This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
LEVEL 1 LESSON 1
AKIYAR NGINA EMAM NYEDAUN
Igirit Andrew Wommack
Epei alotooma ngiemuto ka ebaibul erai ngolo a Yohanna 3:16. Etakini ebi eyeni ngini tunganan tar edit eemut logo, nai atami ayong atemar emam nyeyenio akepolou ejok ka nyisitiyao ejok. Ebala Yohanna 3:16 ebe, `` Anerai amina Akuj ngakwapin nooi, abu inak Lokokukeng ngolo donupei, kotere ngini tunganan enupi inges nyetwana, nai toriamu akiyar ngina emam nyedaun.``
Kolong, aponi kisitiyai eemut logo akitatamia ngitunga atemar abunit Yesu atwanare kotere aiun iwon anatwanare. Tar kiyokino, nguna akire ikes atemar abunit Yesu nakwap naga atwanare kotere ainun iwon akiyar ngina emam nyedaun. Aris kolong ngayok secisya eriwokin kidding iwon ka akiyar ngina emam nyedaun.
Iyokino atemar atwani Yesu kotere ngayok secisya, ka nabo dang iyokino atemar kenupi iwon Yesu, emam ngikitwaki, nai epol apolou alo Vanjeli nooi ka akilo nugu. Eemut ngolo a kire alo Vanjeli erai ebe abunit Yesu ainun iwon aakiyar ngina emam nyedaun. Acamit nai tokona akitocaun nugu.
Atabong ngina aringa inges nyibubukino, ani ilipi Yesu, abu tema, ``Erai naga akiyar ngina nyedaun, tosodi itoyenut ikes Akuj apei bon ngina a kire, ka Yesu Kristo ngolo kiyakiuni iyong`` ( Yohanna 17:3)
Ebala eemut logo eriamun akiyar ngina emam nyedaun anayenut Papa, Akuj ngina a kire, ka ayenut Yesu Kristo, ngolo eyakuni inges. Inges erai akiyar ngina emam nyedaun. Etamete ngitunga ngulu alalak ebe, erai akiyar ngina emam nyedaun akiayr emam atwanare. Nai, eyari angina tunganan jik. Emam nyiyokino akitam ebe ani etwani itunganan todaun jik. Ebongorete etau ka ekeyenganu neni ka Akuj. Ebosi akuwan analyal. Nguna a kire ikes nuta, ngini tunganan daadang ayarit anakwap anaga,eropari eke tau eyari jik. Tosodi, atemar erai akiyar ngina emam nyedaun akiyar ngina a jik, emam nyerai nguna akire ejok-eyari angina tunganan jik. Itocauni engaet logo ebe, emam nyeriamuni angina tunganan akiyar ngina emam nyedaun.
Etemarete ngice tunga, ``Erai akiyar ngina emam nyedaun akiboi anaKuj ka akilo akiboi alobuku a sitan.`` Nai erai akiyar ngina emam nyedaun ngina abala Yesu alokitabo a Yohanna 17:3- ebe ayenut Akuj ka Yesu Kristo. Epol ka akilo aosou. Akiroit naga ``ayenut`` inges isitiyatai aloemuto ka Evanjeli kotere alimor epite ngolo erukitotor, ka iboyooto ka itunganan.
Emam nyerai apolou ka aiuno akiboi jik anaKuj, tar kiyokino. Erai apolou ka aiuno arukit ka akiboi ka Akuj elope. Eyakasi ngitunga ngulu alalak, ngulu elipa akigyeno ka akisyon ka Akuj, nai emam nyerukito ka Akuj kire.
Tosodi, ani pa kitocaun apolou ka aiuno ejok, erai akiwait eemut ka Akuj alotunga. Ani kelimor aiuno ikwa ibore ngini ikigangi iwon ananupit bon kotere akiyar ngina a rwanu anaKuj, emam ngingarakinitai iwon ngitunga ejok. Eyakasi ngice tunga tokona ngulu iboyete alobuku a sitan tar anakwap anaga. Elalak ngulu itasyonosi, ngulu kulyak, ngulu iwarito akiyar, ngulu engeritoi, ngulu iyalolongete, ka ngulu epiyo akiboi ikwa ekal. Emunikinito ngitunga ngulu alalak tokona akiyar angina kolongit bon nooi. Emunikinito nooi akikeunit ngakec kies anakipi. Tosodi ka akisilereun aiuno ikwa ibore ngini a rwanu bon, imuriakini ngitunga ngulu alalak eemut logo anerai emunikinete nooi akiyar angina kolongit bon.
Nguna a kire ikes nuta, emam pa abunit Yesu akilocokin ayok kiyar ngina a rwanu anaKuj kotere acoitor akisicano ka ngilam alobuku a sitan, nai abunit Yesu aiun iwon aneni a sitan ka akwap anaga. (Ngigal: 1:4). Abunit Yesu arikor iyong ka akisiboikin ka Akuj Papa tokona.
Abunit Yesu akinyakar iyong diyete, ka akiruk ka Akuj. Ikimina iyong Yesu. Ecamit Yesu ayenun iyong ejok. Ecamit Yesu ainakin iyong akiyar ngina ajokan ngina epol ka akilo ebari ngolo iwarit iyong daadang.
Abu Yesu alokitabo a Yohanna 10:10 tema: ``nyebuni ekokolan (torai sitan) ikongin,mati erai akoko ka akiar ka amunyar; abunit ayong kotere ikes eriamunete akiyar, nabo toriamut ngina alalan nooi.`` (Erai ngaluket nguna kang). Ecamit Akuj ainakin iyong akiyar ngina emam nyedaun. Ecamit Akuj ainakin iyong akiyar ngina alalan nooi, ka ayeni ayong atemar iitanit iyong akiyar naga--tokona.Atwani Yesu, mere akisyon ngasecisya bon, nai arikor iyong diyete inges. Ani pa kiyeni iyong Akuj elope, emaasi iyong toyenu inges kotere nugu bon. Ani kiunit iyong, emaasi iyong todepa akisyon angasecisya tar toriamunia akiyar ngina emam nyedaun aneni ka Akuj Papa.
Nguna a kire kotere Akiyar ngina emam Nyedaun
A. Apolou ka akirot ka Akuj-Evanjeli erai kotere akiyar ngina emam nyedaun. (Yohanna 3:16) B. Erai akiyar ngina emam nyedaun ayenut Akuj. (Yohanna 17:3) C. Ayenut Akuj inges akiboi ka inges. (1 Ngikorinto 6:16-17) D. Adolu tokona akiyar ngina emam nyedaun. (1 Yohanna 5:12) E. Ikicamit iyong Akuj tokona nooi. (Apukokino 3:20)
Esitiyat Yesu ngarwa nguna alalak ngakitadapet, ngiemuto ngulu etocaete ngakiyokinet ka anupit. Egeuni Evanjelli a Luka 18:9-14, `` ka tolimok Yesu akitodapet naga dang neni a ngice a ngulu ekinyomasi make ebe iyookino ikes, tojamuwarito nguluce.`` Adodit Yesu ngice tunga: Ngulu abasi ikikinyoma ikes nai tojamuwarito nguluce. Abu Yesu tolimok akitodapet naga neni angulu ekinyomito nguna etiyaete ikes. Enyarao iwon ikes ngulu ekinyomasi-bon, inges abala Yesu ngulu ekinyomasi bon anerai abasi, ``aseg ayong ka akilo iyong!``
Eropari eemut logo alongaet a 11, ``towuo eparisayot togeu akilip keng ikonaga alotau keng ebe, Akuj, alakara ayong nooi nenikon, anerai nyekoni ayong ngitunga nguluce, ngikademanarak, ngulu nyiyookino, ngikalomak, kori dang ikwa ekeriran occur logo.`` Acamit ayong iyong toripik nugu ejok. Neni angai elipi inges? Elipi kire neni ka ekekuwan tar kenyarit ekiro ka Akuj, kori tar isitiyai ngakiro nguna iyookino. Emam pa apupi Akuj akekilip, ingolikinio iwon ta kotere nyo.Totamunite atemar elipi inges atemar, ``Emam nyekoni ayong ngitunga ngukuce. Ngasecana ayong. Ngademanari ayong, ngalyokono, ngalomana, ka nyekoni ekeriran ocur ngolo dang ebunit akilip logo.`` Kingolik iyong, abu tomor ka tojamuwa nguluce tunga anerai atami inges atemar aseg ka akilo ikes.
Alongaet a 12, abu eparisayot tema, ``Aronenenei ayong ngarwa ngaarei angolo sabit, epotonori atubet ngina kitomonet ngina a ngini bore ariamununui daadang.`` Abala inges, ``kingolik nguna etiyai ayong?`` Iyeni iyong apolou ka akiron a? Erai kire akiboi emam akimuj. Ebu inges tar kikoba ngisilinga lokelesya. Erai inges ipei alokiding ngitunga ngulu ebasi, `` ngikican ayong!`` Ayakar ayong akiyar ngina ajokan. Ainanakini tar ngikuliak! Ainanakini tar ekelesya!``
Tosodi opotu nai neni ka ekeriran occur alongaet a 13: `` nai towuo ekeriran occur aneni alwanan. Nyecamit akireor ngakonyen nadis, nai toram eketorob, tema, Akuj kisioni ayong ekasecan.`` Kingolik ekerwor: `` akiwo mono aneni alwanan.`` Emam tar nyelomara inges ejok jik tooma ekelesya. Erumito inges ngileec kotere akekiyar ka nguna etiyat inges tosodi towuo aneni alwanan, ka ngingoliya tar nadis, nai toram atorobu. Ani elimuni akitutuket ngina ngorot akiram ka atorobu, acilete tar ngilowi. Ekwaan ka atemar ``Kisyoni ayong nooi Akuj kotere nguna etiya!`` Erai akilipa akision nooi, alotooma etau ngolo ecilil, etau ngolo emam pa ajamuwari Akuj. Abu ekeriran occur logo, ekasecan, kigor neni ka Akuj ka kilip, ``Akuj kisioni ayong, aria ayong ekasecan.``
Alongaet a 14 ebala, `` akalimokini ayong iyes, abu etunganan ngol tolot kai keng itojokitai akilo ngoloce; anerai ngini tunganan itopoloor bon, itoditiunio, nai inges ngini itoditiun bon, itopoloorio.`` Abu ekeriran occur tobongo lore itojokitai, nai nooi alokkingaren Akuj, aloteten ka Akuj, anakision ka Akuj. Aponi kisionioi inges a? Kotere nyo abongoria inges lore itojokitai alokingaren Akuj ka akilo eparisayot? Anerai abu Eparisayot kitojoka bon, ebala, ``aseg ayong ka akilo nguluce! Ngasecana ayong! Nyekoni ayong ngitunga nguluce.`` na abu ekeriran occur ngolo
ayeni atemar ayai inges kingaren Akuj, emam ibore ainakini Akuj. Ayeni atemar aria inges ekasecan. Ebala ebaibul ebe, emam pa abunit Yesu aiun ngulu asegak, nai ngikasecak, ka esecitai iwon daadang ka acamun aesikin ebuku ka Akuj. Abu ekeriran occur logo kitoditiun nooi alongaren Akuj kilipu akision.
Emorio iwon alakuno ka arerengu. Erai arerengu akirot ngina ebusan, ka akalimokini ayong iyong akepolou ngina ecamunitai, tar kelal akepolou. Anangajep a Greece angina egirere akitutuket ngina kitete, erai arerengu akica charis. Apolou ka arerengu ngina ecamuna inges ebala: Alacakina, akimwaimwakina ka Akuj lotunga ngulu ngyitemokino. Emam pa etemokino ekeriran occur logo tar akision aneni ka Akuj, nai abo toriamu. Eyai ace kirot anangajep a Greece, charisma ngina etubitoi ikwa charis ageun aneni a ma anangetakinet. Inges atemar akilereunet ka arerengu ka Akuj, ka abu ekeriran occur toriamu arerengu naga, alokingaren Akuj ikwa ainakinet.
Alokitabo a Ngiromanin 5:17 ebala, ``anerai ani kipukat atwanare alotooma ipei tunganan anguna ka akisec a ipei, akilo nooi ikes ngulu eriamunete alalau ka ajokis k angina ka akiyookino , ipukaete alotooma akiyar a ipei tunganan, inges Yesu Kristo.`` Ikinak iwon Akuj arerengu alokingaren inges ikwa ainakinet, alotooma eyok eemut, abu ekeriran occur toriamu ainakinet naga alotooma Yesu Kristo. Ebala ebaibul alokitabo a Yohanna 1:17 ebe, `` anerai etorunete ngikisila neni a Musa, nai ajokis ka akiyookino etorunete neni a Yesu Kristo.`` Einakinio arerengu ka ajokis naga neni a ipei tunganan bon—ngini ecamuni akitoditiun alokingaren Akuj, ngini igoro akision ka Akuj. Eriamunete ngitunga ngul akision ka Akuj.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Luka 18:9 Nyo erai akitodapet? ________________________________________________________________
2. Toswom Luka 18:9 Neni angai etenit Yesu akitodapet? ________________________________________________________________
3. Toswom Luka 18:9 (asalunet ka engaet). Ngitunga ngulu ipurosi bon ikes ejamuwarito nguluce. Aneni a Luka 18:9, nyo ajamuwaret ngin? A. Ecamito nguluce. B. Ejamuwarito jik nguluce. C. Eminasi nguluce. ________________________________________________________________
4. Toswom Luka 18:10. Alosito ngitunga ngiarei akilip; ai alosito ikes akilip? ________________________________________________________________
5. Toswom Luka 18:10. Atangai ngitunga ngul? ________________________________________________________________
6. Toswom Luka 18:11. Nyo akilip ka eparisayot? ________________________________________________________________
7. Toswom Luka 18:12. Nyo apolou ka akiron? ________________________________________________________________
8. Toswom Luka 18:12. Nyo apolou ka akitub ekoni bari? ________________________________________________________________
9. Toswom Luka 18:13. Ai aweya ekeriran ocur?........................kotere nyo? ________________________________________________________________
10. Toswom Luka 18:13. Kotere nyo arapia ekeriran occur ekereet ka akilo akiteor nadis? ________________________________________________________________
11. Toswom Luka 18:13. Nyo akilip ka ekeriran occur? ________________________________________________________________
12. Toswom Luka 18:14. Ngai alokiding ngikiliok ngulu yarei lugu aponi kitojokai alokingaren Akuj ebongori lore? ________________________________________________________________
13. Toswom Luka 18:14. Kotere nyo etojokere ekeriran occur mere eparisayot ebongori lore? ________________________________________________________________
14. Toswom Luka 18:14. Abu Akuj kisioni ekeriran ocur a? ________________________________________________________________
Luka 18:9- `` ka tolimok Yesu akitodapet naga dang neni a ngice a ngulu ekinyomasi make ebe iyookino ikes, tojamuwarito nguluce.``
Luka 18:10-`` apotu ngikiliok ngiarei toloto lotempul akilip, aria epei Eparisayot, ka ngoloce erai ekeriran occur.``
Luka 18:11-`` towuo eparisayot togeu akilip keng ikonaga alotau keng ebe, Akuj, alakara ayong nooi nenikon, anerai nyekoni ayong ngitunga nguluce, ngikademanarak, ngulu nyiyookino, ngikalomak, kori dang ikwa ekeriran occur logo.``
Luka 18:12-`` Aronenenei ayong ngarwa ngaarei angolo sabit, epotonori atubet ngina kitomonet ngina a ngini bore ariamununui daadang.``
Luka 18:13-`` nai towuo ekeriran occur aneni alwanan. Nyecamit akireor ngakonyen nadis, nai toram eketorob, tema, Akuj kisioni ayong ekasecan.`` Kingolik ekerwor: ``
Luka 18:14-`` akalimokini ayong iyes, abu etunganan ngol tolot kai keng itojokitai akilo ngoloce; anerai ngini tunganan itopoloor bon, itoditiunio, nai inges ngini itoditiun bon, itopoloorio.``
Ngiromanin 10:13-`` anerai ani kipukat atwanare alotooma ipei tunganan anguna ka akisec a ipei, akilo nooi ikes ngulu eriamunete alalau ka ajokis k angina ka akiyookino , ipukaete alotooma akiyar a ipei tunganan, inges Yesu Kristo.``
1. Toswom Luka 18:9 Nyo erai akitodapet? Erai eemut ka ebaibul kotere akitocaunia nguna ka anupit ka kiun.
2. Toswom Luka 18:9 Neni angai etenit Yesu akitodapet? Neni angulu etojokasi bon atemar ikesg ikes ka akilo mguluce.
3. Toswom Luka 18:9 (asalunet ka engaet). Ngitunga ngulu ipurosi bon ikes ejamuwarito nguluce. Aneni a Luka 18:9, nyo ajamuwaret ngin? A. Ecamito nguluce. B. Ejamuwarito jik nguluce. C. Eminasi nguluce. B. Ejamuwarito jik nguluce
4. Toswom Luka 18:10. Alosito ngitunga ngiarei akilip; ai alosito ikes akilip? Lokelesya
5. Toswom Luka 18:10. Atangai ngitunga ngul? Epaarisayot ka ekeriran ka ocur.
6. Toswom Luka 18:11. Nyo akilip ka eparisayot? Akuj, eketolakarit ayong iyong anerai emam nyekoni ayong ngitunga nguluce (ngarai ayong ekasecan). Ngademanari ayong, ngamodiyana, ngalomana, kori tar ekeriran ocur logo.
7. Toswom Luka 18:12. Nyo apolou ka akiron? Akiboi emam akimuj.
8. Toswom Luka 18:12. Nyo apolou ka akitub ekoni bari? Akikobar ekoni bari ece.
Akolongit naga, elosio iwon aripikin ekiyan ka Akiyookino ka Arerengu. Ebala ekitaabo a Ngiromanin 3:21-23 ebe, ``nai tokona isilereunitoi akiyookino ka Akuj tomam ngikisila, idoudiunito ngikisila ka ngikaduarak, inges akiyookino ka Akuj anguna ka akiun tooma Yesu Kristo, neni kec daadang angulu iunito. Anerai emam atiakatiak; [akitiak]. Anerai aseceseceta daadang, ido angopiki asir ka Akuj. (ngaluketa nguna kang).
Toyeni atemar, ebala eemut logo ebe, `` nai tokona isilereunitoi akiyookino ka Akuj tomam ngikisila.`` Engisit kolong ayong ekile atemar, `` nyo emaasi iyong kitiya kotere tolot naKuj?`` Abu ekile ngol tobongok tema, emaasi ayong otup ngakiciket nguna 10, akerit akeberu, akiyar ngina ajokan, kaapei ka ngunace. Abu nai ayong engit inges atemar, iyeni kire iyong nguna emaasi kitiya kotere alosio naKuj ka akiboi alobuku ka Akuj a? Emaasi iyong toyakar akiyookino ngina eriyaniyara k angina ka Akuj. Abu na inges tema, ``Tobongok nabo!`` Emam itunganan epedori ayakaunor akiyookino ngina eriyan ka Akuj. Epei kile bon ayakar akiyookino ngina etya nen, aria Yesu Kristo!`` abu ayong olimok inges. ``tocamu nai inges dang ngakakiro!`` ``Iyookino ngakiro ngun! Emam iwon daadang ngin ewap ngakiciket daadang ejok, alotooma ka alokingaren ngitunga nguluce dang, nai iitanitai iwon akiyookino ngina eriyan k angina ka Akuj kotere ikicamuni iwon Akuj.``
Inges ebala engaet a 21-22. `` nai tokona isilereunitoi akiyookino ka Akuj tomam ngikisila…………. inges akiyookino ka Akuj anguna ka akiun tooma Yesu Kristo, neni kec daadang angulu iunito…`` Akiyookino ngina ikiinit iwon Akuj inges akiyookino ngina ``itorunit neni a Yesu Kristo,`` ka erai apedor angulu enupito kori ngulu ecamito akinup.Eyakasi ngakiyokinet ngarei, akiyookino a itunganan ka akiyookino ka Akuj. Erai akiyokino a itunganan nguna itiyai itunganan alokingaren nguluce nai nyepedorete akitocamun iyong alokingaren Akuj. Iitanit iyong akiyookino ngina eriyaniyara ka Akuj, ka ecamit Akuj ainakin iyong akiyookino ngin-akiyookino ngina emamukatar ngikisila.
Anangajep a Greece, emam eemut ngolo idiri, inges atemar ebala eemut logo ecamit Akuj ainakin akiyookino ngina erai jik ngina keng ngina emamukatar ngikisila. Erai akiyookino ngina eyakar ngikisila ngina itiyaere, ilejilejere, k angina iwaritere acamuno alokingaren Akuj. Iwarito ngikanupak ngulu egelegelia ngapakio nugu ngipitesio ka nguna kitiya daadang kotere acamuno alokingaren Akuj. Erai apolou ka ``Evanjelli`` atemar ``eemut ka Akuj ngolo ajokan,`` ka erai eemut ngoloecamit Akuj akikobar kaapei ka akiyookino ka acamunet alotooma ngulu enupito Yesu Kristo—ebe ake twanare alomusalaba kotere ngayok secisia, kotere angicakin iwon nakiyookinet angikisila. Erai naga akiyookinet ka Akuj ngina emam nyiwapit ngikisila, tar emam ibore itiyao iwon, iwaritai kori ilejilejere, nai elomuni ananupit a Yesu Kristo.
Toyeni nabo alongaet a 22 atemar erai akiyookino ka Akuj ngina itorunit nanupit Yesu Kristo neni yok daadang. Kotere nai nyo einakinitor Akuj akekiyookino neni angitunga a daadang? `` Anerai emam atiakatiak; [akitiak]. Anerai aseceseceta daadang, ido angopiki asir ka Akuj. (ngaluketa nguna kang). Isec iyong, asec ayong dang, ka ikingopik iwon daadang asir ka Akuj. Anguna ka ayok secit, emaasi iwon daadang ocamutu, akiruk ka akiwo alokingaren Akuj……ka angau Akuj nugu mere aloticisio angikisila nai ananupit Yesu Kristo. Emam nyebuni akiyookino ka Akuj alotic, anakikatanakin, akilejilej, kori akiwarit ariamun, nai ebuni ananupit, akiwo, ka ayarikinit neni a Yesu Kristo.
Ekokini Abraham (Papa Angisrael) eiun ai? Ebala ebaibul ebe anupit inges Akuj. Anupit nguna adwarakinio inges, ka aponi kikobakinai inges akiyookino. Emam pa eseraunio akiyookino ka Abraham bon alokingaren Akuj, aria ngina
yok daadang. Eswomunio iwon nugu alokitabo a Ngiromanin 3:21-22 atemar iseraunio akiyokino ka ekile ananupit keng neni a Yesu Kristo. Ebala ebaibul ebe, anguna angaokot anguna abukori Yesu ka atwanare alomusalaba, elosi akiyokino abunore (idiri) neni a itunganan angina enupi yesu Kristo.
Ebala ekitabo a Ngiromanin 5:17 ebe, ``anerai anikipukat atwanare alotooma ipei tunganan anguna ka akisec a ipei, akilo nooi ikes ngulu eriamunete alalau ka akiyookino, ipukaete alotooma akiyar anguna a ipei tunganan, inges Yesu Kristo.``
Tito 3:5-- ``abu ikitoyar iwon, mere anguna angiticisio angulu ikitiyat ka akiyookino, nai anguna ka akekitim, anguna ka akilotario angina ka aurio angina ngaarei, ka akitorauno ngulu kitet alotooma ekuwuam ngolo akwangan.``
5. Toswom Ngigalati 2:21. Ikwai isipiyorere iwon arerengu ka Akuj? Isipiyorio iwon arerengu ka Akuj erai kiwari iwon etic ngolo ikitoyari iwon ka akilo akinup etic a Yesu Kristo kotere aiuno ka aketwanare.
2. Toswom Ageunet 2:17 ka Ageunet 3:3. Anu kiro abu Eva kiyatak neni anguna alimokinit Akuj Adam? ________________________________________________________________
3. Toswom Ageunet 3:6. Nginapei adaunia Sitan amodikin Eva, nyo abu Eva kitiya? ________________________________________________________________
4. Toswom Ageunet 3:9-10. Kedaut Adam ka Eva akisec, abu Akuj toropa iyanete ka ikes a? ________________________________________________________________
5. Toswom Ageunet 3:22-24. Kotere nyo eritaria Akuj Adam ka Eva alomana ka Eden? ________________________________________________________________
6. Ingolik iyong atemar aria ngin akision ka Akuj ka akilo akisican ikes a? ________________________________________________________________
7. Toswom Ngiromanin 5:17. Ikwai eriamunere iwon ngainakinet ka Akuj alowae ka Arerengu ka erukitene ka Akuj? A. Agelun. B. Ainakino. C. Ariamun
12. Nyo ikilikmokini iyong eemut logo kotere eyakae ka Akuj?
Ngaswometa ka abongokinio ngakisngiset Ageunet 3:1-`` tokona aos emun a sitan nooi ka akilo ngityaang daadang ngulu etiyaunit Akuj. Abu inges tolimok aberu atemar, ebala Akuj, nginyam ngaraito daadang alomana?`` Ageunet 2:17-``nai alokitoi ka aosou anguna ajokak ka aronis, nginyam:akolongit ngina inyamia iyong arait ka ekitoi angol itwani.`` Ageunet 3:3-``nai kotere ekitoi ngolo alokiding amana, ebala Akuj nginyam, anerai anikinyam kori kitap, itwani.``
Ageunet 3:6-``nai ani ingolikini aberu arait ka ekitoi angol atemar ejok kotere akimuj, ka angar ngakonyen, kotere aosou, abu inak tar lokile keng, tonyam ngolo dang.`` Ageunet 3:9-10-``[9] ka abu Akuj tonyara Adam, ka tolimok inges atemar, ai iyai iyong? [10] ka tobongok inges, abu ayong eira ekoni toil alomana, ka abu okobul ayong anerai aleru ayong, tosodi oduk.`` Ageunet 3:22-24-``[22] ka abu Akuj tema, anguna ekokinia itunganan iwon, ayenu aronis ka ajokis, ka tokona, epedori ariamun arait alokitoi ka akiyar, toyaria jik:[23] tosodi abu Akuj kirita ikes alomana ka Eden, kotere akitare ngalup nguna ayeunere inges. [24]abu kirita ekile; kide amana ka Eden Cherubims, ka tosipok ekileng ngolo akwanan nooi diyete ekitoi ka akiyar.`` Ngiromanin 5:17-``anerai ani kipukat atwanare alotooma ipei tunganan anguna ka akisec a ipei, akilo nooi ikes ngulu eriamunete alalau ngina ka ajokis k angina ka ainakinet angina a ikongin ka akiyookino, ipukaete alotooma akiyar anguna a epei tunganan, inges Yesu Kristo.`` Ngiromanin 6:23-``Anerai akirop ka akisec inges atwanare, nai ainakinet ka Akuj inges akiyar ngina nyedaun alotooma Yesu Kristo eyoko kapolon.`` Ngiromanin 10:3-``anguna ngeyeneta ikes akiyookino ka Akuj, idio kiwarito akitogogong nginakec a ngilopeyek, apotu ikes nyipukaunos make nakiyookino ka Akuj.`` 1 Yohanna 1:9-``ani kikilimo iwon ngayokosecisia, erai inges ngolo eyiunan idio ngolo iyookino, isioni inges ngayokosecisia, ka ikilotari iwon nguna nyiyookino daadang.`` Ngiromanin 4:3-``anerai ebala akigiret ai? Eyiunit Iburahim Akuj, idio kimarakinai inges araun ngolo iyookino.``
2. Toswom Ageunet 2:17 ka Ageunet 3:3. Anu kiro abu Eva kiyatak neni anguna alimokinit Akuj Adam? Ebe, nyemaasi ikes akitap ekitoi.
3. Toswom Ageunet 3:6. Nginapei adaunia Sitan amodikin Eva, nyo abu Eva kitiya? Abu ya tar tonyam arait. 4. Toswom Ageunet 3:9-10. Kedaut Adam ka Eva akisec, abu Akuj toropa iyanete ka ikes a? Eeh 5. Toswom Ageunet 3:22-24. Kotere nyo eritaria Akuj Adam ka Eva alomana ka Eden? Kotere ngenyam
ekitoi ka akiyar kan ngeyareta jik. 6. Ingolik iyong atemar aria ngin akision ka Akuj ka akilo akisican ikes a? Eeh 7. Toswom Ngiromanin 5:17. Ikwai eriamunere iwon ngainakinet ka Akuj alowae ka Arerengu ka erukitene
ka Akuj? C. Ariamun 8. Toswom Ngiromanin 6:23. Nyo jik eriamunio iwon erai keseci?
Atwanare 9. Anarerengu, nyo ikini iwon nabo Akuj?
Akiyar ngina emam nyedaun alotooma Yesu 10. Toswom Ngiromanin 10:3. Ani kikatakin iwon akimorikinka Akuj anguna yok bon, nyo ikipiyori iwon
akitiya? Akiruk ka Yesu ikwa ayok gogongu. 11. Toswom 1 Yohanna 1:9 ka Ngiromanin 4:3. Nyo ebala Akuj etiyakini neni angikasecak a daadang angulu
enupete eke eemut? Alemar ikes, akimuriakin ikes ka akision ikes.
12. Nyo ikilikmokini iyong eemut logo kotere eyakae ka Akuj? Ebe isionono Akuj ka ikimina dang.
Kotere ayakaunor ekiboye ngolo ajokan ka Akuj, emaasi iwon oyenete eyakae ka eopne ka Akuj. Engoit Akuj anguna ka ayok secit a, kori erai inges Akuj ngina esyonon ngina ecamit ainakin iwon akimwaimwakinet ngina akilocokin ayok kiyar a? Ikiinito iwon ngiemuto ka ebaibul eyakae ka Akuj alowaetin angiarei, mere atemar elocokin Akuj, kori etiya ice bore ngini egelaana. Ayai apaki alotooma ebaibul ngina ``esicanitor Akuj ngitunga kotere ngakec secisia.``
Isikwanikinio iwon eemut logo ka akitopoloun ngidwe. Ani edisiak ngidwe nooi, emam nyepatana akiyan ka ikes, kotere alimokin ikes ajokis ka akiboi ejok kori tar ajongore aroroko ka ademanar ngikec kaitotoi ngiboro ngulu eboliare. Emaasi ikes tolimokinai ngipitesio ka akiyar angina ajokan, erai kesecito, kisicanai. Emaasi ngikisila totupai ejok erai tar pa keyenete ngidwe nguna ka Akuj, kori tar aronis, kori tolimokinai ikes atemar erai etic a sitan aroroko. Emam nyepedorete ikes acamun apolou angakiro angun, nai epedorete ikes aripun atemar, ani keseci ikisicanio.
Anaosou angina, nguna etiyai Akuj aloemuto ka akitutuket angina ngorot ngun. Eringa ngitunga ngiuna, amamukatar ikes anupit ngina ikoni ngina eyakare iwon anakitutuket angina kitete, tosodi abu Akuj toyeu ngikisila ka akiten ikes ejok alowae ka akisican ngitunga, ngace pakio tar natwanare, kotere akiuriar ngitunga anasecit. Anerai aris sitan ageu amunaar akiyar angitunga anasecit, amaasi ayeun epite ngolo iretakinere asecit ngin. Tar keesikinit epite logo ngatameta alotunga atemar emam pa ikimina Akuj anguna ka ayok secit, emam nyerai nguna ikitatami akirot ka Akuj iwon ngun. Ebala ekitabo a Ngiromanin 5:13 ebe, `` anerai ekingaren ngikisila ayai akisec nakwapin, nai emam nyimarakinio akisec erai emam ngikisila.`` ``mati eyai ekisil`` inges atemar nginapei acamunotor Musa ka Akuj ayeun ngikisila ka akitutuket angina kitete 10 ngulu egangito akiyar angitunga a Israel. Ageun apaki ngin, ayai asecit nakwap, nai aringa ngisicana. Akirot ebe ngisicana, inges isitiyao anege akiskwanikin ka alosit lodukan agelun ngiboro nai kigirakinai kotere iyong totac. Ani pa kigiritai ebei angiboro angul, inges atemar emam ngitaci iyong.
Ebala engaet logo, eringa ngakiciket 10 a Musa, emam pa esicanio ngitunga kotere asecit. Erai logo eemut ngolo ajokan. Toswom Ageunet 3 ka 4. Etamete ngice tunga ebe nginapei aseceta Adam ka Eva neni ka Akuj, anguna asegia Akuj nooi, ka araunia itunganan ikasecan, amam nabo idio bore eitanit Akuj alotunga anerai aris aseca.Etamete ngitunga ngulu alalak ebe abu Akuj kirita Adam ka Eva jik alomanikor anguna ka asecit, tosodi todaun nabo idio bore iitanit Akuj alokasecak. Etamete nabo ngice ebe, ani pa kiki iyong jik, emam nyikicamuni iyong Akuj. Egelaka ngun aloemut angolo abu Yesu yau alokitabo a Ngiromanin 5:8 ebe aris Akuj acaku ake min neni kon tar eringa iyong irai ekasecan, abu Yesu Kristo totwan kotere iyong, tosodi ebala akitutuket ngina kitete ebe abu Akuj kisiyotu akemin neni kon tar eringa iyong irai ekasecan, mere iseg iyong. Ece eemut ngolo ikitolakari iyong aloemut ka ebaibul inges ebala ebe ikimina iyong Akuj ikwa ngina iyakar iyong. Ikimina iyong Akuj nooi erai kicamu iyong akemin, emam ngiropari iyong iyari ikwa tokona. Ilocokin akoni kiyar, nai ilocokin iyong ikwa itunganan ka Akuj meer ariamunia amin ka Akuj.
Alokitabo ka Agenunet 4 ingolikini iyong atemar aringa Akuj iyanete ka ngitunga, aringa iyanete ka Adam ka Eva tar kedaut ikes akisec. Abu Akuj toropa iyanete ka Caino ka Abele, tar eyaunete akec muronot neni keng. Abu Akuj kiyana ka ikes jik alotoil ka elope. Nai anatameta kec, anaikinito ikes akiyan ka Akuj, tosodi emam pa abulit ikes. Ngina aaria Cain Abele, torau ekaaran ngolo esiaunan anakwap, abu Akuj tonyara inges ka etoil anaKuj. ``ai eyai lokatokon Abele?`` Abu Caino tomodik Akuj, ka akelaerer emam ngileec. Itiyaun ngakiro ngun erai kenaikinit sek
itunganan akiyan ka Akuj. Ebala eemut logo, abu Akuj toropa iyanete ka ngitunga tar ketamete ngice tunga atemar abu Akuj totiakas ka ngitunga anguna ka asecit.Emam pa emari Akuj asecit angitunga. Inges nai atemar acamunit Akuj asecit angitunga kori emam pa arono akisec apaki ngin? Mam, inges ayeunia Akuj ngikisila ngulu tupa.Abu Akuj toyeu ngikisila ngulu erikinete akiyar angitunga.Acamit Akuj akitodikin ngitunga atemar iitana ekalakunan nai emaasi itunganan tocamu aseconu kotere ariamun ainakinet ka akision. Nai anguna ka akiyalolong, etatam ngikelesiai ngice ngitunga atemar ayeuni Akuj ngikisila lugu kotere akisiun ngitunga akec secit ka ariamunia akision aneni ka Akuj. Mam! Arai apolou ka akitutuket angina ngorot akisingolikin ngitunga akec secit ka abongor neni ka Akuj atemar, ``Akuj, Ani kerai logo epite ka akonikibuses, apedori ayong dang akitiya. Kisioni ayong, kitimoi ayong.`` Arai eyakae ka Akuj nginapei kolong amin.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Ngiromanin 5:13. Nyo apolou ka ``akisican``? ________________________________________________________________
10. Ani kingit iyong Yesu Kristo akision iyong ka araun ekoni kalakunan, anupit ngakekiro ka akitac akoni secit, epedori Akuj akitodikin iyong akemina ka akision ka arerengu a? ________________________________________________________________
Ngaswometa ka abongokinio ngakisngiset Ngiromanin 5:13- `` anerai ekingaren ngikisila ayai akisec nakwapin, nai emam nyimarakinio akisec erai emam ngikisila.`` Ngiromanin 7:7-``asosi, ikitemari iwon ai? Erai ngikisila akisec a?Mam jik! Nai pa ayenunit ayong akisec, mati nguna abalatar ngikisila ebe, nyingobelenenei.`` Ngigalati: 3:24-``anguna, araut ngikisila eyok ketataman ayaun iwon neni a Kristo, kotere ikitojokio iwon anguna ka akiyiun.`` Yohanna 8:1-11-``[1]Nai tolot Yesu lomoru a Seitun, [2]kisioku inges nabo lotempul, potu ngitunga daadang neni keng, kiboikin inges kitatam ikes. [3] Yaut ngikegirak ka ngiparosayon aberu ngina kikamunio elomi, ani kiwuaakis inges kidding, [4] temasi neni keng ebe, eketataman , ikamunitai aberu n aka elomi. [5] Aso, ikicikakinit isua Musa alokisila akicak a ngamoru ngina ikoni naga, ibala iyong ai? [6] Erworosi ikes akirot na anguna ka akikatakin inges, kotere isburaete inges. Tokukum Yesu kigir a ekimoyon akwap. [7] Ngolopite engitingitiata ikes inges, kikeun Yesu tema neni kec ebe, inges ngini emam akisec alotomakus, kisiau mono akimas inges a ngamoru. [8] Tokukum nabo kigir akwap. [9] Kiirasi ikes totubokinos makete, tolomasi a ngipeipei, anyoun alokasikou akitodol ngulu ewasiak; kidong Yesu bon, ka aberu ewuoi alokiding. [10] kikeun Yesu nyeanyua itunganan, mati abeu bon, tema nenikeng ebe, Toto, ai eya ngikonikesiburak? Emam itunganan ikitubok iyong a? [11] Tema aberu ebe, emam, ekapolon, Tema Yesu neni keng ebe, ayong dang nyakatubokini iyong, tolot nysec nabo.`` Yohanna 3:34-``anerai ngolo kiyakiuni Akuj irworo ngakiro ka Akuj; anerai Akuj nyeinakini ekuwuam ka akitemis.`` 1 Yohanna 4:8-``ngini nyemina nyeyeni Akuj, anerai Akuj erai amina.`` Ngiromanin 5:6-``anerai ani eringa iwon ikipalag, anapaki angina adolit, abu Kristo totwanik ngulu nyiyookino.`` Ngiromanini 5:8-``nai itoodiunit Akuj akemina neniyok, anerai ani eringa iwon ikirai ngikasecak, abu Kristo itotwanik iwon.`` Ngiromanini 5:10-``ani kikimorikin iwon neni ka Akuj anguna ka atwanare a Lokoku keng, oringa ikirai ngimoi, akilo nooi, ikwapei ikimorikinor, ikiteyiario iwon anguna ka akekiyiar.``
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Ngiromanin 5:13. Nyo apolou ka ``akisican``? Akitotac itunganan.
10. Ani kingit iyong Yesu Kristo akision iyong ka araun ekoni kalakunan, anupit ngakekiro ka akitac akoni secit, epedori Akuj akitodikin iyong akemina ka akision ka arerengu a? Eeh.
Emam nyeyente ngice tunga apolou ka akiki. Emam nyerai akiki akitiya nguna akire bon nai akilocokin akoni kiyar. Elosio iwon akirwor akitodapet alokoku ka ekabaran angolo abu kijaa apakeng ebari ka alosio lokitela ece, kori lokoku ngolo acakara. Abu Yesu tolimo eemut logo kotere akitodapakin epite ngolo ekiya itunganan ejok. Alokitabo a Luka 15:11-12 abu Yesu tema, ``ka abu inges tema, ayakar epei tunganan ngidwe ngiarei. Tema ngolo cici kec neni a papa keng ebe, papa inakinai ayong atiaket ngina ka akoni baru ngina akabeikina ayong. Tokorak inges ikes abaru keng.``
Acamit ngolo cici abaru ka apakeng eringa papa eyari, ibore ngini emam nyepatana kiirar, nai abu apakeng tocamu ka ainakin ngike dwe ebebari akirum. Alongaet a 13, ebala, ``ekau a ngidi rua, tocunak ngolo cici daadang iwapei, idio towuot nakwap ngina alwanan; tosodi kielel akebaru a nen a epite angolo aronon.`` Abu ngolo cici towuotokinia atiaket ka ekebari neni alwanan, ka kicanican aina ikwa acamitor elope. Ebala ece eemut ebe, ``aboliatar ka ngikonei ka akitac ngamalae.``
Alongaeta a 14-15 ebala, `` ani kedau akieleaar daadang, tolomu eron ngolo apolon anakwap angina, togeu inges akicanakin. Tolot tonaik neni a epei tunganan a ngolo ka akwap a ngin; kiyakia inges nariet akiyok ngipegei.`` abu inges toriamu etic ka elejilej akitan ngipegei ka ekabaran angol. Ebala nabo engaet a 16 ebe; ``Kiburak inges akimuonore ka ngakaabuk anguna anyamete ngipegei, tomam itunganan einakini inges adio kimuj.`` Tar enyamit inges akoro nooi, eapikini akiriyar, abu inges elope tema ``inakinai ca kona akimuj angipegei pei-idio bore daadang.`` Nai emam idio tunganan abu inak inges idio bore. Aberakin inges akielar ekebari. Ebala engaet a 17 ebe, ``nai ngolopite abongio eketau,tema ebe, ngiai ngiketiyak a papakang ngulu eyiai akimuj ngina itemokino idio kideuna, ka otwanite ayong ka akoro a ne! Ebala ece eemut, ``ani ebongunete ngaketameta.`` Inges atemar, ayakatar ngiketiyak ka apakeng akimuj ngina iyatakina, ka acamit inges atwanare kotere akoro.
Abu inges totamun, toki. Erai akiki akilocokin ngatameta, akilocokin etau kotere akibelekin akoni kiyar. Alongaet a 18-19, ebala ebe, ``anyouni ayong olot neni a papakang, atemari neni keng ebe, Papa, asecit ayong aneni eyai adis ka kingarenkon, nyeketemokino ayong nabo anyarao lokoku kon. Kitoraunai ayong ikwa epei alotooma ngikoni ketiyak.`` `` Kitoraunai ayong epito, Papa. Akasecak ayong iyong nooi, abu ayong oboliar ekoni bari, ka asecak tar Akuj. Kitoraunai epei alotooma ngikoniketiyak.`` Abu nai inges tonyou alosit abongor neni a Papa keng. Epol akiki tar ka akilo akilocokin eyakae angakonitameta, akibelekinet angatameta, kori tar etau; erai acamun akitiya nguna inupit iyong, akibelekin akoni kiyar neni ajokan. Abobongior iwon daadang aneni ka Akuj tokona, papa yok, ka aneni ka adis, eyok re. Ebala ebaibul alokitabo ka Isaiah ebe, ``ikwaan daadang ka ngamesekin nguna aoliyosi; engoliyar iwon daadang lowaetin yok bon.`` nai abu Akuj anakision keng toritak ngayok secisia daadang neni a Yesu.
Eropari eemut logo alongaeta a 20-24. ``tonyou inges, tolot neni a Papa keng.`` Apei kolongit alimonokini ayong eemut logo neni ka ekile angolo pa eiraritor eemut logo, ka abu inges tema, ngina adolio lokoku logo neni a Papa keng, abu Papa keng tema, ``okoku, kingolik nguna ibu iyong kitiya, icanican iyong ekabari ngolo ediasit ayong daadang anakiyar. Torau nai ekaketiyan.`` Epedorete ca tokona ata papa ngulu alalak akingo ka atemar nen, nai kingolik nguna abu Papa logo tema.`` Nai ani eringa inges elwana, toanyuwa Papa keng inges, kisioni, tonged, toruakin lomosiring, tonu. Tema lokoku neni keng ebe, Papa, asecit ayong neni eyai adis ka kingarenikon, nyeketmokino ayong nabo anyarao lokokukon. Nai tema Papa keng neni a ngiketiyak ebe, yautu atipei elou ngolo ajokan nooi, kitonapa inges, kirepakis ekaboboot lokimoyon keng ka ngamuk nakejen keng. Nabo dang yautu itaok
ngini atuman, toara onyama iwon olakaros. Anerai lokoku kang logo atwanit, ayiaru nabo, angopiyarit, nai atakanu. Togeut ikes alakar.``
Alimokinit ayong eemut logo neni ka ekile angolo abu tema, ``engolik ayong nguna ebala Yesu, ebe ani kengoliya ayong neni a Papa anaKuj otema kisioni ayong, asec neni kon, ka nyetemokino tar araun lokoku kon, ecamuni atipei.`` Epedori papa yok ngolo anaKuj akision iyong, ka ngikitorauni tar eketiyan, epito. Ikitorauni nabo iyong lokoku keng ejok. Ikidarit iwon Akuj. Ibobong kona iyong a? Kotere nyo nyingoliyaria iyong neni ka Akuj tokona, neni a Papa, Nakuj, lore kon tokona?
8. Toswom Mateo 7:21-23. Nyo abala Yesu etiyaete ngitunga lugu ka akilo akitub eemut ka Akuj? ________________________________________________________________
9. Nyo itodiunit eemut logo kotere apolou ka akiki alongakingaren Akuj? ________________________________________________________________
Luka 16:19-``[19] Ayai kolong ekabaran epei, anapit inges ngilowui ngulu pusiyek-arengak ngulu delet ajokak, kimuji akimuj ngina ajokan jwijwi. [20] Toperi alokek keng ekeliparan epei, ekekiro Lasaro, kilelebas ngajomei, [21] tocamite akisimujio kan ngarare anguna acakunun alomesa a ekabaran, nabo tari ngingokwo dang poneneete akime ngajomei keng. [22] Tosodi totwana ekelipanaran, todakasi ngipian ka Akuj inges ayakaun ka Abraham. Totwana ekabaran dang, tonukai. [23] Kikea inges ngakekonyen alotooma Lokatwak aneni ariebar, toanyuwa Abraham elwana ka Lasaro anatorobu keng. [24] Kikalou inges tema ebe, Abraham Papa, kitimoi, kiyaku Lasaro kilumok ekekimoin nakipi kitililimok angajep kang, anerai ayai ayong nariebo ka narira na. [25] Nai tema Abraham ebe, lokoku, totamu atemar anapaki angina ka akonikiyar iriamunit iyong ngiboro kon ngulu ajokak, ka Lasaro dang ngiboro ngulu aronok, nai tokona elakara inges a nege, ka iyiai iyong nariebo.[26] Nabo akilo nu, kidding isua ka iyong iriwuokinitai akope ngina apolon nooi, idio ikes ngulu etubun anege nenikus nyepedorete, ka emam ngini etubun aina nenikosi. [27] Tosodi tema inges ebe, ekemaimai ayong iyong, Papa, kiyakiya inges kai a Papakang, [28] Anerai eyiakasi ayong ngikaitotoi ngikan, kioyenik inges ikes, kotere nyepotu ikes dang nakibois n angina ka ariebo. [29] Nai tema Abraham ebe, eyiakasi ikes Musa ka ngikadwarak, kimiekisi kiirasi ikes. [30] Tosodi tema inges ebe, mam Abraham papa, nai ani kelot ipei nenikec alokatwak, ibelekinete ikes ngitai. [31] Tema Abraham nenikec ebe, Ani erai pa kiirasi ikes Musa ka ngikadwarak, nyepedorete acamun ata keyiaru itunganan alokatwak.``
Luka 16:30-`` Tosodi tema inges ebe, mam Abraham papa, nai ani kelot ipei nenikec alokatwak, ibelekinete ikes ngitai.``
Ngiticisio angikiakia 26:18-``angaak ngakec konyen, akisibelekin ikes anakirionut toanyut akica, anyoun anapedor a Sitan kibelekinos neni ka Akuj, kotere eriamunete akisionio ngasecisia ka akirum alokiding kkec a ngulu itokuanitai anguna ka akiyiun toma kang.``
Ngiticisio angikiakia 26:20-``nai abu olimok neni kec angulu alo Damasko mono, ka alo Yerusalem, ka nakwap a Yudaya daadang, idio neni a Ngibukui dang, ebe ejoikinit ikes akibelekin ngitai ka kibelekinos neni ka Akuj, kitiyiata ngiticisio ngulu itemokino akibelekinio ngikec tai.``
Mateo 7:21-23-``[21] ngini tunganan daadang ebala neni kang ebe ekapolon ekapolon, mere inges elomari toma apukan ngina anadis, nai inges ngini itiyiai acamit a Papa kang angolo eyiai nadis. [22] Etemarete ngikalalak neni kang akuwar ngin, ekapolon, ekapolon, paikiduarit isua alokirokon, ka alokirokon pa ikiritarit ngikerep, ka alokiro kon pa ikitiyiat ngiticisio ngulu alalak ngulu ka apedor a? [23] Tosodi alimokini ayong ikes ebe, ngakayeni ayong iyes, tonyoutu aneni kang, iyes ngulu itiyaete aronis.``
Isaiah 55:7-``Emaasi ngikaronok, toesikis ekeerot, ka ekile ngolo nyeseg toesik ngaketameta: ka tobomgo neni ka Akuj ekapolon, kotere akision; ka neni ka ayoko Kuj anerai ikisioni.``
Luka 15:7-``akalimokini ayong iyes ebe, ikwanginapei ikongin, eyiakaun alakara tooma nadis anguna a ekasecan epei angolo ibelekini etau, akilo anguna angitunga angatomonikaomwon ka ngikanikomwon, angulu nyiitanito akibelekin ngitai.``
Ngiticisio angikiakia 3:19-``asosi, kibelekisi ngitai, tobongut nabo, kotere ikisario ngakusi secisia, kotere epote aneni a Ekapolon ngapakio nguna ka akiengun.``
Akitocaun abongokinet
1. Nyo erai akiki. A. Erai acamun akibelekin B. Akilocokin ngatameta C. Akibelekin etau kotere akingoliyar neni ka Akuj, aloticisio angulu ngorok neni angulu ka Akuj. D. Akilocokin erot, mere ajokis bon. E. Acamun eemut ngolo ibelekini jik akoni kiyar. F. Aesikin ngiticisio ngulu ngorok neni angulu ka Akuj. G. Akibelekin nitunganan ka Akuj alotooma Yesu Kristo.
2. Toswom Luka 13:1-5. Nyo emaasi akitiya kotere ngitwaniya? Akiki.
4. Toswom Luka 16:19-31. Alokitabo a Luka 16:28, kotere nyo eitanitor ekabaran itunganan ayarun kotere akisirwor ngikekaitotoi? Ebe tocoikis abunore nakibois ngina ka ariebo.
5. Toswom Luka 16:30. Nyo emaasi ngikaitotoi ngul kitiyata kotere acoitor akim a sitan? Ebe Tokiwa ikes. 6. Toswom Ngiticisio angikiakia 26:18. Tar pa kitenit ejok angaet logo eemut ka akiki. Nyo itiyakin neni
angulu engerete akiki? A. Engaarosi ngakonyen B. Aesikin akirwonut abunore nakica C. Aesikin etic a sitan abunore neni ka Akuj D. Ariamun akision kotere ngasecisia E. Ariamun akirum ebuku ka Akuj
7. Toswom Ngiticisio angikiakia 26:20. Anangetakinet engaet logo, eyakasi ngiboro ngiuni ngulu icikitai Ngitunga a Damasko atemar kitiyata. Nyo ngiboro lugu? A. Akiki B. Akibelekin neni ka Akuj C. Akisileereun akec kiki angiticisio
8. Toswom Mateo 7:21-23. Nyo abala Yesu etiyaete ngitunga lugu ka akilo akitub eemut ka Akuj? Asecit kori amenit ngikisila.
9. Nyo itodiunit eemut logo kotere apolou ka akiki alongakingaren Akuj? Ebuni alakuno alotau, mere anakirworo.
Luka 14:25-26-Toloto kaapei ka Yesu ngasepicio nguna alalak, tobobong inges tema nenikec ebe, Ani kebu itunganan idio nenikang, ido nyengerit papakeng, ka totokeng, ka aberukeng, ka ngidwekeng, ka atalokaatokeng, ka atanakaatokeng, ee, ka akekiyar dang a elope, nyepedori araun ekakatupan.
`` Toloto kaapei ka Yesu ngasepicio nguna alalak, tobobong inges tema nenikec ebe……``(Luka 14:25). Apaki naga alotic a Yesu, atupito inges ngasepicio angitunga nguna alalak. Emam nyeyaunit ekitabo angamusungui nugu ejok, nai alokitabo aNgagreek, elomunit eemut logo ejok. Inges atemar ageun apaki naga, apotu ngasepicio angitunga idio etupito Yesu angina kolongit. Erauni kona anguna etiya Yesu ngatwokisio kori anguna etania ikes Yesu, emam nyeyenio iwon nugu ejok, nai atupito inges ngasepicio.Inges abunio Yesu togeunia akirworo ngakiro nguna apotu kielasi ngice tunga.
`` Ani kebu itunganan idio nenikang…..[inges atemar kecamit idio tunganan atupakin, arukit kori alosit ka ayong, nguna emaasi kitiya nugu], ido nyengerit papakeng, ka totokeng, ka aberukeng, ka ngidwekeng, ka atalokaatokeng, ka atanakaatokeng, ee, ka akekiyar dang a elope, nyepedori araun ekakatupan.`` (Luka 14:26 erai ngaluketa nguna kang). Ngina engolikinia ayong eemut logo, abu ayong otema, Ekapolon, nyipedori iyong atemar nege. Nyo apolou ka akirot anaga ``tonger`` ? Erai kona atemar amina iwadio kori ikongina pei. Nai ngina ageunia ayong akiswom ejok, abu ayong oripu atemar erai cha ``akinger``.
Abu Yesu kisitiya akirot ngina apolon nooi alimoria nguna atami inges. Abu Yesu tema, Ani kebu itunganan idio nenikang, ido nyengerit papakeng, ka totokeng, ka aberukeng, ka ngidwekeng, ka atalokaatokeng, ka atanakaatokeng, ee, ka akekiyar dang a elope, nyepedori araun ekakatupan. Acamit ayong akingit iyong akingiset adio: Ngaani ayena ngina eapi nooi ngina ipedori iyong ayakaunor anakwap anaga? Erauni cha atokon ka apakon kori ekonirukitos ka ngidwe. Nyo nai itiyaun erai kikinger iyong naberu kon jik, kori ketwaka atokon ka apakon? Ngai bo irukioto iyong? Erauni ngikonikaitotoi. Abu Yesu tema, mati kinger iyong ikes, kotere torau ekekatupan. Nyo abala Inges?
Irworo Yesu ngakiro angiyok yeneta. Iitanit Yesu ainakina aneni kon, ainakina ngina ileerei ejok. Ecamit Yesu araun ngolo esyaunan anakiyar kon. Elosi Yesu akisikwanikin akoni yena ka inges ka ngina angikoni yeneta anakwap anaga. ``akinger`` erai akirot ngina isikwanere, ka ebala Yesu, ``aka yen aka iyong epol nooi ka akilo ayena daadang anakwap anaga.`` Eyai idio tunganan ngini imina iyong ka akilo naberu kon, ngikoni dwe, atokon, papakon, kori ngikonikaitotoi. Iyeni iyong atemar ngai ngini a? Emam nyerai Akuj….erai iyong. Imina iyong akoni kuwan ka akilo ngikoniyeneta dang.
Kotere nyo bo etyakatyakatar ngitunga alokitaanu? Nyo etyakatar ngikalia? Anerai eminasi ngakec wat ka akilo tar ngikec rukitos. ``mam ngitiyai iyong nugu anerai acamit ayong iyong kitiya, nai acamit ayong akiritar iyong.``
Ebala Yesu eyai apei Yen angina ecamit inges iyong toyakaunor—erai amina akoni kuwan. Erai naga araun ekatupan ngolo a kire. Emam nyirworo Yesu nguna ka ekatupan angolo emam apipilu. Ecamit inges iwon otupa inges. Ecamit araun ekesyaunan anakiyar yok.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Luka 9:57-62. Nyo ikitatami iwon eemut logo kotere ainakina anakiwapit Yesu Kristo? ________________________________________________________________
2. Toswom Luka 8:13-14. Kotere nyo easenakineta ngice tunga, kori engerioto anupit Kristo? ________________________________________________________________
3. Toswom Ezekiel 16:8. Abu Akuj kisitiya akitodapet ka ekitaanu akisikwanikinia arukit ka inges. Ngini angai erauni itunganan anarukit anaga? ________________________________________________________________
9. Toswom Luka 14:28-30. Iripu iyong ationis ka arukit ka Yesu a? Icamit kona iyong akiwap Yesu a? ________________________________________________________________
Ngaswometa ka abongokinio ngakisngiset
Luka 9:57-62-``[57] ngolopite alosioto ikes loroto, tema itunganan ice neni a Yesu ebe, akatupari ayong iyong neni ilosi daadang. [58] Tema Yesu nenikeng ebe, eyakatar ngikweei ngaduyion, ka ngikieny ngulu alokidiama eyakatar ngakais, nai lokoku a itunganan emam neni iperikini ekekou. [59] Tema inges neni a ece ebe, totupakinai ayong. Nai tema inges ebe, ekapolon, kimiekinai mono olot akinuk papakang. [60] Nai tema Yesu nenikeng ebe, kimiek ngikatwak tonuka ngikec katwak. Tolot iyong tolimonok nguna ka apukan ka Akuj. [61] Tema ece dang ebe, akatupari ayong iyong, ekapolon, nai kimiekinai mono aonyun a ngitunga ngulu alore kang. [62] Nai tema Yesu neni keng ebe,Emam itunganan ngini ani kiwuak akekan lomeleku angimongin, emam kau, nyitemokino anguna ka apukan ka Akuj.``
Luka 8:13-14-``ikes ngulu anataaba erai ngulu ani kedaut akiirar, tocamut akirot ka alakara, nai tomam ngatagor, lu ikes ngulu iyiunete adio paki, tosodete anapaki angina ka akikatakino kibusokinos. [14] Ngul ngulu adoete kidding ngikukwa erai ikes ngulu eirasi, idio ani elosete torida akikujukujio ka abaru ka alakara ngina ka akiyar a na, na nyerai ngaraito nguna ajokak.``
Ezekiel 16:8-``Ngina etirunio ayong neni kon, ekengolik iyong, abu ayong engolik apaki ka amina, abu ayong opeta eka lou ekemukio iyong, orap akoni kiler, eeh kire, abu aayong ocamun ka iyong, ebala Akuj ekapolon, irau iyong ngini kang.``
1 Ngikrointo 6:19-``kori nyiyenete iyes atemar ngakusiwat erai etempul ngolo a ekuwuam a ngolo akwangan angolo eyiai tooma kus, angolo iriamunito iyes aneni ka Akuj? Nabo meer iyes ngikus a ngilopeyek.``
8. Toswom Yohanna 2:23-25. Nyo epedorio iwon aripun kotere ainakina ka anupit alongaeta alugu? Ebe ecamit Yesu ngiyok tai daadang (ainakina ngina a kire).
9. Toswom Luka 14:28-30. Iripu iyong ationis ka arukit ka Yesu a? Icamit kona iyong akiwap Yesu a? Eeh.
Abongokinet: Alakuno ka akision angasecisia ikes emam etacit anerai eponito aneni a Yesu Kristo. Ngiticisio 10:43 ebasi ebe, ``idodiunito ngikadwar daadang ngunakeng ebe anguna ka ekekiro ngini daadang iyiuni nenikeng eriamuni akisionio angasecisia.`` (aloemut angolo kitete kotere ngitela daadang). Ebuni alakuno ananupit; inges atemar acamunit ka ayarikinit nakirot a Yesu ebe abu inges tobuko ngakeokot kotere akiten iyong akiwo alokingaren Akuj. Alokitabo a Ngiticisio 10:44-48, aponi inakinai ngikanupak daadang etau ngolo esegan (alimor akec lakuno) eringa tar ikes ngibatisa.
Tar kiyookino nugu, ebi alowaeting angice, abunit alakuno apaki ngina ka ebatisimu (Ngiticisio 2:38). Anerai erai ebatisimu acamun, ka alimor anupit atemar ibongu neni a Yesu kidau akiki ka akinup (Mariko 16:16 inges ebala, ``inges ngini iyiunit idio kibatisai iteyario, nai inges ngini nyiunit etubokinio``). Arai nabo ece pite ngolo nyaraunet ekiro ka ekapolon alakun(Ngiticisio 22:16 ka 1 Petero 3:21).
Ani kire kicamunit iyong akiyar a Yesu ngina iraakar iyong ngikaru ngikankaarei apaki ngina ikibatisaere iyong, Ikicamuni iyong Akuj ka akoni nupit. Eyakasi ngakiitanet ka ebatisimu dang. Apei erai akiki. Iyakar iyong akilocokinet ka etau ka ngolo angatameta apaki ngina ingerio iyong asecit ka abongor neni a Yesu akisionio a? (Ngiticisio 2:38, 20:21 ka 17:30). Ibu iyong togeu akinup ekiro a Yesu ikwa ekapolon ka ekalakunan a? (Mariko 16:16, Yohanna 3:16, ka Ngiromanin 10:9-10). Ani kemam, tobongo neni a Yesu, toki akisec, tolot neni ka arerengu keng kotere ikisionio, ka tocamu nai akiwap inges alobatisimu angakipi.
Erai batisimu epei pite ngolo camunet akinup akirot a Yesu. Ani emam anupit, erai etic dang ikongin. Apotu ngitunga ngulu apotu tonupa ngakiro a Yesu ikwa ekapolon ka ekalakunan tocamut akitiya ngakekiro lokingaren ngitunga daadang. Ngitunga ngulu engerito akirot a Yesu ikes emamukatar adio nupit. Etwanit anupit erai kekuriaka ngitunga akitiya nguna ka anupit (James 2:18-19). Ikilakuni anupit, nai emam nyepatana alakun anupit bon. Ecamit anupit angina paki akitiya idio bore. Arai ebatisimu angakipi epei pite ka alimor anupit. Emam nyikilakuni anupit, nai Yesu. Emam nyilotarete ngakipi asecit, erai ngaokot a Yesu. Nai ikibukokini iyong anupit ngaokot ngun, ka alomuni anupit ngin apaki ngina ibatisaere itunganan (Ngiticisio 22:16). Erai nai akingiset ebe, iki iyong a? Inupit iyong Yesu a? Ani kerai eeh, nyo bo ingelitor iyong—tonyou tolot ikibatisai!
Ngiticisio 10:43-`` idodiunito ngikadwar daadang ngunakeng ebe anguna ka ekekiro ngini daadang iyiuni nenikeng eriamuni akisionio angasecisia.``
Ngiticisio 2:38-``tema Petero nenikec ebe, kibelekisi ngikus tai, idio ikibatisai iyes daadang alokiro a Yesu Kristo anguna ka alemar ngakusisecisia; iriamunete ainakinet ngina a ekuwuam angolo a kwangan.``
1 Petero 3:21-``ngakiro ngun ikuaan ka akibatisao, ngina tokona ikiteyiarit iyes, meer alemar elos ngolo ka akuwan, nai akingit Akuj anguna a ngatameta a nguna a jokak, anguna ka ayiarun a Yesu Kristo.``
Inges ikirikori iwon natametait ngina kitete ebe ayenut ayok yen aka Kristo: Emam pa etiyauna nugu kire jik. Emam nyirorwoi iwon ngakiro ka akoni kuwan, ebe abu jik kilocokin, kori ibu iyong dang kilocokin. Ani ketumit itunganan eringa nyekiwa ka nyelakuna, idongi akoni kuwan etumit tar kidau akiki ka alakuno, erai ca pa kilot iyong ageun akikany akimuj. Emam nabo nyirworoi iwon nguna angakoni tameta kori epite ngolo iyakar iyong, nguna ebasi ngice tunga erai ekec yakae ngolo a kire. Ani pa kios iyong sek eringa nyekiwa ka nyelakuna, ngiosuni kidau akiki ka alakuno, nai iyakaunor ngatameta nguna pei kolong.
Eyai atubet ngina angauni aloemut alogo, ebe alowae ka alemanar, emaasi epei nerin aneni yok ilocokin.-ayok nupit. Eyai eemut ngolo itenit nugu alokitabo a 1 Ngitesalonikai 5:23 neni ilipiata Paulo ka ngitunga a Tesalonika, ``Akuj elope ngolo ka aiyorit ikitokwangu iyes jik, kiyokietei ekusikuwam ka akiyiar kus ka ngawat kus, tomam akitoronet anabunore a Ekapolon yok Yesu Kristo.`` Esilereu eemut logo atemar eyakare iwon etau ngolo akwangan, ekipie ka Akuj ka akuwan dang.Iteo iwon akuwan anerai iteete nguluce dang. Eyenio nabo iwon atemar eyai akuwan iwace tooma ikwa ngatameta, inges enyarit eemut logo ebe etau ka ekipie ka Akuj. Eyenio iwon atemar tar pa kikitap iyong itunganan nakuwan, ikitapi tooma angakec kiro, kerai neni aronon kori neni ajokan.Eyenete ngitunga ngulu alalak akuwan ka etau nai aloemut alogo eyai ace kuwan, ekipie ka Akuj.
Erai ekipie ka Akuj epei nerin anakuwan yok ngina eseguni erai kikilakun iwon. Erai inges ikiinit iwon akiyar. Ebala James 2:26 ebe, ``anerai etwanit akuwan ngina emamukatar ekipie ka Akuj, tosodi anupit dang ngina emam etic etwanit.`` Inges atemar erai ekipie ka Akuj inges itoyari nginerin ka akuwan nguluce. Neni ebunitor ayok kiyar neni. Alokitabo ka Ageunet 2 ngina ayeunia Akuj Adam ka Eva, aris Akuj adau ayeun Adam, nai kiyengak ekekuwam tooma inges. Ekirot ebe ``kiyengak`` anakitutuket angina ngorot erai angajep a Ngiburayon ebe atemar kiyengak ekekiyenganu. Abu Akuj toyeu akuwan ka etau ka Adam, nai iinak inges ekiyenganu kotere akiyar. Erai ekiyenganu ekipie ka Akuj ngolo ikitoyari iwon.
Ani eringa iyong nyelakuna, eringa itunganan nyecamuna akiyar ka ekapolon alomun neni keng, etwanit ekiyenganu ka Akuj alotooma iwon. Ebala ekitabo a Ngiepesoi 2:1 ebe, ``abu ikitoyaru iyes, ngolopite itwakitotor alotooma ngakusdiakanareta ka ngakusisecisia.`` Ayenio iwon atemar ayario eringa nyelakuna, nai akirot ebe ``atwanit`` inges abunit ananupit. Alotooma ebaibul, emam nyerai atwanit, amamukau ka akiyar, ikwa ngina etameta ngice tunga. Nai erai ``atyakaro.`` Ani etwani itunganan, engopiyari. Ebala ebaibul ebe elosi itunganan ngin neni ka Akuj kori neni a Sitan. Eroparete etau ka ekiyenganu ka Akuj eyarete, nai etyakario neni erai akuwan, totwan ka tobos.
Ani etemari eemut alokitabo ka Ageunet 2:17 ebe, ``akolongit ngina inyamia iyong itwani kire,`` emam pa aria atwanare ngina a kire ka akuwan, nai ityakarosi aneni ka Akuj. Ebe etyakar ekiyenganu ka Akuj, ngolo sek ikiinit iwon akiyar ngina ka apedorit etic anakwap anaga…..ekekiyenganu ngolo ebala Akuj erai inges erai titiroi ankiyar anaga, tosodi abu itunganan togeu apalagun. Tar keyari itunganan kitiyae dang, etiyai bon anerai atyakara aneni ka Akuj. Inges eyaunit ngican daadang nakiyar yok….ngatammeta nguna ikicanito iwon daadang.
Ani ebonguni itunganan neni ka Akuj, eriamunete ekiyenganu ngolo kitete ka toraut ngulu kitet, akirot ngina esitiyai Yesu alokitabo a Yohanna 3:5. Alopite angolopei, erauni itunganan ngini kitete alotau, lokiyenganu ka Akuj ka nakuwan dang, anerai eriamuni ekeyenganu a Yesu Kristo. Alokitabo a Ngigalati 4:6 ebala ebe, ``anerai iraakasi iyes ngidwe, abu Akuj kiyaku ekuwuam a lokokukeng tooma ngiyokotai, kiworoi ebe, Aba Papa.`` inges atemar iwaanakini Akuj eketau tooma iwon ka ikiyakar iwon akiyar ngina kitete k angina ajokan, ayena ngina egelaana k angina kitete alotooma ngiyokotai.
Akiyar angikiristo neni lala eringa ewsomi ekoni tau, ka ngakonitameta ka nguna etiyakin tooma ekoni tau. Nai nguna a kire, iyapiyari iyong neni ka Akuj nooi apaki ngina icamunia iyong Yesu Kristo ikwa ekoni kapolon. Ilocokin ekoni tau nooi.Erai nai etau ngolopei iyakaunor iyong ngol alotooma akoni kiyar daadang. Eyakar amin, alakara, ekisil ka erukito ka Akuj. Emam nyengopikin ka ekiyenganu ka Akuj, nai emaasi iyong tonup nugu, inges ejokia aropar iswomi akirot ka Akuj. Irauni iyong itunganan ngini kitete, nai mati kiyenu iyong ngakiro ka Akuj, emam ngilocokin. Akiloun daadang alokiro a Kristo inges ebuni erai kipedo iyong akingolikin akwap, alopite ka etau ka akiyar, aripun akoni kiyar ka nguna etiya Akuj, kotere togeu akinup.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom 2 Ngikorinto 5:17. Ani keyai idio tunganan neni a Kristo, erai nyo? ________________________________________________________________
1 Ngikorinto 6:11-``Ekote ngice kus nen, nai aponi ikilotar, tosodete ikitokwangun, ka ikitojoki alokiro a ekapolon Yesu Kristo, idio alotooma ekuwuam ka Akuj yok.``
4. Toswom Ngiepesoi 2:1. Ikoni iyong ai eringa nyelakuna, kori ngeyaruna? Atwanit ka aseciana nooi.
5. Toswom Ngiepesoi 2:2. Ikwa ekapir, ikoni iyong ilosi, kori iyari ai? Abu ayong ewap ngipitesio ka akwap anaga, abu eira akirot a Sitan (elope ka ebari ka ekuwam), ka abu omen akirot ka Akuj.
6. Toswom Ngiepesoi 2:3-5. Nyo erai ebari ka Akuj? Akision.
Alokiyan yok angolo alunyar, amorio iwon apolou ka alakuno, ebe alotooma ngiyok tai, ilocokin ayok kiyar. Aponi iwon kisitiyai ekitaabo a 2 Ngikorinto 5:17, neni ebala, `` angun,ani keyiai itunganan tooma Kristo, arau inges esubuna ngolo kitete; alunyarosi ngiboro ngulu ngorok, araut ngulu kitet.`` aponi iwon kingolikinai atemar ani kelakun itunganan, ilocokin akiyar a itunganan daadang tar lokiyenganu, nai kicamit akingolikin akilocokinet ngin, emaasi iyong aripikin akirot ka Akuj. Emam nyingolikinio iwon aloboro ka loticisio ngulu alokinga, kori anguna itiyao iwon, anerai erai ekiyenganu ka Akuj. Nai alotooma ngiyok tai eyai akilocokinet ngina apolon nooi.
Tocamakinai ayong akisitiya ngiemuto ka ebaibul akisilereun nguna itiyaun erai kecamu itunganan Yesu anakiyar keng. Alokitabo a Ngiepesoi 4:24 ebala ebe, ``tonapa itunganan ngini kitete, ngini kesubunio ka aputo ka Akuj alotooma akiyookino ka akuangis ngina a kire.`` Ani elakun itunganan, iyoonokini eke tau nooi angina paki ka erai ngolo ekwang angina paki. Ebala ebaibul ebe eyakasi ngakiyookinet ngaarei.
Eyai akiyookinet ngina elomuni anamunikinit kon ailope, ka emaasi iyong toropa ka akiyookinet ngin irukito ka ngitunga nguluce. Ani pa kiboi iyong ejok kori pa kitiyai ejok, epedori ekoni kapolon akiritar iyong alotic, kori epedori ekoni rukitos aesikin iyong, tosodi emaasi iyong toropa imunikinit akiyookinet nag angina iteete ngitunga. Nai anen, emam nyecamunit Akuj akiyookinet ngina iteete ngitunga. Ikiinit iyong Akuj akekiyookinet.
Alotooma 2 Ngikorinto 5:21 ebala ebe abu Akuj Papa kiyaku lokoku keng akilotar ngayok secisia kotere akisiyookin iwon daadang anguna keng. Tosodi eyai akilocokinet ngina epolo nooi ka akilo ngina iteete ngitunga nai ebunit aneni ka Akuj anguna yok. Ikitiyauni iwon Akuj emam asecit, nai eyai akiyookino ka akwangis ngina ebusan. Emam nai nyepoloo iwon nakiyookinet ngina angina paki; ikiyookinet sek iwon. Inges atemar erukitoi iwon sek ka Akuj ejok.
Elakara Akuj neni yok kotere Kristo, mere angace. Eyakasi ngiyok tai neni elocokinor ayok kiyar. Ikitiyauni iwon Akuj emam asecit, nai eyai akiyookino ka akwangis ngina ebusan tosodi ikirai iwon ngisubuna ngulu kitet. Alokitabo a Ngiepesoi 2:10 ebala ebe, ``anerai ikirai iwon eketic, ngulu ikisubunio alotooma Kristo Yesu anguna a ngiticisio ajokak, ngulu kitemokini Akuj ekingaren ebe oloseneneete iwon alotoomakec.`` Alotai yok, ikiyookinit iwon ka itemokino. Emam adio secit kori aditiu. Alokitabo angiepesoi 1:13 ebala ebe, ``iyes dang alotomakeng, kidaut akiirar akirot ngina a kire, eemut ngolo ajokan ngolo ka akusikiteyiario, alotomakeng kidaut akiyiun, aponi ikipucakin a ekuwam angolo akwangan a ngolo ka akikonget.``
Itamete kona iyes ngice atemar, ebe, apaki ngina anupitor ayong Akuj ikwa ekapolon, abu ayong onup atemar aponi kisioni ngakasecisia daadang, ka aris akiyar ajoku. Nai ageun apaki nginapei, abu ayong osec, ka ebusok Akuj. Ani kisecit iyong, aria anguna itiyai iyong ka anguna itami iyong, nai emam nyesecia ekoni tau. Agolitoi ekoni tau ikwa ngina egolio aberu arait tooma etio ka akiwosakin aparaffin nakituret kotere akiuriar edio kuwam nyeloma tooma akitobos nginyomen. Ikigolit iyong dang Akuj, ageun apaki ngina ikilakunere iyong, ibu iyong toriamu etau ngolo kitete, ngolo emam nyepedori asecit Alomar amunayar. Iyakar iyong ace kiyar tokona. Kotere nai iyong ayenakin ka Akuj ejok, emaasi iyong kiyanete ka Akuj ka kilipi neni keng, aloyakae ka ekoni tau mere anguna ka akoni kuwan.
Erai naga akilocokinet ngina apolon nooi anakiyar a ekristoit, ebe emaasi itunganan kilocokin ejok. Emaasi iyong ayenakin ka Akuj mere alowae anguna itiyae iyong kori anguna itami iyong, nai anguna ka eyakae ka ekoni tau
kotere nguna ikitiyak inges iyong. Erauni ngol etic ngolo adaun, etic ngolo emam ngiloconokin(ngolo eropari ikoni nenipei). Ikisubuni iyong Akuj anakiyookino keng ka nakwangis keng. Inges erai ekonitau, ka ekoni kiyan ka Akuj, tosodi emaasi iyong kilipi neni ka Akuj alotau ka anguna akire. Emaasi iyong towuo anguna ka akoni yen alotooma Kristo.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom 1 Ngikorinto 6:17. Epei pite bon ngolo ilereunio atemar kilocokin akoni kiyar alotooma Kristo inges aripikin akirot ka Akuj. Nyo apolou ka engaet alogo anakiyar yok? ________________________________________________________________
2. Toswom Ngiepesoi 3:17. Ai tokona iboyio Kristo? ________________________________________________________________
Ngikolosai 1:26-27-`` [26] akimunono ngina iwuaitai ameun alokaru a daadang ka ngaturio daadang, nai tokona adaun akisilereun neni a ngikakuangakakeng, [27] ngulu etojoki Akuj akiteyenikin abaru ngina ka asir angina ka akimunono a na alokiding ngibukui, ngin inges Kristo alotoma kus, atametait ngina ka asir.``
Ngiepesoi 4:23-24-``[23] tosodete kiteteunos alotooma ekuwuam ngolo a ngakusitameta, [24] tonapa etunganane ngolo kitete, ngolo kesubunio ka aputo ka Akuj alotooma ka akuangis ngina a kire.``
2 Ngikorinto 5:21-``inges ngolo pa ayeni akisec aponi kitoraunai akisec anguna yok, kotere ikirauni iwon akiyookino ka Akuj alotooma keng.``
Akolongit naga acamit ayong iwon omora eemut ka ``nyo itiyakin eseci ekristoit? Ikilimokinit iwon ebaibul alokitabo a 1 Yohanna 1:8-9 ebe, ``ani kikitema iwon ebe emam iwon akisec, ikimodikin iwon make, emam akiyookino alotooma yok. Ani kikilimo iwon ngayokosecisia, erai inges ngolo eyiunan idio ngolo iyookino, isioni inges ngayokosecisia, ka iklotari iwon nguna nyiyookino daadang.`` Ikwa ngikristo, ikipedori iwon dang akibusokin ka akisec.Ikitogelanit iwon bon eringa kolong alakuno erai nguna tokona acamunere iwon alakuno ka araun ngulu kitet. Ikibulit iwon nooi akisec. Nyecamitai iwon akisec; ecamitai iwon akiyar ngina ilocokino. Nai nyo itiyaun erai kikisec iwon? Emaasi iwon olakunosi nabo a? Nguna ebaibul nugu a? Angun inges atemar emam iwon adio gogongu ka alakuno, inges atemar ikikwan iwon ka ngitunga anakwap nguluce. Nai anen dang, emam nyicanito ngasecisia akwap. Tosodi, ikwa ngikanupak, mam nyemaasi iwon okerito akisec. Ebala eemut alokutabo a Ngiburayon 10:2 ebe alotooma ainakinet a Yesu, emam nyemaasi ekanupan tar tokerite akisec. Inges atemar emam nyemaasi iwon otamete tar ekabule ka akisec. Emaasi iwon oyenete nguna ka Akuj.
Ngiromanin 4:2 ebasi, ``anerai ani kitojokitai Abraham anguna a ngiticisio,(akiyookino) eyiai inges ibore ngini kiturokinet. Nai mere alokingaren Akuj.`` (Ngaluketa nguna kang). Ani kerai bunite alakuno alotooma nguna itiyao iwon ejok, keyai iwon akituro nooi. Ketemari iwon, ``ah Akuj, alakara nooi kotere nguna itiyat iyong alomusalaba, nai totamunite nguna etiyat ayong dang!`` Inges atemar kegariyo iwon Yesu angina paki ka iwon dang makete kotere nguna etiyai. Mam! Ayeun Akuj alakuno alopite angolo iuriari ngitunga anakituro kotere nguna etiyai iwon. Akituro daadang emaasi bunite aneni a Yesu Kristo ekapolon (Ngiromanin 3:27). Erai ainakinet ka akiyar angina emam nyedaun ainakinet ngina a kire, ka nyepedori agielun. (Ngiromanin 6:23).
Ngiromanin 4:2 ikes ebasi ebe kerai kitopoloe Abraham kotere nguna etiyai, kituro inges nooi, nai mere nguna apotu totakanut ngun. Ikwa nai ebaatar ngiemuto lugu ebe eiun itunganan? Kotere nguna itiyai inges a? Kotere ekeyare a? Kori ngiboro ngulu itiyai elope? Ikwai nai esiyookinere Abraham alokingaren Akuj? Arai anguna etiyai inges, kori anguna pa etiyai inges kori anguna ka akenupit neni ka Akuj? Ebala eemut alokitabo a Ngiromanin 4:3 ebe, ``Anupit Abraham Akuj, tosodi kisiyook inges Akuj ejok.``
Nyo nai ngini eketenit ayong kotere ngacakar, tar alotooma ngakitemieto ka asecit? Erai anguna abunio Yesu kiwok ngakasecisia daadang alomusalaba, ka ananupit inges (mere aloticisio kang), inges ekesiyookinio (ayong Akuj alokingaren inges).
Ebala ekitabo a Ngiromanin 4:6 ebe, ``ikwanginapei Daudi dang itererengitor itunganan ngini imarakinit Akuj akiyookino, tomam ngiticisio.`` Ebala Daudi anakitutuket angina ngorot ebe, eyakaun apaki anacamunet angina kitete, ngina isiyookinio Akuj ngini tunganan daadang emam tar ibore itiyat. Abu nabo tema alongaet a 7 ebe, ``ebe, itererengio ikes ngulu isionio ngaronisia, ka ngulu erapitai ngakecsecisia.`` Erai naga akisiyookinet: ``iterengi Akuj itunganan ngini isionio ngakesecisia`` (Ngiromanin 4:7). Emam nyebala acepaki engeri, ace tocamu kori ngapakio ngun daadang. Ebala, ``itererengi Akuj itunganan ngini isionio ngakesecisia.`` Anangajep a Greece, ecai eemut logo ejok. Inges atemar itererengi jik emam asecit. Erai logo eemut ngolo ajokan anacamunet angina kitete. Alokitabo a Ngiburayon 10:16 ebala ebe, ``egirakini ayong ngikakisila lotai kec (lotai kec) ka natameta kec (nakies kec dang) egiri ayong.`` (ngaluketa nguna kang). Ka ace camunet ka Akuj inges eyai longaet a 17: ``ka ngakusisecisia kori ngaronisia ikes emuriakini ayong jik.``
Nyo nai ngini ikitenit iyong ngini, ikisiyookinit iyong kotere kidong iwei tar irai ikasecian ngini ngilimorit tar akonisecit? Erai akoni nupit neni a Yesu Kristo. Ebe ekekiro Yesu, ka abu ikilaku anasecit. (Mateo 1:21).
4. Toswom Ngiromanin 4:6. Abu Akuj kisyook ngitunga daadang: A. Kotere ngikec ticisio. B. mere Kotere etic. C. Kotere akec jokis.
5. Toswom Ngiburayon 10:14. Ebai ai ajokis angikanupak neni ka Akuj? ________________________________________________________________
6. Toswom Ngiromanin 5:17. Eriamun akiyookinet anege, A. Agielun. B.Ainakinet. C. Akitiyaun. 7. Nyo apolou ka ``ainakinet``?
________________________________________________________________ 8. Kotere akiun atemar erai Yesu ekalakunan emaasi iyong tonup inges tar A. Lokelesia. B. NaKuj. C.Russia.
Ngaswometa ka abongokinio ngakisngiset
Ngiromanin 4:5-``Nai inges ngolo nyitiyiai, nai kiyiunite nenikeng angolo itojoki ngulu nyiyookino, akekiyiun imarakinio anguna ka akiyookino.``
Ngiromanin 4:2-3-`` anerai ani kitojokitai Abraham anguna a ngiticisio,(akiyookino) eyiai inges ibore ngini kiturokinet. Nai mere alokingaren Akuj. Anupit Abraham Akuj, tosodi kisiyook inges Akuj ejok.``
Ngiromanin 4:22-24-``[22] angun aponi kimarakinai neni keng akiyookino. [23] aso mam pa egiritai anguna keng bon, ebe emarakinitai neni keng, [24] nai angunayok dang angulu ikimarakinio, angulu ikiyiunit neni keng angolo abu kiteyiaru Yesu Eyokokapolon alokatwak.``
Ngiromanin 5:17-``anerai ani kipukat atwanare alotooma ipei tunganan anguna ka akisec a ipei, akilo nooi ikes ngulu eriamunete alalau ngina ka ajokis k angina ka ainakinet angina a ikongin angina ka akiyookino, ipukaete alotooma akiyiar anguna a epei tunganan, inges Yesu Kristo.``
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Ngiromanin 4:5. Isiyookini Akuj ngitunga ngulu emam nyenupito. 2. Toswom Ngiromanin 4:2-3. Abu Akuj kisiyook Abraham (ngina anupia inges) kotere nguna pa etiyat inges.
Nyo ngini? Akiyookino, akiwo ejok kori arukit ka Akuj. 3. Toswom Ngiromanin 4:22-24. Ani kenupi iwon ikwa Abraham, nyo ikiini iwon Akuj? Akiyookino, akiwo
ejok kori arukit ka Akuj. 4. Toswom Ngiromanin 4:6. Abu Akuj kisyook ngitunga daadang: B. mere Kotere etic. 5. Toswom Ngiburayon 10:14. Ebai ai ajokis angikanupak neni ka Akuj? Ngina a Jik. 6. Toswom Ngiromanin 5:17. Eriamun akiyookinet anege, B.Ainakinet.. 7. Nyo apolou ka ``ainakinet``? Ibore ngini ikiinio iyong, emam nyegela. 8. Kotere akiun atemar erai Yesu ekalakunan emaasi iyong tonup inges tar B. NaKuj.
Alokek a Mariko 4, epol akirot ka Akuj nooi anerai-eyakar apolou ka ekiboye ka anupit alotooma keng. Ayakasi ngakitodapet nguna edolete ngatomon nguna esitiyatai akitatamia apaki naga. Emaasi iyong kisikwaanik ekek a 4 a Mariko ka ngolo a Mateo 13 ka Luka 8 kotere aripunia ngakiro nugu. Ayakasi ngakitodapeta nguna alalak ikwa ngina ka eketan angolo abu kielak ngikinyom lomanikor. Alokitabo a Mariko 4:26 ebala ebe, ``tema Yesu ebe, apukan ka Akuj ikwaan ka itunganan ngini eekini ngikinyom nalup.`` Totamunite atemar alongaet a 14, ebala ebe, erai ngikinyom ngul Akirot ka Akuj. Emam ngikitatami iyong Akuj araun eketan, nai isitiyai akitodapet ikwa akoninupit. Alongaet a 27 ebala ebe, ``tojotor inges, ka tokienyununuye nakwaare ka naparan, toruput ngikinyom topolout, nai nyeyeni inges ikwa epolooto.`` Tokona, ayeni ayong atemar epol eemut logo.Ebala ebe emam nyeyeni ekile kire. Emam nyeyeni nguna itiyasi.
Ebasi ngice tunga ebe, ``emam ngayeni ayong nguna ibala iyong. Ikokini akiswom akirot ka Akuj ilocokini akakiyar kotere elomuni akiyar ka Akuj nakiyar kanga i?`` Emam jik ngayeni ayong ngakiro ngun, nai ayeni ayong epite ngolo itiyaa. Emam ngayeni ayong epite ngolo iyekinia iyong epei cokit bon nalup nai tolomu ekidikidi ngolo alalan nooi. Emam itunganan eyeni ngun ejok, nai itiyaunun, ka akalimokini ayong iyong epite ngolo itiyar. Akiswom akirot ka Akuj ka acamun akirot ngin akiriam akoni kuwan inges ilocokini akoni kiyar, ekoni yakae ka nguna itiyai iyong.
Alongaet a 28 ebala ebe, ``anerai erai akwap ngaraito bon,`` Etiyaunitai ngalup akitorub ngicok, kotere toruput ka ayaun akiyar. Etiyaunitai ekoni tau dang kotere akirot ka Akuj—kire jik. Etiyaunitai akirot ka Akuj dang ayakaun tooma ekoni tau. Akiwokit akirot ka Akuj-ebaibul bon, ka asipokinit lomesa kon imasi ecai kori aridit bon inges ngitiyai. Emam nyengakini apolou nakiyar kon. Emaasi iyong kiliko akirot ngin, torau ecokit alotooma ekoni tau. Ani kitiya iyong ngakiro nugu, epedori ekoni tau araun ngaraito bon. Ilocokini atipei epite ngolo eyakar akoni kiyar. Eropari engaet ngol tema-`` isiaunete ngakui, tosodi tosurosi, ekau ngakies nguna ileleba ngicok.`` Inges atemar eyakasi ngapakio anakiyar. Eponeneete ngitunga neni kang angina paki ebasi anupi ikes Akuj anguna ajokak itiyanakin nenikec, ibore ka Akuj ngini anupit ayong dang. Nai ani pa kitiyato ikes ido bore, ani pa kerikorito idio tunganan neni ka Akuj, apedori ayong atemar emam nyeriamunete ekiyan ka a Television kori Radio alotooma ngisabito ngidi ngulu eponito alokingaren.
Emaasi iyong kitiya ngakiro iwadio iwadio. Eyakasi ngapakio nguna kiriamunet ka Akuj, inges ebala akitodapet naga.Ka ageun mono, emaasi iyong togeu, tosodi nai kidaru ka anupit, kotere tolomu idio bore. Eyakasi nguna kitiya kotere akilam. Emam ngini epedori anyoun alosa ka epei ka aporor namairei nguna alalak nooi anenipei. Tar kerai akujuwanut, emam nyemaasi kitiyas ikwangina. Esilereu eemut logo atemar ikwan ebuku ka Akuj ka ecokit. Emaasi akirot ka Akuj todupakinai lotau, topolou iwadio: Togeut mono ngakwii, ngaki angakwii, tar todol jik narait. Ebala engaet ngolo ebe, ``nai ani kedupakin, epolouni, epoloor akilo ngikarupak daadang, epetari ngaten nguna apolok, tododete ngikeiny ngulu alokidiama kiboitio alotolim keng.`` Eyakasi ngirwa ka epoloe ka ekinyomit, nai edoluni apaki ngina elemere dang epolouni.
Ileereuni eemut logo alongaet a 35, `` akuwar ngin, kewar akwap, tema Yesu neni a mgikekasiomak ebe, oloto kekuaye anam.`` Etatami Yesu ikes akolongit ngin apolou ka akirot ka Akuj, ikwa ngina eraakar akirot ecokit, ka ikwangina engaunia akiyar ka Akuj nakiyar kon. Abu inges kitatam ikes anakitodapet angatomon, tosodi nai iinak ikes akingiset. Abu tolimok ikes ebe, ``Ejok, eyai akirot nege aneni ka ekapolon, oloto mono kekuaye anam.`` Ngetemara inges odokakisi ameeli, nai alunyar yaye anam ka amatuwar ngakipi. Nai toloma inges tooma nameeli ka ajotoor. Eropari eemut logo ebala, abu ekuwam ngolo apolon tokut kilelebun tooma ameeli. Emaasi iyong
toyeni atemar emam pa aria naga ameeli ngina apolon, neni emam pa adolioto ngakipi neni a Yesu. Arai ameeli ngina cici ngina angaara aneni aperio Yesu, alodiyete ngakipi. Nai ebala eemut logo ayeni Yesu nguna etiyasi, nai kiredak ajotor. Apotu ngikaswomak tongoa, potu neni a Yesu ka alimokin inges atemar, ``Ekapolon, ngitami iyong atemar aapu iwon atwanare a?`` Inges atemar acamito ikes Yesu akitiyakin ``ngadi kiro!`` kotere todipaaros ngakipi, kori amear ameeli atipei, kori akingitakin inges adipaun akiru!``
Ngarwa nguna alalak itiyaete ngitunga ngakiro ngun neni ka Akuj ka ebasi, ``Akuj, nyo ngitiyakinia iyong idio bore?`` Etiya Akuj ngadi kiro. Ayau Akuj ngiboro ngulu iitanitai iwon daadang alotic a Yesu Kristo. Angau akekirot ikwa ecokit. Erai nai eyok tic ayekin akirot ngin lotai yok, tar akimima inges todol apaki ngina eyaunia akiyar neni yok. Nai acamito ngikaswomak akitokienyun Yesu atemar inges ebe, ``kitiya ngadi kiro?`` Tonyou Yesu, tomoru ngikekaswomak tema, ``nyo ikibulitor iyes?`` Nyo emamukar iyes adio nupit?`` Emam nyetemara inges, kisioni kare. Ketiyat ayong ngadi kiro. Mam, aria eketic akitatam ikes ngadwarisia ka Akuj. Abu Akuj yau ibore daadang alokiro a Yesu anakwap. Abu inges yau ibore ngini iitanitai iwon daadang kotere akidup ngikinyom anakiyar yok anakirot ka Akuj. Nguna emaasi iyong bon kitiya erai alemun ngikinyom anakirot ka Akuj, todupak lotau kon ka akiswom akirot ka Akuj, akitam inges ajok, ka acamun ngaketaagor arupun alotooma iyong. Ani itiyai iyong ngakiro ngun, ipedori iyong akiuriar ekuwam ka akiru anginati apolon anakiyar kon.
Atami ayong atemar aria eemut ka Akuj lokaswomak a Yesu akolongit ngin atemar, ``apena lowae ngoloce.`` ketemarito ikes ebe, ``alotooma akitatamo ngina ka akolongit anaga, erai adwaris ka Akuj.`` Erai logo ekayeunan ka akwap anaga, ngolo abu tema oloto lowae yege ka anam, mere oloto tar kiding odoyoosi tooma nakipi. Kecamunito ikes akirot ngin, ``Oh iyes ngulu edit anupit, nyo pa inupitotor iyes?`` Iyenete iyes nyo? Emaasi iwon onupa akirot ka Akuj etiyata nguna ebala inges.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Mateo 13:19. Ani pa kedupi iwon akirot ka Akuj lotai yok, nyo itiyakin? ________________________________________________________________
Mateo 4:4-``nai tobongok Yesu tema ebe, igiritai ebe, nyeyiari itunganan anguna ka atap bon, nai anguna ka akirot daadang angina elomuni anakituk ka Akuj.``
Ngiepesoi 6:17-``tolemutu akopiya ngina ka akiteyiar, ka atumi ngina a ekuwuam, inges akirot ka Akuj.``
Ngiromanin 8:6-``anerai akitam ngina ka akuwan erai atwanare, nai akitam ngina a ekuwuam erai akiyiar ka aiyorit-ekisil.``
2 Ngikorinto 3:18-``nai iwon daadang, a ereet angolo nyimukoritai, ikitei asir a ekapolon, ikilocokinio ekuaanikinos ka aputo nginapei ngin, anyoun anasir akitodol nasir, epote nguna aneni a ekapolon angolo erai ekuwuam.``
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Mateo 13:19. Ani pa kedupi iwon akirot ka Akuj lotai yok, nyo itiyakin? Elosi ngolo aronon akiwok akirot ngin kotere ngilocok ayok kiyar.
2. Toswom Joshua 1:8. Iwori emaasi iwon otameta akirot ka Akuj? Naparan ka nakware.
3. Toswom Yohanna 6:63. Alongaet alogo, erai akirot ka Akuj Etau ka akiyar.
4. Toswom Mateo 4:4. Emaasi ngitunga nyeyarikis nakimuj bon nai Angina kirot elomuni anakituk ka Akuj.
5. Toswom Ngiepesoi 6:17. Ikwaan akirot ka Akuj ka aniupal? Aupal.
6. Epedori aupal akiwan emoit a? Eeh.
7. Toswom Ngiromanin 8:6. Ani kitopoloi iwon akirot ka Akuj anakiyar yok, ikiyakaunor iwon Akiyar ka ekisil.
Alokitabo a Mariko 16:15-16 elomunit eemut ngolo apolon nooi. Abu Yesu tolimok ngikekaswomak atemar, ``toloto nakwapin daadang, tolimokisi eemut ngolo ajokan neni angitunga a daadang.Inges ngini iyiuni idio kibatisai iteyiario, nai inges ngini nyiuni etubokinio.`` Ka alokitabo a Ngiticisio 8, engaet a 5 ka ngolo a 12, ingolikinio iwon atemar abu etic logo kitiyakin ejok anakitatam a Pilipo alo Samaria. ``Tolot Pilipo tar lore a Samaria, tolimonok nenikec nguna a Kristo….nai ngolo pite eyiuneta ikes neni a Pilipo elimonokini eemut ngolo ajokan ngolo ka apukan ka Akuj, ka ekiro a Yesu Kristo, aponi kibatisai ikes, ngikiliok ka ngaberu dang.``
Eyai nai akingiset nege ebe, apotu ngitunga a Samaria toraut Ngikristo aloemut ka ekitabo a Mariko 16:15-16 a?. Eeh, apotu toraut. Abu Pilipo tolot lotaun a Samaria, kitatam eemut a Yesu Kristo, ka alotooma anupit a Kristo, aponi ikes kibatisai, ngikiliok ka ngaberu.Alotooma eemut ngolo apolon nooi, etemario apotu ngitunga lugu tolakunos,anerai apotu ikes toriamut ebatisimu ka etau angolo akwangan a?
Ebala ebaibul ebe ibatisai Yohanna angakipi, nai Yesu Kristo bon ibatisai ka etau angolo akwangan. Alotooma eemut ka ebaibul,, apotu ngitunga tonupa, tolakunos, ka kibatisai, nai nyeriamuna ikes etau ngolo akwangan. Ebala eemut a Ngiticisio 8:14-17 ebe, ``ngolopite eirareta ngikiakia ngulu ayia Yerusalem atemar ariamu Samaria akirot ka Akuj, apotu kiyakiasi Petero ka Yohanna nenikec; ngolopite aponiata ngul, kilipakis, kotere eriamunete etau ngolo akwangan; anerai aringa nyedokuna inges neni a idiokec, nai ebatisai ikes alokiro a ekapolon Yesu Kristo bon. Tosodete kidokokis Petero ka Yohanna ngakec kan kidiama kec, toriamut etau ngolo akwangan.``
Ikingolik iwon aloemut alogo atemar, meer anguna ka anupit, akiun ka akibatisao toriamu itunganan etau ngolo akwangan. Abu etau ngolo akwangan tolomu nakiyar kec alokitabo a Yohanna 20:22 neni ingolikinere iwon atemar abu etau ngolo akwangan kitogogong ngikaaswomak a Yesu, nao anakolongit a Pentecoste ngina ebatisaere ikes ka etau angolo akwangan ka akitogogong ka Akuj. Eyai atyaketait alokiding alakuno ka etau angolo akwangan ka akibatisao ka etau angolo akwangan anakiyar aitunganan. Eyai akibatisao ngina ilelebunor etau ngolo akwangan nakiyar a itunganan ka akitogogong iyong. Tar kiunit itunganan, nyerai ngin akibatisao ka etau angolo akwangan.
Alokitabo a Ngiticisio 19:1-2 ebala ebe, ``ani eringa Paulo eyai Korinto, kitor Paulo nakwap ngina mukur, todol Epeso. Toriamu ngice kasiomak; tema inges neni kec ebe, ipotu iyes toriamut ekuwam ngolo akwangan ngolo pite iyiuneta a? Temasi ikes neni keng ebe, Paikiirarit isua atemar eyiai ekuwam ngolo akwangan.`` Tema nai Paulo neni kec ebe, ``iriamut iyes ekuwuam ngolo akwangan nginapei iyiuneta iyes a?`` Temasi ikes ebe, emam nyiirara isua ebe eyiai ekuwuam ngolo akwangan, tema Paulo ebe, ``ani pa kikibatisatai iyes ka ekuwuam angolo akwangan ngina eyiunere iyes, nyo bo ikibatisaere iyes?`` Tobongokis ikes temasi, ``ikibatisao isua ka ebatisimu a Yohanna.`` Atami ayong atemar abu Paulo kitatam ejok kotere Yesu Kristo, ka apotu ngikanupak lugu tocamut akiruk ka Yesu alobatisimu angakipi. Alongaet a 6-7 ebala ebe, ``ani kedau Paulo akidokokin ngakekan kidiam ikes, abu ekuwuam ngolo akwangan todo kidiamakec, kirworo ikes ngangajepa, ka toduara. Arai ikes daadang ngitunga ngitomon ka ngiarei.``
Tar kerai ngitunga lugu ngikanupak ngulu anupito abongun ka ekalakunan, emam pa ebatisatai ikes ka ekuwuam angolo akwangan. Epedori itunganan akiuin ka alakuno ka kibatisai angakipi, nai ngikibatisatai ka ekuwuam angolo akwangan. Erai akibatisa ka ekuwuam angolo akwangan alakuno ngina egelaana.
Tar kebatisai ayong itunganan angakipi, emam ngapedori ayong akibatisa ka etau angolo akwangan; Yesu bon epedori akitiya ngun. Ani pa kingisitor iyong Yesu akibatisa iyong ka ekuwuam angolo akwangan, nyo nyingisia iyong inges tokona? Ebala Luka 11:13 ebe, ``asosi, ani kiyenete iyes ngulu iroko ainakin ngainakineta nguna ajokak neni angikus dwe, ikokini nai ai Papakus ngolo anadis paiyatakini ainakin ekuwuam ngolo akwangan neni kec a ngulu ilipete inges ai?`` Nyo ngingisia iyong inges tokona?
Ngiticisio 8:5,12-``[5] Tolot Pilipo tar lore a Samaria, tolimonok nenikec nguna a Kristo….[12] nai ngolo pite eyiuneta ikes neni a Pilipo elimonokini eemut ngolo ajokan ngolo ka apukan ka Akuj, ka ekiro a Yesu Kristo, aponi kibatisai ikes, ngikiliok ka ngaberu dang.``
Ngiticisio 8:14-16-``[14] ngolopite eirareta ngikiakia ngulu ayia Yerusalem atemar ariamu Samaria akirot ka Akuj, [15] apotu kiyakiasi Petero ka Yohanna nenikec; ngolopite aponiata ngul, kilipakis, kotere eriamunete etau ngolo akwangan; [16] anerai aringa nyedokuna inges neni a idiokec, nai ebatisai ikes alokiro a ekapolon Yesu Kristo bon.``
Ngiticisio 19:1-5-``[1] ani eringa Paulo eyai Korinto, kitor Paulo nakwap ngina mukur, todol Epeso. Toriamu ngice kasiomak;[2] tema inges neni kec ebe, ipotu iyes toriamut ekuwam ngolo akwangan ngolo pite iyiuneta a? [3] ani pa kikibatisatai iyes ka ekuwuam angolo akwangan ngina eyiunere iyes, nyo bo ikibatisaere iyes? ikibatisao isua ka ebatisimu a Yohanna.[4] tosodi tema Paulo ebe, abu Yohanna ikibatisa kan akibatis ngina ka akibelekin etau, tobala neni angitunga ebe ejoikinit ikes akiyiun inges ebunit alokau keng, inges atemar neni a Yesu. [5] ngolo pite eirareta nu, kibatisai alokiro a Ekapolon Yesu.``
Ngiticisio 19:6-7-`` [6]ani kedau Paulo akidokokin ngakekan kidiam ikes, abu ekuwuam ngolo akwangan todo kidiamakec, kirworo ikes ngangajepa, ka toduara. [7]Arai ikes daadang ngitunga ngitomon ka ngiarei.``
Luka 11:13-`` asosi, ani kiyenete iyes ngulu iroko ainakin ngainakineta nguna ajokak neni angikus dwe, ikokini nai ai Papakus ngolo anadis paiyatakini ainakin ekuwuam ngolo akwangan neni kec a ngulu ilipete inges ai?``
1 Ngikorinto 14:2-``anerai inges ngini irworo kan angajep nyirworo neni a itunganan, nai neni ka Akuj, anerai emam itunganan epupuni, nai alokuwuam irworo inges nguna imunono.``
1 Ngikorinto 14:14-``anerai ani kilip iyong anangajep, ilipi ekakuwuam, nai emam ngakatameta ngaraito.``
1 Ngikorinto 14:16-17-``[16] ani erai kitur iyong Akuj a ekuwuam, ikokini ai itunganan ngini iboi anakibois a ngina a ngini nyeyeni etemari ebe, Amen, ekau ka akituritikon erai pa eyeni nguna irworo iyong? [17] anerai iturit iyong Akuj, anerai erworo a ngangajepa akilo iyes daadang.``
Elosio iwon akolongit naga akirwor epite ngolo riamunet etau ngolo akwangan. Ebala ekitabo a Ngiticisio 10:1 ebe, ``ayai etunganan Kaisaria ekekiro Korunelio, ekapolokiniton ngasigariaamiat nguna ka jore angina enyaritai Italian.`` Arai naga ariang ngina apolon, tosodi nyengopi inges akapolon noi. Alongaet a 2, eropari ebala, ``etunganan ngolo ajokan ngolo akerit Akuj kaapei ka akekai dang, ngolo ainanakini ngainakineta nguna alalak lotunga, idio kilipi Akuj juijui.`` Eyookinit inges nooi, etiyai nguna iyookino, ka akerit Akuj, iinanakini ngitunga ngulu eitanito ngisilinga, ka ebala ebaiubul ebe, elipi inges neni ka Akuj angina paki. Nai elosio iwon aripikin, eemut ngolo ajokan, ebe tar kitiyai inges ngiboro ngulu ajokak, tar kekerit Akuj, ka kilipi angina paki, amamukatar inges akiyar ngina arukito ka Akuj kaapei ka Yesu Kristo.
Ebala alongaet a 3-6 ebe, ``abu inges toanyu anakitatakanikinet ekipie ka Akuj ileerei ebunit nenikeng alosaa angolo a ngikanikaomwon angolo ka apaaran, idio tema nenikeng ebe, Korunelio.Kitek Korunelio inges, tokurianiar tema ebe, Inyoni ekapolon? Tema ekipie nenikeng ebe, akonikilip ka ngakonikingaranakinet a lot kidiama araun akisiitunet alokingaren Akuj. Aso, kiyakia tokona ngitunga tar Yopa, idio yaut Simon ngolo enyaritai Petero. Iboiete inges ka Simon ekemanyimanyan ngijamu, ngolo eyiai akai keng diyete anam.``
Ekile logo, tar ekerit inges Akuj,iyoonokini ejok, ka itiyaia ngakiro nguna ajokak, ka ilipi dang alokingaren Akuj, kiyakikinai inges ekipie ka Akuj alosit ayaun Simon Petero ngolo amaasi tolimok inges nguna kitiya. Ingolikinio iwon alokitabo a Ngiticisio 10:43 nguna aponi tolimokinai Petero alimokin ekile logo.``idodiunito ngidwarak daadang nguna keng ebe, anguna a ekekiro ngini daadang nyiuni nenikeng eriamuni akisionio ngasecisia.``(alokiro a Yesu Kristo). Nyikitoriangakini emut logo a? Ekile logo, ngolo etiyai ngakiro daadang nguna ajokak, emam pa arukito akekiyar k angina ka Akuj alokiro a Yesu Kristo.Abu Akuj tema, ``itiyai iyong ngakiro daadang ejok, ibusak nooi, ka akajoikinito ayong dang, nai akalimokini ayong iyong nguna kitiya. Eyakuu ayong ekipie alimokin iyong nguna kitiya, ebe anyaraun ekile ngolo enyaritai Petero, ikilimok iyong nguna kitiya.`` Alokitabo a Ngiticisio 10:43, ani elosi Petero kai a Korunelio, abu inges tema ebe, ``ngini daadang iyiuni nenikeng(alokiro a Yesu Kristo) eriamuni akisionio angasecisia.`` (Erai ngaluketa nguna kang).
Kingolik nai nguna apotu kitiyaun. ``ani eringa petero irworo ngakiro nugu, todou ekuwuam ngolo akwangan kidiama daadang ngulu apupete akirot.`` (Ngiticisio 10:44). Abu Korunelio toriamu ekuwuam ngolo akwangan eringa epupi ngakiro ngun alokiro a Yesu Kristo, tosodi tonup inges akirot a Kristo ka toriamu akisionio angasecisia. Ngina pei anupia inges, toriamu ekuwuam ngolo akwangan kaapei ka ngulu ayakasi kai keng akipup ngakiro ngun. Alongaet a 45, ebala ebe, ``apotu toumokis ngulu akepitai ngulu eyiunito, ngulu aponito kaapei ka Petero, anerai aponi tobukokinai ainakinet ngina a ekuwuam angolo akwangan neni angibukui a daadang.`` Ekokinete nai ikes aenyunete ai? ``anerai kiirasi ikes irworosi ngangajepa nguna alalak, kitopolorito Akuj.`` (ngiticisio engaet 46).
2. Toswom Ngiticisio 11:15. Ikwai elimunitor engaet logo akibatisao ka ekuwuam ngolo akwangan? ________________________________________________________________
3. Apotu ngikaswomak a Yesu toriamut ekuwuam ngolo akwangan (Yohanna20:22), nai ani elunyar ngirwa ngidi, aponi kibatisai ikes ka ekuwuam angolo akwangan (Ngiticisio 2:1-4). Kingolik, kisikwanik ngakiro nugu (Yohanna 20:22 ka Ngiticisio 2:1-4). ________________________________________________________________
4. Toswom Ngiticisio 1:8. Nyo apolou ka ebatisimu ka ekuwuam angolo akwangan? ________________________________________________________________
5. Toswom Ngiticisio 2:38-39 ka 1 Ngikorinto 1:7. Erai ebatisimu ka ekuwuam angolo akwangan ikotere iwon dang tokona a? ________________________________________________________________
6. Toswom Luka 11:13. Ani pa kiriamunit iyong ebatisimu ka ekuwuam angolo akwangan, nyo emaasi iyong kitiya tokona? ________________________________________________________________
7. Toswom Ngiticisio 2:4. Emaasi iyong kingit, toriamu, kirwor, ka kitur Akuj anakilip kon ka angajep angina ikiini iyong Akuj a? ________________________________________________________________
Ngaswometa ka abongokinio ngakisngiset
Yohanna 3:3-``tobongok Yesu tema neni keng, kire kire, abala ayiong, ani pakidoun itunganan nabo, nyepedori nabo Alomar napukan ka Akuj.``
Ngiticisio 3:19-``asosi kibelekisi ngikus tai,tobongutu nabo, ikotere ikisario ngakus secisia, kotere epote aneni a ekapolon ngapakio nguna ka akiengun.``
Mariko 16:16-``Ngina enupi ka kibatisai inges eyiunio, nai inges ngini emam nyenupi inges etubokino.``
Ngikolosai 2:13-``ka iyes ngulu itwakito alotooma ngakusidiakanareta ka amamut akepio mgima a mgakusiwat, abu ikiteyaru kaapei ka inges, kedau akision iwon ngayokodiakanareta daadang.``
Ngiromanin 8:9-``nai nyiyiakasi iyes tooma akuwan, nai tooma ekuwuam, erai kiboi ekuwuam ka Akuj alotomakus. Nai ani kemam idio tunganan ekuwuam a Kristo, nyerai inges ngolokeng.``
Mateo 25:46-``elosete lugu natubokino ngina a ngikaru ka ngikaru, nai ngulu iyookino nakiyiar ngina angikkaru ka ngikaru.``
Ngiticisio 11:15-``nai ngina ageunia ayong akirworo, abu ekuwuam ngolo akwangan todoiu kidiama kec, ka neni kosi anageunet.``
Ngiticisio 1:8-``nai iriamunnete iyes apedor, ngina abunio ekuwuam ngolo akwangan kidiama kus; iraunete iyes ngikayenakakang alo Yerusalem, ka alo Yudaya daadang ka Samaria, ka anawaetin ka akwap.``
Ngiticisio 2:38-39-``[38] tema Petero nenikec ebe, kibelekisi ngikus tai, idio ikibatisai iyes daadang alokiro a Yesu Kristo anguna ka alemar ngakusisecisia; iriamunete ainakinet ngina a ekuwuam angolo akwangan. [39] Anerai erai akikonget ngina kus, k angina a ngikusidwe, k angina angulu elwaka daadang, idio ngina a daadang angulu enyarauni ekapolon Akujuyok nenikeng.``
1 Ngikorinto 1:7-``kotere nyitwakiasi adio inakinet daadang, kidarito apukorio ngina a eyokokapolon Yesu Kristo.``
Luka 11:13-``asosi, ani kiyenete iyes ngulu aronok ainakin ngainakineta nguna ajokak neni angikusdwe, ikokini nai ai Papakus ngolo anadis paiyatakini ainakin ekuwuam ngolo akwangan neni kec a ngulu ilipete inges ai?``
Mariko 9:33-34-``[33]toloto ikes Kaperenaum. Ani elomarete kai, kingit Yesu ngakaswomak keng tema, anukiro takae ipegasi iyes alorot? [34] Kililinga ikes, anerae apegasi ikes alorot ebasi, ngae epol akilo?``
Mariko 9:35-``Kiboikin nai Yesu kwap, tonyara ngikaswomak keng ngulutomon ka ngiarei tema, itunganan daadang ngini ecamit aruwor ngini engarenon, itemokino toruwor inges ngini esidion ka eketiyan a daadang.``
Luka 22:24-27-``[24]topegakinos ngikaswomak ngikaswomak a Yesu irworosi make ebasi, ngae alokiding kec epol akilo nguluce.[25] tolimok Yesu ikes tema,Epolokinito ngirwosi ngulu a ngibukui a ngulu ngerai ngiyudayan ngitunga kec; nabo ngulu ipukato enyaritae Ngikengaranakinak ngitunga. [26] Nai nyitemokino ngakiro ikote neni aneni kus; itemokino ngini epol aneni kus kikwaanikin ka ngini edit kaa ekarikon kikwaanikin ka eketiyan.[27]
Nyaani ngini epol, ngini iboi alomesa kori ngini ekori akimuj? Meere mono ngini iboi alomesa a? Nai ayai ayong kiding kus arae ekejanakinan.``
Ngigalati 2:20-``anguna nai nyarubakinit ayong area ngolo ayari, nak kristo eyari alotooma kang. Akiyar kang ngina anakwap ana, ayari ananupit Lokoku ka Akuj, ngolo abu okominak ayong ka tojal akiyar keng anguna kang.``
Mateo 7:12-``tolakara ka tolelyana, anerae epol nooi eropit kus anaKuj; ngikadwarak dang ngulu kolong, esicanitae ikwanginapei.``
Emaasi iyong toripik ngakingiset nguna iyakar iyong kori nguna elimunit eemut ka ebaibul, ikwa: Eyakasi nguna emaasi itunganan kitiyate eringa ebatisimu a? Nyo apolou ka ebatisimu? Iwori etiyatar ngakiro a batisimu? Ani paki?
Epedori atamatam alomun anakiswom ngakiro ka ebaibul iwadio; ikwa akiswom angina kirot alotooma ekitabo ka ebaibul. Nguna apolok ikes akitam ngakiro nguna elimunit ekitabo ka ebaibul apaki ngina aoyan kotere toyenu ejok akec polou (ngikekia ka ngingaeta).
Elomuni atamatam anakiswom ngakiro alotooma ekitabo. Nyo apolou angace kiro? Nyo apolou ka akinup? Nyo apolou ka akirot ekapolon? Nyo apolou ka akirot ebe Yesu? Nyo apolou ka akirot ebe Kristo? Nyo apolou ka akirot ebe kiten ngakiro ejok, ka ngunace.
Ani eyakae isua neni etatamere ngitunga alokinga, apotu ngitunga ngulu alalak tolakunos ka toraut ngikanupak. Nai nguna kebala epastor aria, ``nyobo nyecununotor ikes daadang apei taparacu esabit lokelesya akilip kaapei?`` Agelaana akatametait ka ekelesya nooi. Apotu nguna abu epastor tolimu ekesibilero ayong nooi, ka emam pa ayeni ayong nguna kitiya. Abu ayong otamu otema, ``Itiyai kire akitatam angikanupak naga ejok? Atapi kire isua akiyar angitunga alugu a? Ayeni ayong atemar adolitoi lotunga ngulu alalak, nai nguna ekesibilerito ayong, aria nguna emam pa aponeneeta ikes lokelesya nataparacu esabit akilip.
Abu ayong ogeu nai aripirip apolou ka akirot ebe ``ekelesya.`` Nguna eyakasi loemut logo daadang erai nguna abu ayong oripu. Alokitabo a Ngiromanin 16:3, 1 Ngikorinto 16:19, Ngikolosae 4:15, Pilemon 2, Ngiticisio 5:42 ka Ngiticisio 20:20, irworo ebaibul kire ejok nguna ka ekelesya ka akitutuket angina kitete neni eriamunotor ngitunga ka ekelesya local a ipei tunganan. Ayeni ayong ebe eyakasi ngikabilai angikelsyai ngulu alalak. Eyakasi ngikelesyai angikalia, ngikelesyai angikanupak angulu ekudioko ka ngulu alalak, ka ngulu alalak nooi dang. Nai nguna apotu kikamut ngakatameta nooi erae epite ngolo eriamununutor ngitunga ka ekelesya anakitutuket angina kitete local a ipei tunganan.
Elimunit eemut alo Baibul a Lawrence O. Richards (Engaet 164) ebe, ``isioniyo idio tunganan daadang erae pa keyeni apolou ka akirot ebe, ekelesya.`` Isitiyao akirot ngin alowaetin angulu alalak. Epedori araun ace kai (ikwa alo America) [kori alokelesya a Ebatisimu], kori tar ekokwa ka esabit (ikwa, ilosit iyong lokelesya tete a). Emam alotooma nugu daadang elomunit alobaibul.`` Abu nai ayong ogeu akitam, nyo kire apolou angakiro anugu? Nyo apolou ka akirot ``ekelesya``? Alosi ayong nabo aropar eyani nugu. Ebala eropari, ``anguna etameta ngulu alalak ekelesya ikwa akai ka akilip angikanupak ka akilo ngikanupak ilipete, alimit ekelesya inges itooliyori ngitunga.`` Anangajep a Greece, erae apolou ka ``ekelesya`` ebe ecclesia ka erae atemar ekokwa angitunga angulu ecununa akilip, akitur kori akipur ka akitere Akuj. Alosi ayong aswomun ngace kiro anege. Ebala ebe, ``Ecclesia anakitutuket angina kitete inges epedori ayakaunor edio kimar daadang angikanupak. Epedori araun ngolo angulu ekudioko aloreria angitunga (Ngiromanin 16:5). Epedori araun ngolo angitunga angulu iboyeete alo City angolo apolon nooi (Ngiticisio 11:22), kori neni epol nooi ikwa Asia kori Galatia.`` ropari nabo ebala, ``Eriamunun ngikanupak ngapakio nguna alalak lore a itunganan. Ani iriamunosi ngikanupak ngul, ayakar kaati edio kiruk/eete ngolo yeokino, adio kirot ngina limuno, adio umokinet ngina morat, kori edio eemut ka angajep angina apotion``( 1 Ngikorinto 14:26). Amorete ngitunga ngakiro, ka acoito ngice nguna limuno.(1 Ngikorinto 14:29)….ka etopoloi akimor ngakiro ngin
2. Toswom Ngiticisio 5:42. Angina kolongit alo Tempul ka angolo re etiyai Yesu………………….ka ________________________________________________________________
3. Toswom Ngiticisio 2:42. Alu boro omwon abu Ekelesya akolong toropa itiyai? ________________________________________________________________
4. Toswom Ngiticisio 2:44-45. Abu ekelesya akolong toropa elemi ngisilinga ngulu duket neni eweeta ngamotokai. Kire kori alyokonu. ________________________________________________________________
Akolongit naga elosio iwon akiyanun nguna ka akiritar sitan. Alotooma akekiyar anakwap ana, abu Yesu tomunik akiritanar ata sitan, akitongaleun ngikadekak, akitoyarun ngikatwak ka ngakujuwanisia ngunace dang. Alal nooi akiritanar ata sitan anawat angitunga aloticisio a Yesu angulu alalak. Ikilimokinit iwon ebaibul alokitabo a Ngiticisio 10:38, ebe ``iyenete iyes epite ngolo aseunia Akuj Yesu ngolo a Nazareth, inak etau keng ka apedor. Abu inges kirim itiyae nguna ajokak ka kitangaleunun ngulu daadang ayakasi napedor ngina a Sitan, anerae arukito Akuj ka inges.`` ka nabo alokitabo a 1 Yohaana dang 3:8, ``itunganan daadang ngini esecenene erae ngini a Sitan, anerae aberakin kolong sek Sitan asecenen anakisyakinet.Atakanuni Lokoku ka Akuj anguna ka akinyasun etic a Sitan.`` Ayakar ayong kolong atametait ngina egelana kotere akiritanar ata Sitan-- ebe erae ngipian, ata Sitan, ngitau ngulu nyesegak, akapil ka epite ngolo icamitor iyong anyarare ikes daadang—ebe ayai India bon kori lotela ngulu eringa epoloete neni ilipiata ngitunga nakujio nguna cicik, nguna iceunito ngilopeyek meere neni ka Akuj a Ekapolon. Nai pa kiyookino akatametait.
Acamit ayong alimokin iyong nguna engolikinit ayong alokelesya ka epei alo Dallas, Texas. Aeosi ngitunga daadang ngina acakakinor ipei koku kwap. Ebi ekamunit inges ekipie a Sitan. Ayai edakitar nen ngolo anyaritai Dr. Rice. Ayai nabo ece ere dang diyete ekelesya neni pei, tosodi toodakarai ikoku lore ngol kotere kingolik edokita inges. Ani edolere isua ikoku ngin lore, aris ekok elure! Acaete ngakonyen nooi, ka ayai etoil ka ekile ngolo adedengan nooi tooma nikoku ngini pese cici ngin, ngini tar amelek. Aneni pei, abu elure ngol togeu akisirepar ayong, ebala, ILOSI IYONG NAKIM A SITAN! Otema nai ayong, ``Mam! Jik.`` Abu okobul ayong nooi anerae emam pa engolikinitor ibore ngini ikoni ngin. Tobongok nabo tema, ``EEH, ILOSI IYONG JIK NAKIM A SITAN, `` obongok ayong dang otema, ``Mam! Jikk ngalosi ayong nakim a Sitan.`` Ebi ayakar apedor ka apolou anerae adikino ekelouni ayong, ka emam pa ayeni ayong nguna kitiya kori tar epite ngolo kilounet ibore ngini ayai tooma ikoku ngin.
Abu ekakone epei tobul nooi, ka togiraar atipei, edong ayong. Abu nai ayong otamak otema, ``nyo mono kona emaasi ayong etiya?`` Agogong apese naga tokona nooi, togeu akirworo angajep ngina ebi German ngina sek emam pa ayeni dang—ka akitiya ngiboro ngulu ecamit Sitan. Kebu locipero a sitan kikamu inges nooi, ka tar pa ayeni ayong nguna kitiya, anupit ayong atemar eyakar ebaibul agogongu. Ikwaan k angina iraakar iyong ikoku itei ngavideo ka akapil etwakete ngitunga. Ngina eapunia locipero a sitan diyete itunganan, nai nginapei elemunia itunganan emusalaba, kirakar ekipie a sitan! Epite ngolo atamunia ayong ebaibul ngol. Ayeni ayong atemar eyakar agogongu, nai emam pa ayeni ayong epite ngolo lemunet agogongu alo baibul. Abu nai arerengu ka Akuj ekengarak ayong, anerae emam sek pa engolikinitor ayong ibore ngini ikoni ngin. Abu ayong ongau alo baibul kang ekitabo a Ngipilipi. Abu ayong ogeu akiswom 2:8-11, ``alotakane keng area itunganan, abu kitiditeun, ido kiwuap nguna acamit Akuj tar natwanare keng—atwanare keng alomusalaba. Angun, abu Akuj kitopoloo inges nooi ka inak inges ekiro ngolo epol akilo ngirorwa daadang, ikotere nai ngulu daadang eya Nakuj, nakwap ka ngulu eya nakibois ngina a ngikatwak, toryediko kitopoloosi ekiro a Yesu ka itemokino daadang tocamut alimor atemar eare Yesu Kristo Ekapolon. Alopite a lo itopooryo Akuj Papa.``
Abu nai ekipie a Sitan tema, ``nyibala neni! Emam ngacamit ayong akipup ngakiro ngun! Nyilimu nabo!`` abu nai ayong oripu. Nyo bo abulio! Tosodi otema nai, ``alokiro a Yesu, eryedikete ngakungin daadang, ageun a Nakuj, nakwap ka ngulu anakibois angikatwak.`` ``nyibala neni! Emam ngacamit ayong akipup ngakiro ngun! Nyilimu nabo!`` tolimu apese ededeng nooi. Abu nai ayong oripu atemar eruma nai ekipie logo ngikerep alotooma apese naga, tosodi emaasi ayong oropa aswomi ngakiro ka Akuj! Tosodi oswom nabo ayong… alotakane keng area
itunganan, abu kitiditeun, ido kiwuap nguna acamit Akuj tar natwanare keng—atwanare keng alomusalaba. Angun, abu Akuj kitopoloo inges nooi ka inak inges ekiro ngolo epol akilo ngirorwa daadang, ikotere nai ngulu daadang eya Nakuj, nakwap ka ngulu eya nakibois ngina a ngikatwak, toryediko kitopoloosi ekiro a Yesu ka itemokino daadang tocamut alimor atemar eare Yesu Kristo Ekapolon….`` Abu nabo ekipie ngol kiriengakin. ``nyibala neni! Emam ngacamit ayong akipup ngakiro ngun! Nyilimu nabo.`` Kimasak nai ekipie ngol ikoku kwap, togeu aryedik alokingaren Yesu. Otema nai ayong, ``alokiro a Yesu eryedikete ngakungin daadang, anaKuj, Kwap ka nakibois angikatwak.``
Nai alotooma apaki ngina auruwanan ngina alunyar, ekelounit ayong ekipie ngol. Abala ayong kori adikino ekenapi ayong, ekedici kori ekemasari ayong kinga anen—emam pa ayeni ayong!! Nguna ayeni ayong bon area atemar eyakar ebaibul agogongu, tosodi onga ka ageun akiswom. Ebala ebaibul alokitabo a Ngiepesoi 6:17 ebe, ``tocamutu aiuno ikwa kopiya ngina iuryarit akou nyewana. Totinga ikwa atum akirot ngina ka Akuj, ngina ikiinakini iyes etau ka Akuj.`` Ingolik iyong ebe eyai atum ngina apenan nooi ngina pedori akingol emoit a? Erae akirot ka Akuj. Itamunit iyong ngina etemitere Yesu a? Abu Sitan bu neni a Yesu tema, ``akainakini ayong iyong ngibukui ka akwap daadang kiryedik iyong alokingaren ka akinup ayong…`` Tema Yesu, ``toloto anege sitan, anerae igiritai nakirot ka Akuj ebe, nyinup ace kuj mati ayong bon.`` (Mateo 4:10). Toropa sitan itemi Yesu, ka itemi jik, nai toropa Yesu dang jik ebala, ``igirir ro Sitan, igirir……`` nakirot ka Akuj. Abu Yesu kisitiya atum ka etau ka akirot ka Akuj, alotooma ebaibul, ebala eemut abu Sitan toem toesik Yesu ka ngakekiro.
Eyai ebuku ka akirwonut, ka eyai ngolo alokoku ka Akuj. Alokitabo a Ngikolosae 1:13, ebala Paulo ebe, ``abu inges ikilaku iwon anapedor angina ka akirwonut ka ikilopa iwon napukan a Lokoku keng a ngolo minat.`` Lobuku ali iyai iyong? Erae ebuku neni eyakar itungan apedor ngina yaret. Erae Yesu Kristo erwosit. Iinak iyong akoni kiyar neni keng a? Iwapit iyong inges tokona a? kori ijalak iyong akoni kiyar lobor ka akwap anaga? Ebala Yesu alokitabo a Luka 6:46 ebe, ``ka anu kiro ikinyaritotor iyes ayong ebe, Ekapolon, Ekapolon, nyitiyaete bo nguna akalimokinit ayong iyes?`` Ecamit Yesu akoni kiyar, torau ngina esyaunan. Eyai ebuku ka akirwonut ngolo ikatakinit akimukor iyong, akimukor akoni kiyar. Erai emoit ecamit arikor iyong lobuku ngol. Kingoliu neni a Yesu tokona ka ekoni tau daadang, toripu atemar eyai emoit ngol. Erae ekekiro Sitan ka akepedor ka ekipie, nai erae ebaibul akoni tum ngina eyakar agogongu akilounia inges.
Ebala Yesu alokitabo a Mateo 10:8 ebe, ``kitangaleutu ngikadekkak, kiteyarutu ngikatwak, kitesegutu ngulu ka atapon, ka kiritanasi ngipian; ipotu iyes toriamut ikongin, angun kipotosi iyes dang ikongin.`` Kitatama eemut ka ebuku ka Akuj, kotere toriamuneta agogognu aneni ka emoit. Nyicamut emoit ikimodiyari alobuku ka Akuj anerae eyai akus kiyar neni. Kitorautu Yesu Ekapolon ngolo esyaunan anakiyar kus. Emam nyikalounete iyes jik.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Ngiepesoi 6:12. Ikwa elimunitor eemut logo eyok jie ka anupit ka ekipie a Sitan? ________________________________________________________________
5. Toswom Ngiromanin 6:13. Ani kecamu itunganan akiyar a Yesu, eemi Sitan anakiyar keng. Nyo ebala eemut logo ebe emaasi iwon kitiyai? Nyicamu akisec, nai Akuj. Kisitiyae nginerin ka ayok kuwan akitiya nguna ajokak.
6. Toswom Ngiromanin 13:14. Eyarikinit ekipie lotic ka akonikuwan, nyiinak inges adio kimuj anakiyar ka Akuj alowae ka amina ka asegis ka etau. Nyemaasi iwon ojalakisi Sitan kotere akuwan.
7. Toswom Luka 10:17. Nyebala Yesu iwon ebe emaasi elipa kotere akiritaria Sitan. Ikiinak iwon apedor. Ebala iwon eemut logo ebe ikiyakar iwon apedor ngina kilounet apdeor ka emoit.
Aloemut ka akuwar anaga acamit ayong akiyan nguna ka apedor angina ikiinit iwon Akuj ikwa ngikanupak. Kotere akimor nugu ejok, elosio iwon aripikin apedor ngina ikiyar iwon k angina eyakar Sitan. Aberakinoi akimasar inges aneni sek eyai. Enipito ngice Kristo atemar itojio iwon ibore ngini epol akepedor ka akilo ngina yok, ka ikikatakinit iwon akiloun inges. Meere nguna ebala eemut ka Akuj nguna. Ebala alokitabo a Ngiepesoi 6:12 ebe, ``anerae meere ngitunga ikijio iwon , nai ngikepukak, ngapedorosyo ka ngipyan ngulu eya kidiam akwap na, ngulu epolkinito akwap na alorwa ngulu a lu angulu ikote akiryonut.” Tosodi erae Sitan epei; eyari inges dang aneni pei. Eyakar inges dang apedor ka agogongu ngina itijio iwon, nai aloemut angolo ingarenit, ebala emaasi iwon ogogong alojie ka ngipyan a sitan. Agogongu bon eyakar Sitan aneni yok erai amodiyo. Emamukatar inges agogongu ngina kilounet iwon.
Alokitabo ka Akisiakinet 3 ingolikinio iwon atemar ngina ageunia akitemo ngina esyaunan neni ka Adam ka Eva, emam pa abuni Sitan ka agogongu angina apolon nooi. Emam pa acunun ebur nooi, ikwa etom, kotere akicak akou ka Adam, kotere akitobul inges, ka areikin inges akinup sitan, nai abu toloma neni ka emun, ibore ngini cici ipei ngini asubuni Akuj. Anege, ngini cici inges atemar, ngini palag, ngina epatana awana kori ngini emodiyana nooi. Abuni Sitan alomun anerae amamukatar inges apedor ngina reikinet Adam ka Eva akinup inges. Tosodi abuni erae amodikin ikes. Abu inges tonger etic ka eyakae ka Akuj, bu akiyany Akuj ebale, ``Nyikimina iyes Akuj—iwait ngice boro aneni kus.`` Abu inges tomodik Adam ka Eva kotere akisec alokingaren Akuj. Arae ikes ayakatar apedor, inges abunio Sitan amodikin ikes anerae amamukar inges ace pedor.
Elalak nguna ngapedori ayong alimun anege anguna ka esaa, nai nguna apolok ikes apedor a ikanupan, ngina emaasi iwon esikwaanikisi ka apalagu a sitan anakiyar kon. Erae sitan emoit ngolo aberakinoi akiloun.Eyakar sitan apei gogongu bon, ngina ka amodiyo. Ani kedikino akoni kiyar emunayar, emaasi iyong totamu atemar, ``erae sitan egumunit ngikoi ngul neni kon amunayar akoni kiyar.`` nai iyong iinit inges ngikoi ngul daadang. Iyong emaasi tonger akemodiyo ka alyokonu. Ani kerai ngiirarit iyong etoil a sitan, kemamukar inges edio rot anakiyar kon. Alokitabo a 2 Ngikrointo 10:3-5 ebala ebe, ``kire, ikiboi isua anakwap a na. Nyerai ngiboro ngulu ikijio isua ngulu ka akwap a na, nai erai ngiboro ngulu agogongok ngulu ka Akuj. Ikisitiyae isua ngiboro ngul akilounia ngajorei a ngolo aronon. Inyasunio isua ngipegeta ngulu nyiyookino ka nginibore eturon daadang ngini epedorit akiretakin ayenut ka Akuj; ikikatakinit isua akikamun ngatameta daadang etacamutu akipup Kristo.``Ilimto ngiemuto lugu daadang atum ka ejie, ka adio tum daadang ngina elimunitoi anege erae ngakonitameta. Emamukatar Sitan adio gogongu ngina kilounet iyong nai ake modiyo bon ikilouni iyong.
Acamit ayong atipei akiten nugu. Anageunet, ayakar Akuj, robo ca, apedor daadang. Abunit apedor ka agogongu daadang aneni ka Akuj. Inges bon eyakar apedor keng. Neni keng ebunitor ibore daadang. Ngina asubunia inges Nakuj ka kwap, ayakar inges apolou ka apedor daadang. Nai alokitabo ka Akisiakinet 1:26, ngina asubunia Akuj Adam ka Eva, abu inges tema, ``osubutu ngitunga eyakatar ngasima yok, ikikwan ka iwon; kipukata ikes ngityang ngulu ka anam, ngikyeny ngulu alokidiama, ngibaren ka ngityang daadang ngulu ka akwap ta ibore daadang ngini eliat alokwap.`` kimorik iyong eemut logo ka ngolo a Ngikirukisio 115:16, ngolo ebala, ``erae kidiama nooi neni ka Ekapolon, nai ainaki inges ngitunga akwap.``Arae Akuj elope angiboro a daadang angina araakar inges ekasuban, tosodi iinak itunganan ace pedor, ka apolou loboro ngice tar ngulu eyarete. Emamukatar Sitan apedor ka agogongu ngina a idio bore anakwap. Abu inges toriamu anamodikin itunganan. Ainakinit Akuj apedor ngin neni a itunganan,
ka ani eseci itunganan, ecamuni amodiyo a sitan. Amamukatar Sitan adio pedor aneni ka Akuj kotere akiloun itunganan kori tar akilounia akwap.
Ebala eemut logo ebe erae sitan ikuj ka akwap anaga, nai meere Akuj aini inges apedor ngin anakwap. Emam pa ewaakinit Akuj sitan apoloor ka akilo itunganan. Ainakinit Akuj itunganan apolou ka akilo ngiboro daadang anakwap. Ibore einit sitan apedor bon akilounia itunganan erai acamit a itunganan amodiyo a sitan. Apotu ngakiro ngun yaut atwonis nooi kotere Akuj, anerai area Akuj etau, ka abu tocamu ainakin ace pedor neni a itunganan angina aria akuwan. Itunganan bon ngini ayakar akuwan inges ayakar apedor ngina polokinet etic anakwap. Abu sitan todolu neni yok, ka ikitocamu iwon akinup inges. Inges ecamitor sitan akilom nawat yok. Aloemut, amaasi ekipie toloma nakuwan kotere ageun eketic anerae nyepdori akitiya idio bore emam akuwan. Angina araakar Akuj etau, meere akuwan ikwa ngina a itunganan, apotu ngakan ka Akuj toenas. Meere anguna amamukar inges apedor ka apolou nai anguna ka akerit ngiboro ngulu etiyauni elope. Abu inges inak apedor loboro ngulu ayakatar ngawat, nai kotere akiten akecamuno ka ngitunga, emam pa acamit Akuj akinyakar apedor ngin ikwa atemar, ``meere logo epite ngolo acamitor ayong, adaun apaki, tojongoto, ogeutu nabo ece pite.`` Mam, abu Akuj tocamu aesikin acamunet ngin elosi ngaren anakiroit keng. Alotooma akiyar daadang abu inges kiwaru itunganan ngini elosi asubakin ngakiro nugu ejok, anerae abu sitan tomodik ngitunga ka kitocamu ikes akinup inges, tosodi nyo abu Akuj kitiya?
Abu Akuj elope bu nakwap ikwa itunganan.Epol eemut logo erae kiripu iyong ejok., anerae abu nai sitan toloma locan nooi. Esitiyai sek sitan apedor a itunganan anakwap, ka emam pa alosi Akuj abunore elope akiten ngakiro nugu, anerae aris itunganan epoto akepdor ngina ariamuni aneni ka Akuj tojalak sitan akisitiya. Asecit sitan anguna abu kitiya, nai abu itunganan dang tojalak inges akepedor akisitya. Nai tokona, abu Akuj todolu, meere ikwa etau ka ekuwam nai ikwa itunganan ngini eyakar akuwan. Abu sitan toriangakin nooi, anerae abu Akuj kikakam apedor anaKuj ka kwap dang. Ebala Yesu alokitabo a Yohanna 5:26-26 ebe, ``ikwanginapei eyakar Papa akiyar tooma keng, ainaki inges lokoku dang akiyar ikwanginapei. Adau inges ainakin lokoku apedor ngina tubokinet, anerae erae inges lokoku a itunganan.”Arae akekuwan a elope alimit Yesu.
Abu Yesu bu nakwap akikamar apedor ka Akuj anitunganan. Abu Sitan dang kite minges, ka abu Yesu nyecamu ngakitemiet keng. Abu sitan kibusokin anakitemiet a daadang. Abu nai Yesu kiwok ngasecisia, totwan ikotere ikes, todoyo nalimbo, toyaru alokatwaak, ikwangina elimitor eemut alokitabo a Mateo 28:18 ebe, ``eyai apedor daadang anakwap ka ngina a Nakuj neni kang.” Abu inges kinyaku apedor daadang ngina ainit Akuj itunganan,ngina abu itunganan kicanican, nai ikwa Akuj anakuwan, ayakar tokona Yesu apedor anaKuj ka kwap. Aloemuto angulu etupito, abala inges, ``toloto nai nabo kitiyata ngiboro lugu.” Anen, abala inges, ``ayakar ayong apedor anaKuj ka kwap, ka acamu akimor ka iyes tokona.” Nai anapaki anaga, eyai atyaketait iwadio napedor ngina tokona ikiinak iwon Akuj ikwa ngikanupak.Erae apedor ngina emorio ka Yesu Kristo. Emam nabo nyeringa erae ngina yok bon ikwa ainitere Adam ka Eva. Apedori nabo itunganan akipotor apedor ngin, kipiyo nai apolokinit akwap, ka tongero Akuj, nai tokona emorio apedor ka Yesu Kristo. Ikwaan ka akimor abank angisilinga neni iitanitere ngitunga daadang tocamut alemun esiling. Emoritai iwon apedor ka Ekapolon Yesu Kristo, ka emoritai akepdor dang alokelesya.
Tar kibusokinoi iwon, emam nyecamuni Akuj nabo akipotor apedor naga neni a sitan. Emam nabo sitan jik adio pedor. Emam nabo inges epite ngolo ebongunio nawat yok, mati kikimodik erae amodikin kotere nai tocamu iyong nguna ebala inges. Tar kiinak iyong inges apedor anakiyar kon, iyong bon iriamuni ngican, nai apedor ngina abuni aneni ka Akuj emam nabo nyeringa sitan eriamuni. Emorio tokona iwon ka Ekapolon, ka idongi inges nacamunet ngin. Emaasi iyong toyenu atemar iyong tokona iyakar apedor ngin. Ikitoji iyong sitan anatameta, ka aconitum dang egogong kotere akikamar amodiyo a sitan. Ipedori iyong aripun atemar emam nyiyookino sitan apolokin iyong erae kiyenu iyong apolou ka akitongaleuno. Ebala ekitabo a Yohanna 8:32 ebe, ``iyenunete nguna a kire ka ikilacakinete
iyes dang nguna a kire.” Erae iyong iyakar apedor ka agogongu. Ikiinak iyong Akuj, nai erae ngakonitameta bon, nguna inger iyong akikamar ikisipiyosi iyong akisitiya apedor ngin. Ering iyong nyisitiya atum ka anupit naga asubakinia ngakonitameta kotere aripunia agogongu ka apedor ngina iyakar iyong. Ejok ayenun atemar iyong iyakar agogongu ka apedor.
Elipi ayong nooi atemar toyenu iyong nugu, totamatam ejok, ka ikingak iyong Akuj akujuwanut kotere tomaranik sitan. Nyemasi iyong tomarani alokingaren sitan, anerae iyong iyakar apedor ka agogongu. Ani kinger iyong aronis a sitan, eemi inges aneni kon. (Yakobo 4:7).
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Akisiakinet 3:1. Eyari sitan, nai eyai akepdor namodiyo keng. Nyo abu Emun a sitan tolimok Eva? ________________________________________________________________
Akisiakinet 3:1-``area emun etyang ngolo aratana ka aos nooi akilo ngityang daadang ngulu ka ariet ngulu abu Ekapolon Akuj tosub. Tolimok emun aberu tema, Erae mono kire atemar ikilimokinit iyes Akuj ebe, nginyam arait a ekitoi a edio alomanikor a?”
Akisiakinet 1:26-``Tema nai Akuj, osubutu ngitunga eyakatar ngasima yok, ikwaan ka iwon, kipukata ikes ngityang ngulu ka anam, ngikieny ngulu alokidiama, ngibaren ka ngityan daadang ngulu ka akwap ta ibore daadang ngini eliat alokwap.”
Ngikiruk 8:4-8-``[4]atangae mono ngitunga itamunit iyong ngakiro kec.nyo imisitor iyong ngakiro angitunga? Nyo imisitor iyong ngitunga ngulu erae ngikonginae ngulu etwakete? [5]Ibu iyong kitiditeu ikes iwadio akilo iyong, ibu iinak ikes apolou ka akerit. [6] Iinak iyong ikes apolokin ngiboro daadang ngulu ibu iyong kitiyau a ngakan kon; idau iyong ainakin ikes akipuka ngiboro daadang. [7] ngameseekin daadang ka ngaatuk ka ngityang ngulu ka ariet, [8] ngikieny ngulu eporete alokidiama ka ngikolya ngulu ka anam ta ngisubuna daadang ngulu eya nanam.”
2 Ngikorinto 4:4-``adau ekepukan ngolo ka akwap ana akitumudukan ngatameta angulu nyenupito, ikotere nyingolikineta akica ngina angakiro anguna ajokak, nguna ka apolou a Kristo, angolo iwaan ka Akuj per.”
Mateo 4:8-9-``[4] tobongok Yesu inges tema, igiritae nakigireta atemar, nyerae itunganan ka akimuj bon, nai ka akirot a daadang angina elomunit anakituk ka Akuj. [5] Ya sitan Yesu yerusalem lotaun ngolo ka Akuj, kitowuo inges alobibiru angolo ka akai ka Akuj. [6] tolimok inges tema, ani kirae iyong Lokoku ka Akuj, kimasar kwap, anerae igiritae nakigireta ebe, icikakini Akuj ngimalaikan keng akiyok iyong. Igiritae nabo atemar, ikigagaunete iyong angakan kec, ikotere nyewan ngamoru tari ngakejen kon. [7] tobongok Yesu inges tema, igiritae nabo ebe, nyitem Ekapolon Akuj kon. [8] Ya nabo Sitan Yesu lomoru ngoloti aoyan, kitoodik inges ngibukui daadang.”
Mateo 28:18-``toapiya Yesu diyete kec tolimok ikes ebe, akainakin ayong apedor daadang, ngina anaKuj k angina alokwap.”
Mateo 28:19-``angun, toloto kituruwosi ngitunga angakwapin a daadang ngikaswomak kang, kibatisata ikes alokiro a Papa, ka ngolo alokoku ka angolo ka etau angolo asegan.”
Ngiepesoi 1:19-``nabo dang alalu ngina ka apedor keng a ngina apolon a ngina itiyae alotooma yok a ngulu ikinupit. Apedor ngin ngina itiyae aneni yok, ikwaan ka apedor ngina abu inges kisitiya…”
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Akisiakinet 3:1. Eyari sitan, nai eyai akepdor namodiyo keng. Nyo abu Emun a sitan tolimok Eva? Akirot ka Akuj (atema kire Akuj neni a?)
Akolongit naga erae nguna ka akitangaleuno, ka epite ngolo ikigelakinia iwon Yesu inges. Alokitabo a Mariko 2 ka Luka 5 etatami Yesu alokai angina eleleba ngitunga nooi ngina eyooliunere ekile ngolo alilimiyorito ngakoyio ka akuwan alobibiru ka akai ngikekonei neni ebooyio Yesu, abu inges kitangaleu ekile ngol. Alokitabo a Mateo 8:14-16, kedau Yesu akitangaleun ngitunga ebala ebbaibul ebe, `` ani elomari Yesu kai a Petero, toanyua nakamuran a Petero eperi ikamunit elekes nooi. Totap Yesu akan keng, toesik elekes inges; tosodi aberu tonyou, kisyak akisimuj inges. Ani ebong, yaut ngitunga neni a Yesu ngitunga ngulu alalak ngulu ekamunito ngipyan, ido kirita Yesu ngipyan ngul ka akirot a ngina alimuni inges, nabo kitangaleu ngulu adekasi daadang.” Toropa nai engaet a 17 ebala: ``etiyae inges ngun ikotere kiyookinotor nguna kolong erworo ekadwaran Isaya ebala, abu inges ya apalagu yok, ka kiwok ngidekesyo yok.” Anege nai, abu Yesu toropa itongaleununui ngitunga ngulu alalak, ka isilereunit engaet ka ekitabo a Isaya 53:3-5 ebala, ``ajamuarito ka angerito ngitunga inges(erae naga adwarun abunore a Yesu Kristo Ekapolon), arae inges itunganan ngini eyalolongi. Ngini ayeni ngakiro nguna a ngican, area inges itunganan ngini pa acamito ngitunga akingolikin, ajamuwaritae inges, eteete ngitunga inges erae ecaryoit. Kire jik, abu inges ya apalagu yok ka abu kiwok ngidekesyo yok, nai aponi iwon totamatamae atemar erae Akuj esican inges, Akuj inges ebunga inges ka eteryamu inges ngican. Nai aponi inges towanawanae anguna abilere iwon ngikisila, aponi inges toarae anguna a ngasecisia yok, aponi inges kisicanae anguna yok, anguna angajemei keng, adaun akitangaleun iwon.” (Ngaluketa nguna kang).
Ngiemuto ka ebaibul ngulu apolok nooi ikes lugu. Ebasi ngice tunga kotere ngiemuto lugu ebe, ``kidaru mono, erae naga akirworo ananupit.`` Emam pa anupit ekelesya ngolo apolounio ayong akitangaleun ka akuwan. Aswomunete ikes eemut ngolo ikoni logo, togeut nai akitatam kotere anupit, ebasi ebe erae ayok nupit ewanan, nai ani ikibongori iwon neni ka Akuj, ikitangaleu.Nai ani kecunakin iwon eemut logo ka ngulu aberakinoi iwon aswomun, itemokin nai etic angiemuto alugu daadang. Iyookino atemar ikitangaleuni iyong Yesu alotau, nai ebasi ngiemuto lugu itangaleuni inges tar akoni kuwan. Ingolikini iyong eemut logo alokitabo a Mateo 8:17, neni ebala ebe etiyaun akitangaleun ngin ikotere akilelebikin adwaris ka ekadwaran Isaya, eswomunio iwon ebala, ``anguna angakejemei ikitangaleun iwon.” Elimit eemut logo akuwan ngina awanan, aryeba meere etau. Abu Yesu kitangaleu ngawat angitunga kotere akisiyookin nguna ebala eemut ikotere ngakejemei aponi ikitangaleun iwon.
Eropari nabo eemut ka ebaibul alokitabo a 1 Petero 2:24 ebala, ``abu Kristo elope kiwok ngasecisia yok alomusalaba, ikotere ikipedori atwakare alokingaren asecit, ido oyara anguna ka akiyookino. Ikitangaleun iyes anguna angajemei keng.” Erae nugu nguna alunyar. Abuni Yesu ikotere tar akitangaleun akonikuwan.Emam ngacamit ayong akiwa atemar abunit Yesu tar akision ngayok secisia. Epolok nguna nooi, ka erae akision epuke angiboro a daadang, nai emam pa abunit Yesu akision ngasecisia bon. Abunit inges tar akitangaleun akuwan. Anangajep a Ngigirik, isitiyatai akirot ebe alakun anakitutuket angina kitete ikwa sozo, ebe alimun nguna alalak. Nai kiwaru iyong inges ejok, erae atemar ``akitangaleun.” Alokitabo a Yakobo 5:14 ebala ebe, ``eyai alokiding kus ngini edeka a? Itemokino inges tonyara ngikatukok angiKristo, kilipakis ka kiwosakis inges akimyet alokiro ka Ekapolon.” Isitiyatai nabo akirot ebe ``alakun`` anangajep a Ngigirik sozo, atemar akitangaleun akuwan a itunganan. Akirot nabo napei naga inges isitiyatai anakitutuket angina kitete ikwa akitangaleun pei.
Ngina eyakiyaria Yesu ngikekewapak alokitabo a Mateo 10, abu inges kicikak ikes akitangaleun ngikadekak, akitosegun ngulu ka atapon, akitoyarun ngikatwak, akiritar ngipyan, ka akisera eemut ka Akuj. Alotoil ka akisera
eemut ka Akuj, abu inges kicikak ikes akitangaleun, akitoseg ngulu ka atapon, ka akiritar ngipyan. Erae akitangaleun ipei bore ngini apolon nooi ngini abunit Yesu akitiya anakiyar kon kaapei ka akision ngasecisia.
Alowae angolopei, emam nyinupi iyong atemar acamit Ekapolon iyong tosec kotere akitatam iyong ice bore anasecit, emam pa kecamunit inges iyong todekakin. Emam nyerae Akuj eyaunit edeke nakiyar kon. Ace paki elimunete ngakiro ikwa, ``ewa, erae edeke logo akimwaimwakinet aneni ka Akuj anerae abu ekenyaka ayong neni keng.” Iyookino kire atemar, ani elomunete ngican, kingoliyasi ngitunga neni ka Akuj, nai nyiyakuni inges adeka kotere akitatam iyong. Nyitiyai Akuj ikongina tar akitosec iyong. Ipedori iyong aripun idio bore erae kilot iyong akisec a? Ani kilom iyong kori kepero ekile ka ekile toriamu edeke, ipedori iyong aripun atemar eroko ngakiro ngun a? Ipedori ca aripun, nai meere Akuj ikingakini iyong nakiro ngun. Emam pa ayauni inges asecit nakiyar kon, ikotere toyenu iyong aronis anasecit. Ipedori iyong aramakin akoni kou naratata nai ngiyookino akitiya ngakiro ngun ikotere toyenu atemar epipil. Nyemaasi iyong toanyu ngiboro daadang ka apipilu. Nyiwaakini Akuj edeke nakiyar kon kotere akitatamia iyong. Atwani Yesu ikotere akision ngakoni secisia ka akitangaleun iyong alodekesio kon. Abu inges kiwok ngakoni secisia anakuwan keng, ka anajemei keng ikitangaleun iyong.
Eyai apedor ka Akuj ngina ka angaleu nakiyar yok daadang anguna ka akision angayok secisia anatwanare a Yesu. Ani pa kiriamunit iyong akoni ngaleunet, nyikingoikinit iyong Akuj. Nyemasi iyong tongaleu kotere tominak Akuj. Ipedori iyong aminakin Akuj a ekoni tau, meere akinup nangaleu bon, ilosi iyong dang naKuj. Ipedori tar akidol naKuj atipei anerae emam nyiyeni iyong alosit alorot ka akitangaleuno. Nai emaasi iyong toyeni atemar iyakar iyong dang akitangaleuno ka Akuj. Atwani Yesu kotere ayaun angaleu. Ikicamit iyong Akuj ingalei.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Mateo 8:16-17. Ngitunga ngiyai abu Yesu kitangaleu? ________________________________________________________________
3. Toswom Mateo 8:17. Nyo abu kitiyakin nadekis yok? ________________________________________________________________
4. Toswom 1 Petero 2:24. Alu boro yarei ebala engaet logo abu Yesu kitiyak ikotere iwon? ________________________________________________________________
5. Toswom Yakobo 5:14-15. Akiror ebe ``alakuno`` alongaet a 15 anangajep a Ngigirik erae sozo, ikwa atemar ``alakun, aiun, akitangaleun, akingadaar, ayakaunor.`` Ikwaan nabo ka akirot nginapei ka ``alakuno``. Alotooma ngingaeta lugu anangajep a Ngigirik, nyo eyai tooma alakuno? ________________________________________________________________
6. Toswom Mateo 10:7. Ngina eyakiyaria Yesu ngikekewapak, nyo abu inges kicikak ikes? ________________________________________________________________
7. Toswom Mateo 10:8. Nyo abu yesu tolimok ikes akitiya? ________________________________________________________________
8. Toswom Mariko 16:15. Nyo abu Yesu tolimok ngikekewapak akitiya? ________________________________________________________________
Mariko 16:18-``ikamunete ikes ngimuno a ngakecekan, kemata ikes tar ibore ngini aaran, nyewani ikes jik; idokokinete ngakcecekan lokadekak, kitangaleut.”
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Mateo 8:16-17. Ngitunga ngiyai abu Yesu kitangaleu? Ngulu daadang aponito nenikeng. 2. Toswom Isaya 53:3-5. Aningaleu elimito ngiemuto lugu? Angaleu daadang (tar ngina ka akuwan). 3. Toswom Mateo 8:17. Nyo abu kitiyakin nadekis yok? Abu Yesu kiwok ikes. 4. Toswom 1 Petero 2:24. Alu boro yarei ebala engaet logo abu Yesu kitiyak ikotere iwon? Abu Yesu kiwok
ngayok secisia anakuwan keng ka anajemei keng tongaleunoi iwon. 5. Toswom Yakobo 5:14-15. Akiror ebe ``alakuno`` alongaet a 15 anangajep a Ngigirik erae sozo, ikwa atemar
``alakun, aiun, akitangaleun, akingadaar, ayakaunor.`` Ikwaan nabo ka akirot nginapei ka ``alakuno``. Alotooma ngingaeta lugu anangajep a Ngigirik, nyo eyai tooma alakuno? Angaleu.
6. Toswom Mateo 10:7. Ngina eyakiyaria Yesu ngikekewapak, nyo abu inges kicikak ikes? Aapuu ebuku anapukan ka Akuj.
7. Toswom Mateo 10:8. Nyo abu yesu tolimok ikes akitiya? Akitangaleun ngikadekak, akiteyarun ngikatwak, ka akiritar ngipyan.
8. Toswom Mariko 16:15. Nyo abu Yesu tolimok ngikekewapak akitiya? Alosit lotela daadang akielar eemut ka Akuj lotunga daadang.
9. Toswom Mariko 16:15. Ngulu ecamunete eemut ka Akuj ikes ikokinete ai? Akinup ka akibatisao. 10. Toswom Mariko 16:17. Alu pitesyo etupakinete ikanupan? Akiritar ngipyan ka akirworo angangajepa
anguna kitete. 11. Toswom Mariko 16:18. Alu pitesyo ngice etupakinete ikanupan? Akidokokin ngakecekan lokadekak ka
Ice bore nabo isipiyorit angalleu anakiyar yok erae ngatameta angice tunga nguna aronok nguna ikisipiyorito iyong akinup. Eyai akitadapet naga lokitabo a Mariko 6 neni abunio Yesu toloma lore kec, neni emam pa akeritotor ngitunga inges anerae atamunitai inges ikwa ikoku ngini cici nooi. Ayenete ikes papa keng ka toto keng, ngikekaitotoi ka ngakaitotoi, tosodi nyekera inges ikwa akeritere aiwace. Apotu ikes tomena ka kiyanya inges ebasi, Mariko 6:4-6-`` tolimok Yesu ikes tema, ekerer ekadwaran anakwapin a daadang, nai nyekerer anakwap keng, anateker keng ka alore keng. Nyitiya inges adiokujuwanut aina mati akidokokin ngakeekan kidiama ngikadekak ngidi, kitangaleu ikes. Toumok Yesu anguna ka apega kec. Kirimo nai inges lorerya ngulu aya nen itatami ngitunga.” Emam nai nyebala eemut logo ebe abu Yesu kipiyo akitiya adio kujuwanut, nai abu tonger akitiya. Eyai yesu nege, Lokoku ka Akuj, ngolo abu nakwap naga ikwa itunganan, ngolo ayakar anupit ngina apolon nooi. Amamu kire nooi edio rot ka asecit anakiyar keng. Nai abu inges tonger akitiya ngace kiro kotere ngice tunga anguna amamukatar ikes anupit. Kimorik nugu ka nguna alokitabo a Mateo 13:58, ebala ebe, ``nyitiyai inges ngakujuwanisia nguna alalak anguna pa anupitotor ikes.” Ka ingolikinio iwon atemar abu Yesu, ngolo emam ibore epiyorit anakiyar keng ka ngolo amamukatar asecit kotere angakin sitan akekiyar, tonger akitiya ngace kujuwanisia anguna pa anupitotor ikes.
Epol kire nooi akinup ngakiro nugu anerae abala ayong erae acamit ka Akuj akitangaleun daadang angina paki. Ani kinup iyong ngakiro nugu, ipedori iyong alosit lodakitar edio daadang kikatak akitangaleun ngitunga daadang anerae itami iyong atemar erae acamit ka Akuj akitangaleun ikes. Erae acamit ka Akuj akitangalleun ikes, nai emam nyepedori Akuj akitocamun ikes erae pa kecamito ikes. Emam ngini ereikini ikes angaleun—ka nyengaleunete ikes ikotere anupit a ice tunganan. Epedori anupit a ice tunganan akingarakin ikes erae kikatakinito ikes dang, nai emam itunganan ingarakini ikes. Ipedori iyong akijukar amotoka ngina elakakinitai meere amotoka ngina eenitai kori ngina ikusikusi. Ani kengerit itunganan angaleun, emam nyippedori iyong akitangaleun inges.
Tosodi anguna angun, nyipedori iyong akitangaleung ngitunga daadang alodakitar kori alokelesya emam pa ecamito ikes.
Eyakasi nguna alalak nguna epatana alimun kotere nugu. Ngina etongaleunio Yesu ngitunga kori ngina etoyarunia alokatwak, alosi inges neni keck a atemar, ``Nyigor.” Alimokini inges toto a itunganan atemar nyigor, tosodi nai kitoyar ikekoku. Emaasi anupit a itunganan kisitiyai aiwace. Emaasi iwon oyakatar anupit, anerae eyakasi nguna itiyaun nooi ikotere angaleu. Amori iwon nguna ekudwoko iwadio tokona, ka erae akakilip ebe ikingarakis iyong, nai ipei bore emaasi iyong toyenu anege erae atemar enupana Akuj nooi. Erae akecamit ebe tongalee iyong, nai emaasi iyong tocamite angaleun. Emam nyepedori Akuj areikin iyong angaleun; emaasi iyong akimorikin ka inges. Elomuni angaleun alotooma iyong.
Elipi ayong atemar ikingarakis iyong ngakiro nugu alakun akoni kiyar, tocamu apedor ka Akuj toloma nakuwan kon, ka togeu iyong akiyar ngina kitete, ngina ka angaleu alotooma inges.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Mateo 8:17. Nyo abu Yesu kitiya kotere ariamun ayok ngaleu? ________________________________________________________________
2. Toswom Osea 4:6. Nyengaleunete ngice tunga anguna ka A. Abangao (amamukau ka aosou). B. Nyelosete lokelesya. C. Nyejokak. ________________________________________________________________
3. Toswom Yohanna 9:1-3. Nyo atamete ngikkewapak a Yesu ebe ayauni amudukanut lokile ngol?.....eyookino akec tametait a? ________________________________________________________________
4. Toswom Yohanna 5:14. Engauni asecit edeke, nai meere angina paki. Ka akilo edeke, nyo ice epedori asecit ayaun neni a itunganan? ________________________________________________________________
5. Toswom Ngiromanin 5:12-14(alokitabo angolo kitete kepedor). Ani pa kerai asecit angina paki eyaunit adekis, nyo ice? ________________________________________________________________
Yohanna 9:1-3-``[1] ani eringa Yesu elosi alorot, kingolik inges ekile ngolo edounitoi emudukana. [2] kingita ngikaswomak keng inges temasi, Eketataman,ngae esecit, ekile lo kori ngikekauriak, idounitere inges emudukana? [3] Tobongok Yesu ikes tema, Nyeseit ekile lo kori nyesecito ngikekauriak, Erae amuduko keng ngina kisileereunet apedor ka Akuj neni keng.”
Yohanna 5:14-``ekaku, abu Yesu toriamu ekile ngol alokai ka Akuj, tolimok inges tema, kiira, ingaleu iyong tokona, tojongo asecesec, ikotere nyitiyakin nabo ice bore ngini aronon neni kon.”
Ngiromanin 5:12-14 (alokitabo angolo kitete)-``[12] abu asecit bu nakwap alotooma ipei tunganan ka anerae abu inges tosec, etemokino inges totwan ka angun, akeikin atwanare lotunga daadang, anerae aseca daadang.[13] Ayai asecit nakkwap eringa Akuj nyeina ngikisila neni a Moses, nai neni emam ngikisila, nyimaryo ngasecisya. [14] nai ageun alorwa ka Adam tar lorwa ngulu a Moses, abu atwanare kipuka ngitunga daadang, tar ngulu pa asecito ikwa asecitor Adam ngolo pa akerit akiciket ngina ka Akuj.”
Ngiticisio 10:38-``Iyenete iyes epite ngolo aseunia Akuj Yesu ngolo a Nazareth, inak etau keng ngolo ka apedor, abu inges kirim ityae nguna ajokak ka kitangaleununu ngulu daadang ayakasi napedor a sitan anerae arukito Akuj ka inges.”
Yakobo 5:15-``akilip ngin, ngina ka anupit, itangaleuni itunganan ngini edyak; itojokuni Ekapolon inges ka isyoniyo ngasecisia nguna itiyat inges.”
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Mateo 8:17. Nyo abu Yesu kitiya kotere ariamun ayok ngaleu? Abu inges kiwok ngayok secisia ka ngiyok dekesio.
2. Toswom Osea 4:6. Nyengaleunete ngice tunga anguna ka A. Abangao (amamukau ka aosou). 3. Toswom Yohanna 9:1-3. Nyo atamete ngikkewapak a Yesu ebe ayauni amudukanut lokile ngol? Asecit
Akolongit naga, ikilosi iwon akingolikin nguna ka akison alokitabo a Mateo 18:21-22: ``bu Petero neni ayai Yesu tema, Ekapolon ngarwa ngayai itemokino ayon esyinio lokatokang kesec neni kagn? Ngarwa ngakanikaarei a? Tobongok Yesu tema, nyabla ayong ngarwa ngakanikaarei, nai ngatomonikankaarei ngarwa ngakanikaarei.” Atami Petero atemar engisit inges akingiset ngina ajokan kotere akision itunganan ngini esecakinit inges, ``ngarwa ngakanikaarei angina kolongit, itami iyong a?” Nai tema Yesu, ``Petero, meere ngakanikaarei nai ngatomonikanikaarei angakanikaarei.” Inges atemar ngarwa 490, nai meere atemar ani kedaun ngarwa 490 nyemaasi kisioni nabo. Nguna abala Yesu, aria ekimar ngolo apolon nooi ngolo ikisecakinia itunganan angina kolongit. Abala Yesu emaasi akision toropa jik tar rwanu. Emaasi akision torai ibore ka akiyar a Ikristoit. Abu Yesu tema alokitabo a Luka 23:24 ebe, ``Papa, kisioni ikes, nyenete nguna itiyaete.” Abu nabo Stephano ekiakia dang alokitabo a Ngiticisio 7:60 tema; ``Ekapolon, nyimarak asecit na neni kec!” Mam nai nyepedorete ngitunga daadang ariamun akision, nai emaasi etau ka ekristoit toyakar akision alotooma.
Abu Yesu tolimu akitadapet ka akision eropari alongaet a 23 alokitabo a Mateo 18, ``anerae ikoni apukan ngina anaKuj ne, ayai erwosit erwosit ngolo acamit aanyun ngamicae keng nguna ayakatar ngiketiyak keng. Ani isyakini inges etic ngol, yaunae epei ngolo edenit ngitalantae ngalipyo ngatomon. Anguna pa apedorya eketiyan ngol akitac eden, abu ekapolon tolimu atemar togielarai inges, akeeberu, ngikeedwe ka nginibore ayakar inges daadang, totacere eden.Toryedik eketiyan alokingaren Ekapolon todyek inges tema, Ekapolon, inakinae kare ca adiopaki! Ataci ayong eden daadang.” Eyai eemut nege ngolo ajokan;Eyai ekile ngolo idenit Ngatalantae ngatomon aneni a Ekapolon keng. Emam inges epite ngolo tacet—eyeni inges dang atemar emam ngapedori akitac, ekekapolon dang eyeni atemar nyepedori.Ngarwa ngun, emam pa ipedori iyong atemar ikulyakana ikwa alo United States---ikigyelario jik iyong, naberu kon, ngikonidwe ka ngini bore iyakar iyong, ka ani kipiyor ikroci jik alojara akoni kiyar daadang. Abu ekile logo kitiya nguna apedori akitiya. Abu toryedik alokingaren ekapolon ka akilipun akision, ``Ekapolon, inakinae adio paki!, ataci ayong eden daadang.” Kingolik nguna apotu kitiyakin alongaet a 27. Ebala eemut ebe, abu Ekapolon kisioni inges, kikisa eden ka alacakin inges tolot.
Ayakare iwon dang eden ngolo agogong akitac. Ebala ebaibul ebe erae eropit ka asecit atwanare (Ngiromanin 6:23)—atyakaro aneni ka Akuj jik---emam pa apedori edio gold kori esilva anakwap alakun iwon. Abu nai Akuj anamina keng kiyaku Lokoku keng Yesu Kristo akitac eden ngolo agogong iwon akitac. Abu Akuj ikingolik iwon ka amina, tema, ``Ekisa ayong ekus den.”
Edenit nai ice tunganan ekile ngolosek esionikinio logo ngatalantae ngatomon, edenit ngidinari ngatomoniyarei bon. Abu inges kiriamunosi ka itunganan ngin, ``aringa sek ayong ekesionikinio ngatalantae ngatomon, nai nyo ngidinari ngatomoniyarei aneni kang, acamit ayong iyong dang tolakara ikwa ayong! Ekisa ayong dang ekoni den!” Nguna amaasi kitiyakin ngun, nai ngitiyakina. Engolikisi nguna apotu kitiyakin alongaet a 28-31-``nai ngolopite alosyo eketiyan ngolopei ngol kinga, kiryamunosi ka epei ngolo edeniyorit ngidinari ngulu akudyoko. Kikam tomyed tema, totac eden kang! Toryedik eketiyan ngol alokingaren keng todyek tema inges,inakinae kare ca adio paki! Ataci ayong eden daadang.Nai abu inges towou, tolot kipotok inges mabus toenae akitodol neni etaca eden keng. Ani eanyuwarete ngiketiyak nguluce ngakiro ngun, tobul nooi toloto tolimokis ekecekapolon nguna daadang apotu totakanut.” Abu inges kimasak eketiyan ngoloce lojara kotere ngidinari ngatomoniyarei bon tarae sek esionio inges kotere ngatalantae ngatomon a! Kingolik nai iyong ngakiro ngun?
Alongaeta a 32-34 ebala ebe, ``tonyarau nai ekapolon eketiyan ngol,tolimok tema; Iyong eketiyan ngolo aronon, abu ayong ekisa eden anguna ibunio iyong ikidyek ayong. Pa kitemokino iyong dang akisyon eketiyan ngoloce ikwangina abunio ayong ekesyon iyong a? Tongo Ekapolon nooi, kipotok inges mabus toenae akitodol neni etaca eden daadang.” Aponi kipotokinoi ekile ngolo mabus anguna epotokinio inges dang ngoloce mabus. Abu Yesu tema alongaet a 35 ebe, ``itiyakini Papa Kang ngolo anaKuj ikwanginapei neni kus erae pa kisyon nginitunganan lokaato keng alotau.”Nyerae nai kire abangao ani sek kikisyoni iyong ngakonisecisia daadang—nguna sek adikino ikirikorete natwanare ka atyakar iyong aneni ka Akuj—tonger nabo iyong dang akisyon a? Ikidyekit iwon Akuj ebe, ``Kisiyoni ayong alokiro a Yesu Kristo,” oriamuti akisyon, nai ongero akisyon nguluce ngulu ikisecakinito iwon ibore ngini tar aditian—kedaun akisyon iwon kotere ayok secit daadang. Ebala Akuj erae ngin aseconu ngina apolon nooi.
Arikit ayong ece kelesia ngoon, ka ayai aberu kiding ngitunga ngina ayeni aripun nguna itiyaun rwanu. Abu inges bu neni kang apei kolongit tema, ``Erae kire etau ka Akuj akalimonokini ayong nguna itiyaun rwanu a? Ayeni ayong apaki ngina elosio itunganan atwanare k angina elosio amotoka a itunganan akimasar ka nguna ikwaan ka nguna daadang.” Emam nyikijoikini iyong akabongokinet, anerae meere etau ka Akuj . Atami ayong atemar erae etau ka akiruja, etau ngolo pei ewapit Ekiakia Paul alokitabo a Ngiticisio 16. Abu nai inges tonger etau ngol, ka tolimok inges alomun anaberu angina, tosodi nai kipiyo inges aripun nguna itiyaun rwanu. ``abu nai ayong olimok inges atemar meere ayong Akuj, ka abu ayong otema, tolot neni a Yesu kingitu aneni keng ibore ngini ikitoyeni iyong nguna itiyaun rwanu, tar kilakuna iyong?” Kingit iyong yesu atemar, erae kire etau ka Akuj, kori ice bore? Abu nai aberu ngin tobongu ace kolongit neni kang tema, ``abu ayong esirwor Ekapolon, ka ayeni ayong tokona atemar iyookino.” Otema ayong inges ebe, ``iyookino nguna ebala Akuj daadang—meere ayong ekeyokon ngolo apolon.”
Arae ngun nguna etiyaun anageunet ka ekaru 1986, Ka iyeni iyong nguna etiyauna ekaru a 1986? Ayai akandeke ngina anyaritae Space Challenger, ngina apororitor ngitunga ngikanikauni kidiama. Arai ipei alotooma ikes aberu ngina etatami. Ani itei abberu naga a Television apei kolongit, abu kingolik aberu ngina etataman naga ebala, ``taparacu aporori ayong ka akandeke,” irworo ngakiro ka akipor angina. Abu etau tolimok inges tema, ``elosi aberu ngin atwanare.” Akolongit nginace, ngina apororia akandeke ngin, abu toduwok iteete ngitunga daadang anakwap, totwaka ngitunga daadand. Abu aberu ngin tobongu neni kang tema, ``Lokato Don, atami ayong atemar ekesirwori ayong etau ka Akuj. Kilipakinai mono iyong ayong.” Ani edaun akilip akuwuar ngin, torotokis ngitunga daadang, abu ayong erum akekan, otema, ``etau ngolo aronon, tolomu aneni keng!” Emam ibore abu kitiyakin. Ekatakinito ngikewapak a Yesu dang ace paki akiritar ekipie alodya ka ece kolong nai kipiyor. Abu nai Yesu tema ikes, yautu edya ngol neni kang. ``Abu nai ayong otema, Ekapolon, abala ayong kori ayeni nguna itiyasi anege, kimiek nai oyau aberu naga neni kon. Kitodikinai nai isua nguna itiyasi anege.” Ayai naberu kang nenipei elipi, abu nai Akuj tolimok inges akirot ka aosou. Abu inges tema, ``erae atokeng itiyae ngakiro nugu.” Abu nai ayong otema aberu ngin, ``ipedori iyong akision atokon a?” Nginapei alimunio ayong ngakiro ngun, abu etoil ngolo apolon kikalou alotooma inges, ``Mam jik! Kimiekinai ayong!” Otema nai ayong, ``Ekilipakini ayong iyong, iyong etau ngolo aronon nooi.” Engit nabo ayong aberu ngin kepedori akision atokeng. Abu nai inges tocamu akision atokeng toloto ka arerengu ka Akuj. Abu inges tolakun anerae abu kisioni atokeng kotere alacakinia akekiyar.
Ikwanginapei alimunitor Yesu alokitabo a Mateo 18 ebe, Ani pa kikision iwon alotooma ngiyok tai tar kikisionitoi iwon ngayok secisia anaKuj papa yok, ikidongi iwon nakan angiyok moi. Atangae nai ngiyok moi? Erae ngiboro ngulu aronok daadang—ngipyan, edeke, akiyalolong ka akitasiono. Erae nai akision ereit daadang. Akinger akisionikin kedaun akision iwon inges engauni sitan nakiyar yok nabo. Ebala ebaibul ebe emaasi iwon esionioto nguluce dang. Anakilip a Ekapolon (Mateo 6:9-11), ebala Yesu kisioni ikwa ngina ikisioniyere.
Mariko 11:25-26 inges ebala ebe, ani ikilipi iwon, nai tongoitetei ka ice tunganan, emaasi iwon mono esionioto. Nyo nai apolou anaga? Tar iwori emaasi ngiman kiboyoto alotai yok? Tar apaki ngina elosere iwon akilip neni a
Ekapolon, elipi ayong kotere idio tunganan daadang ngini eswomi eemut logo nai tomamukar akision anakiyar keng, ebe tocamu apaki naga akision nguluce tunga tar keyarete kori ketwakito. Elipi ebe tocamut alacakin ngiman toloto tar kewanito ikes noi kotere tongaleut ngikec tai anarerengu kon akolongit nnaga, Ekapolon, eketalakarit ayong iyong nooi alokiro a Yesu, Amen.
Mateo 18:25-`` Anguna pa apedorya eketiyan ngol akitac eden, abu ekapolon tolimu atemar togielarai inges, akeeberu, ngikeedwe ka nginibore ayakar inges daadang, totacere eden.”
Mateo 18:26-`` Toryedik eketiyan alokingaren Ekapolon todyek inges tema, Ekapolon, inakinae kare ca adiopaki! Ataci ayong eden daadang.”
Mateo 18:27-``tosodi nai ekapolon kisionik eketiyan ngol, kikisa tar eden keng, tolacak inges torotok.”
Mateo 18:28-`` nai ngolopite alosyo eketiyan ngolopei ngol kinga, kiryamunosi ka epei ngolo edeniyorit ngidinari ngulu akudyoko. Kikam tomyed tema, totac eden kang!”
Mateo 18:29-30-``[29] Toryedik eketiyan ngol alokingaren keng todyek tema inges,inakinae kare ca adio paki! Ataci ayong eden daadang.[30] Nai abu inges towou, tolot kipotok inges mabus toenae akitodol neni etaca eden keng.”
Mateo 18:31-33-``[31] Ani eanyuwarete ngiketiyak nguluce ngakiro ngun, tobul nooi toloto tolimokis ekecekapolon nguna daadang apotu totakanut.[32] tonyarau nai ekapolon eketiyan ngol,tolimok tema; Iyong eketiyan ngolo aronon, abu ayong ekisa eden anguna ibunio iyong ikidyek ayong.[33] Pa kitemokino iyong dang akisyon eketiyan ngoloce ikwangina abunio ayong ekesyon iyong a?”
Anakisiakinet, acamit ayong atemar: Erae ekiitanu atametait ka Akuj; Inges ayeuni ekiitanu. Ebala ekitabo ka Akisiakinet 2:18 ebe, ``tema Ekapolon Akuj, nyejok ekile erae inges bon eyai. Etiyauni ayong ikengarakinan ngini ejok aneni keng.”Alokitabo ka Akisiakinet 1:31, ebala ebe, ``toanyu Akuj ibore daadang ngini abu inges tosub, toriamu kire ejokak nooi. Toyakaun atabong ka toyakaun ataparacu, area ngin akolongit ngina a ngakanikapei.” Emaasi iyong totamunite atemar arae ngin akitiyaunet ngina ajokan. Abu Akuj bu akilip ka itunganan, ayakar inges eboyos ngolo ajokan ka itunganan. Angina kolongit, epasauni Akuj akiyan ka itunganan ebong. Ngace pakio etamio iwon atemar ani kerai kiboyeete Akuj ka Itunganan ejok, kemam nabo iwon ngace kitiya, nai meere kire ngakiro ngun. Abu Akuj tema alokitabo ka Akisiakinet 1:31, ikotere nguna abu inges kitiyau anakwap, `` toanyu Akuj ibore daadang ngini abu inges tosub, toriamu kire ejokak nooi.” Ibore ngini abu Akuj toripu atemar ``emam pa ajok`` eyai tooma Akisiakinet 2:18, `` nyejok ekile erae inges bon eyai. Etiyauni ayong ikengarakinan ngini ejok aneni keng.” Tosodi erae ekiitanu atametait ka Akuj kotere akingarakin ekile alemar asilikinit anakiyar keng. Ekiitanu, erae kiwapi iwon ejok nguna ebala Akuj, ayaun alakara meere akiyalolong neni a itunganan.
Erae ekitabo ka Akisiakinet 2:24 inges egeunitor ebaibul alimit nguna ka ekiitanu. Ebala ebaibul ebe, ``angakiro angun,eesikini ekile papa keng ka toto keng, tosodi kimorikin os ka aberu keng; toruworos ikes apeikuwan.” Erae ekiitanu aesikin ngiyeneta daadang kotere alosikin akiten ayena ngina kitete ka ipei tunganan, ka acamit Akuj kikoni neni. Ikwaan ka akimorikina angitunga angiuni. Ngayeni ayong erae kiripunit iyong nguna abala ayong, Nai nayena ka ekiitanu ngina anyara Akuj Adam ka Eva iwapei,emam pa area Adam arukito ka Akuj kori Eva arukito ka Akuj. Abu torau tokona Adam ka Eva apotu kimorikinos, ikwangina acamitor Akuj. Ebala ebaibul alokitabo a 1 Petero 3:7 ebe, ``ikwanginapei, iyes dang ngikilyok, itemokino kiboyete ka ngaberu kus ejok, toyenete atemar epalag ikes. Tokerito ikes, anerae einakini Akuj ikes dang ikwa iyes akiyar ngina nyedaun. Kitiyata ngun, ikotere tomam ibore isigukini akilip kus.” Alokitabo ka Akisiakinet 5:1-2, ebala ebe, ``Erae lu ngirorwa angipapae ka Adam. Apaki ngina asubunia Akuj itunganan, abu tosub ikwaan ka inges. Abu Akuj tosub ikes, ekile ka aberu, ido kiterereng ikes, tolimok ekiro kec, Ngitunga apaki ngina asubunure ikes.” Toyeni atemar abu Adam tonyara naberu keng Eva, nai anyarit Akuj ikes Adam ka Eva,kaapei ikwa ipei, Adam. Tosodi anarukit ikwa aberu ka ekile, nyeringa erae iyong ka Akuj kori aberu ka Akuj—arau tokona ayong ka naberu kang kaapei, anerae irumio isua arerengu ka Akuj anakiyar kosi, anerae emorikin akosi kiyar.
Ebala eemut ka Akisiakinet 2:24 ngina sek aringa iwon eswomunio ebe eesikini ekile papa keng ka totokeng tolot akimorikin ka naberu keng, toraut apeikuwan. Akirot ebe ``akimorikin” erae atemar:Akiruk, kori akimidikin, kori araun ipei alotooma ekec tic. Ani kiyakar iyong ngican alotooma ekoni kiitanu, kidaru ekengit ngadi kiro: Iyookino kire nguna itiyai iyong, epite ngolo irukitotor iyong ka naberu/lokile kon, nguna ilimonokini iyong inges, elosete ngakiro ngun akimorikin iyes ejok a? Kori, kori elosete akityak iyes,akielar iyes? Ebala ekisil ka ekiitanu ebe
Ngiepesoi 5:31-32-``[31] ikwapei igiritere nakigireta ebe, angun, eesikini ekile papa keng ka toto keng, kimorikinos ka akeeberu, toruworosi nguluarei ngul apei kuwan.[32]Eya nakigireta ngun ngakiro nguna ajokak nguna imunono, nguna ayenu ayong atemar ikamunito Kristo ka atukot a Ngikristo.”
Yakobo 4:4-5-``[4]iyes ngulu nyikikinyomitae alokingaren Akuj, ikwa ngikalomak alokingaren ngaberu kec! Nyiyenete iyes atemar akoneo ka akwap erae aruwor emoit ngolo ka Akuj a? Itunganan ngini ecamit aruwor ekone ngolo ka akwap, eruwor emoit ngolo ka Akuj. [5]Nyitamete atemar kori nyiyookino ngakiro nguna igiritae nakigireta ebe, Ecamit Akuj ikotere iyes bon etau ngolo abu kiwuak tooma yok.”
Akolongit naga, ikilosi iwon akimor nabo nguna ka ekiitanu, ka ingitai iwon atemar, ``Nyo erae ekiitanu?” Ikatakinit iyong akingitun ngakiro ngun a? Alotooma ebaibul, area atametait ka Akuj ayeun ekiitanu. Erae Ekiitanu akimorikin angitunga iwapei, taraut ipei, anakimorikina. Ebala ekitabo ka Akisiakinet 2:24 ebe, ``anguna angun, eesikini ekile papa keng ka toto keng kimorikinos ka naberu keng [toraut ipei, toruko ka naberu keng] toraut ipei.”(alokitabo angolo kitete). Iyeni iyong atemar epol ekiitanu ka akilo ca akimorikina kori araun ipei a? Ikwa, alokitabo a 1 Ngikorinto 6:15-16 inges ebala,tar ka a lot ayong kinga, ikwa e Kristoit, emorikin ka amalaat, ikirauni isua ipei. Kingolik nai eemut ka ekitabo ka Akisiakinet 2:24 kotere ekiitanu. Akimorikin ka amalaat inges nyemaasi eketoesik ayong naberu kang kori eketupudok ayong amalaat anerae aponi isua toperoi ka inges. Erae na kire ngin ekiitanu a? Ani kerae ekiitanu akiruk ikwa ipei tunganan,araun apei kuwan, nyo atyaketait ka akiper ka amalaat? Anerae kipero iyong ka amalaat inges atemar iraut apei akuwan ka inges.
Ebala ebaibul erae ekiitanu araun apei kuwan, akimorikin, toruko toraut ipei, nai epol ka akilo nugu. Erae akiruk kaapei alotooma acamunet. Akirot ebe ``acamunet” anangajep a Ngiburayon inges ebookoi berith ikwa akimorikin araun ipei. Erae acamunet ngina esidion anitunganan, tar acamun akiruk todol neni ikityakia atwanare. Tosodi, anikikipero ayong ka amalaat etiya asecit apaki ngin, emam acamunet ngina ruket ka inges tar ikityaki atwanare.Erae apolou ka ekiitanu mono aesikin nguluce. Ebala ebaibul ebe iesikini iyong papa kon ka toto kon kotere kimorikinos ka naberu kon. Alokitabo ka Ezekiel, ebala ebe, ``irau iyong ngini kang.” Erae aesikin nguluce daadang ikotere ipei bon—ainakin akoni kiyar neni a ipei.Inges nai atemar, ani kilot iyong neni aice, ipudorit sek iyong, ibil iyong acamunet ka akiciket a ekiitanu, ka akimorikina, ka arukit ka araun ipei. Ebala ekitabo ka Ezekiel 16:8 ebe erae acamunet ka ekiitanu. Alokitabo a Ngiepesoi 5, ikiripuni iwon atemar, alokiitanu, emaasi ekile tomina naberu keng, ikwa ngina amina Kristo ekekelesya, tosodi erae acamunet ka amina. Erae acamunet ka amina anerae amina inges erae ekisil ngolo imorikinit ekiitanu. Alotooma daadang, amina inges epol alokiitanu.
Erae ekiitanu acamunet ka araun ipei. Ebala ekitabo a 1 Petero 3:7 ebe ani pa kakerit ayong naberu kang ikwa itunganan ngini palag ka pa kayeni ayong atemar ikirae daadang ngikerumak ka arerengu anakiyar, igukini akosi kilip jik. Totamak mono iyong nugu—epedori ayok kilip akigukin erae pa kiboyo iwon alokiitanu akiyar ngina iitanit Akuj ka akimorikina ejok. Alokitabo a Ngakitadapeta 2:16-17 ebala ebe aberu ngina engeri acamunet ka ekiitanu, eringa inges edit, anerae erae acamunet a ekiitanu acamunet ka Akuj ka inges. Epolok ngakiro nugu nooi. Erae acamunet ngina ecamakinoi iwon ka ipei tunganan, alokingaren Akuj. Tar kamina ayong akinyonyo ngitunga alokiitanu, epol Akuj nooi, anerae nguna iitana alokiitanu ngun. Erae ekiitanu ajalakin akoni kiyar neni anginice, ikwa akiciket ka amina.
Emam nyitei iyong tokona atemar erae ngakiro nguna irworo iyong ikes eyaunito ngican alokiitanu kon a? Ibusok iyong ikonirukitos angakiro anguna irworo iyong ka akilo akikeun inges. Ekelipit nai ayong iyong akolongit naga togeu akirworo nguna ajokak. Erae amina akiitanit alakara; amina inges akiwarit nguna ajokak ikotere nguluce tar pa kilakara iyong. Togeu akolongit naga angiticisio ka arimao, ikwa akiwos erangi nakito ka akai. Erae epite ngolo itopoloere amina ngol—angiticisio angulu cicik ka amina. Togeu akerit, akigangit, ka akirworo nguna ajokak, nguna ka amina neni a ikonirukitos, ingolikini iyong akilocokinet ngina ajokan. Ikiterereng iyong Akuj alotic alogo.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Ngakitadapeta 18:22. Erae ekiitanu A. Ibore ngini ajokan. B. Ngini aronon. C. Akiwarit akitalakar Akuj. ________________________________________________________________
2. Toswom Ngiburayon 13:4. Akiper alokiitanu (alokitada a ekiitanu) inges erae, A. Asecit B. Aongorianut ka akapil C. Ngakiro nguna kirwonok. ________________________________________________________________
3. Toswom Ekalimonokina 9:9 (Alokitabo angolo kitete ka America). Erae ekiitanu ka Akuj ainakinet ka akitalakaret anakiyar aneni ka Akuj. Kire kori alyokonu? ________________________________________________________________
4. Toswom 1 Yohanna 3:18(Alokitabo angolo kitete). ``Abu ekatubon Pilipo Gilliam tema alotooma ngakiro angidwe a 28,000 nguna atubit inges, amamukau ka amina alokiding papa ka toto inges ayaunit akisianu angidwe’’ (Together forever p.152). Ikwai emaasi iwon etodiuneta amina? ________________________________________________________________
5. Toswom Ngiepesoi 5:28. Nyemaasi ayong oesik naberu kang tokona anerae ikwaan ka aesikin akakuwan. Kire kori Alyokonu? ________________________________________________________________
8. Toswom Ngiromanin 8:38-39 ka 1 Yohanna 4:19.Ikigangete iwon ngakiro ka nguna itiyao alokingaren iwon. Abu Akuj ikisileerek iwon akemin ka akisiyan iwon anabaruwae, ka loemuto keng. Kire kori alyokonu? ________________________________________________________________
9. Toswom 1 Yohanna 5:3 ka 2 Yohanna 6. Ileerei eemut ka mina anakiciket a yesu. Ikipedori iwon akisisa ngakiciket ka amina anakirot ka Akuj. Kire kori alyokonu? ________________________________________________________________
10. Toswom Yohanna 14:15. Emam nyerae amina nguna iitanit iyong nai nguna ka ajokis kon. Nguna angakiciket aloemuto alugu a daadang elomunito anamina ka Akuj meere nguna iitanit inges. Emam nyikilimokini iyong Akuj epite ngolo itamia iyong, nai nguna kitiya. Kire kori alyokonu? ________________________________________________________________
11. Toswom Ngigalati 5:22-23. Emam nyerae amina ngina ruba. Emaasi toripunai ka kitopolounoi alokiding ngitunga ka etau ka Akuj. Erae amina arait a A. Ngatameta a itunganan B. Eyakae a itunganan C. Etau ka Akuj. ________________________________________________________________
Ekalimonokinan 9:9-``emaikina ngini tunganan elelyani anakwap keng kaapei ka aberu keng ngirwa ngulu erae ngikonginae lu daadang ngulu adau Akuj ainakin ngitunga akiboiyo anakwap a na.’’
1 Yohanna 3:18-``ngidwe kang! Nyikiminin a ngakiro a nguna ikirworo bon, nai ominin kire a ngiticisio.’’
Ngiepesoi 5:28-``ikwanginapei,itemokino ngikiliok dang tominasi ngaberu kec ikwangina eminatar ikes ngawat kec a ngilopeyek. Ekile ngolo emina aberu keng, emina inges akuwan keng ka elope.’’
1 Yohanna 3:16-``epite lo ikiyenia iwon amina:abu Kristo tojal akiyar keng anguna yok.Ojala iwon dang akiyar yok anguna a ngikaitotoi yok!’’
Ngiepesoi 5:25-26-``[25] ngikiliok tominasi ngaberu kus, ikwangina aminar Kristo Ngikristo, ido tojal akiyar keng angunakec.[26] Abu Kristo kitiya ngun anguna ka ainakin ikes neni ka Akuj, kedau akitesegun ikes a ngakipi anguna ka ebatisimu ka alotooma akirot keng.’’
Ngiromanin 8:38-39-``[38]anerae ayeni ayong atemar emam ibore epedori atyakar iwon anamina a Kristo; nyepedori atwanare kori akiyar, nyepedorete ngimalaikan kori nguna epote kori ngapedorosyo.’’
1 Yohanna 4:9-``epite lo inges abunio Akuj ikisileerekinio iwon amina keng: abu kiyaku Lokoku keng ngolo donupei nakwap, ikotere iwon ikiyari anguna keng.’’
Ngigalati 5:22-23-``[22]nai eyauni etau ngolo ka Akuj na erae arait alotooma itunganan:amina, alelyan, ekisil,akidangidang,arimao,ajokis,akikinyoma,[23]akitiditeuna, ka akiyookino bon. Emam Ngikisila eremokino ka ngakiro nguna ikote ngun.’’
Ngiepesoi 5:31-32-``[31]ikwapei igiritere nakigireta ebe, angun, eesikini ekile papa keng ka toto keng, kimorikinos ka akeeberu, toruworos nguluarei ngul apeikuwan.[32] Eya nakigireta ngun ngakiro nguna ajokak nguna imunono, nguna ayenu ayong atemar ikamunito Kristo ka atukot a Ngikristo.’’
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Ngakitadapeta 18:22. Erae ekiitanu A. Ibore ngini ajokan. C. Akiwarit akitalakar Akuj. 2. Toswom Ngiburayon 13:4. Akiper alokiitanu (alokitada a ekiitanu) inges erae, C. Ngakiro nguna kirwonok. 3. Toswom Ekalimonokina 9:9 (Alokitabo angolo kitete ka America). Erae ekiitanu ka Akuj ainakinet ka
akitalakaret anakiyar aneni ka Akuj. Kire. 4. Toswom 1 Yohanna 3:18(Alokitabo angolo kitete). ``Abu ekatubon Pilipo Gilliam tema alotooma ngakiro
angidwe a 28,000 nguna atubit inges, amamukau ka amina alokiding papa ka toto inges ayaunit akisianu angidwe’’ (Together forever p.152). Ikwai emaasi iwon etodiuneta amina? Angiticisio ka amina.
5. Toswom Ngiepesoi 5:28. Nyemaasi ayong oesik naberu kang tokona anerae ikwaan ka aesikin akakuwan. Kire.
8. Toswom Ngiromanin 8:38-39 ka 1 Yohanna 4:19.Ikigangete iwon ngakiro ka nguna itiyao alokingaren iwon. Abu Akuj ikisileerek iwon akemin ka akisiyan iwon anabaruwae, ka loemuto keng. Kire. Ileleba amina nakirot ka Akuj.
9. Toswom 1 Yohanna 5:3 ka 2 Yohanna 6. Ileerei eemut ka mina anakiciket a yesu. Ikipedori iwon akisisa ngakiciket ka amina anakirot ka Akuj. Kire.
10. Toswom Yohanna 14:15. Emam nyerae amina nguna iitanit iyong nai nguna ka ajokis kon. Nguna angakiciket aloemuto alugu a daadang elomunito anamina ka Akuj meere nguna iitanit inges. Emam nyikilimokini iyong Akuj epite ngolo itamia iyong, nai nguna kitiya. Kire.
11. Toswom Ngigalati 5:22-23. Emam nyerae amina ngina ruba. Emaasi toripunai ka kitopolounoi alokiding ngitunga ka etau ka Akuj. Erae amina arait a C. Etau ka Akuj.
12. Toswom Ngiepesoi 5:31-32. Erae ekiitanu ngolo ajokan akitadapet ngina ajokan a inyo? Kristo ka ekekelesya.
Akolongit naga ikimori iwon nguna ka amina ka Akuj. Alokitabo 1 Ngikorinto 13:13 ebala ebe, ``eringa nai nu ngunauni eroparito:anupit,akigeno ka amina[amin], nai ngina iloit ngun daadang inges amina[amin].”(ngaluketa nguna kang).Ka alokitabo a 1 Ngikorinto 14:1 ebala ebe,`` itemokino tongirikis amina. Kiitanito ngainakineta nguna ka etau angolo asegan, kiitana nooi ainakinet ngina ka akiidwar ngakiro nguna ka Akuj.” Ebala ebaibul ebe, ikotere akiwuap amina, kiwara inges, ka kitoraut inges epol ka akilo daadang. Ebasi ngice eemuto kitoraut inges iloit daadang.Erae inges bon epedorio iwon akiwok nakiyar ngina alokingaren. Emam nyiwokorio iwon ngayokomotokai, ngiyok reria, kori ngiyok silinga, nai ikiwoki iwon amina a Yesu Kristo ngina ewaakini inges nakiyar yok ikotere etau ngolo asegan. Erae amina bon eyakar apedor ngina kiboyeet jik.
Nyo nai jik erae amina? Abala ayong amina naberu kang, amina abarafu ngina ewinyiwinyi, amina enanas. Eyai apei kirot bon anamusungui ngina epedori akiten amina, tosodi ani atemari ayong amina naberu kang kori amina ika kappa, elakari naberu kang a? mam jik. Ingolik iyong nguna abala ayong a? Ani esitiyae ayong akirot ebe, amina etamete ngice ebe abala ayong akiper ka aberu, etamete nabo ngice ebe atemar kori arukit ka itunganan nooi—eyakatar ngitunga ngatameta nguna alalak kotere amina. Anangajep a Ngigirik, eyakasi ngakiro ngaomwon ikotere amina. Apei erae eros ngina emam nyisitiyao alobaibul, ka erae atemar akiwarit epite ngolo periet ka aberu. Alimunit Akuj amina ngin, ngina atemaria inges eesikini ekile ere a Papa keng ka toto keng tolot toruko ka naberu keng, toraut apei kuwan. Enyaritae ekitabo ngol alobaibul Ngikirukisio a Solomon ngina irworo amina ngina alimit Akuj ikotere ekile ka naberu keng alokiitanu. Acemina nabo ngina ebala Akuj erae ngina ka arukit ka ngitunga nguluce daadang, nai eros erae ngina ka ekiitanu bon.
Acemina nabo anangajep a Ngigirik erae storge ka erae arukit kori akiitanit ngitunga alotooma ekus kal. Eyai nabo phileo ngina elomunit anatagor ka akirot a phillia. Isitiyatae akirot naga ngarwa ngatomonikanikaarei anakitutuket angina kitete alimor amina ngina epatana angopiyar. Etamete ngitunga ngulu alalak atemar kori ibore erae amina ngin, tosodi etemarete ``akamina ayong iyong, ka nyakaminakini moi,” Ani keyai ekonikiitanu namina ngin, eyakaun apaki ngin ka alakara ka angoit. Anerae iminakinosi ace paki ka ace paki mam.
Ebala ebaibul ebe emaasi iwon ominakinos alopite ka amina ka Akuj, amina ngina engaara. Nyo nai erae amina ngina ``engaara``? Eyakasi ngatameta nguna alalak ikkwa alokitabo a 1 Ngikorinto 13 ngina imarunit ngikabilai ka amina. Alokitabo a 1 Yohanna 5:3 ebala ebe, ``epite lo inges erae amina Akuj: akiricakin ngakiciketa keng. Nyegogong ngakiciketa keng,’’ Ikitoodikinito iwon ngakiciketa a Yesu epite ngolo ka amina, nai kirikakin iwon ikes ka auruwuanut, isitiyao ekitabo a Mateo 7:12, ``kitiyata neni anguluce nguna icamito iyes ikes kitiyata neni kus; ngun ikes erae apolou a Ngikisila a Moses ka Ngakitatameta nguna a Ngikadwarak.’’ Emam nyerae akitam atemar ngakaminasi ayong ngitunga ngul daadang alokelesya kosi,nyekeitanito ayong, ka nguna alalak. Mam, ebala ebaibul, kitiya neni anguluce nguna icamit iyong kitiyakinai neni kon. Ibore erae amina ngin. Emaasi tomen nguna ebala akuwan, nguna iitanit akonikuwan nai kiwar epite ngolo kitojokunet akiyar anginice tunganan. Iitani akiganget ka Akuj. Nyitami atemar abala ayong itiyakini iyong bon nugu emam akiganget ka Akuj. Ebala ebaibul ebe erae arait ka etau amina, ka erae Akuj amina. Erae inges eitanit ka amina ka elosi ice tunganan akitoodikin iwon akeemin anakiciket keng. Inges iikini iwon agogongu, akica anakuwan, kotere aseun nguna a kire ka akitiya nguna iyookino anakiciket keng.
Eitiyae ayong narionget ka akitatam edin ka Andrew Wommack, ka apei kolongit ngikaru ngulu alunyar, acamit ayong alosit akilip eringa nyeloto lotic, ikwangina sek etiya angina kolongit. Ayai ayong neni ewaatar ngamotokai
ka abu ayong otema, ``Akuj, acamit kire ayong akisilip idio tunganan anege.’’ Amwana akolong iwadio akolongit ngin, ka abu ayong engolik isapat ka ipese iboyeete aneni ipunare. Angaara apuna, tosodi olot ayong dang oloma tooma napuna. Abu ayong emala ikoku pese ka otema, ``ejok akolongit naga, meere a?’’ Tema ikoku ngin, ``ngayeni ayong ngamusungui,’’ ka abu ayong otema,``ai bo ibunitor iyong?’’ tema ikoku abunit inges alo Romania. Abu nai ayong oripu atemar eyakasi ngitunga a Romania nen, ka abu ayong engolik ikes eketeete ayong nooi, etamete kona atemar nyo esirworia ayong ngikec dwe. Abu nai ayong olot neni kec otema, ``acamit ayong akingarakin iyes,’’ temasi ikes ``icamit kire iyong akingarakin isua a?’’ ikotere nyo icamitor iyong akingarakin isua? Emam tar ngikiyeni iyong isua! Abu nai ayong otema, ``anerae ecamit Akuj akingarakin iyes,’’ Aringa ayong atami ngakiciket ka amina alokitabo a 1 Yohanna 3:18 neni ebala, ``nyikiminin a ngakiro anguna ikirworo bon, nai ominin kire a ngiticisyo.’’ Nyikiminin angakiro angayok kituka bon, nai anguna ikitiyai dang. Tar sek pa kewokit ayong ngisilinga angina kolongit, akolongit naga ewokit ayong ngidi alopuko kang. Abu nai ayong erepa akan lopuko otema, ``kingarakinotor lugu.’’ Angina ekanyia ayong akolongit ngin, ayai adio kimuj dang, otema ayong ikes, ``eyai nabo ace kimuj dang nege ikotere iyes ka ekus kal.’’ Abu ikes tobul nooi, tema, ``ngai iyong?’’ Abu ayong olimok ikes atemar, ``Eseunit Akuj akolongit naga ikotere iwon eriamunotor, ka alosi ayong akiriamun ka iyes nabo.’’
Abu ayong obongo lore olimok naberu kang epite ngolo eriamunere ka ngitunga a Romania ngul. Abu ayong olemu airing ope alokai kosi. Ani iwalari ogelu asaduku ngina eleleba ngasaani obongoria nabo neni ewaatar ngamotokai erukitoi ka naberu kang. Ayakasi nabo ngitunga a Romania nen ka ngikec dwe, ka abu ayong otema ikes, ``ayaunit ayong ngainakineta neni kus. Apotiok nooi, tosodi alosi ayong alemun anamotoka kang, ka ani kikitoodikis iyes ayong neni iboyooto iyes, ewoki ayong ikes loreria kus.’’ Ani edolio kai kec ngina adit nooi. Abu ayong olemu ngasaani ka ngikopoi—ekwaan ngiboro daadang—anasaduku ka ogeu akorakin ikes angipeipei. Ani akori ayong ngiboro ngul, togeut ngakiyo alel anakonyen kec, tema nai apei beru, ``alosi ayong akikaloun! Alosi ayong akikaloun!’’ Otema nai ayong, ``Moi ngina kaapei ikiswomi isua ebaibul alokai kang, ka ekengitakinit ayong iyes aponare,’’ temasi nai ikes, ``ikicamit aponare,’’ kka otema ayong ikes, ``nyipotu anguna akainakinia ayong iyes ngiboro lugu.’’ Temasi nai ikes, ``Mam, ikicamit isua aponare aanyun ngikus konei.’’
Angina amamukar ikes epite ngolo bunet, abu ayong ewoku ikes ka akamotoka lore kang, ka aneni pei, abu Akuj totap ngikec tai. Tar pa eyenete ikes Ngamusungui ejok, apotu ikes kibelekin ilipakinio isua. Abu amina ka Akuj tongakin ikes. Aneni pei, aponi isua kiriamunetei ka ece kal a Romania, ka abu ayong olimok ikes ebe, ``apana robo kitenarae ayong akiriamun ka ece kal a Romania?’’ Apotu nai ikes tocamut ka okoramakis ayong asimu apei kolongit atemar, ``Don, ikilimitoi iyong anege. Ikisilikinit isua anege, ka ikicamit isua akiriamun ka iyong.’’ Abu nai ayong orukosi ka ngikakonei a Romania akiriamun ka ikes. Abu ayong ewok ngainakinet neni kec, akimuj, ka ngiboro nguluce neni kec. Abu nai ayong oropa akitiya ngun ejok tar todol apei kolongit ngina atemaria epei kal a Romania, ``emaasi iwon oloto akiswom ebaibul apei kolongit.Erworo nguna a Yesu, anerae ejok ibore ngin!’’ Temasi nai ikes, kidaru mono! Eponitai iwon alokitela angolo emam akirot ka Akuj.Nyikiitanit iwon akirot a Yesu naga.’’
Abu nai ayong otema, ``kitoraunai robo kona ayong ekone,’’ abu nai ayong ogeu akipasaanar ka ikes eramiram ka akigel ikes ngilowi, ngikotio, ka ngiboro ngulu eitanito ikes. Apotu ikes ngileec kiruma ka tocamut akikutukutoor. ``Emam nyicamit iyong ngikotio a?’’ ``Eitanit robo ca, nai….’’ `` ogelutu nai ekot logo ikotere iyong.’’ Abu ayong ogeu amina ikes aloticisio kang, nai apotu ikes tongero aponare akiswom ebaibul ka isua, tar otema ayong, `` Eyakasi ngice tunga ka America nen ngulu epedorete akingarakin iyes ariamun edio lejilej.’’ Tocununosi nai daadang. Aneni aswomere ebaibul apei kolongit, abu ayong esibura Akuj otema, ``Ekapolon, acamit ayong iyong akolongit naga ikiinak ayong etau ka akirworo ngangjepa anerae ekipiyo ayong akiyan tar ka ngitunga lugu ejok.’’ Ayakasi ngice tunga ka America akolongit ngin ngulu apotu tolimosi ngikec eemuto. Ngina nai ageunia ayong akirworo, abu apei beru a Romania togeu akipup, ka abu ayong oripu atemar eyai ibore itiya. Ani edaun akiswom ebaibul atabong ngin, abu ayong otema inges, ``kidaru ekelipak iyong,’’ ka ani ilipio isua, abu Akuj totap ikes
daadang ka kilelebik etau ka amina tooma akai. Tema nai aberu ngin, ``ngina sek erworotor ngitunga ka America ngul, emam ibore apupi ayong, nai nginapei igeunia iyong akirworo ngakiro a Yesu, epite ngolo ikiminar inges iwon, ka ngolo atwania ikotere iwon apupi ayong ngakiro daadang, apupi jik ejok! Emaasi erae Akuj erworo! Emaasi erae Akuj!’’ Anen nai, abu akec kiyar kilocokin jik, meere ngina angitunga a Romania bon.
Kidaru nai okolimok nguna apotu kitiyaun ekau. Abu ekare togeu akilelebunun angina tabong ngina kaapei anerae aponito ngitunga alotela angulu egelaaka—ageun alo Romania, Bulgaria ka ngulu a Russia. Aris Akuj akilocokin akec kiyar, ka apotu ikes toyenut atemar ikimina Akuj. Ayakasi tar ngitunga ka Africa dang. Tar pa kepupoi isua ejok ilipio, ayenete ikes atemar ikitakanikini Akuj bon ilipio. Ageuni aiuno naga daadang, anerae apei kolongit engolikini ayong ngitunga ngulu egelaaka aneni idaritere ngamotokai, ngulu alokitela ka ece. Emam pa ayeni ayong apite ngolo nyaraunet ikes, nai ayeni ayong atemar ikoni amina nen: Ebe, ibore ngini icamit iyong ice tunganan kitiyak neni kon, togeu mono iyong akitiyakin neni a ice. Abu ayong ewaru epite ngolo kitalakaret ikes tar pa ayeni atemar elakarosi, ka iyeni iyong nguna apotu ikes temasi a? Apotu tolakaros nooi, ka tonyout temasi, akaminasi ayong nooi, okolidakinos, ka okonuwa ayong. Abu nai ibore ngin okoinaki ayong etau ka amina angina ka akiyar angitunga. Kiwaru iyong dang epite ngolo kitalakaret ngitunga tar pa kiyeni atemar elakarosi, kori epite ngolo itamia iyong atemar elakarotor ikes.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom 1 Yohanna 5:3. Ingolikin amina ka Akuj alo………….________________________________________________________________
Alokiyan angolo alunyar ``Amin aka Akuj (Atubet 1)`` akalimokinit ayong iyong eemut ka ekal a Romania angolo eriamunoi ka ayong aneni ewatar ngamotokai. Acamit ayong alimokin iyong tokona ejok nguna apotu kitiyaun, nai eringa ngun, acamit ayong akitotamun iyong nguna alimunitoi iwon kotere amina ka Akuj. Arae Yesu Kristo ereet ka amina ngolo apolon ngolo abunit nakwap na, ikwangina elimunitor eemut ka ebaibul, emam nyelimuno inges akirot ebe, ``akamina ayong iyong.’’ Nyebobok kire ngakiro nugu a? Emam pa atemarit ereet ka amina ngolo apolon, ``akamina ayong iyong.’’Iyeni nai iyong ikotere nyo a? Anerae epol amina ka akilo akirworo; erae akitiya. Ani bo kalimok ayong naberu kang atemar ``akamina ayong iyong’’ ka alosit akilom. Enupi kire inges ngakakiro, kori nguna abu ayong etiya? Enupi robo inges nguna abu ayong etiya, meere nguna alimunit ayong.
Alokitabo a 1 Yohanna 3:18, ikswomi iwon ebe, `` Ngidwe kang! Nyimikinin a ngakiro a nguna ikirworo bon(angayok kituka), nai ominin kire a ngiticisio.’ ‘(Ngaluketa nguna kang). Erae amina akirot ka etic. Alokitabo a Mateo 25:35-36, ebala Yesu elomuni amina ankitiya ka akilo akirworo, ebala inges, ``ngina akanyamitor ayong akoro, ikisimuj iyong ayong, akanyamit ayong akure, ikitamat iyong ayong, aleri ayong, ikitanap iyong ayong, adeka ayong, ikidar iyong ayong.’’ Ani nabo alongaet a 40 ebala ebe, ``ani kitiya iyong nugu nei angulu angican, itiyak iyong neni kang.’’ Ingolik iyong a, erae amina ngina ka akitiya; erae ngun ipedori iyong akitiya. Alokitabo a Ngiburayon 6:10 ebala ebe, ``Erae Akuj ngina iyookino nooi, nyimuriakini inges etic ngolo itiyaete iyes. Idaut iyes akingarakin Ngikristo nguluce ka eringa ingaranakinete, ido itoodiunito iyes amina kus neni keng alopite a ngol.’’(alokitabo angolo kitete). Alokitabo a Mateo 22 ngina engisere Yesu atemar ngaani akiciket ngina apolon ka akilo, Abu inges tema erae amina Akuj, amina itunganan nginice. Erae ngakiciket ngunayarei ngun apei erae kiripik iyong ejok. Ani kitoodik iyong amina neni angina eriamunit ngican, erae inges imina iyong. Ebala ebaibul anege ebe ikiyakar iwon abaat ngina kitoodikinet Yesu Kristo amina ka amina nguluce tunga.
Alokiyan yok angolo alunyar, akalimokinit ayong iyong nguna ka ekal a Romania angolo ariamuni ayong aneni idaritere ngamotokai. Abu akec kiyar kilocokin ngina ekatakinia ayong akitolakar ikes tar sek pa ayeni atemar elakarosi. Arae ikes ngulu ka ece kitela ka ekabila dang., nai ayeni ayong atemar epite epedoria amina ka Akuj akidol lotunga nguluce ngol erae kikatakin iwon akialakar nguluce tar pa eyenio atemar elakarosi. Emam pa acamit Yesu akibubukino lomusalaba. Abu inges tema, ``Papa, ani keyai ece pite, kitiya anguna kon, meere anguna kang.’’ Abu Yesu kiwar ayok lakara meere angina ayenia inges atemar elakaroi iwon.
Apei kolongit, apotu ngitunga a Romania okanyarata ayong ka asimu. Egorosi ikes daadang. Eboito ikes alo United States ngikaru ngikanikaarei ka atubet. Eboyeete ikes alo Kansas ka etiyaete dang. Apotu ikes temasi, ``Ariamun isua atubokinet ngina iboyeere alokitela alogo, ikiinakin isua ngirwa ngatomoniuni bon apegaria ngakiro ngun, kori ikinyakar lokitela kosi.’’ Emam nyepatana ngitunga ngulu aloking akiboi alokitela alogo. Apotu ikes toloto neni ka ekapegan angakiro alokot, nai abu inges dang tolimok ikes atemar egogong ngakiro ngun apegar. Abu ayong olimok ikes atemar elosio akilip ka akikatakin akingarakin ikes. Nai ikwai, emam pa ayeni ayong dang. Atami ayong atemar emam pa eyookino akinyakar ikes—anerae tokona emam pa ayenete ngikec dwe angajep a Romania.
Abu ekosi kone epei alo Colorado tocamu anyarare epei kapolon Senator Sam Brownback alo Kansas, anerae neni eboyooto ngitunga a Romania ngul neni. Ajok ibore ngin, anerae ayakar ayong dang ekone epei, Kim, ngolo etiyae napis a ekapolon angol. Abu ayong onyara Kim, ngina abu kiwaru ngitunga ngiomwon alo Washinton D.C akingarakin anakiro angun. Apotu ngitunga dang alore a Sublette, Kansas tocamut akikong ngakaritasia nguna kiboyeet ka ngitunga a Romania ngul alokitela kec. Temasi ikes, ``erae ngitunga lugu ngulu ajokak, etacete tar
occur kec, ka itiyaete nooi. Ikicamit isua ikes anege.’’ Apotu ngabaruwae angiemuto dang kigira ngakiro ngun ejok nooi. Abu ngin torau aumokinet aneni kosi, ka apotu tar ngace polon nguna ayenio isua kigira ngabaruwae kotere kimiekinere ngitunga a Romania ngul kiboyooto alo United States.
Abu ayong olot Sublette, Kansas. Emam pa ayenete ngikakonei ngul atemar abunit ayong, ani adoli ayong, oriamu ikes enyarito ekapolon Senator Brownback akitalakar inges kotere akingarakin ikes akiboi anen. Emam pa apedori inges abunore elope, anerae area akolongit ngina esidion kotere ekapolon Clinton anapis, nai ayakasi ngiemuto ka ABC ka NBC iwokito ngikec picai. Ani ekengolikinete ayong, tomotunos daadang okolidasi ayong. Temasi ikes, ``ngae iyong, ka ikkwai iyenia iyong ngitunga ngul?’’ Abu nai ayong olimok ikes eemut daadang, ka epite ngolo eriamunere isua ka ikes ka akilipakinit Akuj ikwa elimitor Yesu alokitabo a Mateo 7:12.
Aponi nai isua torukoroi ka ikes kai ngina sek eboliatar ngitunga neni enenetoi ngapirai nguna arengak, akwangak, ka pusiyek ka aeosi ngitunga nooi. Ani elomunete ngikakonei tooma, tocalut ngitunga daadang, ka kikalout ikes. Abu nai ekapolon anen tolimu tema, ``akolongit naga 12th elap a 2 elosi araun ngina ka ekal a Jucan kotere akiitoria ngitunga a Romania.’’ Aponi tolemunai amendera ka America ngina sek enenekinit ekapolon locity a Washington D.C inakinai ikes. Aponi nabo inkainai ikes ngabaruwae nguna abasi ecamakinitae ikes akiboi anege—tar akec kiyar daadang kecamito. Apotu ikes daadang tolimosi ekec eemut, ka abu ayong elipak ikes. Abu nai ayong otema, ``eyai ipei tunganan ngini eringa iwon nyitalakara akolongit naga, erae ngini Akuj elope. Aneni idaritere ngamotokae alo Colorado Springs, CO, ngikaru ngikanikaarei ka atutubet, ngina ewaritor ayong Akuj, abu ayong olimok inges atemar acamit ayong akitalakar idio tunganan kotere akitoodikin akeemin lotunga. Abu inges okoriku ayong neni angitunga a Romania a lugu.’’ Abu nai ayong obongok eemut ngol ejok, ``Ecamit Akuj akingarakin iyes---ikijaunitae U.S.A.’’
Epite ngolo etiyaunotor ngakiro ngun daadang, area aumokinet. Abu ayong oyenu ngitunga ngulu iyookino aneni iyookino apaki ngina eyookino. Abu ekakone Kim toyeu epite ngolo rikunet ekapolon Brownback akiriamun ka ayong anapis ka edin ka Andrew Wommack kelunyar epei karu angakiro angun. Abu inges tema, ``emaasi iyong kiriamun ka Don Krow.’’ Emam nai pa ayeni ayong nguna kitiya,tosodi akabulit ayong nooi. Emam pa ayeni ayong atemar kesubakinit Akuj eemut ngolo ajokan kotere ekal ngolo keberakin elope ayeun kolong alokiro ka amina a yesu Kristo neni kec daadang. Erae naga aumokinet ngina emam nyimuriakin aneni kec, ka ikilimokinete ikes iyes tar apaki naga., ``erae anguna ka Akuj.’’ Abu Anka, aberu a Romania tema, ``adit akanupit nooi, nai eyookinit Akuj, ka abu ikicamak isua akiboi alo United States ka America.’’
Eyakasi ngabungei angitunga tokona nooi ngulu igorosi anguna ka amina. Epite ngolo epedoreta ikes ariamun ka akingolikin amina erae kicamu iyong ka ayong akiten ngakiciket ka amina ka Akuj. Erimaana amina, ka iwarit epite ngolo kitalakaret nguluce—ikwa ewaritor Yesu akitalakar iwon alomusalaba. Ikiterereng iyong Akuj akolongit naga iswomi ngakiciket ka amina ka Akuj.
4. Toswom Ngiepesoi 4:28. Itunganan ngini area ekokolan inges emaasi tojongo, nai togeu akitiya nooi toriamu ngulu keng. Nyo ebala eemut alokitabo a Ngiepesoi 4:28 ebe kitiyata ngul? ________________________________________________________________
5. Toswom Akisiakinet 13:2 ka 12:2. Abu Akuj inak Abram ebari anerae emam pa atami inges ikotere akekuwan nai………………nguluce_____________________________________________________________
2 Ngikorinto 8:7-8-(Ekitabo ngolo kitete).-``[7]iyakatar iyes ngakiro nu nooi adepar: Anupit, erwor, ayenut,akiitanit akingaraki ka amina kus isua; angun ikicamit isua iyes torimaakiata alopite a lo dang angolo ka amina. [8]Nyalimunit ayong ngun erae akiciket, nai acamit aanyun akikinyoma ngina ka amina kus alotooma akisikwaanikin ka epite ngolo iburitor ngitunga ngulu a Makedonia ainakin.’’
Ngiepesoi 4:28-``tojongo ekademanaran ademanar, nai emaikina togeu akitiya etic, ikotere toryamunia eropit anguna ka etic keng ka topedo tar akingarakin ngulu iitanito akingarakino.’’
Akolongit naga acamit nabo ayong akimor ka iyong nguna angisilinga. Alokiyan angolo alunyar, abu ayong otema erae acamit ka Akuj atemar erae tobarite iyong. Tokona acamit ayong ainakin iyong ngipitesio ngulu itiyatar ngakiro nugu. Alokitabo a Luka 6:38, ebala ebe, ``kipotonorete neni anguluce, ikiinakini Akuj iyes etyae ngolo ajokan idicakinitae, ngolo iyangiyangakinitae ka ngolo ilapanar; inges iwuakini Akuj locwee kon. Etyae ngolo iinakinnete iyes, inges ikiinakinio iyes dang.’’ Eyakasi ngakiciket nguna elomunito anege, anerae emam nyipedori iyong akirworo nguna ka ebari nyirworo nguna ka ainanakin.
Ani ilimuni iyong nguna ka ebari angisilinga, temasi ngitunga ngulu alalak ebe, ``Ewa, ecamit Akuj akitobar ayong angisilinga, nai amamukatar ayong tokona ngulu kipotoro.’’ Ingolikini yiong alobaibul neni erworor Akuj nguna ka apuserut angina alemuni ngilinga keng ngulu esidiok natuba ka ainakinet. Etei inges ngikabarak iwaanakinete ngisilinga ngulu alalak natuba, nai tonyara ngikekewapak iwapei tolimok tema, aberu ainaki ngulu alalak ngin. Alimuni Yesu ngun anerae alemete ngikabarak alobari kec, nai aberu ngin alemuni anakulyako keng. Emam nyitei Akuj etyae a ibore angina iinakini iyong alokinga, nai alotooma ekoni tau. Ani etemari itunganan, ``emam robo ayong ibore kipotoro,’’ emam nyerae kire. Ani kemam ibore, tolemu nai ekoni lowu kipoto. Eyakar ngini tunganan idio bore ngini kipotoro, tosodi tonger apega nag angina ebala emam iyong ibore ngini kipotoro. Ikwa nguna a kire, apaki ngina iyakar iyong ngini aditian akipotor inges erae apaki ngina kipotoret ibore ngini apolon. Itunganan ngini eyakar ngadolai ngatomon kipoto ngakan inges epoto ngulu alalak ka kilo ngini ipotori amilion angadolai toyakatar ngamilionin ka ngabilionin angadolai. Abu Akuj toyeu atemar toyakatar ngini tunganan idio bore ngini kipotoro.
Ikotere nyo ikilimokinia iwon Akuj ebe tomorete? Eyakasi ngakiro nguna alalak tooma nege, nai nguna esyaunak ikes atemar ecamit Akuj iwon akinup inges anibore daadang ka ayok kiyar. Ani kerae tomam Akuj, kori nyiyookino akekirot ebe ``tomorete, ikiinakinio iyong dang,’’kemam pa kemorete ngitunga ngiboro, kerae abangao akipotonor ngikoni boro.Ka akilo akiwarit ebari, idio nabo ipotonori ngikoni boro anerae iyeni iyong atemar elosi Akuj akiterereng iyong. Erae anupit ngina apolon akipotor ikwa ngina ikicikakinitor Akuj, ka nguna elimunitor ikes ngun.
Alokitabo a Luka 16 eyae akitadapet a eketiyan angolo kebu tomodik ekekapolon, ka abu ekeemut kikoki nege: Ani sek pa kiricana iyong alobari angisilinga, ngae ikinupi iyong alobari angolo a kire?Ani pa kinupit iyong Akuj aloboro angulu cicik, ikwa ngisilinga, ikwai bo inupia iyong Akuj aloboro angulu apolok ikwa anupit ngakekiro? Itoraunito ngiemuto ngulu ikote lugu ngisilinga ibore ngini cici nooi alotic ka anupit. Ani pa kinup iyong Akuj alosilinga kon, ikwai bo inupia iyong inges anakiyar kon angina a rwanu? Ikokini nai iyong kire inupi atemar abu Yesu kisioni ngakonisecisia ka ebe ilosi iyong naKuj ai? Anakisikwaanet, epol anupit Akuj ka akilo ngiboro daadang ngulu iteo iwon ikwa ngisilinga. Edit esiling nooi, nai erae ipei bore ngini apolon nooi anacamun anupit ka Akuj.
Alokitabo a Ngakitadapeta 11:24 ebala ebe eyakasi ngice ngulu ipotorete ka akilo ngulu iitana, nai tobara, ka eyakasi ngulu ingadaete ekec bari nai toriku nabo akulyako jik nakiyar kec.
Anikiwar iyong ebuku ka Akuj ka akekiyookino mono, iyatakini inges ngiboro lugu nakiyar kon. Ani kitema iyong iitanit Akuj ikingarak iyong alosilinga kon, ka kilipi kotere akekingarakinet—nai nyiwarit mono ebuku ka Akuj, ka nyinupit dang, kori nyiricit nguna ebala inges ikotere ngikonisilinga, akimor ka nguluce—inges atemar emam nyinupit iyong inges.
5. Toswom Ngiepesoi 1:7. Abu Akuj kipoto alobari keng kori anabaru keng? Kisileeru ejok. ________________________________________________________________
alakara anguluce tar pa iyeni iyong atemar elakarosi (Mateo 7:12). 3. Toswom Yakobo 2:15-16. Tolimo apolou ka engaet alogo. Ebe 95% ka amina a daadang emam nyilimorio.
Emam nyerae nguna irworoi iwon nai nguna itiyao. 4. Toswom Luka 6:38 (Ekitabo ngolo kitete). Nyo ikilimok iyong engaet logo? Anakipimet a daadang angina
isitiyae itong (kepol kori kedit), isitiyao akipimia ibore ngini iriamuni iyong. 5. Toswom Ngiepesoi 1:7. Abu Akuj kipoto alobari keng kori anabaru keng? Kisileeru ejok. Alotooma
ekebari. Abu inges iinak daadang ikotere alakun iwon, lokokukeng. 6. Toswom Ngakitadapeta 19:17. Ani ipotori iyong lokulyak, nyo itiyae iyong ainakin Akuj. ikitaci iyong Akuj
Ebala akirot ka Akuj ebe kingit, ikiinakinio; nai ikitami iwon ebe, emam pa aponi ikiini. Iyookino kire a? Ikitobuli iyong abongokinet, anerae iyookino daadang. Etamete ngitunga ngulu alalak, kidaru mono iyong, ebala akirot ka Akuj ebe kingit, ikiinio, nai nyeriamuna. Yohanna 4:24 ebala ebe, ``Erae Akuj etau, ngulu ilipete neni keng, itemokino kilipa alotooma Etau ka alorot angolo a kire.’’ Ebongonokini Akuj ayok kilip alotooma Etau ka anupit, nai iitanit anupit aanyunia abongokinet ngin. Erae anupit eyauni akirot ka Akuj kotere kingolikinere alokingaren iwon ikwa igiritere lokitabo a Ngiburayon 11:1 atemar, ``anupit inges ayenut kire atemar erae ngakiro nguna ikigeno iwon nguna a kire, anupit inges amamukau ka angayangayat aloboro angulu nyikite iwon.’’ Emam nyebala erae Anupit akitere ngiboro ngulu emamukasi. Eyakasi ngiboro ngul, nai emam nyiteo iwon ikes, anakwap ana nai iteo anakwap ka anupit. Edoli anupit neni eyai etau ka eyauni ngiboro ngul kingolikinai iwon anakwap ana.
Ikwaan ka aradio. Irworosi ngaradio ka Ngatelevision angina paki. Ipedori iyong ayakaun tooma nagule neni emam nyingolikinia iyong epite ngolo iyelarori eemut ngol, nai nyiyookino atemar emam nyielari eemut ngol. Emaasi iyong kitoru akoni Radio neni icamit iyong atemar erae topupunio ngadi kiro. Elosi nai aradio akiriun ngakiro ngun aneni eyakasi anerae nyitei iyong tar kiira iyong angaki kon aneni iyai. Ebongokini Akuj ayok kilip ikwangina pei: Eyauni inges ngiboro ananupit, nai emaasi iyong todol nanupit ikotere kiriu ikes nakwap na. Elosete ngatameta ka anupit ka nguna anakwap ana iyelara, Epupi Akuj ka ebongonokini ayok kilip, nai emam nyingolikini iyong mati iyakar anupit ikotere kimorik ikes iwapei kinolikinere anakiyar anaga.
Engolikisi akitadapet a Daniel, ekile ngolo anupit Akuj nooi, ka elipi angina paki neni ka Akuj ariamun abongokinet. Anguna ka esaa etubio iwon ekeemut euruwana. Abu Akuj kiyaku ekemalaika, Gabriel, neni a Daniel abongokin akekilip. Daniel 9:22-23 ebala, ``abu inges bu tema neni kang, Daniel, abunit tokona ayong ainakin iyong aosou ka ayenut. Apaki ngina igeunia iyong adyekanar ilipi, ibu iyong tolimu akirot, abu tokona ayong alimokin iyong abongokinet a kirot angina, anerae ikiminae iyong nooi.’’ Eyai nai apolou nege: Abu Gabriel tema, anageun ka akilip keng, abu Akuj kicik inges ayaun abongokinet neni ka akilip angina. Ani kiswom iyong neni ebai apaki ngina ayaunere abongokinet ngin, ebai ngadakikai ngauni bon, ngadakikai ngauni alokiding akicikiet ka Akuj ka atakanun neni keng.
Ikitami iwon ngapakio nguna alalak atemar ani kerae Akuj ngina a kire, emaasi ngakekiro kitiyas ikwa adodar ekimoyon, nai meere ngun kire. Anege, abu Akuj yau akiciket, ka abu ya ngadakikai ngauni ikotere Gabriel adolun
ayaun abongokinet. Emam ayong ngabongokineta natameta nugu daadang, ka emam tar nyiitana. Nguna abala ayong ikes nuta, ebe abu ya adio paki ikotere abongokin akilip ngin. Ani nai kerae totitinyikinoi iwon dang ikwanginapei, kejok, nai emam ngini ekatak.
Alokitabo a Daniel 10 ikiriamuni iwon inges ilipi nabo ace kilip, ka anege, abu yaa apaki ngina aoyan ariamun abongokinet. Ebasi ngitunga ngulu alalak eswomete eemut logo, ``Ikotere nyo bo abongokinio Akuj akilip a Daniel apei alotooma ngadakikai ngauni bon ka nginace alotooma ngisabito ngiuni?’’ Daniel 10:11-12 ebala ebe, ``tema inges neni kang, okoe Daniel nyikuryaniar, anerae ameun akolongit ngina esyaunan ngina icamunia iyong akitiditeun bon alokingaren Akuj ikotere iryamuni ayenut ngakiro, eirar ngakiro kon, ido abunit ayong anguna angakiro kon.’’ Inges atemar keberakin Akuj akiirar akilip a Daniel akolongit nginapei elipia kotere akiyakuun erotot. Nai abu ya ngisabito ngiuni abongokin, nai ikinyoma Akuj. Ebala eemut ebe ikwaan Akuj ngina a bien k angina a tokona ka rwanu. (Ngiburayon 13:8).
Ani kiwaak iyong engaet a 9 ka 10 iwapei, atami ayong atemar kebu Akuj tobongok ngakilipasinei ngun kaapei. Abu apei ya ngadakikai ngauni, nginace ya ngisabito ngiuni, anerae emam pa amarani Akuj. Eyai apolou nege: Ebongonokini Akuj ayok kilip. Itiyai Akuj ngun emam amaran, inges eyakar atyaketait alokiding ngapakio nguna ebongonokinio inges akilip. Emaasi iyong tonup; ka toyakat anupit ngina edoli nakwap ngina ka akirot ka Akuj ikotere eyauni abongokinet kingolik iyong. Tosodi erae anupit ice bore ngini iitana nooi.
Ani nabo ingaari iyong Daniel 13, ka 10, ``nai alotooma ngirwa ngatomoniyarei ka epei, abu emalaika ngolo epolokinit apukan ngina a Perisia eketepeg ayong, nai abu Mikael epei a ngikapolokinitok ngimalaikan, ekengarak ayong ido abu ayong emyek inges aina kaapei ka emalaika ngolo epolokinit apukan ngina a Perisia.’’ Emam nyelimitoe anege emalaika ikwa itunganan nai ekipie. Eyai Sitan dang lotic keng akisipiyor iwon. Ngace pakio ebongokini Akuj ayok kilip, nai kisipiyo sitan ikes anitunganan a ice. Ikwa, ani kinupit iyong losilinga nooi, nyikiinakini iyong Akuj ngisilinga. Emam nyelosi Akuj akitiyaun ngisilinga a United States ngulu aronok kori edio siling alotela anguluce. Emam nyelosi inges akitiyaun ngisilinga, kotere tocakun anaKuj ikwa kiru, tolomasi lopuko kon. Ebala Luka 6:38 ebe, ``kipotonorete neni anguluce, ikiinakini Akuj iyes etyae ngolo ajokan idicakinitae, ngolo iyangiyangakinitae ka ngolo ilapanar; inges iwuakini Akuj locwee kon. Etyae ngolo iinakinete iyes, inges ikiinakinio iyes dang.’’ Ebuni Akuj abongokin ayok kilip, nai itoruni lotunga ngice. Eyakasi ngice tunga ngulu erorokoka, nai ani kingoito ka iyong kori kitiyai iyong ngakiro nguna itongoito ikes, elosi Sitan akiretakin abongokinet ka akoni kilip aneni kec. Ani ilipi iyong, nooi ikotere ngisilinga, emaasi iyong toyeni atemar eyakasi ngitunga ngulu emaasi ikiinakis iyong ngisilinga ngul anakujuwanut ka Akuj, tosodi emaasi iyong dang kilipak ikes.
4. Toswom 1 Ngikorinto 13:4-8. Ikoni amin ka Akuj ai? Etitinyi amina ka erimaana; nyerakaana amina kori nyitojoka bon kori nyiturono. Nyitiyai amina ngipitesio ngulu aronok ka emam emwane aneni keng; nyengoyeneni amina atipei. Nyidiasi amina ngakiro nguna aronok. Nyelakara amina anguna angakiro anguna nyiyookino, nai elakara anguna a kire. Idangidangi amina ngakiro daadang, enupit ngakiro daadang, igeno ka etitinyikinit nginibore daadang. Erae amina ngina a jik. Eyakasi ngakiro nguna edwaritae, nai erae nguna ka adiouriyen.”
5. Toswom Mateo 14:14. Ikwai atapiata Yesu ngakiro ka akitatam ngitunga? Abu inges kisioni ikes. Ebala ekitabo angamusungui ebe, akision, akitim.
6. Toswom Mateo 25:37-40. Ani ikidoli iwon nakiyar anguluce ka akision ka akiman, anakiyookino, ngai ikimina iwon ka ikimuketa iwon? Yesu elope. Kingolik Ngiburayon 6:10
4. Toswom 1 Ngikorinto 12:7. Eyaunitai ayakau ka etic ka etau angolo asegan neni yok daadang. Kire kori Mam. ________________________________________________________________
Ngiburayon 2:3-4-“ anerae tar ngakiro nguna kolong alimokinete ngimalaikan atapapa yok, area nguna a kire, ido itunganan daadang ngini abili ka towou akiricakin ngakiro ngun, abu toriamu akisicanio ngina ewarit inges elope. [3] Ikokini nai iwon ikibucari anakisicanio aim erae kikijamak aiuno ngina epol ngina etya na? Ekapolon kolong esyauni erwor ngakiro nguna ka aiuno a ngin ka apotu ngulu eirarito ikitunupa atemar erae ngakiro nguna nguna a kire. [4] Nabo, abu Akuj dang kitoodiu atemar erae ngun kire alotooma akitiya ngakitoodikineta ka ngakujuwanisia nguna egelegelia ka ngiticisio ngulu ka apedor keng ka nabo alotooma akoranakin ngainakineta nguna ka etau angolo asegan alopite angolo ecamitor inges.”
Ngiticisio 11:27-28-“[27]alorwa angul, aponeneete ngikadwarak alo Yerusalem tari Antiokio. [28] Tonyou epei alokiding kec ngolo anyaritae Agabo, todwar ka apedor angina ka etau angolo asegan atemar ebuni eron ngolo apolon nakwap daadang. Abu nai eron ngol bu apaki ngina araakar Klauda ekepukan a Roma.
1 Ngikorinto 14:3-“nai itunganan ngini edwari, irworo lotunga anguna ka akitogogong, akisimukekin ka akimaima ikes.”
Ngiticisio 16:16-18-“[16] apeikolongit elosyo isua neni elipeneere, kiryamunetei ka apese ngina area apito, ngina ayakar ekipye ngolo ainakinit inges akidwar ngakiro nguna eponito alokingaren. Aryamianakini inges ngikapolok keng ngisilinga ngulu alalak anakidwar keng. [17] Kiwuapu inges Paulo ka isua ecela ebala, erae ngikiliok lugu ngiketiyak ngulu ka Akuj angina alokidiama nooi! Iseraete ikes epite ngolo ipedoryata iyes aiuno! [18] Kitiya inges nu ngirwa ngulu alalak, akitodol ngina angoya Paulo, ido tobobong tolimok ekipye tema, akalimokini ayong iyong alokiro a Yesu Kristo atemar tolomu aneni keng! Tolomu ekipye aneni keng esaa ngolo pei.”
Ngiticisio 2:4-11-“[4] kilelebikin etau ngolo asegan neni kec daadang, togeut akirworo ngangajepa nguna egelegelia, ikwangina ainakinitor etau ngolo asegan ikes akirwor. [5] Ayakasi nai nen Ngiyudayan ngulu eboyete alo Yerusalem, ngulu ainakina neni ka Akuj, aponito ikes alobukui a daadang angulu anakwap. [6] Ani iirarete ikes eruye ngol, tocunun asepic angitunga ngina alalan, toumokis ikes daadang, anerae nginitunganan alokiding kec apupi Ngikiyakiya irworosi angajep keng. [7] Toumokis ikes nooi temasi, erae ngitunga lu ngulu irworosi Ngagalilean. [8] Kanukiro nai ikipupio iwon ikes, [9] opinto iwon anakwapin anu; alu Parisia, alo Media ka Elam, alo Mesopotamia, Yudaya ka alo Kapadokia, Ponito ka Asia; [10] Alo Pirigia, Pampilia ka Ijipit ta Ngiwaetin a Libia ngulu eya diyete Kurene. Ikirae iwon ngice ngulu alo Roma. [11] Ngiyudayan ka ngulu nyerae Ngiyudayan ngulu ikicamu anupit kec. Ikiponito bo iwon ngice alo Kirete ka Arabia—nai opupete bo iwon daadang ikes irworosi angangajepa yok ngakiro nguna ka aumokin nguna etiyak Akuj!”
1 Ngikorinto 14:13-14-“[13]angun, itunganan ngini irworo ngangajepa nguna egelaaka, itemokino kilip Akuj anguna ka ainakinet a nginakisileereunet nguna irworo inges.[14] Anerae ani elipi ayong angajep angina egelaana, elipi alotooma etau ka Akuj, nai nyimorikina ngatameta kang ka etau.”
Ngiromanin 12:6-8-“[6] angun,itemokino iwon esitiyaete ngainakineta yok nguna egelegelia alopite angolo ikiinakinitor Akuj iwon anajokis keng. [7]Ani kerae akitiyanakin, itemokino iwon etiyanakisi. Ani kerae akitatam, itemokino iwon etatama. [8] ani kerae akisimukekin nguluce, itemokino iwon esimukekisi. Itunganan daadang ngini ipotonori ka arimao neni anguluce, itemokino kitiya ka alakara. Itunganan daadang ngini erae ekarikon, itemokino kitiya ka alelakinit.”
2 Timoteo 4:11-“Luka bon inges ikirukit ka ayong, toryamu Mariko, ido torukut ka iyong, anerae epedori inges akingarakin ayong alotic.”
Ngiticisio 13:1-“[1] Ayakasi ngikadwarak ka ngiketatamak neni a Ngikristo angulu alo Antiokio. Araakasi ikes Baranaba ka Simeon ngolo area Niger (Inges atemar ngolo kirwonon), Lukio ngolo abunit alo Kurene, Manaen ngolo kepolounete kaapei ka erwosit Erode ta Saulo.”
Ngiticisio 13:15-“[15] Ani kesyomi ekitaabo ngolo a Ngikisila a Moses ka ngakigireta nguna angikadwarak, kiyakikis ngikapolokinitok esinagoga ikes akirot ebasi, Ngikaitotoi, ani keyai iyes akirot ngina isimukekini ngitunga, tolimutu.”
Ngakitadapeta 22:9-“[9] eryamuni itunganan ngini emorete ka nguluce ngiboro ngulu eyakar arerengu, anerae emorete ikes ka ngikulyakonotin akimuj keng.”
Ngiticisio 20:28-“[28]kimukeuna make ka kiyoko esipan daadang ngolo ecikak etau ngolo asegan nakan kus. Toraakas ngikeyokok ngulu ka atukot angina a ngikanupak Akuj, ngina abu inges kituruwo ngina keng angaokot a Lokoku keng.”
Erwori iwon nguna ka akiyar alotooma apedor ka Akuj ka akitatam ngitunga nguluce anainakineta anguna ikiinit inges iwon. Acamit ayong tokona akimor ka iyes epite ngolo itopoloto nugu Akuj ka epite ngolo ecamitor inges iwon esitiyata akepedor. Eyakasi ngiemuto ka ebaibul nguna elimite ngakiro nugu, nai atapi ayong ngadi bon. Alokitabo a Mateo 9 eyai neni etongaleunio Yesu ekile ngolo alilimiyorito ngaokot ka akuwan, ka alosi ayong akiten nguna ejok alokitabo a Mariko 2. Ebala ekitabo a Mateo 9:8 ebe, “ani ingolikinete ngasepico angitunga nguna apotu totakanut, tobul ikes, kipuro Akuj anguna keinakinia ngitunga apedor ngina etya ngin.” Iyeni iyong atemar itopoloete ngaumokineta—ngakujuwanisia—ka etau angolo asegan Akuj, ka inges ainakinia inges elope ngitunga apedor ngin a?
Ani kigeu iyong akimor ka ngitunga nguluce, eyakaun ikes apega ka akingita. Etemarete ngice, ekokini ayong anupu nguna ibala iyong ai? Eirarit ayong kolong T. L Osborne, ekile ngolo ayenio kotere akisera eemut ka Akuj nasepicio angitunga ka Akuj, irworo ngakiro ka akekiyar ngina etatamia inges alotela angulu alokinga.Abu inges kikatak akitonup ngitunga, nai apotu ikes nyenupa nguna abala inges. Ani nai edoli apei kolongit, esirwori inges ece kile, ebala, “ ebala ebaibul ebe,” temari ekile ingisi inges, inyoni itogelaanit ekoni kitaabo ngolo kirworon ka ngikitaboi ngulu kirwonok nguluce? Tema nai T.L Osborne ebe, Ikokinete ngitunga lugu enupete atemar iyookinit ebaibul ai? Anupit ayong atemar erae ebaibul akirot ka Akuj, nai ekokini ayong etonupi ikes dang ai?
Abu inges toesik akitatam ngitunga ngul anerae abu inges kipiyo akitonup ikes, tobongu inges lore ka togeu akiwarit akisiyan Akuj. Abu nai Akuj Ekapolon tolimok inges atemar emaasi inges kisitiya apedor ka Akuj. Erai ngaumonokineta ka ngakujuwanisia akitogogongio akirot ka Akuj, kotere akilocokinio akiyar angitunga. Alokitabo a 1 Petero 1:23 ebala ebe, “pa aponi ikidoun iyes nabo alokinyomit angolo ebosi, nai alokinyomit angolo eyari, alotooma akirot ngina ka Akuj, ngina nyedaun.” Erai akirot ka Akuj inges ilocokini akiyar angitunga, Nai ikwai itonupia iyong ikes atemar erae Akuj irworo? Inges nai erauni etic angaumokineta. Ani ikilipi iwon atemar erae acamakinet ka Akuj atemar tongaleu itunganan, emaasi iwon olimutu ngun alokiro a Yesu. Ani engaarosi ngakec konyen kori ngaki, erai akitopol etic ka Akuj. Emam nyilocokinete ngaumonokineta ngitunga, nai itonupete ikes atemar erae akirot ka Akuj ilimu iyong.
Eyai eemut logo lokitabo a Mariko 2:1-9 neni eyai eemut ka ekile angolo etongaleuni Yesu: “kelunyarosi ngirwa ngice, tobongo Yesu Kapernaum, kiirasi nai ngitunga atemar eyai Yesu Lore, Potu ikes ngulu alalak nooi, kilelebun tari lokek ngolo ka akai a ngina etatamia Yesu ngakiro nguna ka Akuj. Kilepuleput ngitunga ngiomwon ekile ngolo alilimiyorito ngaokot ka akuwan neni a Yesu. Nyepedosi ikes adolio neni keng, anguna amamukar neni kitoro. Todokakis kidiama akai, toketasi alowae angolo ayai Yesu, kiyooliyosi nai inges tooma. Ani eyenuni Yesu anupit kec, tolimok ekadyakan tema, Lokoku, esyoni ngasecisia kon. Aya ngiketatamak a Ngikisila kai ngin, kingitanaros alotai kec ebasi, Kaanu kiro irworor ekile logo ikona? Erae ngin akiyany Akuj, anerae emam itunganan epedori akision ngasecisia, mati Akuj bon. Ani eyenuni Yesu alotau keng atemar etamete ikes alotai kec, kingit ikes tema, Kaanukiro itameta
iyes ngakiro ngun alotai kus? Nyo epatana, atemar neni ke ekangwalan, esyoni ngakonisecisia, kori atemar, Tonyou, tolema akonidaket tolot?” Nguna iyookino kire erai agogongu angakiro angun a daadang. Emam nyepatana itunganan akision ngasecisia, ka nyepatana itunganan akitongaleun ice tunganan ngini elilimiyorito ngaokot ka akuwan. Tosodi ani kitiya Akuj apei, inges atemar epedori akitiya ngunace dang.
Abu Yesu alongaet a 10-12 tema, “nai acamit ayong iyes toyenut atemar eyakar Lokoku aitunganan apedor ngina kisioniyet ngasecisia anakwap, Tosodi tolimok ekadekan ngol tema, Akalimokini ayong iyong atemar, tonyou, tolema akonidaket, tolot lore. Tonyou nai inges atipei, tolema adaket keng iteete ngitunga daadang, Toumokis ngitunga ngakiro ngun nooi kipuro Akuj ebasi, Okoe, nyeanyuna nginapei kolong ngakiro nugu.”Abu Yesu kisileereu ebala, acamit ayong iyes toyenut atemar eyakar Lokoku a tiunganan apedor ngina kisioniyet ngasecisia anakwap, (tolimok inges ekadekan). Abu inges kitongaleu ekadekan kotere akitonup ngitunga ngul atemar epedori Akuj akitiya ngunace dang anakwap anakiro keng, tosodi tar akision ngasecisia ananupit erae nguna keng. Abu Yesu kisitiya akitodikinet akitopoloo akekirot.
Eyai nabo eemut lopei logo lokitabo a Ngiburayon 2:2-3: “anerae tar ngakiro nguna kolong alimonokinete ngimalaikan atapapa yok, area nguna a kire, ido itunganan daadang ngini abili ka towou akiricakin ngakiro ngun, abu toriamu akisicanio ngina ewarit inges elope. Ikikokini nai iwon ikibucari anakisicanio ai, erae kikijamak aiuno ngina epol ngina etya na? Ekapolon kolong esyauni erwor ngakiro nguna ka aiuno a ngin ka apotu ngulu eirarito ikitunupa atemar erae ngakiro ngun nguna a kire.” Ebala eemut logo ebe, abu Akuj kiten ngakiro ngun anapedor ka etau angolo asegan. Kimorik nugu ka ekitabo a Mariko 16:20, ”toloto ngikaswomak alimonokin ngakiro nguna ajokak Lobukui daadang, kitiyata ikes ka Ekapolon kaapei, kitodiun dang akitatam kec erae ngina iyookino anguna a ngakujuwanisia anguna etiyaete ikes.” Nguna alosikinit ayong erae atemar ecamit Akuj iyong kisitiya apedor keng akitatamia ngitunga nguluce. Iisitiyai inges ngaumonokineta alotic ka etau angolo asegan akitonupia ikes atemar inges irworo neni kec aneni kon. Ecamit Akuj alacakin ngitai angitunga, nai ngace rwa eyai erot lotai angitunga nawat kec kori loticisio kec. Ani kitiya iyong ngakiro ngun alacakinia etau aitunganan, ecamunete ikes akiun Ekapolon akitap akec kiyar toruko ka inges.
Alokitabo a 1 Ngikorinto 2:1 egiri Paulo neni a Ngikorinto alimokin ikes epite ngolo ageunia inges akisiyan ikes: “ngikaitotoi, apaki ngina abunio ayong neni kus alimonokin ngakiro nguna ka Akuj, nguna imunono pa erworo ayong ebeli ngakiro anapiirianut kori anaosou. Anerae abu ayong otyaku atemar nyitemokino ayong eketatam iyes idiobore, mati nguna a Yesu Kristo bon angolo aponi kibubukinoi lomuslaba. Apaki ngin, ayai ayong neni kus area itunganan ngini palag anakuryanu angina apolon ka amaran. Ipotu iyes nyicamut ngakiro kang anguna abunio Akuj kitoodiu atemar erae nguna a kire anapedor angina ka etau angolo ka Akuj.” Abu inges kiten tema, emam pa abu inges omunik akitatam ikes anerae ayeni inges atemar emaasi akec nupit tolomu aneni ka apedor ka Akuj alotic ka etau angolo asegan, mere anaosou a itunganan.
Eyakar anupit a Ngikristo aosou keng bon tooma. Nginapei ingolikinia iyong nguna a kire, togeu nai akitam atemar nyo nginapei kolong ikibucitor iyong ka kaanu kiro amamukar itunganan ngini ecamit ngakiro ngun. Nai emam nyerai anupit a Ngikristo aosou bon, erae arukit ka Akuj elope. Eyari Akuj tar
tokona, ka ecamit alomun anapedor keng epite ngolopei alomunia anakirot keng. Alokitabo a Ngiburayon 13:8 ebala ebe, “Nyiloconokin Yesu Kristo jik, ikoni inges neni pei ayakar bien, nakolongit naga ka rwanu dang.” Abuni Yesu erae itunganan ngini eyakuunit Akuj alokiding yok anakujuwanisia ka nakitadapeta keng. Alokitabo a Ngiticisio 10:38 ebala ebe, “iyenete iyes epite ngolo aseunia Akuj Yesu ngolo a Nazaret, inak etau keng ka apedor. Abu inges kirim itiyae nguna ajokak ka kitangaleununu ngulu daadang ayakasi napedor ngina a Satan, anerae arukito Akuj ka inges.” Abu inges kiten ngakekiro nooi kotere acununia ngitunga nakiro keng. Apotu ikes kitopoloto Akuj. Ebasi ngiemuto ka ebaibul ngulu alalak apotu ngakujuwanisia kitopoloto Akuj, ka kerae kisitiyate Yesu apedor ka etau akitatamia ka akijanaakinia ngitunga kotere akilocokinio akec kiyar, ikwai nai ikitamia iwon atemar epedorio akitiya ngikulepek? Ani kisitiyat Yesu ngaumonokineta ka Akuj anakirot keng, ikwai ikitonupia iwon ngitunga ka akwap anaga tokona akirot ka Akuj emam akepedor? Iyookino kire atemar itopoloete ngakujuwanisia akirot ka Akuj. Erae ikes ekadong ngolo enyarauni ngitunga nakirot kkeng. Ikwaan ka aramakin ekadong anyaraunia ngitunga akimuj---nakimuj ngina ikisimwoni iyong--, nai erae ekadong ikinyarae iyong. Ani kemamu ekadong, eronete ngice tunga. Ani kemamu apedor ka Akuj, ebucarosi ngice tunga anakirot keng, kotere kisioni inges ngikec tai ka ngakec secisia.
Ngiticisio 8:5-8, 12- “[5]tolot epei kec ngolo anyaritae Pilipo lotaun ngolo apolon alo Samaria, tolimonok ngitunga ngakiro nguna a Kristo. [6] Ani iirarete Ngasepicio Ngakiro a Pilipo ka toanyuwasi ngakujuwanisia nguna etiyae inges, topupokis nooi daadang ngakiro nguna erworo inges. [7] Anerae apotu ngipian tolomut alotunga angulu alalak iworoete nooi a etoil angolo apolon; kitangaleunoe ngulu alalak ngulu alilim ngakoyo ka ngawat ka ngulu angwalito. [8] Angun, toyakaun alelyan nooi lotaun ngolo apolon nooi. [12] Nai ani enupete ikes Pilipo ngina alimonokinia Ngakiro nguna ajokak nguna ka apukan ka Akuj ka nguna ka apedor ka ekiro a Yesu Kristo, aponi kibatisae ikes, ngikiliok kaapei ka ngaberu.”
Ngiticisio 3:12- “[12]ani ingolikini Petero ngun, tolimok ikes tema, a ngitunga a Israel, nyo ikituumokinitotor iyes ngun? Nyo iketeoto iyes isua esibit erae apedor n angina kosi, kori esibit erae anguna ekeritere isua Akuj inges ikitorotokinio isua ekile lo?”
Ngiticisio 3:16-“[16] anguna ka anupit ekiro a Yesu, aponi kitangaleunoi ekile lo ngolo iteete ka ngolo iyenete iyes. Anupit Yesu inges ainaki ekile lo angaleun kire ikwangina iteoto iyes daadang.”
Mariko 9:38-39-“Tema Yoana neni a Yesu ebe, Eketataman, engolikinitae isua ekile iritanari ngipian alokiro kon, kiretakinai isua inges, anerae mere inges erukitos yok, [39] Tema Yesu, nyiretakis inges, anerae nyepedori idiotunganan ngini itiyae nguna ka aumokin alokiro kang akirworor ayong atipei ekaku.”
Ngiticisio 8:5-7-“[5]tolot epei kec ngolo anyaritae Pilipo lotaun ngolo apolon alo Samaria, tolimonok ngitunga ngakiro nguna a Kristo. [6] Ani iirarete Ngasepicio Ngakiro a Pilipo ka toanyuwasi ngakujuwanisia nguna etiyae inges, topupokis nooi daadang ngakiro nguna erworo inges. [7] Anerae apotu ngipian tolomut alotunga angulu alalak iworoete nooi a etoil angolo apolon; kitangaleunoe ngulu alalak ngulu alilim ngakoyo ka ngawat ka ngulu angwalito.”
Ngiticisio 9:10-18-“[10]Ayai Damasko ekasyoman a Yesu ngolo anyaritae Anania. Tonyara Ekapolon inges anatakanikineta tema, Anania! Tobongok inges tema, Ekapolon, ayong lo. [11] Tolimok Ekapolon inges tema, tonyou tolot lorukude ngolo enyaritae Erukude ngolo idiiri, kingitu alokai a Yuda ekile ngolo alo Taso, ngolo enyaritae Saulo. Ilipi inges. [12] Aanyu inges anatakanikineta ekile ngolo enyaritae Anania, ebuni akidokokin ngakan neni keng, ikotere ekienyunia nabo. [13] Tobongok Anania tema, Ekapolon, akalimonokis ayong ngitunga ngulu alalak ngakiro nguna ka ekile a ngol nguna aronok nooi, nguna etiya inges lokanupak kon alo Yerusalem. [14] abu inges Damasko ka apedor a ngina eriamunit inges alosacaradotin a ngulu apolok, akikam daadang ngulu enyarito ekiro kon. [15] Nai tolimok Ekapolon Anania tema, Tolot, anerae inges eketiyan kang ngoloseuna, ngolo iteyenuni ekiro kang lobukui ngulu nyerae Ngiyudayan ka lorwosi kec ta lotunga ngulu a Israel. [16] Etoodikini ayong elope inges etyae ngolo a ngican a daadang a ngulu itemokino inges toriamu anguna a ekiro kang. [17] Torotok nai Anania toloma kaim kidokok ngakan neni keng tema, Lokaato Saulo, ekeyakuu ayong Ekapolon Yesu, ngolo abu totakanu neni kon alorot apaki ngina ibunio iyong, ekeyakuu inges ayong ikotere tokienyu iyong nabo, ikilelebikin Etau ngolo asegan. [18] Atipei toraraun ibore ngini ekoni ngakabebekwa a ekolya anakonyen a Saulo, tokienyu inges nabo.”
1 Ngikorinto 1:7-“[7]angun emam ainakinet ngina ka etau angolo asegan ngina nyiryamunito iyes eringa idarito kitoodiunae Ekapolon yok Yesu Kristo anapolou keng.”
Akitocaun abongokinet
1. Nyo erae akujuwanut? Atakanunet kori akitiyakinet ngina eyente ngitunga atemar ebunit anapedor ka Akuj.
2. Toswom Mariko 2:10-12. Nyo abu akujuwanut a Yesu kisileereu atemar eyakar inges apedor akitiya? Akision ngasecisia.
5. Toswom Ngiticisio 3:12. Nyo abu ekiyakiya Petero tema kotere akenupit akitiya ngakujuwanisia? Emam pa area akenupit ka apedor etongaleuni itunganan, nai ngina ka Akuj.
6. Tosowom Ngiticisio 3: 16. Ikwai itiyatar ngakujuwanisia? Alokiro a Yesu ka nanupit. 7. Eyakasi neni etiyatar ngakujuwanisia anacamunet angina kitete emam pa erae ngiketatamak a
Yesu a? Eeh. Eyai ekeyakiya a Yesu ngolo nyelimoritai ekiro (Mariko 9:38-39) Pilipo (Ngiticisio 8:5-7). Ananias (Ngiticisio 9:10-18).
Akolongit naga ikilosi iwon akimor ngakiro ka anipit ka nguna ebala Yesu alokitabo a Mateo 10:16-23. Acamit Yesu akiten ngikekaswomak kotere ngikanipok; acamit inges ikes toyenut atemar alosete ngikanipok abunore. Ngulu daadang arukito ka Akuj anakiyar kec, anakiyar a Kristo, alosete akiriamun ka ngikanipok (2 Timoteo 3:12). Emam nyerae nguna ilosi iyong akiuriar. Tar keyai emoit yaye ngiikanipok, erae ngin epei rot analakuno. Ebala ebaibul ebe elosete ngulu erukito ka Akuj anakiyar kec daadang akiriamun ka ngikanipok. Etenit Yesu ngikaswomak keng ebala, “Topupokisi, ekeyakiyari ayong iyes ikwa ngamesekin alokiding ngipeei. Topiiriaka ikwa ngimuno ka kiyapara alopitesio kus ikwa ngakurio.” (Mateo 10:16). Akirot ebe, topupokisi, ikwaan ka atemar, Kiirasi mono iyes nguna abala ayong okolimok iyes. Alosi ayong akiyakiyar iyes ikwa ngameesekin alokiding ngipeei. “Erae ngamesekin ngibaren ngulu palag nooi, ngulu ecamito akigango.” Emamukar amesek agogongu kori angajep ngina ikoni ngina ka emun—emam epite ngolo ingarakinor. Erae ekeyokon bon epedori akingarakin amesek.
Erae ekeyokon inges epedori akiritar epeot anamesekin, nai ebala Yesu ngace anege, ekeyakiyari ayong iyes ikwa ngamesekin alokiding ngipeei. “Ngikitobulete ngakiro nguna a?” Acamit Yesu akiten ngikaswomak kotere ngikanipok. Alokitabo a Ngiepesoi 6:2 ebala ebe, “anerae mere ngitunga ejiere iwon, nai ikijie ka ngikepukak, ngapedorosio ka ngipian daadang ngulu jiyet ngulu ka Akuj! Ikotere nai ani edoluni akolongit ngina aronon, topedosi akitepeg emoit anakitijiore ejiye, kidongo iyes irae ngulu alojiye.” Eyakaun kire ngikanipok. Erae ngice anakiyar a Ngikristo ngikanipok, tosodi ecamit Yesu iwon oyenutu nugu. Ecamit Yesu akiten iyong kotere ngulu anerae ebala inges, “Topiiriaka ikwa ngimuno.” (Mateo 10:16). Akirot ebe, topiriaka, erae ngina anginakolongit, mam nyemaasi iyong topwaku ngakiro nai emaasi iyong toyakar aosou ngina ipedoria ngatwokisio nguna ikidakakin iyong. Tosodi emaasi iyong topiiriana ikwa emun kori ka kiyapara ikwa ngakurio.
Ebala nabo Yesu ebe, “Nai tocoikinito ngitunga, anerae eyakasi ngulu ikikamunete iyes.” (Mateo 10:17) . Elosi emoit akisitiya ngitunga. Alokitabo a Ngiepesoi 2:2 ebala ebe, ekipie ngolo tokona epolokinit ngitunga ngulu ngiwuapito ngakiro ka Akuj. Elosi Sitan akisitiya ngitunga pei akinip iwon, akiuriar etic a Yesu Kristo, ka akirot ka Akuj. “Nai tocoikinito ngitunga, anerae eyakasi ngulu ikikamunete iyes.”(Mateo 10:17). Abu Paulo tema, anguna a Kristo angolo a kire, angolo alimonokini ayong, aponi ekebunage ayong ngarwa nguna alalak, anguna ka eemut keng. (2 Ngikorinto 11:23-24). Ebala Yesu ebe, ikirikorio iyes kingaren ngiikikoe, tar apukan dang ngace pakio isitiyao akiuriaria iyes alotic a Yesu Kristo. Ikisitakinio iyes alokingaren ngapolon anguna a Yesu Kristo, kotere akinger ekus tic alokingaren kec.
Arae ayong eketataman alosukul ka akiswom ebaibul alo Charis. Etatami ayong eemut ka Akuj, ka etatami ayong ngikaswomak epite ngolo isitiyaata ikes eemut ka Akuj anabaruwa kotere adolio lotunga ngulu eoliyorito. Abu ayong egir apei, ka abu eyakiya lotunga ngatominkan, ngice amiyat. Alotooma ngirwa ngidi bon, abu ayong oriamu aramakinet nasimu kang anaberu ka ece kitela angina anyaritae Mary Anne. Abu inges tema, Emam nyipedori iyong angopia eemut logo; Emam nyipedori iyong alimokin ayong nguna a Yesu Kristo, emam jik nyingopi iyong. Ai bo iriamunia iyong ekakiro, ai jik? Abu inges
tobongok tema ariamuni alokitabo angolo igirit iyong nginambai angasimwo kon.Abu ayong otema, Iliokono iyong, anerae emam ngigiritai ekanamba tar nabaruwa ngin. Tema nai inges, neni ca jik ariamunia ayong neni pei. Taparacu ikinyaraete iyong ngipoliso. Abu nai ayong otamak atemar, iyookinit kire ebaibul a? Apotu ca jik Polis ekewarut ayong akolongit nginace, ka apotu ekesiyana ayong apaki ngina aoyan, ngisae ngiarei.
Ingolik iyong nguna abala ayong a? Ani tar eyakasi ngikasecak lorotin daadang, abu Polis ekewar ayong apaki ngin daadang. Ikotere nai nyo? Kotere akirot a Yesu Kristo, eemut ka Akuj. Iyookinit kire akirot ka Akuj a? Ani kisitiya iyong akirot ka Akuj, ani kicamu iyong akirot ngin, tocamu akielar, tocamu akiyar ngina ebala eemut ngol alokingaren ngitunga, eyakaun ngikanipok. Eyai agogongu a Sitan, eyai ngina ajokan, tosodi acamit Yesu akiten ngikekaswomak kotere ngun.
Ebala Yesu alokitabo a Mateo 10:19 ebe, “ani ikipotorete ikes iyes akisitakin, ngiyalolongo anguna ilosete iyes akirwor kori epite ngolo limunet,(ngikibul nooi) anerae ikiinakinio iyes ngakiro nguna itemokino tolimut apaki ngin.” (Ngaluket nguna kang). Alotooma etau ka Akuj, iriamunete iyes aosou ngina ikoni ngina a Stefano angolo kolong. Abu ikes kipiyo aosou ngina erworor Stefano. Abu Yesu alongaet a 22-23 tema, “ikitoroniyarete ngitunga iyes anguna ka ekiro kang, nai ngini etitinyikini akitodol nasalunet, eiunio. Ani ikitidingete ikes iyes alotaun ka epei, toema lotaun ece, akalimokini ayong iyes kire atemar, nyirikakinete iyes ekusitic alotaunio angulu a Israel, eringa nyebuno Lokoku a Itunganan.” Eyakaun kire ngikanipok anakirot a Yesu Kristo erae kiseraete iyes akirot ngin ngina a kire.
Ayai ayong neni edoketa ngitunga ngamotoka ngoon, ngina engolikinia ayong akimat ngina eboi anapuna. Abu ayong otamak otema, Emam nyepedori inges akiwan ayong! Abu nai ayong engit inges otema, ani keboikin ayong diyete iyong erono a, abu nai inges tocamu akimor ka ayong apuna ka togeunai akiyan, abu ayong oripu atemar erae ekekiro Jane, ka abu ayong otema, Nyo itiyai iyong Jane? Abu nai inges tema, amojongit ayong, nyeringa ayong etiyai edio tic. Eyengu ayong. Ekengit nai inges ayong dang atemar, nyo bo itiyae iyong? Abu nai ayong olimok inges atemar eserae ayong eemut ka Akuj alokelesia. Abu nai ekereet kilocokin, ka abu inges tema, nyigeu robo alimonokin ayong ngakiro ka Akuj. Nyigeu akirworo nguna a Yesu. Abu nai ayong otema, okoe Jane, nyitema kare neni. Abu nai inges tema, ani kerae toyai Yesu Kristo nege, kemwaak ayong loreet keng jik. Abu nai ayong otema, Jane nyirwor kare ikongina, eyakasi kona ngitunga ngulu ikitongoito iyong alokelesia, inges irworor iyong ikongina kotere Yesu. Kidaru mono iyong okolimok ayong iyong nguna ka ekakal. Abu nai Jane tonger akiirar ngadi kiro. Abu inges tema, icamit iyong ageun akirworo nguna etiya Yesu local kon, ka emam ngalosi ayong acamun akiirar ngakiro nguna. Ngilosi iyong akirworikin. Abu nai ayong otema, Jane, alosi ayong alimokin iyong nguna a Yesu Kristo. Akalimok ayong iyong, KILILING!! Tema Jane neni.
Arikit Jane iingok ka auno, ka kiriu inges diyete, ka torotok. Emam pa apatana akisiyanakin inges, anerae ayai tooma keng etau ngolo aronon, ngolo apegan. Arae emoit ayai tooma keng. Abu nai ayong otamak otema, emam sek nyekesiburaete ayong ngitunga ikongin. Emam sek nyerotonokinete ngitunga aneni kang ikongina. Nai emam robo nguna apedori ayong akitiyakin tokona, nai akision Jane bon. Abu inges kipiyor jik. Abu ayong obongo lore, engit Ekapolon otema, abu ayong ekatak, abu inges torotok, nai esyoni ayong inges alotooma akamin.”
Ngikanipok ka ngikapegak ikes elosete ayakaun lorot yok alokiro a Yesu. Elosi etau ngolopei ikiinit iwon amin ka arimao ka Akuj ainakin iwon agogongu tar apaki ngina ikiesikinere kori ikijamuwarere alotic yok.
rwanu? Eyai ekec ropit naKuj. 7. Toswom Ngiticisio 9:4-5. Ngai anipit Saulo? Yesu. 8. Toswom Ngiticisio 9:1. Anguna a kire, ngai anipit Saulo? Ngikaswomak (Ngikristo) a Ekapolon. 9. Toswom Ngigalati 6:12. Acamito ngitunga a Yudaya alokitabo a Ngigalati akiricakin ngikisila ka
anupit, alotic kec, nyo acamito ikes akitiya? Akisicano anguna ka emusalaba a Kristo. Apotu ikes tokera ngican ngulu arukito ka akirot ka Akuj ebe ebuni alakuno ananupit Yesu Kristo bon.
Alotooma acamunet ngina ngorot, ibore etogelaanit Israel bon, aria ayakar Ngirwosi ngulu amamukatar ngitela nguluce. Ayakar Israel erwosit ngolo area Akuj (Isaya 43:15). Ani elunyar apaki ngin, apotu ngitunga a Israel dang temasi ikicamit Ngirwos ngulu alokwap ikwa ngitela nguluce, (1 Samuel 10:24-25). Anen, anguna ka asecit a Saulo, abu Akuj kitopolou Daudi araun erwosit, area inges ekile ngolo ayakar etau ngolo egalaana. (Ngiticisio 13:21-23 ka 1 Ngirwosi 15:3).
Amaasi erwosit toweik Akuj anarikit Israel ( Ngikisila 17:14-20). Ani kiwap erwosit nguna abala Akuj, apolouni ekebuku nooi. Ani kenger erwosit nguna ebala Akuj, ebusokin ebuku ngol tar kikama ece buku. (1 Samuel 15:22-23).
Ani keseu Akuj erwosit, eyakuuni inges ekadwaran akinyonyo inges ka akimiet. Arae ngol epite ngolo eyakuunia Akuj etau ngolo asegan akinyonyo ka akitogogong erwosit anapukan keng. Abuni etau ngolo asegan akinyonyo erwosit kotere kipuka ekebuku anainakinet ka naosou, anerae arukito inges ka Akuj. (1 Samuel 10:1, 6-7 ka 9). Erae akinyonyo naga( araun erwosit) inges abunio ekalakunan. Akirot ebe, “akinyonyo” angaburayon, ikwaan ka atemar ekalakunan, ngolo nai enyaritae Kristo angagirik. Adwarito ngikadwarak anacamunet angina ngorot atemar ebuni ekalakunan rwanu, ngolo inyonyoit ekapolon, ageun ebuku ka Akuj anakwap angina amunayar anaga. (Daniel 2:44, 7:14, ka 27). Aloemut ka ebaibul, erae kitei iyong, emam nyelimokina Yesu Ngisirael nguna atami inges ebala ebuku. Arae eemut ka acamunet angina ngorot anerae ayenete ikes nguna (Isaya 9:6-7, 11:1-6; Daniel 2:44, 18, ka 27).
Emam nyepatana aripun eemut a Yesu erae pa kiyeni iyong apolou ka ebuku. Arae ebuku eemut ngolo alimit alimit Yesu nooi ka ngolo acamit inges ngikaswomak kielasi lotela daadang. (Mariko 1:14-15, Luka 9:1-2, Ngiticisio 28:23-31, Luka 16:16, ka Mateo 24:14). Anyaritae nabo eemut logo dang “alakuno” kori “akiyar ngina emam nyedaun” (Ngiburayon 2:3, Mateo 19:16 cp, 19:23; Ngiticisio 28:23-24, 28, ka 30-31). Aloemut angolo ebala, “ebuku ka Akuj” area ekimar angitunga angulu elosi Akuj akipuka. Ikotere Alomar lobuku ka Akuj, ayakasi nguna amaasi iyong kitiya. Amaasi iyong kibelek ekoni tau. Enyarit ebaibul akilocokinet naga ebe akiki. Arae akilocokin ekoni tau neni ka Akuj; ebe akinger sitan, asecit ka ngiketicisio daadang, tobongo neni ka Akuj, neni a Kristo ka eketic. Ani kiki iyong, alosi Akuj (ainakin iyong anaokot a Yesu) akision angasecisia ka akiyar ngina emam nyedaun (Ngiromanin 6:23). Erae ngolo ajokan logo “Evanjeli ka arerengu” kori akisera “ebuku ka Akuj” (Ngiticisio 20:24-25).
Eyakar ebuku ka Akuj arerengu (Mateo 20:1-16) ka alomu iwadio ka elelebun lotic a Yesu (Mateo 13:33). Apei kolongit anakiyar yok, elomuni tar kingolikinai iwon (mateo 13:36-43).
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Daniel 2:44. Adwarito ngikadwarak anacamunet angina kitete atemar ebuni rwanu ekalakunan (ngolo inyonyoitai), ka elosi Akuj alokidiam angaar ekebuku alokwap ngolo: A. Eayi ngikaru 1,000 B. Ngolo ruba. C. Ngolo eayi apaki ngina euruwana.
2. Toswom Mateo 4:17, 23. Nyo area eemut a Yesu? ________________________________________________________________
3. Toswom Mariko 1:14-15. Etatami Yesu eemut ali________________________________________________________________
4. Toswom Luka 4:43. Apolou ngina eyakuunitere Yesu kwap arae________________________________________________________________
5. Toswom Yohana 4:25. Aloemuto, emam pa etenit Yesu neni angisirael apolou anguna alimit inges kotere ebuku. Arae eemut ka acamunet angina kitete: A. Emam pa ayeni akepolou. B. Emam pa alosi atakanun. C. Aberakinosi akiwarit.
7. Toswom Luka 10:1-2, 8-9. Ali eemut alimokinit Yesu ngulu 70 akielar? ________________________________________________________________
8. Toswom Luka 23:2. Anatameta angisirael, akirot ebe Kristo erae atemar ai? ________________________________________________________________
9. Toswom Ngiticisio 17:7. Ka akilo ngikisila a Ngiromanin, abasi ngisirael ebe etatami ekaswoman Paulo ebe eyai ace…………………….epei…………………………….
10. Toswom Ngiticisio 19:8-10. Abu Paulo kirwor nooi aloepeso akisimukekin ikes anu kiro? ________________________________________________________________
14. Toswom Luka 16:16. Emam nyepatana ayenun eemut a Yesu emam pa iyeni apolou ka ebuku. Area ebuku eemut ngolo etatami Yesu ka ngolo abala inges ngikaswomak, A. Kielasi B. Tongero C. Totama________________________________________________________________
15. Toswom Mateo 6:10. Anapolou, erae ebuku ka Akuj ekisil ka Akuj. Ikwai elimitere inges alongaet alogo. ________________________________________________________________
16. Toswom Ngikolosae 1:13-14 ka Ngiromanin 14:9. Anakirot ebe “ebuku ka Akuj” erae ekimar angitunga angulu, A. Ecamito Yesu alotai Kec B. Ecamito akirot ka Akuj (tongero Sitan) ka toriamut akision C. Ecamito Alomar Lokelesia________________________________________________________________
17. Toswom Mateo 4:17. Ikotere Alomar lobuku ka Akuj, emaasi akilocokin ekonitau. Enyarit ebaibul akilocokinet ngin, A. Akibelekin B. Etic ka ekisil C. Akiki________________________________________________________________
Luka 9:1-2-“[1]tonyarau Yesu ngulutomon ka ngiarei, inak ikes apedor ka apolou ngina kiritanaret ngipian ka ngina kitangaleununuyet ngikadekak. [2] Kiyakiya ikes akisera ngakiro nguna ka apukan ka Akuj ka akitangaleunun.”
Luka 23:2-“[2]togeut ikes akisitakin inges anen ebasi, ikiryamuni isua ekile lo icocoi ngitunga ngulu ka akwap kosi ka ikitengerit isua akibuk occur neni ka ekepukan a Roma, ebala nabo arae inges Kristo—erwosit.”
Ngiticisio 17:7-“[7]ka ejau Yason ikes kai keng. Engerito ikes daadang ngikisila ngulu ka ekepukan a Roma, anguna ebaakatar ebe eyai erwosit ece ngolo enyaritae Yesu.”
Ngiticisio 19:8-10-“[8]torubak Paulo elosenenei losinagoga, ngilapio ngiuni irworo lotunga pa ekuriana, kisimoco ikes iwarit akitunup ikes ngakiro nguna ka apukan ka Akuj. [9] Nai esyaaka ikes ngice jik, nyenupa ido kirworotor erot ngolo ka ekapolon alopite angolo aronon alokingaren atukot daadang. Angun, toesik Paulo ikes. [10]Kitiya inges ngun ngikaru ngiarei, kisiira ngiyudayan ka Ngigirik dang alo Asia ngakiro nguna ka Ekapolon.”
Ngiticisio 28:23-31-“[23]angun, totubut ikes akolongit ngina iriamunotor ka Paulo. Akolongit ngin, potu ikes elalak neni eboiyo Paulo. Nginapei taparacu akitodol ebong, kiteyenik ka kisileerek dang inges ikes ngakiro nguna ka apukan ka Akuj. Alorwor keng ngakiro nguna a Ngikisila a Moses ka ngakigireta nguna a Ngikadwarak, abu kikatak akitacamun ikes ngakiro nguna a Yesu. [24] Tocamut ngice ngakiro nguna erworo inges, towout ngice akinup. [25] angun, torotokis ikes imocoete make, kedau Paulo alimor ebe, Alimunit etau ngolo asegan ejok neni atapapa kus alorwor a ngolo ka ekadwaran Isaya; [26] Anerae abu inges tema, ebala Akuj ebe, Tolot lotunga lu tolimok atemar, iirarete ngina erae akiirar, nai nyiyenunete; ingolikinete ngina erae akingolikin nai nyianyuwarete. [27] Anerae abanganiyasi ngatameta angitunga alu, ago likes ngaki kec, arapa ngakonyen kec. Kerae nyikote nen, keanyuwarito a Ngakonyen kec, kiirarito angaki kec, nabo keyenunito angitai kec. Ido tobongut neni kang akitangaleuno!. [28] Tongetak Paulo tema, Toyenete nai atemar, eyakiya tokona Akuj ngakiro nguna ka aiuno a ngitunga neni angulu nyerae Ngiyudayan epeganakinosi nooi alokiding kec make. [30] Kiboi Paulo ngikaru ngiarei alokai angina etacenene inges, kijaununuye ngulu daadang aponeneete aanyunun inges. [31] Tolimok inges ikes nguna ka apukan ka Akuj ka kitatam dang nguna ka Ekapolon Yesu Kristo, kirwor pa ekuriana ka amam ibore etukuruworit.”
Mateo 24:14-“[14]itatamio ngakiro nguna ajokak nguna ka apukan ka Akuj anakwapin daadang, toyenut ngitunga daadang, ani irikakin todolu asalunet.”
Ngiticisio 20:24-25-“[24]nai aneni kang nyepol akiyar nooi ka akilo angetakin akerit n angina erae etic ngolo akainakinit ekapolon Yesu ayong akitiya, etic ngol inges akiteyenun Ngakiro nguna ajokak nguna ka ajokis angina ka Akuj. [25] Ayeni ayong tokona atemar iyes daadang ngulu adau ayong alimonokin nguna ka apukan ka Akuj, nyikingokinete ayong nabo.”
Luka 16:16-“[16]Etatamio kolong ngikisila a Moses ka ngakigireta nguna a Ngikadwarak tari lorwa ngulu a Yoana ka ekebatisan. Nginapei alorwa angul, aponi kisyakinae alimonokin ngakiro nguna ajokak nguna ka apukan ka Akuj. Nabo ecamit nginitunganan Alomar napukan ka agogongu.”
Mateo 6:10-“[10]Akonipukan bu. Kitiyae acamit kon alokwap, ikwangina itiyaere anaKuj.”
Ngikolosae 1:13-14-“[13]abu inges ikilaku iwon anapedor angina ka akirionut ka ikilopa iwon napukan a Lokoku keng angolo minat. [14] Ngolo ikilakunia Akuj iwon, inges atemar, esyoni ngasecisia yok.”
Ngiromanin 14:9-“[9]Anerae abu Kristo totwan ka toyaru anguna ka aruwor Ekapolon angulu eyarete ka ngulu atwak.”
Ngiticisio 26:18-“[18]Ingaari iyong ngakonyen kec, ikotere kibelekinos anakirionut nakica ka anapedor angina a Sitan, pena neni ka Akuj; toriamut nai anguna ka anupit kec akisioniyo ngina angasecisia ka akibois aneni a ngitunga a ngulu eturuwo Akuj ngulu keng.”
Ezekiel 36:26-27-“[26]Akainakini ayong iyes Ngitai ngulukitet ka ewuakini ayong ngatameta nguna kitet neni kus; alemari ayong aneni akisianuu kus okoinak iyes ngitai ngulu iwuapito ngakiro kang. [27]Ewuakini ayong etau kang neni kus ka akainakini ayong iyes kiwuapa ngakiro nguna atubunit ayong ka tocoikis nooi epite ngolo iwuapitotor ngikisila kang.”
Ngiticisio 11:15-18-“[15]ani ageuni ayong erwor, min etau ngolo asegan neni kec, lopite ngolo aminio neni yok anageunet. [16] otamu nai ayong ngakiro nguna ka ekapolon ngina abaakar, abu Yoana Kibatisa angakipi, nai ikibatisao iyes a Etau angolo asegan. [17] Ani nai keinakinit Akuj ikes ainakinet ngina ikoni ngina abu ikiinak iwon apaki ngina anupere Ekapolon Yesu Kristo, karae nai ayong nae ekatakini akiretakin Akuj. [18]Ani iirarete ikes ngun, tojongoto apega. Kipuro Akuj temasi, ainaki nai Akuj ngulu nyerae Ngiyudayan dang apaki ngina ekiyata, toyara!”
Luka 18:13-14-“[13]towo ekeriran occur aneni alwana, nyireo ngakeekonyen tari naKuj, toram etau keng tema, Akuj, kisyoni ayong ekasecan! [14] Akalimonokini ayong iyes atemar, abu ekeriran occur tolot lore keng iyookino alokingaren Akuj, akilo eparisayot; anerae nginitunganan itopoloorio bon, itiditeunio; nai ngini itiditeuna bon, itopoloorio.”
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Daniel 2:44. Adwarito ngikadwarak anacamunet angina kitete atemar ebuni rwanu ekalakunan (ngolo inyonyoitai), ka elosi Akuj alokidiam angaar ekebuku alokwap ngolo: B. Ngolo ruba.
2. Toswom Mateo 4:17, 23. Nyo area eemut a Yesu? Tokiwa, anerae aapuu abuku ka Akuj. 3. Toswom Mariko 1:14-15. Etatami Yesu eemut ali Ebuku ka Akuj. 4. Toswom Luka 4:43. Apolou ngina eyakuunitere Yesu kwap arae akitatam ebuku ka Akuj. 5. Toswom Yohana 4:25. Aloemuto, emam pa etenit Yesu neni angisirael apolou anguna alimit
inges kotere ebuku. Arae eemut ka acamunet angina kitete: C. Aberakinosi akiwarit. 6. Toswom Luka 9:1-2. Nyo ngiboro ngiuni ngulu apotu ngikaswomak kitiyata? Akiritar ngipian
asitan, ngidekesio, ka akitatam nguna ka ebuku ka Akuj. 7. Toswom Luka 10:1-2, 8-9. Ali eemut alimokinit Yesu ngulu 70 akielar? Ebuku ka Akuj. 8. Toswom Luka 23:2. Anatameta angisirael, akirot ebe Kristo erae atemar ai? Erwosit. 9. Toswom Ngiticisio 17:7. Ka akilo ngikisila a Ngiromanin, abasi ngisirael ebe etatami ekaswoman
Paulo ebe eyai erwosit epei Yesu. 10. Toswom Ngiticisio 19:8-10. Abu Paulo kirwor nooi aloepeso akisimukekin ikes anu kiro? Ebuku
ka Akuj. 11. Toswom Ngiticisio 28:23-31. Alongaet a 31, Arae nyo etatami ekaswoman Paulo? Ebuku ka Akuj
ka akitatam nguna a Yesu Kristo.
12. Toswom Mateo 24:14. Ali eemut emaasi kielarai lotela daadang? Eemut ka Ebuku ka Akuj. 13. Toswom Ngiticisio 20:24-25. Ngace pakio elimitoi eemut ka Akuj ikwa? Arerengu ka Akuj. 14. Toswom Luka 16:16. Emam nyepatana ayenun eemut a Yesu emam pa iyeni apolou ka ebuku.
Area ebuku eemut ngolo etatami Yesu ka ngolo abala inges ngikaswomak, A. Kielasi 15. Toswom Mateo 6:10. Anapolou, erae ebuku ka Akuj ekisil ka Akuj. Ikwai elimitere inges alongaet
alogo. Ebe erae acamit ka Akuj inges itiya anakwap anaga ikwa itiyar anaKuj. 16. Toswom Ngikolosae 1:13-14 ka Ngiromanin 14:9. Anakirot ebe “ebuku ka Akuj” erae ekimar
angitunga angulu, B. Ecamito akirot ka Akuj (tongero Sitan) ka toriamut akision. 17. Toswom Mateo 4:17. Ikotere Alomar lobuku ka Akuj, emaasi akilocokin ekonitau. Enyarit ebaibul
akilocokinet ngin, C. Akiki. 18. Toswom Ngiticisio 26:18. Ibeleun iyong anakirwonut nakica, aneni ka agogongu a Sitan neni ka
Ani kitiya ekus Pastor nugu akolongit ngina iramia iyong epeta alokelesia kus, ebe “icamu iyong aberu naga araun akonikepon, ngina eninai akoni kai ka akilot ngasaani jik a? Icamu iyong inges ageun akolongit naga tar rwanu akilot akoni kai ka anina apuwa alore kon tar ikitiak atwanare a? Tema nai naberu kon eringa epastor irworo, “Tojongo anenipei!, anikikicamit iyong ayong araun akoniketiyan, kiwara ace kengarakinan. Acamit ayong amin aneni kon ka akidar ayong ikwa itunganan. Ani kikidar iyong ayong ikwa itunganan, apedori ayong akitiya ngiticisio ngul daadang, nai acamit ayong iyong oruko ka ayong! Akakiyar daadang! Ngacamit ayong iyong ikiya ayong bon kotere nguna etiyai ayong.
Abala kolong A. W. Tozer nege, “tokona, ebe nyingolkinito ngice ketatamak atemar ani kicamit iyong ayakar anupit ngina ikiuni erae alosit neni a Yesu Kristo bon; mere akelakuno bon.” Kori ake Kristoonu kori akepolou, nai Kristo bon. Emam nyelakuni Akuj itunganan ngini enupit nguna ka apis a Kristo, kori erae apis a Kristo ibore ka anupit. Emam nabo nyikingitakinitai iwon akinup nguna ka akision, kori aketwanare alomusalaba, kori akekiwarit alakun iwon. Eyakasi nugu daadang neni a Kristo, ka emam nyetiakak kori nyegelaaka aneni anguluce. Aneni dang, emam nyikingitakinitai iwon acamun apei pis a Kristo kori akinger nginace. Nguna ebasi ngiemuto ebe ikicamakinitai iwon daadang erai nguna ka aliokonu, acamit ayong abongokin erai nguna ka aliokonu ka erai Sitan eyai nakiro nguna akiwaritor ngikristo” (The Root of Righteou, pp. 84-86).
Iripu iyong nguna abala ayong anege a? Nyo nai itopolotere iwon ngace kiro a Kristo (nguna ajokak bon), apis a Kristo, mere Kristo? Ikwaan ka akiya aberu angina eyenia akipore mere angina eraakar itunganan.
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Yoana 1:12. Ikwa ngina ijaunere ngulu alalak: A. Inges (Ekapolon Yesu Kristo), B. Yesu ikwa Ekalakunan, C. Yesu ikwa Ekapolon, D. Yesu ikwa Epaderet, aneni kec, abu inak ikes apedor ngina raunet ngina ka Akuj.”
2. Toswom Ngiticisio 16:31. Emaasi iwon onupa (atemar, acamunit kori akitocamun) ngayok wat nguna angai? ________________________________________________________________
3. Toswom Luka 6:46. Nyo apolou ka akirot, “Ekapolon”? ________________________________________________________________
4. Toswom Mateo 1:21. Nyo apolou ka akirot, “Yesu”? ________________________________________________________________
5. Toswom Luka 23:2. Nyo apolou ka akirot, “Kristo”? ________________________________________________________________
Luka 23:2-“[2] togeut ikes akisitakin inges a nen ebasi, ikiryamuni isua ekile lo icocoi ngitunga ngulu ka akwap kosi ka ikitengerit isua akibuk occur neni ka ekepukan a Roma, ebala nabo arae inges Kristo-Erwosit.”
Ngiromanin 7:4-“[4]Ikote iyes dang neni pei nen ngikaitotoi kang. Apaki ngina iponiata iyes tomoriata atwanare a Kristo ipotu iyes tolacakinos aneni a Ngikisila ka itwakito tokona alokingaren Ngikisila. Irai iyes tokona ngulu a Kristo angolo aponi kiteyarunai alokatwak, ikotere itiyaete nguna ajokak anguna ka Akuj.”
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Yoana 1:12. Ikwa ngina ijaunere ngulu alalak: A. Inges (Ekapolon Yesu Kristo), B. Yesu ikwa Ekalakunan.
2. Toswom Ngiticisio 16:31. Emaasi iwon onupa (atemar, acamunit kori akitocamun) ngayok wat nguna angai? Ekapolon Yesu.
3. Toswom Luka 6:46. Nyo apolou ka akirot, “Ekapolon”? Ekarikon, ekapolon, erwosit, ngolo eyakar apedor kotere ngakiro ka ayok kiyar daadang. Ikwaan akirot naga ka Akujuwanut.
4. Toswom Mateo 1:21. Nyo apolou ka akirot, “Yesu”? Yesu ikwa Ekalakunan.
5. Toswom Luka 23:2. Nyo apolou ka akirot, “Kristo”? Yesu ikwa Erwosit ka Ekaiunan.
6. Toswom Ngiromanin 1:16. Alongaet alogo, erae evanjeli kori eemut ngolo ajokan, Yesu elope, kaapei ka akejokis daadang.
7. Toswom Ngiromanin 1:1-3. Elosikinit Evanjeli ka Akuj, kori iwarit, Ngadi nguna alokokukeng kori daadang aneni alokokukeng? Lokoku ka Akuj, Yesu Kristo Eyok Kapolon, ka akekuwan daadang.
Apei kolongit ikiyani ayong ka Joe neni a Bill ka Steve alodiyete anam.Abu akingiset naga bu, “Ikwai isicanere itunganan alokingaren Akuj emam pa iirarit eemut ka Akuj ka ngolo a Yesu Kristo.” Abu nai ayong otema, “Bill, ani bo kilot iyong akipeyokin Steve alore keng, nai ngiriamu iyong inges eyai, nai toriamu naberu keng. Ani kitoper iyong naberu keng, ikirumete iyong ngileec ikotere akitoperit naberu alokone kon a? Tar emam pa iirarit iyong nguna angakiciket a 10 kori tar pa kiswomit ebaibul a? Ai bo eponitotor ngikonileec?
Ingolik iyong a, einit Akuj angina tunganan, alotooma ngikisila ka ngatameta, aosou ngina ripunet aronis ka ajokis. Erae ngikisila ka ngatameta nguna ikingarakinete iyong akisec kori akinger akisec (Ngiromanin 2:14-15).
Aberakin Bill abal arae inges itunganan ngini ajokan nooi nginapei ageunere ekiyan. Emam pa aripunit inges edio tic ngolo ebuni ekalakunan akitiya. Abu ayong ongau ekitabo ka Akisiakinet 20 ka ogeu aswomakin Bill ngakiciket 10. “Bill, isingarenit iyong Akuj anakiyar kon a, ka imina iyong inges ka akilo ngiboro nguluce anakwap a? Ani kemam, ibilit iyong akiciket ngina esyaunan.” (Awosit. 20:3). “Isingarenit iyong idio bore alokingaren Akuj a? Ani kitiyat iyong ngun, ibilit iyong akiciket ngina angaarei.” (Awosit 20:4). “Isitiyat iyong ekire a Yesu Kristo ikwa ace kirot a?” Ani kitiyat iyong ngun, ibilit iyong akiciket ngina angauni. (Awosit 20:7). “Itiakarit iyong adio kolongit ngina kipuret Akuj a?” Kemam, ibilit iyong akiciket ngina angaomwon. (Awosit 20:8). “Ikerit iyong apakon ka atokon anasoroko kon a?” Kemam, ibil iyong akiciket ngina angakan. (Awosit 20:12). Ingoikinitor iyong idio tunganan nooi a?” Kiyookino, ibilit iyong akiciket ngina angakanikapei. (Kisikwaanik Awosit 20:13 ka Mateo 5:21-22). “Ingolikinitor iyong aberu aice tunganan ebi kitoper a? Ibilit iyong akiciket ngina angakanikaarei. (Kisikwaanik Awosit 20:14 ka Mateo 5:27-28). Ilemaritor iyong ibore ngini nyerai ngini kon a? Ibilit iyong akiciket ngina angikanikauni.” (Awosit 20:15). Irworitor iyong nguna a kire a? Ani kemam,ibilit iyong akiciket ngina angikanikomwon. (Awosit 20:16). Ikiburitor iyong ibore aice tunganan a? Ibilit iyong akiciket ngina angitomon.” (Awosit 20:17). Ingolik iyong nguna alimitor Yesu ebe,abunit inges aiun ngikasecak a?” (Mariko 2:16-17).
Aronis ka akitam ebe ikijokak iwon, kori akitam atemar ikipedori iwon alosit naKuj, erae asecit ngina abilere iwon daadang ngakiciket nguna tomon. Alokitabo a Yakobo 2:10 ebala, ebe ngini tunganan daadang etupi ngikisila nai tobil apei kiciket bon, abil ngikisila daadang. Emam pa ayeunio ngikisila ngul akitojokia iyong nai aripun akoni secit. (Ngiromanin 3:19-20).
Ikiitanit iwon daadang ekalakunan! Akirot ebe “Ekalakunan” erae ngolo ikiuni iwon anakisicanet ka asecit. Aiuni Yesu ngulu asecito ikotere ariamunia akiyar ngina emam nyedaun. (Mateo 1:21).
Ikotere alosit naKuj, emaasi iwon oyakatar ajokis ngina ikwaan ka ngina ka Akuj. (2 Ngikorinto 5:21). Ajokis ka eemut ka Akuj, erae atemar emam ngisioni Yesu ngakoni secisia bon, nai elosi akigang iyong ka akeinakinet ajokis (Ngiromanin 5:17): Erae kire atemar anguna ka asecit a ipeitunganan abu atwanare togeu akipuka, anguna a ipeitunganan angin. Nai etya ai nguna apotu alotooma nguna adau Yesu Kristo akitiya? Ngulu daadang eryamunete ajokis ka Akuj ngina alalan ka ainakinet keng ngina ecamunere ikes erae ngulu iyookino, eyarete ikes tokona ka ipukato asecit anguna a Yesu Kristo.”
Ngakingiset Angikatupak
1. Toswom Mariko 2:16-17. Ngai abunit Yesu aiun? ________________________________________________________________
9. Toswom Ngiromanin 5:1. Ani nai kikijokak iwon, nyo ikiriamuni iwon? ________________________________________________________________
10. Toswom Ngiromanin 5:9. Angina kona ikiunere anaokot a Yesu Kristo, ani ronis ikiunio iwon? ________________________________________________________________
11. Toswom Ngiromanin 10:4. Abu Kristo tolema ngikisila alotic keng……………………..alokingaren Akuj.
12. Toswom 1 Ngikorinto 1:30. Abu Akuj kitorau Yesu eyok…………………………ka………………………………… 13. Toswom Ngipilipi 3:9. Ani kiwap iyong ngikisila a Moses, iwarit iyong
a Kristo ngulu kiwapa; erai akiwap akiyar ikwa itunganan ngini ajokan. Erai itungan ngin………….
15. Toswom Ngiromanin 8:3. Nyepedori ekisil aiun iwon, mere angina eronia ekisil, nai anguna ka ayok palagu…………………………., anerai aponi iwon ngiwapi.
Ngaswometa ka abongokinio ngakingiset
Mariko 2:16-17-“[16]Ani ingolikinete ngiketatamak a ngikisila ngulu aria Ngiparisayon Yesu imujete ka ngikerirak occur ta Ngikasecak, kingita ikes ngikasyomak temasi, Kaanukiro imujeta inges ka ngikerirak occur ta ngikasecak? [17] Ani iirari Yesu akingiset ngin, tema, nyiitanito ngitunga ngulu engaleete emuron, nai ngulu edyakasi. Nyabunit ayong anyarare ngulu iyookino, nai ngikasecak.”
Ngigalati 2:16-“[16]oyenet bo isua atemar elimori Akuj atemar iyookino itunganan alokingaren keng anguna ka anupit Yesu Kristo, ikotere elimori Akuj atemar ikiyookino isua alokingaren keng anguna ka anupit kosi Yesu Kristo, mere anguna ka akitiya nguna ecamito Ngikisila. Anerai emam itunganan elimorio atemar iyookino alokingaren Akuj anguna itiyaa nguna ecamito ngikisila.”
Ngiromanin 6:14-“[14]Nyikipukat asecit iyes, anerai nyikipukato iyes ngikisila, nai ikipukat ajookis ngina ka Akuj.”
Ezekiel 18:20-“[20]Emaikina itunganan ngini eseci totwan, nyemaikina lokoku kisicanai anguna ka asecit a Papa keng, kori nyemaikina Papa kisicanai anguna ka asecit a lokoku keng; emaikina itunganan ngini iyookino toryamu ngarerengisio anguna aka akiyookino keng ka emaikina itunganan ngini aronon toryamu ngican anguna ka ronis keng.”
Ngiromanin 5:1-“[1]Anguna tokona ikicamunere iwon alokingaren Akuj, ikirae ngulu ikiyookino ananupit yok, ikiyakar iwon ekisil kaapei ka Akuj alotooma Ekapolon yok Yesu Kristo.”
Ngiromanin 10:4-“[4]Anerai adau Kristo ayaun ekisal ngolo a Ngikisila, ido nai itunganan ngini enupit ituruworio ngini iyookino alokingaren Akuj.”
1 Ngikorinto 1:30-“[30]Erai anguna keng inges iyakatar iyes nakimorikina ka Yesu Kristo ngolo abu Akuj kituruwo aosou yok, akiyookino yok ka ikiruwor iwon ngulu ikityakunitae anguna ka Akuj ka ngulu ikilakunia.”
Ngipilipi 3:9-“[9]Nyeryamuna ayong akiyookino alokingaren Akuj angna kang ka elope, kori anguna ka akiwuapit Ngikisila. Nai aryamu tokona ayong akiyookino ngin anguna ka anupit Kristo-akiyookino ngin ebunit aneni ka Akuj, ngina itorunit nanupit.”
4. Toswom Ngiromanin 5:17. Abu Yesu ikiinak iwon……………ka ajokis kotere iwon ikijokak ka ikibusak alokingaren Akuj Papa ka opedoreta akitiya daadang nguna iitanito ngikisila.
5. Toswom Isaya 26:3. Ani kikiropa iwon ikitei ayok ronis, nguna ikitiyai iwon eroko, ngayok secisia, ka akilo akiwap nguna ebala Yesu ananupit, iyalolongete ngiyok tai anerai nyikinupi anariamun idio bore aneni ka Akuj. Nyo emaasi iwon oyenete anatameta yok? ________________________________________________________________
6. Toswom Ngiepesoi 3:17. Emaasi ngiyok tai torai ngulu keng bon. Inges ikiraunia iwon________________________________________________________________
7. Toswom Ngiromanin 4:5. Erai alakuno ibore ngini eriamunio alotic kori ngini eriamunio anarerengu ka Akuj? ________________________________________________________________
12. Toswom Ngiromanin 11:6. Ani kebunit akimwaimwakinet ka Akuj neni yok anarerengu, inges atemar mere ka eyok________________________________________________________________
Ngiburayon 10:14-“[14]anguna ka amuronot ka apei, eturuwo inges ngulu itesegunio anasecit ngulu iyookino jik.”
Ngiromanin 5:17-“[17]Erai kire atemar anguna ka asecit a ipei tunganan abu atwanare togeu akipuka, anguna a ipeitunganan angin. Nai etya ai nguna apotu alotooma nguna adau Yesu Kristo akitiya? Ngulu daadang eryamunete ajokis ka Akuj ngina alalan ka ainakinet keng ngina ecamunere ikes erai ngulu iyookino, eyarete ikes tokona ka ipukato asecit anguna a Yesu Kristo.”
Ngiepesoi 3:17-“[17]Ka elipenenei ayong Akuj kituruwo ngitai kus neni iboiyo Kristo anguna ka anupit kus. Elipi ayong atemar ibore daadang ngini itiyaete iyes, torae ngini ebunit alotooma amina.”
Ngiromanin 4:5-“[5] Nai itunganan ngini ikinyomit Akuj ngina isiyookini ngikasecak, mere ngiticisio keng eyenuni inges atemar erai anupit keng eyenuni inges atemar erai anupit keng, imarakini Akuj anguna ka alimor atemar iyookino inges alokingaren keng.”
Ngiromanin 6:23-“[23] Anerai eropit ngolo ka asecit inges atwanare, nai ainakinet ngina a ikongin ngina ka Akuj inges akiyar ngina nyedaun alotooma Yesu Kristo Ekapolon yok.”
Tito 3:4-“[4]Nai ngina etoodiunere lotunga arimao ka amina ngina ka Akuj akaiunan yok.”
Ngiromanin 6:14-“[14] Nyikipukat asecit iyes, anerai nyikipukato iyes Ngikisila, nai ikipukat ajokis ngina ka Akuj.”
Ngiromanin 11:6-“[6]Eseunit Akuj ikes kire anguna ka ajokis keng, mere anguna adaut ikes akitiya. Anerai kerai toseununuye Akuj ngitunga anguna a ngiticisio kec, pa kerae ajokis keng ngina a kire.”
Ngiromanin 3:24-“[24]Nai anajokis keng abu Akuj tolimo atemar iyookino ikes alokingaren keng anguna a Yesu Kristo a ngolo elakununui ikes anakipukao angina ka asecit. Erai ngin ainakinet ngina nyetacio.”
4. Toswom Ngiromanin 5:17. Abu Yesu ikiinak iwon ainakinet ka ajokis kotere iwon ikijokak ka ikibusak alokingaren Akuj Papa ka opedoreta akitiya daadang nguna iitanito ngikisila.
5. Toswom Isaya 26:3. Ani kikiropa iwon ikitei ayok ronis, nguna ikitiyai iwon eroko, ngayok secisia, ka akilo akiwap nguna ebala Yesu ananupit, iyalolongete ngiyok tai anerai nyikinupi anariamun idio bore aneni ka Akuj. Nyo emaasi iwon oyenete anatameta yok? Emaasi ngayok tameta kiwapito nguna ka Ekapolon.
6. Toswom Ngiepesoi 3:17. Emaasi ngiyok tai torai ngulu keng bon. Inges ikiraunia Iwon ngulu einakina ka ngulu iyengunito.
7. Toswom Ngiromanin 4:5. Erai alakuno ibore ngini eriamunio alotic kori ngini eriamunio anarerengu ka Akuj? Ainakinet anarerengu ka Akuj.
6. Toswom Ngiburayon 10:14. Itojoki Akuj ngiketunga ka akitiya nugu. A. Nguna ajokak. B. Alosit Lokelesia. C. Akiwapit Ngakiciket nguna tomon. D. Ainanakin neni a Yesu. ________________________________________________________________
7. Toswom Ngiburayon 10:14. Elosi ainakinet a Yesu (alotooma anupit) akitojok ekanupan: A. Tar apaki ngina escia nabo. B. Akilotar ngasecisia nguna alunyar. C. Tar rwanu. ________________________________________________________________
13. Toswom Ngiromanin 4:8. Tar kikisecenenei iwon, nyo abu Akuj tema emam nyetiyai inges? ________________________________________________________________
Ngiburayon 10:14-“[14]anguna ka amuronot ka apei, eturuwo inges ngulu itesegunio anasecit ngulu iyookino jik.”
Akisiakinet 20:1-18-“[1]Towotok Abramo alo Mamure, kidir lowae ngolo a Negeb, tolom Gerar kidding Kades ka Sur, ani eringa inges iboi a nen erai egela, [2]Abu Abramo tolimu atemar, erai aberu keng Sara nakaato keng. Ngun nai abunio Abimelek erwosit ngolo a Gerar kiyakiya ngitunga ngul yaut Sara neni keng.[3] Nai abu Akuj bu neni ka Abimelek anakiruja nakware, tolimok inges tema, Kiira, eapi iyong atwanare anguna ka aberu angina iya iyong anerai erai inges aberu ngina iitit. [4] Apaki ngin, aringa Abimelek nyeloto aanyun aberu ngin, angun, abu inges tema, Okoe Ekapolon, imunyari kire iyong ngitunga ngulu emam aronis itiyato a? [5] Meere mono Abramo abu tema erai aberu ngin nakatokeng a? Inges dang alope abu tolimu tema, erai inges lokato kang.Abu ayong etiya nguna ayeni atemar iyookino.[6]Tolimok Akuj inges anakiruja tema, eeh ayeni ayong atemar ibu iyong kitiya ngun iyeni atemar iyookino ka abu ayong ekeretak iyong nyisec neni kang. [7] Kinyaka tokona aberu a itunganan, anerai erai ekile aberu a na ekadwaran, ikilipakini inges iyong, ido toyar. Nai ani pa kinyaka iyong inges, kire jik, itwani iyong; iyong ka ibore kon daadang ngini eyari.[8]angun tonyou Abimelek taparacu sek, tonyarau ngiketiyak keng daadang, tolimok ikes ngakiro ngun daadang, ido apotu ngakiro ngun inakis ngiketiyak ngul ekabule. [9] Tonyarau Abimelek Abramo kingit tema, Anukiro nu, nguna itiya iyong neni kang ka nakwap kang? [10] Kingit nabo Abimelek Abramo tema, Anukiro itami iyong apaki ngin, nguna itiyakinia iyong ngun daadang? [11] Tema Abramo abu ayong etiya ngun, anerai atamakinit ayong atemar nyekerito jik ngitunga anakibois a na Akuj, ido epedorete ikes akiar ayong anguna ka aberu kang; [12] Meere ngun bon, erai kire jik inges nakaato kang, nakoku a Papa kang, nai mere nakoku a toto kang, abu ayong eturuwo inges naberu kang. [13] Abu ayong olimok inges apaki ngina eketuruworia ayong Akuj ekawoton alokal a papa kang otema, erai na ajokis ngina emaikina iyong kitiya neni kang, akibois daadang ngina edolio iwon, emaikina iyong tolimok ngitunga anakibois angin atemar erai lo lokaato kang. [14] Tollemu Abimelek ngameseekin, ngimongin, ngipi ka ngapi, inak Abramo, Kinyakak Abramo aberu keng Sara. [17] Kilip nai Abramo neni ka Akuj anguna ka Abimelek, tolema Akuj ngilam aneni ka Abimelek ka aneni ka aberu keng ka aneni angaberu keng anguna pa eitit, togeut akidore, [18] Anerai aris Ekapolon iktojong Abimelek ka ngitunga a ekal keng akidore anguna a Sara aberu ka Abramo.”
Akisiakinet 20:2, 5-“[2]Abu Abramo tolimu atemar, erai aberu keng Sara nakaato keng. Ngun nai abunio Abimelek erwosit ngolo a Gerar kiyakiya ngitunga ngul yaut Sara neni keng. [5] Meere mono Abramo abu tema erai aberu ngin nakatokeng a? Inges dang alope abu tolimu tema, erai inges lokato kang.Abu ayong etiya nguna ayeni atemar iyookino.”
Akisiakinet 20:7-“[7] Kinyaka tokona aberu a itunganan, anerai erai ekile aberu a na ekadwaran, ikilipakini inges iyong, ido toyar. Nai ani pa kinyaka iyong inges, kire jik, itwani iyong; iyong ka ibore kon daadang ngini eyari.”
Akisiakinet 15:1, 18-“[1]Kelunyar ngun daadang, bu akirot ka Ekapolon neni ka Abramo anatakanikinet ebala, Abramo, nyikurianiar! Arai ayong aupal kon, iyatakin eropit kon nooi.[18]Akolongit ngin, tocamun Akuj ka Abramo tema Akuj ainak ayong akwap na neni angiletok kon, anyoun anangolol ngina apolon nooi ngina enyaritae Euparate.”
Yakobo 2:23-“[23]Angun, apotu kiyookinos ngakigireta nguna ebasi, Abu Abramo tonup Akuj ka anguna ka anupit keng, abu Akuj tocamu inges erai ngolo iyookino.”
Akisiakinet 20:7, 17-18-“[7] Kinyaka tokona aberu a itunganan, anerai erai ekile aberu a na ekadwaran, ikilipakini inges iyong, ido toyar. Nai ani pa kinyaka iyong inges, kire jik, itwani iyong; iyong ka ibore kon daadang ngini eyari.[17] Kilip nai Abramo neni ka Akuj anguna ka Abimelek, tolema Akuj ngilam aneni ka Abimelek ka aneni ka aberu keng ka aneni angaberu keng anguna pa eitit, togeut akidore, [18] Anerai aris Ekapolon iktojong Abimelek ka ngitunga a ekal keng akidore anguna a Sara aberu ka Abramo.”
Ngiromanin 8:31-“[31]anguna angakiro angun a daadang, ikitemari iwon ai? Ani keriit Akuj neni yok, ngai epedori akitepeg iwon?”
Ngiburayon 8:12-13-“[12]Esyoni ayong ngaronisya kec, nabo nyatamuni ngasecisia kec jik. [13] Anakirworo nguna ka acamunet a ngina kitete, itoodiunit Akuj atemar angoroton ngina ka ekingaren; ibore nai ngini angoroton ka elosi amojongiyar, eri ikangopiyaran.”
Ngiepesoi 2:5, 8-9-“[5]Tari ngina ikitwakitor iwon alotai alokingaren Akuj anguna angasecisia yok, abu inges ikiinak iwon akiyar kaapei ka Kristo. Toyenutu; erai anguna ka ajokis angina ka Akuj ikiunere iyes! [8]Anerai erai anguna aka ajokis angina ka Akuj ikiunere iyes, aiuno ngina ipotu iyes toryamut ananupit kus. [9]Meere anguna angiticisio kus ikiunere iyes nai erai aiuno ainakinet ngina ka Akuj, ikotere nyiturokin idiotunganan anguna ka ainakinet angin.”
Tito 3:5-“[5]Abu inges ikiu iwon. Pa arae anguna a ngiticisio a ngidi angulu ajokak angulu ikitiyat iwon, nai aria anguna ka akision keng ka elope abunio ikunia iwon. Abu inges ikiu iwon, ikitesegu iwon anakidouno ngina angaarei ka ikituruwo iwon ngulu kitet aneni ka Etau angolo asegan.”
Ngiepesoi 1:6-“[6]ikotere iwon ikipuri inges anguna ka ajokis keng angina apolon, angina erai ainakinet keng ngina a lokoku keng angolo minat!”
Akitocaun abongokinet
1. Ani tametait eyakaunor ekile logo kotere ekal ngol anapaki ka akitac ngisilinga ngul daadang? Arukit ngina emam akision, ngina ka angoit ka akiyalolong.
abu Akuj toriyoto, Abramo kori Abimelech? Abramo Ikotere nyo? Toswom Akisiakinet 15:1, 18 ka Yakobo 2:23. Anerai acamakinai Akuj ka Abramo ka aria tar ekone ka Akuj.
11. Toswom Akisiakinet 20:7, 17-18. Tar kesecit Abramo, ngai abu Akuj tema kilipak nginice? A. Abramo inges amaasi kilipak Abimelech.
1. Nyo engitakinitai ekaswoman Paulo akitiya? ________________________________________________________________
2. Ngina ayakar ayong losukul ka akiswom ebaibul, ayakare isua eketataman ngolo egirit atemar: “erai atubunet ka Akuj akisileereun ngulu ajokak, mere akitojok ngitunga.” Ani nai aropari ayong akiswom ebaibul, abu ayong ocamu atemar erae atubunet ka Akuj ainakin iwon ajokis kotere ajokia alokingaren Akuj. Toswom Ngiromanin 5:19. Alotooma akeroru a Yesu Kristo (akiwapit ngikisila ka acamun alosit atwanare alomusalaba), ikokinete ngulu alalak ai? A. Ejokunete ngulu alalak. B. Etamakinio ebe ejokak ngulu alalak. C. Itojokunio ngulu alalak. ________________________________________________________________
3. Toswom 2 Ngikorinto 5:21. “amam asecit aneni a Kristo, nai abu Akuj kitoruwo inges (Yesu Kristo) asecit angina yok, ikotere nai iwon alotooma keng oruworos ngulu ikiyookino aneni ka Akuj(emam pa asecit inges)” ikotere iwon ekokisi ai? ________________________________________________________________
4. Toswom Ngikolosae 1:21:22. Abu Yesu bu nakwap ka totwan ikotere ngayok secisia.Anguna angun, ikiyai iwon kingaren Akuj ikwa ngitunga ngulu ajokak, emam iwon asecit, ka emam iwon aongorianut: A. Alokingaren ikonirukitos B. Alokingaren ekonikone C. Alokingaren Akuj________________________________________________________________
5. Toswom Ngiepesoi 1:6. Ikipuri iwon Akuj anakiyar yok daadang anguna ka arerengu keng anerae ikitorai inges iwon________________________________________________________________
6. Toswom Ngiburayon 10:14. Alotooma Kristo ka aketwanare alomusalaba, ikiyar iwon ejok tar iwori? A. Tar iseci iyong nabo B. Tar ilosi iyong lokelesia C. Tar rwanu________________________________________________________________
7. Toswom Ngiburayon 10:15-17. Anacamunet angina kitete, Ebala Akuj alosi inges atamun ngayok secisia: A. Angina paki ikisecia iwon B. Erai pa ketaci iwon occur lokelesia C. Mam nabo________________________________________________________________
8. Toswom Ngiromanin 6:1-2. Epol arerengu ka Akuj nooi ka akilo ayok secit. Emaasi iwon oropasi ikisecesecei ikotere ileereuni arerengu ka Akuj a? ________________________________________________________________
9. Toswom Ngiburayon 9:12. Ani lakuno (aiuno anasecit yok) abu Yesu ikiinak iwon? A. Alakuno ngina edaun B. Alakuno ngina engopiyari C. Alakuno ngina nyedaun________________________________________________________________
Ngiromanin 8:38-39-“[38]anerai ayeni ayong atemar emam ibore epedori atyakar iwaon anamina a Kristo; nyepedori atwanare kori akiyar, nyepedorete nguna a tokona kori nguna epote kori ngapedorosio. [39] Nyepedori ibore ngini eyai nadis kori nakwap—emam ibore alosubuna a daadang epedori atyakari iwon anamina angina ka Akuj, angina erai ngina yok alotooma Yesu Kristo Ekapolon yok.”
2 Ngikorinto 5:21-“[21]Amam asecit aneni a Kristo, nai abu Akuj kituruwo inges asecit anguna yok, ikotere nai iwon alotooma keng oruworos ngulu ikiyookino aneni ka Akuj.”
Ngikolosae 1:21-22-“[21]Ilwaka kolong sek iyes nooi aneni ka Akuj ka iraakasi ngimoe keng anguna a ngakiro anguna aronok anguna itiyaete ka itamete iyes.”
Ngiepesoi 1:6-“[6]ikotere iwon ikipuri inges anguna ka ajokis keng angina apolon, angina erai ainakinet keng ngina a Lokoku keng angolo minat!”
Ngiburayon 10:14-“[14] Anguna ka amuronot ka apei, eturuwo inges ngulu itesegunio anasecit ngulu iyookino jik.”
Ngiromanin 6:1-2-“[1]Ikitemari nai tokona iwon ai? Ikitemari orubakisi ikisecenenei ikotere ajokis ngina ka Akuj iyatakin a? [2] Mam jik! Nyepedori asecit akitap iwon otwaka alokingaren asecit, ikikokini nai iwon ikirubakini ikisecenene ai?”
Ngiburayon 9:12-“Abu Kristo toloma loema akitodol nakibois ngina asegan nooi apeilomaret ngina itemokino jik; pa atingit inges ngaokot nguna a ngamee ka nguna a ngitak a ngulu mongin, nai abu toloma a ngaokot keng ka elope, ido ayau alakuno yok ngina a jik.”
Ngiromanin 8:34-“[34] Ngai nai etubokini ikes? Emam ipei dang, anerai Yesu Kristo abu totwan, nabo akilo aponi kiteyarunai alokatwak, ido iboi alowae a ngolo aloteten angolo ka Akuj. Inges edyekit anguna yok Akuj.”
Ngiromanin 8:35-“[35]Ngai epedori atyakar iwon anamina a Kristo? Epedorete ngican atyakar a? Kori ngatwokisio, kori akisicanio kori eron kori akuliako, kori awasya kori atwanare a?
Ngiromanin 8:31-“[31]anguna angakiro a ngun a daadang, ikitemari iwon ai? Ani keriit Akuj aneni yok, ngai epedori akitepeg iwon?”
Akitocaun abongokinet
1. Nyo engitakinitai ekaswoman Paulo akitiya? Aponikingitakinai inges atemar emam ibore ikitiakari iwon anamin ka Akuj—mere akiyar kori atwanare, ngimalaika kori ngipian, akiyar atokona kori ngina a rwanu, apedor alokidiama kori ngina alokwap. Emam ibore ikitiakari iwon anamin ka Akuj alotooma Yesu Kristo eyok Kapolon.
2. Ngina ayakar ayong losukul ka akiswom ebaibul, ayakare isua eketataman ngolo egirit atemar: “erai atubunet ka Akuj akisileereun ngulu ajokak, mere akitojok ngitunga.” Ani nai aropari ayong akiswom ebaibul, abu ayong ocamu atemar erae atubunet ka Akuj ainakin iwon ajokis kotere ajokia alokingaren Akuj. Toswom Ngiromanin 5:19. Alotooma akeroru a Yesu Kristo (akiwapit ngikisila ka acamun alosit atwanare alomusalaba), ikokinete ngulu alalak ai? C. Itojokunio ngulu alalak.
3. Toswom 2 Ngikorinto 5:21. “amam asecit aneni a Kristo, nai abu Akuj kitoruwo inges (Yesu Kristo) asecit angina yok, ikotere nai iwon alotooma keng oruworos ngulu ikiyookino aneni ka Akuj(emam pa asecit inges)” ikotere iwon ekokisi ai? Ikitojokunio alokingaren Akuj alotooma Kristo.
4. Toswom Ngikolosae 1:21:22. Abu Yesu bu nakwap ka totwan ikotere ngayok secisia.Anguna angun, ikiyai iwon kingaren Akuj ikwa ngitunga ngulu ajokak, emam iwon asecit, ka emam iwon aongorianut: C. Alokingaren Akuj.
5. Toswom Ngiepesoi 1:6. Ikipuri iwon Akuj anakiyar yok daadang anguna ka arerengu keng anerae ikitorai inges iwon ngulu minan (alotooma Kristo).
6. Toswom Ngiburayon 10:14. Alotooma Kristo ka aketwanare alomusalaba, ikiyar iwon ejok tar iwori? C. Tar rwanu.
7. Toswom Ngiburayon 10:15-17. Anacamunet angina kitete, Ebala Akuj alosi inges atamun ngayok secisia: C. Mam nabo.
8. Toswom Ngiromanin 6:1-2. Epol arerengu ka Akuj nooi ka akilo ayok secit. Emaasi iwon oropasi ikisecesecei ikotere ileereuni arerengu ka Akuj a? Nyecamuni Akuj. Mam!
9. Toswom Ngiburayon 9:12. Ani lakuno (aiuno anasecit yok) abu Yesu ikiinak iwon C. Alakuno ngina nyedaun.
Epedori apei paki ka anupit “alakun” erai pa keropa a? Epedori ajongore nai toriamu adwarakinet a? Abu Abramo tonup Akuj ka abu ajokis toruko ka inges (Akisiakinet 15:16). Kerai tojongote anupit ka Abramo (todauna), kedauna ajokis dang a?
Yoana 3:16- Kire, abu Akuj tominak akwap nooi, tojal tari Lokoku keng ngolo donupei ikotere ngini enupi (nguna atokona, ngini enupi ka toropa enupit) inges nyebukori, nai toriamu akiyar ngina nyedaun.”
Ngiburayon 10:14-“anguna ka amuronot ka apei, eturuwo inges ngulu itesegunio anasecit ngulu iyookino jik.” (nguna atokona: ngulu eturuwor ka ngulu eropario ituruworitai, itesegunio tar jik, alokitabo a King James angolo kitete, ebe ngulu itoruworio kori alokitaboi anguluce ngulu elosio akitiruwor).
Yakobo 2:18-“[18] Iyakar iyong anupit ka ayakr ayong ngiticisio, kitodikinai ayong anupit kon emam ngiticisio, eketodikini ayong iyong anupit kang ngina erukito ka ngiticisio.”
1 Ngitesalonikai 1:3-“[3]anerai apaki daadang ngina ilipere isua Akuj Papa, ikitamunit epite ngolo itiyata iyes anguna ka anupit kus ka epite ngolo imunikinitotor anguna ka amina kus ta epite ngolo ititinyikinitotor anguna ka akigeno kus neni ka Ekapolon Yok Yesu Kristo.”
Ngigalati 2:16, 21-“[16]oyenete bo isua atemar elimori Akuj atemar iyookino itunganan alokingaren keng anguna ka anupit Yesu Kristo bon, mere anguna itiyaa nguna ecamito ngikisila. [21] nyakarit ayong ajokis ngina ka Akuj. Anerae ani kelimo Akuj atemar iyookino itunganan anguna angikisila, inges atemar kerae atwanare a Kristo akonginait.”
Ngiromanin 2:7-10-“[7]Einakini Akuj akiyar ngina nyedaun neni a ngulu erubakinete itiyaete nguna ajokak, kiwarito akitopolooro ka akitojokio aneni ka Akuj ka kiwarito akiyar ngina nyedaun.[8]Nai ebuni anyunyura ka angoit ngina ka Akuj neni a ngulu iwarito nguna kec angilopeyek make, tongerito dang nguna iyookino, ido kiwuapito nguna aronok. [9] Eyakaun ngican ka arieba neni angitunga a daadang angulu itiyaete aronis; neni a Ngiyudayan mono, ido nai neni angulu nyerai Ngiyudayan. [10}Nai neni angitunga a daadang angulu itiyaete nguna ajokak, einakini Akuj ikes ekisil, itopoloori ka itojoki dang, neni a Ngiyudayan mono, ido nai neni a ngulu nyerai Nguyudayan dang.”
1 Yoana 4:6-“[6]Nai ikirai iwon ngulu ka Akuj. Ngini eyeni Akuj, epupi ngakiro yok (Ngikaswomak), ka ngini nyerai itunganan ngini ka Akuj, nyepupi ngakiro yok (Ngikaswomak). Epite ngol ikiyenunia iwon etau ngolo a kire ka ngolo ka aliokonu.”
8. Toswom Yakobo 2:17. Ani pa kerukito akoninupit ka ngiticisio, erai bo anupit akainyo? ________________________________________________________________
Ngaswometa ka abongokinio ngakingiset
Ngiticisio 8:13, 18-22-“[13]Abu Simone dang elope tonup, kibatisae. Abu inges torubak erukito ka Pilipo, etuumokinito inges ngaumonokineta ka ngakujuwanisia nguna apolok nguna etuyasi. [18] Ani eanyuni Simone atemar aponi iinakinai etau ngolo asegan anakidokokin ngakan nguna a Ngikiakiya, inak inges ikes ngisilinga, [19] Tema, inakinai ayong dang apedor na, ikotere ani ngini daadang edokokini ayong ngakan, toriamu Etau ngolo asegan. [20] Nai kingenyak Petero inges tema, Totwania iyong kaapei ka ngikonisilinga! Itami mono iyong kire atemar ipedori aryamun ainakinet ngina ka Akuj angisilinga a? [21] Nyimarar iyong ka emam ibore kon eyai lotic lo, anerai nyiyookino etau kon alokingaren Akuj. [23] Anerai ete ayong atemar ileleba arakao neni kon ka ikienit iyong asecit.”
2 Petero 1:5-11-“[5]anguna angakiro a nupei anu, kitiyata ka agogongu kiyatakis ajokis nanupit kus; najokis kus kiyatakisi ayenut, [6] nayenut kus kiyatakisi atitinyikinit; natitinyikinit kus kiyatakisi eyare ngolo ecamit Akuj; [7] Loyare ngolo ecamit Akuj, kiyatakisi amina ngina ka ekaitotoonu ka namina kus ngina ka ekaitotoonu, kiyatakisi amin. [8] Erai lu ngipitseio ngulu itemokino iyes toyakatar ka ani kelalak ikes aneni kus, irworosi nai ngulu akukuranak ngulu etiyak, ido yaut neni kus ayenut ngina ka ekapolon yok Yesu Kristo. [9] Nai ngini nyeyakar ikes, erai inges emuduk alotau keng, emuriak inges atemar esyoni ngasecisia keng nguna ngorok. [10] Angun, ngikaitotoi kang,kimukekisi nooi kitogogongo anyarauno ka aseuno kus. Ani kitiyataikongina, nyibusokinosi jik. [11] Alopite a lo, iriamunete iyes apedor nginalomaret Napukan ngina nyedaun, ngina ka Ekapolon ka Ekaiunan Yesu Kristo.”
Mateo 7:21-23-“[21] Meere ngini tunganan ebala ayong, Ekapolon Ekapolon, elomari napukan ngina anakuj, nai ngini itiyae nguna ecamit Papa kang ngolo anakuj inges kitiya. [22] Akolongit ngin, etemarete ngikalalak neni kang, Ekapolon Ekapolon! Pa aponi isua todwarae alokiro kon ka eritanasi ngipian alokiro kon, nabo etiyata ngakujuwuanisia alokiro kon a? [23] Alimokini nai ayong ikes otema, Pa akyeni ayong iyes, Toloto aneni kang iyes ngulu itiyaete aronis!”
Yoana 14:23-“[23]Tobongok Yesu tema, nginitunganan akamina ayong, iricakini ngakiro kang. Eminakini Papa kang inges ka ikiponi isua neni keng, eboiyoto ka inges.”
Ngiticisio 26:20-“[20]nai abu esileereu nu; neni angitunga a daadang akisiakin mono alo Damasko, tosodi nai alo Yesrusalem ka akwap daadang ngina a Yudeya tari lobukui ngulu nyerai Ngiyudayan. Abu olimonok atemar itemokino ikes tokiwa ngakecesecisia kibelekinos neni ka Akuj, kitiyata nguna itoodiunite atemar kekiwa ikes.”
Yakobo 2:17-“[17]Anupit dang ikoni nen; ani pa kerukito ka ngiticisio, erai ngina etwanit.”
Akitocaun abongokinet
1. Toswom Ngiticisio 8:13, 18-22. Anakisiakinet, elimit Yoana “arait” kori alimoret aikanupan. Erai nugu daadang nguna elomunete alotau. Ani keripun atemar esecit etau a ikanupan (ikwa ngolo a Simon), nyo emaasi ikes kitiyata? Tokiwa ngasecisia kus (aronis) ka kilipa neni ka Akuj kotere toriamut ngikus tai akisionio.
2. Toswom 2 Petero 1:5-11. Nyo itodiunit, kori isileereunit atemar erai itunganan ngini ka Akuj ngini eseunitai? Iyatakinito nanupit kec eyakae ka etau angolo asegan.
Ani kitopoloi iwon anyarit ngitunga alosit neni ka Ekapolon, itunganan dang ngini enyarauni ipei tunganan neni a Ekapolon alotooma ngilapio ngikanikapei, kitiyata nabo ngulu yarei ngul etic ngolopei, alotooma apaki ngina euruwana alokaru a ngitomonangiarei ka atutubet, enyaraete ngitunga ngul atutubet ka ekimar angitunga a daadang anakwap. Etamete ngice atemar emame ngitiyakin ngun nai ekengitakinit ayong iyong akikatakin ngun. Emar ayong jik, ka aripu ayong atemar itiyakin alotooma ngikaru ngitomon angiarei ka atutubet, erai kelot ipei tunganan anyarare nginice alotooma ngilapio ngikankapei bon, kotere akiwap Yesu Kristo, enyarai itunganan ngin ngitunga ngabillionin ngakan ka atutubet alotooma ngikaru ngitomonangiarei ka atutubet ka akilo ngitunga ngalipio ngatomon angarei ka atutubet alopite angoloce.
Ani kikilot iwon neni sek emam nyidolitor iyong ka akoninupit nai ikiburite alosit kotere anyarare ngitunga nguluce dang, ani kirau iyong eketataman ka akilo araun ngini itatamio, nguna itiyakin erai kecamu ipei tunganan akitiya nugu, akiwap Ekapolon tar neni engaarotor ngaketameta, tosodi nai togeu akitatam ka anyarit nguluce. Ani kigeu iyong anyarit ipei tunganan dang bon, angolo karu, ani edaun ekaru ngol, iyakaunosi iyong ka itunganan ngini akiwapit Yesu, iraunete ngiarei.Ani edaun ngikaru ngiarei iraunete ngiomwon. Ani nai kiropa iyong imari ekimar ngol, tar todol ngikaru ngitomon eyakaun ngitunga 1,024 ngulu iwapito Yesu, eringa jik enyarito nguluce dang akiwap Kristo. Ani nai kiropasi iyong ka itunganan ngini igeunia, ani elunyar ngikaru ngatominyarei, edoli ekimar angitunga angul apei million. Nyejok kire etic logo a. Erai logo epite ka akimar ngolo alimit Yesu, ebe alosit anyarit ngitunga akiwap inges, mere akilocokin ngitunga. Erai logo epite ngolo ejok nooi anyaaria ebuku ka Akuj kotere todol lotunga nguluce dang, nai iwarito ngayok tameta anyaar ekimar ngol atipei.
Ngitunga ngiyai eloseneneete nakonjai neni iseraere ngakiro ka Akuj, tocamut akiun, ka toloto anyarare nguluce dang, nai toyakatar angoit lotai kec, akigoro, ka arakao, tosodi nai toraut ngisuudai ngulu ka aronis? Ani kikicamit iwon akimar ngitunga, oriputu mono atemar ngitunga ngiyai angero Yesu Kristo anerai engolikisi itunganan ngini iserai eemut a Kristo, ka temasi, ajok ayong dang ka akilo ngolo iwait aronis ngol alokelesia, ngacamit ayong edin ngol.
Nguna apolok anege, erai atemar, abu Akuj toyeu epite ngolokiseraet ekeemut ejok. Emam nyikilacakini iyong akirworo nguna a kire erai pa kidolio iyong eemut nakwap (Yoana 8:31-32). Nguna ecamit Akuj aneni yok ngun ikotere iwon daadang eriamunio alakara aneni keng, nai erai dang epite ka akisera akirot keng ngolo ayeunit inges ngol. Ngini daadang abu tonger epite ngol, ka ayeun ece inges epiyo akielar eemut ka Akuj.
Elipi ayong akolongit naga atemar ikisiira iyong Akuj eemut ka akielar ngakekiro logo ejok. Ekengitakinit ayong iyong alosit ngaren araun ikewapan a Kristo ka anyarare nguluce dang.
Ngakingiset Angikatupak
1. Iriangakin kona iyong erai kiira atemar emam pa anyarit Yesu idio tungana akiwap inges ikwa “ikristoit” nai araun ngikewapak keng. Kingolik ngakigireta (Mateo, Mariko, Luka ka Yoana), ka anakaritas ka ace, kigir ngingaeta ngulu itodiunito atemar anyarit Yesu ngitunga araun ngikekewapak.
2. Alokitabo a Ngiticisio, emam pa anyaritai ngitunga araun “Ngikristo” nai anyaritai ikes araun “Ngikewapak”. Kiwaru alokitabo a Ngiticisio, ka kigir nakaritas ace ekimar angingaeta angulu elimito ngakiro ka anyaraet araun ngikewapak.
3. Anakigireta, akirot ebe, “ekewapan” isitiyatai ngarwa 273. Alobaibul a daadang, isitiyatai akirot ebe,”Ngikristo” ngarwa ngauni bon. Kigir ka kimar nakaritas ace neni elimitere akirot ebe “Ngikristo” anakigireta.
4. Toswom Mateo 10:25. Nyo erai ekewapan a yesu, alongaet alogo? 5. Toswom Luka 14:26. Araun ekewapan a Yesu inges erai akijal akoni kiyar ikotere ice tunganan.
Kire kori mam? 6. Toswom Luka 14:33. Alotooma ngapakio nguna alalak, araun ekewapan a Yesu inges atemar
amaasi toesik ngiboro daadang, kisingaren Yesu bon. Kire kori mam? 7. Toswom Mateo 19:29. Itunganan daadang ngini ajal ngakais, ngikaitotoi, ngakaitotoi, Papakeng,
Totokeng, Naberukeng, Ngikedwe, kori ngalup, anguna a Yesu Kristo, inges eriamuni akidokokinet ka etacit angol adepar amiyat, ka irumi akiyar ngina emam nyedaun. Kire kori mam?
Yesu inges nguna ka araun “Ekristoit” (alotooma arerengu), nai araun ekewapan a Yesu inges iitanit ainakina ngina a kire ka akilo araun ekristoit bon. Nguna a kire inges atemar emam pa eitanit akiwap Yesu adio twonis aneni kon, anerai emam nguna apolok iitana aneni yok, anguna ikinyaritor iwon Kristo akijal ayok kiyar daadang. Kire kori mam?
10. Toswom Ngiticisio 11:26. Emam pa aria anyaraet a Yesu ngina angikanupak angiarei, ebe toraut ngice Ngikristo ngulu eroparete enupito ka ngice ngikewapak ca pas. Nai alotooma nguna iyookino, amaasi ngikristo ka ngikewapak toriyan. Kire kori mam?
11. Toswom Mateo 28: 19. Anyarit Yesu ngikanupak alosit akitiya: A.Araun ngikewapak B. Akilocokin akwap daadang.
12. Toswom Mateo 28:20. Emaasi ngikanupak kitatama ngitunga acamun ngakiro nguna abala Yesu daadang. Kire kori mam?
13. Toswom Yoana 1:12. Abu Yesu kire kikoba ngakeinakineta (akision, akitojok ka ngunace), nai mere pa erikorit iketunganan. Kire kori mam?
Ngaswometa ka abongokinio ngakingiset
Mateo 10:25-“[25]Itemokino ekaswoman kikokini eketataman keng ka eketiyan kikokini ekapolon keng. Ani kenyaritae ekapolon ngolo ka akai atemar Belesebul, enyarao ngitunga ngulu ka akai angina ngirorwa a ngulu aronok nooi.”
Luka 14:26-“[26]Nginitunganan ebuni neni kang, nyeruwor ekakewapan, mati kakaminaki inges ayong nooi akilo Papa keng, toto keng, aberu keng, ngidwe keng, atalokatokeng, atanakatokeng, ta akiyar keng a elope.”
Luka 14:33-“[33]Tongetak Yesu erwor keng ebala, ikongina pei, emam tari ipei alokiding kus ngini eruwor ekewuapan kang, mati kipoto ibore daadang ngini eyakar inges.”
Mateo 19:29-“[29]Nabo itunganan daadang ngini aesiki ekeere kori ngikaitotoi keng, Papa keng, Toto keng, aberu keng, ngidwe keng, kori ngamanat keng anguna kang, einakinio eropit ngolo erae amiat ngarwa amiat, ka eriamuni akiyar ngina nyedaun.”
Mateo 28:19-“[19]Angun, toloto kituruwosi ngitunga angakwapin a daadang ngikaswomak kang, kibatisata ikes alokiro a Papa, angolo alokoku ka angolo ka etau angolo ebusan.”
Mateo 28:20-“[20]Kitatama ikes toyenut ka kiwuapa ngakiro daadang nguna adau ayong akicikakin iyes; ka dang toyenete atemar ikirukit ayong ka iyes ngirwa daadang tari ngina esalunia akwap.”
Yoana 1:12-“[12]Nai ngulu daadang apotu kijaut inges, tonupa ekiro keng, abu inges inak ikes apedor ngina ruworet ngidwe ngulu ka Akuj.”
Akitocaun abongokinet
1. Iriangakin kona iyong erai kiira atemar emam pa anyarit Yesu idio tungana akiwap inges ikwa “ikristoit” nai araun ngikewapak keng. Kingolik ngakigireta (Mateo, Mariko, Luka ka Yoana), ka anakaritas ka ace, kigir ngingaeta ngulu itodiunito atemar anyarit Yesu ngitunga araun ngikekewapak.
2. Alokitabo a Ngiticisio, emam pa anyaritai ngitunga araun “Ngikristo” nai anyaritai ikes araun “Ngikewapak”. Kiwaru alokitabo a Ngiticisio, ka kigir nakaritas ace ekimar angingaeta angulu elimito ngakiro ka anyaraet araun ngikewapak.
3. Anakigireta, akirot ebe, “ekewapan” isitiyatai ngarwa 273. Alobaibul a daadang, isitiyatai akirot ebe,”Ngikristo” ngarwa ngauni bon. Kigir ka kimar nakaritas ace neni elimitere akirot ebe “Ngikristo” anakigireta. Ngiticisio 11;26, Ngiticisio 26:28; ka Petero 4:16.
4. Toswom Mateo 10:25. Nyo erai ekewapan a yesu, alongaet alogo? Erai ekewapan a Yesu itunganan ngini ikokini eketataman kori ekapolon.
5. Toswom Luka 14:26. Araun ekewapan a Yesu inges erai akijal akoni kiyar ikotere ice tunganan. Kire.
6. Toswom Luka 14:33. Alotooma ngapakio nguna alalak, araun ekewapan a Yesu inges atemar amaasi toesik ngiboro daadang, kisingaren Yesu bon. Kire.
7. Toswom Mateo 19:29. Itunganan daadang ngini ajal ngakais, ngikaitotoi, ngakaitotoi, Papakeng, Totokeng, Naberukeng, Ngikedwe, kori ngalup, anguna a Yesu Kristo, inges eriamuni akidokokinet ka etacit angol adepar amiyat, ka irumi akiyar ngina emam nyedaun. Kire.
Yesu inges nguna ka araun “Ekristoit” (alotooma arerengu), nai araun ekewapan a Yesu inges iitanit ainakina ngina a kire ka akilo araun ekristoit bon. Nguna a kire inges atemar emam pa eitanit akiwap Yesu adio twonis aneni kon, anerai emam nguna apolok iitana aneni yok, anguna ikinyaritor iwon Kristo akijal ayok kiyar daadang. Kire.
10. Toswom Ngiticisio 11:26. Emam pa aria anyaraet a Yesu ngina angikanupak angiarei, ebe toraut ngice Ngikristo ngulu eroparete enupito ka ngice ngikewapak ca pas. Nai alotooma nguna iyookino, amaasi ngikristo ka ngikewapak toriyan. Kire.
Akolongit naga acamit ayong alimokin iyong epite ngolo kisitiyaet nguna etiyat Akuj neni kon. Ngiticisio 5:42 ebasi, “ka angina kolongit alotempul ka elomete nakais, apotu ikes toropasi itatamete ka irworosi nguna a Yesu Kristo.” (Ebaibul ka America ngolo Kitete).Toripu atemar eriamunun ngikaswomak a Yesu angirwa angul kai ka Akuj angina kolongit, ka erimito anakais, elomete alopukei akitatam ka akirworo eemut a Yesu Kristo.Etamete ngice tunga ebe emam nyejok akilom nakais ka akirop alopukei angitunga kotere akielar eemut ngol. Acamit ayong apaki naga akimor ka iyong nguna aripun isua alotic angol, angina angaarere ngipukei kotere eemut a Yesu, ka anyaraun ngitunga akiwap ka acamun Yesu Kristo.
Emam nyegogong ikwa ngina ikilimokinitere iyong, anerai ipei bore ngini abu ayong oripu anakigireta inges etic ka ekewapan Paulo ngolo alimonokini ngitunga anakitatam keng nguna etiyak inges Akuj. Alokitabo a Ngiticisio 9, 22 ka 26, abu inges tolimok ikes nguna etiyakinit inges Akuj, nguna etiyasi anakiyar keng apaki ngina etatamia inges eemut a Kristo neni angulu pa ayenete.Ipei bore ngini abu ayong oripu anakirimitor eemut a Kristo erai “akilip-alorotin.”Ikilosi isua lopuke, kikongikongokinoi, ka alimokin ikes atemar, ikiyaka isua nege akilipanakin ngitunga. Ikinupit isua atemar epupi Akuj ka ebongonokini akosi kilip, ka ikitami ebe icamit iyong dang akilip kotere ngatwokisio alokal kon---ikwa ngidekesio kori nguluce dang; Ngarwa nguna alalak atemanarete ngice emam ikes ngatwokisio anerai ikikerito kori pa ikicamito. Tosodi nai togeunai isua alimokin ikes nguna etiya Akuj anakiyar kosi.
Abu nai akareton todaku inges, kibapu iwadio (akibap ca iwadio kotere toringu), kiimak tar atorobu erai keyai idio bore isitudesit, kikatak jik nguna apedori alope, ka ani ipiyor, toesik.Ekoni ayong dang ekile, Papa ngoloce alokinga dang. Abu ayong otema atwana ca jik ika koku, ekokini kona ai? Abu nai ayong olimok ngitunga ngulu alopuke, “Acamit ayong akingit iyes, eyai iyes idio ngini eswomitor ebaibul a? Apotu ikes tobongonokis, ebasi ngice iwadio ca, ngice jik mam. Abu nai ayong olimok ikes atemar nguna engitar ayong erai atemar, ebala ekitabo a Ngiticisio 10:38 ebe, abu Yesu kipasa itiyai ka itongalei ngitunga ngulu etodeki sitan, anerai arukito Akuj ka inges. Alosi ayong alimokin iyes nguna etiyaun, ani kicamito akiirar kiirasi, anerai atwanit ikakoku, ka atami ayong atemar elosio akinuk alotooma apaki ngina euruwana.Abu nai ayong otema, kidarutu odak inges iwadio,Ani eyotori ayong adakun inges, ayai ekuwam a Sitan diyete inges. Abu okokutak ayong ka akitosiliyor ngaokot ka akuwan.Ngina etiyaunotor ngakiro nguna, abu ayong otema, “alokiro a Yesu Kristo, ekengitakini ayong iyong, etau ngolo eongoriana, toesik ikakoku, ka akiyar a ikoku Yesu toloma nikoku yen.” Abu nai ikoku ngin, ngini pa tar
eyengakinit iwadio, togeu akiteduka, ka jik ageun akiyenga. Abu nai ayong otema nabo, “Alokiro a Yesu Kristo, iyong etau ngolo aongorianan, toesik ikoku ngin tokona, ka toloma akiyar neni keng!” Apaki ngin, abu ikoku kiyengak ejok, ka toropa jik iyenga ejok.
Abu nai ayong onyara itunganan ngini ikirworor ayong anen ka ekekiro otema, “ Iyeni iyong, ani elunyar ngadakikai ngauni bon, epedori itunganan ngini emamukatar ekiyengun akisiruma ngikerep. Engalei ikakoku ejok nooi.Aponi nai isua tonyarai inges Vita, inges atemar Akiyar angalatin, anerai ikicamit isua alimor eemut ngolo abu Akuj kitiya neni kosi. Abu inges kinyakak akiyar nikoku ngin. Ageun apaki ngin tar rwanu, aropa ayong aswomi ebaibul jik nooi, ka inges aripunia ayong atemar: Ikwa etau ngolo aongorianan anikoku kang, eyai ebuku ka akirwonut, neni iboyo Sitan ka akepukan, ka eyai ebuku ka Akuj dang neni erukitotor ka lokoku keng.
Ngina abunio yesu nakwap na, abu inges togeu anyaraun ngitunga alobuku a Sitan lobuku keng alotooma akiki ka akinup inges—ariamun akision angasecisia ka acamun akiwap inges. Ngayeni ayong nguna inupit iyong, nai akalimokini ayong iyong nguna apotu kitiyakin alokal kang ka anakiyar kang. Acamit ayong alimokin iyong nguna ikiyakar isua lopuke kon. Abu Yesu ikingitak isua abunore akielar ekeemut lotunga daadang. Ayeni ayong atemar etingiyara ngitunga ngulu alalak ka nyepedorito alosit tar lokelesia kori tar nyecamito alosit. Ani kiyakar iyong adio kingiset nyipedori akikiar akoni kan akingit epastor alokelesia itema, “Pastor (kori pader), nyo apolou anguna sek ilimu iyong? Nguna ikiyaunito isua lopuke kon nguna tokona.Alotooma ngadakikai ngatomon bon, ikiyakaunor isua apaki ngina kiyanet akirot ka Akuj. Olomasi nai nakigiret ka akingit ngadi kingiset kotere ikiripuni atemar ikiira iyong isua. Erauni logo ekiyan ngolo emorere ngakiro. Emam nyikitatami isua ngitunga nguna ebala ebaibul nai ikikatakinit isua aripun nguna iyanyu iyong anakingiseta.
Icamit kona oropasi a? Ikiripuni isua adio paki alotooma ngina iseuni iyong, opotu nai lore kon, ka akiyan ka iyong ngakiro nguna. Ani pa kiripu iyong ngadi kiro alotooma akiriamunet yok ngina esyaunan, anipa kikingarak iyong ekosi rwor, pa kikikeu iyong, ka ikitopolou, nyikingolikini nabo iyong isua jik.Emam nyikiyaka isua nege akicanit iyong, kori anyarayar iyong lokelesia kosi kori nariyet kosi. Ikiyaka isua nege alimokin iyong nguna etiya Yesu Kristo nakiyar kon ka akingarakin iyong ayenun akirot ka Akuj ejok.Eyakasi ngakiro nguna alalak alotooma ebaibul nguna nyeyenio iwon kori nguna egogong aripun akec polou, nai ikiyaka isua nege akiswom ka iyong ngakiro ngun iwadio.Icamit kona iyong akimor ka isua a? Apotu ngitunga ngulu alalak temasi, Eeh, ikicamit, aponi nai isua toyeunai apaki ngina moret ka ikes ngakiro ngun aloreria kec. Emam pa ikilosit isua nen akilocokin ikes, ebe akisingoliyar ikes iwace, kotere togeut ikes akilip tar emam pa eyenete nguna itiyaete ngikulepek.Atupio isua ngakitatameta ka edin kotere akingarakin ikes aripun nguna a Kristo ka nguna atwania inges alomusalaba.
Abu ayong olimok epei Pastor nguna ka akosi kitatam, abu inges tema, “Don, nyo itiyakin anakitatam angina esyaunan?” Alotooma akitatam ngina esyaunan, eyenuni itunganan nguna emaasi inges kitiya kotere Yesu Kristo kan ariamun akision ngina a Yesu Kristo.Nyikirai isua ngikagelanarak akirot ka Akuj. Meere epite ngolo itiyaere isua ngol, nai anakitatam kosi angina esyaunan, eyenunete ngitunga bon atemar iitana akitiya alotai kec bon. Abu nai inges ekengit ayong tema, “ Ewa, nyobo itiyaun anakitatamet angina a 15?” Abu nai ayong otema, “Anakitatamet a 15, ani kiboit itunganan jik ka isua,
aris inges akii ngakesecisia, ebatisai angakipi ka etau ngolo asegan. Ikitei isua ngakiro ngun itiyasi, mere anakitatamet a 15 bon, nai tar ngina a 6.”
Alokitabo a Mateo 28, Ebala Yesu toloto lobukui daadang kielasi ekeemut lotunga ka, alotic angol, kibatisata ikes alokiro a Papa, Lokoku, ka Etau ngolo asegan. Alotooma akisera eemut a Yesu, eyaunio iwon aripun apolou a Yesu Kristo ka aketwanare alomusalaba neni a itunganan angina emam nyeyeni ngun.Ani keropiun iwon lotunga ngul angolo sabit, ikiyenunete ikes iwon dang, orautu ngikonei.Ikiminakinete ikes iwon ka tocamut akiirar ngayok kiro.Ikiinunit iwon ikes eemut ka Akuj, mere abunore akitatam ikes bon.Ikisiomi iwon akirot ka Akuj, ikes dang toswomut, engita iwon ikes ngadi kingiseta kotere toripuneta akirot keng ngikulepek.Alotooma ngisabito ngul, ikingolkini iwon ngitunga ecunun acamun Yesu ikwa ekec kalakunan, tocamut akiwapakin inges, ka akiruk ka inges. Egelaana nooi ka akilo ngipitesio ka akisera eemut daadang.
4. Toswom Mariko 4:11-12. Ani eringa itunganan nyibelekino ejok, emaasi inges: A. Kingolik. B. Tocamu. C. Kiira. D. Toyenu. E. Daadang nugu. ________________________________________________________________
5. Toswom Ngiticisio 28:23-24. Ngina ekeunia ka alimoria Paulo eemut ka Akuj ejok, abu inges ya apaki ngina ebai ai kotere akitocamun ngitunga ngakiro a Kristo? ________________________________________________________________
6. Toswom Ngiticisio 16:14. Ani ebonguni itunganan kire neni a Kristo, nyo emaikina engaara? ________________________________________________________________
Ngiticisio 16:13-15, 23-“[13]Ani edoli akolongit ngina a sabato, tolotoi isua kinga etaun diyete angolol, neni atamakinitae isua atemar kori etukonokin Ngiyudayan akilip. Kiboikinetei isua, kirworoe neni a Ngaberu anguna atukokina nen. [14] Apei alokiding nguna ikipupete isua aria aberu ngina anyaritai Lidia ngina alotaun a Ngolo a Tyatira, ngina agyelanari ngilowi ngulu kipura arengak. Arai inges aberu ngina ainakina neni ka Akuj. Abu Ekapolon tongaa etau keng akiirar tocamu ngakiro nguna erworo Paulo. [15] Ani kibatisae inges kaapei ka ngitunga ngulu ka ekal keng, itodyek isua tema, Ani kire kitamete iyes
atemar aria ayong akanupan ngina ka Ekapolon, potu kiboiyoto alokai kang.Abu inges ikitocamu isua alosit ka inges. [23] Ani kibungai ikes nooi, kiricakinai ekapolokiniton mabus akiyok ikes ejok. “
Ngiticisio 20:20-21-“[20]Iyenete iyes atemar abu ayong nyemunon idio bore ngini eyai aneni kus, abu okolimonok ka eketatamik anatukon ka aloreria kus. [21] Abu ayong eteyenik Ngiyudayan ka Ngigirik dang atemar etemokino ikes tokiwa ngasecisia kec alokingaren Akuj ka tonupa Ekapolon yok Yesu Kristo.”
Mariko 4:11-12-“[11]Tobongok Yesu ikes tema, ikiinakinitai iyes ayenun nguna imunono nguna ka apukanka Akuj. Nai Ngitunga nguluce itatamio a Ngakitadapeta. [12] Ikotere ani kingolikis dang, nyeanyuwasi, ani kepuput dang, nyiirasi. Anerai kerae toanyuwarito ka kiirarito, kebongorito neni ka Akuj akisionio.”
Ngiticisio 28:23-24-“[23]Angun, totubut ikes akolongit ngina iryamunotor ka Paulo. Akolongit ngin, potu ikes elalak neni eboiyo Paulo. Nginapei taparacu akitodol ebong, kiteyenik ka kisileerek dang inges ikes ngakiro nguna ka apukan ka Akuj. Alorwor keng ngakiro nguna a Ngikisila a Moses ka ngakigireta nguna angikadwarak, abu kikatak akitacamun ikes ngakiro nguna a Yesu, [24] Tocamut ngice ngakiro nguna erworo inges, towout ngice akinup.”
alokipetotio, jails, alokiding ngabungei angitunga, ka akirop anakais. 4. Toswom Mariko 4:11-12. Ani eringa itunganan nyibelekino ejok, emaasi inges: E. Daadang nugu. 5. Toswom Ngiticisio 28:23-24. Ngina ekeunia ka alimoria Paulo eemut ka Akuj ejok, abu inges ya
apaki ngina ebai ai kotere akitocamun ngitunga ngakiro a Kristo? Ageun nataparacu tar ebong, ebi ageun ngisae ngikankapei tar ebong.
6. Toswom Ngiticisio 16:14. Ani ebonguni itunganan kire neni a Kristo, nyo emaikina engaara? Lotau, neni erai etau ka akuwan a itunganan.
7. Toswom Ngiticisio 2:37. Nyo itiyakin engaar etau a itunganan? Ani kenbongokis ejok, ikingisete, “Nyo emaasi ayong etiya?”
8. Toswom Ngiticisio 16:31, 2:38. Ka nyo emaikina itunganan kitiya? Tokiwa ka tonupa Ekapolon Yesu Kristo, ikibatisai.
9. Toswom Ngiticisio 2:42 ka Yoana 8:31-32. Ka inyo emaikina itunganan kitiya? Toropasi iseraete eemut angikewapak (akitatam). Toropasi iswomete ka itiyaete ngakiro a Yesu.
10. Toswom Ngiromanin 10:14-15. Alotooma akimarun ageun alokau (anakigireta anugu), ikwai ebunio itunganan neni a Kristo? Iyakuunitai ice tunganan. Itatamio ice tunganan, kori elimonokinio. Anerai eirasi ikes eemut a Kristo, enupete. Anerai anupa ikes, enyaraete ekiro ka Ekapolon aiuno.
2. Epite ngolo iwapitere etic ka akitatam logo elosio akielar eemut. Elosi ekitabo logo akitodikin epastor kori ngapolon ekimar angakitatameta nguna etiyai iyes apaki ngin. Akolongit ka apeyos/akitatam: Ngitunga ngulu itatamete: Ngitunga ngulu ipeyokinitoe: Neni etatamere: Nguna etatamitai: Abu akitatam tolot ngaren ikwai?
3. Toswom Yoakobo 1:22. Ani kiirar iwon akirot ka Akuj nai nyitiyai, nyo etiyakin iwon? 4. Toswom Mateo 7:24-27. Ikotere araun itunganan ngini aoson, nyemaasi iwon opupo ngakiro a
Yesu bon, nai etiyata nyo? 5. Toswom Ngiepesoi 4:11-12. Ngai emaasi kitiya etic ka akitatam? 6. Toswom Ngiticisio 8:1, 4. Ngai alosit lotela akielar eemut? 7. Toswom Ngiticisio 8:1, 4. Ngai abu nyelot akielar eemut? 8. Toswom Ngiticisio 11:19-22. Alokelesiai ka acamunet angina kitete, apotu ngikanupak kitiyata
etic ka akielar eemut, ka apotu ngikewapak a Yesu totupakis ekec tic ka nguna abasi ikes.
Alokelesiai yok tokona, erai ngapolon egeunete aakitiya tosodi nai ngikatupak kiwapakis. Ikwai elimitor ekitabo a Ngiticisio 11:19-22 ngakiro nugu?
9. Toswom 1 Ngikorinto 12:14-18. Iitana nginerin ka akuwan a Kristo daadang. Nyemaasi iwon esikwaanas bon. Nai, nyerai akiwapit Kristo akitiya ngakiro daadang nai akitiya nguna ikitopedorit iyong Akuj akitiya. Nyo ilosi iyong akitiya aloemut angolo iriamu iyong anege?
Ngaswometa ka abongokinio ngakingiset
Yakobo 1:22-“[22]Nyeanyuna tokona iyes atemar anupit ka ngiticisio keng etiyaete etic epei a? Abu anupit keng toruwor ngina iyookino anguna angiticisio keng.”
Mateo 7:24-27-“[24]angun, itunganan daadang ngini iraari ngakakiro kitiya, ikwaanikin ka itunganan ngini aoson ngini adukokini akai keng nataaba. [25] Kilim akiru, bu akalele ka tokut ekuwuam kai ngin, nai abu nyeukor, anerai adukokinitai nataaba. [26] Itunganan daadang ngini iirari ngakaakiro nu nyitiya, ikwaanikin ka itunganan ngini abangaannan ngini adukokini akai keng nasinyon. [27] Kilim akiru, bu akalele ka tokut ekuwuam kai ngin, toukor eukore ngolo aronon.”
Ngiepesoi 4:11-12-“[11]Inges ngolo egiritai ebe, inak ngainakineta lotunga, abu inak ngice aruwor ngikiakia, ngice ngikadwarak, ngice aruwor ngikalimonokinak, ngice ngikeyokok ngulu angatukon a Ngikristo ka ngiketatamak. [12] Abu inges kitiya ngun anguna ka akitemonokin ngitunga ngulu ka Akuj daadang anguna ka etic angolo angikristo, ngina erai akuwan a Kristo.”