OLGU SUNUMU İNSÜLİN POMPASI - tdhd.org · POMPA ÖNCESİ EĞİTİM Pompa tedavisine başlamadan önce kişi diyabetle kendi kendine başa çıkabilme ve pompa kullanımı konusunda

OLGU SUNUMU

İNSÜLİN POMPASI

Belgin BEKTAŞ

9 Eylül Üniversitesi Hastanesi

Diyabet Eğitim Merkezi

İnsülin pompaları diyabetlilerde, bazal ve bolus insülini

vücuda en uygun şekilde vermek üzere tasarlanmış küçük

bilgisayarlardır. İnsülin akışını kontrol eder

Rezervuar sayesinde insülini saklar ve cilt altına verilmesini

sağlar.

Kişi adı: B.K

Yaş:15

Eğitim: Lise öğrencisi

Diyabet Yaşı: 5 yıl

HbA1c: 8.9

Yıl: 2001

POMPA ÖNCESİ EĞİTİM

Pompa tedavisine başlamadan önce kişi diyabetle kendi kendine başa çıkabilme ve pompa kullanımı konusunda eğitilmelidir. Bu eğitim pompa eğitim hemşiresi tarafından 3 aşamada gerçekleşir

1.vizit

2.vizit

3.vizit

POMPA KULLANMASI PLANLANAN

BİREYLER İÇİN EĞİTİM FORMU

1.Vizit: Anamnez: Pompa ile Tedavi: Pompanın Avantajları Pompanın Dezavantajları: Hedefler: Pompa Kullanacak Bireyin

Beklentileri: Sağlık Ekibinin Beklentileri: Diğer Kişilerin eğitimi(anne,

baba,eş,kardeş): Halen İnsülin Pompası

Kullanan Diğer Kişilerle Tanıştırma:

2.Vizit: Pompa Kullanımı İle İlgili Detaylı Bilgi: Pompayı Kullanmayı Öğrenme: İnsülin koyma: Rezervuar değiştirme: Seti değiştirme Butonlar ve işlevleri Öğün Planı: Karbonhidrat Sayımı: Karbonhidrat/ İnsülin Oranı: Duyarlılık Faktörü: Ek doz Nasıl Hesaplanır: Hipoglisemide Ne Yapılır: Hiperglisemide Ne Yapılır: Hastalık Durumu: Spor: Özel Durumlar:

3.Vizit:

Pompa kullanıcısının Soruları:

Bilgilerin Kontrolü:

İnsülin İnfüzyonunun Başlatılması

Bilgilerin Kontrolü için Test Uygulaması:

Pompa Eğitim Hemşiresi

Belgin Bektaş

Eğitimi tamamlandıktan sonra hastaneye yatırıldı.

Bazal oranlar için 2 saatte bir kan şekeri takibi yapıldı,

Bazal oranlar ayarlandıktan sonra bolus ayarları için açlık tokluk kan şekeri takibi yapıldı.

Taburcu edildi, 1 hf sonra kontrol önerildi

POMPA İNSÜLİN AYARLARI

Karbonhidrat/İnsülin Oranı

Sabah:6/1

Öğlen :10/1

Akşam:13/1

Gece :03 ten sonra 6/1 idi

Duyarlılık Faktörü:

Sabah: 40

Öğlen :50

Akşam:50

İlk kontrolünde eğitim check list formu kullanılarak eğitimi sorgulandı.

Günlük yaşamda karşılaştığı zorluklar konuşuldu.

Kan şekeri defteri incelendiğinde sabah şekerlerinin yüksek olduğunu gördük

Sabah aç

Sabah tok

Öğle aç Öğle tok

Akşam aç

Akşam tok

Gece

190 129 112 112

189 100 150 121

210 121 122

160 108 177 145

167 139 123 157 120 137 110

SABAH ŞEKERİ YÜKSEKLİĞİ

ŞAFAK FENOMONİ

GECE GEÇ SAATTE YEMEK

YÜKLÜ ARA ÖĞÜN

GECE ÇOK FAZLA KOMPLEKS KARB ALMAK

BAZAL AYARLARINDAKİ HATA

BAZALLAR

00.00: 0.50

03.00: 0.60

09.00:0.650

0.70

3 ay sonra HbA1c: 7.5

6 ay sonra HbA1c: 6.9

9 ay sonra HbA1c: 6.5

3 YIL SONRA

Üniversiteye başlamış, genelde dışarıda yemek yiyor.

HbA1c:7.0

Yeme düzeni değiştiği ve adolesan dönemi bitirdiği için yeniden karbonhidrat ins oranları düzenlendi.

Erasmus programıyla yurt dışına gitmeye karar verdi, daha sık kan şekeri takibi önerildi.

6 YIL SONRA

Artık özel bir şirkette satın alma biriminde çalışıyordu

HbA1c: 7.6 idi.

Sorgulandığında,

Restoranda yemek

Düzensiz yeme saatleri

Akşamları plates yapmaya başlamıştı

Karın bölgesinde lipodistrofileri vardı

SORUNLARA YÖNELİK HEMŞİRELİK

İŞLEVLERİ

1. Bazal ayarlarının yeniden düzenlenmesine karar verildi, öğün atlatarak sık ölçüm önerildi,

10 gün sonraki kontrolde kısmen şekerler iyiydi.

2. Lipodistrofilerine yönelik bölge değişim eğitimi

Set Yerleşim Bölgeleri

Karın, Bacaklar, Kollar, Kalça Yatay, kavisli, zig zag, çapraz değişim modelleri

3. Akşam saatlerinde Plates yapmasına yönelik eğitim

SPOR SONRASI

Kas dolum etkisine dikkat???

Kaslar kullanıldığı için, karaciğerdeki

glikoz depolarını boşaltmıştır, bu

yüzden spordan saatler sonra bile

kan şekeri düşebilir.

DİKKAT

Akşam saatlerinde ya da yatma

zamanına yakın saatlerde ağır egzersiz

yapılmışsa gece boyunca bazal hız

% 25-%50 azaltılır.

Plates yaptığı günler bazal oranları 12

saat boyunca % 40 azaltıldı.

B.K evlendi. 9 ay sonra kontrole geldi

HbA1c: 7.8

Bir önceki işlemler tekrarlandı, fakat tam olarak yine sonuçlar istenilen gibi değildi.

Yeniden karbonhidrat sayımı eğitimine karar verildi, çünkü artık günümüzde yağlar ve proteinlerde sayılıyordu. Bu eğitimden sonra bize geldi B:K ya

İkili ve Yayma bolus kullanımı öğretildi

Yayma boluslar yağlı ve yoğun protein aldığı zamanlarda kullanılan bolus tipidir, glisemik yük önemlidir.

3 ay sonra

HbA1c: 7.3

Ekiple birlikte tekrar bazal oran ayarlarının düzenlenmesine karar verildi.

Nasıl??????

İ-PRO

Takma aparatı ile deri altı dokusuna genellikle de karın bölgesine kesintisiz bir kan şekeri izleme sensörü yerleştirilir.

•Kesintisiz kan şekeri izleme sensörüne takılan i-Pro cihazı, glikoz değerlerini hafızasına kayıt eder.

•i-PRo , glikoz değerlerini kesintisiz olarak her 5 dakikada bir kayıt eder.

Sensör 6 gün kullanım içindir

Kalibrasyon için günde 4 kez kan şekeri ölçülüp not edilmelidir.

6 gün sonra iPro cihazındaki veriler bilgisayara özel bir program ile aktarılır ve grafiksel bir veri elde edilir, bu sonuçlara göre tedavi düzenlemesi yapılır.

iPro Uygulaması

İlk görüşme

Sensör takılması

Eğitim

Evde

6 günlük kullanım

Günde 4 kez açlık kapiller kan şekeri ölçümü

Günlük aktiviteler kaydedilir

İkinci Görüşme

Sensör çıkarılır

iPro bilgisayara yüklenir

3 ay sonra

HbA1c: 6.9

HbA1c: 6

HEMŞİRELİK İŞLEVLERİNE GENEL BAKIŞ

Pompa öncesi eğitimde 3 vizit yapıldı

İnfizyon eğitimi(setlerin takılması ve kurallar)

K/İ ve DF ayarları

Hipoglisemi ve Hiperglisemi protokolleri

Şafak fenomoni hakkında bilgi

Öğrencilik yaşantısı ve pompa

Erasmus programıyla ilgili danışmanlık

İş yaşantısı ve pompa

Spor ve pompa

Geçici bazal doz azaltılması ve artırılması eğitimi

Lipodistrofi eğitimi

İkli ve yayma bolus eğitimi

Yiyecekleri tartmanın önemi

Ipro eğitimi

İYİ BİR SONUÇ

Hastanın hastalığıyla barışık kalarak,

Önerilen tedaviyi uygulaması,

Glisemi düzeylerini takip etmesi ve

Sağlık ekibiyle sürekli iletişim

sağlaması ve sağlık ekibinin pompa

kullanımını çok iyi bilmesi ile

mümkündür.

TEŞEKKÜRLER