Top Banner

of 28

Hinh Khong Gian Ban Day Du

Jul 06, 2015

Download

Documents

daigianongdan9x
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript

1 Chuyn luyn thi i hc PHNG PHP GII CC BI TP HNHKHNG GIAN TRONG K THI TSH Bin son: GV Nguyn Trung KinTrong k thi TSH bi ton hnh khng gian lun l dng bi tp gy kh khn cho hc sinh. Nguyn nhn c bn l do hc sinh cha bit phn bit r rng dng bi tp la chn cng c, phng php gii cho ph hp. Bi vit ny s gip hc sinh gii quyt nhng vng mc . Phn 1: Nhng vn cn nm chc khi tnh ton - Trong tam gic vung ABC (vung ti A) ng cao AH th ta lun c:

b=ctanB, c=btanC;2 2 21 1 1AH AB AC= +-Trong tam gic thng ABC ta c: 2 2 22 2 22 cos ; cos2b c aa b c bc A Abc+ = + = . Tng t ta c h thc cho cng b, c v gc B, C: - 1 1 1sin sin sin2 2 2ABCS ab C bc A ac BA= = =-V(khi chp)=1.3 B h (B l din tch y, h l chiu cao) -V(khi lng tr)=B.h -V(chp S(ABCD)=13(S(ABCD).dt(ABCD)) -S=p.r (Trong p l na chu vi, r l bn knh vng trn ni tip tam gic) Phng php xc nh ng cao cc loi khi chp: -Loi 1: Khi chp c 1 cnh gc vung vi y chnh l chiu cao. -Loi 2: Khi chp c 1 mt bn vung gc vi y th ng cao chnh l ng k t mt bn n giao tuyn. -Loi 3: Khi chp c 2 mt k nhau cng vung gc vi y th ng cao chnh l giao tuyn ca 2 mt k nhau . -Loi 4: Khi chp c cc cnh bn bng nhau hoc cc cnh bn cng to vi y 1 gc bng nhau th chn ng cao chnh l tm vng trn ngoi tip y. CB H A 2 -Loi 5: Khi chp c cc mt bn u to vi y 1 gc bng nhau th chn ng cao chnh l tm vng trn ni tip y. S dng cc gi thit m: -Hnh chp c 2 mt bn k nhau cng to vi y gc th chn ng cao h t nh s ri vo ng phn gic gc to bi 2 cnh nm trn mt y ca 2 mt bn (V d: Hnh chp SABCD c mt phng (SAB) v (SAC) cng to vi y gcth chn ng cao h t nh S thuc phn gic gc BAC) -Hnh chp c 2 cnh bn bng nhau hoc hai cnh bn u to vi y mt gc th chn ng cao h t nh ri vo ng trung trc ca on thng ni 2 im cn li ca cnh bn thuc mt y. (V d: Hnh chp SABCD c SB=SC hoc SB v SC cng to vi y mt gc th chn ng cao h t S ri vo ng trung trc ca BC) Vic xc nh c chn ng cao cng l yu t quan trng tm gc to bi ng thng v mt phng hocgc to bi 2 mt phng. V d: Cho khi chp SABCD c mt bn SAD vung gc (ABCD), gc to bi SC v (ABCD) l 600, gc to bi (SCD) v (ABCD) l 450, y l hnh thang cn c 2 cnh y l a, 2a; cnh bn bng a. Gi P,Q ln lt l trung im ca SD,BC.Tm gc to bi PQ v mt phng (ABCD).Tnh V khi chp? R rng y l khi chp thuc dng 2. T ta d dng tm c ng cao v xc nh cc gc nh sau:-K SH vung gc vi AD th SH l ng cao(SC,(ABCD))= ; ( , ( )) ) SCH SM ABCD HMS = , vi M l chn ng cao k t H ln CD -T P h PK vung gc vi AD ta c ( , ( )) PQ ABCD PQK = Phn 3: Cc bi ton v tnh th tchA.Tnh th tch trc tip bng cch tm ng cao:V d 1) (TSH A 2009) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thang vung ti A v D., c AB=AD=2a; CD=a. Gc gia 2 mt phng (SCB) v (ABCD) bng 600. Gi I l trung im DA BC M H S P Q K 3 AD bit 2 mt phng (SBI) v (SCI) cng vung gc vi (ABCD). Tnh th tch khi chp SABCD? TEL: 0988844088 HD gii: V 2 mt phng (SBC) v (SBI) cng vung gc vi (ABCD) m (SBI) v (SCI) c giao tuyn l SI nn SI l ng cao. K IH vung gc vi BC ta c gc to bi mt phng (SBC) v (ABCD) l 060 SHI = . T ta tnh c: 212; 5; ( ) ( ) 32IC a IB BC a S ABCD ADAB CD a = = = = + =2 22 21 3. ( ) ( ) ( ) ( ) 32 2 2a aIH BC SIBC SABCD S ABI SCDI a a = = = =nn 2 ( ) SIBCIHBC= =3 35a . T V(SABCD)=33 155a . V d 2) (TSH D 2009) Cho lng tr ng ABCABC c y ABC l tam gic vung ti B, AB=a; AA=2a; AC=3a. Gi M l trung im ca on AC, I l trung im ca AM v AC. Tnh V chp IABC theo a? HD gii:- ABC ABC l lng tr ng nn cc mt bn u vung gc vi y.V Ie(ACC) (ABC), t I ta k IHAC th IH l ng cao v I chnh l trng tm tam gic AAC2 43 3IH CI aIHAA CA = = =' ' C 22 2 2 2 2AA 9 4 5 2 AC A C a a a BC AC AB a ' ' = = = = = =V(IABC)=31 1 4 1 4. ( ) . . .2 .3 3 3 2 9aIH dt ABC a a a = = ( vtt) S IA B H D C 4 B.Tnh th tch bng cch s dng cng thc t s th tch hoc phn chia khi a din thnh cc khi a din n gin hn Khi gp cc bi ton m vic tnh ton gp kh khn th ta phi tm cch phn chia khi a din thnh cc khi chp n gin hn m c th tnh trc tip th tch ca n hoc s dng cng thc tnh t sth tch tm th tch khi a din cn tnh thng qua 1 khi a din trung gian n gin hn. Cc em hc sinh cn nm vng cc cng thc sau:( ) . .( ) . .VSA B C SASBSCVSABC SASB SC' '' ' ' '= (1) ( AABC) AA( ) SAVSVSABC' '= (2). Cng thc (2) c th m rng cho khi chp bt k. CBAC'B'A'S BCM A B A I H C 5 V d 3) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thoi cnh a, 060 BAD = , SA vung gc vi y(ABCD), SA=a. Gi C l trung im SC, mt phng (P) i qua AC song song vi BD ct cc cnh SB, SD ca hnh chp ti B, D. Tnh th tch khi chp HD gii: Gi O l giao 2 ng cho ta suy ra AC v SO ct nhau ti trng tm I ca tam gic SAC. T I thuc mt phng (P)(SDB) k ng thng song song vi BD ct SB, SD ti B, D l 2 giao im cn tm. Ta c: 1 2;2 3SC SD SB SISC SD SB SO' ' '= = = =D thy ( ) ( ) ( ) ( )2 ; 2SAB C D SAB C SAB C SABCV V V V''' '' ''= =( ) ( ) . . 1( ) ( ) . . 3VSAB C D VSAB C SASBSCVABCD VSABC SASB SC''' '' ' ' = = = Ta c 3( )1 1 1 3 3. ( ) . . . . . .3 3 3 2 6SABCDV SAdt ABCD SA AD AB sinDAB a a a a = = = =3( )318SAB C DV a''' = (vtt) V d 4) (D b A 2007) Cho hnh chp SABCD l hnh ch nht AB=a, AD=2a, cng SA vung gc vi y, cnh SB hp vi y mt gc 600. Trn cnh SA ly M sao cho AM=33a. Mt phng BCM ct DS ti N. Tnh th tch khi chp SBCMN.HD gii:T M k ng thng song song vi AD ct SD ti N l giao im cn tm, gc to bi SB v (ABCD) l 060 SBA = . Ta c SA=SBtan600=a 3 . S B C D O BC DA 6 T suy ra SM=SA-AM=3 2 3 233 3 3SM SNa a aSA SD = = =D thy ( ) ( ) ( ) ( ) ( )2 2SABCD SABC SACD SABC SACDV V V V V = + = =

( ) ( ) ( ) SBCMN SMBC SMCNV V V = +( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 1. . . 1. . .( ) ( ) 2 ( ) 2 ( ) 2. . . 2. . .1 2 53 9 9VSMBCN VSMBC VSMCN VSMCN VSMCN SM SB SC SM SC SNVSABCD VSABCD VSABC VSACD SASB SC SASC SD+ = = + = += + =M 3 3( ) ( )1 1 2 3 10 3. ( ) 3 .23 3 3 27SABCD SMBCNV SAdt ABCD a a a a V a = = = = Phn 4: Cc bi ton v khong cch trong khng gian A.Khong cch t 1 im n 1 mt phng gii quyt nhanh gn bi ton khong cch t mt im n mt mt phng hc sinh cn nm chc bi ton c bn v cc tnh cht sau * Bi ton c bn: Cho khi chp SABC c SA vung gc vi y. Tnh khong cch t A n (SBC) - H AM vung gc vi BC , AH vung gc vi SM suy ra AH vung gc vi (SBC). Vy khong cch t A n (SBC) l AH. Ta c 2 2 21 1 1AS AH AM= +S M N AD CB 7 HMCBAS * Tnh cht quan trng cn nm: - Nu ng thng (d) song song vi mt phng (P) th khong cch t mi im trn (d) n mt phng (P) l nh nhau - NuAM kBM =th /( ) /( ) A P B Pd kd =trong (P) l mt phng i qua M Trn c s cc tnh cht trn ta lun quy c khong cch t mt im bt k v bi ton c bn. Tuy nhin 1 s trng hp vic tm hnh chiu tr nn v cng kh khn, khi vic s dng cng thc tnh th tch tr nn rt hiu qu. Ta c V(khi chp)=1 3.3VB h hB= V d 1) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung cnh a. Hnh chiu ca S trng vi trng tm tam gic ABD. Mt bn (SAB) to vi y mt gc 600. Tnh theo a th tch ca khi chp SABCD v khong cch t B n mt phng (SAD). Li gii:Gi G l trng tm ca tam gic ABD, E l hnh chiu ca G ln AB Ta c:( ) ; SG ABGE AB AB SGE 060 SAG =. tan 3 SG GE SEG GE = =Mt khc G l trng tm ca tam gic ABD 13 3aGE BC = =31 3.3 9SABCD ABCDaV SG S = = 8 H GN vung gc vi AD, GH vung gc vi SN. Ta c /( ) / ( )2 2 2233 .3 . 33 33 3233 3B SAD G SADa aGN GS ad d GHGN GSa a= = = = =+| || | + | |\ .\ . HNEGDCABS V d 2) Cho hnh lng tr ng. ABCD A B C D ''''c y ABCDl hnh thoi ,3 AB a = , 0120 BAD Z = . Bit gc gia ng thng AC' v mt phng ( ) ADD A ' ' bng 030 .Tnh th tch khi lng tr trn theo a. v khong cch t trung im N ca BB n mt phng (CMA).Bit M l trung im ca AD Ta c . ' ' ' ''.ABCDA B CD ABCDV AAS =(1). y ABCD l hnh thoi gm 2 tam gic u ABC, ACD nn: ( )223 33 32 2.4 2ABCD ABCaaS SA= = =(2) Gi CM l ng cao ca tam gic u CAD th( ) ' ' ' CM ADAD nn 0' 30 CAM =Ta c 0 2 23 3 3' ' .cot 30 ' ' 62 2a aCM AM CM AA AM AM a = = = = =(3) Thay (2),(3) vo (1) ta c:2 3. ' ' ' '3 3 9 2. 62 2ABCDA B CDa aV a = = . 9 Ta c /( ' ) / ( ' ) N CMA K CMAd d =vi K l trung im ca DD (V K v N i xng nhau qua trung im O ca AC) T K h KH vung gc vi AM th /( ' )1( ' ) ; . ( ' ' ) ( ' ) ( ' ) ( )2K CMAKH ACM d KH KHAM dt AADD dt AAM dt MDK dt AKD = = 3 3 1 3 1 6 3 1 6 6. 6. 3 6. . . . . 34 2 2 2 2 2 2 2 2a a a a aKH a a a a KH a = =Vy /( ' )62N CMAd a =HKMB'C'A'D'DCBAN V d 3) Cho hnh chp SABC c gc to bi 2 mt phng (SBC) v (ABC) l 600, ABC,SBC l cc tam gic u cnh a. Tnh khong cch t nh B n mp(SAC).( d b khi A 2007) HD: Cch 1: Coi B l nh khi chp BSAC t gi thit ta suy ra BS=BA=BC=a. Gi O l chn ng cao h t B xung mp(SAC). O chnh l tm vng trn ngoi tip tam gic SAC. Gi M l trung im BC ta c; SM BCAM BC . Nn gc to bi (SBC) v (ABC) l 0a 360 AS=2SMA SM AM = = = . By gi ta tm v tr tm vng ngoi tip tam gic SAC. Tam gic SAC cn ti C nn tm vng trn ngoi tip nm trn trung trc ca SA v CN (N l trung dim ca SA). K trung trc ca SC ct trung trc ca SA ti O l im cn tm 222232 1316cos4SAaSCaNCSNCSC SC a| ||\ .= = = = 10 22 2 22 4 32;13 cos 13 13SCa a aOC BO BC OC aSCN = = = = = . Cch 2: 0( ) ( )1 22 2 . ( ) . .sin 603 3.2SABCD SABMaV V BM dt SAM AM MS = = =33( )16a dt SAC ==21 1 13 3 39 3 ( ) 3.AS= . . ( , ( )2 2 4 2 16 ( ) 13a VSABC aCN a a dB SACdt SAC= = =V d 4) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thang0 90 ABC BAD = = , BA=BC=a, AD=2a. Cnh bn SA vung gc vi y v SA= 2 a , gi H l hnh chiu ca A ln SB. Chng minh tam gic SCD vung v tnh theo a khong cch t H n mp(SCD) (TSH D 2007) HD gii: Ta c 2 2 2 22; 6; 2 AC a SD SA AD a SC SA AC a = = + = = + = . Ta cng d dng tnh c2 CD a = . Ta c 2 2 2SD SC CD = + nn tam gic SCD vung ti C. 2 2 22 2 2 22 21 1 1 .AS . 2 2AS 3AB AS 222 233 3 3AB a aAH aAH ABa aaSHSH SA AH aSB a= + = = =+ + = = = = O S P C M B A N 11 21. .( ) 1( ) ( ) ( ) . ;2 2 2AB BC AD adt BCD dt ABCD dt ABD AB AD+= = =2231( ) . 22( ) . . 2 1 1. 2. 2; ( ) . ( )( ) . . 3 3 3.2 6dt SCD SC CD aVSHCD SH SC SD a aVSBCD SAdt BCD aVSBCD SB SC SD= == = = = = 32( )9VSHCD a = .Ta c 323 ( ) 2 1( /( )) .3( ) 9 3 2VSHCD adH SCD adt SCD a= = = B.Khong cch gia 2 ng thng cho nhau trong khng gian Khi tnh khong cch gia 2 ng thng cho nhau a v b trong khng gian ta tin hnh theo trnh t sau: - Dng (tm) mt phng trung gian (P) cha a song song vi b sau tnh khong cch t 1 im bt k trn b n mp(P)- Khi tnh khong cch t 1 im n mt phng ta c th vn dng 1 trong 2 phng php trnh by mc A. V d 1) Cho lng tr ng ABCABC c y ABC l tam gic vung AB=BC=a, cnh bn 2 AA a ' = . Gi M l trung im ca BC. Tnh theo a th tch khi lng tr ABCA B C '''v khong cch gia 2 ng thng AM, BC.(TSH D2008) HD gii: 32( ) .2VABCA B C S h a ' '' = = . Gi N l trung im ca BB ta c BC song song vi mp(AMN). T ta c:( , ) ( , ( )) ( , ( )) dB CAM dB AMN dB AMN ' ' = = v N l trung im ca BB. Gi H l hnh chiu vung gc ca B ln (AMN), v t din BAMN l t din vung ti B nn ta c 2 2 2 21 1 1 17aBHBH BA BN BM= + + =chnh l khong cch gia AM v BC. B C DA H S 12 Ch 1) Trong bi ton ny ta dng mt phng trung gian l mp(AMN) tn dng iu kin BC song song vi (AMN). Ti sao khng tm mt phng cha BC ccem hc sinh t suy ngh iu ny Ch 2) Nu mt phng (P) i qua trung im M ca on AB th khong cch t A n (P) cng bng khong cch t B n (P)) V d 2) Cho hnh chp t gic u SABCD c y l hnh vung cnh a. Gi E l im i xng ca D qua trung im ca SA, M l trung im ca AE, N l trung im ca BC. Chng minh MN vung gc vi BD v tnh khong cch gia 2 ng thng MN v AC.(TSH B 2007) HD gii: Gi P l trung im ca SA, ta c t gic MPNC l hnh bnh hnh.Nn MN// PC. T suy ra MN//(SAC). Mt khc BDmp(SAC) nn BDPCBD MN . Ta c: d(MN, AC)=d(N,(SAC))=1 1 1( , ( )) 22 4 2dB SAC BD a = = S MP E A N C D B B C A N BH M CA K 13 ( Ch vic chuyn tnh khong cch t N n (SAC) sang tnh khong cch t B n (SAC) gip ta n gin hobi ton i rt nhiu. Cc em hc sinh cn nghin cu k dng ton ny vn dng) V d 3) Cho hnh chp SABC c y ABC l tam gic vung cn ti B,2 , AB BC a = =hai mt phng (SAC) v (SBC) cng vung gc vi y (ABC). Gi M l trung im AB, mt phng qua SM song song vi BC ct AC ti N. Bit gc to bi (SBC) v (ABC) bng 600. Tnh th tch khi chp SBCNM v khong cch gia hai ng thng AB v SN (TSH A 2011) Gii: - Ta c 0 0 ( ); 90 60 2 3 SA ABC ABC SBA SA a = = =Mt phng qua SM song song vi BC ct AC ti N suy ra N l trung im AC T tnh c 33 V a =- K ng thng (d) qua N song song vi AB th AB song song vi mt phng (P) cha SN v (d) nn khong cch t AB n SN cng bng khong cch t A n(P). Dng AD vung gc vi (d) th/ /( ) AB SND , dng AH vung gc vi SD th / /( )2 2. 2 39( )13ABSN A SNDSA AD aAH SND d d AHSA AD = = = =+ MNDHCBAS Phn 5: Cc bi ton tnh gc gia 2 ng thng cho nhau trong khng gian. Khi cn tnh gc gia 2 ng thng cho nhau a v b trong khng gian ta phi tm 1 ng thng trung gian l c song song vi a v c ct b. Khi gc to bi a v b cng chnh l gc to bi b v c. Hoc ta dng lin tip 2 ng thng c v d ct nhau ln lt song song vi a v b. Sau ta tnh gc gia c v d theo nh l hm s csin hoc theo h thc lng trong tam gic vung. V d 1) Cho lng tr ABCABC c di cnh bn bng 2a , y ABC l tam gic vung tiA. AB = a , AC = a v hnh chiu vung gc ca A ln mp (ABC) l trung im ca cnh BC , Tnh theo a th tch khi chp AABC v tnh csin gc to bi AA v BC . (TSH A 2008) HD gii :Gi H l trung im caBC. Suy raAH(ABC) v2 21 132 2AH BC a a a = = + =Do AH =2 2' 3. AA AH a = 14 V(AABC) =13AH.dt (ABC) =32aTrong tam gic vung ABH ta cHB=2 2' ' 2 AB AH a + = nn tam gic BBH cn ti B. t l gc to bi AA v BC th 1' cos2.2 4aBBHa = = =Tel 0988844088 V d 2) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung cnh 2a , SA = a, SB = a 3mp (SAB) vung gc vi mt phng y . Gi M,N ln lt l trung im ca cc cnh AB,BC. Tnh theo a th tch khi chp SBMDN v tnh cosin gc to bi SM v DN. Hd gii: T S h SH vung gc AB th SH vung gc vi mp (ABCD). SH cng chnh l ng cao khi chp SBMDN . Ta c SA2 + SB2 = 4a2 = AB2SAB Avung ti S2ABSM a SAM = = A l tam gic u 32aABCH = D thy ng thng(BMDN)=1/2dt(ABCD)=2a2 . Do V(SBMDN)=31 3. ( )3 3aSH dt BMDN =K ME song song vi DN ( E thuc AD) suy ra AE =2a gi s(SM,DN)= ( , ). SMME = Ta c SA vung gc vi AD (nh l 3 ng vung gc ) suy B H C A B C A 15 ra 2 2 2 25 5,2 2a aSA AE SE SA AE ME AM ME = + = = + =Tam gic SME cn ti E nn cos525SMME = = PHN 4) CC DNG BI TP V MT CU NGOI TIP KHI A DIN gii quyt tt dng bi tp ny hc sinh cn nm vng kin thc c bn sau:** Nu I l tm mt cu ngoi tip khi chp 1 2..nSA A Ath tm I cch u cc nh 1 2; ; .....nS A A A - V vy tmI thuc trc ng trn y l ng thng qua tm vng trn ngoi tip y v vung gc vi y 1 2...nAA A(ng thng ny song song vi ng cao khi chp) (Phi ch vic chn mt y cn linh hot sao cho khi xc nh trc ng trn y l n gin nht) - Tm I phi cch u nh S v cc nh 1 2; .....nA A A nn I thuc mt phng trung trc ca iSAy l vn kh i hi hc sinh cn kho lo chn cnh bn sao cho trc ng trn xc nh v cnh bn ng phng vi nhau vic tm I c d dng ** Trong mt s trng hp c bit khi khi chp c cc mt bn l tam gic cn, vung, u ta c th xc nh 2 trc ng trn ca mt bn v y . Khi tm I l giao im ca 2 trc ng trn. Nu hnh chp c cc nh u nhn cnh a di mt gc vung th tm mt cu l trung im ca cnh a. ** Khi tnh ton cn lu cc cng thc: 4 4abc abcS RR S= = ;2 sin ,... a R A =Ta xt cc v d sau:S AE M BN C D 16 V d 1) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thang vung ti A v B a AD a BC AB 2 ; = = = .Cnh bn SA vung gc vi y (ABCD) v SA=a. Gi E l trung im ca AD.Tnh th tch khi chp SCDE v tm tm bn knh mt cu ngoi tip khi chp . HD gii: 63aV = Gi M, N ln lt l trung im ca SE v SC ta c mt phng (ABNM) l mt phng trung trc ca SE. Vy tm O ca mt cu ngoi tip hnh chp SCDE l giao im ca mt phng (ABMN) v trc ng trn ngoi tipy CDE. GiA l ng thng qua I l trung im ca CD v song song vi SA.Gi K l trung im ca AB thKN //AM. KN vA ng phng suy ra O KN = A l im cn tm Tam gic OIK vung cn nn OI=IK=232a AD BC=+; Ta c 21141142492 2 22 2 2aOC Ra a aIC OI OC = = = + = + =(0,25 im) jOCEIMNKABS Trong v d ny ta dng mt phng trung trc ca SE tn dng iu kin tam gic SAEvung cn A V d 2) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh ch nht cnh; 2 AB aAD a = =gc gia hai mt phng (SAC) v ABCD bng 600. Gi H l trung im ca AB. Bit mt bn SAB l tam gic cn ti nh S v thuc mt phng vung gc vi y. Tnh th tch khi chp SABCD v xc nh tm bn knh mt cu ngoi tip khi chp SAHC 17 - Ta c( ) SH AB SH ABCD .K HM vung gc vi AC th gc to bi (SAC) v (ABCD) l 060 SMH =C 02 6 2sin ; tan 602 6 2 3BC a a a aHM AH HAM AH SH HMAC a= = = = = =31( )3 3SABCDaV SHdt ABCD = =QPEMN KIDOHCBAS - Gi E, Kln lt l trung im ca SA, HA . K ng thng qua K song song vi AD ct CD F th KF ( ) SAH . Dng Ex song song vi KF th Ex l trc ng trn ngoi tip tam gic SHA. Dng ng thng qua tm O ca mt y vung gc vi AC ct KF, AD ti N, Pth N l tm vng trn ngoi tip tam gic AHC. Trong mt phng cha Ex v KF k ng thng Ny vung gc vi y (ABCD) (ng thng song song vi EK) th Ny l trc ng trn ca tam gic AHC.Giao imI Ny Ex = l tm mt cu ngoi tip hnh chp SAHC.Ta c 2 2 2 2 2 2R IH IN NH KE NH = = + = + .222 2223 3 3 1 5 3 3. ; ( )2 2 4 cos 2 2 2 4 2 4 22 3 3 314 32 4 2AO a a a AHAP aKN HO AP HN KN aCAD aa aR a= = = = + = = + =| | | | = + = || ||\ . \ . Vy 3132R a = Cach2) Gi J, r ln lt l tm v bn knh ng trn ngoi tip tam gic AHC. Ta c.2 43 32. .4. . aSAC HC AHSAC HC AHrABC AHC= = = 18 K ng thngA qua J v. // SH AKhi tm I ca mt cu ngoi tip hnh chpAHC S.l giao im ca ng trung trc on SH vA trong mt phng (SHJ). Ta c.4222 2rSHJH IJ IH + = + =Suy ra bn knh mt cu l.3231a R =V d 3) Cho t din ABCD c ABC l tam gic u cnh a, 3aDA DB = = , CD vung gc vi AD.Trn cnh CD ko di ly im E sao cho 090 AEB = .Tnh gc to bi mt phng (ABC) v mt phng (ABD).Xc nh tm v tnh th tch khi cu ngoi tip khi t din ABCE. Gii:-Gi I l trung im ca AB th CI vung gc vi AB v DI vung gc vi AB. Nn gc to bi (ACD) v (ABD) l CID.Do hai tam gic ACD v BCD bng nhau nn 2 2 20 2 2 23 90 ( ) ; ;2 3 4 12a a a aBDC ADC CD ABD CD DI CI DI DA AI = = = = = =3 1cos :2 3 2DI a aCIDCI= = =- Tam gic vung ACD c 2 2 223CD CA DA a = = . Tam gic ABE vung cn, do 2 22;2 6a aAE DE AE DA ACE = = = Ac AD l ng cao v 22.3aCD DE DA ACE = = Avung ti A.Tng t ta c tam gic BCE vung ti B. Vy mt cu ngoi tip t din ABCE c CE l ng knh tm I ca mt cu l trung im ca CE. Bn knh 3331 1 2 6 4 4 6 6( )2 2 3 4 3 3 4 8 6a a a aR CD DE a V R | | | |= + = + = = = = || ||\ . \ . IBACDE 19 MT S BI TP CHN LC V HNH KHNG GIAN THNG DNG TRONG K THI TSH BIN SON GV NGUYN TRUNG KIN 0988844088 Cu 1) Khi chp SABCD c y l hnh bnh hnh, M l trung im ca SC. Mt phng (P) i qua AM, song song vi BD chia khi chp lm 2 phn. Tnh t s th tch hai phn . Cu 2) Cho hnh chp t gic u SABCD c cc cnh bng a. a)Tnh th tch khi chp. b)Tnh khong cch t tm mt y n cc mt ca hnh chp. Cu 3) Khi chp SABCD c y l hnh vung cnh a. SA(ABCD); SA=2a. Gi E, F l hnh chiu ca A trn SB v SD. I l giao im ca SC v (AEF). Tnh th tch khi chp SAEIF. Cu 4) Cho lng tr ng ABCA1B1C1 y l tam gic u. Mt phng (A1BC) to vi y 1 gc 300 v tam gic A1BC c din tch bng 8. Tnh th tch khi lng tr. Cu 5) Khi lng tr ABCA1B1C1 c y l tam gic vung cn, cnh huyn AB= 2 . Mt phng (AA1B) vung gc vi mt phng (ABC), AA1= 3 ; gc A1AB nhn, gc to bi (A1AC) v mt phng (ABC) bng 600. Tnh th tch khi lng tr. Cu 6) Khi lng tr t gic u ABCDA1B1C1D1 c khong cch gia 2 ng thng AB v A1D bng 2, di ng cho mt bn bng 5. a)H AHA1D (KeA1D). chng minh rng AK=2. b)Tnh th tch khi lng tr ABCDA1B1C1D1. Cu 7) Cho hnh t din ABCD c cnh AD vung gc vi mt phng (ABC), AC=AD=4cm; AB=3cm; BC=5cm. Tnh khong cch t im A ti mt phng (BCD). Cu 8) Cho hnh chp tam gic u SABC nh S, di cnh y bng a. Gi M, N ln lt l trung im ca cc cnh SB v SC. Tnh theo a din tch tam gic AMN, bit rng mt phng (AMN) vung gc vi mt phng (SBC). Cu 9) Cho hnh chp SABC c SA=3a v SA vung gc vi mt phng (ABC). Tam gic ABC c AB=BC=2a, gc ABC=1200. Tnh khong cch t nh A n mt phng (SBC). Cu 10) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung cnh a, tam gic SAB u v nm trong mt phng vung gc vi y. Tnh gc gia 2 mt phng (SAB) v (SCD). Cu 11) Cho hnh chp tam gic SABC c y ABC l tam gic u cnh a, SA=2a v SA vung gc vi mt phng (ABC). Gi M v N ln lt l hnh chiu vung gc ca A trn cc ng thng SB v SC a)Tnh khong cch t A n mt phng (SBC)b)Tnh th tch ca khi chp ABCMN. Cu 12) Hnh chp tam gic SABC c cc cnh bn SA=SB=SC=a, gc ASB=1200, gc BSC=600, gc ASC=900. Chng minh rng tam gic ABC vung v tnh th tch hnh chp SABC theo a. Cu 13) Cho hnh chp t gic u SABCD. Khong cch t A n mt phng (SBC) bng 2a. Gc gia cc mt bn v mt y l . a)Tnh th tch khi chp theo a vb)Xc nh th tch khi chp nh nht. Cu 14) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh ch nht vi AB=a, AD=2 a , SA=a v SA vung gc vi mt phng (ABCD). Gi M v N ln lt l trung im ca AD v SC, I l giao im ca BM v AC. a)Chng minh rng mt phng (SAC) vung gc vi mt phng (SMB). b)Tnh th tch ca khi t din ANIB. 20 Cu 15) Cho lng tr ng ABCABC c y ABC l tam gic vung ti B, AB=a, AA=2a, AC=3a. Gi M l trung im ca on thng AC, I l giao im ca AM v AC a)Tnh theo a th tch khi t din IABC b)Tnh khong cch t im A n mt phng (IBC)Cu 16) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thang vung ti A v D, AB=AD=2a, CD=a, gc gia 2 mt phng (SBC) v (ABCD) bng 600. Gi I l trung im ca cnh AD. Bit 2 mt phng (SBI) v (SCI) cng vung gc vi mt phng (ABCD), tnh th tch khi chp SABCD theo a. Cu 17) Cho hnh lng tr tam gic ABCABC c BB=a, gc to bi BB v mt phng (ABC) l 600, tam gic ABC vung ti C v gc BAC=600. Hnh chiu vung gc ca im B ln mt phng (ABC) trng vi trng tm ca tam gic ABC. Tnh th tch khi t din AABC theo a. Cu 18) Trong khng gian cho hnh chp tam gic u SABC c7 SC a = . Gc to bi (ABC) v (SAB) =600. Tnh th tch khi chp SABC theo a. Cu 19) Trong khng gian cho hnh chp SABCD vi ABCD l hnh thoi cnh a, gc ABC=600, SO vung gc vi y ( O l tm mt y), 32aSO = . M l trung im ca AD. (P) l mt phng qua BM v song song vi SA, ct SC ti K. Tnh th tch khi chp KABCD. Cu 20) Cho hnh chp SABC c y ABC l tam gic u cnh a, cnh bn SA vung gc vi y (ABC). Tnh khong cch t A n mt phng (SBC) theo a bit 6.2aSA =Cu 21) Cho hnh chp SABCD c y l hnh ch nht,2, 2 . AD a CD a = = Cnh SA vung gc vi y v3 2 . SA a = Gi K l trung im AB. a)Chng minh rng (SAC) vung gc vi (SDK) b)Tnh th tch khi chp CSDK theo a; tnh khong cch t K n (SDC). Cu 22) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung cnh a. Mt phng (SAC) vung gc vi y, gc ASC=900, SA to vi y 1 gc 600. Tnh th tch khi chp. Cu 23) Cho lng tr ABCABC c y ABC l tam gic u cnh a, hnh chiu vung gc ca A ln mt phng (ABC) trng vi tm O ca tam gic ABC. Mt mt phng (P) cha BC v vung gc vi AA ct lng tr theo 1 thit din c din tch 238a. Tnh th tch khi lng tr Cu 24) Cho hnh chp SABC c AB=AC=a;; 32aBC SA a = =; gc SAB bng gc SAC v bng 300. Tnh th tch ca khi chp theo a. Cu 25) Cho hnh chp t gic u SABCD cnh y bng a. Gi G l trng tm tam gic SAC v khong cch t G n mt bn (SCD) bng 3.6a a)Tnh khong cch t tm ca mt y n mt bn (SCD) b)Tnh th tch ca khi chopSABCD. Cu 26) Cho hnh chp SABC c ng cao AB=BC=a; AD=2a. y l tam gic vung cn ti B. Gi B l trung im ca SB, C l chn ng cao h t A xung SC.Tnh th tch khi chp SABC. 21 Cu 27) Cho lng tr ng ABCABC c y ABC l tam gic vung, AB=BC=a, cnh bn AA= 2 a . Gi M l trung im ca cnh BC a)Tnh theo a th tch ca khi lng tr ABCABC b)Tnh khong cch gia 2 ng thng AM v BC. Cu 28) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung cnh 2a; SA=a; SB= 3 av mt phng (SAB) vung gc vi mt phng y. M v N ln lt l trung im ca cnh AB v BC. Tnh th tch khi chp SBMDN v gc gia (SM;ND). Cu 29) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thang, gc BAD bng gc ABC v bng 900; AB=BC=a; AD=2a. SA vung gc vi y v SA=2a. Gi M, N ln lt l trung im ca SA; SD. Tnh th tch khi chp SABCD v khi chp SBCMN. Cu 30) Cho lng tr ABCABC c di cnh bn bng 2a, y ABC l tam gic vung ti A, AB=a; AC= 3. av hnh chiu vung gc ca A trn (ABC) l trung im ca cnh BC. Tnh theo a th tch khi chp AABC v cosin ca gc gia 2 ng thng AA v BC. Cu 31) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung cnh a, mt bn SAD l tam gic u v nm trong mt phng vung gc vi y. Gi M, N, P ln lt l trung im ca cc cnh SB, BC, CD. Chng minh AM vung gc vi BP v tnh th tch khi t din CMNP. Cu 32) Cho lng tr ng ABCA1B1C1 c AB=a; AC=2a; AA1= 2 5 av gc BAC=1200. Gi M l trung im ca cnh CC1. Chng minh rng MBMA1 v tnh khong cch d t im A n mt phng (A1MB) Cu 33) Cho hnh chp SABC c gc gia 2 mt phng (SBC) v (ABC) bng 600 . Cc tam gic ABC v SBC l cc tam gic u cnh a. Tnh theo a khong cch t nh B n mt phng (SAC). Cu 34) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh vung tm O, SA vung gc vi y. Cho AB=a; SA= 2 a . Gi H v K ln lt l hnh chiu ca A ln SB; SC. Chng minh SC(AHK) v tnh th tch khi chp OAHK. Cu 35) Trong mt phng (P) cho na ng trn ng knh AB=2R v im C thuc na vng (SAB;SBC)=600. Gi H, K ln lt l hnh chiu ca A trn SB, SC. Chng minh tam gic AHK vung v tnh VSABC Cu 36) Lng tr ng ABCA1B1C1 c y l tam gic vung AB=AC=a; AA1= 2 a . Gi M, N ln lt l trung im ca AA1 v BC1. Chng minh rng MN l on vung gc chung ca AA1 v BC1. Tnh th tch khi chp MA1BC1 Cu 37) Cho lng tr ng ABCA1B1C1 c tt c cc cnh u bng a. M l trung im ca on AA1. Chng minh BMB1C v tnh ( )1; BMB CdCu 38) Cho hnh chp t gic u SABCD c y l hnh vung cnh a. E l im i xng ca D qua trung im SA, M l trung im ca AE, N l trung im ca BC. Chng minh MN vung gc vi BD v tnh khong cch gia MN v AC theo a. Cu 39) Cho hnh chp SABCD c y l hnh thang, gc ABC= gc BAD= 900; AD=2a; BA=BC=a. Cnh bn SA vung gc vi y v SA= 2 a . Gi H l hnh chiu vung gc ca A trn SB. a)Chng minh rng tam gic SCD vung b)Tnh khong cch t H n mt phng (SCD) 22 Cu 40) Cho hnh chp SABC m mi mt bn l 1 tam gic vung. SA=SB=BS=a. Gi M, N, E ln lt l trung im ca cc cnh AB, AC, BC. D l im i xng ca S qua E, I l giao im ca AD v (SMN) a)Chng minh rng AD vung gc vi SI b)Tnh theo a th tch khi t din MBSICu 41) Cho hnh hp ng ABCDABCD c cc cnh AB=AD=a; AA=32av gc BAD=600. Gi M v N ln lt l trung im ca AD v AB. Chng minh AC vung gc vi mt phng (BDMN) v tnh th tch khi chp ABDMN. Cu 42) Hnh chp SABCD c y ABCD l hnh ch nht vi AB=a, AD=2a, cnh SA vung gc vi y, cnh SB to vi mt phng y gc 600. Trn cnh SA ly M sao cho 33aAM = , mt phng (BCM) ct SD ti N. Tnh th tch khi chp SBCNM. Cu 43) Cho hnh chp SABCD c y ABCD l hnh thoi cnh a. Gc BAD=600. SA vung gc vi mt phng (ABCD), SA=a. Gi C l trung im ca SC, mt phng (P) i qua AC v song song vi BD, ct cc cnh SB, SD ca hnh chp ln lt ti B, D. Tnh th tch ca khi chp SABCD. Cu 44) Cho lng tr ABCABC c AABC l hnh chp tam gic u, cnh y AB=a, cnh bn AA=b. Gi l gc gia 2 mt phng (ABC) v (ABC). Tnhtan v th tch khi chp ABBCC. Cu 45) Cho hnh chp t gic u SABCD c cnh y =a. Gi SH l ng cao ca hnh chp. Khong cch t trung im I ca SH n mt phng (SBC) bng b. Tnh th tch khi chp SABCD. Cu 46) Cho hnh lp phng ABCDABCD c cnh =a v im K thuc cnh CC sao cho:23aCK = . Mt phng i qua A, K v song song vi BD chia khi lp phng thnh 2 khi a din. Tnh th tch ca 2 khi a din . Cu 47) Cho 1 hnh tr trn xoay v hnh vung ABCD cnh a c 2 nh lin tip A; B nm trn ng trn y th nht, 2 nh cn li nm trn ng trn y th 2 ca hnh tr. Mt phng (ABCD)to vi y hnh tr gc 450. Tnh din tch xung quanh v th tch ca hnh tr. Cu 48) Cho hnh nn nh S, y l ng trn tm O, SA v SB l 2 ng sinh. Bit SO=3a, khong cch t O n mt phng (SAB) bng a, din tch tam gic SAB=18a2. Tnh th tch v din tch xung quanh. Cu 49) Cho hnh tr c 2 y l 2 hnh trn tm O v O. Bn knh y bng chiu cao v bng a. Trn ng trn y tm O ly im A, trn ng trn y tm O lyim B sao cho AB=2a. a)Tnh din tch ton phn ca hnh tr v th tch ca khi tr b)Tnh th tch t din OOAB. Cu 50) Cho hnh chp ct tam gic u ngoi tip 1 hnh cu bn knh r cho trc. Tnh th tch khi chp ct bit rng cnh y ln gp i cnh nh. (Hnh chp ngoi tip hnh cu nu hnh cu tip xc vi tt c cc mt ca hnh chp). Cu 51) Cho hnh chp tam gic u SABC c di cnh bn bng a. Cc mt bn hp vi mt phng y mt gc . Tnh th tch khi cu ni tip hnh chp. 23 Cu 52) Cho hnh chp SABCD. Hai mt bn (SAB) v (SAD) cng vung gc vi mt y. y ABCD l t gic ni tip trong ng trn tm O, bn knh R. Xc nh tm v tnh th tch khi cu ngoi tip hnh chp SABCD bit SA=h. Cu 53) Hnh cu ng knh AB=2R. Ly H trn AB sao cho AH=x ( 0