จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้ ...consolidation.rid.go.th/nakhonsithammarat/_data/public...ามกลางผ นนาท แห

1จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

ามกลางผืนนาที่แห้งแล้งหลายร้อยไร่ของบ้านหนองกันดาร นายจันทร์กำลังมอง

“ผนืนา” สมบตัชิิน้สดุทา้ยของเขาอยา่งชัง่ใจวา่จะทิง้อาชพีชาวนาทีเ่ขารกั เพือ่ไปทำงานกอ่สรา้ง

ในเมืองใหญ่เช่นเดียวกับเพื่อน ๆ แถบนี้ดีหรือไม่ ทั้ง ๆ ที่เขาเองก็ไม่อยากเลิกอาชีพทำนา

และไม่อยากจากครอบครัวอันเป็นที่รัก แต่เพราะหลายปัญหาที่ต้องเผชิญ ทำให้การทำนา

เพียงอย่างเดียวไม่สามารถเลี้ยงดูครอบครัวได้ แถมผืนนาที่เป็นสมบัติชิ้นสุดท้ายก็ต้อง

นำไปจำนองไว้กับนายทุน

สมบัติ...ผืนสุดท้าย

2จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

สมบัติ...ผืนสุดท้าย

ขณะกำลังมืดแปดด้าน เขาก็นึกถึง “นายทอง”

ญาตสินทิ ทีไ่มไ่ดพ้บหนา้มาหลายป ีจงึตดัสนิใจเดนิทาง

ไปจังหวัดชัยนาท เพื่อเยี่ยมและปรึกษาหารือ

3จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

เศรษฐีบ้านทุ่ง...

4จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

นายจันทร์ มาถึงบ้านนายทอง แล้วก็ต้องประหลาดใจในสภาพความเป็นอยู่และ

ฐานะที่ดีขึ้นของนายทอง

“อ้าว จันทร์ เป็นไงมาไง มาถึงที่นี่ได้” นายทองทักญาติด้วยสีหน้ายิ้มแย้ม

“ฉันว่าจะเลิกทำนา ไปหางานอื่นทำในกรุงเทพฯ ก็เลยอยากมาเยี่ยมแกสักหน่อย

ก่อนจะไป” นายจันทร์ตอบด้วยสีหน้าเศร้าสร้อย

“ถึงขนาดจะเลิกทำนาเชียวหรือ เกิดอะไรขึ้นล่ะ”

นายจนัทรจ์งึเลา่ความยากลำบากของตน ขณะนัน้นางเรไร เมยีนายทองเดนิมาพอดี

“ใครมาเหรอจ๊ะพี่ทอง อ้าว! พี่จันทร์เอง ไม่ได้พบกันเสียนานเลย สบายดี

นะจ๊ะ” เรไร ทัก

นายจันทร์หันมาพบกับเรไร ที่แต่งกายอย่างดีมีทองหยองใส่เต็มตัว

คำถามเกิดขึ้นเต็มสมองของนายจันทร์ เกิดอะไรขึ้นกับนายทองหรือ ชั่วเวลาที่

ไม่ได้พบกันไม่กี่ปี ทำไมฐานะความเป็นอยู่ของนายทองและครอบครัวถึงเปลี่ยนแปลง

ไปได้มากขนาดนี้

เมื่อเก็บคำถามเอาไว้ไม่อยู่ นายจันทร์จึงตัดสินใจถามออกไป “ทำได้ไงวะ”

5

จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

เนี่ยเหรอ...จัดรูปที่ดิน!!!

รุ่งเช้า ความฉงนทุกอย่างของนายจันทร์ก็คลี่คลาย เมื่อนายทองและเรไรขับรถกระบะ

พาไปดูที่นาของพวกเขา ระหว่างทางนายจันทร์ได้เห็นถนนเข้าสู่ที่นาที่ขนานไปกับคูส่งน้ำ

เข้าถึงแปลงนา นายจันทร์ต้องขยี้ตา เพราะแทบไม่เชื่อสายตาว่าจะมีนาที่เป็นแปลงสี่เหลี่ยม

สวยงามเช่นนี้

“ทำไมที่นาแถวนี้สวยจังล่ะ”

“นี่แหละที่เรียก การจัดรูปที่ดิน แกคิดไม่ถึงล่ะสิ”

“ฉันก็เคยได้ยินมาบ้างนะ แต่ไม่ได้สนใจอะไร” นายจันทร์ตอบ ทั้งที่กำลังตื่นตาตื่นใจ

กับผืนนาตรงหน้า

6จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

“จัดรูปที่ดิน มันมีประโยชน์มากนะ” นายทองพานายจันทร์เดินดูนาของตน ระหว่างนั้น

นายจันทร์ก็มีคำถามพรั่งพรูออกมาด้วยความสนใจ

“อย่างนี้ จะเข้าจะออกนาเมื่อไหร่ก็ได้น่ะสิ แล้วมีน้ำใช้ตลอดหรือเปล่า น้ำท่วม

จะทำยังไง แล้วพวกแกเอาเงินมาจากไหนมาทำ หรือว่า........ฯลฯ”

“โป๊ก” นายทองเขกหัวญาติของตนให้หยุดคำถามก่อนจะไปกันใหญ่ “ช่วยหยุด

ถามก่อน เดี๋ยวฉันจะเล่าให้ฟัง”

เนี่ยเหรอ...จัดรูปที่ดิน!!!

7จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

มาจัดรูปที่ดินกันเถอะ...

นายทองเล่าถึงการเข้าร่วมจัดรูปที่ดินของตน และเพื่อนบ้านว่า เป็นเพราะเมื่อหลายปี

ก่อนมี “นายจรัญ” เจ้าหน้าที่จัดรูปที่ดินมาอธิบายให้ฟังเรื่องการจัดรูปที่ดิน

“เขาบอกว่า การจัดรูปที่ดิน เป็นการจัดรูปแปลงนาใหม่ให้เป็นสี่เหลี่ยม และปรับ

ระดับแปลงให้ราบเรียบ เพื่อสะดวกแก่การส่งน้ำ แล้วหลวงก็จะทำถนนเข้ามาถึงที่นา

มีคูส่งน้ำ คูระบายน้ำ ให้ที่นาทุกผืนรับน้ำและทิ้งน้ำได้สะดวก นั่นคุณจรัญมาพอดี ถ้าแก

อยากรู้เรื่องจัดรูปที่ดินมากกว่านี้ ถามคุณจรัญเลยแล้วกัน”

8จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

สวัสดีครับ คุณจรัญ ไอ้จันทร์ญาติผมมาจากพิษณุโลกอยากรู้เรื่องจัดรูปที่ดิน ช่วยอธิบาย

ให้มันฟังหน่อยครับ

“คืออย่างนี้ครับ การจัดรูปที่ดินมี 2 ประเภท คือ ประเภทพัฒนาสมบูรณ์แบบ คือ การจัด

รูปร่างแปลงเพาะปลูกใหม่ให้เหมาะสม ลบล้างเขตคันที่ดินเดิมทั้งหมด แล้วจัดรูปใหม่เป็น

สี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยพยายามจัดให้ทับที่ดินแปลงเดิมหรือใกล้เคียงแปลงเดิมให้มากที่สุด

ถ้าคนหนึ่งมีที่ดินหลายแปลงกระจัดกระจายอยู่ก็เอามารวมกันเป็นผืนเดียว แล้วรังวัดออก

โฉนดให้ใหม่ปรับระดับพื้นดินแปลงเพาะปลูกทุกแปลงให้ได้รับน้ำจากคูส่งน้ำและระบายน้ำ

ออกจากแปลงได้โดยตรง อีกแบบหนึ่ง คือ ประเภทพัฒนาบางส่วน ที่ไม่ต้องย้ายหรือเปลี่ยน

แนวแปลงเดิม หลวงจะทำถนนกับคูส่งน้ำลัดเลาะไปตามเขตแปลงด้านหนึ่ง และทำคูระบาย

น้ำลัดเลาะไปตามเขตแปลงอีกด้านหนึ่ง เพื่อให้ที่ดินทุกแปลงมีคูส่งน้ำ ถนน และคูระบายน้ำ

ติดกับที่นาของตนเอง” นายจรัญ อธิบาย

“จัดรูปที่ดิน มีข้อแม้นะครับ คือ ต้องเสียที่ดินกันคนละนิดคนละหน่อย”

9จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

“บ๊ะ! แล้วกัน จะมาเอาที่ดินฉันไปทำไมเล่า พ่อคู๊ณ” นายจันทร์ ถามด้วยความสงสัย

“แค่ไม่เกินร้อยละ 7 ต่อแปลงเท่านั้นครับ เอาไว้ทำระบบสาธารณูปโภค อย่างคูส่งน้ำ

คูระบายน้ำ และถนนซอย พวกนี้แหละครับ”

“การก่อสร้างทั้งหมดนี้ หลวงจะออกค่าใช้จ่ายให้ร้อยละ 80 นะครับ ที่เหลืออีกร้อยละ 20

นี่พวกเราต้องออกกันเอง”

“โห...คงต้องจ่ายเป็นแสนเลยสิ ชาวนาจน ๆ อย่างพวกเราจะเอาเงินที่ไหนมาจ่ายให้

ล่ะครับ” นายจันทร์ถามอย่างสงสัย

จัดรูปที่ดิน... ไปทำไม

10จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

“ไม่ใช่ครับ ไร่หนึ่งเสียค่าใช้จ่ายไม่กี่บาทเอง แถมผ่อนระยะยาวกับธนาคารได้ด้วย

ดอกเบี้ยถูก ๆ เดือนหนึ่งแค่ไม่กี่บาทเองครับ และไม่ต้องนำเงินที่เก็บไว้มาจ่าย เพียงแต่

เอาผลผลิตที่เพิ่มขึ้นมาไร่ละถังสองถังก็จ่ายได้แล้ว อีกอย่าง ตอนนี้รัฐบาลมีการจัดตั้ง

“กองทุนจัดรูปที่ดิน” ขึ้น เพื่อเป็นทุนหมุนเวียนใช้จ่ายในการจัดรูปที่ดิน และช่วยเหลือ

ทางการเงินหรือให้สินเชื่อเจ้าของที่ดินด้วย”

“พอเข้าร่วมจัดรูปที่ดินแล้ว ก็เป็นแบบฉันนี่ไงล่ะ ดูแลที่นาได้สะดวก จะมาเมื่อไร

จะไปเมื่อไรก็ได้มีระบบน้ำดี ผลผลิตก็ได้มากขึ้น มีถนน ก็ขนไปขายได้ง่าย ๆ ลดค่าใช้จ่าย

แถมรายได้เพิ่มขึ้น แค่นี้ก็รวยแล้ว”

11จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

“ได้ยินแล้ว อยากทำบ้าง ต้องทำยังไงล่ะ” นายจันทร์ถามอย่างสนใจ

“เริ่มแรกเลยนะ พวกเราก็ต้องรวมตัวกัน ขอให้เขามาจัดรูปที่ดินให้ แล้วก็จะมีการตั้ง

คณะกรรมการขึ้นมาดูแล ศึกษาความเหมาะสมของพื้นที่ และความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจและ

สังคม จากนั้นเขาก็จะประชุมเกษตรกร สอบถามความสมัครใจ และจัดทำบันทึกยินยอมใน

พื้นที่นั้น ถ้ามีคนยินยอมเกินกว่าครึ่งหนึ่ง หลวงก็จะประกาศกำหนดท้องที่สำรวจเขตโครงการ

จัดรูปที่ดิน ประกาศให้รู้ทั่วกัน ถ้าไม่มีใครคัดค้าน หลวงเขาถึงจะดำเนินการให้ ก็แค่นี้แหละ”

“เรื่องดี ๆ แบบนี้ ฉันน่าจะรู้ตั้งนานแล้วนะเนี่ย”

“ไม่ใช่แค่นี้นะ พอจัดรูปที่ดินเสร็จแล้ว พวกเราก็ต้องตั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำ จะได้ช่วยกันดูแล

พื้นที่ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด และหลวงยังช่วยส่งเสริมเกษตรแผนใหม่ให้พวกเรารู้ว่า ควร

ปลูกพืชอะไร ถึงจะเหมาะสมกับดินกับอากาศ ปลูกพันธุ์ไหนถึงจะได้ผลผลิตสูง ส่งเสริมให้

เลี้ยงปลาในนา และตั้งสหกรณ์ผู้ใช้น้ำ สำหรับเป็นทุนหมุนเวียนต่อไป” นายทอง อธิบาย

“แล้วจะเอาน้ำจากไหนมาใช้ในที่ดินจัดรูปของพวกเราล่ะ” นายจันทร์ถามอย่างฉงน

“ก็ต้องใช้น้ำจากแหล่งน้ำต้นทุนที่ใกล้กับพื้นที่ของเราสิ อย่างบ้านฉันก็รับน้ำมาจากเขื่อน

เจ้าพระยา บ้านแกก็มีน้ำจากเขื่อนแควน้อยบำรุงแดนไงล่ะ” นายทอง อธิบาย

“โล่งอกไปที อย่างนี้บ้านฉันก็มีน้ำใช้หลังจากจัดรูปที่ดินแน่นอนแล้ว ฮ่า ฮ่า ฮ่า ดีใจจัง”

“อยากรู้มากกว่านี้ ลองถามที่สำนักงานจัดรูปที่ดินที่บ้านแกดูก็ได้”

อยากได้ๆๆ ...ต้องทำไง

12จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

“ดีล่ะ ฉันจะรีบกลับไปรวมกลุ่มเพื่อนบ้าน ชวนกันจัดรูปที่ดินบ้างดีกว่า ฉันไม่ไปทำงาน

กรุงเทพฯ แล้ว กลับบ้านไปอยู่กับลูกกับเมียดีกว่า ขอบใจมากนะพี่ทอง”

“ใช่แล้วล่ะ แค่จัดรูปที่ดินเราก็ทำนาได้สบายใจแล้ว รีบกลับบ้านไปเถอะ เดี๋ยวฉันขับรถ

ไปส่งเอง”

...จากนั้นไม่นาน ณ หมู่บ้านหนองกันดาร...

“พวกเรา นี่คือคุณจรัญ เจ้าหน้าที่จัดรูปที่ดินของกรมชลประทาน จะให้ความรู้พวกเรา

เกี่ยวกับการจัดรูปที่ดินที่จะช่วยให้เรามีน้ำทำนา แล้วไม่ต้องกลัวน้ำท่วมและภัยแล้งอีกต่อไป

แล้ว” นายจันทร์ บอกกับชาวบ้านที่มาร่วมประชุม

“ใช่แล้วครับ การจัดรูปที่ดินยังจะช่วยให้พวกเรามีน้ำทำการเกษตรได้ตลอดทั้งปี และยังมี

ประโยชน์อื่น ๆ อีกมากมายด้วยครับ”

“จริงเหรอ ดีแบบนี้เอง” “อยากทำเร็ว ๆ จัง” “ต่อไปพวกเราก็สบายขึ้นแล้วล่ะ” “ต้องได้

ข้าวมากกว่าก่อนแน่ ๆ”

ชาวบ้านหนองกันดารมีประชามติตกลงร่วมกันที่จะจัดรูปที่ดิน หลังจากนั้นไม่นาน

การจัดรูปที่ดินในหมู่บ้านหนองกันดารก็เริ่มต้นขึ้นจนกระทั่งแล้วเสร็จ ทำให้ผลผลิตของ

เกษตรกรเพิ่มขึ้นหลายเท่า ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านจึงดีขึ้นในเวลาเพียงไม่กี่ปี

“เอ้า...พวกเรา วันนี้เรามาร่วมกันเปิดป้ายหมู่บ้านใหม่ เป็น “บ้านสุขใจ” เพราะวันนี้

มนีำ้เขา้ถงึสะดวกสบาย ขา้วกใ็หผ้ลผลติดขีึน้กวา่แตก่อ่นเยอะเลย” นายจนัทร ์กลา่ว

“ใช่แล้ว การจัดรูป นี่ดีจริง ๆ เลย”

“วันนี้พวกเรามีความเป็นอยู่ที่ดีแล้ว จะชวนลูกกลับมาทำการเกษตรด้วยกัน ไม่ต้องไป

ทำงานโรงงานในเมืองอีกแล้ว”

13จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

ผลพลอยได้จากการจัดรูปที่ดิน เพื่อเกษตรกรรม• เกษตรกรใช้ที่ดินได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถเพาะ ปลูกได้ทั้งฤดูฝนและแล้ง เพาะปลูกได้หลายรอบ ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น รายได้เพิ่มขึ้น ชีวิตก็มั่นคงยิ่งขึ้นตามไปด้วย• เกษตรกรได้รับโฉนดที่ดินใหม่จากกรมที่ดิน โดยไม่ต้อง เสียค่าใช้จ่าย• ราคาที่ดินที่มีการจัดรูปแล้ว จะปรับตัวสูงขึ้นทันที เนื่อง จากสร้างผลผลิตได้ดีกว่าเดิม

และไม่เป็นที่ดินตาบอด• เกษตรกรจะมีความรักและหวงแหนในที่ดินทำกินมากขึ้น เพราะใช้ที่ดินเพาะปลูก และสร้างรายได้ ได้ตลอดเวลา• ช่วยให้ประเทศไทยคงความเป็นครัวของโลก รวมทั้ง อนุรักษ์ที่ดินเพื่อการเกษตรให้คงอยู่ต่อไป

14จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

ผลพลอยได้จากการจัดรูปที่ดิน เพื่อเกษตรกรรม• เกษตรกรใช้ที่ดินได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถเพาะ ปลูกได้ทั้งฤดูฝนและแล้ง เพาะปลูกได้หลายรอบ ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น รายได้เพิ่มขึ้น ชีวิตก็มั่นคงยิ่งขึ้นตามไปด้วย• เกษตรกรได้รับโฉนดที่ดินใหม่จากกรมที่ดิน โดยไม่ต้อง เสียค่าใช้จ่าย• ราคาที่ดินที่มีการจัดรูปแล้ว จะปรับตัวสูงขึ้นทันที เนื่อง จากสร้างผลผลิตได้ดีกว่าเดิม

และไม่เป็นที่ดินตาบอด• เกษตรกรจะมีความรักและหวงแหนในที่ดินทำกินมากขึ้น เพราะใช้ที่ดินเพาะปลูก และสร้างรายได้ ได้ตลอดเวลา• ช่วยให้ประเทศไทยคงความเป็นครัวของโลก รวมทั้ง อนุรักษ์ที่ดินเพื่อการเกษตรให้คงอยู่ต่อไป

15จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร

ติดต่อ สำนักงานจัดรูปที่ดินทั่วประเทศ ได้ที่ สำนักงานจัดรูปที่ดินกลาง กรมชลประทาน กรุงเทพมหานคร

โทรศัพท์ 0-2241-3058 โทรสาร 0-2669-1636

จังหวัดพิจิตร โทรศัพท์/โทรสาร 0-5665-6074, 0-5661-1699

จังหวัดราชบุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3232-1411

จังหวัดสุพรรณบุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3559-1203

จังหวัดพิษณุโลก โทรศัพท์/โทรสาร 0-5522-6412

จังหวัดสกลนคร โทรศัพท์/โทรสาร 0-4273-4795

จังหวัดชัยนาท โทรศัพท์/โทรสาร 0-5648-1300

จังหวัดสิงห์บุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3681-4086

จังหวัดกาญจนบุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3461-1791

จังหวัดขอนแก่น โทรศัพท์/โทรสาร 0-4324-1492

จังหวัดอ่างทอง โทรศัพท์ 0-3561-1323 โทรสาร 0-3561-5954

จังหวัดเพชรบุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3244-6696

จังหวัดนครสวรรค์ โทรศัพท์/โทรสาร 0-5622-1595

จังหวัดลพบุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3641-1900

จังหวัดสระบุรี โทรศัพท์/โทรสาร 0-3636-7133

จังหวัดลำปาง โทรศัพท์/โทรสาร 0-5422-2910

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โทรศัพท์/โทรสาร 0-3534-6084

จังหวัดนครศรีธรรมราช โทรศัพท์ 0-7577-2596 โทรสาร 0-7577-2506

จังหวัดบุรีรัมย์ โทรศัพท์ 0-4463-7359 โทรสาร 0-4463-7282

จังหวัดนครปฐม โทรศัพท์ 0-3497-0575 โทรสาร 0-3420-4532

จังหวัดสุรินทร์ โทรศัพท์ 0-4414-2602 โทรสาร 0-4414-2604

จังหวัดมหาสารคาม โทรศัพท์ 0-4398-0578 โทรสาร 0-4398-8058

จังหวัดอุบลราชธานี โทรศัพท์/โทรสาร 0-44541-2237

จังหวัดหนองคาย โทรศัพท์ 0-4241-3937 โทรสาร 0-4241-3938

จังหวัดอุดรธานี โทรศัพท์ 0-4229-0578 โทรสาร 0-4229-0581

จังหวัดปัตตานี โทรศัพท์ 0-7577-2596 โทรสาร 0-7577-2506

16จัดรูปที่ดิน จัดชีวิตใหม่ให้เกษตรกร