СЕМЕЙСТВО ФЕР- МЕРИ ПРЕВРЪЩАТ БОКЛУКА В ПАРИ ЧРЕЗ ОТГЛЕЖДАНЕ- ТО НА ЧЕРВЕИ НОВИНИ11 02 09 СПОРТ 28 ÑÅÏÒÅÌÂÐÈ - 4 ÎÊÒÎÌÂÐÈ 2009 Ãîäèíà: XVII Áðîé: 40 (871) ÑÍÈÌÊÀ: ÒÓÐÃÓÒ ÅÍÃÈÍ ÑÍÈÌÊÀ: ÀÕÌÅÄ ÀÕÌÅÄΠИспания - новият шампион по баскетбол на Стария континент НОВИНИ Пада таванът на пенсиите през 2010 »ÒÔ‡Ìˡ  ÌÓ‚ËˇÚ ¯‡ÏÔËÓÌ ÔÓ ·‡ÒÍÂÚ- ·ÓΠ̇ —ڇˡ ÍÓÌÚËÌÂÌÚ. Õ‡ ÙË̇· ‚ œÓί‡ "À‡ ‘Ûˡ" ‡Á·Ë —˙·Ëˇ Ò 85:63 Ë Á‡‚Ó˛‚‡ ‚ÓÔÂÈÒ͇ڇ ÚËÚ·. “Ó‚‡  Ô˙‚‡Ú‡ ‚ÓÚËÚ· Á‡ ËÒԇ̈ËÚÂ. СПОРТ09 8 МИЛИОНА ЛЕВА ДАНЪЦИ СА УКРИЛИ ФУТБОЛНИТЕ КЛУБОВЕ ЧАТЪТ ПОМАГА ЗА ПРЕОДОЛЯВА- НЕТО НА СОЦИАЛ- НАТА ФОБИЯ! ОБЩЕСТВО10 Фаталната грешка - суперзагрижени родители Õ‡Ô˙ÎÌÓ ÌÓχÎÌÓ Â Â‰ËÌ Ó‰ËÚÂÎ ‰‡ ·˙‰Â Á‡„ËÊÂÌ Á‡ ‰ÂÚÂÚÓ ÒË - Á‡ ÚÓ‚‡ Í˙‰Â ËÁ- ÎËÁ‡, Ò ÍÓ„Ó Ò Ò¢‡, ‰ÓË Í‡Í‚‡ ı‡Ì‡ ÍÓÌÒÛÏˇ. ÕˇÏ‡ ÌË˘Ó ÎÓ- ¯Ó ‚ ÚÓ‚‡, ÒÚË„‡ ‰‡ ·˙‰Â ‚ ‡Ï- ÍËÚ ̇ ‰ÓÔÛÒÚËχڇ Á‡„ËÊÂ- ÌÓÒÚ Ë ‰‡ Ì Ò ÔÂ͇Ρ‚‡ ‰ÓÚÓÎ- ÍÓ‚‡, ˜Â ‰‡ Ò Ô‚˙Ì ‚ χÌˡ Á‡ ÔÂÒΉ‚‡ÌÂ. ÕËÍÓÈ Ìe ӷ˘‡ ‰‡ ·˙‰Â ÁÓÍÓ Ì‡ÒÚ‡‚Ρ‚‡Ì ËÎË ‰‡ Ò ÒÎÂ‰Ë ‚ÒˇÍ‡ ͇˜Í‡, Á‡˘ÓÚÓ Ú‡Í‡ Ò ӄ‡Ì˘‡‚‡Ú Ò‚Ó·Ó‰‡Ú‡ Ë ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚÚ‡ ‰‡ ÒË ÔÂ͇‚‡ ‰Ó·Â ‚ ÍÓÏÔ‡Ìˡ. Íà ñòðàíèöà 6 Смелостта и истината са в основата на добрия PR œÂ‰Ë „Ó‰ËÌË ÏÌÓ„Ó ˜ÂÒÚÓ Ò ̇·Î˛‰‡‚‡¯Â ÎÓ¯ PR (‚˙ÁÍË Ò Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌÓÒÚÚ‡), ıÓ- ‡Ú‡ ‚ ÚÓÁË ·ËÁÌÂÒ Ò ÓÔËÚ‚‡ı‡ ‰‡ χÌËÔÛΡÚ, Î˙Ê‡Ú Ë Ï‡- ÏˇÚ ÚÂÁË, Ò ÍÓËÚÓ ‡·ÓÚˇÚ. ÕÓ ‰ÌÂÒ ÏÓÊ ‰‡ ͇ÊÂÏ, ˜Â ÚÂÁË Ô‡ÁÌÓÚË Ë ‡ÁÏË̇‚‡Ìˡ ‚ ÍÓ- ÏÛÌË͇ˆËËÚ ÚÓÎÍÓ‚‡ ÎÂÒÌÓ ÏÓ- „‡Ú ‰‡ Ò ÓÚÍËˇÚ Ë Á‡Ô˙ÎÌˇÚ, ˜Â Ì  ÔÓ‰ÛÍÚË‚ÌÓ ˜Ó‚ÂÍ ‰‡ Ò Á‡ÌË- χ‚‡ Ò ÎÓ¯ PR. Íà ñòðàíèöà 12 www.zaman.bg BULGARIA INTERNATIONAL NEWSPAPER Âåíöèñëàâà Ìèíäîâà Àõìåä Àõìåäîâ Ó„‡ÚÓ Á‡ÔËÚ‡Ú χÎÍÓ ÏÓÏ˘Â̈ ÍÓÈ ˆ‚ˇÚ ӷ˘‡ ̇È-ÏÌÓ„Ó, ˘Â ‚Ë Í‡ÊÂ, ˜Â ı‡- ÂÒ‚‡ ÓÁÓ‚ÓÚÓ. «‡ Úˇı ÓÁÓ‚Ë- ˇÚ ˆ‚ˇÚ  ÒËÏ‚ÓΠ̇ β·ËÏËÚ ·ÓÌ·ÓÌË, ÍÛÍÎËÚÂ Ë ‰ÂıËÚÂ Ò Ú˛ÎÂÌË Û͇ÒË. “ ËÒÍ‡Ú ‚Ò˘- ÍËÚ ËÏ Ì¢‡ ‚˜ÌÓ ‰‡ Ò‡ ‚ Ó- ÁÓ‚Ó. ÕÓ, ÔÓ‡ÒÚ‚‡ÈÍË, ‡Á·Ë- ‡Ú, ˜Â ÓÁÓ‚ÓÚÓ Â ÔË͇ÁÂÌ ˆ‚ˇÚ Ë Ò ‚ÂÏÂÚÓ Ì‡È-β·ËÏË- ˇÚ ËÏ ˆ‚ˇÚ ÒÚ‡‚‡ ÒË̸ÓÚÓ. ƒÓ·Â, ÌÓ Á‡˘Ó Ì ‰Û„ ˆ‚ˇÚ, ‡ ÒËÌˡÚ? «‡ ÊÂÌËÚ ÒË̸ÓÚÓ Â ÒËÏ‚ÓΠ̇ ÂÒÚÂÒÚ‚ÂÌÓÚÓ, ÒÔÓ- ÍÓÈÒÚ‚ËÂÚÓ, ÍÓÏÙÓÚ‡. ¬˙‚ ‚Ò˘ÍË ÚÓÌӂ ̇ ÒË̸ÓÚÓ Ëχ ÒÂËÓÁÌÓÒÚ Ë ·Î‡„ÓÓ‰ÒÚ‚Ó. » ÔÂÁ ÂÒÂÌÌÓ-ÁËÏÌˡ ÒÂÁÓÌ Ì‡ 2009 „. ÒË̸ÓÚÓ ˘Â  ̇È-˜ÂÒÚÓ Ò¢‡ÌËˇÚ ˆ‚ˇÚ. ¬ Ò‡‚ÌÂÌËÂ Ò ÔÂ‰Ë ‚ ÍÓÎÂ͈ËËÚ ÔÂÁ ̇ÒÚ˙Ô‚‡˘Ëˇ ÒÂÁÓÌ Ò‡ ‚Íβ˜Â- ÌË ÔÓ-‡ÎËÒÚ˘ÌË ÏÓ‰ÂÎË Ë ‰ÂıË Á‡ Âʉ̂ËÂÚÓ. Íà ñòð. 4 ТАЗИ ЗИМА СИНЬОТО Е НА МОДА Åëèô Êàâàê÷ú Пол Холмс ГОЛЕМИЯТ ИЗБОР ЗА БЪЛГАРИЯ ¡˙΄‡ÒÍËˇÚ ÔÓÒ·ÌËÍ ‚˙‚ ‘‡ÌˆËˇ »Ë̇ ¡ÓÍÓ‚‡  ÌÓ‚Ë- ˇÚ ¯Â٠̇ ̇È-‡‚ÚÓËÚÂÚ̇ڇ Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ ‚ Ò‚ÂÚ‡, ‡·ÓÚ¢‡ ‚ ӷ·ÒÚÚ‡ ̇ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂÚÓ, ̇Û͇- Ú‡ Ë ÍÛÎÚÛ‡Ú‡ - fiÕ≈— Œ. —Ή ·ÂÁÔˆ‰ÂÌÚÌÓ ÓÒÔÓ‚‡Ì ‚ÓÚ ·˙Î- „‡ÒÍËˇÚ Í‡Ì‰Ë‰‡Ú ¡ÓÍÓ‚‡ ·Â¯Â ËÁ·‡Ì‡ Á‡ √Â̇ÎÂÌ ‰ËÂÍÚÓ Ì‡ Œ„‡ÌËÁ‡ˆËˇÚ‡ ̇ Œ·Â‰ËÌÂÌËÚ ̇ˆËË Á‡ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂ, ̇Û͇ Ë ÍÛÎ- ÚÛ‡ (fiÕ≈— Œ). ¡ÓÍÓ‚‡ ÔÓÎÛ˜Ë 31 „·҇ ‚ 58-˜ÎÂÌÌˡ »ÁÔ˙ÎÌËÚÂÎÂÌ Ò˙‚ÂÚ Ì‡ Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇÚ‡ ÔË ÔÂ- Úˡ, ÔÓÒΉÂÌ ÚÛ Ì‡ „·ÒÛ‚‡ÌÂÚÓ. ƒÛ„ËˇÚ Í‡Ì‰Ë‰‡Ú, „ËÔÂÚÒÍËˇÚ ÏËÌËÒÚ˙ ̇ ÍÛÎÚÛ‡Ú‡ ‘‡ÛÍ ’ÓÒÌË, ÒÏˇÚ‡Ì Á‡ „ÓÎÂÏˡ Ù‡‚ÓËÚ ‚ ·Ó·‡Ú‡, Ò˙·‡ 27 „·҇. “‡Í‡ ¡Ó- ÍÓ‚‡ Òڇ̇ Ô˙‚‡Ú‡ ÊÂ̇, ӄ·‚Ë· Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇÚ‡, Ë Ô˙‚ËˇÚ ¯Â٠̇ fiÕ≈— Œ ÓÚ »ÁÚӘ̇ ≈‚ÓÔ‡ ‚ 62- „Ӊ˯̇ڇ È ËÒÚÓˡ. –ÂÁÛÎÚ‡- Ú˙Ú Ó·‡˜Â ·Â¯Â ‰ÓÌˇÍ˙‰Â ÔÓχ˜ÂÌ ÓÚ Ó·‚ËÌÂÌˡ ‚ ‡Á‰‡‚‡Ì ̇ ÔÓ‰ÍÛ- ÔË Ë ‚ ̇ÚËÒÍ Ì‡ ‚ÂÈÒÍÓÚÓ ÎÓ·Ë. ‘‡ÛÍ ’ÓÒÌË ‡ÁÍËÚËÍÛ‚‡ fiÕ≈—- Œ, ˜Â Ò  ÔÓÎËÚËÁˇ·. “ÓÈ Á‡ˇ‚Ë, ˜Â ÒÂ˘Û Â„ËÔÂÚÒ͇ڇ ͇̉ˉ‡ÚÛ- ‡ Ò‡ ·ËÎË "‚Ò˘ÍË ‚ÂÒÚÌËˆË Ë ˆËÓ- ÌËÒÚÍËˇÚ Ì‡ÚËÒÍ". Íà ñòðaíèöà 3 БЪЛГАРИЯ ПЕЧЕЛИ ОТ ИЗБОРА НА ИРИНА БОКОВА. България печели от избора на Ирина Бокова за шеф на ЮНЕСКО, коментираха депутати. Според председателя на парламента Цецка Ца- чева изборът на Бокова за Генерален директор на ЮНЕСКО се дължи както на личните й качества, така и на приноса на страната ни в съхранението на културно-историческите паметници. "Бокова е много ерудирана личност, голям български политик, с много обаяние, което също изигра основна роля. Аз й пожелавам успех и мисля, че това ще бъде много доб- ре и за България", заяви депутатът от левицата и бивш министър на културата Стефан Данаилов. Юнал Лютфи също изрази задоволство от избора на Ирина Бокова. "Много добре познавам дейността и ролята на ЮНЕСКО, на международната политическа сце- на този пост е изключително висок и престижен - коментира зам.-председателят на ПГ на ДПС. - Изборът й ще се отрази много благоприятно върху имиджа на страната ни и ще покаже, че у нас има кадри, които са достойни да заемат такива постове", смята той. Ирина Бокова – първата жена, оглавила ЮНЕСКО Ирина Бокова ŒÚ 1 ˇÌÛ‡Ë 2010 „. ˘Â Ô‡‰Ì ڇ- ‚‡Ì˙Ú Ì‡ ÔÂÌÒËËÚ Á‡ ÔÂÌÒËÓÌÂË- ÚÂ, ÍÓËÚÓ Ò ÔÂÌÒËÓÌË‡Ú ÒΉ Ú‡- ÁË ‰‡Ú‡. 93 000 ˘Â Ò‡ ÌÓ‚ËÚ ÔÂÌÒË- ÓÌÂË ÔÂÁ 2010 „Ó‰Ë̇.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
СЕМЕЙСТВО ФЕР-
МЕРИ ПРЕВРЪЩАТ
БОКЛУКА В ПАРИ
ЧРЕЗ ОТГЛЕЖДАНЕ-
ТО НА ЧЕРВЕИ
НОВИНИ11
0209СПОРТ
2 8 Ñ Å Ï Ò Å Ì Â Ð È - 4 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9 Ã î ä è í à : X V I I Á ð î é : 4 0 ( 8 7 1 )
ÑÍÈÌÊÀ: ÒÓÐÃÓÒ ÅÍÃÈÍ
ÑÍÈÌÊÀ: ÀÕÌÅÄ ÀÕÌÅÄÎÂ
Испания - новият шампионпо баскетбол на Стария континент
БЪЛГАРИЯ ПЕЧЕЛИ ОТ ИЗБОРА НА ИРИНА БОКОВА. България печели от избора на Ирина Бокова зашеф на ЮНЕСКО, коментираха депутати. Според председателя на парламента Цецка Ца-чева изборът на Бокова за Генерален директор на ЮНЕСКО се дължи както на личните йкачества, така и на приноса на страната ни в съхранението на културно-историческитепаметници. "Бокова е много ерудирана личност, голям български политик, с много обаяние,което също изигра основна роля. Аз й пожелавам успех и мисля, че това ще бъде много доб-ре и за България", заяви депутатът от левицата и бивш министър на културата СтефанДанаилов. Юнал Лютфи също изрази задоволство от избора на Ирина Бокова. "Многодобре познавам дейността и ролята на ЮНЕСКО, на международната политическа сце-на този пост е изключително висок и престижен - коментира зам.-председателят на ПГна ДПС. - Изборът й ще се отрази много благоприятно върху имиджа на страната ни и щепокаже, че у нас има кадри, които са достойни да заемат такива постове", смята той.
КОЯ Е ИРИНА БОКОВА? Българката Ирина Бокова е родена на 12 юли 1952 г., омъжена, с две деца. От юни 2005 г. досега ена поста извънреден и пълномощен посланик на Република България във Франция, постоянен представител към ЮНЕС-КО. Тя е била първи зам.-министър на външните работи, а в периода ноември 1996 г. - февруари 1997 г. е на поста ми-нистър на външните работи на България. Бокова има продължителна кариера като дипломат. От юни 1990 до октомв-ри 1991 г. - народен представител във Великото Народно събрание, а от юни 2001 г. - депутат. Тя е дъщеря на високо-поставения функционер на БКП по тоталитарно време Георги Боков. През миналата година кабинетът "Станишев" от-дели 100 хил. лв. за лобистка кампания в полза на кандидатурата на Бокова за поста Генерален директор на ЮНЕСКО.
Световната културапод закрила на ЮНЕСКОЮНЕСКО e създадена на 16 но-ември 1945 г. и нейната щаб-квартира е в Париж, Франция. Ворганизацията членуват 193 дър-жави, а шест други са асоциираничленки. Чрез различни програми идейности ЮНЕСКО работи заизпълнението на целите на хиля-долетието, които ООН постави,като сред тях са намаляване на-половина на живеещите в крайнабедност до 2015 г., до същата го-дина гражданите на всички дър-жави да имат основно образова-ние и др. Сред най-големите зас-луги на ЮНЕСКО са усилията наорганизацията да опази 900 обек-та в 148 държави, които са ста-нали част от списъка на светов-ното културно и природно наслед-ство на организацията. В Бълга-рия защитените обекти са де-вет, като сред тях са Рилскиятманастир, Мадарският конник и др.
4 ZAMAN МОДА28 СЕПТЕМВРИ - 4 ОКТОМВРИ 2009
Причината, разбира се, е икономи-ческата криза! Много модни къщи са се постарали да разработят модели за широката потребителска маса, за да се справят с кризата. Впрочем причината за доминиращата роля на синия цвят в колекциите е тъкмо тази. Дизайне-рите са положили усилия, за да пред-ложат на потребителите богат избор от дрехи, които ще им вдъхват спо-койствие и са подходящи за най-раз-лични ситуации в тези трудни време-на. Колкото и да твърдят дизайнери-те, че вдъхновението им идва от бле-дите тонове, няма по-важна истина от икономическата криза. В момент, в който жените се стремят да съкратят разходите си, моделите, допълнени от дизайнерите със сини цветове, ще повлияят на избора на жените с лес-ното им обличане, вътрешното спо-койствие, което дават, и с послания-та, които изпращат към подсъзнание-то. Дори и да харесат дрехи с циганско розово или с фосфорен цвят, те само ще ги огледат и отминат. Но въздейст-вието, което ще окажат изработени-те от син цвят облекла, ще е различно.
През сезон 2009 е възможно да се открият всички тонове на синьото в най-различни вариации. От козметич-ните продукти до облеклата, обувките и аксесоарите - всичко е в сини тоно-ве. Налице са всички тонове на синьо-то, има най-различни тонове - от свет-лосиньо, до вечерно синьо и тъмно-синьо, от морскосиньо до изумрудено зелено и нефритен цвят. От флуорес-центните тонове на синьото тази цве-това гама обхваща чак лилавия, лю-ляковия и върбинковия цвят. Изглеж-да, че през този сезон най-благородни-ят сред сините тонове - вечерното си-ньо, ще бъде фаворит на много дами.
КАК ДА ИЗПОЛЗВАМЕ СИНИЯ ЦВЯТ?Когато се използва синьото, трябва да се обърне внимание както на цветова-та гама, така и на последователността в нюансите. Основната тема е съчета-ването и използването на различните тонове. Колкото и хубав да е един син костюм в еднакъв тон от горе до долу, той представлява монотонен стил. Но костюм, съчетан с няколко тона на си-ния цвят, стои елегантно и нахакано.
Например предстои ви да присъства-те на важен прием през деня и разпо-лагате със син костюм - сако и пола, който леко се доближава до сивото. Ако изберете шал в светлосив цвят, това ще придаде лек тон на костюма ви. Може би ще имате по-активен ден, затова искате да облечете светлоси-
ния си тренчкот и панталон в същия цвят. Може да ги допълните с тъмно-син шал. Може да използвате също-то съчетание, за да направите моде-рен тъмносиния си костюм, който но-сите на работното място. Може да го приведете в модерен вид със сив са-тенен шал, сребрист колан или с ме-талическите аксесоари на сезона. Ко-гато тоновете на сивия цвят, люляко-вия и лилавия цвят се съчетаят с тоно-вете на синьото и тъмносиньото ста-ва наистина невероятна комбинация.
ПРЕЗ ЗИМАТА СИНЬОТО Е НА МОДАПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1
СИНЬО И ЧЕРНОПрез този сезон на преден план по по-диумите стои комбинацията от синьо и черно. Това е една комбинация, ко-ято използваме всяка зима с дънкови-те облекла. Джинсите, които носим с черни кашмирени пуловери с поло яка, също представляват синьо-черно съчетание. Ако решим да ги използва-ме през деня в малко по-спортен вари-ант, може да ги комбинираме с бяло. Може да облечем бялата си риза със сако в наситеносиньо и с черен панта-лон. Черните боти ще направи облек-лото ни елегантно и ще ни позволят да го допълним без други цветове.
Синьо-черната комбинация, която можем да носим през деня и вечерта, е сред най-практичните тенденции на сезон 2009. Съчетанието е много лес-но. Синият и черният цвят трябва да се използват в съотношение 2 към 1.
Да поясним: може да комбинирате черна риза и зимен черен панталон с широки крачоли със синьо сако или с блейзер. Шалът и обувките ви трябва да са в близки тонове, за да се насочи вниманието към синия ви костюм. Ако искате да направите по-елементар-но съчетание, може да комбинирате синя риза с черна пола или панталон.
За жените синьо-то е символ на ес-тественото, спо-койствието, ком-
форта. Във всич-ки тонове на си-
ньото има сериоз-ност и благород-
ство. И през есен-но-зимния сезон на 2009 г. синьото ще е най-често среща-ният цвят. Причи-
ната, разбира се, е икономическата
криза! Колкото и да твърдят дизай-нерите, че вдъхно-
вението им идва от бледите тоно-ве, няма по-важна истина от иконо-мическата криза.
СНИ
МК
И:
ТУР
ГУТ
ЕНГИ
Н
През сезон 2009 е възможно да се открият всички тонове на синьото в най-различни вариации. От козметичните продукти до облеклата, обув-ките и аксесоарите - всичко е в сини тонове.
5ZAMANКУЛТУРА28 СЕПТЕМВРИ - 4 ОКТОМВРИ 2009
Дните след месец РамазанСлед Свещения месец Рамазан за мюсюлма-ните настъпва месец Шеввал. Той също е един специален месец, защото напомня на вярва-щите някои религиозни обязаности. На пър-во място той ни напомня за приготовленията за хадж. Защото месеците след Рамазан се счи-тат за месеци на поклонението хадж. Канди-датите за хаджии се вълнуват за предстоящо-то пътуване и докато тръгнат на път, задават въпроси и събират зна-ния да извършат покло-нението така, както по-добава. В същото време не забравят, че и в месец Шеввал се говее. И то та-кова говеене, че този, който говее само шест дни в месеца, сякаш е го-вял цяла година. Когато учените споменават този факт, те допълват:
Приносът на Ибн ел-Нефис към медицинатаНека се опитаме да обобщим на-кратко приноса на Ибн ел-Нефис към медицинската наука.
1) Кръвта попада в камерите на сърцето чрез предсърдията, а не както се е смятало дотогава - само в дясното предсърдие. За пръв път Ибн ел-Нефис е открил коронарно-то кръвообращение;
2) Кръвта попада в белите дробо-ве за обмяна на кислорода от възду-ха с въглероден диоксид от кръвта, а не за насищане на белите дробове. По-късно Харви също е реализирал изследвания в тази сфера;
3) Кръвта тече през белия дроб.
Ала Реалдо Коломбо е претендирал, че за пръв път той е открил този фе-номен;
4) Пулмоналните вени не съдър-жат въздух или прахообразни части-ци, а кръв. Гален е бил на мнение, че вените функционират противо-положно една на друга;
5) Стените на пулмоналните ар-терии са по-плътни в сравнение с пулмоналните вени и съдържат два слоя. Това епохално откритие на Ибн ел-Нефис се приписва на горес-поменатия Мигел Сервет;
6) Септумът (преграда, разделя-ща сърцето на две половини) няма
пори. Сърцето е главен орган за циркулацията на кръвта. Прегра-дите между лявото и дясното пред-сърдие и между лявата и дясната ка-мера на сърцето нямат отвор. Сеп-тумът е цял. В сърцето няма видим или, както смята Гален, невидим от-вор. Септумът е изграден от по-плът-на тъкан в сравнение с другите орга-ни. Кръвта от сърцето се праща през белодробната артерия в белите дро-бове и се връща отново в сърцето. Ибн ел-Нефис е обяснил ясно и еле-ментарно малкия кръг на кръвооб-ращението. Тези обяснения по-къс-но са използвани от Мигел Сервет.
Сведения за кръвообращениетои сърцето в историческите извори
Кръвообращението е предмет на изследване на физиология-
та. При написването на историята на кръвообращението заслугите на мюсюлманите в това отношение са премълчани и е допусната огромна несправедливост от гледна точка на историята на медицината. Първата важна фигура, специалист в облас-тта на кръвообращението, е Ибн Сина (Авицена), който е бил после-довател на Пророка на исляма. Ибн Сина е открил кръвообращението много преди Уилям Харви.
Сведенията за вените, посочени от Ибн Сина преди векове, са сход-ни с днешните ни знания за тях. Доц. Гюрсел Ортуг е изследвал оп-исанията на вените на ръцете, кра-ката, лицето и главата във фигури-те на Ибн Сина от съвременна ме-дицинска гледна точка и установил удивително сходство между тях и откритията на модерната медици-на. Ибн Сина пише: “Човешкото сърце се разделя на две половини. Големият кръвоносен съд (аорта) излиза от лявата камера на сърце-то, има голям диаметър, състои се от два слоя. Пулмоналната артерия излиза от дясната камера на сърце-то, има малък диаметър и се състои от един слой. Чернодробната арте-рия има тънки стени. Тя получава кръв от порталната вена. В тънки-те черва има всмукателни власин-ки за всмукване на хранителните вещества. Всмуканите вещества се пренасят в черния дроб чрез пор-талната вена.” Оттук става ясно, че Ибн Сина е знаел за капилярното кръвообращение.
Той подчертава, че съществува разлика между измерванията на кръвното налягане на дясната и лявата ръка. В действителност та-кава разлика се наблюдава у някои хора. Учудващо е как Ибн Сина е почувствал тази разлика с ръка. При наименованието на видове-те пулс и неговите характеристи-ки европейците превели открити-те от Ибн Сина видове пулс от араб-ски на латински и ги латинизира-ли. Ученият е различил видовете пулс при сърдечните и венозните болести, което е отворило път към съвременните идеи в медицината.
Друг изтъкнат специалист в об-ластта на кръвообращението е Ибн ел-Нефис (1210-1288). Роден е в Дамаск, по-късно се установя-
ва в Кайро и е назначен за главен лекар в болницата „Калавун“. Пър-вият труд по анатомия в ислямския свят е написан от Ибн ел-Нефис. В труда, озаглавен „Шерх-и тешрих-и Ибн Сина“, той говори за малкия кръг на кръвообращението четири века преди Уилям Харви. В труда си Ибн ел-Нефис е обяснил белодроб-ната циркулация още в 13-и век - много преди Мигел Сервет. Фактът, че испанският лекар Мигел Сервет се е интересувал от мюсюлманска-та медицина и наличието на труда
на Ибн ел-Нефис, в който той опис-ва белодробната циркулация, в биб-лиотеката на Ескаториал в Мадрид показва, че Сервет се е възползвал от опита на Ибн ел-Нефис.
Ибн ел-Куфф (1233-1286), който е бил ученик на Ибн ел-Нефис, е сред най-ценените хирурзи през тринай-сети век в болницата „Нуреддин“. Ибн ел-Куфф е автор на много ценен труд по хирургия, озаглавен „Опора-та на хирургическото изкуство“. Той е открил капилярите векове преди Уилям Харви и Марчело Малпиги.
Първата важна фигура, специа-лист в областта на кръвообраще-нието, е Ибн Сина (Авицена), който е открил кръвооб-ращението много преди Уилям Хар-ви. Друг изтък-нат специалист в областта на кръ-вообращението е Ибн ел-Нефис (1210-1288).
6 ZAMAN ЗДРАВЕ 28 СЕПТЕМВРИ - 4 ОКТОМВРИ 2009
Проф. д-р Илкай Кескинел подчер-тава, че свещите и ароматизато-
рите, които използваме в домовете ни, притежават вредни въздействия. Той посочва, че различните видове арома-тизатори (спрейове, свещи и др.) мо-гат да причинят оплаквания, свързани с дихателната система (задух, запушване на носа, кашлица, астматични кризи), с нервната система (гадене, насълзява-не или сухота на очите, виждане на не-щата двойно, главоболие, световъртеж, затруднена концентрация и неспокой-ствие), кожни сим птоми (екзема, сърбе-
жи, изривания). Илкай Кескинел акцен-тира най-вече върху вредите, които при-чиняват стайните ароматизатори и аро-матизираните свещи. “Много от стайни-те ароматизатори всъщност не отстра-няват източника на лошата миризма, а само я замаскират. Спрейовете арома-тизатори може да съдържат петролохи-мични отблъскващи газове като: про-пан, бутан и изобутан. Малките невиди-ми с око частички, които се разпръскват във въздуха от стайните спрейове, дос-тигат черните дробове чрез вдишване-то на въздуха в стаята. Употребата на
тези газове, дразнещи въздушните пъ-тища, особено при наличието на забо-ляване от астма, или високата употре-бена доза във въздуха причиняват от-рицателни въздействия и върху нерв-ната система. Освен това тези газове и химичните вещества с приятен аромат в стайните спрейове може да причинят проблеми и с очите и кожата”, подчерта-ва тя. Ароматизираните свещи подобно на стайните спрейове също може да на-вредят на здравето. Със запалването им мъничките частици от състава им, кои-то се смесват с въздуха, може да навре-
дят на дихателните пътища, да подси-лят астмата и причинят различни кож-ни заболявания. “Дори може да при-чинят появата на ракови заболявания. Твърди се, че при децата, чиито майки са ползвали ароматизатори по време на бременността и кърменето, присъст-ва рискът за появата на ракови заболя-вания. Частиците, които се разпръск-ват със запалването на ароматизирани-те свещи и пръчици, причиняват ражда-нето на бебетата с по-малки килограми, както и риск за появата на ракови за-болявания”, допълва Кескинел. Баран Таш
Ароматизираните свещи и спрейовете причиняват алергии
Вторият тип деца – непримирими с мерките за сигурностВторият тип дете - при загрижени, но с деспотични мерки за сигурност ро-дители, е това, което обръща всичко наопаки, като знак на протест. Може да се каже, че предизвиква “буря в чаша вода” и с непримиримостта си се стреми да превъзпита собствените си настойници. Такива деца и са опас-ни, и са образец на поведение, защото до някаква степен отстояват свобода-та и независимостта на мнението си.
Те ясно заявяват с какво не са съглас-ни и най-важното е, че не се страху-ват да го изкажат. Такива деца са бун-тари, гордо вдигнали глава и стремя-щи се към самостоятелност. Те, дори и да паднат, намират сили да се изпра-вят, без да се опират на нечие чуж-до рамо. Приятелите си приемат та-кива, каквито са, защото са научили нещо от тях, което да им е послужило в живота занапред. Родителите на та-
кива деца трудно могат да вземат ре-шение вместо тях или да упражняват контрол над поведението им. Тук ко-лелото е завъртяно наопаки - родите-лят е длъжен да уважава мнението и избора на детето си. Това не се дължи на липсата на възпитание, а на харак-тера, който всеки носи още като бебе, но доизгражда като възрастен.
Упражняването на власт над един човек е неприемливо в днешното об-
щество. Всеки има право на свобода в решенията и действията си. Едно дете не бива да се превръща в роб на родителските комплекси. Колкото по-вече свобода в някакви условни гра-ници му се даде, толкова по-благо-дарно ще израсне то. Родителят тряб-ва всеки миг да се гордее с детето си, независимо че и то греши, защото така му дава обичта си и рамото, на което всеки път може да се облегне.
Родителите често допускат фатална-та грешка да играят ролята на супер-загрижени за всичко, което касае тях-ното дете. Така има две възможности да се развие животът му. Първата гра-ничи с типа отглеждане “цвете в сак-сия”. Важно е да се знае, че когато се наложи детето ви да се справи с важна задача, ще търси вашето мнение и съ-вет. Отстрани това изглежда инфан-тилно и ненормално, тъй като до опре-делена възраст родителят казва, след това само трябва да се съгласява с ре-шенията на своето дете, без да му пре-чи. Все едно е дали ще постъпи правил-но или грешно - по-добре е да сбърка, за да знае, че вече има обица на ухо-то си. Щом не може да бъде самостоя-телно, това единствено ще му навреди занапред - животът обича силните, ко-ито знаят, че по-добре е, като паднеш, да можеш да се изправиш, отколко-то никога да не си падал. Тук родител-ската загриженост и постоянно “вар-дене” изиграват лоша шега. Повечето от връстниците на такива деца ги взи-мат “на подбив” и така стават център на присмех и саркастични подмята-ния. Още от самото начало в процеса на възпитаване обичта на родителя не бива да задушава детето и да обзема личното му пространство. Такива ро-дители са властни натури и контролът за тях е единственото им оръжие. Взе-майки живота на детето си в личния си кръгозор, постоянно наставлявай-ки го и поучавайки го, те вършат лоша услуга за развитието му като личност. Те разпростират властта си върху него и дори се стига дотам, че да определят с кой приятел е допустимо да дружи и кой е “лоша стока” за него. Разбира се, че много родители се притесняват как-
ва е компанята на техния син или дъ-щеря, защото пословицата, че с какъв-то дружиш, такъв ставаш, е напълно достоверна. Приятелите са тези, които от порядъчното дете могат да сътворят изверг. Затова всеки родител е загри-жен за компанията на детето си, още повече, че при аверчетата го има мо-мента на общото съзряване. Тогава за тях няма забранени неща, дори забра-неното е още по-сладко от позволеното и в зависимост от това доколко разкре-постени са приятелите, не се лишават
да опитат от табуто. При тийнейджъ-рите взаимоотношенията с настойни-ците им трябва да са много деликат-ни, тъй като там всичко е сложено на везна. Те са много импулсивни, до ня-каква степен неразумни и често избух-ливи. Езикът, на който трябва да им се говори, е техният. Имайки предвид, че в този период те съзряват и търсят себе си, всяко вмешателство от страна на родителите няма да бъде резултат-но. Затова тонът на взаимоотношение трябва да лавира около техния. Власт-
ните родители са тези, които ограни-чават децата си, независимо че при-видно ги задоволяват с всичко. Ако дъ-щеря им си доведе гаджето у дома, за да ги запознае с тях, трябва да знае, че неминуемо ще претърпи провал. След като при такива родители, които оп-ределят кое е добро за детето им и кое не е, те са тези, които ще решат за се-тен път кой да бъде партньорът на дъ-щеря им. Всякакви опити за инова-торство от страна на детето в такъв дом ще бъдат прекратени в зародиш.
Фаталната грешка - суперзагрижени родителиПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1
Още от самото начало в процеса на възпитаване обичта на родителя не
бива да задушава детето и да обзема лич-ното му пространство. Такива родители са властни натури и контролът за тях е единственото им оръжие.
Приятелите са тези, които от порядъчното дете могат да сът-
ворят изверг. Затова всеки родител е загрижен за компанията на детето си, още повече, че при аверчетата го има момента на общото съзряване.
Едно дете не бива да се превръща в роб на роди-
телските комплекси. Колкото повече свобода в някакви услов-ни граници му се даде, толкова по-благодарно ще израсне то.
MERKEZ ve MUSAN'ýn helal et, salam, sosis,sucuk çesitlerini BOLKAN OLIVEN firmasýnýnVarna'da'ki ul. “Akademik Kurcatov” No: 1'dekideposunda bulabilirsiniz.
Всеки има своите страхове, но ко-гато те са натрапчиви и влияят
значително отрицателно върху качест-вото ни на живот, като ни карат да се чувстваме потиснати и нещастни, мо-жем да говорим за фобия. Има много и различни фобии, но социалната фобия е една от най-разпространените. Тя се изразява в демонстриране на изклю-чителен срам и неудобство, когато чо-век общува с други хора при определе-ни ситуации. След депресията и алко-холната зависимост социалната фобия е най-често срещаното психично забо-ляване днес. Хората, страдащи от со-циала фобия, изпитват неконтрулиру-ем страх и неудобство, когато се изпра-вят лице в лице с провокираща социал-на ситуация. Страдащият от тази фо-бия се притеснява да не получи нега-тивна оценка от останалите, да не ста-не обект на присмех. Той се страхува да общува с непознати, мисли си, че не може да общува както трябва, има ни-ско самочувствие, плах и стеснителен е, определя себе си като скучен, грозен и смята, че има много недостатъци.
Интересно е, че човек, страдащ от социална фобия, дори и да е добър в работата си, той постоянно се трево-жи да не направи грешка и да се изло-жи, свръхтревогата го кара да се чув-ства зле. Прекалено притeснителният човек се страхува да говори с работо-дателя си, не смее да казва “не”, не за-щитава правата си, а ако е търсещ ра-бота, нещата също са сложни - пренап-режението, страхът, безпокойството го карат да се чувства плах и несигу-рен. При повечето хора, страдащи от социална фобия, се появява и физи-чески дискомфорт - изчервяване, тре-перене на ръцете и краката, заекване или треперене на гласа, потене и др.
Не всички страдащи от тази фобия
имат едни и същи страхове, но общо-то е, че всички предполагат отрица-телно мнение за себе си от страна на околните, стига се дотам, че започват да избягват социалните ситуации. Ко-гато се налага публична изява напри-мер, признаците на социална фобия не са причина за тревога, а нещо нор-мално. Умереното притеснение, което не пречи на нормалния начин на жи-вот, появяващо се в определени ситу-ации, не е повод за тревога, дори е от полза - човек се старае повече и е по-внимателен, а така се представя по-до-бре и постига по-добри резултати.
КАК ДА ПРЕОДОЛЕЕМ СОЦИАЛНАТА ФОБИЯ?Страдащите от социална фобия разби-рат, че страховете им са безпочвени и не-
реалистични, но въпреки това не могат да контролират ситуацията, опитите да се справят сами със страховете си са не-успешни. Ако имаме такъв проблем, не-пременно трябва да посетим лекар. Има много случаи, в които човек, за да се из-бави от това състояние, търси спасение в алкохола и така се стига до друг стра-шен проблем - алкохолната зависимост. Всъщност социалната фобия не е косте-лив орех, лесно и бързо се повлиява от лечение. Лечението се провежда от пси-хиатър или психотерапевт. Опитът по-казва, че най-добър резултат се постига в комбинирането на медикаментозна те-рапия и когнитивно-поведенчески под-ходи. Трябва да се знае, че нещата няма да се оправят мигновено, необходимо е време. Освен лекарствата, за по-бързо
оздравяване, човек и сам трябва да по-лага усилие. Например ако страда от страх да говори пред много хора, може да тренира пред огледалото. За справя-нето с тази фобия помага и заниманието със спорт, добре е да се ходи на кино, те-атър, самовнушението също е от полза. Според д-р Мехмед Явуз - специалист по неврология, за преодоляването на соци-алната фобия помага и чатът по интер-нет. При този вид общуване хората се от-пускат повече и свободно изразяват ми-слите и чувствата си. По този начин по-степенно напрежението от общуването намалява и несигурноста, стеснителнос-та се преодоляват. Д-р Явуз твърди, че след време спокойствието и увереност-та, постигнати във виртуалното общува-не, ще улеснят и общуването с околните.
Чатът помага за преодоляване на социалната фобия!Хатидже Ибрахим
Мотивацията може да се опре-дели като нужните причини за
извършването на определено дейст-вие или желанието да се постигне ус-пех при определена поставената цел. Мотивиран ученик означава ученик, който притежава определено душев-но състояние. Това душевно състоя-ние съдържа в себе си достатъчното желание за сполучлива работа, пости-гане на поставената цел или спазване на правилата за успешно научаване на уроците. Но доколко вие притежавате това душевно състояние?
За да бъдете такъв ученик, не е за-дължително да се изпълвате всеки мо-мент с желанието да учите уроците си или да се отдадете напълно на уроци-те си. Мотивиран ученик означава уче-ник, който изпълнява нужните неща, дори когато уроците започнат да ста-ват сравнително трудни за разбиране или скучни.
Промяната в провеждането на учеб-ния час или постоянните промени при начина на преподаване на уроците, от-рицателните опити, които сте изживе-ли, могат да причинят загубата на мо-тивацията ви. Например постоянна-та промяна на темите; сравнителното им затрудняване; преминаването на преден план на някои други ваши за-дължения пред уроците; честото полу-чаване на ниски оценки; изоставане-
то с темите; сблъсъка ви с теми, кои-то не съвпадат с интересите, вярвани-ята и знанията ви; загубата на вярата в собствените ви способности; страха да направите нещо грешно; вярване-то в наличието на неща, които са по-важни от тези, които могат да при-чинят загубата на мотивацията ви.
КАК ДА ВЪЗВЪРНЕМ МОТИВАЦИЯТА СИ?Щом мотивацията може да се загу-би, значи може и да се възвърне. Не е възможно да загубите мотивацията си за една нощ. Изхождайки от това, възвръщането й също ще изисква оп-ределено време. Може да започне-те, като си дадете определено време.
Втората крачка е свързана с наблю-денията, свързани с вас, и намиране-то на отговорите на някои въпроси. Отговорите на тези въпроси ще спо-могнат за възвръщането на мотива-цията ви. Как започвате да се успо-коявате? Как се задълбочавате в оп-ределена тема? Възможно е да си ми-слите, че няма да можете да минете този изпит. Тогава задайте следните въпроси на себе си: Какво чувствам? Кои са нещата, които ме отклоняват физически от задълженията ми?
Представете си, че сте мотивирани да научавате уроците си. Какво ще ви донесе това и какво ще спечелите? Как-во бихте направили и как ще се чувст-вате, ако бяхте достатъчно мотивира-ни да научите урока, който ви затруд-нява? Какво ще се промени в живо-та ви, след като усвоите успешно този урок? Затворете очите си и си предста-вете всички тези неща, преди да започ-нете да учите урока си.
Изследвайте чрез опитите си как най-бързо можете да се мотивирате. В ника-къв случай не оставяйте за после започ-ването на ученето на уроците. Направе-те си една програма. Когато приключите с урока, наградете себе си. Ако се моти-вирате отрицателно, представете си спо-койствието и удоволствието, което ще изживеете, след като научите уроците си.
Мотивацията за научаване на уроцитеЧигдем Каракуш Щом мотивацията може да се загуби, значи може и да се възвърне. Не е възможно да загубите моти-
вацията си за една нощ. Изхождайки от това, възвръщането й също ще изисква определено време.
СНИМКА: БЕЙНУР СЮЛЕЙМАН
Социалната фобия не е костелив орех, лесно и бързо се повлиява от ле-чение. Освен лекарства-та, за по-бързо оздравя-ване, човек и сам трябва да полага усилие. За пре-одоляването на социал-ната фобия помага и ча-тът по интернет.
Отглежданетона калифорнийскичервеи е основни-ят бизнес наКольо и МилкаАрабаджийски отс. Българово. За-сега семейнатаферма е един-ствената по ро-да си в Югоиз-точна България.
ÑÍÈÌÊÀ: ÁÒÀ
2 8 Ñ Å Ï Ò Å Ì Â Ð È - 4 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9 | 1 2
Bu vitaminleri içeren gýdalarýtüketenler gripten korunuyor
A, C, E vitaminlerini ve selenyum,çinko gibi mineralleri içeren gýda-larýn düzenli olarak tüketilmesidurumunda gribe yakalanma ris-kinin çok az olduðu ileri sürüldü.
Pakette toplam 82 önlem bulunuyor. Devamý Sayfa 5’te
Kahvaltý yapan öðrenciler okulda daha baþarýlý
Günlerinin büyük çoðunluðunuokulda geçiren öðrenci ve öð-
retmenlerin beslenme düzenlerindebirtakým düzenlemelerin yapýlmasý,saðlýklý beslenme ve saðlýklý yaþamýndevamlýlýðý için oldukça önemlidir.Özellikle çocuklarda hýzlý bir büyümeve geliþmenin olduðu okul çaðlarýn-da yeterli ve dengeli beslenme, sað-lýklý geliþim ve büyümenin devamlýlý-ðý, artan enerji ve besin öðeleri ge-reksinimin karþýlanmasý yanýndabeslenmeye baðlý saðlýk sorunlarýnýnoluþmasýnýn engellenmesi adýna da
önemlidir. Yanlýþ veya yetersiz bes-lenme alýþkanlýklarý zayýflýk ya da þiþ-manlýk, diþ çürükleri, kansýzlýk, ke-mik bozukluklarý ve iyot yetersizliðigibi önemli hastalýklara sebebiyetverebilir. Sabah okula yetiþme telaþý,erken kalkma nedeniyle görülen iþ-tahsýzlýk, aç hissetmeme, biraz dahafazla uyuyabilme, kilo vermeye ça-lýþma veya tüketime hazýr bir öðü-nün olmayýþý gibi nedenler öðrencive öðretmenlerin kahvaltý öðününüatlayarak güne kahvaltýsýz baþlama-larýndaki belli baþlý nedenlerdir. 4’te
Kahvaltý günün en uzun açlýðý olan gece açlýðýný ta-kip etmesi nedeniyle biten enerjinin tekrar alýnabil-mesini saðladýðý için günün en önemli öðünüdür. Kah-valtýyý atlamak, kan þekerinin düþmesine, öðrenmeve konsantrasyon kabiliyetinin azalmasýna neden olur.
Hükümet kriz döneminde
mali gelirleri artýrabilmek ve
bütçedeki sýkýntýlarý telafi edebil-
mek amacýyla sosyal ve saðlýk si-
gortalardan gelen kaynaklarý ga-
rantilemek için kollarý sývadý. Saðlýk
sigortalarýnýn toplanma oranýný ar-
týrmak için Saðlýk Bakanlýðý sigorta
borcu olanlarýn yurtdýþýna çýkmasý-
ný engelleyecek bir yasa deðiþikliði
üzerinde çalýþýyor. Ayrýca, yeni ku-
rulan ve Çalýþma ve Sosyal Politika
Bakanlýðý’na baðlý Emeklilik Sistemi
Danýþma Kurulu, ilk oturumunda
sigorta primlerinin ödenmemesi-
nin kriminal suç sayýlmasýný önerdi.
Bu durumda, sigorta borçlarýnýn
miktarýna baðlý olarak saðlýk sigorta
primlerini ödemeyen iþverenin ha-
pis cezasýna varan cezalar ile ceza-
landýrýlmasý öngörülüyor. Bu öne-
ri hükümet ve sendikalar tarafýn-
dan görüþülecek. Devamý Sayfa 2’de
Emeklilik Sistemi Danýþma Kurulu, sigorta primlerini öde-meyen iþverenlerin hapis cezasýna varan cezalar ile ceza-landýrýlmasýný önerdi. Bu öneri hükümet ve sendikalar ta-rafýndan görüþülecek. Ancak 2000 yýlýnda üç ay uygulananbu sistem Anayasa mahkemesince iptal edilmiþti. Bu sü-rede sigorta primleri gelirlerinde büyük artýþ gözlenmiþti.
SofyaBeynur Süleyman
INTERNATIONAL NEWSPAPER
BB UU LL GG AA RR II AAwwwwww..zzaammaann..bbgg
AİLE 08 BEBEÐÝNÝZÝN BAKIMI SANILDIÐI KADAR ZOR DEÐÝL
Sigorta borcu suç sayýlabilecek
2 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9
2 Z A M A N HABERLER
Sigorta primlerinin ödenmemesinin kri-
minal suç sayýlmasý 2000 yýlýnda da yü-
rürlüðe girmiþ, ancak sadece üç ay yü-
rürlükte kalabilmiþti. Bu süre içinde si-
gorta primlerinde artýþ gözlenmesine
karþýn, Anayasa Mahkemesi, yasayý A-
nayasaya aykýrý olduðu gerekçesi ile ip-
tal etmiþti. Sigorta borcu olanlarýn suçlu
sayýlmasýný öneren söylemler bir çok
defa gündeme gelmesine karþýn son o-
larak Baþsavcý Boris Velçev tarafýndan
dile getirildi. Baþsavcý, sigorta prim
borçlarýnýn suç sayýlmasý için yasa deði-
þikliðinin yeniden yasaya eklenebilece-
ðini, sadece Anayasaya aykýrý maddele-
rin çýkarýlabileceðini belirtmiþti.
Danýþma Kurulu’nun ilk toplantýsýnda
emekli sistemi hakkýnda uzun vadeli
strateji kabul edilmesi kararý alýndý. Uz-
manlar daha önce çalýþanlarýn haklarýný
göz önünde bulundurarak bir analiz ya-
pacak. Kurul, emeklilik sistemini devamlý
gözetim altýnda tutarak Avrupa’daki ye-
nilenen sisteme adapte etmeye çalýþacak.
Sistemin 15-20 yýllýk bir vizyonunu çiz-
mek istediklerine deðinen Bakan Yardým-
cýsý Hristina Mitreva, Bulgaristan emekli-
lik modelinin kaliteli olduðunu savundu.
Saðlýk Bakanlýðý sigorta borcu olanlarýn
yurtdýþýna çýkmasýný engelleyecek yeni bir
yasa deðiþikliði üzerinde çalýþýyor. Saðlýk
Bakaný Bojidar Nanev, bu kararýn yürürlü-
ðe girmesi durumunda borçlularýn sýnýr
kapýlarýnda saðlýk sigorta prim borçlarýný
ödeyebileceklerini söyledi. “Tahsilat yap-
madan sadece tüketmeyi istemek doðru
deðil” sözlerine yer veren Nanev, bununla
birlikte baþka önlemlerin de görüþüldüðü-
nü aktardý. Sigorta primlerinin 6 ay öden-
memesi durumunda kiþilerin saðlýk hakla-
rýndan mahrum edilmesi ve borçlulara ce-
za kesilmesi de planlanýyor. Son belirleme-
lere göre ülkede 800 bin kiþinin saðlýk si-
gortasý bulunmuyor ve bu kiþilerin sisteme
1 milyar leva zarar getirdiði savunuluyor.
EMEKLÝ MAAÞI 1000 LEVAYI AÞMAYACAK1 Ocak 2010 yýlýndan itibaren tavan e-
mekli maaþý uygulamasý kaldýrýlacak.
Sosyal Sigorta Kodeksi’nde yapýlacak de-
ðiþiklikten sonra yaklaþýk 3 bin emekli
800 ila 850 leva arasýnda maaþ alacak.
2010 yýlýnda 93 bin kiþinin yeni emekli o-
lacaðýný aktaran Çalýþma Bakaný Yardým-
cýsý Hristina Mitreva, “Tavan miktarý ü-
zerinde maaþ alanlarýn sayýsý çok olma-
yacak ve bir emeklinin maaþý 1000 levayý
aþmayacak. Bu da bütçeye çok fazla bir
yük getirmeyecek. Önemli olan insanla-
rýn ne hak ediyorlarsa onu alacaklarýný
bilmeleridir.” diye konuþtu. Uygulanan
tavan emeklilik sistemi, belirli yaþtan son-
ra kiþilerin en fazla 750 leva tavan maaþý
almalarýný öngörüyordu. Çalýþma Bakanlý-
ðý’nýn açýklamasýna göre, tavan emekli
maaþýnýn kaldýrýlmasýnýn en önemli se-
beplerinden biri insanlarýn çalýþtýklarý yer-
lerde gerçek maaþlarý üzerine sigorta öde-
melerini teþvik etmek olduðunu belirtti.
Bakanlýk gelecek yýl için minimum sigorta
miktarýnýn deðiþmeyeceðini bildirdi. Kriz
ve çalýþma sektörlerindeki sorunlardan
dolayý bakanlýk, sigorta tabanýný 370 le-
vada dondurma kararý aldý. Bulgaristan’da
ortalama emekli maaþý 289 leva olup 2
milyonun üzerinde emekli bulunuyor.
Tavan emekli miktarýnýn kalkmasý bütçe-
yi 2,5 milyon ila 5 milyon leva arasýnda
etkileyecek. Þu anda 41 bin 900 emekli
en yüksek ücret olan 700 leva maaþ alýyor.
Ýrina Bokova UNESCO Genel Direktörü seçildi
Mýsýrlý aday Faruk Husni’ye 27 kiþi lehte oykullandý. 4.turda oylar 29’a 29 olarak eþit ol-duðu için bir tur daha yapýldý ve son oylama-da 2 kiþinin karar deðiþtirdiði ortaya çýktý.Tarihte kültür organizasyonun ilk kadýn mü-dürü seçilen Bokova, 15 Ekim’deki UNESCOGenel Konferansý’nda seçimi onaylanacak.Bokova, dört yýl boyunca görevde kalacak.
Bulgaristan’da 10 kültür ve tarih anýtý U-NESCO’nun korumasý altýnda bulunuyor.Bunlar Rila Manastýrý, Boyana Kilisesi, Eski Ne-sebýr, Ývanovo Kaya Kilisesi,Sveþtari’deki Trakmezarlýðý, Kazanlýk mezarlýðý ve Madara atlýsý.
Ýrina Georgieva Bokova 12 Temmuz 1952yýlýnda Sofya’da doðdu. Sofya’da Ýngilizce E-ðitim Lisesi’nden mezun olduktan sonraMoskova’da Uluslararasý Ýliþkiler bölümünübitirdi. 5 yýl Dýþiþleri Bakanlýðý’nda “BirleþmiþMilletler ve Silahsýzlandýrma” bölümündeçalýþtý. Daha sonra iki yýl Bulgaristan’ýnBM’de devamlý temsilciliðinde üçüncü sekre-ter olarak New York’da çalýþtý. 1990’a kadar“Birleþmiþ Milletler ve silahsýzlandýrma” bö-lümünde ikinci ve birinci sekreter göreviniyaptý. 1991’e kadar 7’inci Büyük Millet Mec-lisi’nde milletvekili oldu. 1995’de DýþiþleriBakan Yardýmcýlýðýna getirildi. 1996’daBSP’den Ývan Marazov ile cumhurbaþkanlýðýseçimlerine katýldý. 2001 ila 2005 döneminde“Koalitsiya za Býlgariya” koalisyonundanMeclis’te görev yaptý. 2005 yýlýndan itibarenBokova, Fransa’nýn Bulgaristan Büyükelçisive UNESCO’nun daimi Bulgaristan temsilci-liðini yaptý. Bokova evli ve iki çocuk annesi.
UNESCO (United Nations Educational,Scientific and Cultural Organization)anlam olarak “Birleþmiþ Milletler Eði-tim, Bilim ve Kültür Kurumu” olaraktarif ediliyor. UNESCO Birleþmiþ Mil-letler’in özel bir kurumu olarak, ÝkinciDünya Savaþý’ndan sonra, 1946 yýlýnda
kurulmuþtur. Bu Kurumun Yasasý 1945yýlý kasým ayýnda Londra’da 44 ülke-nin temsilcilerinin katýldýklarý bir top-lantýda kabul edilmiþti. UNESCO büt-çesi, üye devletlerin iki yýlda bir bu ku-ruma ödedikleri aidat ile saðlanýyor.Bu bütçe dýþýnda, Birleþmiþ Milletler
Özel Fonu’ndan, teknik yardým prog-ramýndan olmak üzere, önemli parakaynaklarý bulunuyor. Bu kaynaklar, ikiyýllýk UNESCO bütçesi tutarýna yakýn-dýr. 193 üyesi bulunan UNESCO’da700’e yakýn kültürel anýt ve doðal obje-leri koruma altýna alýyor. Sofya, Zaman
UNESCO’NUN 193 ÜYESÝ VAR
B Ý R Ý N C Ý S A Y F A D A N D E V A M
Sigorta prim borcu suç sayýlabilecek B Ý R Ý N C Ý S A Y F A D A N D E V A M
3Z A M A NHABERLER2 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9
Arkadaþýmýz Nejdi Hasan Raimile Gülüzar Ýsmail Raim çiftininbir oðlu (Raim) dünyaya gel-miþtir. Ebeveyni tebrik eder,küçük yavruya ömür boyu
farklý bir hizmet geliþtirdi. Evrenseldeðerleri, ahlaki ve dini konularýfarklý panel ve konferanslarda gün-deme taþýyan Gül Vakfý, RamazanBayramýnda bir ilke imza attý. Plov-div’deki huzur evi sakinlerini ziya-ret eden vakýf yönetim kurulu veberaberindeki öðrenci heyeti, huzur
evini ziyaret ederek yaþlýlarý sevin-dirdi. Yaklaþýk 200 kiþilik kapasite-ye sahip olan huzur evi sakinleri,müslümanlarýn bayram günlerindebüyüklerini ziyyaret ettiklerini deGül Vakfý dolayýsýyla öðrenmiþ oldu.
Bayramýn asýl manasýnýn, büyük-lere saygý ve küçüklere sevgiyi öðret-mek olduðuna deðinen Vakýf Baþka-ný Mehmet Veli, ‘Huzur evindekibüyüklerimiz hayatlarýný bu ülke veonun mensuplarý için harcamýþlar.Bizler de hiçbir ayrým yapmaksýzýn
onlara birer tebessüm, bir parça bak-lava ve bir de gül hediye ettik. Daha-sý bunlar sadece birer sembolik hedi-yeler. Asýl fikrimiz ise saygý ve pay-laþmaktan ibaretti’ þeklinde konuþtu.
Bu manalý fikrin gerçekleþmesi i-çin Plovdiv’de öðrenim gören Türki-ye’li öðrencilerin gönüllü olarak iþti-rak ettiklerine deðinen Mehmet Ve-li, ‘Bu kardeþlerimiz ailelerinden u-zakta eðitim uðruna fedakarlýklargösteriyorlar. Onlarýn huzur evineziyaretleri onlarý da mutlu etti’ dedi.
PlovdivTaner Mehmed
Kriz ders oldu, G-20 liderleribankalara sýký denetimde anlaþtý
Dünyanýn en büyük ekonomisine sahipülkelerin liderlerini bir araya getiren G–20
zirvesinde, küresel ekonomik dengesizlikleringiderilmesi için önlem alýnmasý konusunda mu-tabakat saðlandýðý bildirildi. Hazýrlanan sonuçbildirisi taslaðýna göre, 1930’lardaki Büyük Buh-ran’dan sonraki en büyük ekonomik krize yol a-çan nedenler arasýnda yer alan dengesizlikleringiderilmesi için reformlar yapýlmasý konusundamutabakata varýldý. Bu çerçevede ülkelerin dýþticaret açýklarýnýn düþürülmesinin, bütçe açýkla-rýnýn daraltýlmasýnýn saðlanmasýna yönelik he-defler formüle edilmesi konusunda görüþ birliði-ne varýldý. Söz konusu uygulamalar arasýnda, birülkenin bir diðeri tarafýndan izlenmesi, kontroledilmesi de bulunuyor. Ancak bu önlemler, he-defi tutturamayan ülkenin “cezalandýrýlmasý”gibi bir yol içermiyor. Liderler ortak belgede, kü-resel ekonomik krize karþý mücadelenin “kaza-nýldýðýný” ilan ediyor. Nisan ayýnda yapýlan ön-ceki toplantýda “ekonomik canlanma için gere-ken önlemlerin alýnmasý, finansal sistemin ona-rýlmasý, küresel kredi akýþýnýn korunmasý” gibiönlemler üzerinde mutabakata varýldýðý anýmsa-týlarak, bu tedbirlerin “iþe yaradýðý” ilan ediliyor.Tedbirlerin, tehlikenin durdurulmasý, küresel e-konomik hareketlerdeki keskin iniþin önlen-mesine karþý iyi bir yanýt oluþturduðunun ifadeedildiði belgede, “Sanayi üretimi neredeyse tümG–20 ülkelerinde artmaya baþlamýþ, ticaret iyi-
leþmeye baþlamýþtýr” deniyor. Belgede, finanskuruluþlarýnýn sermayelerini arttýrmaya baþladýðýda ifade ediliyor. Belgede buna karþýn yapýlmasýgereken hala çok þey olduðu belirtilerek, bu çer-çevede ekonomilerin daha istikrarlý bir ortamdabüyümesinin güvence altýnda tutulmasý için“küresel büyümenin iç dengelerinin saðlanmasýgerektiði,” ayrýca finans sisteminin reforme edil-mesinin þart olduðu ifade ediliyor. Birlikte hare-ket edildiði takdirde finansal kurumlarýn risk al-ma, ödemelerin uzun vadeli performansla uyu-mu ve faaliyetlerinde þeffaflýk konularýnda sýkýkurallara sahip olacaðý ifade edilen metinde,bankalarýn, gerekli olduðunda kredi vermeyidesteklemesi için kârlarýnýn büyük bölümünütutmasý gerektiði vurgulandý. Metinde öne çýkandiðer baþlýklar ise þöyle sýralandý: Kötü perfor-mans halinde yöneticilere yapýlan ödemeleringeri alýnmasý, bazý primlerin hisse senedi olaraködenmesi ve düþük sermayeli bankalarda prim-lerin gelirin yüzdesine göre sýnýrlandýrýlmasý.Ayrýca metinde, “Düzenlemede ve denetimdeönemli hatalar, artý bankalarýn ve diðer finanskurumlarýnýn pervasýzca ve sorumsuzca risk al-masý, mevcut krizlere önemli katkýda bulunantehlikeli finans kýrýlganlýklarýna yol açtý. Ücretpolitikalarý ve pratiklerinde reform yapmak, fi-nansal istikrarý artýrmayý amaçlayan çabalarýmý-zýn temel parçasýdýr.” ifadesi de kullanýldý. Li-derler, daha istikrarlý küresel ekonomi, bankacý-lýk sektörünün kurallarýnda reform yapýlmasý veküresel ýsýnma gibi konularda görüþmeler yaptý.
Zirveye ev sahipliði yapan Amerika, zirve-nin en önemli gündem maddesinin finanssektörünün düzenlenmesi reformu olduðunukabul etti. Beyaz Saray’dan yapýlan açýklama-da, küresel ekonomideki dengesizliklere çözü-mün de öncelikli olduðu söylendi. ABD Hazi-ne Bakaný Timothy Geithner de, Amerika gibiborç yükü fazla olan ülkeler ile Çin gibi ihracatzengini olan ülkeler arasýndaki dengesizlikle-rin giderilmesi için hazýrlanan ABD destekliplanýn geniþ destek gördüðünü bildirdi. Plan-da, Çin, Brezilya ve Hindistan gibi ekonomile-rin ticaret fazlalarýný düþürmek için iç tüketimidesteklemesi, Amerika ve Avrupa’nýn uzunvadeli bütçe açýklarýný azaltmasý için daha fazlatasarrufa yönelmesi öneriliyor. Baþkan BarackObama da ekonomide uzun vadeli istikrarý gü-venceye almak için küresel sermaye akýþýndakidengesizliðin giderilmesiyle ilgili kampanyayaönderlik ediyor. Zirve baþlýklarýndan bir diðeriise Uluslararasý Para Fonu’nun (IMF) bazý ge-liþmekte olan ülkelere daha fazla oy hakký ve-rilmesiyle ilgili yeniden biçimlendirilmesi. Þuanki düzenlemede Fransa’nýn ekonomisininbir buçuk katý ekonomiye sahip Çin’in oyhakký yüzde 3,7 iken Fransa yüzde 4,9 oy hak-kýna sahip. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin,IMF’de yüzde 7 ve Dünya Bankasý’nda yüzde6 olan kotalarýnýn deðiþtirilerek geliþmiþ vegeliþmekte olan ülkeler arasýnda oy hakkýdaðýlýmýnýn eþit olmasýný istiyor. ZAMAN, aa
Kırcali’de bayram şenliğiKýrcali Belediyesi ve Ömer Lütfi Kültür Derneði heryýl geleneksel olarak düzenledikleri bayram þenlik-
lerine bu yýl da devam etti. Bu amaçla Kýrcali Kültür e-vinde düzenlen konsere halk yoðun ilgi gösterdi. Salonudolduran halk, folklor grubunun sergilemiþ olduklarý gü-zel halk oyunlarýyla bir gece geçirdi. Ömer Lütfi KültürDerneði Müdürü Müzekki Ahmet, “Derneðimizde çalýþanfolklor ekibimiz ve solistlerimiz ile birlikte konser veriyoruzve Ramazan Bayramý nedeniyle halkýmýzý selamlýyoruz”diye konuþtu. Hüseyin Yusuf, Kýrcali
Sendika ve iþverenler, yaptýklarý yýllýk olaðan görüþ-mede, en düþük sigorta primlerinde düzenlemelere
gitti. Ekonomik krizden etkilenen 76 sektörden 35’indeçalýþan 1,3 milyon sigortalý için maaþlar ortalama yüzde6,31 oranýnda artacak. Geri kalan ve sendikalar ile iþve-renlerin anlaþma saðlayamadýðý 41 sektör çalýþanlarýnýngelirleri de devlet tarafýndan yüzde 6,31 oranýnda artýrýla-cak. Ekonomik krizden en çok etkilenen sektör tekstilsektörü oldu. Demiryolu taþýmacýlýðýnda çalýþanlarýn endüþük sigorta prim ücretleri yüzde 10 oranýnda artýrýldý.Aðustos ayýnda 866 kiþi, demiryollarýnda toplu iþten çýk-mak için dilekçe sunmuþtu. Sendikalar, yýl sonuna kadardemiryollarýnda çalýþan bin kiþinin iþten ayrýlmasýný bekli-yor. Ancak sendikalar ve iþverenler, vagon teknisyenleri-nin maaþlarýnýn 1 Ocak 2010’dan itibaren 515 levaya yük-seltilmesi konusunda anlaþmaya vardý. Ýletiþim aðý sektö-ründe çalýþanlarýn gelirlerinin de yüzde 2,5 artýrýlarak 430leva aylýk almasý kararlaþtýrýldý. Ýnþaat ve yol yapýmýnda ça-lýþanlarýn maaþlarý artýrýlmayacak. Bu çalýþanlarýn maaþlarý550 levada tutuluyor. Podkrepa sendikasý verilerine göre,tekstil sektörü durgunluktan en çok etkilenen sektörlerdenbiri oldu. Uzmanlar, kýþ mevsiminde en fazla iþten çýkar-malarýn iþleme sektöründe olmasýný beklediklerini, çünküyurt dýþýndan sipariþlerin azaldýðýný savunuyor. Hükümet,sendikalar ve iþverenler tekstil sektörü çalýþanlarýnýn ma-aþlarýnýn yüzde 5 artýrýlmasýný kararlaþtýrdý. Triko, ayakka-bý, deri ürünleri üretimi yapan çalýþanlarýn da gelirlerineyüzde 2 ila yüzde 5 oranýnda zam yapýlacak. En fazla ma-aþ artýþý yüzde 20 ile fýrýncýlara yapýlacak. Böylece fýrýncýla-rýn gelirleri yüzde 20’den fazla artmýþ olacak. Haber Merkezi
2 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9
4 Z A M A N HABERLER
DESIGNOUTDOOR INDOOR
ADVERTISINGwww.imeldesign.net
Kahvaltý yapan öðrenciler okulda daha baþarýlý
Ancak kahvaltý günün en uzun açlýðý olangece açlýðýný takip etmesi nedeniyle bitenenerjinin tekrar alýnabilmesini saðladýðý i-çin günün en önemli öðündür. Gece bo-yunca devam eden açlýðýn ardýndan kah-valtý öðününü atlamak, kan þekerinindüþmesine ve buna baðlý olarak yüksekþeker ve yað içerikli besinleri yeme arzu-sunun doðmasýna, öðrenme ve konsan-trasyon kabiliyetinin azalmasýna neden o-lur. Kahvaltý, kan þekeri olarak bilinen gli-koz için kaynak oluþturur. Glikoz beyin i-çin en önemli ve tek enerji kaynaðýdýr vebir depoya sahip deðildir. Çocuk veya ye-tiþkin her birey normal beyin fonksiyonlarýiçin yüksek oranda glikoza ihtiyaç duyar.
Beslenme ve Diyet Uzmaný Rabia Yurda-gül, öðrenci ve öðretmenlerin daha verimliolmalarýný saðlayan beslenme ipuçlarýný ve-riyor. Kahvaltý yapan öðrencilerin konsan-trasyon ve öðrenme kabiliyetlerinin dahayüksek olduðu, anlama ve algýlamalarýnýn vesonuçta da okul baþarýlarýnýn daha iyi oldu-ðu yapýlan pek çok çalýþmayla ortaya kon-muþtur. Kahvaltý yapan yetiþkin bireylerde i-se iþ verimi ve gün içerisindeki performansýnyapmayanlara oranla daha iyi olduðu tespitedilmiþtir. Yapýlan araþtýrmalarda kahvaltý ö-ðününü tüketen öðrencilerin sýnýf içerisin-deki baþarýsýnýn daha fazla olduðu, kavramayeteneklerinin daha iyi olduðu, problemçözme gibi konularda daha baþarýlý olduðu,beslenme bozukluklarýndan oluþan hastalýk-lara daha az yakalandýklarý ve kilo kontrolü-nü daha iyi saðlayabildikleri belirtilmektedir.
Çocukluk döneminde kazanýlan alýþkan-lýklar yetiþkinlik dönemindeki alýþkanlýkla-rýn temelini oluþturduðu için kahvaltý yap-ma alýþkanlýðý edinmiþ bir çocuk, öðrencilikhayatý boyunca bu alýþkanlýðýný devam et-
tirme eðiliminde olacaðýndan gelecektesaðlýklý bir yetiþkin olarak hayatýný devamettirecektir. Yine kronik hastalýklarýn çoðu(þiþmanlýk, kalp damar hastalýklarý, þekerhastalýðý, yüksek tansiyon gibi) çocuklukçaðý kökenli olduðu için, çocukluk yýllarýn-da bu alýþkanlýðý edinmiþ bir yetiþkin dahao yýllardan kronik hastalýklara karþý bir ön-lem almýþ olacaktýr. Bütün bunlardan yolaçýkýldýðýnda, gün içerisinde sürekli dersdinleyen öðrencinin baþarýsýnda ve sürekliders anlatan öðretmenin ders anlatabilmekabiliyeti ve performansýnda kahvaltýnýnne denli önemli olduðu ortaya çýkmaktadýr.
KAHVALTIDA NE YENMELÝ?Kahvaltýnýn içeriði kiþiden kiþiye deðiþ-mekle beraber, genel olarak karbonhid-rat kaynaðý olarak çavdar veya tam tahýllýekmekleri, kahvaltýlýk gevrekleri, sebzeve meyveleri, protein kaynaðý olarakpeynir, yumurta, süt ve yoðurdu, yaðkaynaðý olarak zeytin, ceviz, badem, fýn-dýk gibi besinleri içeren, doðal reçellerleveya pekmez gibi saðlýklý besinlerle zen-ginleþtirilmiþ bir menü tüketilmesi öne-rilir. Evde kahvaltý yapma seçeneði ol-mayanlar için hazýrlanabilecek sandviçveya tost servis-arabada ya da okula gi-
dince tüketilmek üzere hazýrlanabilir.Poðaça, simit, açma, hamburger, cheese-burger gibi besinler kahvaltý seçeneði o-larak tercih edilmemelidir. Okulda geçi-rilen süre uzundur ve kahvaltý gün boyuihtiyaç duyulan enerjinin karþýlanmasý i-çin yetersiz kalýr. Bu nedenle kahvaltý, a-ra öðünler ve tüketilen öðle yemeðiylemuhakkak desteklenmelidir. Ara öðün-ler için; taze ve kuru meyveler, ceviz, ba-dem, fýndýk gibi yaðlý tohumlar, kutusütler veya doðal meyve sularý taþýnmapratikliði olan besinlerdir. Ev yapýmý kekveya kurabiye veya sebzeli-peynirli po-ðaçalar veya mini sandviçler de ara ö-ðünler için tüketilebilecek alternatifler-dir. Kahvaltý ve ara öðün verilen okullar-da ise, menülerin içeriði aileler tarafýn-dan kesinlikle kontrol edilmelidir. Öðleyemeði için okul kantininden fast - foodbesinlerin tüketimi yerine, yemekhane-den yenebilecek veya evden götürülebi-lecek öðünler tercih edilmelidir. Okulkantininde satýlan besinler arasýna sað-lýklý seçenekleri ekleyip (örneðin süt, ay-ran, meyve gibi), saðlýksýz olanlarýn kon-trolünün saðlanmaya çalýþýlmasý önemli-dir. Okul yemekhanesinde sunulan ye-meklerin ýsý deðerinin, sunumunun, te-mizliðinin ve içeriðinin uygun koþullardaolmasý kantinler yerine yemekhanelerintercihinde önemli rol oynayacaktýr. Ev-den yemek götürürken bozulacak, ko-kacak ya da yerken hijyen sorunu yaþa-tabilecek yemeklerden kaçýnýlmalý, ta-hýllý ekmekler ile hazýrlanmýþ sandviçler(içeriðine her gün farklý bir malzeme ka-tarak býkkýnlýk önlenmelidir), taze vemevsiminde meyve-sebze, söðüþ yene-bilecek sebzeler, kutu süt-yoðurt ve ay-ranlar, katkýsýz meyve sularý, kuru ye-miþler, kuru meyveler tercih edilmelidir.
A, C, E vitaminlerini veselenyum, çinko gibi mi-
neralleri içeren gýdalarýn dü-zenli olarak tüketilmesi duru-munda gribe yakalanma riski-nin çok az olduðu ileri sürül-dü. Doktor Dursun Bostancý,yaptýðý açýklamada, mevsimgeçiþlerinde yaþanan hava de-ðiþiminin gribal enfeksiyonla-ra sebep olduðunu kaydetti. I-sý deðiþikliklerinden etkilen-memek ve gribal enfeksiyonayakalanmamak için düzenli
beslenmenin çok önemli ol-duðunu kaydeden Bostancý,“A, C, E, selenyum ve çinkogibi beþ vitamini içeren gýdalartüketilmesi gribal enfeksiyon-dan ciddi þekilde korur.” dedi.
Balýk, kýrmýzý et, süt, yoðurt,havuç, roka, dereotu, mayda-noz, tere, brokoli, ýspanak, ha-vuç gibi gýdalarda bol bol A vi-tamini olduðunu ifade edenBostancý þu bilgileri verdi: “Ö-zellikle A vitamini içeren bugýdalar bol bol tüketilmelidir.
Bunun yanýnda C vitamini i-çeren sivri biber, turunçgillersoðan, kereviz, kivi gibi C vi-tamini içeren gýdalar da vücutdirencini artýrarak hastalýktankorur. Bitkisel yaðlar, yeþilyapraklý sebzeler, yumurta gi-bi gýdalarda da E vitamini bol-ca bulunur. E vitamini de ba-ðýþýklýk sistemini kuvvetlendi-rir. Turp, mantar, sarýmsak,balýk çeþitleri gibi deniz ürün-lerinde de selenyum bulunurve hastalýklara karþý vücudun
savunmasýný artýrýr. Yine et,peynir, yumurta, kuru bakla-giller kepekli tahýl ürünleri deçinko bakýmýndan zengindir.Dengeli beslenme için bu beþvitamini içeren gýdalarýn dü-zenli olarak tüketilmesi çokönemlidir.” Mevsime göre gi-yinmenin vücut ýsýsýný denge-lemek bakýmýndan önemli ol-duðunun altýný çizen Bostan-cý, terletmeyen, pamuklu giy-silerin tercih edilmesi gerek-tiðini sözlerine ekledi. CÝHAN
Bu vitaminleriiçeren gıdaları
tüketenler griptenkorunuyor
B Ý R Ý N C Ý S A Y F A D A N D E V A M
FO
TO
ÐR
AF
: YA
HYA
ÖYL
EK
Uluslararasý Teknik FuarýTarih: 28.09.2009 - 03.10.2009Yer:Uluslararasý Plovdiv FuarýKonu: Yatýrým ve teknik mallarýOrganizatör: UluslararasýPlovdiv Fuarý
StroytehTarih: 28.09.2009 - 03.10.2009 Yer: Uluslararasý Plovdiv FuarýKonu: Ýnþaat malzemeleri,inþaat makina ve teknolojileriOrganizatör: UluslararasýPlovdiv Fuarý
Deri ve tekstilTarih: 16.10.2009 25.10.2009Yer: Varna Spor ve KültürSarayýKonu: Hazýr giyim, deri ürünlerve aksesuarlarý fuarýOrganizatör: Spor ve KültürSarayý
2 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9
5Z A M A NEKONOMÝF
OT
OÐ
RA
F:
BE
YNU
R S
ÜL
EYM
AN
FO
TO
ÐR
AF
: C
ÝHA
N
FUAR TAKViMi
DÖVİZ KURLARI28 EYLÜL 2009
DÖVÝZ CÝNSÝ MÝKTAR KUR (LEVA)
ABD Dolarý 1 USD 1.3332Euro 1 EUR 1.9558Ýsviçre Frangý 1 CHF 1.2937Türk Lirasý 1 TL 0.8980Ýngiliz Sterlini 1 GBP 2.1724Japon Yeni 10 JPY 0.1458Romanya leyi 1 RON 0.4585
Rusya en kurakmevsimini geçirdi
Rusya Tarým Bakaný Yelena Skrýn-nik, ülkede bu yýl kuraklýk yüzün-
den 23 milyon ton daha az tahýl ürete-ceklerini açýkladý. Rusya Parlamentosuüst kanadý Federasyon Konseyi’nde ko-nuþan Skrýnnik, son 10 yýlýn en büyükkuraklýk yýlýný yaþadýklarýný anlattý. RusBakan, “Rusya’nýn 15 bölgesinde olaða-nüstü durum ilan edildi. Kuraklýk 2,089milyon hektarlýk alanda ürünlerin telef ol-masýna yol açtý. Geçen yýl da eylül ayýnýnbaþlarýna doðru 418 bin hektarlýk alandaürün telef olmuþtu.” dedi. Rusya TarýmBakan, 2009 yýlýnda toplam 85 milyon ta-hýl üreteceklerini ifade etti. Rusya 2008 yý-lýnda 108,1 milyon ton tahýl üretmiþti. CÝHAN
Hükümet, 82 önlemdenoluþan tedbir paketini onayladýPakette kabul edilen makro ekonomikistikrarýn saðlanmasý için sabit dövizkurunun Euro’ya geçene kadar korun-masý, dengeli bütçenin devam etmesi vemali kaçakçýlýðýn engellenmesi amaçla-nýyor. Mali sistemdeki istikrarýn da ka-mudaki gereksiz giderlerin azaltýlmasý,yüzde 20 KDV oranýnýn korunmasý, Av-rupa fonlarýndan alýnan yardýmlardakiyolsuzluklarýn sona erdirilmesi, malisistemdeki yönetim ve denetimlerin iyi-leþtirilmesi ile saðlanmasý öngörülüyor.
Ticaret ortamýnýn iyileþtirilmesi ise, iþkurmak isteyenler için gerekli sermaye-nin 2 levaya düþürülmesi, KDV’nin hýz-lý bir þekilde geri ödenmesi, sigorta yü-künün beþ yýlda yüzde 5 oranýnda dü-þürülmesi, ihale yasasýnda yeni düzen-lemelerin kabul edilmesi, Merkez Ban-kasý’ndan ticari bankalarýn kalkýndýrýl-masý için verilen yardýmlarýn kontrol e-dilmesi ile saðlanmasý amaçlanýyor.
Pakette ayrýca, hayvanlarýn tespit sis-teminin acil bir þekilde uygulamaya kon-masý ve iþlenen arazilere verilecek yar-dýmlarýn devam ettirilmesi öngörülüyor.Ayrýca, isteðe baðlýlar en düþük 420 levaüzerinden sigortalanacak. Þu ana kadarbu sýnýr 260 leva idi. Ýþçi arayan iþveren i-le iþsizlerin bilgilerini bir yerde toplayanhavuz sistemin geliþtirilmesi saðlanacak.
Bilgiye dayalý ekonomik geliþimlerin ise,kariyer geliþim sisteminin uygulanmasýve böylece maaþlarda ek ödemeler yapýl-masý, eðitim sürecindeki baþarýlarýn dik-kate alýnmasý, araþtýrmalara yönelik þir-ketlerin kurulmasýna destek verilmesi veöðrencilere kredi verilmesi uygulamasýnageçilmesi ile gerçekleþmesi bekleniyor.
Avrupa fonlarýndan daha etkin yarar-
lanmak için süreçlerin ve gerekli belgele-rin basitleþtirilmesi, küçük projelerinmerkezden baðýmsýz deðerlendirilmesive projelerin denetleme ve onaylama sü-relerinin hýzlandýrýlmasý hedefleniyor.Hükümetin kabul ettiði önlemler için mil-letvekilleri, sendikalar, iþverenler ve ulus-lar arasý mali kuruluþlar ile görüþ alýþ veri-þinin yapýldýðý kaydedildi. Ekonomi Servisi
B Ý R Ý N C Ý S A Y F A D A N D E V A M
Kýrsal kesimlerin geliþimine kaynak yetmiyorKýrsal Kesimlerin Kalkýndýrýl-masý programýnýn dört bölü-
münde ciddi kaynak yetersizliði yaþa-nacaðý iddia edildi. Tarým Bakaný Mi-roslav Naydenov, Kýrsal KesimlerinKalkýndýrýlmasý programýnda bir mil-yar levalýk açýk bulunduðunu açýkla-dý. Bu program için sunulan projelerile 2007 - 2013 yýllarý için salýnan pa-ralar arasýnda bir milyar levadan fazlafark bulunuyor. Bu nedenle tarým a-raçlarý satýn alýnmasý için verilen di-lekçelerin bir kýsmý kabul edilmeye-cek. Genç çiftçilerin iþ kurmasýný teþ-vik etmek için verilen projelerde 65milyon leva eksik bulunuyor. Kýrsalkesimlerin yenilenmesi ve kalkýndýrý-lmasý programýnda ise 49 milyon le-
valýk eksik bulunuyor. Tarým Bakanlý-ðý, Avrupa Komisyonu ile irtibata ge-çerek Kýrsal Kesimlerin Kalkýndýrýl-masý programýnca kaynak yetersizliðiçekilen kýsýmlardaki yardýmlarýn ye-niden yapýlandýrýlmasýný isteyecek.Bakanlýðýn bu giriþimine milletvekil-leri tam destek verdi. Brüksel’dekiuzmanlar ile yapýlacak görüþmelerinaltý ay sürmesi bekleniyor. BakanNaydenov, çok zorlu görüþmelerdebulunulacaðýný, cevabýn olumsuz ol-ma ihtimalinin de bulunduðunu ak-tardý. Bir baþka ihtimal de kullanýl-mayan programlardan kalan kaynak-larýn eksik olan yerlere aktarýlmasý.Görüþmeler sürerken dört programiçin yeni projeler kabul edilmeyecek.
Kalaþnikof’un üreticisi iflasýn eþiðindeRusya’nýn Kalaþnikof (AK-47) saldýrý tüfeðinin en bü-
yük üreticisi ‘Ýzhmash’ fabrikasý borçlarý yüzünden if-
lasýn eþliðine geldi. Ýzhmash fabrikasýndan alacaklý o-
lan Gremikha þirketi, Tahkim Mahkemesine baþvura-
rak fabrikaya karþý iflas davasý açtý. Ýzhmash’ýn web-
sitesinde fabrikanýn Gremikha’ya 13 milyon dolardan
fazla borcunun olduðu belirtildi. Ýzhmash’ýn yüzde 51
hissesini elinde bulunduran Devlet Kurumu Rus Tek-
nolojileri (Rostehnologiya) olay ile ilgili özel bir ko-
yapacaðý çalýþmalar sonucunda Ýzmash’ýn ileriye dö-
nük durumu ile ilgili kararlarýn alýnacaðýný belirtti.
‘Kalaþnikof’, adýný tüfeðin mucidi Mihail Timofeyeviç
Kalaþnikof’tan (89) aldý. Ýkinci Dünya Savaþý’nda ya-
ralanan Kalaþnikof, daha sonra etkilendiði Alman pi-
yade tüfeklerine benzer Kalaþnikof markasýný icat et-
ti. Kalaþnikof piyade tüfekleri 1949 yýlýnda seri bir þe-
kilde üretilmeye baþlandý. Kalaþnikoflar dünyada en
çok kullanýlan piyade tüfeði unvanýna sahip. CÝHAN
Avrupa zenginlikte Amerika’yý geçtiKüresel krizden en fazla o-
lumsuz etkilenen Kuzey A-
merikalýlarýn geçen yýl 8 trilyon do-
lardan fazla kaybettiði hesaplandý.
Boston Danýþmanlýk Grubu’nun
“Küresel Refah 2009” raporuna gö-
re 2001 yýlýndan bu yana artýþýný
sürdüren küresel refah, küresel kriz
nedeniyle geçen yýl yüzde 11,7 ge-
rileyerek 104,7 trilyon dolardan
92,4 trilyon dolara indi. Geçen yýl
en büyük refah kaybý yüzde 21,8’le
Kuzey Amerika’da kaydedildi. Böl-
gede 2007 sonunda 37,4 trilyon do-
lar olan fonlar toplamý, 2008 so-
nunda 8,1 trilyon dolar eriyerek
29,3 trilyon dolara geriledi. Bu dö-
nemde Avrupa’daki toplam refah i-
se sadece yüzde 5,8 kayýpla 34,7
trilyon dolardan 32,7 trilyon dolara
indi. Böylece Avrupa uzun bir ara-
nýn ardýndan Kuzey Amerika’yý ge-
ride býrakarak dünyanýn en zengin
kýtasý unvanýný geri aldý. Geçen yýl
Japonya’nýn refah miktarý yüzde
7,8 azalarak 13,5 trilyon dolara, bu
ülke hariç Asya-Pasifik bölgesinin
refah miktarý yüzde 6,2 azalarak
11,5 trilyon dolara indi. Boston Da-
nýþmanlýk Grubu’nun raporuna gö-
re Türkiye dahil Ortadoðu ve Afrika
bölgesindeki fonlar toplamý ise ge-
çen yýl 3,2 trilyon dolardan yüzde
6,9 kayýpla 3 trilyon dolara geriledi.
Bu dönemde toplam refahýný artýr-
mayý baþaran tek bölge ise fonlarý
2,4 trilyon dolardan 2,5 trilyon
dolara çýkan Güney Amerika oldu.
Z A M A N 0 62 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9 YORUM
Bir arkadaþ geldi, "Ben eþimden ayrý-lacaðým!" dedi. "Mecburum buna..."Eþinin hatalarýný tek tek saydý. Ben deona þöyle söyledim. "Senin eþin içkiiçmiyor, senin eþin kumar oynamýyor,senin eþinin bir erkekle alakasý yok.Bak kardeþim; bir insan Ýslamiyet'epamuk ipliði ile baðlý olsa oiplik koparýlamaz, kuvvet-lendirilir. Senin eþinin 'sa-na göre' yirmi tane hatalýhareketi varsa, eminimdört–beþ tane de çok iyi ta-raflarý vardýr. Bu durumdasen eþine kötü diyemezsin.Bu durumda eþini boþa-ma." dedim. "Her þeydenönemlisi sen eþine dahasaygýlý olursan, evinde daha fazla vakitgeçirirsen, ona iltifat edersen, her za-man þikayetini deðil, memnuniyetinibelirtirsen, Ýslamiyet'i yaþayabildiðinkadar yaþayýp, susabildiðin kadar su-sarsan, her þey düzelecektir." O arka-daþ evvela eþine daha fazla vakit ayýr-maya baþladý. Çok þükür, aralarý düzeldi.
Hiçbir yýlan, yavrusunu zehirle-memiþtir. Hiçbir canavar, yavrusunuyememiþtir. Allah, canavarlarý yavru-suna hizmetkâr ederken, kötü alýþ-kanlýklarý olan insanlar, çoluk çocuk-larýnýn rýzkýný içkiye kumara verebili-yor. Böylece ev halký periþan oluyor.
Evlenecek insanlarýn talip olduklarýkiþilerin kötü alýþkanlýklarý olup olma-dýðýný bilmeleri gerekir. Bir gün arka-daþlarla oturuyoruz. Baktýk, fiziki gü-zelliði yerinde bir haným mendili gözü-
ne basýp basýp aðlýyor. Arkadaþlara de-dim ki, "yengemiz niye aðlýyor, yar-dýmcý olsak?" Dediler ki, "Ne yardýmcýolacaðýz? Kocasý maaþý almýþ, gitmiþkumarda kaybetmiþ. Kadýncaðýz 'ay so-nuna kadar nasýl geçineceðiz', diye so-runca da adam yumruðu indirmiþ!" Ýþte
Ýslamiyet'in büyüklüðü bu-rada... Allah neyi haram et-miþse, insanlýðý kurtarýyor!
Biri bana dese ki, "ben e-vimden iþime uçarak gide-bilirim." O þahsa derim ki,"Niye arabaya binip gitme-din? Keramet bu deðil, si-nekler de uçuyor." Fakatyirmi yaþýndaki bir gencin,içkiden, kumardan, kýz ar-
kadaþtan uzak kalmasý bana göre budevrin en büyük kerametidir.
Bir arkadaþ kýzýný evlendirecek; isti-þareye geldi. "Aðabey, kýzýmýzý istiyor-lar. Aileyi tanýyoruz, muhterem insan-lar. Fakat talip olan beyin bir evi yok,maaþý da çok iyi deðilmiþ. Ahlâken iyibir insan olmasýna raðmen, maddî yön-den kýzýmýz sýkýntý çeker diye vermekistemiyoruz. Size danýþmak istedik."Onlara þöyle cevap verdim:
Evlilikte önemli olan denk olmaktýr.Evlenecek kiþiler, servette, fizikî güzel-likte, kültürde, dinde, görgüde denkolmalýdýr. Bunun dýþýnda "niye eviyok, niye maaþý az?" diye düþünüp ký-zý vermemek, rýzýk korkusuyla çocuðu-nu aldýrmak kadar günahtýr. Çünkü rý-zýk, Allah'a aittir. Bir haným, evi, parasývar diye bir beyle evlense, adam daha
ilk günden içki þiþesini koysa masanýnüzerine, baþlasa içmeye, daha mý iyi?
Erkek, hanýmýna bakmak zorunda-dýr. Kadýn, evlenmeden önce, "bu a-dam beni geçindirebilecek mi, yoksaperiþan mý edecek?" diye düþünmeli-dir. "Fakirlik, küfre yakýndýr." buyuru-yor Peygamberimiz. Baþkalarýna muh-taç olmak zordur. Yani erkek, evinigeçindirebilecek durumda olmalýdýr.Fakat evini geçindirecek durumda ol-masý demek, evi olsun, arabasý olsun,maaþý yüksek olsun demek deðildir.
Ýnsan ev bulur, huzur bulamaz,servet bulur harcayamaz, yemek bu-lur yiyemez. Bu sebepten dünya mal-larý, Müslüman için hedef olmamalý.
Neyi hedef alýrsak, ona teslim ediliriz.Neye güvenirseniz, ona havale edilirsi-niz. "Malým olsun, mülküm olsun" ta-mam olsun. Allah cömerttir. Allah'a gü-veneni Allah korur. Paraya güvenenipara ne kadar korur, onu bilemiyoruz.Bunca yýllýk tecrübelerime dayanaraksöylüyorum ki, bir iþi çok iyi bilen, doð-ru ve çalýþkan olan Allah'ýn izniyle zen-gin olur. Peygamberimiz, eþ seçiminde"Sen onun dindarlýðýna bak." demiþ.Çocuðunuzu paraya, eve teslim etme-yin. Rýzkýn ne olacaðýný kim bilebilir?Nice fakirler zengin oldu. Ýnsan evvelaahlâklý olacak. Ýnsan ahlâklý olunca aldý-ðý parayla geçinir. Ahlâksýz olunca, mil-yarlar da kazansa geçinemez. Ocaklarýsöndüren, haramlardýr. Ýnsanlarýn söyle-diklerine deðer vermeyin, Ýslam'a bakýn,Ýslam ne diyor? Fiilî duayý çoðaltýn. Al-lah cömerttir. Çalýþýrsanýz size de verir.
Deðerliolan nedir? Birçok insan, yaþamýnda belirli bir konuma ulaþ-
mak istiyor. Konumlar, belirli sahiplikleri berabe-
rinde getiriyor. Örneðin, bir þirkette genel müdür
olursanýz þirketin sahip olduðu tüm imkanlar, bir
orduda komutan olduðunuzda ordunun sahip ol-
duðu tüm imkanlar, ünlü bir þarkýcý olduðunuzda
þöhretin saðladýðý iti-
bar ve tüm ekonomik
imkanlar emrinize
giriyor. Konumlar
sadece belirli mesleki
unvanlar da deðiller,
bazen basit bir þekil-
de sahiplikler de ola-
biliyor. Lüks bir ara-
ba, lüks bir muhitte
bir ev, seçkin bir böl-
gede yazlýk sahibi
olmak da bir baþka tür konumdur. Konumlar
insana neyin deðerli olduðunu unutturan bir
yanýlsama getiriyor. Toplumun geniþ kesimleri
de bu yanýlsamanýn peþinde bir yaþam sürüyor.
Kiþinin sahip olduðu konum, ayný zamanda
toplumsal normlarla aslýnda öyle olmasa da onun
deðerini de gösteriyor. Çok pahalý ve çok güzel
bir villaya sahip bir doktorun deðerli bir insan ol-
duðu düþünülür. Çünkü bir meslek sahibi olmuþ,
mesleðinde ilerlemiþ, bunun sonucunda çok para
kazanmýþ ve birçok insanýn istediði güzellikte bir
villa almýþtýr. Çalýþtýðý iþten çýkarýlmýþ, ailesini ge-
çindirmekte zorluk çeken ve beðenilmeyen bir
semtte oturan biri de deðersiz olarak algýlanabilir.
Aslýnda deðerli olmanýn bunlarla bir ilgisi yoktur.
Aslýnda deðerli olmak, basit bir þekilde iyi
bir insan olmaktýr. Yardým etmektir; baþkalarýna
yük olmadan yaþamaktýr; üretmektir; yaþamý-
mýzýn bir anlamý olmasýdýr; deðerli olmak sev-
mektir; kucaklamak ve anlayýþ göstermektir. Ý-
nanan insanlar için kulluk etmektir. Sadakat
göstermek, vefalý olmaktýr. Sorumlu bir davra-
nýþ sergilemektir. Çalýþkan olmaktýr. Cömert ol-
mak, mütevazý olmaktýr. Deðerli olmanýn paray-
la ya da konumla deðil, deðerlerle ilgisi vardýr.
Çok az insan, yaþamýnda deðerli olmanýn
önemini fark ediyor. Ýnsanlarýn yaþamý, belirli
bir konumu elde etme mücadelesiyle geçiyor.
Üniversiteye girmek, çalýþtýðýmýz þirkette terfi
almak, ev almak, sporcular için þampiyon ol-
mak, ünlü olmak, doktora yapmak, üniversite-
de hoca olmak, belirli bir dükkaný almak, be-
lirli bir iþi kurmak gibi sayýsýz talebimiz var.
Bunlarý talep etmeyelim; bunlara eriþmek için
çalýþmayalým demiyorum. Sadece bir þeyi is-
terken diðerini ýskalýyoruz sanýrým diyorum.
Ýnsanlarýn kiþisel dualarýnýn metinleri incelense
bunlarýn birçoðunun maddi dünyaya iliþkin ta-
lepler olduðu görülebilir. Halbuki insanýn
maddi dünyaya iliþkin talepler kadar, kendisiy-
le ilgili nitelik geliþimi için taleplerde bulunma-
sý daha uygun olur. "Daha iyi bir insan olmalý-
yým. Daha yardýmsever ve duyarlý bir insan ol-
malýyým. Daha dürüst bir insan olmalýyým." gibi
taleplerin, doðrudan maddi unsurlara olan tale-
bi aþmasý, insanýn odak noktasýný deðiþtirebilir.
Bazý insanlar, ellerindeki her þeyi kaybet-
tiklerinde dahi, deðerli olanýn deðerlere sahip
olmak olduðunu fark etmiyor. Maddi unsurla-
rýn, insanýn gözlerini perdeleyen bir etkisi var.
Masanýn üstünde duran bir tomar para, yetiþ-
kin bir insanýn gözlerini odaklar; o gözler gör-
mez olur. Bebeklerse masanýn üstünde duran
parayý fark etmezler; sadece þefkatli bakýþlar
ve dokunuþlarýn deðerli olduðunu bilirler.
Bir genelleme kabul edilebilirse de, çok az
insan hayatýnda belirli konumlarý ve onlarýn
getirilerini kaybettiðinde belirli bir farkýndalýk
yaþýyor ve deðerlere yöneliyor. Ýflas edip her
þeyini kaybeden bir iþadamý, bir süre sonra
yardým etmenin ya da aile baðlarýnýn lüks ara-
balardan ve her türlü lüksten deðerli olduðunu
fark edebiliyor. Bazýsý da tersine gözünü hýrs
bürümüþ þekilde kayýplarýna kýzgýnlýk duygu-
sunu zirvede bir þekilde yaþamaya devam edi-
yor. Bu gruptaki insanlar, kendilerini ve dü-
þüncelerini deðiþtirmek yerine, bulduklarý ilk
fýrsatta yeniden bir konum mücadelesine giri-
yorlar ve ikinci þanslarýný da harcamýþ oluyorlar.
Bebek bakýmý konusundabüyüklerinizin önerilerini dinleyin Anne adayýnýn pek çok sorusunun karþý-
lýðý, bebek bakým kitaplarýnda bulunsa
bile, büyüklerinize danýþmayý ihmal et-
meyin. Bebeðin doðumu ile hayatýnýza
giren doktorunuz da sorularýnýzý güveni-
lir bir þekilde yanýtlar.
Bebeðinizi 2-3 saat ara ile emzirin Yeni doðan bebeklerin sýk sýk emzirilme-
si hem anne sütünün devamlýlýðý hem de
bebekte geliþebilecek sarýlýðý, kan þekeri
düþüklüðünü önlemek açýsýndan çok ö-
nemlidir. Bu nedenle mutlaka 2–3 saat a-
ra ile emzirilmelidir.
Ýlk 4–6 ay onu sýrtüstü yatýrýn Son yýllarda yapýlan çalýþmalar, bebekle-
rin yüzüstü pozisyonda yatýþý ile ani be-
bek ölüm sendromu (SIDS) arasýnda iliþ-
ki olduðunu gösteriyor. Bu nedenle be-
bekleri ilk 4–6 ay sýrtüstü pozisyonda ya-
týrýlmalý. Ýlk 1 sene yastýk kullanýmý da
tavsiye edilmiyor.
Ýlk 6 ay sadece anne sütü verin Eðer bebek günde 6–8 kez dýþkýlýyorsa,
haftada 150–200 gram alýyorsa (bu kriter
zamanýnda doðan bebekler için geçerli)
annenin endiþelenmesine gerek yoktur.
Bebek sýk sýk emzirilmeli. Ancak su ya da
þekerli su verilmesi kesinlikle önerilmi-
yor. Ek gýdalar da sadece anne sütü ile
beslenen bebeklere 6’ýncý aydan sonra,
mama ile beslenen bebeklere ise 4–6 ay
arasýnda verilmeye baþlanabilir. Bu aylar-
dan önce ek gýda verilmesi gýda alerjileri-
ni artýrarak, ishale neden olabiliyor.
Islak mendil kullanmayýn Bebeðin alt temizliði birinci aya kadar
pamuk ve su ile yapýlmalý. Islak mendil
bu dönemde tahriþ edici olabilir. Birinci
aydan sonra katký maddesi ve parfüm i-
çermeyen ýslak mendil kullanýlabilir.
Oda sýcaklýðý 21-24 C arasýnda olmalý Bebeðin odasýnýn sýcaklýðý 21–24 C arasýn-
da tutulmalý. Ev sýk sýk havalandýrýlmalý.
Bebeklerin kat kat kalýn giydirilmesi kesin-
likle saðlýklý deðil. Uygun havalarda bebek
ile sýk sýk yürüyüþ yapmak, hem anne hem
de bebeðin rahat uyumasý için gerekli.
Bebeðinizi her gün yýkayýn Bebeklerin her gün ya da gün aþýrý yýkan-
masý tavsiye ediliyor. Bunun için havala-
rýn sýcak ya da soðuk olmasý fark etmez.
Banyo suyunun sýcaklýðý, annenin elini
yakmayacak þekilde 37 derece olmalý.
Ateþi yükselirse doktorunuza danýþýnYeni doðan bebeðin ateþi makattan veya
koltuk altýndan ölçülebilir. Kulaktan ateþ
ölçen aletler 0–2 yaþ arasý çocuklar için
uygun olmayabilir. Bebeðin ateþi koltuk
altýndan 37.5, makattan 38 üzerinde ol-
duðu zaman üzeri inceltilmeli ve en kýsa
zamanda doktora baþvurulmalý.
Her beslemeden sonra mutlakagazýný çýkarýn Bebek, emzirirken doðru tutulmadýðý
ya da memeyi tam tutamadýðý zaman
hava yuttuðunda gaz oluþur. Gaz soru-
nu oluþmamasý için annenin de yedik-
lerine dikkat etmesi gerekir. Bebeðin
gazý, her beslemeden sonra çýkarýlmalý.
Karný doyan bebeðin bir miktar kus-
masý normal. Ancak fýþkýrýr tarzda, ye-
þil renkte kusuyorsa, karýn þiþliði ve em-
mede azalma varsa doktora gösterin.
Kýz çocuklarýnda alt temizliðinedikkat edin Kýz çocuklarýnýn altýnýn temizliði daima
önden arkaya doðru ve tek bir hareketle
yapýlmalý. “Labia” adý verilen büyük ve
küçük dudaklar hafifçe açýlarak kývrýmla-
rýn arasý nazikçe yýkanmalý. Daha derin-
lemesine bir temizliðe gerek yoktur.
* Memorial Hastanesi Çocuk Saðlýðý veHastalýklarý Bölümü
Uz. Dr. Dicle Ýnanç*
Doðal olmayan trans yaðlar kalp krizini artýrýyorTrakya Üniversitesi Týp Fakültesi
Halk Saðlýðý Anabilim Dalý Baþkaný
Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, doðal olmayan
trans yaðlarýn kötü kolesterolü artýrýp,
pýhtýlaþmayý ve buna baðlý olarak kalp
krizi riskini artýrdýðýný söyledi.
Prof. Dr. Yorulmaz, trans yaðlarýn sü-
rülebilir kahvaltýlýk yaðlarda, margarinler-
de, katý ve kýzartma yaðlarýnda, hazýr
hayvansal gýdalarda, bunlara baðlý olarak,
kýzartýlmýþ gýdalarda, fýrýncýlýk ve pastacý-
lýk ürünlerinde, tart, pasta, bisküvi, pizza
hamuru, kek, çikolata, gofret, cips, salata
soslarý, hamur iþi, kraker, hazýr köfte, tat-
lýlar, katý yaðlar ve birçok fýrýnlanmýþ yiye-
ceklerde bulunabildiðini söyledi. Yorul-
maz, gýda satýn alýrken etiketlerin mutla-
ka okunmasý gerektiðini ifade etti. Yorul-
maz, þu önerilerde bulundu: “Etiket bilgi-
si olmayan ya da etiketinde ‘hidrojenize
yað’, ‘hidrojene nebati yað’ ya da ‘hidro-
jene bitkisel yað’ içerdiði belirtilen gýdalar
satýn alýnmamalýdýr. Dýþarýda yemek zo-
runda kalýndýðýnda, kalitesinden ve te-
mizliðinden emin olunan yerler tercih e-
dilmeli ve mümkün olduðunca kýzartma-
lardan kaçýnýlmalýdýr.” Doðal olmayan
trans yaðlarýn çok yüksek sýcaklýklarda ý-
sýtma, kýzartma veya defalarca kullanýlma
sonucu ya da sývý bitkisel yaðlarý katý yað
haline getirebilmek için hidrojen eklenme
iþlemi sonucu ortaya çýktýðýný ifade eden
Yorulmaz, “Çalýþmalar, doðal trans yaðla-
rýn sürekli ve fazla miktarda alýnmadýkça
bir zararý olmadýðýný, tersine vücut için
yararlý olduðunu göstermektedir. Günü-
müzde insanlar fazla miktarda doymuþ
yað ve trans yað tüketmektedir.” dedi.
Doðal yað neden zararlý deðil Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, doðal trans
yaðlarla doðal olmayan trans yaðlarýn
farkýný þöyle açýkladý: “Doðal olmayan
trans yaðlar” insan vücudu için yabancý
olmalarý nedeniyle saðlýksýzdýrlar. Doðal
olmayan trans yaðlar, kötü kolesterolü
artýrýr, iyi kolesterolü azaltýr, pýhtýlaþma-
yý ve buna baðlý olarak kalp krizi riskini
artýrýr. Ayný zamanda baðýþýklýk sistemi-
ni zayýflatýr, þeker hastalarý için çok sa-
kýncalýdýr. Karaciðerin çalýþmasýný bo-
zar, üreme sistemini etkiler. Anne sütü-
ne geçerek kalitesini düþürür ve hücre-
lere zarar verir. Çalýþmalar, yüksek mik-
tarda ve sürekli trans yað tüketiminin er-
ken ölümlere yol açtýðýný göstermektedir.’’
Ýlk kez anne ya da babaolan bir insan tarif edile-mez heyecanlar yaþar.Ama doðumla beraberbazý endiþe ve korkularda onlarý bekler. Özellikleyanlarýnda tecrübeli bü-yükleri bulunmayan çift-ler, bu duygularý dahaçok hissediyor. Panikle-menize hiç gerek yok,doktorunuzun ve ebe-veynlerinizin önerilerinidikkate alarak bu dönemisorunsuz geçirebilirsiniz.
Ramazan gittidinî hayat bitti mi?Ramazan–ý Þerif’te dinî þuur kazanmýþ bir insan,
Müslümanlýðýný elbette Ramazan ayý ile sýnýrlamaz,
Ramazan’dan sonra gömlek çýkarýr gibi dinî ha-
yatý çýkarýp da eski gaflet gömleðini giymeye yöne-
lemez. Belki Ramazan’da kazandýðý ibadet alýþkan-
lýklarýný iyice benimser, Ramazan sonrasýnda da ay-
Dünyanýn en büyük açýk hava müzesi LuksorLuksor Mýsýr’da vaktinizi doyadoya deðerlendirebileceðiniz
þehirlerden biri. Eski Waset þehriM.Ö.665’de yýkýldýðý için geriye ikibüyük tapýnak olarak Karnak veLuksor kalmýþ. Þehir de eski Luksorþehri (Waset), þimdiki Luksor veKarnak kasabasýndan oluþmaktadýr.Araplarýn 7. yüzyýlda buraya geldik-lerinde Mezopotamyalýlarýn yýktýðýmuhteþem harabeleri görerek þehreEl Uksor (Mücevher) adýný koyarlar.Nüfusu yaklaþýk 200.000 kadar olanþehir, antik Mýsýr þehri Thebes’inharabelerinin üstüne kurulmuþ ol-duðundan dolayý dünyanýn en bü-yük açýk müzesi olarak da adlandý-rýlýr. Bu sebepten dolayý her yýl bin-lerce turist tarafýnda ziyaret edilir.
Aslýnda eskiden Karnak ileLuksor arasýnda 3 km uzunluðun-da bir yol varmýþ. Þimdi her iki ta-pýnakta da bu yolun sadece baþ-
langýcý görülüyor. Karnak tapýnaðýWaset þehrinin tanrýsý ilan edilenAmon’a adanmýþtý. 1,2 kilometrekare alaný ile Karnak tapýnaðýdünyanýn en büyük dinsel komp-leksi sayýlýr. Þehrin ortasýndakiLuksor tapýnaðý ise Karnak’dançok daha küçüktür. III Amenhotepve II Ramses tarafýndan yapýlmýþolan bu tapýnak, Mýsýr’ýn Hristi-yanlýk zamanlarýnda kilise olarakkullanýldý. Daha sonra kalýntýlar ha-linde evlerin altýnda kaldý. Tapýna-ðýn yeniden keþfinden önce bir deüzerine cami yapýlýnca bugün hemeski tapýnaðýn parçalarý, hem bir ki-lise hem de bir cami barýndýrmasýaçýsýndan çok ilginç bir yapý halinialdý. Luksor tapýnaðý yanýndaMumyalama Müzesi bulunuyor.Burada turistler eskiden yapýlanmumyalama iþleminin incelik ve sýr-larýna vakýf olma imkaný bulabiliyor.
Araplarýn 7.yüzyýlda buraya geldiklerinde Mezopotamyalýlarýn yýktýðý muhteþem harabeleri görerek þehre El Uksor(Mücevher) adýný koyar. Nüfusu yaklaþýk 200 bin olan þehir, antik Mýsýr þehri Thebes’in harabelerinin üstüne kurulmuþolduðundan dünyanýn en büyük açýk müzesi olarak da adlandýrýlýr. Bu sebeple her yýl binlerce turist tarafýnda ziyaret edilir.
Krallar vadisi ya da diðer a-dýyla Vadi El Muluk, Nil’inbatý kýyýsýnda, Karnak veLuksor’un bir zamanlarkiTheben’in nekropolunungeniþ, þimdi çöl görümün-deki alanýn içindedir. Budev ölüler kentinin yöneti-mi ve yeni yapýlar eklen-mesi için,özel bir memu-run buyruðu altýnda bir çokkiþiye gerek vardý. Bekçiaskerler kýþlalarda oturur-lardý; sonunda küçük köy-ler biçimini alan ev grupla-rýnda da toprak ve yapý iþçi-leri, taþçýlar, her türdenzanaatçý, sonunda da ö-lümlü bedeni koruyan ve fi-ravun için sonsuz bir koru-yucu kap hazirlayan,mum-yacýlar barýnýrdý. Eski Mýsý-rýn firavun ve yöneticileri i-çin yapýlan mezarlýklarM.Ö.16. ve 11. yüzyýl ara-sýnda yapýldýðý düþünülü-yor. Krallar Vadisi dünyadaen büyük turistik atraksi-yonlarýndan biri sayýlýyor.Vadi toplam olarak 62 me-zarlýðý barýndýrýyor. Bunlar-dan en eskisi I Tutmos’a aitolup 1899 yýlýnda bulundu.Krallar Vadisi, 1922’de A-merikalý arkeolog HowardCarter’ýn Kral Tutanha-mun’un mezarýný bulma-sýyla eski Mýsýr’da en iyi ta-nýnan arkeolojik bölgeler-
den biri haline gelmiþti.Mezarlardan sadece 25’ikrallara, kalan kýsmý iseyüksek mevki þahýslara aitolduðu saptandý. Nil kena-rýnda II Ramses tarafýndanyaptýrýlan Luksor Tapýnaðý,görkemli kolon ve birçoksayýda çýkýntýlý yazý ile gözeçarpýyor. Tapýnak giriþindealtý büyük çarýn heykeli du-ruyor, içerideki yazýlardananlaþýldýðý üzere ise IIRamses’in hititlere karþýson derece çetin bir müca-dele verdiði anlaþýlýyor. IRamses zamanýnda inþasýbaþlanan Kraliçeler Vadisi,daha sonra tamamlanma-sýna raðmen bazý kraliçelerhala eþleriyle birlikte gö-müldüðü aktarýlýyor. Bura-da 80’e yakýn mezar bulu-nuyor. Luksor’un olaða-nüstü güzellikleri bununlabitmez. Karnak tapýnaklarý,Eski Mýsýr sanatlarý müze-si ve 10 yüzyýldan kaldýðýsöylenen Mekaþkeþ Camiigörülmeðe deðer olan di-ðer yerlerdir. Baba Ganuþ,Tabuli salatasý, Gibna bay-da peyniri ve düz ekmek-ler yerel mutfaðýn sadecebazýlarý. Luksor’daki ye-mek vejeteryanlar için bü-yük bir nimet, zira buradageleneksel yemeklerinçoðunluðuna et katýlmýyor.
KRALLAR VADÝSÝ
2 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9
10 Z A M A N SPOR
SPOR TURU
FUTBOL KULÜPLERİNDEN 8 MİLYON LEVA VERGİ KAÇAKÇILIĞIÜlkedeki profesyonel birinci futbol
liginde mücadele eden kulüplerin
bir çoðunun vergi kaçýrdýðý tespit edildi.
Gelirler Ajansý (NAP) Baþkaný Krasimir
Stefanov, toplam 8 milyon levadan
fazla vergi kaçýrdýðý tespit edilen kulü-
plerin listesini Baþsavcý Yardýmcýsý
Boyko Naydenov’a sundu. NAP’ýn,
kulüplerin mali iþlerini kontrol
etmesinin ardýndan kulüplerin vergi
kaçýrdýðý tespit edildi. Krasimir Stefanov,
elde edilen sonuçlarýn yer aldýðý 13
sayfalýk raporu savcýlýða sundu.
Birinci ligdeki tüm kulüplerin vergi
kaçýrdýðýný savunan Stefanov, vergi
memurlarý tarafýndan yapýlan araþtýr-
malar sonucu kulüplerin toplam 8 mily-
on leva vergi kaçýrdýðýnýn tespit edildiði-
ni açýkladý. En büyük vergi kaçakçýlýðýnýn
ise futbolculara ödenen reel ücretlerin
deklare edilmemesi ile yapýldýðý
kaydedildi. Yapýlan incelemeler sonucu
bir takýmýn 2 milyon levadan fazla, 3
takýmýn 1 milyon levadan fazla, 1
takýmýn 500 bin levadan fazla ve 4 takýmýn
da 100 bin levadan fazla vergi kaçýrdýðý
tespit edildi. Ayrýca, bir çok takýmýn da
vergi kaçýrdýðý gerekçesi ile incelenmek
üzere savcýlýða gönderildiði kaydedildi.
En fazla vergi kaçýran takýmýn 2 mily-
on leva ile Marek olduðu iddia edildi.
Kara listenin ikinci sýrasýnda ise 1,6 mily-
on leva ile Botev Plovdiv geliyor. Ayrýca
Liteks ve Lokomotiv Plovdiv de kara
listenin ilk sýralarda yer alan takýmlar. Bu
takýmlarýn da bir milyon levadan fazla
vergi kaçýrdýðý tahmin ediliyor.
ÇSKA’nýn 700 bin leva borcu olduðunu
deklare etmesine karþýn borcunu
ödemediði, þu anda faizlerle birlikte 2
milyon leva borcu bulunduðu aktarýlýyor.
Minor Pernik takýmýnýn da 500 bin
levadan fazla vergi kaçýrdýðý savunuluyor.
Tüm takýmlarýn 2005 - 2008 dönemlerinin
mali iþlerinin denetlendiði ve borçlarýnýn
son üç yýla ait olduðu vurgulandý.
NAP Baþkaný Krasimir Stefanov,
futbolcular ile kulüpler arasýnda mevcut
anlaþmaya ilave yapýlan bir gelir anlaþ-
masý ile futbolcularýn gerçek alacak-
larýnýn belirlendiði bu anlaþmalarda
büyük vergi kaçakçýlýðý tespit edildiðini
kaydetti. Ýlk yapýlan anlaþmalarýn 200
leva ile 500 leva arasýnda olduðu, ancak
ilave yapýlan anlaþma miktarlarýnýn 12
bin dolara kadar çýktýðý ifade edildi.
Baþsavcý Yarýmcýsý Boyko Naydenov,
kulüp sahiplerinin herhangi bir hükümet
tarafýndan desteklendiklerinin araþtýrýl-
masýný istedi. Meclis Yolsuzluklarla
Mücadele Komisyonuna göre, elde edilen
veriler doðrultusunda kulüp yönetici-
lerinin bazý hükümetler tarafýndan
desteklendiði yönünde deliller bulunduðu
aktarýldý. Meclis Yolsuzluklarla Mücadele
Komisyonu üyeleri, kulüp yöneticilerinin
büyük bir kýsmýnýn vergi kaçýrdýðýný,
kulüpleri kara para aklamak için
kullandýðýný savunuyor. Bir çok kulübün
futbolcularýn maaþlarýnýn ödendiði gelir-
leri deklare edemedikleri savunulurken,
þu aþamada, kulüplerin borçlarýný faizleri
ile birlikte ödemeleri gerektiði kaydedildi.
Kulüp yöneticilerinin bu hafta da
özel kiþi olarak vergi kaçýrýp kaçýr-
madýklarý denetlenecek. Yöneticilerin,
beyan ettikleri gelirleri resmi olarak alýp
almadýklarý ve beyan edilen miktarýn
giderleri ile örtüþüp örtüþmediði
araþtýrýlacak. Yolsuzlukla mücadele
Komisyonu üyeleri, kulüp baþkanlarýný
bu durumu izah etmeleri için görüþm-
eye çaðýracak. Her bir futbolcu da
çaðýrýlarak gerçekte ne kadar ücret
aldýðý ve lüks araçlarý hangi gelir ile
aldýðý sorulacak. Futbolcularýn reel
olarak 15 bin ila 20 bin leva arasýnda
ücret aldýklarý, ancak 250 leva üzerinden
vergi ödedikleri aktarýlýyor. Sofya, Zaman
Birinci futbol liginde mücadele eden takýmlarýn bir çoðunun vergi ka-çýrdýðý tespit edildi. Milli Gelirler Ajansý Baþkaný Krasimir Stefanov, ku-lüplerin 8 milyon levadan fazla vergi kaçýrdýðýnýn tespit edildiðini söy-ledi. Stefanov, kulüpler hakkýnda savcýlýða suç duyurusunda bulundu.
Formula 1'den Renault'ya iki yıl menAdý 'þike' iddialarýna karýþanFransýz F1 takýmý Renault'ya bü-yük darbe. Dünya Motor SporlarýKonseyi, geçen yýlki SingapurGrand Prix'sinde, pilot Nelson Pi-quet Jr.'dan otomobilini kastençarpmasýný istediðini itiraf edenRenault takýmýný, yarýþlardan erte-lemeli 2 yýl men etti. Renault'nuncezasý 2011 yýlýndan itibaren baþ-layacak. Konsey, geçen hafta istifaeden takým patronu Flavio Briato-re'yi, Formula 1'den 'süresiz' men
ederken, bu olaya müdahil ol-maktan ötürü 'sonsuz piþmanlý-ðýný ve utancýný dile getiren eskiteknik direktör Pat Symonds'ý da'5 yýl' men cezasýna çarptýrdý. U-luslararasý Otomobil Sporlarý Fe-derasyonu (FIA) Baþkaný MaxMosley, konuya iliþkin açýklama-sýnda, "Renault'a ertelemeli cezaverilmesinin nedeni, bu olaydatakýmda Briatore, Symonds vePiquet Jr.'dan baþka kimseninbir suçunun olmamasýdýr." dedi.
Türkiye'deki ligin yenigözdesi Eskişehirspor 12 yýl aradan sonra geçtiði-
miz yýl Türkiye Süper Lig'e
yeniden merhaba diyen Eski-
þehirspor, bu sezon ligde fýr-
týna gibi esmeye baþladý. Lig-
de 3 galibiyet, 3 beraberlik a-
larak 6. haftanýn sonunda 12
puana ulaþan Eskiþehirs-
por'da, Fenerbahçe ve Gala-
tasaray'ýn ardýndan 3. sýraya
yerleþmenin mutluluðu yaþa-
nýyor. Eskiþehirspor Asbaþkaný
Gültekin Güvensoy, Anadolu
efsanesinin yeniden hayat
bulduðunu belirterek, "Hiçbir
baþarý tesadüfi deðildir." dedi.
Taraftar penaltıyıgole çevirdi! Rusya Premier Ligi'nde Spar-
tak Moskova'nýn deplasmanda
Saturn'e 2-1 yenildiði maçta
ilginç bir olay yaþandý. Satürn
30. dakikada Loskov ile öne
geçti. Karþýlaþmanýn 51. daki-
kasýnda Spartak Moskova'dan
Alex'in kullanacaðý penaltý ön-
cesi bir taraftar sahaya atladý
ve vuruþu yaptý. Top köþeye ve
aðlara giderken çýlgýn taraftar
gol sevincini sahada koþarak
gerçekleþtirdi. Alex golü bul-
du; ama takýmý maçý kaybetti.
F1 Türkiye,30 Mayıs'ta yapılacak Formula 1'de 2010 sezonu ya-
rýþ takvimi açýklandý. Takvime
göre; Türkiye Grand Prix'si se-
zonun 7. yarýþý olarak 30 Ma-
yýs 2010 Pazar günü koþula-
cak. Skandallarýn ve yaþanýlan
krizlerin gölgesinde geçilen
2009 sezonunun ardýndan
Formula 1'de 2010 yýlýnýn yarýþ
takvimi duyuruldu. Uluslara-
rasý Otomobil Federasyonu
(FIA), önümüzdeki yýl toplam
19 yarýþýn yapýlacaðýný ve Gü-
ney Kore Grand Prix'sinin tak-
vime dahil edileceðini açýkladý.
Devler başarıyarotasyonla ulaşıyor Galatasaray'ýn bu yýl göster-diði üstün performansýn al-týnda teknik patron Frank Rij-
kaard'ýn baþarýyla uyguladýðýrotasyon sisteminin olduðukonusunda otoriteler hemfi-kir. Rijkaard, geniþ kadro ya-pýsýndan dolayý yedek kalmakzorunda kalan yýldýzlarýnýküstürmemek ve motivasyoneksikliði yaþamamalarý içinrotasyon sistemiyle oynama-larýný saðlýyor. Özellikle AlexFerguson ve Arsene Wengergibi ünlü teknik adamlar,yýllarca rotasyon sistemiyleyýldýzlara kadroda yer açýyor.
UEFA'danırkçılığa taviz yok UEFA Disiplin Kurulu, Buda-peþte'de Ujpeþt ile Roman-ya'nýn Steua Bükreþ takýmlarýarasýnda oynanan Avrupa Li-gi ön eleme maçýnda, Rumentaraftarlara "Çingeneler'' diyebaðýran Macar taraftarlarýnýrkçý davranýþlarýndan dolayýUjpeþt'e 60 bin Euro para ce-zasý verdi. UEFA, Macar ku-lübünün bir daha buna ben-zer olaylara önlem almamasýdurumunda çok daha aðýr ce-zalara çarptýrýlacaðýný açýkladý.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1
2
3
4
5
6
7
8
SOLDAN SAÐA1) Dokuzuncu Hariciye Koðuþu,Matmazel Noralya’nýn Koltuðu,FatihHarbiye, Yalnýzýz, Sözde Kýz-lar gibi eserleriyle tanýnan ünlüyazar. 2) Sonsuza kadar.– Ye-mek, taam. 3) Bir tür yere çokyaklaþmýþ bulut.– Tavanve du-varlarda yapýlan kabartma alçýsüsleme. 4) Akdeniz’de Fran-sa’ya baðlý hapishanesiyle ünlüada.– Ani dehþet duygusu, büyükkorku, ürkü.– Bir ilimiz. 5) Devletmemurlarýnýn maaþlarýnýn dereceve tutarlarýný düzenleyen sistemve çizelge.– Peygamberimiz(sas)’in hicreti sýrasýnda inþasýndada bizzat bulunduðu bir mescit. 6)Kiraya verilen mülkün getirdiðigelir.– Buluþma, kavuþma. 7) Ka-raciðerin büyümesi veya körel-mesi ile ortaya çýkan bir hasta-lýk.– Birinin geçindirmekle yü-kümlü bulunduðu kimselere, mah-keme kararýyla baðlanan aylýk. 8)Özür dileme, bir sebep göstererekaffýný isteme.– Memleket, yurt.
YUKARIDAN AÞAÐIYA1) Halk oyunu oynarken giyilen, ü-zeri tüylü özel ayakkabý. 2) Kur’an
alfabesinde bir harf.– Büyüyle ka-rýþýk tapýnma, ayin. 3) Matem.– Ý-talya’da bir þehir. 4) En kýsa za-man parçasý.– Harman dövmemakinesi. 5) Yapýlarýn planýný yapýpbunlarýn gerçekleþmesini saðla-yan kimse.– G.Afrika’nýn plaka i-þareti. 6) Hýyanet, hainlik. 7) Saðve esen olarak, hiçbir kötü du-rumla karþýlaþmadan. 8) Yürümeuzvumuz.– Yanardaðlarýn püs-kürttüðü madde. 9) Bozma, ayýr-ma, koparma.– Ser, baþ. 10) Mah-kemelerde, devlet dairelerindebaþkalarýnýn hakkýný aramayý, ko-rumayý meslek edinen ve bunun i-çin yasanýn gerektirdiði þartlarý ta-þýyan kimse. 11) G. Amerika ve Þi-li’de kaliteli bir kahve türü. 12) Bil-dik, tanýdýk.– En kýsa zaman dilimi.
Amerika ile eski SSCB ara-sýndaki soðuk savaþýn enhareketli yýllarý. Amerika,Rusya'dan istihbarat almakiçin oraya bir gizli ajan gön-dermeye karar veriyor. Ajaniçin yüzlerce aday arasýndanen iyi özelliklere sahip birtanesi seçiliyor. Ajan yapý-lan tüm testlerden mükem-mel sonuçlar alýyor, Rusçasýmükemmel, hatta yerel þi-veleri dahi çok iyi derecedekonuþabiliyor, her türlü si-lahý baþarýyla kullanabiliyor,diplomatik yetenekleri ola-ðanüstü. Seçilen ajan hafta-lar süren çok zorlu eðitim-lere tâbi tutuluyor ve görevehazýrlanýyor. En sonundagörev zamaný geliyor ve a-jan, Rus Hava sahasýna gecegizlice giren küçük bir u-çaktan paraþütle atlayarakgörevin olduðu þehre yakýnköylerden birinin civarinabýrakýlýyor. Yere baþarýyla vesessizce inen ajan paraþütve yanýndaki diðer donaný-mý kamufle ediyor ve ya-nýnda getirdiði yerel giysile-ri giyerek civar köye doðruyola çýkýyor. Sabaha karþýhavanýn aydýnlanmasýylaköye yaklaþan ajan, tarlasý-na gitmek için yola çýkanbir köylüye rastlýyor ve onayanaþarak yerel aksaanla vemükemmel bir rusça ile gi-deceði þehre nasýl vasýtabulabileceðini soruyor.Köylü" cevap veriyor: -A-merikalý mýsýn? Þoka girenve hayretler içinde kalan a-
jan cevap verir: - Onu danereden çýkardýn? Köy-lünün cevabý ise: - Bizimburalarda pek zenciye rast-lanmaz da!
☺☺ ☺☺ ☺☺
Politikacý bir bürokrat yok-sul bir adama ziyarete git-miþ, demiþ ki: "senin oðlanabir eþ bulalým, zamaný geldiartýk." Adam: "ben ha-yatýmda oðlumun iþinekarýþmadým." demiþ. Bürok-rat: "Ama bu kýz RahmiKoç'un kýzý" deyince, A-dam: "a aa tamam o za-man" demiþ ve durumu ka-bul etmis," Sonra bizimbürokrat Rahmi Koc,'un e-vine gitmiþ: " kýzýnýz içinharika bir koca adayý bul-dum" demiþ. Rahmi Koc,þaþýrarak: " ama benimkýzým daha çok küçük" diyeitiraz etmiþ. Bürokrat: "Amabu genç adam Dünya
Bankasý'nda baþkan yardým-cýsý" deyince. kýzýn babasý: "a aaa tamam o zaman" di-yerek duruma hemen razýoluvermiþ. Sonunda bizimbürokrat Dünya Bankasýbaþkanýný ziyarete gitmiþ vedemiþ ki: "baþkaným, sizeharika bir baþkan yardýmcýsýadayý buldum" Baþkan: " iyiama benim zaten ihti-yacýmdan fazla yardýmcýmvar" deyince Bürokrat: amabu Rahmi Koç'un damadý"demiþ. Baþkan da " a aaaatamam o zaman" demiþ.Ýþte politika budur...
☺☺ ☺☺ ☺☺
Adam eczaneye gitmiþ.oðlum bana bir tablet aseti-lasalisilik asit verirmisin de-miþ, Eczacý: -Aspirin isti-yorsunuz galiba efendim.Hay çok yaþa evladým birtürlü ezberleyemedim þumeredin adýný...
2 8 E Y L Ü L - 4 E K Ý M 2 0 0 9
11Z A M A NEÐLENCE
BULMACA
NEDEN NİÇİN?FIKRALAR
İlk Yoğurt nasıl oluştu?Sütten ürettiðimiz besinlerden biride yoðurttur. Yoðurt, süt proteinleri-nin fermentasyonla çökelmesi so-nucu oluþan pýhtýdan ibarettir. Ilýk o-lan sütün ortasýna, daha öncedenayrýlmýþ ve suyla karýþtýrýlarak incel-tiimiþ bir miktar yoðurt yavaþ yavaþeklenir. Üzeri kapatýlýr ve soðumayaalýnýr. Burada en önemli girdi, sütünyoðurt haline dönüþmesini saðlayanmayadýr. Ve yoðurt yapýmýnda bu gö-revi eski yoðurt üstlenir. Peki eli-mizde yoðurt mayalamak için eskiyoðurt bulunmuyorsa ne yapmalýyýz?Ya da ilk yoðurdun mayasý nedir? Busorularýn yanýtlarý araþtýrýldýðýnda,göçebe olarak yaþayan atalarýmýzýnkarýnca yumurtasýndan yoðurt yaptý-ðýna dair bilgiler edinildi. Bunun ü-zerine ilk yoðurdun karýnca yumur-tasýndan mý, karýnca topraðýndanmý, ya da normal topraktan mý ma-yalandýðýný kanýtlamak için araþtýr-malar yapýldý. Oktay ince de çalýþ-masýnda, eski yoðurt dýþýndaki doðalmayalarýn, sütün yoðurda dönüþme-sinde iþe yarayýp yaramayacaðý ve e-ðer doðal mayalardan yoðurt olursa,ne kalitede olacaðýný inceledi. Araþ-týrmasýnda deneyselolarak süte evkoþullarýnda deðiþik oranlarda stan-dart (ticari) yoðurt ve doðal mayalar(normal toprak, karýnca yuvasý çýký-þýndaki toprak ve karýnca yumurtasý)ekleyip, elde edilen yoðurtlarýn vebunlarla hazýrlanan yoðurtlarýn bazýfiziksel ve kimyasal özelliklerini beþ
gün süreyle araþtýrdý. Oktay ince, a-raþtýrmasýnýn sonuçlarý konusundaþu açýklamayý yapýyor: “Doðal maya-lar, içerdikleri çeþitli mikroorganiz-malar ve bazý kimyasallarýn (formikasit ve türevIeri vb.) sütü fermenteetme özellikleriyle sütün yoðurdadönüþmesini saðlýyor. Araþtýrma-mýzda denenen yoðurtlarýn her birneslinin, zamana baðlý olarak pHdeðerinde azalma olduðu saptandý.Doðal mayalarla elde edilen yoðurt-larýn 2, 3 ve 4. nesillerinde ölçülenpH deðerinin, standart yoðurt pH’ý i-le ayný düzeylerde olduðu saptandý.Yoðurtlarýn fiziksel görüntüsü baký-mýndan doðal mayalarla elde edilenyoðurtlarýn 3. ve 4. nesillerinde he-men hemen hiç serum ayrýlmasýgözlenmezken, ev yoðurdunda az daolsa serum ayrýlmasý oldu. Duyusaltest sonucunda yapý bakýmýndan eniyi yoðurt, karýnca topraðýyla maya-lanan yoðurt oldu; görünüm olarakkarýnca topraðý ve karýnca yumurta-sý olumlu sonuçlar verirken,lezzetolarak da en iyi yoðurdu, karýncatopraðýyla yapýlan mayalamadan el-de ettik. Sonuç olarak, doðal maya-lar kullanýlarak yoðurt mayalama iþ-lemi saðlandý ve karýnca topraðýylamayalanan yoðurt panelistler ve tü-keticiler tarafýndan en iyi yoðurt se-çildi. Eðer bir gün evinizde yoðurtyapmak için maya bulamazsanýz, dý-þarý çýkýp karýncanýn oluþturduðutoprak tepecikten biraz almanýz ye-terli. Unutmayalým ki bu yoðurdu ye-mek için üç gün beklemek gerekiyor.