This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
„codvaTa siWabukisaTa CemisaTa nu moixsenieb, ufalo...~
daviT aRmaSenebeli„galobani sinanulisani~
manqanaSi visxediT _ gerkeula me da tapo-ra. Zveli, gaquculi taqsi iyo. ZaRlebma gag-vaCeres. gerkeulam moaswro da Tavisi Savi,gaprialebuli, mbzinavi ̀ brauningi~ mZRolissavarZlis qveS Seagdo. ZaRlebma alya dag-vartyes da manqanis Caweuli fanjrebidanmtvriani, raRac ucnaurad, TeTrad damtver-ili barabniani revolverebi Semogviyares.sami, mokle luliani, mtvriani nagani mZimed,yru braguniT daeca manqanis Cixolianiatakze. ̀ buldogis~ sistema iyo? iaraRi dag-vides ra, iaraRis tarebas gvtenidnen. yvelazemagari is iyo, rom gerkeulam manqanis savarZ-lis qveSidan Tavisi `brauningis~ ukangamoTreva moaxerxa da isev qamarSi gairWo.mokled, sami mtvriani barabniani duri isedagvades kiserze, rom Cveni sakuTari, Savigasrialebuli `brauningi~ ver gvipoves.yviTeli taqsi iyo. Savi kubikebiT. Zveli sab-WoTa taqsi. 80-iani wlebis bolo, 1988 da 1990wels Soris. 1989 weli? ganTqmuli, didebulida sisxliani 1989 weli, saidanac yvelaferidaiwyo. weli, romelmac cecxli misca mTelsCvens cxovrebas. 1989 weli. xanZari da ZvelisabWoTa taqsi. ̀ volga~, yviTeli, Savi kubike-biT. Wadraki, ̀ Saxmati~... volandis da behemo-Tis blic-krigi. kapablanka. tali. fiSeri...niaz diasamiZem taqsi gaaCera. Tavisufalixaro? ki, dabrZandiTo. modi, Tu Tavisufalixar, Zmurad, erTi xeli Wadraki viTamaSoTo.ra Wadraki?
ra Wadraki, to?
2000-2014
am fiqrebs TavisTavad iwvevda Cemi salit-eraturo, misi monaTesave Tu aramonaTesavegaremo. metic _ yvelafer amas ufro vgrZnob-di, vidre vfiqrobdi. Canawerebis gamoqveyne-bac _ rac imas ar niSnavs, rom maT dResac si-tyvasityviT viziareb _ uwinaresad, maTmaaseTma ̀ simarTlem~ gadamawyvetina.
TavisTavad, ar veli, rom sxva daeTanxmebayvelafers, rasac aq waikiTxavs, da risi Caw-eris mizani sayovelTaod miRebuli mo-sazrebebis CaniSvna arc yofila.
2000*zog Znelad wasayruebel wreSic ki SeiZle-
ba moismino mosazreba, rom yvela poeti giJia.es, ra Tqma unda, mcdari azria. poetebs mx-
ar SevSinebulvar. marTla. alaladar SemSinebia. rom SemSineboda _ vity-odi. vici xolme Tqma. ubralod mivxv-di, rom unda wamovsuliyavi. ai, saiqi-oSi darCena rom ar SeiZleba, mag pon-tSi. erTmaneTs gamovemSvidobeT.
lo, ra damesizmros da ra ara? Cemi nebarom iyos, xom sul qalebi, aifonebi, ai-podebi da skanerebi damesizmreboda?da kidev auracxeli mobilurebi.`nokia~, `samsungi~, sensoruli, romgirekaven, ekrans TiTs rom usvam datelefons verafriT iReb. teqnikis uax-lesi miRweva, carieli ekrani, mfrinaviTefSi... xedam, raebi vici? aba, es cx-ovrebaa _ erTxel wiTelSnuriani mai-podi ar damsizmrebia, maifons vin Civis,ZvelisZvel `pentium 1~-sac ki ar Se-moudgams fexi Cems wyeul sizmrebSi. e-tyoba, yvelafers bedi unda, amis dedaavatire ra, rogorc polkovniki kobaaxvlediani ambobs, roca galis tyeeb-Si atexil srolas, xocva-Jletasa dacxonebul gia rostobaias ixsenebs. aba,Cemi neba rom iyos Cemi sizmrebi, me am-bebs davatrialebdi, aeeee!.. am eSmakeb-isagan da belzebelisganac samudamoddavixsnidi Tavs. magram me vina mkiTx-avs? me xo yvelaze umniSvnelo arsebavar _ adamiani da sakuTari sulelurisizmrebic ki ver gamikontrolebia.
auuu!!! Tan amasobaSi fanjaraSi sib-nele gabacda da ganacrisfrda. ambolo dros SuaRamis mere meRviZeba.meRviZeba, Rame rom dReSi gadadis, axalSemtredisferebulze da morCa. `Wel-
uailderi iyoo. Tavad eddi kidev if-iceboda da igineboda, arao! alexo ko-rpentiers iseTi Zili hqonda, Tofirom dagecala yurTan gonSi verCaagdebdi da arc savse mTvarobaenaRvleboda, arc sul umTvarobao.TornTon uailderi kubaze ki ara,CileSi dadioda, santiagoSi da val-paraisoSi moZraobda da hermanmelvili kidev, saerTod taitze da-curavda, vidre TeTrma veSapma ar ga-dasansla, aqabTan qviqegTan da dan-arCenebTan erTad da mere es ambavi ve-Sapis mucelSi ar dawera, sadac amoyoTavi Tavisi didi da suleli papa ion-asaviT. da saerTod eg ambebi Cvens san-apiroze yvelaze sulelma da pird-aRebulma zangmac ki zepirad icis daaravis gaabedinebs, aTjer konstebal-ic rom iyos, aseTi tyuilebi moabodi-aloso.
aba, vin iyo da Cveni damTxveuli dabedukuRmarTi papa. erTxel naxa, romsavse mTvarobas saTevzao bades vqsov-di da jins vwrupavdi tonikiTo, Tvi-Ton didi WiqiT Tavisi moxito moemar-jvebina da gvarianad ylurwavda. xoda,SevCivle savse mTvarobas saerTod verviZineb, me am mTvaris bozis dedas ro...meTqi. papas, mas Semdeg, rac marcxenayurTan xelyumbara aufeTqda, smenahqonda daklebuli da savse mTvarobismagivrad savse mTavroba gaigo. „rasdaiZineb mag nabiWvrebis xelSi, vinc kiujiSo, axvari da Wkuasustia, yvelamTavrobaSi modis. yvela megalanter-ie, sutiniori, bariga da Cmori prezi-dentis sasaxleSi Serbis da gamorbisrigrigobiT, Tan erTmaneTs eqaCebiansaxeloze, rom rogorme pirvelma Sea-swron: fu, magaTi virTxa dedaco!..~mere ganrisxebulma moxitos Wiqamoiyuda da naxevramde Caiyvana. gan-sakuTrebiT hari trumens ver itanda.gakotrebul megalanteries eZaxda,Tan axla swored eg iyo SemZvraliprezidentis sasaxleSi ruzveltissikvdilis mere da pirveli, rac gaake-Ta, hirosimas da nagasakis atomuribombi dauSva mag kaxpis gagdebulma.„savse mTavrobas ki ara, erTi magaTimaxinji suyvelaferic, savse mTvar-obas ver viZineb, papa, Se dabredilo-meTqi~ _ me vuTxari. papas Tvalebigaubrwyinda, moxitos Wiqa moiyuda,bolomde daaSro da gacilebiT didimowiwebiT da pativiscemiT agina savsemTvarobas dedis traki. mere mowyeni-li gamomityda, mec egre varo da savse,uzarmazar, zed wamomdgar, lurj daSav laqebian mTvares ahxeda TavisimoWutuli, beci TvalebiT. mec egrevaro, gaimeora. amis mere gadawyvita,rom CemsaviT savse mTvarobas veRariZinebda. Zalian moewona eg ambavi damarTlac aRar eZineboda. saerTod ve-Rar iZinebda, aegre daborialobdaxelSi moxitos didi WiqiT yovel savsemTvarobas da savse mTavrobis warmo-madgenlebs daeZebda, alkalds an kon-stebals _ rom axireboda da carie-li, damSrali moxitos Wiqa gadaefSv-na Tavzeo.
eg ki egre iyo kubeli eddisa da samidafStvenili amerikelis ambavi, savsemTvarobas rom ver itandnen da savsemTavrobas rom erCodnen, zogi smisdros, zogic ZilSi. me ki arc savse mT-varobas meZineboda, arc naxevar mT-varobas da arc yizilbaSur namgalamTvaris dros. SuaRamisas codvebi mo-mdiodnen stumrad da kargad meyole.aba, sad mqonda me magdeni romantikisda lirikis obsila da saSualeba, mT-varisa da okeanis miqceva-moqcevismixedviT metanja. sruliad miwieradda adamianurad mqonda yofa natirebida qvesknelic da zecac ise xSirad daswrafad ireoda erTmaneTSi da icvl-ida adgilsamyofels, rogorc uwona-dobaSi marTvadakarguli xomaldi.
jvris gadawera rom ver movaswro. Tanamboben, ginda Tu ara 21-e saukuneao.Zaliana aqvT daCemebuli da ravi... ise,me ki maincdamainc araferi SemimCnev-ia, garda imisa, rom raRac ucnaurirameebi gaCnda, aifonio, aipodio Tuaipedio, egeTi mazalo, marTkuTxedibrtyeli ambavi, cimcimebiT da wiTeliSnurebiT ro arian mierTebulebi daixlarTebian am SnurebSi. eg aris 21-esaukune? da me isev eSmakTan vxanjlaob,Tan jer kidev Cvens welTaRricxvamde21-e saukunidan moyolebuli. aba, rakargi Semeyreba? im dRes saerTodmaqciebi gaeZrnen. su kudiani ded-aberi. dedebi vagine, Zlivs gamovaswaricocxalma. biWoo! es ra dozanaa marT-la, visTvis ra damiSavebia? romelimarkiz de sadi, lurjwvera an samegre-los mTavari levan II dadiani me var?ara ki, qalebic mesizmrebian, vaRiareb.magari gogoebi, Zalian magari gogoe-bi, magram viRviZeb da sakuTari WkuidanSeSlili Tavi Tu SemrCeba xelT. eee!..da magisTvis unda momigzavnon is pi-darasti eSmaki? magisTvis mbridavenTveSi erTxel, to? Cemive sizmrebisa daocnebebisTvis? ̀ Dream!~ magari Wkvianixalxia ingliselebi, gaaerTianes siz-maric da ocnebac erT sityvaSi _`Dream!~ da arian mas Semdeg xoSianad_ ̀ United Kingdom of Great Britain~ _ wmind-ao giorgi, Sen daifare mxiaruli in-glisi! Servudis tye da isrisSemowuileba. Cven ki mTeli Cveni arse-bobis ganmavlobaSi swored am `Dream~-isTvis visjebiT, erTad Tu cal-calke.azrze xar? Tumca Tu dasjaa, magisTvisunda daisajo, magram mainc, Cemi bra-li xom ar aris? rogor gavakontro-
come to Hell!~ ivan kupolas kudianebisSabaSi, nunisis tyis rokapebis ferxu-li da Winkebis stvena erTad iwyeba.goeTe, gogoli, briusovi, bulgakovi,goderZi Coxeli, yvelas gaglejilisuli, avsulebisa da kudianebisganotebulni Cems sxeuls afareben Tavs.var mere egre dafeTebuli daTvalebdaWyetili viyurebi aqeT-iqiT,rom romelime Winkam, TuSurad deb-Jorikam, yeli ar gamomRadros ceraTiTis kargad alesili brWyaliT.
jer kidev bindbundSi, axlad-gaTenebulze maRviZebdnen gatanjulsda Zlivs CaZinebuls am Tavis moZaxil-iT. jer samzareuloSi puris namcece-biT isauzmebdnen, kargad Senayrdebod-nen, guls moimagrebdnen da mere samza-reulodan pirdapir saZinebelSi mak-iTxavdnen erTmaneTis miyolebiT, skup-skupiT moxtodnen, ucnaurad dasasacilod aeRiraT patara, mtvriani,moruxo-moyavisfro Tavebi da aqeT-iqiT iyurebodnen. aSkarad meZebdnen.Tavze iyvnen ra gasulebi, sul mTladdakarguli hqondaT SiSi da sircxvili_ „nemis iox, xeTir iox~, rogorc Cer-qezebi amboben. beRurebis sircxvilisara giTxra, magram xom unda SeSinebo-daT da damfrTxaliyvnen, ara? guliv-eris liliputebiviT Tavxedebi iyvnen.ra unda meqna? beRurebsac xocvas xoar davuwyebdi? bolos ukve oTaxSitexdnen Wyivils da kakafonias, meregaafTrebuli rom wamovuxtebodi, sab-olood gamoRviZebuli, Zilgatexilida gaafTrebuli avRrialdebodi _ ̀ e,aba, aaxvieT aqedan, giJebi arian es Ce-misebi, to!..~ _ maSin Tu ikadrebdnen,ukan, samzareuloSi skup-skupiT gaxto-mas da fanjris rafidan, erTmaneTSixanmokle gasaubrebis Semdeg, wynaradafrenas. vdgebodi mere, SemovixvevdiCems did wiTel pirsaxocs, naxevradTvalebdaxuWuli gavqanavdebodisamzareuloSi, sadac TeTr macivarzeTeTr-yviTlad da TeTr-mwvaned hqon-daT mosklintuli. CeCmad hqondaTgamxdari macivari goTvernebs. lamisyovel dilas ase meqceodnen.
biWo, kargi, gauxardaT mze rom amo-dis, beRurebi arian, sulelebi da egmagari rame hgoniaT. aRfrTovanebisa-gan aWyivldnen da gamaRviZes. kargi,diliT SiodaT, samzareuloSi Semof-rindnen, isauzmes, samzareulo magisaa.kargi, Cems TeTr macivarze TeTr-yvi-Tel-TeTr-mwvaned mosklintes. vis armousklintavs, magram saZinebelSiraRas mivardebodnen, meZebdnen damaTvalierebdnen? ras elodebodnenerTi, rom magaTsaviT skup-skupiT gavx-tebodi samzareuloSi, mere fanjrisrafaze Semovjdebodi, magaTsaviT av-aRirebdi Tavs zeviT da erTad gav-frindebodiT matlebze da kutkalie-bze sanadirod? kargi sanaxavi ki viqne-bodi. Cemma mzem, ise xo ver vafren daaxla korpusis garSemo rom davartyam-di iraos beRurebTan erTad. vaax, raundaT, to? marTla yovel dila mak-iTxaven da zustad im gurulebiviTmokivian xasanbeguras, qe rom Civian. ne-tavi romeli qalRmerTi inana migzav-nis? Tan ras hgvanan, patarebi, mtvri-anebi, gamxdrebi, doliZeli bomJebi ra.me mgoni, svamen kidec. magaTgan mos-alodnelia. magito xom ar makiTxaven?erTi, `gomi~ unda davudga WiqiT. mok-led, magari jRanebi arian. aba, egenicCitebi arian da is sami WroRa, wiTurigangsteric, TuSeTSi, doWus zeviT,iliurTas, biqurTasa da boWornasSoris uZiro xevidan rom amoiSxuilesor metrze gaSlili, boloSi zeviTaprexili frTebiT? amoiSxuiles dapirdapir haerze gaCerdnen, dadgnenegre, raRacas zveravdnen an SeiZlebasulac isvenebdnen, kaifobdnenTavisTvis. giJebiviT gadmovcvivdiT`nividan~ nugzar idoiZe, me, sosoTigiSvili, maxo meZmariaSvili, Cemi Zmaleqso da TvalebgafarToebulebivuyurebdiT. batkankerZia _ viRacamTqva. igive kraviWamia an arwivio. anarwivia an kraviWamiao. qori da Sevard-eni _ ara. Zalian didi iyo, uzarmazarCrdils irtymevineboda. an bat-kankerZi iyo an arwivi. midi da gaige.caSia jigari, invoiss mosTxov, sila-buss Tu ra? didxans vimarCieleT daveraferi. wamovediT. eg ambavi `aTaserT RameSi~ arabi mezRapre rom ambobs,me giambeT da alahs ukeT ecodinebao,me mogiyeviT da arCila qiqoZes ukeTecodineba. eg aris Citebis madevari damagaT kvalze mosiarule. miTxrakidec, kraviWamia sami erTad ar iqne-bodao. aba, maSin ra iyo, arwivi? Sei-Zleboda, arwivis garda sxva ramec yo-
filiyo? arc me mikiTxavs da arc aCi-kos uTqvams. eg kidev, Tu ar hkiTxe,getyvis rames Tu ra... vsvamdiT. Tan meqiqoZesaviT da vaJa gigaSviliviT vervgiJdebi am Citebze, miTumetes, Tu vs-vam. cota xniT kidev SeiZleba, rogorcmaSin, TuSeTSi rom is sami wiTuri abra-gi gaiCiTa, batkankerZi Tu arwivi an,rogorc litvaSi, baltiis zRvis pi-ras, qalaq nidaSi yvavebis da Tolieb-is jgufur Cxubs rom vuyure...uzarmazari yvavebi iyvnen, ai, anderse-nis zRaprebSi rom dafrinaven egeTe-bi. ginaxavT zRvis piras yvavebi?Tevzze CaliCobdnen, Tan rogor...zRvis piras abirJavebdnen, zRvaSi, raTqma unda, ver Sediodnen, uyurebdnen,Toliebis gundi rogor Tevzaobda.daedoT win Tavisi Savi, didi, mZime ni-skartebi da yuradRebiT aliverebd-nen, Toliebis pikirebas zRvis zeda-pirze, rogor esobodnen TaviT balti-is civ, mrume talRebSi da rogorc kiromelime Tolias yviTel, wamaxul bo-loSi moxril niskartSi vercxlis-feri, mosxmartale Tevzi aufarTx-aldeboda, yvavebis gundi gamayruebe-li da avi yrantaliT esxmoda Tavs To-liebs im erTi, sawyali Tevzis wasarT-mevad. da ubeduri dagnari iweoda. xo-
litvaSi, izrdeba da xarobso da kidevsadRac madagaskarSi, kanadaSi TusadRaco da Tvalis CiniviT undagaufrTxildeTo. ar davinaxoT, uba-tonod xma gasceTo. xoda, gamravld-nen es CaTlaxi karmaranebi, mTelekologiur balanss deda utires,Zoven, atyaveben da axmoben xeebs,sxedan mere zed Savad Camobnelebule-bi da arian xoSianad. arCilam, qiqoZem_ mag karmanebs qarTulad Svami hqvi-ao. aha, elaparake exla Sen, egec kargiwixapameSenia, reebi icis da reebs amo-artyavs xolme. Svamio, to, Svami raRaubedurebaa?! ra Svami?
evrokavSiri da Svami, sabWoTa kav-Siri da mtredi, evraziuli kavSiri dazed es bologamobrdRvnili, rusuliorTaviani moxarSuli qaTami. SemeSviTra, to, damayeneT ra CemTvis, am CemidoWus zemodan, iliurTisa da boWor-nos Sua xevidan amofrenili kraviWa-mia arwiviT da TuSeTiT. ra gamixureT?maxsovs, litvelebma ixumres genialu-rad 90-ian wlebSi, rodesac sabWoTakavSiri iSleboda da rusebi rig-rigo-biT gviraxunebdnen Cven da litvelebs_ TbilisSi 1989 wlis 9 aprils davilniusSi 1990 wlis ianvarSi, nu gadix-arT sabWoTa kavSiridano. ki batono,
daRlilobisagan da SimSilisgan argadavyiravebuliyaviT. nebismier wamsSeiZleboda, isev daerekaT iaSvil-idan.
Tan magrad cxeloda, agvistos Tveidga.
uceb alaudinam Cangali TefSzedado, yuradRebiT Semomxeda da _raRac minda gkiTxo azrio _ zustadegre meubneba. midi-meTqi. vifiqre,bavSvze mekiTxeba raRacas, ramzanazeda uceb ras meubneba: „biWo, ar SeiZle-ba, am Cvens saqarTveloSi erTi sandoda Wkviani kaci mainc rom vnaxoT?!iqneb uTxras am rusebs da suyvelas _rom CvenTvis gvamyofon ra _ ai, vafSearafers ar davaSavebT-Tqo, vTxovoT,arafers cudobas ar CavidenT, ai, mar-Tla da dagvanebeT Tavi, am Cvens sax-lSi CvenTvis gvamyofeT, Tu rame Cav-idineT da gavafuWeT, isev modiT ma-Sin, aba, Cven sadRa wavalT, sadRagageqceviTo, ro vuTxraT, ha?..~
moulodnelobisgan yba Camomewia.vuyureb egre da am oci wlis ganmav-lobaSi, rac alaudinas vicnob da amqistebTan _ gaurgaSvilebTan vZmaka-cob, pirvelad vifiqre, rom alaudi-na Zalian hgavs haji-muratis miuridsda pirad mcvels, eldaras. Zalian ma-grad. eg aris, ra. da zustad meg el-darasaviT miyurebs. pasuxs elodeba.
_ biWo, alaudin, ra ari, ici, e! _akademiurad daviwye, magram nervebiar meyo da egreve mivayare:
_ jer erTi, moviqceviT cudad,Zalian cudad moviqceviT. sul axlax-ans gvqonda egeTi Sansi, aravisCvenTvis ar ecala da cota xniTgagveSvnen. gagveSvnen da egreve erT-maneTs daverieT. mTeli kavkasia _Cven, Tqven, SigniT, gareT, yvelanisisxlSi CavixrCviT. maSinac imitomgagveSvnen, rom im wams CvenTvis arecalaT, Tavisi hqondaT dasalagebe-li da pirdapir ver Semogvicvivde-bodnen. mere ki, roca dalagdnen,CvenTvisac moicales da isev Semogvi-brunes tankebi, Cvenc ukve kargad da-vuxvdiT gamzadebulebi, erTmaneTzesamkvdro-sasicocxlod gadamtere-bulebi da Suaze axeulebi! isev Tvi-Tonve CavucvivdiT am boziSvilrusebs ukan, daRebul xaxaSi, Tan ukvemeramdened. da saerTod, arc Tqven,arc Cven, erTi masterka tvini ara gva-qvs TavSi da arc arasodes ara gvqo-nia.
grad gamityda. bolos da bolos, stu-mari iyo, Tan magari Zma, _ Sen magazenu inaRvleb. Cven sul rom miqael-jie-brailiviT frTebi gamovisxaT, mTa-var angelozebad gadaviqceT, zecadavmaRldeT da gavsxivosndeT, amisSemdeg WianWvelasac rom ar davadgaTfexi, Tavs mainc aravin dagvanebebs daCvenTvis ar gvamyofebs, magaTi dedac.
oRond politkoreqtuli viyavi,Torem es nabiWvrebi isev dagvbombavd-nen, isini kidev isev aRSfoTdebodnenda dagvgmobdnen da mere veRarc du-isis meCeTis Zveli minareTi gviSvel-ida me da alaudas da veRarc alaver-dis didi wminda taZari.
axla marto darCenils,kbili mtkiva saSinlad,bernsmac xom es usurvamters da Tavis mawyevars.ai, Turme sizmarSiratom vWamdi lencofas,ratom meCveneboda gube gvelis narwyevad.
moulodnelad waawydebi sulis damdaRavsinamdviles da es tkivili arc gayuCdeba.aris quCebi, sadac dgoma, ise, xandaxaniaffasian meZavebsac Zvirad ujdebaT.
aq gafrTxileben, Semosvlis win, darigebiTacdagarigeben, Tu survili geqneba amis.daZrwian yvelgan rumineli barigebi daaralegali `rCeulebi~ zonzroxa `damis~.
aq sadme iaffasiani Zveli bistro ankafe iqneba, sadac SeZleb mSvidad Camojde.magram rom unda daaxvio, axla is droa,waxval da mainc dRe ar gava, aq ar gamoCnde.
rodis? daTo turaSvilis `sxva amsterdamis~ ax-ali Tavi mkiTxvels yovel xuTSabaTs saba.com.ge-zeelodeba. ukve gamoqveynebuli ori Tavidan cxadixdeba, rom win kidev bevri avantiuruli ambisa da Tav-gadasavlis mowmeni gavxdebiT. yovel xuTSabaTsikiTxeT daTo turaSvilis `sxva amsterdami~, miTufro, rom internetgamocemis kiTxva ufro martiv-ia _ CamotvirTeT da Semdeg, sadac unda iyoT,srulebiT aRar xarT internetze damokidebuli.ikiTxeT telefoniT, aipadiT, kompiuteris saSu-alebiT. CaerTeT, datoveT komentarebi da daToturaSvilTan erTad ifiqreT im amsterdamze, Tqvenrom warmogedginaT.
eleqtronuli wignebis saxli ̀ saba~ da ̀ bakur su-lakauris gamomcemloba~ girCevT, mwerals fexdafexmiyveT.
ukravs xidebTan musikosi, haidni quCis,gulSi rom sevdas _ ubeSi ki TuTiyuSs malavs.
mwvane mdinaris zedapirze mzis sxivis livlivsdaaSterdebi, gegoneba leqsiT maRldebi.sul ase fiqrebaburduli ivli da ivli,sabolood rom, RmerTma uwyis, sad CaZaRldebi.
danamcecebuli fiqrebidan
* * *sWirdeba Turme uRraniviT fiqrs gamoxSirva,rogorc haeri, isic iwovs miwis oxSivars.irxeva yana nawvimari, xolo garSemoSrialebs tye da gareT mzea, me ki qoxSi var.
* * *es dasetyvili foTlebia, Warxlis, bolokis,tye gairinda, datborili mindvris bolo kiCamaval mzeze alaplapda. ase iwyebaandalusia, Cemi yvela sizmris prologi.
sadac daviWer am alaias, egreve vtacebxels, davisvam da sul dawvrilebiTmovayoleb, ra da rogor iyo. ise daw-munebuli var, d'artanianis mere aToszeiqneboda Seyvarebuli. aramisi ufrosxva Temaa. zrdasruli, eSmakur-Wkvia-nuri da cota CaTlaxuric. da kidev, rajandabad unda es fraeri? gagigia, kacimTeli cxovreba imaze werdes, rom erTx-el bavSvobaSi dedamisma kefaSi wauTaqada uTxra: deda mogikvdes, Svilo, raTavgasiebuli da gamoqliavebulixaro? ver apatia ra, verafriT. ise mar-Tla ra ubedurebaa, bavSvebisTvis Tav-Si wamortyma da sisaZagleebis lapara-ki? ar SeiZleboda, vinmes adridanve,Tundac knut hamsunis droidanve eTqvaan eTxova am loTi, kaxpa, Jmoti da Se-qanebuli mSoblebisaTvis, rom, Tu Sei-Zleba, nu auwevT yurs, kuTxeSi nu daay-enebT, kinkrixoSi nu wamoartyamT da nuetyviT Tqvens Tavgasiebul, raxitian dagamoqliavebul Svilebs, rom Tavgasie-
omSi, papiros `yazbegze~ ar gaagza-vnidnen, me viyo bamba. CamovTvalo?guram rCeuliSvili, Wabua amirejibi,oTar WilaZe, rezo inaniSvili, guramdoCanaSvili, jemal qarCxaZe, jemalTofuriZe, vaJa gigaSvili. Cvens magarxalxs wesierad saxezec ver vcnobT daam bejiT kacs kidev fotos gadasaRe-bad rigSi vudgebiT _ gexvewebiT,TqvenTan suraTs gadaviRebTo! ai, Cve-ni snobi, goimi da provincialikeTilebi da soflis bolo ro... ise,stambulSi erTma magarma Turqma bi-Zam, romelic zRvis piras, meTevzisqoxSi cxovrobda da uzarmazariyaryati hyavda, ludisa da raqis smisdros miTxra: `ara, cudi mwerali kiar aris, arc cudi biWia, magram CvengacilebiT magari da namdvili mwer-lebi gvyavs da imaT aravin icnobs~.guli swydeboda, Turqi iyo da undo-da, ufro magari Turqebi gvcodnoda.imanac CamoTvala da daaxloebiT
beqa qurxuli
SuaRamis Citebi
bulebi, raxitianebi da gamoqliave-bulebi arian, Torem daiboRmebian damTeli cxovreba amaze daweren, daitan-jebian, tvins gaburRaven, mere isevTavidan daiboRmebian, amaze roca daw-eren, isev tvins gaburRaven da, rac mTa-varia, karg da swor biWebze sainteresolaparakSi Caekvexebian da yvelafersCaSliano. Tan imaze aravin dardobs dalaparakobs, mag biWebs, imis samagierod,Tavgasiebulebi da cinglianebi rom ariyvnen, an iqneb swored magitomac, xanaqedan ro wauyridnen filtvebSi daS-nas, xan iqidan da mainc rom ver aCerebd-nen, dambaCasac Caaxlidnen xolme beWeb-Sua da bolos afeTqebuli kldislodebSi imarxebodnen cocxlad. egaraferi, xom? vaax, ra kargia! es alai-ac rogor axerxebs _ Tan porToszeiyos Seyvarebuli da Tan am sakuTardedikoze, samudamod ganawyenebul ge-nioszec idardos? xom ginda, ara mox-erxeba? magaria alaia. Tan TviTon visacginda, imas wamoartyams, Tundac oTx-ive muSketers da axla ki mxolod por-Toss, romelic axalgazrdobisastraqtirSi skamebs xelebze imtvrevda,sibereSi ki, roca ukve damZimda, frTx-ilad Tu ar dajdeboda, luvris samefosasaxleSi savarZlebs Runavda. rasdaaWyitavda Tavis gulubryvilo,keTil da misken moSveril Tofislulebis TvliT daRlil Tvalebs: `Âû÷òî ñåáå ï îçâ îëÿåòå, ìàäàì? È êòî ýòîòïðåñòðàííûé ñóáúåêò?~ molieri ar daevasa,verafriT daimaxsovra da sul volierseZaxda da amis amtani iyo? erTi esa dameore is stambuleli grafomani,agurisxela wignebs rom wers imaze,romeli biZa ufro gamxdari iyo daromeli msuqani, da vin ufro magariCaTlaSka hyavda, mamida Tu bicola.niSanTaSi, Cuqurjuma, galaTa malaTada isa. arada, Cven mwerlebi gvyavda _magas, age, belinskiss kuTxeSi, gastron-
igive Tqva, eseni magas arc gaagzavnid-neno.
yaryati ki zed zRvis piras gaS-eSebuli idga, karadenizis talRebiveeba, apkebgabmul klanWebze exlebo-da da alaudinasi ar iyos, sul arenaRvleboda es ambebi. Tavis sa-dardebels da safiqrals fiqrobda.
vagzlis moednis bazarSi, TaRisqveS, sadac xaSi, xorcebi da aTasnai-ri aqoTebuli leSi iyideboda, sam-safexuriani, biCokebiT mofenili,turtliani kibis safexurze SavebSiCacmuli, Sav tansacmelSi TiTqmismTlianad Camaluli qali ijda, Taf-lis sanTlis feri edo. Savi kabis kal-Taze dawyobili, grZelTiTebiani, ga-tanjuli xelis mtevnebi ucaxcaxebdada mkveTri dasavluri aqcentiT, man-trasaviT imeorebda: ̀ yvelam unda ga-moscados sakuTari saxlis dawva raaris da ra ubedurebac aris is...~ ̀ yve-lam unda gamoscados sakuTari sax-lis dawva ra aris da ra ubedurebacaris is...~ Tan cali mwvane Tvali ar-abunebrivad, imqveyniuri sigiJiTukaSkaSebda. meore TeTrlibr gadak-ruli kataraqtiani Tvali ki zustadiseve uelavda da unaTebda, rogor si-naTlesac dilis mze tovebda sa-wolTan kedelze gafenil gobelenzedid-patara marTkuTxedebad.
nabijic ar Seminelebia, ise Cavuare.marto sqeli gacrecili jinsis qur-Tukis sayelo aviwie, TiTqos Tavi Seva-fare da mominda, rom gavmqraliyaviiqve da ubralod. Cemi Zvelmoduri,sayeloaweuli jinsis qurTukianad.gverdiT Tbiliselma, TbilisuradCacmulma da aranakleb gatanjulmadeidam Camiara. mZime CanTebs miaTrev-da, CanTaSi kombosto edo, kidev raRacbostneuli da didi nitratebiani sta-filoebi gamoCriliyo. deidamwvalebiT aiara sami safexuri. Suasafexurze isev Savosani qali ijda daZvel Samanur, murtal SelocvasaviTimeorebda igives: `yvelam unda ga-moscados sakuTari saxlis dawva raaris da ra ubedurebac aris is.~ deidauceb SeZrwunebuli miubrunda: `rasisuleles brZanebT, qalbatono.~ daramdenadac SeeZlo, swrafad gascil-da qals. Savosans yuradRebac ar miu-qcevia, verc gaigo, ra uTxres, mgoni,arc iyo aq, sadRac iyo, iq, sadac misisaxli iwvoda im xanZarSi da iqidangveubneboda, rasac gveubneboda.iqidan wiTeli cecxlis alidan uelav-da, unaTebda erTi mwvane da meoreTeTri Tvali. cecxlidan, romelicgamayruebeli, SemaZrwunebeli jaxa-juxiT nTqavda saxlebs.
im Rames miwa iZra. magrad Seiryayvelaferi. daaqanava da daaqanava. kar-ga xans gagrZelda. `mariam, bavSvebigaiyvane!..~ ̀ mariam, bavSvebi gaiyvane!..~`droze!!!~ da uceb mivxvdi, rom xmasver viRebdi. mere mivxvdi, rom gareTar iyo miwisZvra. Cems sxeulSi modio-da es dartymebi, mkerdSi mirtyamda,ubedurad mikatavebda, maqanavebda daTan aRar Cerdeboda. damirwia ra ak-vani CaTlaxma. Tvalebis gaxela dawamoxtoma vcade. vera. vigrZeni,Tvalebis gugebi rogor amitrialdaquTuToebs SigniT, rogor damqaCa darogor mimaTrevda. ha da amomaZroxoSianad suli. Tan vera vxedav, vinaris, ra aris, rom erTi gemoze vgli-jo da gavijaxuno kari _ gavitanosakuTari dabredili sxeuli, guli-anad gamomSvidobebiT da saukeTesosurvilebiT. ̀ Ñìåõ, äîñàäà, ìàòü ÷åñòíà! Íèïîæèòü, íè âûæèòü!~
vijeqi mere sawolSi, gadarCenilida gabiTurebuli. davyurebdi saku-Tar xel-fexs, romelic kidev erTxelSevinarCune da aRar vicodi, rad min-doda, sad wameRo da ra momexerxebina.aRaraferSi mWirdeboda. aRar mWird-eboda ki ara, vijeqi da aTas sisule-les vpirdebodi sakuTar Tavs. romaRar movwevdi, aRar davlevdi, aRarvigiJebdi. aRar viCxubebdi, vivar-jiSebdi da, saerTod, kargad moviq-ceodi.
meramdened vpirdebodi...agvistoSi xdeboda es ambebi. agvis-
to ucnauri Tvea. dawyebuli omebiT,SariT, saqmeebiT da ubedurebiT savse.mas Semdeg ramdenime Tve gavida. ram-deni? ori? ra mniSvneloba aqvs? Tvee-bi, kvirebi, dReebi, saaTebi, wuTebi,wamebi, saukuneebi. ra mniSvneloba aqvs?
wlebi. sul magas ar vambob? wlebiverafers cvlis. verafers. samagierodyoveli dila cvlis da mze, romelicyovelgvari kalendris da welTaR-ricxvis gareSe erTgulad anaTebs daaTenebs morig dilas, gobelenze TeTr,naTel marTkuTxedebs xatavs da samdamTxveul, aWyivlebul da mtvrianbeRuras gigdebs samzareulos fan-jaraSi da mere saZinebelSi.
da zustad vici _ vidre mze amo-dis, dila Tendeba da quCaSi ledigagasaviT Cacmuli qalRmerT inanasSemogzavnili SuaRamis Citebi akon-troleben situacias, es samyaro memekuTvnis.
da es sruliad sakmarisia.rodesac zustad ici, rom mTeli
is Semdeg aRmoaCenen xolme, es imas arniSnavs, rom maT „dros gauswres~ damxolod cnobierebis ganviTarebis Sem-deg daafases isini. sisulelea (dros-Tvis gaswrebac ar niSnavs maincdamaincprogress...)!
yvelaferSi damnaSave Cveulebriviumadurobaa _ aravis surs imis „aR-moCena~, vinc dRes „sxvagvarad~ azro-vnebs. da ara marto misi. saerTod, neb-ismieri „vinmes~ aRmoCena Znelia, TuTviTon „mas~ ar Seswevs Zala, Tavi „aR-moiCinos~...
sikvdilis Semdgomi saxeli da di-deba gacilebiT ufro advilad gasame-tebelia.
ras? xSirad vambobT, rom dRes visacfuli aqvs, mas wigni ar unda, visac wig-ni unda, mas fuli ara aqvs. es didwiladmarTalia, magram yvelafris Tavi daTavi ar aris.
vnaxoT: kaci eweoda ufiltro sig-arets da ar hqonda wignis SesaZenifuli. cotaTi gaiumjobesa materi-aluri mdgomareoba _ axla eweva fil-trian sigarets da ara aqvs wignis Sesa-Zeni fuli. ese igi, mas filtriani sig-areti ufro moenatra _ Tanac maSin,roca ufiltro hqonda _ vidre wigni_ maSin, roca wigni „saerTod ar hqon-da~.
visi „bralia~ es? ra Tqma unda, ara_ am kacis, anu mkiTxvelisa. misi vercbrali da verc „brali~ iqneba, Tuki armoenatra. ar moenatra da morCa.
es wignis „bralia~ _ aki mis qonasada arqonas Soris gansxvaveba ufroumniSvnelo aRmoCnda, vidre gansxvave-ba filtrian da ufiltro sigaretebsSoris.
*aki mkiTxvelma pirveli SesaZle-
blobisTanave zurgi aqcia „im~ liter-aturas... pirveli SesaZleblobis-Tanave dairRva is sistema, rac TiTq-mis nebismieri rangis mweralsa da uam-rav mkiTxvels Soris kavSirs gulisx-mobda...
zaza bibilaSvili
poezia, danarCeni literatura,da danarCeni
*arsebobs literaturuli movlena,
rogorc mxolod da mxolod liter-aturuli movlena? gana arsebobs mx-olod da mxolod arqiteqturulimovlena? gana nebismieri `arqiteqtu-ruli movlena~ imas ar niSnavs, rom manunda gamoiwvios gansakuTrebuli, axa-li emociebi sxva, araarqiteqtor ad-amianebSi _ iqnebian isini mayurebel-damTvaliereblebi, romlebic esTe-tikurad datkbebian axali nimuSiscqeriT, Tu Senobis mdgmurebi, rom-lebic gansxvavebuli komfortiT isia-movneben?
*sakuTari Semoqmedebisadmi araser-
iozuli damokidebuleba Sesawynarebe-li da misaRebia, Tuki is aris Tavmd-ablobis, TviTironiis erTgvarigamoxatuleba, an Tundac erTguliaRiareba-gaziareba mosazrebisa _`sisulelea, yvelaferi sisulelea~...
sxvaa, roca es mkiTxvelis mimarTSemoqmedis (`Semoqmedis~) upasuxismge-blobad da naxevarfabrikatebis`damzadeba-miwodebis~ konveieradiqceva; anu araseriozuli damokide-buleba sakuTari Semoqmedebisadmiiqceva araseriozul damokidebule-bad _ mxolod an uwinaresad _ mkiTx-velisadmi.
*Cemi pirveli wigni, anu masSi Sesu-
li leqsebi, camet weliwads iwerebo-da. da es imas ar niSnavs, rom raRacasmanamdec ar vwerdi. ho, sakiTxavia,ramdenad hqvia im yvelafers `vwerdi~.es ki sakiTxavi aRar aris: dRevandeldamwyeb poets namdvilad ver daarwmu-neb, rom qveyana ar daiqceva, Tavispirvel wigns TxuTmeti wlis Semdeg Tugamoscems.
*TiToeuli avtoris ganviTarebis,
daostatebis, an Tundac `namdvil av-torad~ qcevis procesi TavisTavadsulac ar aris (sazogadod sain-tereso) literaturuli procesi da ismkiTxvelis Tvalwin ar unda mimdinar-eobdes. mkiTxvelamde unda mivides mx-olod xarisxiani literaturuliproduqcia.
*naweris gagebas inteleqti da
gamocdileba (ki batono _ didi iyoserTic da meorec) unda sWirdebodesda ara _ mkiTxavis monacemebi. av-toris sapirispiro damokidebuleba _`me davwer, rogorc minda da TqvenTavSi qvac gixliaT~ _ usindiso
damokidebulebaa mkiTxvelTan. daliteraturasTan!
*roca saliteraturo avanscenaze
zustad igive xerxebi, meTodebi, princ-ipebia gabatonebuli, rac danarCencxovrebaSi, ra unda qnas poetma, visipoetobac didwilad am meTod-princ-ipebis gauziareblobaSi, maTgangandgomaSi, maTTan samkvdro-sasic-ocxlod dapirispirebaSi `mdgomare-obs~?
*Tu samSobloSi ar aRiares, CvenTan
ucxoeli mwerali ver SemoaRwevs. TuucxoeTSi ar aRiares, adgilobriv mw-eralsac ar vaRiarebT Cven. provin-cialebi varT _ mudam eWvi gveparebasakuTar gemovnebaSi. an iqneb is ufroprovinciulia, sxvis gemovnebaSi romar gvepareba eWvi.
*prezentaciis saukeTeso saSualeba
xdeba, mibaZo sxvas _ cnobilsa da aRi-arebuls, gamoiwvio misi asociaciebi(Cvens pirobebSi aseTad qarTveli vergaqaCavs _ dasavleTeli unda iyos _dRes). usaTuod SegamCneven, anu amasSeniSnaven da xmamaRlac gamoacxade-ben nakiTxi kritikosebi (kritikosebicrom arian) _ TavianTi codna gaux-ardebaT, kidev erTi TviTprezentaci-isTvis izamen amas.
*mweralTa erTi _ praqtikul
arenaze moqmedi energiuli nawilisaqtiuroba qmnis iluzias, mcdar STa-beWdilebas, TiTqos Tanamedroveliteratura `ai, zustad am mima-rTulebiT viTardeba~. es iluzia dro-Ta ganmavlobaSi, fsiqologiuri zew-olis wyalobiT, realobad iqceva. amisgamo ki iCqmaleba da ganuxorcielebe-li rCeba potenciuri, gacilebiTufro Rirebuli SesaZleblobebi.
*novaciebiT spekulaciac SeiZleba.
saqme is aris, rom siaxle, Zieba ukveTavisTavad misasalmebelia. amitomdidxans saRdeba xolme virisTavicoragulad... am kuTxiT Tu SevxedavT,davinaxavT, rom avangardi arc ise uma-duri poziciaa, rogorc xSiradgveCveneba. iqneb, piriqiTac: davuSvaT,tradiciul stilSi rom `rame gamogi-vides~, aseTi _ tradiciuli leqsiumaRles mwvervalze unda aiyvano;amisTvis ki didi ostatoba, metic _niWia saWiro; maSin, roca novatoriauditoriis yuradRebas `mxolod~siaxlis, iniciativis gamo ixveWs.
*ki, batono, siaxle imadac saWiroa,
rom literaturam kidev erTxel,Tavidan miiqcios yuradReba, magram amyuradRebis miqceviT unda iwyebodes,ki ar mTavrdebodes. mogaqcies xomyuradReba? axla Tqvi, Tqvi, ra gqondasaTqmeli. esaa _ Tqma da gamgoni rocaginda, maSin unda ifiqro siaxleze...Tumca ras izam _ popularoba, yura-dRebis centrSi yofna TiTqmis yvelasuyvars, gansakuTrebiT ki _ uniWoebs.
*TiTqos mimarTulebis prezentaci-
iT daiwyes leqsebis wera. poeziisproeqti SeimuSaves, daides win da wer-en imis mixedviT...
*mxolod `saSos~ da `asos~ Zaxili,
jer erTi, amoraluria _ ara ucen-zurobis, aramed meZavuri provokaci-ulobis gamo _ da meorec, mgoni, moi-wyina kidec mkiTxvelma, romelsacdasaxelebulTagan erT-erTi maincaucileblad TviTonac aqvs.
*avanscenisti novatorebi amboben:
ai, mkiTxvelo, es asea, es kargia, is cu-dia, ai, iqiT unda wavideT... da Tavs ika-tuneben, TiTqos mkiTxveli yurdac-qvetili usmendes... samwuxarod, imbrZolaSi _ saliteraturo scenisgadanawilebisTvis brZolaSi _ mkiTx-veli aRar monawileobs.
*mgoni, mkiTxveli rom dakarga leqs-
ma, amiT vsargeblobT.
*viRacebs surT, ganaTlebasa da
Sromismoyvareobamde daiyvanon Semo-qmedebis arsi. viRacebs ra _ uniWoebs.
*literaturis Sarlatanebi. ai, vin
moednen aqaurobas.
*Tanamedrove qarTuli litera-
turis `majaSisa Semtyvebaroben~ _oRond sakuTar majebze udevT xeli daigivea _ qarTuli literaturisaao,gvimtkiceben. mere fonendoskopsacmiimarjveben, boloebs ki yurebSigvTxrian...
*mgoni, yvela Canafiqri gamosdiT _
arasodes xeven, an TavisTvis, daubeW-davad arasodes inaxaven leqsebs.
ratom mgonia ase? aba, amas Tu beW-daven, raRas xeven an inaxaven?!
*is eubneba mkiTxvels: `axta goWi,
daxta goWi~... ai, Sen ra ginda, ai, Senrisi Rirsi xar...
mkiTxvelic aRtacebuli udas-turebs amas.
*„amerikuli poezia qarTul enaze~
(Targmans ki ara, `qarTul enaze daw-eril amerikul poezias~ vgulisxmob)gana imitom aris „miuRebeli~, rom masqarTul poeziaSi tradiciis saxiTsafuZveli ar gaaCnia, aramed imitom,rom mas ara aqvs safuZveli gulSi, av-torSi, an es safuZveli „umniSvneloa~,da mas „me vicnob (Tanac _ ase Tu ise)amerikul poezias~ hqvia.
*`qarTul poezias~ imitom ki ar
unda werde, rom is `yvelaze kargia~,aramed imitom, rom Tu qarTveli xar,aq cxovrob, es garemo Semodis Senspoetur sisxlSi, kargad mxolod ampoeziis dawera SegiZlia. ra Tqma unda,dasavleTis `SemoWrac~ realobaa da
esec SeiZleba... SeiZleba ki ara, auci-leblad unda `Semodiodes Sens sisxl-Si~, magram es imas ar niSnavs, romamerikulma poeziam iseTive gavlenaunda moaxdinos Senze _ qarTvel po-etze, rogorsac, vTqvaT, amerikuliCacmis stili moaxdens qarTvel Ti-neijerze. es sul sxvadasxva sibrtyea.ki, SeiZleba, wero amerikulad, magramTan aucileblad unda ambobde _ Seniteqsti unda ambobdes: ai, me ameriku-lad vwer, imitom, rom kulturaTa Se-jaxeba moxda, da xedav, ra dReSi Cav-vardi? da ara ase: ai, me kargad vwer,rogorc iqna, saukeTeso stiliT vwer,imitom, rom amerikulad vwer.
*qarTulma mwerlobam mimaval
saukuneSi Zalian bevri ram gamotova.vwerdiT sul viRac komkavSiruli ti-pis gmirebze, romlebic ar arsebobd-nen. „daTa TuTaSxia~ rom dagvewera,uTuod wina saukunis sarbieli undagvenaTxovra, eqsmejoge-eqsabragi ro-disme mainc unda migvesia`SavrazmelebisTvis~ da ganavlis saty-orcni manqaniT erTgan mainc undagagvefuWebina wigni... ra xdeboda Cven-Tan ramdenime aTeuli wlis ganmavlo-baSi, literaturaSi, TiTqmis ar asaxu-la (sxvaTa Soris, amasac unda gane-pirobebina, axlo warsulis mimarTZalian mokle mexsiereba rom aRmog-vaCnda). hoda, amdeni ramea amosavsebi,„gamosasworebeli~, da am dros: ucx-ouri ideebi, Temebi, stili!
*gasagebia, Tu qarTveli poeti nep-
tunelad grZnobs Tavs, magram gauge-baria, Tu amerikelad grZnobs.
*Cveni axali literaturuli presis
Sejibri akademiurobaSi: gamotoveba,uamravi ramis gamotoveba, ugulebely-ofa aucilebeli fsiqologiuri xid-isa... igulisxmeba, rom rac aq ar weria,is ukve viciT; xolo Tu ar viciT, maSinar varT im donis mkiTxveli, rom amasvkiTxulobdeT. da unda viyoT ki imdonis mkiTxveli, ra donisac `undaviyoT~? dRes vin aswrebs, safuZvli-anad aiTvisos asobiT saxeli, ase uc-bad rom dagvatyda Tavs? iqneb agvixs-naT, gagvagebinoT, vin arian isini! ma-gram axsna _ antiakademiurobaa!
*vinc konkretul literaturul
presas yidulobs, imaTi 99 procenti,avad Tu kargad, Tavadac wers. xolovinc wers, maTi, albaT, 50 procenti amkonkretul gamocemebs ar yidulobs.
ar vgulisxmob Zveli drois asaTa-sian tiraJebs. asi mkiTxveli ar Semor-Ceba leqss. da am asidanac SeiZlebaormocdaaTi ar iyos iseTi, TviTonacrames rom ar cdilobs (wers). bevri-bevri, viRac-viRacebma (Cveulebrivmagoimma bomondma) aucileblad miiC-nion _ prestiJisTvis _ gagonilg-varebiani wignebis yidva da gadabmulifurclebis gauWrelad maTi TaroebzeSemowyoba. es iqneba maqsimumi. dalogikuric. aba, am `poezias~ ra wai-kiTxavs!
*poezia (literaturis Janri) didi
xarisxiT Seicavs da eyrdnobaerovnul niSan-Tvisebebs. xelovnebaSimainc am mxriv mas badali ar unda moe-
azrovneba. miT ufro, leqsi ar aris(poeturi) azrovneba. leqsi Semoqmede-baa. azrovneba Semoqmedeba ar aris.
*kacma rom Tqvas, gaaCnia, ras ras
daarqmev. bolos da bolos, erTsa daimave rames qarTvelebma saxli daar-qves, rusebma _ dom da ingliselebma_ haus (poliglotebma gagrZelebacician). magram isic aris, droTa ganmav-lobaSi, garemoebaTa gamo, sityva (sax-li) mniSvnelobas icvlis xolme _ anmcired, an metad.
es, TavisTavad, erTbaSad ar xdeba.amitom drodadro SeiZleba gaCndes
Targmnis SeZleba moeTxoveba. daswored es Targmania leqsi.
*`leqsia, magram poezia ar aris~ _
ityvian. isev terminebi unda davazus-toT. Tu leqsad, vTqvaT, ramdenimegariTmul striqons vaRiarebT, ze-mouri Sefaseba SeiZleba xSirad aR-moCndes marTebuli. magram poeziasacSexvdebi leqsis miRma. amasTan, Segi-Zlia, im mosazrebas (gansazRvrebas)miemxro, rom leqsi, romelSic poeziaar aris, leqsi ar aris. aseT SemTxveva-Si, gamova, rom ar arsebobs leqsi up-oeziod, poezia ki arsebobs uleqsod.anu gamova, rom leqsi _ es aris poe-zias plus kidev raRac. ese igi, racunda `prozaulad~ JRerdes, gamodis,rom leqsi poeziaze raRaciT „metia~.
principSi, sulac Tavad es leqsiais „raRaca~. leqsia poeziis ena, leq-sia Suamavali poetsa da mkiTxvels,poeziasa da adamians („arapoets~)Soris.
*„poeturi azrovneba~ pirvelqmnili
saxiT ki ar unda diodes samkiTxvelo
iyos, meore _ balTas? SeiZleba!oRond es ase mxolod erTi SexedviT,nawilobriv, garkveuli TvalsazrisiTiqneba. saboloo jamSi ki `Seni poezia~mainc ar daingreva. da imis SiSiT, vaime,Cemi poeziidan ar amovvardeo, marTalleqsze uari ar unda Tqva da axalileqsis daweris win adreuli leqsebi arunda gadaikiTxo _ emand, araferi Se-meSaloso.
poezia ar SeiZleba iyos raRacmkacrzRvrebiani manifesti. sisule-lec mgonia manifestebi poeziaSi. esxom politikuri partia ar aris, raRa-cis gakeTeba mizanSewonilad mi-gaCndes da Sidapartiuli disciplinisgamo ver akeTebde _ ZiriTad kurssziani ar miadgeso. marTali Tu xar,`poeziidan amovardnac~, ara mxolodbunebrivi, mizanSewonilic aris.
marTali iyavi, roca ambob darogorc ambob, rasac ambob. Seni „poe-zia~ TavisTavad Camoyalibdeba. arunda mkacri Tval-yuris devneba, arunda manifestis jebirebis amoSeneba.TviTon gaitans Tavis gzas. rocasaWiro iqneba, TviTon gadmova napirzeda TviTonve Cadgeba kalapotSi. xoloTu ise gadmova, rom napirebs walekavs_ magas ra sjobs!.. yovel SemTxvevaSi,„Seni poeziis~ erTiani sxeuli ar dair-Rveva. misi `traeqtoria~ daemsgavsebakardiogramas Tavisi ariTmiuli„wvetiani kbilebiT~ (sxvanairi kardio-grama poetsa da poezias arc undahqondes). magram es namdvilad gulis„traeqtoria~ iqneba, Tu da vidre poe-ti simarTles uerTgulebs. xolo siy-albeSeparuli leqsi leqsic aRar aris.
wrfelobaa~ _ amisi mSralad, yovel-gvari konteqstisa da pirobiTobisgareSe gancxadeba araswori iqneboda.is, rac leqss Sobs, anu is, rac WeSmar-it poets „moeTxoveba~, araerTi sxva„mTavari~ komponentis erTobliobaa.aseTi („yvelaze mTavari~) SeiZlebaoTxi komponenti „SevarCioT~: 1)saTqmeli, 2) saTqmelis mxatvrulad,xelovnebis eniT gadmocema, 3) saTqme-lis ise gadmocema, rogorc avtorssurs, 4) saTqmelis ise gadmocema, romgaigon. ai, am yvelafers ki Tavidan bo-lomde, ra Tqma unda, kidev erTi mTa-
kiTxva, Tu ra (zusti) mniSvneloba aqvsama Tu im sityvas.
am kuTxiT SegviZlia ganvixiloT,Tu rogor ismis Cvens literaturulwreebSi termini `poezia~. ra aris es _literaturis Janri? Tu fenomeni,romelic Tanabrad SeiZleba Segvxvdesrogorc literaturaSi, ise _ musika-Si, mxatvrobaSi, arqiteqturaSi an,gnebavT, daTovlil mindorSi? meCvene-ba, rom bolo dros xSirad, pirvelimniSvnelobis poeziaze saubrisas, mismeore mniSvnelobas vgulisxmobT.
albaT, aseTive brma gaigivebamgaaCina ucxour saliteraturogamocemebSi „vizualuri poeziis~ ni-muSebic. mere, ra Tqma unda, Cvenma mewi-naveebmac scades poeziis am mimdinar-eobis aTviseba _ raTa qarTuli lit-eraturisTvis vinmes arasrulfasovne-ba ar wamoekiJinebina...
am dros, miuxedavad imisa, rom, vTq-vaT, naxati velosipedebisa da Cemod-nebis monacvleoba (maxsovs qarTulpresaSi gadmobeWdili aseTi nimuSi „vi-zualuri poeziisa~) vinmeSi mainciwvevs poetur gznebas, yeyeCisTvisacki naTelia, rom mas poeziasTan,rogorc literaturis JanrTan,araferi aqvs saerTo.
armia werda da wers. magram aseT leqs-Si lakmusi gacilebiT didi doziT aris_ umal, yvelasTvis iyideba uniWomjRabneli. TeTri leqsis, verlibrisda gansakuTrebiT `novaciis~ mjRab-nelebi ufro mSvidad grZnoben Tavs.mSvidad ki ara, danarCeni poezia lam-is Tavze dagvafxriwon.
*mainc ra aris Tanamedrove qarTu-
li verlibri _ prozis weris sirTu-lis Segnebisas gamoZebnili gamosava-li xom ara? (sxvaTa Soris, axla `zafx-ulis SuadRis sizmars~ vwer).
*rac verlibrze gadavedi, ufro
mgonia, rom vici, ra aris sxvadasxvajuris novatoris mamoZravebeli erT-erTi motivi: is, rom egreT wodebulitradiciuli, konvenciuri, riTmian-ritmiani (da ase Semdeg) leqsis weragacilebiT ufro Znelia...
*leqss rom daasruleb, unda geCvene-
bodes (Tundac urwmunos), rom am saqme-Si rogorRac, raRac doneze gangebisxeli eria _ cotaTi Senc undagikvirdes, es leqsi rom dawere; undadagrCes SegrZneba, rom am wuTSi Senipatara misia Seasrule, rom es leqsi Senunda dagewera, an sxvanairad _ Sen esleqsi unda dagewera. da ara rogorc...
da, magram ai, ase unda eqna Rirseulkritikoss: daedo win mweralTa kav-Siris wevrebis sia da anbanis mixedviTgaerCia TiToeulis Semoqmedeba. raRacaseTi rom damkvidrdes, Rirseuli kri-tikosi, aRmoCenili dilemis winaSe _an iyos piruTvneli, an uRalatos Tavisprofesias _ pirvels airCevs. da ramegamova.
ufro urRvevdnen tans, da am qarebisxmianoba misi arsebis napralebSi undaiyos saTqmelic, xmac poetisa.
*„mxatvari var~ _ ra advilad am-
boben, uproblemod, ukompleqsod.arasodes miTqvams, poeti var-meTqi(Tu, ra Tqma unda, „diofizitur tira-das~ ar CavTvliT).
*erT dros sulac darwmunebuli
viyavi, rom poetebi, ara wminda wylisfsiqikuri aSlilobis niadagze,aramed _ zereled rom vTqva _ zneo-brivi poziciebidan upirispirdebod-nen sinamdviles...
*periodulad mainc vfiqrob, rom
yvelaze did, anu yvelaze namdvil po-etebs Cven ar vicnobT, radgan isinistriqongamouqveyneblad an sulacstriqondauwerlad kvdebian.
*poezia ra aris? albaT, mainc si-
namdvilis im nawilis moxelTeba daCveneba, romelic sxvagvarad ZneliSesamCnevia, da romlis SemCnevac Rirs;im sinamdvilis gadmocema, romelsacsxvanairad ver gadmoscem; da kidev si-namdvilis imgvarad (ise `lamazad~)gamoxatva, ragvaradac sxva saSu-alebiT ver gamoxatav.
leqsad imis gadmocemas, risi gad-mocemac detaluri sizustiT SeiZle-ba sxva meTodiT, azri ara aqvs; imitom,rom es poezia aRar iqneba.
*poetis niWis arsebobas Tu vaRi-
arebT, es, umTavresad, Tqmis niWia. Tqmaaqcevs Sens aRqma-naazrevs poetur si-marTled, Torem aRqmiT, ase an ise, yve-la aRiqvams.
*poezia _ Soreuli axlobeli. am
Soreulis axlobloba undavagrZnobinoT. Tu ver gaigebs _ ig-rZnos mainc, rom axlobelia.
*poezia _ simarTlea adamianTa
yoveldRiurobis libriT dabinduliTvalebisTvis.
*saSinlad poeti.
*me egeT leqsebs gonebaSive vxev.
*iSviaTad vwer. yvelafers ki ar vaka-
dreb poezias.
*kmayofili poetebis sazogadoeba.
*poezia is ganzomilebaa, sadac WeS-
mariti, alal-marTali cxovreba Sei-Zleba.
*yvelani aq moxvalT bolos, vinc
moaRwevT. vinc amoaRwevT.
*siyvaruli susti adamianebis xelo-
baa. me miyvars susti adamianebi.
*araferia maradiuli. amitom ra
azri aqvs Tqmas: es warmavalia.
*idarde axla Senc geniosTa
dardiT, ratom aris qveyana aseTicudi, roca qveynad amdeni geniosi cx-ovrobda. imitom, rom im geniosTa um-
es viTareba TiTqmis SeuZlebelsxdis qarTuli poeziis saukeTeso ni-muSebis ucxoeTisTvis gacnobas da Se-sabamisad msoflio doneze aRiarebas.rCeba mxolod SesaZlebloba, gavidesCveni poeziis is nimuSebi, romelTapopularizacia `SemTxveviTi~ saerTa-Soriso kavSirebis mqone pirebs moun-debaT. msoflio mkiTxvelic qarTulipoeziis SemTxveviT fragmentebs gaic-nobs da Sesabamisad masze fragmentu-li da mcdari warmodgena Seeqmneba.
gamosavali kritikis institutisgaZlierebaSi Cans. kritikis ena Seu-dareblad naklebad aris dakavSirebu-li zogadad enasTan, vidre ena poezi-isa. amdenad, erovnulma kritikam,romelsac erovnuli poeziis Sefaseba-klasifikacia yvelaze obieqturad dakvalificiurad SeuZlia, Tavisidaskvnebi unda miawodos msofliomkiTxvels Tu msoflio literaturulsamyaros. sxvanairad rom vTqvaT,erovnuli poeziis Sedevrebi kritikisenaze (anu ufro saerTaSoriso enaze)`Targmnili~ unda miawodos maT daunda daumtkicos kidec, rom isini mar-Tlac Sedevrebia. Cveni literaturismTavari gareT gamtani, albaT, Targ-mani ki ara, kritika unda iyos.
miT umetes, rogorc vatyob, mizez-Ta gamo, ara mxolod qarTveli mkiTx-velia (mkiTxvelSi, ra Tqma unda, daiqneb uwinaresad, literaturuli wree-bic igulisxmeba) mzad mxolod rek-
*simboloebs maSin aqvs literatur-
aSi mniSvneloba, roca sayovelTaod(ra Tqma unda, mesmis, rom es sityvapirobiTia) gasagebni arian, imdenadgasagebni, rom pirdapir emociebsiwveven; anu iwveven emociur asocia-cias da ar moiTxoven imas, rom sabra-lo mkiTxvels maincdamainc meSvidesaukunis romeliRac evropuli lit-eraturuli Zegli dawvrilebiThqondes ganCxrekili da axlac zedmi-wevniT axsovdes.
tis SegrZnebas badebs. erTaderTxelgameorebulic ki SeiZleba SablonuradmogeCvenos. xSirad verc daamtkiceb,rom meordeba; amas intuiciuradgrZnob. rom ici, rac unda moxdes, esukve gaRizianebs. amitom, akeTeb ise,rom ise ar moxdes, rogorc icodi, rommoxdeboda; anu, rom moxdes sxvagvar-ad.
iqceva Tu ara araordinalobac Sa-blonad? me mgoni, ki _ albaT, gamud-mebuli araordinaluroba qmnis Sa-blons, romlis Tanaxmad, ukve iseiqcevi, rom moxdes sxvagvarad da araise, rogorc ici, rom unda moxdes.
gaRizianeba siyalbis SegrZnebisgangardauvalia?
etyoba, am asakSi ukve SeuZlebeliamixvde, igrZno, marTla ra ginda. Rm-erTma uwyis, rogori xar bunebrivi.
*ori sul sxvadasxva orientiria
cxovrebisa: 1. iyo kargi. 2. icxovro.erT-erTi unda airCio. pirveli _ yve-lasTvis rTulia, meore _ zogisTvis.orive erTad _ TiTqmis SeuZlebelia(vambob _ `TiTqmis~, da aqve imasac`ganvmartav~, rom `iyo kargi~ zneobismoTxovnebis maqsimalurad dacvasgulisxmobs).
cxovrebis mamoZravebeli TviT-damkvidrebaa da ara sikeTe-boroteb-is orTabrZola. es bolo mxolod erT-erTi maxasiaTebelia am moZraobisa.sikeTe da boroteba, ubralod, sapir-ispiromuxtebiani movlenebia da mSvi-dobianad ver Tanaarseboben. mTavariTviTdamkvidrebaa _ sazizRari, damp-ali `refleqsi~ _ TviTdamkvidrebayvelgan, rac aris; sul erTia, ra aris,sul erTia, sad.
*ratom aris ase: qveyanaSi, sadac
qveyanaze aravin fiqrobs da es mTelmaqveyanam icis, sazogadoebriv-poli-tikuri profilis warmatebis misaRwe-vad, uwinaresad, mainc qveyanaze fiqriunda daiCemo? yvelam icis, rom es ble-fia, nacari _ sxvis TvalebSi, sakuTarTvalebSi.
TvalTmaqcebisa da TvalTmaqcobisqveyanaa Cveni sayvareli samSoblo.
*albaT, es yovlismomcveli siyal-
bea, rac aregulirebs qveynierebis yo-fas. es xom dRes an guSin ar gaCenila;xangrZlivi drois ganmavlobaSi yvelayofiTi kanonzomierebis gaTval-iswinebiT Camoyalibda da yofierebisumTavres kanonzomierebad iqca. ufromxatvrulad Tu mivudgebiT _ Sesa-Zloa, es speqtaklia, Sesabamis, sakuTarSemoqmedebiT wesebze agebuli.
Cndeba kiTxva: maS, sadRaa im er-Teulebis simarTle, visac aq TavianTiroli, adgili ver upoviaT, da metic,es yvelaferi pirdapir guls urevT?
uri da pasiuri. pirvel SemTxvevaSi, isaris svla, meore SemTxvevaSi _ mxoloduari.
*Tuki saaqao efemerulia, aqauri
tanjva da sikvdili arafers niSnavs daufro metic _ aq tanjulisTvis iq Riaasasufeveli, maS raRa saWiroa sikeTiskeTeba; an raRas verCiT borots,romelic CvenTvis momzadebuli gan-
savsebiT viziareb manana kvaWanti-raZis dakvirvebas, rom dokumenturiTu biografiuli TxrobiT avtori qm-nis ̀ gulwrfelobis imitacias, romel-ic ase aklda mis garemos. am droisliteraturuli da saxelovnebosivrce savsea socrealizmis kvaliT.gurami maT waSlas cdilobs da iaraR-ad, meTodad iyenebs dokumentalizms,rogorc damajerebels, uSualos dandobis aRmZvrels~ (`adamiani da dro~,`literaturuli gazeTi~, 2014, N 13).swored rom `namdvilobis~, dokumen-turobis imitacias qmnis elpidesdaRupvis ambavic: `damfrTxali cxenilodianebze mixtoda, elpide marcxe-na fexiT ekida uzangze da qvebs glej-da xan mkerdiT, xan kefiT. ...kefis merexeli gaexliCa, lodianma gadmoatria-la sxeuli, TviTon fosodan amovardada Savi miwa gamoaCina. mere lods Sub-liT daejaxa, Subli gadaskda, meregadaefxriwa fexi, `specovkis~ samxru-li gawyda da SiSveli, odnav mimWknariZuZu gamouCnda. TeTr, Crdilour mker-dze sisxli wiTel zolebad daaCnda.
CaCoqili kurela majas usinjavda.maja ar scemda. mere mkvdarma sxeulmaamoiqSina da sisxlma gamoJona tuCe-bze. Semdeg yvelaferi Sewyda~. es pasa-Ji TviTmxilvelis Canaweri ki ara, av-toris warmosaxvis nayofia. axielidanSemTxvevis adgilas ubelo cxeniT mi-Wril gurams ukve aseTi suraTi daxv-da: `balaxze qali egdo gadaxeTqiliSubliT, TavTan qeraTmiani bavSvi ejda,warbTan mimxmari sisxlidan buzebsugeriebda.
kaci _ alfred kurela _ fexeb-gaSlili adga Tavze orives da suraTsiRebda~...
guram rCeuliSvilisaTvis sruli-ad ucxoa moralistoba, magram`ukvirs~ nanaxi: `gurami Tavze adgacxedars da kurelas xels arTmevda. isuyurebda misTvis ucxo sikvdils,romelic mTebs Sua iwva umoZraod.ukvirda sikvdilic da maTi sicocx-lec, romlebic sikvdilTan erTadgaicno.
kurela eqsponometrs ayenebda.mere aparati moimarjva da im adgilissuraTi gadaiRo, sadac elpide iwva~.
`...gurami uyurebda da ukvirda,rogor axerxebda kurela dardisa dasaqmis ase saocrad SeTavsebas~.
nebismieri gakvirveba xom moulod-nelobas mosdevs: sazareli eldiswinamorbedic gakvirvebaa. vaJis si-tyvebs: `arc mama da arc Svili jerazrze ar arian, ra moxda, jer isevukvirT~ _ gurami TiTqos eTanxmeba daarc eTanxmeba. amgvari yoymani da mt-kivneuli gansja ar asvenebs gurams:`mere ifiqra, rom SeiZleba marTlac,maTTvis am ambavSi sakvirveli ufrometia, vidre sazareli. mere kidev if-iqra, rom kurelam mSvenivrad icis,rom sikvdili aris sikvdili~.
guramisTvis damaxasiaTebeli saku-Tari `formisa~ Tu `pozis~ Zieba cx-ovrebaSic da SemoqmedebaSic, zog mismoTxrobaSi egotizms uaxlovdeba,ukiduresi gaxsnilobis, misTvis Tun-dac wamgebiani gulaxdilobis mcde-loba xSirad narcisizmis gamovlenaa,Tumca es, ZiriTadad, ironiul-TviT-kritikuli narcisizmia, romelsacaraferi aqvs saerTo sakuTari per-soniT tkbobasTan an TviTkmayofile-basTan. Zieba, wvaleba, daukmayofile-bloba, SfoTi da foriaqi misi Semo-qmedebiTi procesis Tanamdevia.
gurami TiTqos jiutad cdilobssakuTari Tavis `ukvdavyofas~ TavisnawerebSi; sagangebodaa SerCeuli sax-elebi misi `alter egosTvis~. amisTaobaze saubrobs mwerali pirad wer-ilebsa Tu dRiurebSic: `o, ra garyvni-li var, rom yvelam miaqcios yuradRe-ba Cems moqmedebas, TviTon yvelazedidi bednierebis wuTebSic ki armcildeba es gverdze SegrZnebaTavidan...
minda, rom Cems garda sxvamacicodes ra savse var SemoqmedebiT dasicocxliT~... TviTdamkvidrebis gan-wyoba igrZnoba am moTxrobaSic, rocagurami kurelas dasaxmareblad giJiv-iT gaaWenebs cxens: `cxeniviTaqloSinebuls raRac ucnauri meu-fleboda. es arc Wenebis Jini iyo, arcsxvisi sikvdilis SegrZnebiT gamowveu-li gancda.
iqiT, didi lodianis ZirSi, Sekazmu-li Savi cxeni Canda, ratomRac meux-erxula iq ase WenebiT mivardna, Semdegcxens gavaze sabeli gadavuWire, mi-vagde lodianTan da Camovxti. sadRacbundovnad mesiamovna, rom kurelam imkldeSi gaWenebul cxenze mjdari mnaxa,Semdeg yvelaferi gaqra... axla Cems winmxolod qali iwva SublgaxeTqili...raRac iyo Seucnobeli, simwuxarisa daambis naxvis, cnobismoyvareobas Soris,rom pirvelma man naxa sikvdili~.
niSandoblivia, rom avtori daeT-anxma vaxtang WeliZes, saWiroebisSemTxvevaSi, kurelas saxeli `mogzau-riT~ SeecvalaT (`Tuki kurela ar da-Tanxmdeba misi saxeli da gvari ucvle-lad darCes moTxrobaSi _ misi nebaa~),magram kategoriulad moiTxova`guramis~ datoveba.
rogorc Cans, kurela daTanxmdaguramis werilSi gamoTqmul SeTavaze-bas: `Â ì î ¸ ì ðàññêàçå âàøó ô à ì è ë è þ è è ì ÿæå í û î ñòàâèë áåç èçì å í å í è ÿ è åñëè â û í å áóäåòåâîçðàæàòü, îñòàâëþ~.
aseve ucvlelad datova germanelimwerlis gvari vaJa gigaSvilmac.
sofel fsxuSi 1946 wels dabinave-bula (eqim colTan erTad), aqedan iw-yeba misi gataceba xatviT, ZerwviT,alpinizmiT... mis sapativcemulod,mdinareebis _ kizgiCisa da CxalTisSemaerTebel uReltexils kurelassaxeli ewoda. samSobloSi omis Semdgo-mac ar dabrunebula: xeli miuwvdebo-da kominternis saxelmwifo usafrTx-oebis saidumlo masalebze, Cans, sabWo-Ta uSiSroebis samsaxuri amitomac ̀ vereleoda~ mas. germaniis demokratiulrespublikaSi mxolod 1954 wels dab-runda. miRebuli aqvs mravali jildo.1969 wels `defasa~ da `mosfilms~ misiwignis mixedviT gadauRiaT erToblivifilmi `Í à ïóòè ê Ë å í è í ó~.
erT ucnaur damTxvevazec unda ga-vamaxvilo yuradReba: afxazeTis ma-RalmTiani sofeli, sadac kurelam 3weli gaatara, swored is fsxua, romel-ic germanelebma 1944 wels daikaves,Tumca sabWoTa jarma isini maleve uku-agdo. vin icis, sad iyo am dros kure-la: moskovSi Tu sabWoTa uSiSroebisspecsamsaxurSi. im urTierTgamom-ricxavi cnobebis gamo, rac masze gav-
ucxo mxareSi germaneli qalis eulisaflavis gamo.
`garSemo mTebi iyo aziduli. kide-ganadan Rrubeli modioda da xeobaSiuzarmazari Crdilebi daZrwodnen.kurelam didi dro gaatara mTebSi,mainc ucxo iyo aq yvelaferi, ucxo daucnauri; xalxi ucnobi, mdinare civi,xmauriani. es iyo ucxo mxare~(`sikvdili mTebSi~).
amRaSi Casulebs meore dRes Cvenma`pirvelma yoCma~ jumber TiTmeriam(SemdegSi cnobilma kritikosma daCinebulma mTargmnelma) amRis saxatisnaxva SegvTavaza, biWebma iuares (albaT,nabaxusevni iyvnen), mxolod vaJa-fSave-las kabinetis TanamSromels nani wer-eTels da me gagviCnda amisi survili.gza agvebna da civ da Rrma (welamde)patara mdinaris piras aRmovCndiT.saocrad Ronierma jumberma (CemmaTanakurselma) tomarasaviT Semigdozurgze da gaRma gamiyvana. nanim,romelic Cemgan gansxvavebiT alpinia-debzec iyo namyofi, iTakila; Tumcaswraf dinebas mainc ver Sebeda da jum-berma xelCaWidebuli gamoiyvana.mcire xnis Semdeg ukacriel saxatesacmivadeqiT, jiqur davadeT Tavi dasamiveni Sig SevediT, davaTvaliereTSesawiravi _ ulamazesi vercxlis na-keTobani (rasakvirvelia, maTTvis ad-gilic ki ar Segvicvlia). sad iyo da sadara, Suaxnis xevsuri wamogvadga Tavze(anki rogor dagvinaxa!) stumarmaspin-Zlobis wess ar uRalata, Tumcamkvaxed agvixsna, rom qalebis adgiliiq ar iyo. jumberma, yvelasTan ioladrom urTierTobda, megruli zrdilo-biT da Cveni sadaurobis gacnobiT(`vaJa-fSavelas nakvalevze~ _ ase er-qva Cvens eqspedicias, vaJas saxeli ki`paroliviT~ iyo xevsureTSi), malevemoigo misi guli. saxatesTan Soriaxlomyofebs arxotionma Tavadve gamogvi-tana alfred kurelas Senawiri vercx-lis Tasi rusuli warweriTurT, isicdasZina, rom germaneli mwerali axalmeuRlesTan erTad iyo Camosulielpides saflavis mosanaxuleblad.manve gagviwia megzuroba (mdinare aRarSegvxvedria) da ufaTerakod dagv-abruna amRaSi. jumberi mere siciliTkvdeboda, ase miTxra, Sen kargi biWiyofilxar, ras dadixar am gogoebTanerTad, eseni albaT komkavSirlebic kiiqnebiano!
vaJa gigaSvilis `kurelas~ arsi, is,risTvisac daiwera es patara, magramZalze STambeWdavi moTxroba, finalSiwarmoCndeba: `guSin, circlovanis xe-vSi, uReltexils qvemoT davmarxeTkurelas coli. mas Tavi hqonda qvazegaCexili. Sublze hqonda TiTis simsxonaxeTqi. igi karavSi SevaxvieT da dav-marxeT kldis Ziras. saflavi weraqviTver gavTxareT, mTlad tini iyo da di-namitiT avafeTqeT~...
axla, roca am marTlac SemaZrwune-beli tragediidan naxevar saukunezemetia gasuli, vfiqrob, rom kurelasucxoeloba Tu `germaneloba~ bevrsarafers niSnavs: rogorc biografi-idan Cans, mis Tavze wisqvilis qva ardatrialebula, Torem ra ar gamouc-dia 61 wlis manZilze! aqedan unda iReb-des saTaves misi gasaocari TavSekave-ba da gawonasworebuloba, ramac aseganacvifra maSin sruliad axalgazr-da biWebi _ guram rCeuliSvili da vaJagigaSvili (dRes prozis maestrod rommesaxeba).
mirekavs xolme yovelTvis. bavSvebiezoSi TamaSoben. zafxulia, amitomSemiZlia, gvianobamde mivce iq yofnisneba. skolidan wina kviras daiTxoves.aseT dReebSi saxlSi marto yofna miy-vars. swored amiT viyavi dakavebuliaivanze _ martoobiT vtkbebodi.
_ rame maWame, Tu gaqvs. mSieri var,_ meubneba SemosasvlelSive. acabacanabijebiT Semodis. mTvrali araa. axlaavadaa, oRond ar icis, ra Wirs. racicis, is tyuilia, imis msubuqi versia,rac me vici da ar vumxel. ase gadaw-yvites dedam, dam da Cemma qmarma. mewinaaRmdegi viyavi, magram egeb asesjobdes.
_ bavSvebi sad arian?_ mekiTxeba._ uf, ra vici. ezoSi sadRac. ar Seg-
_ etyoba, kunTebi dageWima. bevrisiaruli da mivardna kargi rom araa,xom ici, _ veubnebi da Caidans vdgamgazquraze. Cais sicxeSic svams, oRondaciebs da ise. zamTarSic ase icis.
_ Sen xo ici, rom saerTod aRarunda dalio, xo gelaparaka eqimi, _vici, rom elaparaka, magram mainc vax-seneb. samzareulos komodze fulidevs. oclariani. Tvals vapareb. rocasvams, umarTavia. SeuZlia, fuli aiRosdaukiTxavad. miiTvisos. maxsendeba,rom avadaa da mrcxvenia, rom gavixede.
_ ki, _ mpasuxobs mokled, _ me,kaco, araferi mWirs. exla dietazecvar. wamlebsac vsvam. eg eqimebi, xom ici,ra xalxia.
_ ki, vici. magaliTad, Seni coli,_ veubnebi da orives gvecineba.
_ kai ra, dedaSens, gogo, kargaddaelaparake. magas ro rame mouvides,me ra meSveleba, _ ambobs da CaiSiSaqars iyris. minda, raRac vuTxra daar vici, ra.
_ Tokos da kotikos curvazeatareb? _ saubris Tema gadamaqvs.
_ ki, kaco. rogor ara. mZRoliaRar atarebs? _ gauxarda.
_ ar ujereben, _ vpasuxob da mom-wons, aseTi kargi rame rom movifiqre.Cem qmars ar moewoneba, magram mainc.ataros, sanam SeZlebs. ase ufro didx-ans gauZlebs.
isev mowevis survili mivlis, magram
ar minda, rom daminaxos. ara, ki armrcxvenia _ ubralod, ar minda, romzedmeti SekiTxvebi dasvas. erTi sulimaqvs, rodis wava, imitom, rom ukve ociwuTia, midis. Tu ar movwie, gavgiJdebi.
SuadRes dameZina mxolod. mama isevCemTanaa, saxlSi. biWebi moiyvana cur-vidan. daRlilia. deda da qmari samza-reuloSi arian. mama televizorTan.bavSvebi isev ezoSi. wylis dasalevadSevdivar.
_ uh, ra kargia, beqa. ra kargia!_ambobs deda gamoTqmiT da xmamaRla. armiyurebs, arc me vuyureb. vici, razecsaubroben da rac unda, Tqvas. isicvici, rom es beqas gaTvlili svlaa.deda moxiblulia. minda, wyali drou-lad davlio da gamovide.
_ am Sens qaliSvils araferi esmis,_ ambobs beqa.
davcale da axla Wiqas vavleb. Cve-va maqvs aseTi, bavSvobidan SemorCeni-li.
_ veubnebi, waval, fuls viSovi,axal saxls viyidiT. ufro dids, gran-diozuls. araferi ar unda, gaigos, _Cemsken iSvers xels da nanas uyurebs.
_ me saxli ar minda! _ vpasuxob daoTaxidan gasvlas vcdilob. Tu argaval, vici, rac iqneba da zustad isexdeba, rogorc vicodi da mainc veravicile.
_ Sen ra ici, ra ginda, _ ambobsdedaCemi da zed ar miyurebs, _ kacimidis axali biznesis sakeTeblad daimis magivrad, xels uwyobde... eh, Svi-lo, eh! araferi gesmis. mere gvianiiqneba. daafaseb! _ ambobs dedaCemi daraxan Cemze 21 wliT ufrosia, Tavi mar-Tla didi hgonia.
_ Sen magas aravin gekiTxeba, gaige?!_ vuyviri da oTaxidan gavdivar.
_ uzrdelia, _ ambobs beqa da de-das Tvalebi evseba cremliT.
isev oTaxSi vbrundebi da viZineb. kiar viZineb, Tvalebs vxuWav, rom vgavdemZinares. sanam nana ar wava, ase viqnebi.ar gaval.
bavSvebi ezodan amodian. talaxiane-bi. Tokos jinsi dauxevia. orives aba-zanaSi vsvam da vban. Tokos rcxvenia,kotiko isev pataraa da icinis. Cemigawuwva unda. me vyviri da naCqarevadamomyavs abazanidan.
_ ra gayvirebs, aRar SemiZlia amsaxlSi gaZleba, _ ambobs da televi-zors uwevs xmas.
_ ar SegeZlo xo wesierad saubari,_ ambobs beqa. bavSvebs ukve sZinavT.amjerad bavSvebTan Cxubs ar gulisx-mobs. ar vpasuxob.
_ ra unda gelaparako?! Sen iseTiqali xar, rom araferi ar Rirs. amixs-eni, ra ginda. ra gaqvs sawinaaRmdego,rom wavide. me ra, iq sagulaod mivdi-var?! ar mesmis, amis deda vatire! Tum-ca me ra unda mesmodes, dedaSens aresmis Seni, _ vgrZnob, rom iseTi mo-marTulia, kidev didxans ar morCebada mxolod amitom vawyvetineb. vepa-suxebi.
_ Sen Zalian kargadac ici, ras ger-Ci. Sen rom bizness eZaxi, is biznesiaraa. roca ici, rom is qali Sens mima-rT gulgrili araa. Sen rom gulgriliiyo, mainc ar aris swori. romani gqon-daT... ai, exla zRaprebi ar momiyve, meZ-ineba da magis Tavi ar maqvs.
ufro metad brazdeba. televizorsxmas dabla uwevs:
_ Sen, gogo, sul gaafrine, xo?! SenigaWedvaRa maklia. saqmeze mivdivar,satynaurod ki ara. is qali, Sengan gan-sxvavebiT, bizness mTavazobs da metirom mdomoda, miviRebdi kidec Tavisdroze. raxan Sen xar aq, gamodis, romar mindoda ho is qali?!
_ da axla ginda mxolod bizne-sisTvis, ara?! ar mainteresebs, rac gin-da, is giqnia. xmas dauwie, bavSvebs sZi-navT, _ Suqs vaqrob mTel saxlSi, Se-
_ minda, gkiTxoT im iniciativisSesaxeb, cota xnis win rom gaJRerda_ iqneba Tu ara mweralTa saxlSi gam-arTuli RonisZiebebi fasiani?
_ aseTi iniciativa marTlac wam-ovida Cvengan. isev da isev imisTvis, romsaxli SevinaxoT, imisTvis, rom man sru-lyofilad funqcionireba SeZlos dastumrebisTvis komfortuli pirobebiSevinarCunoT, vifiqreT, dagvewesebi-na mcire Tanxa garkveuli tipisproeqtebisTvis, magaliTad, wignisprezentaciebisTvis. mogexsenebaT, mw-eralTa saxli Zalian datvirTuligrafikiT muSaobs, zogjer dReSi miy-olebiT imarTeba sami RonisZieba,romelsac uamravi adamiani eswreba.Sesabamisad, imisTvis, rom normaluripirobebi gvqondes stumrebis misaRe-bad, RonisZiebebis gasamarTad, Senobismosavlelad garkveuli Tanxebi,dameTanxmebiT, aucilebelia. mxolodam saWiroebebidan gamomdinare vi-fiqreT, fasiani yofiliyo saRamoebisgamarTva, Tumca cxadia, aq ar ig-ulisxmeboda, vTqvaT, mwerlebis iubi-leebi, xsovnis saRamoebi da ase Semdeg.magram imis gamo, rom mweralTa sax-lis sameTvalyureo sabWosTvis mis-aRebi ar aRmoCnda es winadadeba, uarivTqviT iniciativaze da SevTanxmdiT,literaturuli sferos warmomad-genelTaTvis mweralTa saxlSi RonisZ-iebebis gamarTva Zveleburad ufasorCeba, Tumca sxva sferoebis warmomad-genlebi komerciuli tipis proeqteb-is ganxorcilebisas gakveul Tanxasgadaixdian.
_ 2011 wlidan mweralTa saxlisr e k o n s t r u q c i a - r e s t a v r a c i i smasStaburi proeqtis ganxorciele-ba daiwyo. dReisTvis ra etapzea sare-abilitacio samuSaoebi?
_ gRviZavs? _ mekiTxeba. ar vpasux-ob. mere msubuqad majanjRarebs.
_ ho, ra ginda, _ Tvalebs vaxel._ vifiqre da ise vizam, rogorc
metyvi. Tu ginda, ar waval._ wadi! _ veubnebi da vtrialdebi._ kidev erTxel geubnebi. Tu gin-
da, ar waval... _ Cemsken ufro axlosiweva. mexveva.
_ wadi, wadi, _ ukve misken Se-brunebuli orjer vumeoreb. vuSvebimitom, rom ase ufro sworia. romvuTxra, ara-meTqi, mainc wava... rom arwavides, mere aucileblad wamomaZax-ebs _ ai, Sen rom ar gamiSvi, magis bra-lia, is rom araa da es rom araao... yve-laferi gvaqvs. araferi minda. sjobs,wavides. ase ufro kargad gamoCndeba,vis ra unda. vemzadebi. Zalebs vikreb.
deda guSindelis gamo isev ar mela-parakeba. Cemi da ana ambobs, rom CvenisaerTo saxlis gayidva sisulelea, im-itom, rom mamas mainc araferi eSvele-ba. eqimebma Tqves, rom rac mas sWirs,ar ikurneba da qirurgiul Tu qimiurCarevasac azri ar aqvs. ana fiqrobs,rom saxlis gayidvis arc gaWirvebaa daarc saWiroeba. beqa isedac gadauxdis,Tu rame daWirdeba mkurnalobisTvis.me anaze vbrazdebi, imitom, rom beqaarafer SuaSia, minda, rom Cvenc gava-keToT rame, Tundac gavyidoT bina,romelSic ar vcxovrobT. deda anaseTanxmeba. mama isev Civis, rom xerxema-li stkiva.
_ rogor gtkiva, ufro metad? _vekiTxebi im imediT, rom metyvis araoda asec mpasuxobs. SeiZleba, marTlacipodromze siarulis bralia. Tumcavici, rom ase araa da velodebi uaresdReebs.
_ RviZlma tkivili ar icis, xom? _ana yurSi uCurCulebs nanas da nanacTavs uqnevs Tanxmobis niSnad. mere TavsiqiT-aqeT aqanebs da zustad vici,rasac fiqrobs. TiTqos Sublze aweria_ „metastazia”...
beqa rigaSi rekavs dReSi ramden-jerme. ambobs, rom yvelaferi kargadmidis da male wava. jer Cven gagviSvebsdasasveneblad dasavleTSi. me veubne-bi, rom mZRoli ar mWirdeba da sjobs,TviTon daitovos. beqa Tanaxma araa.mama Cems mxarezea.
_ gauSvi, ras nerviulob. sul Tuaraferi, tareba mainc vaswavle da SensmZRolze ukeT mainc dayavs, _ ambobsda ecineba.
bavSvebTan erTad dasasvenebladwasvlis wina dRes beqas isev vesaubre-bi rigaSi gamgzavrebaze. ambobs, romori kviris mere midis da aucilebladunda Camovide, rom Cavulago yve-laferi. winaswar miTanxmebs, ris yid-vas apirebs da sad. me aseT sakiTxebSimasze kargad ar verkvevi da amitomacvdumvar.
_ waviReb or Sarvals, kostums,erT jinss, perangebs. meyofa princip-Si, nu, sul oTxi dRiT Caval am jerzeda, mgoni, sakmarisia, _ ambobs da kos-tumis Sesaferis perangs arCevs.
_ ar gcxela am kostumSi? _ veub-nebi da isev mis gamgzavrebas vubrun-debi, _ Sen midixar da am dros rom giasrame daemarTos... _ beqas ar mowons,amas rom vambob. arada, yovelTvis asexdeba, roca midis, aucileblad raRacxdeba.
_ araferi mouva, kargze ifiqre, _marigebs Wkuas da ara mxolod im mo-tiviT, rom pozitiurad ganmawyos. beqasikvdilze saubars ver itans. Rizian-deba.
_ omi rom daiwyos?_ vambobratomRac, mec ar vici, ratom.
_ ra omi, saidan moitane. sul gaaf-rine, xom?! _ saCqarod aRebs kars damidis.
_ mainc Seamowme saburavebi, mgo-ni, damateba unda winas! _ es winadade-ba CemTvisaa. saburavi wina kviras Semi-mowma mZRolma, magram mainc. mis dasan-axad Zalian nela gavdivar ezodan daroca gzatkecilze vswordebi, gazsvumateb. bavSvebi mTxoven, reperebisdiski CavrTo da gzaSi sinqronuladvirxeviT, erTi mimarTulebiT.vcekvavT. Tokom simReris inglisuriteqstebi zepirad icis da ginebis game-orebasac ar erideba. yvelaferi kar-gadaa, rom ara erTi uCveulo garemoe-ba. gza TiTqmis carielia, samxedromanqanebs Tu ar CavTvliT. asobiT ari-an. kotiko iTvlis. Toko Cumadaa. Can-Tidan iRebs iaraRs da manqanebsumiznebs.
_ de, omi iwyeba? _ mekiTxeba Toko
_ gasaRebi nanasTan datove, ar da-gaviwydes.
ar vici, ratom mominda, ase meTqvada arc is vici, mqonda Tu ara im drosraime gegma... mTel saRamos televi-zorTan vatareb. aCveneben daWrilebs.iZaxeben moxaliseebs, rezervistebs.meSinia. ar vici, ra vqna. sad gaviqce.bavSvebs ra vuyo. Ramis Tormetze Suqsaqroben mTel dasaxlebebSi. gareTgavdivar, minda, gavarkvio, ra xdeba.Cems Tavze TviTmfrinavebis kolonaa.Tokos ar sZinavs. Cems gverdiT dgas daxels miWers.
_ strategiuli zonaa, koconiCaaqreT! _ ambobs viRac da koconsaqroben. Tokos da kotikos CemTanvawven. ar mZinavs. Tokos baliSis qveSTofi aqvs damaluli. gvian rekavs beqa.matyobinebs, rom kargad Cafrinda. mearafers veubnebi. telefons vTiSav.dilis rvaze rekavs nana. mere kidevrekavs ramdenjerme, panikaSia.
_ amboben, rom TbilisSi Semovlen,_ meubneba ana, _ beqam dareka, Sen verdagikavSirda, unda, rom pasportebi
suxob da kari iReba. oTaxSi bnela. deniisev araa. magidaze sanTeli dgas daaryis boTlebs anaTebs, Cems win ki nas-vami kacia. ase, 35 wlis iqneba.
_ ki, oRond omamde, _ ambobs, mi-cinis da aryis boTls iyudebs. maSter-deba.
_ xval xom TbilisSi midixar. gada-gixdi. ai, minda, rom es am misamarTzemiitano, _ veubnebi naCqarevad dagasaRebs vuwvdi qaRaldTan erTad,romelzec misamarTia. mere safulesviReb.
_ or saaTSi gavdivar. vertmfren-iT, _ garSemo mivlis. maTvalierebs.
_ gagimarTla, rom mipove... amgasaRebs vTxov da iq miitanen, sadacdamiwere. am gagania omSi ra TavSi sax-lelad ginda es gasaRebi. xval SeiZle-ba, Tbilisic dabombon. gors iqiT yve-laferi dabombilia.
_ pasportebi minda. gavrbivar._ hah, _ ecineba da xelmeored
iyudebs arays, _ am omSi vin mogitansaq pasportebs. vin gadareuli?!
_ mamaCemi, _ vuyviri da vtri-aldebi. mere isev ukan vixedebi da ukvemSvidad vambob, _ naxvamdis!
mSvidad vusmen da arafris Tqmissurvili maqvs. ar veubnebi, rom mSiSa-raa. marto damtova. aRar miyvars daSeuZlia, iq darCes, sadac aris. mxolodbavSvebze vfiqrob, sxva araferze.
televizors vrTav mxolod imitom,rom gavigo, gors isev bombaven TuaRar. cecxli ukidia. Sav kvamlSia.mamam ki am dros es gzas unda gaiaros.daujerebelia. an gaivlis an vera. vx-vdebi, rom vera, magram minda, davije-ro, rom ki. omia. saqarTvelos prezi-denti halstuxs ReWavs pirdapir eTer-Si, mamas ki erTi boTli koniaki udevsgverdiT da mxolod drodadro wru-pavs cotas.
ori saaTia, sazRvarTan velodebi_ carielia... mere mamas manqanas vxe-dav...
_ babua, babua, _ yvirian bavSvebida mirbian. mama acabaca nabijebiT gad-modis. mTvrali araa, avadaa. vxedavkoniakiT savse boTls mis manqanaSi. xe-davs, rom me boTls vxedav.
_ ar damilevia arc erTi wveTi.isic Svebaa, rom maqvs, _ ambobs da me-tireba. Tavs vikaveb.