T E P E - 02122 ผูสอนระดับมัธยมศึกษา ค ...krukird.com/TEPE_02122.pdf · 2016-02-25 · t e p e - 02122...

T E P E - 0 2 1 2 2 ก ล ม ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ส ง ค ม ศ ก ษ า ศ า ส น า แ ล ะ ว ฒ น ธ ร ร ม ส า ห ร บผ ส อ น ร ะ ด บ ม ธ ย ม ศ ก ษ า

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมส าหรบผสอนระดบมธยมศกษา เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะ กรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษา จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ส าหรบผสอน ระดบมธยมศกษา”

3

รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร 9 ตอนท 2 การจดการเรยนรสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม 19 ตอนท 3 การจดการเรยนรสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวต ในสงคม

23

ตอนท 4 การจดการเรยนรสาระท 3 เศรษฐศาสตร 26 ตอนท 5 การจดการเรยนรสาระท 4 ประวตศาสตร 29 ตอนท 5 การจดการเรยนรสาระท 5 ภมศาสตร 32 ใบงานท 1 36 ใบงานท 2 37 ใบงานท 3 38 ใบงานท 4 39 ใบงานท 5 40 ใบงานท 5 41


3 | ห น า

หลกสตร

กลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม ส ำหรบผสอนระดบมธยมศกษำ

รหส TEPE-02122 ชอหลกสตรรำยวชำ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ส าหรบผสอนระดบมธยมศกษา

ปรบปรงเนอหำโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ นางวนเพญ สทธากาศ ดร.เฉลมชย พนธเลศ นางสาวกตยาภรณ ประยรพรหม นางหทยา เขมเพชร ผศ.ดร.วลย อศรางกร ณ อยธยา


4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ ความหมายและสญลกษณของหลกสตรองมาตรฐาน มาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนาธรรม กระบวนการวดและการประเมนผลการเรยนรกลมสาระสงคมศกษาฯ กจกรรม สอและแหลงการเรยนรเรอง ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม , หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม, เศรษฐศาสตร, ประวตศาสตร และภมศาสตร วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. บอกความหมายและลกษณะส าคญของหลกสตรองมาตรฐานได 2. บอกมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมได 3. อธบายกระบวนการวดและประเมนผลการเรยนรกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา 4. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรมได 5. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรมได 6. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม

ได 7. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตใน

สงคมได 8. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 3 เศรษฐศาสตรได 9. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 3 เศรษฐศาสตรได 10. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 4 ประวตศาสตรได 11. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 4 ประวตศาสตรได 12. อธบายกจกรรมการเรยนรในสาระท 5 ภมศาสตรได 13. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 5 ภมศาสตรได

สำระกำรอบรม

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร ตอนท 2 การจดการเรยนรสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม ตอนท 3 การจดการเรยนรสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม ตอนท 4 การจดการเรยนรสาระท 3 เศรษฐศาสตร ตอนท 5 การจดการเรยนรสาระท 4 ประวตศาสตรและสาระท 5 ภมศาสตร

กจกรรมกำรอบรม

1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร


5 | ห น า

5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบกำรอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา


6 | ห น า

หลกสตร TEPE-2122 ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม ส ำหรบผสอนระดบมธยมศกษำ

เคำโครงเนอหำ ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนร

แนวคด การจดการเรยนรรายวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม จ าเปนตองเขาใจธรรมชาต

ของสาระ เพอจะไดวางแผนการจดการเรยนร ใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร ตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางอยางมคณภาพใหเกดประโยชนแกผเรยน วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมเปนสาระทวาดวยการเรยนรเรองของโลก และทกสงทกอยางทเกดขนในโลกสาระเนอหาจงไรของเขตจ ากด และเนองจากเหตการณและทกสงทกอยางในโลกทงทเกดขนเองตามธรรมชาต และสงทมนษยสรางขนมการเปลยนแปลงตลอดเวลา สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมจงตองเปลยนแปลง ตลอดเวลาเทากบการเปลยนแปลงของโลก

วตถประสงค 1. บอกความหมายและลกษณะส าคญของหลกสตรองมาตรฐานได 2. บอกมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมได 3. อธบายกระบวนการวดและประเมนผลการเรยนรกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา

ศาสนา และวฒนธรรม ตอนท 2 กำรจดกำรเรยนรสำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม แนวคด สาระส าคญของสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขน

พนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรสงคม ศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ไดก าหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรไวดงน สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 ร และเขาใจประวต ความส าคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอและศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมน และปฏบตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนกและปฏบตตนเปนศาสนกชนทด และธ ารงรกษาพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ

วตถประสงค 1. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรมได 2. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรมได


7 | ห น า

ตอนท 3 กำรจดกำรเรยนรสำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และกำรด ำเนนชวตในสงคม

แนวคด กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา

ขน พนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรสาระท 2 ไวดงน สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม และ ธ ารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ด ารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และ สงคมโลกอยางสนตสข

มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และธ ารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

วตถประสงค 1. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตใน

สงคมได 2. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตใน

สงคมได

ตอนท 4 กำรจดกำรเรยนรสำระท 3 เศรษฐศำสตร แนวคด ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดมาตรฐานการ

เรยนร สาระท 3 เศรษฐศาสตร ไวดงน มาตรฐาน ส.3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภคการใช ทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจ หลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ

มาตรฐาน ส .3.2 เข า ใจระบบ และสถาบ นท างเศรษฐก จต าง ๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจ และความจ าเปนของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก

วตถประสงค 1. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 3 เศรษฐศาสตรได 2. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 3 เศรษฐศาสตรได ตอนท 5 กำรจดกำรเรยนรสำระท 4 ประวตศำสตร ตอนท 5 กำรจดกำร

เรยนรสำระท 4 ประวตศำสตรและสำระท 5 ภมศำสตร แนวคด หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร

สาระท 4 ประวตศาสตรไว ดงน มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ


8 | ห น า

มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบน ในดานความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถงความส าคญและสามารถ วเคราะหผลกระทบทเกดขน

มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจและธ ารงความเปนไทย

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร ในสาระท 5 ภมศาสตรไวดงน มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ และความสมพนธของสรรพสงซงมผล ตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหาวเคราะห สรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกด การสรางสรรควฒนธรรม มจตส านก และมสวนรวมในการอนรกษ ทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน

วตถประสงค 1. อธบายกจกรรมการเรยนรสาระท 4 ประวตศาสตรได 2. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 4 ประวตศาสตรได 3. อธบายกจกรรมการเรยนรในสาระท 5 ภมศาสตรได 4. บอกสอและแหลงเรยนรในสาระท 5 ภมศาสตรได


9 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร

ธรรมชำตของสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำและวฒนธรรม

การจดการเรยนรรายวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม จ าเปนตองเขาใจธรรมชาตของสาระ เพอจะไดวางแผนการจดการเรยนร ใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร ตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางอยางมคณภาพใหเกดประโยชนแกผเรยน วชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมเปนสาระทวาดวยการเรยนรเรองของโลก และทกสงทกอยางทเกดขนในโลกสาระเนอหาจงไรของเขตจ ากด และเนองจากเหตการณและทกสงทกอยางในโลกทงทเกดขนเองตามธรรมชาต และสงทมนษยสรางขนมการเปลยนแปลงตลอดเวลา สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมจงตองเปลยนแปลง ตลอดเวลาเทากบการเปลยนแปลงของโลก

จอหน ย ไมเคลลส (John U. Michaelis) ไดใหความหมายของวชาสงคมศกษาวา เปนวชาทชวยใหผเรยนมความรเกยวกบสงคมมนษย เศรษฐกจ กจกรรมทางการเมองทงในอดต ปจจบนและอนาคต ตลอดจนสงแวดลอมทมอทธพลตอมนษยการเปลยนแปลงสงมชวตเพอน ามาใชประโยชนการแกปญหาในเชงปรชญาและความเชอแบบตางๆสรปไว 5 ประเภท ดงนคอ

1. สงคมศกษาในฐานะการถายทอดความเปนพล เมองด (Social Studies as Citizenship Transmission) 2. สงคมศกษาในฐานะการศกษาทางสงคมศาสตร (Social Studies as Social Science Education) 3. สงคมศกษาในฐานะการคดไตรตรอง (Social Studies as Reflective Thinking) 4. สงคมศกษาในฐานะเปนการวพากษสงคมและการปฏบตการ (Social Studies as Social Criticism and Action) 5. สงคมศกษาในฐานะเปนการพฒนาเอกตบคคล (Social Studies as Personal Development of The Individual) สมน อมรววฒนและคณะ ไดใหความหมายของสงคมศกษา หมายถง ประมวลการเรยนในชนประถมศกษาและมธยมศกษาซงเนนถงเรองความสมพนธทมนษยมตอกนและมตอสงแวดลอมทงทางธรรมชาตและทางสงคม

จากทศนะของนกสงคมศกษา ท าใหเราทราบวาวชาสงคมศกษามขอบเขตกวางขวาง มระยะเวลายาวนาน สงผลถงการคาดการณในอนาคตถงความสมพนธทางดาน สภาพแวดลอมทางสงคมความสมพนธระหวางมนษย ปรากฏการณทางธรรมชาตซงกอใหเกดทศนะทกวางไกล ไรขอบเขต ดงนน ความส าคญของวชาสงคมศกษา อาจจ าแนกไดหลายประการกลาวคอ

1. การศกษาเรองราวในอดต อนเกยวของกบประวตศาสตร วฒนธรรมประเพณ ศาสนา อาชพของมนษยชาตสามารถน าความรมาพฒนาตนเองและสงคมทงในปจจบนและอนาคต

2. การศกษาอทธพลของความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบประชากรใหมความเปนอยทด มความปลอดภยสงผลใหมสขภาพทงดานรางกายและจตใจทสมบรณ 3. เปนการพฒนาทกษะคานยม เจตคต การจดองคการตางๆทางเศรษฐกจ สงคม

4. พฒนาแนวคดดานการเมองการปกครอง การเปนพลเมองดในวถประชาธปไตยเขาใจบทบาทหนาทของตนเอง รจกใชสทธ หนาท เสรภาพ มบทบาททางสงคมโดยยดหลกการของประชาธปไตยมาบรณาการในชวตประจ าวนอยางเหมาะสม


10 | ห น า

5. การศกษาความรดานคณธรรมจรยธรรมมาใชการปรงแตงสภาพจตใจน าความรคคณธรรมมาใชในชวตประจ าวนอนจะสงผลกระทบตอสงคม สรางสรรคคณคาใน การด ารงตนในสงคมใหมคณภาพมากขน

6. การศกษาความรขาวสารทงดานอนเกยวกบเหตการณตางๆทางสงคม ท าใหเกดแนวคดในการพฒนาคณภาพชวตของตนเอง มความรบผดชอบตอตนเองและสงคมมากขนท าใหสงคมมมาตรฐานดขน

7. กอใหเกดกระบวนการและทกษะทางสงคมคอการฝกใหผเรยนเกดทกษะทางสงคมเชนทกษะการอยรวมกน ทกษะการแกปญหา ทกษะการศกษาหาความร ทกษะกระบวนการทกษะการท างานกลม ฯลฯ ท าใหมการอยรวมกนในสงคมอยางสนต มอสรภาพ มเสรภาพ มเหตผล มวจารณญาณในการตดสนใจ อนจะเปนรากฐานในการพฒนาระบอบประชาธปไตยใหเจรญกาวหนา

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ไดก าหนดสาระตางๆไวดงน

สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม สาระท 3 เศรษฐศาสตร สาระท 4 ประวตศาสตร สาระท 5 ภมศาสตร

ควำมหมำยและลกษณะส ำคญของหลกสตรองมำตรฐำน

หลกสตรองมาตรฐาน (Standards-based curriculum) หมายถง หลกสตรทมมาตรฐานเปนเปาหมายในการพฒนาผเรยน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรซงเปนคณภาพทคาดหวงใหเกดขนในตวผเรยน ดงนน การพฒนาหลกสตรตลอดแนวตงแตระดบชาต ระดบทองถน ระดบสถานศกษา ตลอดจนถงระดบชนเรยน จะมลกษณะเปนหลกสตรองมาตรฐาน คอ ยดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายและเปนกรอบทศทางในการก าหนดโครงสราง เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน ตลอดจนการวดและประเมนผลการเรยนร กลาวโดยรวมกคอ การก าหนดมาตรฐานการเรยนรน าไปสการพฒนาหลกสตรองมาตรฐาน (Standards-based curriculum) การเรยนการสอนองมาตรฐาน (Standards-based instruction) และการประเมนผลองมาตรฐาน (Standards-based assessment) การก าหนดมาตรฐานการเรยนรเพอเปนเปาหมายในการพฒนาการศกษาเปนเรองส าคญ แตมาตรฐานการเรยนรจะไมกอใหเกดการเปลยนแปลงใดๆไดเลย หากไมมการเชอมโยงมาตรฐานไปสการปฏบตอยางจรงจง การสรางหลกสตรทสมพนธหรอองกบมาตรฐานการเรยนรอยางชดเจน จะชวยพฒนาใหผเรยนมความรและทกษะทจ าเปน ในการจดทาหลกสตรและจดการเรยนการสอนเพอพฒนาผเรยนไปสมาตรฐาน ครผสอนและผมสวนเกยวของในการจดทาหลกสตร จาเปนตองเขาใจแนวคด หลกการ และแนวปฏบตของหลกสตรองมาตรฐานซงมลกษณะทส าคญ คอ

1. มาตรฐานเปนจดเนนของการพฒนาหลกสตรในทกระดบ

ในระบบการศกษาทมมาตรฐานเปนเปาหมายนน กระบวนการพฒนาหลกสตรตลอดแนว ตงแตระดบชาต ระดบทองถน ระดบสถานศกษา ตลอดจนถงระดบชนเรยนจะตองเนนและยดมาตรฐานการเรยนรเปนหลกและเปาหมายส าคญ นกการศกษา และนกพฒนาหลกสตรในยคปจจบนเชอวา การน ามาตรฐานการเรยนรไปสหลกสตรสถานศกษา และการเรยนการสอนในชนเรยน


11 | ห น า

เปนเรองทส าคญทสด เพราะเปนขนตอนของการน าสงทคาดหวงในระดบชาตไปกอใหเกดผลในการพฒนาผเรยน ดงนนการจดท าหลกสตรการเรยนการสอนใหเชอมโยงกบมาตรฐาน จงเปนเรองททกฝายควรใหความสนใจอยางจรงจง โดยเฉพาะอยางยงหลกสตรสถานศกษาและการจดการเรยนการสอนในชนเรยนนน มผลโดยตรงตอผเรยน จ าเปนทครผสอนตองเอาใจใสเปนพเศษวาเปาหมาย กจกรรมการเรยนการสอน สอการเรยนการสอน หรอวธการประเมนผล เชอมโยงสมพนธกบมาตรฐานการเรยนรหรอไมเพยงไร

2. องคประกอบของหลกสตร

เชอมโยงกบมาตรฐาน นกการศกษาและนกพฒนาหลกสตรในยคปจจบนเชอวา การน ามาตรฐานการเรยนรไปสหลกสตรสถานศกษาและการเรยนการสอนในชนเรยนเปนเรองทส าคญทสด เพราะเปนขนตอนของการน าสงทคาดหวงในระดบชาต ไปกอใหเกดผลในการพฒนาผเรยน ดงนนการจดท าหลกสตรการเรยนการสอนใหเชอมโยงกบมาตรฐาน ทกองคประกอบของหลกสตรไมวาจะเปนเนอหาสาระทสอน กจกรรมการเรยนร ชนงาน/ภาระงานทผเรยนตองปฏบต เกณฑการวดและประเมนผล สอการเรยนร ตองเชอมโยง สะทอนสงทตองการพฒนาผเรยนทระบไวในมาตรฐานการเรยนร ในการออกแบบหลกสตรและจดการเรยนการสอนทมคณภาพ ผเกยวของและครผสอนตองวเคราะหค าส าคญ (Key word) วามาตรฐานและตวชวดนนระบวานกเรยนควรรอะไร และท าอะไรได หรอตองการใหผเรยนมคณลกษณะ เจตคต คณธรรมจรยธรรมอะไร ขอมลจากการวเคราะหนจะเปนขอมลส าคญในการก าหนดองคประกอบของหลกสตรดงกลาวตอไป

3. หนวยการเรยนรคอหวใจของหลกสตร การออกแบบหนวยการเรยนร ถอเปนขนตอนทส าคญของการจดท าหลกสตรองมาตรฐาน เพราะหนวยการเรยนรจะมรายละเอยดของเนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอการเรยน การวดและประเมนผล ซงจะน ามาตรฐานไปสการปฏบตในในการจดการเรยนการสอนในชนเรยนอยางแทจรง ปรชญาการศกษาในยคทผานมานนมกจะเนนการสอนเนอหาสาระ ดงนนรปแบบหลกสตรการเรยนการสอนในยคกอนจงมลกษณะเปนหลกสตรองเนอหา การวดประเมนผลในหลกสตรรปแบบนกเนนทการจดจ าเนอหาใหไดมากทสด และเกณฑการวดประเมนผลกก าหนดเปนจดประสงคเชงพฤตกรรม การจดท าหลกสตรลกษณะนใหความส าคญกบการเรยนรเนอหา และการทองจ า

หลกสตรแบบองมาตรฐานเนนการออกแบบหนวยการเรยนรทมมาตรฐานเปนเปาหมาย (Standards-based unit) มการก าหนดแกนเรองของหนวย (Theme) ซงเออตอการหลอมรวมเนอหาของศาสตรสาขาตางๆ เขาดวยกนเปนหนวยการเรยนรบรณาการ และก าหนดงานใหผเรยนปฏบตเพอฝกฝนและเปนรองรอยส าหรบประเมนวาผเรยนมความรความสามารถถงระดบทก าหนดไวเปนมาตรฐานหรอไม ดงนนมาตรฐานทเปนเปาหมายในแตละหนวยการเรยนรอาจมไดหลายมาตรฐาน และอาจมาจากหลากหลายสาขาวชา และอาจมทงมาตรฐานทเปนเนอหา มาตรฐานทเนนทกษะกระบวนการ การจดการเรยนรเปนหนวยลกษณะน เนอหาสาระ และกจกรรมจงเปนเพยงหนทาง ทจะน าพาผเรยนไปถงหลกชย คอมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ผเรยนอาจบรรลถงมาตรฐานเดยวกนดวยเนอหาและวธการทแตกตางกนได นกวชาการ และนกพฒนาหลกสตรในยคปจจบนเชอวา หลกสตรลกษณะนสอดคลองกบความตองการของผเรยนและทองถนอยางแทจรง


12 | ห น า

4. กระบวนการ และขนตอนการจดทาหลกสตรมความยดหยน

ในการออกแบบหลกสตรการเรยนการสอนองมาตรฐานนน สามารถท าไดหลายรปแบบ เพอพฒนาผเรยนใหบรรลถงเปาหมายเดยวกน มไดมการก าหนดหรอจดล าดบขนตอนทแนนอนตายตว ขนอยกบเหตผล วตถประสงค และความจ าเปนของแตละบรบท เชน อาจเรมตนจากการวเคราะหมาตรฐานการเรยนร หรออาจเรม จากการก าหนดหวขอ/ประเดนปญหาทนาสนใจ หรอเรมจากบทเรยนทมอยเดมแลว โดยเชอมโยงหวขอหรอบทเรยนนนๆ วาสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรใดบาง

5. การประเมนผลสะทอนมาตรฐานอยางชดเจน

มาตรฐานและการประเมนผลมความสมพนธกนอยางใกลชด การวดและประเมนผลถอวาเปนจดทส าคญทสดขนตอนหนงของการจดท าหลกสตรแบบองมาตรฐาน แนวคดดานการศกษาในยคปจจบนไดปรบเปลยนจากยคทเนนพฤตกรรมนยมซงวดประเมนผลการเรยนรตามจดประสงคยอย เปนยคทใหความส าคญแกการประเมนในองครวมโดยเทยบเคยงกบมาตรฐานเปนส าคญ นกวชาการในยคของการปฏรปการศกษาทมมาตรฐานเปนเปาหมาย ตางมความเหนสอดคลองกนวาการจะพฒนาคณภาพการศกษาไดอยางประสบความส าเรจนน มาตรฐานตองเปนตวเทยบเคยง ทส าคญในการวดและประเมนผลการเรยนรในทกระดบ ไมวาจะเปนระดบชาต ระดบทองถนหรอเขตพนทการศกษา และทส าคญทสดคอ ระดบสถานศกษา และระดบชนเรยน ดงนนเกณฑต างๆ หรอรองรอยหลกฐานในการประเมนผลการเรยนจะตองเชอมโยงและสะทอนมาตรฐานการเรยนรอยางชดเจน และมความชดเจนในการทจะบงชไดวาผเรยนบรรลถงมาตรฐานหรอไม เพยงใด หากยงไมบรรลมจดใดบางทจะตองพฒนา ขอมลจากการประเมนผลการเรยนรของผเร ยนน นบเปนขอมลส าคญมากในการประกนคณภาพการศกษา เพอพฒนาเยาวชนของชาตใหมคณภาพตามทมงหวงตอไป

มำตรฐำนกำรเรยนรกลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำและวฒนธรรม

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรตางๆไวดงน สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม แนวคดพนฐานเกยวกบศาสนา ศลธรรม จรยธรรม หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ การน าหลกธรรมค าสอนไปปฏบตในการพฒนาตนเอง และการอยรวมกนอยางสนตสข เปนผกระท าความด มคานยมทดงาม พฒนาตนเองอยเสมอ รวมทงบ าเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม และในหลกสตรไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาคณภาพผเรยน ในสาระศาสนา ศลธรรม จรยธรรม คอ มาตรฐาน ส 1.1 ร และเขาใจประวต ความส าคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาท ตนนบถอและศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมน และปฏบตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนกและปฏบตตนเปนศาสนกชนทด และธ ารงรกษาพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ

สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต ในสงคม ระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบนการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ลกษณะและความส าคญ การเปนพลเมองด ความแตกตางและความหลากหลายทางวฒนธรรม คานยม ความเชอ ปลกฝงคานยมดานประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สทธ หนาท


13 | ห น า

เสรภาพการด าเนนชวตอยางในสงคมไทยและสงคมโลก และในหลกสตรไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาคณภาพผเรยน ในสาระหนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม คอ มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม และ ธ ารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ด ารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และ สงคมโลกอยางสนตสข


สาระท 3 เศรษฐศาสตร การผลต การแจกจาย และการบรโภคสนคาและบรการ การบรหารจดการทรพยากรทมอยอยางจ ากดอยางมประสทธภาพ การด ารงชวตอยางมดลยภาพ และการน าหลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจ าวน และในหลกสตรไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาคณภาพผเรยน ในสาระเศรษฐศาสตร คอ มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใช ทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบ และสถาบนทางเศรษฐกจตาง ๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจ และความจ าเปนของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก

สาระท 4 ประวตศาสตร เวลาและยคสมยทางประวตศาสตร วธการทางประวตศาสตร พฒนาการของมนษยชาตจากอดตถงปจจบน ความสมพนธและเปลยนแปลงของเหตการณตางๆ ผลกระทบทเกดจากเหตการณส าคญในอดต บคคลส าคญทมอทธพลตอการเปลยนแปลงตางๆในอดต ความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมและภมปญญาไทย แหลงอารยธรรมทส าคญของโลก และในหลกสตรไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาคณภาพผเรยน ในสาระประวตศาสตร คอ

มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบน ในดานความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถงความส าคญและสามารถวเคราะหผลกระทบทเกดขน มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจ และธ ารงความเปนไทย สาระท 5 ภมศาสตร ลกษณะของโลกทางกายภาพ ลกษณะทางกายภาพ แหลงทรพยากร และภมอากาศของประเทศไทย และภมภาคตางๆ ของโลก การใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ความสมพนธกนของสงตางๆ ในระบบธรรมชาต ความสมพนธของมนษยกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาต และสงทมนษยสรางขน การน าเสนอขอมลภมสารสนเทศ การอนรกษสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน และในหลกสตรไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาคณภาพผเรยน ในสาระภมศาสตรคอ


14 | ห น า

มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ และความสมพนธของสรรพสงซงมผล ตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหา วเคราะห สรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตส านก และมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน

กำรออกแบบหนวยกำรเรยนรแบบยอนกลบและกำรประเมนตำม สภำพจรง

กำรออกแบบหนวยกำรเรยนร การออกแบบหนวยการเรยนรถอเปนขนตอนทส าคญทสดในการน าหลกสตรสการปฏบต หนวยการเรยนรถอเปนหวใจของหลกสตร ในหลกสตรองมาตรฐานแบบยอนกลบ (Backward design) นน หนวยการเรยนรควรมลกษณะหนวยการเรยนรองมาตรฐาน คอมมาตรฐานการเรยนร /ตวชวดชนปเปนเปาหมายของหนวย องคประกอบของหนวยการเรยนร วเคราะหค าส าคญในตวชวดชนปเพอก าหนดสาระหลกหรอกจกรรมตอไป (หรออาจเรมจากประเดนปญหาส าคญในทองถนหรอสงทผเรยนสนใจ แลวจงพจารณาวาประเดนปญหาดงกลาวเชอมโยงกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวดชนปขอใด) องคประกอบส าคญ ไดแก

- ชอหนวยการเรยนร - เวลาเรยน

- สาระส าคญ

- สาระการเรยนร - ภาระงาน/ภาระงานทก าหนดใหผเรยนปฏบต - เกณฑการประเมนผลตามสภาพจรง (ตองเชอมโยงกบมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด) ทเปนเปาหมายของหนวย

- กจกรรมการเรยนการเรยนร - สอและแหลงเรยนร หนวยการเรยนรบางหนวยอาจเปนหนวยการเรยนรทบรณาการขามกลมสาระการเรยนร การออกแบบหนวยการเรยนรครผสอนรายวชาทเกยวของควรรวมกนออกแบบ วางแผนการสอน วดและประเมนผลหนวยนน ๆ หลกฐำนกำรเรยนร ทแสดงกำรประเมนตำมสภำพจรง

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เนนการเรยนการสอนเพอใหผเรยนไดกระท า ลงมอปฏบตแสดงความสามารถมใชเพยงการบอกความรในเรองทไดเรยนมา การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนจงเปนมากกวาการก าหนดความรหรอเรองท จะตองเรยน ดงนน เมอการเรยนการสอนถกก าหนดดวยกจกรรม ผลงาน ภาระงานทใหผเรยนทาเพอแสดง พฒนาการการเรยนรตามมาตรฐาน/ตวชวดในแตละสาระการเรยนร หลกฐานการเรยนร (Evidence of Learning) จงเปนสงทแสดงใหเหนผลการเรยนรของผเรยนทเปนรปธรรมวา มรองรอย /หลกฐานใดบางทแสดงถงผลการเรยนรของผเรยนทสมพนธโดย ตรงกบมาตรฐาน /ตวชวด โดยทวไปจ าแนกหลกฐานการเรยนรเปน ๒ ประเภท คอ


15 | ห น า

1. ผลผลต: รายงานทเปนรปเลม สงประดษฐ แบบจ าลอง แผนภม แฟมสะสมงาน ผงมโนทศน การเขยนโครงงาน คาตอบทผเรยนสรางเอง โครงงาน ฯลฯ

2. ผลการปฏบต: การรายงานดวยวาจา การสาธต การทดลอง การปฏบตการภาคสนาม การอภปราย การจดนทรรศการ การสงเกตพฤตกรรมผเรยนของคร รายงานการประเมนตนเองของผเรยน ฯลฯ

ประเมนคาผลการปฏบตของผเรยนในภาระงาน/ชนงานทมความซบ ซอน เกณฑเหลาน คอ สงส าคญทผเรยนควรร และปฏบตได นอกจากนยงมระดบคณภาพแตละเกณฑและคาอธบายคณภาพทกระดบ ดงตวอยางตาราง เปนรปแบบการสรางเกณฑการประเมนแบบแยกประเดน (Analytic Rubrics) เปนรปแบบทผสอนสามารถน าไปใชไดกบสาระตางๆ

กำรจดกำรเรยนรทเนนผเรยนเปนส ำคญ

เรองการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญเปนการจดการเรยนรทยดหลกการวาผเรยนทกตนสามารถเรยนรไดโดยการจดวธการเรยนรใหเหมาะสมกบความสามารถของผเรยนแตละคนใหสามารถพฒนาตนเองได การจดการเรยนรควรเปนสงทมความหมายตอผ เรยนใหผ เรยนมความสขในการเรยนรโดยไดลงมอคนควา คดแกปญหาและปฏบตงานเพอสรางความรไดดวยตนเอง โดยมครผสอนเปนผสงเสรมสนบสนนการจดสถานการณทเออตอการเรยนร ในการจดการเรยนรสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม นอกจากจะเนนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญแลวยงตองค านงถงความแตกตางระหวางบคคลเพอพฒนาตามศกยภาพของผเรยน จดการเรยนรใหสอดคลองกบการพฒนาการทางสมองสรางสรรคการท างานพฒนาการทางอารมณและเนนคณธรรมจรยธรรมทท าใหผ เรยนไดบรณาการคณธรรมจรยธรรมมาใชในการพฒนาตนเองจนเปนคณลกษณะนสยทดเปนคานยมทดในการน ามาใชในวถชวตตอไป

กระบวนกำรวดและประเมนผลกำรเรยนรกลมสำระกำรเรยนร สงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม

กระบวนการวดและประเมนผลการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมทผสอนควรปฏบต ม ขนตอน ดงน การวดและประเมนผลการเรยนรก าหนดสดสวนเวลาเรยนในแตละหนวยการเรยนรตามโครงสรางรายวชา โดยค านงถงความส าคญของมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด หรอผลการเรยนร และสาระการเรยนรในหนวยการเรยนร แลวด าเนนการ ดงน 1. ก าหนดภาระงานหรอชนงาน หรอกจกรรมท เปนหลกฐานแสดงออกซ งความรความสามารถทสะทอนตวชวด หรอผลการเรยนร การก าหนดภาระงานหรอชนงาน อาจมลกษณะดงน 1. บรณาการหลายสาระการเรยนรและครอบคลมหลายมาตรฐานการเรยนร หรอหลายตวชวด

2. สาระการเรยนรเดยวแตครอบคลมหลายมาตรฐานการเรยนร หรอหลายตวชวด

2. ก าหนดเกณฑสาหรบประเมนภาระงาน/ชนงาน/กจกรรม โดยใชเกณฑการประเมน (Rubrics) หรอก าหนดเปนรอยละ หรอตามทสถานศกษาก าหนด

3. สาหรบตวชวดทยงไมไดรบการประเมนโดยภาระงาน ใหเลอกวธการวดและประเมนผลดวยวธการและเครองมอทเหมาะสม


16 | ห น า

4. ชแจงรายละเอยดของการวดและประเมนผลใหผเรยนเขาใจถงวตถประสงค วธการ เครองมอ ภาระงาน เกณฑคะแนน ตามแผนการประเมนทก าหนดไว 5. การจดการเรยนรของแตละหนวยการเรยนร ควรวดและประเมนผลการเรยนรเปน ๓ ระยะ ไดแก ประเมนวเคราะหผเรยนกอนการเรยนการสอน ประเมนความกาวหนาระหวางเรยน และการประเมนความส าเรจหลงเรยน โดยมรายละเอยดดงน 5.1 ประเมนวเคราะหผเรยน

5.1.1 การประเมนวเคราะหผ เรยน เปนหนาทของครผสอนในแตละรายวชา ทกกลมสาระการเรยนรเพอตรวจสอบความร ทกษะและความพรอมดานตาง ๆ ของผเรยนโดยใชวธการทเหมาะสม แลวน าผลการประเมนมาปรบปรงซอมเสรม หรอเตรยมผเรยนทกคนใหมความพรอมและมความรพนฐาน

ซงจะชวยใหการจดกระบวนการเรยนรของผเรยนประสบ ความส าเรจในการเรยนไดเปนอยางด แตจะไมนาผลการประเมนนไปใชในการพจารณาตดสนผลการเรยน มแนวปฏบตดงน 5.1.2 วเคราะหความรและทกษะทเปนพนฐานของเรองทจะเรยนร 5.1.3 เลอกวธการและเครองมอสาหรบประเมนความรและทกษะพนฐานอยางเหมาะสม เชน การใชแบบทดสอบ การซกถามผเรยน การสอบถามผทเคยสอน การพจารณาผลการเรยนเดมหรอพจารณาแฟมสะสมงาน (Portfolio) ทผานมา เปนตน

5.1.4 ด าเนนการประเมนความรและทกษะพนฐานของผเรยน

5.1.5 น าผลการประเมนไปพฒนาผเรยนใหมความพรอมทจะเรยน เชน จดการเรยนรพนฐานส าหรบผทตองการความชวยเหลอ และเตรยมแผนจดการเรยนรเพอสนบสนนผเรยนทมความสามารถพเศษ เปนตน

กำรประเมนควำมกำวหนำระหวำงเรยน

การประเมนความกาวหนาระหวางเรยน เปนการประเมนทมงตรวจสอบพฒนาการของผเรยนในการบรรลมาตรฐาน/ตวช วด ผลการเรยนรตามหนวยการเรยนรทผสอนไดวางแผนไว เพอใหไดขอมลสารสนเทศไปพฒนา ปรบปรงแกไข ขอบกพรอง และสงเสรมผเรยนใหมความรความสามารถ และเกดพฒนาการสงสดตามศกยภาพ นอกจากนยงใชเปนขอมลในการปรบปรงกระบวนการจดการเรยนรของผสอน การประเมนความกาวหนาระหวางเรยนทดาเนนการอยางถกหลกวชาและตอ เนองจะใหผลการประเมนทสะทอนความกาวหนาในการเรยนรและศกยภาพของ ผเรยนอยางถกตอง นาเชอถอ โดยผสอน เลอกวธการวดและประเมนผลทสอดคลองกบภาระงานหรอกจกรรมท ก าหนดใหผเรยนปฏบต วธการประเมนทเหมาะสมสาหรบการประเมนความกาวหนาระหวางเรยน ไดแก การประเมนจากสงทผ เรยนไดแสดงใหเหนวามการพฒนาดานความรความ สามารถ ทกษะ ตลอดจนมคณลกษณะ อนพงประสงคทเปนผลจากการเรยนร ซงผสอนสามารถเลอกใชวธการวดและประเมนผลไดหลากหลาย ดงน 1. เลอกวธและเครองมอการประเมนใหสอดคลองกบตวชวด หรอผลการเรยนร เชน การประเมนดวยการสงเกต การซกถาม การตรวจแบบฝกหด การประเมนตามสภาพจรง การประเมนการปฏบต เปนตน

2. สรางเครองมอวดและประเมนผลการเรยนใหสอดคลองกบวธการประเมนทก าหนด

3. ด าเนนการวดและประเมนผลการเรยนควบคไปกบการจดกจกรรมการเรยนรน าผลไปพฒนาผเรยน


17 | ห น า

กำรประเมนควำมส ำเรจหลงเรยน เปนการประเมนเพอมงตรวจสอบความส าเรจของผเรยนใน 2 ลกษณะ คอ

1. การประเมนเมอจบหนวยการเรยนร เปนการประเมนผเรยนในหนวยการเรยนรทไดเรยนจบแลว เพอตรวจสอบผลการเรยนรของผเรยนตามตวชวดหรอผลการเรยนร พฒนาการของผเรยนเมอนาไปเปรยบเทยบกบผลการประเมนวเคราะหผเรยน ทาใหสามารถประเมนศกยภาพในการเรยนรของผเรยน และประสทธภาพในการจดการเรยนรของผสอน ขอมล ทไดจากการประเมนความส าเรจภายหลงการเรยนสามารถนาไปใชประโยชนในการ ปรบปรงแกไขวธการเรยนของผเรยน การพฒนากระบวนการจดการเรยนรของผสอน หรอซอมเสรมผเรยนใหบรรลตวชวดหรอผลการเรยนรการประเมนความ ส าเรจหลงเรยนน จะสอดคลองกบการประเมนวเคราะหผเรยนกอนการเรยนการสอนหากใชวธการ และเครองมอประเมนชดเดยวกนหรอคขนานกน เพอดพฒนาการของผเรยนไดชดเจน

2. การประเมนปลายป/ปลายภาค เปนการประเมนผลเพอตรวจสอบผลสมฤทธของผเรยนในการเรยนรตามตวช วดหรอผลการเรยนร และใชเปนขอมลสาหรบปรบปรงแกไข ซอมเสรมผเรยนทไมผานการประเมนตวชวด การประเมนปลายป/ปลายภาคสามารถใชวธการและเครองมอประเมนไดอยางหลาก หลายและเลอกใชใหสอดคลองกบตวชวด อาจใชแบบทดสอบ ชนดตาง ๆ หรอประเมนโดยใชภาระงานหรอกจกรรม โดยมขนตอนหรอวธการดงน 1) เลอกวธการและเครองมอทจะใชในการวดและประเมนผล

2) สรางเครองมอประเมน 3) ด าเนนการประเมน

3. น าผลการประเมนไปใชตดสนผลการเรยน สงผลการเรยนซอมเสรม แกไขผล การเรยน

1) เลอกวธการและเครองมอทจะใชในการวดและประเมนผล

2) สรางเครองมอประเมน 3) ด าเนนการประเมน

คณคำของกำรสอนรำยวชำในกลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม

คณคาของการสอนรายวชาในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมทจะน าไปใชในการด ารงชวตในสงคมไทยและสงคมโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลาเปนไปตามทหลกสตรไดมงหวงไวใหเกดกบผเรยนคอ ชวยใหผเรยนมความร ความเขาใจ วามนษยด ารงชวตอยางไร ทงในฐานะปจเจกบคคล และการอยรวมกนในสงคม การปรบตวตามสภาพแวดลอม การจดการทรพยากรทมอยอยางจ ากด นอกจากน ยงชวยใหผเรยนเขาใจถงการพฒนา เปลยนแปลงตามยคสมย กาลเวลา ตามเหตปจจยตางๆ ท าใหเกดความเขาใจในตนเอง และผอน มความอดทน อดกลน ยอมรบในความแตกตาง และมคณธรรม สามารถน าความรไปปรบใชในการด าเนนชวต เปนพลเมองดของประเทศชาต และสงคมโลก


18 | ห น า

หลงจำกศกษำเนอหำสำระเรองท 1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 1

สรป กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ไดก าหนดสาระตางๆไวดงน

สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม สาระท 3 เศรษฐศาสตร สาระท 4 ประวตศาสตร สาระท 5 ภมศาสตร หลกส ตรองมาตรฐาน (Standards-based curriculum) หมายถง หลกส ตรท มมาตรฐานเปนเปาหมายในการพฒนาผเรยน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรซงเปนคณภาพทคาดหวงใหเกดขนในตวผเรยน

การออกแบบหนวยการเรยนรถอเปนขนตอนทส าคญทสดในการน าหลกสตรสการปฏบต หนวยการเรยนรถอเปนหวใจของหลกสตร ในหลกสตรองมาตรฐานแบบยอนกลบ (Backward design) นน หนวยการเรยนรควรมลกษณะหนวยการเรยนรองมาตรฐาน คอมมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดชนปเปนเปาหมายของหนวย องคประกอบของหนวยการเรยนร วเคราะหค าส าคญในตวชวดชนปเพอก าหนดสาระหลกหรอกจกรรมตอไป


19 | ห น า

ตอนท 2 การจดการเรยนรสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

สาระส าคญของสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรสงคม ศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ไดก าหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรไวดงน สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 ร และเขาใจประวต ความส าคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอและศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมน และปฏบตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนกและปฏบตตนเปนศาสนกชนทด และธ ารงรกษาพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ

นอกจากนยงก าหนดขอบขายเรยนรอะไรในสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม คอเรยนรแนวคดพนฐานเกยวกบศาสนา ศลธรรม จรยธรรมหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ การน าหลกธรรมค าสอนไปปฏบตในการพฒนาตนเอง และการอยรวมกนอยางสนตสข เปนผกระท าความด มคานยมทดงาม พฒนาตนเองอยเสมอ รวมทงบ าเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม การก าหนดมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลางชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ไวชดเจน เพอผสอนจะไดน าไปออกแบบหนวยการเรยนรโดยวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงคโดยมหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนรทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การจดการเรยนรทสอดคลองกบการพฒนาการทางสมอง และการจดการเรยนรทเนนคณธรรมจรยธรรม การจดการเรยนรสาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

กจกรรมกำรเรยนรสำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม

1. ฝกทกษะการปฏบตธรรม การสวดท านองสรภญญะ การสวดบชาพระรตนตรย เปนตน

2. การเขาคายจรยธรรม การเขาคายพทธบตร การเขาคายคณธรรมจตอาสา เปนตน

3. การท าหนงสอพมพหนาเดยว หนงสอทามอ เพอเผยแพรหลกธรรมทางพระพทธศาสนา

4. การจดทศนศกษาแหลงเรยนร เชนวด โบสถ หรอ สถานทส าคญของศาสนาตาง ๆหลอหลอมจตใจใหปฏบตตนเปนคนดตามศาสนานน ๆ

5. สนทนาธรรมกบผร ปราชญทางศาสนา พระสงฆ หรอบคคลทปฏบตดปฏบตชอบในสงคม

6. การแสดงบทบาทสมมต เพออภปราย น าหลกธรรมมาแกปญหา

7. การสรางองคความร โดยการปฏบตโครงงาน การสรางนยาม ค าจ ากดความ เปนตน

8. การสาธต สาธตมารยาทชาวพทธ การกราบ ไหว ในโอกาสตาง ๆ

9. กรณศกษา เปนการยกกรณตวอยางเพอวเคราะหการน าหลกธรรมทางศาสนา มาแกไขหรอพฒนาตนในวถชวตของบคคลโดยพฒนากระบวนการคด

10. การวเคราะห เชนว เคราะหแนวทางการปฏบตตามพระบรมราโชวาทหรอแนวพระราชด าร วเคราะหขอคดจากชาดก

11. การเชอมโยงหลกอรยสจ 4 กบการแกไขปญหา ฯลฯ


20 | ห น า

สอและแหลงเรยนรในสำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม สอและแหลงเรยนรทผสอนควรเตรยมในการจดการเรยนรทส าคญ ไดแก

- ขาวจากหนงสอพมพทเปนปญหาควรแกไขโดยใชหลกธรรมตามศาสนาทตนนบถอเปนองคประกอบในการแกไข

- ชาดก พทธศาสนสภาษต หรอค าสอนของศาสดาในศาสนาตาง ๆ เพอใหผเรยนรจกวเคราะหหาเหตผลในความส าคญทจะน ามาประยกตใชในวถชวต

- หองจรยธรรมของโรงเรยน หองสมดของโรงเรยนหรอสถาบนตาง ๆเพอเปนแหลงคนควา

- ขอมลสารสนเทศในระบบอนเทอรเนตเพอการคนควา

- สออเลคทรอนคทครจดท า จดหาเพอการคนควา

- วด โบสถ สเหรา หรอแหลงเรยนรทเหมาะกบศาสนาตาง ๆ

- สถานท แหลงเสอมโทรม สถานสงเคราะห ทจะใหผเรยนแสดงออกถงกจกรรม จตสาธารณดวยวธการตาง ๆ

- ใบความร ใบงาน แผนพบแสดงความรขององคกรตางๆ

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญในสาระท 1 ศาสนา ศลธรรมและจรยธรรมจงตองจดกจกรรมการเรยนรใหผเรยนรหลกธรรม น าหลกธรรมไปปฏบตหรอแกปญหาในวถชวต บ าเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม การจดการเรยนรจงมใชการทองจ า แตตองเนนการปฏบต รปแบบการเรยนรจงควรมหลากหลาย เชน กระบวนการสอนโดยสรางศรทธาและโยนโสมนสการ อนเปนกระบวนการแกปญหาอยางแยบคาย รปแบบการสอนนมงพฒนาความสามารถในการคด (โยนโสมนสการ) การตดสนและแกปญหาทเกยวของกบเนอหาสาระทเรยน ประกอบดวยกระบวนการตาง ๆ คอ

1. ขนน าการสรางเจตคตทดตอครวธการเรยนและบทเรยน

1.1. จดบรรยากาศในชนเรยนใหเหมาะกบผเรยน

1.2. สรางความสมพนธทดระหวางผสอนกบผเรยน

1.3. เสนอสงเราและแรงจงใจในการจดการเรยนการสอน

2. ขนสอน

2.1. ผสอนเสนอสาระทเปนปญหาของบทเรยน

2.2. แนะน าแหลงวทยาการแหลงขอมล

2.3. ฝกการรวบรวมขอมล

2.4. จดกจกรรมทกระตนใหผเรยนคด

2.5. ฝกการสรปประเดน

2.6. ใหผเรยนด าเนนการเลอกตดสนใจ

2.7. ท ากจกรรมการฝกปฏบต ตดสนใจ

3. ขนสรป

3.1. ผสอนและผเรยนรวมกนรวบรวมขอมลจากการสงเกต

3.2. ผสอนและผเรยนอภปรายรวมกน

3.3. ผสอนและผเรยนสรปผลการปฏบต 3.4. ผสอนและผเรยนสรปบทเรยน


21 | ห น า

3.5. ผสอนวดและประเมนผลการสอน

ผลทไดจากการจดการเรยนรตามรปแบบ ผเรยนจะพฒนาทกษะการคด การตดสนใจ การแกปญหาอยางเหมาะสมการจดการเรยนรทหลากหลายสอดคลองกบสาระการเรยนรท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรมตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดจงขนอยกบผสอนและผเรยนทจะรวมกจกรรมการเรยนรใหบรรลวตถประสงคตอไป

ตวอยำงโครงงำนคณธรรม

ตวอยางโครงงานของนกเรยนทแสดงถงการสรางองคความรดวยตนเองเปนการบรณาการความรเดมของตนเองเรองการท าน าชวภาพเพอก าจดน าเสยมาท าใหเกดประโยชนตอชมชนโดยคนควาความรเรองหลกธรรมทางพทธศาสนามาใชในวถชวตทสามารถท าจตสาธารณแกชมชนและทองถน

ตวอยำงโครงงำนคณธรรม

“รกในหลวง หวงใยสงแวดลอม พรอมใจท ำควำมด”

แนวทำงกำรด ำเนนงำน โครงงานของเราจดในรปแบบของกจกรรมทสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมในการแกไขปญหาสงแวดลอมในโรงเรยนและชมชนวดไผเงน โดยใชหลกธรรมทวา สปปรสะธรรม7 คอ รเหต รผล รตน รประมาณ รกาล รเวลา และรจกบคคล อรยสจ 4 คอ ทกข สมทย นโรธ มรรค และแนวพระราชด ารสทน ามาใชคอ “เขาใจ เขาถง พฒนา”

กจกรรมของโครงการมดงน 1. กจกรรมการเขาส ารวจปญหาในโรงเรยนและชมชนวดไผเงน

2. กจกรรมการเดนรณรงคเผยแพรความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม แจกแผนพบใบความร น า EM และกอนหมกชวภาพ

3. กจกรรมการประกวดชดสรางสรรคตามจนตนาการ

4. กจกรรมเปดโลกยามเชากบเสยงสวรรค (วนพฤหสบดท โรงเรยน และวดศกรทชมชนวดไผเงน) 5. กจกรรมพฒนาคลองชมชนวดไผเงน

โดยแกปญหาน าเสยในคลองวดไผเงนดงน 1. ปลกผกตบชวาเพอดดสารพษเหนอน าและธปฤษเพอดสารพษใตน า

2. ใชน า EM และกอนหมกชวภาพเพอเพมออกวเจนในน า

3. มการตรวจวดคา BODในน า

6. กจกรรมการสาธตการท าน า EM และกอนหมกชวภาพ

7. กจกรรมวนรกษโรงเรยน

8. รวมโครงการพทกษรกน าเพอชวตทดของชมชน

9. กจกรรมสรางกลมแกนน า30 คน เพอเปนตวแทนดแลคลองวดไผเงน


22 | ห น า

ผลทเกดขน

นกเรยนโรงเรยนยานนาเวศวทยาคมและชาวชมชนวดไผเงนน าความรทไดรบเกยวกบสงแวดลอมไปใชในการด าเนนชวต ดไดจากจ านวนขยะและน าในคลองชมชนวดไผเงนดมสด าจา งกวาเดม โครงการของเราไดบ าบดน าในคลองชมชนวดไผเงนเบองตนกอนสงไปยงโรงบ าบดน าเสยทชองนนทร ถอไดวาโครงการของเราไดชวยชาตประหยดพลงงาน และทส าคญทสดโครงการของเราท าใหทกคนอยรวมกนไดอยางมความสขเพราะทกคนมคณธรรมประจ าใจและมจตสาธารณะ



23 | ห น า

ตอนท 3 การจดการเรยนรสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และ การด าเนนชวตในสงคม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขน พนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรสาระท 2 ไวดงน สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม และ ธ ารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ด ารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และ สงคมโลกอยางสนตสข


นอกจากนยงก าหนดขอบขายเรยนรอะไรในสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวต ดงน เรยนรเรองระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ลกษณะและความส าคญ การเปนพลเมองด ความแตกตางและความหลากหลายทางวฒนธรรม คานยม ความเชอ ปลกฝงคาน ยมดานประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สทธ หนาท เสรภาพการด าเนนชวตอยางสนตสขในสงคมไทยและสงคมโลก

การก าหนดมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลางชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ไวชดเจน เพอผสอนจะไดน าไปออกแบบหนวยการเรยนรโดยวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงคโดยมหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนรทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การจดการเรยนรทสอดคลองกบการพฒนาการทางสมอง และการจดการเรยนรทเนนคณธรรมจรยธรรม

กำรจดกำรเรยนรสำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และกำรด ำเนนชวตในสงคม

ในการจดการเรยนรผเรยนสามารถน ากจกรรมการเรยนรมาใชในการจดกจกรรมเชน

1. การเชอมโยงสถานภาพและบทบาทจากภาพ ในการเรยนเรองสถานภาพและบทบาทของบคคลอาจใชภาพ อาชพ ความสมพนธของกลมเครอญาต หรออน ๆใหผเรยนเรยนรสถานภาพของบคคลแลวเชอมโยงสบทบาทของบคคล

2. การแสดงบทบาทสมมต แสดงละคร เปนการแสดงบทบาทสมมต หรอแสดงละครทเกยวของกบสทธ เสรภาพ และหนาทของบคคลในสงคม แล วใหนกเรยนอภปรายถงสทธ เสรภาพ และหนาทนน ๆ

3. การวเคราะหบทบาทในการถวงดลอ านาจของของอ านาจอธปไตย 3 ฝาย คอ อ านาจนตบญญต อ านาจบรหาร หรออ านาจตลาการ

4. การเลาประสบการณหรอเขยนเรยงความ โดยรวมกนก าหนดประเดนหรอหวขอเชน การเปนพลเมองดของเยาวชน สถาบนครอบครวของขาพเจา

5. จดกจกรรมนทรรศการ เชน นทรรศการประชาธปไตย สทธมนษยชน อาเซยน เปนตน

6. กรณตวอยาง คาพพากษาของศาลฎกา เปนการเรยนรกฎหมาย ใหนกเรยนวเคราะหในประเดนสาเหตของปญหา ประเภทของการกระท าผด ผลของกฎหมาย


24 | ห น า

7. การสบคน เปนการเรยนรโดยการสบคนพลเมองดในทองถน สบคนวฒนธรรมพนบาน เปนตน

8. การสาธต เปนการสาธตใหผเรยนมสวนรวมในการท ากจกรรมสาธตเชน สาธตการลงคะแนนเสยงเลอกตง สาธตมรรยาท เปนตน

9. การทศนศกษา เชนทศนศกษา รฐสภา ทท าการองคการบรหารสวนต าบล เปนตนแลวกลบมาสรปในประเดนตางๆ

10. การโตวาท เมอมประเดนทกอใหเกดความแตกตาง เปนการใหผเรยนเปนผก าหนดญตต เชน สงคมชนบทนาอยกวาสงคมเมอง สถาบนครอบครวไทยอบอนกวาสถาบนครอบครวในยโรป เปนตน

11. เกมส เพลง เปนการ เรยนรสาระส าคญจากเพลง เชนเพลงอาเซยนเปนหนง เพลประจ าชาต เปนตน

สอและแหลงเรยนร ตวอยางสอและแหลงเรยนร ไดแก

1. ใบความร ใบงาน ต ารา เอกสาร แผนพบของหนวยงานหรอองคกรตาง ๆ

2. คดตวอยาง ตวอยางค าพพากษาของศาลฎกา ศาลแพง

3. เพลง ภาพบคคล ภาพสถานท ภาพปรศนา เกม

4. ขาวจากหนงสอพมพ ซด วดทศน 5. บตรค า

6. สถานทส าคญ เชนรฐสภา ศาล

7. หนงสอพมพ

8. สอสารสนเทศจากอนเทอรเนต

9. สอสงพมพ

กระบวนกำรเรยนรทสอดคลองกบสำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และกำรด ำเนนชวตในสงคม กระบวนการจดการเรยนรทสอดคลองกบสาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม ผสอนและผเรยนสามารถมสวนรวมในการจดกระบวนการเรยนร เชน

1. กระบวนการเผชญสถานการณและแกปญหา

เปนการจดการเรยนรทฝกใหผเรยนแกปญหาโดยผานกระบวนการคดและการปฏบตจรงอยางเปนระบบจากสถานการณหรอปญหาทนาสนใจ ทาทาย โดยมแนวทางและขนตอน คอ

- ก าหนดปญหาและความเขาใจกบปญหา

- วางแผนการแกปญหา

- ด าเนนการแกปญหา

- ตรวจสอบการแกปญหา

2. กระบวนการเรยนรจากประสบการณจรง

- กระตนใหผเรยนอยากเรยนรโดยใชประสบการณ - ศกษาแนวคด ทฤษฎ เชอมโยงสการคนควา แสวงหาความรใหม แนวคดทฤษฎใหม

- ฝกปฏบต เพอใหเกดทกษะ ความช านาญมากขน ก า รน า ไป ใช ห ร อขยายผลเปนขนน าขอคนพบขนฝกปฏบตไปใช ณ สถานการณอน ๆ


25 | ห น า


สรป กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขน พนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรสาระท 2 ไวดงน สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม และ ธ ารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ด ารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และ สงคมโลกอยางสนตสข



26 | ห น า

ตอนท 4 การจดการเรยนรสาระท 3 เศรษฐศาสตร

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร สาระท 3 เศรษฐศาสตร ไวดงน มาตรฐาน ส.3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภคการใช ทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจ หลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส.3.2 เขาใจระบบ และสถาบนทางเศรษฐกจตาง ๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจ และความจ าเปนของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก

นอกจากนไดระบถงเรยนรอะไรในสาระท 3 เศรษฐศาสตรไววา“เศรษฐศาสตรเปนการเรยนร การผลต การแจกจาย และการบรโภคสนคาและบรการ การบรหารจดการทรพยากรทมอยอยางจ ากดอยางมประสทธภาพ การดารงชวตอยางมดลยภาพ และการนาหลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจาวน”

การก าหนดมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลางชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ไวชดเจน เพอผสอนจะไดน าไปออกแบบหนวยการเรยนรโดยวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงคโดยมหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนรทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การจดการเรยนรทสอดคลองกบการพฒนาการทางสมอง และการจดการเรยนรทเนนคณธรรมจรยธรรม กำรจดกำรเรยนรสำระท 3 เศรษฐศำสตร ในการจดการเรยนรผเรยนสามารถน ากจกรรมการเรยนรมาใชในการจดกจกรรมเชน

1. การเขยนนยามศพท เปนแนวทางการสรางองคความรรปแบบหนงทผเรยนสามารถนยามศพทโดยสรางเปนความรของตนเองจากการใชความรเดมและการคนควาความรใหมแลวสรางเปนความรใหมของตนเองโดยนยามศพท เปนตน

2. อภปราย เชน ผลของการมกฎหมายทรพยสนทางปญญา เครองหมายการคา เปนตน

3. ยสบค าถาม เชน 20 ค าถามเกยวกบอาชพ สถานททองเทยวและบรการ บคคลส าคญ เปนตน

4. บนทกรายจาย เชนท าบญชครวเรอน บญชการใชจายสวนตว

5. จดท าโครงงาน เชน โครงงานอาชพในโรงเรยน โครงงานเศรษฐกจพอเพยง เปนตน

6. การสบคน เชน การสบคนแหลงเรยนรในชมชน การสบคนนกธรกจตวอยางในชมชน เปนตน

7. การสมภาษณ เชนการสมภาษณแมคา นายธนาคาร เจาของโรงงานเกยวกบชวตธรกจแลวน ามาสงเคราะหเปนขอมลสรปของอาชพนน ๆ

8. การแสดงบทบาทสมมต เชนบทบาทอาชพ แลวชวยกนอภปราย วเคราะห เปนตน

9. ท าแผนผงกราฟก เชนการท าแผนผงกราฟกสอาชพนกธรกจของตนเอง


27 | ห น า

10. ท า BLOG ผเรยนก าหนดหวขอทางเศรษฐกจดวยตนเอง เศรษฐกจพอเพยงกบวถชวตของคนไทย การเตรยมตวสรางงานทสนใจ

11. การวเคราะหขาวเศรษฐกจ ผเรยนเปนผก าหนดประเดนทจะวเคราะห เชน ประเดนขาวเกยวของกบใคร มปญหาอะไร ปญหาเกดจากอะไร มแนวทางปรบปรงพฒนาอยางไร

12. การเขยนเรยงความ ผเรยนก าหนดหวขอทสนใจจากเรองทเรยน เชนประเทศไทยเปนครวของโลก แนวทางสนกธรกจทใฝฝน

13. จดกจกรรมส าคญ เชน ตลาดนดในโรงเรยน ธนาคารโรงเรยน

14. ทศนศกษา เชน ทศนศกษาโรงงานผลตแกว ฟารมโคนม เปนตน

สอและแหลงเรยนรสำระท 3 เศรษฐศำสตร 1. รปแบบการท าโครงงาน

2. ขาวจากหนงสอพมพ โทรทศน หรออน ๆ

3. ขอมลสถต รายไดประชาชาต ราคาสนคา ตลาดหน เปนตน

4. เวบไซตเกยวกบเศรษฐศาสตร 5. ใบความร ใบงาน ต ารา เอกสาร แผนพบ

6. แหลงอาชพ ศนยพฒนาอาชพ กลมอาชพในชมชน

7. ตลาดในชมชน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย หางสรรพสนคา

8. บทความทางเศรษฐกจจากแหลงเรยนรตาง ๆ

9. สถาบนการเงน

10. แหลงเรยนรดานเศรษฐกจของรฐ เชน กรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชย การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญทสอดคลองกบสาระเศรษฐศาสตรมหลากหลายตวอยางทจะแนะน า เชน การจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก หรอโดยการใชปญหาเปนฐาน(Problem – Based Instruction) การจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก หรอโดยการใชปญหาเปนฐาน (Problem – Based Instruction) หลกการส าคญคอการใหผเรยนเผชญปญหาตาง ๆและรวมกนคดหาทางแกปญหานน ๆ จะชวยใหผเรยนเกดกาเรยนรอยางมความหมาย และสามารถพฒนาทกษะกระบวนการตาง ๆอนเปนทกษะทจ าเปนตอการด าเนนชวตวธด าเนนการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก หรอโดยการใชปญหาเปนฐาน (Problem – Based Instruction) 1. ผสอนและผเรยนรวมกนเลอกประเดนปญหาทรงตามความสนใจของผเรยน

2. ผสอนและผเรยนออกไปเผชญปญหา

3. ผเรยนวเคราะหปญหา หาเหตผลของปญหา

4. ผเรยนคนควาความรโดยมผสอนอ านวยความสะดวกในการคนควา แสวงหาทางเลอกในการแกปญหา

5. ผเรยนรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล สรปและประเมนผล ผสอนตดตามการปฏบตงาน

6. ผสอนประเมนผลการเรยนรทงดานผลงานและกระบวนการ

การจดการเรยนรใชปญหาเปนหลก หรอโดยการใชปญหาเปนฐานชวยใหผเรยนเกดการใฝร เกดทกษะกระบวนการคด และกระบวนการแกปญหาตางๆ


28 | ห น า


สรป ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร สาระท 3 เศรษฐศาสตร ไวดงน มาตรฐาน ส.3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภคการใช ทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจ หลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส.3.2 เขาใจระบบ และสถาบนทางเศรษฐกจตาง ๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจ และความจ าเปนของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก


29 | ห น า

ตอนท 5 การจดการเรยนรสาระท 4 ประวตศาสตร

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร สาระท 4 ประวตศาสตรไว ดงน สำระท 4 ประวตศำสตร มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบน ในดานความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถงความส าคญและสามารถ วเคราะหผลกระทบทเกดขน มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจและธ ารงความเปนไทย นอกจากนยงก าหนดขอบขายผเรยนรอะไรในสาระท 4 ประวตศาสตร ไว คอใหเรยนรเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร วธการทางประวตศาสตร พฒนาการของมนษยชาตจากอดตถงปจจบน ความสมพนธและเปลยนแปลงของเหตการณตางๆ ผลกระทบทเกดจากเหตการณส าคญในอดต บคคลส าคญทมอทธพลตอการเปลยนแปลงตางๆในอดต ความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมและภมปญญาไทย แหลงอารยธรรมทส าคญของโลก

การก าหนดมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลางชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ไวชดเจน เพอผสอนจะไดน าไปออกแบบหนวยการเรยนรโดยวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงคโดยมหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนรทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การจดการเรยนรทสอดคลองกบการพฒนาการทางสมอง และการจดการเรยนรทเนนคณธรรมจรยธรรม ประวตศาสตร คอ การศกษาเรองราวส าคญๆ ทเชอวาไดเกดขนจรง เกยวกบประสบการณดานตางๆ ของมนษยในสงคมใดสงคมหนง บนพนฐานการวพากษวเคราะหหลกฐานเอกสารชนตนและหลกฐานรวมสมยอนๆ เพอเขาใจปญหาทงหลายทเกดขนในสงคมปจจบน

สงคมไทยในปจจบนไดกาวเขาสการเปนสงคมพหลกษณและสงคมพหวฒนธรรมมากขน การเรยนการสอนสงคมศกษา และโดยเฉพาะอยายงประวตศาสตร จ าเปนตองปรบเปลยนใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน ไมวาจะเปนในแงของวธการศกษา เนอหา หรอทศนคตการเรยนการสอนโดยทไมไดเนนการสอนหนงสอหรอเนนการทองจ า แตตองเนนการสอนคนใหมปญญาในการคดวเคราะหเปน เพอใหผเรยนเขาใจตวเอง เขาใจสงคม เขาใจโลก และทส าคญยงคอ การเขาใจอตลกษณทางวฒนธรรมของตนเอง วชาประวตศาสตร เปนวชาทมความส าคญท าใหรจกตนเองเพอจะไดอยกบปจจบนและอนาคตไดอยางมความสข วตถประสงคของการเรยนการสอนประวตศาสตรตองเรยนเพอใหเดกเปนคนด รกชาตบานเมองและทองถน จะไดเปนพลเมองดการรจก“ผอน” การไดเหนพฒนาการในมตตางๆทท าให“เขา”เปลยนแปลงมาอยในรปลกษณะปจจบน เขาใจความแตกตางและความเหมอนระหวาง “เขา” กบ “เรา” และน าไปสการใหความเคารพซงกนและกน ยอมรบฟงในสงทแตกตาง และอยรวมในสงคมโลกบนพนฐานแหงกฎหมายและคณคารวมกน


30 | ห น า

กำรจดกำรเรยนรสำระท 4 ประวตศำสตร ในการจดการเรยนรสาระท 4 ประวตศาสตรจะตองเขาใจสาระส าคญของประวตศาสตรคอเรองทเกยวของกบคน เวลา สถานท การกระท า ซงจะตองมเหตผลรองรบเพอใหมการตความเพราะเหตใดจงเปนเชนนน และจะมผลสบตอไปอยางไรตอคนอน ประวตศาสตรจงเปนเรองทเกดขนในอดตทมขอเทจจรงทจะตองสบคนเรองราว และการตความ

กอนการจดการเรยนรสาระประวตศาสตร 1. ผสอนตองมความร ความพรอม ความเขาใจสาระทสอนอยางด 2. ศกษาศกยภาพและพฒนาการการเรยนรของผเรยนเพอจะไดวางแผนการจดการเรยนรของผ เรยนมความรความเขาใจ แสดงทศนคตและน าไปใชไดในการอางอง วเคราะห เปรยบเทยบ ตความได 3. ศกษาวธการทางประวตศาสตร - ก าหนดประเดนศกษา … เปนการตงค าถามเพอน าไปสบคนหาค าตอบ

- การรวบรวมหลกฐาน…เปนการสบคนขอมลเพอใหเขาถงหลกฐานและขอเทจจรง

- การคดเลอกหลกฐาน…เปนการคดขอมลทเกยวของเพอใชอางองหรออธบายสงทเกดขน

- การวเคราะห/ตความ/ประเมนหลกฐาน…การไตสวนวเคราะหหลกฐานทเกยวของบนทก ประเมน ตรวจสอบความถกตอง

- การเชอมโยงความสมพนธของหลกฐาน…ศกษาวาหลกฐานหลกฐานนไดน าไปเชอมโยงกบหลกฐานอนไดอยางไร

- การน าเสนอขอเทจจรง…น าหลกฐานมาสรปเหตผลและสาเหตทท าใหเกดเหตการณตาง ๆในอดต

4. น าวธการทางประวตศาสตรไปประยกตใช 4.1. ใชสบเรองใกลตวทอยากร สงสย

4.2. รจกเอกสารชนตน (เอกสารดงเดมทเกยวของกบเหตการณในอดตเชนจารก พระราชพงศาวดาร ปมโหร เอกสารจดหมายเหต เปนตน ) หรอเอกสารชนรอง (เปนขอมลประวตศาสตรนกประวตศาสตรรวบรวมขนจากหลกฐานประวตศาสตรตาง ๆ เชน หนงสอ ต ารา งานวจย เปนตน) 4.3. ประเมนคาของเอกสารกอนใช 4.4. ใชเหตการณในสงคมเปนเครองมอในการอธบายเหตการณทางประวตศาสตร 5. การจดกจกรรมการเรยนร 5.1. การเปรยบเทยบความแตกตางของเหตการณจากตาราง เชอมโยงความคด

5.2. การเรยงล าดบ เรองจากเสน เวลา (Time Line) เชน เรยงล าดบเหตการณทเกดขนกอนหลงตามศกราช เชน พทธศกราช ครสตศกราช เปนตน


31 | ห น า

5.3. การวเคราะหเหตการณ เชนวเคราะหความส าคญของการศกษาประวตศาสตรเรองการเปลยนแปลงการปกครองสมยพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอหว หลกการทางประชาธปไตย เปนตน

5.4. การอภปราย การเลาขานต านาน พงศาวดาร สรปความนาเชอถอ

5.5. การจดทศนศกษา การสบคนแหลงเรยนร การชมภาพยนตร 5.6. การตงประเดนค าถามทเราใจน าไปสการสบคนและสรางองคความร 5.7. การใชแผนผงกราฟก เชนการจ าแนกเหตการณประวตศาสตรยคตาง ๆ ของไทย

6. การใชสอและแหลงเรยนร 6.1. หนงสอเสรมการเรยน เชนบทเรยนการตน

6.2. หนงสออานเพมเตม เชนสารานกรมไทยฉบบตาง ๆ พงศาวดารฉบบตาง ๆ

6.3. ภาพวตถโบราณ สถานทส าคญเชนวด บาน วง เปนตน

6.4. บคคลส าคญทางประวตศาสตร สถาบนพระมหากษตรย บคคลระดบชาต บคลส าคญของโลก

6.5. ครภมปญญา ปราชญทองถน ผร เปนตน

7. กระบวนการจดการเรยนรหรอรปแบบการเรยนรท สอดคลองกบสาระประวตศาสตร 7.1. การจดการเรยนรตามทฤษฎการสรางองคความรดวยตนเอง เปนการเนนใหผเรยนสรางความรขนใหมจากความรเดมผสมผสานกบความรทคนควาใหมมาสรางเปนความรของตนเอง

7.2. วธสอนโดยใชกรณตวอยาง เปนการใหผเรยนศกษาเรองทสมมตขนจากความเปนจรง แลวตอบประเดนค าถามและอภปรายใหผเรยนเกดการเรยนร 7.3. วธสอนโดยใชสถานการณจ าลองเปนการใหผ เรยนลงไปเลนในสถานการณทมบทบาท ขอมลและกตกาการเลนทสะทอนความเปนจรงและมปฏสมพนธกบสงตาง ๆทอยในสถานการณนนโดยใชขอมลทมสภาพคลายความเปนจรงในการตดสนและแกปญหา

7.4. วธสอนโดยใชบทบาทสมมต เปนการใหผ เรยนสวมบทบาทในสถานการณซงมความใกลเคยงกบความเปนจรงและแสดงออกตามความรสกนกคดของตน แลวน าเอาการแสดงออกของผเรยนทงทางดานความร ความคด ความรสกและพฤตกรรมทสงเกตพบมาเปนขอมลในการอภปรายเพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงค การจดกระบวนการเรยนรสาระประวตศาสตรผสอนจะตองใชวธการสอนทหลากหลายผสมผสานกน โดยจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจ ความถนดและความแตกตางระหวางบคคล ผสอนตองฝกฝนใหผเรยนมทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชในการตความความเปนมาของสงคมตลอดจนการคาดการณอนาคตทจะเปนไปไดอยางมประสทธภาพ


32 | ห น า


สรป หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร สาระท 4 ประวตศาสตรไว ดงน มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบน ในดานความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถงความส าคญและสามารถ วเคราะหผลกระทบทเกดขน มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจและธ ารงความเปนไทย


33 | ห น า

ตอนท 6 การจดการเรยนรสาระท 5 ภมศาสตร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร ในสาระท 5 ภมศาสตรไวดงน สำระท 5 ภมศำสตร มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ และความสมพนธของสรรพสงซงมผล ตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหาวเคราะห สรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกด การสรางสรรควฒนธรรม มจตส านก และมสวนรวมในการอนรกษ ทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน นอกจากนยงไดก าหนดสาระส าคญในการเรยนรสาระภมศาสตร ลกษณะของโลกทางกายภาพแหลงทรพยากร และภมอากาศของประเทศไทย และภมภาคตางๆ ของโลก การใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ความสมพนธกนของสงตางๆ ในระบบธรรมชาต ความสมพนธของมนษยกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาต และสงทมนษยสรางขน การน าเสนอขอมลภมสารสนเทศ การอนรกษสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน

การก าหนดมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลางชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ไวชดเจน เพอผสอนจะไดน าไปออกแบบหนวยการเรยนรโดยวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงคโดยมหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนรทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การจดการเรยนรทสอดคลองกบการพฒนาการทางสมอง และการจดการเรยนรทเนนคณธรรมจรยธรรม

กำรจดกำรเรยนรสำระท 5 ภมศำสตร ภม หมายถง พนดน หรอ พนโลก, ศาสตร หมายถง วชาความร ดงนนภมศาสตร หมายถง วชาความรทวาดวยพนดน หรอ พนโลก การศกษาวขาภมศาสตรในปจจบน แบงตามลกษณะเนอหาความรได 4 สาขา ดงน 1. ภมศาสตรภมภาค เนนศกษาภมศาสตรของแตละพนท ทงในระดบทวปหรอระดบภมภาคของโลก

2. ภมศาสตรกายภาพ เนนศกษาเกยวกบโครงสรางของเปลอกโลก

3. ภมศาสตรมนษย เนนศกษาเกยวกบลกษณะของประชากร ในดานชวตความเปนอย การประกอบอาชพ วฒนธรรมและประเพณ สภาพการเมอง สงคม และเศรษฐกจของมนษย เปนตน

4. เทคนคทางภมศาสตร เนนศกษาการใชเครองมอและเทคโนโลยทางภมศาสตร เชน การอานและเขยนแผนท การแปลความหมายรปถายทางอากาศ การใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอวเคราะหภาพจากดาวเทยม การจดเกบ และวเคราะหขอมลสารสนเทศทางภมศาสตร เปนตน

กำรจดกำรเรยนรสำระท 5 ภมศำสตร 1. ศกษาภมศาสตรภมภาคใหไดผลด ควรใชเครองมอหรอสอทางภมศาสตร ไดแก ลกโลก แผนทชดแผนทเลม เปนตน ในการประกอบการเรยนรแลวใชกลยทธหรอเทคนคการสอนอนๆ


34 | ห น า

ประกอบ เชนการตงค าถาม ดภาพนาสนใจทชวนสงสยน าไปสการอยากเรยนรแลวคนควาหาความรตอไป

2. การศกษาภมศาสตรกายภาพ ควรใชวธการทางภมศาสตรประกอบการศกษา เชน ทศนศกษาหรอส ารวจภาคสนามในพนทจรงพาเดกออกพนทมากกวาใหเดกนงเรยนอยแตในหอง การสมภาษณบคคลการวจย การสมมนาการท างานของระบบรโมทเซนซง ตวอยางเชน ทศนศกษาปาชายเลน คลอง แมน า เขอน แหลงทรพยากร และอาชพ เพราะเดกมสญชาตญาณและชางสงเกต เกดขอฉงน สงสย เกดความประทบใจ อนเปนจดเรมตนของการคดเพอคนควาหาค าตอบเพอสรางความรตอไป

3. การศกษาภมศาสตรมนษย ควร ศกษาจากแผนทชดทมผจดท าไวแลว และคนควาขอมลจากเครอขายอนเตอรเนต เพอใหไดขอมลทใหมและทนสมย เพอเสรม เรองทจะใชในการจดการเรยนรเชน อาชพ พชพรรณธรรมชาต สตวประจ าทองถน ท เชอมโยงกบภมศาสตรกายภาพ และภมศาสตรภมภาคการใชแผนผงกราฟกแบบตางๆ เปนการเรยนรโดยใชอธบายหรอวเคราะหขอมลตาง ๆ การจ าแนกลกษณะของภมศาสตรกายภาพในภมภาคตาง ๆ

4. การศกษา เทคนคทางภมศาสตร ตองใชความรในเทคโนโลยดานคอมพวเตอรการใชระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) และการออกภาคสนามเพอส ารวจขอมลในพนท เปนตน

(1) เรยนรศกษาดงานการทางานของระบบ “รโมทเซนซง” (Remote Sensing) การบนทกขอมลของวตถหรอพนทเปาหมายทอยหางไกล โดยใชคลนแมเหลกไฟฟาเปนสอ ท าใหเกดภาพ การวเคราะหและแปลความหมายของภาพ (2) เรยนร“ระบบสารสน เทศภ มศาสตร” (Geographical Information System: GIS) คอระบบการรวบรวม จดเกบ และวเคราะหขอมลทางภมศาสตร

- องคประกอบของระบบสารสนเทศภมศาสตร ม 2 ประการ คอ คอมพวเตอรฮารดแวร หรอระบบฮารดแวร (Hardware) คอมพวเตอรซอฟตแวร หรอระบบซอฟตแวร (Software) 1) การน าระบบสารสนเทศภมศาสตร GIS มาใชในการท างาน ดานปาไม กรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ ฯ ดงน - น าขอมลภาพถายการส ารวจพนทปาไมทวประเทศจากดาวเทยมแลนดแซต ใชภาพจากดาวเทยมแลนดแซตศกษาสภาพความเปลยนแปลงของพนทปาชายเลนของประเทศไทย

- งานด านการใชท ด น เพ อปราบปรามยาเสพต ด โดยส าน ก งานคณะกรรมการปองกน และ-ปราบปรามยาเสพตด (ป.ป.ส.) กระทรวงยตธรรม ไดน าระบบ GIS มาผสมผสานกบเทคโนโลย การรโมตเซนซง (Remote Sensing) และการใชสญญาณดาวเทยมก าหนดต าแหนงบนโลก (GIS) - งานดานปองกนภยธรรมชาต ศกษากรณการเกดภยธรรมชาตจากดนถลมและน าทวมฉบพลน ศกษากรณการเกดไฟไหมปา โดยใชขอมล GIS ของกรมปาไม พ .ศ. 2545 รวมกบการรโมตเซนซง ท าใหพบวาสาเหตการเกดไฟไหมปาสวนใหญเกดจากกจกรรมตางๆ ทมนษยเปนผกระท า ฯลฯ


35 | ห น า

กระบวนกำรจดกำรเรยนรทสอดคลองกบสำระภมศำสตร

การจดการเรยนรสาระภมศาสตรมกระบวนการเรยนรทขอเสนอแนะดงน 1. กระบวนการเผชญสถานการณและแกปญหา เปนการจดการเรยนรทฝกใหผเรยนแกปญหาโดยผานกระบวนการคดและการปฏบตจรงอยางเปนระบบจากสถานการณหรอปญหาทนาสนใจ ทาทายโดยมแนวทางการจดการเรยนร คอ

- ก าหนดปญหาและท าความเขาใจกบปญหา

- วางแผนแกปญหา

- การด าเนนการแกปญหา

- ตรวจสอบการแกปญหา

2. กระบ วน การว จ ย เป น การจ ดสถานการณ ก าร เร ยน ร ท ให ผ เร ยน ใชกระบวนการวจย หรอผลการวจยเปนเครองมอในการเรยนรเนอหาสาระตาง ๆ เชนใชการประมวลผลการวจย (Research review) มาประกอบการสอน ใชผลการวจยมาประกอบสาระการเรยนร ใชกระบวนการวจยในการศกษาเนอหาสาระหรอใหผเรยนลงมอท าวจยโดยตรง หรอชวยฝกฝนทกษะการวจยตาง ๆใหแกผเรยน โดยมแนวทางการจดการเรยนร คอ

- เลอกประเดนปญหา

- การนยามปญหา

- การพฒนาวสยทศน - การลงมอปฏบต - ตรวจสอบผลการเปลยนแปลง

- สรปและประเมนผล

จากสาระภมศาสตรทเปนความรเกยวกบพนดนหรอพนโลกจงมขอบเขตกวางขวาง มการเปลยนแปลง และมอทธพลตอวถการด าเนนชวตของมนษยซงในปจจบนตองเรยนรและประยกตใชเครองมอสารสนเทศทน าสมย นอกจากนผสอนยงสามารถเลอกใชกระบวนการเรยนรรปแบบตาง ๆ ไดอกตามความเหมาะสมกบสาระภมศาสตร


หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานการเรยนร ในสาระท 5 ภมศาสตรไวดงน มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ และความสมพนธของสรรพสงซงมผล ตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหาวเคราะห สรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกด การสรางสรรควฒนธรรม มจตส านก และมสวนรวมในการอนรกษ ทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน


36 | ห น า

ใบงำนท 1

ชอหลกสตร รหส TEPE-2104 กลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรมส ำหรบผสอนระดบมธยมศกษำ

ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนร ค ำชแจง ใบงำนท 1 เปนกำรทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของควำมรพนฐำนเรองหลกสตร

และสำระกำรเรยนร ค ำสง จงอธบำยคณคำของกำรสอนรำยวชำในกลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ

และวฒนธรรม

คณคำของกำรสอนรำยวชำในกลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม ............................................................. ........................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... .................................................................. ...................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... ....................................................................... ................................................................................................. ............................................................................................................................. ...........................................


37 | ห น า


ชอหลกสตร รหส TEPE-2104 กลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม ส ำหรบผสอนระดบมธยมศกษำ

ตอนท 2 กำรจดกำรเรยนรสำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม ค ำชแจง ใบงำนท 2 เปนกำรทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของควำมรพนฐำนเรองกำร

จดกำรเรยนรสำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม ค ำสง จงอธบำยสำระและมำตรฐำนกำรเรยนร สำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม

ในชองวำงทก ำหนดให สำระท 1 ศำสนำ ศลธรรม จรยธรรม ค ำอธบำย

มาตรฐาน ส 1.1 .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... ....................................................................................

มาตรฐาน ส 1.2 .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... ....................................................................................


38 | ห น า



ตอนท 3 กำรจดกำรเรยนรสำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และกำรด ำเนนชวตในสงคม

ค ำชแจง ใบงำนท 3 เปนกำรทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของควำมรพนฐำนเรองกำรจดกำรเรยนรสำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และกำรด ำเนนชวตในสงคม

ค ำสง จงอธบำยสำระและมำตรฐำนกำรเรยนร สำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และกำร ด ำเนนชวตในสงคม ในชองวำงทก ำหนดให

สำระท 2 หนำทพลเมอง วฒนธรรม และ

กำรด ำเนนชวตในสงคม ค ำอธบำย

มาตรฐาน ส 2.1 .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... ....................................................................................

มาตรฐาน ส 2.2 .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... .................................................................................... ....................................................................................


39 | ห น า



ตอนท 4 กำรจดกำรเรยนรสำระท 3 เศรษฐศำสตร ค ำชแจง ใบงำนท 4 เปนกำรทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของควำมรพนฐำนเรองกำร

จดกำรเรยนรสำระท 3 เศรษฐศำสตร ค ำสง จงอธบำยสำระและมำตรฐำนกำรเรยนร สำระท 3 เศรษฐศำสตร ในชองวำงท

ก ำหนดให

สำระท 3 เศรษฐศำสตร ค ำอธบำย มาตรฐาน ส.3.1 ....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

.................................................................................... มาตรฐาน ส.3.2 ....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................


40 | ห น า



ตอนท 5 กำรจดกำรเรยนรสำระท 4 ประวตศำสตร ค ำชแจง ใบงำนท 5 เปนกำรทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของควำมรพนฐำนเรองกำร

จดกำรเรยนรสำระท 4 ประวตศำสตร ค ำสง จงอธบำยสำระและมำตรฐำนกำรเรยนร สำระท 4 ประวตศำสตร ในชองวำงท


สำระท 4 ประวตศำสตร ค ำอธบำย มาตรฐาน ส 4.1 ....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

.................................................................................... มาตรฐาน ส 4.2 ....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

.................................................................................... มาตรฐาน ส 4.3 .......................................................................... ..........

....................................................................................

....................................................................................

........................................................................... .........

....................................................................................


41 | ห น า



ตอนท 6 กำรจดกำรเรยนรสำระท 5 ภมศำสตร ค ำชแจง ใบงำนท 6 เปนกำรทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของควำมรพนฐำนเรองกำร

จดกำรเรยนรสำระท 5 ภมศำสตร ค ำสง จงอธบำยสำระและมำตรฐำนกำรเรยนร สำระท 5 ภมศำสตร ในชองวำงท


สำระท 5 ภมศำสตร ค ำอธบำย มาตรฐาน ส 5.1 ....................................................................................

....................................................................................

................................................................................... .

....................................................................................

.................................................................................... มาตรฐาน ส 5.2 ..................................................................... ...............

....................................................................................

....................................................................................

...................................................................... ..............

....................................................................................

T E P E - 02122 ผูสอนระดับมัธยมศึกษา ค ...krukird.com/TEPE_02122.pdf · 2016-02-25 · t e p e - 02122...

Documents