Top Banner
ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต 1.ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต ตตตตตตตต 1 1. ตตตตตตตตตตตตตตตตตต ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต (Key Words) ตตตตตตตตตตตตตตต ตตตตตตตตตตตตตตตต ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต (Application and implementation) ตตตตตตตตตต ตตตตตตตตตตตตตต ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต (Case Study) 1.1 ตตตตตตตตตตตตตตตต (Knowledge Management) 1.2 HR Competency 1.3 ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต (Fast Track) 1.4 ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต (Good Governance) 1.1 ตตตตตตตตตตตตตตตต (Knowledge Management) กกกกกกกกกกกกกกกก กกกก Knowledge (KM) กกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก (process) กกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกก ตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตตต กกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก (resource
101

แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

Nov 02, 2014

Download

Documents

Prapun Waoram

 
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ตั�วอย่�างข้อสอบประมวลความร�1.กล��มทร�พย่ากรมนุ�ษย่�ในุภาคร�ฐ คร��งท ! 11. ท�านุเข้าใจความหมาย่ ความส%าค�ญข้องค%าหล�ก (Key Words)

แตั�ละข้ออย่�างไร จงเข้ ย่นุค%าอธิ*บาย่ ข้อเสนุอแนุะการประย่�กตั�และการปร�บใช้ (Application and implementation) ในุการพ�ฒนุาทร�พย่ากรมนุ�ษย่� พรอมเสนุอกรณี ตั�วอย่�าง (Case Study)

1.1 การจ�ดการความร� (Knowledge Management)

1.2 HR Competency1.3 ระบบข้าราช้การท !ม ผลส�มฤทธิ*1ส�ง (Fast Track)

1.4 การบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด (Good Governance)

1.1 การจ�ดการความร� (Knowledge Management)

การจั�ดการความร � หร�อ Knowledge (KM) เป็�นเร��องค�อนข้�างใหม� ซึ่��งเก�ดข้��นจัากการค�นพบว�า องค�กรต้�องสูญเสู#ยความร �ไป็พร�อมๆ ก�บการที่#�บ(คลากรลาออกหร�อเกษี#ยณอาย(ราชการ อ�นสู�งผลกระที่บต้�อการด/าเน�นการข้ององค�กรเป็�นอย�างย��ง ด�งน��นจัากแนวค�ดที่#�ม(�งพ�ฒนาบ(คลากรให�ม#ความร �มากแต้�เพ#ยงอย�างเด#ยวจั�งเป็ล#�ยนไป็ และม#ค/าถามต้�อไป็ว�าจัะที่/าอย�างไรให�องค�กรได�เร#ยนร �ด�วย

การจั�ดการความร �เป็�นกระบวนการ (process) ที่#�ด/าเน�นการร�วมก�นโดยผ�ป็ฏิ�บ�ต้�งานในองค�กรหร�อหน�วยงานย�อยข้ององค�กร เพ��อสูร�างและใช�ความร �ในการที่/างานให�เก�ดผลสู�มฤที่ธิ์�7ด#ข้��นกว�าเด�ม ซึ่��งเป3นุก*จกรรมข้องผ�ปฏิ*บ�ตั*งานุ ไม�ใช�ก�จักรรมข้องน�กว�ชาการหร�อน�กที่ฤษีฎี# แต้�น�กว�ชาการหร�อน�กที่ฤษีฎี#อาจัเป็�นป็ระโยชน�ในฐานนะแหล�งความร � (resource person)

นอกจัากน#� การจั�ดการความร �เป็�นกระบวนการที่#�เป็�นวงจัรต้�อเน��อง เก�ดการพ�ฒนางานอย�างต้�อเน��องสูม/�าเสูมอเป็:าหมายค�อ การพ�ฒนางานและพ�ฒนาคน โดยม#ความร �เป็�นเคร��องม�อ ซึ่��งในโลกย(ค สู�งคมแห�งความร �“ , ย(คโลกาภิ�ว�ต้น�, และย(คแห�งการเป็ล#�ยนแป็ลง หน�วยบร�การสูาธิ์ารณะหร�อที่#�เร#ยกว�า”

Page 2: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

หน�วยราชการจัะต้�องป็ร�บต้�ว เป็ล#�ยนกระบวนการที่�ศน�ใหม� และเป็ล#�ยนว�ธิ์#ที่/างานใหม� ม�ฉะน��นสู�งคมไที่ยก>จัะไม�สูามารถแข้�งข้�นได�ในสู�งคม

จั�งสูร(ป็ได�ว�า การจ�ดการความร� ค�อ กระบวนการใดๆ ที่#�ถกสูร�างข้��นมาเพ��อรวบรวม และจั�ดเก>บความร �ภิายในองค�กรซึ่��งเป็ร#ยบเสูม�อนสู�นที่ร�พย� (Assets) อย�างเป็�นระบบ โดยน/าเที่คโนโลย#เข้�ามาใช�ในการจั�ดการ เพ��อที่#�จัะน/ามาใช�หร�อถ�ายที่อดก�นได�ภิายในองค�กร อ�นจัะเก�ดป็ระโยชน�ต้�อการป็ฏิ�บ�ต้�งาน หร�อเพ��อสูร�างความได�เป็ร#ยบด�านการแข้�งข้�นในเช�งธิ์(รก�จั ซึ่��งความร �ที่#�ได�ร�บการจั�ดการอย�างเป็�นระบบน#� จัะคงอย�เป็�นความร �ข้ององค�กรต้ลอดไป็

การบร�หารจั�ดการความร �สู�มพ�นธิ์�ก�บเร��ององค�การแห�งการเร ย่นุร� (Learning Organization) เป็�นอย�างย��ง หากองค�กรจัะพ�ฒนาต้นเองให�เป็�นองค�กรแห�งการเร#ยนร �ก>จั/าเป็�นจัะต้�องบร�หารจั�ดการความร �ภิายในองค�กรให�เป็�นระบบเพ��อสู�งเสูร�มให�บ(คลากรเร#ยนร �ได�จัร�งและต้�อเน��อง หากองค�กรใดม#การจั�ดการความร �โดยไม�ม#การสูร�างบรรยากาศแห�งการเร#ยนร �ให�เก�ดข้��นภิายในองค�กร ก>น�บเป็�นการลงที่(นที่#�สูญเป็ล�าได� องค�ประกอบท !ส%าค�ญข้องการจ�ดการความร� ได�แก� คน เที่คโนโลย# และกระบวนความร �องค�ป็ระกอบที่��ง 3 ต้�องเช��อมโยงและบรณาการก�น กล�าวค�อ

1. คน : เป็�นองค�ป็ระกอบสู/าค�ญที่#�สู(ด เป็�นแหล�งความร �และเป็�นผ�น/าความร �ไป็ใช�ป็ระโยชน�

2. เที่คโนโลย# : เป็�นเคร��องม�อเพ��อให�คนสูามารถค�นหา จั�ดเก>บ แลกเป็ล#�ยน รวมที่��งน/าความร �ให�ใช�ได�ง�ายและรวดเร>ว

3. กระบวนการจั�ดการความร � : เป็�นการบร�หารจั�ดการเพ��อน/าความร �จัากแหล�งความร �ไป็ให�ผ�ใช�การด%าเนุ*นุการในุเร2!องการบร*หารจ�ดการความร�

ในการด/าเน�นการในเร��องการบร�หารจั�ดการความร � IT จัะม#บที่บาที่ต้�อการบร�หารจั�ดการความร �เป็�นอย�างมาก จั�งควรต้�องระล�กไว�เสูมอว�า ข้�อมลสูารสูนเที่ศ (Information) ไม�ใช�ความร � กล�าวค�อ

- ข้�อมล (Data) หมายถ�ง ข้�อมลด�บที่#�ย�งไม�ม#การแป็ลความหมาย

2

Page 3: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- สูารสูนเที่ศ (Information) เป็�นข้�อมลที่#�ผ�านกระบวนการเร#ยบเร#ยง ต้#ความ ว�เคราะห� และให�ความหมายแล�ว

- ความร � (Knowledge) ค�อสู��งที่#�ได�จัากกระบวนการที่#�มน(ษีย�ร�บข้�อมลผ�านกระบวนการค�ด เป็ร#ยบเที่#ยบ เช��อมโยง จันเก�ดเป็�นความเข้�าใจัและน/าไป็ใช�

- ป็?ญญา (Wisdom) หร�อความร �ข้� �นสูงสู(ด เป็�นความร �ที่#�สูะสูมและฝั?งอย�ในต้�วบ(คคล

ด�งป็รากฏิต้ามรป็ด�านล�าง

การเล�อกว�ธิ์#การบร�หารจั�ดการความร �ได�อย�างเหมาะสูม ผ�น/าองค�กร ควรร �ว�า เราไม�สูามารถถ�ายที่อดความร �ได�โดยง�ายเสูมอไป็ เน��องจัากความร �ม# 2 ป็ระเภิที่ ที่#�ม#ล�กษีณะแต้กต้�างก�นโดยสู��นเช�ง ค�อ

1. Tacit Knowledge หร�อ องค�ความร �ที่#�ไม�ม#โครงสูร�าง เป็�นองค�ความร �ที่#�ได�จัากที่�กษีะ ความเช#�ยวชาญ และป็ระสูบการณ�ที่#�อย�ในต้�วคน เป็�นองค�ความร �ที่#�ไม�ม#รป็แบบที่#�แน�นอน ยากต้�อการถ�ายที่อดออกมาเป็�นค/าพดหร�อเข้#ยนอธิ์�บายเป็�นลายล�กษีณ�อ�กษีร บางคนจั�งเร#ยกว�าเป็�นความร �แบบนามธิ์รรม ซึ่��งความร �ป็ระเภิที่น#�ม#อย�ในต้�วคนถ�งร�อยละ 80

2. Explicit Knowledge หร�อ องค�ความร �ที่#�ม#โครงสูร�าง เป็�นองค�ความร �ที่#�เป็�นเหต้(เป็�นผลที่#�สูามารถจัะอธิ์�บาย บรรยาย ถอดความออกมาในรป็ข้องที่ฤษีฎี# การแก�ไข้ป็?ญหา ค�ม�อ หร�อในรป็ฐานข้�อมลได� บางคร��งเร#ยกว�า เป็�นความร �แบบรป็ธิ์รรม ซึ่��งความร �ป็ระเภิที่น#�ม#เพ#ยงร�อยละ 20

ข้��นุตัอนุการจ�ดการความร�

WISDOMป็?ญญา

KNOWLEDGEความร �

INFORMATIONสูารสูนเที่ศ (ข้�าวสูาร)

Dataข้�อมล

3

Page 4: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ถ�งแม�ว�า จัะม#ม(มมองและแนวค�ดที่#�หลากหลายจัากผ�เช#�ยวชาญที่��วโลก แต้�ข้� �นต้อนการจั�ดการความร �น� �น สูามารถสูร(ป็ได� 4 ข้��นต้อน ด�งน#�

1. การจั�ดหาหร�อการสูร�างความร �องค�กรต้�องม#การสู/ารวจัให�ช�ดเจันว�า ต้�องการใช�ความร �ที่#�ได�ร�บใน

การแก�ไข้ป็?ญหาจัากการป็ฏิ�บ�ต้�งานในเร��องใดบ�าง จั/าเป็�นต้�องม#ความร �อะไร รป็แบบใด เพราะการจั�ดหาความร �เป็�นการค�นหาความร �ที่#�ย�งไม�ม#ในองค�กรมาใช�ในองค�กรป็?จัจั(บ�น ซึ่��งสูามารถแสูวงหาได�จัากภิายในองค�กรหร�อต้�องแสูวงหาจัากภิายนอกองค�กร

1.1 การแสูวงหาและรวบรวมความร �จัากแหล�งภิายในองค�กร เช�น - การให�ความร �ก�บบ(คลากร เช�น การสูอนงาน การฝัAกอบรม

การสู�มมนา การป็ระช(ม การใช�ระบบพ#�เล#�ยง ฯลฯ- การเร#ยนร �จัากป็ระสูบการณ�ต้รงและลงม�อป็ฏิ�บ�ต้�

1.2 การแสูวงหาและรวบรวมความร �จัากแหล�งภิายนอกองค�กร เช�น

- การใช�มาต้รฐานเป็ร#ยบเที่#ยบ (Benchmarking) ก�บองค�กรอ��นเพ��อหาจั(ดเหม�อนหร�อจั(ดต้�างก�น

- การว�าจั�างที่#�ป็ร�กษีา- การรวบรวมข้�อมลจัากลกค�า ค�แข้�งและแหล�งอ��นๆ- การว�าจั�างพน�กงานใหม�ๆ

2. การจั�ดเก>บความร �ภิายหล�งจัากได�ร�บความร �ต้ามที่#�ต้�องการแล�ว ก�อนน/าไป็ถ�ายที่อด

ให�แก�บ(คลากรคนอ��นๆ ควรม#การจั�ดเก>บความร �ไว�เป็�นฐานข้�อมล (Data

Base) ก�อนเป็�นอ�นด�บแรก เพ��อป็:องก�นความร �สูญหาย ต้�องพ�จัารณาถ�งว�ธิ์#การในการเก>บร�กษีารวมที่��งการน/ามาใช�ให�เก�ดป็ระโยชน�ต้ามความต้�องการ ที่��งน#�อาจัจั�บเก>บรวบรวมในรป็แบบ คล�งเก>บข้�อมลความร � หร�อ “

Data Warehouse” ที่#�เป็�นศนย�กลางข้องข้�อมลที่(กป็ระเภิที่ในองค�กรก>ได� โดยม�ได�ม#รป็แบบเฉพาะต้ายต้�วแต้�อย�างใด แต้�สู��งที่#�สู/าค�ญที่#�สู(ด ค�อ ต้�องม#การจั�ดเก>บให�บ(คลากรผ�ป็ฏิ�บ�ต้�งานสูามารถสู�บค�นได�ง�าย รวดเร>ว และถกต้�อง

4

Page 5: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

3. การเผยแพร�ความร �ข้� �นต้อนน#�เป็�นกระบวนการที่#�เผยแพร�ความร �ไป็สู�บ(คคลที่#�ต้�องการ

ความร �น� �นจัร�งๆ ในเบ��องต้�นผ�บร�หารหน�วยงานควรก/าหนดกลย(ที่ธิ์�ว�า เป็:าหมายค�อใคร ป็ร�มาณความร �ที่#�ต้�องการม#มากน�อยเพ#ยงใด เน��อหาม#ความสู/าค�ญหร�อไม� ม#ความเร�งด�วนระด�บไหน เพ��อให�ก/าหนดรป็แบบการถ�ายที่อดความร �สูามารถที่/าได�อย�างถกต้�อง โดยการถ�ายที่อดความจัากบ(คคลหน��งไป็สู�บ(คคลหน��ง สูามารถเก�ดข้��นได� 2 รป็แบบใหญ�ๆ ได�แก�

3.1 การเผยแพร�ความร �โดยต้รง เป็�นการเป็ล#�ยนความร �จัาก Tacit Knowledge หร�อ Explicit Knowledge ให�เป็�นความร �ที่#�ช�ดแจั�ง ง�ายต้�อการที่/าความเข้�าใจั โดยป็กต้�ที่��วไป็ป็รากฏิให�เห>น 2 ล�กษีณะ ค�อ การบรรยายให�ความร �และการศ�กษีาค�นคว�าจัากแหล�งความร � ซึ่��งม#ข้�อด#ค�อความร �ที่#�ได�ร�บการถ�ายที่อดจัะม#ล�กษีณะที่#�เป็�นความร �ที่#�ช�ดแจั�ง (Explicit Knowledge)

3.2 การเผยแพร�ความร �โดยอ�อม ได�แก� การให�ลงม�อป็ฏิ�บ�ต้� และการสูอนงาน

4. การใช�โป็รแกรมการจั�ดการความร �

ประโย่ช้นุ�ข้องการบร*หารจ�ดการความร�การลงที่(นในเร��องการบร�หารจั�ดการความร �อาจัจัะค�อนข้�างสูง และ

อาจัจัะต้�องใช�เวลา แต้�หลายๆ องค�กรก>จัะได�ร�บป็ระโยชน�ด�งน#�1. ช�วยลดระยะเวลาการพ�ฒนาผล�ต้ภิ�ณฑ์�หร�อการเร#ยนร �งานใหม�2. บ(คลากรได�ร�บความพ�งพอใจัในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน3. ม#ผลก/าไรมากข้��น/ลดต้�นที่(น4. ลดการสูญเสู#ยเวลา5. ม#ความคงที่#�ในผลข้องการเร#ยนร � การป็ฏิ�บ�ต้�งาน และผล�ต้ภิ�ณฑ์�6. การร�กษีาค(ณภิาพ หร�อภิาพล�กษีณ�ข้องผล�ต้ภิ�ณฑ์�ไว�7. การพ�ฒนาค(ณภิาพข้องความร �ไป็สู�นว�ต้กรรมใหม�ๆ

จัากที่#�กล�าวมาข้�างต้�นว�า การบร*หารจ�ดการความร�ส�มพ�นุธิ�ก�บ“

เร2!ององค�การแห�งการเร ย่นุร� (Learning Organization) เป3นุ

5

Page 6: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

อย่�างย่*!ง จั�งได�ม#ผ�ร �ที่#�ศ�กษีาค�นคว�าด�านน#�หลายที่�าน และได�สูร�าง ” Model

ในการน/าไป็สู�การสูร�างองค�กรแห�งการเร#ยนร � เช�น 1. ท�านุอาจารย่� ดร . ประพนุธิ� ผาส�ข้ย่2ด ได�น/าเสูนอ TUNA

Model หร2อ KM Model “ปลาท�” ซึ่��งป็ระกอบด�วย 3 สู�วน ค�อ

1.1 Knowledge Vision (KV) หร�อว�สู�ยที่�ศน�ในเร��องความร � : ม#สู�วนห�ว สู�วนต้า มองว�าก/าล�งจัะไป็ที่างไหน ต้�องต้อบได�ว�า ที่/า “ KM ไป็เพ��ออะไร ”

1.2 Knowledge Sharing (KS) หร�อแลกเป็ล#�ยนความร �ร �วมก�น : สู�วนกลางต้�ว สู�วนที่#�เป็�น ห�วใจั ให�ความสู/าค�ญก�บการแลกเป็ล#�ยน“ ”

ความร � ช�วยเหล�อเก��อกลซึ่��งก�นและก�น (Share & Learn)

1.3 Knowledge Assets (KA) หร�อสูร�างคล�งความร � : สู�วนหาง สูร�างคล�งความร � เช��อมโยงเคร�อข้�าย ป็ระย(กต้�ใช� ICT “สูะบ�ดหาง ”

สูร�างพล�งจัาก COPs (ช(มชนที่#�ม#การรวมต้�วก�นหร�อเช��อมโยงก�นอย�างไม�เป็�นที่างการที่#�จัะพ�ฒนาว�ธิ์#การที่/างานได�ด#ข้��น) เป็�นสู�วนข้(มความร �ที่#�ที่/าให�ม#การน/าความร �ไป็ใช�งานและม#การต้�อยอดยกระด�บข้��นไป็เร��อยๆ

2. Model ข้อง Peter M. Senge ได�ก/าหนดว�น�ยที่#�จัะเข้�าสู�การเป็�นองค�กรแห�งการเร#ยนร �ไว� 5 ป็ระการ (The Fifth Disciplines)

ได�แก�2.1 Personal Mastery : ม(�งม��นสู�ความเป็�นเล�ศ

องค�การที่#�เร#ยนร �ต้�องสูามารถสู�งเสูร�มให�คนในองค�การสูามารถเร#ยนร � พ�ฒนาต้นเอง ค�อ การสูร�างจั�ต้สู/าน�กในการใฝัDเร#ยนร �เพ��อพ�ฒนาศ�กยภิาพไป็สู�เป็:าหมายที่#�ต้� �งไว� ซึ่��งหมายถ�งการจั�ดกลไกต้�างๆ ในองค�การ ไม�ว�าจัะเป็�นโครงสูร�างองค�กร ระบบสูารสูนเที่ศ ระบบพ�ฒนาบ(คลากร หร�อแม�แต้�ระเบ#ยบว�ธิ์#การป็ฏิ�บ�ต้�งานป็ระจั/าว�น เพ��อให�คนในองค�กรได�เร#ยนร �สู��งต้�างๆ เพ��มเต้�มได�อย�างต้�อเน��อง

2.2 Mental Model : เป็Eดโลกที่�ศน�เช�งพ�ฒนาค�อ ต้ระหน�กถ�งกรอบแนวค�ดข้องต้นเอง ที่/าให�เก�ดความ

กระจั�างก�บรป็แบบ ความค�ด ความเช��อที่#�ม#ผลต้�อการต้�ดสู�นใจัและการกระ

6

Page 7: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ที่/าข้องต้น และเพ#ยรพ�ฒนารป็แบบความค�ดความเช��อให�สูอดคล�องก�บการเป็ล#�ยนแป็ลงข้องโลก ไม�ย�ดต้�ดก�บความเช��อเก�าๆ ที่#�ล�าสูม�ย และสูามารถที่#�จัะบร�หารป็ร�บเป็ล#�ยน กรอบความค�ดข้องต้น ที่/าความเข้�าใจัได� ซึ่��งสูอดคล�องก�บความค�ดในเช�งการร��อป็ร�บระบบงาน (Reengineering)

2.3 Share Vision : ม#ว�สู�ยที่�ศน�ร�วมก�นองค�กรที่#�เร#ยนร �จัะต้�องม#การก/าหนดว�สู�ยที่�ศน�ร�วม ซึ่��งจัะเป็�นก

รอบความค�ดเก#�ยวก�บสูภิาพในอนาคต้ข้ององค�กรที่#�ที่(กคนในองค�กรม#ความป็รารถนาร�วมก�น ช�วยก�นสูร�างภิาพอนาคต้ข้องหน�วยงานที่#�ที่(กคนจัะที่(�มแที่ผน�กแรงกายแรงใจักระที่/าให�เก�ดข้��น ที่��งน#�ก>เพ��อให�การเร#ยนร � ร�เร��มที่ดลองสู��งใหม�ๆ ข้องคนในองค�กร เป็�นไป็ในที่�ศที่างหร�อกรอบแนวที่างที่#�ม(�งไป็สู�จั(ดเด#ยวก�น

2.4 Team Learning : จั�ดการเร#ยนร �ร �วมก�นในองค�กรที่#�เร#ยนร �จัะต้�องม#การเร#ยนร �ร �วมก�นเป็�นที่#ม ค�อการ

แลกเป็ล#�ยนความร �และป็ระสูบการณ� ต้ลอดจันที่�กษีะว#ค�ดเพ��อพ�ฒนาภิม�ป็?ญญาและศ�กยภิาพข้องที่#มงานโดยรวม ม#การแบ�งป็?นแลกเป็ล#�ยน ถ�ายที่อดข้�อมลในระหว�างก�นและก�น ที่��งในเร��องข้องความร �ใหม�ๆ ที่#�ได�มาจัากการค�ดค�น หร�อจัากภิายนอกและภิายใน การเร#ยนร �เป็�นที่#มน#�ย�งครอบคล(มไป็ถ�งการเร#ยนร �เก#�ยวก�บการที่/างานร�วมก�นเป็�นที่#มด�วย ซึ่��งการเร#ยนร �และพ�ฒนาจัะช�วยให�การที่/างานร�วมก�นในองค�กรม#ความเป็�นที่#มที่#�ด#ข้��น ซึ่��งจัะช�วยให�สูมาช�กแต้�ละคนสูามารถแสูดงศ�กยภิาพที่#�ม#อย�ออกมาได�อย�างเต้>มที่#�

2.5 Systems Thinking : การค�ดเช�งระบบความสูามารถในการค�ดเช�งระบบ ค�อ คนในองค�กรสูามารถ

มองเห>นว�ธิ์#ค�ดและภิาษีาที่#�ใช�อธิ์�บายพฤต้�กรรมความเป็�นไป็ต้�างๆ ถ�งความเช��อมโยงต้�อเน��องข้องสูรรพสู��งและเหต้(การณ�ต้�างๆ ซึ่��งม#ความสู�มพ�นธิ์�ผกโยงก�นเป็�นระบบ เป็�นเคร�อข้�าย ซึ่��งผกโยงด�วยสูภิาวะการพ��งพาอาศ�ยก�น สูามารถมองป็?ญหาที่#�เก�ดข้��นได�อย�างเป็�นว�ฏิจั�กร โดยน/ามาบรณาการเป็�นความร �ใหม� เพ��อให�สูามารถเป็ล#�ยนแป็ลงระบบได�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล สูอดคล�องก�บความเป็�นไป็ในโลกแห�งความจัร�ง

7

Page 8: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สร�ปการบร�หารจั�ดการความร � ม#ความซึ่�บซึ่�อนมากกว�าการพ�ฒนาบ(คลากร

ด�วยการฝัAกอบรม เพราะเป็�นกระบวนการที่#�ต้�องด/าเน�นการต้�อภิายหล�งจัากที่#�บ(คลากรม#ความร �ความช/านาญแล�ว องค�กรจัะที่/าอย�างไรให�บ(คลากรเหล�าน#�ย�นด#ถ�ายที่อด และแลกเป็ล#�ยนความร �ก�บผ�อ��น และในข้��นต้อนสู(ดที่�าย องค�กรจัะต้�องหาเที่คน�คการจั�ดเก>บความร �เฉพาะไว�ก�บองค�กร อย�างม#ระบบ เพ��อที่#�จัะน/าออกมาใช�ได�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ บร�ษี�ที่ย�กษี�ใหญ�หลายแห�งในสูหร�ฐอเมร�กาย�งคงแข้�งข้�นก�นหาว�ธิ์#บร�หารจั�ดการความร �ที่#�เหมาะสูมก�บต้�วเอง เพ��อให�อย�ในโลกข้องการแข้�งข้�นได� สู/าหร�บป็ระเที่ศไที่ยน��นคงเป็�นเร��องที่�าที่ายสู/าหร�บผ�บร�หารที่#�จัะหาย(ที่ธิ์ว�ธิ์#ในการด�งความร �ออกมาจัากต้�วบ(คคลและการกระต้(�นให�บ(คลากรถ�ายที่อดความร �ให�เพ��อนร�วมงาน ซึ่��งการถ�ายที่อดความร �บางป็ระเภิที่น��น การฝัAกอบรมอาจัจัะไม�ใช�ว�ธิ์#ที่#�ด#ที่#�สู(ด อ�ปสรรคท !ม�กพบอย่��เสมอข้องการบร*หารจ�ดการความร�ค2อ พฤตั*กรรม

การหวงความร� และว�ฒนุธิรรม การไม�ย่อมร�บในุตั�วบ�คคล หาก“ ” “ ”

องค�กรสามารถก%าจ�ดจ�ดอ�อนุท��งสองอย่�างนุ �ได การบร*หารจ�ดการความร�ก7ม*ใช้�เร2!องย่ากจนุเก*นุไป(หมายเหต้( ข้�อ 1.1 น#� จัร�งๆ แล�ว โจัที่ย�ไม�ได�ถามเร��อง องค�กรแห�งการเร#ยนร � (LO) แต้�เจันเห>นว�า KM ก�บ LO เช��อมโยงก�น ก>เลยใสู�ไว�ด�วย เผ��อจัะได�ไว�ใช�ในการต้อบข้�อสูอบข้�ออ��นได�บ�าง)

1.2 HR Competencyน�กว�ชาการที่างการบร�หารจั�ดการและน�กป็ฏิ�บ�ต้�ด�านการบร�หาร

จั�ดการ พยายามต้ลอดเวลาที่#�จัะค�นหาให�ได�ว�า ที่/าอย�างไรจั�งจัะได�คนที่#�เป็�นบ(คลากรช��นเย#�ยม (Super Performer) ก�อนป็F พ.ศ. 2516 องค�การสู�วนใหญ�พ�จัารณาคนจัากสู��งที่#�ป็รากฏิให�เห>นภิายนอก อาที่� ว(ฒ�การศ�กษีา ที่�กษีะที่#�แสูดงออก ล�กษีณะกายภิาพ ฯลฯ ซึ่��งที่��งหมดย�งไม�สูามารถที่/านายหร�อพยากรณ�ได�ว�าบ(คคลน��นจัะเป็�นบ(คลากรช��นเย#�ยมเม��อเข้�ามาที่/างานได� เม��อ พ.ศ. 2516 เดว�ด แมคเคลแลนด� (David C. McCleland) น�กจั�ต้ว�ที่ยาช��นน/าได�เสูนอแนวค�ดเร��อง “Competency” ซึ่��งเป็�นการมอง

8

Page 9: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

คนในภิาพรวม (Holistic View) กล�าวค�อ มองที่��งสู��งที่#�ป็รากฏิให�เห>นและสู��งที่#�ซึ่�อนอย�ภิายในที่#�ไม�อาจัพ�จัารณาได�จัากป็ร�ญญาบ�ต้รหร�อใบร�บรอง แต้�เป็�นสู��งที่#�ต้�องค�นล�กจั�งจัะพบ ต้��งแต้�น��นเป็�นต้�นมา ค/าว�า Competency ก>ค�อยๆ ต้�ดลม และแนวค�ดเก#�ยวก�บ “ ” Competency ก>ได�ร�บการน/าไป็ป็ระย(กต้�ใช�ในก�จักรรมที่(กก�จักรรมข้องการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย� จันอาจัเร#ยกได�ว�าย(คสูม�ยน#�เป็�นย(คสูม�ยข้องการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�บนพ��นฐานข้อง Competency (Competency Based Human Resource Management)

ค/าว�า Competency ม#ค/าแป็ลเป็�นภิาษีาไที่ยค�อนข้�างหลากหลาย เช�น ความสูามารถ สูมรรถนะ สูมรรถภิาพ สูมรรถนะความสูามารถ ฯลฯ คงไม�สูามารถหาข้�อย(ต้�ได�ว�าค/าที่#�ควรใช�เร#ยกหาที่#�ถกต้�องและเหมาะสูมที่#�สู(ดค�ออะไร แต้�ในที่#�น#�ข้อใช�ค/าว�า สูมรรถนะ “ ”

สูมรรถนะ (Competency) เป็�นค/าที่#�ม#ผ�ให�น�ยามไว�ต้�างๆ ก�น โดยที่��วไป็กล�าวก�นว�า ไม�ม#น�ยามใด ผ�ดหร�อถก แต้�ข้��นอย�ก�บการน/าไป็ใช� อย�างไรก>ด# สู/าน�กงาน ก.พ. ได�ก/าหนดนุ*ย่ามข้องสมรรถนุะ ค2อ

ค�ณีล�กษณีะเช้*งพฤตั*กรรมท !เป3นุผลมาจากความร� ท�กษะ“ /ความสามารถ และค�ณีล�กษณีะอ2!นุ ท%าใหบ�คคลสามารถสรางผลงานุไดโดดเด�นุกว�าเพ2!อนุร�วมงานุอ2!นุๆ ในุองค�กร” กล�าวค�อ การที่#�บ(คคลจัะแสูดงสูมรรถนะใดสูมรรถนะหน��งได� ม�กจัะต้�องม#องค�ป็ระกอบข้องที่��งความร � ที่�กษีะ/ความสูามารถ และค(ณล�กษีณะอ��นๆ ต้�วอย�างเช�น สูมรรถนะการบร�การที่#�ด# ซึ่��งอธิ์�บายว�า สูามารถให�บร�การที่#�ผ�ร �บบร�การต้�องการได� น��น “ ”

หากข้าดองค�ป็ระกอบต้�างๆ ได�แก� ความร �ในงาน หร�อที่�กษีะที่#�เก#�ยวข้�อง เช�น อาจัต้�องหากข้�อมลจัากคอมพ�วเต้อร� และค(ณล�กษีณะข้องบ(คคลที่#�เป็�นคนใจัเย>น อดที่น ชอบช�วยเหล�อผ�อ��นแล�ว บ(คคลก>ไม�อาจัจัะแสูดงสูมรรถนะข้องการบร�การที่#�ด#ด�วยการให�บร�การที่#�ผ�ร �บบร�การต้�องการได�

แนวค�ดเร��องสูมรรถนะ ม�กม#การอธิ์�บายด�วย โมเดลภ�เข้านุ%�าแข้7ง“ ” (Iceberg Model) ด�งภิาพที่#�แสูดงด�านล�าง ซึ่��งอธิ์�บายว�า ความแต้กต้�างระหว�างบ(คคลเป็ร#ยบเที่#ยบได�ก�บภิเข้าน/�าแข้>ง โดยม#สู�วนที่#�เห>นได�ง�าย และพ�ฒนาได�ง�ายค�อ สู�วนที่#�ลอยอย�เหน�อน/�า น��นค�อองค�ความร � และที่�กษีะ

9

Page 10: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ต้�างๆ ที่#�บ(คคลม#อย� และสู�วนใหญ�ที่#�มองเห>นได�ยากจัะอย�ใต้�ผ�วน/�า ได�แก� แรงจังใจั อ(ป็น�สู�ย ภิาพล�กษีณ�ภิายใน และบที่บาที่ที่#�แสูดงออกต้�อสู�งคม สู�วนที่#�อย�ใต้�น/�าน#�ม#ผลต้�อพฤต้�กรรมในการที่/างานข้องบ(คคลอย�างมาก และเป็�นสู�วนที่#�พ�ฒนาได�ยาก ซึ่��งอาจักล�าวได�อ#กน�ยหน��งว�า ความร � ที่�กษีะ/ความสูามารถ (สู�วนที่#�อย�เหน�อน/�า) และค(ณล�กษีณะอ��นๆ ข้องบ(คคล (สู�วนที่#�อย�ใต้�น/�า) ที่/าให�บ(คคม#สูมรรถนะ (พฤต้�กรรมในการที่/างาน) ในรป็แบบต้�างๆ และสูมรรถนะต้�างๆ ม#ความสู�มพ�นธิ์�ก�บผลงานข้องบ(คคล (*** Competency = KSA+O >> K : knowledge (ความร �), S : skill (ที่�กษีะ), A : attitude (ที่�ศนคต้�) , O : other

(องค�ป็ระกอบอ��นๆ เช�น แรงผล�กด�น (Drive) แรงจังใจั ***)

ภิาพ : โมเดลภิเข้าน/�าแข้>ง (Iceberg Model)

Competency จั�ดเป็�นพ��นฐานในกระบวนการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�ด�านต้�าง ๆ ไม�ว�าจัะเป็�น การค�ดเล�อก การสูรรหา การป็ระเม�น การบร�หารจั�ดการในเร��องข้องความก�าวหน�าหร�อการพ�ฒนา ให�เป็�นไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�นและสูอดคล�องก�บพ��นฐานเด#ยวก�น โดยศ�กยภิาพและค(ณล�กษีณะข้องบ(คคลที่#�เราต้�องการสูร�างและพ�ฒนาในองค�กร ซึ่��งจัะม#ความสู�มพ�นธิ์�ก�บเป็:าหมายข้องผลการด/าเน�นงาน ว�ฒนธิ์รรม ว�สู�ยที่�ศน� กลย(ที่ธิ์�ข้ององค�กร

10

Page 11: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ประเภทข้องสมรรถนุะสูมรรถนะสูามารถจั/าแนกเป็�นกล(�มๆ ได�หลายว�ธิ์# แต้�ว�ธิ์#ที่#�น�าจัะเป็�น

ป็ระโยชน�ต้�อองค�การข้องร�ฐ ค�อ การแยกสูมรรถนะออกเป็�น 2 ป็ระเภิที่ ค�อ1. สูมรรถนะหล�ก (Core Competency) เป็�นสูมรรถนะที่#�ที่(ก

คนในองค�การต้�องม#เพ��อที่#�จัะที่/าให�องค�การสูามารถด/าเน�นงานได�สู/าเร>จัล(ล�วงต้ามว�สู�ยที่�ศน� พ�นธิ์ก�จั เป็:าหมาย แผนงาน และโครงการต้�างๆ ข้ององค�การ สูมรรถนะหล�กน#�จัะผกโยงเข้�าก�บสูมรรถนะหล�กข้ององค�การเอง องค�การแต้�ละแห�งจัะม#บ(คล�กล�กษีณะที่#�เป็�นเสูม�อนแก�นหร�อหล�กข้ององค�การ สูมรรถนะหล�กข้ององค�การจัะถ�ายที่อดลงไป็ที่#�บ(คลากร และกลายเป็�นสูมรรถนะที่#�บ(คลากรที่(กคนในองค�การต้�องม#

ต้�วอย�างสูมรรถนะหล�กข้องข้�าราชการพลเร�อนไที่ย ป็ระกอบด�วย 5 สูมรรถนะ ค�อ

(1) การม(�งผลสู�มฤที่ธิ์�7 (Achievement Motivation)

(2) บร�การที่#�ด# (Service Mind)

(3) การสู��งสูมความเช#�ยวชาญในงานอาช#พ (Expertise)

(4) จัร�ยธิ์รรม (Integrity)

(5) ความร�วมแรงร�วมใจั (Teamwork)

2. สูมรรถนะเฉพาะล�กษีณะงาน (Functional Competency)

เป็�นสูมรรถนะที่#�บ(คคลที่#�ที่/างานในสูายงานน��นต้�องม#เพ��มเต้�มจัากสูมรรถนะหล�ก เช�น ฝัDายกฎีหมายต้�องม#สูมรรถนะด�านความร �เก#�ยวก�บกฎีหมาย และม#ที่�กษีะในการต้#ความกฎีหมาย เป็�นต้�น สมรรถนุะก�บกระบวนุการบร*หารทร�พย่ากรมนุ�ษย่�

การป็ร�บป็ร(งระบบจั/าแนกต้/าแหน�งและค�าต้อบแที่นในภิาคร�ฐ เน�นการที่/างานโดยย�ดผลล�พธิ์� ความค(�มค�า ความร�บผ�ดชอบ ต้อบสูนองความต้�องการข้องสู�งคมและป็ระชาชนผ�ร �บบร�การ เป็�นกลไกที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการป็ร�บป็ร(งค(ณภิาพข้องข้�าราชการ สู�งเสูร�มให�ข้�าราชการพ�ฒนาและใช�สูมรรถนะอย�างสู�มฤที่ธิ์�7ผล ระบบจั/าแนกต้/าแหน�งและค�าต้อบแที่นในภิาคร�ฐที่#�ป็ร�บป็ร(งใหม�น#� เป็�นระบบที่#�ม#การน/าสูมรรถนะมาใช�ในการบร�หารผลงานข้องข้�าราชการ โดยถ�อเป็�นสู�วนหน��งข้องผลงานที่#�คาดหว�งจัากข้�าราชการ

11

Page 12: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ในข้ณะเด#ยวก�นก>ย�งน/าไป็ใช�ในการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�ด�านอ��นๆ เช�น การสูรรหา และการพ�ฒนา นอกจัากน#�การที่#�ม#ข้�อศ�กษีาสูน�บสูน(นว�า เม��อน/าโมเดลสูมรรถนะ (Competency Model) มาใช�ในองค�กรแล�ว จัะช�วยให�การบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพมากข้��น และจัะพบว�า สูมรรถ“

นะ ได�แที่รกซึ่�มไป็สู�ที่(กกระบวนการข้องการบร�หารที่ร�พยากรมน(ษีย� โดยม#”

รายละเอ#ยดด�งน#�1. การสูรรหาและค�ดเล�อกบ(คลากรต้ามค(ณสูมบ�ต้�และสูมรรถนะข้อง

ต้/าแหน�งที่#�ต้�องการ (Recruitment and Selection) โดยการใช�แบบที่ดสูอบหร�อว�ธิ์#การสูอบสู�มภิาษีณ�ในการค�นหาผ�สูม�ครที่#�ม#ที่�กษีะหร�อค(ณสูมบ�ต้�ต้รงต้ามที่#�ต้�องการสู/าหร�บต้/าแหน�งงานได�อย�างแม�นย/า อ�นจัะก�อให�เก�ดการป็ระหย�ดเวลาและค�าใช�จั�ายที่#�เก�ดข้��น

2. การวางแผนฝัAกอบรมและพ�ฒนาบ(คลากร (Training Need &

Development Plan) เป็�นการช�วยก/าหนดที่�ศที่างความต้�องการในการฝัAกอบรมพ�ฒนาบ(คลากรแต้�ละคน เพ��อการที่/างานอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ เพราะม#มาต้รฐานให�ผ�บ�งค�บบ�ญชาใช�ว�ดบ(คลากรน��นว�าม#ความสูามารถหร�อที่�กษีะพ�เศษีที่างด�านใด หร�อย�งข้าดหร�ออ�อนในด�านใด จั/าเป็�นต้�องพ�ฒนาอย�างไร เป็�นการช�วยก/าหนดที่�ศที่างการพ�ฒนาได�ต้รงเป็:าหมายมากข้��น

3. การวางแผนความก�าวหน�าในอาช#พข้องบ(คลากรและการวางแผนที่ดแที่นต้/าแหน�งในระด�บบร�หาร (Career Plan & Succession Plan)

ที่/าให�หน�วยงานสูามารถที่ราบถ�งจั(ดแข้>ง-จั(ดอ�อนข้องบ(คลากรที่#�ม#อย� และสูามารถที่ราบถ�งที่�กษีะที่#�จั/าเป็�นสู/าหร�บต้/าแหน�งเป็:าหมายในอนาคต้ข้องบ(คลากรแต้�ละคน ที่/าให�หน�วยงานสูามารถพ�ฒนาหร�อเต้ร#ยมบ(คลากรให�พร�อมสู/าหร�บต้/าแหน�งใหม� โดยการพ�ฒนาในที่�กษีะที่#�ย�งข้าด ช�วยให�องค�การและบ(คลากรบรรล(เป็:าหมายร�วมก�นได�

4. การป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องบ(คลากร (Performance

Appraisal) ม#ความเก#�ยวโยงก�บการเล��อนต้/าแหน�ง การวางต้�วต้ายต้�วแที่นภิายในองค�การหร�อการสู�บที่อดต้/าแหน�ง ต้ลอดจันการน/าข้�อมลที่#�ได�ไป็ป็ระกอบการพ�ฒนาบ(คลากร ผลการป็ระเม�นจัะเป็�นต้�วสูะที่�อนให�บ(คลากรที่��ง

12

Page 13: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

องค�การ และบ(คลากรได�ร�บที่ราบถ�งสูมรรถนะข้องต้�วบ(คลากรเอง และสูมรรถนะโดยรวมข้ององค�การ เพ��อวางแผนด/าเน�นการต้�อไป็ในอนาคต้

5. ค�าต้อบแที่น (Compensation) การน/าสูมรรถนะมาใช�ในการบร�หารค�าต้อบแที่นจัะช�วยกระต้(�นให�บ(คลากรม#ความกระต้�อร�อร�นเพ��มมากข้��น และสู�งผลต้�อสูมรรถนะข้องหน�วยงาน เน��องจัากผ�ที่#�ม#สูมรรถนะสูงจัะได�ร�บค�าต้อบแที่นที่#�มากกว�า บ(คลากรจัะเห>นความสู/าค�ญในการพ�ฒนาสูมรรถนะข้องต้นเองให�สูงย��งข้��น

1.3 ระบบข้าราช้การท !ม ผลส�มฤทธิ*1ส�ง (Fast Track)

หล�กข้องระบบ Fast Track

ความหมาย่ข้อง Fast Track ค�อ การพ�ฒนาข้�าราชการผ�ม#ผลสู�มฤที่ธิ์�7สูง (Fast แป็ลว�า ที่าง, Track แป็ลว�า ที่าง = ที่างเด�นเร>ว)

ว�ตัถ�ประสงค�ข้องระบบ Fast Track 1. เพ��อด�งดด ร�กษีา และจังใจัคนเก�ง คนด# ม#ผลงานเป็�นป็ระโยชน�

ต้�อสูาธิ์ารณะให�อย�ในระบบราชการ2. เพ��อพ�ฒนาข้�าราชการพลเร�อนผ�ม#ศ�กยภิาพสูงอย�างต้�อเน��องและ

เป็�นระบบ3. เพ��อเต้ร#ยมผ�น/าซึ่��งม#ค(ณภิาพ มากป็ระสูบการณ�ในจั/านวนที่#�เพ#ยง

พอสู/าหร�บการเป็�นน�กบร�หารระด�บสูง (Senior Executive Service :

SES) หร�อผ�เช#�ยวชาญ ผ�ที่รงค(ณว(ฒ�ระด�บสูง (Senior Professional Service) หล�กการและเหตั�ผล

1. ความจั/าเป็�นในการพ�ฒนาภิาคราชการ ระบบราชการ- สูภิาพแวดล�อมเป็ล#�ยน- สูภิาพป็?ญหาเป็ล#�ยน- สูมรรถนะเป็ล#�ยน

งานที่#�เหมาะสูม

คนที่#�ม#ค(ณภิาพและ

ที่�กษีะที่#�ต้�องการ

ค�าต้อบแที่น

ที่#�เป็�นธิ์รรม

13

Page 14: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- นโยบายร�ฐบาลด�านการพ�ฒนาผ�น/าภิาคราชการ2. ป็?ญหาด�านการพ�ฒนาผ�น/าในราชการในที่างป็ฏิ�บ�ต้�

- ข้าดการพ�ฒนาที่#�ต้�อเน��อง เป็�นระบบ (ป็ระเที่ศไที่ยย�งข้าดการพ�ฒนา ซึ่��งต้�างจัากสูหร�ฐฯ ที่#�จัะม#เกณฑ์�ว�า คนที่#�ไม�สูนใจัพ�ฒนาต้นเอง เม��อสู��นป็Fก>จัะไม�ม#การป็ร�บค�าต้อบแที่นให� เพราะถ�อว�า คนที่#�ไม�ม#การพ�ฒนาต้นเอง ก>จัะไม�สูามารถพ�ฒนางานได�เช�นก�น จั�งที่/าให�คนในสูหร�ฐฯ กระต้�อร�อร�นที่#�จัะพ�ฒนาต้นเองอย�เสูมอ)

- รป็แบบย�งเน�นการเร#ยนร �ภิาคที่ฤษีฎี#ในช��นเร#ยน- การข้��นสู�ต้/าแหน�งระด�บสูงใช�เวลานาน (คนเก�งหลายคนเห>น

เสู�นที่างที่#�จัะไป็เป็�น ผอ.กอง, อธิ์�บด# จัะต้�องผ�านหลายด�าน และหากผ�านผ�บร�หารระด�บต้�นที่#�ม#อคต้� ใช�อารมณ� ก>จัะที่/าให�ระด�บล�างไม�สูามารถข้��นสู�ระด�บสูงได�)กลไกและองค�ประกอบข้องระบบการบร*หารข้อง Fast Track

1. ระบบการสูรรหา (1) เป็�นระบบเป็Eด(2) กล(�มเป็:าหมาย ม#ว�ธิ์#การสูรรหามาจัากบ(คลากร 3 ป็ระเภิที่

ได�แก�- ข้�าราชการที่��วไป็ที่#�ผ�านการป็ระเม�นต้ามหล�กเกณฑ์� : ระด�บ 4,

5, 6 ผ�านการค�ดเล�อกอย�างเข้�มข้�น- ข้�าราชการบรรจั(ใหม�ที่#�ม#ค(ณสูมบ�ต้�ต้ามก/าหนด : ผ�จับ

ป็ร�ญญาโที่หร�อป็ร�ญญาเอก ผ�านการสูอบแข้�งข้�นอย�างเข้�มข้�น- น�กเร#ยนที่(นร�ฐบาล : ระด�บ 4, 5 และผ�านหล�กเกณฑ์�ที่#�

ก/าหนด(3) ระยะน/าร�อง ครอบคล(มเฉพาะกล(�ม เช�น เร��มที่/าที่#�กระที่รวง

พล�งงาน เพราะม#น�กเร#ยนที่(นมาก (ว�ศวะ) ที่#�สู/าน�กเศรษีฐก�จัการคล�ง ที่#�สู/าน�กเลข้าธิ์�การคณะร�ฐมนต้ร# หร�อที่#�สู/าน�กงาน ก.พ. โดยสูรรหาจัาก

- น�กเร#ยนที่(นร�ฐบาล อาย(ราชการไม�เก�น 3 ป็F (ที่#�ต้�องไม�เก�น 3

ป็F เพราะย�งไม�ถกครอบง/า ย�งม#อ(ดมการณ�ม(�งม��นในการที่/างานสูง ย�งอยากที่/างานอย�)

14

Page 15: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ข้�าราชการที่��วไป็ ระด�บ 4-6 ที่#�ผ�านการค�ดเล�อกจัาก อ.ก.พ.กรม (อ.ก.พ. กรม เป็ร#ยบเสูม�อนบอร�ด บอร�ดในระด�บกรม,

Organization ระด�บเล>ก บอร�ดน��นค�อ คณะกรรมการ ม#อธิ์�บด#เป็�นป็ระธิ์าน ม# ผอ.สู/าน�ก ต้�างๆ เป็�นผ�พ�จัารณา)

2. ระบบการก/าหนดต้/าแหน�ง (1) เป็�นต้/าแหน�งที่#�ม#ล�กษีณะงานว�ชาช#พ ระด�บป็ร�ญญา (ในระยะ

แรกๆ น#� เช�น ที่#�สู/าน�กเศรษีฐก�จัการคล�ง อาจัจัะเป็�นต้/าแหน�งเจั�าหน�าที่#�ว�เคราห�นโยบาย ด�านการเง�นการคล�ง หร�อด�านว�ศวกร สูถาป็น�ก หร�อน�ต้�กร เป็�นต้�น)

(2) เป็�นต้/าแหน�งเฉพาะต้�ว(3) เป็�นต้/าแหน�งในระด�บ 4-5 / 6 / 7 / 8

(4) เล��อนต้/าแหน�งได�เร>ว ข้��นอย�ก�บผลงาน(5) ระยะน/าร�อง ก/าหนดต้/าแหน�งเฉพาะต้�ว ต้ามผ�ถ�อครอง

ต้/าแหน�ง3. ระบบพ�ฒนา

(1) เป็:าหมายการพ�ฒนาให�สูอดคล�องก�บบที่บาที่ภิารก�จัที่#�สู�วนราชการคาดหว�ง (บที่บาที่ข้องคนที่#�น� �งอย�ต้รงน#�ค�อ เม��อเค�าได�ร�บมอบหมายให�ที่/างานหน��งงานใดในต้/าแหน�งใด ก>จัะสูามารถพ�จัารณา/ด ภิารก�จัข้องต้นเองได�ช�ดเจัน และเสูนอแนะได�ว�าควรจัะเป็�นอย�างไร เช�น ต้/าแหน�งเจั�าหน�าที่#�ว�เคราะห�นโยบายการเง�นการคล�ง ต้�องสูามารถว�เคราะห�นโยบายนโยบายให�ผ�บ�งค�บบ�ญชาได�ร �ว�า สูถานการณ�ด�านการเง�นข้องป็ระเที่ศเป็�นอย�างไร และอนาคต้เป็�นอย�างไร แนวโน�มเป็�นอย�างไร นโยบายที่#�ออกมาควรเป็�นในรป็แบบไหน เป็�นต้�น)

(2) แผนพ�ฒนาภิายใต้�ข้�อต้กลงการที่/างาน (Performance

Agreement) (จัะพ�ฒนาคนต้�องที่/าข้�อต้กลงก�นระหว�างต้นเองและผ�บ�งค�บบ�ญชาว�า ถ�าเค�าน��งในต้/าแหน�งน#� เพ��อให�ที่/างานได�สูงสู(ดต้ามเจัต้นารมณ�จัะต้�องม#การพ�ฒนาอะไรบ�าง เพ��อให�เค�าม#ความร �ความสูามารถ หร�อ ให�เค�าม# Competency ต้ามที่#�ต้/าแหน�งน��นต้�องการ) ป็ระกอบด�วย

15

Page 16: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ระบบพ#�เล#�ยง (Mentoring) (คนที่#�คอยดแลว�า คนๆ น#� ที่/างานไป็ถกที่�ศที่างไหม เหมาะสูมไหม อย�ในแนวที่างที่#�องค�การต้�องการหร�อไม� ที่(�มเที่ม(�งม��นในการที่/างานมากน�อยแค�ไหน)

- ผ�สูอนงาน (Coaching) (ผ�ที่#�สูอนให�ร �จั�กว�ธิ์#การที่/างาน = on th job training)

- ระบบการมอบหมายงานที่#�สูน�บสูน(นการฝัAกอบรมข้ณะป็ฏิ�บ�ต้�งาน

- ระบบการฝัAกอบรมในช��นเร#ยน- ระบบการสู�บเป็ล#�ยนหม(นเว#ยน การย�มต้�ว แลกเป็ล#�ยนผ�

ป็ฏิ�บ�ต้�งาน- การศ�กษีาดงานภิายนอกหน�วยงาน (เพ��อให�คนม#การพ�ฒนา

เพ��อการเร#ยนร � และเก�ดข้�อค�ดเพ��อมาพ�ฒนาองค�กร)

4. ระบบป็ระเม�นผลการที่/างาน(1) ใช�หล�กการข้องระบบการป็ระเม�นแบบ 360 องศา ผ�ป็ระเม�น

ได�แก�- ผ�บ�งค�บบ�ญชาเบ��องต้�น ผ�บ�งค�บบ�ญชาสูงข้��นไป็อ#กหน��งระด�บ- พ#�เล#�ยง ผ�สูอนงาน ผ�ให�ค/าป็ร�กษีาด�านแผนการพ�ฒนาราย

บ(คคล- ผ�ร �วมงาน- ผ�ใต้�บ�งค�บบ�ญชา

(2) ระยะน/าร�อง แบ�งการป็ระเม�นเป็�น- ป็ระเม�นการพ�ฒนาข้องบ(คคล (ป็ระเม�นว�าคนๆ น��น ม#การ

พ�ฒนาด#ข้��นกว�าเด�มที่#�เป็�นอย�หร�อไม� แต้กต้�างจัากเด�มมากน�อยแค�ไหน)

- ป็ระเม�นผลสู�มฤที่ธิ์�7ข้องงาน (ด Output ว�าเป็�นไป็ต้ามเจัต้นารมณ�ข้องหน�วยงานหร�อไม� และด Outcome ว�า เก�ดผลกระที่บก�บป็ระชาชนหร�อลกค�ามากน�อยแค�ไหน)

ผลด ( ความส%าเร7จ ) ข้องระบบข้าราช้การผ�ม ผลส�มฤทธิ*1ส�ง 1. การแต้�งต้��งที่#�เป็�นธิ์รรม ป็ราศจัากการแที่รกแซึ่งโดยม�ชอบ

16

Page 17: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

2. ห�วหน�าสู�วนราชการที่#�เห>นความสู/าค�ญและให�การสูน�บสูน(นระบบข้�าราชการผ�ม#ผลสู�มฤที่ธิ์�7สูงอย�างจัร�งจั�ง

3. การม#ห�วหน�างานที่#�ม#ค(ณภิาพในจั/านวนที่#�เพ#ยงพอ4. การสูรรหาและการป็ระเม�นที่#�เป็�นระบบและเข้�มข้�น ม#การแข้�งข้�นสูง5. การพ�ฒนาอย�างเป็�นระบบและต้�อเน��อง ที่��งการมอบหมายงาน การ

อบรมพ�ฒนา และการสู�บเป็ล#�ยนหม(นเว#ยน6. การป็ระเม�นผลที่#�ต้�องพ�จัารณาที่��งศ�กยภิาพและผลงาน7. การค�ดเล�อกและการระบ(บที่บาที่ที่#�ช�ดเจันข้องพ#�เล#�ยง8. ข้�าราชการในระบบน#�ที่#�ม#ความร�บผ�ดชอบสูงและกระต้�อร�อร�นในการ

พ�ฒนาต้นเองประโย่ช้นุ�ข้องระบบ Fast Track

* ข้าราช้การในุระบบ1. ได�ที่/างานที่#�ยากและที่�าที่าย2. ม#โอกาสูในการเล��อนระด�บอย�างรวดเร>ว3. ใช�ความสูามารถที่#�ม#อย�างเต้>มศ�กยภิาพ4. ได�ร�บการพ�ฒนาต้�อเน��องเป็�นระบบ

* ข้าราช้การท�!วไป- ได�ศ�กษีารป็แบบ ว�ธิ์#ค�ด ว�ธิ์#การที่/างาน จัากข้�าราชการในระบบ

* ส�วนุราช้การ1. ได�ข้�าราชการที่#�ม#ค(ณภิาพและผลสู�มฤที่ธิ์�7สูง2. ม#ระบบสูน�บสูน(นการเต้ร#ยมข้�าราชการระด�บสูงในอนาคต้

* ราช้การโดย่รวมยกมาต้รฐานการที่/างานข้องราชการเพ�� อสูน�บสูน(นให�การพ�ฒนา

ป็ระเที่ศเป็�นไป็อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ เพ�� อสู�วนรวม สูอดคล�องก�บการเป็ล#�ยนแป็ลงข้องโลก และม#ความย��งย�น

1.4 การบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด (Good Governance)

หล�กส%าค�ญข้อง Good Governance ม 5 ประการ : หน�งสู�อ อ.โฆษี�ต้ หน�า 106

17

Page 18: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

1. Accountability หมายถ�ง ความน�าเช��อถ�อและม#กฎีเกณฑ์�ที่#�ช�ดเจัน

2. Transparency หมายถ�ง ความโป็ร�งใสู3. Participation หมายถ�ง การม#สู�วนร�วม4. Predictability หมายถ�ง ความสูามารถในการคาดการณ�ได�5. ความสูอดคล�องข้อง 4 หล�กการข้�างต้�นสู/าหร�บแนวค�ดเก#�ยวก�บการพ�ฒนาธิ์รรมาภิ�บาลหร�อระบบการบร�หาร

ก�จัการบ�านเม�องและสู�งคมที่#�ด# (Good Governance) น��น ได�ม#การกล�าวถ�งอย�บ�างในช�วงก�อนการป็ระกาศใช�แผนพ�ฒนาเศรษีฐก�จัและสู�งคมแห�งชาต้� ฉบ�บที่#� 8 แต้�ย�งไม�ค�อยแพร�หลายมากน�ก เม��อป็ระเที่ศไที่ยป็ระสูบป็?ญหาว�กฤต้เศรษีฐก�จัและการเง�น บ(คคลฝัDายต้�างๆ จั�งได�ห�นมาให�ความสูนใจัและต้ระหน�กถ�งความจั/าเป็�นในการสูร�างเสูร�มการบร�หารก�จัการบ�านเม�องและสู�งคมที่#�ด# ในฐานะเป็�นองค�ป็ระกอบสู/าค�ญในการบรณะสู�งคมและป็ระเที่ศ เพ��อพล�กฟื้I� นภิาวะว�กฤต้ที่างเศรษีฐก�จั สูร�างความเข้�มแข้>งให�ก�บเศรษีฐก�จั สู�งคม และการเม�องข้องป็ระเที่ศ และสูามารถรองร�บกระแสูการเป็ล#�ยนแป็ลงต้�างๆ ได�อย�างที่�นสูถานการณ� จั�งได�ม#การออก ระเบ ย่บ“

ส%านุ�กนุาย่กร�ฐมนุตัร ว�าดวย่การสรางระบบบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด พ.ศ. 2542” ข้��น เพ��อใช�เป็�นกรอบป็ฏิ�บ�ต้�ข้องสู�วนราชการต้�างๆ ในที่(กระด�บ โดยย�ดหล�กการพ��นฐาน 6 ป็ระการ อ�นได�แก�

1. หล�กน�ต้�ธิ์รรม2. หล�กค(ณธิ์รรม3. หล�กความโป็ร�งใสู4. หล�กการม#สู�วนร�วม5. หล�กความร�บผ�ดชอบ6. หล�กความค(�มค�าต้�อมา ในร�ฐบาลสูม�ยพ�นต้/ารวจัโที่ที่�กษี�ณ ช�นว�ต้ร ในช�วงข้องการ

ด/าเน�นการป็ฏิ�รป็ข้องระบบราชการ นอกจัากจัะม#การก/าหนดนโยบายในรป็แบบข้องแผนย(ที่ธิ์ศาสูต้ร�การพ�ฒนาระบบราชการ พ.ศ. 2546 – 2550

ซึ่��งได�ม#การก/าหนดว�สู�ยที่�ศน�ใหม�ข้องการพ�ฒนาระบบราชการไว�ว�า พ�ฒนา“

18

Page 19: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ระบบราชการไที่ยให�ม#ความเป็�นเล�ศ สูามารถรองร�บก�บการพ�ฒนาป็ระเที่ศในย(คโลกาภิ�ว�ต้น� โดยย�ดหล�กการบร�หารก�จัการบ�านเม�องที่#�ด# และป็ระโยชน�สู(ข้ข้องป็ระชาชน” ร�ฐบาลจั�งได�ออก พระราช้กฤษฎี กาว�าดวย่หล�ก“

เกณีฑ์�และว*ธิ การบร*หารก*จการบานุเม2องท !ด พ.ศ. 2546” เพ��อก/าหนดหล�กเกณฑ์�และว�ธิ์#การบร�หารก�จัการบ�านเม�องที่#�ด# โดยม#ความป็ระสูงค�จัะให�ใช�บ�งค�บก�บสู�วนราชการในที่(กกระที่รวง ที่บวง กรม ที่��งที่#�เป็�นราชการสู�วนกลางและราชการสู�วนภิม�ภิาค รวมที่��งหน�วยงานอ��นที่#�อย�ในก/าก�บข้องราชการฝัDายบร�หารที่#�ม#การจั�ดต้��งข้��นและม#การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการเช�นเด#ยวก�บกระที่รวง ที่บวง กรม

การบร�หารก�จัการบ�านเม�องที่#�ด# ได�แก� การบร�หารราชการเพ��อบรรล(เป็:าหมายด�งต้�อไป็น#� (ในหน�งสู�อ อ.โฆษี�ต้ หน�า 93-100)

1. เก�ดป็ระโยชน�สู(ข้ข้องป็ระชาชน หมายถ�ง การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการที่#�ม#เป็:าหมายเพ��อให�เก�ดความผาสู(กและความเป็�อย�ที่#�ด#ข้องป็ระชาชน ความสูงบและป็ลอดภิ�ยข้องสู�งคมสู�วนรวม ต้ลอดจันป็ระโยชน�สูงสู(ดข้องป็ระเที่ศ เช�น สู�วนราชการจัะต้�องด/าเน�นการโดยถ�อว�าป็ระชาชนเป็�นศนย�กลางที่#�จัะได�ร�บการบร�การจัากร�ฐ

2. เก�ดผลสู�มฤที่ธิ์�7ต้�อภิารก�จัภิาคร�ฐ หมายถ�ง การบร�หารงานแบบม(�งเน�นผลล�พธิ์�ที่#�เก�ดข้��นจัากการป็ฏิ�บ�ต้�งานที่#�สูอดคล�องเป็�นไป็ในแนวที่างเด#ยวก�นก�บภิารก�จัและว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ที่#�ก/าหนดข้��นไว�สู/าหร�บงานน��นๆ โดยผลล�พธิ์�ที่#�เก�ดข้��นม#ความค(�มค�าก�บการใช�ที่ร�พยากรอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และสูามารถก/าหนดต้�วช#�ว�ดผลการที่/างานได�อย�างช�ดเจัน เช�น

- ก�อนจัะด/าเน�นการต้ามภิารก�จัใด สู�วนราชการต้�องจั�ดที่/าแผนป็ฏิ�บ�ต้�ราชการไว�ล�วงหน�า ต้�องจั�ดให�ม#การต้�ดต้ามและป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามแผนป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ

- การบร�หารราชการแบบบรณาการ ค�อ การร�วมม�อก�นในระหว�างสู�วนราชการที่#�เก#�ยวข้�อง เพ��อให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�งานร�วมก�นหร�อม#แผนการด/าเน�นงานที่#สูอดคล�องไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�น ซึ่��งจัะที่/าให�ภิารก�จัที่#�สู/าค�ญข้องร�ฐในแต้�ละด�านเก�ดผลสู/าเร>จัเป็�นป็ระโยชน�แก�ป็ระชาชนสู�วนรวม และม#ความป็ระหย�ดโดยใช�ที่ร�พยากรร�วมก�นให�เก�ดป็ระโยชน�สูงสู(ด รวมที่��งสูามารถลด

19

Page 20: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ข้��นต้อนการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการให�เก�ดความรวดเร>จัและม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพจัากการร�วมม�อป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องที่(กฝัDายที่#�เก#�ยวข้�อง

- สู�วนราชการม#หน�าที่#�พ�ฒนาความร �ในสู�วนราชการ เพ��อให�ม#ล�กษีณะเป็�นองค�การแห�งการเร#ยนร � สูร�างว�สู�ยที่�ศน�และป็ร�บเป็ล#�ยนที่�ศนคต้�ข้องข้�าราชการในสู�งก�ดให�เป็�นบ(คลากรที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและม#การเร#ยนร �ร �วมก�น

- ม#การจั�ดที่/าความต้กลงเป็�นลายล�กษีณ�อ�กษีร เช�น การจั�ดที่/าค/าร�บรองในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ (Performance Agreement)

- ให�สู�วนราชการจั�ดที่/าแผนป็ฏิ�บ�ต้�การข้องสู�วนราชการน��น โดยจั�ดที่/าเป็�นแผนสู#�ป็F

3. ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและเก�ดความค(�มค�าในเช�งภิารก�จัข้องร�ฐ เช�น- ให�สู�วนราชการจั�ดที่/าบ�ญช#ต้�นที่(นในงาน ค/านวณรายจั�ายต้�อหน�วย

และจั�ดที่/าแผนการลดรายจั�ายต้�อหน�วย- ป็ระเม�นความค(�มค�าในการป็ฏิ�บ�ต้�- ในการจั�ดซึ่��อหร�อจั�ดจั�าง ให�สู�วนราชการด/าเน�นการโดยเป็Eดเผย

และเที่#�ยงธิ์รรม4. ไม�ม#ข้� �นต้อนการป็ฏิ�บ�ต้�งานเก�นความจั/าเป็�น เช�น- ให�ม#การกระจัายอ/านาจัการต้�ดสู�นใจัเก#�ยวก�บการสู��งการอน(ญาต้

การอน(ม�ต้� การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ เพ��อให�เก�ดความรวดเร>วและลดข้��นต้อนในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ

- ร�วมก�นจั�ดต้��งศนย�บร�การร�วม เพ��ออ/านวยความสูะดวกแก�ป็ระชาชน

5. ม#การป็ร�บป็ร(งภิารก�จัข้องสู�วนราชการให�ที่�นต้�อเหต้(การณ� เช�น- ให�สู�วนราชการจั�ดให�ม#การที่บที่วนภิารก�จัข้องต้นว�า ภิารก�จัใดม#

ความจั/าเป็�นหร�อสูมควรที่#�จัะได�ด/าเน�นการต้�อไป็หร�อไม�- การที่บที่วนกฎีหมาย กฎี ระเบ#ยบ ข้�อบ�งค�บ เพ��อให�ที่�นสูม�ยอย�

เสูมอ และเพ��อให�ลดภิาระข้องป็ระชาชน6. ป็ระชาชนได�ร�บการอ/านวยความสูะดวกและได�ร�บการต้อบสูนอง

ความต้�องการ

20

Page 21: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ให�สู�วนราชการก/าหนดระยะเวลาแล�วเสูร>จัข้องงานแต้�ละงาน และป็ระกาศให�ป็ระชาชนและข้�าราชการที่ราบเป็�นการที่��วไป็

- ให�สู�วนราชการจั�ดให�ม#ระบบเคร�อข้�ายสูารสูนเที่ศข้องสู�วนราชการ เพ��ออ/านวยความสูะดวกให�แก�ป็ระชาชนที่#�จัะสูามารถต้�ดต้�อสูอบถามหร�อข้อข้�อมลหร�อแสูดงความค�ดเห>นเก#�ยวก�บการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการข้องสู�วนราชการ

- สู�วนราชการต้�องจั�ดให�ม#การเป็Eดเผยข้�อมลเก#�ยวก�บงบป็ระมาณรายจั�ายแต้�ละป็Fให�ป็ระชาชนสูามารถข้อดหร�อต้รวจัสูอบได�

7. ม#การป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการอย�างสูม/�าเสูมอ- ให�สู�วนราชการจั�ดให�ม#คณะผ�ป็ระเม�นอ�สูระด/าเน�นการป็ระเม�นผล

การป็ฏิ�บ�ต้�ราชการข้องสู�วนราชการเก#�ยวก�บผลสู�มฤที่ธิ์�7ข้องภิารก�จั ค(ณภิาพการให�บร�การ ความพ�งพอใจัข้องป็ระชาชนผ�ร �บบร�การ ความค(�มค�าในภิารก�จั

- การป็ระเม�นผลป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการบ�งค�บบ�ญชา- การป็ระเม�นผลการป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องข้�าราชการ

2. ก. ในุฐานุะท !ท�านุไดศ<กษาร�ฐประศาสนุศาสตัร�มาแลวนุ��นุ จงอธิ*บาย่ห�วใจข้องแนุวค*ดในุหล�ก เศรษฐก*จพอเพ ย่ง ว�าม ค�ณีล�กษณีะส%าค�ญ“ ”

อย่�างไรบาง“โลกาว�ว�ฒน�”  สูร�างระบบที่(นน�ยมโดยใช�กลไกลต้ลาด เพ��อสูร�าง

ความได�เป็ร#ยบที่างการแข้�งข้�น โดยเน�นเศรษีฐก�จัเป็�นต้�วว�ดป็?จัจั�ยข้องการเจัร�ญเต้�บโต้ และการแสูดงว�าป็ระเที่ศพ�ฒนาจัะใช�รายได�ป็ระชาชาต้�ต้�อห�วเป็�นต้�วต้�ดสู�น  ด�งน��นจั�งเก�ดสู��งที่#�เร#ยกว�าการแข้�งข้�น  การช�งไหวช�งพร�บ การแกร�งแย�ง เพ��อให�น/ามาซึ่��งความร/�ารวยข้องป็ระเที่ศต้น สู��งที่#�เป็�นผลพวงต้ามมาก>ค�อ  ที่ร�พยากรข้องโลกถกที่/าลายโดยน/�าม�อมน(ษีย� เพ��อที่#�จัะสูนองความต้�องการ ความย��งใหญ� จันเก�ดภิาวะเสู��อมโที่รมข้องสูภิาพแวดล�อมและสูภิาพจั�ต้ใจั และเก�ดป็?ญหาต้ามมาอ#กมากมาย  โดยเฉพาะป็?ญหาสูภิาพแวดล�อม เช�น  การเก�ดมลพ�ษีจัากโรงงานอ(ต้สูาหกรรม   การเก�ดภิ�ยธิ์รรมชาต้�  เน��องจัากมน(ษีย�บ(กร(กที่/าลายป็Dา

21

Page 22: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็?ญหาสู�งคม  ยาเสูพต้�ด  อาชญากรรม  และต้ามมาด�วยโรคภิ�ยไข้�เจั>บอ#กมากมาย 

แม�แต้�ป็ระเที่ศไที่ยเอง ก>ได�ร�บเอาว�ฒนธิ์รรมต้ะว�นต้กเข้�ามาใช�ในการด/ารงช#ว�ต้ไม�ว�าจัะเป็�นการบร�โภิค  การแต้�งกาย   ความเป็�นอย� บนพ��นฐานข้องความฟื้( Dมเฟื้Iอยหรหรา น�ยมว�ต้ถ(จันเก�ดเป็�นว�ฒนธิ์รรมบร�โภิคน�ยม ว�ต้ถ(น�ยมสู�งผลให�เก�ดความเสู��อมโที่รมที่างศ#ลธิ์รรม จัร�ยธิ์รรม ค(ณธิ์รรม จันสูภิาพสู�งคมไที่ยต้กอย�ในสูภิาพเลวร�าย  ว�ถ#ช#ว�ต้ ข้นบธิ์รรมเน#ยม  ป็ระเพณ#อ�นด#งามที่#�บรรพบ(ร(ษีสู��งสูมไว�แที่บจัะไม�หลงเหล�อให�ช��นชม  คนไที่ยเป็�นหน#�สู�นล�นพ�นต้�ว สู�งคมที่#�ม#ม�ต้รไมต้ร#ความเอ��ออาที่รต้�อก�นเหล�อน�อยเต้>มที่น  เพราะต้�องแข้�งข้�น แกร�งแย�งเพ��อความอย�รอด ร�ฐบาลเองก>บร�หารป็ระเที่ศโดยใช�ระบบที่(นน�ยม ม(�งเน�นการพ�ฒนาโครงสูร�างพ��นฐาน การลงที่(นจัากต้�างป็ระเที่ศใช�เง�นมากมายในการที่#�จัะต้�องซึ่��อเที่คโนโลย#จัากต้�างป็ระเที่ศ เป็�นการก�อหน#�จั/านวนมหาศาล ที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�ถกที่/าลาย เพราะต้�องน/าไป็ในการพ�ฒนาป็ระเที่ศให�เป็�นป็ระเที่ศอ(ต้สูาหกรรม ร�ฐบาลให�ความสู/าค�ญก�บภิาคเกษีต้รที่#�ถ�อเป็�นห�วใจัและสู��งที่#�หล�อเล#�ยงช#ว�ต้ข้องคนไที่ยมาต้��งแต้�บรรพกาลน�อยมาก  ป็ระเที่ศจั�งม#สูภิาพเศรษีฐก�จัที่#�คลอนแคลนไม�ม��นคง  ไม�สูามารถย�นบนข้าต้�วเองได�  เพราะต้�องพ��งพาต้�างป็ระเที่ศ  ถ�าคนไที่ยย�งคงอย�ในสูภิาพน#�ต้�อไป็ก>คงจัะถ�งเวลาที่#�ป็ระเที่ศจัะต้�องป็ระสูบภิ�ยความ   ล�มสูลาย“ ”

ด�งน��น  พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงได�เล>งเห>นถ�งสู��งเหล�าน#�  จั�งได�สูร�างที่ฤษีฎี#ใหม�ข้��นมา  ค�อ  เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง“ ”  เศรษีฐก�จัพอเพ#ยงเป็�นป็ร�ชญาที่#�พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงม#พระราชด/าร�สูช#�แนะแนวที่างการด/าเน�นช#ว�ต้แก�พสูกน�กรชาวไที่ยมาโดยต้ลอด นานกว�า 25 ป็F ต้��งแต้�ก�อนเก�ดว�กฤต้�การณ�ที่างเศรษีฐก�จั โดยเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงเป็�นป็ร�ชญาข้#�ถ�งการด/ารงอย�และป็ฏิ�บ�ต้�ต้นข้องป็ระชาชนในที่(กระด�บ ต้��งแต้�ระด�บครอบคร�ว ระด�บช(มชน จันถ�งระด�บร�ฐ  ที่��งในการพ�ฒนาและการบร�หารป็ระเที่ศให�ด/าเน�นไป็ในที่างสูายกลาง โดยเฉพาะการพ�ฒนาเศรษีฐก�จัเพ��อให�ก�าวที่�นต้�อโลกย(คโลกาภิ�ว�ฒน�

22

Page 23: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ในการป็ฏิ�บ�ต้�งานหร�อบร�หารพ�ฒนาป็ระเที่ศให�ด/าเน�นไป็ในที่างสูายกลาง  ม#ความพอป็ระมาณ  ต้��งอย�บนพ��นฐานข้องความไม�ป็ระมาที่  ม#เหต้(ผล  และสูร�างระบบภิม�ค(�มก�นต้�อผลกระที่บต้�าง ๆ อ�นอาจัจัะเก�ดข้��นจัากภิายนอกและภิายในอย�างรอบคอบ ในข้ณะเด#ยวก�นจัะต้�องเสูร�มสูร�างพ��นฐานจั�ต้ใจัข้องคนให�ม#ความสู/าน�กในค(ณธิ์รรม  ความซึ่��อสู�ต้ย�  และความรอบร �ที่#�เหมาะสูม การด/าเน�นช#ว�ต้ควรใช�ความอดที่น  ความเพ#ยร  ม#สูต้�ป็?ญญา  พร�อมร�บต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลงจัากสูภิาพแวดล�อม  และว�ฒนธิ์รรมโลกภิายนอกได�เป็�นอย�างด#  การด/ารงช#ว�ต้และป็ฏิ�บ�ต้�ต้นม(�งเน�นการอย�รอดป็ลอดภิ�ย   และว�กฤต้  สูร�างความม��นคงและความย��งย�นข้องการพ�ฒนาความหมาย่ข้องเศรษฐก*จพอเพ ย่ง

เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง หมายถ�ง การด/าเน�นช#ว�ต้ข้องคนไที่ยให�อย�อย�างพอป็ระมาณ เด�นที่างสูายกลาง ม#ความพอด#และพอเพ#ยงก�บต้นเอง ครอบคร�ว และช(มชน โดยไม�ต้�องพ��งพาป็?จัจั�ยภิายนอกต้�าง ๆ ที่#�เราไม�ได�เป็�นเจั�าข้อง และต้�องร �จั�กการพ��งพาต้นเอง โดยไม�ที่/าให�ผ�อ��นเด�อดร�อน ร �จั�กการน/าที่ร�พยากรที่#�ม#อย�มาใช�ให�เก�ดป็ระโยชน�ในการด/าเน�นช#ว�ต้ป็ระจั/าว�น โดยเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงไม�ได�หมายความว�า ไม�คบค�าสูมาคมไม�ค�าข้ายก�บผ�อ��น  เม��อเราย�นด�วยต้�วเองอย�างม��นคง เราก>สูามารถเอาสู��งที่#�เราเหล�อก�นเหล�อใช�ไป็ที่/าการค�าก�บผ�อ��น  น/าเง�นเข้�ามาเพ��อเป็�นเง�นออม หร�อเง�นที่#�จัะลงที่(นต้�อไป็ในอนาคต้  เป็ร#ยบเสูม�อนบ�านที่#�ม#รากฐานที่#�แข้>งแรง  เม��อเก�ดความแข้>งแรงแม�ลมพาย(ที่#�พ�ดโหมกระหน/�า ก>ไม�สูามารถที่/าให�บ�านพ�งที่ลายได�  เป็ร#ยบเสูม�อนภิม�ค(�มก�นภิ�ยอย�างด#   ที่��งน#�จัะต้�องอาศ�ยความรอบร �  ความรอบคอบ  และความระม�ดระว�งในการที่/าเอาว�ชาการต้�าง ๆ มาใช�ในการวางแผนในที่(กข้��นต้อน  ข้ณะเด#ยวก�นจัะต้�องเสูร�มสูร�างพ��นฐานจั�ต้ใจัให�คนด/ารงอย�ด�วยค(ณธิ์รรม และความซึ่��อสู�ต้ย�สู(จัร�ต้  น��นเป็�นเคร��องแสูดงอย�างช�ดเจันแล�วว�า  เป็�นหนที่างที่#�จัะน/าสู�การพ�ฒนาที่#�ย� �งย�นหล�กแนุวค*ดข้องเศรษฐก*จพอเพ ย่ง

การพ�ฒนาต้ามหล�กเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง ค�อ การพ�ฒนาที่#�ต้� �งอย�บนพ��นฐานข้องที่างสูายกลางและความไม�ป็ระมาที่ โดยค/าน�งถ�ง ความพอป็ระมาณ ความม#เหต้(ผล การสูร�างภิม�ค(�มก�นที่#�ด#ในต้�ว ต้ลอดจันใช�ความร �

23

Page 24: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ความรอบคอบ และค(ณธิ์รรม ป็ระกอบการวางแผน การต้�ดสู�นใจัและการกระที่/า

ความพอเพ ย่งจะตัองประกอบดวย่   3   ค�ณีล�กษณีะ   ด�งน#�1. ความพอประมาณี   หมายถ�ง   ความพอด#ที่#�ไม�น�อยเก�นไป็และไม�

มากเก�นไป็ โดยไม�เบ#ยดเบ#ยนต้นเองและผ�อ��น เช�น การผล�ต้และการบร�โภิคอย�ในระด�บพอป็ระมาณ

2. ความม เหตั�ผล   หมายถ�ง   การต้�ดสู�นใจัเก#�ยวก�บระด�บข้องความพอเพ#ยงน��น จัะต้�องเป็�นไป็อย�างม#เหต้(ผลโดยพ�จัารณาจัากเหต้(ป็?จัจั�ยที่#�เก#�ยวข้�องต้ลอดจันค/าน�งถ�งผลที่#�คาดว�าจัะเก�ดข้��นจัากการกระที่/าน��น ๆ อย�างรอบคอบ

3. การม ภ�ม*ค�มก�นุท !ด ในุตั�ว   หมายถ�ง   การเต้ร#ยมต้�วให�พร�อมร�บผลกระที่บ  และการเป็ล#�ยนแป็ลงด�านต้�าง ๆ ที่#�จัะเก�ดข้��นโดยค/าน�งถ�งความเป็�นไป็ได�ข้องสูถานการณ�ต้�าง ๆ ที่#�คาดว�าจัะเก�ดข้��นในอนาคต้ที่��งใกล�และไกล                การด/าเน�นก�จัการต้�างๆ ให�อย�ในระด�บพอเพ#ยงน��น  ต้�องม#ความร � และค(ณธิ์รรมเป็�นพ��นฐาน กล�าวค�อ                  -  ความร�  ป็ระกอบด�วย  ความรอบร �เก#�ยวก�บว�ชาการต้�าง ๆ ที่#�เก#�ยวข้�องอย�างรอบด�าน  ความรอบคอบที่#�จัะน/าความร �เหล�าน��นมาพ�จัารณาให�เช��อมโยงก�น  เพ��อป็ระกอบการวางแผน และความระม�ดระว�งใน

24

Page 25: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ข้��นป็ฏิ�บ�ต้�                  -  ค�ณีธิรรม  ที่#�จัะต้�องเสูร�มสูร�างป็ระกอบด�วย ม#ความต้ระหน�กในค(ณธิ์รรม ม#ความซึ่��อสู�ต้ย�สู(จัร�ต้และม#ความอดที่น ม#ความเพ#ยง ใช�สูต้�ป็?ญญาในการด/าเน�นช#ว�ต้การปฏิ*บ�ตั*ตันุตัามแนุวทางพอเพ ย่ง

1. ย�ดความป็ระหย�ด  ต้�ดที่อนค�าใช�จั�ายในที่(กด�าน  ลดละความฟื้( Dมเฟื้Iอยในการด/ารงช#พอย�างจัร�งจั�ง

2.  ย�ดถ�อการป็ระกอบอาช#พด�วยความถกต้�อง สู(จัร�ต้  แม�จัะต้กอย�ในภิาวะข้าดแคลนในการด/ารงช#พก>ต้าม 

3. ละเล�กการแก�งแย�งผลป็ระโยชน�และแข้�งข้�นก�นในที่างการค�าข้ายป็ระกอบอาช#พแบบต้�อสู�ก�นอย�างร(นแรงด�งอด#ต้

4. ไม�หย(ดน��งที่#�จัะหาที่างในช#ว�ต้หล(ดพ�นจัากความที่(กข้�ยากคร��งน#�  โดยต้�อง ข้วนข้วายใฝัDหาความร �ให�เก�ดม#รายได�เพ��มพนข้��นจันถ�งข้��นพอเพ#ยงเป็�นเป็:าหมายสู/าค�ญ

5. ป็ฏิ�บ�ต้�ต้นในแนวที่างที่#�ด#ลดละสู��งย��วก�เลสูให�หมดสู��นไป็  ที่��งน#�ด�วยสู�งคมไที่ยที่#�ล�มสูลายลงในคร��งน#�  เพราะย�งม#บ(คคลจั/านวนม�ใช�น�อยที่#�ด/าเน�นการ โดยป็ราศจัากละอายต้�อแผ�นด�นการประย่�กตั�ใช้แนุวค*ดเศรษฐก*จพอเพ ย่ง

1. ในุภาคการเกษตัรพระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงค�ดค�นว�ธิ์#การที่#�จัะช�วยเหล�อ

ราษีฎีรด�านการเกษีต้ร  จั�งได�ที่รงค�ด ที่ฤษีฎี#ใหม�“ ”  ข้��น เม��อป็F 2535  ณ  โครงการพ�ฒนาพ��นที่#�บร�เวณว�ดมงคลช�ยพ�ฒนาอ�น เน��องมาจัากพระราชด/าร�จั�งหว�ดสูระบ(ร#  เพ��อเป็�นต้�วอย�างสู/าหร�บการที่/าการเกษีต้รให�แก�ราษีฎีร  ในการจั�ดการด�านที่#�ด�นและแหล�งน/�าในล�กษีณะ 30 : 30 : 30 :

10   ค�อ ข้(ดสูระและเล#�ยงป็ลา 30, ป็ลกข้�าว  30,  ป็ลกพ�ชไร�พ�ชสูวน  30  และสู/าหร�บเป็�นที่#�อย�อาศ�ย ป็ลกพ�ชสู�วนและเล#�ยงสู�ต้ว�ใน  10  สู(ดที่�าย

ต้�อมาได�พระราชที่านพระราชด/าร�เพ��มเต้�มมา  โดยต้ลอดเพ��อให�เกษีต้รกร ซึ่��งเป็�นคนสู�วนใหญ�ข้องป็ระเที่ศม#ความแข้>งแรงพอ ก�อนที่#�จัะไป็

25

Page 26: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ผล�ต้เพ��อการค�าหร�อเช�งพาณ�ชย�  โดยย�ดหล�กการ  ที่ฤษีฎี#ใหม�“ ”  3  ข้��น  ค�อ

ข้��นที่#� 1    ม#ความพอเพ#ยง เล#�ยงต้�วเองได�บนพ��นฐานข้องความป็ระหย�ดและข้จั�ดการใช�จั�าย

ข้��นที่#� 2    รวมพล�งก�นในรป็กล(�ม   เพ��อการผล�ต้ การต้ลาด  การจั�ดการ รวมที่��งด�านสูว�สูด�การ  การศ�กษีา  การพ�ฒนาสู�งคม

ข้��นที่#� 3    สูร�างเคร�อข้�าย   กล(�มอาช#พและข้ยายก�จักรรมที่างเศรษีฐก�จัที่#�หลากหลาย   โดยป็ระสูานความร�วมม�อก�บภิาคธิ์(รก�จัภิาคองค�การ  พ�ฒนาเอกชน และภิาคราชการในด�านเง�นที่(นกาลต้ลาด  การผล�ต้ การจั�ดการและข้�าวสูารข้�อมล

2. ในุภาคอ�ตัสาหกรรมสู/าหร�บในภิาคอ(ต้สูาหกรรม ก>สูามารถน/า เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง มา“ ”

ป็ระย(กต้�ใช�ได� ค�อ เน�นการผล�ต้ด�านการเกษีต้รอย�างต้�อเน��อง และไม�ควรที่/าอ(ต้สูาหกรรมข้นาดใหญ�เก�นไป็  เพราะหากที่/าอ(ต้สูาหกรรมข้นาดใหญ�   ก>จัะต้�องพ��งพ�งสู�นค�าว�ต้ถ(ด�บและเที่คโนโลย#จัากต้�างป็ระเที่ศ  เพ��อน/ามาผล�ต้สู�นค�า เราต้�องค/าน�งถ�งสู��งที่#�ม#อย�ในป็ระเที่ศก�อน  จั�งจัะที่/าให�ป็ระเที่ศไม�ต้�องพ��งพ�งต้�างชาต้�อย�าง เช�น ป็?จัจั(บ�น ด�งน��น เราจัะต้�องช�วยเหล�อป็ระเที่ศให�ม#  ความเข้�มแข้>ง  ซึ่��งพระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�ว ได�เป็�นผ�จั(ดป็ระกายระบบเศรษีฐก�จัแบบพอเพ#ยง  ซึ่��งจัะเป็�นการช�วยลดป็?ญหาการน/าเข้�าว�ต้ถ(ด�บ และช��นสู�วนที่#�เราน/ามาใช�ในการผล�ต้ให�เป็�นล�กษีณะพ��งพา  ซึ่��งม#มาแล�วเก�อบ  20  ป็F  แต้�ที่(กคนมองข้�ามป็ระเด>นน#�ไป็  ต้ลอดจันได�ร�บผลจัากภิายนอกป็ระเที่ศที่/าให�ป็ระชาชนหลงล�ม  และม�นเมาอย�ก�บการเป็�นน�กบร�โภิคน�ยม  ร�บเอาข้องต้�างชาต้�เข้�ามาอย�างไม�ร �ต้�ว  และรวดเร>วจันที่/าให�เศรษีฐก�จัข้องไที่ยต้กต้/�า

สูร(ป็ การน/าป็ร�ชญาข้องเศรษีฐก�จัเพ#ยงพอมาป็ฏิ�บ�ต้� ค�อ  การพ�ฒนาที่#�สูมด(ลและย��งย�น  พร�อมร�บต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลงในที่(กด�าน  ที่��งเศรษีฐก�จั สู�งคม  สูภิาพแวดล�อม  ความร �  และเที่คโนโลย#  เป็�นแนวที่างในการพ�ฒนาให�สูามารถพ��งต้นเองในระด�บต้�าง ๆ อย�างเป็�นข้��นต้อน  ลดความเสู#�ยงเก#�ยวก�บธิ์รรมชาต้�   หร�อการเป็ล#�ยนแป็ลงจัากป็?จัจั�ยต้�างๆ โดยอาศ�ยความพอ

26

Page 27: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็ระมาณและสูร�างภิม�ค(�มก�นที่#�ด# ม#ความร �  ความเพ#ยร และความอดที่น สูต้� และป็?ญญา การช�วยเหล�อเก��อกล และความสูาม�คค#  โดยภิม�ป็?ญญาที่�องถ��นผสูมผสูานก�บหล�กว�ชาการ ใช�การพ�จัารณาวางแผนและข้��นต้อนการป็ฏิ�บ�ต้�อย�างรอบคอบ  โดยต้ระหน�กในค(ณธิ์รรม  ความซึ่��อสู�ต้ย�  สู(จัร�ต้  ใช�สูต้�ป็?ญญาและความเพ#ยรในการด/าเน�นช#ว�ต้ ที่ฤษีฎี#เศรษีฐก�จัพอเพ#ยงจั�งไม�ใช�เป็�นเร��องเฉพาะข้องเกษีต้รกรในชนบที่เที่�าน��น  แต้�หมายรวมไป็ถ�งที่(กคน ที่(กอาช#พ รวมที่��งร�ฐบาล  สูามารถน/าเอาแนวพระราชด/าร�สูไป็ย(กต้�ใช�ได�ที่��งสู��น

ข้.จงว*เคราะห�ว�าหล�กเศรษฐก*จพอเพ ย่ง (Sufficiency

Economy) ม ความส%าค�ญตั�อแนุวทางปฏิ*บ�ตั*เพ2!อการพ�ฒนุาท !ย่�!งย่2นุ (Sustainable Development) อย่�างไร

การพ�ฒนาสู�งคมข้องป็ระเที่ศไที่ยในระยะกว�า 30 ป็Fที่#�ผ�านมาน��น ถกครอบง/าด�วยความค�ดต้ามกระแสูหล�กจัากกล(�มป็ระเที่ศต้ะว�นต้ก ค�อ การพ�ฒนาด�านการเน�นและให�ความสู/าค�ญก�บการข้ยายต้�วที่างเศรษีฐก�จั มน(ษีย�เป็�นเคร��องม�อหร�อป็?จัจั�ยให�เก�ดการผล�ต้ เศรษีฐก�จัที่#�ด# และด�วยการย�ดม��นในอ(ดมการณ�ด�งกล�าว และม#ความพยายามต้�อเน��องมาต้ลอดกว�า 30 ป็F น��น สู�งคมต้�างๆ พาก�นค�นพบว�า แนวความค�ดหร�อย(ที่ธิ์ศาสูต้ร�ในการพ�ฒนาด�งกล�าวก�อให�เก�ดป็?ญหาต้�างๆ มากมาย

การพ�ฒนาที่#�ผ�านมา เป็�นการพ�ฒนาในด�านความเจัร�ญเต้�บโต้ข้ยายต้�วที่างเศรษีฐก�จัเป็�นสู/าค�ญ  และป็?จัจั�ยที่#�ที่/าให�เศรษีฐก�จัเจัร�ญเต้�บโต้ มองก�นที่#�อ(ต้สูาหกรรม เน�นความเจัร�ญที่างว�ต้ถ(  จันเก�ดผลร�ายต้�อธิ์รรมชาต้�แวดล�อม เป็�นการพ�ฒนาที่#�ไม�สูมด(ล  ที่/าให�ธิ์รรมชาต้�ร�อยหรอ  และเก�ดป็?ญหามากมายไม�ว�าจัะเป็�น ป็?ญหาสูภิาพแวดล�อม  ป็?ญหาสู�งคมและป็?ญหาสูภิาพจั�ต้ใจั  จั�งเป็�นการพ�ฒนาที่#�ผ�ดพลาด  ก/าล�งจัะที่/าให�โลกสู�หายนะ และความพ�นาศ  เพราะเป็�นการพ�ฒนาที่#�เสู#ยสูมด(ล  ที่/าให�โลกไม�เหมาะสูมแก�การอย�อาศ�ย และอาจัจัะอย�อาศ�ยไม�ได�  สู�งผลให�เก�ดการพ�ฒนาที่#�ไม�ย� �งย�น  จั�งเก�ดแนวค�ดที่#�จัะเป็ล#�ยนแป็ลงกระบวนการพ�ฒนาใหม�  ซึ่��งแนวที่างที่#�เห>น

27

Page 28: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ว�าน�าจัะแก�ป็?ญหาว�กฤต้�ด�งกล�าวได� น�าจัะเป็�นแนวที่างข้อง การพ�ฒนาแบบ“ย��งย�น ” (Sustainable Development)

“การพ�ฒนุาแบบย่�!งย่2นุ ” (Sustainable Development)

เป็�นการพ�ฒนาที่#�บรณาการ (Integrated) ค�อ ที่/าให�เก�ดเป็�นองค�รวม (Holistic) ค�อ องค�ป็ระกอบที่��งหลายที่#�เก#�ยวข้�องจัะมาป็ระสูานก�นครบองค�  และม#ล�กษีณะอ#กย�างหน��งค�อ ม#ด(ลยภิาพ (Balanced)

ด�งน��น หากจัะพ�จัารณาถ�งป็?จัจั�ยที่#�จัะที่/าให�เก�ดการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�นในสู�งคมได� จัะแยกได�เป็�น 3 ด�านด�วยก�น ค�อ

1. ด�านเศรษีฐก�จั (Economic)

2. น�เวศว�ที่ย� (Ecology)

3. มน(ษีย� (Human)

จัากป็?จัจั�ยด�งกล�าวข้�างต้�น จั�งที่/าให�สูามารถต้อบค/าถามได�ว�า การพ�ฒนาที่#�ผ�านมาล�มเหลว เพราะไม�ม#การพ�ฒนาแต้�ละด�านให�เก�ดความสูมด(ล ด�งน��นจั�งอาจักล�าวได�ว�า การพ�ฒนาที่#�แที่�จัร�งและย�นยาว ค�อ การพ�ฒนาที่#�สูมด(ล ม#บรณาการ และเป็�นองค�รวม ซึ่��งจัะต้�องเน�นที่#�ต้�วมน(ษีย�ให�เข้�ามาเป็�นป็?จัจั�ยสู/าค�ญในการบรณาการน��นเอง

จัากความสู/าค�ญข้อง มน(ษีย� ด�งที่#�กล�าวมาข้�างต้�น จั�งที่/าให�“ ”

ป็ระเที่ศไที่ยห�นมาด/าเน�นการที่#�จัะที่/าให�เก�ดการพ�ฒนาที่#�ย�งย�น โดยใช� คน“ ”  เป็�นศนย�กลางข้องการพ�ฒนามากข้��น ด�งจัะเห>นจัากการที่#�แผนพ�ฒนาฯ ฉบ�บที่#� 8,  9 และ 10  ที่#�ให�สู/าค�ญก�บการพ�ฒนาคน คนเป็�นศนย�กลาง“

การพ�ฒนา พ�ฒนาเช��อมโยงแบบบรณาการ ที่��งคน สู�งคม เศรษีฐก�จั สู��ง”

แวดล�อม การเม�อง โดยว�เคราะห�อย�าง ม#เหต้(ผล ใช�หล�ก พอป็ระมาณ “ ” “ ”

สูร�าง ภิม�ค(�มก�น กล�าวค�อธิ์รรมชาต้�แวดล�อมก�บเศรษีฐก�จัจัะต้�องบรณา“ ”

การเข้�าด�วยก�น  จัะที่/าให�เก�ดสูภิาพที่#�เร#ยกว�าเป็�นภิาวะย��งย�นที่��งในที่างเศรษีฐก�จัและในที่างสูภิาพแวดล�อม การค(�มครองสูภิาพแวดล�อมควบค�ไป็ก�บการพ�ฒนาเศรษีฐก�จั  โดยใช�มน(ษีย�เป็�นแกนกลางการพ�ฒนาเพ��อสูร�างให�เก�ดความสูมด(ล  ระหว�างคนธิ์รรมชาต้� และสูรรพสู��ง  เพ��อให�อย�ร �วมก�นด�วยความเก��อกลก�น ไม�ที่/าลายล�างก�นที่(กสู��งในโลกก>จัะอย�ร �วมก�นอย�างสูงบสู(ข้ สู�งผลต้�อการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�นอย�างแที่�จัร�ง

28

Page 29: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�ว ได�พระราชที่านพระราชด/าร�เก#�ยวก�บเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง  มาต้��งแต้�เร��มงานพ�ฒนาเม��อ  50  ป็F  ที่#�แล�ว  และที่รงย�ดม��นหล�กการน#�มาโดยต้ลอด  แต้�นโยบายเก#�ยวก�บเกษีต้รที่#�ผ�านมาข้องร�ฐบาลเน�นการ ผล�ต้สู�นค�า  เพ��อสู�งออกเป็�นเช�งพาณ�ชย�  ค�อ  เม��อป็ลกข้�าวก>น/าไป็ข้าย  และก>น/าเง�นไป็ซึ่��อข้�าว  เม��อเง�นหมดก>จัะไป็ก� เป็�นอย�างน#�มาโดยต้ลอดจันกระที่��ง ชาวนาไที่ยต้กอย�ในภิาวะหน#�สู�น พระบาที่สูมเด>จัพระเจั�าอย�ห�วที่รงต้ระหน�กถ�งป็?ญหาด�านน#�  จั�งได�พระราชที่านพระราชด/าร�ให�จั�ดต้��งธิ์นาคารข้�าว ธิ์นาคาร  โค – กระบ�อข้��น  เพ��อช�วยเหล�อราษีฎีร  น�บเป็�นจั(ดเร��มต้�นแห�งที่#�มาข้อง เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง“ ”  น�บต้��งแต้�อด#ต้กาล แม�กระที่��งโครงการแรก ๆ  แถวจั�งหว�ดเพชรบ(ร#  ก>ที่รงก/าช�บหน�วยราชการม�ให�น/าเคร��องกลหน�กเข้�าไป็ที่/างาน ร�บสู��งว�าหากน/าเข้�าไป็เร>วน�ก ชาวบ�านจัะละที่��งจัอบ เสู#ยม และในอนาคต้จัะช�วยต้�วเองไม�ได�  ด�งน��นที่ฤษีฎี# เศรษีฐก�”

จัพอเพ#ยง จั�งถ�อเป็�นหล�กสู/าค�ญในการแก�ไข้ป็?ญหาต้�างๆ เพ��อให�ป็ระเที่ศ”

รอดพ�นและย�นหย�ดภิายใต้�กระแสูโลกาว�ว�ฒน� และการเป็ล#�ยนแป็ลงต้�าง ๆ  ได�อย�างม��นคง เพ��อเป็�นหนที่างสู�การพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น ได�ในที่#�สู(ด

เราจั�งสูร(ป็ได�ว�าหล�กเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง (Sufficiency

Economy) ม#ความสู/าค�ญต้�อแนวที่างป็ฏิ�บ�ต้�เพ��อการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น เน��องจัากป็ร�ชญาเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงและการพ�ฒนาแบบย��งย�นต้�างให�ความสู/าค�ญต้�อความเป็�นมน(ษีย� เน�นความอย�ด#ม#สู(ข้มากกว�าความร/�ารวย โดยม#ความย��งย�นเป็�นห�วใจัสู/าค�ญ ที่��ง 2 แนวที่างเห>นว�าต้�องให�ความสู/าค�ญต้�อเร��องความม��นคงข้องมน(ษีย� และการสู�งเสูร�มให�ที่(กคนในสู�งคมสูามารถที่#�จัะพ�ฒนาได�เต้>มที่#�ต้ามศ�กยภิาพข้องต้น นอกจัากน#�หล�กข้องป็ร�ชญาเศรษีฐก�จัพอเพ#ยงที่#�เน�นการใช�ความร � ม#ความรอบคอบ และเสูร�มสูร�างพ��นฐานข้องจั�ต้ใจัให�ที่(กคนม#สู/าน�กในค(ณธิ์รรม ความซึ่��อสู�ต้ย� สู(จัร�ต้ เอ��อเฟื้I� อเผ��อแผ� ม#เหต้(ผล สูามารถแยกแยะสู��งด#สู��งช��ว  ร �ว�าสู��งไหนควรที่/าหร�อไม�ควรที่/า ก>จัะเป็�นการสูร�างด(ลภิาพให�เก�ดข้��นระหว�าง มน(ษีย� สู��งแวดล�อม สู�งคม เที่คโนโลย# (ต้ามหล�กการข้องการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น)  มน(ษีย�จัะร�กษีาและไม�ที่/าลายสู��งแวดล�อม ที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�  สู��งแวดล�อมและที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�ก>จัะให�ป็ระโยชน�ในการด/ารงช#พข้องมน(ษีย�  มน(ษีย�ใช�

29

Page 30: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เที่คโนโลย#ที่#�ที่�นสูม�ยสูร�างสูรรค�ให�เก�ดสูภิาพแวดล�อมที่#�ด#  ที่(กที่#�จัะอย�อย�างเก��อกลก�นและก�น  ในที่#�สู(ดสู�งคมก>จัะเป็�นสู�งคมแห�งความสูงบสู(ข้ที่#�แที่�จัร�งและย��งย�นต้ลอดไป็

อย�างไรก>ต้ามร�ฐบาลจัะต้�องต้ระหน�กและให�ความสู/าค�ญอย�างจัร�งจั�ง ม�ใช�ม#นโยบายที่#�สูวยหรบนแผ�นกระดาษี เพราะเที่�าที่#�ผ�านมาถ�งแม�จัะม#แผนพ�ฒนาฉบ�บที่#� 8 , 9 และ 10  ที่#�เน�นให�คนเป็�นศนย�กลางการพ�ฒนา  แต้�ร�ฐบาลก>ไม�ได�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�อย�างจัร�งจั�ง ร�ฐบาลย�งใช�การบร�หารป็ระเที่ศในระบบที่(นน�ยม ที่#�ม(�งเน�นการพ�ฒนาและสูร�างคน เก�ง“ ”  ให�ม#ศ�กยภิาพในการป็ฏิ�บ�ต้�งานอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ  เพ��อสูร�างความได�เป็ร#ยบที่างการแข้�งข้�น  ม�ได�ม(�งเน�นสูร�าง คนด#“ ”  จั�งที่/าให�เก�ดป็?ญหาความเสู��อมโที่รมที่างจั�ต้ใจัอย�างที่#�เห>นใน   ที่(กว�นน#� ร�ฐบาลจัะต้�องน/าที่ฤษีฎี# เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง“ ”  มาใช�อย�างจัร�งจั�ง ม�ใช�เป็�นเพ#ยงลมป็าก ร�ฐบาลจัะต้�องสูร�างรากฐานข้องช(มชนที่(กช(มชนในป็ระเที่ศให�เก�ดความเข้�มแข้>ง  โดยห�นมาให�ความสู/าค�ญก�บภิาคเกษีต้รที่#�ถ�อเป็�นกระดกสู�นหล�งข้องป็ระเที่ศ  บร�หารป็ระเที่ศด�วยหล�กเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง  เม��อที่(กช(มชนเก�ดความเข้�มแข้>ง  ป็ระเที่ศชาต้�ก>จัะเก�ดความม��นคงย�นบนข้าต้�วเองได�โดยไม�ต้�องพ�งพาต้�างชาต้�  น��นเหละถ�งจัะแสูดงว�าป็ระเที่ศชาต้�ข้องเราจัะม#หนที่างการพ�ฒนาอย�างย��งย�นโดยแที่�จัร�ง

****************************************************

ร�ฐธิรรมนุ�ญฉบ�บป? 2550 หมวด 5 ว�าดวย่เร2!อง แนุวนุโย่บาย่พ2�นุฐานุแห�งรฐ ในุกล��ม ทร�พย่ากรมนุ�ษย่� (HR)

ว*ธิ การอ�านุ ค2อ ใหเพ2!อนุๆอ�านุสาระท��งหมดข้อง หมวด 5 หลาย่ๆรอบ ข้อสอบจะถามอะไรก7ตัามแตั�จะตัองเข้ามาเช้2!อมโย่งก�บข้อม�ลในุหมวด 5

30

Page 31: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เพราะฉะนุ��นุถาเราจ%าสาระ ข้องหมวดนุ �ไดครบ ก7จะตัอบข้อสอบไดอย่�างแนุ�นุอนุ..คร�บ

ท��งนุ � ป.ป@กเปAา ไดแนุบข้อม�ลใหเพ2!อนุๆอ�านุประกอบเพ2!อเตัร ย่มสอบมาพรอมแลว

เหล2ออย่�างเด ย่วค2อ...อ�านุม�นุ....อ�านุม�นุ...อ�านุม�นุ...

ร�ฐธิรรมนุ�ญฉบ�บป? 2550

หมวด ๕ แนุวนุโย่บาย่พ2�นุฐานุแห�งร�ฐ

ส�วนุท ! ๑ บทท�!วไป

มาต้รา ๗๔  บที่บ�ญญ�ต้�ในหมวดน#�เป็�นเจัต้จั/านงให�ร�ฐด/าเน�นการต้รากฎีหมาย และก/าหนดนโยบายในการบร�หารราชการแผ�นด�น

ในการแถลงนโยบายต้�อร�ฐสูภิา คณะร�ฐมนต้ร#ที่#�จัะเข้�าบร�หารราชการแผ�นด�น ต้�องช#�แจังต้�อร�ฐสูภิาให�ช�ดแจั�งว�าจัะด/าเน�นการใด  ในระยะเวลาใด เพ��อบร�หารราชการแผ�นด�น ให�เป็�นไป็ต้ามแนวนโยบายพ��นฐานแห�งร�ฐ และต้�องจั�ดที่/ารายงานแสูดงผลการด/าเน�นการรวมที่��ง ป็?ญหาและอ(ป็สูรรค เสูนอต้�อร�ฐสูภิาป็Fละหน��งคร��ง                        

มาต้รา ๗๕  คณะร�ฐมนต้ร#ต้�องจั�ดที่/าแผนการบร�หารราชการแผ�นด�น เพ��อแสูดงมาต้รการและรายละเอ#ยดข้องแนวที่างในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการในแต้�ละป็Fข้องการบร�หารราชการแผ�นด�น  ซึ่��งจัะต้�องสูอดคล�องก�บแนวนโยบายพ��นฐานแห�งร�ฐ

ในการบร�หารราชการแผ�นด�น คณะร�ฐมนต้ร#ต้�องจั�ดให�ม#แผนการต้รากฎีหมาย ที่#�จั/าเป็�นต้�อการด/าเน�นการต้ามนโยบายและแผนการบร�หารราชการแผ�นด�น

31

Page 32: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ส�วนุท ! ๒ แนุวนุโย่บาย่ดานุความม�!นุคงข้องร�ฐ

มาต้รา ๗๖  ร�ฐต้�องพ�ที่�กษี�ร�กษีาไว�ซึ่��งสูถาบ�นพระมหากษี�ต้ร�ย� เอกราช และบรณภิาพแห�งเข้ต้อ/านาจัร�ฐ และต้�องจั�ดให�ม#ก/าล�งที่หาร อาว(ธิ์ย(ที่โธิ์ป็กรณ� และเที่คโนโลย#ที่#�ที่�นสูม�ย จั/าเป็�น และเพ#ยงพอ เพ��อพ�ที่�กษี�ร�กษีาเอกราช ความม��นคงข้องร�ฐ สูถาบ�นพระมหากษี�ต้ร�ย� ผลป็ระโยชน�แห�งชาต้� และการป็กครองระบอบป็ระชาธิ์�ป็ไต้ยอ�นม#พระมหากษี�ต้ร�ย�ที่รงเป็�นป็ระม(ข้ และเพ��อการพ�ฒนาป็ระเที่ศ

ส�วนุท ! ๓ แนุวนุโย่บาย่ดานุการบร*หารราช้การแผ�นุด*นุ

มาต้รา ๗๗  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายในด�านการบร�หารราชการ แผ�นด�น ด�งต้�อไป็น#�                       

(๑) การบร�หารราชการแผ�นด�นต้�องเป็�นไป็เพ��อการพ�ฒนาสู�งคม เศรษีฐก�จั และ ความม��นคงข้องป็ระเที่ศอย�างย��งย�น โดยร�ฐต้�องค/าน�งถ�งผลป็ระโยชน�ข้องป็ระเที่ศชาต้�ในภิาพรวมเป็�นสู/าค�ญ

(๒) จั�ดระบบการบร�หารราชการสู�วนกลาง ราชการสู�วนภิม�ภิาค และราชการ สู�วนที่�องถ��น ให�ม#ข้อบเข้ต้ อ/านาจัหน�าที่#� และความร�บผ�ดชอบที่#�ช�ดเจันเหมาะสูมแก�การพ�ฒนา ป็ระเที่ศ และสูน�บสูน(นให�จั�งหว�ดเป็�นต้�วแที่นข้องร�ฐในการจั�ดที่/าแผนพ�ฒนาจั�งหว�ด โดยให�ม#งบป็ระมาณเพ��อด/าเน�นการให�เป็�นไป็ต้ามแผนด�งกล�าว  รวมที่��งก/าก�บดแลองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น เพ��อป็ระโยชน�ข้องป็ระชาชนในพ��นที่#�

(๓) กระจัายอ/านาจัให�องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นพ��งต้นเองและต้�ดสู�นใจัใน ก�จัการข้องที่�องถ��นได�เอง รวมที่��งพ�ฒนาจั�งหว�ดที่#�ม#ความพร�อมให�เป็�นองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นข้นาดใหญ� โดยค/าน�งถ�งเจัต้นารมณ�ข้องป็ระชาชนในจั�งหว�ดน��น

(๔) พ�ฒนาระบบงานภิาคร�ฐ โดยม(�งเน�นการพ�ฒนาค(ณภิาพ ค(ณธิ์รรม และจัร�ยธิ์รรม ข้องเจั�าหน�าที่#�ข้องร�ฐ ควบค�ไป็ก�บการป็ร�บป็ร(งรป็แบบและว�ธิ์#การ

32

Page 33: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ที่/างาน เพ��อให�การบร�หารราชการ แผ�นด�นเป็�นไป็อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และสู�งเสูร�มให�หน�วยงานข้องร�ฐใช�หล�กการบร�หารก�จัการ บ�านเม�องที่#�ด#เป็�นแนวที่างในการป็ฏิ�บ�ต้�ราชการ

(๕) การจั�ดระบบงานราชการและงานข้องร�ฐอย�างอ��น ต้�องเป็�นไป็เพ��อให�การจั�ดที่/าและการให�บร�การสูาธิ์ารณะเป็�นไป็อย�างรวดเร>ว ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ โป็ร�งใสู ต้รวจัสูอบได� โดยค/าน�งถ�งการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชน

(๖) ด/าเน�นการให�หน�วยงานที่างกฎีหมายที่#�ม#หน�าที่#�ให�ความเห>นเก#�ยวก�บการด/าเน�นงานข้องร�ฐต้ามกฎีหมายและต้รวจัสูอบการต้รากฎีหมายข้องร�ฐ ด/าเน�นการอย�างเป็�นอ�สูระ  เพ��อให�การบร�หารราชการแผ�นด�นเป็�นไป็ต้ามหล�กน�ต้�ธิ์รรม

(๗) จั�ดให�ม#บร�การสูาธิ์ารณะที่#�จั/าเป็�นแก�ป็ระชาชนอย�างที่��วถ�งและเที่�าเที่#ยมก�น โดยค/าน�งถ�งว�น�ยการเง�นการคล�งข้องป็ระเที่ศ และเร#ยกเก>บค�าบร�การเพ#ยงเที่�าที่#�จั/าเป็�น

(๘) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการพ�ฒนาเศรษีฐก�จัที่�องถ��นและระบบสูาธิ์ารณป็โภิค และสูาธิ์ารณป็การ ต้ลอดที่��งโครงสูร�างพ��นฐานสูารสูนเที่ศในที่�องถ��นให�ที่��วถ�งและเที่�าเที่#ยมก�น ที่��วป็ระเที่ศ

(๙) จั�ดให�ม#แผนพ�ฒนาการเม�อง และจั�ดที่/ามาต้รฐานค(ณธิ์รรมและจัร�ยธิ์รรมข้อง ผ�ด/ารงต้/าแหน�งที่างการเม�อง และเจั�าหน�าที่#�ข้องร�ฐ รวมที่��งจั�ดให�ม#สูภิาพ�ฒนาการเม�องที่#�ม#ความเป็�นอ�สูระ เพ��อต้�ดต้ามสูอดสู�องให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามแผนและมาต้รฐานด�งกล�าวอย�างเคร�งคร�ด

ส�วนุท ! ๔ แนุวนุโย่บาย่ดานุศาสนุา ส�งคม การศ<กษา และว�ฒนุธิรรม

มาต้รา ๗๘  ร�ฐต้�องให�ความอ(ป็ถ�มภิ�และค(�มครองพระพ(ที่ธิ์ศาสูนาและศาสูนาอ��น สู�งเสูร�มความเข้�าใจัอ�นด#และความสูมานฉ�นที่�ระหว�างศาสูน�กชนข้องที่(กศาสูนา รวมที่��งสูน�บสูน(น การน/าหล�กธิ์รรมข้องศาสูนามาใช�เพ��อเสูร�มสูร�างค(ณธิ์รรมและพ�ฒนาค(ณภิาพช#ว�ต้

33

Page 34: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

มาต้รา ๗๙  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านสู�งคม การศ�กษีา และว�ฒนธิ์รรม ด�งต้�อไป็น#�                        

(๑) ค(�มครองและพ�ฒนาเด>กและเยาวชน สู�งเสูร�มความเสูมอภิาคข้องหญ�งและชาย เสูร�มสูร�างและพ�ฒนาความเป็�นป็Aกแผ�นข้องสูถาบ�นครอบคร�ว รวมที่��งต้�องสูงเคราะห�และจั�ดสูว�สูด�การให�แก�คนชรา ผ�ยากไร� ผ�พ�การหร�อที่(พพลภิาพ และผ�อย�ในสูภิาวะยากล/าบากให�ม#ค(ณภิาพช#ว�ต้ที่#�ด#ข้��นและพ��งพาต้นเองได�

(๒) สู�งเสูร�ม สูน�บสูน(น และพ�ฒนาการสูร�างเสูร�มสู(ข้ภิาพ อ�นน/าไป็สู�สู(ข้ภิาวะ ที่#�ย� �งย�นข้องป็ระชาชน  รวมที่��งจั�ดและสู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนได�ร�บบร�การสูาธิ์ารณสู(ข้ที่#�ม# มาต้รฐาน อย�างที่��วถ�ง และม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และสู�งเสูร�มให�องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นและเอกชน ม#สู�วนร�วมในการจั�ดบร�การสูาธิ์ารณสู(ข้

(๓) พ�ฒนาค(ณภิาพและมาต้รฐานการศ�กษีาให�สูอดคล�องก�บความเป็ล#�ยนแป็ลง ที่างเศรษีฐก�จัและสู�งคม สูน�บสูน(นให�ผ�เร#ยนม#ความค�ดสูร�างสูรรค� สูร�างเสูร�มและป็ลกฝั?ง ความร �และจั�ต้สู/าน�กที่#�ถกต้�องเก#�ยวก�บค(ณธิ์รรม จัร�ยธิ์รรม แนวป็ร�ชญาเศรษีฐก�จัพอเพ#ยง ความร �ร �กสูาม�คค# ความม#ระเบ#ยบว�น�ย พ�ฒนาค(ณภิาพผ�ป็ระกอบว�ชาช#พครและบ(คลากรที่างการศ�กษีา และจั�ดสูรรงบป็ระมาณเพ��อการศ�กษีาอย�างเหมาะสูมและเพ#ยงพอ

(๔) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการกระจัายอ/านาจัการจั�ดการศ�กษีาเพ��อให�องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น ช(มชน องค�การที่างศาสูนา และเอกชน จั�ดและม#สู�วนร�วมในการจั�ดการศ�กษีาเพ��อพ�ฒนามาต้รฐานและค(ณภิาพการศ�กษีาให�เที่�าเที่#ยมและสูอดคล�องก�บความต้�องการในแต้�ละพ��นที่#�

34

Page 35: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๕) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการศ�กษีาว�จั�ยในศ�ลป็ว�ที่ยาการแข้นงต้�าง ๆ และเผยแพร� ข้�อมลผลการศ�กษีาว�จั�ยที่#�ได�ร�บที่(นสูน�บสูน(นการศ�กษีาว�จั�ยจัากร�ฐ รวมที่��งเป็Eดโอกาสูให�ป็ระชาชน เข้�าถ�งข้�อมลด�งกล�าวได�

(๖) อน(ร�กษี� ฟื้I� นฟื้ ป็กป็:อง และเผยแพร�ศ�ลป็ว�ฒนธิ์รรมและข้นบธิ์รรมเน#ยมป็ระเพณ# ข้องชาต้� ต้ลอดจันค�าน�ยมอ�นด#งามและภิม�ป็?ญญาที่�องถ��น และต้�องป็ลกฝั?งและสู�งเสูร�มให�ป็ระชาชน ม#จั�ต้สู/าน�กในเร��องด�งกล�าว

ส�วนุท ! ๕ แนุวนุโย่บาย่ดานุกฎีหมาย่และการย่�ตั*ธิรรม

มาต้รา ๘๐  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านกฎีหมายและการย(ต้�ธิ์รรม ด�งต้�อไป็น#�                        

(๑) ดแลให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�และบ�งค�บการให�เป็�นไป็ต้ามกฎีหมายอย�างเป็�นธิ์รรม รวดเร>ว ที่��วถ�ง และม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ

(๒) ค(�มครองสู�ที่ธิ์�และเสูร#ภิาพข้องบ(คคลให�พ�นจัากการล�วงละเม�ดที่��งโดยเจั�าหน�าที่#�ข้องร�ฐและโดยบ(คคลอ��น และต้�องอ/านวยความย(ต้�ธิ์รรมแก�ป็ระชาชนที่(กคนอย�างเที่�าเที่#ยมก�น

(๓) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนม#สู�วนร�วมในกระบวนการย(ต้�ธิ์รรม และสูามารถเข้�าถ�งกระบวนการย(ต้�ธิ์รรมได�โดยง�าย สูะดวก และรวดเร>ว

(๔) ดแลให�ม#การป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามกฎีหมาย ค(�มครองสู�ที่ธิ์�และเสูร#ภิาพข้องบ(คคล การให�ความช�วยเหล�อที่างกฎีหมายแก�ป็ระชาชน และจั�ดระบบงานราชการและงานข้องร�ฐอย�างอ��นในกระบวนการย(ต้�ธิ์รรมให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและอ/านวยความย(ต้�ธิ์รรมแก�ป็ระชาชนอย�างรวดเร>วและเที่�าเที่#ยมก�น

(๕) จั�ดให�ม#กฎีหมายเพ��อจั�ดต้��งองค�กรเพ��อการป็ฏิ�รป็กฎีหมาย ที่#�ด/าเน�นการเป็�นอ�สูระเพ��อที่/าการป็ร�บป็ร(งและพ�ฒนากฎีหมายข้องป็ระเที่ศให�เป็�นไป็

35

Page 36: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

อย�างเหมาะสูม และด/าเน�นการให�หน�วยงานข้องร�ฐพ�จัารณาที่บที่วนความเหมาะสูมและจั/าเป็�นข้องกฎีหมายในความร�บผ�ดชอบโดยต้�องร�บฟื้?งความค�ดเห>นข้องผ�ที่#�ได�ร�บผลกระที่บจัากกฎีหมายน��นป็ระกอบด�วย

(๖) จั�ดให�ม#กฎีหมายเพ��อจั�ดต้��งองค�กรเพ��อการป็ฏิ�รป็กระบวนการย(ต้�ธิ์รรมที่างอาญา ที่#�ด/าเน�นการเป็�นอ�สูระ เพ��อที่/าการศ�กษีา ว�เคราะห�  และต้�ดต้ามการด/าเน�นงานข้องหน�วยงานที่#�เก#�ยวข้�องก�บกระบวนการย(ต้�ธิ์รรมที่างอาญา

ส�วนุท ! ๖ แนุวนุโย่บาย่ดานุการตั�างประเทศ

มาต้รา ๘๑  ร�ฐต้�องสู�งเสูร�มสู�มพ�นธิ์ไมต้ร#และความร�วมม�อก�บนานาป็ระเที่ศ และ พ�งถ�อหล�กในการป็ฏิ�บ�ต้�ต้�อก�นอย�างเสูมอภิาค ต้ลอดจันต้�องป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามพ�นธิ์กรณ#ที่#�ได�กระที่/าไว�ก�บนานาป็ระเที่ศและองค�การระหว�างป็ระเที่ศ

ร�ฐต้�องสู�งเสูร�มการค�า การลงที่(น และการที่�องเที่#�ยวก�บนานาป็ระเที่ศ ต้ลอดจันต้�องให�ความค(�มครองและดแลผลป็ระโยชน�ข้องคนไที่ยในต้�างป็ระเที่ศ

ส�วนุท ! ๗ แนุวนุโย่บาย่ดานุเศรษฐก*จ

มาต้รา ๘๒  ร�ฐต้�องสู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ม#การด/าเน�นการต้ามแนวป็ร�ชญา เศรษีฐก�จัพอเพ#ยง

มาต้รา ๘๓  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านเศรษีฐก�จั ด�งต้�อไป็น#�

(๑) สูน�บสูน(นระบบเศรษีฐก�จัแบบเสูร#โดยอาศ�ยกลไกต้ลาด และสูน�บสูน(นให�ม# การพ�ฒนาเศรษีฐก�จัอย�างย��งย�น โดยต้�องยกเล�กและละเว�นการต้รากฎีหมายและกฎีเกณฑ์�ที่#�ควบค(ม ธิ์(รก�จัที่#�ไม�สูอดคล�องก�บความจั/าเป็�นที่างเศรษีฐก�จั และต้�องไม�ป็ระกอบก�จัการที่#�ม#ล�กษีณะเป็�นการ แข้�งข้�นก�บเอกชน เว�นแต้�ม#ความจั/าเป็�นเพ��อ

36

Page 37: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็ระโยชน�ในการร�กษีาความม��นคงข้องร�ฐ ร�กษีา ผลป็ระโยชน�สู�วนรวม หร�อการจั�ดให�ม#สูาธิ์ารณป็โภิค

(๒) สูน�บสูน(นให�ม#การใช�หล�กค(ณธิ์รรม จัร�ยธิ์รรม และหล�กธิ์รรมาภิ�บาล ควบค�ก�บการป็ระกอบก�จัการ

(๓) ป็ร�บป็ร(งระบบการจั�ดเก>บภิาษี#อากรให�ม#ความเป็�นธิ์รรม และสูอดคล�องก�บ การเป็ล#�ยนแป็ลงข้องสูภิาพเศรษีฐก�จัและสู�งคม

(๔) ร�กษีาว�น�ยการเง�นการคล�ง เพ��อสูน�บสูน(นเสูถ#ยรภิาพและความม��นคง ที่างเศรษีฐก�จัและสู�งคมข้องป็ระเที่ศ

(๕) จั�ดให�ม#การออมเพ��อการด/ารงช#พในยามชราแก�ป็ระชาชนอย�างที่��วถ�ง

(๖) ก/าก�บให�การป็ระกอบก�จัการม#การแข้�งข้�นอย�างเสูร#และเป็�นธิ์รรม ป็:องก�น การผกข้าดต้�ดต้อนไม�ว�าโดยที่างต้รงและที่างอ�อม และค(�มครองผ�บร�โภิค

(๗) ด/าเน�นการให�ม#การกระจัายรายได�อย�างเป็�นธิ์รรม ข้ยายโอกาสูในการ ป็ระกอบอาช#พข้องป็ระชาชน และสู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการพ�ฒนาภิม�ป็?ญญาที่�องถ��นและภิม�ป็?ญญาไที่ย เพ��อใช�ในการผล�ต้สู�นค�า บร�การ และการป็ระกอบอาช#พ

(๘) สู�งเสูร�มให�ป็ระชากรว�ยที่/างานม#งานที่/า ค(�มครองแรงงานเด>กและสูต้ร# จั�ดระบบแรงงานสู�มพ�นธิ์� และระบบไต้รภิาค#ที่#�ผ�ที่/างานม#สู�ที่ธิ์�เล�อกผ�แที่นข้องต้น จั�ดระบบป็ระก�นสู�งคม รวมที่��งค(�มครองให�ผ�ที่/างานม#ค(ณค�าอย�างเด#ยวก�น ได�ร�บค�าต้อบแที่นที่#�เป็�นธิ์รรม ได�ร�บสู�ที่ธิ์�ป็ระโยชน�และสูว�สูด�การที่#�เที่�าเที่#ยมก�นโดยไม�เล�อกป็ฏิ�บ�ต้�

(๙) ค(�มครองและร�กษีาผลป็ระโยชน�ข้องเกษีต้รกรในการผล�ต้และการต้ลาด สู�งเสูร�มให�สู�นค�าเกษีต้รได�ร�บผลต้อบแที่นสูงสู(ด รวมที่��งสู�งเสูร�มการ

37

Page 38: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

รวมกล(�มข้องเกษีต้รกร เพ��อวางแผนการเกษีต้รและร�กษีาผลป็ระโยชน�ร�วมก�นข้องเกษีต้รกร

(๑๐) สู�งเสูร�ม สูน�บสูน(น และค(�มครองระบบสูหกรณ�  หร�อการรวมกล(�มข้อง ป็ระชาชนในการด/าเน�นก�จัการด�านเศรษีฐก�จั

(๑๑) จั�ดให�ม#สูาธิ์ารณป็โภิคข้��นพ��นฐานอ�นจั/าเป็�นต้�อการด/ารงช#ว�ต้ข้องป็ระชาชน เพ��อป็ระโยชน�ในการร�กษีาความม��นคงข้องร�ฐในที่างเศรษีฐก�จั และต้�องใช�ความระม�ดระว�งในการกระที่/าใดอ�นอาจัที่/าให�สูาธิ์ารณป็โภิคข้��นพ��นฐานอ�นจั/าเป็�นต้�อการด/ารงช#ว�ต้ข้องป็ระชาชนอย�ในความผกข้าดข้องเอกชนอ�นอาจัก�อความเสู#ยหายแก�ร�ฐ

(๑๒) ค(�มครองและสู�งเสูร�มการป็ระกอบอาช#พข้องป็ระชาชนเพ��อการพ�ฒนาเศรษีฐก�จั รวมที่��งการสูน�บสูน(นการรวมกล(�มข้องผ�ป็ระกอบว�ชาช#พ

ส�วนุท ! ๘ แนุวนุโย่บาย่ดานุท !ด*นุ ทร�พย่ากรธิรรมช้าตั* และส*!งแวดลอม

มาต้รา ๘๔  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านที่#�ด�น ที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้� และ สู��งแวดล�อมด�งต้�อไป็น#�                      

(๑) ก/าหนดหล�กเกณฑ์�การใช�ที่#�ด�นโดยให�ค/าน�งถ�งสูภิาพแวดล�อมที่างธิ์รรมชาต้�ข้องพ��นที่#�น� �นๆ ต้ามหล�กว�ชาให�ครอบคล(มที่��วป็ระเที่ศที่��งผ�นด�น ผ�นน/�า และจั�ดให�ม#ผ�งเม�องรวม ที่#�สูอดคล�องก�บสูภิาพแวดล�อมด�งกล�าวโดยก/าหนดมาต้รฐานการใช�อย�างย��งย�นด�วยการให�ป็ระชาชนในพ��นที่#�ที่#�ม#ผลกระที่บต้�อนโยบายการใช�ที่#�ด�นน��นร�วมในการต้�ดสู�นใจัด�วย

(๒) ด/าเน�นการให�เกษีต้รกรม#กรรมสู�ที่ธิ์�7หร�อสู�ที่ธิ์�ในที่#�ด�นเพ��อป็ระกอบเกษีต้รกรรมอย�างที่��วถ�งโดยการป็ฏิ�รป็ที่#�ด�นหร�อว�ธิ์#อ��น

(๓) จั�ดให�ม#การวางผ�งเม�อง พ�ฒนา และด/าเน�นการต้ามผ�งเม�องอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพเพ��อป็ระโยชน�ต้�อการดแลร�กษีาที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ

38

Page 39: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๔) จั�ดระบบการดแลและการใช�ที่ร�พยากรน/�าให�เก�ดป็ระโยชน�แก�สู�วนรวม รวมที่��ง จั�ดหาแหล�งน/�าเพ��อให�เกษีต้รกรม#น/�าใช�อย�างพอเพ#ยงและเหมาะสูมแก�การเกษีต้ร

(๕) จั�ดให�ม#แผนการบร�หารจั�ดการที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�อย�างเป็�นระบบ โดยให�ป็ระชาชนช(มชน และองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นที่#�เก#�ยวข้�องม#สู�วนร�วมในการจั�ดที่/าแผนด�งกล�าวด�วย

(๖) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนม#สู�วนร�วมในการสูงวน บ/าร(งร�กษีาและ ใช�ป็ระโยชน�จัากที่ร�พยากรธิ์รรมชาต้�และความหลากหลายที่างช#วภิาพอย�างสูมด(ล

(๗) สู�งเสูร�ม บ/าร(งร�กษีา และค(�มครองค(ณภิาพสู��งแวดล�อมต้ามหล�กการพ�ฒนาที่#�ย� �งย�น โดยให�ป็ระชาชน ช(มชนที่�องถ��น และองค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��นม#สู�วนร�วมในการก/าหนดแนวที่างการด/าเน�นงาน

(๘) ควบค(มและก/าจั�ดภิาวะมลพ�ษีที่#�ม#ผลต้�อสู(ข้ภิาพอนาม�ย สูว�สูด�ภิาพ และ ค(ณภิาพช#ว�ต้ข้องป็ระชาชน

ส�วนุท ! ๙ แนุวนุโย่บาย่ดานุว*ทย่าศาสตัร� ทร�พย่�ส*นุทางป@ญญา และพล�งงานุ

มาต้รา ๘๕  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านว�ที่ยาศาสูต้ร� ที่ร�พย�สู�นที่างป็?ญญา และพล�งงานด�งต้�อไป็น#�                       

(๑) สู�งเสูร�มให�ม#การพ�ฒนาด�านว�ที่ยาศาสูต้ร� เที่คโนโลย# และนว�ต้กรรมด�านต้�าง ๆ โดยจั�ดให�ม#กฎีหมายเฉพาะด�าน จั�ดงบป็ระมาณสูน�บสูน(นการศ�กษีา ค�นคว�า ว�จั�ย และให�ม#สูถาบ�นการศ�กษีาและพ�ฒนา จั�ดให�ม#การใช�ป็ระโยชน�จัากผลการศ�กษีาและพ�ฒนา จั�ดให�ม#ระบบการถ�ายที่อดเที่คโนโลย#ที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและการพ�ฒนาบ(คลากรที่#�เหมาะสูม

39

Page 40: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๒) สู�งเสูร�มการป็ระด�ษีฐ�หร�อการค�นค�ดสู��งใหม� ร�กษีาและพ�ฒนาภิม�ป็?ญญาที่�องถ��น รวมที่��งให�ความค(�มครองที่ร�พย�สู�นที่างป็?ญญา

(๓) เผยแพร�ความร �ด�านว�ที่ยาศาสูต้ร�และเที่คโนโลย#สูม�ยใหม� และสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนใช�หล�กด�านว�ที่ยาศาสูต้ร�ในการด/ารงช#ว�ต้

(๔) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการว�จั�ย พ�ฒนา และใช�ป็ระโยชน�จัากพล�งงานที่ดแที่นซึ่��งได�จัากธิ์รรมชาต้�และเป็�นม�ต้รต้�อสู��งแวดล�อมอย�างต้�อเน��องและเป็�นระบบ

ส�วนุท ! ๑๐ แนุวนุโย่บาย่ดานุการม ส�วนุร�วมข้องประช้าช้นุ

มาต้รา ๘๖  ร�ฐต้�องด/าเน�นการต้ามแนวนโยบายด�านการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชน ด�งต้�อไป็น#�                        

(๑) สู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนม#สู�วนร�วมในการก/าหนดนโยบายและวางแผนพ�ฒนา เศรษีฐก�จัที่��งในระด�บที่�องถ��นและระด�บป็ระเที่ศ

(๒) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชนในการต้�ดสู�นใจัที่างการเม�อง การวางแผนพ�ฒนาที่างเศรษีฐก�จั สู�งคม และการเม�อง รวมที่��งการจั�ดที่/าบร�การสูาธิ์ารณะ โดยต้�องจั�ด ให�ม#การให�ข้�อมลที่#�ถกต้�องครบถ�วนและร�บฟื้?งความค�ดเห>นข้องป็ระชาชนก�อนการวางแผนพ�ฒนา ที่างเศรษีฐก�จั สู�งคม และการเม�อง ต้ลอดจันการจั�ดที่/าบร�การสูาธิ์ารณะ และต้�องจั�ดให�ป็ระชาชน สูามารถเข้�าถ�งข้�อมล สูร(ป็ผลการร�บฟื้?งความค�ดเห>น และผลการต้�ดสู�นใจัข้องร�ฐได�โดยไม�เสู#ยค�าใช�จั�าย

(๓) สู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชนในการต้รวจัสูอบการใช� อ/านาจัร�ฐที่(กระด�บ ในรป็แบบองค�การที่างว�ชาช#พที่#�หลากหลายหร�อรป็แบบอ��น และต้�องไม�กระที่/าการที่#�ม#ล�กษีณะเป็�นการแที่รกแซึ่งการด/าเน�นงานข้องสู��อมวลชนที่��งข้องร�ฐและเอกชนในการเสูนอข้�อมลข้�าวสูารเก#�ยวก�บการใช�อ/านาจัร�ฐ เพ��อให�ป็ระชาชนได�ร�บข้�อมลข้�าวสูาร

40

Page 41: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

(๔) จั�ดให�ม#มาต้รฐานกลางในการก/าก�บดแล ต้รวจัสูอบ และป็ระเม�นผล การด/าเน�นงานข้ององค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น และต้�องสู�งเสูร�มและสูน�บสูน(นให�ป็ระชาชนและ ช(มชนม#สู�วนร�วมในการป็กครองที่�องถ��น ต้ลอดจันการต้รวจัสูอบและป็ระเม�นผลการด/าเน�นงานข้อง องค�กรป็กครองสู�วนที่�องถ��น

(๕) สู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนม#ความเข้�มแข้>งในที่างการเม�อง และให�ม#การต้รากฎีหมายเพ��อจั�ดต้��งกองที่(นพ�ฒนาการเม�องภิาคพลเม�องเพ��อช�วยเหล�อการด/าเน�นก�จักรรมสูาธิ์ารณะข้องช(มชน รวมที่��งสูน�บสูน(นการด/าเน�นการข้องกล(�มป็ระชาชนที่#�รวมต้�วก�นในล�กษีณะเคร�อข้�ายที่(กรป็แบบที่#�จัะสูามารถแสูดงความค�ดเห>นและเสูนอความต้�องการข้องช(มชนในพ��นที่#�

(๖) สู�งเสูร�มและให�การศ�กษีาแก�ป็ระชาชนเก#�ยวก�บการป็กครองระบอบป็ระชาธิ์�ป็ไต้ยอ�นม#พระมหากษี�ต้ร�ย�ที่รงเป็�นป็ระม(ข้ รวมที่��งสู�งเสูร�มให�ป็ระชาชนได�ใช�สู�ที่ธิ์�เล�อกต้��ง

........................................................................................

..........................................

กล��มองค�การสาธิารณีะ ข้อ 1 การบร�หารเช�งกลย(ที่ธิ์�ค�ออะไร ป็ระกอบด�วยอะไรบ�าง และการบร�หารเช�งกลย(ที่ธิ์�ที่#�ด#ค�ออะไร และม#เคร��องม�อหร�อเที่คน�คอะไรบ�างในการบร�หารเช�งกลย(ที่ธิ์� (อธิ์�บายโดยละเอ#ยด) พร�อมยกต้�วอย�างป็ระกอบให�ช�ดเจันตัอบ

41

Page 42: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การบร*หารเช้*งกลย่�ทธิ� Strategic Management โดยที่��วไป็ หมายถ�งการก/าหนดว�สู�ยที่�ศน� (Vision) พ�นธิ์ก�จั (Mission) ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� (Objective) เป็:าหมาย (Goal) ข้ององค�การในระยะสู��นและระยะยาว จัากน��นจั�งวางแผนที่/าก�จักรรมต้�าง ๆ เพ��อให�องค�การสูามารถด/าเน�นงานต้ามพ�นธิ์ก�จัอ�นน/าไป็สู�การบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�และเป็:าหมายที่#�ก/าหนดไว�ตั�วอย่�าง การก%าหนุด ว�ส�ย่ท�ศนุ� และพ�นุธิก*จ ข้อง องค�การโทรศ�พท�แห�งประเทศไทย่ว�ส�ย่ท�ศนุ� “ ม(�งสู�การเป็�นผ�ให�บร�การสู��อสูารโที่รคมนาคมแห�งชาต้� ที่#�สูนองต้อบต้�อความต้�องการข้องลกค�าและสูาธิ์ารณชนอย�างใกล�ช�ดที่��งด�านเศรษีฐก�จัและสู�งคม”

พ�นุธิก*จ “ให�บร�การโที่รคมนาคมด�วยนว�ต้กรรมที่#�ต้อบสูนองความต้�องการข้องลกค�า ให�ความม��นใจัด�านข้�อมลข้�าวสูารเพ��อความม��นคงข้องชาต้� ให�ป็ระชาชนเข้�าถ�งข้�อมลข้�าวสูารรวมถ�งบร�การสูาธิ์ารณะต้�าง ๆ อย�างเที่�าเที่#ยมและที่��วถ�ง สูอดคล�องก�บสูภิาพเศรษีฐก�จัและสู�งคม ”กระบวนุการบร*หารเช้*งกลย่�ทธิ�ข้��นุตัอนุท ! 1 การว*เคราะห�สภาพแวดลอม

1 สู��งแวดล�อมภิายนอกองค�การ PEST

2 สู��งแวดล�อมภิายในองค�การ SWOT Analysis , 7S Analysis

1 สู��งแวดล�อมภิายนอกองค�การ “PEST”

P- Political Influence อ�ที่ธิ์�พลที่างการเม�องE- Economic Influence อ�ที่ธิ์�พลที่าง

เศรษีฐก�จั

42

Page 43: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

S- Social Influenceอ�ที่ธิ์�พลที่างสู�งคม ว�ฒนธิ์รรม

T- Technological Influence อ�ที่ธิ์�พลที่างเที่คโนโลย#

2 สู��งแวดล�อมภิายในองค�การ“SWOT Analysis” มองจัากองค�ป็ระกอบการจั�ดการ

4M มองจัาก Output ค�อ 4P

S- Strength จั(ดแข้>งW- Weakness จั(ดอ�อน O- Opportunity โอกาสู (โอกาสูที่#�ที่/าให�สู/าเร>จั

ต้ามเป็:าหมาย)

T- Threat อ(ป็สูรรคเคร��องม�ออ#กอย�างที่#�สูามารถน/ามาว�เคราะห�สูภิาพแวดล�อมภิายในองค�การ ค�อ “7S Analysis”

1) Strategy - กลย(ที่ธิ์� ป็ระกอบด�วยว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้ององค�กร และที่างเล�อกสู/าหร�บการบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ด�งกล�าวข้ององค�กร2) Structure - โครงสูร�างองค�กร, ระด�บข้��นการบ�งค�บบ�ญชาและการต้�ดต้�อป็ระสูานงาน, รวมถ�งการจั�ดแบ�งเป็�นหน�วยงานเพ��อการด/าเน�นก�จัการงานต้�าง ๆ ข้��นมา3) Systems - ระบบ กระบวนการป็ฏิ�บ�ต้�งานหล�กและรองที่#�องค�กรก/าหนดข้��นมาเพ��อกระที่/าก�จักรรมต้�างๆอาที่� ระบบการผล�ต้,

การวางแผนว�ต้ถ(ด�บ, ระบบการร�บและการจั�ดการก�บค/าสู� �งซึ่��อข้องลกค�า 4) Style - รป็แบบการบร�หาร เป็�นสู��งที่#�ไม�ได�ต้ราข้��นไว�เป็�นลายล�กษีณ�อ�กษีร แต้�สูามารถที่#�จัะพ�สูจัน�ได�ว�าฝัDายบร�หารได�ให�ความ

43

Page 44: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สู/าค�ญแก�เร��องใดเป็�นสู/าค�ญ, ระด�บความสู/าค�ญข้องป็ระเด>นต้�างๆ,

พฤต้�กรรมที่#�ผ�บ�งค�บบ�ญชาแสูดงออกก�บผ�ใต้�บ�งค�บบ�ญชาค�อสู��งที่#�มองเห>นได� และเป็�นสู��งที่#�สูามารถบอกได�ด#ว�าที่#�น� �นม#รป็แบบการบร�หารอย�างไร5) Staff – ที่#มงาน ต้�วที่ร�พยากรบ(คคล ต้��งแต้�การวางแผนก/าล�งแรงงาน, การสูรรหา, การฝัAกอบรม และที่�กษีะเฉพาะด�านต้�างๆในการด/าเน�นงานข้องที่ร�พยากรบ(คคลแต้�ละต้/าแหน�ง6) Shared Values - ค�าน�ยมร�วมสู��งที่#�เป็�นพ��นฐานที่#�ที่/าให�ม#และที่/าให�องค�กรด/ารงคงอย�รวมถ�งความเช��อและความคาดหว�งที่#�พน�กงานม#ต้�อองค�กร7) Skills - ที่�กษีะ สูมรรถภิาพข้องหน�วยธิ์(รก�จัที่#�ไม�เหม�อนหร�อเหน�อกว�าองค�กรอ��นๆข้��นุตัอนุท ! 2 การก%าหนุดท*ศทางข้ององค�การ

1 ว�สู�ยที่�ศน� VISION การมองเห>นว�าอนาคต้ธิ์(รก�จัจัะเป็�นอย�างไร

2 ภิารก�จั MISSION ภิาระหน�าที่#�ข้ององค�การว�าจัะที่/าอะไรบ�าง

- ภิารก�จัหล�ก - ภิารก�จัรอง3. ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� Objectives

4. ก/าหนดย(ที่ธิ์ศาสูต้ร� เป็:าหมายข้��นุตัอนุท ! 3 การก%าหนุดกลย่�ทธิ�

- การก%าหนุดกลย่�ทธิ� Strategy

การเล�อกกลย(ที่ธิ์�ที่#�เหมาะสูมก�บที่ร�พยากรและความสูามารถข้ององค�กร และสูามารถน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ได�จัร�ง ที่#�จัะที่/าให�ภิารก�จัและว�สู�ยที่�ศน�ข้ององค�การบรรล(เป็:าหมาย จัากการว�เคราะห�ที่างเล�อกด�วยเที่คน�คต้�างๆ เช�น

44

Page 45: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

1) SWOT Analysis (จ�ดอ�อนุ จ�ดแข้7ง โอกาส ภ�ย่ค�กคาม)

SWOT เป็�นค/าย�อมาจัากค/าว�า Strengths, Weaknesses,

Opportunities, and Threats โดย   Strengths ค�อ จั(ดแข้>ง หมายถ�ง ความสูามารถและสูถานการณ�ภิายในองค�กรที่#�เป็�นบวก ซึ่��งองค�กรน/ามาใช�เป็�นป็ระโยชน�ในการที่/างานเพ��อบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�ง การด/าเน�นงานภิายในที่#�องค�กรที่/าได�ด#   Weaknesses ค�อ จั(ดอ�อน หมายถ�ง สูถานการณ�ภิายในองค�กรที่#�เป็�นลบและด�อยความสูามารถ ซึ่��งองค�กรไม�สูามารถน/ามาใช�เป็�นป็ระโยชน�ในการที่/างานเพ��อบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�ง การด/าเน�นงานภิายในที่#�องค�กรที่/าได�ไม�ด#  Opportunities ค�อ โอกาสู หมายถ�ง ป็?จัจั�ยและสูถานการณ�ภิายนอกที่#�เอ��ออ/านวยให�การที่/างานข้ององค�กรบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�ง สูภิาพแวดล�อมภิายนอกที่#�เป็�นป็ระโยชน�ต้�อการด/าเน�นการข้ององค�กร  Threats ค�ออ(ป็สูรรค หมายถ�ง ป็?จัจั�ยและสูถานการณ�ภิายนอกที่#�ข้�ดข้วางการที่/างานข้ององค�กรไม�ให�บรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค� หร�อหมายถ�งสูภิาพแวดล�อมภิายนอกที่#�เป็�นป็?ญหาต้�อองค�กร2) TOWS Matrix ( SO, WO, ST, WT)กลย่�ทธิ� 4 ประเภท ตัามแนุวทางข้องทฤษฏิ TOWS Matrix

• Strengths-Opportunities (SO)ใช้จ�ดแข้7งข้ององค�การเพ2!อช้�วงช้*งความไดเปร ย่บจากโอกาสภาย่นุอก• Weaknesses-Opportunities (WO)

45

Page 46: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ปร�บปร�งจ�ดอ�อนุข้ององค�การโดย่ใช้ความไดเปร ย่บจากโอกาสภาย่นุอก• Strengths-Threats (ST)ใช้จ�ดแข้7งข้ององค�การเพ2!อหลบหล กหร2อลดผลกระทบข้องภาวะค�กคามจากภาย่นุอก• Weaknesses-Threats (WT)ใช้ย่�ทธิว*ธิ ตั��งร�บเพ2!อปLดจ�ดอ�อนุภาย่ในุและหลบหล กภาวะค�กคามจากภาย่นุอก

3) Balance Scorecard (BSC) BSC เป็�นระบบว�ดผลการป็ฏิ�บ�ต้�งาน เป็�นระบบการจั�ดการ

แบบม(�งผลสู�มฤที่ธิ์�7ข้องงาน ป็ระกอบด�วยม(�งมองด�านต้�าง 4

ด�าน - ม(มมองด�านการเง�น - ม(มมองด�านลกค�า- ม(มมองกระบวนการภิายในธิ์(รก�จั - ม(มมองการเร#ยนร �และการเต้�บโต้ BSC ไม�ใช�เคร��องม�อในการป็ระเม�นผลอย�างเด#ยว แต้�ย�ง

เป็�นเคร��องม�อในการก/าหนดกลย(ที่ธิ์� น/ากลย(ที่ธิ์�ไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ม#รป็แบบและว�ธิ์#การที่#�ช�วยให�การถ�ายที่อดที่�ศที่างข้ององค�กร กลย(ที่ธิ์� เป็:าหมาย ลงสู�การป็ฏิ�บ�ต้�ได�อย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ อ#กที่��งย�งเป็�นเคร��องม�อสู��อสูารที่#�ด#ในการสู��อสูารที่��งกลย(ที่ธิ์�และผลงานสู�พน�งงานที่(กระด�บในองค�กร อ�นน/าไป็สู�การพ�ฒนาอย�างต้�อเน��อง

สู/าหร�บในภิาคร�ฐได�น/าแนวค�ด BSC มาป็ร�บใช�ในการป็ระเม�นผล และการแป็ลงกลย(ที่ธิ์�ไป็สู�การป็ฏิ�บ�ต้�ข้องหน�วยงาน โดยดจัากม�ต้�ที่#�สู/าค�ญ 4 ด�านค�อ

ม�ต้�ที่#� 1 ป็ระสู�ที่ธิ์�ผลต้ามแผนย(ที่ธิ์ศาสูต้ร� ม�ต้�ที่#� 2

ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน

46

Page 47: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ม�ต้�ที่#� 3 ค(ณภิาพการให�บร�การ ม�ต้�ที่# 4 การพ�ฒนาองค�กร

- การก%าหนุดแผนุปฏิ*บ�ตั*งานุ Action Plan

เม��อก/าหนดกลย(ที่ธิ์�แล�ว ต้�องก/าหนดข้อบเข้ต้ความร�บผ�ดชอบและหน�าที่#�ข้องแต้�ละหน�วยงานให�เหมาะสูม ช�ดเจัน แล�วจั�งให�แต้�ละหน�วยจั�ดที่/าแผนการป็ฏิ�บ�ต้�งาน ภิายใต้�กรอบแนวที่างการป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�องค�กรก/าหนดข้��นุตัอนุท ! 4 การนุ%ากลย่�ทธิ�ไปปฏิ*บ�ตั*

ด/าเน�นการต้ามกลย(ที่ธิ์�ที่#�วางไว�โดยม#การจั�ดรป็องค�การ ก/าหนดแผนป็ระจั/าป็F ก/าหนดนโยบาย จังใจับ(คลากรที่#�ร �บผ�ดชอบ การจั�ดสูรรที่ร�พยากร การสูร�างว�ฒนธิ์รรมการที่/างานที่#�เน�นการที่/างานต้ามกลย(ที่ธิ์� การก/าหนดโครงสูร�างองค�การที่#�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล การพ�ฒนาและการใช�ระบบการจั�ดการข้�อมล โดยใช�เคร��องม�อ BSC (Balanced Scorecard) และ TQM (Total

Quality Management) การบร�หารค(ณภิาพTQM (Total Quality Management) การบร*หารค�ณีภาพ เป็�นเคร��องม�อที่#�ใช�ใน ม(มมองด�านลกค�า “ / ค(ณภิาพการให�บร�การ ”

* TQM ต้�องใช� วงจัรเดมม��ง (Demming Cycle) มาเป็�นเคร��องม�อในการด/าเน�นการ *T (Total) หมายถ�ง ที่(กคนในองค�กรจัะม#สู�วนร�วมในการสูร�างค(ณภิาพ น�บต้��งแต้�ผ�บร�หาร ห�วหน�างาน ผ�ป็ฏิ�บ�ต้�Q (Quality) หมายถ�ง ค(ณภิาพข้องสู�นค�า หร�อบร�การ ที่#�สูามารถสูร�างความพอใจัแก�ลกค�า และต้อบสูนองความต้�องการข้องลกค�าได�อย�างแที่�จัร�ง

47

Page 48: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

M (Management) หมายถ�ง การบร�หารค(ณภิาพที่#�ม(�งเสูร�มให�ม#การพ�ฒนาค(ณภิาพอย�างต้�อเน��องTQM เป็�นว�ฒนธิ์รรมข้ององค�การที่#�สูมาช�กที่(กคนให�ความสู/าค�ญและม#สู�วนร�วมในการพ�ฒนาการด/าเน�นงานข้ององค�การอย�างต้�อเน��อง โดยน/าเที่คน�คต้�าง ๆ มาป็ร�บใช� หร�ออาจัน/า วงจัรเดมม��ง Deming Cycle ป็ร�บใช� (PDCA)

วงจรเดม*!ง ค2อ วงจรข้องการวางแผนุ - ปฏิ*บ�ตั* - ตัรวจสอบ - แกไข้Plan - Do - Check - Action

สู�วนป็ระกอบสู/าค�ญข้อง TQM

1. การให�ความสู/าค�ญก�บ 2. การพ�ฒนาอย�างต้�อเน��อง3. สูมาช�กที่(กคนม#สู�วนร�วม (ที่#มงานเป็�นกลจั�กรสู/าค�ญในการผล�กด�นธิ์(รก�จั)

ข้��นุตัอนุท ! 5 การควบค�มเป็�นการต้�ดต้ามการต้รวจัสูอบ เป็�นกระบวนการพ�จัารณาว�ากลย(ที่ธิ์�ได�บรรล(เป็:าหมายและว�ต้ถ(ป็ระสูงค�หร�อไม� เป็�นการต้รวจัสูอบแผนกลย(ที่ธิ์�และการเป็ล#�ยนแป็ลงกลย(ที่ธิ์�ให�เหมาะสูมKPI (Key Performance Indicators) ต้�วช#�ว�ดหล�กข้องผลการด/าเน�นงาน เป็�นเคร��องม�อสู/าค�ญที่#�บ�งบอกถ�งข้�อมลที่#�แสูดง

48

Page 49: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สูถานะที่#�เป็�นจัร�งข้ององค�การในป็?จัจั(บ�น เพ��อป็ระโยชน�ในการก/าก�บต้รวจัสูอบการด/าเน�นการต้ามแผนที่#�ก/าหนด องค�ป็ระกอบข้องต้�วช#�ว�ด ม#ด�งน#� - ช��อต้�วช#�ว�ด - ค/าจั/าก�ดความ หร�อการให�ค/าอธิ์�บายความหมาย - สูต้รการค/านวณ - เป็:าหมายการว�ด - เกณฑ์�การป็ระเม�น - น/�าหน�กต้�วช#�ว�ด ต้�วช#�ว�ดที่(กต้�ว ควรม#การให�ค/าจั/าก�ดความ หร�อการอธิ์�บายความหมายข้องต้�วช#�ว�ดด�งกล�าว ต้�วอย�าง ร�อยละการลดลงข้องเร��องร�องเร#ยนข้��นุตัอนุท ! 6 การประเม*นุผล

เพ��อให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานด/าเน�นไป็อย�างต้�อเน��อง เป็�นการว�ดผลการป็ฏิ�บ�ต้�งานเที่#ยบก�บเป็:าหมายที่#�ก/าหนดไว� แล�วว�เคราะห�หาสูาเหต้(ที่#�ผลการป็ฏิ�บ�ต้�ต้/�าหร�อสูงกว�าเป็:าหมาย เพ��อเสูนอที่างเล�อกต้�อผ�บร�หารในการป็ร�บป็ร(งป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพข้องงาน เคร��องม�อที่#�ใช� Balance Scorecard (BSC) และ Benchmarking น/ามาใช�ในการป็ระเม�นผล Benchmarking มาตัรฐานุเปร ย่บเท ย่บ

มาต้รฐานเป็ร#ยบเที่#ยบ เป็�นกระบวนการที่#�ต้�อเน��องในการเร#ยนร �ที่#�จัะว�ด ป็ระเม�นผลป็ฏิ�บ�ต้�งานข้ององค�การเม��อเที่#ยบก�บอด#ต้ที่#�ผ�านมา เที่#ยบก�บองค�กรป็ระเภิที่เด#ยวก�นหร�อองค�กรต้�างป็ระเภิที่แล�วเป็�นอย�างไร เพ��อหาก�จักรรมที่#�ได�ร�บว�าม#การป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�เป็�นเล�ศ (Best Practice) แล�วน/ามาสูร�างความเป็�นเล�ศให�องค�การ

- เป็�นเคร��องม�อที่#�ช�วยให�เก�ดการพ�ฒนาองค�กร- ว�ดและเป็ร#ยบเที่#ยบก�บองค�กรที่#�ที่/าได�ด#กว�า เข้�าไป็ศ�กษีา

แลกเป็ล#�ยนเร#ยนร �ว�ธิ์#ป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องเข้า แล�วน/าผลมาเป็ร#ยบเที่#ยบ เพ��อใช�ในการป็ร�บป็ร(งองค�กร

- สู�วนใหญ�เป็�นการเร#ยนร �ภิายนอกองค�การ

49

Page 50: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- เม��อได�ความร �มาแล�ว ก>จัะใช� KM มาเป็�นเคร��องม�อช�วยสูร�างการเร#ยนร �เพ��อพ�ฒนาองค�กร

ตั�วอย่�างประกอบข้อให�เพ��อนๆ ยกต้�วอย�าง องค�กรข้องต้นเองน�ะคร�บสู��งที่#�ต้�องยกต้�วอย�างค�อ

1) ว�สู�ยที่�ศน�2) พ�นธิ์ก�จั3) กลย(ที่ธิ์�เช�น กรมพ�ฒนาธิ์(รก�จัการค�า

ว*ส�ย่ท�ศนุ�"เป็�นองค�กรที่#�ม#ความเป็�นเล�ศในการให�บร�การจัดที่ะเบ#ยน ก/าก�บดแลบร�การข้�อมลธิ์(รก�จั และพ�ฒนาผ�ป็ระกอบธิ์(รก�จัให�เข้�มแข้>งและย��งย�น"

พ�นุธิก*จ1. จัดที่ะเบ#ยน ก/าก�บดแล และบร�การข้�อมลธิ์(รก�จัให�ได�ร�บความ

สูะดวกรวดเร>ว ถกต้�อง และโป็ร�งใสู 1. จัดที่ะเบ#ยน ก/าก�บดแล และบร�การข้�อมลธิ์(รก�จัให�ได�ร�บความสูะดวกรวดเร>ว ถกต้�อง และโป็ร�งใสู

2. พ�ฒนาสู�งเสูร�มธิ์(รก�จัด�านการบร�หารจั�ดการ การต้ลาดให�ม#ความเข้�มแข้>ง ย��งย�น และม#การบร�หารจั�ดการที่#�ด#

3. พ�ฒนาบ(คลากรให�ม#จั�ต้สู/าน�กในการให�บร�การและม#ความค�ดร�เร��มสูร�างสูรรค�ใน การพ�ฒนาธิ์(รก�จั

กลย่�ทธิ�1. พ�ฒนาฐานข้�อมลให�ถกต้�องสูมบรณ�เป็�นป็?จัจั(บ�น2. ว�เคราะห�ข้�อมลเพ��อป็ระกอบการต้�ดสู�นใจั3. ศ�กษีาว�เคราะห�โครงสูร�างธิ์(รก�จัและโอกาสูที่างการต้ลาด4. เพ��มช�องที่างการต้ลาดแก�ผ�ป็ระกอบธิ์(รก�จั

50

Page 51: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

5. พ�ฒนาธิ์(รก�จัเป็:าหมายให�ม#การบร�หารจั�ดการต้ามเกณฑ์�มาต้รฐาน

6. ข้ยายและเพ��มศ�กยภิาพการใช� IT ในการให�บร�การ7. เพ��มป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพการป็ฏิ�บ�ต้�งานข้องบ(คลากร8. ป็ร�บป็ร(งกฎีระเบ#ยบให�สูอดคล�องก�บสูภิาวการณ�9. พ�ฒนาให�เป็�นองค�กรแห�งการเร#ยนร �

2. ถ�าที่�านเป็�นผ�บร�หารองค�กร ที่�านจัะม#ว�ธิ์#แนวที่างอย�างไรที่#�จัะที่/าให�องค�กรข้องเรา เป็�นองค�การเช�งนว�ต้กรรม โดยให�ต้อบต้ามกราบที่#�ที่�านได�ศ�กษีามา พรอมอธิ*บาย่โดย่ละเอ ย่ดและย่กตั�วอย่�างประกอบใหช้�ดเจนุตัอบ

ป็?จัจั(บ�นนว�ต้กรรมได�ม#บที่บาที่ที่��งในการด/ารงช#ว�ต้และการที่/างานด�านต้�างๆมากข้��น ค/าว�า "นว�ต้กรรม(Innovation)" แป็ลว�า "ที่/าสู��งใหม�ข้��นมา" ซึ่��งโที่ม�สู ฮิ�วสู� (Hughes, 1987) ได�ให�ความหมายข้องนว�ต้กรรมว�า เป็�นการน/าเอาว�ธิ์#การใหม�ๆ มาป็ฏิ�บ�ต้�หล�งจัากที่#�ได�ผ�านการที่ดลองและได�ร�บการพ�ฒนามาเป็�นล/าด�บแล�ว โดยเร��มมาจัากการค�ดค�น และพ�ฒนา ซึ่��งอาจัม#การที่ดลองป็ฏิ�บ�ต้�ก�อน และถ�าจัะน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�จัร�งจัะม#ความแต้กต้�างไป็จัากการป็ฏิ�บ�ต้�เด�มที่#�เคยป็ฏิ�บ�ต้�มา

ด�งนุ��นุ นุว�ตักรรมองค�การ หมายถ�ง ผล�ต้ภิ�ณฑ์� กระบวนการในองค�กร เป็�นข้องใหม�ที่#�เก�ดข้��นในองค�การ เป็�นการเก�ดข้��นด�วยความต้��งใจั ไม�ใช�การเป็ล#�ยนแป็ลงที่#�เป็�นงานป็ระจั/า องค�กรได�ร�บป็ระโยชน�จัากการเป็ล#�ยนแป็ลง และม#ผลกระที่บต้�อสูาธิ์ารณะ

51

Page 52: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การสูร�างนว�ต้กรรมในองค�การสูามารถแบ�งได� 3 ป็ระเภิที่ (ภิาน(, 2546) ได�แก� นว�ต้กรรมผล�ต้ภิ�ณฑ์�(product

innovation) นว�ต้กรรมกระบวนการ (process

innovation) และนว�ต้กรรมการจั�ดการ (management innovation)

1) นว�ต้กรรมผล�ต้ภิ�ณฑ์� (product innovation) การสูร�างนว�ต้กรรมผล�ต้ภิ�ณฑ์�จั/าเป็�นต้�องม#การค�ดค�นและพ�ฒนาผล�ต้ภิ�ณฑ์�อย�างต้�อเน��องเพ��อเสูนอค(ณค�าให�แก�ลกค�า ซึ่��งต้�องอาศ�ยองค�ป็ระกอบที่#�สู/าค�ญค�อ การพ�ฒนาค(ณสูมบ�ต้�และล�กษีณะข้องผล�ต้ภิ�ณฑ์� โดยการออกแบบต้�องค/าน�งถ�งป็ระโยชน�ที่#�ลกค�าจัะได�ร�บซึ่��งลกค�าสูามารถม#สู�วนร�วมในการสูร�างนว�ต้กรรม ต้��งแต้�กระบวนการออกแบบการสูร�าง การที่ดสูอบ เป็�นต้�น

2) นว�ต้กรรมกระบวนการ (process innovation)ในการพ�ฒนาสูร�างสูรรค�กระบวนการให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพมากย��งข้��นน��น ต้�องอาศ�ยความร �ที่างเที่คโนโลย# ซึ่��งเป็�นความร �ในเร��องข้องสู�วนป็ระกอบและสู�วนเช��อมต้�อระหว�างสู�วนป็ระกอบเหล�าน��น ต้ลอดจันความร � กระบวนการและเที่คน�คต้�างๆ ที่#�เก#�ยวข้�อง รวมถ�งการป็ระย(กต้�ใช�แนวค�ด ว�ธิ์#การหร�อกระบวนการใหม�ๆ ที่#�สู�งผลให�กระบวนการผล�ต้และการที่/างานโดยรวมให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ และป็ระสู�ที่ธิ์�ผล

3) นว�ต้กรรมการจั�ดการ (management innovation)

การสูร�างนว�ต้กรรมที่างการจั�ดการน��นองค�การจัะต้�องใช�ความร �ที่างด�านการบร�หารจั�ดการมาป็ร�บป็ร(งระบบโครงสูร�างเด�มข้ององค�การ ซึ่��งรป็แบบการบร�หารจัะเป็�นไป็ในล�กษีณะการม#สู�วนร�วมข้องพน�กงาน ซึ่��งจัะที่/าให�เก�ดความค�ดเห>นใหม�ๆ เก�ดความค�ด

52

Page 53: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สูร�างสูรรค� สูามารถต้อบสูนองความต้�องการข้องลกค�าและสูามารถสูร�างรายได�และน/าไป็สู�ผลก/าไรให�ก�บบร�ษี�ที่ได�

การที่#�จัะป็ร�บเป็ล#�ยนให�องค�กรเป็�นองค�การที่#�ม#นว�ต้กรรม จั�งต้�องสูร�างว�ฒนธิ์รรมใหม�ๆ โดยเร��มจัากการพ�ฒนาความค�ดสูร�างสูรรค�ในการที่/างานผ�าน คน โครงสูร�าง สูภิาพแวดล�อมในการที่/างาน จัะเห>นได�ว�าในการจั�ดการนว�ต้กรรมน��น จัะต้�องอาศ�ยความร � และการเร#ยนร �ใหม�ๆ ที่#�ม#การพ�ฒนาอย�างต้�อเน��องและเป็�นระบบ เพ��อที่#�จัะมาผล�ต้เป็�นสู�นค�าหร�อบร�การใหม�ได�ต้ามที่#�ลกค�าต้�องการซึ่��งองค�ความร �เหล�าน#�จัะมาจัากความค�ดข้องคนในองค�การด�วยการค�นหาแนวค�ดใหม�และการใช�ป็ระสูบการณ�ต้รงหร�อหากองค�การใดม#บ(คลากรที่#�ม#ความร �ความสูามารถอย�มากแล�ว ก>จัะเป็�นความได�เป็ร#ยบมากกว�าองค�การอ��นๆ ที่��งน#�เน��องจัากบ(คลากรแต้�ละคนจัะม#ความร �ความสูามารถในเร��องที่#�แต้กต้�างก�น และหากได�ม#การแลกเป็ล#�ยนความร � แบ�งป็?นข้�าวสูารข้�อมลระหว�างก�นหร�อม#การพ�ฒนาความร �ด�วยก�นอย�างต้�อเน��อง ต้ลอดจันน/าเอาความร �จัากบ(คลากรเหล�าน#�มาป็ระกอบก�น ก>จัะสูามารถที่/าให�เก�ดกรอบแนวความค�ดสูร�างสูรรค�ได�รวดเร>วเป็�นผลที่/าให�องค�การสูามารถแข้�งข้�นได� ซึ่��งการเร#ยนร �ข้ององค�การด�งกล�าว ค�อล�กษีณะข้อง "องค�การแห�งการเร#ยนร � (LearningOrganization)

LEARNING ORGANIZATION องค�การแห�งการเร#ยนร �

53

Page 54: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

LEARNING MODEL แห�งการเร ย่นุร�

องค�การแห�งการเร ย่นุร� (Learning Organization: LO)

เป็�นองค�การที่#�ม#การสูร�างช�องที่างให�เก�ดการถ�ายที่อดความร �ซึ่��งก�นและก�น ภิายในระหว�างบ(คลากร ควบค�ไป็ก�บการร�บความร �จัากภิายนอก เป็:าป็ระสูงค�สู/าค�ญ ค�อ เอ��อให�เก�ดโอกาสูในการหาแนวป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�ด#ที่#�สู(ด เพ��อน/าไป็สู�การพ�ฒนาและสูร�างเป็�นฐานความร �ที่#�เข้�มแข้>งข้ององค�การ เพ��อให�ที่�นต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลงข้องสู�งคมโลกที่#�เก�ดข้��นอย�ต้ลอดเวลาPeter Senge เสูนอแนวค�ดในการสูร�างองค�การแห�งการเร#ยนร � ซึ่��งม#กรอบ 5 ป็ระการ ค�อ

WISDOMป็?ญญา

KNOWLEDGEองค�ความร �

INFORMATIONข้�าวสูารDATAข้�อมล

ศ�กยภิาพ

คน

ความร � ที่ร�พยากร

การเร#ยนร �

การจั�ดการ

การพ�ฒนา

54

Page 55: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

1. บ�คคลท !รอบร� (Personal Mastery) หมายถ�ง การเร#ยนร �ข้องบ(คลากรจัะเป็�นจั(ดเร��มต้�น คนในองค�กรจัะต้�องให�ความสู/าค�ญก�บ การเร#ยนร � ฝัAกฝัน ป็ฏิ�บ�ต้� และเร#ยนร �อย�างต้�อเน��องไป็ต้ลอดช#ว�ต้ (Lifelong Learning) เพ��อเพ��มศ�กยภิาพข้องต้นเองอย�เสูมอ2. ร�ปแบบความค*ด (Mental Model) หมายถ�ง แบบแผนที่างความค�ด ความเช��อ ที่�ศนคต้� จัากการสู��งสูมป็ระสูบการณ�กลายเป็�นกรอบความค�ดที่#�ที่/าให�บ(คคลน��น ๆ ม#ความสูามารถในการที่/าความเข้�าใจั ว�น�จัฉ�ย ต้�ดสู�นใจัในเร��องต้�างๆ ได�อย�างเหมาะสูม ค�ดแบบบรณาการ3. การม ว*ส�ย่ท�ศนุ�ร�วม (Shared Vision) หมายถ�ง การสูร�างที่�ศนคต้�ร�วมข้องคนในองค�กรให�สูามารถมองเห>นภิาพและม#ความต้�องการที่#�จัะม(�งไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�น เป็�นการมองในระด�บความม(�งหว�ง เป็ร#ยบเสูม�อนหางเสู�อข้องเร�อที่#�ข้�บเคล��อนให�เร�อน��นม(�งสู�เป็:าหมายในที่�ศที่างที่#�รวดเร>ว ป็ระหย�ดและป็ลอดภิ�ย4. การเร ย่นุร�เป3นุท ม (Team Learning) หมายถ�ง การเร#ยนร �ร �วมก�นข้องสูมาช�กในล�กษีณะกล(�มหร�อที่#มงาน เป็�นเป็:าหมายสู/าค�ญที่#�จัะต้�องที่/าให�เก�ดข้��น เพ��อให�ม#การแลกเป็ล#�ยนถ�ายที่อดความร �และป็ระสูบการณ�ก�นอย�างสูม/�าเสูมอ เพ��อก�อให�เก�ดการร�วมม�อก�นแก�ป็?ญหาต้�างๆ ที่#�เก�ดข้��น5. การค*ดเช้*งระบบ (System Thinking) หมายถ�ง การที่#�คนในองค�กรม#ความสูามารถที่#�จัะเช��อมโยงสู��งต้�างๆ โดยมองเห>นภิาพความสู�มพ�นธิ์�ก�นเป็�นระบบได�อย�างเข้�าใจัและม#เหต้(ม#ผล เป็�นล�กษีณะการมองภิาพรวมหร�อระบบใหญ� ก�อนว�าจัะม#เป็:าหมายในการที่/างานอย�างไร แล�วจั�งสูามารถมองเห>นระบบย�อย ที่/าให�สูา

55

Page 56: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

มารถน/าไป็วางแผน และด/าเน�นการที่/าสู�วนย�อย ๆ น��นให�เสูร>จัที่#ละสู�วนล�กษณีะข้ององค�การแห�งการเร ย่นุร�องค�การที่#�ม#การเร#ยนร �จัะม#ล�กษีณะเป็�นพลว�ต้ร โดยม#การเคล��อนไหวเป็ล#�ยนแป็ลงต้ลอดเวลา สูมาช�กข้วนข้วายหาความร �อย�างต้�อเน�� อง ม#การเผยแพร�แลกเป็ล#�ยนความร �ซึ่��งก�นและก�น เพ��อพ�ฒนางานให�ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพสูงสู(ดองค�การแห�งการเร ย่นุร� ม#ล�กษีณะด�งน#�

1.ม#โครงสูร�างเหมาะสูมย�ดหย(�น คล�องต้�ว สูายการบ�งค�บบ�ญชาไม�มากเก�นไป็

2.ม#ว�ฒนธิ์รรมในการเร#ยนร � สูมาช�กสูนใจัใฝัDร �ต้ลอดเวลา ผ�บร�หารสูน�บสูน(น

3.ม#การกระจัายอ/านาจั สูมาช�กม#อ�สูระการป็ฏิ�บ�ต้�งาน ต้�ดสู�นใจั แก�ไข้ป็?ญหา

4.ม#การต้รวจัสูอบการเป็ล#�ยนแป็ลง เพ��อป็ร�บองค�การให�ที่�นต้�อการเป็ล#�ยนแป็ลง

5.ม#เที่คโนโลย#สูน�บสูน(น6.ม(�งเน�นค(ณภิาพในการให�บร�การ7.เร#ยนร �อย�างม#กลย(ที่ธิ์�8.ม#ว�สู�ยที่�ศน�ร�วมก�น ในการผล�กด�นให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานม(�งสู�เป็:า

หมายองค�การแห�งการเร#ยนร �น� �น จั/าเป็�นจัะต้�องใช�เคร��องม�อหร�อแนวค�ดข้อง การจั�ดการความร � (KM : Knowledge Management)

ที่#�เป็�นระบบโดยเน�นการม#สู�วนร�วมข้องบ(คลากรในองค�กร และความพร�อมในด�านต้�างๆข้ององค�การ

56

Page 57: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การจ�ดการความร� (Knowledge Management: KM)

หมายถ�ง การจั�ดการที่#�ม#กระบวนการและเป็�นระบบต้��งแต้�การป็ระมวลข้�อมล สูารสูนเที่ศ ความค�ด ต้ลอดจันป็ระสูบการณ�ข้องบ(คคลเพ��อสูร�างความร � ม#ผลกระที่บต้�อความร �ที่#�เก�ดข้��นในองค�การ ค�อ การเป็ล#�ยนแป็ลง และจัะต้�องม#การจั�ดเก>บในล�กษีณะที่#�ผ�ใช�“ ”

เข้�าถ�งได�อย�างสูะดวก เพ��อน/าความร �ไป็ใช�งานหร�อเก�ดการถ�ายที่อดความร �และแพร�ไป็ที่��งองค�การ ซึ่��งการน/า KM มาป็ระย(กต้�ใช�ก�บองค�การเพ��อให�แรงข้�บเคล��อนองค�การไป็สู�การเป็�น องค�การแห�งการเร#ยนร � (LO)

ดร.ประพนุธิ� ผาส�กย่2ด ไดม แนุวค*ดข้อง TUNA Model

(Thai –UNAids Model) เป็�นการมองป็ระเด>นข้องการจั�ดการความร �อย�างง�าย ๆ โดยแบ�งได�เป็�น 3 สู�วนใหญ� ๆ ค�อ1) Knowledge Vision (KV) เป็�นสู�วนที่#�ต้�องต้อบให�ได�ว�าที่/าการจั�ดการความร �ไป็เพ��ออะไร2) Knowledge Sharing (KS) เป็�นสู�วนที่#�สู/าค�ญมากเพราะที่/าให�เก�ดการแลกเป็ล#�ยนเร#ยนร �ผ�านเวที่#จัร�ง และเวที่#เสูม�อนเช�นผ�านเคร�อข้�าย Internet

3) Knowledge Assets (KA) เป็�นสู�วนข้(มความร �ที่#�ที่/า ให�ม#การน/าความร �ไป็ใช�งานและม#การต้�อยอดยกระด�บข้��นไป็เร��อย ๆ

57

Page 58: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

องค�ป็ระกอบที่#�สู/าค�ญข้องการจั�ดการความร � ได�แก� คน เที่คโนโลย#

และกระบวนความร �องค�ป็ระกอบที่��ง 3 ต้�องเช��อมโยงและบรณาการก�น

คน : องค�ป็ระกอบสู/าค�ญที่#�สู(ด เป็�นแหล�งความร �และเป็�นผ�น/าความร �ไป็ใช�

เที่คโนโลย# : เป็�นเคร��องม�อเพ��อให�คนสูามารถค�นหา จั�ดเก>บ แลกเป็ล#�ยน รวมที่��งน/าความร �ให�ใช�ได�ง�ายและรวดเร>ว

กระบวนการความร � : เป็�นการบร�หารจั�ดการเพ��อน/าความร �จัากแหล�งความร �ไป็ให�ผ�ใช�

กระบวนุการจ�ดการความร� (Knowledge Management)

เป็�นกระบวนการที่#�จัะช�วยให�เก�ดพ�ฒนาการข้องความร � หร�อการจั�ดการความร �ที่#�จัะเก�ดข้��นภิายในองค�กร ม#ที่� �งหมด 7 ข้��นต้อน ค�อ

58

Page 59: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

         1. การบ�งช้ �ความร� เป็�นการพ�จัารณาว�าองค�กรม#ว�สู�ยที่�ศน� พ�นธิ์ก�จั ย(ที่ธิ์ศาสูต้ร� เป็:าหมายค�ออะไร และเพ��อให�บรรล(เป็:าหมาย เราจั/าเป็�นต้�องใช�อะไร ข้ณะน#�เราม#ความร �อะไรบ�าง อย�ในรป็แบบใด อย�ที่#�ใคร          2. การสรางและแสวงหาความร� เช�นการสูร�างความร �ใหม� แสูวงหาความร �จัากภิายนอก ร�กษีาความร �เก�า ก/าจั�ดความร �ที่#�ใช�ไม�ได�แล�ว          3. การจ�ดความร�ใหเป3นุระบบ เป็�นการวางโครงสูร�างความร � เพ��อเต้ร#ยมพร�อมสู/าหร�บการเก>บความร �อย�างเป็�นระบบในอนาคต้          4. การประมวลและกล�!นุกรองความร� เช�น ป็ร�บป็ร(งรป็แบบเอกสูารให�เป็�นมาต้รฐาน ใช�ภิาษีาเด#ยวก�น ป็ร�บป็ร(งเน��อหาให�สูมบรณ�          5. การเข้าถ<งความร� เป็�นการที่/าให�ผ�ใช�ความร �เข้�าถ�งความร �ที่#�ต้�องการได�ง�ายและสูะดวก เช�น ระบบเที่คโนโลย#สูารสูนเที่ศ (IT) Web board บอร�ดป็ระชาสู�มพ�นธิ์� เป็�นต้�น         6. การแบ�งป@นุแลกเปล !ย่นุความร� ที่/าได�หลายว�ธิ์#การ โดยกรณ#เป็�น Explicit Knowledge อาจัจั�ดที่/าเป็�นเอกสูาร ฐานความร � เที่คโนโลย#สูารสูนเที่ศ หร�อกรณ#เป็�น Tacit

Knowledge จั�ดที่/าเป็�นระบบ ที่#มข้�ามสูายงาน ก�จักรรมกล(�มค(ณภิาพและนว�ต้กรรม ช(มชนแห�งการเร#ยนร � ระบบพ#�เล#�ยง การสู�บเป็ล#�ยนงาน การย�มต้�ว เวที่#แลกเป็ล#�ยนความร � เป็�นต้�น         7. การเร ย่นุร� ควรที่/าให�การเร#ยนร �เป็�นสู�วนหน��งข้องงาน เช�นเก�ดระบบการเร#ยนร �จัากสูร�างองค�ความร � การน/าความร �ในไป็ใช� เก�ดการเร#ยนร �และป็ระสูบการณ�ใหม� และหม(นเว#ยนต้�อไป็อย�างต้�อเน��อง

59

Page 60: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป@จจ�ย่ท !เอ2�อใหการจ�ดการความร�ประสบความส%าเร7จ1. ภิาวะผ�น/าและกลย(ที่ธิ์�

- ผ�บร�หารเข้�าใจัและค/าน�งถ�งป็ระโยชน� เพ��อสู��อสูารผล�กด�นให�จั�ดการความร �

- ที่�ศที่างและกลย(ที่ธิ์�ที่#�ช�ดเจัน ว�าจั�ดการความร �เพ��ออะไร2. ว�ฒนธิ์รรมข้ององค�การ

ว�ฒนธิ์รรมการแลกเป็ล#�ยนความร � ป็ระสูบการณ� ต้�องได�ร�บการสูน�บสูน(น3. เที่คโนโลย#สูารสูนเที่ศที่างด�านการจั�ดการความร �

ค�นหา น/าความร �ไป็ใช� ว�เคราะห�ข้�อมล จั�ดเก>บข้�อมล4. การว�ดผล

เพ�� อที่ราบสูถานะองค�การ สูามารถที่บที่วน ป็ระเม�นผล ป็ร�บป็ร(ง5. โครงสูร�างพ��นฐาน

โครงสูร�างหร�อระบบรองร�บบ(คลากรให�ม#การแลกเป็ล#�ยนความร �ก�น เช�น สูถานที่#� เคร��องม�ออ(ป็กรณ� โครงสูร�างระบบงาน

ที่��ง 5 ป็ระการ หากบร�หารอย�างเป็�นระบบ ไป็ในที่�ศที่างเด#ยวก�น สูอดคล�องเช��อมโยงก�น การจั�ดการความร �ก>จัะป็ระสูบความสู/าเร>จั

สูร(ป็ว�า การสูร�างองค�การนว�ต้กรรม จัะสู/าเร>จัได�น��นจั/าเป็�นจัะต้�องสูร�างว�ฒนธิ์รรมใหม�ให�ก�บองค�กร โดยต้�องผล�กด�นให�องค�กร เป็�นองค�การแห�งการเร#ยนร � โดยใช�เคร��องม�อที่#�เหมาะสูม ม#กระบวนการจั�ดการความร �ที่#�เป็�นระบบ และสู��งสู/าค�ญค�อ การที่#�จัะต้�องได�ร�บความร�วมม�อหร�อการสูร�างให�เก�ดการม#สู�วนร�วมข้องคนในองค�การที่(กระบบช��น ที่��งน#� ผ�บร�หารจั/าเป็�นจัะต้�องสูร�างป็?จัจั�ยเอ�� อต้�างๆเพ�� อ

60

Page 61: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

7

การก�อต้�วนโยบาย(policy formation)

การก/าหนดนโยบาย(policy formulation)

การป็ระเม�นนโยบาย(policy evaluation)

การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�(policy

implementation)

การต้�ดสู�นนโยบาย(policy decision)

เก�ดอะไรข้��นบ�าง ?

ม#แนวที่างอย�างไรบ�าง ?

จัะเล�อกแนวที่างใดด# ?จัะน/าแนวที่างที่#�ได�ไป็ด/าเน�นการอย�างไร ?

การด/าเน�นการต้ามแนวที่างได�ผลหร�อไม� ?

วงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ(Public Policy Cycle)

สูน�บสูน(นให�องค�กรข้องเรา เข้�าสู�องค�การเช�งนว�ต้กรรม โดยแที่�จัร�ง

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.กล��มนุโย่บาย่สาธิารณีะ 1.1 ท%าไมนุโย่บาย่สาธิารณีะบางนุโย่บาย่จ<งไม�นุ%าไปปฏิ*บ�ตั*ได

นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นความต้�องการข้องภิาคร�ฐที่#�จัะน/าไป็สู�การแก�ไข้ป็?ญหาต้�าง ๆ ที่#�เก�ดข้��นในสู�งคม การก�อเก�ดนโยบายสูาธิ์ารณะน��นเร��มต้�นจัากข้�อเร#ยกร�องจัากภิายนอกที่#�ม#บที่บาที่สู/าค�ญที่#�ที่/าให�ร�ฐก/าหนดนโยบายข้��นมา ซึ่��งสูามารถแสูดงภิาพวงจัรข้องนโยบายได�ด�งน#�

61

Page 62: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

การก�อเก�ดนโยบายในข้��นต้อนแรกเร��มจัากป็?ญหาต้�าง ๆ ที่#�เก�ดข้��น ซึ่��งป็?ญหาเหล�าน��นจัะต้�องเป็�นป็?ญหาที่#�ม#ผลกระที่บต้�อสูาธิ์ารณะ เม��อได�ป็?ญหาที่#�สู/าค�ญแล�ว จัะต้�องหาแนวที่างในการแก�ไข้ป็?ญหาเหล�าน��น โดยแนวที่างในการแก�ไข้ป็?ญหาอาจัจัะก/าหนดไว�หลาย ๆ ที่าง เพ��อใช�เป็�นที่างเล�อกในการต้�ดสู�นใจัว�าจัะใช�แนวที่างใดในการแก�ไข้ป็?ญหา เม��อได�แนวที่างในการแก�ไข้ป็?ญหาแล�วก>น/าไป็สู�การก/าหนดนโยบาย การก/าหนดนโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด#น��น จัะต้�องเก�ดผลป็ระโยชน�ต้�อป็ระชาชนโดยรวม สูนองต้อบต้�อความต้�องการข้องป็ระชาชน ป็?ญหาให�แก�ป็ระชาชนได�

นโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด# ค�อ นโยบายใดนโยบายหน��งที่#�ก�อให�เก�ดผลป็ระโยชน�โดยรวมต้�อป็ระชาชนโดยที่#�จัะต้�องม#ในสู�วนข้องการบร�หารจั�ดการภิาคร�ฐที่#�ด#( Good Governance) ป็ระกอบไป็ด�วย

1. โป็ร�งใสู2. เป็�นธิ์รรม 3. การกระจัายอ/านาจั 4. ม#ความร�บผ�ดชอบ 5. ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพในการบร�หารงาน 6. ม#ความเสูมอภิาคเที่�าเที่#ยมก�น โดยที่#�ป็ระชาชนน��นก>จัะม#

สู�วนในการที่#�จัะม#สู�วนร�วมในการก�อและก/าหนดนโยบายและก>จัะเป็�นผล�กด�นในสู�วนข้องป็?ญหาต้�าง ๆ ที่#�เก�ดข้��นก�บสู�งคมและป็ระชาชนให�ภิาคร�ฐน��นได�ร�บร �และก>จัะได�ม#การน/าเอาป็?ญหาต้�าง ๆ น��นไป็ที่/าการแก�ไข้ป็ร�บป็ร(งเพ��อที่#�จัะที่/าให�เก�ดผลป็ระโยชน�ที่#�ด#ที่#�สู(ดต้�อป็ระชาชนโดยรวม

62

Page 63: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เม��อก/าหนดเป็�นนโยบายแล�ว นโยบายบางนโยบายอาจัจัะไม�ได�น/าออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เน��องจัากสูาเหต้(หลายป็ระการ ด�งน#�

1. เม��อม#การก/าหนดนโยบายก�อนที่#�จัะน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ต้�องป็ระเม�นนโยบายก�อนการด/าเน�นการต้ามนโยบาย การป็ระเม�นนโยบายน#�ก>เป็�นสู�วนช#�ว�ดว�าจัะน/านโยบายที่#�ก/าหนดข้��นน��นไป็ป็ฏิ�บ�ต้�หร�อไม� เพราะเม��อป็ระเม�นนโยบายพบว�าไม�ค(�มค�าต้�อการลงที่(นหร�ออาจัพบว�านโยบายน��น ๆ ไม�สูามารถแก�ไข้ป็?ญหาได�จัร�ง หร�อไม�ม#ความจั/าเป็�นที่#�จัะต้�องด/าเน�นโครงการ และไม�ม#ความเหมาะสูมพอ และป็ระเม�นแล�วพบว�าผลกระที่บเช�งลบมากกว�าเช�งบวก จั�งที่/าให�ต้�องย(ต้�นโยบายน��นโดยไม�ม#การน/าออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้�

2. เก�ดการเป็ล#�ยนถ�ายร�ฐบาล เพราะเม��อม#การเป็ล#�ยนถ�ายร�ฐบาลใหม�แล�ว ที่/าให�ร�ฐบาลช(ดใหม�ใช�นโยบายข้องต้นเอง หร�อใช�แนวที่างข้องต้นเองในการแก�ไข้ป็?ญหาที่#�เก�ดข้��น จั�งไม�ม#การน/านโยบายข้องร�ฐบาลช(ดเด�มมาใช�ในการบร�หารงาน

3. เก�ดการต้�อต้�านจัากป็ระชาชนหร�อเก�ดการช(มน(มเร#ยกร�องไม�ให�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เช�น นโยบายการเก>บภิาษี#มลค�าเพ��มโดยเก>บเพ��มข้��นจัากร�อยละ 7 เพ��มเป็�น ร�อยละ 10 ที่/าให�เก�ดการต้�อต้�าน เน��องจัากเห>นว�าม#ผลกระที่บโดยต้รงก�บป็ระชาชน ซึ่��งสู�วนใหญ�เป็�นป็ระชาชนระด�บกลางและระด�บล�าง ซึ่��งหากน/านโยบายการจั�ดเก>บภิาษี#เพ��มมาใช�ก>จัะที่/าให�ป็ระชาชนสู�วนใหญ�ได�ร�บความเด�อดร�อน

4. เก�ดจัากต้�วนโยบายเอง ที่#�ไม�ม#ความช�ดเจันในว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องนโยบาย เม��อนโยบายไม�ม#ความช�ดเจัน ที่/าให�การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ที่/าได�ยาก จั�งที่/าให�ไม�ม#การน/านโยบายออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้�

63

Page 64: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

5. นโยบายที่#�ก/าหนดข้��นม#ผลกระที่บที่#�ร(นแรงต้�อสูาธิ์ารณะ และผลกระที่บที่#�เก�ดข้��นสู�งผลเสู#ยมากกว�าผลด# ที่/าให�ไม�ม#การน/านโยบายออกไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เพราะหากน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�แล�วผลที่#�ได�ไม�ค(�มก�บการลงที่(น

6. เก�ดจัากการข้าดที่ร�พยากรในการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามนโยบาย เช�น ข้าดหน�วยงานผ�ร �บผ�ดชอบในการด/าเน�นการต้ามนโยบาย ข้าดเง�นที่(น ข้าดพ��นที่#� เป็�นต้�น ซึ่��งสู��งเหล�าน#�ถ�อเป็�นสู�วนที่#�จั/าเป็�นอย�างย��งในการน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� เพราะนโยบายบางนโยบายต้�องอาศ�ยเง�นที่(นจั/านวนมากในการด/าเน�นงาน และบางคร��งย�งต้�องอาศ�ยพ��นที่#�เป็�นจั/านวนมากในการด/าเน�นงาน บางนโยบายอาจัจัะต้�องเวนค�นที่#�ด�นจัากป็ระชาชนเพ��อน/าที่#�ด�นไป็ใช�

7. เก�ดการป็ฏิ�รป็ระบบราชการ ซึ่��งม#ต้�วอย�างให�เห>นในการป็ฏิ�รป็ระบบราชการเม��อว�นที่#� 19 ก�นยายน 2549 ที่/าให�นโยบายบางนโยบายข้องร�ฐบาลนายกที่�กษี�น ไม�ม#การน/าออกมาป็ฏิ�บ�ต้� 1.2 ท%าไมนุโย่บาย่สาธิารณีะบางนุโย่บาย่ท !นุ%าไปปฏิ*บ�ตั*จ<งไม�บรรล�ผลส%าเร7จ

การจัะดว�านโยบายบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ต้ามเป็:าหมายที่#�ต้� �งไว�หร�อไม�น��น จัะต้�องม#การป็ระเม�นผลนโยบาย โดยในสู�วนข้องการป็ระเม�นผลน��นก>จัะป็ระกอบโดยรป็ข้องการป็ระเม�นผลด�งน#�ค�อ CIPP Model

1. การป็ระเม�นสูภิาวะแวดล�อม (Context Evaluation : C)เป็�นการป็ระเม�นก�อนการด/าเน�นการโครงการ เพ��อพ�จัารณาหล�กการและเหต้(ผล ความจั/าเป็�นที่#�ต้�องด/าเน�นโครงการ ป็ระเด>นป็?ญหา และความเหมาะสูมข้องเป็:าหมายโครงการ

64

Page 65: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

2. การป็ระเม�นป็?จัจั�ยน/าเข้�า (Input Evaluation : I )

เป็�นการป็ระเม�นเพ��อพ�จัารณาถ�งความเป็�นไป็ได�ข้องโครงการ ความเหมาะสูม และความพอเพ#ยงข้องที่ร�พยากรที่#�จัะใช�ในการด/าเน�นโครงการ

3. การป็ระเม�นกระบวนการ (Process Evaluation : P )

เป็�นการป็ระเม�นเพ��อหาข้�อบกพร�องข้องการด/าเน�นโครงการ ที่#�จัะใช�เป็�นข้�อมลในการพ�ฒนา แก�ไข้ ป็ร�บป็ร(ง ให�การด/าเน�นการช�วงต้�อไป็ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพมากข้��น และเป็�นการต้รวจัสูอบ

4. การป็ระเม�นผลผล�ต้ (Product Evaluation : P )

เป็�นการป็ระเม�นเพ��อเป็ร#ยบเที่#ยบผลผล�ต้ที่#�เก�ดข้��นก�บว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องโครงการ หร�อมาต้รฐานที่#�ก/าหนดไว� รวมที่��งการพ�จัารณาในป็ระเด>นข้องการย(บ เล�ก ข้ยาย หร�อป็ร�บเป็ล#�ยนโครงการ

การป็ระเม�นผลถ�อเป็�นข้��นต้อนที่#�สู/าค�ญอย�างมาก โดยม#จั(ดม(�งหมายเพ��อ

1. สูน�บสูน(นหร�อยกเล�กโครงการหร�อนโยบายน��น ๆ 2. เพ��อที่ราบถ�งความก�าวหน�าข้องการป็ฏิ�บ�ต้�งานต้าม

โครงการ / นโยบาย ว�าเป็�นไป็ต้ามที่#�ก/าหนดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�หร�อเป็:าหมายหร�อไม�

3. เพ��อป็ร�บป็ร(งงาน 4. เพ��อศ�กษีาที่างเล�อก5. เพ��อข้ยายผล ในการน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ถ�าเราไม�ม#การต้�ดต้ามและป็ระเม�น

ผลอย�างต้�อเน��อง เราจัะไม�ที่ราบถ�งความสู/าเร>จัข้องนโยบาย เม��อ

65

Page 66: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ม#การป็ระเม�นผลต้ามนโยบายแล�วพบว�านโยบายที่#�ได�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ไม�บรรล(ผลสู/าเร>จั อาจัจัะมาจัากหลายป็?จัจั�ยด�วยก�น

ส*!งท !ม ผลท%าใหนุโย่บาย่ไม�บรรล�ผลส%าเร7จ ได�แก�1. ล�กษีณะข้องนโยบายเอง ไม�เก�ดจัากความต้�องการข้อง

ป็ระชาชน ที่/าให�ไม�สูามารถแก�ไข้ป็?ญหาข้องป็ระชาชนได�ต้รงต้ามความต้�องการ ที่/าให�นโยบายน��นป็ระบรรล(ผลต้ามเป็:าหมายที่#�ต้� �งไว�

2. ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องนโยบาย นโยบายก/าหนดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ไว�ไม�ช�ดเจัน บ(คลากรไม�ม#ความเข้�าใจัว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้องโครงการ หร�อไม�เข้�าใจันโยบาย ที่/าให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานไม�ต้รงต้ามว�ต้ถ(ป็ระสูงค�

3. ความเป็�นไป็ได�ที่างการเม�อง ถ�าการเม�องม#เสูถ#ยรภิาพ การด/าเน�นงานต้ามนโยบายข้องร�ฐบาลก>จัะสู�งผลให�ม#แนวโน�มที่#�จัะป็ระสูบผลต้ามเป็:าหมายที่#�วางไว� แต้�หากข้าดเสูถ#ยรภิาพที่างการเม�องก>อาจัเป็�นป็?จัจั�ยที่#�สู�งผลให�นโยบายที่#�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ไม�บรรล(ผลสู/าเร>จัได�เช�นก�น

4. ความเป็�นไป็ได�ที่างเที่คน�คหร�อที่ฤษีฎี# หากผ�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ไม�ม#เที่คน�คในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน หร�อไม�ม#ความร �ความเข้�าใจัในการป็ฏิ�บ�ต้�ก>ที่/าให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานป็ระสูบความล�มเหลว

5. ความเพ#ยงพอข้องที่ร�พยากร ที่ร�พยากรในการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามนโยบาย ได�แก� ที่ร�พยากรบ(คคล เง�น เคร��องจั�กร อ(ป็กรณ� ข้�อมลข้�าวสูาร เวลา และเที่คโนโลย# หากการป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามนโยบายข้าดที่ร�พยากรในด�านใดด�านหน��งก>จัะสู�งผลต้�อความสู/าเร>จัข้องนโยบายได� เช�น นโยบายกองที่(นหม�บ�าน หม�บ�านละ 1 ล�านบาที่ ข้าดเง�นในการด/าเน�นงานก>ไม�สูามารถหาเง�นเพ��อมอบให�ก�บหม�บ�านหร�อช(มชนได�ต้ามเป็:าหมาย เม��อข้าดเง�นที่(นสูน�บสูน(นก>ที่/าให�การกระจัายเง�นไม�ที่� �วถ�งนโยบายก>ไม�บรรล(ต้ามเป็:าหมาย หร�อหาก

66

Page 67: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

นโยบายที่#�ป็ฏิ�บ�ต้�ถกจั/าก�ดด�วยเวลาก>อาจัที่/าให�ไม�บรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ได�

6. ล�กษีณะข้องหน�วยงานที่#�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ถ�าหน�วยงานที่#�ร �บผ�ดชอบไม�ม#ความพร�อม ไม�ม#ความร �ในการป็ฏิ�บ�ต้�งานในด�านน��น ๆ ก>จัะที่/าให�การที่/างานไม�ป็ระสูบความสู/าเร>จั

7. ที่�ศนคต้�ข้องผ�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ถ�าผ�น/าเก�ดม#ที่�ศนคต้�ที่#�ต้�อต้�านนโยบาย ก>จัะสู�งผลกระที่บต้�อการด/าเน�นงานต้ามนโยบาย

8. ความสู�มพ�นธิ์�ระหว�างกลไกต้�าง ๆ ที่#�น/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�9. ข้�อจั/าก�ดข้องระบบราชการที่#�ม#ระเบ#ยบป็ฏิ�บ�ต้�ที่#�ค�อนข้�าง

มาก ที่/าให�การป็ฏิ�บ�ต้�งานอาจัจัะล�าช�า ซึ่��งนโยบายบางนโยบายอาจัต้�องการความรวดเร>วในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน

10. ข้าดการป็ระสูานงานและการต้�ดต้�อสู��อสูารที่#�ด#พอ เพราะการป็ระชาสู�มพ�นธิ์�นโยบายต้�องม#การป็ระชาสู�มพ�นธิ์�ที่#�ที่� �วถ�ง 2. ข้อความท !ว�า นุโย่บาย่สาธิารณีะเป3นุเร2!องข้องร�ฐบาล“

เท�านุ��นุ ข้าราช้การและประช้าช้นุไม�เก !ย่ว ท�านุเห7นุดวย่หร2อไม�” เพราะเหตั�ใด

จัากข้�อความที่#�ว�า นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นเร��องข้องร�ฐบาย“

เที่�าน��น ข้�าราชการและป็ระชาชนไม�เก#�ยว น��น ไม�เห>นด�วยก�บ”

ข้�อความน#� เน��องจัากค/าว�านโยบายสูารธิ์ารณะ มาจัากค/าว�า นโยบาย +

สูาธิ์ารณะ ซึ่��งม#ความหมาย ด�งน#�นโยบาย หมายถ�งหล�กการที่#�ก/าหนดข้��นเพ��อม(�งด/าเน�นงานไป็

สู�จั(ดหมายที่#�ต้�องการ หร�อเพ��อใช�เป็�นแนวที่างในการแก�ป็?ญหา  นโยบายจั�งเป็�นสู��งที่#�แนะแนวที่างให�ผ�ป็ฏิ�บ�ต้�ได�ป็ฏิ�บ�ต้�ไป็ต้ามน��น

สู�วนค/าว�า "สูาธิ์ารณะ" หมายถ�งสู�วนรวม (public) ซึ่��งม�กถกเป็ร#ยบเที่#ยบก�บค/าว�า "สู�วนต้�ว" (private) โดยความหมาย

67

Page 68: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

19

ชนช��นน/า

ข้�าราชการ และผ�บร�หาร

ป็ระชาชน

ก/าหนดและสู��งการนโยบาย

ด/าเน�นงานต้ามนโยบาย

ข้องสูาธิ์ารณะน#�อาจัข้ยายออกไป็ถ�งเร��องผลป็ระโยชน�ข้องสู�วนรวมสู/าหร�บคนหม�มากที่#�สูอดคล�องหร�อข้�ดก�บผลป็ระโยชน�สู�วนต้�ว

ซึ่��งถ�ารวมเอาค/าว�าที่��งสูองค/ามารวมก�น ค/าว�า นโยบาย“

สูาธิ์ารณะ จัะหมายถ�ง สู��งที่#�ก/าหนดข้��นเพ��อเป็�นแนวที่างหร�อม#จั(ด”

ม(�งหมายเพ��อใช�เป็�นแนวที่างในการแก�ป็?ญหาข้องสู�วนรวม และเป็�นไป็เพ��อผลป็ระโยชน�ข้องสู�วนรวมข้องคนหม�มาก

ถ�าหากจัะพ�จัารณาว�านโยบายสูาธิ์ารณะเก#�ยวข้�องก�นร�ฐบาล เก#�ยวข้�องก�บข้�าราชการ และป็ระชาชนอย�างไรน��น จัะดได�จัากต้�วแบบข้องการก�อเก�ดนโยบาย ในที่#�น#�จัะยกต้�วอย�าง ต้�วแบบชนช��นน/า ข้อง Thomas R. Dye ต้�วแบบน#�จัะม#สูมมต้�ฐานที่#�ว�า นโยบายถกก/าหนดโดยผ�น/าที่#�ป็กครองป็ระเที่ศในเวลาน��น ๆ ที่ฤษีฎี#ชนช��นน/า

- สู�งคมที่#�ม#การจั�ดแบ�ง คนสู�วนน�อยจัะเป็�นกล(�มที่#�ม#อ/านาจัและเป็�นผ�ก/าหนด/แจักแจังค(ณค�าให�แก�สู�งคม

- ชนช��นน/าเป็�นคนสู�วนน�อยที่#�เป็�นชนช��นสูงในที่างสู�งคมและเศรษีฐก�จั

- การเป็ล#�ยนแป็ลงจัากกล(�มที่#�ม�ได�เป็�นชนช��นน/าไป็สู�การเป็�นชนช��นน/าจัะเป็�นไป็อย�างช�ามาก

- ชนช��นน/าที่#�ม#ความต้��นต้�วจัะเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลต้�อมวลชนที่#�เฉ��อยชา และไม�สูนใจัเก#�ยวก�บนโยบาย

- นโยบายสูาธิ์ารณะม�ได�สูะที่�อนถ�งความต้�องการข้องมวลชน แต้�เป็�นผลจัากค�าน�ยมข้องชนช��นน/า โดยที่#�ข้�าราชการ/เจั�าหน�าที่#�

68

Page 69: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ข้องร�ฐ จัะเป็�นผ�ที่#�ด/าเน�นนโยบายสูาธิ์ารณะ จั�งม#ล�กษีณะการพ�ฒนาจัากบนลงล�าง ค�อ จัากกล(�มผ�น/าไป็สู�ป็ระชาชนต้ลอดเวลา

แม�ว�านโยบายสูาธิ์ารณะจัะไม�ได�สูะที่�อนความต้�องการที่#�แที่�จัร�งข้องป็ระชาชนมากเที่�าความต้�องการและค�าน�ยมข้องชนช��นน/า แต้�ก>ม�ได�หมายความว�า นโยบายสูาธิ์ารณะจัะสูวนที่างก�บค�าน�ยมข้องมวลชนหร�อป็ระชาชนที่��งหมด ค�าน�ยมข้องชนช��นน/าอาจัจัะสูะที่�อนความต้�องการจัร�งข้องป็ระชาชน อาจัจัะผกพ�นล�กซึ่��งก�บความเป็�นความต้ายข้องมวลชนสู�วนใหญ� แต้�กล(�มผ�น/าจัะถ�อว�าความร�บผ�ดชอบในความสู(ข้ข้องป็ระชาชนน��นอย�ที่#�กล(�มผ�น/า ไม�ได�อย�ที่#�ป็ระชาชน

จั(ดเด�นข้องต้�วแบบน#�สูะที่�อนให�เห>นถ�งสูภิาพความเป็�นจัร�งข้องสู�งคมในระบอบป็ระชาธิ์�ป็ไต้ยที่#�เช��อถ�อก�นว�า เป็�นการป็กครองข้องป็ระชาชน โดยป็ระชาชน และเพ��อป็ระชาชน แต้�ข้ณะเด#ยวก�นก>ม#จั(ดด�อยค�อ การละเลยความสู/าค�ญข้องการม#สู�วนร�วมในกระบวนการก/าหนดนโยบายข้องกล(�มอ��น ๆ ที่#�เป็�นต้�วแสูดงข้องนโยบายที่#�สู/าค�ญ เช�น ข้�าราชการ และ ป็ระชาชน

ตั�วแสดงในุกระบวนุนุโย่บาย่สาธิารณีะ1) ต้�วแสูดงในภิาคร�ฐ 2) ต้�วแสูดงในภิาคสู�งคม3) ต้�วแสูดงในระบบระหว�างป็ระเที่ศ

1. ตั�วแสดงในุภาคร�ฐ1.1 เจั�าหน�าที่#�ภิาคร�ฐที่#�มาจัากการเล�อกต้��ง แบ�งออกเป็�น 2 สู�วน ฝัDายบร�หาร และสูมาช�กฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�

69

Page 70: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ฝัDายบร�หารหร�อคณะร�ฐมนต้ร# โดยอ/านาจัข้องกล(�มน#�จัะมาจัากบที่บ�ญญ�ต้�ข้อง

ร�ฐธิ์รรมนญ อ/านาจัในการก/าหนดนโยบายและน/าเอานโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ถ�อเป็�นอ/านาจัข้องฝัDายบร�หาร นอกจัากน#�แล�วฝัDายบร�หารย�งเป็�นผ�ที่#�ควบค(มเหน�อที่ร�พยากรต้�าง ๆ ที่#�ม#สู�วนช�วยในการเสูร�มอ/านาจัในต้/าแหน�งข้องกล(�มน#�

- ฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้� ถ�อได�ว�าเป็�นต้�วแที่นข้องป็ระชาชนในการเข้�าไป็ที่/าหน�าที่#�แที่นในงานน�ต้�บ�ญญ�ต้� แต้�เม��อพ�จัารณาในการที่/าหน�าที่#�แล�วฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�ม#หน�าที่#�สู/าค�ญในการต้รวจัสูอบร�ฐบาลมากกว�าที่#�จัะเข้�าไป็ม#สู�วนในการก/าหนดและน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� น�ต้�บ�ญญ�ต้�เป็�นเสูม�อนเวที่#สู/าค�ญที่#�เป็Eดโอกาสูให�ป็?ญหาสู�งคมต้�าง ๆ กลายเป็�นป็ระเด>นที่#�สู�งคมโดยรวมให�ความสูนใจัและให�ม#การเร#ยกร�องนโยบายต้�างๆ ที่#�เก#�ยวข้�องก�บป็?ญหาน��น ๆ ฝัDายน�ต้�ย�งม#โอกาสูในการเสูนอความเห>นผ�านการอภิ�ป็รายในข้��นต้อนการลงมต้�ร�บรองร�างพระราชบ�ญญ�ต้�ต้�าง ๆ เพ��อออกเป็�นนโยบาย และงบป็ระมาณข้องร�ฐบาลเพ��อสูน�บสูน(นการลงม�อป็ฏิ�บ�ต้�นโยบายด�งกล�าว สูมาช�กฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�อาจัจัะยกป็ระเด>นป็?ญหาและน/าการอภิ�ป็รายป็?ญหาข้องการน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�และเร#ยกร�องให�ม#การเป็ล#�ยนแป็ลงได�

1.2 เจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บแต้�งต้��งเจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บการแต้�งต้��งให�เข้�าไป็เก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ก�น

นโยบายสูาธิ์ารณะและการบร�หารเราจัะหมายถ�ง ระบบราชการ “ ”

ซึ่��งจัะที่/าหน�าที่#�เป็�นผ�ช�วยให�ก�บฝัDายบร�หารในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน- ระบบราชการม#อ/านาจัหน�าที่#�ต้ามกฎีหมายและย�งรวม

ถ�งการให�อ/านาจัก�บข้�าราชการเป็�นรายบ(คคลในการพ�จัารณา และต้�ดสู�นใจัในนามข้องร�ฐ

70

Page 71: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ระบบราชการม#ความสูามารถในการเข้�าถ�งที่ร�พยากรสู/าหร�บการด/าเน�นงานว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้ององค�กร หร�อแม�กระที่��งว�ต้ถ(ป็ระสูงค�สู�วนบ(คคล โดยเฉพาะที่ร�พยากรที่างการคล�งและงบป็ระมาณ

- ระบบราชการสูามารถเข้�าถ�งข้�อมลป็ร�มาณมากมายในแง�ม(มที่#�แต้กต้�างหลากหลาย

- บางคร��งนโยบายบางอย�างจัะต้�องถกพ�จัารณาอย�างล�บ ๆ ระบบราชการป็ฏิ�เสูธิ์การเข้�าม#สู�วนร�วมข้องต้�วแสูดงอ��น ๆ ในการพ�จัารณาและค�ดค�านนโยบายหร�อแฟื้นป็ฏิ�บ�ต้�งาน

2. ตั�วแสดงในุภาคส�งคม ซึ่<!งรวมถ<งประช้าช้นุท !อย่��ในุส�งคม

2.1 กล(�มผลป็ระโยชน�แม�ว�าต้�วแสูดงในภิาคร�ฐ หร�อที่#�เร#ยกว�า ชนช��นน/าที่าง“

นโยบาย จัะม#บที่บาที่สู/าค�ญในกระบวนการนโยบาย แต้�ก>ม�ได�”

หมายความว�า กระบวนการนโยบายจัะสูามารถเป็�นอ�สูระและหล#กเล#�ยงอ�ที่ธิ์�พลและผลป็ระโยชน�ข้องสู�งคมไป็ได� เพราะในที่(ก ๆ สู�งคมจัะม#กล(�มที่#�ต้�องการจัะเข้�าไป็ม#อ�ที่ธิ์�พลต้�อการกระที่/าข้องร�ฐบาลเพ��อให�บรรล(ต้ามพ�งพอใจัข้องกล(�มต้นอย�เสูมอ น��นก>ค�อ กล(�มผลป็ระโยชน� โดยการแสูดงออกซึ่��งความต้�องการและเสูนนอที่างเล�อกสู/าหร�บการด/าเน�นนโยบายสูาธิ์ารณะ

2.2 กล(�มผ�น/าที่างศาสูนาเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลมากในป็ระเที่ศก/าล�งพ�ฒนาและ

สูามารถเข้�าไป็ม#อ�ที่ธิ์�พลอย�างมากต้�อที่างเล�อกข้องนโยบาย2.3 กองที่�พ

71

Page 72: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ในป็ระเที่ศก/าล�งพ�ฒนาสู�วนใหญ�จัะพบว�ากองที่�พเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลสูงมาก และเน��องจัากกองที่�พม#ความสู/าค�ญที่างการเม�องในการจั�ดต้��งและการอย�รอดข้องร�ฐบาล กองที่�พจั�งม#อ�ที่ธิ์�พลต้�อการจั�ดสูรรที่ร�พยากร และในบางคร��งก>แสูดงบที่บาที่ในการเป็�นกล(�มย�บย��งนโยบายบางอย�างด�วย

2.4 สูถาบ�นว�จั�ยความสูนใจัข้องน�กว�จั�ยในสูถาบ�นอ(ดมศ�กษีาต้�อป็?ญหา

สูาธิ์ารณะม�กจัะเป็�นความสูนใจัในเช�งที่ฤษีฎี#และป็ร�ชญา2.5 สู��อสูารมวลชนสู��อสูารมวลชนถ�อได�ว�าเป็�นต้�วเช��อมระหว�างร�ฐก�บสู�งคม

ในกรณ#ข้องป็ระเที่ศก/าล�งพ�ฒนา ร�ฐบาลม�กม#สู��อโที่รที่�ศน�และว�ที่ย(เป็�นข้องต้นเอง ซึ่��งสูามารถใช�เป็�นเคร��องม�อในการโฆษีณาชวนเช��อเพ��อสูร�างการสูน�บสูน(นให�แก�ร�ฐบาล หร�ออาจัใช�ในการโจัมต้#สู��อสูารมวลชนที่#�เสูนอแนวค�ดที่#�ค�ดค�านร�ฐบาล 3. ตั�วแสดงในุระบบระหว�างประเทศ

ป็ระเที่ศย�งถกก/าหนดข้��นจัากสูถาบ�นระหว�างป็ระเที่ศ โดยเฉพาะในภิาคข้องนโยบายที่#�เก#�ยวข้�องก�บภิาคระหว�างป็ระเที่ศหร�อม#ธิ์รรมชาต้�ข้องนโยบายที่#�ต้�องเก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ในเช�งระหว�างป็ระเที่ศเช�น การค�าและการป็:องก�นป็ระเที่ศ

สร�ปจัากที่#�กล�าวมาข้�างต้�น ถ�อได�ว�าร�ฐบาล ข้�าราชการ และ

ป็ระชาชนน��นม#สู�วนเก#�ยวข้�องก�บนโยบายสูาธิ์ารณะที่��งสู��น ไม�ว�าเป็�นเป็�นผ�ก/าหนดนโยบาย ผ�สูน�บสูน(นนโยบาย ผ�ได�ร�บผลกระที่บจัากนโยบาย

72

Page 73: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

สร�ปแนุวตัอบโจทย่�ข้อท ! 11.นโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด#ค�ออะไร ม#กรอบการได�มาซึ่��งนโยบายอย�างไร ให�น�กศ�กษีาอธิ์�บายให�ละเอ#ยด และให�ยกต้�วอย�าง นโยบายสูาธิ์ารณะที่#�น/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้�แล�ว 1 นโยบาย โดยให�น�กศ�กษีาเช��อมโยงให�ช�ดเจันว�า นโยบายที่#�ยกต้�วอย�างมาน��นเช��อมโยงก�บต้�วแบบนโยบายสูาธิ์ารณะใดบ�าง เพราะเหต้(ใดใหเพ2!อนุๆตัอบใหครบ 6 กรอบตัามนุ �นุ�ะคร�บ กรอบท ! 1 นุโย่บาย่สาธิารณีะ ค2อ อะไร ตัอบThomas R. Dye

73

Page 74: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

นโยบายสูาธิ์ารณะค�อ สู��งที่#�ร �ฐบาลเล�อกที่#�จัะกระที่/าหร�อไม�กระที่/า สู��งที่#�ร �ฐบาลเล�อกที่#�จัะกระที่/า จั�งครอบคล(มก�จักรรมต้�าง ๆ ที่��งหมดข้องร�ฐบาลที่��งก�จักรรมที่#�เป็�นก�จัว�ต้ร และก�จักรรมที่#�เก�ดข้��นในบางโอกาสู ในสู�วนข้องการเล�อกที่#�จัะไม�กระที่/าน��น Dye ก>ถ�อว�าเป็�นนโยบายสูาธิ์ารณะเช�นเด#ยวก�น เช�น ร�ฐบาลเล�อกที่#�จัะกระที่/านโยบายกองที่(นหม�บ�าน หร�อนโยบาย 30 บาที่ร�กษีาที่(กโรค เป็�นต้�น สู�วนนโยบายที่#�ร �ฐบาลเล�อกที่#�ไม�กระที่/า เช�น นโยบายพล�งงาน

David Eastonนโยบายสูาธิ์ารณะ ค�อ การจั�ดสูรรผลป็ระโยชน�หร�อค(ณค�าแก�

สู�งคม ซึ่��งก�จักรรมข้องระบบการเม�องน#�จัะกระที่/าโดยบ(คคลผ�ม#อ/านาจัสู��งการ ซึ่��งสู��งที่#�ร �ฐบาลต้�ดสู�นใจัที่#�จัะกระที่/าหร�อไม�กระที่/าเป็�นผลมาจัาก การจั�ดสูรรค�าน�ยมข้องสู�งคม ที่��งน#� “ ” Easton ได�ช#�ให�เห>นถ�งความสู�มพ�นธิ์�ระหว�างผ�ต้�ดสู�นใจันโยบายก�บป็ระชาชนในสู�งคมว�า การต้�ดสู�นในนโยบายใด ๆ ข้องร�ฐบาลจัะต้�อค/าน�งถ�งค�าน�ยมและระบบความเช��อข้องป็ระชาชนในสู�งคมเป็�นสู/าค�ญ

James Andersonนโยบายสูาธิ์ารณะ ค�อแนวที่างการป็ฏิ�บ�ต้�ข้องร�ฐที่#�ม#ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�

อย�างใดอย�างหน��งหร�อหลายอย�างและต้�ดต้ามด�วยผ�กระที่/าหร�อการป็ฏิ�บ�ต้� ซึ่��งอาจัจัะป็ฏิ�บ�ต้�โดยคน ๆ เด#ยวหร�อคณะบ(คคลก>ได� ในการที่#�จัะแก�ป็?ญหาที่#�เก#�ยวข้�อง ม#องค�ป็ระกอบที่#�สู/าค�ญ ค�อ

1. ต้�องม#ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�2. เป็�นแนวที่างป็ฏิ�บ�ต้�3. การป็ฏิ�บ�ต้�จัะต้�องเก�ดข้��นจัร�ง4. การป็ฏิ�บ�ต้�จัะเป็�นไป็ในเช�งบวก หร�อ เช�งลบก>ได�

กรอบท ! 2 ความส%าค�ญข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบความส%าค�ญข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะประการแรก ตั�อผ�ก%าหนุดนุโย่บาย่ :

74

Page 75: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ร�ฐบาลที่#�สูามารถก/าหนดนโยบายให�สูอดคล�องก�บ ความต้�องการข้องป็ระชาชน และสูามารถน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�จันป็ระสูบความสู/าเร>จัอย�างม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพและป็ระสู�ที่ธิ์�ผล จัะได�ร�บความเช��อถ�อและความน�ยมจัากป็ระชาชน สู�งผลให�ร�ฐบาลด�งกล�าวม#โอกาสูในการด/ารงอ/านาจัในการบร�หารป็ระเที่ศยาวนานข้��น

- ประการท ! ๒ ตั�อประช้าช้นุ : นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นผลผล�ต้ที่างการเม�องเพ��อต้อบสูนองความต้�องการข้องป็ระชาชน ด�งน��นป็ระชาชนสูามารถแสูดงออกซึ่��งความต้�องการข้องพวกเข้าผ�านกลไกที่างการเม�องต้�างๆเช�น ระบบราชการ น�กการเม�อง ความต้�องการด�งกล�าวจัะถกน/าเข้�าสู�ระบบการเม�องไป็เป็�นนโยบายสูาธิ์ารณะ เม��อม#การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�และได�ผลต้ามเป็:าป็ระสูงค� ก>จัะที่/าให�ป็ระชาชนม#สูภิาพความเป็�นอย�ที่#�ด#ข้��น - ประการท ! ๓ ในุฐานุะท !เป3นุเคร2!องม2อในุการบร*หารประเทศข้องร�ฐบาล ประกอบดวย่ :1. เป็�นเคร��องม�อสู/าค�ญในการก/าหนดที่�ศที่างการพ�ฒนาป็ระเที่ศ2. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการต้อบสูนองความต้�องการข้องป็ระชาชน3. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการแก�ไข้ป็?ญหาที่#�สู/าค�ญข้องป็ระชาชน4. เป็�นการใช�อ/านาจัข้องร�ฐบาลเพ��อจั�ดสูรรค�าน�ยมที่างสู�งคม5. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการเสูร�มสูร�างความเป็�นธิ์รรมในสู�งคม6. เป็�นเคร��องม�อข้องร�ฐบาลในการเสูร�มสูร�างความเสูมอภิาคในโอกาสูแก�ป็ระชาชน

กรอบท ! 3 ตั�วแสดงในุนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบ

ตั�วแสดงในุกระบวนุนุโย่บาย่สาธิารณีะ ประกอบดวย่1) ตั�วแสดงในุภาคร�ฐ

1.1 เจั�าหน�าที่#�ภิาคร�ฐที่#�มาจัากการเล�อกต้��ง

75

Page 76: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

แบ�งออกเป็�น 2 สู�วน ฝัDายบร�หาร และสูมาช�กฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้�- ฝัDายบร�หารหร�อคณะร�ฐมนต้ร# โดยอ/านาจัข้องกล(�มน#�จัะมาจัาก

บที่บ�ญญ�ต้�ข้องร�ฐธิ์รรมนญ 1.2 เจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บแต้�งต้��งเจั�าหน�าที่#�ที่#�ได�ร�บการแต้�งต้��งให�เข้�าไป็เก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ก�นนโยบาย

สูาธิ์ารณะและการบร�หารเราจัะหมายถ�ง ระบบราชการ ซึ่��งจัะที่/าหน�าที่#�เป็�น“ ”

ผ�ช�วยให�ก�บฝัDายบร�หารในการป็ฏิ�บ�ต้�งาน2) ตั�วแสดงในุภาคส�งคม

2.1 กล(�มผลป็ระโยชน�2.2 กล(�มผ�น/าที่างศาสูนา2.3 กองที่�พ2.4 สูถาบ�นว�จั�ย2.5 สู��อสูารมวลชน

3) ตั�วแสดงในุระบบระหว�างประเทศป็ระเที่ศย�งถกก/าหนดข้��นจัากสูถาบ�นระหว�างป็ระเที่ศ โดยเฉพาะใน

ภิาคข้องนโยบายที่#�เก#�ยวข้�องก�บภิาคระหว�างป็ระเที่ศหร�อม#ธิ์รรมชาต้�ข้องนโยบายที่#�ต้�องเก#�ยวข้�องสู�มพ�นธิ์�ในเช�งระหว�างป็ระเที่ศเช�น การค�าและการป็:องก�นป็ระเที่ศกรอบท ! 4 ตั�วแบบทางการเม2องข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบ ใหเพ2!อนุๆเล2อกตั�วแบบมาตัอบ 5- 8 ตั�วแบบ พรอมภาพ ประกอบ

ตั�วแบบทางการเม2องข้องนุโย่บาย่สาธิารณีะ

เป3นุทางเล2อกข้องร�ฐบาลในุการก%าหนุดนุโย่บาย่ประกอบดวย่1. ตั�วแบบเช้*งสถาบ�นุ Institutionalism Model

นโยบายสูาธิ์ารณะและร�ฐบาลเป็�นสู��งที่#�ม#ความสู�มพ�นธิ์�ก�นมาก เพราะนโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นสู��งที่#�ก/าหนดข้��น ลงม�อป็ฏิ�บ�ต้� และบ�งค�บใช�โดยสูถาบ�นที่#�ม#อ/านาจัซึ่��งก>ค�อ ร�ฐบาล

76

Page 77: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

2. ตั�วแบบเช้*งกระบวนุการ Process Model

ต้�วแบบเช�งกระบวนการเป็�นผลล�พธิ์�มาจัากความพยายามในการจั�ดกล(�มก�จักรรมที่างการเม�อง ซึ่��งผลล�พธิ์�ที่#�ออกมาก>ค�อ กระบวนการ“

นโยบาย ม#ข้� �นต้อนต้�าง ๆ ด�งน#�”

1. การระบ(ป็?ญหา 2. การก/าหนดข้�อเสูนอนโยบาย

3. การอน(ม�ต้�เห>นชอบนโยบาย 4. การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� 5. การป็ระเม�นผลนโยบาย

***** 3. ตั�วแบบกล��ม Group Model

สถาบ�นุข้อง

ร�ฐบาลก*จกรรม

หนุาท !

สถาบ�นุทาง

การเม2องอ2!นุ ๆนุโย่บาย่

ตั�วแบบกระบวนุการ (Process Model)

การระบ(ป็?ญหา(problem

identification)การก/าหนดข้�อเสูนอนโยบาย(policy

formulation)การอน(ม�ต้�เห>นชอบนโยบาย(policy

adoption)การน/านโยบายไป็

ป็ฏิ�บ�ต้�(policy

implementation)

การป็ระเม�นผลนโยบาย(policy

evaluation)

การย�อนกล�บข้อง

ข้�อมลข้�าวสูาร

77

Page 78: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ป็ระชาชนที่#�ม#ผลป็ระโยชน�ร�วมก�นจัะรวมต้�วก�นเป็�นกล(�มเพ��อกดด�นและเร#ยกร�องร�ฐบาลที่��งอย�างเป็�นที่างการและไม�เป็�นที่างการ การเม�องเป็�นการต้�อสู�แข้�งข้�นระหว�างกล(�มต้�าง ๆ ในสู�งคม เพ��อที่#�จัะม#อ�ที่ธิ์�พลเหน�อการก/าหนดนโยบายสูาธิ์ารณะ นโยบายสูาธิ์ารณะสู�วนใหญ�จัะม#ล�กษีณะที่#�เป็�นไป็ต้ามที่�ศที่างข้องกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลมากในข้ณะน��น

****** 4. ตั�วแบบช้นุช้��นุนุ%า Elite Model

ต้�วแบบน#�ม#พ��นฐานความเช��อที่#�ว�า นโยบายสูาธิ์ารณะค�อ ผลสูะที่�อนจัากความต้�องการหร�อค�าน�ยมข้องชนช��นผ�น/าที่#�เป็�นผ�ป็กครอง แที่นที่#�จัะเป็�น

ผลจัากการสูะที่�อนความต้�องการข้องป็ระชาชน

***** 5. ตั�วแบบเช้*งระบบ System Model

ตั�วแบบกล��ม (Group Model)

ที่างเล�อกต้�างๆ ข้องนโยบาย

การเป็ล#�ยนแป็ลงโยบาย

ความสูมด(ล

นโยบายสูาธิ์ารณะ

อ�ที่ธิ์�พลที่#�เพ��มข้��น อ�ที่ธิ์�พลข้องกล(�ม ก.

อ�ที่ธิ์�พลข้องกล(�ม ข้.

ตั�วแบบช้นุช้��นุนุ%า (Elite Model)

ช้นุช้��นุนุ%า

ข้าราช้การ และผ�บร*หาร

ประช้าช้นุ

ก%าหนุดและส�!งการ

นุโย่บาย่ด%าเนุ*นุงานุตัามนุโย่บาย่

ไดร�บผลจากนุโย่บาย่

78

Page 79: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

ต้�วแบบระบบม#ความเช��อพ��นฐานที่#�สู/าค�ญ ค�อ นโยบายสูาธิ์ารณะเป็�นการต้อบสูนองระบบการเม�องที่#�ม#ต้�อแรงกดด�นต้�าง ๆ ที่#�มาจัากสูภิาพแวดล�อมที่#�ล�อมรอบระบบการเม�องน��น

6. ตั�วแบบทางเล2อกสาธิารณีะ Public Choice Approach

ต้�วแบบน#�เป็�นการศ�กษีาการต้�ดสู�นใจั ม#สูมมต้�ฐานเบ��องต้�นว�า ต้�วแสูดงการเม�อง อ�นได�แก� ผ�ลง คะแนนเสู#ยง ผ�เสู#ยภิาษี# ผ�สูม�ครร�บเล�อกต้��ง ฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้� ข้�าราชการ กล(�มผลป็ระโยชน� พรรคการเม�อง ร�ฐบาล ต้�างก>พยายามแสูวงหาหนที่างที่#�จัะเพ��มผลป็ระโยชน�ข้องต้นในการเม�อง ที่(กคนต้�องการได�ร�บอรรถป็ระโยชน�สูงสู(ด แต้�กระน��นก>ด# ด�วยแรงข้�บเคล��อนที่#�ป็ระกอบไป็ด�วยความเห>นแก�ต้�ว ก>ย�งสูามารถสู�งผลต้�อการต้�ดสู�นใจัเพ��อสู�วนรวมได�7.ตั�วแบบย่<ดหล�กเหตั�ผล Ration Model

ตั�วแบบเช้*งระบบ (System Model)

ระบบการเม�อง

การเร#ยกร�อง

การสูน�บสูน(น

นโยบาย หร�อการต้�ดสู�นใจั และการกระที่/า

ป็?จัจั�ยน/าเข้�า

ป็?จัจั�ยน/าออก

สู��งป็:อนกล�บ

สูภิาพแวดล�อม

สูภิาพแวดล�อม

79

Page 80: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

กรอบท ! 5 วงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ ตัอบวงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ (Public Policy Cycle) 1. การก�อต้�วนโยบาย (Policy formation)

เก�ดอะไรข้��นบ�าง 2. การก/าหนดนโยบาย (Policy formulation) ม#แนวที่างอย�างไรบ�าง 3. การต้�ดสู�นนโยบาย (Policy decision)

จัะเล�อกแนวที่างใดด# 4. การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� (Policy implementation)

จัะน/าแนวที่างที่#�ได�ไป็ด/าเน�นการอย�างไร 5. การป็ระเม�นผลนโยบาย (Policy evaluation) การด/าเน�นการต้ามแนวที่างได�ผลหร�อไม�

การวางแผนและการควบค(ม

ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ข้อง

นโยบาย

มาต้รการในการให�ค(ณให�

โที่ษี

ระบบการว�ดผล

มาต้รฐานในการป็ฏิ�บ�ต้�

งาน

ก ก/าหนดภิารก�จัและการมอบหมายงาน ผลข้อง

การน/านโยบายไป็

ป็ฏิ�บ�ต้�

80

Page 81: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

7

การก�อต้�วนโยบาย(policy formation)

การก/าหนดนโยบาย(policy formulation)

การป็ระเม�นนโยบาย(policy evaluation)

การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้�(policy

implementation)

การต้�ดสู�นนโยบาย(policy decision)

เก�ดอะไรข้��นบ�าง ?

ม#แนวที่างอย�างไรบ�าง ?

จัะเล�อกแนวที่างใดด# ?จัะน/าแนวที่างที่#�ได�ไป็ด/าเน�นการอย�างไร ?

การด/าเน�นการต้ามแนวที่างได�ผลหร�อไม� ?

วงจรนุโย่บาย่สาธิารณีะ(Public Policy Cycle)

1.การก�อต้�วนโยบาย (policy formation) ค�อ การว�เคราะห�ล�กษีณะข้องป็?ญหาให�ช�ดเจัน เพ��อให�ม� �นใจัว�าป็?ญหาที่#�ก/าล�งป็รากฏิอย�น� �นเป็�นป็?ญหาอะไร เก�ดข้��นก�บกล(�มใด และม#ผลกระที่บต้�อสู�งคมอย�างไร รวมที่��งต้�องการความช�ดเจันในการแก�ป็?ญหาแค�ไหน และป็ระชาชนต้�องการให�แก�ป็?ญหาน��นอย�างไร แต้�ถ�าไม�แก�ไข้จัะเก�ดผลอะไร และใครเป็�นผ�ร �บผ�ดชอบในการน/าไป็ป็ฏิ�บ�ต้� และต้�องใช�ที่ร�พยากรอะไร

2. การก/าหนดนโยบาย (Policy Formulation) ค�อ การพ�จัาณาป็?ญหาเพ��อน/าเข้�าสู�กระบวนการก/าหนดนโยบายสูาธิ์ารณะในกรอบข้องการว�เคราะห�เช�งระบบ หร�อ ต้ามที่ฤษีฎี#ระบบข้อง David Easton ซึ่��งป็ระกอบด�วย 1.ป็?จัจั�ยน/าเข้�า 2.ระบบการเม�อง 3.ป็?จัจั�ยน/าออก ข้ณะเด#ยวก�นก>จัะม#การป็:อนกล�บสู�ระบบการเม�อง โดยม#สูภิาพแวดล�อมที่��งภิายในและภิายนอก ซึ่��งควบค(มได�และควบค(มไม�ได�

3.การต้�ดสู�นนโยบาย (policy decision) ค�อ การเล�อกแนวที่างหร�อแนวนโยบายที่#�เหมาะสูมที่#�สู(ด ที่#�สูามารถบรรล(ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ได�ต้ามต้�องการ หร�ออาจัรวมถ�งนโยบายเที่คน�คและกลย(ที่ธิ์�ต้�างๆ ที่#�สูามารถแก�ไข้ป็?ญหาได�เป็�นอย�างด# หล�กจัร�ยธิ์รรมหร�อค(ณธิ์รรมม#ความสู/าค�ญต้�อค�าน�ยมที่#�เป็�นรากฐานสู/าค�ญในการเล�อกนโยบาย ซึ่��งป็ระกอบด�วย 1.ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล 2.ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ 3.ความพอเพ#ยง 4.ความเป็�นธิ์รรม 5.การต้อบสูนอง 6.ความเหมาะสูม

81

Page 82: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

4. การน/านโยบายไป็ป็ฏิ�บ�ต้� (Policy Implementation) ค�อ ผ�ที่#�เก#�ยวข้�องก�บการน/านโยบายสูาธิ์ารณะไป็ป็ฏิ�บ�ต้� ค�อ 1.ฝัDายน�ต้�บ�ญญ�ต้� 2.ฝัDายบร�หารหร�อระบบราชการ 3.กล(�มกดด�น 4.องค�กรช(มชนหร�อภิาคป็ระชาสู�งคม แต้�การน/านโยบายสูาธิ์ารณะไป็ป็ฏิ�บ�ต้� จัะป็ระสูบความสู/าเร>จัมากน�อยเพ#ยงไรข้��นอย�ก�บป็?จัจั�ยหลายป็ระการ เช�น

1. ความยากง�ายข้องสูถานการณ�2.ป็?ญหาที่#�เผช�ญอย�3.โครงสูร�างต้�วบที่ข้องนโยบายสูาธิ์ารณะ4.โครงสูร�างนอกเหน�อต้�วบที่บาที่ข้องนโยบายสูาธิ์ารณะ5. การป็ระเม�นนโยบาย (policy evaluation) ค�อ ข้��นต้อนการ

ต้�ดต้ามผลการด/าเน�นการต้ามกระบวนการนโยบายสูาธิ์ารณะว�า ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ภิาพ ม#ป็ระสู�ที่ธิ์�ผล ม#ความพอเพ#ยง ม#ความเป็�นธิ์รรม ม#การต้อบสูนอง และม#ความเหมาะสูมหร�อไม�

กรอบท ! 6 ว*เคราะห�นุโย่บาย่สาธิารณีะ 1 นุโย่บาย่ ตัอบการว*เคราะห�กระบวนุการนุโย่บาย่สาธิารณีะท !ด กรณี ตั�วอย่�าง : นุโย่บาย่พ�ฒนุาศ�กย่ภาพข้องหม��บานุ / ช้�มช้นุ (SML)

ท !มาและความส%าค�ญข้องนุโย่บาย่ SML ที่#�มาเก�ดจัากที่#� พ.ต้.ที่ ที่�กษี�ณ ช�นว�ต้ร นายกร�ฐมนต้ร#ในสูม�ยน��น ออก

ต้รวจัเย#�ยมราษีฎีรในจั�งหว�ดภิาคอ#สูาน แล�วพบว�าหลายพ��นที่#�ข้าดแคลนงบป็ระมาณในการใช�จั�ายเพ��อแก�ป็?ญหาข้องช(มชน จั�งค�ดว�ธิ์#การจั�ดสูรรงบป็ระมาณแบบให�เป็ล�าให�แก�ป็ระชาชน

ว�ต้ถ(ป็ระสูงค�เพ��อแก�ไข้ป็?ญหาความต้�องการข้องป็ระชาชนในช(มชน โดยป็ระชาชนเป็�นผ�บร�หารจั�ดการเอง แต้�ละหม�บ�านจัะได�ร�บการจั�ดสูรรงบป็ระมาณต้ามข้นาดข้องช(มชนและจั/านวนป็ระชากร ด�งน#�

หม�บ�านข้นาดเล>ก (S)ป็ระชากรไม�เก�น 500 คน ไ ด� ร�บ ก า รจั�ดสูรร 200,000 บาที่

82

Page 83: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

หม�บ�านข้นาดกลาง (M)ป็ระชากรไม�เก�น 500-1,000 คน ได�ร�บการจั�ดสูรร 250,000 บาที่

หม�บ�านข้นาดใหญ� (L)ป็ระชากรต้��งแต้� 1,000 คน ข้��นไป็ ได�ร�บการจั�ดสูรร 300,000 บาที่การว*เคราะห�นุโย่บาย่ SML

น โ ย บ า ย SML เ ป็� น น โ ย บ า ย ป็ ร ะ เ ภิ ที่ ก า ร จั� ด สู ร ร ที่ ร�พ ย า ก ร (Distributive Policy) ที่#�ร �ฐบาลต้�องการจั�ดสูรรระบบงบป็ระมาณให�ก�บช(มชนที่(กๆช(มชนให�ม#ความพร�อมอย�างที่��วถ�ง เพ��อน/าไป็แก�ป็?ญหาความเด�อดร�อนข้องคนสู�วนรวมในช(มชน ให�ม#ว�ถ#ช#ว�ต้ที่#�ด#ข้��นการว*เคราะห�ตั�วแบบในุการก%าหนุดนุโย่บาย่ SML

ว�เคราะห�ได� 2 ต้�วแบบ ด�งน#�1.ตั�วแบบกล��ม (Group Model) : นโยบาย SML เก�ดจัากอ�ที่ธิ์�พล

ข้องกล(�มป็ระชาชนที่#�ได�ร�บความเด�อดร�อนโดยที่#�หน�วยงานข้องภิาคร�ฐไม�สูามารถช�วยเหล�อได� จั�งร�องเร#ยนฝัากนายกร�ฐมนต้ร#มาโดยต้รง และก�อเก�ดเป็�นป็?ญหานโยบายในที่#�สู(ด

2.ตั�วแบบช้นุช้��นุนุ%า (Elite Model) : นโยบาย SML เก�ดจัากแนวความค�ดในการแก�ป็?ญหาให�ก�บช(มชนข้อง พ.ต้.ที่. ที่�กษี�ณ นายกฯ ในสูม�ยน��นซึ่��งเป็�นชนช��นน/า ชนช��นป็กครองที่#�ม#อ/า นาจั โดยก/า หนดแนวที่างในการด/าเน�นการให�แต้�ละช(มชนป็ฏิ�บ�ต้�ต้าม และมอบนโยบายให�หน�วยงานภิาคร�ฐเป็�นผ�สูน�บสูน(นการด/าเน�นงานข้องแต้�ละช(มชน

การว*เคราะห�การนุ%านุโย่บาย่ไปปฏิ*บ�ตั*ในการน/านโยบาย SML ไป็ป็ฏิ�บ�ต้�ในรป็ข้องแผนงานโครงการน��น จัะ

ว�เคราะห�โดยใช�ต้�วแบบที่#�ย�ดหล�กเหต้(ผล (Rational Model) ที่#�เน�นการวางแผนและควบค(ม ซึ่��งว�เคราะห�ต้ามป็?จัจั�ย 5 ป็ระการ ด�งน#�

1.ว�ตัถ�ประสงค�ข้องนุโย่บาย่- ม#การก/า หนดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ที่#�ช�ดเจัน ค�อการจั�ดสูรรงบ

ป็ระมาณให�ก�บป็ระชาชนโดยต้รง เพ��อแก�ป็?ญหาความเด�อดร�อนข้องป็ระชาชน

83

Page 84: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ม#ข้�อด#ค�อ เป็�นการก/าจั�ดบที่บาที่ข้องคนกลาง ที่#�เป็�นผ�ก(มเง�นในอด#ต้ ลดป็?ญหางบป็ระมาณร��วไหลไม�ถ�งม�อป็ระชาชน

- ข้�อเสู#ยค�อ อาจัก�อให�เก�ดการสูร�างน�สู�ยพ��งพ�งร�ฐแต้�เพ#ยงอย�างเด#ยว และอาจัเก�ดการแย�งช�งผลป็ระโยชน�จัากเง�นงบป็ระมาณที่#�ได�ร�บ

2.การก%าหนุดภารก*จและการมอบหมาย่งานุ- ม#การก/าหนดแนวที่างข้��นต้อนในการด/าเน�นงานต้าม

โครงการ SML ให�ก�บช(มชนป็ฏิ�บ�ต้�- ม#การมอบหมายให�องค�การภิาคร�ฐโดยเฉพาะที่�องถ��น เป็�นผ�

สูน�บสูน(นการด/าเน�นงานข้องช(มชนต้ามที่#�ช(มชนข้อร�อง- ม#การจั�ดต้��งหน�วยงานเพ��อร�บผ�ดชอบเป็�นผ�ป็ระสูานโครงการ

และต้�ดต้ามป็ระเม�นผลโครงการ สู/า น�กงานพ�ฒนา“

ศ�กยภิาพหม�บ�าน/ช(มชน (SML)”

3.มาตัรฐานุในุการปฏิ*บ�ตั*งานุ- ม#การจั�ดที่/าค�ม�อการด/าเน�นโครงการ SML ให�ก�บช(มชน เพ��อ

เป็�นมาต้รฐานในการด/าเน�นงาน- ข้าดกรอบแนวที่างที่#�ช�ดเจันในการใช�เง�นงบป็ระมาณจัาก

โครงการ SML ที่/าให�หลายช(มชนน/าเง�นจัากโครงการ SML

ไป็ใช�เป็�นเง�นหม(นเว#ยน ซึ่��งซึ่/�าซึ่�อนก�บโครงการอ��น และผ�ดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�

- การก/าหนดจั/านวนเง�นงบป็ระมาณที่#�แต้�ละช(มชนจัะได�ร�บ ต้ามข้นาดข้องหม�บ�าน/ป็ระชากร อาจัไม�ใช�มาต้รฐานที่#�ถกต้�องเสูมอไป็ เพราะป็?ญหาข้องบางช(มชนก>ต้�องการเม>ดเง�นจั/านวนมากกว�างบป็ระมาณจั�ดสูรร

- แต้�ละช(มชนม#ศ�กยภิาพ ม#มาต้รฐานที่#�แต้กต้�างก�น ที่/าให�ผลการด/าเน�นงานโครงการต้�างก�นด�วย บางช(มชนสู�มฤที่ธิ์�7ผล บางช(มชนล�มเหลว

4.ระบบการว�ดผล

84

Page 85: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

- ม#การต้�ดต้ามป็ระเม�นผลการด/าเน�นงานในแต้�ละช(มชนต้��งแต้�เร��มต้�นโครงการ จันกระที่��งสู��นสู(ดโครงการ โดยหน�วยงานที่#�ได�ร�บมอบหมาย

- ม#การป็ระเม�นผลโครงการโดยรวม และน/าผลที่#�ได�จัากการป็ระเม�นไป็ใช�ป็ร�บป็ร(งแก�ไข้นโยบายต้�อไป็

-5.มาตัรการในุการใหค�ณีใหโทษ

- ย�งข้ากมาต้รการในการให�ค(ณให�โที่ษี เช�น ช(มชนที่#�ด/าเน�นการได�บรรล(ต้ามว�ต้ถ(ป็ระสูงค� อาจัด#ร�บรางว�ล ค�อ ได�ร�บการจั�ดสูรรงบป็ระมาณเพ��มข้��นในต้�อไป็ หร�อช(มชนใดด/าเน�นการผ�ดว�ต้ถ(ป็ระสูงค�ก>ม#มาต้รการลงโที่ษี ค�อ ต้�ดงบป็ระมาณในป็Fต้�อไป็ เป็�นต้�น เพ��อเป็�นแรงกระต้(�นในการด/าเน�นงาน

การว*เคราะห�ผลการประเม*นุนุโย่บาย่ SML จั า ก ข้� อ ม ล ผ ล ก า ร ป็ ร ะ เ ม� น น โ ย บ า ย SML ใ น เ ว> บ

www.sml.go.th พบว�าช( มชนสู�วนใหญ�น/า งบป็ระมาณจัากโครงการ SML ไป็ใช�ในด�านโครงสูร�างพ��นฐาน เม��องบป็ระมาณสู�วนใหญ�ถกใช�ไป็ก�บสู��งก�อสูร�าง สู(ดที่�ายผลป็ระโยชน�ก>ต้กอย�ก�บกล(�มนายที่(น ในข้ณะที่#�สู��งก�อสูร�างน�บว�นก>ย��งเสู��อมสูลายไม�ย� �งย�น และป็?ญหาเก�าๆข้องช(มชนก>จัะกล�บมาอ#ก การแก�ป็?ญหาที่#เก�ดข้��นเป็�นการแก�ป็?ญหาได�เพ#ยงช��วคราวเที่�าน��นการว*เคราะห�กระบวนุการนุโย่บาย่สาธิารณีะ SML

ว�เคราะห�โดยใช�กรอบกระบวนการนโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด#ข้องนายแพที่ย�ป็ระเวศ วะสู# ที่#�ม#ป็?จัจั�ย 3 ป็ระการในกรอบข้องการม#สู�วนร�วมข้องคนในช(มชน ได�ด�งน#�

นโยบาย SML เป็�นนโยบายที่#� เก�ดจัากแนวค�ดข้อง พ.ต้.ที่ ที่�กษี�ณ นายกร�ฐมนต้ร#ในสูม�ยน��นที่#�มองเห>นป็?ญหาข้องช(มชน จั�งค�ดว�ธิ์#การจั�ดสูรรงบป็ระมาณให�ก�บช(มชนโดยต้รงเพ��อแก�ป็?ญหา แต้�เป็�นการแก�ป็?ญหาที่#�ไม�ใช�ป็?ญหาที่#�แที่�จัร�งข้องป็ระชาชน การที่(�มเม>ด

85

Page 86: แนวข้อสอบบุคลากร ชุดประมวลความรู้

เง�นผ�านโครงการ SML มาดเพ#ยงใด ก>ไม�สูามารถแก�ป็?ญหาที่#�แที่�จัร�งข้องช(มชนได� เพราะช(มชนข้าดการเร#ยนร �ที่#�จัะร �จั�กต้นเอง ร �จั�กช(มชน

ข้าดกระบวนการที่างป็?ญญาที่#�ต้�องใช�ข้�อเที่>จัจัร�งข้องช(มชนมาสู�งเคราะห�เพ��อเป็�นข้�อมลในการพ�ฒนาช(มชนให�ย� �งย�น แต้�สู�วนใหญ�ช(มชนกล�บใช�งบป็ระมาณไป็ก�อสูร�างสู��งที่#�ไม�ย� �งย�น

ข้าดกระบวนการที่างสู�งคม ที่#�ที่(กคนในช(มชนต้�องม#สู�วนร�วมในการเร#ยนร �ถ�งศ�กยภิาพข้องช(มชน ป็?ญหา และแนวที่างการแก�ไข้ แนวที่างการพ�ฒนาช(มชนให�ย� �งย�น แต้�ในความเป็�นจัร�งผ�ที่#�ก/าหนดแนวที่างการพ�ฒนาช(มชนกล�บเป็�นกล(�มที่#�ม#อ�ที่ธิ์�พลและอ/านาจั

สู��งที่#�สู/าค�ญ ค�อ ช(มชนต้�องสูร�างการเร#ยนร �ภิายในช(มชนเอง กลายเป็�นช(มชนที่#�เข้�มแข้>ง เก�ดเป็�นนโยบายสูาธิ์ารณะที่#�ด# ซึ่��งอย�บนพ��นฐานการม#สู�วนร�วมข้องป็ระชาชนในพ��นที่#�น� �นๆ โดยใช�ภิม�ป็?ญญาข้องชาวบ�านบวกก�บความช�วยเหล�อจัากภิาคร�ฐ เพ��อให�ช(มชนเป็�นช(มชนแห�งการพ�ฒนาและย��งย�นและพ��งต้นเองได�ในที่#�สู(ด

86