แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ...ethics.nso.go.th/images/pdf/rulegeneral/plan12.pdf · 2017. 7. 12. · คํ า นํ า...

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบทสบสอง

พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ส านกนายกรฐมนตร

ค า น า

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐–๒๕๖๔) ไดจดท าขนในชวงเวลาของการปฏรปประเทศทามกลางสถานการณโลกทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและเชอมโยงกนใกลชดกนมากขน โดยไดนอมน าหลก “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” มาเปนปรชญาน าทางในการพฒนาประเทศตอเนองจากแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙–๑๑ เพอเสรมสรางภมคมกนและชวยใหสงคมไทยสามารถยนหยดอยไดอยางมนคง เกดภมคมกน และมการบรหารจดการความเสยงอยางเหมาะสม สงผลใหการพฒนาประเทศสความสมดลและยงยน

ในการจดท าแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ครงน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ไดจดท าบนพนฐานของยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙) ซงเปนแผนแมบทหลกของการพฒนาประเทศ และเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) รวมทงการปรบโครงสรางประเทศไทยไปสประเทศไทย ๔.๐ ตลอดจนประเดนการปฏรปประเทศ นอกจากนน ไดใหความส าคญกบการมสวนรวมของภาคการพฒนาทกภาคสวนทงในระดบกลมอาชพ ระดบภาค และระดบประเทศในทกขนตอนของแผนฯ อยางกวางขวางและตอเนองเพอรวมกนก าหนดวสยทศนและ ทศทางการพฒนาประเทศ รวมทงรวมจดท ารายละเอยดยทธศาสตรของแผนฯ เพอมงส “ความมนคง มงคง และยงยน ”

การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงเปนจดเปลยนทส าคญในการเชอมตอกบยทธศาสตรชาต ๒๐ ปในลกษณะการแปลงยทธศาสตรระยะยาวสการปฏบต โดยในแตละยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดก าหนดประเดนการพฒนา พรอมทงแผนงาน/โครงการส าคญทตองด าเนนการใหเหนผลเปนรปธรรมในชวง ๕ ปแรกของการขบเคลอนยทธศาสตรชาตเพอเตรยมความพรอมคน สงคม และระบบเศรษฐกจของประเทศใหสามารถปรบตวรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม ขณะเดยวกน ยงไดก าหนดแนวคดและกลไกการขบเคลอนและตดตามประเมนผลทชดเจนเพอก ากบให การพฒนาเปนไปอยางมทศทางและเกดประสทธภาพ น าไปสการพฒนาเพอประโยชนสขทยงยนของสงคมไทย

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สานกนายกรฐมนตร

สารบญ

หนา

สวนท ๑ ภาพรวมการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ๑

สวนท ๒ การประเมนสภาพแวดลอมการพฒนาประเทศ ๒๒

สถานการณและแนวโนมภายนอก ๒๒

สถานการณและแนวโนมภายใน ๒๙

สวนท ๓ วตถประสงคและเปาหมายการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ๖๓

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ๖๕ ยทธศาสตรท ๑ : การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย ๖๕ ยทธศาสตรท ๒ : การสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในสงคม ๗๕ ยทธศาสตรท ๓ : การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน ๘๒ ยทธศาสตรท ๔ : การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน ๑๐๗ ยทธศาสตรท ๕ : การเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศ ๑๒๑

สความมงคงและยงยน ยทธศาสตรท ๖ : การบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบ ๑๒๙ และธรรมาภบาลในสงคมไทย ยทธศาสตรท ๗ : การพฒนาโครงสรางพ นฐานและระบบโลจสตกส ๑๔๔ ยทธศาสตรท ๘ : การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ๑๖๓ ยทธศาสตรท ๙ : การพฒนาภาค เมอง และพ นทเศรษฐกจ ๑๗๐ ยทธศาสตรท ๑๐ : ความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา ๑๘๙

สวนท ๕ การขบเคลอนและตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ๒๐๔

ส ว น ทส ว น ท ๑๑

ภาพรวมการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

สวนท ๑ ภาพรวมการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

๑. ภาพรวมการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ การพฒนาประเทศไทยในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐-

๒๕๖๔) อยในหวงเวลาของการปฏรปประเทศเพอแกปญหาพนฐานหลายดานทสงสมมานานท ามกลางสถานการณโลกทเปลยนแปลงรวดเรวและเชอมโยงกนใกลชดมากขน การแขงขนดานเศรษฐกจจะเขมขนมากขน สงคมโลกจะมความเชอมโยงใกลชดกนมากขนเปนสภาพไรพรมแดน การพฒนาเทคโนโลยจะมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและจะกระทบชวตความเปนอยในสงคมและการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจอยางมาก ขณะทประเทศไทยมขอจ ากดของปจจยพนฐานเชงยทธศาสตรเกอบทกดานและจะเปนอปสรรคตอการพฒนา ทชดเจนขน ชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ นบเปนจงหวะเวลาททาทายอยางมากทประเทศไทยตองปรบตวขนานใหญ โดยจะตองเรงพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรมใหเปนปจจยหลกในการขบเคลอนการพฒนาในทกดานเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยทามกลาง การแขงขนในโลกทรนแรงขนมากแตประเทศไทยมขอจ ากดหลายดาน อาท คณภาพคนไทยยงต า แรงงาน สวนใหญมปญหาทงในเรององคความร ทกษะ และทศนคต สงคมขาดคณภาพและมความเหลอมล าสงทเปนอปสรรคตอการยกระดบศกยภาพการพฒนา โครงสรางประชากรเขาสสงคมสงวยสงผลใหขาดแคลนแรงงาน จ านวนประชากรวยแรงงานลดลงตงแตป ๒๕๕๘ และโครงสรางประชากรจะเขาสสงคมสงวยอยางสมบรณภายในสนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกรอยหรอเสอมโทรมอยางรวดเรวซงเปนทงตนทนในเชงเศรษฐกจและผลกระทบรายแรงตอคณภาพชวตประชาชน ในขณะทการบรหารจดการภาครฐยงดอยประสทธภาพ ขาดความโปรงใส และมปญหาคอรรปชนเปนวงกวาง จงสงผลใหการผลกดนขบเคลอนการพฒนาไมเกดผลสมฤทธเตมท บางภาคสวนของสงคมจงยงถกทงอยขางหลง

ทามกลางปญหาทาทายหลากหลายทเปนอปสรรคส าคญส าหรบการพฒนาประเทศในระยะยาวดงกลาว กเปนทตระหนกรวมกนในทกภาคสวนวาการพฒนาประเทศไทยไปสการเปนประเทศทพฒนาแลว มความมนคง มงคง และยงยนในระยะยาวไดนน ประเทศตองเรงพฒนาปจจยพนฐานเชงยทธศาสตรในทกดาน ไดแก การเพมการลงทนเพอการวจยและพฒนา การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม ซงตองด าเนนการควบคกบการเรงยกระดบทกษะฝมอแรงงานกลมทก าลงจะเขาสตลาดแรงงานและกลมทอยในตลาดแรงงานในปจจบนใหสอดคลองกบสาขาการผลตและบรการเปาหมาย และการเปลยนแปลงดานเทคโนโลย รวมถงการพฒนาคนในภาพรวมใหเปนคนทสมบรณในทกชวงวยทสามารถบรหารจดการ การเปลยนแปลงทเปนสภาพแวดลอมการด าเนนชวตไดอยางด โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาทนมนษยจาก การยกระดบคณภาพการศกษา การเรยนร การพฒนาทกษะ และยกระดบคณภาพบรการสาธารณสขใหทวถงในทกพนท พรอมทงตองสงเสรมบทบาทสถาบนทางสงคมในการกลอมเกลาสรางคนด มวนย มคานยมทด และมความรบผดชอบตอสงคม นอกจากนน ในชวงเวลาตอจากนการพฒนาตองมงเนนการพฒนาเชงพนทและเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของเมองตางๆ ใหสงขนภายใตการใชมาตรฐานดานสงแวดลอม ลกษณะการใชทดน การจดระเบยบผงเมองและความปลอดภยตามเกณฑเมองนาอยทเหมาะสมเพอกระจายโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมใหทวถงและเปนการสรางฐานเศรษฐกจและรายไดจากพนทเศรษฐกจใหมมากขน ซงจะชวยลด ความเหลอมล าภายในสงคมไทยลง และในขณะเดยวกนกเปนการสรางขดความสามารถในการแขงขนจากการพฒนาเมองใหนาอย เปนพนทเศรษฐกจใหมทงตอนในและตามแนวจดชายแดนหลก

๒

นอกจากนน ๕ ปตอจากนไปนบวาเปนชวงจงหวะเวลาส าคญท ประเทศไทยยงจะตองผลกดน ใหการคาการลงทนระหวางประเทศขยายตวตอเนองและเปนแรงขบเคลอนการพฒนาทส าคญควบคไปกบ การสงเสรมลงทนและเศรษฐกจภายในประเทศ โดยยงมความจ าเปนทจะตองท าความตกลงดานการคาและการลงทนและการรวมมอกบมตรประเทศเพอการพฒนาใหขยายวงกวางขนทงในรปของความตกลงทวภาค กรอบพหภาคตางๆ ควบคกบการผลกดนใหความเชอมโยงในอนภมภาคและภมภาคมความสมบรณมากขน รวมทงการด าเนนยทธศาสตรเชงรกในการสงเสรมการลงทนของไทยในภมภาค กรอบแนวทางความรวมมอระหวางประเทศในทกระดบดงกลาวจะเปนประตแหงโอกาสของประเทศไทยในการใชจดเดนในเรองทตง เชงภมศาสตรใหเกดผลเตมทและสามารถจะพฒนาไปสการเปนศนยกลางทางเศรษฐกจและการคาทส าคญ แหงหนงของภมภาค ดงนน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงใหความส าคญกบการผลกดนใหความเชอมโยง ดานกฎระเบยบและในเชงสถาบนระหวางประเทศมความคบหนาและชดเจนในระดบปฏบตการและในแตละจดเชอมโยงระหวางประเทศ ควบคกบการพฒนาโครงสรางพนฐานเชงกายภาพทตองเชอมโยงเครอขายภายในประเทศและตอเชอมกบประเทศเพอนบาน ในขณะเดยวกนกตองเตรยมความพรอมเพอใหประเทศไทยเปนประตไปสภาคตะวนตกและตะวนออกของภมภาคเอเชย แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ใหความส าคญอยางยงกบการตอยอดจากความเชอมโยงเชงกายภาพสการพฒนาพนทเศรษฐกจและชมชนตามแนวระเบยงเศรษฐกจตางๆ เพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนและการกระจายความเจรญในการพฒนาชมชน จงหวดและเมองตามแนวระเบยงเศรษฐกจ รวมถงพนทเชอมโยงอนภายในประเทศ และนบวาเปนชวงเวลาท ประเทศไทยจะตองด าเนนยทธศาสตรเชงรกในการสรางสงคมผประกอบการและสงเสรมใหผประกอบการไทยไปลงทนในตางประเทศอยางจรงจงเพอสรางผลตอบแทนจากทนและศกยภาพทางธรกจ รวมทงเปน การสงเสรมการเชอมโยงหวงโซมลคาในภมภาค โดยเฉพาะอยางยงในกลมประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมา และเวยดนาม และในอาเซยน

ความรวมมอระหวางประเทศทจะเปนแนวทางการพฒนาส าคญส าหรบประเทศไทยในชวงตอจากนไปเปนความรวมมอทางการคาและการลงทนทางเศรษฐกจ ความรวมมอเพอการพฒนาทางสงคม สงแวดลอม และความรวมมอดานความมนคงในมตตางๆ ในทกกรอบความรวมมอทงระดบอนภมภาค ภมภาค และระดบโลกทงการผลกดนใหเกดการใชประโยชนอยางเตมทจากกรอบความรวมมอทวภาคและพหภาคทมอยแลว ในปจจบนและการท าขอตกลงใหมๆ ในระยะตอไปภายใตแนวคดการคาเสรและการยกระดบขดความสามารถในการแขงขน โดยเฉพาะอยางยงการสงเสรมการใชประโยชนจากกรอบความรวมมอของอาเซยนกบหนสวนการพฒนานอกอาเซยน ทงนโดยสงเสรมความรวมมอเพอการพฒนาในทกดานใหเปนบทบาททสรางสรรคของประเทศไทย และการสนบสนนการแกปญหาความยากจนและลดความเหลอมล าในอนภมภาคและในภมภาค การขบเคลอนการพฒนาภายใตกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) รวมทงการน ากฎเกณฑระเบยบปฏบตและมาตรฐานสากลทงในดานคณภาพสนคาและบรการ สทธแรงงาน ความเปนมตรตอสงแวดลอม ความมนคง ความโปรงใส และอนๆ มาเปนแนวปฏบตและบงคบใชส าหรบประเทศไทย

ดงนน ภายใตขอจ ากดของปจจยพนฐานส าหรบการพฒนาประเทศไทยในทกดานดงกลาว ทามกลางแนวโนมโลกทมการพฒนาเทคโนโลยใหมกาวหนาอยางรวดเรว และประเทศตางๆ ก าลงเรงพฒนานวตกรรมและน ามาใชในการเพมมลคาผลผลตและเพมผลตภาพการผลตเพอเปนอาวธส าคญในการตอสในสนามแขงขนของโลกและการใชในการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน จงเปนความทาทายอยางยงส าหรบประเทศไทยทจะตองเรงพฒนาปจจยพนฐานทางยทธศาสตรทกดาน ไดแก การลงทนเพอการวจยและพฒนา การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส ใหเปนระบบโครงขายทสมบรณและมประสทธภาพ การพฒนาทนมนษย และการปฏรปใหการบรหารจดการ

๓

มประสทธภาพ โปรงใส และมความรบผดชอบโดยเฉพาะอยางยงการปรบปรงดานกฎระเบยบและระบบ การบรหารราชการแผนดน โดยแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มงเนนการน าความคดสรางสรรคและการพฒนานวตกรรมเพอท าใหเกดสงใหมทมมลคาเพมทางเศรษฐกจทงในเรองกระบวนการผลตและรปแบบผลตภณฑและบรการใหมๆ การเปลยนแปลงเทคโนโลย รปแบบการด าเนนธรกจ และการปรบเปลยนวถชวตของผคนในสงคมทงทเปนการเปลยนแปลงอยางถอนรากถอนโคนและการพฒนาตอยอด รวมถงการใชนวตกรรมส าหรบการพฒนาสนคาและบรการทงในระดบพนบานจนถงระดบสงซงมผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนในวงกวาง ดงนน การพฒนาในชวง ๕ ปตอจากนไปจะเปนชวงทมงเนนการพฒนาบนฐานภมปญญาทเกดจากการใชความรและทกษะ การใชวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนาและการพฒนานวตกรรมน ามาใชในทกดานของการพฒนา การพฒนามความเปนมตรตอสงแวดลอมและสอดคลองกบกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน ขยายและสรางฐานรายไดใหมทครอบคลมทวถงมากขนควบคไปกบการตอยอดฐานรายไดเดม สงคมไทยมคณภาพและมความเปนธรรมโดยมทยนส าหรบทกคนในสงคมและไมทงใครไวขางหลง และเปนการพฒนาทเกดจากการผนกก าลงในการผลกดนขบเคลอนรวมกนของทกภาคสวน (Thailand 4.0)

ทงน เพอใหการขบเคลอนการพฒนาภายใตแนวคดและแนวทางดงกลาวขางตนเกดผลสมฤทธไดตามเปาหมายในชวงระยะเวลาตางๆ แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดเนนย าถงความจ าเปนทจะตองปรบเปลยนกลไกการบรหารราชการแผนดนส าคญๆ การปรบเปลยนกฎหมายและกฎระเบยบในหลายดาน รวมถงการปรบการบรหารจดการใหมธรรมาภบาลในทกระดบ ปลอดคอรรปชน และปรบเปลยนทศนคตของคนไทยในทกภาคสวนใหมคานยมทดงาม มวนย มความรบผดชอบ และมความพรอมทจะเปลยนแปลงและพรอมรบการเปลยนแปลงโดยยด หลกการรกษาผลประโยชนของสวนรวม และดวยสภาพปญหาทเรอรงและเชอมโยงกนซบซอนในขณะทม การเปลยนแปลงของปจจยภายนอกประเทศทจะสงผลตอการพฒนาประเทศไทยมากขน การพฒนาเชงรกเพอเสรมจดแขงและการแกปญหาจดออนดงกลาวใหสมฤทธผลไดอยางจรงจงนนตองเปนการเปลยนแปลงอยางขนานใหญส าหรบประเทศไทยทมแผนแมบทการพฒนาระยะยาวเปนกรอบแนวทางทจะก ากบทศทาง ดงนน ภาคสวนตางๆ ในสงคมไทยจงมความตระหนกรวมกนวาประเทศไทยจ าเปนตองมการจดท ายทธศาสตรชาตใหเปนแผนแมบททก าหนดเปาหมายอนาคตประเทศในระยะยาว ๒๐ ป (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙) โดยวางแนวทางการพฒนาหลกทตองด าเนนการภายใตทกรฐบาลอยางตอเนองเพอจะบรรลเปาหมายอนาคตของประเทศทวางไว โดยทแผนแมบทการพฒนาระยะยาวจะเปนกรอบทชวยก ากบใหการขบเคลอนการพฒนาประเทศในมตตางๆ มบรณาการกน แผนพฒนาและแผนเฉพาะดานในระดบตางๆ มความเชอมโยงเปนล าดบทเหมาะสมและสอดคลองกนภายใตยทธศาสตรชาต และการก าหนดเปาหมายในระยะยาวทชดเจนสงผลใหตองมความตอเนองในการแกปญหารากเหงาและการพฒนาพนฐานใหแขงแกรง รวมทงตองมปรบระบบการตดตามและประเมนผลใหสามารถก ากบใหเกดความเชอมโยงจากระดบยทธศาสตรสการจดสรรงบประมาณและการด าเนนงานในระดบปฏบตทสอดคลองกบเปาหมายทเปนผลผลต ผลลพธ และผลสมฤทธในทสด

การพฒนาภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงเปน ๕ ปแรกของการขบเคลอนยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) สการปฏบต โดยทยทธศาสตรชาต ๒๐ ปเปนแผนแมบทหลกของการพฒนาประเทศไทยใหมความมนคง มงคง และยงยน โดยไดก าหนดเปาหมายอนาคตประเทศไทยในระยะ ๒๐ ปพรอมทงประเดนยทธศาสตรและแนวทางหลกทจะขบเคลอนไปส เปาหมายระยะยาวของประเทศทไดก าหนดไว โดยมแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เปนเครองมอหรอกลไกส าคญทสดทถายทอดยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) สการปฏบตในล าดบแรกทขบเคลอนไปสการบรรลเปาหมายในระยะยาวไดในทสด โดยมกลไกตามล าดบตางๆ และกลไกเสรมอนๆ ในการขบเคลอนสการปฏบตใหเกดประสทธผลตามเปาหมาย ทงน

๔

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดก าหนดเปาหมายทจะตองบรรลใน ๕ ปแรกอยางชดเจนทงในมตเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม การก าหนดเปาหมายทจะบรรลในระยะ ๕ ปนนไดพจารณาและวเคราะหการตอยอด ใหเกดผลสมฤทธจากการด าเนนการตอไปอกใน ๓ แผนจวบจนถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๕ ในชวงป พ.ศ. ๒๕๗๕-๒๕๗๙ ซงเปนชวงสดทายของยทธศาสตรชาต การพฒนาจะบรรลเปาหมายอนาคตประเทศไทยเปนประเทศทพฒนาแลวภายในป ๒๕๗๙ ทก าหนดไวในยทธศาสตรชาต เปาหมายการพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ทงในระดบภาพรวมและรายสาขาของการพฒนาจงเปนรายละเอยดและองคประกอบของเปาหมายของยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ปในทกดาน โดยทแผนพฒนาฯ ฉบบตอๆ ไปกจะก าหนดเปาหมายและแนวทางการพฒนามารบชวงเมอผาน ๕ ปแรกชองชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ผานไป

๑.๑ หลกการส าคญของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จะมงบรรลเปาหมายในระยะ ๕ ป ทจะสามารถตอยอดในระยะตอไปเพอใหบรรลเปาหมายการพฒนาระยะยาวตามยทธศาสตรชาต ๒๐ ป โดยมหลกการส าคญของแผนพฒนาฯ ดงน

๑. ยด “หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” ตอเนองมาตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ เพอใหเกดบรณาการการพฒนาในทกมตอยางสมเหตสมผล มความพอประมาณ และมระบบภมคมกนและ การบรหารจดการความเสยงทด ซงเปนเงอนไขจ าเปนส าหรบการพฒนาทยงยนโดยมงเนนการพฒนาคนใหมความเปนคนทสมบรณ สงคมไทยเปนสงคมคณภาพ สรางโอกาสและมทยนใหกบทกคนในสงคมไดด าเนนชวตทดมความสขและอยรวมกนอยางสมานฉนท ในขณะทระบบเศรษฐกจของประเทศกเจรญเตบโตอยางตอเนอง มคณภาพ และมเสถยรภาพ การกระจายความมงคงอยางทวถงและเปนธรรม เปนการเตบโตท เปนมตรกบสงแวดลอม รกษาความหลากหลายทางชวภาพ ชมชนวถชวต คานยม ประเพณ และวฒนธรรม

๒. ยด “คนเปนศนยกลางการพฒนา” มงสรางคณภาพชวตและสขภาวะทดส าหรบคนไทย พฒนาคนใหมความเปนคนทสมบรณมวนย ใฝร มความร มทกษะ มความคดสรางสรรค มทศนคตทด รบผดชอบตอสงคม มจรยธรรมและคณธรรม พฒนาคนทกชวงวยและเตรยมความพรอมเขาสสงคมผสงอายอยางมคณภาพ รวมถงการสรางคนใหใชประโยชนและอยกบสงแวดลอมอยางเกอกล อนรกษ ฟนฟ ใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางเหมาะสม

๓. ยด “วสยทศนภายใตยทธศาสตรชาต ๒๐ ป” มาเปนกรอบของวสยทศนประเทศไทย ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ วสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” หรอเปนคตพจนประจ าชาตวา “มนคง มงคง ยงยน” โดยทวสยทศนดงกลาวสนองตอบตอผลประโยชนแหงชาต ไดแก การมเอกราช อธปไตย และบรณภาพแหง เขตอ านาจรฐ การด ารงอยอยางมนคงยงยนของสถาบนหลกของชาต การด ารงอยอยางมนคงของชาตและประชาชนจากภยคกคามทกรปแบบ การอยรวมกนในชาตอยางสนตสขเปนปกแผนมความมนคงทางสงคมทามกลางพหสงคมและการมเกยรตและศกดศรของความเปนมนษย ความเจรญเตบโตของชาต ความเปนธรรมและความอยดมสขของประชาชน ความยงยนของฐานทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม ความมนคงทางพลงงาน อาหารและน า ความสามารถในการรกษาผลประโยชนของชาตภายใตการเปลยนแปลงของสภาวะแวดลอมระหวางประเทศและการอยรวมกนอยางสนต ประสานสอดคลองกนดานความมนคงในประชาคมอาเซยนและประชาคมโลกอยางมเกยรตและศกดศร ประเทศไทยไมเปนภาระของโลกและสามารถเกอกลประเทศทมศกยภาพทางเศรษฐกจดอยกวา

๕

๔. ยด “เปาหมายอนาคตประเทศไทยป ๒๕๗๙” ทเปนเปาหมายในยทธศาสตรชาต ๒๐ ปมาเปนกรอบในการก าหนดเปาหมายทจะบรรลใน ๕ ปแรกและเปาหมายในระดบยอยลงมา โดยทเปาหมายและตวชวดในดานตางๆ มความสอดคลองกบกรอบเปาหมายทยงยน (SDGs) ทงน เปาหมายประเทศไทยใน ป ๒๕๗๙ ซงเปนทยอมรบรวมกนนนพจารณาจากทงประเดนหลกและลกษณะของการพฒนา ลกษณะฐานการผลตและบรการส าคญของประเทศ ลกษณะของคนไทยและสงคมไทยทพงปรารถนา และกลมเปาหมายในสงคมไทย โดยก าหนดไวดงน “เศรษฐกจและสงคมไทยมการพฒนาอยางมนคงและยงยนบนฐานการพฒนา ทยงยน สงคมไทยเปนสงคมทเปนธรรมมความเหลอมล านอย คนไทยเปนมนษยทสมบรณ เปนพลเมองทมวนย ตนรและเรยนรไดดวยตนเองตลอดชวต มความร มทกษะและทศนคตทเปนคานยมทด มสขภาพรางกายและจตใจทสมบรณ มความเจรญเตบโตทางจตวญญาณ มจตสาธารณะและท าประโยชนตอสวนรวม มความเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยน และพลเมองโลก ประเทศไทยมบทบาททส าคญในเวทนานาชาต ระบบเศรษฐกจตงอยบนฐานของการใชนวตกรรมน าดจทล สามารถแขงขนในการผลตไดและคาขายเปน มความเปนสงคมประกอบการ มฐานการผลตและบรการทมคณภาพและรปแบบทโดดเดนเปนทตองการในตลาดโลก เปนฐานการผลตและบรการทส าคญ เชน การใหบรการคณภาพทงดานการเงน ระบบโลจสตกส บรการดานสขภาพ และทองเทยวคณภาพ เปนครวโลกของอาหารคณภาพและปลอดภย เปนฐานอตสาหกรรมและบรการอจฉรยะทเปนอตสาหกรรมแหงอนาคตทใชนวตกรรม ทนมนษยทกษะสงและเทคโนโลยอจฉรยะ มาตอยอดฐานการผลตและบรการทมศกยภาพในปจจบนและพฒนาฐานการผลตและบรการใหมๆ เพอน าประเทศไทยไปสการมระบบเศรษฐกจ สงคม และประชาชนทมความเปนอจฉรยะ”

๕. ยด “หลกการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทลดความเหลอมล าและขบเคลอนการเจรญเตบโตจากการเพมผลตภาพการผลตบนฐานของการใชภมปญญาและนวตกรรม” แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มงเนนการสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทมความครอบคลมทวถงเพอเพมขยายฐานกลมประชากรชนกลางใหกวางขน โดยก าหนดเปาหมายในการเพมโอกาสทางเศรษฐกจ โอกาสทางสงคม และรายไดของกลมประชากรรายไดต าสดรอยละ ๔๐ ใหสงขน นอกจากน การเพมผลตภาพการผลตบนฐานของการใชภมปญญาและพฒนานวตกรรมนบเปนหวใจส าคญในการขบเคลอนการพฒนาในระยะตอไปส าหรบทกภาคสวนในสงคมไทย โดยทเสนทางการพฒนาทมงสการเปนประเทศทพฒนาแลวนนก าหนดเปาหมายทงในดานรายได ความเปนธรรม การลดความเหลอมล าและขยายฐานคนชนกลาง การสรางสงคมทมคณภาพและมธรรมาภบาล และความเปนมตรตอสงแวดลอม

๖. ยด “หลกการน าไปสการปฏบตใหเกดผลสมฤทธอยางจรงจงใน ๕ ปทตอยอดไปสผลสมฤทธทเปนเปาหมายระยะยาว” จากการทแผนพฒนาฯ เปนกลไกเชอมตอในล าดบแรกทจะก ากบและ สงตอแนวทางการพฒนาและเปาหมายในยทธศาสตรชาต ๒๐ ปใหเกดการปฏบตในทกระดบและในแตละดานอยางสอดคลองกน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงใหความส าคญกบการใชกลไกประชารฐทเปนการรวมพลงขบเคลอนจากทงภาครฐ เอกชน และประชาชน และการก าหนดประเดนบรณาการของการพฒนาทมล าดบความส าคญสง และไดก าหนดในระดบแผนงาน/โครงการส าคญทจะตอบสนองตอเปาหมายการพฒนาไดอยางแทจรง รวมทงการก าหนดเปาหมายและตวชวดทมความครอบคลมหลากหลายมตมากกวาในแผนพฒนาฯ ฉบบทผานๆ มา ในการก าหนดเปาหมายไดค านงถงความสอดคลองกบเปาหมายระยะยาวของยทธศาสตรชาตและการเปนกรอบก ากบเปาหมายและตวชวดในระดบยอยลงมาทจะตองถกสงตอและก ากบใหสามารถด าเนนการใหเกดขนอยางมผลสมฤทธภายใตกรอบการจดสรรงบประมาณ การตดตามและประเมนผลการใชจายเงนงบประมาณแผนดนและการตดตามประเมนผลการปฏบตราชการรวมทงการพฒนาระบบราชการท

๖

สอดคลองเปนสาระเดยวกนหรอเสรมหนนซงกนและกน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงก าหนดประเดนบรณาการเพอการพฒนาเพอเปนแนวทางส าคญประกอบการจดสรรงบประมาณแผนดน รวบรวมและก าหนดแผนงาน/โครงการส าคญในระดบปฏบต และก าหนดจดเนนในการพฒนาเชงพนทในระดบสาขาการผลตและบรการและจงหวดทเปนจดยทธศาสตรส าคญในดานตางๆ

๑.๒ จดเปลยนส าคญในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท ๑๒ แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ นบวาเปนจดเปลยนทส าคญในหลายเรอง ไดแก (๑) การก ากบกรอบเปาหมายและแนวทางการพฒนาหลก ในระยะยาวดวยยทธศาสตรชาต ๒๐ ป โดยทแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เปนกลไกเชอมโยงสการขบเคลอน การพฒนาโดยก าหนดเปาหมายทจะตองบรรลและแนวทางพฒนาทตองด าเนนการในชวง ๕ ปแรกของยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (๒) การปรบเปลยนเรองการเชอมตอกบการแปลงแผนสการปฏบตใหมกรอบและทศทางในการก ากบทชดเจนขน นนคอ แผนพฒนาฯ ฉบบนไดก าหนดแนวทางการพฒนาในรายละเอยดทจะเชอมตอถงการปฏบตโดยไดก าหนดแผนงาน/โครงการกลมส าคญๆ ทตองด าเนนการในระดบแผนงานและโครงการส าคญ ในชวง ๕ ปแรกของการขบเคลอนยทธศาสตรชาตสการปฏบตเพอใหเกดความชดเจนใน การปฏบตโดยใชกลไกแผนเฉพาะดาน ยทธศาสตรกระทรวง แผนการพฒนาภาค แผนพฒนาจงหวดและ กลมจงหวด และแผนปฏบตการประจ าปของหนวยงานตางๆ ในการขบเคลอนตามแนวยทธศาสตรนนๆ ใหบรรลผล โดยจะตองมการจดสรรงบประมาณแบบบรณาการประเดนการพฒนาและเชงพนทและ มการก าหนดตวชวดในการตดตามและประเมนผลทเปนระบบเชอมโยงทสามารถสะทอนถงผลลพธและผลสมฤทธของการพฒนาไดอยางแทจรง ซงในชวง ๕ ปตอจากนไประบบการจดสรรงบประมาณ การบรหารจดการงบประมาณแผนดน แผนส าหรบการบรหารราชการแผนดน กฎระเบยบเรองวนยการเงนการคลงภาครฐ และระบบการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานตามยทธศาสตรการพฒนาและระบบการตดตามและประเมนผลการปฏบตราชการของหนวยงานภาครฐจะตองมการเปลยนแปลงอยางมากเพอการรองรบความทาทายในการขบเคลอนสการปฏบตทสมฤทธผล ในขณะเดยวกนแนวทางการพฒนาซงเปนรายละเอยดภายใตยทธศาสตรทง ๑๐ ยทธศาสตรนนไดก าหนดใหครอบคลมในหลากหลายประเดนและแนวทาง การพฒนาเฉพาะดานซงหนวยงานรบผดชอบไดก าหนดไวแลวภายใตแผนเฉพาะดานหรอก าลงด าเนนการ ทงน มจดประสงคเพอการบรณาการประเดนการพฒนาและเพอสนบสนนใหเกดการด าเนนการอยางตอเนองและเกดการตอยอดใหสามารถด าเนนการไดสมฤทธผล (๓) แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ก าหนดแนวทางการพฒนาจงหวด ภาค และเมองทก าหนดพนทเปาหมายและสาขาการผลตและบรการเปาหมายทเปนแนวทางปฏบต ทชดเจนลงไปเพอก ากบใหการขบเคลอนการพฒนาเชงพนท จงหวด ภาค และเมองเกดผลสมฤทธโดยสอดคลองกบเปาหมายรวมของประเทศ และ (๔) แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดก าหนดประเดนและแนวทาง ทสนบสนนการขบเคลอนประเดนการปฏรปประเทศทสภาปฏรปแหงชาตและสภาขบเคลอนการปฏรปไดเสนอ โดยมงเนนในเรองทมความชดเจนและตองเรงด าเนนการใหแลวเสรจในชวง ๕ ปตอจากนไป ซงนบวาเปน ทงชวงเวลาส าคญของการปฏรปประเทศและวางรากฐานเพอการพฒนาในระยะยาวใหมความมนคง มงคง และยงยน

นอกจากนน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ยงคงมงเสรมสรางกลไกการพฒนาใหมประสทธภาพและสอดคลองกบสถานการณทเปนปจจบนมากขนทงกลไกทเปนกฎหมายและกฎ ระเบยบตางๆ และกลไก การท างานในรปแบบของคณะกรรมการหรอหนวยงานทรบผดชอบการขบเคลอนยทธศาสตรในทกระดบ ใหมความเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณ ลดความซ าซอนทงในระดบประเทศและระดบพนท ใหด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ และในขณะเดยวกนกเพมบทบาทของกลไกภาคองคความร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคใหเปนเครองมอหลกในการขบเคลอนการพฒนาในทกภาคสวน

๗

๒. สภาพแวดลอมการพฒนาและประเดนการพฒนาส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

๒.๑ เงอนไขและสภาพแวดลอมของการพฒนา

การพฒนาประเทศไทยภายใตแนวทางการพฒนาทก าหนดดวยแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ (พ.ศ. ๒๕๐๔-พ.ศ. ๒๕๐๙) มาจนถงปจจบนทสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สงผลใหประเทศไทยมระดบการพฒนาทสงขนตามล าดบทงในดานเศรษฐกจและสงคม อาท เศรษฐกจมขนาดและฐานการผลตและบรการทใหญขน รายไดประชาชนสงขน ปญหาความยากจนลดลง คณภาพชวตประชาชนดขนอนเนองจากการบรการทางสงคมทกดานทมความครอบคลมทวถงมากขน และโครงสรางพนฐานมการพฒนาครอบคลมมากขน รวมทงผลของการด าเนนนโยบายการคาการลงทนเสรและการขยายความรวมมอกบมตรประเทศทงในรปทวภาคและพหภาค และความรวมมอกบประเทศในอนภมภาคและอาเซยนทมความเขมขนและชดเจนขนตงแตป ๒๕๕๘ ไดขยายโอกาสดานการคาและการลงทนของไทยเพมขน และสงผลใหฐานการผลตและบรการของประเทศไทยมความเขมแขงและโดดเดนในหลายสาขา

ในชวงเวลาเกอบ ๖ ทศวรรษทผานมา เศรษฐกจไทยมการขยายตวเฉลยรอยละ ๖.๐ ตอป ฐานเศรษฐกจไดเปลยนจากฐานเกษตรเขมขนมาเปนฐานการผลตอตสาหกรรมทเขมขนตงแตชวงป ๒๕๓๐ เปนตนมา และเรมเขาสฐานบรการสมยใหมมากขนตามล าดบในชวง ๑๐ กวาปทผานมา ดวยฐานเศรษฐกจ ทขยายใหญขนและรายไดตอหวทเพมขนประเทศไทยไดเปลยนสถานะจากประเทศดอยพฒนามาเปนประเทศทถกจดอยในกลมประเทศทมรายไดระดบปานกลางตอนบนมาตงแตป ๒๕๓๑ โดยมรายไดตอหวเทากบ ๒๙,๓๐๗ บาทตอป และไดขยบสงขนมาอยในกลมบนของกลมประเทศระดบรายไดปานกลางตงแตป ๒๕๕๓ และลาสดในป ๒๕๕๗ รายไดประชาชาตตอหวเพมขนเปน ๔,๑๒๑๑ ดอลลาร สรอ. ตอป ฐานการผลตและบรการมความหลากหลายมากขน ฐานการสงออกสนคาอตสาหกรรมใหญขนมาก หลายสาขาการผลตและบรการสามารถแขงขนและมสวนแบงในตลาดโลกสงขนและสรางรายไดเงนตราตางประเทศในระดบสง อาท กลมยานยนต อเลกทรอนกสและเครองใชไฟฟา อตสาหกรรมอาหาร สนคาเกษตร การทองเทยว และบรการ ดานสขภาพ ในขณะเดยวกนการด าเนนนโยบายเศรษฐกจแบบเสรกสงผลใหประเทศไทยมความเปนสากลมากขนทงในเรองมาตรฐานสนคาและบรการ กฎระเบยบตางๆ โดยทความรวมมอระหวางประเทศไทยกบนานาชาตทงในรปของทวภาคและพหภาคซงเปนกลไกและชองทางในการสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และการเมองของประเทศกมความกาวหนาไปมาก รวมทงกรอบความรวมมอทชวยท าใหประเทศไทยสามารถยกระดบมาตรฐานตางๆ ไปสระดบสากลกมความคบหนามากขน ทงนมลค าการคาและการลงทนระหวางประเทศไดเพมขนอยางตอเนอง โดยในป ๒๕๕๘ มลคาการคาระหวางประเทศทงในรปของสนคาและบรการรวมกนสงถง ๑๗.๒ ลานลานบาท หรอคดเปนรอยละ ๑๒๖.๙ ของขนาดเศรษฐกจไทยซงวดโดยมลคาการผลตรวมในประเทศ (Gross Domestic Products: GDP) ส าหรบสงคมไทยและคนไทยกมความเปนสากลมากขน ประชาชนไทยมทกษะภาษาตางประเทศและองคความรในเรองมาตรฐาน กฎระเบยบและสถานการณ การเปลยนแปลงในระดบโลกมากขน รวมทงมการผสมผสานวฒนธรรมทหลากหลายมาใชในการด าเนนชวตอยางมคณคามากขน

๑ ขอมลดงกลาวเปนขอมล GNI per Capita (GDP per Capita อยท ๖,๐๓๔ ดอลลาร สรอ. ตอหวตอป) โดยส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต (สศช.)

๘

ฐานเศรษฐกจทใหญขนสงผลใหการจางงานเพมขนเปน ๓๘.๐ ลานคนจากประชากร วยแรงงาน ๓๘.๕ ลานคน อตราการวางงานเฉลยไมถงรอยละ ๐.๙ ปญหาความยากจนจงลดลงตามล าดบ ทงจ านวนประชากรใตเสนความยากจนและสดสวนของประชากรทยากจนตอจ านวนประชากรทงหมด โดยทสดสวนคนจนลดลงจากรอยละ ๒๐.๐ ในป ๒๕๕๐ เปนรอยละ ๑๐.๕ ในป ๒๕๕๗ ขณะทจ านวนประชากร ใตเสนความยากจนลดลงจากจ านวน ๑๒.๗ ลานคนในป ๒๕๕๐ เปน ๗.๑ ลานคนในป ๒๕๕๗ คณภาพชวตคนไทยโดยเฉลยดขนในทกระดบ โอกาสการไดรบการศกษา การเขาถงบรการสาธารณสข บรการสาธารณะและโครงสรางพนฐานตางๆ และการคมครองทางสงคมอนๆ รวมถงการเขาถงทรพยากรตางๆ มความครอบคลมและมคณภาพดขนตามล าดบ เชน ในป ๒๕๕๘ ประชาชนไทยมหลกประกนสขภาพครอบคลมกวารอยละ ๙๙.๙ ขณะทกลมผดอยโอกาสมหลกประกนทางรายไดมนคงขนและมความครอบคลมมากขน อายคาดเฉลยสงขนตอเนองโดยอายคาดเฉลยเมอแรกเกดเพศชาย ๗๑.๖ ป และเพศหญง ๗๘.๔ ป จ านวน ปการศกษาเฉลยของประชากรไทยในวย ๑๕-๕๙ ปเพมขนเปน ๑๐.๑ ป

อยางไรกด ประเทศไทยยงประสบปญหาคณภาพในเกอบทกดาน อาท คณภาพคนต าทงในดานความร ทกษะ และทศนคต มปญหาดานคณธรรม จรยธรรม ประชากรจ านวนไมนอยไมเคารพสทธผอนและไมยดผลประโยชนสวนรวมเปนส าคญ จงซ าเตมปญหาการขาดแคลนปรมาณก าลงแรงงานในภาวะทโครงสรางประชากรเปลยนแปลงเขาสสงคมสงวยอยางรวดเรว นอกจากนน ประเทศไทยยงประสบปญหาคณภาพบรการสาธารณะ คณภาพการศกษาและบรการดานสาธารณสข และการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส รวมทงการบรหารจดการน ายงไมเปนระบบโครงขายทสมบรณและการพฒนามความลาชา โครงสรางพนฐานยงคงมปญหาในหลายดาน อาท รปแบบการขนสงยงไมสามารถปรบเปลยนใหมประสทธภาพไดตามเปาหมาย การบรหารจดการยงขาดเอกภาพ รวมทงการใหบรการยงไมทวถง ไมเพยงพอ ไมมคณภาพ กระจกตวอยในเมอง และมราคาคาบรการคอนขางสง นอกจากน กฎหมายทเกยวของยงเปนอปสรรคตอ การพฒนาโครงสรางพนฐานและโลจสตกส การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมกนบวามความลาชา มการลงทนในการวจยและพฒนานอยไมเพยงพอ การวจยทด าเนนการไปแลวไมถกน ามาใชใหเกดประโยชนเชงเศรษฐกจและสงคมไดอยางคมคา และการพฒนานวตกรรมมนอย

ปญหาดงกลาวขางตนสวนหนงเปนผลพวงจากปญหาการบรหารจดการภาครฐทประสทธภาพต า ขาดความโปรงใส และขาดความรบผดชอบ และการด าเนนงานเพอการพฒนาทขาดความตอเนอง ในขณะทการบงคบใชกฎหมายยงขาดประสทธผล และกฎระเบยบตางๆ ลาสมยไมทนกบการเปลยนแปลง ธรรมาภบาลและการบรหารจดการประเทศยงไมบรรลเปาหมาย แมวาบรการสาธารณะทจดใหกบประชาชนและภาคเอกชนจะพฒนาได เรวขน แต เมอเทยบกบตางประเทศ ประเทศไทยยงมความลาชาและไมไดมาตรฐานสากล ประกอบกบภาครฐมโครงสรางทใหญและซบซอนขน มคาใชจายดานบคลากรสงขนอยางตอเนอง กระบวนการจดสรรงบประมาณใชเวลาคอนขางนาน ซงไมทนกบสภาพปญหาและความตองการของประชาชน นอกจากนน การใชจายงบประมาณยงไม เกดประสทธภาพและประสทธผลเทาท ควร ขาดความโปรงใสและธรรมาภบาล ในขณะทคณภาพของบคลากรภาครฐลดลงเนองจากการเขาท างานในภาครฐไมใชทางเลอกแรกของคนทมความสามารถหรอการศกษาทอยในเกณฑดเหมอนในอดต ในขณะทบคลากรทมความสามารถลาออกจ านวนมากเพราะมทางเลอกอนๆ ทดกวา สาเหตส าคญคอ ภาครฐขาดการพฒนาเสนทางอาชพทชดเจนและขาดการพฒนาระบบการฝกอบรมบคลากรทสอดคลองกบบรบทของการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก รวมทงปญหาคอรรปชนไดขยายวงกวางทงในภาครฐและเอกชน

๙

ภายใตเงอนไขและสภาพแวดลอมของการพฒนาดงกลาวสงผลให ระบบเศรษฐกจโดยรวม มผลตภาพการผลตรวมต าและตองอาศยการเพมปรมาณเปนแรงขบเคลอนหลก ขณะทโครงสรางเศรษฐกจ มสดสวนภาคการคาระหวางประเทศตอขนาดของเศรษฐกจสงกวาเศรษฐกจภายในประเทศมาก จงม ความออนไหวและผนผวนตามปจจยภายนอกเปนส าคญ ฐานการผลตเกษตรและบรการมผลตภาพการผลตต าโดยทการใชองคความร เทคโนโลย และนวตกรรมเพอการเพมมลคายงมนอย รายไดเกษตรกรยงอยในระดบต ากวาสาขาการผลตและบรการอนๆ มาก จงเปนความเหลอมล าทางดานรายไดซงมสาเหตส าคญมาจากปญหาดานคณภาพดงกลาวแลว นอกจากนน สงคมไทยยงมความเหลอมล าสงและขาดความเปนธรรมในดานอนๆ อกมากมายทกอใหเกดความแตกแยกในสงคมไทย ความเหลอมล าทางรายไดระหวางคนจนกบคนรวย มแนวโนมดขนเพยงเลกนอย คาสมประสทธความไมเสมอภาคดานรายได (Gini Coefficient) ลดลงจาก ๐.๔๙๓ ในป ๒๕๔๗ เหลอ ๐.๔๖๕ ในป ๒๕๕๖ ในดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ยงมปญหาการใชอยางสนเปลอง รอยหรอ และเสอมโทรมลงอยางรวดเรว มภาวะขยะลนเมองและสงแวดลอมเสอมโทรมลงในทกดาน ในประเดนดานความมนคงภายในประเทศกมความซบซอน ปญหาสะสมมานาน และขยายวงกวางจากเดม จนมสญญาณเตอนถงความเสยหายทก าลงเกดขนอยางมนยยะส าคญ อาท การลวงละเมดสถาบนหลกของชาต สรางความขดแยงในชาต และปญหาความเหนตางทางความคดของคนในชาตกอใหเกดความขดแยงทมรากฐานความแตกตางทางความคดและอดมการณบนพนฐานทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมอง และปญหาสถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต

ในดานเศรษฐกจ เมอพจารณาอตราการขยายตวทางเศรษฐกจตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ เปนตนมา พบวาเศรษฐกจไทยขยายตวในอตราสงในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑ ถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๖ (พ.ศ.๒๕๐๔ - พ.ศ.๒๕๓๔) กอนทจะเรมชะลอตวในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๗ เมอการสงออกและการลงทนเรมชะลอตว กอนทจะเกดวกฤตเศรษฐกจและการเงนครงเลวรายทสดในประวตศาสตรการพฒนาประเทศไทยในป ๒๕๔๐ และการวางแผนเพอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศหลงจากทประเทศเผชญกบภาวะวกฤตทางการเงนอยางรนแรงในป ๒๕๔๐ ตอเนองถงป ๒๕๔๑ ไดนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนแนวทางปฏบตตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ตอเนองมาจนถงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เพอใหทกภาคสวนสรางภมคมกนและมการบรหารจดการความเสยงทเหมาะสม ประสบการณในชวงวกฤตเศรษฐกจและการเงนในป ๒๕๔๐ – ๒๕๔๑ ไดสงผลใหภาครฐและภาคเอกชนปรบตวในการบรหารความเสยงและสรางภมคมกนใหดขนตามแนวคดการบรหารจดการทด ไดแก การด าเนนการทมประสทธภาพ โปรงใส รบผด รบชอบ และตรวจสอบไดอยางเปนระบบดขน มการก ากบดแลวนยทางการเงนการคลงทก าหนดกรอบของความยงยนทางการคลงเปนแนวปฏบตทดขนและฐานะการคลงมความมนคงมากขน และฐานะเงนส ารองระหวางประเทศอยในระดบสง มการปรบปรงในเรองกฎหมาย กฎระเบยบตางๆ ใหมการด าเนนการอยางเปนระบบและสอดคลองกบโครงสรางทางเศรษฐกจและสงคมมากขน มการสรางความเปนธรรมใหกบกลมตางๆ โดยสามารถคมครองผบรโภคและประชาชนจากการถกเอารดเอาเปรยบไดดขน และสรางบรรยากาศของ การแขงขนในตลาดและด าเนนมาตรการสนบสนนใหการด าเนนธรกจในประเทศไทยมความสะดวกคลองตว มากขน รวมทงการบรหารจดการเศรษฐกจมหภาคกมประสทธภาพมากขน และตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ เปนตนมาประเทศไทยกใหความส าคญในการขยายการลงทนในโครงสรางพนฐานทเปนระบบโครงขายในเชงยทธศาสตรการพฒนามากขน มการตงเปาหมายในการเพมการลงทนเพอการวจยและพฒนาและจดสรรงบประมาณเพอการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมมากขนตามล าดบ รวมทงการททกภาคสวนไดน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนหลกในการพฒนาในทกระดบเปนวงกวางมากขนกไดสงผลใหประเทศสามารถผานพนวกฤตตางๆ หลงจากนนไดดขน

๑๐

อยางไรกด เมอเปรยบเทยบกบหลายประเทศนบวาอนดบขดความสามารถในการแขงขนของไทยปรบตวดขนชาและลดลงในบางชวงเวลาทเศรษฐกจผนผวน ทงน อนดบความสามารถในการแขงขนซงจดโดย International Institute for Management Development (IMD) ของประเทศไทยอยในอนดบท ๓๐ จากจ านวนประเทศทงหมด ๕๙ ประเทศ ตงแตป ๒๕๕๕ เปนตนมา และลาสดในป ๒๕๕๙ อนดบไดปรบดขนเลกนอยเปนอนดบท ๒๘ จากจ านวนประเทศทงหมด ๖๑ ประเทศ ซงชวาความสามารถในการแขงขนโดยรวมของไทยในชวง ๕ ปของแผนพฒนาฯ เมอเทยบกบตางประเทศยงปรบตวดขนไดนอยมาก ส าหรบความยากงายในการด าเนนธรกจ (Ease of Doing Business: EODB) ลาสดในป ๒๕๕๙ ไทยอยในอนดบท ๔๙ จากจ านวนประเทศทงหมด ๑๘๙ ประเทศ จวบจนถงปจจบนกลาวไดวาขอจ ากดตอการเพมขดความสามารถ ในการแขงขนของไทยในชวงทผานมานนเกดจากปจจยหลกทงในเรองปญหาคณภาพคนต า การลงทนใน การวจยและพฒนาเพอพฒนาดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมยงมนอย คณภาพของโครงสรางพนฐานยงไมดและระบบโลจสตกสขาดความเปนระบบทสมบรณจงมตนทนสง และปญหาในดานบรหารจดการของภาครฐและกฎระเบยบตางๆ ทลาสมยและขาดประสทธผลในการบงคบใช รวมทงปญหาคอรรปชน และเมอเผชญกบปญหาวกฤตเศรษฐกจโลกเปนครงคราวและภยพบตทางธรรมชาตเชนการเกดอทกภยครงใหญในป ๒๕๕๔ เศรษฐกจไทยกมความผนผวนไดงาย และโดยรวมเศรษฐกจขยายตวในอตราทต ากวาศกยภาพมาตอเนองหลายป โดยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ๑๐ และ ๑๑ เศรษฐกจไทยขยายตวในอตรารอยละ ๕.๘ ๓.๐ และ ๓.๔ ตามล าดบ และรวมชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘-๑๑ เศรษฐกจขยายตวเพยงเฉลยรอยละ ๓.๑๒ และมความชดเจนวาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ประเทศไทยอยในสถานการณทก าลงสญเสยความไดเปรยบอยางชดเจนมากขนทงในดานตนทนแรงงานและยงไมสามารถแขงขนกบประเทศทมความกาวหนาและความสามารถในการแขงขนทางนวตกรรมและความคดสรางสรรคได ซงจะเปนอปสรรคส าคญตอการพฒนาประเทศเปนประเทศทพฒนาแลวได

ในขณะทโครงสรางการผลตไดเปลยนผานจากภาคเกษตรไปสภาคอตสาหกรรมและบรการอยางตอเนอง ภาคอตสาหกรรมมการสงสมองคความรและเทคโนโลยการผลต เพมขนอยางตอเนอง มการเปลยนผานจากการผลตอตสาหกรรมขนปฐมโดยการลงทนตางชาตในระยะแรก มาเปนโครงสรางทมการใชเทคโนโลยทซบซอนมากขนโดยการรวมลงทนของนกลงทนไทยมสดสวนสงขน ประเทศไทยกลายเปนฐานการสงออกสนคาอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยขนสงทส าคญมากขน เชนเดยวกบการผลตสาขาบรการขยายฐานกวางขนจากบรการดงเดมในกลมทองเทยวโดยมความเชยวชาญหลากหลายมากขนตามล าดบทงในดานการเงน บรการสขภาพ และอนๆ อยางไรกด การพฒนาในภาคเกษตรมความลาชากวาในสาขาเศรษฐกจอนๆ ผลตภาพการผลตต าเนองจากการน าเทคโนโลยเขามาใชสนบสนนมนอย ในขณะทคณภาพดนแยลง มการใชทดนไมเหมาะสม และการบรหารจดการน ายงไมเปนระบบ สาขาเกษตรตองเผชญกบความผนผวนของสภาพภมอากาศและราคาสนคาโดยไมมระบบประกนความเสยงทเหมาะสม การใหความชวยเหลอโดยรฐในลกษณะของการอดหนนโดยไมไดยดโยงเขากบการเพมประสทธภาพจงเปนภาระงบประมาณในระดบสงอยางตอเนอง

ในดานสงคม ศกยภาพและระดบคณภาพชวตของคนไทยหลายดานยงต ากวาเปาหมายและไมสอดคลองกบทศทางการพฒนาเศรษฐกจและสงคมบนฐานความร ปญหาส าคญ เชน การศกษาและ การเรยนรของคนไทยยงมปญหาเชงคณภาพ เดกปฐมวยยงมพฒนาการทลาชากวาวยเพราะครอบครวไมมความรและขาดเวลาในการเลยงดอยางเหมาะสม และเดกวยเรยนยงมปญหาดานสตปญญาเพราะคณภาพการศกษาไทยอยในระดบต า ประกอบกบการขาดการฝกทกษะทแปลงความรสทกษะทเพยงพอ จงสงผลใหวยแรงงานมผลตภาพการผลตต า อกปญหาหนงทส าคญและเปนขอจ ากดตอการพฒนาทนมนษยของไทย ๒ สศช. คาดการณเศรษฐกจไทยขยายตวรอยละ ๓.๐-๓.๕ ในป ๒๕๕๙

๑๑

คอการทคนไทยสวนใหญยงมพฤตกรรมและปจจยแวดลอมทเสยงตอการท าลายสขภาพ จนท าใหประชากรทเจบปวยดวยโรคไมตดตอเรอรงเพมมากขนและเสยชวตกอนวยอนควรจากโรคไมตดตอเนองจากมพฤตกรรมการบรโภคทไมเหมาะสมและขาดการออกก าลงกายอยางตอเนอง รวมทงปจจยแวดลอมอนๆ ไดแก การมการศกษาและรายไดนอยท าใหขาดความรความเขาใจและทางเลอกในการด าเนนชวต อาท ความเสยงในการบรโภคอาหารไมปลอดภย การผจญกบปญหามลพษในอากาศ และการเสยชวตจากอบตเหตทางถนน

ในขณะเดยวกน ประเทศไทยกมความเสยงจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทจะสงผลตอคณภาพชวต ศกยภาพทางเศรษฐกจ และสภาพทางสงคมในดานตางๆ โครงสรางประชากรไทยไดเปลยนแปลงเขาสสงคมสงวยมากขนตามล าดบและจะเขาสสงคมสงวยอยางสมบรณเมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยทสดสวนผสงอายจะเพมขนเปนรอยละ ๑๙.๘ ของจ านวนประชากรทงหมด ในขณะทจ านวนประชากรวยแรงงานไดเรมลดลงมาตงแตป ๒๕๕๘ เปนตนมา สงผลใหเกดการขาดแคลนแรงงานในภาวะทผลตภาพแรงงานไทยยงต า เนองจากปญหาคณภาพแรงงาน ความลาชาในการพฒนาเทคโนโลย และปญหาการบรหารจดการจงเปนขอจ ากดในการเพมขดความสามารถในการแขงขนและศกยภาพการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ รวมทงการสรางรายไดและการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนดวย และเมอประกอบกบคณภาพคนทยงต าในทกชวงวยทจะสงผลกระทบตอเนองกนกจะยงเปนอปสรรคส าหรบการพฒนาประเทศ ตงแตพฒนาการไมสมวยในเดกปฐมวย ผลลพธทางการศกษาของเดกวยเรยนคอนขางต า การพฒนาความรและทกษะของแรงงานไมตรงกบตลาดงาน ขณะทผสงอายมปญหาสขภาพและมแนวโนมอยคนเดยวสงขน รวมทงการเลอนไหลของวฒนธรรมตางชาตทเขามาในประเทศไทยผานสงคมยคดจทลโดยทคนไทยจ านวนไมนอยยงไมสามารถคดกรองและเลอกรบวฒนธรรมไดอยางเหมาะสม สงผลตอวกฤตคานยม ทศนคต และพฤตกรรมในการด าเนนชวต

นอกจากน การแกไขปญหาความยากจนและความเหลอมล ายงตองเรงด าเนนการใหบรรลเปาหมาย ปจจบนความยากจนยงกระจกตวหนาแนนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอ ในขณะทความแตกตางของรายไดระหวางกลมคนรวยทสดกบกลมคนจนทสดแตกตางกนถง ๓๔.๙ เทาในป ๒๕๕๖ สาเหตพนฐานส าคญมาจากคณภาพบรการทางสงคมทเปนสวนส าคญในการพฒนาคนมความแตกตางกนระหวางในพนทและเมอง โครงสรางเศรษฐกจทไมสมดล การกระจายโอกาสของการพฒนายงไมทวถง และการเขาถงกระบวนการยตธรรมยงมความเหลอมล า รวมทงโอกาสการเขาถงขอมลขาวสาร องคความร แหลงทน และบรการทางสงคมทมคณภาพส าหรบประชาชนทอยในพนทหางไกลกมในวงแคบกวาซงในอนาคตนนมแนวโนมทจะมความเสยงมากขน ทามกลางการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทรวดเรวในทกดาน ความเหลอมล ามความรนแรงมากขน แตในดานการพฒนาชมชนซงเปนจดเนนส าคญมาตลอดชวง ๓ แผนพฒนาฯ ทผานมาสงผลใหชมชนมความเขมแขงมากขน มการรวมกลมเชอมโยงเปนเครอขายเพอท ากจกรรมทงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เพอแกปญหาและสนองตอบความตองการของชมชนไดดขน อาท ชมชนจดการภยพบต การจดท าแผนชมชนทครอบคลมทกพนท และบรณาการเปนแผนต าบลเพอเชอมโยงกบแผนขององคกรปกครองสวนทองถน แผนพฒนาอ าเภอ และแผนพฒนาจงหวด และการรวมกนเปนกลมธรกจชมชนและอาชพรอยละ ๓๒.๕๑ และองคกรการเงนรอยละ ๒๖.๗๗ ขององคกรทงหมด

ในดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมนบวายงเปนปญหาส าคญของประเทศไทย ทรพยากรธรรมชาตถกน าไปใชในการพฒนาจ านวนมากและเกดความเสอมโทรมลงมากอยางตอเนอง มปญหาความขดแยงในการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตมากขนทงระหวางรฐและประชาชน และระหวางประชาชนในกลมตางๆ กนเอง ประกอบกบการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศมลกษณะรวมศนย ขาดการเชอมโยงกบพนท สงผลกระทบตอปญหาตางๆ ไดแก พนทปาไมลดลง ทรพยากรดนเสอมโทรมท าให

๑๒

ความหลากหลายทางชวภาพถกคกคาม ระบบนเวศชายฝงถกท าลาย และทรพยากรน ายงมสวนทไมสามารถจดสรรไดตามความตองการ ปญหาสงแวดลอมเพมสงขนตามการขยายตวของเศรษฐกจและชมชนเมอง โดยมปญหาส าคญๆ เชน ปญหาขยะมลฝอยยงไมไดรบการแกไขอยางมประสทธภาพ การเกดขยะมลฝอยเฉลยตอคนตอวนเพมสงขนจาก ๑.๐๔ กโลกรม/คน/วนในป ๒๕๕๓ เปน ๑.๑๑ กโลกรม/คน/วน ในป ๒๕๕๗ ปรมาณขยะสะสมตกคางเพมสงขนถง ๓๐.๘ ลานตน ในป ๒๕๕๗ ขยะอเลกทรอนกสมแนวโนมเพมขนรอยละ ๑๐ ตอป ขณะทการจดการของเสยอนตรายจากภาคอตสาหกรรมสามารถจดการไดประมาณรอยละ ๗๐ นอกจากนน ยงมปญหามลพษทางอากาศยงเกนมาตรฐานหลายแหง ในป ๒๕๕๗ พบสารมลพษทางอากาศเกนคามาตรฐานในหลายพนทของประเทศและทเปนปญหาส าคญ ไดแก ฝนละออง กาซโอโซน และสารอนทรยระเหยงาย (VOCs) ขณะเดยวกนคณภาพน าทอยในเกณฑดมแนวโนมลดลง สาเหตส าคญมาจากการชะหนาดนทมปยตกคางจากการเกษตรและการปศสตว และระบบบ าบดน าเสยรวมของชมชนมจ านวนไมเพยงพอ ส าหรบปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกยงมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองแมวาอตราการขยายตวจะลดลงเปนรอยละ ๓.๓ ตอปเนองจากมาตรการการลดกาซเรอนกระจกตางๆ และการกกเกบกาซเรอนกระจกในภาคปาไมและการใชประโยชนทดนมแนวโนมเพมมากขน สงผลใหเพมการดดกลบและชวยลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกโดยรวมของประเทศ นอกจากน สภาพภมอากาศทมการเปลยนแปลงผนผวนมากขน ประเทศไทยตองประสบกบภยพบตทางธรรมชาตโดยเฉพาะอทกภยและภยแลงทมความรนแรงมากขน ซงสงผลกระทบตอภาคเศรษฐกจภายในประเทศและหวงโซการผลตทงภายในประเทศและของโลกในระดบทรนแรงกวาในอดตมาก การแพรกระจายของหมอกควนกเปนปญหารนแรงขนกระทบสขภาพอนามยของประชาชนและการด าเนนธรกจดานการทองเทยวในบางชวงเวลา ซงมสาเหตจากการเผาปาเพอท าการเกษตรในพนทปาไมและการเผาปาเพอการเกบเกยวผลผลตในพนทเกษตรทงในประเทศและในประเทศเพอนบานทมอาณาเขตตดตอกน และปญหาการท าประมงผดกฎหมาย

ภายใตประเดนขอจ ากดและความทาทายดงกลาวทงโครงสรางเศรษฐกจและสงคมไทยทเปนจดออนและการบรหารจดการทขาดประสทธภาพและความโปรงใสดงกลาว จะสงผลใหประเทศไทยยงตองเผชญกบแรงกดดนและความเสยงมากขนภายใตสถานการณทกระแสโลกาภวตนเขมขนขน เปนโลกไรพรมแดนอยางแทจรง โดยทการเคลอนยายของผคน สนคาและบรการ เงนทน องคความร เทคโนโลย ขอมลและขาวสารตาง ๆเปนไปอยางเสร สงผลใหการแขงขนในตลาดโลกรนแรงขนตามล าดบ โดยมการรวมตวดานเศรษฐกจของกลมตาง ๆในโลกมความเขมขนขน มการเรงพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยใหม และนวตกรรมเพมขนและสงผลใหผลตภาพในหลาย ๆประเทศเพมขนเรวกวาของประเทศไทย ประเทศเศรษฐกจใหมหลายประเทศมขดความสามารถในการแขงขนมากขน เชน จน อนเดย ละตนอเมรกา และเวยดนามซงแรงงานมราคาถกและใชมาตรการอนประกอบในการดงดดการลงทนจากตางประเทศไดเพมขน จงสามารถแขงขนในตลาดสนคาอตสาหกรรมระดบกลางๆ ไดมากขน ในขณะทสถานการณเศรษฐกจและการเมองโลกกมความผนผวนงายขน วกฤตเศรษฐกจโลกและในภมภาคตางๆ ของโลกเกดบอยครงขน นอกจากนน ในอกดานหนงการเปลยนแปลงภมทศนของโลกและแรงขบเคลอนของเทคโนโลยสมยใหมรวมทงความเชอมโยงอยางใกลชดของสงคมโลกไดท าใหเกดภยคกคามและความเสยงดานอนๆ ทซบซอนขน อาท การกอการราย โรคระบาด เครอขายยาเสพตด ขามชาต และการกอการราย อาชญากรรมขามชาตมหลากหลายรปแบบและวธการทซบซอนมากขน เพราะมการเชอมโยงในภมภาคและพฒนาการสอสารดวยเทคโนโลยททนสมย อาท คายาเสพตดขามชาต ปญหาแรงงานตางดาว คามนษยขามชาต ลกลอบเขาเมอง ใชแรงงานเดกและคาประเวณ และฟอกเงนขณะทการเปลยนแปลงภมอากาศโลกกมความผนผวนรนแรงขนซงลวนแลวเปนความเสยงในการด ารงชวตของประชาชน การบรหารจดการทางธรกจ และการบรหารราชการแผนดนของภาครฐ ในขณะเดยวกนความเสยงและขอจ ากดทเกดจากสภาพภมอากาศผนผวนรนแรงตอการด าเนนธรกจและการด าเนนชวตของผคนกเพมขน กฎเกณฑและกฎระเบยบของสงคมโลกจงมความเขมงวดมากขนทงในเรองการปลดปลอยมลพษ สทธมนษยชน และกฎระเบยบทางการเงน

๑๓

เงอนไขและสภาพแวดลอมในดานตางๆ ทงภายในและภายนอกประเทศดงกลาวจะเปน แรงกดดนใหประเทศไทยตองปรบตวและมการบรหารความเสยงอยางชาญฉลาดมากขน โดยทการปรบตวจะตองหยงรากลกลงไปถงการเปลยนแปลงในเชงโครงสรางเพอแกจดออนและควบคกบการสรางกลไกเชงรกใหจดแขงของประเทศเปนประโยชนสงสดแกประชาชนสวนใหญของประเทศ หากไมสามารถแกปญหาและปฏรปใหสมฤทธผลไดในระยะ ๔ - ๕ ปตอจากนไป ประเทศไทยจะสญเสยความสามารถในการแขงขน รายไดเฉลยของประชาชนจะไมสามารถยกระดบใหดขนได คณภาพคนโดยเฉลยจะยงต า และปญหาความเหลอมล า จะรนแรงขน รวมทงทรพยากรจะรอยหรอเสอมโทรมลงไปอก ในทสดการพฒนาประเทศจะไมสามารถยงยนไปไดในระยะยาว และไมสามารถบรรลเปาหมายการเปนประเทศทพฒนาแลวภายในป ๒๕๗๙ ซงเปนอนาคตประเทศไทยทก าหนดไวภายใตยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ดงนน ชวงเวลา ๕ ปของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๒ จงเปนชวงเวลาส าคญทประเทศไทยตองปฏรปและปรบเปลยนอยางเปนระบบครงใหญเพอใหโครงสรางทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศเหมาะสมกบภมทศนใหมของโลก ยดหยนปรบตวไดเรว สามารถรบมอกบความเสยงและภยคกคามแบบใหมได และสามารถอาศยโอกาสจากการเปลยนแปลงบรบทโลกมาสรางประโยชนสขใหกบคนในชาตได ไมวาจะเปนการปรบโครงสรางเศรษฐกจและสงคม การลงทนเพอพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาทรพยากรมนษย การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรมการด ารงชวต การท างาน การเรยนร การมระเบยบวนย และการมความรบผดชอบ ซงจ าเปนอยางยงทจะตองอาศย ความรวมมอจากทกภาคสวนในการด าเนนการรวมกนอยางเปนเอกภาพ มการจดล าดบความส าคญและแบงหนาทรบผดชอบอยางชดเจนของผทเกยวของกบประเดนปญหานนๆ ซงการด าเนนการดงกลาวจะต องใหความส าคญของความเชอมโยงของยทธศาสตรการพฒนาทกระดบอยางสอดคลองกน มระบบงบประมาณ ทมงเนนการบรณาการการพฒนา การพฒนาในระดบพนท และการพฒนาทตอเนอง มการลงทนเพอการวจยและพฒนารวมถงการลงทนเพอการพฒนาทนมนษยเพมขน ในขณะเดยวกนกจะตองมตวชวดภายใตระบบตดตามประเมนผลทสนองตอบตอประเดนการพฒนาไดอยางแทจรง

๒.๒ จดเนนและประเดนพฒนาหลกในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท ๑๒

ภายใตเงอนไขและสภาพแวดลอมของการพฒนาดงกลาว ในชวง ๕ ปตอจากนไป ประเทศไทยมความจ าเปนตองปรบเปลยนครงใหญ โดยจะตองปฏรปและปรบเปลยนเพอแกปญหารากฐานส าคญ ทเปนจดออนและขอจ ากดของประเทศทสงสมมานาน ในขณะเดยวกด าเนนยทธศาสตรเชงรกเพอทจะใชประโยชนจากจดแขงและจดเดนของประเทศใหเกดผลตอการพฒนาประเทศอยางเตมท จ าเปนตองวางระบบการบรหารจดการความเสยงและการสรางระบบภมคมกนทเหมาะสม รวมทงวางรากฐานทแขงแกรงส าหรบการพฒนาในระยะยาว ท งนจดเนนและประเดนหลกท เปนหวใจของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ นน ใหความส าคญกบประเดนรวมและประเดนบรณาการส าคญทตองน ามาประกอบการพจารณาการจดสรรงบประมาณและการถายทอดลงในรายละเอยดส าหรบการตดตามประเมนผลการปฏบต เพอใหการแปลงแผนไปสการปฏบตเกดผลสมฤทธไดอยางจรงจง ดงน

๒.๒.๑ การพฒนานวตกรรมและการน ามาใชเปนปจจยขบเคลอนการพฒนาในทกมตเพอยกระดบศกยภาพของประเทศในทกดาน โดยทในชวงตอจากนไปจะมงเนนการน าความคดสรางสรรคและการพฒนานวตกรรมเพอท าใหเกดสงใหมทมมลคาเพมทางเศรษฐกจทงในเรองกระบวนการผลตและรปแบบผลตภณฑและบรการใหมๆ การเปลยนแปลงเทคโนโลย และรปแบบการด าเนนธรกจ รวมทงว ถชวตของผคนในสงคมทงทเปนการเปลยนแปลงอยางถอนรากถอนโคนและการพฒนาตอยอด นวตกรรมจะชวยเพมประสทธภาพและสงเสรมขดความสามารถของมนษยซงจะสงผลใหผลตภาพการผลตสงขน ชวยขยายฐานรายไดจากผลตภณฑและบรการใหมๆ และชวยลดตนทน ทงนทามกลางการแขงขนในตลาดโลกทสงขนและการแขงขนจากประเทศทมคาแรงต ากวาแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จะมงเนนการสรางนวตกรรม ไมวาจะเปน

๑๔

นวตกรรมในผลตภณฑหรอดานกระบวนการผลตเพอใชประโยชนในการเพมมลคาผลตภณฑและบรการ โดยใหความส าคญทงกบผลตภณฑทใชเทคโนโลยแบบซบซอน และ/หรอการใชนวตกรรมส าหรบการพฒนาสนคาและบรการทงในระดบพนบานจนถงระดบสงซงมผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนในวงกวาง อาท การเพมมลคาผลผลตจากการปรบเปลยนต าแหนงในสายการผลตไปท ากจกรรมอนๆ ทใหมลคาเพมสงกวาโดยจะใหความส าคญกบการยอนกลบไปเรมท ากจกรรมอนในหวงโซมลคาทมมลคาเพมสงมากขน เชน ในขนตอนของการพฒนาหรอออกแบบสนคา การวจยและพฒนา และการสรางนวตกรรมใหมๆ รวมถงการกาวไปขางหนาเพอท ากจกรรมประเภทการพฒนาตลาด โลจสตกส และการสรางตราสนคา ซงเปนกจกรรมทใหมลคาเพมสงกวาในขนตอนการผลตและการประกอบสนคาทใหมลคาเพมต าทสด

ทงนโดยมแนวทางหลกในการผลกดนการพฒนานวตกรรมและการน ามาใช คอ การก าหนดวาระการวจยแหงชาต (National Research Agenda) ใหมจดเนนทชดเจน เฉพาะเจาะจง และสอดคลองกบสาขาเปาหมายการพฒนาประเทศ และการใชกลยทธดานนวตกรรมบรณาการ โดยสงเสรมความรวมมอและการเปนหนสวนของทกฝายทงภาครฐ ภาคการศกษา ภาคเอกชนในทกสาขาการผลตและบรการ รวมทงชมชนในการสรางสภาพแวดลอมและองคประกอบของระบบการวจยและการพฒนานวตกรรมใหเขมแขง และตองบรณาการการวจยและพฒนากบการน าไปใชประโยชนในเชงพาณชยและการพฒนานวตกรรม โดยตองก าหนดวาระการวจยของประเทศทสอดคลองกบสาขาเปาหมายหรอประเดนการพฒนาทางสงคมทส าคญๆ ซงเปนความตองการของตลาดและสงคม และภาคเอกชนจะตองเปนผมสวนรวมทเขมแขงในทกขนตอนตงแตกระบวนการวจย การพฒนา การน าผลการวจยและการพฒนาไปใชประโยชนในเชงพาณชย และการพฒนานวตกรรม โดยการสนบสนนดานเงนทนเพอการวจย องคความรและความเชยวชาญเฉพาะดาน และแนวคด และทรพยากรอนๆ ทจ าเปน ขณะเดยวกนกค านงถงการใชนวตกรรมในการตอบโจทยการพฒนาทเปนมตร ตอสงแวดลอม การสนบสนนชมชนในการใชความคดสรางสรรคใหมๆ และการสรางสงคมคณภาพ

๒.๒.๒ การเตรยมความพรอมของประเทศในดานการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยและนวตกรรม โดยเฉพาะอยางยงในชวง ๕ ปนตองมงเนนในเรองส าคญ ดงน

๑) การสนบสนนการวจยพฒนา การดดแปลงและตอยอดการพฒนาเทคโนโลยยทธศาสตรทมความส าคญเพอสรางความเขมแขงใหกบสาขาการผลตและบรการเดมและตอยอดไปสความเปนอจฉรยะโดยใชเทคโนโลยขนสงและการผสมผสานเทคโนโลย อาท กลมอาหาร เกษตร และเทคโนโลยชวภาพ กลมสาธารณสข สขภาพ และเทคโนโลยทางการแพทย กลมเครองมออปกรณอจฉรยะ หนยนต และระบบเครองกลทใชระบบอเลกทรอนกสควบคม กลมดจทล เทคโนโลยอนเทอรเนตทเชอมตอและบงคบอปกรณตางๆ ปญญาประดษฐและเทคโนโลยสมองกลฝงตว และกลมอตสาหกรรมสรางสรรค วฒนธรรม และบรการทมมลคาสง

๒) การพฒนาผประกอบการใหเปนผประกอบการทางเทคโนโลย (Technopreneur) รวมทงเชอมโยงระหวางภาคการผลตทเปนกลมใหญของประเทศ ไดแก เกษตรกรรายยอย วสาหกจชมชน และวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม กบสถาบนวจย สถาบนการศกษา เพอใหสามารถเขาถงและ น าผลงานวจยพรอมใชมาตอยอดใชประโยชนในเชงพาณชย โดยด าเนนการควบคกบการสงเสรมสงคมผประกอบการทผลตไดขายเปน

๓) การพฒนาและยกระดบโครงสรางพนฐานทมอยใหตอบสนองการเปลยนแปลงเทคโลยแบบกาวกระโดด โดยเฉพาะอยางยงการเรงสรางและพฒนาบคลากรวจยในสาขา STEM (Science, Technology, Engineering, and Mathematics) และสงเสรมหองปฏบตการวจยของภาคเอกชนท ไดมาตรฐานและในแขนงวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหมๆ ทมความส าคญตอการพฒนาศกยภาพในการสรางนวตกรรมของประเทศในอนาคต เชน สาขาวทยาการรบร ชววทยาเชงสงเคราะห เซลลตนก าเนด เปนตน

๑๕

๔) การสนบสนนการด าเนนงานอยางเปนเครอขายระหวางสถาบนวจย สถาบน การศกษา ภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน/ชมชน เพอรวมพฒนานวตกรรมทางสงคมใหเปนกลไก ในการลดความเหลอมล าและยกระดบคณภาพชวตของผสงอายและผดอยโอกาส อาท เทคโนโลยเพอผสงอาย อปกรณชวยผพการ

๕) การปรบกลไกระบบวจยและพฒนาของประเทศทงระบบทงกลไกการใหทนวจย การสรางเครอขายวจย กระบวนการวจย การน างานวจยไปใชประโยชน รวมทงการประเมนผลโครงการวจยโดยตองมงเนนการประสานพลงและศกยภาพของนกวจยในสาขาตางๆ เพอตอบสนองตอความตองการของภาคเอกชนในการยกระดบศกยภาพทางเทคโนโลยไดอยางแทจรงและมประสทธภาพ

๒.๒.๓ การเตรยมพรอมดานก าลงคนและการเสรมสรางศกยภาพของประชากรใน ทกชวงวย โดยมงเนนการพฒนาคนในทกมตและในทกชวงวยใหเปนทนมนษยทมศกยภาพสง ภายใตเงอนไข การเปลยนแปลงทส าคญ ไดแก การเปลยนแปลงไปสโครงสรางประชากรสงคมสงวยสมบรณเมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จ านวนประชากรวยแรงงานลดลงตอเนองมาตงแตป ๒๕๕๘ และเกดการขาดแคลนแรงงาน ผลตภาพแรงงานต า คณภาพคนยงมปญหาในทกชวงวยและสงผลกระทบตอเนองถงกนตลอดชวงชวต ตงแตพฒนาการไมสมวยในเดกปฐมวย ผลลพธทางการศกษาของเดกวยเรยนคอนขางต า แรงงานมปญหาทงในเรองความร ทกษะ และทศนคตทไมตรงกบความตองการของตลาดงาน และผสงอายมปญหาสขภาพโดยทจ านวนไมนอยตองพงพงผ อนในการด าเนนชวต เปนตน ดงนน จดเนนการพฒนาคนทส าคญในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มดงน

๑) การพฒนากลมเดกปฐมวยใหมสขภาพกายและใจทด มทกษะทางสมอง ทกษะการเรยนร ทกษะชวตและทกษะทางสงคม เพอใหเตบโตอยางมคณภาพ

๒) การหลอหลอมใหคนไทยมคานยมตามบรรทดฐานทดทางสงคม คนไทยในทกชวงวยเปนคนด มสขภาวะทด มคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวนย มจตส านกทดตอสงคมสวนรวม

๓) การพฒนาทกษะความรความสามารถของคน มงเนนการพฒนาทกษะทเหมาะสมในแตละชวงวยเพอวางรากฐานใหเปนคนมคณภาพในอนาคต การพฒนาทกษะสอดคลองกบความตองการ ในตลาดแรงงานและทกษะทจ าเปนตอการด ารงชวตในศตวรรษท ๒๑ ของคนในแตละชวงวยตามความเหมาะสม เชน เดกวยเรยนและวยรนพฒนาทกษะการวเคราะหอยางเปนระบบ มความคดสรางสรรค รวมทง การใหความส าคญกบการพฒนาใหมความพรอมในการตอยอดพฒนาทกษะในทกดาน มทกษะการท างานและการใชชวตทพรอมเขาสตลาดงาน วยแรงงานเนนการสรางความรและทกษะในการประกอบอาชพทสอดคลองกบตลาดงานทงทกษะขนพนฐาน ทกษะเฉพาะในวชาชพ ทกษะการเปนผประกอบการรายใหม ทกษะ การประกอบอาชพอสระ วยสงอายเนนพฒนาทกษะท เออตอการประกอบอาชพท เหมาะสมกบวยและประสบการณ

๔) การเตรยมความพรอมของก าลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยใน กลมวทยาศาสตรและเทคโนโลยทจะเปลยนแปลงโลกในอนาคตอยางส าคญ

๕) การยกระดบคณภาพการศกษาสความเป นเลศในทกระดบและยกระดบ การเรยนร โดยเนนการพฒนาคณภาพการศกษาขนพนฐานทงการบรหารจดการโรงเรยนขนาดเลก ปรบระบบการจดการเรยนการสอน และการพฒนาคณภาพครทงระบบ รวมทงการยกระดบคณภาพการศกษาส ความเปนเลศในสาขาวชาทมความเชยวชาญเฉพาะดาน และพฒนาระบบทวภาคหรอสหกจศกษาใหเออตอการเตรยมคนทมทกษะใหพรอมเขาสตลาดแรงงาน นอกจากนตองใหความส าคญกบการสรางปจจยแวดลอม ทเออตอการเรยนรตลอดชวตทงสอการเรยนรและแหลงเรยนรทหลากหลาย

๑๖

๖) การสรางเสรมใหคนมสขภาพด เนนการปรบเปลยนพฤตกรรมทางสขภาพและการลดปจจยเสยงดานสภาพแวดลอมทสงผลตอสขภาพ โดยใหความส าคญกบการพฒนาความรในการดแลสขภาพ การพฒนารปแบบการออกก าลงกายและโภชนาการทเหมาะสมกบแตละชวงวย การใชมาตรการทางกฎหมายและภาษในการควบคมและสงเสรมอาหารและผลตภณฑทสงผลเสยตอสขภาพ การสรางกลไกในการจดท านโยบายสาธารณะทตองค านงถงผลกระทบตอสขภาพทจะน าไปสการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพด

๒.๒.๔ การสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล า ในชวง ๕ ปตอจากนไปยงตองมงเนนการยกระดบคณภาพบรการทางสงคมใหทวถงโดยเฉพาะอยางยงดานการศกษาและสาธารณสข รวมทงการปดชองวางการคมครองทางสงคมอนๆ ตอเนองจากทไดผลกดนในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และมงเนนมากขนในเรองการเพมทกษะแรงงานและการใชนโยบายแรงงานทสนบสนนการเพมผลตภาพแรงงานและเสรมสรางรายไดสงขน ประเดนการพฒนาทส าคญ มดงน

๑) การสรางโอกาสใหกบกลมเปาหมายประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดต าสด โดยจดบรการของรฐทมคณภาพทงดานการศกษา สาธารณสข ใหกบผทดอยโอกาสและผทอาศยในพนทหางไกล การจดสรรทดนท ากนอยางมเงอนไขเพอปองกนการเปลยนมอผไดรบการจดสรรทดนใหแกกลมคนจนในภาคเกษตรทไรทดนท ากน การพฒนาทกษะของกลมเปาหมายใหสามารถประกอบอาชพและมรายได การพฒนาระบบการประกนภยพชผล การจดตงธนาคารทดน และการพฒนาองคกรการเงนฐานราก

๒) การสรางโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมโดยเฉพาะอยางยงการสนบสนนในเรองการสรางอาชพ รายได และใหความชวยเหลอทเชอมโยงการเพมผลตภาพส าหรบประชากรกลมรอยละ ๔๐ รายไดต าสด ผดอยโอกาส สตร และผสงอาย อาท การสนบสนนธรกจขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดยอม วสาหกจชมชนและวสาหกจเพอสงคม การพฒนาองคกรการเงนฐานรากและการเขาถงเงนทนเพอสร างอาชพ และการสนบสนนการเขาถง ปจจยการผลตคณภาพดทราคาเปนธรรม และในขณะเดยวกนกตองเพมประสทธภาพการใชงบประมาณเชงพนทและบรณาการเพอการลดความเหลอมล า

๓) การกระจายการจดบรการภาครฐใหมความครอบคลมและทวถงทงในเชงปรมาณและคณภาพในดานการศกษา สาธารณสข โครงสรางพนฐาน และการจดสวสดการ รวมทงการจดสรรทรพยากรใหมการกระจายตวอยางเปนธรรม สรางปจจยแวดลอมทางธรกจ รวมทงการปรบกฎหมาย กฎระเบยบใหเกด การแขงขนทเปนธรรม

๔) การสรางชมชนเขมแขงใหเปนพลงรวมทางสงคมในการสนบสนนการพฒนาและพรอมรบผลประโยชนจากการพฒนา โดยสงเสรมการประกอบอาชพของผประกอบการระดบชมชน การสนบสนนศนยฝกอาชพชมชนเพอยกระดบทกษะของคนในชมชน สงเสรมใหชมชนจดสวสดการและบรการในชมชน และผลกดนกลไกการกระจายทดนท ากนและการบรหารจดการทด นของชมชน เพอแกไขปญหา การไมมทดนท ากนและทอยอาศย รวมถงการมสทธในการบรหารจดการทรพยากรในพนท

๒.๒.๕ การปรบโครงสรางการผลตและการสรางโอกาสทางเศรษฐกจในแตละชวงของหวงโซมลคา โดยการพฒนาและสรางความเขมแขงใหกบปจจยพนฐานและทนทางเศรษฐกจใหสนบสนน การเพมศกยภาพของฐานการผลตและฐานรายไดเดม และสรางฐานการผลตและรายไดใหมใหกบระบบเศรษฐกจ และยกระดบหวงโซมลคาดวยการใชเทคโนโลยวจยและพฒนาเพอสรางนวตกรรมการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอม สอดคลองกบความตองการของตลาด รวมท งยกระดบมาตรฐานสนคาและบรการ สรางสงคมผประกอบการทมทกษะในการท าธรกจทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย พฒนาพนทชายแดนทมศกยภาพ และพนทเศรษฐกจใหม เพอรองรบการขยายตวทางเศรษฐกจ และขบเคลอนเศรษฐกจเขาสการเปนประเทศรายไดสงในอนาคต

๑๗

๒.๒.๖ การปรบระบบการผลตการเกษตรใหสอดคลองกบพนธกรณ ในดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและศกยภาพของพนท รวมทงสนบสนนการสรางองคความรทางวชาการเกษตร วทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแบบมสวนรวมทเชอมโยงกบฐานทรพยากรชวภาพ (Bio Based) ในการสรางมลคาเพมใหสนคาเกษตร มความปลอดภย ไมสงผลกระทบตอคณภาพชวตของประชาชนและสงแวดลอมของประเทศ เนนการพฒนาระบบเกษตรกรรมทยงยนและการขยายโอกาสในการเขาถงพนทท ากนของเกษตรกร สงเสรมการรวมกลมทางการเกษตรจากกจการเจาของคนเดยวเปนการประกอบการในลกษณะสหกรณ หางหนสวน และบรษทเพอใหเกดการประหยดตอขนาด ลดการท างานต าระดบ และสามารถใชเทคโนโลยการผลตในระดบทเหมาะสม รวมทงใชกลไกตลาดในการปองกนความเสยง

๒.๒.๗ การเพมศกยภาพฐานการผลตและบรการเดมและการตอยอดไปสฐานการผลตและบรการใหโดยใชเทคโนโลยทเขมขนและนวตกรรม วางรากฐานการพฒนาอตสาหกรรมส าหรบอนาคตทงในดานการเตรยมคนและโครงสรางพนฐาน สรางระบบกลไกและเครอขายทเขมแขงและมประสทธภาพในการเชอมโยงความรวมมอของภาคธรกจในลกษณะคลสเตอร

๒.๒.๘ การสงเสรมสรางความเขมแขงของเศรษฐกจกระแสใหม อาท เศรษฐกจดจทล เศรษฐกจฐานชวภาพ เศรษฐกจเชงสรางสรรคและวฒนธรรม และการพฒนาวสาหกจตงใหม (Start Up) และวสาหกจเพอสงคม รวมถงการสรางสงคมผประกอบการ เพอตอยอดฐานการผลตและบรการและฐานเดมและสรางฐานใหม

๒.๒.๙ การสรางขดความสามารถในการแขงขนของธรกจบรการและการทองเทยวทมศกยภาพใหเตบโตและสนบสนนภาคการผลต เนนการปรบปรงกฎหมายทเกยวของ เพอใหเกดความสมดลและยงยนในการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวทค านงถงขดความสามารถในการรองรบของระบบนเวศ และศกยภาพของพนท รวมทงการสรางมลคาเพมในอตสาหกรรมกฬาใหครอบคลมทกมตและครบวงจรทงการผลตและธรกจทเกยวของ

๒.๒.๑๐ การสรางความเชอมโยงระหวางภาคการผลต เพอเพมมลคาทางเศรษฐกจ ขยายฐานเศรษฐกจใหกวางขน และตอยอดหวงโซการผลตใหเขมแขงขน โดยการเชอมโยงเครอขายการผลต และ น าผลการวจยและการพฒนาทเกยวของมาใชประโยชนในการสรางผลตภณฑเชงพาณชยทหลากหลาย และสอดคลองกบความตองการของตลาด โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาความเชอมโยงดานการคมนาคมขนสง โลจสตกส และโทรคมนาคมในกรอบความรวมมออนภมภาคภายใตแผนงาน GMS, ACMECS, IMT-GT, JDS และ BIMSTEC และภมภาคอาเซยนเพออ านวยความสะดวกและลดตนทนดานโลจสตกส โดยพฒนา ความเชอมโยงตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยนใหมความตอเนองและเปนโครงขาย ทสมบรณ พฒนารปแบบและบรการการขนสงและโลจสตกสทมประสทธภาพและไดมาตรฐานสากล ปรบปรงกฎระเบยบการขนสงคนและสนคาทเกยวของ และพฒนาบคลากรในธรกจการขนสงและบรการโลจสตกส และเชอมโยงการพฒนาเศรษฐกจตามแนวพนทชายแดน เขตเศรษฐกจชายแดนตลอดจนเชอมโยงระบบ การผลตกบพนทตอนในของประเทศ

๒.๒.๑๑ การพฒนาวสาหกจขนาดยอย ขนาดเลกและขนาดกลาง วสาหกจชมชน และวสาหกจเพอสงคม เพอขยายฐานการพฒนาเศรษฐกจฐานรากใหมความรอบคลมมากขน เปนการสรางโอกาสทางเศรษฐกจส าหรบกลมตางๆ ในสงคม โดยด าเนนการควบคไปกบการพฒนาและสงเสรมสงคมผประกอบการเพอสงเสรมผประกอบการทผลตไดและขายเปน

๑๘

๒.๒.๑๒ การสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและยกระดบคณภาพสงแวดลอม เพอรกษาและฟนฟฐานทรพยากรธรรมชาต เพมประสทธภาพการบรหารจดการทรพยากรน า สนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมและคณภาพชวตของประชาชน เรงแกไขปญหาวกฤตสงแวดลอมเพอลดมลพษทเกดจากการผลตและการบรโภค พฒนาระบบบรหารจดการทโปรงใสเปนธรรม สงเสรม การผลตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอมเปนวงกวางมากขน ตองเรงเตรยมความพรอมในลดการปลอยกาซเรอนกระจกและเพมขดความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงบรหารจดการเพอลดความเสยงดานภยพบตทางธรรมชาต

๒.๒.๑๓ การฟนฟพนฐานดานความมนคงทเปนปจจยส าคญตอการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยเฉพาะการอยรวมกนในสงคมอยางสนตของผมความเหนตางทางความคด และอดมการณบนพนฐานของการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข และ การเตรยมการรบมอกบอาชญากรรมขามชาต ซงจะสงผลกระทบอยางมนยยะส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศในระยะ ๒๐ ปขางหนา

๒.๒.๑๔ การบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบและการสรางธรรมาภบาลในสงคมไทย ในระบบการบรหารจดการภาครฐตองใหความส าคญกบการสงเสรมและพฒนาธรรมาภบาลในภาครฐอยางเปนรปธรรมทงในดานระบบการบรหารงานและบคลากร ในสวนการบรหารจดการภาครฐ ใหโปรงใส มประสทธภาพ รบผดชอบ ตรวจสอบไดอยางเปนธรรม และประชาชนมสวนรวม มการกระจายอ านาจ และแบงภารกจรบผดชอบทเหมาะสม ระหวางสวนกลาง ภมภาค และทองถน

๒.๒.๑๕ การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสของประเทศ เพอขยาย ขดความสามารถและพฒนาคณภาพการใหบรการเพอรองรบการขยายตวของเมองและพนทเศรษฐกจหลก และสงเสรมการพฒนาคณภาพชวตของทกกลมในสงคม สนบสนนใหเกดความเชอมโยงในอนภมภาคและ ในอาเซยนอยางเปนระบบโดยมโครงขายเชอมโยงภายในประเทศทสนบสนนการพฒนาพนทตามแนวระเบยงเศรษฐกจตางๆ การพฒนาระบบบรหารจดการและการก ากบดแลใหสอดคลองกบมาตรฐานสากลเพอเพม ประสทธภาพการด าเนนการ สรางความเปนธรรมในการเขาถงบรการพนฐาน และการคมครองผบรโภค การพฒนาอตสาหกรรมตอเนองเพอสรางโอกาสทางเศรษฐกจใหกบประเทศ และการพฒนาผประกอบการ ในสาขาโลจสตกสและหนวยงานทมศกยภาพไปท าธรกจในตางประเทศ

๒.๒.๑๖ การพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ โดยเรงด าเนนการในประเดนทาทาย ไดแก การสรางความเขมแขงของฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานการผลตและบรการใหมทสรางรายไดส าหรบประชาชนในภาค การพฒนาเมองใหเตบโตอยางมคณภาพ การพฒนาและฟนฟพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออกใหรองรบการขยายตวของภาคอตสาหกรรมแหงอนาคตอยางมสมดล และการบรหารจดการพนทเศรษฐกจชายแดนใหเจรญเตบโตและแขงขนไดอยางยงยน รวมทงการเพมประสทธภาพกลไก การขบเคลอนการพฒนาภาคและเมองใหเกดผลอยางเปนรปธรรม

๒.๒.๑๗ การสรางความรวมมอระหวางประเทศใหเขมขนและสงผลตอการพฒนา อยางเตมทโดยในระยะเวลา ๕ ปตอจากนไปจะมงเนนการผลกดนใหความเชอมโยงดานกฎระเบยบและในเชงสถาบนมความคบหนาและชดเจนในระดบปฏบตการและในแตละจดพนทเชอมโยงระหวางประเทศ รวมทงการผลกดนการลดการใชมาตรการทไมใชมาตรการทางภาษในการกดกนการคาการลงทนระหวางกน ควบคกบการพฒนาโครงสรางพนฐานเชงกายภาพทตองเชอมโยงเครอขายภายในประเทศและตอเช อมกบประเทศ เพอนบาน และการเตรยมความพรอมใหประเทศไทยเปนประตไปสภาคตะวนตกและตะวนออกของภมภาคเอเชย ตลอดจนมงเนนการตอยอดจากความเชอมโยงเชงกายภาพสการพฒนาพนทเศรษฐกจและชมชนตาม

๑๙

แนวระเบยงเศรษฐกจตางๆ เพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนและการกระจายความเจรญ ในการพฒนาชมชน จงหวดและเมองตามแนวระเบยงเศรษฐกจ รวมถงพนทเชอมโยงอนภายในประเทศ ในขณะเดยวกนประเทศไทยตองด าเนนยทธศาสตรในเชงรกในการสงเสรมใหผประกอบการไทยไปลงทน ในตางประเทศทงในสวนทจะท าใหเกดการเช อมตอหวงโซมลคาในอาเซยนทจะเพมขดความสามารถใน การแขงขนและเพอขยายโอกาสดานการคาและการลงทนโดยเฉพาะอยางยงในกลมประเทศ CLMV และอาเซยน รวมทงการสงเสรมการใชประโยชนจากกรอบความรวมมอของอาเซยนกบกลมประเทศนอกกลมอาเซยน รวมทงเพมบทบาทของไทยในเวทโลกดวยการสงเสรมบทบาททสรางสรรคของไทยในกรอบความรวมมอตางๆ รวมทงการสนบสนนการขบเคลอนการพฒนาภายใตกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs)

๒.๒.๑๘ การสงเสรมการลงทนไทยในตางประเทศ (Outward Investment) โดยพฒนาผประกอบการโดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถพฒนาธรกจรวมกบประเทศเพอนบาน พฒนาทรพยากรมนษย เทคโนโลย และนวตกรรม พฒนาสภาพแวดลอมทางธรกจและ การสนบสนนการด าเนนงานของสภาธรกจภายใตกรอบความรวมมอตางๆ และสนบสนนแหลงเงนทนและแหลงขอมลเชงลกเกยวกบฐานการผลตในตางประเทศ

๒.๒.๑๙ การปรบปรงภาคการเงนของไทยใหมประสทธภาพมากขนและใหสามารถแขงขนได ซงภาครฐตองเรงปรบปรงกฎระเบยบในการก ากบดแลภาคการเงนเพอสนบสนนความสามารถ ในการแขงขนและการใหบรการตอผบรโภคและภาคธรกจเอกชนอยางมประสทธภาพและเปนธรรม รวมทงการก ากบดแลทสามารถปองกนความเสยงจากความเชอมโยงทางการเงนและกระแสการเคลอนยายของเงนทนทจะมรปแบบทเปลยนแปลงไปและมปรมาณธรกรรมทมากขน ในขณะเดยวกน สนบสนนการน าเทคโนโลยทางการเงนมาใชอยางเขมขนเพอเพมประสทธภาพและการเขาถง การพฒนาเครองมอทางการเงนเพอการระดมทนมาใชสนบสนนการลงทนโครงการขนาดใหญ ขยายการเขาถงบรการทางการเงน เพอให ภาคธรกจและประชาชนทกกลมสามารถเขาถงบรการทางดานการเงนไดอยางทวถงในตนทนทเหมาะสม รวมถงการพฒนาองคกรการเงนฐานราก

๒.๒.๒๐ การปฏรปดานการคลงและงบประมาณ ประกอบดวย การขยายฐานภาษ การปรบระบบการจดท าค าของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การจดท างบประมาณบรณาการทง เชงประเดนพฒนาและเชงพนท การตดตามและประเมนผลการใชจายงบประมาณ และกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในการจดเกบภาษและคาธรรมเนยม และลดความซ าซอนของสทธประโยชน ดานสวสดการสงคม รวมทงสรางความยงยนทางการคลงของระบบการคมครองทางสงคม ไดแก การปรบปรงระบบการออมเพอการเกษยณอาย การปรบปรงระบบประกนสขภาพ เพอลดภาระการพงพารายไดจากรฐบาล

๓. เปาหมายและแนวทางการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

๓.๑ เปาหมายการพฒนา แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ก าหนดเปาหมายดานตางๆ ในชวงเวลา ๕ ป โดยค านงถงการด าเนนการตอยอดไปสแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๓ ๑๔ และ ๑๕ เพอใหเกดผลสมฤทธตามเปาหมายยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และในขณะเดยวกนแผนพฒนาฯ ฉบบน จดท าเปาหมายและตวชวด ในรายละเอยดมากกวาในแผนพฒนาฯ ฉบบทผานมาเพอใหก ากบและเชอมโยงกบการก าหนดเปาหมาย ในแผนระดบรองและแผนปฏบตการตางๆ ไดชดเจนขน โดยการจดสรรงบประมาณและแผนปฏบตการตางๆ ตองแสดงใหเหนถงการเชอมโยงจากเปาหมายทเปนผลสมฤทธ ผลลพธหลกๆ กบผลผลตในระดบแผนงานและโครงการได โดยเฉพาะอยางยงในแตละกลมบรณาการของการจดสรรงบประมาณ รวมถงความเชอมโยงถง

๒๐

ตวชวดผลการด าเนนงานของภาครฐ ทงน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดตงเปาหมายในมตหลกๆ ประกอบดวย (๑) คนไทยทมคณลกษณะเปนคนไทยทสมบรณ มวนย มทศนคตและพฤตกรรมตามบรรทดฐานทดของสงคม มความเปนพลเมองตนร มความสามารถในการปรบตวไดอยางรเทาทนสถานการณ มความรบผดชอบและท าประโยชนตอสวนรวม มสขภาพกายและใจทด มความเจรญงอกงามทางจตวญญาณ มวถชวตทพอเพยง มความเปนไทย (๒) การลดความเหลอมล าทางดานรายไดและความยากจน การเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพอยางทวถง กลมทมรายไดต าสดรอยละ ๔๐ มรายไดเพมขนอยางนอยรอยละ ๑๕ (๓) ระบบเศรษฐกจมความเขมแขงและแขงขนได โครงสรางเศรษฐกจปรบส เศรษฐกจฐานบรการและดจทล มผประกอบการรนใหมและเปนสงคมผประกอบการ และมผประกอบการขนาดกลางและขนาดเลกทเขมแขงสามารถใชนวตกรรมและเทคโนโลยดจทลในการสรางสรรคคณคาสนคาและบรการ รวมทงมระบบการผลตและใหบรการจากฐานรายไดเดมทมมลคาเพมสงขน และเศรษฐกจไทยมเสถยรภาพและมอตราการขยายตวเฉลยรอยละ ๕ ตอปเพอใหบรรลเปาหมายการเปนประเทศทมรายไดสงภายในป ๒๕๗๙ (๔) ทนทางธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมสามารถสนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงอาหาร พลงงาน และน า โดยเพมพนทปาไมใหไดรอยละ ๔๐ ของพนทประเทศเพอรกษาความสมดลของระบบนเวศ ลดการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานและขนสงไมนอยกวารอยละ ๗ ภายในป ๒๕๖๓ เทยบกบการปลอยในกรณปกต มปรมาณหรอสดสวนของขยะมลฝอยทไดรบการจดการอยางถกหลกสขาภบาลเพมขน และรกษาคณภาพน าและคณภาพอากาศในพนทวกฤตอยในเกณฑมาตรฐาน (๕) มความมนคงในเอกราชและอธปไตย สงคมปลอดภย สามคค สรางภาพลกษณด และเพมความเชอมนของนานาชาตตอประเทศไทย ความขดแยงทางอดมการณและความคดในสงคมลดลง ปญหาอาชญากรรมลดลง ประเทศไทยมสวนรวมในการก าหนดบรรทดฐานระหวางประเทศ และ (๖) มระบบบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพ ทนสมย โปรงใส ตรวจสอบได กระจายอ านาจและมสวนรวมจากประชาชน บทบาทภาครฐในการใหบรการซงภาคเอกชนด าเนนการแทนไดดกวาลดลง เพมการใชระบบดจทลในการใหบรการ ปญหาคอรรปชนลดลง และการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถนมอสระขน เปาหมายทง ๖ กลมหลกภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ สะทอนถงเปาหมายการขบเคลอนการพฒนาตามวาระการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) และเปาหมายในระยะยาวภายใตยทธศาสตรชาตทตองบรรลภายในระยะเวลา ๒๐ ป

๓.๒ ยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาส าคญ

ส าหรบยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม ฉบบท ๑๒ ถกก าหนดจากยทธศาสตรทง ๖ ดานภายใตยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และก าหนดเปนแนวทางในรายละเอยด ทแสดงใหเหนถงความสอดคลองและการตอบสนองตอเปาหมายทตองบรรลในระยะ ๕ ป ทจะเปนการ วางพนฐานทสามารถสานตอการพฒนาในประเดนส าคญของประเทศในระยะตอไปทสนบสนนเปาหมาย การพฒนาใหเกดความมนคง มงคง และยงยน โดยใชหลกของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงน าทาง ทงนภายใตยทธศาสตรทง ๑๐ ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดก าหนดแนวทางการพฒนาครอบคลมรายละเอยด ทตอบสนองตอจดเนนประเดนหลกของการพฒนาในระยะ ๕ ป และมงตอยอดผลสมฤทธในแผนพฒนาฯ ฉบบตอๆ ไป โดยจะตองตอยอดใหเกดความตอเนองของการขบเคลอนการพฒนาปจจยพนฐานและ การแกปญหาส าคญทเปนรากเหงาของปญหาตางๆ และประเดนปฏรปประเทศใหลลวง รวมทงประเดนรวม ทมความเชอมโยงกบหลากหลายประเดนการพฒนาทจะน าไปสการพฒนาทยงยนตอเนองกนไปตลอด ๒๐ ป

๒๑

ยทธศาสตรทก าหนดในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มจ านวน ๑๐ ยทธศาสตรซงมรายละเอยดมากกวาในยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ท งนสวนหน งเปนเพราะภายใตสถานการณทมการเปลยนแปลง อยางตอเนองนนเปนการยากในการก าหนดยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาใหมรายละเอยดทชดเจน ในแผนพฒนาระยะยาว เพราะยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาจ าเปนตองมการก าหนดและปรบปรง ใหสอดคลองกบเงอนไขและปจจยแวดลอมในชวงเวลานนๆ จงจะสามารถน าไปปฏบตไดอยางมประสทธภาพ ดวยเหตดงกลาวยทธศาสตรชาตจงเปนการก าหนดกรอบท เปนประเดนหลกของการพฒนาประเทศ ทครอบคลมมตตางๆ ซงสะทอนทงในเรองการพฒนาฐานการผลตและบรการ การพฒนากลมเปาหมาย และการพฒนาในเรองกลไกและกฎระเบยบ รวมทงการพฒนาทนมนษย ภายใตการก าหนดและการยดหลกการส าคญของการพฒนา ดงนน ยทธศาสตรการพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงประกอบดวยยทธศาสตรชาตทง ๖ ยทธศาสตร ไดแก (๑) ยทธศาสตรการเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย (๒) ยทธศาสตร การสรางความเปนธรรมลดและความเหลอมล าในสงคม (๓) ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน (๔) ยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน (๕) ยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน และ (๖) ยทธศาสตรการบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบและธรรมาภบาล ในสงคมไทย และประกอบกบอก ๔ ยทธศาสตรทมงเนนการพฒนาพนฐานเชงยทธศาสตรและกลไกสนบสนนใหการด าเนนยทธศาสตรทง ๖ ดานใหสมฤทธผล ประกอบดวย (๗) ยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส (๘) ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม (๙) ยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ และ (๑๐) ยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

ส ว น ทส ว น ท ๒๒

การประเมนสภาพแวดลอมการพฒนาประเทศ

สวนท ๒ การประเมนสภาพแวดลอมการพฒนาประเทศ

๑. สถานการณและแนวโนมภายนอก ๑.๑ สถานการณและแนวโนมเศรษฐกจโลก และผลกระทบตอประเทศไทย

เศรษฐกจโลกในระยะ ๕ ปขางหนายงมแนวโนมขยายตวชาและมความเสยงจากความผนผวนในระบบเศรษฐกจและการเงนโลกในเกณฑสง ซงสงผลใหประเทศไทยตองเผชญกบความเสยงส าคญ ไดแก ความไมแนนอนของการปรบเปลยนทศทางการด าเนนนโยบายการเงนของมหาอ านาจทางเศรษฐกจ อาท สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และญปน ซงจะสงผลกระทบตอภาคการเงน และการประกอบธรกจของไทย นอกจากน การเปดเสรทางการคากอใหเกดการแขงขนทรนแรงขน รวมทงภาคการบรการและการทองเทยว ท าใหประเทศไทยตองมการปรบตวเพอใหสามารถแขงขนได อยางไรกตาม การเปดเสรทางการคาดงกลาวจะเปนโอกาสของประเทศไทยในการใชประโยชนจากความเชอมโยงในอนภมภาคและภมภาคใหสนบสนนการพฒนาหวงโซมลคารวมกน ทงน ปจจยภายนอกทคาดวาจะสงผลตอเศรษฐกจไทยอยางมนยส าคญ ไดแก

๑.๑.๑ ตลาดเกดใหมมบทบาทสงขน กอใหเกดการเปลยนแปลงของภมทศนเศรษฐกจ เปนแหลงวตถดบ แรงงาน และตลาดทมก าลงซอทงบราซล รสเซย อนเดย จน แอฟรกาใต ทงนภมภาคเอเชยจะเปนศนยกลางพลงอ านาจทางเศรษฐกจของโลก มการไหลเขาของการลงทนในภาคการผลตสงโดยเฉพาะอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ยานยนตและชนสวนและเปนหวงโซการผลตทส าคญของโลก หรอเปน “โรงงานผลตแหงเอเชย” เพอสงออกสตลาดโลก และดงดดใหประเทศมหาอ านาจเดมเขามารวมกลมและขยายบทบาททางเศรษฐกจในภมภาคมากขนผานการผลกดนใหเกดการรวมกลมทางเศรษฐกจรปแบบใหม ทวโลกเพอสรางอ านาจตอรอง อาท Tran-Pacific Partnership (TPP) และ Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) ท า ให ร ป แบ บ การค า ใน ระยะต อ ไปม ค วาม เป น เส ร และแข งข น อยางเขมขนขน นอกจากน การเพมขนของชนชนกลางจะกอใหเกดก าลงซอของโลกเพมขน ซงเปนโอกาสทเปดกวางขนส าหรบการคาการลงทนการบรการ และการเคลอนยายทนและแรงงาน อยางไรกตาม การเปดเสรยงกอใหเกดมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษเพมมากขน อาท การออกกฎระเบยบ มาตรฐานสนคาและบรการ มาตรฐานดานสงแวดลอม และสทธมนษยชน ซงท าใหประเทศไทยตองพฒนาเศรษฐกจและสงคม บนฐานความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม ปรบปรงกฎระเบยบภายในใหสอดรบกบขอตกลงระหวางประเทศรวมทงสรางสภาพแวดลอมใหเกดการแขงขนทเปนธรรม

๑.๑.๒ ตลาดการเงนโลกไรพรมแดน ซงเปนผลจากเทคโนโลยและนวตกรรมทางการเงน มความกาวหนาอยางรวดเรวท าใหมการพฒนาเครองมอทางการเงนใหมๆ เชน Application ทางการเงน Crowd Funding และ Financial Platform เปนตน ประกอบกบการเปดเสรภาคการเงนในอาเซยน ท าใหเกดการแขงขนทรนแรงขน ซงเปนแรงผลกดนใหภาคการเงนของไทยตองเรงพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมทางการเงนใหทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน รวมทงตองเตรยมความพรอมในดานตางๆ เพอรองรบตอ การเปลยนแปลงทเกดขน เชน การปรบปรงกฎระเบยบในการก ากบดแลภาคการเงน การสรางความเชอมนใหแกผใชบรการในเรองความปลอดภยของขอมลสวนตวผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ การปองกนความเสยงจากความเชอมโยงทางการเงน การเคลอนยายเงนทน และปรมาณธรกรรมทเพมขน

๒๓

๑.๑.๓ การเปดเสรมากขนของอาเซยนภายหลงป ๒๕๕๘ ทงในภาคสนคาและบรการ โดยเฉพาะภาคการเงน ซงเปนโอกาสส าคญหลายประการ อาท การเคลอนยายปจจยการผลต ทน แรงงาน อยางเสร การลดขอจ ากดในดานอปสงคในประเทศซงท าใหภาคการผลตสามารถขยายตลาดและพฒนาตนเองใหมความเขมแขงมากขน รวมทงการใชความไดเปรยบดานสถานทตงและดานโครงสรางพนฐานและโลจสตกสในการขบเคลอนเศรษฐกจใหเปนศนยกลางทางดานการคา การลงทน การเงน การบรการและการผลตภาคอตสาหกรรม ในขณะทการแขงขนของประเทศในภมภาคอาเซยนจะสงขนทงในเรองมาตรฐานสนคาและบรการสนคาเกษตรไทยจะแขงขนยากขนจากการเรมลดภาษสนคาของประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมา เวยดนาม การเคลอนยายเสรแรงงานทกษะทเปนทงโอกาสและอปสรรคและการทหลายประเทศมเปาหมายการพฒนาอตสาหกรรมและบรการในอนาคตทคลายคลงกนไมวาจะเปน อนโดนเซย มาเลเซย เวยดนาม และไทย ท าใหการพฒนาของแตละประเทศตองค านงถงความไดเปรยบเฉพาะตวในการวางต าแหนงทางยทธศาสตรการคาสนคาและบรการของตนเองซงไทยตองผลกดนการลงทนของไทยไปประเทศอาเซยนมากขน

๑.๑.๔ รปแบบการคามแนวโนมเปล ยนแปลงไปส การคาเสร เฉพาะกลมมากข น และมการรวมกลมทางเศรษฐกจทหลากหลายขน เพอขยายการคาและการลงทนระหวางประเทศ ซงจะเปนทงโอกาสทเปดกวางขนส าหรบการคาและการลงทน แตในขณะเดยวกนการแขงขนกจะรนแรงขนทงในรปของกลมประเทศและส าหรบแตละประเทศ โดยเฉพาะอยางยงในชวง ๕ ปของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ นน เศรษฐกจ การคาและการลงทนของโลกยงมแนวโนมขยายตวไดต า ประเทศไทยจงตองก าหนดยทธศาสตรการแขงขนและความรวมมอระหวางประเทศทชดเจนขนทงในเรองฐานตลาดการคาการลงทนในอนภมภาค ภมภาค และในระดบโลก และในสาขาการผลตการบรการทประเทศไทยมขดความสามารถในการแขงขน ทงนจะตองใชประโยชนจาก (๑) ภมศาสตรทตงของประเทศและการด าเนนนโยบายสงเสรมการลงทนจากตางประเทศมายาวนาน และจากการด าเน นนโยบายส งเสรมให เป นเทศไทยเป นฐานท ต งบรษ ทแมและศนยปฏบ ต การประจ าภ มภาค (๒) การลงทนในโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสขนาดใหญตามทก าหนดในแผนการลงทน และ (๓) ความเปนเลศในหลายอตสาหกรรมและบรการ อาท ยานยนต อเลกทรอนกส อาหาร และบรการทองเทยว อยางไรกด ทามกลางการแขงขนทรนแรงขนโดยอาศยการเพมประสทธภาพและการพฒนานวตกรรมนน มแนวโนมวาประเทศตางๆ จะน ามาตรการทไมใชภาษมาใชเปนเครองมอในการกดกนการคาโดยทางออมมากขน อาท มาตรฐานดานสทธมนษยชน มาตรฐานความปลอดภยอาหาร และมาตรฐานดานสงแวดลอม

๑.๒ การวจยและพฒนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางกาวกระโดดเปนกญแจส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจสงคม สงแวดลอม และเปลยนวถการด ารงชวตของคนในทกสงคม ทกเพศ ทกวย

ในชวงทผานมาการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย เชน เทคโนโลยส อสาร และเทคโนโลยชวภาพ ไดท าใหรปแบบการผลต การด าเนนธรกจ และการใชชวตของประชาชนเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว มนษยสามารถสอสารทงภาพและเสยงไดอยางไรพรมแดน การท าธรกจและธรกรรมบนโครงขายดจทลเพมมากขน ประเทศทใชเทคโนโลยเปนฐานการพฒนาเศรษฐกจท าใหการเตบโตทางเศรษฐกจเปนไปอยางกาวกระโดด เชน การลงทนวจยและพฒนาอยางมากในประเทศเกาหลใตไดผลกดนผลตภณฑมวลรวมในประเทศใหเตบโตอยางกาวกระโดดจาก ๖๗,๐๐๐ ลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๒๓ เปน ๕๖๑,๐๐๐ ลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๔๓ หรอขยายตวประมาณ ๘.๓ เทาภายใน ๒๐ ป และกรณประเทศจนท าให GDP เพมขนจาก ๑.๒ ลานลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๔๓ เปน ๖.๖ ลานลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๓ และใชเวลาอกเพยง ๔ ป ในการขยายตวเปน ๑๐.๔ ลานลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๗

๒๔

ในอนาคตองคความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทสงสมมาอยางตอเนอง ประกอบกบความกาวหนาทางวทยาศาสตรพนฐานแขนงใหม เชน วทยาการรบร (Cognitive Science) ซงเปนการท างานระหวางสมองและจตใจ ความสมพนธระหวางความคด อารมณ และการกระท า มความส าคญตอ การสรางเทคโนโลยและนวตกรรมใหมทจะสงผลใหเกดการผลกโฉมการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และ การด ารงชวตของมนษยแบบกาวกระโดด (Disruptive Technology) โดยมแนวโนมวาเทคโนโลยพนฐานใน ๔ ดาน ไดแก เทคโนโลยชวภาพ นาโนเทคโนโลย เทคโนโลยวสดศาสตร พลงงาน และสงแวดลอม และเทคโนโลยสารสนเทศ การสอสาร และดจทล จะสงผลใหเกดการพฒนาเทคโนโลยใหม ๑๒ ดาน ไดแก (๑) อนเทอรเนตเคลอนท (๒) โปรแกรมอจฉรยะทสามารถคดและท างานแทนมนษย (๓) อนเทอรเนตในทกสงทกอยาง (Internet of Things) (๔) เทคโนโลยคลาวด (Cloud Technology) (๕) เทคโนโลยหนยนตขนกาวหน า (Advanced Robotics) (๖ ) ยานพาหนะไรคนขบ (Autonomous and Near-Autonomous Vehicles) (๗) เทคโนโลยพนธกรรมสมยใหม (Next-Generation Genomics) (๘) เทคโนโลยการเกบพลงงาน (Energy Storage) (๙) การพมพแบบสามมต (3D Printing) (๑๐) เทคโนโลยวสดขนกาวหนา (๑๑) เทคโนโลยการขดเจาะน ามนและกาซขนกาวหนา และ (๑๒) เทคโนโลยพลงงานทดแทน

แนวโนมการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยดงกลาวสงผลกระทบตอประเทศทงในมตเศรษฐกจและสงคมทส าคญ คอ

๑.๒.๑ เกดสาขาอตสาหกรรมและบรการใหมๆ ทผสมผสานการใชเทคโนโลยสมยใหมหลากหลายสาขา เพอตอบสนองความตองการในภาคการผลต บรการ และพฤตกรรมของผบรโภค ทเปลยนแปลงไป โดยอตสาหกรรมใหมทคาดวาจะเกดขนใน ๕ กลมหลก ไดแก กลมอาหาร เกษตร และเทคโนโลยชวภาพ กลมสาธารณสข สขภาพ และเทคโนโลยทางการแพทย กลมเครองมออปกรณอจฉรยะ หนยนต และระบบเครองกลทใชระบบอเลกทรอนกสควบคม กลมดจทล เทคโนโลยอนเทอรเนตทเชอมตอและบงคบอปกรณตางๆ ปญญาประดษฐและเทคโนโลยสมองกลฝงตว กลมอตสาหกรรมสรางสรรค วฒนธรรม และบรการทมมลคาสง รวมทงรปแบบและกระบวนการประกอบธรกจบรการจะเปลยนแปลงอยางรวดเรวและหลากหลาย รปแบบผลตภณฑและบรการมวฎจกรชวตสนลง การแขงขนในตลาดอยบนฐานของการใชนวตกรรมทงในกระบวนการผลต การออกแบบผลตภณฑและบรการ นวตกรรมดานตลาดและการบรหารจดการ ถาภาคธรกจโดยเฉพาะผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม ปรบตวไมทน อาจสญเสยความสามารถในการแขงขนไดในขณะเดยวกนจะสรางโอกาสใหผประกอบการในการสรางธรกจรปแบบใหมๆ ทใชเทคโนโลยเพอปรบเปลยนกระบวนการผลตทท าใหสามารถบรหารจดการหวงโซการผลตไดอยางมประสทธภาพมากขน

๑.๒.๒ มนษยจะสามารถเขาถงขอมลและองคความรไดอยางไรขดจ ากด การพฒนาเทคโนโลยจะสงผลตอการยกระดบคณภาพชวตใหดขน อนเทอรเนตกลายเปนสวนหนงในวถชวตของทกคน เนองจากการพฒนาอปกรณสอสารประสทธภาพสงทสามารถบรรจ รบ ประมวลผล และแสดงผลขอมลไดอยางมหาศาล โดยคาดวาในป ๒๐๒๕ ประชากรโลกประมาณ ๒-๓ พนลานคนจะสามารถเขาถงอนเทอรเนตได ท าใหผบรโภคมความตองการและพฤตกรรมการบรโภคทตองการความสะดวกสบายและความเปนสวนตวมากขน เกดการรวมกลมบคคลทมความชอบคลายคลงกนบนโลกออนไลน ซงจะสงผลใหบคคลมความเปนปจเจกนยมมากขน (Individualism) ความตองการรจกตวตนทแทจรงของกนและกนจะลดลง

๒๕

๑.๒.๓ การแยงชงแรงงานทมทกษะดานเทคโนโลยระดบสงมความสามารถเฉพาะทาง หรอมทกษะหลายดาน (Multi-Skills) ในตลาดแรงงานสงขน เนองจากกระแสการเปลยนแปลง ทางเทคโนโลย และความตองการพฒนาเทคโนโลยของประเทศตางๆ โดยแรงงานทกษะต าจะไมเปนทตองการของตลาดแรงงาน เพราะจะถกแทนทดวยการใชระบบอตโนมตและหนยนต แรงงานจงตองมการปรบตวพฒนาศกยภาพของตนใหมทกษะการใชเทคโนโลยระดบสงมากขน ประกอบกบก าลงแรงงานของกลมประเทศทเขาสสงคมผสงอายลดลง จะน าไปสการเคลอนยายแรงงานขามชาตมากขน ประเทศตางๆ จงพยายาม ใชประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจในการอ านวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงานทมทกษะสงเขามาท างานในประเทศมากขน

๑.๒.๔ เกดความเหลอมล าในมตตางๆ เชน ความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลย อนเนองมาจากความแตกตางดานรายได ดานความร ดานทกษะ หรอดานการเขาถงโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย ความเหลอมล าของแรงงานทมทกษะเทคโนโลยขนสงและแรงงานทไมมทกษะ ความเหลอมล าของผประกอบการขนาดใหญและขนาดเลกทมความสามารถในการลงทนเพอยกระดบศกยภาพทางเทคโนโลยแตกตางกน

ประเทศไทยจ าเปนตองเรงสรางสมรรถนะทางเทคโนโลยชนสงใน ๕ กลม ไดแก กลมอาหาร เกษตร และเทคโนโลยชวภาพ กลมสาธารณสข สขภาพ และเทคโนโลยทางการแพทย กลมเครองมออปกรณอจฉรยะ หนยนต และระบบเครองกลทใชระบบอเลกทรอนกสควบคม กลมดจทล เทคโนโลยอนเทอรเนต ทเชอมตอและบงคบอปกรณตางๆ ปญญาประดษฐและเทคโนโลยสมองกลฝงตว กลมอตสาหกรรมสรางสรรค วฒนธรรม และบรการทมมลคาสง โดยกลมเทคโนโลยท ไทยมศกยภาพพฒนาไดเอง ไดแก การเกษตร การแพทย และสงแวดลอม อตสาหกรรมสรางสรรคและวฒนธรรม จะตองพฒนาตอยอดใหเกดมลคาเพมและเปนฐานเศรษฐกจใหมในระยะตอไป ส าหรบกลมเทคโนโลยอนๆ ทประเทศไทยยงขาดศกยภาพในการพฒนา อาจใชรปแบบการพฒนาในลกษณะวศวกรรมยอนกลบ (Reverse Engineering) เพอใหสามารถเรงพฒนาเทคโนโลยใหทนการเปลยนแปลงของโลก และในขณะเดยวกนจะตองลงทนวจยและพฒนาวทยาศาสตรพนฐานทเปนฐานของการพฒนาเทคโนโลยในอนาคต รวมทงตองเตรยมพฒนาคนทงในระยะสนและในระยะยาว โดยในระยะสนตองดงดดนกวจยจากตางประเทศ และในระยะยาวพฒนาคนและบคลากรวจยโดยเฉพาะวทยาศาสตรพนฐานในลกษณะสหสาขาเพอสงสมองคความรดานวทยาศาสตรเทคโนโลยส าหรบการพฒนาเศรษฐกจ และยกระดบคณภาพชวตของประชาชนในระยะยาว

๑.๓ สถานการณและแนวโนมสงคมโลก

๑.๓.๑ การเขาสสงคมสงวยของโลกสงผลตอเศรษฐกจและรปแบบการด าเนนชวต ในป ๒๕๕๘ ประชากรโลกมจ านวน ๗,๓๔๙ ลานคน และจะเพมเปน ๗,๗๕๘ ลานคนในป ๒๕๖๓ ประมาณครงหน งจะอาศยอย ในทวปเอเชย นอกจากน องคการสหประชาชาตยงไดประเมนสถานการณวา ในชวงป ๒๕๔๔-๒๖๔๓ (ค.ศ. ๒๐๐๑-๒๑๐๐) จะเปนศตวรรษแหงผสงอายจากการเพมขนของประชากรผสงอาย โดยสดสวนผสงอายเพมขนจากรอยละ ๑๒.๓ ในป ๒๕๕๘ เปนรอยละ ๑๓.๘ ในป ๒๕๖๓ ขณะท วยแรงงาน (อาย ๒๕-๕๙ ป) จะเพมขนเลกนอยจากรอยละ ๔๕.๔ เปนรอยละ ๔๕.๗ ในชวงเวลาเดยวกน แตหลงจากป ๒๕๖๓ วยแรงงานจะลดลงอยางตอเนอง สวนวยเดก (อาย ๐-๒๔ ป) ลดลงจากรอยละ ๔๒.๓ เปนรอยละ ๔๐.๘ ในชวงเวลาดงกลาว โดยประเทศพฒนาแลวจะเขาสสงคมสงวยอยางสมบรณแลว และสวนใหญ มระยะเวลาในเตรยมตวส าหรบการเปนสงคมสงวยคอนขางนานเมอเปรยบเทยบกบประเทศก าลงพฒนา เชน ประเทศฝรงเศสใชระยะเวลา ๑๑๕ ป สวเดน ๘๕ ป สหรฐอเมรกา ๖๙ ป เปนตน ขณะทประเทศก าลงพฒนา

๒๖

สวนใหญใชระยะเวลาทสนกวามาก เชน จาไมกา ๒๕ ป ศรลงกา ๒๓ ป เปนตน เชนเดยวกบประเทศไทยมระยะเวลาทเขาสการเปนสงคมสงวยอยางสมบรณคอนขางเรวประมาณ ๑๖ ปกอนทจะเปนประเทศพฒนาแลว สงผลตอการออม การลงทน และการคลงของประเทศ ขณะเดยวกนแนวโนมการเปลยนแปลงและกระจายตวของประชากรโลกทพบวามากกวารอยละ ๕๐ จะอาศยอยในเขตเมอง ซงมสดสวนการบรโภคมากกวารอยละ ๘๐ ของประชากรทงหมด และกลมผสงอายในประเทศทพฒนาแลวเปนกลมส าคญทท าใหมการบรโภคสนคาและบรการเพมมากขน ซงสวนใหญเปนการบรโภคสนคาและบรการดานสขภาพ ดงนน จงเปนโอกาสส าหรบประเทศไทยในการพฒนาสนคาและนวตกรรมใหมๆ รวมทงการบรการทางการแพทยและการดแลผสงอายเพอรองรบความตองการของผสงอายในกลมประเทศพฒนาแลว เชน ธรกจ Nursing Home ธรกจดานโรงแรมและการทองเทยวส าหรบผสงอาย เปนตน และยงกอใหเกดความตองการแรงงานในสาขาอาชพทเนนในกลมผสงอายมากขนตามมา เชน ผดแลผสงอาย (Care Giver) เปนตน อยางไรกตาม การเปนสงคมสงวยของโลกยงอาจเปนภยคกคามส าคญส าหรบประเทศไทยดวยเชนกน เนองจากการลดลงของวยแรงงาน จงอาจกอใหเกด การแยงชงประชากรวยแรงงาน โดยเฉพาะคนทมศกยภาพสง ซงเปนก าลงแรงงานส าคญในการพฒนาประเทศ

๑.๓.๒ การเลอนไหลของกระแสวฒนธรรมโลกทผสมผสานกบวฒนธรรมทองถนสงผลตอการเปลยนแปลงวถชวตและรปแบบการบรโภค พลวตความเปลยนแปลงของวฒนธรรมไทยทไดรบอทธพลจากกระแสวฒนธรรมโลกมสาเหตจากโลกาภวตน เกดการผสมผสานกนระหวางวฒนธรรม สงผลใหมการเปลยนแปลงวถชวต ทศนคต ความเชอ ความสมพนธระหวางบคคล การเรยนรและการบรโภคในรปแบบตางๆ อาท การใชสอออนไลนในการจบจายใชสอยและการท าธรกรรมตางๆ การแลกเปลยนเรยนรและการมปฏสมพนธระหวางกนผานเครอขายสงคมออนไลนโดยไมจ าเปนตองรจกตวตนซงกนและกน การบรโภคสอหลายชองทางในชวงเวลาเดยวกน สงผลใหคนไทยเขาถงขอมลไดอยางไรขดจ ากด เกดการสรางวฒนธรรม รวมสมย และมโอกาสส าหรบการสรางสรรคสนคาและบรการเพอสรางมลคาเพมใหกบประเทศ ขณะเดยวกน อาจกอใหเกดวกฤตทางวฒนธรรมเนองจากขาดการคดกรองและเลอกรบวฒนธรรมทดงาม จนท าใหคนไทยละเลยอตลกษณ มพฤตกรรมทเนนบรโภคนยมและคานยมทฟงเฟอ ใชชวตแบบเรงรบ ไมเคารพในสทธคนอน ขาดความเออเฟอเกอกล ซงน าไปสการสญเสยคณคาทางวฒนธรรมดงเดมและพฤตกรรมทไมพงประสงคในสงคมไทย

๑.๔ สถานการณและแนวโนมสงแวดลอมโลก

วาระการพฒนาทยงยนของโลก ค.ศ. ๒๐๓๐ ไดก าหนดทศทางการรกษาและบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางบรณาการ ในขณะเดยวกนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทรนแรงและพนธกรณท เกยวของ ท าใหไทยตองพรอมรบภาระในการลดกาซเรอนกระจกมากขนภายใตกระแส การแขงขนการคาทเขมขน

๑.๔.๑ วาระการพฒนาทยงยน ค.ศ. ๒๐๓๐ เปนทศทางหลกในการพฒนาของโลกหลง ค.ศ. ๒๐๑๕ โดยมเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) ประกอบดวย ๑๗ เปาหมายและ ๑๖๙ เปาประสงค จะมสวนส าคญในการก าหนดทศทางการพฒนาประเทศไทยในอนาคต โดยเฉพาะการสรางหลกประกนในการจดใหมน าและสขอนามยส าหรบทกคน ยกระดบคณภาพน า เพมประสทธภาพการใชน าทกภาคสวน การมรปแบบการผลตและบรโภคทยงยน ใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ ลดการเกดของเสย การอนรกษและใชประโยชนจากมหาสมทรและทะเล การปกปองและฟนฟระบบนเวศปาไมอยางยงยน และหยดยงการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ การบรหารจดการเมองอยางยงยนลดผลกระทบทางลบตอสงแวดลอม และการด าเนนการอยางเรงดวนเพอตอสกบการเปลยนแปลงสภาพ

๒๗

ภมอากาศและผลกระทบทเกดขน ท าใหประเทศตองมการก าหนดเปาหมายและแนวทางการพฒนาเพอรกษาฟนฟฐานทรพยากรธรรมชาตควบคกบแนวทางการพฒนาทางเศรษฐกจทมการใชประโยชนทรพยากรอยางยงยน ลดผลกระทบตอสงแวดลอมใหนอยทสด ซงจะเปนโอกาสทประเทศไทยจะพฒนากลไกด าเนนงานของหนวยงานตางๆ ภายในประเทศ ใหเกดการบรณาการไปในทศทางเดยวกน เพอบรรลเปาหมายการพฒนา ทยงยนของโลกและพรอมไปกบการพฒนาภายในประเทศอยางยงยน

๑.๔.๒ ขอตกลงระหวางประเทศเกยวกบการเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศจะทว ความเขมขน สงผลใหประเทศตางๆ รวมทงไทยตองด าเนนมาตรการลดกาซเรอนกระจกอยางจรงจง ประเทศไทยไดประกาศเจตนารมณและก าหนดเปาหมายของประเทศในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกใหต ากวาระดบการปลอยตามปกต รอยละ ๗-๒๐ ภายในป พ.ศ. ๒๕๖๓ นอกจากน ความตกลงปารส (Paris Agreement) ทนานาประเทศไดรบรองรวมกนเมอ ๑๒ ธนวาคม ๒๕๕๘ ซงมงควบคมการเพมขนของอณหภมเฉลยของโลกใหต ากวา ๒ องศาเซลเซยส และประเทศไทยไดลงนามรบรองความตกลงดงกลาวเมอ ๒๒ เมษายน ๒๕๕๙ สงผลใหไทยตองมสวนรวมในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกอยางตอเนองโดยก าหนดเปาหมายในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกเพมขนเปนรอยละ ๒๐-๒๕ ภายในป พ.ศ. ๒๕๗๓ อกทงตองมการทบทวนเพอเพมระดบการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทก ๕ ป กอใหเกดนยส าคญตอการพฒนาประเทศ ทจะตองเรงด าเนนการเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกในทกภาคสวน ทงภาคอตสาหกรรม บรการ และการผลตไฟฟา ตลอดจนภาคครวเรอน เปนแรงกดดนใหประเทศตองเปลยนแปลงรปแบบการผลตและบรโภคใหเปนมตรกบสงแวดลอม และเพมการใชพลงงานหมนเวยนและพลงงานชวภาพเพมมากขน

นอกจากน ยงมแนวโนมในการใชประเดนการปลอยกาซเรอนกระจกเปนเงอนไขส าหรบก าหนดมาตรฐานสนคาในการคาระหวางประเทศ ซงอาจสงผลกระทบตอภาคการสงออกของไทย แตกอาจสรางโอกาสส าหรบธรกจใหมดานสงแวดลอม อาท ผลตภณฑและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม การเพมประสทธภาพการลดของเสย เปนตน อยางไรกด แมวากรอบอนสญญาวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดก าหนดใหมความชวยเหลอแกประเทศก าลงพฒนาดานการถายทอดเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอม แตในทางปฏบตยงมขอจ ากดเพราะความขดแยงกบแนวทางการปกปองสทธของทรพยสนทางปญญาภายใตกรอบการคาโลก (World Trade Organization: WTO) ท าใหประเทศไทยไมสามารถใชประโยชนจากขอก าหนดของอนสญญาฯ ในสวนนได

๑.๔.๓ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยธรรมชาตมความผนผวนและรนแรงมากขน สงผลตอการผลตในภาคเกษตรและความมนคงดานน าและอาหาร การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกอใหเกดการขาดแคลนน า อทกภย และภยธรรมชาตทรนแรง สรางความเสยหายตอระบบ การเพาะปลก ท าใหปรมาณผลผลตทางการเกษตรของโลกลดลง อาจกอใหเกดความไมมนคงดานอาหาร ส าหรบประเทศไทยความผนผวนและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสงผลตอเนองไปยงการสงออกสนคาเกษตรและอาหาร ซ งเปนแหลงรายไดส าคญของประเทศ อาจกอให เกดความไมมนคงดานอาหาร ทงระดบประเทศและระดบครวเรอน ในขณะเดยวกน ภาคเกษตรกเปนแหลงรายไดหลกของเกษตรกร ผมรายไดนอยทตองประสบความสญเสยจากสภาพภมอากาศทแปรปรวน สงผลซ าเตมตอปญหาความยากจน

๑.๕ สถานการณความมนคงโลก

๑.๕.๑ ประเทศมหาอ านาจมแนวโนมของการขยายอทธพลและการเพมบทบาทในภมภาคตางๆ ของโลก รวมทงการใชอ านาจทางทหารและทางเศรษฐกจเขาแทรกแซงกจการภายในของประเทศตางๆ ในภมภาค เชน (๑) ยทธศาสตรการปกหมดในภมภาคเอเซยแปซฟกของสหรฐอเมรกาเพอใชประโยชนจากทรพยากรของประเทศพนธมตรในภมภาคเอเชยแปซฟกและการใชเสนทางคมนาคมทางทะเลใน

๒๘

เอเซยแปซฟก ซงถอเปนจดยทธศาสตรส าคญตอการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมของโลก (๒) การรวมกลมตามขอตกลงหนสวนยทธศาสตรเศรษฐกจภาคพนแปซฟก (Trans-Pacific Partnership: TPP) ทอาจกระทบตอความรวมมอทางเศรษฐกจในกรอบประชาคมอาเซยน (๓) การขยายอทธพลของสาธารณรฐประชาชนจน ในกลมประเทศอาเซยนทมการพฒนาและมความเจรญกาวหนาอยางรวดเรวในชวงทผานมาทงในดานเศรษฐกจ สงคม การทหาร รวมทงดานการฑต ท าใหจนมบทบาทและอทธพลตอการก าหนดและด าเนนนโยบายของประเทศตางๆหลายประเทศ รวมถงประเทศไทยซงเปนพนธมตรท งกบสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกาและมผลประโยชนรวมกนในหลายๆ ดาน จงสงผลตอประเทศไทยในการก าหนดทาททางการฑตแบบสมดลและเปนกลางทามกลางความสมพนธกบประเทศมหาอ านาจ

๑.๕.๒ ความขดแยงดานอาณาเขตแบบรฐตอรฐทงดานอาณาเขตทางบก การอางสทธ ทบซอนทางทะเล และภมรฐศาสตร เพอผลประโยชนและการแยงชงทรพยากร ซงท าใหมแนวโนมการเพมก าลงอ านาจของกองทพ เชน (๑) การพฒนาดานนวเคลยรของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนเกาหล (๒ ) การประกาศ “เขตแสดงตนเพอการปองกนทางอากาศในทะเลจนตะวนออก ” (Air Defense Identification Zone: ADIZ) เหนอทะเลจนตะวนออกของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนจน ครอบคลมพนทพพาทระหวางสาธารณรฐประชาชนจนและประเทศญปนกรณหมเกาะเซนกาก (เตยวหย) และพนทสถานวจยของเกาหลใต (๓) ความขดแยงกรณการอางกรรมสทธเหนอหมเกาะสแปรตลยของหลายประเทศเปนปญหาทมความส าคญตอประเทศไทย ซงหากเกดการใชก าลงทางทหารเพอการแยงชงกรรมสทธในหมเกาะสแปรตลย ประเทศไทยอาจไดรบผลกระทบทงในดานภมรฐศาสตร เศรษฐกจและการเมอง ซงอาจสงผลกระทบและน าไปสความขดแยง การสรางอ านาจตอรองทางการทหารและความมนคง ซงเปนเงอนไขตอเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจและความสมพนธระหวางประเทศ

๑.๕.๓ อาชญากรรมขามชาตมแนวโนมขยายตวและควบคมไดยาก มการเชอมโยง ในภมภาคและพฒนาการสอสารดวยเทคโนโลยททนสมย โดยมรปแบบและวธการทซบซอนมากขน ประเทศไทยจงยงมความเสยงตอการกอการรายของกลมตางชาต ซงมเปาหมายในการกออาชญากรรมทสงผลตอระบบเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศ โดยอาชญากรรมขามชาตทมผลกระทบตอประเทศไทยอยางมนยยะส าคญ ไดแก (๑) การคายาเสพตด ปจจบนมการลกลอบน ายาเสพตด สารตงตนและเคมภณฑ เขาประเทศทงตามแนวชายแดนและทาอากาศยาน ซงสงผลตอการเกดวงจรยาเสพตดตงแตการผลต จ าหนายและเสพ (๒) ปญหาแรงงานตางดาวจากการเคลอนยายแรงงานขามชาต โดยเฉพาะจากประเทศเพอนบาน เขามาท างานในประเทศไทย เกดปญหาอาชญากรรม สขอนามยและสาธารณสข รวมถงเปนภาระของรฐทงดานสทธและสถานะของบคคลตามกฎหมาย การศกษา สาธารณสข ตลอดจนเกดความขดแยงกบชมชนชาวไทย นอกจากน ยงอาศยชองวางทางกฎหมายในการสรางอทธพลหรอแทรกซมอย ในระบบตลาด ทสงผลกระทบตอธรกจทองถน (๓) การคามนษย เชอมโยงกบการลกลอบเขาเมอง การใชแรงงานเดกและคาประเวณ ซงไทยมสถานะเปนทงประเทศตนทาง ปลายทาง และทางผานของขบวนการคามนษย ท าใหเปนประเดนถกกลาวหาวาไมปฏบตตามกฎหมายสทธมนษยชนระหวางประเทศ โดยในระหวางป ๒๕๕๓ – ๒๕๕๖ ประเทศไทยถกจดอนดบอยในบญช Tier 2 Watch List ของรายงานสถานการณการคามนษยของกระทรวงการตางประเทศสหรฐอเมรกา (TIP Report) และตอมาในป ๒๕๕๗ ถง ๒๕๕๘ ถกปรบลดระดบใหอยในบญช Tier 3 ซงเปนระดบต าสด โดยสหรฐอเมรกามขอกงวลทส าคญคอ การคามนษยในภาคประมง การบงคบใชกฎหมาย การมสวนรวมของเจาหนาทภาครฐ รวมถงการดแลและคมครองผเสยหายจากการคามนษย (๔) การฟอกเงนเปนปญหาเกยวของกบอาชญากรรมอนๆ เชน การกอการราย การคายาเสพตด การคามนษย อาชญากรรมทางเศรษฐกจ คอรรปชน ซงไทยอยในระหวางการแกไขปญหาใหไดตามมาตรฐานสากล

๒๙

๑.๕.๔ การกอการรายก าลงสงผลกระทบตอสงคมโลก โดยทวความรนแรงและมความถมากขนในระยะหลายปทผานมา รวมทงมแนวโนมแผขยายไปยงพนทตางๆ ทวโลกอยางตอเนองทงจาก ลทธสดโตง (Extremism) ซงคลงไคลความรนแรงและอดมการณ และกลมกอการรายตางๆ ทตองการสรางแนวรวมใหเกดความรนแรง แพรกระจายไปยงรฐทออนแอในภมภาคอนๆ สงผลตอการอพยพของประชาชนเพอหนภยสงครามไปยงประเทศทปลอดภย โดยประเทศไทยมความเสยงตอการถกใชเปนทพกพงของ กลมกอการรายขามชาตท เขามาในรปแบบของผอพยพและนกทองเทยวทอาจใชประเทศไทยเปนฐาน ในการวางแผนกอการรายในประเทศและในภมภาค

สถานการณแนวโนมโลกในระยะ ๕ ป เชน เศรษฐกจทยงขยายตวชา นวตกรรมทางการเงน การคาการลงทนทมความเขมขน การกาวขนเปนมหาอ านาจทางเศรษฐกจของประเทศเกดใหม โดยเฉพาะในกลมประเทศเอเซย การพฒนาเทคโนโลยอยางกาวกระโดด การเปนสงคมสงวย มความเปนพหวฒนธรรม และความเหลอมล าในสงคมมแนวโนมทจะขยายตวมากขน เปนตน ประเทศไทยตองเตรยมความพรอมเพอเผชญกบประเดนทาทายและใชโอกาสในการสนบสนนการพฒนาประเทศ ดงนนจงตองวเคราะหสถานการณและแนวโนมภายในประเทศเพอน าจดแขงและจดออนทมอยในปจจบนจะน าไปใชประโยชนในการพฒนาประเทศและจดการความเสยงทจะเกดขนในอนาคต

๒. สถานการณและแนวโนมภายใน

การพฒนาประเทศในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ใหความส าคญกบการพฒนาทางเศรษฐกจ การสรางความเทาเทยมกนทางสงคม และการอนรกษพนฟสงแวดลอม ในสวนนจะเปนการทบทวนและวเคราะหสถานการณดานเศรษฐกจมหภาคและการพฒนาภาคการผลต การพฒนาและใชวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม สงคม สงแวดลอม การเจรญเตบโตของพนทเมอง และความมนคง ในชวงทผานมา โดยมรายละเอยดดงน

๒.๑ สถานการณและแนวโนมเศรษฐกจไทย

๒.๑.๑ ในชวงทผานมาการพฒนาเศรษฐกจไทยในภาพรวมประสบความส าเรจในระดบทนาพอใจ ทงในดานการสรางอตราการขยายตวทางเศรษฐกจ การปรบโครงสรางการผลต การสงสม องคความรทางดานเทคโนโลยการผลต การพฒนาเศรษฐกจรายสาขา การเพมขดความสามารถในการแขงขน และการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ ท าใหเศรษฐกจไทยมปจจยพนฐานทางเศรษฐกจทเขมแขง และ ความพรอมทจะไดรบการพฒนาตอยอดเพอขบเคลอนไปสการเปนประเทศพฒนาแลวในป ๒๕๗๙ ตามเปาหมายทก าหนดไวในกรอบยทธศาสตรชาต

๑) อตราการขยายตวทางเศรษฐกจ เศรษฐกจไทยในชวงป ๒๕๐๔ – ๒๕๕๘ ขยายตวเฉลยรอยละ ๖.๑ สงเปนอนดบท ๒๒ ของโลก (จากทงหมด ๒๐๕ ประเทศ) และสงผลใหรายไดตอหวของประชาชนเพมขนจาก ๓,๔๗๖ บาท (๑๗๐ ดอลลาร สรอ.) ตอคนตอป ในป ๒๕๑๐ เปน ๒๓,๖๖๖ บาท (๙๕๐ ดอลลาร สรอ.) ในป ๒๕๓๐ และเพมขนเปน ๑๘๕,๘๕๘ บาท (๕,๖๒๐ ดอลลาร สรอ.) ตอคนตอป ในป ๒๕๕๘ ซงท าใหประเทศไทยไดขยบฐานะการพฒนาประเทศจากการเปนประเทศรายไดปานกลาง ขนกลาง (Middle Middle Income Country) เปนประเทศรายไดปานกลางตอนบน (Upper Middle Income Country) ในป ๒๕๕๓ ซงเปนปท ๔ ของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐

๓๐

๒) โครงสรางเศรษฐกจเปลยนผานจากภาคเกษตรไปสภาคอตสาหกรรมและบรการมากขน โดยสดสวนของภาคเกษตรปรบตวลดลงจากรอยละ ๙.๙ ในป ๒๕๓๓ เปนรอยละ ๙.๑ ในป ๒๕๕๘ และสดสวนภาคบรการปรบตวลดลงจากรอยละ ๖๔.๗ ในป ๒๕๓๓ เปนรอยละ ๖๐.๙ ในป ๒๕๕๘ ในขณะทสดสวนภาคอตสาหกรรมเพมขนจากรอยละ ๒๕.๔ ในป ๒๕๓๓ เปนรอยละ ๓๐.๐ ในป ๒๕๕๘ การเปลยนแปลงของโครงสรางการผลตท าใหมการเคลอนยายแรงงานและทรพยากรการผลตจากภาคการผลตทมประสทธภาพต าไปสสาขาการผลตทมประสทธภาพสงอยางตอเนอง โดยสดสวนก าลงแรงงานในภาคเกษตรปรบตวลดลงจากรอยละ ๖๔.๐ ในป ๒๕๓๓ เปนรอยละ ๓๑.๘ ในป ๒๕๕๘ ในขณะทสดสวนแรงงาน ในภาคอตสาหกรรมและบรการเพมขนจากรอยละ ๑๐.๓ และรอยละ ๒๕.๗ เปนรอยละ ๑๖.๙ และรอยละ ๕๑.๓ ในป ๒๕๕๘ ตามล าดบการเคลอนยายปจจยการผลตดงกลาวเมอรวมกบการสงเสรมการสะสมปจจยทนและการสงสมเทคโนโลยการผลตอยางตอเนองท าใหผลตภาพของปจจยการผลตโดยรวม (Total Factor Productivity) เพมขนในระดบทนาพอใจ

๓) ภาคการผลตมการสงสมองคความรและปรบเปลยนเทคโนโลยการผลตอยางตอเนอง ท าใหโครงสรางการผลตภาคอตสาหกรรมเปลยนผานจากโครงสรางการผลตอตสาหกรรมขนปฐมภายใตการบรหารจดการของเงนทนตางชาตในระยะแรกของการขยบฐานะจากประเทศรายไดต ามาเปนประเทศรายไดปานกลางขนต า (Lower Middle Income Country) เปนโครงสรางการผลตอตสาหกรรมพนฐาน (Supporting Industry) ในชวงของการขยบฐานะขนเปนประเทศรายไดปานกลางขนกลาง (Middle Middle Income Country) รวมทงมการสงสมเทคโนโลยการผลตและพฒนาอตสาหกรรมชนสวนภายใตเครอขายการผลตของบรษทแมในตางชาตและการเพมขนของสดสวนทนไทยในชวงการขยบฐานะขนเปนประเทศรายไดปานกลางขนสง (Upper Middle Income Country) เชนเดยวกบการผลตสาขาบรการทเรม มความเชยวชาญหลากหลาย มการใชเทคโนโลยและความคดสรางสรรคมากขน รวมทงมสดสวนของทนไทยและมบทบาทในตลาดตางประเทศมากขนตามล าดบ เชน การส ารวจขดเจาะปโตรเลยม การบรการดาน สอบนเทงและภาพยนตร การคาสงคาปลก การกอสรางและวสดอปกรณ ท าใหการผลตและบรการดงกลาวมความพรอมส าหรบการพฒนาตอยอดเขาสการผลตและบรการทใชเทคโนโลยและนวตกรรมในระดบทสงขนและเปนของคนไทยมากขนเพอขบเคลอนเศรษฐกจเขาสการเปนประเทศรายไดสงในระยะตอไป

๔) ประเทศไทยยงคงมจดแขงดานความหลากหลายของฐานการผลตท ม ความแขงแกรงในระดบโลก โดยป ๒๕๕๗ ซงประเทศไทยมสวนแบงในมลคาการสงออกสนคาและบรการในตลาดโลกรอยละ ๑.๒ นน มลคาการสงออกสนคาเกษตรของประเทศไทยสงเปนอนดบท ๘ ของโลก และมลคาการสงออกสนคาอตสาหกรรมและบรการทองเทยวสงเปนอนดบท ๑๓ และอนดบท ๕ ของโลก ตามล าดบ โดยในดานสนคาเกษตรไทยสงออกขาวสงเปนล าดบท ๒ ของโลก และยางพาราเปนล าดบท ๑ ของโลก ในดานสนคาอตสาหกรรมประเทศไทยเปนฐานการผลตรถยนตทมขนาดใหญเปนอนดบ ๑ ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อนดบท ๔ ของเอเชย และอนดบท ๘ ของโลก รวมทงเปนฐานการสงออกสนคาเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกสทส าคญ โดยมมลคาการสงออกสงเปนอนดบท ๑๑ ของโลก

๕) อนดบความสามารถในการแขงขน โดยรวมมแนวโนมปรบตวดขน ในป ๒๕๕๘ World Economic Forum (WEF) ไดจดอนดบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยเปนอนดบท ๓๒ จาก ๑๔๐ ประเทศ ในขณะทผลการส ารวจประเทศทมความสะดวกในการเขาไปประกอบธรกจ (Ease of Doing Business) ของธนาคารโลกไดจดใหไทยอยในอนดบท ๒๖ จาก ๑๘๙ ประเทศทวโลก ส าหรบผลการจดอนดบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย โดย International Institute for

๓๑

Management Development (IMD) มแนวโนมปรบตวดขนจากอนดบท ๓๐ ในป ๒๕๕๘ มาเปนอนดบท ๒๘ ในป ๒๕๕๙ จาก ๖๑ ประเทศ โดยในดานสมรรถนะทางเศรษฐกจ IMD จดใหไทยอยในอนดบท ๑๓ ความเขมแขงของปจจยพนฐานของเศรษฐกจไทยดงกลาวท าใหประเทศไทยมโอกาสทจะไดรบการพฒนาเพอยกระดบฐานะของประเทศใหสงขนและมรายไดเพยงพอตอการพฒนาคนอยางเตมศกยภาพ แตในดานโครงสรางพนฐานไทยอยในอนดบท ๔๙ โดยเฉพาะดานสาธารณปโภคพนฐาน และการศกษาอยในอนดบลดลง เนองจากโครงสรางพนฐานดานขนสงและโลจสตกสยงขาดประสทธภาพและการเช อมโยงทเปนระบบ ท าใหตนทนยงสงเมอเทยบกบตางประเทศ และโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและสอสารเพอรองรบการเปนเศรษฐกจฐานดจทลยงไมกระจายอยางเพยงพอและทวถง สวนโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมของไทยอยในระดบต า มปญหาขาดแคลนนกวจยทงในเชงปรมาณและคณภาพ

๖) การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ แมวาเศรษฐกจไทยจะประสบปญหาเสถยรภาพทางเศรษฐกจรนแรงถงสองครงในป ๒๕๒๔ และในป ๒๕๔๐ แตการด าเนนมาตรการในการแกไขปญหาและการใหความส าคญกบการรกษาวนยทางการเงนและการคล ง ท าใหเศรษฐกจไทยกลบเขาสเสถยรภาพและอยในเกณฑทแขงแกรง โดยเฉพาะเมอเทยบกบประเทศทมระดบการพฒนาในระดบใกลเคยงกน โดยในป ๒๕๕๘ ประเทศไทยมสดสวนสวนหนสาธารณะตอ GDP หนสนตางประเทศตอ GDP รอยละ ๔๔.๔ และรอยละ ๓๘.๒ ตามล าดบ ซงต าเปนล าดบท ๙๒ (จาก ๑๗๓ ประเทศ) และล าดบท ๖๐ (จากทงหมด ๑๑๑ ประเทศ) ของโลก ตามล าดบ ในขณะทเงนส ารองระหวางประเทศอยท ๑๕๖.๕ พนลานดอลลาร สรอ. นอกจากน ดลบญชเดนสะพดยงอยในระดบเกนดลตอเนองภายหลงเกดวกฤตเศรษฐกจในป ๒๕๔๐ และคาเงนบาทมเสถยรภาพและแขงคาขน สะทอนความเขมแขงของปจจยพนฐานทางเศรษฐกจและความเชอมนของนกลงทนตางชาตทมตอเศรษฐกจไทย

๒.๑.๒ ผลการพฒนาเศรษฐกจภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๐ และในชวง ๔ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เรมแสดงใหเหนถงขอจ ากดในการขยายตวทางเศรษฐกจ และการลดลงของขดความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตซงจะเปนอปสรรคส าคญตอ การขยายตวทางเศรษฐกจในระยะตอไปและมแนวโนมทจะท าใหเศรษฐกจไทยไมสามารถยกระดบการพฒนาออกจากการเปนประเทศรายไดปานกลางไดในระยะเวลาทเหมาะสม โดยการเปลยนแปลงทส าคญๆ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ และในชวง ๔ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ทเรมแสดงใหเหนถงจดออน ทส าคญของเศรษฐกจไทยประกอบดวย

๑) เศรษฐกจชะลอตวลงอยางรวดเรวและมความผนผวนมากขน ในชวง ๙ ป ทผานมา เศรษฐกจไทยขยายตวเฉลยเพยงรอยละ ๓.๑ ชะลอลงจากเฉลยรอยละ ๕.๗ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ ซงเปนอตราการขยายตวทต ากวาศกยภาพของระบบเศรษฐกจ และต ากวาระดบการขยายตวทจ าเปนส าหรบการขบเคลอนใหเศรษฐกจไทยสามารถหลดพนจากการเปนประเทศรายไดปานกลางในระยะเวลาอนควร

๒) การสงออกของไทยปรบตวลดลงทงในดานการสงออกสนคาเกษตรและอตสาหกรรม โดยปรมาณการสงออกรวมในชวงหลงวกฤตเศรษฐกจทางการเงนทผานมาขยายตวชาลงตามล าดบจากรอยละ ๙.๗ ตอปในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๙ (พ.ศ. ๒๕๔๕ – ๒๕๔๙) เปนเฉลยรอยละ ๕.๒ ในช วงแผนพฒ นาฯ ฉบบท ๑๐ และรอยละ ๒ .๐ ในช วง ๔ ป แรกของแผนพฒ นาฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕–๒๕๕๙) และเปนการชะลอตวและปรบตวลดลงทงในดานปรมาณการสงออกสนคาเกษตร สนคาอตสาหกรรมเกษตร สนคาอตสาหกรรม และรายรบจากการสงออกบรการ แมวาการลดลงของ

๓๒

การสงออกในชวงดงกลาวจะมสาเหตส าคญมาจากปญหาวกฤตเศรษฐกจโลกในป ๒๕๕๑–๒๕๕๒ การชะลอตวทางเศรษฐกจในประเทศคคาส าคญและผลกระทบจากปญหาอทกภยในระยะตอมากตาม แตสวนหนงแสดงใหเหนถงการลดลงของขดความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตไทยอยางชดเจน โดยเฉพาะในกลมสนคาท พงพงแรงงานและทรพยากรการผลต รวมทงสนคาอตสาหกรรมในกลมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส

๓) การลงทนซงเปนทงปจจยสนบสนนการขยายตวทางเศรษฐกจระยะสนและปจจยในการเพมศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจในระยะยาวชะลอตวลงมาก ทงในดานการลงทนภาคเอกชนและการลงทนภาครฐ โดยเฉพาะในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ ซงการลงทนขนตนโดยรวม (Total Gross Investment) ขยายตวเพยงรอยละ ๑.๙ ต ากวาอตราการเสอมสภาพของสนคาทน ซงถอเปนขอจ ากดตอการขยายตวทางเศรษฐกจทงในปจจบนและในอนาคต โดยการลงทนภาคเอกชนขยายตวรอยละ ๓.๒ ในขณะทการลงทนภาครฐหดตวรอยละ ๐.๘ อยางไรกตาม การลงทนรวมในชวง ๔ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เรมขยายตวในอตราเรงขนเปนรอยละ ๓.๐ โดยเปนผลมาจากการขยายตวเรงขนของการลงทนภาครฐในป ๒๕๕๘ เปนส าคญ

๔) เสถยรภาพเศรษฐกจเรมมสญญาณทจะเปนขอจ ากดตอการขยายตวทางเศรษฐกจในระยะยาวมากขน โดยเฉพาะหนสาธารณะซงเพมขนจากเฉลยรอยละ ๓๗.๙ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ เปนรอยละ ๔๒.๑ ในชวง ๔ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ชใหเหนวาแมจะอยภายใตกรอบวนยทางการคลงแตมแนวโนมเพมขนจากผลของการด าเนนมาตรการกระตนเศรษฐกจระยะสน ซงท าใหเรมเปนขอจ ากดตอการใชมาตรการทางการคลงส าหรบการกระตนเศรษฐกจและการพฒนาศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจในระยะตอไป

๒.๑.๓ จดออนทส าคญของเศรษฐกจไทย การขยายตวในเกณฑต าและมความผนผวน มากขนในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ และในชวง ๔ ปแรกของแผนพฒนาฉบบท ๑๑ รวมทงแนวโนม การลดลงของขดความสามารถในการแขงขนของภาคการสงออกและความแขงแกรงดานเสถยรภาพทางเศรษฐกจตลอดชวงระยะเวลา ๙ ปทผานมา สะทอนถงจดออนทส าคญๆ ของระบบเศรษฐกจไทยทงทางดานปญหาเชงโครงสราง เงอนไขในระบบเศรษฐกจโลก และปจจยทางดานการด าเนนนโยบายและการบรหารจดการเศรษฐกจ ประกอบดวย

๑) อปสงคในประเทศยงมจ ากดเมอเทยบกบขดความสามารถในการผลตท าใหการขยายตวทางเศรษฐกจยงตองพงพงอปสงคในตลาดโลก ซงตองอาศยขดความสามารถในการแขงขนและการขยายตวของเศรษฐกจโลกในการขบเคลอน ในขณะทการขบเคลอนเศรษฐกจโดยอาศยอปสงคภายในประเทศในระยะตอไปยงมปญหาอปสรรคจากความแตกตางทางดานรายไดและก าลงซอของประชาชนในระบบเศรษฐกจทยงไมสามารถกระจายตวอยางทวถง รวมทงยงตองอาศยภาคการสงออกในการสรางฐานรายไดของประชาชนในประเทศใหมความแขงแกรงกอนทจะสามารถใชอปสงคในประเทศในการขบเคลอน การขยายตวทางเศรษฐกจไดอยางแทจรง

๒) มาตรการของภาครฐในการเพมอปสงคภายในประเทศ (Domestic Economy) ในชวง ๙ ปทผานมา สวนใหญยงใหน าหนกความส าคญกบมาตรการระยะสน โดยเฉพาะการกอหนสาธารณะเพอกระตนการใชจายผานอปสงคภาคเอกชนและการใชจายทนอกเหนอจากการลงทน ซงแมบางมาตรการ จะจ าเปนตอการบรรเทาปญหาความเดอดรอนและชวยเหลอประชาชนผมรายไดนอย แตยงมขอจ ากด

๓๓

ในการสนบสนนใหเศรษฐกจฐานรากขยายตวอยางตอเนอง เนองจากภาคการสงออกและรายไดจาก ภาคการเกษตรซงเปนฐานรายไดหลกของประชาชนในระบบเศรษฐกจไดรบผลกระทบจากการชะลอตวอยางตอเนองของเศรษฐกจโลก นอกจากนน การด าเนนมาตรการกระตนเศรษฐกจระยะสนบางมาตรการยงสงผลกระทบตอขดความสามารถในการแขงขนของภาคการสงออกและศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจในระยะยาว ในขณะทอปสงคภายในประเทศยงคงผนผวนตามขดความสามารถในการกอหน ของภาครฐและเอกชนเพอการใชจายตามมาตรการระยะสน

๓) การขาดการลงทนท จ า เปนและเพ ยงพอตอการยกระดบศกยภาพ การขยายตวทางเศรษฐกจ ใหสามารถหลดพนกบดกประเทศรายไดปานกลางไดในระยะเวลาอนเหมาะสม โดยดานการลงทนของภาครฐชะลอตวลงอยางมนยส าคญและเขาสภาวะหดตวในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ และขยายตวในเกณฑต าในชวง ๔ ปแรกของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ซงท าใหเศรษฐกจไทยขาดการลงทน ทเพยงพอทงการลงทนทางดานโครงสรางพนฐาน การลงทนเพอเพมประสทธภาพการผลตใหกบระบบเศรษฐกจ รวมถงการลงทนดานการวจยและพฒนา และการลงทนเพอการพฒนาพนทเศรษฐกจส าหรบ การสรางฐานการผลตทจ าเปนตอการขบเคลอนเศรษฐกจในอนาคต ในขณะทการลงทนภาคเอกชนชะลอตวลง ตามการชะลอตวของเศรษฐกจโลก การลดลงของขดความสามารถในการแขงขน และการลดลงของ แรงขบเคลอนจากการลงทนของภาครฐ

๔) แรงขบเคลอนการขยายตวทางเศรษฐกจจากปจจยแรงงานลดลง เนองจาก (๑) การชะลอตวของก าลงแรงงาน ในขณะทการเพมผลตภาพการผลตของปจจยแรงงานเปนไปอยางลาชา (๒) การเคลอนยายปจจยแรงงานจากภาคเกษตรซงมผลตภาพการผลตและรายไดตอหวต าไปสภาคการผลตทมผลตภาพการผลตและรายไดตอหวสงกวาชาลงตามล าดบ ซงเปนอปสรรคทส าคญตอการเพมผลตภาพ การผลตของแรงงาน (๓) การขาดการใชเทคโนโลยและสนคาทนทเหมาะสมส าหรบการเพมผลตภาพการผลตของแรงงาน (๔) ความไมสอดคลองระหวางความตองการของตลาดแรงงานและการผลตแรงงาน (๕) การขาดการรวมกลมในการผลตภาคเกษตรเพอใหไดรบผลประโยชนจากการประหยดตอขนาดท าใหมการท างานต าระดบอยในเกณฑสง และ (๖) การพฒนาคณภาพการศกษาเปนไปอยางลาชา การลดลงของแรงขบเคลอนจากปจจยแรงงานทงในดานขนาดของก าลงแรงงานและผลตภาพการผลตของแรงงานท าใหขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยลดลงทงในสวนการผลตทใชแรงงานเขมขนและการผลตสนคาในสวนทเปนก งทนเขมขน

๕) ผลตภาพการผลตของปจจยการผลต (Total Factor Productivity: TFP) ยงไมเพยงพอตอการขบเคลอนการขยายตวทางเศรษฐกจใหหลดพนจากการเปนประเทศรายไดปานกลางซงตองอาศยการผลตทมนวตกรรมและเทคโนโลยการผลตทเปนของตนเองมากขน แมวาการขยายตวของ TFP ในชวงกอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๐ จะอยในระดบทนาพอใจกตาม แตยงมความลาชาเมอเทยบกบประเทศ ทเรมพฒนาประเทศในชวงเวลาเดยวกนและสามารถยกระดบการพฒนาประเทศเขาสการเปนประเทศรายไดสงในชวงกอนหนา ความลาชาในการเพมขนของ TFP ดงกลาวท าใหประเทศไทยยงจ าเปนจะตองพฒนาผลตภาพการผลตอยางตอเนองควบคไปกบการใชปจจยอนในการเรงรดการขยายตวในชวงเปลยนผาน

๖) ความล าช าในการปรบ โครงสรางการผลต ท งในด าน (๑ ) การเพ มประสทธภาพการผลตและมลคาการผลตใหกบภาคเกษตรกรรมเพอใหผลตภาพการผลตและรายไดตอหวเพมขนอยางตอเนองและยงยนซงท าใหการผลตในภาคเกษตรซงแมจะเปนฐานรายไดทส าคญของประเทศแตยงประสบกบปญหาทส าคญๆ ทงในดานผลผลตตอไรทยงอยในระดบต า ซงเปนผลมาจากปญหาทางดานแหลงน า

๓๔

ความลาชาในการปรบปรงเทคโนโลยในการผลตและการบรหารจดการ ซงจะเหนไดจากผลผลตขาวตอไรซงอยท ประมาณ ๔๕๙ กก.ตอไร ต ากวาผลผลตตอไรของเวยดนาม เมยนมา และลาวซงมผลผลต ๘๓๖ กก.ตอไร ๖๕๔ กก.ตอไร และ ๕๗๖ กก.ตอไรตามล าดบ รวมทงสนคาเกษตรทยงไมไดมาตรฐานความปลอดภย (๒) การปรบเปลยนการผลตภาคเกษตรทมมลคาต าและมแนวโนมสญเสยขดความสามารถในการแขงขนไปสการผลตสนคาเกษตรทมมลคาเพมสงขนและไปสการผลตในสาขาอนๆ (๓) การพฒนาเพอยกระดบการผลตภาคอตสาหกรรมศกยภาพในปจจบนไปสอตสาหกรรมอนาคตซงมการผลตทใชเทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคในระดบทสงขน โดยเฉพาะอตสาหกรรมเปาหมาย เชน อตสาหกรรมหนยนตอตโนมต อตสาหกรรมชนสวนอากาศยาน อตสาหกรรมเครองมอและอปกรณทางการแพทย (๔) การพฒนายกระดบ ขดความสามารถของ SMEs ในการพฒนาตนเองจากการผลตชนสวนขนเปนผผลตสนคาขนสดทายทมแบรนดและชองทางทางการตลาดเปนของตนเองมากขน รวมทงการเพมสดสวนความเปนเจาของของผประกอบการชาวไทยในกลมอตสาหกรรมทเปนอตสาหกรรมศกยภาพในปจจบน เชน อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส อตสาหกรรมยานยนตและชนสวน (๕) การสรางฐานการผลตภาคบรการทจะเปนฐานรายไดในอนาคต เชน บรการขนสงและโลจสตกส การเปนทตงของส านกงานภมภาค บรการทางการศกษานานาชาต บรการทางการแพทย ธรกจบรการดจทล ธรกจบรการทางดานการคา และบรการทางการเงน

๗) ภาคการเงนและการคลงยงไมสามารถสนบสนนการด าเนนยทธศาสตร การพฒนาเศรษฐกจในอนาคตไดอยางเตมท ทงในดานการสรางศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจ การลดความเหลอมล า และการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม การเพมขนของหนสาธารณะท าใหภาระผกพนทาง การคลงในอนาคตยงอยในระดบสงในขณะทแรงกดดนทางดานการคลงมแนวโนมเพมขนตาม (๑) แนวโนมการเพมขนของรายจายทางการคลงเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานในระยะปานกลาง (๒) การขาดสภาพคลองของรฐวสาหกจบางแหง ในขณะทความเขมแขงและประสทธภาพในภาคการเงนยงอยในระดบต า ซงจะเหนไดจาก (๑) ดชนชวดขดความสามารถในการแขงขนดานการพฒนาภาคการเงนของไทยทจดท าโดย WEF ซงยงอยในระดบต ากวามาเลเซยและสงคโปร ทงทางดานความพรอมของการบรการทางการเงน และความสามารถและความสะดวกในการเขาถงบรการทางการเงน (๒) รายงานของธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานสถตแหงชาต และส านกงานเศรษฐกจการคลงทพบวาสดสวนของผทไมสามารถเขาถงบรการทางการเงนยงเพมขนจากรอยละ ๓.๕๐ ในป ๒๕๕๓ เปนรอยละ ๔.๒๒ ในป ๒๕๕๖ ในขณะทความรทางการเงนของประชาชนอยในระดบต ากวาคาเฉลยของโลก (๓) แมธนาคารพาณชยมผลประกอบการและขดความสามารถการท าก าไรในเกณฑดแตสดสวนคาใชจายการด าเนนงานตอสนทรพยเฉลยสง คาธรรมเนยมในการใหบรการโอนเงนและช าระเงนอยในเกณฑสง ปรมาณการใชบรการช าระเงนอเลกทรอนกสและจ านวนเครองรบบตรยงอยในระดบต ากวามาเลเซยและสงคโปร (๔) การแขงขนจากธนาคารตางชาตยงอยในระดบต า และการแขงขนในระบบธนาคารยงกระจกตวในการใหบรการธรกจขนาดใหญ ในขณะทการใหบรการแกธรกจกลม SMEs ยงไมทวถงหรอมคาใชบรการสง (๕) การพฒนาบรการทางการเงนทเปนนวตกรรมและเทคโนโลยสมยใหม (FinTech) จะท าใหตนทนในการใหบรการทางการเงนต าลงกวาการบรการในรปแบบเดม รวมถงการเขามามบทบาทเพมขนของเงนตราเสมอนจรง (Virtual Currency) จะสงผลใหสภาพแวดลอมทางการเงนเปลยนแปลงไป ซงจะสรางแรงกดดนตอภาคการเงนทงทางดานการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของผใหบรการทางการเงน รวมถงความทาทายในการด าเนนนโยบายการเงน การบรหารจดการคาเงน ตลอดจนการก ากบดแลเพอรองรบธรกรรมทมความซบซอนมากยงขน (๖) สถาบนการเงนเฉพาะกจบางแหงยงไมสามารถเตมเตมชองวางใน การใหบรการทางการเงนใหกบกลมเปาหมาย โดยเฉพาะอยางยง วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม กลมธรกจเกดใหม (Startup) และผมรายไดนอย นอกจากน ยงมขอจ ากดในการบรหารจดการภายในองคกรทยงไมมประสทธภาพเทาทควรทงในเรองธรรมาภบาลและการปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย

๓๕

รวมทงระบบตรวจสอบและก ากบดแลการด าเนนโครงการนโยบายภาครฐทไมเขมงวดเพยงพอ อาจกอใหเกดความเสยงตอเสถยรภาพทางการคลง

๘) การบรหารจดการเศรษฐกจมหภาคยงมขอจ ากดทส าคญๆ หลายประการ ประกอบดวย (๑) การประสานระหวางนโยบายการเงน นโยบายการคลง กบนโยบายการพฒนาภาคเศรษฐกจ ทแทจรง รวมทงการประสานความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชนและองคกรปกครองสวนทองถน ในการขบเคลอนโครงการการพฒนาทส าคญๆ (๒) การใหความส าคญกบมาตรการกระตนเศรษฐกจดานอปสงคระยะสนมากกวามาตรการเพมศกยภาพเศรษฐกจระยะยาว รวมทงการด าเนนมาตรการกระตนเศรษฐกจระยะสนทเปนอปสรรคตอการเพมศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจในอนาคต (๓) การเพมประสทธภาพการจดเกบรายไดภาครฐ ประสทธภาพการใชจายงบประมาณและการดแลใหมกรอบเมดเงนงบประมาณทเพยงพอส าหรบการบรหารจดการเศรษฐกจระยะสนเพอลดความผนผวนของระบบเศรษฐกจและเพยงพอส าหรบการใชจายเพอการเพมศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจระยะยาว (๔) การด าเนนโครงการพฒนาทส าคญๆ ของภาครฐมความลาชาและมอปสรรคในการด าเนนการมากขน (๕) การพฒนาเศรษฐกจในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตขาดเปาหมายทชดเจนท าใหขาดการจดท าแผนงาน/โครงการ และการบรณาการโครงการและแผนงาน/โครงการทชดเจนและเปนรปธรรมในการขบเคลอนเศรษฐกจเพอสรางรายไดใหกบประเทศ

๒.๑.๔ ปจจยคกคาม/ความเสยงตอความส าเรจในการพฒนาเศรษฐกจ ในชวงแผน พฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ประกอบดวย

๑) การปรบตวเขาส โครงสรางประชากรผสงอาย ซ งจะเปนอปสรรคตอ การพฒนาเศรษฐกจทงในดานทางตรงและทางออม ประกอบดวย (๑) การเปลยนแปลงของโครงสรางประชากรจะท าใหขนาดของก าลงแรงงานเรมลดลงเฉลยรอยละ ๐.๔ และรอยละ ๐.๘ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๓ ตามล าดบ ซงจะเปนปจจยถวงใหศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจลดลงประมาณรอยละ ๐.๑๕ และรอยละ ๐.๒๕ ตามล าดบ หากประสทธภาพการผลตของก าลงแรงงานไมสามารถเพมขนอยางเพยงพอทจะสามารถชดเชยผลกระทบทเกดขนจากการลดลงของขนาดก าลงแรงงาน ซงเปนสถานการณทแตกตางจากในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๕–๑๐ ซงการขยายตวของขนาดก าลงแรงงานมสวนชวยสนบสนนการขยายตวทางเศรษฐกจเฉลยรอยละ ๐.๗๔, ๐.๘๖, ๐.๓๗, ๐.๒๖, ๐.๗๑ และ ๐.๔๙ ตามล าดบ (๒) จ านวนประชากรทขยายตวชาลงในอตรารอยละ ๐.๒๓ ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และชะลอลงเปนรอยละ ๐.๐๘ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๓ จะท าใหอปสงคในประเทศขยายตวชาลง และท าใหการพฒนาเศรษฐกจจ าเปนตองพงพงอปสงคจากตางประเทศมากขน โดยเฉพาะในกรณทรายไดตอหวไมสามารถเพมขนเพยงพอทจะชดเชยการลดลงของจ านวนประชากร (๓) การเพมขนของประชากรผสงอายและการลดลงของสดสวนก าลงคนวยแรงงานมแนวโนมทจะท าใหขดความสามารถในการคดคนเทคโนโลยและนวตกรรมซงเปนสงจ าเปนในการยกระดบการพฒนาประเทศลดลง (๔) การเพมขนของจ านวนประชากรผสงอายมแนวโนมทจะท าใหภาระทางการคลงเพมขน ในขณะทขดความสามารถในการจดเกบรายไดของภาครฐลดลง

๒) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจโลกยงมความผนผวนและมขอจ ากด ในการสนบสนนการขยายตวของเศรษฐกจไทย โดยการขยายตวของเศรษฐกจโลกในภาพรวมยงมแนวโนมทจะยงอยในระดบต า ในขณะทความผนผวนของตลาดเงน ตลาดทน และเศรษฐกจโลกยงมความเสยงทจะผนผวนตลอดชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

๓) การแขงขนในตลาดการคาโลกยงมแนวโนมทจะอยในเกณฑสงและสราง แรงกดดนตอการสงออกของไทยอยางตอเนอง โดยเปนผลมาจาก (๑) เศรษฐกจโลกทยงมแนวโนมขยายตว ในเกณฑต ากวาในชวงป ๒๕๔๗ - ๒๕๕๐ ในขณะทขดความสามารถในการผลตของประเทศตางๆ ยงคงเพมขนอยางตอเนอง (๒) ความพยายามของประเทศตางๆ ในการรกษาสวนแบงในตลาดโลกเพอรกษาอตรา

๓๖

การขยายตวทางเศรษฐกจทงในระยะสนและระยะยาว ท าใหหลายประเทศมแนวโนมทจะน ามาตรการตางๆ มาใชประโยชนในการสรางความไดเปรยบทางการคามากขนทงมาตรการในระดบมหภาคและจลภาค

๔) การเปลยนแปลงของภมทศนดานขดความสามารถในการแขงขน ทงในดาน (๑) การเพมขนของขดความสามารถในการผลตสนคาเกษตรขนปฐม เกษตรแปรรป และอตสาหกรรมขนตนในประเทศ CLMV ซงประเทศไทยจะสญเสยความไดเปรยบดานความอดมสมบรณของปจจยการผลตและ การลดลงของสทธพเศษทางการคา ความเสยเปรยบดานมาตรฐานสงแวดลอม (๒) การขยายก าลงการผลตสนคาเกษตรของจนในประเทศเพอนบานโดยใชเทคโนโลยและการบรหารจดการสมยใหมทามกลางผลตภาพ การผลตสาขาเกษตรในประเทศทยงอยในระดบต า (๓) การผลตในกลมทเปนสนคากงทนและเทคโนโลยเขมขน ซงมแนวโนมทจะขยายตวอยางรวดเรวในประเทศเวยดนามซงยงมความไดเปรยบดานปจจยแรงงาน การใชนโยบายอตราแลกเปลยนในการดงดดเงนทนจากตางประเทศและเพมขดความสามารถในการแขงขนดานราคาและตนทนการผลต (๔) แนวโนมการสญเสยขดความสามารถในการแขงขนของประเทศญปนซงเปนตนทางของเงนทนและเทคโนโลยของฐานการผลตในบางกลมสนคาใหกบประเทศคแขงซงไมมฐานการผลตในประเทศไทยแตมฐานการผลตในกลมประเทศ CLMV

๒.๑.๕ ปจจยสนบสนนและโอกาสในการพฒนาเศรษฐกจ แมวาจดออนและปจจยคกคามในชวงแผนฯ ๑๒ มแนวโนมทจะเปนขอจ ากดและท าใหเศรษฐกจไทยในระยะ ๕ ปขางหนา ขยายตวต ากวาศกยภาพและต ากวาอตราการขยายตวทางเศรษฐกจทจ าเปนตอการยกระดบการพฒนาใหหลดพนจากการเปนประเทศรายไดปานกลางในระยะ ๑๕ ปขางหนากตาม แตเศรษฐกจไทยยงมโอกาสทจะไดรบการเรงรดพฒนาเพอใหสามารถยกระดบการพฒนาประเทศเขาสการเปนประเทศรายไดสงภายใน ๑๕ ปขางหนา โดยมปจจยสนบสนนและโอกาสในการพฒนาทส าคญๆ ประกอบดวย

๑) ภาคการผลตของไทยไดรบการพฒนามาอยางยาวนานและมความพรอมทจะไดรบการพฒนาตอยอด เขาสการผลตและการบรการฐานความรทใชเทคโนโลยและนวตกรรมเพอขบเคลอนการขยายตวทางเศรษฐกจและยกระดบการพฒนาประเทศ โดยใชประโยชนจาก (๑) ความเขมแขงทมอยเดมทงในดานความหลากหลายของฐานการผลต เสถยรภาพทางเศรษฐกจทยงอยในเกณฑด และการสงสมเทคโนโลยการผลตมาอยางยาวนานจนมความพรอมส าหรบพฒนาตอยอดไปสการผลตและบรการทใชเทคโนโลยและนวตกรรมในระดบทสงขน (๒) ประเทศไทยในสายตานกลงทนตางประเทศยงมความไดเปรยบในการเปนฐานการผลตอตสาหกรรมทใชทนและเทคโนโลยเขมขนแมวาขดความสามารถการแขงขนใน กลมอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนและการผลตในกลมกงสนคาทนจะลดลงกตาม และ (๓) ความพรอมดานโครงสรางพนฐานและโลจสตกส และทางกายภาพ ซงยงเปนจดเดนของเศรษฐกจไทยและเปนสงจ าเปนส าหรบการพฒนาอตสาหกรรมและบรการไปสการผลตทใชเทคโนโลย วจย และนวตกรรมในระดบทสงขน

๒) การเปดเสรภายใตขอตกลงเขตเศรษฐกจอาเซยนในป ๒๕๕๘ จะน ามาซงโอกาสทส าคญหลายประการตอการยกระดบศกยภาพการขยายตวของเศรษฐกจไทย ไดแก (๑) การลดขอจ ากดในดานอปสงคในประเทศซงท าใหภาคการผลตของคนไทยทเปนอตสาหกรรมและบรการในปจจบนสามารถขยายตลาดและพฒนาตนเองใหมความเขมแขงมากขนกอนทจะสามารถยกระดบเขาสการผลตและบรการทใชเทคโนโลยและนวตกรรมในระดบทสงขนในอนาคต รวมทงโอกาสทผประกอบการไทยจะสามารถสรางแบรนดของตนเองทงการผลตขนปฐมทผประกอบการไทยยงมความไดเปรยบในการแขงขนในตลาดและการผลตขนทสองซงผประกอบการไทยเรมมความเชยวชาญในการผลตมากขน (๒) โอกาสในการใชปจจย การผลตและแรงงานส าหรบการพฒนาภาคเกษตรและอตสาหกรรมขนปฐมในการเพมขดความสามารถใน

๓๗

การแขงขนและพฒนาตนเองไปสระดบการผลตทสงขน โดยเฉพาะการปรบเปลยนจากการผลตสนคาเกษตรไปสอตสาหกรรมแปรรปเกษตร การใชฐานการผลตในประเทศเพอนบานในการผลตสนคาแรงงานและวตถดบเขมขน (๓ ) โอกาสในการใชความไดเปรยบดานสถานทตงและดานโครงสรางพนฐานและโลจสตกส ในการขบเคลอนเศรษฐกจใหเปนศนยกลางทางดานการบรการและการผลตภาคอตสาหกรรมอนาคตในอนภมภาคและในภมภาคในระยะตอไป เพอเรงรดการสะสมทน เทคโนโลยการผลต และองคความรในการบรหารจดการซงเปนสงจ าเปนส าหรบการยกระดบศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจและขบเคลอนเศรษฐกจไทยใหสามารถหลดพนการเปนประเทศรายไดปานกลาง รวมทงการสรางความเชอมโยงกบการผลตและบรการ ในปจจบนซงคนไทยเรมมความเชยวชาญและมสดสวนความเปนเจาของมากขน

๓) ในระยะยาวยงมการเปลยนแปลงทจะเปนโอกาสส าหรบการพฒนาเศรษฐกจไทยอยางตอเนอง ประกอบดวย (๑) แนวโนมการคาระหวางประเทศทจะขยายตวเรงขนหลงจากการปรบสมดลของเศรษฐกจโลกสนสดลง (๒) การเพมขนของชนชนกลาง ความเปนเมองและอ านาจทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ ในภมภาคเอเชยภายใตแนวโนมการเจรญเตบโตของโลกแบบหลายศนยกลาง (๓) ขอจ ากดดานทรพยากรทจะท าใหความตองการดานอาหารและพลงงานมากขน และ (๔) การเพมขนของความเชอมโยงทางเศรษฐกจและการเขาถงเทคโนโลย

๒.๒ การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม

การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม อยในล าดบต าและการบรหารจดการงานวจยขาดการบรณาการใหมเอกภาพตงแตระดบนโยบาย การสนบสนนทนวจย และหนวยวจยหลก ท าใหทศทางการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจยพฒนา และนวตกรรมของประเทศ ไมชดเจน มความซ าซอน และยงมขอจ ากดในการตอบโจทยการพฒนาประเทศเปนผลใหการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมของประเทศลาชาไมทนตอการพฒนาเทคโนโลยของโลกตลอดจนมการน าผลงานวจยไปใชประโยชนในเชงพาณชยในระดบต าโดยภาคการผลตทเปนคนกลมใหญของประเทศ อาท เกษตรกรรายยอย วสาหกจชมชน วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม มขอจ ากดในการเขาถงและใชประโยชนผลงานวจย เทคโนโลย และนวตกรรม ขาดแคลนนกบรหารจดการงานวจยและนวตกรรมท าหนาทเชอมโยงระหวางผผลตและผใชประโยชนงานวจย ภาคเอกชนไมเขามาลงทนในขนการแปลงงานวจยไปสเชงพาณชยซงมความเสยงและตองใชเงนลงทนสงซงสะทอนจากดชนชวดความสามารถในการแขงขนดานวทยาศาสตร เทคโนโลยวจย และนวตกรรม โดยมสาระส าคญสรปไดดงน

๒.๒.๑ ประสทธภาพของการเปลยนแปลงทรพยากรดานนวตกรรมใหเปนผลผลตดานนวตกรรมของประเทศ ซ งสะท อนจากดชน ช วด Global Innovation Index (GII) ท าโดย Cornell University ร ว ม ก บ Institut Européend’Administration des Affaires (INSEAD) แ ล ะ World Intellectual Property Organization (WIPO) พบวา ในป ๒๕๕๘ ประเทศไทยมความสามารถดานนวตกรรมในภาพรวมอยทอนดบ ๕๕ จากทงหมด ๑๔๑ ประเทศ ขณะทสหรฐอเมรกา สงคโปร เกาหล จน และมาเลเซย อยในอนดบท ๕ ๗ ๑๔ ๒๙ และ ๓๒ ตามล าดบ โดยดชนดานสถาบนเปนปจจยทประเทศไทยมความออนแอมากทสด (อนดบท ๙๒) เนองมาจากปจจยสภาพแวดลอมทางดานกฎหมาย และปจจยสภาพแวดลอมทางดานการเมองทยงไมเออตอการสรางและพฒนานวตกรรมเทาทควร

๓๘

๒.๒.๒ ความสามารถในการแขงขนดานวทยาศาสตรของประเทศไทยตามการจดอนดบของ International Institute for Management Development (IMD) พบวา

๑) ณ ป ๒๕๕๙ ประเทศไทยมความพรอมดานโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรอยในอนดบท ๔๗ และโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยอยในอนดบท ๔๒ จาก ๖๑ ประเทศ ซงถอวาอยในระดบทต าและเปนจดออนส าคญมาเปนเวลานาน ซงถาประเทศไทยไมสามารถน างานวจยและพฒนามาเพมมลคาใหกบสนคาและบรการ อนดบความสามารถในการแขงขนรวมของประเทศจะลดต าลงในระยะยาว และสงผลตอการพฒนาประเทศไปสประเทศทมรายไดสงในอนาคต

๒) คาใชจายทางการวจยและพฒนาตอ GDP ของประเทศไทยในป ๒๕๕๖ อยทรอยละ ๐.๔๗ และปรบเพมขนเลกนอยในป ๒๕๕๗ เปนรอยละ ๐.๔๘ และในจ านวนนเปนการลงทนวจยและพฒนาจากภาครฐประมาณรอยละ ๔๖ และจากภาคเอกชนรอยละ ๕๔ ซงดขนกวาในชวง ๑๕ ป (๒๕๔๓-๒๕๕๗) ทผานมาทอยทรอยละ ๐.๒๗ ตอ GDP อยางไรกด ประเทศพฒนาแลว อาท เกาหลใต ญปน สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย มคาใชจายดานการวจยและพฒนาอยทรอยละ ๔.๑๕ ๓.๔๗ ๒.๘๑ และ ๒.๑๘ ตอ GDP ในป ๒๕๕๖ ตามล าดบ และสวนใหญเปนการลงทนของภาคเอกชนมากกวารอยละ ๖๐

๓) ระบบการศกษาและการพฒนาบคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยยงคงเปนจดออน โดยบคลากรดานการวจยและพฒนาของประเทศยงมจ านวนไมเพยงพอตอการสงเสรมการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมในระดบกาวหนา โดยในป ๒๕๕๖ บคลากรดานการวจยและพฒนามจ านวน ๑๑ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน และเพมขนเปน ๑๒.๙ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คนใน ป ๒๕๕๗ ขณะทประเทศพฒนาแลวสวนใหญจะอยทระดบ ๖๐-๘๐ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน (ประเทศญปนและประเทศสงคโปรอยท ๖๘ และ ๗๗ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน ตามล าดบ) สงผลใหประเทศไทยเสยโอกาสทจะพฒนาเศรษฐกจและสงคมในหลายดาน

๔) จ านวนค าขอรบสทธบตรการออกแบบผลตภณฑและจ านวนสทธบตร การประดษฐทไดรบอนมตมจ านวนนอย และสวนใหญเปนการยนจดทะเบยนโดยชาวตางชาต ในป ๒๕๕๗ มการยนขอสทธบตรในประเทศไทยรวม ๑๒,๐๐๗ รายการ ไดรบการจดทะเบยนรวมทงสน ๓,๗๖๓ รายการ โดย ๑,๕๒๒ รายการ หรอรอยละ ๔๐.๔ เปนของคนไทย (เปนสทธบตรดานการออกแบบ ๑,๔๕๕ รายการ และสทธบตรการประดษฐ ๖๗ รายการ) และ ๒ ,๒๔๑ รายการ หรอรอยละ ๕๙.๖ เปนของชาวตางชาต ขณะทประเทศพฒนาแลวและประเทศเศรษฐกจใหม อาท จน มค าขอรบสทธบตรเฉพาะของคนในประเทศ ๗๓๔,๐๘๑ รายการ สหรฐอเมรกา ๕๐๑,๑๒๘ รายการ ญปน ๔๗๓,๓๑๗ รายการ และเกาหล ๒๒๓,๕๑๗ รายการ ซงเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ แลว ประเทศไทยมตวเลขค าขอรบสทธบตรของคนไทย โดยเฉพาะอยางยงดานการประดษฐ ในระดบทตองการการพฒนาเพมอกมาก นอกจากน ยงประสบปญหา การจดทะเบยนลาชา ท าใหเสยโอกาสทจะเพมปรมาณงานวจยทสามารถน าเขาสระบบการคมครองทรพยสนทางปญญา ซงตองมการพฒนาศกยภาพการบรหารจดการทรพยสนทางปญญาใหแกบคลากรอยางตอเนอง และพฒนาระบบการใหบรการจดทะเบยนทรพยสนทางปญญาใหไดประสทธภาพตามมาตรฐานสากล รวมถงผลกดนสการใชประโยชนเชงพาณชย

๕) ผลงานตพมพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทย ซงถอเปน ดชนชวดระดบความแขงแกรงในการท าวจยและพฒนาของนกวจย รวมทงยงสะทอนใหเหนถงความรวมมอดานการวจยและพฒนาระหวางสถาบนตางๆ ทงในและตางประเทศยงอยในระดบทไมสงนก โดยมผลงานตพมพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในวารสารวชาการภายในประเทศในป ๒๕๕๗ ทงสน ๖,๙๗๔ บทความ น าไปใชอางองทงสน ๐.๗๘ ครงตอบทความ เพมขนจากป ๒๕๕๑ ทไดรบการอางอง ๐.๖๕ ครงตอบทความ

๓๙

และมปรมาณการตพมพบทความทางวชาการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในวารสารวชาการของตางประเทศ จ านวน ๖,๓๓๓ รายการ เพมขนจากปกอนหนา รอยละ ๐.๕ สาขาทมความเขมแขงดานผลงานตพมพมากทสด คอ สาขาเคม มบทความตพมพทงสน ๖๘๘ บทความ ขณะทเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ อาท ส งคโปรมปรมาณการต พมพบทความทางวชาการดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในวารสารวชาการตางประเทศ ๑๐,๘๑๔ บทความ เกาหลใต ๕๑,๒๒๑ บทความ ญปน ๗๓,๔๔๒ บทความ และมาเลเซย ๙,๘๓๑ บทความ เหนไดวาจ านวนผลงานตพมพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทยยงคงตองพฒนาตอไป เพอใหเกดศกยภาพและความเขมแขงดานการวจยและพฒนาของนกวจยไทย พรอมทงสามารถเปนแหลงขอมลความรทนาเชอถอ สามารถน าไปอางองและพฒนาตอยอดได

ในปจจบนแมวาประเทศไทยเผชญความจ าเปนทจะตองมงสการพฒนาเศรษฐกจและสงคมบนฐานความรวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมเปนหลก แตความสามารถและศกยภาพทางดานดงกลาวของไทยยงขาดความพรอมส าหรบการพฒนาตอยอดไปสการผลตและบรการทใชเทคโนโลยและนวตกรรมระดบทสงขนเพอขบเคลอนเศรษฐกจสการเปนประเทศรายไดสงในระยะตอไป โดยจะเหนไดจากการลงทนวจยและพฒนาในสดสวนตอ GDP ยงนอยกวาประเทศทสามารถเปลยนผานประเทศสประเทศรายไดสง อาท เกาหลใต และสงคโปร ถง ๖ - ๑๐ เทา ซงในจ านวนนนเปนการลงทนวจยและพฒนาของภาคเอกชนเปนสวนใหญ ขณะทผประกอบการไทย โดยเฉพาะผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมยงใหความส าคญนอยมากกบการใชวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมในสนคาและผลตภณฑเพอสรางมลคาเพม นอกจากน บคลากรวจยและพฒนาในภาคเอกชนของตางประเทศกมจ านวนสงมากกวาประเทศไทย ๗ - ๑๑ เทา

ดงนน ถาประเทศไทยจะด าเนนการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยในรปแบบเดม จะท าใหการพฒนาเทคโนโลยของประเทศลาชาไมทนตอการพฒนาเทคโนโลยโลก ซงจะท าใหประเทศไทย ไมสามารถพฒนาเศรษฐกจสประเทศทมรายไดสงไดตามเปาหมายในระยะ ๒๐ ปขางหนา

๒.๓ สถานการณและแนวโนมของสงคมไทย

๒.๓.๑ โครงสรางประชากรไทยเปลยนแปลงเขาสสงคมสงวยอยางสมบรณเมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยป ๒๕๕๗ ประชากรวยแรงงานจะมจ านวนสงสดและเรมลดลงอยางตอเนอง สงผลกระทบตอศกยภาพการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศในระยะยาว ป ๒๕๕๙ มประชากรไทยทงหมด ๖๕.๓ ลานคน โดยมสดสวนวยเดกรอยละ ๑๗.๘๒ วยแรงงานรอยละ ๖๕.๖๗ และวยสงอายรอยละ ๑๖.๙๐ ขณะทอตราการเจรญพนธรวมของประชากรไทยในป ๒๕๖๐ อยท ๑.๕๙ ซงต ากวาระดบทดแทน โดยคาดวาจะมแนวโนมลดลงตลอดชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ – ๑๕ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙) เหลอเพยง ๑.๓๕ ในป ๒๕๗๙

หากไมมการด าเนนการใดๆ เพอเพมอตราการเกดของประชากร จะสงผลใหโครงสรางประชากรไทยเปลยนแปลงเขาสการเปนสงคมสงวยอยางสมบรณเมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยสดสวนผสงอาย จะเพมขนจากรอยละ ๑๗.๑ เปน ๑๙.๘ ขณะทสดสวนวยเดกและวยแรงงานจะลดลงจากรอยละ ๑๗.๕ และ ๖๕.๓ เหลอรอยละ ๑๖.๖ และ ๖๔.๑ ตามล าดบในชวงเวลาเดยวกน ทงน การลดลงของจ านวนวยแรงงานตงแตป ๒๕๕๗ จะเปนปจจยส าคญทสงผลกระทบตอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศในอนาคต โดยขนาดของก าลงแรงงานทเรมลดลงเฉลยรอยละ ๐.๔ และรอยละ ๐.๘ ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๓ ตามล าดบ จะสงผลตอศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจลดลงประมาณรอยละ ๐.๑๕

และรอยละ ๐.๒๕ ในชวงเวลาเดยวกน นอกจากน วยแรงงานยงเปนกลมวยเดยวทมรายไดมากกวาคาใชจาย ดงนน การลดลงของจ านวนวยแรงงานจงสงผลตอรายไดของภาครฐทจะน ามาใชจายในการพฒนาประเทศและ

๔๐

การจดสวสดการตางๆ ขณะเดยวกนกลมวยแรงงานทจะมสดสวนมากทสดเฉลยรอยละ ๓๒.๕ ของวยแรงงานทงหมดในอก ๕ ปขางหนาจะเปนกลมประชากรทเกดในชวงป ๒๕๒๕–๒๕๔๘ (Generation Y) ซงจะมความส าคญอยางมากทงในการท างานและการผลตประชากรรนถดไป โดยกลมวยน มความคดสรางสรรค สามารถท าหลายสงไดในเวลาเดยวกน คนเคยกบเทคโนโลย แตคนกลมนไมชอบสภาพความเปนอยและ การท างานทมกรอบระเบยบมากเกนไป มการเปลยนงานบอย จงสนใจประกอบอาชพอสระ มการใชจายคอนขางสง การออมต าเมอเปรยบเทยบกบคนรนกอนหนา อกทงมแนวโนมแตงงานชาและชะลอการมบตร ดงนน ทศนคตและแนวคดของคนกลมนจงมผลตอทศทางการพฒนาและอตราการเจรญพนธรวมของประเทศ

๒.๓.๒ คณภาพคนไทยทกกลมวยยงมปญหา โดยแตละกลมวยยงมปญหาส าคญทจะสงผลตอการยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในอนาคตทงเรองพฒนาการและสตปญญาตงแต วยเดก การขาดทกษะความรความสามารถทสงผลตอผลตภาพแรงงานของประเทศ ปญหาดานสขภาพใน วยผสงอายทสงผลตอภาระคาใชจายภาครฐ

กลมเดกปฐมวย (๐–๕ป) ยงมปญหาพฒนาการไมสมวยจากประชากรทมบตรลดลงสงผลใหจ านวนเดกปฐมวยลดลงอยางตอเนอง และยงมปญหาพฒนาการลาชากวารอยละ ๒๗.๕ โดยพฒนาการทลาชาสดคอพฒนาการดานภาษา สาเหตสวนใหญมาจากครอบครวไมมความรและเวลาในการเลยงด โดยทชวงวย ๐-๓ ป สมองจะมพฒนาการสงสด และสงผลตอระดบสตปญญา บคลกภาพ และ ความฉลาดทางอารมณ ซงการเลยงลกดวยนมแมจะเสรมสรางการพฒนาของสมองไดรอยละ ๒๐–๓๐ แตมแมทเลยงลกดวยนมแมอยางเดยว ๖ เดอน เพยงรอยละ ๒๗.๖ ขณะทเดกชวงอาย ๓-๕ ปทตองเรมพฒนาทกษะการอยในสงคม พบวา กวารอย ๗๖.๓ จะอยในสถานศกษาเดกปฐมวยท ยงมปญหาดานคณภาพมาตรฐาน โดยปจจบนมมาตรฐานทหลากหลายทงกระทรวงสาธารณสข กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และองคกรปกครองสวนทองถน สงผลตอรปแบบการจดการเรยนการสอนและครทจะมผลตอพฒนาการทเหมาะสมกบแตละชวงของเดกปฐมวย

กลมเดกวยเรยนมปญหาดานความสามารถทางเชาวปญญา ( IQ) และ ความฉลาดทางอารมณ (EQ) สวนวยรนมปญหาการตงครรภกอนวยอนควร โดยป ๒๕๕๗ เดกวยเรยนม IQ เฉลยท ๙๓.๑ ซงต ากวาคากลางมาตรฐานสากล (IQ=๑๐๐) ขณะท EQ ป ๒๕๕๔ มคะแนนเฉลย ๔๕.๑๒ ซงต ากวาระดบปกตท ๕๐-๑๐๐ คะแนนเนองจากปญหาภาวะโภชนาการของแมและเดก ปจจยทางเศรษฐกจและสงคม การดแลของครอบครว สงผลตอพฤตกรรมและทกษะการใชชวตทสงผานไปสชวงวยรน โดยเฉพาะปญหาการมเพศสมพนธทไมปลอดภยและไมมความรในเรองการคมก าเนด โดยมการคลอดจากวยรนหญงอายระหวาง ๑๕–๑๙ ป คดเปนอตรา ๔๗.๙ รายตอประชากรวยเดยวกนหนงพนคน ในป ๒๕๕๗ และยงพบวา รอยละ ๑๒.๘ คลอดลกมากกวาหนงคนหรอทองซ าในขณะทยงอายไมถง ๒๐ ป ซงสภาพปญหาดงกลาวจะน าไปสแนวโนมของการกลายเปนแมเลยงเดยว การแตงงานใหมขณะทอายยงนอย ไมมความรและความพรอมในการดแลเดก

กลมวยแรงงานมปญหาผลตภาพแรงงานต า โดยในชวงป ๒๕๔๔–๒๕๕๗ ผลตภาพแรงงานเฉลยเพมขนรอยละ ๒.๙ ตอป ต ากวาประเทศเพอนบาน อาท มาเลเซย ๑ เทาตว สงคโปร ๕ เทาตว โดยมสาเหตส าคญจากทกษะและสมรรถนะไมสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน (Mismatching) กลาวคอโครงสรางของภาคการผลตและบรการท ย งพ งพาแรงงานทกษะต าในเกอบทกอตสาหกรรม แตไมสอดคลองกบแรงงานทมระดบการศกษาทสงขน อกทง ปจจบนมแรงงานระดบอดมศกษาทม

๔๑

สดสวนการวางงานสงถงรอยละ ๖๐ ของผจบปรญญาตรทงหมด ขณะทตลาดแรงงานมความตองการแรงงานทมการศกษาระดบต ากวามธยมศกษาปท ๖ มมากถงรอยละ ๖๔ ของความตองการแรงงานทงหมด นอกจากน แรงงานมทกษะและความรไมสอดคลองกบความตองการของผประกอบการ โดยผลการส ารวจความตองการแรงงานของผประกอบการในป ๒๕๕๘ พบวา แรงงานไทยทงทเปนแรงงานฝมอและแรงงานกงฝมอยงมทกษะต ากวาความคาดหวงของผประกอบการทงทกษะดานภาษาตางประเทศ การใชคอมพวเตอร คณตศาสตรและการค านวณ ทกษะการสอสารการบรหารจดการ และความสามารถเฉพาะในวชาชพ

กลมผสงอายมปญหาทางสขภาพและมแนวโนมอยคนเดยวมากขน ในป ๒๕๕๙ ผสงอายทมอาย ๗๐ ปขนไปมจ านวนทงสน ๔.๖ ลานคนหรอคดเปนสดสวนรอยละ ๔๒.๙ ของประชากรผสงอายทงหมด และคาดการณวาจะเพมขนเปน ๕.๖ ลานคนในป ๒๕๖๔ ซงผสงอายกลมนสวนใหญเปน วยพงพงทงในเชงเศรษฐกจ สงคม และสขภาพ โดยผสงอาย ๗๕ ปขนไป จะมสภาวะตดเตยงเพมขนเปนรอยละ ๒.๖ จากชวงอาย ๖๐-๖๔ ป ทมเพยงรอยละ ๐.๙ สงผลตอภาระคาใชจายในการดแลทเพมสงขน ทงน มการคาดการณวาคาใชจายดานสขภาพของผสงอายจะเพมจาก ๖๓,๕๖๕.๑๓ ลานบาทในป ๒๕๕๓ เปน ๒๒๘,๔๘๒.๒๑ ลานบาท ป ๒๕๖๕ ขณะเดยวกนผสงอายอาศยอยตามล าพงคนเดยวมสดสวนเพมขนจากรอยละ ๓.๖ ในป ๒๕๓๗ เปนรอยละ ๘.๗ ของผสงอายทงหมด ในป ๒๕๕๗ โดยสวนใหญมกมปญหาดานสขภาพทงทางจตและทางกาย รวมทงขาดผดแล ส าหรบผสงอายวยตนอาย ๖๐-๖๙ ปทมสถานะทางสขภาพดมกวารอยละ ๕๙.๙ ซงเปนชวงวยทยงสามารถท างานได แตสดสวนของการท างานยงไมสงมากนก โดยป ๒๕๕๗ ผสงอายวย ๖๐-๖๔ ป มงานท ารอยละ ๕๙.๒ และกลมวย ๖๕-๖๙ ป รอยละ ๔๕.๖ ของประชากรในวยเดยวกน ยงจะสงผลตอรายไดและเงนออมเมอเขาสผสงอายวยปลาย นอกจากน ระบบบรการสาธารณะยงไมตอบสนอง ความตองการของผสงอาย สะทอนไดจากผสงอายเพยงรอยละ ๗.๒ ทพงพอใจในบรการสาธารณะทกระบบ และสถานทสาธารณะสวนใหญไมมการจดสงอ านวยความสะดวกส าหรบผสงอาย ไดแก ทางลาด บนไดมราวจบ หองสขาทใชงานได

๒.๓.๓ ครอบครวพอแมเลยงเดยวและครอบครวขามรนมความเปราะบางสงสงผลตอการเลยงดเดกใหเตบโตอยางมคณภาพ การเปลยนแปลงทางโครงสรางประชากร เศรษฐกจ และสงคม สงผลใหครอบครวไทยมขนาดเลกลงจาก ๓.๖ คน ในป ๒๕๔๓ เหลอ ๒.๗ คน ในป ๒๕๕๗ และมรปแบบ ทหลากหลายมากขน อาท ครอบครวทมเฉพาะคสามภรรยาแตไมมบตร ครอบครวเลยงเดยว ครอบครว เพศเดยวกน ครอบครวขามรน ครอบครวอยคนเดยว ซงครอบครวเลยงเดยวและครอบครวขามรนถอเปนครอบครวทมความเปราะบางมากกวาครอบครวประเภทอน โดยในป ๒๕๕๖ มครอบครวเลยงเดยว ๑.๔ ลานครวเรอน คดเปนรอยละ ๗.๑ ของครวเรอนทงหมด และสวนใหญจะเปนครอบครวแมเลยงเดยวทมกมปญหายากจนและความล าบากในการจดหาทอยอาศย อกทงยงตองรบมอกบทศนคตในเชงลบและการตตราทางสงคม โดยเฉพาะแมเลยงเดยวทมอายนอย ขณะทครอบครวขามรนมจ านวนมากกวา ๔๐๐,๐๐๐ ครวเรอนหรอคดเปนรอยละ ๒ ของครวเรอนทงหมด และมเดกจ านวนมากถง ๑.๒๔ ลานคนทอาศยอยในครอบครวขามรน และหวหนาครวเรอนสวนใหญเปนหญงสงอาย และ ๑ ใน ๕ ของผสงอายในครอบครวขามรนมรายไดต ากวาเสนความยากจน สงผลกระทบตอพฒนาการและการศกษาตอของเดก ทงน พบวาเดกทไดรบการดแลโดยปยาตายายทสงอายมผลการเรยนทดอยกวาเดกทอาศยอยกบพอแม

๒.๓.๔ คณภาพการศกษาและการเรยนรของคนไทยยงอยในระดบคอนขางต า คนไทยไดรบโอกาสทางการศกษาสงขน โดยมจ านวนปการศกษาเฉลยของประชากรวยแรงงานอาย ๑๕-๕๙ ป เพมขนอยางตอเนองจาก ๘.๘ ป ในป ๒๕๕๑ เปน ๙.๓ ป ในป ๒๕๕๘ แตเมอพจารณาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนข นพนฐาน (O-NET) ในป ๒๕๕๘ พบวา มคาเฉล ยต ากวารอยละ ๕๐ และ ผลคะแนนสอบ PISA ทอยในระดบต ากวาอกหลายประเทศทมระดบการพฒนาใกลเคยงกน เนองจาก

๔๒

ขอจ ากดทส าคญของการศกษาไทยทงปญหาเรองหลกสตรและระบบการเรยนการสอนทเนนการทองจ าท าใหขาดความคดสรางสรรค ปจจยสนบสนนการจดการเรยนการสอนและครทมคณภาพยงกระจายไมทวถงโดยเฉพาะในพนทหางไกล ขณะทในระดบอาชวศกษายงมเดกทสนใจเรยนตอสายอาชพในสดสวนทนอย โดยในปการศกษา ๒๕๕๘ มสดสวนนกเรยนสายอาชพตอสายสามญเทากบ ๓๖ : ๖๔ สวนระดบอดมศกษา พบวา มการเปดหลกสตรโดยไมค านงถงความตองการของตลาดงาน บณฑตทจบออกมาบางสวนยงมปญหาคณภาพ ทงน จากการจดอนดบความสามารถในการแขงขนของ IMD ป ๒๕๕๙ ดานคณภาพการศกษาในมหาวทยาลยอยในล าดบท ๔๗ จาก ๖๑ ประเทศ ปจจยตางๆ เหลานสงผลใหการศกษาไทยทกระดบยงมปญหาเชงคณภาพทตองเรงแกไข ขณะเดยวกนคนไทยสวนใหญยงไมใหความส าคญกบการเรยนร โดยการใชอนเทอรเนตของคนไทยแมวาจะเพมสงขนเปน ๒๖ ลานคน แตเปนการใชเพอการอานหาความรเพยงรอยละ ๓๑.๗ สวนอตราการอานหนงสอ พบวาอยทรอยละ ๘๑.๘ โดยอานเฉลยเพยงวนละ ๓๗ นาท นอกจากนแหลงเรยนรสวนใหญยงไมสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเปนเพยงแตแหลงใหความร เชน พพธภณฑ สถานแหงชาต อทยานประวตศาสตร หองสมดประชาชนจงหวด/อ าเภอ อทยาน/ศนยวทยาศาสตร เปนตน อยางไรกตาม ความกาวหนาทางเทคโนโลยดานการสอสารอยางรวดเรวทจะน าสงคมไทยไปสสงคมดจทล มากขน เปนความทาทายตอการจดการเรยนการสอนและกระบวนการเรยนรตลอดชวตทตองปรบใหอยบนฐานของนวตกรรมและเทคโนโลยดจทล รวมทงเออตอคนทกกลมใหสามารถเขาถงสอการเรยนรทหลากหลาย ไมจ ากดเวลา และสถานท

๒.๓.๕ คนไทยมแนวโนมเปนโรคไมตดตอมากขนซงเปนสาเหตหลกของการเสยชวต คนไทยมการเจบปวยดวยโรคไมตดตอเรอรงส าคญใน ๕ โรคเพมขน ไดแก โรคหวใจ เบาหวาน หลอดเลอดสมอง ความดนโลหตสง และมะเรง โดยชวงป ๒๕๔๔ - ๒๕๕๗ มอตราเพมเฉลยกวารอยละ ๑๒ สาเหตส าคญมาจากการมพฤตกรรมเสยงทางสขภาพทไมเหมาะสม ไดแก การสบบหร บรโภคเครองดมแอลกอฮอล การบรโภคอาหารทมความเสยงตอสขภาพทงอาหารหวานมนเคม เครองดมรสหวาน การบรโภคผกผลไมทไ มเพยงพอ และการขาดการออกกจกรรมทางกายอยางตอเนอง ขณะทปจจยสภาพแวดลอมกเปนสาเหตส าคญเชนกน ไดแก ความยากจน ทอยอาศยและสภาพการท างานทสงผลตอวถชวตระดบการศกษา มลพษในสงแวดลอม เปนตน ซงยงเปนสาเหตใหเกดปญหาสขภาพจตตามมา โดยคนไทยมความผดปกตทางจต จตเภท และประสาทหลอนทเปนภาวะความผดปกตหรอความแปรปรวนทางจตใจทท าใหบคคลนนไมสามารถด าเนนชวตไดอยางปกต เพมจากอตรา ๔๘.๗๙ คนในป ๒๕๕๐ เปน ๗๘.๖๓ คนตอประชากรแสนคนในป ๒๕๕๗ อกทงยงมการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของคนไทยทมอตราสงถง ๓๖.๒ คนตอประชากรแสนคน หรอเปนอนดบ ๒ ของโลกในป ๒๕๕๘ ซงการเจบปวยดวยโรคไมตดตอเหลาน เปนสาเหตหลกของการเสยชวตของประชากรทงประเทศและสงผลตอภาระคาใชจายในการรกษาพยาบาลในระยะยาว อยางไรกตาม แมวาหนวยงานทเกยวของจะไดด าเนนมาตรการตางๆ ทเปนการสรางเสรมสขภาพเชงรกเพอลดอตราการเกดโรคดงกลาว แตอตราเพมของการเจบปวยดวยโรคเหลานไมไดมแนวโนมลดลงอยางมนยส าคญ สะทอนใหเหนถงความจ าเปนตองปรบเปลยนเปาหมายและแนวทางการพฒนาดานสขภาพ โดยมงเนนการลดพฤตกรรมเสยงทางสขภาพและปจจยสภาพแวดลอมทตองอาศยการบรณาการท างานรวมกนระหวางภาคสวนตางๆ รวมกบดานสาธารณสข

๒.๓.๖ รายจายดานสขภาพภาครฐมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนองโดยเฉพาะรายจายของระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ จากบญชรายจายสขภาพแหงชาตของประเทศไทยลาสด พบวา รายจายดานสขภาพภาครฐเพมขนจาก ๑๒๗,๕๓๔ ลานบาท (รอยละ ๖๓ ของรายจายสขภาพทงหมด) ในป

๔๓

๒๕๔๕ เปน ๓๘๘,๙๓๙ ลานบาท (รอยละ ๗๖ ของรายจายสขภาพทงหมด) ในป ๒๕๕๕ หรอเพมขนเฉลยรอยละ ๑๑.๙๘ ตอป โดยรายจายสวนใหญมาจากระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ ประกอบดวย ระบบสวสดการ คารกษาพยาบาลขาราชการ ระบบประกนสงคม และหลกประกนสขภาพถวนหนา ซ งเพมขนจาก ๕๗,๘๒๐.๕๖ ลานบาท ในป ๒๕๔๕ เปน ๒๐๑,๓๑๙.๔๐ ลานบาท ในป ๒๕๕๕ หรอเพมขนเฉลยรอยละ ๑๕ ตอป โดยมสดสวนรายจายตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ เพมขนจากรอยละ ๑.๐๖ เปนรอยละ ๑.๗๗ ในชวงระยะเวลาเดยวกน ซงสะทอนใหเหนวารายจายระบบหลกประกนสขภาพภาครฐมอตราเพมทเรวกวาอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ นอกจากน จากการคาดการณรายจายของระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ พบวา ในป ๒๕๖๔ จะเพมเปน ๔๓๓,๖๖๔ ลานบาท หรอเพมขนเฉลยรอยละ ๘.๙๔ ตอป สงผลใหรายจายสขภาพภาครฐเพมเปน ๖๘๔,๒๗๕ ลานบาท หรอเพมขนเฉลยรอยละ ๖.๖๔ ตอป ทงน การทระบบประกนสขภาพทง ๓ ระบบมแหลงงบประมาณสวนใหญจากภาครฐ จงอาจสงผลกระทบตอความยงยนทางการคลงในอนาคต อกทงแตละระบบหลกประกนสขภาพยงมปญหาดานการบรหารจดการทยงขาดประสทธภาพ กลาวคอ กลไกการบรหารจดการและระบบฐานขอมลยงคงแยกสวนกนในแตละระบบสงผลตอการจดบรการทเปนเอกภาพทงดานสทธประโยชน อตราการเบกจาย และคณภาพบรการ จงเปนความทาทายในการสรางความสมดลระหวางความยงยนทางภาระการคลงภาครฐและการจดบรการทมคณภาพภายใตระบบหลกประกนสขภาพภาครฐ

๒.๓.๗ คนไทยสวนใหญ ยงมปญหาดานคณธรรมจรยธรรม และไมตระหนกถงความส าคญของการมวนย ความซอสตยสจรต และการมจตสาธารณะ กระแสการเปลยนแปลงตางๆ ทหลงไหลเขาสประเทศไทยในสงคมทเปนยคดจทล สงผลใหคานยมในสงคมไทยเปลยนแปลงอยางรวดเรว คนไทยบางสวนไมสามารถเลอกรบปรบใชกบการด าเนนชวตประจ าวน สงผลใหวฒนธรรมและวถชวตแบบดงเดมท เปนรากเหงาของคนไทยถกกลนโดยวถชวตแบบใหม มคานยมยดตนเองเปนหลกมากกวาการค านงถงสงคมสวนรวม รกสนกและความสบาย เชอขาวลอ ขาดความอดทน ขาดวนย วตถนยม ยอมรบคนทฐานะมากกวาคนดมคณธรรม โดยผลส ารวจของศนยคณธรรมรวมกบนดาโพล ป ๒๕๕๗ พบวาปญหาดานคณธรรมจรยธรรมทประชาชนมากกวารอยละ ๕๐ เหนวาส าคญทสด คอ ความซอสตยสจรต การทจรตคอรรปชน และประชาชนกวารอยละ ๙๐ เหนวาจ าเปนตองสงเสรมคณธรรมและจรยธรรมโดยเรวทสด ขณะทการส ารวจการยอมรบพฤตกรรมทางสงคมของคนไทยทมอาย ๑๓ ปขนไป ในป ๒๕๕๗ เรองพฤตกรรมของการมวนย เชน การขามถนนโดยใชสะพานลอยหรอขามทางมาลาย พบวา กวารอยละ ๔๕ ท าเปนบางครงหรอไมท าเลย สวนพฤตกรรมการใชชวต พบวา คนไทยถงรอยละ ๖๔.๑ รสกเฉยๆ และรบไดกบพฤตกรรมการพดภาษาไทยค าฝร งค า และกวารอยละ ๓๘.๗ ท ร ส กเฉยๆ และรบไดก บการใสเส อสายเด ยว เกาะอก นงส น สะทอนถงคนไทยยงขาดทกษะในการคดกรองและเลอกรบวฒนธรรมทดจากตางประเทศมาปรบใช ในชวตประจ าวน ท าใหละทงคานยมทดงามอนเปนเอกลกษณของวฒนธรรมไทยและลดคณคาของความเปนไทย จงจ าเปนตองใหความส าคญกบวางรากฐานการปรบเปลยนใหคนมคานยมตามบรรทดฐานทดของสงคมไทย

๒.๓.๘ ประเทศไทยยงมปญหาดานความเหลอมล าในหลายมต ในดานรายได ภาพรวมความเหลอมล าในชวง ๑๐ ปทผานมา สะทอนจากคาสมประสทธความไมเสมอภาคดานรายได (Gini Coefficient) มแนวโนมลดลง จาก ๐.๕๑๔ ในป ๒๕๔๙ เหลอ ๐.๔๔๕ ในป ๒๕๕๘ แตยงคงเปนปญหาเมอพจารณาการกระจายรายไดระหวางกลมประชากร โดยกลมทรวยสดรอยละ ๑๐ (Decile ท ๑๐) มสดสวนรายไดรอยละ ๓๕.๐ ของรายไดรวมป ๒๕๕๘ ขณะทกลมประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดต าสด (Decile ท ๑-๔) มสดสวนรายไดเพยงรอยละ ๑๔.๓ ของรายไดรวมเทานน และยงแตกตางมากเมอเทยบกบสดสวน

๔๔

รายไดรอยละ ๑.๕๘ ของประชากรรอยละ ๑๐ ทจนสด (Decile ท ๑) นอกจากน ยงมความเหลอมล าทางดานสนทรพยและการถอครองทดน โดยกลมผถอครองทดนรอยละ ๑๐ ทถอครองทดนมากทสด (Decile ๑๐) มสวนแบงการถอครองทดนมากกวารอยละ ๖๐ ของพนททงหมด สวนผถอครองทดนรอยละ ๔๐ ทถอครองทดนนอยทสด (Decile ท ๑-๔) มสวนแบงการถอครองทดนเพยงรอยละ ๑.๒ ของทดนทงหมดเทานน ในสวนของบรการภาครฐ แมจะมการขยายการใหบรการอยางทวถงแลว แตยงมปญหาความเหลอมล าในการจดบรการภาครฐทมคณภาพ โดยในดานการศกษา จากการประเมนสถานศกษาขนพนฐานทงสน ๑๒,๒๓๐ แหงทวประเทศ มโรงเรยนทผานเกณฑประเมนเพยงรอยละ ๖๙.๙ เทานน และยงมความแตกตางของเกณฑการประเมนระหวางโรงเรยนทอยในเมอง-นอกเมอง โรงเรยนทอยตางภมภาค โรงเรยนทอยตางสงกด และโรงเรยนขนาดใหญ-ขนาดเลก ในดานสาธารณสข ยงมการกระจกตวของบคลากรทางการแพทยและครภณฑทางการแพทยในเขตกรงเทพมหานคร โดยมสดสวนแพทยตอประชากร อยท ๑ ตอ ๗๒๒ คน ขณะทสดสวนโดยเฉลยของประเทศอยท ๑ ตอ ๒,๑๓๑ คน

ความเหล อมล าดงกล าวมสาเหตส าคญ จากโครงสรางเศรษฐกจท ไม สมดล มการพงพาการสงออกมาก มงเนนเปาหมายการขยายตวทางเศรษฐกจมากกวาการกระจายผลประโยชนการพฒนาอยางเปนธรรม การบรหารราชการแผนดนทขาดประสทธภาพ ขาดความโปรงใส มการเออประโยชนตอบางกลมผลประโยชนในสงคม การกระจายอ านาจสทองถนลาชา ท าใหชมชนและผมรายไดนอยไมไดรบประโยชนจากการจดสรรทรพยากรอยางเตมท และการขาดโอกาสในการ เขาถงบรการสาธารณะทมคณภาพ ทรพยากรทดน น า แหลงเงนทนและอนๆ ท าใหขาดโอกาสในการพฒนาศกยภาพ การมอาชพและมรายได

ทงน ความเหลอมล าจะมแนวโนมรนแรงมากขนจากกระแสโลกาภวตนทเขมขน ความกาวหนาทางเทคโนโลยสมยใหมในหลากหลายสาขา การเปลยนแปลงภมอากาศทผนผวนรนแรง และการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรเขาสการเปนสงคมผสงอายอยางรวดเรว โดยเทคโนโลยและทนจะเออประโยชนตอกลมทสามารถเขาถงซงสวนใหญเปนผมทกษะสง ขณะท การเขาส สงคมสงอายท าใหเกด การขาดแคลนแรงงาน แตแรงงานสวนใหญยงมทกษะต า ไมสามารถเคลอนยายไปสภาคอตสาหกรรมและบรการสมยใหมได ท งยงมโอกาสจะถกทดแทนดวยห นยนตและเทคโนโลย ซ งจะท าใหชองวางของคาตอบแทนแรงงานระหวางกลมแตกตางกนมากขน นอกจากน ภาวะโลกรอนและการเปลยนแปลงสภาวะภมอากาศท ผ นผวนซ งอาจสงผลกระทบตอผลผลตภาคการเกษตรและความม นคงของครวเรอนทเปราะบาง ดงนน ความเหลอมล าจงเปนปญหาทาทายตอการพฒนาเศรษฐกจและการหลดพนจากการตดกบดกรายไดปานกลางของประเทศ

๒.๔ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ปจจบนสภาพทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมก าลงเปนปญหาและเปนจดออนของ การรกษาฐานการผลตและใหบรการ รวมทงการด ารงชพทยงยนทงในเขตเมองและชนบท ดงน

๒.๔.๑ ฐานทรพยากรธรรมชาตลดนอยและเสอมโทรมลง เนองจากการใชประโยชนเกนกวาศกยภาพในการฟนตวของระบบนเวศ พนทปาไมของประเทศ ในชวงป พ.ศ. ๒๕๕๑-๒๕๕๖ ลดลงอยางตอเนองเฉลยประมาณปละ ๑ ลานไร จากการบกรกท าลายปาอยางตอเนอง สงผลคกคามตอความหลากหลายทางชวภาพ ทรพยากรทางทะเลลดลงจากการท าประมงทผดกฎหมายและการจบสตวน าเกนศกยภาพทท าลายวฎจกรการฟนตวของธรรมชาต ในขณะทกจกรรมทางเศรษฐกจ การกอสรางโครงสรางพนฐาน การเพาะเลยงสตวน า การขยายตวของการทองเทยว ไดท าใหระบบนเวศส าคญ เชน ปาชายเลน แนวปะการง แหลงหญา

๔๕

ทะเล ตกอยในภาวะเปราะบาง ในขณะทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศยงเปนปจจยเสยงทซ าเตมใหทรพยากรธรรมชาตเสอมโทรมรนแรงยงขน

๒.๔.๒ การเขาถงและการจดสรรการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตยงไมเปนธรรมกอใหเกดปญหาความเหลอมล า ทรพยากรธรรมชาตทเปนปจจยพนฐานในการด ารงชวตและประกอบอาชพ ทงทดน ปาไม น า ทรพยากรชายฝงทะเล และทรพยากรแร ยงไมไดถกกระจายหรอจดสรรใหแกประชาชนกลมตางๆ อยางเทาเทยมและเปนธรรม ซงมสาเหตหลกมาจากความไมเสมอภาคในสทธและอ านาจการจดการทรพยากร น าไปสความขดแยงกอใหเกดขอพพาทในระดบพนทระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และชมชน และ ในหลายกรณน าไปสการใชความรนแรง ซงมแนวโนมจะเกดบอยครงขนและมความรนแรงมากขน อาท โครงการพฒนาขนาดใหญของรฐและเอกชนจ านวนมากทไมไดรบการยอมรบจากชมชนทเหนวาโครงการดงกลาวมแนวโนมทจะท าลายศกยภาพของฐานทรพยากรในทองถน และสงผลกระทบตอวถชวต สขภาพ และคณภาพชวตของประชาชน โดยเฉพาะชมชนทตองพงพงอาศยทรพยากรเปนปจจยพนฐานทส าคญใน การด ารงชวต รฐจ าเปนตองมกลไกจดการความขดแยง สรางธรรมภบาลและความเสมอภาคเทาเทยมในการเขาถง การจดสรรและแบงปนผลประโยชนจากการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตอยางเปนธรรมเพอลดปญหาความเหลอมล า

๒.๔.๓ มความเสยงในการขาดแคลนน าในอนาคต ในขณะทการบรหารจดการ ขาดประสทธภาพ โดยภาพรวมความตองการใชน าในประเทศ ในป ๒๕๕๗ มจ านวนประมาณ ๑๕๑,๗๕๐ ลานลกบาศกเมตร ขณะทศกยภาพของการเขาถงแหลงน าของภาคสวนตางๆ มจ านวน ๑๐๒,๑๔๐ ลานลกบาศกเมตร และความตองการใชน าจะเพมขนในอนาคตจากการขยายตวของเมองและกจกรรม ทางเศรษฐกจโดยไมค านงถงศกยภาพของลมน า และการใชน าเพอการผลตและอปโภคอยางไมมประสทธภาพ โดยเฉพาะภาคเกษตร ในขณะทการสรางแหลงน าตนทนขนาดใหญไมสามารถด าเนนการไดเนองจาก ถกตอตานจากประชาชน ประกอบกบการบรหารจดการน าทงในมตเชงปรมาณและคณภาพ โดยเฉพาะอยางยงในภาวะน าแลงหรอน าทวมยงขาดกลไกในการบรณาการระหวางหนวยงานและภาคทเกยวของในการแกไขและบรรเทาปญหาไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ สงผลใหเกดความเสยหายจ านวนมากตอภาคการผลตและประชาชน รวมถงระบบนเวศอยางกวางขวาง ยงไปกวานน การพฒนาและบรหารจดการทรพยากรน า ทงในระดบนโยบาย แผนงาน และโครงการขนาดใหญ และในระดบพนทยงขาดกระบวนการมสวนรวมและ การวเคราะหประเมนผลกระทบดานสงแวดลอม สงคมและเศรษฐกจกอนด าเนนการอยางเปนระบบ สงผลตอความยงยนในการบรหารจดการน า

๒.๔.๔ ปญหามลพษส งผลกระทบต อคณ ภาพช วตของประชาชนและตนทน ทางเศรษฐกจ รปแบบการผลตและการบรโภคทไมยงยน โดยมการใชทรพยากรและปลอยมลพษและของเสยเกนกวาศกยภาพในการรองรบของระบบนเวศ โดยทผานมา ภาคเกษตรกรรมเนนการเพาะปลกพชเชงเดยวเพอการสงออก สงผลตอการบกรกใชประโยชนพนทปาโดยเฉพาะพนทตนน า นอกจากน ยงมปญหาการใชสารเคมอยางไมถกตอง ท าใหเกดการปนเปอนสสภาพแวดลอม รวมทงมการเผาหลงฤดกาลเกบเกยว ท าใหเกดปญหาไฟปาและหมอกควนทมแนวโนมรนแรงมากขน การใชทรพยากรดนและน าโดยสนเปลองและ ขาดการบ ารงรกษา ท าใหดนเสอมสภาพ อาจกลาวไดวา เกษตรกรรมเชงพาณชย โดยเฉพาะระบบเกษตรพชเชงเดยว น าไปสการบกรกพนทปาและสงผลกระทบตอระบบนเวศ ขณะทการผลตภาคอตสาหกรรมโดยเนนการลดตนทนการผลตเพอการแขงขนและการสงออก ซงอาจสงผลกระทบตอการจดการของเสย ในขณะท รปแบบการบรโภคทไมเปนมตรกบสงแวดลอมและการขยายตวของเมองจนเก นศกยภาพของระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ ท าใหปรมาณของเสย ทงขยะมลฝอยและน าเสยและปญหาคณภาพอากาศ

๔๖

เพมขนโดยไมไดรบการก าจดและบ าบดอยางเพยงพอและถกวธ โดยพบวาในชวงป ๒๕๕๓-๒๕๕๗ ขยะมลฝอยเฉลยตอคนเพมสงขนจาก ๑.๐๔ กโลกรม/คน/วน ในป ๒๕๕๓ เปน ๑.๑๑ กโลกรม/คน/วนในป ๒๕๕๗ ขยะมลฝอยเกดขนปละ ๒๖.๑๙ ลานตน ไดรบการจดการอยางถกตองเพยง ๗.๘๘ ลานตน โดยในป ๒๕๕๘ มขยะตกคางมากถง ๓๐.๔๙ ลานตน รวมทงเกดปญหาน าเนาเสยทไมไดรบการบ าบด และระบบบ าบดน าเสยมไมเพยงพอ นอกจากนยงมปญหาคณภาพอากาศ โดยเฉพาะฝนละออง และสารอนทรยระเหยงายในพนทวกฤต อาท พนทอตสาหกรรมและแหลงชมชนหนาแนน การจดการมลพษทงขยะ น า และอากาศ จงจ าเปนตองมการจดการอยางเหมาะสมเพอคณภาพชวตทดของประชาชน และเพอใหเกดการพฒนาทสมดลและยงยน

๒.๕ การเจรญเตบโตของภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ

๒.๕.๑ กจกรรมทางเศรษฐกจกระจกตวในกรงเทพมหานครและภาคกลาง ท าใหเกดปญหาชองวางการกระจายรายไดระหวางภาค โดยในป ๒๕๕๖ ภาคกลางมผลตภณฑมวลรวมคดเปนรอยละ ๔๐.๙ ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ขณะทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ และภาคใต มสดสวนรอยละ ๑๐.๙ ๘.๘ และ ๘.๖ ตามล าดบ นอกจากน มลคาผลตภณฑภาคเฉลยตอหวระหวางภาคยงแตกตางกนอยางมาก โดยภาคกลางมมลคาเฉลย ๒๘๐,๗๓๔ บาท ขณะทภาคตะวนออกเฉยงเหนอมมลคาเฉลยเพยง ๗๔,๕๓๒ บาท การพฒนาภาคในระยะตอไปจงตองมงเนนการกระจายการพฒนาและกจกรรมทางเศรษฐกจ จากกรงเทพฯ และปรมณฑลไปสภาคอนอยางเปนขนเปนตอน

๒.๕.๒ กลไกการพฒนาจงหวดและกลมจงหวดยงไมสามารถเชอมโยงการท างานของหนวยงานทเกยวของใหเกดพลงในการขบเคลอนตามแนวทางและเปาหมายทวางไวอยางมประสทธผล โดยยงไมสามารถแกไขปญหาในระดบพนทและมบทบาทเชอมโยงการพฒนาจากประเทศสพนทและจากพนทสประเทศไดอยางมประสทธภาพ ขณะท การขยายตวของกลมความรวมมอทางเศรษฐกจทงในระดบ อนภมภาคและภมภาค จะเปนโอกาสสงเสรมใหเกดการเชอมโยงการพฒนาระหวางพนทเมองและพนทเศรษฐกจชายแดนของไทยกบประเทศเพอนบาน ซงจะสงผลใหประเทศไทยเปนศนยกลางดานโลจสตกส การผลต การคา และการทองเทยวในอนภมภาค จงมความจ าเปนตองแกปญหาขอจ ากดดานกลไกการพฒนาและดานโครงสรางพนฐานของประเทศทงในเชงปรมาณ คณภาพการบรการ และการบรหารจดการ เพอใหการเชอมโยงทางเศรษฐกจระหวางพนทตางๆ สามารถด าเนนการไดอยางเตมศกยภาพ

๒.๕.๓ การขยายตวของเมองในภาคตางๆ ของประเทศเกดขนอยางรวดเรวท าให การพฒนาโครงสรางพนฐานทจ าเปนไมสามารถรองรบการขยายตวของเมองไดอยางเพยงพอ เมองตางๆ ในทกภาคของประเทศไทยมการเพมขนของแหลงธรกจการคา การทองเทยว การอตสาหกรรม และบรการตอเนอง ซงจากขอมลส ามะโนประชากรและเคหะในรอบ ๔๐ ป (พ.ศ. ๒๕๒๓-๒๕๕๓) พบวา จ านวนประชากรเมองเพมขนจากรอยละ ๒๖.๔ ในป ๒๕๒๓ เปนรอยละ ๔๔.๑ ในป ๒๕๕๓ และคาดวาภายใน ๑๐ ป ขางหนา ประเทศไทยจะมประชากรเมองเพมขนเปนรอยละ ๖๐ ทงน แมวาการขยายตวของเมองอยางรวดเรวจะเปนโอกาสในการยกระดบรายไดและคณภาพชวตของประชาชน แตจ าเปนตองมการบรหารจดการและการวางแผนพฒนาเมองทมประสทธภาพในมตตางๆ อาท การใหบรการขนสงสาธารณะ การแกปญหาจราจร การผงเมอง การขยายระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ รวมทงการก าจดขยะมลฝอยและน าเสย ตลอดจนการอ านวยความสะดวกส าหรบคนทกกลมในสงคมเพอรองรบการเขาสส งคมผสงอาย และการใหความส าคญตอประเดนความปลอดภยและการลดความเสยงจากอบตภยทางธรรมชาต อาชญากรรม และปญหาความไมสงบ เพอความอยดมสขของประชาชน และรองรบการขยายตวของเมองในอนาคต

๒.๕.๔ พนท เศรษฐกจหลกของประเทศมแนวโนมการขยายตวของกจกรรมทา งเศรษฐกจในระดบสง การขยายตวดงกลาวจะสงผลกระทบตอความยงยนและสมดลของการพฒนาในพนท โดยอาจท าใหปญหาสงแวดลอมรนแรงขน และสงผลใหเกดการขาดแคลนโครงสรางพนฐานทจ าเปน อาท การขนสง พลงงาน ระบบน า ไฟฟา และการสอสาร โดยเหตทพนทเศรษฐกจหลกเปนแหลงดงดดการลงทน

๔๗

และสรางรายไดทส าคญของประเทศ จงจ าเปนตองมการวางแผนและขยายขดความสามารถของโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมทไดมาตรฐาน เพยงพอ และทนตอความตองการ เพอรองรบ การขยายตวของกจกรรมทางเศรษฐกจ และสนบสนนการประกอบอาชพและการด ารงชวตของประชาชนอยางเกอกล

๒.๕.๕ การพฒนาพนทและอตสาหกรรมตอเนองจากการลงทนดานโครงสรางพนฐาน ยงไมสามารถด าเนนการไดอยางเตมศกยภาพ ทผานมาประเทศไทยไดมการลงทนโครงสรางพนฐานเพอเชอมโยงพนทตางๆ ของประเทศอยางตอเนอง แตหนวยงานสวนภมภาคและทองถนยงมขอจ ากดในการเตรยมแผนการพฒนาเมอง และการบรการจดการอยางเปนระบบใหสอดรบกบการพฒนาโครงสรางพนฐานทเกดขนในพนท อาท การวางผงเมอง และการสรางแรงจงใจในการลงทนของภาคเอกชนในพนท นอกจากน ในชวงทผานมา ประเทศไทยมการลงทนดานการขนสงทางราง และทางอากาศ เพอใหประเทศไทยเปนศนยกลาง ในการขนสงของอนภมภาค แตการพฒนาอตสาหกรรมตอเนองจากการลงทนดงกลาวไมสามารถด าเนนการไดอยางเตมศกยภาพ เนองจากไมสามารถสรางแรงจงใจใหผผลตทเปนเจาของเทคโนโลยมาตงฐานการผลตในประเทศ

๒.๖ ความมนคงภายในประเทศ

ปญหาความมนคงภายในประเทศเปนปญหาซบซอนทเกดขนและสะสมมานานและขยาย วงกวางทสะสมจากเดมจนมสญญาณเตอนถงความเสยหายทก าลงจะเกดขนอยางมนยยะส าคญ ไดแก

๒.๖.๑ สถาบนหลกของชาตไดรบผลกระทบจากความขดแยง ทมรากฐานของปญหามาจากความเหนตางทางความคดและอดมการณของคนในชาตบนพนฐานความเหลอมล าทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมอง เกดการใชเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศเผยแพรขอมลทบดเบอนเพอใหเกด ความขดแยง แตกแยกในสงคม โดยเฉพาะเดกและเยาวชนทขาดความรความเขาใจในความส าคญของสถาบนหลกของชาต

๒.๖.๒ สถานการณในจงหวดชายแดนภาคใตยงมการสรางสถานการณโดยมเปาหมาย ใหเกดความสญเสยตอเจาหนาทรฐ รวมทงมเปาหมายในพนทเศรษฐกจและชมชนเมอง ประกอบกบยงมปญหาผลประโยชนของกลมอทธพลทงปญหายาเสพตด สนคาผดกฎหมาย และการบกรกท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงเปนผลจากความเหลอมล าของการพฒนาทมอยในระดบสง ท าใหคนในพนทไดรบประโยชนไมทวถงทงจากการพฒนาทางเศรษฐกจ การสรางรายไดไมเพยงพอ ไมสามารถสนบสนนการกระจายการพฒนา โครงสรางทางสงคมยงมชองวางทงดานองคความร การเขาถงขอมลขาวสารและบรการทางสงคมท าใหเกดชองวางทาง ความคด ทศนคต และความเชอระหวางกลมและระหวางพนทมากขน สงผลตอการเขาถงโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมทแตกตางกนมากขนจนกลายเปนความขดแยงทางสงคมในทสด

๒.๖.๓ ประเทศไทยมความเสยงสงจากปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอรโดยเฉพาะ การคกคามทสงผลกระทบทางเศรษฐกจ รายงานความเสยงของโลกป ๒๕๕๘ (Global Risks Index ๒๐๑๕) ของ World Economic Forum จดอนดบความเสยงท เปนภยคกคามประชาคมโลก ๑๐ อนดบแรก ทมโอกาสเกดขนมากทสดในป ๒๕๕๘ โดยการโจมตความมนคงทางสารสนเทศถกจดไวในอนดบท ๑๐ และ มแนวโนมในการสรางความเสยหายตอโครงสรางพนฐานทมความส าคญยงยวด (Critical Information Infrastructure Breakdown) ซงอาชญากรรมทางไซเบอรไดปรบเปลยนรปแบบไปสการโจมตระบบขององคกรขนาดใหญทสงผลกระทบในวงกวางและมมลคาความเสยหายสง และยงเกยวพนกบอาชญากรรมทางเศรษฐกจอน เชน การคกคามในระบบฐานขอมลของสถาบนการเงน ประกอบกบการเ พมขนของการใชงาน

๔๘

อปกรณอเลกทรอนกสตางๆ ทก าลงเขาสยค Internet of Thing ซงอปกรณตางๆ ถกเชอมโยงเขาสโลกอนเทอรเนต ท าใหสามารถสงการควบคมใชงานอปกรณตางๆ ผานทางเครอขายอนเทอรเนต ซงสรางความสะดวกรวดเรวในการด าเนนธรกรรมตางๆ แตยงมความเสยงตอการรกษาความปลอดภยขอมลทงระดบองคกรและบคคล ประกอบกบการโจมตทางไซเบอรทวโลกมจ านวนเพมขนอยางรวดเรว และมความเสยงตอการโจมตระบบการใหบรการสาธารณะในเมองใหญ ซงประเทศไทยเรมตกเปนเปาหมายในการโจมตทางไซเบอรบอยครงขน โดยรายงาน Security Threat Report ๒๐๑๓ ของ Sophos ในป ๒๕๕๕ พบวา ประเทศไทยตดอนดบสามของประเทศทมความเสยงสงสดดานไซเบอรและตดอนดบท ๔๘ จาก ๖๐ ประเทศ ซงเปนรองมาเลเซย (อนดบ ๙) สงคโปร (อนดบ ๑๓) และอนโดนเซย (อนดบ ๔๖) โดยคอมพวเตอรประมาณ ๑ ใน ๕ เครองในประเทศไทยประสบกบการถกโจมตของโปรแกรมทไมพงประสงค (Threat Exposure Rate: TER) ท าให การบรหารจดการภาครฐ ภาคธรกจ และภาคประชาชนของไทยทจะกาวไปสการบรหารจดการในรปแบบดจทล มความเสยงสงในดานความมนคงของระบบและอาชญากรรมทมาพรอมกบความกาวหนาของเทคโนโลยดจทล

๒.๖.๔ ปญหาความมนคงและผลประโยชนแหงชาตทางทะเล การขยายตวทางเศรษฐกจ การคาและการลงทนของอาเซยน สงผลใหเกดกจกรรมทางทะเลเพมขนควบคไปกบปญหาความมนคงทางทะเล ทงปญหาอบตเหต การลกลอบขนยาเสพตดและสงผดกฎหมาย การลกลอบเขา เมอง การคามนษย การท าประมงรกล านานน า การลกลอบขนสงอปกรณการกอการรายและอาวธท าลายลางสง รวมทงปญหา โจรสลดและการปลนเรอทมแนวโนมเกดเหตการณมากขน นอกจากนประเทศไทยยงประสบปญหาการท าประมงผดกฎหมาย เปนปญหาดานกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายของประเทศไทยตามทไดใหสตยาบนตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. ๑๙๘๒ (UNCLOS) ซงประเทศไทยจะตองปฏบตตามขอก าหนดตางๆ แตยงประสบปญหาการท าการประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (IUU Fishing) รวมทงขอก าหนดทประเทศไทยยงไมมการบรหารจดการทด ขาดการสรางความเขาใจและการบงคบใชกฎหมายทมอยางมประสทธภาพ ซงสงผลกระทบตอภาพลกษณและความนาเชอถอของประเทศไทยในเวทระหวางประเทศ และเสยงตอการถกกดกนทางการคาทงภาคการประมงและอตสาหกรรมเกยวของอนๆ และยงสงผลกระทบโดยตรงตอความมนคงของทรพยากรทางธรรมชาตและสงแวดลอมรวมทงผลประโยชนของชาตทางทะเลของไทยในระยะยาวอกดวย

๒.๖.๕ ปญหาโรคระบาดและสถานการณฉกเฉนทางสาธารณสขอนๆ จากการทประเทศไทยเปนจดเชอมตอส าคญในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ม ผคนจ านวนมากเดนทางเขาออกดวยวตถประสงคทหลากหลายจากภมภาคตางๆ ของโลก ประกอบกบการเปดประชาคมอาเซยนท าใหเกด การเคลอนยายแรงงานเขาสประเทศ จงมความเสยงตอการเกดปญหาโรคระบาดทงโรคอบตใหมและ โรคอบตซ าทอาจน าไปสภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข และมโอกาสหรอแนวโนมทจะแพรไปสพนทอน จนถงระดบทอาจตองมการจ ากดการเคลอนยายของคน สตวหรอสนคา เพอควบคมใหอยในพนทจ ากด ซงทผานมาประเทศไทยไดประสบปญหาโรคระบาดและสถานการณฉกเฉนทางสาธารณสขอนๆ หลายครง ไดแก ป ๒๕๔๕ โรคทางเดนหายใจเฉยบพลนรนแรง (SARS) โรคไขหวดนกในป ๒๕๔๙ สรางความสญเสยตอชวตและเศรษฐกจของประเทศ ขณะทประเทศไทยยงมการขาดแคลนวคซนพนฐานทจ าเปน ท าใหไมสามารถปองกนและควบคมโรคทเปนปญหาส าคญทางสาธารณสขของประเทศรวมถงโรคตดเชออบตใหมได โดยปจจบนประเทศไทยผลตวคซนปองกนโรคไดเพยง ๒ ชนด ไดแก วคซนบซจและวคซนปองกนโรคไขสมองอกเสบเจอ จงตองพงพาการน าเขาวคซนอกหลายชนด ซงนอกจากเปนการสญเสยงบประมาณของประเทศ ปละกวา ๒.๔ พนลานบาทแลว ยงเสยงตอการขาดแคลนวคซนทงในภาวะปกตและภาวะฉกเฉน เนองจากผผลตวคซนทวโลกมจ านวนนอยรายและมงวจยพฒนาวคซนเพอผลก าไร

๔๙

๒.๗ ความรวมมอระหวางประเทศและความเชอมโยงเพอการพฒนา

๒.๗.๑ ประเทศไทยมบทบาททโดดเดนมากขนในเวทระหวางประเทศ เวทภมภาค และเวทประเทศเพอนบาน การเชอมโยงระหวางประเทศไทยกบนานาประเทศมความใกลชดกนมากขนโดยเฉพาะอยางยงในกลมอนภมภาคและภมภาคเอเชย กระแสโลกาภวฒนทเขมขนขนและการเปลยนแปลงขวอ านาจทางเศรษฐกจเปนหลายศนยโดยทอ านาจทางเศรษฐกจของภมภาคเอเชยมพลงมากขนเปนการเปลยนแปลง ทเปนเงอนไขส าคญส าหรบการปรบตวของประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงการขยายความรวมมอดานเศรษฐกจ การคา การคมนาคมขนสง การพฒนาทรพยากรมนษย และเทคโนโลยและสารสนเทศ กบกลมประเทศตางๆ ทงในระดบทวภาคและพหภาคโดยเฉพาะอยางยงในกลมประเทศเอเชยใตและเอเชยตะวนออก

ไทยไดมงเนนการเปนหนสวนการพฒนาความรวมมอกบประเทศเพอนบานและภมภาคอาเซยนภายใตภาพรวมการด าเนนนโยบายสงเสรมการคาและการลงทนระหวางประเทศ รวมทง การพฒนาสรางความพรอมภายในประเทศเพอใหสามารถใชประโยชนจากความเชอมโยงระหวางประเทศอยางเตมศกยภาพ โดยมการพฒนาความเชอมโยงเสนทางคมนาคมขนสง โทรคมนาคม และระบบโครงขายพลงงาน พฒนาโครงสรางพนฐานสนบสนนการผลตและการบรการ การพฒนาพนทภาคและเมอง การจดตง เขตเศรษฐกจพเศษตางๆ บนแนวระเบยงเศรษฐกจเชอมระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน สง เสรม การเชอมโยงการผลตและการลงทนรวมกน ตลอดจนการพฒนาเมองและพนท ชายแดนทเชอมโยงศกยภาพของไทยกบประเทศเพอนบาน ดงจะเหนความคบหนาทส าคญ อาท ความรวมมอระหวางไทยกบกมพชา ในการพฒนาพนทเศรษฐกจบรเวณชายแดนระหวางกน ความรวมมอระหวางไทยและเมยนมาในการพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนระหวางแมสอด-เมองเมยวด และการพฒนาความเชอมโยงพนทชายฝงทะเลตะวนออก ทเปนฐานเศรษฐกจทส าคญในระดบภมภาคของประเทศไทย กบโครงการทาเรอทวายและเขตเศรษฐกจพเศษทวายในประเทศเมยนมา โดยทมการเตรยมความพรอมทจะใชศกยภาพของจงหวดกาญจนบรในการกาวเขามาเปนเมองส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจหลงเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยเฉพาะอยางย ง จากความพยายามผลกดนการสรางเขตเศรษฐกจพเศษพน ารอน

ทงน ประเทศไทยไดใหความส าคญกบการมบทบาทน าดานเศรษฐกจในอนภมภาคในรปแบบพนธมตรการพฒนาเศรษฐกจและสงคมชดเจนมากขนโดยผานการใหความชวยเหลอทางการเงนและวชาการดานการศกษา สาธารณสข และสงแวดลอมมากขน ตลอดจนการสงเสรมความรวมมอดานสงคมและการแลกเปลยนทางวฒนธรรมระหวางประเทศ รวมทงการใหความชวยเหลอดานการพฒนาโครงสรางพนฐานส าคญ เชน ถนน รถไฟ พลงงาน และทาเรอน าลกในอนภมภาค ควบคไปกบการสนบสนนให ภาครฐวสาหกจทมศกยภาพรวมทงสงเสรมภาคเอกชนเขาไปลงทนในธรกจทมความเชยวชาญ เพอสรางรายไดและยกระดบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน เพอเสรมสรางความเขมแขงในการรวมกลมในภมภาคและอนภมภาค เพอสรางอ านาจตอรองกบประเทศคคานอกกลมอนๆ

๒.๗.๒ ความคบหนากรอบความรวมมอทส าคญ

๑) แผนงานความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (GMS) กลมประเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศเปนตลาดทมศกยภาพสงทไทยเปนคคาทส าคญทสดอยในปจจบน และเปนชองทางเจาะเขาสประเทศจน/อนเดยซงเปนตลาดทขนาดจ านวนผบรโภคสงสดของโลก มงเนนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมเพอความเจรญเตบโตของอนภมภาครวมกน ลดชองวางทางการพฒนาเศรษฐกจ และยกระดบคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชน ผานการเชอมโยงตามแนวพนทพฒนา

๕๐

เศรษฐกจ การเพมขดความสามารถการแขงขนและกระชบความสมพนธของชมชน หรอทเรยกวายทธศาสตร 3Cs (Connectivity, Competitiveness และ Community) ความกาวหนาการด าเนนงานส าคญของไทย ไดแก (๑) การใหความชวยเหลอพฒนาโครงสรางพนฐานเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน อาท เสนทาง ถนนหมายเลข ๑๑ ในสปป.ลาว เสนทางรถไฟทานาแลง-เวยงจนทน ในสปป.ลาว การพฒนาเสนทางเชอมโยงเมยนมา โดยรฐบาลไทยใหความชวยเหลอกอสรางถนนในเมยนมา เสนทางตนกะยงนอง-กอกะเรก การซอมแซมสะพานมตรภาพไทย-เมยนมาแหงท ๑ ขามแมน าเมยแลวเสรจ และเรมการกอสรางสะพานมตรภาพไทย-เมยนมาแหงท ๒ และเปดใชสะพานมตรภาพไทย-สปป.ลาว แหงท ๔ ขามแมน าโขง ณ เมองเชยงของ-หวยทราย การพฒนาเสนทางรถไฟ และรถไฟความเรวสงเชอมโยงไทย-ลาว-จน (๒) การศกษาการประเมนผลกระทบสงแวดลอมโครงการทางหลวงพเศษระหวางเมองบางใหญ -กาญจนบร (๓) เรมด าเนนงานตามความตกลงการขนสงขามพรมแดน ณ ดานน ารองมกดาหาร-สะหวนนะเขต ระหวางไทย-สปป.ลาว และดานอรญประเทศ-ปอยเปต ระหวางไทย-กมพชา และดานเชยงของ-หวยทราย-บอเตน-บอหาน ระหวางไทย-ลาว-จน (๔) การใหความชวยเหลอประเทศสมาชก GMS ในการพฒนาทรพยากรมนษยและแลกเปลยนประสบการณกบประเทศสมาชกทงในดานการเกษตร สาธารณสข พลงงาน และอนๆ และ (๕) การทไทย เปนทตงของศนยประสานงานของแผนงาน GMS ในเรองทองเทยว สงแวดลอม เกษตร และการเปนทตงของศนยประสานงานดานพลงงาน และการรถไฟของภมภาคในอนาคต

ปจจบน แผนงาน GMS ไดมการจดท ากรอบการลงทนของอนภมภาค (Regional Investment Framework: RIF) รวมกน โดยไดมการจดล าดบส าคญของโครงการทจะตองเรงด าเนนการในชวงป ๒๕๕๗-๒๕๖๑ จ านวน ๙๑ โครงการ มลคารวมการลงทนทงสน ๒๓.๑ พนลานดอลลาร สรอ. โดยโครงการล าดบสงดานคมนาคมขนสงจะมจ านวนโครงการและเงนลงทนมากทสด ตามมาดวย ดานพลงงาน ทองเทยว และเกษตร ตามล าดบ และมแนวโนมการลงทนสงขนในดานการพฒนาเมอง ICT และการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ ดงนน ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ กนบวาเปนชวงเวลาของการขบเคลอนโครงการลงทนทส าคญดงกลาว ส าหรบความรวมมอและความเชอมโยงทมความคบหนามากขนตามล าดบไดมสวนสงเสรมการคาและการลงทนระหวางกนในอนภมภาคใหขยายตวเพมขน อาท มลคาการคาภายใน GMS เพมขนจาก ๘๙,๑๑๕ ลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๕ เปน ๙๖,๘๑๑ ลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๘ ในขณะทมลคาการคาชายแดนระหวางไทยและกมพชา สปป.ลาว และเมยนมามจ านวน ๑๐,๘๘๔ ลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๔ และเพมขนเปน ๑๔,๘๗๓ ลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๗ ทงน การกอสรางโครงขายโครงสรางพนฐานทผานมา สงผลใหระยะเวลาในการขนสงระหวางกรงเทพฯ–คนหมง ผานเสนทาง R3W และ R3E ลดลงจากเดมในป ๒๕๔๓ ใชเวลาประมาณ ๗๗-๗๘ ชวโมง เหลอเพยง ๓๐ ชวโมงในป ๒๕๕๘ ในดานการลงทน มลคาการลงทนโดยตรงของไทยในกลมประเทศ CLMV มมลคา ๖.๗ พนลานดอลลาร สรอ. ในป ๒๕๕๘ โดยทไทยกยงคงเปนผลงทนล าดบตนๆ ในสปป.ลาว และเมยนมา ซงการลงทนสวนใหญ อยในสาขาพลงงาน สะทอนถงการใชประโยชนของผประกอบการไทยจากขอตกลงในกรอบความรวมมอ ทอ านวยความสะดวกในการขยายฐานการลงทนในอนภมภาคและเกดการเชอมโยงหวงโซการผลตระหวางกน และโอกาสในอนาคตความเชอมโยงผานเมยนมาไปยงอนภมภาคเอเซยใตผานโครงการทาเรอน าลกและ เขตเศรษฐกจพเศษทวาย และการเชอมโยงกบพนทชายฝงทะเลตะวนออกของไทยผานแนวระเบยงเศรษฐกจตอนใตของอนภมภาคลมแมน าโขง กจะชวยท าใหการคาและการลงทนในอนภมภาคขยายตวเพมขน อยางไร กตาม การด าเนนการตามความตกลงวาดวยการขนสงสนคาขามพรมแดนยงไมสามารถบงคบใชไดอยางเตมท เนองจากปญหากฎหมายภายในของประเทศเพอนบานทยงไมรองรบความตกลงฯ นอกจากน ยงมปญหาการปดดานพรมแดนและปญหาดานแหลงเงนทนเพอด าเนนตามแผนปฏบตการกรอบการลงทนของอนภมภาค

๕๑

๒) แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย -มาเลเซย-ไทย (Indonesia-Malaysia-Thailand Growth Triangle: IMT-GT) มงเนนการพฒนาในแนวพนทเศรษฐกจตางๆ โดยมความกาวหนาการด าเนนงานทส าคญในสวนของประเทศไทย อาท การปรบปรงทาอากาศยานเพอรองรบการเชอมโยงโดยตรงระหวางจดบนในอนภมภาค การพฒนาประสทธภาพทางหลวงหมายเลข ๔ ของไทยเชอมโยงกบ E1 ของมาเลเซย การพฒนาทางหลวงพเศษหาดใหญ-สะเดา การกอสรางอาคารดานชายแดนสะเดาฝงขาออกแหงใหมแลวเสรจ การพฒนาทาเรอต ามะลง จงหวดสตล และทาเรอนาเกลอ จงหวดตรง การพฒนาดานชายแดนไทย-มาเลเซย เขตเศรษฐกจพเศษบรเวณชายแดน (สงขลา-เกดะห นราธวาส-กลนตน) การพฒนาสะพานขามแมน าโกลกทตากใบ และสไหงโกลก นราธวาส กบรฐกลนตน และโครงขายขนสงทางทะเลเชอมโยงสามประเทศ โครงขายขนสงทางอากาศ โลจสตกสเชอมโยงสนบสนนการคาการลงทน และโครงขายศนยกระจายสนคาทงสง จ.นครศรธรรมราช เปนตน ทงน แผนงาน IMT-GT มงเนนการขบเคลอนโครงการเรงดวนเพอความเชอมโยงในอนภมภาค IMT-GT (Priority Connectivity Projects) เพอใหเปน อนภมภาคทมบทบาทส าคญตอการสรางความเชอมโยงตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน โดยมโครงการทสามประเทศมแผนงานเรงรดการกอสรางโครงสรางพนฐานส าคญตามแนวพนทเศรษฐกจ IMT-GT ของทงสามประเทศ เพอสนบสนนดานการคมนาคมและดานการสงเสรมการเชอมโยงดานโลจสตกสเชอมโยงภายในแตละประเทศกบอนภมภาค IMT-GT เพอรองรบการขยายตวดานการคา การลงทน และการทองเทยวของอนภมภาค โดยมโครงการในชวงแผนด าเนนงานระยะหาปแผนท ๒ (IMT-GT Implementation Blueprint 2012-2016) จ านวน ๑๑ โครงการเปนมลคาการลงทนรวม ๓,๗๒๘.๖ ลานดอลลาร สรอ.

ตลอดแผนด าเนนงานระยะหาปสองแผนงานดงกลาว ยงไดมง เนนการพฒนาโครงการตางๆ ภายใตความรวมมอ ๖ สาขา ไดแก ๑) การพฒนาโครงสรางพนฐานและการคมนาคมทมงเนนการพฒนาความเชอมโยงในอนภมภาคระหวางแนวพนทเศรษฐกจเชอมโยงสพนทตอนใน ๒) การคาและ การลงทนทมงเสรมสรางมลคาการคาทงภายอนภมภาคเองและระหวางอนภมภาคกบภายนอกโดยสรางสายการผลตการลงทนเชอมโยงขามแดน เชน การจดตงเขตเศรษฐกจชายแดน ๓) การทองเทยวทมงเนน การสรางผลตภณฑดานการทองเทยวทเชอมโยงในอนภมภาครองรบตลาดภายในและภายนอก ๔) ผลตภณฑและบรการฮาลาลทมงเนนการรบรองมาตรฐาน การพฒนาตราผลตภณฑฮาลาล และการท าการตลาดรวมกน ๕) การพฒนาทรพยากรมนษยทมงเนนการพฒนาบคลากรรองรบทกสาขาความรวมมอ และ ๖) การเกษตร อตสาหกรรมการเกษตรและสงแวดลอมทมงเนนการสรางมลคาเพมสนคาเกษตรโดยค านงถงการพฒนาทยงยน โดยแผนงาน IMT-GT มเปาหมายรวมในการสรางโอกาสทางเศรษฐกจทเทาเทยมกนระหวางภาคการพฒนา ลดความเหลอมล าและลดชองวางจากการพฒนาตามแนวทางของอาเซยน

นอกจากน ความเชอมโยงดงกลาวยงมศกยภาพทจะเชอมโยงสประเทศในกรอบความรวมมออนภมภาคนอกอาเซยน ไดแก กลมเอเชยใตในกรอบความรเรมแหงอาวเบงกอลส าหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ (Bay of Bengal Initiative on Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation: BIMSTEC) ทเปนผลจากบทบาทและนโยบายมงตะวนออกของอนเดย แตยงตองเตรยมความพรอมในการพฒนาเมองชายแดนและเขตเศรษฐกจชายแดนของไทยตาม แนวระเบยงเศรษฐกจเชอมโยงกบประเทศเพอนบานโดยศกษาความเปนไปไดและสนบสนนการบรณาการแผนพฒนาเศรษฐกจชายแดนรวมกนกบประเทศเพอนบานตอไปในอนาคต รวมทงตองเตรยมความพรอม ในการก าหนดยทธศาสตรการลงทนและแผนพฒนาบคลากรและแรงงานทกษะรวมกนเพอรองรบการพฒนาเขตเศรษฐกจและเขตเศรษฐกจชายแดน

๕๒

๓) กรอบความรวมมออาเซยน

อาเซยนไดรวมตวเปนประชาคมอยางเปนทางการในป ๒๕๕๘ และแบง การด าเนนงานออกเปน ๓ เสาหลก ไดแก ๑) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ๒) ประชาคมสงคมและวฒนธรรม (ASEAN Socio-Culture Community: ASCC) ๓) ประชาคมการเมองและความมนคง (ASEAN Political-Security Community: APSC) โดยท ผ านมาประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดมการก าหนดเปาหมายและพนธกรณใน ๔ เรอง ไดแก ๑) การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวโดยใหมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน แรงงานมฝมอ และการเคลอนยายเงนทนอยางเสร มากขน ๒) การเปนภมภาคทมความสามารถในการแขงขนสง ผานการก าหนดนโยบายการแขงขนใหมความยตธรรม เสรมสรางการคมครองผบรโภค สงเสรมความรวมมอทางดานสทธทรพยสนทางปญญา พฒนาโครงสรางพนฐาน ก าหนดมาตรการดานภาษ และก าหนดนโยบายเพอสนบสนนพาณชยอเลกทรอนกส ๓) การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาคโดยการพฒนา SMEs และการเสรมสรางขดความสามารถผานโครงการตางๆ เชน โครงการรเรมเพอการรวมกลมของอาเซยน (Initiative for ASEAN Integration: IAI) เพอลดชองวางการพฒนาทางเศรษฐกจ และ ๔) การเขารวมเปนสวนส าคญในระบบเศรษฐกจโลก เนนการปรบประสานนโยบายเศรษฐกจของอาเซยนกบประเทศภายนอกภมภาค เพอใหอาเซยนมทาทรวมกนอยางชดเจน ผลของการด าเนนงานทส าคญในชวงทผานมา ไดแก การลดอตราภาษลงเหลอรอยละ ๐ ในสนคาจ านวน ๘,๒๘๗ รายการ การลดอตราภาษลงเหลอรอยละ ๕ ในสนคาในบญชออนไหว (กาแฟ มนฝรง มะพราวแหง และไมตดดอก) การเปดเสรการคาบรการรวมทงสน ๑๒ สาขาใหญ ประกอบดวย ๑๒๘ สาขายอย การยกเลกอปสรรคในการใหบรการทกรปแบบและเปดใหนกลงทนอาเซยนถอหนไดอยางนอยรอยละ ๗๐ ในสาขาบรการเรงรด ไดแก สาขาโทรคมนาคมและคอมพวเตอร สาขาสขภาพ สาขาทองเทยว สาขาขนสงทางอากาศ และสาขาโลจสตกส นอกจากน อาเซยนไดประสานก าหนดมาตรฐานสนคาและจดท าความตกลงการยอมรบรวม เพออ านวยความสะดวกทางการคา เพอลดอปสรรคทางการคาทมใชภาษระหวางกน โดยไดเรมด าเนนการปรบประสานมาตรฐานสนคา ๒๐ กลม ซงสนคาสวนใหญเปนเครองใชไฟฟา เชน เครองปรบอากาศ ตเยน วทย และโทรทศน เปนตน โดยปจจบนอาเซยนเรงจดท าความตกลงวาดวยการยอมรบรวมรายสาขา ส าหรบอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส การรบรองการขนทะเบยนผลตภณฑเครองส าอาง สนคายา และอาหาร

นอกจากน ยงมในเรองการสงเสรมการเคลอนยายแรงงานเสร ผานการจดท าขอตกลงยอมรบรวมกน (Mutual Recogmition Arrangement: MRA) ดานคณสมบตในสาขาวชาชพหลก เพออ านวยความสะดวกในการเคลอนยายนกวชาชพ หรอแรงงานเชยวชาญ ซงปจจบนไดมการลงนามรวมกนแลวใน ๘ สาขาวชาชพ ไดแก สถาปตยกรรม วศวกรรม แพทย ทนตแพทย พยาบาล บญช การส ารวจ และดานการทองเทยว โดยอาเซยนไดก าหนดหลกการยอมรบในคณสมบตเพออ านวยความสะดวกในขนตอน การขอใบอนญาต แตไมถงขนตอนการยอมรบในใบอนญาตประกอบอาชพซงกนและกน โดยเนนใหนกวชาชพ ตางดาวจะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในประเทศทตนตองการเขาไปท างาน ส าหรบความกาวหนาใน การด าเนนงานสาขาวศวกรรมมความกาวหนามากทสด เนองจากลกษณะของวชาชพมความเปนมาตรฐานสากล และไดมการเตรยมการทจะสงเสรมสาขาวศวกรรมทไมควบคมเพมอก ๑๗ สาขา (จากเดม ๗ สาขา) รวมเปน ๒๔ สาขา แตปจจบนยงไมมวศวกรทไดรบการขนทะเบยนกบอาเซยนยนความจ านงเพอสมครเขาท างานในประเทศอาเซยนเลย ขณะทสาขาสถาปตยกรรมมการก าหนดคณสมบตคอนขางสง อาท การก าหนดประสบการณทตองมอยางนอย ๑๐ ป และภายใน ๑๐ ป จะตองมการสรางงานขนาดใหญและตองมการพฒนาวชาชพวศวกรรมอยางตอเนอง ซงท าใหบรรลผลไดยาก ประกอบกบศกยภาพของสถาปนกทแตกตางกนในแตละประเทศ และวชาชพนประเทศไทยไดก าหนดใหเปนอาชพสงวน ท าใหกระบวนการแกไข

๕๓

กฎหมายตองใชเวลานาน ในป ๒๕๕๘ จงมสถาปนกเพยง ๖ คนทสามารถท างานในอาเซยนได (ตวเลข ณ วนท ๑๗ กนยายน ๒๕๕๘) ขณะทสาขาสขภาพ (แพทย ทนตแพทย และพยาบาล) มความคบหนาไมมากในทางปฏบต เนองจากยงไมมการยอมรบหลกสตรระหวางอาเซยนดวยกน และมประเดนในเรองจรยธรรมในการประกอบอาชพเขามาเกยวของ ประกอบกบปญหาการก าหนดการสอบเพอรบใบอนญาตทก าหนดใหเปนภาษาทองถนเพอประโยชนของการสอสารกบผปวย และความหลากหลายของค าจ ากดความทตองไดรบ การยอมรบทงประเทศตนทางและประเทศปลายทาง ส าหรบสาขาวชาชพดานบญช ยงคงประสบปญหา การก าหนดคณสมบตในเรองมาตรฐานการศกษาบญช และหลกเกณฑการเกบจ านวนชวโมงการใหบรการดานบญชภายใต CPC 826 ของแตละประเทศทมความแตกตางกน รวมทงการผานกระบวนการกฎหมายใน การออกกฎระเบยบเรองการเกบคาธรรมเนยมและการขนทะเบยน สวนการด าเนนงานในสาขาวชาชพดานทองเทยวนบเปนวชาชพทสามารถเคลอนยายไดมากทสดเนองจากไมมกฎหมายภายในประเทศควบคม แตยงคงประสบปญหาในการด าเนนการในเรองความไมชดเจนในขนตอนการไดรบใบประกาศนยบตรบคลากรวชาชพทองเทยวอาเซยน การปรบเทยบวฒการศกษาใน ๓๒ ต าแหนง และแนวทางการออกใบอนญาต การท างาน

ส าหรบการเปดเสรการลงทนในอาเซยน ปจจบนความตกลงวาดวยการลงทนอาเซยนยงไมสามารถบงคบใชได เนองจากประเทศสมาชกยงใหสตยาบนไมครบ ไดแก ไทย อนโดนเซย สปป.ลาว และเมยนมา ทงน เนองจากความตกลงน ไดขยายความครอบคลมขนตอนการลงทนตงแต การสงเสรม การคมครองการลงทน และอ านวยความสะดวกแกผเขามาลงทนทงการลงทนโดยตรงจากตางประเทศและการลงทนในหลกทรพยเพอสรางระบอบการลงทนทเสรและเปดกวางในอาเซยน ขณะท ความตกลงเดมเนนเพยงการเปนแหลงดงดดการลงทนทงจากภายในและภายนอกอาเซยน สงเสรมบรรยากาศการลงทนทเสรและโปรงใสเทานน ส าหรบการเปดเสรสาขาหลกทรพยซงเปนสาขาทมความเสรมากทสด โดยไทยอนญาตใหสมาชกอาเซยนสามารถถอหนในบรษทหลกทรพยและบรษทหลกทรพยจดการกองทนรวม ไดถงรอยละ ๑๐๐ ซงครอบคลมบรการในสวนของสญญาซอขายลวงหนา การยมและใหยมหลกทรพย การจดการเงนรวมลงทน การจดการกองทนรวม การจดการกองทนสวนบคคล การจดการเงนทนสญญาซอขายลวงหนา และธรกจทปรกษาในการลงทนสาขาหลกทรพยดวย อยางไรกตาม ไทยยงไมผกพนในสวนทเปนบรการขามพรมแดน และการออกใบอนญาตใหม ขณะทสาขาธนาคารพาณชย ประเทศไทยไดผกพนใหสมาชกอาเซยนเขามาถอหนในธนาคารพาณชยของไทยไดตามกฎหมายไทย คอ โดยปกตไมเกนรอยละ ๒๕ รวมทงไทยไดยกเลกขอจ ากดจ านวนบคลากรตางชาตจากสมาชกอาเซยนเขามาปฏบตงานในธนาคารพาณชยในประเทศไทย โดยสถาบนการเงนดงกลาวตองเสนอแผนการวาจางบคลากรตางชาตใหธนาคารแหงประเทศไทยพจารณาอนญาต อยางไรกตาม ขอยกเลกนไมผกพนในสวนทเปนบรการขามพรมแดน ยกเวนบรการใหค าปรกษาทางการเงนและการโอนขอมล และไมผกพนการออกใบอนญาตใหม ทงน การด าเนนการภายหลงจากป ๒๕๕๘ นอกจากการเปดเสรเพอใหเกดการรวมตวในสาขาการเงนของอาเซยนแลว ยงไดเพมเปาหมายเรองเสถยรภาพทางการเงน (Financial Stability) และความครอบคลมทางการเงน (Financial Inclusion) เขามาดวย และเพมความส าคญกบการเรงรดการรวมกลมในสาขาประกนภยใหมากขน

ภายหลงการเป นประชาคมอาเซ ยนในป ๒๕๕๘ สมาช กอาเซ ยน ได ม การจดท าแผนงานขอตกลงรวมภายหลงป ๒๐๑๕ หรอทเรยกวาปฏญญากวลาลมเปอรวาดวยอาเซยน ๒๐๒๕ (The Kuala Lumpur Declaration for ASEAN 2025) เพอก าหนดวสยทศนประชาคมอาเซยนภายหลงป ๒๐๑๕ ซงไดก าหนดทศทางในอนาคตของอาเซยนใหมเอกภาพทางการเมอง มการรวมตว ทางเศรษฐกจ มความรบผดชอบตอสงคม ท าเพอประชาชนและ มประชาชนเปนศนยกลาง และยดมนในกฎกตกาอยางแทจรง สงทอาเซยนตองเรงด าเนนการตอเนองใหแลวเสรจโดยเรวทสด ไดแก การผลกดนมาตรการทเกยวของกบการอ านวยความสะดวกทางการคา เชน มาตรการดานการขนสงและศลกากร

๕๔

ระบบการเชอมโยงขอมลอเลกทรอนกส ณ จดเดยวของอาเซยน การจดท าระบบรบรองถนก าเนดสนคาดวยตนเองของอาเซยน คลงขอมลการคาอาเซยน การจดท าความตกลงยอมรบรวมกนในสนคากลมตางๆ และใหมการจดท าวาระดานความเช อมโยงระหวางกนในอาเซยนภายหลงป ค.ศ. ๒๐๑๕ ซ งเป น การด าเน นงานตอจากแผนแมบทวาด วยความเช อมโยงของอาเซ ยน (MPAC) ท ได ก าหนดสาขา ความรวมมอ ๕ ดานใหม ไดแก (๑) โครงสรางพนฐานทยงยน (๒) นวตกรรมทางดานดจทล (๓) โลจสตกส ทไรพรมแดน (๔) กฎระเบยบทเปนเลศ (๕) การเคลอนยายคน และไดน า ๕๕ โครงการทยงคางจากแผนเดมมาบรรจในวาระฉบบใหมดวย

อยางไรกตาม มลคาการคาของไทยในอาเซยนมแนวโนมการขยายตวในอตรา ทลดลงเหนไดจากอตราการเตบโตของมลคาการคาของไทยไปยงอาเซยนเรมชะลอตวตงแตป ๒๕๕๓ จากอตราการเตบโตรอยละ ๓๐.๕๙ ลดลงเหลอรอยละ -๖.๘๒ ในป ๒๕๕๘ จะเหนไดวาการแขงขนภายในภมภาคอาเซยนมแนวโนมเพมสงขนเนองจากสมาชกสวนใหญมการผลตสนคาและบรการทคลายคลงกนท าใหเกดการแยงชงสวนแบงตลาดทงภายในและภายนอกภมภาค รวมทงปจจยการผลตในเรองทนและแรงงาน โดยการเปดเสรการเคลอนยายแรงงาน ท าใหเกดการแยงอาชพในบางสาขาได อาท พยาบาล ขณะทหลายสาขาวชาชพยงไมสามารถเคลอนยายแรงงานไดในทางปฏบต เนองจากปญหาในเรองกฎระเบ ยบและการรบรองมาตรฐานคณสมบตระหวางกน ทงนในระยะตอไป ประเทศไทยจ าเปนตองเรงแกไขกฎระเบยบตางๆ ทยงเปนอปสรรคตอการเปดเสรในดานตางๆ อาท การเคลอนยายแรงงานเสร การเปดเสรภาคการเงน การเคลอนยายทน เปนตน โดยจะตองด าเนนการทเปนขอตกลงรวมของสองฝาย และตองเตรยมความพรอมรบการเปดเสรภาคบรการ การเงนทเพมมากขน และในขณะเดยวกนภาคการผลตจ าเปนตองมการจดท าการวจยและพฒนาสนคาใหมเอกลกษณและคณภาพทดเพอเพมมลคา สรางความแตกตางจากสนคาทผลตในอาเซยน และใหตรงตามความตองการของตลาดถงจะท าใหเกดรายไดใหแกประเทศทเพมมากขน

ในสวนของการด าเนนงานตามพนธกรณประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน แมจะการด าเนนงานทบรรลผลเกอบสมบรณ แตประชาคมการเมองและความมนคง จ าเปนจะตองรบมอกบภยคกคามรปแบบใหม รวมทงการบรหารจดการชายแดน การเสรมสรางความมนคงทางทะเล การแกไขปญหาอาชญากรรมขามชาต การสรางความไวเนอ เชอใจและการทตเชงปองกน และการเสรมสรางศกยภาพทางการทหารรวมกน ส าหรบประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน จ าเปนตองด าเนนการเรองมาตรการระหวางประเทศ การจดการแรงงานยายถน และ การพฒนาทกษะภาษาองกฤษและภาษาของประเทศเพอนบาน

๔) ความตกลงหนสวนทางเศรษฐกจระดบภมภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership: RCEP) เปนกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจระหวาง ASEAN ๑๐ ประเทศกบภาคทมอย ๖ ประเทศ คอ จน ญปน เกาหลใต อนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนด ซงไดลงนามรวมกนทจะเจรจาความตกลง RCEP ในตนป ๒๕๕๖ โดย RCEP จะเปนการพฒนาตอยอดจากความตกลงการคาเสร ทอาเซยนมอยแลว ๕ ฉบบกบ ๖ ประเทศ (อาเซยน-จน อาเซยน-ญปน อาเซยน-เกาหล อาเซยน-อนเดย และอาเซยน-ออสเตรเลย-นวซแลนด) โดยมหลกการทตงอยบนผลประโยชนรวมกนอยางรอบดานในการสนบสนนการขยายการคาและการลงทนในภมภาค รวมทงสงเสรมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทเทาเทยมกน เปนระบบการคาเสรทใชกฎระเบยบเดยวกนของภาคทงหมด ๑๖ ประเทศ นอกจากน ยงเปนไปเพอเชอมโยงเศรษฐกจของอาเซยนเขากบเศรษฐกจโลก ครอบคลมทกมตการคาทงดานสนคา บรการ ลงทน มาตรการ

๕๕

ทางการคา และความรวมมอทางเศรษฐกจ เกดการเชอมโยงเครอขายการผลต การคา และการลงทน ใหสอดคลองและมความสะดวกทางการทางการคาและการลงทนมากขน ทงน สมาชกทส าคญของ RCEP คอ จนและอนเดย เปนสองประเทศเกดใหมทางเศรษฐกจทจะท าให RCEP มประชากรรวมกวา ๓,๐๐๐ ลานคน และมผลตภณฑมวลรวมประชาชาต รวมกนประมาณ ๒๑.๒ ลานลานดอลลาร สรอ. หรอคดเปนรอยละ ๓๐ ของผลตภณฑมวลรวมประชาชาตโลกเปนเขตเศรษฐกจทสงออกสนคาเปนอนดบหนงของโลก รวมทง มก าลงซอของผบรโภคมาจากชนชนกลางเพมขน

เจตนารมยของการจดท าขอตกลง RCEP คอ (๑) เปนความตกลงทครอบคลมทกมตทกวางขนและลกขน มคณภาพดขนอยางมนยส าคญ ครอบคลม การคา การลงทน บรการ การอ านวยความสะดวก ระหวางประเทศสมาชก และในโครงขายอปทานภมภาคและโลก ความรวมมอทางเศรษฐกจและทางเทคนค ทรพยสนทางปญญา การแขงขนทางการคา การยตขอพพาทและอนๆ (๒) กฎวาดวยแหลงก าเนดสนคา (Rules of Origin: ROO) มความจ าเปนตองสะทอนใหสมาชกเปน Global Supply Chain ใหได (๓) ลดกฎระเบยบการคาและบรการใหมากทสด (๔) การลงทนเปดเสร อ านวยความสะดวก ตองท าใหเกดบรรยากาศการแขงขนทางการลงทน การสงเสรมและคมครองการเปดเสรจะตองม Capacity Building ผลกดน FTAs ทจะเกดขนกาวตอไปไดในระดบทใกลเคยงกน และ (๕) RCEP ตองมสมฤทธผลมากกวา ASEAN +1 ดงนน ผลทคาดวาจะท าตองมประโยชนตอทกประเทศ รวมทงประเทศก าลงพฒนา

กรอบการเจรจา RCEP ในปจจบน จะครอบคลมทกประเดนทไทยเคยท าความตกลงไวแลวในกรอบภมภาคและทวภาคตางๆ อาท การเปดตลาดสนคา รวมทงการลดภาษศลกากร มาตรการทไมใชภาษศลกากร เชน มาตรการดานสขอนามย (SPS) มาตรการดานเทคนค (TBT) มาตรการตอบโต การทมตลาด กฏแหลงก าเนดสนคา การเปดตลาด การเปดเสรการลงทน โดยก าหนดเงอนไขทผอนปรนมากขน ลด/เลกมาตรการทางภาษเปนรายๆ รวมทงการขจดมาตรการทางภาษหรอมาตรการอนใดทกอใหเกดความเหลอมล า ตลอดจนการพฒนาทยงยน เปนตน อยางไรกด ผลการประชมทผานมายงไมสามารถหาขอสรปเรองรปแบบการเปดตลาดส าหรบการคาสนคา การคาบรการและการลงทนได โดยทผานมาประเทศสมาชก RCEP มความเหนทหลากหลาย ประกอบกบสมาชกบางประเทศไมเคยมความตกลงการคาเสรแบบทวภาคระหวางกน ท าใหคอนขางสงวนทาทในการเจรจาเปดเสรภายใตกรอบ RCEP นอกจากนยงมความทาทายในเรองการลดความซ าซอนและปรบกฎเกณฑ กฎระเบยบทเกดจากความตกลงอาเซยนบวกหนง และ FTA ทมอยแลวและลดหรอยกเลกมาตรการทไมใชภาษ (Non Tariff Measures: NTMs) ระหวางกน เนองจากในอนาคตเมอภาษศลกากรไมมระหวางกนแลว มาตรการทไมใชภาษจะเปนมาตรการส าคญทจะสร างอปสรรคตอการคา ตลอดจนประเดนดานทรพยสนทางปญญาและการแขงขน เนองจากระบบหรอกฎหมายดแลดานทรพยสนทางปญญาและการแขงขนของสมาชก ๑๖ ประเทศ มความแตกตางกน และมการเจรจาหารอเรองการสนบสนน SMEs ภายใตกรอบ RCEP อกดวย ซงประเดน SMEs นน ประเทศสมาชกอาเซยนและอนเดยใหความส าคญอยางมาก

เนองจาก RCEP เปนความตกลงเขตการคาเสรซอนความตกลงการคาเสรเดม ทมอยแลว ดงนน ผลประโยชนสทธของไทยจงขนอยกบเงอนไขตางๆ อาท สนคาทยงไมมการเปดเสรในความตกลงเดม ความพรอมของประเทศสมาชกใน RCEP ปญหาและอปสรรคตางๆ ในทางปฏบต และกฎวาดวย

๕๖

แหลงก าเนดใหมใน RCEP การเปดเสรทางการลงทน ซงจะสงผลทงทางบวกและทางลบตอไทยแนนอน เชน จะไดประโยชนในเรองการลงทนและเทคโนโลยทหลงไหลเขาประเทศมากขน ในขณะเดยวกนอาจเสยประโยชนเนองจากภาษน าเขา-สงออกของสนคาบางรายการหดหายไป ไทยจงควรเตรยมมาตรการรองรบทงมาตรการทางภาษและไมใชภาษ อาท มาตรการการอ านวยความสะดวกทางการคาเพอรองรบการขยายตวของสนคาท ไทยได เปรยบ เชน สนคาในกลม เครองจกรกลและเครองใช ไฟฟา พลาสตกและยาง เครองปรบอากาศ ยางแผนรมควน โพลเมอรเอทลน เปนตน

๕) กรอบความรวมมอทางเศรษฐกจในภมภาคเอเชย-แปซฟก (Asia-Pacific Economic Cooperation: APEC) ครอบคลมประชากรประมาณ ๒,๘๐๐ ลานคน คดเปนสดสวนประมาณรอยละ ๔๕ ของประชากรโลก โดยมการคารวมคดเปนสดสวนประมาณรอยละ ๔๙ ของการคาโลก และ ขนาดเศรษฐกจรอยละ ๕๗ ของ GDP โลก ภมภาคเอเซย-แปซฟคมการคากนเองภายในกลมรอยละ ๗๐ และการคานอกกลมรอยละ ๓๐ ทงน กรอบความรวมมอเอเปคมเปาหมายหลกทเรยกวา "เปาหมายโบกอร" ทเนนการสงเสรมการคาการลงทน การสงเสรมการขยายตวทางเศรษฐกจและสรางการมสวนรวมของประชาคม ในภมภาคเอเชย-แปซฟก โดยมเปาหมายการด าเนนการใหลลวงโดยเรมจากสมาชกทพฒนาแลวภายใน ป ๒๕๕๓ และส าหรบสมาชกก าลงพฒนาภายในป ๒๕๖๓

ในชวงทผานมาคณะกรรมการเศรษฐกจเอเปคใหความส าคญกบ ๕ ประเดนหลกในเรองการปรบโครงสรางเศรษฐกจทจะท าใหตลาดมประสทธภาพ ไดแก (๑) การเปดตลาดมากขน มความโปรงใส มการแขงขน และเปนระบบ (๒) การมระบบควบคมก ากบตลาดการเงนทมประสทธภาพ (๓) การสรางโอกาสในตลาดแรงงานและการศกษา (๔) การพฒนา SME อยางยงยน และการสรางโอกาสใหแกสตรและกลมผดอยโอกาส และ (๕) การมระบบเครอขายความปลอดภยทางสงคมทมประสทธภาพ ซงใชมาจนถงป ๒๕๕๘และในปจจบน กรอบเอเปคไดมการก าหนดยทธศาสตรการด าเนนงานดานการปฏรปโครงสรางวาระใหม (Renewed APEC Agenda for Structural Reform: RAASR) ส าหรบป ๒๕๕๙-๒๕๖๓ ซงใหความส าคญกบประเดนการปฏรปเพอเพมธรรมาภบาลและความโปรงใสในการด าเนนงานของภาครฐรวมทงความเชอมโยงของภาครฐเพอบรณาการการท างานใหมความโปรงใสและเพมประสทธภาพใน ทกขนตอนของการใหบรการสาธารณะตอประชาชน รวมทงการลดปญหาคอรรปชน เนองจากการปฏรปเพอเพมประสทธภาพและธรรมาภบาลของภาครฐนนเปนประเดนคาบเกยวกบหลายภาคสวนและเปนเงอนไขพนฐานทตองปรบปรงเพอเพมผลตภาพการผลตของประเทศและยกระดบคณภาพชวตประชาชน ในสวนของประเทศไทยใหความส าคญกบ ๑) การปฏรปภาครฐสการใชดจทลอยางทวถงใหเปนระบบและมเครอขายความเชอมโยงขอมล ๒) การปฏรปดานกฎระเบยบเพอสนบสนนการแขงขนในตลาด การคมครองผบรโภค และความงายและคลองตวในการด าเนนธรกจ ๓) การพฒนาระบบและกระบวนการวเคราะหและประเมนผลกระทบทางกฎหมาย (Regulatory Impact Assessment: RIA) ๔) การก าหนดกลมเปาหมายภาคบรการเพอการพฒนาและปฏรปภาคบรการ การสงเสรมศกยภาพและโอกาสในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอม และรายยอย (MSMEs) และ ๕) การพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานตามมาตรฐานเอเปค การสงเสรมการพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานสเขยว (Green Jobs)

ทงน ในระดบแผนงานโครงการภายใตกรอบเอเปค หนวยงานตางๆ ของไทย ไดประโยชนจากการเขารวมจากกรอบเอเปค โดยอาจจ าแนกไดเปน ๔ ลกษณะ คอ ๑) กลมแผนงานโครงการความรวมมอทางวชาการ การเรยนรและแลกเปลยนประสบการณทเปนแนวปฏบตดทสดรวมกน โดยเฉพาะ

๕๗

อยางยงในดานกฎระเบยบ มาตรฐานสากลและการน าสการบงคบใชในดานตางๆ การเพมประสทธภาพและความโปรงใสของภาครฐ รวมทงมาตรฐานและกฎระเบยบดานสงแวดลอม ๒) กลมแผนงานโครงการเพอ การพฒนากลมเปาหมายทงธรกจรายยอย รายเลก และขนาดกลาง (MSMEs) และกลมดอยโอกาสตางๆ ในสงคม โดยเฉพาะอยางยงการสงเสรมศกยภาพและโอกาสในการแขงขนของวสาหกจ MSMEs และการพฒนากลมสตรและผสงวย ๓) กลมแผนงานโครงการเพอการพฒนารายสาขา อาท อตสาหกรรมอาหาร ความรวมมอทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย การสรางความยงยนและการเจรญเตบโตของอตสาหกรรมทองเทยว การพฒนาทรพยากรมนษย การเตอนภยและการรองรบเหตการณภยพบตทางธรรมชาต การพฒนาและ การสงเสรมการใชพลงงานสะอาด การตอตานการทจรตทกรปแบบทงในภาครฐและภาคเอกชน และการพฒนาระบบเครอขายเพอปองกนการแพรระบาดของโรคตดตอรายแรง เปนตน และ ๔) กลมแผนงานโครงการเพอการสงเสรมการเปดเสรการคาและการลงทน ลดอปสรรคและอ านวยความสะดวกทางการคา โดยมงเนนประเดนสนบสนนระบบการคาพหพาค การบรรลเปาหมายโบกอร (การเปดเสรการคาและการลงทนภายในป ๒๕๖๓) การด าเนนการไปสการจดท าเขตการคาเสร เอเชย-แปซฟก (Free Trade Area of the Asia-Pacific: FTAAP) และการสงเสรมความรวมมอดานหวงโซมลคาโลก (Global Value Chain: GVC) โดยมคณะกรรมการดานการคาเปนผประสานงานหลก

เอเปคเนนย าถงความส าคญของภาคบรการ ในการทจะสงเสรมการเพมผลตภาพการผลตในสาขาการผลตตางๆ และบทบาททเพมขนของภาคบรการในการเพมผลตภาพการผลตรวมและรายไดจากการสงออก ศกยภาพการสรางงานของภาคบรการ โดยในป ๒๕๕๘ ไดเหนชอบกรอบความรวมมอดานการคาภาคบรการเอเปค (APEC Services Cooperation Framework: ASCF) ซงมวตถประสงคเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของภาคบรการ ยกเลกกฎระเบยบ/มาตรการทไมจ าเปนดานการคาและ การลงทนภาคบรการ เพมการมสวนรวมในหวงโซคณคาโลก โดยเฉพาะ MSMEs รวมถงการก าหนด ทศทางการด าเนนงานระยะยาวของเอเปคดานบรการ โดยใหความส าคญกบความโปรงใส/การไมเลอกปฏบต แนวปฏบตทดดานกฎระเบยบ/นโยบายการแขงขน การสงเสรมการเคลอนยายผใหบรการ ทงน สาขาบรการ ทเอเปคเหนวามศกยภาพและใหความส าคญ ไดแก การสงเสรมใหมการเปดเสรและอ านวยความสะดวก ในสาขาบรการดานสงแวดลอม และสาขาการบรการทเกยวของกบการผลตในอตสาหกรรม โดยในอนาคตจะมการผลกดนใหมการเจรจาเปดเสรมากขน ไทยจงควรเตรยมก าหนดทศทางดานการคาบรการใหชดเจนยงขน โดยจะตองมการศกษากลยทธในการสรางความเชอมโยงอตสาหกรรมการผลตและอตสาหกรรมบรการของไทยภายใตบรบทความตกลงการคาเสรของไทย โดยเบองตนกระทรวงอตสาหกรรมไดท าการศกษาและพบวาสาขาการบรการทเกยวของกบการผลตในอตสาหกรรมเปาหมายของไทย ไดแก สาขาบรการทางธรกจ สาขาบรการจดจ าหนาย สาขาบรการดานสงแวดลอม สาขาบรการทางการเงน และ สาขาบรการการขนสง ดงนนจะตองมการเตรยมความพรอมในการพฒนายกระดบใหสาขาบรการเหลานสามารถแขงขนในระดบภมภาคไดในระยะยาว นอกจากน กรอบความรวมมอเอเปคยงมบทบาทส าคญดานการคาและการลงทนของไทย ตลาดของสมาชกเอเปคทเปดเสรมากขน จะชวยเพมโอกาสในการขยายตวทางการคาและการลงทนของไทย และเพมอ านาจตอรองกบกลมเศรษฐกจอน รวมทงการปฏบตตามแผนปฏบตการรวมกนของสมาชก จะน าไปสการบงคบใชในดานตางๆ เพอเปนมาตรฐานสากลเดยวกนในภมภาค เชน เรองพธการศลกากร มาตรฐานและการรบรองสนคาอตสาหกรรม เปนตน

๕๘

๖) ความตกลงหนสวนยทธศาสตรเศรษฐกจภาคพนเอเชยแปซฟก (Trans Pacific Partnership: TPP)

ความตกลงหนสวนยทธศาสตรเศรษฐกจเอเชย-แปซฟก (TPP) เปนเขตการคาเสรทใหญสดในโลก คดเปนสดสวนรอยละ ๔๐ ของ GDP โลก ซงน าโดยสหรฐอเมรกา เปนความตกลงการคาเสรกรอบพหภาคทมมาตรฐานสง มวตถประสงคเพอใหเกดการบรณาการทางเศรษฐกจในดานการเปดตลาดการคาสนคา บรการและการลงทน การปฏรป การสรางความสอดคลองในกฎระเบยบทางเศรษฐก จใหเปนมาตรฐานเดยวกน เชน นโยบายการแขงขน การจดซอโดยรฐ ทรพยสนแหงปญญา มาตรฐานแรงงาน และสงแวดลอม เปนตน ซงแตเดมประเทศสมาชกประกอบดวย ชล นวซแลนด สงคโปร และบรไน หรอทเรยกวา The Pacific-4 (P4) ไดมการลงนามความตกลง TPP ฉบบดงเดม (Original Agreement) เรยกวา ความตกลงห น ส วน ย ท ธศ าสตร เศ รษ ฐก จภ าค พ น แป ซ ฟ ก (Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement: Trans–Pacific SEP) ไป เม อ ว น ท ๓ ม ถ น ายน ๒ ๕ ๔ ๘ โด ยม ผ ล บ งค บ ใช เม อ ว น ท ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๔๙ และตอมาสหรฐฯ ออสเตรเลย เปร เวยดนาม และมาเลเซยไดเขารวมการเจรจา ความตกลง TPP ซงประเทศสมาชก TPP ทง ๙ ประเทศตางเปนสมาชก APEC ดวย ทงน ประเทศสมาชก TPP ยงไมมแนวโนมทจะรบสมาชกใหมจนกวาการเจรจาจะเสรจสน

ประเดนหลกในการเจรจา FTA ของ TPP แตกตางจากการเจรจา FTA ทวไป ทงน TPP จะครอบคลมทงการขอยกเลกภาษน าเขาและมาตรการกดกนทางการคาทมใชภาษทงสนคาและบรการ และเจรจาเพอเอออ านวยตอการพฒนาหวงโซอปทานและการผลตทครอบคลมประเทศสมาชก TPP ทกประเทศ (Full Regional Agreement) และครอบคลมถงประเดนทมความคาบเกยวกน รวมถง ความสอดคลองดานกฎระเบยบการแขงขนและการสงเสรมธรกจ ดงนน การเจรจาของ TPP จะครอบคลมไปถงเรองการไดมาซงสนคาและวธการท าธรกจทเปนมาตรฐานเดยวกนทงหมดเพอไมเปนการเอาเปรยบซงกนและกน อยางไรกด การเจรจาในรอบตางๆ ทผานมายงมประเดนทไมสามารถตกลงหรอหาขอสรปรวมกนได คอ ๑) รปแบบการจดท าขอผกพนการเปดตลาดสนคา สหรฐฯ สนบสนนรปแบบการจดท าขอผกพนการเปดตลาดในแบบทวภาคกบประเทศสหรฐฯยงไมไดมความตกลง FTA ดวย ขณะทออสเตรเลย นวซแลนด และสงคโปรสนบสนนการเจรจาการจดท าขอผกพนการเปดตลาดเดยว (Single Market Access) ๒) การลงทน สหรฐฯ สนบสนนการใชกลไกระงบขอพพาทระหวางภาครฐและเอกชน ขณะทออสเตรเลยและนวซแลนดไมเหนดวย และ ๓) ทรพยสนทางปญญา สหรฐฯ ตองการผลกดนขอบทเรองทรพยสนทางปญญาใหมความเขมขนมากกวาความตกลง TRIPs ภายใต WTO ขณะทนวซแลนดไมเหนดวย ดงนน การเจรจาความตกลง TPP อาจไมสามารถบรรลผลตามเปาหมาย รวมทงยงมเรองอนๆ ตามมา

ปจจบนประเทศไทยยงไมไดเขารวม TPP โดยอยระหวางการประเมนทาทการเจรจาของประเทศสมาชก TPP เนองจากประเทศไทยไดลงนามทางการคาเสรกบประเทศสมาชกของ TPP อนๆ ไปเกอบทงหมดแลว ยกเวน ๔ ประเทศ คอ สหรฐอเมรกา แคนาดา เมกซโก และชล ซงหากประเทศไทยและภาคอาเซยนเขารวม TPP อาจท าใหความส าคญของอาเซยนลดความส าคญลง จะกลายประชาคมเอเชยและแปซฟก (ASIA-Pacific Community: APC) ซงมนยยะทางการเมองระหวางประเทศ (International Political Implication) การถวงดลอ านาจในภมภาค และความสมพนธกบประเทศนอกกลม นอกจากนน TPP เปน ความตกลงทางการคารปแบบใหมทมมาตรฐานสงเพอรองรบการเปลยนแปลงของเศรษฐกจโลกในศตวรรษท ๒๑ ในดานตางๆ เชน การเปดเสรทางการคาบรการ และการลงทน การปฏรปและสรางความสอดคลองในกฎระเบยบทางเศรษฐกจ การจดซอโดยรฐ ทรพยสนทางปญญา มาตรฐานดานแรงงานและสงแวดลอม เปนตน ซงประเดนเหลาน ไทยยงไมพรอมทจะปฏบตตามหลกเกณฑตางๆ ขางตน โดยเฉพาะอยางยงการเปดเสรในภาคบรการ และการลงทนทไทยจะเสยเปรยบประเทศสมาชก TPP อน อาท สหรฐฯ ออสเตรเลย และสงคโปร

๕๙

ซงในเรองนไทยตองศกษาถงผลกระทบและประโยชนทไทยจะไดรบภายใตเงอนไขโอกาสการเกด RCEP และเปรยบเทยบผลประโยชนรวมทงผลกระทบทไทยจะไดรบ และในขณะเดยวกนควรตองมการเตรยมความพรอมของประเทศ ทงในเรองการจดท าการศกษาและการปรบปรงกฎระเบยบตางๆ ใหมความสอดคลอง เพอรองรบผลกระทบจากการเปดเสรทเกดขน เนองจากขอเรยกรองของสหรฐคอตองเปดตลาดสนคาในกลมเกษตรกรรม สงทอ และเครองนงหม และอตสาหกรรม ซงอยในกลมสนคาสงออกทส าคญของไทยทงสน ดงนน ไทยจงควรตองปรบปรงแกไขกฏหมาย กฏระเบยบ ใหทนสมยตอสถานการณปจจบน โดยเฉพาะในสทธบตรยา สทธบตรพชและสตว รวมทงปรบปรงท เปนอปสรรคตอการแขงขนและพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของภาคเอกชน การพฒนาแรงงานใหเปนไปตามมาตรฐานสากล พรอมกบพฒนาภาคบรการและการลงทน ตลอดจนการสรางความเขมแขงแก SMEs ในรปแบบคลสเตอร

๗) เป าหมายการพ ฒ น าอย างย งย น ป ๒ ๕ ๕ ๙ -๒ ๕ ๗ ๓ (Sustainable Development Goals: SDGs) และกรอบความรวมมอในกรอบความรวมมออนๆ

ไทยไดลงมตรบรองเปาหมายการพฒนาอยางยงยนป ๒๕๕๙-๒๕๗๓ ภายใตความรวมมอของสหประชาชาตในเดอนกนยายน ๒๕๕๘ โดยตองบรรลในอก ๑๕ ปขางหนา SDGs เปนวาระการพฒนาใหมของโลกทจะเปนแรงกดดนในหวงโซการผลตในอนาคตทมงเนนความเชอมโยงทงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม โดยมหลกการ 5Ps ไดแก ประชาชน โลก ความมงคง สนตภาพ และความเปนหนสวน ประกอบดวยเปาหมาย ๑๗ ขอ๑ และเปาประสงค ๑๖๙ ขอ ซง SDGs นบเปนภมทศนใหมทสรางแนวโนมการเปลยนแปลงของผทมสวนไดสวนเสย โดยเปนแรงกระตนและตวเรงในการสนบสนนการพฒนาทยงยน และท าใหการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมตางๆ ตลอดจนการประกอบธรกจขององคกรทงภาคเอกชนและภาครฐตองปรบตวเพอกาวไปสความยงยน ซงประเทศไทยตองน าเอา SDGs มาใชเปนแนวทางในการพฒนาประเทศ๒

นอกจากน ประเทศไทยไดเขารวมในกรอบความรวมมออกหลายกรอบ อาท ยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจอรวด -เจาพระยา-แมโขง ระหวางกมพชา ลาว เมยนมา ไทย และเวยดนาม (Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy: ACMECS) ความรวมมอลมน าโขงกบญปน (Mekong-Japan) ความรวมมอลมน าโขงกบสาธารณรฐเกาหล (Mekong-ROK Cooperation) ความรเรมแหงอาวเบงกอลส าหรบความรวมมอหลากหลายสาขาทางวชาการและเศรษฐกจ (Bay of Bengal Initiative Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation: BIMSTEC) กรอบความรวมมอเอเชย (Asia Cooperation Dialogue: ACD) วตถประสงคโดยรวมของกรอบความรวมมอเหลานลวนตางมงสรางความแขงแกรงของภมภาคเอเชย สงเสรมความเขาใจ ความไวเนอเชอใจ และความรวมมอทจะน าไปสสนตภาพ เสถยรภาพ และความเจรญรงเรอง โดยใชประโยชนจากจดแขงและศกยภาพทหลากหลายของประเทศสมาชก เพอใหเกดการพฒนาทสมดล ลดชองวางทางเศรษฐกจและการพฒนา ซงไทยควรเสรมสราง

๑ ไดแก ๑) ขจดความยากจน ๒) ขจดความอดอยาก ๓) การมสขภาพและความเปนอยทด ๔) การศกษาทมคณภาพ ๕) ความเทาเทยมทางเพศ ๖) สขาภบาลและน าสะอาด ๗) การมพลงงานสะอาดใชอยางเพยงพอ ๘) งานทมคณคาและการเตบโตทางเศรษฐกจ ๙) พฒนาภาคอตสาหกรรม นวตกรรมและโครงสรางพนฐานใหพรอม ๑๐) ลดความเหลอมล า ๑๑) สรางใหเกดชมชนเมองทยงยน ๑๒) การบรโภคและผลตอยางมความรบผดชอบ ๑๓) การดแลเรองสภาพภมอากาศ ๑๔) ดแลทรพยากรทางน า ๑๕) ชวตบนพนดน ๑๖) การสรางความสงบ ความยตธรรมและสถาบนทเขมแขง และ ๑๗) ภาคความรวมมอเพอผลกดนใหถงเปาหมาย ๒ ประเทศไทยไดแตงตงคณะกรรมการเพอการพฒนาทยงยนเมอวนท ๙ มถนายน ๒๕๕๘ โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน และมเลขาธการคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต เปนกรรมการและเลขานการ มหนาท ก าหนดนโยบาย และยทธศาสตรการพฒนาทยงยนของประเทศเพอใหเปนไปตามขอตกลงหรอความรวมมอระหวางประเทศทเกยวของ สงเสรมและสนบสนนการด าเนนงานของหนวยงานของรฐและเอกชนทเกยวของกบการพฒนาทยงยน ก ากบการด าเนน งานของหนวยงานของรฐใหเปนไปตามนโยบาย โดยคณะกรรมการเพอการพฒนาทยงยน ไดจดตงกลไกคณะอนกรรมการ รวม ๓ ชด ประกอบดวย ๑) คณะอนกรรมการขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน ๒) คณะอนกรรมการสงเสรมความเขาใจและประเมนผลการพฒนาทยงยนตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และ ๓) คณะอนกรรมการจดท าฐานขอมลเพอสนบสนนการพฒนาทยงยน โดยคณะอนกรรมการทง ๓ คณะจะตองรวมกนจดท าแมแบบ (Template) ของแผนทน าทาง (Roadmap) การขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน ทเชอมโยงกบนโยบายของรฐบาล ยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ วาระปฏรป และแผนทน าทางของรฐบาล ระยะท ๒-ระยะท ๓

๖๐

บทบาทในกรอบความรวมมอตางๆ ใหสนบสนนความเชอมโยงมากขนในทกรปแบบเพอขยายโอกาสทางการคาและการลงทนในภมภาค และการเชอมโยงหวงโซการผลตในภมภาคกบหวงโซการผลตของโลก

๒.๘ การบรหารจดการภาครฐ

๒.๘.๑ ภาครฐมขนาดใหญและรายจายประจ าเพมสงขนอยางตอเนอง งบบคลากร มสดสวนสง รวมทงโครงสรางภาครฐในปจจบนยงขาดระบบการท างานลกษณะประชารฐทเชอมโยงเปนเครอขายแบบบรณาการกบหนวยงานหรอภาคสวนอนๆ อาท ธรกจเอกชน ประชาสงคม และประชาชน ระบบสารสนเทศและฐานขอมลยงไมไดมาตรฐาน บคลากรภาครฐและองคกรรฐวสาหกจตลอดจนเครอขายผประกอบการสวนใหญยงขาดความรบผดชอบตอสาธารณะ ตลอดจนขาดความรและความกระตอรอรน ในการท าหนาทและพฒนาศกยภาพตนเองและเครอขายไปสองคกรแหงการเรยนร โดยเฉพาะรปแบบและวธการสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมและบรการเปาหมายใหมๆ ใหเปนรปธรรมในการสรางมลคาทางเศรษฐกจใหกบประเทศ ยงเปนการด าเนนการในลกษณะแยกสวน ขาดเปาหมายและทศทางการด าเนนการรวมกนทงดานการสนบสนนสนเชอ เทคโนโลยการผลต การตลาด กฎระเบยบและการสงเสรมการลงทนตางๆ เพอใหเปนฐานในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศใหกาวหนาทนกบการเปลยนแปลงในทงในระดบภมภาคและโลกไดอยางมประสทธภาพ

๒.๘.๒ คนรนใหมทมความรความสามารถไมนยมเขารบราชการท าใหขาดก าลงทดแทนขาราชการทเกษยณอาย เนองจากรปแบบการท างานมความหลากหลายมากขน อาท การประกอบอาชพ ทไมประจ า (Freelance) และการประกอบอาชพไมประจ าแบบหลายงาน (Gig Economy) ท าใหคนรนใหม ทมความสามารถไมนยมเขารบราชการ เนองจากระบบบรหารจดการราชการไมสอดคลองกบวถการท างานของคนรนใหม ท าใหตองปรบปรงระบบการสรรหา การพฒนา และการบรหารราชการใหมความสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขน ตลอดจนตองสรางโอกาสและความเปนธรรมในการเขารบราชการ รวมทงตองพฒนาศกยภาพบคลากรภาครฐใหมภาวะผน าและสามารถปรบตวใหทนกบยคสงคมดจทล

๒.๘.๓ การบรหารจดการภาครฐมประสทธภาพต าและระบบการใหบรการประชาชนยงไมไดมาตรฐานสากลเมอเทยบกบตางประเทศ สาเหตสวนหนงมาจากระบบบรหารราชการเปนแบบแนวดง รวมศนยการบรหารงานไวทสวนกลาง มระเบยบและขนตอนมาก ขาดความยดหยน ลาชา ไมคลองตว ไมประหยด และไมสามารถบรหารงานอยางครอบคลมมการบรณาการในลกษณะแผนยทธศาสตรเชงรก ซงตองเปลยนแปลงใหสอดคลองกบรปแบบการด าเนนชวตและการด าเนนธรกจผานเทคโนโลยและเครองมอสอสารทเนนความรวดเรวและประสทธภาพใหมากขน ประกอบกบความกาวหนาของเทคโนโลยสอสาร ไดอ านวยความสะดวกใหคนในสงคมสามารถรบรขาวสารไดรวดเรวและหลากหลายมากขน ท าใหประชาชนมความคาดหวงทจะไดรบการบรการจากภาครฐผานชองทางทมความหลากหลายและมประสทธภาพมากขน อาท บรการทส านกงาน บรการ ณ จดเดยว และบรการออนไลนตางๆ ทงน สถาบนการจดการนานาชาต (International Institute for Management Development: IMD) รายงานวาในป ๒๕๕๘ ประสทธภาพของภาครฐอยทอนดบ ๒๗ ของโลก และเปนอนดบสามของภมภาคอาเซยนรองจากสงคโปรและมาเลเซย และธนาคารโลกรายงานวาป ๒๕๕๘ ประเทศไทยมคะแนนความงายในการประกอบธรกจอยทอนดบ ๔๙ ของโลก และเปนอนดบสามของภมภาคอาเซยนรองจากสงคโปรและมาเลเซย

๒.๘.๔ กระบวนการจดสรรงบประมาณขาดประสทธภาพและประสทธผลเทาทควร เนองจากระยะเวลาในการจดท าค าของบประมาณทไมทนตอการแกปญหาทหลากหลายและเปลยนแปลงอยางรวดเรว กระบวนการวเคราะหงบประมาณและจดล าดบความส าคญของแผนงานโครงการระหวางกระทรวง

๖๑

ยงคงเปนระบบการท างานทเนนความเปนเอกเทศของกระทรวง กรม กอง ไมบรณาการในการแกไขปญหาระดบชาตอยางเทาทน โดยเฉพาะอยางยงปญหาการตอตานทจรตและประพฤตมชอบทเกยวของและมโยงใยทงภาครฐ เอกชน และองคกรเอกชนทงในและตางประเทศ ตลอดทงขาดการบรณาการในมตตางๆ การจดสรรงบประมาณลงสพนทมสภาพเปนเบยหวแตกไมสงผลใหเกดการเปลยนแปลงและการแกไขปญหาอยางทวถง แผนพฒนาจงหวดซงเปนเครองมอในการสนบสนนการจดสรรงบประมาณลงสพนทยงไมมคณภาพเทาทควรในหลายจงหวด รวมทงขาดกลไกและชองทางทสนบสนนใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตดตามตรวจสอบกระบวนการด าเนนงานและงบประมาณของภาครฐท าใหกระบวนการจดท านโยบาย แผนงาน โครงการ ไมสอดคลองกบความตองการของประชาชนสวนใหญของสงคมไทยอยางแทจรง

๒.๘.๕ การทจรตและประพฤตมชอบไดขยายไปในวงกวางทงในภาครฐ เอกชน และองคกรเอกชน น าไปสความไมมประสทธภาพในการบรหารจดการของภาครฐ เกดความชะงกงนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ตลอดจนนานาชาตขาดความเชอถอในการรวมสมพนธไมตร รวมทงการรวมมอดานความมนคง การคาการลงทน ธรกจ และการเมองดานต างๆ โดยผลการประเมนขององคกรเพอความโปรงใสนานาชาต พบวา พ.ศ. ๒๕๕๘ ประเทศไทยไดคะแนนดชนการรบรการทจรต (Corruption Perception Index: CPI) เพยงรอยละ ๓๘ อยอนดบท ๗๖ จากการจดอนดบทงหมด ๑๖๘ ประเทศทวโลก รองจากประเทศสงคโปรและมาเลเซย สาเหตส าคญเนองจากขาดความตอเนองและลาชาในการขบเคลอนการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบของหนวยงานทเกยวของ เจาหนาทของรฐบางสวนมพฤตกรรมในการใชต าแหนงหนาทในทางมชอบ โดยเฉพาะการน าระบบอปถมภมาใชในการปฏบตราชการ การด าเนนงานขาดการบรณาการของหนวยงานทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน นอกจากนการแกไขปญหาการทจรตและประพฤตมชอบจะเนนเฉพาะการทจรตทเกดจากภาครฐ โดยยงไมไดใหความส าคญกบการทจรตทเกดมาจากภาคอนๆ เทาทควร ในขณะทภาคเอกชน รฐวสาหกจ และองคกรภาคเอกชนมสดสวนการทจรตและประพฤตมชอบสงขนเปนล าดบ ตลอดจนยงมแนวโนมเพมขนทงขนาดและความรนแรง รวมทง มความเชอมโยงกนเปนเครอขายทงในและนอกประเทศมากขน

๒.๘.๖ รฐ วสาหกจ มการก ากบดแลท ขาดแผนการด าเนนงานเช งยทธอยางมประสทธภาพและมการบรหารทซบซอน สงผลใหมการด าเนนงานทดอยประสทธภาพ รฐวสาหกจหลายแหงประสบภาวะการขาดทน ขาดสภาพคลอง และมหนสนเปนจ านวนมาก โครงสรางการก ากบดแลรฐวสาหกจขาดความเปนเอกภาพ ขาดความคลองตวในการปฏบตงาน รวมทงมการแทรกแซงหรอครอบง าการด าเนนงานจากหลายหนวยงาน เกดชองทางและความเสยงตอการทจรตและประพฤตมชอบได นอกจากนรฐวสาหกจดานโครงสรางพนฐานหลกยงท าหนาททงผควบคมก ากบและผปฏบตซงไมเปนธรรมกบภาคเอกชน ทเขามาลงทนแขงขนในขณะทผบรโภคไมมหลกประกนทจะไดรบการบรการอยางมมาตรฐานทงความตองการสนคาและบรการทมคณภาพในราคาทยตธรรม

๒.๘.๗ องคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารจดการและการใหบรการประชาชน ทขาดประสทธภาพและความโปรงใสเทาทควร รวมทงไมสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางเตมท เนองจากโครงสรางอ านาจสวนกลาง ภมภาค และทองถน มความเหลอมล า รวมศนยอ านาจในการบรหารราชการสวนกลางมากกวากระจายสพนทปฏบต ขาดระบบการท างานทเชอมโยงกนเปนเครอขายแบบบรณาการโดยมประชาชนเปนศนยกลาง การบรหารงานสวนทองถนยงมปญหาความไมชดเจนในการแบงภารกจใหเหมาะสมระหวางองคกรปกครองสวนทองถนกบราชการสวนกลางและสวนภมภาค การถายโอนบคลากรระหวางสวนกลางกบสวนทองถนยงไมคลองตว มการถายโอนภารกจใหกบทองถนทยงไมม ความพรอมเพยงพอ รวมทงองคกรปกครองสวนทองถนทมหนาทในการจดบรการสาธารณะขนพนฐาน

๖๒

ยงไมตระหนกถงความส าคญของการมสวนรวมของประชาชน นอกจากน การไดมาของอ านาจในองคกรปกครองสวนทองถนบางแหงอาจยงไมโปรงใสเพยงพอ รวมทงการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณทองถนยงขาดระบบทมประสทธภาพเทาทควร

๒.๘.๘ กฎหมายหลายฉบบยงไมไดมาตรฐานสากลเนองจากลาสมยและกระบวนการตรากฎหมายยงมจดออนหลายประการ อาท มความลาชา ขาดการมสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย ขาดการเตรยมความพรอมใหกบผน าไปปฏบต ขาดการวเคราะหผลกระทบอยางรอบดาน มงควบคมมากกวาสงเสรมใหเกดการพฒนาในระยะยาว มการรวมอ านาจไวทองคกรระดบสง การบงคบใชกฏหมายยงไมมประสทธภาพ นอกจากนผถกบงคบใชกฎหมายไมมความรความเขาใจเกยวกบกฎหมายและขนตอนกระบวนการยตธรรมอยางเพยงพอท าใหเกดการถกเอาเปรยบและไดรบการปฏบตทไมเปนธรรม ประกอบกบการเขารวมลงนามในพธสาร ตราสาร และขอผกพนอนๆ ภายใตความรวมมอขององคกรระหวางประเทศตางๆ ของประเทศไทย อาท ความรวมมอเพอการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals) พนธกรณสหประชาชาตเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจก และการเขารวมเปนรฐภาคของอนสญญาวาดวยการตอตานการทจรต ค.ศ. ๒๐๐๓ (UNCAC) เพอรวมกนปองกนและปราบปรามการทจรตในระดบสากล เปนเงอนไขใหภาครฐตองปรบปรงกฎ ระเบยบตลอดจนแนวปฏบตงานใหไดมาตรฐานสากล สอดคลองกบพนธกรณทประเทศไทยไดท าความตกลงไวกบตางประเทศเพอใหสามารถปฏบตงานใหเปนไปตามขอตกลงทไดรวมลงนามไว

๒.๘.๙ ระบบและกระบวนการยตธรรมบางสวนยงขาดประสทธภาพ และไมสามารถอ านวยความยตธรรมไดอยางเสมอภาค เปนธรรม และไมสอดรบกบความเปนสากล เนองจากโครงสรางองคกรทเกยวของกบกระบวนการยตธรรมมลกษณะเปนแบบรวมศนยอ านาจ บางครงถกแทรกแซงจากการเมอง การบงคบใชกฎหมายและกระบวนการยตธรรมขององคกรทเกยวของขาดความโปรงใส มการทจรต ปฏบตงานแบบสองมาตรฐาน ทงในการสอบสวน สบสวน การสงฟอง และการพจารณาคด ตลอดจนขาดระบบการประเมนคณภาพและประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมทสามารถสะทอนถงสาระของภารกจส าคญ รวมทงอาจมการใชอ านาจเพอผลประโยชนของคนบางกลม และความลาชาในกระบวนการการพจารณาและตดสนคดตางๆ

ส ว น ทส ว น ท ๓๓

วตถประสงคและเปาหมายการพฒนา ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

สวนท ๓ วตถประสงคและเปาหมายการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เปนแผนพฒนาประเทศในระยะ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔) ซงแปลงยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙) สการปฏบตอยางเปนรปธรรม ดงนน ทศทางการพฒนาของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงมงเตรยมความพรอมและวางรากฐานในการยกระดบประเทศไทยใหเปนประเทศทพฒนาแลว มความมนคง มงคง ยงยน ดวยการพฒนาตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยมกรอบวสยทศนและเปาหมายอนาคตประเทศไทยในป ๒๕๗๙ ซงก าหนดไวในยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป เปนกรอบทแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มงตอบสนองวตถประสงคและเปาหมายการพฒนาทก าหนดภายใตระยะเวลา ๕ ปตอจากนไปพจารณาจากการประเมนสภาพแวดลอมการพฒนาทงจากภายนอกและภายในประเทศทบงชถง จดแขงและจดออนของประเทศ และการสะทอนถงโอกาสและความเสยงในการทจะผลกดนขบเคลอนให การพฒนาในดานตางๆ บรรลผลไดในระยะเวลา ๕ ปแรกของยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป ทงนโดยไดค านงถงการตอยอดใหเกดผลสมฤทธอยางตอเนองภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบตอๆ ไป ดงนน การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงก าหนดวตถประสงคและเปาหมายรวมของการพฒนาได ดงน

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพ อวางรากฐานใหคนไทยเปนคนท สมบรณ มคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวน ย

คานยมทด มจตสาธารณะ และมความสข โดยมสขภาวะและสขภาพทด ครอบครวอบอน ตลอดจน เปนคนเกงทมทกษะความรความสามารถและพฒนาตนเองไดตอเนองตลอดชวต

๑.๒ เพอใหคนไทยมความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม ไดรบความเปนธรรมในการเขาถงทรพยากรและบรการทางสงคมทมคณภาพ ผดอยโอกาสไดรบการพฒนาศกยภาพ รวมทงชมชนม ความเขมแขงพงพาตนเองได

๑.๓ เพอใหเศรษฐกจเขมแขง แขงขนได มเสถยรภาพ และมความยงยน สรางความเขมแขงของฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานใหมโดยการใชนวตกรรมทเขมขนมากขน สรางความเขมแขงของเศรษฐกจฐานราก และสรางความมนคงทางพลงงาน อาหาร และน า

๑.๔ เพอรกษาและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมใหสามารถสนบสนน การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมและการมคณภาพชวตทดของประชาชน

๑.๕ เพอใหการบรหารราชการแผนดนมประสทธภาพ โปรงใส ทนสมย และมการท างาน เชงบรณาการของภาคการพฒนา

๑.๖ เพอใหมการกระจายความเจรญไปสภมภาคโดยการพฒนาภาคและเมองเพอรองรบ การพฒนายกระดบฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานการผลตและบรการใหม

๑.๗ เพอผลกดนใหประเทศไทยมความเชอมโยง (Connectivity) กบประเทศตางๆ ทงในระดบอนภมภาค ภมภาค และนานาชาตไดอยางสมบรณและมประสทธภาพ รวมทงใหประเทศไทยมบทบาทน าและสรางสรรคในดานการคา การบรการ และการลงทนภายใตกรอบความรวมมอตางๆ ทงในระดบอนภมภาค ภมภาค และโลก

๖๔

๒. เปาหมายรวม เพอใหเปนไปตามวตถประสงคดงกลาว ไดก าหนดเปาหมายรวมการพฒนาของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

ประกอบดวย

๒.๑ คนไทยมคณลกษณะเปนคนไทยทสมบรณ มวนย มทศนคตและพฤตกรรมตามบรรทดฐานทดของสงคม มความเปนพลเมองตนร มความสามารถในการปรบตวไดอยางรเทาทนสถานการณ มความรบผดชอบและท าประโยชนตอสวนรวม มสขภาพกายและใจทด มความเจรญงอกงามทางจตวญญาณ มวถชวตทพอเพยง และมความเปนไทย

๒.๒ ความเหลอมล าทางดานรายไดและความยากจนลดลง เศรษฐกจฐานรากมความเขมแขง ประชาชนทกคนมโอกาสในการเขาถงทรพยากร การประกอบอาชพ และบรการทางสงคมทมคณภาพอยางทวถงและเปนธรรม กลมทมรายไดต าสดรอยละ ๔๐ มรายไดเพมขนอยางนอยรอยละ ๑๕

๒.๓ ระบบเศรษฐกจมความเขมแขงและแขงขนได โครงสรางเศรษฐกจปรบสเศรษฐกจฐานบรการและดจทล มผประกอบการรนใหมและเปนสงคมผประกอบการ ผประกอบการขนาดกลางและ ขนาดเลกทเขมแขงสามารถใชนวตกรรมและเทคโนโลยดจทลในการสรางสรรคคณคาสนคาและบรการ มระบบการผลตและใหบรการจากฐานรายไดเดมทมมลคาเพมสงขน และมการลงทนในการผลตและบรการฐานความรชนสงใหมๆ ทเปนมตรกบสงแวดลอมและชมชน รวมทงกระจายฐานการผลตและการใหบรการสภมภาคเพอลดความเหลอมล า โดยเศรษฐกจไทยมเสถยรภาพและมอตราการขยายตวเฉลยรอยละ ๕ ตอป และมปจจยสนบสนน อาท ระบบโลจสตกส พลงงาน และการลงทนวจยและพฒนาทเออตอการขยายตวของภาคการผลตและบรการ

๒.๔ ทนทางธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมสามารถสนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงทางอาหาร พลงงาน และน า โดยเพมพนทปาไมใหไดรอยละ ๔๐ ของพนทประเทศเพอรกษาความสมดลของระบบนเวศ ลดการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานและขนสง ไมนอยกวารอยละ ๗ ภายในป ๒๕๖๓ เทยบกบการปลอยในกรณปกต มปรมาณหรอสดสวนของขยะมลฝอยทไดรบการจดการอยางถกหลกสขาภบาลเพมขน และรกษาคณภาพน าและคณภาพอากาศในพนทวกฤตใหอย ในเกณฑมาตรฐาน

๒.๕ มความมนคงในเอกราชและอธปไตย สงคมปลอดภย สามคค สรางภาพลกษณด และ เพมความเชอมนของนานาชาตตอประเทศไทย ความขดแยงทางอดมการณและความคดในสงคมลดลง ปญหาอาชญากรรมลดลง ปรมาณความสญเสยจากภยโจรสลดและการลกลอบขนสงสนคาและคามนษยลดลง มความพรอมทปกปองประชาชนจากการกอการรายและภยพบตทางธรรมชาต ประเทศไทยมสวนรวมในการก าหนดบรรทดฐานระหวางประเทศ เกดความเชอมโยงการขนสง โลจสตกส หวงโซ มลคา เปนหนสวน การพฒนาทส าคญในอนภมภาค ภมภาค และโลก และอตราการเตบโตของมลคาการลงทนและการสงออกของไทยในอนภมภาค ภมภาค และอาเซยนสงขน

๒.๖ มระบบบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพ ทนสมย โปรงใส ตรวจสอบได กระจายอานาจและมสวนรวมจากประชาชน บทบาทภาครฐในการใหบรการซงภาคเอกชนด าเนนการแทนไดดกวาลดลง เพมการใชระบบดจทลในการใหบรการ ปญหาคอรรปชนลดลง และการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถนมอสระมากขน โดยอนดบประสทธภาพภาครฐทจดท าโดยสถาบนการจดการนานาชาตและอนดบความยากงายในการด าเนนธรกจในประเทศดขน การใชจายภาครฐและระบบงบประมาณมประสทธภาพสง ฐานภาษกวางขน และดชนการรบรการทจรตดขน รวมถงมบคลากรภาครฐทมความรความสามารถและปรบตวไดทนกบยคดจทลเพมขน

ส ว น ทส ว น ท ๔๔

ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๑๐ ความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

การพฒนาความรวมมอระหวางประเทศของไทยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ยดหลก คดเสร เปดเสรและเปดโอกาสโดยมงเนนการพฒนาและขยายความรวมมอทงดานเศรษฐกจ สงคม ความมนคง และอนๆ กบมตรประเทศ และขณะเดยวกนกเปนการขบเคลอนตอเนองจากการด าเนนการตามยทธศาสตร การเชอมโยงในอนภมภาคและภมภาคภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ โดยก าหนดเปนแนวทางการด าเนนนโยบายการคาและการลงทนทเสร เปดกวาง และเปนธรรม เพอเสรมสรางบรรยากาศในการประกอบธรกจ ด าเนนยทธศาสตรเชงรกในการแสวงหาตลาดใหมๆ สงเสรมใหผประกอบการไทยไปลงทนในตางประเทศ และสงเสรมความรวมมอเพอการพฒนากบประเทศในอนภมภาคและภมภาครวมทงประเทศนอกภมภาค รวมทงสงเสรมการพฒนานวตกรรมจากการเรยนรภายใตกรอบความรวมมอตางๆ อาท กฎระเบยบ ภาครฐทโปรงใส มประสทธภาพ และการปฏรปภาคบรการภายใตกรอบความรวมมอเศรษฐกจเอเปค การพฒนาทกษะฝมอแรงงานตามมาตรฐานสากล มาตรฐานและแนวปฏบตทดทสดดานการพฒนาทเปนมตรตอสงแวดลอม และการพฒนาทนมนษย เปนตน

ระยะเวลา ๕ ปตอจากนไปนบเปนหวงเวลาส าคญทจะผลกดนใหความเชอมโยงดานกฎระเบยบและในเชงสถาบนในระดบอนภมภาคและภมภาคมความคบหนาชดเจนในระดบปฏบต และในแตละจดพนทเชอมโยงระหวางประเทศภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาคและภมภาค รวมทงความรวมมอในการลดการใชมาตรการทไมใชมาตรการทางภาษ (Non-Tariff Barriers: NTBs) ควบคไปกบการพฒนาโครงสรางพนฐานเชงกายภาพตามแผนการลงทนโครงสรางพนฐานทงโครงขายภายในประเทศและการตอเชอมกบประเทศเพอนบานและการเตรยมความพรอมใหประเทศไทยเปนประตไปสภาคตะวนตกและตะวนออก เกดการตอยอดจากความเชอมโยงเชงกายภาพสการพฒนาพนทเศรษฐกจและชมชนตามแนวระเบยงเศรษฐกจ ตางๆ เพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนและการกระจายความเจรญในการพฒนาชมชน จงหวดและเมองตามแนวระเบยงเศรษฐกจรวมถงพนทเชอมโยงอนภายในประเทศ ในขณะเดยวกนประเทศไทยตองด าเนนยทธศาสตรในเชงรกในการสงเสรมใหผประกอบการไทยไปลงทนในตางประเทศโดยเฉพาะอยางยงในกลมประเทศ CLMV (Cambodia Laos Myanmar Vietnam) และอาเซยน รวมทงการสงเสรมการใชประโยชนจากกรอบความรวมมอของอาเซยนกบประเทศนอกกลมอาเซยนรวมถงหนสวนการพฒนานอกภมภาค เพอใหประเทศไทยสามารถใชจดเดนในเรองทตงเชงภมศาสตรใหเกดผลเตมท ในการทจะพฒนาไปเปนศนยกลางทางเศรษฐกจและการคาทส าคญแหงหนงของภมภาค

ในขณะเดยวกน ประเทศไทยตองใหความส าคญกบความรวมมอระหวางประเทศในระดบทเปน วงกวางขน อาท ความตกลงหนสวนทางเศรษฐกจระดบภมภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership: RCEP) ความรวมมอภายใตกรอบเอเปค และกลมประเทศ ๗๗ เปนตน ทตองสนบสนน การด าเนนงานตามขอผกพนและพนธกรณตลอดจนมาตรฐานตางๆ ในฐานะประเทศสมาชกในทกระดบ และผลกดนใหการพฒนาประเทศไทยสอดคลองกบมาตรฐานสากลและขอตกลงระหวางประเทศตางๆ อาท เปาหมายการพฒนาทยงยน ขอก าหนดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2 emission) มาตรฐานดานการบน และมาตรฐานดานสทธมนษยชนและแรงงานขามชาต เปนตน และเพอทประเทศไทยจะใชความ

๑๙๐

รวมมอระหวางประเทศใหเปนกลไกสนบสนนและขยายโอกาสการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของไทยไดอยาง มประสทธภาพ แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดใหความส าคญกบการปรบปรงกลไกภายในประเทศใหมบรณาการ ใหความส าคญกบกลไกทสรางสรรคและเปนธรรมและมบรณาการกนในระดบอนภมภาคและภมภาค และขณะเดยวกนกใหความส าคญกบการด าเนนการใหเกดความชดเจนตอกลมประเทศเพอนบานถงบทบาทของประเทศไทยจากมมมองของการพฒนาอนภมภาคและภมภาค

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพอใชประโยชนจากจดเดนของท าเลทตงของประเทศไทยทเปนจดเชอมโยงส าคญของ

แนวระเบยงเศรษฐกจตางๆ ใหเกดประโยชนอยางเตมศกยภาพในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของไทย

๑.๒ เพอขยายโอกาสดานการคาการลงทนระหวางประเทศ และยกระดบใหประเทศเปนฐาน การผลตและการลงทนทมศกยภาพและโดดเดน

๑.๓ เพอเพมบทบาทของไทยในเวทโลกดวยการสงเสรมบทบาททสรางสรรคของไทยในกรอบความรวมมอตางๆ รวมทงการสนบสนนการขบเคลอนการพฒนาภายใตกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs)

๒. เปาหมายและตวชวด เปาหมายท ๑ เครอขายการเชอมโยงตามแนวระเบยงเศรษฐกจทครอบคลมและมการใช

ประโยชนไดเตมศกยภาพ

ตวชวด ๑.๑ ความส าเรจของไทยในการผลกดนใหเกดโครงขายความเชอมโยงทางดานโลจสตกส ทครอบคลมทางบก ทางราง ทางน า ทางอากาศ ภายในภมภาค เพออ านวยความสะดวก ลดระยะเวลาและตนทนในการขนสง

ตวชวด ๑.๒ ความส าเรจของการด าเนนงานภายใตความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนใน อนภมภาคลมแมน าโขง (Cross Border Transport Agreement: CBTA) ณ ดานชายแดนระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน

เปาหมายท ๒ ระบบหวงโซมลคาในอนภมภาคและภมภาคอาเซยนเพมขน

ตวชวด ๒.๑ ดชนยอยความสามารถในการบรหารจดการ ณ พรมแดนของประเทศไทย ในดชน การอ านวยความสะดวกทางการคา (Enabling Trade Index)

ตวชวด ๒.๒ มลคาสนคาขนกลางทผานดานชายแดนระหวางประเทศ

ตวชวด ๒.๓ มลคาการคาการลงทนระหวางไทยกบประเทศในภมภาค

ตวชวด ๒.๔ มลคาการบรการของผประกอบการไทยในประเทศในภมภาค

เปาหมายท ๓ ประเทศไทยเปนฐานเศรษฐกจ การคาและการลงทนทส าคญในภมภาคอนภมภาค อาเซยน และเอเชย รวมทงมการพฒนาสวนขยายจากแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคใหครอบคลมภมภาคอาเซยน เอเชยตะวนออก และเอเชยใต

ตวชวด ๓.๑ ปรมาณการขนสงสนคาและบรการเพมขน

๑๙๑

ตวชวด ๓.๒ มลคาการคาชายแดนระหวางไทยกบประเทศในภมภาค

ตวชวด ๓.๓ มลคาการลงทนของผประกอบการไทยในประเทศในภมภาค

ตวชวด ๓.๔ กฎหมายและระเบยบตางๆ ไดรบการปรบปรงใหเออตอการเปนศนยกลางการผลต การลงทน และบรการ

เปาหมายท ๔ ประเทศไทยเปนหนสวนการพฒนาทส าคญทงในทกระดบ

ตวชวด ๔.๑ มลคาการใหความชวยเหลอของไทยในอนภมภาคและภมภาค

ตวชวด ๔.๒ ความส าเรจของโครงการพฒนารวมกนระหวางไทยกบประเทศในภมภาค

ตวชวด ๔.๓ ความกาวหนาในการด าเนนการใหเปนไปตามเปาหมายการพฒนาทยงยน

๓. แนวทางการพฒนา ๓.๑ ขยายความรวมมอทางการคา และการลงทนกบมตรประเทศ และแสวงหาตลาดใหม

ส าหรบสนคาและบรการของไทย โดยการผลกดนใหสามารถใชประโยชนจากความตกลงทางเศรษฐกจ ทด าเนนการอยแลวใหเกดผลเตมท และขยายความรวมมอกบตลาดเกดใหมทมศกยภาพทงความรวมมอในรปทวภาคและพหภาค ควบคไปกบการด าเนนยทธศาสตรเชงรกโดยความรวมมอรฐและเอกชนในการแสวงหาตลาดใหมและพนธมตรทางการคาใหมๆ

๓.๒ พฒนาความเชอมโยงดานการคมนาคมขนสง โลจสตกส และโทรคมนาคมในกรอบความรวมมออนภมภาคภายใตแผนงาน GMS, ACMECS, IMT-GT, BIMSTEC และ JDS และภมภาคอาเซยนเพออ านวยความสะดวกและลดตนทนดานโลจสตกส ทงน จะตองมการก าหนดกรอบเวลารวมกนใหชดเจนในการทจะมกฎระเบยบมารองรบ เพอใหสามารถใชประโยชนอยางเตมทจากการเปนศนยกลางความเชอมโยงในภมภาค รวมทงชวยกระจายโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมสภมภาคและทองถนจากการเชอมตอเปนแนวระเบยงเศรษฐกจจากภายนอกสพนทการพฒนาภายในประเทศไทย โดย

๓.๒.๑ พฒนาความเชอมโยงตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกน ในอาเซยนใหมความตอเนองและเปนโครงขายทสมบรณ รวมทงแผนความเชอมโยงกบระบบขนสงและ โลจสตกสของอนภมภาคในอาเซยนและอนภมภาคขางเคยง โดยค านงถงยทธศาสตรและแผนพฒนาของประเทศมหาอ านาจของโลกและขวอ านาจใหมในเอเชยในประเทศเพอนบานของไทยและแผนงานของประเทศเพอนบาน โดยทรฐเปนผลงทนน าในโครงการทมความส าคญเชงยทธศาสตรของประเทศในแตละแนวพนทเศรษฐกจควบคไปกบการสงเสรมการรวมลงทนจากภาคเอกชนอยางเปนรปธรรม

๓.๒.๒ พฒนารปแบบและบรการการขนสงและโลจสตกสท มประสทธภาพและ ไดมาตรฐานสากล ทงทางบก (ถนนและรถไฟ) ทางอากาศ การขนสงทางน า การเดนเรอชายฝง ตลอดจน การพฒนาดานศลกากรชายแดนและการอ านวยความสะดวกการผานแดนทรวดเรว ปรบปรงประสทธภาพความเชอมโยงระบบการขนสง ระบบอ านวยความสะดวกการขนสงคนและสนคาผานแดนและขามแดน เพอใชศกยภาพของการเชอมโยงดานโครงสรางพนฐานมาสนบสนนการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจตางๆ โดยจะตองบรณาการการเชอมโยงในแตละแนวพนทพฒนาเศรษฐกจในแตละอนภมภาคและระหวางอนภมภาคในภมภาคอาเซยน รวมถงการเชอมตอกบภายในประเทศทสอดคลองกบเปาหมายการพฒนาเชงพนท ภาคและเมอง

๑๙๒

๓.๒.๓ ปรบปรงกฎระเบยบการขนสงคนและสนคาทเกยวของ โดยการด าเนนงานตามความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาคลมแมน าโขง (Cross Border Transport Agreement: CBTA) ททกประเทศ GMS ไดใหสตยาบนแลวใหเกดผลในทางปฏบต ประกอบดวยการด าเนนงาน ณ ดานน ารองระหวางไทย-ลาว-เวยดนาม ณ ดานมกดาหาร-สะหวนนะเขต การด าเนนงานระหวางไทย-กมพชา ณ ดานอรญประเทศ-ปอยเปต การด าเนนงานระหวางไทย-สปป.ลาว-จน ณ ดานเชยงของ-หวยทราย การเจรจากบเมยนมาเพอใหสามารถด าเนนการภายใต CBTA ในดานน ารองแมสอด-เมยวด และแมสาย-ทาขเหลก และเพมดานพน ารอน-ทวาย และดานสงขร-มะรด การเจรจาความตกลงขนสงขามพรมแดนทวภาคระหวางไทย-เมยนมา และการเจรจาความตกลงขนสงขามพรมแดนทวภาคระหวางไทย-กมพชา

๓.๒.๔ พฒนาบคลากรในธรกจการขนสงและบรการโลจสตกส เพอเพมศกยภาพของภาคเอกชนไทยในการใหบรการและการบรหารจดการดานโลจสตกส ทกษะภาษาตางประเทศ รวมถงความรความเขาใจในกฎระเบยบทเกยวของ ซงจะเปนการเพมศกยภาพของผประกอบการไทยใหสามารถเพมมลคาธรกจขนสงและโลจสตกสไดตลอดทงหวงโซอปทานทงภายในประเทศและระหวางประเทศ

๓.๒.๕ เชอมโยงการพฒนาเศรษฐกจตามแนวพนทชายแดน เขตเศรษฐกจชายแดนตลอดจนเชอมโยงระบบการผลตกบพนทตอนในของประเทศ โดยเชอมโยงเครอขายการขนสงและระบบ โลจสตกสระหวางแหลงปจจยการผลต ฐานการผลต ตลอดหวงโซการผลตระหวางประเทศ และประตสงออกตามมาตรฐานสากลอยางมประสทธภาพ รวมทงสรางเครอขายเชอมโยงทางเศรษฐกจกบพนทเศรษฐกจขนาดใหญทมการพฒนาในประเทศเพอนบานกบเขตเศรษฐกจชายแดนไทยและพนท เศรษฐกจตอนใน บนพนฐานของการใชประโยชนจากศกยภาพของบรการหลายสาขาของประเทศไทยและจากมาตรการสงเสรมการเปนทตงของบรษทแมหรอศนยปฏบตการประจ าภมภาคในประเทศไทยทไดประกาศใชไปแลวใหเตมศกยภาพ

๓.๓ พฒนาและสงเสรมใหไทยเปนฐานของการประกอบธรกจ การบรการ และการลงทนทโดดเดนในภมภาค ทงการใหบรการทางการศกษา บรการดานการเงน บรการดานสขภาพ บรการดานโลจสตกส และการลงทนเพอการวจยและพฒนา รวมทงเปนฐานความรวมมอในเอเชย โดยอาศยจดเดนดานภมศาสตรทตงของประเทศไทยในการเปนศนยกลางของความรวมมอ และการเชอมตอหวงโซมลคา รวมกบประเทศเพอนบานและประเทศในภมภาคอาเซยน (ไทยบวกหนง) โดย

๓.๓.๑ สนบสนนการพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดนรวมระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน และสงเสรมการคาและการบรการชายแดน เพอกระจายโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมและลดชองวาง การพฒนาและเพอสนบสนนการเชอมโยงเศรษฐกจภมภาคกบเศรษฐกจโลก

๓.๓.๒ ผลกดนใหเกดการบรณาการแผนการพฒนาพนทเชอมโยงกบประเทศเพอนบานเพอผลประโยชนดานความมนคงและการสรางเสถยรภาพของพนท และเพอใหเกดการพฒนาจากระบบการผลตรวมทสรางสรรคประโยชนททดเทยมระหวางกนจากการบรการ การจดสรรและการใชทรพยากรธรรมชาตและแรงงานทเปนประโยชนรวมกน โดยอาจพฒนาไปสการเปนคลสเตอรการผลตและบรการรวมกบประเทศเพอนบานในสถานะทมความเสมอภาคตอไปเมอทกประเทศมความพรอมทวกน ทงนในการร วมพฒนาผลตภณฑสนคาในหวงโซการผลตรวมกบประเทศเพอนบานควรค านงถงอปทานในตลาดอนภมภาคและตลาดเปาหมายเปนหลก

๓.๔ สงเสรมการลงทนไทยในตางประเทศ (Outward investment) ของผประกอบการไทยเพอสรางผลตอบแทนจากเงนทนและองคความรและเทคโนโลยในสาขาการผล ตและบรการท ไทยม ขดความสามารถโดดเดน และสนบสนนการพฒนาประเทศไทยไปสการเปนชาตการคา ซงเปนการด าเนนยทธศาสตรเชงรกทจะใชประโยชนจากเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายหลงป ๒๕๕๘ ทท าใหอาเซยน

๑๙๓

กลายเปนแหลงผลตและตลาดเดยวกน รวมทงการใชประโยชนขอตกลง RCEP ในอนาคตทเปดโอกาสใหประเทศสมาชกเปนฐานใหมในการลงทนและการสงออกของไทย การสนบสนนใหผประกอบการไทยม ขดความสามารถในการผลตไดและคาขายเปน การพฒนาความเปนสากลของบคคลากรไทย การสราง นกการคาอจฉรยะสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยในการบรหารจดการการคาในภมภาค (Smart Traders) และการสงเสรมการคาทขบเคลอนหรอน าโดยความตองการในตลาด โดย

๓.๔.๑ พฒนาผประกอบการโดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถพฒนาธรกจรวมกบประเทศเพอนบาน รวมถงการเขาถงขอมลการใชประโยชนจากโครงสรางพนฐานเชอมโยงตามแนวพนทเศรษฐกจและชองทางสงออกในอนภมภาค และพฒนาสมรรถนะการเปนผประกอบการของไทยในระดบสากลเพอใหสามารถรเรมธรกจระหวางประเทศได ในขณะเดยวกนไทยกใหความสนบสนนทางวชาการกบประเทศเพอนบานในการพฒนากฎระเบยบและบคลากรดานธรกจการขนสงและโลจสตกส ในฐานะหนสวนการพฒนา

๓.๔.๒ พฒนาทรพยากรมนษย เทคโนโลย และนวตกรรม สงเสรมผประกอบการรนใหม ทมความรเทคโนโลยและนวตกรรม และมงเนนการวจยพฒนา เทคโนโลยและนวตกรรม การบรห ารจดการ การสรางแบรนด เพอสรางสรรคคณคาใหกบธรกจ สนคาและบรการอยางตอเนอง

๓.๔.๓ พฒนาสภาพแวดลอมทางธรกจและการสนบสนนการด าเนนงาน โดยกลไก สภาธรกจภายใตกรอบความรวมมอตางๆ อาท การปรบปรงกฎระเบยบทเปนขอจ ากดและเปนอปสรรคทางการคา/การลงทน รวมถงการผลกดนนโยบายการพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ใหเปนรปธรรมเพอสรางบรรยากาศการคาและการลงทน และเออตอการเปนศนยกลางภาคบรการของภมภาค

๓.๔.๔ สนบสนนแหลงเงนทนและแหลงขอมลเชงลกเกยวกบฐานการผลตในตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงในเรองกฎ ระเบยบทมความแตกตางกนระหวางเมองและระหวางประเทศ รวมทงการใชความรวมมอรฐและเอกชนในการเขาถงตลาดและสรางองคความรเกยวกบความตองการในตลาด

๓.๕ เปดประตการคาและพฒนาความรวมมอกบประเทศเพอนบานในลกษณะหนสวนทางยทธศาสตรทงในระดบอนภมภาค และภมภาคทมความเสมอภาคกน เพอสรางความไวเนอเชอใจ สงผลใหเกดประโยชนรวมกน โดยการผลกดนการใหความชวยเหลอทงดานการเงน เทคนค และวชาการแกประเทศเพอนบาน และการขยายความรวมมอทางเศรษฐกจ โดยก าหนดรปแบบความรวมมอในตลาดเปาหมายแตละประเภท โดยจะตองค านงถงความส าคญทางการคาตอประเทศไทย และระดบการเจรญเตบโตหรอพฒนาการทางเศรษฐกจของตลาดนนๆ

๓.๖ สรางความเปนหนสวนการพฒนากบประเทศในอนภมภาค ภมภาค และนานาประเทศ ทงในระดบทวภาค พหภาค และตอยอดความรวมมอกบประเทศยทธศาสตร/มศกยภาพและประเทศใน อนภมภาค เพอสงเสรมความมนคง ในอนภมภาค ภมภาคและในระดบโลก และความเจรญกาวหนาและ ลดความเหลอมล าอยางยงยนรวมกนในทกมต โดย

๓.๖.๑ เพมบทบาทและการมสวนรวมของไทยในองคการระหวางประเทศในการผลกดนการพฒนาในอนภมภาคและภมภาค รวมทงประเทศก าลงพฒนาในภมภาคอนๆ โดยเฉพาะอยางยงในเรองการขบเคลอนการพฒนาตามเปาหมายการพฒนาทยงยน การแกปญหาความยากจนและความเหลอมล า การสรางโอกาสและทยนในสงคมแกผดอยโอกาส สตร และผสงอาย การบรหารจดการภยพบต การสรางความมนคงดานพลงงาน อาหาร และน า และการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เปนตน

๑๙๔

๓.๖.๒ เพมบทบาทน าของไทยในการใหความชวยเหลอทางการพฒนาแกประเทศก าลงพฒนาในการพฒนาความเชอมโยงดานตางๆ การวจยและพฒนา และการพฒนาทนมนษย ควบคกนไปกบการขยายความรวมมอระหวางอนภมภาคและภมภาคกบประเทศนอกภมภาคบนหลกของการรกษาดลยภาพของการปฏสมพนธกบกลมมหาอ านาจตางๆ

๓.๗ เขารวมเปนภาคความรวมมอระหวางประเทศโดยมบทบาททสรางสรรคเพอเปนทางเลอกในการด าเนนนโยบายระหวางประเทศในเวทโลก เพอรกษาสมดลในปฏสมพนธระหวางไทยและมหาอ านาจตางๆ ทงในระดบโลกและภมภาค และประโยชนอนๆ ของประเทศทงในดานการคา ความมนคงของอาหารและพลงงาน โอกาสทางการตลาดของผลตภณฑไทย โอกาสในการเขาถงตลาดเงนและตลาดทนททนสมยและเปนทางเลอกของประเทศ การสรางปฏสมพนธระหวางประชาชนในกรอบนานาชาตและการรกษาเสถยรภาพและความมนคงของไทยและภมภาคโดยรวม โดย

๓.๗.๑ รกษาบทบาทของไทยในการมสวนรวมก าหนดยทธศาสตรของกรอบความรวมมอทด าเนนอย อาท เอเปค กรอบการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก รวมทงเฝาตดตามพฒนาการและพจารณาเขารวมกรอบท เปนทางเลอกใหม อาท กรอบความตกลง RCEP และ TPP ในลกษณะเชงรก ตลอดจนศกษาความเปนไปไดในการจดท าเขตการคาเสรกบประเทศคคาใหมๆ เพอเปดโอกาสทางการคาและการลงทนของไทยออกสตลาดโลก

๓.๗.๒ รกษาดลยภาพของปฏสมพนธกบมหาอ านาจทางเศรษฐกจเดมและมหาอ านาจใหม เพอความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศอยางยงยน โอกาสในการเขาถงวทยาศาสตร เทคโนโลยใหม และนวตกรรม และโอกาสในการด าเนนนโยบายทางเศรษฐกจทเปดกวางทสนบสนนใหเกดบรรยากาศของการแขงขนของตลาดภายในประเทศ

๓.๗.๓ ยกระดบมาตรฐานของไทยใหสอดคลองกบมาตรฐานและบรรทดฐานสากลตามพนธกรณระหวางประเทศ โดยใหสามารถปรบตวตามกลไก กฎระเบยบ ทงในระดบภมภาคและในระดบโลก และมาตรฐานสากลตางๆ อาท กฎการคามนษยและการใชแรงงานทาส มาตรฐานและกฏระเบยบการบนตามทก าหนดโดยองคการการบนระหวางประเทศ (International Civil Aviation Organization: ICAO) รายงานสถานการณการคามนษย (Trafficking in Person Report: TIP Report) ระเบยบการท าประมงทผดกฏหมาย (Illegal, Unreported, and Unregulated (IUU) Fishing) กรอบอน สญ ญาสหประชาชาต วาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ สมยท ๒๑ (COP21) และขอตกลงยอมรบรวมของอาเซยน (ASEAN Mutual Recognition Agreement: MRA) รวมทงกรอบเปาหมายการพฒนาทยงยน เพอเอออ านวยใหไทยมบทบาทส าคญและสรางสรรคทงในระดบภมภาคและระดบโลก

๓.๘ สงเสรมความรวมมอกบภมภาคและนานาชาตในการสรางความมนคงในทกดานทเกยวกบเรองความอยดมสขของประชาชน ทงความมนคงดานพลงงาน ดานอาหาร ดานสงแวดลอม และการบรหารจดการภยพบตในรปแบบตางๆ รวมทงการปองกนภยในทกรปแบบ อาท ภยจากการกอการราย ภยในโลก ไซเบอร เปนตน

๓.๙ บรณาการภารกจดานความรวมมอระหวางประเทศและดานการตางประเทศ โดยการปรบกลไกภายในประเทศใหสนบสนนการด าเนนงานดานความรวมมอระหวางประเทศในทกดานและทกระดบอยางมบรณาการบนพนฐานของการสรางความเขาใจรวมกนของหนวยงานไทยถงเปาหมายและการก าหนดต าแหนงเชงยทธศาสตรของประเทศ โดยใหมลกษณะการด าเนนงานภายใตทมไทยแลนด เพอใหความรวมมอระหวางประเทศในดานตางๆ มลกษณะทสอดคลองและสงเสรมกนและกน อนจะสงผลใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาประเทศ รวมทงเสรมสรางองคความรดานการตางประเทศ และใหความรความเขาใจดานการ

๑๙๕

ตางประเทศตลอดจนผลประโยชนทมตอการพฒนาประเทศตอภาคสวนตางๆ และสาธารณชนไทย รวมทงด าเนนการเชงรกในการสรางความเขาใจ ความเชอมน และภาพลกษณทดและศกยภาพทางเศรษฐกจและ ดานอนๆ ของประเทศไทย

๓.๑๐ สงเสรมใหเกดการปรบตวภายในประเทศทส าคญ ไดแก (๑) การก าหนดมาตรการรองรบผลกระทบในทางลบจากนโยบายทางการคาการลงทนตอกลมตางๆ ในสงคมเพอปองกนปญหาความเหลอมล าและไมเปนธรรมทเกดขนจากนโยบายการคาการลงทนเสรและความรวมมอระหวางประเทศ (๒) การพฒนาทรพยากรบคคลของไทยใหมความเปนสากล ทงดานความสามารถทางภาษา การเสรมสรางศกยภาพ และ มทศนคตทเปดกวางและมองไปในอนาคต สอดคลองกบเปาหมายความเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยน และพลเมองโลก โดยประเทศไทยมบทบาทน าในเวทนานาชาตตามทก าหนดภายใตยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และ (๓) การปรบเปลยนทศนคตและการสรางความรบรและความเขาใจของประชาชนไทยจากมมมองของผลประโยชนรวมกนจากการสรางสรรคความรวมมอเพอการพฒนาในอนภมภาคและภมภาค รวมทงภายใตกรอบความรวมมอระหวางประเทศในวงทกวางขน

๔. แผนงานและโครงการส าคญ ๔.๑ แผนงานสงเสรมและสนบสนนใหผประกอบการไทยออกไปลงทนในตางประเทศ

(๑) สาระส าคญ เพอสงเสรมและสนบสนนผประกอบการไทยออกไปลงทนในประเทศเพอนบาน อนภมภาค และอาเซยน โดยมงใหการสนบสนนและอ านวยความสะดวกดานกฎระเบยบ มงสงเสรมและ ใหการสนบสนนการเชอมโยงหวงโซมลคาในกลมสาขาการผลตและบรการทมความพรอมเพอสงเสรมสาขาเปาหมายของไทยในอนภมภาคและอาเซยน รวมทงมงเตรยมความพรอมผประกอบการไทยในการแสวงหาโอกาสทางธรกจในพนทเชอมโยงกบพนทชายแดนโดยเฉพาะตามแนวระเบยงเศรษฐกจ

(๒) หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงพาณชย กระทรวงอตสาหกรรม ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

(๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนตนไป

๔.๒ แผนงานความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (GMS) ด าเนนการภายใตกรอบยทธศาสตรการด าเนนงานในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (GMS Strategic Framework) ป พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๕ ดงน

๔.๒.๑ แผนงานการพฒนาโครงสรางพนฐานและคมนาคมขนสง

๑) สาระส าคญ เพอพฒนาเชอมโยงระหวางกนในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศใหมความตอเนองและเปนโครงขายทสมบรณ พฒนารปแบบและบรการการขนสงและโลจสตกส ทมประสทธภาพและไดมาตรฐานสากล รวมทงปรบปรงกฎระเบยบการขนสงคนและสนคาขามแดน ภายใตความตกลง CBTA เพอเพมศกยภาพของภาคเอกชนไทยในการใหบรการและการบรหารจดการดานโลจสตกส รวมทงมงพฒนาเชงพนทเมองชายแดนใหสามารถเชอมโยงระบบการผลตกบพนทตอนในของประเทศและประเทศเพอนบาน ประกอบดวยการด าเนนงานตามแผนปฏบตการดงน

๑.๑) แผนปฏบตการภายใตยทธศาสตรดานคมนาคมขนสงในอนภมภาค ลมแมน าโขง ๖ ประเทศ ระยะเวลาด าเนนการ ๑๐ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๘)

๑๙๖

๑.๒) แผนปฏบตการเพอสนบสนนการด าเนนงานภายใตความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาคลมแมน าโขง

๑.๓) แผนปฏบตการเพอสนบสนนแผนด าเนนงาน (Roadmap) ดานพลงงานในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ ระยะเวลาด าเนนการ ๑๐ ป (พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑)

๑.๔) แผนปฏบตการภายใตการพฒนาโทรคมนาคมและโครงขายทางดวนขอมลสารสนเทศในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (ระยะท ๒) ระยะเวลาด าเนนการ ๘ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๖)

๑.๕) แผนปฏบตการภายใตกรอบยทธศาสตรการพฒนาเมองในอนภมภาค ลมแมน าโขง ๖ ประเทศ ระยะเวลาด าเนนการ ๘ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๕)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงคมนาคม ส านกงานนโยบายและ แผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม กรมศลกากร และส านกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) กระทรวงการคลง กรมโยธาธการและ ผงเมอง กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงการตางประเทศ

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๔.๒.๒ แผนงานการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ

๑) สาระส าคญ การพฒนาขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจโดยมงเนนการอ านวยความสะดวกการขนสงสนคาขามแดนเพอเพมศกยภาพของภาคเอกชนไทยในการจดการดาน โลจสตกสและสนบสนนการเชอมโยงหวงโซการผลตอตสาหกรรมเกษตรของไทยกบประเทศเพอนบาน มงพฒนาศกยภาพและฝมอแรงงานในอนภมภาคลมแมน าโขง รวมทงพฒนาขดความสามารถดาน การทองเทยวเพอสงเสรมใหไทยเปนศนยกลางดานทองเทยวในภมภาค ประกอบดวยการด าเนนงานตามแผนปฏบตการดงน

๑.๑) แผนปฏบตการสนบสนนหลกดานการเกษตรในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (ระยะท ๒) ระยะเวลาด าเนนการ ๑๐ ป พ.ศ. ๒๕๕๔– ๒๕๖๓

๑.๒) แผนปฏบตการภายใตการเพมขดความสามารถในการแขงขนและการอ านวยความสะดวกทางการคาของผลตภณฑอาหารและเกษตรในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๖๒ – ๒๕๖๓)

๑.๓) แผนปฏบตการภายใตการอ านวยความสะดวกทางการคาในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ

๑.๔) แผนปฏบตการภายใตยทธศาสตรดานการทองเทยวในอนภมภาค ลมแมน าโขง ๖ ประเทศ ระยะเวลาด าเนนการ ๑๐ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๘)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร และส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต กระทรวงเกษตรและสหกรณ กรมศลกากร กระทรวงการคลง กรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน และกระทรวงพาณชย

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๑๙๗

๔.๒.๓ แผนงานพฒนาทรพยากรมนษย สงคม และสงแวดลอม

๑) สาระส าคญ มงเนนการพฒนาการศกษา สาธารณสข แรงงาน สงคม และสงแวดลอมในอนภมภาค GMS เพอใหเปนไปตามเปาหมายการพฒนาทย งยน (SDGs) ประกอบดวย การด าเนนงานตามแผนปฏบตการดงน

๑.๑) แผนปฏบตการภายใตกรอบยทธศาสตรการพฒนาทรพยากรมนษย ในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (ระยะท ๓) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕

๑.๒) แผนปฏบตการภายใตแผนงานหลกดานสงแวดลอมและแนวคดรเรมเรองการอนรกษระเบยงความหลากหลายทางชวภาพในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (ระยะท ๓) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กรมความรวมมอระหวางประเทศ กระทรวง การตางประเทศ กระทรวงศกษาธการ กระทรวงแรงงาน กระทรวงสาธารณสข กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๔.๒.๔ แผนงานการพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ (GMS)

๑) สาระส าคญ มงเนนพฒนาความเชอมโยงระหวางประเทศไทยและพนทเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ อาเซยน เอเชยตะวนออก และเอเชยใต อยางมประสทธภาพ ตลอดจนเชอมโยงกบเสนทางสายไหมทางบกและทางทะเลแหงศตวรรษท ๒๑ ของจน มงผลกดนโครงการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษทวาย และผลกดนเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษของไทยใหสามารถเชอมโยงกจกรรมทางเศรษฐกจกบเขตเศรษฐกจพเศษในประเทศเพอนบานใหเกดเปนรปธรรม รวมทงมงสงเสรมศกยภาพวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถเชอมโยงเครอขายการผลตตามแนวระเบยงเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน พรอมทงพฒนาศกยภาพของแรงงาน และมงลดผลกระทบเชงสงคมเนองมาจากการพฒนาเศรษฐกจตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง ๖ ประเทศ ประกอบดวยแผนงานโครงการ ทส าคญ ดงน

๑.๑) การพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจตอนใต อาท (๑) แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษทวาย (๒) การผลกดนการด าเนนโครงการทาเรอน าลกทวาย เชอมโยงกบทาเรอ น าลกแหลมฉบงและทาเรอน าลกมาบตาพด ในพนทชายฝงทะเลตะวนออกของไทย (๓) โครงการกอสรางเสนทางถนน ๔ ชองจราจรระหวางชายแดนไทย -เมยนมา ถงพนท โครงการเขตเศรษฐกจพเศษทวาย (๔) กอสรางถนนจากดานเจดยสามองค-พญาตองซ-ทนพยไซยด และอาคารดานชายแดน (๕) โครงการกอสรางเสนทางรถไฟรางคตามแนวระเบยงเศรษฐกจตอนใต (แหลมฉบง-กาญจนบร) (๖) โครงการกอสรางโครงขายทางหลวงเชอมโยงจดผานแดนบานหนองเอยน อ.อรญประเทศ จ.สระแกว และโครงการกอสรางดานพรมแดน และถนนเชอมทางหลวงหมายเลข ๕ ณ บานสตงบท เมองปอยเปต จ.บนเตยเมยนเจย ประเทศกมพชา (๗) ผลกดนการด าเนนงานภายใตความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาคลมแมน าโขงระหวางไทย-เมยนมา และไทย-กมพชา (๘) แผนงานการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง (๙) แผนงานการพฒนาทรพยากรมนษยและศกยภาพแรงงานตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง และ (๑๐) แผนงานเพอมงลดผลกระทบเชงสงคม อนเนองมาจากการพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง

๑๙๘

๑.๒) การพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจตะวนออก -ตะวนตก อาท (๑) โครงการกอสรางสะพานมตรภาพไทย-เมยนมา แหงท ๒ (แมสอด-เมยวด) และโครงการกอสรางอาคารดานพรมแดนบรเวณดานแมสอด-เมยวด (๒) โครงการปรบปรงระบบไฟฟาในนครยางกง ประเทศเมยนมา (๓) โครงการกอสรางสะพานขามแมน าโขง จ.บงกาฬ-เมองปากซน (๔) โครงการกอสรางสะพานขามแมน าโขง จ.อบลราชธาน-เมองสาละวน (๕) สถานระบบเสาสงและสายสงไฟฟาแรงสงขนาดยอย ๕๐๐ กโลโวลต ระหวางไทย-สปป.ลาว (๖) ผลกดนการด าเนนงานภายใตความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนใน อนภมภาคลมแมน าโขงระหวางไทย-สปป.ลาว-เวยดนาม (๗) แผนงานการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง (๘) แผนงานการพฒนาทรพยากรมนษยและศกยภาพแรงงานตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง และ (๙) แผนงานเพอมงลดผลกระทบเชงสงคมอนเนองมาจากการพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง

๑.๓) การพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ-ใต อาท (๑) โครงการกอสรางเสนทางรถไฟเดนชย-เชยงราย (๒) โครงการกอสรางสายสง ๑๑๕ กโลโวลต และสถานไฟฟาชวงน าทง–หวยทราย สปป.ลาว (๓) โครงการกอสรางถนนจากเมองหงสา-บานเชยงแมน (๔) ผลกดนการด าเนนงานภายใตความตกลงวาดวยการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาคลมแมน าโขงระหวางไทย-สปป.ลาว-จน (๕) แผนงานการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง (๖) แผนงานการพฒนาทรพยากรมนษยและศกยภาพแรงงานตามแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาค ลมแมน าโขง และ (๗) แผนงานเพอมงลดผลกระทบเชงสงคมอนเนองมาจากการพฒนาแนวระเบยงเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงคมนาคม กรมศลกากร และส านกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) กระทรวงการคลง กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม กระทรวงพลงงาน กรมความรวมมอระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ กระทรวงแรงงาน และกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๔.๓ แผนงานการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (IMT-GT)

๔.๓.๑ การพฒนาโครงสรางพนฐานและการคมนาคมขนสง

๑) สาระส าคญ พฒนาระบบโครงสรางพนฐานและโครงขายการคมนาคมขนสงภายในประเทศเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน เพอใหเกดการอ านวยความสะดวกดานการคาและการลงทนขามพรมแดน และพฒนาพนทชายแดนเปนประตเชอมโยงการคากบตางประเทศ โดยโครงการส าคญ ไดแก

๑.๑) โครงการกอสรางดานศลกากรสะเดา จงหวดสงขลา แห งใหม ระยะเวลาด าเนนการ ป ๒๕๕๙-๒๕๖๒ และโครงการกอสรางดานศลกากรสะเดา จงหวดสงขลา (อาคารดานชายแดนขาเขา) ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐)

๑.๒) โครงการปรบปรงดานศลกากรปาดงเปซาร จงหวดสงขลา ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐)

๑.๓) โครงการกอสรางดานศลกากรวงประจน จงหวดสตล แหงใหม ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑)

๑๙๙

๑.๔) โครงการพฒนาดานศลกากรเบตง จงหวดยะลา ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐)

๑.๕) โครงการพฒนาดานศลกากรบเกะตา จงหวดนราธวาส ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐)

๑.๖) โครงการกอสรางดานศลกากรตากใบ จงหวดนราธวาส แหงใหม (บรเวณสะพานขามแมน าโกลกแหงใหม) ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

๑.๗) โครงการกอสรางสะพานขามแมน าโกลกทอ าเภอตากใบ จงหวดนราธวาส-เมองตมปต รฐกลนตน ระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๒)

๑.๘) โครงการกอสรางสะพานขามแมน าโกลกแหงทสองทอ าเภอสไหงโกลก จงหวดนราธวาส-เมองรนเตาปนยง รฐกลนตน ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑)

๑.๙) โครงการพฒนาเมองสเขยว จงหวดสงขลา (เทศบาลนครหาดใหญ -เทศบาลนครสงขลา) ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑) (และขยายโครงการพฒนาเมองสเขยวไปยงทกจงหวด)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กรมศลกากร กระทรวงการคลง การรถไฟแหงประเทศไทย กรมทาอากาศยาน กระทรวงคมนาคม และกรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓

๔.๓.๒ การคาและการลงทน

๑) สาระส าคญ ใชประโยชนจากการพฒนาพนทชายแดนทมศกยภาพเชอมโยงกบประเทศเพอนบานซงมแผนงานพฒนาส าคญๆ ในพนทใหกลายเปนฐานการผลตเพอเชอมโยงเครอขายหวงโซการผลตระหวางกน การเปนคลสเตอรการผลตรวมกนเพอใหเปนประโยชนรวมกนในการกระจายโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมไปสพนทชายแดน โดยมโครงการส าคญ ไดแก

๑.๑) โครงการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษท เชอมโยงกบประเทศมาเลเซย ในพนท อ าเภอสะเดา จงหวดสงขลา-รฐเกดะหและรฐเปอรลส ประเทศมาเลเซย และในพนทจงหวดนราธวาส – รฐกลนตน ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓)

๑.๒) โครงการเชอมโยงเมองยางพาราไทย-มาเลเซย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑)

๑.๓) โครงการปรบปรงการอ านวยความสะดวกทางการคาผานดานชายแดนและดานสงออกอนๆ ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑.๔) โครงการปรบปรงฐานขอมลดานการคา การลงทน และการทองเทยว แผนงาน IMT-GT ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กรมการคาตางประเทศ กระทรวงการทองเทยวและกฬา ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน และส านกงานสถตแหงชาต

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔

๒๐๐

๔.๓.๓ การทองเทยว

๑) สาระส าคญ มงเนนการดงศกยภาพและพฒนาการแหลงทองเทยวในลกษณะ ทมการเชอมโยงกบประเทศเพอนบานเพอใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมการทองเทยวรวมกน พฒนาแหลงทองเทยวเชงประวตศาสรและวฒนธรรมเพอใหประชาชนในพนทเกดความภาคภมใจในความเปนมาในอดตและอนรกษศลปวฒนธรรมของชาตรวมกน โดยมโครงการส าคญ อาท โครงการพฒนาแหลงทองเทยวดาน การด าน า ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๒) และโครงการพฒนาเสนทางทองเทยวการด าน า ระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๑)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔

๔.๓.๔ ผลตภณฑและบรการฮาลาล

๑) สาระส าคญ สรางความรวมมอดานพฒนาและยกระดบมาตรฐานผลตภณฑและบรการฮาลาล ของไทยรวมกบประเทศเพอนบานเพอสรางการยอมรบในระดบสากล เพอสรางโอกาส ในการเขาสตลาดผลตภณฑและบรการฮาลาลในตลาดโลก โดยมโครงการส าคญ ดงน

๑.๑) โครงการพฒนาระบบ IQRAH (H-numbers) ระหวางไทยและมาเลเซย ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐)

๑.๒) โครงการสรางการยอมรบมาตรฐานฮาลาล IMT-GT รวมกนผาน การพฒนาบคลากรในดานการตรวจรบรองฮาลาล การรวมพฒนาหลกสตรดานมาตรฐานฮาลาล ฮาลาล โลจสตกสและสายการผลตฮาลาล รวมทงการตรวจรบรองทางหองปฏบตการฮาลาล ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑.๓) โครงการพฒนาเสรมสรางผประกอบการฮาลาลระดบ SMEs ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑.๔) โครงการเสรมสรางการน าผประกอบการฮาลาลเขาสระบบการตรวจรบรองฮาลาลตามมาตรฐาน IMT-GT ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก ศนยวทยาศาสตรฮาลาล จฬาลงกรณมหาวทยาลย สถาบนมาตรฐานฮาลาลแหงประเทศไทย และมหาวทยาลยสงขลานครนทร

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔

๔.๓.๕ การพฒนาทรพยากรมนษย

๑) สาระส าคญ รวมมอกบประเทศเพอนบานเพอพฒนาขดความสามารถ ดานทกษะของแรงงานและมาตรฐานแรงงานรวมกนโดยมวตถประสงคเพอใหเกดการเคลอนยายของแรงงาน ทมทกษะระหวางกนเพอเสรมสรางศกยภาพดานความสามารถรองรบตลาดแรงงานทขยายเพมขนตามกจกรรมการพฒนาภายใตแผนงาน IMT-GT ทเกยวของในทกดาน โดยมโครงการส าคญ ดงน

๑.๑) โครงการรบรองมาตรฐานฝมอแรงงานรวมในสาขาทตรงตามความตองการของ IMT-GT ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๒๐๑

๑.๒) โครงสรางเสรมสรางความสอดคลองดานมาตรฐานฝมอแรงงานและ การรบรองมาตรฐาน โดยอางองมาตรฐานอาเซยน (ASEAN Qualification Reference Framework : AQRF) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑.๓) โครงการจดท าฐานขอมลแรงงาน IMT-GT ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กรมความรวมมอระหวางประเทศ กระทรวง การตางประเทศ และกรมพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔

๔.๓.๖ การเกษตร อตสาหกรรมเกษตร และสงแวดลอม

๑) สาระส าคญ สงเสรมใหเกดการยกระดบการท าการเกษตรไปสระดบหวงโซการผลตทมมลคาสงขนเพอใหเกษตรกรมรายไดมากขน ใหความส าคญการการคนควาวจยและพฒนาเพอสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑ รวมทงใหความส าคญตอการพฒนาทค านงถงการอยรวมกบการอนรกษส งแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน โดยมโครงการส าคญ ดงน

๑.๑) โครงการเสรมสรางการแลกเปลยนเทคโนโลยดานการเกษตรและ เกษตรแปรรปเพมมลคา ผานการวจยและพฒนารวมกน ระหวางภาคราชการ ผประกอบการภาคเอกชน และนกวชาการ ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑.๒) โครงการพฒนาคณภาพแพะพนธ Surath Red เพอเสรมสรางฐาน การผลตอาหารแปรรปจากปศสตวในอนภมภาค ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ และกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔

๔.๔ แผนงานโครงการทส าคญภายใตกรอบเอเปค

๔.๔.๑ การศกษาเชงยทธศาสตรเพอจดตงเขตการคาเสรเขตการคาเสรเอเชย -แปซฟก (Free Trade Area of the Asia-Pacific: FTAAP)

๑) สาระส าคญ คาดวาเปนเปาหมายการด าเนนงานของเอเปคภายหลงสนสดเปาหมายโบกอรในป ๒๕๖๓ โดยครอบคลมประเดนการคาใหมๆ การวเคราะหโอกาส ความทาทาย ขอเสนอแนะ และขนตอนทจะน าไปสการจดตงเขตการคาเสรเขตการคาเสรเอเชย -แปซฟก ซงไทยใหความส าคญ อยางไรกด ระดบการพฒนาและความพรอมในแตละดานของแตละเขตเศรษฐกจยงมความแตกตางกนอยมาก ดงนน การสรางเสรมศกยภาพและความพรอมเพอรองรบการเปลยนแปลงใหกบภาคสวน ท เกยวของ รวมท งการเสรมสรางศกยภาพใหกบเจาหนาทภาครฐ และการสรางองคความร ใหกบ ภาคประชาชนเกยวกบการจดตงเขตการคาเสรเขตการคาเสรเอเชย-แปซฟก จงเปนสงส าคญ

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ จดท าการศกษาใหแลวเสรจในป พ.ศ. ๒๕๕๙ และอยในชวงรอสมาชกตางมความพรอมและเหนพองตรงกนเพอด าเนนการจดตงเขตการคาเสรเขตการคาเสรเอเชย-แปซฟกตอไป

๒๐๒

๔.๔.๒ การจดท าแผนการด าเนนการเพอสงเสรมขดความสามารถในการแขงขนของการคาภาคบรการ

๑) สาระส าคญ เปนแนวทางในการบรรล เปาหมายระยะยาวรวมกนดาน การสงเสรมขดความสามารถในการแขงขนดานการคาภาคบรการในป พ.ศ. ๒๕๖๘

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ จดท ากรอบด าเนนการแลวเสรจในป พ.ศ. ๒๕๕๙ และใชเปนกรอบการด าเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายระยะยาวรวมกนดานการสงเสรมขดความสามารถในการแขงขนดานการคาภาคบรการ ในป พ.ศ. ๒๕๖๘

๔.๔.๓ การปฏบตตามแผนด าเนนการความมนคงดานอาหารของเอเปค ป พ.ศ. ๒๕๖๓

๑) สาระส าคญ การพฒนาชนบทและชมชนเมอง การเชอมโยงตลาดอาหาร ในภมภาค การเสรมสรางบรรยากาศในการลงทนโครงสรางพนฐาน เพอสนบสนนระบบอาหารภายในภมภาคเอเปค และการบรรเทาผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ประเดนการกดกนทางการคาในภาคอาหารตางๆ โดยคาดวาจะสามารถสงเสรมการคาอาหารในภมภาค เพมผลตภาพทางการเกษตร เสรมสรางศกยภาพแกเกษตรกร และสงเสรมใหเกษตรกรรายยอยเขาสหวงโซมลคาโลกไดมากขนเพอเพมรายไดการสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอม และรายยอย โดยด าเนนการตามวาระบอราไคย ป พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓ เพอสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอมและรายยอย ใหมสวนรวมในการคาภาคบรการ และในหวงโซมลคาโลก โดยผลกดนใหมการจดท ายทธศาสตรเอเปคสเขยวส าหรบวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอม และรายยอย

๒) หนวยงานด าเนนการหลก ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓

๔.๔.๔ การสงเสรมการจดท าขอร เรมในการจดท ากรอบความรวมมอเพอสงเสรม การจางงานเยาวชน และการสงเสรมการเปนเจาของกจการ

๑) สาระส าคญ ขอรเรมใหความส าคญในประเดนเรองการเสรมสรางศกยภาพของทนมนษย การใชนวตกรรมในการสรางศกยภาพในการเรยนร และการเพมโอกาสในการจางงาน และ การเขาถงตลาดแรงงาน โดยเฉพาะในดานการเคลอนยายแรงงานและการจางงานในภมภาค

๒) หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงศกษาธการ

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐

๔.๔.๕ การจดท ากรอบแนวทางการปฏรปโครงสรางของเอเปคภายใตวาระใหมส าหรบการปฏรปโครงสรางเอเปค ส าหรบป พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓

๑) สาระส าคญ เพอสอดคลองกบทศทางการปฏรปของประเทศซงใหความส าคญกบการแขงขนในตลาด ตลาดทเปดกวาง เปนระบบและมความโปรงใส ทกภาคสวนในสงคมมสวนรวมในตลาดมากขน รวมทงวสาหกจขนาดกลางขนาดยอม และรายยอย สตร เยาวชน แรงงานสงวย และผพการ ตลอดจนนโยบายทางสงคมเพอความยงยน โดยใหความส าคญกบ ๑) การปฏรปภาครฐสการใชดจทลอยางทวถงใหเปนระบบและมเครอขายความเชอมโยงขอมล ๒) การปฏรปดานกฎระเบยบเพอสนบสนนการแขงขนในตลาด

๒๐๓

การคมครองผบรโภค และความงายและคลองตวในการด าเนนธรกจ ๓) การพฒนาระบบและกระบวนการวเคราะหและประเมนผลกระทบทางกฎหมาย (Regulatory Impact Assessment: RIA) ๔) การก าหนดกลมเปาหมายภาคบรการเพอการพฒนาและปฏรปภาคบรการ การสงเสรมศกยภาพและโอกาสในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอม และรายยอย และ ๕) การพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานตามมาตรฐานเอเปค และการสงเสรมการพฒนามาตรฐานฝมอแรงงานสเขยว

๒) หนวยงานด าเนนการหลก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กระทรวงการตางประเทศ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา กระทรวงยตธรรม ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

๓) กรอบระยะเวลาด าเนนการ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๙ การพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ

ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ การยกระดบฐานการผลตและบรการเดมใหมความเขมแขงมากขนและการขยายฐานใหมท ใหความส าคญกบการกระจายโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมควบคไปดวยเปนเปาหมายทส าคญ ซงการตอบสนองตอเปาหมายดงกลาวประเทศไทยตองใชประโยชนจากศกยภาพและ ภมสงคมเฉพาะของพนท การด าเนนยทธศาสตรเชงรกเพอเสรมจดเดนในระดบภาคและจงหวดในการเปนฐานการผลตและบรการทส าคญ ประกอบกบการขยายตวของประชากรในเขตเมองเปนโอกาสในการกระจายความเจรญและยกระดบรายไดของประชาชนโดยการพฒนาเมองใหเปนเมองนาอยและมศกยภาพในการรองรบการคาการลงทน ชวยลดแรงกดดนจากกระจกตวของการพฒนาทอยในกรงเทพฯ และภาคกลางซงเปนผลจากการพฒนาทผานมา และในขณะเดยวกนกเปนการชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนและท าใหเกดผลตอบแทนในเชงเศรษฐกจและสงคมของการลงทนในโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสทเปนโครงขายระหวางเมองทจะเปนระบบสมบรณขน เชนเดยวกบการยกระดบคณภาพและการสงเสรมการพฒนาพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออก ท าใหมโอกาสเปนเขตเศรษฐกจชนน าของอาเซยน สามารถเพมขดความสามารถ ในการแขงขนของประเทศไดด นอกจากนน การเปนสวนหนงของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเปนโอกาส ในการเปดพนทเศรษฐกจใหมบรเวณชายแดนเชอมโยงการคาการลงทนในภมภาคของไทยกบประเทศเพอนบาน

ดงนน แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงมงเนนการพฒนาและเรงด าเนนการในประเดนทาทาย ไดแก การสรางความเขมแขงของฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานการผลตและบรการใหมทสรางรายไดส าหรบประชาชนในภาค การพฒนาเมองใหเตบโตอยางมคณภาพ การพฒนาและฟนฟพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออกใหรองรบการขยายตวของภาคอตสาหกรรมแหงอนาคตอยางมสมดล และการบรหารจดการพนท เศรษฐกจชายแดนให เจรญเตบโตและแขงขนไดอยางยงยน รวมทงการเพมประสทธภาพกลไก การขบเคลอนการพฒนาภาคและเมองใหเกดผลอยางเปนรปธรรม

๑. วตถประสงค

๑.๑ เพอกระจายความเจรญและโอกาสทางเศรษฐกจไปสภมภาคอยางทวถงมากขน

๑.๒ เพอพฒนาเมองศนยกลางของจงหวดใหเปนเมองนาอยส าหรบคนทกกลม

๑.๓ เพอพฒนาและฟนฟพนทฐานเศรษฐกจหลกใหขยายตวอยางเปนมตรตอสงแวดลอม และ เพมคณภาพชวตของคนในชมชน

๑.๔ เพอพฒนาพนทเศรษฐกจใหมใหสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนและ การพฒนาในพนทอยางยงยน

๒. เปาหมายและตวชวด

เปาหมายท ๑ ลดชองวางรายไดระหวางภาคและมการกระจายรายไดทเปนธรรมมากขน

ตวชวด ๑.๑ ผลตภณฑภาคตอหวระหวางภาคลดลง

ตวชวด ๑.๒ สมประสทธการกระจายรายไดระดบภาคลดลง

๑๗๑

เปาหมายท ๒ เพมจ านวนเมองศนยกลางของจงหวดเปนเมองนาอยส าหรบคนทกกลมในสงคม

ตวชวด เมองศนยกลางของจงหวดทไดรบการพฒนาเปนเมองนาอยเพมขน

เปาหมายท ๓ พนท ฐานเศรษฐกจหลกมระบบการผลตท มประสทธภาพสงและเปนมตร ตอสงแวดลอม

ตวชวด ๓.๑ คาเฉลยสารอนทรยระเหยงายในพนทอตสาหกรรมหลกบรเวณมาบตาพดไมเกนเกณฑมาตรฐาน

ตวชวด ๓.๒ ขอรองเรยนของประชาชนเกยวกบผลกระทบจากการประกอบการในพนทลดลง

เปาหมายท ๔ เพมมลคาการลงทนในพนทเศรษฐกจใหมบรเวณชายแดน

ตวชวด ๔.๑ มลคาการลงทนในพนทเศรษฐกจพเศษชายแดนเพมขนรอยละ ๒๐

ตวชวด ๔.๒ สถานประกอบการทจดทะเบยนในพนทเศรษฐกจใหมเพมขน

๓. แนวทางการพฒนา

๓.๑ การพฒนาภาคเพอสรางโอกาสทางเศรษฐกจใหกระจายตวอยางทวถง

๓.๑.๑ ภาคเหนอ : พฒนาใหเปนฐานเศรษฐกจสรางสรรคมลคาสง

๑) พฒนาการทองเทยวใหมคณภาพและความยงยน มธรกจบรการตอเนองกบการทองเทยวบรการสขภาพและการศกษาทไดมาตรฐาน รวมทงผลตภณฑสรางสรรคทสรางมลคาเพมสง

(๑) พฒนากลมทองเทยวทมศกยภาพ ไดแก ๑.๑) กลมทองเทยวอารยธรรมลานนาและกลมชาตพนธ ในพนท ๘ จงหวดภาคเหนอตอนบน โดยน าความโดดเดนของอารยธรรมลานนาซงมเอกลกษณดานวฒนธรรมและภมปญญา พฒนาสสนคาและบรการการทองเท ยวเชงสรางสรรค ๑.๒) กลมทองเทยวมรดกโลก ในพนทจงหวดสโขทยและก าแพงเพชร โดยฟนฟและพฒนาแหลงทองเทยวมรดกโลก พฒนาเสนทางทองเทยวเชอมโยงระหวางอทยานประวตศาสตรสโขทย-ศรสชนาลย-ก าแพงเพชร และเชอมโยงกบแหลงทองเทยวในพนทใกลเคยง ๑.๓) กลมทองเทยวเชงธรรมชาต ในพนทจงหวดเชยงใหม เชยงราย แมฮองสอน นาน เพชรบรณ และอทยธาน โดยพฒนาแหลงทองเทยวใหมๆ ปรบปรงโครงสรางพนฐานและ สงอ านวยความสะดวกในการเดนทางเขาสแหลงทองเทยว

(๒) พฒนายกระดบการทองเทยวคณภาพกลมเปาหมายเฉพาะในพนทจงหวดเชยงใหม แมฮองสอน และนาน ไดแก การทองเทยวเพอการประชมและนทรรศการ การทองเทยว เชงกฬาและผจญภย การทองเทยวเชงสขภาพ การทองเทยวพ านกระยะยาว และการทองเทยวแบบพกผอน โดยสรางกจกรรมการทองเทยว และพฒนาส งอ านวยความสะดวกทสอดคลองตรงกบความตองการ ของนกทองเทยว ตลอดจนสงเสรมชองทางการตลาดโดยใชอนเทอรเนต

(๓) สนบสนนเชยงใหมใหเปนศนยกลางการผลตและธรกจดานอาหารและสนคาเพอสขภาพ บรการทางการแพทยและสขภาพ บรการการศกษานานาชาตรวมทงผลตภณฑสรางสรรค โดยเฉพาะกลมดจทล ซงเปนอตสาหกรรมและบรการเปาหมายทมศกยภาพสงของภาค โดยใหความส าคญกบการน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใช เพอเพมมลคาสนคาและบรการใหมความแตกตาง โดดเดน สามารถตอบสนองตอตลาดเปาหมายเฉพาะ

๑๗๒

๒) พฒนาประสทธภาพการผลตทางการเกษตร และสรางมลคาเพมภายใตแนวคดเกษตรปลอดภยและเกษตรอนทรย ควบคกบการพฒนาอตสาหกรรมเกษตรแปรรปใหมความหลากหลายสอดคลองกบความตองการของตลาด

(๑) พฒนาใหภาคเหนอตอนบนเปนฐานการผลตสนคาเกษตรอนทรย และภาคเหนอตอนลางเปนฐานการผลตสนคาเกษตรปลอดภยในรปแบบฟารมเกษตรอจฉรยะ โดยสงเสรมการลดใชสารเคมในภาคเกษตรเพอปรบระบบการผลตจากเกษตรเคมไปสการผลตตามแนวทางเกษตรปลอดภยและเกษตรอนทรย สนบสนนการน าเทคโนโลยสมยใหมทเปนมตรกบสงแวดลอมมาใชในกระบวนการผลต รวมถงสนบสนนการรวมกลมเกษตรกรในการวางแผนการผลตและการสรางเครอขายการตลาดใหมประสทธภาพ

(๒) ยกระดบอตสาหกรรมเกษตรแปรรป เพอสรางมลคาเพมใหกบสนคาเกษตรในพนททเปนแหลงผลตทส าคญ โดยสนบสนนใหเชยงใหม เชยงราย ล าปาง ล าพน เปนพนทหลกในการแปรรปพชผก ผลไมและสมนไพร ในขณะท พจตร ก าแพงเพชรและนครสวรรคเปนพนทหลกในการแปรรปขาว พชไร และพชพลงงาน โดยน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใชในการเพมประสทธภาพการผลตตลอดสายการผลต และสรางผลตภณฑใหมทตอบสนองความตองการของตลาดเฉพาะ อาท อาหารเสรมเพอสขภาพ

(๓) พฒนาพนทจงหวดนครสวรรค และก าแพงเพชร ใหเปนแหลงผลตพลงงานทดแทน โดยน าผลผลตและวสดเหลอใชทางการเกษตรจากพชและสตวมาพฒนาเปนพลงงานทดแทน เพอเพมมลคาผลผลตทางการเกษตรทเปนวตถดบและลดปญหาสงแวดลอม

๓) ฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหคนความอดมสมบรณสรางความสมดลแกระบบนเวศ เพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

(๑) ฟนฟและอนรกษปาไมซงเปนปาตนน าในพนท ๘ จงหวดภาคเหนอตอนบน โดยใหความส าคญกบการฟนฟปาตนน าทเสอมโทรมใหมความอดมสมบรณ เพอใหเปนแหลงด ดซบน าฝนและเพมปรมาณน าตนทนในแตละลมน า ควบคไปกบการปองกนแกไขปญหาการบกรกท าลายพนทปา และสงเสรมการปลกปาเพอเพมพนทปาตนน า

(๒) พฒนาการบรหารจดการน าอยางเปนระบบในลมน าหลกของภาค ไดแก ลมน าปง วง ยม และนาน โดยการพฒนาปรบปรงระบบสงน าใหเชอมโยงกบพนทการเกษตรอยางทวถง จดท าโครงการผนน า กอสรางอโมงคสงน าจากแหลงน าทมปรมาณน าเกนความตองการไปยงแหลงน าทมปรมาณน านอยกวาเพอเพมปรมาณน าตนทน กอสรางแหลงกกเกบน าใหเหมาะสมกบศกยภาพของพนท และพฒนาแหลงกกเกบน านอกเขตพนทชลประทานในลกษณะแกมลงใหกระจายตามพนทตางๆ ในพนทกลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง

(๓) แกไขปญหาหมอกควนในพนทภาคเหนอตอนบนและจงหวดตาก โดยสงเสรมการปรบเปลยนการท าเกษตรจากการปลกพชเชงเดยวไปสการปลกพชในระบบวนเกษตร จดระเบยบการเผาในพนทเกษตร ก าหนดชวงเวลาเผาใหมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสดดวยการ "ชงเผา" กอนชวงวกฤตหมอกควนของแตละพนท สงเสรมใหน าเศษวสดทางการเกษตรไปท าปยชวภาพหรอเชอเพลงอดแทง เพอใหไมมวสดทางการเกษตรเหลอเผาในทสด และสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวน ไดแก ภาครฐ ภาคเอกชน ประชาชน และองคกรปกครองสวนทองถนในการปองกนแกไขปญหาหมอกควน

๑๗๓

๔) พฒนาระบบการดแลผสงอายรองรบการเปลยนแปลงเขาสสงคมผสงอายของภาคเหนอทเรวกวาระดบประเทศ ๑๐ ป

(๑) สงเสรมการสรางรายไดและการมงานท าของผสงอาย เพอใหผสงอาย มรายไดและพฒนาศกยภาพของตวเองอยางตอเนอง โดยด าเนนการในรปของกลมอาชพและกลมวสาหกจชมชน

(๒) พฒนานวตกรรมการดแลผสงอายระยะยาว เพอรองรบการเพมขนของผสงอายทไมสามารถดแลตนเองได รวมทงแกปญหาการขาดแคลนผดแลผสงอาย

(๓) สรางความเขมแขงใหกบสถาบนครอบครวและชมชน เพอใหชมชน เขามามบทบาทในการจดสวสดการไดอยางยงยนและเปนโครงขายการคมครองของสงคมใหกบผสงอาย

๓.๑.๒ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ : พฒนาใหหลดพนจากความยากจนสเปาหมายการพงตนเอง

๑) เพมศกยภาพการผลตสนคาเกษตรไปสมาตรฐานเกษตรอนทรยและอาหารปลอดภย

(๑) พฒนาพนททงกลารองไห ในพนทจงหวดยโสธร สรนทร รอยเอด มหาสารคาม ศรสะเกษ ใหเปนแหลงผลตขาวหอมมะลคณภาพสง รวมทงพนททมศกยภาพอนๆ โดยปรบกระบวนการผลตใหอยภายใตมาตรฐานเกษตรปลอดภย พฒนาหวงโซเกษตรอนทรยใหครอบคลมทกขนตอนการผลต พรอมทงขยายพนทเกษตรอนทรย โดยสนบสนนใหมการพฒนาระบบทสมาชกกลมผผลตและชมชน มสวนรวมในการตรวจสอบกนเอง สนบสนนการวจยและพฒนานวตกรรมใหมๆ ใหตอบสนองตลาดสนคา เพอสขภาพและการสงออก จดตงกองทนเกษตรอนทรย สงเสรมตลาดสเขยวในชมชนและทองถน สงเสรมเกษตรกรและกลมเกษตรกรจ าหนายสนคาผานชองทางพาณชยอเลกทรอนกสทงภายในประเทศและตางประเทศ

(๒) สงเสรมการปรบเปลยนไปสสนคาเกษตรชนดใหมตามศกยภาพของพนทโดยสงเสรมการปลกพชผก ผลไม และไมดอก ในพนทจงหวดเลย หนองคาย บงกาฬ นครพนม ศรสะเกษ และอบลราชธาน รวมทงสงเสรมโคเนอคณภาพสงในพนทจงหวดสกลนคร มกดาหาร นครพนม และโคนมในพนทจงหวดนครราชสมาและอบลราชธาน

(๓) สนบสนนเกษตรกรและสถาบนเกษตรกรใหพงตนเองได น ารอง ในจงหวดอ านาจเจรญ กาฬสนธ และขอนแกน โดยสนบสนนการรวมกลมเกษตรกร และพฒนาเครอขายวสาหกจชมชนหรอสหกรณการเกษตรใหเขมแขง สงเสรมการออมและการเขาถงแหลงเงนทน พฒนาเกษตรกรรนใหมใหเปนมออาชพ โดยยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เกษตรทฤษฎใหม และโครงการ ๑ ไร ๑ แสน สงเสรมการเรยนรจากกลมเกษตรกรทประสบความส าเรจใหเปนตนแบบ รวมทงสงเสรมตลาดสนคาเกษตรในทองถนและตลาดอเลกทรอนกสอยางทวถง

๒) พฒนาอตสาหกรรมเกษตรแปรรปไปสผลตภณฑทมมลคาเพมสง

(๑) พฒนาใหนครราชสมาเปนศนยกลางอตสาหกรรมเกษตรแปรรปและอาหารแบบครบวงจร โดยสนบสนนและสงเสรมการวจยและพฒนาเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนภาคอตสาหกรรมอาหารของภาค สรางเครอขายระหวางภาคเอกชน สถาบนการศกษา และภาคราชการ เพอกอใหเกดการแลกเปลยนความร ขอมล เทคโนโลย นวตกรรมในการแปรรปสนคาเกษตรและอาหารใหเปนผลตภณฑส าเรจรปทมมลคาสงและตรงตามความตองการของตลาด

๑๗๔

(๒) ยกระดบมาตรฐานสนคากลมผาไหม ผาฝาย ผายอมคราม และสงเสรมพนททมศกยภาพใหกาวไปสการเปนศนยกลางแฟชนในระดบภมภาค อาท ขอนแกน นครราชสมา สรนทร และสกลนคร เปนตน โดยสงเสรมการพฒนาคณภาพสนคา การออกแบบ และตราสญลกษณ พฒนาเทคโนโลยและงานศกษาวจยสรางนวตกรรมเพมมลคา พรอมทงพฒนาและยกระดบผลตภณฑชมชนอนๆ โดยยกระดบผประกอบการและสรางความเชอมโยงระหวางวสาหกจชมชนและวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมกบภาคอตสาหกรรม และสงเสรมการจบคธรกจเพอสรางโอกาสทางธรกจ

(๓) สงเสรมอตสาหกรรมขนาดยอมผลตสนคาอปโภคบรโภค ในพนทเชอมโยงระเบยงเศรษฐกจจงหวดชยภม ขอนแกน กาฬสนธ รอยเอด มกดาหาร เพอการสงออกสประเทศเพอนบาน โดยเนนอตสาหกรรมสเขยวและการใชวตถดบในพนท

(๔) เพมศกยภาพการผลตพลงงานทดแทนในพนท กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลางและตอนลาง โดยใหความส าคญกบความสมดลระหวางพชอาหารและ พชพลงงาน โดยสงเสรมใหเกษตรกรปลกพชพลงงานในพนททเหมาะสม สงเสรมการผลตพลงงานทดแทนดวยเทคโนโลยทใชงานไดงายจากพลงงานแสงอาทตย พลงงานลม พลงงานชวภาพและชวมวล ทง ในภาค การผลต ชมชนและทองถนใหมากขน

๓) ยกระดบการทองเทยวเชงประเพณวฒนธรรม อารยธรรมขอม ยคกอนประวตศาสตร ธรรมชาต และกฬาสนานาชาต

(๑) สงเสรมการทองเทยวเชงประเพณวฒนธรรมในทกพนท ทองเทยวอารยธรรมขอมในพนทกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ทองเทยววฒนธรรมลมน าโขงและสขภาพ ในกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ทองเทยวยคกอนประวตศาสตร ในจงหวดอดรธาน ขอนแกน กาฬสนธ ทองเทยวเชงกฬาในพนทจงหวดบรรมย ศรสะเกษ นครราชสมา ทองเทยวธรรมชาตในจงหวดชยภม เลย นครราชสมา อบลราชธาน โดยเพมนวตกรรมการบรการทองเทยวทมความหลากหลายตอบสนองกลมเปาหมาย พฒนาแหลงทองเทยวใหไดมาตรฐาน สงเสรมกจกรรมการทองเทยวเพอใหสามารถทองเทยวไดทงป รวมทงพฒนาเสนทางการทองเทยวทเชอมโยงในลกษณะเครอขาย เพอกระจายนกทองเทยวจากเมองหลกไปสเมองรอง ชมชนและทองถน

(๒) พฒนาเสนทางเชอมโยงแหลงทองเทยวกบประเทศเพอนบาน อาท สเหลยมวฒนธรรมลานชาง เลย-อดรธาน-หนองบวล าภ-หนองคาย-สปป.ลาว โดยเรงพฒนาเสนทางการทองเทยวแบบเชอมโยงพนทและเชอมโยงกจกรรมการทองเทยวระหวางภาคเอกชนกบชมชนและทองถน ทงในประเทศและกบประเทศเพอนบานทสอดคลองกบความตองการของนกทองเทยว

๔) เพมประสทธภาพการบรหารจดการน าเพอการพฒนาทยงยน

(๑) พฒนาแหลงน าเดมและแหลงน าธรรมชาตเพอเพมประสทธภาพ การกกเกบ โดยการปรบปรงอางเกบน า หนองและฝายทมอยเดม และพฒนาแหลงน าธรรมชาตใหสามารถ เพมปรมาณการกกเกบ ในพนทกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง กลมภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง ๑ และตอนลาง ๒ ซงเปนพนททปลกพชเศรษฐกจทส าคญของภาค

(๒) พฒนาแหลงน าใหมในพนทลมน าเลย ช มล และสรางแหลงกกเกบ (แกมลง) อางเกบน า ฝาย และแหลงน าขนาดเลกในพนททเหมาะสมในพนทการเกษตร โดยจดหาพนท เพอพฒนาแหลงน า พฒนาระบบสงน าและการกระจายน าใหน าไปใชประโยชนในชวงฤดแลง รวมทงพฒนาแหลงน าใตดนตามความเหมาะสมของพนทโดยไมใหเกดผลกระทบจากดนเคม

๑๗๕

๕) ฟนฟทรพยากรปาไมใหคงความอดมสมบรณและรกษาความหลากหลายทางชวภาพในพนทตนน าของจงหวดเลย อดรธาน สกลนคร ชยภ ม นครราชสมา โดยก าหนดและ ท าเครองหมายแนวเขตพนทปาอนรกษและพนทปานอกเขตอนรกษใหชดเจน เนนใหประชาชนมสวนรวม ในการฟนฟ ปลกปา และปองกนการบกรก เพอรกษาพนทปาตนน าและปองกนการชะลางพงทลายของดน อนรกษพนทชมน า ตลอดจนสงเสรมปาชมชน เพอใหเกดการใชประโยชนจากปาไมอยางยงยน

๓.๑.๓ ภาคกลาง : พฒนาเปนฐานเศรษฐกจชนน า

๑) เพมขดความสามารถในการแขงขนของฐานอตสาหกรรมเดมและสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมแหงอนาคตใหเปนฐานรายไดใหม เพอยกระดบฐานเศรษฐกจอตสาหกรรมของภาคกลางใหเปนศนยอตสาหกรรมสเขยวชนน าในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

(๑) ยกระดบการพฒนากลมอตสาหกรรมในพนท จงหวดปทมธาน พระนครศรอยธยา ฉะเชงเทรา ปราจนบร ชลบร และระยองใหเปนกลมอตสาหกรรมส าหรบกจการทใชเทคโนโลยขนสงและอตสาหกรรมแหงอนาคต อาท กลมอตสาหกรรมยานยนตและชนสวน กลมอตสาหกรรมเครองใชไฟฟา อเลกทรอนกสและอปกรณโทรคมนาคม และกลมอตสาหกรรมปโตรเคมและเคมภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยปรบปรงมาตรการสนบสนนในดานตางๆ ไดแก การใหสทธประโยชน การพฒนาคนและเทคโนโลย การพฒนาโครงสรางพนฐาน การแกไขกฎระเบยบทเปนอปสรรค และการสนบสนนเ งนทน เพอผลกดนใหเกดการลงทนในพนทเปาหมาย

(๒) พฒนากาญจนบ ร - ราชบ ร – เพชรบ รตอนบนให เปนแหล งอตสาหกรรมแปรรปผลผลตทางการเกษตรและปศสตว และกลมอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหม เชอมโยงกบแหลงผลตในเมยนมา โดยเพมประสทธภาพระบบโลจสตกสเพอลดตนทนในการขนสงสนคา รวมทงยกระดบคณภาพสนคาอตสาหกรรมในพนทใหมความทนสมยและใหไดมาตรฐานสากลไปสตลาดอาเซยน

๒) พฒนาคณภาพและมาตรฐานการผลตอาหารและสนคาเกษตรใหมความทนสมยและเปนสากล เพอเสรมสรางความเขมแขงใหภาคกลางเปนฐานการผลตอาหารและสนคาเกษตรทมคณภาพ ปลอดภย และไดมาตรฐานโลก สนบสนนการเปนศนยกลางการผลตอาหารของประเทศ

(๑) รกษาและพฒนาประสทธภาพในการผลตอาหารของพนทจงหวดชยนาท สงหบร อางทอง พระนครศรอยธยา สพรรณบร ฉะเชงเทรา ราชบร และประจวบครขนธซงเปนแหลงผลตขาว พชผก มะพราว และประมงน าจดของประเทศ ใหสามารถเปนฐานสงออกอาหารรายใหญของโลก โดยเนนการผลตและการแปรรปทสรางมลคาเพม รวมถงการฟนฟพนทเพาะปลกมะพราว เพอการสงออกสนคาเกษตรคณภาพสงทสอดคลองกบความตองการของผบรโภคในตลาดเฉพาะและตลาดระดบบน

(๒) พฒนาธรกจการคาขายผลไมจงหวดระยองดานตะวนออก จนทบร ตราด นครนายก ปราจนบร และฉะเชงเทรา ใหเปนฐานการผลตและจ าหนายผลไมเพอการสงออก โดยปรบปรงประสทธภาพการผลตควบคไปกบการรกษาคณภาพสนคา ตงแตขนตอนการผลต การบรรจหบหอ การแปรรป และการจดจ าหนาย

๑๗๖

(๓) สงเสรมการเลยงปศสตว ไดแก โคนม โคเนอในจงหวดสระบรและราชบร และ สกร ไก และเปดในจงหวดราชบร นครปฐม ชลบร และฉะเชงเทรา ใหผลผลตมคณภาพและ ไดมาตรฐานความปลอดภย สอดคลองกบความตองการของผบรโภคทงในประเทศและตางประเทศ โดยสงเสรมใหเกษตรกรมความรความสามารถในการใชเทคโนโลยการผลตททนสมยและพนธทเหมาะสม รวมทงปรบปรงระบบการบรหารจดการตลาดใหมประสทธภาพ

(๔) พฒนาพนททมศกยภาพดานประมงและเพาะเลยงสตวน าบรเวณชายฝงรอบอาวไทย ไดแก ประจวบครขนธ เพชรบร สมทรสงคราม สมทรสาคร สมทรปราการ ชลบร ระยอง จนทบร และตราด ใหคงความอดมสมบรณของทรพยากรชายฝงทะเลอยางยงยนตอไป โดยเรงรด การอนรกษ ฟนฟ และการจดการใชประโยชนทรพยากรประมงและสงแวดลอมใหเปนระบบเหมาะสม ควบคไปกบการสงเสรมและพฒนาอาชพ เชน การสงเสรมการวจยและถายทอดเทคโนโลยการจดการและวธการเพาะเลยงสตวน าเพอเพมประสทธภาพการผลตและสรางมลคาเพม การสงเสรมและพฒนาการประมงพนบาน รวมทงการสงเสรมและพฒนาธรกจการประมง เปนตน

๓) ปรบปรงมาตรฐานสนคาและธรกจบรการดานการทองเทยวใหมคณภาพและภาพลกษณทไดมาตรฐานสากล เพอเพมศกยภาพของภาคกลางใหเปนศนยรวมการทองเทยวของเอเชย ทมชอเสยงและเปนทรจกในระดบนานาชาต

(๑) พฒนาแหลงทองเทยวชายทะเลนานาชาตในจงหวดชลบร เพชรบร และประจวบครขนธใหเปนฐานการกระจายรายไดและการสรางงาน โดยยกระดบคณภาพของธรกจบรการ ดานการทองเทยวใหไดมาตรฐานระดบนานาชาตและเปนทประทบใจของนกทองเทยว

(๒) ฟนฟและปรบปรงการพฒนาการทองเทยวในจงหวดนครนายก ฉะเชงเทรา ปราจนบร จนทบรและตราด ใหเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ เชงเกษตรเชงสขภาพ และ การทองเทยวโดยชมชน โดยฟนฟแหลงทองเทยวพรอมทงปรบปรงสงอ านวยความสะดวก กจกรรมการทองเทยว สนคาและบรการดานการทองเทยวใหไดมาตรฐานสากล

(๓) สนบสนนและสงเสรมการทองเทยวในจงหวดพระนครศรอยธยา อางทอง สงหบร ลพบร ชยนาท และกาญจนบรใหเปนศนยกลางการทองเทยวดานประวตศาสตร วฒนธรรม และเกษตร โดยปรบปรงและพฒนาแหลงทองเทยวและกจกรรมการทองเทยว ใหมคณคาและมลคาเพม มความหลากหลาย และเชอมโยงการทองเทยวในกลมจงหวดอยางยงยน

(๔) ฟนฟและอนรกษการทองเทยวในจงหวดปราจนบรและสระแกว ใหเปนแหลงทองเทยวอารยธรรมขอม โดยฟนฟบรณะโบราณสถานและสนทรพยทางวฒนธรรม รวมทงปรบปรงและอนรกษสงแวดลอมและควบคมการใชทดนอยางเหมาะสม เพอใหเกดการพฒนาอยางยงยนตอไป

๔) เพมประสทธภาพระบบบรหารจดการน า แกไขปญหาความขดแยงในการ ใชน าในภาคตะวนออก ระหวางภาคอตสาหกรรม เกษตรกรรม การทองเทยว และชมชน โดยปรบปรงและบ ารงรกษาแหลงน าเดม จดสรรน า และพฒนาแหลงน าเพมเตม รองรบความตองการใชน าทเพมขนจากการขยายตวของกจกรรมทางเศรษฐกจและชมชนไดอยางพอเพยงและมเสถยรภาพ รวมทงสงเสรมการท าแหลงเกบกกน าขนาดเลกกระจายในพนทการเกษตรของภาคกลางตอนบนเพอแกไขปญหาภยแลง

๑๗๗

๓.๑.๔ ภาคใต : พฒนาเปนฐานการสรางรายไดทหลากหลาย

๑) เสรมสรางความเขมแขงภาคการเกษตรใหเตบโตอยางเตมศกยภาพของ หวงโซคณคาเพอสรางรายไดใหกบพนทอยางตอเนองและยงยน

(๑) รกษาฐานการผลตยางพาราและปาลมน ามนในพนทภาคใตใหเกดความเขมแขงและยงยน โดยสงเสรมและสนบสนนใหมการใชเทคโนโลยการเพมผลตภาพการผลตยางพาราและปาลมน ามน รวมทงการวจยการแปรรปเพอสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑยางพาราและปาลมน ามน ตลอดจนสงเสรมใหเกษตรกรรายยอยปรบระบบการผลตใหสามารถพงพาตนเองได อาท เกษตรผสมผสาน เกษตรทฤษฎใหม เพอใหภาคใตเปนแหลงผลตผลตภณฑยางพาราและปาลมน ามนทส าคญของประเทศ สามารถยกระดบรายไดและลดความเสยงจากความผนผวนของราคายางพาราและปาลมน ามน

(๒) พฒนาและสงเสรมพชผลทเปนอตลกษณของภาคใต อาท มะพราว กลวยหอม มงคด ทเรยน ใหมคณภาพมาตรฐานเพอการสงออก โดยการปรบปรงเทคโนโลยระบบการผลต การเกบเกยว และการเกบรกษาผลผลตภายหลงการเกบเกยว รวมทงสนบสนนการวจยและพฒนานวตกรรมการผลตและการแปรรปผลผลตเพอสรางมลคาเพมใหเปนผลตภณฑอาหารเสรม เวชภณฑยาและเครองส าอางทไดมาตรฐานและเปนทยอมรบในตลาดโลก

(๓) พฒนาพนททมศกยภาพและความพรอมโครงสรางพนฐานการคมนาคมขนสงใหเปนฐานอตสาหกรรมแปรรปการเกษตร โดยพฒนาและสงเสรมการลงทนจดตงศนยกลางอตสาหกรรมแปรรปปาลมน ามนครบวงจรและศนยกลางการผลตไบโอดเซลในพนทจงหวดกระบและสราษฎรธาน รวมทงศนยกลางอตสาหกรรมแปรรปยางพาราครบวงจรในรปแบบเมองยางในพนทจงหวดสงขลา

(๔) ยกระดบอตสาหกรรมการเพาะเลยงกงและสตวน าชายฝงในพนทจงหวด สราษฎรธาน นครศรธรรมราช สงขลา และปตตานใหเปนมตรกบสงแวดลอม เพอใหภาคใตเปนแหลงผลตภณฑอาหารทะเลทไดมาตรฐานสากล โดยสนบสนนและสงเสรมใหมการพฒนาระบบมาตรฐานการจดการฟารม รวมถงกระบวนการผลตเพอเพมประสทธภาพ มสขอนามยทไดมาตรฐานและเปนไปตามกฎและกตกาสากล การพฒนาระบบตลาด รวมทงสงเสรมการแปรรปผลตภณฑอาหารทะเลเพอสรางมลคาเพมทางการตลาดและเปนแหลงสรางรายไดใหกบพนทอยางยงยน

(๕) สนบสนนและสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมผลตโคเนอศรวชยในกลมจงหวดภาคใตฝงอาวไทย (ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช และพทลง) ใหเปนฐานการผลตโคเนอทมเนอคณภาพสงและไดมาตรฐาน โดยการพฒนาปรบปรงพนธ การขยายการเพาะเลยง การก าหนดมาตรฐานและพฒนาคณภาพผลตภณฑ เพอรองรบตลาดแหลงทองเทยวของภาคและใหเปนสนคาสงออกส าคญของพนท

๒) ยกระดบรายไดจากการทองเทยวใหเตบโตอยางตอเนอง และกระจายรายไดจากการทองเทยวสพนทเชอมโยงรวมทงชมชนและทองถนอยางทวถง

(๑) สนบสนนใหจงหวดภเกต พงงา กระบ และอ าเภอเกาะสมย จงหวด สราษฎรธาน เปนแหลงสรางรายไดจากการทองเทยวทเพมสงขนอยางตอเนอง ทค านงถงขดความสามารถในการรองรบไดของพนท โดยสงเสรมและสนบสนนใหทกภาคสวนทเกยวของสรางคณคาหวงโซธรกจบรการทองเทยวเพอใหเกดการทองเทยวโดยเนนคณภาพและมตรกบสงแวดลอม รวมทงพฒนาธรกจทองเทยวทางทะเลดวยเรอส าราญในพนทจงหวดกระบและอ าเภอเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน ควบคกบการพฒนาระบบ

๑๗๘

บรการพนฐานและสงอ านวยความสะดวกทมคณภาพอยางเพยงพอ รวมถงมระบบรกษาความปลอดภยไดมาตรฐานสากล เพอใหสามารถรองรบนกทองเทยวกลมใหม และท าใหภาคใตเปนเปาหมายการเดนทางของกลมนกทองเทยวทเดนทางโดยเรอส าราญ

(๒) สงเสรมและพฒนาการเชอมโยงการทองเทยวระหวางแหลงทองเทยวระดบนานาชาตในพนทภาคใตฝงอนดามนและอาวไทย และแหลงทองเทยวบนบกบรเวณพนทตอนในทมศกยภาพสงแหงใหมในจงหวดภาคใตฝงอาวไทย โดยสนบสนนการพฒนาแหลงทองเทยวบนบกในบรเวณพนทตอนในทมศกยภาพสงแหงใหมในจงหวดภาคใตฝงอาวไทย อาท อางเกบน าเขอนรชชประภา จงหวด สราษฎรธาน อทยานแหงชาตเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช รวมทงแหลงทองเทยวชมชนทมศกยภาพอนๆ เพอใหเปนเสนทางโครงขายการทองเทยว และกลมพนทแหลงทองเทยว เชอมโยงกบแหลงทองเทยวเดมทมชอเสยงในจงหวดภเกต พงงา กระบ และเกาะสมย เกาะพะงน เกาะเตา ในจงหวดสราษฎรธาน และแหลงทองเทยวทะเลชมพร ชายทะเลสชลและขนอม จงหวดนครศรธรรมราช

(๓) สงเสร มและพ ฒนาการท องเท ยวช มชนในพ นท จ งหวดช มพร สราษฎรธาน พทลง ระนอง ตรง และสตล โดยสนบสนนใหเกดการพฒนารปแบบการทองเทยวชมชนทหลากหลายและสอดคลองกบศกยภาพของพนทโดยชมชนมสวนรวมในการจดการทองเทยวชมชนอยางเขมแขง รวมทงสรางเครอขายใหทองเทยวชมชนเชอมโยงกบผประกอบการทองเทยวรายใหญเพอเปนแหลงสรางอาชพใหมและกระจายรายไดสทองถนและชมชน

(๔) พฒนาเมองทองเทยวทมศกยภาพเพอสรางมลคาเพมใหกบภาค โดยยกระดบจงหวดระนองใหเปนเมองทองเทยวเชงสขภาพและสปาจงหวดชมพรเปนเมองทองเทยวเชงเกษตร และจงหวดนครศรธรรมราชเปนเมองมรดกโลกและแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตรอารยธรรมศรวชย โดยการปรบปรงและพฒนาแหลงทองเทยวโครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวกดานการทองเทยว การพฒนาธรกจและบรการดานการทองเทยวใหเกดความหลากหลายและมมาตรฐานระดบสากล รวมท งการสงเสรมและพฒนาดานการตลาดและการบรหารจดการใหมประสทธภาพ เพอดงดดและสรางความประทบใจใหแกนกทองเทยวทงไทยและตางประเทศ และสามารถพฒนาเปนฐานเศรษฐกจทสรางรายไดและกระจายรายไดใหกบทองถนและชมชนไดอยางยงยน

๓) พฒนาเศรษฐกจจงหวดชายแดนภาคใตใหเปนพนทเศรษฐกจเฉพาะ โดย น ารองใน ๓ อ าเภอ ไดแก เบตง หนองจก และสไหง-โกลก ใหเกดผลเปนรปธรรมแลวจงขยายผลไปพนทใกลเคยง ดวยการใหสทธประโยชนดานภาษและไมใชภาษในระดบทสงกวาพนทอน เพมประสทธภาพของการอ านวยความสะดวก การอนมตอนญาตในพนทใหไดมาตรฐานสากล พฒนาโครงสรางพนฐานเชอมโยงภายในพนทและกบประเทศมาเลเซย พฒนาเมองใหพรอมรองรบกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมทจะขยายตวขน สรางความรวมมอในลกษณะประชารฐ ควบคกบการจดท าแผนปฏบตด านความมนคงและความปลอดภย ในชวตและทรพยสน เพอสรางความเชอมนใหกบนกลงทนภายนอกทงในประเทศและตางประเทศ

๔) วางระบบปองกนและแกไขปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเพอรกษาสมดลของระบบนเวศใหเกดความยงยนในพนททเปนแหลงตนน าของภาค ไดแก จงหวดสราษฎรธาน นครศรธรรมราช ตรง พทลง สงขลา สตล ยะลา และนราธวาส และพนทไดรบผลกระทบจากการกดเซาะชายฝงจงหวดนครศรธรรมราชและสงขลา โดยการสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของ ทกภาคสวนในการบรหารจดการพนทปาตนน า การใชระบบสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพในการบรหารจดการ การสรางจตส านกในการอนรกษและการฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางจรงจง การบงคบใชกฎหมายดานสงแวดลอมและผงเมองอยางเครงครด โดยเฉพาะการควบคมกจกรรมบรเวณชายฝงทะเลเพอลดการเปลยนแปลงสภาพพนททจะสงผลกระทบตอการกดเซาะชายฝงในระยะยาว

๑๗๙

๓.๒ การพฒนาเมอง

๓.๒.๑ แนวทางการพฒนาหลก

พฒนาเมองศนยกลางของจงหวดใหเปนเมองนาอยส าหรบคนทกกลมในสงคม โดยมความปลอดภย สงแวดลอมด เศรษฐกจด เดนทางสะดวก ระบบสาธารณปโภค สาธารณปการมคณภาพและทวถง และเนนความสอดคลองกบอตลกษณ ความหลากหลาย และศกยภาพของเมอง บนพนฐานการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม

๑) พฒนาสภาพแวดลอมเมองศนยกลางของจงหวดใหเปนเมองนาอย เพอการใชงานของคนทกกลมในสงคมอยางเทาเทยม เออตอการขยายตวทางเศรษฐกจและสงคมอยางมสมดล จดระบบสาธารณปโภคสาธารณปการทมคณภาพและเพยงพอตอความตองการของประชาชนและกจกรรมเศรษฐกจในเมอง จดระบบบรการสงคมทไดมาตรฐานรวมทงทอยอาศยของผมรายไดนอย ใหความส าคญ ตอการผงเมอง การเพมพนทสเขยว และการดแลความปลอดภยของประชาชนทงจากอบตภย อาชญากรรม และการจราจร

๒) สงเสรมการจดการสงแวดลอมเมองอยางมบรณาการภายใตการมสวนรวมของ สวนกลาง สวนทองถน ภาคประชาสงคม และภาคเอกชน ใชแนวทางการจดการขยะมลฝอยอยางครบวงจร ปรบปรงการรวบรวมขยะ การคดแยก การน ากลบมาใชประโยชน และจดตงสถานทจดการขยะมลฝอยรวมกนระหวางชมชน ตลอดจนรณรงคการใชน าอยางประหยดเพอชวยลดมลพษทางน า และเพมประสทธภาพการใชพลงงานในเขตเมอง

๓) พฒนาระบบขนสงสาธารณะในเขตเมอง เพอบรรเทาปญหาจราจรและใหประชาชนเขาถงบรการระบบขนสงสาธารณะซงมตนทนต าและเปนมตรกบสงแวดลอม โดยใหความส าคญ ตอระบบรถประจ าทาง ระบบทางจกรยาน ทางเทา และการพฒนาสถานขนสงสาธารณะในเขตเมอง ภายใตหลกการสงเสรมความสะดวกปลอดภยในการเดนทางของคนทกชวงวยและผพการ รวมทงสงเสรมความเชอมโยงระหวางเมองและชนบท

๔) รกษาอตลกษณของเมองและสรางคณคาของทรพยากรเพอกระจายรายได ใหคนในทองถน โดยใหความส าคญตอการอนรกษ สบสานประเพณ วฒนธรรม สถาปตยกรรมพนบาน และเมองเกา ตลอดจนใชเศรษฐกจดจทลตอยอดการพฒนาเมอง ควบคกบการสงเสรมการเรยนรของชมชน และ การสราง “แบรนด” หรอเอกลกษณของเมอง เพอสนบสนนการพฒนาเมองอยางมคณคาทงทางดานเศรษฐกจและสงคม

๕) เพมประสทธภาพการบรหารจดการเมอง โดยรวมองคกรปกครองสวนทองถนในเขตเมองใหมขนาดทเหมาะสม เสรมสรางขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถนและความรวมมอระหวางกน เพอใหบรหารจดการเมองไดอยางมประสทธภาพ รวมทงใหประชาชนในพนทมสวนรวม ในการวางแผน การพฒนาเมอง การจดท าผงเมองและการบงคบใช อกทงเพมบทบาทของหนวยงานสวนกลางในการสนบสนนการพฒนาเมองทงดานเทคนคและการจดสรรงบประมาณ รวมถงเปดโอกาสใหภาคเอกชน เขามสวนรวมในการพฒนาในรปแบบการรวมลงทนระหวางรฐและเอกชน (Public Private Partnership: PPP) และน าขอมลสารสนเทศมาใชในการวางแผนพฒนาเมอง

๑๘๐

๓.๒.๒ แนวทางการพฒนาเมองส าคญ

๑) สงเสรมกรงเทพฯ ใหเปนเมองศนยกลางการตดตอธรกจระหวางประเทศ รวมทงเปนศนยกลางการศกษา การบรการดานการแพทยและสขภาพระดบนานาชาต ทพรอมดวย สงอ านวยความสะดวกเทคโนโลยในการสอสารและระบบคมนาคมมาตรฐานสง โดยปรบปรงและจดใหมศนยการขนสงในเขตเมอง อาท บางซอ จดระเบยบการใชประโยชนทดน จดเตรยมระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ บรการทางสงคมและทอยอาศย ใหสอดคลองกบความตองการของประชากรเมองทเพมขน รวมทงแกไขปญหาจราจร ขยะ น าเสย น าทวม และมลภาวะทางอากาศ ตลอดจนการจดทศนยภาพของเมองใหสวยงาม มพนทสเขยวและสวนสาธารณะ

๒) พฒนาเมองปรมณฑล (สมทรปราการ นนทบร ปทมธาน นครปฐม และสมทรสาคร) ใหเปนเมองศนยกลางการบรการธรกจและการพาณชยศนยกลางการขนสงและโลจสตกส ศนยบรการดานสขภาพและการศกษาและเมองทอยอาศย โดยประสานการวางระบบโครงขายโครงสรางพนฐาน ระบบขนสงมวลชนสาธารณะ และบรการทางสงคม กบมาตรการทางผงเมอง ในการชน าให การขยายตวของเมองเปนไปอยางมแบบแผนและเหมาะสม รวมทงการจดการสงแวดลอมเมองใหเออตอการอยอาศย การเดนทางและการขนสงโดยสะดวกและปลอดภย โดยเฉพาะการปองกนน าทวม-น าเสย พรอมทงการจดใหมพนทสเขยวเพอเปนปอดและสถานทพกผอนหยอนใจของชมชนเพมขน รองรบการขยายตวทางเศรษฐกจและกจกรรมตางๆทงการทองเทยว อตสาหกรรม ธรกจการคา การคมนาคมขนสง และการเพมขนของประชากรเมอง

๓) พฒนาเมองเชยงใหมและเมองพษณโลกใหเปนศนยกลางการคา การบรการ ธรกจสขภาพ การศกษา และธรกจดานดจ ทล โดยการปรบปรงโครงขายเสนทางคมนาคมทงสายหลก สายรอง การพฒนาระบบขนสงสาธารณะและการขนสงหลายรปแบบเพอการเชอมโยงระหวางเมองและพนทโดยรอบ รวมถงการพฒนาเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมประสทธภาพสงเพอรองรบ “สงคมดจทล” และการพฒนาระบบบรหารจดการสงแวดลอมเมองอยางมประสทธภาพเพอการพฒนาเมองอยางยงยน

๔) พฒนาเมองขอนแกนและเมองนครราชสมาใหเปนเมองศนยกลาง การคา การลงทนการบรการสขภาพและศนยกลางการศกษา โดยพฒนาและปรบปรงโครงสรางพนฐานเชอมโยงกบระบบโครงสรางพนฐานหลกทเชอมโยงระหวางภาค สงเสรมระบบขนสงสาธารณะในเมองใหเชอมโยงระหวางเมองและระบบขนสงอนๆ และรกษาความสมดลของระบบนเวศ

๕) พฒนาเมองภ เกตและเมองหาดใหญ ให เปน เมองน าอยและเออตอ การขยายตวทางเศรษฐกจ รวมทงการเปลยนแปลงของสงคมและสงแวดลอม โดยการสนบสนนใหม การพฒนาระบบขนสงสาธารณะ โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารททนสมย รวมทงการพฒนาทอยอาศยทเพยงพอ ตลอดจนมระบบบรหารจดการขยะทเหมาะสม

๖) พฒนาพนทรอบสถานขนสงระบบรางในเมองทมศกยภาพทส าคญ อาท เมองอยธยา เมองนครสวรรค เมองขอนแกน และเมองทงสง และบรเวณเมองชายแดนทมศกยภาพ รวมทงบรเวณใกลพนทเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน อาท เมองเบตง เมองสะเดา เมองพน ารอน เมองอรญประเทศ เมองนครพนม เมองหนองคาย เมองเชยงของ โดยสนบสนนใหมการจดท าโครงการน ารองทใชแนวทางการจดรปทดน การผงเมองควบคกบการพฒนาเมองแบบประหยดพลงงาน

๑๘๑

๓.๓ การพฒนาพนทเศรษฐกจ

๓.๓.๑ พนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออก

พฒนาฟนฟพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออกใหเปนฐานการผลตอตสาหกรรมหลกของประเทศทขยายตวอยางมสมดล มประสทธภาพ สอดคลองกบศกยภาพของพนท บนพนฐานการมสวนรวมและไดรบการยอมรบจากชมชน มโครงสรางพนฐานดานการขนสง ระบบสาธารณปโภคสาธารณปการ บรการสงคม และการจดการสงแวดลอมทมคณภาพและทวถง สามารถสนบสนนการด ารงชวตและการประกอบอาชพของประชาชน ควบคกบการพฒนาภาคการผลตตางๆ ไดอยางเกอกลและยงยน

แนวทางการพฒนา

๑) เรงรดการแกปญหามลพษและสงแวดลอมในพนทเศรษฐกจหลกใหเกดผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม โดยเฉพาะการก ากบดแลตรวจสอบโรงงานอตสาหกรรมใหด าเนนการตามระเบยบ กฎหมาย และมาตรฐานส งแวดลอมอยางเขมงวดและตอเนอง สงเสรมใหภาคประชาชนสถาบนการศกษาและองคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวมในการตดตามตรวจสอบเฝาระวงคณภาพสงแวดลอม พฒนาและเชอมโยงระบบขอมลและระบบตดตามเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมใหมประสทธภาพและโปรงใส เพอสรางความเชอมนใหกบประชาชนและลดความขดแยงระหวางอตสาหกรรมและชมชน

๒) สนบสน นการพฒ นาอตสาหกรรมท ใช เทคโน โลยข น ส ง เป น มตร ตอสงแวดลอม และสอดคลองกบศกยภาพของพนท โดยการสนบสนนอตสาหกรรมใหปรบเปลยนกระบวนการผลตและสงเสรมอตสาหกรรมอนาคตทใชเทคโนโลยทนสมย เพอลดผลกระทบตอสงแวดลอม และชมชน ลดการปลอยมลพษจากแหลงก าเนด ลดการรวซมของสารอนทรยระเหยงาย โดยเฉพาะในพนทมาบตาพด และใชพลงงานอยางมประสทธภาพ รวมทงสงเสรมใหขยายพนทอตสาหกรรมในรปแบบนคมอตสาหกรรมเพอควบคมผลกระทบสงแวดลอม สนบสนนการพฒนากลมอตสาหกรรมทมกระบวนการผลตเชอมโยงกนเพอลดของเสยใหเหลอนอยทสด ดวยมาตรการสงเสรมการลงทนใหม การอ านวยความสะดวก ของภาครฐท มประสทธภาพ การจดการผงเมองและการบ งคบ ใช การจดต งกองทนใน พนท ของภาคอตสาหกรรมรวมกบชมชนในทองถน ตลอดจนเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนและสวนทองถนเพอสรางสมดลของการพฒนา

๓) เพมศกยภาพการทองเทยวทางทะเลเชอมโยงอาวไทยฝงตะวนออกและตะวนตก เพอเพมโอกาสใหนกทองเทยวคณภาพมจ านวนมากขน โดยพฒนาทาเรอเฟอรรและทาเรอส าราญ ททนสมยไดมาตรฐานสากล มความปลอดภยในการเดนทางและขนสงสนคาและเชอมตอกบระบบรถไฟ ระบบขนสงทางบกและทางอากาศ

๔) พฒนาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมทไดมาตรฐาน เพอยกระดบคณภาพชวตประชาชน และรองรบการพฒนาระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก ขยาย ขดความสามารถของโครงสรางพนฐานดานการขนสงทกรปแบบ ใหบรณาการและเชอมโยงกนทงระบบ ไดแก ทาอากาศยานทง ๓ แหง คอสวรรณภม ดอนเมองและอตะเภา เชอมโยงการคมนาคมขนสงทงทางบก ทางราง ทางเรอและอากาศ เพอสนบสนนการด าเนนกจกรรมในพนททเพมขนและเชอมโยงสพนทโดยรอบและตลาดโลก พฒนาระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ โครงขายน า (น าดบ น าประปา) ระบบไฟฟา เทคโนโลยสารสนเทศ การจดการสงแวดลอมโดยเฉพาะขยะ น าเสย และปรบปรงคณภาพการศกษาดานอาชวศกษา วศวกรรมและเทคโนโลย เพอผลตบคลากรเฉพาะทางใหสอดคลองกบความตองการของกจกรรมเศรษฐกจ ในพนทอยางเหมาะสม และยกระดบบรการสาธารณสขทงในเชงปรมาณและคณภาพ

๑๘๒

๕) กระจายผลประโยชนจากการพฒนาใหแกประชาชนในพนท โดยสงเสรม การเชอมโยงภาคเศรษฐกจหลกกบเศรษฐกจชมชนในทกภาคการผลตทงในภาคอตสาหกรรม บรการ และ การทองเทยว วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม วสาหกจชมชน และธรกจเพอสงคม

๓.๓.๒ พนทเศรษฐกจพเศษชายแดน

พฒนาพนทเศรษฐกจใหมบรเวณชายแดนเปนประตเศรษฐกจเชอมโยงกบประเทศ เพอนบานใหเจรญเตบโตอยางยงยนและเกดผลทเปนรปธรรม ในพนทเปาหมายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษชายแดน ๑๐ พนท ไดแก ตาก สระแกว สงขลา หนองคาย นครพนม มกดาหาร ตราด กาญจนบร เชยงราย และนราธวาส

แนวทางการพฒนา

๑) สงเสรมและอ านวยความสะดวกการลงทนในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษชายแดน โดยใหสทธประโยชนทงดานภาษและมใชภาษในระดบเหมาะสมเพอจงใจใหเกดการลงทนจากทง นกลงทนไทยและตางประเทศ เพมประสทธภาพการใหบรการของศนยบรการเบดเสรจ โดยเฉพาะการใหมอ านาจในการอนมต อนญาตแบบเบดเสรจในพนท ก าหนดการใชประโยชนพนทเพอรองรบกจกรรมเปาหมายและกจกรรมทเกยวของ พฒนาโครงสรางพนฐานสนบสนนการลงทน และพฒนาดานเพอเพมประสทธภาพของการอ านวยความสะดวกในการผานแดน รวมทงพฒนาเมองชายแดนใหสามารถรองรบการพฒนาพนทเศรษฐกจและการขยายตวของเมอง

๒) สนบสนนและยกระดบการพฒนากจกรรมทางเศรษฐกจท เปนมตรกบสงแวดลอมและสอดคลองกบศกยภาพของพนท โดยพฒนากจกรรมดานการผลต การคา โลจสตกส การบรการ และการทองเทยวใหสอดรบกบความไดเปรยบของแตละพนททงในดานทตง ทรพยากร อตลกษณและวฒนธรรม และโอกาสจากประเทศเพอนบาน ควบคกบการพฒนาฝมอแรงงาน และการใชเทคโนโลยระดบสงรวมกบการวจยและพฒนาเพอตอยอด และยกระดบมาตรฐานการผลตและการบรการ

๓) สงเสรมใหภาคประชาชนและภาคการพฒนาทเกยวของเขามามสวนรวมและไดรบประโยชนจากการพฒนา โดยเนนการเสรมสรางขดความสามารถของวสาหกจชมชนและผประกอบการในพนท พฒนาทรพยากรมนษยและชมชนใหสามารถใชประโยชนจากการพฒนา สงเสรมการมสวนรวมของ ภาคประชาสงคม ภาคเอกชน และภาครฐทงสวนกลางและสวนทองถนในกระบวนการพฒนา รวมทงพฒนาโครงสรางพนฐานดานสงคมเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชนและรองรบการเตบโตของพนท

๔) บรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในพนทเศรษฐกจพเศษชายแดนภายใตกระบวนการมสวนรวม โดยใหความส าคญกบการอนรกษและพนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ การแกปญหาขยะมลฝอยโดย “การลดใช ใชซ า และแปรรปน ากลบมาใชใหม” รวมทงการจดตงศนยจดการขยะมลฝอยรวมกนระหวางชมชน และการจดการน าเสย ตลอดจนการก าหนดมาตรการควบคมผลกระทบจากการด าเนนกจกรรมในพนทเศรษฐกจพเศษชายแดนทอาจมตอพนทรอบนอก

๑๘๓

๕) บรหารจดการดานสาธารณสข แรงงาน และความมนคง โดยพฒนาระบบสาธารณสขชายแดนเพอใหประชากรมสขภาพดถวนหนา มระบบรกษาโรค ระบบสงตอ ระบบสงเสรมสขภาพ เฝาระวง ปองกน ควบคมโรค ทมประสทธภาพ เชอมโยงระบบจางงานแรงงานตางดาว-การประกนสขภาพ-การเขาเมอง เปนภารกจรวมภายใตศนยบรการเบดเสรจดานแรงงาน จดระบบบตรผานแดนหรอบตรประจ าตวของแรงงานตางดาวในแบบอเลกทรอนกส โดยใหมรปและลายพมพนวมอเพอสะดวกตอการเชอมโยงและตรวจสอบขอมลบคคลกบระบบในสวนกลาง จดมาตรการและระบบสอสารเพอดแลความมนคงและรกษาความปลอดภยของพนท

๔. แผนรองรบ ๔.๑ การพฒนาภาคและเมองมแผนรองรบการด าเนนงานทส าคญ คอ แผนพฒนาจงหวดและ

แผนพฒนากลมจงหวด

๔.๒ การพฒนาพนทฐานเศรษฐกจหลกมแผนรองรบการด าเนนงาน อาท ๑) แผนพฒนาโครงสรางพนฐานการขนสงในพนทบรเวณชายฝงทะเลภาคตะวนออก และ ๒) แผนปฏบตการเพอลดและขจดมลพษในเขตควบคมมลพษ จ.ระยอง พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔

๔.๓ การพฒนาเขตพฒนาเศรษฐกจพ เศษชายแดน มแผนรองรบการด าเนนงาน ไดแก ๑) แผนบรณาการงบประมาณเรองเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ๒) แผนพฒนาโครงสรางพนฐานและดานศลกากร ๓) แผนพฒนานคมอตสาหกรรม ๔) แผนบรหารจดการแรงงาน และ ๕) แผนบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

๕. แผนงานและโครงการส าคญ ภาคเหนอ

๕.๑ โครงการพฒนากลมทองเทยวอารยธรรมลานนาสการทองเทยวเชงสรางสรรค

๕.๑.๑ สาระส าคญ ยกระดบกจกรรมการทองเทยวของกลมทองเทยวอารยธรรมลานนา ใหมอตลกษณและความยงยน รวมทงการพฒนาเพอเพมมลคาผลตภณฑและบรการการทองเทยวโดยใช อตลกษณและภมปญญาลานนาสสนคาและบรการทองเทยวเชงสรางสรรค

๕.๑.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา และส านกงานการทองเทยวแหงประเทศไทย (ภาคเหนอ) และส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวด

๔.๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๒ โครงการสงเสรมเกษตรปลอดภยภาคเหนอตอนลาง

๕.๒.๑ สาระส าคญ พฒนาระบบการผลตสนคาเกษตรทมคณภาพ ปลอดภยและไดมาตรฐานของภาคเหนอตอนลางเพอสรางมลคาเพมใหกบสนคาเกษตรและเพมรายไดใหกบเกษตรกร

๕.๒.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมสงเสรมการเกษตร กรมพฒนาทดน และส านกงานเกษตรจงหวด

๕.๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๘๔

๕.๓ โครงการบรหารจดการวสดเหลอใชทางการเกษตรเพอปองกนปญหาหมอกควนในภาคเหนอ

๕.๓.๑ สาระส าคญ พฒนาระบบบรหารจดการวสดเหลอใชทางการเกษตรเพอปองกนปญหาหมอกควนในภาคเหนอทมประสทธภาพ ซงเกษตรกรสามารถน าไปปฏบตและเพมรายไดใหกบเกษตรกร

๕.๓.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ

๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

๕.๔ โครงการขบเคลอนเกษตรอนทรยและพฒนานวตกรรมการแปรรปสนคาเกษตรในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

๕.๔.๑ สาระส าคญ พฒนาหวงโซเกษตรอนทรย ยกระดบการตรวจรบรองเกษตรอนทรยไทยใหเทาเทยมและเปนทยอมรบของตลาดตางประเทศ สนบสนนการวจยและพฒนานวตกรรมใหมๆ ใหตอบสนองตลาดสนคาเพอสขภาพและการสงออก

๕.๔.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมสงเสรมการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณการเกษตร กรมสงเสรมอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม

๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๕ โครงการบรหารจดการน าแบบบรณาการเพอการพฒนาทยงยนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

๕.๕.๑ สาระส าคญ เพมปรมาณการกกเกบในแหลงน าเดมและแหลงน าธรรมชาต พฒนาแหลงน าใหมในพนทลมน าเลย ช มล สรางแหลงกกเกบ (แกมลง) ขนาดเลกในพนทท เหมาะสม ฟนฟทรพยากรปาไมใหคงความอดมสมบรณ เนนการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารจดการทรพยากร ในพนทของตนเอง

๕.๕.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมชลประทาน กรมทรพยากรน า กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม

๔.๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

ภาคกลาง

๕.๖ โครงการยกระดบกจกรรมและบรการดานการทองเทยวชายทะเลนานาชาตภาคกลาง

๕.๖.๑ สาระส าคญ ฟนฟแหลงทองเทยว พรอมทงปรบปรงสงอ านวยความสะดวก กจกรรมการทองเทยว สนคาและบรการดานการทองเทยว ใหเพยงพอและไดมาตรฐานในระดบนานาชาต

๕.๖.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา และการทองเทยวแหงประเทศไทย

๕.๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๘๕

๕.๗ โครงการยกระดบคณภาพกระบวนการผลตและการแปรรปสนคาเกษตรใหไดมาตรฐาน และปลอดภย

๕.๗.๑ สาระส าคญ พฒนาระบบการผลตสนคาเกษตรทมคณภาพ ปลอดภย และไดมาตรฐาน สนบสนนการวจยและพฒนาการใชเทคโนโลยการผลตททนสมยและพนธทเหมาะสม ตลอดจนการแปรรปใหมความหลากหลาย เพอใหสอดคลองกบความตองการของผบรโภคทงในประเทศและตางประเทศ รวมทงปรบปรงระบบการบรหารจดการตลาดใหมประสทธภาพ

๕.๗.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมสงเสรมการเกษตร กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ กรมสงเสรมอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม

๕.๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๘ โครงการปองกนและแกไขปญหาการกดเซาะชายฝงทะเลภาคกลางแบบมสวนรวม

๕.๘.๑ สาระส าคญ สรางความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน และองคกรปกครองสวนทองถน ในการบรหารจดการเพอปองกนและแกไขปญหาการกดเซาะชายฝง รวมทง การฟนฟทรพยากรชายฝงทะเลอยางยงยน

๕.๘.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวง มหาดไทย และองคกรปกครองสวนทองถน

๕.๘.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

ภาคใต

๕.๙ โครงการพฒนาและสงเสรมการผลตผลตภณฑยางพาราภาคใต

๕.๙.๑ สาระส าคญ พฒนาและสงเสรมการผลตผลตภณฑยางพาราใหมรปแบบ ทหลากหลาย มมลคาเพมสง และตรงกบความตองการของตลาด เพอสรางรายไดใหกบเกษตรกรและผประกอบการในอตสาหกรรมแปรรปยางพาราอยางยงยน

๕.๙.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย สถาบนการศกษา และสถาบนพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

๕.๙.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๐ โครงการเพมผลผลตปาลมน ามนและพนเกษตรในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

๕.๑๐.๑ สาระส าคญ พฒนาและสงเสรมการการขยายพนทปลก ตลอดจนใหความรดานเทคโนโลยการผลตใหกบเกษตรกร เพอพฒนาประสทธภาพและคณภาพผลผลตปาลมน ามนและพชเกษตร เพอเปนวตถดบ สามารถตอบสนองความตองการการลงทนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

๕.๑๐.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ และกระทรวงมหาดไทย

๕.๑๐.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๘๖

๕.๑๑ โครงการพฒนาอตสาหกรรมผลตโคเนอศรวชยภาคใตฝงอาวไทย

๕.๑๑.๑ สาระส าคญ สงเสรมและพฒนาการผลตผลตภณฑโคเนอศรวชยซงเปนสายพนธประจ าถนภาคใตฝงอาวไทยใหมคณภาพสง เพอรองรบตลาดแหลงทองเทยวของภาคและใหเปนสนคาสงออกส าคญของพนท โดยการใชเทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆ ตงแตเรมเพาะเลยงจนถงกระบวนการแปรรปและ จดจ าหนาย พรอมทงก าหนดมาตรฐานคณภาพแหลงผลตภณฑ (Geographical Indication: GI) ให เปน ทยอมรบในระดบสากล

๕.๑๑.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงพาณชย สถาบนการศกษา/วจย คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหา ทางเศรษฐกจ (คณะกรรมการ กรอ.) กลมจงหวดภาคใตฝงอาวไทย

๕.๑๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนงาน ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๒ โครงการพฒนาเมองมรดกโลกและแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตรอารยธรรมศรวช ยจงหวดนครศรธรรมราช

๕.๑๒.๑ สาระส าคญ บรณะโบราณสถานพระบรมธาตมหาวรวหารจงหวดนครศรธรรมราช ปรบปรงและพฒนาแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตร รวมทงปรบสภาพภมทศนเมองนครศรธรรมราชให สอดรบกบการพฒนาเปนเมองมรดกโลกและแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตรอารยธรรมศรวชยเพอดงดดนกทองเทยวทงไทยและตางประเทศและสามารถสรางรายไดเพมขนใหกบพนท

๕.๑๒.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมศลปากร กระทรวงวฒนธรรม กรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงมหาดไทย

๕.๑๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนงาน ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๓ โครงการพฒนาอตสาหกรรมการเพาะเลยงกงและสตวน าชายฝงทเปนมตรกบสงแวดลอม

๕.๑๓.๑ สาระส าคญ พฒนาระบบมาตรฐานการจดการฟารม เพมประสทธภาพกระบวนการผลตใหถกสขอนามยทไดมาตรฐานและเปนไปตามกฎและกตกาสากล พฒนาระบบตลาด รวมทงสงเสรมการแปรรปผลตภณฑอาหารทะเลเพอสรางมลคาเพมทางการตลาดและเปนแหลงสรางรายไดใหกบพนท

๕.๑๓.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ สถาบนการศกษา

๕.๑๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนงาน ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๔ โครงการสงเสรมการทองเทยวเชอมโยงภาคใตฝงอนดามน อาวไทย และแหลงทองเทยวตอนในทมศกยภาพ

๕.๑๔.๑ สาระส าคญ พฒนาแหลงทองเทยวบนบกบรเวณพนทตอนในและแหลงทองเทยวชมชนทมศกยภาพ เพอใหเปนเสนทางโครงขายการทองเทยวและกลมพนทแหลงทองเทยวเชอมโยงก บ แหลงทองเทยวเดมทมชอเสยงในจงหวดภเกต พงงา กระบ และเกาะสมย เกาะพะงน เกาะเตา ในจงหวด สราษฎรธาน และแหลงทองเทยวทะเลชมพร ชายทะเลสชลและขนอม จงหวดนครศรธรรมราช

๕.๑๔.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา การทองเทยวแหงประเทศไทย

๕.๑๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนงาน ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๘๗

๕.๑๕ โครงการพฒนาแหลงทองเทยวเชงสขภาพ

๕.๑๕.๑ สาระส าคญ พฒนาเพอยกระดบการทองเทยวเชงสขภาพ โดยใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต และภมปญหาทองถน ดวยการฟนฟแหลงทองเทยว ปรบปรงภมสถาปตย โครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวก ในแหลงทองเทยวธรรมชาต วฒนธรรม และชมชน ตลอดจนพฒนาความรและคณภาพการใหบรการใหสามารถตอบสนองรปแบบการทองเทยวเชงสงเสรมสขภาพไดอยางมประสทธภาพ

๕.๑๕.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงสาธารณสข กระทรวงวฒนธรรม และกระทรวงมหาดไทย

๕.๑๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๖ โครงการปองกนและแกไขปญหาการกดเซาะชายฝงทะเลภาคใตแบบมสวนรวม

๕.๑๖.๑ สาระส าคญ สรางความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน และองคกรปกครองสวนทองถน ในการบรหารจดการเพอปองกนและแกไขปญหาการกดเซาะชายฝง รวมทง การฟนฟทรพยากรชายฝงทะเลอยางยงยน

๕.๑๖.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและส งแวดลอม กระทรวง มหาดไทย และองคกรปกครองสวนทองถน

๕.๑๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

พนทเมอง

๕.๑๗ โครงการปรบปรงและพฒนาสภาพแวดลอมเมอง

๕.๑๗.๑ สาระส าคญ การจดสภาพแวดลอมเมองใหนาอยเออตอคนทกกลม การจดบรการทางสงคม การพฒนาระบบขนสงสาธารณะในเขตเมอง การจดการขยะมลฝอยและน าเสย การจดใหมพนท สเขยว การก าหนดมาตรการทางผงเมองทมประสทธภาพ และการจดระบบความปลอดภยของประชาชน ทงจากอาชญากรรม อบตภย และการจราจร

๕.๑๗.๒ หนวยงานด าเนนการหลก องคกรปกครองสวนทองถน กรมสงเสรมการปกครองทองถน กรมโยธาธการและผงเมอง กรมการปกครอง จงหวด ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กรมควบคมมลพษ กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม ส านกงานนโยบายและแผนการจราจรและขนสง กรมการขนสงทางบก กรมอนามย

๕.๑๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

พนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออก

๕.๑๘ โครงการตดตามตรวจสอบและแกไขปญหาสารอนทรยระเหยงายในพนทมาบตาพดและบรเวณใกลเคยง จงหวดระยอง

๕.๑๘.๑ สาระส าคญ ตดตามตรวจสอบและแกไขปญหาสารอนทรยระเหยงายจากโรงงาน ในกลมนคมอตสาหกรรมมาบตาพด

๕.๑๘.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กรมควบคมมลพษ การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดระยอง

๕.๑๘.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๘๘

๕.๑๙ โครงการพฒนานคมอตสาหกรรมในพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออก

๕.๑๙.๑ สาระส าคญ พฒนานคมอตสาหกรรมเพอรองรบการลงทนอตสาหกรรมทเปนมตร ตอสงแวดลอม

๕.๑๙.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ภาคเอกชน รวมกบการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

๕.๑๙.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

พนทเศรษฐกจพเศษชายแดน

๕.๒๐ โครงการพฒนานคมอตสาหกรรมในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษสระแกว ตาก สงขลา และหนองคาย

๕.๒๐.๑ สาระส าคญ พฒนานคมอตสาหกรรมเพอรองรบการลงทนดานการผลตและ โลจสตกส

๕.๒๐.๒ หนวยงานด าเนนการหลก การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

๕.๒๐.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๘ การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม

ในชวงระยะเวลาทผานมาการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยอาศยการเพมประสทธภาพจากปจจยความไดเปรยบพนฐานทมอยทงดานแรงงาน ทรพยากรธรรมชาต และการน าเขาเทคโนโลยส าเรจรปจากตางประเทศมากกวาการสะสมองคความรเพอพฒนาเทคโนโลยของตนเอง ท าใหสวนแบงผลประโยชนทางดานเทคโนโลยซงมมลคาเพมสงตกอยกบประเทศผเปนเจาของเทคโนโลย การลงทนวจยและพฒนาโดยเฉพาะอยางยงในขนประยกตและใชประโยชนยงไม เพยงพอทจะขบเคลอนประเทศสสงคมนวตกรรม อกทงความกาวหนาอยางรวดเรวของเทคโนโลยไดสงผลใหเกดการเปลยนแปลงทงเชงเศรษฐกจและสงคมไปทวโลก โดยประเทศทมพฒนาการทางเศรษฐกจสง อาท เกาหลใต สหรฐอเมรกา ญปน และสวเดน ลวนเปนตนแบบส าคญทแสดงใหเหนวา หากตองการเพมศกยภาพและความสามารถในการแขงขนของประเทศจ าเปนตองปรบตว เรยนร และมงสการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมใหกาวทนตอการเปลยนแปลงของโลก

ในระยะตอไป การพฒนาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมของประเทศไทย จ าเปนอยางยงทจะตองปรบรปแบบการด าเนนงานใหมงเนนความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการลงทนเพอการวจยและพฒนาโดยก าหนดประเดนวจยของชาตทตอบโจทยการยกระดบศกยภาพการผลตของภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการทเปนฐานเดม และการตอยอดขยายฐานใหมดวยการพฒนานวตกรรม รวมถงการพฒนานวตกรรมทยกระดบคณภาพสงคมและการด ารงชวตของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงกลมผสงอาย และผดอยโอกาสทางสงคม การสงเสรมการพฒนาบคลากรใหมความรและทกษะสง การพฒนาหนวยงานทดสอบและรบรองมาตรฐานในระดบสากล การด าเนนมาตรการเพอเสรมสรางความเขมแขงของวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมทงในดานโครงสรางพนฐานททนสมย ระบบแรงจงใจและระบบสนบสนนการพฒนานวตกรรมตางๆ กฎหมายทเกยวของเพออ านวยความสะดวกการวจยและพฒนาเทคโนโลยและการรบเทคโนโลยจากตางประเทศ รวมทงมระบบบรหารจดการทรพยสนทางปญญาทมประสทธภาพขนมารองรบ เพอใหประเทศไทยไมอยในสถานะเปนเพยงแคผซอและผรบถายทอดเทคโนโลยจากตางประเทศ แตสามารถพฒนาเทคโนโลยไดดวยตนเองในอนาคต

ดงนน เพอใหประเทศไทยพฒนาเขาสสงคมนวตกรรมและเตรยมการกาวสประเทศรายไดสงในอนาคต แนวทางการพฒนาในชวงระยะเวลา ๕ ป จะตองใหความส าคญกบการใชองคความรทางวทยาศาสตร ผลงานวจยและพฒนา ความกาวหนาทางเทคโนโลย นวตกรรมและความคดสรางสรรคอยางเขมขนทงในภาคธรกจ ภาครฐ และภาคประชาสงคม รวมทงใหความส าคญกบการพฒนาสภาวะแวดลอมหรอปจจยพนฐาน ทเอออ านวยทงการลงทนดานการวจยและพฒนา การพฒนาบคลากรวจย โครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และการบรหารจดการ เพอชวยขบเคลอนการพฒนาประเทศใหกาวสเปาหมายดงกลาว

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพอสรางความเขมแขงและยกระดบความสามารถดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ขนกาวหนา ใหสนบสนนการสรางมลคาของสาขาการผลตและบรการเปาหมาย

๑๖๔

๑.๒ เพอสรางโอกาสการเขาถงและน าเทคโนโลยไปใชใหกบเกษตรกรรายยอย วสาหกจชมชน และวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

๑.๓ เพอพฒนานวตกรรมทมงเนนการลดความเหลอมล าและยกระดบคณภาพชวตของประชาชน ผสงอาย ผดอยโอกาสทางสงคม และเพมคณภาพสงแวดลอม

๑.๔ เพอบรณาการระบบบรหารจดการวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ใหสามารถด าเนนงานไปในทศทางเดยวกน

๒. เปาหมายและตวชวด

เปาหมายท ๑ เพมความเขมแขงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศ

ตวชวด ๑.๑ สดสวนคาใชจายการลงทนเพอการวจยและพฒนาเพมสรอยละ ๑.๕ ของผลตภณฑ มวลรวมในประเทศ

ตวชวด ๑.๒ สดสวนการลงทนวจยและพฒนาของภาคเอกชนตอภาครฐ เพมเปน ๗๐:๓๐

ตวชวด ๑.๓ สดสวนการลงทนวจยและพฒนาในอตสาหกรรมยทธศาสตรและเปาหมายของประเทศ : งานวจยพนฐานเพอสราง/สะสมองคความร : ระบบโครงสรางพนฐาน บคลากร และระบบมาตรฐาน เพมเปน ๕๕ : ๒๕ : ๒๐

ตวชวด ๑.๔ จ านวนบคลากรดานการวจยและพฒนาเพมเปน ๒๕ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน

เปาหมายท ๒ เพมความสามารถในการประยกตใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมเพอยกระดบความสามารถการแขงขนของภาคการผลตและบรการ และคณภาพชวตของประชาชน

ตวชวด ๒.๑ อนดบความสามารถการแขงขนโครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตร และดานเทคโนโลย จดโดย IMD อยในล าดบ ๑ ใน ๓๐

ตวชวด ๒.๒ ผลงานวจยและเทคโนโลยพรอมใชทถกน าไปใชในการสรางมลคาเชงพาณชยใหกบภาคการผลตและบรการ และภาคธรกจ มจ านวนไมนอยกวารอยละ ๓๐ ของผลงานทงหมด

ตวชวด ๒.๓ มลคาการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลส าหรบคาใชจายวจยและพฒนา มจ านวนเพมขนไมนอยกวารอยละ ๒๐ ตอป

ตวช วด ๒ .๔ นวตกรรมทางสงคมและนวตกรรมส าหรบผส งอายและผ พการท ผลตได เองภายในประเทศ มจ านวนเพมขนไมนอยกวา ๑ เทาตว

๓. แนวทางการพฒนา

๓.๑ เรงสงเสรมการลงทนวจยและพฒนาและผลกดนสการใชประโยชนในเชงพาณชยและ เชงสงคม โดย

๓.๑.๑ ลงทนวจยและพฒนากลมเทคโนโลยทประเทศไทยมศกยภาพพฒนาไดเอง อาท กลมอาหารและเกษตร การแพทย สงแวดลอม อตสาหกรรมสรางสรรคและวฒนธรรม เพอพฒน าเปนฐานเศรษฐกจใหม โดยจดสรรงบประมาณทเพยงพอและตอเนองส าหรบการตอยอดงานวจยเชงลกเพอสรางนวตกรรมตลอดหวงโซการวจย และใหความส าคญกบการท าวจยในขนประยกตและทดลองเพมขน ทงการจดท าผลตภณฑตนแบบ การท าวจยตลาด การทดสอบผลตภณฑ และโรงงานน ารอง เพอใหสามารถแปลงงานวจยไปสการใชประโยชนในเชงพาณชยและเชงสงคมไดอยางเปนรปธรรมมากขน

๑๖๕

๓.๑.๒ ลงทนวจยและพฒนากลมเทคโนโลยทน าสการพฒนาแบบกาวกระโดด ไดแก เทคโนโลยทางการแพทยครบวงจร เทคโนโลยชวภาพ (ยาชววตถ เภสชพนธศาสตร อาหารแปรรป เชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ พลงงานทางเลอก) หนยนตและเครองมออปกรณอจฉรยะ ยานยนตสมยใหม (รถยนตไฟฟา รถยนตไฮบรด) ระบบเครองกลทใชระบบอเลกทรอนกส ดจทล เทคโนโลยอนเทอรเนตทเชอมตอและบงคบอปกรณตางๆ ปญญาประดษฐและเทคโนโลยสมองกลฝงตว และเทคโนโลยระบบรางและการบน โดยใหความส าคญกบการรวมลงทนระหวางรฐและเอกชน (Public Private Partnership: PPP) หรอการเขาครอบครอง/รบชวงตอในเทคโนโลยใหมทมความนาจะเปนไปไดในตลาดโลกผานกลไกกองทนเพม ขดความสามารถในการแขงขนส าหรบกลมอตสาหกรรมเปาหมาย กองทนพฒนาผประกอบการเทคโนโลยและนวตกรรมทจะจดตงขน และ/หรอภาครฐเปนผลงทนหลกในเทคโนโลยใหมๆ ทจะน าไปสการเปลยนแปลงอยางมนยส าคญ รวมถงการพฒนาในลกษณะวศวกรรมยอนกลบ ตลอดจนการก าหนดใหโครงการลงทนขนาดกลางและขนาดใหญของประเทศตองเชอมโยงกบการสงเสรมการใชวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมในประเทศ

๓.๑.๓ ลงทนวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมทางสงคมเพอลดความเหลอมล าและยกระดบคณภาพชวตของประชาชน อาท เทคโนโลยการศกษา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยเพอผพการ เทคโนโลยเพอผสงอาย เทคโนโลยทางการแพทย (ยาและวคซน อปกรณและเครองมอทางการแพทย) โดยอาศยกลไกการด าเนนงานอยางเปนเครอขายระหวางสถาบนการศกษา สถาบนการวจย ภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนหรอชมชน

๓.๑.๔ เรงรดการถายทอดผลงานวจยและพฒนา และเทคโนโลยสเกษตรกรรายยอย วสาหกจชมชน และวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ผานกลไกเครอขายสถาบนการศกษา สถาบนวจย และหนวยงานภาครฐและเอกชน โดยมนกถายทอดเทคโนโลยมออาชพเขามาชวยด าเนนการ

๓.๑.๕ พฒนาตลาดเทคโนโลยและนวตกรรมไทย โดยใชกลไกระบบบญชนวตกรรมและสงประดษฐไทยทน าไปสการจดซอจดจางไดอยางแทจรงเพอเสรมสรางโอกาสการพฒนาเทคโนโลยของประเทศและทดแทนการน าเขา

๓.๑.๖ เสรมสรางระบบการบรหารจดการทรพยสนทางปญญาท มประสทธภาพสอดคลองมาตรฐานสากล สามารถน าไปสการสรางคณคาและมลคาเพมได รวมถงมฐานขอมลทรพยสนทางปญญาทสะดวกตอการเขาถง ใชงานงาย และสบคนไดทวโลก เพอประกอบการวเคราะหและตดตามเทคโนโลย

๓.๒ พฒนาผประกอบการใหเปนผประกอบการทางเทคโนโลย

๓.๒.๑ สงเสรมผประกอบการใหมบทบาทหลกดานนวตกรรมเทคโนโลย และรวมก าหนด ทศทางการพฒนานวตกรรมกบสถาบนการศกษา สถาบนวจย ภาครฐ และภาคสงคมหรอชมชน โดยปรบ กฎ ระเบยบ และกฎหมายทเปนอปสรรค รวมทงมมาตรการจงใจ อาท ปรบกฎระเบยบใหสามารถสนบสนนทนวจยในภาคเอกชน การสงเสรมใหเอกชนรบจ างท าวจยของภาครฐได และการรวมทนในการพฒนาเทคโนโลยแบบกาวกระโดดบนพนฐานของการมสวนรวมรบความเสยงและรวมรบภาระคาใชจาย

๓.๒.๒ สงเสรมการสรางสรรคนวตกรรมดานการออกแบบและการจดการธรกจทผสานการใชเทคโนโลยใหแพรหลายในกลมผประกอบการธรกจของไทย โดยมมาตรการจงใจในรปแบบตางๆ อาท กองทน มาตรการภาษ เงนกดอกเบยต า เพอใหภาคการผลตและบรการมงสรางนวตกรรมในธรกจและองคกร เพอเพมศกยภาพและความสามารถในการแขงขน

๑๖๖

๓.๒.๓ สนบสนนการเขาถงแหลงเงนทนส าหรบธรกจเกดใหมและวสาหกจขนาดกลางและขานดยอม (SMEs) ทตองการพฒนาหรอท าธรกจฐานเทคโนโลย และเพมชองทางการเขาถงนกวจยและทรพยากรวจยของสถาบนการศกษาหรอสถาบนวจย รวมทงการเขาถงบรการทางเทคโนโลยตางๆ ไดโดยงายและสะดวก

๓.๒.๔ สรางบรรยากาศและสภาวะทเอออ านวยตอการเรยนรและพฒนาความคดสรางสรรคลงสพนทและชมชน ทงการพฒนาแหลงเรยนร การจดใหมเวทหรอชองทางการพฒนาและแสดงออกของนกคดและนกสรางสรรค และเสรมสรางตนแบบทเหมาะสม รวมทงเผยแพรประชาสมพนธผลงานนวตกรรมและตวอยางความส าเรจในวงกวางอยางตอเน อง โดยจงใจใหมการน าไปใชประโยชนอยางเปนรปธรรม

๓.๒.๕ รณรงคปลกฝงวฒนธรรมการวจยและคานยมการเคารพสทธในทรพยสนทางปญญา รวมทงวธคดของคนในสงคมใหใชหลกตรรกะในการตดสนใจ ผานทางสอและกจกรรมตางๆ รวมทง มกลไกสงเสรมการด าเนนงานใหความรและบรการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางทวถงในทกพนท

๓.๓ พฒนาสภาวะแวดลอมของการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม

๓.๓.๑ ดานบคลากรวจย

๑) เรงการผลตบคลากรสายวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มคณภาพและสอดคลองกบความตองการโดยเฉพาะในสาขา STEM (วทยาศาสตร (Science: S) เทคโนโลย (Technology: T) วศวกรรมศาสตร (Engineering: E) และคณตศาสตร (Mathematics: M)) ดวยการสรางสงจงใจ สรางแรงบนดาลใจ สนบสนนทนการศกษา ฯลฯ เพอเพมจ านวนผส าเรจการศกษาในสายวทยาศาสตรและเทคโนโลย และพฒนาระบบการเรยนการสอนทเชอมโยงระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตรในสถานศกษา รวมทงเรงผลตก าลงคนและครวทยาศาสตรทมคณภาพ

๒) เรงสรางนกวจยมออาชพ โดยเฉพาะอยางยงในสาขาวศวกรรมการผลต ขนสง แพทยศาสตร นกวทยาศาสตรขอมล นกออกแบบ และในสาขาทขาดแคลนและสอดคลองกบการเตบโตของอตสาหกรรมเปาหมายและทศทางการพฒนาประเทศ รวมทงบคลากรทเกยวของกบการวจยและพฒนานวตกรรม ไมวาจะเปนนกบรหารจดการงานวจยและนวตกรรม นกถายทอดเทคโนโลย นกประเมนผล และบคลากรดานทรพยสนทางปญญา โดยพฒนาเสนทางความกาวหนาในสายอาชพทชดเจน และพฒนาตลาดรองรบงานส าหรบบคลากรวจย ดวยการก าหนดเปนเงอนไขใหโครงการลงทนขนาดกลางและขนาดใหญ จะตองมการท าวจยรองรบการด าเนนโครงการ

๓) พฒนาศกยภาพนกวจยใหมทงความรและความเขาใจในเทคโนโลย เขาใจตลาดและรปแบบการท าธรกจ และการบรหารจดการทรพยสนทางปญญา รวมทงเขาถงและเขาใจความตองการของผใชประโยชน โดยใชหลกการตลาดน างานวจย เพอใหสามารถประเมนความคมคาในการลงทนวจย และไดงานวจยทมคณคาในเชงเศรษฐกจและสงคม

๔) ดงดดบคลากรผเชยวชาญ นกวจย และนกวทยาศาสตรในตางประเทศทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาอตสาหกรรมเปาหมายของไทยใหมาท างานในสถาบนวจยของภาครฐและภาคเอกชนในประเทศไทย เพอเสรมสรางศกยภาพการวจยและพฒนาของประเทศและใชสทธประโยชน ทางภาษ เพอสนบสนนภาคการผลตและภาคบรการในการพฒนาเทคโนโลยใหมๆ

๑๖๗

๓.๓.๒ ดานโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

๑) ปรบปรงและพฒนาระบบการวจยเพอรองรบเทคโนโลยส าคญๆ ใหเกดประสทธภาพ อาท เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยกราฟน (Graphene)๑ เทคโนโลยทางการศกษา เทคโนโลยทรองรบการเปลยนแปลงเชงโครงสรางประชากรและเพมคณภาพชวต (เทคโนโลยเพอผสงอายและผพการ) เทคโนโลยทชวยเพมมลคาสนคาเกษตร เทคโนโลยการขนสงและโลจสตกส เทคโนโลยดานพลงงานสเขยว เทคโนโลยแหงอนาคต รวมทง สนบสนนการวจยและพฒนาเทคโนโลยเพอเตรยมความพรอมสการพฒนาอตสาหกรรมอวกาศ ตลอดจนมการพฒนาขอมลดชนวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม และฐานขอมลงานวจยททนสมย สะดวกตอการเขาถง และใชงานไดงาย

๒) ยกระดบโครงสรางพนฐานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยให ทนตอ การเปลยนแปลงเทคโนโลยแบบกาวกระโดด โดยสนบสนนใหเกดการลงทนจดตงศนยวจยพฒนาในประเทศ ดวยการก าหนดเขตพนทการสงเสรม และมมาตรการจงใจทเหมาะสม รวมทงสงเสรมใหมความรวมมอในการด าเนนการวจยและพฒนารวมกบหนวยงานวจย/นกวจยทงในและตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงศนยวจยพฒนาทเกยวของกบอตสาหกรรมเปาหมายของประเทศ รวมทงสนบสนนการแปลงนคมอตสาหกรรมใหเปนอทยานธรกจวทยาศาสตร หรอสงเสรมใหเอกชนเปนผลงทนนคมอตสาหกรรมธรกจวทยาศาสตร ตลอดจน เรงพฒนาและประชาสมพนธอทยานวทยาศาสตรทงสวนกลางและภมภาค และสถาบนวจยตางๆ ใหมการวจยทเขมแขงพรอมเปนกลไกชวยแกไขปญหาใหภาคการผลตและบรการ และเชอมโยงการท างานรวมกนระหวางภาควชาการกบภาคเอกชน และภาคสงคม

๓) สงเสรมการพฒนาระบบคณภาพและมาตรฐาน และระบบมาตรวทยาแหงชาต ทงดานการวด การสอบเทยบ การก าหนดและรบรองมาตรฐานทสอดคลองกบสากล รวมทง เรงยกระดบและสงเสรมการจดตงศนยวเคราะหทดสอบ/สอบเทยบ/หองปฏบตการของภาคเอกชนใหไดมาตรฐานสากล ผานการสนบสนนทางการเงนและการจงใจในรปแบบทเหมาะสม

๔) เรงสรางความพรอมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางเตมศกยภาพของภาครฐ ทงการเขาถงและเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานตางๆ ของภาครฐ และการเขาถงขอมลของภาครฐโดยสาธารณะ ตลอดจนการพฒนาแพลตฟอรมบรการพนฐาน (Government Service Platform) และ การพฒนาแอปพลเคชนภาครฐทสามารถใชงานรวมกนระหวางหนวยงานตางๆ

๕) สนบสนนเครองมอทางการเงนใหมๆ และหลากหลายเพอเปนกลไกระดมทน ทชวยกระตนการสรางสรรคนวตกรรม และผลกดนผลงานวจยสเชงพาณชย อาท ระบบเงนรวมลงทน กองทน การระดมทนผานตลาดหลกทรพย

๖) สนบสนนใหเกดการรวมท างานและแบงปนทรพยากรดานอปกรณ เครองมอ และหองปฏบตการทดลองระหวางสถาบนวจย สถาบนการศกษา ภาครฐ และภาคเอกชน

๗) ผลกดนและเรงรดใหมกฎหมายเพอสงเสรมการใชประโยชนผลงานวจยในเชงพาณชย ไดแก รางพระราชบญญตสงเสรมการใชประโยชนผลงานวจยและนวตกรรม พ.ศ. .... เพอเปดโอกาสใหผรบทนสนบสนนของรฐสามารถไดรบสทธความเปนเจาของผลงานวจยและน าผลงานวจยและ

๑ เทคโนโลยกราฟน (Graphene) คอ เทคโนโลยดานวสดศาสตรแหงอนาคตทจะมบทบาทส าคญตออตสาหกรรมอเลกทรอนกส การแพทย และพลงงาน

๑๖๘

เทคโนโลยไปถายทอดสภาคการผลตและบรการไดอยางคลองตว หรอรฐสามารถเรยกคนสทธความเปนเจาของผลงานวจยเพอความจ าเปนดานความมนคงหรอประโยชนสาธารณะหากไมมการน าไปใชประโยชน ในระยะเวลาอนสมควร

๓.๓.๓ ดานการบรหารจดการ

๑) สงเสรมการปรบโครงสรางและบทบาทของหนวยงานทเกยวของกบการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมเพอใหเกดความเปนเอกภาพในการด าเนนงาน ทงหนวยงานทก าหนดนโยบาย หนวยงานสนบสนนทนวจย หนวยงานวจยหลก และหนวยงานปฏบต ทเกยวของ รวมถงหนวยงานจดการความรจากการวจย ซงจะชวยลดปญหาความทบซอนในการด าเนนงาน สรางความชดเจนในอ านาจหนาทและการบรหารจดการ รวมทงบคลากรและโครงสรางพนฐาน เพอเพมประสทธภาพการขบเคลอนงานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมของประเทศ

๒) ปรบระบบการบรหารจดการงบประมาณจากการจดสรรตามภารกจ ไปสการจดสรรตามแผนงาน/โครงการ เพอใหเกดการบรณาการแผนงาน/โครงการและงบประมาณระหวางหนวยงานตางๆ และพฒนาไปสการจดสรรตามผลงาน โดยมกลยทธตอยอดไปสเปาหมายทตงไวหรอกลยทธการยต ทเหมาะสม

๓) จดใหมระบบประเมนความสามารถดานนวตกรรมของสถาบนวจย ทงดานการสรางความสามารถทางวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ดานการบรหารจดการ และดานอนๆ รวมถงการตดตามและประเมนผลโครงการวจยส าคญของประเทศ โดยมการรายงานผลตอสาธารณะอยางตอเนอง

๔) สนบสนนการจดท าแผนทน าทางดานเทคโนโลย (Technology Roadmap) และแผนปฏบตการวจยและนวตกรรมรายสาขา เพอจดล าดบกจกรรมวจยและพฒนาส าหรบอตสาหกรรมและเทคโนโลยเปาหมายทตองพฒนารายสาขา อาท สาขาการเกษตร สาขาอตสาหกรรม สาขาการทองเทยว สาขากฬาทเชอมโยงกบยทธศาสตรวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม เพอน าวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมไปสการขบเคลอนประเทศในมตตางๆ อยางเปนรปธรรม รวมกบหนวยงานเครอขายทเกยวของ

๕) สนบสนนใหมการท าวจยทสอดคลองกบศกยภาพและความตองการของพนทเพอสนบสนนการจดท าแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด ซงจะชวยเสรมสรางศกยภาพการวจยและพฒนาของทองถน และน างานวจยไปชวยสรางมลคาเ พมและแกปญหาตางๆ โดยใชประโยชนจากสถาบนการศกษา หนวยงานดานการวจยพฒนาทกระจายตวอยในพนท และภาคชมชนและสงคม

๖) สงเสรมใหเกดการแลกเปลยนและพฒนาความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมเชงลก ผานทางกลไกทมอย อาท เสรมสรางศกยภาพของสมชชาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม เพอใหเปนทรวมของผเชยวชาญดานวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร และศาสตรอนๆ ในการใหค าปรกษาและขอแนะน าการพฒนาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมของประเทศแกรฐบาลและสาธารณะ สงเสรมการทตวทยาศาสตรเพอใหเกดการแลกเปลยนองคความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรมทงในเชงนโยบายและการน าไปประยกตใชรวมกบประเทศตางๆ

๑๖๙

๔. แผนรองรบ โดยผลกดนประเดนการพฒนาตามแผนทเกยวของ อาท

๔.๑ นโยบายและแผนวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต ฉบบท ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๔)

๔.๒ นโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต ฉบบท ๙ (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๔.๓ กรอบนโยบายการพฒนาเทคโนโลยชวภาพของประเทศไทย (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๔)

๔.๔ กรอบนโยบายการพฒนานาโนเทคโนโลยของประเทศไทย (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๔)

๔.๕ แผนแมบทการพฒนาระบบมาตรวทยาแหงชาต ฉบบท ๓ (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๔.๖ สงเสรมใหหนวยงานทเกยวของจดท าแผนปฏบตการวจยและนวตกรรมรายสาขา อาท แผนวจยดานการเกษตร ดานอตสาหกรรม ดานการทองเทยว ดานการกฬา เปนตน

๕. แผนงานและโครงการส าคญ

๕.๑ แผนงานสงเสรมผประกอบการไทยใหมบทบาทน าและใชนวตกรรมเพอสรางมลคาเพม ใหสนคาและบรการ ประกอบดวย โครงการยอย อาท โครงการรวมทนเพอสรรหาเทคโนโลยทเหมาะสมและน าไปสการพฒนาแบบกาวกระโดดในการด าเนนธรกจ

๕.๑.๑ หนวยงานด าเนนการ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบกระทรวงการคลง กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สภาหอการคาแหงประเทศไทย และหนวยงานทเกยวของ

๕.๑.๒ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๒ แผนงานสงเสรมผประกอบการไทยใหเปนเจาของหวงโซมลคาเพมสงในตลาดโลก ในอตสาหกรรมทไทยมศกยภาพ อาท โครงการสงเสรมการจดตงศนยวจยและพฒนาในประเทศไทย

๕.๒.๑ หนวยงานด าเนนการ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบกระทรวงพาณชย กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงสาธารณสข สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สภาหอการคาแหงประเทศไทย และหนวยงานทเกยวของ

๕.๒.๒ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๓ โครงการสงเสรมการจดท ามาตรฐานนวตกรรมและสงประดษฐไทย เพอน าขนบญชนวตกรรมและสงประดษฐ

๕.๓.๑ หนวยงานด าเนนการ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงสาธารณสข และหนวยงานทเกยวของ

๕.๓.๒ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๗ การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส

การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสเปนปจจยส าคญในการสนบสนนเศรษฐจและสงคม การกระจายความเจรญ และการพฒนาเมองและพนท รวมทงการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน อยางไรกตาม ทผานมาการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสของประเทศประสบปญหาความตอเนอง ในการด าเนนการ และปญหาเชงปรมาณ คณภาพ และการบรหารจดการการใหบรการทสอดคลองกบมาตรฐานสากล ท าใหมขอจ ากดในการสนบสนนการพฒนาประเทศใหมประสทธภาพ ดงนน การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสของประเทศในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ จะมงเนนการขยายขดความสามารถและพฒนาคณภาพการใหบรการ เพอรองรบการขยายตวของเมองและพนทเศรษฐกจหลก และสงเสรมการพฒนาคณภาพชวตของทกกลมในสงคม สนบสนนใหเกดความเชอมโยง ในอนภมภาคและในอาเซยนอยางเปนระบบ โดยมโครงขายเชอมโยงภายในประเทศทสนบสนนการพฒนาพนทตามแนวระเบยงเศรษฐกจตางๆ การพฒนาระบบการบรหารจดการและการก ากบดแลใหสอดคลอง กบมาตรฐานสากล เพอเพมประสทธภาพการด าเนนการ สรางความเปนธรรมในการเขาถงบรการพนฐาน และการคมครองผบรโภค การพฒนาอตสาหกรรมตอเนองเพอสรางโอกาสทางเศรษฐกจใหกบประเทศ และ การพฒนาผประกอบการในสาขาโลจสตกสและหนวยงานทมศกยภาพเพอไปท าธรกจในตางประเทศ

๑. วตถประสงค

๑.๑ เพอพฒนาโครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวกดานการขนสงและการคา รวมทงมกลไกก ากบ ดแล การประกอบกจการขนสงทมประสทธภาพและโปรงใสใหสามารถสนบสนนการเพม ขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ และยกระดบคณภาพชวตใหแกประชาชน

๑.๒ เพอสรางความมนคงทางพลงงาน เพมประสทธภาพการใชพลงงาน และสงเสรมการใชพลงงานทดแทนและพลงงานสะอาด ตลอดจนขยายโอกาสทางธรกจในภมภาคอาเซยน

๑.๓ เพอเพมประสทธภาพและขยายการใหบรการดานโครงสรางพนฐานดจทลอยางทวถง ทงประเทศ ในราคาทเหมาะสมเปนธรรม และสงเสรมธรกจดจทลใหม และนวตกรรม รวมทงพฒนาระบบความปลอดภยทางไซเบอรใหมความมนคง และคมครองสทธสวนบคคลใหแกผใชบรการ

๑.๔ เพอพฒนาประสทธภาพและขยายการใหบรการโครงสรางพนฐานดานน าประปาทงในเชงปรมาณและคณภาพใหครอบคลมทวประเทศ ลดอตราน าสญเสยในระบบประปา และสรางกลไกการบรหารจดการการประกอบกจการน าประปาในภาพรวมของประเทศ

๑.๕ เพอพฒนาอตสาหกรรมตอเนองทเกดจากลงทนดานโครงสรางพนฐาน เพอลดการน าเขาจากตางประเทศ และสรางโอกาสทางเศรษฐกจใหกบประเทศ

๒. เปาหมายและตวชวด

เปาหมายท ๑ การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสในภาพรวม มเปาหมายเพอ ลดความเขมการใชพลงงาน (Energy Intensity: EI) และลดตนทนโลจสตกสของประเทศ

๑๔๕

ตวชวด ๑.๑ สดสวนการใชพลงงานขนสดทายตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศลดลงจาก ๘.๒๒ เปน ๗.๗๐ พนตนเทยบเทาน ามนดบ/พนลานบาท ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๑.๒ สดสวนตนทนโลจสตกสลดลงจากรอยละ ๑๔ เปนรอยละ ๑๒ ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ โดยในสวนของตนทนคาขนสงสนคาต ากวารอยละ ๗ ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ในป ๒๕๖๔

เปาหมายท ๒ การพฒนาโครงสรางพนฐานดานระบบขนสง เพอเพมปรมาณการขนสงสนคา ทางรางและทางน า และเพมปรมาณการเดนทางดวยระบบขนสงสาธารณะในเขตเมอง รวมทงขยาย ขดสามารถในการรองรบปรมาณผโดยสารของทาอากาศยานในกรงเทพมหานครและทาอากาศยานในภมภาคใหเพยงพอกบความตองการ

ตวชวด ๒.๑ สดสวนปรมาณการขนส งสนคาทางรางตอปรมาณการขนส งสนคาท งหมดภายในประเทศ เพมขนจากรอยละ ๑.๔ เปนรอยละ ๔ และสดสวนปรมาณการขนสงสนคาทางน าตอปรมาณการขนสงสนคาทงหมดภายในประเทศ เพมขนจากรอยละ ๑๒ เปนรอยละ ๑๕ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๒.๒ สดสวนของผใชระบบรถไฟฟาตอปรมาณการเดนทางในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล จากรอยละ ๕ เปนรอยละ ๑๕ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๒.๓ ความสามารถในการรองรบปรมาณผ โดยสารโดยรวมของทา อากาศยานในกรงเทพมหานครและทาอากาศยานในภมภาค เพมขนเปน ๑๒๐ และ ๕๕ ลานคนตอป ตามล าดบ ในป ๒๕๖๔

เปาหมายท ๓ การพฒนาระบบโลจสตกส เพอใหประเทศไทยมความสามารถในการแขงขนดาน โลจสตกส และการอ านวยความสะดวกทางการคามประสทธภาพเพมขน ระบบ National Single Window (NSW) สามารถเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลกระบวนการน าเขาส งออกและโลจสตกสดวยระบบอเลกทรอนกสแบบไรกระดาษไดอยางสมบรณ บคลากรดานโลจสตกสไดรบการพฒนาใหมผลตภาพสงขน รวมทงการขนสงสนคาผานเขา -ออก ณ ดานการคาชายแดนส าคญท เชอมตอกบโครงขายทางหลก มประสทธภาพมากขน

ตวชวด ๓.๑ อนดบดชนความสามารถในการแขงขนดานโลจสตกส และประสทธภาพการอ านวย ความสะดวกทางการคาดขน

ตวชวด ๓.๒ จ านวนธรกรรมการใหบรการการน าเขาและสงออกดวยระบบอเลกทรอนกส เปน รอยละ ๑๐๐ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๓.๓ ปรมาณสนคาทผานเขา-ออก ณ ดานการคาชายแดนทส าคญเพมขนเฉลยไมนอยกวา รอยละ ๕ ตอป

เปาหมายท ๔ การพฒนาดานพลงงาน เพอเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนตอปรมาณการใชพลงงานขนสดทาย และลดการพงพากาซธรรมชาตในการผลตไฟฟา

ตวชวด ๔.๑ สดสวนการใชพลงงานทดแทนตอปรมาณการใชพลงงานข นสดทายเพมขนจาก รอยละ ๑๒.๙๔ เปนรอยละ ๑๗.๓๔ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๔.๒ สดสวนการใชกาซธรรมชาตในการผลตไฟฟาลดลงจากรอยละ ๖๕ เปนรอยละ ๔๗ ในป ๒๕๖๔

๑๔๖

เปาหมายท ๕ การพฒนาเศรษฐกจดจทล เพอขยายโครงขายอนเทอรเนตความเรวสงใหครอบคลมทวทงประเทศ และสรางผประกอบการธรกจดจทลรายใหมเพมขน รวมทงพฒนาระบบความมนคงปลอดภยทางไซเบอรใหมประสทธภาพและสอดคลองตามมาตรฐานสากลเพอรบมอภยคกคามทางออนไลน

ตวชวด ๕.๑ อนดบความพรอมใชของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Network Readiness Index: NRI) ดขน

ตวชวด ๕.๒ จ านวนหมบานทมอนเทอรเนตความเรวสงเขาถง เพมขนจากรอยละ ๓๐ เปนมากกวารอยละ ๘๕ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๕.๓ จ านวนผประกอบการธรกจดจทลเพมขนไมนอยกวา ๑,๐๐๐ ราย ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๕.๔ จ านวนหนวยงานภาครฐมระบบความมนคงปลอดภยทางไซเบอร เพมขนจากรอยละ ๔๗ เปนมากกวารอยละ ๘๐ ในป ๒๕๖๔

เปาหมายท ๖ การพฒนาดานสาธารณปการ (นาประปา) เพอขยายก าลงการผลตน าประปาและกระจายโครงขายการใหบรการน าประปาใหครอบคลมพนททวประเทศ และบรหารจดการลดน าสญเสยในระบบสงน าและระบบจ าหนายน า

ตวชวด ๖.๑ จ านวนครวเรอนในเขตนครหลวงไดรบบรการน าประปารอยละ ๑๐๐ ภายในป ๒๕๖๑ และจ านวนครวเรอนในเขตภมภาค/เทศบาลไดรบบรการน าประปาครอบคลมมากกวารอยละ ๘๐ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๖.๒ จ านวนหมบานทวประเทศไดรบบรการน าสะอาดรอยละ ๑๐๐ ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๖.๓ อตราน าสญเสยในระบบสงและจ าหนายน าในเขตนครหลวงนอยกวารอยละ ๒๐ และ ในเขตภมภาค/เทศบาลนอยกวารอยละ ๒๕ ในป ๒๕๖๔

๓. แนวทางการพฒนา

๓.๑ การพฒนาโครงสรางพนฐานดานขนสง

๓.๑.๑ พฒนาระบบขนสงทางราง โดย

๑) พฒนาและปรบปรงโครงขายรถไฟขนาดทาง ๑ เมตร ใหเปนโครงขายหลก ในการเดนทางและขนสงสนคาของประเทศ ดวยการเรงปรบปรงโครงสรางพนฐานทมอยในปจจบน ระบบโทรคมนาคมและอาณตสญญาณ รถจกรและลอเลอน และเรมกอสรางทางคในแนวเสนทางรถไฟทอยภายในรศม ๕๐๐ กโลเมตรจากกรงเทพมหานคร อาท ชวงปากน าโพ - เดนชย ชวงจระ-อบลราชธาน ชวงชมพร - สราษฎรธาน รวมทงศกษาความเหมาะสมของการกอสรางรถไฟสายใหมในแนวระเบยงเศรษฐกจเพอเชอมโยงกบประเทศเพอนบานในอาเซยน และเชอมโยงการเดนทางและขนสงสนคาในระบบรถไฟ (Feeder Line) จากพนทเศรษฐกจและอตสาหกรรมของจงหวดตางๆ เขากบโครงขายรถไฟหลกของประเทศ ตลอดจนพฒนา ความรวมมอในการใหบรการรถไฟระหวางประเทศ

๒) ศกษาแผนทน าทาง (Road map) ของการปรบเปลยนไปใชรถจกรทขบเคลอนดวยไฟฟาแทนรถจกรดเซล เพอใหทนกบการเปลยนแปลงเทคโนโลยระบบรถไฟในอนาคต ซงจะชวยลดตนทนการใหบรการและบรหารจดการรถไฟ รวมทงเพมขดความสามารถในการใหบรการระบบรถไฟขนาดทาง ๑ เมตร ใหสามารถรองรบปรมาณการเดนทางและขนสงทงภายในประเทศและระหวางประเทศ

๑๔๗

๓) พฒนาโครงขายรถไฟความเรวสงขนาดทางมาตรฐาน เพอท าหนาท เปนโครงขายหลกในการขนสงผโดยสาร ในขณะทโครงขายทางรถไฟขนาด ๑ เมตรจะท าหนาทในการรวบรวมปรมาณผโดยสารเขาสโครงขายรถไฟขนาดทางมาตรฐาน โดยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ควรเรมพฒนาโครงขายรถไฟขนาดทางมาตรฐานอยางนอย ๑ เสนทาง และเตรยมแผนการพฒนาพนทเมองตามแนวเสนทางโครงการ เพอใหเกดกระจายความเจรญจากกรงเทพมหานครไปยงเมองหลกในภมภาค ชวยยกระดบมาตรฐาน การใหบรการระบบขนสงสาธารณะของประเทศ และสรางโอกาสในการเรยนรเทคโนโลยการบรหารจดการระบบรถไฟชนสงใหแกคนไทย ซงจะน าไปสการพฒนาอตสาหกรรมใหมของประเทศในระยะตอไป

๔) จดท ามาตรฐานระบบรถไฟทงขนาดทาง ๑ เมตร (Meter Gauge) และขนาดทางมาตรฐาน (Standard Gauge) และมาตรฐานระบบรถไฟฟาขนสงมวลชนประเภทตางๆ เพอยกระดบ การพฒนาโครงสรางพนฐานระบบรางของประเทศ และลดขอจ ากดในการก าหนดคณสมบตทางเทคนค ในขนตอนการประกวดราคา ซงจะชวยลดตนทนการซอมบ ารงระบบรถไฟและรถไฟฟา

๕) พฒนาสงอ านวยความสะดวกและศนยบรการโลจสตกสในรปแบบตางๆ เพอรองรบการเปลยนรปแบบการขนสงสนคาและเดนทาง หรอการขนสงตอเนองหลายรปแบบ อาท ศนยรวบรวมและกระจายสนคา สถานขนสงสนคา รวมทงการจดหาอปกรณการยกขนตสนคาทางรถไฟ ในแนวเสนทางยทธศาสตรทสามารถเชอมโยงกบฐานการผลตอตสาหกรรมและเกษตรกรรมของประเทศไปยงประตการคาหลกของประเทศโดยเฉพาะบรเวณทาเรอระหวางประเทศและดานการคาทส าคญ

๓.๑.๒ พฒนาระบบขนสงสาธารณะในเขตเมอง โดย

๑) พฒนาระบบขนสงสาธารณะในเขตเมองทมความเหมาะสมกบขนาดเศรษฐกจและสงคมของเมองทมประสทธภาพการใชพลงงานสงและเปนมตรกบสงแวดลอม โดยเรงกอสรางรถไฟฟาในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลตามแผนแมบทระบบขนสงมวลชนทางรางในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล และเรมพฒนาระบบขนสงสาธารณะในพนทเมองหลกในเขตภมภาคทสอดคลองกบอตลกษณของเมอง อาท ระบบรถไฟฟาขนสงมวลชนขนาดรอง (Light Rail) รถโดยสารดวนพเศษ (Bus Rapid Transit : BRT) และรถราง โดยเนนการพฒนาในเมองหลกทส าคญเปนล าดบแรกกอน อาท ขอนแกน เชยงใหม สงขลา หาดใหญ และภเกต

๒) เรงพฒนาปรบปรงคณภาพการใหบรการและปรบเสนทางการเดนรถโดยสารสาธารณะ เพอท าหนาทปอนผโดยสารเขาสระบบขนสงสาธารณะทเปนโครงขายหลกของเมอง และสนบสนนใหประชาชนหนมาเดนทางดวยระบบขนสงสาธารณะเพมขน ตลอดจนสงเสรมและสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนมบทบาทในการพฒนาระบบขนสงสาธารณะเพอสนบสนนใหเกดการพฒนาระบบขนสงสาธารณะในภมภาค

๓) พฒนาสงอ านวยความสะดวกภายในสถานใหเชอมโยงกบการพฒนาพนท เพอใหเกดการใชประโยชนจากโครงขายระบบขนสงสาธารณะในเขตเมองอยางเตมประสทธภาพ โดยใหความส าคญกบการสงเสรมใหเกดการบงคบใชกฎหมายผงเมอง การสรางอตลกษณของพนท และการพฒนาพนทรอบสถานระบบขนสงมวลชน (Transit Oriented Development: TOD) ตามระดบการพฒนาและความสามารถในการบรหารจดการของพนท ซงจะชวยใหเกดการพฒนาพนททสอดคลองกบระดบการพฒนาทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

๑๔๘

๔) พฒนาโครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวก เพอสนบสนนการเดนทางทไมใชเครองยนตในเขตเมอง (Non–Motorized Transport: NMT) โดยใหความส าคญกบการพฒนาทางขาม ทางเทา และทางจกรยานในพนททสามารถเชอมตอการเดนทางกบระบบขนสงสาธารณะในเขตเมอง และ การสรางมาตรฐานและคมครองความปลอดภยของผสญจรทางเดนเทาและผใชจกรยานในเขตเมอง เพอเพมสดสวนของการเดนทางทไมใชเครองยนตในภาพรวม ซงจะชวยเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และเปนมตรกบสงแวดลอม นอกจากน การพฒนาโครงสรางพนฐานในระยะตอไปตองค านงถงการอ านวยความสะดวกใหแกผใชบรการทกกลม โดยเฉพาะกลมผพการและผสงอาย โดยออกแบบพฒนาและปรบปรงโครงสรางพนฐานสาธารณะของภาครฐใหสามารถอ านวยความสะดวกและรองรบผใชบรการทกกลมไดอยางปลอดภยและมประสทธภาพ ภายใตหลกการการออกแบบเพอทกคน (Universal Design)

๓.๑.๓ พฒนาโครงขายทางถนน โดย

๑) บ ารงรกษาและยกระดบคณภาพ รวมทงความปลอดภยของโครงขายถนนทมอยในปจจบน และขยายขดความสามารถในการรองรบปรมาณจราจรตามความเหมาะสมของแตละพนท รวมทงพฒนาโครงขายทางพเศษและทางหลวงพเศษระหวางเมอง บรเวณดานการคาและประตการคาทส าคญ เพอรองรบปรมาณการเดนทางและขนสงสนคาทคาดวาจะเพมขนจากการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน อาท ดานปาดงเบซาร ดานบานพน ารอน รวมทงเชอมโยงการเดนทางและการขนสงสนคาไปยงฐานการผลต และแหลงทองเทยวทส าคญของประเทศ

๒) น าเทคโนโลยระบบการขนสงและจราจรอจฉรยะ (Intelligent Transport Systems) มาใชในการควบคมและสงการจราจร โดยใหมการบรณาการขอมลการเดนทางทกรปแบบในพนทกรงเทพมหานครและปรมณฑล เพอใหมขอมลประกอบการตดสนใจควบคมและสงการจราจรททนตอเหตการณ และสามารถใหขอมลแกผสญจรเพอประกอบการตดสนใจวางแผนการเดนทาง ซงจะชวยเพมประสทธภาพในการบรหารจดการจราจร เพมความปลอดภยในการใชรถใชถนน และชวยใหหนวยงาน ทเกยวของใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจแนวทางการพฒนาระบบขนสง รวมทงสามารถใชเปนเครองมอในการบรหารจดการในสภาวะวกฤตของหนวยงานทเกยวของ

๓.๑.๔ พฒนาระบบขนสงทางอากาศ โดย

๑) เรงพฒนาทาอากาศยานสวรรณภมและทาอากาศยานดอนเมองตามแผนแมบทใหแลวเสรจภายในชวงระยะเวลาของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ศกษาทางเลอกและความเหมาะสมของ การขยายขดความสามารถของทาอากาศยานเพอเตรยมความพรอมภายหลงจากทปรมาณความตองการเดนทางและการขนสงสนคาเตมขดความสามารถของทาอากาศยานสวรรณภมและทาอากาศยานดอนเมอง จดท าแผนการใชประโยชนและแผนการบ ารงรกษาทาอากาศยานในภมภาคเพอใหเกดความคมคาในการลงทนของภาครฐ ศกษาความเปนไปไดในการใชประโยชนทาอากาศยานทมศกยภาพแหงอน อาท ทาอากาศยาน อตะเภา ส าหรบการพฒนาอตสาหกรรมการบน

๒) ปรบปรงระบบการบรหารจดการทาอากาศยานเพอรกษาคณภาพความปลอดภย ความเชยวชาญของบคลากร ความพรอมของอปกรณ การอ านวยความสะดวกตอผโดยสารและสนคา และการเผชญเหตฉกเฉน ใหไดมาตรฐานสากลและสอดคลองกบขอตกลงความรวมมอระหวางประเทศ อาท องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ (International Civil Aviation Organization: ICAO) องคกรความรวมมอดานการบนในกลมสหภาพยโรป (European Aviation Safety Agency: EASA) ส านกงานบรหารการบนแหงชาตสหรฐอเมรกา (Federal Aviation Administration: FAA) และส านกงานการบนพลเรอนญปน (Japan Civil Aviation Bureau: JCAB)

๑๔๙

๓) พฒนาโครงสรางและการจดการหวงอากาศ (Airspace Organization and Management) ใหมความสามารถเพยงพอในการรองรบการเตบโตของปรมาณการจราจรทางอากาศทงในปจจบนและอนาคต เพอเพมประสทธภาพ ลดความลาชา และท าใหเกดความคลองตวของเทยวบน รวมทงใหอยในระดบทแขงขนได ทงน การพฒนาดงกลาวตองสอดคลองกบนโยบาย มาตรฐาน และแผนการพฒนาทางการบนของประชาคมโลก ภายใตการก ากบขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ (International Civil Aviation Organization: ICAO) โดยบรณาการการด าเนนงานอยางใกลชดระหวางกระทรวงคมนาคม กระทรวงกลาโหม รวมทงสวนราชการและภาคเอกชนทเกยวของ

๓.๑.๕ พฒนาระบบขนสงทางน า โดย

๑) ปรบปรงการใชประโยชนทาเรอภมภาคทมอยในปจจบน โดยกรมเจาทา องคกรปกครองสวนทองถน และหนวยงานทเกยวของรวมกนศกษาแนวทางการบรหารจดการ การสงเสรมการตลาด การพฒนาดานอปสงคของทาเรอชายฝงและทาเรอแมน าทมอย เพอเพมประสทธภาพในการใชประโยชนโครงสรางพนฐานทไดลงทนไปใหสามารถสนบสนนการเดนทางและขนสงเชอมโยงทางน าภายในประเทศ รวมทงสรางโครงขายเชอมโยงการขนสงทางน าระหวางทาเรอชายฝงและทาเรอหลกภายในประเทศและตางประเทศ

๒) ก ากบดแลการใหบรการของภาคเอกชนผรบสมปทานในทาเรอน าลกแหลมฉบง ใหเปนไปตามสญญาสมปทาน และยกระดบมาตรฐานการใหบรการใหทดเทยมกบทาเรอชนน าในภมภาค รวมทงเตรยมการพฒนาขยายขดความสามารถการใหบรการทาเรอน าลกแหลมฉบงบนพนฐานของกระบวนการมสวนรวมกบผมสวนไดเสยในพนท

๓.๒ การสนบสนนการพฒนาระบบขนสง

๓.๒.๑ สนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมตอเนองทเกดจากการลงทนดานโครงสรางพนฐาน โดย

๑) สงเสรมและสนบสนนการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมและ การพฒนาบคลากร เพอเพมศกยภาพการใหบรการเขาสมาตรฐานสากล ยกระดบทกษะขดความสามารถของบคลากรในระบบขนสงใหมความรความสามารถในองคความรและเทคโนโลยสมยใหม และสามารถปรบตว ใหทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลยและมาตรฐานสากล โดยเฉพาะการพฒนาบคลากรในอตสาหกรรม การบน จะตองวางแผนพฒนาก าลงคนรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของและสถาบนการศกษาทไดมาตรฐานสากลดานการบน พรอมทงก าหนดแนวทางยกระดบมาตรฐานหลกสตรและอปกรณการเรยนการสอนของสถาบนการศกษาตางๆ ใหสอดคลองตามขอก าหนดขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ องคกรความรวมมอดานการบนในกลมสหภาพยโรป ส านกงานบรหารการบนแหงชาตสหรฐอเมรกา และ ส านกงานการบนพลเรอนญปน

๒) สงเสรมใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมทางราง โดยปรบปรงกระบวนการจดซอ จดจางระบบรถไฟฟาและเครองกล รวมทงรถไฟฟา และรถจกรใหเออตอการสนบสนนใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมตอเนอง พรอมทงก าหนดใหมการถายทอดเทคโนโลย ใหแกผประกอบการภาครฐและเอกชน รวมทงสถาบนศกษา พฒนาศกยภาพบคลากร ปรบปรงมาตรการสงเสรมการลงทนทงในระดบผประกอบการขนาดใหญ ผประกอบการขนาดกลาง และผประกอบการขนาดยอมใหเออตอการพฒนาอตสาหกรรมระบบรางภายในประเทศ พรอมทงสนบสนนการวจยและพฒนา เพอลดการน าเขาจากตางประเทศ และสรางโอกาสทางเศรษฐกจใหกบประเทศ

๑๕๐

๓) สงเสรมใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมซอมบ ารงและผลตชนสวนอากาศยาน โดยสนบสนนใหมการจดตงนคมศนยซอมบ ารงอากาศยานทไดมาตรฐานและเปนทยอมรบในระดบสากล การปรบปรงกฎหมายและการก าหนดมาตรการสงเสรมการลงทนทสามารถจงใจใหผผลตในตางประเทศเขามาตงฐานการผลตภายในประเทศไทย การพฒนาบคลากรและนวตกรรมเพอสงเสรมการพฒนาเปน นคมอตสาหกรรมการบนและการเปนศนยกลางทางอากาศของภมภาคในระยะยาว

๓.๒.๒ พฒนาการบรหารจดการในสาขาขนสง โดย

๑) เรงจดตงกรมการขนสงทางรางเพอท าหนาทก ากบดแล (Regulatory Unit) ผใหบรการในสาขาการขนสงทางราง ก าหนดมาตรฐานความปลอดภยและการบ ารงรกษาโครงสรางพนฐานทางราง ก าหนดโครงสรางอตราคาบรการและระดบคณภาพการใหบรการ ก าหนดมาตรการสงเสรมการเพมบทบาทของภาคเอกชนในกจการระบบรางของประเทศ และการคมครองผใชบรการ รวมทงเรงปรบโครงสรางของการรถไฟแหงประเทศไทย เพอเพมประสทธภาพการใหบรการขนสงผโดยสารและสนคา

๒) เรงพฒนาขดความสามารถขององคกรก ากบดแลการขนสงทางอากาศ และ การขนสงทางน า โดยการพฒนาขดความสามารถของบคลากร อปกรณ ปรบปรงและพฒนากฎระเบยบ ท เกยวของกบการขนสงทางอากาศและทางน าใหสอดคลองกบรปแบบการใหบรการและเทคโนโลย ท เปลยนแปลงไป การก ากบดแลอตราคาบรการ คณภาพการใหบรการ การคมครองผบรโภค และ ความปลอดภย รวมทงพฒนาความสามารถในการกภยและการสบสวนกรณเกดเหตฉกเฉน และก าหนดมาตรการและแนวทางปองกนผลกระทบสงแวดลอมและเตรยมการเผชญเหตฉกเฉน เพอรกษาคณภาพและความปลอดภยในการใหบรการใหไดมาตรฐานสากลตามขอตกลงความรวมมอระหวางประเทศ

๓) พจารณาก าหนดโครงสรางอตราคาโดยสารรวม (Common Fare) ในระบบขนสงสาธารณะ เพอจงใจใหประชาชนหนมาใชระบบขนสงสาธารณะเพมขน รวมถงการพจารณากลไกการสนบสนนทางการเงนเพอชดเชยผลการด าเนนงานขาดทนของผใหบรการ (Operator) ในระบบขนสงสาธารณะทเปนธรรมระหวางภาคเอกชนและภาครฐ โดยอาจพจารณาจดตงกองทนระบบขนสงสาธารณะแทนการใหเงนอดหนนบรการสาธารณะ (Public Service Obligation: PSO) เพอใหสามารถน าคาธรรมเนยมจากผใหบรการในเสนทางหรอโครงการทมก าไรไปชดเชยการใหบรการในเสนทางหรอโครงการทมผลขาดทน ซงจะน าไปสการปฏรปการใหบรการระบบขนสงสาธารณะในเขตเมองไดอยางยงยน

๔) ปรบปรงมาตรการ กฎหมาย และระเบยบทเกยวของกบการขนสงใหทนสมยและลดความซ าซอน รวมทงบงคบใชกฎหมายเพอสนบสนนใหระบบขนสงทางราง เปนโครงขายหลก ในการเดนทางและขนสงของประเทศ โดยพจารณาก าหนดมาตรการการลดปรมาณการใช ยานพาหนะ สวนบคคลในเขตเมอง (Demand Management) เพอใหประชาชนเปลยนรปแบบการเดนทางมาใชระบบขนสงสาธารณะเพมขน และการเกบคาธรรมเนยมการใชถนน เพอลดภาระคาใชจายการบ ารงรกษาโครงขาย ถนนของภาครฐ

๓.๓ การพฒนาระบบโลจสตกส

๓.๓.๑ พฒนาและยกระดบมาตรฐานระบบการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทานใหไดมาตรฐานสากลและสนบสนนการสรางมลคาเพมตลอดหวงโซอปทาน โดย

๑) ยกระดบมาตรฐานการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทานในภาคอตสาหกรรมใหไดมาตรฐานสากล โดยสนบสนนผประกอบการในการพฒนาและประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศภายในองคกร สงเสรมความรวมมอในการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทานในการพฒนาไปสระบบโลจสตกสและโซอปทานเชงดจทล สรางความเปนมออาชพการบรหารแกองคกรธรกจรองรบการเปนอตสาหกรรมระดบ

๑๕๑

มาตรฐานสากล ธรกจสมยใหม และเปนมตรตอสงแวดลอม สงเสรมการพฒนาเชงพนทดานการจดการ โลจสตกสดวยการสรางเครอขายและการเชอมโยงแหลงวตถดบ แหลงผลต และตลาด เพอสนบสนนอตสาหกรรมทเกยวของทงดานการผลตและการทองเทยว รวมทงสงเสรมการเตรยมแผนบรหารจดการ โลจสตกสเพอรองรบกรณฉกเฉนและการบรหารความเสยงทางธรกจ

๒) พฒนาระบบการบรหารจดการโลจสตกสในภาคการเกษตร โดยสนบสนนและเพมประสทธภาพดานการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทานการเกษตร สรางโซคณคาใหแกเกษตรกร สถาบนเกษตรกร และผประกอบธรกจ ตงแตระดบฟารมจนสงมอบสนคาเกษตรถงผบรโภค (Logistic Management from Farm to Fork) ปรบปรงโครงสรางพนฐานดานโลจสตกสการเกษตรใหสามารถใชประโยชนรวมกนในชมชนหรอระหวางผทเกยวของตลอดโซการผลต อาท การสรางศนยรวบรวมคดแยก ตกแตงคณภาพ แปรรป บรรจภณฑ และกระจายผลผลตของชมชน

๓) พฒนาศกยภาพผใหบรการโลจสตกส (Logistics Service Providers: LSPs) ใหสามารถแขงขนได โดยยกระดบประสทธภาพและมาตรฐานการใหบรการโลจสตกสใหเทยบเคยงผใหบรการ โลจสตกสระหวางประเทศ สรางมาตรฐานการขนสงสนคา การประกนภย และพฒนาใหบรการโลจสตกส ดวยเทคโนโลยสารสนเทศ อาท ระบบบรหารจดการขนสง ระบบการบรหารจดการรถเทยวเปลา และระบบตรวจสอบตดตามสนคา สงเสรมการสรางพนธมตรหรอความรวมมอระหวางผใหบรการโลจสตกสไทยและผประกอบการอตสาหกรรมไทย เพมสวนแบงทางการตลาดธรกจใหบรการโลจสตกส และสนบสนนมาตรการทางภาษ มาตรการทางการเงน ใหผใหบรการโลจสตกสไทยในการลงทนและสรางเครอขายธรกจในอนภมภาค รวมทงผลกดนใหมการจดตงศนยใหค าปรกษานกลงทนไทยในตางประเทศเพอใหบรการขอมลและค าแนะน าแกภาคเอกชนไทยในการลงทนและการประกอบธรกจใหบรการโลจสตกส

๔) สงเสรมใหมการลงทนอตสาหกรรมสนบสนนการพฒนาระบบโลจสตกส และการวจยและพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยใหมดานโลจสตกส โดยใชมาตรการทางการเงนหรอมาตรการสงเสรมการลงทนเพอเพมประสทธภาพระบบโลจสตกสของประเทศ อาท ระบบบรหารจดการและตดตามการขนสงสนคา อปกรณยกขน และอปกรณซอมบ ารงทใชในกจกรรมโลจสตกส

๓.๓.๒ พฒนาและยกระดบมาตรฐานการอ านวยความสะดวกทางการคาใหสอดคลองกบมาตรฐานการคาโลก โดยการจดตงหนวยงานบรหารจดการสวนกลางของระบบ NSW ท าหนาทพฒนา บรหารจดการ และดแลระบบสวนกลางในการเชอมโยงขอมลระหวางภาครฐ (G2G) และระหวางภาครฐและเอกชน (G2B) โดยเรว สนบสนนการปรบลดขนตอนกระบวนการน าเขาสงออก ขนตอนกระบวนการท างานของหนวยงานภาครฐทเกยวกบการน าเขาสงออก การออกใบอนญาตและใบรบรอง โดยเฉพาะสนคาน ารอง ๕ ชนด ไดแก น าตาล ขาว ยางพารา สนคาแชแขง และวตถอนตราย และเรงรดการพฒนาระบบ NSW ใหสมบรณ สามารถเชอมโยงระบบเครอขายขอมลในกระบวนการน าเขาสงออกและโลจสตกสดวยระบบอเลกทรอนกสในลกษณะเบดเสรจ ณ จดเดยว ครอบคลมทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน (G2B) รวมทงปรบปรงกฎหมายและกฎระเบยบและกลไกขบเคลอนทเกยวของในการอ านวยความสะดวกทางการคาและสนบสนนกจกรรมโลจสตกส โดยเฉพาะทประตการคาส าคญ อาท ทาเรอ ทาอากาศยาน และดานชายแดน และผลกดนการออกกฎหมายบงคบใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสระหวางประเทศ

๓.๓.๓ พฒนาคณภาพบคลากรและวางแผนจดการก าลงคนดานโลจสตกสใหสอดคลองกบความตองการของภาคธรกจ โดยเนนการเพมผลตภาพแรงงานโดยหนวยงานภาครฐรวมด าเนนการกบภาคเอกชนในการปรบปรงหลกสตรการศกษาสาขาโลจสตกสระดบอาชวะศกษาและระดบปรญญา ฝกอบรมวชาชพเฉพาะหรอเทคนคเฉพาะดาน และสงเสรมความรวมมอกบภาคเอกชนในการฝกอบรมในระดบปฏบตงาน เพอใหก าลงคนดานโลจสตกสมคณภาพ มาตรฐาน และสอดคลองกบความตองการภาคธรกจ

๑๕๒

๓.๓.๔ บรหารจดการระบบตดตามประเมนผลการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศ โดยเนนการตดตามประเมนผลการด าเนนงานของหนวยงานตามแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกส ตดตามการเปลยนแปลงดานขอตกลงและความรวมมอระหวางประเทศทงระดบทวภาค พหภาคในภมภาคและนานาชาตทมผลกระทบตอการพฒนาโลจสตกส อาท ความตกลงดานการอ านวยความสะดวกทางการคาขององคการการคาโลก (WTO Trade Facilitation Agreement) และขอตกลงหนสวนทางเศรษฐกจ ภาคพนแปซฟค (Trans-Pacific Partnership: TPP) เพอเปนขอมลส าคญในการเตรยมการปรบปรงและ วางแผนการพฒนา รวมทงการจดท าฐานขอมลและระบบตวชวดทมประสทธภาพ อาท ฐานขอมลอตสาหกรรมโลจสตกสดานการเกษตร อตสาหกรรม หรอพาณชย

๓.๔ การพฒนาดานพลงงาน

๓.๔.๑ สงเสรมการอนรกษพลงงานและเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โดย

๑) พฒนามาตรการสนบสนนดานการเงนและสรางแรงจงใจในการสงเสรม การปรบเปลยนพฤตกรรมของภาคอตสาหกรรม ภาคขนสง ภาคธรกจ และภาคครวเรอน อาท มาตรการหรอโครงการเพอสงเสรมการประหยดพลงงาน และมาตรการสงเสรมการใชระบบขนสงสาธารณะและระบบรางทมอยในปจจบนใหเพมมากขน รวมทงสรางความร ความเขาใจ และรณรงคสรางจตส านกในการอนรกษพลงงานและเพมประสทธภาพการใชพลงงานอยางตอเนอง

๒) ปรบปรงโครงสรางราคาพลงงานใหสะทอนตนทนทแทจรง เปนธรรม และพฒนากลไกดานภาษ เพอน ามาใชในการสรางแรงจงใจใหประชาชนปรบเปลยนพฤตกรรมการใชพลงงานอยางประหยด

๓) บงคบใชกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการอนรกษพลงงาน และเพมประสทธภาพการใชพลงงานอยางจรงจงและตอเนอง โดยเฉพาะการบงคบใชเกณฑมาตรฐานอาคาร (Building Energy Code: BEC) ส าหรบอาคารใหม และเกณฑมาตรฐานการประหยดพลงงานส าหรบผผลตและจ าหนายพล งงาน (Energy Efficiency Resources Standard: EERS) รวมท งก าหนดน โยบายและมาตรการ ดานโครงสรางพนฐานไฟฟาทชดเจนในการสนบสนนและรองรบการขยายตวของยานยนตไฟฟา เพอเตรยม ความพรอมโครงสรางพนฐานรองรบการใชยานยนตไฟฟาอยางกวางขวางในอนาคต

๔) สงเสรมใหภาครฐและเอกชนวจยและพฒนาเทคโนโลยประหยดพลงงานและ การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน ส าหรบเครองจกร วสด อปกรณ ในกระบวนการผลต การด าเนนธรกจ และการด ารงชวต เพอพฒนาไปสการก าหนดเกณฑมาตรฐานทครอบคลมทงในภาคอตสาหกรรม ภาคธรกจ และภาคครวเรอน และสงเสรมใหเกดการน าไปใชอยางแพรหลาย รวมทงก าหนดมาตรการควบคมการใชงานเครองจกร วสด อปกรณ ทต ากวาเกณฑมาตรฐานทก าหนด ตลอดจนสงเสรมและสนบสนนการวจยและพฒนาดานระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Smart Grid) ใหครอบคลมทงระบบผลต ระบบสง ระบบจ าหนาย และ ผใชไฟฟา เพอใหสามารถน าผลการด าเนนการไปใชไดจรงในเชงพาณชย

๓.๔.๒ จดหาพลงงานใหเพยงพอและสรางความมนคงในการผลตพลงงาน โดย

๑) จดหาก าลงผลตไฟฟาใหมการกระจายประเภทเชอเพลง (Fuel Diversification) ทใชในการผลตกระแสไฟฟาตามกรอบประมาณการสดสวนการใชเชอเพลงของแผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทยตามศกยภาพเชงพนท พฒนาระบบสงและระบบจ าหนายไฟฟาใหมขดความสามารถในการรองรบปรมาณพลงไฟฟาทผลตไดตามศกยภาพและสอดคลองกบปรมาณความตองการใชไฟฟาของแตละพนท รวมถงสอดคลองกบปรมาณไฟฟาทมอยแลวในระบบ รวมทงศกษาความเปนไปไดในการก าหนดโครงสรางอตราคาไฟฟารายพนท เพอสะทอนถงตนทนทแทจรงโดยเปรยบเทยบกบโครงสรางอตราคาไฟฟาทใชอยในปจจบน

๑๕๓

๒) ส ารวจและพฒนาแหลงป โตรเลยมใหม และผลกดนการใชประโยชน กาซธรรมชาตในอาวไทยใหคมคาเตมศกยภาพ รวมทงพฒนาโครงขายทอสงกาซธรรมชาต ทาเรอรบ กาซธรรมชาตเหลว (LNG Terminal) อยางเหมาะสมและรองรบนโยบายสงเสรมการแขงขน ตลอดจนสงเสรมใหเกดการใหบรการขนสงกาซธรรมชาตทางทอแกบคคลทสาม (Third Party Access: TPA) ในราคา ทเปนธรรม และเพมการลงทนในระบบโครงสรางพนฐานน ามนเชอเพลงโดยการพฒนาระบบการขนสงน ามนทางทอ

๓.๔.๓ เพมศกยภาพการบรหารจดการ การผลต และการใชพลงงานทดแทนและพลงงานสะอาด โดย

๑) พฒนาระบบการจดการขอมลการผลตและการใชพลงงานทดแทน เพอน ามาใชในการวางแผนและเตรยมความพรอมระบบโครงสรางพนฐานเพอรองรบพลงงานทดแทนทจะเกดขนอยางกวางขวางในอนาคต โดยค านงถงการสรางมาตรฐานและก ากบดแลความปลอดภยดานพลงงาน ตลอดจน การใหความรกบประชาชนเกยวกบพลงงานทดแทนอยางถกตองและตอเนอง

๒) ประเมนมาตรการและกลไกการสงเสรมการผลตไฟฟาจากพลงงานทดแทน ในรปแบบ Feed in Tariff (FiT) เพอพฒนาและปรบปรงรปแบบการสงเสรมอนๆ โดยค านงถงการก าหนดตนทนทเหมาะสมและเปนธรรมทงตอผผลตและผบรโภค และสรางกลไกในการวางแผนรวมกนระหวางภาครฐและภาคเอกชนเพอสนบสนนใหเกดการผลตและใชพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอกตามเปาหมายแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก ตงแตขนการจดหา การเตรยมวตถดบ การขนสง ระบบ การจดการ จนถงการผลตพลงงานขนสดทาย

๓) สงเสรมการผลตและการใชเชอเพลงชวภาพ (Biofuel) ในภาคการขนสง โดยใชกลไกตลาดในการผลกดนใหเชอเพลงชวภาพมราคาทแขงขนไดกบเชอเพลงฟอสซล ตลอดจนสงเสรมการผลตพลงงานทดแทนทงการผลตไฟฟาและความรอนเพอใชในโรงงานอตสาหกรรม สถานประกอบการ และครวเรอน

๔) วจยและพฒนาเทคโนโลยพลงงานทดแทนอยางตอเนอง อาท พลงงานแสงอาทตย พลงงานลม พลงงานน า ชวมวล กาซชวภาพ พชพลงงาน และขยะ ใหสามารถลดตนทนการผลตและมความคมคาเชงพาณชย

๓.๔.๔ ปรบปรงและพฒนาการก ากบดแลการประกอบกจการพลงงานใหเปนไปตามกฎหมายและระเบยบอยางถกตองเหมาะสม มธรรมาภบาล และทนสถานการณการเปลยนแปลงในตลาดพลงงาน เพอใหสอดคลองกบแนวทางการแขงขนของอตสาหกรรมพลงงานในอนาคต และเตรยมความพรอมสการเปดเสรในภาคพลงงาน ตลอดจนสรางความรความเขาใจใหกบประชาชนเกยวกบการจดหาพลงงานจากแหลงตาง ๆ และการก าหนดโครงสรางราคาพลงงานทสะทอนตนทน และเปนธรรมระหวางผประกอบกจการพลงงานและผบรโภค

๓.๔.๕ สงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยการซอขายพลงงานและเพมโอกาสของไทยในการพฒนาพลงงานในภมภาคอาเซยน โดย

๑) พฒนาโครงสรางพนฐานทางพลงงานในประเทศ ทงในดานคณภาพ ความเชอถอได และประสทธภาพ ใหสามารถรองรบการเชอมโยงโครงขายพลงงานกบประเทศในภมภาคอาเซยน รวมทงปรบปรงกฎหมาย และระเบยบตางๆ ใหสามารถรองรบการเปนศนยการซอขายพลงงานในภมภาคอาเซยน และเพมโอกาสในการพฒนาอตสาหกรรมพลงงานของไทย

๑๕๔

๒) ผลกดนการสรางความรวมมอดานพลงงานในภมภาคใหสามารถพฒนาโครงขายไฟฟาและก าหนดคณภาพน ามนส าเรจรปรวมกน เพอขยายโอกาสในการลงทน รวมถงใหความชวยเหลอ แกประเทศเพอนบานในการเตรยมความพรอมโครงสรางพนฐานพลงงาน โดยพจารณาใหความชวยเหลอ ดานพลงงานในกลมประเทศอาเซยนตามความเหมาะสม เพอสรางโอกาสทางเศรษฐกจ และสรางความสมพนธทดระหวางประเทศ

๓) ส งเสรมและผลกดนให รฐวสาหกจด านพล งงานของไทยน าความรและ ความเชยวชาญไปลงทน ขยายศกยภาพทางธรกจในประเทศเพอนบาน โดยใหหนวยงานทเกยวของดานพลงงานภายในประเทศบรณาการการท างานรวมกน เพอขยายชองทางธรกจในประเทศเพอนบานและสนบสนน การเปนศนยการซอขายพลงงานในภมภาคอาเซยน

๓.๕ การพฒนาเศรษฐกจดจทล

๓.๕.๑ พฒนาและปรบปรงโครงสรางพนฐานโทรคมนาคมของประเทศใหทวถงและ มประสทธภาพ โดย

๑) พฒนาโครงขายบรอดแบนดความเรวสงทงระบบสายและไรสายใหครอบคลมทวประเทศ และจดใหมบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถงและบรการเพอสงคม เพอใหประชาชนสามารถเขาถงบรการไดอยางทวถง

๒) พฒนาโครงขายวงจรสอสารระหวางประเทศทงภาคพนดน เคเบลใตน า ดาวเทยม และพฒนาโครงขายเชอมโยงประเทศเพอนบานอาเซยน รวมทงบรหารจดการการใชประโยชนต าแหนงวงโคจรและคลนความถทงในเชงพาณชยและบรการสาธารณะ เพอสรางมนคงและประสทธภาพใหแกระบบการเชอมสญญาณระหวางประเทศ

๓) บรหารจดการเทคโนโลยและโครงสรางพนฐานโทรคมนาคมและสอสารมวลชนใหมการบรณาการใชโครงขายและอปกรณรวมกน และจดท าแผนการจดสรรคลนความถทไม ไดใชงานและ ใกลสนสดสญญาสมปทานใหชดเจน เพอใหการใชทรพยากรของประเทศเกดประสทธภาพสงสด และลด ความซ าซอนและคาใชจายในการลงทน

๓.๕.๒ สงเสรมการใชเทคโนโลยดจทลในการสรางมลคาเพมทางธรกจ โดย

๑) สงเสรมการพฒนาผประกอบการใหปรบเปลยนรปแบบการท าธรกจใหเปนระบบดจทล โดยจดท าแพลตฟอรม (Platform) ธรกจดจทล พาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce) ในภาคเกษตร ภาคการผลต และภาคธรกจ การสรางรานคาและมาตรฐานสนคาออนไลน สงเสรมธรกจของผประกอบการดจทลรนใหม (Start up) ผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม และวสาหกจชมชน

๒) พฒนาระบบมาตรฐานรหสของสนคาและบรการของประเทศไทยใหเกด ความนาเชอถอ เพมขดความสามารถในการแขงขน และรองรบกบการท าธรกรรมพาณชยอเลกทรอนกส (e-Commerce) การบรหารหวงโซอปทานทางอเลกทรอนกส (e-Supply Chain) และการช าระเงนแบบอเลกทรอนกส (e-Payment)

๓.๕.๓ สงเสรมนวตกรรม การวจยและพฒนาอตสาหกรรมดจทลและเทคโนโลยอวกาศ ของไทย โดย

๑๕๕

๑) สนบสนนการวจยและพฒนาดานโทรคมนาคม ใหสามารถน าไปตอยอดใน เชงพาณชย โดยเฉพาะนวตกรรมดานเทคโนโลยดจทล เทคโนโลยการสอสารไรสายความเรวสง ระบบซอฟตแวร (Software) อปกรณรบสงสญญาณ ระบบสอสารความเรวสง ระบบดาวเทยม และเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ

๒) พฒนาบคลากรภาครฐและภาคเอกชน รวมทงสถาบนการศกษา ใหมความรความสามารถรองรบตอการพฒนาเทคโนโลยดจทลและสอดคลองกบความตองการของภาคอตสาหกรรม ในอนาคต

๓.๕.๔ สรางความมนคงปลอดภยทางไซเบอร โดยจดตงศนยการเฝาระวงและรบมอภยคกคามทางไซเบอร เพอดแลปญหาและรบมอกบภยคกคามทเปลยนแปลงไปตามความกาวหนาของเทคโนโลย โดยเฉพาะความมงคงปลอดภยในภาคการเงน และความปลอดภยของขอมลสวนบคคล

๓.๕.๕ ปรบปรงกฎ ระเบยบ และกฎหมายทเกยวของ เพอใหเกดการสงเสรมและสนบสนน การพฒนากจการเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศ และสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจดจทล อาท กฎหมายพาณชยอเลกทรอนกสททนสมย การก าหนดมาตรฐานระบบตรวจสอบยนยนตวตนทางออนไลน ระเบยบการใชสทธแหงทางในการพฒนาและขยายโครงสรางพนฐานโทรคมนาคม รวมทงการจดตงองคกรภาคเอกชนในรปแบบสภาวชาชพดจทล เพอเปนกลไกในการพฒนาอตสาหกรรมดจทลในสวนของภาคเอกชนทเชอมโยงกบภาครฐ

๓.๖ การพฒนาระบบนาประปา

๓.๖.๑ พฒนาระบบน าประปาใหครอบคลมและทวถง โดย

๑) จดใหมแผนแมบทการใหบรการน าประปาระดบภาคในระยะยาวทงในดานการพฒนาแหลงน าดบ ระบบผลต ระบบทอสงน า ระบบจ าหนายน า และประมาณการความตองการใชน า เพอใชเปนกรอบในการบรณาการแผนยทธศาสตรการบรหารจดการทรพยากรน าของประเทศ และเปนแนวทางการด าเนนงานในการจดหาน าประปาใหกบประชาชนอยางทวถง

๒) ขยายก าลงการผลต โครงขายทอสงน าและจ าหนายน า ใหสามารถรองรบกบปรมาณความตองการใชน าทจะเพมขนในอนาคต โดยใหความส าคญกบพนทในเขตภมภาคทมความพรอม ดานแหลงน า แตประชาชนยงไมไดรบบรการน าประปาส าหรบใชอปโภคบรโภคอยางเพยงพอ พนททองเทยว และพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ

๓) จดหาน าสะอาดและกอสรางระบบประปาหมบานใหเพยงพอตอความจ าเปน ขนพนฐานใหครอบคลมทกหมบาน โดยใหความส าคญกบหมบานในชนบททยงไมมน าสะอาดหรอระบบประปาส าหรบใชอปโภคบรโภคและมความพรอมด าเนนการเปนล าดบแรก

๓.๖.๒ การบรหารจดการการใชน าอยางมประสทธภาพและการสรางนวตกรรม โดย

๑) จดท าแผนบรหารจดการดานการใชน าของกลมผใชน าประปาประเภทตางๆ และใชมาตรการ 3R (Reduce Reuse และ Recycle) และการจดเกบคาน าเสย เพอปรบเปลยนพฤตกรรมและสรางจตส านกใหมการใชน าอยางประหยดในภาคครวเรอน ภาคธรกจ และภาคอตสาหกรรม

๒) สงเสรมใหภาคเอกชนและหนวยงานภาครฐด าเนนการศกษาวจยเทคโนโลยสมยใหมมาชวยพฒนากระบวนการผลตน า โดยเฉพาะการใชน าทะเลผลตน าประปาดวยตนทนทต าลง การเพมประสทธภาพระบบสงน า การสรางนวตกรรมใหมหรออปกรณทชวยประหยดน าในภาคครวเรอน ธรกจ และอตสาหกรรม รวมทงการถายทอดงานวจยมาใชประโยชนในกจการประปาทงเชงพาณชยและเชงสงคม

๑๕๖

๓.๖.๓ ลดอตราน าสญเสยในเชงรกควบคกบการบ ารงรกษาเชงปองกนของระบบประปา ทวประเทศ โดย

๑) จดท าแผนลดอตราน าสญเสย ในพนทเขตภมภาคทระบบประปามอตราน าสญเสยสง โดยก าหนดพนทด าเนนการ เปาหมายการลดน าสญเสย ดชนชวด ขอบเขตของแผนงาน แผนการลงทนรายปใหมความชดเจนและตรวจสอบได รวมทงศกษาระดบอตราน าสญเสยทเหมาะสมกบประเทศไทย โดยศกษาวธการลดน าสญเสยในเชงกายภาพควบคกบตนทนการผลตน าประปา เพอใหการบรหารจดการน าสญเสยอยในระดบทเหมาะสมและเกดประโยชนสงสด

๒) สนบสนนใหภาคเอกชนเขามารวมด าเนนการลดน าสญเสยกบภาครฐ และถายทอดความรทางวชาการระหวางบคลากรภาครฐและภาคเอกชน รวมทงประสานความรวมมอระหวางหนวยงานในเขตภมภาคเพอใหความชวยเหลอทงในระดบวชาการและระดบปฏบตการในการลดน าสญเสย

๓) พฒนาเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการลดน าสญเสยทสอดคลองกบมาตรฐานสากลส าหรบใชเปนเครองมอในการบรหารจดการแรงดนน าคขนานไปกบการลดน าสญเสยใหอยในระดบตามเปาหมายทก าหนด

๓.๖.๔ ปรบปรงโครงสรางการบรหารกจการประปา โดยแยกบทบาทของหนวยงานตางๆ ทเกยวของใหชดเจนระหวางหนวยงานระดบนโยบาย หนวยงานก ากบดแลการประกอบกจการประปาทเปนเอกภาพ และหนวยงานใหบรการ ควบคกบการออกกฎหมายการจดตงองคกรก ากบดแลกจการประปา ในภาพรวมของประเทศใหแลวเสรจภายในป ๒๕๖๒ เพอน าไปสการใหการบรการน าประปาทมประสทธภาพทงในดานการกระจายบรการไปยงประชาชนทกระดบ คณภาพน าทเชอถอได และการก าหนดโครงสรางอตราคาน าทเปนธรรมระหวางผใหบรการและผรบบรการ

๔. แผนรองรบ

๔.๑ แผนยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๕ ของกระทรวงคมนาคม

๔.๒ แผนแมบทการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรม ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๔.๓ แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๗๙ (Power Development Plan 2015: PDP 2015)

๔.๔ แผนอนรกษพลงงาน พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๗๙ (Energy Efficiency Plan 2015: EEP 2015)

๔.๕ แผนพฒนาพลงงานทดแทน พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๗๙ (Alternative Energy Development Plan 2015: AEDP 2015)

๔.๖ แผนบรหารจดการน ามนเชอเพลง พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๗๙ (Oil Plan 2015) และแผนบรหารจดการกาซธรรมชาต พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๗๙ (Gas Plan 2015)

๔.๗ แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

๔.๘ แผนแมบทปรบปรงและพฒนาโครงสรางพนฐานระบบประปาการประปานครหลวง (ป ๒๕๖๑-๒๕๙๐)

๔.๙ แผนยทธศาสตรของการประปาสวนภมภาค (ฉบบท ๓) ป ๒๕๖๐-๒๕๖๔

๑๕๗

๕. แผนงานและโครงการสาคญ

๕.๑ แผนงานและโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานดานขนสง

๕.๑.๑ การพฒนาโครงขายรถไฟระหวางเมอง มการลงทนทส าคญ ดงน

๑) โครงการกอสรางรถไฟทางค ขนาดทาง ๑ เมตร จ านวน ๑๔ เสนทาง ระยะทาง ๒,๕๐๐ กโลเมตร ประกอบดวย โครงการทอยระหวางด าเนนการ ไดแก ชวงฉะเชงเทรา – คลองสบเกา – แกงคอยชวงชมทางถนนจระ – ขอนแกน ชวงมาบกะเบา – ชมทางถนนจระ ชวงประจวบครขนธ- ชมพร ชวงลพบร – ปากน าโพ ชวงนครปฐม - หวหน ชวงหวหน- ประจวบครขนธ และโครงการทอย ระหวางการศกษา ความเหมาะสมและออกแบบรายละเอยด ไดแก ชวงปากน าโพ – เดนชย ชวงชมทางถนนจระ – อบลราชธาน ชวงขอนแกน - หนองคาย ชวงชมพร – สราษฎรธาน ชวงสราษฎรธาน – หาดใหญ – สงขลา ชวงหาดใหญ – ปาดงเบซาร (ขบเคลอนดวยพลงงานไฟฟา) และชวงเดนชย – เชยงใหม หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การรถไฟแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๖ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔)

๒) โครงการกอสรางรถไฟความเรวสงขนาดทางมาตรฐาน ๑.๔๓๕ เมตร อยางนอย ๑ เสนทาง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงคมนาคม การรถไฟแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๖ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙– ๒๕๖๔)

๓) โครงการพฒนาเสนทางรถไฟสายใหมในแนวระเบยงเศรษฐกจทส าคญของประเทศ ชวงกาญจนบร – กรงเทพฯ – อรญประเทศ และกาญจนบร – กรงเทพฯ – แหลมฉบง ชวงเดนชย – เชยงราย – เชยงของ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การรถไฟแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๑.๒ การพฒนาระบบขนสงสาธารณะในเขตเมอง

๑) โครงการกอสรางรถไฟฟา ๑๐ เสนทางในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ระยะทาง ๓๘๔ กโลเมตร ประกอบดวยโครงการทอยระหวางด าเนนการ ไดแก สายสน าเงน ชวงหวล าโพง – บางแค และชวงบางซอ – ทาพระ สายสแดง ชวงบางซอ – รงสต สายสเขยว ชวงหมอชต – สะพานใหม – คคต และชวงแบรง –สมทรปราการ สายสสม ชวงศนยวฒนธรรม – มนบร – สวนทวงศ สายสเหลอง ชวงลาดพราว – ส าโรง สายสชมพ ชวงแคราย – มนบร และสายสแดงชวงบางซอ – พญาไท – มกกะสน – หวหมาก และ ชวงบางซอ – หวล าโพง และโครงการทอยระหวางการศกษาความเหมาะสมและออกแบบรายละเอยด ไดแก สายสน าเงน ชวงบางแค – พทธมณฑลสาย ๔ สายสแดง ชวงรงสต – มธ.ศนยรงสต สายสมวง ชวงเตาปน – ราษฎรบรณะ สายสสม ชวงตลงชน – ศนยวฒนธรรม สายสเขยว ชวงสมทรปราการ – บางป และสายสเขยว ชวงคคต – ล าลกกา หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทย การรถไฟแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๘ ป (พ.ศ. ๒๕๕๗ – ๒๕๖๔)

๒) โครงการพฒนาระบบขนสงสาธารณะในเมองหลกในภมภาค อาท ขอนแกน เชยงใหม สงขลา หาดใหญ ภเกต หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก องคกรปกครองสวนทองถน และส านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร ระยะเวลาด าเนนการ ๖ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔)

๕.๑.๓ การพฒนาโครงขายทางถนน ไดแก โครงการกอสรางทางหลวงพเศษระหวางเมอง เพอเชอมการเดนทางในพนทดานการคาชายแดน เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ และประตการคาหลกทส าคญของประเทศ อาท ชวงสงขลา – ชายแดนไทย (มาเลเซย) ชวงกาญจนบร – ดานบานพน ารอน และ โครงการ

๑๕๘

กอสรางขยายถนนจาก ๒ ชองจราจรเปน ๔ ชองจราจร เพอรองรบปรมาณการเดนทางและขนสงสนคาในพนท อาท ทล.๓๓ แยกปราจนบร – อ.กบนทรบร ทล.๔๐๘ สงขลา – สามแยกทงหวง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท ระยะเวลาด าเนนการ ๖ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔)

๕.๑.๔ การพฒนาระบบขนสงทางอากาศ ไดแก

๑) แผนพฒนาทาอากาศยานสวรรณภม หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๖๐) และ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๒) แผนพฒนาทาอากาศยานดอนเมอง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๓) แผนพฒ นาท าอากาศยานแม สอด หน วยงานด าเน น งานหล ก ได แก กรมทาอากาศยาน ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔) แผนพฒนาทาอากาศยานเบตง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กรมทาอากาศยาน ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๑)

๕) แผนพฒนาทาอากาศยานอตะเภา หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กองทพเรอและบรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๑.๕ การพฒนาระบบขนสงทางน า ไดแก

๑) โครงการทาเทยบเรอชายฝง (ทาเทยบเรอ A) ททาเรอแหลมฉบง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การทาเรอแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๑)

๒) โครงการพฒนาศนยการขนสงตสนคาทางรถไฟ (Single Rail Transfer Operator : SRTO) ททาเรอแหลมฉบง ระยะท ๑ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การทาเรอแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๐)

๓) โครงการพฒนาทาเรอแหลมฉบง ขนท ๓ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การทาเรอแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๓)

๔) โครงการพฒนาทาเทยบเรอส าราญขนาดใหญ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กรมเจาทา ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔)

๕.๒ แผนงานและโครงการพฒนาสงอานวยความสะดวกเพอรองรบการเปลยนรปแบบ การขนสงสนคา ไดแก การกอสรางศนยเปลยนถายรปแบบการขนสงสนคา สถานขนสงสนคา ลานกองเกบ ตสนคา ในบรเวณพนทประตการคาหลกของประเทศ และตามแนวเสนทางทมศกยภาพในการเปลยนรปแบบการขนสงสนคาทางถนนสระบบรางและทางน า และการพฒนาจดพกรถตามเสนทางขนสงหลก เพอเพมความปลอดภยในการใชถนน หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กรมการขนสงทางบก กรมทางหลวง ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓ แผนงานและโครงการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศ

๕.๓.๑ แผนพฒนาและยกระดบมาตรฐานระบบการบรหารจดการโลจสตกสและโซอปทานภาคอตสาหกรรมและการเกษตร หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงอตสาหกรรม และกระทรวงเกษตรและสหกรณ ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓.๒ แผนพฒนาศกยภาพผใหบรการโลจสตกสใหสามารถแขงขนได หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพาณชย ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๑๕๙

๕.๓.๓ แผนพฒนาและยกระดบมาตรฐานระบบการอ านวยความสะดวกทางการคา หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงการคลง ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓.๔ แผนพฒนาคณภาพบคลากรและวางแผนจดการก าลงคนดานโลจสตกสใหสอดคลองกบความตองการของภาคธรกจ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงแรงงาน และกระทรวงศกษาธการระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓.๕ แผนพฒนาระบบฐานขอมลและตวชวดทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกสและ โซอปทาน และระบบตดตามการเปลยนแปลงดานขอตกลงและความรวมมอระหวางประเทศ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๔ แผนงานและโครงการพฒนาดานพลงงาน

๕.๔.๑ โครงการโรงไฟฟาเพอทดแทนโรงไฟฟาแมเมาะ เครองท ๔ – ๗ ของการไฟฟา ฝายผลตแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๖๐)

๕.๔.๒ โครงการปรบปรงระบบสงไฟฟาบรเวณภาคตะวนตกและภาคใตเพอเสรมความมนคงระบบไฟฟาของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๙ ป (พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๖๕)

๕.๔.๓ แผนงานและมาตรการการจดการพลงงานโรงงานและอาคารควบคม หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔.๔ แผนงานและมาตรการอนรกษพลงงานภาคขนสง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน และกระทรวงคมนาคม ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔.๕ โครงการน ารองดานระบบบรหารจดการพลงงานในอาคาร Demand Response ระบบ Micro Grid และระบบกกเกบพลงงาน หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔.๖ โครงการเพอพฒนาก าลงผลตไฟฟา หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน และการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔.๗ โครงการเพอพฒนาระบบสงและระบบจ าหนายไฟฟา หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน กระทรวงมหาดไทย การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย และการไฟฟาฝายจ าหนาย ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔.๘ โครงการสงเสรมการตดตงโซลารฟอยางเสร หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔.๙ โครงการน าเขากาซธรรมชาตเหลว (Floating Storage & Regasification Unit: FSRU) หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงพลงงาน ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๕ แผนงานและโครงการพฒนาเศรษฐกจดจทล

๕.๕.๑ โครงการขยายโครงขายเคเบลใยแกว APG (Asia Pacific Gateway) หนวยงานด าเนนการหลก ไดแก บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๖ ป (พ.ศ. ๒๕๕๖-๒๕๖๒)

๕.๕.๒ โครงการปรบปรงการใหบรการโทรศพทเคลอนท หนวยงานด าเนนการหลก ไดแก บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๑๒ ป (พ.ศ. ๒๕๕๖-๒๕๖๘)

๑๖๐

๕.๕.๓ โครงการระบบเคเบลใตน าระหวางประเทศเพอรองรบบรการอนเทอรเนตระหวางประเทศ หนวยงานด าเนนการหลก ไดแก บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๕๗-๒๕๖๑)

๕.๕.๔ โครงการบรอดแบนดความเรวสง ๑.๖ ลานพอรต หนวยงานด าเนนการหลก ไดแก บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑)

๕.๕.๕ แผนพฒนาโครงขายโทรคมนาคมสอนเทอรเนตความเรวสง หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๕.๖ แผนพฒนาและสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก ส านกงานเศรษฐกจดจทล และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน) ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๕.๗ แผนพฒนาก าลงคนและสรางนวตกรรมดานดจทล หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม และกระทรวงศกษาธการ ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๕.๘ แผนพฒนาระบบรกษาความปลอดภยทางไซเบอรหนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๖ แผนงานและโครงการพฒนาสาธารณปการดานนาประปา

๕.๖.๑ โครงการปรบปรงกจการประปาแผนหลก ครงท ๙ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปานครหลวง กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๗ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๕)

๕.๖.๒ โครงการปรบปรงกจการประปาแผนหลก ครงท ๑๐ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปานครหลวง กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๔)

๕.๖.๓ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๕๘ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๐)

๕.๖.๔ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาพระนครศรอยธยา ป ๒๕๕๘ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๐)

๕.๖.๕ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาเพขรบร ป ๒๕๕๘ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๐)

๕.๖.๖ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๕๙ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑)

๕.๖.๗ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาขอนแกน -น าพอง (ระยะท ๑) ป ๒๕๕๙ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๑)

๕.๖.๘ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาพทยา -แหลมฉบง-ศรราชา ป ๒๕๕๙ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๒)

๑๖๑

๕.๖.๙ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๖๐ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

๕.๖.๑๐ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาขอนแกน - น าพอง (ระยะท ๒-๓) ป ๒๕๖๐ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

๕.๖.๑๑ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาชลบร-พนสนคม-(พานทอง)-(ทาบญม) (ระยะท ๑) ป ๒๕๖๐ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

๕.๖.๑๒ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาภเกต ป ๒๕๖๐ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

๕.๖.๑๓ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๖๑ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๓)

๕.๖.๑๔ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาสมทรสาคร (ระยะท ๑-๔) ป ๒๕๖๑ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๓)

๕.๖.๑๕ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาออมนอย ป ๒๕๖๑ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๓)

๕.๖.๑๖ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๖๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๒-๒๕๖๔)

๕.๖.๑๗ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาสมทรสาคร (ระยะท ๕-๗) ป ๒๕๖๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๒-๒๕๖๔)

๕.๖.๑๘ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาอดรธาน - หนองคาย ป ๒๕๖๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๒-๒๕๖๔)

๕.๖.๑๙ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๖๓ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๓-๒๕๖๕)

๕.๖.๒๐ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาพนมสารคาม -บางคลา- แปลงยาว-คลองนา-เทพราช ป ๒๕๖๓ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๓-๒๕๖๕)

๕.๖.๒๑ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาเชยงใหม ป ๒๕๖๓ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระท รวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๓-๒๕๖๕)

๑๖๒

๕.๖.๒๒ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาเกาะสมย (ระยะท ๒) ป ๒๕๖๓ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๓-๒๕๖๕)

๕.๖.๒๓ โครงการเพอการพฒนาป ๒๕๖๔ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปา สวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๔-๒๕๖๖)

๕.๖.๒๔ โครงการปรบปรงขยายการประปาสวนภมภาคสาขาพทยา - แหลมฉบง - ศรราชา ป ๒๕๖๔ หนวยงานด าเนนงานหลก ไดแก การประปาสวนภมภาค กระทรวงมหาดไทย ระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๔-๒๕๖๖)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๖ การบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบ

และธรรมาภบาลในสงคมไทย

ระบบการบรหารจดการในภาครฐทขาดประสทธภาพเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศทส าคญประการหนงมาอยางตอเนอง ทงในเรองการขบเคลอนการบรหารจดการภาครฐใหบรรลเปาประสงคทวางไว การใหบรการประชาชนยงไมไดมาตรฐานสากล การบงคบใชกฏหมายทขาดประสทธภาพ การบรหารจดการและการใหบรการของทองถนทยงขาดประสทธภาพและความโปรงใส กระบวนการทเปดใหประชาชนไดม สวนรวมในการตดสนใจการใชงบประมาณยงไมเพยงพอ ระบบและกระบวนการยตธรรมไมสามารถอ านวยความยตธรรมไดอยางเสมอภาคและเปนธรรม รวมทงการขาดธรรมาภบาลในสงคมไทยท าใหการทจรตประพฤตมชอบยงเปนปญหาส าคญของประเทศ ในชวง ๕ ปตอจากนไปจงเปนชวงเวลาส าคญทตองเรงปฏรปการบรหารจดการภาครฐใหเกดผลสมฤทธอยางจรงจง เพอใหเปนปจจยสนบสนนส าคญทจะชวยสงเสรม การพฒนาประเทศในทกดานใหประสบผลส าเรจบรรลเปาหมายทวางไวในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ทงการบรหารจดการภาครฐ ใหโปรงใส มประสทธภาพ รบผดชอบ ตรวจสอบไดอยางเปนธรรม และประชาชน มสวนรวม มการกระจายอ านาจ และแบงภารกจรบผดชอบทเหมาะสม ระหวางสวนกลาง ภมภาค และทองถน และวางพนฐานเพอใหบรรลตามกรอบเปาหมายอนาคตในป ๒๕๗๙

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพอใหภาครฐมขนาดเลก มการบรหารจดการทด และไดมาตรฐานสากล

๑.๒ เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารจดการและใหบรการแกประชาชนในทองถน ไดอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และโปรงใสตรวจสอบได

๑.๓ เพอลดปญหาการทจรตและประพฤตมชอบของประเทศ

๑.๔ เพอพฒนาระบบและกระบวนการทางกฎหมายใหสามารถอ านวยความสะดวกดวยความรวดเรวและเปนธรรมแกประชาชน

๒. เปาหมายและตวชวด

เปาหมายท ๑ ลดสดสวนคาใชจายดานบคลากร และเพมประสทธภาพการบรหารจดการและการใหบรการของภาครฐ และประสทธภาพการประกอบธรกจของประเทศ

ตวชวด ๑.๑ อนดบประสทธภาพภาครฐ จดท าโดยสถาบนการจดการนานาชาต อยในอนดบสองของอาเซยน เมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

ตวชวด ๑.๒ อนดบความยากงายในการด าเนนธรกจ จดท าโดยธนาคารโลก อยในอนดบสองของอาเซยน เมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

ตวชวด ๑.๓ สดสวนคาใชจายดานบคลากรของรฐตองบประมาณรายจายประจ าปลดลง

๑๓๐

เปาหมายท ๒ เพมประสทธภาพการบรหารจดการทดขององคกรปกครองสวนทองถน

ตวชวด ๒.๑ สดสวนองคกรปกครองสวนทองถนในแตละประเภททไดรบรางวลการบรหารจดการทดตอองคกรปกครองสวนทองถนทงหมดเพมขน

ตวชวด ๒.๒ ขอรองเรยนและคดเกยวกบการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนลดลง

เปาหมายท ๓ เพมคะแนนดชนการรบรการทจรตใหสงขน

ตวชวด ระดบคะแนนของดชนการรบรการทจรตสงกวารอยละ ๕๐ เมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

เปาหมายท ๔ ลดจ านวนการด าเนนคดกบผมไดกระท าความผด

ตวชวด จ านวนคดทรฐด าเนนคดกบผมไดกระท าความผดซงตองชดเชยความเสยหายลดลง

๓. แนวทางการพฒนา

๓.๑ ปรบปรงโครงสรางหนวยงาน บทบาท ภารกจ และคณภาพบคลากรภาครฐ ใหมความโปรงใส ทนสมย คลองตว มขนาดทเหมาะสม เกดความคมคา สามารถใหบรการประชาชนในรปแบบทางเลอกทหลากหลายและมคณภาพ ขาราชการมคณภาพ ประสทธภาพ และความรบผดชอบตอบทบาทหนาท องคกรมสมรรถนะสงและมความทนสมย ราชการบรหารสวนกลางมขนาดเลกลง และราชการบรหารสวนทองถนมขนาดทเหมาะสมกบพนทรบผดชอบ โดย

๓.๑.๑ ก าหนดภารกจ ขอบเขตอ านาจหนาทของราชการบรหารสวนกลาง สวนภมภาค และทองถนใหชดเจนและไมซ าซอน โดยใหราชการสวนกลางและสวนภมภาค ด าเนนภารกจเกยวกบการก าหนดนโยบาย วางแผนระดบประเทศ ก าหนดหลกเกณฑ มาตรฐาน การอนมต อนญาต การสงเสรมสนบสนน การวจยและพฒนา การบรการวชาการ การก ากบการด าเนนงาน และภารกจทมพนทครอบคลมหลายเขต การปกครอง โดยก าหนดแนวทางปฏบตทชดเจนและใหบรการสาธารณะเทาทจ าเปน ราชการสวนทองถนด าเนนภารกจใหบรการสาธารณะขนพนฐาน เพอแกไขปญหาและตอบสนองความตองการของประชาชนในพนท ตามขดความสามารถและความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถน โดยเปดโอกาสใหภาคประชาสงคมและประชาชนในพนทเขารวมเปนผจดท าบรการสาธารณะขนพนฐานและตรวจสอบการใชอ านาจรฐในระดบชมชน รวมทงจางเหมาใหภาคเอกชนเขารวมเปนผจดท าบรการสาธารณะใหมากทสด

๓.๑.๒ ปรบปรงกลไกการปฏบตงานของภาครฐใหมลกษณะบรณาการ สามารถสงเสรมกระบวนการผลตและการใหบรการของภาคเอกชนไดอยางมประสทธภาพ และสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศในระยะยาว โดยการใชกลไกภาครฐทจะสนบสนนการเชอมโยงระหวางงานวจยทสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภค การสนบสนนเงนทนหรองบประมาณแกผประกอบการ รวมทงการก าหนดกฎ ระเบยบทไมเปนอปสรรคหรอเออตอการด าเนนธรกจ ตลอดจนสนบสนนกลไกการรวมมอกนระหวางรฐ เอกชน ประชาชน และประชาสงคม ในแบบประชารฐใหเปนจดเชอมตอในการพฒนาประเทศอยางสมบรณ

๓.๑.๓ ก าหนดหลกการและแนวทางในการยบเลกภารกจหรอปรบลดหนวยงานบรหารราชการสวนกลางทตงอยในภมภาคใหเหลอเพยงการปฏบตภารกจเฉพาะทไมอาจมอบใหราชการบรหารสวนภมภาคด าเนนการแทนหรอไมสามารถถายโอนใหองคกรปกครองสวนทองถน หรอภาคเอกชน องคกรพฒนาเอกชน ธรกจเพอสงคม ภาคประชาสงคม หรอชมชนและประชาชนรบไปด าเนนการแทนได พรอมกบเกลยหรอ

๑๓๑

โอนบคลากรและงบประมาณใหสอดคลองกบภารกจทถายโอนไป โดยแกไขกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดนใหครอบคลมทกประเภทของระบบการบรหารราชการแผนดน ตลอดจนก าหนดแนวทาง ทเหมาะสมในการถายโอนบคลากรจากสวนกลางไปยงสวนทองถนใหคลองตวมากขน

๓.๑.๔ พฒนาบคลากรและปฎรประบบบรหารจดการก าลงคนภาครฐใหมประสทธภาพ โดย

๑) ก าหนดใหต าแหนงหวหนาหนวยงานทมความส าคญสงกบการพฒนาประเทศ ในวงกวางหรอมความส าคญทางยทธศาสตรใหสามารถสรรหาบคคลภายนอกเขามาบรหารราชการได

๒) สรรหาคนรนใหมทมความรความสามารถและสมรรถนะสงเขามาสระบบราชการ โดยใหค านงถงความเสมอภาคและความเทาเทยมกนทางสงคม

๓) น าเทคโนโลยสารสนเทศมาทดแทนก าลงคนภาครฐ ควบคกบการศกษา แนวทางการจางงานผเกษยณอายราชการอยางเปนระบบและเหมาะสมกบสภาวะการคลงของประเทศ

๔) วางระบบคาตอบแทนและสทธประโยชนของขาราชการและเจาหนาทของรฐ ทงในสวนราชการ หนวยงานในก ากบของรฐ และองคกรอสระ ใหเหมาะสมตามลกษณะงาน ความเชยวชาญ สมรรถนะ ความสลบซบซอนของงาน และสอดคลองกบกลไกตลาด

๕) ก าหนดมาตรการและวธการในการแตงตง โยกยายบคลากรภาครฐ การพจารณาบ าเหนจความชอบหรอการลงโทษ และการพทกษความเปนธรรม ใหมความโปรงใส ตรวจสอบได และมความเปนกลางทางการเมอง โดยยดหลกคณธรรมและความรความสามารถ

๖) พฒนาบคลากรภาครฐในทกระดบใหไดรบความร ความสามารถใหสอดคลองกบการปฏบตงานในยคเศรษฐกจดจทล โดยเฉพาะการสรางภาวะผน า และการปรบปรงหลกสตรการพฒนา นกบรหารระดบสงของราชการใหเกดประโยชนและคมคาตอการบรหารราชการอยางแทจรง รวมทงใหมการประเมนความคมคาและประสทธภาพในการพฒนาขาราชการในมตตางๆ

๗) วางระบบประเมนผลการปฏบตราชการในภาครฐทงในสวนขาราชการประจ าและบคลากรจากภายนอกทผานการสรรหาเขามาด ารงต าแหนงระดบสงไดอยางจรงจงมากขน โดยใหสามารถวดผลลพธไดอยางมประสทธภาพและเปนทยอมรบของทกฝาย

๓.๑.๕ จดท ายทธศาสตรการพฒนารฐวสาหกจในระยะยาวใหมความชดเจนและสามารถปฏบตได พรอมทงทบทวนบทบาทใหมความสอดคลองกบสถานการณปจจบนและความจ าเปนของรฐวสาหกจตามวตถประสงคในการจดตง โดย

๑) ยบเลก ควบรวม ถายโอน หรอปรบรปแบบรฐวสาหกจในกรณเปนกจการ ทเอกชนสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพหรอมหนวยงานของรฐด าเนนการอยแลว

๒) ปรบปรงโครงสรางองคกรของรฐวสาหกจใหสามารถด าเนนการตามบทบาท ทไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ รวมทงการวางระบบการบรหารเชงกลยทธทโปรงใส

๑๓๒

๓) พฒนากลไกการก ากบดแลรฐวสาหกจให เขมแขงสอดคลองกบสภาพอตสาหกรรมทรฐวสาหกจด าเนนกจการอย รวมทงแยกบทบาทและภารกจของหนวยงานระหวางการท าหนาทเปนหนวยงานก าหนดนโยบาย การก ากบและควบคมคณภาพมาตรฐาน (Regulator) และการท าหนาท ผใหบรการของรฐวสาหกจดานโครงสรางพนฐานหลกอยางโปรงใสและเปนธรรม

๓.๒ ปรบปรงกระบวนการงบประมาณ และสรางกลไกในการตดตามตรวจสอบการเงนการคลงภาครฐ เพอใหการจดสรรและการใชจายมประสทธภาพ สอดคลองกบเวลา เกดความเสมอภาค ลดความเหลอมล า มกลไกและชองทางใหประชาชนและภาคเอกชนเขาถงขอมล สามารถตรวจสอบกระบวนการด าเนนงาน งบประมาณ และการคลงของภาครฐไดอยางโปรงใสยงขน โดย

๓.๒.๑ แกไขพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ ใหสงเสรมการจดสรรงบประมาณแบบบรณาการ และงบประมาณเชงพนท ใหจงหวด กลมจงหวด และราชการบรหารสวนทองถนเปนหนวยรบการจดสรรงบประมาณได ใหภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการตดสนใจในกระบวนการงบประมาณ ตงแตการเสนอโครงการตามแผนพฒนาชมชนทสามารถเชอมโยงกบแผนพฒนาทองถนและแผนพฒนาจงหวด ตลอดจนตรวจสอบและตดตามผลการใชจายงบประมาณเชงพนท รวมทงแกไขกฎหมายทเกยวของใหสอดคลอง อาท พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๓๔ และพระราชกฤษฎกาวาดวยการบรหารงานจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการ พ.ศ. ๒๕๕๑

๓.๒.๒ ปรบปรงกระบวนการจดท าแผนพฒนาระดบพนทใหเชอมโยงตงแตระดบชมชน ถงระดบจงหวด โดย

๑) ระดบหมบาน จดท าแผนชมชนทใชขอมลและการมสวนรวมของประชาชน ผานเวทประชาคมหมบาน รวมทงจดท าขอเสนอแผนงานโครงการทชมชนตองการ

๒) ระดบต าบล เปดเวทประชาคมระดบต าบลโดยใชคณะกรรมการหมบาน สภาองคกรชมชน เขามาเปนกลไกในการใหค าปรกษาตงแตระดบหมบานถงต าบล เพอจดท าแผนพฒนาต าบลและเสนอขอรบการจดสรรงบประมาณจากสภาทองถนระดบต าบล

๓) ระดบอ าเภอ เปนหนวยบรณาการแผนพฒนาต าบลให เปนไปในทศทาง ทสอดคลองกบหลกการจดท าแผนและงบประมาณแบบมสวนรวม

๔) ระดบจงหวด จดท าแผนพฒนาจงหวดทสอดคลองกบสภาพปญหา และความตองการของประชาชนอยางแทจรง มขอมลทโปรงใสชดเจนตรวจสอบได มกระบวนการทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมอยางกวางขวาง บรณาการขอเสนอแผนงานโครงการตามความตองการของประชาชน ทเกนขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถนระดบต ากวาจงหวด ขอเสนอแผนงานโครงการของสวนราชการในพนท และยทธศาสตรจงหวดทสอดคลองกบยทธศาสตรชาตและนโยบายรฐบาล โดยแผนพฒนาจงหวดควรมกรอบวงเงนทชดเจนวาเปนกรอบวงเงนตามภารกจจากกระทรวง และกรอบวงเงนตามค าขอของจงหวด

๓.๒.๓ ก าหนดโครงสรางและล าดบความส าคญของแผนงานในงบประมาณรายจายประจ าปใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔) นโยบายความมนคงแหงชาต (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๔) และนโยบายรฐบาล โดย

๑๓๓

ในการเสนอรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ ตองแสดงแหลงทมาและประมาณการรายได ผลสมฤทธหรอประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการจายเงน และความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตและแผนพฒนาตางๆ

๓.๒.๔ ปรบปรงระบบตดตามประเมนผลใหสามารถวดผลสมฤทธการพฒนาทงประสทธภาพ ประสทธผล และผลกระทบของการด าเนนงานหรอการใชจายงบประมาณของหนวยงานไดอยางแทจรง และสามารถน ามาใชประกอบการพจารณาจดสรรงบประมาณในแตละปตอไป รวมทงควรสงเสรมใหมกระบวนการตรวจสอบโดยภาคประชาชนเพมขน และมการเปดเผยผลการประเมนตอสาธารณะชนโดยมก าหนดเวลา การเปดเผยทแนนอน

๓.๓ เพมประสทธภาพและยกระดบการใหบรการสาธารณะใหไดมาตรฐานสากล เพอใหประชาชนและภาคธรกจไดรบบรการทมคณภาพ ไดมาตรฐาน และอ านวยความสะดวก ตรงตามความตองการของประชาชนและภาคธรกจ โดย

๓.๓.๑ ปรบรปแบบและวธการด าเนนการของภาครฐใหมความรวมมอกนระหวางรฐ เอกชน ประชาชน และประชาสงคม ในลกษณะแบบประชารฐ

๓.๓.๒ สงเสรมใหมการแขงขนในผลงานการจดบรการสาธารณะของรฐระหวางหนวยงานของรฐดวยกน และระหวางหนวยงานของรฐกบหนวยงานภายนอก ภาคประชาสงคมและองคกรชมชน โดยม การก าหนดกฏ กตกา และสงจงใจใหชดเจน รวมทงมการก ากบ ตรวจสอบคณภาพมาตรฐานและความพรอมของผรบงานแทนภาครฐ

๓.๓.๓ จดใหมกระบวนการและชองทางสอสารกบประชาชนในรปแบบทหลากหลาย เพอใหรบทราบและเขาใจถงสงทรฐก าลงจะด าเนนการ และด า เนนการอย พรอมทงรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะจากทกภาคสวน

๓.๓.๔ ปรบปรงระบบการบรหารจดการภายในองคกร โดยการวางระบบสารสนเทศ การจดการแบบออนไลนในการประเมนความกาวหนา การบรหารการด าเนนงานใหมประสทธภาพ สารสนเทศเกยวกบการบรหาร และเปดเผยใหผมสวนไดเสยสามารถเขาถงและสรางการมสวนรวมไดทนทเมอตองการ รวมทงรณรงคเผยแพรการพฒนาพฤตกรรมคณภาพ และขยายการยอมรบออกไปในวงกวาง

๓.๓.๕ ปรบรปแบบการใหบรการของรฐจากรปแบบเดมไปสการใหบรการประชาชนผานระบบดจทลอยางเปนระบบ ลดขนตอนการด าเนนงาน ใหสอดคลองกบวถการด าเนนชวต และความตองการของผรบบรการแตละบคคล โดยการใชงานเอกสารอเลกทรอนกสแทนกระดาษ มการจดบรการภาครฐทอ านวยความสะดวกในลกษณะจดเดยวเบดเสรจ ประชาชนสามารถใชบรการผานระบบเวบไซต อปกรณสอสารเคลอนท และการใชบรการผานเครองใหบรการอตโนมต (Kiosk) รวมทงก าหนดคาธรรมเนยมการใหบรการของรฐ ทเหมาะสมระหวางประชาชนทวไปกบนตบคคลทมาใชบรการ ตลอดจนประชาชนสามารถตรวจสอบ และตดตามการด าเนนงานของรฐได

๓.๓.๖ สรางระบบโครงสรางพนฐานกลางของศนยขอมลภาครฐผานระบบเครอขายสารสนเทศภาครฐ (Government Information Network: GIN) รวมทงเชอมโยงการท างานของหนวยงานภาครฐ และบรณาการขอมลขามหนวยงานผานระบบดจทลทรองรบการท างานและการใชประโยชนจากขอมลภาครฐรวมกนอยางมประสทธภาพ

๑๓๔

๓.๓.๗ สงเสรมการเปดเผยขอมลทเปนประโยชนทภาครฐจดเกบ อาท ขอมลเชงสถต หรอขอมลการวเคราะหสถานการณ ในรปแบบดจทลทประชาชนและภาคธรกจสามารถเขาถง น าไปใชประโยชน และตอยอดได ทงในเชงเศรษฐกจ และสงคม ตลอดจนการพฒนาในเชงนวตกรรม

๓.๔ เพมประสทธภาพการบรหารจดการใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหประชาชนไดรบการบรการอยางมประสทธภาพและทวถง ผมสวนไดเสยไดเขามามสวนรวมในการพฒนา ลดการพงพงงบประมาณประเภทเงนอดหนนจากรฐบาล มความคลองตว พงตนเองทางการคลงไดในระยะยาว และสามารถจดบรการสาธารณะขนพนฐานแกประชาชนอยางมมาตรฐานและประสทธภาพมากขน โดย

๓.๔.๑ ทบทวนการกระจายอ านาจและการถายโอนภารกจใหแกทองถนใหชดเจนตามศกยภาพและความพรอมของทองถน โดยเฉพาะเรองการศกษาและสาธารณสข และจดใหมการประเมนศกยภาพหนวยงานทองถนใหถกตองและชดเจนจากหนวยงานประเมนทเปนอสระ พรอมทงก าหนดกลไกและมาตรการก ากบตดตามการด าเนนการกระจายอ านาจใหชดเจน

๓.๔.๒ สนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนใหพฒนารปแบบการจดบรการสาธารณะใหหลากหลายสอดคลองกบความตองการของทองถน ดวยกระบวนการมสวนรวมระหวางองคกรปกครองสวนทองถน ภาคเอกชน กบภาคประชาสงคมใหมากขน

๓.๔.๓ ก าหนดกระบวนการสรรหาหรอแตงตงผทด ารงต าแหนงในราชการสวนทองถนใหเปนมาตรฐาน รวมทงระบบการตรวจสอบกอนด ารงต าแหนง ตลอดจนพฒนาความรความสามารถของผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถน และบคลากรของทองถน ใหมความรความเขาใจในอ านาจหนาทและบทบาทความเปนนกบรหาร นกการเมอง และผปฏบตงานทมธรรมาภบาลและเปดรบการตรวจสอบอยางโปรงใส ใหความส าคญกบกระบวนการจดท าแผนพฒนาทองถนทเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวม รวมถงการเพมศกยภาพในการแสวงหาแหลงรายไดทไมใชภาษประเภทใหมๆ

๓.๔.๔ เพมความคลองตวใหองคกรปกครองสวนทองถน ทงในเรองการก าหนดนโยบาย การบรหารบคลากร และการบรหารการเงน การคลง และงบประมาณ และปรบกระบวนการท างานขององคกรปกครองสวนทองถนเชอมโยงเปนเครอขายกบภาคอนๆ อยางมธรรมาภบาล รวมทงพฒนารปแบบการก ากบดแลโดยภาคประชาชนและชมชน

๓.๔.๕ ปรบปรงระบบบรหารจดการรายไดและเงนอดหนนของทองถน โดย

๑) ปรบโครงสรางรายไดระหวางรฐและทองถน รวมถงโครงสรางภาษขององคกรปกครองสวนทองถน โดยจดสรรเงนอดหนนใหสอดคลองกบบทบาทภารกจ และพจารณาการกระจายอ านาจ การจดเกบภาษใหกบองคกรปกครองสวนทองถนตามความเหมาะสม โดยค านงถงเปาหมายในการลดชองวางระหวางองคกรปกครองสวนทองถนทมฐานะทางการคลงแตกตางกน การด าเนนการตามนโยบายของรฐ หรอ การด าเนนการแกไขปญหาของทองถนซงเกนขดความสามารถทางการคลงขององคกรปกครองสวนทองถนนนๆ รวมทงการพฒนาเศรษฐกจของทองถนใหเจรญกาวหนา

๒) พฒนากฎหมายและแนวทางการเพมรายไดทไมใชภาษขององคกรปกครองสวนทองถนควบคกบการยกระดบมาตรฐานการใหบรการสาธารณะ อาท คาธรรมเนยม หรอรายไดอนเกดจาก การประกอบกจการพาณชย วสาหกจเพอสงคม การพฒนาพนท หรอการหารายไดทไมใชภาษประเภทอนๆ ในอนาคต

๑๓๕

๓) วางมาตรฐานการบรหารจดการการเงนการคลงของทองถน ก าหนดมาตรการก ากบดแลและตรวจสอบการจดเกบรายไดทงทเปนภาษและไมใชภาษขององคกรปกครองสวนทองถน จ ดท าแนวทางในการวเคราะหโครงการ หลกเกณฑการตดสนใจด าเนนโครงการลงทนหรอโครงการกเงน และ การวเคราะหขดความสามารถในการกอหนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนพฒนาระบบฐานขอมลรายจายและหนขององคกรปกครองสวนทองถนใหถกตองและเปนปจจบน รวมท งวางระบบการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณของทองถนใหมประสทธภาพ และก าหนดชองทางการเปดเผยขอมลขาวสารใหประชาชนสามารถเขาถงไดอยางชดเจน

๓.๔.๖ สรางความโปรงใสในการจดท าและบรหารงบประมาณของทองถนดวยกระบวนการ มสวนรวมของภาคประชาชน สถาบนอดมศกษา และหนวยงานวชาการในพนท โดยเปดใหสาธารณชนตรวจสอบ ทงขอมลงบประมาณและการจดซอจดจาง ตลอดจนรายละเอยดโครงการและราคากลาง

๓.๕ ปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ เพอใหสงคมไทยมวนย โปรงใส ยดมนในความซอสตยสจรต และยตธรรม รวมทงสรางความเขมแขง เปนภมคมกนของสงคมไทย ใหครอบคลมภาครฐ ภาคเอกชน องคกรพฒนาเอกชน และภาคประชาชน พรอมทงเพอสรางพลงการขบเคลอนคานยมตอตานการทจรต โดย

๓.๕.๑ ปลกฝงใหคนไทยไมโกง

๑) สงเสรม สนบสนนใหทกภาคสวนมงสรางจตส านกในการรกษาประโยชนสาธารณะ ทศนคตเชงบวก รวมทงคณธรรม จรยธรรม และหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงใหกบทกกลมในสงคม ผานกลไกครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนศาสนา สอมวลชน และเครอขายทางสงคม ควบคกบ การปลกฝงจตส านกความซอสตยสจรต คานยมทถกตอง สรางความตระหนกถงภยรายแรงของการทจรตและการรเทาทนการทจรตของสงคมไทย โดยอาศยกลไกทางสงคมเปนมาตรการในการลงโทษผกระท าผดหรอผกระท าการทจรตและประพฤตมชอบ

๒) พฒนากลไกและระบบการด าเนนงานทท าใหเจาหนาทของรฐและผด ารงต าแหนงทางการเมองปฏบตตามประมวลจรยธรรมและมาตรฐานจรยธรรมอยางเครงครด โดยการรณรงค ประชาสมพนธใหประชาชน ภาคเอกชน และสอมวลชนมสวนรวมในการเฝาระวงพฤตกรรมของขาราชการและผด ารงต าแหนงทางการเมองในการใชต าแหนงหนาทในทางมชอบ และก าหนดขนตอนการลงโทษผไมปฏบตตามหรอฝาฝนประมวลจรยธรรมตามความรายแรงแหงการกระท าอยางจรงจง

๓) สงเสรมและสนบสนนนกการเมองรนใหมทมคณธรรมจรยธรรมเขาสต าแหนงทางการเมอง ผานกลไกการบรหารพรรคการเมอง และการตรวจสอบทเขมแขงจากทกภาคสวน

๔) ขบเคลอนคณธรรมจรยธรรมของภาคธรกจเพอการตอตานการทจรต ผานกลไกบรรษทภบาล การบรหารจดการ การสรางวฒนธรรมสจรต การสรางความรบผดชอบทตองมตอสงคมและผบรโภคใหแกองคกร ตลอดจนก าหนดแนวทางการจดท าขอตกลงคณธรรมในกระบวนการจดซอจดจางของภาคเอกชนอยางเปนระบบ รวมทงการสนบสนนการก ากบดแลจากหนวยงานภายนอก

๕) รณรงคการปลกฝงจตส านกของการปฏบตหนาทตามจรรยาบรรณของสอมวลชน ผานสมาคมวชาชพ และใหมการควบคมกนเอง รวมทงสนบสนนการมสวนรวมของภาคประชาสงคมใน การตรวจสอบพฤตกรรมของสอมวลชนทกประเภท

๑๓๖

๖) สงเสรมความรวมมอระหวางองคกรอสระตามรฐธรรมนญทมหนาทตอตาน การทจรตและประพฤตมชอบและภาคประชาสงคมเปนภาครวมกนตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ รวมทงพฒนากลไกตรวจสอบธรรมาภบาลในทกภาคทเกยวของกบการพฒนาประเทศ

๗) พฒนาสรางเครอขายและคมครองการแจงเบาะแสการทจรตและประพฤต มชอบในกลมประชาชน

๓.๕.๒ ปองกนการทจรต

๑) ปฏรปกฎหมายทเกยวของกบการบรหารพสดและการจดซอจดจางภาครฐใหมระบบทโปรงใสตรวจสอบได และมประสทธภาพตอการจดหาวสด ครภณฑ ทดนและสงกอสราง การจดซอ จดจาง และการท าสญญาอนๆ ทภาคเอกชนท าสญญากบรฐ ใหมกฎหมายหามมใหน างบประมาณแผนดนไปใชประชาสมพนธตนเองในเชงหาเสยง ไมใหมการขดกนระหวางผลประโยชนสวนตวและสวนรวมในขณะด ารงต าแหนงทสามารถใชอ านาจรฐได และปรบปรงกฎหมายเกยวกบขอมลขาวสารสาธารณะ รวมทงการลดการใชดลพนจในการปฏบตงานของเจาหนาทรฐ โดยใหมการก าหนดขนตอนการด าเนนงาน กระบวนการและ แนวทางการตดสน ระยะเวลาแลวเสรจ และเอกสารทใชในการขออนญาตหรออนมตจากทางราชการใหระบบงานทงระบบโปรงใสตรวจสอบได โดยเฉพาะโครงการทมความเสยงตอการทจรตใหมการจดท าสญญาคณธรรม และเพมบทลงโทษภาคเอกชนดวย

๒) จดตงกองทนสนบสนนการตอตานการทจรต การคมครองพยานในคดทจรตและประพฤตมชอบ และเสรมสรางความรเกยวกบรปแบบ กลไกการทจรตและวธการเฝาระวงการทจรต รวมถงแนวทางการสนบสนนการสรางกจกรรมการปองกนการทจรตของภาคประชาชนอยางตอเนอง ตลอดจนพจารณารปแบบการจดสรรงบประมาณดานการปองกนปราบปรามการทจรตประพฤตมชอบใหมความเหมาะสมและเพยงพอกบการปฏบตงานและสถานการณการคลงของประเทศ

๓) เรงรดหนวยงานภาครฐใหมการด าเนนงานในการก าหนดมาตรการปองกนและแกไขปญหาการทจรตและประพฤตมชอบอยางเครงครด โดยตดตามผลการด าเนนงานตามมาตรการปองกนและแกไขปญหาการทจรตและประพฤตมชอบของทกหนวยงานของรฐอยางตอเนอง

๔) เสรมสรางศกยภาพและความเขมแขงใหแกศนยปฏบตการตอตานการทจรตใหสามารถเปนหนวยงานหลกของภาครฐในการเฝาระวง ปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ ทบรณาการการท างานรวมกนอยางมกลยทธ

๓.๕.๓ ปราบปรามการทจรต

๑) ปฏรปโครงสรางองคกรอสระและหนวยงานท เกยวกบการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ โดย

(๑) พ จารณ าให องค ประกอบของคณะกรรมการองค กรอสระ อาท คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน (คตง.) ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ป.ป.ท.) และคณะกรรมการการเลอกตง (กกต.) มความหลากหลาย ยดมนธรรมภบาลในการปฏบตงาน และด ารงต าแหนงไดเพยงวาระเดยว

๑๓๗

(๒) สรางกลไกการปฏบตงานใหเปนเอกภาพระหวางองคกรดานการปองกนและปราบปรามการทจรต โดยควรควบรวมองคกรตรวจสอบการใชอ านาจรฐดานการปองกนและปราบปรามการทจรต ไดแก คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ป.ป.ท.) เขากบคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.)

(๓) จดใหมกลไกทท าหนาทบรณาการความรวมมอเรองขอมล ขาวสาร กจกรรมปราบปรามและการปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ ใหเชอมโยงอยางเปนระบบ ทงในภาครฐ เอกชน และองคกรระหวางประเทศ

๒) ปฏรปบทบาทอ านาจหนาทขององคกรตามรฐธรรมนญทท าหนาทตรวจสอบ การใชอ านาจรฐ ไดแก คณะกรรมการการเลอกตง (กกต.) คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) และคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน (คตง.) ใหมอ านาจหนาทเฉพาะการวนจฉยชขาดคดทมมลคดเปนการทจรตและประพฤตมชอบ สวนอ านาจหนาทสบสวนสอบสวนใหเปนความรบผดชอบของส านกงานทอยในรปของ “คณะกรรมการสบสวนสอบสวน”

๓) เพมอตราโทษในการทจรตและประพฤตมชอบทใกลเคยงกนระหวางผใหและผรบสนบน โดยเฉพาะการเพมโทษแกเจาหนาทของรฐทกระท าความผดในกรณรบสนบนหรอใชต าแหนงหนาทในการทจรตและประพฤตมชอบ

๔) เพมมาตรการลงโทษทางสงคมทรนแรงและเพยงพอทจะท าใหเกดความยงคดตอการกระท าการทจรต รวมทงสรางแนวรวมการลงโทษทางสงคมทรนแรงตอผทจรตและประพฤตมชอบ โดยการใชสอทกรปแบบ

๓.๖ ปฏรปกฎหมายและกระบวนการยตธรรมใหมความทนสมย เปนธรรม และสอดคลองกบขอบงคบสากลหรอขอตกลงระหวางประเทศ เพอคมครองสทธเสรภาพของประชาชนอยางเสมอภาค ผม สวนไดสวนเสยมความมนใจ ยอมรบ และปฏบตตามกตกา เออตอภารกจภาครฐ การลงทนและด าเนนธรกจภาคเอกชน ดงดดการลงทนจากตางประเทศ ลดความเหลอมล า และเพมคณภาพชวตของประชาชน ตลอดจนมการบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด และมประสทธภาพ รวมทงการวนจฉยคดมความถกตอง รวดเรว โปรงใส และเปนธรรม ตามหลกนตธรรมและลดปรมาณผกระท าผดในทควบคม โดย

๓.๖.๑ ปฏรปกฎหมายใหทนสมย

๑) เรงรดใหกระทรวง กรม หรอหนวยงานเทยบเทา ปรบปรงแกไข ยกเลกกฎหมาย กฎ ระเบยบ และขอบงคบ ทลาสมย ไมเปนธรรม หมดความจ าเปนหรอไมสอดคลองกบสภาพการณและความพรอมของการน าไปปฏบต เปนอปสรรคตอการด ารงชวต ไมเปนไปตามขอตกลงระหวางประเทศ และเปนอปสรรคตอการยกระดบสประเทศทมรายไดสงตามขอก าหนดในพระราชกฤษฏกาการทบทวนความเหมาะสมของกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๘

๒) น าเครองมอการวเคราะหผลกระทบของการออกกฎหมาย (Regulatory Impact Assessment: RIA) มาใชตรวจสอบความจ าเปนทจะตองปรบปรงกฎหมายเดม และการออกกฎหมายใหมทกครงกอนเสนอใหคณะรฐมนตรพจารณา รวมทงพฒนาบคลากรใหมความรในลกษณะสหวชาใหสามารถพฒนาและใชเครองมอการวเคราะหผลกระทบการออกกฎหมายตงแตกอนออก ระหวางบงคบใช และภายหลงการบงคบใชไประยะหนง

๑๓๘

๓) เพมศกยภาพหนวยงานภาครฐทมหนาทเสนอความเหนทางกฎหมายใหสามารถปฏบตงานไดอยางรวดเรว ตลอดจนเพมศกยภาพบคลากรภาครฐของหนวยงานทางกฎหมายใหสามารถเขามา มสวนใหความรและเสรมศกยภาพทางกฎหมายมหาชน การด าเนนคดทางปกครอง การยกรางกฎหมาย และการตความกฎหมาย

๔) พฒนาและตงหนวยงานทท าหนาทศกษาวจยเชงลก เพอพฒนาหรอปรบปรงกฎเกณฑหรอประเภทของกฎหมายทตองท าการประเมนผลกระทบกอนประกาศใช ใหค าปรกษาเกยวกบกระบวนการประเมนผลกระทบกบหนวยงานทเกยวของ พจารณาคณภาพรายงานผลกระทบของการออกกฎหมายของหนวยงานตางๆ รวมทงก าหนดหลกเกณฑในการรบฟงความคดเหนของผทเกยวของกบรางกฎหมาย ใหหนวยงานของรฐถอปฏบตใหเปนแนวทางเดยวกน และสนบสนนการใหขอมลแกประชาชนหรอผทอาจไดรบผลกระทบจากการรางกฎหมาย

๓.๖.๒ ปฏรปกระบวนการยตธรรมใหมประสทธภาพ

๑) ปฏรปองคกรศาล องคกรอยการ องคกรทนายความ และหนวยงานต ารวจ ใหสามารถอ านวยความยตธรรมไดอยางมประสทธภาพและโปรงใส โดย

(๑) องคกรศาล ปฏรปโครงสรางขององคกรศาล พฒนาระบบวธพจารณาคดและระบบองคคณะในองคกรศาล แกปญหาการขาดแคลนบคลากรทเชยวชาญในแตละองคกรศาล และสรางความเขมแขงใหแกองคกรศาล

(๒) องคกรอยการ ก าหนดองคกรอยการเปนองคกรตามรฐธรรมนญ ปฏบตหนาทเปนทนายแผนดน มอ านาจสอบสวนรวมกบพนกงานสอบสวน ใหอยการมอ านาจพจารณาคดใหเปนไปตามหลกกฎหมายไดโดยอสระ ปราศจากการแทรกแซง รวมทงตองพจารณาความเหมาะสมในการเขารวมเปนกรรมการรฐวสาหกจหรอกจการอยางอนของรฐ

(๓) องคกรทนายความและพฒนามาตรฐานวชาชพ ขยายขอบเขตการท าหนาทใหครอบคลมการใหบรการทางกฎหมายอนๆ อาท การใหค าปรกษากฎหมาย การควบคมทปรกษากฎหมายตางประเทศ ก าหนดใหการประกอบวชาชพทนายความมมาตรฐานขนสง ยกเลกใบอนญาตวาความตลอดชพ และใหทนายความสามารถเปนทนายแกตางใหกบหนวยงานราชการและองคกรปกครองสวนทองถนได

(๔) หนวยงานต ารวจ สรางความเปนอสระของหนวยงาน ปราศจาก การแทรกแซงทางการเมอง ถายโอนภารกจทมใชภารกจหลกของต ารวจกลบไปใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการ สรางกลไกการตรวจสอบ ถวงดลการใชอ านาจของต ารวจ รวมทงสรางการมสวนรวมของ ภาคประชาชนในกจการของต ารวจ และมการประเมนผลความพงพอใจของประชาชนในการปฏบตหนาท ของเจาหนาทต ารวจ

๒) พฒนาระบบการประเมนประสทธภาพกระบวนการยตธรรมดวยตวชวดคณภาพกระบวนการยตธรรมทงระบบ และมกระบวนการก าหนดตวชวดเปนระบบเปด ใหสามารถเปนเครองมอใหรฐบาลและประชาชนตดตามตรวจสอบคณภาพและประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมไดทงในระยะกลางและระยะยาว

๑๓๙

๓) เรงรดด าเนนการคดในกระบวนการยตธรรม และพจารณาน ามาตรการลงโทษระยะปานกลางมาใช

๔) สงเสรมกระบวนการยตธรรมทางเลอกและการชวยเหลอประชาชนใหเขาถงความเปนธรรม โดยการสรางความร ความเขาใจดานกฎหมายและกระบวนการยตธรรมใหกบประชาชน การไกลเกลยขอพพาทกอนเขาสกระบวนการยตธรรม และพฒนากลไกคมครองสทธและเสรภาพประชาชน ผไดรบผลกระทบจากกระบวนการยตธรรมและความขดแยงระหวางภาครฐ เอกชน และชมชน

๕) พฒนากลไกการก ากบดแลและสงเสรมความรความเขาใจทางดานกฎหมายและกระบวนการยตธรรมแกประชาชนของประเทศ

๖) พฒนาระบบการบงคบใชกฎหมายใหมประสทธภาพ เปนธรรม ไมเลอกปฏบต ประชาชนเขาถงกระบวนการยตธรรมไดโดยสะดวก รวดเรว และไมเสยคาใชจายสงเกนสมควร โดยพฒนาการสบสวน สอบสวนและด าเนนคดตอผกระท าผด พฒนาระบบเทคโนโลยในกระบวนการยตธรรมทงทางแพงและอาญาเพอเปนชองทาง (Platform) รองรบการเขาถงของประชาชนไดอยางสะดวก รวดเรว รวมทงพฒนาระบบฐานขอมลสารสนเทศกลางของกระบวนการยตธรรมทงทางแพงและอาญา

๔. แผนรองรบ

๔.๑ แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. ๒๕๕๖ – พ.ศ. ๒๕๖๑)

๔.๒ ยทธศาสตรการปรบขนาดก าลงคนภาครฐ (พ.ศ. ๒๕๕๗ – พ.ศ. ๒๕๖๑)

๔.๓ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมดจทล พ.ศ. (๒๕๕๙ – พ.ศ. ๒๕๖๓)

๔.๔ ยทธศาสตรชาต วาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ระยะท ๓ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๔)

๕. แผนงานและโครงการส าคญ

๕.๑ การปรบโครงสรางอ านาจสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน และแกไขกฎหมายวาดวยการบรหารราชการแผนดน

๕.๑.๑ สาระส าคญ

๑) ก าหนดขอบเขตอ านาจหนาทของการบรหารราชการแผนดนทกประเภท โดยจดความสมพนธระหวางสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถนใหชดเจน

๒) ทบทวนบทบาทภารกจของภาครฐทแทจรงใหชดเจน โดยทบทวนบทบาทภารกจและโครงสรางของทกกระทรวง ทบวง กรม ใหสอดคลองกบขอบเขตอ านาจ พจารณายบเลกหนวยงานของรฐทหมดภารกจแลว รวมทงลดจ านวนหนวยงานสวนกลางในภมภาคและปรบปรงแนวทางการจดสวนราชการในภมภาค

๓) แกไขกฎหมายวาดวยการบรหารราชการแผนดน และรวบรวมกฎหมาย ทเกยวของใหเปนหมวดหม กฎหมายวาดวยการปรบปรง กระทรวง ทบวง กรม ใหเหมาะสม สอดคลองก บภารกจภาครฐทอาจมการเปลยนแปลงไป

๑๔๐

๕.๑.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ส านกงาน ก.พ.ร. ๕.๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒ การปฏรปการพฒนาขาราชการ ๕.๒.๑ สาระส าคญ

๑) วเคราะหประสทธภาพของการพฒนาผบรหารสวนราชการในภาพรวม โดยค านงถงคณภาพ ความทนการณ และความซ าซอนของหลกสตรตางๆ

๒) ปรบปรงประสทธภาพของระบบการพฒนาและเตรยมผบรหารภาคราชการ ในภาพรวม โดยวเคราะหความคมคาและประสทธภาพในการพฒนาขาราชการในมตตางๆ จากการเขารบการฝกอบรม ตลอดจนลดเงอนไขอนจะน าไปสการสรางเครอขายชนชนน า การเร ยไรรบบรจาค ซงเปนปญหาตอการสรางธรรมาภบาลในการบรหารจดการภาครฐ

๕.๒.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ส านกงาน ก.พ. ๕.๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๓)

๕.๓ การเพมประสทธภาพและคณภาพการบรหารงานแหงรฐ ๕.๓.๑ สาระส าคญ

๑) สงเสรมและสนบสนนหนวยงานของรฐในการพฒนาระบบการใหบรการใหมประสทธภาพ เพอใหหนวยงานของรฐมสมรรถนะองคการและกลไกภาครฐทจ าเปนตอการแขงขนของประเทศ ใหสงขนสความเปนเลศ

๒) อ านวยความสะดวกใหภาคเอกชนและภาคสวนอนๆ ไดรบการสนบสนนอยางเตมท และมการใหบรการสาธารณะทงระบบดขน ทงดานปรมาณ และคณภาพทจะสงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการใหบรการประชาชนไดอยางทวถงและเปนระบบ

๕.๓.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ส านกงาน ก.พ.ร. ๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๔ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐– ๒๕๖๓)

๕.๔ การปรบปรงกฎหมายเพอวางระบบการบรหารจดการงบประมาณเชงพนท ๕.๔.๑ สาระส าคญ

๑) แกไขพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ ใหสงเสรมการจดสรรงบประมาณแบบบรณาการและงบประมาณเชงพนท ใหจงหวด กลมจงหวด และราชการบรหารสวนทองถนเปนหนวยรบการจดสรรงบประมาณได ใหภาคประชาชนเขามามสวนรวม ในการตดสนใจในกระบวนการงบประมาณ ตงแตการเสนอโครงการตามแผนพฒนาชมชนทสามารถเชอมโยงกบแผนพฒนาทองถนและแผนพฒนาจงหวด ตลอดจนตรวจสอบและตดตามผลการใชจายงบประมาณเชงพนท

๒) แกไขกฎหมายทเกยวของใหสอดคลอง อาท พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๓๔ และพระราชกฤษฎกาวาดวยการบรหารงานจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการ พ.ศ . ๒๕๕๑

๕.๔.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ส านกงบประมาณ ๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๒)

๑๔๑

๕.๕ การบรณาการโครงสรางพนฐานกลางดานเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร ( Information and Communication Technology / ICT) ส าห ร บ บ ร ก ารภ าค ร ฐ (Government Shared Infrastructure)

๕.๕.๑ สาระส าคญ บรณาการโครงสรางพนฐานกลางดาน ICT ของภาครฐใหครอบคลมและ มประสทธภาพ เพอรองรบรฐบาลดจทล อาท Government Information Network (GIN), Government Cloud (G-Cloud) และ Government Common Services (G-SaaS)

๕.๕.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ส านกงานรฐบาลอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สรอ.) กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

๕.๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๒) ๕.๖ การสงเสรมการใชเทคโนโลยดจทลในการใหบรการของภาครฐ

๕.๖.๑ สาระส าคญ ๑) บรณาการขอมลผานระบบเชอมโยงขอมลกลาง ๒) ยนยนตวตนและบรหารจดการสทธโดยใช Smart Card หรอผานบญชผใช

อเลกทรอนกสกลาง ๓) ใหขอมลทกขอมลงานบรการผานจดเดยวโดยมผรบบรการเปนศนยกลาง ๔) รบฟงความคดเหนเพอการแกไขเรองรองเรยนและการเขาถงความตองการในเชงรก ๕) จดโครงสรางพนฐานการใหบรการอเลกทรอนกส และแผนงานยกระดบคณภาพ

ชวตของประชาชนใน ๒ ดาน ไดแก การใหความชวยเหลอเพอใหบรการความชวยเหลอแบบบรณาการในเชงรก และการเพมประสทธภาพแรงงานโดยการบรณาการตลาดแรงงานแบบครบวงจร

๕.๖.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ๕.๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐– ๒๕๖๑)

๕.๗ การพฒนาระบบยตธรรมชมชนและการใหความชวยเหลอประชาชน

๕.๗.๑ สาระส าคญ

๑) สงเสรมการมสวนรวมระหวางภาครฐกบภาคเอกชนดานกระบวนการยตธรรมทางเลอก

๒) สนบสนนใหประชาชนสามารถเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางทวถงและเปนธรรม โดยการจดตงศนยยตธรรมชมชนครอบคลมทวทงประเทศ

๓) สงเสรมการใหความรความเขาใจเกยวกบกฎหมายและกระบวนการยตธรรมเบองตนแกประชาชน

๔) ใหความชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชนทเขาสกระบวนการยตธรรมอยางทวถง

๕.๗.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงยตธรรม

๕.๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐– ๒๕๖๑)

๑๔๒

๕.๘ การปฏรปองคกรในกระบวนการยตธรรม

๕.๘.๑ สาระส าคญ

๑) ศกษาวจยแนวทางการปฏรปองคกรและการท างานใหกระบวนการยตธรรมใหสามารถอ านวยความยตธรรมไดอยางมประสทธภาพ ถกตอง รวดเรว และเปนธรรมตามหลกนตธรรม อาท การปฏรปโครงสรางขององคกรศาล การพฒนาระบบวธพจารณาคดและระบบองคคณะในองคกรศาล การก าหนดองคกรอยการเปนองคกรตามรฐธรรมนญ การมอ านาจสอบสวนรวมกบพนกงานสอบสวน และ การขยายขอบเขตอ านาจองคกรทนายความและพฒนามาตรฐานวชาชพใหครอบคลมการใหบรการทางกฎหมายมากขน

๒) สงเสรมความรความเขาใจทางดานกฎหมายและกระบวนการยตธรรมแกประชาชนของประเทศ รวมทงพฒนาระบบการบงคบใชกฎหมายใหมประสทธภาพและเปนไปอยางเสมอภาค

๓) พฒนาระบบนตวทยาศาสตรของประเทศในการสงเสรมและยกระดบมาตรฐานการด าเนนงานดานนตวทยาศาสตร เพอสนบสนนงานคดและคมครองสทธและเสรภาพของประชาชนทางกฎหมายและกระบวนการยตธรรม

๔) พฒนาระบบเทคโนโลยในกระบวนการยตธรรมทงทางแพงและอาญาเพอเปนชองทางใหประชาชนเขาถงไดอยางสะดวก และรวดเรว

๕.๘.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงยตธรรม ส านกงานศาลยตธรรม ส านกงานอยการสงสด ส านกงานต ารวจแหงชาต และสภาทนายความ

๕.๘.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐– ๒๕๖๑)

๕.๙ การสรางกลไก “ยบยง” และ “สรางความตระหนกร” เพอปองกนการทจรต

๕.๙.๑ สาระส าคญ

๑) ตรวจสอบ เฝาระวง และการวางระบบการจดการความเสยงจากการทจรต ทงในกระบวนการในการวเคราะห ประเมน ดแล ตรวจสอบ และควบคมเพอลดความเสยงจากการทจรตใหมากทสด การจดใหมระบบควบคมการจดซอจดจางททนสมย รดกม เพอสกดกนมใหเกดการทจรตประพฤตมชอบ

๒) เผยแพร/ใหความรในเรองการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวนรวมและการใหความรในการปฏบตตามมาตรการเสรมทก าหนดไวในยทธศาสตรชาตว าดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

๓) พฒนาและสรางเครอขายอาสาสมครเฝาระวงการทจรต โดยการสรางเครอขายและอาสาสมครเครอขายภาคประชาสงคมของสวนราชการและเอกชน เพอสงเสรมองคกรภาคประชาสงคม/ภาคเครอขายท าหนาทปองกนเฝาระวง (Watch Dogs)

๔) เสรมสรางคณธรรม จรยธรรมและธรรมาภบาลในสถานศกษา ภายใตกรอบแนวคด “โรงเรยนสจรต” เพอสรางองคความรและกระบวนการเรยนรท เทาทนตอการเปลยนแปลง ปลกจตส านก ทกษะกระบวนการคด มวนย ซอสตย อยอยางพอเพยง มจตสาธารณะ

๑๔๓

๕) รณรงคประชาสมพนธแบบบรณาการเชงรก เพอปลก-ปลกจตส านกประชาชน/สรางความตระหนกถงโทษภย/ผลกระทบของการทจรต และการพฒนาเครอขายเพอสรางการมสวนรวมของกลมคนรนใหม ใช Social Media รณรงคในรปแบบท เขาใจงาย โดนใจ

๕.๙.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ศนยปฏบตการตอตานการทจรต (ศปท.) ของทกหนวยราชการ

๕.๙.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๒)

๕.๑๐ การพฒนากระบวนการจดท านโยบายสาธารณะรวมถงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ใหมคณภาพ และมสวนรวมจากทกภาคสวน

๕.๑๐.๑ สาระส าคญ

๑) พฒนาคมอในการประเมนนโยบาย กฎหมาย กฎ ระเบยบ และคมอการสรางกระบวนการมสวนรวมในการจดท านโยบาย รวมถงกฎหมาย กฎ ระเบยบ

๒) เสรมสรางศกยภาพขององคกรในทกภาคสวนใหสามารถประเมนนโยบาย กฎหมาย กฎ ระเบยบ รวมทงสงเสรมใหมการจดตงหนวยงานปฏรปนโยบายและกฎหมายภายในกระทรวง

๓) สงเสรมการใหความรความเขาใจเกยวกบความส าคญของการประเมนผลนโยบายกฎหมายและกระบวนการยตธรรมเบองตนแกประชาชน

๔) จดใหมการฝกอบรมการใชคมอในการประเมนนโยบาย กฎหมาย กฎ ระเบยบ รวมทงคมอกระบวนการมสวนรวม เพอสงเสรมใหทกภาคสวนไดเขามามสวนรวมในกระบวนการจดท านโยบาย กฎหมาย กฎ ระเบยบทมคณภาพ

๕.๑๐.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

๕.๑๐.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๒)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๕ การเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศ

สความมงคงและยงยน

การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองอนเกดจากกระแสโลกาภวฒนและความกาวหนาทางเทคโนโลย มแนวโนมสงผลกระทบตอความมนคงและเสถยรภาพของประเทศไทยในหลายมต ทงภยคกคามภายนอก ไดแก การขยายอทธพลและการเพมบทบาทของประเทศมหาอ านาจในภมภาคตางๆ ของโลก ความขดแยงดานอาณาเขตแบบรฐตอรฐ อาชญากรรมขามชาตและการกอการราย และ ภยคกคามภายในประเทศ ไดแก สถาบนหลกของชาตไดรบผลกระทบจากความเหนตางทางความคดและอดมการณของคนในชาต การสรางสถานการณในจงหวดชายแดนภาคใต และการคกคามทางเศรษฐกจ โดยอาชญากรรมคอมพวเตอร ในระยะ ๕ ปตอไปซงเปนชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จงใหความส าคญตอการฟนฟพนฐานดานความมนคงทเปนปจจยส าคญตอการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยเฉพาะการอยรวมกนในสงคมอยางสนตของผมความเหนตางทางความคดและอดมการณบนพนฐานของการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข และการเตรยมการรบมอกบ ภยคกคามขามชาต ซงจะสงผลกระทบอยางมนยยะส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ในระยะ ๒๐ ปขางหนา

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพอปกปองสถาบนพระมหากษตรยและเสรมสรางความมนคงภายใน รวมทงปองกนปญหา

ภยคกคามทเปนอปสรรคตอการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และการเมองของชาต

๑.๒ เพอสรางความพรอมและผนกก าลงของทกภาคสวน ใหมขดความสามารถในการบรหารจดการดานความมนคง และมศกยภาพในการปองกนและแกไขสถานการณทเกดจากภยคกคามทงภยทางทหารและภยคกคามอนๆ

๑.๓ เพอเสรมสรางความรวมมอดานความมนคงกบมตรประเทศในการสนบสนนการรกษา ความสงบสขและผลประโยชนของชาต

๑.๔ เพอเพมประสทธภาพการบรหารนโยบายดานความมนคงและนโยบายทางเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมความเปนเอกภาพ

๒. เปาหมายและตวชวด

เปาหมายภาพรวมคอผลประโยชนของชาตวาดวยความมนคง มงคง ยงยน

เปาหมายท ๑ ปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรยใหเปนสถาบนหลกของประเทศ

ตวชวด ๑.๑ จ านวนกจกรรมเทดพระเกยรตและเชดชสถาบนพระมหากษตรยเพมขน

ตวชวด ๑.๒ จ านวนกจกรรมทมความเกยวของกบโครงการพระราชด ารเพมขน

๑๒๒

เปาหมายท ๒ สงคมมความสมานฉนท ผเหนตางทางความคดของคนในชาตสามารถอยรวมกน ไดอยางสนต ประชาชนมสวนรวมปองกนแกไขปญหาความมนคง

ตวชวด ๒.๑ ดชนความไมมเสถยรภาพทางการเมองลดลง (ดชนสนตภาพโลกของ The Institute for Economics and Peace: IEP)

ตวชวด ๒.๒ จ านวนผเสยชวตจากความขดแยงภายในประเทศลดลง (ดชนสนตภาพโลก)

ตวชวด ๒.๓ จ านวนกจกรรมทประชาชนมสวนรวมปองกนแกไขปญหาความมนคงเพมขน

เปาหมายท ๓ ประชาชนในจงหวดชายแดนภาคใตมความปลอดภยในชวตและทรพยสน มโอกาสในการศกษาและการประกอบอาชพทสรางรายไดเพมขน

ตวชวด ๓.๑ มลคาความเสยหายและจ านวนการกอเหตรายทมมลเหตจากความไมสงบลดลง

ตวชวด ๓.๒ รายไดครวเรอนเฉลยตอคนและจ านวนปการศกษาเฉลยในพนท ๓ จงหวดชายแดนภาคใตเพมขน

ตวชวด ๓.๓ จ านวนกจกรรมสาธารณประโยชนทประชาชนทกศาสนารวมด าเนนการเพมขน

เปาหมายท ๔ ประเทศไทยมความสมพนธและความรวมมอดานความมนคงในกลมประเทศสมาชกอาเซยน มตรประเทศ และนานาประเทศในการปองกนภยคกคามในรปแบบตางๆ ควบคไปกบ การรกษาผลประโยชนของชาต

ตวชวด ๔.๑ ดชนความสมพนธกบประเทศเพอนบานเพมขน (ดชนสนตภาพโลก)

ตวชวด ๔.๒ จ านวนคดทเกยวของกบภยคกคามขามชาตลดลง

ตวชวด ๔.๓ จ านวนเหตการณการกระท าผดกฎหมายทางทะเลลดลง

ตวชวด ๔.๔ จ านวนคดทเกยวของกบยาเสพตดลดลง

เปาหมายท ๕ ประเทศไทยมความพรอมตอการรบมอภยคกคามทงภยคกคามทางทหารและ ภยคกคามอนๆ

ตวชวด ๕.๑ ระยะเวลาในการระดมสรรพก าลงเมอเกดภยคกคาม

ตวชวด ๕.๒ อนดบความเสยงจากการกอการรายต ากวาอนดบท ๒๐ ของโลก (ดชนความเสยงของโลกของ WEF)

ตวชวด ๕.๓ อนดบความเสยงจากการโจมตดานไซเบอร /ต ากวาอนดบท ๑๐ ของโลก (ดชน ความปลอดภยไซเบอรของโลกของ International Telecommunication Union: ITU)

เปาหมายท ๖ แผนงานดานความมนคงมการบรณาการสอดคลองกบนโยบายการพฒนาเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ตวชวด จ านวนแผนงานดานความมนคงทสอดคลองกบนโยบายการพฒนาเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเพมขน

๑๒๓

๓. แนวทางการพฒนา

จากปจจยดงกลาวไดก าหนดแนวทางการพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยก าหนดยทธศาสตร การพฒนาดานความมนคงทมความจ าเปนเรงดวนและมผลตอการพฒนาเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และความมนคงของประเทศทมความจ าเปนเรงดวนตองด าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายในการสรางเสถยรภาพภายในประเทศ ลดและปองกนภยคกคามจากภายนอก รวมทงสรางความเชอใจในอาเซยนและประชาคมโลก ในระยะ ๕ ป ไดแก

๓.๑ การรกษาความมนคงภายในเพอใหเกดความสงบในสงคมและธ ารงไวซงสถาบนหลกของชาต

๓.๑.๑ สรางจตส านกของคนในชาตใหมความหวงแหน และธ ารงรกษาสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย โดยปลกฝงและสรางความตระหนกถงความส าคญ มการน าแนวทางพระราชด ารไปเผยแพรและพฒนา พรอมทงก าหนดมาตรการเพอปกปกรกษาและปองกนการกระท าทมแนวโนมทจะสงผลกระทบตอสถาบนหลกของชาต

๓.๑.๒ เสรมสรางความปรองดองของคนในชาตและมกลไกในการตรวจสอบและพฒนา ภาคการเมอง โดยปลกฝงคานยมและเสรมสรางความรความเขาใจของการอยรวมกนบนพนฐานความแตกตางทางความคดและอดมการณทางการเมอง ภายใตสทธและหนาทตามระบอบประชาธปไตยและค านงถง ความมนคงและผลประโยชนของชาตอยางแทจรง

๓.๑.๓ ปองกนและแกไขปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต โดยกระบวนการสนตสขแนวทางสนตวธและกระบวนการมสวนรวมของประชาชนในพนทบนพนฐานความแตกตางทาง อตตลกษณและชาตพนธ เพอขจดความขดแยง ลดความรนแรงตามยทธศาสตรพระราชทาน “เขาใจ เขาถง พฒนา” พรอมทงสรางโอกาสในการพฒนาเศรษฐกจและความเปนธรรมทางสงคมในพนท

๓.๒ การพฒนาเสรมสรางศกยภาพการปองกนประเทศ เพอเตรยมความพรอมในการรบมอ ภยคกคามทงการทหารและภยคกคามอนๆ

๓.๒.๑ พฒนาศกยภาพและความพรอมของกองทพในการปองกนและรกษาผลประโยชน ของประเทศ โดยพฒนาก าลงพลใหมความรความสามารถและมความพรอมในการปฏบตไดทนเหตการณ มอาวธ ยทโธปกรณ ยทธภณฑ และเทคโนโลยททนสมย เหมาะสม เพยงพอ พรอมสนบสนนการพฒนาประเทศ การชวยเหลอและบรรเทาสาธารณภยและการแกไขปญหาส าคญ อนๆ ของชาต ไดอยางมประสทธภาพ

๓.๒.๒ พฒนาระบบงานดานการขาวทมประสทธภาพ มกลไกเสรมสรางความรวมมอ พฒนาองคความร ศกษาวเคราะหแนวโนมภยคกคาม รวมทงจดท าฐานขอมลดานการขาวทมความเชอมโยงระหวางหนวยงานภายในประเทศและตางประเทศอยางเปนระบบ ใหมความพรอมในการสนบสนนขอมล เพอเตรยมการรบมอภยคกคามดานความมนคงทงในประเทศและในระดบนานาชาต

๓.๒.๓ มระบบเตรยมพรอมและกลไกเผชญเหตทมประสทธภาพใหพรอมในการปฏบต ทงในยามปกตและในสถานการณวกฤต ทงจากภยคกคามดานความมนคงและจากสาธารณภยขนาดใหญ ทกลไกปกตไมสามารถรองรบได โดยมแผนปฏบตการและมการฝกทดสอบปฏบตในทกระดบอยางเหมาะสม

๓.๒.๔ พฒนาระบบบรหารจดการเชงบรณาการและเตรยมความพรอมในการตอบโตภาวะฉกเฉนดานโรคตดตออบตใหมทงในระยะกอนเกดภย ขณะเกดภย และระยะหลงเกดภย พรอมทงจดท าระบบการจดการความรทสามารถเชอมโยงขอมลตงแตระดบชาต ระดบจงหวด ถงระดบชมชน

๑๒๔

๓.๒.๕ พฒนาระบบรวบรวมและเชอมโยงขอมลดานการกอการรายทงหนวยงานภายในและหนวยงานภายนอกประเทศเพอเปนขอมลในการตดตาม วเคราะหและสงเคราะหความรดานการตอตาน การกอการรายและภยคกคามความมนคง ควบคกบการพฒนาแนวทางทเหมาะสมใหมประสทธภาพและรองรบการปฏบตงานทกภาคสวน

๓.๒.๖ พฒนาอตสาหกรรมปองกนประเทศ โดยเสรมสรางการวจยและพฒนาควบคไปกบ การสรางความรวมมอระหวางภาครฐ เอกชน และมตรประเทศในการสรางองคความรและแลกเปลยนเทคโนโลยเพอเพมขดความสามารถในการพฒนาอาวธยทโธปกรณและยทธภณฑ พรอมทงสงเสรมนวตกรรมดานอตสาหกรรมปองกนประเทศโดยหนวยงานภาครฐ

๓.๒.๗ ด าเนนบทบาทเชงรก และใชกรอบความรวมมอระหวางประเทศทงระดบภมภาคและพหภาค เพอปกปองและรกษาผลประโยชนของไทย ตลอดจนเสรมสรางขดความสามารถแลกเปลยน และเรยนรแนวปฏบตทเปนเลศและรวมมอในการรบมอกบภยคกคามดานความมนคงระหวางประเทศ อาท ปญหายาเสพตด การกอการราย การโยกยายถนฐาน การลกลอบเขาเมอง การคามนษย ความมนคงดาน ไซเบอร ภยพบต โรคระบาดโรคตดตอรายแรง โรคอบตใหม โรคอบตซ า และสถานการณฉกเฉนทางสาธารณสขอนๆ

๓.๒.๘ สนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานดานกายภาพ เพอปองกนการสญเสยดนแดนและภยพบตทางธรรมชาต เชน เขอนปองกนตลงรมแมน าชายแดนระหวางประเทศ เปนตน

๓.๓ การสงเสรมความรวมมอกบตางประเทศดานความมนคง เพอบรณาการความรวมมอกบ มตรประเทศเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจ สงคม และการปองกนภยคกคามขามชาต

๓.๓.๑ ด าเนนความสมพนธกบตางประเทศอยางสมดล เพอเออตอการสงเสรมและรกษาผลประโยชนและการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยพฒนาความรวมมอกบประเทศเพ อนบาน อาเซยน และนานาประเทศในการแลกเปลยนขอมลการขาว และการรวมกนด าเนนการเชงรกเพอปองกน แกไขปญหาและลดผลกระทบจากภยคกคาม ทงปญหาขามชาต ปญหาทาทายดานความมนคงระหวางประเทศ และสาธารณภยขนาดใหญ

๓.๓.๒ เสรมสรางความไวเนอเชอใจกบประเทศเพอนบาน และสงเสรมความรวมมอใน การบรหารจดการความมนคงตามแนวชายแดน เพอรวมแกไขปญหาทมอยและสงเสรมใหชายแดนไทยกบประเทศเพอนบานเปนชายแดนแหงความรวมมอ โดยพฒนาความเปนหนสวนยทธศาสตรดานความมนคงพนทชายแดน ปองกนการลกลอบเขาเมอง การตรวจคนเขาเมอง การพฒนาเศรษฐกจตามแนวชายแดน และการสรางความสมพนธระดบประชาชน

๓.๓.๓ พฒนาระบบการเกบรกษาขอมลสวนบคคลดานไซเบอรใหมความมนคงปลอดภย และก ากบดแลระบบการสงขอมลสวนบคคลขามแดนไปตางประเทศใหเปนไปตามมาตรฐานสากล

๓.๓.๔ สรางความรวมมอกบภาคเครอขายภายในประเทศ ภมภาค และนานาชาตในการวางระบบเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคและภยสขภาพทไดมาตรฐานสากล มความพรอมในการตดตาม วเคราะห และประเมนแนวโนมสถานการณเพอเตรยมการรบมอ การจดระบบบรหารจดการปองกนไมใหโรคและภยสขภาพมการแพรระบาด ตลอดจนการฟนฟเยยวยาภายหลงเหตการณกลบสภาวะปกต

๑๒๕

๓.๔ การรกษาความมนคงและผลประโยชนของชาตทางทะเลเพอคงไวซงอ านาจอธปไตยและสทธอธปไตยในเขตทางทะเล

๓.๔.๑ เสรมสรางความรวมมอในการรกษาความมนคงทางทะเลทงภายในประเทศและตางประเทศ เพอแกไขปญหาพนทอางสทธทบซอนทางทะเล รวมทงพฒนาความรวมมอในการแสวงหาและ ใชประโยชนจากทรพยากรทางทะเลอยางยงยน พฒนาระบบและกลไกการใหความชวยเหลอและบรรเทา สาธารณภยในทะเลใหมประสทธภาพ ตลอดจนรกษาเสนทางคมนาคมทางทะเลใหมความปลอดภ ยและเออ ตอการใชประโยชนรวมกน

๓.๔.๒ แกไขปญหาการแยงชงทรพยากรโดยรกษาความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทางทะเล คมครอง ปกปอง และรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลจากการกระท าผดกฎหมายในทะเลและวกฤตทางทะเล พฒนากลไกในทางปฏบตในการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล และปรบปรงกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ใหมความทนสมยและเปนสากล ใหเกดเอกภาพและระบบการบรหารจดการทดในการด าเนนงานดานการรกษาความมนคงและผลประโยชนของชาตทางทะเลในภาพรวมของประเทศ รวมทงบรณาการการใชทรพยากรและการขบเคลอนนโยบายไปสการปฏบตใหไดอยางเปนรปธรรม

๓.๔.๓ พฒนาสรางการรบรและความเขาใจเกยวกบคณคาของทะเล การใชประโยชน จากทะเลอยางมจตส านกรบผดชอบ และมความรทถกตองเกยวกบกฎหมายทเกยวของกบการด าเนนกจกรรมทางทะเล รวมทงสงเสรมการพฒนาองคความรทางทะเลและการสรางนวตกรรมทเปนประโยชนตอการพฒนาในอนาคต

๓.๕ การบรหารจดการความมนคงเพอการพฒนา เพอใหเกดความสอดคลองกนระหวางแผนงานทเกยวของกบความมนคงกบแผนงานการพฒนาอนๆ ภายใตการมสวนรวมของภาคประชาชน

๓.๕.๑ ปรบปรงระบบตดตาม เฝาระวง ศกษา วเคราะห และประเมนสถานการณดานความมนคง การเปลยนแปลงของสถานการณ สภาวะแวดลอมดานความมนคง พสจนทราบและคาดการณภยคกคาม เพอเสนอแนะแผนปองกนความเสยหายและการเตอนภยทอาจเกดขน เพอเพมประส ทธภาพ การด าเนนงาน และลดผลกระทบตอการพฒนาประเทศ โดยเฉพาะในกรณทจะกอภยคกคามตอความมนคงของประเทศ โดยใชกลไกระดบชาตเพอเชอมโยงกลไกอนๆ ในการรวมกนพจารณาเมอมสถานการณทคาดวา จะสงผลกระทบตอความมนคงใหสามารถก าหนดแนวทางแกไขไดอยางมประสทธภาพ

๓.๕.๒ พฒนากลไกดานความมนคงและระบบการขบเคลอนแผนงานตางๆ ใหพรอมรบสถานการณทงระดบชาตและระดบพนท โดยสรางเครอขายการสนบสนน ทงดานนโยบาย องคความรและ การสรางกลไกขบเคลอนแผนงานดานเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และความมนคง โดยใหมความเชอมโยงและตอบสนองตอนโยบายรฐบาล พรอมทงสนบสนนการขบเคลอนแผนงานและการจดสรรงบประมาณดานความมนคงแบบบรณาการใหมความชดเจน ควบคไปกบการสนบสนนการมสวนรวมของภาคประชาชน (ประชารฐ) ในการก าหนดและขบเคลอนแผนงานดานความมนคง

๔. แผนรองรบ หนวยงานทเกยวของไดมแผนงานรองรบ ซงครอบคลมระยะเวลาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และ

ฉบบท ๑๒ ไดแก

๔.๑ แผนยทธศาสตรของสวนราชการ อาท (๑) นโยบายและแผนการประชาสมพนธแหงชาต ฉบบท ๕ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) (๒) ยทธศาสตร ๔ ป กระทรวงการตางประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๑ (๓) ยทธศาสตรส านกงาน กปร. ฉบบท ๔ (พ.ศ. ๒๕๕๗ – ๒๕๖๐) (๔) แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. ๒๕๕๖ – ๒๕๖๑

๑๒๖

๔.๒ แผนพฒนาการเมอง ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๓ แผนปฏบตการแกไขปญหาและพฒนาจงหวดชายแดนภาคใต พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๐

๔.๔ ดานการแกปญหาการกอการรายและภยคกคามขามชาต อาท (๑) (ราง) ยทธศาสตรชาตดานการปองกนปราบปรามการฟอกเงนและการตอตานการสนบสนนทางการเงนแกการกอการราย พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓ (๒) รางยทธศาสตรความมนคงแหงชาตในการปองกนและแกไขปญหาการกอการรายสากล พ.ศ. .... (๓) ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตในการปองกนและแกไขปญหาภยคกคามขามชาต พ.ศ.๒๕๕๘ – ๒๕๖๔ (๔) แผนยทธศาสตรการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๒ (๕) แผนปฏบตการรณรงคประชาสมพนธปองกนและแกไขปญหายาเสพตด พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๒

๔.๕ แผนความมนคงดานสาธารณสข ไดแก (๑) แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมปองกนและแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๕๙) (๒) กรอบแนวทางการพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน และระบบบญชาการเหตการณในภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข กรมควบคมโรค พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔

๔.๖ ดานความมนคงปลอดภยไซเบอร ไดแก (๑) กรอบนโยบายการรกษาความมนคงปลอดภย ไซเบอรแหงชาต พ.ศ.๒๕๕๕ – ๒๕๕๙ (๒) แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของกระทรวงกลาโหม ฉบบท ๓ พ.ศ. ๒๕๕๗ – ๒๕๖๑ (๓) ยทธศาสตรการวจยและแผนพฒนาเกยวกบการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรแหงชาต ฉบบท ๑ พ.ศ. ๒๕๕๖-๒๕๖๐

๔.๗ ดานความมนคงและผลประโยชนของชาตทางทะเล ประกอบดวย (๑) แผนความมนคงแหงชาตทางทะเล พ.ศ.๒๕๕๘ – ๒๕๖๔ (๒) มาตรการสงเสรมการลงทนในดานพาณชยนาว (๓) แผนจดการคณภาพสงแวดลอม พ.ศ.๒๕๖๐ –๒๕๖๔ (๔) แผนแมบทบรณาการจดการความหลากหลายทางชวภาพ พ.ศ.๒๕๕๖ – ๒๕๖๔ และ (๕) แผนแมบทการจดการประมงทะเลไทย ระยะทสอง ๕ ป (ป ๒๕๕๗ – ๒๕๖๑)

๔.๘ ดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ไดแก (๑) แผนปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๘ (๒) ยทธศาสตรการเตรยมพรอมแหงชาต พ.ศ.๒๕๕๗ - ๒๕๖๑ (๓) ยทธศาสตรการปองกนประเทศกระทรวงกลาโหม พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙ (๔) ยทธศาสตรกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕. แผนงานและโครงการส าคญ

๕.๑ การเสรมสรางความมนคงของสถาบนหลกของชาต

๕.๑.๑ สาระส าคญ การเสรมสรางความมนคงและปองกนการลวงละเมดสถาบนหลกของชาต เปนแนวทางส าคญทตองเรงด าเนนการในระยะเรงดวน เพอเปนการรกษาไวซงสถาบนหลก โดยการสรางจตส านกของคนในชาตใหมความหวงแหน และธ ารงรกษาสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย เพอน าไปส การเสรมสรางความปรองดองของคนในชาต โดยลดความขดแยงและการยอมรบในความเหนตางทางความคดบนพนฐานสทธและหนาทตามระบอบประชาธปไตย

๕.๑.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงกลาโหม ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต และทกหนวยงานทเกยวของ

๕.๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๑๒๗

๕.๒ การปองกนและแกไขการกอความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต

๕.๒.๑ สาระส าคญ การแกปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตเปนหนาทของทกสวนราชการและคนไทยทงชาตทจะตองชวยกนระดมความคดเพอแสวงหาทางออกจากความขดแยงตามแนวทางสนตวธ คอ ตองเรงคนหาเงอนไขของความขดแยงในทกมต คนหาแนวทางทจะหยดความรนแรงและแกปญหาในแนวทางสนตวธดวยการขจดเงอนไขตางๆ ทเปนสาเหตของความขดแยง เพอมใหประชาชน ในพนทเกดความรสกวา ไดรบการปฏบตและการดแลจากรฐอยางไมเปนธรรมหรอไมเทาเทยมกบประชาชนสวนอนของประเทศ และมความรสกภาคภมใจวา สามารถใชชวตอยางปกตสขภายใตอตลกษณของตนโดยไมมการกดทบหรอผสมกลมกลน พรอมทงไดรบโอกาสในการสนบสนนใหเกดการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม ในพนท

๕.๒.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย ส านกงาน สภาความมนคงแหงชาต และทกหนวยงาน

๕.๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๕.๓ การปองกนและแกไขปญหาการกอการรายและภยคกคามขามชาต

๕.๓.๑ สาระส าคญ สรางความรวมมอภายในและระหวางประเทศในทกระดบ และปรบปรงกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายเพอแกไขปญหา โดยพฒนาระบบงานดานการขาวกรองและกลไกทพรอมเผชญเหต พรอมทงสงเสรมการพฒนาก าลงพลและยทโธปกรณใหมความพรอมและทนสมย ม การแลกเปลยนขอมลดานการตอตานการกอการรายและภยคกคามขามชาต เชน ยาเสพตด และการคามนษย กบมตรประเทศใหมประสทธภาพและรองรบการปฏบตงานทกภาคสวน

๕.๓.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ๑) ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต ๒) กระทรวงกลาโหม ๓) กระทรวงการตางประเทศ ๔) กระทรวงมหาดไทย ๕) กระทรวงยตธรรม ๖) กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ๗) ส านกงานต ารวจแหงชาต ๘) ส านกขาวกรองแหงชาต ๙) ส านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน ๑๐) ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด

๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๕.๔ การปองกนและแกไขปญหาโรคระบาดและสถานการณฉกเฉนทางสาธารณสขอนๆ

๕.๔.๑ สาระส าคญ ใหมความพรอมในการตดตาม วเคราะห และประเมนแนวโนมสถานการณเพอเตรยมการรบมอ รวมทงการด าเนนการตางๆ เพอหยดภาวะฉกเฉนหรอกสถานการณทรนแรงเกยวกบโรคระบาดและสถานการณฉกเฉนทางสาธารณสขอนๆ ใหกลบสภาวะปกตภายในระยะเวลาทสนทสด อยางมประสทธภาพสงสด โดยเฉพาะอยางยงการปองกนยบยงไมใหโรคและภยสขภาพแพรกระจายออกไป ในวงกวาง และไมเกดความเสยหายตอชวต เศรษฐกจและสงคม รวมถงการฟนฟภายหลงเหตการณใหกลบสสภาวะปกต

๕.๔.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ๑) กระทรวงสาธารณสข ๒) กระทรวงมหาดไทย ๓) สถาบนวคซนแหงชาต

๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๑๒๘

๕.๕ การปองกนภยและแกไขปญหาภยคกคามทางเทคโนโลยสารสนเทศและไซเบอร

๕.๕.๑ สาระส าคญ ภยคกคามทางไซเบอรไดเพมระดบความรนแรงและมความซบซอนในการโจมตมากขน ความเสยหายทเกดจากการอาชญากรรมและการโจมตทางไซเบอรจะมผลอยางรายแรง ซงตองใหความส าคญและมมาตรการปองกนภยคกคามทางไซเบอรใหสอดรบกบการเปลยนแปลงทางสภาพแวดลอม โดยเฉพาะการก าหนดกฎหมายและมาตรการทเกยวกบความปลอดภยบนโลกไซเบอรใหรดกมมากยงขนตงแตระดบชาตถงระดบบคคล

๕.๕.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม กระทรวง กลาโหม และส านกงานต ารวจแหงชาต

๕.๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๕.๖ การพฒนาระบบและกลไกการบรหารจดการความมนคงและผลประโยชนของชาตทางทะเล

๕.๖.๑ สาระส าคญ เสรมสรางความมนคงทางทะเลและพฒนาใหมการจดระเบยบทดในทะเล โดยแกไขปญหาการแยงชงทรพยากร รกษาความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทางทะเล คมครอง ปกปอง และรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลจากการกระท าผดกฎหมายในทะเล รวมทงพฒนาระบบและกลไกการใหความชวยเหลอเกยวกบการเกดอบตเหตในทะเล ระบบการชวยเหลอและบรรเทาสาธารณภยในทะเลใหมประสทธภาพ ตลอดจนปรบปรงกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ใหมความทนสมยและเปนสากล

๕.๖.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ๑) ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต ๒) กองทพเรอ ๓) ส านกงานต ารวจแหงชาต

๕.๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๕.๗ การพฒนาระบบการปองกนและบรรเทาสาธารณภยทงทางบกและทางทะเลของประเทศ

๕.๗.๑ สาระส าคญ พฒนาระบบการเตรยมพรอมของประเทศรวมทงพฒนาโครงสรางพนฐานเพอปองกนการสญเสยดนแดนและภยพบตธรรมชาต ใหพรอมตอสาธารณภยท งทางบกและทางทะเล โดยก าหนดนโยบาย ยทธศาสตร แผน แผนปฏบตการ แผนเผชญเหต ใหพรอมเผชญกบสถานการณฉกเฉนตงแตในภาวะปกต ในระหวางเกดเหตการณ จนถงภายหลงเหตการณ โดยประสานและผนกก าลงของทกฝายใหสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ ทนตอเหตการณ

๕.๗.๒ หนวยงานด าเนนการหลก ๑) ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต ๒) กระทรวงกลาโหม ๓) กระทรวงมหาดไทย ๔) กองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร

๕.๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๔ การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน

ปจจบนสภาพทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมก าลงเปนปญหาและเปนจดออนของการรกษา ฐานการผลตและใหบรการ รวมทงการด ารงชพทยงยน ฐานทรพยากรธรรมชาตถกน าไปใชในการพฒนาจ านวนมากกอให เกดความเสอมโทรมอยางตอเน อง พนท ป าไมลดลง ทรพยากรดน เส อมโทรม ความหลากหลายทางชวภาพถกคกคาม ทรพยากรน ายงมสวนทไมสามารถจดสรรไดตามความตองการ และ มความเสยงในการขาดแคลนในอนาคต เกดปญหาความขดแยงในการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตมากขนจากการเขาถงและการจดสรรการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตทไมเปนธรรม รวมทงปญหาสงแวดลอม เพมสงขนตามการขยายตวของเศรษฐกจและชมชนเมอง สงผลกระทบตอคณภาพชวตของประชาชนและตนทนทางเศรษฐกจ ในขณะทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตทางธรรมชาตมความผนผวนและรนแรงมากขนโดยเฉพาะอทกภยและภยแลง ซงสงผลกระทบตอภาคเศรษฐกจและหวงโซการผลตภายในประเทศ และขอตกลงระหวางประเทศเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศซงทวความเขมขน ท าใหประเทศไทยตองเตรยมพรอมรบภาระในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกภายใตกระแสการแขงขน ทางการคา ขณะทวาระการพฒนาทยงยนของโลกหลง ค.ศ. ๒๐๑๕ ซงเปนการก าหนดทศทางการพฒนา ทยงยนของโลกในอก ๑๕ ป ขางหนา (ค.ศ. ๒๐๑๖-๒๐๓๐) จะสงผลกระทบตอแนวทางการพฒนาประเทศ ในอนาคต ดงนน ประเดนทาทายทตองเรงด าเนนการในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดแก การสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตและยกระดบคณภาพสงแวดลอม เพอสนบสนนการเตบโตท เปนมตรกบสงแวดลอมและคณภาพชวตของประชาชน เรงแกไขปญหาวกฤตสงแวดลอมเพอลดมลพษทเกดจากการผลตและการบรโภค พฒนาระบบบรหารจดการทโปรงใสเปนธรรม สงเสรมการผลตและการบรโภคทเปนมตรกบส งแวดลอมเปนวงกวางมากขน ตองเรงเตรยมความพรอมในลดการปลอยกาซเรอนกระจกและ เพมขดความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงบรหารจดการเพอลดความเสยงดานภยพบตทางธรรมชาต

๑. วตถประสงค ๑.๑ รกษา ฟนฟทรพยากรธรรมชาตและมการใชประโยชนอยางยงยนและเปนธรรม

๑.๒ สรางความมนคงดานน าของประเทศ และบรหารจดการทรพยากรน าทงระบบใหมประสทธภาพ

๑.๓ บรหารจดการสงแวดลอม และลดมลพษใหมคณภาพดขน

๑.๔ พฒนาขดความสามารถในการลดกาซเรอนกระจกและการปรบตวเพอลดผลกระทบจาก การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการรบมอกบภยพบต ๒. เปาหมายและตวชวด

เปาหมายท ๑ รกษา และฟนฟฐานทรพยากรธรรมชาต เพมพนทป าไม เพอการอนรกษ ปาเศรษฐกจ และปาชายเลน ลดการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ แกไขปญหาการบกรกทดนของรฐ และจดทดนท ากนใหผยากไรโดยใหสทธรวม

๑๐๘

ตวชวด ๑.๑ สดสวนพนทปาไมเปนรอยละ ๔๐ ของพนทประเทศ แบงเปนพนทปาเพอการอนรกษรอยละ ๒๕ และพนทปาเศรษฐกจ รอยละ ๑๕ พนทปาชายเลนเพมจาก ๑.๕๓ ลานไร เปน ๑.๕๘ ลานไร พนทปลกและฟนฟปาตนน าเพมขน

ตวชวด ๑.๒ จ านวนชนดพนธและประชากรของสงมชวตทอยในภาวะถกคกคาม หรอใกลสญพนธ

ตวชวด ๑.๓ แผนทแนวเขตทดนของรฐ (โครงการ One Map) ทแลวเสรจมการประกาศใช และจ านวนพนทจดทดนท ากนใหชมชน

เปาหมายท ๒ สรางความมนคงดานนา และบรหารจดการทรพยากรนาทงนาผวดนและ นาใตดน ใหมประสทธภาพ บรหารจดการน าในระดบลมน าใหมความสมดลระหวางความตองการใชน า ทกกจกรรมกบปรมาณน าตนทน เพอแกไขปญหาการขาดแคลนน า และลดจ านวนประชาชนทประสบปญหาจากการขาดแคลนน า ควบคกบการเพมประสทธภาพการใชน าทงภาคการผลตและการบรโภค ปองกนและ ลดความเสยหายจากอทกภยและภยแลง

ตวชวด ๒.๑ มระบบประปาหมบานครบทกหมบาน

ตวชวด ๒.๒ ลมน าส าคญของประเทศ ๒๕ ลมน า มแผนบรหารจดการทรพยากรน าอยางสมดล ระหวางความตองการใชน ากบปรมาณน าตนทน และมการแปลงไปสการปฏบตทเปนรปธรรม

ตวชวด ๒.๓ ประสทธภาพการใชน าในพนทชลประทานเพมขน

ตวชวด ๒.๔ ประสทธภาพการใชน าทงภาคการผลตและการบรโภคเพมขน

ตวชวด ๒.๕ พนทและมลคาความเสยหายจากอทกภยและภยแลงมแนวโนมลดลง

ตวชวด ๒.๖ พนทชลประทานเพมขนปละ ๓๕๐,๐๐๐ ไร

เปาหมายท ๓ สรางคณภาพสงแวดลอมทด ลดมลพษ และลดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนและระบบนเวศ โดยใหความส าคญเปนล าดบแรกกบการจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย ฟนฟคณภาพแหลงน าส าคญของประเทศ และแกไขปญหาวกฤตหมอกควน

ตวชวด ๓.๑ สดสวนของขยะมลฝอยชมชนไดรบการจดการอยางถกตองและน าไปใชประโยชนไมนอยกวารอยละ ๗๕ สดสวนของเสยอนตรายชมชนทไดรบการก าจดอยางถกตองไมนอยกวารอยละ ๓๐ และกากอตสาหกรรมอนตรายทงหมดเขาสระบบการจดการทถกตอง

ตวชวด ๓.๒ คณภาพน าของแมน าสายหลกทอยในเกณฑดเพมขน

ตวชวด ๓.๓ คณภาพอากาศในพนทวกฤตหมอกควนไดรบการแกไขและมคาอยในเกณฑมาตรฐาน

เปาหมายท ๔ เพมประสทธภาพการลดกาซเรอนกระจกและขดความสามารถในการปรบตว ตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มกลไกจดการเพอลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ในดานตางๆ หรอในพนทหรอสาขาทมความเสยงจะไดรบผลกระทบสง

ตวชวด ๔.๑ ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานและคมนาคมขนสงลดลงไมนอยกวารอยละ ๗ ของการปลอยในกรณปกต ภายในป ๒๕๖๓

ตวชวด ๔.๒ ตนทนการลดการปลอยกาซเรอนกระจกตอหนวย (บาทตอตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทา) มแนวโนมลดลง

๑๐๙

ตวชวด ๔.๓ แผนปฏบตการการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในรายสาขา ทจ าเปน เชน การจดการน า เกษตร สาธารณสข และปาไม

ตวชวด ๔.๔ การจดตงกลไกภายในประเทศเพอสนบสนนดานการเงน เทคโนโลยและการเสรมสรางศกยภาพ

เปาหมายท ๕ เพมประสทธภาพการบรหารจดการเพอลดความเสยงจากภยพบต ความสญเสยในชวตและทรพยสนทเกดจากสาธารณภยลดลง

ตวชวด ๕.๑ ระบบพยากรณและเตอนภยลวงหนาส าหรบภาคเกษตรและการจดการภยพบต ทางธรรมชาตในพนทเสยงภย

ตวชวด ๕.๒ สดสวนของพนทเสยงภยทไดรบการจดตงเครอขายเฝาระวงภยธรรมชาต

ตวชวด ๕.๓ จ านวนผเสยชวตและมลคาความเสยหายจากภยธรรมชาต คาใชจายในการชดเชยผไดรบผลกระทบจากภยพบตในพนทเสยงภยซ าซากลดลง

๓. แนวทางการพฒนาทมความสาคญสงและสามารถผลกดนสการปฏบต ๓.๑ การรกษาฟนฟทรพยากรธรรมชาต สรางสมดลของการอนรกษและใชประโยชนอยาง

ยงยนและเปนธรรม ใชประโยชนจากทนธรรมชาตโดยค านงถงขดจ ากดและศกยภาพในการฟนตว รกษา ความมนคงของฐานทรพยากร สรางสมดลระหวางการอนรกษและการใชประโยชนอยางยงยนและเปนธรรม รวมทงผลกดนแนวทางการประเมนมลคาของระบบนเวศ และการสรางรายไดจากการอนรกษเพอใชในการบรหารจดการทมประสทธภาพเพมขน ดงน

๓.๑.๑ อนรกษฟนฟทรพยากรปาไมเพอสรางสมดลธรรมชาต ปกปองและฟนฟทรพยากรปาไมและสตวปาใหเกดผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม หยดยงการท าลายปา เพอรกษาพนทปาไม ๑๐๒.๓ ลานไรใหคงอย โดยสนธก าลงของทกภาคสวน น าระบบสารสนเทศมาใชเพอการบรหารจดการ บงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพและเปนธรรม เรงรดด าเนนการแกไขปญหาการทบซอนแนวเขตทดนของรฐ โดยใชหลกเกณฑการปรบปรงแผนทแนวเขตทดนของรฐแบบบรณาการ (One Map) ใหแลวเสรจเปนรปธรรมโดยเรว สนบสนนการปลกและฟนฟปาไมตามแนวพระราชด าร “ปลกปา ปลกคน” โดยประยกตความส าเรจจากโครงการของมลนธแมฟาหลวงในพระบรมราชปถมภ ในการปลกปาและยกระดบคณภาพชวตของชมชนไปพรอมกน สงเสรมการปลกฟนฟปาในพนทวางของรฐตามแนวกนชนและการเชอมตอผนปา สงเสรมการจดการปาชมชน และปาครวเรอน สนบสนนกฎหมายเกยวกบปาชมชน สรางเครอขายการมสวนรวมในการฟนฟและดแลผนปา เพมพนทปาเศรษฐกจเพอใหบรรลเปาหมายรอยละ ๑๕ ของพนทประเทศ โดยสงเสรมการปลกไมมคาทางเศรษฐกจระยะยาว อาท ไมสก ไมมะคา และไมพะยง โดยปรบปรงกฎระเบยบเพอสงเสรมและสรางแรงจงใจใหภาคเอกชน ภาคประชาชนและเกษตรกรรายยอยในการปลกไมมคาทางเศรษฐกจระยะยาว อาท ไมสก ไมมะคา และไมพะยง หรอปรบเปลยนจากการปลกไมเศรษฐกจระยะสนมาเปนไมมคาระยะยาว จดตงตลาดกลางคาไม พฒนาระบบโลจสตกสในการคาและขนสงไม สนบสนนกลไกทางการเงนเพอการปลกปา อาท การออกพนธบตรปาไม ธนาคารตนไม หรอกองทนสงเสรมการปลกปา สงเสรมการวจยและพฒนา การปลกพชแซมในสวนปา การท าวนเกษตร เพอสรางรายไดใหเกษตรกรระหวางทไมยงไมเตบโต และสงเสรมการวจยและนวตกรรมในการสรางมลคาเพมจากไม รวมทงพฒนาสนบสนนแนวทางการสรางรายไดจากการอนรกษ อาท การพฒนาระบบการจดการพนทอนรกษเพอสงเสรมการทองเทยวอยางยงยน หรอพฒนาทองเทยวของชมชนทมบทบาทโดดเดนดานการอนรกษ

๑๑๐

๓.๑.๒ อนรกษและใชประโยชนความหลากหลายทางชวภาพอยางยงยน ปกปองและอนรกษทรพยากรพนธกรรม อนรกษพนธกรรมและภมปญญาทองถน สนบสนนธนาคารพนธกรรมทมการด าเนนการอยแลวอยางเปนระบบ ทงพช สตว และจลนทรย สงเสรมการใชประโยชน การสรางมลคาเพมจากทรพยากรชวภาพ และใหมการแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม จดท าชดการวจยเพอการพฒนาผลตภณฑอยางเปนระบบ ผลกดนใหมการน างานวจยทมอยมาพฒนาตอยอดทางธรกจ สนบสนนยทธศาสตรการพฒนาสมนไพรทเปนยาและเครองส าอางทมศกยภาพและมความตองการของตลาด เชอมโยงการพฒนาผลตภณฑชวภาพใหม กบกระบวนการพฒนาสนคาชมชนหนงต าบลหนงผลตภณฑ โดยคนหาเอกลกษณและศกยภาพ ทแทจรงของทรพยากรชวภาพ ภมปญญาและวฒนธรรมของทองถน เพอพฒนาผลตภณฑใหมทมนวตกรรมและ มมลคาสง

๓.๑.๓ พฒนาระบบบรหารจดการทดนและแกไขการบกรกทดนของรฐ โดยจดท าระบบฐานขอมลเพอการบรหารจดการทดน จดท าหลกฐานการถอครองทดนของรฐทกประเภทใหครบถวนชดเจน ปรบปรงกลไกการบรหารจดการทดนใหมเอกภาพเพอท าหนาทก าหนดภาพรวมนโยบายดานทดน และกระจายการถอครองทดนอยางเปนธรรม โดยใชกลไกเครองมอทางเศรษฐศาสตรสนบสนนการจดทดนท ากนใหชมชนโดยใหสทธในลกษณะแปลงรวมและการรวมกลม เพอพฒนาระบบการผลตและการสรางรายไดของชมชน พฒนาระบบเชาทดนใหมประสทธภาพ เพอสรางโอกาสในการใชประโยชนทดนใหกบประชาชน จดเกบภาษทดนในอตรากาวหนา ก าหนดมาตรการปองกนการถอครองทดนของคนตางชาต รวมทงอนรกษทรพยากรดนและทดนใหมคณภาพเหมาะสมตอการใชประโยชน

๓.๑.๔ ปกปองทรพยากรทางทะเลและปองกนการกดเซาะตลงและชายฝง พฒนาพนทชายฝงโดยค านงถงผลกระทบตอสงแวดลอมและความยงยนระยะยาว ลดความขดแยงเชงนโยบายระหวาง การพฒนาโครงสรางพนฐาน การทองเทยว การประมง และวถชวตของชมชน โดยการจ าแนกแนวเขตการใชประโยชนในพนททะเลและชายฝงทผานกระบวนการรบฟงความคดเหน ตดสนใจ และจดการรวมของภาค ทเกยวของ พฒนาระบบบรหารจดการ และการจดเกบรายไดจากการทองเทยวในพนทอนรกษทางทะเล หมเกาะ และชายหาด เพอน ามาใชในการอนรกษและพฒนาแหลงทองเทยวธรรมชาตใหคงความสมบรณและสวยงามตลอดไป ปกปองผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ก าหนดพนทคมครองทางทะเลและชายฝง ก าหนดมาตรการควบคมการจบสตวน า หามการจบสตวน าวยออน ควบคมเครองมอท าประมงทผดกฎหมาย คมครองประมงพนบาน รวมทงแกไขปญหาการกดเซาะตลงรมแมน าและชายฝงโดยค านงถงพลวตการเปลยนแปลงของระบบชายหาด ใชแนวคดการจดการระบบกลมหาด (Littoral Cell) โดยจ าแนกชายหาดตามลกษณะธรณสณฐาน และออกแบบระบบปองกนและการลดพลงงานคลนลมอยางบรณาการภายในกลมหาดนน เพอมใหการกอสรางในพนทชายฝงสงผลกระทบกบพนทขางเคยง

๓.๑.๕ วางแผนบรหารจดการทรพยากรแรเพอใหเกดการใชประโยชนสงสดและ ลดผลกระทบตอสงแวดลอมและประชาชน ก าหนดปรมาณทเหมาะสมในการน าแรมาใชประโยชน ค านงถงความจ าเปนและมลคาในอนาคต จ ากดการสงออกทรพยากรแรในรปวตถดบ หวงหามการท าเหมองแรในพนทลมน าชน ๑ และเขตอนรกษของกรมศลปากร ควบคมผลกระทบจากการท าเหมองแรทกอมลพษตอสภาพแวดลอมและสขภาพอนามยของประชาชนอยางเขมงวด จดท ายทธศาสตรระยะยาวเพอบรหารจดการแรทมมลคาสง โดยเปดเผยตอสาธารณชน มการประเมนผลตอบแทนทางเศรษฐกจเปรยบเทยบกบคาใชจายทางดานสขภาพและการจดการสงแวดลอม มกระบวนการรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนทเกยวของอยางโปรงใส มธรรมาภบาล และมการชดเชยเยยวยาทเหมาะสมกบผไดรบผลกระทบ โดยผประกอบการจะตองเปนผรบผดชอบ พฒนากลไกทมประสทธภาพเพอจดการความขดแยงระหวางชมชนกบผประกอบการเหมองแรโดยค านงถงสทธชมชนและความเปนธรรมทางสงคม

๑๑๑

๓.๒ เพมประสทธภาพการบรหารจดการทรพยากรนาเพอใหเกดความมนคง สมดล และยงยน ทงในมตเชงปรมาณและคณภาพ ดวยกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวน โดยเฉพาะประชาชนผมสวนไดสวนเสยในพนทลมน า เพอก าหนดทศทางการบรหารจดการและการใชประโยชนทรพยากรน าทงน าผวดนและ น าใตดนในทกมต โดยค านงถงศกยภาพ และขอจ ากดดานสงแวดลอมและมตเชงสงคมของพนทลมน า ดงน

๓.๒.๑ เรงรดการประกาศใชรางพระราชบญญตทรพยากรนา พ.ศ. .... เพอเปนกฎหมายหลกดานการบรหารจดการทรพยากรน าของประเทศ โดยมคณะกรรมการทรพยากรน าแหงชาต เปนกลไกหลกในการก าหนดนโยบาย แผนยทธศาสตรการพฒนาและบรหารจดการทรพยากรน าแหงชาต การบรหารจดการภาวะวกฤตน าแหงชาต ทงน าแลง น าทวม และน าเสย จดท าฐานขอมลทรพยากรน าแหงชาต และจดท าแผนงบประมาณดานน าแบบบรณาการประจ าป โดยกลนกรองจากแผนงานหรอโครงการทเกย วของกบการบรหารจดการทรพยากรน าของหนวยงานรฐ องคกรปกครองสวนทองถน และคณะกรรมการลมน า

๓.๒.๒ เรงรดใหมแผนบรหารจดการทรพยากรนาในระดบลมนาอยางบรณาการทง ๒๕ ลมนา โดยมคณะกรรมการลมน าซงอยภายใตคณะกรรมการทรพยากรน าแหงชาต เปนกลไกขบเคลอนหลกในระดบพนท ท าหนาทก าหนดกรอบการบรหารจดการ การพฒนา การใชประโยชนทรพยากรน าของ ลมน าและจดท าแผนงาน/โครงการตางๆ ดานน า ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต และเสรมสรางเครอขายการประสานงานและการท างานรวมกนอยางมประสทธภาพระหวางภาคประชาชนในพนท องคกรพฒนาเอกชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน และภาคราชการ

๓.๒.๓ ผลกดนกระบวนการประเมนส งแวดลอมระดบยทธศาสตร (Strategic Environmental Assessment : SEA) มาใชเปนเครองมอนาเสนอทางเลอกในการตดสนใจระดบนโยบาย แผน และแผนงาน ทเหมาะสมกบศกยภาพของลมนา เพอใหกจกรรมการพฒนาทเกดขนในพนทระดบลมน าค านงถงความยงยนและความสามารถในการรองรบของระบบนเวศ รวมถงวถชวตความเปนอยของประชาชนในพนทอยางมสวนรวมจากภาคการพฒนาในพนทลมน า

๓.๒.๔ เพมประสทธภาพการเกบกกนาของแหลงนาตนทนและระบบกระจายนาใหดขน ดวยการพฒนาแหลงน าขนาดกลางและขนาดเลกในลกษณะรวมกลมพนท โดยใหความส าคญกบพนทชนบท ซงประชาชนยงขาดแคลนน าสะอาดเพอการอปโภคบรโภค โดยใชทงน าผวดนและน าใตดน และการจดท าฝายโดยชมชน ตลอดจนศกษาทางเลอกทเหมาะสมและมความคมทนในการพฒนาน าบาดาลขนมาใชประโยชนเพอการบรรเทาการขาดแคลนน าอปโภคบรโภค และน าเพอการเกษตรในพนทประสบภยแลง รวมกบการศกษาความเปนไปไดทางเศรษฐกจในการผนน าระหวางลมน าภายในและระหวางประเทศ โดยยดหลกความสมดล ยงยนของพนทลมน าและการมสวนรวมของภาคสวนทเกยวของ

๓.๒.๕ เพมประสทธภาพการใชนาและการจดสรรนาตอหนวยในภาคการผลตใหสามารถสรางมลคาเพมไดสงขน ทงในและนอกเขตพนทชลประทาน โดยปรบเปลยนชนด วธการ หรอรปแบบการปลกพชใหเหมาะสมกบปรมาณน าเกบกกและศกยภาพของพนท รวมทงความตองการของตลาด (Zoning) สงเสรมการท าเกษตรทฤษฎใหมอยางจรงจง รวมกบการบ าบดและการน าน ากลบมาใชซ าในภาคอตสาหกรรมและพนทเขตเศรษฐกจ และสรางหลกประกนวาจะมการใชน าและจดหาน าทยงยน เพอแกไขปญหาการ ขาดแคลนน า และลดจ านวนประชาชนทประสบปญหาการขาดแคลนน า

๓.๓ แกไขปญหาวกฤตสงแวดลอม ดวยการเรงรดการควบคมมลพษทงทางอากาศ ขยะ น าเสย และของเสยอนตรายทเกดจากการผลตและบรโภค สรางเมองทเปนมตรกบสงแวดลอมหรอเมองสเขยว เพอสรางคณภาพสงแวดลอมทดใหกบประชาชน โดยมแนวทางด าเนนงาน ดงน

๑๑๒

๓.๓.๑ เรงรดแกไขปญหาการจดการขยะตกคางสะสมในพนทวกฤต ผลกดนกฏหมายและกลไกเพอการคดแยกขยะ สนบสนนการแปรรปเปนพลงงาน ใชมาตรการทางเศรษฐศาสตรเพอใหเกดการลดปรมาณขยะ รวมทงสรางวนยคนในชาตเพอการจดการขยะอยางยงยน โดยเรงก าจดขยะมลฝอยตกคางสะสมในพนทวกฤต ผลกดนการจดท าแผนการบรหารจดการขยะมลฝอยในระดบจงหวดและระดบทองถน สงเสรมการรวมกลมขององคกรปกครองสวนทองถนและการรวมลงทนของภาคเอกชน เพอเพมประสทธภาพการจดการขยะ สนบสนนการจดการขยะทครบวงจรตงแตตนทางจนถงปลายทาง โดยลดปรมาณการผลตขยะ และสงเสรมใหเกดกลไกการคดแยกขยะเพอน ากลบมาใชใหมใหมากทสด สงเสรมการแปรรปขยะมลฝอยและวตถดบทเหลอจากกระบวนการผลตเปนพลงงาน โดยใชนวตกรรมและเทคโนโลยทเหมาะสมกบพนท ผลกดนการออกกฎหมายและมาตรการจดการของเสยอนตรายชมชน โดยเฉพาะซากผลตภณฑเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส ดวยมาตรการสงเสรมและมาตรการบงคบตงแตตนทางรวมไปถงการควบคมการน าเขา จดใหมแหลงรวบรวมและแหลงรบก าจดของเสยอนตรายจากชมชนกระจายอยทวประเทศ พฒนาระบบควบคมการขนสงของเสยอนตรายจากอตสาหกรรมใหไดมาตรฐาน สรางวนยของคนในชาตมงส การจดการทยงยน โดยใหความร ปลกจตส านก และสรางความตระหนก ใหประชาชน นกเรยน เยาวชน มสวนรวมในการจดการขยะอยางเปนรปธรรม สงเสรมการน าเครองมอทางเศรษฐศาสตรมาใชในการบรหารจดการขยะ โดยใชหลกการผกอมลพษเปนผจาย ทบทวนเกณฑการเกบคาธรรมเนยมการจดการขยะ ทเหมาะสม รวมถงการบงคบใชกฎหมายสงแวดลอมอยางจรงจง

๓.๓.๒ เพมประสทธภาพการจดการคณภาพนาในพนทลมนาวกฤตและลมนาสาคญอยางครบวงจร โดยลดการเกดนาเสยจากแหลงกาเนด โดยเรงแกไขปญหาน าเสยจากชมชนและน าเสยจากอตสาหกรรม ปรบปรงและฟนฟคณภาพน าในพนทลมน าวกฤตและลมน าส าคญรวมทงพนทชมน า ดวยการ ลดปรมาณน าเสยจากแหลงก าเนด พฒนาและเพมประสทธภาพระบบรวบรวมและระบบบ าบดน าเสยรวมของชมชน บรหารจดการระบบบ าบดน าเสยอยางครบวงจร โดยน าน าทงทผานกระบวนการบ าบดแลวกลบมาใชประโยชนดานอน สนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการระบบบ าบดน าเสยรวมของชมชนและเมอง การจดเกบคาธรรมเนยมในการบ าบดน าเสย รวมถงการดแลรกษาและซอมบ ารง การตดตามและประเมนประสทธภาพระบบบ าบดน าเสย การสงเสรมบทบาทของภาคเอกชนในการบรหารจดการระบบบ าบดน าเสย การเฝาระวงคณภาพน าบาดาลในพนททงขยะ นอกจากน ควรปรบปรงกฎระเบยบภายใตกฎหมายควบคมอาคารทเกยวของกบแหลงก าเนดน าเสย ก าหนดหลกเกณฑและวธการส าหรบการอนญาตใหระบายมลพษทค านงถงปรมาณมลพษสะสมรวมในแหลงรองรบน าเสย

๓.๓.๓ แกไขปญหาวกฤตหมอกควนไฟปาในเขตภาคเหนอและภาคใต เรงแกไขปญหาวกฤตหมอกควนไฟปาในเขตภาคเหนอและภาคใต โดยสงเสรมทกภาคสวนเขารวมด าเนนการอยางตอเนอง ประสานกบประเทศเพอนบานทงในระดบพหภาคและทวภาคตามขอก าหนดในขอตกลงอาเซยนเรองมลพษจากหมอกควนขามแดน ด าเนนการบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวดและเปนธรรม ส าหรบการแกปญหา หมอกควนจากการเผาเศษวสดทางการเกษตร เชน ขาวโพด ควรมมาตรการสรางแรงจงใจใหเกษตรกร ประกอบกบเผยแพรองคความรเกยวกบแนวปฏบตทดทางการเกษตร อาท การหมกตอซง รวมไปถงศกษาวจยพชทดแทนทเหมาะสม มตลาดรองรบและตนทนต ากวา ตลอดจนสรางอาชพทดแทน อาท การทองเทยวชมชน เปนตน

๑๑๓

๓.๓.๔ ปรบปรงกฎหมายและพฒนาโครงสรางพนฐานเมองเพอรองรบการเตบโต ทเปนมตรกบสงแวดลอม จดท าผงเมองทค านงถงการเตบโตทางเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมอยางสมดลและยงยน ปรบปรงเทศบญญตทองถนรวมทงการปรบปรงกฎหมายควบคมอาคาร เพอใหมการใชทรพยากรใหเกดประสทธภาพสงสดตามมาตรฐานการใชพลงงานในอาคาร และมการใชวสดทดแทนทเปนมตรกบสงแวดลอม สนบสนนมาตรการก าหนดฉลากแสดงประสทธภาพการใชพลงงานกบอปกรณ ตางๆ รวมทงสนบสนน การพฒนาโครงสรางพนฐานขนาดใหญทเปนมตรกบสงแวดลอมและมความตานทานภยพบต ตลอดจนขยายผล การพฒนาเมองสเขยวในมตตางๆ ทด าเนนการอยแลวในลกษณะน ารอง อาท เมองนาอย เมองคารบอนต า เมองอจฉรยะ เมองอตสาหกรรมนเวศ เมองเกษตรสเขยว หรอเมองทองเทยวอยางยงยน ซงรปแบบเมองสเขยวทกลาวถงน จะชวยสรางความพรอมและพฒนาศกยภาพของเมองใหพฒนาสมาตรฐานของเมองทเปนมตรกบสงแวดลอม

๓.๔ สงเสรมการผลตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม โดยเนนการบรหารจดการทรพยากรอยางมประสทธภาพและยงยน ภายใตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยใชแนวคดตลอดวฏจกรชวต ดงน

๓.๔.๑ สงเสรมการผลตและการลงทนในภาคอตสาหกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม โดยใชมาตรการทางการเงนและการคลง เพอสนบสนนกระบวนการผลตใหไดมาตรฐานการลดมลพษ และ การใชทรพยากรใหเกดประสทธภาพสงสด สงเสรมการลงทนในอตสาหกรรมท ใชเทคโนโลยทสะอาด พฒนาการจดระบบขอมลและแนวปฏบตทสอดคลองกบมาตรฐานสากล สนบสนนการออกแบบระบบการผลตและสรางนวตกรรมของสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม อาท พลาสตกชวภาพ สนบสนนแนวทางการจดการเชงรก เพอลดผลกระทบสงแวดลอมอตสาหกรรมเฉพาะกลมตลอดหวงโซอปทาน และสงเสรมการลดกาซเรอนกระจกตลอดกระบวนการผลต รวมทงสงเสรมใหมการจดท าบญชผลกระทบสงแวดลอมรายสนคา สนบสนนการออกฉลากคารบอนฟตพรนต สงเสรมสนคาฉลากเขยว และฉลากสงแวดลอมอนๆ พฒนาฐานขอมลการประเมนวฏจกรชวตผลตภณฑของภาคการผลตและภาคการขนสง เพอน าไปสการก าหนดมาตรฐานฟตพรนตสงแวดลอม ตลอดจนสนบสนนการออกแบบผลตภณฑทเปนมตรกบสงแวดลอมและปลอยคารบอนต า

๓.๔.๒ สนบสนนการผลตภาคการเกษตรไปส เกษตรกรรมทยงยน โดยสนบสนน การปรบเปลยนกระบวนการผลตจากพชเชงเดยวไปสเกษตรกรรมยงยน อาท เกษตรธรรมชาต เกษตรผสมผสาน เกษตรอนทรย วนเกษตร และเกษตรทฤษฎใหม สนบสนนการพฒนาปยอนทรย การใชวสดอนทรยและการใชผลตภณฑชวภาพทดแทนการใชสารเคมการเกษตร เชน การท าเกษตรโดยลดการใชสารเคมทอ าเภอด าเนนสะดวก จงหวดราชบร สนบสนนงานวจยและจดท าพนทตนแบบ เพอสาธตการปรบเปลยนกระบวนการผลต ใหเปนมตรกบสงแวดลอม จดใหมแหลงทนและกลไกทางการตลาด เพอสรางแรงจงใจในการปรบรปแบบการท าการเกษตรใหเปนมตรกบสงแวดลอม พฒนาระบบการรบรองมาตรฐานและการตรวจสอบคณภาพสนคาเกษตรอนทรย สนคาเกษตรทเปนมตรกบสงแวดลอม ควบคไปกบการพฒนามาตรฐานความปลอดภยของสนคาเกษตร เพอสรางความมนใจใหกบผบรโภค ตลอดจนศกษาความเหมาะสมในการยกระดบมาตรฐานสนคาเกษตรเหลานใหเปนมาตรการเชงบงคบ ขยายผลแนวคดการท าเกษตรตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง สนบสนนใหมกระบวนการเรยนรรวมกนและผลกดนสกระบวนการท าเกษตรกรรมยงยนอยางตอเนอง

๓.๔.๓ สงเสรมการทองเทยวทยงยน โดยคานงถงขดความสามารถในการรองรบของระบบนเวศ พฒนาและยกระดบมาตรฐานการบรหารจดการแหลงทองเทยวธรรมชาตของไทยสสากล โดยควบคมการใชประโยชนพนทอยางเหมาะสม พฒนาระบบการจดการสงแวดลอมในแหลงทองเทยว โดยเฉพาะระบบการจดการขยะมลฝอยและบ าบดน าเสย ปรบใชมาตรการจ ากดจ านวนนกทองทยวในแหลงทองเทยวทม

๑๑๔

ระบบนเวศเปราะบาง พฒนาระบบการจดเกบรายไดจากการทองเทยวในพนทอนรกษทางทะเล หมเกาะ รวมทงอทยานแหงชาต ใหเหมาะสมส าหรบใชในการอนรกษและพฒนาแหลงทองเทยวธรรมชาตอยางยงยน สงเสรมแนวคดการสรางรายไดจากการอนรกษ โดยพฒนาขดความสามารถและเชอมโยงการทองเทยวชมชนและการทองเทยวธรรมชาตกบการอนรกษทรพยากร การสบทอดอตลกษณและวฒนธรรมทองถน รว มทง การสรางรายไดจากผลตภณฑชวภาพของทองถนดวย

๓.๔.๔ สรางแรงจงใจเพอใหเกดการปรบเปลยนไปสการบรโภคทยงยน สรางความตระหนกรของผบรโภค โดยใหขอมลทถกตองพอเพยง เสรมสรางทศนคตในการด ารงชวต ใหเปนวถชวตทพอเพยงและยงยน เปนมตรกบสงแวดลอม ดวยการศกษาทงในระบบและนอกระบบ การประชาสมพนธในรปแบบตางๆ สนบสนนการผลตสอสรางสรรคดานสงแวดลอม และการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมเพอสรางความตระหนกดานการผลตและบรโภคทยงยนผานชองทางตางๆ ทเขาถงผบรโภค เลอกใช มาตรการจงใจ ทเหมาะสมกบแตละกลมเปาหมายเพอสงเสรมแบบแผนการผลตและการบรโภคทยงยน ประยกตใชเครองมอทางเศรษฐศาสตรเพอสงแวดลอมเพอปรบเปลยนพฤตกรรมของผบรโภค อาท การคดราคาสนคาโดยรวมตนทนคาใชจายจากการใชทรพยากรธรรมชาต รวมทงคาก าจดซากผลตภณฑทอาจกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมในระยะยาว รวมทงสงเสรมใหใชบรรจภณฑจากวสดธรรมชาต เพอทดแทนการใชพลาสตก ประชาสมพนธและสงเสรมการสรางเครอขายการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม ผานเครอขายสงคมออนไลน หางสรรพสนคาในเมอง และตลาดในทองถน นอกจากน ควรขยายผลการจดซอจดจางสนคาและบรการ ทเปนมตรตอสงแวดลอมของภาครฐใหครอบคลมถงระดบภมภาคและทองถน รวมทงขยายประเภทของสนคาใหมากขนและใหครอบคลมสนคาทางการเกษตร โดยเฉพาะสนคาเกษตรอนทรย

๓.๕ สนบสนนการลดการปลอยกาซเรอนกระจก และเพมขดความสามารถในการปรบตว ตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๓.๕.๑ จดทาและปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ใหสามารถรองรบพนธกรณระหวางประเทศดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ไดอยางบรณาการและครอบคลม เพอสนบสนนระบบการรายงานการปลอยกาซเรอนกระจกและการจดการภายใตมาตรการการลดกาซเรอนกระจกทเหมาะสมของประเทศ อกทงเอออ านวยตอการจดตงกลไกใหมๆ ระหวางภาครฐและเอกชนในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดอยางมประสทธภาพ

๓.๕.๒ พฒนามาตรการและกลไกเพอสนบสนนการลดกาซเรอนกระจกในทกภาคสวนโดยเฉพาะสาขาการผลตไฟฟา การใชพลงงานในภาคขนสง ภาคอตสาหกรรม ภาคครวเรอนและอาคาร โดยลดการผลตและใชพลงงานจากเชอเพลงฟอสซล สงเสรมการใชพลงงานทดแทน การอนรกษพลงงาน การผลตพลงงานทดแทนจากของเสย พฒนาบคลากรใหมความเชยวชาญดานพลงงานทดแทนประเภทตางๆ สนบสนนระบบการคมนาคมขนสงทยงยน เพมประสทธภาพเครองยนตและเครองจกรอปกรณ รวมทงสงเสรมการจดตงกลไกทางการเงนทสนบสนนการด าเนนงานดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทสรางประโยชนรวมกนระหวางภาครฐและเอกชน อาท กลไกตลาดคารบอนเครดต ภาษคารบอน รวมทงสนบสนนใหภาคเอกชนลงทนเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกเพมมากขน

๓.๕.๓ สงเสรมภาคเอกชน รฐวสาหกจ และองคกรปกครองสวนทองถนใหมการจดเกบและรายงานขอมลเกยวกบการปลอยกาซเรอนกระจก โดยเรมตนจากขอมลการใชพลงงาน และใหความชวยเหลอทางวชาการกบภาคสวนตางๆ ดานการเกบรวบรวมและจดท าขอมลพนฐาน เพอสนบสนนการพฒนาฐานขอมลการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศท เปนปจจบน การขนทะเบยนกจกรรมการปลอย กาซเรอนกระจก และการประเมนแนวโนมการปลอยกาซเรอนกระจกในอนาคต

๑๑๕

๓.๕.๔ เพมขดความสามารถในการวจยและพฒนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม เพอสนบสนนการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยสงเสรมการวจยและพฒนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม รวมกบการศกษาและประยกตใชภมปญญาทองถนดานการปรบตวในการจดหาเทคโนโลยทจ าเปนส าหรบภาคเกษตร รวมทงมมาตรการสนบสนนชวยเหลอประชาชน ในกลมเปราะบาง มความเสยงสง และมความสามารถในการปรบตวต า วางแผนปองกนเมองทอาจไดรบผลกระทบจากการเพมขนของระดบน าทะเล และอาจเผชญกบฤดกาลทรนแรงและแปรปรวน โดยวางผงเมองบนพนฐานการประเมนและวเคราะหความเสยงดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ จดท ายทธศาสตรหรอแผนปฏบตการการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในระดบประเทศ รายสาขา และ ระดบพนท ซงมความเสยงเฉพาะ เพอพฒนาและขบเคลอนไปสการด าเนนการในระดบทองถน

๓.๕.๕ สรางความร ความเขาใจ ความตระหนก และการมสวนรวมของประชาชน และภาคสวนตางๆ ในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยสนบสนนการสรางองคความรเกยวกบผลกระทบและความเสยงของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เสรมสรางศกยภาพบคลากร และหนวยงาน ในระดบตางๆ ทงสวนกลาง และทองถน รวมทงชมชน ใหมความร ความสามารถในการรบมอกบปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการถายทอดเทคโนโลยทปลอยคารบอนต าและเปนมตรตอสงแวดลอม พฒนาหลกสตรสงแวดลอมตงแตระดบปฐมวยควบคกบหลกสตรเศรษฐกจพอเพยง และบรรจไวในระบบการศกษาภาคบงคบ

๓.๖ บรหารจดการเพอลดความเสยงดานภยพบต เพอใหเกดความเสยหายนอยทสดและน าไปสการพฒนาทยงยน โดย

๓.๖.๑ บรณาการการลดความเสยงจากภยพบตเขาสกระบวนการวางแผน ทงระดบชาต ระดบจงหวด และระดบชมชนทองถน และสาขาการผลตตางๆ พฒนาองคความร สนบสนนการประเมนและจดท าแผนทความเสยงจากภยพบต ในพนทและภาคการผลตทมล าดบความส าคญสง

๓.๖.๒ เสรมสรางขดความสามารถในการเตรยมความพรอมและการรบมอภยพบต สนบสนนการจดท าแผนรบมอภยพบตในระดบพนท สงเสรมแนวทางการจดการภยพบตโดยมชมชน เปนศนยกลาง สงเสรมภาคเอกชนในการจดท าแผนบรหารความตอเนองของธรกจ สรางจตส านก ความปลอดภยสาธารณะ สงเสรมบทบาทของภาคเอกชนและชมชนทองถนในการรวมกนด าเนนการปองกนและลดความเสยงจากภยพบต

๓.๖.๓ พฒนาระบบการจดการภยพบตในภาวะฉกเฉน พฒนาระบบการเตอนภยใหมความแมนย า นาเชอถอและมประสทธภาพ สงเสรมกลไกการเขาถงขอมลขาวสารผานเทคโนโลยสมยใหม พฒนาระบบฐานขอมลใหเปนมาตรฐานเดยวกนและบรณาการฐานขอมลเพอใหสามารถเชอมโยง แลกเปลยนขอมลระหวางหนวยงานทงในและตางประเทศ ไดพฒนากลไกบรณาการความรวมมอทกภาคสวน เพอเพมศกยภาพการจดการ ภยพบตในภาวะฉกเฉน

๓.๖.๔ พฒนาระบบการฟนฟบรณะหลงการเกดภย ใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผประสบภยไดอยางทวถงและเปนธรรม ยกระดบมาตรฐานการตรวจสอบความปลอดภยภายหลงการเกดภยพบต และปรบปรงมาตรฐานความปลอดภยของสงกอสรางและโครงสรางพนฐาน รวมถง พฒนามาตรฐานความปลอดภยของโครงสรางพนฐานทจะสรางขนใหสามารถรองรบภยพบตรนแรงทอาจเกดขนในอนาคต

๓.๖.๕ สงเสรมองคความรดานการจดการภยพบต โดยจดท าหลกสตรการศกษา ทเกยวของกบการจดการภยพบต วางระบบเพอสรางความพรอมและพฒนาขดความสามารถขของเครอขายอาสาสมคร และเชอมโยงการท างานกบภาครฐ เพอใหมบทบาทรวมในการชวยเหลอประชาชนในภาวะฉกเฉน

๑๑๖

๓.๗ พฒนาระบบการบรหารจดการและกลไกแกไขปญหาความขดแยงดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๓.๗.๑ ปรบปรงกลไกและกระบวนการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมใหมประสทธภาพทกขนตอน ตงแตขนตอนการจดท า การพจารณารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม และขนตอนการตดตามตรวจสอบ โดยผลกดนใหหนวยงานซงมหนาทในการอนญาต ตดตามตรวจสอบการด าเนนงาน ตามมาตรการลดผลกระทบสงแวดลอมอยางเครงครด หากผประกอบการไมปฏบตตามจะตองมบทลงโทษ ทเหมาะสม พจารณาแนวทางในการน าเรองการตดตามตรวจสอบการปฏบตตามมาตรการในรายงาน การวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม มาก าหนดเปนเงอนไขในการขอตอใบอนญาต การขอเปลยนแปลงหรอกอสรางเพมเตมของโครงการ นอกจากน ควรลดขนตอนและระยะเวลาของระบบ EIA รวมทงทบทวนรปแบบและกระบวนการมสวนรวมและกระบวนการรบฟงความคดเหนของประชาชนและผมสวนไดเสยในการจดท ารายงานและกระบวนการพจารณารายงานวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมและกลไกการตดตามตรวจสอบ

๓.๗.๒ ผลกดนการนาแนวทางการประเมนสงแวดลอมระดบยทธศาสตร (Strategic Environmental Assessment: SEA) ใหมผลบงคบใชตามกฎหมายเพอนาไปสการปฏบต เพอเปนเครองมอส าคญในการตดสนใจเชงนโยบายของภาครฐไดอยางแทจรง รวมทงมกระบวนการพจารณาทค านงถงผลกระทบอยางรอบดาน โดยด าเนนการน ารองในพนทระดบลมน า สนบสนนการบรหารจดการเชงพนท ทงเขตการพฒนาเศรษฐกจ และระบบนเวศทส าคญ

๓.๗.๓ สรางจตสานกความตระหนก และปรบปรงกระบวนการมสวนรวมของประชาชนโดยไมจ ากดแคเพยงการรบฟงความคดเหน แตควรสรางการมสวนรวมตลอดกระบวนการจดท าโครงการ เพอสรางการยอมรบและลดความขดแยงกบประชาชนในพนท รวมทงสรางความมนใจใหกบทกภาคสวน ในการลงทนเพอการพฒนาโครงการขนาดใหญของภาครฐ โดยเปดโอกาสใหทกภาคสวนเขามามสวนรวม ในการดแล รกษา ตดตาม และตรวจสอบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมกบหนวยงานภาครฐมากขน สนบสนนใหมการจดตงกองทนพฒนาการมสวนรวมการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เพอสงเสรมใหภาคสวนตางๆ มสวนรวมในการสนบสนนงบประมาณ และสามารถ น างบประมาณทไดจากการระดมทนมาจดการแกไขปญหา รวมทงพฒนากระบวนการตดตามโครงการ ทด าเนนงานโดยกระบวนการมสวนรวมระหวางภาครฐ และภาคประชาชน ตลอดจนสนบสนนใหมการจดตงกลไกเพอเสรมสรางธรรมาภบาลดานทรพยากรธรรมชาตและส งแวดลอมในกระบวนการยตธรรม โดยกระบวนการมสวนรวม ใชประโยชนจากสอสารมวลชนในการรณรงค เผยแพรแนวคดและการปฏบตทด ในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เชน ก าหนดชวงเวลาบงคบการออกอากาศ เพอรณรงค ปลกปา ยตการเผาปา และการคดแยกขยะ เปนตน

๓.๗.๔ ทบทวนแกไขกฎหมาย โดยเฉพาะรางพระราชบญญตปาชมชน เพอใหมสาระคมครองสทธชมชน วถชวต วฒนธรรมและภมปญญาทองถน รวมทงวถช วตของกลมชาตพนธทอยอาศย บนพนทตนน า หรอพนทอนรกษ เพอใหคนอยรวมกบปาไดอยางยงยน ก าหนดมาตรการชดเชยผไดรบผลกระทบจากการด าเนนนโยบายของรฐ เชน พนทน าทวม พนทเวนคนทดนเพอด าเนนโครงการพฒนาตางๆ

๓.๗.๕ สงเสรมบทบาทภาคเอกชนและชมชนเพอสรางพลงรวม ในการด าเนนงานรวมกบภาครฐ โดยสงเสรมใหภาคเอกชนทมธรรมาภบาลในการบรหารงานมโอกาสเขามารวมด าเนนงานกบภาครฐและชมชน สนบสนนการจดตงกลไกและกองทนเพอการฟนฟ เยยวยา และชดเชยแกผทไดรบผลกระทบ ทงการเยยวยาในระยะสน และระยะยาว รวมกบการศกษาและก าหนดใชมาตรการทางการคลงทเหมาะสม

๑๑๗

เปนธรรม และเปนไปตามหลกการผกอมลพษเปนผจาย รวมทงปรบปรงกฎหมายทเกยวของใหสามารถ เรยกเกบคาเสยหายจากผประกอบการ เพอรบผดชอบตอความเสยหายทเกดขนในระยะยาวได พฒนากระบวนการยตธรรมดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหครอบคลมตงแตการเขาถงขอมลขาวสาร การคมครองสทธมนษยชน การพสจนความเสยหาย รวมทงปรบปรงแกไขกฎหมาย ระเบยบ หลกเกณฑทเปนอปสรรคตอการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยนและเปนธรรม

๓.๘ การพฒนาความรวมมอดานสงแวดลอมระหวางประเทศ โดยผลกดนการจดท าแผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของอาเซยน แสวงหาแนวทางความรวมมอกบอาเซยนและอนภมภาคลมน าโขงในประเดนการขนสงขามพรมแดน การบรหารจดการพลงงานและทรพยากรธรรมชาตและการแกไขปญหาหมอกควนขามแดน สรางความรความเขาใจและแนวทางปฏบตทถกตองเกยวกบกฎหมายและขอตกลงระหวางประเทศใหกบทกภาคสวนทเกยวของ รวมทงควรมการทบทวนกฎหมายและขอตกลงระหวางประเทศดานการคาและสงแวดลอมตามความเหมาะสมและความสอดคลองกบสถานการณในปจจบนเพอปองกนปญหาทางดานการคาหรอการตดสทธทางการคา อาท ปญหาการท าประมงผดกฎหมายขาดการรายงานและไรการควบคม (Illegal, Unreported and Unregulated Fishing: IUU) ตดตามและเฝาระวงมาตรการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทอาจสงผลกระทบทางการคาและการลงทน ตลอดจนสนบสนนการศกษางานวจยเกยวกบพนธกรณดานสงแวดลอมระหวางประเทศ

๔. แผนรองรบ แผนแมบทและแผนยทธศาสตรทเกยวของ อาท

๔.๑ แผนแมบทแกไขปญหาการท าลายทรพยากรปาไม การบกรกทดนของรฐ และการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน ๔.๒ แผนแมบทบรณาการจดการความหลากหลายทางชวภาพ พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๔ ๔.๓ แผนงานปรบปรงแผนทแนวเขตทดนของรฐแบบบรณาการ มาตราสวน ๑:๔๐๐๐ ๔.๔ แผนแมบทในการบรหารจดการและอนรกษพนทตนน าล าธาร ๔.๕ แผนยทธศาสตรการบรหารจดการทรพยากรน า พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๙ ๔.๖ แผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมไทย พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๗๔ ๔.๗ กรอบแนวคดและทศทางของแผนการจดการคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔ ๔.๘ แผนแมบทรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๙๓ ๔.๙ แผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ. ๒๕๕๖-๒๕๖๖ ๔.๑๐ แผนแมบทการบรหารจดการขยะมลฝอยของประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔ ๔.๑๑ แผนยทธศาสตรการจดการสารเคมแหงชาต ฉบบท ๔ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๖๔) ๔.๑๒ โรดแมปการผลตและการบรโภคทยงยนของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๙ ๔.๑๓ รางแผนสงเสรมการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอม พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

๕. แผนงานและโครงการสาคญ

เพอใหเกดการขบเคลอนเชงยทธศาสตร จงไดก าหนดโครงการทมความส าคญทจะตอบสนองโดยตรงตอเปาหมาย และตวชวด ทก าหนดไวในยทธศาสตรฯ โดยพจารณาจากโครงการทสามารถขบเคลอนใหเกดผลไดอยางเปนรปธรรม กอใหเกดการเปลยนแปลงเกดประโยชนรวมและสนบสนนเปาหมายหลายดานพรอมกน ทงในมตดานการเตบโตทางเศรษฐกจ การพฒนาคณภาพชวตของประชาชนและชมชน และการรกษาคณภาพสงแวดลอมและทนทางธรรมชาต โครงการส าคญภายใตยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอการพฒนาอยางยงยน ประกอบดวยโครงการทส าคญ ดงน

๑๑๘

๕.๑ โครงการสงเสรมการปลกปาไมเศรษฐกจมคาระยะยาว

๕.๑.๑ สาระสาคญ สงเสรมการปลกปาไมมคาทางเศรษฐกจระยะยาว พฒนาการปลกสรางสวนปาและระบบการจดการสวนปาอยางยงยน และพฒนาอตสาหกรรรมไมมคาตลอดทงหวงโซการผลต โดยรฐมบทบาทในการสนบสนนและก าหนดมาตรการจงใจ ก าหนดเขตพนททเหมาะสมและมศกยภาพ เชงภมนเวศ พฒนาตลาดกลางคาไม และพฒนาระบบโลจสตกสการขนสงไม สนบสนนกลไกทางการเงน อาท พนธบตรปาไม ธนาคารตนไม หรอกองทนสงเสรมการปลกปา และสนบสนนการศกษาวจย ทงดานการพฒนาคณภาพสายพนธ และการพฒนานวตกรรม เพอสรางมลคาเพมจากไม รอฟนการใชประโยชนจากไมในงานดานการอนรกษ การสรางบานเรอน วด และสถานทส าคญ และผลตภณฑไมแกะสลกทเปนศลปะประจ าชาต

โครงการมเปาหมายทจะเพมพนทปาเศรษฐกจใหไดรอยละ ๑๕ ของพนทประเทศ โดยมพนทปาอนรกษรอยละ ๒๕ การปลกสรางสวนปาเศรษฐกจ ซงเปนไมทมรอบตดฟนระยะยาว เปนโครงการทกอใหเกดประโยชนรวม ทงดานการสรางรายได การฟนฟระบบนเวศ และการดดซบกาซเรอนกระจก จงถอเปนการด าเนนงานทสามารถตอบสนองตอการเตบโตสเขยวทงระดบโลกและระดบประเทศ

๕.๑.๒ หนวยงานดาเนนงานหลก เนองจากแนวทางดงกลาวจ าเปนตองบรณาการด าเนนงานรวมกนหลายภาคสวน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต รวมกบหนวยงานหลกทเกยวของ ประกอบดวย กรมปาไม องคการอตสาหกรรมปาไม โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมากจากพระราชด าร (โครงการมเหสกข สกสยามนทร) ส านกงานปฏรปท ดนเพอเกษตรกรรม สถาบนการศกษา ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ และภาคเอกชน ด าเนนการในรปคณะท างาน เพอจดท ายทธศาสตรการพฒนาการปลกไมเศรษฐกจทงระบบและขบเคลอนการด าเนนงานตามยทธศาสตร ใหบรรลผลตามเปาหมาย

๕.๑.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔)

๕.๒ แผนงานการประเมนสงแวดลอมระดบยทธศาสตรใน ๕ พนทลมนานารอง

๕.๒.๑ สาระสาคญ น ากระบวนการเชงระบบดานการประเมนสงแวดลอมระดบยทธศาสตร ซงเปนเครองมอส าคญในการด าเนนการดานการบรหารจดการทรพยากรน า ทงในรายสาขาและในเชงพนทระดบลมน า มาใชประกอบการตดสนใจด าเนนนโยบาย แผน และแผนงานในรายสาขา หรอในเชงพนทลมน า เพอสรางความสมดลทยงยนระหวางการอนรกษ ฟนฟ และการใชประโยชนจากทรพยากรน า ในทศทางทสอดคลองกบศกยภาพของลมน าใน ๕ พนทลมน าน ารองทการพฒนามแนวโนมสงผลกระทบ ตอความสมดลของทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม รวมถงการท าใหเกดการเปลยนแปลงในวถการด ารงชพ ของประชาชนอยางกวางขวาง

๕.๒.๒ หนวยงานดาเนนงานหลก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต รวมกบหนวยงานหลกทเกยวของในพนทลมน าหลกทง ๒๕ ลมน าของประเทศ ไดแก คณะกรรมการ นโยบายน าแหงชาต คณะกรรมการลมน า ภายใตหลกการมสวนรวมอยางเทาเทยมกนของภาคการพฒนาภาครฐ เอกชน องคกรเอกชน และประชาชนทมสวนได สวนเสย

๕.๒.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๑๙

๕.๓ แผนงานและโครงการตาม Roadmap การจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย และแผนแมบทการบรหารจดการขยะมลฝอยของประเทศ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔

๕.๓.๑ สาระสาคญ การแกไขปญหาขยะมลฝอยถกก าหนดเปนวาระแหงชาต กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดจดท า Roadmap การจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย ของประเทศ ซงไดบรณาการแผนบรหารจดการขยะมลฝอยของจงหวดทง ๗๗ จงหวด (รวมกรงเทพมหานคร) และจดท าเปนแผนแมบทการบรหารจดการขยะมลฝอยของประเทศ (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔) โดยจะใชเปน แนวทางการด าเนนการจดการขยะมลฝอยทเปนรปธรรมและมประสทธภาพอยางยงยน เพอใหการด าเนนงานมกรอบทศทางการแกไขปญหาการจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย ไดรบการจดการอยางเปนระบบและบรณาการจากทกภาคสวนทเกยวของทงหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน ทสามารถจดการปญหาขยะมลฝอยใหสอดคลองกบสภาพปญหาทเกดขนในแตละพนท และสามารถด าเนนการจดการ ไดอยางมประสทธภาพ ภายใตมาตรการลดการเกดขยะมลฝอยและของเสยอนตรายทแหลงก าเนด มาตรการเพมศกยภาพการจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย และมาตรการสงเสรมการบรหารจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย แผนแมบทฯ ไดล าดบความส าคญของพนทในการด าเนนการจดการขยะมลฝอย เพอเรงด าเนนการ (๑) จดตงศนยก าจดขยะมลฝอยรวม ซงมรปแบบเปนกลมพนทขนาดใหญ กลมพนทขนาดกลาง กลมพนทขนาดเลก (๒) สรางสถานขนถายขยะมลฝอย และ (๓) สนบสนนใหมการจดการขยะมลฝอยของตนเองภายในพนท รวมทงสน ๓๔๙ กลมพนท โดยในระยะแรก (ป ๒๕๕๙) ด าเนนการใน ๖๗ กลมพนท และด าเนนการตอเนองอก ๒๘๒ พนท ในป ๒๕๖๐-๒๕๖๔

๕.๓.๒ หนวยงานดาเนนงานหลก กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบกระทรวงมหาดไทย กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงสาธารณสข กระทรวงศกษาธการ กระทรวงการคลง องคกรปกครองสวนทองถน จงหวด กรงเทพมหานคร เมองพทยา และภาคเอกชน รวมกนขบเคลอนการด าเนนงาน รวมทงการตดตามประเมนผลโดยคณะกรรมการก ากบและขบเคลอนแผนแมบทการบรหารจดการขยะมลฝอยของประเทศและคณะกรรมการก ากบและขบเคลอนแผนแมบทการบรหารจดการขยะมลฝอย ของจงหวด

๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๔ โครงการสงเสรมการผลตและการบรโภคทยงยน

๕.๔.๑ สาระสาคญ เพอสงเสรมการใชทรพยากรและพลงงานอยางมประสทธภาพ ตลอดจนควบคมปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกใหลดลง โดยผลกดนแนวทางการผลตและการบรโภค ทยงยน ผานผมสวนไดสวนเสยในสงคม ทงผผลตรายเลกและรายใหญ โดยสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรม สเขยวตลอดหวงโซอปทาน โดยผประกอบการขนาดใหญสงเสรมใหผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมเขารวมการปรบปรงกระบวนการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม โดยภาครฐสนบสนนสนเชอดอกเบยต า หรอใชมาตรการทางเศรษฐศาสตรเพอจงใจในการผลตและการขอรบรองฉลากเขยว เพอเพมจ านวนสนคาและบรการสเขยวในตลาด สงเสรมการจดซอจดจางสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมของภาครฐ เอกชน รฐวสาหกจ และองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงพฒนาเกณฑและขอก าหนดเฉพาะของสนคาและบรการ ทเปนมตรกบสงแวดลอม ใหครอบคลมสนคาและบรการทมการจดซอจดจางปรมาณสง ตลอดจนเรงสรางความตระหนกร และความเขาใจใหกบภาคประชาชนใหเหนถงความส าคญของการเลอกซอสนคา และบรการจากผผลตทมความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

๑๒๐

๕.๔.๒ หนวยงานดาเนนงานหลก กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงพลงงาน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงเกษตรและสหกรณ และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ

๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๕ โครงการเมองสเขยว (Green City)

๕.๕.๑ สาระสาคญ สนบสนนใหผบรหารทองถนก าหนดนโยบายการเตบโตสเขยวของเมองไวในแผนพฒนาทองถน และขบเคลอนการด าเนนงาน ทงดานการจดการของเสย การเพมพนทสเขยว ของเมอง การวางผงเมองเพอก าหนดการใชประโยชนทดนทสนบสนนการพฒนาเมองสเขยว การเพมประสทธภาพการใชพลงงานของเมองทงในภาคการคมนาคมขนสง อาคาร และบานเรอน สนบสนนใหทองถนมการแลกเปลยนเรยนรจากตวอยางทดๆ ของเมองทมการด าเนนงานดานการเตบโตสเขยวเพอขยายผล การด าเนนงาน พฒนาตอยอดเมองทมการด าเนนงานทดดานการเตบโตสเขยวในบางมตใหครอบคลมครบถวนทกมต สรางมาตรการทางการเงนการคลงใหมทสนบสนนการเตบโตสเขยวของเมอง ปรบปรงและปฏรปกฎหมายทจ าเปน สนบสนนใหทองถนจดตงกลไกเพอท าหนาทประสานงานระหวางเทศบาลกบชมชน และปลกจตส านกของคนในชมชนผานชองทางตางๆ รวมทงเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวมในทกขนตอนการขบเคลอนพฒนาเมองสการเตบโตสเขยว

๕.๕.๒ หนวยงานดาเนนงานหลก กระทรวงมหาดไทย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงพลงงาน กระทรวงคมนาคม กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงอตสาหกรรม และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ

๕.๕.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๖ แผนงานดานการลดกาซเรอนกระจกทเหมาะสมของประเทศ (NAMA Roadmap) และแผนงานดานการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๕.๖.๑ สาระสาคญ (๑) สนบสนนการด าเนนงานแผนงานดานการลดกาซเรอนกระจกทเหมาะสมของประเทศ (NAMAs Roadmap) รอยละ ๗ เทยบกบการปลอยในกรณปกต (Business As Usual) ภายในป ๒๕๖๓ (ค.ศ. ๒๐๒๐) บนพนฐานการด าเนนการโดยสมครใจของภาคพลงงานและคมนาคมขนสง ดวยมาตรการตางๆ อาท การผลตไฟฟาจากพลงงานทดแทน การปรบปรงประสทธภาพการผลตและการใชไฟฟา การใชเชอเพลงชวภาพ และมาตรการดานคมนาคมขนสงทยงยน รวมทงการจดท าฐานขอมลดานการปลอยกาซเรอนกระจก การพฒนาระบบการตรวจวด รายงาน และทวนสอบ (MRV) ตลอดจนการพฒนากลไกทางการเงน และการตลาดเพอสนบสนนการด าเนนงานลดกาซเรอนกระจก และ (๒) สงเสรมแผนงานดานการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยมการประเมนความเปราะบาง จดท าแผนทพนททมความเปราะบาง พฒนาทางเลอกในการปรบตวทเหมาะสมในสาขาหรอพนททมความส าคญหรอเปนกลมเสยง ใหความส าคญกบแผนการปรบตวภาคการเกษตรและเมอง การปองกนพนทเมองและชายฝง การปองกนน าทวม ภาคสาธารณสข รวมทงการจดท าฐานขอมล และองคความรทเกยวของ

๕.๖.๒ หนวยงานดาเนนงานหลก กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงคมนาคม กระทรวงพลงงาน กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงสาธารณสข และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ

๕.๖.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๓ การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน

ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เศรษฐกจโลกยงอยในชวงของการฟนตวจากปญหาวกฤตตางๆ การแขงขนในตลาดโลกจะรนแรงขนโดยทประเทศตางๆ มงเนนการน านวตกรรมมาเพมขดความสามารถ ในการแขงขน ในขณะทเศรษฐกจไทยขยายตวต ากวาศกยภาพมาตอเนองหลายปทงจากผลกระทบของเศรษฐกจโลกซบเซาและขอจ ากดภายในประเทศเองทเปนอปสรรคตอการเพมผลตภาพและขดความสามารถในการแขงขนรวมทงฐานเศรษฐกจภายในประเทศขยายตวชา ๕ ปตอจากนไปจงเปนชวงเวลาของการฟนฟเศรษฐกจไทยใหกลบมาขยายตวไดสงขนโดยการเรงการลงทนในโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกสตามแผนทวางไวและสรางบรรยากาศการลงทนทจงใจใหภาคเอกชนขยายการลงทนโดยเฉพาะอยางยงในสาขาเปาหมายส าคญ และขณะเดยวกน ๕ ปตอจากนเปนชวงของการปฏรปเศรษฐกจในหลายดานเพอวางพนฐานใหสามารถพฒนาตอยอดใหประเทศไทยเปนประเทศรายไดสงไดภายในป ๒๕๗๐ ตามกรอบยทธศาสตรชาต ๒๐ ป โดยการใชนวตกรรม คณภาพคน และการปรบปรงดานกฎระเบยบและการบรหารจดการทดเปนปจจยน าในการสรางความเขมแขงของเศรษฐกจ ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยนใหความส าคญกบการบรหารเศรษฐกจมหภาคใหมเสถยรภาพ เพมประสทธภาพภาคการเงน และดแลวนยทางการเงนการคลง ควบคกบการด าเนนยทธศาสตรสรางความเขมแขงใหกบเศ รษฐกจรายสาขา ทงภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการทเปนฐานรายไดเดมและขยายสาขาการผลตและบรการใหมๆ ส าหรบอนาคต

การขบเคลอนใหเศรษฐกจเจรญเตบโตในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ จะเนนการพฒนาและ ใชวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมขนกาวหนาทเขมขนมากขน การพฒนาเศรษฐกจดจทล การพฒนาและยกระดบคณภาพของก าลงคน และความคดสรางสรรคในการขยายฐานเศรษฐกจและฐานรายไดใหมควบคกบการเพมผลตภาพของฐานการผลตและบรการเดมรวมทงการตอยอดการผลตและบรการเดมโดยใชดจ ทลและเทคโนโลยอจฉรยะ นอกจากนน จะใหความส าคญกบการใชศกยภาพของทรพยากรชวภาพ การสงเสรมการเชอมโยงตลอดหวงโซมลคาอยางมประสทธภาพ การพฒนาพนทเศรษฐกจใหมและการพฒนาตามแนวระเบยงเศรษฐกจ การผสมผสานภาคบรการเขากบการคาและการเตรยมความพรอมของภาคบรการ ใหสามารถรองรบการแขงขนทเสรขน การเสรมสรางศกยภาพการแขงขนใหกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม รวมทงการสรางสงคมผประกอบการทผลตไดขายเปน โดยพจารณาการเปลยนแปลงความตองการของผบรโภคอยางรวดเรวและมาตรฐานสากลของสนคาและบรการทสงขนรวมถงมาตรฐานดานสงแวดลอม รวมทงพฒนาระบบและกลไก ตลอดจนการพฒนาเชงพนทเพอกระจายโอกาสเศรษฐกจใหคนในชมชนและทองถนและแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรมเพอลดความเหลอมล าทางเศรษฐกจ

๑. วตถประสงค ๑.๑ สรางความเขมแขงใหเศรษฐกจขยายตวอยางมเสถยรภาพและยงยน ดงน

๑.๑.๑ เพอสรางความเขมแขงของแรงขบเคลอนทางเศรษฐกจใหสนบสนนเปาหมาย การเพมรายไดตอหว

๑.๑.๒ เพอเพมศกยภาพของฐานการผลตและฐานรายไดเดมและสรางฐานการผลตและรายไดใหม

๘๓

๑.๑.๓ เพอสนบสนนการกระจายการขยายตวของกจกรรมทางเศรษฐกจและการแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม และสนบสนนเศรษฐกจทเปนมตรกบสงแวดลอม

๑.๑.๔ เพอรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ สรางความเขมแขงและรกษาวนยทางการเงนการคลง และพฒนาเครองมอทางการเงนทสนบสนนการระดมทนทมประสทธภาพ

๑.๒ สรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจรายสาขา เพอยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของภาคเกษตร อตสาหกรรม บรการ และการคาการลงทน ดงน

๑.๒.๑ เพอสงเสรมการพฒนานวตกรรมในการสรางมลคาและเพมประสทธภาพการผลตของสนคาและบรการ

๑.๒.๒ เพอสงเสรมและพฒนาเศรษฐกจชวภาพใหเปนฐานรายไดใหมทส าคญ พฒนาระบบการบรหารจดการความเสยงและมการปรบตวใหพรอมรบการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศเพอใหฐาน การผลตภาคเกษตรและรายไดเกษตรกรมความมนคง

๑.๒.๓ เพอเรงผลกดนใหสนคาเกษตรและอาหารของไทยมความโดดเดนในดานคณภาพ มาตรฐานและความปลอดภยในตลาดโลก

๑.๒.๔ เพอเพมศกยภาพของอตสาหกรรมส าคญเดมใหสามารถตอยอดสอตสาหกรรมแหงอนาคตทใชเทคโนโลยสมยใหมอยางเขมขน และสรางรากฐานการพฒนาอตสาหกรรมใหมบนฐานของความเปนมตรตอสงแวดลอม

๑.๒.๕ เพอเพมศกยภาพของฐานบรการเดมและขยายฐานบรการใหมในการปรบตวสเศรษฐกจฐานบรการทเขมแขงขน รวมทงพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวใหเตบโตอยางสมดลและยงยน

๑.๒.๖ เพอพฒนาปจจยสนบสนนและอ านวยความสะดวกทางการคาและการลงทนใหสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการไทย รวมทงพฒนาสงคมผประกอบการ

๑.๒.๗ เพอพฒนาระบบการเงนของประเทศใหสนบสนนการเพมขดความสามารถใน การแขงขนของภาคการผลตและบรการ การคา และการลงทน

๑.๒.๘ เพอสรางความเขมแขงขององคกรการเงนฐานรากและระบบสหกรณใหสนบสนนบรการทางการเงนในระดบฐานรากและเกษตรกรรายยอย

๒. เปาหมายและตวชวด

๒.๑ เศรษฐกจขยายตวอยางมเสถยรภาพและยงยน

เปาหมายท ๑ เศรษฐกจเตบโตไดตามศกยภาพ ประชาชนมความเปนอยและคณภาพชวตทดขน

ตวชวด ๑.๑ อตราการขยายตวทางเศรษฐกจเฉลยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไมต ากวารอยละ ๕

ตวชวด ๑.๒ รายไดตอหวไมต ากวา ๘,๒๐๐ ดอลลาร สรอ. ณ สนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ (ป ๒๕๖๔) และรายไดสทธของรฐบาลตอมลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศไมต ากวารอยละ ๑๙.๐

เปาหมายท ๒ การลงทนภาครฐและเอกชนขยายตวอยางตอเนอง

ตวชวด ๒.๑ อตราการขยายตวของการลงทนภาครฐไมต ากวารอยละ ๑๐ ตอป

๘๔

ตวชวด ๒.๒ อตราการขยายตวของการลงทนภาคเอกชนไมต ากวารอยละ ๗.๕ ตอป

เปาหมายท ๓ พฒนาภาคสงออกใหขยายตวและเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

ตวชวด ๓.๑ อตราการขยายตวของมลคาการสงออกเฉลยไมต ากวารอยละ ๔.๐

เปาหมายท ๔ เพมผลตภาพการผลตของประเทศ

ตวชวด ๔.๑ ผลตภาพการผลตของปจจยการผลตไมต ากวารอยละ ๒.๕ ตอป

ตวชวด ๔.๒ ผลตภาพการผลตของปจจยแรงงานไมต ากวารอยละ ๒.๕ ตอป

เปาหมายท ๕ รกษาเสถยรภาพของการขยายตวทางเศรษฐกจ

ตวชวด ๕.๑ อตราเงนเฟอระยะปานกลางอยทรอยละ ๒.๕ ± ๑.๕

ตวชวด ๕.๒ หนสาธารณะคงคาง ณ สนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไมเกนรอยละ ๕๕ ของ ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

ตวชวด ๕.๓ ดลบญชเดนสะพดไมเกนรอยละ ๒ ตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

เปาหมายท ๖ เพมการลงทนจากความรวมมอภาครฐและภาคเอกชนในการพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศ

ตวชวด ๖.๑ การลงทนจากความรวมมอภาครฐและภาคเอกชนในการพฒนาโครงการโครงสรางพนฐานเฉลยปละ ๔๗,๐๐๐ ลานบาท

เปาหมายท ๗ ประชาชนและผประกอบการเขาสระบบภาษมากขน

ตวชวด ๗.๑ จ านวนการยนแบบเพอช าระภาษประชาชนและผประกอบการทเขาขายตอง เสยภาษเพมขน

เปาหมายท ๘ ประเทศไทยมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจสงขน

ตวชวด ๘.๑ อนดบความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศโดย IMD เลอนขนไปอยในกลม ๑ ใน ๒๕ ของประเทศแรกทไดรบการจดอนดบทงหมด

๒.๒ การสรางความเขมแขงใหเศรษฐกจรายสาขา

เปาหมายท ๑ เศรษฐกจรายสาขาเตบโตอยางเขมแขงและเปนฐานในการสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ

ตวชวด ๑.๑ อตราการขยายตวของภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ (นอกเหนอจากบรการภาครฐ) ขยายตวเฉลยไมต ากวารอยละ ๓, ๔.๕ และ ๖ ตอป ตามล าดบ

เปาหมายท ๒ เกษตรกรมรายไดเงนสดสทธทางการเกษตรเพมขนและพนทการท าเกษตรกรรมยงยนเพมขนตอเนอง

ตวชวด ๒.๑ รายไดเงนสดสทธทางการเกษตรเพมขนเปน ๕๙ ,๔๖๐ บาทตอครวเรอน ในป ๒๕๖๔

ตวชวด ๒.๒ พนทการท าเกษตรกรรมยงยนเพมขนเปน ๕,๐๐๐,๐๐๐ ไร ในป ๒๕๖๔

๘๕

เปาหมายท ๓ พฒนาพนทไปสเมองอตสาหกรรมนเวศ

ตวชวด ๓.๑ จ านวนพนททไดรบการพฒนาสเมองอตสาหกรรมนเวศจ านวน ๑๕ พนท

เปาหมายท ๔ ประเทศไทยมรายไดจากการทองเทยวเพมขนและมขดความสามารถใน การแขงขนดานการทองเทยวสงขน

ตวชวด ๔.๑ รายไดจากการทองเทยวไมต ากวา ๓ ลานลานบาท

ตวชวด ๔.๒ อนดบความสามารถในการแขงขนดานการทองเทยว (The Travel & Tourism Competitiveness Index: TTCI) ไมต ากวาอนดบท ๓๐

เปาหมายท ๕ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมบทบาทตอระบบเศรษฐกจเพมมากขน

ตวชวด ๕.๑ สดสวนผลตภณฑมวลรวมในประเทศของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศทงประเทศเพมขนไมนอยกวารอยละ ๔๕ เมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

เปาหมายท ๖ เพมประสทธภาพของภาคการเงนเพอใหเปนกลไกสนบสนนการพฒนา ทางเศรษฐกจและสงคม

ตวชวด ๖.๑ อนดบขดความสามารถในการแขงขนในภาคการเงนปรบตวดขน

ตวชวด ๖.๒ คะแนนทกษะทางการเงนของคนไทยเทากบคะแนนเฉลยของโลก

ตวชวด ๖.๓ สดสวนการกเงนนอกระบบลดลง

ตวชวด ๖.๔ เพมปรมาณการใชบรการช าระเงนทางอเลกทรอนกสเปน ๒๐๐ ครง/ป/คน

๓. แนวทางการพฒนาทมความส าคญสงและสามารถผลกดนสการปฏบต ๓.๑ การบรหารจดการเศรษฐกจสวนรวม เพอสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและเสถยรภาพ

ทางเศรษฐกจ จ าเปนตองเพมศกยภาพของเศรษฐกจเพอใหเศรษฐกจขยายตวไดสงขน โดยไมสรางแรงกดดนใหเกดการขาดดลบญชเดนสะพด ภาวะเงนเฟอ และแรงกดดนตอภาระการคลงทมากเกนควร มการกระจายกจกรรมทางเศรษฐกจเพอสนบสนนการกระจายผลประโยชนการพฒนา โดยมแนวทางการพฒนา ดงน

๓.๑.๑ การพฒนาดานการคลง โดย

๑) เพมประสทธภาพการจดแผนงานโครงการ การจดสรรงบประมาณ การบรหาร และการตรวจสอบกระบวนการงบประมาณของประเทศ เพอใหงบประมาณภาครฐสนบสนนการเจรญเตบโตของเศรษฐกจและลดความเหลอมล าไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลอยางเตมท โดยใหมการก าหนดกรอบการจดสรรงบประมาณในระยะปานกลางทมความชดเจน การจดท างบประมาณเชงบรณาการและ เชงพนททมประสทธภาพและสอดคลองกบเปาหมายเชงยทธศาสตรอยางแทจรง ปรบปรงกลไกการจดท างบประมาณทมการถวงดลอ านาจและระบบการพจารณาอยางรอบคอบครบถวน ซงจะท าใหเกดผลในทางปฏบตเพอใหงบประมาณสามารถตอบสนองการพฒนาประเทศตามยทธศาสตรการพฒนาในมตตางๆ

๒) เพมประสทธภาพการจดเกบรายไดภาครฐและขยายฐานภาษใหครอบคลม ผมงานท าในระบบทเขาขายตองเสยภาษมการยนแบบเพอช าระภาษทถกตองและครบถวน โดยควรเรงรดการใชประโยชนจากการเชอมโยงระบบฐานขอมลอเลกทรอนกสภาครฐเพอการเขาถงขอมลของผเสยภาษทงบคคลและผประกอบการทไดมการลงทะเบยนในฐานขอมลของหนวยงานตางๆ และเรงรดระบบการใหความชวยเหลอผมรายไดนอยในลกษณะทเปนการใหความชวยเหลอทางตรง (Negative Income Tax) ซงเปนการคดกรองเปาหมายผไดรบการชวยเหลอโดยใชระดบรายไดเปนตวก าหนด

๘๖

๓) ใชเครองมอทางภาษเพอสรางแรงจงใจใหเกดการผลตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม รวมทงเพอเปนชองทางการเพมรายไดภาครฐ โดยเรงรดใหมการจดเกบภาษหรอคาธรรมเนยมทเกบจากผลตภณฑหรอวตถดบทกอใหเกดมลพษ รวมถงการเกบภาษหรอคาธรรมเนยมจากการใชประโยชนจากทรพยากรทางธรรมชาต

๔) เพมประสทธภาพการจดเกบรายไดใหองคกรปกครองสวนทองถนเพอลดภาระการพงพารายไดจากรฐบาล เรงถายโอนภารกจการจดเกบภาษและคาธรรมเนยมบางประเภททรฐบาลจดเกบใหแกทองถนเพอใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถก าหนดอตราภาษและวธการจดเกบทเหมาะสมสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของแตละทองถน รวมทงเรงรดการถายโอนภารกจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนโดยเฉพาะดานสาธารณสขและการศกษา พรอมทงเสรมสรางศกยภาพใหแกทองถนใหมความพรอมในการด าเนนภารกจเพอใหทองถนสามารถบรหารจดการภารกจไดอยางมประสทธภาพ

๕) ปรบโครงสรางการบรหารจดการรฐวสาหกจทงระบบและฟนฟรฐวสาหกจ ทมปญหาฐานะการเงน และพฒนาประสทธภาพการด าเนนงานของรฐวสาหกจใหไดมาตรฐานสากล เพอใหประชาชนไดรบบรการทมคณภาพ มาตรฐาน และเปนธรรม สงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนทงในดานการลงทนและการบรหารจดการเพอสรางมลคาเพมในทรพยสนของรฐ รวมทงใชเครองมอทางการเงนรปแบบใหมในการลงทนเพอลดความเสยงทางการคลงของรฐบาล

๓.๑.๒ การพฒนาภาคการเงน โดย

๑) เพมประสทธภาพของระบบการเงนและสถาบนการเงนทงในตลาดเงนและตลาดทน ใหสามารถสนบสนนการขยายตวทางเศรษฐกจ ลดตนทนการใหบรการ และชวยสนบสนนการด าเนนมาตรการทางการคลงใหมประสทธภาพและประสทธผลมากขน โดยสงเสรมใหมการแขงขนในระบบสถาบนการเงนใหมากขน สงเสรมการใชบรการทางการเงนและระบบการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (E-Money/E-Payment) และบรการทางการเงนทเปนนวตกรรมและเทคโนโลยสมยใหม (FinTech) ขณะเดยวกนตองเรงพฒนาโครงสรางพนฐานทางการเงน อาท การปรบปรงกฎหมายทางดานการเงน การคมครองผใชบรการ ระบบการก ากบดแล และพฒนาบคลากรทางการเงน ตลอดจนสนบสนนมาตรการตางๆ ภายใตแผนยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานระบบการช าระเงนทางอเลกทรอนกสแหงชาต และแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ทงน จะตองเรงประชาสมพนธ สรางความเขาใจ เพอสรางความเชอมนในการใชบรการทางอเลกทรอนกสใหกบภาคธรกจและประชาชนทวไปควบคกนไป

๒) ขยายการเขาถงบรการทางการเงน โดยการสรางเครอขายความเชอมโยงของระบบสถาบนการเงนทงระบบ ทงสถาบนการเงนเอกชน สถาบนการเงนเฉพาะกจ และองคกรการเงนฐานราก เพอใหประชาชนทกกลมสามารถเขาถงบรการทางดานการเงนไดอยางทวถงในตนทนทเหมาะสมทงดาน การออม การลงทน สนเชอ ประกนภย การช าระเงนและการโอนเงน ทงน จะตองสรางความเขมแขงใหกบ กลมองคกรการเงนชมชน โดยใหสถาบนการเงนเฉพาะกจและสหกรณ เขามามบทบาทในการพฒนาความสามารถในการบรหารจดการ ตลอดจนมการพฒนาระบบฐานขอมลทางการเงนของผใชบรการเพอใชประโยชนรวมกน และยกระดบองคกรการเงนชมชนทมศกยภาพใหมฐานะทางกฎหมายเพอใหองคกรการเงนชมชนเปนกลไกส าคญในการสนบสนนการออมเงน สงเสรมกระบวนการเรยนร และการพฒนาคณภาพชวตทงทางเศรษฐกจและสงคมใหคนในชมชน ขณะเดยวกนภาครฐตองใหความส าคญกบการใหความรทางการเงนและสรางวนยทางการเงนเพอใหประชาชนสามารถใชบรการทางการเงนไดอยางชาญฉลาด รเทาทน และมทกษะในการบรหารจดการการเงนสวนบคคลได โดยไมจ าเปนตองพงพาการกเงนนอกระบบ ควรมการจดท า

๘๗

แผนแมบทในการสรางความรทางการเงนใหกบประชาชนทก าหนดแนวทางด าเนนการอยางชดเจนและเปนระบบ และมการบรณาการด าเนนงานจากทกภาคสวนทงหนวยงานภาครฐทงในสวนกลางและสวนทองถน สถาบนการเงน สถาบนการศกษา และสอมวลชน นอกจากน ควรก าหนดใหสถาบนการเงนทกแหงจดท าแผนงานโครงการสรางความรและวนยทางการเงนใหกบประชาชนเพอเปนการสรางความรบผดชอบตอสงคมและผใชบรการ

๓) พฒนานวตกรรมทางการเงนรปแบบใหมๆ ใหสอดคลองกบความตองการและบรบทการเปลยนแปลงเพอใหสามารถจดสรรทรพยากรของประเทศอยางมประสทธภาพและสนบสนนการพฒนาตลาดทนของประเทศใหมความกวางและความลกมากขน เพอเปนแหลงทนในการพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศโดยการสนบสนนใหสถาบนการเงนออกแบบผลตภณฑทางการเงนใหตอบสนองความตองการของแตละกลม อาท กลมผสงอายทตองการหลกประกนการด ารงชวตหลงเกษยณ กลมเกษตรกร ทตองการเครองมอในการประกนความเสยหายพชผลเพอรองรบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ในขณะทกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทมความตองการเงนทนในลกษณะการรวมทน อาท กองทนรวมลงทนหรอการระดมทนผานระบบออนไลน (Crowd Funding)

๔) เพมประสทธภาพและเสถยรภาพของสถาบนการเงนเฉพาะกจใหเปนกลไก ทสนบสนนด าเนนนโยบายของรฐบาลไดอยางมประสทธภาพและไมสรางความเสยงทางการคลง โดยการก าหนดบทบาทภารกจของสถาบนการเงนเฉพาะกจแตละแหงใหชดเจน ปรบปรงระบบการบนทกบญชและระบบประเมนผลระหวางภารกจปกตและภารกจตามนโยบายรฐ ทงน ใหค านงถงเปาหมายหรอผลสมฤทธของ การด าเนนนโยบายเปนส าคญ และปรบปรงระบบการบรหารภายในองคกรโดยใชเทคโนโลยสมยใหมเพอใหมความทนสมย ยดหยน คลองตว ตลอดจนพฒนาบคลากรใหมประสทธภาพสามารถปรบตวเพอรองรบบรบททางการเงนทเปลยนแปลงไป

๓.๒ การเสรมสรางและพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตและบรการ มงเนนการสรางความเชอมโยงของหวงโซมลคาระหวางภาคเกษตร อตสาหกรรม บรการ และการคาการลงทน เพอยกระดบศกยภาพในการแขงขนของประเทศ สรางรายไดและกระจายรายไดสคนในชมชนอยางทวถง อนจะน ามาซงความเขมแขงของทงเศรษฐกจในภาพรวมและเศรษฐกจฐานรากตามหลกการพฒนาทยงยน โดยมแนวทางการพฒนา ดงน

๓.๒.๑ การพฒนาภาคการเกษตร โดย

๑) เสรมสรางฐานการผลตภาคเกษตรใหเขมแขงและยงยน โดย (๑) พฒนาและบ ารงรกษาแหลงน าเพอการเกษตร รวมทงจดระบบการปลกพชใหสอดคลองปรมาณน าทหาไดโดยใหความส าคญกบการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาแหลงเกบน า แหลงน าในไรนา อางน าขนาดเลกและขนาดกลางใหกระจายตวตามศกยภาพของพนท รวมทงใหมการอนรกษและฟนฟพนทตนน า และมการผนน าจากแหลงน าทมปรมาณน าเกนความตองการเขามาเตมในเขอนหรอในแหลงน าทมปรมาณน านอยใหเพยงพอกบการท าการเกษตร การจดท าแผนบรหารจดการน าในภาคเกษตรระดบลมน า และการเพมประสทธภาพการใชน าเพอการเกษตร (๒) คมครองพนทเกษตรกรรมทมศกยภาพและขยายโอกาสในการเขาถงพนทท ากนของเกษตรกรใหมากขน โดยผลกดนการจดท าพระราชบญญตคมครองพนทเกษตรกรรมการบรหารจดการทดนเพอการเกษตรอยางเปนระบบ การรกษาพนททเหมาะสมกบเกษตรกรรมไวใหเปนฐานการผลตการเกษตรทมนคง รวมถงการก าหนดเขตการใชพนทท าการเกษตรทเหมาะสม และการสนบสนนใหท าการเกษตรทสอดคลองกบศกยภาพพนท ปรมาณน า และความตองการของตลาดในพนท รวมทงการเรงฟนฟและปรบปรงบ ารงดนใหมความอดมสมบรณ การฟนฟพนทนาราง และสงเสรมการเขาถงปจจยการผลตคณภาพดอยางทวถงและราคา ทเปนธรรม อาท พนธพชพนธสตว ปย และ (๓) สงเสรมใหเกษตรกรมความรในการรวบรวม คดเลอก และปรบปรงพนธกรรมพช สตว สตวน า และจลนทรยของทองถน

๘๘

๒) สรางและถายทอดองคความรทางวชาการ วทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม และภมปญญาทองถนดานการเกษตรแบบมสวนรวม เพอสนบสนนการใชประโยชนจากฐานทรพยากรชวภาพ (Bio Base) และการปรบระบบการผลตใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพอสรางมลคาเพมใหสนคาเกษตรมความปลอดภยและตอบสนองตอความตองการของกลมผบรโภคทหลากหลาย โดยไมสงผลกระทบทางลบตอคณภาพชวตของประชาชนและสงแวดลอมของประเทศ รวมทงสนบสนนการพฒนาเกษตรกรรมยงยนโดยอาศยกระบวนการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของในการศกษาทางเลอกและก าหนดกระบวนการในการศกษา วจย พฒนา และกลไกการก ากบดแลอยางเครงครดและเหมาะสม โดยใหความส าคญกบ (๑) สงเสรมการวจยพฒนาปจจยการผลต ดานพนธพช พนธสตว พนธสตวน า เทคโนโลยการเพาะปลก และการวจยและพฒนาเครองจกรกลทางการเกษตรใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและเพมศกยภาพในการแขงขน (๒) วจยและพฒนาเทคโนโลยการผลตและรปแบบผลตภณฑเกษตรแปรรปใหมๆ เพอสรางมลคาเพมและความหลากหลายของสนคาทเกษตรกรและผประกอบการสามารถเขาถงได และ (๓) พฒนารปแบบและกระบวนการถายทอดความรเพอปรบระบบการผลตทเหมาะสมกบสภาพพนทและการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศใหแกเกษตรกรอยางเปนรปธรรม อาท การจดท าแปลงตนแบบผานศนยเรยนรและศนยถายทอดเทคโนโลยในแตละพนท

๓) ยกระดบการผลตสนคาเกษตรและอาหารเขาสระบบมาตรฐานและสอดคลองกบความตองการของตลาดและการบรโภคอาหารเพอสขภาวะ โดย (๑) พฒนาระบบมาตรฐาน สนคาเกษตรและอาหารใหเปนทยอมรบในระดบสากล ทงในกลมสนคาทเปนอาหารและไมใชอาหาร อาท สมนไพร ผลตภณฑเสรมสขภาพ ยา พลงงานทดแทน วสดชวภาพ รวมถงการพฒนาระบบการตรวจรบรองคณภาพและระบบตรวจสอบยอนกลบใหเปนไปตามมาตรฐานอน เปนทยอมรบของตลาดภายในและตางประเทศอยางทวถง และการก ากบดแลใหมการบงคบใชกฎหมายเพอรกษาคณภาพมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารอยางเครงครดและตอเนอง (๒) สงเสรมการผลตสนคาเกษตรและอาหารใหไดคณภาพมาตรฐานและความปลอดภยและการบรโภคอาหารเพอสขภาวะ โดยใหความรดานกระบวนการผลตตามมาตรฐาน อาท หลกการปฏบตทางการเกษตรทด รวมถงสงเสรมการผลตสนคาเกษตรและอาหารส าหรบผบรโภคเฉพาะกลมทมมาตรฐานเฉพาะ อาท สนคาเกษตรอนทรย สนคาฮาลาล และสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม ตลอดจนการก าหนดมาตรการจงใจในการปรบปรงการผลต และการสงเสรมวางระบบการตรวจสอบยอนกลบ รวมทงสงเสรมการผลตอาหารทมคณภาพและเพยงพอส าหรบเดกในวยเรยนเพอเพมสขภาวะและศกยภาพการเรยนร และสรางความตระหนกในการบรโภคอาหารและโภชนาการทสงผลตอสขภาวะ และ (๓) ขบเคลอนการผลตสนคาเกษตรอนทรยอยางจรงจง โดยการสรางแรงจงใจในการปรบเปลยนเขาสมาตรฐานเกษตรอนทรย ผานมาตรการทางการเงนการคลง การสงเสรมการผลต การยกระดบราคาสนคาเกษตรอนทรยใหแตกตางจากสนคาเกษตรทใชสารเคม ตลอดจนมาตรการสงเสรมการตลาด และแนวทางอนๆ เชน การใชหลกการคารบอนเครดต เปนตน การสรางความรความเขาใจทถกตองใหกบกลมผบรโภค การพฒนาระบบการรบรองมาตรฐาน และการพสจนตรวจสอบคณภาพสนคาเกษตรอนทรย การสงเสรมกระบวนการตรวจรบรองแบบมสวนรวม รวมทงการจดท าโซนนงระบบเกษตรอนทรยอยางเปนรปธรรม โดยน ารองในพนททมความพรอมและเหมาะสม และเชอมโยงไปสการทองเทยวเชงเกษตรหรอการทองเทยววถไทยเพอขยายฐานรายได

๔) เสรมสรางขดความสามารถการผลตในหวงโซอตสาหกรรมเกษตร โดย (๑) เสรมสรางศกยภาพของสถาบนเกษตรกรและการรวมกลม ใหเปนกลไกหลกในการบรหารจดการตลอดหวงโซมลคาของอตสาหกรรมเกษตร โดยอาศยแนวคดและกระบวนการสหกรณเปนพนฐานในการเสรมสรางความเขมแขงใหครอบคลมเกษตรกรและประชาชนในทกพนทและขยายผลเชอมโยงเครอขายระบบการผลต การตลาดและการเงน กลมเกษตรกร วสาหกจชมชน และคลสเตอรทเชอมโยงกบภาคอตสาหกรรม ตงแต

๘๙

ระดบทองถนถงระดบชาต รวมกบการขบเคลอนและสนบสนนการด าเนนธรกจการเกษตรแบบประชารฐ การลงทนแบบความรวมมอภาครฐและภาคเอกชน และการท าเกษตรพนธสญญาทมความรบผดชอบตอสงคมและมความเปนธรรม (๒) สงเสรมใหเกษตรกรผลตพช ปศสตว และการท าประมงใหสอดคลองกบศกยภาพพนทและความตองการของตลาด (Zoning) เพอเพมประสทธภาพและลดตนทนการผลต โดยเรงสงเสรม การท าเกษตรแปลงใหญและเกษตรกรรมแมนย าสงในพนททเหมาะสม การรวมจดหาปจจยการผลตและเครองจกรกลการเกษตร การสนบสนนการเขาถงแหลงเงนทนเพอการปรบปรงการผลต และการพฒนาโครงสรางพนฐานจ าเปนดานการเกษตร อาท ระบบโลจสตกส และระบบภมสารสนเทศในการวางแผนการผลตตลอดหวงโซ ตลอดจนสงเสรมการท าเกษตรแบบประณตทตองใชองคความร ควบคกบการวางแผนและการจดการอยางเปนระบบ มความเอาใจใส และใชพนทใหเกดประโยชนและคมคามากทสด รวมทงค านงถงระบบนเวศ การพฒนาสนคาเกษตรทไดจดทะเบยนสงบงชทางภมศาสตรและการปรบเปลยนการผลตในพนททไมเหมาะสมไปสการท าเกษตรทางเลอกอนๆ รวมถงการสงเสรมระบบและการเลยงปศสตวและการท าประมงอยางยงยน (๓) วจยพฒนาและใชเทคโนโลยและเครองจกรสมยใหมในกระบวนการผลต ทงกอน การเกบเกยว หลงเกบเกยวและในกระบวนการแปรรปเพอใหเกดการเพมประสทธภาพและลดตนทนการผลตตลอดหวงโซการผลต (๔) สนบสนนการสรางมลคาเพมสนคาเกษตร และการใชประโยชนจากฐานทรพยากรชวภาพเพอตอยอดองคความรและพฒนาผลตภณฑมลคาสง โดยน าผลการวจยและพฒนามาใชประโยชนในการสรางมลคาเพมสนคาเกษตรและผลตภณฑในเชงพาณชยทหลากหลายและสอดคลองกบความตองการของตลาดบนพนฐานของการสรางเครอขายความรวมมอทงภาคเกษตรกร ภาคเอกชน และภาครฐ (๕) บรหารจดการผลผลตอยางเปนระบบครบวงจร โดยมการวางแผนการผลตใหสอดคลองและเชอมโยงกบความตองการของภาคอตสาหกรรมเพอการแปรรปสรางมลคาและความตองการของผบรโภคในตลาด เพอสรางสมดลการผลตในทกระดบตงแตทองถน จงหวด ภมภาค และประเทศ ตลอดจนมการเชอมโยงการผลตภาคเกษตรกบภาคการผลตอน เชน ภาคบรการและการทองเทยวเพอลดการพงพงการสงออกสนคาเกษต รและเพมมลคาทางการเกษตร (๖) พฒนากลไกจดการความเสยงทกระทบตอสนคาเกษตร ไดแก ตลาดซอขายสนคาเกษตรลวงหนา การจดตงกองทนประกนภยพชผลทางการเกษตร รวมทงสรางระบบเตอนภยทางการเกษตรลวงหนา และ (๗) สรางความรวมมอดานการเกษตรกบประเทศเพอนบาน ในการเปนแหลงผลตวตถดบเพอการแปรรปสรางมลคาและโอกาสในดานการตลาดจากการสงออกทงในและนอกภมภาคอาเซยน

๕) สงเสรมและเรงขยายผลแนวคดการท าการเกษตรตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดย (๑) สงเสรมใหเกษตรกรมสวนรวมในการก าหนดนโยบายการเกษตร มสวนรวมคดรวมท าและเปนเจาของในการพฒนาการเกษตรของตนโดยภาครฐสนบสนนดานปจจยพนฐานทจ าเปนและเชอมโยงการด าเนนการกบศนยเรยนรตางๆ ในพนท (๒) สงเสรมขยายผลและพฒนาการผลตในระบบเกษตรกรรมยงยน ทงในรปแบบเกษตรทฤษฏใหม เกษตรผสมผสาน วนเกษตร เกษตรอนทรย เกษตรธรรมชาต รวมถงการท าเกษตรกรรมตามหลกการปฏบตทางการเกษตรทด โดยสนบสนนบทบาทเครอขายปราชญชาวบานในการขบเคลอน และการปรบกลไกและโครงสรางพนฐานดานการเกษตรทจ าเปนในการท าเกษตรกรรมยงยน อาท การพฒนาระบบขอมลเกษตรกรรมยงยน การสรางองคความรการสนบสนนเงนทนในลกษณะสนเชอสเขยวทจงใจการผลตและการสงเสรมการตลาด และ (๓) ควบคมการใชสารเคมการเกษตร ทเปนอนตรายตอสขภาพและสงแวดลอมอยางเครงครด โดยเฉพาะสารเคมก าจดศตรพช สงเสรมการใชผลตภณฑชวภาพทดแทนสารเคมการเกษตรใหเพมขนอยางตอเนอง รวมทงใชสารเคมการเกษตรอยางเหมาะสมตามหลกวชาการเพอลดผลกระทบดานสขภาพและสงแวดลอม ตลอดจนก าหนดมาตรการทางการเงนการคลงในการก ากบดแลการผลต การน าเขาและการใชสารเคมการเกษตร

๙๐

๖) พฒนาปจจยสนบสนนในการบรหารจดการภาคเกษตรและสนบสนนเกษตรกรรนใหม โดย (๑) พฒนาฐานขอมลดานอปสงคและอปทานดานการเกษตรใหมความถกตอง แมนย า เชอถอไดและสามารถน ามาใชประโยชนส าหรบการวางแผนดานการเกษตรโดยใชการตลาดน า รวมถงการสงเสรมใหเกษตรกรสามารถเขาถงและใชประโยชนจากขอมลและเทคโนโลยไดอยางทวถง และการพฒนาระบบเตอนภยการเกษตรทมประสทธภาพ (๒) สรางบคลากรดานการเกษตร โดยการผลตเกษตรกรรนใหมหรอด าเนนนโยบายบณฑตคนถน การจดท าหลกสตรการศกษาทเนนการเรยนรจากภาคปฏบต เพอสรางเกษตรกรทมความรและมความสามารถในการยกระดบการผลต แปรรป การตลาดและการบรหารจดการ ทสามารถปรบตวไดทนตามการเปลยนแปลงของโลก การสนบสนนการสรางและการรวมกลมเกษตรกรปราดเปรองใหเปนผบรหารจดการธรกจการเกษตรตงแตตนน าถงการแปรรปและการตลาด และเปดโอกาสใหบตรของเกษตรกรทมพนทท าการเกษตร มทศนคตและความตองการในการสานตองานเกษตรกรรมเปนล าดบแรก ตลอดจนการสรางคานยมทดและการสรางความมนคงของเกษตรกรและสถาบนเกษตรกร โดยเฉพาะการดแลสวสดการชาวนา ควบคกบการสนบสนนการเพมรายไดจากอาชพนอกภาคเกษตร รวมถงการสรางองคความรและเขาถงเครอขายพฒนาความรดานเทคโนโลยสารสนเทศและวางระบบบรหารจดการความรเพอใหเกดการถายทอดองคความรเทคโนโลย และ (๓) ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการเกษตรใหทนสมย เชน กฎหมายดานสารเคม กฎหมายดานสหกรณ กฎหมายดานปฏรปทดน กฎหมายดานอาหาร และกฎหมาย ทเกยวของกบมาตรฐานสนคาเกษตร เปนตน

๓.๒.๒ การพฒนาภาคอตสาหกรรม

เพอใหประเทศไทยสามารถกาวไปสประเทศทมรายไดสง จ าเปนตองมการก าหนดอตสาหกรรมเปาหมายทมศกยภาพในปจจบนเพอเปนแรงขบเคลอนเศรษฐกจไทยในระยะตอไปได รวมทงก าหนดอตสาหกรรมอนาคตทสามารถใชโอกาสของการเปลยนแปลงบรบทใหมๆ ในโลก เชน การกาวเขาสสงคมผสงอาย การเปลยนแปลงสภาวะภมอากาศ ความกาวหนาทางเทคโนโลย การปรบตวเขาสยคอตสาหกรรม ๔.๐ ทขบเคลอนโดยเทคโนโลยเขมขน ดจทล และนวตกรรมเพอยกระดบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ โดยการก าหนดอตสาหกรรมเปาหมายและแนวทางการพฒนาในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ นน พจารณาจาก ๒ มต คอ โอกาสของประเทศไทยจากเปลยนแปลงในบรบทตางๆ ในโลกและศกยภาพใน การแขงขนทแทจรงของประเทศไทยในปจจบน ซงแบงกลมอตสาหกรรมเปาหมายไดเปน ๒ กลม คอ (๑) กลมอตสาหกรรมทปจจบนประเทศไทยมพนฐานท เขมแขงทจะตอยอดไปสอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยขนกาวหนามากขน และ (๒) กลมอตสาหกรรมอนาคตทใชโอกาสจากบรบทใหมๆ ของโลก ซงอตสาหกรรมทงสองกลมมแนวทางการพฒนาหลกทแตกตางกน ดงน

๑) พฒนาตอยอดความเขมแขงของอตสาหกรรมทมศกยภาพปจจบนเพอยกระดบไปส อตสาหกรรมทใชเทคโนโลยขนสง โดยการพฒนานวตกรรม เทคโนโลย และความคดสรางสรรคบนพนฐานของการผลตท เปนมตรตอส งแวดลอม โดยมอตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก (๑) อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนทพฒนาไปสยานยนตในอนาคต อาท ยานยนตไฟฟา (๒) อตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกสทสามารถพฒนาไปสอเลกทรอนกสอจฉรยะ (๓) อตสาหกรรมเคมภณฑทสามารถตอยอดการพฒนาไปสอตสาหกรรมเคมภณฑชวภาพและพลาสตกชวภาพ (๔) อตสาหกรรมเกษตรและอาหาร ทพฒนาเปนอาหารสขภาพ อาหารสรางสรรคและอาหารส าหรบกลมเฉพาะ อาท ฮาลาล อกทงยงเปนพนฐานตอยอดสอตสาหกรรมชวภาพตางๆ (๕) อตสาหกรรมผลตภณฑยางและพลาสตกซงมการตอยอดสผลตภณฑทมมลคาเพมสงขน อาท ผลตภณฑยางลอ ผลตภณฑพลาสตกชวภาพ และ (๖) อตสาหกรรมทใชศกยภาพของทนมนษย อาท อตสาหกรรมสรางสรรคตางๆ โดยมแนวทางการพฒนา ดงน

๙๑

๑.๑) ยกระดบศกยภาพของอตสาหกรรมท เปนฐานรายไดส าคญของประเทศในปจจบนใหมการใชเทคโนโลยขนกาวหนาเพอผลตสนคาทรองรบความตองการทหลากหลายของผบรโภค โดยการสงเสรมใหผประกอบการอตสาหกรรมปรบกระบวนการผลตทใชเทคโนโลยททนสมยและไมกอใหเกดผลกระทบทางลบตอสงคมและสงแวดลอม ดวยการมงเนนการพฒนาศกยภาพบคลากรในภาคอตสาหกรรมใหมทกษะขนกาวหนาเพอตอยอดฐานองคความรเทคโนโลยเดมไปสการใชและพฒนาเทคโนโลยขนสง การสงเสรมใหผประกอบการเพมประสทธภาพการผลตโดยใชระบบอตโนมตในกระบวนการผลตมากขนและสรางมลคาเพมของสนคาทสงขนโดยการวจยและพฒนา การใชนวตกรรม ความคดสรางสรรคและพนฐานทางวฒนธรรมและภมปญญาไทย รวมทงการสงเสรมการท างานรวมกนอยางใกลชดระหวางสถาบนการศกษาและภาคอตสาหกรรมทงดานการพฒนาบคลากรในอตสาหกรรมและเตรยมความพรอมของบคลากรทจะเขาสภาคอตสาหกรรม โดยผานระบบการศกษาทวภาคและสหกจศกษา หรอระบบอนทเหมาะสม และดานการวจยและพฒนาในสาขาเทคโนโลยขนกาวหนาทเหมาะสมกบแตละอตสาหกรรมและสามารถตอยอดเทคโนโลยของอตสาหกรรมทมศกยภาพในปจจบนได

๑.๒) สรางระบบกลไกและเครอขายทเขมแขงและมประสทธภาพในการเชอมโยงความรวมมอของภาคธรกจในลกษณะคลสเตอร ตลอดหวงโซมลคาตงแตภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ อาท มาตรการจงใจสถานประกอบการใหมการแลกเปลยนความร พฒนาบคลากร/แรงงาน และท าการวจยและพฒนารวมกน โดยสนบสนนใหสถาบนการศกษา/สถาบนวจยและพฒนามบทบาทเปนกลไกหลกในการเชอมโยงความรวมมอระหวางธรกจหรอสถานประกอบการตางๆ ทรวมตวกนเปนคลสเตอร รวมทงการสรางกลไกและระบบมาตรฐานทมการตรวจสอบยอนกลบทมประสทธภาพเพอสงเสรมใหเกดการจดการวตถดบตนน าภาคเกษตรจนถงบรการขนสงและกระจายสนคาปลายน าอยางมประสทธภาพ โดยมงเนนอปสงคหรอความตองการของตลาดเปนกลไกส าคญในการผลกดนการสรางมลคาเพมตลอดหวงโซการผลต

๑.๓) สนบสนนการกระจายการลงทนไปยงภมภาคตางๆ ของประเทศและในภมภาคอาเซยน เพอสรางฐานการเชอมโยงหวงโซมลคาทเขมแขงของอตสาหกรรมในภมภาคอาเซยน และขยายโอกาสของผประกอบการ โดยเฉพาะวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในการเขาสหวงโซมลคาของโลก โดยการอ านวยความสะดวกทางดานกฎระเบยบทเกยวของเพอสนบสนนใหผประกอบการอตสาหกรรมของไทยใชประโยชนจากการลงทนในพนทเปาหมายในประเทศและประเทศอนในภมภาคอาเซยนทงในดานวตถดบ แรงงาน ตลาด สทธประโยชนดานการผลตและการคาการลงทน ซงถอเปนการกระจายรายได สรางโอกาสการขยายชองทางการตลาด เชอมโยงหวงโซการผลตในภมภาค รวมถงการพฒนาโครงสรางพนฐานและสาธารณปโภคในพนทเปาหมายและระหวางประเทศดวย

๑.๔) สงเสรมการสรางและพฒนาตลาดส าหรบสนคาทมคณภาพ โดยเฉพาะตลาดในประเทศโดยสนบสนนการจดซอวตถดบและสนคาทผลตภายในประเทศทมมาตรฐาน ควบคกบ การยกระดบมาตรฐานบงคบขนพนฐานทงสนคาทผลตภายในประเทศและสนคาน าเขาเพอสรางปจจยแวดลอมทางธรกจใหเกดการแขงขนทเปนธรรมและสรางแรงจงใจใหผประกอบการพฒนาคณภาพมาตรฐานของสนคา พรอมทงมงพฒนาความรความเขาใจของผบรโภคในประเทศในการใหความส าคญกบการบรโภคสนคาทมคณภาพมาตรฐานมากขน ขณะเดยวกนตองมงสนบสนนใหผประกอบการยกระดบการผลตสนคาใหมคณภาพและมาตรฐานทเปนทยอมรบในระดบสากลมากขนเพอใหสามารถเขาสตลาดสนคาทมมลคาเพมสงมากขน เชน สนคาอตสาหกรรมสรางสรรค สนคาส าหรบกลมเฉพาะ เชน กลมผสงอาย กลมทใหความส าคญกบสขภาพ/สงแวดลอม สนคาทรองรบวถชวตของคนรนใหมและกลมผบรโภคทมก าลงซอสง เปนตน

๙๒

๒) วางรากฐานการพฒนาอตสาหกรรมส าหรบอนาคต โดยมงสรางอตสาหกรรมใหมทผสานโอกาสจากแนวโนมบรบทโลกในอนาคตและการปรบเปลยนเขาสการใช เทคโนโลยขนสงเพอตอบสนองตอความตองการในตลาดเฉพาะและตลาดทรองรบความตองการรปแบบใหมในอนาคต โดยใหความส าคญในล าดบตนกบอตสาหกรรมทสามารถพฒนาตอยอดจากฐานความเกงของอตสาหกรรมศกยภาพในปจจบน ไดแก (๑) อตสาหกรรมหนยนตอตโนมตเพอสนบสนนการเพมประสทธภาพของภาคการผลตและบรการ โดยระยะแรกตองมงสงเสรมใหผประกอบการใชระบบอตโนมตมากขนเพอกระตนใหเกดอปสงคในประเทศทเพยงพอเพอใหเกดแรงจงใจใหผประกอบการผลต พฒนา และออกแบบระบบอตโนมตและหนยนตส าหรบการผลตและธรกจบรการในอนาคต (๒) อตสาหกรรมชนสวนอากาศยาน โดยระยะแรกอาจเนนดานการผลตชนสวนอากาศยานทสามารถตอยอดจากศกยภาพของอตสาหกรรมชนสวนยานยนต และขณะเดยวกนควรเรงวางระบบและพฒนาบคลากรดานการซอมบ ารงอากาศยานอยางเขมขนและตอเนองเพอรองรบธรกจการซอมบ ารงอากาศยานในระยะตอไป (๓) อตสาหกรรมการผลตเครองมอและอปกรณทางการแพทย โดยในระยะแรกเนนอปกรณและเครองมอทมปรมาณความตองการใชในประเทศสงและใชเทคโนโลยทยงไมสงนกกอนเพอสนบสนนการเปนศนยกลางการบรการสขภาพนานาชาตและการทองเทยวเชงสขภาพ และขณะเดยวกนตองเรงวจยและพฒนาเทคโนโลยส าหรบการผลตเครองมอและอปกรณทมระดบความซบซอนมากยงขน และ (๔) อตสาหกรรมพลงงานชวภาพเพอสรางความมนคงดานพลงงานและเพมประสทธภาพการใชและสรางมลคาเพมของสนคาเกษตรและวตถดบชวมวล ซงตองใหความส าคญกบการพฒนาปจจยสนบสนนเพอวางรากฐานการพฒนาศกยภาพของอตสาหกรรมอนาคต โดยมแนวทางการพฒนาทส าคญ ดงน

๒.๑) วางแผนและพฒนาก าลงคนรองรบอตสาหกรรมอนาคต โดยตองมการก าหนดและขบเคลอนแผนการพฒนาก าลงคนเพอปอนเขาสอตสาหกรรมอนาคตเปาหมายทงระยะเรงรดและระยะยาวอยางจรงจงและตอเนอง โดยตองประสานการท างานรวมกนทงภาครฐ ภาคเอกชน สถาบน การศกษา และสถาบนวจยตางๆ เพอใหเปนไปในทศทางเดยวกน สามารถตอบสนองตอการผลตของอตสาหกรรมอนาคตอยางทนทวงท โดยในระยะเรงรดตองมการก าหนดกลไกทชดเจน แตมความยดหยนในการพฒนาทกษะก าลงแรงงานกลมทอยในอตสาหกรรมในปจจบนและกลมทก าลงจะเขาสอตสาหกรรมใหมทกษะพนฐานทส าคญส าหรบอตสาหกรรมอนาคต รวมทงสงเสรมใหภาคเอกชนเปนผลงทนพฒนาหลกสตรฝกอบรมและระบบการศกษาเรงรดเพอใหสามารถผลตบคลากรทมทกษะรองรบอตสาหกรรมอนาคตในระยะแรกไดอยางทนการณ ส าหรบการวางแผนพฒนาก าลงคนในระยะตอไป ตองก าหนดกลมก าลงคนเปาหมาย รวมทงความร ทกษะ และคณลกษณะทจ าเปนตอการยกระดบความสามารถการแขงขนของอตสาหกรรมอนาคตทชดเจนเพอวางระบบการพฒนาบคลากรส าหรบอตสาหกรรมอนาคตทมประสทธผลอยางแทจรง

๒.๒) พฒนาโครงสรางพนฐานและเทคโนโลยรองรบอตสาหกรรมอนาคต โดยมงเนนการลงทนเพอสรางความพรอมของโครงสรางพนฐานทางกายภาพทงดานการคมนาคมขนสง การบรหารจดการน า ระบบโครงขายโทรคมนาคมและการสอสารตางๆ รวมทงโครงสรางพนฐานเชงระบบและการบรหารจดการ อาท ระบบการบมเพาะและถายทอดเทคโนโลยระดบสงสผประกอบการไทย การสรางและพฒนาศนยวจยและทดสอบกลางส าหรบกลมอตสาหกรรมเปาหมายเพอรองรบการพฒนาและการใชเทคโนโลยสมยใหมในอนาคต

๒.๓) สนบสนนใหมการศกษาเชงลกเพอก าหนดนโยบายทชดเจนและน าไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม เพอใชในการตดสนใจ “สรางหรอซอ” (Make or Buy) เทคโนโลยส าหรบอตสาหกรรมเปาหมายเพอรองรบการพฒนาประเทศในอนาคต โดยเฉพาะอตสาหกรรมทไทยยงไมมศกยภาพดานเทคโนโลยระดบสงเพอใหมการก าหนดแนวทางและวางระบบการพฒนาทชดเจนและปฏบตได ขณะเดยวกนตองสนบสนนใหมการถายทอดเทคโนโลยจากเจาของเทคโนโลยใหกบบคลากรและผประกอบการ

๙๓

ไทยอยางจรงจงทงโดยมาตรการภาคบงคบและภาคสมครใจ เชน การก าหนดมาตรการจงใจใหผประกอบการไทยรายใหญหรอผประกอบการตางชาตทมองคความรและเทคโนโลยการผลตททนสมยรวมทนหรอรวมวจยพฒนาเทคโนโลยกบผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมของไทย และการอ านวยความสะดวกและจงใจใหมการจางงานบคลากรหรอผเชยวชาญดานการวจยและพฒนาในสาขาเทคโนโลยเปาหมาย เปนตน

๒.๔) ปรบปรงกฎหมายและระเบยบทเออใหเกดอตสาหกรรมส าหรบอนาคต อาท ดานการสงเสรมการลงทนของอตสาหกรรม ดานการน าเขาและสงออกผลตภณฑ ดานการใหการรบรองและทดสอบมาตรฐาน ดานการวจยและพฒนา ดานการพฒนาบคลากร โดยตองใหความส าคญกบการอ านวยความสะดวกและความสอดคลองกนของกฎหมายและระเบยบทเกยวของ และผลกระทบทอาจเกดขนกบสงคมและสงแวดลอม เพอสรางความเชอมนใหกบนกลงทนและสนบสนนใหเกดการเกอกลกนเพอความสมดลของการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

๓.๒.๓ การพฒนาภาคบรการและการทองเทยว โดย

๑) เสรมสรางขดความสามารถการแขงขนในเชงธรกจของภาคบรการท มศกยภาพทงฐานบรการเดมและฐานบรการใหมเพอสงเสรมใหเศรษฐกจของประเทศเตบโตไดอยางเขมแขง โดยมแนวทางการพฒนา ดงน

๑.๑) พฒนาศกยภาพของฐานบรการเดมใหเตบโตอยางเขมแขง เชน การทองเทยว บรการขนสงและโลจสตกส การคาสงคาปลก อสงหารมทรพย บรการกอสราง ตอเรอและ ซอมเรอ และบรการสาธารณปโภค ธรกจดานการกฬา บรการทางการเงน บรการสขภาพ การจดประชมและนทรรศการนานาชาต (MICE) เปนตน โดยสงเสรมการลงทนเพอยกระดบศกยภาพในการแขงขนของธรกจบรการ เสรมสรางความเขมแขงของผประกอบการไทยใหสามารถปรบตวไดทนตอบรบทการเปลยนแปลง ทเกดขนอยางเปนพลวต พฒนาระบบรบรองมาตรฐานและก าหนดใหมมาตรฐานธรกจภาคบรการตามมาตรฐานสากล ยกระดบคณภาพใหสนองตอบตอความตองการของตลาด และพฒนายกระดบโครงสรางพนฐานใหเกดความเชอมโยงกนทงภายในและระหวางประเทศเพออ านวยความสะดวกแกธรกจ รวมทงสนบสนนการวจยและพฒนา โดยสงเสรมใหผประกอบการใชประโยชนจากนวตกรรมเพอพฒนาธรกจใหทนตอการเปลยนแปลงในยคเศรษฐกจดจทล ตลอดจนสนบสนนการใชสอสงคมออนไลนทเหมาะสม เพอขยายตลาดสนคาและบรการทงในและตางประเทศ

๑.๒) ยกระดบฐานธรกจบรการใหมทมแนวโนมขยายตวและมศกยภาพในการเตบโต อาท ธรกจบรการดจทล การศกษานานาชาต ธรกจบนเทงและคอนเทนต และบรการวชาชพ ใหกาวไปสบรการททนสมยมากขนโดยใชประโยชนจากเทคโนโลยใหม เชน กจการ Cloud Service แอพพลเคชนทางการเงน การเรยนรผานสออเลกทรอนกส เปนตน รวมทงสรางความเชอมโยงระหวางธรกจบรการทมศกยภาพเพอใหเกดการเตบโตอยางบรณาการและสงเสรมใหเกดการแขงขนบนฐานการพฒนาเชงธรกจและกระจายผลประโยชนตลอดหวงโซอปทาน

๑.๓) สรางกลไกการขบเคลอนภาคบรการทเปนเอกภาพ โดยก าหนดใหมหนวยงานเจาภาพหลกในการขบเคลอนยทธศาสตรภาคบรการของประเทศทงในระดบนโยบายและระดบปฏบตการ บรณาการความรวมมอจากทกภาคสวนทเกยวของทงหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม เพอรวมกนสนบสนนและสงเสรมการพฒนาภาคบรการทงระบบ ควบคกบการก ากบ ดแล และตดตามประเมนผลการพฒนาใหเปนไปตามกรอบทศทางและเปาประสงคทก าหนดไว รวมทงจดตงคณะกรรมการและคณะอนกรรมการเพอท าหนาทขบเคลอนการพฒนาภาคบรการในภาพรวมและธรกจบรการรายสาขาทมศกยภาพ

๙๔

๒) พฒนาอตสาหกรรมทองเทยวเชงบรณาการ โดยมแนวทางการพฒนา ดงน

๒.๑) สงเสรมการสรางรายไดจากการทองเทยว โดยด าเนนการ (๑) สงเสรมการสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการดานการทองเทยวโดยใชประโยชนจากอตลกษณและเอกลกษณแหงความเปนไทยทสะทอนวฒนธรรมทองถนและวถชวตชมชน อาท การทองเทยว เชอมโยงกบหนงต าบลหนงผลตภณฑ ซงจะเปนการกระจายรายไดไปสคนในชมชนและทองถนทวประเทศอยางทวถงและเปนธรรม รวมทงสงเสรมการทองเทยวทค านงถงขดความสามารถในการรองรบของระบบนเวศเพอใหเกดความสมดลและยงยนในการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวไทย ตลอดจนพฒนาแหลงทองเทยวเชงสรางสรรคทมนษยสรางขนเพอใหเปนแหลงทองเทยวใหมทดงดดนกทองเทยวคณภาพจากทวโลก (๒) พฒนากลมคลสเตอรทองเทยวตามศกยภาพของพนท เชอมโยงกบกจกรรมการทองเทยวตามความตองการของตลาด อาท การทองเทยวโดยชมชน การทองเทยวเชงสขภาพ การทองเทยวเชงเกษตร การทองเทยวทางทะเล การทองเทยวสเขยว การทองเทยวเชงศลปะและวฒนธรรม การทองเทยวเพอการประชมและนทรรศการ การทองเทยวเชงกฬา และการทองเท ยวกลมมสลม (๓) ฟนฟความเช อม นและสรางภาพลกษณท ดของการทองเทยวไทยในสายตาโลก (๔) ด าเนนกลยทธทางการตลาดทงเชงรบและเชงรกในตลาดเปาหมายทงตลาดศกยภาพเดมและตลาดใหม โดยมงเนนนกทองเทยวคณภาพเพอใหสอดคลองกบกจกรรมการทองเทยวทมงเนนใหเกดความคมคาตอประสบการณมากกวาการทองเทยวทคมคาเงน รวมทงสนบสนนใหคนไทยเดนทางทองเทยวภายในประเทศมากขนเพอลดการพงพงตลาดตางประเทศ (๕) พฒนาทกษะฝมอบคลากรในภาคบรการและการทองเทยว จดฝกอบรมมคคเทศกภาษาตางประเทศทวประเทศ และ (๖) พฒนาระบบคมนาคมขนสงใหเกดความเชอมโยงกนเปนโครงขายทงทางบก ทางน า และทางอากาศ

๒.๒) ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการทองเทยวใหมความทนสมย จดท าและบงคบใชมาตรฐานดานการทองเทยว โดย (๑) เรงปรบกฎหมายและระเบยบทเออตอการพฒนาอตสาหกรรมและบรการส าหรบอนาคต โดยใหความส าคญกบการบรณาการหลกการและการบงคบใชกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ใหมความสอดคลองกน เพอใหสามารถน าไปสการอ านวยความสะดวกและการพฒนาภาคการผลตและบรการไดตรงตามทศทางทก าหนดอยางมประสทธภาพ (๒) ทบทวน ปรบปรง และพฒนากฎหมาย กฎ ระเบยบ และนโยบายทเกยวของกบอตสาหกรรมกฬา ธรกจบรการและการทองเทยวของประเทศใหสอดคลองกบสภาวการณและการจดท ากฎหมายทเกยวของกบมาตรฐานการทองเทยวของไทยสสากล และ (๓) สงเสรมใหคนทกกลมสามารถเขาถงการทองเทยวไดตามสทธทพงมพงไดของบคคล

๒.๓) ปรบโครงสรางการบรหารจดการดานการทองเทยว เพอใหเปนกลไกในการบรหารจดการและก าหนดทศทางการพฒนาทชดเจน โดยมงเนนการมสวนรวมของทกภาคสวนทงภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา และภาคประชาสงคม ในการยกระดบอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศใหเตบโตอยางสมดลและยงยน รวมทงกระจายผลประโยชนอยางเปนธรรมและเทาเทยม

๓) พฒนาอตสาหกรรมกฬาอยางครบวงจร โดยมแนวทางการพฒนา ดงน

๓.๑) สงเสรมการสรางรายไดจากการกฬา เนองจากกฬาถอเปนหลกพนฐานของการพฒนาทรพยากรมนษย มผลตอการสรางวนย จตส านก ความสามคค และน าใจนกกฬา รวมทงสรางคณคาและคณภาพชวตใหประชาชน ตลอดจนเสรมสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจใหกบประเทศจากกจกรรมและธรกจบรการทเกยวโยงกบอตสาหกรรมกฬา ดงนน จงควรสงเสรมและสนบสนนอตสาหกรรมกฬาใหครอบคลมทกมตและครบวงจรเพอสรางมลคาเพมใหกบอตสาหกรรมกฬาทงการผลตและธรกจทเกยวของกบอปกรณกฬา ธรกจเพอการบรการ ธรกจโรงแรม รานอาหาร อาหารเสรมและเครองดม ธรกจกจกรรมการแขงขนตางๆ ธรกจประกนภย การเดนทางและการขนสง รวมถงสถาบนพฒนากฬาอาชพทกระดบ เพอใหอตสาหกรรมกฬาสามารถสรางโอกาส สรางงานและรายได รวมถงสรางอาชพใหกบประชาชนทกกลม โดย

๙๕

(๑) สงเสรมกจกรรมกฬาเพอสรางรายได รวมทงสนบสนนการจดมหกรรมกฬานานาชาต การเปนเจาภาพงานกฬาระดบโลก และการจดงานประชมวชาการนานาชาตทางดานกฬา เวชศาสตรการกฬา และวทยาศาสตรการกฬา (๒) สงเสรมธรกจและผประกอบการทเกยวของกบการกฬาทงในอตสาหกรรมกฬาและธรกจบรการทเชอมโยงกบการกฬา อาท ธรกจอปกรณกฬา ธรกจสถานทการแขงขนกฬา และธรกจการฝกสอนนกกฬา และ (๓) สงเสรมกจกรรมดานการตลาดและการประชาสมพนธเพอสรางการรบรใหประชาชนตระหนกถงความส าคญของการกฬาและกระตนใหเกดกจกรรมการกฬาและนนทนาการมากขน

๓.๒) ปรบโครงสรางการบรหารจดการดานการกฬาเพอใหเกดความเปนเอกภาพในการขบเคลอนอตสาหกรรมกฬาของประเทศ จงควรปรบโครงสรางการบรหารจดการดานการกฬาใหมประสทธภาพมากยงขนตงแตระดบนโยบายไปจนถงระดบปฏบต ดงน (๑) จดตงกลไกการบรหารจดการ ในรปแบบคณะกรรมการระดบชาตเพอท าหนาท จดท าและขบเคลอนนโยบายดานการกฬาของประเทศ (๒) สงเสรมการด าเนนการของภาครฐและเอกชนในการยกระดบอตสาหกรรมกฬา และ (๓) จดตงสถาบนเฉพาะทางดานการกฬาเพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางดานการกฬาหรอวทยาศาสตรการกฬาของภมภาค

๓.๒.๔ การพฒนาภาคการคาและการลงทน โดย

๑) สงเสรมการท าตลาดเชงรก เพอเพมความตองการบรโภคสนคาภายในประเทศและการสงออกสนคาไทย โดยสรางความตองการของผบรโภคภายในประเทศในสนคาทมคณภาพมาตรฐาน สรางตราสนคา พฒนาบรรจภณฑ แสวงหาตลาดใหมและขยายตลาดการคาชายแดนกบประเทศเพอนบาน สรางเครอขายพนธมตรทางธรกจระหวางประเทศ รวมทงสนบสนนการจดตงส านกงานใหญขามประเทศ และบรษทการคาระหวางประเทศ และการใชประโยชนจากขอตกลงและความรวมมอระหวางประเทศดานการคาและการลงทน ตลอดจนการพฒนาทกษะของผประกอบการใหผลตไดและขายเปนในการท าธรกจการคาระหวางประเทศ

๒) พฒนาการอ านวยความสะดวกทางการคาใหไดมาตรฐานสากล ทงดานโครงสรางพนฐาน ระบบคมนาคมขนสงและโลจสตกส รวมถงพฒนาระบบประกนความเสยงภยของสนคาและบรการเพอสรางความเชอมนและลดความเสยงในการด าเนนธรกจตลอดจนการผลกดนการลดอปสรรคทางการคาโดยเฉพาะมาตรการทไมใชภาษโดยขยายการจดท าขอตกลงการยอมรบรวมระหวางกนในสนคาและบรการทส าคญในอาเซยน และในระดบทวภาค ปรบบทบาทของหนวยงานภาครฐในการท างานเชงรกมากขนเพอสงเสรมและอ านวยความสะดวกทางการคาทงการตดตามและเจรจาแกไขปญหามาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ การใชแนวทางการสงเสรมการคามากกวาการก าหนดควบคม และการพฒนาฐานขอมลดานการคาการลงทนทจ าเปน ถกตอง และทนตอสถานการณรวมถงมแหลงใหค าปรกษาทครบวงจรตลอด หวงโซอปทาน

๓) สนบสนนผประกอบการลงทนในระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารและน าพาณชยอเลกทรอนกสมาใชในการเพมผลตภาพในการคาและการประกอบธรกจทงในภาคการผลต การตลาด การบรหารจดการ การเงน และโลจสตกส เพอสนบสนนการเปนเศรษฐกจดจทล ขณะทภาครฐควรใหความส าคญกบการพฒนาระบบการช าระเงนอเลกทรอนกสทมความปลอดภย การพฒนาระบบรบรองผซอผขายทมมาตรฐานและนาเชอถอ ตลอดจนสนบสนนการพฒนาทกษะและการเคลอนยายแรงงานฝมอโดยเสร

๔) สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม โดย (๑) สรางผประกอบการใหม ทมจตวญญาณในการเปนผประกอบการทมทกษะในการท าธรกจ รจกใชเทคโนโลยและนวตกรรมในการผลต การจดการ การขาย หรอเปน Smart SMEs และพฒนาความเขมแขงของชมชนเพอการพงตนเอง โดยสนบสนนการจดตงวสาหกจชมชนตามความพรอมและศกยภาพในแตละพนท รวมทงสงเสรมใหมการก าหนดหลกสตร

๙๖

ทเกยวกบทกษะการเปนผประกอบการทงในระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบอดมศกษา และสายอาชพ ใหมความรความเขาใจในการเรมตนธรกจ และตระหนกถงแนวโนมการท าธรกจสเขยว ตลอดจนการสรางสภาพแวดลอมในสถานศกษาให เออตอการเรยนรและกระต นการเปนผประกอบการ (๒) สรางสงคมผประกอบการโดยสรางสภาพแวดลอมทเออตอการท าธรกจทงในเรองการเขาถงขอมลดานธรกจและสทธประโยชน แหลงเงนทน นวตกรรมส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และการน าเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชในการจดการและการตลาด รวมทงก าหนดมาตรการสนบสนนใหวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมการ จดทะเบยนธรกจตามกฎหมาย และพฒนากลไกสนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม โดยมงเนนการมสวนรวมของทกภาคสวน ในการสรางขดความสามารถของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหเตบโตและแขงขนได และ (๓) สงเสรมการรวมกลมเปนคลสเตอรของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในลกษณะหวงโซมลคาและการเชอมโยงกบธรกจขนาดใหญ รวมทงการสรางโอกาสในการด าเนนธรกจในตางประเทศโดยการก าหนดนโยบาย/มาตรการเพอจงใจใหบรษทขนาดใหญทมการคาและการลงทนในตางประเทศเปนผสนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถเขาสตลาดตางประเทศและหวงโซการผลตของโลก ตลอดจนสงเสรมบทบาทของภาคเอกชนใหมสวนรวมในการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

๕) พฒนาปจจยสนบสนนเพอสงเสรมการลงทนในประเทศและการลงทนของคนไทยในตางประเทศ โดยการสงเสรมการลงทนในประเทศควรใหความส าคญกบ (๑) การพฒนากลไก การคมครองการลงทนและการระงบขอพพาทระหวางรฐกบเอกชนเพอสรางความเชอมนใหกบนกลงทน โดยสรางความเขมแขงใหระบบอนญาโตตลาการของไทย และลดปญหาขอพพาทระหวางรฐบาลและเอกชนโดยพฒนาการบรหารจดการในการจดท าสญญา การบรหารสญญา และการแตงตงอนญาโตตลาการ และ (๒) การลดอปสรรค ขนตอนการเคลอนยายแรงงานโดยการลดระยะเวลาการรายงานตวของแรงงานตางดาว รวมถงการขยายระยะเวลาการขออนญาตท างานของแรงงานตางดาว ในสวนของการสงเสรมการลงทนของคนไทยในตางประเทศควรใหความส าคญกบ (๑) สงเสรมใหมหนวยงานหลกในการสงเสรมการลงทนในตางประเทศโดยเฉพาะในประเทศกมพชา สปป.ลาว เมยนมา และเวยดนาม ในการใหขอมลการลงทนเชงลกดานการคาและการลงทนในประเทศเปาหมาย (๒) จดท ามาตรการสงเสรมและใหสทธประโยชนการลงทนของคนไทยในตางประเทศ และการลดอปสรรคในการเคลอนยายเงนระหวางประเทศและการแลกเปลยนเงน การสนบสนนดานแหลงเงนทน และ (๓) การสนบสนนปจจยอ านวยความสะดวกการลงทน โดยการสงเสรมบรการปองกนความเสยงทางการคาและสงเสรมการเพมสาขาธนาคารพาณชยไทยในตางประเทศ

๖) ปรบปรงแกไขกฎหมายและกฎระเบยบเพอสงเสรมการคาทเปนธรรมและอ านวยความสะดวกการคาการลงทน ตลอดจนการด าเนนธรกจของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม โดยปรบปรงกฎระเบยบ แนวทางปฏบตดานพธการศลกากรทสงเสรมการอ านวยความสะดวกทางการคา และมการบงคบใชดานศลกากรทมความโปรงใสและสอดคลองกบมาตรฐานสากล การปรบปรงแกไขกฎหมายแขงขนทางการคา เพอใหมการแขงขนทเปนธรรมในตลาดและเพมประสทธภาพการบงคบใชกฎหมายใหทนตอสถานการณการคาเสรในปจจบน การปรบกฎหมายและกฎเกณฑเพอสนบสนนวสาหกจเรมตน ตลอดจนการมกฎหมายดานธรกรรมอเลกทรอนกสและการคมครองขอมลสวนบคคลทมประสทธภาพ เพอสรางความเชอมนใหกบผประกอบการและผบรโภคในการใชพาณชยอเลกทรอนกสทมากขน

๗) พฒนาระบบทรพยสนทางปญญา โดยใหความส าคญกบการพฒนาระบบคมครองทรพยสนทางปญญาใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล การเพมประสทธภาพของระบบการตรวจสอบและจดทะเบยนทรพยสนทางปญญา การสงเสรมการจดทะเบยนและใชผลงานสรางสรรคดานนวตกรรมและทรพยสนทางปญญาเพอสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการ พรอมทงสนบสนนการสรางตลาดกลางทรพยสนทางปญญา และพฒนาระบบฐานขอมลทรพยสนทางปญญาของไทยเพอใหนกวจยและผประกอบการ

๙๗

สามารถน าทรพยสนทางปญญาทหมดอายไปพฒนาตอยอดและใชประโยชนในเชงพาณชยไดมากขน นอกจากน ควรมการด าเนนการอยางแขงขนในการปองกนและปราบปรามการละเมดทรพยสนทางปญญา โดยบรณาการการท างานรวมกนของหนวยงานทเกยวของ ควบคกบการสรางจตส านกการใชสนคาทมลขสทธถกกฎหมาย

๔. แผนรองรบ ผลกดนประเดนการพฒนาใหมความเชอมโยงเขากบนโยบายรฐบาล แผนการบรหารราชการแผนดน

แผนแมบทของหนวยงานตางๆ เพอใหเกดการขบเคลอนอยางเปนขนตอนทงทศทาง วตถประสงค เปาหมาย ตวชวด อาท

๔.๑ ยทธศาสตรสนคาเกษตรเปนรายพชเศรษฐกจ ๔ สนคา คอ ขาวโพดเลยงสตว มนส าปะหลง ปาลมน ามน และออย (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๙)

๔.๒ ยทธศาสตรขาวไทย (พ.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๖๒)

๔.๓ ยทธศาสตรการสงเสรมและพฒนาศกยภาพธรกจสนคาและบรการฮาลาล (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓) และแผนปฏบตการสงเสรมและพฒนาศกยภาพธรกจสนคาและบรการฮาลาล (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓)

๔.๔ ยทธศาสตรการพฒนาครวไทยสโลก (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)

๔.๕ รางยทธศาสตรการพฒนาเกษตรอนทรยแหงชาต (พ.ศ. ๒๕๕๙–๒๕๖๔)

๔.๖ แผนพฒนาการเกษตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๔.๗ แนวทางพฒนายางพาราทงระบบ

๔.๘ ยทธศาสตรยางพารา

๔.๙ รางแผนแมบทเพอการพฒนาเกษตรกรรมแผนปรบโครงสรางสนคาปศสตว

๔.๑๐ รางกรอบยทธศาสตรการจดการดานอาหารของประเทศไทย

๔.๑๑ แผนงานการคมครองพนทเกษตรกรรมทมศกยภาพ

๔.๑๒ แผนงานการดแลเกษตรกรรายยอยไมใหสญเสยทดนท ากน

๔.๑๓ แผนแมบทการเพมประสทธภาพและผลตภาพของภาคอตสาหกรรม (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)

๔.๑๔ แผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ฉบบท ๔ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๑๕ แผนแมบทกระทรวงพาณชย (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๔)

๔.๑๖ ยทธศาสตรการสงเสรมการลงทนในระยะ ๗ ป (พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๔)

๔.๑๗ แผนพฒนาการทองเทยวแหงชาตฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๑๘ แผนพฒนาการกฬาแหงชาต ฉบบท ๖ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕. แผนงานและโครงการส าคญ

ภาคการคลง

๕.๑ การจดเกบภาษและคาธรรมเนยมสงแวดลอม

๙๘

๕.๑.๑ สาระส าคญ (๑) การบงคบใชการจดเกบภาษและคาธรรมเนยมทเกบจากผลตภณฑหรอวตถดบทกอใหเกดมลพษบนหลกการของผใชเปนผจายเพอสรางแรงจงใจใหผบรโภคลดการใชผลตภณฑดงกลาว และ (๒) การสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถจดเกบภาษหรอคาธรรมเนยมจากสถานประกอบการทปลอยมลพษในพนท

๕.๑.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการคลง องคกรปกครองสวนทองถน ๕.๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

ภาคการเงน

๕.๒ การก าหนดภมทศนและการเพมขดความสามารถในการแขงขนของสถาบนการเงน

๕.๒.๑ สาระส าคญ ไดแก (๑) ก าหนดขอบเขตการด าเนนการของสถาบนการเงนและ ผใหบรการทางการเงนทงระบบเพอปรบโครงสรางระบบสถาบนการเงนใหสามารถตอบสนองการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม และรองรบการแขงขนจากผใหบรการในตางประเทศ และ (๒) พฒนาขดความสามารถและปรบปรงประสทธภาพการด าเนนงานของสถาบนการเงนและผใหบรการทางการเงนใหสามารถตอบสนองความตองการของกลมเปาหมายในประเทศอยางทวถงและสามารถขยายตลาดในตางประเทศได

๕.๒.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการคลง ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย และตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

๕.๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๓ การทบทวนบทบาทและปรบปรงประสทธภาพของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

๕.๓.๑ สาระส าคญ (๑) ก าหนดบทบาทและเปาหมายของสถาบนการเงนเฉพาะกจใหชดเจน และ (๒) ปรบปรงพฒนาขดความสามารถและปรบปรงประสทธภาพการด าเนนงานของสถาบนการเงนเฉพาะกจใหตอบสนองวตถประสงคการจดตง และตอบสนองการเปนสถาบนการเงนเพอการพฒนา

๕.๓.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการคลง ธนาคารแหงประเทศไทย

๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐– ๒๕๖๒)

๕.๔ การพฒนาความรและทกษะทางการเงน

๕.๔.๑ สาระส าคญ (๑) สงเสรมความรความเขาใจทางการเงน การลงทน และพฒนาทกษะในการบรหารจดการการเงนสวนบคคลใหกบประชาชนทกกลม และ (๒) ใหสถาบนการเงนมสวนรวมสนบสนนเงนทนในการด าเนนโครงการ หรอจดตงกองทนเพอการสงเสรมความรทางการเงนเพอเปนการสราง ความรบผดชอบตอสงคม

๕.๔.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการคลง ธนาคารแหงประเทศไทย และสถาบนการเงน ๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

ภาคการเกษตร

๕.๕ การลดตนทนการผลตและเพมโอกาสในการแขงขนสนคาเกษตร

๕.๕.๑ สาระส าคญ การด าเนนการโดยขอความรวมมอภาคเอกชน หนวยงานภาครฐใน การลดราคาปจจยการผลต อาท ปยเคม สารเคมการเกษตร พนธพช/พนธสตว อาหารสตวน า/อาหารสตว คาแรงงาน/คาบรการเครองจกรกลทางการเกษตร คาบรการรถเกยวนวดขาว คาเชาทดน คาไฟฟาส าหรบ การท าการเกษตร แหลงเงนทนดอกเบยต า การอบรมใหความรในการใชปจจยการผลตทถกตอง เหมาะสม การปรบปรงบ ารงดน การพฒนาคณภาพมาตรฐานสนคา การเพมมลคาผลผลต และการเชอมโยงการตลาด

๙๙

๕.๕.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมด าเนนการกบหนวยงานทเกยวของ อาท กระทรวงพาณชย ภาคเอกชน

๕.๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๖ โครงการพฒนาคณภาพมาตรฐานสนคาเกษตร

๕.๖.๑ สาระส าคญ พฒนาคณภาพสนคาเกษตรเปาหมาย (พช ประมง ปศสตว) สมาตรฐานระดบสากล โดยผานกระบวนการตรวจสอบและรบรองคณภาพทงหวงโซอปทาน รวมถงสงเสรมการพฒนามาตรฐานฮาลาล มาตรฐานเกษตรอนทรย และมาตรฐานการตรวจรบรองสนคาเกษตรและอาหาร เพอสรางความเชอมนและความปลอดภยใหกบผบรโภคและประเทศคคา

๕.๖.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงสาธารณสข กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงพาณชย และกระทรวงอตสาหกรรม

๕.๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๗ การบรหารจดการพนทเกษตรกรรม (Zoning)

๕.๗.๑ สาระส าคญ เพอสงเสรมการผลตสนคาเกษตรตามความเหมาะสมของพนทใหเกดความสมดลระหวางอปสงคและอปทาน ลดตนทนและเพมประสทธภาพการผลต

๕.๗.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมด าเนนการกบหนวยงานทเกยวของ อาท กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

๕.๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๘ การสงเสรมการเกษตรแบบแปลงใหญ

๕.๘.๑ สาระส าคญ เพอพฒนาแปลงใหญเปนแปลงตนแบบทเกษตรกรเกดการรวมตวกนผลตและจ าหนายโดยสามารถลดตนทน เพมผลผลต บรหารจดการ และการตลาด ภายใตการบรณาการและบรหารจดการรวมกนของหนวยงานและภาคสวนตางๆ

๕.๘.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมด าเนนงานกบหนวยงานทเกยวของ อาท กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย กระทรวงอตสาหกรรม ภาคเอกชน เกษตรกรและองคกรเกษตรกร

๕.๘.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๙ การสงเสรมเกษตรอนทรย

๕.๙.๑ สาระส าคญ เพอสงเสรมการผลตเกษตรอนทรยใหมการขยายพนทเพมขน และ มการสงเสรมพนทตนแบบ อาท จงหวดยโสธรเปนเมองเกษตรอนทรย โดยสรางความเขมแขงใหกบ กลมผผลตเดม และสรางเครอขายการเรยนรโดยขยายผลจากกลมหรอเกษตรกรทประสบผลส าเรจแลวในพนท

๕.๙.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมด าเนนการกบหนวยงานทเกยวของ อาท กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย ภาคเอกชน เกษตรกรและองคกรเกษตรกร

๕.๙.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๐๐

๕.๑๐ ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

๕.๑๐.๑ สาระส าคญ เพอพฒนาศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร (ศพก.) ใหมความเขมแขงและขยายผลการใหบรการของศนยเรยนรฯ

๕.๑๐.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมด าเนนการกบเกษตรกรและเครอขายเกษตรกร

๕.๑๐.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๑ ธนาคารพนธพชพนธสตว

๕.๑๑.๑ สาระส าคญ เพอใหเกษตรกรยากจนทวประเทศไดมพนธพชและพนธสตวไวใชขยายพนธ เพมผลผลตทางการเกษตรและมรายไดเพมขน อาท ธนาคารโค-กระบอ ธนาคารเมลดพนธขาวชมชน

๕.๑๑.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ

๕.๑๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๒ การปองกนการท าประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม และพฒนาระบบการท าประมงและการเพาะเลยงสตวน าอยางยงยน

๕.๑๒.๑ สาระส าคญ การก ากบดแลการด าเนนการตามมาตรการปองกนการท าประมง ผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคมทไดด าเนนการมาแลวอยางตอเนอง รวมถงการก ากบดแลแรงงานประมงใหไดรบการคมครองตามมาตรฐานและกฎระเบยบทเกยวของ และสนบสนนการปรบปรงและพฒนาการท าประมง การเพาะเลยงสตวน า การแปรรป การขนสง และการตลาด ใหสอดคลองกบมาตรฐานและระเบยบการท าประมงระหวางประเทศและประเทศคคา ตลอดจนศกยภาพของทรพยากรทางทะเลและชายฝง

๕.๑๒.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ รวมด าเนนการกบหนวยงานทเกยวของ อาท กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงคมนาคม กระทรวงแรงงาน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงกลาโหม

๕.๑๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๓ การขบเคลอนการด าเนนงานตามยทธศาสตรวาระแหงชาตดานสหกรณและแผนพฒนาสหกรณทเกยวของ

๕.๑๓.๑ สาระส าคญ การขบเคลอนการด าเนนงานตามยทธศาสตรวาระแหงชาตดานสหกรณและแผนพฒนาสหกรณทเกยวของ ใหเหนผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม ตงแตการพฒนาสหกรณระดบชาตไปจนถงสหกรณในทองถน รวมถงองคกรเครอขายทเกยวของ โดยเฉพาะการเพมศกยภาพการเชอมโยงเครอขายระบบการผลต การตลาดและการเงนของสหกรณ เพ อพฒนาสหกรณทงระบบใหเขมแขง สามารถแขงขนไดกบภาคธรกจไดอยางยงยน

๕.๑๓.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงเกษตรและสหกรณ ด าเนนการรวมกบหนวยงานภาครฐอนๆ อาท กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย ภาคเอกชน ตลอดจนเครอขายสหกรณทงประเทศ

๕.๑๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๑๐๑

ภาคอตสาหกรรม

๕.๑๔ โครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ

๕.๑๔.๑ สาระส าคญ พฒนาและยกระดบอตสาหกรรมใหเปนกลไกหลกในการขบเคลอนเศรษฐกจของพนท ควบคกบการใหความส าคญกบคณภาพชวตของประชาชนและสงแวดลอมในพนท เพอใหอตสาหกรรมสามารถอยรวมกนกบชมชนไดอยางยงยน ซงไดมการจดท าแผนแมบทการพฒนาเมองอตสาหกรรมนเวศรายจงหวด ๑๕ จงหวด เพอเปนกรอบในการด าเนนงานทงดานการบรหารจดการและการด าเนนโครงการตางๆ ทงระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว และจะมการขบเคลอนแผนไปสการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมายตามทก าหนดตอไป

๕.๑๔.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงอตสาหกรรม การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

๕.๑๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๒

๕.๑๕ โครงการจดตงศนยทดสอบยานยนตและยางลอแหงชาต

๕.๑๕.๑ สาระส าคญ สนบสนนนโยบายของรฐบาลในการสงเสรมการพฒนาคลสเตอร ยานยนตและชนสวน โดยการจดตงศนยทดสอบยางลอมาตรฐาน UN R117 และยางลอชนดอนๆ รวมถง การทดสอบยานยนตและชนสวน เพอเปนศนยกลางการทดสอบและรบรองมาตรฐานดานยางลอและชนสวน ยานยนตของไทยและของภมภาคอาเซยน รวมทงยกระดบใหเปนศนยวจยและพฒนาเทคโนโลยยานยนตและชนสวนส าหรบอนาคตดวย

๕.๑๕.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงอตสาหกรรม

๕.๑๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔

๕.๑๖ โครงการขยายสถาบนพฒนาบคลากรในอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนอะไหลยานยนต

๕.๑๖.๑ สาระส าคญ สนบสนนนโยบายของรฐบาลในการสงเสรมการพฒนาคลสเตอร ยานยนตและชนสวน โดยมงพฒนาและเสรมสรางศกยภาพและทกษะของบคลากรในอตสาหกรรมยานยนตและชนสวน รวมถงการออกแบบระบบการรบรองมาตรฐานทกษะดานเทคนคและการจดการ และระบบมาตรฐานฝมอแรงงานขนสง

๕.๑๖.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงแรงงาน รวมกบสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

๕.๑๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕.๑๗ โครงการพฒนาระบบเครองจกรกลอตโนมตในการผลตของภาคอตสาหกรรม

๕.๑๗.๑ สาระส าคญ สงเสรมและสนบสนนการใชระบบเครองจกรกลอตโนมตเพอเพมประสทธภาพในการผลตและการบรหารจดการ โดยสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมการผลต ท ใชเครองจกรกล อาท อตสาหกรรมยานยนตและชนสวน อตสาหกรรม ไฟฟาและอเลกทรอนกส รวมถงการพฒนาระบบการบรหารจดการและพฒนาทกษะแรงงานในอตสาหกรรมใหมศกยภาพในการใชระบบเครองจกรอตโนมต โดยในระยะแรกอาจใชสถาบนเฉพาะทางภายใตกระทรวงอตสาหกรรม อาท สถาบนไทย-เยอรมน เปนหนวยงานหลกในการด าเนนการกอน

๑๐๒

๕.๑๗.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงอตสาหกรรม สถาบนไทย-เยอรมน รวมกบสถาบนการศกษา/สถาบนวจยทเกยวของ

๕.๑๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๒)

๕.๑๘ โครงการไทยแลนดฟดวลเลย

๕.๑๘.๑ สาระส าคญ ผลกดนใหประเทศไทยเปนศนยกลางของเอเชยในการผลตนวตกรรมอาหารและสนคาเกษตรแปรรปทมมลคาเพมจากการวจยและพฒนา รวมทงสงเสรมการเชอมโยงธรกจเพอสรางและพฒนาเครอขายของคลสเตอรอตสาหกรรมเกษตรแปรรปและอาหาร โดยวางกลไกในการบรณาการความรวมมอระหวางหนวยงานทงภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษา/วจย ในการขบเคลอนยทธศาสตรไทยแลนดฟดวลเลย

๕.๑๘.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงอตสาหกรรม รวมกบหนวยงานทเกยวของ

๕.๑๘.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๖ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)

๕.๑๙ โครงการเมองนวตกรรมอาหาร

๕.๑๙.๑ สาระส าคญ เพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมส าหรบอตสาหกรรมอาหาร โดยการจดตงเมองนวตกรรมอาหารใหเปนพนททมความพรอมดานโครงสรางพนฐานและบคลากรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม มความรวมมอระหวางสถาบนการศกษา สถาบนวจย และภาคเอกชน และมสทธประโยชนสงเสรมการลงทนในกจการฐานนวตกรรม

๕.๑๙.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

๕.๑๙.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔)

ภาคบรการและการทองเทยว

๕.๒๐ แผนงานสงเสรมและสนบสนนธรกจบรการทมศกยภาพ

๕.๒๐.๑ สาระส าคญ ภาคบรการมความส าคญตอการพฒนาประเทศทงในเชงเศรษฐกจและสงคม กอใหเกดการจางงานและสรางรายไดใหกบคนในทองถนและชมชน รวมทงยกระดบคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทย โดยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ภาคบรการเตบโตขนอยางตอเนอง ดงเหนไดจากการขยายตวของรายไดภาคบรการทเพมขนในชวงเวลาดงกลาว และมธรกจบรการหลายสาขาทเตบโตขนอยางมนยส าคญ อาท ธรกจบรการทางการเงน การบรการสขภาพ การจดประชมและนทรรศการนานาชาต (MICE) การศกษานานาชาต ธรกจภาพยนตร ธรกจบรการดจทล และธรกจบรการขนสงและโลจสตกส ซงเปนผลจากการทธรกจบรการสามารถตอบสนองตอความตองการของตลาด ผประกอบการมความเขมแขงและ มศกยภาพในการแขงขน ท าใหธรกจบรการสาขาดงกลาวมแนวโนมทจะเตบโตตอไปในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ดวยเหตน การสงเสรมและสนบสนนธรกจบรการทมศกยภาพจงมความส าคญเพอเสรมสรางศกยภาพใหกบผประกอบการเพอใหสามารถแขงขนไดในบรบทการเปลยนแปลงทเกดขนอยางเปนพลวต และมศกยภาพในการขยายตลาดไปสประเทศคคาและตลาดศกยภาพใหมทส าคญของไทย

๕.๒๐.๒ หน วยงานด า เน น งานหล ก กระทรวงพาณ ชย กระทรวงสาธารณ ส ข กระทรวงศกษาธการ กระทรวงการคลง กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงมหาดไทย กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม กระทรวงคมนาคม และส านกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน)

๕.๒๐.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๑๐๓

๕.๒๑ แผนงานพฒนาและฟนฟแหลงทองเทยวหลกและแหลงทองเทยวรองของประเทศ

๕.๒๑.๑ สาระส าคญ การขยายตวของภาคการทองเทยวในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ สะทอนใหเหนจากรายไดการทองเทยวทเตบโตอยางตอเนอง รวมถงจ านวนนกทองเทยวชาวตางชาตทเพมขนอยางมนยส าคญหรอโดยเฉลย ๒๕.๙ ลานคนในระหวาง พ.ศ. ๒๕๕๑ – ๒๕๕๘ ซงสงผลดตอระบบเศรษฐกจของประเทศและเปนประโยชนตอการจางงานในภาคบรการเกยวเนอง อยางไรกตาม จ านวนนกทองเทยว ทเพมขนสงผลกระทบโดยตรงตอแหลงทองเทยวทงในแงของสงแวดลอม ระบบนเวศและการบรหารจดการแหลงทองเทยวทยงขาดประสทธภาพ สงผลใหแหลงทองเทยวหลกทไดรบความนยมและแหลงทองเทยวรอง ทเรมเปนทรจกในวงกวาง เกดความเสอมโทรมอยางรวดเรวจากการเตบโตทขาดความตระหนกถงความสมดลระหวางแหลงทองเทยว สงแวดลอมและประชาชนในพนท ดวยเหตน การจดท าแผนพฒนาเพอฟนฟแหลงทองเทยวหลกและรองจงเปนมาตรการส าคญเพอธ ารงรกษาแหลงทองเทยวใหยงยน สรางภาพลกษณทดตอสายตานกทองเทยวผานความสวยงามและอดมสมบรณของแหลงทองเทยว รวมทงเสรมสรางขดความสามารถใหเพยงพอตอการรองรบนกทองเทยวในระยะยาว

๕.๒๑.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงมหาดไทย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงวฒนธรรม การทองเทยวแหงประเทศไทย องคกรปกครองสวนทองถน

๕.๒๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒๒ แผนงานสงเสรมการทองเทยวรายสาขา อาท การทองเทยวเชงสขภาพ การทองเทยว เชงวฒนธรรม การทองเทยวทางน าและทางรถไฟ

๕.๒๒.๑ สาระส าคญ วตถประสงคของการทองเทยวในปจจบนมความแตกตาง หลากหลายตามพฤตกรรมของนกทองเทยว รวมทงกระแสความนยมของสงคม ดวยเหตน การทองเทยวรปแบบใหมจงไดรบความนยมเพมมากขน อาท การทองเทยวเชงสขภาพทน าการนวดแผนไทยและสปาเปนจดเดนของการทองเทยว การทองเทยวเชงวฒนธรรมทงในสวนของกจกรรมประเพณ ตลอดจนวฒนธรรมทองถนทมอตลกษณ ดวยความแตกตางของรปแบบกจกรรมและปจจยสนบสนนของการทองเทยวแตละรายสาขา จงมความจ าเปนตอการจดท าแผนงานสงเสรมการทองเทยวใหสอดคลองกบตลาดการทองเทยวกลมเฉพาะ โดยเฉพาะกลมนกทองเทยวทมคณภาพใหเกดความสนใจกจกรรมทองเทยวรายสาขาในประเทศไทยเพมมากขน

๕.๒๒.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงสาธารณสข กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงคมนาคม การทองเทยวแหงประเทศไทย องคกรปกครองทองถน ตลอดจนภารกจของสวนราชการทเกยวของกบรปแบบการทองเทยวรายสาขาอนๆ ทนาสนใจ

๕.๒๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒๓ แผนงานสงเสรมการทองเทยวในเขตพฒนาการทองเทยว

๕.๒๓.๑ สาระส าคญ รฐบาลไดใหความส าคญกบการพฒนาเชงกลมพนทและเมองรองทมศกยภาพดานการทองเทยว จงไดออกกฎกระทรวงการทองเทยวและกฬาในการก าหนดเขตพฒนาการทองเทยว ๕ เขต ไดแก เขตพฒนาการทองเทยวฝงทะเลตะวนตก เขตพฒนาการทองเทยวฝ งทะเลตะวนออก เขตพฒนาการทองเทยวอนดามน เขตพฒนาการทองเทยวอารยธรรมลานนา และเขตพฒนาการทองเทยวอารยธรรมอสานใต ซงขณะนอยระหวางการด าเนนการจดท าแผนปฏบตการทองเทยวในอก ๓ เขต ประกอบดวย เขตวถชวตลมแมน าเจาพระยาตอนกลาง เขตมรดกโลกดานวฒนธรรม และเขตวถชวตลมแมน าโขง ซงเขตพฒนาการทองเทยวทง ๘ เขตจะครอบคลมพนทการทองเทยวทส าคญทวประเทศ ซงการจดท าแผนสงเสรม การทองเทยวจะเปนแนวทางกระตนการทองเทยวในพนท และสงเสรมการเชอมโยงเสนทางระหวางเมองทองเทยวหลกและเมองรองเพมขน

๑๐๔

๕.๒๓.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงมหาดไทย องคกรปกครองสวนทองถน

๕.๒๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒๔ แผนงานพฒนาแหลงทองเทยวเชงสรางสรรคทมนษยสรางขน

๕.๒๔.๑ สาระส าคญ การขยายตวของภาคการทองเทยวทเพมขนอยางรวดเรวสงผลกระทบตอแหลงทองเทยวทมขดความสามารถในการรองรบทจ ากด โดยเฉพาะอยางยงแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ดวยเหตน การสงเสรมใหเกดแหลงทองเทยวใหมๆ เพอรองรบการขยายตวดานการทองเทยว จงมความจ าเปนตอการพฒนาแหลงทองเท ยวเชงสรางสรรคท มนษยสรางข น ดงน น ควรจดท าแผนพฒนาท ก าหนด แนวทางการพฒนาทชดเจนเพอใหเกดความสอดคลองกบสภาพแวดลอม วฒนธรรม อตลกษณของพนททองเทยว และเกดประโยชนในเชงเศรษฐกจตอชมชนทองถนอกทางหนงดวย

๕.๒๔.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา การทองเทยว แหงประเทศไทย

๕.๒๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒๕ โครงการศกษาแนวทางการควบคมจ านวนนกทองเทยวในพนททองเทยวเชงอนรกษใหเปนไปตามขดความสามารถในการรองรบของระบบนเวศ (Carrying Capacity)

๕.๒๕.๑ สาระส าคญ แหลงทองเทยวจ านวนมากทอยในพนทเชงอนรกษก าลงประสบปญหาจากความแออดของนกทองเทยว ซงสงผลกระทบโดยตรงตอความเสอมโทรมของทรพยกรธรรมชาตและสงแวดลอม อาท ปญหาคราบน ามนจากเรอโดยสาร ปญหาการจดการขยะจ านวนมาก หรอแมแตสงผลกระทบตอการด าเนนชวตของประชาชนในพนทซงยากตอการฟนฟในระยะเวลาอนสน ดงนน มาตรการทจ าเปนในเบองตนคอการควบคมจ านวนนกทองเทยวใหสอดคลองกบขดความสามารถในการรองรบของระบบนเวศ จงควรจดท าโครงการศกษาเพอประเมนความเหมาะสมของจ านวนนกทองเทยว และแนวทางการจดการ การทองเทยวใหเกดประสทธภาพ รวมทงสงเสรมใหนกทองเทยวตระหนกถงความส าคญของการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและจตส านกตอสวนรวม

๕.๒๕.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงมหาดไทย การทองเทยวแหงประเทศไทยองคกรปกครองสวนทองถน

๔.๒๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒๖ แผนงานพฒนาบคลากรดานการทองเทยวและยกระดบผประกอบการ

๕.๒๖.๑ สาระส าคญ เพอใหบคลากรดานการทองเทยวภาครฐมความรความสามารถใน การบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยนและเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการ การทองเทยว

๕.๒๖.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงแรงงาน กระทรวงศกษาธการ กระทรวงมหาดไทย และสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย

๕.๒๖.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๑๐๕

๕.๒๗ แผนงานสงเสรมการพฒนานวตกรรมเพอสรางมลคาเพมใหแกอตสาหกรรมกฬาบนฐานความรความคดสรางสรรค

๕.๒๗.๑ สาระส าคญ เพอสงเสรมผทเกยวของในอตสาหกรรมกฬาด าเนนการวจยและพฒนา และน านวตกรรมมาใชประโยชนในเชงพาณชย อนจะเปนการสรางมลคาเพมใหกบอตสาหกรรมกฬาทงในรปแบบของการผลตสนคาและการใหบรการดานการกฬา

๕.๒๗.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงการทองเทยวและกฬา และกระทรวง วทยาศาสตรและเทคโนโลย

๕.๒๗.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

ภาคการคาและการลงทน

๕.๒๘ การสรางศกยภาพการแขงขนของสนคาและบรการของไทย

๕.๒๘.๑ สาระส าคญ การสงเสรมความสามารถดานบรการในการแปรรปสนคาและบรการการพฒนาตราสนคาไทยใหเปนทยอมรบในตลาดตางประเทศ รวมทงการพฒนาการบรรจภณฑสนคาหรอยดอายสนคาดวยนวตกรรมตางๆ โดยใหความส าคญกบสนคาทไทยมศกยภาพ (Product Champion) ไดแก อาหาร อญมณและเครองประดบ

๕.๒๘.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงพาณชย

๕.๒๘.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒๙ การพฒนาทกษะการเปนผประกอบการทครบวงจร

๕.๒๙.๑ สาระส าคญ การสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหเขาถงตลาด ในประเทศและตางประเทศผานชองทางพาณชยอเลกทรอนกส รวมทงการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในการเขาถงเทคโนโลยและนวตกรรมเพอเพมประสทธภาพการผลตและการบรหารจดการธรกจ

๕.๒๙.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงพาณชย รวมกบหนวยงานทเกยวของ อาท ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงแรงงาน กระทรวงศกษาธการ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

๔.๒๙.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓๐ การสงเสรมการคาทเปนธรรม

๕.๓๐.๑ สาระส าคญ การผลกดนการปรบปรงพระราชบญญตการแขงขนทางการคา รวมทงการก าหนดนยามและหลกเกณฑทเกยวของใหมประสทธภาพในการบงคบใชกฎหมายและทนตอสถานการณทางการคาในปจจบน

๕.๓๐.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงพาณชย

๕.๓๐.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๑)

๕.๓๑ ปรบปรงศนยบรการสงออกแบบเบดเสรจ

๕.๓๑.๑ สาระส าคญ ปรบปรงการใหบรการของศนยบรการสงออกแบบเบดเสรจและ เรงเชอมโยงระบบการเชอมโยงขอมลอเลกทรอนกส ณ จดเดยว (National Single Window) ระหวางหนวยงานใหสามารถปฏบตการไดจรง และขยายไปสการบรการในระดบภมภาค

๑๐๖

๕.๓๑.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงพาณชยและหนวยงานทเกยวของ

๕.๓๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓๒ การสรางสภาพแวดลอมการลงทนใหเหมาะสม

๕.๓๒.๑ สาระส าคญ ก าหนดมาตรการสงเสรมการลงทนในประเทศทสอดคลองกบศกยภาพของพนทและการสงเสรมการลงทนของคนไทยในตางประเทศ โดยการลดอปสรรคการเคลอนยายแรงงานทงแรงงานฝมอและไรฝมอ ไดแก การลดระยะเวลาการรายงานตวของแรงงานตางดาว การออกวซา On Arrival ใหกบชาวตางชาตทมาประชมในไทยนอยกวา ๑๕ วน การขยายระยะเวลาการขออนญาตท างานของแรงงานตางดาว การลด/ยกเวนภาษรายไดน ากลบประเทศ รวมทงการลดอปสรรคการเคลอนยายเงนระหวางประเทศ

๕.๓๒.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน กระทรวง แรงงาน และกระทรวงการคลง

๕.๓๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๒ การสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในสงคม

การพฒนาในชวงทผานมาท าใหสงคมไทยกาวหนาไปในหลายดาน ทงการสรางความมนคงดานอาชพและรายไดทท าใหจ านวนคนยากจนลดลง บรการทางการศกษาและสาธารณสขขยายทวถงมากขน อยางไรกด การแกปญหาความเหลอมล าและสรางความเปนธรรมนบวามความคบหนาชา และยงเปนปญหาทาทายในหลายดาน ทงความแตกตางของรายไดระหวางกลมประชากร ความแตกตางของคณภาพการบรการภาครฐโดยเฉพาะในพนทหางไกลและในกลมผดอยโอกาสทไดรบบรการทคณภาพต ากวา รวมทงขอจ ากดในการเขาถงกระบวนการยตธรรมของกลมผดอยโอกาสและกลมทอยในพนทหางไกล นอกจากนนยงมเงอนไข/ปจจยเสยงหลายประการทอาจจะสงผลใหความเหลอมล าในสงคมไทยรนแรงขนได อาท การเปนสงคมผสงวยของประเทศไทยซงจ านวนประชากรวยแรงงานลดลง ภาระพงพงตอวยแรงงานสงขนจากภาระเลยงดทงเดกและผสงอายท าใหมขอจ ากดในการออมเพออนาคตประกอบกบบางกลมยงขาดความรความเขาใจเรองการเงนและการออม ซงอาจกลายเปนผสงวยทยากจนในอนาคตได นอกจากนนความกาวหนาทางเทคโนโลยทเออประโยชนตอผทสามารถเขาถงซงสวนใหญเปนกลมทมทกษะสงท าใหสามารถไดรบผลตอบแทนสงขนและ ทงหางจากผทขาดทกษะและไมสามารถเขาถงเทคโนโลยได ขณะทเดยวกนเทคโนโลยกสามารถท าใหผทอยหางไกลสามารถเขาถงการศกษา ความร และบรการสาธารณสขได ซงเปนประเดนทาทายทตองเรงพฒนาและแกไขปญหาความเหลอมล าในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เพอไมใหปญหาความเหลอมล าเปนขอจ ากดตอ การพฒนาไปสการเปนประเทศทมรายไดสง โดยจ าเปนตองมการเชอมโยงทกมตของการพฒนาอยางบรณาการเปนองครวมทงมตเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ตลอดจนการพฒนาภาคและเมอง และการบรหารจดการภาครฐ ดงนน การสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในสงคมไทยจ าเปนตองอาศยการพฒนา ในยทธศาสตรอนๆ ในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มาเปนพลงรวมและสนบสนนการพฒนา อาท ยทธศาสตร การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยนทจะเปนชองทางใหชมชนและผใชแรงงานไดมศกยภาพและโอกาสไดรบประโยชนจากการพฒนาเศรษฐกจ ยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยนทเนนการบรหารจดการทดนใหมการกระจายการถอครองทดนอยางเปนธรรม ยทธศาสตรการบรหารจดการในภาครฐทจะชวยสรางความเปนธรรมในสงคม ปองกนการทจรตประพฤตมชอบและสรางธรรมาภบาลในสงคมไทย และยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจทจะชวยกระจายความเจรญและรายไดไปสพนท

ส าหรบยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในชวง ๕ ปตอจากน ไดใหความส าคญกบการด าเนนการยกระดบคณภาพบรการทางสงคมใหทวถงโดยเฉพาะอยางยงดานการศกษาและสาธารณสข รวมทงการปดชองวางการคมครองทางสงคมในประเทศไทยซงเปนการด าเนนงานตอเนองจากทไดขบเคลอนและผลกดนในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และมงเนนมากขนในเรองการเพมทกษะแรงงานและการใชนโยบายแรงงานทสนบสนนการเพมผลตภาพแรงงานและเสรมสรางรายไดสงขน และการสรางโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมโดยเฉพาะอยางยงการสนบสนนในเรองการสรางอาชพ รายได และใหความชวยเหลอทเชอมโยงการเพมผลตภาพส าหรบประชากรกลมรอยละ ๔๐ รายไดต าสด ผดอยโอกาส สตร และผสงอาย อาท การสนบสนนธรกจขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดยอม วสาหกจชมชนและวสาหกจเพอสงคม การพฒนาองคกรการเงนฐานรากและการเขาถงเงนทนเพอสรางอาชพ และการสนบสนนการเขาถง ปจจย การผลตคณภาพดทราคาเปนธรรม เปนตน และในขณะเดยวกนกตองเพมประสทธภาพการใชงบประมาณเชงพนทและบรณาการเพอการลดความเหลอมล า

๗๖

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพอขยายโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมใหแกกลมประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดต าสด

๑.๒ เพอใหคนไทยทกคนเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพไดอยางทวถง

๑.๓ เพอสรางความเขมแขงใหชมชน

๒. เปาหมายและตวช วด

เปาหมายท ๑ ลดปญหาความเหลอมล าดานรายไดของกลมคนทมฐานะทางเศรษฐกจสงคม

ทแตกตางกน และแกไขปญหาความยากจน

ตวชวด ๑.๑ รายไดเฉลยตอหวของกลมประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดต าสด เพมขนไมต ากวารอยละ ๑๕ ตอป

ตวชวด ๑.๒ คาสมประสทธความไมเสมอภาค (Gini Coefficient) ดานรายไดลดลงเหลอ ๐.๔๑ เมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

ตวชวด ๑.๓ การถอครองสนทรพยทางการเงนของกลมประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดต าสดเพมขน

ตวชวด ๑.๔ สดสวนประชากรทอยใตเสนความยากจนลดลงเหลอรอยละ ๖.๕ ณ สนแผนพฒนาฯ

ตวชวด ๑.๕ สดสวนหนสนตอรายไดทงหมดของครวเรอนของกลมครวเรอนทยากจนทสด ลดลง

เปาหมายท ๒ เพมโอกาสการเขาถงบรการพ นฐานทางสงคมของภาครฐ

ตวชวด ๒.๑ อตราการเขาเรยนสทธ (ทปรบปรง) ในระดบการศกษาขนพนฐานเทากบรอยละ ๙๐ โดยไมมความแตกตางระหวางกลมนกเรยน/นกศกษาทครอบครวมฐานะทางเศรษฐกจสงคมและระหวางพนท

ตวชวด ๒.๒ สดสวนนกเรยนทมผลสมฤทธทางการศกษาทกระดบชนผานเกณฑคะแนนรอยละ ๕๐ มจ านวนเพมขน และความแตกตางของคะแนนผลสมฤทธระหวางพนท และภมภาคลดลง

ตวชวด ๒.๓ สดสวนแรงงานนอกระบบทอยภายใตประกนสงคม (ผประกนตนตามมาตรา ๔๐) และทเขารวมกองทนการออมแหงชาตตอก าลงแรงงานเพมขน

ตวชวด ๒.๔ ความแตกตางของสดสวนบคลากรทางการแพทยตอประชากรระหวางพนทลดลง

ตวชวด ๒.๕ การเขาถงกระบวนการยตธรรมของกลมประชากรทมฐานะยากจนเพมขน

เปาหมายท ๓ เพมศกยภาพชมชนและเศรษฐกจฐานรากใหมความเขมแขง เพอใหชมชนพงพาตนเองและไดรบสวนแบงผลประโยชนทางเศรษฐกจมากข น

ตวชวด ๓.๑ สดสวนครวเรอนทเขาถงแหลงเงนทนเพมขน

ตวชวด ๓.๒ ดชนชมชนเขมแขงเพมขนในทกภาค

ตวชวด ๓.๓ มลคาสนคาชมชนเพมขน

๗๗

๓. แนวทางการพฒนา ๓.๑ เพมโอกาสใหกบกลมเปาหมายประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดตาสดใหสามารถเขาถง

บรการทมคณภาพของรฐ และมอาชพ ทงในดานการศกษาในระดบทสงขน การไดรบขยายการคมครอง ทางสงคม (Social Protection) และสวสดการ (Welfare) ท เหมาะสมอยางทวถงและเปนธรรม และ การพฒนาทกษะฝมอเพอประกอบอาชพและยกระดบรายได โดย

๓.๑.๑ ขยายโอกาสการเขาถงการศกษาทมคณภาพใหแกเดกและเยาวชนทดอยโอกาสทางการศกษาอยางตอเนองโดยไมถกจากดศกยภาพจากสภาพครอบครว พ นท และสภาพรางกาย การดแลนกเรยนยากจนทอาศยในพนทหางไกลทครอบคลมตงแตการสรางรายไดของครวเรอน การสนบสนนคาเดนทางไปยงสถานศกษา การปรบปรงระบบคดกรองและการใหเงนอดหนนปจจยพนฐานนกเรยนยากจนของ สพฐ. ใหมประสทธภาพมากขน และการใหทนการศกษาตอระดบสง เพอปองกนไมใหเดกนกเรยนออกจากโรงเรยนกลางคน

๓.๑.๒ จดบรการดานสขภาพใหกบประชากรกลมเปาหมายฯ ทอยในพ นทหางไกล โดยรฐจดใหมกลไกชวยเหลอและสนบสนนสวสดการชมชนทครอบคลมการใหความชวยเหลอดานคาใชจาย ทจ าเปนเพอใหประชากรกลมเปาหมายฯ เขาถงบรการจากสถานพยาบาลของรฐในพนท ได อาท คาใชจาย การเดนทางไปสถานพยาบาล รวมทงจดใหมบรการดานสขภาพเชงรกทงในดานการใหค าปรกษา การควบคมและปองกนกลมเสยงทจะเกดปญหาเรอรงตอสขภาพ และการสงเสรมดานสขอนามย

๓.๑.๓ สรางโอกาสในการมทดนทากนของตนเองและยกระดบรายได โดยรฐเขาไปสนบสนนการมทดนท ากนอยางยงยนในรปแบบทครบวงจร ตงแตการจดสรรทดนท ากนอยางมเงอนไขเพอปองกนการเปลยนมอผไดรบการจดสรรทดนใหแกกลมคนจนในภาคเกษตรทไรทดนท ากน การพฒนาทกษะความช านาญ การจดสรรเงนทนเพอประกอบอาชพอยางทวถง การขยายโอกาสในการเขาถงขาวสาร สารสนเทศ และองคความรในการประกอบอาชพและการสนบสนนดานการตลาด ตลอดจนสงเสรมทกษะการบรหารเงนเพอใหสามารถจดการรายได เงนทน และหนสนอยางมประสทธภาพ และสนบสนนการจดตงธนาคารทดน เพอเปนกลไกทท าใหเกดการกระจายการถอครองทดน ทจะชวยใหเกษตรกร กลมเกษตร ผยากจน ไดมทดนท ากนและมทอยอาศย

๓.๑.๔ กาหนดนโยบายการคลงเพอลดความเหลอมล าในสงคมและเอ อประโยชนตอ กลมคนทมรายไดนอยใหมประสทธภาพเพมข น โดยเพมการจดเกบภาษจากฐานทรพยสน และปรบปรงระบบการจดเกบภาษทมประสทธภาพเพอใหสามารถจดเกบภาษไดอยางทวถงและเปนธรรม ตลอดจนปรบโครงสรางการจดสรรงบประมาณรายจายภาครฐ โดยใหความส าคญกบการจดสรรงบประมาณเชงบรณาการและเชงพนททมการก าหนดเปาหมายเพอลดความยากจนและลดความเหลอมล าในสงคมควบคไปกบเปาหมายทางเศรษฐกจ

๓.๑.๕ เพมการจดสวสดการสงคมใหกบกลมเปาหมายประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดตาสดอยางเพยงพอและเหมาะสม อาท เพมเบยคนพการและเบยยงชพผสงอายทยากจนใหเพยงพอทจะด ารงชพได สนบสนนการจดหาทอยอาศยและระบบสาธารณปโภคใหกบประชากรกลมเปาหมายเพอแกปญหาชมชนแออดในเมอง สนบสนนชมชนใหมการจดบรการตามความจ าเปนส าหรบผสงอาย

ทงน จะตองมการเชอมโยงระบบฐานขอมลกบการจดบรการภาครฐ โดยเชอมโยงฐานขอมลของหนวยงานราชการทงหมดและรวมใชประโยชนจากระบบฐานขอมลดงกลาว ในการก าหนดเปาหมายคนจน คนเกอบจน และกลมประชากรรอยละ ๔๐ ทมรายไดต าสด เพอใหสามารถระบประชากรกลมเปาหมายไดอยางชดเจนเปนรปธรรม

๗๘

๓.๒ กระจายการใหบรการภาครฐท งดานการศกษา สาธารณสข และสวสดการทมคณภาพใหครอบคลมและทวถง ตลอดจนปรบปรงปจจยแวดลอมทางธรกจ รวมทงกฎหมาย กฎ ระเบยบใหเกด การแขงขนทเปนธรรม เพอใหประชากรทกกลมมโอกาสเขาถงบรการของรฐและทรพยากรอยางเท าเทยมกน สามารถพฒนาศกยภาพและยกระดบคณภาพชวตใหดขน โดย

๓.๒.๑ สงเสรมใหมการกระจายการบรการดานการศกษาทมคณภาพใหมความเทาเทยมกนมากขนระหวางพนท โดย (๑) สรางแรงจงใจใหบคลากรครมการกระจายตวอยางมประสทธภาพมากขนทงมาตรการทเปนตวเงนและไมใชตวเงน อาท สวสดการบานพกคร เสนทางความกาวหนาทางอาชพทชดเจน เพมโอกาสในการพฒนาคร (๒) สรางระบบความรบผดชอบ (Accountability) ของการจดการศกษา โดยน าผลสมฤทธทางการศกษามาประกอบการประเมนผลครและโรงเรยน (๓) ขยายการจดการศกษาทางไกลโดยใชโครงขายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอชวยเหลอโรงเรยนทอยหางไกลและขาดแคลนครผสอน

๓.๒.๒ บรหารจดการการใหบรการสาธารณสขทมคณภาพใหครอบคลมทกพนท ผานการพฒนาระบบสงตอผปวยตงแตระดบชมชนไปสระดบจงหวด ภาค และระดบประเทศใหมประสทธภาพมากขน ควบคไปกบบรหารจดการการใหบรการระบบควบคมโรคทมคณภาพ พรอมทงน าเทคโนโลย โดยเฉพาะเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชในการแกปญหาการขาดแคลนแพทยเฉพาะทางในพนทหางไกล

๓.๒.๓ เรงรณรงคและประชาสมพนธใหแรงงานนอกระบบตระหนกถงประโยชนของการสรางหลกประกนในวยเกษยณและประโยชนจากระบบประกนสงคม รวมถงการขยายความครอบคลมของสวสดการดานการจดหาทอยอาศยใหแกผมรายไดนอยเพอใหประชาชนสามารถเขาถงไดในทกพนท

๓.๒.๔ สงเสรมและจดหาโครงสรางพนฐานทเหมาะสมใหประชากรกลมตางๆ โดยเฉพาะกลมเดก-เยาวชน สตร ผพการ ผสงอาย และผดอยโอกาสทางสงคม เพอใหเขาถงบรการของรฐและโอกาสทางสงคมไดอยางเทาเทยม รวมถงการไดรบการพฒนาทกษะใหสามารถประกอบอาชพและมรายไดตามศกยภาพและความเหมาะสมของแตละบคคล พรอมทงสงเสรมบทบาทของกลมขางตนใหมสวนรวมในการบรหารและการตดสนใจทงในระดบชาตและระดบทองถนเพอสนบสนนการพฒนาประเทศ

๓.๒.๕ ปรบปรงปจจยแวดลอมทางธรกจ รวมทงกฎหมาย กฎ ระเบยบใหเกดการแขงขน ทเปนธรรม อาท การปรบปรงกฎหมายเกยวกบการผกขาดทางการคา การปรบปรงสทธประโยชนทางภาษของธรกจขนาดเลก-กลางใหเหมาะสมและไมดอยกวาของธรกจขนาดใหญ สงเสรมการด าเนนธรกจทรบผดชอบ ตอสงคม (Corporate Social Responsibility) และผลกดนการบงคบใชและปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการคมครองผบรโภคใหทนตอรปแบบสนคาและบรการทเปลยนไป

๓.๓ เสรมสรางศกยภาพชมชน การพฒนาเศรษฐกจชมชน และการสรางความเขมแขงการเงนฐานรากตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพอใหชมชนสามารถพงพาตนเองได มสทธในการจดการทน ทดนและทรพยากรภายในชมชม โดย

๓.๓.๑ สรางและพฒนาผน าการเปลยนแปลงในชมชนใหมขดความสามารถในการสรางแรงบนดาลใจใหเกดความเชอมน ศรทธา มจดยนทางความคด มธรรมาภบาลในการบรหารและพฒนาชมชน สงเสรมการรวมกลมและสรางจตส านกใหชมชนพงพาตนเอง

๓.๓.๒ สงเสรมให เกดชมชนแหงการเรยนรดวยกระบวนการวจย และการถายทอด องคความรในชมชนเพอน าไปสการแกไขปญหาในพนทและการตอยอดองคความรไปสเชงพาณชย รวมทงสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการสรางการจดการความรในชมชน

๗๙

๓.๓.๓ พฒนาเศรษฐกจชมชน โดยสงเสรมการประกอบอาชพของผประกอบการระดบชมชน การสนบสนนศนยฝกอาชพชมชน การสงเสรมการเชอมตอระหวางเครอขายอตสาหกรรม (Cluster) ในพนทกบเศรษฐกจชมชน การสรางความรวมมอกบภาคเอกชนและสถาบนการศกษาในการรวมกนพฒนาความรในเชงทฤษฎและสามารถน าไปประยกตใชในทางปฏบตเพอสรางศกยภาพใหกบชมชนในการประกอบธรกจการสนนสนนการประกอบธรกจแบบวสาหกจเพอสงคม รวมถงการสงเสรมการทองเทยวทองถนและ การทองเทยวเชงอนรกษในชมชนทมแหลงทองเทยว

๓.๓.๔ สนบสนนการใหความรในการบรหารจดการทางการเงนแกชมชนและครวเรอน การปรบองคกรการเงนของชมชนใหท าหนาทเปนสถาบนการเงนในระดบหมบานต าบลทท าหนาททงการใหกยมและการออม และจดตงโครงขายการเงนฐานรากโดยมธนาคารออมสนและธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณเปนแมขาย

๓.๓.๕ สนบสนนชมชนใหมสวนรวมในการจดสวสดการ บรการ และการจดการทรพยากรในชมชน ในลกษณะเปนหนสวนกบหนวยงานภาครฐ อปท. ในการดแลคณภาพชวตประชาชน โดยเปดรบสมาชกทกคนในทองถนโดยไมเลอกปฏบต ผลกดน พ.ร.บ. โฉนดชมชน เพอใหชมชนมการบรหารจดการและ ใชประโยชนจากทดนและทรพยากรในพนทรวมกน

๔. แผนรองรบ

ปจจบนหนวยงานทเกยวของไดมแผนงานรองรบซงครอบคลมระยะเวลาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ และแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดแก

๔.๑. ยทธศาสตรกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔

๔.๒. รางแผนพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๔

๔.๓. รางแผนพฒนาสตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๔. รางแผนพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ฉบบท ๕ พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๔

๔.๕. รางแผนยทธศาสตรการจดสวสดการสงคมไทย ฉบบท ๓ พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๔

๔.๖. ยทธศาสตรการพฒนาทอยอาศย ๑๐ ป พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๘

๕. แผนงานและโครงการสาคญ

๕.๑ แผนงานการชวยเหลอประชากรผมรายไดนอย

๕.๑.๑ สาระสาคญ มงเนนการสรางแรงจงใจใหกบคนทไมอยในระบบฐานขอมลรายได (กลาวคอ ระบบฐานขอมลภาษ) ใหเขามาอยในระบบ เพอใหสามารถระบเปาหมายผมรายไดนอยเพอใหการชวยเหลอไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบการด าเนนงานของคณะกรรมการขบเคลอนการบรณาการฐานขอมลกลางภาครฐ ซงมอบหมายใหกรมสรรพากร กระทรวงการคลงด าเนนการใหประชาชนทกคนยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา และแผนยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางระบบการช าระเงนแบบอเลกทรอนกสแหงชาต (National e-Payment Master Plan) โดยบคคลทมาเขาระบบขอมลรายไดดงกลาวและมรายไดไมถงเกณฑจะไดรบประโยชนจากรฐบาลในรปแบบตางๆ อาท เงนอดหนน สทธการเดนทางสาธารณะโดยไมเสยคาใชจาย คปองอาหาร ชวยใหกลมคนรายไดนอยสามารถมรายได

๘๐

เพยงพอตอการด ารงชพ วตถประสงคทส าคญของโครงการฯ คอการมฐานขอมลรายไดซงชวยใหสามารถระบเปาหมายผมรายไดนอยเพอใหการชวยเหลอไดอยางมประสทธภาพ ทงน รฐตองจดท าระบบดงกลาว ใหงาย และอ านวยความสะดวกกบประชากรในพนทหางไกล และประชากรทเขาไมถงเทคโนโลยสารสนเทศดวย

๕.๑.๒ หนวยงานดาเนนงาน กระทรวงการคลง

๕.๑.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒ แผนงานการสงเสรมการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาในพ นทหางไกลอยางครอบคลม

๕.๒.๑ โครงการ Free Wifi เพอการศกษาทวประเทศ

๑) สาระสาคญ ปจจบนความกาวหนาทางเทคโนโลยสามารถชวยสนบสนน การพฒนาการศกษาทงดานสอการเรยนการสอน การคนควาขอมล ฯลฯ อยางไรกตามในพนทหางไกลแมจะสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดแตจากการมคาใชจายท าใหประชาชนในพนทหางไกลไมสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดเตมท โดยเฉพาะในกลมเดกวยเรยน ซงการสงเสรมใหม Free Wifi ในสถานศกษาจะชวยใหนกเรยนนกศกษาสามารถตดตามขอมลขาวสารทเปนประโยชน การคนควา และเปนชองทางของการเรยน การสอนททนตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก

๒) หนวยงานดาเนนงาน กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม และกระทรวง ศกษาธการ

๓) กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๒ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๑)

๕.๒.๒ โครงการพฒนาระบบสารสนเทศเพอตดตามเดก

๑) สาระสาคญ ประเทศไทยจ าเปนตองมระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการเกบขอมลและตดตามเดกทกคนตงแตแรกเกดอยางเปนระบบ เชอมโยงกบฐานทะเบยนราษฎร และใหสถานศกษารวมถงหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาทกสงกดใชระบบสารสนเทศเดยวกนและบรณาการขอมลรวมกน เพอลดปญหาการตดตามเดกมาเรยนไมได เนองจากเปนพนททบซอน หรอพนทชองโหวระหวางสงกด พรอมทงมการแลกเปลยนขอมล โดยเฉพาะขอมลการยายถนฐานซงกนและกนอยางสม าเสมอเพอใหไดขอมล ทเปนปจจบน โดยในระยะแรกอาจเรมจากการตอยอดขยายผลใหระบบตดตามและประเมนผลอเลกทรอนกส (Electronic Monitoring and Evaluation System: e-MES) และฐานขอมล Data Management Center (DMC) ของ สพฐ. ครอบคลมนกเรยนจากสถานศกษาทกพนทและทกสงกด ในขณะเดยวกน ประเทศไทยก าลงด าเนนโครงการใหเงนอดหนน ๖๐๐ บาท/เดอน แกเดกแรกเกดอาย ๐-๓ ปทเกดในครอบครวยากจน จงนบเปนโอกาสอนดในการใชโครงการนเปนโครงการน ารองในการเกบขอมลเดกยากจน ซงเปนกลมเดกทมแนวโนมสงในการหลดออกนอกระบบการศกษา

๒) ห น วย งาน ด า เน น งาน ก ระท รว งด จ ท ล เ พ อ เศ รษ ฐก จ แล ะส งค ม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และกระทรวงศกษาธการ

๓) กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๓ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๒)

๕.๒.๓ โครงการขยายระบบแพทยทางไกล

๑) สาระสาคญ เพอชวยบรรเทาปญหาการขาดแคลนบคลากรทางการแพทย และลดจ านวนผปวยทตองเขามารกษาในโรงพยาบาลในเมองหลก/เมองใหญ การน าเทคโนโลยมาใชเพอชวย

๘๑

ใหค าแนะน าและการรกษา จะชวยใหเกดประสทธภาพทางการรกษาทงมแพทยทเชยวชาญเฉพาะในการ ใหค าปรกษา ขณะทผปวยไมจ าเปนตองเดนทางไกลและเสยคาใชจายมาก และหากผปวยมอาการรนแรงกสามารถสงตอและเตรยมการรกษาไดทน

๒) หนวยงานดาเนนงาน กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม กระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาลของรฐในสงกดอน

๓) กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓ โครงการบรหารจดการงบประมาณดานการศกษาแบบมงผลสมฤทธ

๕.๓.๑ สาระสาคญ การทหนวยงานตนสงกดเปดโอกาสและใหอสระแกสถานศกษาในการบรหารจดการงบประมาณมากขน มงเนนทการประเมนผลลพธเปนส าคญ ใชมาตรการทางการเงนเพอกระตนคณภาพการศกษา และน าผลการประเมนสถานศกษามาใชประกอบการจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนการปฏรประบบความรบผดชอบ นอกจากน ยงจ าเปนตองลดสดสวนการใหงบประมาณดานอปทาน อาท งบด าเนนการ งบบคลากร และงบลงทนซงขนกบการตดสนใจของภาครฐและไมสมพนธกบความตองการของผเรยน และเพมสดสวนงบประมาณดานอปสงค (Demand-Side Financing) คอ เงนอดหนนรายหว ซงขนอยกบจ านวนนกเรยนทเลอกเขาเรยน พรอมทงจดสรรเงนอดหนนในอตราทมากกวาใหแกโรงเรยน ในเขตพนทดอยโอกาสเพอสรางโอกาสในการเขาถงการศกษามากขน

๕.๓.๒ หนวยงานดาเนนงาน กระทรวงศกษาธการ

๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๔ แผนงานสนบสนนการพฒนาเศรษฐกจชมชนฐานรากและชมชนเขมแขง

๕.๔.๑ สาระสาคญ มงพฒนาเศรษฐกจชมชนผานเครอขายวสาหกจเพอสงคม/วสาหกจชมชน โดยการสรางความรวมมอระหวางภาคเอกชนและวสาหกจเพอสงคม (วสาหกจชมชน) และความรวมมอระหวางวสาหกจเพอสงคม (วสาหกจชมชน) ในแตละพนท เพอการสรางองคความร รปแบบการจดการ เพอสรางความเขมแขงและความยงยนของวสาหกจในระยะยาวรวมทงเผยแพรความรดานการสงเสรมเศรษฐกจชมชนฐานราก พรอมทงประสานงานกบจงหวดและทองถนเพอขยายผลจากชมชนตนแบบใหมการน าไปใชในชมชนอนๆ อยางกวางขวางเพอสนบสนนนโยบายของรฐภายใตยทธศาสตรดานการแกไขปญหาความยากจน ลดความเหลอมล า และสรางการเตบโตจากภายใน

๕.๔.๒ หนวยงานดาเนนงาน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงพาณชย องคกรปกครองสวนทองถน ภาคเอกชน และวสาหกจชมชน

๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาดาเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

สวนท ๔ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรท ๑ การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย

การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรไทยทจะเขาสสงคมสงวยอยางสมบรณเมอสนสดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยทสดสวนผสงอายจะเพมขนเปนรอยละ ๑๙.๘ ของจ านวนประชากรทงหมด ในขณะทจ านวนประชากรวยแรงงานไดเรมลดลงมาตงแตป ๒๕๕๘ เปนตนมา สงผลใหเกดการขาดแคลนแรงงานในภาวะ ทผลตภาพแรงงานไทยกยงต า เนองจากปญหาคณภาพแรงงาน ความลาชาในการพฒนาเทคโนโลย และปญหาการบรหารจดการจงเปนขอจ ากดในการเพมขดความสามารถในการแขงขนและศกยภาพการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ รวมทงการสรางรายไดและการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนดวย ทงน เมอพจารณาคณภาพคนพบวายงมปญหาในแตละชวงวยและสงผลกระทบตอเนองถงกนตลอดชวงชวต ตงแตพฒนาการ ไมสมวยในเดกปฐมวย ผลลพธทางการศกษาของเดกวยเรยนคอนขางต า การพฒนาความรและทกษะของแรงงานไมตรงกบตลาดงาน ขณะทผสงอายมปญหาสขภาพและมแนวโนมอยคนเดยวสงขน ครอบครว มรปแบบทหลากหลายและเปราะบางสงสงผลตอการบมเพาะใหเดกเตบโตอยางมคณภาพ ประกอบกบ การเลอนไหลของวฒนธรรมตางชาตทเขามาในประเทศไทยผานสงคมยคดจทล ในขณะทคนไทยจ านวน ไมนอยยงไมสามารถคดกรองและเลอกรบวฒนธรรมไดอยางเหมาะสม สงผลตอวกฤตคานยม ทศนคต และพฤตกรรมในการด าเนนชวต การพฒนาในระยะตอไปจงตองใหความส าคญกบการวางรากฐานการพฒนาคนใหมความสมบรณ เรมตงแตกลมเดกปฐมวยทตองพฒนาใหมสขภาพกายและใจทด มทกษะทางสมอง ทกษะการเรยนร และทกษะชวต เพอใหเตบโตอยางมคณภาพ ควบคกบการพฒนาคนไทยในทกชวงวยใหเปนคนด มสขภาวะทด มคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวนย มจตส านกทดตอสงคมสวนรวม มทกษะความร และความสามารถปรบตวเทาทนกบการเปลยนแปลงรอบตวทรวดเรว บนพนฐานของการมสถาบนทางสงคม ทเขมแขงทงสถาบนครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนศาสนา สถาบนชมชน และภาคเอกชนทรวมกนพฒนาทนมนษยใหมคณภาพสง อกทงยงเปนทนทางสงคมส าคญในการขบเคลอนการพฒนาประเทศ

๑. วตถประสงค ๑.๑ เพอปรบเปลยนใหคนในสงคมไทยมคานยมตามบรรทดฐานทดทางสงคม ๑.๒ เพอเตรยมคนในสงคมไทยใหมทกษะในการด ารงชวตส าหรบโลกศตวรรษท ๒๑ ๑.๓ เพอสงเสรมใหคนไทยมสขภาวะทดตลอดชวงชวต ๑.๔ เพอเสรมสรางสถาบนทางสงคมใหมความเขมแขงเออตอการพฒนาคนและประเทศ

๒. เปาหมายและตวชวด ๒.๑ เปาหมายการพฒนา

๒.๑.๑ คนไทยสวนใหญมทศนคตและพฤตกรรมตามบรรทดฐานทดของสงคมเพมขน

๒.๑.๒ คนในสงคมไทยทกชวงวยมทกษะ ความร และความสามารถเพมขน ๒.๑.๓ คนไทยไดรบการศกษาทมคณภาพสงตามมาตรฐานสากล และสามารถเรยนรดวย

ตนเองอยางตอเนอง ๒.๑.๔ คนไทยมสขภาวะทดขน ๒.๑.๕ สถาบนทางสงคมมความเขมแขงและมสวนรวมในการพฒนาประเทศเพมขน

โดยเฉพาะสถาบนครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนทางศาสนา ชมชน สอมวลชน และภาคเอกชน

๖๖

๒.๒ ตวชวด

เปาหมายท ๑ คนไทยสวนใหญมทศนคตและพฤตกรรมตามบรรทดฐานทดของสงคม

ตวชวด ๑.๑ ประชากรอาย ๑๓ ปขนไปมกจกรรมการปฏบตตนทสะทอนการมคณธรรมจรยธรรมเพมขน

ตวชวด ๑.๒ คดอาญามสดสวนลดลง

เปาหมายท ๒ คนในสงคมไทยทกชวงวยมทกษะ ความร และความสามารถเพมขน

๒.๑ เดกปฐมวยมพฒนาการเตมตามศกยภาพ

ตวชวด ๑ เดกมพฒนาการสมวยไมนอยกวารอยละ ๘๕

๒.๒ เดกวยเรยนและวยรนมสตปญญาและความฉลาดทางอารมณเพมขน

ตวชวด ๒ คะแนน IQ เฉลยไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน

ตวชวด ๓ เดกรอยละ ๗๐ มคะแนน EQ ไมต ากวาเกณฑมาตรฐาน

๒.๓ วยแรงงานมความรและทกษะเปนไปตามความตองการของตลาดงานและมทกษะทางการเงนเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ

ตวชวด ๔ ผเรยนในระบบทวภาคเพมขนเฉลยรอยละ ๓๐ ตอป

ตวชวด ๕ ผทไดรบการรบรองคณวฒวชาชพและผผานการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงานแหงชาตเพมขน

ตวชวด ๖ การออมสวนบคคลตอรายไดพงจบจายใชสอยเพมขน

๒.๔ ผสงอายวยตนมงานท าและรายไดทเหมาะสมกบศกยภาพของผสงอาย

ตวชวด ๗ การมงานท าของผสงอาย (อาย ๖๐ – ๖๙ ป) เพมขน

เปาหมายท ๓ คนไทยมการศกษาทมคณภาพตามมาตรฐานสากลและมความสามารถเรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง

ตวชวด ๓.๑ ผลคะแนนสอบ PISA ในแตละวชาไมต ากวา ๕๐๐

ตวชวด ๓.๒ การใชอนเทอรเนตเพอการอานหาความรเพมขน

ตวชวด ๓.๓ การอานของคนไทยเพมขนเปนรอยละ ๘๕

ตวชวด ๓.๔ แรงงานทขอเทยบโอนประสบการณและความรเพอขอรบวฒ ปวช. และ ปวส. เพมขนเฉลยรอยละ ๒๐ ตอป

เปาหมายท ๔ คนไทยมสขภาวะทดขน

ตวชวด ๔.๑ ประชากรอาย ๑๕ – ๗๙ ปมภาวะน าหนกเกนลดลง

ตวชวด ๔.๒ การตายจากอบตเหตทางถนนต ากวา ๑๘ คน ตอประชากรแสนคน

ตวชวด ๔.๓ ประชาชนเลนกฬาและเขารวมกจกรรมนนทนาการเพมขน

๖๗

ตวชวด ๔.๔ อตราการฆาตวตายส าเรจตอประชากรแสนคนลดลง

ตวชวด ๔.๕ การคลอดในผหญงกลมอาย ๑๕ – ๑๙ ป ลดลง

ตวชวด ๔.๖ รายจายสขภาพทงหมดไมเกนรอยละ ๕ ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ

ตวชวด ๔.๗ ผสงอายทอาศยในบานทมสภาพแวดลอมทเหมาะสมเปนรอยละ ๒๐

เปาหมายท ๕ สถาบนทางสงคมมความเขมแขงและมสวนรวมในการพฒนาประเทศเพมขนโดยเฉพาะสถาบนครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนทางศาสนา ชมชน สอมวลชน และภาคเอกชน

ตวชวด ๕.๑ ดชนครอบครวอบอนอยในระดบดขน

ตวชวด ๕.๒ ประชากรอาย ๑๓ ปขนไปมการปฏบตตามหลกค าสอนทางศาสนาเพมขน

ตวชวด ๕.๓ ธรกจทเปนวสาหกจเพอสงคมเพมขน

๓. แนวทางการพฒนา

๓.๑ ปรบเปลยนคานยมคนไทยใหมคณธรรม จรยธรรม มวนย จตสาธารณะ และพฤตกรรม ทพงประสงค

๓.๑.๑ สงเสรมการเลยงดในครอบครวทเนนการฝกเดกใหรจกการพงพาตวเอง มความซอสตย มวนย มศลธรรม คณธรรม จรยธรรม มความรบผดชอบ ในรปแบบของกจกรรมทเปนกจวตรประจ าวน และใหพอแมหรอผปกครองเปนแบบอยางทดใหเดกสามารถเรยนรและยดถอเปนตนแบบในการด าเนนชวต

๓.๑.๒ สงเสรมใหมกจกรรมการเรยนการสอนทงในและนอกหองเรยนทสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม ความมวนย จตสาธารณะ รวมทงเรงสรางสภาพแวดลอมภายในและโดยรอบสถานศกษาใหปลอดจากอบายมขอยางจรงจง

๓.๑.๓ ปรบวธการเผยแผหลกศาสนาใหมงชแนะแนวทางการด ารงชวตตามหลกธรรมค าสอน ทเขาใจงาย สามารถน าไปปฏบตไดจรง น าไปสการปลกฝงคานยมทดงาม

๓.๑.๔ เสรมสรางความเขมแขงของชมชนในการมสวนรวมจดกจกรรมสาธารณประโยชน จดระเบยบทางสงคม และก าหนดบทลงโทษแกผละเวนการปฏบตตามบรรทดฐานในสงคม

๓.๑.๕ จดสรรเวลาและพนทออกอากาศใหแกสอสรางสรรคทสงเสรมการปลกฝงคณธรรม จรยธรรมและคานยมอนดโดยเฉพาะในชวงเวลาทมผชมมากทสด และสงเสรมการใชเครอขายสงคมออนไลน สรางความรความเขาใจในบทบาท สทธ และหนาทการเปนพลเมองทด

๓.๑.๖ ผลกดนใหมการน าวฒนธรรมการท างานท พงประสงคไปใชปฏบตจนให เปนคณลกษณะทส าคญของคนในสงคมไทย อาท การตรงตอเวลา ความรบผดชอบ ความมระเบยบวนย การท างานเปนทม การเคารพในความคดเหนทแตกตาง การท างานอยางกระตอรอรน

๖๘

๓.๒ พฒนาศกยภาพคนใหมทกษะความร และความสามารถในการด ารงชวตอยางมคณคา

๓.๒.๑ สงเสรมใหเดกปฐมวยมการพฒนาทกษะทางสมองและทกษะทางสงคมทเหมาะสม

๑) ใหความรแกพอแมหรอผดแลเดกในเรองการมโภชนาการทเหมาะสม วธการเลยงดเดกทจะกระตนพฒนาการเดกในชวง ๐ – ๓ ปแรก รวมทงสนบสนนใหแมเลยงลกดวยนมแมอยางนอย ๖ เดอน

๒) ก าหนดมาตรการสรางความสมดลระหวางชวตและการท างานใหพอแมสามารถเลยงดบตรไดดวยตนเองทงการจงใจใหสถานประกอบการจดใหมการจางงานทยดหยน รณรงคใหผ ชายตระหนกและมสวนรวมในการท าหนาทในบานและดแลบตรมากขน

๓) พฒนาหลกสตรการสอนทองผลงานวจยทางวชาการและปรบปรงสถานพฒนาเดกปฐมวยใหมคณภาพตามมาตรฐานทเนนการพฒนาทกษะส าคญดานตางๆ อาท ทกษะทางสมอง ทกษะดานความคดความจ า ทกษะการควบคมอารมณ ทกษะการวางแผนและการจดระบบ ทกษะการรจกประเมนตนเอง ควบคกบการยกระดบบคลากรในสถานพฒนาเดกปฐมวยใหมความพรอมทงทกษะ ความร จรยธรรม และความเปนมออาชพ

๔) สนบสนนการผลตสอสรางสรรคทมรปแบบหลากหลายทใหความรในการเลยงดและพฒนาเดกปฐมวย อาท ครอบครวศกษา อนามยแมและเดก วธการพฒนาทกษะทางสมองและทกษะทางสงคม

๕) ผลกดนใหมกฎหมายการพฒนาเดกปฐมวยใหครอบคลมทงการพฒนาทกษะการเรยนรเนนการเตรยมความพรอมเขาสระบบการศกษา การพฒนาสขภาพอนามยใหมพฒนาการทสมวย และการเตรยมทกษะการอยในสงคมใหมพฒนาการอยางรอบดาน

๓.๒.๒ พฒนาเดกวยเรยนและวยรนใหมทกษะการคดวเคราะหอยางเปนระบบ มความคดสรางสรรค มทกษะการท างานและการใชชวตทพรอมเขาสตลาดงาน

๑) ปรบกระบวนการเรยนรท สงเสรมให เดกมการเรยนรจากการปฏบตจรง สอดคลองกบพฒนาการของสมองแตละชวงวย เนนพฒนาทกษะพนฐานดานวทยาศาสตร เทคโนโลย ดานวศวกรรมศาสตร ดานคณตศาสตร ดานศลปะ และดานภาษาตางประเทศ

๒) สนบสนนใหเดกเขารวมกจกรรมทงในและนอกหองเรยนทเออตอการพฒนาทกษะชวตและทกษะการเรยนรอยางตอเนอง อาท การอาน การบ าเพญประโยชนทางสงคม การดแลสขภาพ การท างานรวมกนเปนกลม การวางแผนชวต

๓) สรางแรงจงใจใหเดกเขาสการศกษาในระบบทวภาคและสหกจศกษาทมงการฝกทกษะอาชพใหพรอมเขาสตลาดงาน

๓.๒.๓ สงเสรมแรงงานใหมความรและทกษะในการประกอบอาชพท เปนไปตามความตองการของตลาดงาน

๑) พฒนาศนยฝกอบรมสมรรถนะแรงงานทไดมาตรฐานตามระบบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงาน จดท ามาตรฐานอาชพในอตสาหกรรมเปาหมายทมศกยภาพ และใหมการประเมนระดบทกษะของแรงงานบนฐานสมรรถนะ

๖๙

๒) เรงพฒนาระบบขอมลความตองการและการผลตก าลงคนทมการบรณาการระหวางหนวยงานทเกยวของ และสามารถน าไปใชคาดประมาณความตองการก าลงคนทสอดคลองกบทศทางตลาดงานในอนาคต

๓) จดตงศนยบรการขอมลและใหค าปรกษาในการเปนผประกอบการรายใหมและอาชพอสระทงการจดหาแหลงเงนทนและการตลาดทเหมาะสม และใหสถาบนการศกษาจดท าหลกสตรระยะสนพฒนาทกษะพนฐานและทกษะทจ าเปนส าหรบแรงงานกลมน

๔) สงเสรมใหสถาบนการเงนรวมกบสถานประกอบการก าหนดมาตรการการออม ทจงใจแกแรงงานและกระตนใหเกดพฤตกรรมการออมอยางตอเนองเพอความมนคงทางการเงนหลงเกษยณ

๓.๒.๔ พฒนาศกยภาพของกลมผสงอายวยตนใหสามารถเขาสตลาดงานเพมขน

๑) จดท าหลกสตรพฒนาทกษะในการประกอบอาชพทเหมาะสมกบวย สมรรถนะทางกาย ลกษณะงาน และสงเสรมทกษะการเรยนรในการท างานรวมกนระหวางรน

๒) สนบสนนมาตรการจงใจทางการเงนและการคลงใหผประกอบการมการจางงาน ทเหมาะสมส าหรบผสงอาย

๓) สนบสนนชองทางการตลาด แหลงทน และบรการขอมลเกยวกบโอกาสใน การประกอบอาชพส าหรบผสงอายในชมชน

๓.๓ ยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนรตลอดชวต

๓.๓.๑ ปรบระบบบรหารจดการสถานศกษาขนาดเลกทมขนาดและจ านวนผเรยนต ากวาเกณฑมาตรฐานใหมการจดทรพยากรรวมกนใหมขนาดและจ านวนทเหมาะสมตามความจ าเปนของพนท และโครงสรางประชากรทมสดสวนวยเดกลดลงอยางตอเนอง

๓.๓.๒ ปรบหลกสตรการผลตครทเนนสมรรถนะ มจตวญญาณความเปนคร เปนผแนะน า และสามารถกระตนการเรยนรของผเรยน สรางมาตรการจงใจใหผมศกยภาพสงเขามาเปนคร ปรบระบบประเมนวทยฐานะทางวชาชพใหเชอมโยงกบพฒนาการและผลสมฤทธของผเรยน และสรางเครอขายแลกเปลยนเรยนรในการจดการเรยนการสอนทเปนการพฒนาสมรรถนะของครอยางตอเนอง

๓.๓.๓ พฒนาระบบประเมนคณภาพมาตรฐานทสามารถวดและประเมนผลคณภาพผเรยนทงดานทกษะ ความร ความสามารถ และสมรรถนะตามมาตรฐานการเรยนรแตละระดบการศกษา

๓.๓.๔ สงเสรมมาตรการสรางแรงจงใจใหสถานประกอบการขนาดกลางทมศกยภาพ เขารวมระบบทวภาคหรอสหกจศกษา สรางความรความเขาใจใหกบผประกอบการ ครฝกหรอครพเลยง ให รวมวางแผนการจดการเรยนการสอน การฝกปฏบต และการตดตามประเมนผลผเรยน

๓.๓.๕ ขยายความรวมมอระหวางสถาบนอาชวศกษา สถาบนอดมศกษา ภาคเอกชน และผเชยวชาญทงในและตางประเทศ พฒนาสาขาวชาทมความเชยวชาญเฉพาะดานสความเปนเลศ การพฒนางานวจยไปสนวตกรรม รวมทงขยายการจดท าและการใชหลกสตรฐานสมรรถนะใหมากขน

๗๐

๓.๓.๖ จดท าสอการเรยนรทเปนสออเลกทรอนกสและสามารถใชงานผานระบบอปกรณสอสารเคลอนทใหคนทกกลมสามารถเขาถงไดงาย สะดวก ทวถง ไมจ ากดเวลาและสถานท และใชมาตรการทางภาษจงใจใหภาคเอกชนผลตหนงสอ สอการอานและการเรยนรทมคณภาพและราคาถก

๓.๓.๗ ปรบปรงแหลงเรยนรในชมชนใหเปนแหลงเรยนรเชงสรางสรรคและมชวต อาท พพธภณฑ หองสมด โบราณสถาน อทยานประวตศาสตร โรงเรยนผสงอาย รวมทงสงเสรมใหมระบบการจดการความรทเปนภมปญญาทองถน

๓.๔ ลดปจจยเสยงดานสขภาพและใหทกภาคสวนค านงถงผลกระทบตอสขภาพ

๓.๔.๑ พฒนาใหคนมความรในการดแลสขภาพ มจตส านกสขภาพทด และมการคดกรองพฤตกรรมสขภาพดวยตนเองผานชองทางการเรยนรทหลากหลาย จดบรการใหค าปรกษาดานสขภาพจต ทเขาถงไดงาย และก ากบควบคมการเผยแพรชดขอมลสขภาพทถกตองตามหลกวชาการ

๓.๔.๒ สงเสรมใหคนมกจกรรมทางสขภาพทเหมาะสมกบวยทงรปแบบการออกก าลงกายโภชนาการทเหมาะสม และสนบสนนใหชมชนมการบรหารจดการพนทสาธารณะ สงอ านวยความสะดวก เพอการออกก าลงกายและการเลนกฬา

๓.๔.๓ ปรบปรงมาตรการดานกฎหมายและดานภาษทสงเสรมผประกอบการใหมนวตกรรมการผลตอาหารและเครองดมทเปนประโยชนตอสขภาพและเปนทางเลอกแกผบรโภคการตดฉลากโภชนาการบนบรรจภณฑอาหารทเขาใจงาย รวมทงควบคมการโฆษณาประชาสมพนธผลตภณฑทมผลเสยตอสขภาพ

๓.๔.๔ ผลกดนใหมกลไกการประเมนผลกระทบสขภาพในการจดท านโยบายสาธารณะตามแนวคดทกนโยบายหวงใยสขภาพทเชอมโยงตงแตนโยบายระดบชาต พนท และชมชนทจะน าไปสการสรางสภาพแวดลอมใหเออตอการมสขภาพด

๓.๔.๕ สงเสรมวฒนธรรมความปลอดภยทางถนนผานการสอสารสาธารณะทเหมาะสมตามกลมเปาหมายใหมการปรบพฤตกรรมทจะลดการเกดอบตเหตทงตอตนเองและผอน รวมทงมการบรหารจดการความเสยงดานความปลอดภยทางถนนอยางเปนระบบ

๓.๕ เพมประสทธภาพการบรหารจดการระบบสขภาพภาครฐและปรบระบบการเงนการคลงดานสขภาพ

๓.๕.๑ ปรบระบบบรหารจดการทรพยากรรวมกนระหวางสถานพยาบาลทกสงกดในเขตพนทสขภาพในการพฒนาคณภาพระบบบรการทงดานบคลากร ครภณฑทางการแพทย และโครงสรางพนฐานทเชอมโยงบรการตงแตระดบปฐมภม ทตยภม และตตยภมเขาดวยกนอยางไมมอปสรรค พรอมพฒนาระบบสงตอและระบบการแพทยฉกเฉนทรวดเรวและมประสทธภาพ

๓.๕.๒ จดท าแนวทางการรบภาระคาใชจายรวมกนทงภาครฐและผใชบรการตามเศรษฐานะทค านงถงความเปนธรรมและการเขาถงบรการสขภาพทจ าเปนของกลมผมรายไดนอย โดยพจารณาถงความเปนไปไดทางการคลงของประเทศ

๓.๕.๓ พฒนาระบบประกนสขภาพของแรงงานตางชาตและนกทองเทยวใหสามารถใชบรการสขภาพทมคณภาพและมการควบคมการใชบรการอยางเหมาะสม โดยไมกระทบตอความมนคงของประเทศทงในดานการคลงและสาธารณสข

๗๑

๓.๕.๔ บรณาการระบบขอมลสารสนเทศของแตละระบบหลกประกนสขภาพใหเกด ความเปนเอกภาพทงเรองสทธประโยชน การใชบรการ งบประมาณการเบกจาย และการตดตามประเมนผล

๓.๖ พฒนาระบบการดแลและสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมกบสงคมสงวย

๓.๖.๑ ผลกดนใหมกฎหมายการดแลระยะยาวส าหรบผสงอายครอบคลมการจดบรการ ทงภาครฐ เอกชน ภาคประชาสงคม และระบบการเงนการคลง

๓.๖.๒ พฒนาใหมระบบการดแลระยะกลางทจะรองรบผทจ าเปนตองพกฟนกอนกลบบาน ใหเชอมโยงกบระบบการดแลระยะยาว และสงเสรมธรกจบรการดแลระยะยาวทไดมาตรฐานส าหรบผสงอายทอยในภาวะพงพงในเขตเมอง รวมทงศกษารปแบบการคลงทเปนระบบประกนการดแลระยะยาว

๓.๖.๓ วจยและพฒนานวตกรรมสงอ านวยความสะดวกในการใชชวตประจ าวนทเหมาะสมกบผสงอาย และพฒนาเทคโนโลยทางการแพทยในการสงเสรมและฟนฟสขภาพในกลมผสงอาย เทคโนโลยเพอปองกนการบาดเจบและตดตามการบ าบดรกษา

๓.๖.๔ สงเสรมการพฒนาเมองทเปนมตรกบผสงอายทงระบบขนสงสาธารณะ อาคารสถานท พนทสาธารณะ และทอยอาศยใหเออตอการใชชวตของผสงอายและทกกลมในสงคม

๓.๗ ผลกดนใหสถาบนทางสงคมมสวนรวมพฒนาประเทศอยางเขมแขง

๓.๗.๑ สรางสภาพแวดลอมทางสงคมทเออตอการสรางความเขมแขงของครอบครวท ง การใชส อเพอเสรมสรางคณคาตอครอบครว พฒนานวตกรรมเพอชวยสอสารระหวางสมาชกในครอบครว สรางพนทใหครอบครวไดใชเวลารวมกน สรางเครอขายความสมพนธระหวางบานและโรงเรยนผานกจกรรมเชอมความสมพนธระหวางเดก คร ผปกครอง

๓.๗.๒ ก าหนดมาตรการดแลครอบครวเปราะบางใหสามารถดแลสมาชกไดอยางเขมแขง ท งเรองการประกอบอาชพ การเขาถงบรการภาครฐ และการพฒนาระบบตดตามเพอใหความชวยเหลอ ตลอดจนการใหผสงอายหรอผมประสบการณสาขาวชาชพตางๆ ในชมชนรวมเปนผดแลสมาชกในครอบครวเปราะบาง

๓.๗.๓ สงเสรมสถาบนการศกษาใหเปนแหลงบรการความรทางวชาการททกคนสามารถเขาถงได มการเผยแพรงานวจยสสาธารณะ รวมทงสนบสนนใหมการท าวจยรวมกบชมชนในการแกปญหาและตอบโจทยการพฒนาในพนท

๓.๗.๔ สงเสรมผเผยแผศาสนาใหประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดตามค าสอนของแตละศาสนา และเรงฟนศรทธาใหสถาบนศาสนาเปนศนยรวมจตใจและทยดเหนยวของคนในสงคม

๓.๗.๕ สงเสรมใหผผลตสอน าเสนอขอมลขาวสารท เปนขอเทจจรงและอยบนหลกจรรยาบรรณสอมวลชน รวมทงสรางกระแสเชงบวกในการสรางสรรคและลดความขดแยงในสงคม

๓.๗.๖ สรางมาตรการจงใจใหภาคเอกชนมสวนรวมในการลงทนพฒนาดานสงคมในรปแบบใหมๆ ทเปนนวตกรรมสงคม อาท การพฒนาผลตภณฑเพอชมชน การออกพนธบตรเพอการพฒนาสงคม ตลาดหลกทรพยเพอสงคม วสาหกจเพอสงคม สอเทคโนโลยเพอการเรยนร

๗๒

๔. แผนรองรบ ๔.๑ รางแผนยทธศาสตรชาตดานเดกปฐมวย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๒ รางนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาการอนามยการเจรญพนธแหงชาต ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๙)

๔.๓ ยทธศาสตรการผลตและพฒนาก าลงคนของประเทศในชวงการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๒ – ๒๕๖๑)

๔.๔ รางแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๔)

๔.๕ รางแผนแมบทสงเสรมวฒนธรรมการอานสสงคมแหงการเรยนรของไทย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๖ รางแผนแมบทดานแรงงาน (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๔.๗ แผนผสงอายแหงชาต ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๕ – ๒๕๖๔)

๔.๘ รางแผนแมบทสงเสรมคณธรรมแหงชาต ฉบบท ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔)

๔.๙ แผนยทธศาสตรสขภาพดวถชวตไทย (พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๖๓)

๔.๑๐ รางแผนปฏบตการบรณาการยทธศาสตรการปองกนและควบคมโรคไมตดตอในประเทศไทยทตอบสนองตอ ๙ เปาหมาย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๘)

๔.๑๑ รางนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว (พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๔)

๔.๑๒ รางยทธศาสตรการพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕. แผนงานโครงการส าคญ

๕.๑ แผนงานการลงทนพฒนาเพมศกยภาพเดกปฐมวย

๕.๑.๑ สาระส าคญ มงเนนการสรางเดกปฐมวยใหเปนพลเมองรนใหมทมพฒนาการทสมวยทงทกษะทางสมองและทกษะทางสงคม โดยสรางเครอขายความรวมมอระหวางหนวยงานทเกย วของด าเนนการในเรอง ๑) ก าหนดนโยบาย/มาตรการทเออใหครอบครวสามารถดแลเดกไดอยางเตมศกยภาพโดยมมาตรการจงใจทเออใหภาครฐและภาคเอกชนจดรปแบบการท างานทยดหยนตอการเลยงดบตร มการ จดมมนมแมและอปกรณจดเกบท ถกสขลกษณะ ๒) ยกระดบคณภาพบคลากรและสถานพฒนาเดกปฐมวย โดยก าหนดใหมบคลากรครและพเลยงทส าเรจการศกษาสาขาดานปฐมวยหรอดานอนทเกยวของกบการพฒนาการเดกในทกสถานพฒนาเดกปฐมวย ก าหนดหลกสตรการดแลเดกปฐมวยทสงเสรมพฒนาการเดกเชอมโยงกบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรม จดท ากลไกการประกนคณภาพทเปนมาตรฐานเดยวกนของประเทศในการประเมนสถานพฒนาเดกปฐมวย ๓) การจดสภาพแวดลอมภายในชมชน โดยมการก าหนดพนทกจกรรมสรางสรรคทงในดานวทยาศาสตร ศลปะ วฒนธรรม ดนตร กฬา แหลงเรยนรทางวฒนธรรม พนทสเขยวหรอสนามเดกเลนภายในชมชนทปลอดภยและเออตอการจดประสบการณการเรยนร รวมถงจดระบบสาธารณปโภคในชมชนทจะอ านวยความสะดวกใหครอบครวและเดกสามารถออกมาท ากจกรรมรวมกนกบชมชน ๔) ออกกฎหมายเกยวกบการลงทนพฒนาเดกปฐมวย โดยศกษาและผลกดนพระราชบญญตทรองรบการบรณาการการท างานเกยวกบการพฒนาเดกปฐมวย

๗๓

๕.๑.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงสาธารณสข กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงศกษาธการ องคกรปกครองสวนทองถน

๕.๑.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๒ แผนงานการสรางความอยดมสขและความเขมแขงของสถาบนครอบครว

๕.๒.๑ สาระส าคญ เนนบรณาการการขบเคลอนการท างานในระดบพนท ผานกระบวนการท างานระหวางศนยพฒนาครอบครวชมชนรวมกบหนวยงานตางๆ ในพนท เชน ส านกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน สถาบนการศกษา สถานบรการสาธารณสข เปนตน โดยมการด าเนนการทส าคญ ไดแก ๑) การพฒนาระบบฐานขอมลครอบครวในพนทส าหรบน ามาใชวเคราะหลกษณะครอบครว สภาพปญหา และการวางแผนในการแกไขปญหาครอบครวทเหมาะสมกบบรบทของครอบครวแตละรปแบบ ๒) การจดกจกรรมและเปดพนทสาธารณะในชมชนใหครอบครวมสวนรวมในการท ากจกรรมรวมกนและเสรมสรางความสมพนธทดในครอบครว เปดเวทใหเดกแสดงความสามารถทงในศลปะและวฒนธรรมเพอสรางจตส านกและภมใจในความเปนไทย ๓) การสอดแทรกการเรยนรดานครอบครวศกษา แกเดกในวยเรยน โดยสงเสรมใหครอบครวเขามามสวนรวมกบสถาบนการศกษาในการออกแบบหลกสตร การเรยนร จดกจกรรมเพอสนบสนนการเรยนร และวางแผนในการจดการและแกไขปญหาใหกบเดก

๕.๒.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงศกษาธการ กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย องคกรปกครองสวนทองถน เครอขายศนยพฒนาครอบครวชมชน

๕.๒.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๓ แผนงานการลดพฤตกรรมเสยงทางสขภาพอยางเปนองครวม

๕.๓.๑ สาระส าคญ บรณาการด าเนนงานระหวางภาคสวนทเกยวของเพอกอใหเกด การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของคนไทยใหเหมาะสมกบการมสขภาวะทด โดยมแนวทางการด าเนนงาน ประกอบดวย ๑) สรางทศนคตทดตอการดแลสขภาพและการสงเสรมการเรยนรวธการบรโภคอยางถกหลกโภชนาการ โดยก าหนดใหความรอบรในการดแลสขภาพเปนสวนหนงของหลกสตรในการจดการเรยนการสอน และสนบสนนการสอสารสาธารณะใหประชาชนมความรเกยวกบผลตภณฑทสงผลด/ผลเสยตอสขภาพ และการตรวจคดกรองพฤตกรรมเสยงทางสขภาพดวยตนเอง ผานชองทางทเขาถงงายและกระตนความสนใจ ๒) สงเสรมการจดสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาวะทด โดยการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบบรการสาธารณะใหเออตอการเปนเมองสขภาพดและสนบสนนใหบรษท/องคกรทกภาคสวนจดพนทและกจกรรมสงเสรมการออกก าลงกาย ๓) สงเสรมการผลตและบรโภคอาหาร เครองดม และผลตภณฑทสงผลดตอสขภาพ โดยสงเสรมมาตรการใหแรงจงใจทางภาษแกผผลตอาหาร ผจ าหนาย และรานอาหาร จดบรการอาหารสขภาพผกและผลไมปลอดสารพษเพอเปนทางเลอกใหแกผบรโภคและการใหเงนอดหนนแกเกษตรกร ทปลกพชผกผลไมเกษตรอนทรย

๕.๓.๒ หนวยงานด าเนนงานหลก กระทรวงสาธารณสข กระทรวงพาณชย กระทรวง ศกษาธการ กระทรวงการทองเทยวและกฬา องคกรปกครองสวนทองถน และสถานประกอบการภาคเอกชน

๕.๓.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๗๔

๕.๔ แผนงานการยกระดบศนยฝกอบรมแรงงานเพอสนบสนนการเรยนรตลอดชวต

๕.๔.๑ สาระส าคญ ยกระดบศนยฝกอบรมเพอสรางสมรรถนะแรงงานตามระบบคณวฒวชาชพและมาตรฐานฝมอแรงงานเพอสรางแหลงพฒนาแรงงานใหมสมรรถนะตามมาตรฐานอาชพและมาตรฐานฝมอแรงงานใหกบแรงงานทไมผานการทดสอบใหมแหลงอบรมเพมเตม และแรงงานทตองการพฒนาทกษะเพมเตม รวมถงแรงงานทตองการเปลยนสายอาชพ ใหมความร ทกษะ และคณลกษณะไดมาตรฐาน ตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน โดยบรณาการการท างานรวมกนระหวางสถาบนคณวฒวชาชพ กรมพฒนาฝมอแรงงาน ศนยพฒนาฝมอแรงงาน ศนยทดสอบ สถานศกษา และสถาบนฝกอบรมทงในและนอกสถานประกอบการทมศกยภาพ เพอใหแรงงานมโอกาสในการพฒนาทกษะ ตามศกยภาพและความตองการของตนในลกษณะการเกบหนวยกตการเรยนรเพอใหเกดการพฒนาตนเองไดอยางตอเนองตลอดชวต

๕.๔.๒ หนวยงานด าเนนการหลก สถาบนคณวฒวชาชพ กรมพฒนาฝมอแรงงาน สถาบนฝกอบรม

๕.๔.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

๕.๕ แผนงานการสรางสภาพแวดลอมใหเปนแหลงการเรยนรตลอดชวต

๕.๕.๑ สาระส าคญ มงเนนการพฒนาพนทแหลงเรยนรใหมชวต ทนสมย มคณภาพและไดมาตรฐานสากลเพอดงดดใหคนทกชวงวยเกดความสนใจเขาไปเรยนรและมสวนรวมในการท ากจกรรม มการศกษาและพฒนาแหลงเรยนรรปแบบใหมๆ ทจะชวยเพมพนศกยภาพคนไทยใหสามารถรองรบการเปลยนแปลงในอนาคต เชน หองสมดเสมอน (Virtual Library) ศนยศกษาบนเทง (Edutainment Center) เปนตน การสงเสรมการอานการเรยนรผานบรการหองสมดในภมภาคททนสมย สรางโอกาสใหกลมเดกเยาวชนสามารถเขาถงบรการไดอยางมคณภาพ สะดวกและรวดเรว จดใหมเครอขายอทยานการเรยนรในระดบจงหวดและภมภาค รวมทงประสานความรวมมอกบภาคเครอขายในชมชนเพอพฒนาพพธภณฑทองถนใหเปนพนทการเรยนรประวตศาสตรวฒนธรรมดวยรปแบบททนสมย

๕.๕.๒ หนวยงานด าเนนการหลก กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงศกษาธการ กระทรวง การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย องคกรปกครองสวนทองถน สถาบนการศกษา ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)

๕.๕.๓ กรอบระยะเวลาด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)

ส ว น ทส ว น ท ๕๕

การขบเคลอนและตดตามประเมนผล แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

สวนท ๕ การขบเคลอนและการตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒

ความส าเรจของการขบเคลอนแผนพฒนาประเทศสการปฏบตขนอยกบปจจยส าคญหลายประการ ประกอบดวย ความชดเจนของสาระของแผนพฒนาฯ การรบร เขาใจ ความรสกเปนเจาของ และความตระหนกถงภารกจและความรบผดชอบรวมกนของทกภาคสวนในสงคมตอการพฒนาประเทศภายใตทศทางทไดรวมกนก าหนดขน ระบบและกลไกการบรหารจดการจากแผนสการปฏบตทมความเชอมโยงกนในระดบตางๆ ตงแตระดบยทธศาสตรชาตทเชอมตอกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนเฉพาะดาน และแผนปฏบตการ และระบบการจดสรรงบประมาณทมประสทธภาพทตอบสนองการพฒนาเชงบรณาการ การพฒนา เชงพนทและการพฒนาทตอเนอง ทงนประเดนบรณาการจะถกก าหนดจากประเดนการพฒนาส าคญทก าหนดไวในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ประกอบกบนโยบายรฐบาลในชวงเวลานนๆ และประเดนปฏรปประเทศทส าคญ

ทงนในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ นอกจากจะด าเนนการขบเคลอนแผนพฒนาฯ ตามแนวทาง การขบเคลอนทก าหนดไวในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ ไวอยางเปนระบบแลวจะตองผลกดนใหระบบการจดสรรงบประมาณแบบบรณาการมประสทธภาพอยางแทจรง มการด าเนนงานรวมกนของทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน และการปรบปรงระบบการตดตามประเมนผลแบบมสวนรวมทมประสทธภาพและสะทอนการถายทอดจากระดบยทธศาสตรชาตและแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ สแผนปฏบตการกระทรวงและจงหวดทสอดคลองกนของเปาหมายและตวชวดในระดบผลผลต ผลลพธ และผลกระทบของการพฒนา นอกจากน ระบบตดตามและประเมนผลการด าเนนงานตามยทธศาสตรและการประเมนผลการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐจะตองมความสอดคลองกน โดยจะตองมการก าหนดเปาหมายและตวชวดทมความเชอมโยงสอดรบกน รวมถงการก าหนดตวชวดผลการปฏบตงานและการขบเคลอนประเดนบรณาการรวมทเหมาะสม

๑. การขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ สการปฏบต ๑.๑ หลกการ

๑.๑.๑ ขบเคลอนการพฒนาประเทศโดยยดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เปนกรอบทศทางหลก และแปลงสการปฏบตในระดบตางๆ ทสอดคลองกบสภาพภมสงคม

๑.๑.๒ กระจายการพฒนาลงสพนทโดยยดหลกการพฒนาพนท ภารกจ และการมสวนรวม (Area Function Participation: AFP) ให จ งห ว ด เป น พ นท ด า เน น การข บ เคล อนการ พ ฒ นา และ เปนจดเชอมโยงการพฒนาจากชมชนสประเทศ และประเทศสชมชน

๑.๑.๓ เพมการใชองคความร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคใหเปนเครองมอหลกในการขบเคลอนการพฒนาในทกภาคสวนในระดบพนท ทองถน และชมชน

๑.๑.๔ ใชกลไกและเครองมอการพฒนาของภาครฐ ภาคประชาชน ภาคธรกจเอกชน และสอมวลชนอยางบรณาการใหการขบเคลอนเกดประสทธภาพโดยกระบวนการสรางเครอขายหรอคลสเตอร ทตอบสนองตอการแกไขปญหาและการพฒนาศกยภาพของพนท

๒๐๕

๑.๑.๕ ระบบการบรหารจดการแผนสการปฏบตทมความเชอมโยงกนในระดบตางๆ ตงแตระดบยทธศาสตรทเชอมตอกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนเฉพาะดาน และแผนปฏบตการ และระบบการจดสรรงบประมาณทมประสทธภาพทตอบสนองการพฒนาเชงบรณาการ การพฒนาเชงพนทและการพฒนาทตอเนอง รวมทงระบบการตดตามประเมนผลการด าเนนงานของภาครฐทสอดคลองกบประเดนการพฒนา แนวทางการพฒนา และผลของการพฒนาอยางแทจรง

๑.๒. แนวทางการขบเคลอนแผนฯ สการปฏบต

๑.๒.๑ การสรางความรความเขาใจใหทกภาคสวนตระหนกถงความส าคญและพรอม เขารวมในการผลกดนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไปสการปฏบต ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) สรางความเขาใจกบภาคทกภาคสวน ถงวตถประสงค เปาหมายของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยสอสารประชาสมพนธอยางเหมาะสม สามารถเขาถงกลมเปาหมายอยางมประสทธภาพผานบคคล สอมวลชนทงระดบชาตและทองถน กจกรรม สอสมยใหมทเขาใจงาย รวมทงการสรางเครอขายใหขอมลขาวสารกระจายไปยงพนทตางๆ อยางกวางขวางและตอเนอง จดท าคมอการแปลงแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เผยแพร แกภาคการพฒนาเพอใชประสานแผนแตละระดบททกภาคสวนสามารถน าไปปรบใชใหเกดบรณาการการท างานรวมกน รวมถงสรางความเขาใจใหภาคการเมองในเปาประสงคและแนวทางของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และผลกดนใหพรรคการเมองน าประเดนการพฒนาส าคญไปผสมผสานในการจดท านโยบายของพรรคและนโยบายของรฐบาล โดยพจารณาล าดบความส าคญ โดยเฉพาะนโยบายท เกยวกบ “การวางรากฐาน การพฒนา” ในระยะยาว

๑.๒.๒ การสรางความเชอมโยงระหวางแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ยทธศาสตรชาต นโยบายรฐบาล และแผนเฉพาะดาน และแผนปฏบตการ ดงน

๑) ก าหนดประเดนการพฒนาส าคญภายใตยทธศาสตรของแผนพฒนาฉบบท ๑๒ เสนอตอสาธารณะอยางชดเจน น าไปสการก าหนดแผนงานโครงการ การระดมทรพยากร และแนวทาง การรวมด าเนนงานของภาคสวนตางๆ อยางมประสทธภาพ

๒) บรณาการประเดนการพฒนาภายใตยทธศาสตรทมความเชอมโยงกนและจดท าเปนแผนการลงทนการพฒนา/แผนพฒนาเฉพาะดานทตอบสนองการพฒนาในหลายมตภายใตยทธศาสตรแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ครอบคลมสาระและบทบาทภาคการพฒนาทกวางขวาง มแผนปฏบตการทมความชดเจนทงแผนงาน โครงการ งบประมาณด าเนนงาน ผรบผดชอบหลก ผมสวนรวม กระบวนการท างาน และระยะเวลา เปนเครองมอในการขบเคลอนแผนสการปฏบตไดอยางจรงจง ซงตองใหความส าคญตอ การคดเลอกบคลากรในต าแหนงส าคญทมความรความสามารถมาบรหารโครงการเพอใหสามารถท างานไดตอเนอง โดยน าวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชประโยชนในแผนงานและโครงการเหลาน โดย

๒.๑) จดท าแผนการลงทนการพฒนาในประเดนท มความส าคญล าดบสง สอดคลองกบยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ทแสดงใหเหนถงการจดสรรงบประมาณทเหมาะสม และการจดสรรงบประมาณในแบบบรณาการส าหรบประเดนการพฒนาทส าคญและเปนรากฐานของการปฏรป ทส าคญ กอใหเกดผลการพฒนาในภาพรวม

๒.๒) น าประเดนการพฒนาทตองแปลงเปนโครงการขนาดใหญ อาท การพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาระบบโลจสตกส ขบเคลอนภายใตหลกการการรวมลงทนระหวางรฐกบเอกชน (Public-Private Partnership: PPP) ทสรางการมสวนรวมของภาคเอกชนในการพฒนาประเทศ สามารถขยายการลงทนขนาดใหญไดอยางมประสทธภาพ ตอบสนองความตองการของประชาชนไดทนการณ และเกดความคมคาของการลงทน

๒๐๖

๒.๓) ผลกดนใหประเดนการพฒนาในแตละยทธศาสตรแปลงสการปฏบตผานแผนงานระดบกระทรวงสพนทระดบตางๆ ผสมผสานอยในภารกจหลกของหนวยงานทมเปาหมายและตวชวดชดเจน โดย สศช. และหนวยงานเกยวของรวมจดท าและตดตามประเมนผลแผนดงกลาวทสะทอนความสอดคลองและบรรลเปาหมายของยทธศาสตรการพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ รวมถงใหความส าคญกบการบรณาการแผนงานโครงการทงภายในและภายนอกหนวยงาน

๑.๒.๓ เชอมโยงแนวคดพนฐาน ยทธศาสตรและประเดนการพฒนาส าคญ ตลอดจนแผนพฒนาเฉพาะดานภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เขากบยทธศาสตรชาต แผนปฏรป นโยบายรฐบาล และแผนระดบตางๆ การขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ สการปฏบตจะด าเนนการในหลายระดบตงแตนโยบายรฐบาล แผนปฏรป แผนของหนวยงานภาครฐสวนกลาง สวนภมภาค ทองถน/ชมชน ตลอดจน แผนของภาคการพฒนาตางๆ อยางเปนขนเปนตอน ตงแตทศทาง วตถประสงค เปาหมาย และตวชวดความส าเรจของยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ดงน

๑) รฐบาลน าประเดนการพฒนาทมล าดบความส าคญสงและแผนพฒนาเฉพาะดานภายใตยทธศาสตรแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เปนกรอบรวมกบนโยบายทแถลงตอรฐสภา จดท าแผน การจดสรรงบประมาณแบบบรณาการ รวมทงระยะเวลาด าเนนการ และการตดตามประเมนผล หนวยงานกลางน าแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ บรณาการกบยทธศาสตรการจดสรรงบประมาณ เปนกรอบส าหรบกระทรวง/กรมพจารณาใชประกอบการจดท าค าของบประมาณ

๒) สศช. จดท ายทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ ภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ส าหรบเปนเครองมอชทศทางการพฒนาระดบภาคและพนท เพอใหภาคการพฒนาทเกยวของทกระดบน าไปจดท าแผนพฒนา ตงแตขนการวางแผนยทธศาสตรเชอมตอจนถงขนการวางแผนปฏบตการทเชอมโยง สอดคลอง และสนบสนนซงกนและกน โดยใหกระทรวง กรม จงหวดและกลมจงหวดใชเปนกรอบในการจดท าแผนยทธศาสตร ๔ ป และแผนปฏบตราชการประจ าป ใหเชอมโยงระหวางแนวทาง การพฒนาภายใตยทธศาสตรฯ กบภารกจของหนวยงานในพนท และมความเชอมโยงของแผนงานโครงการในเชงบรณาการทยดพนท ภารกจ และการมสวนรวมของทกภาคสวน

๓) กระทรวง/กรมจดท าแผนยทธศาสตรและแผนปฏบตราชการประจ าป โดยกระทรวง กรม น ายทธศาสตรการพฒนาของแผนพฒนาฯฉบบท ๑๒ โดยเฉพาะยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจมาวเคราะหความเกยวของกบภารกจของกระทรวง กรม เพอน าไปก าหนด แนวทางการพฒนาในการจดท าแผนยทธศาสตร ๔ ป และการจดท าแผนงานโครงการตามแผนปฏบตราชการประจ าปของหนวยงาน โดยใหความส าคญกบการเชอมโยงบรณาการกบวตถประสงค เปาหมาย และแผนงานโครงการภายใตแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด

๔) จงหวด/กลมจงหวดจดท าแผนพฒนาระยะ ๔ ป และแผนปฏบตราชการประจ าป ตามแนวทางและหลกเกณฑภายใตพระราชกฤษฎกาวาดวยการบรหารงานจงหวดและกลมจงหวดแบบบรณาการ พ.ศ. ๒๕๕๑ ใหสอดคลองกบนโยบายรฐบาล แผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ทง ๑๐ ยทธศาสตร โดยเฉพาะยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ และตอบสนองตอปญหาและความตองการของประชาชนบนพนฐานของศกยภาพ โอกาส และขอจ ากดของพนท และใหความส าคญกบการบรณาการเชอมโยงกบแผนยทธศาสตร ๔ ปของกระทรวง กรม ทเกยวของ

๒๐๗

๕) องคกรปกครองสวนทองถนจดท าแผนพฒนา ๓ ปและแผนงานโครงการประจ าป องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล และองคการบรหารสวนต าบลจดท าแผนพฒนา ๓ ปและแผนงานโครงการประจ าปใหสอดคลองกบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ทง ๑๐ ยทธศาสตรโดยเฉพาะยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ โดยใหความส าคญกบการพฒนาเมองตามแนวทางการพฒนาหลกและการพฒนาเมองส าคญทสอดคลองกบสภาพพนฐานและความตองการของประชาชนในพนท และ มความเชอมโยงกบแผนพฒนาจงหวดและอ าเภอ

๑.๒.๔ จดท ายทธศาสตรการจดสรรงบประมาณแบบมสวนรวม การจดสรรงบประมาณรายจายประจ าปสามารถใชเปนเครองมอในการก าหนดล าดบความส าคญของภารกจหนวยงานทสอดคลองกบแนวทางการพฒนาภายใตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เพอใหการด าเนนงานสามารถบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไวในแผนฯ อยางมประสทธผลบนพนฐานการมสวนรวมของประชาชน โดย

๑) ส านกงบประมาณและ สศช. หารอรวมกนในการบรณาการสาระส าคญของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และการจดสรรงบประมาณทสอดคลองกน โดยเฉพาะประเดนการพฒนาทมความส าคญล าดบสงไวในการจดท ายทธศาสตรการจดสรรงบประมาณระยะปานกลาง ๕ ปและประจ าป รวมทงแนวทางการจดท าแผนงานโครงการ และจดท ารายงานตดตามประเมนผลการพฒนาประเทศทงในระดบภาพรวม ระดบพนท และแผนงานโครงการส าคญเปนขอมลประกอบการพจารณาอนมตงบประมาณ

๒) ส านกงบประมาณ สศช. และหนวยงานทเกยวของรวมกนก าหนดแนวทางพจารณาจดสรรงบประมาณสนบสนนแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด และทองถนภายใต แนวทาง การพฒนาภาคทเชอมโยงกบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดยสรางกระบวนการใหทกกระทรวง จงหวด และองคกรปกครองสวนทองถนเขาใจความเชอมโยงระหวางแผนพฒนาฯ กบระบบงบประมาณของประเทศทงการจดสรรงบประมาณแบบรายกระทรวง ตามวาระระดบชาต และมตพนท รวมทงก าหนดใหมผแทนจากภาคการพฒนาทงภาคเอกชน และประชาชนในสดสวนทเหมาะสมเขารวมในกลไกและกระบวนการงบประมาณตงแตการบรหารจดการและการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ ใหสอดคลองกบกจกรรมการพฒนาทตอบสนองความตองการของประชาชนในพนทอยางจรงจง

๑.๒.๕ ผลกดนใหภาคเอกชนน าประเดนการพฒนาส าคญในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ พจารณาประกอบการจดท าแผนการลงทนทางธรกจ ทสรางการมสวนรวมในการพฒนาประเทศอยางเปนหนสวนการพฒนา และสงเสรมใหคณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจ (กรอ.) เปนกลไกหลกในการเชอมโยงการพฒนาระหวางภาครฐและเอกชน รวมทงให กรอ. สวนกลางกระจายความรบผดชอบและภารกจให กรอ.จงหวด/กลมจงหวดมากขน โดยค านงถงความสอดคลองของยทธศาสตรชาตและความเชอมโยงในระดบพนท

๑.๒.๖ การสรางสภาพแวดลอมใหเออตอการขบเคลอนแผนของภาคการพฒนาตางๆ โดยก าหนดใหมการผลกดนปจจยหลกใหสามารถปรบเปลยนเพอเปนเครองมอทส าคญ ดงน

๑) น าการศกษาวจยมาเปนเครองมอส าคญในการขบเคลอนการพฒนาในทกมตและทกระดบ บรณาการการท างานของหนวยงานระดบนโยบายและใชทรพยากรในการวจยให รองรบการพฒนาทงสวนกลางและพนท รวมถงน าการวจยเปนเครองมอพฒนา สงเสรมใหเกดความรวมมอระหวางหนวยงานสงเสรมการวจย โดยเฉพาะอยางยงการรวมมอกนอยางเปนเครอขายระหวางส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตร

๒๐๘

และเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) และส านกงานพฒนาการว จยการเกษตร (สวก.) รวมถงสถาบนการศกษาและหนวยงานทมภารกจชดเจนในพนท อาท อทยานวทยาศาสตรระดบภมภาค เปนแกนหลกในการเชอมโยงเครอขายการวจยกบจงหวด/กลมจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน ชมชน เพอน ากระบวนการวจยและพฒนามาประยกตใชใหเหมาะสม โดยเฉพาะการพฒนาทมความส าคญสงของ แตละพนท

๒) ปรบปรงกฎ ระเบยบ และกฎหมายตางๆ ใหเออตอการขบเคลอนการพฒนา ในระดบตางๆ โดยปรบปรงกฎหมายใหเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณ ลดความซ าซอนและเพมประสทธภาพกลไกและเครองมอทมอยใหมากขน เปนการลดอปสรรคการพฒนาประเทศในดานตางๆ อาท ผลกดนใหมการออกกฎหมายเกยวกบการพฒนาเดกปฐมวย และกฎหมายการดแลระยะยาวส าหรบผสงอาย ปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการปฏรปทดน การถอครองและใชประโยชนทดน ใหกระจายไปยงกลมผมรายไดนอยหรอกลมคนเกอบจน ผลกดน (ราง) พระราชบญญตการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. .... สงเสรมมาตรการจงใจดานภาษแกภาคเอกชนท เชอมโยงกบการด าเนนการท เออประโยชนสสงคม ผลกดน รางพระราชบญญตการจดการซากผลตภณฑเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกสและซากผลตภณฑอน พ.ศ . .... รางพระราชบญญตคณะกรรมการดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชาต พ.ศ. .... และรางพระราชบญญต การรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรแหงชาต (ราง พ.ร.บ. ทรพยากรน า อยระหวางการพจารณาของสภานตบญญตแหงชาต (สนช.))

๓) จดท าฐานขอมลการพฒนาทสาธารณชนสามารถเขาถงและใชประโยชนในการ มสวนรวมพฒนาดานตางๆ โดยพฒนาระบบฐานขอมลเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พรอมทงปรบปรงขอมลใหทนสมย เปนขอมลทแสดงถงลกษณะเฉพาะของแตละพนท สามารถน ามาวเคราะหเชอมโยงใหสอดคลองกบแนวทางในยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ น าไปสการจดท าแผนพฒนาทสอดคลองกบการแกไขปญหาและการพฒนาศกยภาพของแตละพนท โดยเปนการน าจดเดนของแตละสวนทงความรและประสบการณมาเสรมซงกนและกน

๔) สรางชองทางใหประชาสงคมมโอกาสแสดงความคดเหนและเขารวมกจกรรม การพฒนาอยางกวางขวางทงระดบนโยบายและพนท โดยเปดพนทสาธารณะใหทกภาคใชประโยชนในการจดเวทระดมความคดเหนในรปแบบตางๆ อาท การจดเวทประชาคม การสานเสวนา รวมถงใชชองทางเครอขายออนไลน ส าหรบแลกเปลยนเรยนร รวมด าเนนกจกรรมตางๆ เพอพฒนาประเทศ

๑.๒.๗ การเพมประสทธภาพกลไกรบผดชอบการขบเคลอนแผนฯ ทชดเจน สามารถขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ในระดบประเทศและระดบพนทไดอยางมประสทธภาพ สศช. ภายใตการก ากบของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ท าหนาทสรางความเขาใจ และประสานความรวมมอระหวางภาคการพฒนาตางๆ และคณะกรรมการขบเคลอนแผนระดบตางๆ ทงในสวนกลางและพนท ใหสามารถผลกดนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ สการปฏบตอยางจรงจง โดย

๑) เชอมโยงคณะกรรมการระดบชาตทมอยใหน ายทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ มาเปนกรอบการด าเนนงาน โดยประสานใหหนวยงานทรบผดชอบการพฒนารายสาขาไดท างานรวมกนในลกษณะ “แนวราบ” ผานคณะกรรมการระดบชาตชดตางๆ ซงมหนาทขบเคลอนการพฒนาทมล าดบความส าคญสงและเกยวของกบงานหลากหลายมต อาท คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหา

๒๐๙

เศรษฐกจ คณะกรรมการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน คณะกรรมการทรพยากรน าแหงชาต คณะกรรมการพฒนาระบบนวตกรรมของประเทศ และคณะกรรมการพฒนาระบบการบรหารจดการขนสงสนคาและบรการของประเทศ รวมทงผลกดนใหมการจดตงคณะกรรมการระดบชาตเพอสนบสนน การพฒนาเมอง ทงน คณะกรรมการระดบชาตชดตางๆ ควรรบผดชอบเปาหมายและตวชวดในระดบภาพรวมของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ รวมกน

๒) ปรบกลไกและกระบวนการบรหารจดการของภาครฐใหมประสทธภาพ มากยงขน โดยทบทวนและประเมนบทบาทและผลการท างานของกลไกทมความส าคญตอการขบเคลอนประเดนการพฒนาส าคญ ซงรวมถงคณะกรรมการ หนวยงานเจาภาพหลก องคการมหาชน ตลอดจนกองทนและเครองมอในการท างานทเกยวของ เพอปรบปรงใหเกดความคลองตวและลดความซ าซอน ควบคกบการผลกดนใหรฐบาลและหนวยงานกลางท าหนาทดแลระดบนโยบายและยทธศาสตรภาพรวมของประเทศ โดยกระทรวงมบทบาทประสานแผนงาน แผนเงน และแผนคน รวมทงสนบสนนใหสวนราชการสวนภมภาคผลกดนยทธศาสตรและแผนระดบรองในความรบผดชอบสการปฏบตอยางเปนรปธรรมและมประสทธภาพ สอดคลองกบการแกปญหาและการพฒนาศกยภาพของพนท ทองถน และชมชน

๓) ขบเคลอนประเดนการพฒนาระดบประเทศและพนท โดยใหจงหวดเปน จดประสาน จากการทจงหวดมหนาทตามกฎหมายในการท าแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวด เชอมโยงกระบวนการและสาระของแผนทงในลกษณะจากบนลงลาง ไดแก แผนพฒนาประเทศ แผนการบรหารราชการแผนดน แผนปฏบตราชการของกระทรวง และจากลางขนบน ไดแก แผนชมชน แผนทองถน และแผนภาคเอกชน โดยแปลงวตถประสงค เปาหมาย ตวชวดตลอดจนประเดนการพฒนาส าคญสการปฏบตในระดบพนทไวในแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด และมกระบวนการท างานทสามารถบรณาการภารกจของหนวยงานตางๆ และผเกยวของทกภาคสวนในพนทใหเปนไปในทศทางเดยวกน สามารถรองรบการเปลยนแปลงหรอผลกระทบของแตละพนทไดอยางมประสทธภาพ

๔) ผลกดนใหกลไกประชารฐมสวนรวมขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ อยางเขมแขง การแปลงแผนพฒนาประเทศสการปฏบตจ าเปนตองสรางการท างานรวมกนระหวางภาคสวนตางๆ ในรปของเครอขายการพฒนาทงภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา สมาคมวชาชพ รวมถงองคกรอสระตางๆ อาท สภาเกษตรกร สภาหอการคาแหงประเทศไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สมชชาปฏรป สหกรณ โดยผานกระบวนการเครอขายในระดบพนท เพอสรางพนธมตรในการก าหนดและขบเคลอนยทธศาสตรรวมกน

๑.๒.๘ การเสรมสรางบทบาทของทกภาคสวนใหสามารถขบเคลอนแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดอยางมประสทธภาพ โดย

๑) พฒนาศกยภาพประชาชนใหมบทบาทส าคญในกระบวนการพฒนา สามารถรกษาและใชสทธหนาทความเปนพลเมองอยางถกตองและเหมาะสม เปนพลเมองดของสงคม มคณธรรมและจรยธรรมในการด าเนนชวต ตระหนกถงบทบาทหนาททจะตองปฏบต ดวยความรบผดชอบอยางเตมทตามบทบาททางสงคมทตนด ารงอย ใหสอดคลองกบวฒนธรรมประเพณ และรฐธรรมนญทก าหนดไว เคารพกฎหมาย เคารพสทธเสรภาพของผอน มจตสาธารณะและกระตอรอรนทจะเขามามสวนรวมในการแกปญหาของชมชนและสงคม โดยผลกดนใหเกดกระบวนการเรยนรทงในและนอกระบบการศกษาทสรางประชาชนไทยใหมความเปนพลเมองทเขมแขง เปนก าลงส าคญทจะสรางชาตไทยใหเจรญกาวหนาและสงคมสนตสข

๒๑๐

๒) เสรมสรางความเขมแขงของชมชนใหพรอมรบความเปลยนแปลง มสวนรวมพฒนาชมชนกบภาคการพฒนาตางๆ โดยพฒนาความรและการจดการความเสยงใหชมชน เสรมดวยความรจากภายนอกผานเครอขายการวจยในพนท และสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนเรยนรใหกวางขวางในทกระดบจากชมชน ต าบล สอ าเภอและจงหวด เกดความรทสามารถน ามาใชในการพฒนาและบรหารจดการความเสยงตางๆ สงเสรมการรวมกลมรวมคดรวมท าในชมชนอยางกวางขวาง สามารถท าแผนพฒนาทสอดคลองกบวฒนธรรมอนหลากหลายของชมชนทองถน ขบเคลอนการพฒนาดวยตนเอง และสงเสรมใหเกดการท างานรวมกนระหวางภาคประชาชน องคกรปกครองสวนทองถนและสถาบนการศกษาในทองถน

๓) เสรมสรางความเขมแขงใหองคกรปกครองสวนทองถน สามารถด าเนนงานตามภารกจอยางมประสทธภาพ โดยพฒนาศกยภาพขององคกรปกครองสวนทองถนใหแขงแกรง มการบรหารจดการทคลองตว ยดหยน ลดขนตอน และก าหนดกฎระเบยบทเออใหการด าเนนงานเปนไปไดรวดเรวและราบรน สามารถพงตนเองไดเตมท ขณะเดยวกน ภาคราชการสวนกลางท าหนาทก ากบดแลใหทองถนบรหารจดการตนเองไดเตมศกยภาพ สามารถคดและตดสนใจไดอยางเตมทในการพฒนาทองถน ถายโอนภารกจและบคลากรจากสวนกลางและภมภาคไปสทองถนและสรางความชดเจนในบทบาทภารกจททองถนตองรบผดชอบ เพมขดความสามารถใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถปฏบตหนาทตอบสนองความตองการของประชาชนในพนท ทงดานการบรหารจดการ ดานการเงนการคลงทองถน การแกไขปญหาทจรตคอรรปชนและการสรางธรรมาภบาลในระดบทองถน

๔) ผลกดนใหสถาบนการศกษาในระดบอดมศกษาและการอาชวศกษาในพนทเขารวมพฒนาชมชนใหมากขน โดยในระดบอดมศกษา เนนบทบาทการน าองคความรจากการศกษาวจยมาประยกตใช และเปนแกนประสานภาคสวนอนๆ สนบสนนใหเกดการพฒนาชมชนอยางครบวงจร รวมทงพฒนาสถาบนอาชวศกษาใหเปนแหลงพฒนาเทคโนโลย และศนยเรยนรทกษะเชงวชาการเพอพฒนาทองถน

๕) สงเสรมใหภาคเอกชนมบทบาทน าในการขบเคลอนเศรษฐกจและเสรมสรางสงคมทด ยดหลกบรรษทภบาล เชอมโยงเปาหมายทางธรกจกบการพฒนาประเทศ ท า งานเชงรก และสรางสรรคสงใหมๆ ควบคกบความรบผดชอบตอสงคม โดยปรบแนวคดภาคเอกชนใหสามารถท างานรวมกบชมชน องคกรพฒนาเอกชน และสถาบนการศกษาไดอยางเปนพนธมตร และสรางเครอขายความรบผดชอบทางสงคมของกลมธรกจตางๆ น าไปสการท ากจกรรมเพอสงคมรวมกน

๖) สงเสรมใหสอมวลชนพฒนาบทบาทการเปนสอกลางเผยแพรขอมลขาวสาร เชงสรางสรรค เปนสอสาธารณะทมงประโยชนของสวนรวมเปนหลก มความเปนกลาง น าเสนอขอมลขาวสาร ทเปนขอเทจจรงและสะทอนความตองการของประชาชน

๗) สงเสรมการมสวนรวมองคกรพฒนาเอกชนในการท างานรวมกบหนวยงานสวนภมภาค/ทองถน และภาคประชาสงคมอยางเขมแขง โดยภาครฐสนบสนนหรอเปดโอกาสใหองคกรพฒนาเอกชนไดเขารวมกจกรรมการพฒนาตางๆ มากขน เปนการอาศยขอไดเปรยบขององคกรพฒนาเอกชนในดานความยดหยนของกฎระเบยบ ความคลองตวของการท างาน และความใกลชดกบประชาชนในพนท ขบเคลอนการพฒนาใหบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ

๘) ปรบบทบาทและวธการท างานของบคลากรภาครฐทเออตอการพฒนาโดยรวมและสงเสรมหนวยงานในภมภาคเปนแกนประสานเครอขายและเชอมโยงภาคสวนตางๆ ในระดบพนท โดยเฉพาะอยางยงจงหวดตองประสานความรวมมอระหวางภาคการพฒนาทงภาครฐ ภาคเอกชน และ ภาคประชาสงคมในพนท เพอใหการด าเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกน สามารถทจะตอบสนองตอยทธศาสตรชาต รวมทงแกไขปญหาและพฒนาศกยภาพในพนท ทองถน และชมชน

๒๑๑

๙) เสรมสร างความรวม มอกบประชาคมและองคการระห วางประเทศ ในการจดเวทแลกเปลยนเรยนรประสบการณระหวางประเทศตางๆ โดยเฉพาะในกรอบความรวมมอกบประเทศในอนภมภาคและในภมภาค น าไปสการสรางความรวมมอในประเดนการพฒนาส าคญ โดยเฉพาะประเดนทอยภายใตขอตกลงตางๆ ใหมความเชอมโยงและเกอหนนการพฒนาระหวางกน รวมทงสงเสรมความรวมมอดานวชาการและการสรางนวตกรรมสนบสนนการพฒนาทงภายในประเทศและระหวางประเทศ

๒. การตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ การด าเนนการตดตามประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ แบบมสวนรวมเปนการบรหารจดการทงใน

ระดบกระทรวงหรอหนวยงานเทยบเทา และระดบจงหวดหรอพนททสามารถเชอมโยงกบการประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และยทธศาสตรชาตผานประเดนพฒนาและตวชวดรวม (Joint KPI)

๒.๑ แนวคดและหลกการตดตามประเมนผลแบบมสวนรวม

๒.๑.๑ ตดตามประเมนผลทเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยเขามามสวนรวมเพอสงเสรมสทธประชาชนการรบทราบขอมลขาวสารจากหนวยงานทรบผดชอบ ผานกระบวนการรบฟงความคดเหนดวยการจดใหมเวทประชาชนเพอเปดโอกาสใหทกภาคสวน ไดแก หนวยงานทเกยวของ นกวชาการ ชมชนและประชาชนทวไป ไดตรวจสอบอยางเปดเผยและรบทราบอยางเสมอภาคและเปนธรรม

๒.๑.๒ เปนระบบประเมนผลเชงบรณาการทมงเสนอผลผลต ผลลพธ และผลกระทบ เพอใชวดความส าเรจและความลมเหลวของแผนพฒนาประเทศอยางมประสทธภาพ มมาตรฐาน และเปน ทยอมรบตงแตกอนจดท านโยบาย แผนงานโครงการ เพอศกษาความเปนไปไดและความเหมาะสม ระหวางการขบเคลอนสปฏบตงาน และการด าเนนการสนสดแลว

๒.๑.๓ ประเมนดวยตนเองเพอสรางกระบวนการเรยนรและตดตามผลอยางใกลชด ควบคการใหหนวยงานหรอสถาบนทเปนกลางท าหนาทประเมนผล เพอความถกตองตามหลกวชาการและ เปนกลาง ปราศจากอคต หรอเลอกปฏบต

๒.๑.๔ มหลกเกณฑการตดตามประเมนผลและตวช วดทชดเจน โปรงใส มมาตรฐาน เปนกลางและถกตองตามหลกวชาการบนพนฐานของขอเทจจรงเพอใหสามารถใชเปนแนวทางปรบปรงและทบทวนมาตรการ นโยบาย แผนงานโครงการทงระดบภาพรวม กระทรวง/หนวยงานเทยบเทา และจงหวด ใหสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนอยางเสมอภาคและเปนธรรม

๒.๒ แนวทางการประเมนผลแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตแบบมสวนรวม

๒.๒.๑ วางระบบการตดตามประเมนผล ๓ ระยะเวลา

๑) การประเมนผลก อนการปฏ บ ต ก ารหรอก อน เร ม โครงการ (Ex-ante Evaluation) อยางถกตองตามหลกวชาการ เปนการประเมนสถานการณและส ารวจขอเทจจรง สมมตฐานความเปนไปไดในขนตอนการจดเตรยมนโยบายทงรปกฎหมายและมใชกฎหมายเพอกลนกรองโครงการ เชน ศกยภาพในการพฒนาพนท ตนทนการด าเนนงาน

๒) การประเมนผลระหวางด าเนน (On-Going Evaluation) เปนการตดตามประเมนผลความกาวหนาในระยะทก าลงด าเนนงานเพอศกษาวามปญหาอปสรรคใดบางในการด าเนนงาน ทงจากปจจยภายในและภายนอกทผลกระทบตอการด าเนนงาน

๒๑๒

๓) การประเมนผลหลงการด าเนนงาน (Ex-Post Evaluation) เปนการประเมนผลเพอสรปจนสนสดแผนแลวไดรบความส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไวมากนอยเพยงใด มผลผลต ผลลพธทเกดขนภายหลงจากสนสดแผน เปนการวเคราะหประสทธผล๑ ประสทธภาพ๒ ตลอดจนผลกระทบ๓ ทงทางบวกและลบ

๒.๒.๒ วางระบบการตดตามประเมนผลแผนงานโครงการระดบกระทรวง และงาน ทเกยวของมากกวาหนงกระทรวง เพอเชอมโยงตวชวดของแผนปฏบตการกระทรวงและกลมกระทรวงกบเปาหมายของยทธศาสตรชาตกบเปาหมายและประเดนพฒนาส าคญของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ โดย

๑) จดประชมเพอสอสารเปาหมายการพฒนาในยทธศาสตรชาตทเชอมโยงกบประเดนพฒนาส าคญและเปาหมายทก าหนดไวในแผนพฒนา ฉบบท ๑๒ ซงแบงเปนประเดนพฒนาทเกยวของมากกวาหนงหรอหลายกระทรวง (Cross-Cutting Agenda) และประเดนพฒนาทเกยวของกบกระทรวงโดยตรงอาจเปนทงงานประจ าและโครงการลงทน และใหกระทรวงใชเปนกรอบในการจดท าแผนงานโครงการภายใตแผนปฏบตการกระทรวงเพอวเคราะหความเปนไปในการจดสรรงบประมาณกอนน าเสนอคณะรฐมนตร

๒) ตดตามความกาวหนาและประเมนผลการใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการขบเคลอนแผนงานโครงการระหวางด าเนนการเพอใชเปนกรอบวเคราะหการสนบสนนงบประมาณ

๓) ประเมนผลแผนงานโครงการหลงการด าเนนงานเสรจเรยบรอยทงในระดบผลผลต ผลลพธ และผลกระทบเพอใชเปนขอมลประกอบการประเมนผลแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และยทธศาสตรชาตโดยใชตวชวดผลผลตรวม (Output JKPI) และตวชวดผลลพธรวม (Outcome JKPI) และ ตวชวดผลกระทบรวม (Impact JKPI) เปนเครองมอวดผลการพฒนาในภาพรวมทงประเทศ

๒.๒.๓ วางระบบการตดตามประเมนผลแผนงานโครงการระดบจงหวดและพนท เพอ เชอมโยงแผนปฏบตการจงหวดและกลมจงหวดกบแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และยทธศาสตรชาต โดย

๑) จดประชมเพอสอสารและก าหนดประเดนพฒนาทส าคญของจงหวดทเชอมโยงกบประเดนพฒนาและเปาหมายแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และเชอมโยงเปาหมายของยทธศาสตรชาตเพอใชเปนกรอบในการก าหนดแผนปฏบตการจงหวดและกลมจงหวด

๒) ตดตามความกาวหนาในขณะด าเนนการและประเมนผลการใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการขบเคลอนแผนงานโครงการเพอใชเปนกรอบในการวเคราะหในการสนบสนนงบประมาณ

๓) ประเมนผลแผนงานโครงการทงในระดบผลผลต ผลลพธ และผลกระทบ เพอประเมนผลแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและยทธศาสตรชาต โดย ใชตวชวดผลผลตรวม (Output JKPI) และตวชวดผลลพธรวม (Outcome JKPI) และตวชวดผลกระทบรวม (Impact JKPI) เปนเครองมอวดผลการพฒนาในภาพรวมทงประเทศ

๑ ประสทธผล (Effectiveness) เปนการวดเพอทราบวาการด าเนนงานไดผลตามวตถประสงค เปาหมายทก าหนดไวหรอไม เพยงใด มเหตผลอะไรทท าให การปฏบตงานนนประสบความส าเรจหรอความลมเหลว ๒ ประสทธภาพ (Efficiency) การวดเพอใหทราบวาการด าเนนงานนนไดผลคมคากบตนทนหรอไม และมแนวทางอนทดกวาทจะท าใหบรรลเปาหมายทก าหนดไวหรอไม เพยงใด เปนการพจารณาถงความสามารถในการผลต/ผลงานทใชปจจยหรอตนทนการด าเนนงาน (Input) โดยเทยบกบผลผลตหรอผลลพธ (Output) ๓ ผลกระทบ (Impact) เปนพจารณาผลผลตและผลลพธจากการด าเนนงานตามเปาหมายทไดก าหนดไวนนมผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมโดยสวนรวมและกลมเปาหมายตางๆ อยางไร

๒๑๓

๒.๒.๔ ตงหนวยวจย ฝกอบรม และตรวจสอบมาตรฐานระบบตดตามและประเมนผล เพอท าใหระบบตดตามประเมนผลมมาตรฐานสากลและพฒนาใหทนสมยเพอฝกอบรม เทคนค วธการ หลกการ แนวคดในการประเมนผลแผนงานโครงการกอนเรม ระหวางด าเนนการ และหลงทเสรจสนแลว เชน การน า Regulatory Impact Assessment ทใชในกลมประเทศพฒนาแลวเปนเครองมอในการประเมนกอนออกกฎหมาย เปนตน

๒.๒.๕ สงเสรมใหเกดการประสานความรวมมอระหวาง สศช. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ ส านกงบประมาณ และหนวยงานทเกยวของ ทงในสวนกลางและในพนทเพอให การตดตามประเมนผลแบบมสวนรวมมประสทธภาพและประสทธผล

๒.๒.๖ การจดเตรยมองคกรกลางทมความเปนมออาชพ มความช านาญและเปนทยอมรบของทกฝาย (Neutral Evaluation) เพอใหการตดตามประเมนผลมความเปนสากล ถกตองตามหลกวชาการ เชอถอได เปนพนฐานส าหรบการตดสนใจนโยบายและการด าเนนงานภาครฐ โดยคดเลอกองคกรกลางทจะมาท าหนาทแผนงานโครงการจากภายนอก (Outside-In) ในลกษณะทไมมสวนไดสวนเสย เปนหนวยงานทไมหวงผลก าไร มความช านาญเปนทยอมรบของทกฝาย มโครงสรางแบบภาค ประกอบดวย ชมชน วฒอาสา ปราชญชาวบาน สถาบนวชาการ สศช. ส านกงาน ก.พ.ร. และหนวยงานทเกยวของใหมการด าเนนงานภายใตระบบทมงาน

๒.๒.๗ พฒนาตวช วดและตวช วดรวมให ไดมาตรสากล (Joint Key Performance Indicator: JKPI) เพอประเมนการบรรลวตถประสงคและเปาหมายของแผน พฒนาฯ ฉบบท ๑๒ และยทธศาสตรชาตซงสามารถวดทงรปของตวชวดผลกระทบรวม ตวชวดผลลพธรวม และตวชวดผลผลตรวม โดยมขนตอนดงน

๑) ก าหนดเกณ ฑของตวช วด ซ งในแตละต วช วดจะตองม เกณฑท เป นมาตรฐานสากลและสะทอนคณลกษณะของภาคราชการเนองจากการด าเนนแผนงานโครงการของภาครฐ มลกษณะการใหบรการสาธารณะซงสวนใหญไมไดค านงถงผลก าไร แตค านงถงผลประโยชนของคน/สงคมและสงแวดลอมเปนหลก ดงนนเกณฑการประเมนผลจะมขอบเขตทกวางกวาของภาคเอกชน โดยดานเศรษฐกจ ตองเปนเศรษฐกจทเตบโตอยางแขงขนได เชน ผลตภณฑมวลรวมในประเทศตองเตบโตอยางตอเนอง มการสรางนวตกรรม และมรายไดตอหวสงเพอกาวขามกบดกรายไดปานกลาง รวมทงตองมการกระจายรายไดและผลประโยชนอยางทวถงเปนธรรม และการเตบโตตองเปนมตรกบสงแวดลอม ส าหรบดานสงคม คนตองมโอกาสในการเขาถงบรการของรฐ เปนคนดและเกง เคารพสทธของผอน ในขณะทดานสงแวดลอม ตองใหความส าคญกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตเพอการใชทยงยนและดแลคณภาพสงแวดลอมทเออตอ การด ารงชวตของประชาชนและชมชน สวนภาครฐ เนนการใหบรการอยางเพยงพอ มประสทธภาพ ไดมาตรฐาน ความเรว ทนเวลา และใชทรพยากรอยางเหมาะสม และเปนธรรมเสมอภาค รวมทงตองมความรบผดชอบตอสงคมและจรรยาบรรณ

๒) บรหารจดการตวชวดผลกระทบรวม (Impact JKPI) โดยการศกษาเปาหมายและตวชวดยทธศาสตรชาตในอก ๒๐ ปขางหนาทตองการใหประเทศไทย เปนประเทศพฒนาแลว โดยมคณลกษณะของตวชวดทส าคญดงน เปนประเทศรายไดสง รายไดตอหวเปน ๑๓,๐๐๐ ดอลลาร สรอ./ป เศรษฐกจขยายตวเฉลยรอยละ ๕-๖ ตอป มความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจสงขนเปน ๑ ใน ๑๐ จากการจดอนดบของ IMD คนทกชวงวยมสขภาวะทด มการเรยนรตลอดชวต และคาดชนการพฒนามนษย (HDI) ไมต ากวา ๐.๙๒๗๙ คาสมประสทธความไมเสมอภาค (Gini Coefficient) ดานรายไดลดลงเหลอ ๐.๓๖ สดสวนพนทปาไมรอยละ ๔๐ ของพนทประเทศ และดชนการรบรการทจรตเปนอนดบ ๒ ของอาเซยน

๒๑๔

๓) บรหารจดการตวช วดผลลพธรวม (Outcome JKPI) โดย (๑) ก าหนดประเดนพฒนาในแผนพฒนาฯ ทเชอมโยงกบเปาหมายและตวชวดในยทธศาสตรชาต โดยในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ไดมการก าหนดประเดนพฒนาทเชอมโยงกบยทธศาสตรชาตไวชดเจน (๒) จดหาตวชวดทใชกนในระดบสากลและเปนทยอมรบ โดยศกษาตวชวดทมการด าเนนการโดยองคกรระหวางประเทศ เชน ตวชวดดานเศรษฐกจ (ขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ เชน IMD World Competitiveness Center World Economic Forum (WEF) แ ล ะ Ease of Doing Business ต ว ช ว ด ด า น ค น เช น Human Development Index ตวชวดดานสงแวดลอม เชน SDG ตวชวดคอรรปชน เชน Corruption Perception Index เปนตน) (๓) บรหารจดการตวชวดยอยขององคกรระหวางประเทศ โดยวางซอนเพอตรวจสอบตวชวดซ าซอนกน (Overlay for Decreasing Overlap) แลวแบงออกเปนกลมใหญ คอ ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานสงแวดลอม และดานภาครฐ (๔) การแปลงรป (Mapping) ตวชวดยอยขององคกรระหวางประเทศกบประเดนพฒนาส าคญของยทธศาสตรชาตและแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ซงปจจบนส านกงบประมาณไดใชเปาหมายและประเดนพฒนาส าคญของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ เชอมโยงกบยทธศาสตรชาต เปนเปาหมายรวมในการจดสรรงบประมาณซงจะท าใหแผนงานโครงการในแผนปฏบตกระทรวงตองเชอมโยงกบตวชวด ทชดเจน ไดมาตรฐาน และสามารถเทยบเคยงกบตางประเทศไดในยคทมการแขงขนสง

๔) การบรหารจดการตวชวดผลผลตรวม (Output JKPI) แบงเปน ๒ ระดบ

๔.๑) ระดบกระทรวง โดยก าหนดกจกรรมหรอขนตอนการด าเนนการใหเหนความเชอมโยงของกระบวนการท างาน (Process Flow) ตลอดหวงโซอปทานหรอก าหนดกจกรรมเปนระยะ (Phasing) และก าหนดตวชวดในระดบแผนงานโครงการเปน ๓ สวน โดยผลผลตของแตละแผนงานโครงการจะเชอมโยงกบกจกรรมหรอกลมแผนงานโครงการ ทเรยกวา ตวชวดผลผลตรวม สวนผลลพธของแผนงานโครงการจะเชอมโยงกบตวชวด/เปาหมายของประเดนพฒนาในแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ หรอเรยกวาตวชวดผลลพธรวม ในขณะทตวชวดผลกระทบของแตละแผนงานโครงการจะเชอมโยงกบตวชวด/เปาหมายของยทธศาสตรชาต

๔.๒) ระดบจงหวด/พนท เปนการจดท าตวชวดในลกษณะเชงพนท (Area Based) โดยก าหนดเปาหมายประเดนพฒนาของแผนพฒนาจงหวดทเชอมโยงกบเปาหมายและประเดนพฒนาของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ซงแตละจงหวดจะมจดเนนของประเดนพฒนาตางกน ทงนขนอยกบศกยภาพและภมสงคมของแตละจงหวดทแตกตางกน และก าหนดกจกรรมหรอขนตอนการด าเนนการใหเหนความเชอมโยงของกระบวนการท างานตลอดหวงโซอปทาน ซงแตละกจกรรมจะมหนวยงานทเกยวของมากกวา หนงกระทรวงท าหนาทจดท าแผนงานโครงการ รวมทงตองก าหนดตวชวดผลผลต ผลลพธ และผลกระทบ ซงผลผลตจะตองเชอมโยงกบกจกรรมหรอกลมแผนงานโครงการ และผลลพธตองเชอมโยงกบประเดนพฒนาจงหวดและแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ซงจดนสามารถเชอมโยงแผนงานโครงการระหวางจงหวดและกระทรวง เพอลดความซ าซอนได ในขณะทผลกระทบเชอมโยงสเปาหมายยทธศาสตรชาต

๕) แนวทางการจดท าตวช วดผลผลตรวม (Output JKPI) ผลลพธรวม (Outcome JKPI) และตวชวดผลกระทบรวม (Impact JKPI) โดยพฒนาเทคนคการค านวณตวชวดรวม ทถกตองตามหลกวชาการ

๕.๑) คดเลอกตวชวดตามหลกวชาการและมการตรวจสอบคณสมบตของตวชวด

๒๑๕

๕.๒) ก าหนดคาเกณฑมาตรฐานส าหรบแตละตวชวดเพอใชเปรยบเทยบในการค านวณคาตวชวดเปนรอยละ ซงการก าหนดเกณฑมาตรฐานสามารถท าไดหลายวธ เชน ใชเปาหมายของแผนหรอยทธศาสตรเปนเกณฑมาตรฐานหรอใชเกณฑมาตรฐานขององคกรระหวางประเทศหรอเกณฑมาตรฐานระดบนานาชาต เปนตน

๕.๓) พฒนาเทคนคการค านวณซงด าเนนการไดหลายวธ เชน การน าคาทวดไดมาค านวณเปรยบเทยบกบคาเกณฑมาตรฐาน โดยปรบใหเปนคารอยละซงสามารถค านวณไดหลายวธ เชน ค านวณรอยละผลตางจากคาเกณฑมาตรฐาน การวดผลส าเรจโดยทวไปและนยมใชกนอยางแพรหลายจะวดจากผลงานทท าไดเทยบกบเปาหมายทก าหนดไว หรอเทยบกบเกณฑมาตรฐาน และค านวณออกมาเปน คารอยละ ถาผลการพฒนามคาเขาใกล ๑๐๐ แสดงวาการพฒนามความส าเรจมากขน เปนตน

๕.๔) การก าหนดคาน าหนกแบงออกเปน ๒ กรณ กรณใหน าหนกเทากน ทกองคประกอบ เปนการหาคาเฉลยของตวชวดทกตวในแตละองคประกอบ กรณ ใหน าหนกไมเทากน ทกองคประกอบ การค านวณดชนรวม หากตองการใหความส าคญแกแตละองคประกอบไมเทากนอาจก าหนด คาน าหนกของแตละองคประกอบใหตางกนได โดยน าคาน าหนกไปคณกบคาดชนกอนทจะท าการเฉลย

๒.๒.๘ จด เวทสาธารณ ะ เพ อให ผ ม ส วน ไดส วน เส ย (Stakeholders) ไดม เวท แสดง ความคดเหน วพากษวจารณ และแสดงความคดเหนอยางเปดเผยและโปรงใส ตรวจสอบได เนนการสอสารแบบสองทาง เนนการสอสารแบบสานเสวนา (Dialogue) มากกวาถายทอดดานเดยว (Monologue) และใหมคเจรจาโดยตรง เชน ระหวางกลมเปาหมายและผก าหนดนโยบาย เปนตน

๒.๒.๙ การน าเสนอผลการตดตามประเมนผล เปนการน าเสนอผลการประเมนใหทกฝาย ไดรบทราบทงประชาชนกลมเปาหมาย ผก าหนดนโยบาย หนวยงานน านโยบายไปปฏบต หนวยงานสนบสนนงบประมาณ ตลอดจนสาธารณชนผสนใจไดรบทราบผลการประเมน

๒.๒.๑๐ พฒนาระบบขอมลและประยกต ใช เทคโนโลย เพอเพมขดความสามารถ ในการประเมนผลโดยจดท าระบบขอมลการบรหาร (Management Information System) เขาถงขอมล วเคราะหและการน าขอมลไปใชไดอยางเหมาะสม เพมประสทธภาพ น าขอมลการประเมนไปใชในการก าหนดทางเลอกนโยบาย และสรางนวตกรรมในการบรหารจดการ