Generative Journalism;new approach in local journalism

، رویکردی نودر روزنامه نگاری محلی ژورنالیسم زاینده

» مشارکت و شهروندان» یخبرنامه و «ماست آرزوی که شهری بم» نشریه محلی : مقایسه ای دو محتوای تحلیل

ارتباطات دانشگاه عالمه طباطبایی کارشناسی ارشد سیده بهارزندرضوی، دانشجوی

[email protected]ایمیل:

چکیده

عنوان رویکردی اثر بخش به ( Generative Journalism)زاینده ژورنالیسم این مقاله تالشی است برای معرفی کاربردی

خواهان گفتگوی اثر بخشش بشا روزنامه نگاری محلی د ربطن روزنامه نگاری محلی.اگر در یافتن عملکردها و تالشهای مثبت جامعه

، رویکرد ژورنالسیم زاینده کشه می تواند این توانایی را به آن ببخشد رویکرد ژورنالیسم زاینده) گروههای مشخص اجتماعی است ،

و به عنوان تکنیکی شناخته می شودکه می تواند ( سرچشمه گرفته است Appreciative Inquiresاز اصول بررسی قدرشناسانه)

.....بر توانایی زندگی بخش یک اجتماع کمبودها پای می فشارد برکه برنقاط ضعف تاکید می کند و « حل مسئله » به جای روش

ودامنه امکانات وفرصتها را در مقابل مشارکت کنندگان خشود مشی وسازمان تاکید کرده واین نیروهای حیات بخش را گسترش دهد

درتحقیقشات عنشوان ابشراری کارامشد در این مقاله کوشش می شود روزنامه نگاری محلی را با رویکرد ژورنالیسم زاینده بشه . گستر د

دو مقایسشه ای با تحلیل محتوای در این مقالهاجتماعی باهدف گستر ش چشم انداز واصالح وتغییر عمل اجتماعی معرفی کند . ب

) که پس از زلرله بم در نواحی اسیب دیشده از زلرلشه « بم شهری که آرزوی ماست»و نشریه « شهروندان و مشارکت»نشریه محلی

سعی می شود که نشان داده ششودهرکدا از ایشن دونششریه در ششرایس یکسشان نسخه منتشر شده اند 0333بم و بروات( در تیراژ

اجتماعی با چه رویکردی منتشر شده اند و چگونه یکی از آنها تالش کرده است تا با نردیک ششدن بشه رویکشرد ژورنالیسشم زاینشده

ری برای کار مشترک فراهم کند .چشم اندازی برای آینده و بست

کشه ششود مشی داده نششان انشد، ششده منتششر و چاپ زلرله از پس بم، در که خبرنامه دو کیفی محتوای تحلیل با مقاله، این در

درعمشل کشرد و تعریشف را هشایی قد آن به رسیدن برای و ترسیم را افقی توانمی شهر دریک موجود هایظرفیت بر تکیه با چگونه

.نمود اصالح

، تفکر حل مسئله ژورنالیسم دیدبان ، محلی نگاریروزنامه قدرشناسانه، بررسی پژوهش ،: کلیدی کلمات

طرح مسئله

طشور بهروزنامه نگاری ، عصر این در جمعی های رسانه دموکراتیک مهم تغییرات با خصوص به عصر اطالعات شدن آشکار با

از نقشش توسشعه نقش دموکراتیشک رسشانه هشا که ضروری است در همین جا . اما ،است کرده پیدا بیشتری اهمیت برانگیری بحث

.گرای آنها متمایر شود

د در نتیجشه نش سشو ده اهداف معین توسعه ای در جهت را د رسانه ها نتالش می کن کشورهای در حال توسعه دولت هادر

از خواسته های مرد و ابتکارات مرد سلب می شود. در حالی که هشدف (گرادر مفهو ارتباطات توسعه )فرصت حمایت رسانه ها

نظریه مشارکت دموکراتیک حمایت از تنوع اجتماعات محلی و مشارکت مرد در حوزه عمومی و امور مربشوط بشه خودششان اسشت.

,Tamara & Moore) .رود بشه ششمار مشی دموکراتیشک کشردن رسشانه هشا بنابراین ایده روزنامه نگاری محلی تالشی در جهت

2003).

نگاهی به نظریات این حوزه بیاندازیم. نظریات هنجاری است بحث زیر بنایی روزنامه نگاری محلی ابتدا الز روشن شدن برای

انتظار می رود چگونه باشند، یک دسته بندی چهارگانه کلی در ابتدا توسس سشی ها که در هر جامعه از رسانه مدعی هستند رسانه

. در این دسته بنشدی نظشا هشای هنجشاری رسشانه کامل تر شدمک کوایل این دسته بندی که توسس داده شد 6591ت در سال بر

، نظریه رسانه های توسعه بخشش شوروی سانه هایشامل نظریه اقتدارگرا، نظریه مطبوعات آزاد، نظریه مسئولیت اجتماعی، نظریه ر

.(613, ص. 6031)مک کوایل, و نظریه مشارکت دموکراتیک رسانه می باشد

برای رسانه های جمعی، شرایس مشابه کشورهای درحشال توسشعه اسشت کشه « نظریه توسعه گرا»از نظر مک کوایل نقطه آغاز

ها را دشوار کرده است. عاملی که بیشترین انسجا را به نظریه رسانه های توسعه بخش می دهد، پشییرش خشود کاربرد سایر نظریه

آگشاه و، اجتماعی و سیاسشی اخبار توسعه به لحاظ اقتصادی در این مدل وظیفه رسانه پرداختن به توسعه اقتصادی و اجتماعی است.

. (677-679, ص. 6031)مک کوایل, . ن المللی استیاست بیکردن مرد از هویت ومنافع مشترک ملی در س

نهشا از اقتشدار باید رسشانه هشا را کنتشرل کننشد. و آ را این گونه تفسیر کرده اند که دولت غالباً ایده رسانه توسعه گرا دولت ها

. وید که چه چیر برای مرد مهم استدولت به رسانه ها بگ و انجا دهند دولتی خود استفاده می کنند تا به رسانه ها بگویند که چه

ت در رسانه ها بگوید که ملت باید به سمت توسعه گا بردارد، اگر مرد نخواهند تغییشر کننشد تغییشر لاهمیتی ندارد که چه قدر دو

(Tamara & Moore, 2003) ی پاشد.د. اینجا جایی است که نظریه و عمل رسانه های توسعه گرا از هم متفا نمی افتا

مک شد، نظریه جدید یعنی نظریه مشارکت دموکراتیک رسانه شکل بگیرد. دات جدی به نظریه توسعه گرا باعث ضعف و انتقا

رسشانه هشای توسشعه گشرا بشا نظریشه آن کوایل در توضیح نظریه مشارکت دموکراتیک رسانه براین اعتقاد است که بعضی از عناصشر

بنشابراین نکتشه محشوری در دارد.تاکیشد باال بشه پشایین( ) مشترک است، به ویژه این نظریه بر ارزش ارتباطات افقی به جای عمودی

آرزوهای یک دریافت کننده فعال جامعشه اسشت و مربشوط مشی ششود بشه حشق داششتن و نظریه مشارکت دموکراتیک نیازها، عالیق

اسخگویی و حق استفاده از ابرارهای ارتباطی برای کنش متقابل در اجتماعات کوچک، گروه های هم نفشع و خشرده اطالعات ، حق پ

فرهنگ. این نظریه ضرورت وجود رسانه های یکنواخت ، متمرکر، پرهرینه، بسیار حرفه ای ، بی تفاوت و تحت کنترل دولت را نفشی

، جابشه جشایی نقشش هشای فرسشتنده و دریافشت کننشده ، بشودن، نهشاد زدایشی ی مقیاس ، محلی و طرفدار چندگانگی،کوچک می کند

(6031)مک کوایل, پیوندهای ارتباطی افقی در همه سطح جامعه، کنش متقابل و تعهد است.

1رسشانه هشا را بشه یونس شکرخواه مترجم و مدرس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در نشسشت تخصصشی ارتباطشات،

( تقسیم می کند. Alternative( و رسانه های جایگرین ) Main streamجریان اصلی ) های دسته رسانه

متمرکشر هسشتند، یشک جمشع کوچشک رسانه های جریان اصلی : »می گوید های جریان اصلی رسانه مورد ویژگی هایوی در

وجود دارد و مدیران این رسانه هشا عمودی این نوع رسانه سلسله مراتب برای مخاطبان گسترده محتوا تولید می کند. بین کارکنان

و همشین امشور ای آنها هم نوعا گران قیمت است سازمان های رسانه برکار رسانه ای را رعایت می کنند.مقررات و هنجارهای حاکم

جایگرین نیر این گونه توضشیح مشی دهشد: تبیین روزنامه نگاری . وی در«باعث محافظه کار شدن رسانه های جریان اصلی می شود

این رسانه ها غیر متمرکراند، جمع وسیعی برای جمع وسیع دیگری تولید محتوا می کنند. افراد در یک فضا هم نقشش سشردبیر را »

الف دارند و هم نقش مخاطب. چون در عین تولید مصرف کننده هم هستند. سلسله مراتب افقی در این رسانه ها جریان داردو بشرخ

)ششکرخواه, .«رسانه های جریان اصلی که تابع هنجارهای حاکم هسشتند نشوعی هنجارششکنی و نقشد هنجارهشا در آنهشا وجشود دارد

6053)

جریشان هشای .وبیشتر روششن مشی ششود. موضوعیت نظریه مشارکت دموکراتیک رسانه در زیر مجموعه رسانه های جایگرین

،(public journalismروزنامشه نگشاری عمشومی ) در زیر مجوعه رسانه های جایگرین فرصت ظهور و بشروز پیشدا کردنشد. مختلفی

سه جریشان اصشلی از (community journalismروزنامه نگاری محلی )و ( citizen journalismروزنامه نگاری شهروندی )

امشا مشخصشا موضشوع رد در زیر مجموعه رسانه های جایگرین زیشاد اسشت. . البته تنوع این موامجموعه رسانه های جایگرین هستند

به روزنامه نگاری محلی می پردازد.مقاله اصلی این

تا جنبه جدیدی از روزنامشه نگشاری را نمایشان کننشد. روزنامشه نگشاری . اغلب این سه جریان به جای هم به کار برده می شوند.

سه جریانی هستند که اساس اشتراکشان روزنامشه نگشاری اسشت کشه بشه نامه نگاری محلیعمومی ، روزنامه نگاری شهروندی و روز

را در جهت سود شهروندان/ عمو جامعه/ جامعه محلی جمع می کند. تمرکر این روزنامه نگاری بر ماجراها ،عنوان یک عضو جامعه

. وقتشی کشرد جامعه است و این که چگونه می توان به عنوان روزنامه نگار، خبرنگار یا گوینده به بهتشرین ششکل بشه مشرد خشدمت

بلکه صرفا با بودنش به عنوان یکی از مرد قادر خواهشد بشود بشه روزنامه نگار عضوی از یک جامعه باشد نه به عنوان یک عضو نخبه

این سه جریان نماینده یک ایده هستند؛ همکاری بین شهروندان ، جامعه و رسانه بایشد بشه بهترین شکل به جامعه خود کمک کند.

دسشاز بشا نخورد توانمراین ایده بر ب گونه ای باشد که مشکل را حل کند یامنجر به ایده هایی شود که به حل مشکل بیانجامد. تمرکر

(Tamara & Moore, 2003) مشکالت است.

سهم نسل کاربر محتوا نیر نامیده می شود. این نوع روزنامه نگاری وقتی رخ مشی ( یاcitizenجنش روزنامه نگاری شهروندی)

دهد که شهروندان نقش فعال در فرایند جمع آوری گرارش، تحلیل، انتششار اخبشار و اطالعشات بشازی مشی کننشد. ایشن راهشی بشرای

به شهروندان سراسر جهان است.از ایشن لحشاظ دموکراتیک کردن بحث ارتباطات و انتقال اخبار و اطالعات صادقانه به طور مستقیم

مفهو روزنامه نگاری شهروندی با مفهو روزنامه نگاری عمومی و محلی که عمال توسس روزنامه نگاران متخصص انجشا مشی ششود

(Wkipedia Citizen Journalims) متفاوت است.

ششهر هشای حلی اسشت، بشر روی اخبشار مکشان هشایی مثشل پوشش حرفه ای اخبار م( Community)نامه نگاری محلی روز

بشا این جریشان .تمرکر می کند کوچک، محالت شهری، حومه های شهر های بررگ به جای اخبار ایاالت یا اخبار ملی و بین المللی

.توجه به تاثیری که بر خوانندگان محلی می گیارد موضوعات گسترده تری را پوشش می دهد

اصشالح نقشش هدف روزنامه نگشاری محلشی این است که گفته شود ضرورت داردضیح روزنامه نگاری محلی نکته ای که در تو

جریشان ن محلی برای پرورش ایده و نظرات اسشت. ایشن امطبوعات بر طبق هدف اصلیشان که آن هم خدمت کردن به جامعه به عنو

ستون بشا عکشس بشررگ از 4تاکید دارد. برای مثال بازی های مدرسه ی شهر را در «ما بودن»، بر بیش از سایر جریان ها بر ارتباط

چهره دانش آموزان منتشر می کند به گونه ای که چهره هر یک قابل مشاهده باشد. این تکنیک به اعضای جامعه نشان مشی دهشد

که فرد به فرد آنها اهمیت دارد.

در آر بیرلشی کنت بار اولین. دارد سن سال 93 شده مشاهده درسی کتب در که باری اولین به توجه با محلی نگاری روزنامه

بر تر قبل های سال به محلی نگاری روزنامه تاریخ عمل در اما. کرد استفاده خود درس شرح در محلی نگاری روزنامه از 6593دهه

کهنسششال نگششاری روزنامششه خششود انششدازه بششه محلششی نگششاری روزنامششه کششه اسششت طششرح قابششل بحششث ایششن واقششع در گششردد، مششی

زمشانی نگشاری روزنامشه کشه آبرویشی بشه بازگششت برای است جدی پیشنهاد واقع درمحلی نگاری روزنامه( Reader:1333.)است

محلشی اخبشار پوششش بشر کشه کنید می پیدا ای روزنامه شما وقتی(Wikipedia Community journalism, :6056 .)داشت

شما کند، پیدا محلی جامعه مسائل برای حلی راه کوشد می و دارد کننده حمایت و مثبت رویکردی کلی طور به است، کرده تمرکر

نگشاری روزنامشه عمشل به نسبت اعتقاد یک محلی نگاری روزنامهمی کند. « روزنامه نگاری محلی»روزنامه ای را یافته اید که تمرین

.. کنشد مشی کمشک جامعه ناتوانی یا توانمندی به تواند می نگاری روزنامه .دارند اخبار انتشار تنها از فراتر مسئولیتی ها روزنامه است؛

آیشا . نشه یشا کنشد مشی «محلشی نگشاری روزنامشه » تمرین روزنامه یک کند، می تعیین که است عناصری ترین مهم از یکی دسترسی

حشد چشه تا تلفن طریق از نشریه عکاسان ، تحریریه هئیت گرارشگران، به دسترسی هستند؟ عادی مرد دسترس از دور خبرنگاران

(University of Missouri Extension:1363. ) است آسان یا دشوار

روزنامه نگاری محلی چیری فراتر از مصاحبه با شهروندان است، قطعا نه فقس چاپ مقاالتی که شهروندان به آنها عالقه مند

که در است مدنی یا شهروندان یک جامعه و آگاه کردن جامعه از موضوعات و بحثیهستند. بلکه تسهیل بحث و گفتگو مسائل

این .(Tamara & Moore, :3002) شود. مجامع عمومی بر سر این موضوعات وجود دارد و در نتیجه جامعه از آن منتفع می

مشکالت »صدد انجا آن است. همان کاری است که جامعه شناسی مرد مدار ارگانیک آن طور که بوروی توضیح می دهد در

)بوروی, «شخصی افراد را به مسائل عمومی تبدیل کنیم و به این ترتیب برای جامعه شناسی از نو تارو پودی اخالقی ببافیم.

7231)

موضوعاتی را کشه بشرای مشرد در بحث سبک روزنامه نگاری محلی این ایده گسترش پیدامی کند که روزنامه نگاران چه طور

در این مدل به مرد نمی گویند چه چیر مهم است، آنها سعی می کنند آنچشه راکشه مهشم اسشت مهم است پیدا می کنند. رسانه ها

گروه یا الیه وجود دارد که روزنامه نگاران برای به دست آوردن داستان ها و خبریشان به آنها رجوع می کنند. 5بیابند.

گروه یا الیه تقسیم می شود: 5( در این تقسیم بندی به Publicعمو )

(: مردمی که بخشی از سیستم سیاسی هستند یا به عنوان رهبشر نهادهشای اجتمشاعی Officialگروه رسمی) -1

شناخته می شوند

نماینشده : سازمان ها یا مردمی که عضو جامعه محلی هستند امشا الرامشا ( Semi officialگروه نیمه رسمی ) -2

ملت یا حکومت نیستند. این مرد به صورت رهبر شناخته می شوند امانه به صورت رسمی

: اشاره دارد به مردمی که در مکان هایی که متعلق به نهادهشای اجتمشاعی اسشت (Third place) مکان سو -3

جمع می شوند مثل کلیسا، مسجد، مدرسه

ه مردمی که به سادگی و به صورت کشامال غیشر رسشمی و : اشاره دارد ب(place Accidentalمکان تصادفی) -4

محاوره در مورد موضوعات مختلف صحبت می کنند در جاهایی مثل کنار خیابان، در داخل تاکسی ، بازار ، کافه

(: اشاره دارد به مردمی که به در محدوده فضای خصوصشی خشود در مشورد Private placeمکان خصوصی) -5

ی کنند.مسائل مختلف اظهار نظر م

الیه که روزنامه نگاران برای به دست آوردن داستان هایشان به سراغ آنها می روند. روزنامه نگاران جریان اصلی اغلب 5در این

گرایش دارند به سراغ گروه اول بروند که گروه رسمی است. آنها می خواهند بدانند رهبران نهادها در بدنه سیاسی چه مشی گوینشد .

ملی باشند. سپس به سراغ گروه آخر رفته که فضای خصوصی مرد محسوب می شود. یعنی آنهشا سشراغ اششخاص چه آنها محلی یا

ایشن گشرایش نششریات .(Tamara & Moore, :3002)منفرد می روند تا نظر آنها را در مورد نظر یا فعالیت گروه اول بداننشد.

رسمی از آنجا سرچشمه می گیرد که گرایشی به ساختن فضای مشترک مردمی و انسجا آنها ندارند، این وضعیت نه یک گشرایش

اطالع رسانی و آگاه سازی مرد معرفی می کند.تنها بلکه یک وظیفه است. وظیفه ای که هدف روزنامه نگاری را

ماعی ، روزنامه نگاران بر سه الیه وسس تمرکر می کنند همان سه الیه ای که بدنشه جامعشه را اما در روزنامه نگاری محلی/ اجت

. (Tamara & Moore, :3002) می سازند. روزنامه نگاری که بیشتر به مرد پاسخ گو باشد بخشی از جامعه است.

آن های رویکرد و محلی نگاری روزنامه -

جهشت آن و ،ن پشییر باششد امشا ششکل گیشری تعامشل طریق روزنامه نگاری محلی امکاوظیفه برقراری تعامل با جامعه شاید از

رویکردی که یک روزنامه در جهت ایجاد یک اجتماع توانمند دارد بیشتر مربوط به نگرش ژورنالیستی است که یک روزنامه انتخشاب

می کند. حال باید دید آیا روزنامه نگاری محلی به تنهایی می تواند از عهده فضای تعاملی که جامعه شناسی مرد مدار خواهشان آن

است بر آید.

( در نشست جمعی از همکاران خود در پوینتر Orlando( ویراستار ارشد ارالندو )Charlotte Hallرلوت هال) چا

(Poynterدر مورد ژورنالیسم دید بان )(Watchdog Journalism) :ذهنی است برای ژورنالیسم دید بان یک موقعیت» گفت

(Ward) :1339رنالیسمی که به مرد قدرت می دهدژو کلیت یک روزنامه .

خود بر جریان خاصی از روزنامه نگاری تاکید نمی کند بلکه نوع رویکرد حاکم بر هشر رسشانه ای را در واقع ژورنالیسم دید بان

این همان رویکشردی اسشت کشه از اکثشر توضیح می دهد. این نوع ژورنالیسم یکی از رویکرد های غالب در اکثر رسانه های دنیاست.

رود به آن توجه کنند.رسانه ها انتظار می

ایشن .به ژورنالیسم تحقیقاتی مربوط استبان قویا در عمل را ایفا می کند. موضوع دید ناظر ، نقشرسانهبان در ژورنالیسم دید

ژورنالیسم می تواند در رسانه های خبری مختلف از جمله رادیو ، تلویریون ، رسانه های چاپی و رسشانه هشای تعشاملی جدیشد جشای

( این اصشطالح بشر بشی detached watchdogبی طرف است)دید بان صطالح دیگری که در این زمینه مطرح می شود بگیرد. ا

عینت و عدالت درگرارشگری تاکید می کند. گرارش باید وقف واقعیت عینی باشد، بی طرفانه و عادالنه توصیف ششود. نقشش -طرفی

مرد را سوء استفاده از قدرت آگاه کند. به منظور حال تامین کند و در عین ان را به اطالعاتدید بان این است که تقاضای شهروند

درگیشر ایفای این نقش الز است فاصله مشخصی بین قدرت و این کلیت ژورنالیسم وجود داشته باشد تا قدرت را به چالش بکشد.

Wikipedi Watchdog) طشرف باششد. موضوعات می شود اما در آنها مداخله نمی کنشد در نتیجشه بایشد منفعشل، خنثشی و بشی

Journalism, :6056)

در اینجا ضعف ژورنالیسم نظارتی آن هم در روزنامه نگاری که رویکردی محلی دارد آشکار می ششود. اصشول و تجربیشات ایشن

تشک ششهروندان روزنامه نگاری نشان داده است بی طرفی و عینت خواهی این روش مانع از توجه فعاالنه به موضوعات و منافع تشک

خواهد شد.

روزنامه بازخورد خوانندگان و ارتباط آنها را تشویق می کند باقی مانده برای هدف روشن و مششخص اسشت. برقشراری ارتبشاط

,Ward) شامل چاپ خس تلفن نشریه، آدرس ایمیل نشریه و معرفی وب سایت نشریه می ششود تشا راه هشای تعامشل حفش. ششود.

در این شیوه تشویق می شود مربوط به ارتباط از طریق تلفن و ایمل و وب سایت است. چرا که این ششیوه تما تعاملی که (1339:

ارتباط فعال، عضوی ازجامعه بودن را تشویق نمی کند. این شیوه خواهان ساخت یک اجتمشاع انسشانی مبتنشی بشر تعامشل و گفتگشو

چرا که اصالت در این وضعیت گرارشگری بی طرفانه و خنثی ششناخته نیست و این را از حیطه وظایف روزنامه نگاری جدا می کند.

و با خبررسانی دائم از مشکالت عمومی و انتقال احسشاس خطشر بشر احسشاس نشاتوانی در تغییشر ششرایس را مشی پراکنشد. می شود.

اسشت. ایشن نگشرش از (Generative Journalism) تازه در جهان به شمار می رود ژورنالیسم زاینده یرویکرد دیگری که جریان

.به بحث های ژورنالیستی منشا گرفته است (Appreciative Inquiries)ورود اصول بررسی قدر شناسانه

( نویسنده و فعال اجتماعی و مششاور اقتصشادی طشرح بررسشی قشدر شناسشانه Amanda Trosten Bloomتروستن بلو )

گشرایش بشه متقشابال که تشرس نیشر می دهد امه نگاری در حال حاضر ترس را پرورشمعتقد است رویکرد سنتی و جریان اصلی روزن

منروی شدن را گسترش می دهد. این شیوه گرارش دهی احساس ناامیدی ای می پراکند که انرژی را کاهش مشی دهشد، انشرژی در

نهشا انگیشره حرکشت دارنشد و بشرای حشل بهترین شکل وقتی ظاهر می شود که مرد باور دارند که می توانند تغییری ایجشاد کننشد آ

Neutel, Appreciative Inquiry approach could transform )مندسششاز آمششاده انششد.نمشششکالت بششا رویکششرد توا

journalism:1333).

( را به گرارشگری اش وارد کند جامعه ی فعلی Appreciated Inquiresبررسی قدرشناسانه )اگر روزنامه نگاری رویکرد

درجهان مردمان بسیاری هستند به جامعه ای تبدیل می شود که برای ایجاد تغییر در جهان انرژی بیشتری خواهد داشت.بیشتر

که کارهای خیلی خوبی انجا داده اند اما نمی توانند پیامشان را به بیرون انتقال دهند چرا که مشهور و مهم محسوب نمی شوند.

تری حرکت می کردند. عمو جامعه شانس بیشتری برای بیرون دادن ویکرد توانمندساز اصلی به سمت راگر رسانه های جریان

دکالمشان و سهیم کردن دیگران در خالقیت و ایده هایشان داشتن

Neutel , Generative Journalism’s Focus on Change Makes a Difference,) :1363)

بشه عنشوان یشک روش تفکشر و یشک روش (Appreciative Inquiriesدر اینجا ضرورت دارد اصول بررسشی قدرشناسشانه )

پژوهش توضیح داده شود.

، بشه جشای یشافتن گیشرد بر روی سرش قشرار مشی «روش حل مسئله »بررسی قدرشناسانه رهیافت و فرایندی است که در آن

در یک سازمان یا اجتماع انجشا ششده بهترین راه ها برای حل یک مسئله ی مبر ، بر روی مشخص کردن بهترین هایی که تاکنون

است تمرکر می کند و راه هایی را برای تقویت آن پیدا می کند و چشم انداز ها و احتماالتی که می تواند باشد پیگیشری مشی کنشد.

(faure, 2011)بشه ششمار مشی رود بشت بشا نگشاهی مثبشت از صاحب نظران معتقدند که این نشوعی روش حشل مث برخی. (how

appreciative inqury works)

بشه عنشوان یشک 6533( اسشت. وی در سشال David Cooperriderبررسی قدرشناسانه برگرفتشه از کشار دیویشد کوپریشدر)

را از تعریف و ثبت کردن آنچه که بود و درست کشار خود دانشجوی دکترا در کلینیک سیلیوند جایی که مشغول تحصیل بود، روش

نمی کرد تغییر داد و به جای آن به طور خاص به جست و جوی عواملی پرداخت که در سالمت و کیفیت باالی یک سشازمان مشوثر

کشه ایشن روش ( به کار گرفته شد،.فرض کلیدی Suresh Serivas vaا) و با راهنمایی دکتر سورش سیریوست که بودند. این ایده

سشوال هشا مشی تواننشد کنیم موثر اسشت. بر آن قرار دارد این است که سواالتی که ما می پرسیم بر روی جواب هایی که ما پیدا می

(Cooperrider & Whitney: 6533) ی ایجاد کند که مرد را به سمت آینده مثبت سو دهد.تپاسخ های قدرتمند و مثب

روی چیر هایی کار کنند که به آنها انرژی و انگیره می دهد به جای آنکه سعی کنند بر روی این روش اجازه می دهد افراد

نیر افراد و آن. این شرایطی است که آنها سازمان را بهبود می دهند تا متمرکر شوند چیری که دارای کمبود و کژکارکردی است

(Cooperrider & Whitney: 6533) جامعه را بهبود دهد.

اری بررسی قدرشناسانهاصول ساخت

.شوند می ساخته هم با هویت و واقعیت .6

ندارد وجود مطلقی حقیقت هیچ. است محلی حقیقت .1

.بینیم می هست که طور همان را چیرها ما .0

(Kelm :1339).شود می ساخته زبان طریق از واقعیت. کنند می خلق را جهان کلمات .4

: عبارتندازچهار اصل راهنما بررسی قدرشناسانه

برای هرسیستمی که قادر به کار کردن است، نیروی های مثبت و زندگی بخش را جسشت و جشو کنیشد. و بشرای -6

.باشید قدردان دارد که چیرهایی بهترین

.کنید توجه است مربوط و ممکن که آنچه دانشی که به وسیله پژوهش ایجاد می شود باید کاربردی باشد به -1

بهتر از آنچه هست بشود و مشی توانیشد یشاد بگیشرد چگونشه تکامشل خشود را هر سیستمی این ظرفیت را دارد که -0

.باشد است ممکن که هدایت کند. پس چالش های انگیره بخش را در نظر بگیرید. آنچه

همیارانه باشد. که بسازید فرایندی و محصول بررسی و کاوش به هم مربوط و جدایی ناپییر هستند پس فرایند -4

درپی این هاست :بررسی قدر شناسانه

مندساز درجهت تغییرنرویکرد مثبت توا -6

پیدا کردن بهترین ها در مرد و جهان اطراف آنها -1

با هم ساختن و انگیره بخشیدن به تصویر آینده -0

تمرکر بیشتر بر این که ما چه می خواهیم -4

(Kelm :1339) پیدا کردن و رها کردن هسته مثبت -9

هسته مثبت قدرشناسی

جستجو

زندگی چه می بخشد بهترین آنچه که

هست را بیابید

Discovery

رویا

چشم انداز ما چیست فراخوان جهان چیست

dream

پایداری

چگونه توانا شویم؟ ترجمان آنچه بر آن

ارزش می گیاریم به آنچه باید انجا دهیم ااولین قدمها چه باید باشد

Destiny

چه کنیم که رویایمان تحقق یابد طرحها و استراتژیها برا ی تحقق این رویا

چیست

Design

نگاری می شوند توانی تازه خلق می کنند. ارزش های روزنامه نگاری محلی وقتی بشا ارزش هشای این اصول وقتی وارد روزنامه

بررسی قدر شناسانه در روزنامه نگاری زاینده منطبق می شوند ابراری قدرتمند در دست جامعه شناسشی مشرد مشدار بشرای ایجشاد

. بود خواهند فضای عمومی، شکل گیری جنبش اجتماعی و ایجاد تغییر مثبت

( مشی Generative journalism( در تعریف روزنامه نگاری زاینشده ) Axiom Newsلیرا لیلی عضو تیم خبری آکسیو )

روزنامشه «القیت در جهت تسهیل تغییرات مثبتروزنامه نگاری زاینده یعنی تعمق بر روی موضوعات ارتقای ایده خبری و خ»ید: گو

نیر می باشد یعنی نه فقس سوال پرسیدن از حال حاضر بلکه جست و جوی راه هشایی کشه بشه نگاری زاینده شامل آینده محور بودن

کشف راه های دیگر تفکر و انجا کار ختم می شود.

این مهم است که تاریخ را همان طور که رخ داده است ثبت کنیم، این همان کاری است که روزنامه نگاری مشی کنشد، )وقشف

حال می توان آینده نگر بود و مفاهیم عمیق تربه روزنامه نگاری وارد کشرد. اگشر ششما مقیشاس هشای ثبت عینت شدن ( اما در عین

هستند. و فرضشیاتی کشه پرسشش را بشه بحشث در مشورد AIاین شاخص ها براساس اصول ، اندازه گیری که ما داریم را به آن بدهید

Neutel , Generative Journalism’s Focus on Change Makes a) قدرت، موفقیت، امید و رویا تبشدیل مشی کنشد.

Difference, :1363)

براساس اصول روزنامه نگاری زاینده کار مشی کنشد در توضشیح است که شبکه خبری آکسیو نیوز که جرء معدود رسانه هایی

، کاتشالیروری در آفریندتوامندی می ما بر این باوریم که قدرت بررگی در داستان سرایی نهفته است. داستان سرایی»خود می گوید:

جایی که آنها بیشترین ،جهت تغییر است و وسیله ای برای سو دادن افراد و سازمان ها به سوی آینده ای فراگیر، هماهنگ و مرفه

ما برای خشدمت ، یک گا به سمت دنیای بهتر بر می داریم. این تالش جمعی ما با هر سازمانی که کار می کنیمتاثیر خود را دارند.

ماموریت ما برای زندگی بخشی بشه یرمی گیارد هدفی که بر جهانی که در آروزی آن هستیم تاث به هدفی بررگ تر از خودمان است.

، رویکردی ظرفیت ساز، ه بر پایه اصول بررسی قدرشناسانهشبکه خبری از دریچه ی روزنامه نگاری زاینده است. روزنامه نگاری زایند

.(Axiomnews) « .حور برای جلو راندن سازمان به سمت باالترین ظرفیتش استمندساز منتوا

پیشینه پژوهش

نمونه ی روزنامه نگاری محلی را می تواند در بسیاری از کشورها و فرهنگ های جهان پیدا کرد. برای مثال در ملل در حال

درمانی و گرارشگری خبر در کشورهای -توسعه ی آفریقا، روزنامه نگاری محلی نقش یاری دهنده در انتشار اطالعات بهداشتی

روزنامه نگاری محلی تمرین جدیدی را تجربه می کند، این شیوه تالش می کند به قیبازی می کند. یا در اروپای شرجنگ زده

.در چین، تگویی برپایه هویت ملی برپا کنندو گف به سمت دولت های دموکراتیک رفته کشورهای کمونیستی سابق کمک کند که

اری محلی تغییر شگفت انگیر را ممکن کرده جایی که رسانه ها با محدودیت بسیار سنگین حکومتی رو به رو هستند. روزنامه نگ

است چرا که با روندی آرا از رسانه های ملی قانونمند و منظم به سیستم محلی خودگردان با کنترل حکومتی کم تر تغییر شکل

ا به روزنامه ایمان، ارزش ها، آزادی، ثروت، ایدئولوژی و سایر مشتقات فرهنگ این امکان ر،می دهد. در واقع گوناگونی در زبان

نگاری محلی داده است که از هر نقطه نظر فرهنگی بتوان ترجمان متفاوتی از کارکردی که درجامعه ایفا می کند به دست آورد.

Hatcher):1363)

هر چند در ایران وضع به گونه ی دیگری است. طبق یافته های دو پژوهش علمشی کشه دکتشر محمشد مهشدی فرقشانی، اسشتاد

نکشات ارزششمندی در استان ایران انجا داده اسشت 9عات محلی داشنگاه عالمه طباطبایی براساس تحلیل محتوای مطبوارتباطات

مورد ضعف های این جریان از روزنامه نگاری در ایران مشخص می شود.

مطبوعشات محلشی. رویشداد ها در محتوا و عملکرد ، فقر منابع مالی و انسانی و بازتاب آن بر طبق یافته ها ساختار ضعیف نهادی

، شخصیت گرایی و های سراسری ، عد توجه کافی به مسائل و نیازهای محلی و تقلید از روزنامه ، غیر تولیدی بودن محتوا مدار بودن

های محلشی از ، آداب و رسو و سنت ، فرهنگ ، بی توجهی به زبان شهرت زدگی، همچنین بی توجهی به چرایی و چگونگی رویدادها

ارد به این فکر کنند واردی است که می توان به عنوان ضعف روزنامه نگاری محلی در ایران بر شمرد. روایتی که بسیاری را وا می دم

روزنامه نگاری محلی وجود نداردواقعی که در ایران به معنای

ای است و نیر به جشای نطقه، فرا محلی و فرا م درصد محتوای مطبوعات محلی 39تا 33براساس این تحقیقات چیری حدود

ها و مقامات محلشی توجشه نششان داده ، چهره ها ، نسبت به شخصیت ها ای و پرداختن به آن منطقه -های واقعی خبری توجه به ارزش

درصشد مطالشب غیشر تولیشدی بشوده یعنشی از 39درصد مطالب به سبک خبر بوده است. همچنین در حشدود 56می شود. نردیک

های دیگری هم دارند بشرای ها اخی شده است. مطبوعات محلی بررسی شده ویژگی ا در بهترین حالت از روابس عمومیها ی خبرگراری

/ درصد روسشتاها 31، ها درصد شهرستان 63، ها ها مربوط به مرکر استان درصد اخبار و مطالب آن 64، مثال در مورد منطقه رویداد

این درحالی است که باید به عنوان یک روزنامه محلی محوریت اخبار خود را (6056)جاللوند, و عشایر و بقیه سراسری بوده است.

تنها به موضوعات محلی داده یا اگر هم از اخبار سراسر بهره می گیرند، این اخبار را از زاویه محلی)یعنی اهمیتی کشه بشرای منطقشه

خودشان دارد( بررسی کنند.

توجشه آن به بردارند گا توسعه راه در خواهند می که مطبوعاتی تمامی در باید خبری عناصر ترین مهم بعنوان «چگونه و چرا»

درصشد 93تیتر نردیک در غالب خبری ارزش و درصد/ 31 «چرا» سهم و صفر به نردیک یعنی درصد/ 36 «چگونه» سهم اما شود

فضای نشریات به ساختن فرایند اجتماعی،این محوریت شهرت یعنی به جای آن که این .(6056)جاللوند, فقس شهرت بوده است

عمومی مبتنی بر مشارکت بپردازند، یک شخصیت رسمی سیاسی را محور قرار داده و دائما یا به تمجید یا نقد وی می پردازنشد کشه

در هر دو حالت زیان بار است.

بشر « میران و نحوه انعکاس مباحث مربوط به مشارکت در رسانه های محلی»بررسی عنوان با 36 سال در که دیگری پژوهش

نشریه محلی استان کرمان انجا شد نشان می دهد که مطبوعات محلی در تعمیق حقو شهروندان نقشش ضشعیفی داششته 3روی

کت اعشم از سشطح ابتشدایی تشا سشطوح بشاالی مششارکت مشدنی در اند. گرارش دهی اخبار نهاد های مدنی یا مباحث مربوط به مشار

. (6036)اخالص پور, روزنامه فردوس کویر: انعکاس نمی یابند. یمطبوعات محل

ود بحث مدیریت بالیای طبیعی است. چشرا ش می رنگ پر محلی نگاری روزنامه پای جای آن در که مواردی ترین مهم از یکی

آشفته مربوط به بالیای طبیعی ، اطالعات برای مرد دانشی حیاتی است که موقعیتشان را درک کنند.ئن و مکه در موقعیت نا مط

تش ندارد. هر رسانه ی محلشی اعشم از القوه ای که روزنامه نگاری محلی در خود دارد ربطی به میران پیشرفتگی تجهیراب توان

ینه بودن پایشداریش بیششتر باششد در مواقشع بحشران کشارا خواهشد بشود. رادیو، روزنامه در واقع هر نوع تجهیراتی که به خاطر کم هر

(Birowo :1335)

ر اختیشار آن د ششرایس کشردن آرا بشرای محلی رسانه که است اطالعاتی میران بسته زده بحران مناطق در جامعه عمل قدرت

برای کار اجتماعی، بشه سرمایه اجتماعی باال باشد،جامعه جامعه قرار می دهد. تاثیر سرمایه اجتماعی در اینجا مشخص می شود. اگر

(Hatcher :1363) منظور حمایت از خانواده ها، همسایه ها در برابر آسیب وخسارت وارد عمل می شود.

ندین منطقه بحران زده در اندوزی، داوطلبان محلی بر روزنامه نگاران جریان اصلی رسانه برتری داشتند. چرا که آنهشا در چ در

مناطق بحران زده زندگی می کردند و به قربانیان نردیک بودند. آنها مردمشان ومحیطشان را به خوبی می شناختند، به عشالوه ایشن

، می توانستند واقعیتی را که قربانیان با آن مواجه می شوند بهتر درک کنند و در نتیجه قادر حادثه بان خود به عنوان قربانیانداوطل

(Birowo :1335)بلند کنند. را بودند صدای قربانیان را با حف. منافع انها

مشی ششمار بشه بالخیشر که هایی مکان در مخصوصا است شده تجربه جهان همه در محلی نگاری روزنامه از استفاده شکل این

فشراهم بعد از زلرله بم بود که لرو آن، فرصت به کار گیری این شیوه از روزنامه نگاری را 6031 سال در بار اولین ایران در اما روند

آورد.

هزد شگفت رسانی اطالع مراکر فقدان و مرد سردرگمی از آمدند، می بم به که المللی بین هایی سازمان همه بم زلرله از بعد

برنامشه هشای نامه که بتواند مرد را در جریشان می شدند. اولین پیشنهاد آنان ایجاد مراکر اطالع رسانی در شهر بود و چاپ یک خبر

UNDPها قرار دهد. این پیشنهاد در آغاز شکل عملی به خود نگرفت، اما در مشاه هشای بعشد دو خبرنامشه باحمایشت NGOدولت و

. (6031)اخالص پور,: ددر شهر بم منتشر شدن)سازمان جهانی بهداشت( WHOو )برنامه عمران ملل متحد(

3در به مشدت یشک سشال 6030تیر 60به صورت دو هفته نامه از UNDP حمایت با «ماست آرزوی که شهری بم»خبرنامه

بود، صفحه آخر این نشریه به زبان انگلیسی برای سشازمان منتشر شد. صاحب امتیاز این نشریه شورای اسالمی شهرستان بم صفحه

های بین المللی منتشر می شده است و عموما همان موضوعات داخل نشریه را منعکس می کرده است. صفحه آخر ایشن نششریه بشه

طور کامل در جامعه مورد تحلیل این مقاله حیف شد.

ه هرینه های افراد مستقل و عالقه مند به مسائل بشم تشامین هرینشه ششد ابتدا با « شهروندان و مشارکت»نشریه دیگر طرف از

این نشریه مدیر مسشئول 1، در شماره بهره گیری از درآمد آگهی نبودمجوز چنین خبرنامه هایی امکان با داشتن است. از آنجا که

همکاری می کند. از شماره نهشم بشه بعشد از عالقه مندان و مردمان محلی برای اهدای کمک مالی جهت ادامه کار نشریه در خواست

تیشر 10امشه از کشه بشه صشورت دوهفت .تشامین کشرد را « شهروندان و مشارکت»هرینه های نشریه (WHOسازمان بهداشت جهانی)

یت لبشا مسشئو ) راهای محلشی شهرسشتان بشم شو هماهنگی با صاحب امتیازی دفتر صفحه تما فارسی4در به مدت دو سال 6030

زندرضوی(به چاپ رسید و در مناطق آسیب دیده از زلرله ی )بم و بروات( توزیع می شد. دکتر سیامک

کشرده ایفشا را محلشی نشریه کارکرد عمال محتوایی بررسی به توجه با درحالی اند شده گیاری نا خبرنامه رسما نشریه دو این

خبرنامشه کشه ندارنشد نیشازی ارششاد مجشوز بشه صورتی در تنها محلی نشریات که آمده میان به آنجا از احتماال خبرنامه اصطالح. اند

یر فقس محدود به استان می باشد و نیاز به مجوز کشوری ندارد.ن خبرنامه مجوز. شوند محسوب

مخصوصا نشریه شهروندان و مشارکت به طوری که است، بوده ای حرفه غیر بسیار عملکرد لحاظ به خبرنامه دو این چارچوب

نیروی انسانی کادر این دو نشریه عموما از مرد محلی و بحران دیده خود بم و بروات .مطالب بسیار دشوار می باشدتشخیص فرمت

) هر چند درمیان دوره چاپ روزنامه نگشاران عالقمنشد کرمشان تشالش ند.روزنامه نگاری ندیده ا بوده اند و مشخصا آموزش حرفه ای

با توجه به کیفیت کار محشدود بشه نظشر مشی منابع مالی آنها نیر تاحدی مهارت آموزی کنند(کردند با برگراری کارگاههای آموزشی

«بم شهری کشه آرزوی ماسشت »درصد نشریه 49عکس کار شده و « شهروندان و مشارکت»درصد نشریه 0381برای مثال فقس رسد.

.در محتوای خود از عکس استفاده کرده است

روش شناسی

و «ای مقوله» تکنیک دو از است ودرآن« روش تحلیل محتوا با شکل تحلیل استنباطی » تحقیق در این پژوهش روش

.است شده استفاده «ارزیابی»

واحد تحلیل خبر . است بوده محلی نشریه دو بر تأکید با محلی نگاری روزنامه شیوه تحقیق مورد ی مجموعه پژوهش این در

یا پیا است که درآن ثبت با شمارش برابر است

فصل هر از «ماست آرزوی که شهری بم» نشریه از شماره 9 و «مشارکت و شهروندان» نشریه از شماره 9:آماری ی جامعه

.است شده انتخاب شماره یک

از شماره یک فصل هر براساس ها، نمونه دسترس است . در های نمونه براساس غیراحتمالی گیری گیری نمونه نمونه روش

موجود نمونه به تاریخ ترین نردیک براساس مشارکت و شهروندان نشریه از آمده دست به های نمونه. است شده انتخاب نشریه هر

حدود در احتماال که شد انجا نکته این به توجه با زمانی گیری هدف این. باشد می «ماست آرزوی که شهری بم» نشریه در

ماجرا یک از زوایایی باید یشان محلی رویکرد براساس و بودند مواجه خود شهر در مشترکی موضوعات با نشریه دو هر مشابه زمانی

.باشند دیده را

مقوالت

رویداد منطقه -6

فرمت -1

الیه -0

مشارکت نماینده -4

مشارکت سطح -9

خبر عنصر -1

خبر محتوای -7

خبر نوع -3

عبارتند از : تعاریف نظری و عملی متغیرها و مفاهیم به کار رفته در تحقیق

سبک مطلب: -الف

شده است :نشریه با توجه به سبکهای زیر کدگیاری مطلب هر

و آمده دست به مصاحبه یا و مشاهده طریق از الز اطالعات که رویداد یک از عینی گرارشخبر : -6

.ندارد دخالت آن در خبرنگار نظرات

و نظرات طالبی که عالوه گرارش رویداد، مشاهدات افراد دیگر، مصاحبه و ارزیابی مگرارش خبری: -1

شخصی نویسنده را هم در بردارد.

صاحبه خبرنگار با یکی از مسئولین یا فردی که از حوزه میکور اطالعات دقیقی ممصاحبه خبری: -0

دارد یک کنفرانس خبری یا سخنرانی یا نشست یا حتی در خیابان

.باشد آن در نیر نگارنده نظر و شود ارائه مدارک و اسناد به استناد با مختلف ابعاد از که مطالبیمقاله: -4

و نظرات نویسنده دیدگاه نماینده فقس عینی اطالعات و اسناد از استفاده بدون که مطلبییادداشت: -9

است.

.باشد شده نوشته نظم به که مطلبیشعر : -1

نگر هیچ رویدادی نباشد، فقس جهت انعکاس نظر فرد مورد مصاحبه تهیه بیا که مطلبی: بهمصاح -7

شده باشد.

وضعیت ظاهری یا موضوعات در جریان در یک کارگاه با جرئیات شرح داده شده است. گرارش: -3

مطالبی که مرد در شرح زندگی خود برای نشریه فرستاده اند داستان مرد : -5

پیشنهاد و انتقادات مرد نسبت به نشریه یا نسبت به مسئولین شهر نظر مرد : -63

منطقه رویداد -ب

شده است :نشریه با توجه به سبکهای زیر کدگیاری مطلب هر

محلی -6

استانی -1

کشوری -0

بین المللی -4

محتوا نوع -پ

تولیدی: خود نشریه خوراک خبری و دیگر مطالب خود را تهیه می کند. -6

غیر تولیدی: خوراک خبری یک نشریه از خبرگیاری ها یا روابس عمومی ها به دست می آید. -1

نماینده مشارکت: -ج

نشریه با توجه به سبکهای زیر کدگیاری می شود: مطلب هر

: رویداد ارائه شده در نشریه گرارش موضوعات مربوط به انجمن ها، شوراها یا سایر نهادها یا فعالیت های بله -6

مدنی گروهی انجا شده در منطقه است.

خیر : رویداد ارائه به هیچ کار گروهی اشاره ندارد. -1

اطالع رسانی شده : مشارکت سطح - د

پرسش و پاسخ –تقاضا برای راهپیمایی و همایش -شامل گفتگوبا مرد ) به صورت سخنرانی(ابتدایی: -6

مسئولین در نشریات یا مکان های عمومی

شرکت در توزیع کمک های مالی به نفع گروه های مختلف اجتماعیابراری: - -1

، اطالع رسانی در زمینه وضعیت گروه های مختلف اجتماعی، گرارش و خبررسانی در مورد حقو مدار: توسعه -0

شهروندی )شامل حقو کودکان، زنان ، محیس زیست، آزادی مدنی، و مسائل شهری(و همچنین اطالع رسانی و گرارش

در مورد نهادهای مدنی

الیه: - ذ

ده است :شنشریه با توجه به سبکهای زیر کدگیاری مطلب هر

مردمی که بخشی از سیستم سیاسی رسمی: حوزه مورد رجوع خبرنگاران برای یافتن خوراک نشریه، مقامات یا -6

هستند یا به عنوان رهبر نهادهای اجتماعی شناخته می شوند.

سازمان ها یا مردمی که عضو جامعه محلی نیمه رسمی: حوزه مورد رجوع خبرنگاران برای یافتن خوراک نشریه -1

تند اما الراما نماینده ملت یا حکومت نیستند. این مرد به صورت رهبر شناخته می شوند اما نه به صورت رسمیهس

اشاره دارد به مردمی که در مکان هایی که جایگاه سو : حوزه مورد رجوع خبرنگاران برای یافتن خوراک نشریه -0

، مدرسهمتعلق به نهادهای اجتماعی است جمع می شوند مثل کلیسا، مسجد

اشاره دارد به مردمی که به سادگی و به صورت حوزه مورد رجوع خبرنگاران برای یافتن خوراک نشریه تصادفی: -4

کامال غیر رسمی و محاوره در مورد موضوعات مختلف صحبت می کنند در جاهایی مثل کنار خیابان

دارد به مردمی که به در محدوده فضای اشاره خصوصی: حوزه مورد رجوع خبرنگاران برای یافتن خوراک نشریه -9

خصوصی خود در مورد مسائل مختلف اظهار نظر می کنند.

جهت گیری مطالب - ر

دارد: مطلب ارائه شده بی طرف نیست و نظر نویسنده نسبت به مثبت یا منفی بودن رویداد نشان -6

داده شده است.

گونه جهت گیری مثبت و منفی ندارد: مطلب ارائه شده فقس بر توصیف رویداد گرایش دارد و از -1

نسبت به وقوع رویداد اجتناب می کند.

خبر عنصر - ز

نشریه با توجه به سبکهای زیر کدگیاری می شود: مطلب هر

راچ -6

چگونه -1

چه کسی -0

چه – -4

کجا – -9

کی - -1

خبر محتوای - س

خبرهای مربوط به رویدادهای مشخص و معینمدار: رویداد -1

هستند که از یک گرارش یا مسألة مجرد و مُنفک، فراتر می روند تا درکی خبرهای پیچیده ای مدار: فرایند -2

و جامع را منتقل سازند منظم

ژورنالیسم زاینده شاخص های مفهو

برانگیراننده و موثر در اجتماع محلی -مثبتیا موقعیت عملکرد توصیف نمونه ای از -6

مشارکت جامعه محلی ارائه یک چشم انداز برای بهبود شرایس به ویژه از طریق -1

نشان دادن راهبردها و الگوهایی که اعضا جامعه محلی یا افراد ارائه می دهند -0

گرارش فعالیت های عملی و نوآوری هایی که برای رسیدن به چشم اندازها و اهداف مشترک ارائه می شود -4

ائه داده آنها را در قالب دستورالعمل پس از تعیین اهداف و بیان سوالها محقق مستندات متغیرها را ار در این پژوهش

شد بعد از آن برنامه spssکدگیاری قابل اندازه گیری نمود و جمع آوری اطالعات، استخراج شده و سپس وارد محیس نر افرار

ریری صورت گرفت و جداول جداول آماری یک بعدی و دو بعدی ارائه گردید

ل دو بعدی تحلیل ارائه شد.در این پژوهش از هر دو دسته تکنیکهای آمار براساس جداول یک بعدی توصیف و براساس جداو

توصیفی ) مانند جدول توزیع فراوانی ( و تکنیکهای آمار استنباطی بهره گرفته شده است.

جداول و یافته ها

است درحشالی شده تولید توسس خبرنگاران نشریه« مشارکتشهروندان و »% مطالب 5181یافته های پژوهش نشان می دهد

بم ششهری »توسس خود نشریه تولید شده است. این امر نشان می دهد که « بم شهری که آروزی ماست»% مطالب نشریه 3389که

بررسشی به نسبت بیشتری بر اخبار منتقل شده از خبرگراری های رسمی و روابس عمومی ها وابسته بوده اسشت. « که آرزوی ماست

و «مشارکت و شهروندان» درصد40 که چرا اند کرده مدارعمل فرایند خود رسانی اطالع در نشریه دو هر که داد نشان ها

.اند کرده کار مدار فرایند را خود اخبار« ماست آرزوی که شهری بم» مطالب درصد0689

مطالشب % 1089 کشه دهشد مشی نششان نششریه دو محتشوای تحلیشل ، نگشاری روزنامه شیوه این در مشارکت اهمیت به توجه با

«ماسشت آروزی کشه ششهری بشم » نششریه مطالشب % 6389 تنهشا درحشالی دارنشد داللت مشارکت انتقال بر «مشارکت و شهروندان»

ششهروندان »مطالب درصد 1581نتایج تحلیل نشان میدهد که همچنبن و .اند کرده منتقل را مدنی مشارکت به مربوط موضوعات

.% می باشد 6381« بم شهری که آروزی ماست»جهت دار بوده اند در حالی این نسبت در نشریه «مشارکتو

منطقه رویداد نشان می دهدبرحسب ( توزیع فراوانی محتوی دونشریه را6جدول شماره )

رویداد منطقه حسب بر خبرنامه محتوایتوزیع فراوانی –6 شمارهجدول

منشدرج در جشدول درجشدول منشدرج های یافته طبق بر

« مشششارکتشششهروندان و »% مطالششب 5489 - 1شششماره

کشششه آروزی بشششم ششششهری»% مطالشششب در نششششریه 633

مربوط به موضوعات محلی بوده اسشت. ایشن امشر «ماست

نشان می دهد که این دو نشریه کامال محلی عمل کشرده

و تنها بر محور موضوعات منطقه خود متمرکر بوده اند.

شهری که آرزوی ماست بم

نشریه شهروندان ومشارکت

مطالب فراوانی درصد فروانی درصد

100 135 94.5 52 محلی

0 0 5.5 3 بین المللی

100 135 100 53 جمع

Value= 54.2 Df=4 Sig=0

Value=7.4 df=1 sig=0.023

مطالبمحتوای دو نشریه برحسب فرمت توزیع فراوانی – 1شمار جدول

مشارکت بوده خبر بوده است. این نسبت در نشریه بم % مطالب شهروندان و 6389تنها همانطور که جدول فو نشان می دهد

% بوده در حالی که در 0381 «شهروندان و مشارکت»% است ، در مقابل گرارش های خبری در 0384شهری که آروزی ماست

% بوده است. این 1087نشریه بم شهری که آرزوی ماست

«بم شهری که آرزوی ماست »امر نشان می دهد که نشریه

بیشتر بر روی اطالع رسانی متمرکر بوده است اما

به تحلیل و تفسیر و ارائه « شهروندان و مشارکت»نشریه

توضیحات گسترده تر پرداخته است.

ه به اهمیت مشارکت در این شیوه روزنامه نگاری با توج

% مطالب 1089 ،تحلیل محتوای دو نشریه نشان می دهد که

بر انتقال مشارکت داللت دارند « مشارکتشهروندان و »

بم شهری که آروزی »% مطالب نشریه 6389درحالی تنها

« ماست

ت مربوط به مشارکت مدنی را منتقل کرده اند. وعاموض

نشان می دهد که هر کدا از دو نشریه چه سطوحی از مشارکت را گرارش 0جدول شماره

کرده اند

توزیع فروانی محتوای – 0ه شمار جدول

نشریه بر حسب نوع مشارکت

مندرج در جدول بر طبق یافته های مندرج درجدول

ششهروندان و »مشارکت منتقل در نششریه – 0شماره

بیشتر بشر مششارکت توسشعه مشدار تاکیشد « مشارکت

% در حششالی کششه مشششارکت ابششراری 3381داشششته بششا

% موارد 43با« بم شهری که آروزی ماست»درنشریه

بیشتر منتقل شده است.

بم شهری که آرزوی

نشریه شهروندان ومشارکت ماست

مطالب فراوانی درصد فراوانی درصد

خبر 6 10.5 41 30.4

گرارش خبری 22 38.6 32 23.7

مصاحبه خبری 7 12.3 37 24.7

21.2 25 38.6 22

سایر مطالب:

یادداشت، مصاحبه،

گرارش، شهر، مقاله،

نظر مرد ، داستان

مرد

جمع 57 100 135 100

نشریه شهروندان ومشارکت بم شهری که آرزوی ماست

مطالب فراوانی درصد فروانی درصد

ابتدایی 4 12.5 6 24

ابراری 2 6.5 10 40

توسعه مدار 25 80.6 9 36

جمع 31 100 25 100

Value=12.7 Df=2 Sig=0.002

Value=25.53 df=3 sig=0.20

فراوانی محتوای دونشریه را بر حسب الیه نشان توزیع 4نشریات اخبارخود رال از الیه های مختلفی کسب می کنند. جدول شماره

می دهد :

4شماره جدول–

توزیع فراوانی محتوای دو نشریه بر

حسب الیه

مندرج در بر طبق یافته های مندرج درجدول

بیشترین منبع مطالب – 4جدول شماره

از جایگاه سو یعنی « مشارکتشهروندان و »

مکان هایی که مربوط به حضور گروه ها و نهاد

های مدنی بوده است در حالی بیشترین مطالب

درصد 1187« بم شهری که آروزی ماست»نشریه

از مقامات رسمی گرفته شده اند. این امر نشان

یاسی رسمی بوده اند تا جامعه عمومی مقامات س« بم شهری که آروزی ماست»می دهد بیشتر محل رجوع نشریه

محلی.بی طرف بودن ا زویژگیهای روزنامه نگاری دیدبان است.

توزیع فراوانی محتوای دونشریه را برحسب عنصر خبر نشان می دهد: 9جدول شماره

توزیع فراوانی محتوای دو نشریه برحسب عنصر خبر –9 شماره جدول

منشدرج در بر طبق یافتشه هشای منشدرج درجشدول

درحالیکشه هشردو نششریه بشه طشور 9شمارهجدول

% 381تقریباً مساوی ازعنصر چه بهره گرفتشه انشد

مربوط بشه عنصشر « مشارکتشهروندان و »مطالب

بوده است در حالی این نسبت « چه کسی»خبری

% 1384« بم شهری کشه آروزی ماسشت »در نشریه

زوتفشاوت چششم گیشری د ر اسشتفاده ا می باششد.

.میان دونشریه وجود دارد« ا وکی چرا و کج»عناصر

نشریه شهروندان ومشارکت بم شهری که آرزوی ماست

مطالب فراوانی درصد فروانی درصد

رسمی 5 10 78 66.7

نیمه رسمی 1 2 8 6.8

جایگاه سو 24 48 17 14.5

تصادفی 8 16 4 3.4

خصوصی 12 24 10 8.5

جمع 50 100 117 100

نشریه ومشارکتشهروندان بم شهری که آرزوی ماست

مطالب فراوانی درصد فروانی درصد

چه کسی 3 8.6 22 20.4

چه 16 45.7 44 40.7

چگونه 11 31.4 33 30.6

0.92 1 14.2 5

سایر موارد :چرا و

کجا وکی

جمع 35 100 108 100

Value= 7.900 df=3 sig= 0.95

Value= 54.2 Df=4 Sig=0

زاینده ژورنالیسم های نمونه

یافت های مورد صرفا و کرده نظر صرف آنها کدگیاری از شدند یافت محدود نشریه دو این در زاینده ژورنالیسم موارد که آنجا از

دولت موفقیت موارد ذکر و بررسی به که هایی گرارش ها، شاخص این جوی و جست در.شوند می ذکر خالصه صورت به شده

. کند می نردیک پروپاگاندا ژورنالیسم با را زاینده ژورنالسیم مرز موارد این تحلیل چون. شدند گیاشته کنار تحلیل از اند پرداخته

.کرد خواهد وارد لطمه زاینده ژورنالیسم ماهیت به مبحث دو این تمیر

می «ومشارکت شهروندان» نشریه شماره9از هم و «ماست آروزی که شهری بم» نشریه شماره9 هر تحلیل از شده یافت مطالب

.باشد

«بم شهری که آروزی ماست»نشریه

شماره عنوان مطلب خالصه مطلب

صفحه

شماره تایخ نشریه

نشریه

شاخص بررسی

قدرشناسانه

در الملشل بشین امداد سازمان عملکرد گرارش

مجتمشع – مسکونی های واحد ساخت زمنیه

همچنشین و کلینیشک – کتابخانه – فرهنگی

بشین در کفشش و غشیایی مشواد -لباس توزیع

کودکان

غیشر هشای سشازمان فعالیت

بم در دولتی

:شاخض نوع اول 6 6030 تیر60 شنبه سو صفحه

از ای نمونششششه توصششششیف

موقعیشششت یشششا عملکشششرد

و برانگیراننشششده -مثبشششت

محلی اجتماع در موثر

وUNDP سشازمان مششترک کارگشاه گشرارش

الرامششات تلفیششق جهششت در مسششکن بینششاد

تمایالت و ها خواسته با معماری و شهرسازی

و محلششی مششرد از چنششدی حضششور بششا مششرد

گروهی کار قالب در با معماران و مهندسان

ایشده خانه» مشورتی کارگاه

شد برگرار بم در «آل

اول: نوع شاخص 3 6034 مهر19 شنبه اول صفحه

از ای نمونششششه توصششششیف

موقعیشششت یشششا عملکشششرد

و برانگیراننشششده -مثبشششت

محلی اجتماع در موثر

از «ب.س.آ» سازمان فعالیت عملکرد گرارش

تششکیل را نجشات تیم که زلرله از بعد دقایق

کشل اداره بین همکاری و. بعد سال تا داد می

کش هنشدی دولتشی غیر سازمان و بهریستی

اینترنشنال

هششای فعالیششت بششر مششروری

دولتششششی غیششششر سششششازمان

بم در «ب.س.آ»

اول نوع شاخص 65 6034 تیر 63 شنبه دو صفحه

از ای نمونششششه توصششششیف

موقعیشششت یشششا عملکشششرد

و برانگیراننشششده -مثبشششت

محلی اجتماع در موثر

«شهروندان و مشارکت»نشریه

شماره عنوان مطلب خالصه مطلب

صفحه

شماره تایخ نشریه

نشریه

قدرشناسانهشاخص بررسی

را حلی راه مسئول مدیر سرمقاله این در

ششامل کشه کنشد مشی پیشنهاد بم برای

محلشی اجتماعشات بحث و ها شورایاری

بششه نوجوانان،زنششان کودکششان، حضششور بششا

مند عالقه شهروندان یک هر که طوری

جهشت ها گروه این در مشارکت به قادر

خودششان دست به خودشان مسائل حل

باشند

گسشترده مشارکت و شهروندان

ساخت در آنان یافته سازمان و

ماست شایسته که بمی

تیششر10 شششنبه سششه اول صفحه6030

دوم وسوم نوع شاخص 6

بهبششود بششرای انششداز چشششم یششک ارائششه

مشششارکت طریششق از ویششژه بششه شششرایس

و راهبردهشا دادن محلی و نشان جامعه

افراد یا محلی جامعه اعضا که الگوهایی

دهند. می ارائه

موسسشه نماینده توسس که گرارش این

SDC ششده ارسال نشریه به و شده تهیه

ایشده خانشه ساخت کارگاه فرایند به بود

و UNDP سششازمان توسششس کششه آل

SDC(سشویس همیاری و توسعه آژانس )

گشرارش ایشن در. پردازد می شده برگرار

توسششس شششده مطششرح مشششکالت تمششامی

این رفع برای که هایی پیشنهاد و مرد

اطششالع مسششئله حششل از اعششم مشششکالت

نظشارت اجرای مرد ، با مشورت رسانی،

خواسششت در ،و خانششه سشاخت بششر دقیشق

تفصشیل بشا صالحیت صاحب پیمانکاران

معضشالت گشرارش ایشن . است شده ارائه

را خانشه سشاخت بشرای مرد روی پیش

است داده توضیح

آموزششششی کارگشششاه ارزیشششابی

در مناسشب مسکن و مهندسین

30 مرداد 3 تاریخ

صشششششششفحه

چهار

مهششر69 چهارشششنبه

6030

دوم وسوم و اول نوع شاخص 5

یششا عملکششرد از ای نمونششه توصششیف

در مشوثر و برانگیراننده -مثبت موقعیت

انشداز چششم یک محلی و ارائه اجتماع

طریشق از ویشژه بشه ششرایس بهبود برای

دادن محلشی و نششان جامعشه مشارکت

جامعشه اعضشا کشه الگوهایی و راهبردها

دهند می ارائه افراد یا محلی

انجمششن مجمششع جلسششه اولششین گششرارش

ایشن انتخابشات و نخاعی ضایعه معلولین

ششکل چگشونگی بشر مشروری بشا انجمن

آن اعضشای نیازهای و انجمن این گیری

دسشت بشه و معلشولین بازتوانی جهت در

آنها خود توسس امور گیری

-توانشششایی یعنششی همبسششتگی

عمومی مجمع اولین از گرارشی

بم در معلولین

دی61چهارششششششنبه سو صفحه6030

اول نوع شاخص 69

یشششا عملکششرد از ای نمونششه توصششیف

در مشوثر و برانگیراننده -مثبت موقعیت

محلی اجتماع

و تعشاونی مدیره هئیت انتخابات گرارش

کارگاه سوزی آتش خاطر به که تاخیری

خشانوار سرپرسشت زنشان دسشتی صشنایع

سششازمان حضششور بششا ابوالفضششل سششوله

people in need

شکسششت یششک سششوزی آتششش

کسشب بشرای راهی بلکه نیست

است دیگری موفقیت

صشششششششفحه

چهار

نوع اول و چهارم 11 6034 اردیبهشت7

موقعیت یا عملکرد از ای نمونه توصیف

اجتمشاع در موثر و برانگیراننده -مثبت

گرارش فعالیت هشای عملشی و محلی و

نوآوری هایی که برای رسیدن به چشم

اندازها و اهداف مشترک ارائه می شود

«شهروندان و مشارکت»نشریه

شماره عنوان مطلب خالصه مطلب

صفحه

شماره تایخ نشریه

نشریه

شاخص بررسی قدرشناسانه

اجتماعشات آموزششی کارگاه گرارش

مششکالت و مسشائل طشرح با محلی

جملشششه از کننشششده ششششرکت افشششراد

سشایر و سرپرست بی زنان مشکالت

عمومی و پیشنهاد راه هشایی مسائل

برای حل آن

محلششی در اجتماعششات کارگششاه

بروات

اردیبهشششت7 چهارشششنبه سو صفحه6034

شاخص اول، دوم، سووم و چهوارم 11

یشششا عملکششرد از ای نمونششه توصششیف

در مشوثر و برانگیراننده -مثبت موقعیت

انشداز چششم یک محلی و ارائه اجتماع

طریشق از ویشژه بشه ششرایس بهبود برای

محلشی بشه عشالوه ی جامعشه مشارکت

کشه الگوهشایی و راهبردهشا دادن نشان

مشی ارائشه افشراد یشا محلی جامعه اعضا

و عملشی هشای فعالیت دهند و گرارش

چشم به رسیدن برای که هایی نوآوری

شود می ارائه مشترک اهداف و اندازها

جهشت کشه آموزشی کارگاه گرارش

تعشاونی عضو زنان مشکالت بررسی

و پیششنهادات ارائه و دستی صنایع

ششده برگرار آنها خود توسس برنامه

جلسشه روند حاوی گرارش این بود،

است اعضا مشکالت ارائه و

اجتماعشششات آموزشششی کارگششاه

دستی صنایع تعاونی – محلی

اردیبهشششت7 چهارشششنبه سو صفحه6034

سوم، چهارمشاخص اول، 11

موقعیت یا عملکرد از ای نمونه توصیف

اجتمشاع در موثر و برانگیراننده -مثبت

و راهبردهشششا دادن محلشششی و نششششان

افراد یا محلی جامعه اعضا که الگوهایی

دهنششد.و همچنششین گششرارش مششی ارائششه

کشه هایی نوآوری و عملی های فعالیت

اهشداف و اندازها چشم به رسیدن برای

شود می ارائه مشترک

محلی اجتماع مفهو به گرارش این

اعضششای کارگششاه فراینششد و پرداختششه

را رود پشت دهی وا خرده صندو

دولتشی غیشر سشازمان حمایت با که

بشا را بود شده اجرا الملل بین امداد

ایشن در ششده مطشرح مباحشث ذکر

هشا صندو بر که شرایطی و کارگاه

است داده شرح داشته، وجود

اجتماعشششات آموزشششی کارگششاه

بشه اعتماد -رود پشت در محلی

خود به انتقاد و یکدیگر

اردیبهشششت7 چهارشششنبه چهار صفحه6034

شوواخص نوووع اول،دوم، سوووم و 11

چهارم

موقعیت یا عملکرد از ای نمونه توصیف

اجتمشاع در موثر و برانگیراننده -مثبت

بشرای انشداز چششم یشک محلی و ارائشه

مشارکت طریق از ویژه به شرایس بهبود

دادن محلی به عشالوه ی نششان جامعه

جامعشه اعضشا کشه الگوهایی و راهبردها

دهند و گشرارش می ارائه افراد یا محلی

کشه هایی نوآوری و عملی های فعالیت

اهشداف و اندازها چشم به رسیدن برای

شود می ارائه مشترک

ششهر ایشده معرفشی بشه گرارش این

سشازمان بار اولین که ای ایده سالم،

الگشو یک ارائه برای بهداشت جهانی

در. پشردازد مشی است کرده استفاده

و سشاختار و هشا ویژگی گرارش این

شششده آورده ایششده ایششن بششه رسششیدن

یک عنوان به نه را آن والگوی است

برای که الگویی بلکه آل ایده الگوی

مشی مطشرح است ممکن شهری هر

.کند

اردیبهشششت7 چهارشششنبه اول.صفحه سالم شهر6034

شاخص نوع دوم 11

بهبشود بشرای انشداز چششم یشک و ارائه

مشششارکت طریششق از ویششژه بششه شششرایس

محلی جامعه

«شهروندان و مشارکت»نشریه

شماره عنوان مطلب خالصه مطلب

صفحه

شماره تایخ نشریه

نشریه

شاخص بررسی قدرشناسانه

سشالم تغییه الگوی آموزش گرارش

برنامشه بشا همراه تابستانی پایگاه در

سشوء بشا مبشارزه برای تفریحی های

انجمشن همکشاری بشا پنهشان تغییه

، کرمشششان کشششودک داران دوسشششت

ACF گرسشنگی بشا مقابلشه سازمان

پرورش و وآموزش

پایگشاه در تغییشه فعشال آموزش

مششششدارس تابسششششتانی هششششای

بم روستاهای

تیششششر 69 چهارشششششنبه چهار صفحه6034

اول نوع شاخص 17.

یشششا عملکششرد از ای نمونششه توصششیف

در مشوثر و برانگیراننده -مثبت موقعیت

محلی اجتماع

دولتششی غیششر هشای سششازمان لیسشت

بشم در کشودک حشوزه در که ایرانی

معرفی و کردند فعالیت زلرله از بعد

ششامل هشا سشازمان ایشن از یک هر

از نکششاتی و آنهششا اهششداف و وظششایف

و کشششودک حقشششو نامشششه پیمشششان

بم کودکان مشکالت

تیششششر 69 چهارشششششنبه اول صفحه کودکان یعنی فردا6034

شوواخص نوووع اول،دوم، سوووم و 17.

چهارم

موقعیت یا عملکرد از ای نمونه توصیف

اجتمشاع در موثر و برانگیراننده -مثبت

بشرای انشداز چششم یشک محلی و ارائشه

مشارکت طریق از ویژه به شرایس بهبود

دادن ی نششان محلی به عشالوه جامعه

جامعشه اعضشا کشه الگوهایی و راهبردها

دهند و گشرارش می ارائه افراد یا محلی

کشه هایی نوآوری و عملی های فعالیت

اهشداف و اندازها چشم به رسیدن برای

شود می ارائه مشترک

گیری نتیجه

اسشت هشایی رسشانه ما امروز نیاز که رسیده جا بدین تا کرده طی را زیادی مراتب امروز به تا تاریخ طول در رسانه از انتظارات

و دهنشد اهمیشت جامعه فعال کننده دریافت یک آرزوهای و عالیق نیازها، به کنند عمل دموکراتیک و کرده تشویق را مشارکت که

هشم هشای گشروه کوچک، اجتماعات در متقابل کنش برای ارتباطی ابرارهای از استفاده حق و پاسخگویی حق اطالعات، داشتن حق

هشای نقشش جشایی جابشه زدایشی، نهشاد بشودن، محلشی ، مقیاس چندگانگی،کوچکی. بشناسند رسمیت به را ها فرهنگ خرده و نفع

هشا رسشانه از کشه است هایی ویژگی تعهد و متقابل کنش جامعه، سطح همه در افقی ارتباطی پیوندهای ، کننده دریافت و فرستنده

هنجشار تشا گیشرد مشی قشرار اصشلی جریان های رسانه برابر در جایگرین نگاری روزنامه شاخه از محلی نگاری روزنامه. رود می انتظار

بشرای کشه را موضوعاتی. برد باال را آگاهی وفرایند کشانده اجتماعی فضای به را جامعه در منفعل و پراکنده کنشگران و کرده شکنی

مسشائل در ششدن درگیشر بشرای را جامعشه و ششهروندان میان تعامل امکان و بگیارد عمومی فضای در بحث به است مهم شهروندان

.کند فراهم خود جامعه مشترک

(Generative Journalism )زاینده ژورنالیسم رود، می شمار به جهان در تازه جریانی که مقاله این در شده ارائه رویکرد

و و اسشت گرفته منشا ژورنالیستی های بحث به (Appreciative Inquiries)شناسانه قدر بررسی اصول ورود از نگرش این. است

.دارد بیشتری انطبا کند می ایفا جامعه در سبک این که نقشی و محلی نگاری روزنامه های معیار با

اسشیب نشواحی در بشم زلرله از پس که «ماست آرزوی که شهری بم» نشریه و «مشارکت و شهروندان» محلی نشریه اینجا در

.اند شده محتوا تحلیل محلی نگاری روزنامه ای نمونه عنوان به اند شده منتشر نسخه 0333 تیراژ در( بروات و بم) زلرله از دیده

ایشن «مششارکت و ششهروندان » و «ماسشت آرزوی که شهری بم» نشریه دو محتوای تحلیل از آمده دست به نتایج بررسی در

اخبشار بشر بیشتر ایران محلی مطبوعات دهد می نشان که هایی پژوهشنتایج برخالف نشریات این دوی هر که است مشخص نکته

هر چند که هردو در شرایس اضشطراری .اند کرده عمل محلی کامال بوده موفق وضعیت این در نشریه دو این هستند متمرکر سراسر

آنهشا بشا دیگشر روزنامشه هشای محلشی ایشران متفشاوت بشود و بنا به درخواست اجتماعی معین شکل گرفتنشد در حقیقشت زاده ششدن

ز وجاهت بیشتری برخوردار است تا مقایسه هرکدا از آنهشا بشا نششریات دیگشر د. به همین دلیل مقایسه این دو اوعمرکوتاهی داشتن

محلی ایران .

و بشم ششهر محلی حوزه بر را خود مطالب درصد633 «ماست آرزوی که شهری بم» نشریهنتایج پژوهش حاضر نشان داد که

نتوانسته( ها عمومی روابس و ها خبرگراری مطالب شامل) تولیدی غیر مطالب درصد 6589 با که هرچند است کرده متمرکر بروات

و چشرا »عنصشر بشه پشرداختن جشای به که این مخصوصا بگریرد شوند می گرفتار بدان محلی مطبوعات اغلب که ضعفی دا از است

ایشن . اسشت داده اختصشاص «کسی چه» عنصر به را مطالب دیگر درصد1384 و «چه »عنصر به را خود مطالب درصد4387 «چگونه

یعنشی ) بیششتر خود های گرارش سایر و اخبار به دستیابی برای اصلی جریان نشریات همانند خبر دستیابی الیه 9 بررسی در نشریه

برونشد اول گروه سراغ به دارند گرایش اغلب اصلی جریان نگاران روزنامه که چرا است کرده رجوع رسمی الیه به( درصد 13 حدود

منفشرد اششخاص سشراغ آنها یعنی. شود می محسوب مرد خصوصی فضای که رفته آخر گروه سراغ به سپس. است رسمی گروه که

گرایششی کشه گیرد می سرچشمه آنجا از رسمی نشریات گرایش این. بدانند اول گروه فعالیت یا نظر مورد در را آنها نظر تا روند می

آگشاه و رسشانی اطشالع محشدوده در فقس را نگاری روزنامه هدف وضعیت این ندارند، آنها انسجا و مردمی مشترک فضای ساختن به

.کند می معرفی مرد سازی

«مششارکت و ششهروندان » نششریه مقابشل در «ماسشت آرزوی که شهری بم» نشریه در غالب رویکرد دهد، می نشان ها بررسی

درصشد 3684.اسشت کشرده متمرکشر خبشر بشر را خشود مطالشب درصد 0384 چراکه است نردیک دیدبان ژورنالیسم رویکرد به بیشتر

بشی است داده نشان نگاری روزنامه این تجربیات و اصول. کردند رسانی اطالع طرفانه بی را موضوعات و ندارند گیری جهت مطالبش

ایشن عمشده ضشعف ششاید .شد خواهد شهروندان تک تک منافع و موضوعات به فعاالنه توجه از مانع روش این خواهی عینت و طرفی

نماینشده نششریه این در شده ارائه مطالب درصد 6389 فقس مثال برایکه است این محلی نگاری روزنامه یک دهی شکل در نشریه

مشوارد درصشد 43 در نیشر ششده ارائشه مششارکت و وگرارش مشی دادنشد ع محور مرد خبر و از فعالیت جمعی واجتمابودند مشارکت

.است بوده ابراری مشارکت

کرده تولید نشریه خود( درصد50 حدودا) ار مطالب اغلب «مشارکت و شهروندان »نشریه نتایج ارائه شده، براساس مقابل در

. دادند اختصاص خود به را مطالب( درصد0684) «چگونه» و( درصد4987) «چه» ترتیب به نشریه این خبری برجسته عنصر. است

و گیاششته سشو الیه بر را خود تمرکر خبر به دستیابی الیه در نشری این. است بوده درصد381 تنها« کسی چه »سهم که حالی در

نیمشه الیشه و( درصشد 3)رسشمی الیشه از ترتیشب به را خود اطالعات ترین کم و گیرد می( 43) سو جایگاه از را خود مطالب بیشتر

رهبشران عمشومی ضشعف بشه نششریه دو هشر در رسشمی نیمه الیه از رسانی اطالع ضعف احتماال. آورد می دست به( درصد1) رسمی

.گردد برمی جامعه در محلی غیررسمی

فاصله طرفانه بی کنشگری از رویداد به نسبت گیری جهت با «مشارکت و شهروندان »نشریه زاینده ژورنالیسم اصول براساس

ایشن در خبر سهم جداول براساس. است گرفته عهده به خبر گفتن از بیش مسئولیتی خود رسانی اطالع کردن دار جهت با و گرفته

توصشیف بشر عالوه خبری گرارش. است کرده کار خبری گرارش را خود مطالب درصد0381 درحالی. است بوده درصد 6389 نشریه

مشی مطالب درصد1581 شامل دار جهت رسانی اطالع این دیگر سوی از. دارد خود در هم را رویداد های تفسیر و ها تحلیل رویداد،

.شوند می تلقی دار جهت مطالب درصد6381 «ماست آروزی که شهری بم» نشریه در نسبت این که حالی در شود

و انشد کشرده رسشانی اطشالع را مششارکت مطالب درصد 1089 است کرده عمل خوب نیر مشارکت رسانی اطالع در نشریه این

.اند شده می مدنی های نهاد گروهی جلسات رسانی اطالع حاوی یعنی بودند مدار توسعه ها مشارکت این از درصد 3381

راسشتای در «مششارکت و ششهروندان » نششریه دهد می نشان اطالعات نشریات، مطالب در شده یافت های شاخص بررسی در

نبشوده موفشق الگشو این کامل اجرای در ولی است برداشته قد زاینده ژورنالیسم رویکرد به دستیابی برای قدرشناسانه بررسی اصول

-69-5-6 ششماره نششریات در. محدود به چند گرارش خبری خاص می ششدند ، شماره 9 یافت شده در اینموارد از که چرا. است

در عین حال شاید به دلیل ششرایس حاصشل از .هستند قدرشناسانه بررسی های شاخص حاوی مورد 63 نشریه 9 این در و 11-17

به گالیه ست زلرله بسیاری از گفتگوهایی که درقالب جلسات گروههای مدنی ) شورایاری یا سازمانهای غیردولتی ( به وقوع می پیو

. شودبه خوبی منعکس نمی تایید اوضاع دستاوردهای مثبت با نگرانی از که به نظر می رسدو ودوغرزدن نردیک می ش

اسشت، ششهروندان بشا مصاحبه از فراتر چیری محلی نگاری روزنامه که دارند تاکید نکته این بر زاینده ژورنالیسم های شاخص

یشک ششهروندان یشا مشدنی مسشائل گفتگشو و بحث تسهیل بلکه. هستند مند عالقه آنها به شهروندان که مقاالتی چاپ فقس نه قطعا

از جامعشه نتیجشه در و دارد وجود موضوعات این سر بر عمومی مجامع در که است بحثی و موضوعات از جامعه کردن آگاه و جامعه

خود درگیر برگراری جلسات بحث گروهشی متمرکشر تحشت «باز»شهروندان ومشارکت با یاری از تیم خبرنگاری .شود می منتفع آن

عنوان کارگاههای اجتماع محلی می شود وفرصتی فراهم می کند تا افراد با روشنی و نظم بیشتری درخواست خود را ارائه دهند وبه

یک راه حل برسند .

ششاخص حشاوی ششماره 9از ( 65-3-6 شماره نشریه) شماره سه تنها «ماست آروزی که شهری بم» نشریه تحلیل در ولی

همگشی گشرارش سشه ایشن . هسشتند دارا مششترکا را اصشل چهار این از اول شاخص فقس و باشند می قدرشناسانه بررسی اصول های

عملکشرد از ای نمونه توصیف )اول شاخص شامل آنها عملکرد توضیح که بودند داخلی و خارجی دولتی غیر سازمان عملکرد گرارش

.است (محلی اجتماع در موثر و برانگیراننده – مثبت موقعیت یا

لب بودند که تعدادی از اعضای برای هر دو نشریه مشترکا کار می داوطای تیم کاری غیر حرفه ای و محلی هر دو روزنامه دار

از خارج از تیم هم مجش داشت این بود که افراد « بم شهری که آرزوی ماست » با نشریه « شهروندان ومشارکت » . تفاوتی که کردند

امکان تماس بشا لت بسیار بیشتری صورت می گرفت. خروج به این تیم به سهو ورود و ش بنویسند وبودند که عضو تیم شوند و گرار

به شمار می رفت با « فرد حقیقی » شهروندان مشارکت یک که مدیر مسئول نشریه نجاییان درهرد و تیم ساده بود اما از آخبرنگار

اسالمی که مسئولیتهای بی ششمار دیگشری از ارتباط با نهادی به نا شورایگفتگو با وی آسانتر ،میل در دسترسایدرس و تلفن وآ

،بود.هم داشت

رویکشردی کشه عمشالً در .محلشی معرفشی کنشد رسانه با تاکید بر رویکرد نویی در روزنامه نگاری رااین پژوهش تالش کرد تا

شاید دراین که . رویکردی اتفا افتاد با انتظاری که جامعه محلی ونیروهای مثبت وزندگی آفرین آن داشتند ، شرایس خاص بم و

ارزشمند را برای رسانه درشناسانه بتوان گفت چشم اندازیوبا همان نگاه بررسی ق ا بود اما می تواند استثنا نماندسرزمین یک استثن

بسازد .« مشارکت شهروندانش» با« هری را که آرزوی ماستش»وترسیم کنداین سرزمین محلیهای

منابع

Birowo, M. A. (2009). The use of community radio in managing natural disaster in Indonesia. Retrieved

:from Prato CRIN community information conference ,1391 ,15مهر

ccnr.infotech.monash.edu/assets/docs/prato2009/.../birowo.pdf

Cooperrider , D. L., & Whitney, D. (1980). appreciative Inqiry commons. Retrieved from

www.appreciativeinquiry.org

Neutel , J. (2010, 18جون). Generative Journalism’s Focus on Change Makes a Difference. Retrieved from

Axiomnews: http://www.axiomnews.ca/node/862

Axiomnews. (n.d.). Retrieved from who we are: http://www.axiomnews.ca/who/1345

faure, m. (2011). PROBLEM-SOLVING WAS NEVER THIS EASY. Retrieved from transformational change

through appreciative inquiry: appreciativeinquiry.case.edue/problem

Hatcher, J. A. (2010). community journalism as an international phenomena. Retrieved from sagepub:

http://www.sagepub.com/upm-data/41975_12.pdf

how appreciative inqury works. (n.d.). Retrieved from positive problem solvig:

bookstore.icm.org/freedocs/e-43673-exceprt.pdf

Kelm, J. (2005). Appreciative Inqiry pricnciple summary. Retrieved from Appreciative living:

www.appreciativeliving.com/files/kelm-AIprinciplesummary.pdf

Neutel, J. (2008, 28اگوست). Appreciative Inquiry approach could transform journalism. Retrieved from

Axiomnews: http://axiomnews.ca/node/328

Reader, B. (2008, 28اکتبر). What is Community Journalism. Retrieved from E.W. Scripps school of

Journalism: http://www.scrippsjschool.org/blog/post.php?postID=56

Tamara, G., & Moore, R. C. (2003). Keep your ears On the Ground. Retrieved from Civic and Community

Journalism: http://users.etown.edu/m/moorerc/earstotheground.htm

University of Missouri Extension. (2010, 10می). Retrieved from University of Missouri:

extension.missouri.edu/greene/.../9Whatiscommunityjournalism.pdf

Ward, B. (2005, 26می). Watchdog Culture: Why You Need it, How You Can Build it. Retrieved from

poynter: http://www.poynter.org/how-tos/leadership-management/what-great-bosses-

know/67742/watchdog-culture-why-you-need-it-how-you-can-build-it/>

Wikipedi Watchdog Journalism. (1391, آذر اول). Retrieved from wikipedi:

Www.en.wikipedia.org/wiki/Watchdog_journalism

Wikipedia Community journalism. (1391, 1آذر). Retrieved 1391 ,1آذر, from Wkipedi:

www.en.wikipedia.org/wiki/community_journalism

Wikipedia Public Journalism. (1391, 01آذر). Retrieved 1391 ,1آذر, from Wikipedia: Www.

en.wikipedia.org/wiki/Public_journalism/

Wkipedia Citizen Journalims. (1391, 1آذر). Retrieved 1391 ,1آذر, from Wikipedia:

www.en.wikipedia.org/wiki/Citizen_journalism

.نشر تاریخ ایران :تهران .بم تن پوش کهنه دختری زیبا .(1386) .ر ,اخالص پور

.p. 3 .مطبوعات و شورا .(6اسفند ,1381) .ر ,اخالص پور

.pp. 168- 201 ,هشتم , جامعه شناسی ایران .درباره جامعه شناسی مردم مدار .(1387) .م ,بوروی

:یزد فردا Retrieved from .مطبوعات محلی با محتوای غیر محلی .(31تیر ,1391) .ب ,جاللوند

http://www.yazdfarda.com/news/1391/08/54438.html

.همشهری آنالین :ایران ,تهران ,تهران . همشهری آنالین .گزارش نشست روزنامه نگاری شهروندی .(26آذر ,1390) .ی ,شکرخواه

Retrieved from http://hamshahrionline.ir/details/11200

.p. 11 .حال اعداد خوب است اما تو باور نکن .(15 8 ,1391) .مصطفی ,مسجدي آراني

رتباط جمعیدرآمدی بر نظریات ا .(1382) .د ,مک کوایل .مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه :تهران (.Trans ,اجاللی .پ) .