Page 1
ชดฝกท 1 ความรเบองตนเกยวกบโครงงานวทยาศาสตร
ชแจง ใหนกเรยนอานหวเรองศกษาสาระส าคญ และจดประสงคการเรยนร ความรเบองตน เกยวกบโครงงานวทยาศาสตร ตอไปน หวเรอง 1. ความหมายของโครงงานวทยาศาสตร 2. ประเภทของโครงงานวทยาศาสตร 3. ประโยชนของโครงงานวทยาศาสตร
สาระส าคญ
โครงงาน เปนการศกษาคนควาตามความสนใจ ตามความถนด และตามความสามารถของผเรยนเองภายใต กระบวนการทางวทยาศาสตรเพอใหไดมาซงค าตอบหรอผลงาน ซงมความสมบรณในตวโดยผเรยนเปนผวางแผนการศกษา คนควาและด าเนนการดวยตนเอง เพอใหผเรยนเกดการเรยนร มเจตคตทดตอกระบวนการทางวทยาศาสตร ครเปนเพยง ผใหค าปรกษา (Adviser) เทานน จดประสงคการเรยนร เมอศกษาจบชดฝกท 1 แลว นกเรยนสามารถ 1. อธบายความหมาย และความส าคญของโครงงานวทยาศาสตรได 2. ระบประเภทของโครงงานวทยาศาสตรได 3. จ าแนกชอโครงงานวทยาศาสตรตามประเภทของโครงงานวทยาศาสตรได
Page 2
สาระการเรยนร 1. ความหมายของโครงงาน โครงงานเปนการท ากจกรรมเพอทจะเปดโอกาสใหผเรยนไดศกษาคนควา และลงมอปฏบตดวยตนเอง ตามความสนใจ ตามความถนด และตามความสามารถของผเรยน ภายใตการดแลและใหค าปรกษาของคร ตงแตการคดสรางโครงงาน การวางแผนด าเนนการ การออกแบบ การลงมอปฏบต รวมทงรวมก าหนดแนวทางในการวดและประเมนผล เพอใหผเรยนเกดการเรยนรอยางย งยน มเจตคตทดตอกระบวนการทางวทยาศาสตร โครงงานแบงตามสาระการเรยนรได 2 ประเภทคอ 1. โครงงานตามสาระการเรยนร เปนโครงงานทใชเนอหาตามกลมสาระการเรยนรตางๆ เปนพนฐานในการท าโครงงาน โดยมการบรณาการความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรมและคานยมเขาดวยกน 2. โครงงานตามความสนใจ เปนโครงงานทผเรยนสามารถก าหนดขนมาตามความสนใจและความถนด โดยเปนการน าเอาความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรมและคานยม จากลมสาระการเรยนรตางๆ มาบรณาการเขาดวยกน โครงงานแบงตามลกษณะของการด าเนนงาน ออกเปนประเภทใหญๆได 4 ประเภท คอ 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมล 2. โครงงานประเภทศกษาคนควา 3. โครงงานประเภททดลอง 4. โครงงานสงประดษฐ
2. ประโยชนของโครงงานวทยาศาสตร 1. ไดใชความรและประสบการณในการปฏบตโครงงานตามความสามารถ ความสนใจ และความถนดของตนเอง 2. ไดศกษาคนควาหาความร หาขอมลจากแหลงความรตาง ๆ ดวยตนเอง 3. ไดแสดงออกซงความคดรเรมสรางสรรค 4. ท าใหมเจตคตทดตอการปฏบตงาน และเหนคณคาของการใชกระบวนการแกปญหา 5. ไดผลตผลงานทเปนของผเรยนเอง และน าไปใชประโยชนได 6. กระตนหรอเราความสนใจในวทยาศาสตร 7. สงเสรมความพงพอใจใฝร 8. พฒนาเทคนคกระบวนการแกปญหา
Page 3
สาระการเรยนร โครงงาน เปนการศกษาคนควาตามความสนใจ ตามความถนด และตามความสามารถของผเรยนเอง ภายใตกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอใหไดมาซงค าตอบหรอผลงานซงมความสมบรณในตว โดยผเรยนเปนผวางแผนการศกษาคนควาและด าเนนการดวยตนเอง เพอใหผเรยนเกดการเรยนร มเจตคตทดตอกระบวนการทางวทยาศาสตร ครเปนเพยงผใหค าปรกษา (Adviser) เทานน ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. โครงงานวทยาศาสตร หมายถงอะไร ……………………………………………………………………….............…………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………… 2. การเรยนโครงงานวทยาศาสตร มประโยชนอยางไรบาง ……………………………………………………………………….............…………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………… 3. ประเภทของโครงงานแบงตามลกษณะของการด าเนนงานมกประเภท อะไรบาง ……………………………………………………………………….............…………….……… ……………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………………………… 4. นกเรยนคดวาการท าโครงงานมประโยชนตอตนเองอยางไร ใหเขยนบรรยายเปน ความเรยง ……………………………………………………………………….............…………….……………..………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………
Page 4
สาระการเรยนร โครงงานวทยาศาสตรแบงออกเปน 4 ประเภท 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมล 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทการสรางสงประดษฐ 4. โครงงานประเภทการสรางทฤษฎหรอการอธบาย ค าชแจง ใหนกเรยนน าหมายเลขหนาประเภทของโครงงานวทยาศาสตรเตมลงหนาชอโครงงานวทยาศาสตรทมความสมพนธกน (ขอละ 1 คะแนน) ประเภทโครงงานวทยาศาสตร 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมล 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทการสรางสงประดษฐ 4. โครงงานประเภทการสรางทฤษฎหรอการอธบาย ชอโครงงานวทยาศาสตร ........................ก. อตราการสงเคราะหดวยแสงของพชในคลนแสงทแตกตางกน ........................ค. การใชฮอรโมนจากปลาเพศผเพมมลคาของปลาหางนกยง ........................ง. กงหนรองเพลง ........................จ. การปลกพชไรดน ........................ฉ. เครองตากผาอตโนมต ........................ช. วงชวตของดวงไมไผ ........................ซ. ความหลากหลายของพนธปลาในแมน ามล
Page 5
ชดฝกท 2 เรมตนกบโครงงานวทยาศาสตร
ค าชแจง
ใหนกเรยนอานหวเรอง ศกษาแนวคด และจดประสงคการเรยนร เรมตนกบโครงงาน
วทยาศาสตร ตอไปน
หวเรอง
1. การฝกตงปญหา
2. ปญหาทเหมาะสมทจะท าโครงงานวทยาศาสตร
3. การวเคราะหโครงงานวทยาศาสตร
สาระส าคญ
การฝกตงปญหาส าหรบการท าโครงงาน โดยทวไปมกจะไดมาจากการตงปญหาทเกดจาก
ความสงสย ความอยากรอยากเหนเกยวกบเรองตางๆ ซงถอไดวาเปนขนตอนทมความส าคญ เพราะ
ถาเลอกปญหาไดเหมาะสม กจะท าใหการด าเนนการท าโครงงานประสบผลส าเรจดวยด
การวเคราะหโครงงานวทยาศาสตรจากบทคดยอและแผงแสดงโครงงานวทยาศาสตร เปน
การ ศกษาบทคดยอ เพอใหผเรยนเกดแนวคดน าไปก าหนดปญหาในการท าโครงงานและ
ด าเนนการตอไปอยางมนใจ
จดประสงคการเรยนร
เมอศกษาจบชดฝกท 2 แลว นกเรยนสามารถ
1. ตงปญหาได
2. ระบปญหาทเหมาะสมทจะท าโครงงานวทยาศาสตรได
3. วเคราะหโครงงานวทยาศาสตรจากบทคดยอและแผงโครงงานทก าหนดใหได
Page 6
สาระการเรยนร
ปญหา คอ สงทเราตองการหาค าตอบ การคนพบทางวทยาศาสตรเปนผลมาจากความสงสยอยากรอยากเหนของคนเรานนเองโดยเราตองสงเกตสงตางๆ ทเราไมสามารถอธบายได จะท าใหเกดความสงสย อยากรอยากเหนและเกดปญหาทตองการแสวงหาค าตอบขนมา
ค าชแจง
ใหนกเรยนตงปญหาจากหวขอทก าหนดให 1. ตงปญหาเกยวกบ “ปลารา” มา 4 ขอ (ขอละ 1 คะแนน)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
2. ตงปญหาเกยวกบสงทพบเหน / สงทอาน
2.1 ภายในบาน
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
2.2 จากหนงสอทอาน
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 7
3. ใหนกเรยน ท า mind mapping โครงงานในสงทนกเรยนอยากเรยนรหรอมความสงสย
มความสนใจ อยากน ามาใชประโยชน มา 2 อยาง
ตวอยาง เชน ยสต ขมนชน ตะไครหอมวานหางจระเข ปลา ขาว เนอ มะละกอ
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………….
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………….
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………………………….
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………
Page 8
สาระการเรยนร
การตงปญหาเปนสงทส าคญอยางยงเพราะหวขอทไดจากการตงปญหาจะน าไปสการท าโครงงานวทยาศาสตร ในขนตอไป การเลอกปญหาทเหมาะสมทจะท าโครงงานวทยาศาสตรมหลกเกณฑ ดงน 1. เปนปญหาทสามารถหาค าตอบไดดวยตนเอง 2. เปนปญหาทชดเจนสามารถหาค าตอบดวยวธการตางๆ ได
ค าชแจง 1. ใหนกเรยนกาเครองหมาย (a) หนาขอความ ทเหนวาเปนปญหาทเหมาะสมจะท าโครงงานวทยาศาสตร 2. ใหนกเรยนกาเครองหมาย (r) หนาขอความ ทเหนวาเปนปญหาทไมเหมาะสมจะท าโครงงานวทยาศาสตร .........................1. ท าไมโลกจงกลม .........................2. บนทองฟามดาวกดวง .........................3. ขนาดของใบพชมผลตออตราการสงเคราะหดวยแสง .........................4. ปลากนพชเจรญเตบโตเรวกวาปลากนสตว .........................5. หญงหรอชายใครเกงกวา .........................6. วานหางจระเขรกษาอาการผมรวงได .........................7. น าสบปะรดใชหมกเนอใหนมได .........................8. จลนทรยยอยสลายสารในอณหภมสงไดดกวาอณหภมต า .........................9. ท าไมมอดจงกนไม .........................10. ชนดของน าผลไมมผลตอการหมกแอลกอฮอล
Page 9
2. ใหนกเรยนกาเครองหมาย (r) ทบหนาขอทเปนปญหาทชดเจน สามารถหาค าตอบโดย การชง การตวง การวด การนบ หรอ ทดสอบได 2.1 ก. จลนทรยอเอม ใชดบกลนเนาเหมนของน าเสยไดหรอไม ข. จลนทรยอเอมมสตรวาอยางไร 2.2 ก. ท าไมจงเคยวขาว ข. การเคยวขาวใหละเอยดจะท าใหยอยงายหรอไม 2.3 ก. แสงแดดท าใหเกดการสงเคราะหดวยแสงไดอยางไร ข. แสงสใดท าใหเกดอตราการสงเคราะหดวยแสงไดดทสด 2.4 ก ความชนมผลตอการเจรญเตบโตของเชอรา ข ท าไมบรเวณทมความชนจงเกดเชอรา 3. ใหนกเรยนตงปญหาทเหมาะสมทจะท าโครงงานวทยาศาสตรเปนปญหาทนกเรยนชอบทสดหลง จากตงปญหาแลวใหเตมขอมลของแตละปญหา 3.1 ปญหาทพบในทองถน ………….............................................................................................................................................……………………………………………………………………………………………………… 3.1.1 วสดอปกรณทสามารถหาได ………….............................................................................................................................................……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3.2 ปญหาจากความสงสย/ความสนใจ .…………............................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………………………… 3.2.1 วสดอปกรณทสามารถหาได คอ ………….............................................................................................................................................……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3.2.2 แหลงความรทสามารถหาได คอ ………….............................................................................................................................................………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Page 10
สาระการเรยนร
การวเคราะหโครงงานวทยาศาสตรจากบทคดยอ เปนการศกษาขอมลทปรากฏบนบทคดยอ จากนนจงจ าแนกเนอความทรวบรวมไวออกเปนสวนยอย ๆ ดงน
1. วตถประสงคของการศกษาโครงงานวทยาศาสตรในเรองนนๆ 2. วธการทดลองและวธการเกบรวบรวมขอมลนนๆ 3. ผลการทดลอง 4. รปผลการทดลอง
ค าชแจง
ใหนกเรยนศกษาโครงงานวทยาศาสตรจากบทคดยอทก าหนดให จากนนใหนกเรยนตอบค าถาม
Page 11
ชอโครงงาน มะเกลอปองกนแปลงศตรพช โรงเรยนพยหะพทยาคม อ าเภอ พยหะคร จงหวด นครสวรรค บทคดยอ
โครงงานนเปนการศกษาปฏกรยาของน ามะเกลอกบแมลงศตรพชลมลกในตระกลผกกาด โดยเลอกศกษากบผกกาดกวางตงเขยว โดยแบงการทดลองออกเปน 2 ตอน ตอนท 1 ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง ตอนท 2 ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง ตอนท 1 ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอแมลง โดยท าการทดลองน าผลมะเกลอสดมาคนน า โดยการโขลกผลมะเกลอแลวคนดวยเครองคนละน าไปฉดพนในแปลงผกกวางตงมการควบคมใหเหมอนกนโดยใชความเขมขนของน ามะเกลอตางกนแตใชปรมาณเทากนและเปรยบเทยบผลกบแปลงผกกวางตงทไมไดฉดพนน ามะเกลอซงรดน าธรรมดาโดยใชเกณฑเปรยบเทยบจากตนกวางตงทใบมรพรนเนองจากแมลงรบกวน
ตอนท 2 ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง โดยทดลองน าความเขมขนทไดผลจากตอนท 1 มาฉดพนลงบนแปลงผกกวางตงทมการควบคมใหเหมอนกน แตแตกตางกนทระยะเวลาจ านวนวนในการฉดพนน ามะเกลอไมเทากน แลวเปรยบเทยบจ านวนตนผกกวางตง ทใบมรพรนเนองจากแมลงมารบกวน เปนเกณฑในการเปรยบเทยบผลการทดลองปรากฏวาแปลงผกกวางตงทฉดพนน ามะเกลอทมความเขมขน 50% โดยปรมาตรขนไป จะไมมแมลงมารบกวนหรอรบกวนในปรมาณนอยมาก ซงตางจากแปลงผกทรดดวยน าธรรมดาอยางเดยวจะมแมลงมาเจาะกนใบเปนปรมาณมาก ส าหรบผลการทดลองตอนท 2 ปรากฏวาระยะเวลาทใชฉดพนน ามะเกลอไดผลดทสดคอการฉดพน 3 วน ตอ 1 ครง
Page 12
1. การทดลองนก าหนดวตถประสงคไววาอยางไร ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. ปญหาของการทดลองน คออะไร ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. สมมตฐานของการทดลองน คออะไร ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
4. วธด าเนนการทดลอง 4.1 การทดลองไดเลอกอปกรณอะไรเพอใชทดลองบาง .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4.2 การทดลองน ไดแบงออกเปนกขนตอน และมขนตอนอยางไร .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................
Page 13
5. ผลการทดลองเปนอยางไร
................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
6. สรปผลการทดลองไดวาอยางไร .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 7. โครงงานวทยาศาสตรนมประโยชนอยางไรบาง .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 14
ชดฝกท 3 การท าโครงงานวทยาศาสตร
ค าชแจง
ใหนกเรยนอานหวเรอง ศกษาสาระส าคญและ จดประสงคการเรยนรวามรเบอง ตน เกยวกบโครงงานวทยาศาสตร ตอไปน
หวเรอง 1. การคดและเลอกหวเรองหรอปญหาทจะท าโครงงานวทยาศาสตร 2. การวางแผนในการท าโครงงานวทยาศาสตร และการจดท าโครงราง หรอ เคาโครงของโครงงานวทยาศาสตร 3. การลงมอท าโครงงานวทยาศาสตร
สาระส าคญ
1.การท าโครงงานวทยาศาสตรมขนตอนส าคญ คอ 1) การเลอกหวเรองหรอปญหาทจะท าโครงงานวทยาศาสตร 2) การวางแผนในการท าโครงงานวทยาศาสตร 3) การลงมอท าโครงงานวทยาศาสตร
จดประสงคการเรยนร เมอศกษาจบชดฝกท 3 แลว นกเรยนสามารถ 1. ตงปญหาในหวขอทก าหนดใหไดถกตอง 2. ระบหวเรอง หรอปญหาทเหมาะทจะท าโครงงานวทยาศาสตรได 3. วางแผนการท าโครงงานวทยาศาสตรหรอเขยนเคาโครงของโครงงานวทยาศาสตรจากสถานการณทก าหนดใหได 4. ลงมอท าโครงงานวทยาศาสตรได 5. สรปผลการศกษาโครงงานวทยาศาสตรได
Page 15
สาระการเรยนร
การเลอกหวเรองทจะท าโครงงานวทยาศาสตร เปนขนตอนทส าคญทสด เพราะจะน าไปส
การลงมอท าโครงงานวทยาศาสตรตอไป หวเรองสวนใหญจะไดมาจากความสนใจความอยากร
อยากเหนของนกเรยนเอง ตลอดจนประสบการณตางๆ ทพบเหนและเรยน รมากอน
ค าชแจง
ใหนกเรยนตงปญหาในหวขอทก าหนดให โดยสงเกตจากสงตางๆ และประสบการณของ
นกเรยนเอง จากนนใหเขยนชอโครงงานวทยาศาสตร ใหสอดคลองกน
1. ปญหาใกลตวของนกเรยน
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
โครงงานวทยาศาสตร เรอง
.............................................................................................................................................................
2. ปญหาทองถน
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
โครงงานวทยาศาสตร เรอง
..............................................................................................................................................
Page 16
3. ความสนใจสวนตว
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
โครงงานวทยาศาสตร เรอง
.............................................................................................................................................................
4. ค าบอกเลา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
โครงงานวทยาศาสตร เรอง
.............................................................................................................................................................
5. จากหนงสอทอาน
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
โครงงานวทยาศาสตร เรอง
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.....................................................................................................................
Page 17
สาระการเรยนร
การวางแผนในการท าโครงงานวทยาศาสตรนน จะตองเขยนโครงรางหรอเคาโครงของโครงงานวทยาศาสตรเสนอตอครทปรกษา เพอขอความเหนชอบและค าแนะน าปรกษา การเขยนเคาโครงเปนการก าหนดแผนงานอยางคราวๆ ลวงหนาวาจะด าเนนการอยางไรบาง เปนขนตอน โดยมจดมงหมายใหสามารถด าเนนการไดโดยไมสบสน การเขยนเคาโครงของโครงงานวทยาศาสตรนยมเขยนแตกตางกนไป ขนอยกบประเภทของโครงงาน โดยทวไปควรประกอบดวยหวขอ ตอไปน
1. ชอโครงงานวทยาศาสตร 2. ชอผท าโครงงานวทยาศาสตร 3. ชอครทปรกษาโครงงานวทยาศาสตร 4. ทมาและความส าคญของโครงงานวทยาศาสตร 5. วตถประสงคของการศกษาคนควา 6. สมมตฐานของการศกษาคนควา 7. ตวแปรทเกยวของ 8. นยามเชงปฏบตการ 9. วธด าเนนการ 10. ประโยชนหรอผลทคาดวาจะไดรบ 11. เอกสารอางอง
ในการเขยนเคาโครงของโครงงานวทยาศาสตรคลายคลงกบการเขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตร การเขยนแผนการปฏบตงาน สวนรายงานโครงงานวทยาศาสตรเปนการรายงานสงทไดกระท าไปแลว
Page 18
กจกรรม
การเขยนเคาโครงของโครงงานวทยาศาสตร
ค าชแจง
ใหนกเรยนศกษาสถานการณตอไปน แลววางแผนการท าโครงงานวทยาศาสตรหรอเขยน
เคาโครงของโครงงานวทยาศาสตร โดยการตอบค าถามจากหวขอทก าหนดให
สถานการณ
ลกเหมนหรอแนพทาลนทใชปองกนแมลงสาบ ตามบรเวณมมอบหรอตเสอผา เนองจากหา
งายใชสะดวก แตมขอเสย คอ มกลนเหมนมาก ระคายเคองตอโพรงจมก และมสารทเปนอนตราย
ตอระบบทางเดนหายใจ มนกเรยนคนหนงมความสงสยจะท าลกเหมน จากสารธรรมชาต จะ
ปองกนแมลงสาบไดหรอไม
1. ชอโครงงานวทยาศาสตรวาอยางไร
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
2. ทมาและความส าคญของโครงงานวทยาศาสตรคออะไร
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 19
4. สมมตฐานของการทดลองน คออะไร
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................. 5. ตวแปรทเกยวของ 5.1 ตวแปรตน คออะไร ............................................................................................................................................................. 5.2 ตวแปรตาม คออะไร ............................................................................................................................................................. 5.3 ตวแปรควบคม ไดแกอะไรบาง ............................................................................................................................................................. 6. นยามเชงปฏบตการ ............................................................................................................................................................. 7. การออกแบบการทดลอง 7.1. วสด/อปกรณทใชในการทดลองมอะไรบาง .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………
Page 20
7.2 วธการทดลอง ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8. ประโยชนของโครงงานนมอะไรบาง ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 9. ชอหนงสออางอง ชออะไร ใครเปนผเขยน พมพทส านกพมพใด พ.ศ.อะไร และสวนนอยหนาทเทาใด ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………
………………………
Page 21
สาระการเรยนร
การลงมอท าโครงงานวทยาศาสตรเปนการปฏบตตามแผนด าเนนงานทวางไวลวงหนาซง
เปนการปฏบตตามขนตอนของเคาโครงของโครงงานวทยาศาสตรทผานการเหนชอบของอาจารยท
ปรกษาแลว เมอด าเนนการท าโครงงานครบถวนตามขนตอน ไดขอมลและวเคราะหขอมลแลว
จะตองแปลผลและ สรปผลการศกษาคนควาวาไดผลอยางไรบาง พรอมทงอภปรายผลของ
การศกษาคนควาไมวาผลนนจะตรงตามสมมตฐานทตงไวหรอไมกตาม
สวนทส าคญของการลงมอท าโครงงานวทยาศาสตร
1. สรางหรอจดหาเครองมอทจะใชในการรวบรวมขอมล 2. การด าเนนการทดลอง/หรอรวบรวมขอมล 3. วเคราะหขอมลและแปลความหมายของผลการวเคราะหขอมล 4. การสรปผลของการศกษา
ขอแนะน าในการลงมอท าโครงงานวทยาศาสตร
1. การทดลองปฏบตจรง จะตองเปนไปตามแผนการด าเนนงานทวางไวลวงหนา 2. เตรยมวสดอปกรณใหพรอมกอนลงมอท า 3. ควรปฏบตการท าโครงงานดวยความระมดระวงและค านงถงความปลอดภย 4. ควรปฏบตการทดลองซ าหลายๆ ครง เพอใหไดผลการทดลองทใกลเคยงหรอ ตรงกนจงจะ
เปนทนาเชอถอ 5. ควรท าการทดลองในระยะเวลาทพอเหมาะ ไมมากหรอนอยจนเกนไป
Page 22
กจกรรมท 1 โครงงานการส ารวจรวบรวมขอมล ค าชแจง 1. ใหนกเรยนลงมอท าโครงงานวทยาศาสตร จากขอมลทก าหนดให โดยปฏบตการจรง จากนนใหตอบค าถาม
โครงงานการส ารวจรวบรวมขอมล หวขอเรอง : ส ารวจพชสมนไพร
สถานการณ : ปจจบนประชาชนทวโลกรวมทงประเทศไทยหนมานยมใชสมนไพร ทงในแงเปนยาและผลตภณฑเสรมอาหาร เครองส าอางและผลตภณฑทเกยวของกบสขภาพอน ๆ ( นายแพทยวชย โชคววฒน : 2544) ซงในแตละทองถน มสมนไพร ทมสรรพคณทางยาและเปนอาหารเปนจ านวนมาก เราจงควรส ารวจสมนไพรในทองถนของเรา เพอการใชประโยชนจากสมนไพรทมอยใหถกตอง และคมคา แทนการใชสารเคมและสารปฏชวนะ
ตอบค าถาม การส ารวจและผลการศกษาโครงงานของเรองน
1. โครงงานเรอง
.............................................................................................................................................................
2. วตถประสงคของการศกษา (ระบสงทตองการศกษาวาจะท าอะไร ท าอยางไร)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 23
3. อปกรณ
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
4. วธการศกษา/ส ารวจ (บอกล าดบขนตอนของการศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
5. ขอบเขตของการศกษาคนควา (ก าหนดขอบเขตทจะศกษาโครงงาน เชน กลมบคคล
สถานท ชวงเวลาทท า โดยก าหนดเปนขอ)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Page 24
6. ขอมลการส ารวจ (ออกแบบตารางบนทกผลการส ารวจ)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
7. สรปผลการศกษา/ส ารวจ
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
8. ประโยชนทไดรบจากโครงงานวทยาศาสตร
…………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………
…………………………………………………………..
………………………………………………..
………………………..
Page 25
กจกรรมท 2 โครงงานการทดลอง
ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาการท าโครงงานวทยาศาสตรประเภทการทดลองจากขอมลทก าหนดให แลว น าไปปฏบตการทดลองจรง โดยใชสมนไพรตามตวอยางหรอน าไปประยกตใชกบสมนไพรทจดหาไดในทองถน ใหด าเนนการและสงผลงานภายใน 1 สปดาห
หวเรอง ศกษาการท าลกประคบจากสมนไพร
ปญหา 1. การน าเอาสมนไพรตางๆหลายชนดทงสดและแหงมาโขลกพอแหลกและน ามาคลก รวมกน หอดวยผาท าเปนลกประคบ บรรเทาอาการปวดขออกเสบและอาการบวมได หรอไม 2. ลกประคบทท าจากสวนผสมของสมนไพรสด หรอลกประคบทท าจากสมนไพรแหง อยางไหนมประสทธภาพในการบรรเทาอาการปวดไดดกวากน อปกรณ 1. มด 2. เชอก 3. อปกรณส าหรบใสคลก 4. ครก
ตวอยางสตรการท าลกประคบจากสมนไพร
สมนไพร จ านวน สรรพคณ 1. ไพล 2. ขมนชน 3. ตะไครบาน 4. ผวมะกรด 5. การบร 6. เกลอ
250 กรม 50 กรม
100 กรม 50 กรม 15 กรม 30 กรม
แกปวดเมอย ลดการอกเสบปวดขอตอและกลามเนอฟกซ า ตานเชอแบคทเรย แกโรคผวหนงลดการอกเสบท าใหผวสดใส ท าความสะอาดผวหนงท าใหผวกระชบ แตงกลน กระตนการไหลเวยนของเลอด ฆาเชอและท าความสะอาดสงสกปรกเลกๆนอยๆบรเวณผว แตงกลน ชวยดดความรอนและพาตวยาซมผานผวหนง
Page 26
วธท าลกประคบ
1. คลกเกลอกบการบรใหเขากน 2. หนสมนไพรทลางสะอาดแลวเปนชนเลกๆ โขลกพอแหลก 3. น าสมนไพรทไดจากขอ 1 และ 2 มาใสผา หอเปน
ลกประคบ (น าหนกประมาณ 400 กรม) รดดวยเชอก ใหแนน ขนตอนการประคบ
1. น าลกประคบไปนงดวยไอน าใหรอน อยางนอย 5 นาท หรอวางบนบรเวณปากหมอน ารอน
2. ทดสอบความรอนโดยแตะทแขนหรอหลงมอ น าไป ประคบบรเวณทตองการ บรเวณละประมาณ 30 วนาท ถง 1 นาท
วธการทดลอง ใหนกเรยนศกษาปญหาและวสดอปกรณทก าหนดใหแลวออกแบบ การทดลอง และบนทกผลตามแนวความคดของนกเรยนเอง จากนนใหตอบค าถาม 1. ชอโครงงานวทยาศาสตร เรอง
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
2. แนวคดทมาและความส าคญ (ระบความเปนมาของเรองทจะท าโครงงาน วาม
ความส าคญหรอปญหาอะไร ท าไมถงอยากท าเรองน)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
..........................................................................................
ขอแนะน า
ไมควรประคบบรเวณ
ใบหนา หรอ บรเวณผวหนง
ทออนบาง
Page 27
3. วตถประสงคของการศกษา (ระบสงทตองการศกษาวาจะท าอะไร ท าอยางไร)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
4. สมมตฐาน (เปนการคาดคะเนค าตอบไวลวงหนาวาผลของการศกษาโครงงาน คออะไร)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
5. ตวแปรทเกยวของ
ตวแปรตน (สงทจดใหตางกน)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ตวแปรตาม (สงทตองการศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ตวแปรควบคม (สงทจดใหเหมอนกน)
.............................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Page 28
6. นยามเชงปฏบตการ (ใหรายละเอยดความหมายของค าทผท าโครงงานก าหนดขนเพอใชเฉพาะ
การศกษาและการสอความหมายโครงงานโดยก าหนดเปนค า)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
7. ขอบเขตของการศกษาคนควา (ก าหนดขอบเขตทจะศกษาโครงงาน เชน กลมบคคล
สถานท ชวงเวลาทท า โดยก าหนดเปนขอ)
วธด าเนนการ
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
8. อปกรณและสารเคม แนวการศกษา
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
9. ตอนท 1 ขนตอนวธท า
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 29
10. ตอนท 2 วธการทดลอง
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................. 11. ผลการทดลอง (ระบวธการวเคราะหขอมล หรอการจดกระท าขอมล อาจจะเสนอผลการวเคราะหในรปแผนภม ตารางหรอกราฟกได) ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... สรป อภปรายผล และเสนอแนะ
12. สรปผล (ระบขอคนพบจากการศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
13. อภปรายผล (ระบขอคนพบวาโครงงานทท านนสอดคลองกบเนอหาหรอทฤษฎทศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 30
ค าชแจง
ใหนกเรยนเลอกเรองทจะท าโครงงานวทยาศาสตรจากเรองทสนใจ จากนนใหวางแผนการท าโครงงานวทยาศาสตร และลงมอท าโครงงานวทยาศาสตรโดยการปฏบตจรง ตามขนตอนทก าหนดให
1. ชอโครงงานวทยาศาสตร เรอง
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
2. แนวคดทมาและความส าคญ (ระบความเปนมาของเรองทจะท าโครงงาน วาม
ความส าคญหรอปญหาอะไร ท าไมถงอยากท าเรองน)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 31
3. วตถประสงคของการศกษา (ระบสงทตองการศกษาวาจะท าอะไร ท าอยางไร)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
4. สมมตฐาน (เปนการคาดคะเนค าตอบไวลวงหนาวาผลของการศกษาโครงงาน คออะไร)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
5. ตวแปรทเกยวของ
ตวแปรตน (สงทจดใหตางกน)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ตวแปรตาม (สงทตองการศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
ตวแปรควบคม (สงทจดใหเหมอนกน)
.............................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Page 32
6. นยามเชงปฏบตการ (ใหรายละเอยดความหมายของค าทผท าโครงงานก าหนดขนเพอใช
เฉพาะการศกษาและการสอความหมายโครงงานโดยก าหนดเปนค า)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................. 7. ขอบเขตของการศกษาคนควา (ก าหนดขอบเขตทจะศกษาโครงงาน เชน กลมบคคล สถานท ชวงเวลาทท า โดยก าหนดเปนขอ) วธด าเนนการ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8. อปกรณและสารเคม แนวการศกษา ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Page 33
9. ตอนท 1 ขนตอนวธท า .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 10. ตอนท 2 วธการทดลอง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 11. ผลการทดลอง (ระบวธการวเคราะหขอมล หรอการจดกระท าขอมล อาจจะเสนอผลการวเคราะหในรปแผนภม ตารางหรอกราฟกได) .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... สรป อภปรายผล และเสนอแนะ
12. สรปผล (ระบขอคนพบจากการศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
13. อภปรายผล (ระบขอคนพบวาโครงงานทท านนสอดคลองกบเนอหาหรอทฤษฎท
ศกษา)
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Page 34
ชดฝกท 4 การเขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตร
ค าชแจง ใหนกเรยนอานหวเรอง ศกษาสาระส าคญ และจดประสงคการเรยนร การเขยนรายงาน โครงงานวทยาศาสตร ตอไปน
หวเรอง 1. การเขยนบทคดยอ 2. การเขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตร จากรปแบบรายงานการท าโครงงานวทยาศาสตร ทก าหนดให
สาระส าคญ การเขยนบทคดยอ เปนการเขยนอธบายถงทมาและความส าคญของโครงงานวตถประสงค วธด าเนนการ ผลทได ตลอดจนขอสรปตางๆ อยางยอ ประมาณ 300-500 ค า โดยมค าวา บทคดยอ อยตรงกลางหนากระดาษ และมเนอความเรองทท า การเขยนรายงานเปนการเขยนรายงานสรปผลของการศกษาคนควาออกมาเปนเอกสารเพออธบายใหผอนทราบถง แนวคด ปญหาทศกษา วธด าเนนการศกษา และขอมลตางๆ ทรวบรวมได ตลอดจนประโยชน และขอเสนอแนะทไดจากการท าโครงงานวทยาศาสตร
จดประสงคการเรยนร เมอศกษาจบชดฝกท 4 แลวนกเรยนสามารถ 1. เขยนบทคดยอได 2. เขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตรจากรปแบบรายงานการท าโครงงานวทยาศาสตรทก าหนดใหได
Page 35
สาระการเรยนร บทคดยอเปนการเขยนบอกเนอความยอๆ ของการท าโครงงาน วทยาศาสตรให เหลอไมเกน 300-500 ค า ประกอบดวย 1. วตถประสงค 2. วธด าเนนการ - วธการทดลองและวธการเกบรวบรวมขอมลของการทดลอง (เขยนยอๆ) 3. สรปผลการศกษา ค าชแจง 1. ใหนกเรยนศกษาโครงงานวทยาศาสตรทนกเรยนท า จากนน ใหตอบค าถาม (6 คะแนน) 1. ชอโครงงาน..................................................................................................................... 2. ผจดท าโครงงาน 1............................................................................................................................. 2............................................................................................................................. 3............................................................................................................................ 3. ระดบชน.......................................................................................................................... 4. ทปรกษา........................................................................................................................... 5. โรงเรยน........................................................................................................................... 6. ปการศกษา ทท า...............................................................................................................
2. ใหนกเรยนเขยนบทคดยอ จากโครงงานวทยาศาสตรทนกเรยนท า (4 คะแนน) บทคดยอ
Page 36
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
Page 37
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
Page 38
สาระการเรยนร ในการเขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตรประกอบดวย
ค าน า บทคดยอ กตตกรรมประกาศ เนอเรองในโครงงานวทยาศาสตรประกอบดวย บทท 1 บทน า ทมาและความส าคญ วตถประสงค สมมตฐานของการศกษาคนควา ตวแปรทเกยวของ ขอบเขตของการศกษาคนควา นยามศพท บทท 2 เอกสาร / ทฤษฎทเกยวของ บทท 3 วธด าเนนการ อปกรณและวสด วธการศกษา บทท 4 ผลการศกษาและการอภปรายผลการศกษา (ผลการทดลอง) บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ
Page 39
สรปผลการศกษา อภปรายผล ประโยชนทไดรบจากโครงงาน ขอเสนอแนะ เอกสารอางอง
ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตรจากรปแบบรายงานการท าโครงงาน วทยาศาสตรทก าหนดให
ปกนอก
โครงงานวทยาศาสตร
เรอง………………………………………………………………….
โดย…………………………………………………ชน…………….. ………. ……………………………………………………………. ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………
โรงเรยน………………. อ าเภอ………………. จงหวด…………….. รายงานนเปนสวนประกอบโครงงานวชา………………………ระดบชน…... ภาคเรยนท…………………………ปการศกษา………………………………...
Page 40
ปกใน
ชอโครงงาน..................................................................................................................................
ชอผท าโครงงาน
............................................................................................................................
.............................................................................................................................
......
.............................................................................................................................
......
.............................................................................................................................
......
ระดบชน
.................................................................................................................................
โรงเรยน .............................................................................................................................
...
ทปรกษา
..................................................................................................................................
ปการศกษา
..............................................................................................................................
บทคดยอ
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
Page 41
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
ค าน า กตตกรรมประกาศ
(การเขยนค าขอบคณ ทไดชวยเหลอใหโครงงานวทยาศาสตรส าเรจ) .....................................................................................................................................................................
Page 42
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
สารบญ เรอง
หนา
ค าน า…………………………………………………………………………..………..……
บทคดยอ..………………………………………………………………………………..…..
กตตกรรมประกาศ…………………………………………………………………..…….…
เนอเรองในโครงงานวทยาศาสตรประกอบดวย…………………………………………....…
บทท 1 บทน า
Page 43
ทมาและความส าคญ…………………………………………………………………
วตถประสงค…………………………………………………………………………
สมมตฐานของการศกษาคนควา……………………………………………….……
ตวแปรทเกยวของ…………………………………………………………………..
ขอบเขตของการศกษาคนควา……………………………………………..………..
นยามศพท...................................................................................................................
บทท 2 เอกสาร / ทฤษฎทเกยวของ…………………………………………………………..
บทท 3 วธด าเนนการ...............................................................................................................
อปกรณและวสด………………………………………………………………....….
วธการศกษา…………………………………………………………………...…....
บทท 4 ผลการศกษาและการอภปรายผลการศกษา (ผลการทดลอง)......................................
บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ.......................................................................
สรปผลการศกษา……………………………………………………………………
อภปรายผล………………………………………………………………………….
ขอเสนอแนะ………………………………………………………………………..
ประโยชนทไดรบจากโครงงาน……………………………………………………..
เอกสารอาง..................................................................................................................
Page 44
ชดฝกท 5 การจดนทรรศการโครงงานวทยาศาสตร
ค าชแจง
ใหนกเรยนอานหวเรอง ศกษาสาระส าคญ และจดประสงคการเรยนรการจด นทรรศการโครงงานวทยาศาสตร ตอไปน
หวเรอง 1. การจดนทรรศการโครงงานวทยาศาสตร 2. การท าแผงส าหรบแสดงโครงงานวทยาศาสตร 3. การประเมนโครงงานวทยาศาสตร สาระส าคญ
การจดนทรรศการโครงงานวทยาศาสตรเปนการรวบรวมผลงานตางๆ มาแสดงไวในทเดยวกน เพอแสดงแนวคดการกระท า หรอผลงานใหผชมไดศกษาขอมลตางๆ เปนการกระตนใหประชาชนทวไปสนใจผลงานหรอสนใจในผลตภณฑทน าออกจ าหนาย การจดนทรรศการเปนการรวบรวมผลงานทแสดงแนวคดทเปนรปแบบทสามารถจบตอง ดได สมผสได การประเมนโครงงานวทยาศาสตรเปนสงทมความส าคญและมความจ าเปนอยางหนงทอาจารยทปรกษาจะตองท าขนเพอใหนกเรยนทท าโครงงานวทยาศาสตรไดทราบผลการจดท าโครงงานวทยาศาสตรของตนเองวาอยในระดบใด ควรปรบปรงแกไขอยางไรบาง
จดประสงคการเรยนร
เมอนกเรยนศกษาจบชดฝกท 5 แลว นกเรยนสามารถ 1. อธบายความหมายและความส าคญของการจดนทรรศการโครงงาน
วทยาศาสตรได 2. อธบายขอปฏบตในการจดนทรรศการโครงงานวทยาศาสตรได 3. จดท าแผงส าหรบแสดงโครงงานวทยาศาสตรได 4. อธบายสวนประกอบของหวขอตางๆ บนแผงโครงงานวทยาศาสตรได 5. ประเมนผลโครงงานวทยาศาสตรของตนเองและของเพอนได
Page 45
สาระการเรยนร การจดนทรรศการแสดงโครงงานวทยาศาสตร ควรค านงถงสงตางๆ ดงตอไปน
1. ความปลอดภย 2. ความเหมาะสมของเนอหาทจดแสดง 3. การเขยนอธบาย ควรใชขอความทกะทดรด ชดเจน เขาใจงาย 4. ใชสทสดใส เพอดงดดผชม 5. ใชตารางและรปภาพประกอบโดยจดวางใหเหมาะสม 6. กรณทเปนสงประดษฐ ควรอยในสภาพทท างานไดอยางสมบรณ
ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน (ขอละ 2 คะแนน)
Page 46
1. การจดนทรรศการ หมายถงอะไร
……………………………………………………………………………..............……………………. …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 2. การจดนทรรศการมประโยชนอยางไรบาง ………………………………………………………………………………………..............…………. …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… 3. การจดนทรรศการโครงงานนน ควรค านงถงสงใดบาง ……………………………………………………………………………….............…………………. …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………
Page 47
…………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………
Page 48
เนอหาสาระ
การท าแผงส าหรบแสดงโครงงานวทยาศาสตรใหใชไมอดมขนาดดงรป ตดบานพบมหวงรบและขอสบท ามมฉากกบตวแผนกลาง ในการเขยนแผง ควรปฏบตดงน
Page 49
1. ตองประกอบดวย ชอโครงงาน ชอผจดท าโครงงาน ชอทปรกษา ค าอธบายยอยๆ ถงเหตจงใจในการท าโครงงาน ความส าคญของโครงงาน วธด าเนนการเลอกเฉพาะขนตอนทส าคญ ผลทไดจากการทดลอง อาจแสดงเปนตาราง กราฟ หรอรปภาพกได ประโยชนของโครงงาน สรปผล เอกสารอาอง 2. จดเนอทใหเหมาะสม ไมแนนจนเกนไปหรอนอยจนเกนไป 3. ค าอธบายกะทดรด ชดเจน เขาใจงาย 4. ใชสสนสดใส เนนจดส าคญ ดงดดความสนใจ 5. อปกรณประเภทประดษฐควรอยในสภาพทท างานไดอยางสมบรณ
ค าชแจง ใหนกเรยนน าหวขอโครงงานวทยาศาสตรทอยหลงพยญชนะ มาเตมลงหลง
หมายเลข บนแผงโครงงานวทยาศาสตรตามล าดบขนตอนการจดท าแผงโครงงาน วทยาศาสตร (ขอ
ละ 1 คะแนน)
ก.วตถประสงค ข.บทคดยอ ค.ทปรกษา ง.ผจดท า จ.ทมาและความส าคญ ฉ.สรปผล ช.ชอเรอง
Page 50
ซ.ขอเสนอแนะ ฌ.สมมตฐาน ญ.ผลของการศกษาคนควา ฎ.ประโยชน ฏ. โรงเรยน ฐ.ตวแปรทเกยวของ ฑ.วธด าเนนการศกษาคนควา
สาระการเรยนร การประเมนโครงงานวทยาศาสตรเปนสงทมความส าคญและมความจ าเปนอยางหนงทคร
Page 51
ทปรกษาจะตองท าขนเพอใหนกเรยนทท าโครงงานวทยาศาสตรไดทราบผลการจดท าโครงงานวทยาศาสตรของตนเองวาอยในระดบใด ควรปรบปรงแกไขอยางไรบาง
ค าชแจง ใหนกเรยนฝกประเมน โครงงานวทยาศาสตรของเพอนมา 1โครงงานพจารณาใหคะแนนตามความเหมาะสม ตามหวขอตอไปน
แบบประเมนโครงงานวทยาศาสตร เรอง.....................................................................................
สมาชกในกลม ........................................................................ชน............. ........................................................................ชน............. ........................................................................ชน.............
ประเดนทประเมน การใหคะแนน หมายเหต
0 1 2 3
1. ความคดรเรมสรางสรรค 2. การก าหนดปญหาและตงสมมตฐาน 3. ขอมลและขอเทจจรงประกอบการท าโครงงาน 4. การออกแบบการทดลอง 5. อปกรณและเครองมอทใชทดลอง 6. การด าเนนการทดลอง 7. การบนทกขอมล 8. การจดกระท าขอมล 9. การแปลความหมายของขอมลและการสรปผล ของขอมล 10. การเขยนรายงาน
Page 52
ลงชอ.........................................ผประเมน (................................................)
เกณฑการประเมน
ระดบคณภาพ คะแนน
มความเหมาะสมดมาก 4
มความเหมาะสมด 3
มความเหมาะสมพอใช 2
ควรปรบปรง 1
เกณฑผาน รายกจกรรม 2 คะแนนขนไป คะแนนรวม 30 คะแนนขนไป
ชดฝกท 6 การเผยแพรโครงงานวทยาศาสตร
Page 53
ค าชแจง ใหนกเรยนอานหวเรอง ศกษาสาระส าคญและจดประสงคการเรยนรการเผยแพร โครงงานวทยาศาสตร ตอไปน หวเรอง การเผยแพรโครงงานวทยาศาสตร
สาระส าคญ การเผยแพรโครงงานวทยาศาสตรเปนการประชาสมพนธผลงานใหเปนทรจกกวางขวางยงขน โดยใชวารสารวชาการ องคกรชมชน สอมวลชน หรอผท าโครงงาน จดท าขนเอง
จดประสงคการเรยนร เมอศกษาจบชดฝกท 6 แลว นกเรยนสามารถ
1. เสนอแนะวธเผยแพรโครงงานวทยาศาสตรได 2. ระบถงผทไดรบความรจากการเผยแพรโครงงานวทยาศาสตรได 3. อธบายผลทไดรบจากการเผยแพรโครงงานวทยาศาสตรได
Page 54
ค าชแจง ใหนกเรยนน าความรจากโครงงานวทยาศาสตรทไดจดท าขนไปเผยแพรกบบคคลตาง สาขาอาชพและชมชนในทองถนของนกเรยนเอง โดยบนทกวธการเผยแพรลงในแบบ บนทกการเผยแพร ดงน (10 คะแนน)
ชอโครงงานทนกเรยน น าไปเผยแพร
ผทไดรบความร วธการเผยแพร ประโยชนทไดรบ จากการเผยแพร
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
1…………………….. 2.................................. 3.................................. 4.................................. 5..................................
1.................................. 2................................ 3.................................. 4.................................. 5.................................. (พจารณาจาก ผลงานนกเรยน)
1.................................. 2................................ 3.................................. 4.................................. 5..................................
ขอเสนอแนะ
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
Page 55
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
.............................................................................................................................................................
........
Page 56
เฉลยชดฝกท 1 ความรเบองตนเกยวกบโครงงานวทยาศาสตร
สาระการเรยนร โครงงาน เปนการศกษาคนควาตามความสนใจ ตามความถนด และตามความสามารถของผเรยนเอง ภายใตกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอใหไดมาซงค าตอบหรอผลงานซงมความสมบรณในตว โดยผเรยนเปนผวางแผนการศกษาคนควาและด าเนนการดวยตนเอง เพอใหผเรยนเกดการเรยนร มเจตคตทดตอกระบวนการทางวทยาศาสตร ครเปนเพยงผใหค าปรกษา (Adviser) เทานน ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. โครงงานวทยาศาสตร หมายถงอะไร (2 คะแนน) (เปนการศกษาคนควาตามความสนใจ ตามความถนด และตามความสามารถของผเรยนเอง ภายใตกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอใหไดมาซงค าตอบหรอผลงานซงมความสมบรณในตว โดยผเรยนเปนผวางแผนการศกษาคนควาและด าเนนการดวยตนเอง เพอใหผเรยนเกดการเรยนร มเจตคตทดตอกระบวนการทางวทยาศาสตร ครเปนเพยงผใหค าปรกษา (Adviser) เทานน)
2. การเรยนโครงงานวทยาศาสตร มประโยชนอยางไรบาง (4 คะแนน)
Page 57
2.1 ไดใชความรและประสบการณในการปฏบตโครงงานตามความสามารถ ความสนใจ และความถนดของตนเอง 2.2 ไดศกษาคนควาหาความร หาขอมลจากแหลงความรตาง ๆ ดวยตนเอง 2.3 ไดแสดงออกซงความคดรเรมสรางสรรค 2.4 ท าใหมเจตคตทดตอการปฏบตงาน และเหนคณคาของการใชกระบวนการ แกปญหา 2.5 ไดผลตผลงานทเปนของผเรยนเอง และน าไปใชประโยชนได
3. ประเภทของโครงงานแบงตามลกษณะของการด าเนนงานมกประเภท อะไรบาง (2 คะแนน) 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมล 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทการสรางสงประดษฐ 4. โครงงานประเภทการสรางทฤษฎหรอการอธบาย
4. นกเรยนคดวาการท าโครงงานมประโยชนตอตนเองอยางไร ใหเขยนบรรยายเปนความเรยง ( 2 คะแนน) (แนวตอบ – การท าโครงงานท าใหเกดการน าความรและประสบการณจากการเรยนร จากต ารา เอกสารและแหลงเรยนรตางๆมาผลตเปนผลงานหรอชนงานของตนเอง สามารถน าไปใชประโยชนได ท าใหเกดความคดรเรม สรางสรรค คดวจารณญาณ เกดความรทย งยน ความภาคภมใจในความส าเรจของงาน )
Page 58
สาระการเรยนร โครงงานวทยาศาสตรแบงออกเปน 4 ประเภท 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมล 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทการสรางสงประดษฐ 4. โครงงานประเภทการสรางทฤษฎหรอการอธบาย ค าชแจง ใหนกเรยนน าหมายเลขหนาประเภทของโครงงานวทยาศาสตรเตมลงหนาชอโครงงานวทยาศาสตรทมความสมพนธกน (ขอละ 1 คะแนน) ประเภทโครงงานวทยาศาสตร 1. โครงงานประเภทส ารวจขอมล รวบรวมขอมล 2. โครงงานประเภททดลอง 3. โครงงานประเภทการสรางสงประดษฐ 4. โครงงานประเภทการสรางทฤษฎหรอการอธบาย ชอโครงงานวทยาศาสตร ...........4.............ก. อตราการสงเคราะหดวยแสงของพชในคลนแสงทแตกตางกน ...........1.............ข. ความนยมในการปลกหญาอบลพลสพาลม ของเกษตร อ.วารนช าราบ ...........2.............ค. การใชฮอรโมนจากปลาเพศผเพมมลคาของปลาหางนกยง ...........3.............ง. กงหนรองเพลง
Page 59
...........2.............จ. การปลกพชไรดน ...........3.............ฉ. เครองตากผาอตโนมต ...........4.............ช. วงชวตของดวงไมไผ ...........1.............ซ. ความหลากหลายของพนธปลาในแมน ามล ...........1.............ฌ. ถนก าเนดของกงเดนขบวน ...........4.............ญ. การผสมขามพนธปลา เพอพฒนาสายพนธใหมระหวางปลาเทโพและปลายาง เปนปลาเขยวมรกต เฉลยชดฝกท 2 เรมตนกบโครงงานวทยาศาสตร
สาระการเรยนร ปญหา คอ สงทเราตองการหาค าตอบ การคนพบทางวทยาศาสตรเปนผลมาจากความสงสยอยากรอยากเหนของคนเรานนเอง โดยเราตองสงเกตสงตางๆ ทเราไมสามารถอธบายได จะท าใหเกดความสงสย อยากรอยากเหนและเกดปญหาทตองการแสวงหาค าตอบขนมา ค าชแจง ใหนกเรยนตงปญหาจากหวขอทก าหนดให
1. ตงปญหาเกยวกบ “ปลารา” มา 4 ขอ (ขอละ 1 คะแนน)
1.1 แรงดนอากาศเกยวของกบการหมกปลาราหรอไม 1.2 ปลาราท ามาจากอะไรไดบาง
Page 60
1.3 วธการท าปลารามขนตอนอยางไร 1.4 ปจจยทมผลท าใหรสชาตของปลาราอรอยมอะไรบาง 1.5 ปจจยทมผลท าใหปลาราเนาเสยมอะไรบาง 1.6 ภาชนะทใชบรรจมผลตอคณภาพปลาราหรอไม
2. ตงปญหาเกยวกบสงทพบเหน / สงทอาน (ขอละ 3 คะแนน) 2.1 ภายในบาน (ขอละ 1 คะแนน) (ตรวจผลงานนกเรยน) ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... 2.2 จากหนงสอทอาน (ขอละ 1 คะแนน) (ตรวจผลงานนกเรยน) ....................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................
Page 61
สาระการเรยนร การตงปญหาเปนสงทส าคญอยางยงเพราะหวขอทไดจากการตงปญหาจะน าไปสการท าโครงงานวทยาศาสตร ในขนตอไป การเลอกปญหาทเหมาะสมทจะท าโครงงานวทยาศาสตรมหลกเกณฑ ดงน 1. เปนปญหาทสามารถหาค าตอบไดดวยตนเอง 2. เปนปญหาทชดเจนสามารถหาค าตอบดวยวธการตางๆ ได ค าชแจง 1. ใหนกเรยนกาเครองหมาย (a) หนาขอความ ทเหนวาเปนปญหาทเหมาะสมจะท าโครงงานวทยาศาสตร 2. ใหนกเรยนกาเครองหมาย (r) หนาขอความ ทเหนวาเปนปญหาทไมเหมาะสมจะท าโครงงานวทยาศาสตร (ขอละ 1 คะแนน) .........................1. ท าไมโลกจงกลม .........................2. บนทองฟามดาวกดวง .........................3. ขนาดของใบพชมผลตออตราการสงเคราะหดวยแสง .........................4. ปลากนพชเจรญเตบโตเรวกวาปลากนสตว .........................5. หญงหรอชายใครเกงกวา .........................6. วานหางจระเขรกษาอาการผมรวงได .........................7. น าสบปะรดใชหมกเนอใหนมได
Page 62
.........................8. จลนทรยยอยสลายสารในอณหภมสงไดดกวาอณหภมต า .........................9. ท าไมมอดจงกนไม .........................10. ชนดของน าผลไมมผลตอการหมกแอลกอฮอล
2. ใหนกเรยนกาเครองหมาย (r) ทบหนาขอทเปนปญหาทชดเจน สามารถหาค าตอบโดย การชง การตวง การวด การนบ หรอ ทดสอบได (ขอละ 1 คะแนน) 2.1 ก. จลนทรยอเอม ใชดบกลนเนาเหมนของน าเสยไดหรอไม ข. จลนทรยอเอมมสตรวาอยางไร 2.2 ก. ท าไมจงเคยวขาว ข. การเคยวขาวใหละเอยดจะท าใหยอยงายหรอไม 2.3 ก. แสงแดดท าใหเกดการสงเคราะหดวยแสงไดอยางไร ข. แสงสใดท าใหเกดอตราการสงเคราะหดวยแสงไดดทสด 2.4 ก ความชนมผลตอการเจรญเตบโตของเชอรา ข ท าไมบรเวณทมความชนจงเกดเชอรา 3. ใหนกเรยนตงปญหาทเหมาะสมทจะท าโครงงานวทยาศาสตรเปนปญหาทนกเรยนชอบทสดหลง จากตงปญหาแลวใหเตมขอมลของแตละปญหา (ขอละ 2 คะแนน) 3.1 ปญหาทพบในทองถน …………................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………. 3.1.1 วสดอปกรณทสามารถหาได คอ…………………………………………………………… …………................................................................................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………
Page 63
…… ……………………………………………………………………………………………………………. 3.2 ปญหาจากความสงสย/ความสนใจ ……………………………………………………………… .…………................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………. 3.2.1 วสดอปกรณทสามารถหาได คอ …………................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………. 3.2.2 แหลงความรทสามารถหาได คอ …………................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….
Page 64
สาระการเรยนร การวเคราะหโครงงานวทยาศาสตรจากบทคดยอ เปนการศกษาขอมลทปรากฏบนบทคดยอ จากนนจงจ าแนกเนอความทรวบรวม ไวออกเปนสวนยอย ๆ ดงน
1. วตถประสงคของการศกษาโครงงานวทยาศาสตรในเรองนนๆ 2. วธการทดลองและวธการเกบรวบรวมขอมลนนๆ 3. ผลการทดลอง 4. รปผลการทดลอง
ค าชแจงใหนกเรยนศกษาโครงงานวทยาศาสตรจากบทคดยอทก าหนดให จากนนใหนกเรยนตอบค าถาม ( ขอละ 2 คะแนน) ชอโครงงาน มะเกลอปองกนแปลงศตรพช โรงเรยนพยหะพทยาคม อ าเภอ พยหะคร จงหวด นครสวรรค บทคดยอ โครงงานนเปนการศกษาปฏกรยาของน ามะเกลอกบแมลงศตรพชลมลกในตระกลผกกาด โดยเลอกศกษากบผกกาดกวางตงเขยว โดยแบง การทดลองออกเปน 2 ตอน
Page 65
ตอนท 1 ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง ตอนท 2 ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอ ทมผลตอการปองกนแมลง ตอนท 1 ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอแมลง โดยท าการทดลองน าผลมะเกลอสดมาคนน า โดยการโขลกผล มะเกลอแลวคนดวยเครองคนละน าไปฉดพนในแปลงผกกวางตงมการควบคมใหเหมอนกนดยใชความเขมขนของน ามะเกลอตางกนแตใชปรมาณเทากน และเปรยบเทยบผลกบแปลงผกกวางตงทไมไดฉดพนน ามะเกลอซงรดน าธรรมดาโดยใชเกณฑเปรยบเทยบจากตนกวางตงทใบมรพรนเนองจากแมลงรบกวน ตอนท 2 ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง โดยทดลองน าความเขมขนทไดผลจากตอนท 1 มาฉดพนลงบนแปลง ผกกวางตงทมการควบคมใหเหมอนกน แตแตกตางกนทระยะเวลาจ านวนวนในการฉดพนน ามะเกลอไมเทากน แลวเปรยบเทยบจ านวนตนผกกวางตง ทใบมรพรน เนองจากแมลงมารบกวน เปนเกณฑในการเปรยบเทยบผลการทดลองปรากฏวาแปลงผกกวางตงทฉดพนน ามะเกลอทมความเขมขน 50% โดยปรมาตรขนไป จะไมมแมลงมารบกวนหรอรบกวนในปรมาณนอยมาก ซงตางจากแปลงผกทรดดวยน าธรรมดาอยางเดยวจะมแมลง มาเจาะกนใบเปนปรมาณมาก ส าหรบผลการทดลองตอนท 2 ปรากฏวาระยะเวลาทใชฉดพนน ามะเกลอไดผลดทสดคอการฉดพน 3 วน ตอ 1 ครง 1. การทดลองนก าหนดวตถประสงคไววาอยางไร (ศกษาปฏกรยาของน ามะเกลอกบแมลงศตรพชลมลกในตระกลผกกาด)
2. ปญหาของการทดลองน คออะไร (1) ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง (2) ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง)
3. สมมตฐานของการทดลองน คออะไร (1) ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง (2) ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง)
4. วธด าเนนการทดลอง 4.1การทดลองไดเลอกอปกรณอะไรเพอใชทดลองบาง
Page 66
- เครองฉดพน - น ามะเกลอ - ผกกาดกวางตง - แมลงศตรพช)
4.2 การทดลองน ไดแบงออกเปนกขนตอน และมขนตอนอยางไร แบงออกเปน 2 ตอน ดงน (1) ศกษาความเขมขนของน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง (2) ศกษาระยะเวลาในการฉดพนน ามะเกลอทมผลตอการปองกนแมลง)
5. ผลการทดลองเปนอยางไร ผลการทดลองปรากฏวา 1. แปลงผกกวางตงทฉดพนน ามะเกลอทมความเขมขน 50% โดยปรมาตรขนไปจะไมมแมลงมารบกวนหรอรบกวนในปรมาณนอยมาก 2. ระยะเวลาทใชฉดพนน ามะเกลอไดผลดทสดคอการฉดพน 3 วน ตอ 1 ครง)
6. สรปผลการทดลองไดวาอยางไร การศกษาวธการท ามะเกลอปองกนแมลงศตรพชจะไดผลดงน 1. แปลงผกกวางตงทฉดพนน ามะเกลอทมความเขมขน 50% โดยปรมาตรขนไปจะไมมแมลงมารบกวนหรอรบกวนในปรมาณนอยมาก 2. ระยะเวลาทใชฉดพนน ามะเกลอไดผลดทสดคอการฉดพน 3 วน ตอ 1 ครง)
7. โครงงานวทยาศาสตรนมประโยชนอยางไรบาง 1. ลดปญหาแมลงศตรพช 2. ลดปญหาการใชสารเคม 3. ใชประโยชนจากสมนไพรทองถน)