รายงานผลการวิจัยlibrae.mju.ac.th/goverment/20111119104834_librae/...ภาพที 4.9...

รายงานผลการวจย

เร�อง

การศกษาความปลอดภยการทองเท�ยวทางเรอลมน�าโขง

เสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง

The Determination of Safety need of Tourists Taking River Cruise along the Chang Kong-Luangprabang

โดย

อดมวทย นกดนตร และ พนตพมพ สทธศกดI

มหาวทยาลยแมโจ 2556

รหสโครงการวจย มจ. 1-55-033

รายงานผลการวจย

เร�อง การศกษาความปลอดภยการทองเท�ยวทางเรอลมน�าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง The Determination of Safety need of Tourists Taking River Cruise along the Chang Kong-Luangprabang

ไดรบการจดสรรงบประมาณ ประจาป 2555

จานวน 294,700 บาท

หวหนาโครงการ นายอดมวทย นกดนตร

ผรวมโครงการ นางสาวพนตพมพ สทธศกดR

งานวจยเสรจส�นสมบรณ 27 / พฤษภาคม / 2556

ก

สารบญ

หนา สารบญตาราง สารบญภาพ บทคดยอ 1 Abstract 2 บทท 1 บทนา 3 ความสาคญของปญหา 3 วตถประสงคของการวจย 5 ประโยชนท คาดวาจะไดรบ 6 บทท 2 การตรวจเอกสาร 7 เขตเศรษฐกจพเศษชายแดน 7 คณะกรรมการแมน9าโขง 9 อนสญญาวาดวยความปลอดภยแหงชวตทางทะเล ค.ศ. 1974 11 แนวทางการจดทาการประเมนการรกษาความปลอดภยของทาเรอ 12 บทท 3 วธการวจย 15 ขอบเขตของโครงการวจย 15 วธการเกบรวบรวมขอมล 15 บทท 4 ผลการวจย 17 กฎการเดนเรอในนานน9าไทยและนานน9าสากล กฎกระทรวง และพระราชบญญตพาณชยนาว 17 ผมสวนไดสวนเสยจากการทองเท ยวทางเรอลมน9าโขง เสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง 58 การวเคราะห SWOT 79 บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ 82 สรปผลการศกษา 82 ขอเสนอแนะ 83 เอกสารอางอง 85

ข

สารบญ

หนา ภาคผนวก 87 ภาคผนวก ก INTERATIONAL REGULATION FOR PREVENTING CALLISIONS AT SEA, 1972 88 ภาคผนวก ข ตารางวเคราะหผลการศกษา 124

ค

สารบญตาราง

หนา ตารางภาคผนวก ข1 ระดบการรกความปลอดภยระดบท� 1 เรอมลาดบการปองกน และรกษาความปลอดภยลาดบท� 1 ตามท�กฎหมายกาหนด เพ�อการรกษาความปลอดภยเชงปองกนท�เหมาะสม ข&นท� 1 ตลอดเวลา 124 ตารางภาคผนวก ข2 การจดการทาแผนการรกษาความปลอดภยของเรอ 125 ตารางภาคผนวก ข3 มาตรการของแผนการรกษาความปลอดภยทางเรอ 126 ตารางภาคผนวก ข4 เจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาเรอ 129 ตารางภาคผนวก ข5 การบนทกกจกรรมตางๆตามท�ระบไวในแผนรกษาความปลอดภย ของเรอตามท�กาหนดโดยคานงถงกฎขอบงคบ 131 ตารางภาคผนวก ข6 การประเมนสถานการณความปลอดภยของเรอ 132 ตารางภาคผนวก ข7 ขอมลท�วไปของนกทองเท�ยว 134 ตารางภาคผนวก ข8 ปจจยท�มดงดดใหนกทองเท�ยวเดนทางทองเท�ยวทางเรอ เสนทางเชยงของหลวงพระบาง 136 ตารางภาคผนวก ข9 แหลงขอมลและประเทศท�นกทองเท�ยวตดสนใจเดนทางไปเท�ยว 137 ตารางภาคผนวก ข10 งบประมาณคาใชจายและประเทศท�นกทองเท�ยว จะกลบมาเยอนอกคร& ง 139 ตารางภาคผนวก ข11 คณภาพและปรมาณการใหบรการทองเท�ยวทางเรอ เสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง 140 ตารางภาคผนวก ข12 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการบรการของผประกอบการ ท�เก�ยวของบนเสนทางของการทองเท�ยวทางเรอเสนทาง เชยงของ-หลาวงพระบาง 146

ง

สารบญภาพ

หนา ภาพท� 2.1 กรอบแนวคดในการศกษา 14 ภาพท� 4.1 วงขอบของไฟท�กาหนดตามกฎกระทรวง 19 ภาพท� 4.2 ความยาวของเรอต*งแต 20 เมตร ข*นไป 21 ภาพท� 4.3 การตดต*งโคมไฟระหวางโคมไฟเสากระโดงของเรอกล 21 ภาพท� 4.4 การตดโคมไฟเสากระโดงเรอกลท�มความยาวต*งแต 12 เมตร ข*นไป 21 ภาพท� 4.5 การตดต*งโคมไฟเรอกลท�มความยาวไมถง 12 เมตร 21 ภาพท� 4.6 แสดงท�ตดต*งไฟเสากระโดง สาหรบเรอกลท�กาลงลากจงหรอดนเรอ 22 ภาพท� 4.7 การตดต*งโคมไฟขางเรอท�กาหนดใหตดต*งในเรอกล 22 ภาพท� 4.8 การตดต*งโคมไฟขางเรอ 23 ภาพท� 4.9 การตดต*งโคมไฟเรอท�มความยาวต*งแต 20 เมตรข*นไป 23 ภาพท� 4.10 การตดต*งโคมไฟบนเรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร 23 ภาพท� 4.11 การตดต*งโคมไฟความสงของไฟท�เหนไดรอบทศ สาหรบเรอประมง ขณะทาการประมง 23 ภาพท� 4.12 รปแสดงไฟ ขณะจอดทอดสมอ 23 ภาพท� 4.13 การตดต*งไปบนเรอท�มความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป 23 ภาพท� 4.14 รปแสดงระยะหางของโคมไฟเสากระโดงในทางราบ 24 ภาพท� 4.15 การตดต*งโคมไฟความยาวของเรอต*งแต 20 เมตรข*นไป 24 ภาพท� 4.16 ขนาดทนเคร�องหมายของเรอท�มความยาว 20 เมตรข*นไป 25 ภาพท� 4.17 ขอบเขตการเหนไฟของโคมไฟขางเรอ 27 ภาพท� 4.18 ขอบเขตการเหนไฟของโคมไฟเสากระโดง 27 ภาพท� 4.19 การตดต*งโคมไฟมองเหนไดรอบทศ 27 ภาพท� 4.20 ขอบเขตการเหนของโคมไฟในทางด�ง 28 ภาพท� 4.21 การตดต*งโคมไฟตางระดบ 28 ภาพท� 4.22 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะกาลงเคล�อนท� 31 ภาพท� 4.23 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวไมถง 50 เมตร ขณะกาลงเคล�อนท� 31

จ

สารบญภาพ

หนา ภาพท� 4.24 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอท�มเบาะอากาศรองรบความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะกาลงเคล�อนท� 32 ภาพท� 4.25 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลความยาวไมถง 50 เมตรขณะพวงจง โดยมความยาวพวงจงยาวไมเกน 200 เมตร 33 ภาพท� 4.26 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะพวงจง โดยมความยาวพวงจงยาวเกน 200 เมตร 33 ภาพท� 4.27 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวไมถง 50 เมตร ขณะดนเรอไปขางหนา 34 ภาพท� 4.28 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวไมถง 50 เมตร ขณะพวงจงทางขาง 34 ภาพท� 4.29 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะดนเรอไปขางหนา 36 ภาพท� 4.30 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะพวงจงทางขาง 36 ภาพท� 4.31 การใชสญญาณหมอกขณะท�เรอไมอยในบงคบ ขณะหยดอยกบท� 37 ภาพท� 4.32 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอไมอยในบงคบ ขณะเคล�อนท� 38 ภาพท� 4.33 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว ขณะหยดอยกบท� 38 ภาพท� 4.34 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอมความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ไมสามารถบงคบการเดนไดคลองตว ขณะเคล�อนท� 39 ภาพท� 4.35 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอมความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ไมสามารถบงคบการเดนไดคลองตว ขณะจอดทอดสมอ 39 ภาพท� 4.36 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวไมถง 50 เมตร ขณะจงเรออ�น และไมสามารถเปล�ยนเขมของตนเองได 40 ภาพท� 4.37 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะจงเรออ�น และไมสามารถเปล�ยนเขมของตนเองได 40 ภาพท� 4.38 การใชสญญาณหมอกของเรอขนาดเลก ขณะท�เจาหนาท�ปฏบตงานท�อยใตน* า 41 ภาพท� 4.39 การใชสญญาณหมอกเรอกวาดทนขณะปฏบตงาน 41

ฉ

สารบญภาพ

หนา ภาพท� 4.40 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�บงคบการเดนเรอไดยาก เน�องจากอตรากาหลงกนน*าลกของเรอ 42 ภาพท� 4.41 การใชสญญาณหมอกเรอนารองความยามไมถง 50 เมตรขณะทอดสมอ 43 ภาพท� 4.42 การใชสญญาณหมอกเรอนารองความยามต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะทอดสมอและปฏบตหนาท�นารองอย 43 ภาพท� 4.43 การใชสญญาณหมอกเรอมความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป ขณะทอดสมอ 44 ภาพท� 4.44 การใชสญญาณหมอกเรอมความยาวไมถง 50 เมตร ขณะทอดสมอ 44 ภาพท� 4.45 การใชสญญาณหมอกเรอท�ตดต*นมความยาวไมถง 50 เมตร 45 ภาพท� 4.46 การใชสญญาณหมอกเรอท�ตดต*น มความยาวต*งแต 50 เมตรข*นไป 45 ภาพท� 4.47 การแสดงสญญาณการแซงเรอ 48 ภาพท� 4.48 การใหสญญาณแซงเรอทางโคง 48 ภาพท� 4.49 รถตท�ใหบรการและการเดนทางของนกทองเท�ยว เสนทางเชยงใหม-เชยงของ-หลวงพระบาง 62 ภาพท� 4.50 รถเมลเขยวปรบอากาศพเศษใหบรการเสนทางเชยงใหม-เชยงราย 63 ภาพท� 4.51 รถใหบรการเชยงใหม-เชยงของ 64 ภาพท� 4.52 รถบสใหบรการหวยทราย-หลวงพระบาง 64 ภาพท� 4.53 รถสกายแลปใหบรการนกทองเท�ยวระหวางทาเรอและท�พก 64 ภาพท� 4.54 เสนทางการเดนเรอในแมน*าโขง 66 ภาพท� 4.55 อตราคาโดยสาร 67 ภาพท� 4.56 ช*นโดยสารท�มเบาะน�ง 67 ภาพท� 4.57 ช*นโดยสารราคาประหยดไมมเบาะน�ง 67 ภาพท� 4.58 รายช�อผควผใหบรการเรอขามฝากในแตละวน 69 ภาพท� 4.59 จดท�ใหบรการซ*อตEวเรอขามฝากฝ�งประเทศไทย 69 ภาพท� 4.60 เรอท�รอควใหบรการขามฝากฝ�งไทย 69 ภาพท� 4.61 การใชบรการเรอขามฝากของผโดยสาร 69 ภาพท� 4.62 ทาเรอหวยทราย 70 ภาพท� 4.63 ทาเรอปากแบง 70 ภาพท� 4.64 ทาเรอหลวงพระบาง 70

ช

สารบญภาพ

หนา ภาพท� 4.65 ทาเรอตามชายฝ�งท�แวะรบผโดยสารชาวลาว 71 ภาพท� 4.66 ทาเรอเรวบานดอน หลวงพระบาง และอตราคาใหบรการ 75 ภาพท� 4.68 การออกเดนทางผโดยสารทกคนตองสวมหมวกกนนอกและเส*อชชพ และแกสท�ใชเปนเช*อเพลงเรอ 76

กตตกรรมประกาศ

การศกษาความปลอดภยการทองเท�ยวทางเรอลมน� าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง (The Determination of Safety need of Tourists Taking River Cruise along the Chang Kong-Luangprabang) ลลวงลงได โดยไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกวจยและสงเสรมวชาการการเกษตร มหาวทยาลยแมโจ ประจาปงบประมาณ 2555 ผวจยขอขอบคณผท�มสวนไดสวนเสยท�ไดเสยสละเวลาในการใหขอมลในการศกษาคร� งน� และขอขอบคณสาขาวชานเทศศาสตรบรณาการ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยแมโจ ท�ไดอนเคราะหสถานท�ในการดาเนนการวจยใหเสรจส�นสมบรณ

อดมวทย นกดนตร

1

การศกษาความปลอดภยการทองเท�ยวทางเรอลมน�าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง The Determination of Safety need of Tourists Taking River Cruise

along the Chang Kong-Luangprabang

อดมวทย นกดนตร1 และ พนตพมพ สทธศกดH2 Udomwit Nakdontree1 and Panitpim Sittisak2

1 สาขาวชานเทศศาสตรบรณาการ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม 50290 2 ศนยวจยระบบทรพยากรเกษตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม จ.เชยงใหม 50200

---------------------------------------------

บทคดยอ การศกษาคร, งน, มวตถประสงคเพ0อศกษาความปลอดภยของการทองเท0ยวทางเรอเสนทาง เชยงของ-หลวงพระบาง ผลการศกษาพบวา ทาเรอท0ใหบรการเรอทองเท0ยวท,งเรอชา(slow boat) และเรอเรว (speed boat)ไมมมาตรการรกษาความปลอดภยของการทองเท0ยวทางเรอท0 เปนมาตรฐานสากล ขณะเดยวกนผประกอบท0เปนเจาของเรอใหบรการทองเท0ยวมการปฏบตตามกฎการเดนเรอท0เปนมาตรฐานสากลเฉพาะบางขอกาหนดและใหความสาคญโดยมากในขอท0ปฏบตอยในระดบปานกลางและนอย สวนปจจยท0เปนส0งจงใหคนเขามาเท0ยวและเกดความประทบใจมากท0สดของการเดนทางทองเท0ยวในคร, งน, คอ โบราณสถานทางประวตศาสตร วถชวตและความเปนมตรของคนในทองถ0น สวนกลมนกทองเท0ยวท0นยมเลอกเสนทางน, รอยละ 90.00 เปนนกทองเท0ยวจากยโรป และโดยมากเปนชาวฝร0งเศส กาหนดการระยะเวลาการทองเท0ยวตลอดการเดนผานเสนทางน, เฉล0ย เฉล0ยเทากบ 4.42 วน และต,งงบประมาณคาใชจายเฉล0ย 31,760.87 บาทตอคน และและการใชจายเกดข,นจรงเฉล0ย 15,569.57 บาทตอคน โดยเปนคาใชจายในเร0องของอาหารเคร0องด0มมากท0สดเฉล0ยเทากบ 4,273.48 บาทตอคน รองลงมาเปนคาพาหนะและคาเดนทางเทากบ 3,927.83 บาทตอคน คาท0พกเทากบ 3,835.65 บาทตอคน สวนกจกรรมสนทนาการและของท0ระลกมคาใชจายเกดข,นนอยท0สดเทากบ 2,464.90 และ 1,359.71 บาทตอคน นอกจากน,นกทองเท0ยวเสนอแนะใหเพ0มกจกรรมการทองเท0ยวใหมากข,นไดแก กจกรรมการลองแพหรอน0งเรอเพ0อชมธรรมชาต และ การพายเรอแคนน/คายค คาสาคญ: ความปลอดภย การทองเท0ยวทางเรอ เชยงของ และหลวงพระบาง

2

Abstract

This study was conducted to explore the determination of safety need of tourists taking river cruise along the Chang Kong-Luangprabang. Finding showed that the piers offering services for slow boats and speed boats did not have standard security measures at the international level. Meanwhile, the boat owners followed some specific rules and regulation of the international standard. Besides, they placed the importance of the rules and regulations at a low up to moderate level. Main factors motivation tourists to travel and have impression most were historical ruins and lifestyle/hospitality of local people. Most of the tourists (90%) visiting there were Europeans, especially French. They visited there for 4.42 days on average. Their budget was 31,760.87 baht per head on average but they spend only 15,569.57 baht per head on average. They spent for food and beverage most (4,273.48 baht per head on average). This was followed by vehicle service charge (3,927.83 baht per head on average); accommodation (2,464.90 baht per head on average); and souvenirs (1,359.71 baht per head on average). Besides, they suggested that tourism activities should be increased particularly on rafting and canoeing/kayaking. Keywords: safety, tourists taking river cruise, Chang Kong and Luangprabang

บทท� 1

บทนา

ความสาคญของปญหา

สบเน�องจากโครงการ “การศกษาเพ�อพฒนาทองเท�ยวทางเรอตามเสนทางแมน! าโขง ในกลมประเทศอนภมภาคลมน!าโขง” ของจฬาลงกรณมหาวทยาลย รวมกบกระทรวงการทองเท�ยวและกฬา และมหาวทยาลยแมฟาหลวง ทาการศกษาคลอบคลม 11 มต (ขอ 1-11) ท�เก�ยวของกบการทองเท�ยวทางเรอในแมน!าโขง และเพ�อจดทาผลการศกษาใน 2 ลกษณะ (ขอ 12-13) ดงน!

1. ศกษารวบรวมนโยบายแผนพฒนาและแผนงาน และโครงการของแตละประเทศท�เก�ยวของกบการพฒนาการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขง เพ�อนาผลมาพจารณาดานปญหาอปสรรคและความสอดคลองกบการพฒนาการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขง รวมท!งสาระสาคญของแผนปฏบตการจดต!งเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน จงหวดเชยงราย และตกลงความรวมมอระหวางประเทศในอนภมภาคระดบตางๆ

2. ศกษาลกษณะของแมน! าโขง ท� เปนปจจยสาคญตอการทองเท�ยวทางเรอ เปนตน ลกษณะทางกายภาพ ความลาดชน ปรมาณและกระแสน! า ความลก เกาะแกงและส�งกดขวางทางน! า รวมท!งปจจยทางกายภาพท�เก�ยวของกบการทองเท�ยวเปนตน สภาพภมประเทศ สภาพภมอากาศ ภยธรรมชาต ทรพยากรดานกายภาพและชวภาพ และคณภาพส�งแวดลอม

3. ศกษาทรพยากรทองเท�ยวในแมน! าโขง และบรเวณพ!นท�รมแมน! าท!งทางดานธรรมชาต ประวตศาสตร วฒนธรรมประเพณ กจกรรม ปรากฏการณทางธรรมชาต วถชวต ลกษณะหรอเอกลกษณท�มความโดดเดนเฉพาะถ�น

4. ศกษาแนวโนมดานการตลาดทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขง เพ�อทราบจานวนและกลมนกทองเท�ยว ตลอดท!งสภาพกจกรรมรปแบบ และโครงขายการทองเท�ยวท�เก�ยวเน�อง

5. ศกษาวเคราะหพ!นท�ของแมน! าโขงท�มศกยภาพตอการพฒนาเปน (Gateway) หรอประตเช�อมโยงการพฒนากบประเทศเพ�อนบาน และพ!นท�พฒนาเปนศนยกลางดานการทองเท�ยวทางเรอในแมน!าโขง

6. ศกษาวเคราะหบงช! รปแบบการทองเท�ยวทางเรอท�เหมาะสมในแตละชวงของลาน! า รวมท!งเสนอแนะกจกรรมการทองเท�ยวท�เหมาะสมในลาน! าโขง ท�ตอเน�องกบการทองเท�ยวทางเรอเปนตน การทองเท�ยวผจญภย ก�งผจญภยในแมน!าโขง เชน การพายเรอแคน/คายค การลองแกง หรอกจกรรมการทองเท�ยวเชงนเวศท�เหมาะสมในแมน!าโขง เพ�อสงเสรมใหชมชนมสวนรวม

4

7. ศกษาดานวฒนธรรมประเพณท�เก�ยวของกบเรอ และการใชเรอในกจกรรมตางๆ ในแมน! าโขง และใหขอเสนอแนะลกษณะของเรอท�เหมาะสมตอการใหบรการทองเท�ยวทางเรอ ในแมน!าโขง

8. ศกษาสภาพการทองเท�ยวทางเรอ และจดทองเท�ยวรมสองฝ�งลาน! าโขง เพ�อใหทราบลกษณะกจกรรม แหลงทองเท�ยว จานวนนกทองเท�ยว รวมท!งประเมนแนวโนมการขยายตวดานทองเท�ยว โครงขายและความเช�อมโยงในระบบการทองเท�ยวของแตละประเทศและระหวางประเทศ

9. ศกษาประเมนความพรอมดานการทองเท�ยว รวมท!งแผนพฒนาทางดานโครงสรางพ!นฐาน การคมนาคม ท�จะเช�อมโยงเขามายงพ!นท�สาธารณปโภค และสาธารณปการ และบรการทองเท�ยว เปนตน ท�พก บรษทนาเท�ยว รานอาหาร ของท�ระลก ฯลฯ

10. ศกษารวบรวมขอมลดานองคกรและความรวมมอ จดผานแดน รวมท!งเสนอแนะแนวทางพฒนาความรวมมอระหวางประเทศและการแกไขปญหาการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขงระหวางประเทศท�เก�ยวของกบการผานแดน และเขตแดน

11. ศกษาเง�อนไขทางดานเศรษฐกจ – สงคม และส�งแวดลอม และประเมนผลกระทบเบ!องตน ขอดขอเสยทางดานเศรษฐกจ – สงคมตอชมชนตามรมแมน! าโขง การอนรกษแหลงประวตศาสตรและโบราณคด รวมท!งผลกระทบดานส�งแวดลอมท�อาจจะเกดข!นจากการพฒนาการทองเท�ยวทางเรอในแมน!าโขง

12. จดทาขอเสนอแนะการจดโครงขายและเสนทางทองเท�ยว รวมท!งการพฒนาบรการขนสงนกทองเท�ยวสาธารณะเพ�อรองรบการเดนทางของนกทองเท�ยวตามเสนทางในโครงขายดงกลาว

13. จดทาขอเสนอแนะการพฒนาการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขง เพ�อนาไปพจารณาการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน ซ� งอยางนอยควรคลอบคลมประเดนรายละเอยดท�สาคญทางดานกระบวนการและข!นตอนการพฒนา แผนงานและโครงการท�เก�ยวของ ความรวมมอระหวางประเทศ รายละเอยดการพฒนาเมองเชยงแสน/เชยงของ เปนศนยกลางการพฒนาการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขง และประตความเช�อมโยงการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขงตอนบนและตอนลาง เพ�อสนบสนนการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน จงหวดเชยงราย การดาเนนการของหนวยงานท�เก�ยวของ และเสนอแนะการดาเนนการท�ตอเน�องจากผลการศกษาคร! งน! การศกษาของโครงการขางตน พบวา ยงขาดประเดนในเร�องของความความปลอดภยของ

การทองเท�ยวทางเรอในลมน! าโขง ซ� งเปนเร� องท�สาคญย�งสาหรบการทองเท�ยว โดยเฉพาะ

นกทองเท�ยวตางประเทศท�ใหความสาคญเปนอนดบแรกในการพจารณาเดนทางมาทองเท�ยว

5

การคาขายลมน! าโขงกเชนเดยวกนหากไมมความปลอดภยกจะไมมผประกอบการรายใดใชบรการ

การขนสงทางเรอ ในการขนสงสนคาหรอสญจรทากจธระตางๆ ส� งเหลาน! จะสงผลกระทบ

โดยตรงตอการทองเท�ยว การพฒนาการคาชายแดนและเศรษฐกจของประเทศในกลมอนภมภาคลม

น! าโขง ดงน!นจงมความจาเปนเรงดวนท�ตองทาการศกษาในเร� องของความปลอดภยของการ

ทองเท�ยวทางเรอลมแมน! าโขง โดยเฉพาะแมน! าโขงชวงเชยงของ-หลวงพระบาง ท�มนกทองเท�ยว

นยมเดนทางไปเท�ยว และรฐบาลไทยมนโยบายใชจงหวดเชยงราย (เชยงแสนและเชยงของ) เปน

ศนยกลางทางเศรษฐกจ เพราะมพรหมแดนตดกบพมา ลาว และสามารถตดตอไดถงประเทศจน

ตอนใต ดงน!นจงใชเปนประตเปดประเทศสการทองเท�ยวและคาขายทางเรอ ในระยะเรงดวนไปยง

ประเทศจนตอนใต พมาและลาว เพ�อยกระดบการพฒนาเศรษฐกจและความรวมมอดานตางๆ

ลมน! าโขงตอนบน สวนระยะกลางจะขยายไปยงแมน! าโขงตอนลางท�ประกอบดวยประเทศไทย

ลาว กมพชาและเวยดนาม รวมท!งระยะยาวจะขยายไปถงประเทศธเบต มองโกลเลย ศรลงกา

อนเดย และปากสถาน โดยใชเสนทางผานประเทศพมาและจนตอนใต

วตถประสงคของการวจย

1. เพ�อศกษาสภาพปญหาดานความปลอดภยของการทองเท�ยวทางเรอ กฎหมาย ระเบยบขอปฏบต และนโยบายท�เก�ยวกบการขนสงทางเรอ ในกลมน! าโขงระหวางเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง 2. เพ�อศกษาวธการและมาตรการดานความปลอดภยของการทองเท�ยวทางเรอตามเสนทางลมน! าโขงระหวางเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง รวมท!งเสนอแนะแนวทางปฏบตดานความปลอดภย

3. เพ�อศกษาแนวทางพฒนาความรวมมอดานความปลอดภยของการทองเท�ยวทางเรอตามเสนทางเดนเรอลมน!าโขงระหวางเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง ท!งภาครฐและเอกชนท�เก�ยวของ

6

ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ

1. ทาใหทราบสภาพปญหาดานความปลอดภยของการทองเท�ยวทางเรอ กฎหมาย ระเบยบและขอปฏบตท�เปนขอจากด หรอละเลยไมปฏบตท�จะสงผลตอความปลอดภยของการทองเท�ยวทางเรอ รวมท!งขอดบางประการของมาตรการความปลอดภย ในบางประเทศท�จะสามารถนามาใช และกอใหเกดประสทธภาพตอมาตรการความปลอดภยทางน!า 2. เพ�อนาเสนอแนวทางการพฒนาความรวมมอทางดานความปลอดภย จากท!งหนวยงานภาครฐและเอกชนท�เก�ยวของกบการใหบรการทองเท�ยวทางเรอระหวางประเทศไทยและประเทศลาว ตลอดจนกลมประเทศอนภมภาคลมแมน!าโขง 3. เพ�อนาผลการศกษามาสรางแนวทางในการกาหนดมาตรการ วธการทางดานความปลอดภยทางเรอตามเสนทางลมน! าโขง รวมท!งเปนขอมลสาหรบรฐบาลและหนวยงานท�เก�ยวของ ใชในการวางแผนดานความปลอดภยและปองกนอบตเหตของการใชบรการทางเรอลมแมน! าโขงตอนบน และสามารถใชเปนขอมลพฒนาใหบรการการทองเท�ยวทางเรอในแมน! าโขงตอนลาง รวมท!งพฒนาเช�อมโยงการใหบรการรวมกนระหวางแมน! าโขงตอนบนและตอนลาง และโครงขายการใหบรการทองเท�ยวทางอ�น เชน ทางรถยนต รถไฟ และเคร�องบน เปนตน 4. เพ�อใชเปนขอมลประชาสมพนธดานการทองเท�ยวทางน! าลมแมน! าโขงเสนทางระหวางเชยงของ-หลวงพระบาง ท�มความปลอดภย สรางความม�นใจใหกบนกทองเท�ยวผใชบรการ ใหมาทองเท�ยวและใชบรการทางเรอเพ�มมากข!น เพ�อใหบรรลตามแผนและนโยบายของประเทศไทยท�ตองการใหจงหวดเชยงราย (เชยงแสนและเชยงของ) เปนศนยกลางการทองเท�ยวลมแมน! าโขงตอนบนท�มความปลอดภยและสามารถเช�อมโยงสแมน! าโขงตอนลาง เขตเศรษฐกจพเศษชายแดน และGateway อนจะสงผลดตอการทองเท�ยวอยางตอเน�อง การทองเท�ยวประกอบและเสรม เศรษฐกจและชวตความเปนอยของประชาชนในประเทศตางๆ ลมแมน!าโขง 5. เพ�อสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการทองเท�ยว ตามแนวเช�อมโยงแหลงทองเท�ยวทางธรรมชาต ประวตศาสตร และวฒนธรรมกบประเทศเพ�อนบาน โดยกาหนดเสนทางทองเท�ยวเช�อมโยงและพฒนาความปลอดภยของการทองเท�ยวรวมกน ยกระดบโครงสรางพ!นฐานดานบรการทองเท�ยวใหไดมาตรฐานและพฒนาบคลากรภาคบรการท�มคณภาพ

บทท� 2

การตรวจเอกสาร

เขตเศรษฐกจพเศษชายแดน

มหาวทยาลยแมฟาหลวงและสานกงานคณะกรรมการการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2457) การจดต(งเขตเศรษฐกจชายแดน จงหวดเชยงราย ในวนท, 19 มนาคม 2545 คณะรฐมนตรมมตเหนชอบกรอบแผนปฏบตการพฒนาเมองชายแดนและใหดาเนนการใน 3 เมอง คอ เชยงแสน แมสาย และสะเดา ใหเปนเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน ในลกษณะเปนโครงการนารอง โดยสานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สคช.) ไดดาเนนการตามมตคณะรฐมนตรในการพฒนาเมองเชยงแสน แมสายเปนโครงการนารองในลกษณะเขตเศรษฐกจชายแดนแหงแรกของไทย ซ, ง สคช. รวมกบหนวยงานท,เก,ยวของไดจดทากรอบแนวคดการจดต( งเขตเศรษฐกจชายแดน จงหวดเชยงราย ใหครอบคลมเมองชายแดนหลกของจงหวดเชยงราย ไดแก แมสาย เชยงแสน และเชยงของ เน,องดวยมความไดเปรยบดานท,ต(งอยในแนวเศรษฐกจเหนอ-ใต เช,อมโยงระหวางประเทศไทย พมา ลาวและจน และมศกยภาพพฒนาเปนการคา การลงทน อตสาหกรรมและการทองเท,ยว ประกอบกบมการขนสงตามลาน(าโขงจากเชยงรง-เชยงแสนอยแลวในปจจบน และมการกอสรางถนนเช,อมโยงจากแมสาย-ทาข( เหลก-เชยงตง-ชายแดนจน สวนถนนแมสายเชยงของ-หวยทราย-หลวงน( าทา-บอเตน (ชายแดนจน) ซ, งกาหนดการกอสรางถนนใหแลวเสรจในป 2547 และป 2550 ตามลาดบ หากการกอสรางถนนเสรจสมบรณจะสงผลใหท(ง 3 อาเภอ เปนประตเศรษฐกจท,สาคญ ดงน(นประเทศไทยจาเปนตองเตรยมการพฒนาพ(นท,อยางเรงดวน และในวนท, 29 กรกฎาคม 2546 คณะรฐมนตรมมตเหนชอบแนวทางการจดต(งเขตเศรษฐกจชายแดน จงหวดเชยงราย เพ,อใหเกดการลงทนรวมไทย-จนอยางเปนรปธรรม

ยวดา นวลใส (2547) สาหรบการทองเท,ยวในชวงทาเรอเชยงของ – หลวงพระบาง การใหบรการเดนทางทองเท,ยวทางเรอ สวนใหญนกทองเท,ยวนยมใชบรการเรอเรว (speed boat) ผโดยสารเตมลาจงออกเดนทาง สามารถบรรทกคนได 6-8 คนตอเท,ยว ข(นอยกบขนาดระวางของเรอ ใชเวลาเดนทางประมาณ 6 ช,วโมง และเสยคาบรการ 1,500 บาทตอคน เรอชนดน( จะมเสยงดงและเม,อมเรอสนคาหรอเรอขนาดใหญแลนสวนทางจะเกดคล,นซดเขาหาตวเรอ เกดอบตเหตพลกค,าหรอชนโขดหนไดงายในชวงฤดแลงท,มลองน( าลกแคบ แตมการเดนเรอจานวนมากในแมน( า นอกจากน( ยงมเรอชาใหบรการ (slow boat) ใชระยะเวลาเดนทางจากทาเรอเชยงของ – หลวงพระบาง ประมาณ 2 วน คดคาบรการ 1,300 บาทตอคน เรอประเภทน(แวะใหบรการแกผโดยสารทกทาท,ผาน และพกคางคนท,ทาเรอหลวงน( าทา 1 คน กอนเดนทางตอไปหลวงพระบางตอในวนรงข(น เพราะเรอไมสามารถเดนเรอไดตอนกลางคน เน,องดวยความไมปลอดภยของการเดนทางในลาน( าท,ไมมเคร,องหมายแสดงรองน( าลก ทนโคมไฟเตอนเขตอนตราย ประกอบกบเรอไมม

8

เคร,องชวยเดนเรอกลางคน ทาใหการใหบรการแกผโดยสารระยะเวลาการเดนทางตองใชระยะเวลานาน อยางไรกตามกยงเรวกวาเรอขนสงสนคาท,ตองใชเวลาเดนทางถงหลวงพระบางประมาณ 2 วน

กรมการขนสงทางน( าและพาณชยนาว (2543) จากการประชมระหวางประเทศ 4 ประเทศ ไดแก ไทย-จน-ลาว-เมยนมาร เม,อวนท, 6-13 ตลาคม 2537 ท,ประชม ไดพจารณารางความตกลงวาดวยการเดนเรอพานชในแมน( าโขงตอนบน และตอมามการเซนสญญาขอตกลงดงกลาว (Agreement on Commercial Navigation on the Lancang-Mekong River) ในวนท, 20 เมษายน 2543 ณ เมองทาข( เหลก ประเทศพมา (กรมการขนสงทางน( าและพาณชยนาว, 2543) โดยประเทศคสญญาท(ง 4 ประเทศ ตกลงจะใชลมน( าลานชาง –แมโขงเปนลมน( าพาณชยนาวระหวาง 4 ประเทศ และจะมการเปดทาเรอตามแนวแมน( าโขงตอนบน 13 แหง ไดแก ในจน 4 แหง คอ ทาเรอซอเหมา (Simao) ทาเรอเชยงรง (Jinghong) ทาเรอเหม,งหาน (MengHan) และทาเรอกวนเหลย (Guanlei) ในลาว 5 แหง คอ ทาเรอบานทราย (Ban Sai) ทาเรอเชยงกก (Xiengkok) ทาเรอเมองมอม (Mouangmom) ทาเรอหวยทราย (Houaysai) และทาเรอหลวงพระบาง (Luangprabang) ในเมยนมาร 2 แหง คอ ทาเรอวงเจยง (Wang Jeng) และทาเรอวงปง (Wang Pong) ในไทย 2 แหง คอ ทาเรอเชยงแสน และทาเรอเชยงของ จงหวดเชยงราย ซ, งระยะทางจากทาเรอเชยงของไปทาเรอเชยงแสน ประมาณ 50 กโลเมตร จากทาเรอเชยงแสนไปทาเรอเชยงรง ประมาณ 380 กโลเมตร และจากทาเรอเชยงรงไปทาเรอซอเหมาประมาณ 90 กโลเมตร

กรมการขนสงทางน( าและพาณชยนาว (2547) โดยในเวลา 1 ป หลงจากท,ไดทาขอตกลงเรอของประเทศคสญญาสามารถเดนเรอไดอยางอสระจากทาเรอซอเหมา (Siamo) ในประเทศสาธารณะรฐประชาชนจน และหลวงพระบางของลาว โดยไมมการเรยกเกบคาใชจายใดๆ ท(งส(นจากเรอของประเทศคสญญา ยกเวนคาธรรมเนยมพเศษสาหรบการบรการบางประเภท นอกจากน(ยงมขอตกลงเก,ยวกบดานความปลอดภยของการเดนเรอ เม,อเรอของประเทศคสญญาหน,งไมสามารถเดนเรอไดตามปกตในบรเวณนานน( าประเทศคสญญาได เน,องจากการชนกบหนหรอปะทะกบกระแสน( า ประเทศคสญญาท,เก,ยวของจะอนญาตใหลกเรอและผโดยสารบนเรอข(นฝ,งและเดนทางไปยงบรเวณน(กาหนดเดมของการเดนทาง และถาหากเรอของประเทศคสญญาใดประสบอบตเหตในดนแดนของประเทศคสญญาอกประเทศหน, ง ผมอานาจของประเทศคสญญาจะตองสบคนและชวยชวต ตลอดจนทาการชวยเหลอลกเรอ ผโดยสาร สนคาและแจงใหประเทศคสญญาท,เก,ยวของไดรบทราบ ถาหากสนคาท,บรรทกในเรอท,ไดรบอบตเหตและมความจาเปนจะตองถกเกบคาบรการในดนแดนของประเทศคสญญาการขนสงสนคาน(นจะไดรบการยกเวนในเร,องของภาษ ยกเวนกรณสนคาน(นจะถกใชสาหรบการบรโภคหรอการคาในดนแดนน(นๆ ตลอดจนผโดยสารและลกเรอจะไดรบการชวยเหลอและอานวยความสะดวก (http://www/md.go.th/asusaya.htm) และประเทศคสญญาตองประชมอยางนอยปละ 1 คร( ง ในประเทศคสญญาน(นๆ ตามท,เลอก เพ,อปรกษาและสงเสรมความรวมมอ ดงน(

1. การบารงรกษาและปรบปรงการเดนเรอในนานน(า 2. การเพ,มมาตรการในการรกษาความปลอดภยและปองกนส,งแวดลอม

9

3. การปรบปรงและการขยายส,งอานวยความสะดวก 4. การแลกเปล,ยนขอมลเก,ยวกบชองทางการเดนเรอ ปญหา อปสรรคท,เก,ยวของกบความปลอดภย

ทางเรอ 5. ความปลอดภยทางการเดนเรอโดยเฉพาะในฤดแลงในการจดการหาน(าและขอมลท,เก,ยวของ

คณะกรรมการแมน!าโขง

(Mekong River Commission: MRC) Mekong River Commission (2003) ยทธศาสตรการพฒนาการเดนเรอซ, งคณะกรรมการกลมประเทศลมน( าโขงไดทาการศกษาเม,อป พ.ศ. 2545 พบวา ระบบการเมองการปกครองของประเทศในกลมประเทศอนภมภาคลมแมน( าโขงยงเปนอปสรรคตอการสงเสรมการทองเท,ยวและความปลอดภยของการเดนเรอของกลมประเทศอนภมภาคแมน(าโขงเปนอนมาก ไดแก

1. การขาดความชดเจนของกฎหมายระหวางประเทศเน,องมาจากการขาดความรและความเขาใจเก,ยวกบเง,อนไขทางกฎหมายของแตละประเทศ

2. กฎหมายระหวางประเทศเก,ยวกบการเดนเรอยงขาดระเบยบและมาตรการท,ชดเจน 3. การขาดกรอบกฎหมายระหวางประเทศท,มรายละเอยดของมาตรการ วธการ และกฎระเบยบ

ปฏบตเก,ยวกบการเดนเรอ 4. การขาดทาเรอและเรอท,ใชเปนพาหนะในการเดนทางท,ไดมาตรฐานและมความเหมาะสมกบ

สภาพการเดนเรอในลมน(าโขง 5. ขาดแคลนบคลากรท,มความรความชานาญเก,ยวกบการบรหาร การจดการเก,ยวกบการรกษาความ

ปลอดภยทางการทองเท,ยวทางน(า 6. การขาดศนยกลางการใหขอมลเก,ยวกบการเดนทางทางน(า 7. ขาดแคลนงบประมาณดานการทานบารงรกษาอปกรณทางน(า ปญหาดงกลาวขางตนกลมประเทศในอนภมภาคแมน( าโขงตอนลาง (ไทย ลาว เวยดนามและ

กมพชา) จงรวมกนจดทายทธศาสตรการพฒนาการเดนเรอลมน( าโขงในเดอนเมษายน พ.ศ. 2546 (MRC Navigation Strategy) โดยวเคราะห SWOT ในสวนประเดนท,เก,ยวกบความปลอดภยทางเรอลมแมน( าโขง (ตารางท, 1) มดงน(

10

ตารางท, 1 การวเคราะห SWOT Analysis เก,ยวกบความปลอดภยทางเรอลมน(าโขง (Safety) จดแขง

(Strengths) จดออน

(Weaknesses) โอกาส

(Opportunities) อปสรรค (Threats)

1. มระเบยบปฏบตดานความปลอดภยทกประเทศ

2. มคมอของ MRC /ESCAP1

เร,องการเดนเรอและระเบยบการ

3. มโครงการยอยหลายๆ สวนท,ควบคมของสภาพแมน(าทาใหวเคราะหขอมลท,เปนปจจบนได

4. มการเปดเสรและแลกเปล,ยนขอมลขาวสารกบเครอขายสากล

5. แตละประเทศเหนความสาคญของการจดทารองน( าลกรวมกน

1. ไมมการบงคบใชระเบยบท,กาหนด เพราะขาดผเช,ยวชาญระดบสากลกากบดแล

2. การตรวจสอบและออกใบรบรองกองเรอไมไดมาตรฐาน

3. ไมมแผนเร,องอบตเหตหรอฉกเฉน

4. ไมมรายละเอยดขอมลขาวสารของแมน(าไวประจาตามจดสาคญ

5. ขาดการรกษาและรปแบบการดาเนนการทางเรอใหตอเน,องทาใหเกดความเส,อมและความนยมในการใชการคมนาคมทางน(าลดลง

6. อปกรณนารองและอานวยความสะดวกในการเดนเรอมจากด

7. ขาดงบประมาณบารงรกษาสภาพของปายสญญาณ ทนลอย โคมไฟ

8. ในเวยดนามเรอท,ไมมระบบปองกนความปลอดภยถง 400,000 ลา สวนหน,งเปนเรอโดยสาร

9. อบตเหตสวนใหญเกดข(นเน,องจากเรอบรรทกน(าหนกเกน

10. ระบบความปลอดภยบนเรอท,ใหบรการผโดยสารต,ากวามาตรฐาน

11. ขาดระเบยบความปลอดภยในทาเรอ

1. มโอกาสพฒนาโครงสรางมาตรฐานการขนสงทางน(า

2. องคกรดานส,งแวดลอมเหนความสาคญและมงสนบสนนใหนาอปกรณนารองมาใช มากกวาการลงทนกอสรางโครงสรางพ(นฐานในแมน(า

3. มการชวยเหลอจดหาเคร,องมอในการเดนเรอกลางคน

4. มการสนบสนนใหมหนวยกภยและตารวจลาดตระเวนในแมน(า

5. มการกระตนสงเสรมการทองเท,ยวทางนเวศวทยา โดยเนนความปลอดภยของการทองเท,ยว

6. มการพฒนามาตรฐานความปลอดภยของเรอใหบรการ

7. มการบงคบใชระเบยบปฏบตใหกองเรอตองปฏบตตามมาตรฐานและความปลอดภยในสวนลมน(าโขงตอนลาง

8. มการเตรยมการจดหาแผนท,ลมแมน(าโขงตอนลาง

9. หนวยงานท,เก,ยวของใหความสาคญนาอปกรณรองน(าลกมาใชในการเดนเรอ แจงขาวสารการเตอนภย ขอควรระวงตางๆ แกผ เดนเรอเปนระยะๆ

1 . ก า ร ข น ส ง ร ป แ บ บ อ, น มความสาคญมากข(น

2. ชวงเวลาการเดนเรอระหวางแมน( าและทะเลใชเวลานานกวาเพราะ กลางคนตองจอดร อ เ น, อ ง จ า ก ไ ม ม อ ป ก ร ณชวยเหลอเดนเรอกลางคน

3. การขนสงโดยทางอากาศมสวนแบงตลาดการขนสงและโดยสารเพ,มข(นอยางตอเน,อง

ท,มา: (http://www/mrcmakong.org/navigation proceeding_strategy.htm)

1 ESCAP: The Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (กรรมมาธการเศรษฐกจสงคมเอเชยแปซฟก)

11

อนสญญาวาดวยความปลอดภยแหงชวตทางทะเล ค.ศ. 1974

กรมการขนสงทางน( าและพาณชยนาว (2547) อนสญญาวาดวยความปลอดภยแหงชวตในทะเล ค.ศ. 1974 (แกไขเพ,มเตม) ประเทศไทยสมครเขาเปนสมาชกภาคอนสญญาองคการทางทะเลระหวางประเทศ เม,อวนท, 20 กนยายน พ.ศ. 2516 ปจจบนมประเทศสมาชกท(งส(น 158 ประเทศท,วโลก สานกงานใหญต(งอย ณ กรงลอนดอน ประเทศองกฤษ ซ, งอนสญญาและพธสาร คอ ขอปฏบตท,มผลทางกฎหมาย หลงจากมผลบงคบใชแลว ทกประเทศท,เปนสมาชกจะตองปฏบตตาม เน(อหาของอนสญญาและพธสารตางๆ จะเก,ยวของกบความปลอดภยทางทะเล การปองกนมลพษทางทะเล การประกนภย การชดใชคาเสยหายและอ,นๆ สาหรบสถานภาพของประเทศไทยในการเขาเปนภาคอนสญญาและมผลบงคบใช ซ, งเก,ยวของกบความปลอดภยของเรอและทาเรอท,มผลบงคบใชหลงจากน(น 1 ป คอ อนสญญาวาดวยความปลอดภยแหงชวตในทะเล ค.ศ.1974 ซ, งมขอกาหนดภาคบงคบเก,ยวกบบทบญญตของบทท, 12 ของภาคผนวกแนบทายอนสญญาวาดวยความปลอดภยแหงชวตในทะเล ค.ศ.1974 โดยเปนประมวลวาดวยการรกษาความปลอดภยของเรอและทาเรอระหวางประเทศสวนน( มวตถประสงคดงตอไปน(

1. เพ,อกาหนดกรอบความรวมมอท,เปนสากลระหวางรฐภาค หนวยงานของรฐ หนวยงานทองถ,น ตลอดจนภาคเอกชนท,เก,ยวของกบการขนสงสนคาทางเรอและทาเรอ ในการตรวจสอบภยคกคามตอความปลอดภยและกาหนดมาตรการปองกนตอเหตการณท,อาจสงผลกระทบตอความปลอดภยท,อาจเกดข(นตอเรอ หรอทาเรอท,ใชในการคาระหวางประเทศ

2. เพ,อกาหนดบทบาทหนาท,และความรบผดชอบของรฐภาค หนวยงานของรฐ หนวยงานทองถ,น ตลอดจนภาคเอกชนท,เก,ยวของกบการขนสงสนคาทางเรอและทาเรอ ท(งในระดบชาตและระดบนานาชาต เพ,อใหเกดความเช,อม,นดานการรกษาความปลอดภยทางทะเลอยางเหมาะสม

3. เพ,อใหมการรวบรวมและแลกเปล,ยนขอมลท,เก,ยวของกบการรกษาความปลอดภยอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

4. เพ,อจดใหมวธการสาหรบการประเมนสถานการณความปลอดภย เพ,อใชในการจดทาแผนและข(นตอนการปฏบตท,สอดคลองกบระดบการรกษาความปลอดภยท,เปล,ยนแปลงไป

5. เพ,อใหเกดความเช,อม,นวามมาตรการในการรกษาความปลอดภยทางทะเลอยางเพยงพอและเหมาะสม

แนวทางการจดทาการประเมนการรกษาความปลอดภยของทาเรอ

กรมการขนสงทางน( าและพาณชยนาว (2547) ไดจดทารางแนวทางการจดทาการประเมนการรกษาความปลอดภยของทาเรอ (Draft /Guidelines of Port Facility Security Assessment: PFSA) โดยแนวทางการประเมนจดทาข(นมวตถประสงค คอ

12

1. เพ,อใหการจดทารายงานการประเมนการรกษาความปลอดภยทางเรอ (PFSA) ซ, งดาเนนการโดยผประกอบการทาเรอเปนไปในทางเดยวกน

2. เพ,อใหการพจารณาอนมตรายงานการประเมนฯ ของการขนสงทางน( าเปนไปอยางมระเบยบแบบแผน

สาหรบเอกสารท,ใชเปนแหลงอางอง รางแนวทางการจดทาการประเมนการรกษาความปลอดภยทางเรอท,จดทาข(น โดยอางองจากเอกสารดงน(

1. ประมวลขอบงคบวาดวยการรกษาความปลอดภยของเรอและทาเ รอระหวางประเทศ (International Ships and Port Facility Security Code: ISPS Code) ขอท, 15 วาดวยการประเมนการรกษาความปลอดภยของทาเรอ ภาค ก และ ข (Port Facility Security Assessment, part A and part B) และขอท, 16 แผนรกษาความปลอดภยของทาเรอ ภาค ก และ ข (Port Facility Security Plan, part A and part B) (http://www/md.go.th/low/indexlaw.htm)

2. อนสญญาระหวางประเทศวาดวยความปลอดภยแหงชวตทางทะเล (SOLAS Conventions) บทท, 5 และ 11 (http://www/md.go.th/low/law1.htm)

3. การเดนเรอและการตรวจสอบความปลอดภยเปนระยะตามขอกาหนดท,11-02 เร,องการรกษาความปลอดภยสาหรบส,งอานวยความสะดวกตามวธการการรกษาความปลอดภยชายฝ,งอยางย ,งยนของสหรฐ

4. เอกสารการฝกอบรมการประเมนความปลอดภยของทาเรอและแผนส,งอานวยความสะดวก 5. กฎระเบยบของกรมการขนสงทางน(าและพาณชยนาว ท,เก,ยวของ

5.1 (ราง) ประกาศกระทรวงคมนาคม เร,องกาหนดเง,อนไขในการอนญาตใหประกอบกจทาเรอ ซ, งเปนกจการคาขายอนเปนสาธารณปโภค อนกระทบกระเทอนถงความปลอดภยหรอผาสกของประชาชน อาศยอานาจตามขอ 3(9) แหงประกาศของคณะปฏวตฉบบท, 38

5.2 (ราง) ระเบยบกรมการขนสงทางน(าและพาณชยนาว วาดวยการรกษาความปลอดภยของเรอและทาเทยบเรอระหวางประเทศ

สาหรบข(นตอนของการออกหนงสอรบรองการรกษาความปลอดภยของทาเรอระหวางประเทศ (Statement of Compliance) ดงน(

1. การนาสงรายงานการประเมนการรกษาความปลอดภยของทาเรอ (PFSA) 2. กรมการขนสงทางน(าและพาณชยนาว (ขน.) อนมตรายงานการประเมนการรกษาความปลอดภย

ของทาเรอ (PFSA) 3. ทาเรอนาสงแผนรกษาความปลอดภยของทาเรอ (PFSA) ตามรายงานการประเมนฯ ท,ไดรบ

อนมต 4. กรมการขนสงทางน(าและพาณชยนาว (ขน.) อนมตแผนรกษาความปลอดภยของทาเรอ (PFSA) 5. ทาเรอนาแผนรกษาความปลอดภยของทาเรอ (PFSA) ไปปฏบต

13

6. กรมการขนสงทางน(าและพาณชยนาว (ขน.) ทาการตรวจสอบการปฏบตตามแผนฯ ของทาเรอ 7. กรมการขนสงทางน( าและพาณชยนาว (ขน.) ออกหนงสอรบรองการรกษาความปลอดภยของ

ทาเรอ ใหแกทาเรอ สาหรบการพจารณาแผนรกษาความปลอดภยจะเร,มดาเนนการหลงจากรายงานการประเมน การ

รกษาความปลอดภยของทาเรอผานการอนมตแลว กลาวโดยสรปการทองเท,ยวทางเรอในเสนทางแมน( าโขงตอนบน ซ, งรฐบาลไทยกาหนดใหจงหวดเชยงรายเปนประตการคา (Gateway) ของการพฒนาไปสประเทศกลมประเทศอนภมภาคลมน( าโขงตอนบน ประกอบดวย ประเทศลาว พมา ไทยและจน แมวาเชยงรายจะมศกยภาพและมความไดเปรยบท(งทางดานภมประเทศท,มพรมแดนตดตอกบประเทศเพ,อนบาน เศรษฐกจพ(นฐานท,สามารถรองรบการพฒนาใหเปนเขตเศรษฐกจพเศษ ชายแดนในอนภมภาคดงกลาว แตจากการทบทวนวรรณกรรมและผลการวจยท,ศกษาการพฒนาในมตตางๆ ของพ(นท,ลมน( าโขง อนไดแก การจดการน( า การวเคราะหทางดานเศรษฐกจ และการคาระหวางประเทศลมน( าโขง เปนตน แตการศกษาวจยทางดานการพฒนาการทองเท,ยวลมน( าโขง ซ, งเปนการทองเท,ยวทางเรอท,มความเส,ยงสง เม,อเทยบกบการทองเท,ยวรปแบบอ,นท,ยงขาดความชดเจนและการวจยเชงประจกษในมตของมาตรการดานความปลอดภย ประกอบกบจากการสารวจเบ(องตนตลอดลมน( าโขง ซ, งเปนแมน(านานาชาตท,มภมศาสตรและการจดการลมน(าท,มลกษณะเฉพาะการใชประโยชน และการจดการลมน( าของแตละประเทศในอนภมภาคท,มไดปฏบตมาตรฐานสากล หากแตวามการดาเนนการตามนโยบายของแตละประเทศ ดงน(นเปาหมายของการพฒนาพ(นท,ลมน( าโขงใหเปนเขตเศรษฐกจรวมกนของประเทศอนภมภาค โดยเฉพาะอยางย,งดานการพฒนาการทองเท,ยวน(น ความปลอดภยของการทองเท,ยวนบวาเปนปจจยท,สาคญท,มอทธพลตอผลสาเรจของยทธศาสตรการพฒนาการทองเท,ยว การวจยคร( งน(กาหนดกรอบแนวคดในการวจยใน 3 มต ไดแก มตท, 1 การศกษาวเคราะหกฎหมาย นโยบาย มาตรฐาน/ระเบยบปฏบต ดานการทองเท,ยวทางเรอ จากขอมลทตยภมและขอมลจากการสารวจ (กรอบท, 1 ในกรอบแนวคดในการศกษา) มตท, 2 การศกษามาตรฐานและมาตรการดานความปลอดภยของทาเรอ เรอ ศกยภาพการรองรบนกทองเท,ยวทางเรอ โดยการรวบรวมขอมลปฐมภมบคคลท, เก, ยวของทกๆ ฝาย (ทาเรอ เรอ และนกทองเท,ยว) จากแบบสอบถามท(ง 3 ชด (กรอบท, 2 .ในกรอบแนวคดในการศกษา) มตท, 3 การศกษาปญหาและอปสรรคของการทองเท,ยวทางเรอในลมน( าโขงจากผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) โดยการการสมภาษณอยางไมเปนทางการ เพ,อหาแนวทาง /มาตรการความความมอดานการจดการความปลอดภย ในการทองเท,ยวทางเรอระหวางประเทศ (กรอบท, 3 ในกรอบแนวคดของการศกษา)

14

ผลการศกษา (Results)

- SWOT (กฎหมาย, นโยบาย,มาตรฐาน/ระเบยบปฏบต) - เสนอแนะนโยบายทางดานการจดการความปลอดภยของการทองเท,ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-

หลวงพระบาง

ภาพท, 2.1 กรอบแนวคดในการศกษา

นโยบาย

การทองเท,ยวทางเรอเสนทางระหวางเชยงของ-หลวงพระบาง

กฎหมาย มาตรฐาน/ระเบยบปฏบต

การพฒนากลมประเทศลมแมน( าโขงตอนบน

ศนยกลางเศรษฐกจ ศนยกลางการทองเท,ยว

สวนท,เก,ยวของกบความปลอดภย

ทาเรอ - ลกษณะท,วไปของทาเรอ - การจดองคกรและประสานงาน - การบรหารจดการดานรกษา

ความปลอดภยทาเรอ - มาตรการรกษาความปลอดภย

ระดบท, 1, 2 และ 3 - การปฏบตกรณเหตฉกเฉนและ

แผนฉกเฉน

เรอ - ลกษณะท,วไปของเรอ - การรกษาความปลอดภยของเรอ - แผนการรกษาความปลอดภยของเรอ - แผนการรกษาความปลอดภยของเรอม

รายละเอยดอยางไร - เจาหนาท,รกษาความปลอดภยของเรอ - การบนทกกจกรรมตาม - การประเมนสถานการความปลอดภย

นกทองเท,ยว - ท,พกอาศย

- อาหาร

- รปแบบการทองเท,ยว

- บรการการทองเท,ยว

- ความตองการบรการประกนภยใหนกทองเท,ยว

- เคร,องมอตดตอส,อสาร ฯลฯ

2

แนวทาง /มาตรการความรวมมอดานการจดการ

ความปลอดภยของการทองเท,ยวทางเรอ

ระหวางประเทศ (Stakeholders)

ปญหา /อปสรรค 3

1

บทท� 3

วธการวจย

ขอบเขตของโครงการวจย

1. การศกษาคร� งน� เนนใหความสาคญในประเดนความปลอดภยของการทองเท$ยวทางเรอในลมน� าโขงเสนทางระหวางเชยงของ-หลวงพระบาง สวนประเดนของความปลอดภยของการขนสงสนคาจะนามาพจารณาประกอบดวยตามความเหมาะสม โดยในการศกษาคร� งน� จะเนนการศกษาความปลอดภยของการทองเท$ยวระหวางทาเรอในประเทศไทยและลาว ในระหวางทางเชยงของ-หลวงพระบางเทาน�น คอ ทาเรอเชยงของ และในประเทศลาว ไดแก ทาเรอหวยทราย ปากแบง และทาเรอหลวงพระบาง สาหรบทาเรออ$นๆ ท$เรอแวะรบผโดยสารระหวางทางจะพจารณาศกษาประกอบตามความเหมาะสม

2. ทาการศกษารวบรวมขอมลความปลอดภยของการทองเท$ยวทางเรอ ท�งบนเรอและทาเรอตางๆ จากทาเรอหลกสาคญรวม 6 แหง ในเทศไทย 1 แหง และประเทศลาว 5 แหง คอ จดบรการ เรอขามฝากระหวางประเทศไทย-ลาว ทาเรอเชยงของ-หวยทราย และในประเทศลาว ไดแก ทาเรอหวยทรายบรเวณจดใหบรการเรอชาและเรอเรว (ทาเรอหวยทรายจดเรอขามฝาก จดใหบรการเรอชา (slow boat) และเรอเรว (speed boat) แยกจดใหบรการแตกตางกน) ทาเรอบากแบง และทาเรอหลวงพระบาง รวมท�งหมด 6 แหง

3. ขอจากดการศกษาคร� งน�ไมทาการศกษาคลอบคลมถง 3.1 การกอการรายและอาชญากรรมระหวางประเทศ

3.2 การอพยพโยกยายและลกลอบเขาเมองอยางผดกฎหมาย 3.3 การลกลอบขนสนคาผดกฎหมาย 3.4 ความไมปลอดภยท$เกดจากภยธรรมชาต เชน แผนดนไหว น� าทวม โรคระบาด

เปนตน

วธการเกบรวบรวมขอมล

การรวบรวมขอมลประกอบดวยขอมลทตยภม (Secondary data) และปฐมภม (Primary data) - ขอมลทตยภม (Secondary data) ประกอบดวย กฎหมาย นโยบาย มาตรฐานดานความปลอดภยเก$ยวกบการทองเท$ยวทางเรอเสนทางระหวางเชยงของ-หลวงพระบาง รวมท�งขอมล

16

ทางดานการใชเคร$องมออปกรณตางๆ ท$เก$ยวของกบความปลอดภยของเรอและทาเรอ ตลอดจนมาตรการดานความปลอดภยของการเดนเรอระหวางประเทศท$ใชอยในปจจบน - ขอมลปฐมภม (Primary data) รวบรวมขอมลจากท$เก$ยวของ 4 สวน คอ

1. ผท$มหนาท$เก$ยวของกบการใหบรการดานการทองเท$ยว (Stakeholders) โดยการสมภาษณอยางไมเปนทางการ และนามาประมวลผล

2. สวนท$เก$ยวของกบทาเรอ เชน มาตรการและความปลอดภยของทาเรอ 3. ผใหบรการเรอสาหรบทองเท$ยว เชน มาตรการและแผนรกษาความปลอดภยบนเรอ 4. นกทองเท$ยว (Tourists) 5. การสารวจเสนทางทองเท$ยวทางเรอ ทาเรอตลอดเสนทางระหวางเชยงของ-หลวงพระ

บาง โดยคณะวจย สาหรบจานวนตวอยาง (Sample Size) จะทาการเกบรวบรวมขอมลภาคสนามดวยแบบสอบถาม 3 สวน คอ

1. เจาท$รกษาความปลอดภยของทาเรอ 4 แหง โดยเปนในประเทศไทย คอ ทาเรอเชยงของ 1 แหง และประเทศลาว 3 แหง คอ ทาเรอหวยทราย (Houay Xai) ทาเรอปากแบง (Pag Bang) และ ทาเรอหลวงพระบาง (Louangpha bang)

2. เจาของเรอท$ใหบรการแกนกทองเท$ยว - เรอชา (slow boat) - เรอเรว (speed boat)

3. นกทองเท$ยวท$ใชเสนทางทองเท$ยวทางเรอเสนทางเชยงของ – หลวงพระบาง โดยแบงการสารวจออกเปน 2 ชวง คอ ชวงท$มนกทองเท$ยวนอย (low season) เดอนเมษายน – กนยายน และชวงท$นกทองเท$ยวนยมมาเท$ยวมาก (high season) เดอนตลาคม – มนาคม

บทท� 4

ผลการวจย

ในการศกษาความปลอดภยการทองเท�ยวทางเรอลมน�าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง แบงผลการศกษาออกเปนดงน�

1. กฎการเดนเรอในนานน� าไทยและนานน� าสากล กฎกระทรวงและพระราชบญญต พาณชยนาว

2. ผมสวนไดเสย (stakeholders) จากการทองเท�ยวทางเรอลมแมน� าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง

3. การวเคราะห SWOT

กฎการเดนเรอในนานน�าไทยและนานน�าสากล กฎกระทรวงและพระราชบญญตพาณชยนาว

1. กฎการเดนเรอในนานน�าไทย (กรมเจาทา, 2556) 1.1 กฎการเดนเรอวาดวยนานน� าไทย เปนเอกสารใชประกอบการปฏบตของกองทพเรอมาต�งแตวนท� 31 สงหาคม 2541 เปนตนมา โดยมการกาหนดบทนยามท�วไปดงน� “เรอ” หมายความรวมถง ยานพาหนะทางน�าทกชนด รวมท�งยานพาหนะทางน� าชนดท�ไมม

ระวางขบน�า และเร�องบนทะเลซ�งใชหรอสามารถใชในการขนสงทางน�าได

“เรอกล” หมายความวา เรอท�เดนดวยเคร�องกล “เรอใบ” หมายความวา เรอท�เดนโดยใชใบ แมเรอน�นจะตดต�งเคร�องจกรกลไวดวย แต

มไดเดนดวยเคร�องจกรกลน�น “เรอขณะทาการประมง” หมายความวา เรอทาการประมงดวยอวน สายเบด อวนลาก หรอเคร�องทา

การประมงอ�น ซ� งเรอน�นเดนไดไมคลองตว แตไมรวมถงเรอท�ทาการประมงดวยการลากสายเบด หรอเคร�องทาการประมงอ�น ซ� งไมทาใหเรอน�นเดนไมคลองตว

“เรอไมอยในบงคบ” หมายความรวมถง เรอซ� งมเหตยกเวนในบางกรณ ไมสามารถบงคบการเดนไดตามกฎกระทรวงน� และไมสามารถหลกทางใหแกเรออ�นได

“เรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว” หมายความวา เรอซ� งจากสภาพของการใชงานของเรอ ทาใหเรอน� ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตวตาม

18

กฎกระทรวง และไมสามารถหลกทางใหแกเรออ�นได และใหหมายความรวมถง

(1) เรอขณะทาการวาง ใหบรการเรอเกบเคร�องหมายการเดนเรอ สายใตน�าหรอทอใตน�า (2) เรอขณะทาการขด สารวจ หรอปฏบตงานใตน�า (3) เรอขณะทาการรบสง หรอขนถาย คน อาหาร หรอสนคาในขณะท�กาลงเดน (4) เรอขณะทาการปลอย หรอรบอากาศยาน (5) เรอขณะทาการกวาดทนระเบด (6) เรอขณะทาการจง จนทาใหเรอจง และพวงจงมขดความสามารถจากดเปนอยางย�งใน

การเปล�ยนเขมเดนเรอ (7) เรอขณะทาการอ�นๆ ท�มลกษณะคลายคลงกบเรอตาม (1) ถง (6)

“เรอท�บงคบยากเพราะอตรากนน� าลกของเรอ” หมายความวา เรอกลท�ความสมพนธ ระหวางอตรากนน�าลกของเรอกบความลกของน� าท�เรอน�นกาลงเดนอย ทาใหมความสามารถจากดเปนอยางย�งในการเปล�ยนเขมเดนเรอ

“กาลงเดน” หมายความวา เรอท�ไมไดทอดสมอ หรอผกตดกบฝ�งหรอเกยต�น “ความยาว” และ “ความกวาง” ของเรอ หมายถง ความยาวตลอดลาและสวนท�กวางท�สดของเรอ “เรอขณะมองเหนซ�งกนและกน” หมายความวา เรอขณะมองเหนกนดวยสายตาเทาน�น “ทศนวสยจากด” หมายความวา สภาพทศนวสยอยางหน� งอยางใด ซ� งถกจากดดวยหมอก อากาศ

มว หมะตก พายฝนหนก พายทราย หรอเหตอ�นทานองเดยวกน บทนยาม “โคมไฟเสากระโดง” หมายความวา โคมไฟสขาวหน� งดวง ท� ตดต� งอยเหนอเสน

ก� งกลางของลาตามแนวหวเรอ-ทายเรอ โดยโคมไฟดวงน� ตองสองแสงอยเสมอภายในวงขอบ 225 องศาในทางระดบ และการตดต�งโคมไฟตองใหเหนแสงไฟ นบจากแนวเสนหวเรอจนเลยเสนฉากขางเรอแตละกราบไปทางทาย 22.5 องศา

“โคมไฟขางเรอ” หมายความวา โคมไฟสเขยวหน�งดวงท�ตดต�งทางกราบขวา และโคมไฟสแดงอกหน�งดวงตดไวท�ทางกราบซาย โคมไฟแตละดวงตองสองแสงอยเสมอภายในวงขอบ 112.5 องศา ในระดบ และตดต�งโคมตองใหเหนแสงไฟนบจากแนวเสนหวเรอจนเลยเสนฉากขางเรอแตละกราบไปทางซาย 22.5 องศา สาหรบเรอท�มความยาวไมถง 20

19

เมตร โคมไฟขางเรออาจรวมเปนดวงเดยวกนโดยใหตดต� งไวเหนอเสนก�งกลางลาตามแนวหวเรอ-ทายเรอกได

“โคมไฟทายเรอ” หมายความวา โคมไฟสขาวหน� งดวง ท�ตดต�งไวใกลทายเรอมากท�สดเทาท�จะทาไดโดยใหสองแสงอยเสมอภายในวงขอบ 135 องศา ในทางระดบและการตดต�งโคมไฟตองใหเหนแสงไฟนบจากเสนฉากทายเรอออกไปแตละกราบ กราบละ 67.5 องศา

“โคมไฟพวงจง” หมายความวา โคมไฟสเหลองหน�งดวงท�มลกษณะเดยวกนกบโคมไฟทายเรอ ตามท�นยามไวใน “โคมไฟทายเรอ”

“โคมไฟมองเหนไดรอบทศ” หมายความวา โคมไฟหน�งดวงท�สองแสงอยเสมอภายในวงขอบ 360 องศา ในทางระดบ

“โคมไฟวบ” หมายความวา โคมไฟหน� งดวงท�สองแสงวบสม�าเสมอ มความ 120 วบ หรอมากกวาน�นตอหน�งนาท

ภาพท� 4.1 วงขอบของไฟท�กาหนดตามกฎกระทรวง

สาหรบโคมไฟท�กาหนดไวในกฎกระทรวงน� ตองมกาลงสองสวางท�กาหนดไว โดยตองใหมองเหนไดในระยะอยางนอยท�สด ดงตอไปน�

(ก) เรอท�มความยาวต�งแต 50 เมตรข�นป - โคมไฟเสากระโดง 6 ไมล - โคมไฟขางเรอ 3 ไมล - โคมไฟทายเรอ 3 ไมล

20

- โคมไฟพวงจง 3 ไมล - โคมไฟสขาว แดง เขยว หรอเหลองมองเหนไดรอบทศ 3 ไมล

(ข) เรอท�มความยาวต�งแต 12 เมตรข�นไป แตไมถง 50 เมตร - โคมไฟเสากระโดง 5 ไมล เวนแตเรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร 3 ไมล - โคมไฟขางเรอ 2 ไมล - โคมไฟทายเรอ 2 ไมล - โคมไฟพวงจง 2 ไมล - โคมไฟสขาว แดง เขยง หรอเหลอง มองเหนไดรอบทศ 2 ไมล

(ค) เรอท�มความยาวไมถง 12 เมตร - โคมไฟเสากระโดง 2 ไมล - โคมไฟขางเรอ 1 ไมล - โคมไฟทายเรอ 2 ไมล - โคมไฟพวงจง 2 ไมล - โคมไฟสขาว แดง เขยง หรอเหลอง มองเหนไดรอบทศ 2 ไมล

(ง) เรอหรอวตถท�บางสวนจมอยใตน� า มองเหนไมเดนชด ขณะถกลากจง - โคมไฟสขาวมองเหนไดรอบทศ 3 ไมล

สาหรบตาแหนงท�ตดต�งและรายละเอยดทางเทคนคโคมไฟ และทนเคร�องหมาย ท�งน� โดยมคานยาม “ความสงเหนอตวเรอ” หมายความวา ความสงเหนอดาดฟาท�ยาวตอเน�องกนช�นบนสด ความสงดงกลาวใหวดจากจดใตท�ต�งของโคมไฟทางด�ง ท�งน� ตดต�งโคมไฟและระยะตอระหวางโคมไฟทางด�ง คอ (ก) เรอกลท�มความยาวต�งแต 20 เมตร ข�นไป โคมไฟเสากระโดงตองตดต�งดงน� 1. โคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ หรอถาใชเพยงดวงเดยวเทาน�น ตองอยสงเหนอตวเรอไมนอยกวา 6 เมตร ถาตวเรอกวาง 6 เมตร โคมไฟตองอยสงเหนอตวเรอไมนอยกวาความกวางของเรอ อยางไรกตาม โคมไฟดงกลาวตองอยสงเหนอตวเรอไมเกน 12 เมตร 2. เม�อมโคมไฟเสากระโดงสองดวง โคมไฟเสากระโดงตอนทายเรอตองอยสงกวาโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอในทางด�งไมนอยกวา 4.5 เมตร

21

(ข) ระยะตอทางด�ง ระหวางโคมไฟเสากระโดงของเรอกลในทกสภาพปกตของการบรรทกของเรอ เม�อมองจากหวเรอในระยะ 1,000 เมตร ท�ระดบน� าทะเล ตองเหนโคมไฟเสากระโดงตอนทายเรออยสงกวา และแยกจากโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ

ภาพท� 4.2 ความยาวของเรอต�งแต 20 เมตร ข�นไป ภาพท� 4.3 การตดต� งโคมไฟระหวางโคมไฟ

เสากระโดงของเรอกล (ค) โคมไฟเสากระโดงเรอท�มความยาวต�งแต 12 เมตรข�นไป แตไมถง 20 เมตร ตองตดต�งใหสงเหนอกราบเรอไมนอยกวา 2.5 เมตร (ง) เรอกล ท�มความยาวไมถง 12 เมตร อาจตดต�งโคมไฟดวงสงสดใหสงเหนอกราบเรอนอยกวา 2.5 เมตร กได หากตดต�งโคมไฟเสากระโดงเพ�มข�นอกหน�งดวง จากโคมไฟขางเรอ และทายเรอแลวโคมไฟเสากระโดงน�น ตองใหอยสงเหนอโคมไฟขางเรอไมนอยกวา 1 เมตร

ภาพท� 4.4 การตดโคมไฟเสากระโดงเรอกล ท�มความยาวต�งแต 12 เมตรข�นไป

ภาพท� 4.5 การตดต�งโคมไฟเรอกลท�มความยาว ไมถง 12 เมตร

(จ) โคมไฟเสากระโดงหน�งดวงในจานวนสองหรอสามดวงท�กาหนด ใหตดต�งในเรอกลขณะจงหรอดนเรออ�น ตองตดต�งท�ท�เดยวกนกบโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ หรอตอนทายเรอ ท�งน� ถาตดต�งท�เสากระโดงตอนทายเรอ โดมไฟต�าสดท�เสากระโดงตอนทายเรอ ตองสงเหนอโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรออยางนอย 5.5 เมตร ในทางด�ง

22

(ฉ) 1. โคมไฟเสากระโดงดวงเดยว หรอหลายดวง ตองตดต�งไวเหนอ และอยหางจากโคมไฟดวงอ�น และตองไมมส�งบงแสงของโคมไฟน�น นอกจากน�กาหนดไวในขอ 2 2. เม�อไมอาจตดต�งโคมไฟ มองเหนไดรอบทศตามขอ 1 หรอท�ใตโคมไฟเสากระโดง อาจตดต�งท�เหนอโคมไฟเสากระโดงตอนทาย หรอตดต�งในทางด�ง ในบรเวณระหวางโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอกบโคมไฟเสากระโดงตอนทายเรอ (ช) โคมไฟขางเรอท�กาหนดใหตดต�งในเรอกล ตองตดต�งใหอยสงเหนอตวเรอ ไมเกนกวาสามในส�ของความสงของโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ และตองไมใหอยต �าปะปนกบโคมไฟสองสวางดาดฟาหรอดวย

ภาพท� 4.6 แสดงท�ตดต�งไฟเสากระโดง สาหรบ

เรอกลท�กาลงลากจงหรอดนเรอ ภาพท� 4.7 การตดต�งโคมไฟขางเรอท�กาหนด

ใหตดต�งในเรอกล (ซ) โคมไฟขางเรอ ถาเปนโคมไฟแบบรวมอยในดวงโคมเดยวกน เม�อตดต�งในเรอกลท�มความยาวไมถง 20 เมตร ใหอยต �ากวาโคมไฟเสากระโดงไมนอยกวา 1 เมตร (ฌ) เม�อตองตดต�งโคมไฟสอง หรอสามดวง ซอนกนในทางด�ง ตามกฎกระทรวงน� ตองตดต�งใหมระยะตอดงน� 1. เรอท�มความยาวต�งแต 20 เมตรข�นไป ใหมระยะตอทางด�งไมนอยกวา 2 เมตร และโคมไฟดวงต�าสดตองยสงเหนอตวเรอไมนอยกวา 4 เมตร เวนแตท�น�นไดกาหนดใหเปนท�ตดต�งโคมไฟเรอจงใหตดต�งสงไมนอยกวา 4 เมตร เหนอตวเรอ 2. เรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร ใหมระยะตอทางด�งระหวางกนไมนอยกวา 1 เมตร และโคมไฟดวงต�าสดตองอยสงเหนอกราบเรอไมนอยกวา 2 เมตร เวนแตท�น�นไดกาหนดใหเปนท�ตดต�งโคมไฟเรอจง ใหตดต�งสงไมนอยกวา 2 เมตร เหนอตวเรอ 3. เม�อตองตดต�งโคมไฟสามดวง ระยะตอทางด�งตองเทากน (ญ) โคมไฟมองเหนไดรอบทศ ดวงลางในจานวนสองดวงท�กาหนดใหตดต� งซอนกนในทางด�งในเรอขณะทาการประมง ตองตดต�งใหอยสงเหนอโดมไฟขางเรอ มระยะไมนอยกวาสองเทาของระยะตอระหวางโคมไฟสองดวงท�ตดต�งซอนกนในทางด�งน�น

23

ภาพท� 4.8 การตดต�งโคมไฟขางเรอ

ภาพท� 4.9 การตดต�งโคมไฟเรอท�มความยาว ต�งแต 20 เมตรข�นไป

ภาพท� 4.10 การตดต�งโคมไฟบนเรอท�มความยาว ไมถง 20 เมตร

ภาพท� 4.11 การตดต�งโคมไฟความสงของไฟท� เหนไดรอบทศ สาหรบเรอประมง ขณะทาการประมง

(ฏ) เม�อตองตดต�งโคมไฟเรอทอดสมอสองดวง โดยดวงหนาตองอยสงกวาดวงหลงไมนอยกวา 4.5 เมตร เรอท�มความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป โคมไฟเรอทอดสมอดวงหนาตองอยสงเหนอตวเรอไมนอยกวา 6 เมตร

ภาพท� 4.12 รปแสดงไฟ ขณะจอดทอดสมอ

ภาพท� 4.13 การตดต�งไปบนเรอท�มความยาว ต�งแต 50 เมตรข�นไป

24

สาหรบการตดต�งโคมไฟ และระยะหางระหวางโคมไฟทางระดบบนเรอดงน� (ก) เรอกล ท�ก าหนดใหตองตดต� งโคมไฟเสากระโดงสองดวง ระยะหางทางระดบระหวางโคมไฟท�งสองดวงตองไมนอยกวาคร� งหน�งของความยาวของเรอ แตตองไมเกน 100 เมตร โดมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ ตองตดต�งท�ระยะไมเกนหน�งในส�ของความยาวของเรอวดจากหวเรอสด (ข) เรอกลท�มความยาวต�งแต 20 เมตรข�นไป โคมไฟขางเรอตองไมตดต�งใหอยดานหนาของโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ แตตองตดต�งใหอย ณ ท� หรอใกลกบขางเรอ

ภาพท� 4.14 รปแสดงระยะหางของโคมไฟ

เสากระโดงในทางราบ ภาพท� 4.15 การตดต�งโคมไฟความยาวของเรอ

ต�งแต 20 เมตรข�นไป (ค) เม�อตดต�งโคมไฟ มองเหนไดรอบทศ ในทางด�งระหวางโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ และโคมไฟเสากระโดงตอนทายเรอ ตองตดต�งในระยะหางทางระดบ ซ� งวดจากเสนก�งกลางท�ลากจากหวเรอไปทายเรอ ไปทางขวางของเรอ มระยะไมนอยกวา 2 เมตร สาหรบการตดบงเพลงสาหรบโคมไฟขางเรอ เรอท�มความยาวต�งแต 20 เมตรข�นไป โคมไฟขางเรอตองตดต�งบงเพลง ซ� งดานในท�ตดตวเรอ ตองทาสดาชนดดาน เรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร ตองตดต�งบงเพลงซ� งดานในท�ตดตวเรอ ตองสดาชนดดาน สาหรบโคมไฟแบบรวมอยในดานโคมเดยวกนท�ใชไสหลอดเสนเดยวกนทางด�ง และการก�นระหวางสวนของโคมไฟ ท�เปนสเขยวและสแดงแคบมากกไมจาเปนตองตดต�งบงเพลงดานนอกของโคมไฟ ในดานการจดทาทนเคร�องหมายน�น กาหนดใหมการดาเนนการดงน� (ก) ทนเคร�องหมายตองเปนสดา และขนาดดงน� 1. ทนเคร�องหมายรปทรงกลม ตองมขนาดเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 0.6 เมตร 2. ทนเคร�องหมายรปกรวย ตองมเสนผาศนยกลางของฐานไมนอยกวา 0.6 เมตร และความสงตองเทากบความยาวของเสนผาศนยกลางของฐาน

25

3. ทนเคร�องหมายรปทรงกระบอก ตองมขนาดเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 0.6 เมตร และความสงตองเปนสองเทาของความยาวของเสนผาศนยกลาง 4. ทนเคร�องหมายรปส� เหลยมขนมเปยกปน ตองประกอบดวยทนเครองหมายรปกรวยตามสองทน มฐานตดกน (ข) ระยะตอทางด�งระหวางทนเคร�องหมาย ตองไมนอยกวา 1.5 เมตร

ภาพท� 4.16 ขนาดทนเคร�องหมายของเรอท�มความยาว 20 เมตรข�นไป

(ค) เรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร อาจใชทนเคร�องหมายท�มขนาดเลกกวาได แตตองไดสดสวนขนาดของเรอ และระยะตอระหวางกนอาจลดไดตามสวน ในดานรายละเอยดเก�ยวกบสของไฟ สของไฟเรอเดนทกชนดตองเปนไปตามมาตรฐานดงตอไปน� คอ ตองอยภายในขอบเขตของพ�นท�ตามท�ระบไวในไดอะแกรมของแตละส ซ� งกาหนดข� นโดยคณะกรรมาธการระหวางประเทศ วาดวยแสงสวาง (International Commission on Illumination) ขอบเขตของพ�นท�สแตละส ไดถกกาหนดข�นเปนมมโคออดเนท ดงน�

1. สขาว ทางนอน 0.525 0.525 0.452 0.310 0.310 0.443 ทางต�ง 0.382 0.440 0.440 0.348 0.283 0.382

26

2. สเขยว ทางนอน 0.028 0.009 0.300 0.202 ทางต�ง 0.385 0.723 0.511 0.356 3. สแดง ทางนอน 0.680 0.660 0.735 0.721 ทางต�ง 0.320 0.320 0.265 0.259 4. สเหลอง ทางนอน 0.621 0.618 0.575 0.475 ทางต�ง 0.382 0.382 0.425 0.406 การสองสวางกเปนส�งสาคญดงน�นจงมวธการคานวณกาลงสองสวางของแสงไฟอยางนอยท�สดไดคานวณโดยใชสตร ดงน�

� = 3.43 × 10 × � ×� ×��� โดย I คอ เปนกาลงสองสวางของแสงไฟเปนจานวนแรงเทยนในสภาพใชงาน T คอ เปนคาท�ใกลเคยงของแฟคเตอร 2 x 10-7 ตอหนวยสองสวาง K คอ เปนสมประสทธd การสองตอของบรรยากาศ ขณะท�มการสองสวาง

ของแสงไฟ สาหรบแสงไฟดงกลาวขางตน คาของ K ตองเปน 0.8 เม�อระยะทศนวสยทางอตนยมวทยาประมาณ 13 ไมลทะเล

สาหรบการตรวจสอบเชคเตอรทางระดบไดกาหนดเปนกฎไวดงน� (ก) 1. โคมไฟขางเรอ ตองมแสงไฟท�มกาลงสองสวางต�า สองเปนทางดานหนาเรอ ตามท�กาหนดไว กาลงสองสวางของแสงไฟดงกลาว ตองใหลดนอยลงระหวาง 1 องศา และ 3 องศา เม�อพนเขตเชคเตอรท�กาหนดไว 2. สาหรบโคมไฟทายเรอ โคมไฟเสากระโดงและโคมไฟขางเรอ ณ ท�มม 22.5 องศา เลยเสนฉากขางเรอไปทางทายเรอ แสงไฟภายในวงของทางระดบ จะตองมกาลงสองสวางต�าสดตามท�กาหนดไวจนถงมม 5 องศา กอนถงเขตเชคเตอรท�กาหนดไวต�งแตมม 5 องศา กอนถงเขต

27

เชคเตอรไปจนถงสดเขตเชคเตอรท�กาหนดไว กาลงสองสวางของแสงไฟอาจลดลงรอยละ 50 ตอจากน�นกาลงสองสวางของแสงไฟจะลดนอยลงตามลาดบ จนมองไมเหนแสงไฟ เม�อพนเขต เชคเตอรท�กาหนดไวออกไปอก จนถงมมไมเกน 5 องศา ของเขตเชคเตอรท�กาหนด

ภาพท� 4.17 ขอบเขตการเหนไฟของโคมไฟ

ขางเรอ ภาพท� 4.18 ขอบเขตการเหนไฟของโคมไฟ

เสากระโดง (ข) โคมไฟมองเหนไดรอบทศ ตองไมตดต�ง ณ ท�ซ� งเสากระโดง ยอดเสากระโดง หรอโครงสรางใดๆ บงแสงไฟเปนมมเซคเตอรเกน 6 องศา เวนแตโคมไฟเรอทอดสมอไมจาเปนตองตดต�งใหสงเหนอตวเรอเกนสมควร

ภาพท� 4.19 การตดต�งโคมไฟมองเหนไดรอบทศ การตดต�งเชคเตอรทางด�งกาหนดใหมการตดต�งไวดงน� (ก) เซคเตอรของแสงไฟทางด�งของดวงโคมไฟฟาท�ตดต�ง เวนแตโคมไฟของเรอใบตองเปนดงน� 1. อยางนอยท�สดในมมทกมม ระหวาง 5 องศา ทางดานบนและดานลางของแนวระดบโคมไฟใหคงกาลงสองสวางต�าสดตามท�กาหนดไว

28

2. อยางนอยท�สด ระหวางมม 7.5 องศา ทางดานบนและดานลางของแนวระดบโคมไฟ ใหคงกาลงสองสวางไวรอยละ 60 ของกาลงสองสวางต�าสดตามท�กาหนดไว (ข) ในกรณท�เปนเรอใบ เซคเตอรของแสงไฟทางด�งของดวงโคมไฟฟา เม�อตดต�ง ตองเปนดงน� 1. อยางนอยท�สด ในมมทกมมระวางมม 5 องศา ทางดานบนและดานลางของแนวระดบโคมไฟใหคงกาลงสองสวางต�าสดตามท�กาหนดไว 2. อยางนอยท�สด ระหวางมม 25 องศา ทางดานบน และดานลางของแนวระดบโคมไฟใหคงกาลงสองสวางไวรอยละ 50 ของกาลงสองสวางต�าสดตามท�กาหนดไว

ภาพท� 4.20 ขอบเขตการเหนของโคมไฟในทางด�ง ภาพท� 4.21 การตดต�งโคมไฟตางระดบ

(ค) ในกรณท�เปนดวงโคมไฟอ�นนอกจากดวงโคมไฟฟา ตองใหใกลเคยงท�สดกบรายการละเอยดดงกลาวแลวเทาท�จะทาได ในดานรายละเอยดทางเทคนคของเร�องทาสญญาณเสยง มขอกาหนดดงน� 1. หวด 1.1 ความถ�และระยะไดยนเสยง ความถ�ข�นมลฐานของสญญาณเสยงตองอยระหวางชวง 70-700 เฮตซ ระยะไดยนสญญาณเสยงจากหวดใหเปนไปตามความถ�ท�กาหนด ซ� งอาจรวมถงความถ�ข�นมลฐาน และ/หรอ ความถ�หน� งความถ�ใดหรอความถ�ท�สงกวา ซ� งอยระหวางชวง 180-700 เฮตซ 1.2 ขอบเขตความถ�ข�นมลฐาน เพ�อใหเปนท�แนใจไดวา คณสมบตตางๆ ของเสยงหวด มครบตามท�กาหนดความถ�ของคล�นเสยงข�นมลฐานของหวด ตองอยในระหวางขอบเขตดงตอไปน�

29

1.2.1 70-200 เฮตซ สาหรบเรอท�มความยาวต�งแต 200 เมตรข�นไป 1.2.2 130-350 เฮตซ สาหรบเรอท�มความยาวต�งแต 75 เมตรข�นไป 1.2.3 250-700 เฮตซ สาหรบเรอท�มความยาวไมถง 75 เมตรข�นไป 1.3 ความดงและระยะไดยนของเสยง หวดท�ตดต�งในเรอตองใหมความดงของเสยงหวดสงสดในทางตรง หางจากหวดน�น 1 เมตร และตองมระดบกาลงดนของเสยงอยางนอยท�สด 1/3 ของแถบเสยงคแปดคเดยวในชวงความถ� 180-700 เฮตซ ระยะไดยนของเสยงหวดรอยละ 90 ตามเสนแกนเสยงขางหนาในสภาพลมสงดบนเรอ มระดบเสยงรบกวนโดยเฉล�ย ณ ตาบลท�ไดยนเสยง (ท� 250 เฮตซ ในแถบเสยงคแปดม 68 dB เปนศนยกลาง และท� 500 เฮตซ ในแถบเสยงคแปดม 63 dB เปนศนยกลาง) ในทางปฏบตระยะซ� งไดยนเสยงหวดจะเปล�ยนแปลงไปเปนอยางมากและข�นอยกบสภาพของลมฟาอากาศเปนอยางย�ง คาท�กาหนดไวขางตนเปนคาท�กาหนดไวในสภาพอากาศธรรมดา แตถาภายใตสภาพลมแรงหรอระดบเสยงโดยรอบ มเสยงสง ณ ตาบลท�ไดยนเสยงระยะไดยนเสยงอาจลดลงเปนอยางมาก 1.4 คณลกษณะของเสยงในทศทางตางๆ ระดบกาลงของเสยงของหวดชนดบงคบทศทางในทศทางใดๆ บนพ�นระดบภายในมม ± 45 องศา ของเสนแกน จะต�ากวาระดบกาลงดนของเสยงท�กาหนดบนเสนแกนเกน 4 dB ไมได ในทศทางอ�นๆ ระดบกาลงดนของเสยงท�กาหนดใหบนเสนแกนเกน 10 dB ไมได ระยะไดยนในทศทางอ�นอยางนอยท�สด ตองเปนคร� งหน�งของเสยงทางเสนแกนดานหนาของหวด ระดบกาลงดนของเสยงตองวดไดท�แถบท� 1/3 ของแถบเสยงคแปดคน�น ซ� งกาหนดใหเปนระยะไดยนเสยง 1.5 ท�ตดต�งหวด เรอท�ใชหวดเวยงหวดเดยว ตองตดต�งใหความดงของเสยงท�ดงท�สดสงตรงไปยงดานหนาของเรอ หวดตองตดต�งบนเรอใหอยสงเทาท�จะทาได เพ�อไมใหมส�งกดกนขวางการแพรเสยงและเพ�อเปนการลดอนตรายตอระบบการไดยนของบคคลดวยระดบความดนของสญญาณเสยงบนเรอ ณ ตาบลท�ไดยนเสยงตองไมเกนกวา 110 dB (A) และเม�อสามารถทาไดไมควรเกน 100 dB (A) 1.6 การตดต�งหวดเกนกวา 1 หวด ถาบนเรอตดต�งหวดหางกนมากกวา 100 เมตร หวดเหลาน�นตองจดทามใหเกดเสยงดงพรอมกน 1.7 ระบบหวดท�ทางานรวมกน ถามเสยงกดขวางการแพรเสยงจากหวดอนเดยว หรอของหวดอนหน�งในจานวนหลายอน ตาม (1.5) อนนาจะทาใหขอบเขตระดบของเสยงลดลงเปนอยางมาก ควรตดต�งระบบหวดท�ทางานรวมกน เพ�อชดเชยการลดลงของเสยงน� เพ�อใหเปนตามเจตนารมณแหงกฎกระทรวงใหถอวาระบบหวดท�ทางานรวมกนเปนหวดอนเดยว หวดเหลาน�

30

จะตองตดต�งหางกนไมเกน 100 เมตร และตองปรบแตงใหเสยงดงไดพรอมกน ความถ�ของเสยงหวดอนหน�งอนใดตองใหตางกบความถ�ของเสยงหวดอนอ�นๆ อยางนอยท�สด 10 เฮตซ 2. ระฆง หรอฆอง 2.1 ความดงของสญญาณเสยง ระฆงหรอฆอง หรอส� งอ�นใดท�สามารถทาเสยงไดเหมอนระฆง หรอฆอง ตองทาระดบความดงของเสยงไดไมต�ากวา 100 dB ในระยะ 100 เมตร จากระฆงหรอฆองน�น 2.2 การจดทา ระฆงและฆองตองทาดวยวตถไมเปนสนม และตองออกแบบใหมเสยงดงชดเจน ระฆงสาหรบเรอท�มความยาวต�งแต 20 เมตรข�นไป เสนผาศนยกลางของปากระฆงตองไมนอยกวา 300 มลลเมตร และตองไมต�ากวา 200 มลลเมตร สาหรบเรอท�มความยาวต�งแต 12 เมตรข�นไปแตไมถง 20 เมตร ถาทาไดควรตระฆงดวยเคร�องกล เพ�อใหมกาลงแรงตสม�าเสมอแตจะตดวยมอกได มวลสารท�ใชในการทาเคร�องตระฆง ตองมไมนอยกวารอยละ 3 ของมวลสารท�ใชในการทาระฆง 3. การอนมต การจดทาเคร�องสญญาณเสยง การทางานของเคร�องทาสญญาณเสยง และการตดต�งบนเรอตองไดรบการอนมตจากกรมเจาทา กฎวาดวยโคมไฟ ทนเคร�องหมาย และการใชสญญาณเสยง กรมเจาทาไดกาหนดใหมการใชดงน� 1. โคมไฟและทนเคร�องหมาย 1.1 ความในหมวดน�ใชใชบงคบในทกลกษณะอากาศ 1.2 บทบญญตวาดวยโคมไฟใหใชบงคบแตเวลาพระอาทตยตกถงเวลาพระเอาทศข�น และระหวางเวลาดงกลาว หามมใหเปดใชโคมไฟอ�นใด เวนแตโคมไฟเชนน�นไมทาใหเกดความเขาใจผดในเร�องโคมไฟท�บงคบไวในกฎกระทรวงน� หรอไมทาใหทศนวสย หรอลกษณะชดเจนของโคมไฟผดเพ�ยนไป หรอรบกวนตอยามระวงเหต 1.3 โคมไฟท�กาหนดไวในกฎกระทรวงน� ถาไดตดต�งแลวตองเปดใชต�งแตเวลาพระอาทตยข�นถงเวลาพระอาทตยตก ในทศนวสยจากดดวย และอาจเปดใชโคมไฟในกรณอ�นๆ ท�เหนวาจาเปนกได 1.4 บทบญญตวาดวยทนเคร�องหมายใหใชบงคบในเวลากลางวน 1.5 โคมไฟ และทนเคร� องหมายท�กาหนดไวในกฎกระทรวงน� ตองเปนไปตามท�กาหนดไวขางตน 2. เรอกลกาลงเดน

31

2.1 เรอกลกาลงเดนตอง 2.1.1 เปดใชโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอหน�งดวง 2.1.2 เปดใชโคมไฟเสากระโดงท�สองถดไปทางทายเรอหน�งดวง ใหอยสงกวาโคมไฟเสากระโดงหวเรอ เวนแตเรอท�มความยาวไมถง 50 เมตร ไมจาเปนตองเปดใชโคมไฟดวงน� แตจะเปดใชกได 2.1.3 เปดใชโคมไฟขางเรอ 2.1.4 เปดใชโคมไฟทายเรอ

ภาพท� 4.22 การใชสญญาณหมอกสาหรบ เรอกลท�มความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป ขณะกาลงเคล�อนท�

ภาพท� 4.23 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวไมถง 50 เมตร ขณะกาลงเคล�อนท�

2.2 เรอท�มเบาะอากาศรองรบ (air-cushion vessel) ขณะขบเคล�อนดวยวธระวางไมขบน� าใหเปดใชโคมไฟวบสเหลอมองเหนไดรอบทศเพ�มข�นอกหน�งดวง จากท�บงคบใชไวใน 2.1 2.3 (1) เรอกลท�มความยาวไมถง 12 เมตร อาจเปดใชโคมไฟสขาว มองเหนไดรอบทศหน� งดวง และโคมไฟขางเรอแทนการเปดใชโคมไฟตาม (2.1) (2) เรอกลท�มความยาวไมถง 7 เมตร ซ� งอตราความเรวสงสดไมเกนนอตใหเปดใชโคมไฟสขาวมองเหนไดรอบทศหน�งดวงแทนการเปดใชโคมไฟตาม (2.1) และถาสามารถทาใหเปดใชโคมไฟขางเรอดวย (3) โคมไฟเสากระโดง หรอโคมไฟสขาว มองเหนไดรอบทศในเรอกลท�มความยาวไมถง 12 เมตร อาจตดต�งอยนอกเสนก� งกลางตามแนวหวเรอ ถาการตดต�งท�เหนอเสนก� งกลางดวงเดยวกน และตดต�งอยเหนอเสนก� งกลางตามแนวหวเรอหรอใหอยใกลกบแนวเสนก�งกลางหวเรอ ทายเรอในแนวเดยวกนกบโคมไฟเสากระโดงหรอโคมไฟสขาว มองเหนไดรอบทศมากท�สดเทาท�จะทาได

32

ภาพท� 4.24 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอท�มเบาะอากาศรองรบความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป

ขณะกาลงเคล�อนท� 2.4 การลากจงและดน 2.4.1 เรอกลเม�อทาการจง ตอง 2.4.1.1 เปดใชโคมไฟเสากระโดงตอนหวเรอ ซอนกนสองดวงในทางด�ง เม�อความยาวของพวงจงวดจากทายเรอจงถงทายสดของเรอพวงเกน 200 เมตร ใหเปดใชโคมไฟดงกลาวสามดวง แทนการเปดใชไฟตามขอ 2.1.1 และขอ 2.2 2.4.1.2 เปดใชโคมไฟขางเรอ 2.4.1.3 เปดใชโคมไฟทายเรอ 2.4.1.4 เปดใชโคมไฟพวงจง เหนอโคมไฟทายเรอซอนกนในทางด�งอกหน�งดวง 2.4.1.5 แสดงเคร�องหมายรปส� เหล�ยมขนมเปยกปน ณ ท�มองเหนไดชดท�สด หน�งทน เม�อความยาวของพวงจงเกน200 เมตร 2.4.2 เม�อเรอดน และเรอท�ถกดนไปขางหนาตอสนทตดกน ใหถอวาเรอท�งสองลาเปนเรอกลลาเดยวกนและตองเปดใชโคมไฟตาม 2.1

33

ภาพท� 4.25 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลความยาวไมถง 50 เมตร ขณะพวงจงโดยมความยาว

พวงจงยาวไมเกน 200 เมตร

ภาพท� 4.26 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป ขณะพวงจง โดยม

ความยาวพวงจงยาวเกน 200 เมตร

34

ภาพท� 4.27 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวไมถง 50 เมตร ขณะดนเรอไปขางหนา

ภาพท� 4.28 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวไมถง 50 เมตร ขณะพวงจงทางขาง

2.5 เรอหรอวตถใดขณะถกจง นอกจากท�กาหนดไวขางตนแลวตองปฏบตดงน� 2.5.1 เปดใชโคมไฟขางเรอ

2.5.2 เปดใชโคมไฟทายเรอ 2.5.3 เม�อความยาวของพวงจงเกน 200 เมตร ใหแสดงทนเคร� องหมายรปส�เหล�ยมขนมเปยกปน ณ ท�มองเหนไดชดเจนท�สดหน�งทน

35

2.6 (1) เรอท�ถกดนไปขางหนา ซ� งมไดตอสนทกนเปนลาเดยวกบเรอดน ใหเปดใชโคมไฟขางเรอท�ตอนหวเรอ (2) เรอท�ถกจงเทยบขาง ตองเปดใชโคมไฟทายเรอ และโคมไฟขางเรอท�ตอนหวเรอ ท�งน� เรอท�ถกจงเทยบขางหรอถกดนเปนกลม ไมวามจานวนเทาใดกตามตองเปดใชโคมไฟเสมอนเปนเรอลาเดยวกน 2.7 เรอ หรอวตถท�บางสวนจมอยใตน� า มองเหนไมเดนชด หรอพวงของเรอและหรอวตถขณะถกลากจง 1. ถาความกวางไมถง 25 เมตร ใหเปดใชโคมไฟสขาว มองเหนไดรอบทศหน�งดวง ณ ท�หรอใกลกบสวนหวมากท�สด และอกดวงหน� ง ณ ท�ใกลกบสวนทายมากท�สด เวนแตภาชนะเปลอกออน บรรจของเหลวท�ลอยน� าได (deaconess) ไมจาเปนตองเปดใชโคมไฟ ณ ท�ใกลกบสวนหวมากท�สด 2. ถาความกวาง 25 เมตรข�นไป ใหเปดใชโคมไฟสขาว มองเหนไดรอบทศเพ�มข�นอก 2 ดวง ณ ท�หรอใกลกบขอบดานขางตอนท�กวางท�สด 3. ถาความกวางมากกวา 100 เมตร ใหเปดใชโคมไฟสขาว มองเหนไดรอบทศเพ�มข�น ณ ท�ระหวางโคมไฟตามขอ 1 และ 2 โดยระยะหางระหวางโคมไฟ ตองไมเกน 100 เมตร 4. แสดงเคร�องหมายรปส� เหล�ยมขนมเปยกปน ณ ท�หรอใกลกบตาแหนงทายสดของเรอหรอวตถท�อยทายของพวง และถาความยาวมากกวา 200 เมตร ใหแสดงเคร�องหมายรปส� เหล�ยมขนมเปยกปนเพ�มข�นอกหน� งทน ณ ท�ซ� งสามารถมองเหนไดชดท�สด และอยคอนไปทางตอนหวเทาท�จะทาได 2.8 ในกรณท� มเหตท�ท าใหเรอ หรอวตถท�ถกจงไมสามารถเปดใชโคมไฟแสดงเคร�องหมายตาม 2.5 หรอ 2.6 ได ตองใชมาตรการทกอยางเทาท�จะทาได ดวยการจดใหมแสดงสวางท�เรอ หรอวตถท�จงลาก หรออยางนอยท�สด ตองแสดงใหรวามเรอ หรอวตถน�นอย 2.9 ในกรณท�มเหตทาใหเรอ ซ� งตองปกตมใหใชในการลากจง ไมสามารถเปดใชโคมไฟตาม 2.1 และ 2.2 เรอดงกลาวไมตองเปดใชโคมไฟเหลาน�น ขณะทาการลากจงเรออ�นท�อยในฐานะ อบจน หรอตองการความชวยเหลอดวยเหตอ�น ใหใชมาตรการท�งหลายท�แสดงถงลกษณะความสมพนธระหวางเรอจง และเรอท�ถกจง โดยเฉพาะอยางย�งตองสองสวางไปยงสายจง

36

ภาพท� 4.29 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป ขณะดนเรอไปขางหนา

ภาพท� 4.30 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�ความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป ขณะพวงจงทางขาง

37

3. เรอไมอยในบงคบ หรอเรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว

3.1 เรอไมอยในบงคบ ตอง

3.1.1 เปดใชโคมไฟสแดง มองเหนไดรอบทศสองดวงซอนกนในทางด�ง ณ ท�มองเหนไดชดท�สด

3.1.2 แสดงทนเคร�องหมายรปทรงกลม หรอท�มลกษณะคลายรปทรงกลมสองทนซอนกนในทางด�ง ณ ท�มองเหนไดชดเจน

3.1.3 ขณะเคล�อนท� นอกจากตองเปดใชโคมไฟตามขอน� แลว ตองใชโคมไฟขางเรอและโคมไฟทายเรอเพ�มข�นอกดวย

ภาพท� 4.31 การใชสญญาณหมอกขณะท�เรอไมอยในบงคบ ขณะหยดอยกบท�

3.2 เรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว เวนแตเรอขณะทาการกวาดทนระเบดตอง

3.2.1 เปดใชโคมไฟมองเหนไดรอบทศสามดวงซอนกนในทางด�ง ณ ท�มองเหนไดชดท�สด โคมไฟดวงบนสดและดวงลางสดเปนสแดง และดวงกลางเปนสขาว

3.2.2 แสดงทนเคร�องหมายสามทนซอนกนในทางด�ง ณ ท�มองเหนไดชดท�สด ทนล◌กบนสดและลางสดเปนรปทรงกลม และลกกลางเปนรปส�เหล�ยมเปยกปน 3.2.3 ขณะเคล�อนท� ตองเปดใชโคมไฟเสากระโดงหวเรอ ขางเรอและทายเรอเพ�มจากท�ตองเปดใชตาม (3.2.1) 3.2.4 เม�อทอดสมออย ตองเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายเพ�มข�นจาก

(3.2.1) และ (3.2.2)

38

ภาพท� 4.32 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอไมอยในบงคบ ขณะเคล�อนท�

ภาพท� 4.33 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว

ขณะหยดอยกบท�

39

ภาพท� 4.34 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอมความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป ไมสามารถบงคบการเดนไดคลองตว ขณะเคล�อนท�

ภาพท� 4.35 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอมความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป

ไมสามารถบงคบการเดนไดคลองตว ขณะจอดทอดสมอ

40

3.2.5 เรอขณะทาการลากจง อนเปนเหตใหไมสามารถท�จะเปล�ยนเขมเดนเรอของตนเองได ตองเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายตาม 3.2 ขอ 1 และ 2 เพ�มข�นจากท�ตองเปดใชโคมไฟหรอแสดงทนเคร�องหมายตามขอ 3.1

ภาพท� 4.36 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวไมถง 50 เมตร

ขณะจงเรออ�น และไมสามารถเปล�ยนเขมของตนเองได

ภาพท� 4.37 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�มความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป

ขณะจงเรออ�น และไมสามารถเปล�ยนเขมของตนเองได

41

3.3 เรอขนาดใดกตาม ขณะปฏบตงานประดาน� า ถาไมอาจเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายตามไดตองปฏบตดงน� 3.3.1 เปดใชโคมไฟ มองเหนไดรอบทศสามดวง ในทางด�ง ณ ท�มองเหนไดชดท�สด ดวงบนสดและลางสดเปนสแดง และดวงกลางเปนสขาว

3.3.2 แสดงแผนแขงจาลอง ธงอกษร “A” ตามประมวลสญญาณธงระหวางประเทศ สงไมนอยกวา 1 เมตร และใหแนใจวา ตองมองเหนไดรอบทศ 3.4 เรอขณะทาการกวาดทนระเบด ตองเปดใชโคมไฟสเขยว มองเหนไดรอบทศสามดวง หรอแสดงทนเคร�องหมายรปทรงกลมสามทนเพ�มข�นจากท�กาหนดไว สาหรบการเปดใชโคมไฟสาหรบเรอกล หรอการเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายของเรอขณะทอดสมอตามควรแกกรณ โคมไฟหน� งดวง หรอทนเคร�องหมายหน�งทนใหเปดหรอแสดง ณ ท�ใชยอดเสากระโดงตอนหวเรอ และท�ปลายพรวนเสากระโดงตอนหวเรอขางละหน� งดวงหรอหน� งทน โดมไฟและทนเคร�องหมายดงกลาว แสดงใหเรออ�นทราบวามอนตราย หากเขามาใกลหรอกวาดทนระเหดในระยะ 1,000 เมตร

ภาพท� 4.38 การใชสญญาณหมอกของเรอ

ขนา ด เล ก ข ณะ ท� เ จา หนา ท�ปฏบตงานท�อยใตน� า

ภาพท� 4.39 การใชสญญาณหมอกเรอกวาดทนขณะปฏบตงาน

3.5 เรอท�มความยาวไมถง 12 เมตร เวนแตเรอขณะปฏบตงานประดาน� า ไมจาเปนตองเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายตามขอน� 4. เรอท�บงคบยากเพราะอตรากนน� าลกของเรอ อาจเปดใชโคมไฟสแดงมองเหนไดรอบทศซอนกนในทางด�งสามดวง หรอแสดงทนเคร�องหมายรปทรงกระบอกหน�งทน ณ ท�มองเหนไดชดเจนท�สดเพ�มข�นจากท�กาหนดไวสาหรบเรอกลตามขอ 3

42

ภาพท� 4.40 การใชสญญาณหมอกสาหรบเรอกลท�บงคบการเดนเรอไดยาก

เน�องจากอตรากาหลงกนน�าลกของเรอ

5. เรอนารอง 5.1 เรอขณะทาหนาท�นารอง ตอง

5.1.1 เปดใชโคมไฟสองดวงซอนกนในทางด�ง มองเหนไดรอบทศ ณ ท�หรอใกลเสากระโดง โคมไฟดวงบนสขาวและดวงลางสแดง

5.1.2 เม�อกาลงเดนใหเปดใชโคมไฟขางเรอ และโคมไฟทายเรอเพ�มข�น

5.1.3 เรอท�ทอดสมอ ใหเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายสาหรบเรอ ท�ทอดสมอขามขอ 5.1.1

5.2 เรอขณะไมไดทาหนาท�นารอง ตองเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายตาม ท�กาหนดไวตามขนาดความยาวของเรอ 6. เรอท�ทอดสมอและเรอท�ตดต�น

6.1 เรอท�ทอดสมอ ตองเปดใชโคมไฟหรอแสดงทนเคร�องหมาย ณ ท�มองเหนไดชดท�สดดงน� 6.1.1 เปดใชโคมไฟมองเหนไดรอบทศ สขาวหน� งดวง หรอแสดงทนเคร�องหมายรปทรงกลมหน�งทนไวตอนหนาเรอ

6.1.2 เปดใชโคมไฟมองเหนไดรอบทศ สขาวหน� งดวง ณ ท�หรอใกลทายเรอโดยใหอยต �ากวาดวงท�ใหกาหนดาไวใน 6.1.1

43

ภาพท� 4.41 การใชสญญาณหมอกเรอนารองความยามไมถง 50 เมตร ขณะทอดสมอ

ภาพท� 4.42 การใชสญญาณหมอกเรอนารองความยามต�งแต 50 เมตรข�นไป

ขณะทอดสมอและปฏบตหนาท�นารองอย

44

ภาพท� 4.43 การใชสญญาณหมอกเรอมความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป ขณะทอดสมอ

ภาพท� 4.44 การใชสญญาณหมอกเรอมความยาวไมถง 50 เมตร ขณะทอดสมอ

6.2 เรอท�มความยามไมถง 50 เมตร อาจเปดใชโคมไฟมองเหนไดรอบทศสขาวหน�งดวง ณ ท�มองเหนไดชดสดแทนโคมไฟตาม 6.1 6.3 เรอท�ทอดสมอและเรอท�มความยาวต�งแต 100 เมตรข�นไป ตองเปดใชโคมไฟท�ใชขณะทางาน หรอโคมไฟอ�นใดท�มลกษณะทดเทยมกนใหสองสวางท�วดาดฟาของเรอน�นดวย

6.4 เรอท�ตดต�นใหเปดใชโคมไฟตาม 6.1 และ 6.2 และใหเปดใชโคมไฟ ณ ท�มองเหนไดชดเจนท�สดเพ�มข�นได ดงน� 6.4.1 เปดใชโคมไฟมองเหนไดรอบทศสแดงสองดวงซอนกนในทางด�ง

6.4.2 แสดงทนเคร�องหมายรปทรงกลมสามทนซอนกนในทางด�ง

45

ภาพท� 4.45 การใชสญญาณหมอกเรอท�ตดต�นมความยาวไมถง 50 เมตร

6.5 เรอท�มความยาวไมถง 7 เมตร เม�อทอดสมออยในรองน� า ซ� งไมใชทางเรอเดน หรอโคมใกลกบรองน� าแคบท�ทอดจอดเรอ หรอท�ซ� งโดยปกตใชเปนทางเดนเรอของเรออ�น ไมตองเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายตาม 6.1 และ 6.2

6.6 เรอท�มความยาวไมถง 12 เมตร เม�อตดต�นไมบงคบใหเปดใชโคมไฟ หรอแสดงทนเคร�องหมายตาม 6.4.1 และ 6.4.2

ภาพท� 4.46 การใชสญญาณหมอกเรอท�ตดต�น มความยาวต�งแต 50 เมตรข�นไป

46

สญญาณเสยงและสญญาณแสง

1. บททวนาม

“หวด” หมายความวา เคร�องทาสญญาณเสยงใดๆ ท�สามารถทาเสยงหวดไดตามท�บงคบไว และตองเปนตามท�กฎกระทรวงบงคบไว

“หวดส�น” หมายความวา เสยงหวดท�มระยะเสยงนานประมาณ 1 วนาท

“หวดยาว” หมายความวา เสยงหวดท�มระยะเสยงนานต�งแต 4 ถง 6 วนาท

2. อปกรณสาหรบสญญาณเสยง 2.1 เรอท�มความยาวต�งแต 12 เมตรข�นไป ตองมหวดหน� งเคร�องและระฆงหน� งใบ และเรอท�มความยาวต�งแต 100 เมตรข�นไป ตองมฆองเพ�มข�นอก 1 ใบ ระดบเสยงและความดงของฆองตองไมทาใหเขาใจผดวาเปนเสยงระฆงหวด ระฆง ท�งน� โดยระฆง หรอฆอง หรอท�งสองอยางอาจใชอปกรณอยางอ�นท�มลกษณะของเสยงอยางเดยวกนแทนกได ท�งน� อปกรณดงกลาวน�นตองสามารถทาสญญาณเสยงดวยมอได

2.2 เรอท�มความยาวไมถง 12 เมตร ไมบงคบใหตองมเคร�องมอทาสญญาณเสยตามขอ 2.1 แตถาไมม เรอน�นตองมวธอ�นท�ทาสญญาณเสยงไดอยางมประสทธภาพ

3. สญญาณแสดงการบงคบการเดนเรอและสญญาณเตอน

3.1 เม�อเรอตางๆ ขณะมองเหนซ� งกนและกน เรอกลกาลงเดน เม�อทาการบงคบการเดนเรอตามท�ใหอานาจ หรอตามท�บงคบไวในกฎกระทรวงน� ตองแสดงสญญาณการบงคบการเดนเรอดวยหวด ดงน� หวดส�นหน�งคร� ง หมายความวา “ขาพเจากาลงเปล�ยนเขมเดนเรอไปทางขวา”

หวดส�นสองคร� ง หมายความวา “ขาพเจากาลงเปล�ยนเขมเดนเรอไปทางซาย”

หวดส�นสามคร� ง หมายความวา “ขาพเจากาลงใชเคร�องจกรถอยหลง”

3.2 ขณะบงคบการเดนเรอ อาจใชสญญาณแสงเพ�มเตม สญญาณหวดท�กาหนดไวใน 3.1 ตามท�เหนสมควรกได ดงน� 3.2.1 สญญาณแสงมความหมายดงน� แสงหน�งวบ หมายความวา “ขาพเจากาลงเปล�ยนเขมเดนเรอไปทางขวา”

แสงสองวบ หมายความวา “ขาพเจากาลงเปล�ยนเขมเดนเรอไปทางซาย”

แสงสามวบ หมายความวา “ขาพเจากาลงใชเคร�องจกรถอยหลง”

3.2.2 ระยะนานของแสงไฟแตละแสงหน� งวบ ตองประมาณหน� งวนาท ชวงระยะเวลาระหวางวบตองประมาณหน�งวนาท และชวงระยะเวลาระหวางการสงสญญาณแตละชดตองไมนอยกวาสบวนาท

47

3.2.3 ถาไดตดต�งโคมไฟสาหรบสญญาณ ตองเปนโคมสขาว มองเหนไดรอบทศ ในระยะอยางนอยท�สด 5 ไมล และตองเปนไปตามกฎกระทรวงท�กลาวมาแลวขางตน

3.3 เม�อเรอเขามาอยในขณะมองเหนซ� งกนและกนในรองน� าแคบ หรอในรองน� าทางเดนเรอ

3.3.1 เรอท�มความประสงคจะแซงข�นหนาเรออกลาหน�ง ตองปฏบตตามโดยใหสญญาณหวดประจาเรอดงน� หวดยาวสองคร� ง ตดตามดวยหวดส�นหน�งคร� งหมายความวา “ขาพเจามความประสงคจะแซงข�นหนาทางกราบขวาของทาน”

3.3.2 เรอลาท�กาลงจะถกแซงข�นหนา เม�อไดปฏบตตามบทบญญตท�กาหนดไวแลว ตองแสดงการยนยอมโดยใชสญญาณหวดประจาเรอเปนชด ดงน� หวดยาวหน� งคร� ง หวดส� นหน�งคร� ง หวดยาวหน�งคร� งและหวดส�นหน�งคร� ง

3.4 เม�อเรอเขามาอยในขณะมองเหนซ� งกนและกน กาลงเขามาใกลกน และจะเน�องดวยเหตใดกตาม เรอลาท�ไมแนใจในความประสงคหรอการกระทาของเรอลาอ�น หรอเรอลาหน� งสงสยการกระทาของเรอลาอ�นวา ไดกระทาการเพยงพอหรอไมท�จะหลกเล�ยงการโดยกน ใหเรอลาท�สงสยน� น แสดงความสงสยของตนทนท ดวยการใชสญญาณหวดน� นถ�ๆ อยางนอยหาคร� งสญญาณดงกลาวอาจใชสญญาณแสงวบถ�ๆ อยางนอยหาคร� งเพ�มเตมกได

3.5 เรอท�เดนเขาไปใกลทางโคง หรอบรเวณรองน� าแคบ หรอรองน� าทางเรอเดนซ� งมองไมเหนลาอ�น เพราะมส�งกดขวางบงอย ตองแสดงสญญาณหวดยาวหน� งคร� ง หรอเรอลาอ�นท�เดนเรออยในบรเวณใกลทางโคงหรอเบ�องหลงส�งกดขวางน�น เม�อไดยนเสยงสญญาณหวดดงกลาวตองตอบสนองสญญาณหวดยาวหน�งคร� งเชนกน

3.6 ถาเรอท�ตดต�งหวดไดหลายเคร�อง โดยมระยะหางกนเกน 100 เมตร ใหใชหวดเคร�องเดยวเทาน�น สาหรบเปนสญญาณแสดงการบงคบการเดนเรอและสญญาณเตอน

4. สญญาณเสยงในทศนวสยจากด ในบรเวณหรอท�ใกลกบบรเวณทศนวสยจากด ไมวาจะเปนกลางวนหรอเวลากลางคนกตาม ตองใชสญญาเสยง ดงน� 4.1 เรอกล ขณะเคล�อนท�ตองแสดงสญญาณเสยงหวดยาวหน� งคร� ง เวนระยะเวลาเสยงหวดแตละคร� งไมเกน 2 นาท

4.2 เรอกลท�กาลงเดนแตหยดอยและไมเคล�อนท� ตองแสดงสญญาณเสยงหวดยาวสองคร� งตดตอกน ระยะเวลาระหวางหวดประมาณ 2 วนาท การแสดงสญญาณเสยงหวดแตละชดใหมระยะหางกนไมเกน 2 นาท

4.3 เรอไมอยในบงคบ เรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว เรอท�บงคบยากเพราะอตรากนน�าลกของเรอ เรอใบ เรอขณะทาการประมง และเรอขณะจง หรอดนเรออ�นแทนท�จะ

48

แสดงสญญาเนยงตาม 4.1 หรอ 4.2 ตองแสดงสญญาณเสยงหวดสามร� งตดตอกนเปนชดๆ เวนระยะเวลาหางแตละชดไมเกน 2 นาท สญญาณเสยงแตละชดตองเปนดงน� หวดยาวหน�งคร� งตดตามดวยหวดส�นสองคร� ง

ภาพท� 4.47 การแสดงสญญาณการแซงเรอ

ภาพท� 4.48 การใหสญญาณแซงเรอทางโคง

49

4.4 เรอท�พวงไปกบเรอจงหน�งลา หรอเกนกวาหน�งลา และถาเรอพวงลาสดทายมคนประจาเรอ ตองแสดงสญญาณเสยงหวดส�คร� งตดตอกนเปนชด เวนระยะเวลาแตละชดไมเกน 2 นาท สญญาเสยงแตละชดตองเปนหวดยาวหน� งคร� ง ตดตามดวยหวดส�นสามคร� ง เม�อสามารถกระทาไดใหแสดงสญญาณเสยงน� ในทนทภายหลงสญญาณเสยงของเรอจง

4.5 เม�อเรอดน และเรอท�ถกดนไปขางหนาตอสนทตดกนใหถอวาเรอท�งสองลาเปนเรอกลลาเดยวกน และตองแสดงสญญาณเสยงตาม 4.1 และ 4.2 4.6 เรอทอดสมอตองรวระฆงเปนชด ชดละประมาณ 5 วนาท เวนระยะเวลาระหวางชดไมเกน 1 นาท เรอท�มความยาวต�งแต 100 เมตรข�นไป ตองรวระฆงตอนหวเรอและทนทหลงจากการรวระฆง ตองรวฆองเปนชด ชดละประมาณ 5 วนาท ท�ตอนทายเรอ เรอท�ทอดสมอ อาจแสดงสญญาณเสยงหวดเพ�มข�นอกสามคร� งตดตอกนดงน� หวดส� นหน� งคร� ง หวดยาวหน� งคร� ง และหวดส�นหน�งคร� งกได เพ�อเตอนเรอท�เลนใกลเขามาใหทราบตาแหนงท�ทเรอน�นทอดสมอและอาจโดนกนได

4.7 เรอท�ตดต�น ตองแสดงสญญาณเสยงระฆง และถาตองแสดสญญาณเสยงฆองตามขอ 4.5 ตองตระฆงแยกใหชดเจนเพ�มข�นอกสามคร� งทนท ท�งกอนและหลงการรวระฆง เรอท�ตดต�น อาจแสดงสญญาณเสยงหวดตามท�เหนสมควรเพ�มข�นอกดวยกได

4.8 เรอท�มความยาวไมถง 12 เมตร ไมบงคบใหตองแสดงสญญาเสยงดงกลาวแลว แตถาไมแสดงสญญาเสยงตามท�กาหนดไวขางตน ตองแสดงสญญาเสยงอยางอ�นท�ใชไดดเวนระยะหางกนไปไมเกน 2 นาท

4.9 เรอนารอง อาจแสดงสญญาณเสยงหวดส�นท�เหมอนกนอกส�คร� งเพ�มเตมจาก ขอ

4.1 4.2 และ 4.5 5. สญญาณใหระวงอนตราย เรอท�จาเปนตองใหสญญาณ เพ�อใหเรออ�นระวงอนตราย อาจแสดงสญญาณแสงหรอสญญาณเสยงท�ไมทาใหเกดการเขาใจผดวา เปนสญญาณอยางหน�งอยางใดท�กาหนดไวในกฎกระทรวงน� หรออาจใชนาแสงไฟฉายของเรอ สองไปยงทศทางท�มอนตรายกได แตการกระทาการดงกลาวตองไมเปนการรบกวนเรออ�น สญญาณแสงใดๆ เพ�อใหเรออ�นระวงอนตราย ตองไมทาใหเกดการเขาใจผดวาเปนไฟชวยในการเดนเรอ เพ�อประโยชนของขอน� หามมใหใชโคมไฟท�มความเขมสง ซ� งเปดปดสบกนไป หรอหมนท�มจงหวะแนนอน เชน ไฟกระพรบ

6. สญญาณอบจน เม�อเรออยในฐานะอบจน และตองการความชวยเหลอ เรอน�นตองใชหรอแสดงสญญาณตามท�กาหนดไวในกฎกระทรวงน�

50

2. กฎกระทรวง (พ.ศ. 2522) ออกตามความในพระราชบญญตปองกนเรอดโดนกน พ.ศ. 2522

1. การบงคบใช 1.1 กฎกระทรวงน� ใหบงคบแกเรอไทย และเรอตางประเทศท�อยในนานน� าไทยท�เดนทะเลเดนได และเรอไทยท�อยในทะเลหลวง

1.2 กฎกระทรวงน�ไมกระทบกระเทอนถงขอบงคบท�ออกตามกฎหมายอ�น

1.3 เรอท�ไดสรางข� น หรอมวตถประสงคเปนพเศษ จนไมสามารถปฏบตตามบทบญญตแหงกฎกระทรวงน� ไดครบถวนในขอหน� งขอใดเก�ยวกบ จานวน ท�ตดต�ง ระยะ หรอวงขอบทศนวสยของแสงไฟ หรอทนเคร�องหมาย รวมท�งการเปล�ยนท�ตดต�งและคณสมบตของเคร�องทาสญญาณเสยง เม�อรฐมนตรไดพจารณาเหนวาจะไมเปนการกระทบกระเทอนถงงานพเศษท�เรอน�นปฏบตอย เรอน�นจะตองปฏบตตามบทบญญตอ�น ซ� งรฐมนตรไดพจารณาแลวเหนวามผลบงคบตอเรอน�นไดใกลเคยงกบกฎกระทรวงน� มากท�สดเทาท�จะทาได ในสวนท�เก�ยวกบจานวนท�ตดต�ง ระยะหรอขอบทศนวสยของแสงไฟ หรอทนเคร�องหมาย รวมท�งการเปล�ยนท�ตดต�งและคณสมบตของเคร�องสญญาณเสยง

2. ความรบผดชอบ

2.1 เรอ หรอเจาของเรอ นายเรอ หรอลกเรอ จะตองรบผดชอบจากผลท�เกดข�นจากการละเลยในการปฏบตตามกฎกระทรวงน� หรอการละเลยในการระมดระวงอนจะพงมตามปกตวสยของชาวเรอ หรอตามเหตการณพเศษเฉพาะกรณ

2.2 การตความ และการปฏบตตามกฎกระทรวงน� ใหคานงถงอนตรายในการเดนเรอ และเรอโดนกน กบเหตการณพเศษใดๆ ตลอดจนขอจากดตางๆ ของเรอท�เก�ยวของ ซ� งอาจปฏบตผดแผกไปจากกฎกระทรวงน�ไดตามความจาเปน เพ�อหลกเล�ยงอนตรายท�จะเกดข�นโดยกะทนหน

3. การใชบงคบ ความในบทน�ใหใชบงคบแกเรอในทกสภาพทศนวสย

4. ยามระวงเหต เรอทกลาตองจดยามระวงเหต โดยใชสายตาและหฟงตลอดเวลา รวมท�งจดวธการทกอยางท�มอย ใหพรอมท�จะใชไดทนตอเหตการณและสภาพการณ เพ�อใหสามารถคาดคะเนไดโดยสมบรณตอสถานการณ และการเส�ยงภยจากการโดนกน

5. อตราความเรวปลอดภย เรอทกลาตองเดนดวยอตราความเรวปลอดภยตลอดเวลา เพ�อท�เรอจะไดปฏบตโดยเหมาะสมและมประสทธภาพในการหลกเล�ยงการโดยกนและใหเรอหยดไดภายในระยะเวลาท�เหมาะสมกบเหตการณและสภาพการณ ในการพจารณาวาอตราความเรวเทาใดเปนอตราความเรวปลอดภยใหใชปจจย ดงตอไปน�มาพจารณา

5.1 สาหรบเรอทกลา

5.1.1 สภาพแหงทศนวสย

51

5.1.2 ความหนาแนนของการจราจร รวมท�งแหลงชมชนเรอประมงและเรออ�น

5.1.3 ความสามารถในการเดนเรอ ในลกษณะเฉพาะท�เก�ยวกบระยะหยดเรอ และความสามารถในการหนเรอไดทนตอสภาพการณ

5.1.4 ในเวลากลางคน เม�อปรากฏวามแสงไฟมารบกวนทศนวสย เชน แสงไฟจากฝ�ง หรอแสงไฟสาดสองจากทายเรอคนเอง

5.1.5 สภาพลมทะเล และกระแสน� า และอนตรายตางๆ ในการเดนเรอท�บรเวณน�น

5.1.6 อตรากนน�าลกของเรอสมพนธกบความลกของน�า

5.2 สาหรบเรอท�ใชเคร�องเรดารตองพจารณาปจจยดงตอไปน� เพ�มข�นดวย

5.2.1 คณสมบต ประสทธภาพ และขอจากดของเคร�องอปกรณเรดาร

5.2.2 ขอบเขตจากดใดๆ ท�เกดจากการใชมาตรการสวนจดระยะของเคร� องเรดาร

5.2.3 ส� งรบกวนในการตรวจตนของเคร� องเรดาร เน�องจากสภาพทองทะเล อากาศ และอ�นๆ ท�แทรกซอน

5.2.4 เรอเลก กอนน� าแขง และวตถลอยน� าอ�นใดท�เคร�องเรดารอาจไมสามารถตรวจพบไดภายในระยะท�สมควร

5.2.5 จานวน ตาแหนง และการเคล�อนไหวของเรอท�เคร�องเรดารตรวจพบ

5.2.6 การประเมนคาทศนวสยท�แนนอนย�งข�น ซ� งอาจเปนไปได เม�อใชเคร�องเรดารวดระยะของเรอหรอวตถตางๆ ท�อยในบรเวณน�น

6. การเล�ยงภยจากการโดนกน

6.1 เรอทกลา ตองใชวธการท�เหมาะสมท�งปวงท�มอยใหทนสมยตอเหตการณและสภาพการณ ในกรณท�การเส�ยงภยจากการโดนกนไดเกดข�น หากมกรณใดๆ เปนท�สงสยใหถอวาการเส�ยงภยน�นไดเกดข�นแลว

6.2 เรอท�ไมไดตดต�ง และใชเคร�องอปกรณเรดาร ตองใชใหถกวธ รวมท�งการคนหาเปาระยะไกล เพ�อรบทราบเปนการเตอนลวงหนาในการเส�ยงภยจากการโดนกน และการหมายตาแหนงเปาท�ตรวจพบโดยเคร�องเรดารหรอเคร�องมอท�มระบบคนหาเปาทดเทยมกน

6.3 ตองไมสนนษฐานโดยอาศยขอมลท�บกพรอง โดยเฉพาะขอมลท�บกพรองจากเคร�องเรดาร

6.4 ถามเหตเส�ยงภยจากการโดนกนเกดข�น ใหนาหวขอตอไปน�มาพจารณา

52

6.4.1 การเส�ยงภยเชนน�นถอวาเกดข�นแลว ถาเรอท�แลนเขาหามมมเลงของเขมทศเปล�ยนแปลงจนสงเกตได

6.4.2 การเส�ยงภยน�น บางคร� งกอาจเกดข�นได แมวามมเลงของเขมทศเปล�ยนไปอยางเหนไดชดเจน โดยเฉพาะอยางย�ง เม�อเขาไปใกลเรอขนาดใหญมาก หรอพวงเรอจง หรอเม�อแลนเขาไปใกลมากกบเรออ�น

7. การปฏบตเพ�อหลกเล�ยงการโดนกน

7.1 ถาสถานการณอานวย การปฏบตใดๆ เพ�อหลกเล�ยงการโดนกนตองกระทาดวยความแนนอนทนตอเวลา และดวยความสามารถในการเดนเรอท�ด

7.2 ถาสถานการณอานวย การเปล�ยนแปลงเขมเดนเรอ และ/หรอ อตราความเรวของเรอเพ�อหลกเล�ยงการโดนกน ตองเปล�ยนใหมากพอ จนทาใหเรออ�นเหนไดทนทดวยสายตาหรอเคร�องเรดาร ควรหลกเล�ยงการเปล�ยนเขมเดนเรอ และ/หรอ อตราความเรวของเรอ แตเพยงเลกนอยตดตอกน

7.3 ถาทะเล หรอลาน� ากวางพอสาหรบหนเหเรอ การเปล�ยนเขมเดนเรอเพยงอยางเดยวอาจจะเปนการปฏบตท�ไดผลดท�สด เพ�อหลกเล�ยงการท�เรอจะเขาใกลในลกษณะท�นาจะโดนกน แตท�งน�ตองกระทาใหทนเวลาและมากพอ และไมเปนผลใหเกดการเขาใกลในลกษณะท�นาจะโดนกนอก

7.4 การปฏบตเพ�อหลกเล�ยงการโดนกน ตองเปนการปฏบตท�เปนผลใหผานพนกนในระยะท�ปลอดภย การปฏบตท�ไดผลน�น จะตองไดรบการควบคมอยางระมดระวง จนกวาเรออ�นไดผานพนไปแลว

7.5 ถาจาเปนเพ�อหลกเล�ยงการโดนกน หรอเพ�อใหมเวลามากพอท�จะประเมนสถานการณตองลดอตราความเรวของเรอลง หรอหยดเรอ โดยการหยดเคร�องหรอใชเคร�องจกถอยหลง 8. รองน�าแคบ

8.1 เรอเดนไปตามลองน� าแคบ หรอรองน� าทางเรอเดน ตองเดนใหใกลขอบนอกของรองน�าแคบ หรอรองน�าทางเรอเดน ซ� งอยทางกราบขวาเทาท�จะปลอดภยและสามารถปฏบตได

8.2 เรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร หรอเรอใบ ตองไมกดขวางทางเดนของเรอ ซ� งสามารถเดนไดโดยปลอดภย เฉพาะภายในรองน�าแคบ หรอรองน�าทางเดนเทาน�น

8.3 เรอขณะทาการประมง ตองไมกดขวางทางเดนของเรออ�น ซ� งกาลงเดนเอยภายในรองน�าแคบ หรอรองน�าทางเรอเดน

53

8.4 เรอตองไมเลนตดขามรองน� าแคบ หรอรองน� าทางเรอเดน ถาการแลนตดขามเชนน�น กดขวางทางเดนของเรออ�น ซ� งสามารถเดนไดโดยปลอดภยเฉพาะภายในรองน� าแคบ หรอรองน�าทางเรอเดนเทาน�น เรอท�ถกดขวางทางเดน เม�อสงสยในเจตนาของเร�อแลนตดขาม อาจแสดงสญญาฯเสยงคาท�กาหนดไวในขอ 8.3

8.5 ในรองน� าแคบ หรอรองน� าทางเรอเดน การแซงข�นหนาเรอลาอ�นใหกระทาได ตอเม�อเรอลาท�ถกแซง แสดงการยนยอมใหว�งผานข�นหนาไดโดยปลอดภย เรอลาท�ประสงคจะแซงข�นหนา ตองแสดงสญญาณเสยงตามท�กาหนดไวในขางตน

8.6 เรอในขณะเขาใกลโคงหรอบรเวรรองน� าแคบหรอรองน� าทางเรอเดน ซ� งไมอาจมองเหนไดหรอเพราะมส�งกดขวางบงสายตาอยระหวางเรอ ตองใชความฉบพลนและระมดระวง ในการเดนเรอเปนพเศษ และตองแสดงสญญาณเสยงตามควรแกกรณดงท�กาหนดาไว

8.7 ถาสถานการณอานวย เรอตองหลกเล�ยงการจอดทอดสมอในรองน�าแคบ 9. แผนแบงแนวจรากจร

9.1 ความในขอน� ใหใชบงคบแกแผนแบงแนวจราจรท�รฐมนตร หรอองคการทางทะเลระหวางระเทศ (IMO) กาหนด

9.2 เรอท�เดนในแผนแบงแนวจราจร ตองปฏบตดงน� 9.2.1 เดนในชองทางจราจรไปตามทศทางของแนวส�นทางจรากจร ท�กาหนดใหใชในชองทางน�น

9.2.2 เดนใหหางจากเสนหรอเขตแบงแนวจราจรเทาท�จะทาได

9.2.3 ตามปกตการเขาหรออกจากชองทางจราจรใหกระทาท�จดตนทาง และปลายทางของชองทางจราจรน�น แตเม�อจะเขาหรอออกจากดานซายของชองทางจราจรดานหน� งดานใดตองทศทางของเรอทามมกบทศทางของเสนทางจราจรท�กาหนดใหใชเปนมมเลกเทาท�จะทาได

9.3 เรอตองหลกเล�ยงการเดนตดขามชองทางจราจร แตถาจาเปนกใหเกดตดขามในทางท�ใกลจะเปนมมฉากกบทศทางของเสนทางจรากจรท�กาหนดใหใชเทาท�จะทาได

9.4 โดยปกตเขตจราจรชายฝ�งทะเล ตองไมใชเปนเขตจราจรผาน หากสามารถใชชองทางจราจรท�กาหนดไวตามแผนแบงแนวจราจรท�อยใกลกนน�นไดอยางปลอดภยแลว แตสาหรบเรอท�มความยาไมถง 20 เมตร และเรอใบ อาจเดนในเขตจราจรชายฝ�งทะเลไดทกกรณ

9.5 โดยปกตออกจากเรอท�กาลงเดนตดขาม หรอเรอขณะท�เขา หรออกจากทางจราจร หามเรอเดนเขาในเขตแบงแนวหรอเดนตดขามเสนแบงแนวเวนแต 9.5.1 ในกรณฉกเฉนเพ�อหลกเล�ยงอนตรายเฉพาะหนา

54

9.5.2 ขณะทาการประมงภายในเขตแบงแนว

9.6 เรอขณะเดนอยในบรเวณใกลจดตนทาง ปลายทาง ของแผนแบงแนวจราจรตองใชความระมดระวงเปนพเศษ

9.7 เรอตองหลกเล�ยงการทอดสมอในบรเวณแผนแบงแนวจราจรหรอใกลกบจดตนทางปลายทางเทาท�จะทาได

9.8 เรอท�ไมไดเดนในแผนแบงแนวจราจร ตองหลกเล�ยงการเขาใกลขอบเขตแผนแบงแนวจราจรใหมากท�สดเทาท�จะทาได

9.9 เรอขณะทาการประมง ตองไมกดขวางทางเดนเรอของเรออ�นท�เดนอยในชองทางจรากจร

9.10 เรอท�มความยาวไมถง 20 เมตร หรอเรอใบ ตองไมกดขวางทางเดนอนปลอดภยของเรอกลท�เดนอยในชองทางจราจร

9.11 เรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตวเม�อปฏบตงานเพ�อความปลอดภยในการเดนเรอในแผนแบงแนวจราจร ไดรบการยกเวนไมตองปฏบตตามขอน� เทาท�จาเปนตอการปฏบตงาน

9.12 เรอท�ไมสามารถบงคบการเดนเรอไดคลองตว เม�อปฏบตงานวางใหบรการหรอเกบสายใตน� า ภายในแผนแบงแนวจรากจร ไดรบการยกเวนไมตองปฏบตตามขอน� เทาท�จาเปนตอการปฏบตงาน

10. วธปฏบตของเรอในทศนวสยจากด

10.1 ความในขอน� ไดใชบงคบแกเรอขณะมองไมเหนซ� งกนและกน เม�อเดนเขาไปในหรอใกลบรเวณทศนวสยจากด

10.2 ในทศนวสยจากด เรอตองเดนดวยอตราความเรวปลอดภยท�เหมาะสมทนตอสถานการณและสภาพการณ หรอกล ตองเตรยมเคร�องจกรกลประจาเรอใหพรอมท�จะใชบงคบการเดนไดทนท

10.3 เรอเม�อปฏบตตามความในขอ 10.1 ตองคานงถงการปฏบตใหทนตอสถานการณและสภาพการณของทศนวสยขอจากด

10.4 เรอลาไดท�ตรวจพบเรออ�น ดวยเคร�องเรดารเพยงอยางเดยว ถาเหนวามเชนน� เรอลาน�นตองปฏบตการหลบหลกใหทนเวลา หากการปฏบตการดงกลาวตองเปล�ยนเขมเดนเรอเรวใหหลกเล�ยงการปฏบตดงตอไปน� เทาท�จะกระทาได

10.4.1 เปล�ยนเขมเดนเรอไปทางซาย เม�อเรอท�ถกตรวจพบอยเลยเสนฉากขางเรอไปทางหวเรอ นอกจากเรอน�นกาลงถกแซงข�นหนา

55

10.4.2 เปล�ยนเขมเดนเรอเขาหาเรอท�อยตรงขามเสนฉากขางเรอ หรอเลยเสนฉากขางเรอไปทางทายเรอ

10.5 เรอทกลา เม�อไดยนสญญาณของเรออ�น ทางดานหนาเสนฉากขางเรอ หรอเรอน�นไมสามารถหลกเล�ยงตอสถานการณเขาใกลกนกบเรอลาอกลาหน� งในลกษณะท�นาจะโดนกน ซ� งอยทางดานหนาเสนฉากขางเรอของตนได เรอน�นตองลดอตราความเรวลงใหต�าสดเทาท�จะเดนรกษาเสนทางเรอเดนของตนไวได เวนแตกรณท�เหนวาการเล�ยงภยจากการโดนกนไมเกดข� น ถาจาเปนตองหยดเรอ และไมวากรณจะเปนประการใด ตองเดนเรอดวยความระมดระวงอยางท�สดจนกวาอนตรายจากการโดนกนไดผานพนไหแลว

3. พระราชบญญตการเดนเรอในนานน� าไทย พ.ศ. 2456 หมวดท� 9 ลกษณะโทษและลกษณะรบผดชอบทางแพง

มาตรา 297 ผใดไมกระทาตามคาส�ง หรอตอส หรอขดขวางเจาพนกงานคนใด ซ� งทาการในหนาท�ตามพระราชบญญตน� ทานวาผน�นมความผดตองระวางโทษานโทนเปนสามสถาน สถานท�หน�งใหจาคกเกดกวาหกเดอน สถานท�สองใหปรบเปนเงนไมเกดกวาหารอยบาท อกสถานหน�งใหลงโทษท�งจาท�งปรบเชนวามาแลวดวยกน

มาตรา 298 ในความผดอยางใดๆ ตอพระราชบญญตน� ถาผท�ควบคมเรอ หรอควบคมเคร�องจกรของเรอกาป�น และเรอเลกตางๆ ลาใด ซ� งเปนจาเลยน�นหลบหน�ตามตวไมไดทานวา ศาลมอานาจลงโทษปรบแคเจาองเรอหรอแกผไดรบใบอนญาตสาหรบเรอลาน�นไดตามท�กฎหมายน�ไวสาหรบความผดน�นๆ

มาตรา 299 เจาของเรอหรอผท�รบใบอนญาตสาหรบเรอกาป�น หรอเรอเลกตางๆ ทกลา ตองเปนผรบผดชอบในการใชคาปรบตางๆ ซ� งนายเรอ ตนกล ตนหน หรอลกเรอลาน�นถกปรบโดยกระทาความผดอยางหน�งอยางใดตอพระราชบญญตน�

มาตรา 300 เจาของแพไมทกแพตองเปนผรบผดชอบในการใชคาปรบตางๆ ซ� งผท�ควบคมแพหรอคนระจาการแพน�นถกปรบ โดยกระทาความผดอยางหน�งอยางใดตอพระราชบญญตน�

มาตรา 301 ลกษณะโทษตางๆ ท�กาหนดไวในพระราชบญญตน� ทานวาไมเก�ยวของใดกบความผดชอบ ซ� งจาเลยพงถกปรบคดสวนแพง เพราะความผดอยางหน�งอยางใดตอพระราชบญญตน�

56

4. พระราชบญญตการเดนเรอในนานน� าไทย พ.ศ. 2456 หมวดท� 10 ขอบงคบท�วไปสาหรบเม�อมเหตเรอโดนกน

มาตรา 302 ถามเหตเรอโดยกนคร� งใด เปนความไมไดแลว หรอเปนโดยเหตใดๆ ซ� งเหลอความสามารถของมนษยจะปองกนไดกด ทานวาอนตรายและความเสยหายท�ไดมข�นแกเรอลาใดมากนอยเทาใดตองเปนพบกบเรอลาน�นเองท�งส�น

มาตรา 303 ถาเปนเรอโดนกนคร� งใด เปนดวยความผดหรอความละเลยทานวาอนตราย และความเสยหายท�ไมไดมข�นมากนอยเทาใด ใหปรบเอาแกเรอลาท�มความผด หรอมความละเลยน�น

มาตรา 304 ถาเรอท�โดนกนน�น ตางมความผดหรอความละเลยท�งสองลา ทานวาไมตองปรบใหฝายใดใชคาความเสยหายอนตราย ซ� งไดมแกลาใดหรอท�งสองลา เวนไวแตถาพจารณาไดความปรากฏวา มลเหตท�โดนกนไดเกดจากฝายใดโดยมาก ฉะน�นจงใหศาลซ�งมหนาท�ตดสนกาหนดจานวนเงนท�ฝายน�น จะใชคาเสยหายใหแกอกฝายหน�ง

มาตรา 305 เม�อมความผด หรอความละเลยเกดข�นอยางใด อนเรอท�เก�ยวของมความผดดวยกนท�งสองฝาย ทานวาเจาของ หรอนายเรอท�งสองลาน�น หรอลาใดแตลาเดยวตองรบผดชอบใชคาอนตรายหรอความเสยหายท�ไดมข�นแกส�งของท�บรรทกในเรอแกบคคล เพราะความผดหรอความละเลยท�ไดกระทาน�น ถาและการตองใชคาอนตรายหรอความเสยหายน�น ตกหนกแกเรอท�ตองคดน�น แตลาเดยว ทานวา เรอลาน�นยอมมอานาจท�จะฟองรองไดหรอเรออกลาหน� งท�ตองคดดวยกนชวยใชเงนท�ไดเสยไปแลวน�นก� งหน� ง และถาทางพจารณาตามกฎหมายไดพพากษาวา ความรบผดชอบน�นควรแบงกนเปนอยางอ�น นอกจากท�วามาแลวฉะน�น ทานวา การท�จะตองใชเงนคาอนตรายหรอความตองเปนไปตามคาพพากษาน�น

มาตรา 306 การเรยกรองคาเสยหาย ทานวา กปตนหรอนายเรอลาใดท�เก�ยวของในคด ยอมมอานาจเปนโจทกแทนบรรดาบคคลท�เก�ยวของน�นได

มาตรา 307 ถาการท� เ รอโดนกน เปนเหตใหเสยชวต หรอเกดบาดเจบแกบคคลทานวา เงนคาเสยหายท�ตดสนไดเสยในสวนน�ตองใชกอนคาเสยหายอยางอ�นๆ

มาตรา 308 คารองเอาคาเสยหายใดๆ ท�เน�องจากเหตเรอโดนกนน�น ทานวา ตองย�นภายในหกเดอนนบจากวนท�ผเก�ยวของเปนโจทกใหทราบเหตอนน�น

มาตรา 309 เม�อไดมคาฟองเรยกคาเสยหาย อนเกดจากเหตเรอโดนกนย�นตอศาลถาผใดท�เก�ยวในคดรองขอข�น ทานวา ผพพากษาท�มหนาท�มอานาจท�จะออกคาส�งใหใหมการอายดแกเรอลาเดยวหรอหลายลา อนตองหาวาเปนตนเหตในการท�เรอโดนกนน�นได

57

มาตรา 310 (1) ถามความผดอยางใดอยางหน� งตอกฎขอบงคบ สาหรบปองกนเหตเรอโดนกนเกดข�น เพราะความละเกดของนายเรอ หรอเจาของเรอลาใด อนเปนการละเปดท�กระทาดวยความจงใจ ทานวา นายเรอหรอเจาของเรอผน�นมความผดตองระวางโทษานโทษ สาหรบทกคร� งท�ละเมดเชนน�นเปนสามสถาน สถานท�หน� งใหจาคกไมเกนหกเดอน สถานท�สองใหปรบเปนเงนไมเกดกวาพนบาท สถานหน�งท�งจาท�งปรบเชนวามาแลวดวยกน

(2) ถามความเสยหายเกดข�นแกบคคลหรอทรพยสมบต เพราะเหตเรอลาใดไมปฏบตตามขอบงคบอยางหน� งอยางใดในกฎขอบงคบสาหรบปองกนเหตเรอโดนกน ทานวา ใหถอความเสยหายอนน�น เทากบไดมข�นจากความละเมดอนจงใจของผควบคมการอยบนดาดฟาเรอลาน�นในขณะท�เกดเหต เวนไวแตถาพสจนใหศาลเหนเปนท�พอใจวามเหตอนจาเปนในขณะน�นจะตองประพฤตใหผดไปจากกฎขอบงคบทวามาแลว

(3) ในคดเร�องเรอโดนกน ถาปรากฏข�นตอศาล ซ� งพจารณาคดน�นวา ไดมความละมดเกดข�นตอขอบงคบขอหน� งขอใดแหงขอบงคบสาหรบปองกนเหตเรอโดนกนทานใหถอวา ความผดท�เปนมลแหงคดน�น ตกอยกบเรอลาท�ไดทาการละเมดอนน�น เวนไวแตถาพสจนใหศาลเหนเปนท�พอใจวา ไดมเหตอนจาเปนท�จะตองประพฤตใหผดไปจากขอบงคบท�วามาแลว

มาตรา 311 เม�อเจาของเรอ หรอนายเรอลาใดตองการกฎขอบงคบสาหรบปองกนเหตเรอโดนกนกใหเจาทาจายใหตามความประสงค

มาตรา 312 เม�อมเหตเรอสองลาโดนกนข� นเวลาใด นายเรอ หรอผท�ควบคมเรอท�งสองฝาย เหมอนเหนวาจะกระทาไดเพยงใด โดยไมเปนท�นากลวอนตรายจะมข�นแกเรอ หรอลกเรอ หรอคนโดยสาร (ท�หากจะม) ในเรองของตน ทานวา เปนหนาท�ของนายเรอหรอผควบคมเรอควรจะกระทาดงตอไปน� คอ

(ก) ตองชวยเหลอกนตามความสามารถท�จะกระทาไดเพยงใด แกเรออกลาหน� งท�โดนกน และแกนายเรอ ลกเรอ และคนโดยสาร (ถาหากม) ของเรอลาน�น เพ�อปองกนใหพนจากอนตรายท�จะพงเกดข�นจากเหตท�เรอโดนกนน�น และตองรอเรออยใกลกนกบเรอลาน�น จนกวาจะเปนท�แนใจวา ไมตองการใหชวยเหลออกตอไป

(ข) ตองแจงช�อเรอ ซ�อเมองทาท�เปนสานกของเรอของตน และมาจากเมองทาใดจะไปเมองทาใด แกนายเรอหรอผท�ควบคมเรออกลาหน�งท�โดนกนน�นใหทราบ

58

ท�งน�ถานายเรอหรอผท�ควบคมเรอลาใดละเลยไมกระทาตามขอปฏบตท�วาไวในมาตรน�และมเหตอนสมควรท�จะแกตวไดวาเปนดวยเหตใด ทานวา ถาไมมสกขพยานแนนอนวาเปนอยางอ�น ตองถอวา เหตเรอโดนกนน�นไดเกดข� น เพราะความประพฤตผด หรอความละเลย หรอความประพฤตละเมดฉะน�น

ถานายเรอ หรอผท�ควบคมเรอลาไดไมมเหตอนสมควรท�จะแกตวได และผน�นไมกระตามท�บญญตไวในมาตราน� ทานวา มความผดตองระวางโทษานโทษเปนสามสถาน สถานหน�งใหจาคกไมกนกวาหกเดอน สถานท�สองใหปรบเปนเงนไมเกนกวาพนบาท สถานหน� งท�งจาท�งปรบเชนวามาแลวดวยกน ถาและเปนผทมประกาศนยบตรสาหรบทาการในหนาท�เชนน�น ทานวาตองมการพจารณาความท�ประพฤตผด และใหงดประกาศนยบตรน�นเสยหรอหามไมใหใชอกตอไปกไดสดแตสมควรแกการ

5. กฎการเดนเรอระหวางประเทศ สาหรบกฎระเบยบการเดนเรอระหวางประเทศเพ�อปองกนการชนกนในทะเล 1971 (แกไขเพ�มเตมในภาคผนวกท� (XII)) (ภาคผนวก ก) มลกษณะคลายคลงกนกบกฎการเดนเรอในนานน� าไทย ซ� งไดนามากาหนดเปนกฎปฏบตของการเดนเรอท�เปนมาตรฐานสากลใหกบผเดนเรอไดนาไปปฏบตเชนกน

ผมสวนไดสวนเสยจากการทองเท�ยวทางเรอลมน�าโขง

เสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง การศกษาและวเคราะหในสวนท� 2 น� ประกอบดวยผมสวนไดสวนเสยจากการทองเท�ยวทางเรอลมแมน� าโขง ไดแก ผท�เก�ยวของกบการใหบรการทองเท�ยว (ผใหบรการท�พก รถใหบรการนกทองเท�ยว ผใหบรการเรอ) ทาเรอ และนกทองเท�ยว ผลการศกษามดงน� 1. ผใหบรการท�พก 1.1 ผใหบรการท�พกในอาเภอเชยงของ ในการศกษาคร� งน� ไดสมภาษณ ประธานกลมชมรมทองเท�ยวอาเภอเชยงของนางสาวยวดา นวลใส นายบญทอง สรยวงค รองประธานชมรมทองเท�ยวอาเภอเชยงของ ปจจบนอาเภอเชยงของไดเปล�ยนแปลงไปมากจากอดต หลงจากมการสงเสรมการทองเท�ยวลมน� าโขง และนโยบายการสรางสะพานมตรภาพไทยลาวแหง 4 ทาใหมนกลงทนท�งในพ�นท�และตางถ�นลงทนมากข�น รวมท�ง

59

นกลงทนชาวจนเขามาลงทนธรกจบรการมากข�น อยางไรกตามนกทองเท�ยวท�เดนทางผานชายแดนอาเภอเชยงของแบงออกเปน 2 กลม หลกๆ คอ กลมนกทองเท�ยวชาวไทยนยมดนทางไปทองเท�ยวประเทศจนมากกวาประเทศลาว หรอเวยดนาม แตการเดนทางไปยงประเทศจนจะตองเดนทางผานลาวตอนเหนอและเดนทางดวยรสบส รถต และรถยนตสวนตว สวนอกกลมหน� งเดนทางไปยงหลวงพระบาง ซ� งสามารถเดนทางไดท� งทางเรอและทางบก แตโดยมากขาลองไปหลวงพระบางสวนใหญนยมเดนทางทางเรอมากกวาทางบก และนยมเดนทางดวยเรอชามากกวาเรอเรว เพราะราคาถกและเดนทางแบบพกผอนมากกวาท�จะตองเดนทางแบบเรงรบ เน�องจากตองใชเวลาตลอดการเดนทางท�งส�นจานวน 2 วน กวาจะถงปลายทางเมองหลวงพระบาง กลมนกทองเท�ยวท�นยมเดนทางทางเรอสวนใหญเปนนกทองเท�ยวตางชาตและเปนชาวยโรปมากกวาคนไทยหรอคนเอเชย นกทองเท�ยวท�เดนทางผานอาเภอเชยงของไปยงประเทศตางๆ ในภมภาคลมน� าโขงน�นจะแวะพกคางคนท�อาเภอเชยงของเพยง 1 คน กอนเดนทางตอไปในวนรงข�น สวนท�จะอยพกคางคนหลายวนเพ�อทองเท�ยวในพ�นท�น�นมนอยหรอแถบจะไมมเลยโดยเฉพาะในฤดฝน นอกจากน�บรษททวรหรอผใหบรการทวรบางรายไดท�มเครอขายการใหบรการทองเท�ยวจากจงหวดเชยงใหมและใหบรการจองตpวการเดนทางโดยตรงจากเชยงใหม-เชยงของ-หลวงพระบาง จะพานกทองเท�ยวกลมหน� งท� เปนลกคาขามไปพกคางคนกอนเดนทางในเมองหวยทราย ของประเทศลาว กอนเดนทางไปยงหลวงพระบางในวนรงข�น ขณะเดยวกนนกทองเท�ยวขาข�นจากหลวงพระบาง – หวยทราย (อาเภอเชยงของต�งอยตรงขามกบเมองหวยทราย) หากเรอขาข� นเขามาชากวาเวลา 18.00 นาฬกา กไมสามารถท�จะทาธรกรรมผานแดนเขามายงฝ�งประเทศไทยได ทาใหตองพกคางคนท�เมองหวยทราย และตองทาเร� องผานแดนเขามาในวนรงข�นจากน�นกจะเดนทางไปยงจงหวดอ�นทนทโดยไมแวะพกคางคนท�อาเภอเชยงของ ขณะเดยวกนนกทองเท�ยวกลมท�ดนทางดวยรถโดยสารจากหลวงพระบางรถจะออกจากหลวงพระบางเวลา 18.00 นาฬกา และจะถงเมองหวยทรายเวลา 8.00 นาฬกา และสามารถทาเร�องผานแดนไดทนทและรถบสรอรบนกทองเท�ยวเดนทางตรงถงจงหวดเชยงใหม ฉะน�นแมวาจะมนกทองเท�ยวเดนทางผานอาเภอเชยงของเปนจานวนมากแตมเพยงประมาณรอยละ 70 เทาน�นท�แวะพกคางคนและเฉล�ยพกเพยง 1 คน เศรษฐกจการทองเท�ยวและการใหบรการของอาเภอเชยงของจงยงอยในชวงพฒนาท�ตองการใหมความรวมมอและกจกรรมตางๆ สงเสรมใหนกทองเท�ยวเขามาเท�ยวและอยพกใชจายในอาเภอเชยงของใหมากข�น 1.2 ผใหบรการท�พกในอาเภอปากแบง สมย เทพปญญา และทาวบญม ธรรมวงค ผประกอบการใหบรการท�พกในอาเภอปากแบง จงหวดอดมชย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ปจจบนการแขงขนของผประกอบการดาน

60

ท�พกในปากแบงมการแขงขนกนสง ขณะท�นกทองเท�ยวท�เดนทางผานทางเรอและแวะพกคางคนท�ปากแบงมลดลงจากอดตมากหากเปรยบเทยบกบในชวงปกอนป 2550 แตผประกอบการไดลงทนสรางท�พกใหบรการไปแลว กตองแขงขนกนลดราคาเพ�อดงดดลกคาใหเขามาพกและใชบรการของตนเองมากข�น ขณะท�ปากแบงเปนเมองทาแวะพกคางคนเพ�อเดนทางตอไปยงหลวงพระบางเปนหลก และมเพยงนกทองเท�ยวจานวนนอย หรอแทบจะไมมเลยท�นกทองเท�ยวจะมาอยพกคางคนเปนระยะเวลาหลายวน ดงน�นการทองเท�ยวของเมองปากแบงจงซบเซากวาในอดต รวมท�งภาคธรกจอ�นๆ ท�เก�ยวเน�องเช�อมโยมอ�นๆ ดวย ไมวาธรกจรานอาหาร รานคา และบนเทงอ�นๆ ตลอดจน ซ� งทางรฐบาลและหนวยงานท�เก�ยวในประเทศลาวยงไมมนโยบายใดท�จะสนบสนนสงเสรมการทองเท�ยวในพ�นท�ใหกลบมานยมเหมอนอดต 1.3 ผใหบรการท�พกในเมองหลวงพระบาง บญทศ ชยพนธ ประธานชมรมทองเท�ยงเมองหลวงพระบาง การรวมตวกนของชมชนทองเท�ยวในเมองหลวงพระบางยงไมคอยเขมแขงเทาท�ควรเม�อเทยบกบการทองเท�ยวในประเทศไทย ปจจบนคนมาเท�ยวหลวงพระบางนอยลงท�งคนลาวเองและนกทองเท�ยวตางชาต โดยคนลาวเองท�ลดลงเพราะรฐบาลลาวมนโยบายจดงานสงกรานตและฤดหนาวข�นท�เวยงจนทรต�งแตป 2551 เปนตนมา ทาใหคนเวยงจนทรมาเท�ยวและเยอนเมองหลวงพระบางลดลง สวนนกทองเท�ยวตางชาตกหนไปใชเสนทางอ�นในการทองเท�ยวเพราะเสนทางทางบกและทางอากาศถกพฒนาใหมความสะดวกสบายตอการเดนทางมากข�นไมวาจะเปนเสนทางเชยงของ-บอเตน-จน ท�เสนทางสรางเสรจและใหบรการมาต�งแตป 2552 มรถใหบรการจากชายแดนเชยงของ-หวยทราย จนถงชายแดนจน นกทองเท�ยวท�เดนทางผานแดนเชยงของจงเลอกเดนทางเสนน�มากกวาท�จะมาเท�ยวเมองหลวงพระบาง เพราะเปนเสนทางเปดใหมการเขาไปเท�ยวในประเทศจนกสามารถเดนทางไปยงเมองตางๆ ไดมากกวามาเท�ยวเมองหลวงพระบาง ขณะเดยวกนเสนทาง R9 ผานมกดาหารไปเวยดนามกเปนท�นยมของนกทองเท�ยวเพราะสามารถเดนทางไปเท�ยวตอในประเทศเวยดนามและจนได ดงน�นการพฒนาคมนาคมท�มความสะดวกตอการเดนทางมากข�นโดยเฉพาะทางบกท�ใชระยะเวลาส� นและนกทองเท�ยวมเวลาทองเท�ยวจากด และตองการไปเยอนแหลงทองเท�ยวหลายแหง หลายประเทศมากข�น แมวาจะแวะเท�ยวเมองหลวงพระบางกจะอยพกในระยะเวลาท�ส� นลงจากอดตท�จะพก 4-5 วน ปจจบนเหลอเพยง 2-3 วน เปนตน ดงน�นธรกจการทองเท�ยวเมองหลวงพระบางจงซบเซาลงหลงป 2552 เปนตนมา เม�อนกทองเท�ยวมาเท�ยวลดลง ระยะเวลาอยพกส�นลง ท�พกท�เคยมการเขาพกเตมกลดลง ประกอบกบผประกอบการทองถ�นขาดความรดานเทคโนโลยในการตดตอส�อสารและหาลกคา โดยเฉพาะชาวบานท�เคยรอนกทองเท�ยวเดนเขามาตดตอหาท�พกเอง ปจจบนไมมคนเขา

61

พกกตองปดกจการลง ขณะเดยวกนหองพกท�เคยใชเชาไดราคา 700-800 บาท กลดราคาลงเหลอ 350-450 บาท นกทองเท�ยวมทางเลอกใชบรการหองพกมากข�น ผประกอบการรายเลก (ชาวบาน) ท�ใหบรการลกษณะเกสทเฮาสกตองเลกกจการ ผประกอบการขนาดกลางบางรายกแยเชนกน แตผประกอบการขนาดใหญซ�งเปนโรงแรมท�ใหบรการระดบ 3 ดาว – 5 ดาว จะมลกคาของตนเองจากเครอขายโรงแรมตางๆ ท�วโลกไดรบผลกระทบนอย สาหรบผประกอบใหท�พกบางรายแกไขปญหาโดยประกาศใหเชากจการ ทาสญญาเชาบรหารระยะยาว โดยมากจะเปนนกลงทนรายเลกของไทยท�รวมหนกบชาวลาว สดสวนของการถอหนไมแนนอน ท�งน� เน�องจากกฎหมายของรฐบาลลาวไมอนญาตใหชาวตางชาตเขามาลงทนในภาคบรการไดท�ง 100 เปอรเซนต อยางไรกตามแมวาจะมนกทองเท�ยวมาเยอนลดลง แตดวยหลวงพระบางเปนเมองมรดกโลกกยงไดรบความนยมของนกทองเท�ยวตะวนตก เพราะเปนเมองท�เงยบสงบในเขตท�กาหนดใหเปนเมองมรดกโลก ธรกจบนเทงตางๆ ตองปดใหบรการเวลา 22.00 นาฬกา ภายในเมองจงเงยบสงบเหมาะแกการพกผอน ดงน�นจงมกไดรบความนยมของกลมนกทองเท�ยวสงอายชาวฝร�งเศสในการมาทองเท�ยวแบบระยะยาว (log stay) นยมการเดนทางโดยเคร�องบนท�สามารถบนตรงจากกรงเทพ-หลวงพระบาง หรอ เชยงใหม-หลวงพระบาง เพ�อมาทองเท�ยวและพกผอน 2. รถใหบรการนกทองเท�ยว 2.1 รถใหบรการระหวางเมองและระหวางประเทศ 2.1.1 รถตเชยงใหม-เชยงของ (ภาพท� 4.49) หางหนสวนจากดน� าโขงทราเวลเปนผท�ไดรบสมปทานรถตใหบรการเสนทางเชยงใหม-เชยงของมรถใหบรการท�งหมด 6 คน ใหบรการทกวนจานวนเท�ยวรถใหบรการข�นอยกบจานวนลกคา ซ� งโดยมากเปนชาวตางชาต ถาลกคาใชบรการมากรถท�ใหบรการไมเพยงพอกจะเรยกใชบรการรถตจากภายนอกมาใหบรการเสรมไดตลอดเวลา หางหนสวนจากดน� าโขงทราเวลจาหนายตpวท� งท�จงหวดเชยงใหม และอาเภอเชยงของ ผานชองทางตางๆ โดยมากขายเปนชดแพคเกจ สาหรบการเดนทางเชยงใหม-เชยงของ-หลวงพระบาง ประกอบดวย ตpวรถ คาท�พกรวมอาหารเชาในอาเภอเชยงของ ตpวเรอหวยทราย-ปากแบง-หลวงพระบาง และอาหารเท�ยงหน�งม�อของวนแรกของการเดนทางทางเรอเสนทางเชยงของ-ปากแบง ราคาตpวอยระหวาง 1,800- 2,800 บาทตอคน ท�งน� ข�นอยกบหองพกท�นกทองเท�ยวเลอกวาจะเลอกหองพกหองพดลม เตยงค เตยงเดยว หรอหองพกรวม หรอหองแอรเตยงต หรอเตยงเดยวเปนตน ท�งน�หางหนสวนจากดแมน� าโขงทราเวลมท�พกใหกบลกคานกทองเท�ยวในตวอาเภอเชยงของไดเลอก 2 รปแบบคอ แมน� าโขงเกสทเฮาส และโรงแรมแมน�า

62

สาหรบการใหบรการจากอาเภอเชยงของ-เชยงใหม หลงจากท�นกทองเท�ยวเดนทางหลวงพระบาง-หวยทราย และผานพธการศลกากรขามแดนเขามายงประเทศไทยชายแดนอาเภอเชยงของ เจาหนาท�ของหางหนสวนจากดจะไปตดตอหาลกคาซ� งเปนนกทองเท�ยวระหวางท�รอทาพธการศลกากรผานแดนขาเขาซ� งเปนขวงเยนประมาณ 18.00 น. ซ� งเปนชวงท�นกทองเท�ยวจาเปนจะตองหาท�พกคางคน ถานกทองเท�ยวท�ผานแดนขามมามจานวนมากพอท�จะเดนทางไปตอยงจงหวดเชยงใหมได กลาวคอ ประมาณ 8-11 คนตอรถ 1 คน หางหนสวนจากดแมน�าโขงทราเวลกจะจดรถตใหบรการเดนทางถงจงหวดเชยงใหม และเขาพกท�โรงแรมธนา ซ� งเปนเครอใหบรการของหางหนสวนแมน�าโขงทราเวลน�นเอง อตราคาบรการอยระหวาง 1,200 – 1,800 บาทตอคน โดยข�นอยกบหองพกของนกทองเท�ยวท�เลอกพก นกทองเท�ยวนอกจากจะซ�อตpวท�งท�เปนแพคเกจ หรอตpวรถเพยงอยางเดยวผาน (ตpวรถอยางเดยวราคา 350 – 450 บาท ข�นอยกบชวงเทศกาล ฤดกาลทองเท�ยว และการซ�อผานตวแทนอ�นๆ) ผานโดยตรงจากรานจาหนายตpวของหางหนสวนแมน� าโขงทราเวลและเครอท�ใหบรการโรงแรมแลว ยงสามารถซ�อตpวผานตวแทนจาหนายอ�นๆ เชน เกสทเฮาสท�นกทองเท�ยวเขาพก บรษททวรตางๆ ท�ใหบรการท�งในตวเมองจงหวดเชยงใหมและในตวอาเภอเชยงของ ตวแทนจาหนายตpวตางๆ ท�สถานขนสง เปนตน

ภาพท� 4.49 รถตท�ใหบรการและการเดนทางของนกทองเท�ยว เสนทางเชยงใหม-เชยงของ-หลวงพระบาง

2.1.2 รถบสใหบรการเชยงใหม-เชยงของ (เมยเขยว) การเดนทางไปทองเท�ยวเชยงของ-หลวงพระบาง สามารถเดนทางจากเชยงใหมไดอกทางหน�งโดยรถบสใหบรการของบรษทกรนบส (รถเมลเขยว) การเดนทางดวยวธน� นกทองเท�ยวตองจองตpวและวนเวลาในการเดนทางเอง มรถใหบรการทกวนวนละ 3 เท�ยว เวลา 8.00 น. เปนรถปรบอากาศพเศษ (VIP) ราคา 320 บาทตอคน และเวลา 8.30 น. เปนรถปรบอากาศธรรมดาราคา

63

258 บาทตอคน และเวลา 12.00 น. เปนรถธรรมดา (พดลม) ราคา 185 บาทตอคน การเดนทางโดยรถรอบเชานกทองเท�ยวสามารถท�จะพกรอการเดนทางทางเรอท�จะไปหลวงพระบางไดในวนรงข�น ซ� งสามารถท�จะผานพธการขาออกจากดานศลกากรเชยงของกอนเวลา 18.00 น ของทกวน (ภาพท� 4.50) เพ�อท�จะไปพกยงเมองหวยทราย สาธารณรฐประชาธปไตยประชนลาวพรอมท�เดนทางทางเรอไปยงหลวงพระบางไดในวนรงข�น แตนกทองเท�ยวบางรายกจะแวะพกคางคนในตวเมองเชยงของกอน และทาพธการผานดานศลกากรขาออกท�อาเภอเชยงของประเทศไทย และผานพธการศลกากรขาเขาไปยงสาธารรฐประชาธปไตยประชาชนลาวท�เมองหวยทราย และเดนทางไปยงทาเรอชา (slow boat) หรอทาเรอเรว (speed boat) ตามท�เลอกการเดนทางได

ภาพท� 4.50 รถเมลเขยวปรบอากาศพเศษใหบรการเสนทางเชยงใหม-เชยงราย

2.1.3 รถบสใหบรการเชยงใหม-หลวงพระบาง (ภาพท� 4.51-4.52) การเดนทางดวยรถบสใหบรการเชยงใหม-หลวงพระบาง สามารถจองตpวท�สถานขนสงจงหวดเชยงใหมแหงท� 3 (อาเขต) และการเดนทางจากหลวงพระบาง-เชยงใหมกสามารถจองตpวเดนทางไดท�สถานขนสงหลวงพระบาง อยางไรกตามการเดนทางผานชองทางน� ไมวาจะเลอกเดนทางขาไป หรอขากลบจะไมสามารถแวะเพ�อเดนทางทางเรอได เพราะตpวจะขายไปถงปลายทางเลยจากเชยงใหม-หลวงพระบาง หรอหลวงพระบาง-เชยงใหม แตนกทองเท�ยวสามารถเลอกเดนทางขาไป หรอขากลบเพยงขาเดยว สวนอกเท�ยวกสามารถท�จะเลอกเดนทางทางเรอไดเชนกน 2.2 รถใหบรการในตวเมองท�เปนจดของทาเรอ (ภาพท� 4.53) การใหบรการของรถในตวเมองท�เปนจดของเมองทาไมวาจะเปนตวเมองเชยงของ-ทาเรอบ|ค ตวเมองหวยทราย-ทาเรอชา หรอทาเรอเรว และทาเรอหลวงพระบาง-ท�พกในตวเมองหลวงพระบาง สวนใหญจะเปนรถจกรยายนตชนดดดแปลงมหลงคาสามารถใหบรการนกทองเท�ยวไดคร� งละ 4-6 คน หรอมากกวาน�นข�นอยกบความแขงแรงของรถท�ดดแปลงและอายของรถท�ใหบรการ รถชนดน�คนในพ�นท�เรยกวาสกายแลปสาหรบอตราคาบรการของท�ง 3 แหงจากทาเรอไปยงท�พกคด

64

คาใชจาย 40 บาทตอคน และอาจเพ�มข�นหรอลดลงตามระยะทาง จานวนผใชบรการเท�ยวน�นๆ และอตราการตอรอง

ภาพท� 4.51 รถใหบรการเชยงใหม-เชยงของ ภาพท� 4.52 รถบสใหบรการหวยทราย-หลวง

พระบาง

ภาพท� 4.53 รถสกายแลปใหบรการนกทองเท�ยวระหวางทาเรอและท�พก

65

3. เจาหนาท�ทาเรอ 3.1 ทาเรอหวยทราย ทาวหมแพง สทธสม นายทาประจาทาเรอหวทราย การใหบรการทองเท�ยวทางเรอเชยงของ(หวยทราย) – หลวงพระบาง เปนเพยงการเดนทางทางเรอสวนหน�งของแมน� าโขง (ภาพท� 4.54) อตราคาบรการเสนทางการเดนเรอระหวางหวยทรายถงหลวงพระบางสาหรบนกทองเท�ยว สาหรบตpวท�มเบาะน�ง (ภาพท� 4.55) อตราคาใหบรการมอย 2 ชวงคอ หวยทราย-ปากแบง อตราคาบรการ 110,000 กบตอคน หรอคดเปนเงนไทย 450 บาท และหวยทราย-หลวงพระบาง อตราคาบรการ 220,000 กบตอคน หรอเปนเงนไทย 900 บาท อตราคาบรการดงกลาวน� เปนอตราท�ผโดยสารมาซ�อตpวดวยตนเองท�ทาเรอ แตหากซ�อผานบรษททวรหรอนายหนาอ�นๆ อาจจะมการบวกคาบรการเพ�มตามอตราท�ตกลงกน สาหรบตpวท�ไมมท�น�ง (น�งกบพ�นเรอหรอยนในหองเคร�องเรอ (ภาพท� 4.56) โดยมากเปนผโดยสารชาวลาวอตราคาบรการระหวางหวยทราย-ปากแบงราคา 75,000 กบตอคน และหวยทราย-หลวงพระบาง 150,000 กบตอคน (ภาพท� 4.57) อยางไรกตามในการบรหารจดการทาเรอน�นรฐมรายไดจากการจาหนายตวในอตรารอยละ 5 และมเรอใหบรการท�งหมดจานวน 200 ลา เปนเรอท�ข�นทะเบยนไวกบแขวงบอแกวจานวน 56 ลา แขวงอดมไชยจานวน 100 ลา และหลวงพระบาง 44 ลา ในการจดควบรการน�นเปนหนาท�ของนายทาจะจดเรอใหบรการ 2-3 ลาตอวน ข�นอยกบผโดยสาร ท�งน� เรอตองมาอยรอเอาคว หรอเม�อทราบควแลวเม�อถงวนใกลการเดนทางตองมารอควท�จะออกเรอใหบรการ อยางไรกตามวนท�มผโดยสารนอยอาจจะมเรอเพยง 1-2 ลาใหบรการ เรอท�เหลอกตองรอใหบรการในวนถดไป ท�งน�นายทาจะกาหนดใหมเรอจอดเทยบทาเพ�อรอควใหบรการประจาอยประมาณ 10 ลาตอวน เน�องจากบางคร� งมผโดยสารเชาเหมาหรอตองการเดนทางเปนสวนตวนายทากสามารถจดใหบรการได สวนกาหนดการการเดนเรอท�จะใหบรการม 2 ชวงตอวน คอ เวลา 10.00 นาฬกา และ 12.00 นาฬกา ของทกวน ในวนท�ผโดยสารนอยเรอกจะออกใหบรการเท�ยวเดยวเวลา 12.00 นาฬกา ดวยเรอท�ใหบรการท�งหมดจานวน 200 ลา การจดลาดบควถาตองครบท�งหมดจะใชเวลาประมาณ 3 เดอน ถงจะวนมาครบรอบใหบรการอกคร� ง อยางไรกตามข�นอยกบจานวนนกทองเท�ยวและการสงเสรมการทองเท�ยวของท�งประเทศไทยและประเทศลาว ตลอดจนการสงเสรมการทองเท�ยวของภาคเอกชนโดยเฉพาะภาคเอกชนของไทยท�จะสงเสรมการทองเท�ยวทางเรอบนเสนทางน� อกดวย

66

ภาพท� 4.54 เสนทางการเดนเรอในแมน�าโขง

ท�มา: Mekong River Commission. MRC Navigation Strategy

67

ภาพท� 4.55 อตราคาโดยสาร

ภาพท� 4.56 ช�นโดยสารท�มเบาะน�ง

ภาพท� 4.57 ช�นโดยสารราคาประหยดไมมเบาะน�ง ในดานมาตรการการตรวจสอบความปลอดภย นายทามหนาท�ตรวจความเรยบรอยของเรอกอนออกใหบรการดงน�

1. ตรวจสอบความสะอาดของเรอ 2. ตรวจสอบท�น�งท�ใหบรการแกผโดยสาร 3. ตรวจสอบเคร�องยนตท�ตดต�งในเรอ 4. ตรวจสอบถงดบเพลงท�กาหนดใหตดต�งไวกบเรออยางนอยลาละ 2 ถง 5. ตรวจสอบเส�อชชพท�งจานวน และตาแหนงท�ตดต�งในตาแหนงท�มองเหนและหยบใชได

งาย ในกรณท�เกดอบตเหตทางน�า ท�งน�กฎหมายของสาธารรฐประชาธปไตยประชาชนลาวกาหนดใหเรอท�ใหบรการตองมเส�อชชพอยางนอยรอยละ 50 ของท�น�งท�ใหบรการ

6. ตรวจสอบเวชภณฑยาสามญประจาบานและอปกรณปฐมพยาบาลเบ�องตนวามและพรอมใหบรการบนเรอหรอไม เพ�อความปลอดภยของผโดยสารหากเจบปวยไมสบายระหวางเดนทางหรอกรณเกดอบตเหตระหวางเดนทางเปนตน

68

7. กรณเกดอบตเหตทางน� าไมวากรณใดๆ กตาม เจาของเรอและรฐบาลสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวจะเปนผรวมรบผดชอบตอความเสยหายท�งหมดท�เกดข�น

สาหรบในกรณการเชาเหมาลาของเรอ นายทามขอกาหนดในการดาเนนการดงน�

1. ผท�ประสงคจะเชาเหมาลา (ท�งในนามบคคลหรอบรษททวร) ตองแจงความประสงคตอนายทาเปนระยะเวลาอยางนอย 1 เดอน

2. ในกรณการเชาเหมาลาในนามของบรษททวร เรอท�จะใหบรการเชาเหมาลาตองไปแจงบรการและข�นช�อไวกบบรษททวรน�นๆ

3. บรษททวรท�เชาเรอเหมาลาตองทาแผนการทองเท�ยวและแจงตอนายทา 4. กาหนดใหเรอตองใหบรการอาหารเชา อาหารเท�ยงและกาแฟ โดยกาหนดใหคดอตรา

คาบรการ 200 บาทตอคน 5. กรณเกดอบตเหตทางน� าไมวากรณใดๆ กตาม เจาของเรอและบรษททวรจะเปนเปนผ

รวมกบรบผดชอบตอความเสยหายท�งหมดท�เกดข�น ในดานมาตรการความปลอดภยของทาเรอจากการสมภาษณและสงเกตการณ พบวา ทางทาเรอไมมมาตรการดานความปลอดภยตามมาตรฐานสากลกาหนด ท�งน� เพราะเปนทาเรอขนาดเลกและใหบรการเฉพาะชวงเวลากลางวนต�งแตเวลา 8.00 – 16.00 นาฬกา สวนชวงกลางคนน�นโดยสภาพพ�นท�ไมเหมาะท�จะใหบรการเน�องจากเปนเกาะแกง ในฤดแลงน� านอย รองน� าเปล�ยนทศอยเสมอ ไมเหมาะสาหรบการเดนเรอในชวงกลางคนและการเดนเรอขนาดใหญ เปนตน 4. ผใหบรการเรอ 4.1 ผใหบรการเรอหางยาวขามฝากระหวางทาเรอเชยงของ-หวยทราย การบรการเรอขามฝากระหวางทาเรอเชยงของ-หวยทราย เปนเรอขนาดเลกขนาด 30-40 ท�น�ง บางลากมหลงคากนแดดฝนและเส�อชชพ บางลามแตเส�อชชพ บางลากไมมท�งท�บงแดดฝนและเส� อชชพ อยางไรกตามเรอท�มเส� อชชพใหบรการแตกมไมครบทกคนสาหรบผ โดยสาร ผใชบรการเรอสวนใหญเปนพ�นองชาวไทยและชาวลาวท�เปนวถชวตท�ขามไปมาหาสกน ตดตอคาขายและซ�อสนคาอปโภคบรโภคในชวตประจาวน รวมท�งนกทองเท�ยวผานแดนและผานไปยงประเทศท� 3 อยางจนและเวยดนาม เรอท�ใหบรการเปนเรอจากฝ�งไทยจานวน 35 ลา และสาธารณรฐประชาชนลาว จานวน 50 ลา ซ� งเจาของเรอจะตองมาละลงรายช�อเพ�อรบควการใหบรการในแตละวนโดยมนายเวรจดควใหบรการ และคนขายตpวใหบรการแกลกคา และผใหบรการเรอจะเกบตpวจาก

69

ผโดยสารท�ใชบรการเรอ และนาตpวน� นมาข� นเงนกบคนขายตpวเพ�อรบเงนคาใหบรการตอไป สาหรบอตราการใหบรการเรอขามฝากคนละ 30 บาทตอเท�ยว (ภาพท� 4.58-4.61)

ภาพท� 4.58 รายช�อผควผใหบรการเรอขามฝากในแตละวน

ภาพท� 4.59 จดท�ใหบรการซ�อตpวเรอขามฝากฝ�งประเทศไทย

ภาพท� 4.60 เรอท�รอควใหบรการขามฝากฝ�งไทย ภาพท� 4.61 การใชบรการเรอขามฝากของผโดยสาร

4.2 ผใหบรการเรอเสนทางหวยทราย-ปากแบง-หลวงพระบาง 4.2.1 ผใหบรการเรอชา (Slow boat) เรอชาท�ใหบรการ (Slow boat) เสนทางหวยทราย-หลวงพระบางท�งหมดจานวน

200 ลา ท�งหมดเปนเรอสญชาตลาว และมจดจอดใหบรการและแวะพกหลกๆ 3 จด คอ ทาเรอหวย

ทรายเปนจดท�ออกใหบรการเวลา 10.00 นาฬกา และ 12.00 นาฬกา ของทกวน (ภาพท� 4.62-4.65)

อยางไรกตามหากวนใดมผใชบรการนอยกจะออกใหบรการเพยงรอบเดยว คอ เวลา 12.00 นาฬกา

ออกเดนทางจนถงเยนกจะแวะพกท�ทาเรอปากแบง 1 คน และออกเดนทางในวนรงข� นเวลา

โดยประมาณ 10.00 นาฬกา และถงทาเรอหลวงพระบางเวลา 17-18 นาฬกา อยางไรกตามระหวาง

70

เสนทางเรอชายงแวะรบผโดยสารชาวลาวตามชายฝงท�เปนจดใหบรการตามแหลงชมชนตางๆ ใน

ทองถ�นท�เปนท�รจกกนดของผโดยสารท�การสนจรทางเรอ ซ� งถอวาเปนการเดนทางท�สะดวกมาก

ของชมชนทองถ�นในประเทศลาวท�อาศยอยตลอดสองฝ�งแมน� าโขง ท�การเดนทางทางบกยงไมม

ความสะดวกมากนก

ภาพท� 4.62 ทาเรอหวยทราย

ภาพท� 4.63 ทาเรอปากแบง

ภาพท� 4.64 ทาเรอหลวงพระบาง

71

ภาพท� 4.65 ทาเรอตามชายฝ�งท�แวะรบผโดยสารชาวลาว

ในการศกษาคร� งน� ไดสมภาษณผประกอบการท�ใหบรการเรอชา (Slow boat) จานวน 15 ราย และในระดบการรกษาความปลอดภยตามมาตรฐานสากลขอวงการใหบรการเดนเรอระหวางประเทศมท�งหมด 3 ระดบ ไดแก ระดบการรกความปลอดภยระดบท� 1 เรอมลาดบการปองกนและรกษาความปลอดภยลาดบท� 1 ตามท�กฎหมายกาหนด เพ�อการรกษาความปลอดภยเชงปองกนท�เหมาะสม ระดบการรกษาความปลอดภยระดบท� 2 เรอมระดบการรกษาความปลอดภยระดบท� 2 ซ� งจะตองใชมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนเพ�มเตมตามความเหมาะสมในชวงระยะเวลาหน� ง อนเปนผลมาจากความเส�ยงตอการเกดเหตการณท�อาจจะสงผลกระทบตอความปลอดภยสงข�น และระดบการรกษาความปลอดภยระดบท� 3 เรอมระดบการรกษาความปลอดภยระดบท� 3 ซ� งจะตองใชมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนเพ�มเตมในชวงระยะเวลาท�จากด เม�อมความเปนไปไดสงท�จะเกดเหตการณท�อาจสงผลกระทบตอความปลอดภย หรอภยคกคาม แมวาจะไมสามารถกาหนดเปาหมายท�จดเจนได จากผลการศกษา พบวา การรกษาระดบความปลอดภยของการใหบรการทางเรอลมน�าโขง มระดบการรกษาความปลอดภยในระดบท� 1 เทาน�น ซ� งในระดบน�มมาตรการการรกษาความปลอดภยท�งส�น 7 มาตรการ ผลการศกษา พบวา มาตรการท� 1. การดาเนนการเพ�อใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานเก�ยวกบการรกษาความปลอดภย เจาของเรอรอยละ 60 มการปฏบตตามมาตรการน�อยในระดบปานกลาง รองลงมาระดบมากและมากท�สดรอยละ 26.66 และ 13.33 ตามลาดบ มาตรการท� 2. การควบคมชองทางเขาสเรอ เจาของเรอรอยละ 66.67 ใหความสาคญในระดบมาก รองลงมาเปนมากท�สดรอยละ 33.33 มาตรการท� 3. การควบคมการข�นเรอของบคคล รวมท�งของใชประจาเรอน�นผประกอบการรอยละ 46.67 ใหความสาคญในระดบปานกลาง รองลงมาเปนระดบมากรอยละ 33.33 และระดบมากท�สดและนอยรอยละ 13.33 และ 6.67 ตามลาดบ มาตรการท� 4. การเฝาระวงเขตหวงหามเฉพาะใหเขาไดเฉพาะผท�รบอนญาตเทาน�น เจาของเรอใหความสาคญในการปฏบตตามเทากนระดบมากและปานกลางเทากนรอยละ 40.00

72

รองลงมาเปนระดบนอยและนอยท�สดรอยละ 13.33 และ 6.67 มาตรการท� 5.การเฝาระวงดาดฟาเรอและตวเรอ มการปฏบตตามนอยท�สดมากถงรอยละ 40.00 รองลงมาเปนระดบมากและนอยในสดสวนท�เทากนรอยละ 20.00 มาตรการท� 6. การควบคมดแลการขนสงสนคา /ผโดยสาร เจาของเรอมการปฏบตตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 53.33 รองลงมาเปนระดบมากท�สดและระดบมากในสดสวนเทากนรอยละ 20.00 และมาตรการท� 7. การดาเนนการใหแนใจวา การตดตอส�อสารเพ�อการรกษาความปลอดภย สามารถใชงานไดตามปกต เจาของเรอมการปฏบตตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 46.66 รองลงมาเปนระดบมากและมากท�สดรอยละ 26.67 และ 20.00 ตามลาดบ (ตารางภาคผนวก ข1) นอกจากน� ในดานการจดการทาแผนการรกษาความปลอดภยของเรอตามมาตรฐานสากลกาหนดใหมการจดทาแผน 4 แผน ผลการศกษา พบวา เจาของเรอมดาเนนการเพยงแผนเดยว คอ แผนท� 3. การจดทารายงานการประเมนสถานการณความปลอดภยท�ใชเปนพ�นฐานในการกาหนด /แกไข โดยรอยละ 46.67 ดาเนนการอยในระดบปานกลาง รองลงมาเปนระดบนอยและนอยท�สดมสดสวนเทากนรอยละ 26.66 (ตารางภาคผนวก ข2) สวนมาตรการของแผนการรกษาความปลอดภยทางเรอตามแนวทางความปลอดภยทางเรอท�เปนไปตามมาตรฐานสากลกาหนดไว 18 ขอน�น พบวา เจาของเรอมการปฏบตตามเพยง 10 ขอ ดงน� ขอท� 2. การกาหนดเขตหวงหามและมาตรการปองกนมใหผท�ไมไดรบอนญาต ผานเขาไป เจาของเรอมการปฏบตตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 73.33 รองลงมาเปนระดบมากรอยละ 13.33 ขอท� 3. มาตรการท�ปองกนไมใหผท�ไมไดรบอนญาตข�นไปบนเรอ มการดาเนนการตามขอกาหนดมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 53.33 รองลงมาเปนระดบมากและนอยรอยละ 26.67 และ 20.00 ตามลาดบ ขอท� 7. กาหนดหนาท�ของคนประจาเรอท�ไดรบหมอบหมายรบผดชอบในการรกษาความปลอดภย มการปฏบตตามในระดบปานกลางและนอยรอยละ 46.67 และ 40.00 ขอท� 8. ข�นตอนการปฏบตในการตรวจสอบการดาเนนในการรกษาความปลอดภยท�ชดเจน เจาของเรอดาเนนการตามขอน� มากท�สดในระดบนอยรอยละ 33.33 รองลงมาเปนระดบปานกลางและนอยท�สดมสดสวนเทากนรอยละ 26.67 ขอท� 10. ข�นการปฏบตท�ตองประสานงานกบทาเรอในการดาเนนงาน การรกษาความปลอดภย มการดาเนนการตามมากท�สดในระดบปานปานกลางรอยละ 40.00 รองลงมาเปนระดบนอยรอยละ 33.33 ขอท� 11. ข�นตอนการปฏบตในการทบทวนแผนตามชวงเวลา และการปรบปรงแผนใหทนสมย มการทาตามมากท�สดในระดบนอยท�สดรอยละ 33.33 รองลงมาเปนระดบปานกลางและนอยมสดสวนเทากนรอยละ 26.67 ขอท� 13. การระบผปฏบตหนาเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาเรอ เจาของเรอทาตามมากท�สดในระดบปานกลางและมากเทากบรอยละ 77.67 และ 33.33 ตามลาดบ ขอท� 14. การระบผปฏบตหนาเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาบรษท รวมท�งรายละเอยดท�สามารถตดตอไดตลอด 24ช�วโมง มการปฏบตตามและ

73

ใหความสาคญมากท�สดในระดบปานกลางและมากรอยละ 77.67 และ 33.33 ตามลาดบ ขอท�15. ข�นตอนการปฏบตเพ�อใหแนใจวามการตรวจสอบ มการทดสอบ การปรบแตงและการบารงรกษาอปกรณรกษาความปลอดภยท�จดหาไวบนเรอ เจาของเรอใหความสาคญทาตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 40.00 รองลงมาเปนระดบมากและนอยรอยละ 26.66 และ 20.00 ตามลาดบ และสดทายขอท� 16. ความถ�ของการทดสอบ หรอการปรบแตงของอปกรณเพ�อรกษาความปลอดภยท�จดหาไวบนเรอ เจาของเรอเดนการตรวจสอบมากท�สดในระดบปานกลางและมากรอยละละ 46.67 และ 40.00 ตามลาดบ (ตารางภาคผนวก ข3) ความปลอดภยอกดานหน� งท�มาตรฐานสากลกาหนดใหมการรกษาความปลอดภยทางเรอ คอ การกาหนดใหมเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาเรอ ซ� งกาหนดแนวทางดาเนนการไวท�งส�น 10 ขอ จากการศกษาพบวา ผประกอบการปฏบตตามเพยง 7 ขอ ดงน� ขอท� 1. ตรวจสอบการรกษาความปลอดภยอยเสมอ เพ�อใหมการปฏบตมาตรการรกษาความปลอดภยอยางตอเน�อง มการทาตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 93.33 ขอท� 2. คงไวและอานวยการใหมการปฏบตตามแผนการรกษาความปลอดภยของเรอ เจาของเรอปฏบตตามมากท�สดในระดบนอยและปานกลางรอยละ 40.00 และ 33.33 ตามลาดบ ขอท� 3. ประสานงานการรกษาความปลอดภยท�เก�ยวของกบการข�น-ลงเรอของผโดยสาร ของใชประจาเรอกบคนประจาเรอ และกบเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาทาเรอ มการปฏบตตามในระดบมากและปานกลางรอยละ 60.00 และ 26.66 ตามลาดบ ขอท� 5. รายงานตอเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาบรษท ถงขอบกพรองและส�งท�ไมเปนไปตามขอกาหนดของแผนท�ตรวจพบระหวางการตรวจสอบภายใน การตรวจสอบตามระยะเวลา การตรวจสอบการรกษาความปลอดภยและการตรวจสอบการปฏบตตามแผนและดาเนนการแกไขใหถกตอง เจาของเรอมการรายงานตามขอกาหนดในระดบนอยและปานกลางรอยละ 53.33 และ 46.67 ตามลาดบ ขอท� 6. สงเสรมใหมความตระหนกและเฝาระวงในการรกษาความปลอดภย มการดาเนนการตามมากท�สดในระดบมากรอยละ 60.00 ขอท� 9. ประสานการปฏบตตามแผนรกษาความปลอดภยของเรอกบเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาบรษท และเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาทาเรอ ผประกอบการมการทาตามมากท�สดในระดบมากและปานกลางรอยละ 53.33 และ 46.67 ตามลาดบ และสดทาย 10. ดาเนนการเพ�อใหมการใช ทดสอบ ปรบแตง และ บารงรกษาอปกรณความปลอดภยอยางเหมาะสม มการทาตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 66.67 รองลงมาเปนระดบมากและนอยรอยละ 20.00 และ 13.33 ตามลาดบ (ตารางภาคผนวก ข4) สาหรบการบนทกกจกรรมตางๆตามท�ระบไวในแผนรกษาความปลอดภยของเรอตามท�กาหนดโดยคานงถงกฎขอบงคบ และเปนไปตามระเบยบมาตรฐานสากลของการใหบรการทางเรอ

74

ซ� งกาหนดแนวทางการปฏบตไวจานวน 10 ขอ พบวา ผใหบรการทางเรอดาเนนการตามขอกาหนดเพยง 5 ขอ ดงน� ขอท� 4. การปรบเปล�ยนระดบการรกษาความปลอดภย มการปรบประเปล�ยนตามความเหมาะสมอยเปนประจามากท�สดอยในระดบปานกลางรอยละ 46.67 ขอท� 5. การตดตอส�อสารท�เก�ยวของกบการรกษาความปลอดภยของเรอโดยตรงเชน ภยคกคามตอเรอหรอทาเรอท�จอดเรออย มการดาเนนการตามมากท�สดในระดบปานกลางและนอยท�สดในสดสวนเทากนรอยละ 33.33 ขอท� 6. การตรวจสอบภายในและการทบทวน(กจกรรม)การรกษาความปลอดภย เจาของเรอดาเนนการตามมากท�สดในระดบนอยท�สดรอยละ 40.00 รองลงมาเปนระดบนอยและปานกลางรอยละ 33.33 และ 26.67 ตามลาดบ ขอท� 8. การทบทวนแผนการรกษาความปลอดภยตามชวงเวลา มการดาเนนการตามมากท�สดในระดบนอยท�สดรอยละ 53.33 ตามลาดบ และขอท� 10. การบารงรกษา การปรบแตง และการทดสอบอปกรณรกษาความปลอดภยท�จดไวบนเรอ รวมท�งทดสอบระบบสญญาณเตอนภย ในการรกษาความปลอดภยของเรอ เจาของเรอใหความสาคญมากท�สดในระดบมากรอยละ 40.00 รองลงมาเปนระดบปานกลางและนอยรอยละ 33.33 และ 26.67 ตามลาดบ (ตารางภาคผนวก ข5) ในดานการประเมนการรกษาความปลอดภย พบวา มการประเมนและทาตามขอท� 3 เพยงขอเดยวจากท�งหมด 3 ขอ โดยในขอ 3 มขอยอยท�ตองทาตามดงน� 3.1 การระบมาตรการในการรกษาความปลอดภยท�อยเดม กระบวนการและการปฏบตการท�มอย มการทาตามมากท�สดในระดบปานกลางและมากรอยละ 66.67 และ 26.66 ตามลาดบ ขอท� 3.2 การระบและการประเมนการปฏบตงานบนเรอท�สาคญท�ทาใหจาเปนตองมการปองกน เจาของเรอใหความสาคญปฏบตตามมากท�สดในระดบมากและปานกลางในสดสวนท�เทากนรอยละ 40.00 ขอท� 3.3 การระบภยคกคามท�อาจเกดข�นตอการปฏบตการบนเรอท�สาคญ และแนวโนมของการเกดภยคกคาม เจาของเรอทาตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 53.33 และขอท� 3.5 การระบจดออน รวมถงปจจยบคคลในดานโครงสรางพ�นฐาน นโยบาย และข�นตอนการปฏบต มผปฏบตตามมากท�สดในระดบปานกลางรอยละ 46.67 รองลงมาเปนระดบนอยรอยละ 26.66 (ตารางภาคผนวก ข6) 4.2.2 ผใหบรการเรอเรว (Speed boat) เรอเรวท�ใหบรการในลมน� าโขงเสนทางเชยงของ – หลวงพระบาง มใหบรการท�งส�นจานวน 12 ลา อตราการบรรทกผโดยสารชาวตางชาตบรรทกได 6 คนตอเท�ยว และนกทองเท�ยวเอเชยบรรทกได 8 คนตอเท�ยว สาหรบอตราคาบรการการ 1200 บาทตอคน อยางไรกตามหากนกทองเท�ยวไมเตมลาผใหบรการกจะขอเพ�มคาบรการดวยการตอรองพดคยกบผโดยสาร โดยมากอตราคาบรการจะเพ�มจากเดมอก 300 – 500 บาท ท�งน� ข�นอยกบจานวนผโดยสารและ

75

จานวนเรอใหบรการแตละเท�ยวท�จะตองเกล�ยกนไดลาละก�คนกอนท�จะออกใหบรการในแตละวน ซ� งกาหนดการออกใหบรการไมแนนอนข� นอยกบจานวนนกทองเท�ยวท�จองตpวเขามาและมาใชบรการซ�อตpวโดยตรงท�ทาเรอบานดอน เวลาท�ออกใหบรการชาสดในแตละวนประมาณ 11.00 นาฬกา และใชระยะเวลาเดนทางประมาณ 6-7 ช�วโมง ถงทาเรอหวยทราย ท�งน� ข�นอยกบการแวะพกกลางทางของเรอ ซ� งการแวะพกกลางทางมจดพกไมแนนอน ข� นอยกบเจาของเรอผใหบรการโดยมากจะพกตาม ทรายหาดมากกวาท�จะแวะพกตามทาเรอหลกและทาเรอตามชายฝ�งท�เรอชาแวะรบผโดยสาร ผโดยสาร ผโดยสารท�ใชบรการเรอเรวถกกาหนดใหสวมหมวกกนนอกเพ�อปองกนความปลอดภย และเรอท�ใหบรการมการพฒนาปรบปรงจากเร�องยนตท�ใชเบนซนมาเปนแกสเพ�อประหยดตนทนคาเช�อเพลงและเพ�อใหคงอตราคาบรการในอตราเดม อนเน�องมาจากน� ามนเบนซนมคาสงข�นสงผลตอตนทนการใหบรการ เรอแตละลาจะใชแกสเปนเช�อเพลงขนาด 30 กโลกรมท�งหมดจานวน 3 ถง ตลอดการเดนทางถงทาเรอหวยทราย (ภาพท� 4.66-4.68)

ภาพท� 4.66 ทาเรอเรวบานดอน หลวงพระบาง และอตราคาใหบรการ

ภาพท� 4.67 การเตรยมตวเดนทางและการจดระบบสมภาระบนเรอ

76

ภาพท� 4.68 การออกเดนทางผโดยสารทกคนตองสวมหมวกกนนอกและเส�อชชพ

และแกสท�ใชเปนเช�อเพลงเรอ 5. นกทองเท�ยว ในการศกษาคร� งน� ไดเกบขอมลนกทองเท�ยวแบงออกเปน 2 ชวง คอ ชวงวนท� 9–16 เมษายน 2555 และวนท� 28 ธนวาคม 2555–5 มกราคม 2556 โดยเกบขอมลท�งนกทองเท�ยวชาวไทยและตางประเทศท�งส�นจานวน 115 คน เปนนกทองเท�ยวชายรอยละ 47.80 และหญงรอยละ 52.20 อายมากท�สดเทากบ 66 ป นอยท�สดเทากบ 20 และอายเฉล�ยเทากบ 37.71 ป นกทองเท�ยวท�นยมเดนทางทองเท�ยวทางเรอบนเสนทางแมน� าโขงเสนทางเชยงของหลวงพระบาง โดยมากเปนนกเรยน/นกศกษารอยละ 31.30 รองลงมาเปนพนกงานบรษทและอาชพอ�นๆ รอยละ 30.40 และ 13.90 ตามลาดบ ซ� งสวนมากแลวเปนนกทองเท�ยวจากกลมประเทศยโรป เดนทางมาจากประเทศฝร�งเศสมากท�สดรอยละ 16.50 รองมาเปนประเทศเยอรมนรอยละ 14.80 สาหรบนกทองเท�ยวชาวไทยมเพยงรอยละ 7.80 สวนปลายทางของการเดนทางรอยละ 67.00 เปนการเดนทางจากเชยงของไปหลวงพระบาง และรอยละ 25.20 เปนการเดนทางเชยงของ-ปากแบง ซ� งเปนก�งกลางทางของการเดนทางเชยงของหลวงพระบางและการเดนทางดวยเรอชาตองแวะพกคางคนเปนระยะเวลา 1 คนท�ปากแบง อยางไรกตามลกษณะการเดนทางรอยละ 69.60 เปนการเดนทางมากบเพ�อน รองลงมาเปนการเดนทางมากบครอบครวและเดนทางคนเดยวรอยละ 17.40 และ 8.70 ตามลาดบ ระยะเวลาตลอดการเดนทางทองเท�ยวท�งหมดนอยท�สด 10 วน มากท�สด 180 วน และโดยเฉล�ยเทากบ 31.32 วน อยางไรกตามเฉพาะการเดนทางของการเดนทางทองเท�ยวคร� งน� ของเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางน�นระยะเวลาการเดนทางนอยท�สดเทากบ 1 วน และมากท�สดเทากบ 10 วน และเฉล�ยเทากบ 4.42 วน (ตารางภาคผนวก ข7 ) สวนปจจยท�ดงดดใหนกทองเท�ยวเดนทางมาเท�ยวเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางน�น พบวา ความเงยบสงบของเมองและความสวยงามของธรรมชาต เปนส� งท�นกทองเท�ยวให

77

ความสาคญมากท�สดดวยผลรวมคะแนนสงท�สดเทากนคอ 289 คะแนน รองลงมาเปนวถชวตของคนในทองถ�นมคาคะแนนเทากบ 278 คะแนน สาหรบความเปนมตรของคนในทองถ�น และโบราณสถานทางประวตศาสตรมคาคะแนนเทากบ 250 และ 215 คะแนน ในดานความประทบใจของส�งเหลาน� กลบพบวา นกทองเท�ยวมความประทบใจมากท�สดในความสวยงามของธรรมชาตดวยคาคะแนนเทากบ 292 คะแนน รองลงมาเปนความเงยบสงบของบานเมองเทากบ 276 คะแนน วถชวตของคนในทองถ�นไดคาคะแนนเทากบ 260 คะแนน ความประทบใจของความเปนมตรของคนในทองถ�นและโบราณสถานทางประวตศาสตรมคาคะนอยท�สดเทากบ 242 และ 216 คะแนน ตามลาดบ (ตารางภาคผนวก ข8) การตดสนใจเดนทางมาเท�ยวนกทองเท�ยวสบคนขอมลการทองเท�ยวจากแหลงอ�นๆ มากท�สด เชน เพ�อน หนงสอ วารสารการทองเท�ยว ฯลฯ รอยละ 44.30 รองลงมาเปนเวปไซดท�วไป และขอมลหนวยงานทองเท�ยวในประเทศท�สนใจจะเดนทางไปเท�ยวรอยละ 27.00 และ 16.50 ตามลาดบ โดยประเทศท�นกทองเท�ยวเคยไปเยอนมากอนท�จะเดนทางมาเท�ยวทางเรอนเสนทางเชยงของ – หลวงพระบาง ในคร� งน� ไดแกประเทศกมพชาและเวยดนามเปนประเทศท�นกเท�ยวรอยละ 26.36 และ 24.03 เคยไปเยอนมาแลว อยางไรกตามหลงจากการเดนทางคร� งน� นกทองเท�ยวหลายทานไดวางแผนท�จะเดนทางไปเท�ยวตอยงประเทศกมพชามากท�สดรอยละ 23.57 รองลงมาเปนประเทศไทยและเวยดนามรอยละ 20.71 และ 19.29 ตามลาดบ สาหรบกจกรรมท�นกทองเท�ยวใหมบรการกจกรรมทางน� าเกดข�นในลาน� าโขง ไดแก การพายเรอแคนน/คายคมากท�สดรอยละ 25.22 รองลงมาเปนการลองแพหรอน�งเรอเพ�อชมธรรมชาตรอยละ 22.61 (ตารางภาคผนวก ข9) ในดานงบประมาณเปนปจจยหน� งของการกาหนดและวางแผนการทองเท�ยว ในการเดนทางทองเท�ยวเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางในคร� งน� พบวา นกทองเท�ยวไดต�งงบประมาณตลอดการเดนทางเฉล�ยเทาเทากบ 31,760.87 บาทตอคน และการใชจายเกดข�นจรงเฉล�ย 15,569.57 บาทตอคน โดยเปนคาใชจายในเร�องของอาหารเคร�องด�มมากท�สดเฉล�ยเทากบ 4,273.48 บาทตอคน รองลงมาเปนคาพาหนะและคาเดนทางเทากบ 3,927.83 บาทตอคน คาท�พกเทากบ 3,835.65 บาทตอคน สวนกจกรรทสนทนาการและของท�ระลกมคาใชจายเกดข� นนอยท�สดเทากบ 2,464.90 และ 1,359.71 บาทตอคน ตามลาดบ (ตารางภาคผนวก ข10) ในดานคณภาพและปรมาณของการใหบรการของการทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง พบวา ท�พกท�เปนโรงแรงมเพยงพอโดยรอยละ 38.26 เหนวาควรปรบปรง ขณะท�เปนกลมของเกสเฮาสมเพยงพอและคณภาพดพอใช สวนโอมสเตยน�นควรมเพ�มข� นและควรปรบปรงคณภาพมากท�สดรอยละ 48.70 ในดานท�รานอาหารและซมจาหนายอาหารนกทองเท�ยวโดยมากเหนวามเพยงพอและคณภาพพอใช สวนการประกนภยท�เก�ยวของกบการประกนชวต การ

78

ประกนอบตเหต และการประกนส�ง พบวา นกทองเท�ยวประมาณรอยละ 30.00 ใหมความเหนในสดสวนท�เทากนในระดบดพอใช การบรการการทองเท�ยวไมวาจะเปนบรษททวรตางประเทศ บรษททวรในประเทศ และไกดทวร มใหบรการเพยงพอและคณภาพพอใช ขณะท�การส�อสารนกทองเท�ยวรอยละ 45.22 เหนวามเพยงพอและคณภาพพอใช สวนโทรศพท /มอถอ อนเตอรเนต โทรศพทระหวางประเทศ มสดสวนความเหนของนกทองเท�ยวใกลเคยงกนประมาณรอยละ 40 เหนวามเพยงพอและคณภาพพอใช สวนการใหบรการการทองเท�ยวทางเรอลมน�าโขงเรอเรว หรอท�รจกกนในช�อสปดโบส (speed boat) นกทองเท�ยวรอยละ 28.70 หรอจานวน 33 คนจาก 115 คน เหนวามบรการเพยงพอและคณภาพพอใช ขณะเรอชาและท�เรยกกนท�วไปวาสโลโบส (slow boat) จานวน 55 คน (รอยละ 44.35) มปรมาณเพยงพอและคณภาพพอใช สวนเรอสาราญและเรอขนสงสนคากเชนกน ในดานทาเรอท�เก�ยวของกบโครงสรางของทาเรอ ระบบการส�อสารและระบบไฟฟาของทาเรอ ระบบสารสนเทศ ศนยบรการขอมลขาวสาร ระบบการจดการการเดนทางทางน� า และอปกรณและเคร�องมอเม�อเกดเหตฉกเฉน นกทองเท�ยวกวาตวอยางละ 40 คน หรอกวารอยละ 36 เหนวาส� งเหลาน� มเพยงพอแตควรมการปรบปรงใหมคณภาพและบรการท�ดข� น สาหรบความปลอดภย อยางไรกตามดานความปลอดภยชายฝ�งไมวาจะเปนหนวยงานความปลอดภยข�นต�า กฎระเบยบและการปกครองทองถ�นสาหรบการทองเท�ยว และการไมไดใหบรการแบบมออาชพของหนวยงานในทองถ�น ในแตละประเดนนกทองเท�ยวกวารอยละ 40 เหนวาส�งเหลาน� มใหบรการเพยงพอแตวาคณภาพการบรการแยท�สด ควรมการเรงปรบปรงแกไขอยางเรงดวนเพ�อความปลอดภยของการทองเท�ยว ในการเขาถงการบรการท�ด พบวา นกทองเท�ยวจานวน 55 คน เหนวามบรการเพยงพอแตเปนบรการท�แยท�สด ประกอบกบความปลอดภยของทาเรอในยามปกตกมการบรการท�แยเชนกน (ตารางภาคผนวก ข11) สาหรบขอเสนอแนะของการพฒนาโดยรวมของความสะดวกสบายและการบรการของผประกอบการท�เก�ยวของบนเสนทางของการทองเท�ยวทางเรอเชยงของ พบวา ความสะดวกและการใหบรการ นกทองเท�ยวใหความสาคญมากท�สดในดานของความปลอดภยดวยระดบคะแนนรวมเทากบ 313 คะแนน รองลงมาเปนความสะอาดของท�พกและแหลงทองเท�ยวมคะแนนรวมเทากบ 452 คะแนน ขณะท�ไกดท�ใหบรการการทองเท�ยวเปนส�งท�นกทองเท�ยวใหความสาคญนอยท�สดดวยคะแนนรวมเทากบ 781 คะแนน อยางไรกตามส�งท�นกทองเท�ยวตองการความปลอดภยของใหบรการทองเท�ยวมากท�สดในเร�องของความปลอดภยบนเรอดวยคะแนนรวมเทากบ 245 คะแนน รองลงมาเปนความตองการใหมการปรบปรงการใหบรการในเร� องของเคร� องมอและอปกรณความปลอดภยบนเรอดวยคะแนนเทากบ 358 คะแนน นอกจากน� ส� งท�นกทองเท�ยวมความเหนวาควรมการปรบปรงเปนอนดบสดทายโดยมระดบคะแนนเทากน คอ ความยากของการ

79

ตดตอส�อสารและภาษาในกรณท�เกดอบตเหต หรอเหตฉกเฉน และ การปองกนชวต / ทรพยสนในตางประเทศตลอดการเดนทางทองเท�ยวในลมน� าโขง ดวยคะแนนรวมเทากบ 519 คะแนน (ตารางภาคผนวก ข12)

การวเคราะห SWOT

1. จดแขง (Strengths) 1.1 คาใชจายในการเดนทางทองเท�ยวทางเรอต�ากวาการเดนทางดวยทางบกและทางอากาศ 1.2 นกทองเท�ยวสามารถเลอกเดนทางไดท�งเรอชา (slow boat) และเรอเรว (speed boat) ตามงบประมาณและระยะเวลาการทองเท�ยวท�มอยอยางจากด 1.3 การทองเท�ยวดวยเรอชา (slow boat) เปนการผอนคลาย ดวยเดนทางท�ไมเรงรบ ช�นชมธรรมชาตสองฝ�งโขงไปพรอมกบการเดนทาง อากาศท�เยนของไอน� าท�ระเหยข�นจงทาใหเกดการผอนคลาย รวมท�งไดเหนวธชวตของคนทองถ�นรมสองฝงโขงอกดวย 1.4 ผประกอบการทองเท�ยวไทยท�มเครอขายการใหบรการทองเท�ยวท�มลกคาเดนทางจากจงหวดเชยงใหมไปยงอาเภอเชยงของ จงหวดเชยงราย สนบสนนการขายกจกรรมการทองเท�ยวทางเรอใหกบลกคาโดยเฉพาะนกทองเท�ยวตางชาต 1.5 ตลอดการเดนทางทองเท�ยวทางเรอมท�พ กอยางเพยงพอใหเลอกบรการตามงบประมาณและความตองการของนกทองเท�ยว 2. จดออน (Weaknesses) 2.1 ทาเรอท�ใหบรการไมเปนไปตามมาตรฐานสากลท� เปนกฎขอกาหนดในการใหบรการทางเรอท�คานงถงความปลอดภยของผโดยสารในการข� นหรอลงเรอ ดวยระดบน� าในแมน�าโขงท�ข�นลงไมแนนอนทาใหเรอท�ใหบรการตองจอดรบผโดยสารข�นเรอประจาจดไมแนนอน จงเส�ยงตอการเกดอบตเหตและไมปลอดภยแกนกทองเท�ยว 2.2 ทาเรอไมมแผนรกษาความปลอดภยท� เปนมาตรฐานสากลกาหนดในกรณเกดอบตเหตข�นกบเรอและภยท�เกดจากการกอการราย ท�งท�แมน� าโขงเปนแมน� าระหวางประเทศของไทย จน ลาว และพมา

80

2.3 กาหนดการออกใหบรการของเรอท� งเรอชาและเรอเรวไมแนนอนข� นอยกบนกทองเท�ยวท�จะเดนทางในแตละวน ทาใหท�จะเดนทางในแตละวนตองเสยเวลารอในการเดนทางยาวนานกวา 2-5 ช�วโมง กอนท�จะไดออกเดนทาง 2.4 คณภาพการใหบรการของเรอชา (slow boat) ยงไมเปนไปตามมาตรฐานสากล กลาวคอ มเส� อชชพบนเรอไมเพยงพอกรณ การเกดอบตเหตทางน� า ไมมการบนทกรายงานการใหบรการตามกฎการเดนเรอระหวางประเทศกาหนดไว ไมมแผนการปองกนอบตเหตหรอกอการรายท�งท�แมน�าโขงเปนแมน�าระหวางประเทศ 2.5 การแบงมาตรฐานการใหบรการบนเรอโดยนกทองเท�ยวตางชาตจายคาตpวสงกวาผโดยสารชาวลาวจะไดน�งช�นดท�เปนเบาะน�ง ขณะท�ผโดยสารชาวลาวจายคาตpวต�ากวาจะไดน�งกบพ�นระหวางเบาะน�งของนกทองเท�ยวตางชาต หวเรอ หรอหองเคร�อง ทาใหเกดความแตกตางของความแตกตางของการใหบรการของในความรสกของนกทองเท�ยวและชาวลาว 2.6 เรอชาแวะรบผโดยสารตลอดเสนทางท�งทาเรอหลกและชายฝ�งตางๆ ท�เปนจดของชมชนรมฝ�งโขงอาศยอย จนผโดยสารลนเรอหรอเบยดเสยดจนเตมเรอ บรรทกเกนมาตรฐานท�กาหนดไวกบเจาทาของทาเรอการทาเรอลาว ซ� งจะทาใหเกดอบตเหตทางเรอแกผโดยสารได 2.7 เรอเรวราคาใหบรการไมแนนอนข�นอยกบจานวนผโดยสารท�มาใชบรการแตละวน ถาผโดยสารนอยกจะไมออกใหบรการหรอตอรองข�นคาจากผใชบรการหรอนกทองเท�ยว ทาใหนกทองเท�ยวหรอลกคากลบมาใชบรการซ� านอยลง ดวยราคาบรการไมแนนอนและออกใหบรการไมตรงเวลา 2.8 เรอเรวใชแกสหงตมเปนเช�อเพลงและการจดเกบท�ไมเปนระเบยบ มพ�นท�จากดรวมกบท�น�งของผโดยสารอาจทาใหเกดอบตเหตไดงาย 2.9 การเดนทางดวยเรอเรวตลอดการเดนทาง 6-8 ช�วโมง ผโดยสารตองน�งกลางแดดตลอดเวลา ผโดยสารอาจเจบปวยและเปนลมไดงายเพราะอากาศรอน และการเดนทางดวยวธน� จงไมเหมาะสาหรบผโดยสารท�สขภาพไมแขงแรงและเปนโรคประจาตว 3. โอกาส (Opportunities) 3.1 การรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community) ในป 2015 เปนโอกาสประชาชนในประชาคมไปมาหาสกนมากข�น และมโอกาสท�จะเลอกเดนทางทางเรอบนเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางมากข�นเชนกน 3.2 การใช Single visa ในกลมประชาคมอาเซยนท�เปนการตรวจลงตราเพ�อการทองเท�ยว โดยอนญาตใหพานกอยในกลมประเทศประชาคมไดตามท�กาหนด เชน ในไทยได 60 วน ลาว 60

81

วน และในกมพชาได 30 วน เปนตน จะเปนกลไกอานวยความสะดวก และดงดดนกทองเท�ยวนอกภมภาคใหเขามาในภมภาคมาก และเปนโอกาสใหมาใชบรการทองเท�ยวทางเรอลมแมน� าโขงมากข�นหากมเวลาพานกอยในกลมประเทศท�อยในลมน�าโขง 3.3 การบอกตอความประทบใจของนกทองเท�ยวไปยงเพ�อนฝงคนใกลชดถงการเดนทางทางเรอเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง จะเปนโอกาสใหคนมาเท�ยวเสนทางน�มากข�น 3.4 ผประกอบการบรการทองเท�ยวชาวไทยสนบสนนการขายตpวเดนทางแกนกทองเท�ยวตางชาตท�พานกอยในจงหวดเชยงใหมใหเดนทางทองเท�ยวทางเรอเชยงของ-หลวงพระบางมากข�น 3.5 การใหบรการรถตโดยตรงจากเชยงใหม-เชยงของ เปนโอกาสใหสงเสรมใหนกทองเท�ยวมาใชบรการทองเท�ยวทางเรอมากข�น 3.6 การใหบรการผานแดนท�รวดเรวของท�งประเทศไทยและสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ทาใหการทองเท�ยวผานเสนทางน� มความสะดวกและเปนโอกาสใหคนเดนทางผานเสนทางน�มากข�น 4. อปสรรค (Threats) 4.1 กาหนดการออกใหบรการของท�งเรอชาและเรอเรวน�นไมแนนอน ข�นอยกบจานวนนกทองเท�ยวท�มาใชบรการในแตละวน กาหนดการท�ไมแนนอนน� จะทาใหนกทองเท�ยวเบ�อท�จะตองรอและเปนอปสรรคท�จะทาใหมการกลบมาใชบรการซ� าอกมนอย หรอไมมเลย 4.2 อตราคาบรการของเรอเรวท�ไมแนนอน จะเปนขอจากดท�ทาใหนกเท�ยวนาไปกลาวไดวาเปนการรดไถนกทองเท�ยว และนาไปเลาตอในทางท�เสยงหายแกการทองเท�ยวทางเรอผานเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางได และเปนขอจากดท�จะทาใหมนกทองเท�ยวกลมใหมเขามาทองเท�ยวผานเสนทางน�ลดลง 4.3 ภาวะเศรษฐกจตกต�าและถดถอยท�วโลก ประกอบกบภยกอการรายท�เกดข�นในหลายประเทศท�วโลก ตลอดจนการประกาศของประเทศเกาหลเหนอท�จะโจมตเกาหลใต ฐานทพสหรฐบนเกาะกวม รวมท�งจะโจมตประเทศญ�ปน ทาใหนกทองเท�ยวหลายคนตดสนใจชะลอการแผนการทองเท�ยวท�จะเดนทางมาเท�ยวในเอชยออกไป ซ� งท�งหมดน� เปนอปสรรคของการขยายตวของการทองเท�ยวของภมภาคและการทองเท�ยวทางเรอในลมน�าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางดวย

บทท� 5

สรปและขอเสนอแนะ

สรปผลการศกษา การทองเท�ยวทางลมน� าโขงเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง การเดนทางตองผานนานน� าระหวางไประเทศไทยและสาธารรฐประชาธปไตยประชาชนลาว เปนระยะทางประมาณ 80 กโลเมตร สวนท�เหลอเปนการลองเรอตามนานน� าของสาธารรฐประชาธปไตยประชาชนลาวไปจนถงเมองหลวงพระบาง การใหบรการของทาเรอหลกและทาเรอตามชายฝ�งตางๆ มาตรฐานการใหบรการยงไมเปนไปตามมาตรฐานสากล ดวยเปนทาเรอขนาดเลก และระดบน� าข�นลงแตละฤด และ/หรอ แตละวนไมแนนอน จดจอดใหบรการจงปรบไปตามสภาพของการเปล�ยนแปลงของระดบน�า นอกจากน�ทาเรอยงไมมมาตรการปองกนความปลอดภยท�เหนเหตจากการกอการรายท�งท�แมน�าโขงเปนแมน�าระหวางประเทศท�เช�อมตอกบหลายประเทศ ขณะท�ผใหบรการเจาของเรอเองมการปฏบตตามมาตรการการรกษาความปลอดภยตางๆ ท�เปนมาตรฐานสากลอยในระดบปานกลาง และบางขอกไมปฏบตตาม เปนตน แมวากรมเจาทาของไทยกาหนดกฎการเดนเรอกฎการเดนเรอในนานน� าไทย ซ� งสอดคลองกบกฎการเดนเร�อในนานน� าสากล ท�วาดวยระเบยบและวธปฏบตตางๆ เก�ยวกบการเดนเรอ แตจากการศกษา สงเกต และสารวจเชงพ�นท� พบวา กฎการเดนเรอในนานน� าไทยและนานนาสกลไดมการนามาปฏบตนอยมาก หรอแถบจะไมมการนามาปฏบตเลยสาหรบการเดนเรอเพ�อการทองเท�ยวเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง ดวยการเดนเรอสวนใหญเปนการใหบรการเฉพาะชวงกลางวน เน�องดวยสภาพการของพ�นท�และลาน� าไมเอ�ออานวยตอการเดนเรอชวงกลางคนดวยเปนเกาะแกง รองน� าลกบางชวงเชยวกราด และแคบ รวมท�งเรอไมมเรดารนาทางในการเดนเรอ ประกอบกบเปนเรอขนาดเลกใหบรการทองเท�ยวบรรทกผโดยสารไดเพยง 120-150 คนตอเท�ยว ดงน�นผประกอบการจงใหความสาคญกบมาตรการความปลอดภยตอมาตรการตางๆ โดยรวมท�ตองปฏบตตามมาตรฐานสากลอยในระดบปานกลางถงนอย และบางมาตรการกไมมการปฏบตตามกฎระเบยบเหลาน� ในการเลอกบรการทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-หลวงพระบางน�น นกทองเท�ยวสามารถเลอกใชบรการไดท�งเรอชา (slow boat) และเรอเรว (speed boat) ตามความสะดวก ระยะเวลาของการทองเท�ยว และงบประมาณ โดยอตราคาโดยสารสาหรบเรอชา หวยทราย-ปากแบง 450 บาทตอคน หวยทราย-หลวงพระบางราคา 900 บาทตอคน ขณะท�เรอเรว 12,000 บาทตอคน ท�งน� ราคาอาจสงข�นไดตามจานวนผโดยสารท�จะออกใหบรการแตละเท�ยว หากผโดยสารม

83

จานวนนอยเจาของเรอจะตอรองราคาคาโดยสารเพ�มเพ�อใหคมกบคาใชจายในการเดนทาง อยางไรกตามตลอดการเดนทางท�พกมใหบรการอยางเพยงพอตามความตองการและงบประมาณของนกทองเท�ยว ในการศกษายงพบวา นกทองเท�ยวมการต�งงบประมาณในการเดนทางสาหรบการทองเท�ยวผานเสนทางน� เฉล�ย 31,760.87 บาทตอคน และและการใชจายเกดข�นจรงเฉล�ย 15,569.57 บาทตอคน โดยเปนคาใชจายในเร�องของอาหารเคร�องด�มมากท�สดเฉล�ยเทากบ 4,273.48 บาทตอคน รองลงมาเปนคาพาหนะและคาเดนทางเทากบ 3,927.83 บาทตอคน คาท�พกเทากบ 3,835.65 บาทตอคน สวนกจกรรมสนทนาการและของท�ระลกมคาใชจายเกดข�นนอยท�สดเทากบ 2,464.90 และ 1,359.71 บาทตอคน นกทองเท�ยวท�เดนทางผานเสนทางน� สวนใหญเปนชาวยโรปมากกวาคนเอเชย และนยมเดนทางมากบเพ�อน ซ� งปจจยท�เปนส�งจงใหคนเขามาเท�ยวและเกดความประทบใจมากท�สดของการเดนทางทองเท�ยวในคร� งน� คอ โบราณสถานทางประวตศาสตร วถชวตและความเปนมตรของคนในทองถ�น นอกจากน�นกทองเท�ยวเสนอแนะใหเพ�มกจกรรมการลองแพหรอน�งเรอเพ�อชมธรรมชาต และ การพายเรอแคนน/คายค

ขอแสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะแนวทางปฏบตดานความปลอดภย 1.1 หนวยงานท�เก�ยวของกบการทองเท�ยวของรฐบาลไทยและสาธารรฐประชาธปไตยประชาชนลาวจดทาความรวมมอของการทองเท�ยวทางเรอและจดทาส� อประชาสมพนธการทองเท�ยวทางเรอท�ปลอดภยผานส� อตางๆ ท�งในและนอกประเทศ เพ�อสงเสรมใหคนมาเท�ยวเสนทางน�มากข�น 1.2 กาหนดขอตกลงท�จาเปนตองมการประกนภยการเดนทางของการเดนทางเท�ยวตลอดการเดนทาง เพ�อสรางเปนมาตรฐานและความม�นใจแกนกทองเท�ยวท�มาใชบรการ 1.3 รฐบาลลาวควรกาหนดมาตรการการลงโทษสาหรบการเรอท�รบผโดยสารเกนกวาอตราท�กาหนดเพ�อปองกนการเกดอบตเหต และเปนการปองปรามไมใหเกดการปฏบตท�จะเส�ยงตอการกระทาผดซ� า 1.4 รฐบาลสาธารรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ควรกาหนดมาตรการจดใหมอปกรณรกษาความปลอดภยท�งบนเรอ และทาเรอใหเพยงพอ เชน ถงดบเพลงบนเรอ เส�อชชพหรอหวงยางมใหเพยงพอ 1.5 ออกกฎระเบยบท�มความผดท�ตองรบโทษในทางกฎหมายตอเรอท�ปลอยใหนกทองเท�ยวนกขอบเรอ หรอบนหลงคาเรอ ท�เปนอนตรายตอการเกดอบตเหตและทรพยสน

84

1.6 ออกกฎระเบยบท�มความผดท�ตองรบโทษในทางกฎหมายตอเรอท�ขายเคร�องด�มและของมนเมาใหกบนกทองเท�ยวด�มจนมนเมา และแสดงพฤตกรรมอนไมเหมาะสมตอนกทองเท�ยวรายอ�นบนเรอ และ/หรอ แสดงการหอยโหนเรอขณะท�ว�งอย ซ� งจะเปนการเส� ยงอนตรายตอการเกดอบตเหต 2. ขอแสนอแนะแนวทางพฒนาสงเสรมการทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง 2.1 ควรมการจดต�งความรวมมอและการเสวนาเพ�อหาแนวทางสงเสรมการทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง ในกลมผมสวนไดสวนเสย ไดแก ผประกอบการรถโดยสารท�ว�งตรงจากเชยงใหม – เชยงของ ชมรมทองเท�ยวเชยงของ ผประกอบการเรอท�งเรอชาและเรอเรว ชมรมทองเท�ยวปากแบง และชมรมทองเท�ยวเมองหลวงพระบาง เพ�อหาวธการและแสวงความรวมมอในการแลกเปล�ยนขอมลขาวสาร หากจกรรมในการดงดดนกทองเท�ยวใหอยพกและเท�ยวในพ�นท�ยาวนานมากข�น รวมท�งสรางความประทบใจแกนกทองเท�ยวใหกลบมาใชซ� า และบอกตอความประทบใจของนกทองเท�ยวกลมใหมใหเขามาใชบรการมากข�น 2.2 ควรมการจดทาคมอใหความรสงเสรมการทองเท�ยวแหงทองเท�ยวสาคญตางๆ ตลอดเสนทางท�นกทองเท�ยวผาน ไดทาความรจกและความเขาใจตลอดเสนทางเดนเรอท�ผานและใชเวลาวางระหวางรอข�นเรอออกเดนทาง เพ�อเปนการใชเวลาวางท�เปนประโยชนศกษาเสนทางกอนออกเดนทาง

85

เอกสารอางอง

กองตรวจคนเขาเมองจดผานแดนอาเภอเชยงของ. 2548. สถตการใชบรการเขา-ออกจดผานแดนอาเภอเชยงของ. ณ วนท) 23 มนาคม 2548.

กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว. 2543. Agreement on Commercial Navigation on the Lancang-Mekong River. ทาข+ เหลก, พมา: 20 เมษายน 2543.

กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว. 2547. อนสญญาวาดวยความปลอดภยแหงชวตในทะเล ค.ศ. 1974 แกไขเพ)มเตม. สานกความปลอดภยและส)งแวดลอมทางน+า, กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว.

กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว. 2547. แผนรกษาความปลอดภยของทาเรอ. สานกความปลอดภยและส)งแวดลอมทางน+า, กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว.

กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว. 2547. รางแนวทางการจดทาการประเมนการรกษาความปลอดภยของทาเรอ. สานกความปลอดภยและส)งแวดลอมทางน+า. กรมการขนสงทางน+าและพาณชยนาว.

กรมเจาทา, 2556. กฎการเดนเรอวาดวยนานน+าไทยและกฎการเดนเรอสากล http://www.md.go.th/law/index_law.php กรมเจาทา, 2556. ขอบงคบกรมเจาทาวาดวยการเดนเรอในแมน+าโขง ในเขตอาเภอเชยงแสน จงหวดเชยงราย

พ.ศ. 2555. http://www.md.go.th/law/index_law.php กระทรวงการทองเท)ยวและกฬา จฬาลงกรณมหาวทยาลย และมหาวทยาลยแมฟาหลวง. 2547. เอกสาร

ประกอบการประชมสาธารณะ “โครงการศกษาเพ)อพฒนาการทองเท)ยวทางเรอตามเสนทางแมน+าโขง ในกลมประเทศอนภมภาคลมน+าโขง”. ณ โรงแรม เกรทเธอร แมโขงลอดจ เชยงราย : 24 กนยายน 2547

ประคอง กรรณสตร. 2539. สถตเพ)อการวจยดวยโปรแกรมสาเรจรป. พมพคร+ งท) 3 กรงเทพฯ: จฬาลงกรมหาวทยาลย.

มหาวทยาลยแมฟาหลวงและสานกงานคณะกรรมการการพฒนาการเศษฐกจและสงคมแหงชาต. 2547. การประชมเสรมสรางความเขาใจและระดมสมอง “โครงการจดต+งเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนชายแดนเชยงราย”. ณ มหาวทยาลยแมฟาหลวง เชยงราย : 9 กนยายน 2547

สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2547. สรปการจดต+งเขตเศรษฐกจชายแดน จ.เชยงราย. สานกงานพฒนาพ+นท) (สพท.) สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

ยวดา นวลใส. 2547. จากการสมภาษณ. 24 กนยายน 2547 Mekong River Commission. 2003. MRC Navigation Strategy. The Mekong River Commission

Secretariat. Phnom Penh, August 2003.

86

http://www.md.go.th [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] http://www/md.go.th/asusaya.htm [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] http://www/md.go.th/low/indexlaw.htm [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] http://www/md.go.th/low/indexlaw1.htm [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] http://www/mrcmakong.org/navigation proceeding_strategy.htm [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] http://www/mrcmakong.org/document_online/ document_online.htm [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] http://www/mrcmakong.org/programmes/progromme.htm [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] www.thailannacallcenter.com [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] www.chiangrai.go.th [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555] www.tot.or.th/nort2 [ออนไลน 10 ธนวาคม 2555]

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

INTERATIONAL REGULATION FOR PREVENTING CALLISIONS AT SEA, 1972

(as amended by Resolution a (XII))

PART A. GENERAL

RULE 1

Application

(a) These Rules shall apply to all vessels upon the high seas and in all waters connected

there with navigable by seagoing vessels.

(b) Nothing in these Rules shall interfere with the operation of special rules made by

and appropriate authority for roadsteads, harbors, rivers, takes or inland waterways connected

with the night seas and navigable by seagoing vessels. Such special rules shall conform as closely

as possible to these Rules.

(c) Nothing in these rules shall interfere with the operation of any special ruls made by

the Government of any state with respect to additional station or signal lights, shapes or whistle

signals for ships for fishing vessels engaged in fishing as a fleet. These additional station or signal

lights , shapes or whistle signals shall, so far as possible, be such that they cannot be mistaken for

any light, shape or signal authorized elsewhere under these rules.

(d) Traffic separation schemes may be adopted by the Organization for the propose of

these Rues.

(e) Wherever the Government concerned shall have determined that a vessel of special

construction or purpose cannot comply fully with the provisions of any of these Rules with

respect to the number, position, range or arc of visibility of lights or shapes, as well as to the

disposition and characteristics of sound-signaling appliances, without interfering with the special

function of the vessel, such vessel shall comply with such other provisions in regard to the

number, position, range or are of visibility of lights or shapes, as well as to the disposition and

characteristics of sound-Signaling appliances, as her Government shall have determined to be the

closest possible compliance with these Rules in respect of that vessel.

89

RULE 2

Responsibility

(a) Nothing in these Rules shall exonerate any vessel, or the owner, master or crew

thereof; form the consequences of any neglect to comply with these Rules or of the neglect of any

precaution which may be required by the ordinary practice of seamen, or by the special

circumstances of the case.

(b) In constructing and complying with these Rules due regard shall be had to all

dangers of navigation and collision and to any special circumstances, including the limitations of

the vessels involved, which may make a departure from these Rules necessary to avoid immediate

danger.

RULE 3

General definitions

For the purpose of these Rules, except where the context otherwise required:

(a) The word “vessel” includes every description of water craft, including non-

displacement craft and seaplanes, used or capable of being used as a means of transportation on

water.

(b) The term “power-driven vessel” means any vessel propelled by machinery.

(c) The term “sailing vessel” means any vessel under sail provided that propelling

machinery, if fitted, is not being used.

(d) The term “vessel engaged in fishing” means any vessel fishing with nets, lines,

trawls or other fishing apparatus which do not retract maneuverability.

(e) The word “seaplane” includes any aircraft designed to maneuvers on the water.

(f) The term “vessel not under command” means a vessel which through some

exceptional circumstance is unable to maneuvers as required by these Rules and is therefore

unable to keep out of the way of another vessel.

(g) The term “vessel restricted in her ability to maneuvers” means a vessel which from

the nature of her work is restricted in her ability to maneuvers as required by these Rules and is

therefore unable to keep out of the way of another vessel. The term “vessels restricted in their

ability to maneuver” shall include but not be limited to:

90

(i) a vessel engaged in laying, servicing or picking up a navigation mark,

submarine cable or pipeline;

(ii) a vessel engaged in dredging, severing or underwater operation;

(iii) a vessel engaged in replenishment or transferring persons, provisions or while

underway;

(iv) a vessel engaged in the launching or recovery of aircraft;

(v) a vessel engaged in mine clearance operation;

(vi) a vessel engaged in a towing operation such as severely restricts the towing

vessel and her tow in their to deviate from their course.

(h) The term “vessel constrained by her draught” means a power – driven which

because of her draught in rotation to the available depth of water is severely restricted in her

ability to deviate from the course she is fallowing

(i) The word “Underway” means that a vessel is not at anchor, or made fast to the

shore, or aground.

(j) The words “length” and “breadth” of a vessel mean her length overall and greatest

breadth.

(k) Vessels shall be deemed to be in sight of one others only when one can be observed

visually form the other.

(l) The term “restricted visibility” means any condition in which visibility is restricted

by fog, mist, falling snow, heavy rainstorms, sandstorms or any other similar causes.

PART B. STERRING AND SAILING RULES

Section I. Conduct of vessels in any condition of visibility

RULE 4

Application

Rules in this Section apply in any condition of visibility.

RULE 5

Look-out

91

Every vessel shall at all times maintain a proper look-out by sight and hearing as well as

by all amiable means appropriate in the prevailing circumstances and conditions so as to make a

full appraisal of the situation and of the risk of collision.

RULE 6

Safe Speed

Every vessel shall at all times proceed at a safe speed so that she can take proper and

effective action to avoid collision and within a distance appropriate to the prevailing circumstance

and conditions.

In determining a safe speed the following factors shall be among those taken into

account:

(a) By all vessels:

(i) the state of visibility;

(ii) the traffic density including concentrations of fishing vessels or any other

vessels;

(iii) the maneuverability of the vessel with special reference to stepping distance

and turning ability in the prevailing conditions;

(iv) at night the presence of background light such as from shore lights or from

back scatter of her own lights;

(v) the state to wind, sea and current, and the proximity of navigational hazards;

(vi) the draught tin relation to the availed depth of water.

(b) Additionally, by vessels with operational radar:

(i) the characteristics, efficiency and limitations of the radar equipment;

(ii) any constraints imposed by the radar range scale in use;

(iii) the effect on radar detection of the sea state, weather and other sources of

interference;

(iv) the possibility that small vessels, ice and other flotation objects may not be

detected by radar at an actuate range;

(v) the number, location and movement of vessels detected by radar;

92

(vi) the more exact assessment of the visibility that may be possible when radar in

used to determine the range of vessels or other objects in vicinity.

RULE 7

Risk of collision

(a) Every vessel shall use all amiable mean appropriate to the prevailing circumstances

and condition to demine of risk of collision exists. If this is any doubt such risk shall be deemed

to exist.

(b) Proper use shall be made of radar equipment of fitted and operational, including

long-range scanning to obtain every warming of risk of collision and racer potting or equivalent

systematic observation of detected objects.

(c) Assumptions shall not be make on the basis of scanty information, especially scanty

radar appreciably change;

(i) such risk shall be deemed to exist of the compass bearing of an approaching

vessel does not appreciably change;

(ii) such risk may sometimes exist even when an appreciable bearing change is

evident, particularly when approaching a very large vessel or a tow or when approaching avessel

at close range.

RULE 8

Action to avoid collision

(a) An action taken to avoid collision shall, if the circumstances of the case admit be

positive made in ample time and with due regard to the observance of good seamanship.

(b) Any alteration of course and/or speed to avoid collision shall, if the circumstances of

the case admit, be large enough to readily apparent to another vessel observing visually or by

radar; a succession of small alterations of course and/or speed should be avoided.

(c) If there is sufficient sea room, alteration of coursealone may be most effective action

to avoid a closes-quarters situation provided that it is made in good time, is substantial and does

not result in anther close-quarters situation.

93

(d) Action taken to avoid collision with another vessel shall be such as to result in

passing at a safe distance. The effectiveness of the action shall be carefully checked until the

other vessel is finally past and clear.

(e) If necessary to avoid collision or allow more time to assess the situation, a vessel

shall slacken her speed or take all way off by stopping or revising her means of propulsion.

RULE 9

Narrow channels

(a) A vessel proceeding along the course of narrow channel or fairway shall keep as

near to the outer limit of the channel of fairway which lies on her starboard side as is safe and

practicable.

(b) A vessel of less than 20 metres in length or sailing vessel shall not impede the

passage of a vessel which can safely navigate only within a narrow channel or fairway.

(c) A vessel engaged in fishing shall not impede the passage of any other vessel

navigating within a narrow channel or fairway.

(d) A vessel shall no cross a narrow channel or fairway if such crossing impedes the

passage of a vessel which can safely navigate only within such channel or fairway. The latter

vessel may use the sound signal prescribed in Rue 34 (d) if in doubt as to the intention of the

crossing vessel.

(e) (i) In a narrow channel or fairway when overtaking can take place only if the

vessel to be overtaken has to take action to permit safe passing, the vessel intending to overtake

shall indicted her intention by sounding the appropriate signal prescribed tin Rue 34 (c) (i). The

vessel to be overtaken shall, if in agreement, sound the appropriate signal prescribed in Rule 34

(c) (ii) and take steps to permit safe passing. If in doubt she may sound the signals prescribed in

Rule 34 (d).

(ii) This Rule douse not relieve the overtaking over taking vessel of her

obligation under Rule 13.

(f) A vessel nearing a bend or an ares of a narrow channel or fairway where other

vessels may be obscured by an intervening abstraction shall navigated with particular alertness

and caution and shall sound the appropriate signal prescribed in Rule 34 (e).

94

(g) Any vessel shall, if the circumstances of the case admit, avoid anchoring in narrow

channel.

RULE 10

Traffic separation schemes

(a) This Rule applies to traffic separation schemes amputated by the Organization:

(b) A vessel using a traffic separation shams shall:

(i) proceed in the appropriate traffic lane in the general direction of traffic flow

for that lane;

(ii) so far as practicable keep clear of a traffic separation line or separation zone;

(iii) Normally join ro leave a traffic lane at the termination of traffic flow as

practicable.

(c) A vessel shall so far as practicable avoid crossing traffic lanes, but if obliged to do

so shall cross as nearly as practicable at right angles to the general direction of traffic flow.

(d) Inshore traffic zones shall not normally based by trough traffic which can safely use

the appropriate traffic lane within the adjacent traffic separation scheme. However, vessels of less

than 20 metres in length and sailing vessels may under all circumstances use inshore traffic zones.

(e) A vessel other than a crossing vessel or a vessel joining or leavening a lane shall no

normally enter a separation zone or cross a separating line except:

(i) in cases o emergency to avoid immediate danger;

(ii) to engage in fishing within a separation zone.

(f) A vessel navigation in areas near the termination of traffic separation shames shall

do so with particular caution.

(g) A vessel shall so far as practicable avoid anchoring in a traffic separation scheme in

areas near its terminations.

(h) A vessel not using a traffic separation scheme shall avoid it by as wide a margin as

is practicable.

(i) A vessel in fishing shall not impede the passage of any vessel following a traffic

lane.

(j) A vessel of less than 20 metres in length or sailing vessel shall not impede the safe

passage of a power-driven vessel fallowing a traffic lane.

95

(k) A vessel restricted in her ability to maneuvers when engaged in an operation for the

maintenance of safety of aviation in a traffic separation shame is exempted from complying with

this Rule to the extent necessary to carry out the opertation.

(l) A vessel restricted in her ability to manoenvrs when engaged in an operation for the

laying, servicing or picking up of a submarine cable, within a traffic separation scheme, is

exempted, is exempted from complying with this Rule to the extent necessary to carry out the

operation.

Section II. Conduction of vessels in sight of one another

RULE 11

Application

Rules in this Section apply to vessels in sight of one another.

RULE 12

Sailing vessels

(a) When two sailing vessel are approaching one another, so as to involve risk of

collision, them shall keep out of the way of the other as fallows;

(i) when each has the wind on a different side, the vessel which has the wind on

the port side shall keep out of the way of the other.

(ii) when both have the wind on the same side, the vessel which is to windward

shall keep out of the way of vessel which is to leeward;

(iv) if a vessel with the wind on the part side sees a certainty whether the another

vessel has the win on the part or on the starboard side, she shall keep out of

the way of the other.

(b) For the purposes of this Rule the windward side shall be deemed to be the side

opposite to that on which the mainsail is carried or, in the case of square-rigged vessel, the side

opposite to that on which the largest fore-and –aft sail is carried.

96

RELE 13

Overtaking

(a) Notwithstanding anything contained in the Rules of Part B, Section I and II any

vessel overtaking any other shall keep out of the way of the vessel being overtaken.

(b) A vessel shall be deemed to be overtaking when coming up with another vessel from

a direction more than 22.5 degrees abaft her beam, that is, in such a position with reference to the

vessel she is overtaking, that at night she would be able to see only the sternlight of that vessel

but neither of her sidelights.

(c) When a vessel is in any double as to whether she is overtaking anther, she shell

assume that this is the case and act accordingly.

(d) Any subsequent alteration of the bearing between the two vessels shall not make the

overtaking vessel a crossing vessel within the meaning of this Rule or relieve her of the duty of

keeping clear of the overtaken vessel until she is finally past and clear.

RULE 14

Head-on situation

(a) When two power-driven vessels are meeting on reciprocal or nearly reciprocal

courses so as to involve risk of collision each shall alter her carouse to starboard so that each shall

pass on the port side of the other.

(b) Such a situation shall, be deemed to exist when a vessel sees the other ahead or

nearly ahead and by day she could see the masthead lights of the other in a line or nearly in a line

and/or both sidelights and by day she observes the corresponding aspect of the other vessel.

(c) When a vessel is in any doubt as to whether such a situation exists she shall assume

that is does exist and act accordingly.

RULE 15

Crossing situation

When two power-driven vessels are crossing so as to involve risk of collision, the vessel

which has the other on her own starboard side shall keep out of the way and shall, if the

circumstances of the case admit, avoid crossing ahead of the other vessel.

97

RULE 16

Action by given-way vessel

Every vessel which is directed to keep out of the way of another vessel shall, so far as

possible, take early and substantial action to keep well clear.

RULE 17

Action by stand-on vessel

(a) (i) Where one of two vessel is to keep out of the way the other shall keep her

courses and speed.

(ii) The latter vessel may however take action to avoid collision by her

maneuvers alone, as soon as it becomes apparent to her that the vessel required to keep out of the

way is not taking appropriate action in compliance with these Rules.

(b) When, from any cause, the vessel required to keep her course and speed finds

herself so close that collision cannot be avoided by the action of the give-way vessel alone, she

shall take such action as will best aid to void collision.

(c) A power-driven vessel which takes action in a crossing situation in arrogance with

sub paragraph (a) (ii) of this Rule to avoid collision with another power-driven vessel shall, if the

circumstances of the case admit, not alter course to part for vessel on her own port side.

(d) This Rule does not relieve the give-way vessel of her obligation to keep out of the

way.

RULE 18

Responsibilities between vessels

Except where Rules 9, 10 an 13 otherwise require;

(a) A power –driven vessel underway shall keep out of the way of:

(i) a vessel no under command;

(ii) a vessel restricted in her ability to maneuvers;

(iii) a vessel engaged in fishing;

(v) a sailing vessel

(b) A sailing vessel underway shall keep out of the way of;

(i) a vessel no under command;

98

(ii) a vessel restricted in her ability to maneuvers;

(iii) a vessel engaged in fishing;

(c) A vessel engaged in fishing when underway shall, so for as possible, keep out of the

way of:

(i) a vessel no under command;

(ii) a vessel restricted in her ability to maneuvers;

(d) (i) Any vessel other than a vessel on under command or a vessel restricted in her

ability to maneuvers shall, if the circumstances of the case admit, avoid impeding the safe passage

of a vessel to her special condition.

(e) A seaplane on the water shall, in general, keep well clear of all vessels and avoid

impeding their navigation. In circumstances, however, where risk of collision exists, she shall

comply with the rules of this Part.

Section II. Conduct of vessel in restricted visibility

RULE 19

Conduct of vessels in restricted visibility

(a) This Rule applies to vessel not in sight of one another when navigation in or near an

area of restricted visibility.

(b) Every vessel shall proceed as safe speed adapted to the prevailing circumstances and

condition of restricted visibility. A power-driven vessel shall have her engages ready for

immediate maneuvers.

(c) Every vessel shall have due regard to the prevailing circumstances and conditions of

restricted visibility when complying with the rules of section I of this Part.

(d) A vessel which detects by radar alone the presence of another vessel shall determine

if a close-quarters situation is developing and /or risk of collision exists. If so, she shall take

avoiding action in ample time, provide that when such action consists of an alteration of course,

so far as possible the fallowing shall be avoided:

(i) an alteration of course to port for a vessel forward of the beam, other than for

a vessel being overtaken;

(ii) an alteration of course towards a vessel abeam or abaft the beam.

99

(e) Except where it has been determined that a risk of collision does not exist, every

vessel which hears apparently forward of her beam the fog signal of another vessel, or which

cannot avoid a close-quarters situation with another vessel forward of her beam, shall reduce her

speed to the minimum at which she can be kept on her course. She shall if necessary take all her

way off and in any event navigate with extreme caution until danger of collision is over.

PART C. LIGHTS ANS SHAPES

RULE 20

Application

(a) Rules in this Part shall be complied with in all weathers.

(b) The Rules concerning lights shall be complied with from sunset to sunrise, and

during such times on other lights shall be exhibited, except such lights as cannot be mistaken for

the lists specified in these Rules or do not impair their visibility or distinctive character, or

interfere with the keeping of a proper look-out.

(c) The lights prescribed by these Rules shall, if carried, also be exhibited from sunrise

to sunset in restricted visibility and may be exhibited in all other circumstances when it is deemed

necessary.

(d) The Rules concerning shapes shall be complied with by day.

(e) The lights and shapes specified in these Rules shall comply with the provisions of

Annex I to these Regulations.

RULE 21

Definitions

(a) “Masthead light” means a white light pieced over the fore and aft and centerline of

the vessel showing an unbroken light over arc of the horizon of 225 degrees and so fixed as to

show the light from right ahead to 22.5 abaft the beam on either side of the vessel.

(b) “Sidelights” means a green light on the starboard side and a red light on the part side

each showing an unbroken light over an arc of the horizon of 112.5 degrees and so fixed as to

show the light from right ahead to 22.5 degrees abaft the beam on its respective site. In a vessel of

100

less than 20 metres in length the sidelights may be combine in one lantern carried on the fore and

aft centerline of the vessel.

(c) “Sternlight” means a white light placed as nearly as practioncable at the stern

showing an unbroken light over an art of the horizon of 135 degree and so fixed as to show the

light 67.5 degree from right aft on each side of the vessel.

(d) “Towing light” means a yellow light having the same characteristics as the

“sternlight” defined in paragraph (c) of this Rule.

(e) “All-round light” means a light showing an unbroken right over and arc of the

horizon of 360 degrees.

(f) “Flashing light” mean a light flashing at regular intervals at a frequency of 120

flashed or more per minute.

RULE 22

Visibility of lights

The lights prescribed in these Rules shall have intensity as specified in Section 8 of

Annex I to these Regulations so as to be visible at the fallowing minimum rages:

(a) In vessels of 50 metres or more in legth:

- a masthead light, 6 miles;

- a sidelight, 3 miles;

- sternlight, 3 miles;

- a towing light, 3 miles;

- a white, red, green or yellow all-round light, 3 miles;

(b) In vessel of 12 metres or more in length but less than 50 metres in

- A masthead light, 5 miles; except that where the length of the vessel is less than

20 metres, 3 miles;

- a sidelight, 3 miles;

- a sternlight, 2 miles;

- a towing light, 2 miles;

- a white, red green or yellow all –round light, 2 miles;

(c) In vessel of less than 12 metres in light;

101

- a masthead light, 2 miles;

- a sidelight, 1 miles;

- a sternlight, 2 miles;

- a towing light, 2 miles;

- a white, red, green or yellow all-round light, 2 miles;

(d) In inconspicuous, partly submerged vessels or objects being towed:

- a white all-round light, 3 miles;

RULE 23

Power-driven vessels underway

(a) A power-driven vessel underway shall exhibit:

(i) a masthead light forward:

(ii) a second masthead light abaft of and higher than the forward one; except that

vessel of less than 50 metres in length shall not be obliged to exhibit such light but may do so;

(iii) sidelight;

(iv) a sternlight

(b) An air-cushion vessel when operation in the non-displacement mode shall, in

addition to the lights prescribed in paragraph (a) of this Rule, exhibit all-round flashing yellow

light.

(c) (i) a power-driven vessel of less than 12 metres in length may in lieu of the

lights prescribed in paragraph (a) of this Rule exhibit an all-round white light and sidelights;

(ii) a power-driven vessel of less than 7 metres in length whose maximum speed

does not exceed 7 knots may in lieu of the lights prescribed in paragraph (a) of this Rule exhibit

an all-round white light and shall, if practicable, also exhibit sidelights;

(iii) the masthead light or all-round white light on a power-driven vessel of less

than 12 metres in length may be displaced from the fore and aft centerline of the fore and aft

centerline of the vessel if centerline fitting is not practicable, provided that the sidelights are

combined in one lantern which shall be carried on the fore and aft centerline of the vessel or

located as nearly as practicable in the same fore and aft line as the masthead light or the all-round

white light.

102

RULE 24

Towing and pushing

(a) A power-driven vessel when towing shall exhibit:

(i) instead of the light prescribed in Rule 23 (a) (i) or (a) (ii), two masthead lights

in a vertical line. When the length of the tow, measuring form the stern of the towing vessel to the

after end of the tow exceeds 200 metres, three such lights in vertical line;

(ii) sidelights;

(iii) a streetlight;

(iv) a towing light in a vertical line above the sternlight;

(v) when the length of the tow exceeds 200 metres, a diamond shape where it can

best be seem.

(b) When a pushing vessel and vessel being pushed ahead are rigidly connected in a

composite unit they shall be regarded as a power-driven vessel and exhibit the lights prescribed in

rule 23.

(c) A power-driven vessel when pushing ahead or towing alongside, except in the case

of a composite unit, shall exhibit:

(i) instead of the light prescribed in Rule 23 (a) (i) or (a) (ii), two masthead lights

in vertical line;

(ii) sidelights;

(iii) a sternlight.

(d) A power-driven vessel to which paragraph (a) or (c) of this Rule apply shall also

comply with Rule 23 (a) (ii).

(e) A vessel or object being towed, other than those mentioned in paragraph (g) of this

Rule, shall exhibit:

(i) sidelights;

(ii) a sternlight;

(iii) when the length of the tow excesses 200 metres, a diamond shape where it

can best be seem;

(f) Provided that any number of vessels being towed alongside or pushed in a group

shall be lighted as one vessel;

103

(i) a vessel being pushed ahead, not being part of a composite unit, shall exhibit

at the forward en, sidelights;

(ii) a vessel being towed alongside shall exhibit a sternlight and at the forward

end, sidelights.

(g) An inconspicuous, partly submerged vessel or object, or combination of such

vessels or objects being towed, shall exhibit:

(i) a vessel being pushed ahead, not being part of a composite unit, shall exhibit

at the forward end, sidelights;

(ii) a vessel being towed alongside shall exhibit a sternlight and at the forward

end, sidelights.

(g) An inconspicuous, partly submerged vessel or object, or combination of such veesls

or objects being towed, shall exhibit;

(i) if it is less than 25 metres in breadth, one all-one at or near the after end

except that deaconess need not exhibit a light at or near the forward end;

(ii) if it is 25 metres or more in breadth, two additional all-round white lights at

or near the extremities of its breadth;

(iii) if it exceeds 100 metres in length, additional all-round white lights between

the lights prescribed in cub-paragraphs (i) and (ii) so that the distance between the lights shall not

exceed 100 metres;

(iv) a diamond shape at or near the aftermost extremity of the last vessel or abject

being towed and if the length of the tow exceeds 200 metres an additional diamond shape where

it can best be seem and located as far forward as is practicable.

(h) Where from any sufficient cause it is impracticable for a vessel or object being

towed to exhibit the lights or shapes prescribed in paragraph (e) or (g) of this Rule, all passable

measures shall be taken to light the vessel or object towed or at least to indicate the presence of

such vessel or object.

(i) Where from any sufficient cause it is impracticable a vessel not normally

engaged in towing operations to display the lights prescribed in paragraph (a) or (c) of this Rule,

such vessel shall not be required to exhibit these lights when engaged in towing another vessel in

distress or otherwise in need of assistance. All possible measures shall be taken ti indicate the

104

nature of the relationship between the towing vessel and the vessel being towed as authorized by

Rule 36, in particular by illuminating the towline.

RULE 25

Sailing vessel underway and vessels under oars

(a) A sailing vessel underway shall exhibit:

(i) sidelights;

(ii) a sternlight.

(b) In a sailing vessel of less than 20 meters in length the lights prescribed in paragraph

(a) of this Rule may be combined in one lantern carried at or near the top of the mast where in can

best be seem.

(c) A sailing vessel underway may, in addition to the lights prescribed in paragraph (a)

of this Rule, exhibit at or near the top of the mast, where they can best be seen, two all-round light

in vertical line the upper being red and the lower green, but these lights shall not be exhibited in

conjunction with the combined lantern permitted by paragraph (b) of this Rule.

(d) (i) A sailing vessel of less than 7 metres in length shall, if practicable, exhibit the

lights prescribed in paragraphs (a) or (b) of this Rule, but if she does not, she shall have ready at

hand an electric torch or lighted lantern showing a white light which shall be exhibited in

sufficient time to prevent collision.

(ii) A vessel under oars may exhibit the lights prescribed in this Rule for sailing

vessels, but if she does not, she shall have ready at hand an electric or lighted lantern showing

light which shall be exhibited in sufficient time to prevent collision.

(e) A vessel proceeding under sail when also being propelled by machinery shall exhibit

forward where in can best be seemed a conical shape, apex downwards.

RULE 26

Fishing vessels

(a) A vessel engaged in fishing, whether underway or at anchor, shall exhibit only the

lights and shapes prescribed in this Rule.

105

(b) A vessel when engaged in trawling, by which in meant the dragging trough the

water of dredge net or other apparatus used as a fishing appliance, shall exhibit;

(i) two all-round lights in a vertical line, the upper being green and the lower

white, or a shape consisting of two cones with their apexes together in a vertical line one above

the others; a vessel of less than 20 metres in length may instead of this shape exhibit a basket;

(ii) a masthead light abaft of and higher than the all-round green light; a vessel of

less than 50 metres in length shall not be obliged to exhibit such a light but may do so;

(iii) when making way through the water, in addition to the lights prescribed in

this paragraph side-lights and a sternlight.

(c) A vessel engaged in fishing, other than trawling, shall exhibit:

(i) two all-round lights in vertical line, the upper being red and the lower white,

or a shape consisting of two cones with apices together in vertical line one above the other; a

vessel of less than 20 metres in length may instead of this shape exhibit a basket;

(ii) when where is outlying gear extending more than 150 metres horizontally

from the vessel, and all-round white light may instead of this shape exhibit a basket;

(iii) when making way through the water, in addition to the lights prescribed in

this paragraph, side-lights and sternlight.

(d) A vessel engaged in fishing in close proximity to other vessels engaged in fishing

may exhibit the additional signals described in Annex II to these Regulations.

(e) A vessel when not engaged in fishing shall not exhibit the lights or shapes

prescribed in this Rule, but only those prescribed for a vessel of her length.

RULE 27

Vessel not under command or restricted in their ability to maneuver

(a) A vessel not under command shall exhibit;

(i) two all-round red lights in a vertical line where they can best be seem. The

highest and lowest of these lights shall be red and the middle light shall be white;

(ii) three shapes in vertical line where they can best be seem. The lightest and

lowest of these shapes shall be balls and the middle one a diamond;

106

(iii) when making way through the water, a masthead light or lights, sidelights

and streetlight, in addition to the lights prescribed in sub-paragraph (i):

(iv) when at anchor, in addition to the lights or shapes prescribed in sub-

paragraphs (i) and (ii), the light, lights or shape prescribed in Rule 30.

(c) A power-driven vessel engaged in a towing operation such as severely restricts the

towing vessel and her tow in their ability to deviate from their ability to deviate from their course

shall in addition to the lights or shapes prescribed in Rule 24 (a), exhibit the lights or shapes

prescribed in sub-paragraphs (b) (i) an (ii) of this Rule.

(d) A vessel engaged in dredging or underwater operation, when restricted in her ability

of maneuver, shall exhibit the lights and shapes prescribed in sub-paragraphs (b) (i), (ii) and (iii)

of this Rule and shall in addition, when an obstruction exists, exhibit:

(i) two all-round red lights or two balls in a vertical line to indicate the side on

which the obstruction exists;

(ii) two all-round green or two diamonds in a vertical line to indicate the side on

which another vessel may pass;

(iii) when at anchor, the lights or shapes prescribed in this paragraph instead of

the lights or shape prescribed in Rule 30.

(e) Wherever the size of a vessel engaged in diving operations makes it impracticable to

exhibit all lights and shapes prescribed in paragraph (d) of this Rule, the fallowing shall be

exhibited:

(i) three all-round lights in a vertical line here they can best be seen. The highest

and lowest of these lights shall be red and the middle light shall be white:

(ii) a rigid replica of the International Code flag “A” not less than 1 metre in

height. Measures shall be taken to ensure its all-round visibility.

(f) A vessel engaged in mine clearance operations shall in addition to lights prescribed

for a power-driven vessel in Rule 23 or to the lights or shape prescribed for a vessel at anchor in

Rule 30 as appropriate, exhibit three all-round green lights or there balls. One of these lights or

shapes shall be exhibited near the foremast head and one at each end of the fore yard. These lights

or shapes indicted that it is dangerous for another vessel to approach within 1,000 meters of the

mine clearance vessel.

107

(g) Vessel of less than 12 metres in length, except those engaged in diving operations

shall not be required to exhibit the lights and shapes prescribed in this Rule.

(h) The signal s prescribed in this Rule are not signals of vessels in distress and

requiring assistance. Such signals are contained in Annex IV to these Regulations.

RLUE 28

Vessels constrained by their draught

A vessel constrained by her draught may, in addition the lights prescribed for power –

driven vessels in Rule 23, exhibit where they can best be seem tree all-round red lights in vertival

line, or a cylinder.

RULE 29

Pilot vessels

(a) A vessel engaged on pliotage duty shall exhibit;

(i) at or near the masthead, two all-round lights in a vertical line, the upper being

white and the lower red:

(ii) when underway, in addition, sidelights and a sternlight;

(iii) when at anchor, in addition to the lights prescribed in sub-paragraph (i) the

light, lights or shape prescribed in Rule 30 for vessel at anchor.

(b) A pilot vessel when not engaged on pilotage duty shall exhibit lights or shapes

prescribed for a similar vessel of her length.

RULE 30

Anchored vessel and vessels aground

(a) A vessel at anchor shall exhibit where it can best be seen:

(i) in the fore part, an all-round white light or one ball;

(ii) at or near the stern and at a lower level than the light prescribed in sub –

paragraph (i), an all-round white light.

(b) A vessel of less than 50 metres in length may exhibit an all-round white light where

it can best be seen instead of the lights prescribed in paragraph (a) of this Rule.

108

(c) A vessel at anchor may, and a vessel of 100 metres and more in length shall, also

use the available working or equivalent lights to illuminate her decks.

(d) A vessel aground shall exhibit the lights prescribed in paragraph (a) or (b) of this

Rule and in addition, where they can best be seem:

(i) two all-round red lights in a vertical line;

(ii) three balls in a vertical line.

(e) A vessel of less than 7 metres in length, when at anchor, not in or near a narrow

channel, fairway or anchorage, or where other vessels normally navigate, shall not be required to

exhibit the lights or shape prescribed in paragraphs (a) and (b) o this Rule.

(f) A vessel of less than 12 metres in length, when aground, shall not be required to

exhibit the lights or shapes prescribed in cub-paragraphs (d) (i) and this Rule.

RULE 31

Seaplanes

Where it is impracticable for a seaplane to exhibit lights and shapes of the characteristics

or in the positions prescribed in the Rules of this Part she shall exhibit lights and shapes as closely

similar in characteristics and position as in possible.

PART D. SOUND AND LIGHT SIGNALS

RULE 32

Definitions

(a) The word “whistle” means any sound signaling appliance capable of producing the

prescribed blasts and which complies with the specifications in Annex III to these Regulations.

(b) The term “short blast” means a blast of about one second’s duration.

(c) The term “prolonged blast” means a blast of from four to six second’s duration.

RULE 33

Equipment for sound signals

(a) A vessel of 12 metres or more in length shall be provided with a whistle and a bell

and vessel of 100 metres or more in length shall, in addition, be provided with a gong, the tone

109

and sound of which cannot be confused with that of the bell. The whistle, bell and going shall

comply with the specifications in Annex III to these Regulations. The bell or gong or both may be

replaced by other equipment having the same respective sound characteristics, provided that

manual sounding of the prescribed signals shall always be possible.

(b) A vessel of less than 12 metres in length shall not be obliged to carry the sound

signaling appliances prescribed in paragraph (a) of this Rule but if she does not, she shall be

provided with some other means of making and efficient sound signal.

RULE 34

Maneuvering and warning signals

(a) When vessels are in sight of one another, a power-driven vessel underway. When

maneuvering as authorized or required by these Rules, shall indicate that maneuver by the

following signals on her whistle:

- one short blast to mean “I am altering my course to starboard”;

- two short blasts to mean “I am altering my curse to part”;

- three short blasts to mean “I am pirating astern propulsion”

(b) Any vessel may supplement the whistle signals prescribed in paragraph (a) of this

Rule by light signals, repeated as appropriate, whilst the maneuver is being carried out:

(i) these light signals shall have the fallowing significance:

- one flash to mean “I am altering my course to starboard”;

- two flashes to mean “I am altering my course to port”:

- three flashes to mean “ I am operating astern propulsion”.

(ii) the duration of each flash shall be about one second, the interval between

flashes shall be about one second, and the interval between successive signals shall be not less

than ten seconds;

(iii) the light used for this signal shall, if fitted, be an all-round white light, visible

at a minimum range of 5 mites, and shall comply with the provisions of Annex I to these

Regulations.

(iv) a vessel intending to overtake another shall in compliance with Rule 9 (e) (i)

indicate her intention by the fallowing signals on her whisele:

110

- Two prolonged blasts followed by one short blast to mean “ I intend to

overtake you on your starboard side”.

- Two prolonged blasts followed by two short blasts to mean “I intend to

overtake you on your starboard side”.

(ii) the vessel about to be overtaken when acting in accordance with Rule 9 (e) (i)

shall indicate her agreement by the following signal on her whistle:

- one prolonged, one short, one prolonged and one short blast, in that

order.

(d) When vessel in sight of one anther are approaching each other and from any souse

either vessel fails to understand the intentions or actions of the other, or is in bauble wither

sufficient action is being taken by the other to avoid collision, the vessel in doubt shall

immediately indicted such doubt by giving at least five short and rapid blasts on the whistle. Such

signal may be supplemented by a light signal of at least five short and rapid flashes.

(e) A vessel nearing a bend or an area of a channel or fairway where other vessels may

be obscured by an intervening obstruction shall sound one prolonged blast. Such signal shall be

answered with a prolonged blast by any approaching vessel that by be within hearing around the

bend or behind the intervening obstruction.

(f) If whistles re fitted on a vessel at distance apart of more than 100 metres, one

whistle only shall be used for giving maneuvering and warning signals.

RULE 35

Sound signals in restricted visibility

In or near an area of restricted visibility, whether by day or night, the signals prescribed

in this Rule shall be used as follows:

(a) A power-driven vessel marking way through the water shall sound at intervals of not

more than 2 minutes one prolonged blast.

(b) A power-driven vessel underway but stopped an making on way through the water

shall sound at intervals of not more than 2 minutes two prolonged blasts in succession with an

interval of about 2 second between them.

111

(c) A vessel not under command, a vessel restricted in her ability to maneuver, a vessel

constrained by her draught, a sailing vessel, a vessel engaged in fishing and a vessel engaged in

towing or pushing another vessel shall, instead of the signals prescribed in paragraphs (a) or (b) of

this Rule, sound at intervals of not more than 2 minutes three blasts in succession, namely one

prolonged fallowed by two short blasts.

(d) A vessel engaged in fishing, when at anchor, and a vessel restricted in her ability ot

maneuver when carrying out her work at anchor, shall instead of the signals prescribed in

paragraph (g) of this Rule sound the signal prescribed in paragraph (c) of this Rule.

(e) A vessel towed or if more than one vessel is towed the last vessel of the tow, if

manned, shall at intervals of not more than 2 minutes sound for blasts in succession namely one

prolonged followed by three short blasts. When practicable, this signal shall be made immediately

after the signal made by the towing vessel.

(f) When a pushing vessel and a vessel being pushed ahead are rigidly concerted in a

composite unit they shall be regarded as a power –driven vessel and shall give the signals

prescribed in paragraphs (a) or (b) of this Rule.

(g) A vessel at anchor shall at intervals of not more than one minute ring the bell rapidly

for about 5 seconds. In a vessel of 100 metres or more in length the bell shall be sounded in the

forepart of the vessel an immediately after the ringing of the ell the gong shall be sounded rapidly

for about 5 seconds in the after part of the vessel. A vessel at anchor may in addition sound three

blasts in concession, namely one short, one prolonged and one short blast, to given warring of her

position and of the possibility of collusion to an approaching vessel.

(h) A vessel aground shall give the bell signal an if required the gong signal prescribed

in paragraph (g) of this Rule and shall, in addition, given three separate and distinct strokes on the

bell immediately before and after the rapid ringing of the bell. A vessel aground may in addition

sound an appropriate whistle signal.

(i) A vessel of less than 12 mitres in length shall not be obliged to give the above-

mentioned signals but, if she does not, shall make some other efficient sound signal at intervals of

not more than 2 minutes.

112

(j) A pilot vessel when engaged on pilot age duty may in addition to the signals

prescribed in paragraphs (a), (b) or (g) of this Rule sound an identity signal consisting of four

short blasts.

RULE 36

Signal to attract attention

If necessary to attract the attention of another vessel any vessel may make light or sound

signals that cannot be mistaken for any signal authorized elsewhere in these Rules, or may direct

the beam of her searchlight in the direction of the danger, in such a way as not to embarrass any

vessel. Any light to attract the attention of another vessel shall be such that in cannot be mistaken

for any aid to navigation. For the purpose of this Rule the use of high intensity intermittent or

revolving lights, such as strobe lights shall be avoided.

RULE 37

Distress signals

When a vessel is in distress and requires assistance she shall use or exhibit the signals

described in Annex IV to these Regulations.

PART E. EXEMPTIONS

RULE 38

Exemptions

Any vessel (or class of vessels) provided that she complies with the requirements of the

International Regulations for Preventing Collisions at Sea, 1960, the keel of which is liad or

which is at a corresponding stage of construction before the entry into force of these Regulations

may be exempted from compliance therewith as follows:

(a) The installation of lights with ranges prescribed in Rule 22, until four years after the

date of entry into force others Regulations.

(b) The installation of lights with cooler specifications as prescribed in Section 7 of

Annex I to these Regulations, until four years after the date of entry into force of these

Regulations.

113

(c) The repositioning of lights as a result of conversion form imperial to metric unites

and sounding off measurement figures, permanent exemption.

(d) (i) The repositioning of masthead lights on vessels of less than 150 meters I

length, resulting from the prescriptions of Section 3 (a) of Annex I to these Regulation,

permanent exemption.

(ii) The repositioning of masthead lights on vessels of 150 metres of more in

length, resulting from the prescriptions of section 3 (a) of Annex I to these Regulations, until

nine years after the date of entry into force of these Regulations.

(e) The repositioning of masthead lights resulting from the prescriptions of Section 2

(b) of Annex I to these Regulations, until nine years after the date of entry into force of these

Regulations.

(f) The repositioning of sidelights resulting from the prescriptions of Section 2 (g) an 3

(b) of Annex I to these Regulations, until nine years after the date of entry into force of these

Regulations.

(g) The requirements for sound signal appliances prescribed in Annex III to these

Regulations, until mine years after the date of entry into force of these Regulations.

ANNEX 1

Positioning and technical details of lights and shapes

1. Definition

The term “height above the hull” means height above the uppermost continuous deck.

This height shall be measured form the position vertical beneath the location of the light.

2. Vertical positioning and spacing of lights

(a) On a power-driven vessel of 20 metres or more in length the masthead lights shall

be place as follows:

(i) the forward masthead light, or if only masthead light is carried, then that

light, at a height above the hull of not less than 6 metres, and if the breadth of the vessel exceeds

6 metres, then at a height above the hull not less than such breadth, so however that the light need

not be placed at a greater height above the hull than 12 metres;

114

(ii) when two masthead lights are carried the after one shall be at least 4-5

metres vertical higher than the forward one.

(b) The vertical separation of masthead lights of power-driven vessels shall be such that

in all normal conditions of trim the after light will be seem over and separate from the forward

light at a distance of 1,000 metres from the stem when viewed from sea level.

(c) The masthead light of a power-driven vessel of 12 metres but less than 20 metres in

length shall be placed at a height above the gunwale of not less than 2.5 metres.

(d) A power-driven vessel of less than 12 metres in length may carry the uppermost

light at a height of less than 2.5 metres above the gunwale. When however s masthead light is

carried in addition to sidelights and sternlight, then such masthead light shall be carried at least 1

metre higher than the sidelights.

(e) One of the two or three masthead lights prescribed for a power-driven vessel when

engaged in towing or pushing another vesser shall be placed in the same position as either the

forward masthead light or the after masthead light; provided that, if carried on the after mast, the

lowest after masthead light shall be at least 4-5 metres vertically lighter than the forward

masthead light.

(f) (i) The masthead light or lights prescribed in Rule 23 (a) shall be so placed as to

be above and clear of all other lights and obstructions except as described in sub-paragraph (ii)

(ii) When it is impracticable to carry the all-round lights prescribed by Rule 27

(b) (i) or Rule 28 below the masthead lights, they may be carried above the after mashed light(s)

or vertically in between the forward masthead light (s) and after masthead light (s), provided that

in the latter case the requirement of Section 3 (c) of this Annex shall be complied with.

(g) The sidelights of a power-driven vessel shall be placed at a height above the hall

not greater than three-quarters of that of the forward masthead light. They shall not be so low as

to be interfered with by deck lights.

(h) The sidelights, if in a combined lantern and carried on a power-driven vessel of less

than 20 metres in length, shall be placed not less than 1 metre below the masthead light.

(i) When the Rules prescribe two or three lights to be carried in a vertical line,

they shall be spaced as follows;

115

(ii) on a vessel of 20 metres in length or more such lights shall be spaced not less

than 2 meters apart, and the lowest of these lights shall, except where a towing light is required,

be placed at a height of not less than 4 metres above the hull;

(iii) on a vessel of less than 20 metres in length such lights shall be spaced not

less than 1 metre apart and lowest of thes lights shall, except where a towing light is required, be

placed at a eight of not less than 2 metres above the hull;

(iii) when three lights are carried they shall be equally spaced.

(j) The lower of the two all-roung lights prescribed for a vessel then engaged in fishing

shall be at a height above the sidelights not less than twice the distance between the two vertical

lights.

(k) The forward anchor light prescribed in Rule 30 (a) (i), when two are carried, shall

not be less than 4-5 metres above the after one. On a vessel of 50 metres or more in length this

forward anchor light shall be placed at a height of not less than 6 metres above the hull.

3. Horizontal positioning and spacing of lights

(a) When two masthead lights are prescribed for a power-droven vessel, the horizontal

distance between them shall not be less than one-half of the length of the vessel but need not be

more than 100 metres. The forward light shall be placed not more than one-quarter of the length

of the vessel from the stem.

(b) On a power-driven vessel of 20 metres or more in length the sidelights shall not me

placed in front of the forward masthead lights. They shall be placed at or near the side of the

vessel.

(c) When the lights prescribed in Rule 27 (b) (i) or Rule 28 are placed vertically

between the forward masthead light (s) and the after masthead light (s) these all-round lights shall

be placed at a horizontal distance of not less than 2 metres from the fore and aft centerline of the

vessel in the athwart ship direction.

4. Details of location of direction-indicating lights for fishing vessel, dredgers and vessels

engaged in underwater operations

(a) The light indicating the direction of the outlying gear from a vessel engaged in

fishing as prescribed in Rule 26 (c) (ii) shall be placed at a horizontal distance of not less than 2

metres and not more than 6 metres away from the two all-round red and white lights. This light

116

shall be placed not height than the all-round white prescribed in Rule 26 (c) (i) and not lower than

the sidelights.

(b) The lights and shapes on a vessel engaged in dredging or underwater to indicate the

obstructed and/or the side on which it is safe to pass, as prescribed in Rule 27 (d) (i) and (ii), shall

be placed at maximum practical horizontal distance, but in no case less than 2 metres, from the

lights or shapes prescribed in Rule 27 (b) (i) and (ii). In no case shall the upper of these lights or

shapes. be at greater height than the lower of the three lights or shapes prescribed in Rule 27 (b)

(ii) and (ii).

5. Screens for sidelights

The sidelights of vessels of 20 meters or more in length shall be fitted with inboare

screens painted matt biack, and meeting the requirements of Section 9 of the Annes. One vessels

of less than 20 metres in length the sidelights, if necessary to meet the requirements of Section 9

of this Annex, Shall be fitted with inboard matt black screens. With a combined lantern, using a

single vertical filament and a very narrow division between the green and red secton, external

screens need be fitted.

6. Shapes

(a) Shapes shall be black and of the following sizes;

(i) a ball shall have a diameter of not less than 0-6 metre;

(ii) a cone shall have a base diameter of not less than 0-6 metre and a height

equal to its diameter;

(iii) a cylinder shall have a diameter of a least 0-6 metre and height of twice i*-

liamiter;

(iv) a diamond shape shall cosist of two cones as defined in (ii) above having a

common base.

(b) The vertical distance between shapes shall be a least 1-5 metres.

(c) In a vessel of less than 20 metres in length shapes of lesser dimensions but

commensurate with the size of the vessel may be used and the distance apart may be

correspondingly reduced.

7. Colour specification of lights

117

The chromaticity of all navigation lights shall conform to the following standards, which

lie within the boundaries of the area of the diagram specified for each colour by the International

Commission on Illumination (CID).

The boundaries of the area for each colour are given by indication the corner co-

ordinates, which are as follows:

(i) White

x 0.525 0.525 0.452 0.310 0.310 0.443

y 0.382 0.440 0.440 0.348 0.283 0.382

(ii) Green

x 0.028 0.009 0.300 0.203

y 0.385 0.723 0.511 0.356

(iii) Red

x 0.680 0.660 0.735 0.721

y 0.320 0.320 0.265 0.259

(iv) Yellow

x 0.680 0.660 0.735 0.721

y 0.382 0.382 0.425 0.406

8. Intensity of lights

(a) The minimum luminous intensity of lights shall be calculated by using the formula:

I = 3.43 x 10 x T x D x K

Where

I is luminous intensity in candelas under service conditions,

T is threshold factor 2 x 10 lux,

D is range of visibility (luminous range) of the light in nautical miles,

K is atmospheric transmissivity.

For prescribed lights the value of K shall be 0.8, corresponding to a meteorological

visibility of approximately 13 nautical miles,

118

(b) A selection of figures derived from the formula is given in the following table:

Range of visibility (luminous range)

light in nautical miles

D

Luminous intensity of light in candelas for

K = 0.8

I

1

2

3

4

5

6

0.9

4.3

12.0

27.0

52.0

94.0

Note: The maximum luminous intensity of navigation lights should be limited to avoid

undue glare. This shall not be achieved by a variable control of the luminous intensity.

9. Horizontal sectors

(a) (i) In the forward direction, sidelights as filled on the vessel shall show the

minimum required intensities. The intensities shall decrease to reach practical cut-off between 1

detree and 3 degrees outside the prescribed sectors.

(ii) For streetlights and masthead lights and a 22.5 degrees abaft the beam for

sidelights, the minimum required intensities shall be a maintained over the arc of the horizon up

to 5 degrees within the limits of the sectors prescribed in Rule 21. From 5 degrees within the

prescribed sectors the intensity may decrease by 50 percent up to the prescribed limits; it shall

decrease steadily to reach practical cut-off at not more than 5 degrees outside the prescribed

sectors.

(b) All-round lights shall be so located as not to be obscured by masts, topmasts or

structures within angular sectors of more than 6 degrees, except anchor lights prescribed in Rule

30, which need not be placed at an impracticable height above the hull.

10. Vertical sectors

(a) The vertical sectors of electric lights as fitted, with the exception of lights on sailing

vessels shall ensure that;

119

(i) at least the required minimum intensity is maintained at all angles from 5

degree above to 7.5 degrees below the horizontal.

(b) In the case of sailing vessels the vertical sectors o electric lights as fitted shall

ensure that:

(i) at least the required minimum intensity is maintained at all angles from 5 degrees

above to 5 degrees below the horizontal;

(ii) at least 50 percent of required minimum intensity is maintained from 7.5

degree above to 7.5 degrees below the horizontal.

(c) In the case of lights other than electric these specifications shall be met as closely as

possible.

11. Intensity of non-electric lights

Not-eclectic lights shall so far as practicable comply with the minimum intensities, as

specified in the Table given in Sector 8 of this Annex.

12. Maneuvering light

Notwithstanding the provisions of paragraph 2 (f) of this Annex the maneuvering light

described in Rule 34 (b) shall be placed in the same fore and aft vertical plane as the masthead

light or lights and, where practicable, at a minimum height of 2 metres vertically abore the

forward mashes light, provided that is shall be carried no less than 2 metres vertically apart from

the masthead light.

13. Approval

The construction of lights and shapes and the installation of lights on board the vessel

shall be to the satisfaction of the appropriate authority of the State whose flag the vessel is

entitled to fly.

ANNEX II

Additional signals for fishing vessels fishing in close proximity

1. General

The lights mentioned herein shall, if exhibited in pursuance of Rule 26 (d), be placed here

they can best seem. They shall be at least 0-9 metre apart but at a lower level than lights

120

prescribed in Rule 26 (b) (i) and (c) (i). The lights shall be visible all round the horizon at least 1

mile but a laser distance that the lights prescribed by these Rules for fishing vessels.

2. Signals for trawlers

(a) Vessel when engaged in trawling, whether suing demurral or pelagic gear, may exhibit:

(i) when shooting their nets:

Two white lights in a vertical line;

(ii) when hauling their nets:

One white light over one red light in vertical line;

(iii) when the met has come fast upon an obstruction:

(b) Each vessel engaged in pair trawling may exhibit:

(i) by might, a searchlight directed forward and in the direction of the other vessel of

the pair; the lights prescribed in 2 (a) above.

3. Signals for purse seiners

Vessels engaged in fishing with purse seine gear may exhibit two yellow lights in a

vertical line. These lights shall flash alternately every second and with equal light and occultation

duration. These lights may be exhibited only when the vessel is hampered by it fishing gear.

ANNEX III

Technical details of sound signal appliances

1. Whistles

(a) Frequencies and range of audibility

The fundamental frequency of the signal shall lie within the range 70-700 Hz.

The range of audibility of the signal from a whistle shall be determined by those

frequencies, which may include the fundamental and/or one or more higher frequencies, which lie

within the range 180-700 Hz (+1 percent) and which provide the sound pressure levels specified

in paragraph (c) below.

(b) Limit to fundamental frequencies

To ensure a wide variety of whistle characteristics, the fundamental frequency of a

whistle shall between the following limits:

(i) 70-200 Hz, for a vessel 200 metres or more in length;

121

(ii) 130-350 Hz, for a vessel 75 metres but less than 200 200 metres in length;

(iii) 250-700 Hz, for a vessel less than 75 metres in length.

(c) Sound signal intensity and range o audibility

A whistle fitted in a vessel shall provide, in the direction of museum intensity of the

whistle and a distance of 1 metre from it, a sound pressure level in at least one 1/3 re-octave band

within the range of frequencies 180-700 Hz (+ 1 percent) of not less than the appropriate figure

given in the table below.

Length of vessel in metres 1/3 re-octavbe band level at

1 metre in dB referred to

2 x 10 N/n

Audibility range in

Nautical miles

200 or more

75 but less than 200

20 but less than 75

Less than 20

143

138

130

120

2.0

1.5

1.0

0.5

The range of audibility in the table above is for information and is approximately the

range at which a whistle may be heard on its forward axis with 90 percent probaliity in conditions

of still are on board a vessel having average background noise level at the listening posts (taken to

68 dB in the octave band sentred on 250 Hz and 63 dB in the octave band centered on 500 Hz).

In practice the range at which a whistle may be heard is extremely variable and depends

critically ambient noise level at the listening post the range bay be much reduced.

(d) Directional properties

The sound pressure level of a directional shuttle shall be no more than 4 dB below

the prescribed sound pressure level on the axis at any direction in the horizontal plane within +45

degree of axis. The sound pressure level at any other direction in the horizontal plane shall be not

more than 10 dB below the prescribed sound pressure level on the axis, so that the range in any

direction will be at least half the range on the forward axis. The sound pressure level shall be

measured in the 1/3 re-octave band which determines the audibility range.

(e) Positioning of whistles

122

When a directional whistle is to be used as the only whistle on a vessel, it shall be

installed with its maximum intensity directed straight ahead.

A whistle shall be placed as high as practicable on a vessel in, order to reduce

interception of the emitted sound by obstructions and also to minimize hearing damage risk to

personnel. The sound pressure level of the vessel’s own signal at listening posts shall not exceed

110 dB (A) and so far as practicable sound not exceed 100 dB (A).

(f) Fitting of more than one whistle

If whistles are fitted at a distance apart of more than 100 meters, it shall be so

arranged that they are not sounded simultaneously.

(g) Combined whistle systems

If due to the pressure of obstructions the sound field of a single whished or of one of

the whistles referred to in paragraph 1 (f) above is likely to have a zone of greatly reduced signal

level, it is recommended that a combined whistle system be fitted so as to overcome this

reduction. The whistles of a combined system shall be located at a distance apart of not more than

100 metres and arranged to be sounded simultaneously. The frequency of any one whistle shall

differ from those of the others by at least 10 Hz.

2. Bell or gong

(a) Intensity of signal

A bell or gong, or other device having similar sound characteristics shall produce a

sound pressure level of not less than 110 dB at a distance of I1 metre form it.

(b) Construction

Bells an gongs shell be made of corrosion-resistant material and designed to give a

clear tone. Ehe diameter of the mouth of the bell shall be not less than 300 mm for vessels fo 20

metres or more length, an shall be no less than 200 mm for vessels of 12 metres or more but of

less than 20 metres in length.

Where practicable, a power-dirven bell striker is recommended to ensure constant force

but manual operation shall be possible. The mass of the striker shall be not less than 3 percen of

the mass of the bell.

3. Approval

123

The construction of sound signal appliances, their performance and their installation on

board the vessel shall be to the satisfaction of the appropriate authority of the State whose flag the

vessel in entitled to fly.

ANNEX IV

Distress signals

1. The following signal, used or exhibited either together or separately, indicate distress and

need of assistance:

(a) a gun or other explosive signal fired at intervals of about a minute;

(b) a continuous sounding with any fog-signaling apparatus;

(c) rockets or shells, throwing red stars fired one at a time a short intervals;

(d) a signal made by radiotelegraphy or by any other signaling method consisting of the

group (SOS) in the Morse Code;

(e) a signal sent by radiotelephone consisting of the stolen word “Mayday”

(f) the International Code Signal of distress indicated by N.C.;

(g) a signal consisting of a square flag having above or below it a ball or anything

resembling a ball;

(h) flames on the vessel (as from a burning tar barrel. Oil barred. etc.);

(i) a rocket parachute flare or a hand flare showing a red light;

(j) a smoke signal giving off orange-coloured smoke;

(k) slowly and repeatedly raising and lowering arms outstretched to each side;

(l) the radiotelegraph alarm signal;

(m) the radiotelephone alarm signal;

(n) signals transmitted by emergency position-indicting radio beacons.

2. The use or exhibition of any of the foregoing signals except for the purpose of indicating

distress and need of assistance and the use of other signals which may be confused with any of the

above signals is profited.

3. Attention is drawn to the relevant sections of the International Code of Signals, the Merchant

Ship Search and Rescue Manual and the fallowing signals:

(a) a piece of orange-colured canvas with either a black square and circle or other

appropriate symbol (for identification from the air).

ภาคผนวก ข

ตารางวเคราะหผลการศกษา

ตารางภาคผนวก ข1 ระดบการรกความปลอดภยระดบท� 1 เรอมลาดบการปองกนและรกษาความปลอดภยลาดบท� 1 ตามท�กฎหมายกาหนด เพ�อการรกษาความปลอดภยเชงปองกนท�เหมาะสมข&นท� 1 ตลอดเวลา

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 1. การดาเนนการเพ�อใหเกด

ประสทธภาพในการปฏบตงานเก�ยวกบการรกษาความปลอดภย

0 2 (13.33)

4 (26.66)

9 (60.00)

0 0 15 (100.00)

2.การควบคมชองทางเขาสเรอ 0 5 (33.33)

10 (66.67)

0 0 0 15 (100.00)

3.การควบคมการข&นเรอของบคคล รวมท&งของใชประจาเรอ

0 2 (13.33)

5 (33.33)

7 (46.67)

1 (6.67)

0 15 (100.00)

4.การเฝาระวงเขตหวงหามเฉพาะใหเขาไดเฉพาะผท�รบอนญาตเทาน&น

0 0 6 (40.00)

6 (40.00)

2 (13.33)

1 (6.67)

15 (100.00)

5.การเฝาระวงดาดฟาเรอและตวเรอ

0 3 (20.00)

1 (6.67)

2 (13.33)

3 (20.00)

6 (40.00)

15 (100.00)

6.การควบคมดแลการขนสงสนคา /ผโดยสาร

0 3 (20.00)

3 (20.00)

8 (53.33)

0 1 (6.67)

15 (100.00)

7.การดาเนนการใหแนใจวา การตดตอส�อสารเพ�อการรกษาความปลอดภย สามารถใชงานไดตามปกต

0 3 (20.00)

4 (26.67)

7 (46.66)

0 1 (6.67)

15 (100.00)

125

ตารางภาคผนวก ข2 การจดการทาแผนการรกษาความปลอดภยของเรอ

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 1. มการจดทาแผนรกษาความ

ปลอดภยของเรอท�ไดรบอนมตแลว ประจาเรอท�กาหนดการรกษาความปลอดภยกบท&ง 3 ระดบ

15 0 0 0 0 0 15

2. แผนไดรบการตรวจสอบจากองคกร (ท�ทางการมอบหมาย) และอนมตแผนรกษาความปลอดภยกบของเรอ

15 0 0 0 0 0 15

3.มการจดทารายงานการประเมนสถานการณความปลอดภยท�ใชเปนพ&นฐานในการกาหนด /แกไข

0 0 0 7 (46.67)

4 (26.66)

4 (26.66)

15 (100.00)

4.แผนการรกษาความปลอดภยจดทาเปนลายลกษณอกษร

15 0 0 0 0 0 15

126

ตารางภาคผนวก ข3 มาตรการของแผนการรกษาความปลอดภยทางเรอ

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 1. มาตรการปองกนการจงใจ

ใชอาวธ วตถอนตรายหรออปกรณท�ทาอนตรายตอบคคล /เรอ /ทาเรอ

15 0 0 0 0 0 15

2. การกาหนดเขตหวงหามและมาตรการปองกนมใหผ ท�ไมไดรบอนญาต ผานเขาไป

0 1 (6.67)

2 (13.33)

11 (73.33)

1 (6.67)

0 15 (100.00)

3. มาตรการท�ปองกนไมใหผ ท�ไมไดรบอนญาตข&นไปบนเรอ

0 0 4 (26.67)

8 (53.33)

3 (20.00)

0 15 (100.00)

4. ข&นตอนการปฏบตเพ�อตอบโตภยพบตคกคามตอความปลอดภยหรอการฝาฝนการรกษาความปลอดภยหรอการฝาฝนการรกษาความปลอดภยรวมท&งขอกาหนดใหมการปฏบตท�สาคญของเรอหรอหรอระหวางเรอกบทาเรอ

15 0 0 0 0 0 15

5. ข&นตอนการปฏบตเพ�อการปฏบตเพ�อตอบสนองตอคาแนะนาดานการรกษาความปลอดภย (ความปลอดภยระดบท� 3)

15 0 0 0 0 0 15

6. ข&นตอนการปฏบตเพ�อการอพยพคนในกรณท�เกดภยคกคามตอความปลอดภย หรอฝาฝนการรกษาความปลอดภย

15 0 0 0 0 0 15

127

ตารางภาคผนวก ข3 (ตอ)

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 7. กาหนดหนาท�ของคน

ประจาเรอท�ไดรบหมอบหมายรบผดชอบในการรกษาความปลอดภย

0 0 2 (13.33)

7 (46.67)

6 (40.00)

0 15 (100.00)

8. ข&นตอนการปฏบตในการตรวจสอบการดาเนนในการรกษาความปลอดภยท�ชดเจน

0 0 2 (13.33)

4 (26.67)

5 (33.33)

4 (26.67)

15 (100.00)

9. ข&นตอนในการปฏบตสาหรบการฝก อบรม การฝกปฏบต และการฝกซอมท�เก�ยวของกบแผน

15 0 0 0 0 0 15

10. ข&นการปฏบตท�ตองประสานงานกบทาเรอในการดาเนนงาน การรกษาความปลอดภย

0 0 3 (20.00)

6 (40.00)

5 (33.33)

1 (6.67)

15 (100.00)

11. ข&นตอนการปฏบตในการทบทวนแผนตามชวงเวลา และการปรบปรงแผนใหทนสมย

0 0 2 (13.33)

4 (26.67)

4 (26.67)

5 (33.33)

15 (100.00)

12. ข&นตอนการปฏบตในการรายงานเหตการณท�อาจสงผลกระทบตอความปลอดภย

15 0 0 0 0 0 15

13. การระบผปฏบตหนาเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาเรอ

0 0 5 (33.33)

10 (77.67)

0 0 15 (100.00)

128

ตารางภาคผนวก ข3 (ตอ)

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 14. การระบผปฏบตหนา

เจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาบรษท รวมท&งรายละเอยดท�สามารถตดตอไดตลอด 24ช�วโมง

0 0 4 (26.67)

11 (73.33)

0 0 15 (100.00)

15. ข&นตอนการปฏบตเพ�อใหแนใจวามการตรวจสอบ มการทดสอบ การปรบแตงและการบารงรกษาอปกรณรกษาความปลอดภยท�จดหาไวบนเรอ

0 1 (6.67)

4 (26.66)

6 (40.00)

3 (20.00)

1 (6.67)

15 (100.00)

16. ความถ�ของการทดสอบ หรอการปรบแตงของอปกรณเพ�อรกษาความปลอดภยท�จดหาไวบนเรอ

0 1 (6.67)

0 6 (40.00)

7 (46.67)

1 (6.67)

15 (100.00)

17. การระบตาแหนงท�เปดสญญาณเตอนภยของระบบรกษาความปลอดภยท�ตดต&งบนเรอ

15 0 0 0 0 0 15

18. ข&นตอนการปฏบต ขอแนะนา และแนวทางการปฏบตในการใชระบบเตอนภยของเรอ รวมท&งการทดสอบ การเปดสญญาณ การเลกสญญาณและการจากดการสงสญญาณผดพลาด

15 0 0 0 0 0 15

129

ตารางภาคผนวก ข4 เจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาเรอ

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย

รวม มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด

1. ตรวจสอบการรกษาความปลอดภยอยเสมอ เพ�อใหมการปฏบตมาตรการรกษาความปลอดภยอยางตอเน�อง

0 0 1 (6.67)

14 (93.33)

0 0 15 (100.00)

2. คงไวและอานวยการใหมการปฏบตตามแผนการรกษาความปลอดภยของเรอ

0 0 4 (26.67)

5 (33.33)

6 (40.00)

0 15 (100.00)

3. ประสานงานการรกษาความปลอดภยท�เก�ยวของกบการข&น-ลงเรอของผโดยสาร ของใชประจาเรอกบคนประจาเรอ และกบเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาทาเรอ

0 1 (6.67)

9 (60.00)

4 (26.66)

0 1 (6.67)

15 (100.00)

4. มการปรบปรงแกไขแผนรกษาความปลอดภยของเรอ

15 0 0 0 0 0 0

5. รายงานตอเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาบรษท ถงขอบกพรองและส�งท�ไมเปนไปตามขอกาหนดของแผนท�ตรวจพบระหวางการตรวจสอบภายใน การตรวจสอบตามระยะเวลา การตรวจสอบการรกษาความปลอดภยและการตรวจสอบการปฏบตตามแผนและดาเนนการแกไขใหถกตอง

0 0 0 7 (46.67)

8 (53.33)

0 15 (100.00)

130

ตารางภาคผนวก ข4 (ตอ)

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย

รวม มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด

6. สงเสรมใหมความตระหนกและเฝาระวงในการรกษาความปลอดภย

0 1 (6.67)

9 (60.00)

0 2 (13.33)

3 (20.00)

15 (100.00)

7. ดาเนนการเพ�อใหคนประจาเรอไดรบการฝกอบรมเก�ยวกบการรกษาความปลอดภยของเรออยางเพยงพอตามความเหมาะสม

15 0 0 0 0 0 15 (100.00)

8. รายงานเหตการณท�อาจสงผลกระทบตอความปลอดภยท&งหมด

15 0 0 0 0 0 15

9. ประสานการปฏบตตามแผนรกษาความปลอดภยของเรอกบเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาบรษท และเจาหนาท�รกษาความปลอดภยประจาทาเรอ

0 0 8 (53.33)

7 (46.67)

0 0 15 (100.00)

10. ดาเนนการเพ�อใหมการใช ทดสอบ ปรบแตง และ บารงรกษาอปกรณความปลอดภยอยางเหมาะสม

0 0 3 (20.00)

10 (66.67)

2 (13.33)

0 15 (100.00)

131

ตารางภาคผนวก ข5 การบนทกกจกรรมตางๆตามท�ระบไวในแผนรกษาความปลอดภยของเรอตามท�กาหนดโดยคานงถงกฎขอบงคบ

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 1. การฝกอบรม การฝกปฏบต

และการ ฝกซอม 15 0 0 0 0 0 15

2. ภยคกคามตอความปลอดภยและ เหตการณท�อาจสงผลกระทบตอความปลอดภย

15 0 0 0 0 0 15

3. การฝาฝนการรกษาความปลอดภย

15 0 0 0 0 0 15

4. การปรบเปล�ยนระดบการรกษาความปลอดภย

0 1 (6.67)

1 (6.67)

7 (46.67)

4 (26.66)

2 (13.33)

15 (100.00)

5. การตดตอส�อสารท�เก�ยวของกบการรกษาความปลอดภยของเรอโดยตรงเชน ภยคกคามตอเรอหรอทาเรอท�จอดเรออย

0 0 4 (26.67)

5 (33.33)

1 (6.67)

5 (33.33)

15 (100.00)

6. การตรวจสอบภายในและการทบทวน(กจกรรม)การรกษาความปลอดภย

0 0 0 4 (26.67)

5 (33.33)

6 (40.00)

15 (100.00)

7. การทบทวนการรายงานและการประเมนสถานการณความปลอดภยของเรอตามชวงเวลา

15 0 0 0 0 0 15

8. การทบทวนแผนการรกษาความปลอดภยตามชวงเวลา

0 0 0 3 (20.00)

4 (26.66)

8 (53.33)

15 (100.00)

9. การปฏบตตามขอแกไขใดๆ ของแผนการรกษาความปลอดภย

15 0 0 0 0 0 15

132

ตารางภาคผนวก ข5 (ตอ)

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 10. การบารงรกษา การ

ปรบแตง และการทดสอบอปกรณรกษาความปลอดภยท�จดไวบนเรอ รวมท&งทดสอบระบบสญญาณเตอนภย ในการรกษาความปลอดภยของเรอ

0 0 6 (40.00)

5 (33.33)

4 (26.67)

0 15 (100.00)

ตารางภาคผนวก ข6 การประเมนสถานการณความปลอดภยของเรอ

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 1. การประเมนสถานการณ

ความปลอดภยของเรอไดดาเนนการโดยบคคลท�มความรความชานาญท�มทกษะเหมาะสม ในการประเมนสถานการณ

15 0 0 0 0 0 15

2. องคกรรกษาความปลอดภยท�ไดรบการยอมรบเปนผทาการประเมนสถานการณความปลอดภยของเรอ

15 0 0 0 0 0 15

3. การประเมนความปลอดภย โดยการสารวจการรกษาความปลอดภยในพ&นท� ในสวนตางๆ ประกอบดวย

133

ตารางภาคผนวก ข6 (ตอ)

รายการ ไมม ลาดบการรกษาความปลอดภย รวม

มากท�สด มาก ปานกลาง นอย นอยท�สด 3.1 การระบมาตรการใน

การรกษาความปลอดภยท�อยเดม กระบวนการและการปฏบตการท�มอย

0 0 4 (26.66)

10 (66.67)

1 (6.67)

0 15 (100.00)

3.2 การระบและการประเมนการปฏบตงานบนเรอท�สาคญท�ทาใหจาเปนตองมการปองกน

0 0 6 (40.00)

6 (40.00)

2 (13.33)

1 (6.67)

15 (100.00)

3.3 การระบภยคกคามท�อาจเกดข&นตอการปฏบตการบนเรอท�สาคญ และแนวโนมของการเกดภยคกคาม

0 0 2 (13.33)

8 (53.33)

3 (20.00)

2 (13.33)

15 (100.00)

3.4 จดทาและกาหนดลาดบความสาคญของมาตรการรกษาความปลอดภย

15 0 0 0 0 0 15

3.5 การระบจดออน รวมถงปจจยบคคลในดานโครงสรางพ&นฐาน นโยบาย และข&นตอนการปฏบต

0 0 2 (13.33)

7 (46.67)

4 (26.66)

2 (13.33)

15 (100.00)

3.6 การจดทารายงาน เอกสาร ทบทวน รบรอง การประเมนสถานการณความปลอดภยของเรอ

15 0 0 0 0 0 15

134

ตารางภาคผนวก ข7 ขอมลท�วไปของนกทองเท�ยว รายการ จานวน รอยละ

เพศ ชาย 55 47.80 หญง 60 52.20

รวม 115 100 อาย (ป)

ต �าสด 20 สงสด 66 เฉล�ย 37.71

อาชพ เจาของกจการ/ธรกจ 1 0.90 พนกงานบรษท 35 30.40 ขาราชการ 9 7.80 เจาหนาท�รฐวสาหกจ 2 1.70 นกเรยน/นกศกษา 36 31.30 แมบาน 1 0.90 เกษยณอาย 5 4.30 คร 10 8.70 อ�นๆ 16 13.90

รวม 115 100 นกทองเท�ยว

โปแลนด 7 6.10 ฝร�งเศส 19 16.50 แคนนาดา 6 5.20 เยเมน 4 3.50 เดนมารค 7 6.10 องกฤษ 10 8.70 เยอรมน 17 14.80 นอรเวย 2 1.70 เนเธอรแลนด 2 1.70 ออสเตรเลย 2 1.70

รวม 115 100

135

ตารางภาคผนวก ข7 (ตอ) รายการ จานวน รอยละ

นกทองเท�ยว สหรฐอเมรกา 6 5.20

นวซแลนด 2 1.70 สวสเซอรแลนด 3 2.60 สวเดน 9 7.80 โคลมเบย 1 0.90 อตาล 1 0.90 ญ�ปน 4 3.50 เกาหลใต 3 2.60 ฟลปปนส 1 0.90 ไทย 9 7.80

รวม 115 100 ปลายทางการเดนทาง

เชยงของ-ปากแบง (ลาว) 29 25.20 เชยงของ-หลวงพระบาง (ลาว) 77 67.00 หลวงพระบาง-เชยงของ (ไทย) 5 4.30 หลวงพระบาง-เชยงใหม (ไทย) 4 3.50

รวม 115 100 ลกษณะการเดนทาง

คนเดยว 10 8.70 มากบเพ�อน 80 69.60 มากบครอบครว 20 17.40 อ�นๆ 5 4.30

รวม 115 100 ระยะเวลาการทองเท�ยวตลอดการเดนทาง (วน)

ต �าสด 10 สงสด 180 เฉล�ย 31.32

ระยะเวลาการเดนทางเชยงของ-หลวงพระบาง (วน) ต �าสด 1 สงสด 10 เฉล�ย 4.42

136

ตารางภาคผนวก ข8 ปจจยท�มดงดดใหนกทองเท�ยวเดนทางทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของหลวงพระบาง

รายการ

ระดบน& าหนกคะแนน

1= นอย 2=ปานกลาง 3=มาก

ผลรวม (คะแนน x จานวน (คน))

1 2 3 ส�งท�จงใจใหคนเดนทางมาเท�ยว (คน)

1. โบราณสถานทางประวตศาสตร 44 42 29 215 2. ความเงยบสงบของเมอง 9 38 68 289 3. วถชวตของคนในทองถ�น 18 43 58 278 4. ความเปนมตรของคนในทองถ�น 27 41 47 250 5. ความสวยงามของธรรมชาต 17 22 76 289

ความประทบใจของนกทองเท�ยว (คน)

1. โบราณสถานทางประวตศาสตร 43 43 29 216 2. ความเงยบสงบของเมอง 19 31 65 276 3. วถชวตของคนในทองถ�น 22 41 52 260 4. ความเปนมตรของคนในทองถ�น 28 47 40 242 5. ความสวยงามของธรรมชาต 13 27 75 292

137

ตารางภาคผนวก ข9 แหลงขอมลและประเทศท�นกทองเท�ยวตดสนใจเดนทางไปเท�ยว รายการ จานวน รอยละ

แหลงขอมลของการสบคนกอนตดสนใจเดนทางมาเท�ยว

1. หนวยงานการทองเท�ยวในตางประเทศ 5 4.30 2. เวปไซด ของไทย 8 7.00 3. การทองเท�ยวแหงประเทศไทย 1 0.90 4. หนวยงานทองเท�ยวในประเทศ 19 16.50 5. เวปไซดท�วไป 31 27.00 6. อ�นๆ (เพ�อน, หนงสอ ฯลฯ) 51 44.30

รวม 115 100 ประเทศอ�นๆ ท�นกทองเท�ยวไปเย�ยมโดยเปนประเทศท�ต&งอยระหวางไทยและจน

ไมเคยไป 53 46.10 เคยไป 62 53.90

รวม 115 100 ประเทศท�นกทองเท�ยวเคยไปไดแก

กมพชา 34 26.36 ลาว 16 12.4 ไทย 19 14.73 เมยนมา 1 0.77 จน 6 4.65 เวยดนาม 31 24.03 อนเดย 7 5.43 เนปาล 4 3.1 มาเลเซย 6 4.65 อนโดนเซย 1 0.78 สงคโปร 3 2.33 ศรลงกา 1 0.77

รวม 129 100 หลงจากการเดนทางทองเท�ยวในคร& งน& ประเทศท�นกทองเท�ยววางแผนดนทางไปเยอน

ไมมการวางแผน 43 37.40 วางแผนไปเท�ยว 72 62.60

รวม 115 100

138

ตารางภาคผนวก ข9 (ตอ) รายการ จานวน รอยละ

กมพชา 33 23.57 ลาว 8 5.71 ไทย 29 20.71 เมยนมา 7 5.00 จน 7 5.00 เวยดนาม 27 19.29 อนเดย 7 5.00 เนปาน 2 1.43 มาเลเซย 8 5.72 อนโดนเซย 3 2.14 สงคโปร 4 2.87 บรไน 3 2.14 ศรลงกา 1 0.71 ฟลปปนส 1 0.71

รวม 140 100 กจกรรมท�นกทองเท�ยวตองการใหมบรการในแมน& าโขง

การลองแพหรอน�งเรอเพ�อชมธรรมชาต 26 22.61 การทองเท�ยวโดยใชเรอเรว 2 1.74 การพายเรอแคนน/คายค 29 25.22 อ�นๆ 19 16.52 ไมแสดงความคดเหน 39 33.91

รวม 115 100

139

ตารางภาคผนวก ข10 งบประมาณคาใชจายและประเทศท�นกทองเท�ยวจะกลบมาเยอนอกคร& ง งบประมาณและคาใชจายเฉล�ยในการทองเท�ยวคร& งน& (บาท) จานวน สวนเบ�ยงเบน (SD)

งบประมาณ 31,760.87 6,559.94 คาใชจาย 15,569.57 878.07

คาท�พก 3,835.65 274.78 คาอาหารและเคร�องด�ม 4,273.48 282.77 คาพาหนะเดนทาง 3,927.83 245.32 คาของท�ระลก 1,359.71 117.22 คากจกรรมสนทนาการ 2,464.90 197.35

โอกาสท�นกทองเท�ยวจะกลบมาเท�ยวอกคร& งของการทองเท�ยวทางเรอลมแมน& าโขง

มา 43 37.39 ไมมา 72 62.61

เพราะยงสถานท�ทองเท�ยวอ�นๆ ท�นาไปเท�ยวอกมาก 51 44.35 เพราะไมนยมกลบมาเท�ยวซ& าสถานท�เดม 21 18.26

รวม 115 100 ไทย 302 1 จน 454 6 ลาว 306 2 กมพชา 334 3 เวยดนาม 355 4 เมยนรมา 437 5 เหตผลของการท�จะเดนทางไปประเทศเหลาน& คอ

1. เปนสถานท�ทองเท�ยวท�สวยงามและมวฒนธรรมท�นาศกษา 16 27.59 2. ประเทศไทยเปนศนยกลางการทองเท�ยวท�งายตอการวางแผน

เดนทางไปยงประเทศใกลเคยง 7 12.07 3. ชอบประเทศลาว ซ�งไมเหมอนประเทศไดท�เคยไปทองเท�ยวมา

กอน 9 15.52 4. ประเทศในลมน& าโขงเปนกลมประเทศท�มวฒนธรรมท�เขมแขง 8 13.79 5. ไมเคยเยอนมากอน 6 10.34 6. การไดไปเยอนจน หรอประเทศพมา จะเปนอากาสใหได

ประสบการณท�ด 3 5.17 7. อ�นๆ 9 15.52

รวม 58 100 note: ระดบความสาคญ 1, …, 6 และผลรวมคะแนนท�นอย หมายถง ใหความสาคญมาก

140

ตารางภาคผนวก ข11 คณภาพและปรมาณการใหบรการทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-หลวงพระบาง

ความสะดวกในการใหบรการทวร

ปรมาณ ระดบของความปลอดภย รวม

(คน)

ไมแสดงความคดเหน

ดมาก ด พอใช ปรบปรง แยท�สด

1. ท�พก

1.1 โรงแรม ไมมความคดเหน 0 14 0 0 0 0 14

มาก 0 0 6 6 1 0 13

เพยงพอ 0 0 8 30 44 4 86 ควรมเพ�มข&น 0 0 0 0 0 2 2 รวม 0 14 14 36 45 6 115 1.2 เกสเฮาส ไมมความคดเหน 20 0 0 0 0 0 20

มาก 0 1 0 6 0 0 7

เพยงพอ 0 4 20 40 8 0 72 ควรมเพ�มข&น 0 0 1 2 11 2 16 รวม 20 5 21 48 19 2 115 1.3 โฮมสเตย ไมมความคดเหน 13 0 0 0 0 0 13

มาก 0 2 4 5 0 0 11

เพยงพอ 0 5 11 3 7 2 28 ควรมเพ�มข&น 0 0 2 5 56 0 63 รวม 13 7 17 66 10 2 115 2. อาหาร

2.1 รานอาหาร ไมมความคดเหน 13 0 0 0 0 0 13 มาก 0 2 4 5 0 0 11 เพยงพอ 0 5 11 56 7 2 81 ควรมเพ�มข&น 0 0 2 5 3 0 10 รวม 13 7 17 66 10 2 115 2.2 ซมจาหนาย

อาหาร ไมมความคดเหน 15 0 0 0 0 0 15 มาก 0 2 2 1 0 0 5

เพยงพอ 0 4 15 51 5 2 77 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 8 6 3 18 รวม 15 7 17 60 11 5 115

141

ตารางภาคผนวก ข11 (ตอ)

ความสะดวกในการใหบรการทวร

ปรมาณ ระดบของความปลอดภย รวม

(คน)

ไมแสดงความคดเหน

ดมาก ด พอใช ปรบปรง แยท�สด

3. ประกนภย

3.1 ประกนชวต ไมมความคดเหน 34 0 0 0 0 0 34

มาก 0 0 2 3 0 0 5

เพยงพอ 0 2 8 35 8 0 53 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 6 7 9 23 รวม 34 3 10 44 15 9 115 3.2 ประกนอบตเหต ไมมความคดเหน 34 0 0 0 0 0 34 มาก 0 1 2 3 0 0 6 เพยงพอ 0 2 7 35 8 0 52 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 6 7 9 23 รวม 34 4 9 44 15 9 115 3.3 ประกนส�งของ ไมมความคดเหน 38 0 0 0 0 0 38 มาก 0 1 3 4 0 0 8 เพยงพอ 0 2 7 34 6 0 49

ควรมเพ�มข&น 0 1 1 6 7 5 20 รวม 38 4 11 44 13 5 115 4. บรการทองเท�ยว

4.1 บรษททวรตางประเทศ

ไมมความคดเหน 27 0 0 0 0 0 8 มาก 0 0 1 6 0 0 68

เพยงพอ 0 3 20 47 5 0 14 ควรมเพ�มข&น 0 0 0 3 3 0 115 รวม 27 3 21 56 8 0 27 4.2 บรษททวรใน

ประเทศ ไมมความคดเหน 25 0 0 0 0 0 25 มาก 0 0 1 5 2 0 8

เพยงพอ 0 4 19 42 2 1 68 ควรมเพ�มข&น 0 0 1 9 4 0 14 รวม 25 4 21 56 8 1 115

142

ตารางภาคผนวก ข11 (ตอ)

ความสะดวกในการใหบรการทวร

ปรมาณ ระดบของความปลอดภย รวม

(คน)

ไมแสดงความคดเหน

ดมาก ด พอใช ปรบปรง แยท�สด

4.3 ไกดทวร ไมมความคดเหน 27 0 0 0 0 0 27 มาก 0 0 3 4 0 0 7 เพยงพอ 0 2 18 50 1 0 71 ควรมเพ�มข&น 0 0 1 4 3 2 10

รวม 27 2 22 58 4 2 115 5. การส�อสาร

5.1 โทรศพท /มอถอ ไมมความคดเหน 20 0 0 0 0 0 20 มาก 0 0 5 6 0 0 11 เพยงพอ 0 5 21 46 2 0 74 ควรมเพ�มข&น 0 0 1 3 3 3 10 รวม 20 5 27 55 5 3 115 5.2 อนเตอรเนต ไมมความคดเหน 10 0 0 0 0 0 10 มาก 0 0 3 3 0 0 6 เพยงพอ 0 6 22 45 3 2 78 ควรมเพ�มข&น 0 1 4 9 4 3 21 รวม 10 7 29 57 7 5 115 5.3 โทรศพททองถ�น ไมมความคดเหน 23 0 0 0 0 0 23 มาก 0 0 3 1 0 0 4 เพยงพอ 0 5 22 52 1 2 82 ควรมเพ�มข&น 0 1 1 1 2 1 6 รวม 23 6 26 54 3 3 115 5.4 โทรศพทระหวาง

ประเทศ ไมมความคดเหน 24 0 0 0 0 0 24 มาก 0 0 3 4 0 0 7

เพยงพอ 0 5 21 47 2 2 77 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 1 2 3 7 รวม 24 6 24 52 4 5 115

143

ตารางภาคผนวก ข11 (ตอ)

ความสะดวกในการใหบรการทวร

ปรมาณ ระดบของความปลอดภย รวม

(คน)

ไมแสดงความคดเหน

ดมาก ด พอใช ปรบปรง แยท�สด

6. การทองเท�ยวทางเรอ 6.1 เรอเรว ไมมความคดเหน 25 0 0 0 0 0 25

มาก 0 1 1 0 1 3 6 เพยงพอ 0 2 12 33 13 12 72 ควรมเพ�มข&น 0 0 0 3 6 3 12 รวม 25 3 13 36 20 18 115 6.2 เรอชา ไมมความคดเหน 15 0 0 0 0 0 15 มาก 0 1 0 2 0 0 3 เพยงพอ 0 4 12 51 12 3 82 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 4 6 4 15 รวม 15 6 12 57 18 7 115 6.3 เรอสาราญ ไมมความคดเหน 28 0 0 0 0 0 28 มาก 0 0 1 0 0 0 1 เพยงพอ 0 3 7 44 8 6 68 ควรมเพ�มข&น 0 0 1 0 6 11 18 รวม 28 3 9 44 14 17 115 6.4 เร�อขนสงสนคา ไมมความคดเหน 34 0 0 0 0 0 34 มาก 0 0 0 0 0 0 0 เพยงพอ 0 4 7 40 7 5 63 ควรมเพ�มข&น 0 0 0 1 6 11 18

รวม 34 4 7 41 13 16 115 7. ทาเรอ

7.1 โครงสรางของเทาเรอ

ไมมความคดเหน 10 0 0 0 0 0 10 มาก 0 1 4 14 49 2 70

เพยงพอ 0 0 1 5 10 18 34 ควรมเพ�มข&น 0 0 0 1 0 0 1 รวม 10 1 5 20 59 20 115

144

ตารางภาคผนวก ข11 (ตอ)

ความสะดวกในการใหบรการทวร

ปรมาณ ระดบของความปลอดภย รวม

(คน)

ไมแสดงความคดเหน

ดมาก ด พอใช ปรบปรง แยท�สด

7.2 ระบบการส�อสารและระบบไฟฟาของทาเรอ

ไมมความคดเหน 10 0 0 0 0 0 10 มาก 0 0 0 2 0 0 2 เพยงพอ 0 2 4 11 48 2 67 ควรมเพ�มข&น 0 0 0 6 11 19 36

รวม 10 2 4 19 59 21 115 7.3 ระบบ

สารสนเทศ ไมมความคดเหน 7 0 0 0 0 0 7 มาก 0 0 0 1 0 0 1

เพยงพอ 0 1 4 11 47 1 64 ควรมเพ�มข&น 0 1 1 9 11 21 43 รวม 7 2 5 20 58 22 115 7.4 ศนยบรการขอมล

ขาวสาร

ไมมความคดเหน 9 0 0 0 0 0 9 มาก 0 0 0 1 0 0 1

เพยงพอ 0 1 5 13 42 3 64

ควรมเพ�มข&น 0 1 1 8 12 19 41 รวม 9 2 6 22 54 22 115 7.5 ระบบการจดการ

การเดนทางทางน& า

ไมมความคดเหน 11 0 0 0 0 0 11 มาก 0 0 0 0 0 0 0 เพยงพอ 0 1 4 9 42 1 57

ควรมเพ�มข&น 0 1 2 10 15 19 47 รวม 11 2 6 19 57 20 115 7.6 อปกรณและ

เคร�องมอเม�อเกดเหตฉกเฉน

ไมมความคดเหน 9 0 0 0 0 0 9 มาก 0 0 0 0 0 0 0 เพยงพอ 0 1 3 11 44 2 61

ควรมเพ�มข&น 0 1 0 11 12 21 45

รวม 9 2 3 22 56 23 115

145

ตารางภาคผนวก ข11 (ตอ)

ความสะดวกในการใหบรการทวร

ปรมาณ ระดบของความปลอดภย รวม

(คน)

ไมแสดงความคดเหน

ดมาก ด พอใช ปรบปรง แยท�สด

8. ความปลอดภยชายฝ�ง 8.1 หนวยงานความ

ปลอดภยข&นต�า ไมมความคดเหน 16 0 0 0 0 0 16 มาก 0 0 0 3 2 0 5

เพยงพอ 0 1 5 4 14 47 71 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 3 8 11 23 รวม 16 2 5 10 24 58 115

8.2 กฎระเบยบและการปกครองทองถ�นสาหรบการทองเท�ยว

ไมมความคดเหน 12 0 0 0 0 0 12 มาก 0 0 0 2 0 0 2 เพยงพอ 0 1 4 3 16 48 72 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 6 11 11 29

รวม 12 2 4 11 27 59 115 8.3 การไมได

ใหบรการแบบมออาชพของหนวยงานในทองถ�น

ไมมความคดเหน 16 0 0 0 0 0 16 มาก 0 1 0 0 0 0 1 เพยงพอ 0 1 6 3 13 49 72

ควรมเพ�มข&น 0 1 0 3 9 13 26

รวม 16 3 6 6 22 62 115 9. การเขาถงการบรการท�ด ไมมความคดเหน

10 0 0 0 0 0 10

มาก 0 0 0 0 0 0 0 เพยงพอ 0 1 5 2 16 55 79 ควรมเพ�มข&น 0 1 0 4 7 14 26 รวม 10 2 5 6 23 69 115 10. ความปลอดภยของ

ทาเรอในยามปกต

ไมมความคดเหน 12 0 0 0 0 0 12 มาก 0 0 0 0 0 0 0

เพยงพอ 0 0 4 2 13 47 66

ควรมเพ�มข&น 0 1 1 8 11 16 37 รวม 12 1 5 10 24 63 115

146

ตารางภาคผนวก ข12 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการบรการของผประกอบการท�เก�ยวของ บนเสนทางของการทองเท�ยวทางเรอเสนทางเชยงของ-หลาวงพระบาง

รายการ ระดบคะแนนรวมสะสม

อนดบ

ความสะดวกและการบรการ * 1. ความปลอดภย 313 1 2. ระเบยบวธการเขาเมอง 650 8 3. บรการโรงแรม 628 6 4. รานอาหาร 638 7 5. ไกด 781 9 6. ขอมลขาวสารการทองเท�ยว 498 3 7. ความสะอาดของท�พกและแหลงทองเท�ยว 452 2 8. การเดนทาง 535 5 9. ราคาสนคา 523 4

ความตองการความปลอดภยของนกทองเท�ยว ** 1. ความปลอดภยบนเรอ 245 1 2. เคร�องมอและอปกรณความปลอดภยบนเรอ 358 2 3. ความปลอดภยดานอาหาร /การส�อสารบนเรอ, ทาเรอ และชายฝ�ง 396 4 4. ความปลอดภยของทาเรอ 374 3 5. ความยากของการตดตอส�อสารและภาษาในกรณท�เกดอบตเหต หรอ

เหตฉกเฉน 519 5 6. การปองกนชวต / ทรพยสนในตางประเทศตลอดการเดนทางทองเท�ยว

ในลมน& าโขง 519 5 not: * ระดบความสาคญ 1, …, 9 และผลรวมคะแนนท�นอย หมายถง ใหความสาคญมาก

** ระดบความสาคญ 1, …, 6 และผลรวมคะแนนท�นอย หมายถง ใหความสาคญมาก