Page 1
RZECZPOSPOLITA POLSKA
Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Polskiej
(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1791941
(96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 08.08.2005 05793069.5 (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 13.03.2013 Europejski Biuletyn Patentowy 2013/11 EP 1791941 B1
(13) (51)
T3 Int.Cl. C11D 7/08 (2006.01) C11D 7/32 (2006.01) C11D 3/30 (2006.01) C11D 3/02 (2006.01)
(54) Tytuł wynalazku:
Bezchlorowy stężony kwaśny detergent wieloskładnikowy i metoda stosowania takiego detergentu
PL/E
P 17
9194
1 T3
(30) Pierwszeństwo:
11.08.2004 US 916147
(43) Zgłoszenie ogłoszono:
06.06.2007 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2007/23
(45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono:
31.10.2013 Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/10
(73) Uprawniony z patentu:
DeLaval Holding AB, Tumba, SE
(72) Twórca(y) wynalazku:
FAHIM U. AHMED, Greensboro, US N. CAMELIA TRAISTARU, Gladstone, US
(74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Joanna Bocheńska
Al. Niepodległości 222 kl. A lok. 20 00-663 Warszawa
Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
Page 2
1 EP1 791 941
BEZCHLOROWY STĘŻONY KWAŚNY DETERGENT WIELOSKŁADNIKOWY I METODA
STOSOWANIA TAKIEGO DETERGENTU
TŁO WYNALAZKU
Dziedzina wynalazku
Niniejszy wynalazek dotyczy generalnie składu skoncentrowanego kwaśnego detergentu
oraz metody stosowania tej kompozycji chemicznej albo w postaci koncentratu, albo jako
rozcieńczony roztwór służący do czyszczenia, dezynfekcji i usuwania kamienia z zabru-
dzonych powierzchni. Bardziej szczegółowo, kwaśne kompozycje detergentowe zgodnie z
niniejszym wynalazkiem zawierają tłuszczowy (łojowy) alkilo-1,3-diaminopropan lub sole
tego związku oraz, opcjonalnie, niższy rodnik alkilowy kwasu sulfonowego.
Opis aktualnego stanu techniki
Odpowiednie czyszczenie powierzchni, na których przygotowuje się żywność jest koniecz-
ne dla zapewnienia bezpieczeństwa żywości dostarczanej konsumentom. Jest to szcze-
gólnie istotne w przemyśle mleczarskim, w zakładach zajmujących się przygotowaniem i
przetwarzaniem żywności, w tym również zakładach produkujących produkty żywnościowe
i napoje, a w szczególności w obszarze przetwarzania mleka. Po pozyskaniu mleka od
krów świeże mleko musi być niezwłocznie schłodzone i trzymane w warunkach chłodni-
czych w celu uchronienia go przed zepsuciem. Tak więc układ rurociągów i przewodów
obsługujących transport mleka musi być czyszczony co najmniej dwukrotnie po każdym
udoju w celu usunięcia psujących się pozostałości mleka, a także w celu uchronienia
świeżego mleka dopływającego do układu przed zanieczyszczeniem podczas kolejnych
operacji dojenia.
Jak widać na Rys. 1, tłuszcz mlekowy składa się z szerokiej gamy alkilowych trójglicery-
dów (trójacylogliceroli). Długości łańcuchów oznaczonych etykietami „:1”. „:2” lub „:3”
przedstawiają łańcuch węglowy zawierający odpowiednio jedno, dwa lub trzy nienasycone
wiązania pomiędzy atomami węgla. Łańcuchy węglowe o mniejszej długości (tj. C8 i poni-
żej) są na ogół rozpuszczalne w wodzie. Jednakże łańcuchy węglowe o większej długości
(tj. C10 i powyżej) są jedynie słabo rozpuszczalne lub w ogóle nierozpuszczalne w wodzie.
Tak więc w celu oczyszczenia powierzchni zabrudzonej tłuszczem mlekowym można użyć
Page 3
2 EP1 791 941
zwykłej ciepłej wody w celu usunięcia tłuszczów o krótszym łańcuchu węglowym, podczas
gdy do usunięcia tłuszczów o dłuższych łańcuchach węglowych potrzebne jest użycie de-
tergentów.
Oprócz tłuszczu mlekowego mleko zawiera różne rozpuszczalne minerały (jak np. wapń)
oraz proteiny (jak np. kazeinę i serwatkę). W podwyższonych temperaturach proteiny mle-
kowe mają tendencję do rozkładania się i mocno przylegają do powierzchni tworząc war-
stwy osadu. Te warstwy rozkładających się białek (protein) mlekowych trudno jest usunąć.
Rozpuszczalne minerały mogą się łączyć i wchodzić w reakcje z proteinami mlekowymi
tworząc kamienny osad zwany również kamieniem mlekowym. Kamień mlekowy jest na
ogół nierozpuszczalny w zwykłej wodzie wodociągowej oraz w środowisku alkalicznym,
lecz rozpuszcza się w środowisku kwaśnym. Tradycyjnie do rozpuszczenia takiego kamie-
nia używa się kwaśnych roztworów kwasów nieorganicznych i organicznych.
Jednak nawet po usunięciu tłuszczu mlekowego, białek (protein) mlekowych oraz kamie-
nia mlekowego z danej powierzchni, na takiej powierzchni ciągle mogą pozostać pozosta-
łości mikroorganizmów. W związku z tym pojawia się potrzeba przeprowadzania dezyn-
fekcji takich powierzchni w celu obniżenia populacji mikroorganizmów do bezpiecznych
poziomów określonych przez instytucje zdrowia publicznego lub do poziomów w uzasad-
niony sposób akceptowalnych w praktyce. Powierzchnia zdezynfekowana (aseptyczna),
zgodnie z przepisami Agencji Ochrony Środowiska, jest wynikiem zarówno wstępnego
oczyszczenia, po którym następuje czyszczenie dezynfekujące skutkujące obniżeniem
populacji danego rodzaju organizmów o co najmniej 99,999% (obniżenie w skali logaryt-
micznej z wykładnikiem równym 5). Aby wyrób mógł zostać certyfikowany zgodnie z meto-
dami Normy Europejskiej EN 1040 jako środek do dezynfekujący lub antyseptyczny należy
udowodnić, że wyrób obniża o co najmniej 99,999% (krotność redukcji 105) populację
Pseudomonas auruginosa (ATCC 15442, CIP 103467) oraz Staphylococcus aureus
(ATCC 6538, CIP 483) w temperaturze 20ºC w ciągu czasu kontaktu wynoszącego 5 mi-
nut i przy stężeniu wyrobu zalecanym do stosowania. Podobnie, aby wyrób mógł uzyskać
certyfikat zgodnie z metodą określoną w Normie Europejskiej EN 1276 jako środek do de-
zynfekcji powierzchni mających kontakt z żywnością, należy wykazać obniżenie o co naj-
mniej 99,999% (krotność redukcji 105) liczby żywych bakterii Pseudomonas auruginosa
(ATCC 15442, CIP 103467) Escherichia Coli (ATCC 6538, CIP 54217), Staphylococcus
aureus (ATCC 6538, CIP 483) oraz Enterococcus hirae (ATCC 10541, CIP 5855) w tem-
peraturze 20ºC w ciągu czasu kontaktu wynoszącego 5 minut i przy takim stężeniu wyro-
Page 4
3 EP1 791 941
bu, jakie jest zalecane do stosowania w warunkach czystych (0,3 g/l albuminy bydlęcej)
lub w warunkach zabrudzenia (3 g/l albuminy bydlęcej).
Obecność pozostałości zabrudzeń żywnością może wstrzymywać dezynfekujące działa-
nie, gdyż takie pozostałości działają jak fizyczna bariera chroniąca mikroorganizmy znaj-
dujące się w warstwie brudu przed działaniem biocydu lub dezaktywują działanie dezynfe-
kujące na skutek bezpośrednich reakcji chemicznych. Kompletny proces czyszczenia musi
obejmować trzy składowe procesu usuwania brudu (czyszczenie, dezynfekcja oraz usu-
wanie kamienia) w celu zapewnienia higienicznego środowiska dla wszystkich powierzchni
mających kontakt z przetwórstwem żywności, w szczególności powierzchni mających kon-
takt z przetwórstwem żywności, szczególnie mleka.
Technologia oczyszczania w przemyśle przetwórstwa żywności była tradycyjnie działalno-
ścią empiryczną. Na przykład w większości zakładów mleczarskich stosowana jest metoda
czyszczenia stanowiskowego (clean-in-place – CIP), obejmująca przepłukiwanie po-
wierzchni zanieczyszczonych urządzeń za pomocą roztworu myjącego (roztworów myją-
cych). Na przykład urządzenia są przepłukiwane letnią wodą (110–120ºF) po czym nastę-
puje mycie na gorąco z zastosowaniem chlorowanego detergentu alkalicznego o tempera-
turze 160–175ºF, a na koniec powierzchnie są płukane zimną cieczą o odczynie kwaso-
wym z zastosowaniem mieszanin opartych na kwasach nieorganicznych, takich, jak kwas
fosforowy, siarkowy i azotowy.
Wybielacze podchlorynowe i chlorynowe są skutecznymi środkami rozkładającymi białka
(proteiny) poprzez rozkład utleniający i hydrolizę wiązań peptydowych. Jednakże stoso-
wanie roztworów chlorowanych detergentów w przemyśle przetwórstwa spożywczego nie
jest bezproblemowe. Stały kłopot sprawia korozja, a także niszczenie polimerowych
uszczelek i podkładek, węży oraz innych urządzeń. W celu skutecznego usuwania powłoki
białek (protein) stężenie aktywnego chloru musi na początku czyszczenia wynosić co naj-
mniej 75 ppm, a korzystnie 100 ppm (zob. WO9947631). Przy stężeniu aktywnego chloru
poniżej 50 ppm nagromadzona warstwa zabrudzeń białkowych (proteinowych) ulega jesz-
cze pogorszeniu poprzez powstawanie nierozpuszczalnych, adhezyjnych chloroprotein
(zob. Journal of Diary Science, 53(2), 248-251, 1970). W krajach skandynawskich farme-
rzy produkujący mleko mogą otrzymać dodatek do ceny mleka otrzymywanego przy uży-
ciu urządzeń, które nie są czyszczone przy użyciu środków czyszczących zawierających
chlor.
Page 5
4 EP1 791 941
Co więcej, stężenie chloru nie jest łatwe do utrzymywania na właściwym poziomie i do
analitycznego określenia w roztworach myjących. Skuteczność usuwania zabrudzeń biał-
kowych za pomocą chloru maleje w miarę spadku temperatury roztworu i wartości współ-
czynnika pH. Co więcej, chlor może reagować z materiałami organicznymi tworząc rako-
twórcze chlorowęglany, takie, jak chlorometan, dwu- i trójchlorometan oraz chloroetan.
Dokument EP 0 784 930 A2 opisuje koncentrat do dezynfekcji i odpowiedni roztwór użyt-
kowy, gdzie środek dezynfekujący może zawierać tłuszczowy alkilowy diaminopropan i co
najmniej jeden aromatyczny kwas sulfonowy. Współczynnik pH mieszaniny wynosi pomię-
dzy 6 a 9.
Dokument US 3,197,403 jest ukierunkowany w stronę inhibitora korozji zawierającego
produkt reakcji cieplnej związku merkaptowego z rozmaitymi wybranymi związkami orga-
nicznymi zawierającymi albo wolny azot, albo grupę aminową, tj. takimi, jak np. Duomeen.
Dokument DE 199 21 709 A1 dotyczy metody i ułatwienia smarowania i czyszczenia linii
do napełniania pojemników do napojów lub produktów żywnościowych, w szczególności
urządzeń do transportu stosowanych w takich liniach. W skład detergentów stosowanych
do tego celu mogą wchodzić aminy tłuszczowe oraz amfoteryczny środek powierzchniowo
czynny (surfaktant) lub też kwas eterokarboksylowy.
W dokumencie US 4,853,146 opisana jest zagęszczona mieszanina do czyszczenia na-
chylonych powierzchni konstrukcyjnych. Do tego celu użyto aminów w kombinacji ze sła-
bymi kwasami organicznymi i sulfonianami, przy czym ilość składnika aminowego rozpo-
czyna się od poziomu 0,1% do 20% wagowo.
Istnieje rzeczywiste i znaczące zapotrzebowanie w tym obszarze techniki na bezchlorową,
kwasową mieszaninę detergentową nadającą się do czyszczenia, dezynfekcji i usuwania
kamienia z powierzchni elementów używanych do przygotowania żywności, w szczegól-
ności systemów w branży mleczarskiej. Ponadto istnieje zapotrzebowanie na mieszaninę
detergentową, która pozwalałaby na wykonanie tych wszystkich trzech procesów (czysz-
czenie, dezynfekcja i usuwania kamienia) w ciągu jednostopniowej operacji mycia.
PODSUMOWANIE WYNALAZKU
Page 6
5 EP1 791 941
Prezentowany wynalazek pozwala na przezwyciężenie powyższych problemów
i przedstawia wieloskładnikową („wszystko w jednym”) skoncentrowaną mieszaninę cie-
kłego detergentu, zgodnie z definicją w Zastrzeżeniu 1 rzeczona kompozycja w nadaje się
do czyszczenia, dezynfekcji i usuwania kamienia w jednym kroku przy użyciu jednego de-
tergentu. Mieszanina zgodnie z prezentowanym wynalazkiem zawiera tłuszczowy (łojowy)
alkilo-1,3-diaminopropan lub sole tego związku o wzorze ogólnym R-NH-CH2CH2CH2NH2,
gdzie R jest wypełnioną lub niewypełnioną, prostą lub rozgałęzioną, nasyconą lub niena-
syconą grupą alkilową C4-C22 w strukturze kwasowej. Jest korzystnie, gdy grupa R moż-
liwie najbliżej odpowiada rozkładowi tłuszczowej grupy alkilowej dla zabrudzeń, które mają
być czyszczone. Korzystnie tłuszczowy (łojowy) alkilo-1,3-diaminopropan jest uzyskiwany
ze źródeł naturalnych, jak np. koks, soja, łój lub rośliny oleiste. Korzystnie sole alkilo-
diaminopropanu obejmują sole octanowe wytwarzane na miejscu poprzez dodanie kwasu
octowego do alkilo-diaminopropanu.
Detergent, będący przedmiotem wynalazku, posiada właściwości pozwalające na czysz-
czenie, dezynfekcję oraz usuwanie kamienia przy użyciu jednej mieszaniny. Preferowane
wersje składu tego detergentu obejmują również mieszankę kwasów nieorganicznych i or-
ganicznych, które zapewniają działanie usuwające kamień i dezynfekujące. Przykładowe
nieorganiczne i organiczne kwasy są bardziej szczegółowo opisane poniżej. Dodatkowo
korzystne jest dodanie środka dezynfekującego w celu wzmocnienia działania odkażają-
cego danej mieszaniny detergentowej. Jest również korzystne dodanie jednego lub więcej
dodatkowych składników, takich, jak substancje powierzchniowo czynne (surfaktanty),
jednego lub więcej czynnika maskującego jony, wypełniaczy czy czynnika chelatującego.
Jest również szczególnie korzystne dodanie pewnej ilości kwasu sulfonowego z dolną
grupą alkilową (takich, jak kwas metanosulfonowy) w celu jeszcze intensywniejszego
wzmocnienia czyszczącego działania detergentu.
Koncentrat detergentu może być rozcieńczany wodą w celu utworzenia roztworu użytko-
wego. Korzystnie koncentrat jest rozcieńczany w proporcjach wagowych pomiędzy 1:10 a
1:300, a bardziej korzystnie pomiędzy około 1:100 a 1:250. Przykładowym roztworem
użytkowym o proporcjach wyrażonych jako objętość koncentratu w stosunku do całkowitej
objętości roztworu jest proporcja 0,3–1,0 uncji /galon. Wartość pH dla mieszaniny stężo-
nego detergentu jest niższa od około 4, korzystnie pomiędzy 0,1–4, bardziej korzystnie
pomiędzy około 0,75–3,5, a najbardziej korzystnie pomiędzy 1,0–2,5. Korzystnie wartość
Page 7
6 EP1 791 941
pH dla roztworu użytkowego wynosi od około 0,1 do 6,0, a bardziej korzystnie od około 2,0
do 5,5.
Detergent diaminopropanowy może również zawierać aktywne enzymy kwasowe lub en-
zymy odporne na działanie kwasów, co nadaje dodatkowe właściwości czyszczące. Ko-
rzystne enzymy, nadające się do zastosowania z prezentowanym wynalazkiem, wykazują
wysoki poziom aktywności dla całego zakresu wartości pH podanego powyżej. Przykłado-
we aktywne enzymy kwasowe lub enzymy odporne na działanie kwasów to enzymy wy-
brane z grupy obejmującej aktywne kwasowe enzymy proteazy lub enzymy proteazy od-
porne na działanie kwasów, kwasowe enzymy lipolazy, enzymy lipazy, enzymy amylazy
odporne na działanie kwasów, enzymy cellulazy, kwaśna peroksydaza lub kombinacje
powyższych składników.
Ponieważ prezentowane detergenty nadają się do zastosowania w systemach mycia sta-
nowiskowego (CIP), pienienie się detergentu jest niepożądane i powinno być zredukowa-
ne w maksymalnie możliwym zakresie. W przypadku zastosowań, w których pienienie się
detergentu nie jest problemem, można użyć wysokopieniących środków powierzchniowo
czynnych. Jednakże preferowane składy mieszanin detergentowych zawierają nieskopie-
niące środki powierzchniowo czynne (surfaktanty lub systemy takich składników zdolne do
szybkiego rozproszenia piany. Jak zostanie to później objaśnione w szczegółach, dzięki
zastosowaniu co najmniej dwóch środków powierzchniowo czynnych uzyskuje się efekt
synergii. Pienienie się pewnych detergentów wykorzystujących system dwóch środków
powierzchniowo czynnych może być znacznie mniejsze, niż pienienie się detergentów za-
wierających tylko jeden z tych dwóch poszczególnych środków powierzchniowo czynnych.
Tak więc niniejszy wynalazek zapewnia metodę obniżenia pienienia się kwasowego deter-
gentu poprzez dodanie tłuszczowego (łojowego) alkilo-1,3-diaminopropanu lub soli tego
związku do mieszaniny detergentowej.
Detergenty zgodne z niniejszym wynalazkiem są użyteczne przy czyszczeniu linii techno-
logicznych do przetwórstwa żywności, linii produkcji napojów oraz powierzchni do przygo-
towania żywności zanieczyszczonych brudem pochodzenia mlecznego. Metoda czyszcze-
nia zgodnie z niniejszym wynalazkiem obejmuje generalnie zapewnienie skoncentrowane-
go detergentu zgodnego z powyższym opisem i zastosowanie go na danej powierzchni.
Korzystnie koncentrat detergentu jest rozcieńczany przez zastosowaniem na powierzchni i
stosowany w postaci roztworu użytkowego. Te detergenty są szczególnie użyteczne w
Page 8
7 EP1 791 941
przypadku zastosowania ich w systemach czyszczenia z recyrkulacją (np. system czysz-
czenia stanowiskowego – CIP) używanych w zakładach przetwórstwa żywności i produkcji
napojów, w szczególności w systemach mających kontakt z mlekiem.
KRÓTKI OPIS RYSUNKÓW
Rys. 1 jest wykresem przedstawiającym rozkład łańcuchów alkilowo-węglowych w tłuszczu
mlecznym.
Rys. 2 jest wykresem przedstawiającym rozkład łańcuchów alkilowo-węglowych w tłuszczu
mlecznym wraz z rozkładem łańcuchów alkilowo-węglowych dla rozmaitych mieszanin al-
kilo-diaminopropanu.
Rys. 3 jest wykresem przedstawiającym synergiczny efekt dwóch preferowanych środków
powierzchniowo czynnych (surfaktantów) powodujący obniżenie pienienia się detergentu.
Rys. 4 jest wykresem przedstawiającym synergiczny efekt dwóch dodatkowych prefero-
wanych środków powierzchniowo czynnych (surfaktantów) powodujący obniżenie pienie-
nia się detergentu.
SZCZEGÓŁOWY OPIS KORZYSTNEJ WERSJI WYNALAZKU
Poniższe przykłady przedstawiają korzystne kompozycje detergentów oraz metody przy-
gotowania i stosowania tych mieszanin zgodnie z niniejszym wynalazkiem. Jest jednak
zrozumiałe, że te przykłady są przedstawione jedynie jako ilustracja i w żaden sposób nie
mogą być traktowane jako ograniczenie dla całościowego zakresu wynalazku.
Procedury czyszczenia
Wiele z poniższych przykładów obejmuje ocenę właściwości czyszczących detergentów
kwasowych zgodnych z poniższym wynalazkiem. Skuteczność czyszczenia próbek została
porównana ze skutecznością komercyjnie dostępnych detergentów choloro-alkalicznych.
Podczas testowania właściwości czyszczących 304 panele stalowe, z tworzywa sztuczne-
go lub ze szkła o wymiarach 3” x 6” x 0,0037” posiadające otwór o średnicy ¼” z jednej
strony zostały najpierw umyte detergentem chloro-alkalicznym, wypłukane wodą i wytarte
(tkaniną nasączoną) ksylenem, a następnie izopropanolem, po czym wysuszono je w pie-
cu (100–110ºC przez 10–15 minut) w celu zapewnienia całkowitego odparowania roz-
puszczalników. Panele były zawieszone w piecu przez zaczepienie wieszaka z twardego
Page 9
8 EP1 791 941
drutu za otwór w panelu, a więc panele nie stykały się w żaden sposób z piecem lub inny-
mi elementami wewnątrz pieca. Wysuszone panele zostały następnie wyjęte z pieca
i pozwolono im wystygnąć przez co najmniej 20 minut. Z panelami obchodzono się potem
bardzo ostrożnie, aby wyeliminować możliwość kontaktu ze źródłami zabrudzenia, a po-
czątkową wagę paneli zarejestrowano z zaokrągleniem do 0,1 mg.
Odparowane (zagęszczone) mleko zostało następnie wlane do zlewki o pojemności 1 litra
wraz z taką samą objętością zdemineralizowanej wody, a następnie składniki wymieszano
w celu uzyskania jednorodności. W mleku umieszczono do trzech paneli na raz ustawiając
koniec bez otworu na dnie zlewki i opierając przeciwległy koniec panelu o boczną ściankę
zlewki. Około ⅞ każdego panelu było zanurzone w mleku. Panele pozostawiono w mleku
przez 15 minut i następnie pozwolono im ociekać na powietrzu przez 5 minut. Każda stro-
na panelu została następnie przepłukana przy użyciu 50 ml syntetycznej twardej wody o
zawartości minerałów 400 ppm, ogrzanej uprzednio do 90–100ºF. Postępowano bardzo
starannie, aby każdą stronę panelu oblać wodą do płukania, aby woda miała kontakt ze
wszystkimi zabrudzonymi obszarami panelu. Pozwolono, aby woda do płukania spłynęła z
każdego panelu, a następnie panele zawieszono w piecu o temperaturze 40ºC aż do wy-
schnięcia. Następnie panele zostały wyjęte z pieca i pozwolono im ostygnąć przez co naj-
mniej 15 minut. Po wystudzeniu panele zważono i masa każdego panelu została zareje-
strowana w dokładnością do 0,1 mg. Cykl osiadania brudu, płukania, suszenia i ważenia
został powtórzony łącznie pięciokrotnie dla każdego panelu lub był wykonywany, dopóki
masa osadu osiągnęła przedział 10–15 mg.
Zabrudzone panele zostały następnie wymyte w zlewce o pojemności 1 litra zawierającej
detergent będący przedmiotem niniejszego wynalazku. Do zlewki nalano około 800 ml
syntetycznej twardej wody (23,5 ziaren /galon, twardość wody 400 ppm uzyskana metodą
AOAC) wraz z określoną objętością detergentu. Stężenie wagowe wszystkich stosowa-
nych doświadczalnych detergentów oraz wszystkich cieczy kontrolnych wynosiło 0,5% w/w
(tj. stężenie 5g/l), podczas gdy sproszkowany detergent chloro-alkinowy został użyty przy
stężeniu wagowym 0,2% w/w (stężenie 2 g/l). Jeśli nie podano innej wartości, to roztwór
myjący został podgrzany na gorącej płycie do temperatury 60ºC. Dla niektórych cykli my-
cia zastosowano utrudnione warunki mycia obniżając temperaturę kąpieli do wartości po-
niżej 60ºC i/lub skracając czas mycia do mniej niż 8 minut.
Page 10
9 EP1 791 941
Każdy testowany panel został najpierw zanurzony do roztworu detergentu na okres 8 mi-
nut, roztwór mieszano za pomocą magnetycznego mieszadła. Po zakończeniu mycia każ-
dy panel wyjęto z kąpieli myjącej i natychmiast opłukano wodą wodociągową przez czas
około 5 sekund. Następnie panel zawieszono wewnątrz pieca o temperaturze 40ºC na
czas 15 minut w celu wysuszenia. Panel wyjęto z pieca, schłodzono na powietrzu przez
około 30 minut i następnie powtórnie zważono. Masę panelu po zakończeniu cyklu mycia
porównano z masą brudnego panelu zważonego przed wykonaniem cyklu mycia w celu
określenia procentowego ułamka usuniętego brudu. Każdą próbę wykonano trzykrotnie, a
wyniki uśredniono, aby można było podać procentowy ułamek usuniętego brudu.
Skład chemiczny kwaśnego detergentu
Mieszanina cieczy będącej przedmiotem niniejszego wynalazku ma odczyn kwaśny i za-
wiera kwas organiczny lub nieorganiczny albo obydwa rodzaje. Kwasy mogą być kwasami
organicznymi lub nieorganicznymi znanymi specjalistom w tej dziedzinie, jednakże ko-
rzystne jest stosowanie mieszanki słabego i silnego kwasu organicznego (tj. kwasu cytry-
nowego i kwasu metanosulfonowego) oraz słabego i silnego kwasu nieorganicznego (tj.
kwasu azotowego, siarkowego i fosforowego) lub dowolnej ich kombinacji. Zaskakujące
jest, że kombinacja kwasu cytrynowego oraz fosforowego i metanosiarkowego skutkuje
wzrostem skuteczności czyszczenia.
Preferowane kwasy organiczne obejmują słabe kwasy z grupą karboksylową C1 do C4.
Przykładowe słabe kwasy karboksylowe obejmują kwas octowy, kwas hydroksyoctowy
(glikolowy), kwas propionowy, kwas hydroksypropionowy, kwas a-ketopropionowy, kwas
cytrynowy, kwas butanowy (masłowy), kwas migdałowy, kwas walerianowy, kwas butadio-
nowy (bursztynowy), kwas winowy, kwas jabłkowy, kwas etadionowy (szczawiowy), kwas
fumarowy, kwas adypinowy i mieszaniny tych kwasów.
Dodatkowe preferowane kwasy organiczne nadające się do zastosowania w składzie de-
tergentów zgodnych z niniejszym wynalazkiem obejmują kwas cytrynowy, kwas maleino-
wy, kwas sorbinowy, kwas benzoesowy, kwas bursztynowy, kwas glutarowy, kwas adypi-
nowy, kwasy -hydroksylowe, takie jak kwas glikolowy oraz kwas mlekowy, kwas etyleno-
diaminotetraoctowy (EDTA), kwas fosfonowy, kwas oktylo-fosfonowy, kwas akrylowy,
kwas poliakrylowy, kwas asparaginowy, kwas poliasparaginowy, kwasy p-
hydrohsybenzoesowe oraz kombinacje powyższych kwasów. Szczególnie korzystne jest
stosowanie kwasu cytrynowego.
Page 11
10 EP1 791 941
Innymi korzystnymi kwasami organicznymi nadającymi się do zastosowania w detergencie
będącym przedmiotem niniejszego wynalazku są kwasy iminooctowe mające następujący
wzór ogólny:
gdzie R1 jest wybierane z grupy obejmującej -(CH2)nCOOH, H, rodnik alkilowy, alkilaryl,
aryl, -(CH2)nCOOH, CH[(CH2)nCOOH]2 oraz -(CH(COOH)-(CH2)nCOOH, gdzie n mieści się
w zakresie od 1 do 8, a R2 jest wybierane z grupy obejmującej -(CH2)nCOOH,
CH[(CH2)nCOOH]2, -(CH(COOH)-(CH2)nCOOH oraz -(CH2)nCOOH, -CH[(CH2)nCOOH]2 i -
CH(COOH)-CH2COOH, gdzie n mieści się w zakresie od 1 do 8. Można również użyć mie-
szanin powyższych kwasów.
Kolejną dodatkową preferowaną grupą kwasów organicznych są kwasy mające ogólny
wzór R1-SO3H, gdzie R1 jest grupą rodnika alkilowego Ci-C16.
Preferowane kwasy nieorganiczne obejmują kwasy mineralne, takie jak kwas siarkowy,
kwas azotowy, kwas fosforowy, kwas amidosulfonowy, kwas solny i mieszaniny powyż-
szych kwasów. Kwasy amidosulfonowe i kwasy fosforowe są również pomocne z usuwa-
niu kamienia z zabrudzonych powierzchni.
Mieszanina detergentowa będąca przedmiotem niniejszego wynalazku zawiera kwasy
zgodne z hydrotropem w stężeniu wystarczającym do uzyskania roztworów użytkowych o
współczynniku pH około 0,1–5, korzystnie od około 0,15–5 i bardziej korzystnie od około
0,2–3. Termin „kwas zgodny z hydrotropem oznacza, że zastosowany kwas jest zgodny z
hydrotropem zastosowanym w danej kompozycji (mieszaninie) bez powodowania znacz-
nego rozkładu lub niestabilności hydrotropu lub kwasu. Przykładowe kwasy kompatybilne
z hydrotropem obejmują kwas cytrynowy, kwas fosforowy, kwas metanosulfonowy i kwas
sulfonowy. Kwas fosforowy jest kwasem posiadającym najwięcej zalet, ponieważ zapew-
nia on pewne właściwości hydrotropowe, by rozpuszczać niejonowe środki powierzchnio-
wo czynne, które mogą być zawarte w detergentach. Kwas fosforowy i kwas amidosulfo-
nowy są również szczególnie korzystne do stosowania przy czyszczeniu przewodów ruro-
wych w mleczarniach, gdyż mają one tendencję do rozpuszczania kamienia mlekowego.
Page 12
11 EP1 791 941
Korzystny skład zgodnie z niniejszym wynalazkiem obejmuje od około 1 do 80% wagowo
kwasu (organicznego, nieorganicznego lub mieszaniny obu kwasów), bardziej korzystnie
od około 5 do 70% wagowo, jeszcze bardziej korzystnie od około 10 do 60% wagowo, a
najbardziej korzystnie od około 15 do 50% wagowo. O ile nie jest stwierdzone inaczej,
wszystkie podawane tutaj wagowe udziały procentowe są odniesione do wagi całego ze-
stawu składników.
W próbach, przedstawionych w Tabeli 1, badano najpierw kilka kwasowych preparatów
detergentowych (mających wartości pH mniejsze niż 3) pod względem efektywności
czyszczenia, ponieważ warunki kwasowe są wymogiem usuwania kamienia. Te zestawy
składników dawały umiarkowane czyszczenie z brudu pochodzenia mlecznego, jednak re-
gulator, detergent chloro-alkaliczny, za każdym razem przewyższał w działaniu preparaty
kwasowe.
Tabe
la 1
: Pre
para
ty d
eter
gent
owe
kwaś
ne
10
36
20
20
0 5 3 2 2 14
Cie
cz
prze
zroc
zy-
sta
2,25
(58)
Wyk
onan
ie (j
akoś
ć) c
zysz
czen
ia
5 g/
l
59
77
94
31
26
9 40
20
20
5 0 3 2 2 10
Cie
cz
prze
zroc
zy-
sta
2,34
(55)
5 g/
l
59
90
94
30
26
8 41
20
20
5 0 2 2 2 10
Cie
cz
prze
zroc
zy-
sta
2,33
(56)
5 g/
l
61
87
94
28
26
7 42
20
20
5 0 1 2 2 10
Cie
cz
prze
zroc
zyst
a
2,33
(59)
2,34
(6
6)
5 g/
l
60/7
1
85/8
6
94
40
26
6 40
20
20
0 0 0 2 2 10
-
2,37
(53)
5 g/
l
55
96
100
24
24
5 39
20
20
0 0 1 2 2 10
Cie
cz
prze
zroc
zyst
a
2,37
(52)
/2,4
6 (6
1,65
)
5 g/
l
56/6
0/71
89/8
4/88
100/
94
13/3
9/29
20/2
6
4 59
10
10
0 0 1 0 2 10
Jedn
ofaz
owa
ciec
z pr
zezr
o-cz
ysta
2,77
(53)
5 g/
l
56
86
100
19
20
3 63
10
10
0 0 0 2 2 10
-
2,77
(53)
5 g/
l
55
97
100
24
24
Page 13
12 EP1 791 941
2 62
10
10
0 0 1 2 2 10
-
2,82
(55)
5 g/
l
57
94
100
24
26
1 59
10
10
0 0 1 2 2 10
Jedn
ofaz
owa
ciec
z pr
zezr
oczy
sta
2,78
(5
2)/2
,80(
54)/2
,77(
53)
5 g/
l
56/5
7/58
79/8
3/73
96/9
9/10
0
7/19
11/2
0
Skła
dnik
i/Pre
para
t
Wod
a de
joni
zow
ana
Bez
wod
ny k
was
cyt
ryno
wy
Kw
as fo
sfor
owy
(75%
)
Kw
as a
mid
osul
fono
wy
Kw
as si
arko
wy
Trito
n D
F-12
(śro
dek
pow
ierz
chni
owo
czyn
ny N
I)
Kw
as k
apry
now
y/ka
pryl
owy
(40/
60)
Glik
ol p
ropy
leno
wy
Sulfo
nian
okt
ylow
y so
du
pH: 5
g/l
(400
ppm
, ºC
)
Stos
owan
e st
ężen
ie, g
/l
Tem
pera
tura
zm
ywan
ia, º
C
Czy
szcz
enie
z b
rudu
poc
hodz
enia
m
lecz
nego
/400
ppm
, %
Reg
ulat
or p
rosz
kow
y, d
eter
gent
chl
oro-
alka
liczn
y pr
zy 2
g/l,
%
Śred
nie
obci
ążen
ie b
rude
m p
ocho
dzen
ia
mle
czne
go, m
g
Obc
iąże
nie
brud
em n
a re
gula
torz
e, m
g
Enzymy kwasowo-aktywne i kwasoodporne
W związku z wynikami dla detergentów kwasowych, podobne preparaty zostały następnie
przebadane z użyciem enzymów kwasowo-aktywnych lub kwasoodpornych, w celu okre-
ślenia, czy wykonanie (jakość) czyszczenia kwasowych kompozycji składników może być
jeszcze poprawiona. Enzymy cechują się licznymi zaletami przy stosowaniu ich w deter-
gentach czyszczących, zwłaszcza tym, że zapewniają one sprawność czyszczenia przy
niższych temperaturach, nie powodują korozji wyposażenia ze stali nierdzewnej, są sto-
sunkowo stabilne w warunkach wody twardej i ulegają naturalnemu rozkładowi. Enzymy
są wysoce chemo-selektywne i działają bardzo skutecznie, jeśli robocze pH i temperatura
układu mogą odpowiadać (dorównywać) tymże parametrom enzymu, by wykorzystać ich
maksymalną aktywność. Dlatego w związku z niniejszym wynalazkiem, ważne jest, by zi-
dentyfikować enzymy proteinazowe kwasowo-aktywne lub kwasoodporne, które są sku-
teczne w stosunku do brudu pochodzenia mlecznego, a są również stabilne w kwasach
organicznych i kwasach nieorganicznych, które są stosowane do odkażania i usuwania
kamienia.
Przykładową kwaśną proteinazą odpowiednią do stosowania z detergentami według ni-
niejszego wynalazku jest kwaśna proteinaza grzybowa AFP 2000 firmy Genencor, która
pochodzi z wybranej odmiany kropidlaka czarnego. Aktywność proteinazy AFP 2000 wy-
Page 14
13 EP1 791 941
nosi około 2000 SAPU/g (spektrometrycznych jednostek kwaśnej proteinazy na gram).
Jedna jednostka SAPU uwolni jeden mol tyrozyny na minutę w warunkach oznaczania
analitycznego. Ten enzym kwasowy ma masę cząsteczkową wynoszącą około 43 kDa i
obejmuje również działania uboczne amylazy, hemicelulazy i pektynazy. Zakres pH ak-
tywności dla proteinazy AFP 2000 wynosi od około 2,5 do 6,0 z optymalnym działaniem
przy pH wynoszącym około 3,0. Proteinaza AFP 2000 jest skuteczna w zakresie tempera-
tur około 45–55ºC (113–131ºF), z optymalnym działaniem przy temperaturze około 48ºC
(118ºF).
Inną przykładową kwaśną proteinazą jest GC 106 firmy Genencor, która jest enzymem
kwasowym proteolitycznym, charakteryzującym się zdolnością do hydrolizowania protein
w warunkach niskiego pH. Proteinaza GC 106 jest uzyskiwana z kontrolowanej fermentacji
wybranej odmiany kropidlaka czarnego. Aktywność proteinazy GC 106 wynosi około 1000
SAPU/g. Zakres pH aktywności dla proteinazy GC 106 wynosi od około 2,5 do 6,0 z opty-
malnym działaniem przy pH wynoszącym około 2,5 do 3,5. Proteinaza GC 106 jest naj-
bardziej skuteczna przy temperaturach do około 55ºC (131ºF), z optymalnym działaniem
przy temperaturach 45–50ºC (113–122ºF).
Validase AFP firmy Valley Research, South Bend, Indiana, jest nadającym się do użytku w
branży spożywczej kwasowym stabilnym enzymem proteinazowym, pochodzącym z kon-
trolowanej fermentacji kropidlaka czarnego. Produkt ten charakteryzuje się zdolnością do
hydrolizowania protein w środowiskach kwasowych. Validase AFP 2000 (postać proszku)
ma aktywność 2000 SAPU/g, a Validase AFP 1000 (postać cieczy) ma aktywność 1000
SAPU/g. Zakres pH aktywności dla produktu Validase AFP wynosi od około 2,5 do 6,0 z
optimum wynoszącym około pH 2,5 do 3,5. Produkt Validase AFP jest skuteczny przy
temperaturach do około 55ºC, a optymalnie przy temperaturach około 45–50ºC.
Jeszcze innym korzystnym enzymem proteinazowym kwasoodpornym jest proteinaza
grzybowa produkowana przez Solvay Enzymes przez kontrolowaną fermentację odmiany
oryzae kropidlaka, mająca aktywność od około 20 000 do około 750 000 HUT/g. Aktyw-
ność HUT jest określana zgodnie z metodą AF92/2 opublikowaną przez Novo Nordisk A/S,
Dania. HUT jest ilością enzymu, która tworzy hydrolizat przy temperaturze 40ºC i przy pH
wynoszącym 4,7 przez 30 minut od ekstrahowania (roztwarzania) hemoglobiny denaturo-
wanej równoważnej pod względem chłonności przy 275 nm do roztworu 1,10 g/ml tyro-
zyny w 0,006 N HCl (chłonność = 0,0084). Substrat hemoglobiny denaturowanej jest eks-
Page 15
14 EP1 791 941
trahowany (roztwarzany) za pomocą enzymu w roztworze buforowym octanowym 0,5 M w
danych warunkach. Nieekstrahowana hemoglobina jest wytrącana za pomocą kwasu tri-
chlorooctowego, a absorbancja hydrolizatu w nadsączu jest mierzona przy 275 nm.
Korzystne dozowanie enzymu proteinazowego dla zestawów składników według niniej-
szego wynalazku wynosi około 200–4000 HUT/l, bardziej korzystne około 500–3000
HUT/l, a najbardziej korzystne 650–2000 HUT/l.
Może być również zastosowana kwaśna lipolaza (ang. lipolase) lub lipaza w połączeniu z
kwaśną proteinazą. Validase Fungal Lipase 8000 firmy Valley Research jest oczyszczo-
nym proszkiem lipazy nadającym się do użytku w branży spożywczej pochodzącym z wy-
branej odmiany Rhizopus orzaye (ATCC 1996) i charakteryzuje się zdolnością do hydroli-
zowania triglicerydów. Validase Fungal Lipase 8000 ma aktywność 8000 LU/g, jest sku-
teczny w temperaturach do około 50ºC, a optymalna jest temperatura około 40ºC. Produkt
Validase Fungal Lipase 8000 jest bardzo stabilny w szerokim zakresie pH, od około 2,0 do
10,0, a optymalna wartość pH wynosi około 6,5.
Inną korzystną lipazą do stosowania z niniejszym wynalazkiem jest lipaza drożdżowa firmy
Bio-Cat, Troy, VA pochodząca z grzybów Candida rugosa zaliczanych do drożdży. Enzym
ten jest nadającą się do użytku w branży spożywczej lipazą nieswoistą, zwykle stosowaną
do modyfikacji lipidów. Lipaza drożdżowa jest dostosowywana do takiego standardu, by
miała aktywność około 200 000 FIP/g i cechuje się szeroką aktywnością przy pH od około
4 do około 8 i przy temperaturach od około 20 do około 60ºC. Jedna jednostka aktywności
enzymu jest definiowana jako taka ilość standardowego preparatu Lipase (norma Fungi
Lipase-International FIP), która uwalnia równoważnik 1mola kwasu tłuszczowego z oleju
oliwkowego na minutę w warunkach zaleconego oznaczania analitycznego. Aktywność
właściwa jest wyrażana w jednostkach International FIP na mg preparatu enzymowego.
W preparatach według niniejszego wynalazku mogą być stosowane również kwasoodpor-
ne enzymy amylazy. Enzymy te zawierają -amylazy bakterii Bacillus amyloliquefaciens
mające aktywność od około 300 000 do około 1 500 000 MWU/g, a w szczególności pro-
dukty Tenase-1200, Tenase L-1200 i Tenase L-340 firmy Solvay Enzymes, Inc.
Innymi enzymami kwasoodpornymi odpowiednimi do zestawów składników detergentów
kwasowych zgodnie z niniejszym wynalazkiem są amylaza Fungamyl, lipaza Novocor AD i
Page 16
15 EP1 791 941
enzymy celulazy, takie jak Celluzyme, Carezyme, Cellucast; peroksydaza Guardzyme,
wszystkie firmy Novo Nordisk A/S, Dania.
Kompozycje składników detergentów mogą zawierać do około 20% wagowo enzymu, ko-
rzystnie od około 0,5 do około 10% wagowo, a bardziej korzystnie od około 1 do około 8%
wagowo. Korzystne enzymy są wybierane z grupy obejmującej kwaśną proteinazę, kwa-
śną lipazę, kwaśną amylazę, kwaśną peroksydazę i ich kombinacje.
W Tabelach 2-2c podane są przykładowe enzymatyczne detergenty kwasowe zgodnie z
niniejszym wynalazkiem. Zdolność czyszczenia pewnej liczby zestawów składników zosta-
ła znacznie podwyższona w porównaniu z prostymi detergentami kwasowymi przedsta-
wionymi w Tabeli 1.
Tabe
la 2
: Enz
ymat
yczn
e de
terg
enty
kw
asow
e
15
82,3
3
10
4 2,67
1 - - 6
2,89
(57)
Wyk
onan
ie (j
akoś
ć) c
zysz
czen
ia
5 g/
l
57
93
92
19
23
14
83,3
3
10
4 2,67
- - - 6
2,86
(55)
5 g/
l
55
86
92
19
23
13
62
30
- - - 2 - 6
2,82
(57)
5 g/
l
57
84
92
20
23
12
86
- - 8 - - - 6
2,94
(57)
5 g/
l
57
86
92
24
23
11
62
15
6 - 1 - 10
6
2,92
(57)
5 g/
l
55
84
92
23
26
Skła
dnik
i/for
mul
acja
Wod
a de
joni
zow
ana
Bez
wod
ny k
was
cyt
ryno
wy
Kw
as fo
sfor
owy
(75%
)
Kw
as a
mid
osul
fono
wy
Trito
n D
F-12
(śro
dek
pow
ierz
chni
owo
czyn
ny N
I)
Kw
as k
apry
now
y/ka
pryl
owy
(40/
60)
Sulfo
nian
okt
ylow
y so
du
Val
lidas
e A
FP 1
000
SAPU
(L)
pH: 5
g/l
(400
ppm
, ºC
)
Stos
owan
e st
ężen
ie, g
/l
Tem
pera
tura
zm
ywan
ia, º
C
Czy
szcz
enie
z b
rudu
poc
hodz
enia
m
lecz
nego
/400
ppm
, %
Reg
ulat
or p
rosz
kow
y, d
eter
gent
chl
oro-
alka
liczn
y pr
zy 2
g/l,
%
Śred
nie
obci
ążen
ie b
rude
m p
ocho
dzen
ia
mle
czne
go, m
g
Obc
iąże
nie
brud
em n
a re
gula
torz
e, m
g
Page 17
16 EP1 791 941
Tabela 2a: Enzymatyczne detergenty kwasowe
Składniki/Preparat 16 17 18
Woda dejonizowana 23 33 62
Bezwodny kwas cytrynowy 20 20 10
Kwas fosforowy (75%) 20 20 10
Kwas amidosulfonowy 0 0 0
Kwas siarkowy 0 0 0
Triton DF-12 (środek powierzchnio-wo czynny NI) 2 2 1
Kwas kaprynowy/kaprylowy (40/60) 10 5 2
Glikol propylenowy 2 2 2
Sulfonian oktylowy sodu 18 13 10
Vallidase AFP 2000 SAPU(P) 5 5 3
Vallidase AFP 1000 SAPU(L) - - -
pH: Czysty (ºC) 1,17(21) 1,12(20) 1,28(20)
pH: 2 g/l (Woda dejonizowana ,ºC) - 2,57(22) -
pH: 5 g/l (Woda dejonizowana ,ºC) - - 2,47(21)
pH: 2 g/l (400 ppm,ºC) 2,95(23) 2,80(22) -
pH: 5 g/l (400 ppm,ºC) - - 2,70(22)
pH: 1 g/l (400 ppm,ºC) 3,96(53) - -
pH: 2 g/l (400 ppm,ºC) 3,04(53)/2,99(49) 3,00(52)/2,98(56) -
pH: 5 g/l (400 ppm,ºC) - - 2,84(55)/2,75(53)
Wykonanie (jakość) czyszczenia - - 2,78(52)
Stosowane stężenie, g/l 1 g/l 2 g/l 2 g/l 5 g/l
Temperatura zmywania, ºC 55 55/56 57/55C/57
Czyszczenie z brudu pochodzenia mlecznego /400 ppm, % 44, 75, 80 95, 32 94, 47, 77
Regulator Dinamate przy 2 g/l, % 90% 97%, 99% 97%, 99%, 100%
Średnie obciążenie brudem pocho-dzenia mlecznego, mg - 11 13
Obciążenie brudem na regulatorze, mg - 11 11
Page 18
17 EP1 791 941
Tabela 2a: Enzymatyczne detergenty kwasowe – c.d.
Składniki/Preparat 19 20 21 22
Woda dejonizowana 28 59 64 39
Bezwodny kwas cytrynowy 20 10 10 20
Kwas fosforowy (75%) 20 10 10 20
Kwas amidosulfonowy 0 0 0 0
Kwas siarkowy 0 0 0 0
Triton DF-12 (środek powierzch-niowo czynny NI) 2 1 1 1
Kwas kaprynowy/kaprylowy (40/60) 5 2 0 2
Glikol propylenowy 2 2 2 2
Sulfonian oktylowy sodu 13 10 10 10
Vallidase AFP 2000 SAPU(P) - - 3 -
Vallidase AFP 1000 SAPU(L) 10 6 - 6
pH: Czysty (ºC) - - - -
pH: 2 g/l (Woda dejonizowana ,ºC) - - - -
pH: 5 g/l (Woda dejonizowana ,ºC)
- - - -
pH: 2 g/l (400 ppm,ºC) 2,80(22) - - -
pH: 5 g/l (400 ppm,ºC) - - - -
pH: 1 g/l (400 ppm,ºC) - - - -
pH: 2 g/l (400 ppm,ºC) 3,05(54)/2,96 - - -
pH: 5 g/l (400 ppm,ºC) - 2,78(59) 2,40(53)
Wykonanie (jakość) czyszczenia - - -
Stosowane stężenie, g/l 2 g/l 5 g/l 5 g/l
Temperatura zmywania, ºC 57/55 54 56
Czyszczenie z brudu pochodzenia mlecznego /400 ppm, % 79, 68 86 92
Regulator Dinamate przy 2 g/l, % 96, 99 100 100
Średnie obciążenie brudem po-chodzenia mlecznego, mg 8 20 16
Obciążenie brudem na regulato-rze, mg 11 20 20
Page 19
18 EP1 791 941
Ta
bela
2b:
Enz
ymat
yczn
e de
terg
enty
kw
asow
e
30
62
10
5 1 2 13,5
- 2 2 6
3,20
(53)
5 g/
l
55
58
30
-
29
62
5 10
1 2 13,5
- 2 2 6
3,00
(53)
5 g/
l
55
77
32
-
28
57
15
5 1 2 12
- 2 2 6
3,00
(54)
5 g/
l
55
70
34
-
27
57
5 15
1 2 13,5
- 2 2 6
2,71
(52)
5 g/
l
55
87
35
-
26
57
10
10
1 2 12
- 2 2 6
2,84
(52)
5 g/
l
55
74
35
-
25
57
15
5 1 2 - 36
2 2 6
3,01
(53)
5 g/
l
55
64
34
-
24
32
10
10
1 2 - 35
2 2 6
2,70
(52)
5 g/
l
55
84
31
-
23
32
10
10
1 2 - 35
2 2 6
2,84
(53)
5 g/
l
55
79
35
-
Skła
dnik
i/For
mul
acja
Wod
a de
joni
zow
ana
Bez
wod
ny k
was
cyt
ryno
wy
Kw
as fo
sfor
owy
(75%
)
Trito
n D
F-12
(śro
dek
pow
ierz
chni
owo
czyn
ny N
I)
Kw
as k
apry
now
y/ka
pryl
owy
(40/
60)
Sulfo
nian
okt
ylow
y so
du
Sulfo
nian
ksy
leno
wy
sodu
CaC
l 2
Glik
ol p
ropy
leno
wy
Val
lidas
e A
FP 1
000
SAPU
(L)
pH: 5
g/l
(400
ppm
, ºC
)
Stos
owan
e st
ężen
ie, g
/l
Tem
pera
tura
zm
ywan
ia, º
C
Czy
szcz
enie
z b
rudu
poc
hodz
enia
m
lecz
nego
/400
ppm
, %
Śred
nie
obci
ążen
ie b
rude
m p
ocho
dzen
ia
mle
czne
go, m
g
Obc
iąże
nie
brud
em n
a re
gula
torz
e, m
g
Page 20
19 EP1 791 941
Ta
bela
2c:
Enz
ymat
yczn
e de
terg
enty
kw
asow
e
40
75
0 0 5 20
2 1 0 3 0
2,41
(56)
5 g/
l
56
87
97
16
18
39
69
0 0 5 20
2 1 0 3 6
2,47
(55)
5 g/
l
56
97
97
17
18
38
74
5 2 5 15
0 1 0 4 0
2,31
(56)
5 g/
l
56
86
97
19
18
37
68
5 2 5 15
0 1 0 4 6
2,33
(55)
5 g/
l
56
85
97
17
18
36
73
0 0 10
15
2 0 0 - 6
2,66
(55)
5 g/
l
56
100 - 20
-
35
73
5 0 5 15
2 1 0 - 6
2,54
(54)
5 g/
l
56
96
- 25
-
34
74
5 2 5 15
0 0 0 - 6
2,45
(55)
5 g/
l
57
92
- 21
-
33
73
5 2 5 15
0 1 0 - 6
3,09
(56)
5 g/
l
57
93
- 21
-
32
74
5 0 5 12
0 0 2 - 6
2,45
(55)
5 g/
l
56
86
- 22
-
31
73
5 0 5 15
0 1 2 - 6
2,45
(55)
5 g/
l
56
88
- 22
-
Skła
dnik
i/for
mul
acja
Wod
a de
joni
zow
ana
Kw
as a
mid
osul
fono
wy
Bro
nopa
l
Bez
wod
ny k
was
cyt
ryno
wy
Kw
as fo
sfor
owy
(75%
)
Ald
ehyd
glu
taro
wy
(50%
)
Trito
n D
F-12
(śro
dek
pow
ierz
chni
owo
czyn
ny N
I)
Kw
as k
apry
now
y/ka
pryl
owy
(40/
60)
Sulfo
nian
okt
ylow
y so
du
Val
lidas
e A
FP 1
000
SAPU
(L)
pH: 5
g/l
(400
ppm
, ºC
)
Stos
owan
e st
ężen
ie, g
/l
Tem
pera
tura
zm
ywan
ia, º
C
Czy
szcz
enie
z b
rudu
poc
hodz
enia
m
lecz
nego
/400
ppm
, %
Reg
ulat
or D
inam
ate
przy
2 g
/l, %
Śred
nie
obci
ążen
ie b
rude
m p
ocho
dzen
ia
mle
czne
go, m
g
Obc
iąże
nie
brud
em n
a re
gula
torz
e, m
g
Formulacje tłuszczowego C12-C20 alkilo-1,3-diaminopropanu
Tłuszczowy alkilo-1,3-diaminopropan, znany również jako alkilo-1,3-propylenodiamina, i
alkilo-1,3-trimetylenodiamina są ogólnie reprezentowane przez wzór :
R-NH-CH2CH2CH2NH2
Page 21
20 EP1 791 941
w którym R oznacza rodnik tłuszczowego alkilu C4-C22, a korzystniej rodnik tłuszczowego
alkilu C8-C18.
Jak wykazano w poniższych badaniach, odkryto, że dodanie do formulacji detergentu
pewnej ilości tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu w znacznym stopniu poprawiło jego
właściwości czyszczące w przypadku zabrudzeń mlecznych, a w szczególności podczas
usuwania warstwy białkowej. Ponadto odkryto powiązanie pomiędzy rozkładem łańcucha
alkilowo-węglowego kompozycji diaminopropanu a skutecznością czyszczenia zabrudzeń
mlecznych. W tabeli 3 przedstawiono rozkład łańcucha alkilowo-węglowego dla wielu
kompozycji diaminopropanu w porównaniu z rozkładem łańcuchów alkilowo-węglowych w
tłuszczu mlecznym. Porównanie to zilustrowano również na rysunku 2 dla wielu wybranych
kompozycji diaminopropanu. Odkryto, że im bardziej rozkład łańcucha alkilowo-węglowego
kompozycji diaminopropanu był zbliżony do tego w tłuszczu mlecznego, tym bardziej był
on skuteczny w czyszczeniu zabrudzeń mlecznych. W związku z tym najkorzystniejsze al-
kilo-1,3-diaminopropany to takie, których rozkład łańcucha alkilowo-węglowego jest zbliżo-
ny do tego w tłuszczu mlecznego.
Tabela 3: Rozkład łańcucha alkilowo-węglowego tłuszczu mlecznego/protein mlecznych i
tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu.
Rozkład łańcucha alkilowo-węglowego (% wagowo)
C4 C6 C8 C10 C12 C14 C1
4:1 C16 C16:1
W sumie C16
C18 C18:1 C18:2 C18:3 W sumie C18
Dopasowanie teoretyczne
Łańcuch alki-lowo-węglowy tłuszczu mlecznego
2,8 2,3 1,1 3 2,9 8,9 0,7 24 1,8 25,8 13 29,6 2,1 0,5 45
Duomeen C (Alkil kokoso-wy)
6 7 51 19 9 9 2 6 8 Nie
Duomeen CD (Alkil kokoso-wy)
1 5 54 21 11 11 4 5 9 Nie
Duomeen O (Oleoalkil)
0,5 1,5 0,5 4 4 8 17 69 4 89,5 Granica Tak
Duomeen OL (Oleoalkil)
0,5 1,5 0,5 5 5 10 8 77 3 88 Granica Tak
Duomeen S (Alkil sojowy)
0,2 12 0,2 12,2 19 60 3 82 Granica Tak
Page 22
21 EP1 791 941
Duomeen T (Alkil łojowy)
3 0,5 29 2 31 25 38 1,5 64,5 Tak
Duomac T (Dioctany ło-jowego alkilu)
3 0,5 29 2 31 25 38 1,5 64,5 Tak
GenaminTAP 100 D (Alkil łojowy)
3 29 29 63 63 Tak
Genamin SHP 100 (Alkil ste-arylowy)
3 29 29 63 63 Tak
Genamin LAP 100 D (Alkil laurowy)
4 72 21 4 4 Nie
Genamin OLP 100 (Oleoalkil)
2 3 18 18 76 76 Tak
Rozkład łańcucha węglowego grup alkilowych w tłuszczu mlecznym i proteinach mlecz-
nych wynosi od C4 do C18 z trzema następującymi głównymi składowymi C14 (9%), C16
(26%) i C18 (45%). Gdy rozkład łańcucha węglowego grup alkilowych zabrudzeń mlecz-
nych jest nałożony na różne kompozycje diaminopropanu, jak pokazano na rysunku 2,
grupa kokosowa znajduje się poza rozkładem dla mleka, natomiast odmiany oleo, sojowa i
łojowa tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu są bardzo dobrze dopasowane. W oparciu
o to podobieństwo w rozkładzie łańcucha węglowego, oczekiwano, że te pasujące mate-
riały 1,3-diaminopropanu będą bardzo skuteczne w czyszczeniu zabrudzeń mlecznych i
białkowych. Laboratoryjne dane dotyczące czyszczenia potwierdziły te przypuszczenia
teoretyczne. Skuteczność działania 1,3-diaminopropanu i jego odpowiedniej soli octanowej
pochodzenia kokosowego była dopuszczalna, natomiast dla 1,3-diaminopropanów na ba-
zie soi, roślin oleistych i łoju oraz ich soli octanowych wykazano nawet większą poprawę
właściwości czyszczących detergentu.
Odkryto, że nawet po dodaniu względnie niewielkiej ilości, detergenty zapewniały dosko-
nałe czyszczenie, nawet lepsze niż detergenty chloro-alkaliczne w tak niskich temperatu-
rach, jak 40°C. Korzystnie ilość alkilo-1,3-diaminopropanu obecna w kompozycjach kwa-
sowego detergentu wynosi od około 0,01 do 15% wagowo alkilo-1,3-diaminopropanu, ko-
rzystniej od około 0,075 do 10% wagowo, nawet bardziej korzystnie od około 0,10 do 8%
wagowo i najkorzystniej od około 0,15% do 6% wagowo.
Page 23
22 EP1 791 941
Tłuszczowe alkilo-1,3-diaminopropany mogą być stosowane jako aminy lub mogą zostać
przekształcone na sole diaminowe w wyniku reakcji z nisko alkilowymi kwasami węglowy-
mi, takimi jak kwas mrówkowy, kwas octowy lub inny dowolny kwas organiczny. W szcze-
gólności korzystne są sole mono- i dioctanowe tłuszczowych alkilo-1,3-propylenodiamin
(samodzielnie i w połączeniu). Sole mono- i dioctanowe przygotowuje się in situ poprzez
wymieszanie amin z kontrolowaną ilością kwasu octowego przed dodaniem jakichkolwiek
innych składników.
Korzystne kompozycje diaminopropanu są komercyjnie dostępne od Akzo Nobel pod na-
zwą DUOMEEN. Rodzina DUOMEEN obejmuje Duomeen® C (alkil kokosowy), Duomeen®
CD (destylowany alkil kokosowy), Duomeen® S (alkil sojowy), Duomeen® SV (alkil sojowy
pochodzenia roślinnego), Duomeen® O (oleoalkil), Duomeen® OL (oleoalkil), Duomeen® T
(alkil łojowy). Kompozycje te są również dostępne jako sole dioctanowe, zneutralizowany
produktu utworzony z kwasu octowego, taki jak Duomac® T (sole dioctanowe alkilu łojo-
wego) i Armohib® B-101. Dodatkowo kompozycje diaminopropanu dostępne są od Clariant
pod nazwą GENAMIN i obejmują Genamin® OLP100 (propylenodiamina oleilowa), Gena-
min® TAP 100 (propylenodiamina alkilu łojowego), Genamin® TAP 100 D (destylowana
propylenodiamina alkilu łojowego), Genamin® LAP 100 (Laurylo-propylenodiamina). Po-
nadto kompozycje diaminopropanu są dostępne od Corsicana Techlonogies pod nazwą
CORSAMINE, takie jak Corsamine® DC (alkil kokosowy), Corsamine® DO (alkil oleilowy) i
Corsamine® DT (alkil łojowy).
W tabeli 4 przedstawiono skuteczność czyszczenia formulacji detergentów zawierających
kompozycje enzymów kwasowych i tłuszczowego alkilo-diaminopropanu. Jak wynika z
tych danych, kompozycje te były bardzo skuteczne w czyszczeniu zabrudzeń mlecznych.
Tabela 4: Formulacje detergentów zawierające enzym i tłuszczowy alkilo-diaminopropan.
Składni-ki/formulacja
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
Dejonizowana woda
73 74 70 71 74 77 71 71 72 73 74 75 76 77
Duomeen CD 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 Kwas octowy - - 2 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 Kwas amidosulfo-nowy
5 5 5 5 5 5 0 5 5 5 5 5 15 5
Bezwodny kwas cytrynowy
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
Page 24
23 EP1 791 941
Kwas fosforowy (75%)
15 15 15 15 15 15 20 15 15 15 15 15 15 15
Triton DF-12 (Sur-faktant NI)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Vallidase AFP 1000 SAPU(L)
6 6 6 6 3 0 6 6 5 4 3 2 1 0
PH: bez domie-szek
- - 1,07 1,02 - - 1,18 - - - - - - -
pH: 5 g/l (400 ppm,°C)
2,52(56)
2,53(55)
2,41(54)
2,44(56)
2,42(56)
2,38(56)
2,52(55)
2,31(55)
2,31(55)
2,32(57)
2,32(56)
2,33(56)
2,33(58)
2,33(58)
Stężenie użytko-we, g/l
5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l 5 g/l
Temperatura my-cia, °C
58 56 54 56/58 57 57 55 55 55 57 56 57 56 56
Czyszczenie za-brudzenia mlecz-nego /400 ppm, %
100 98 94 96/92 92 92 95 92 93 90 92 88 90 88
Kontrolny detergent chloroalkaliczny w proszku przy 2 g/l, %
- - 92 92/97 97 97 92 95 95 95 95 95 95 95
Średnie obciążenie zabrudzeniem mlecznym, mg
24 24 28 27/21 19 24 25 26 29 22 24 23 26 26
Średnie obciążenie dla kontroli, mg
- - 25 25/18 18 18 25 32 32 32 32 32 32 32
Środki powierzchniowo czynne
Środki powierzchniowo czynne (surfaktanty) są ważnym składnikiem detergentów, ponie-
waż wprowadzają do detergentów korzystne właściwości, takie jak zwilżenie, zmniejszenie
napięcia powierzchniowego i wspomaganie czyszczenia. Wiele detergentów ma jednak
tendencję do pienienia się przy wstrząsaniu. Ponieważ w systemach CIP pożądane jest
osiągnięcie, jak najkrótszego czasu mycia, nadmierne lub długotrwałe pienienie jest bar-
dzo niepożądane. Systemy CIP są w szczególności podatne na pienienie w wyniku
wstrząsania i uderzeń detergentów czyszczących. Ogólnie również zanieczyszczenia biał-
kowe mają naturalną tendencję do wytwarzania piany. W związku z tym, w kontekście tych
systemów, ważne jest wybranie surfaktantów, które nie pienią się lub pienią się w małym
stopniu.
Korzystne środki powierzchniowo czynne używane z niniejszymi formulacjami detergentów
obejmują surfaktanty anionowe, niejonowe, kationowe, amfoteryczne i zawierające jony
obojnacze lub ich mieszaniny i są one stabilne w wysoce kwasowych warunkach oraz w
Page 25
24 EP1 791 941
obecności utleniaczy, takich jak wybielacz tlenowy, a w szczególności woda utleniona i
wybielacz peroksokwasowy. W szczególności korzystne organiczne surfaktanty anionowe
rozpuszczalne w wodzie obejmują surfaktanty tlenku aminy, tlenku fosfiny, sulfotlenku, sul-
fonianu, siarczanu i betainy. Jedna ze szczególnie korzystnych klas surfaktantów aniono-
wych obejmuje liniowe lub rozgałęzione mono- i/lub disulfoniany tlenku mono- i/lub dialkilu
(C8-C14) difenylu metalu alkalicznego dostępne od Dow Chemical Company pod nazwą
DOWFAX. Inne korzystne surfaktanty anionowe obejmują pierwszorzędowe siarczany alki-
lowe, sulfoniany alkilowe, sulfoniany aryloalkilowe i drugorzędowe sulfoniany alkilowe.
Przykładowe surfaktanty anionowe obejmują alkilosulfoniany sodu (C10-C18), takie jak
dodycelo-sulfonian sodu, alkilosulfoniany sodu, takie jak heksdecylo-1-sulfonian sodu i al-
kilobenzenosulfoniany sodu (C12-C18), takie jak dodecylobenzenosulfonian sodu. Stoso-
wane mogą być również odpowiednie sole potasowe powyższych związków.
Surfaktanty niejonowe mają tendencję do obniżania napięcia powierzchniowego detergen-
tu, poprawiania zwilżania czyszczonej powierzchni i rozpuszczana zabrudzeń w detergen-
tach zgodnie z wynalazkiem. Korzystne niejonowe surfaktanty obejmują kapslowane lub
niekapslowane alkoksylowane alkohole wyższe o niskiej grupie poli lub ich pochodne ete-
rowe, w których alkohol lub eter zawierają od 9 do 18 atomów węgla, a ilość moli niższego
tlenku alkilenu (2 lub 3 atomy węgla) wynosi od 3 do 12.
Przykładowe alkoksylowane alkohole alkilowe lub etery odpowiednie do użycia z niniej-
szym wynalazkiem obejmują rozpuszczalne lub musujące w wodzie surfaktanty niejonowe
dostępne od BASF pod nawą PLURFAC (alkoksylany alkoholu tłuszczowego) i LUTENOL
(etoksylany alkoholu tłuszczowego). Ogólnie te surfaktanty obejmują produkt reakcji wyż-
szego alkoholu liniowego i mieszaniny propylenu i tlenków etylenu. Szczegółowe przykła-
dy obejmują alkohol tłuszczowy (C13-C15) skondensowany z 6 molami tlenku etylenu i 3
molami tlenku propylenu oraz alkohol tłuszczowy (C13-C15) skondensowany z 7 molami
tlenku propylenu i 4 molami tlenku etylenu.
Korzystne surfaktanty PLURAFAC obejmują Plurafac® LF-303 (eter poliglikolowy), Plura-
fac® LF-305 (łańcuch alkilowy C8-C14), Plurafac® S-305LF, Plurafac® SLF-18B (C6-C10
etoksylowany alkohol liniowy), Plurafac® SLF-18B45, Plurafac® LF-4030. Inne przykłado-
we niejonowe surfaktanty obejmuję te dostępne od firmy Shell Chemical Company pod
nazwą NEODOL. Surfaktanty te są produktami kondensacji mieszaniny wyższych alkoholi
tłuszczowych o średniej liczbie atomów węgla od 12 do 15 z około 6–7 molami tlenku ety-
Page 26
25 EP1 791 941
lenu. Jeszcze kolejne przykładowe surfaktanty niejonowe obejmują te dostępne od firmy
Union Carbide pod nazwami TERGITOL i TRITON oraz biodegradowlane, aloksylowane,
liniowe alkohole tłuszczowe o niskim poziomie pienienia dostępne od firmy BASF pod na-
zwą POLYTERGENT.
Inne przykładowe surfaktanty, które mogą być używane w niniejszym wynalazku są surfak-
tantami alkilo-polisacharydowymi o grupie hydrofobowej zawierającej od około 8 do 20
atomów węgla. Korzystnie surfaktanty te obejmują od około 10 do 16 atomów węgla (naj-
korzystniej około 12–14) oraz od około 1,5 do 10 jednostek sacharydu (tj. jednostek fruk-
tozylu, glukozylu i galaktozylu oraz ich mieszanin). Korzystne surfaktanty alkilopolisacha-
rydowe do użycia z niniejszym wynalazkiem obejmują surfaktanty alkilopoliglukozydowe
dostępne od Henkel Corporation pod nazwą APG. Surfaktanty APG charakteryzują się
ogólnym wzorem (CnH2n+1)O(C6H10O5)xH.
Surfaktanty kationowe do użycia z niniejszym wynalazkiem obejmują te, które zawierają
amino- lub czwartorzędowe amoniowe hydrofilowe części, które są naładowane dodatnio
po rozpuszczeniu w wynalazczych detergentach. Korzystne czwartorzędowe surfaktanty
amoniowe są czwartorzędowymi solami amoniowymi obejmującymi chlorki dialkilodimety-
loamoniowe i chlorki trialkilometyloaminowe, w których grupy alkilowe zawierają od około
10 do 22 atomów węgla i pochodzą z kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach, takich
jak uwodornione łojowe kwasy tłuszczowe, kokosowe kwasy tłuszczowe, olejowe kwasy
tłuszczowe, sojowe kwasy tłuszczowe. Przykładowe czwartorzędowe sole amoniowe
obejmują chlorek dialkilo-dimetyloamoniowy i chlorek dialkilo-metyloamoniowy. Sole
pierwszorzędowych, drugorzędowych i trzeciorzędowych amin tłuszczowych mogą być
również używane jako surfaktant kationowy w detergentach według wynalazku. Korzystnie
grupy alkilowe takich amin zawierają od około 10 do 22 atomów węgla i mogą być pod-
stawione lub niepodstawione. Drugorzędowe i trzeciorzędowe aminy są w szczególności
korzystne, a trzeciorzędowe aminy są najbardziej korzystne. Przykładowe aminy obejmują
dimetyloaminę stearamidopropylową, stearamid dietyloaminoetylowy, dimetylo stearami-
nę, aminę mirystylową i etoksylowaną stearyloaminę. Korzystnie sole aminowe wybiera się
z grupy zawierającej halogen, octan, fosforan, azotan, cytrynian, mleczan i aminowe sole
siarczanu alkilu.
Surfaktanty amfoteryczne do użycia z niniejszym wynalazkiem obejmują te szeroko opisa-
ne jako pochodne drugorzędowych i trzeciorzędowych amin alifatycznych, w których alifa-
Page 27
26 EP1 791 941
tyczny rodnik jest prostym lub rozgałęzionym łańcuchem i w którym jeden z rodników alifa-
tycznych zawiera od około 6 do 18 atomów węgla, a inny z rodników alifatycznych obejmu-
je anionową grupę hydrofilową, taką jak karboksylową, sulfonową, siarczanową, fosfora-
nową lub fosfonianową. Przykładowe surfaktanty amfoteryczne obejmują 3-decylamino-
propionian sodu, sulfonian 3-decyloamino-propan sodu, lauroilosarkozynian sodu i N-
alkilotauryny, takie jak te pochodzące z dodecyloaminy oraz izetionianu sodu.
Surfaktanty zawierające jony obojnacze do użycia z niniejszym wynalazkiem obejmują te
pochodzące z alifatycznych, czwartorzędowych związków amoniowych, fosfoniowych i sul-
foniowych, w których rodniki alifatyczne są prostym lub rozgałęzionym łańcuchem i w któ-
rym co najmniej jedna grupa alifatyczna zawiera od około 8 do 18 atomów węgla, a jedną
grupę anionową wybiera się z karboksylanu, sulfonianu, siarczanu, fosforanu i fosfonianu.
Korzystnie kompozycje według niniejszego wynalazku zawierają od około 0 do 15% wa-
gowo surfaktantu, korzystniej od około 0,10 do 15% wagowo, nawet bardziej korzystnie od
około 0,50 do 10% wagowo, jeszcze bardziej korzystnie od około 1,0 do 8% wagowo i naj-
korzystniej od około 2 do 6% wagowo. W kompozycjach detergentu według wynalazku
można używać mieszaniny dwóch lub większej ilości środków i jak opisano poniżej, takie
systemy o wielu surfaktantach są korzystne.
W tabeli 5 przedstawiono różne formulacje detergentów diaminopropanu wraz z różnymi
korzystnymi surfaktantami.
Tabela 5: Formulacje detergentów tłuszczowego alkilo-diaminopropanu z dodanym surfak-
tantem (dodanymi surfaktantami)
Składniki/formulacja55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 Dejonizowana wo-da
38 27 46,5 48 45 46 46 48 48 48 47 47 47
Kwas octowy - - 1,5 - 1 1 1 - - - - - - Duomeen T - - - 2 - - - - - - - - -
Duomeen O - - 3 - - - - - - - - - -
Duomeen S - - - - 2 2 2 - - - - - - Plurafac SLF-18B 2 2 - - - - - - - - - - - Plurafac LF-303 - - - 2 2 1 - - 2 - - 3 -
Page 28
27 EP1 791 941
Plurafac S-305LF - - - - - - 1 - - - 3 - - Plurafac LF-305 - - - - - - - 2 - 2 - - 3 Plurafac LF-4030 - - 3 - - 2 2 - - - - - - Bezwodny kwas cy-trynowy
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas fosforowy (85%)
43 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43
Oktylosulfonian so-dowy
9 21 - - - - - - - - - - -
Wodorosiarczan sodu
5 2 - - 2 2 2 2 2 2 2 2 2
Ventocil P (20%) - 2 - 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Faza/jednorodność 1
Faza 1 Faza
1 Faza
2 Faza
2 Faza
2 Faza
2 Faza
2 Faza
1 Faza
1 Faza
2 Faza
1 Faza
1 Faza
Skuteczność czyszczenia, %
99,3 98,3 99,7 99,3 98,6 98,7 99,1 - - - - - -
Skuteczność bakteriobójcza, EN 1040 Pseudomonas (0,5%, 5 log)
P P P - - - - - - - - - -
Staph. Aureus (0,5%, 5 log)
1% 2% 2% - - - - - - - - - -
Test pienienia się detergentu (rurociąg w mleczarni – system czyszczenia CIP)
Pienienie się detergentu stanowi problem szczególnie dla systemów, w których ważne są
szybkie cykle czyszczenia i płukania, w szczególności systemów CIP o cyklach mycia wy-
noszących od około 6 do 8 minut. Przeprowadzono serię badań w celu zoptymalizowania
poziomu pienienia się związanego z formulacjami detergentów (tj. redukcji poziomu pie-
nienia się, w jak największym stopniu).
Badania nad pienieniem się przeprowadzono w dynamicznym środowisku z wykorzysta-
niem skalibrowanej butli gazu resztkowego do mycia o pojemności 500 cm2 wyposażonej
w rurkę do dyspersji gazu ze spiekanego szkła i nasadkę (z serii Corning 31770 F-34),
rurkę o precyzyjnym otworze Flowrator o nr 01-150/S-51891 i pompę powietrza
5KH32EG115X, model GE. Elastyczne rurki podłączono od wylotu pompy powietrza przez
rurkę Flowrator i do wlotu rurki do dyspersji gazu ze spiekanego szkła. Przygotowano roz-
twór detergentu, którego100 ml zlano do skalibrowanej butli z gazem do mycia, którą za-
mknięto. Szybkość przepływu pompy powietrza ustawiono na 2,0 l/min i aktywowaną ją na
15 sekund. Zarejestrowano wstępną objętość netto piany (całkowita objętość pomniejszo-
Page 29
28 EP1 791 941
na o objętość płynu). Pomiary wykonywano okresowo do momentu całkowitego opadnię-
cia piany.
Testy przeprowadzono z wykorzystaniem twardej wody 400 ppm (HD) i wody dejonizowa-
nej (DIW). Początkowo zbadano różne systemy z pojedynczym i podwójnym surfaktantem.
Wyniki przestawiono w tabelach 6–8. W niniejszym zastosowaniu DNMC oznacza dyna-
miczny pomiar wysokości piany w ml podczas dynamicznego pomiaru wysokości piany.
.
Tabela 6: Formulacje detergentu tłuszczowego alkilo-diaminopropanu z systemem poje-
dynczego i podwójnego surfaktantu. Składniki 68 69 70 71 72 73 74 75 76
Dejonizowana woda
43 43 43 43 43 43 43 43 43
Kwas octowy 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Duomeen S 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Plurafac LF-303
- - - - - 2 - - -
Triton DF-12 - - 2 - - - - 2 -
Tergitol MDS-42
- - - 2 - - - - 2
Plurafac LF-4030
- - - - - - - -
Plurafac SLF-18B
- - - - 2 - - - -
Plurafac LF-305
4 - 2 2 2 2 2 - -
Plurafac S-305LF
- 4 - - - - 2 2 2
Bezwodny kwas cytryno-wy
3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas fosforo-wy (85%)
43 43 43 43 43 43 43 43 43
Oktylosulfo-nian sodowy
- - - - - - - - -
Kwas mlekowy 5 5 5 5 5 5 5 5 5
Wstępna jed-norodność
Przej-rzysty
Przej-rzysty
Przej-rzysty
Przejrzy-sty
Przej-rzysty
Przej-rzysty
Przej-rzysty
Przejrzy-sty
Przej-rzysty
Dwa dni/otoczenie
Przej-rzysty
Flokula-cja
Mętny Flokulacja Przej-rzysty
Flokula-cja
Mętny Flokulacja Flokula-cja
% czyszcze-nia, 4 min/
- - - - - - - - 98,0/36,6
Page 30
29 EP1 791 941
40°C/kontrola
Objętość piany +300 ml 40°C
DNMC –dejonizowa-na woda (0–5 min)
230-40 180-10 240-40 240-40 300-50 290-60 300-30 280-20 330-10
340-50 400-0 430-30 430-40 390-60 390-110 410-40 400-20 390-0/4,3
DNMC – wo-da HD (0–5 min)
250-50 230-3,5 250-40 280-40 330-70 310-40 330-40 340-30 370-0/3,3
330-60 340-4,3 420-50 400-30 340-150 290-50 420-30 410-20 350-0/3,5
Tabela 6. Formulacje detergentu tłuszczowego alkilo-diaminopropanu z systemem poje-dynczego lub podwójnego surfaktantu c.d.
Składniki 77 78 79 80 81 82 83 84 Woda dejonizo-wana
43 43 43 43 43 43 43 43
Kwas octowy 1 1 1 1 1 1 1 1 Duomeen S 1 1 1 1 1 1 1 1 Plurafac LF-303 - 2 2 4 - - - - Triton DF-12 - - - - 2 4 - - Tergitol MDS-42 - - - - - - 2 4 Plurafac LF-4030 - - 2 - 2 - 2 - Plurafac SLF-18B 2 - - - - - - - Plurafac LF-305 - - - - - - - - Plurafac S-305LF 2 2 - - - - - Kwas cytrynowy bezwodny
3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas fosforo-wy(85%)
43 43 43 43 43 43 43 43
Oktylosulfonian sodowy - - - - - - ' - -
Kwas mlekowy 5 5 5 5 5 5 5 5 Homogeniczność wstępna
Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny
Dwa dni/ otocze-nie Flokulacja Mętny Klarowny Flokulacja Klarowny Klarowny Klarowny Flokulacja
Oczyszczanie [%], 4 minuty /40°C/ próbka kontrolna
- 97,0/36,6 - - - - -
Objętość piany +300ml 40°C Woda DNMC-DI (0-5 minut)
340-30 330-1,5 260-130 160-30 260-50 300-40 340-90 290-30
370-30 340-2,8 260-140 220-20 320-60 310-30 320-60 280-50 Woda DNMC-HD (0-5 minut) 350-40 340-2,0 250-130 190-20 300-110 340-40 340-190 370-40
Page 31
30 EP1 791 941
400-40 370-3,0 300-170 240-20 310-140 320-40 290-120 300-30
Tabela 6. Formulacje detergentu tłuszczowego alkilo-diaminopropanu z systemem poje-
dynczego lub podwójnego surfaktantu c.d.
Składniki 85 86 87 88 89 90 91 92
Woda dejonizowana 42 43 43 43 43 43 43 43
Kwas octowy 1 1 1 1 1 1 1 1
Duomeen S 1 1 1 1 1 1 1 . 1
Plurafac LF-303 2 2 - - - 2 - -
Triton DF-12 2 - 2 - - - 2 -
Tergitol MDS-42 - 2 2 - - - - 2
Plurafac LF-4030 - - - 2 - - - -
Plurafac SLF-18B - - - 2 4 2 2 2
Plurafac LF-305 - - - - - - - -
Plurafac S-305LF - - - - - - - -
Kwas cytrynowy
bezwodny 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas fosforowy
(85%) 43 43 43 43 43 43 43 43
Oktylosulfonian so-
dowy - - - - - - - -
Kwas mlekowy 5 5 5 5 5 5 5 5
Homogeniczność
wstępna Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny Klarowny
Dwa dni/ otoczenie Mętny Flokulacja Mętny Klarowny Klarowny Flokulacja Klarowny Mętny
Oczyszczanie [%] 4
minuty / 40°C / kon-
trola
- 95,8/36,6 - - - - - -
Objętość piany +300ml 40°C
Woda DNMC-DI (0–
5 min) 350-50 340-3,5 420-40 380-190 400-360 280-130 290-30 280-200
310-40 230-3,0 310-30 300-150 300-200 220-90 280-30 240-190
Woda DNMC-HD
(0–5 min) 380-20 350-2,0 420-20 370-160 360-300 310-50 310-40 260-170
380-96 260-2,0 310-30 320-140 300-180 230-40 260-40 230-120
Tabela 7. Formulacje detergentu tłuszczowego alkilo-diaminopropanu z pojedynczym sur-
faktantem c.d.
Page 32
31 EP1 791 941
Składniki/formulacje 93 94 95 96 97 98 99 100 101
Woda dejonizowa-na
50 48 47 45 44 42,5 46 43 46,5
Kwas octowy - - 1 1 1 1,5 - 1 1,5
Duomeen CD - - - - - - - - -
Duomeen O - - 2 2 2 3 - - 3
Duomac T (diocta-ny)
2 2 - - - - 3 3 -
Plurafac SLF-18B45
- 2 - - - - - - -
Oktanosulfonian sodowy - - - - - - - - -
Kwas cytrynowy (bezwodny) 3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas fosforowy (85%)
43 43 43 43 43 43 43 43 43
Wodorosiarczan sodu
- 2 2 2 2 2 - 2 -
Ventocil P 2 2 2 2 2 2 2 2 -
Plurafac LF-4030 - - 2 3 3 3 3 3
Oczyszczanie [ %] (8 minut dla 60 °C) 99,5 98,8 99,9 99,7 98,9 99,7 99,5 99,8 99,7
Piana [ ml], 40 °C(0-20 minut), DIW
245-224
249-125
300-285
155-140
150-140
195-175
155-110
145-130
320-185
Piana[ ml], 40 °C (0-20 minut), DIW
260-225
230-195
320-310
225-200
200-195
220-190
220-130
155-130
320-185
Piana [ ml], 22 °C (0-20 minut), DIW
200-175
225-175
235-220
145-125
185-150
185-150
150-125
145-125
315-220
Piana [ ml], 22 °C (0-20 minut), DIW
200-180
210-165
280-275
175-160
225-180
215-180
190-150
165-135
295-200
Page 33
32 EP1 791 941
Tabela 8. Ocena detergentów z tłuszczowego alkilo-diaminopropanu z odpieniającymi surfaktantami nie-
jonowymi.
Składniki/ formulacje 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113
Woda dejonizowana 45 45 48 48 45 45 45 45 45 45 45 45
Kwas octowy 1 1 - - 1 1 1 1 1 1 1 1 .
Duomeen CD 2 2 - - - - - - - - - -
Duomac T (dioctany) - - 2 2 - - - - - - - -
Duomeen 0 - - - - 2 2 - - - - - -
Duomeen OL - - - - - - 2 2 - - - -
Duomeen S - - - - - - - - 2 2 - -
Duomeen T - - - - - - - - - - 2 2
Plurafac LF-303 2 - 2 - 2 - 2 - 2 - 2 -
Plurafac S-305 LF - 2 - 2 - 2 - 2 - 2 - 2
Kwas cytrynowy (bezwodny) 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas fosforowy (85%) 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43
Wodorosiarczan sodu 2 2 - - 2 2 2 2 2 - 2 -
Ventocil P 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 -
Piana, ml, 40 °C (0-5 minut), DIW
880-820
860-820
860-460
860-450
890-850
870-820
900-860
890-850
870-830
770-720
870-810 880-840
Page 34
33 EP1 791 941
Na podstawie powyższych wyników zauważono, że dla niektórych składów detergentów
zawierających system dwóch środków powierzchniowo czynnych pienienie było mniejsze
w porównaniu z systemami zawierającymi jeden z dwóch składników powierzchniowo
czynnych. Relację tę zbadano i nieoczekiwanie wykryto, że synergistyczne działanie
przeciwpieniące uzyskano stosując dwa niejonowe środki powierzchniowo czynne.
Na rysunkach 3 i 4 przedstawiono przykładowe systemy dwóch środków powierzchniowo
czynnych i wskazano, że nie tylko czas całkowitego zaniku piany jest krótszy, ale
początkowe rozpraszanie piany następuje szybciej. Na rysunku 3 przedstawiono trzy
przykładowe składy detergentów: detergent zawierający preparat Plurafac® LF-303
w stężeniu 4%, detergent zawierający preparat Plurafac® S305 LF w stężeniu 4% oraz
detergent zawierający jeden i drugi preparat w stężeniu 2%. W trakcie dynamicznej próby
pienienia w temperaturze 40°C z użyciem roztworu detergentu o stężeniu 0,5% w wodzie
twardej czas redukcji piany w przypadku systemu dwóch środków powierzchniowo
czynnych jest krótszy prawie o połowę w porównaniu z systemami zawierającymi tylko
jeden z dwóch składników powierzchniowo czynnych. Próba przedstawiona na rysunku 4
była prawie identyczna, jak próba przedstawiona na rysunku 3 z wyjątkiem tego, że
preparat Plurafac® S305-LF zastąpiono preparatem Tergitol® MDS-42. W trakcie tej próby
czas redukcji piany w przypadku systemu dwóch środków powierzchniowo czynnych jest
krótszy ponad o połowę w porównaniu z systemami zawierającymi tylko jeden z dwóch
składników powierzchniowo czynnych. Zatem, jeśli w kwasowych środkach czyszczących
stosowana jest mieszanina dwóch środków powierzchniowo czynnych, wówczas powstają
oddziaływania synergistyczne powodujące mniejsze pienienie.
W tabelach 9–10 przedstawiono kilka preferowanych detergentów zawierających dwa
środki powierzchniowo czynne zgodne z niniejszym wynalazkiem.
Dodatkowo kilka składów podanych w tabeli 10 zawiera niższy kwas alkilosulfonowy –
kwas metanosulfonowy, CH3SO3H. Kwas metanosulfonowy jest mocnym kwasem
organicznym (pKa = -1,9), który charakteryzuje się szczególnie wysoką zdolnością
solwatowania licznych metali ciężkich. Stwierdzono również, że dodatek kwasu
metanosulfonowego do składu detergentu znacznie polepsza wydajność czyszczenia
detergentu, zwłaszcza usuwania filmów białkowych. Kwas metanosulfonowy i jego sole
metali są bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie i wykazują mniej korozyjne działanie niż
inne mocne kwasy nieorganiczne. Kwas metanosulfonowy jest biodegradowalny i nadaje
Page 35
34 EP1 791 941
się do recyklingu. Ogólnie kwas metanosulfonowy jest mniej toksyczny niż kwas
tetrafluoroborowy i kwas fluorokrzemowy.
Kwas metanosulfonowy w roztworach wodnych zwiększa rozpuszczalność soli metali
i środków powierzchniowo czynnych oraz wykazuje niską tendencję do utleniania
związków organicznych.
W składach detergentów stanowiących przedmiot wynalazku mogą być używane inne
kwasy sulfonowe z krótkim alkilowym (C1-C16) łańcuchem węglowym. Oprócz kwasu
metanosulfonowego, inne preferowane kwasy sulfonowe z krótkim łańcuchem alkilowym
obejmują kwas etanosulfonowy, kwas propanosulfonowy i kwas butanosulfonowy.
Korzystne są kompozycje detergentów kwasowych zgodnie z niniejszym wynalazkiem
zawierające około 0–40% wagowych kwasu sulfonowego z krótkim łańcuchem alkilowym,
bardziej korzystne kompozycje zawierają około 1–30% wagowych, jeszcze bardziej
korzystne kompozycje zawierają około 2–25% wagowych, a najbardziej korzystne – około
5–20% wagowych.
Page 36
35 EP1 791 941
Tabela 9: Skład chemiczny detergentów zawierających tłuszczowy alkilowy diaminopropan z systemem dwóch środków powierzchniowo czynnych Składniki/skład 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 Woda dejonizowana
37 37 37,5 37,5 36,5 36,5 36 36 37,5 37 36,5 36
Kwas octowy 1 1 1 1 1 1 1 1 I 1 1 1 Duomeen S 1 1 0,5 0,5 1,5 1,5 2 2 0,5 1 1,5 2 Plurafac LF-303 2 2 2 2 2 2 2 2 - - - - Tergitol MDS-42 2 - 2 - 2 - 2 - 2 2 2 2 Plurafac S-305LF
- 2 - 2 - 2 - 2 2 2 2 2
Bezwodny kwas octowy
4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4
Kwas ortofosforowy (V) (85%)
50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50
Kwas mlekowy 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Homogeniczność – początkowa
Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty
Po dwóch dniach/temp. otoczenia
Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty
Page 37
36 EP1 791 941
Tabela 9a: Skład chemiczny detergentów zawierających tłuszczowy alkilowy diaminopropan z systemem dwóch środków powierzchniowo czynnych Składniki/skład 126 127 128 129 130 131 132 133 134 Woda dejonizowana 43 43 43 43 43 43 43 43 43 Kwas octowy I 1 1 1 1 1 1 1 1 Duomeen S 1 1 2 2 1,5 1,5 2 1 1 Plurafac LF-303 1 3 2 1 1,5 2 1,5 2 4 Tergitol MDS-42 3 I 1 2 2 1,5 1,5 2 - Plurafac S-30LF - - - - - - - - - Bezwodny kwas octowy
3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas ortofosforowy (V) (85%)
43 43 43 43 43 43 43 43 43
Kwas mlekowy 5 5 5 5 5 5 5 5 5 Homogeniczność – początkowa
1 faza 1 faza 1 faza 1 faza 1 faza 1 faza 1 faza 1 faza 1 faza
Homogeniczność – po dwóch dniach
Mętny Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Górna faza częściowo wydzielona
Obj. piany+300 ml, 40°C
- - - - - - - - -
DNMC-Woda dejonizowana (0–5 min.), czas końcowy w min wskazuje czas opadnięcia całej piany
190-10 140-0/3,50 220-10 250-0/1,66 38086 38106 290-20 340-0/3,45 160-30 190-20 150-10 - 230-0/1,50 - - - 230-0/3,00 220-20 240-30 150-0/2,33 190-20 150-0/1,00 170-20 210-30 240-20 230-0/2,83 - - - - 160-0/1,00 - - - - -
DNMC-Woda twarda (0–5 min.), czas końcowy w min wskazuje czas opadnięcia całej piany
200-0/3,00 200-0/2,50' 310-30 280-0/3,00 250,0/3,00 250-0/4,00 310-40 350-0/2,00 190-20 190-0/2,50 280-0/3,50 - - 270-0/3,00 - - 260-0/2,00 240-20 210-0/2,70 210-0/2,00 240-20 210-0/1,75 190-0/1,50 190-0 220-40 200-30 - - - - - 190-0/2,33 - - - -
Page 38
37 EP1 791 941
Tabela 10: Detergenty zawierające tłuszczowy alkilowy diaminopropan z systemem dwóch środków powierzchniowo czynnych Składniki/skład 135 136 137 138 139. 140 Woda dejonizowana 23,85 27,1 31,1 33,35 21,85 27,1 Kwas octowy 1 0,25 0,25 0,25 1 0,25 Genamin TAP 100D - - - - - - Genamin OLP 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 Plurafac LF-303 1,5 1 1 1 1,5 1 Plurafac SLF-18B - - - - - - Plurafac S-305LF - - - - 0 0 Plurafac LF-305 0 0 1,5 1,5 - - Plurafac LF-18B45 l,5 1,5 0 0 1,5 1,5 Bezwodny kwas octowy 3 0 0 0 3 0 Kwas ortofosforowy (V) (75%) przeznaczony dla przemysłu spożywczego
35 30 30 30 35 30
Ksylenosulfonian sodu (40%)
28 32 24 22 30 32
Kwas metanosulfonowy (70%)
0 5 8 8 0 5
Kwas kaprynowy/kwas kaprylowy (40/60)
3 3 1 0,75 3 3
Glikol propylenowy – jakość dla celów technicznych
3 0 0 0 3 0
Kwas glikolowy (kwas hydroksyoctowy)
0 0 3 3 0 0
Homogeniczność produktu - - - - Przejrzysty PrzejrzystypH: bez domieszek - - - - - - Gęstość przestrzenna (23,6°C), g/ml
- - - - - -
Tabela 10: Detergenty zawierające tłuszczowy alkilowy diaminopropan z systemem dwóch środków powierzchniowo czynnych, cd. Składniki/skład 141 142 143 144 145 146 Woda dejonizowana 25,1 21,35 28,1 29,6 30,1 32,6 Kwas octowy 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 Genamin TAP 100D - - 0,15 0,15 0,15 0,15 Genamin OLP 0,15 0,15 - - - - Plurafac LF-303 1 1 1 1 1 1 Plurafac SLF-18B - - 1,5 1,5 1,5 1,5 Plurafac S-305LF 1,5 1,5 - - - - Plurafac LF-305 - - - - - - Plurafac LF-18B45 0 0 - - - - Bezwodny kwas octowy
0 0 0 0 0 0
Kwas ortofosforowy (V) (75%) przeznaczony dla przemysłu spożywczego
30 36 30 26 22 18
Ksylenosulfonian sodu 30 28 31 32 34 34
Page 39
38 EP1 791 941
(40%) Kwas metanosulfonowy (70%)
8 8 5 6,5 8 9,5
Kwas kaprynowy/kwas kaprylowy (40/60)
1 0,75 3 3 3 3
Glikol propylenowy – jakość dla celów technicznych
0 0 0 0 0 0
Kwas glikolowy (kwas hydroksyoctowy)
3 3 - - - -
Homogeniczność produktu
Przejrzysty Przejrzysty PrzejrzystyPrzejrzysty Przejrzysty Przejrzysty
pH: bez domieszek - - 0,45 0,31 0,32 0,18 Gęstość przestrzenna (23,6°C), g/m
- - 1,187 1,197 1,182 1,238
Page 40
39 EP1 791 941
Testy działania bakteriobójczego Jak zaznaczono wyżej, detergenty typu „wszystko w jednym”, których składy są zgodne
z niniejszym wynalazkiem mają również funkcję zwalczania drobnoustrojów. W przemyśle
spożywczym, szczególnie w mleczarstwie ważne jest odkażanie urządzeń, aby uniknąć
gromadzenia potencjalnie niebezpiecznych gatunków mikrobiologicznych, jak np. bakterie
gram-dodatnie i gram-ujemne (np. Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli,
Staphylococcus aureus, i Enterococcus hirae), które mogą zakazić przetwory mleczne.
Jako odczynniki odkażające preferowane są kwasy organiczne zwalczające drobnoustroje
przeznaczone do użycia zgodnie z niniejszym wynalazkiem. Przykładowe kwasy
organiczne zwalczające drobnoustroje to np. kwas dodecylobenzenosulfonowy, kwas
naftalenosulfonowy, kwas benzoesowy i krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (jak kwas
oktanowy, kwas dekanowy, kwas kwas pelargonowy), sulfonowany kwas oleinowy, kwas
salicylowy i kwasy α-hydroksylowe (np. kwas mlekowy i kwas glikolowy). Termin
„krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe” używany tu odnosi się do tych kwasów, które
ogólnie mają około 4-15 atomów węgla w cząsteczce; korzystnie, gdy mają 6-12 atomów
węgla, a najbardziej korzystnie 8-10 atomów węgla. W różnych preferowanych
konfiguracjach używana jest mieszanina kwasów tłuszczowych C8-C9 i C10-C12. Inne
przykładowe krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe obejmują kwas oktanowy (kwas
kaprylowy, grupa alkilowa C8), kwas dekanowy (kwas kaprynowy, grupa alkilowa C10),
i ich mieszaniny. Szczególnie preferowaną mieszaniną kwasu kaprylowego i kaprynowego
jest mieszanina 58/40 odpowiednio, która zawiera również małe ilości kwasu
heksanowego produkowanego przez Cognis Oleochemicals pod nazwą EMERY 658.
Tradycyjne środki bakteriobójcze, jak chlorofenole (np. p-choro-m-ksylenol (PCMX) i 2,4,4-
trichloro-2-hydroksydifenyloeteru (Trichlosan)) i chlorohydryna mogą być używane
z niniejszym wynalazkiem. Środki bakteriobójcze preferowane do użycia z detergentami
stanowiącymi przedmiot wynalazku obejmują również nietoksyczne biodegradowalne
alkohole jednowodorotlenowe, wybrane alkohole wielowodorotlenowe, aromatyczne
i alifatyczne. Preferowane alkohole jednowodorotlenowe wybiera się z grupy zawierającej
alkohol izopropylowy, metylowy, etylowy, izopropylowy, n-butylowy, izobutylowy, tert-
butylowy, benzylowy i allilowy oraz ich mieszaniny. Preferowane alkohole
wielowodorotlenowe wybrano z grupy zawierającej glikol propylenowy, 1,3-propanediol,
1,2-butanediol, glikol polietylenowy 400, glicerol i 1,4- butanediol oraz ich mieszaniny.
Page 41
40 EP1 791 941
Wybielacze bezchlorowe, jak tlenowe środki wybielające, mogą być używane jako środki
bakteriobójcze. Preferowane tlenowe środki wybielające obejmują organiczne
i nieorganiczne wybielacze nadtlenkowe jak np. nadtlenek wodoru, aktywne nadtlenki
wodoru, jak np. kwas nadoctowy, aktywny peroksoboran sodu z teraacetyloetylenodiaminą
(TAED) jako aktywatorem, peroksodisiarczanami (VI) metali alkalicznych i peroksowęglan
metali alkalicznych. Użyty tu termin „związek nadtlenkowy” odnosi się do każdego związku
mającego w cząsteczce ugrupowanie chemiczne -O-O-. Kwasy nadtlenowe preferowane
do użycia z niniejszym wynalazkiem mają następującą budowę ogólną: R-COOOH, gdzie
R stanowią ugrupowania o wzorze ogólnym C1-C18 podstawione lub niepodstawione,
nasycone lub nienasycone, liniowe, rozgałęzione lub cykliczne alifatyczne, alkilowe lub
aromatyczne. Grupy podstawników R mogą zawierać -OH, -COOH lub heteroatom (-O-, -
S-, itp.), o ile nie wpływa to w znaczący sposób na właściwości bakteriobójcze.
Szczególnie preferowane są kwasy nadtlenowe wybrane spośród grup zawierających
nadtlenowe kwasy tłuszczowe, kwasy mononadtlenowe lub dinadtlenowe kwasy
dikarboksylowe, nadtlenowe kwasy aromatyczne, kwas nadoctowy i kwas
nadbenzoesowy. Ogólnie trzy wymienione rodzaje środków odkażających wykazują
największe działanie bakteriobójcze w podwyższonych temperaturach mycia.
Bronopol (2-bromo-2-nitro-l,3-propanediol), którego wzór cząsteczkowy przedstawiono
niżej, jest rozpuszczalnym w wodzie konserwantem bakteriobójczym o szerokim spektrum
działania, który jest szczególnie skuteczny przeciwko pałeczce ropy błękitnej
Pseudomonas aemginosa.
Bronopol jest środkiem uwalniającym formaldehyd, który w środowisku o pH obojętnym
i alkalicznym ulega rozkładowi do formaldehydu i związków bromu.
Pozostałe preferowane związki o działaniu bakteriobójczym obejmują kilka produktów
biguanidowych, zwłaszcza poli(heksametylenobiguanido)chlorowodorek (PHMB), dioctan
chloroheksydyny (CHA) i diglukonian chloroheksydyny (CHG). Związki te wykazują
wysoką skuteczność bakteriobójczą w szerokim spektrum działania i są produkowane pod
Page 42
41 EP1 791 941
nazwą VENTOCIL przez producenta Avecia. Niżej przedstawiono ogólne cząsteczkowe
wzory chemiczne dla PHMB i CHG.
gdzie n śred.= 12
poli(heksametylenobiguanido)chlorowodorek (PHMB)
Diglukonian chlorheksydyny (CHG)
Składy biguanidów szczególnie zalecane do użycia ze środkami bakteriobójczymi zgodnie
z niniejszym wynalazkiem obejmują związki kationowe zawierające około 20% wagowych
PHMB o pH około 4,0–5,0 i związki zawierające około 20% wagowych CHG o pH około
5,5–7,0.
Sole nieorganiczne, jak np. chlorek sodu (NaCl), wodorowęglan sodu (NaHCO3), azotan
(V) sodu (NaNO3), azotan (III) sodu (NaNO2), wodorosiarczan (IV) sodu (NaHSO3),
siarczan (IV) sodu (Na2SO3), wodorosiarczan (VI) sodu (NaHSO4) mogą być używane
jako środki bakteriobójcze indywidualnie lub w połączeniu z innymi środkami
bakteriobójczymi.
Do kompozycji mogą być dodawane środki chelatujące, aby wzmocnić działanie
bakteriobójcze i skuteczność czyszczenia. Przykładowe środki chelatujące obejmują kwas
etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), sól sodową kwasu etylenodiaminotetraoctowego
(Na4-EDTA), kwas fosfonowy, kwas oktylofosfonowy, kwas akrylowy, kwas poliakrylowy,
Page 43
42 EP1 791 941
kwas asparaginowy, kwas salicylowy, kwas bursztynowy, kwas winowy, kwas
askorbinowy, kwas benzoesowy, benzoesan sodu, kwasy p-hydroksybenzoesowe
i odpowiednie pochodne estry (parabeny).
Skuteczność antybakteryjną można dalej zwiększyć, stosując tradycyjne konserwanty, jak
np. aldehyd glutarowy (Ucarcide) i czwartorzędowe związki amonowe.
Składy detergentu będącego przedmiotem wynalazku opisane w niniejszym opracowaniu
zawierają korzystny udział do 20% wagowych środka bakteriobójczego, bardziej korzystny
udział wynosi do około 0,5-10% wagowych, jeszcze bardziej korzystny udział wynosi około
1–8% wagowych, natomiast najbardziej korzystny udział wynosi około 1,5–6% wagowych.
W tabeli 11 przedstawiono dwa składy zgodne z niniejszym wynalazkiem, jeden preparat
zawierający środek bakteriobójczy (mieszaninę kwasu kaprynowego i kwasu kaprylowego
i glikol propylenowy) i jeden preparat nie zawierający takiej mieszaniny i porównano
skuteczność czyszczenia pozostałości z mleka każdego preparatu w różnych
temperaturach i stężeniach. Oba przedstawione preparaty wykazują doskonałą
skuteczność czyszczenia w podwyższonych temperaturach czyszczenia.
Page 44
43 EP1 791 941
Tabela 11: Porównanie między detergentami zawierającymi tłuszczowy alkilowy diaminopropan z/bez środka odkażającego Składniki/skład 147 148 Woda dejonizowana 21,85 66,6 Kwas octowy 1 0,25 Genamin OLP 100 0,15 0,15 Plurafac LF-303 1,5 1 Plurafac SLF-18B 1,5 2 Bezwodny kwas octowy 3 - Kwas ortofosforowy (V) (75%) przeznaczony dla przemysłu spożywczego
35 -
Ksylenosulfonian sodu (40%) 30 -
Kwas metanosulfonowy (70%) - 15
Kwas kaprylowy/kwas kaprynowy (40/60) 3 -
Glikol propylenowy 3 - * Skuteczność czyszczenia / woda twarda, 400 ppm Czyszczenie pozostałości z mleka, %; warstwa osadu: Wyższa liczba = Większa skuteczność czyszczenia %V/V 25°C/8 min 30°C/8 min 40°C/8 min 60°C/8 min Porównane produkty Stężenie Skuteczność
czyszczenia Tworzenie warstwy
Skuteczność czyszczenia
Tworzenie warstwy
Skuteczność czyszczenia
Tworzenie warstwy
Skuteczność czyszczenia
Tworzenie warstwy
147 0,40% 38 1 44 1 77 1,5 98 3,5 148 0,50% 70 1,5 75 2 90 2,5 97 4
0,40% 67 1 69 1,5 88 2,5 96 4 0,30% 59 1 71 2 86 2,5 90 2,5 0,25% 53 1 64 2 86 2 92 2,5
Page 45
44 EP1 791 941
Testy skuteczności bakteriobójczej
W poniższych przykładach skuteczność bakteriobójczą poszczególnych preparatów
detergentów sporządzonych zgodnie z niniejszym wynalazkiem oceniono zgodnie z normą
europejską EN 1040 – Podstawowa aktywność bakteriobójcza i EN 1276 – Ocena
działania bakteriobójczego chemicznych środków dezynfekcyjnych i antyseptycznych
stosowanych w sektorze żywnościowym, warunkach przemysłowych i domowych oraz
zakładach użyteczności publicznej.
Norma europejska EN 1040 określa zawiesinową metodę określania, czy chemiczne
środki dezynfekcyjne i antyseptyczne stosowane w zalecanych stężeniach spełniają
minimalne wymagania w zakresie działania bakteriobójczego. Norma została opracowana
głównie dla produktów rolnych. Jeśli produkt spełnia minimalne wymagania testu, dla
celów regulacyjnych uznaje się, że produkt ma właściwości bakteriobójcze. Produkt musi
wykazywać redukcję 105 (log współczynnika redukcji równy 5, tzn. zapewnia redukcję o
99,999%) jednostek żywych dla Pseudomonas aeruginosa (ATCC 15442) i
Staphylococcus aureus (ATCC 6538).
W przeprowadzonym teście zawiesinę bakterii dodano do przygotowanej próbki
testowanego składu detergentu. Mieszaninę utrzymywano w temperaturze 20°C. Po
określonym czasie kontaktu (5 minut), dodano podwielokrotną część próbki i działanie
bakteriobójcze w tej części próbki zostało natychmiast zneutralizowane lub stłumione za
pomocą metody walidacji (tj. za pomocą metody rozcieńczania-neutralizacji). Zastosowano
kompozycję neutralizującą o następującym składzie: lecytyna – 3 g, polisorbat 80 – 30 g,
tiosiarczan (VI) sodu – 5 g, chlorowodorek L-histydyny – 1 g, saponina – 30 g i woda
desylowana do 500 ml, bufor fosforanowy 0,25 M – 10 ml i woda destylowana do 1000 ml.
W tabelach 12–21 przedstawiono wyniki testów przeprowadzonych zgodnie z normą
EN 1040 dla wielu różnych kompozycji sporządzonych zgodnie z niniejszym wynalazkiem.
Należy zauważyć, że test zgodnie z normą EN 1040 jest przeprowadzany w temperaturze
20°C, natomiast w praktyce kompozycje detergentu będą stosowane w podwyższonych
temperaturach (przeważnie około 60°C). Zatem jeśli nawet kompozycja detergentów nie
przejdzie pomyślnie testu zgodnie z normą EN 1040, kompozycja ta nadal może
zapewniać logarytm współczynnika redukcji równy 5, jeśli jest używana w podwyższonej
temperaturze.
Page 46
45 EP1 791 941
Tabela 12: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/skład 151 152 153 154 Woda dejonizowana 37,85 36,85 36,85 36,85 Kwas octowy 1 1 1 1 Duomeen SV 0,15 0,15 0,15 0,15 Plurafac LF-303 1,5 1,5 1,5 1,5 Plurafac S305-LF 1,5 1,5 1,5 1,5 Bezwodny kwas cytrynowy 3 3 3 3 Kwas ortofosforowy (V) (75%) 55 55 55 55 Kwas azotowy (V) (70%) - - - - NaHSO4 - - - - Ventocil P (20%) - - - - Kwas mlekowy - 1 - - Kwas glikolowy - - 1 - Sól sodowa kwasu poliasparaginowego (40%)
- - - 1
Bronopol - - - - Homogeniczność produktu Przejrzysta
faza Przejrzysta faza
Przejrzysta faza
Przejrzysta faza
pH: bez domieszek (C) 0,91 (27,1) 0,95 (27,6) 0,97 (26,6) 0,93 (27,5) Gęstość przestrzenna, g/ml 1,307 1,31 1,312 1,312 Skuteczność czyszczenia Użyte stężenie, g/l 5g/l 5g/l 5 g/l 5g/l Temperatura mycia, "C 60 61 61 61 Czyszczenie pozostałości z mleka/ woda twarda, 400 ppm, %
96 98 97 97
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %
95 95 95 95
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,6x104 <0,6x104 >1,3x105 >1,3x105 Użyte stężenie-1,0% <0,8x104 <0,6x104 >1,3x105 >1,3x105 Użyte stężenie-2,0% >l,lx105 >l,lx105 >1,3x105 >1,3x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,9x104 <0,9x104 <0,8x104 <0,8x104 Użyte stężenie-1,0% <0,9x104 <0,9x104 <0,8x104 <0,8x104 Użyte stężenie-2,0% <0,9x104 <0,9x104 <0,8x104 <0,8x104 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
DopuszczalneDopuszczalneDopuszczalne Dopuszczalne
Tabela 12: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu, cd. Składniki/skład 155 156 157 158 Woda dejonizowana 36,85 30,85 36,85 34,85 Kwas octowy 1 1 1 1 Duomeen SV 0,15 0,15 0,15 0,15 Plurafac LF-303 1,5 1,5 1,5 1,5 Plurafac S305-LF 1,5 1,5 1,5 1,5
Page 47
46 EP1 791 941
Bezwodny kwas cytrynowy 3 3 3 3 Kwas ortofosforowy (V) (75%) 55 55 55 55 Kwas azotowy (V) (70%) - - 1 - NaHSO4 - - - 3 Ventocil P (20%) - 7 - - Kwas mlekowy - - - - Kwas glikolowy - - - - Sól sodowa kwasu poliasparaginowego (40%)
- - - -
Bronopol 1 - - - Homogeniczność produktu Przejrzysta
faza Przejrzysta faza
Przejrzysta faza
Przejrzysta faza
pH: bez domieszek CC) 0,74 (23,7) 0,76 (24,8) 0,77 (24,5) 0,74 (23,9) Gęstość przestrzenna, g/ml 1,317 1,313 1,314 1,341 Skuteczność czyszczenia Użyte stężenie, g/l 5 g/l 5g/l 5 g/l 5 g/l Temperatura mycia, "C 61 61 60 61 Czyszczenie pozostałości z mleka/400 ppm, woda twarda, %
97 99 96 98
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %
95 95 95 95
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,8x104 >3,9x105 >1,9x105 <0,8x104 Użyte stężenie-1,0% <0,8x104 >1,9x105 >1,9x105 >1,5x105 Użyte stężenie-2,0% >1,5x105 >1,9x105 >1,9x105 >1,5x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,8x104 <0,6x104 <0,6x104 <0,8x104 Użyte stężenie-1,0% <0,8x104 <0,6x104 <0,6x104 <0,8x104 Użyte stężenie-2,0% <0,8x104 <0,6x104 <0,6x104 <0,8x104 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
DopuszczalneDopuszczalne DopuszczalneDopuszczalne
Tabela 13: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/skład 159 160 161 Woda dejonizowana 36,85(34,85) 36,85(43,85) 30,85(27,85) Kwas octowy 1 1 1 Duomeen O - - - Duomeen SV 0,15 0,15 0,15 Plurafac SLF-18B - - - Plurafac LF-4030 (środek przeciwpieniący)
- - -
Plurafac LF-303 1,5 1,5 1,5 Plurafac S305-LF 1,5 1,5 1,5 Bezwodny kwas cytrynowy 3 3 3 Kwas ortofosforowy (V) (75%) 55 55 55 Oktanosulfonian sodu (30%) - - - NaHSO4 - - -
Page 48
47 EP1 791 941
Ventocil P (20%) - - 7,00(10,00) Kwas glikolowy 1,00(3,00) - - Kwas azotowy (V) (70%) - 1,00(3,00) - pH: bez domieszek (°C) 0,97(0,82) 0,93(0,95) 0,76(0,82) Gęstość przestrzenna, g/ml 1,310(1,321) 1,312(1,318) 1,313(1,315) Skuteczność czyszczenia Użyte stężenie, g/l 5g/l 5g/l 5g/l Temperatura mycia, °C 60(61) 60(61) 60(61) Czyszczenie pozostałości z mleka / woda twarda, 400 ppm, %
99(96) 97(97) 99(97)
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/L, %
98(95) 98(95) 98(95)
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <1,3(1,8)x105 <1,3(1,3)x105 <1,9(1,3)x105 Użyte stężenie-1,0% <1,3(1,8)x105 <1,3(1,3)x105 <1,9(1,3)x105 Użyte stężenie-2,0% <1,3(1,8)x105 <1,3(1,3)x105 <1,9(1,3)x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,8(0,7)x104 <0,8(0,7)x104 <0,6(0,7)x104 Użyte stężenie-1,0% <0,8(0,7)x104 <0,8(0,7)x104 <0,6(0,7)x104 Użyte stężenie-2,0% <0,8(0,7)x104 <0,8(0,7)x104 <0,6(0,7)x104 Ocena pienienia.-rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne
Tabela 13: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu, cd. Składniki/skład 162 163* 164 * 165 Woda dejonizowana 36,85(35,85) 38 27 48,5 Kwas octowy 1 - - 1,5 Duomeen 0 - - - 3 Duomeen SV 0,15 - - - Plurafac SLF-18B - 2 2 - Plurafac LF-4030 (środek przeciwpieniący)
- - - 3
Plurafac LF-303 1,5 - - - Plurafac S305-LF 1,5 - - - Bezwodny kwas cytrynowy 3 3 3 3 Kwas ortofosforowy (V) (75%)
55 43 43 43
Oktanosulfonian sodu (30%) - 9 21 - NaHSO4 - 5 2 - Ventocil P (20%) - 2 - Kwas glikolowy - - - Kwas azotowy (V) (70%) 1,00(2,00) - - pH: bez domieszek (°C) 0,77(0,78) - Gęstość przestrzenna, g/ml 1,312(1,318) - - Skuteczność czyszczenia Użyte stężenie, g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l Temperatura mycia, °C 60(61) 61 61 61 Czyszczenie pozostałości 96(96) 99 98 100
Page 49
48 EP1 791 941
z mleka/ woda twarda, 400 ppm, % Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %
98(95) 98 98 98
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <1,9(1,8)x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 Użyte stężenie-1,0% <1,9(1,8)x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 Użyte stężenie-2,0% <1,9(1,8)x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,6(0,7)x104 <0,5x105 <0,6x104 <0,6x104 Użyte stężenie-1,0% <0,6(0,7)x104 >1,2x105 0,3x105 1,2x104 Użyte stężenie-2,0% <0,6(0,7)x104 >1,2x105 >1,2x105 >1,2x105 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne - - Dopuszczalne
* niezgodnie z wynalazkiem
Page 50
49 EP1 791 941
Tabela 14: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/skład 166* 167 * 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177* Woda dejonizowana
38 20 18,85 38,35 38,35 18,85 19,85 3335 38,35 36,85(35,85)36,85(35,85)27
Kwas octowy - - 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - Duomeen O - - - - - - - - - - - - Duomeen SV - - 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 • - Plurafac SLF-18B
2 3 - - 3 3 2 3 2 - - 2
Plurafac LF-303 - - 1,5 1,5 - - - - - 1,5 1,5 - Plurafac S305-LF
- 1,5 1,5 - - - - - 1,5 13 -
Bezwodny kwas cytrynowy
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas ortofosforowy (V) (75%)
43 43 43 43 43 43 43 43 43 55 55 43
Oktanosulfonian sodu (30%)
9 - - - - - - - - - - 21
Ksylenosulfonian sodu (40%)
- 26 26 - - 26 26 - - • - -
Kwas azotowy (V) (98%)
- - - 1 10 - - 15 10 - - -
NaHSO4 5 5 5 - - 5 5 - - - - 2 Ventocil P (20%) - - - - - - - - - - - 2 Kwas glikolowy - - - 1,5 1,5 - - 1,5 U - - - Kwas azotowy (V) (70%)
- - - - - - - - - 1,00(2,00) 1,00(2,00) -
Homogeniczność produktu
Przejrzysty Przejrzysty/mętny PrzejrzystyPrzejrzysty Mętny Mętny/ wydzielona górna warstwa
PrzejrzystyMętny Mętny/ wydzielona górna warstwa
Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty
pH: bez domieszek (°C)
- 0,83 0,82 0,63 0,69 0,66 0,61 0,61 0,54 0,77(0,78) 0,77(0,78) -
Page 51
50 EP1 791 941
Skuteczność czyszczenia Użyte stężenie, g/l
5g/l 5g/l 0,5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5 g/l 5 g/l 5g/l 5g/l 5 g/l 5g/l
Temperatura mycia °C
61 60 60 60 60 60 60 60 60 60(61) 60(61) 61
Czyszczenie pozostałości z mleka/ woda twarda, 400 ppm, %
99
93(99) 93(98) 94(96) 97 99 96 97 97 96(96) 96(96) 98
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2g/l, %
98 98 98 98 98 98 98 98 98 98(95) 98(95) 98
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa
Redukcja
Użyte stężenie0,5%
>1,5x105 >1,3x103
>1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >13x105 >1,3x103 >1,3x103 >1,9(1,8)x105
>1,9(1,8)x105
>1,5x105
Użyte stężenie1,0%
>1,5x105 >1,3x103
>1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,9(1,8)x105
>1,9(1,8)x105
>1,5x105
Użyte stężenie2,0%
>1,5x105 >1,3x103
>1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,3x103 >1,9(1,8)x105
>1,9(1,8)x105
>1,5x105
Staphylococcus Aureus
Redukcja
Użyte stężenie0,5%
<0,5x105 0,11x15 <0,06x10'
<0,06x105
<0,07x105
<0,06x105
0,06x10s <0,07x105
0,07x10s <0,06(0,7) x105
>1,3(>1,3) x105
<0,06x105
Gęstość przestrzenna, g/ml
1,28 1,3322 1,3479 1,3277 1,32711,3464 1,3464 1,3708 1,3263 1,312(1,318)1,312(1,318)1,26
Page 52
51 EP1 791 941
Użyte stężenie1,0%
>1,2x105 >1,2x105 >1,2x10' >0,21x105
0,24x105 >1,2x105 03x105 0,3x105 0,30x10s <0,06(0,7) x105
>1,3>(>1,3) x105
0,30x105
Użyte stężenie2,0%
>1,2x105 >1,2x105 >1,0x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,2x105 0,2x105 1,1x105 >1,3x105 0,06(0,7) x104
>1,3(>1,3) x105
1,2x105
Ocena pienienia
Niedopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Dopuszczalne
Niedopuszczalne
* niezgodnie z wynalazkiem Tabela 15: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/skład 178* 179* 180* 181 182 183 * 184 185 * 186 * 187 188 * Woda dejonizowana
45 44 42,5 46 43 48,5 50 38 45 48 47
Kwas octowy 1 1 1,5 - 1 1,5 - - 1 - Duomac T (dioctany)
- - - 3 3 - 2 - - 2 -
Plurafac SLF-18B - - - - - - - 2 2 2 Plurafac LF-4030 (środek przeciwpieniący)
2 3 3 3 3 3 - - - - -
Bezwodny kwas cytrynowy
3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
Kwas ortofosforowy (V) (75%)
43 43 43 43 43 43 43 43 43 43 43
Oktanosulfonian sodu (30%)
- - ■ - - • - 9 - - -
NaHSO4 2 2 2 2 - - 5 2 2 2 Ventocil P (20%) 2 2 2 2 2 - 2 - 2 2 2 Skuteczność czyszczenia Użyte stężenie, g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l 5g/l Temperatura mycia, °C
61 61 61 61 61 61 61 61 61 61 60
Czyszczenie pozostałości
100 99 100 100 100 100 100 99 99 99 . 100
Page 53
52 EP1 791 941
z mleka/ woda twarda, 400 ppm, % Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %
98 98 98 98 98 98 98 98 98 98 98
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040
Pseudomonas Aeruginosa
Redukcja Redukcja Redukcja RedukcjaRedukcja Redukcja RedukcjaRedukcja Redukcja Redukcja Redukcja
Użyte stężenie0,5%
>1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,0x10' >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 >1,3x105
Użyte stężenie1,0%
>1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,0x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 >1,3x105
Użyte stężenie2,0%
>1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,0x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 >1,3x105
Staphylococcus Aureus
Redukcja Redukcja Redukcja RedukcjaRedukcja Redukcja RedukcjaRedukcja Redukcja Redukcja Redukcja
Użyte stężenie0,5%
<0,8x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,6x104 <0,6x104 <0,9x104 <0,5x105 <0,6x104 >1,3x104 >1,3x104
Użyte stężenie1,0%
<0,8x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,6x104 1,2x104 <0,9x104 >1,2x105 <0,6x104 >1,3x104 >1,3x104
Użyte stężenie 2,0%
<0,8x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,6x104 >1,2x105 <0,9x104 >1,2x105 <0,6x104 >1,3X104 >1,3x104
Ocena Niedopuszcza Niedopuszcz - - - - - Niedopuszcz - NiedopuszczalneNiedopuszczaln
Page 54
53 EP1 791 941
pienienia –rurociągi obsługujące transport mleka
lne alne alne e
* niezgodne z wynalazkiem
Page 55
54 EP1 791 941
Tabela 16: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/formulacja 189 190 191 192 193 194 Woda dejonizowana
41,85 51,85 42,85 23,85 23,85
Kwas octowy 1 1 1 1 1 1 Duomeen SV 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 Plurafac SLF-I8B 1,5 1,5 1,5 2 2 2 Plurafac LF-303 1,5 1,5 1,5 1 1 1 Bezwodny kwas cytrynowy
3 3 3 3 3 3
Kwas ortofosforowy (V) (75%)
35 35 35 35 35 35
Glikol propylenowy 3 3 3 3 3 3 Ksylenosulfonian sodu (40%)
- - - 26 26 26
NaHSO4 10 - 10 5 5 - Triameen Y12D 3 3 2 - - - Homogeniczność produktu
Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty
Temperatura mycia, °C/min.
40/8 40/8 40/8 40/8 40/8 40/8
Czyszczenie pozostałości z mleka/ woda twarda, 400 ppm, %, (film)
85/82(+4/3) 94(+5) 83(+3) 82(+l)/7l(+2)/81(+l)
88(+3)/82(+3) 92(+5)
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %(śred. 3)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61 (wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61 (wzorzec/wzorzec)
Pseudomonas Aeruginosa
Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja
Użyte stężenie-0,5%
>1,6x105 >1,6x105 >1,6x105 >1,2x105 >1,5x10s >1,5x10s
Page 56
55 EP1 791 941
Użyte stężenie-1,0% >1,6x105 >1,6x105 >1,6x105 >1,2x105 >1,5x10s >1,5x10s Użyte stężenie-2,0% >1,6x105 >1,6x105 >1,6x105 >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,8x104 <0,7x104 <0,8x104 <0,7x104 <0,57x104 <0,57x104 Użyte stężenie-1,0% <0,8x104 <0,7x104 <0,8x104 <0,7x104 0,71x105 <0,57x104 Użyte stężenie-2,0% <0,8x104 <0,7x104 <0,8x104 0,7x105 1,1x105 >1,1x105 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne
Tabela 17: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu, cd. Składniki/formulacja 195 196 197 198 199 200 201 Woda dejonizowana 26,85 20,85 15,85 18,85 24,85 23,85 31,85 Kwas octowy 1 1 1 1 1 1 1 Duomeen SV 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 Plurafac SLF-18B 2 2 2 2 2 2 2 Plurafac LF-303 1 1 1 1 1 1 1 Bezwodny kwas cytrynowy
- 3 3 3 3 3 3
Kwas ortofosforowy (V) (75%)
35 43 43 43 35 35 20
Glikol propylenowy 3 3 3 3 3 3 3 Ksylenosulfonian sodu (40%)
26 26 26 26 28 28 30
NaHS04 5 - 5 5 - - - Kwas amidosulfonowy - - 5 - - - 5 Kwas kaprynowy/kwas kaprylowy (40/60)
- - - - 2 3 3
Homogeniczność Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty
Page 57
56 EP1 791 941
produktu Temperatura mycia, °C/min.
40/8 40/8 40/8 40/8 40/8 40/8 40/8
Czyszczenie pozostałości z mleka/ woda twarda, 400 ppm, %, (film)
68(+4)/82(+2) 87(+5)/96(+4)75(+2) 81 (+2) 68(+4)/82(+2)87(+5)/96(+4) 75(+2)
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %(śred. 3)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
62/61(wzorzec/wzorzec)
Pseudomonas Aeruginosa
Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja
Użyte stężenie-0,5% >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 Użyte stężenie-1,0% >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 Użyte stężenie-2,0% >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,2x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,3x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% <0,7x104 <0,57x104 <0,57x104 <0,7x104 0,64x105 >1,9x105 >1,9x105 Użyte stężenie-1,0% <0,7x10" 0,85x104 0,71x105 0,28x105 >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 Użyte stężenie-2,0% >1,4x105 >1,1x105 >1,1x105 0,11x105 >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne Dopuszczalne
Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne
Dopuszczalne Dopuszczalne
Page 58
57 EP1 791 941
Tabela 18: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/formulacja 202 203 204 205 206 207 Woda dejonizowana 33,1 20,6 34,85 34,85 27,85 35,85 Kwas octowy 0,25 0,25 1 1 1 1 Duomeen S/SV - - 0,15 0,15 0,15 0,15 Duomeen T 0,15 0,15 - - - - Plurafac LF-303 1 1 1,5 1,5 1,5 1,5 Plurafac S305-LF - - 1,5 1,5 1,5 1,5 Plurafac SLF-18B 1 1 - - - - Bezwodny kwas cytrynowy 0 3 3 3 3 3 Kwas ortofosforowy (V) (75%) przeznaczony dla przemysłu spożywczego
16 20 55 55 55 55
Kwas azotowy (V) (70%) - - - - 2 Ventocil P (20%) - - - - 10 - Kwas glikolowy - - 3 - - - Sól sodowa kwasu poliasparaginowego (40%)
- - - 3 - -
Ksylenosulfonian sodu (40%)
35,5 36 - - - o
Kwas metanosulfonowy (70%)
10 15 - - -
Kwas tłuszczowy 658 prod. Emery
3 3 - - - -
Homogeniczność produktu Przejrzysty Przejrzysty Faza przejrzysta Faza przejrzysta Faza przejrzysta Faza przejrzysta pH: bez domieszek (°C)/pH roztworu myjącego @ woda twarda, 400 ppm
0,32 0,18 0,82(25,0)/1,94 0,95(25,6)/1,94 0,82(26,0)/1,96 0,78(24,7)/1,91
Page 59
58 EP1 791 941
Gęstość przestrzenna (23,6°C), g/ml
1,182 1,238 1,321 1,318 1,315 1,318
Skuteczność czyszczenia, użyte stężenie 5g/l Temperatura mycia, 60°C/8 min.
- 97,85 - - - -
Temperatura mycia, 40°C/8 min.
71,3 79,11 - - - r
Użyte stężenie, g/l - - 5g/l 5 g/l 5g/l 5 g/l Temperatura mycia, °C - - 60 61 61 60 Czyszczenie pozostałości z mleka/ woda twarda, 400 ppm, %
- - 96 97 97 96
Detergent kontrolny proszek chloroalkaliczny @ 2 g/l, %
- - 95 95 95 95
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% >1,3x105 >1,3x10s >1,8x105 >1,3x105 >1,3x10s >1,8x10s Użyte stężenie-1,0% >1,3x105 >1,3x105 >1,8x105 >1,3x105 >1,3x10s >1,8x10s Użyte stężenie-2,0% >1,3x105 >1,3x105 >1,8x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,8x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% >1,9x105 >1,3x105 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 Użyte stężenie-1,0% >1,9x105 >1,9x105 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 Użyte stężenie-2,0% >1,9x105 >1,9x105 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 <0,7x104 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne
Tabela 19: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/skład 208* 209 210 211 212 Woda dejonizowana 17,9985 18,8485 16,8485 36,85 26,85 Kwas octowy - 1 I 1 1 Duomeen S/SV - 0,15 0,15 0,15 0,15 Plurafac LF-303 - 1J - 1 1,5 Plurafac S305-LF - 13 - - -
Page 60
59 EP1 791 941
Plurafac SLF-18B 3 - 3 2 1,5 Bezwodny kwas cytrynowy 3 3 3 - - Bezwodny kwas cytrynowy - - - 3 3 Kwas ortofosforowy (V) (75%) przeznaczony dla przemysłu spożywczego
43 43 , 43 20 33
Ksylenosulfonian sodu (40%)
28 26 28 26 0
Wodorosiarczan (VI) sodu-czystość jak do karmy dla zwierząt
5 5 5 0 -
Kwas kaprynowy/kwas kaprylowy (40/60)
- - - 2 0
Kwas glikolowy - - - - - Kwas amidosulfonowy - - - 5 0 Glikol propylenowy - - - 3 3 Żółcień FD&C Nr 5 0,0015 0,0015 0,0015 0 0 Homogeniczność produktu Przejrzysty/wydzielona
faza Faza przejrzysta Przejrzysty/wydzielona
faza Przejrzysty Przejrzysty
pH: bez domieszek (°C)/pH roztworu myjącego @ woda twarda, 400 ppm
0,82(25,6)/1,94 0,82(26,0)/l,96 0,78(24,7)/1,91 -
Gęstość przestrzenna (23,6°C), g/ml
1,3322 1,3479 1,3464 - -
Skuteczność czyszczenia, użyte stężenie 5g/l Temperatura mycia, 60°C/8 min.
97(-3) 96(-l) 96(-2) - -
Temperatura mycia, 60°C/4 min.
90(-3) 96(-2) 94(-l) - -
Temperatura mycia, 40°C/8 min.
66(-4) 74(-2) 80(-l) - -
Temperatura mycia, 40°C/4 min.
61(-4) 59(-3) 70(-2) - -
Page 61
60 EP1 791 941
Raport z testu działania bakteriobójczego zgodnie z EN 1040 Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% >1,3x105 >1,3x105 >1,8x105 >1,3x105 >1,3x105 Użyte stężenie-1,0% >1,3x105 >1,3x105 >1,8x105 >1,3x105 >1,3x105 Użyte stężenie-2,0% >1,3x105 >1,3x105 >1,8x105 >1,3x105 >1,3x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% 0,11x105 <0,06x105 <0,06x105 0,94x104 0,94x104 Użyte stężenie-1,0% >1,2x105 >1,2(1,0)x105 >1,2x105 >1,9x105 >1,9x105 Użyte stężenie-2,0% >1,2x105 >1,2(1,0)x105 >1,2x105 >1,9x105 >1,9x105 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne? Dopuszczalne Dopuszczalne
* niezgodne z wynalazkiem
Page 62
61 EP1 791 941
Tabela 20: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/formulacja 213 214 215 216 * Woda dejonizowana 66,6 68,6 60,85 60 Kwas octowy 0,25 0,25 1 0 Duomeen S/SV - - 0,15 0 Duomeen T 0,15 0,15 - - Plurafac LF-303 1 1 1,5 1,5 Plurafac SLF-18B 2 1 1,5 1,5 Kwas ortofosforowy (V) (75%) przeznaczony dla przemysłu spożywczego
15 11 20 20
Kwas metanosulfonowy 15 18 15 15 Kwas kaprynowy/kwas kaprylowy (40/60) 0 0 0 2 Homogeniczność produktu Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty Przejrzysty pH: bez domieszek (°C)/pH roztworu myjącego @ woda twarda, 400 ppm
0,28 0,24 - -
Gęstość przestrzenna (23,6°C), g/ml 1,129 1,121 - - Skuteczność czyszczenia, użyte stężenie 5g/l Temperatura mycia, 40°C/8 min. 90,89 88,62 - - Pseudomonas Aeruginosa Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105
Page 63
62 EP1 791 941
Użyte stężenie-1,0% >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 Użyte stężenie-2,0% >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 <0,94x104 Użyte stężenie-1,0% >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 Użyte stężenie-2,0% >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 >1,9x105 Ocena pienienia – rurociągi obsługujące transport mleka
Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne Dopuszczalne
* niezgodne z wynalazkiem Tabela 21: Skuteczność czyszczenia i skuteczność bakteriobójcza określona dla kompozycji detergentu Składniki/formulacja 217 218 219 Woda dejonizowana 21,85 25,85 26,35 Kwas octowy 1,00 1,00 1,00 Duomeen SV 0,15 - - Genamin OLP 100 - 0,15 0,15 Glikol propylenowy 3,00 3,00 3,00 Plurafac LF 303 1,50 1,50 1,50 Bezwodny kwas cytrynowy 3,00 3,00 3,00 Kwas ortofosforowy (V) (75%) 35,00 35,00 35,00 Ksylenosulfonian sodu (40%) 30,00 25,00 25,00 Emery 658 3,00 1,00 1,00 Plurafac 18B-45 1,50 1,50 1,50 Kwas glikolowy - 3,00 2,50 pH: bez domieszek (22,2°C) 0,74 0,74 0,74 Gęstość przestrzenna (21,2°C), g/ml 1,257 1,257 1,257 Skuteczność czyszczenia Temperatura mycia, 60°C/8 min. 97 97 94 Skuteczność bakteriobójcza (Test AOAC nr 960.09) Escherichia Coli Redukcja Redukcja Redukcja Użyte stężenie-0,5% >7 log >7 log >7 log Staphylococcus Aureus Redukcja Redukcja Redukcja
Page 64
63 EP1 791 941
Użyte stężenie-0,5% >7 log >7 log >7 log Objętość piany, ml DNMC-woda dejonizowana 0,00 min 290 455 415 0,25 min 70 260 150 0,50 min 30 55 40 1,00 min 20 35 10 5,00 min 0 0 0 DNMC-woda twarda 0,00 min 200 375 300 0,25 min 20 70 65 0,50 min 10 25 15 1,00 min 0 15 10 5,00 min 0 0 0
Page 65
64 EP1 791 941
Inną normą o bardziej surowych kryteriach oceny działania bakteriobójczego chemicznych
środków dezynfekujących i antyseptycznych jest norma europejska EN 1276. Ogólnie
norma ta jest stosowana w następujących obszarach: (a) przetwarzanie, dystrybucja i
sprzedaż detaliczna żywności pochodzenia zwierzęcego (mleko i przetwory mleczne,
mięso i przetwory mięsne, ryby, owoce morza i inne odnośne produkty, jaja i przetwory
jajeczne, karma (pasza) dla zwierząt); (b) żywność pochodzenia roślinnego (napoje,
owoce, warzywa i ich pochodne, mąka, produkty mączne i pieczywo, karma (pasza) dla
zwierząt); (c) gospodarstwa domowe i instytucje użytku publicznego (gastronomia,
obszary i tereny publiczne, szkoły, żłobki, sklepy, siłownie, kosze na śmieci, hotele,
mieszkania, niewrażliwe klinicznie obszary szpitali, biura); (d) pozostałe zastosowania
przemysłowe (materiały opakowaniowe, biotechnologia-drożdże, białka, enzymy,
farmaceutyki, kosmetyki i preparaty toaletowe, tekstylia, przemysł kosmiczny, przemysł
komputerowy).
W celu certyfikowania produktu zgodnie z ta procedurą produkt musi spełniać następujące
kryteria minimalne. W trakcie rozpuszczania w wodzie twardej w temperaturze 20°C i po
upływie 5 minut czasu ekspozycji, w warunkach czystości (albumina serum wołu 0,3g/l) lub
w warunkach zanieczyszczenia (albumina serum wołu 3g/l) produkt musi wykazać
redukcję na poziomie 105 (log współczynnika redukcji równy 5, tzn. zapewnia redukcję o
99.999%) jednostek żywych dla czterech wybranych szczepów referencyjnych:
Pseudomonas aeruginosa (ATCC 15442), Staphylococcus aureus (ATCC 6538),
Escherichia coli (ATCC 10536) i Enterococcus hirae (ATCC 10541).
W trakcie testu do przygotowanej i badanej próbki kompozycji detergentu dodano
zawiesinę bakterii. Mieszaninę utrzymywano w temperaturze 20°C. Po upływie
określonego czasu kontaktu (5 min.), dodano podwielokrotną część próbki i działanie
bakteriobójcze w tej części próbki zostało natychmiast zneutralizowane lub stłumione za
pomocą metody walidacji (np. za pomocą metody rozcieńczania-neutralizacji).
Zastosowano kompozycję neutralizującą o następującym składzie: lecytyna – 3 g,
polisorbat 80 – 30 g, tiosiarczan (VI) sodu – 5 g, chlorowodorek L-histydyny – 1 g,
saponina – 30 g i woda destylowana do 500 ml, bufor fosforanowy 0,25 M – 10 ml i woda
destylowana do 1000 ml.
Dwie różne kompozycje (kompozycja 136 i 139 z tabeli 10) testowano w różnych
warunkach testowych. Wyniki przedstawiono w tabeli 22.
Page 66
65 EP1 791 941
Tabela 22: Redukcja drobnoustrojów w trakcie testu zgodnie z normą europejską EN 1276 Kompozycja 139 @ 40°C-warunki czystości (albumina serum wołu 0,3g/l), redukcja ilości bakterii Stężenie (obj.) 0,3% 0,4% 0,5% 1,0% 2,0% Pseudomonas aeruginosa
>1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105
Staphylococcus aureus
>1,2x105 >1,2x105 >1,2x105 >1,2x105 >1,2x105
Escherichia coli >1,0x105 >1,0x105 >1,0x105 >1,0x105 >1,0x105 Enterococcus hirae
6,6x103 2,6x104 >1,4x105 >1,4x105 >1,4x105
Kompozycja 139 @ 40°C-warunki zanieczyszczenia (albumina serum wołu 3,0g/l), redukcja ilości bakterii Stężenie (obj.) 0,3% 0,4% 0,5% 1,0% 2,0% Pseudomonas aeruginosa
>1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105
Staphylococcus aureus
<7,0x103 4,4x104 >1,4x105 >1,4x105 >1,4x105
Escherichia coli >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105 Enterococcus hirae
<6,6x103 1,1x104 >1,3x105 >1,3x105 >1,3x105
Kompozycja 139 @ 40°C-warunki zanieczyszczenia (10g/l mleko regenerowane), redukcja ilości bakterii Stężenie (obj.) 0,3% 0,4% 0,5% 1,0% 2,0% Pseudomonas aeruginosa
>1,4x105 >1,4x105 >1,4x105 >1,4x105 >1,4x105
Staphylococcus aureus
<5,0x103 3,3x104 >1,0x105 >1,0x105 >1,0x105
Escherichia coli >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 Enterococcus hirae
<9,0x103 5,3x104 >1,8x105 >1,8x105 >1,8x105
Page 67
66 EP1 791 941
Kompozycja 139 @ 20°C-warunki zanieczyszczenia (albumina serum wołu 3,0g/l), redukcja ilości bakterii Stężenie (obj.) 0,3% 0,4% 0,5% 1,0% 2,0% Pseudomonas aeruginosa
>1,6x105 >2,0x105 >2,0x105 >2,0x105 >2,0x105
Staphylococcus aureus
<1,6x103 2,6x104 >1,2x105 >1,2x105 >1,2x105
Escherichia coli <8,0x103 >1,6x105 >1,6x105 >1,6x105 >1,6x105 Enterococcus hirae
<5,6x103 <5,6x103 <5,6x103 >1,1x105 >1,1x105
Kompozycja 139 @ 20°C-warunki czystości (albumina serum wołu 0,3 g/l), redukcja ilości bakterii Stężenie (obj.) 0,3% 0,4% 0,5% 1,0% 2,0% Pseudomonas aeruginosa
>1,1x105 >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105
Staphylococcus aureus
>1,5x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,5x105 >1,5x105
Escherichia coli >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 >1,7x105 Enterococcus hirae
<6,6x103 <6,6x103 7,7x104 1,3x105 1,3x105
Kompozycja 136 @ 20°C-warunki zanieczyszczenia (albumina serum wołu 3,0 g/l), redukcja ilości bakterii Stężenie (obj.) 0,3% 0,4% 0,5% 1,0% 1,5% Pseudomonas aeruginosa
3,7x104 >1,6x105 >1,6x105 >1,6x105 >1,6x105
Staphylococcus aureus
<5,6x103 <5,6x103 >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105
Escherichia coli <5,7x103 2,9x104 >1,1x105 >1,1x105 >1,1x105 Enterococcus hirae
<6,3x103 <6,3x103 <6,3x103 1,3x105 1,3x105
Page 68
67 EP1 791 941
Sekwestranty, środki chelatujące i aktywne wypełniacze
Sekwestranty (środki maskujące), środki chelatujące (kompleksotwórcze) i
wypełniacze aktywne stosuje się w kompozycjach detergentowych w celu
zmiękczania lub uzdatniania wody oraz zapobiegania tworzeniu się osadów lub 5
innych soli. Ogólnie mówiąc, sekwestranty tworzą związki kompleksowe lub
wiązania koordynacyjne z jonami metali powszechnie spotykanymi w wodzie
komunalnej a tym samym eliminują wytrącanie osadów tych metali podczas
stosowania kompozycji detergentowych.
10
Rozpuszczalne w wodzie sekwestranty i aktywne wypełniacze polepszają
właściwości czyszczące detergentów, szczególnie w przypadku wody twardej. Do
preferowanych aktywnych wypełniaczy zaliczają się sole metali alkalicznych,
zwłaszcza fosforany metali alkalicznych takie jak: pirofosforany metali alkalicznych
(np. pirofosforan tetrasodowy i pirofosforan tetrapotasowy), tripolifosforany metali 15
alkalicznych (np. polifosforan trisodowy lub potasowy, bezwodny lub uwodniony),
metafosforany metali alkalicznych (np. heksametafosforany sodu lub potasu) i
ortofosforany metali alkalicznych (np. ortofosforan trisodowy lub potasowy).
Nieorganiczne i organiczne bezfosforanowe wypełniacze mogą także być stosowane 20
jako składniki kompozycji detergentowych. Jako preferowane wypełniacze
detergentów mogą być uwzględniane także nieorganiczne związki bezfosforanowe,
wybrane z grupy obejmującej borany, węglany i wodorowęglany metali alkalicznych,
jak również nierozpuszczalne w wodzie glinokrzemiany i zeolity, zarówno
krystaliczne jak i bezpostaciowe. Przykładem nieorganicznych bezfosforanowych 25
soli, stanowiących składniki aktywnych wypełniaczy są tetraboran sodu, węglan
sodu, wodorowęglan sodu, półtorawęglan sodu, węglan potasu, wodorowęglan
potasu oraz zeolity na bazie sodu i potasu. Preferowanymi bezfosforanowymi
organicznymi wypełniaczami i sekwestrantami są sole (metali alkalicznych) kwasów
polikarboksylowych lub kwasu nitrylooctowego. Przykładowo: bezfosforanowe, 30
nieorganiczne sole sekwestrantów i wypełniaczy obejmują cytryniany mono-, di- i
trisodowe oraz (EDTA-Na4), tetra-sodową sól kwasu etylenodiaminotetraoctowego.
Jako wypełniacze mogą być również stosowane mieszaniny polifosforanów
alkalicznych oraz typowych soli organicznych i/lub nieorganicznych.
Page 69
68 EP1 791 941
Korzystne jest, aby sole polifosforanowe aktywnych wypełniaczy uzupełnić
wypełniaczami pomocniczymi, takimi jak sole metali alkalicznych z kwasami
polikarboksylowymi (tj. sole metali alkalicznych z kwasem cytrynowym lub
winowym). Preferowane są sole sodowe kwasu cytrynowego. 5
Wraz z solami aktywnego wypełniacza mogą być opcjonalnie stosowane
nieusieciowane poliakrylany, o niskim ciężarze cząsteczkowym, w zakresie około
1000–10 0000, korzystniej od około 2000–80 000, a najlepiej około 4500.
10
Szczególnie preferowane są rozpuszczalne w wodzie sole kwasu akrylowego
i homopolimery kwasu metakrylowego. Jako sole rozpuszczalne w wodzie mogą być
stosowane sole metali alkalicznych, takie jak sól sodowa lub potasowa, sól
amonowa lub podstawione sole amonowe. Sól może znajdować się w postaci
częściowo lub całkowicie zobojętnionej. Przykładowo: nie usieciowane poliakrylany o 15
małej masie cząsteczkowej w ofercie firmy Rohm and Hass są dostępne pod nazwą
ACUSOL. Szczególnie odpowiedni jest Acusol®445N o masie cząsteczkowej około
4500.
Mieszanina homopolimerów kwasu akrylowego i kopolimerów 20
maleinowo/olefinowych może również być zastosowana jako poliakrylan
nieusieciowany. Kopolimer może być otrzymywany przy zastosowaniu
podstawionego lub niepodstawionego bezwodnika maleinowego lub
niskocząsteczkowej olefiny użytej częściowo lub całkowicie zamiast cyklicznego
bezwodnika. Monomer bezwodnika maleinowego opisać wzorem ogólnym: 25
30
w którym R3 i R4 są ugrupowaniami dowolnie wybranymi z grupy, w której skład
wchodzą: H, rodnik alkilowy (C1-C4), fenyl, rodnik alkilo(C1-C4)fenylowy lub rodnik
Page 70
69 EP1 791 941
alkilo-(C1-C4)-fenylenowy Najlepiej, jeśli olefiną niskocząsteczkową jest olefina (C1-
C4), taka jak etylen, propylen, izopropylen, butylen i izobutylen. Kopolimery te mają
masę cząsteczkową w zakresie od około 1000–100 000, najlepiej od około 1000–
15000. Szczególnie preferowany jest Acusol®460N, który ma masę cząsteczkową
wynoszącą około 15 000. Inne przykładowe kopolimery to Sokalan®CP45, firmy 5
BASF, który jest częściowo zobojętnionym kopolimerem kwasu metakrylowego z
solą sodową bezwodnika maleinowego oraz Sokalan®CP5, który jest solą
zobojętnioną całkowicie. Te rozpuszczalne w wodzie, nieusieciowane poliakrylanowe
polimery, osobno lub w połączeniu, powinny stanowić od 0–10% masy kompozycji
detergentowej. 10
Funkcję aktywnego wypełniacza może również pełnić mieszanina organicznych
kwasów polikarboksylowych, takich jak kwas cytrynowy, kwas poliakrylowy, kwas
poliakrylowy / maleinowy, kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas 15
asparaginowy, kwas nitrylotrioctowy (NTA) oraz kwas polifosfonowy.
Opracowywane kompozycje wynalazcze na ogół zawierają wagowo od 0–30%
aktywnego wypełniacza lub środka sekwestrującego, korzystniej jest, jeżeli ta
zawartość wynosi wagowo około 1–25%, a najkorzystniej w zakresie 2–15%. 20
Stosowanie środka chelatującego lub mieszaniny środków w kompozycjach
detergentów jest korzystne ze względu na możliwość korygowania twardości wody.
Zawartość środków chelatujących może wynosić wagowo od około 0–10%
wagowych, a korzystnie jest jeśli występuje w przedziale około 0,01–5%. Do 25
preferowanych środków chelatujących są zaliczane fosfoniowe środki chelatujące,
takie jak HEDP [1-hydroksyetano 1,1difosfoniany], polialkilenofosfonian, oraz związki
aminofosfonianowe, takie jak kwas aminotrimetylenofosfonowy (ATMP), fosfoniany
nitrilotrimetylenowe (NTP) oraz etylenodiamino-tetrametylenofosfoniany i dietyleno-
triamino-pentametylenofosfoniany (DTPMP). Związki fosfoniowe mogą występować 30
w postaci kwasowej lub też w postaci soli. Szczególnie preferowanymi środkami
chelatującymi są dietyleno-triamino-pentametylenofosfoniany (DTPMP) oraz
hydroksyetano-difosfoniany (HEDP); są one dostępne w ofercie handlowej firmy
Monsanto pod nazwą DEQUEST. Przykładowym biodegradowalnym środkiem
Page 71
70 EP1 791 941
chelatującym do stosowania w opracowanych kompozycjach detergentowych
według przedstawianego wynalazku jest etylenodiamina-N, kwas N-dibursztynowy
lub sole tego kwasu z metalami alkalicznymi i metalami ziem alkalicznych.
Innym preferowanym rodzajem środków chelatujących, stosowanym w niniejszym 5
wynalazku, są aminokarboksylany, takie jak kwas etylenodiaminotetraoctowy
(EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA) i kwas
propylenodiaminotetraoctowy (PDTA). Mogą one występować w postaci kwasowej
lub też w odpowiedniej postaci jako sole metali alkalicznych i metali ziem
alkalicznych (np., EDTA-Na4). Innymi preferowanymi karboksylanowymi środkami 10
chelatującymi są kwas salicylowy, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, glicyna,
kwas malonowy, kwas poliasparaginowy, cytryniany, akrylany, poliakrylany, lub ich
mieszaniny.
Środki hydrotropowe lub solubilizujące 15
Środki hydrotropowe lub solubilizujące można stosować z kwasowymi kompozycjami
detergentowymi w celu solubilizacji dowolnych krótkołańcuchowych kwasów
tłuszczowych oraz innych dyspergowalnych substancji organicznych, takich jak
niejonowe środki powierzchniowo czynne w roztworach w szerokim zakresie
temperatur. Hydrotrop, także składnik solubilizujący, powinien być niejonowym lub 20
anionowym związkiem chemicznym. Preferowane anionowe środki powierzchniowo
czynne zawierają alkanosulfoniany, takie jak sulfoniany i disulfoniany metali
alkalicznych oraz siarczany alkilowe, sulfoniany liniowego alkilobenzenu lub
naftalenosulfoniany, sulfoniany alfa-olefin, sulfoniany alkanów drugorzędowych,
sulfoniany lub siarczany alkiloeterowe lub fosforany albo fosfoniany alkilowe, 25
dialkilosulfobursztyniany oraz estry dialkilosulfobursztynianów a także estry
węglowodanów, takie jak estry sorbitanu oraz glukozydy alkilowe [C8-C10]. Nawet
obficie pieniące się hydrotropy, takie jak pochodne sulfonianów alkilowych
zawierających 8, 10, 12 atomów węgla w rodniku mogą być stosowane w
przypadkach, w których dopuszczalna jest pewna, nieznaczna ilość piany. 30
Innymi preferowanymi hydrotropami są sulfoniany arylowe, takie jak alkaliczne sole
sulfonianów i/lub disulfonianów arylowych, sodowe sole ksylenosulfonianów,
Page 72
71 EP1 791 941
kumenosulfonian sodu, naftalenosulfonian sodu, toluenosulfonian i
benzenosulfonian sodu.
Mieszanina 1-oktanosulfonianu sodu i 1,2-oktanodisulfonianu sodu jest szczególnie
preferowana. 5
Dodatkową korzyścią jest to, że niektóre z powyższych środków solubilizujących lub
pełniących rolę czynników sprzęgających wykazują niezależnie działanie
antybakteryjne przy niskim pH. Ta właściwość, oczywiście, polepsza skuteczność
niniejszego wynalazku, ale dla zastosowania odpowiedniego czynnika 10
sprzęgającego nie jest głównym kryterium wyboru. Za główne działanie
bakteriobójcze odpowiada obecność kwasów tłuszczowych i alfa-hydroksykwasów w
aktywowanym protonowo stanie neutralnym, więc dlatego czynnik
solubilizujący/sprzęgający powinien być wybrany nie na podstawie niezależnego
działania przeciwbakteryjnego, ale ze względu na zdolność do zapewnienia 15
skutecznej interakcji między zasadniczo nierozpuszczalnymi kwasami tłuszczowymi i
mikroorganizmami, na które działa kompozycja detergentów. Kwas fosforowy
również posiada stwierdzone działanie rozpuszczające dyspergujące substancje
organiczne, takie jak niejonowe środki powierzchniowo czynne.
20
W stężonych preparatach detergentowych, preferowana zawartość środków
hydrotropowych wynosi około 0–50% wagowych, korzystniejsza jest zawartość
rzędu 5–45% wagowych, a najbardziej korzystna około 8–40%.
Środek odpieniający i przeciwpieniący 25
W zastosowaniach, w których należy unikać nadmiernego pienienia (czyli w
systemach CIP) środek niepieniący się lub środek odpieniający można stosować do
wspomagania głównego środka powierzchniowo czynnego w celu zmniejszenia
ilości – lub szybkiego zbicia – wytwarzanej piany. Preferowanymi środkami
przeciwpieniącymi są produkty wytwarzane przez kondensację hydrofilowego tlenku 30
alkilenowego z alifatycznymi lub alkiloaromatycznymi związkami hydrofobowymi.
Przykładowe środki przeciwpieniące zawierają związki wytwarzane przez
polikondensację tlenku alkilenowego z alkoholami lub alkilofenolami (np. produkty
kondensacji alkoholi lub alkilofenoli – posiadających grupę alkilową zawierającą od
Page 73
72 EP1 791 941
około 5 do około 15 atomów węgla w łańcuchu liniowym lub o konfiguracji
rozgałęzionej – z tlenkiem etylenu). Preferowana zawartość tlenku etylenu, wynosi
około 10–60 moli tlenku etylenu na mol alkoholu lub alkilofenolu. Podstawniki
alkilenowe takich związków mogą być uzyskiwane ze spolimeryzowanego
propylenu, butylenu, izobutylen oraz diizobutylenu. 5
Do innych preferowanych środków przeciwpieniących należy zaliczyć alkilowe estry
fosforanowe takie jak estry mono-, di- and tri-alkilo fosforanowe. Takie estry
fosforanowe są na ogół wytwarzane z alifatycznych alkoholi liniowych zawierających
8–12 atomów węgla w cząsteczce. Jeszcze innym rodzajem skutecznych 10
depresatorów piany są alkilowe estry kwasu fosforowego o wzorze ogólnym:
15
w którym R5 i R6 stanowią – zawierające C12-C20 atomów węgla odrębne
podstawniki o specyficznych własnościach; typu alkilowego lub pochodnych
etoksylowanych. Alkilowe estry kwasu fosforowego są zwykle obecne w 20
kompozycjach detergentowych w ilości około 0–1,3% (wagowo), korzystniej przy
ilości około 0,20–1,0%. Jeszcze innymi skutecznymi środkami przeciwpieniącymi są
alkoksylany alkoholu sprzedawane pod nazwami handlowymi DEHYPHON,
SYNPERONIC i DOWFAX. Do silikonowych środków przeciwpieniących można
zaliczyć alkilowane polisiloksany, takie jak polidimetylosiloksany, 25
polidietylosiloksany, polidibutylosiloksany, fenylometylosiloksany, dimetylosilany,
trimetylosilany oraz trietylosilany, które również mogą być stosowane w
kompozycjach detergentowych. Preferowana zawartość tych środków wynosi około
0–2% (wagowo), a korzystniej około 0,20–1,5%.
Na ogół kompozycje zawierają około 0,0–20% (wagowo) środka przeciwpieniącego, 30
korzystniejsza ilość to około 0,2–15%, a najbardziej korzystna około 1–10%.
Inne składniki
Page 74
73 EP1 791 941
Do zbilansowania detergentu według wynalazku (to znaczy do uzupełnienia masy do
100%), stosuje się wodę, najlepiej dejonizowaną. Rozpuszczalniki organiczne, takie
jak alkohole, glikole, glikole polietylenowe, glikole polipropylenowe mogą być
wykorzystywane w systemie niewodnym lub w połączeniu z wodą w systemie
wodnym. Jednakże inne składniki, takie jak środki zapachowe, konserwanty, 5
barwniki, rozpuszczalniki, bufory, stabilizatory, eliminatory rodników, utrwalacze
zawiesin, środki hamujące wzrost kryształów, środki zapobiegające redepozycji
zanieczyszczeń, środki dyspergujące, barwniki i pigmenty mogą być używane pod
warunkiem, że zachowują się stabilnie w silnie kwaśnym środowisku.
10
Page 75
74 EP1 791 941
ZASTRZEŻENIA PATENTOWE
1. Wodny roztwór ciekłego detergentu zawierający w swym składzie:
kwas wybrany z grupy składającej się z kwasów nieorganicznych, kwasów
organicznych i ich mieszanin; oraz od 0,00003 do 0,0075% wagowych
tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu albo jego soli o ogólnym wzorze R-5
NH-CH2CH2CH2NH2, w którym R oznacza rodnik alkilowy zawierający od 4 do
22 atomów węgla [C4-C22], przy czym wspomniana kompozycja posiada pH w
zakresie 0,1–5.
2. Stężona kompozycja ciekłego detergentu zawierająca: 10
kwas wybrany z grupy obejmującej kwas azotowy, kwas solny, kwas siarkowy,
kwas metanosulfonowy, kwas etanosulfonowy, kwas propanosulfonowy, kwas
butanosulfonowy, kwas szczawiowy, kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA),
kwas fosforowy i ich mieszaniny; oraz
tłuszczowy alkilo-1,3-diaminopropan albo jego sól o ogólnym wzorze R-NH-15
CH2CH2CH2NH2, w którym R oznacza rodnik alkilowy zawierający od 4 do 22
atomów węgla [C4-C22], znamienna tym, że wymieniony detergent ma odczyn
kwaśny – jego wartość pH jest mniejsza od 4.
3. Użytkowa forma roztworu ciekłego detergentu zawiera: 20
jedną część wagową kompozycji według zastrzeżenia 2, rozpuszczoną w 10–
300 częściach wagowych wody.
4. Kompozycja według któregokolwiek z zastrzeżeń 1–3, znamienna tym, że
wspomniana pochodna tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu jest 25
otrzymywana z surowców typu orzechy kokosowe, soja, łój lub surowce
olejowe.
5. Kompozycja według któregokolwiek z zastrzeżeń 1–3, znamienna tym, że
wymieniona kompozycja zawiera pochodną tłuszczowego alkilo-1,3-30
diaminopropanu w postaci octanu otrzymywaną poprzez dozowanie kwasu
octowego do danego alkilo-1,3-diaminopropanu.
Page 76
75 EP1 791 941
6. Kompozycja według któregokolwiek z zastrzeżeń 1-3, znamienna tym, że
wymieniany kwas organiczny odpowiada ogólnemu wzorowi R'-SO3H, w którym
R' jest rodnikiem alkilowym zawierającym od 1 do 16 atomów węgla [C1-C16].
7. Kompozycja według zastrzeżenia 6, znamienna tym, że wymieniany kwas 5
organiczny jest kwasem metanosulfonowym.
8. Kompozycja według któregokolwiek z zastrzeżeń 1–3, znamienna tym, że
kompozycja zawiera środek powierzchniowo czynny wybrany z grupy
surfaktantów anionowych, niejonowych, kationowych, amfoterycznych oraz 10
środków powierzchniowo czynnych zawierających jony obojnacze i ich
mieszanin.
9. Kompozycja według zastrzeżenia 8, znamienna tym, że wymieniany środek
powierzchniowo czynny stanowi alkoksylowany liniowy alkohol tłuszczowy. 15
10. Kompozycja według zastrzeżenia 8, znamienna tym, że zawiera co najmniej
dwa różne środki powierzchniowo czynne.
11. Kompozycja według któregokolwiek z zastrzeżeń 1–3, znamienna tym, że 20
zawiera środek przeciwbakteryjny lub mieszaninę środków
przeciwbakteryjnych.
12. Kompozycja według zastrzeżenia 11, znamienna tym, że wspomniany środek
przeciwbakteryjny jest wybrany z grupy składającej się z kwasów tłuszczowych 25
zawierających 4–15 atomów węgla w cząsteczce [C4-C15], chlorofenoli,
alkoholi mono- i wielowodorotlenowych, alkoholi aromatycznych i alifatycznych,
α-hydroksykwasów, chlorheksydyny oraz ich soli, a ponadto zawiera nadtlenki,
nadkwasy, 2-bromo-2-nitro-1,3-propanodiol, związki biguanidyny,
przeciwbakteryjne sole nieorganiczne, środki chelatujące, aldehyd glutarowy, 30
czwartorzędowe związki amoniowe i ich kombinacje.
13. Kompozycja według zastrzeżenia 12, znamienna tym, że wspomniany środek
przeciwbakteryjny zawiera kwas glikolowy, kwas mlekowy lub ich kombinację.
Page 77
EP1 791 941 76
14. Kompozycja według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że wymieniany kwas
nieorganiczny oznacza kwas nieorganiczny wybrany z grupy obejmującej kwas
fosforowy, kwas azotowy, kwas solny, kwas siarkowy i amidosulfonowy oraz ich
mieszaniny.
15. Kompozycja według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że wymieniany kwas organiczny
jest wybierany z grupy obejmującej kwas cytrynowy, kwas metanosulfonowy, kwas
etanosulfonowy, kwas propanosulfonowy, kwas butanosulfonowy, kwas octowy, kwas
hydroksyoctowy, kwas propionowy, kwas hydroksypropionowy, kwas α-
ketopropionowy, kwas masłowy, kwas migdałowy, kwas walerianowy, kwas
bursztynowy, kwas winowy, kwas jabłkowy, kwas szczawiowy, kwas fumarowy, kwas
adypinowy, kwas maleinowy, kwas sorbowy, kwas benzoesowy, kwas bursztynowy,
kwas glutarowy, kwas adypinowy, α-hydroksykwasy, kwas etylenodiaminotetraoctowy
(EDTA), kwas fosfonowy, kwas oktylo-fosfonowy, kwas akrylowy, kwas poliakrylowy,
kwas asparaginowy, kwas poliasparaginowy, kwasy p-hydroksybenzoesowe, kwasy
aminooctowe oraz ich mieszaniny.
16. Kompozycja według zastrzeżenia 1 przy czym zawiera ponadto jeden lub więcej
składników wybranych z grupy składającej się z enzymów kwasowo aktywnych lub
kwasowo odpornych, środków hydrotropowych, sekwestrantów, wypełniaczy
aktywnych, i środków chelatujących.
17. Kompozycja według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że posiada pH w zakresie 2,0–5.
18. Kompozycja według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że zawiera 0,00003–0,005%
wagowych pochodnej tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu lub jego soli.
19. Kompozycja według zastrzeżenia 2, znamienna tym, że zawiera 0,01–15% wagowych
pochodnej tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu lub jego soli.
20. Sposób czyszczenia powierzchniowego systemem stanowiskowym (CIP clean-in-place)
polegający na lokalnym wdrożeniu wymienionej metody CIP stosującej ciekły detergent
zawierający kwas wybrany z grupy składającej się z kwasów nieorganicznych, kwasów
Page 78
EP1 791 941 77organicznych i ich mieszanin oraz alkilowej pochodnej tłuszczowego 1,3-
diaminopropanu lub jego soli o ogólnym wzorze R-NH-CH2CH2CH2NH2, w którym R
oznacza rodnik zawierający 4-22 atomy węgla [C4-C22] a ciekły detergent posiada pH
od 0,1 do 5.
21. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że wspomniany sposób obejmuje
ponadto etap rozcieńczania wspomnianej kompozycji w celu utworzenia roztworu
użytkowego przed wspomnianym etapem czyszczenia powierzchniowego.
22. Sposób według zastrzeżenia 21, znamienny tym, że wspomniany roztwór użytkowy
zawiera od 0,00003 do 0,0075% wagowych pochodnej tłuszczowego alkilo-1,3-
diaminopropanu lub jego soli.
23. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że wspomniany system CIP jest
dostosowany do warunków związanych z transportem mleka, jest także stosowany w
zakładach przetwórstwa spożywczego lub urządzeniach wykorzystywanych przy
przetwórstwie żywności lub napojów.
24. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że powierzchnie, które mają być
czyszczone metodą CIP uprzednio zostały zanieczyszczone przez żywność, mleko lub
napoje.
25. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że wdrożona metoda CIP
wykorzystywana jest do jednoetapowego czyszczenia, z wykonaniem kolejno
czyszczenia, dezynfekcji oraz usuwania kamienia.
26. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że surowcami do otrzymywania
wspomnianej pochodnej tłuszczowego alkilo-1,3-diaminopropanu są orzechy
kokosowe, soja, łój lub surowce oleiste.
27. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że wymieniany kwas organiczny jest
wybierany z grupy obejmującej kwas cytrynowy, kwas metanosulfonowy, kwas
etanosulfonowy, kwas propanosulfonowy, kwas butanosulfonowy, kwas octowy, kwas
hydroksyoctowy, kwas propionowy, kwas hydroksypropionowy, kwas α-
ketopropionowy, kwas masłowy, kwas migdałowy, kwas walerianowy, kwas
Page 79
EP1 791 941 78bursztynowy, kwas winowy, kwas jabłkowy, kwas szczawiowy, kwas fumarowy,
kwas adypinowy, kwas maleinowy, kwas sorbowy, kwas benzoesowy, kwas
bursztynowy, kwas glutarowy, kwas adypinowy, α-hydroksykwasy, kwas
etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas fosfonowy, kwas oktylo-fosfonowy, kwas
akrylowy, kwas poliakrylowy, kwas asparaginowy, kwas poliasparaginowy, kwasy p-
hydroksybenzoesowe, kwasy aminooctowe oraz ich mieszaniny.
28. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że wymieniany kwas organiczny
odpowiada ogólnemu wzorowi R'-SO3H, w którym R' jest rodnikiem alkilowym
zawierającym od 1 do 16 atomów węgla [C1-C16].
29. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że kompozycja zawiera co najmniej
jeden środek powierzchniowo czynny wybrany z grupy surfaktantów anionowych,
niejonowych, kationowych, amfoterycznych oraz środków powierzchniowo czynnych
zawierających jony obojnacze.
30. Sposób według zastrzeżenia 20, znamienny tym, że zawiera ponadto jeden lub więcej
składników wybranych z grupy składającej się z enzymów kwasowo aktywnych lub
kwasowo odpornych, środków hydrotropowych, sekwestrantów, wypełniaczy aktywnych
i środków chelatujących.
31. Zastosowanie kompozycji według zastrzeżenia 1 albo 3 lub według zastrzeżeń 4 do 18
zależnych od zastrzeżenia 1 albo 3 podczas czyszczenia powierzchniowego systemem
stanowiskowym (CIP clean-in-place) polegającym na lokalnym wdrożeniu wymienionej
metody CIP stosującej ciekły detergent.
Page 80
1 / 4 EP1 791 941
Tłuszcz mlekowy
Rozkład łańcucha węglowo-alkilowego w tłuszczu mlekowym
Proc
ent w
agow
y
Rozkład procentowy łańcucha węglowo-alkilowego
Rys. 1
Page 81
2 / 4 EP1 791 941
Tłuszcz mlekowy
Rozkład łańcucha węglowo-alkilowego w obecności substancji powierzchniowo czynnych (surfaktantów)
Proc
ent w
agow
y
Rozkład procentowy łańcucha węglowo-alkilowego
Duomeen CD (alkil kokosowy) Duomeen O (alkil olejowy) Duomeen S (alkil sojowy) Duomeen S (alkil łojowy)
Rys. 2
Page 82
3 / 4 EP1 791 941
Synergia obniżenia aktywności pianotwórczej środków Tergitol MDS-42 oraz Plurafac 303-LF według kompozycji (formuły) 80, 84, 86
Obj
ętoś
ć pi
any
[ml]
Czas [minuty]
Rys. 3
Page 83
4 / 4 EP1 791 941
Synergia obniżenia aktywności pianotwórczej środków Plurafac LF 303 oraz Plurafac S-305-LF według kompozycji (formuły) 80, 69, 78
Obj
ętoś
ć pi
any
[ml]
Czas [minuty]
Rys. 4