Cz. 5 WYSOKI KOMISARZ DS. PRAW CZŁOWIEKA Zdzisław Kędzia PREZENTACJA NA PRAWACH RĘKOPISU PRZEZNACZONA JAKO POMOC DLA SŁUCHACZY STUDIUM ADMINISTRACJI WPiA UAM
Mar 17, 2016
Cz. 5WYSOKI KOMISARZ
DS. PRAW CZŁOWIEKAZdzisław Kędzia
PREZENTACJA NA PRAWACH RĘKOPISU PRZEZNACZONA JAKO POMOC DLA SŁUCHACZY STUDIUM ADMINISTRACJI WPiA UAM
USTANOWIENIE STANOWISKA STATUS WYSOKIEGO KOMISARZA EWOLUCJA PROGRAMU PRAW CZŁOWIEKA
ONZ PLAN DZIAŁANIA WYSOKIEGO KOMISARZA Z
2005 R.
Powołanie: Sekretarz Generalny za zgodą Zgromadzenia Ogólnego
Okres nominacji: cztery lata, z możliwością jednego ponownego powołania
Kryteria: “… osoba o wysokich kwalifikacjach moralnych, cechująca się osobistą uczciwością, posiadająca doświadczenie, włączając w to dziedzinę praw człowieka, a także ogólną wiedzę i zrozumienie rozmaitych kultur, konieczne dla sprawowania obowiązków w sposób bezstronny, obiektywny, nie-selektywny i efektywny [...]”
Ogólne ramy działania “… będzie działał w ramach Karty Narodów Zjednoczonych, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i innych międzynarodowych instrumentów praw człowieka i międzynarodowego prawa…”
Status: ◦ WK jest “… funkcjonariuszem Narodów
Zjednoczonych, który ponosi główną odpowiedzialność za działania Narodów Zjednoczonych w dziedzinie praw człowieka...”
◦ Ranga z-cy Sekretarza Generalnego◦ działa “… pod kierunkiem i w ramach kompetencji
Sekretarza Generalnego”
Szczególne kompetencje (sfery odpowiedzialności) WK (par.4):◦ promocja i ochrona praw człowieka◦ reakcja na wyzwania dla praw człowieka ◦ koordynacja i adaptacja do potrzeb systemu
ochrony praw człowieka ONZ Inicjatywa działań:
◦ z własnej inicjatywy, aby promować i chronić prawa człowieka, gdziekolwiek to jest potrzebne
◦ zadania powierzone przez kompetentne organy ONZ
Formy działania: ◦ pozostawione decyzji WK
Sprawozdawczość: ◦ RPCz, ZO, RGS
1994 - 1997
1977 – 2002
2002 - 2003
2003 - 2004
2004- 2008
Navanethem Pillay
2008 -
LOKACJE
GENEWA
NOWY jORK
WSZYSTKIE REGIONY NA POZIOMIE REGIONALNYM I KRAJOWYM
Wysoka Komisarz
Asystent SGdla Praw Człowieka
Biuro NJBiuro Wykonawcze
ZastępcaWysokiego Komisarza
DepartamentOperacji w Terenie i Pomocy Technicznej
DepartamentBadań i Prawa
do Rozwoju
DepartamentRady Praw Człowieka
DepartamentTraktatów
AfricaAmeryka,
EuropaCentralna Azja
NHRI
Branża Rozwoju i
Spraw Ekonomicznych
i Socjalnych
Branża Rządów Prawa
i Niedyskryminacji
OPERACJE
Narodowe Instytucje
Praw Człowieka
Azja, PacyfikŚrodk. Wschód
Półn. Afryka
OPERACJE OPERACJE
Operacje Pokojowei Szybkie
ReagowanieZarządzanie
i Administracja
DepartamentSpecjalnych
Procedur
PACOWNICY31 grudnia 2010 r.
1,005 pracowników ogółem 465 (46 %) w terenie 520 (52 %) w Genewie 20 (2 %) w Nowym Jorku Biuro Wysokiego Komisarza wspiera dodatkowo:
◦ Ok. 840 specjalistów w dziedzinie praw człowieka służących w 14 operacjach pokojowych ONZ
◦ 16 doradców praw człowieka umiejscowionych w Krajowych Biurach ONZ
od legislacji do implementacjiod reakcji do prewencjiod funkcji sekretarskich do aktywnej promocji i ochrony
od formalnej kontroli do technicznej współpracy
z centrali do operacji w terenie od izolacji do partnerstwa
WYZWANIE: przepaść pomiędzy standardami a sytuacją praw człowieka w świecie
Rafał Lemkin w odpowiedzi prezydentowi Rooseveltowi w kontekście Konwencji o Ludobójstwie :
„’Cierpliwość’ jest słowem, którego można użyć, kiedy ktoś oczekuje na wyznaczenie terminu spotkania, na alokację środków budżetowych lub na budowę drogi. Czy jednak słowo „cierpliwość” nie jest obrazą rozumu i natury, jeśli stryczek jest już na szyi ofiary, a uduszenie jest kwestią chwili?”
S. Power, „A Problem from Hell.” America and the Age of Genocide.
Wyniki Światowego Szczytu w 2005 r. „Plan Działania Urzędu Wysokiego
Komisarza: Ochrona i Umocowanie” z 2005 r.
Raport Sekretarza Generalnego „Ku większej wolności” (In larger freedom)
Trzy podstawowe idee:
◦ ochrona praw osób szczególnie narażonych na naruszenia ich praw oraz ofiar naruszeń
◦ podniesienie znaczenia praw człowieka w systemie ONZ
◦ wzmocnienie Urzędu Wysokiego Komisarza
Uznanie praw człowieka, obok pokoju i zrównoważonego rozwoju za jeden z trzech filarów Narodów Zjednoczonych
Proklamacja odpowiedzialności za ochronę (the responsibility to protect)
Awans praw człowieka w strukturze instytucjonalnej Narodów Zjednoczonych – ustanowienie Rady Praw Człowieka
Wzmocnienie Urzędu Wysokiego Komisarza ds. Praw człowieka – podwojenie regularnego budżetu w ciągu pięciu lat
Ogólny cel zmian – zamknięcie luki pomiędzy retoryką praw człowieka a praktyką ich implementacji
Plan Działania: „Co powstrzymuje nas przed zamknięciem luki pomiędzy retoryką praw człowieka a realiami? Wyzwania w tym zakresie mogą zostać podzielone na dwie kategorie: (a) wyzwania wobec praw człowieka płynące z sytuacji, wzorców lub okoliczności, które prowadzą do gwałcenia praw; (b) wyzwania implementacyjne, które przejawiają się w bardziej konkretnych przeszkodach w realizacji praw człowieka.”
Wyzwania strukturalne: ubóstwo i globalne nierówności - dyskryminacja – konflikty zbrojne i przemoc – niekaralność sprawców naruszeń – deficyty demokracji, a także słabe instytucjeLuki implementacyjne: luki w wiedzy – braki w instytucjach i zdolnościach do działania – brak woli politycznej i zagrożenia bezpieczeństwa
Biura regionalne: Południowa Afryka (Pretoria) , Wschodnia Afryka (Addis Abeba), Zachodnia Afryka
Regionalne Centra Praw Człowieka: Centralna Afryka (Yaoundé)
Biura krajowe: Burundi, Angola, Togo, DRK, Uganda
Operacje pokojowe ONZ: Sudan, Wybrzeże Kości Słoniowej, Etiopia/Erytrea, Liberia, Sierra Leone
Biura regionalne: Środkowy Wschód i Północna Afryka oraz Zatoka Perska (Bejrut)
Regionalne Centra Praw Człowieka: Region Arabski i Południowo-Zachodnia Azja (Qatar)
Biura krajowe: Palestyna Operacje Pokojowe ONZ: Irak
Biura regionalne: Pacyfik (Suva), Azja Południowo-Wschodnia (Bangkok)
Biura Krajowe: Kambodża, Nepal
Operacje Pokojowe ONZ: Afganistan, Timor-Leste
Doradcy ds. Praw Człowieka: Sri Lanka
Biura regionalne: Azja Centralna, Biuro w Nowym Jorku
Biura krajowe: Federacja Rosyjska, Kosowo
Doradcy ds. Praw Człowieka: Południowy Kaukaz (Gruzja)
Biura regionalne: Ameryka Łacińska i Karaiby (Santiago)
Biura krajowe: Kolumbia, Meksyk, Boliwia, Gwatemala
Operacje pokojowe ONZ: Haiti
Doradcy ds. Praw Człowieka: Gujana, Ekwador
JAK MOŻNA ZDEFINIOWAĆ WSPÓŁCZESNE WYZWANIA DLA PRAW CZŁOWIEKA?
CZY MIĘDZYNARODOWA WSPÓLNOTA JEST ODPOWIEDNIO WYEKWIPOWANA, ABY ODPOWIEDZIEĆ NA TE WYZWANIA?
W JAKIE DODATKOWE ŚRODKI WYPOSAŻYŁBYŚ WYSOKIEGO KOMISARZA, ABY UCZYNIĆ JEGO URZĄD BARDZIEJ EFEKTYWNY?