างรอบคอบ  โดยต้ระหน�กในค(ณธิ์รรม  ความซึ่��อสู�ต้ย�  สู(จัร�ต้  ใช�สูต้�ป็?ญญาและความเพ#ยรในการด/าเน�นช#ว�ต้ ที่ฤษีฎี#เศรษีฐก�จัพอเพ#ยงจั�งไม�ใช�เป็�นเร��องเฉพาะข้องเกษีต้รกรในชนบที่เที่�าน��น  แต้�หมายรวมไป็ถ�งที่(กคน ที่(กอาช#พ รวมที่��งร�ฐบาล  สูามารถน/าเอาแนวพระราชด/าร�สูไป็ย(กต้�ใช�ได�ที่��งสู��น

ข้.จงว*เคราะห�ว�าหล�กเศรษฐก*จพอเพ ย่ง (Sufficiency

Economy) ม ความส%าค�ญตั�อแนุวทางปฏิ*บ�ตั*เพ2!อการพ�ฒนุาท !ย่�!งย่2นุ (Sustainable Development) อย่�างไร

การพ�ฒนาสู�งคมข้องป็ระเที่ศไที่ยในระยะกว�า 30 ป็Fที่#�ผ�านมาน��น ถกครอบง/าด�วยความค�ดต้ามกระแสูหล�กจัากกล(�มป็ระเที่ศต้ะว�นต้ก ค�อ การพ�ฒนาด�านการเน�นและให�ความสู/าค�ญก�บการข้ยายต้�วที่างเศรษีฐก�จั มน(ษีย�เป็�นเคร��องม�อหร�อป็?จัจั�ยให�เก�ดการผล�ต้ เศรษีฐก�จัที่#�ด# และด�วยการย�ดม��นในอ(ดมการณ�ด�งกล�าว และม#ความพยายามต้�อเน��องมาต้ลอดกว�า 30 ป็F น��น สู�งคมต้�างๆ พาก�นค�นพบว�า แนวความค�ดหร�อย(ที่ธิ์ศาสูต้ร�ในการพ�ฒนาด�งกล�าวก�อให�เก�ดป็?ญหาต้�างๆ มากมาย

การพ�ฒนาที่#�ผ�านมา เป็�นการพ�ฒนาในด�านความเจัร�ญเต้�บโต้ข้ยายต้�วที่างเศรษีฐก�จัเป็�นสู/าค�ญ  และป็?จัจั�ยที่#�ที่/าให�เศรษีฐก�จัเจัร�ญเต้�บโต้ มองก�นที่#�อ(ต้สูาหกรรม เน�นความเจัร�ญที่างว�ต้ถ(  จันเก�ดผลร�ายต้�อธิ์รรมชาต้�แวดล�อม เป็�นการพ�ฒนาที่#�ไม�สูมด(ล  ที่/าให�ธิ์รรมชาต้�ร�อยหรอ  และเก�ดป็?ญหามากมายไม�ว�าจัะเป็�น ป็?ญหาสูภิาพแวดล�อม  ป็?ญหาสู�งคมและป็?ญหาสูภิาพจั�ต้ใจั  จั�งเป็�นการพ�ฒนาที่#�ผ�ดพลาด  ก/าล�งจัะที่/าให�โลกสู�หายนะ และความพ�นาศ  เพราะเป็�นการพ�ฒนาที่#�เสู#ยสูมด(ล  ที่/าให�โลกไม�เหมาะสูมแก�การอย�อาศ�ย และอาจัจัะอย�อาศ�ยไม�ได�  สู�งผลให�เก�ดการพ�ฒนาที่#�ไม�ย� �งย�น  จั�งเก�ดแนวค�ดที่#�จัะเป็ล#�ยนแป็ลงกระบวนการพ�ฒนาใหม�  ซึ่��งแนวที่างที่#�เห>น

27

Page 28: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ว�าน�าจัะแก�ป็?ญหาว�กฤต้�ด�งกล�าวได� น�าจัะเป็�นแนวที่างข้อง การพ�ฒนาแบบ“ย��งย�น ” (Sustainable Development)

“การพ�ฒนุาแบบย่�!งย่2นุ ” (Sustainable Development)

เป็�นการพ�ฒนาที่#�บรณาการ (Integrated) ค�อ ที่/าให�เก�ดเป็�นองค�รวม (Holistic) ค�อ องค�ป็ระกอบที่��งหลายที่#�เก#�ยวข้�องจัะมาป็ระสูานก�นครบองค�  และม#ล�กษีณะอ#กย�างหน��งค�อ ม#ด(ลยภิาพ (Balanced)

ด�งน��น หากจัะพ�จัารณาถ�งป็?จัจั�ยที่#�จัะที่/าให�เก�ดการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�นในสู�งคมได� จัะแยกได�เป็�น 3 ด�านด�วยก�น ค�อ

1. ด�านเศรษีฐก�จั (Economic)

2. น�เวศว�ที่ย� (Ecology)

3. มน(ษีย� (Human)

จัากป็?จัจั�ยด�งกล�าวข้�างต้�น จั�งที่/าให�สูามารถต้อบค/าถามได�ว�า การพ�ฒนาที่#�ผ�านมาล�มเหลว เพราะไม�ม#การพ�ฒนาแต้�ละด�านให�เก�ดความสูมด(ล ด�งน��นจั�งอาจักล�าวได�ว�า การพ�ฒนาที่#�แที่�จัร�งและย�นยาว ค�อ การพ�ฒนาที่#�สูมด(ล ม#บรณาการ และเป็�นองค�รวม ซึ่��งจัะต้�องเน�นที่#�ต้�วมน(ษีย�ให�เข้�ามาเป็�นป็?จัจั�ยสู/าค�ญในการบรณาการน��นเอง

จัากความสู/าค�ญข้อง มน(ษีย� ด�งที่#�กล�าวมาข้�างต้�น จั�งที่/าให�“ ”

ป็ระเที่ศไที่ยห�นมาด/าเน�นการที่#�จัะที่/าให�เก�ดการพ�ฒนาที่#�ย�งย�น โดยใช� คน“ ”  เป็�นศนย�กลางข้องการพ�ฒนามากข้��น ด�งจัะเห>นจัากการที่#�แผนพ�ฒนาฯ ฉบ�บที่#� 8,  9 และ 10  ที่#�ให�สู/าค�ญก�บการพ�ฒนาคน คนเป็�นศนย�กลาง“

การพ�ฒนา พ�ฒนาเช��อมโยงแบบบรณาการ ที่��งคน สู�งคม เศรษีฐก�จั สู��ง”

แวดล�อม การเม�อง โดยว�เคราะห�อย�าง ม#เหต้(ผล ใช�หล�ก พอป็ระมาณ “ ” “ ”

สูร�าง ภิม�ค(�มก�น กล�าวค�อธิ์รรมชาต้�แวดล�อมก�บเศรษีฐก�จัจัะต้�องบรณา“ ”

การเข้�าด�วยก�น  จัะที่/าให�เก�ดสูภิาพที่#�เร#ยกว�าเป็�นภิาวะย��งย�นที่��งในที่างเศรษีฐก�จัและในที่างสูภิาพแวดล�อม การค(�มครองสูภิาพแวดล�อมควบค�ไป็ก�บการพ�ฒนาเศรษีฐก�จั  โดยใช�มน(ษีย�เป็�นแกนกลางการพ�ฒนาเพ��อสูร�างให�เก�ดความสูมด(ล  ระหว�างคนธิ์รรมชาต้� และสูรรพสู��ง  เพ��อให�อย�ร �วมก�นด�วยความเก��อกลก�น ไม�ที่/าลายล�างก�นที่(กสู��งในโลกก>จัะอย�ร �วมก�นอย�างสูงบสู(ข้ สู�งผลต้�อการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�นอย�างแที่�จัร�ง

28

Page 29: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�ว ได�พระราชที่านพระราชด/าร�เก#�ยวก�บเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง  มาต้��งแต้�เร��มงานพ�ฒนาเม��อ  50  ป็F  ที่#�แล�ว  และที่รงย�ดม��นหล�กการน#�มาโดยต้ลอด  แต้�นโยบายเก#�ยวก�บเกษีต้รที่#�ผ�านมาข้องร�ฐบาลเน�นการ ผล�ต้สู�นค�า  เพ��อสู�งออกเป็�นเช�งพาณ�ชย�  ค�อ  เม��อป็ลกข้�าวก>น/าไป็ข้าย  และก>น/าเง�นไป็ซึ่��อข้�าว  เม��อเง�นหมดก>จัะไป็ก� เป็�นอย�างน#�มาโดยต้ลอดจันกระที่��ง ชาวนาไที่ยต้กอย�ในภิาวะหน#�สู�น พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงต้ระหน�กถ�งป็?ญหาด�านน#�  จั�งได�พระราชที่านพระราชด/าร�ให�จั�ดต้��งธิ์นาคารข้�าว ธิ์นาคาร  โค – กระบ�อข้��น  เพ��อช�วยเหล�อราษีฎีร  น�บเป็�นจั(ดเร��มต้�นแห�งที่#�มาข้อง เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง“ ”  น�บต้��งแต้�อด#ต้กาล แม�กระที่��งโครงการแรก ๆ  แถวจั�งหว�ดเพชรบ(ร#  ก>ที่รงก/าช�บหน�วยราชการม�ให�น/าเคร��องกลหน�กเข้�าไป็ที่/างาน ร�บสู��งว�าหากน/าเข้�าไป็เร>วน�ก ชาวบ�านจัะละที่��งจัอบ เสู#ยม และในอนาคต้จัะช�วยต้�วเองไม�ได�  ด�งน��นที่ฤษีฎี# เศรษีฐก�”

จัพอเพ#ยง จั�งถ�อเป็�นหล�กสู/าค�ญในการแก�ไข้ป็?ญหาต้�างๆ เพ��อให�ป็ระเที่ศ”

รอดพ�นและย�นหย�ดภิายใต้�กระแสูโลกาว�ว�ฒน� และการเป็ล#�ยนแป็ลงต้�าง ๆ  ได�อย�างม��นคง เพ��อเป็�นหนที่างสู�การพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น ได�ในที่#�สู(ด

เราจั�งสูร(ป็ได�ว�าหล�กเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง (Sufficiency

Economy) ม#ความสู/าค�ญต้�อแนวที่างป็ฏิ�บ�ต้�เพ��อการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น เน��องจัากป็ร�ชญาเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงและการพ�ฒนาแบบย��งย�นต้�างให�ความสู/าค�ญต้�อความเป็�นมน(ษีย� เน�นความอย�ด#ม#สู(ข้มากกว�าความร/�ารวย โดยม#ความย��งย�นเป็�นห�วใจัสู/าค�ญ ที่��ง 2 แนวที่างเห>นว�าต้�องให�ความสู/าค�ญต้�อเร��องความม��นคงข้องมน(ษีย� และการสู�งเสูร�มให�ที่(กคนในสู�งคมสูามารถที่#�จัะพ�ฒนาได�เต้>มที่#�ต้ามศ�กยภิาพข้องต้น นอกจัากน#�หล�กข้องป็ร�ชญาเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงที่#�เน�นการใช�ความร � ม#ความรอบคอบ และเสูร�มสูร�างพ��นฐานข้องจั�ต้ใจัให�ที่(กคนม#สู/าน�กในค(ณธิ์รรม ความซึ่��อสู�ต้ย� สู(จัร�ต้ เอ��อเฟื้I� อเผ��อแผ� ม#เหต้(ผล สูามารถแยกแยะสู��งด#สู��งช��ว  ร �ว�าสู��งไหนควรที่/าหร�อไม�ควรที่/า ก>จัะเป็�นการสูร�างด(ลภิาพให�เก�ดข้��นระหว�าง มน(ษีย� สู��งแวดล�อม สู�งคม เที่คโนโลย# (ต้ามหล�กการข้องการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น)  มน(ษีย�จัะร�กษีาและไม�ที่/าลายสู��งแวดล�อม ที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�  สู��งแวดล�อมและที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�ก>จัะให�ป็ระโยชน�ในการด/ารงช#พข้องมน(ษีย�  มน(ษีย�ใช�

29

Page 30: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เที่คโนโลย#ที่#�ที่�นสูม�ยสูร�างสูรรค�ให�เก�ดสูภิาพแวดล�อมที่#�ด#  ที่(กที่#�จัะอย�อย�างเก��อกลก�นและก�น  ในที่#�สู(ดสู�งคมก>จัะเป็�นสู�งคมแห�งความสูงบสู(ข้ที่#�แที่�จัร�งและย��งย�นต้ลอดไป็

อย�างไรก>ต้ามร�ฐบาลจัะต้�องต้ระหน�กและให�ความสู/าค�ญอย�างจัร�งจั�ง ม�ใช�ม#นโยบายที่#�สูวยหรบนแผ�นกระดาษี เพราะเที่�าที่#�ผ�านมาถ�งแม�จัะม#แผนพ�ฒนาฉบ�บที่#� 8 , 9 และ 10  ที่#�เน�นให�คนเป็�นศนย�กลางการพ�ฒนา  แต้�ร�ฐบาลก>ไม�ได�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�อย�างจัร�งจั�ง ร�ฐบาลย�งใช�การบร�หารป็ระเที่ศในระบบที่(นน�ยม ที่#�ม(�งเน�นการพ�ฒนาและสูร�างคน เก�ง“ ”  ให�ม#ศ�กยภิาพในการป็ฏิ�บ�ต้�งานอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ  เพ��อสูร�างความได�เป็ร#ยบที่างการแข้�งข้�น  ม�ได�ม(�งเน�นสูร�าง คนด#“ ”  จั�งที่/าให�เก�ดป็?ญหาความเสู��อมโที่รมที่างจั�ต้ใจัอย�างที่#�เห>นใน   ที่(กว�นน#� ร�ฐบาลจัะต้�องน/าที่ฤษีฎี# เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง“ ”  มาใช�อย�างจัร�งจั�ง ม�ใช�เป็�นเพ#ยงลมป็าก ร�ฐบาลจัะต้�องสูร�างรากฐานข้องช(มชนที่(กช(มชนในป็ระเที่ศให�เก�ดความเข้�มแข้>ง  โดยห�นมาให�ความสู/าค�ญก�บภิาคเกษีต้รที่#�ถ�อเป็�นกระดกสู�นหล�งข้องป็ระเที่ศ  บร�หารป็ระเที่ศด�วยหล�กเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง  เม��อที่(กช(มชนเก�ดความเข้�มแข้>ง  ป็ระเที่ศชาต้�ก>จัะเก�ดความม��นคงย�นบนข้าต้�วเองได�โดยไม�ต้�องพ�งพาต้�างชาต้�  น��นเหละถ�งจัะแสูดงว�าป็ระเที่ศชาต้�ข้องเราจัะม#หนที่างการพ�ฒนาอย�างย��งย�นโดยแที่�จัร�ง

****************************************************

ร�ฐธิรรมนุ�ญฉบ�บป? 2550 หมวด 5 ว�าดวย่เร2!อง แนุวนุโย่บาย่พ2�นุฐานุแห�งรฐ ในุกล��ม ทร�พย่ากรมนุ�ษย่� (HR)

ว*ธิ การอ�านุ ค2อ ใหเพ2!อนุๆอ�านุสาระท��งหมดข้อง หมวด 5 หลาย่ๆรอบ ข้อสอบจะถามอะไรก7ตัามแตั�จะตัองเข้ามาเช้2!อมโย่งก�บข้อม�ลในุหมวด 5

30

Page 31: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เพราะฉะนุ��นุถาเราจ%าสาระ ข้องหมวดนุ �ไดครบ ก7จะตัอบข้อสอบไดอย่�างแนุ�นุอนุ..คร�บ

ท��งนุ � ป.ป@กเปAา ไดแนุบข้อม�ลใหเพ2!อนุๆอ�านุประกอบเพ2!อเตัร ย่มสอบมาพรอมแลว

เหล2ออย่�างเด ย่วค2อ...อ�านุม�นุ....อ�านุม�นุ...อ�านุม�นุ...

ร�ฐธิรรมนุ�ญฉบ�บป? 2550

หมวด ๕ แนุวนุโย่บาย่พ2�นุฐานุแห�งร�ฐ

ส�วนุท ! ๑ บทท�!วไป

มาต้รา ๗๔  บที่บ�ญญ�ต้�ในหมวดน#�เป็�นเจัต้จั/านงให�ร�ฐด/าเน�นการต้รากฎีหมาย และก/าหนดนโยบายในการบร�หารราชการแผ�นด�น

ในการแถลงนโยบายต้�อร�ฐสูภิา คณะร�ฐมนต้ร#ที่#�จัะเข้�าบร�หารราชการแผ�นด�น ต้�องช#�แจังต้�อร�ฐสูภิาให�ช�ดแจั�งว�าจัะด/าเน�นการใด  ในระยะเวลาใด เพ��อบร�หารราชการแผ�นด�น ให�เป็�นไป็ต้ามแนวนโยบายพ��นฐานแห�งร�ฐ และต้�องจั�ดที่/ารายงานแสูดงผลการด/าเน�นการรวมที่��ง ป็?ญหาและอ(ป็สูรรค เสูนอต้�อร�ฐสูภิาป็Fละหน��งคร��ง                        

มาต้รา ๗๕  คณะร�ฐมนต้ร#ต้�องจั�ดที่/าแผนการบร�หารราชการแผ�นด�น เพ��อแสูดงมาต้รการและรายละเอ#ยดข้องแนวที่างในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการในแต้�ละป็Fข้องการบร�หารราชการแผ�นด�น  ซึ่��งจัะต้�องสูอดคล�องก�บแนวนโยบายพ��นฐานแห�งร�ฐ

ในการบร�หารราชการแผ�นด�น คณะร�ฐมนต้ร#ต้�องจั�ดให�ม#แผนการต้รากฎีหมาย ที่#�จั/าเป็�นต้�อการด/าเน�นการต้ามนโยบายและแผนการบร�หารราชการแผ�นด�น

31

Page 32: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ส�วนุท ! ๒ แนุวนุโย่บาย่ดานุความม�!นุคงข้องร�ฐ

มาต้รา ๗๖  ร�ฐต้�องพ�ที่�กษี�ร�กษีาไว�ซึ่��งสูถาบ�นพระมหากษี�ต้ร�ย� เอกราช และบรณภิาพแห�งเข้ต้อ/านาจัร�ฐ และต้�องจั�ดให�ม#ก/าล�งที่หาร อาว(ธิ์ย(ที่โธิ์ป็กรณ� และเที่คโนโลย#ที่#�ที่�นสูม�ย จั/าเป็�น และเพ#ยงพอ เพ��อพ�ที่�กษี�ร�กษีาเอกราช ความม��นคงข้องร�ฐ สูถาบ�นพระมหากษี�ต้ร�ย� ผลป็ระโยชน�แห�งชาต้� และการป็กครองระบอบป็ระชาธิ์�ป็ไต้ยอ�นม#พระมหากษี�ต้ร�ย�ที่รงเป็�นป็ระม(ข้ และเพ��อการพ�ฒนาป็ระเที่ศ

ส�วนุท ! ๓ แนุวนุโย่บาย่ดานุการบร*หารราช้การแผ�นุด*นุ

มาต้รา ๗๗  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายในด�านการบร�หารราชการ แผ�นด�น ด�งต้�อไป็น#�                       

(๑) การบร�หารราชการแผ�นด�นต้�องเป็�นไป็เพ��อการพ�ฒนาสู�งคม เศรษีฐก�จั และ ความม��นคงข้องป็ระเที่ศอย�างย��งย�น โดยร�ฐต้�องค/าน�งถ�งผลป็ระโยชน�ข้องป็ระเที่ศชาต้�ในภิาพรวมเป็�นสู/าค�ญ

(๒) จั�ดระบบการบร�หารราชการสู�วนกลาง ราชการสู�วนภิม�ภิาค และราชการ สู�วนที่�องถ��น ให�ม#ข้อบเข้ต้ อ/านาจัหน�าที่#� และความร�บผ�ดชอบที่#�ช�ดเจันเหมาะสูมแก�การพ�ฒนา ป็ระเที่ศ และสูน�บสูน(นให�จั�งหว�ดเป็�นต้�วแที่นข้องร�ฐในการจั�ดที่/าแผนพ�ฒนาจั�งหว�ด โดยให�ม#งบป็ระมาณเพ��อด/าเน�นการให�เป็�นไป็ต้ามแผนด�งกล�าว  รวมที่��งก/าก�บดแลองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น เพ��อป็ระโยชน�ข้องป็ระชาชนในพ��นที่#�

(๓) กระจัายอ/านาจัให�องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นพ��งต้นเองและต้�ดสู�นใจัใน ก�จัการข้องที่�องถ��นได�เอง รวมที่��งพ�ฒนาจั�งหว�ดที่#�ม#ความพร�อมให�เป็�นองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นข้นาดใหญ� โดยค/าน�งถ�งเจัต้นารมณ�ข้องป็ระชาชนในจั�งหว�ดน��น

(๔) พ�ฒนาระบบงานภิาคร�ฐ โดยม(�งเน�นการพ�ฒนาค(ณภิาพ ค(ณธิ์รรม และจัร�ยธิ์รรม ข้องเจั�าหน�าที่#�ข้องร�ฐ ควบค�ไป็ก�บการป็ร�บป็ร(งรป็แบบและว�ธิ์#การ

32

Page 33: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ที่/างาน เพ��อให�การบร�หารราชการ แผ�นด�นเป็�นไป็อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และสู�งเสูร�มให�หน�วยงานข้องร�ฐใช�หล�กการบร�หารก�จัการ บ�านเม�องที่#�ด#เป็�นแนวที่างในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ

(๕) การจั�ดระบบงานราชการและงานข้องร�ฐอย�างอ��น ต้�องเป็�นไป็เพ��อให�การจั�ดที่/าและการให�บร�การสูาธิ์ารณะเป็�นไป็อย�างรวดเร>ว ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ โป็ร�งใสู ต้รวจัสูอบได� โดยค/าน�งถ�งการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชน

(๖) ด/าเน�นการให�หน�วยงานที่างกฎีหมายที่#�ม#หน�าที่#�ให�ความเห>นเก#�ยวก�บการด/าเน�นงานข้องร�ฐต้ามกฎีหมายและต้รวจัสูอบการต้รากฎีหมายข้องร�ฐ ด/าเน�นการอย�างเป็�นอ�สูระ  เพ��อให�การบร�หารราชการแผ�นด�นเป็�นไป็ต้ามหล�กน�ต้�ธิ์รรม

(๗) จั�ดให�ม#บร�การสูาธิ์ารณะที่#�จั/าเป็�นแก�ป็ระชาชนอย�างที่��วถ�งและเที่�าเที่#ยมก�น โดยค/าน�งถ�งว�น�ยการเง�นการคล�งข้องป็ระเที่ศ และเร#ยกเก>บค�าบร�การเพ#ยงเที่�าที่#�จั/าเป็�น

(๘) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการพ�ฒนาเศรษีฐก�จัที่�องถ��นและระบบสูาธิ์ารณป็โภิค และสูาธิ์ารณป็การ ต้ลอดที่��งโครงสูร�างพ��นฐานสูารสูนเที่ศในที่�องถ��นให�ที่��วถ�งและเที่�าเที่#ยมก�น ที่��วป็ระเที่ศ

(๙) จั�ดให�ม#แผนพ�ฒนาการเม�อง และจั�ดที่/ามาต้รฐานค(ณธิ์รรมและจัร�ยธิ์รรมข้อง ผ�ด/ารงต้/าแหน�งที่างการเม�อง และเจั�าหน�าที่#�ข้องร�ฐ รวมที่��งจั�ดให�ม#สูภิาพ�ฒนาการเม�องที่#�ม#ความเป็�นอ�สูระ เพ��อต้�ดต้ามสูอดสู�องให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามแผนและมาต้รฐานด�งกล�าวอย�างเคร�งคร�ด

ส�วนุท ! ๔ แนุวนุโย่บาย่ดานุศาสนุา ส�งคม การศ<กษา และว�ฒนุธิรรม

มาต้รา ๗๘  ร�ฐต้�องให�ความอ(ป็ถ�มภิ�และค(�มครองพระพ(ที่ธิ์ศาสูนาและศาสูนาอ��น สู�งเสูร�มความเข้�าใจัอ�นด#และความสูมานฉ�นที่�ระหว�างศาสูน�กชนข้องที่(กศาสูนา รวมที่��งสูน�บสูน(น การน/าหล�กธิ์รรมข้องศาสูนามาใช�เพ��อเสูร�มสูร�างค(ณธิ์รรมและพ�ฒนาค(ณภิาพช#ว�ต้

33

Page 34: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

มาต้รา ๗๙  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านสู�งคม การศ�กษีา และว�ฒนธิ์รรม ด�งต้�อไป็น#�                        

(๑) ค(�มครองและพ�ฒนาเด>กและเยาวชน สู�งเสูร�มความเสูมอภิาคข้องหญ�งและชาย เสูร�มสูร�างและพ�ฒนาความเป็�นป็Aกแผ�นข้องสูถาบ�นครอบคร�ว รวมที่��งต้�องสูงเคราะห�และจั�ดสูว�สูด�การให�แก�คนชรา ผ�ยากไร� ผ�พ�การหร�อที่(พพลภิาพ และผ�อย�ในสูภิาวะยากล/าบากให�ม#ค(ณภิาพช#ว�ต้ที่#�ด#ข้��นและพ��งพาต้นเองได�

(๒) สู�งเสูร�ม สูน�บสูน(น และพ�ฒนาการสูร�างเสูร�มสู(ข้ภิาพ อ�นน/าไป็สู�สู(ข้ภิาวะ ที่#�ย� �งย�นข้องป็ระชาชน  รวมที่��งจั�ดและสู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนได�ร�บบร�การสูาธิ์ารณสู(ข้ที่#�ม# มาต้รฐาน อย�างที่��วถ�ง และม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และสู�งเสูร�มให�องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นและเอกชน ม#สู�วนร�วมในการจั�ดบร�การสูาธิ์ารณสู(ข้

(๓) พ�ฒนาค(ณภิาพและมาต้รฐานการศ�กษีาให�สูอดคล�องก�บความเป็ล#�ยนแป็ลง ที่างเศรษีฐก�จัและสู�งคม สูน�บสูน(นให�ผ�เร#ยนม#ความค�ดสูร�างสูรรค� สูร�างเสูร�มและป็ลกฝั?ง ความร �และจั�ต้สู/าน�กที่#�ถกต้�องเก#�ยวก�บค(ณธิ์รรม จัร�ยธิ์รรม แนวป็ร�ชญาเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง ความร �ร �กสูาม�คค# ความม#ระเบ#ยบว�น�ย พ�ฒนาค(ณภิาพผ�ป็ระกอบว�ชาช#พครและบ(คลากรที่างการศ�กษีา และจั�ดสูรรงบป็ระมาณเพ��อการศ�กษีาอย�างเหมาะสูมและเพ#ยงพอ

(๔) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการกระจัายอ/านาจัการจั�ดการศ�กษีาเพ��อให�องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น ช(มชน องค�การที่างศาสูนา และเอกชน จั�ดและม#สู�วนร�วมในการจั�ดการศ�กษีาเพ��อพ�ฒนามาต้รฐานและค(ณภิาพการศ�กษีาให�เที่�าเที่#ยมและสูอดคล�องก�บความต้�องการในแต้�ละพ��นที่#�

34

Page 35: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๕) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการศ�กษีาว�จั�ยในศ�ลป็ว�ที่ยาการแข้นงต้�าง ๆ และเผยแพร� ข้�อมลผลการศ�กษีาว�จั�ยที่#�ได�ร�บที่(นสูน�บสูน(นการศ�กษีาว�จั�ยจัากร�ฐ รวมที่��งเป็Eดโอกาสูให�ป็ระชาชน เข้�าถ�งข้�อมลด�งกล�าวได�

(๖) อน(ร�กษี� ฟื้I� นฟื้ ป็กป็:อง และเผยแพร�ศ�ลป็ว�ฒนธิ์รรมและข้นบธิ์รรมเน#ยมป็ระเพณ# ข้องชาต้� ต้ลอดจันค�าน�ยมอ�นด#งามและภิม�ป็?ญญาที่�องถ��น และต้�องป็ลกฝั?งและสู�งเสูร�มให�ป็ระชาชน ม#จั�ต้สู/าน�กในเร��องด�งกล�าว

ส�วนุท ! ๕ แนุวนุโย่บาย่ดานุกฎีหมาย่และการย่�ตั*ธิรรม

มาต้รา ๘๐  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านกฎีหมายและการย(ต้�ธิ์รรม ด�งต้�อไป็น#�                        

(๑) ดแลให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�และบ�งค�บการให�เป็�นไป็ต้ามกฎีหมายอย�างเป็�นธิ์รรม รวดเร>ว ที่��วถ�ง และม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ

(๒) ค(�มครองสู�ที่ธิ์�และเสูร#ภิาพข้องบ(คคลให�พ�นจัากการล�วงละเม�ดที่��งโดยเจั�าหน�าที่#�ข้องร�ฐและโดยบ(คคลอ��น และต้�องอ/านวยความย(ต้�ธิ์รรมแก�ป็ระชาชนที่(กคนอย�างเที่�าเที่#ยมก�น

(๓) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนม#สู�วนร�วมในกระบวนการย(ต้�ธิ์รรม และสูามารถเข้�าถ�งกระบวนการย(ต้�ธิ์รรมได�โดยง�าย สูะดวก และรวดเร>ว

(๔) ดแลให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามกฎีหมาย ค(�มครองสู�ที่ธิ์�และเสูร#ภิาพข้องบ(คคล การให�ความช�วยเหล�อที่างกฎีหมายแก�ป็ระชาชน และจั�ดระบบงานราชการและงานข้องร�ฐอย�างอ��นในกระบวนการย(ต้�ธิ์รรมให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและอ/านวยความย(ต้�ธิ์รรมแก�ป็ระชาชนอย�างรวดเร>วและเที่�าเที่#ยมก�น

(๕) จั�ดให�ม#กฎีหมายเพ��อจั�ดต้��งองค�กรเพ��อการป็ฏิ�รป็กฎีหมาย ที่#�ด/าเน�นการเป็�นอ�สูระเพ��อที่/าการป็ร�บป็ร(งและพ�ฒนากฎีหมายข้องป็ระเที่ศให�เป็�นไป็

35

Page 36: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

อย�างเหมาะสูม และด/าเน�นการให�หน�วยงานข้องร�ฐพ�จัารณาที่บที่วนความเหมาะสูมและจั/าเป็�นข้องกฎีหมายในความร�บผ�ดชอบโดยต้�องร�บฟื้?งความค�ดเห>นข้องผ�ที่#�ได�ร�บผลกระที่บจัากกฎีหมายน��นป็ระกอบด�วย

(๖) จั�ดให�ม#กฎีหมายเพ��อจั�ดต้��งองค�กรเพ��อการป็ฏิ�รป็กระบวนการย(ต้�ธิ์รรมที่างอาญา ที่#�ด/าเน�นการเป็�นอ�สูระ เพ��อที่/าการศ�กษีา ว�เคราะห�  และต้�ดต้ามการด/าเน�นงานข้องหน�วยงานที่#�เก#�ยวข้�องก�บกระบวนการย(ต้�ธิ์รรมที่างอาญา

ส�วนุท ! ๖ แนุวนุโย่บาย่ดานุการตั�างประเทศ

มาต้รา ๘๑  ร�ฐต้�องสู�งเสูร�มสู�มพ�นธิ์ไมต้ร#และความร�วมม�อก�บนานาป็ระเที่ศ และ พ�งถ�อหล�กในการป็ฏิ�บ�ต้�ต้�อก�นอย�างเสูมอภิาค ต้ลอดจันต้�องป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามพ�นธิ์กรณ#ที่#�ได�กระที่/าไว�ก�บนานาป็ระเที่ศและองค�การระหว�างป็ระเที่ศ

ร�ฐต้�องสู�งเสูร�มการค�า การลงที่(น และการที่�องเที่#�ยวก�บนานาป็ระเที่ศ ต้ลอดจันต้�องให�ความค(�มครองและดแลผลป็ระโยชน�ข้องคนไที่ยในต้�างป็ระเที่ศ

ส�วนุท ! ๗ แนุวนุโย่บาย่ดานุเศรษฐก*จ

มาต้รา ๘๒  ร�ฐต้�องสู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ม#การด/าเน�นการต้ามแนวป็ร�ชญา เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง

มาต้รา ๘๓  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านเศรษีฐก�จั ด�งต้�อไป็น#�

(๑) สูน�บสูน(นระบบเศรษีฐก�จัแบบเสูร#โดยอาศ�ยกลไกต้ลาด และสูน�บสูน(นให�ม# การพ�ฒนาเศรษีฐก�จัอย�างย��งย�น โดยต้�องยกเล�กและละเว�นการต้รากฎีหมายและกฎีเกณฑ์�ที่#�ควบค(ม ธิ์(รก�จัที่#�ไม�สูอดคล�องก�บความจั/าเป็�นที่างเศรษีฐก�จั และต้�องไม�ป็ระกอบก�จัการที่#�ม#ล�กษีณะเป็�นการ แข้�งข้�นก�บเอกชน เว�นแต้�ม#ความจั/าเป็�นเพ��อ

36

Page 37: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็ระโยชน�ในการร�กษีาความม��นคงข้องร�ฐ ร�กษีา ผลป็ระโยชน�สู�วนรวม หร�อการจั�ดให�ม#สูาธิ์ารณป็โภิค

(๒) สูน�บสูน(นให�ม#การใช�หล�กค(ณธิ์รรม จัร�ยธิ์รรม และหล�กธิ์รรมาภิ�บาล ควบค�ก�บการป็ระกอบก�จัการ

(๓) ป็ร�บป็ร(งระบบการจั�ดเก>บภิาษี#อากรให�ม#ความเป็�นธิ์รรม และสูอดคล�องก�บ การเป็ล#�ยนแป็ลงข้องสูภิาพเศรษีฐก�จัและสู�งคม

(๔) ร�กษีาว�น�ยการเง�นการคล�ง เพ��อสูน�บสูน(นเสูถ#ยรภิาพและความม��นคง ที่างเศรษีฐก�จัและสู�งคมข้องป็ระเที่ศ

(๕) จั�ดให�ม#การออมเพ��อการด/ารงช#พในยามชราแก�ป็ระชาชนอย�างที่��วถ�ง

(๖) ก/าก�บให�การป็ระกอบก�จัการม#การแข้�งข้�นอย�างเสูร#และเป็�นธิ์รรม ป็:องก�น การผกข้าดต้�ดต้อนไม�ว�าโดยที่างต้รงและที่างอ�อม และค(�มครองผ�บร�โภิค

(๗) ด/าเน�นการให�ม#การกระจัายรายได�อย�างเป็�นธิ์รรม ข้ยายโอกาสูในการ ป็ระกอบอาช#พข้องป็ระชาชน และสู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการพ�ฒนาภิม�ป็?ญญาที่�องถ��นและภิม�ป็?ญญาไที่ย เพ��อใช�ในการผล�ต้สู�นค�า บร�การ และการป็ระกอบอาช#พ

(๘) สู�งเสูร�มให�ป็ระชากรว�ยที่/างานม#งานที่/า ค(�มครองแรงงานเด>กและสูต้ร# จั�ดระบบแรงงานสู�มพ�นธิ์� และระบบไต้รภิาค#ที่#�ผ�ที่/างานม#สู�ที่ธิ์�เล�อกผ�แที่นข้องต้น จั�ดระบบป็ระก�นสู�งคม รวมที่��งค(�มครองให�ผ�ที่/างานม#ค(ณค�าอย�างเด#ยวก�น ได�ร�บค�าต้อบแที่นที่#�เป็�นธิ์รรม ได�ร�บสู�ที่ธิ์�ป็ระโยชน�และสูว�สูด�การที่#�เที่�าเที่#ยมก�นโดยไม�เล�อกป็ฏิ�บ�ต้�

(๙) ค(�มครองและร�กษีาผลป็ระโยชน�ข้องเกษีต้รกรในการผล�ต้และการต้ลาด สู�งเสูร�มให�สู�นค�าเกษีต้รได�ร�บผลต้อบแที่นสูงสู(ด รวมที่��งสู�งเสูร�มการ

37

Page 38: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

รวมกล(�มข้องเกษีต้รกร เพ��อวางแผนการเกษีต้รและร�กษีาผลป็ระโยชน�ร�วมก�นข้องเกษีต้รกร

(๑๐) สู�งเสูร�ม สูน�บสูน(น และค(�มครองระบบสูหกรณ�  หร�อการรวมกล(�มข้อง ป็ระชาชนในการด/าเน�นก�จัการด�านเศรษีฐก�จั

(๑๑) จั�ดให�ม#สูาธิ์ารณป็โภิคข้��นพ��นฐานอ�นจั/าเป็�นต้�อการด/ารงช#ว�ต้ข้องป็ระชาชน เพ��อป็ระโยชน�ในการร�กษีาความม��นคงข้องร�ฐในที่างเศรษีฐก�จั และต้�องใช�ความระม�ดระว�งในการกระที่/าใดอ�นอาจัที่/าให�สูาธิ์ารณป็โภิคข้��นพ��นฐานอ�นจั/าเป็�นต้�อการด/ารงช#ว�ต้ข้องป็ระชาชนอย�ในความผกข้าดข้องเอกชนอ�นอาจัก�อความเสู#ยหายแก�ร�ฐ

(๑๒) ค(�มครองและสู�งเสูร�มการป็ระกอบอาช#พข้องป็ระชาชนเพ��อการพ�ฒนาเศรษีฐก�จั รวมที่��งการสูน�บสูน(นการรวมกล(�มข้องผ�ป็ระกอบว�ชาช#พ

ส�วนุท ! ๘ แนุวนุโย่บาย่ดานุท !ด*นุ ทร�พย่ากรธิรรมช้าตั* และส*!งแวดลอม

มาต้รา ๘๔  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านที่#�ด�น ที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้� และ สู��งแวดล�อมด�งต้�อไป็น#�                      

(๑) ก/าหนดหล�กเกณฑ์�การใช�ที่#�ด�นโดยให�ค/าน�งถ�งสูภิาพแวดล�อมที่างธิ์รรมชาต้�ข้องพ��นที่#�น� �นๆ ต้ามหล�กว�ชาให�ครอบคล(มที่��วป็ระเที่ศที่��งผ�นด�น ผ�นน/�า และจั�ดให�ม#ผ�งเม�องรวม ที่#�สูอดคล�องก�บสูภิาพแวดล�อมด�งกล�าวโดยก/าหนดมาต้รฐานการใช�อย�างย��งย�นด�วยการให�ป็ระชาชนในพ��นที่#�ที่#�ม#ผลกระที่บต้�อนโยบายการใช�ที่#�ด�นน��นร�วมในการต้�ดสู�นใจัด�วย

(๒) ด/าเน�นการให�เกษีต้รกรม#กรรมสู�ที่ธิ์�7หร�อสู�ที่ธิ์�ในที่#�ด�นเพ��อป็ระกอบเกษีต้รกรรมอย�างที่��วถ�งโดยการป็ฏิ�รป็ที่#�ด�นหร�อว�ธิ์#อ��น

(๓) จั�ดให�ม#การวางผ�งเม�อง พ�ฒนา และด/าเน�นการต้ามผ�งเม�องอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพเพ��อป็ระโยชน�ต้�อการดแลร�กษีาที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ

38

Page 39: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๔) จั�ดระบบการดแลและการใช�ที่ร�พยากรน/�าให�เก�ดป็ระโยชน�แก�สู�วนรวม รวมที่��ง จั�ดหาแหล�งน/�าเพ��อให�เกษีต้รกรม#น/�าใช�อย�างพอเพ#ยงและเหมาะสูมแก�การเกษีต้ร

(๕) จั�ดให�ม#แผนการบร�หารจั�ดการที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�อย�างเป็�นระบบ โดยให�ป็ระชาชนช(มชน และองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นที่#�เก#�ยวข้�องม#สู�วนร�วมในการจั�ดที่/าแผนด�งกล�าวด�วย

(๖) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนม#สู�วนร�วมในการสูงวน บ/าร(งร�กษีาและ ใช�ป็ระโยชน�จัากที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�และความหลากหลายที่างช#วภิาพอย�างสูมด(ล

(๗) สู�งเสูร�ม บ/าร(งร�กษีา และค(�มครองค(ณภิาพสู��งแวดล�อมต้ามหล�กการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น โดยให�ป็ระชาชน ช(มชนที่�องถ��น และองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นม#สู�วนร�วมในการก/าหนดแนวที่างการด/าเน�นงาน

(๘) ควบค(มและก/าจั�ดภิาวะมลพ�ษีที่#�ม#ผลต้�อสู(ข้ภิาพอนาม�ย สูว�สูด�ภิาพ และ ค(ณภิาพช#ว�ต้ข้องป็ระชาชน

ส�วนุท ! ๙ แนุวนุโย่บาย่ดานุว*ทย่าศาสตัร� ทร�พย่�ส*นุทางป@ญญา และพล�งงานุ

มาต้รา ๘๕  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านว�ที่ยาศาสูต้ร� ที่ร�พย�สู�นที่างป็?ญญา และพล�งงานด�งต้�อไป็น#�                       

(๑) สู�งเสูร�มให�ม#การพ�ฒนาด�านว�ที่ยาศาสูต้ร� เที่คโนโลย# และนว�ต้กรรมด�านต้�าง ๆ โดยจั�ดให�ม#กฎีหมายเฉพาะด�าน จั�ดงบป็ระมาณสูน�บสูน(นการศ�กษีา ค�นคว�า ว�จั�ย และให�ม#สูถาบ�นการศ�กษีาและพ�ฒนา จั�ดให�ม#การใช�ป็ระโยชน�จัากผลการศ�กษีาและพ�ฒนา จั�ดให�ม#ระบบการถ�ายที่อดเที่คโนโลย#ที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและการพ�ฒนาบ(คลากรที่#�เหมาะสูม

39

Page 40: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๒) สู�งเสูร�มการป็ระด�ษีฐ�หร�อการค�นค�ดสู��งใหม� ร�กษีาและพ�ฒนาภิม�ป็?ญญาที่�องถ��น รวมที่��งให�ความค(�มครองที่ร�พย�สู�นที่างป็?ญญา

(๓) เผยแพร�ความร �ด�านว�ที่ยาศาสูต้ร�และเที่คโนโลย#สูม�ยใหม� และสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนใช�หล�กด�านว�ที่ยาศาสูต้ร�ในการด/ารงช#ว�ต้

(๔) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการว�จั�ย พ�ฒนา และใช�ป็ระโยชน�จัากพล�งงานที่ดแที่นซึ่��งได�จัากธิ์รรมชาต้�และเป็�นม�ต้รต้�อสู��งแวดล�อมอย�างต้�อเน��องและเป็�นระบบ

ส�วนุท ! ๑๐ แนุวนุโย่บาย่ดานุการม ส�วนุร�วมข้องประช้าช้นุ

มาต้รา ๘๖  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชน ด�งต้�อไป็น#�                        

(๑) สู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนม#สู�วนร�วมในการก/าหนดนโยบายและวางแผนพ�ฒนา เศรษีฐก�จัที่��งในระด�บที่�องถ��นและระด�บป็ระเที่ศ

(๒) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชนในการต้�ดสู�นใจัที่างการเม�อง การวางแผนพ�ฒนาที่างเศรษีฐก�จั สู�งคม และการเม�อง รวมที่��งการจั�ดที่/าบร�การสูาธิ์ารณะ โดยต้�องจั�ด ให�ม#การให�ข้�อมลที่#�ถกต้�องครบถ�วนและร�บฟื้?งความค�ดเห>นข้องป็ระชาชนก�อนการวางแผนพ�ฒนา ที่างเศรษีฐก�จั สู�งคม และการเม�อง ต้ลอดจันการจั�ดที่/าบร�การสูาธิ์ารณะ และต้�องจั�ดให�ป็ระชาชน สูามารถเข้�าถ�งข้�อมล สูร(ป็ผลการร�บฟื้?งความค�ดเห>น และผลการต้�ดสู�นใจัข้องร�ฐได�โดยไม�เสู#ยค�าใช�จั�าย

(๓) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชนในการต้รวจัสูอบการใช� อ/านาจัร�ฐที่(กระด�บ ในรป็แบบองค�การที่างว�ชาช#พที่#�หลากหลายหร�อรป็แบบอ��น และต้�องไม�กระที่/าการที่#�ม#ล�กษีณะเป็�นการแที่รกแซึ่งการด/าเน�นงานข้องสู��อมวลชนที่��งข้องร�ฐและเอกชนในการเสูนอข้�อมลข้�าวสูารเก#�ยวก�บการใช�อ/านาจัร�ฐ เพ��อให�ป็ระชาชนได�ร�บข้�อมลข้�าวสูาร

40

Page 41: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๔) จั�ดให�ม#มาต้รฐานกลางในการก/าก�บดแล ต้รวจัสูอบ และป็ระเม�นผล การด/าเน�นงานข้ององค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น และต้�องสู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนและ ช(มชนม#สู�วนร�วมในการป็กครองที่�องถ��น ต้ลอดจันการต้รวจัสูอบและป็ระเม�นผลการด/าเน�นงานข้อง องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น

(๕) สู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนม#ความเข้�มแข้>งในที่างการเม�อง และให�ม#การต้รากฎีหมายเพ��อจั�ดต้��งกองที่(นพ�ฒนาการเม�องภิาคพลเม�องเพ��อช�วยเหล�อการด/าเน�นก�จักรรมสูาธิ์ารณะข้องช(มชน รวมที่��งสูน�บสูน(นการด/าเน�นการข้องกล(�มป็ระชาชนที่#�รวมต้�วก�นในล�กษีณะเคร�อข้�ายที่(กรป็แบบที่#�จัะสูามารถแสูดงความค�ดเห>นและเสูนอความต้�องการข้องช(มชนในพ��นที่#�

(๖) สู�งเสูร�มและให�การศ�กษีาแก�ป็ระชาชนเก#�ยวก�บการป็กครองระบอบป็ระชาธิ์�ป็ไต้ยอ�นม#พระมหากษี�ต้ร�ย�ที่รงเป็�นป็ระม(ข้ รวมที่��งสู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนได�ใช�สู�ที่ธิ์�เล�อกต้��ง

........................................................................................

..........................................

กล��มองค�การสาธิารณีะ ข้อ 1 การบร�หารเช�งกลย(ที่ธิ์�ค�ออะไร ป็ระกอบด�วยอะไรบ�าง และการบร�หารเช�งกลย(ที่ธิ์�ที่#�ด#ค�ออะไร และม#เคร��องม�อหร�อเที่คน�คอะไรบ�างในการบร�หารเช�งกลย(ที่ธิ์� (อธิ์�บายโดยละเอ#ยด) พร�อมยกต้�วอย�างป็ระกอบให�ช�ดเจันตัอบ

41

Page 42: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การบร*หารเช้*งกลย่�ทธิ� Strategic Management โดยที่��วไป็ หมายถ�งการก/าหนดว�สู�ยที่�ศน� (Vision) พ�นธิ์ก�จั (Mission) ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� (Objective) เป็:าหมาย (Goal) ข้ององค�การในระยะสู��นและระยะยาว จัากน��นจั�งวางแผนที่/าก�จักรรมต้�าง ๆ เพ��อให�องค�การสูามารถด/าเน�นงานต้ามพ�นธิ์ก�จัอ�นน/าไป็สู�การบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�และเป็:าหมายที่#�ก/าหนดไว�ตั�วอย่�าง การก%าหนุด ว�ส�ย่ท�ศนุ� และพ�นุธิก*จ ข้อง องค�การโทรศ�พท�แห�งประเทศไทย่ว�ส�ย่ท�ศนุ� “ ม(�งสู�การเป็�นผ�ให�บร�การสู��อสูารโที่รคมนาคมแห�งชาต้� ที่#�สูนองต้อบต้�อความต้�องการข้องลกค�าและสูาธิ์ารณชนอย�างใกล�ช�ดที่��งด�านเศรษีฐก�จัและสู�งคม”

พ�นุธิก*จ “ให�บร�การโที่รคมนาคมด�วยนว�ต้กรรมที่#�ต้อบสูนองความต้�องการข้องลกค�า ให�ความม��นใจัด�านข้�อมลข้�าวสูารเพ��อความม��นคงข้องชาต้� ให�ป็ระชาชนเข้�าถ�งข้�อมลข้�าวสูารรวมถ�งบร�การสูาธิ์ารณะต้�าง ๆ อย�างเที่�าเที่#ยมและที่��วถ�ง สูอดคล�องก�บสูภิาพเศรษีฐก�จัและสู�งคม ”กระบวนุการบร*หารเช้*งกลย่�ทธิ�ข้��นุตัอนุท ! 1 การว*เคราะห�สภาพแวดลอม

1 สู��งแวดล�อมภิายนอกองค�การ PEST

2 สู��งแวดล�อมภิายในองค�การ SWOT Analysis , 7S Analysis

1 สู��งแวดล�อมภิายนอกองค�การ “PEST”

P- Political Influence อ�ที่ธิ์�พลที่างการเม�องE- Economic Influence อ�ที่ธิ์�พลที่าง

เศรษีฐก�จั

42

Page 43: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

S- Social Influenceอ�ที่ธิ์�พลที่างสู�งคม ว�ฒนธิ์รรม

T- Technological Influence อ�ที่ธิ์�พลที่างเที่คโนโลย#

2 สู��งแวดล�อมภิายในองค�การ“SWOT Analysis” มองจัากองค�ป็ระกอบการจั�ดการ

4M มองจัาก Output ค�อ 4P

S- Strength จั(ดแข้>งW- Weakness จั(ดอ�อน O- Opportunity โอกาสู (โอกาสูที่#�ที่/าให�สู/าเร>จั

ต้ามเป็:าหมาย)

T- Threat อ(ป็สูรรคเคร��องม�ออ#กอย�างที่#�สูามารถน/ามาว�เคราะห�สูภิาพแวดล�อมภิายในองค�การ ค�อ “7S Analysis”

1) Strategy - กลย(ที่ธิ์� ป็ระกอบด�วยว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้ององค�กร และที่างเล�อกสู/าหร�บการบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ด�งกล�าวข้ององค�กร2) Structure - โครงสูร�างองค�กร, ระด�บข้��นการบ�งค�บบ�ญชาและการต้�ดต้�อป็ระสูานงาน, รวมถ�งการจั�ดแบ�งเป็�นหน�วยงานเพ��อการด/าเน�นก�จัการงานต้�าง ๆ ข้��นมา3) Systems - ระบบ กระบวนการป็ฏิ�บ�ต้�งานหล�กและรองที่#�องค�กรก/าหนดข้��นมาเพ��อกระที่/าก�จักรรมต้�างๆอาที่� ระบบการผล�ต้,

การวางแผนว�ต้ถ(ด�บ, ระบบการร�บและการจั�ดการก�บค/าสู� �งซึ่��อข้องลกค�า 4) Style - รป็แบบการบร�หาร เป็�นสู��งที่#�ไม�ได�ต้ราข้��นไว�เป็�นลายล�กษีณ�อ�กษีร แต้�สูามารถที่#�จัะพ�สูจัน�ได�ว�าฝัDายบร�หารได�ให�ความ

43

Page 44: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สู/าค�ญแก�เร��องใดเป็�นสู/าค�ญ, ระด�บความสู/าค�ญข้องป็ระเด>นต้�างๆ,

พฤต้�กรรมที่#�ผ�บ�งค�บบ�ญชาแสูดงออกก�บผ�ใต้�บ�งค�บบ�ญชาค�อสู��งที่#�มองเห>นได� และเป็�นสู��งที่#�สูามารถบอกได�ด#ว�าที่#�น� �นม#รป็แบบการบร�หารอย�างไร5) Staff – ที่#มงาน ต้�วที่ร�พยากรบ(คคล ต้��งแต้�การวางแผนก/าล�งแรงงาน, การสูรรหา, การฝัAกอบรม และที่�กษีะเฉพาะด�านต้�างๆในการด/าเน�นงานข้องที่ร�พยากรบ(คคลแต้�ละต้/าแหน�ง6) Shared Values - ค�าน�ยมร�วมสู��งที่#�เป็�นพ��นฐานที่#�ที่/าให�ม#และที่/าให�องค�กรด/ารงคงอย�รวมถ�งความเช��อและความคาดหว�งที่#�พน�กงานม#ต้�อองค�กร7) Skills - ที่�กษีะ สูมรรถภิาพข้องหน�วยธิ์(รก�จัที่#�ไม�เหม�อนหร�อเหน�อกว�าองค�กรอ��นๆข้��นุตัอนุท ! 2 การก%าหนุดท*ศทางข้ององค�การ

1 ว�สู�ยที่�ศน� VISION การมองเห>นว�าอนาคต้ธิ์(รก�จัจัะเป็�นอย�างไร

2 ภิารก�จั MISSION ภิาระหน�าที่#�ข้ององค�การว�าจัะที่/าอะไรบ�าง

- ภิารก�จัหล�ก - ภิารก�จัรอง3. ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� Objectives

4. ก/าหนดย(ที่ธิ์ศาสูต้ร� เป็:าหมายข้��นุตัอนุท ! 3 การก%าหนุดกลย่�ทธิ�

- การก%าหนุดกลย่�ทธิ� Strategy

การเล�อกกลย(ที่ธิ์�ที่#�เหมาะสูมก�บที่ร�พยากรและความสูามารถข้ององค�กร และสูามารถน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ได�จัร�ง ที่#�จัะที่/าให�ภิารก�จัและว�สู�ยที่�ศน�ข้ององค�การบรรล(เป็:าหมาย จัากการว�เคราะห�ที่างเล�อกด�วยเที่คน�คต้�างๆ เช�น

44

Page 45: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

1) SWOT Analysis (จ�ดอ�อนุ จ�ดแข้7ง โอกาส ภ�ย่ค�กคาม)

SWOT เป็�นค/าย�อมาจัากค/าว�า Strengths, Weaknesses,

Opportunities, and Threats โดย   Strengths ค�อ จั(ดแข้>ง หมายถ�ง ความสูามารถและสูถานการณ�ภิายในองค�กรที่#�เป็�นบวก ซึ่��งองค�กรน/ามาใช�เป็�นป็ระโยชน�ในการที่/างานเพ��อบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�ง การด/าเน�นงานภิายในที่#�องค�กรที่/าได�ด#   Weaknesses ค�อ จั(ดอ�อน หมายถ�ง สูถานการณ�ภิายในองค�กรที่#�เป็�นลบและด�อยความสูามารถ ซึ่��งองค�กรไม�สูามารถน/ามาใช�เป็�นป็ระโยชน�ในการที่/างานเพ��อบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�ง การด/าเน�นงานภิายในที่#�องค�กรที่/าได�ไม�ด#  Opportunities ค�อ โอกาสู หมายถ�ง ป็?จัจั�ยและสูถานการณ�ภิายนอกที่#�เอ��ออ/านวยให�การที่/างานข้ององค�กรบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�ง สูภิาพแวดล�อมภิายนอกที่#�เป็�นป็ระโยชน�ต้�อการด/าเน�นการข้ององค�กร  Threats ค�ออ(ป็สูรรค หมายถ�ง ป็?จัจั�ยและสูถานการณ�ภิายนอกที่#�ข้�ดข้วางการที่/างานข้ององค�กรไม�ให�บรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�งสูภิาพแวดล�อมภิายนอกที่#�เป็�นป็?ญหาต้�อองค�กร2) TOWS Matrix ( SO, WO, ST, WT)กลย่�ทธิ� 4 ประเภท ตัามแนุวทางข้องทฤษฏิ TOWS Matrix

• Strengths-Opportunities (SO)ใช้จ�ดแข้7งข้ององค�การเพ2!อช้�วงช้*งความไดเปร ย่บจากโอกาสภาย่นุอก• Weaknesses-Opportunities (WO)

45

Page 46: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ปร�บปร�งจ�ดอ�อนุข้ององค�การโดย่ใช้ความไดเปร ย่บจากโอกาสภาย่นุอก• Strengths-Threats (ST)ใช้จ�ดแข้7งข้ององค�การเพ2!อหลบหล กหร2อลดผลกระทบข้องภาวะค�กคามจากภาย่นุอก• Weaknesses-Threats (WT)ใช้ย่�ทธิว*ธิ ตั��งร�บเพ2!อปLดจ�ดอ�อนุภาย่ในุและหลบหล กภาวะค�กคามจากภาย่นุอก

3) Balance Scorecard (BSC) BSC เป็�นระบบว�ดผลการป็ฏิ�บ�ต้�งาน เป็�นระบบการจั�ดการ

แบบม(�งผลสู�มฤที่ธิ์�7ข้องงาน ป็ระกอบด�วยม(�งมองด�านต้�าง 4

ด�าน - ม(มมองด�านการเง�น - ม(มมองด�านลกค�า- ม(มมองกระบวนการภิายในธิ์(รก�จั - ม(มมองการเร#ยนร �และการเต้�บโต้ BSC ไม�ใช�เคร��องม�อในการป็ระเม�นผลอย�างเด#ยว แต้�ย�ง

เป็�นเคร��องม�อในการก/าหนดกลย(ที่ธิ์� น/ากลย(ที่ธิ์�ไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ม#รป็แบบและว�ธิ์#การที่#�ช�วยให�การถ�ายที่อดที่�ศที่างข้ององค�กร กลย(ที่ธิ์� เป็:าหมาย ลงสู�การป็ฏิ�บ�ต้�ได�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ อ#กที่��งย�งเป็�นเคร��องม�อสู��อสูารที่#�ด#ในการสู��อสูารที่��งกลย(ที่ธิ์�และผลงานสู�พน�งงานที่(กระด�บในองค�กร อ�นน/าไป็สู�การพ�ฒนาอย�างต้�อเน��อง

สู/าหร�บในภิาคร�ฐได�น/าแนวค�ด BSC มาป็ร�บใช�ในการป็ระเม�นผล และการแป็ลงกลย(ที่ธิ์�ไป็สู�การป็ฏิ�บ�ต้�ข้องหน�วยงาน โดยดจัากม�ต้�ที่#�สู/าค�ญ 4 ด�านค�อ

ม�ต้�ที่#� 1 ป็ระสู�ที่ธิ์�ผลต้ามแผนย(ที่ธิ์ศาสูต้ร� ม�ต้�ที่#� 2

ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน

46

Page 47: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ม�ต้�ที่#� 3 ค(ณภิาพการให�บร�การ ม�ต้�ที่# 4 การพ�ฒนาองค�กร

- การก%าหนุดแผนุปฏิ*บ�ตั*งานุ Action Plan

เม��อก/าหนดกลย(ที่ธิ์�แล�ว ต้�องก/าหนดข้อบเข้ต้ความร�บผ�ดชอบและหน�าที่#�ข้องแต้�ละหน�วยงานให�เหมาะสูม ช�ดเจัน แล�วจั�งให�แต้�ละหน�วยจั�ดที่/าแผนการป็ฏิ�บ�ต้�งาน ภิายใต้�กรอบแนวที่างการป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�องค�กรก/าหนดข้��นุตัอนุท ! 4 การนุ%ากลย่�ทธิ�ไปปฏิ*บ�ตั*

ด/าเน�นการต้ามกลย(ที่ธิ์�ที่#�วางไว�โดยม#การจั�ดรป็องค�การ ก/าหนดแผนป็ระจั/าป็F ก/าหนดนโยบาย จังใจับ(คลากรที่#�ร �บผ�ดชอบ การจั�ดสูรรที่ร�พยากร การสูร�างว�ฒนธิ์รรมการที่/างานที่#�เน�นการที่/างานต้ามกลย(ที่ธิ์� การก/าหนดโครงสูร�างองค�การที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล การพ�ฒนาและการใช�ระบบการจั�ดการข้�อมล โดยใช�เคร��องม�อ BSC (Balanced Scorecard) และ TQM (Total

Quality Management) การบร�หารค(ณภิาพTQM (Total Quality Management) การบร*หารค�ณีภาพ เป็�นเคร��องม�อที่#�ใช�ใน ม(มมองด�านลกค�า “ / ค(ณภิาพการให�บร�การ ”

* TQM ต้�องใช� วงจัรเดมม��ง (Demming Cycle) มาเป็�นเคร��องม�อในการด/าเน�นการ *T (Total) หมายถ�ง ที่(กคนในองค�กรจัะม#สู�วนร�วมในการสูร�างค(ณภิาพ น�บต้��งแต้�ผ�บร�หาร ห�วหน�างาน ผ�ป็ฏิ�บ�ต้�Q (Quality) หมายถ�ง ค(ณภิาพข้องสู�นค�า หร�อบร�การ ที่#�สูามารถสูร�างความพอใจัแก�ลกค�า และต้อบสูนองความต้�องการข้องลกค�าได�อย�างแที่�จัร�ง

47

Page 48: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

M (Management) หมายถ�ง การบร�หารค(ณภิาพที่#�ม(�งเสูร�มให�ม#การพ�ฒนาค(ณภิาพอย�างต้�อเน��องTQM เป็�นว�ฒนธิ์รรมข้ององค�การที่#�สูมาช�กที่(กคนให�ความสู/าค�ญและม#สู�วนร�วมในการพ�ฒนาการด/าเน�นงานข้ององค�การอย�างต้�อเน��อง โดยน/าเที่คน�คต้�าง ๆ มาป็ร�บใช� หร�ออาจัน/า วงจัรเดมม��ง Deming Cycle ป็ร�บใช� (PDCA)

วงจรเดม*!ง ค2อ วงจรข้องการวางแผนุ - ปฏิ*บ�ตั* - ตัรวจสอบ - แกไข้Plan - Do - Check - Action

สู�วนป็ระกอบสู/าค�ญข้อง TQM

1. การให�ความสู/าค�ญก�บ 2. การพ�ฒนาอย�างต้�อเน��อง3. สูมาช�กที่(กคนม#สู�วนร�วม (ที่#มงานเป็�นกลจั�กรสู/าค�ญในการผล�กด�นธิ์(รก�จั)

ข้��นุตัอนุท ! 5 การควบค�มเป็�นการต้�ดต้ามการต้รวจัสูอบ เป็�นกระบวนการพ�จัารณาว�ากลย(ที่ธิ์�ได�บรรล(เป็:าหมายและว�ต้ถ(ป็ระสูงค�หร�อไม� เป็�นการต้รวจัสูอบแผนกลย(ที่ธิ์�และการเป็ล#�ยนแป็ลงกลย(ที่ธิ์�ให�เหมาะสูมKPI (Key Performance Indicators) ต้�วช#�ว�ดหล�กข้องผลการด/าเน�นงาน เป็�นเคร��องม�อสู/าค�ญที่#�บ�งบอกถ�งข้�อมลที่#�แสูดง

48

Page 49: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สูถานะที่#�เป็�นจัร�งข้ององค�การในป็?จัจั(บ�น เพ��อป็ระโยชน�ในการก/าก�บต้รวจัสูอบการด/าเน�นการต้ามแผนที่#�ก/าหนด องค�ป็ระกอบข้องต้�วช#�ว�ด ม#ด�งน#� - ช��อต้�วช#�ว�ด - ค/าจั/าก�ดความ หร�อการให�ค/าอธิ์�บายความหมาย - สูต้รการค/านวณ - เป็:าหมายการว�ด - เกณฑ์�การป็ระเม�น - น/�าหน�กต้�วช#�ว�ด ต้�วช#�ว�ดที่(กต้�ว ควรม#การให�ค/าจั/าก�ดความ หร�อการอธิ์�บายความหมายข้องต้�วช#�ว�ดด�งกล�าว ต้�วอย�าง ร�อยละการลดลงข้องเร��องร�องเร#ยนข้��นุตัอนุท ! 6 การประเม*นุผล

เพ��อให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานด/าเน�นไป็อย�างต้�อเน��อง เป็�นการว�ดผลการป็ฏิ�บ�ต้�งานเที่#ยบก�บเป็:าหมายที่#�ก/าหนดไว� แล�วว�เคราะห�หาสูาเหต้(ที่#�ผลการป็ฏิ�บ�ต้�ต้/�าหร�อสูงกว�าเป็:าหมาย เพ��อเสูนอที่างเล�อกต้�อผ�บร�หารในการป็ร�บป็ร(งป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพข้องงาน เคร��องม�อที่#�ใช� Balance Scorecard (BSC) และ Benchmarking น/ามาใช�ในการป็ระเม�นผล Benchmarking มาตัรฐานุเปร ย่บเท ย่บ

มาต้รฐานเป็ร#ยบเที่#ยบ เป็�นกระบวนการที่#�ต้�อเน��องในการเร#ยนร �ที่#�จัะว�ด ป็ระเม�นผลป็ฏิ�บ�ต้�งานข้ององค�การเม��อเที่#ยบก�บอด#ต้ที่#�ผ�านมา เที่#ยบก�บองค�กรป็ระเภิที่เด#ยวก�นหร�อองค�กรต้�างป็ระเภิที่แล�วเป็�นอย�างไร เพ��อหาก�จักรรมที่#�ได�ร�บว�าม#การป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�เป็�นเล�ศ (Best Practice) แล�วน/ามาสูร�างความเป็�นเล�ศให�องค�การ

- เป็�นเคร��องม�อที่#�ช�วยให�เก�ดการพ�ฒนาองค�กร- ว�ดและเป็ร#ยบเที่#ยบก�บองค�กรที่#�ที่/าได�ด#กว�า เข้�าไป็ศ�กษีา

แลกเป็ล#�ยนเร#ยนร �ว�ธิ์#ป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องเข้า แล�วน/าผลมาเป็ร#ยบเที่#ยบ เพ��อใช�ในการป็ร�บป็ร(งองค�กร

- สู�วนใหญ�เป็�นการเร#ยนร �ภิายนอกองค�การ

49

Page 50: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- เม��อได�ความร �มาแล�ว ก>จัะใช� KM มาเป็�นเคร��องม�อช�วยสูร�างการเร#ยนร �เพ��อพ�ฒนาองค�กร

ตั�วอย่�างประกอบข้อให�เพ��อนๆ ยกต้�วอย�าง องค�กรข้องต้นเองน�ะคร�บสู��งที่#�ต้�องยกต้�วอย�างค�อ

1) ว�สู�ยที่�ศน�2) พ�นธิ์ก�จั3) กลย(ที่ธิ์�เช�น กรมพ�ฒนาธิ์(รก�จัการค�า

ว*ส�ย่ท�ศนุ�"เป็�นองค�กรที่#�ม#ความเป็�นเล�ศในการให�บร�การจัดที่ะเบ#ยน ก/าก�บดแลบร�การข้�อมลธิ์(รก�จั และพ�ฒนาผ�ป็ระกอบธิ์(รก�จัให�เข้�มแข้>งและย��งย�น"

พ�นุธิก*จ1. จัดที่ะเบ#ยน ก/าก�บดแล และบร�การข้�อมลธิ์(รก�จัให�ได�ร�บความ

สูะดวกรวดเร>ว ถกต้�อง และโป็ร�งใสู 1. จัดที่ะเบ#ยน ก/าก�บดแล และบร�การข้�อมลธิ์(รก�จัให�ได�ร�บความสูะดวกรวดเร>ว ถกต้�อง และโป็ร�งใสู

2. พ�ฒนาสู�งเสูร�มธิ์(รก�จัด�านการบร�หารจั�ดการ การต้ลาดให�ม#ความเข้�มแข้>ง ย��งย�น และม#การบร�หารจั�ดการที่#�ด#

3. พ�ฒนาบ(คลากรให�ม#จั�ต้สู/าน�กในการให�บร�การและม#ความค�ดร�เร��มสูร�างสูรรค�ใน การพ�ฒนาธิ์(รก�จั

กลย่�ทธิ�1. พ�ฒนาฐานข้�อมลให�ถกต้�องสูมบรณ�เป็�นป็?จัจั(บ�น2. ว�เคราะห�ข้�อมลเพ��อป็ระกอบการต้�ดสู�นใจั3. ศ�กษีาว�เคราะห�โครงสูร�างธิ์(รก�จัและโอกาสูที่างการต้ลาด4. เพ��มช�องที่างการต้ลาดแก�ผ�ป็ระกอบธิ์(รก�จั

50

Page 51: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

5. พ�ฒนาธิ์(รก�จัเป็:าหมายให�ม#การบร�หารจั�ดการต้ามเกณฑ์�มาต้รฐาน

6. ข้ยายและเพ��มศ�กยภิาพการใช� IT ในการให�บร�การ7. เพ��มป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพการป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องบ(คลากร8. ป็ร�บป็ร(งกฎีระเบ#ยบให�สูอดคล�องก�บสูภิาวการณ�9. พ�ฒนาให�เป็�นองค�กรแห�งการเร#ยนร �

2. ถ�าที่�านเป็�นผ�บร�หารองค�กร ที่�านจัะม#ว�ธิ์#แนวที่างอย�างไรที่#�จัะที่/าให�องค�กรข้องเรา เป็�นองค�การเช�งนว�ต้กรรม โดยให�ต้อบต้ามกราบที่#�ที่�านได�ศ�กษีามา พรอมอธิ*บาย่โดย่ละเอ ย่ดและย่กตั�วอย่�างประกอบใหช้�ดเจนุตัอบ

ป็?จัจั(บ�นนว�ต้กรรมได�ม#บที่บาที่ที่��งในการด/ารงช#ว�ต้และการที่/างานด�านต้�างๆมากข้��น ค/าว�า "นว�ต้กรรม(Innovation)" แป็ลว�า "ที่/าสู��งใหม�ข้��นมา" ซึ่��งโที่ม�สู ฮิ�วสู� (Hughes, 1987) ได�ให�ความหมายข้องนว�ต้กรรมว�า เป็�นการน/าเอาว�ธิ์#การใหม�ๆ มาป็ฏิ�บ�ต้�หล�งจัากที่#�ได�ผ�านการที่ดลองและได�ร�บการพ�ฒนามาเป็�นล/าด�บแล�ว โดยเร��มมาจัากการค�ดค�น และพ�ฒนา ซึ่��งอาจัม#การที่ดลองป็ฏิ�บ�ต้�ก�อน และถ�าจัะน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�จัร�งจัะม#ความแต้กต้�างไป็จัากการป็ฏิ�บ�ต้�เด�มที่#�เคยป็ฏิ�บ�ต้�มา

ด�งนุ��นุ นุว�ตักรรมองค�การ หมายถ�ง ผล�ต้ภิ�ณฑ์� กระบวนการในองค�กร เป็�นข้องใหม�ที่#�เก�ดข้��นในองค�การ เป็�นการเก�ดข้��นด�วยความต้��งใจั ไม�ใช�การเป็ล#�ยนแป็ลงที่#�เป็�นงานป็ระจั/า องค�กรได�ร�บป็ระโยชน�จัากการเป็ล#�ยนแป็ลง และม#ผลกระที่บต้�อสูาธิ์ารณะ

51

Page 52: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การสูร�างนว�ต้กรรมในองค�การสูามารถแบ�งได� 3 ป็ระเภิที่ (ภิาน(, 2546) ได�แก� นว�ต้กรรมผล�ต้ภิ�ณฑ์�(product

innovation) นว�ต้กรรมกระบวนการ (process

innovation) และนว�ต้กรรมการจั�ดการ (management innovation)

1) นว�ต้กรรมผล�ต้ภิ�ณฑ์� (product innovation) การสูร�างนว�ต้กรรมผล�ต้ภิ�ณฑ์�จั/าเป็�นต้�องม#การค�ดค�นและพ�ฒนาผล�ต้ภิ�ณฑ์�อย�างต้�อเน��องเพ��อเสูนอค(ณค�าให�แก�ลกค�า ซึ่��งต้�องอาศ�ยองค�ป็ระกอบที่#�สู/าค�ญค�อ การพ�ฒนาค(ณสูมบ�ต้�และล�กษีณะข้องผล�ต้ภิ�ณฑ์� โดยการออกแบบต้�องค/าน�งถ�งป็ระโยชน�ที่#�ลกค�าจัะได�ร�บซึ่��งลกค�าสูามารถม#สู�วนร�วมในการสูร�างนว�ต้กรรม ต้��งแต้�กระบวนการออกแบบการสูร�าง การที่ดสูอบ เป็�นต้�น

2) นว�ต้กรรมกระบวนการ (process innovation)ในการพ�ฒนาสูร�างสูรรค�กระบวนการให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพมากย��งข้��นน��น ต้�องอาศ�ยความร �ที่างเที่คโนโลย# ซึ่��งเป็�นความร �ในเร��องข้องสู�วนป็ระกอบและสู�วนเช��อมต้�อระหว�างสู�วนป็ระกอบเหล�าน��น ต้ลอดจันความร � กระบวนการและเที่คน�คต้�างๆ ที่#�เก#�ยวข้�อง รวมถ�งการป็ระย(กต้�ใช�แนวค�ด ว�ธิ์#การหร�อกระบวนการใหม�ๆ ที่#�สู�งผลให�กระบวนการผล�ต้และการที่/างานโดยรวมให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และป็ระสู�ที่ธิ์�ผล

3) นว�ต้กรรมการจั�ดการ (management innovation)

การสูร�างนว�ต้กรรมที่างการจั�ดการน��นองค�การจัะต้�องใช�ความร �ที่างด�านการบร�หารจั�ดการมาป็ร�บป็ร(งระบบโครงสูร�างเด�มข้ององค�การ ซึ่��งรป็แบบการบร�หารจัะเป็�นไป็ในล�กษีณะการม#สู�วนร�วมข้องพน�กงาน ซึ่��งจัะที่/าให�เก�ดความค�ดเห>นใหม�ๆ เก�ดความค�ด

52

Page 53: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สูร�างสูรรค� สูามารถต้อบสูนองความต้�องการข้องลกค�าและสูามารถสูร�างรายได�และน/าไป็สู�ผลก/าไรให�ก�บบร�ษี�ที่ได�

การที่#�จัะป็ร�บเป็ล#�ยนให�องค�กรเป็�นองค�การที่#�ม#นว�ต้กรรม จั�งต้�องสูร�างว�ฒนธิ์รรมใหม�ๆ โดยเร��มจัากการพ�ฒนาความค�ดสูร�างสูรรค�ในการที่/างานผ�าน คน โครงสูร�าง สูภิาพแวดล�อมในการที่/างาน จัะเห>นได�ว�าในการจั�ดการนว�ต้กรรมน��น จัะต้�องอาศ�ยความร � และการเร#ยนร �ใหม�ๆ ที่#�ม#การพ�ฒนาอย�างต้�อเน��องและเป็�นระบบ เพ��อที่#�จัะมาผล�ต้เป็�นสู�นค�าหร�อบร�การใหม�ได�ต้ามที่#�ลกค�าต้�องการซึ่��งองค�ความร �เหล�าน#�จัะมาจัากความค�ดข้องคนในองค�การด�วยการค�นหาแนวค�ดใหม�และการใช�ป็ระสูบการณ�ต้รงหร�อหากองค�การใดม#บ(คลากรที่#�ม#ความร �ความสูามารถอย�มากแล�ว ก>จัะเป็�นความได�เป็ร#ยบมากกว�าองค�การอ��นๆ ที่��งน#�เน��องจัากบ(คลากรแต้�ละคนจัะม#ความร �ความสูามารถในเร��องที่#�แต้กต้�างก�น และหากได�ม#การแลกเป็ล#�ยนความร � แบ�งป็?นข้�าวสูารข้�อมลระหว�างก�นหร�อม#การพ�ฒนาความร �ด�วยก�นอย�างต้�อเน��อง ต้ลอดจันน/าเอาความร �จัากบ(คลากรเหล�าน#�มาป็ระกอบก�น ก>จัะสูามารถที่/าให�เก�ดกรอบแนวความค�ดสูร�างสูรรค�ได�รวดเร>วเป็�นผลที่/าให�องค�การสูามารถแข้�งข้�นได� ซึ่��งการเร#ยนร �ข้ององค�การด�งกล�าว ค�อล�กษีณะข้อง "องค�การแห�งการเร#ยนร � (LearningOrganization)

LEARNING ORGANIZATION องค�การแห�งการเร#ยนร �

53

Page 54: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

LEARNING MODEL แห�งการเร ย่นุร�

องค�การแห�งการเร ย่นุร� (Learning Organization: LO)

เป็�นองค�การที่#�ม#การสูร�างช�องที่างให�เก�ดการถ�ายที่อดความร �ซึ่��งก�นและก�น ภิายในระหว�างบ(คลากร ควบค�ไป็ก�บการร�บความร �จัากภิายนอก เป็:าป็ระสูงค�สู/าค�ญ ค�อ เอ��อให�เก�ดโอกาสูในการหาแนวป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�ด#ที่#�สู(ด เพ��อน/าไป็สู�การพ�ฒนาและสูร�างเป็�นฐานความร �ที่#�เข้�มแข้>งข้ององค�การ เพ��อให�ที่�นต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลงข้องสู�งคมโลกที่#�เก�ดข้��นอย�ต้ลอดเวลาPeter Senge เสูนอแนวค�ดในการสูร�างองค�การแห�งการเร#ยนร � ซึ่��งม#กรอบ 5 ป็ระการ ค�อ

WISDOMป็?ญญา

KNOWLEDGEองค�ความร �

INFORMATIONข้�าวสูารDATAข้�อมล

ศ�กยภิาพ

คน

ความร � ที่ร�พยากร

การเร#ยนร �

การจั�ดการ

การพ�ฒนา

54

Page 55: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

1. บ�คคลท !รอบร� (Personal Mastery) หมายถ�ง การเร#ยนร �ข้องบ(คลากรจัะเป็�นจั(ดเร��มต้�น คนในองค�กรจัะต้�องให�ความสู/าค�ญก�บ การเร#ยนร � ฝัAกฝัน ป็ฏิ�บ�ต้� และเร#ยนร �อย�างต้�อเน��องไป็ต้ลอดช#ว�ต้ (Lifelong Learning) เพ��อเพ��มศ�กยภิาพข้องต้นเองอย�เสูมอ2. ร�ปแบบความค*ด (Mental Model) หมายถ�ง แบบแผนที่างความค�ด ความเช��อ ที่�ศนคต้� จัากการสู��งสูมป็ระสูบการณ�กลายเป็�นกรอบความค�ดที่#�ที่/าให�บ(คคลน��น ๆ ม#ความสูามารถในการที่/าความเข้�าใจั ว�น�จัฉ�ย ต้�ดสู�นใจัในเร��องต้�างๆ ได�อย�างเหมาะสูม ค�ดแบบบรณาการ3. การม ว*ส�ย่ท�ศนุ�ร�วม (Shared Vision) หมายถ�ง การสูร�างที่�ศนคต้�ร�วมข้องคนในองค�กรให�สูามารถมองเห>นภิาพและม#ความต้�องการที่#�จัะม(�งไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�น เป็�นการมองในระด�บความม(�งหว�ง เป็ร#ยบเสูม�อนหางเสู�อข้องเร�อที่#�ข้�บเคล��อนให�เร�อน��นม(�งสู�เป็:าหมายในที่�ศที่างที่#�รวดเร>ว ป็ระหย�ดและป็ลอดภิ�ย4. การเร ย่นุร�เป3นุท ม (Team Learning) หมายถ�ง การเร#ยนร �ร �วมก�นข้องสูมาช�กในล�กษีณะกล(�มหร�อที่#มงาน เป็�นเป็:าหมายสู/าค�ญที่#�จัะต้�องที่/าให�เก�ดข้��น เพ��อให�ม#การแลกเป็ล#�ยนถ�ายที่อดความร �และป็ระสูบการณ�ก�นอย�างสูม/�าเสูมอ เพ��อก�อให�เก�ดการร�วมม�อก�นแก�ป็?ญหาต้�างๆ ที่#�เก�ดข้��น5. การค*ดเช้*งระบบ (System Thinking) หมายถ�ง การที่#�คนในองค�กรม#ความสูามารถที่#�จัะเช��อมโยงสู��งต้�างๆ โดยมองเห>นภิาพความสู�มพ�นธิ์�ก�นเป็�นระบบได�อย�างเข้�าใจัและม#เหต้(ม#ผล เป็�นล�กษีณะการมองภิาพรวมหร�อระบบใหญ� ก�อนว�าจัะม#เป็:าหมายในการที่/างานอย�างไร แล�วจั�งสูามารถมองเห>นระบบย�อย ที่/าให�สูา

55

Page 56: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

มารถน/าไป็วางแผน และด/าเน�นการที่/าสู�วนย�อย ๆ น��นให�เสูร>จัที่#ละสู�วนล�กษณีะข้ององค�การแห�งการเร ย่นุร�องค�การที่#�ม#การเร#ยนร �จัะม#ล�กษีณะเป็�นพลว�ต้ร โดยม#การเคล��อนไหวเป็ล#�ยนแป็ลงต้ลอดเวลา สูมาช�กข้วนข้วายหาความร �อย�างต้�อเน�� อง ม#การเผยแพร�แลกเป็ล#�ยนความร �ซึ่��งก�นและก�น เพ��อพ�ฒนางานให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพสูงสู(ดองค�การแห�งการเร ย่นุร� ม#ล�กษีณะด�งน#�

1.ม#โครงสูร�างเหมาะสูมย�ดหย(�น คล�องต้�ว สูายการบ�งค�บบ�ญชาไม�มากเก�นไป็

2.ม#ว�ฒนธิ์รรมในการเร#ยนร � สูมาช�กสูนใจัใฝัDร �ต้ลอดเวลา ผ�บร�หารสูน�บสูน(น

3.ม#การกระจัายอ/านาจั สูมาช�กม#อ�สูระการป็ฏิ�บ�ต้�งาน ต้�ดสู�นใจั แก�ไข้ป็?ญหา

4.ม#การต้รวจัสูอบการเป็ล#�ยนแป็ลง เพ��อป็ร�บองค�การให�ที่�นต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลง

5.ม#เที่คโนโลย#สูน�บสูน(น6.ม(�งเน�นค(ณภิาพในการให�บร�การ7.เร#ยนร �อย�างม#กลย(ที่ธิ์�8.ม#ว�สู�ยที่�ศน�ร�วมก�น ในการผล�กด�นให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานม(�งสู�เป็:า

หมายองค�การแห�งการเร#ยนร �น� �น จั/าเป็�นจัะต้�องใช�เคร��องม�อหร�อแนวค�ดข้อง การจั�ดการความร � (KM : Knowledge Management)

ที่#�เป็�นระบบโดยเน�นการม#สู�วนร�วมข้องบ(คลากรในองค�กร และความพร�อมในด�านต้�างๆข้ององค�การ

56

Page 57: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การจ�ดการความร� (Knowledge Management: KM)

หมายถ�ง การจั�ดการที่#�ม#กระบวนการและเป็�นระบบต้��งแต้�การป็ระมวลข้�อมล สูารสูนเที่ศ ความค�ด ต้ลอดจันป็ระสูบการณ�ข้องบ(คคลเพ��อสูร�างความร � ม#ผลกระที่บต้�อความร �ที่#�เก�ดข้��นในองค�การ ค�อ การเป็ล#�ยนแป็ลง และจัะต้�องม#การจั�ดเก>บในล�กษีณะที่#�ผ�ใช�“ ”

เข้�าถ�งได�อย�างสูะดวก เพ��อน/าความร �ไป็ใช�งานหร�อเก�ดการถ�ายที่อดความร �และแพร�ไป็ที่��งองค�การ ซึ่��งการน/า KM มาป็ระย(กต้�ใช�ก�บองค�การเพ��อให�แรงข้�บเคล��อนองค�การไป็สู�การเป็�น องค�การแห�งการเร#ยนร � (LO)

ดร.ประพนุธิ� ผาส�กย่2ด ไดม แนุวค*ดข้อง TUNA Model

(Thai –UNAids Model) เป็�นการมองป็ระเด>นข้องการจั�ดการความร �อย�างง�าย ๆ โดยแบ�งได�เป็�น 3 สู�วนใหญ� ๆ ค�อ1) Knowledge Vision (KV) เป็�นสู�วนที่#�ต้�องต้อบให�ได�ว�าที่/าการจั�ดการความร �ไป็เพ��ออะไร2) Knowledge Sharing (KS) เป็�นสู�วนที่#�สู/าค�ญมากเพราะที่/าให�เก�ดการแลกเป็ล#�ยนเร#ยนร �ผ�านเวที่#จัร�ง และเวที่#เสูม�อนเช�นผ�านเคร�อข้�าย Internet

3) Knowledge Assets (KA) เป็�นสู�วนข้(มความร �ที่#�ที่/า ให�ม#การน/าความร �ไป็ใช�งานและม#การต้�อยอดยกระด�บข้��นไป็เร��อย ๆ

57

Page 58: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

องค�ป็ระกอบที่#�สู/าค�ญข้องการจั�ดการความร � ได�แก� คน เที่คโนโลย#

และกระบวนความร �องค�ป็ระกอบที่��ง 3 ต้�องเช��อมโยงและบรณาการก�น

คน : องค�ป็ระกอบสู/าค�ญที่#�สู(ด เป็�นแหล�งความร �และเป็�นผ�น/าความร �ไป็ใช�

เที่คโนโลย# : เป็�นเคร��องม�อเพ��อให�คนสูามารถค�นหา จั�ดเก>บ แลกเป็ล#�ยน รวมที่��งน/าความร �ให�ใช�ได�ง�ายและรวดเร>ว

กระบวนการความร � : เป็�นการบร�หารจั�ดการเพ��อน/าความร �จัากแหล�งความร �ไป็ให�ผ�ใช�

กระบวนุการจ�ดการความร� (Knowledge Management)

เป็�นกระบวนการที่#�จัะช�วยให�เก�ดพ�ฒนาการข้องความร � หร�อการจั�ดการความร �ที่#�จัะเก�ดข้��นภิายในองค�กร ม#ที่� �งหมด 7 ข้��นต้อน ค�อ

58

Page 59: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

         1. การบ�งช้ �ความร� เป็�นการพ�จัารณาว�าองค�กรม#ว�สู�ยที่�ศน� พ�นธิ์ก�จั ย(ที่ธิ์ศาสูต้ร� เป็:าหมายค�ออะไร และเพ��อให�บรรล(เป็:าหมาย เราจั/าเป็�นต้�องใช�อะไร ข้ณะน#�เราม#ความร �อะไรบ�าง อย�ในรป็แบบใด อย�ที่#�ใคร          2. การสรางและแสวงหาความร� เช�นการสูร�างความร �ใหม� แสูวงหาความร �จัากภิายนอก ร�กษีาความร �เก�า ก/าจั�ดความร �ที่#�ใช�ไม�ได�แล�ว          3. การจ�ดความร�ใหเป3นุระบบ เป็�นการวางโครงสูร�างความร � เพ��อเต้ร#ยมพร�อมสู/าหร�บการเก>บความร �อย�างเป็�นระบบในอนาคต้          4. การประมวลและกล�!นุกรองความร� เช�น ป็ร�บป็ร(งรป็แบบเอกสูารให�เป็�นมาต้รฐาน ใช�ภิาษีาเด#ยวก�น ป็ร�บป็ร(งเน��อหาให�สูมบรณ�          5. การเข้าถ<งความร� เป็�นการที่/าให�ผ�ใช�ความร �เข้�าถ�งความร �ที่#�ต้�องการได�ง�ายและสูะดวก เช�น ระบบเที่คโนโลย#สูารสูนเที่ศ (IT) Web board บอร�ดป็ระชาสู�มพ�นธิ์� เป็�นต้�น         6. การแบ�งป@นุแลกเปล !ย่นุความร� ที่/าได�หลายว�ธิ์#การ โดยกรณ#เป็�น Explicit Knowledge อาจัจั�ดที่/าเป็�นเอกสูาร ฐานความร � เที่คโนโลย#สูารสูนเที่ศ หร�อกรณ#เป็�น Tacit

Knowledge จั�ดที่/าเป็�นระบบ ที่#มข้�ามสูายงาน ก�จักรรมกล(�มค(ณภิาพและนว�ต้กรรม ช(มชนแห�งการเร#ยนร � ระบบพ#�เล#�ยง การสู�บเป็ล#�ยนงาน การย�มต้�ว เวที่#แลกเป็ล#�ยนความร � เป็�นต้�น         7. การเร ย่นุร� ควรที่/าให�การเร#ยนร �เป็�นสู�วนหน��งข้องงาน เช�นเก�ดระบบการเร#ยนร �จัากสูร�างองค�ความร � การน/าความร �ในไป็ใช� เก�ดการเร#ยนร �และป็ระสูบการณ�ใหม� และหม(นเว#ยนต้�อไป็อย�างต้�อเน��อง

59

Page 60: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป@จจ�ย่ท !เอ2�อใหการจ�ดการความร�ประสบความส%าเร7จ1. ภิาวะผ�น/าและกลย(ที่ธิ์�

- ผ�บร�หารเข้�าใจัและค/าน�งถ�งป็ระโยชน� เพ��อสู��อสูารผล�กด�นให�จั�ดการความร �

- ที่�ศที่างและกลย(ที่ธิ์�ที่#�ช�ดเจัน ว�าจั�ดการความร �เพ��ออะไร2. ว�ฒนธิ์รรมข้ององค�การ

ว�ฒนธิ์รรมการแลกเป็ล#�ยนความร � ป็ระสูบการณ� ต้�องได�ร�บการสูน�บสูน(น3. เที่คโนโลย#สูารสูนเที่ศที่างด�านการจั�ดการความร �

ค�นหา น/าความร �ไป็ใช� ว�เคราะห�ข้�อมล จั�ดเก>บข้�อมล4. การว�ดผล

เพ�� อที่ราบสูถานะองค�การ สูามารถที่บที่วน ป็ระเม�นผล ป็ร�บป็ร(ง5. โครงสูร�างพ��นฐาน

โครงสูร�างหร�อระบบรองร�บบ(คลากรให�ม#การแลกเป็ล#�ยนความร �ก�น เช�น สูถานที่#� เคร��องม�ออ(ป็กรณ� โครงสูร�างระบบงาน

ที่��ง 5 ป็ระการ หากบร�หารอย�างเป็�นระบบ ไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�น สูอดคล�องเช��อมโยงก�น การจั�ดการความร �ก>จัะป็ระสูบความสู/าเร>จั

สูร(ป็ว�า การสูร�างองค�การนว�ต้กรรม จัะสู/าเร>จัได�น��นจั/าเป็�นจัะต้�องสูร�างว�ฒนธิ์รรมใหม�ให�ก�บองค�กร โดยต้�องผล�กด�นให�องค�กร เป็�นองค�การแห�งการเร#ยนร � โดยใช�เคร��องม�อที่#�เหมาะสูม ม#กระบวนการจั�ดการความร �ที่#�เป็�นระบบ และสู��งสู/าค�ญค�อ การที่#�จัะต้�องได�ร�บความร�วมม�อหร�อการสูร�างให�เก�ดการม#สู�วนร�วมข้องคนในองค�การที่(กระบบช��น ที่��งน#� ผ�บร�หารจั/าเป็�นจัะต้�องสูร�างป็?จัจั�ยเอ�� อต้�างๆเพ�� อ

60

Page 61: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

7

การก�อต้�วนโยบาย(policy formation)

การก/าหนดนโยบาย(policy formulation)

การป็ระเม�นนโยบาย(policy evaluation)

การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�(policy

implementation)

การต้�ดสู�นนโยบาย(policy decision)

เก�ดอะไรข้��นบ�าง ?

ม#แนวที่างอย�างไรบ�าง ?

จัะเล�อกแนวที่างใดด# ?จัะน/าแนวที่างที่#�ได�ไป็ด/าเน�นการอย�างไร ?

การด/าเน�นการต้ามแนวที่างได�ผลหร�อไม� ?

วงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ(Public Policy Cycle)

สูน�บสูน(นให�องค�กรข้องเรา เข้�าสู�องค�การเช�งนว�ต้กรรม โดยแที่�จัร�ง

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.กล��มนุโย่บาย่สาธิารณีะ 1.1 ท%าไมนุโย่บาย่สาธิารณีะบางนุโย่บาย่จ<งไม�นุ%าไปปฏิ*บ�ตั*ได

นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นความต้�องการข้องภิาคร�ฐที่#�จัะน/าไป็สู�การแก�ไข้ป็?ญหาต้�าง ๆ ที่#�เก�ดข้��นในสู�งคม การก�อเก�ดนโยบายสูาธิ์ารณะน��นเร��มต้�นจัากข้�อเร#ยกร�องจัากภิายนอกที่#�ม#บที่บาที่สู/าค�ญที่#�ที่/าให�ร�ฐก/าหนดนโยบายข้��นมา ซึ่��งสูามารถแสูดงภิาพวงจัรข้องนโยบายได�ด�งน#�

61

Page 62: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การก�อเก�ดนโยบายในข้��นต้อนแรกเร��มจัากป็?ญหาต้�าง ๆ ที่#�เก�ดข้��น ซึ่��งป็?ญหาเหล�าน��นจัะต้�องเป็�นป็?ญหาที่#�ม#ผลกระที่บต้�อสูาธิ์ารณะ เม��อได�ป็?ญหาที่#�สู/าค�ญแล�ว จัะต้�องหาแนวที่างในการแก�ไข้ป็?ญหาเหล�าน��น โดยแนวที่างในการแก�ไข้ป็?ญหาอาจัจัะก/าหนดไว�หลาย ๆ ที่าง เพ��อใช�เป็�นที่างเล�อกในการต้�ดสู�นใจัว�าจัะใช�แนวที่างใดในการแก�ไข้ป็?ญหา เม��อได�แนวที่างในการแก�ไข้ป็?ญหาแล�วก>น/าไป็สู�การก/าหนดนโยบาย การก/าหนดนโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด#น��น จัะต้�องเก�ดผลป็ระโยชน�ต้�อป็ระชาชนโดยรวม สูนองต้อบต้�อความต้�องการข้องป็ระชาชน ป็?ญหาให�แก�ป็ระชาชนได�

นโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด# ค�อ นโยบายใดนโยบายหน��งที่#�ก�อให�เก�ดผลป็ระโยชน�โดยรวมต้�อป็ระชาชนโดยที่#�จัะต้�องม#ในสู�วนข้องการบร�หารจั�ดการภิาคร�ฐที่#�ด#( Good Governance) ป็ระกอบไป็ด�วย

1. โป็ร�งใสู2. เป็�นธิ์รรม 3. การกระจัายอ/านาจั 4. ม#ความร�บผ�ดชอบ 5. ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการบร�หารงาน 6. ม#ความเสูมอภิาคเที่�าเที่#ยมก�น โดยที่#�ป็ระชาชนน��นก>จัะม#

สู�วนในการที่#�จัะม#สู�วนร�วมในการก�อและก/าหนดนโยบายและก>จัะเป็�นผล�กด�นในสู�วนข้องป็?ญหาต้�าง ๆ ที่#�เก�ดข้��นก�บสู�งคมและป็ระชาชนให�ภิาคร�ฐน��นได�ร�บร �และก>จัะได�ม#การน/าเอาป็?ญหาต้�าง ๆ น��นไป็ที่/าการแก�ไข้ป็ร�บป็ร(งเพ��อที่#�จัะที่/าให�เก�ดผลป็ระโยชน�ที่#�ด#ที่#�สู(ดต้�อป็ระชาชนโดยรวม

62

Page 63: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เม��อก/าหนดเป็�นนโยบายแล�ว นโยบายบางนโยบายอาจัจัะไม�ได�น/าออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เน��องจัากสูาเหต้(หลายป็ระการ ด�งน#�

1. เม��อม#การก/าหนดนโยบายก�อนที่#�จัะน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ต้�องป็ระเม�นนโยบายก�อนการด/าเน�นการต้ามนโยบาย การป็ระเม�นนโยบายน#�ก>เป็�นสู�วนช#�ว�ดว�าจัะน/านโยบายที่#�ก/าหนดข้��นน��นไป็ป็ฏิ�บ�ต้�หร�อไม� เพราะเม��อป็ระเม�นนโยบายพบว�าไม�ค(�มค�าต้�อการลงที่(นหร�ออาจัพบว�านโยบายน��น ๆ ไม�สูามารถแก�ไข้ป็?ญหาได�จัร�ง หร�อไม�ม#ความจั/าเป็�นที่#�จัะต้�องด/าเน�นโครงการ และไม�ม#ความเหมาะสูมพอ และป็ระเม�นแล�วพบว�าผลกระที่บเช�งลบมากกว�าเช�งบวก จั�งที่/าให�ต้�องย(ต้�นโยบายน��นโดยไม�ม#การน/าออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้�

2. เก�ดการเป็ล#�ยนถ�ายร�ฐบาล เพราะเม��อม#การเป็ล#�ยนถ�ายร�ฐบาลใหม�แล�ว ที่/าให�ร�ฐบาลช(ดใหม�ใช�นโยบายข้องต้นเอง หร�อใช�แนวที่างข้องต้นเองในการแก�ไข้ป็?ญหาที่#�เก�ดข้��น จั�งไม�ม#การน/านโยบายข้องร�ฐบาลช(ดเด�มมาใช�ในการบร�หารงาน

3. เก�ดการต้�อต้�านจัากป็ระชาชนหร�อเก�ดการช(มน(มเร#ยกร�องไม�ให�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เช�น นโยบายการเก>บภิาษี#มลค�าเพ��มโดยเก>บเพ��มข้��นจัากร�อยละ 7 เพ��มเป็�น ร�อยละ 10 ที่/าให�เก�ดการต้�อต้�าน เน��องจัากเห>นว�าม#ผลกระที่บโดยต้รงก�บป็ระชาชน ซึ่��งสู�วนใหญ�เป็�นป็ระชาชนระด�บกลางและระด�บล�าง ซึ่��งหากน/านโยบายการจั�ดเก>บภิาษี#เพ��มมาใช�ก>จัะที่/าให�ป็ระชาชนสู�วนใหญ�ได�ร�บความเด�อดร�อน

4. เก�ดจัากต้�วนโยบายเอง ที่#�ไม�ม#ความช�ดเจันในว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องนโยบาย เม��อนโยบายไม�ม#ความช�ดเจัน ที่/าให�การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ที่/าได�ยาก จั�งที่/าให�ไม�ม#การน/านโยบายออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้�

63

Page 64: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

5. นโยบายที่#�ก/าหนดข้��นม#ผลกระที่บที่#�ร(นแรงต้�อสูาธิ์ารณะ และผลกระที่บที่#�เก�ดข้��นสู�งผลเสู#ยมากกว�าผลด# ที่/าให�ไม�ม#การน/านโยบายออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เพราะหากน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�แล�วผลที่#�ได�ไม�ค(�มก�บการลงที่(น

6. เก�ดจัากการข้าดที่ร�พยากรในการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามนโยบาย เช�น ข้าดหน�วยงานผ�ร �บผ�ดชอบในการด/าเน�นการต้ามนโยบาย ข้าดเง�นที่(น ข้าดพ��นที่#� เป็�นต้�น ซึ่��งสู��งเหล�าน#�ถ�อเป็�นสู�วนที่#�จั/าเป็�นอย�างย��งในการน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เพราะนโยบายบางนโยบายต้�องอาศ�ยเง�นที่(นจั/านวนมากในการด/าเน�นงาน และบางคร��งย�งต้�องอาศ�ยพ��นที่#�เป็�นจั/านวนมากในการด/าเน�นงาน บางนโยบายอาจัจัะต้�องเวนค�นที่#�ด�นจัากป็ระชาชนเพ��อน/าที่#�ด�นไป็ใช�

7. เก�ดการป็ฏิ�รป็ระบบราชการ ซึ่��งม#ต้�วอย�างให�เห>นในการป็ฏิ�รป็ระบบราชการเม��อว�นที่#� 19 ก�นยายน 2549 ที่/าให�นโยบายบางนโยบายข้องร�ฐบาลนายกที่�กษี�น ไม�ม#การน/าออกมาป็ฏิ�บ�ต้� 1.2 ท%าไมนุโย่บาย่สาธิารณีะบางนุโย่บาย่ท !นุ%าไปปฏิ*บ�ตั*จ<งไม�บรรล�ผลส%าเร7จ

การจัะดว�านโยบายบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ต้ามเป็:าหมายที่#�ต้� �งไว�หร�อไม�น��น จัะต้�องม#การป็ระเม�นผลนโยบาย โดยในสู�วนข้องการป็ระเม�นผลน��นก>จัะป็ระกอบโดยรป็ข้องการป็ระเม�นผลด�งน#�ค�อ CIPP Model

1. การป็ระเม�นสูภิาวะแวดล�อม (Context Evaluation : C)เป็�นการป็ระเม�นก�อนการด/าเน�นการโครงการ เพ��อพ�จัารณาหล�กการและเหต้(ผล ความจั/าเป็�นที่#�ต้�องด/าเน�นโครงการ ป็ระเด>นป็?ญหา และความเหมาะสูมข้องเป็:าหมายโครงการ

64

Page 65: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

2. การป็ระเม�นป็?จัจั�ยน/าเข้�า (Input Evaluation : I )

เป็�นการป็ระเม�นเพ��อพ�จัารณาถ�งความเป็�นไป็ได�ข้องโครงการ ความเหมาะสูม และความพอเพ#ยงข้องที่ร�พยากรที่#�จัะใช�ในการด/าเน�นโครงการ

3. การป็ระเม�นกระบวนการ (Process Evaluation : P )

เป็�นการป็ระเม�นเพ��อหาข้�อบกพร�องข้องการด/าเน�นโครงการ ที่#�จัะใช�เป็�นข้�อมลในการพ�ฒนา แก�ไข้ ป็ร�บป็ร(ง ให�การด/าเน�นการช�วงต้�อไป็ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพมากข้��น และเป็�นการต้รวจัสูอบ

4. การป็ระเม�นผลผล�ต้ (Product Evaluation : P )

เป็�นการป็ระเม�นเพ��อเป็ร#ยบเที่#ยบผลผล�ต้ที่#�เก�ดข้��นก�บว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องโครงการ หร�อมาต้รฐานที่#�ก/าหนดไว� รวมที่��งการพ�จัารณาในป็ระเด>นข้องการย(บ เล�ก ข้ยาย หร�อป็ร�บเป็ล#�ยนโครงการ

การป็ระเม�นผลถ�อเป็�นข้��นต้อนที่#�สู/าค�ญอย�างมาก โดยม#จั(ดม(�งหมายเพ��อ

1. สูน�บสูน(นหร�อยกเล�กโครงการหร�อนโยบายน��น ๆ 2. เพ��อที่ราบถ�งความก�าวหน�าข้องการป็ฏิ�บ�ต้�งานต้าม

โครงการ / นโยบาย ว�าเป็�นไป็ต้ามที่#�ก/าหนดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�หร�อเป็:าหมายหร�อไม�

3. เพ��อป็ร�บป็ร(งงาน 4. เพ��อศ�กษีาที่างเล�อก5. เพ��อข้ยายผล ในการน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ถ�าเราไม�ม#การต้�ดต้ามและป็ระเม�น

ผลอย�างต้�อเน��อง เราจัะไม�ที่ราบถ�งความสู/าเร>จัข้องนโยบาย เม��อ

65

Page 66: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ม#การป็ระเม�นผลต้ามนโยบายแล�วพบว�านโยบายที่#�ได�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ไม�บรรล(ผลสู/าเร>จั อาจัจัะมาจัากหลายป็?จัจั�ยด�วยก�น

ส*!งท !ม ผลท%าใหนุโย่บาย่ไม�บรรล�ผลส%าเร7จ ได�แก�1. ล�กษีณะข้องนโยบายเอง ไม�เก�ดจัากความต้�องการข้อง

ป็ระชาชน ที่/าให�ไม�สูามารถแก�ไข้ป็?ญหาข้องป็ระชาชนได�ต้รงต้ามความต้�องการ ที่/าให�นโยบายน��นป็ระบรรล(ผลต้ามเป็:าหมายที่#�ต้� �งไว�

2. ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องนโยบาย นโยบายก/าหนดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ไว�ไม�ช�ดเจัน บ(คลากรไม�ม#ความเข้�าใจัว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องโครงการ หร�อไม�เข้�าใจันโยบาย ที่/าให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานไม�ต้รงต้ามว�ต้ถ(ป็ระสูงค�

3. ความเป็�นไป็ได�ที่างการเม�อง ถ�าการเม�องม#เสูถ#ยรภิาพ การด/าเน�นงานต้ามนโยบายข้องร�ฐบาลก>จัะสู�งผลให�ม#แนวโน�มที่#�จัะป็ระสูบผลต้ามเป็:าหมายที่#�วางไว� แต้�หากข้าดเสูถ#ยรภิาพที่างการเม�องก>อาจัเป็�นป็?จัจั�ยที่#�สู�งผลให�นโยบายที่#�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ไม�บรรล(ผลสู/าเร>จัได�เช�นก�น

4. ความเป็�นไป็ได�ที่างเที่คน�คหร�อที่ฤษีฎี# หากผ�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ไม�ม#เที่คน�คในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน หร�อไม�ม#ความร �ความเข้�าใจัในการป็ฏิ�บ�ต้�ก>ที่/าให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานป็ระสูบความล�มเหลว

5. ความเพ#ยงพอข้องที่ร�พยากร ที่ร�พยากรในการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามนโยบาย ได�แก� ที่ร�พยากรบ(คคล เง�น เคร��องจั�กร อ(ป็กรณ� ข้�อมลข้�าวสูาร เวลา และเที่คโนโลย# หากการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามนโยบายข้าดที่ร�พยากรในด�านใดด�านหน��งก>จัะสู�งผลต้�อความสู/าเร>จัข้องนโยบายได� เช�น นโยบายกองที่(นหม�บ�าน หม�บ�านละ 1 ล�านบาที่ ข้าดเง�นในการด/าเน�นงานก>ไม�สูามารถหาเง�นเพ��อมอบให�ก�บหม�บ�านหร�อช(มชนได�ต้ามเป็:าหมาย เม��อข้าดเง�นที่(นสูน�บสูน(นก>ที่/าให�การกระจัายเง�นไม�ที่� �วถ�งนโยบายก>ไม�บรรล(ต้ามเป็:าหมาย หร�อหาก

66

Page 67: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

นโยบายที่#�ป็ฏิ�บ�ต้�ถกจั/าก�ดด�วยเวลาก>อาจัที่/าให�ไม�บรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ได�

6. ล�กษีณะข้องหน�วยงานที่#�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ถ�าหน�วยงานที่#�ร �บผ�ดชอบไม�ม#ความพร�อม ไม�ม#ความร �ในการป็ฏิ�บ�ต้�งานในด�านน��น ๆ ก>จัะที่/าให�การที่/างานไม�ป็ระสูบความสู/าเร>จั

7. ที่�ศนคต้�ข้องผ�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ถ�าผ�น/าเก�ดม#ที่�ศนคต้�ที่#�ต้�อต้�านนโยบาย ก>จัะสู�งผลกระที่บต้�อการด/าเน�นงานต้ามนโยบาย

8. ความสู�มพ�นธิ์�ระหว�างกลไกต้�าง ๆ ที่#�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�9. ข้�อจั/าก�ดข้องระบบราชการที่#�ม#ระเบ#ยบป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�ค�อนข้�าง

มาก ที่/าให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานอาจัจัะล�าช�า ซึ่��งนโยบายบางนโยบายอาจัต้�องการความรวดเร>วในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน

10. ข้าดการป็ระสูานงานและการต้�ดต้�อสู��อสูารที่#�ด#พอ เพราะการป็ระชาสู�มพ�นธิ์�นโยบายต้�องม#การป็ระชาสู�มพ�นธิ์�ที่#�ที่� �วถ�ง 2. ข้อความท !ว�า นุโย่บาย่สาธิารณีะเป3นุเร2!องข้องร�ฐบาล“

เท�านุ��นุ ข้าราช้การและประช้าช้นุไม�เก !ย่ว ท�านุเห7นุดวย่หร2อไม�” เพราะเหตั�ใด

จัากข้�อความที่#�ว�า นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นเร��องข้องร�ฐบาย“

เที่�าน��น ข้�าราชการและป็ระชาชนไม�เก#�ยว น��น ไม�เห>นด�วยก�บ”

ข้�อความน#� เน��องจัากค/าว�านโยบายสูารธิ์ารณะ มาจัากค/าว�า นโยบาย +

สูาธิ์ารณะ ซึ่��งม#ความหมาย ด�งน#�นโยบาย หมายถ�งหล�กการที่#�ก/าหนดข้��นเพ��อม(�งด/าเน�นงานไป็

สู�จั(ดหมายที่#�ต้�องการ หร�อเพ��อใช�เป็�นแนวที่างในการแก�ป็?ญหา  นโยบายจั�งเป็�นสู��งที่#�แนะแนวที่างให�ผ�ป็ฏิ�บ�ต้�ได�ป็ฏิ�บ�ต้�ไป็ต้ามน��น

สู�วนค/าว�า "สูาธิ์ารณะ" หมายถ�งสู�วนรวม (public) ซึ่��งม�กถกเป็ร#ยบเที่#ยบก�บค/าว�า "สู�วนต้�ว" (private) โดยความหมาย

67

Page 68: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

19

ชนช��นน/า

ข้�าราชการ และผ�บร�หาร

ป็ระชาชน

ก/าหนดและสู��งการนโยบาย

ด/าเน�นงานต้ามนโยบาย

ข้องสูาธิ์ารณะน#�อาจัข้ยายออกไป็ถ�งเร��องผลป็ระโยชน�ข้องสู�วนรวมสู/าหร�บคนหม�มากที่#�สูอดคล�องหร�อข้�ดก�บผลป็ระโยชน�สู�วนต้�ว

ซึ่��งถ�ารวมเอาค/าว�าที่��งสูองค/ามารวมก�น ค/าว�า นโยบาย“

สูาธิ์ารณะ จัะหมายถ�ง สู��งที่#�ก/าหนดข้��นเพ��อเป็�นแนวที่างหร�อม#จั(ด”

ม(�งหมายเพ��อใช�เป็�นแนวที่างในการแก�ป็?ญหาข้องสู�วนรวม และเป็�นไป็เพ��อผลป็ระโยชน�ข้องสู�วนรวมข้องคนหม�มาก

ถ�าหากจัะพ�จัารณาว�านโยบายสูาธิ์ารณะเก#�ยวข้�องก�นร�ฐบาล เก#�ยวข้�องก�บข้�าราชการ และป็ระชาชนอย�างไรน��น จัะดได�จัากต้�วแบบข้องการก�อเก�ดนโยบาย ในที่#�น#�จัะยกต้�วอย�าง ต้�วแบบชนช��นน/า ข้อง Thomas R. Dye ต้�วแบบน#�จัะม#สูมมต้�ฐานที่#�ว�า นโยบายถกก/าหนดโดยผ�น/าที่#�ป็กครองป็ระเที่ศในเวลาน��น ๆ ที่ฤษีฎี#ชนช��นน/า

- สู�งคมที่#�ม#การจั�ดแบ�ง คนสู�วนน�อยจัะเป็�นกล(�มที่#�ม#อ/านาจัและเป็�นผ�ก/าหนด/แจักแจังค(ณค�าให�แก�สู�งคม

- ชนช��นน/าเป็�นคนสู�วนน�อยที่#�เป็�นชนช��นสูงในที่างสู�งคมและเศรษีฐก�จั

- การเป็ล#�ยนแป็ลงจัากกล(�มที่#�ม�ได�เป็�นชนช��นน/าไป็สู�การเป็�นชนช��นน/าจัะเป็�นไป็อย�างช�ามาก

- ชนช��นน/าที่#�ม#ความต้��นต้�วจัะเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลต้�อมวลชนที่#�เฉ��อยชา และไม�สูนใจัเก#�ยวก�บนโยบาย

- นโยบายสูาธิ์ารณะม�ได�สูะที่�อนถ�งความต้�องการข้องมวลชน แต้�เป็�นผลจัากค�าน�ยมข้องชนช��นน/า โดยที่#�ข้�าราชการ/เจั�าหน�าที่#�

68

Page 69: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ข้องร�ฐ จัะเป็�นผ�ที่#�ด/าเน�นนโยบายสูาธิ์ารณะ จั�งม#ล�กษีณะการพ�ฒนาจัากบนลงล�าง ค�อ จัากกล(�มผ�น/าไป็สู�ป็ระชาชนต้ลอดเวลา

แม�ว�านโยบายสูาธิ์ารณะจัะไม�ได�สูะที่�อนความต้�องการที่#�แที่�จัร�งข้องป็ระชาชนมากเที่�าความต้�องการและค�าน�ยมข้องชนช��นน/า แต้�ก>ม�ได�หมายความว�า นโยบายสูาธิ์ารณะจัะสูวนที่างก�บค�าน�ยมข้องมวลชนหร�อป็ระชาชนที่��งหมด ค�าน�ยมข้องชนช��นน/าอาจัจัะสูะที่�อนความต้�องการจัร�งข้องป็ระชาชน อาจัจัะผกพ�นล�กซึ่��งก�บความเป็�นความต้ายข้องมวลชนสู�วนใหญ� แต้�กล(�มผ�น/าจัะถ�อว�าความร�บผ�ดชอบในความสู(ข้ข้องป็ระชาชนน��นอย�ที่#�กล(�มผ�น/า ไม�ได�อย�ที่#�ป็ระชาชน

จั(ดเด�นข้องต้�วแบบน#�สูะที่�อนให�เห>นถ�งสูภิาพความเป็�นจัร�งข้องสู�งคมในระบอบป็ระชาธิ์�ป็ไต้ยที่#�เช��อถ�อก�นว�า เป็�นการป็กครองข้องป็ระชาชน โดยป็ระชาชน และเพ��อป็ระชาชน แต้�ข้ณะเด#ยวก�นก>ม#จั(ดด�อยค�อ การละเลยความสู/าค�ญข้องการม#สู�วนร�วมในกระบวนการก/าหนดนโยบายข้องกล(�มอ��น ๆ ที่#�เป็�นต้�วแสูดงข้องนโยบายที่#�สู/าค�ญ เช�น ข้�าราชการ และ ป็ระชาชน

ตั�วแสดงในุกระบวนุนุโย่บาย่สาธิารณีะ1) ต้�วแสูดงในภิาคร�ฐ 2) ต้�วแสูดงในภิาคสู�งคม3) ต้�วแสูดงในระบบระหว�างป็ระเที่ศ

1. ตั�วแสดงในุภาคร�ฐ1.1 เจั�าหน�าที่#�ภิาคร�ฐที่#�มาจัากการเล�อกต้��ง แบ�งออกเป็�น 2 สู�วน ฝัDายบร�หาร และสูมาช�กฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�

69

Page 70: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ฝัDายบร�หารหร�อคณะร�ฐมนต้ร# โดยอ/านาจัข้องกล(�มน#�จัะมาจัากบที่บ�ญญ�ต้�ข้อง

ร�ฐธิ์รรมนญ อ/านาจัในการก/าหนดนโยบายและน/าเอานโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ถ�อเป็�นอ/านาจัข้องฝัDายบร�หาร นอกจัากน#�แล�วฝัDายบร�หารย�งเป็�นผ�ที่#�ควบค(มเหน�อที่ร�พยากรต้�าง ๆ ที่#�ม#สู�วนช�วยในการเสูร�มอ/านาจัในต้/าแหน�งข้องกล(�มน#�

- ฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้� ถ�อได�ว�าเป็�นต้�วแที่นข้องป็ระชาชนในการเข้�าไป็ที่/าหน�าที่#�แที่นในงานน�ต้�บ�ญญ�ต้� แต้�เม��อพ�จัารณาในการที่/าหน�าที่#�แล�วฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�ม#หน�าที่#�สู/าค�ญในการต้รวจัสูอบร�ฐบาลมากกว�าที่#�จัะเข้�าไป็ม#สู�วนในการก/าหนดและน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� น�ต้�บ�ญญ�ต้�เป็�นเสูม�อนเวที่#สู/าค�ญที่#�เป็Eดโอกาสูให�ป็?ญหาสู�งคมต้�าง ๆ กลายเป็�นป็ระเด>นที่#�สู�งคมโดยรวมให�ความสูนใจัและให�ม#การเร#ยกร�องนโยบายต้�างๆ ที่#�เก#�ยวข้�องก�บป็?ญหาน��น ๆ ฝัDายน�ต้�ย�งม#โอกาสูในการเสูนอความเห>นผ�านการอภิ�ป็รายในข้��นต้อนการลงมต้�ร�บรองร�างพระราชบ�ญญ�ต้�ต้�าง ๆ เพ��อออกเป็�นนโยบาย และงบป็ระมาณข้องร�ฐบาลเพ��อสูน�บสูน(นการลงม�อป็ฏิ�บ�ต้�นโยบายด�งกล�าว สูมาช�กฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�อาจัจัะยกป็ระเด>นป็?ญหาและน/าการอภิ�ป็รายป็?ญหาข้องการน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�และเร#ยกร�องให�ม#การเป็ล#�ยนแป็ลงได�

1.2 เจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บแต้�งต้��งเจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บการแต้�งต้��งให�เข้�าไป็เก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ก�น

นโยบายสูาธิ์ารณะและการบร�หารเราจัะหมายถ�ง ระบบราชการ “ ”

ซึ่��งจัะที่/าหน�าที่#�เป็�นผ�ช�วยให�ก�บฝัDายบร�หารในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน- ระบบราชการม#อ/านาจัหน�าที่#�ต้ามกฎีหมายและย�งรวม

ถ�งการให�อ/านาจัก�บข้�าราชการเป็�นรายบ(คคลในการพ�จัารณา และต้�ดสู�นใจัในนามข้องร�ฐ

70

Page 71: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ระบบราชการม#ความสูามารถในการเข้�าถ�งที่ร�พยากรสู/าหร�บการด/าเน�นงานว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้ององค�กร หร�อแม�กระที่��งว�ต้ถ(ป็ระสูงค�สู�วนบ(คคล โดยเฉพาะที่ร�พยากรที่างการคล�งและงบป็ระมาณ

- ระบบราชการสูามารถเข้�าถ�งข้�อมลป็ร�มาณมากมายในแง�ม(มที่#�แต้กต้�างหลากหลาย

- บางคร��งนโยบายบางอย�างจัะต้�องถกพ�จัารณาอย�างล�บ ๆ ระบบราชการป็ฏิ�เสูธิ์การเข้�าม#สู�วนร�วมข้องต้�วแสูดงอ��น ๆ ในการพ�จัารณาและค�ดค�านนโยบายหร�อแฟื้นป็ฏิ�บ�ต้�งาน

2. ตั�วแสดงในุภาคส�งคม ซึ่<!งรวมถ<งประช้าช้นุท !อย่��ในุส�งคม

2.1 กล(�มผลป็ระโยชน�แม�ว�าต้�วแสูดงในภิาคร�ฐ หร�อที่#�เร#ยกว�า ชนช��นน/าที่าง“

นโยบาย จัะม#บที่บาที่สู/าค�ญในกระบวนการนโยบาย แต้�ก>ม�ได�”

หมายความว�า กระบวนการนโยบายจัะสูามารถเป็�นอ�สูระและหล#กเล#�ยงอ�ที่ธิ์�พลและผลป็ระโยชน�ข้องสู�งคมไป็ได� เพราะในที่(ก ๆ สู�งคมจัะม#กล(�มที่#�ต้�องการจัะเข้�าไป็ม#อ�ที่ธิ์�พลต้�อการกระที่/าข้องร�ฐบาลเพ��อให�บรรล(ต้ามพ�งพอใจัข้องกล(�มต้นอย�เสูมอ น��นก>ค�อ กล(�มผลป็ระโยชน� โดยการแสูดงออกซึ่��งความต้�องการและเสูนนอที่างเล�อกสู/าหร�บการด/าเน�นนโยบายสูาธิ์ารณะ

2.2 กล(�มผ�น/าที่างศาสูนาเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลมากในป็ระเที่ศก/าล�งพ�ฒนาและ

สูามารถเข้�าไป็ม#อ�ที่ธิ์�พลอย�างมากต้�อที่างเล�อกข้องนโยบาย2.3 กองที่�พ

71

Page 72: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ในป็ระเที่ศก/าล�งพ�ฒนาสู�วนใหญ�จัะพบว�ากองที่�พเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลสูงมาก และเน��องจัากกองที่�พม#ความสู/าค�ญที่างการเม�องในการจั�ดต้��งและการอย�รอดข้องร�ฐบาล กองที่�พจั�งม#อ�ที่ธิ์�พลต้�อการจั�ดสูรรที่ร�พยากร และในบางคร��งก>แสูดงบที่บาที่ในการเป็�นกล(�มย�บย��งนโยบายบางอย�างด�วย

2.4 สูถาบ�นว�จั�ยความสูนใจัข้องน�กว�จั�ยในสูถาบ�นอ(ดมศ�กษีาต้�อป็?ญหา

สูาธิ์ารณะม�กจัะเป็�นความสูนใจัในเช�งที่ฤษีฎี#และป็ร�ชญา2.5 สู��อสูารมวลชนสู��อสูารมวลชนถ�อได�ว�าเป็�นต้�วเช��อมระหว�างร�ฐก�บสู�งคม

ในกรณ#ข้องป็ระเที่ศก/าล�งพ�ฒนา ร�ฐบาลม�กม#สู��อโที่รที่�ศน�และว�ที่ย(เป็�นข้องต้นเอง ซึ่��งสูามารถใช�เป็�นเคร��องม�อในการโฆษีณาชวนเช��อเพ��อสูร�างการสูน�บสูน(นให�แก�ร�ฐบาล หร�ออาจัใช�ในการโจัมต้#สู��อสูารมวลชนที่#�เสูนอแนวค�ดที่#�ค�ดค�านร�ฐบาล 3. ตั�วแสดงในุระบบระหว�างประเทศ

ป็ระเที่ศย�งถกก/าหนดข้��นจัากสูถาบ�นระหว�างป็ระเที่ศ โดยเฉพาะในภิาคข้องนโยบายที่#�เก#�ยวข้�องก�บภิาคระหว�างป็ระเที่ศหร�อม#ธิ์รรมชาต้�ข้องนโยบายที่#�ต้�องเก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ในเช�งระหว�างป็ระเที่ศเช�น การค�าและการป็:องก�นป็ระเที่ศ

สร�ปจัากที่#�กล�าวมาข้�างต้�น ถ�อได�ว�าร�ฐบาล ข้�าราชการ และ

ป็ระชาชนน��นม#สู�วนเก#�ยวข้�องก�บนโยบายสูาธิ์ารณะที่��งสู��น ไม�ว�าเป็�นเป็�นผ�ก/าหนดนโยบาย ผ�สูน�บสูน(นนโยบาย ผ�ได�ร�บผลกระที่บจัากนโยบาย

72

Page 73: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สร�ปแนุวตัอบโจทย่�ข้อท ! 11.นโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด#ค�ออะไร ม#กรอบการได�มาซึ่��งนโยบายอย�างไร ให�น�กศ�กษีาอธิ์�บายให�ละเอ#ยด และให�ยกต้�วอย�าง นโยบายสูาธิ์ารณะที่#�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�แล�ว 1 นโยบาย โดยให�น�กศ�กษีาเช��อมโยงให�ช�ดเจันว�า นโยบายที่#�ยกต้�วอย�างมาน��นเช��อมโยงก�บต้�วแบบนโยบายสูาธิ์ารณะใดบ�าง เพราะเหต้(ใดใหเพ2!อนุๆตัอบใหครบ 6 กรอบตัามนุ �นุ�ะคร�บ กรอบท ! 1 นุโย่บาย่สาธิารณีะ ค2อ อะไร ตัอบThomas R. Dye

73

Page 74: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

นโยบายสูาธิ์ารณะค�อ สู��งที่#�ร �ฐบาลเล�อกที่#�จัะกระที่/าหร�อไม�กระที่/า สู��งที่#�ร �ฐบาลเล�อกที่#�จัะกระที่/า จั�งครอบคล(มก�จักรรมต้�าง ๆ ที่��งหมดข้องร�ฐบาลที่��งก�จักรรมที่#�เป็�นก�จัว�ต้ร และก�จักรรมที่#�เก�ดข้��นในบางโอกาสู ในสู�วนข้องการเล�อกที่#�จัะไม�กระที่/าน��น Dye ก>ถ�อว�าเป็�นนโยบายสูาธิ์ารณะเช�นเด#ยวก�น เช�น ร�ฐบาลเล�อกที่#�จัะกระที่/านโยบายกองที่(นหม�บ�าน หร�อนโยบาย 30 บาที่ร�กษีาที่(กโรค เป็�นต้�น สู�วนนโยบายที่#�ร �ฐบาลเล�อกที่#�ไม�กระที่/า เช�น นโยบายพล�งงาน

David Eastonนโยบายสูาธิ์ารณะ ค�อ การจั�ดสูรรผลป็ระโยชน�หร�อค(ณค�าแก�

สู�งคม ซึ่��งก�จักรรมข้องระบบการเม�องน#�จัะกระที่/าโดยบ(คคลผ�ม#อ/านาจัสู��งการ ซึ่��งสู��งที่#�ร �ฐบาลต้�ดสู�นใจัที่#�จัะกระที่/าหร�อไม�กระที่/าเป็�นผลมาจัาก การจั�ดสูรรค�าน�ยมข้องสู�งคม ที่��งน#� “ ” Easton ได�ช#�ให�เห>นถ�งความสู�มพ�นธิ์�ระหว�างผ�ต้�ดสู�นใจันโยบายก�บป็ระชาชนในสู�งคมว�า การต้�ดสู�นในนโยบายใด ๆ ข้องร�ฐบาลจัะต้�อค/าน�งถ�งค�าน�ยมและระบบความเช��อข้องป็ระชาชนในสู�งคมเป็�นสู/าค�ญ

James Andersonนโยบายสูาธิ์ารณะ ค�อแนวที่างการป็ฏิ�บ�ต้�ข้องร�ฐที่#�ม#ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�

อย�างใดอย�างหน��งหร�อหลายอย�างและต้�ดต้ามด�วยผ�กระที่/าหร�อการป็ฏิ�บ�ต้� ซึ่��งอาจัจัะป็ฏิ�บ�ต้�โดยคน ๆ เด#ยวหร�อคณะบ(คคลก>ได� ในการที่#�จัะแก�ป็?ญหาที่#�เก#�ยวข้�อง ม#องค�ป็ระกอบที่#�สู/าค�ญ ค�อ

1. ต้�องม#ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�2. เป็�นแนวที่างป็ฏิ�บ�ต้�3. การป็ฏิ�บ�ต้�จัะต้�องเก�ดข้��นจัร�ง4. การป็ฏิ�บ�ต้�จัะเป็�นไป็ในเช�งบวก หร�อ เช�งลบก>ได�

กรอบท ! 2 ความส%าค�ญข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบความส%าค�ญข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะประการแรก ตั�อผ�ก%าหนุดนุโย่บาย่ :

74

Page 75: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ร�ฐบาลที่#�สูามารถก/าหนดนโยบายให�สูอดคล�องก�บ ความต้�องการข้องป็ระชาชน และสูามารถน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�จันป็ระสูบความสู/าเร>จัอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและป็ระสู�ที่ธิ์�ผล จัะได�ร�บความเช��อถ�อและความน�ยมจัากป็ระชาชน สู�งผลให�ร�ฐบาลด�งกล�าวม#โอกาสูในการด/ารงอ/านาจัในการบร�หารป็ระเที่ศยาวนานข้��น

- ประการท ! ๒ ตั�อประช้าช้นุ : นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นผลผล�ต้ที่างการเม�องเพ��อต้อบสูนองความต้�องการข้องป็ระชาชน ด�งน��นป็ระชาชนสูามารถแสูดงออกซึ่��งความต้�องการข้องพวกเข้าผ�านกลไกที่างการเม�องต้�างๆเช�น ระบบราชการ น�กการเม�อง ความต้�องการด�งกล�าวจัะถกน/าเข้�าสู�ระบบการเม�องไป็เป็�นนโยบายสูาธิ์ารณะ เม��อม#การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�และได�ผลต้ามเป็:าป็ระสูงค� ก>จัะที่/าให�ป็ระชาชนม#สูภิาพความเป็�นอย�ที่#�ด#ข้��น - ประการท ! ๓ ในุฐานุะท !เป3นุเคร2!องม2อในุการบร*หารประเทศข้องร�ฐบาล ประกอบดวย่ :1. เป็�นเคร��องม�อสู/าค�ญในการก/าหนดที่�ศที่างการพ�ฒนาป็ระเที่ศ2. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการต้อบสูนองความต้�องการข้องป็ระชาชน3. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการแก�ไข้ป็?ญหาที่#�สู/าค�ญข้องป็ระชาชน4. เป็�นการใช�อ/านาจัข้องร�ฐบาลเพ��อจั�ดสูรรค�าน�ยมที่างสู�งคม5. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการเสูร�มสูร�างความเป็�นธิ์รรมในสู�งคม6. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการเสูร�มสูร�างความเสูมอภิาคในโอกาสูแก�ป็ระชาชน

กรอบท ! 3 ตั�วแสดงในุนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบ

ตั�วแสดงในุกระบวนุนุโย่บาย่สาธิารณีะ ประกอบดวย่1) ตั�วแสดงในุภาคร�ฐ

1.1 เจั�าหน�าที่#�ภิาคร�ฐที่#�มาจัากการเล�อกต้��ง

75

Page 76: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

แบ�งออกเป็�น 2 สู�วน ฝัDายบร�หาร และสูมาช�กฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�- ฝัDายบร�หารหร�อคณะร�ฐมนต้ร# โดยอ/านาจัข้องกล(�มน#�จัะมาจัาก

บที่บ�ญญ�ต้�ข้องร�ฐธิ์รรมนญ 1.2 เจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บแต้�งต้��งเจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บการแต้�งต้��งให�เข้�าไป็เก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ก�นนโยบาย

สูาธิ์ารณะและการบร�หารเราจัะหมายถ�ง ระบบราชการ ซึ่��งจัะที่/าหน�าที่#�เป็�น“ ”

ผ�ช�วยให�ก�บฝัDายบร�หารในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน2) ตั�วแสดงในุภาคส�งคม

2.1 กล(�มผลป็ระโยชน�2.2 กล(�มผ�น/าที่างศาสูนา2.3 กองที่�พ2.4 สูถาบ�นว�จั�ย2.5 สู��อสูารมวลชน

3) ตั�วแสดงในุระบบระหว�างประเทศป็ระเที่ศย�งถกก/าหนดข้��นจัากสูถาบ�นระหว�างป็ระเที่ศ โดยเฉพาะใน

ภิาคข้องนโยบายที่#�เก#�ยวข้�องก�บภิาคระหว�างป็ระเที่ศหร�อม#ธิ์รรมชาต้�ข้องนโยบายที่#�ต้�องเก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ในเช�งระหว�างป็ระเที่ศเช�น การค�าและการป็:องก�นป็ระเที่ศกรอบท ! 4 ตั�วแบบทางการเม2องข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบ ใหเพ2!อนุๆเล2อกตั�วแบบมาตัอบ 5- 8 ตั�วแบบ พรอมภาพ ประกอบ

ตั�วแบบทางการเม2องข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะ

เป3นุทางเล2อกข้องร�ฐบาลในุการก%าหนุดนุโย่บาย่ประกอบดวย่1. ตั�วแบบเช้*งสถาบ�นุ Institutionalism Model

นโยบายสูาธิ์ารณะและร�ฐบาลเป็�นสู��งที่#�ม#ความสู�มพ�นธิ์�ก�นมาก เพราะนโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นสู��งที่#�ก/าหนดข้��น ลงม�อป็ฏิ�บ�ต้� และบ�งค�บใช�โดยสูถาบ�นที่#�ม#อ/านาจัซึ่��งก>ค�อ ร�ฐบาล

76

Page 77: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

2. ตั�วแบบเช้*งกระบวนุการ Process Model

ต้�วแบบเช�งกระบวนการเป็�นผลล�พธิ์�มาจัากความพยายามในการจั�ดกล(�มก�จักรรมที่างการเม�อง ซึ่��งผลล�พธิ์�ที่#�ออกมาก>ค�อ กระบวนการ“

นโยบาย ม#ข้� �นต้อนต้�าง ๆ ด�งน#�”

1. การระบ(ป็?ญหา 2. การก/าหนดข้�อเสูนอนโยบาย

3. การอน(ม�ต้�เห>นชอบนโยบาย 4. การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� 5. การป็ระเม�นผลนโยบาย

***** 3. ตั�วแบบกล��ม Group Model

สถาบ�นุข้อง

ร�ฐบาลก*จกรรม

หนุาท !

สถาบ�นุทาง

การเม2องอ2!นุ ๆนุโย่บาย่

ตั�วแบบกระบวนุการ (Process Model)

การระบ(ป็?ญหา(problem

identification)การก/าหนดข้�อเสูนอนโยบาย(policy

formulation)การอน(ม�ต้�เห>นชอบนโยบาย(policy

adoption)การน/านโยบายไป็

ป็ฏิ�บ�ต้�(policy

implementation)

การป็ระเม�นผลนโยบาย(policy

evaluation)

การย�อนกล�บข้อง

ข้�อมลข้�าวสูาร

77

Page 78: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็ระชาชนที่#�ม#ผลป็ระโยชน�ร�วมก�นจัะรวมต้�วก�นเป็�นกล(�มเพ��อกดด�นและเร#ยกร�องร�ฐบาลที่��งอย�างเป็�นที่างการและไม�เป็�นที่างการ การเม�องเป็�นการต้�อสู�แข้�งข้�นระหว�างกล(�มต้�าง ๆ ในสู�งคม เพ��อที่#�จัะม#อ�ที่ธิ์�พลเหน�อการก/าหนดนโยบายสูาธิ์ารณะ นโยบายสูาธิ์ารณะสู�วนใหญ�จัะม#ล�กษีณะที่#�เป็�นไป็ต้ามที่�ศที่างข้องกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลมากในข้ณะน��น

****** 4. ตั�วแบบช้นุช้��นุนุ%า Elite Model

ต้�วแบบน#�ม#พ��นฐานความเช��อที่#�ว�า นโยบายสูาธิ์ารณะค�อ ผลสูะที่�อนจัากความต้�องการหร�อค�าน�ยมข้องชนช��นผ�น/าที่#�เป็�นผ�ป็กครอง แที่นที่#�จัะเป็�น

ผลจัากการสูะที่�อนความต้�องการข้องป็ระชาชน

***** 5. ตั�วแบบเช้*งระบบ System Model

ตั�วแบบกล��ม (Group Model)

ที่างเล�อกต้�างๆ ข้องนโยบาย

การเป็ล#�ยนแป็ลงโยบาย

ความสูมด(ล

นโยบายสูาธิ์ารณะ

อ�ที่ธิ์�พลที่#�เพ��มข้��น อ�ที่ธิ์�พลข้องกล(�ม ก.

อ�ที่ธิ์�พลข้องกล(�ม ข้.

ตั�วแบบช้นุช้��นุนุ%า (Elite Model)

ช้นุช้��นุนุ%า

ข้าราช้การ และผ�บร*หาร

ประช้าช้นุ

ก%าหนุดและส�!งการ

นุโย่บาย่ด%าเนุ*นุงานุตัามนุโย่บาย่

ไดร�บผลจากนุโย่บาย่

78

Page 79: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ต้�วแบบระบบม#ความเช��อพ��นฐานที่#�สู/าค�ญ ค�อ นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นการต้อบสูนองระบบการเม�องที่#�ม#ต้�อแรงกดด�นต้�าง ๆ ที่#�มาจัากสูภิาพแวดล�อมที่#�ล�อมรอบระบบการเม�องน��น

6. ตั�วแบบทางเล2อกสาธิารณีะ Public Choice Approach

ต้�วแบบน#�เป็�นการศ�กษีาการต้�ดสู�นใจั ม#สูมมต้�ฐานเบ��องต้�นว�า ต้�วแสูดงการเม�อง อ�นได�แก� ผ�ลง คะแนนเสู#ยง ผ�เสู#ยภิาษี# ผ�สูม�ครร�บเล�อกต้��ง ฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้� ข้�าราชการ กล(�มผลป็ระโยชน� พรรคการเม�อง ร�ฐบาล ต้�างก>พยายามแสูวงหาหนที่างที่#�จัะเพ��มผลป็ระโยชน�ข้องต้นในการเม�อง ที่(กคนต้�องการได�ร�บอรรถป็ระโยชน�สูงสู(ด แต้�กระน��นก>ด# ด�วยแรงข้�บเคล��อนที่#�ป็ระกอบไป็ด�วยความเห>นแก�ต้�ว ก>ย�งสูามารถสู�งผลต้�อการต้�ดสู�นใจัเพ��อสู�วนรวมได�7.ตั�วแบบย่<ดหล�กเหตั�ผล Ration Model

ตั�วแบบเช้*งระบบ (System Model)

ระบบการเม�อง

การเร#ยกร�อง

การสูน�บสูน(น

นโยบาย หร�อการต้�ดสู�นใจั และการกระที่/า

ป็?จัจั�ยน/าเข้�า

ป็?จัจั�ยน/าออก

สู��งป็:อนกล�บ

สูภิาพแวดล�อม

สูภิาพแวดล�อม

79

Page 80: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

กรอบท ! 5 วงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบวงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ (Public Policy Cycle) 1. การก�อต้�วนโยบาย (Policy formation)

เก�ดอะไรข้��นบ�าง 2. การก/าหนดนโยบาย (Policy formulation) ม#แนวที่างอย�างไรบ�าง 3. การต้�ดสู�นนโยบาย (Policy decision)

จัะเล�อกแนวที่างใดด# 4. การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� (Policy implementation)

จัะน/าแนวที่างที่#�ได�ไป็ด/าเน�นการอย�างไร 5. การป็ระเม�นผลนโยบาย (Policy evaluation) การด/าเน�นการต้ามแนวที่างได�ผลหร�อไม�

การวางแผนและการควบค(ม

ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้อง

นโยบาย

มาต้รการในการให�ค(ณให�

โที่ษี

ระบบการว�ดผล

มาต้รฐานในการป็ฏิ�บ�ต้�

งาน

ก ก/าหนดภิารก�จัและการมอบหมายงาน ผลข้อง

การน/านโยบายไป็

ป็ฏิ�บ�ต้�

80

Page 81: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

7

การก�อต้�วนโยบาย(policy formation)

การก/าหนดนโยบาย(policy formulation)

การป็ระเม�นนโยบาย(policy evaluation)

การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�(policy

implementation)

การต้�ดสู�นนโยบาย(policy decision)

เก�ดอะไรข้��นบ�าง ?

ม#แนวที่างอย�างไรบ�าง ?

จัะเล�อกแนวที่างใดด# ?จัะน/าแนวที่างที่#�ได�ไป็ด/าเน�นการอย�างไร ?

การด/าเน�นการต้ามแนวที่างได�ผลหร�อไม� ?

วงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ(Public Policy Cycle)

1.การก�อต้�วนโยบาย (policy formation) ค�อ การว�เคราะห�ล�กษีณะข้องป็?ญหาให�ช�ดเจัน เพ��อให�ม� �นใจัว�าป็?ญหาที่#�ก/าล�งป็รากฏิอย�น� �นเป็�นป็?ญหาอะไร เก�ดข้��นก�บกล(�มใด และม#ผลกระที่บต้�อสู�งคมอย�างไร รวมที่��งต้�องการความช�ดเจันในการแก�ป็?ญหาแค�ไหน และป็ระชาชนต้�องการให�แก�ป็?ญหาน��นอย�างไร แต้�ถ�าไม�แก�ไข้จัะเก�ดผลอะไร และใครเป็�นผ�ร �บผ�ดชอบในการน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้� และต้�องใช�ที่ร�พยากรอะไร

2. การก/าหนดนโยบาย (Policy Formulation) ค�อ การพ�จัาณาป็?ญหาเพ��อน/าเข้�าสู�กระบวนการก/าหนดนโยบายสูาธิ์ารณะในกรอบข้องการว�เคราะห�เช�งระบบ หร�อ ต้ามที่ฤษีฎี#ระบบข้อง David Easton ซึ่��งป็ระกอบด�วย 1.ป็?จัจั�ยน/าเข้�า 2.ระบบการเม�อง 3.ป็?จัจั�ยน/าออก ข้ณะเด#ยวก�นก>จัะม#การป็:อนกล�บสู�ระบบการเม�อง โดยม#สูภิาพแวดล�อมที่��งภิายในและภิายนอก ซึ่��งควบค(มได�และควบค(มไม�ได�

3.การต้�ดสู�นนโยบาย (policy decision) ค�อ การเล�อกแนวที่างหร�อแนวนโยบายที่#�เหมาะสูมที่#�สู(ด ที่#�สูามารถบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ได�ต้ามต้�องการ หร�ออาจัรวมถ�งนโยบายเที่คน�คและกลย(ที่ธิ์�ต้�างๆ ที่#�สูามารถแก�ไข้ป็?ญหาได�เป็�นอย�างด# หล�กจัร�ยธิ์รรมหร�อค(ณธิ์รรมม#ความสู/าค�ญต้�อค�าน�ยมที่#�เป็�นรากฐานสู/าค�ญในการเล�อกนโยบาย ซึ่��งป็ระกอบด�วย 1.ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล 2.ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ 3.ความพอเพ#ยง 4.ความเป็�นธิ์รรม 5.การต้อบสูนอง 6.ความเหมาะสูม

81

Page 82: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

4. การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� (Policy Implementation) ค�อ ผ�ที่#�เก#�ยวข้�องก�บการน/านโยบายสูาธิ์ารณะไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ค�อ 1.ฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้� 2.ฝัDายบร�หารหร�อระบบราชการ 3.กล(�มกดด�น 4.องค�กรช(มชนหร�อภิาคป็ระชาสู�งคม แต้�การน/านโยบายสูาธิ์ารณะไป็ป็ฏิ�บ�ต้� จัะป็ระสูบความสู/าเร>จัมากน�อยเพ#ยงไรข้��นอย�ก�บป็?จัจั�ยหลายป็ระการ เช�น

1. ความยากง�ายข้องสูถานการณ�2.ป็?ญหาที่#�เผช�ญอย�3.โครงสูร�างต้�วบที่ข้องนโยบายสูาธิ์ารณะ4.โครงสูร�างนอกเหน�อต้�วบที่บาที่ข้องนโยบายสูาธิ์ารณะ5. การป็ระเม�นนโยบาย (policy evaluation) ค�อ ข้��นต้อนการ

ต้�ดต้ามผลการด/าเน�นการต้ามกระบวนการนโยบายสูาธิ์ารณะว�า ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล ม#ความพอเพ#ยง ม#ความเป็�นธิ์รรม ม#การต้อบสูนอง และม#ความเหมาะสูมหร�อไม�

กรอบท ! 6 ว*เคราะห�นุโย่บาย่สาธิารณีะ 1 นุโย่บาย่ ตัอบการว*เคราะห�กระบวนุการนุโย่บาย่สาธิารณีะท !ด กรณี ตั�วอย่�าง : นุโย่บาย่พ�ฒนุาศ�กย่ภาพข้องหม��บานุ / ช้�มช้นุ (SML)

ท !มาและความส%าค�ญข้องนุโย่บาย่ SML ที่#�มาเก�ดจัากที่#� พ.ต้.ที่ ที่�กษี�ณ ช�นว�ต้ร นายกร�ฐมนต้ร#ในสูม�ยน��น ออก

ต้รวจัเย#�ยมราษีฎีรในจั�งหว�ดภิาคอ#สูาน แล�วพบว�าหลายพ��นที่#�ข้าดแคลนงบป็ระมาณในการใช�จั�ายเพ��อแก�ป็?ญหาข้องช(มชน จั�งค�ดว�ธิ์#การจั�ดสูรรงบป็ระมาณแบบให�เป็ล�าให�แก�ป็ระชาชน

ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�เพ��อแก�ไข้ป็?ญหาความต้�องการข้องป็ระชาชนในช(มชน โดยป็ระชาชนเป็�นผ�บร�หารจั�ดการเอง แต้�ละหม�บ�านจัะได�ร�บการจั�ดสูรรงบป็ระมาณต้ามข้นาดข้องช(มชนและจั/านวนป็ระชากร ด�งน#�

หม�บ�านข้นาดเล>ก (S)ป็ระชากรไม�เก�น 500 คน ไ ด� ร�บ ก า รจั�ดสูรร 200,000 บาที่

82

Page 83: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

หม�บ�านข้นาดกลาง (M)ป็ระชากรไม�เก�น 500-1,000 คน ได�ร�บการจั�ดสูรร 250,000 บาที่

หม�บ�านข้นาดใหญ� (L)ป็ระชากรต้��งแต้� 1,000 คน ข้��นไป็ ได�ร�บการจั�ดสูรร 300,000 บาที่การว*เคราะห�นุโย่บาย่ SML

น โ ย บ า ย SML เ ป็� น น โ ย บ า ย ป็ ร ะ เ ภิ ที่ ก า ร จั� ด สู ร ร ที่ ร�พ ย า ก ร (Distributive Policy) ที่#�ร �ฐบาลต้�องการจั�ดสูรรระบบงบป็ระมาณให�ก�บช(มชนที่(กๆช(มชนให�ม#ความพร�อมอย�างที่��วถ�ง เพ��อน/าไป็แก�ป็?ญหาความเด�อดร�อนข้องคนสู�วนรวมในช(มชน ให�ม#ว�ถ#ช#ว�ต้ที่#�ด#ข้��นการว*เคราะห�ตั�วแบบในุการก%าหนุดนุโย่บาย่ SML

ว�เคราะห�ได� 2 ต้�วแบบ ด�งน#�1.ตั�วแบบกล��ม (Group Model) : นโยบาย SML เก�ดจัากอ�ที่ธิ์�พล

ข้องกล(�มป็ระชาชนที่#�ได�ร�บความเด�อดร�อนโดยที่#�หน�วยงานข้องภิาคร�ฐไม�สูามารถช�วยเหล�อได� จั�งร�องเร#ยนฝัากนายกร�ฐมนต้ร#มาโดยต้รง และก�อเก�ดเป็�นป็?ญหานโยบายในที่#�สู(ด

2.ตั�วแบบช้นุช้��นุนุ%า (Elite Model) : นโยบาย SML เก�ดจัากแนวความค�ดในการแก�ป็?ญหาให�ก�บช(มชนข้อง พ.ต้.ที่. ที่�กษี�ณ นายกฯ ในสูม�ยน��นซึ่��งเป็�นชนช��นน/า ชนช��นป็กครองที่#�ม#อ/า นาจั โดยก/า หนดแนวที่างในการด/าเน�นการให�แต้�ละช(มชนป็ฏิ�บ�ต้�ต้าม และมอบนโยบายให�หน�วยงานภิาคร�ฐเป็�นผ�สูน�บสูน(นการด/าเน�นงานข้องแต้�ละช(มชน

การว*เคราะห�การนุ%านุโย่บาย่ไปปฏิ*บ�ตั*ในการน/านโยบาย SML ไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ในรป็ข้องแผนงานโครงการน��น จัะ

ว�เคราะห�โดยใช�ต้�วแบบที่#�ย�ดหล�กเหต้(ผล (Rational Model) ที่#�เน�นการวางแผนและควบค(ม ซึ่��งว�เคราะห�ต้ามป็?จัจั�ย 5 ป็ระการ ด�งน#�

1.ว�ตัถ�ประสงค�ข้องนุโย่บาย่- ม#การก/า หนดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ที่#�ช�ดเจัน ค�อการจั�ดสูรรงบ

ป็ระมาณให�ก�บป็ระชาชนโดยต้รง เพ��อแก�ป็?ญหาความเด�อดร�อนข้องป็ระชาชน

83

Page 84: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ม#ข้�อด#ค�อ เป็�นการก/าจั�ดบที่บาที่ข้องคนกลาง ที่#�เป็�นผ�ก(มเง�นในอด#ต้ ลดป็?ญหางบป็ระมาณร��วไหลไม�ถ�งม�อป็ระชาชน

- ข้�อเสู#ยค�อ อาจัก�อให�เก�ดการสูร�างน�สู�ยพ��งพ�งร�ฐแต้�เพ#ยงอย�างเด#ยว และอาจัเก�ดการแย�งช�งผลป็ระโยชน�จัากเง�นงบป็ระมาณที่#�ได�ร�บ

2.การก%าหนุดภารก*จและการมอบหมาย่งานุ- ม#การก/าหนดแนวที่างข้��นต้อนในการด/าเน�นงานต้าม

โครงการ SML ให�ก�บช(มชนป็ฏิ�บ�ต้�- ม#การมอบหมายให�องค�การภิาคร�ฐโดยเฉพาะที่�องถ��น เป็�นผ�

สูน�บสูน(นการด/าเน�นงานข้องช(มชนต้ามที่#�ช(มชนข้อร�อง- ม#การจั�ดต้��งหน�วยงานเพ��อร�บผ�ดชอบเป็�นผ�ป็ระสูานโครงการ

และต้�ดต้ามป็ระเม�นผลโครงการ สู/า น�กงานพ�ฒนา“

ศ�กยภิาพหม�บ�าน/ช(มชน (SML)”

3.มาตัรฐานุในุการปฏิ*บ�ตั*งานุ- ม#การจั�ดที่/าค�ม�อการด/าเน�นโครงการ SML ให�ก�บช(มชน เพ��อ

เป็�นมาต้รฐานในการด/าเน�นงาน- ข้าดกรอบแนวที่างที่#�ช�ดเจันในการใช�เง�นงบป็ระมาณจัาก

โครงการ SML ที่/าให�หลายช(มชนน/าเง�นจัากโครงการ SML

ไป็ใช�เป็�นเง�นหม(นเว#ยน ซึ่��งซึ่/�าซึ่�อนก�บโครงการอ��น และผ�ดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�

- การก/าหนดจั/านวนเง�นงบป็ระมาณที่#�แต้�ละช(มชนจัะได�ร�บ ต้ามข้นาดข้องหม�บ�าน/ป็ระชากร อาจัไม�ใช�มาต้รฐานที่#�ถกต้�องเสูมอไป็ เพราะป็?ญหาข้องบางช(มชนก>ต้�องการเม>ดเง�นจั/านวนมากกว�างบป็ระมาณจั�ดสูรร

- แต้�ละช(มชนม#ศ�กยภิาพ ม#มาต้รฐานที่#�แต้กต้�างก�น ที่/าให�ผลการด/าเน�นงานโครงการต้�างก�นด�วย บางช(มชนสู�มฤที่ธิ์�7ผล บางช(มชนล�มเหลว

4.ระบบการว�ดผล

84

Page 85: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ม#การต้�ดต้ามป็ระเม�นผลการด/าเน�นงานในแต้�ละช(มชนต้��งแต้�เร��มต้�นโครงการ จันกระที่��งสู��นสู(ดโครงการ โดยหน�วยงานที่#�ได�ร�บมอบหมาย

- ม#การป็ระเม�นผลโครงการโดยรวม และน/าผลที่#�ได�จัากการป็ระเม�นไป็ใช�ป็ร�บป็ร(งแก�ไข้นโยบายต้�อไป็

-5.มาตัรการในุการใหค�ณีใหโทษ

- ย�งข้ากมาต้รการในการให�ค(ณให�โที่ษี เช�น ช(มชนที่#�ด/าเน�นการได�บรรล(ต้ามว�ต้ถ(ป็ระสูงค� อาจัด#ร�บรางว�ล ค�อ ได�ร�บการจั�ดสูรรงบป็ระมาณเพ��มข้��นในต้�อไป็ หร�อช(มชนใดด/าเน�นการผ�ดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ก>ม#มาต้รการลงโที่ษี ค�อ ต้�ดงบป็ระมาณในป็Fต้�อไป็ เป็�นต้�น เพ��อเป็�นแรงกระต้(�นในการด/าเน�นงาน

การว*เคราะห�ผลการประเม*นุนุโย่บาย่ SML จั า ก ข้� อ ม ล ผ ล ก า ร ป็ ร ะ เ ม� น น โ ย บ า ย SML ใ น เ ว> บ

www.sml.go.th พบว�าช( มชนสู�วนใหญ�น/า งบป็ระมาณจัากโครงการ SML ไป็ใช�ในด�านโครงสูร�างพ��นฐาน เม��องบป็ระมาณสู�วนใหญ�ถกใช�ไป็ก�บสู��งก�อสูร�าง สู(ดที่�ายผลป็ระโยชน�ก>ต้กอย�ก�บกล(�มนายที่(น ในข้ณะที่#�สู��งก�อสูร�างน�บว�นก>ย��งเสู��อมสูลายไม�ย� �งย�น และป็?ญหาเก�าๆข้องช(มชนก>จัะกล�บมาอ#ก การแก�ป็?ญหาที่#เก�ดข้��นเป็�นการแก�ป็?ญหาได�เพ#ยงช��วคราวเที่�าน��นการว*เคราะห�กระบวนุการนุโย่บาย่สาธิารณีะ SML

ว�เคราะห�โดยใช�กรอบกระบวนการนโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด#ข้องนายแพที่ย�ป็ระเวศ วะสู# ที่#�ม#ป็?จัจั�ย 3 ป็ระการในกรอบข้องการม#สู�วนร�วมข้องคนในช(มชน ได�ด�งน#�

นโยบาย SML เป็�นนโยบายที่#� เก�ดจัากแนวค�ดข้อง พ.ต้.ที่ ที่�กษี�ณ นายกร�ฐมนต้ร#ในสูม�ยน��นที่#�มองเห>นป็?ญหาข้องช(มชน จั�งค�ดว�ธิ์#การจั�ดสูรรงบป็ระมาณให�ก�บช(มชนโดยต้รงเพ��อแก�ป็?ญหา แต้�เป็�นการแก�ป็?ญหาที่#�ไม�ใช�ป็?ญหาที่#�แที่�จัร�งข้องป็ระชาชน การที่(�มเม>ด

85

Page 86: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เง�นผ�านโครงการ SML มาดเพ#ยงใด ก>ไม�สูามารถแก�ป็?ญหาที่#�แที่�จัร�งข้องช(มชนได� เพราะช(มชนข้าดการเร#ยนร �ที่#�จัะร �จั�กต้นเอง ร �จั�กช(มชน

ข้าดกระบวนการที่างป็?ญญาที่#�ต้�องใช�ข้�อเที่>จัจัร�งข้องช(มชนมาสู�งเคราะห�เพ��อเป็�นข้�อมลในการพ�ฒนาช(มชนให�ย� �งย�น แต้�สู�วนใหญ�ช(มชนกล�บใช�งบป็ระมาณไป็ก�อสูร�างสู��งที่#�ไม�ย� �งย�น

ข้าดกระบวนการที่างสู�งคม ที่#�ที่(กคนในช(มชนต้�องม#สู�วนร�วมในการเร#ยนร �ถ�งศ�กยภิาพข้องช(มชน ป็?ญหา และแนวที่างการแก�ไข้ แนวที่างการพ�ฒนาช(มชนให�ย� �งย�น แต้�ในความเป็�นจัร�งผ�ที่#�ก/าหนดแนวที่างการพ�ฒนาช(มชนกล�บเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลและอ/านาจั

สู��งที่#�สู/าค�ญ ค�อ ช(มชนต้�องสูร�างการเร#ยนร �ภิายในช(มชนเอง กลายเป็�นช(มชนที่#�เข้�มแข้>ง เก�ดเป็�นนโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด# ซึ่��งอย�บนพ��นฐานการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชนในพ��นที่#�น� �นๆ โดยใช�ภิม�ป็?ญญาข้องชาวบ�านบวกก�บความช�วยเหล�อจัากภิาคร�ฐ เพ��อให�ช(มชนเป็�นช(มชนแห�งการพ�ฒนาและย��งย�นและพ��งต้นเองได�ในที่#�สู(ด

86