คู่มือ - dede.go.the-lib.dede.go.th/mm-data/BibA11327.pdfค ม อ หม อไอน ำ น ำ 2559 บร ษ ท เอ นเนอร ย คอนเซอร

คมอหมอไอน ำ

คมอกำรปรบปรงประสทธภำพกำรใชพลงงำนในระบบหมอไอน ำ 2559

บรษท เอนเนอรย คอนเซอรเวชน เทคโนโลย จ ำกด

Mail : [email protected] www.energy-conservationtech.netกรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0-2691-9533-4 โทรสำร 0-2691-9535

11/6 ซอยอนทำมระ 40 ถนนสทธสำรวนจฉย แขวงดนแดง เขตดนแดง

คานา

คมอเลมน เปนอกตวชวยหนงทจะนาทานไปสเสนทางการลดการใชพลงงานความรอนสาหรบสถานประกอบการทมการใชงานระบบหมอไอน า ซงเปนสวนหนงของหลกสตร “การพฒนาบคลากรเพอการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในระบบหมอไอน า” ไดรบการพฒนาโดยผเชยวชาญทมประสบการณตรงในดานระบบหมอไอน าหลายทาน และไดทาการพฒนาเนอหาวชาจากหลกสตรตางๆ มเปาหมายเพอใหบคลากรทใชและควบคมหมอไอน า สามารถนาไปใชประโยชนในการตรวจวเคราะหการอนรกษพลงงานไดจรง อานงาย เขาใจงาย โดยใชโปรแกรม Microsoft Excell ชวยในการวเคราะหหาดชนการใชพลงงาน และผลการประหยดพลงงานจากอปกรณตางๆ ในระบบหมอไอน า เพอจดพมพนาเสนอผบรหาร และผเกยวของไดโดยสะดวก นอกจากนนยงประกอบดวย ตารางการตรวจวนจฉยเพอหาแนวทางการอนรกษพลงงาน ตารางสมการวเคราะหพลงงานและประสทธภาพ ตารางคาความรอนทางตาของเชอเพลง และตารางแนะนาการใชและการบารงรกษาอปกรณทใชพลงงานในระบบหมอไอนา

ทงน คมอ ไดถกออกแบบใหมขนาดเลกเพอใหงายตอการพกพาและการใชงานจรงขณะปฏบตงานในสถานประกอบการ จงไดทาการสรปเนอหาเฉพาะทสาคญแบงเปนจานวน 5 บท ดงน บทท1 ความรพนฐานดานการอนรกษพลงงานในหมอไอน าและระบบสงจาย, บทท2 แนวทางการปรบปรงประสทธภาพการผลตและใชไอน า, บทท 3 การตรวจวนจฉยและการบารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน, บทท 4 แนวทางการอนรกษพลงงาน และการตรวจวเคราะหมาตรการอนรกษ และบทท 5 กรณศกษาทประสบสาเรจและเทคโนโลยการอนรกษพลงงาน

สดทายน สานกพฒนาทรพยากรบคคลดานพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงาน หวงเปนอยางยงวาคมอฉบบนจะสามารถนาไปใชใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการอนรกษพลงงานในระบบหมอไอนาอยางย งยนตอไป

สารบญ

หนา

บทท 1 ความรพนฐานดานการอนรกษพลงงานในหมอไอนาและระบบสงจาย 1-74 1.1 ประเภทของหมอไอนา 5 1.1.1 หมอไอนาประเภททอไฟ (Fire-tube or Shell Boiler) 5

1.1.2 หมอไอนาประเภททอนา (Water-tube Boiler) 9 1.1.3 หมอไอนาแบบอน ๆ 13 1.2 อปกรณประกอบในระบบหมอไอนา 16 1.2.1 อปกรณในระบบนาปอน 16 1.2.2 อปกรณในระบบเชอเพลง 18 1.2.3 อปกรณในระบบเผาไหม 22 1.2.4 อปกรณในระบบอากาศ 25 1.2.5 อปกรณในระบบวดและควบคมความดนไอนา 26 1.2.6 อปกรณในระบบทอไอนา 28 1.2.7 อปกรณทใชไอนา 29 1.2.8 อปกรณในระบบระบายนาออกจากหมอนา หรอระบบโบลวดาวน 30 1.2.9 อปกรณในระบบจดการคอนเดนเสท 31 1.3 อปกรณเผาไหมเชอเพลงของหมอไอนา 35 1.3.1 การเผาไหมเชอเพลงกาซ 35 1.3.2 การเผาไหมเชอเพลงเหลว 36 1.3.3 การเผาไหมเชอเพลงแขง 50 1.4 การเผาไหมเบองตน 57 1.4.1 ปฏกรยาเคมการเผาไหมทฤษฎ 59 1.4.2 อากาศตามทฤษฎ (Theoretical air) 60

สารบญ

หนา

1.4.3 อากาศสวนเกน (Excess Air) 61 1.4.4 จะสงเกตอยางไรวาการเผาไหมเหมาะสมหรอไม 63 1.5 ผลตและใชไอนาใหประหยดพลงงาน 64 1.5.1 การหาดชนการใชพลงงาน และเกณฑเปรยบเทยบ 66 1.5.2 การเดนหมอไอนาใหเหมาะสมกบความตองการใชไอนา 73 บทท 2 แนวทางการปรบปรงประสทธภาพการผลตและใชไอนา 1-106 2.1 แนวทางการปรบปรงในสวนผลตไอนา (หมอไอนา) 1 2.1.1 การตรวจวเคราะหหมอไอนา 1 2.1.2 การปรบปรงประสทธภาพหมอไอนา 9 2.1.3 การผลตไอน าทมความดนเหมาะสม 38 2.1.4 ขอควรปฏบตในการใชหมอไอน า 42 2.2 การปรบปรงประสทธภาพระบบสงจายไอนา 44 2.2.1 การลดการสญเสยความรอนจากผวทอไอนา 44 2.2.2 การคานวณการสญเสยความรอนของทอ 48 2.2.3 การสญเสยจากการรวไหลของไอนา 55 2.2.4 การสญเสยความดนในระบบสงจายไอนา 58 2.3 การปรบปรงประสทธภาพอปกรณใชไอนา 64 2.3.1 กบดกไอนา 65 2.4 การปรบปรงประสทธภาพระบบคอนเดนเสท 86 2.4.1 การใชคอนเดนเสท 86 2.4.2 การนาไอนาแฟลชกลบมาใช 97

สารบญ

หนา

บทท 3 การตรวจวนจฉยและการบารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน 1-15 3.1 การตรวจวนจฉยเพอหาแนวทางการอนรกษพลงงาน 1 3.2 การบารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน 11 บทท 4 แนวทางการอนรกษพลงงาน และการตรวจวเคราะหมาตรการอนรกษ 1-31 พลงงาน 4.1 แนวทางการอนรกษพลงงาน 1 4.2 การตรวจวเคราะหมาตรการอนรกษพลงงาน 4 บทท 5 กรณศกษาทประสบผลสาเรจและเทคโนโลยการอนรกษพลงงาน 1-45 5.1 กรณศกษาทประสบผลสาเรจ 1 5.2 เทคโนโลยการอนรกษพลงงาน 9 5.2.1 การใชปมความรอนสาหรบการทาความรอน 9 5.2.2 การปรบสมดลการใชหมอนา 16 5.2.3 ระบบควบคมแรงดนไอนา 18 5.2.4 ระบบควบคมการระบายนาทงของหมอไอนา 20 5.2.5 กบดกไอนาแบบแจงเตอนอตโนมต 23 5.2.6 หมอไอนาลกผสม 25 5.2.7 หมอไอนาแบบ Once-Through 27 5.2.8 Coal Water Mixture (CWM) 29 5.2.9 การใชอปกรณตวเรงปฏกรยาแบบ Contact Catalyst 33 5.2.10 การใชสารลดแรงยดเหนยวโมเลกล 35 5.2.11 หวเผาเมดพลาสตก 36 5.2.12 การควบคมการเผาไหมอตโนมต 38

สารบญ

หนา

5.2.13 เครองอนนาปอนแบบ Tube & Fin 40 5.2.14 เครองอนนาปอนแบบสมผสตรง 43

บทท 1 ความรพนฐานดานการอนรกษพลงงานในหมอไอน าและระบบสงจาย

หนา 1 จาก 74

1 บทท 1 ความรพนฐานดานการอนรกษพลงงานในหมอไอน าและระบบสงจาย

หมอไอน า เปนอปกรณส าหรบผลตไอน า เพอน าไอน าไปใชประโยชนในโรงงานอตสาหกรรมดานตางๆโดยสามารถผลตไอน าไดทงปรมาณและความดนทตองการ ดงนนหมอน า จงมหลายแบบตามความเหมาะสมกบการใชงาน เชน ไอน าอมตว (Saturated Steam) จะใชในการถายเทความรอน (Heat Transfer) ในกระบวนการผลต และไอน ายงยวด (Superheat Steam) ซงมอณหภมและความดนสงจะใชเปนตนก าลง เชน ขบเครองกงหนไอน าเพอการผลตกระแสไฟฟา เปนตน ค าจ ากดความของหมอน าตามกฏกระทรวงอตสาหกรรม เรองก าหนดมาตรการความปลอดภยเกยวกบหมอน า หมอตมทใชของเหลวเปนสอน าความรอนและภาชนะรบแรงดนในโรงงาน พ.ศ. 2549 ระบวา หมอน า หมายถง ภาชนะปดส าหรบบรรจน าทมปรมาณความจเกน 2 ลตรขนไป เมอไดรบความรอนจากการสนดาปของเชอเพลงหรอแหลงพลงงานความรอนอน น าจะเปลยนสถานะกลายเปนไอน าภายใตความดนมากกวา 1.5 เทาของความดนบรรยากาศทระดบน าทะเล หรอภาชนะปดส าหรบบรรจน าซงใชในการผลตน ารอนทมพนทผวรบความรอนตงแต 8 ตารางเมตรขนไป

ระบบไอน าเปนระบบทมการใชงานในสถานประกอบการทมการใชพลงงานความรอนจากไอน าทสงกวา 100OC โดยระบบไอน าประกอบดวยอปกรณและระบบยอยตางๆ ไดแก (1) หมอไอน า (2) ระบบสงจายไอน า (3) ระบบน ากลบไอน าควบแนน (คอนเดนเสท) และ (4) อปกรณใชไอน า



1

รปท 1-1 ระบบไอน าและการท างานของหมอไอน า

น าปอนทมอณหภมต าจะถกเครองสบน าปอนสงน าไปยงหมอไอน าเพอรบความรอนจากกาซเผาไหมและกลายเปนไอน า ไอน าทผลตขนจะผานระบบทอสงจายไอน าไปยงอปกรณใชไอน า แลวเกดการควบแนนเปนของเหลว (คอนเดนเสท) ผานกบดกไอน า ซงน าคอนเดนเสททมอณหภมสงจะไหลผานทอคอนเดนเสทกลบไปยงถงน าเลยงเพอรวมกบน าเตม กอนทจะสงไปยงหมอไอน าและผลตเปนไอน าตอไป

กาซรอนจากกระบวนการเผาไหม เมอถายเทความรอนใหกบน าแลว จะถกปลอยสสงแวดลอม ซงความรอนทปลอยออกไปพรอมกบกาซ ไอเสยน เปนการสญเสยพลงงานมากท สดของหมอไอน า ดงน นควรพจารณาน ากลบมาใชประโยชนโดยการตดตงอปกรณอนน าปอนซงเปนอปกรณแลกเปลยนความรอนระหวางกาซไอเสยกบน าปอนเพอใหน าปอนมอณหภมสงขนกอนจายเขาหมอไอน า วธการดงกลาวเปนหนงในหลายมาตรการเพอเพมประสทธภาพโดยรวมของหมอไอน าและระบบไอน าอตสาหกรรม

กาซรอนทง น าเลยงเยน

น ารอน หมอไอน า

ถงน าเลยง

ไอน า

น าควบแนน

อปกรณทใชไอน า

ป มน า

ระบบสงจายไอน า

ระบบน ากลบน าควบแนน

เครองอนน าเลยง



1 ในสถานประกอบการทมความตองการใชท งไอน าและน ารอน มกใชหมอไอน าขนาดใหญหนงลกเพอผลตไอน าความดนปานกลาง และน าไอน าสวนหนงไปใชเพอผลตน ารอนดวยเครองแลกเปลยนความรอน (Heat Exchanger) ซงเปนการลดคณภาพดานพลงงาน (ไดอะแกรม 1) ดงนนควรใชหมอไอน าเลกๆ หนงลกผลตไอน าและใชเครองท าน ารอน 1 ลกแทน (ไดอะแกรม 2) ดวยเหตผลดงน

• หมอไอน าจะมประสทธภาพมากกวา เมอใชงานทความดนไอน าต า ๆ • หมอไอน าขนาดใหญจะมการสญเสยโดยการแผรงสมากกวาหมอ ไอน าขนาดเลก • หมอไอน าจะมการสญเสยทางปลอง (Stack Losses) สงกวาเครองท า น ารอน

รปท 1-2 การใชงานหมอไอน าใหเหมาะสม

หมอไอน า เครองแลกเปลยนความรอน

ไอน า

น าเยน

คอนเดนเสท น ารอน

หมอไอน า เครองท าน ารอน

ไอน า น ารอน

ความดนไอน าต า หมอไอน าขนาด

เลก การสญเสยนอย

ไดอะแกรม 2

ไดอะแกรม 1 1.



1 ในงานทตองการอณหภมสงมาก (เชน 260°C) ควรใชหมอตมน ามนรอน (Thermal Oil Boiler) ซงสามารถท าความรอนไดถง 350°C ทความดนบรรยากาศแทนหมอไอน าความดนสงในระบบน ามนรอนน ป มน ามนรอนจะท าหนาทดดและสงน ามนรอนอณหภม 350°C ดวยความดนต า (2-3 bar) ไปยงกระบวนการผลตทอยไกลๆ หลงจากน ามนรอนถายเทความรอนใหกบอปกรณทใชงานความรอนแลว ท าใหอณหภมจะลดลง 10-20°C แลวจงไหลกลบเขาไปรบความรอนในหมอตมใหมอกจนม อณหภม 350°C และถกสงไปใชงานวนไปเรอยๆ จากคณสมบตไอน า ถาตองการอณหภม 260°C ไอน าจะตองมความดนสงถง 47 bar ซงหมอไอน าความดนสงจะมราคาแพงมาก ระบบทอไอน า และอปกรณใชไอน าจะตองออกแบบใหทนความดนสงได การใชงานตองการการควบคมดแล และบ ารงรกษาอยางละเอยดรอบคอบ เพอใหเกดความปลอดภยตลอดเวลาเปนผลใหมคาใชจายในการเดนเครองและการบ ารงรกษาสง ดงนนการใชหมอตมน ามนรอนท างานทความดนต า และการใชระบบทอความดนต าจงมความปลอดภยกวา

หมอน า ทกแบบจะตองประกอบดวย 1) เตา (Furnace) หรอหองเผาไหม (Combustion chamber) เปนสวน ส าหรบใหเชอเพลงเกดการเผาไหมหรอสนดาปกบอากาศ 2) สวนทเกบน า (Water space) เปนสวนทเกบน าไวภายในหมอน า 3) สวนทเกบไอน า (Steam space) คอ สวนทสะสมไอน าทเกดจากการผลต ไอน า



1 1.1 ประเภทของหมอไอน า หมอไอน าเปนอปกรณส าคญหลกในระบบไอน า ซงมหนาทในการ

ผลตไอน าใหไดตามอณหภมทตองการเพอจายไปยงกระบวนการผลตภายในโรงงานหรอกจกรรมตางๆ ภายในอาคาร อกทงเพอผลตก าลงงานกลหรอผลตพลงงานไฟฟา

หมอไอน าทมการใชงานแพรหลายจ าแนกตามการไหลของกาซรอนภายในหมอไอน าเปน 3 ประเภท ดงน 1.1.1 หมอไอน าประเภททอไฟ (Fire-tube or Shell Boiler)

กาซรอนจากการเผาไหมจะเคลอนทในทอซงจมอยในน า โดยทน าจะอยนอกทอ (ระหวางเปลอกหมอไอน าและทอ) ของหมอไอน า โดยทวไปหมอไอน าประเภททอไฟสามารถผลตไอน าใหไดความดนตามตองการชากวาหมอไอน าแบบทอน า ในกรณทภาระการใชไอน าเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ควรใชหมอไอน าประเภททอน า เพราะจะสามารถผลตไอน าไดทน ตอความตองการไดอยางรวดเรวกวาหมอไอน าประเภททอไฟ นอกจากนนถาจ านวนกลบของทอไฟยงมากประสทธภาพหมอไอน ากยงสงขน เนองจากกาซรอนใชเวลาไหลอยภายในหมอไอน านานขน ส าหรบหมอไอน าขนาดเลกมกจะมจ านวนกลบเพยง 2 กลบ ขณะทหมอไอน าขนาดใหญจะม 3 หรอ 4 กลบ การพจารณาจ านวนกลบนนในกรณจ านวนกลบเลขคปลองไฟจะอยตรงกนขามกบหวเผาเสมอ



1 หมอน าแบบทอไฟมลกษณะโครงสรางดงตอไปน

(ก) เปลอกหมอน า (Boiler shell) หมายถง เปลอกเหลกของหมอน าภายในบรรจน าและไอน าทมความดน จงตองไดรบการออกแบบและสรางอยางแขงแรง แตไมไดหมายรวมถงอฐหรอฉนวนความรอนทหมหมอน า เปลอกหมอน ามทงทท าดวยเหลกกลาและเหลกหลอ แตทท าดวยเหลกหลอจะเปนหมอน าขนาดเลกสวนหมอน าขนาดใหญจะท าดวยแผนเหลกกลา (เชน ASTM SA516-70 ตามมาตรฐาน ASME Section II) มวนขนรปใหมรปทรงกระบอก (ข) ผนงหนาและผนงหลงหมอน า (End plate or tube sheet) คอ สวนทปดหวปดทายของเปลอกหมอน า ผนงหมอน ามท งแบบแผนเหลกเรยบขนรปเปนแผนโคง และแบบขอบโคง ผนงหมอน าแบบแผนโคงสามารถรบความดนไอน าไดด แตมความยงยากในการสรางทตองเจาะรเพอใสทอไฟ ผนงหมอน าแบบแผนเรยบท าไดงาย เหมาะส าหรบเปนผนงทตองเจาะรเพอใสทอไฟ แตผนงแผนเรยบแขงแรงนอยกวา จะตองออกแบบใหมความหนาของแผนเหลกมากกวา และตองออกแบบตดตงเหลกยดโยงเพอเสรมความแขงแรงของผนงเปลอกหมอน า (ค) เหลกยดโยง (Stay) ท าหนาทเสรมความแขงแรงของผนงหมอน า โดยการดงผนงหมอน าเอาไว อาจจะดงผนงไวกบเปลอกหมอน า หรอดงระหวางผนงหนากบผนงหลงหมอน าเอาไวดวยกน มท งแบบเหลกแทงกลม (Stay Rod) แบบหชาง (Gusset stay) หรอเปนทอกลวง (Stay tube) เพอถายเทความรอนดวย



1 (ง) ทอไฟใหญหรอลกหม (Furnace) คอทอน ากาซรอนทมเสนผาศนยกลางขนาดใหญมกจะเปนหองเผาไหมของหมอน าเชอเพลงเหลวหรอกาซ มทงแบบขนรปเปนลอนทแขงกวาและถายเทความรอนไดมากกวาแบบทอไฟเรยบ ทตองมความหนามากกวาและตองมวงแหวนเสรมความแขงแรง (Reinforce ring)ภายนอก (จ) ทอไฟเลกหรอจป (Fire tube) คอทอขนาดเลกทใหกาซรอนไหลผานภายในทอ มการตดตง 2 ลกษณะคอ แบบเชอม และแบบเบงส าหรบถายเทความรอนใหกบน าทอยภายนอกทอ และท าหนาทเสรมความแขงแรงของผนงหมอน า (กรณตดตงแบบเชอม) โดยการดงผนงหมอน าทอไฟเลกมทงแบบเกลยวและแบบเรยบซงสวนมากมกจะเปนทอเรยบ มขนาดเสนผาศนยกลางไมเกน 4” ความหนาของทอระหวาง 2.5-3.5 มลลเมตร แตหมอน าบางยหออาจจะเปนทอไฟเลกแบบเกลยวเพอใหกาซรอนเกดการหมนวนเปนการเพมประสทธภาพการถายเทความรอนส าหรบหมอน าทวไปจะมการออกแบบทอไฟเลกในหมอน าใหกาซรอนมทศทางการไหลกลบไปกลบมาอยภายในหมอน า เพอเพมระยะทางในการแลกเปลยนความรอน สงผลใหประสทธภาพการถายเทความรอนสงของหมอน าสงขนตามไปดวย เรยกจ านวนครงในการไหลกลบไปกลบมาของกาซรอนในทอไฟทงหมดภายในหมอน าวาจ านวนกลบ (Pass) นอกจากนตรงบรเวณหวและทายหมอน าซงเปนสวนทไฟมการกลบทศทางการไหล จะเรยกบรเวณนวา หองไฟกลบ หากหองไฟกลบนนมน าลอมรอบภายนอก จะเรยกวาแบบหลงเปยก (Wet back) ในทางกลบกน หากหองไฟกลบไมมน าลอมรอบ หรอเปนแบบหองทกอดวยอฐทนไฟยนออกไปนอกตวหมอน า จะเรยกวาแบบหลงแหง (Dry back)



1

(ก) ทอไฟแบบ 1 กลบ (ข) ทอไฟแบบ 2 กลบ (ค) ทอไฟแบบ 3 กลบ รปท 1.1-1 จ านวนกลบของหมอไอน า

รปท 1.1-2 โครงสรางหมอไอน าแบบทอไฟ



1 1.1.2 หมอไอน าประเภททอน า (Water-tube Boiler) น าจะบรรจและไหลอยภายในทอโดยเปลวไฟหรอกาซรอนจะ

เคลอนทอยโดยรอบทอน า หมอน าแบบทอน ามหลากหลายประเภทโดยมขนาดก าลงผลตไอน าตงแตขนาดเลกๆ 100 กโลกรมตอชวโมง จนถงขนาดใหญมากทสามารถใชผลตกระแสไฟฟาไดมากกวา 1,300 MW ส าหรบหมอน าแบบทอน าทมขนาดก าลงผลตไอน ามากกวา 5,000 กโลกรมตอชวโมงมกจะเปนหมอน าทผลตไอน าทความดนสงกวา 1 MPa เนองจากลกษณะทางโครงสรางทสามารถรบความดนไอน าไดสงกวาหมอน าแบบทอไฟซงใชเปลอกหมอน าเปนสวนรบความดนจงไมสามารถรบความดนไอน าทสงมากได

การเลอกใชหมอน าแบบทอน า ควรจะเลอกใชงานในกรณทตองการผลตไอน าความดนสงกวา 1.5 MPa หรอตองการปรมาณไอน ามากกวา 15,000 กโลกรมตอชวโมง แตถาตองการผลตไอน าความดนและปรมาณต ากวานไมควรเลอกใชหมอน าแบบทอน า เพราะการดแลบ ารงรกษาทยงยากกวาหมอน าแบบทอไฟมากโดยเฉพาะอยางยงไมควรเลอกใชหมอน าแบบทอน าทใชเชอเพลงทมสารก ามะถนสง และหมอน าตองมการหยดเครองบอยและเปนเวลานานหลายวน เพราะแมวาหมอน าจะมระบบ Boiler lay-up ท าการอนหมอน าไมใหเกนการกดกรอนของกรดก ามะถน (Cold end corrosion) แตกตองใชพลงงานในการอนหมอน าใหรอนอยตลอดเวลา



1 โครงสรางหลกของหมอน าแบบทอน า ประกอบดวย 3 สวนดงน

(ก) ถงไอ (Steam drum or Upper drum) เปนโครงสรางเหลกทรงกระบอกทอยดานบนของหมอน าแบบทอน า เปนทเกดหรอแยกตวของไอน าทระเหยขนมาจากผวน า โดยปรกตระดบน าจะอยประมาณระดบครงหนงของถงไอน สวนดานลางของถงไอจะเปนสวนททอน าจ านวนมากเขามาตอชนเพอใหน าในทอน าทไดรบการถายเทความรอนเวยนขนมาแยกตวเปนไอน า หมอน าแบบทอน าท ดจะม Steam separator หรอSteam purifier อยในถงไอดานบน เพ อแยกน าและสงสกปรกออกจากไอน า เพอท าใหไอน าแหงและสะอาดมากขน (ข) ถงโคลน (Mud drum or Lower drum) เปนโครงสรางเหลกทรงกระบอกทอยดานลางของหมอน าแบบทอน า มกจะมขนาดเลกกวาถงไอ ถงโคลนท าหนาทคลายทอรวม (Header) ของทอน า โดยสวนดานบนของถงโคลนจะเปนสวนททอน าจ านวนมากจากดานบนเขามาตอชน ในขณะผลตไอน าจะมการหมนเวยนของน าในทอมาก ตะกอนหนกจะตกลงสะสมทถงโคลนนสวนตะกอนเบาจะถกหมนเวยนไปตามธรรมชาตของความแตกตางกนของอณหภมน า ดงนนน าทปอนเขาหมอน าจะตองมความสะอาดมาก เพราะสงสกปรกทเปนของแขง เชน ทราย สนม ขเชอมโลหะ ฯลฯ จะขดสภายในทอน า เพราะการหมนเวยนของน าในทอ จนท าใหทอน าบางลงจนแตกได



1 (ค) ทอน า (Water tube) คอทอทใหน าไหลผานภายในทอ โดยรบความรอนจากกาซรอนภายนอกทอถายเทใหกบน าทอยภายในทอ ทอน าเปนสวนทรบความรอนสวนใหญจากกาซรอนจากการเผาไหม ดงนนทอน าจงตองสะอาด ปราศจากตะกรน ถาภายในทอน ามตะกรนเพยงบางๆ ทอน าอาจเกดการเสยหายได เนองจากโลหะผวนอกทอน ามอณหภมสงขนเนองจากถายเทความรอนไดนอยลงท าใหเกดการสะสมความรอนของเนอโลหะ(Overheat) จนโครงสรางโลหะของเหลกเสยไป ไมสามารถรบความดนได (Long term overheat) ทอน ามกจะเปนทอเรยบหรออาจมครบ (Fin) ภายนอก มขนาดเสนผานศนยกลาง ½” ถง 3” (12.7-76.2 มลลเมตร) ความหนาของทอ 2.0-3.5 มลลเมตร



1

รปท 1.1-3 โครงสรางหมอไอน าแบบทอน า



1 1.1.3 หมอไอน าแบบอนๆ 1.1.3.1 หมอน าแบบผสม (Hybrid boiler)

เปนหมอน าทมท งหมอน าแบบทอน าและหมอน าแบบทอไฟอยในเครองเดยวกน สวนใหญจะเปนหมอน าใชเชอเพลงแขง โดยสรางใหหมอน าแบบทอน าทอยดานลางเปนสวนของหองเผาไหมเชอเพลงแขง สวนโครงสรางทเปนหมอน าแบบทอไฟทอยดานบนจะเปนสวนทรบการถายเทความรอนทเหลอออกมาจากสวนโครงสรางหมอน าแบบทอน า หรอหากใชเชอเพลงเหลวหรอกาซ การออกแบบอาจจดวางใหท งหมอน าแบบทอน าและหมอน าแบบทอไฟอยขางกนในแนวระดบเกอบเสมอกน ขนาดก าลงผลตไอน าของหมอน าแบบผสม ประมาณ 5,000-20,000 กโลกรมตอชวโมง ความดนไอน าจงถกจ ากดดวยโครงสรางของหมอน าแบบทอไฟ จงผลตความดนไอน าสงสดไมเกน 2 MPa

รปท 1.1-4 หมอน าแบบผสม กรณใชเชอเพลงแขง



1

รปท 1.1-5 หมอน าแบบผสม กรณใชเชอเพลงเหลวหรอกาซ



1 1.1.3.2 หมอน าไฟฟา (Electrical boiler) มก าลงผลตไอน าประมาณ 10-3,000 กโลกรมตอชวโมงผลตไอน า

อมตวความดน 1-2 MPa เปนหมอน าทไมมการเผาไหมเชอเพลง ท าใหสะอาดเพราะไมมระบบล าเลยงเชอเพลงและการเผาไหมปราศจากมลพษทางอากาศ เหมาะกบการผลตไอน าปรมาณไมมาก แตการใชพลงงานไฟฟาในการผลตไอน า มตนทนในการผลตไอน าสงทสด เมอเปรยบเทยบกบการใชเชอเพลงชนดอน

รปท 1.1-6 หมอน าไฟฟา



1 1.2 อปกรณประกอบในระบบไอน า ในระบบก าเนดไอน า นอกจากจะประกอบดวยตวหมอน าแลว ยงตอง

ประกอบดวยอปกรณในระบบยอยตางๆ อกหลายระบบดงตอไปน 1.2.1 อปกรณในระบบน าปอน

ระบบน าปอน (Feed water system) เปนระบบแรกสดทตองค านงถง เนองจากน าปอนเปรยบเสมอนวตถดบตนทางในการผลตไอน า คณภาพของน าปอนสงผลโดยตรงตอประสทธภาพของหมอน าและความปลอดภยในการใชงานหมอน า



1 ระบบน าปอนประกอบดวยอปกรณดงตอไปน

1.2.1.1 ระบบปรบปรงคณภาพน า (Water treatment system) หรอบางครงเรยกวาระบบกรองน า มหนาทขจดความกระดางของน าทมาจากเกลอแคลเซยมและแมกนเซยมทเปนของแขงทละลายในน า (Total dissolved solids, TDS) ซงเปนตนเหตใหเกดตะกรนเกาะผวถายเทความรอนภายในหมอน า 1.2.1.2 ถงน าปอน (Feed water tank) ใชบรรจน าปอนทจะน าไปใชในหมอน า โดยทวไปแลวจะมระบบน าคอนเดนเสทกลบมาใชใหม เพอใหเกดการประหยดเชอเพลงในการตมน าใหไดมากทสด 1.2.1.3 ระบบปมน าปอน (Feed water system) ประกอบดวยตวป ม ทอปอน มเตอรวดปรมาณน าปอน และวาลวกนกลบปองกนน าในหมอน าไหลยอนกลบได 1.2.1.4 ระบบปมสารเคมเขาหมอน า (Chemical feed system) ประกอบดวยถงน ายาเคม เครองกวน และป มน ายาเคมทมคณสมบตพเศษ คอ ทนการกดกรอนไดเปนอยางด ระบบป มสารเคมเขาหมอน าท าหนาทปอนสารเคมเขาผสมกบน าปอนหรอน าทอยในหมอน า เพอปรบสภาพทางเคมใหอยในสภาวะทเหมาะสมถอเปนระบบปรบปรงคณภาพน าแบบภายในหมอน า (Boiler internal water treatment)



1 1.2.2 อปกรณในระบบเชอเพลง ระบบเชอเพลง (Fuel system) เปนระบบทมหนาทปอนเชอเพลงทใช

ส าหรบการเผาไหมเขาสหวเผาหรอหองเผาไหม อปกรณในระบบเชอเพลงจะแตกตางกนไปตามประเภทของเชอเพลง โดยทวไปจะแบงประเภทเชอเพลงออกเปน 3 ประเภท ไดแก เชอเพลงแขง เชอเพลงเหลว และเชอเพลงกาซ

อปกรณในระบบเชอเพลงจงแยกตามประเภทเชอเพลงมดงตอไปน

1.2.2.1 อปกรณในระบบเชอเพลงแขง ประกอบดวย

(ก) โรงเกบเชอเพลงแขง (Storage) ใชเปนสถานทในการกองเกบเชอเพลงแขง เพอรอการน าไปบดโมเพอใหมขนาดทเลกลงตอไป โรงเกบเชอเพลงตองมขนาดใหญพอทจะส ารองเชอเพลงใหเพยงพอกบความตองการลวงหนาในระยะเวลาหนง โดยพจารณาถงการขาดแคลนเชอเพลงชวขณะทอาจเกดขนได เชน การขนสงเชอเพลงหยดลงชวคราว หรอมาสงไมตรงเวลา เปนตน (ข) เครองบดโมเชอเพลงแขง (Pulverizer) ท าหนาทบดโมเชอเพลงแขงทมขนาดใหญและไมสม าเสมอ ใหมขนาดเลกลงเปนอยางมาก โดยทเชอเพลงทผานการบดโมจะมขนาดสม าเสมอกนมากยงขน ในกรณทใชเชอเพลงเปนถานหน ถานหนทผานการบดแลวอาจมขนาดเลกลงจนกระทงมขนาดเทากบผงแปงผดหนา ซงสามารถน าถานหนแบบนไปใชกบหวเผาถานหน (Coal burner) ได (ค) ตะกรบหรอสายพานล าเลยง (Grate or conveyer) ท าหนาทปอนเชอเพลงทผานการบดโมแลวเขาสหองเผาไหม หรอหวเผาถานหน เพอใชในการเผาไหมตอไป



1 1.2.2.2 อปกรณในระบบเชอเพลงเหลว ประกอบดวย

(ก) ถงเกบน ามน (Fuel oil storage tank) มทงแบบตงบนดน และตดตงอยสงจากพนดนหากใชเชอเพลงทมความหนดสง ตองมการตดต งฮทเตอรส าหรบอนเชอเพลงใหมอณหภมสงขนเพอลดความ หนดลง สงส าคญคอตองท าการระบายน าทเกดจากความชนในอากาศกลนตวแลวเกดการสะสมทกนถงทกเดอน ขนาดของถงเกบน ามนเชอเพลงแบบนอน โดยทวไปมขนาด 20,000 ลตร แบบตงโดยทวไปมขนาดมากกวา 100,000 ลตร (ข) ปมสงน ามน (Transfer pump) มหนาทดดน ามนจากถงเกบน ามนแลวสงไปยงถงพกน ามน ทตวป มจะมตะแกรงกรองตดต งอยฝงดานดดของป มจ านวน 2 ตว ตดต งคกนเพอสลบกนท างานตะแกรงกรองจะมขนาดคอนขางโตประมาณ 20-40 เมช (คอจ านวนรตอความยาว 1 นว) (ค) ถงพกน ามน (Service or day tank) ท าหนาทกกเกบและส ารองน ามนใหเพยงพอตอการเปลยนแปลงความตองการปรมาณน ามนเชอเพลงของหวเผาทไมคงท อาจมหรอไมมการตดตงฮทเตอรหรอระบบอนเชอเพลง ทงนขนอยกบชนดของน ามนเชอเพลง และตองท าการระบายน ากนถงทกเดอนเชนเดยวกบถงเกบน ามน



1 (ง) ระบบทอสงน ามน (Fuel line) ท าหนาทล าเลยงน ามนเชอเพลงไปปอนหวเผาเพอใชในการเผาไหม การก าหนดขนาดของทอน ามน นอกจากก าหนดจากความเรวของน ามนทไหลในทอแลว จะตองพจาณาถงความดนน ามนทจะลดลงทปลายทอ เนองจากความหนดของน ามน ทจะท าใหความดนน ามนลดลงอยางมากเมอความหนดของน ามนเพมขน การก าหนดขนาดของทอน ามนควรใชความหนดของน ามนในทอทความหนดขอน ามนทอณหภมจดไหลเทของน ามน ถงแมวาจะมการอนน ามนในทอใหมอณหภมสงกวาจดไหลเท (Pour point) ของน ามนกตาม (จ) ระบบอนน ามน (Oil heating system) มหนาทใหความรอนแกเชอเพลงเหลวทมคาความหนดทอณหภมหองสงมาก เชน น ามนเตา เพอลดความหนดใหเหมาะสมกบชนดหวเผาทใชในหมอน า ระบบอนน ามนแบงได 2 ประเภท ไดแก • ระบบอนน ามนดวยฮทเตอรไฟฟา ใชขดลวดไฟฟาเปนตวใหความรอนแกน ามนภายในภาชนะปด โดยขดลวดทหมภายนอกกนน าเปนอยางดจะจมอยในน ามนหรอสมผสกนโดยตรง (Direct contact) • ระบบอนน ามนดวยไอน า เปนการแบงไอน าจากระบบไอน าหลกเพอน ามาใหความรอนแกน ามน โดยไอน าจะไหลผานเครองแลกเปลยนความรอนทอกฝงเปนน ามน ขณะเดยวกนความรอนจากไอน าจะถายเทดวยการน า ความรอนผานผนงทอของเครองแลกเปลยนความรอน ดงนนไอน าและน ามนจงไมไดสมผสกนโดยตรง (Indirect contact)



1 1.2.2.3 อปกรณในระบบเชอเพลงกาซ ประกอบดวย

(ก) ถงเกบกาซเชอเพลง (Gas storage tank) ท าหนาทกกเกบกาซเชอเพลงทใชในการเผาไหม ตวถงเกบกาซควรแยกตดตงไวในบรเวณทโลงแจง หางไกลจากตวหมอน าหรอบรเวณทมกจกรรมหนาแนน และท าการลอมรวแสดงอาณาเขตอนตรายอยางชดเจน (ข) ระบบลดและควบคมความดน (Pressure reduction and regulation system)

ท าหนาทลดความดนของกาซทบรรจในถงเกบกาซ และควบคมใหความดนมคาคงท กอนจายเขาสระบบทอสงกาซตอไปอปกรณในระบบนประกอบดวย วาลวขาเขาเครองกรอง วาลวปดฉกเฉนเครองปรบความดน วาลวระบายมเตอรวดอตราการไหล วาลวขาออก นอกจากนอาจมการตดต งระบบควบคมและระบบวดคาแบบควบคมทางไกล ตวก าจดเสยง ระบบเพมกลนใหกาซ ระบบท าความรอน หรอระบบเพอเสรมความปลอดภย เปนตน (ค) ระบบทอสงกาซ (Gas line) ท าหนาทล าเลยงกาซเชอเพลงไปปอนหวเผาเพอใชในการเผาไหม การเดนทอสงกาซมลกษณะคลายทอสงน ามน แตแตกตางกนตรงทระบบทอสงกาซจะไมมทอส าหรบใหเชอเพลงทไมไดรบการเผาไหมไหลยอนกลบมายงถงเกบดงเชนในกรณของระบบทอสงน ามน การก าหนดขนาดของทอกาซ ก าหนดจากความเรวของกาซทไหลในทอทมความเรว 20 เมตรตอวนาท เพอปองกนการกดกรอนทอกาซใหบางลง จากความเรวของกาซทสงเกนไป มกจะไมตองพจารณาถงความดนกาซทจะลดลงทปลายทอ เนองจากความดนกาซทลดลง มกจะไมมผลตอการใชงาน เพราะความดนใชงานของกาซทหวพนไฟจะต ากวาความดนตนทางมาก



1 (ง) เครองตรวจจบการรวไหลของเชอเพลงกาซ (Gas leak detector) เนองจากเชอเพลงกาซไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลาเหมอนกรณของเชอเพลงแขงและเชอเพลงเหลว ดงนนหากเกดการรวไหล ผปฏบตงานจะไมสามารถทราบได ท าใหเกดอนตรายรายแรงตามมาได หมอน าทใชเชอเพลงกาซจงตองตดต งเครองตรวจจบการรวไหลของเชอเพลงกาซ (Gas leak detector) เพอท าหนาทตรวจจบการรวไหลของเชอเพลงกาซ ซงหากเกดการรวไหล เครองตรวจจบการรวไหลของเชอเพลงกาซจะสงสญญาณเตอนพรอมกบตดการจายเชอเพลงโดยทนท

1.2.3 อปกรณในระบบเผาไหม

ระบบเผาไหม คอระบบทประกอบดวยอปกรณซงท าหนาทผสมอากาศเขากบเชอเพลงดวยอตราสวนผสมทเหมาะสม เพอใหเกดการสนดาปหรอการลกไหมของเชอเพลงขน สงทไดรบจากการสนดาป คอพลงงานความรอน ซงพลงงานความรอนทเกดขนนจะถายเทใหน าทอยในหมอน าเกดการเปลยนแปลงสถานะจากของเหลวไปเปนไอน าทมความดนสงเพอน าไปใชงานตอไป อปกรณในระบบเผาไหมจะแตกตางกนไปขนอยกบชนดของเชอเพลง ซงรายละเอยดมดงตอไปน



1 1.2.3.1 อปกรณในระบบเผาไหมทใชเชอเพลงแขง ประกอบดวย

(ก) หองเผาไหม (Combustion chamber) คอหองปดทมบรเวณใหเชอเพลงไดผสมกบอากาศแลวเกดการลกไหมขน โดยมชองส าหรบปอนเชอเพลง และชองทางเขาของอากาศ ผนงของหองเผาไหมตองหมฉนวนเปนอยางดเพอปองกนการสญเสยความรอนออกทางผนงเตา ผนงเตาเชนนเรยกวา ผนงแหงในบางระบบมการออกแบบใหน าปอนไหลผานทอซงตดตงอยในผนงเตาเพอใหน าปอนไดรบความรอนทจะสญเสยผานผนงเตาบางสวนกอนปอนเขาสหมอน า ผนงเตาชนดนเรยกวา ผนงเปยก หองเผาไหมใชในกรณทเชอเพลงแขงมขนาดปานกลางถงขนาดใหญ เชน เศษไม ขเลอย และชานออย เปนตน (ข) หวเผาเชอเพลงแขง ในกรณทใชเชอเพลงแขงทสามารถบดโมเชอเพลงทใชใหมขนาดเลกมากๆ ได เชน ถานหน สามารถใชหวเผาเชอเพลงแขงแทนการใชหองเผาไหมได 1.2.3.2 อปกรณในระบบเผาไหมทใชเชอเพลงเหลว ประกอบดวย

(ก) หวเผาเชอเพลงเหลว มหนาทฉดหรอพนน ามนใหเปนฝอยละเอยด (Atomizing) เพอใหอากาศและฝอยน ามนผสมกน (Mixing) อยางรวดเรวและทวถง เพอใหไดการเผาไหมทสมบรณ โดยไมเกดควนทปากปลอง ตลอดท งชวงการเผาไหมแบบไฟนอย (Low fire) จนถงแบบไฟมาก (High fire) หวเผาเชอเพลงเหลวสามารถแบงได 3 แบบ คอ • หวเผาแบบพนฝอยโดยใชความดนน ามน (Pressure atomized burner) • หวเผาแบบพนฝอยโดยใชไอน าหรออากาศ (Steam or air atomized burner) • หวเผาแบบใชแรงเหวยงของถวยหมน (Rotary cup burner)



1 (ข) ระบบจดสตารท เปนระบบทชวยจดเชอเพลงใหลกไหมไดงายขน ใชในขณะเรมจดหวเผาครงแรก ประกอบดวยอปกรณส าคญคอหมอแปลงไฟแรงสง (Ignition transformer) แบงเปน 2 ระบบ คอ • ระบบจดสตารทดวยประกายไฟแรงสง แบบนเขยวจดประกายไฟตดตงอยทปลายหวฉดพนฝอยน ามน เรมจดหวเผาโดยการจดใหน ามนตดเปนเปลวไฟโดยตรง • ระบบจดสตารทดวยการจดไฟน า (Pilot flame) จากกาซ LPG แบบนเขยวจดประกายไฟตดตงอยในกระบอก เพอจดกาซหงตมหรอ LPG ใหตดเปนเปลวไฟน ากอนทจะพนฝอยน ามนตามออกมา 1.2.3.3 อปกรณในระบบเผาไหมทใชเชอเพลงกาซ ประกอบดวย

(ก) หวเผาเชอเพลงกาซ มหนาท เชนเดยวกบหวเผาเชอเพลงเหลว เพยงแตไมตองมระบบพนฝอยเชอเพลงและระบบจดสตารท สามารถแบงหวเผาเชอเพลงกาซไดเปน 2 ชนดใหญๆ คอ • หวเผาแบบผสมเชอเพลงกบอากาศกอนปอนเขาเผาไหม (Pre-mix burner) • หวเผาแบบผสมกนภายในหวเผา (Nozzle-mix burner)



1 1.2.4 อปกรณในระบบอากาศ ความรอนทเกดขนในหมอน าเกดจากการสนดาประหวางเชอเพลง

และอากาศ ดงนนอปกรณในระบบอากาศทงการปอนอากาศเขาและระบายไอเสยออกจากระบบเผาไหม จงเปนสวนส าคญไมยงหยอนไปกวาอปกรณในระบบเผาไหม

อปกรณในระบบอากาศทส าคญมดงตอไปน

1.2.4.1 พดลม มหนาทปอนอากาศเขาสระบบเผาไหมเพอใหเกดการสนดาปกบเชอเพลงดวยอตราอากาศสวนเกนทเหมาะสม ปรมาณอากาศทเหมาะสมถกควบคมโดย แดมเปอรลม (Air damper) ทสามารถปรบขนาดชองทางการไหลของอากาศไดตามตองการ หากพดลมทใชเปนพดลมแบบดดอากาศ(Induced draft fan) ตวพดลมจะตดตงอยฝงขาออกหรอฝงไอเสย สวนพดลมแบบเปา (Forced draft fan) ตวพดลมจะตดตงอยฝงขาเขาหรอฝงอากาศ 1.2.4.2 มอเตอรควบคมการเผาไหม มชอเรยกกนตางๆ ไดแก Servomotor หรอ Damper motor หรออาจเรยกตามชอรนทตงขนตามผผลต มหนาทปรบขนาดชองทางการไหลของอากาศภายในแดมเปอรลมโดยอตโนมต เพอใหปรมาณอากาศเหมาะสมกบการเผาไหมในอตราสวนผสมเชอเพลงและอากาศทเหมาะสม มอเตอรควบคมการเผาไหมจะไดรบสญญาณควบคม (Control signal) มาจากระบบควบคมการเผาไหม ซงมหนวยประมวลผล (Processer) ซงท าการค านวณและสงการโดยอาศยขอมลทไดรบคาจากเครองตรวจวด (Sensor) ตางๆ ทตดต งอยทวท งระบบอากาศ เชน เครองวดปรมาณอากาศ เครองวดปรมาณออกซเจน และเครองวดอณหภมไอเสย เปนตน



1 1.2.4.3 ปลองไอเสย (Stack or chimney) ท าหนาทระบายไอเสย (Flue gas) ทเกดจากการสนดาปออกจากหองเผาไหมหรอทอไฟ ปลองควรมขนาดความโตและความสงเหมาะสมพอทจะท าใหเกดแรงดด (Draft pressure) ไอเสยออกและในขณะเดยวกนตองไมท าใหเกดความดนตานกลบ (Back pressure) ในหองเผาไหมมากเกนไป หรอทเรยกวาเกดการอนของไอเสย

1.2.5 อปกรณในระบบวดและควบคมความดนไอน า ไอน าทเกดขนในหมอน าจะมความดนทสงเพมมากขนเรอยๆ หาก

ไดรบความรอนอยางตอเนองไมจ ากด ดงนนจงจ าเปนตองตดตงระบบวดและควบคมความดนไอน า เพอตรวจสอบและปองกนไมใหความดนไอน าสงเกนกวาความดนอนญาตใหใชงานสงสด (Maximum allowable working pressure) ระบบวดและควบคมความดนไอน าประกอบดวยอปกรณดงตอไปน

ระบบวดและควบคมความดนไอน าประกอบดวยอปกรณดงตอไปน

1.2.5.1 มาตรวดความดนไอน า (Pressure gauge) ท าหนาทวดและแสดงคาความดนของไอน าตรงต าแหนงทตดต งมาตรวด หนาปดของมาตรวดความดนไอน าตองมขนาดไมนอยกวา 100 มม. มสเกลซงสามารถวดได 1.5 ถง 2 เทา ของความดนอนญาตใหใชงานสงสด และตองมเครองหมายแสดงระดบความดนใชงาน (Operating pressure) และความดนอนตรายไวใหเหนไดชดเจน มาตรวดความดนไอน าส าหรบวดความดนในหมอน ามกจะตดตงใกลตวหมอน ามากทสดเพอใหคาทอานไดตรงตามความเปนจรง



1 1.2.5.2 สวทชควบคมความดน (Pressure switch) เปนสวทชตดตอวงจรไฟฟาส าหรบควบคมการท างานของระบบปอนเชอเพลงหรอหวเผา เพอรกษาความดนไอน าใชงานใหอยในชวงทตองการ ท างานโดยอาศยหลกการขยายตวของปรอททบรรจในหลอดแกว โดยเมอความดนไอน าเกดการเปลยนแปลง เบลโลว (Bellow) หรอแผนไดอะแฟรม (Diaphragm) ทตดตงเขากบบรเวณทตองการวดและควบคมความดนไอน าจะเกดการขยายหรอหดตว ท งเบลโลวและไดอะแฟรมตางมกลไกเชอมโยงไปยงสวทชตดตอวงจรไฟฟาเพอควบคมการจายกระแสไฟฟาเขาสวงจรควบคมท างานของหวเผาตอไป 1.2.5.3 สวทชควบคมความดนไอน าแบบตอเนอง (Modulating pressure control switch) ท าหนาทควบคมวงจรไฟฟาส าหรบควบคมการเรงหรของระบบปอนเชอเพลงหรอหวเผาอยางตอเนอง สวทชควบคมความดนไอน าแบบตอเนองจะมอปกรณทท าหนาทแปลงความดนเปนสญญาณไฟฟาโดยอาศย Potentiometer แลวสงสญญาณไฟฟาทไดไปยงวงจรควบคมการท างานของระบบปอนเชอเพลงหรอหวเผาตอไป 1.2.5.4 สวทชจ ากดความดนไอน าสงสด (High limit pressure switch) เปนสวทชปรอทเชนเดยวกบสวทชควบคมความดนไอน า แตท าหนาทเพอความปลอดภยเปนหลก ในกรณทความดนไอน าเกนกวาความดนไอน าใชงานทตงไว สวทชนจะตดวงจรไฟฟาของระบบปอนเชอเพลงหรอหวเผาใหหยดการท างานทนท อาจมสญญาณเตอน (Alarm) ดงขน และสวทชจะลอกตวเองทนท หากท าการแกไขขอบกพรองของระบบทท าใหความดนมคาสงเกนกวาความดนไอน าใชงานทตงไวเปนทเรยบรอยแลว และตองการจะเดนระบบปอนเชอเพลงหรอ



1 หวเผาใหม จะตองกดปมปลดลอก (Reset) เสยกอน ระบบทงหมดจงจะสามารถเรมตนการท างานไดตามปกต

1.2.6 อปกรณในระบบทอไอน า ไอน าความดนสงพรอมใชงานทผลตจากหมอน าจะถกล าเลยงผาน

ระบบทอไอน าไปยงอปกรณทใชไอน าทตดตงอยท วทงบรเวณของสถานประกอบการ นอกจากนหากมการตดตงหมอน ามากกวาหนงเครองและทกเครองท างานพรอมกนแบบเสรมกนแลว การรวมไอน าไปใชงานตองอาศยอปกรณเฉพาะและไดรบการตดตงอยางเหมาะสม

อปกรณในระบบทอไอน ามดงน

1.2.6.1 ทอรวมไอน า (Steam header) ท าหนาทเปนทพกรวมไอน าจากหมอน าเครองตางๆ และแจกจายไอน าไปใชงานตามอปกรณตางๆ โดยทวไปมกจะตดตงเหนอพนหอง ใกลๆ ตวหมอน า เพอสะดวกแกการเปดปดวาลวไอน า มการตดตงเกจวดความดนไอน าอยดานบน และดานลางมทอระบายน าคอนเดนเสทพรอมกบดกไอน า นอกจากนตองท าการตดตงลนกนกลบ (Check valve, non-return valve) ททอจายไอน าของหมอน าทกเครอง เพอปองกนการไหลยอนกลบของไอน าจากทอรวมไอน าไปยงหมอน าเครองทมความดนไอน านอยกวาความดนไอน าในทอรวมไอน า 1.2.6.2 ทอไอน า (Steam line) ประกอบไปดวยทอประธานหรอทอเมน (Main steam line) และทอแยก (Branch steam line) ท าหนาทล าเลยงไอน าไปยงอปกรณใชไอน าทตดต งอยในแผนกตางๆ ทอไอน ามกจะถกออกแบบใหมขนาดโตพอทจะจายไอน าไดเพยงพอตอการใชงาน โดยทความดนไอน าปลายทางไมตกลงมาก หากทอไอน ามความยาว



1 มาก ไอน าบางสวนจะควบแนนกลายเปนคอนเดนเสท คอนเดนเสททเกดขนนหากไหลไปพรอมกบไอน าจะเกดปรากฏการณ ท เรยกวาคอนน า (Water hammer) ซงสามารถกอใหเกดความเสยหายแกทอและอปกรณใชไอน าได ดงนนทอไอน าทกระยะ 30-50 เมตร ตองมการตดตงถงพกคอนเดนเสท (Pocket) ทมขนาดใหญเพยงพอ และทอระบายคอนเดนเสทผานกบดกไอน า (Steam trap) ออกไป

1.2.7 อปกรณทใชไอน า อปกรณทใชไอน า คออปกรณทน าความรอนทมาพรอมกบไอน า

ออกไปใชงาน ผานการถายเทความรอนท งแบบความรอนแฝง (Latent heat) และความรอนสมผส (Sensible heat)

อปกรณทใชไอน าแบงเปน 2 ประเภทตามลกษณะการใชไอน า ไดแก

1.2.7.1 อปกรณใชไอน าโดยทางออม (Indirectly heated device) น าความรอนไปใชประโยชนโดยทไอน าไมไดสมผสกบสงรบความรอนโดยตรง อปกรณใชไอน าโดยทางออมเสมอนหนงเปนสอกลางความรอนระหวางไอน าและสงรบความรอน มกใชในกระบวนการทางอตสาหกรรมในโรงพยาบาล และในโรงแรม เปนตน ตวอยางของอปกรณใชไอน าโดยทางออม เชน ขดทอทมไอน าไหลอยภายในคายความรอนใหกบของเหลวนอกขดทอ โตะรดผา และเครองแลกเปลยนความรอนแบบเปลอกและทอ (Shell and tube heat exchanger) เปนตน 1.2.7.2 อปกรณใชไอน าโดยทางตรง (Direct steam injected device) น าความรอนไปใชประโยชนโดยทไอน าสมผสกบสงรบความรอนโดยตรง สามารถแบงยอยไดเปน 2 แบบ คอ



1 • แบบใหความรอนโดยพนไอน าลงในของเหลว (Direct steam injection into liquid) เปนวธทใชอปกรณงายๆ ราคาถก ไมตองใชกบดกไอน า และไมมคอนเดนเสททจะเกบกลบ มกใชในกระบวนการผลตทตองการอณหภมไมเกน 100 ºC ซงการใชไอน าอมตวความดนต า ประมาณ 0.5 บารเกจ • แบบใหความรอนโดยพนไอน าเขาไปในภาชนะทมฝาปดแนน (Direct steam injection into product chamber) เปนวธทใชไอน าพนเขาไปยงผลตภณฑทบรรจอยในภาชนะปดสนทเพอ อบ ยาง นง (Cure) ฆาเชอ (Sterilized) หรอตมใหสก (Cook) เชน ต อบนงผลตภณฑยาง (Autoclave) หมออบฆาเชอโรค (Sterilizer) หรอหมอตมอาหารส าหรบบรรจกระปอง (Retort) เปนตน สงส าคญของเครองใชไอน าแบบนคอ ตองมภาชนะปด และตองมระบบไลอากาศเปนอยางด

1.2.8 อปกรณในระบบระบายน าออกจากหมอน า หรอระบบโบลวดาวน โดยทวไป น าภายในหมอน าจะมของแขงแขวนลอยและแรธาตตางๆ

เจอปนอย เมอน าถกผลตเปนไอน าแลว ความเขมขนของสารเจอปนเหลานจะสงขนและเกดการตกตะกอนหรอตกผลก ซงมผลอยางยงตอการลดลงของประสทธภาพของหมอน า รวมถงความเสยหายของอปกรณตางๆ ทจะเกดขนในอนาคต เพอปองกนปญหาเหลาน จงจ าเปนตองมการระบายน าในหมอน าทงผานระบบโบลวดาวน

อปกรณในระบบระบายน าออกจากหมอน าประกอบดวย

1.2.8.1 วาลวระบายน าจากดานลางหมอน า (Bottom blow down valve) ท าหนาทระบายโคลนตะกอนทสะสมทกนหมอน าออกไป เพอรกษาคณภาพน าในหมอน าไวตามเกณฑ



1 1.2.8.2 วาลวระบายน าจากดานบนหมอน า (Surface blow down valve) ท าหนาทระบายเพอควบคมความเขมขนของสารละลายในน า

1.2.9 อปกรณในระบบจดการคอนเดนเสท หลงจากทไอน าคายความรอนและกลนตวกลายเปนคอนเดนเสท

จ าเปนตองมการระบายคอนเดนเสทออกจากอปกรณใชไอน าอยางรวดเรวและถกวธ นอกจากนการทคอนเดนเสททเกดขนนนยงมความรอนหลงเหลออย ท าใหคอนเดนเสทมอณหภมสงกวาอณหภมหองอยคอนขางมาก ดงนนจงควรมระบบน าคอนเดนเสทกลบไปใชใหมโดยการน าไปผสมกบน าปอนเพอเพมอณหภมน าปอนกอนเขาสหมอน า ถอเปนการลดการใชพลงงานไดอกทางหนง ระบบจดการคอนเดนเสทประกอบไปดวยอปกรณตอไปน

ระบบจดการคอนเดนเสทประกอบดวยอปกรณตอไปน

1.2.9.1 กบดกไอน า เมอไอน าใหความรอนแกกระบวนการผลตตางๆ ไอน าจะคายพลงงานความรอนแฝงและความรอนสมผสออกมา ขณะเดยวกนจะกลนตวเปนของเหลวควบแนนหรอคอนเดนเสท ซงจ าเปนตองระบายออกใหทน เนองจากน าคอนเดนเสททคางอยในอปกรณใชไอน าจะท าใหเครองหรออปกรณไมรอน และเกดความเสยหายตอผลตภณฑได วธการระบายน าคอนเดนเสททดและมประสทธภาพ คอการใชวาลวอตโนมตทเรยกกนวา กบดกไอน า (Steam trap) กบดกไอน าสามารถปรบปรมาณการระบายคอนเดนเสทไดตามปรมาณคอนเดนเสททเกดขนจรง เชน เมอคอนเดนเสทเกดมาก วาลวกจะเปดมาก หากเมอคอนเดนเสทเกดนอย



1 วาลวกจะหรเองโดยอตโนมต และถาอปกรณใชไอน ามแตไอน าโดยทไมมคอนเดนเสทเกดขนวาลวกจะปดสนทเพอไมใหไอน าไหลออก ดงนนการเลอกใชกบดกไอน า ขนาด ชนด การตดต งและการดแลตรวจสอบบ ารงรกษา จงเปนสงส าคญของเครองใชไอน าในกระบวนการผลตกบดกไอน านอกจากท าหนาทแยกน าทเกดขนในระบบไอน าหรอเกดจากการควบแนนของไอน าออกไปจากระบบแลว ยงท าหนาทปองกนการอนตวของน า (Water locked) อนอาจน าไปสการเกดแรงกระแทกอยางรนแรง หรอทเรยกวา ปรากฏการณคอนน า (Water hammer) ซงมผลท าใหทอ ขอตอ และอปกรณทใชไอน าตางๆ ในกระบวนการผลตเกดความเสยหาย กบดกไอน ายงมหนาทในการระบายกาซและอากาศออกจากระบบโดยไมเกดการสญเสยไอน า กาซและอากาศเหลานนสามารถแทนทไอน า ซงท าใหความสามารถในการถายเทความรอนลดลง และยงกนไมใหไอน าไปถงพนผวถายเทความรอนของอปกรณตางๆ ของเครองจกรในกระบวนการผลตดวยและในกรณทเลวรายทสดกคอ ทอหรอชนสวนของอปกรณเกดอากาศอด (Air locked) ท าใหอากาศเคลอนทไมได ซงแมแตไอน าควบแนนกไมสามารถไหลออกไปไดสามารถแบงกบดกไอน าตามหลกการท างาน หรอตามโครงสรางทางกลไกของอปกรณภายในออกเปน 4 กลม ไดดงน • กบดกไอน าท างานโดยความรอน (Thermostatic trap) ท างานโดยใชความแตกตางระหวางอณหภมของไอน าและคอนเดนเสทเปนตวท าใหวาลวเปดและปดคอนเดนเสทจะตองเยนลงต ากวาอณหภมไอน ากอนทจะถกปลอยออกจากกบดกไอน า • กบดกไอน าท างานโดยกลไก (Mechanical trap) ท างานโดยอาศยความแตกตางของความหนาแนนระหวางไอน าและคอนเดนเสทเปนตวท าใหกลไกทตอกบ ลกลอย (Float) หรอถวย (Bucket) สามารถเปดหรอปดวาลวได



1 • กบดกไอน าท างานโดยการเคลอนไหวเนองจากความรอน (Thermodynamic trap) ท างานโดยอาศยความ แตกตางในความเรวระหวางไอน าและคอนเดนเสททไหลผานตววาลวทมลกษณะเปนจานกลม ซงจะปดเมอมไอน าไหลเขามาดวยความเรวสง และจะเปดเมอมคอนเดนเสทไหลเขามาดวยความเรวทต ากวา บางครงเรยกกบดกไอน าในกลมนวา กบดกไอน าแบบเทอรโมไดนามก • กบดกไอน าชนดอนๆ (Miscellaneous trap) ประกอบดวยกบดกไอน าทไมสามารถจดเขากลมใดๆ ขางตนได เชน แบบ Impulse แบบ Labyrinth และแบบแผน Orifice เปนตน 1.2.9.2 ท อล าเลยงคอน เดน เสทกลบไปใช ให ม (Condensate recovery or condensate return) การน าคอนเดนเสทกลบไปลงในถงน าปอน (Feed water tank) ผานทางทอล าเลยงคอนเดนเสท โดยผสมกบน าปอนทผานระบบปรบปรงคณภาพน า เพอปอนเขาสหมอน าตอไป คอนเดนเสทสามารถมอณหภม เกน 100 oC ได โดยขนอยกบความดนไอน าเขาเครอง เนองจากความดนไอน ายงสง อณหภมคอนเดนเสทกจะสงตาม ดงนนในการเกบคอนเดนเสทกลบมาใชใหม จงควรตงเปาหมายวา อณหภมน าในถงน าปอนจะตองเพมขนใกลเคยง 100 oC ใหมากทสดเทาทจะท าได 1.2.9.3 ถงแฟลช เมอคอนเดนเสทภายใตความดนถกปลอยออกจากกบดกไอน า ไมวาจะออกสบรรยากาศโดยตรง หรอไหลผานทอล าเลยงกลบไปลงถงน าปอนทเปดออกสบรรยากาศ สวนหนงของคอนเดนเสทจะเกดการแฟลชหรอระเหยอกครง (Re-evaporation) กลายเปนไอน าท เรยกวา ไอน าแฟลช (Flash steam) ไอน าแฟลชเกดขนเมอความดนของคอนเดนเสททมอณหภมสงลดลงอยางรวดเรว



1 ยงความดนของคอนเดนเสททออกจากกบดกไอน าและความดนทเกดไอน าแฟลชแตกตางกนมากเทาใด ปรมาณไอน าแฟลชกยงเกดไดมากขนเทานน ไอน าแฟลชนเปนสงส าคญ ทเปนประโยชนตอการประหยดพลงงานในสถานประกอบการ เพราะไอน าแฟลชมคณสมบตและคาความรอนใกลเคยงกบไอน าทผลตจากหมอน า จงสามารถน าไปใชกบอปกรณทตองการความรอน หรอความดนไอน าทต ากวาอปกรณในระบบไอน าหลกได การน าไอน าแฟลชมาใชประโยชนจะตองมถงแฟลช (Flash tank) ท าหนาทแยกไอน าแฟลชออกจากคอนเดนเสท ถงแฟลช ควรมขนาดใหญเพยงพอทจะท าใหไอน าแฟลชทพงขนไปตอนบนมความเรวต าลง เพอปองกนไมใหละอองน าตดไปกบไอน าแฟลชไดหรอหากออกแบบถงแฟลชใหสามารถลดความเรวไอน าแฟลชใหต าลงได ความสงของถงแฟลชกสามารถลดลงได โดยทวไปถงแฟลชจะมความสงประมาณ 1.0-1.2 เมตร 1.2.9.4 ถงไลอากาศ (Deaerator) ท าหนาทไลกาซ (Degasification) ทละลายอยในน าปอนทจะเขาสหมอน าและคอนเดนเสททน ากลบมาใชใหม โดยใชความรอนของไอน าบางสวนทแบงจากระบบไอน าหลกเหตทตองมการก าจดกาซออก เนองจากกาซทละลายอยในน าจะเปนตวการใหเกดการกดกรอนในดานน าภายในหมอน า กาซทสามารถละลายอยในน าและท าใหเกดการกดกรอนเปนอยางมากคอ ออกซเจน โดยจะท าใหเกดการกดกรอนในลกษณะเปนหลม (Pitting corrosion) สวนอกกาซทท าใหเกดการกดกรอนคอคารบอนไดออกไซด ซงจะท าใหเกดกรดคารบอนก (Carbonic acid) ทสามารถกดกรอนเหลกได ถงไลอากาศตองเปนถงทสามารถรบความดนได (Pressure vessel) โดยทวไปมการออกแบบและตดตงทงแบบถงตงหรอแบบถงนอน



1 1.3 อปกรณเผาไหมเชอเพลงของหมอไอน า การเผาไหมเชอเพลงแตละชนดตองท าการออกแบบอปกรณทชวยให

อากาศท าปฏกรยากบเชอเพลงไดดทสดเพอใหประสทธภาพการเผาไหมสงสด อปกรณเผาไหมเชอเพลงเหลวและกาซเรยกวา หวเผา(Burner) ซงมความแตกตางกนตามชนดเชอเพลง ดงน 1.3.1 การเผาไหมเชอเพลงกาซ

หวเผาเชอเพลงกาซ (Gas fuel burner) คอหวเผาทออกแบบมาส าหรบใชในการสนดาปเชอเพลงกาซ สามารถแบงหวเผาเชอเพลงกาซตามขนตอนในการผสมเชอเพลงกาซกบอากาศไดเปน 2 ลกษณะใหญๆคอ 1.3.1.1 หวเผาเชอเพลงกาซแบบผสมเชอเพลงกบอากาศกอนปอนเขา เผาไหม (Pre-mix gas burner) หวเผาลกษณะนจะมหองผสมเชอเพลงกาซใหเขากนกบอากาศกอนทจะปอนเขาสหองเผาไหมหรอหวเผา ลกษณะ และหลกการท างานของหวเผาเชอเพลงกาซแบบผสมเชอเพลงกบอากาศกอนปอนเขาเผาไหมแสดงไดดงรป

รปท 1.3-1 หวเผาเชอเพลงกาซแบบผสมเชอเพลงกบอากาศกอนปอนเขาเผาไหม

Burner

100% Premix

High Pressure Gas

Air Air

Injector & Burner

Burner

Pressurized Air

Low Pressure

Gas

Proportional

Mixer & Burner



1 1.3.1.2 หวเผาเชอเพลงกาซแบบผสมกนภายในหวเผา (Nozzle-mix gas burner) หวเผาลกษณะนจะไมมหองผสมเชอเพลงกาซใหเขากนกบอากาศ แตจะมการปอนเชอเพลงกาซและอากาศเขาพรอมกนทบรเวณดานหนา หวเผา ดงน นเชอเพลงและอากาศจะผสมกนและเกดการสนดาปขนทบรเวณหนาหวเผา ลกษณะและหลกการท างานของหวเผาเชอเพลงกาซแบบผสมกนภายในหวเผาแสดงไดดงรป

รปท 1.3-2 หวเผาเชอเพลงกาซแบบผสมกนภายในหวเผา

1.3.2 การเผาไหมเชอเพลงเหลว หวเผาเชอเพลงเหลวหรอน ามน (Liquid fuel burner) ทกประเภทจะ

มขนตอนการท างานทส าคญเหมอนกน 2 ขนตอน คอ Filming ซงเปนข นตอนท าใหน ามน กอตว เปนแผน ฟลมบางมากๆ (Oil film) และDisintegration คอขนตอนท าใหแผนน ามนบางทเกดจากขนตอนแรกแตกกระจายเปนอนภาคเลกๆ (Oil droplet) โดยอาศยความไมเสถยรทมอยในตวของแผนน ามนบางเองหรอโดยใชของไหลอนมาท าใหแตกตว



1 ส าหรบหวเผาเชอเพลงเหลวหรอน ามนสามารถแบงได 3 ลกษณะ คอส าหรบหวเผาเชอเพลงเหลว แบงเปน 3 แบบ ดงน

1.3.2.1 หวเผาแบบพนฝอยโดยใชความดนน ามน (Pressure atomized burner) ท างานไดโดยอาศยความดนของน ามนเพอฉดใหเปนฝอย หวเผาแบบนเหมาะส าหรบหมอน าขนาดใหญ เชน ในเรอเดนสมทรและใน โรงจกรไฟฟา หวเผาชนดนท างานโดยการปมน ามนเชอเพลงภายใตความดนสง (70-300 psi) และมความหนดต าประมาณ 50-120 sec Redwood No.1 (สวนใหญจะตองมการอนน ามนใหรอนเพอลดความหนดกอนทจะปอนเขาหวเผา) ผานไปยงรเลกๆ เพอใหไดผลของการเผาไหมทด น ามนจะถกอดผานชองทางเลกๆ ในSwirl chamber ท าใหฝอยน ามนทออกมามความเรวท งทพ งไปขางหนาและความเรวหมนรอบตว (Rotational velocity) โดยมทศสวนทางกบการหมนเหวยงของอากาศทปอนเขาเผาไหม เพอใหไดการคลกเคลา (Mixing) ทด ท าใหฝอยละเอยดของน ามนระเหยเปนไอไดรวดเรว การผสมกนระหวางน ามนกบอากาศเกดขนอยางดยงขน สงผลท าใหไดการเผาไหมสมบรณและสะอาด หวเผาแบบนใชงานไดสะดวกเพราะสามารถปรบความดนและอตราการไหลของน ามนไดงาย แตมขอเสยคอรของหวเผามกจะมฝ นผงหรอสงสกปรกอนๆ ไปอดตนบอย จงตองท าความสะอาดบอย และท าความสะอาดไสกรองน ามนดวย ลกษณะ หลกการท างานและอปกรณของหวเผาแบบพนฝอยโดยใชความดนน ามนแสดงไดดงในรป



1 หวฉดทใชในหวเผาแบบพนฝอยโดยใชความดนน ามน สามารถแบงตามลกษณะการไหลของน ามนผานหวฉดไดเปน 2 แบบ คอ (ก) หวฉดแบบไมมน ามนไหลกลบ (Non-oil return or non-recirculation nozzle) (ข) หวฉดแบบมน ามนไหลกลบ (Oil return or recirculation nozzle) ขอดของหวเผาแบบใช

ความดนน ามน ขอเสย

- โครงสรางเรยบงาย ใชงานงาย และราคาถก - มหลายขนาดใหเลอกเพอให เหมาะสมกบการใชงาน - สามารถปรบรปรางของเปลว ไฟได

- ใหคาสดสวน Turn-down ต า (อตราสวน ของการสนเปลอง น ามนสงสดกบต าสด) ดงนนถาจะใหภาระการสนดาป เปลยนแปลงไดในชวงกวาง จ าเปนตอง เพมจ านวน Atomizer ใหมากขน - ท างานในลกษณะ On-off เทานน และใช งานในสภาวะภาระทางความรอนไม เปลยนแปลง - ใชป มน ามนความดนสง และตองการ อณหภมในการอนน ามนทสง - น ามนทสกปรกจะท าใหหวเผาอดตนจง ตองมการกรองน ามนอยางละเอยด - เกดความเสยหายไดงายระหวางการท า ความสะอาด



1

รปท 1.3-3 หวเผาแบบพนฝอยโดยใชความดนน ามน



1 1.3.2.2 หวเผาแบบพนฝอยโดยใชไอน าหรออากาศ (Steam or air atomized burner) หรอทเรยกวาหวเผาแบบของไหลค (Twin-fluid atomized burner) เปนหวเผาทใชลมหรอไอน าเพอฉดน ามนเชอเพลงใหเปนฝอย หลกการท างานของหวเผาแบบนคอจะมน ามนไหลผานในทอขนาดเลกซงวางเรยงตวกนอยดานในของทอใหญ โดยมอากาศหรอไอน าภายใตความดนสงไหลผานในทอดานนอก ทปลายทอทงสอง น ามนและอากาศหรอไอน า จะถกเปาใหกระทบกนจงท าใหน ามนแตกตวเปนฝอยเลกๆ ลกษณะ หลกการท างาน และอปกรณของหวเผาแบบพนฝอยโดยใชไอน าหรออากาศแสดงไดดงรป

หวเผาแบบพนฝอยโดยใชไอน าหรออากาศแบงออกไดเปน 3 ประเภทตามความดนของลมหรอไอน าทใชในการเปากระทบใหน ามนเปนฝอย ดงน (ก) หวเผาแบบความดนต า (Low pressure burner)

ใชอากาศความดนประมาณ 1.08 บาร ปรมาณของอากาศท เปากระทบเทากบ 25-40% ของอากาศทตองการใชเพ อท าใหการเผาไหมทสมบรณ เหมาะส าห รบหมอน าในโรงงานอตสาหกรรมขนาดเลกและขนาดกลาง

(ข ) ห ว เผาแบบความดนปานกลาง (Medium pressure burner)

ใชอากาศความดนระหวาง 1.25-2.00 บาร ในการเปากระทบ ปรมาณอากาศทใชเปากระทบเทากบ 3-5% ของอากาศทงหมดทตองการใชในการเผาไหมทสมบรณ หวเผาประเภทนสวนใหญจะน ามาใชกบเตาถลงโลหะ

(ค) หวเผาแบบความดนสง (High pressure burner)

ใชอากาศ ท มความดนประมาณ 2.00-4.45 บาร ปรมาณอากาศทใชเปากระทบเทากบ 2-3% ของอากาศทงหมดทตองการใชในการเผาไหมทสมบรณ



1 ขอดของหวเผาแบบใชไอน าหรออากาศ ขอเสย - มโครงสรางทแขงแรง - ใหคาเทรนดาวนเรโช (Turn down ratio) สง คอ 4:1 - ใชน ามนความดนต า - ใหขนาดของ Droplet เลกกวา - ใหการผสม (Mixing) ระหวาง Droplet กบอากาศดกวา - ตอบสนองตอภาระทางความรอน (Thermal load) ไดเรวกวา - ในกรณซงของไหลทท าใหเกดการแตก ตวของน ามนเปนไอน า จะสามารถชวย ลดการกอตวของคารบอนลงได โดยท ประสทธภาพของการเผาไหมเกอบจะ ไมเปลยนแปลงเมอใช ปรมาณของไอน า ต ากวา 9% ของอากาศทใช ในการเผา ไหม

- คาใชจายแพงกวาเนองจากมการ ใชพลงงาน เพออดอากาศหรอ ไอน า



1

รปท 1.3-4 หวเผาแบบพนฝอยโดยใชไอน าหรออากาศ



1 1.3.2.3 หวเผาแบบใชแรงเหวยงของถวยหมน (Rotary cup burner) อาศยแรงเหวยงหนศนยกลางเพอกระจายน ามนใหเปนฝอย การท างานของหวเผาชนดนคอ น ามนจะถกปอนทางทอดานในของกรวยทก าลงหมนรอบแกนดวยความเรวรอบประมาณ 3,500-4,000 รอบตอนาท แรงหนศนยกลางจะท าใหน ามนจะถกเหวยงไปแนบกบผนงดานในถวยแผออกเปนแผนบาง และถกสะบดออกจากปากถวยมาพบกบอากาศปฐมภม (Primary air) ทหมนเหวยงออกมาจากหวฉดอากาศ (Air nozzle) ทอยรอบถวยในทศตรงกนขามกบการหมนเหวยงของน ามน ท าใหฟลมน ามนถกตแผและกระจายออกมาเปนฝอยละเอยด จากนนจงระเหยเปนไอ และตดไฟทนท อากาศสวนแรกนถกใชไปประมาณ 15-20% ของอากาศท งหมด สวนอากาศทตยภม (Secondary air) จะไหลทางดานขางของหวเผา หวเผาแบบนเหมาะทจะใชกบน ามนทมความหนดสง เชน น ามนเตา เปนตน ลกษณะ หลกการท างาน และอปกรณของหวเผาแบบใชแรงเหวยงของถวยหมนแสดงดงรป

ขอดของหวเผาแบบใชแรงเหวยง ของถวยหมน

ขอเสย

- ใชงานไดสะดวก - สามารถใชไดกบอตราการปอนน ามนซง ไมคงทได โดยสามารถใหละอองน ามนท ละเอยดสม าเสมอกนตลอด ชวงอตราการ ปอนน ามนทเปลยนแปลงไป

- การบ ารงรกษาซบซอน ยงยากและราคา แพง - ตองใชไฟฟาเพอหมนถวย - การสกหรอมกเกดทขอบ ถวย ท าใหน ามนแตกเปน ฝอยละเอยดไมสม าเสมอ



1 ขอดของหวเผาแบบใชแรงเหวยง ของถวยหมน

ขอเสย

- สามารถปรบอตราการปอนน ามนไดสง หรอใหคาสดสวน Turn- down สง คอ 10:1โดยไมจ าเปนตองเพมจ านวนของหว เผา - ไมมปญหาเรองอดตนของน ามนเพราะ ทอทางไหลในตวหวเผามขนาดใหญ - ความดนปอนของน ามนเชอเพลงต า งาย ตอการท างาน - สามารถควบคมขนาดของหยดเชอเพลง (Oil droplet) ไดงายเพยงแตควบคม ความเรวรอบของถวยหมน เพราะขนาด เฉลยของหยดเชอเพลงเปนสดสวนผกผน กบความเรวรอบของการหมนของถวย

- อาจเกดตะกอนน ามน สะสมภายในถวยจง จ าเปนตองถอดออกท า ความสะอาดบอยๆ

หวเผาเชอเพลงเหลวทใชในประเทศไทยโดยสวนใหญแลวน าเขาจากประเทศตางๆ หลายประเทศ และมหลากหลายยหอ ซงสามารถสรปยหอตามชนดของหวเผาไดดงน

(ก) หวเผาแบบพนฝอยโดยใชความดนน ามน มยหอ Weishaupt/Monarch, Olympia, Elco Klockner, Bentone, Baltur Riello, Oertli, Nuway, Ray Henchel, และ Wanson (Thermo Pac) เปนตน



1 (ข) หวเผาแบบพนฝอยโดยใชอากาศ มยหอ Cleaver Brooks, Kewanee, Yorkshipley, Ray, และ Hauwk เปนตน

(ค) หวเผาแบบพนฝอยโดยใชไอน า มยหอ IHI, Takuma, และ Kure เปนตน (ง) หวเผาแบบใชแรงเหวยงของถวยหมน มยหอ Saacke, Hamworthy,

MP.Boiler, Sunray, และ Ray เปนตน



1

รปท 1.3-5 หวเผาแบบใชแรงเหวยงของถวยหมน



1 ตารางท 1.3-1 ลกษณะการใชงานหวเผาแบบตาง ๆ

แบบใชความดนอากาศ/ไอน าฉดน ามน แบบความดนน ามน

แบบโรตาร

ความดนต า ความดนสง

พกดการใชเชอเพลง

1.5-180 L/h 10-5000 L/h 50-10000 L/h 10-300 L/h

ตวกลางทใช อากาศ/ไอน า อากาศ/ไอน า - -

ความดนน ามน 0.1–1 Barg 0.2-9.0 Barg 14-18 Barg 0.5-10 Barg

ความดนในการฉด 0.4-2.0 Barg 2-10 Barg - 1-3 Barg

ขอด คาใชจายต า ฉดน ามนไดละเอยดไมมปญหาอดตน

คาใชจายต า เงยบ

คาใชจายต า

ขอเสย ตองใชพดลม/ ป มลม

ตองใชไฟฟา ตอบสนองชา ตองใชป ม

มเฉพาะขนาดใหญ

ก. การเลอกหวเผาใหเหมาะกบลกษณะการใชงาน การเลอกใชหวเผาใหเหมาะกบลกษณะการใชงาน จะสงผลใหเกด

การใชเชอเพลงอยางมประสทธภาพและมตนทนทเหมาะสม โดยสามารถจดแบงหวเผาตามลกษณะการใชงานเพอใหเกดประสทธภาพดทสดได ดงน



1 หวเผาแบงตามลกษณะการใชงานเพอใหเกดประสทธภาพดทสดเปน 3 แบบ

1) หวเผาแบบเผาตอเนอง (Modulating Burners) หวเผาแบบนเหมาะส าหรบกรณทภาระไอน ามการเปลยนแปลงตลอดเวลา โดยปรมาณเชอเพลงทหวเผาปอนเพอผลตไอน าจะเปลยนแปลงไปตามสภาพการใชไอน า เพอรกษาความดนไอน าตามทก าหนดไว กลาวคอ เมอคาความดนไอน าในหมอไอน าสงเกนกวาทก าหนดไว หวเผาจะลดปรมาณเชอเพลงลง และเมอความดนไอน าต ากวาทก าหนดไว หวเผาจะเพมปรมาณเชอเพลงใหมากขน

2) หวเผาแบบไฟสง-ต า (High/Low-Fire Burners) หวเผาแบบนสามารถปอนเชอเพลงดวยอตราคงท 2 ระดบ คอ ไฟสง (High Fire) และไฟต า (Low Fire) ซงทงนขนกบสภาพการใชไอน าและชวงของการควบคมความดนไอน าทตงไวทง 2 ระดบ ซงหวเผาลกษณะนเหมาะส าหรบภาระไอน าทเปลยนแปลงไมมากนก



1 3) หวเผาแบบไฟตด-ตอ (Constant-Fire or ON-OFF Burners) หวเผาแบบนเหมาะส าหรบภาระไอน าคงท เชอเพลงทถกปอนเขาหวเผาอตราเดยวขนกบความดนไอน าในหมอไอน าทตงไว คอ เมอความดนไอน าเกนกวาทตงไวหวเผากจะตด (OFF) การปอนเชอเพลง และหากความดนต ากวาทตงไวหวเผากจะตอ (ON) การปอนเชอเพลง

การเลอกใชหวเผากบหมอไอน าจ าเปนตองพจารณาใหเหมาะสมกบภาระของไอน า หากภาระไอน ามการเปลยนแปลงมาก ควรเลอกหวเผาทมคาเท รนดาวนเรโช (Turn Down Ratio) สง ซงจะชวยใหการผลตไอน ามประสทธภาพมากขน เชน หวเผาแบบ High-fire/Low-fire มคาเทรนดาวนเรโช 3:1 ขณะทหวเผาแบบเผาตอเนองซงมราคาและประสทธภาพสงจะมคาเทรนดาวนเรโช 10:1

คาเทรนดาวนเรโช (Turn Down Ratio) = อตราการเผาไหมสงสด (Maximum Firing Rate) / อตราการเผาไหมต าสด(Minimum Firing Rate)



1 โดยทประสทธภาพการเผาไหมยงดเชนเดม ดงนน หวเผาทมคาเทรนดาวนเรโช 10:1 จะสามารถลดการผลตไอน าลงเหลอ 10% ของก าลงผลตไอน าสงสด โดยทหมอไอน าไมมการตดการเผาไหม

1.3.3 การเผาไหมเชอเพลงแขง เชอเพลงแขงเปนเชอเพลงทตดไฟยากและมปญหาในการจดการ

คอนขางมาก เชน ปญหาในการขนยาย ปญหาพนทในการเกบ และปญหาดานสงแวดลอม ดงนนการใชเชอเพลงแขงโดยทวไปมกจะท าใหเชอเพลงมขนาด เลกลง เพ อให อตราการเผาไหมเปนไปอ ยางรวด เรวและมประสทธภาพสง โดยมเตาเผาท าหนาทเผาไหมเชอเพลงใหไดความรอนเพอเอากาซรอนไปใชประโยชนตอไป เชน การน าความรอนทไดไปผลตไอน ารอนทมความดนสงเพอใชในการผลตไฟฟา หรอใชในกระบวนการผลต ในการเผาไหมเชอเพลงแขงนนเตาเผาถอวาเปนหวใจส าคญเพราะการจะน าพลงงานเคมในเชอเพลงเปลยนมาเปนพลงงานความรอนใหไดมากทสดนน เตาเผาทใชจะตองมประสทธภาพทดและเหมาะสมกบการใชงานกบเชอเพลงในแตละประเภท ซงระบบการปอนเชอเพลงของเตาเผาทใชอยทวไปม 5 ระบบ ไดแก 1)ระบบการปอนเชอเพลงดวยคน (Manual Feed)

ตองอาศยคนงานทมความช านาญในการกระจายเชอเพลงใหทวสม าเสมอบนตะกรบเตาไฟ อากาศทใชส าหรบเผาไหมจะถกสงจากใตเตาเหนอตะกรบเตาไฟ สงผลใหประสทธภาพการเผาไหมของระบบนคอนขางต า



1 2) ระบบสโตกเกอร (Stoker Feed) เปนระบบทปอนเชอเพลงเขาสเตาโดยอาศยเครองกล ขอดของระบบ

นคอ มราคาถกและสามารถออกแบบใหใชไดกบเชอเพลงแขงหลายชนด โดยระบบนสามารถแบงตามลกษณะการปอนเชอเพลงไดเปน 2 ชนด คอ (ก) ระบบสโตกเกอรทเชอเพลงถกปอนเขาสเตาทางดานบน (Overfeed Stoker) (ข) ระบบสโตกเกอรทเชอเพลงถกปอนเขาสเตาทางดานลาง (Underfeed Stoker)

ก. ระบบสโตกเกอรทเชอเพลงถกปอนเขาสเตาทางดานบน เชอเพลงจะถกปอนเขาสเตาทางดานบน หรอสงกวาต าแหนงทางเขาของอากาศ โดยปอนเชอเพลงใหอยบนตะแกรง จากน นอากาศสวนแรกถกปอนเขาทางดานลางของตะแกรงผานขนมาเผาไหมเชอเพลงบนตะแกรง อากาศอกสวนหนงจะถกปอนเขาทางสวนบนของตะแกรงเพอชวยใหการเผาไหมสมบรณ

ขอไดเปรยบของการเผาไหมระบบน คอ การทเชอเพลงกองอย บาง ๆ บนตะแกรงท าใหความดนอากาศไหลผานเชอเพลงมคานอยกวา สโตกเกอรแบบตะกรบเลอน ดงนนการควบคมอากาศทปอนใตตะแกรงสามารถท าไดงายกวา

ขอเสยของระบบสโตกเกอรแบบกระจาย คอ มปรมาณเขมาและควนออกจากปลองมากจงตองมอปกรณส าหรบดกขเถาทออกจากปลองสบรรยากาศภายนอก



1

รปท 1.3-3 ลกษณะเตาเผาเชอเพลงระบบสโตกเกอรแบบกระจาย

ข.ระบบสโตกเกอรทเชอเพลงถกปอนเขาสเตาทางดานลาง เชอเพลงจะถกปอนเขาสเตาทางดานลาง โดยสงเชอเพลงไปตามรางใหเคลอนตวลกเขาไปในเตาตลอดเวลาท าใหเกดความดนขนในเชอเพลงสวนลาง สงผลใหเชอเพลงสวนบนขยบขนดานบนได วธนจะท าใหสารระเหยทมอยในเชอเพลงระเหยขนสสวนบนจงท าใหตดไฟไดงายขนและเกดการเผาไหมขนไดอยางสมบรณ เชอเพลงทลกไหมหมดแลวเปนเถาซงอยสวนบนสดจะถกเชอเพลงตอนลางดนกระจายลงสทรองรบเถา

ขอดของระบบสโตกเกอรทเชอเพลงถกปอนเขาสเตาทางดานลาง คอ การปอนเชอเพลงทางดานลางจะชวยลดควนได เพราะสารระเหยทปลอยออกจากเชอเพลงจะไหลผานชนเชอเพลงทรอนท าใหเผาไหมหมด



1 3) ระบบพลเวอรไรซ (Pulverised) การเผาไหมของเชอเพลงในเตาระบบพลเวอรไรซจะเกดขนขณะท

เชอเพลงลอยอย ดงน นเชอเพลงทใชในเตาเผาแบบนจะตองมขนาดเลกพอทจะลอยอยในอากาศภายในเตา อากาศสวนแรกจะถกอนกอนสงเขาเตา เพอใชในการอบแหงเชอเพลงในขณะทอากาศสวนทสองถกสงเขาเตาโดยตรงเพอชวยใหการเผาไหมเกดขนอยางสมบรณ ขเถาทไดจากการเผาไหมจะถกพดพาออกจากเตาเผาตดมากบแกสรอนทไดจากการเผาไหม

ขอไดเปรยบของการเผาไหมระบบน คอ ไมจ าเปนตองมระบบตะแกรงทจะตองใหความรอน ไมจ าเปนตองใชความรอนสงจากเชอเพลงเกาบนตะแกรง จากเหตดงกลาวขางตน เตาเผาแบบนจงใหความรอนในการเผาไหมไดสงกวาเตาแบบตะแกรง

ขอเสยของระบบพลเวอรไรซน คอ การควบคมเถาท าไดยาก ดงนนจงตองมระบบก าจดเถาทดซงตองเสยคาใชจายสง เชอเพลงทใชจะตองมขนาดเลกเพยงพอ ท าใหตองเสยคาใชจายในการบดเชอเพลงใหมขนาดเลกลง นอกจากนการควบคมอณหภมภายในเตาท าไดยาก เพราะถาอณหภมของการเผาไหมสงเกนไปจะท าใหเกดการหลอมตวของเถาเกาะกนเปนกอนใหญ ซงจะท าใหเตาเผาเสยหายได เชอเพลงทใชจะตองแหงเพยงพอจงตองมการอบแหง ซงทงหมดนเปนการเพมราคาตนทนและพลงงานทใช



1

รปท 1.3-4 ลกษณะเตาเผาเชอเพลงระบบพลเวอรไรซ



1 4) ระบบไซโคลน (Cyclone) เตาเผาระบบนเชอเพลงถกปอนเขาเตาเผาโดยอาศยแรงโนมถวง

เชนเดยวกบระบบพลเวอรไรซ แตไมจ าเปนตองบดเชอเพลงใหมขนาดเลก ท าใหสามารถลดคาใชจายในการบดเชอเพลงลงได การเผาไหมในระบบไซโคลนจะใชหวเผาแบบ Horizontal water-cooled ขนาดเลก ท าใหเตาเผาระบบไซโคลนมขนาดเลกกวาเตาเผาระบบพลเวอรไรซ อณหภมของการเผาไหมภายในเตาระบบไซโคลนสงถง 1650 C ซงจะท าใหขเถาถกเผาไหมกลายเปนขเถาเหลว (Liquid Slag) ไดประมาณ 30 -50 % และเหลอขเถาทปนออกมากบแกสรอนเพยง 70-50% ขเถาเหลวทเกดขนภายในเตาเผาระบบไซโคลนนสามารถปลอยออกทางดานลางของเตาเผาได

รปท 1.3-5 ลกษณะเตาเผาเชอเพลงระบบไซโคลน



1 5) ระบบฟลอดไดซเบด (Fluidized Bed) อากาศจะไหลผานช นของเชอเพลง และเมอเพมคาความเรวของ

อากาศถงคาหนงเชอเพลงจะลอยตวขนมลกษณะคลายของไหล การเผาไหมจะเกดขนทว ๆ บรเวณเตา โดยปกตจะใสสารเฉอย (Inert Material) เชน ท ราย ห รอส าร ทท าป ฏ ก ร ยา (Reaction Material) เชน ห น ปน (Limestone) หรอตวเรงปฏกรยา (Catalyst) ซงจะชวยในดานการถายเทความรอนและชวยท าความสะอาดภายในเตาระบบฟลอดไดซเบดนแสดงดงรป

รปท 1.3-6 ลกษณะเตาเผาเชอเพลงระบบฟลอดไดซเบด



1 ระบบฟลอดไดซเบดนไดรบความนยมมากในปจจบน เนองจากสามารถใชกบเชอเพลงแขงไดทกชนด เพราะอณหภมภายในเตาจะมคาใกลเคยงตลอดทวเตาเผา ท าใหอตราการเผาไหมของเชอเพลงสม าเสมอ สามารถเผาเชอเพลงทมปรมาณความชนสงไดด นอกจากนยงท าใหอณหภมของเปลวไฟคงท

ขอดของระบบฟลอดไดซเบด คอมสารเฉอย เชน ทราย เปนเบด จงท าใหเกดการผสมของเชอเพลงกบออกซเจนไดด เกดการเผาไหมไดอยางสมบรณและรวดเรว นอกจากนตวเบดยงชวยอมความรอนท าใหเตามความเสถยร ไมดบงาย และเกดการเผาไหมในตวเตาเผาไดอยางทวถง จงท าใหอณหภมภายในเตาเผามคาเทากนและสม าเสมอ สามารถใชเผาไหมเชอเพลงในชวงอณหภมการเผาไหมทต า (ประมาณ 850 C) จงชวยแกปญหาดานมลพษของอากาศเนองจากการเกดสารประกอบไนโตรเจนออกไซด (NOx) ได

1.4 การเผาไหมเบองตน การเผาไหม คอ กระบวนการเกดปฏกรยาทางเคมระหวางเชอเพลงกบ

ออกซเจนท าใหไดความรอนออกมา องคประกอบทจ าเปนส าหรบการเผาไหม คอ เชอเพลง ออกซเจน ความรอน และปฏกรยาทางเคม โดยองคประกอบท งหมดนตองเกดขนในเวลาเดยวกนจงจะท าใหเกดการเผาไหม โดยทวไปแลว ออกซเจนไดมาจากอากาศทอยในบรเวณของการเผาไหม ดงรปท 1.3-1 แสดงหลกการเบองตนของกระบวนการเผาไหม



1 เชอเพลงแตละชนดมประสทธภาพการเผาไหมทแตกตางกนโดย เชอเพลงแขงมคาประสทธภาพการเผาไหม 75-85% เชอเพลงเหลว 80-85% และเชอเพลงกาซ 80 – 90 % ประสทธภาพการเผาไหมของเชอเพลงแขงจะต ากวาเชอเพลงเหลว และเชอเพลงเหลวต ากวาเชอเพลงกาซ เนองจากพนทสมผสระหวางเชอเพลงกบอากาศนอยกวากนตามล าดบ นอกจากน น เชอเพลงทมความหนดสงจะกระจายออกเปนฝอยละอองไดยาก ท าใหพนทสมผสนอย สงผลใหประสทธภาพการเผาไหมต า

รปท 1.4-1 หลกการเผาไหมเบองตน

หมายเหต ส าหรบการเผาไหมจรงอาจมกาซไอเสยอนอก ไดแก CO, HC, NOx, SOx, O2

อากาศ - ออกซเจน(O2) - ไนโตรเจน(N2)

ความรอน

กาซไอเสย - คารบอนไดออกไซด(CO2) - ไอน า(H2O) - ซลเฟอรไดออกไซด(SO2)

เชอเพลง - คารบอน (C) - ไฮโดรเจน (H) - ก ามะถน(S)



1 1.4.1 ปฏกรยาเคมการเผาไหมทฤษฎ สมการพนฐานซงอธบายปฏกรยาทางเคมระหวางเชอเพลงกบ

ออกซเจนและปลอยพลงงานความรอนสามารถแสดงไดดงน ปฏกรยาทางเคมระหวางเชอเพลงกบออกซเจน

kJ/kmol 393,520CO OC 22 (กาซคารบอนไดออกไซดเกดจากการสนดาปอยางสมบรณของคารบอน)

kJ/kmol 110,530COOC 221

(กาซคารบอนมอนนอกไซดเกดจากการสนดาปอยางไมสมบรณของคารบอน)

kJ/kmol 282,990COOCO 2221

(กาซคารบอนไดออกไซดเกดจากการสนดาปอยางสมบรณของคารบอนมอนนอกไซด)

kJ/kmol 241,820)g(OHOH 2221

2 kJ/kmol 285,830)l(OHOH 222

12

(การเกดไอน าหรอน าจากการสนดาปอยางสมบรณของไฮโดรเจน)

kJ/kmol 334,960SO O S 22 (กาซซลเฟอรไดออกไซดเกดจากการสนดาปอยางสมบรณของซลเฟอร)



1 1.4.2 อากาศตามทฤษฎ (Theoretical air) ส าหรบอากาศ เราประมาณไดวาม สวนประกอบของ O2 เปน

สวนผสม 23.2% โดยมวล ในกรณ ทการเผาไหมใชน ามนดเซลเปนเชอเพลง จากสมการน ามนดเซล 1 kg ตองใชปรมาณ O2 ในการเผาไหม 3.334 kg ซ งเทยบเทากบปรมาณอากาศ 3.334/0.232=14.37 kg ดงน น อตราสวนระหวางอากาศตอเชอเพลงตามทฤษฎเทากบ 14.37 ตอ 1

kg44kg32kg12

CO OC 22

kg18kg16kg2

OHOH 2221

2

kg64kg32kg32

OSOS 22

ชนดของเชอเพลง % องคประกอบโดยมวล

C H S น ามนดเซล 86.3 12.8 0.9 น ามนเตา 86.1 11.8 2.1



1 การหาปรมาณอากาศเชงทฤษฎในการเผาไหม

1.4.3 อากาศสวนเกน (Excess Air) ในการเผาไหมจรงๆ หากปอนอากาศเขาเผาไหมในปรมาณทพอดกบ

คาทางทฤษฎแลว เปนการยากทจะท าใหออกซเจนทกตวพบกบธาตตางๆ ในเชอเพลงไดหมดและทวถงกน จงเปนผลใหเกดการเผาไหมในลกษณะอากาศไมเพยงพอ การเผาไหมทอากาศไมเพยงพอน จะใหพลงงานความรอนออกมานอยกวาการเผาไหมสมบรณ โดยเกดกาซคารบอนมอนนอกไซด เชอเพลงทไมเผาไหม เขมา และควนสด า ดงนนในทางปฏบตการเผาไหมจรงๆ จ าเปนตองปอนอากาศใหเกนกวาความตองการในเชงทฤษฎ ซงอากาศสวนนเรยกวา อากาศสวนเกน (Excess Air) อยางไรกตาม การปอนอากาศมากจนเกนไปจะเกดการสญเสยพลงงานความรอนออกไปกบกาซไอเสยมาก เพราะออกซเจนและไนโตรเจนในอากาศทเกนมานมไดท าปฏกรยาใดๆ ในการเผาไหมนอกจากจะดดพลงงานความรอนจากการเผาไหมและพาออกทงยงปลองไอเสยปรมาณอากาศเขาเผาไหมทเหมาะสม

kg164.3kg301.2kg863.0

kg12

44863.0kg

12

32863.0kg

12

12863.0

kg44kg32kg12

CO OC 22

kg018.0kg009.0kg009.0

kg32

64009.0kg

32

32009.0kg

32

32009.0

kg64kg32kg32

OSOS 22

kg152.1kg024.1kg128.0

kg2

18128.0kg

2

16128.0kg

2

2128.0

kg18kg16kg2

OHOH 2221

2



1 ส าหรบเชอเพลงแตละประเภทสงเกตไดจากปรมาณ O2 ในไอเสยควรจะต าทสด แตถาดจากคา CO2 ในไอเสยควรจะสงทสด และปรมาณ CO ในกาซไอเสยไมควรสงกวา 200 สวนในลานสวน (ppm) โดยคาท เหมาะสมส าหรบเชอเพลงประเภทตางๆ แสดงในตารางท 1.3-1

รปท 1.4-2 ปรมาณอากาศปอนและการสญเสยพลงงาน

ตารางท 1.4-1 ปรมาณอากาศสวนเกนทเหมาะสม

เชอเพลง อากาศสวนเกน (%) O2 ในกาซไอเสย (%)

CO2 ในกาซไอเสย (%)

กาซ 5-15 1-2 9-10 เหลว 15-20 3-4 12-14 แขง 15-60 7-10 12-13



1 1.4.4 จะสงเกตอยางไรวาการเผาไหมเหมาะสมหรอไม ?

การตรวจสอบปรมาณกาซออกซเจนและคารบอนไดออกไซดในกาซไอเสย ตองใชเครองมอวเคราะหกาซไอเสย อยางไรกตามผควบคมสามารถสงเกตลกษณะการเผาไหมทเหมาะสมไดจากสและลกษณะของเปลวไฟ และสของเขมาควนดงน

ตารางท 1.4 -2 การควบคมปรมาณอากาศจากการสงเกตเปลวไฟและเขมาควน

ปรมาณอากาศทเขาผสม

กบเชอเพลง

ลกษณะเปลวไฟและความ

สวางภายในหองเผาไหม

สควนทออกจากปลอง

ไอเสย

ปรมาณอากาศและเชอเพลง

ผสมกนในสดสวนพอด

ลกษณะเปลวไฟ : เปลวไฟสนและมรปรางคงตว

สของเปลวไฟ : เปลวสแสดกรณเชอเพลงเหลวและเปลวสฟาปลายแสดส าหรบกาซ

ความสวางของหองเผาไหม :เหนภายในหองเผาไหมลางๆ

ลกษณะสเทาออน

ปรมาณอากาศทเขาเผาไหมมากเกนไป

ลกษณะเปลวไฟ : เปลวไฟยาวและมรปรางไมคงตว

สของเปลวไฟ : เปลวสฟากรณเชอเพลงกาซ

ความสวางของหองเผาไหม :ภายในหองเผาไหมสวางมาก

ลกษณะสขาวหรอไมมส



1 ปรมาณอากาศทเขาผสม

กบเชอเพลง

ลกษณะเปลวไฟและความ

สวางภายในหองเผาไหม

สควนทออกจากปลอง

ไอเสย

ปรมาณอากาศทเขาเผาไหมมากเกนไป

ลกษณะเปลวไฟ : เปลวไฟสน

สของเปลวไฟ : เปลวสแดงคล าผลปลายเปลวมเขมาด า

ความสวางของหองเผาไหม :ภายในหองเผาไหมมควนมาก

ลกษณะสเทาเขมถงด า

1.5 ผลตและใชไอน าใหประหยดพลงงาน ในระบบไอน า อปกรณผลตไอน าควรผลตไอน าอมตวทมความดน

และปรมาณเหมาะกบความตองการสงจายไอน าไปตามทอจนถงอปกรณใชไอน า ซงอปกรณใชไอน าจะตองตดตงกบดกไอน าทถกตองและเหมาะสม เพอใหในระบบมเฉพาะไอน าอมตวแหงอยตลอดเวลาไปจนถงอปกรณทใชไอน า ดงนนในการจดการการใชไอน า จงควรใหความส าคญตงแตอปกรณทเปนตวก าเนดไอน า ระบบสงไอน า จนถงอปกรณใชไอน า โดยตองควบคมใหสวนตางๆท า งานไดอยางมประสทธภาพสงสดตลอดเวลาเพอใหตนทนในระบบไอน าต าทสด



1 ตารางท 1.5-1 ระบบผลตและใชไอน าอยางมประสทธภาพ หมอไอน า ระบบสงไอน า อปกรณใชไอน า

-ประสทธภาพการเผาไหมด -ประสทธภาพการ แลกเปลยน ความรอนด -คณภาพน าปอนและไอน าด -การสญเสยความรอนนอย

- การเดนทอและขนาดทอ ถกตอง -ไ ม ม ก าร ร ว ไห ลขอ ง ไอน า - มการหมฉนวนทอและ อปกรณ - คณภาพไอน าในระบบด - กบดกไอน าดแลถกตอง เหมาะสม

-ใชอปกรณทภาระใกลเคยง พกด - มอปกรณควบคมและ ท างานไดด - ความดนเหมาะสมกบการ ใชงาน - การสญเสยความรอนต า - กบดกไอน าดและถกตอง เหมาะสม

ตารางท 1.5-2 การเปรยบเทยบคณสมบตไอน าอมตวและไอน ายงยวด ไอน าอมตว ไอน ายงยวด

1.สมประสทธถายเทความรอนสง (20,935-418,700 kJ/m2.oC) 2.เหมาะกบงานอปกรณใหความรอน 3.รกษาอณหภมของอปกรณใหคงทโดย การควบคมความดนใหคงท 4.ขณะควบแนนใหความรอนสง โดย อณหภมคงท

1.สมประสทธถายเทความรอนต า (84-420 kJ / m2.oC) 2.เหมาะกบอปกรณผลตก าลงงาน เชน ระบบ กงหนไอน า 3.อณหภมของอปกรณความรอนไมคงท 4.ใชกบอปกรณใหความรอนจะมสญเสยความ รอนสงมาก



1 1.5.1 การหาดชนการใชพลงงานและเกณฑเปรยบเทยบ 1.5.1.1 ดชนการใชพลงงาน

ดชนการใชพลงงานเปนสงทส าคญทจะบอกตนทน และปญหาทเกดขนกบหมอไอน าและอปกรณใชไอน า ซงหมอไอน าแตละชด และอปกรณไอน าแตละชดจะมดชนทตางกน เนองจากประสทธภาพตางกนผใชควรเกบขอมลและตรวจสอบดชนอยางสม าเสมอเพอควบคมคาใชจายทางดานเชอเพลง ซงดชนการใชพลงงานของหมอไอน าค านวณไดดงน

ตาราง 1.5-3 ดชนชวดและการค านวณ

ดชนการใชพลงงาน สมการทใชหาดชนการใชพลงงาน ทมาของตวแปรตางๆ

1. ความสามารถในการ ผลตไอน าสมมล * 1

ตน / ชวโมง = ความรอนทท าใหน าอณหภม 100 OC ระเหยเปนไอน าท 100 OC หมดภายในเวลา 1 ชวโมง 1 ตน/ชวโมง = ms (hg-hf) = 1,000 x 2,256.7 = 2,256,700 kJ/hr = 1,000 x 539 = 539,000 kcal/hr = 2,204 x 970.3 = 2,138,564 Btu/hr = 1,000 x 539 / 860 = 627 kW

ms= มวลของน าหรอไอน า (kg/hr) ซงอาจวดจากน าปอนหมอไอน าหรอไอน าโดยตรง

hg= เอนธาลปของไอน าอมตวทอณหภม 100 OC

hf = เอนธาลปของน าอมตวทอณหภม 100 OC



1 ดชนการใชพลงงาน สมการทใชหาดชนการใชพลงงาน ทมาของตวแปรตางๆ

2.อตราการระเหย * 2

อตราการระเหย (kg/m2hr) = อตราการผลตไอน าตอพนทแลกเปลยนความรอน

= A

ms

ms= ปรมาณไอน าทผลตได (kg/hr) อานจากมเตอรน าปอนโดยหกปรมาณการโบลวดาวนหรอจากการวดไอน าโดยตรง

A= พนทผวแลกเปลยนความรอนของหมอไอน า (m2) ไดจากผผลต

3. จ านวนเทาของการ ระเหย * 3

จ านวนเทาของการระเหย = อตราการผลตไอน าตออตราการใชเชอเพลง

= f

s

m

m

ms= ปรมาณไอน าทผลตได (kg/hr) อานจากมเตอรน าปอนโดยหกปรมาณการโบลวดาวนหรอจากการวดไอน าโดยตรง

mf = ปรมาณเชอเพลงทใช (kg/hr) จากมเตอรเชอเพลงหรอการชงน าหนก




4. ประสทธภาพ หมอไอน า * 4

ประสทธภาพหมอไอน า

=

LHVxm

hhm

f

fgs

ms = ปรมาณไอน าทผลตได (kg/hr) อานจากมเตอรน าปอนโดยหกปรมาณการโบลวดาวนหรอจากการวดไอน าโดยตรง

hg = เอนธาลปของไอน าอมตวทความดนไอน าทผลต (kJ/kg)

hf = เอนธาลปของน าอมตวทความดนไอน าทผลตมหนวยเปน (kJ/kg)

mf = ปรมาณเชอเพลงทใช (kg/hr) จากมเตอรเชอเพลงหรอการชงน าหนก

LHV = คาความรอนต าของเชอเพลง ทใช (kJ/kg)




5. ดชนการใชพลงงาน ของอปกรณใชไอน า

ดชนการใชพลงงาน kJ/kg = พลงงานความรอนทใช / ปรมาณผลผลต

=

p

fogs

m

hhm

ms= ปรมาณไอน าทไหลเขาอปกรณ (kg/hr) หาไดจากมเตอรไอน าโดยตรงหรอวดจากน าคอนเดนเสทหรอจากวาลวควบคม

hg= เอนธาลปของไอน าอมตวท ความดนไอน าเขาอปกรณ (kJ/kg)

hfo= เอนธาลปของน าทความดน คอนเดนเสทหรอทอณหภมผลผลต(kJ/kg)

mP= ปรมาณของผลผลต (kg/hr) หาจากการชงน าหนก



1 หมายเหต *1 equivalent evaporation (ก า ร เป ร ย บ เ ท ย บ จ ะ ต อ งเปรยบเทยบทความดนการผลตไอน าเทากนและภาระเตมพกด)

*2 หมอไอน าชดใดทมอตราการระเหยสงจะเปนหมอไอน าทมประสทธภาพสงโดยเปรยบเทยบทความดนไอน าเทากนและภาระเตมพกด

*3 หมอไอน าชดใดมจ านวนเทาของการระเหยสงจะเปนหมอไอน าทมประสทธภาพสง โดยเปรยบเทยบทความดนไอน าเทากน

*4 การเปรยบเทยบประสทธภาพจะตองเปรยบเทยบทความดนในการผลตไอน าทเทากนและภาระเตมพกด



1 1.5.1.2 เกณฑทใชเปรยบเทยบทแนะน า การเปรยบเทยบทดทสดคอการเปรยบเทยบคาตาง ๆ กบพกดของ

เครองหรออปกรณนน และถาตองการเปลยนใหมกสามารถเปรยบเทยบกบพกดของอปกรณทจะน ามาใชงาน

2.1 รอยละของความสามารถในการผลตไอน าจรงเทยบกบพกด ควรต ากวา

ไมเกน 10%

2.2 รอยละของอตราการระเหยจรงเทยบกบพกดควรจะต ากวาไมเกน 10%

2.3 รอยละจ านวนเทาของการระเหยเทยบกบเกณฑควรจะต ากวาไมเกน

10%

2.4 รอยละของประสทธภาพหมอไอน าเทยบกบเกณฑควรจะต ากวาไมเกน

10%

ตารางท 1.5-4 เกณฑดชนการผลตไอน าตอเชอเพลงของหมอไอน า

ชนดเชอเพลง ดชนการผลตไอน าตอเชอเพลง กาซ เหลว

แขง(ถานหน)

13 kgsteam/Nm3 fuel 14 kgsteam/L fuel 8 kgsteam/kg fuel

หากคาทไดจากการใชงานมคาต ากวาในตารางแสดงวา ประสทธภาพหมอไอน าก าลงลดต าลง ตนทนในการผลตไอน าจะสงขน ในทางปฏบตสามารถใชคาหลงจากตดตงหรอหลงจากลางท า ความสะอาดประจ าปเปนเกณ ฑ ได เช น กน โด ย ท กๆ 1 kgsteam/1ห น วย เช อ เพ ล ง ท ล ด ล ง ประสทธภาพของหมอไอน าจะลดลง 7 %



1 ตวอยางท 1-1 โรงงานมการใชหมอไอน าขนาด 10 ตนตอชวโมง ใชน ามนเตาซจากการเกบขอมล (ไดจากเครองวด) พบวามปรมาณการใชเชอเพลง 9,600 ลตรตอวน ปรมาณน าปอนหมอไอน า 130,000 ลตรตอวน และปรมาณการปลอยน ากนหมอไอน า 10,000 ลตรตอวน และเชอเพลงราคา 13 Baht/L ดชนการผลตไอน าตอเชอเพลงและตนทนการผลตไอน าตอตนไอน าเปนเทาใด วธค านวณ ดชนการผลตไอน าตอเชอเพลง = 130,000-10,000/9,600 = 12.5 kg/L ดชนตนทนการผลตไอน า = (9,600x13)/((130,000-10,000)/1,000)

= 1,040 Baht/Ton

จากตวอยางจะเหนวาดชนการผลตไอน าตอเชอเพลงต ากวาเกณฑในตารางท 1.5-4 สงผลใหดชนตนทนการผลตไอน าสง ดงนนโรงงานจะตองหาสาเหตและแกไข



1 1.5.2 การเดนหมอไอน าใหเหมาะสมกบความตองการใชไอน า การใชหมอไอน าทมก าลงการผลตไอน ามาก ขณะทความตองการใช

ไอน ามนอย(หมอไอน ามขนาดใหญเกนไป) จะสงผลใหตนทนในระบบการผลตไอน าสงขน ซงระบบผลตไอน าจะมคาการสญเสยหลายสวนทคงท ไดแก บรเวณผวหมอไอน า การระบายน าทง โดยหมอไอน าทมขนาดใหญจะมคาการสญเสยสงกวาขนาดเลก ดงนนโรงงานควรจดเวลาการใชไอน าเพอใหหมอไอน าท างานทภาระมากกวา 80% ของขนาดพกดหรออาจลดขนาดของหวเผา หรอใชหมอไอน าทมขนาดเลก กรณทโรงงานมหมอไอน าหลายชดและขนาดแตกตางกน การเดนหมอไอน าใหเหมาะสมกบความตองการของระบบจะชวยลดตนทนการผลตและใชไอน าลงไดอยางมาก โดยจะสามารถหาผลการประหยดพลงงานไดจากดชนการผลตและใชไอน าตอเชอเพลงทแตกตางกน

ตวอยางท 1-2 โรงงานมหมอไอน าใชน ามนเตาซ 5 ตน/ชวโมง 1 ชด และ 10 ตน/ชวโมง 1 ชด โรงงานท า งาน 24 ชวโมง/วน 365 วน /ป โดยชวง 01.00–13.00 น . มความตองการใชไอน าต า 3-4 ตน/ชวโมง และชวง 13.00–01.00 น. จะมความตองการใชไอน าสง 7-8 ตน/ชวโมง ปกตเดนหมอไอน า 10 ตน/ชวโมงเปนหลก หากมการจดการเดนหมอไอน าใหเหมาะสมกบความตองการ โดยในชวงภาระต าท า การเดนหมอไอน า 5 ตน /ชวโมง และเชอเพลงราคา 13 Baht/L จะสามารถประหยดพลงงานและคาใชจายไดเทาใด



1 วธค านวณ จากการเกบขอมลชวงเวลา 01.00-13.00 น. มดงน สภาพเดม เดนหมอไอน าขนาด 10 ตน/ชวโมงเปนหลกตลอดเวลา มการใชเชอเพลงในชวงเวลา 13.00-01.00 น. = 270 L/h น าปอนหมอไอน า ชวงเวลา 13.00-01.00 น. = 3,500 L/h คดเปนดชนการผลตไอน าตอเชอเพลง = 12.96 kg/L ปรบปรง เดนหมอไอน าขนาด 5 ตน/ชวโมงในชวงความตองการใชไอน าต าเวลา 13.00-01.00 น. มการใชเชอเพลง = 260 L/h น าปอนหมอไอน า = 3,500 L/h คดเปนดชนการผลตไอน าตอเชอเพลง = 13.46 kg/L ดชนการผลตไอน าตอเชอเพลงทสงขน = 13.46-12.96 = 0.5 kg/L คดเปนพลงงานทประหยดไดรอยละ = ((13.46-12.96) / 13.46) x 100 = 3.71 เชอเพลงทประหยดได = 270 x (3.71/100) = 10 L/h = 10 x 12 x 365 = 43,800 L/y คดเปนเงนทประหยดได = 43,800 x 13.00 = 569,400 Baht/y

บทท 2 แนวทางการปรบปรงประสทธภาพการผลตและใชไอน า


2

1


การเพมประสทธภาพระบบไอน าน น จะตองด าเนนการลดการสญเสยพลงงานทงในสวนผลตไอน า(หมอไอน า) สวนสงจายไอน า สวนอปกรณใชไอน า และสวนน าคอนเดนเสทกลบ โดยหลงจากด าเนนการดชนการใชพลงงานความรอนจะตองลดต าลง นนคอตนทนการผลตหรอบรการทางดานความรอนลดลง โดยแนวทางการปรบปรงประสทธภาพการผลตและใชไอน าในแตละสวนแสดงดงน

2.1 แนวทางการปรบปรงในสวนผลตไอน า(หมอไอน า) 2.1.1 การตรวจวเคราะหหมอไอน า

หมอไอน าแตละลกจะระบขอมลจ าเพาะของหมอไอน า เชน ก าลงการผลตไอน า พกด ชนด และปรมาณความตองการใชเชอเพลง และอนๆ ขอมลเหลานสามารถใชประเมนเพอใหทราบคาประสทธภาพของหมอ ไอน าลกนนๆ โดยเบองตน อยางไรกตามในทางปฏบตเรายงจ าเปนตองตรวจวดคาพารามเตอรตางๆ ของหมอไอน าเปนประจ าเพอใหทราบถงสภาพการท างานและประสทธภาพพลงงานทแทจรงของหมอไอน าทเราใชงานอย

ตารางท 2.1-1 แสดงขอมลการวดทจ าเปนตองทราบส าหรบการประเมนสมรรถนะการท างานและประสทธภาพของหมอไอน า ในสวนเครองมอและอปกรณตางๆ ทจ าเปนตองใชในการตรวจวดขอมลขางตน ประกอบดวย เครองวดประสทธภาพการเผาไหม เครองวเคราะหสภาพน า เครองวดอณหภมและความชนสมพทธ และเครองวดอณหภมแบบสมผส



2

ตารางท 2.1-1 ขอมลตรวจวดระบบไอน าอตสาหกรรม

ขอมล คาตรวจวด การวเคราะห

เชอเพลง - คาความรอนของเชอเพลง - อตราการใชเชอเพลง - อณหภมเชอเพลง

- อตราการใชพลงงานเชอ เพ ล งของหมอ ไอน า

ไอน า

- ความดนและอณหภมไอน า - อตราการผลตไอน า

- อ ต ร า ก า ร ผ ล ตพลงงานความรอน (ไอน า ) ข อ งห ม อ ไอน า

น าปอนและน าโบลวดาวน

- อตราการไหลของน าปอนและโบลวดาวน

- อณหภมของน าปอนและโบลวดาวน

- คา TDS (Total Dissolved Solid)หรอคา Conductivity

- การสญเสยพลงงานจากการโบลวดาวน

กาซไอเสย

- เปอรเซนตของ O2 - เปอรเซนตของ CO2 - เปอรเซนตของ CO และอนๆ

- อณหภมของกาซไอเสย

- ประสทธภาพการเผาไหมของหมอไอน า



2

1

ขอมล คาตรวจวด การวเคราะห

การสญ เส ยความรอนจากการแผรงส

- อณหภมผวและพน ทผวของหมอไอน า

- อณหภมแวดลอม - คาสมประสทธการแผรงสความรอน (Emissivity)

- การสญเสยความรอนจากการแผรงสของหมอไอน า

รปท 2.1-1 การตรวจวดขอมลการท างานของหมอไอน า

2.1.1.1 การค านวณประสทธภาพของหมอไอน า จากขอมลการวดทไดกลาวถงในหวขอ 2.1.1 เราสามารถค านวณ

ประสทธภาพการท างานของหมอไอน าได โดยปกตแลวการค านวณประสทธภาพของหมอไอน ามอยดวยกน 2 วธ คอ 1) การค านวณโดยวธตรง 2) การค านวณโดยวธออม

•อตราการใชเชอเพลง•อณหภมเชอเพลง

•อตราการผลตไอน า•ความดนและอณหภมไอน า•อตราการไหล และ

อณหภมน าปอน•TDS

•อตราการไหล และอณหภมโบลวดาวน•TDS

•% ออกซเจน•% คารบอนไดออกไซด•% คารบอนมอนนอกไซด •อณหภม

•อณหภมผวและพนทผวของหมอไอน า •อณหภมแวดลอม

เชอเพลง

ไอน าน าปอน

น าโบลวดาวน


การแผรงส

•อตราการใชเชอเพลง•อณหภมเชอเพลง

•อตราการผลตไอน า•ความดนและอณหภมไอน า•อตราการไหล และ

อณหภมน าปอน•TDS

•อตราการไหล และอณหภมโบลวดาวน•TDS

•% ออกซเจน•% คารบอนไดออกไซด•% คารบอนมอนนอกไซด •อณหภม

•อณหภมผวและพนทผวของหมอไอน า •อณหภมแวดลอม


ไอน าน าปอน

น าโบลวดาวน


การแผรงส



2

1) การค านวณประสทธภาพของหมอไอน าโดยวธตรง การค านวณประสทธภาพหมอไอน าโดยวธตรง เปนการค านวณ

ประสทธภาพโดยใชขอมลของปรมาณพลงงานความรอนของไอน าทผลตขนโดยหมอไอน าและขอมลปรมาณการใชเชอเพลง การค านวณโดยวธนงายและไมยงยาก อยางไรกตาม วธนไมไดแสดงใหเราทราบวาการสญเสยพลงงานหรอการลดลงของประสทธภาพของหมอไอน าเกดจากสาเหตใด สมการท (2.1) แสดงการค านวณประสทธภาพของหมอไอน าโดยวธตรง

เมอ B = ประสทธภาพของหมอไอน า, % mS = อตราการไหลของไอน า, kg/s mF = อตราการใชเชอเพลง, kg/s, Litv/s

hS = เอนทาลปของไอน า, kJ/kg hW = เอนทาลปของน าปอน, kJ/kg HV = คาความรอนของเชอเพลง, kJ/kg, kJ/Litv

2) การค านวณประสทธภาพของหมอไอน าโดยวธออม การค านวณประสทธภาพของหมอไอน าโดยวธออมจะใชวธวดการ

สญเสยพลงงานจากแหลงตางๆ ของหมอไอน าแลวหกออกจาก 100 ซงกคอคาประสทธภาพของหมอไอน า การค านวณประสทธภาพโดยวธออม เราจะตองตรวจวดหรอค านวณเพอใหทราบการสญเสยพลงงานตางๆ ทเกดขนประกอบดวย

( )

S S WB

F

m h h

m HV (2.1)



2

1

• การสญเสยพลงงานทางปลอง (L1) • การสญเสยพลงงานจากการแผรงสความรอนทผว (L2) • การสญเสยพลงงานจากโบลวดาวน (L3) • การสญเสยพลงงานอนๆ (L4) เมอทราบการสญเสยเหลาน เราสามารถค านวณประสทธภาพสทธของหมอไอน าไดจากการค านวณโดยใชสมการท (2.2)

1 2 3 4100 ( ) B L L L L (2.2)

พลงงานปอน (100%)

สญเสยทางปลอง (L1%)

สญเสยในโบลวดาวน (L3%) สญเสยจากการแผรงส (L2%)

การสญเสยอนๆ (L4%)

พลงงานในไอน า 100 - (L1 + L2 + L3 + L4)



2

ตวอยางท 2-1 สมมตใหหมอไอน าชนดทอน าลกหนงซงใชน ามนเตาเปนเชอเพลง ผลตไอน าทความดน 10 barg อณหภม 184C ขอมลขางลางไดจากการตรวจวดหมอไอน า ขอมลตรวจวด ปรมาณการใชน ามนเตา 800 L/h (สมมต น ามนเตามคาความรอน 40 MJ/L) ปรมาณน าปอน 10,600 kg/h ปรมาณโบลวดาวน 600 kg/h อณหภมน าปอน 25 C หมอไอน าท างาน 6,000 h/y ไมมการน ากลบคอนเดนเสท ราคาน ามนเตาสมมตใหเทากบ 14.0 ฿/L จงค านวณหาประสทธภาพของหมอไอน า (โดยใชวธตรง) วธค ำนวณ คาความรอนของน า 25C; hf = 105 kJ/kg คาความรอนของน า 184C ; hf = 781 kJ/kg คาความรอนของไอน า 184C ; hg = 2,782 kJ/kg ปรมาณการผลตไอน า = 10,600 - 600 = 10,000 kg/h ความรอนทใชในการผลตไอน า = คาความรอนของน าจาก 25C เปน 184C + คาความรอนของน า 184C เปนไอน า 184C = 10,600 x (781 – 105) + 10,000 x (2,782 – 781) = 27,175,600 kJ/h พลงงานจากการใชเชอเพลง = 800 x 40,000 = 32,000,000 kJ/h ดงนน ประสทธภาพหมอไอน า = 27,175,600 / 32,000,000 = 0.849 (84.9%)



2

1

วธค ำนวณ (ตอ) ปรมาณน ามนทใชตอป = 800 x 6,000 = 4,800,000 L/y คาน ามนเตาตอป = 4,800,000 x 14 = 67,200,000 B/y ราคาไอน าตอตน = 67,200,000 / (10 x 6,000) = 1,120 B/t

ตารางท 2.1-2 ตารางแสดงคาเอนทาลปของน าทคาความดนตางๆ



2

ตวอยางท 2-2 จากตวอยางท 2-1 และจากการตรวจวดการสญเสยความรอนจากแหลงตางๆ ของหมอไอน า พบไดวาการสญเสยความรอนจากปลอง = 12.4 % (ผลจากการตรวจวดไอเสย) การสญเสยความรอนจากการแผรงส = 1.7 % จงค านวณหาการสญเสยจากโบลวดาวนและประสทธภาพสทธของหมอ ไอน า

วธค ำนวณ การสญเสยความรอนจากโบลวดาวน = 600 x (781 - 105) = 405,600 kJ/h = 405,600 / 32,000,000 = 1.26 % จากสมการท (2.2) ประสทธภาพสทธของหมอไอน า = 100 – 12.14 – 1.7 – 1.26 = 84.9 %



2

1

2.1.2 การปรบปรงประสทธภาพหมอไอน า

หมอไอน าโดยทวไปมประสทธภาพ 70-80% หมายความวาพลงงานความรอนจากเชอเพลง 100 สวน สามารถใหความรอนกบน าได 70-80 สวนเทานน พลงงานสวนทเหลอจะสญเสยไปกบกาซรอนทปลอยทงทางปลอง ผานพนผวของหมอไอน า และน าทตองระบายทงเปนระยะ แนวทางและวธการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพของหมอไอน ามรายละเอยด ดงน 2.1.2.1 การปรบตงอตราสวนอากาศปอนตอเชอเพลง

การควบคมประสทธภาพการเผาไหมของหมอไอน าใหอยในระดบสงตลอดเวลามผลอยางยงตอการเพมประสทธภาพโดยรวมของระบบไอน า ซงสามารถท าไดโดยการปรบอตราสวนอากาศตอเชอเพลงใหเหมาะสม ซงผดแลหมอไอน าสามารถด าเนนการไดโดยดจากเปลวไฟ ความสวางในหองเผาไหมและสของควนไฟ อยางไรกตามหากเปนไปไดควรท าการตรวจวเคราะหประสทธภาพการเผาไหมโดยใชเครองวเคราะหกาซเผาไหมเปนประจ า จะชวยใหประสทธภาพการเผาไหมสงสด นอกจากน นควรท าการตดต ง เค รองควบ คมและป รบป รมาณO2 (Continuous Oxygen Trimming) จะชวยใหหมอไอน าท างานดวยการเผาไหมทมประสทธภาพสงสดตลอดเวลา ส าหรบหมอไอน าแบบทอน าขนาดใหญมกจะตดตงเครองมอดงกลาวไว



2

การปรบต งอตราสวนอากาศจ าเปนตองปรบต งททกๆ ภาระการท างาน เชน หวเผาท างานแบบเปนขนใหปรบตงคาส าหรบแตละขน และหวเผาท างานแบบตอเนองใหปรบตงอยางนอยทภาระต า ปานกลางและสง ในการปรบต งเรมจากการบงคบหวเผาใหท างานทภาระใดภาระหนง จากน นตรวจวดองคประกอบของกาซไอเสย แลวปรบแดมเปอรอากาศ เพอให รอยละของ O2 ในกาซไอเสยใกลเคยงกบเกณฑมาตรฐานหรอปรมาณ CO2 มคาสงสด ทงนกาซไอเสยทปลอยทงตองไมเกดเขมาด าและปรมาณ CO ไมเกน 200 ppm ใหลอกต าแหนงนนไว แลวปรบตงส าหรบทภาระอนๆ ตอไป

1) การค านวณคาประสทธภาพการเผาไหม (Combustion Efficiency) คาประสทธภาพการเผาไหม สามารถค านวณไดจากสมการท (2.3)

จากสมการท (2.3) ประสทธภาพการเผาไหม (%) ของหมอไอน าเทากบ 100 หกดวยรอยละ (%) ของความรอนทสญเสยทางปลองไฟ

ผ ผ ลตหมอไอน าบางรายใชประสท ธภาพการเผาไหมน เปนประสทธภาพหมอไอน า ขณะทผผลตหมอไอน าบางรายใชประสทธภาพจากการเปลยนเชอเพลงเปนไอน าซงรวมการสญเสยพลงงานจากการแผรงสไวดวย เปนประสทธภาพหมอไอน า ดงนนควรตรวจสอบขอมลจากผผลตใหชดเจนกอนตดสนใจเลอกซอ

1100c L (2.3)

L1 = การสญเสยทางปลอง (%)



2

1

2) ขนตอนการหาคาการสญเสยความรอนทางปลองไฟ 1. เลอกตารางของเชอเพลง โดยใชตารางท 2.1-3 NO.2 OIL, น ามนเตาใช

ตารางท 2 .1 -4 NO.6 OIL และกาซธรรมชาตใชตารางท 2 .1 -5 NATURAL GAS

2. วด %CO2 จากกาซไอเสยทปลองไฟ ณ. ต าแหนงทใกลหมอไอน ามากทสด

3. ถาเครองมอวดทใช เปนเครองวด %O2 ของกาซไอเสย ใหใชกราฟในรปความสมพนธของ Excess Air, %O2 , %CO2 ของเชอเพลงแตละชนดในการเทยบคา (Convert) %O2 ไปเปน %CO2

4. วดอณหภมของกาซไอเสยทปลองไฟ แลวลบดวยอณหภมหอง (คาอณหภมในตารางท 2.1-3, 2.1-4 และ2.1-5 เปนผลตางของอณหภมปลองกนกบอณหภมแวดลอม, หนวยเปน oF)

5. หา % ความรอนทสญเสยออกไปจากปลองไฟจากตาราง

หมายเหต

ก) ตารางท 2.1-3, 2.1-4 และ2.1-5 เปนตารางทคดจากคาความรอนสงของน ามนเตา ถาคดดวยคาความรอนต าของน ามนเตาจะตองลบคา % ความรอนทสญเสยออกไปจากปลองไฟประมาณ 4-5 %

ข) ดงนนกอนการใชงานตารางหรอกราฟใดๆ ทเกยวกบ%ของความรอนตางๆ จะตองตรวจสอบกอนวาตารางหรอกราฟนน ใชกบคาความรอนสงหรอคาความรอนต าของเชอเพลง ไมเชนนนเมอน าคาทหาไดไปใชงานตอ เชน ค านวณตนทนของการผลตไอน าจะผดพลาดไป ถาไมสามารถหาขอมลไดวาตารางหรอกราฟนน ใชกบคาความรอนสงหรอ



2

คาความรอนต าของเชอ เพลง อาจส งเกตจากเค รองมอวด เชน ถาผลตจากประเทศสหรฐอเมรกาจะใชคาความรอนสงของเชอเพลง ถาผลตจากประเทศญปนหรอยโรปจะใชคาความรอนต าของเชอเพลง

ค) ขอสงเกตจากตาราง %ความรอนทสญเสยออกไปจากปลองไฟ • ถาอณหภมของไอเสยสง จะมความรอนทสญเสยออกไปจาก

ปลองมาก • ถา %CO2 สง หรอ %O2 ต า จะมความรอนทสญเสยออกไปจาก

ปลองนอย



2

1

ตารางท 2.1-3 รอยละการสญเสยความรอนออกทางปลองไอเสย ส าหรบน ามนดเซล

STAC

K LOS

S -%-

NO.2 O

IL

% DI

FFER

ENCE

BETW

EEN F

LUE G

AS AN

D ROO

M TE

MPER

ATUR

ES IN

DEGR

EES F

AHRE

NHEIT

CO2\ 2

00 220

240

260 2

80 300

320

340 3

60 380

400

420 4

40 460

480

500 5

20 540

560

580 6

00 620

640

660 6

80 700

750

800 8

50 900

950

1000

3.0

24.1

25.8

27.7

29.3

31.3

33.9

34.8

36.4

38.2

40.0

42.9

44.8

45.5

47.0

49.0

50.8

52.4

54.3

56.0

57.9

59.6

61.5

63.5

65.0

66.8

68.8

3.5

21.7

23.1

24.8

26.2

27.8

29.2

31.7

32.5

33.9

35.3

36.9

38.5

40.0

41.7

43.1

44.8

46.1

47.8

49.4

50.9

52.2

53.9

55.7

57.0

58.3

60.0

63.8

67.8

4.0

19.9

21.2

22.5

24.9

25.2

26.5

27.9

29.2

31.7

32.0

33.3

35.8

36.0

37.3

38.7

40.0

41.4

42.9

44.1

45.5

46.9

48.1

49.8

50.9

52.1

53.8

57.0

60.2

63.9

67.1

4.5

18.4

19.7

20.8

22.0

23.2

24.4

25.6

26.9

28.0

29.3

30.4

31.8

32.9

34.2

35.6

36.7

37.8

39.0

40.1

41.2

42.5

43.8

45.0

46.3

47.4

48.8

51.8

54.6

57.8

60.9

63.9

66.9

5.0

17.2

18.5

19.5

20.7

21.7

22.7

23.8

24.9

26.0

27.1

28.2

29.4

30.3

31.5

32.7

33.8

34.9

35.9

36.8

38 39.

2 40.

1 41.

7 42.

4 43.

7 44.

7 47.

4 50.

1 52.

9 55.

8 58.

3 61.

2 5.5

16.

3 17.

4 18.

4 19.

4 20.

4 21.

3 22.

3 23.

3 24.

3 25.

4 26.

3 27.

3 28.

4 29.

4 30.

6 31.

4 32.

4 33.

6 34.

5 35.

3 36.

4 37.

4 38.

4 39.

6 40.

3 41.

7 44.

0 46.

5 49.

0 51.

8 54.

1 56.

5 6.0

15.

6 16.

5 17.

4 18.

3 19.

3 20.

4 21.

2 22.

0 23.

0 23.

9 24.

9 25.

8 26.

8 27.

7 28.

6 29.

5 30.

4 31.

4 32.

3 33.

1 34.

2 35.

0 36.

0 36.

9 37.

9 38.

9 41.

0 43.

5 45.

8 48.

0 50.

3 52.

8 6.5

14.

9 15.

7 16.

7 17.

5 18.

4 19.

3 20.

1 20.

9 21.

8 22.

7 23.

6 24.

5 25.

3 26.

1 27.

0 27.

8 28.

8 29.

6 30.

6 31.

3 32.

3 33.

0 34.

1 34.

8 35.

7 36.

5 38.

7 40.

8 42.

9 45.

1 47.

5 49.

7 7.0

14.

4 15.

3 16.

0 16.

8 17.

8 18.

4 19.

3 20.

1 20.

9 21.

7 22.

4 23.

2 24.

1 24.

9 25.

7 26.

5 27.

3 28.

1 28.

9 29.

8 30.

5 31.

4 32.

3 33.

0 33.

8 34.

6 36.

5 38.

6 40.

5 42.

7 44.

7 46.

6 7.5

13.

9 14.

6 15.

4 16.

2 16.

9 17.

7 18.

5 19.

2 20.

1 20.

7 21.

3 22.

2 23.

0 23.

8 24.

5 25.

2 26

26.8

27.5

28.2

29.0

29.8

30.6

31.3

32.3

32.9

34.8

36.5

38.5

40.3

42.3

44.2

8.0

13.5

14.3

14.9

15.7

16.3

17.1

17.7

18.5

19.3

20.0

20.7

21.4

22.1

22.8

23.5

24.2

25 25.

7 26.

3 27

27.8

28.5

29.2

30.0

30.8

31.5

33.2

35.0

36.8

38.5

40.2

42.1

8.5

13.2

13.8

14.5

15.2

15.8

16.5

17.3

17.8

18.6

19.3

20.0

20.6

21.3

21.9

22.6

23.3

23.9

24.6

25.3

25.9

26.7

27.3

28.0

28.8

29.4

30.1

31.8

33.5

35.2

36.9

38.7

40.2

9.0

12.8

13.4

14.1

14.7

15.4

16.0

16.7

17.3

17.9

18.6

19.3

20 20.

6 21.

2 21.

8 22.

4 23.

1 23.

8 24.

4 25

25.7

26.3

27.0

27.7

28.3

28.9

30.5

32.1

33.8

35.3

37.0

38.5

9.5

12.5

13.2

13.7

14.3

14.9

15.7

16.3

16.8

17.4

18.1

18.6

19.3

19.9

20.5

21.1

21.7

22.4

22.9

23.5

24.1

24.8

25.4

26.0

26.7

27.2

27.9

29.4

31.0

32.5

34.0

35.5

37.2

10 12.

3 12.

8 13.

4 14

14.6

15.2

15.7

16.3

16.9

17.5

18.1

18.7

19.3

20 20.

5 21.

0 21.

6 22.

2 22.

8 23.

4 24.

0 24.

6 25.

1 25.

8 36.

3 27.

0 28.

3 29.

9 31.

4 32.

9 34.

4 35.

7 11

11.8

12.4

12.8

13.4

13.9

14.5

15 15.

5 16.

7 17.

2 17.

2 17.

8 18.

3 18.

7 19.

4 20.

0 20.

5 20.

9 21.

5 22

22.6

23.1

23.7

24.2

24.8

25.3

26.7

28.0

29.4

31.8

32.1

33.5

12 11.

4 11.

8 12.

5 12.

9 13.

4 13.

9 14.

4 14.

9 15.

9 16.

4 16.

4 16.

9 17.

4 17.

9 18.

4 18.

9 19.

5 20.

0 20.

5 20.

9 21.

4 22.

9 22.

4 22.

9 23.

5 24.

0 25.

2 26.

5 27.

8 29.

0 30.

2 31.

7 13

11.2

11.6

12.1

12.5

12.9

13.4

13.9

14.3

15.3

15.8

15.8

16.3

16.7

17.2

17.7

18.1

18.6

19.1

19.6

20.1

20.5

21.1

21.3

21.8

22.3

22.8

24.0

25.2

26.3

27.5

28.8

30.0

14

11.3

11.8

12.2

12.6

13.0

13.4

13.8

14.8

15.3

15.3

15.6

16.2

16.5

16.9

17.4

17.8

18.3

18.7

19.2

19.7

20.2

20.6

21.0

21.4

21.8

22.9

24.1

25.2

26.2

27.4

28.6

15

11.

4 11.

7 12.

4 12.

6 13.

1 13.

5 14.

3 14.

8 14.

8 15.

3 15.

6 15.

9 16.

4 16.

7 17.

3 17.

7 18.

1 18.

4 18.

9 19.

4 19.

8 20.

3 20.

6 21.

0 22.

0 23.

1 24.

2 25.

2 26.

2 27.

3

http://mte.kmutt.ac.th/mte_learning/Energy_Conservation_in_Industrial_Plant/table/table8.html



2

ตารางท 2.1-4 รอยละการสญเสยความรอนออกทางปลองไอเสย ส าหรบน ามนเตาซ

STAC

K LO

SS -%

- NO.

6 OIL

%

% DI

FFER

ENCE

BETW

EEN F

LUE G

AS AN

D ROO

M TE

MPER

ATUR

ES IN

DEGR

EES F

AHRE

NHEI

T

CO2

200

220

240

260

280

300

320

340

360

380

400

420

440

460

480

500

520

540

560

580

600

620

640

660

680

700

750

800

850

900

950

1000

3.0

24.5

26.5

28.5

30.2

32.2

34.5

36.5

38.2

40.4

42.2

44.4

46.4

48.2

50.0

52.3

54.3

56.3

58.2

60.3

62.0

64.1

66.2

68.1

70.1

3.5

21.8

23.4

25.2

26.8

28.6

30.4

32.1

33.8

35.5

37.4

39.0

4.6

42.2

44.0

45.6

47.5

49.2

51.0

52.8

54.0

56.0

57.8

59.9

61.1

63.0

64.9

69.0

4.0

19.

8 21.

2 22.

8 24.

2 25.

7 27.

3 28.

8 30.

2 31.

6 32.

5 34.

8 36.

3 37.

8 39.

4 40.

8 42.

2 43.

8 45.

1 46.

9 48.

2 49.

8 51.

2 52.

9 54.

2 56.

0 57.

8 61.

1 65.

0 68.

9

4.5

18.2

19.4

20.8

22.2

23.5

24.8

26.2

27.4

28.8

30.4

31.5

33.0

34.2

35.4

37.0

38.1

39.4

41.0

42.2

43.5

45.0

46.3

47.9

49.0

50.1

51.9

55.0

58.2

61.8

65.1

68.5

5.0

16.

8 18.

0 19.

3 20.

4 21.

7 22.

8 23.

2 25.

3 26.

6 27.

8 29.

0 30.

3 31.

4 32.

6 33.

8 35.

3 36.

2 37.

5 38.

3 39.

8 41.

0 42.

3 43.

8 44.

9 46.

1 47.

5 50.

1 53.

6 56.

3 59.

8 62.

3 65.

8 5.5

15.

8 16.

8 18.

0 19.

2 20.

3 21.

3 22.

5 23.

5 24.

6 25.

8 26.

9 28.

0 29.

2 30.

2 31.

4 32.

5 33.

5 34.

7 35.

8 37.

0 37.

9 39.

2 40.

1 41.

3 42.

3 43.

8 46.

1 49.

1 52.

0 54.

7 57.

8 60.

1 6.0

14.

8 15.

8 16.

9 18.

0 19.

0 20.

0 21.

1 22.

0 23.

1 24.

2 25.

2 26.

3 27.

3 28.

3 29.

3 30.

3 31.

3 32.

3 33.

5 34.

3 35.

3 36.

5 37.

5 38.

3 39.

7 40.

5 43.

0 45.

8 48.

2 50.

9 53.

5 56.

0 6.5

14.

3 15.

2 16.

1 17.

1 18.

0 18.

9 19.

9 20.

8 21.

8 22.

8 23.

7 24.

6 25.

5 26.

5 27.

5 28.

5 29.

4 30.

4 31.

4 32.

3 33.

4 34.

3 35.

1 36.

1 37.

1 38.

0 40.

2 42.

8 45.

1 47.

6 49.

9 52.

1 7.0

13.

5 14.

4 15.

3 16.

2 17.

1 17.

9 18.

8 19.

7 20.

7 21.

5 22.

4 23.

3 24.

2 25.

0 25.

8 26.

8 27.

7 28.

6 29.

0 30.

2 31.

2 32.

2 33.

0 33.

9 34.

9 35.

8 37.

9 40.

1 42.

1 44.

4 46.

8 49.

0 7.5

13.

0 13.

8 14.

6 15.

5 16.

3 17.

3 18.

0 18.

8 19.

7 20.

5 21.

4 22.

2 22.

9 23.

7 24.

6 25.

4 26.

3 27.

2 27.

9 28.

8 29.

6 30.

5 31.

2 32.

1 33.

0 34.

9 35.

9 37.

9 40.

0 42.

0 44.

1 46.

1 8.0

12.

5 13.

3 14.

1 14.

8 15.

7 16.

4 17.

3 18.

0 18.

8 19.

6 20.

4 21.

2 21.

9 22.

7 23.

5 24.

2 25.

0 25.

8 26.

6 27.

4 28.

2 29.

0 29.

9 30.

6 31.

5 32.

1 34.

1 36.

0 38.

0 40.

0 41.

9 43.

9 8.5

12.

2 12.

8 13.

6 14.

4 15.

1 15.

7 16.

6 17.

3 18.

0 18.

7 19.

6 20.

3 21.

0 21.

6 22.

5 23.

3 23.

9 24.

7 25.

5 26.

2 26.

8 27.

6 28.

2 29.

1 29.

9 30.

8 32.

6 34.

2 36.

2 38.

0 39.

9 41.

8 9.0

11.

7 12.

4 13.

2 13.

8 14.

6 15.

3 15.

9 16.

6 17.

4 18.

1 18.

8 19.

5 20.

2 20.

8 21.

6 22.

3 22.

9 23.

7 24.

4 25.

0 25.

7 26.

5 27.

1 27.

9 28.

7 29.

4 31.

1 32.

9 34.

6 36.

3 38.

0 39.

9 9.5

11.

4 12.

1 12.

7 13.

4 14.

0 14.

7 15.

4 16.

0 16.

7 17.

5 18.

1 18.

7 19.

4 20.

0 20.

7 21.

4 22.

1 22.

8 23.

5 24.

0 24.

7 25.

4 26.

1 26.

8 27.

5 28.

1 29.

8 31.

2 33.

2 34.

9 36.

4 38.

1 10

11.2

11.7

12.3

13.0

13.7

14.4

14.8

15.5

16.2

16.8

17.5

18.2

18.7

19.4

20.0

20.6

21.3

21.9

22.6

23.2

23.8

24.5

25.1

25.8

26.4

27.0

28.7

30.1

31.8

33.5

35.0

36.7

11 10.

6 11.

3 11.

8 12.

4 12.

9 13.

5 14.

2 14.

7 15.

3 15.

8 16.

5 17.

0 17.

6 18.

2 18.

8 19.

4 20.

0 20.

6 21.

2 21.

7 22.

3 22.

9 23.

5 24.

1 24.

8 25.

2 26.

8 28.

1 29.

8 31.

2 32.

5 34.

1 12

10.2

10.7

11.3

11.7

12.3

12.8

13.4

13.8

14.5

15.1

15.6

16.2

16.7

17.2

17.8

18.3

18.8

19.4

19.9

20.4

21.0

21.6

22.1

22.7

23.1

23.8

25.0

26.4

27.9

29.1

30.5

31.9

13

10.3

10.8

11.3

11.8

12.3

12.8

13.3

13.8

14.4

14.8

15.4

15.8

16.3

16.8

17.3

17.9

18.4

18.9

19.3

19.8

20.4

20.9

21.4

21.9

22.4

23.8

24.9

26.2

27.5

28.9

30.0

14

9.8

10.4

10.8

11.4

11.8

12.3

12.8

13.3

13.7

14.3

14.7

15.2

15.6

16.2

16.6

17.1

17.5

18.0

18.5

18.8

19.4

19.9

20.4

20.9

21.2

22.5

23.7

24.9

26.1

27.2

28.5

15

10.

2 10.

6 11.

0 11.

4 11.

8 12.

4 12.

7 13.

3 13.

7 14.

2 14.

6 15.

0 15.

4 15.

8 16.

4 16.

8 17.

3 17.

7 18.

2 18.

6 19.

0 19.

5 19.

9 20.

3 21.

5 22.

6 23.

8 24.

9 25.

9 27.

1

16

10.3

10.7

11.1

11.5

11.8

12.3

12.8

13.3

13.7

14.0

14.4

14.8

15.3

15.7

16.2

16.6

16.9

17.4

17.9

18.2

18.8

19.1

19.5

20.6

21.6

22.7

23.8

24.8

25.9




2

1

ตารางท 2.1-5 รอยละการสญเสยความรอนออกทางปลองไอเสย ส าหรบกาซธรรมชาต

STAC

K LO

SS -%

- NAT

URAL

GAS

% DI

FFER

ENCE

BETW

EEN F

LUE G

AS AN

D ROO

M TE

MPER

ATUR

ES IN

DEGR

EES F

AHRE

NHEI

T

CO2 2

00 2

20 24

0 26

0 28

0 30

0 32

0 34

0 36

0 38

0 40

0 42

0 44

0 46

0 48

0 50

0 52

0 54

0 56

0 58

0 60

0 62

0 64

0 66

0 68

0 70

0 75

0 80

0 85

0 90

0 95

0 10

00 3.0

23.1

24.4

25.9

27.2

28.6

30.0

31.3

32.8

34.1

35.8

36.9

38.2

39.8

41.0

42.2

43.8

45.0

46.3

47.8

49.0

50.0

3.5 2

1.2 2

2.5 2

3.8 2

4.9 2

6.1 2

7.2 2

8.4 2

9.6 3

0.9 3

2.0 3

3.2 3

4.4 3

5.8 3

6.8 3

8.0 3

9.2 4

0.3 4

1.6 4

2.8 4

3.8 4

5.0 4

6.2 4

7.7 4

8.3 4

9.8

4.0

19.9

20.9

22.0

23.1

24.1

25.1

26.2

27.2

28.3

29.4

30.4

31.8

32.5

33.8

34.8

35.8

36.8

37.8

38.8

39.9

40.9

42.1

43.0

44.1

45.2

46.2

48.8

4.5 1

8.9 1

9.9 2

0.9 2

1.8 2

2.7 2

3.6 2

4.5 2

5.5 2

6.4 2

7.3 2

8.3 2

9.2 3

0.2 3

1.2 3

2.2 3

3.0 3

4.0 3

4.9 3

5.9 3

6.8 3

7.8 3

8.6 3

9.8 4

0.4 4

1.5 4

2.6 4

4.8 4

7.2 4

9.8

5.0

18.0

18.9

19.8

20.6

21.4

22.2

23.1

24.0

24.9

25.8

26.8

27.5

28.3

29.1

30.1

30.9

31.8

32.5

33.6

34.3

35.7

36.2

36.9

37.8

38.8

39.7

41.8

43.8

46.0

48.2

5.5

17.4

18.1

18.9

19.8

20.5

21.2

22.1

22.9

23.8

24.5

25.2

26.2

26.9

27.8

28.5

29.2

30.0

30.8

31.8

32.3

33.2

34.1

34.9

35.8

36.3

37.3

39.2

41.0

43.0

45.3

47.2

49.0

6.0

16.8

17.4

18.2

18.9

19.6

20.4

21.1

21.8

22.7

23.3

24.1

24.9

25.5

26.2

27.0

27.8

28.4

29.2

30.0

30.8

31.5

32.2

32.9

33.8

34.3

35.2

36.8

38.8

40.4

42.5

44.3

46.2

6.5

16.3

16.9

17.6

18.4

19.0

19.8

20.4

21.1

21.8

22.4

23.2

23.8

24.5

25.2

25.9

26.5

27.2

27.9

28.7

29.2

30.0

30.9

31.4

32.1

32.8

33.5

34.6

36.8

38.4

40.3

42.0

43.8

7.0

15.8

16.5

17.1

17.8

18.4

19.1

19.8

20.4

21.0

21.8

22.3

22.9

23.6

24.2

24.9

25.5

26.2

26.8

27.4

28.0

28.8

29.4

30.0

30.8

31.2

32.0

33.8

35.3

36.8

38.3

40.0

41.8

7.5

15.5

16.1

16.7

17.2

17.9

18.5

19.1

19.8

20.3

20.9

21.5

22.2

22.8

23.3

24.0

24.6

25.2

25.8

26.4

26.9

27.7

28.2

28.8

29.4

30.1

30.8

32.2

33.8

35.2

36.8

38.3

39.9

8.0

15.2

15.7

16.3

16.9

17.4

18.0

18.6

19.2

19.8

20.3

20.9

21.5

22.1

22.8

23.2

23.8

24.4

25.0

25.5

26.0

26.7

27.2

27.8

28.4

29.0

29.5

31.0

32.4

33.8

35.4

36.8

38.2

8.5

14.9

15.4

15.9

16.5

17.1

17.6

18.2

18.7

19.3

19.8

20.4

20.9

21.4

22.0

22.5

23.1

23.7

24.2

24.8

25.3

25.8

26.4

26.9

27.4

28.1

28.6

29.9

31.3

32.8

34.2

35.4

36.8

9.0

14.6

15.2

15.7

16.2

16.6

17.2

17.8

18.3

18.8

19.3

19.9

20.4

20.9

21.4

21.9

22.5

23.0

23.5

24.1

24.5

25.2

25.8

26.2

26.7

27.2

27.8

29.0

30.3

31.8

33.0

34.3

35.7

9.5

14.4

14.9

15.4

15.9

16.4

16.9

17.4

17.9

18.4

18.9

19.5

19.9

20.6

20.9

21.4

21.9

22.4

22.9

23.4

23.8

24.4

24.9

25.4

25.9

26.4

26.9

28.2

29.4

30.8

32.0

33.3

34.5

10

14.2

14.6

15.2

15.6

16.1

16.6

17.1

17.5

18.1

18.5

19.0

19.5

20.0

20.4

20.8

21.4

21.8

22.4

22.8

23.3

23.8

24.2

24.8

25.2

25.8

26.2

27.4

28.6

29.8

31.2

32.2

33.4

11

14.4

14.7

15.2

15.6

16.1

16.5

16.9

17.4

17.8

18.4

18.8

19.3

19.6

20.2

20.5

20.9

21.4

21.9

22.3

22.8

23.2

23.7

24.2

24.6

25.0

26.2

27.2

28.3

29.5

30.8

31.8

12

14.

4 14.

8 15.

2 15.

6 16.

1 16.

5 16.

9 17.

3 17.

8 18.

2 18.

6 19.

0 19.

4 19.

8 20.

2 20.

6 21.

1 21.

4 21.

9 22.

3 22.

8 23.

2 23.

6 24.

0 25.

1 26.

1 27.

2 28.

3 29.

2 30.

3




2

ก) ความสมพนธของ Excess air, %O2 และ %CO2 ของน ามนดเซล

ข) ความสมพนธของ Excess air, %O2 และ %CO2 ของน ามนเตา C

58%



2

1

ค) ความสมพนธของ Excess air, %O2 และ %CO2 ของกาซธรรมชาต

รปท 2.1-2 ความสมพนธของ Excess air, %O2 และ %CO2 ของเชอเพลงประเภทตางๆ

ตวอยางท 2-3 จากการตรวจวดหมอไอน าลกหนงพบวาปรมาณ O2 ในกาซไอเสยมคาเทากบ 8% และอณหภมไอเสยเทากบ 246C ขณะทอณหภมหองเทากบ 35C จงประเมนการสญเสยความรอนของไอเสยและประสทธภาพการเผาไหมของหมอไอน า วธค ำนวณ จากรปท 2.1-2 ข)ความสมพนธของ Excess Air, %O2 และ %CO2 เมอ O2 เทากบ 8% และเชอเพลงทใชเปนน ามนเตา ดงนน ปรมาณอากาศสวนเกนจะเทากบ 58% และ CO2 เทากบ 10.2% จากตารางท 2.1-4 เมออณหภมไอเสยหกดวยอณหภมหอง ซงค านวณไดเทากบ 211C (380F) ฉะนน การสญเสยในกาซไอเสย 16.8 % (พจารณาทคาความรอนเชอเพลงสง HHV)

การสญเสยในกาซไอเสย 16.8 – 4.5 = 12.3 % (พจารณาทคาความรอนเชอเพลงต า LHV)

ประสทธภาพการเผาไหม = 100 – 12.3= 87.7 % (พจารณาทคาความรอนเชอเพลงต า LHV)



2

2.1.2.2 การลดการสญเสยความรอนทางปลองไอเสย พลงงานความรอนทไดจากการเผาไหมเชอเพลงจะถกน าไปใชใน

การตมน า เพ อผลตไอน าโดยผาน พนผวแลกเป ลยนความ รอน ซ งประสทธภาพในการแลกเปลยนความรอนของหมอไอน าแตละลกจะไมเทากน ดงนน จงเกดการสญเสยความรอนออกทางปลองไอเสยในปรมาณทแตกตางกนซงโดยทวไปจะมการสญเสยประมาณ 10-30%

1) ปจจยทมผลตอการสญเสยความรอนทางปลองไอเสย 1. ปรมาณอากาศทใชเผาไหมไมเหมาะสม ถาปรมาณอากาศมากเกนไป

อากาศสวนทไมไดชวยในการเผาไหม จะพาความรอนจากหองเผาไหมทงทางปลองไอเสยมากขน โดยสงเกตไดจากอณหภมไอเสยทสงขน ดงนน ควรท าการปรบอตราสวนอากาศ (Air Ratio) ใหเหมาะสมกบเชอเพลงแตละชนด ตารางท 2.1-6 มาตรฐานอตราสวนอากาศของหมอไอน า

ขนาดหมอไอน า

(ตน/ชวโมง)

เชอเพลงแขง เชอเพลงเหลว เชอเพลงกาซ

ตะกรบคงท ฟลอดไดซเบด

< 10 - - 1.3 1.3

5-10 - - 1.3 1.3

10-30 1.3-1.45 1.2-1.45 1.2-1.3 1.2-1.3

> 30 1.3-1.45 1.2-1.45 1.1-1.25 1.1-1.2



2

1

ตารางท 2.1-7 ปรมาณอากาศสวนเกนทเหมาะสมตามเชอเพลงและระบบการเผาไหม

2. เขมา (Soot) เกดขนจากการเผาไหมของเชอเพลง ซงเชอเพลงแขง

จะเกดเขมามากกวาเชอเพลงเหลวและเชอเพลงกาซ โดยเขมาจะมขนาดโมเลกลทใหญกวาควน (Smoke) ดงน นจงเกาะและสะสมอยบนพนผวแลกเปลยนความรอน เมอเขมามากขนอณหภมไอเสยทออกปลองจะสงขน สงผลใหการสญเสยความรอนออกทางปลองมากขน โดยทวไปเขมาทหนาขน 1 มลลเมตร จะท าใหเกดการสนเปลองเชอเพลงเพมขนประมาณ 15-20%

3. ตะกรน (Scale) เกดจากการรวมตวของสารละลายทอยในน าเกดเปนของแขงเกาะบนพนผวแลกเปลยนความรอน สงผลใหประสทธภาพในการแลกเปลยนความรอนลดต าลง ซงจะท าใหการสญเสยความรอนทางปลองไอเสยมากขน โดยสงเกตจากอณหภมไอเสยจะสงขน ซงตะกรนทหนาขนทกๆ 1 mm. จะท าใหสนเปลองเชอเพลงเพมขนประมาณ 2%



2

ปจจยตางๆ ทกลาวมาจะท าใหอณหภมไอเสยสงขน ซงสงผลใหการสญเสยความรอนทางปลองไอเสยเพมขน ดงน น ผ ใชหมอไอน าควรตรวจสอบอณหภมไอเสยเปนประจ าโดยท าการบนทกอณหภมไอเสยหลงจากปรบต งปรมาณอากาศทเหมาะสมและท าความสะอาดพนผวแลกเปลยนความรอนแลว อณหภมไอเสยทไดไมควรเกนคาในตารางท 2.1- 4 บวกกบอณหภมบรรยากาศแวดลอมลบดวย 20 นอกจากนน หลงจากใชงานไประยะหนงจะสงเกตเหนวาอณหภมไอเสยจะสงขน ดงน น เมออณหภมไอเสยสงกวาเดม 20C ควรท าความสะอาดโดยการขดเขมา เพอลดการสญเสยความรอนดงกลาว

ตารางท 2.1-8 มาตรฐานอณหภมไอเสยของหมอไอน า (C)

ขนาดพกดหมอไอน า เชอเพลงแขง

เชอเพลงเหลว

เชอเพลงกาซ

กาซทงกระบวนการผลต

หมอไอน าขนาดใหญเพอผลตไฟฟา - 145 110 200 หมอไอน าอนๆ 30 ตนตอชวโมง หรอมากกวา

200 200 170 200

10 ถง 30 ตนตอชวโมง 200 200 170 - 5 ถง 10 ตนตอชวโมง - 220 200 - นอยกวา 5 ตนตอชวโมง - 250 220 -

หมายเหต ใชทอณหภมบรรยากาศ 20C และภาระ 100% และพนผว แลกเปลยนความรอนสะอาด



2

1

2) การค านวณการสญเสยความรอนจากไอเสย การสญเสยความรอนออกทางปลองไอเสยของหมอไอน าแตละ

ชดไมเทากน เราสามารถค านวณการสญเสยความรอนจากไอเสย จากตารางท 2.1-3 ถง 2.1-5 และรปท 2.1-2 ในหวขอท 2.1.2.1

ตวอยางท 2-4 จากตวอยางท 1 และ 3 การตรวจวดปรมาณออกซเจนในกาซไอเสยพบวาเทากบ 8% และอณหภมไอเสยเทากบ 246C โดยท อณหภมหองเทากบ 35C หากตองการปรบปรงประสทธภาพของหมอไอน าโดยการป รบลดปรมาณ O2 ในกาซไอเสยลงเห ลอ 5% ประสทธภาพของหมอไอน ามคาเทาใด (พจารณาเฉพาะมาตรการปรบลดปรมาณออกซเจนในกาซไอเสยเทานน) วธค ำนวณ จากรปท 2.1-2 ข) และตารางท 2.1-4 ทปรมาณ O2 เทากบ 5% การสญเสยในกาซไอเสยจะเทากบ 10.3% ดงนน ประสทธภาพของหมอไอน า = 100 – 10.3 – 1.7 – 1.23 = 86.8 % หรอเพมขน = 86.8 – 84.7 = 2.1 % จากตวอยางท 1 เพอผลตไอน าในอตรา 10 ตนตอชวโมงตองปอนพลงงานความรอนใหน า = 27,124,800 kJ/h ดงนน พลงงานเชอเพลงทตองใช = 27,124,800 / 0.868 kJ/h = 31,249,769.6 kJ/h ปรมาณการใชน ามนเตา = 31,249,769.6 / 40,000 (คาความรอน 40 MJ/L) = 781.2 L/h (4,687,200 L/y) คาน ามนเตาตอป = 4,687,200 x 14 B/y = 65,620,800.0 B/y ราคาไอน าตอตน = 65,620,800.0 / (10 x 6,000) = 1,093.7 B/t



2

3) มาตรการอนรกษพลงงานทเกยวกบการใชและการบ ารงรกษา ระบบ/อปกรณในการเผาไหม 1. ท าความสะอาดหวเผาเชอเพลงเหลวทกสปดาห และเชอเพลงกาซทกเดอน เขมาหรอสงสกปรกจะท าใหอากาศและเชอเพลงไหลไมสะดวก ไมสามารถ ฉดเปนละอองได 2. ตรวจสอบสภาพการเผาไหมและปรบตงอากาศใหเปนไปตามมาตรฐานทก เดอน 3. ควรท าเครองหมายไวทเกจวดความดนน ามนเชอเพลง หมนตรวจสอบวาความ ดนยงมคาใกลเคยงกบคาเดม 4. ควบคมอณหภมน ามนเชอเพลงทเขาเผาไหมใหเหมาะสม เชอเพลงทหนด เกนไปจะกระจายเปนละอองไดไมดสงผลใหประสทธภาพการเผาไหมลด ต าลง ขณะเดยวกนถาอนรอนเกนไป จะสนเปลองพลงงาน และเกดคราบเขมา ทหวเผา

น ามนเตาเอ อณหภมอนเชอเพลงทเหมาะสม 90–100°C น ามนเตาซ อณหภมอนเชอเพลงทเหมาะสม 110–120°C

5. อนน ามนเตาดวยไอน าแทนการใชไฟฟา เนองจากตนทนไฟฟาสงกวาเชอเพลง ประมาณ 30 % 6. ลางกรองน ามนเชอเพลงเปนประจ าและปลอยน ากนถงน ามนเชอเพลงอยาง นอยปละครง 7. ลดขนาดหวเผาใหเหมาะกบการผลตไอน า หากพบวาหวเผาท างานทภาระต า ตลอดเวลาหรอเดนหยดบอย 8. อปกรณอนน ามนควรมฉนวนหม 9. ในกรณของเชอเพลงแขง ควรลดความชนและลดขนาดของเชอเพลงกอนเขา เผาไหม



2

1

4) เครองประหยดเชอเพลงหรอเครองอนน าเลยง นอกจากการปองกนการสญเสยความรอนจากปลองแลว เรา

สามารถน ากาซรอนทงซงมอณหภมประมาณ 200-250C มาใชประโยชน โดยการตดตงเครองประหยดเชอเพลง (หรออปกรณแลกเปลยนความรอน) ทปลองไอเสยโดยบางสวนของความรอนในกาซรอนทงจะถกน ากลบคนมาเพออนน าเลยงหรอผลตน ารอนได ในทางปฏบตจรงตองค านวณการประหยดออกมาเปนรายกรณ การประหยดจะไดมากทสดกตอเมออณหภมกาซรอนทงสงและไมมการเกบคนคอนเดนเสทกลบเขาไปในหมอไอน าหรอมกนอยมาก

การตดต งเครองประหยดเชอเพลงจะคมกบการลงทนกตอเมอ หมอไอน ามขนาดใหญประมาณ 3 MW (ผลตไอน าประมาณ 3.6 ตน/ชวโมง) หรอใหญกวาในกรณ ทหมอไอน าตองเดนทภาระต าๆ เปนเวลานานๆ กจ าเปนตองตดตงทางผาน (Bypass) เพอบงคบใหกาซรอนทงออกปลองไปโดยตรงโดยไมผานเครองประหยดเชอเพลง เพอหลกเลยงการกลนตวของกรดทจะท าใหเครองประหยดเชอเพลงผกรอน อนเนองมาจากอณหภมกาซรอนทงต า

รปท 2.1-3 ประสทธภาพของหมอไอน าขนาดใหญ

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

ประส

ทธภาพ ไมมเครองประหยดเชอเพลง

แหลงทมา : จากประสบการณหมอไอน ามากกวา 500 ลก



2

2.1.2.3 การลดการสญเสยความรอนทางการระบายน าจากหมอไอน า (โบลวดาวน)

นอกจากการควบคมการเผาไหมของหมอไอน าแลวการควบคมคณภาพของน าในหมอไอน ากเปนอกปจจยหนงทตองควบคมใหอยในระดบทเหมาะสม โดยปกต น าจะมของแขงแขวนลอยและแรธาตตางๆ เจอปนอย ดงน นเมอน าถกผลตเปนไอน าแลว ความเขมขนของสารเจอปนเหลานจะสงขนและเกดการตกตะกอน/ตกผลก ซงมผลอยางยงตอการลดลงของประสทธภาพของหมอไอน าและคณภาพของไอน า รวมถงความเสยหายของอปกรณตางๆ ทจะเกดขนในอนาคต และเพอปองกนปญหาเหลาน เราจ าเปนตองระบายน ารอนในหมอไอน าทงผานระบบโบลวดาวน

ระบบโบลวดาวนทท างานไมเหมาะสม เชน ระบายน าโบลวดาวนมากเกนไป ท าใหประสทธภาพของหมอไอน าลดลงและสนเปลองน า และหากระบายนอยเกนไปจะท าใหเกดตะกรนเกาะผวทอแลกเปลยนความรอน สงผลใหประสทธภาพการแลกเปลยนความรอนลดลงและอาจเกดการเดอดอยางรนแรงของน า ท าใหไอน าเปยกและอาจน ามาซงความเสยหายของระบบทอน า โดยทวไปควรมปรมาณน าทระบายออกต าทสดและไมเกน 5% ของปรมาณน าปอนเขาหมอไอน า

น าปอนทเขาหมอไอน ามสารละลายและสารแขวนลอยอยจ านวนหนง เมอน าระเหยกลายเปนไอน าจะท าใหความเขมขนของสารละลายและสารแขวนลอยเพมขนและจะกอใหเกดหยดน าและฟองตดไปกบไอน า เรยกวา Carry Over ซงแบงออกไดเปน



2

1

1. Priming เกดขนจากการทไอน าเกดขนอยางรวดเรวและรนแรงเนองจากภาระของหมอไอน าเปลยนแปลงหรอสาเหตอนๆ จนฟองกาซและละอองน าทเกดขนภายในหมอไอน าไมถกแยกออกจากไอน า ท าใหมละอองน าปะปนไปกบไอน า

2. Foaming เกดขนจากการทมชนของฟองกาซเกดขนทผวน าเนองจากน าในหมอไอน ามความเขมขนสง ซงเปนสาเหตหนงทท าใหเกดการเดอดอยางรนแรงท าใหมละอองน าปะปนไปกบไอน าไดเชนกน

การควบคมการโบลวดาวน ท าไดโดยการวดคาสภาพการน าไฟฟาของน าในหมอไอน า โดยน าน าจากหมอไอน ามาวดดวยเครองวดสภาพการน าไฟฟา โดยตองปลอยน าระบายทง เพอไลสงสกปรกในทอออกกอน แลวจงน ามาเขาเครองวดหากคาทวดไดต ากวามาตรฐานกควรลดความถหรอปรมาณการระบายลง

รปท 2.1-4 การระบายน าอตโนมต



2

1) การระบายน าออกจากหมอไอน าสามารถแบงได 2 ลกษณะ 1. การระบายน าจากดานลางหมอไอน า (Bottom Blowdown) เพอระบาย ตะกอนโคลนทสะสมบรเวณกนหมอไอน าทง 2. การระบายน าจากดานบนหมอไอน า (Surface Blowdown) เพอลดความ เขมขนของสารละลายและสารแขวนลอยทอยในน า

2) การควบคมการระบายน าแบงได 2 แบบ 1. แบบเปนครงคราว โดยผใชหมอไอน าจะเปดวาลวระบายหลายๆ ครง ครงละสนๆ 2. แบบตอเนอง โดยวาลวระบายน าของหมอไอน าจะเปดหรอปดเมอไดรบ สญญาณเวลาทต งไว (Timer Control) หรอสญญาณทไดจากการวด ส มบ ต ข อ งน าในหมอ ไอน า เช น สภาพการน าไฟ ฟ าขอ งน า (Conductivity)

การพจารณาวาระดบความเขมขนของสารละลายเหมาะสมหรอไม สามารถพจารณาไดจากคา TDS (Total Dissolved Solid) ซงวดปรมาณสารแขวนลอยทอยในน าของหมอไอน าโดยตรงวาใน 1 ลานสวนมสารแขวนลอยกสวน (ppm) หรอวดโดยออมจากคาสภาพการน าไฟฟาของน า (Conductivity) ซงมหนวยเปนไมโครซเมนตตอเซนตเมตร (S/cm) ผใชหมอไอน าควรควบคมคณภาพน าปอนและน าในหมอไอน าใหไดมาตรฐานตามตารางท 2.1-9 เพอความปลอดภยและคณภาพของไอน าทด



2

1

ตารางท 2.1-9 มาตรฐานน าปอนและน าหมอไอน า (ความดนไมเกน 20 barg : British Standard and JIS)

รายการ น าปอน น าในหมอไอน า

คาการน าไฟฟาของน า (S/cm) <400 ไมเกน 7,000

คาความเปนกรดดาง (pH) 8.5-9.5 10.8-11.3 โซเดยมฟอสเฟต (mg/l) - 50-100 ซลกา (mg/l) - ไมเกน 120-150 ความกระดาง (ppm) คาเขาใกล 0 0

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเรองคณสมบตของน าส าหรบหมอน า พ.ศ. 2549 อาศยอ านาจตามความในขอ 8 แหงกฎกระทรวงก าหนดมาตรการความปลอดภยเกยวกบหมอน าหมอตมทใชของเหลวเปนสอน าความรอน และภาชนะรบแรงดนในโรงงาน พ.ศ. 2549 ออกตามความในพระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม ออกประกาศไวดงตอไปน

ผประกอบกจการโรงงานทมการใชงานหมอน าตองปรบสภาพน าส าหรบหมอน า ดงน 1. คณภาพน าปอนหมอน า (Boiler feed water) ใหเปนไปตามเกณฑ ดงน



2

2. คณภาพน าในหมอน า (Boiler water) ใหเปนไปตามเกณฑดงน

3) การค านวณการสญเสยความรอนจากน าระบาย เราสามารถค านวณการสญเสยความรอนจากโบลวดาน QB (kW) ไดจากสมการท (2.4)

เมอ mB = อตราการโบลวดาวน, kg/s Cp = คาความจความรอนจ าเพาะของน า (4.18 kJ/kg.K) hB = เอนทาลปของน าโบลวดาวน, kJ/kg hW = เอนทาลปของน าปอน, kJ/kg TB = อณหภมของน าโบลวดาวน, kJ/kg TW = อณหภมของน าปอน, kJ/kg

คาการสญเสยความรอนจากโบลวดาวน QB (kW) ทไดจากสมการท (2.4) เมอหารดวยปรมาณความรอนของเชอเพลงทปอนเขาเราจะทราบคาเปนรอยละของสญเสยความรอนจากการโบลวดาวน (B)

ในกรณทมการตรวจวดคาสภาพการน าไฟฟาของทงน าปอนและน าในหมอไอน า เราสามารถใชขอมลนในการประเมนรอยละของการโบลวดาวน (B) โดยใชตารางท 2.6-5

WBBB hhmQ (2.4)



2

1

4) ขนตอนการหาปรมาณน าโบลวดาวน 1. ตรวจวดคาสภาพการน าไฟฟาของน าปอนและน าในหมอไอน าโดยใชเครองมอวดคาสภาพการน าไฟฟาของน า ซงน าปอนจะวดในต าแหนงกอนเขาหมอไอน า และน าในหมอไอน าวดจากน าทระบายทง

2. น าคาสภาพการน าไฟฟาของน าปอนและน าในหมอไอน าไปเปดตารางท 2.1-10 จะไดรอยละของน าโบลวดาวน (เทยบกบปรมาณไอน าทผลตได)

ตารางท 2.1-10 รอยละของปรมาณน าโบลวดาวน (เทยบกบปรมาณไอน าทผลตได)

คาการน าไฟฟาน าปอน (µs/cm)

คาการน าไฟฟาของน าในหมอไอน า (µs/cm) 3,000 3,500 4,000 5,000 6,000 7,000

100 3.45% 2.94% 2.56% 2.04% 1.69% 1.45% 200 7.14% 6.06% 5.26% 4.17% 3.45% 2.94% 300 11.11% 9.38% 8.11% 6.38% 5.26% 4.48% 400 15.38% 12.90% 11.11% 8.70% 7.14% 6.06% 500 20.00% 16.67% 14.29% 11.11% 9.09% 7.69% 600 25.00% 20.69% 17.65% 13.64% 11.11% 9.38% 700 30.43% 25.00% 21.21% 16.28% 13.21% 11.11% 800 36.36% 29.63% 25.00% 19.05% 15.38% 12.90% 900 42.86% 34.62% 29.03% 21.95% 17.65% 14.75% 1000 50.00% 40.00% 33.33% 25.00% 20.00% 16.67%

หมอไอน า TDSB

ไอน า mS kg/s

น าปอน

โบลวดาวน

mW=mS(1+B) kg/s

mB kg/s TDSFW kg/s

MB=mSB kg/s



2

5) การปรบสภาพน าปอน ตวแปรทส าคญอยางยงตอการระบายน า คอ คณภาพน าปอนถาน า

ปอนมสารละลายและสารแขวนลอยอยมาก จะสงผลใหสารละลายและสารแขวนลอยในหมอไอน าเพมขนอยางรวดเรว สงผลใหผใชหมอไอน าจะตองระบายน าในหมอไอน าทงเพมขน ซงเปนการสนเปลองน าและความรอนทอยในน า ดงนน น าทใชกบหมอไอน าควรมการปรบสภาพใหไดมาตรฐาน นอกจากนนผใชตองควบคมคณภาพน าในหมอไอน าใหไดตามมาตรฐาน บอยครงพบวามการระบายถเกนไป หรอนานเกนไปสงผลใหคณภาพน าในหมอไอน าต ากวามาตรฐานมาก จงจ าเปนตองมการตรวจวดคณภาพน าและปรบตงการควบคมอยเสมออยางนอยทกเดอน 5.1) เหตผลของการปรงแตงน าโดยอาศยสารเคม 1) เพอปองกนการเกาะตวของตะกรนในหมอไอน า ซงจะท าใหการถายเท

ความรอนไมด และอณหภมของกาซทปลองสงมากท าให เสยคาเชอเพลงเพมขน

2) เพอควบคมปรมาณตะกอน (Sludge) และตะกรนในหมอไอน า 3) เพอลดการสกหรอของหมอไอน า และทอไอน า (Steam Main) ซงเกด จากคารบอนไดออกไซดในน าละลายตวเปนกรด 4) เพอเปนการหลกเลยงฟองลอยตวไปกบไอน า 5) เพอลดการสกกรอนเนองจากออกซเจนทละลายในน า

การเตมสารปรงแตงน าจะตองใหในปรมาณทเหมาะสมโดยปรกษาผเชยวชาญทางดานนโดยเฉพาะ เนองจากการเตมสารมากเกนไปมผลเสยเชนกน และควรควบคมปมเตมสารใหท างานพรอมกบปมน าเขาหมอไอน า (Feed Water Pump)



2

1

ตวอยางท 2-5 จากการตรวจวดสภาพการน าไฟฟาของหมอไอน าตามตวอยางท 1 พบวาสภาพการน าไฟฟาของน าปอนและน าในหมอไอน าเทากบ 200 และ 3,500 µs/cm เมอเจาหนาทไดท าการปรบคณภาพของน าปอนเพอใหมคณภาพดขนและวดคาสภาพน าไฟฟาไดเทากบ 100 µs/cm สถานประกอบการจะสามารถลดการใชพลงงานจากเชอเพลงไดเทาไร วธค ำนวณ จากตารางท 2.1-10 เราสามารถประเมนรอยละของการปลอยน าโบลวดาวนไดเทากบ 6.06 (สภาพน าไฟฟาของน าปอนและน าในหมอไอน าเทากบ 200 และ 3,500 µs/cm) เมอปรบปรงคณภาพน าปอนใหดขน โดยมคาสภาพน าไฟฟาไดเทากบ 100 µs/cm ประเมนไดวาการปลอยน าโบลวดาวนจะลดลงเหลอรอยละ 2.94 ดงนน ปรมาณน าปอนสามารถลดลงเหลอ = (100 + (6.06 – 2.94)) x 10,000 = 103.12 x 10,000 = 10,312 kg/h เมอเทยบกบปรมาณน าปอนเดม 10,600 kg/h ดงน นปรมาณการใชน าลดลงเทากบ 10,600 – 10,312 = 288 kg/h (หรอ 1,728,000 kg/y เมอจ านวนชวโมงท างานของหมอ ไอน าเทากบ 6,000 h/y) ความรอนทใชในการผลตไอน า = 10,312 x (763 – 105) + 10,000 x (2,766 – 763) = 26,815,296 kJ/h ความรอนทใชผลตไอน าลดลง = 27,004,800 - 26,815,296 kJ/h = 189,504 kJ/h จากตวอยางท 1 ประสทธภาพหมอไอน าเทากบ 84.4% พลงงานจากการใชเชอเพลงลดลง = 189,504 / 0.844 = 224,530.8 kJ/h หรอ = 224,530.8 x 6,000 / 1,000 MJ/y = 1,347,184.8 MJ/y



2

คดเปนปรมาณน ามนทลดลงตอป = 1,347,184.8 / 40 L/y = 33,679.6 L/y คาน ามนเตาตอป = (4,800,000 – 33,679.6) x 14 B/y = 66,728,485.6 B/y ราคาไอน าตอตน = 66,728,485.6 / (10 x 6,000) = 1,112 B/t

2.1.2.4 การลดการสญเสยความรอนทางพนผวหมอไอน า

ความรอนภายในหมอไอน าจะถายเทสอากาศภายนอกโดยผานพนผวหมอไอน า ซงโดยปกตจะมการหมฉนวนเพอใหเกดการสญเสยความรอนนอยทสดโดยอณหภมผวภายนอกไมควรเกนกวา 60oC เพอความปลอดภยของผใช ยกเวนพนทผวดานหนาและดานหลงบางสวนอาจจะไมไดหมฉนวนเนองจากไมสะดวกตอการใชงาน โดยทวไปหมอไอน าจะมการสญเสยความรอนทางพนผวประมาณ 2-5%

โดยทวไปมกใชฉนวนใยหน หรอใยแกวหมผนงหมอไอน าโดยคณสมบตของฉนวนตามตารางท 2.2-1 และ2.2-2 การหมฉนวนกนความรอนจะสงผลใหลดการสญเสยทางพนผวของวตถไดประมาณ 95% ของการสญเสยความรอนทางพนผว ซงผลประหยดจะมากหรอนอยขนอยกบการเลอกใชชนดและความหนาของฉนวนความรอน ดงนน เมอลงทนหมฉนวนพนผววตถแลวระยะเวลาคนทนจะมากหรอนอยจะขนอยกบอณหภมพนผวของวตถ, ชวโมงการใชงาน และคาเชอเพลง ซงปกตการหมฉนวนจะมระยะเวลาคนทนไมเกน 2 ป



2

1

ตารางท 2.1-11, 2.1-12 ถง 2.1-14 แสดงคาการสญเสยความรอนผานพนผวผนงทหมและไมหมฉนวนความรอน ซงมรายละเอยดดงน

ตารางท รายละเอยดของตาราง ตารางท 2.1-11 แสดงการสญเสยความรอนของพนผวผนงทไมไดหมฉนวน ตารางท 2.1-12 ถง 2.1-14

แสดงการสญเสยความรอนของพนผวผนงหลงจากหมฉนวนใยแกว ฉนวนแคลเซยมซลเกต และฉนวนใยหน ทความหนาทเหมาะสมตามล าดบ

ตารางท 2.1-11 การสญเสยความรอนของพนผวผนงทไมไดหมฉนวน (kW/m)

หมายเหต: อณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

อณหภมผวผนง ( C) 70 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300 320 ความสงผนง (m) การสญเสยความรอนของพนผวผนงทไมไดหม นวน (kW/m)

0.5 0.17 0.24 0.37 0.53 0.71 0.92 1.15 1.4 1.68 2 2.35 2.74 3.16 3.62 0.6 0.21 0.29 0.46 0.65 0.87 1.11 1.39 1.7 2.04 2.43 2.85 3.31 3.83 4.39 0.7 0.25 0.34 0.54 0.77 1.02 1.31 1.64 2 2.41 2.86 3.35 3.9 4.5 5.16 0.8 0.29 0.39 0.62 0.88 1.18 1.52 1.89 2.31 2.78 3.29 3.86 4.49 5.18 5.94 0.9 0.33 0.44 0.71 1 1.34 1.72 2.15 2.62 3.15 3.73 4.38 5.09 5.87 6.72 1 0.37 0.5 0.79 1.12 1.5 1.93 2.4 2.93 3.52 4.18 4.9 5.69 6.56 7.51

1.1 0.41 0.55 0.88 1.25 1.67 2.14 2.66 3.25 3.9 4.62 5.42 6.29 7.26 8.31 1.2 0.45 0.61 0.96 1.37 1.83 2.35 2.92 3.57 4.28 5.07 5.94 6.9 7.96 9.11 1.3 0.49 0.66 1.05 1.49 2 2.56 3.19 3.89 4.67 5.53 6.47 7.52 8.66 9.91 1.4 0.53 0.72 1.14 1.62 2.16 2.77 3.45 4.21 5.05 5.98 7.01 8.13 9.37 10.72 1.5 0.57 0.77 1.23 1.75 2.33 2.99 3.72 4.54 5.44 6.44 7.54 8.75 10.08 11.54 1.6 0.61 0.83 1.32 1.87 2.5 3.2 3.99 4.86 5.83 6.9 8.08 9.38 10.8 12.35 1.7 0.65 0.89 1.41 2 2.67 3.42 4.26 5.19 6.22 7.37 8.62 10 11.52 13.17 1.8 0.7 0.94 1.5 2.13 2.84 3.64 4.53 5.52 6.62 7.83 9.17 10.63 12.24 14 1.9 0.74 1 1.59 2.26 3.01 3.86 4.8 5.85 7.02 8.3 9.71 11.26 12.97 14.83 2 0.78 1.06 1.68 2.39 3.19 4.08 5.08 6.19 7.41 8.77 10.26 11.9 13.69 15.66

2.1 0.82 1.12 1.77 2.52 3.36 4.3 5.35 6.52 7.81 9.24 10.81 12.54 14.43 16.49 2.2 0.87 1.18 1.86 2.65 3.53 4.53 5.63 6.86 8.22 9.72 11.37 13.18 15.16 17.33 2.3 0.91 1.23 1.96 2.78 3.71 4.75 5.91 7.2 8.62 10.19 11.92 13.82 15.9 18.17

http://mte.kmutt.ac.th/mte_learning/Energy_Conservation_in_Industrial_Plant/table/tb26.html



2

ตารางท 2.1-12 การสญเสยความรอนของพนผวผนงหมฉนวนใยแกว ตามความหนาฉนวนทเหมาะสม (W/m)

หมายเหต : ฉนวนใยแกวความหนาแนน 64 kg/m3 คาการน าความรอน = 0.042 W/m K อณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

ความห

นา นวน

ทเหมาะ

สม

อณหภ

มกอนห

ม(°C)

70 80

90 100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

320

49-93 (°C)

94-238

(°C

) 239

–320

(°C)

อณหภ

มหลงห

มเ ลย

(°C)

40.98

40.48

44.76

43.09

45.74

48.42

51.12

53.83

56.55

59.27

55.76

57.84

59.93

62.02

64.11

in. in.

in. ควา

มสงผน

ง (m)

การสญ

เสยควา

มรอนห

ลงหม

นวนทค

วามหน

าทเหม

าะสม (

W/m)

1" 1.5"

2"

0.5 23.9

3 31.4

39.0

3 32.3

6 42.9

7 53.6

8 64.4

7 75.3

1 86.1

8 97.0

9 83.0

2 91.3

6 99.7

1 108

.06 116

.42 1"

1.5"

2" 0.6

28.72

37.69

46.84

38.83

51.56

64.42

77.36

90.37

103.42

116.51

99.63

109.63

119.65

129.68

139.71

1" 1.5"

2"

0.7 33.5

43.9

7 54.6

5 45.3

1 60.1

5 75.1

5 90.2

5 105

.43 120

.66 135

.93 116

.23 127

.91 139

.59 151

.29 162

.99 1"

1.5"

2" 0.8

38.29

50.25

62.45

51.78

68.75

85.89

103.15

120.49

137.89

155.34

132.83

146.18

159.53

172.9

186.28

1" 1.5"

2"

0.9 43.0

7 56.5

3 70.2

6 58.2

5 77.3

4 96.6

2 116

.04 135

.55 155

.13 174

.76 149

.44 164

.45 179

.48 194

.51 209

.56 1"

1.5"

2" 1

47.86

62.81

78.07

64.72

85.93

107.36

128.93

150.61

172.37

194.18

166.04

182.72

199.42

216.13

232.85

1" 1.5"

2"

1.1 52.6

5 69.0

9 85.8

7 71.2

94.5

3 118

.1 141

.83 165

.67 189

.6 213

.6 182

.65 200

.99 219

.36 237

.74 256

.13 1"

1.5"

2" 1.2

57.43

75.37

93.68

77.67

103.12

128.83

154.72

180.74

203.84

233.02

199.25

219.27

239.3

259.35

279.42

1" 1.5"

2"

1.3 62.2

2 81.6

5 101

.49 84.1

4 111

.71 139

.57 167

.61 195

.8 224

.08 252

.43 215

.85 237

.54 259

.24 280

.97 302

.7 1"

1.5"

2" 1.4

67 87.9

3 109

.29 90.6

1 120

.31 150

.3 180

.51 210

.86 241

.31 271

.85 232

.46 255

.81 279

.19 302

.58 325

.99 1"

1.5"

2" 1.5

71.79

94.21

117.1

97.09

128.9

161.04

193.4

225.92

258.55

291.27

249.06

274.08

299.13

324.19

349.27

1" 1.5"

2"

1.6 76.5

8 100

.5 124

.91 103

.56 137

.49 171

.78 206

.29 240

.98 275

.79 310

.69 265

.67 292

.36 319

.07 345

.8 372

.56 1"

1.5"

2" 1.7

81.36

106.78

132.71

110.03

146.09

182.51

219.19

256.04

293.03

330.11

282.27

310.63

339.01

367.42

395.84

1" 1.5"

2"

1.8 86.1

5 113

.06 140

.52 116

.5 154

.68 193

.25 232

.08 271

.1 310

.26 349

.52 298

.88 328

.9 358

.95 389

.03 419

.13 1"

1.5"

2" 1.9

90.93

119.34

148.33

122.98

163.27

203.98

244.97

286.16

327.5

368.94

315.48

347.17

378.9

410.64

442.41

1" 1.5"

2"

2 95.7

2 125

.62 156

.13 129

.45 171

.86 214

.72 257

.87 301

.23 344

.74 388

.36 332

.08 365

.44 398

.84 432

.26 465

.7 1"

1.5"

2" 2.1

100.51

131.9

163.94

135.92

180.46

225.46

270.76

316.29

361.97

407.78

348.69

383.72

418.78

453.87

488.98

1" 1.5"

2"

2.2 105

.29 138

.18 171

.75 142

.39 189

.05 236

.19 283

.66 331

.35 379

.21 427

.2 365

.29 401

.99 438

.72 475

.48 512

.26





2

1

ตารางท 2.1-13 การสญเสยความรอนของพนผวผนงหมฉนวนแคลเซยมซลเกต ตามความหนาทเหมาะสม (W/m)

หมายเหต : ฉนวนแคลเซยมซลเกต ความหนาแนน 135 kg/m3 คาการน า ความรอน = 0.049 W/m K อณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

ความห

นา นว

นทเหม

าะสม

อณหภ

มกอน

หม(°C

) 70

80 90

100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

320

49-93

(°C)

94-238

(°C

) 239

–320

(°C)

อณหภ

มหลงห

มเ ลย

(°C)

41.77

41.44

46.10

44.29

47.36

50.46

53.60

56.75

59.91

63.08

59.07

61.50

63.93

66.37

68.80

in. in.

in. ควา

มสงผน

ง (m)

การสญ

เสยควา

มรอนห

ลงหม

นวนท

ความห

นาทเหม

าะสม (

W/m)

1" 1.5"

2"

0.50

27.08

35.63

44.39

37.14

49.42

61.85

74.38

86.98

99.64

112.33

96.28

106.00

115.73

125.47

135.21

1" 1.5"

2"

0.60

32.49

42.76

53.27

44.57

59.31

74.23

89.26

104.38

119.56

134.80

115.54

127.20

138.88

150.56

162.25

1" 1.5"

2"

0.70

37.91

49.89

62.15

52.00

69.19

86.60

104.14

121.78

139.49

157.26

134.80

148.40

162.02

175.65

189.30

1" 1.5"

2"

0.80

43.33

57.01

71.03

59.43

79.08

98.97

119.01

139.18

159.42

179.73

154.05

169.60

185.17

200.75

216.34

1" 1.5"

2"

0.90

48.74

64.14

79.90

66.86

88.96

111.34

133.89

156.57

179.35

202.19

173.31

190.80

208.31

225.84

243.38

1" 1.5"

2"

1.00

54.16

71.27

88.78

74.28

98.85

123.71

148.77

173.97

199.29

224.66

192.57

212.00

231.46

250.93

270.42

1" 1.5"

2"

1.10

59.57

78.40

97.66

81.71

108.73

136.08

163.64

191.37

219.20

247.12

211.82

233.20

254.60

276.03

297.46

1" 1.5"

2"

1.20

64.99

85.52

106.54

89.14

118.62

148.45

178.52

208.76

239.13

269.59

231.08

254.40

277.75

301.12

324.51

1" 1.5"

2"

1.30

70.41

92.65

115.42

96.57

128.50

160.82

193.40

226.16

259.06

292.06

250.34

275.60

300.90

326.21

351.55

1" 1.5"

2"

1.40

75.82

99.78

124.30

104.00

138.39

173.19

208.28

243.56

278.98

314.52

269.60

296.80

324.04

351.31

378.59

1" 1.5"

2"

1.50

81.24

106.90

133.17

111.43

148.27

185.56

223.15

260.95

298.91

336.99

288.85

318.00

347.19

376.40

405.63

1" 1.5"

2"

1.60

86.65

114.03

142.05

118.86

158.16

197.93

238.03

278.35

318.84

359.45

308.11

339.20

370.33

401.49

432.67

1" 1.5"

2"

1.70

92.07

121.16

150.93

126.28

168.04

210.30

252.91

295.75

338.77

381.92

327.37

360.40

393.48

426.59

459.72

1" 1.5"

2"

1.80

97.48

128.28

159.81

133.71

177.93

222.68

267.78

313.14

358.69

404.39

346.62

381.60

416.63

451.68

486.76

1" 1.5"

2"

1.90

102.90

135.41

168.69

141.14

187.81

235.05

282.66

330.54

378.62

426.85

365.88

402.80

439.77

476.77

513.80

1" 1.5"

2"

2.00

108.32

142.54

177.56

148.57

197.70

247.42

297.54

347.94

398.55

449.32

385.14

424.01

462.92

501.87

540.84

1" 1.5"

2"

2.10

113.73

149.66

186.44

156.00

207.58

259.79

312.41

365.34

418.48

471.78

404.39

445.21

486.06

526.96

567.89

1" 1.5"

2"

2.20

119.15

156.79

195.32

163.43

217.47

272.16

327.29

382.73

438.40

494.25

423.65

466.41

509.21

552.05

594.93






2

ตารางท 2.1-14 การสญเสยความรอนของพนผวผนงหมฉนวนใยหน ตามความหนาทเหมาะสม (W/m)

หมายเหต : ฉนวนใยหน ความหนาแนน 40-200 kg/m3 คาการน าความรอน = 0.044 W/m K อณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

ความหน

า นวน

ทเหมาะส

ม อณ

หภมก

อนหม

(°C)

70 80

90 100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

320

49-93

(°C)

94-238

(°C

) 239

–320

(°C)

อณหภ

มหลงห

มเ ลย

(°C)

41.21

40.76

45.15

43.44

46.21

49.01

51.83

54.67

57.51

60.37

56.71

58.89

61.08

63.26

65.45

in. in.

in. ความสงผน

ง (m)

การ

สญเสย

ความรอนห

ลงหม

นวนท

ความหน

าทเหม

าะสม (

W/m)

1"

1.5"

2" 0.5

0 24.

85 32.

64 40.

59 33.

74 44.

83 56.

04 67.

32 78.

67 90.

05 101

.47

86.83

95.56

104.30

113

.05

121.81

1" 1.5

" 2"

0.60

29.82

39.16

48.71

40.49

53.80

67.24

80.79

94.40

108.06

121

.76

104.19

114

.67

125.16

135

.66

146.17

1" 1.5

" 2"

0.70

34.79

45.69

56.83

47.24

62.76

78.45

94.25

110.13

126

.07

142.06

121

.56

133.78

146

.02

158.27

170

.53

1" 1.5

" 2"

0.80

39.76

52.22

64.95

53.99

71.73

89.66

107.72

125

.87

144.08

162

.35

138.92

152

.90

166.89

180

.89

194.89

1" 1.5

" 2"

0.90

44.73

58.75

73.07

60.74

80.69

100.86

121

.18

141.60

162

.09

182.65

156

.29

172.01

187

.75

203.50

219

.26

1" 1.5

" 2"

1.00

49.70

65.27

81.18

67.49

89.66

112.07

134

.65

157.33

180

.11

202.34

173

.65

191.12

208

.61

226.11

243

.62

1" 1.5

" 2"

1.10

54.67

71.80

89.30

74.24

98.63

123.28

148

.11

173.07

198

.12

223.23

191

.02

210.23

229

.47

248.72

267

.38

1" 1.5

" 2"

1.20

59.64

78.33

97.42

80.99

107.59

134

.49

161.58

188

.80

216.13

243

.53

208.38

229

.35

250.33

271

.33

292.34

1" 1.5

" 2"

1.30

64.61

84.86

105.54

87.

73 116

.56

145.69

175

.04

204.53

234

.14

263.82

225

.75

248.46

271

.19

293.94

316

.70

1" 1.5

" 2"

1.40

69.58

91.38

113.66

94.

48 125

.52

156.90

188

.50

225.27

252

.15

284.12

243

.11

267.57

292

.05

316.55

341

.07

1" 1.5

" 2"

1.50

74.55

97.91

121.78

101

.23

134.49

168

.11

201.97

236

.00

270.16

304

.41

260.48

286

.68

312.91

339

.16

365.43

1" 1.5

" 2"

1.60

79.52

104.44

129

.89

107.98

143

.46

179.32

215

.43

251.73

288

.17

324.70

277

.85

305.79

333

.77

361.77

389

.79

1" 1.5

" 2"

1.70

84.49

110.97

138

.01

114.73

152

.42

190.52

228

.90

267.47

306

.18

345.00

295

.21

324.91

354

.63

384.38

414

.15

1" 1.5

" 2"

1.80

89.46

117.49

146

.13

121.48

161

.39

201.73

242

.36

283.20

324

.19

365.29

312

.58

344.02

375

.49

406.99

438

.51

1" 1.5

" 2"

1.90

94.43

124.02

154

.25

128.23

170

.35

212.94

255

.83

298.93

342

.20

385.59

329

.94

363.13

396

.35

429.60

462

.87

1" 1.5

" 2"

2.00

99.40

130.55

162

.37

134.98

179

.32

224.14

269

.29

314.67

360

.21

405.88

347

.31

382.24

417

.21

452.21

487

.24

1" 1.5

" 2"

2.10

104.37

137.

08 170

.49

141.72

188

.29

235.35

282

.76

330.40

378

.22

426.17

364

.67

401.35

438

.07

474.82

511

.60

1" 1.5

" 2"

2.20

109.34

143.

60 178

.61

148.47

197

.25

246.56

296

.22

346.13

396

.23

446.47

382

.04

420.47

458

.93

497.43

535

.96





2

1

ตวอยางท 2-6 จากการตรวจสอบผวหมอไอน า พบวาผวผนงกวาง 0.5 เมตร สง 1 เมตร ไมมการหม นวน จงค านวณพลงงานทประหยดไดหากผวผนงดงกลาวถกหมดวย นวนใยแกวความหนาแนน 64 kg/m3 วธค ำนวณ การหาคาการสญเสยความรอนของผนงกอนหม นวนความรอน

รายการ ขอมลวดและค านวณ อณหภมผวผนงทไมหมฉนวน วดไดเฉลย 180C ขนาดพนททไมไดหม กวาง 1 เมตร สง 1 เมตร จากตาราง 2.1-11 การสญเสยความรอนของผนงไมหมฉนวน ทอณหภม 180C ความสง 1 เมตร

อานคาได 2.4 kW/ m

ชวโมงการใชงานระบบความรอนของโรงงาน = 6,000 h/y คาการสญเสยความรอนรวม(กวาง 0.5 เมตร) = 2.4(kW/m) x (0.5)(m) x 6,000(h/y)

= 7,200.0 kWh/y

การหาคาการสญเสยความรอนของผนงหลงหม นวนความรอน รายการ ขอมลวดและค านวณ

ประเภทฉนวน ฉนวนใยแกวความหนาแนน 64 kg/m3 อานคาการสญเสยความรอนของฉนวนใยแกวทอณหภมผวผนง 180C ของผนงสง 1 เมตร จากตารางท 2.1-12

คาการสญเสย 150.61 W/ m อณหภมพนผวหลงหมฉนวนเฉลย 53.83 C ความหนาฉนวน 1.5 นว

ชวโมงการใชงานระบบความรอนของโรงงาน = 6,000 h/y คดเปนคาการสญเสยความรอนรวม

= 150.61(W/m) x (0.5)(m) x 6,000(h/y) x 10-3 = 451.83 kWh/y

ความรอนสญเสยทลดลงจากการหมฉนวน = 7,200.0 – 451.83 = 6,748.17 kWh/y



2

2.1.3 การผลตไอน าทมความดนเหมาะสม การผลตไอน าทความดนสงเกนจ าเปนจะตองใชพลงงานมากขน

โดยดชนการผลตไอน าตอเชอเพลงจะลดต าลงและการสญเสยในดานตางๆจะมากขน ดงนนผใชควรลดความดนทอปกรณใชไอน าตางๆใหไดตามมาตรฐานความดนทอปกรณนนๆตองการและลดการสญเสยความดนในระบบทอสงจายไอน าทงหมด แลวจงลดความดนในการผลตไอน าทหมอไอน าลงจากสมบตของไอน าอมตว พบวาความดนและอณหภมจะมความสมพนธกนโดยเมอความดนสงอณหภมจะสงขน ดงรปท 2.1-5

รปท 2.1-5 ความสมพนธระหวางอณหภมกบความดนของไอน า

ความดนไอน าทผลต = ความดนสงสดทอปกรณใชไอน าตองการ (2.5)

+ ความดนสญเสยในระบบสงจายไอน า

(2.4)



2

1

2.1.3.1 การลดความดนผลตไอน าใหเหมาะสมกบการใชงานมผลด ดงน 1. เอนธาลปไอน า (hfg) ในการควบแนนมคาเพมมากขนดงรปท 2.1-6 2. อตราสวนความแหงของไอน าเพมขน สงผลใหความรอนทไดจากไอน า เพมขนดงรปท 2.1-6 3. ชวยลดการสญเสยไอน าจากการรวไหลในระบบสงจายไอน าไดความดน ไอน าอมตว 4. ชวยลดการสญเสยความรอนบรเวณพนผวหมอไอน าและระบบสงจาย ไอน าได 5. ชวยลดการสญเสยไอน าจากการระบายน าทงของหมอไอน าและระบบสง จายไอน าได 6. ลดการใชเชอเพลงลงทปรมาณการผลตไอน าเทาๆกนเพราะดชนผลต ไอน าตอเชอเพลงจะสงขน 7. ระบบทอ อปกรณประกอบทอ และอปกรณใชไอน ามอายการใชงาน ยาวนานขน



2

รปท 2.1-6 แสดงความสมพนธระหวางความดนกบคาความรอนแฝงของไอน า

2.1.3.2 ขนตอนการหารอยละการประหยดพลงงานเมอลดความดนการผลตไอน า 1. ตรวจวดความดนไอน าทผลตจากหมอไอน าในต าแหนงกอนสงจายไอน า ไปตามทอ 2. ตรวจวดความดนไอน ากอนเขาอปกรณใชไอน าทตองการความดนสงสด ของโรงงานแลวตรวจสอบดวาสงเกนมาตรฐานความตองการของ อปกรณหรอไมถาสงเกนกวามาตรฐานแสดงวาสามารถลดความดน ต าลงได 3. ตรวจวดอณหภมของน าปอนหมอไอน า โดยใชเครองมอวดอณหภมน า ในต าแหนงกอนเขาหมอไอน า



2

1

4. น าคาความดนไอน ากอนปรบลด ความดนไอน าหลงปรบลดและ อณหภมน าปอนหมอไอน าไปเปดตารางท 2.1-15 จะไดรอยละการ ประหยดพลงงานเมอลดความดนการผลตไอน า 5. น าคารอยละการประหยดพลงงานคณดวยปรมาณเชอเพลงทใชทงปจะ ไดเชอเพลงทประหยดได ตารางท 2.1-15 รอยละการประหยดพลงงานเมอลดความดนการผลตไอน า



2

ตวอยางท 2-7 โรงงานตดตงหมอไอน าขนาด 10 ตนตอชวโมง ใชน ามนเตาซ 3 ลานลตรตอป ปรมาณน าปอนหมอไอน า 40.5 ลานลตรตอป โดยผลตไอน าทความดน 7 barg อณหภมน าปอน 80oC จากการตรวจสอบพบวาอปกรณในระบบตองการความดนท างานสงสดเพยง 5 barg โดยมคาความดนสญเสยในระบบสงจายไอน า 0.5 barg จะหาวาโรงงานสามารถลดความดนการผลตไอน าลงไดเทาใดและสามารถประหยดเชอเพลงไดเทาใด วธค ำนวณ จากสมการท 2.5 ความดนไอน าใหมทผลต = 5.0 + 0.5 = 5.5 barg จากตารางท 2.1-15 ทอณหภมน าปอน 80oC ความดนไอน ากอนปรบลด 7.0 barg และความดนไอน าหลงปรบลด 5.5 barg พลงงานทสามารถประหยดไดรอยละ 0.360 คดเปนเชอเพลงทประหยดได = 3,000,000 x (0.360/100) = 10,800 L/y

2.1.4 ขอควรปฏบตในการใชหมอไอน า ขอควรปฏบตในการใชหมอไอน า 1. ขนตอนการออกแบบ ควรเลอกขนาดของหมอไอน า (ก าลงการผลตไอน าตอชวโมง) ทพอเหมาะกบภาระ ไอน าและควรเดนใชงานทภาระเตมทตลอดเวลาเทาทจะเปนไปได โดยทวไป หมอไอน าจะมประสทธภาพสงสดทภาระเตมทหรอใกลเตมท ดงนนหมอไอน าทเดนภาระต าๆ ตลอด เวลา เรยกว า “หมอไอน า ม ขน าดให ญ เกน ไป ”(Oversized) ควรเปลยนไปใชหมอไอน าทมขนาดเลกลง (ถาสามารถท าได) 2. หลกเลยงการสตารทบอยๆ เนองจากจะท าใหเกดการ • สญเสยพลงงานไปในการทตองท าใหหมอไอน ารอนขนมาใหม • สญเสยพลงงานไฟฟาในการเดนพดลมเปาไลอากาศและกาซตางๆ ออกไปจากหองเผาไหมกอนการจดสตารททกครง

• สญเสยความรอนออกไปจากหมอไอน า ในขณะทพดลมเปาไลลมรอนออกไปจากหมอไอน า (Purging)



2

1

ขอควรปฏบตในการใชหมอไอน า (ตอ) 3. ในการเผาไหมเชอเพลงควรใชปรมาณอากาศสวนเกนใหต าทสดเทาทจะเปนไปได ซงแสดงใหทราบไดโดยปรมาณคารบอนไดออกไซดสง (หรอปรมาณออกซเจนต า) ควนด า คอ คารบอนทมขนาดเลกมากเกดจากการเผาไหมไมสมบรณอนเนองมาจากการใชปรมาณอากาศสวนเกนต ามากเกนไป หรอการปรบแตงการเผาไหมไมด หรอหวเผาท างานผดปกต 4. อณหภมของกาซรอนทงออกปลองควรต าสดเทาทจะเปนไปได แตตองสงกวาจดกลนตวของน าและกรดเลกนอย เพอหลกเลยงปญหาการผกรอนหมอไอน าทวๆ ไป ขณะเดนทไฟต า (Low Fire) จะมอณหภมปลองต ากวาขณะเดนทไฟสง (High Fire) หรอเดนทไฟปานกลาง (Medium Fire) 5. ท าความสะอาดทอในหมอไอน าเปนระยะๆ เพอลดการขดของอนเนองมาจากตะกรน (หมอไอน าแบบทอน า) และเขมา (หมอไอน าทอไฟ) ซงจะลดความสามารถในการผลตไอน าใหไดสงสดตามพกดของหมอไอน า การท าความสะอาดสามารถเพมความสามารถของหมอไอน าใหกลบคนดงเดมได 6. ตรวจวดปรมาณการผลตไอน า (หรอปรมาณน าปอนเขาหมอไอน า) เพอเปรยบเทยบกบปรมาณเชอเพลงทใชไปในชวงเวลาเดยวกน เพอตดตามดวาประสทธภาพของหมอไอน าลดลงหรอไม วธทนยมใชกนกบหมอไอน าน ามนเตา คอ • ตดตงมเตอรวดปรมาณ และเทอรโมมเตอรวดอณหภมน าปอนเขาหมอไอน า • ตดตงมเตอรวดปรมาณการใชน ามนเชอเพลง



2

2.2 การปรบปรงประสทธภาพระบบสงจายไอน า ระบบสงจายไอน าท าหนาทสงไอน าทผลตไดไปยงอปกรณใช

ไอน าตางๆ โดยทวไปภายในทอของระบบสงจายจะมการควบแนนของ ไอน าซงเกดขนอยางหลกเลยงไมได จากการเยนตวลงของไอน าในทอทงขณะใชงานและหลงจากใชงาน (ตกคาง) เราจ าเปนตองดงไอน าทควบแนนเหลานออกจากระบบทอ ณ. ต าแหนงใดต าแหนงหนง โดยการตดต งอปกรณดกไอน า (Steam trap) ทงในสวนของระบบสงจายไอน าและสวนของอปกรณใชไอน าตางๆ ซงขอมลชนดและลกษณะการใชงานของอปกรณดกไอน าสามารถคนหาไดจากเอกสารผผลตอปกรณไดโดยตรง

2.2.1 การลดการสญเสยความรอนจากผวทอไอน า การปลอยทอไอน าใหเปลอยไวโดยไมมการหมฉนวน จะท าให

เกดการสญเสยความรอนสสงแวดลอมในปรมาณสง ความรอนทสญเสยไปเทยบไดกบปรมาณไอน าทเกดการควบแนนภายในทอ สงผลใหปรมาณความรอนทใชงานไดจรงลดลงเทากบปรมาณความรอนทสญเสยไป ปรมาณการสญเสยความรอนจากผวทอเปลอยจะมากกวาทอทหมฉนวนมากหรอนอยขนอยกบผลตางของอณหภมระหวางผวนอกของทอหรอฉนวนกบอากาศภายนอก โดยทวไปจะประมาณ 5-10%

ฉนวนมคณสมบตในการน าความรอนต า ดงน นจงสามารถปองกนหรอหนวงการถายเทความรอนจากไอน าสบรรยากาศฉนวนทใชหมในระบบไอน า เชน ททอไอน า อปกรณตางๆ หนาแปลน วาลว ควรเลอกชนดใหเหมาะสม โดยเปนฉนวนททนตออณหภมของไอน าได เชน ฉนวนใยแกว ฉนวนใยหน ปจจบนฉนวนความรอนมหลายแบบใหเลอกใชงาน



2

1

ตามความเหมาะสมของการใชงาน เชน แบบแผนแขง แบบแผนมวน แบบส าเรจรปหมทอ แบบผนผา และแบบฝ นผง โดยควรเลอกใชใหเหมาะสมกบอณหภมใชงาน และเลอกวสดทมสภาพการน าความรอนต า ดงตารางท 2.2-1 และ 2.2-2

ในการหมฉนวนนนควรพจารณาใชความหนาทเหมาะสมในเชงเศรษฐศาสตร ไมมฉนวนใดสามารถปองกนการสญเสยความรอนไดโดยสมบรณ ดงนน ความหนาของฉนวนและชนดของฉนวนทใชจะถกก าหนดจากตนทนการผลตความรอน และตนทนในการใชฉนวนความรอนในการปองกนการสญเสยความรอนของฉนวน กลาวคอ ถาใชความหนาฉนวนต ากวาคาๆ หนง แลวจะเกดการสญเสยความรอนมาก นนคอหนาไมพอ แตถาใชความหนาฉนวนสงกวาคาๆ หนงแลวตนทนฉนวนทสงขนจะไมคมกบพลงงานทประหยดเพมขนได ดงน น จะมความหนาฉนวนอยคาหนงทเหมาะสมในเชงเศรษฐศาสตรทผลรวมของราคาฉนวนกบราคาพลงงานทสญเสยต าทสด

ทอไอน าทงหมดควรหมฉนวนดวยเหตผลดานความปลอดภยตอผปฏบตงานและเพอลดการสญเสยความรอน การสญเสยความรอนมากเกนไปไมเพยงแตจะเพมคาใชจายเชอเพลงเทานน ยงท าใหอากาศในหองรอนขนสงผลตอประสทธภาพภายในการท างาน



2

ตารางท 2.2-1 สมบตบางประการของฉนวนความรอน

ชนดของ นวน คาการน าความรอน

(W/m. K) ความรอนจ าเพาะ

(kJ/kg.K) ความหนาแนน

(kg/m3) แคลเซยมซลเกต 0.0407 0.84 135

ใยแกว 0.0324 0.84 45

ใยหน 0.0314 1.13 100

ตารางท 2.2-2 ประเภทของฉนวนและการเลอกใช

วสด นวน ประเภท อณหภมใชงานทปลอดภย

(C)

สภาพการน าความรอน (W/m.K)

จดเดน

แอสเบสตอส (Asbestos)

ฉนวนทรงกระบอก หมายเลข 1 ฉนวนแผน หมายเลข 2

550 350

ไมเกน 0.046-0.048 ไมเกน 0.041-0.046

การตดตงสะดวก เหมาะสมกบบรเวณสนสะเทอน

ผาหมทนความรอน เชอกฉนวน 400 ไมเกน 0.047 - 0.056

การตดตงสะดวก สามารถถอดได เหมาะสมกบวาลวหนาแปลน

ใยหน (Rock Wool) ฉนวนแผน ฉนวนทรงกระบอก ฉนวนแถบ

400 – 600 ไมเกน 0.034 - 0.041

เหมาะสมกบอณหภมสง ใชเปนฉนวนของหมอไอน า ถง ทอ และทางไฟ เปนตน

ใยแกว Glass Wool) ฉนวนแผน หมายเลข 1 8K–24K หมายเลข 2 10K–96K หมายเลข 3 96K ฉนวนทรงกระบอกหมายเลข 1 ฉนวนแถบ

300 – 350 ไมเกน 0.046-0.034 ไมเกน 0.049-0.031 ไมเกน 0.034 ไมเกน 0.032 ไมเกน 0.039

เปนวสดฉนวนทนยมใชกนมากทสด สภาพการน าความรอนต า ความสามารถในการรกษาอณหภมไดด

แคลเซยมซลเกต (Calcium silicate)

ฉนวนแผน หมายเลข 1 1,000 C ฉนวนทรงกระบอก หมายเลข 2 650 C

650 ไมเกน 0.050 ไมเกน 0.046

มความแขงแรงมากถาท าเปนแบบส าเรจรป การตดตงและมความทนทานไดด



2

1

ตารางท 2.2-3 ความหนาของฉนวนความรอนทเหมาะสมส าหรบหมทอทางเศรษฐศาสตร

ระบบทอ

ชวงอณหภมของไหล

ขนาดทอ

°C °F <1"

(33 mm) 1 1"/2 - 2" (42-60mm)

2 1"/2 - 4" (73-14mm)

5" - 6" (140-

168mm)

8" - 12" (219-

324mm)

14" - 20" (350-

500mm) ความหนา นวน

ไอน า, ไอรอนยงยวด 239-320 462-608 2.0"(50 mm) 2.0"(50 mm) 2.5"(63 mm) 3"(63 mm) 3.5"(88 mm) 3.5"(88 mm) ไอน า,น ารอน 238-152 450-306 1.5"(38 mm) 1.5"(38 mm) 2.0"(50 mm) 2.5"(63 mm) 3.0"(75 mm) 3.5"(88 mm) ความดนสง 151-122 305-251 1.5"(38 mm) 1.5"(38 mm) 2.0"(50 mm) 2.0"(50 mm) 2.5"(63 mm) 3.0"(75 mm) ความดนปานกลาง 121-94 250-201 1.0"(25 mm) 1.5"(38 mm) 1.5"(38 mm) 2.0"(50 mm) 2.0"(50 mm) 2.5"(63 mm) ความดนต า 93-49 200-120 1.0"(25 mm) 1.0"(25 mm) 1.5"(38 mm) 1.5"(38 mm) 1.5"(38 mm) 2.0"(50 mm) คอนเดนเสท 50-30 148-110 1.0"(25 mm) 1.0"(25 mm) 1.0"(25 mm) 1.5"(38 mm) 1.5"(38 mm) 2.0"(50 mm)



2

การหมฉนวนกนความรอนจะสงผลใหลดการสญเสยทางพนผวของวตถไดประมาณ 95% ของการสญเสยความรอนทางพนผว ซงผลประหยดจะมากหรอนอยขนอยกบการเลอกใชชนดและความหนาของฉนวนความรอน ดงนน เมอลงทนหมฉนวนพนผววตถแลวระยะเวลาคนทนจะมากหรอนอยจะขนอยกบอณหภมพนผวของวตถ, ชวโมงการใชงาน และคาเชอเพลงซงปกตการหมฉนวนจะมระยะเวลาคนทนไมเกน 2 ป โดยปกตเมอหมฉนวนทความหนาแนนเหมาะสม อณหภมพนผว นวนจะไมเกน 60°C

2.2.2 การค านวณการสญเสยความรอนของทอ ตารางท 2.2-4 ถง 2.2-7 แสดงคาการสญเสยความรอนผานพนผวทอและผนงทหมและไมหมฉนวนความรอน ซงมรายละเอยดดงน

ตารางท รายละเอยดของตาราง ตารางท 2.2-4 แสดงการสญเสยความรอนของพนผวทอทไมไดหมฉนวน

ตารางท 2.2-5 ถง 2.2-7

แสดงการสญเสยความรอนของพนผวทอหลงจากหมฉนวนใยแกว ฉนวนแคลเซยมซลเกต และฉนวนใยหน ทความหนาทเหมาะสมตามล าดบ



2

1

ตารางท 2.2-4 การสญเสยความรอนของพนผวทอทไมไดหมฉนวน (kW/m)

หมายเหต: ทอ Schedule 40 อณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

ขนาดท

อ ขน

าดทอ

(mm)

อณ

หภมผ

วทอห

รอผน

งรอน

(°C)

in.

De

Di

70

80

10

0 12

0 14

0 16

0 18

0 20

0 22

0 24

0 26

0 28

0 30

0 32

0 1/8

" 10

.29

6.83

0.03

0.03

0.04

0.06

0.08

0.1

0.12

0.15

0.17

0.2

0.24

0.27

0.31

0.35

1/4"

13.72

9.2

5 0.0

3 0.0

3 0.0

5 0.0

8 0.1

0.1

3 0.1

6 0.1

9 0.2

2 0.2

6 0.3

0.3

5 0.4

0.4

5 3/8

" 17

.75

12.52

0.0

4 0.0

4 0.0

7 0.0

9 0.1

2 0.1

6 0.2

0.2

4 0.2

8 0.3

3 0.3

8 0.4

4 0.5

0.5

6 1/2

" 21

.34

15.8

0.05

0.05

0.08

0.11

0.15

0.19

0.23

0.28

0.33

0.39

0.45

0.51

0.59

0.66

3/4"

26.67

20

.93

0.06

0.06

0.09

0.13

0.18

0.23

0.28

0.34

0.4

0.47

0.55

0.63

0.72

0.81

1" 33

.4 26

.64

0.07

0.07

0.12

0.16

0.22

0.28

0.34

0.41

0.49

0.57

0.67

0.77

0.88

0.99

1.1/4"

42

.16

35.05

0.0

9 0.0

9 0.1

4 0.2

0.2

7 0.3

4 0.4

2 0.5

1 0.6

0.7

1 0.8

2 0.9

5 1.0

8 1.2

3 1.1

/2"

48.26

40

.89

0.1

0.1

0.16

0.23

0.3

0.38

0.47

0.57

0.68

0.8

0.93

1.07

1.22

1.39

2" 60

.33

52.5

0.12

0.12

0.19

0.27

0.36

0.46

0.57

0.7

0.83

0.97

1.13

1.31

1.5

1.7

2 1/2"

73

.03

62.71

0.1

4 0.1

4 0.2

3 0.3

2 0.4

3 0.5

5 0.6

8 0.8

3 0.9

8 1.1

6 1.3

5 1.5

5 1.7

8 2.0

2 3"

88.9

77.93

0.1

7 0.1

7 0.2

7 0.3

9 0.5

1 0.6

5 0.8

1 0.9

8 1.1

7 1.3

8 1.6

1 1.8

6 2.1

3 2.4

2 3 1

/2"

101.6

90

.12

0.19

0.19

0.31

0.43

0.58

0.74

0.91

1.11

1.32

1.56

1.82

2.1

2.41

2.74

4" 11

4.3

102.2

6 0.2

1 0.2

1 0.3

4 0.4

8 0.6

4 0.8

2 1.0

2 1.2

3 1.4

7 1.7

4 2.0

2 2.3

4 2.6

8 3.0

6 5"

141.3

12

8.19

0.26

0.26

0.41

0.58

0.78

0.99

1.23

1.5

1.79

2.11

2.46

2.84

3.26

3.72

6" 16

8.27

154.0

5 0.3

0.3

0.4

8 0.6

8 0.9

1 1.1

6 1.4

4 1.7

5 2.0

9 2.4

7 2.8

8 3.3

4 3.8

3 4.3

7 8"

219.0

8 20

2.72

0.38

0.38

0.61

0.86

1.15

1.47

1.83

2.23

2.66

3.15

3.68

4.26

4.89

5.58

10"

273.0

5 25

4.51

0.47

0.47

0.74

1.05

1.41

1.8

2.24

2.72

3.26

3.85

4.5

5.22

6 6.8

5 12

" 32

3.85

304.8

0.5

5 0.5

5 0.8

7 1.2

3 1.6

4 2.1

2.6

1 3.1

8 3.8

1 4.5

1 5.2

7 6.1

1 7.0

3 8.0

4




2

ตารางท 2.2-5 การสญเสยความรอนของพนผวทอหลงหมฉนวนใยแกว (W/m)

หมายเหต: ทอ Sch. 40 ฉนวนใยแกวความหนาแนน 64 กโลกรมตอตารางเมตร คาการน าความรอน = 0.042 W/m K อณหภมบรรยากาศแวดลอม

อณ

หภมก

อนหม

(°C)

70 80

90 100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

320

อณหภ

มหลงห

มเ ลย (°C

) 40.

19 41.

34 42.

43 42.

51 44.

28 43.

55 44.

23 45.

36 46.

45 47.

51 45.

69 46.

49 47.

26 48.

02 4

8.77

ขนาดท

อ (in

.) การ

สญเสย

ความรอนห

ลงหม

นวนท

ความหน

าทเหม

าะสม (

W/m)

1/8

" 4.2

7 5.6

6.9

6 8.3

5 11.

16 12.

2 14.

63 17.

07 19.

52 21.

98 22.

17 24.

39 26.

6 28.

82 31.

04 1/4

" 4.8

3 6.3

5 7.9

1 8.4

6 11.

25 13.

73 16.

48 19.

25 22.

02 24.

8 24.

81 27.

29 29.

77 32.

26 34.

74 3/8

" 5.4

4 7.1

7 8.9

4 9.5

1 12.

67 15.

41 18.

51 21.

62 24.

74 27.

87 27.

66 30.

43 33.

21 35.

98 38.

76 1/2

" 5.9

7 7.8

7 9.8

3 10.

4 13.

86 16.

82 20.

22 23.

63 27.

05 30.

48 30.

06 33.

07 36.

09 39.

12 42.

14 3/4

" 6.7

2 8.8

8 11.

09 11.

67 15.

56 18.

84 22.

65 26.

49 30.

33 34.

19 33.

45 36.

81 40.

18 43.

55 46.

92 1"

7.64

10.1

12.64

13.2

17.63

21.28

25.61

29.96

34.32

38.7

37.54

41.32

45.11

48.9

52.69

1.1/4"

8.8

11.

65 14.

6 15.

11 20.

21 24.

35 29.

32 34.

32 39.

34 44.

38 42.

65 46.

96 51.

27 55.

59 59.

9 1.1

/2"

9.59

12.72

15.94

13.85

18.38

26.44

31.85

37.29

42.76

48.25

46.11

50.78

55.45

60.12

64.79

2" 11.

13 14.

78 18.

55 15.

81 21

30.5

36.76

43.06

49.4

55.76

52.81

58.16

63.52

68.88

74.25

2 1/2"

10.

54 13.

84 17.

22 17.

81 23.

68 29.

61 35.

59 41.

59 47.

61 53.

65 52

57.23

62.46

67.7

72.94

3" 12.

06 15.

86 19.

74 20.

25 26.

95 33.

76 40.

59 47.

45 54.

34 61.

24 58.

95 64.

89 70.

83 76.

78 82.

73 3 1

/2"

13.26

17.45

21.73

22.17

29.52

37.04

44.54

52.08

59.65

67.25

64.43

70.93

77.43

83.93

90.44

4" 14.

46 19.

04 23.

72 24.

06 32.

05 40.

29 48.

46 56.

68 64.

93 73.

2 69.

86 76.

9 83.

96 91.

02 98.

09 5"

16.98

22.38

27.9

24.18

32.09

47.14

48.57

56.71

64.88

73.07

72.2

79.45

86.7

93.96

101.22

6"

19.49

25.7

32.06

27.41

36.39

53.92

55.27

64.55

73.86

83.19

81.84

90.07

98.3

106.54

114

.79

8" 24.

18 31.

91 39.

84 33.

37 44.

35 56.

42 59.

79 69.

76 79.

76 89.

78 88.

87 97.

77 106

.68

115.59

124

.51

10"

29.15

38.49

48.07

39.57

52.63

67.38

71.06

82.94

94.84

106.77

105

.2 115

.74

126.3

136.86

147

.42

12"

33.81

44.66

55.81

45.32

60.3

77.64

81.62

95.27

108.96

122

.68

120.46

132

.54

144.64

156

.74

168.85




2

1

ตารางท 2.2-6 การสญเสยความรอนของพนผวทอหลงหมฉนวนแคลเซยมซลเกต (W/m)

หมายเหต: ทอ Schedule 40 ฉนวนแคลเซยมซลเกต ความหนาแนน 135 กโลกรมตอตารางเมตร คาการน าความรอน = 0.049 W/m K อณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

อณ

หภมก

อนหม

(°C)

70 80

90 100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

3

20

อณหภ

มหลงห

มเ ลย

(°C)

40.86

42.17

43.42

43.54

45.57

44.79

45.59

46.88

48.14

49.36

47.32

48.24

49.14

50.02

50.88

ขนาดท

อ (in.)

การ

สญเสย

ความร

อนหล

งหม

นวนท

ความห

นาทเหม

าะสม (

W/m)

1/8

" 4.8

3 6.3

5 7.9

2 9.5

1 12.

76 14.

08 16.

91 19.

75 22.

60 25.

46 25.

75 28.

33 30.

91 33.

49 36.

08 1/4

" 5.4

5 7.1

9 8.9

7 9.5

4 12.

71 15.

84 19.

03 22.

25 25.

47 28.

71 28.

80 31.

69 34.

58 37.

48 40.

38 3/8

" 6.1

3 8.1

0 10.

13 10.

70 14.

27 17.

75 21.

35 24.

97 28.

61 32.

25 32.

09 35.

32 38.

56 41.

79 45.

03 1/2

" 6.7

1 8.8

8 11.

11 11.

68 15.

60 19.

37 23.

31 27.

28 31.

26 35.

25 34.

87 38.

38 41.

90 45.

42 48.

95 3/4

" 7.5

4 9.9

9 12.

52 13.

07 17.

48 21.

67 26.

10 30.

56 35.

03 39.

52 38.

79 42.

71 46.

63 50.

56 54.

49 1"

8.55

11.35

14.24

14.74

19.75

24.46

29.48

34.53

39.61

44.71

43.51

46.63

52.33

56.75

61.17

1.1/4"

9.82

13.07

16.42

16.84

22.59

27.97

33.73

39.54

45.37

51.23

49.41

54.43

59.45

64.48

69.52

1.1/2"

10.69

14.24

17.91

15.62

20.79

30.35

36.62

42.94

49.29

55.67

53.41

58.84

64.28

69.73

75.18

2" 12.

39 16.

52 20.

81 17.

80 23.

71 34.

97 42.

23 49.

55 56.

91 64.

30 61.

14 67.

37 73.

61 79.

86 86.

12 2 1

/2" 11.

91 15.

69 19.

57 20.

02 26.

69 34.

10 41.

04 48.

01 55.

02 62.

05 60.

30 66.

39 72.

49 78.

59 84.

70 3"

13.61

17.95

22.41

22.73

30.32

38.85

46.78

54.75

62.76

70.80

68.34

75.25

82.18

89.11

96.04

3 1/2"

14.

96 19.

74 24.

66 24.

85 33.

18 42.

60 51.

31 60.

08 68.

88 77.

72 74.

67 82.

24 89.

82 97.

40 104

.99

4" 16.

29 21.

52 26.

89 26.

95 35.

99 46.

32 55.

81 65.

36 74.

96 84.

58 80.

95 89.

16 97.

38 105

.61

113.85

5"

19.11

25.28

31.60

27.25

36.25

54.17

56.08

65.55

75.06

84.59

83.75

92.19

100.65

109

.11

117.58

6"

21.91

29.00

36.28

30.85

41.06

61.93

63.80

74.59

85.42

96.29

94.91

104.50

114

.09

123.70

133

.31

8" 27.

16 35.

97 45.

04 37.

49 49.

93 65.

00 69.

11 80.

72 92.

36 104

.03

103.15

113

.52

123.90

134

.29

144.68

10"

32.

70 43.

35 54.

31 44.

39 59.

16 77.

59 82.

12 95.

93 109

.79

123.69

122

.06

134.35

146

.65

158.96

171

.28

12"

37.90

50.27

63.01

50.77

67.70

89.38

94.30

110.18

126

.11

142.09

139

.75

153.83

167

.93

182.03

196

.15




2

ตารางท 2.2-7 การสญเสยความรอนของทอหลงหมฉนวนใยหน (W/m)

หมายเหต : ทอ Schedule 40 ฉนวนใยหน ความหนาแนน 40-200 kg/m3 คาการน าความรอน=0.044W/m Kอณหภมบรรยากาศแวดลอม 35°C

อณ

หภมก

อนหม

(°C)

70 80

90 100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

3

20

อณ

หภมห

ลงหมเ

ลย (°C

) 40.

38 41.

58 42.

72 42.

81 44.

65 43.

91 44.

62 45.

80 46.

94 48.

04 46.

16 46.

99 47.

80 48.

60 49.

38

ขนาดท

อ (in

.) การ

สญเสย

ความร

อนหล

งหม

นวนท

ความห

นาทเห

มาะสม

(W/m

) 1/8

" 4.4

3 5.8

2 7.2

4 8.6

9 11.

62 12.

74 15.

29 17.

84 20.

41 22.

98 23.

20 25.

52 27.

84 30.

16 32.

48 1/4

" 5.0

1 6.5

9 8.2

2 8.7

8 116

8 14.

34 17.

22 20.

11 23.

01 25.

92 25.

95 28.

55 31.

15 33.

75 36.

36 3/8

" 5.6

5 7.4

4 9.2

9 9.8

6 13.

14 16.

08 19.

33 22.

58 25.

85 29.

13 28.

93 31.

83 34.

74 37.

65 40.

56 1/2

" 6.1

9 8.1

7 10.

20 10.

78 14.

37 17.

56 21.

11 24.

68 28.

26 31.

85 31.

44 34.

60 37.

76 40.

92 44.

09 3/4

" 6.9

6 9.2

0 11.

51 12.

08 16.

13 19.

66 23.

65 27.

66 31.

69 35.

73 34.

98 38.

50 42.

03 45.

56 49.

09 1"

7.90

10.47

13.11

13.65

18.25

22.20

26.72

31.28

35.85

40.43

39.25

43.21

47.18

51.15

55.12

1.1/4"

9.1

0 12.

07 15.

13 15.

62 20.

91 25.

40 30.

60 35.

83 41.

08 46.

35 44.

59 49.

10 53.

62 58.

14 62.

66 1.1

/2"

9.91

13.16

16.52

14.37

19.09

27.57

33.23

38.92

44.64

50.38

48.21

53.09

57.98

62.88

67.77

2" 11.

50 15.

30 19.

22 16.

39 21.

79 31.

79 38.

34 44.

94 51.

56 58.

22 55.

20 60.

81 66.

42 72.

03 77.

66 2 1

/2"

10.94

14.38

17.90

18.46

24.56

30.91

37.16

43.44

49.74

56.06

54.38

59.86

65.34

70.82

76.31

3" 12.

51 16.

47 20.

52 20.

98 27.

94 35.

23 42.

37 49.

55 56.

76 63.

99 61.

64 67.

86 74.

08 80.

31 86.

54 3 1

/2"

13.76

18.12

22.59

22.96

30.59

38.64

46.49

54.38

62.31

70.26

67.37

74.17

80.98

87.80

94.61

4" 15.

00 19.

76 24.

64 24.

91 33.

21 42.

03 50.

58 59.

18 67.

82 76.

48 73.

04 80.

42 87.

81 95.

21 102

.61

5" 17.

61 23.

23 28.

98 25.

08 33.

30 49.

17 50.

73 59.

25 67.

81 76.

38 75.

51 83.

10 90.

70 98.

30 105

.91

6" 20.

20 26.

66 33.

29 28.

42 37.

76 56.

24 57.

73 67.

44 77.

19 86.

96 85.

59 94.

21 102

.83

111.46

120

.09

8" 25.

06 33.

10 41.

36 34.

58 45.

98 58.

90 62.

47 72.

91 83.

38 93.

87 92.

97 102

.29

111.62

120

.95

130.29

10"

30.

19 39.

91 49.

90 40.

99 54.

54 70.

32 71.

25 86.

67 99.

14 111

.63

110.04

121

.08

132.13

143

.19

154.26

12"

35.

01 46.

31 57.

92 46.

92 62.

47 81.

03 85.

27 99.

56 113

.89

128.26

125

.99

138.65

151

.32

163.99

176

.67




2

1

ตวอยางท 2-8 จากการตรวจสอบระบบทอของหมอไอน าตามตวอยางท 1 พบวาทอไอน าขนาด 2” ความยาว 50 m. ไมมการหมฉนวน จงค านวณพลงงานทประหยดไดหากทอความยาวดงกลาวถกหมดวยฉนวนใยแกวความหนาแนน 64 kg/m3 วธค ำนวณ การหาคาการสญเสยความรอนของทอกอนหมฉนวนความรอน

รายการ ขอมลวดและค านวณ อณหภมผวทอทไมหมฉนวน วดได 180C (อณหภมไอน า) ความยาวทอและขนาดเสนผานศนยกลางทอทงหมด

ทอขนาด 2” ความยาว 50 m

จ านวนวาลวและหนาแปลนทงหมด โดยหนาแปลนคดเปนความยาวเทยบเทา 0.4 ม./ตว และ วาลวคดเปนความยาวเทยบเทา 1.2 ม./ตว

วาลว 2” จ านวน 3 ตว และ หนาแปลน 2” จ านวน 6 ตว ดงนน ความยาว (1.2 x 3) + (0.4 x 6) = 6 m

จากตาราง 2.2-4 การสญเสยความรอนของทอไมหมฉนวน ทอณหภม 180C ทอขนาด 2 นว

อานคาได 0.57 kW/ m

ชวโมงการใชงานระบบความรอนของโรงงาน

= 6,000 h/y

คาการสญเสยความรอนรวม = 0.57(kW/m) x (50+6)(m) x 6,000(h/y) = 191,520.0 kWh/y



2

ตวอยางท 2-8 (ตอ) จากการตรวจสอบระบบทอของหมอไอน าตามตวอยางท 1 พบวาทอไอน าขนาด 2” ความยาว 50 m. ไมมการหมฉนวน จงค านวณพลงงานทประหยดไดหากทอความยาวดงกลาวถกหมดวยฉนวนใยแกวความหนาแนน 64 kg/m3 วธค ำนวณ การหาคาการสญเสยความรอนของทอหลงหมฉนวนความรอน

รายการ ขอมลวดและค านวณ ประเภทฉนวน ฉนวนใยแกวความหนาแนน 64 kg/m3 อานคาการสญเสยความรอนของฉนวนใยแกวทอณหภมผวทอ 180C ของทอขนาด 2 นว จากตารางท 2.2-5

คาการสญเสย 43.06 W/ m อณหภมพนผวหลงหมฉนวนเฉลย 45.36C

น าคาอณหภมผวทอกอนหมฉนวนไปเลอกขนาดความหนาฉนวนทเหมาะสมจากตารางท 2.2-3

ไดความหนาฉนวน 1.5” (38 mm.)

ชวโมงการใชงานระบบความรอนของโรงงาน

= 6,000 h/y

คดเปนคาการสญเสยความรอนรวม

= 43(W/m) x (50+6)(m) x 6,000(h/y) x 10-3 = 14,448 kWh/y

ความรอนสญเสยทลดลงจากการหมฉนวน

= 191,520.0 – 14,448.0 = 177,072.0 kWh/y



2

1

2.2.3 การสญเสยจากการรวไหลของไอน า การปลอยรรวตางๆไวขนาดของรรวจะขยายเพมมากขนเรอยๆ

โดยปรมาณไอน าทรวนนนอกจากจะขนอยกบขนาดของรรวแลวยงขนอยกบความดนของไอน าดวย ดงนนเมอพบวามการรวไหลของไอน าตองรบด าเนนการแกไขโดยทนท สามารถหาอตราการรวไดโดยใชตารางท 2.2-8 หรอ รปท 2.2-1 หรอสมการดงน

อตราการรวไหลของไอน า( mL ) = 199 x A x (P/v)0.5 x 3,600 x n 2.2.1

เชอเพลงทสญเสยจากการรวไหลของไอน า (FL) = mL / (S/F) 2.2.2

เมอ FL = เชอเพลงทสญเสย (L/h) S/F = ดชนการผลตไอน าตอเชอเพลง mL = อตราการรวไหลของไอน า (kg/h) A = พนทหนาตดของรรว (m2) P = ความดนไอน า (barg) v = ปรมาตรจ าเพาะของไอน า (m3/kg) n = จ านวนรทรวไหล (จด)

ขนตอนการหาอตราการรวไหลของไอน า 1. ตรวจวดความดนไอน าในทอ โดยใชเครองมอวดความดนในต าแหนงท ไอน ารวไหล 2. ประเมนหรอตรวจวดขนาดของรรว 3. น าความดนของไอน า และขนาดของรรวไปเปดตารางท 2.2-8 หรอ รปท 2.2-1 จะไดอตรารวไหลไอน า



2

ตารางท 2.2-8 อตราการรวไหลของไอน าทความดนและรรวขนาดตางๆ (kg/h)

ความดน

(barg)

ปรมาตรจ าเพาะ (m3/kg)

ความหนาแนน (kg/m3)

ขนาดรรว (mm)

0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0

1.0 0.881 1.135 0.15 0.60 1.35 2.40 3.75 5.40 7.35 9.60 12.14 14.99 1.5 0.714 1.135 0.20 0.82 1.84 3.26 5.10 7.34 9.99 13.05 16.52 20.40 2.0 0.603 1.658 0.26 1.03 2.31 4.10 6.41 9.23 12.56 16.40 20.76 25.63 2.5 0.522 1.658 0.31 1.23 2.77 4.93 7.70 11.09 15.09 19.71 24.94 30.80 3.0 0.461 2.169 0.36 1.44 3.23 5.74 8.97 12.92 17.59 22.97 29.08 35.90 3.5 0.413 2.169 0.41 1.64 3.69 6.55 10.24 14.75 20.07 26.22 33.18 40.97 4.0 0.374 2.674 0.46 1.84 4.14 7.36 11.51 16.57 22.55 29.45 37.28 46.02 4.5 0.342 2.674 0.51 2.04 4.59 8.17 12.76 18.38 25.01 32.67 41.35 51.05 5.0 0.315 3.175 0.56 2.24 5.05 8.97 14.02 20.18 27.47 35.88 45.41 56.06 5.5 0.292 3.175 0.61 2.44 5.50 9.77 15.27 21.99 29.93 39.09 49.47 61.07 6.0 0.272 3.676 0.66 2.64 5.95 10.57 16.52 23.79 32.39 42.30 53.53 66.09 6.5 0.255 3.676 0.71 2.84 6.39 11.37 17.76 25.58 34.81 45.47 57.55 71.05 7.0 0.240 4.167 0.76 3.04 6.84 12.16 19.00 27.36 37.24 48.64 61.56 76.00 7.5 0.227 4.167 0.81 3.24 7.28 12.94 20.22 29.12 39.63 51.77 65.52 80.89 8.0 0.215 4.651 0.86 3.43 7.73 13.73 21.46 30.90 42.06 54.94 69.53 85.84 8.5 0.204 4.651 0.91 3.63 8.18 14.53 22.71 32.70 44.51 58.13 73.58 90.84 9.0 0.194 5.155 0.96 3.83 8.63 15.34 23.96 34.51 46.97 61.34 77.64 95.85



2

1

รปท 2.2-1 อตราการรวไหลของไอน าทความดนและรรวขนาดตางๆ (kg/h)

ตวอยางท 2-9 โรงงานแหงหนง ใชหมอไอน า 10 ตนตอชวโมง ใชน ามนเตาซ 3 ลานลตรตอป ปรมาณน าปอนหมอไอน า 40.5 ลานลตรตอป ท างาน 16 ชวโมง/วน 312 วนตอป ผลตไอน าท 7 barg จากการตรวจสอบระบบสงจายไอน าพบวามการรวททอสงไอน ารรวขนาด 1 mm. จ านวน 30 จด จงหาปรมาณไอน าและเชอเพลงสญเสย

วธค ำนวณ จากตารางท 2.2-8 หรอรปท 2.2-1 ทความดนไอน า 7 barg และขนาดรรว 1 mm. พบวาม ปรมาณการรวไหลของไอน า 3.04 kg / h ตอจด จ านวน 30 จด คดเปนการรวไหลทงสน 91.2 kg / h ดชนการผลตไอน าตอเชอเพลง = 3,000,000 / 40,500,000 = 13.5 kg/L คดเปนปรมาณเชอเพลงทสญเสย = 13.5 / 91.2 = 6.76 L/h ดงนนปรมาณการสญเสยรวมทงป = 6.76 x 16 x 312 = 33,745.92 L/y



2

2.2.4 การสญเสยความดนในระบบสงจายไอน า หากทอสงจายไอน ามขนาดไมเหมาะสมกบอตราการไหลและ

สมบตของไอน า จะสงผลตอระบบไอน า ดงตารางท 2.2-9 ดงน นผออกแบบจะตองออกแบบหรอก าหนดขนาดทอไอน าใหเหมาะสมเพอลดการสญเสยความดน สญเสยความรอน และคาใชจายในการตดต งและบ ารงรกษา ตารางท 2.2-10 เปนตารางทใชหาขนาดทอไอน า โดยผใชก าหนดความเรวของไอน าในทอ ความดนไอน าในทอ และอตราการไหลของไอน าในทอกจะสามารถหาขนาดทอไอน าไดอยางถกตอง หรออาจใชสมการขางลาง โดยถาก าหนดอตราการใชไอน าทออกแบบเปนคาภาระสงสดสามารถใชความเรวของไอน าในทอ 40 m/s ไดจะชวยลดขนาดทอสงไอน าลงไดหากเปนคาภาระเฉลยควรใชความเรวของไอน าท 25 m/s เพอเผอไวส าหรบในขณะเรมเดนระบบ หรอภาระสงสดของอปกรณในระบบ

ตารางท 2.2-9 เปรยบเทยบผลทเกดขนระหวางทอทมขนาดเลกและใหญกวามาตรฐาน ทอเลกกวามาตรฐาน ทอใหญกวามาตรฐาน

1. ความดนสญเสยในการสงจายไอน าสง 2. ไมสามารถสงไอน าไดตามปรมาณทตองการ 3. เกดเสยงดงภายในทอสงไอน า 4. หมอไอน าจะตองผลตไอน าทความดนสงขน

1. ความดนสญเสยในการสงจายไอน าต า 2. คาใชจายในการด า เนนการตดตงสง 3. การสญเสยความรอนจากทอสงจาย ไอน ามมาก 4. คาใชจายในการบ ารงรกษาสง

mS = 900 x π x ρ x d2 x V 2.2.3 d = (mS / (900x π x ρ x V))0.5 2.2.4

เมอ mS : อตราการไหลของไอน าในทอ (kg/h) ρ: ความหนาแนนของไอน า (kg/m3) d : เสนผานศนยกลางภายในทอ (m) V: ความเรวของไอน าในทอ (m/s)



2

1

ตารางท 2.2-10 มาตรฐานอตราการไหลของไอน าในทอสงจายไอน า (kg/h)

ความ ดน

(b

arg)

ความ

หนาแนน

(k

g/m

3 )

ความ

เรว

(m/s)

ขนาดเสนผ

านศน

ยกลางท

อ (m

m.)

15

20

25

30

40

50

65

80

100

125

150

200

250

1.0

1.13

5 25

18

32

50

82

12

5 20

1 33

9 54

1 80

3 12

54

1806

32

10

5016

1.

135

40

29

51

80

131

205

321

543

822

1284

20

07

2889

51

37

8026

2.0

1.65

8 25

26

47

73

12

0 18

8 29

3 49

5 75

0 11

72

1832

26

38

4690

73

28

1.

658

40

42

75

117

192

300

469

793

1201

18

76

2931

42

21

7504

11

724

3.0

2.16

9 25

35

61

76

15

7 24

5 38

3 64

8 98

2 15

34

2397

34

51

6135

95

86

2.

169

40

55

98

153

251

393

614

1037

15

71

2454

38

34

5522

98

16

1533

8

4.0

2.67

4 25

43

76

11

8 19

4 30

3 47

3 79

9 12

10

1891

29

55

4255

75

64

1181

8

2.

674

40

68

121

189

310

484

756

1278

19

36

3025

47

27

6807

12

102

1890

9

5.0

3.17

5 25

51

90

14

0 23

0 35

9 56

1 94

9 14

37

2245

35

08

5052

89

81

1403

2

3.

175

40

81

144

225

368

575

898

1518

22

99

3592

56

13

8083

14

369

2245

2

6.0

3.67

6 25

58

10

4 16

2 26

6 41

6 65

0 10

95

1664

25

99

4062

58

49

1039

8 16

247

3.

676

40

94

166

260

426

665

1040

17

57

2662

41

59

6499

93

58

1663

7 25

995

7.0

4.16

7 25

66

11

8 18

4 30

2 47

1 73

7 12

45

1886

29

47

4604

66

30

1178

7 18

417

4.

167

40

106

189

295

483

754

1179

19

92

3017

47

15

7367

10

608

1885

9 29

467

8.0

4.65

1 25

74

13

2 20

6 33

7 52

6 82

2 13

90

2105

32

89

5139

74

00

1315

6 20

556

4.

651

40

118

210

329

539

842

1316

22

23

3368

52

62

8222

11

840

2104

9 32

889

9.0

5.15

5 25

82

14

6 22

8 37

3 58

3 91

1 15

40

2333

36

45

5696

82

02

1458

1 22

783

5.

155

40

131

233

365

597

933

1458

24

64

3733

58

33

9113

13

123

2333

0 36

453



2

ตวอยางท 2-10 โรงงานแหงหนง ตองการตดตงทอสงไอน าขนาดอตราการไหลของไอน า 3,000 kg/h ความดนไอน า 7 barg และความเรวของไอน า 25 m/s จงหาวาจะตองใชทอไอน าขนาดเทาใด วธค ำนวณ จากตาราง 2.2-10 ทความดนไอน า 7 barg ความเรวไอน า 25 m/s และอตราการไหลของไอน าในทอ 3,000 kg/h จะไดทอไอน าขนาด 100 mm หรอสามารถหาจากสมการ 2.2.4 ดงน d = (mS / (900x π x ρ x V))0.5 = (3,000 / (900 x 3.1416 x 4.167 x 25))0.5

= 0.1009m = 100.92 mm

2.2.3.1 เทคนคการเดนทอไอน า การเดนทอไอน านนนอกจากขนาดของทอไอน าจะตองเหมาะสม

แลวยงตองค านงถง วาลว ขอตอ ของอ การเชอมตอทอ การตดตงกบดก ไอน าทเหมาะสม ซงสงผลตอคณภาพของไอน าและประสทธภาพการใช ไอน า ดงนนควรใชแนวทางตอไปนในการออกแบบระบบทอไอน า

แนวทางในการออกแบบระบบทอไอน า 1. ควรเดนทอใหสนทสด หรอเทาทจ าเปนเทานน 2.ในการตอทอควรใชการเชอม โดยพยายามหลกเลยงการใชขอตอแบบเกลยว เพอลดปญหาการรวไหลของไอน าในอนาคต 3. ควรใชวาลวแบบหนาแปลน และพยายามหลกเลยงการใชวาลวแบบเกลยว 4. ควรใชทอโคงทมความโคงกวางๆ แทนการใชของอ เพอลดการสญเสยความดนในระบบทอ



2

1

แนวทางในการออกแบบระบบทอไอน า (ตอ) 5. ทอสงจายไอน าควรมความลาดเอยง 1:250 โดยเอยงไปตามทศทางการไหลของไอน าและตองมจดดกน าและตดตงกบดกไอน าเพอระบายน าออกทกๆ ชวงความยาวทอ 30-50 เมตร

6. ควรเลอกใชกบดกไอน าแบบถวยหงายหรอเทอรโมไดนามกในการระบายน าเสมอ 7. ทอไอน าไมไดท างานทความดน หรออณหภมคงทตลอดเวลาจะท าใหทอยด-หดตว จงควรตดตงชดรบการขยายตว เพอปองกนทอแตกราวหรออปกรณในระบบทอเสยหาย 8. การตอทอแยกเพอน า ไอน าไปใชตองตอจากดานบนของทอประธาน ยกเวนทอระบายน า



2

แนวทางในการออกแบบระบบทอไอน า (ตอ) 9. การลดขนาดทอตองไมมน าขง

10. ทอไอน าทออกจากวาลวลดความดน จะตองเพมขนาดใหใหญขนเนองจากไอน าเกดการขยายตว เชน ความดนไอน าเขา 7 barg ปรมาณ 302 kg/h แลวลดความดนเปน 2 barg จากตารางท 2.2-10 ขนาดทอเขาประมาณ 32 mm. และขนาดทอออกควรประมาณ 50 mm. 11. ทอไอน าทถกยกระดบขนจะตองขยายขนาดทอเพอลดความเรวและการสญเสยความดน

2.2.3.2 การตรวจสอบระบบทอสงจายไอน า

ไมวาจะเปนไอน า หรอน า หรออากาศตางกตองสงดวยระบบทอ การสญเสยพลงงานเนองจากระบบทอสงนบเปนการสญเสยทมาก ดงนน การตรวจสอบระบบทออยางเครงครดจงนบเปนจดเรมตนของการประหยดพลงงานทด



2

1

การตรวจสอบระบบทอสงจายไอน า 1) ระบบทอช ารดหรอไม 2) มรอยรวจากขอตอตางๆ (หนาแปลน วาลว เปนตน) หรอไม 3) มรอยรวจากบรเวณรอยเชอมหรอเกลยวตอหรอไม 4) มระบบทอซงไมใชอยหรอไม 5) มทอไอน าบางสวนแชอยในน าบางหรอไม 6) มการรวจากลนนรภยหรอไม 7) มระบบทอไอน าซงเปลอยอยหรอไม

2.2.3.3 การใชวาลวอยางถกตอง ตรวจดวาวาลวของเชอเพลงไอน า และอากาศเปนตนท างานได

อยางสมบรณหรอไม นอกจากนจะตองตระหนกไวดวยวาวาลวเปนสงทรวได การลมปดวาลวหรอปดไมสนทหลงการปฏบตงานมสวนใหสญเสยพลงงานไดอยางมากมายทเดยว ดงนนควรประหยดพลงงานโดยการเปดปดวาลวใหถกตอง

การใชวาลวอยางถกตอง 1) มการรวจากวาลวหรอไม 2) ตรวจดอกครงหนงวาลมปดวาลวขณะเลกงานหรอขณะหยดพกหรอไม 3) มการก าหนดและตดประกาศชอผรบผดชอบในการเปดปดวาลวหรอไม 4) เปดวาลวเกนจ าเปนหรอไม 5) มปายแสดงการเปดปดของวาลวหรอไม 6) วาลวทตดตงเหมาะสมกบความดนหรอไม 7) ต าแหนงตดตงวาลวเหมาะสมหรอไม 8) ใชวาลวทง ๆ ทช ารดหรอไม



2

2.3 การปรบปรงประสทธภาพอปกรณใชไอน า อปกรณใชไอน าเปนอปกรณทส าคญทสงผลตอคณภาพ ปรมาณ

ผลผลต และปรมาณการใชไอน า โดยถาอปกรณประกอบ เชน วาลวควบคมปรมาณไอน า และกบดกไอน าช ารดหรอมประสทธภาพต าจะสงผลใหใชไอน าในปรมาณทสงขน โดยทวไปอปกรณใชไอน าเพอการผลตหรอบรการแบงเปน 2 ชนด คอ แบบใชไอน าไปสมผสวตถดบโดยตรง (Direct heater) และแบบแลกเปลยนความรอนผานพนผว (Surface heater) โดยท งสองแบบจะตองตดต งอปกรณควบคมไอน าอตโนมตตามอณหภมทตองการ สวนแบบ Surface heater นนจะตองมอปกรณประกอบเพมขน คอกบ ด ก ไอน า (Steam Trap)เ พ อ ก ก ไอน า ให อ ย ภ าย ใน อ ป ก ร ณ ใช ไอน าจนกวาไอน ากลนตวเปนของเหลว(Condensate) จงปลอยออกทางทอคอนเดนเสทเพอน าหลบไปใชประโยชนในการเปนน าปอนหมอไอน าหรอน าไปท าไอน าแฟลชถาความดนของคอนเดนเสทนนยงสงกวาบรรยากาศมาก

รปท 2.3-1 แผนผงระบบไอน า



2

1

2.3.1 กบดกไอน า กบดกไอน า (Steam Trap) คอ วาลวอตโนมตทท าหนาทแยกน าท

เกดขนในระบบไอน าหรอเกดจากการควบแนนของไอน าออกไปจากระบบ เพอปองกนการอนตวของน า (Water Locked) สงผลใหอปกรณไมรอน (รอนชา) หรอท าอณหภมไมไดและอาจน าไปสการเกดแรงกระแทกอยางรนแรง หรอปรากฏการณ “คอนน า” (Water Hammer) ซงมผลใหทอ ขอตอ และอปกรณทใชไอน าตางๆ ในกระบวนการผลตเกดความเสยหาย กบดกไอน ายงมหนาทในการระบายกาซและอากาศออกจากระบบโดยไมเกดการสญเสยไอน า กาซและอากาศเหลานนสามารถแทนทไอน า ซงท าใหความสามารถในการพาความรอนลดลงและยงกนไมใหไอน าไปถงพนผวถายเทความรอนของอปกรณตางๆ ในกระบวนการผลตดวย และในกรณทเลวรายท สดก คอ ทอห รอ ชนสวนของอปกรณ เกดอากาศอด (Air Locked) ท าใหอากาศเคลอนทไมได ซงแมแตไอน าควบแนนกไมสามารถออกไปได

เราจะเหนไดชดวา กบดกไอน าทมประสทธภาพเปนสวนส าคญทสรางความเชอมนวาอปกรณทใชไอน าท างานไดอยางมระสทธภาพ อยางไรกตาม กบดกไอน าทเสอมสภาพลงจากการใชงานกสามารถสรางปญหาใหกบระบบไอน าไดอยางมากเชนกน



2

2.3.1.1 ประเภทของกบดกไอน า กบดกไอน าสามารถแบงตามหลกการท างานหรอตามโครงสราง

ทางกลไกของอปกรณภายในออกเปน 4 กลม ไดดงน

1) กบดกไอน าท างานโดยความรอน (Thermostatic Trap) กบดกไอน ากลมนใชความแตกตางของอณหภมของไอน าและของคอนเดนเสท เปนตวท าใหวาลวเปดและปด คอนเดนเสทจะตองเยนลงต ากวาอณหภมไอน ากอนทจะถกปลอยออกจากกบดกไอน า ซงกบดกไอน ากลมนแบงออกเปน • แบบสมดลความดน (Balanced Pressure Type) • แบบใชโลหะ 2 ชนด (Bimetallic Type) • แบบใชการขยายตวของเหลว (Liquid Expansion Type)

กบดกไอน าแบบสมดลความดน

กบดกไอน าแบบใชโลหะ 2 ชนด



2

1

กบดกไอน าแบบใชการขยายตวของเหลว

รปท 2.3-2 กบดกไอน าท างานโดยความรอน 2) กบดกไอน าท างานโดยกลไก (Mechanical Group) กบดกไอน ากลมนท างานโดยอาศยความแตกตางของความหนาแนนระหวางไอน าและคอนเดนเสทท าใหลกลอย (Float) หรอถวย (Bucket) สงอาการไปเปด-ปดวาลว ซงกบดกไอน าในกลมน แบงออกเปน • แบบลกลอย (Loose Float Type) • แบบลกลอยมกาน (Float and Lever Type) • แบบถวยหงาย (Open Top Bucket Type) • แบบถวยคว า (Inverted Bucket Type)

แบบลกลอย แบบลกลอยมกาน

แบบถวยหงาย แบบถวยคว า

รปท 2.3-3 กบดกไอน าท างานโดยกลไก



2

3) กบดกไอน ากลมทท างานดวยการเคลอนไหวเนองจากความรอน (Thermodynamic Groups) กบดกไอน ากลมนท างานโดยอาศยความแตกตางของความเรวระหวาง ไอน าและคอนเดนเสท ทไหลผานตววาลวทเปนจานกลม ซงจะปดเมอม ไอน าไหลเขามาดวยความเรวสง และจะเปดเมอมคอนเดนเสทไหลเขามาดวยความเรวทต ากวา ซงกบดกไอน าในกลมนเรยกวา กบดกไอน าแบบเทอรโมไดนามกส

รปท 2.3-4 กบไอดกน าท างานดวยการเคลอนไหวเนองจากความรอน



2

1

4) กบดกไอน าชนดอนๆ (Miscellaneous Group) กลมนประกอบดวยกบดกไอน าทไมสามารถจดเขากลมใดๆ ขางตนได เชน Impulse Type, Labyrinth Type หรอ Orifice Plate Type

Impulse Type Labyrinth Type

รปท 2.3-5 กบดกไอน าท างานดวยระบบอนๆ



2

ส าหรบกบดกไอน าแตละประเภทมขอดและขอเสยสรปไดดงตารางทอสงนตารางท 2.3-1

ตารางท 2.3-1 ขอดและขอเสยของกบดกไอน าแตละประเภท

แบบ ขอด ขอเสย

กบดก

ไอน าแบบเมคค

านกส

ว ำ • การท างานแมนย า • ไอน าไมรวไหลเนองจากม Water Seal

• รปรางและขนาดใหญ • การระบายอากาศทงไมด

ว คว ำ • การระบายอากาศทงด • การตดตงไมสะดวก • ประสทธภาพการระบายน าคอนเดนเสทไมด

ล ลอ ตดคำน • เหมาะสมกบความดนต าและภาระต า • โครงสรางงาย • ปลอยทงอยางตอเนองและการท างานเงยบ

• เปลยนลกลอยและบาลนไดงาย

• ไมทนตอ Water Hammer • จ าเปนตองตดตงในแนวระนาบจงมขอจ ากดดานสถานทตดตง

กบดก

ไอน าแบบเทอรโมสแ

ตตกส

ล ล • สามารถปรบตงและควบคมอณหภมน าระบายได

• การระบายอากาศทงด

• ไมทนตอ Water Hammer • ไมเหมาะสมกบความดนสง

ม ล • ไมมปญหาลนปดตาย • การระบายอากาศทงด

• ผลตางอณหภมส าหรบเปดปดลนสง • คณสมบตของไบเมทลเปลยนแปลงไปในขณะใชงาน

กบดก

ไอน าแบบเทอรโม

ไดนามกส

ออร • ขนาดเลก น าหนกเบา • เหมาะกบความดนสง อณหภมสง

• ไอน ารวไหลมาก • มขดจ ากดความดนยอนกลบ (30%)

จำน • ขนาดเลก น าหนกเบา • โครงสรางงาย • สามารถใชกบไอดงได • ทนตอ Water Hammer ได

• ตองมผลตางความดนท างานอยางต าสด 0.3 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร

• มขดจ ากดของความดนยอนกลบ (30%)



2

1

ตารางท 2.3-2 การเปรยบเทยบคณสมบตของกบดกไอน าแบบตาง ๆ

การท างาน

ชนดของกบดกไอน า

เทอรโม ไดนามก

ลกลอ ว คว า มด ล

ความดน โลหะค

ชวงความดน (Barg) 0.68-41.36 0-20.68 0.68-186.16 0-41.36 0-206.84

ก าลงความ ง ด (kg/hr) 2358.68 45,359.23 907.18 6,123.49 3,538.02

อ ห มคอนเดนเ ททระบา ออก ต ากวาจดอมตว จดอมตว จดอมตว ต ากวา ขนกบการปรบ

ลก ะการระบา คอนเดนเ ท เปด/ปด ตอเนอง เปด/ปด กงตอเนอง กงตอเนอง

การระบา แก ด ดมาก พอใช ดมาก ดมาก

การก า ด น ง พอใช ด ด พอใช ด

ความเหมาะ มกบไอดง ดมาก ไมด พอใช พอใช ดมาก ความทนตอคอนน า(water hammer)

ดมาก พอใช ดมาก พอใช ดมาก

งานทโหลดมการเ ล นแ ลง ด ดมาก ด ด พอใช งานทความดนมการเ ล นแ ลง

ด ดมาก พอใช พอใช พอใช

าพเมอเกดการขดของ เปด ปด เปด ไมแนนอน เปด



2

2.3.1.2 การเลอกใชกบดกไอน า กบดกไอน ามหลายประเภท ดงนน จงจ าเปนตองเลอกใชงานให

เหมาะสมกบวตถประสงคและลกษณะงานตางๆ โดยทวไป

ขอพจารณาและหลกเกณฑในการเลอกกบดกไอน าใหเหมาะสมกบการใชงาน

1) ขอพจารณาในการเลอกกบดกไอน าใหเหมาะสม 1. ความดนไอน า 2. อณหภมไอน า 3. ปรมาณน าคอนเดนเสททเกดขน 4. เงอนไขในการตดตง 2) หลกเกณฑงายๆ ในการเลอกใชกบดกไอน า 1. ใชกบดกไอน าแบบจานกบทอไอน าหลก ทอยอย ถงรองรบ และเฮดเดอร หรอ บรเวณทอาจจะเกดการกระแทกของน า (Water Hammer) 2. ใชกบดกไอน าแบบลกลอยอสระ ถวยกลมอสระ ถวยกลมตดคานและแบบถวยคว ากบเครองใหความรอนดวยไอน า เครองระเหย เครองกลน เครองอบแหง 3. ในกรณทปรมาณการใชไอน าสงควรใชกบดกไอน าแบบถวยกลมอสระและแบบถวย คว าตดคานหากเปนกรณทปรมาณนอยควรใชแบบลกลอยอสระ ลกลอยตดคานและแบบถวยคว าอสระ 4. ถาการใชไอน าอาจจะเกดการกระแทกของน า ไมควรใชกบดกไอน าแบบถวยคว าตด คานแบบลกลอยตดคานและแบบลกลอยอสระ เพราะการกระแทกของน าจะท าใหคาน และลกลอยเสยรปทรงได ซงจะท าใหวาลวปดไมสนท 5. โดยทวไปแลว กบดกไอน าแบบเทอรโมไดนามกสไมเหมาะกบอปกรณทใชไอน าโดยเฉพาะถามการน าคอนเดนเสทกลบ กบดกไอน านจะท าใหเกดการสญเสยของไอน าอยางมาก



2

1

ขอพจารณาและหลกเกณฑในการเลอกกบดกไอน าใหเหมาะสมกบการใชงาน (ตอ)

ตารางท 2.3-3 การเลอกใชกบดกไอน า

การเลอกกบดกไอน าในระบบไอน าอมตว(Saturated Steam)

การเลอกกบดกไอน าในระบบไอดง (Superheated Steam)

3) การเลอกกบดกไอน าในระบบไอน าอมตว (Saturated Steam) สามารถแบงตามลกษณะต าแหนงตดตงได 5 ประเภท 1. ถงบรรจ (Storage Tanks) แบงออกเปน 2 ประเภท ก) ถงบรรจทใหความรอนภายนอก กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Ball float (FT) หรอ กบดกไอน าชนด ถวยคว า Inverted Bucket (IB) และควรตอ Air vent ครอมดวย ข) ถงบรรจทม Coil อยดานลางถง กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Balanced Pressure (BP) หรอ กบดกไอน าชนด Bimetallic (SM) 2. ทอประธานของไอน า (Steam Mains Drainage) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Thermodynamic (TD)



2

ขอพจารณาและหลกเกณฑในการเลอกกบดกไอน าใหเหมาะสมกบการใชงาน (ตอ) 3. เครองแลกเปลยนความรอน ( Heat Exchanger), หมอตม (Jackets), ลมรอน ( Air Heaters), ถงเกบไอน าแฟลช (Flash vessels), ลกกลง (Rotating Cylinders) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Ball float (FT) หรอกบดกไอน าชนดถวยคว า Inverted Bucket (IB) และควรตอ Air vent ครอมดวย 4. ระบบอนอณหภมในทอ (Tracers and Jacketed pipe) แบงออกเปน 3 ประเภท ก) เครองมอวด (Instrument) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Balanced Pressure (BP) หรอ กบดกไอน าชนด Thermodynamic (TD) ข) ระบบปองกนน าแขงตว(Frost Protection) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน า ชนด Balanced Pressure (BP) หรอ กบดกไอน าชนด Bimetallic (SM) ค) ระบบฉกเฉน (Critical) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Thermodynamic (TD) หรอ กบดกไอน าชนด Balanced Pressure (BP) 5. ระบบใหความรอนสมผส แบงออกเปน 4 ประเภท ก) ชด Coil ทเปนทอ กบดกไอน าทเหมาะสม คอ ชนด Balanced Pressure (BP) หรอ ชนด Ball float (FT) ข) เครองกระจายความรอน (Radiators) กบดกไอน าทเหมาะสมคอกบดกไอน าชนด กบดกไอน าชนด Balanced Pressure (BP) ค) เครองปรบอากาศ (AHU), ชดใหความรอน (Unit Heaters) , ชดวดความรอน (Calorifiers) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนดกบดกไอน าชนด กบดกไอน าชนด Ball float (FT) หรอ กบดกไอน าชนด ถวยคว า Inverted Bucket (IB)และควรตอ Air vent ครอมดวย ง) ชดเปลงรงส (Radiant Panels) กบดกไอน าชนดกบดกไอน าชนด กบดกไอน าชนด Ball float (FT) หรอ กบดกไอน าชนด Balanced Pressure (BP)



2

1

ขอพจารณาและหลกเกณฑในการเลอกกบดกไอน าใหเหมาะสมกบการใชงาน (ตอ) 4) การเลอกกบดกไอน าในระบบไอน าไอดง (Superheated Steam) สามารถแบงตามลกษณะต าแหนงตดตงได 2 ประเภท 1. เครองแลกเปลยนความรอน( Heat Exchanger), หมอตม (Jackets), ลมรอน ( Air Heaters), ถงเกบไอน าแฟลช (Flash vessels) , ลกกลง (Rotating Cylinders) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนด Ball float (FT) หรอ กบดกไอน าชนดถวยคว า Inverted Bucket (IB) และควรตอ Air vent ครอมดวย 2. ทอประธานของไอน า (Steam Mains) กบดกไอน าทเหมาะสม คอ กบดกไอน าชนดThermodynamic (TD) หรอ กบดกไอน าชนด Bimetallic (SM)

2.3.1.3 ขอแนะน าในการตดตงกบดกไอน า การเลอกกบดกไอน าในชนดและขนาดทเหมาะสมแลว แตการ

ตดตงไมถกตองกจะท าใหเกดปญหาในระบบไอน าหรอเกดการสญเสยพลงงานเพมมากขน ดงนนควรตรวจสอบและแกไขใหถกตองดงตารางท 2.3-4

ตารางท 2.3-4 ขอแนะน าในการตดตงกบดกไอน า

ผด ถก ค าแนะน า

ตดตงกบดกไอน าใหถกตองตาม

ทศทางการไหล



2


กบดกไอน าแบบลกลอยอสระตอง

ตดตงในแนวนอน

ก บ ด ก ไ อ น า แ บ บ เท อ ร โ ม

ไดนามกสไมมขอจ ากดในการ

ตดตง

ไมควรใชทอเลกกวาขนาดของกบ

ดกไอน า

ตดต งกบดกไอน าใหถกตองตาม

ทศทางการไหล

ไมควรตดตงกบดกไอน าสงกวาจด

ทระบายน าออก ทางเขาของกบดก

ไอน าควรอยในระดบทคอนเดน

เสทสามารถไหลเขามาไดดวยแรง

โนมถวง



2

1


ถากบดกไอน าตองตดตงในระดบทสงกวาจดระบายน าออก ควรใช Lift Fitting

ขนาดของทอรวมทจะน าน ากลบควรมขนาดใหญกวาขนาดของกบดกไอน า และพน ทหนาตดตองมากกวาพนทหนาตดของกบดก ไอน าทงหมดรวมกน

คอนเดนเสททมความดนแตกตางกน ไมควรน าไปรวมในทอรวมเดยวกน

ทอทางออกไมควรจมอยในน าและควรมรเลกๆ เพอไมใหเกดการดดกลบ

อปกรณแตละอยางควรมกบดก ไอน าแยกกนไมควรตดต งกบดกไอน าตวเดยวกบอปกรณหลายๆ อยาง เพราะจะท างานไดไมด

การใชกบดกไอน าซอนกน 2 ตวจะท างานไดไมด ใชตวเดยวกพอ

กบดกไอน าตองตดต งไวดานทางเขาเพอเอาน าคอนเดนเสทออกก อ น ท จ ะ เข า ว า ล ว ค ว บ ค ม (Regulating Valve)

Lift fitting



2


ทางออกของกบดกไอน าไมควรตอทดานลางของทอรวม

ท อ รวมไมควรม ส วน ท ยก ขน เพราะจะท าใหมความดนเกดขน เนองจากความสงของน าคอนเดนเสท ซ งจะท าให เก ด ค ว ามดนยอนกลบ (Back Pressure)

2.1.3.4 ต าแหนงใดบางทมกเกดการควบแนนของไอน าในระบบ 1) บรเวณทอประธานในการจายไอน า 2) บรเวณเฮดเดอรททางออกจากหมอไอน า 3) บรเวณทางเขาของลนลดความดนและลนอตโนมต 4) บรเวณทางเขาของขอตอยดหดตว 5) บรเวณโคงงอของทอ 6) บรเวณต าสดของทอยน 7) บรเวณทางเขาของอปกรณใชไอน า

Collector Collector



2

1

ตารางท 2.3-5 ต าแหนงทตองตดตงกบดกไอน าในระบบสงจายไอน า

ต าแหนงตดตง ลก ะการตดตง ต าแหนงตดตง ลก ะการตดตง บรเวณทอประธานในการจายไอน า

บรเวณเฮดเดอรททางออกจากหมอไอน า

บรเวณทางเขาของลนลดความดนและลนอตโนมต

บรเวณทางเขาของขอตอยด หดตว

บรเวณโคงงอของทอ

บรเวณต าสดของทอยน

บรเวณทางเขาของอปกรณใชไอน า

2.3.1.5 เดนทอกบดกไอน าอ างไรใหงา ตอการตรว อบและบ าร งรก า

ในการเดนทอกบดกไอน าใหงายตอการตรวจสอบบ ารงรกษา และสามารถท าใหกบดกไอน าท างานไดเตมประสทธภาพ มวธการดงน

45

45

ทอประธาน

ลนอตโนมต

จายใหอปกรณ

จากหมอไอน าจายใหอปกรณ



2

ทอทางเขา - ตดต งบ รเวณต าสดของอปกรณใชไอน าแตตองไมให เกดการสะสมของ คอนเดนเสท

- ตองพยายามใหทอดานทางเขาสนทสดและลาดเอยงลง - หลกเลยงการใชทอยนเปนทอทางเขา ถาหลกเลยงไมไดใหใช Lift fitting ทอทางออก - ตองใหเกดความดนยอนกลบนอยทสดโดยใหมขนาดใหญ สน โคงงอนอย และเอยงขนเลกนอย

- กรณทเปนทอเงยขนใหแกไขโดยการตดตงวาลวกนกลบทดานหลงของกบดก ไอน า

- ไมควรตอทอทางออกเขากบบรเวณทต ากวาระดบน าในถง และจมลงในทอระบายน าทไมสะอาด เพราะเมอกบดกไอน าหยดท างานจะเกดสญญากาศท าใหเกดการดดน าเขาในระบบ

ทอบา พา - ตองตอทอบายพาส เพอระบายน าและอากาศขณะเรมสงไอน า และสะดวกตอการบ ารงรกษาหรอเปลยนกบดกไอน า

2.3.1.6 การตรวจสอบกบดกไอน า เราควรด าเนนการตรวจสอบกบดกไอน าเปนประจ าและอยางเปน

ระบบ วธการตรวจสอบกบดกไอน ามอยดวยกนหลายว ธ เชน การตรวจสอบอณหภมสงท ทอทางเขา การตดต งกระจกมองเหนท ทอทางออก หรอการใชเค รองมอตรวจสอบอลตราโซนค (Ultrasonic Detector) ปจจบนกบดกไอน าสามารถใชรวมกบเครองมอตรวจสอบท าใหสามารถท าการตรวจสอบไดงาย ตามคมอทแนบมาหรอระบบการตรวจตดตามโดยฐานขอมลจากคอมพวเตอร



2

1

การตรวจสอบกบดกไอน า

1) รายการตรวจสอบกบดกไอน า 1. มชวงทกบดกไอน าเยนตวหรอไม 2. กบดกไอน าพนไอน าทงอยตลอดเวลาหรอไม 3. กบดกไอน าอดตนหรอไม 4. วาลว by-pass ของกบดกไอน าเปดทงอยหรอไม 5. การตดตงกบดกไอน าถกตองหรอไม (ต าแหนง ทศทาง มม) 6. เลอกใชชนดของกบดกไอน าเหมาะสมกบอปกรณหรอไม 7. อปกรณใหความรอนดวยไอน ามปญหาอณหภมผดปกตหรออณหภมไมสม าเสมอ หรอไม 8. กบดกไอน ามน าทวมอยหรอไม 9. กบดกไอน าทตดตงอยเหมาะสมกบความดนหรอไม 10. ตด Sight Glasses Check เพอดวามการรวหรอไม 11. ใช Ultrasonic ตองอาศยความช านาญและประสบการณสง กบดกไอน ามรเลกๆและมสวนเคลอนไหวหลายชน ถาไมมการดแลบ ารงรกษาเปนประจ าจะเกดการอดตนบางสวนหรออดตนทงหมดไดอยางรวดเรวดวยตะกรน สนมและอนๆ เปนผลใหการปลอยคอนเดนเสทออกไดชา ออกนอยหรอไมออกเลย เกดอาการทเรยกวา “น าขง” ในเครองอปกรณการผลตท าใหผลตชาลง ผลผลตไมไดคณภาพตามตองการ แตถาตะกรนสนมไปขดสวนเคลอนไหวท าใหเปดคางตลอดเวลา จะเกดไอน ารว สนเปลองไอน ามาก กระบวนการผลตไมเปนไปตามทตองการ ดงนน กบดกไอน าทกตวในโรงงานจงควรไดรบการตรวจสอบและบ ารงรกษาแกไขใหท างานเปนปกตอยางนอย 3 เดอนครง



2

การตรวจสอบกบดกไอน า (ตอ)

2) สาเหตทท าใหอปกรณทใชไอน าท างานไมด 1. คณภาพไอน าไมด (ไอเปยก, ความดนไอน าต ากวาพกด, ใชสารเคมปรงแตงน าเลยงเขาหมอไอน าไมถกตอง) 2. ระบบไอน าท างานไมด (น าขงในเครองอปกรณทใชไอน า, มการกดกรอน, รว, สนสะเทอน) 3. ใชกบดกไอน าไมถกตองกบงาน 4. ตดตงกบดกไอน าไมถกตอง (คอนเดนเสทไมสามารถหาทางไหลออกไปยงกบดก ไอน าได, ไมอยทจดต าสดในระบบ, มขนาดไมถกตองกบอตราการไหลของไอน า/คอนเดนเสท) ก) ขนาดเลกไป (Under Size) ปลอยคอนเดนเสทไดนอยกวาคอนเดนเสททเกดขน เกดอาการ “น าขง” ข) ขนาดใหญไป (Oversize) ปลอยคอนเดนเสทไดมากกวาทเกดท าใหมการเปด-ปดถมาก วาลวและบาวาลวสกหรอเรว และเกดการรวของไอน าขนได 5. สงสกปรก และหรอคอนน า จะท าใหกบดกไอน าไมท างาน/ช ารด 6. มอากาศในไอน า

1) การตรว อบกบดกไอน าท าอ างไร เมอมการตดตงใชงานกบดกไอน าระยะหนงแลว ควรจะมการ

ตรวจสอบการท างานเพอใหการใชงานมประสทธภาพ ซงหากเกดการช ารดของอปกรณภายในกบดกไอน ากอาจจะสงผลใหเกดการสญเสย ไอน าในระบบหรอสงผลเสยใหกบอปกรณทใชไอน าได โดยวธการตรวจสอบสามารถตรวจสอบไดหลายวธ และแตละวธกจะใหผลทมความแมนย าตางกน ทงนแนวทางการตรวจสอบแยกไดดงน



2

1

1. การใชน าราดทตวกบดกไอน า ซงใชไดกบกบดกไอน าชนดเทอรโม ไดนามกสแบบมจาน โดยเมอราดน าบรเวณดานบนของกบดกจะท า ใหกบดกไอน าท างาน 2. การใชเครองวดอณหภมตรวจสอบกบดกไอน า อณหภมดานเขาและออก ของกบดกไอน าไมแตกตางกนแสดงวากบดกไอน าท างานตลอดเวลา หรอรว ซงการตรวจสอบตองทราบพฤตกรรมการท างานเดมของกบดก ไอน า 3. การตรวจสอบจงหวะการระบายน าคอนเดนเสทของกบดกไอน าใช ตรวจสอบกบดกไอน าชนดทรบโหลดคอนขางคงท แตจะตองทราบ พฤตกรรมการท างานเดม 4. การใชเครองอลตราโซนกสตรวจสอบกบดกไอน า โดยความแมนย าจะ ขนอยกบคณภาพของเครองมอทใชงาน 5. การใชเครองทดสอบตรวจวดกบดกไอน า เครองมอทใชมราคาสงแตจะ ใหผลการตรวจสอบทแมนย าหรอไมขนอยกบความช านาญของ เจาหนาทตรวจวด

2.3.1.7 การสญเสยไอน าจากการรวของกบดกไอน า กบดกไอน าบางชนดเมอใชไประยะเวลาหนงอาจเกดการรวไหล

ของไอน าออกไปทางทอคอนเดนเสทไดซงปญหาดงกลาวอาจเกดจากคณภาพของกบดกไอน า การใชกบดกไอน าผดประเภทการสกหรอภายในทอไอน าหรอการเสอมอายของกบดกไอน า ดงนนเมอตรวจพบการรวไหลควรแกไขทตนเหตและท าการซอมหรอเปลยนกบดกไอน าทนทเพอลดการสญเสยความรอน กบดกไอน าแตละชนดและแตละขนาดมขนาดรรวทแตกตางกน ดงนนผประเมนควรหาขนาดรรวจากผจ าหนายกบดกไอน า



2

นนๆ เพอจะสามารถประเมนคาไดถกตอง เชน Spirax Sarco ไดใหขอมลขนาดรรวของกบดกไอน าดงน

Size : DN 15-DN 25 ขนาดของร

(mm) Size : DN 15-DN 25

ขนาดของร (mm)

แบบเทอรโทไดนามกส 4.0 แบบถวยคว า 2.5 แบบเทอรโมสแตตก 4.5 แบบโลหะ 2.5 แบบลกลอย 3.0

1) การหาปรมาณไอน ารว mL = (A/3.24) x P

เมอ mL = อตราไอน าทรว (kg/L) A = พนทหนาตดของร (mm2) P = ความดนเกจ + ความดนบรรยากาศ (barg)



2

1

ตวอยางท 2-11 โรงงานแหงหนงมการตดตงกบดกไอน าแบบลกลอยขนาด 25 mm. จ านวน 80 ชด และแบบเทอรโมไดนามกสขนาด 25 mm. จ านวน 20 ชด จากการตรวจสอบพบวากบดก ไอน าแบบลกลอยและแบบเทอรโมไดนามกสมการรวจ านวน 30 ชด และ 10 ชด ตามล าดบความดนไอน าทใช 7 barg และ temperature control valve ทควบคมไอน าใหเขาอปกรณตางๆท า งานเฉลย 30% (จากการจบเวลาเปด–ปดวาลว) โดยอปกรณใชไอน ามการใชงานวนละ 16 ชวโมงและอตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลง 14:1 หาวาจะสนเปลองเชอเพลงปละเทาใดตองการตดตงทอสงไอน าขนาดอตราการไหลของไอน า 3,000 kg/h ความดนไอน า 7 barg และความเรวของไอน า 25 m/s จงหาวาจะตองใชทอไอน าขนาดเทาใด วธค ำนวณ จากตารางพบวากบดกไอน าแบบเทอรโมไดนามกสมรขนาด 4 mm. และแบบลกลอยมรขนาดเทากบ 3 mm.

ปรมาณไอน าทรว mL = (A/3.24) x P = [(12.56/3.24)x(7+1.013)]x30+[(7.07/3.24)x(7+1.013))]x20 = 931.88 + 349.70 = 1,281.58 kg/h แตปรมาณไอน าทไหลเขาอปกรณใชไอน าจะถกควบคมโดย Temperature control valveซงจากการจบเวลาการเปดและปดพบวามการเปดโดยเฉลยของกบดกไอน าทรวทงหมด 30% ดงนนอตราการรวของไอน าจะประมาณ = 1,281.58 x 0.3 = 384.47 kg/h = 384.47 x 312 x 16 = 1,919,274.24 kg/y คดเปนอตราการสนเปลองเชอเพลง = 1,919,274.24 / 14 = 137,091.02 L/y



2

2.4 การปรบปรงประสทธภาพระบบคอนเดนเสท

ไอน าเปนพลงงานทมประโยชนอยางยง อยางไรกตามปรมาณความรอนทมอยในไอน าทอปกรณไอน าทวไปน ามาใชงานจะมเพยงความรอนแฝงของการควบแนนเทานน สวนความรอนสมผส คอ ความรอนทมอยในน าควบแนนมกจะถกปลอยทงไปในบรรยากาศ

หากเราสามารถน าความรอนในน าควบแนนกลบมาใชประโยชนไดท งหมดแลว อตราสวนของความรอนทน ากลบมาใชตอความรอนทงหมดในไอน าอาจจะมคาสงถง 20-30% นอกจากนนยงความดนสงขนเทาใดอตราสวนนยงสงขนเทานน อกทงน าคอนเดนเสทสะอาดกวาน าปอน ดงนนจะสงผลใหสามารถลดการสญเสยน าและความรอนจากการโบลวดาวนได ดงนนจงตองพยายามเทาทจะท าไดทจะไมปลอยน าควบแนนทงไปในบรรยากาศ

2.4.1 การใชคอนเดนเสท

น าควบแนน (คอนเดนเสท) ถอเปนน าทสะอาดมาก ถาไมมสงปลอมปนเกดขนในระบบสงจายน า และยงมพลงงานความรอนทมาก ดงนนควรน ากลบมาใชเปนน าปอนหมอไอน า จะสามารถลดตนทนน าปอน ลดอตราการโบลวดาวนและเพมประสทธภาพหมอไอน า อยางไรกตามตองระมดระวงไมใหมสงปลอมปน เชน อากาศละลายในน า น ามนและสนมเหลกตางๆ หรอของเหลวในกระบวนการผลตเขามาปะปน เปนตน กรณทไมสามารถหลกเลยงสงปลอมปนได ใหน ากลบมาใชแตความรอนอยางเดยวโดยยอมทจะไมน าน ากลบมาใช



2

1

2.4.1.1 ระโ ชน ากการน าคอนเดนเ ทไ ใช ระโ ชน น าทเปลยนสถานะจากไอน ามาเปนน าหรอคอนเดนเสทจะม

พลงงานอย ยงอณหภมและความดนสงเทาไรพลงงานในคอนเดนเสทกจะยงสงมากเทานน ทงนเราจะสามารถตรวจสอบพลงงานทมในน าทอณหภมและความดนตาง ๆ ไดในตารางไอน าแตในทนจะแสดงตวอยางบางอณหภมดงตารางท 2.4-1 ตารางท 2.4-1 คาพลงงานทมอยในน าและไอน าอมตวทความดนเกจตาง ๆ

ความดน (barg)

เอน าล ของน า ; hf

(kJ/kg)

เอน าล ของ ไอ ม ; hfg

(kJ/kg)

ความดน (barg)

เอน าล ของน า ; hf

(kJ/kg)

เอน าล ของ ไอ ม ; hfg

(kJ/kg) 0.25 444.32 2241.0 5.50 684.28 2076.0 0.50 467.11 2226.5 6.00 697.22 2066.3 0.75 486.99 2213.6 6.50 709.47 2057.0 1.00 504.70 2201.9 7.00 721.11 2048.0 1.25 520.72 2191.3 7.50 732.22 2039.4 1.50 535.37 2181.5 8.00 742.83 2031.1 1.75 548.89 2172.4 8.50 753.02 2023.1 2.00 561.47 2163.8 9.00 762.81 2015.3 2.25 573.25 2155.88 10.00 781.34 2000.4 2.50 584.33 2148.1 11.00 798.65 1986.2 2.75 594.81 2140.8 12.00 814.93 1972.7 3.00 604.74 2133.8 13.00 830.30 1959.7 3.50 623.25 2120.7 14.00 844.89 1947.3 4.00 640.23 2108.5 16.50 878.50 1917.9 4.50 655.93 2097.0 19.00 908.79 1890.7 5.00 670.56 2086.3 20.50 936.49 1865.2



2

จากตารางจะเหนวาหากเราสามารถน าน าคอนเดนเสทเหลานนกลบไปใชงานหรอน ากลบไปเปนน าปอนหมอไอน าจะเกดประโยชนดงตอไปน 1) สามารถประหยดเชอเพลงทจะใชในการผลตไอน า 2) สามารถประหยดน า เนองจากปจจบนหลายพนทในประเทศไดมการ

ยกเลกการใชน าบาดาล ดงนน น าจงเปนปจจยส าคญทสงผลถงตนทนในการผลตหลายโรงงานหนมาใหความสนใจในการลดการใชน า หากมการพจารณาน าน าคอนเดนเสทกลบมาผสมเพอปอนหมอไอน า นอกจากจะชวยลดการใชน าแลวยงชวยลดกระบวนการปรบสภาพน า ลดการใชเคมในการปรบสภาพน า ลดการใชไฟฟาในปมน าและอน ๆ

3) สามารถผลตไอน าไดเรวขน เชน หากตองการตมน าทอณหภม 30 oC ใหเปนไอจะใชเวลานานกวาตมน าทอณหภม 80 oC

2.4.1.2 แนวทางในการน าคอนเดนเ ทกลบมาใช คอนเดนเสทเปนน าทสะอาดสามารถน ามาใชเปนน าปอนหมอ

ไอน าได โดยถาน าคอนเดนเสทกลบมาใชมากจะท าใหอณหภมน าปอนสงขนซงจะท าใหหมอไอน าประหยดเชอเพลงไดมากขนเทาน น แตกมขอยกเวนในบางกรณทเราไมสามารถน าคอนเดนเสทกลบมาใชกบหมอ ไอน าไดโดยตรงและสามารถแกไขดวยวธการดงตอไปน 1) ระยะทางระหวางจดใชงานกบหมอไอน า ถาไกลมากจะเกดการสญเสย ความรอนของคอนเดนเสทระหวางทางสงกลบ ถงแมทอคอนเดนเสทจะมการหมฉนวนทดแลวกตาม หลายโรงงานไมคมคาทางเศรษฐศาสตร ในการตดตงทอคอนเดนเสทกลบ แตบางโรงงานอาจเหมาะสมถงแมคอนเดนเสทจะมอณหภมลดลงแลวกตาม เนองจากคาใชจายในการปรบสภาพน าดบม



2

1

คาสง แตทงนหากไมสามารถน าน าคอนเดนเสทกลบกอาจน าคอนเดนเสทดงกลาวไปใชประโยชนในกระบวนการผลตอยางอน เชน ใชในรปของน ารอน

2) คอนเดนเสทถกปนเปอน แตกสามารถน าความรอนกลบมาใชประโยชนได โดยการน าความรอนผานอปกรณแลกเปลยนความรอน ซงจะตองพจารณาความคมคาในการลงทนตดตงอปกรณแลกเปลยนความรอนและประโยชนทเกดขนจากการน าความรอนกลบ

2.4.1.3 วธการน าคอนเดนเสทกลบมาใชแบงเปนวธสงกลบดวยความดนของตวเองและวธสบดวยปม ดงน 1) วธสงกลบดวยความดนของตวเอง จะใช Back Pressure ของคอนเดนเสทสงกลบดวยทอ Recovery ไปยงถงจายน าเลยงหมอไอน า ว ธ น มประสทธผลดในกรณทความดนใชงานของอปกรณไอน าตางๆ มคาคอนขางสง และระยะทางไปยงถงจายน าเลยงหมอไอน ามระยะทางไมไกลมาก 2) วธสงกลบดวยปม ยงแบงเปนแบบเปดกบแบบปดโดยแบบเปดจะรวบรวมคอนเดนเสทใสถงเปด (Recovery Tank) กอน แลวใชปมสบไปยงถงจายน าเลยงหมอไอน า อยางไรกตาม เนองจากคอนเดนเสทมอณหภมสง จงตองระมดระวงในการเลอกประเภทและก าหนดต าแหนงของปม ในกรณของปมทวไป จะรองรบคอนเดนเสททมอณหภมสงสดไมเกน 70-80°C เพอปองกน Cavitations สวนแบบปดจะใชปมซงออกแบบมาส าหรบ Drain Recovery โดยเฉพาะ ปมนจะสามารถตดต งไวกลางทางทอ Drain



2

Recovery ไดและสบอดสงไปยงถงน าเลยงหมอไอน า หรอสงไปยงหมอ ไอน าโดยตรงกได

การน าน าควบแนนกลบมาใชอยางมประสทธภาพจะตองออกแบบทอน ากลบน าควบแนนอยางเหมาะสม กลาวคอ สมบตของของเหลวภายในทอคอนเดนเสทเปนกระแสของไหลสองสถานะ ไดแก ไอน าแฟลชกบน าคอนเดนเสท ดงนนในการออกแบบทอคอนเดนเสท โดยถอวาเปนทอน าอนทมแตน าคอนเดนเสท ซงเกดจากไอน าควบแนนเพยงอยางเดยว ในทางปฏบตแลวทอจะมขนาดเลกไป ท าใหความเรวของของไหลภายในทอสงเกนไปมาก ความดนสญ เสยเพมขน ท าให Back Pressure ของกบดกไอน าเพมสงขน สงผลท าใหกบดกไอน ามความจ (Capacity) ไมเพยงพอไดชวงความเรวของของไหลภายในทอทเหมาะสมจะเทากบ 5-15 m/s นอกจากน ไอน าแฟลชทเกดขนในทอไมเพยงแตจะขดขวางการไหลตามปกตของน าคอนเดนเสททาน น แตยงท าใหกบดก ไอน ามความสามารถในการระบายลดลงอกดวย จงตองพยายามเทาทจะท าไดในการออกแบบทอไมใหเกดของไหลสองสถานะขน



2

1

ตารางท 2.4-2 ขนาดของทอในการน าคอนเดนเสทกลบทเหมาะสม

ขนาดทอ mm (inch) ปรมาณสงสด (kg/h)

15 (1/2) 160 20 (3/4) 370 25 (1) 700

32 (1-1/4) 1,500 40 (1-1/2) 2,300

50 (2) 4,500 65 (2-1/2) 9,000

80 (3) 14,000 100 (4) 29,000

ในบางกรณการน าคอนเดนเสทกลบอาจเกดปญหา เนองจากเมอคอนเดนเสททมอณหภมสงมากถกปมดดจะเกดโพรงอากาศ (Cavitation) ขนทเครองสบซงอาจท าใหปมน าเกดความเสยหาย ดงนนอาจใชเครองสบทมความดนดานดดเปนบวกหรอเครองสบคอนเดนเสทโดยเฉพาะ หรอท าการเพมระดบความสงของถงน าปอนหรอถงคอนเดนเสทใหมความสงจากเครองสบมากขนโดยขนอยกบอณหภมของน าปอนหรอคอนเดนเสท ดงรปท 2.4-1



2

ร ท 2.4-1 ขอควรระวงในการน าคอนเดนเสทกลบดวยเครองสบทอณหภมสง

2.4.1.4 การค านวณอณหภมน าหลงจากผสมกบคอนเดนเสท 1) วดอณหภมของน าทจะน าไปผสมกบคอนเดนเสท และอณหภมคอน

เดนเสท โดยใชเครองมอวดอณหภมน าในต าแหนงทน าและคอนเดนเสทกอนเขาผสม

2) ประเมนหรอตรวจวดสดสวนระหวางคอนเดนเสทตอน าทเขาผสม 3) น าคาอณหภมน าทเขาผสมและคอนเดนเสท รวมทงสดสวนระหวาง

คอนเดนเสทตอน าไปเปดตารางท 2.4-3 โดยขนอยกบอณหภมน าทเขาผสมกบคอนเดนเสทจะไดอณหภมน าหลงจากผสมกบคอนเดนเสท

การหาอณหภมน าปอนหลงผสมกบคอนเดนเสทและปรมาณพลงงานเชอเพลงทประหยดไดจากการใชคอนเดนเสทสามารถค านวณไดจากการสมดลมวลและพลงงาน

H

คอนเดนเสท

ชองระบายอากาศ

ถงน าปอน

หมอไอน า

100 C ตองการความสง (H) 5.2 ม. ของเฮดo




น าเตม

น าปอนหมอไอน า

ปมน าปอนหมอไอน า



2

1

เมอ mCD = อตราการไหลของน าคอนเดนเสท, kg/s mF = อตราการไหลของน าเขาผสม, kg/s mW = อตราการไหลของน าหลงผสม (น าปอนหมอไอน า), kg/s t1 = อณหภมคอนเดนเสททเขาผสม, °C t2 = อณหภมน าเขาผสม, °C t3 = อณหภมน าหลงจากการผสมหรออณหภมน าปอนหมอไอน า, °C

LHV = คาความรอนต าของเชอเพลง, kJ/kg B = ประสทธภาพหมอไอน า Cp = คาความจความรอนของน า, 4 .187 kJ/kg °C

, t

คอนเดนเสท

น าเขาผสม

mo

, tW 2

oCDm

(นำปอนหมอไอนำ)

น าหลงผสม

mo

, t

น ารอน

F 3

1

สมดลมวล mF = mCD + mW (2.5) สมดลความรอน mFCp t3 = mCDCpt1 + mWCpt2 (2.6) อณหภมหลงจากผสม t3 = (mCDCpt1 + mWCpt2) / mFCp (2.7) ปรมาณเชอเพลงทประหยด = mFCp(t3 - t2 ) / (LHV x B ) (2.8)



2

ตารางท 2.4-3 อณหภมของน าหลงจากผสมกบคอนเดนเสท (t3; °C)

อณหภมน าทเขาผสม (oC)

อณหภมคอนเดนเสท (oC)

อตราสวนผสมระหวาง (คอนเดนเสท : น า) 10:90 20:80 30:70 40:60 50:50 60:40 70:30 80:20 90:10

25 60 28.5 32.0 35.5 39.0 42.5 46.0 49.5 53.0 56.5 70 29.5 34.0 38.5 43.0 47.5 52.0 56.5 61.0 65.5 80 30.5 36.0 41.5 47.0 52.5 58.0 63.5 69.0 74.5 90 31.5 38.0 44.5 51.0 57.5 64.0 70.5 77.0 83.5

100 32.5 40.0 47.5 55.0 62.5 70.0 77.5 85.0 92.5 110 33.5 42.0 50.5 59.0 67.5 76.0 84.5 93.0 101.5

30 60 33.0 36.0 39.0 42.0 45.0 48.0 51.0 54.0 57.0 70 34.0 38.0 42.0 46.0 50.0 54.0 58.0 62.0 66.0 80 35.0 40.0 45.0 50.0 55.0 60.0 65.0 70.0 75.0 90 36.0 42.0 48.0 54.0 60.0 66.0 72.0 78.0 84.0

100 37.0 44.0 51.0 58.0 65.0 72.0 79.0 86.0 93.0 110 38.0 46.0 54.0 62.0 70.0 78.0 86.0 94.0 102.0

35 60 37.5 40.0 42.5 45.0 47.5 50.0 52.5 55.0 57.5 70 38.5 42.0 45.5 49.0 52.5 56.0 59.5 63.0 66.5 80 39.5 44.0 48.5 53.0 57.5 62.0 66.5 71.0 75.5 90 40.5 46.0 51.5 57.0 62.5 68.0 73.5 79.0 84.5

100 41.5 48.0 54.5 61.0 67.5 74.0 80.5 87.0 93.5 110 42.5 50.0 57.5 65.0 72.5 80.0 87.5 95.0 102.5

40 60 42.0 44.0 46.0 48.0 50.0 52.0 54.0 56.0 58.0 70 43.0 46.0 49.0 52.0 55.0 58.0 61.0 64.0 67.0 80 44.0 48.0 52.0 56.0 60.0 64.0 68.0 72.0 76.0 90 45.0 50.0 55.0 60.0 65.0 70.0 75.0 80.0 85.0

100 46.0 52.0 58.0 64.0 70.0 76.0 82.0 88.0 94.0 110 47.0 54.0 61.0 68.0 75.0 82.0 89.0 96.0 103.0



2

1

ตวอยางท 2-12 โรงงานมหมอไอน าใชน ามนเตาซ 10 ตนไอน า ซงผลตไอน าเพอใชงาน 33,600,000 kg/y มการปลอยคอนเดนเสททงทอณหภม 100oC และอณหภมของน าปอนหมอไอน าเดม 30oC โรงงานมแนวความคดทจะน าคอนเดนเสทกลบมาผสมกบน ากอนจายใหกบหมอไอน า โดยจะน ากลบ 40% ของน าทปอนเขาหมอไอน าเดม ดงนนอตราสวนผสมระหวางคอนเดนเสทกบน าทเขาผสมจะเปน 40:60 จงหาวาจะประหยดเชอเพลงเทาใด วธค ำนวณ จากตารางท 2.4-3 ทอณหภมน าปอน 30 oC อณหภมคอนเดนเสท 100oC อตราสวนผสมระหวางคอนเดนเสทกบน าทเขาผสมจะเปน 40:60 ไดอณหภมน าหลงผสมเทากบ 58 oC คาความรอนน ามนเตาเกรด C ประมาณ 38,170 kJ/L ประสทธภาพหมอไอน า 80 % ปรมาณเชอเพลงทประหยด = mFCp(t3 - t2 ) / (LHV x B ) = 33,600,000 x 4.187 x (58-30) / (38,170 x 0.8) = 128,999 L/yr

ตวอยางท 2-13

จากตวอยางท 2-1 หากมการตดตงระบบน ากลบคอนเดนเสท ระบบสามารถน าคอนเดน

เสทกลบมาได 6,000 kg/h ท อณหภม 100°C นอกจากนยงตดต งเครองอนน าปอน

(Economizer) ซงสามารถน าความรอนจากกาซไอเสยมาใชเพมอณหภมน าปอนไดอก

30°C จงค านวณพลงงานทประหยดได

ระบบผลตไอน าได = 10,000 kg/h

ปรมาณน าปอน = 10,600 kg/h (รวมโบลวดาวน 6%)

เกบคนคอนเดนเสท = 6,000 kg/h ท 100°C (60%)

ตองเตมน า = 10,600 – 6,000 = 4,600 kg/h ท 25°C (Make up)

อณหภมน าปอน = [(6,000 x 100) + (4,600 x 25)] / 10,600 = 67.5 °C



2

ตวอยางท 2-13 (ตอ)





ในกรณทใชตาราง 2.4-3ไดดงน

คาอตราสวนของ คอนเดนเสท : น าเตม = (6,000 / 10,600) : (4,600 / 10,600)

= 56.6 : 43.4

ทอณหภมน าเตม 25°C และคอนเดนเสท 100°C จะไดอณหภมน าปอน= 66.8 °C

เมอน าปอนผานเครองอนน าปอน (Economizer) อณหภมน าเพมไดอก 30°C ดงน น

อณหภมน าปอนเทากบ 67.5 + 30 = 97.5°C

จากตารางไอน า น าปอนทอณหภม 97.5°C มพลงงานความรอน = 408.5 kJ/kg ความรอนทใชในการผลตไอน า = 10,600 x (781 – 408.5) + 10,000 x (2,782 – 781) = 23,958,500 kJ/h ความรอนทใชผลตไอน าลดลง = 27,124,800 - 23,958,500 kJ/h SAVING = 3,166,300 kJ/h จากตวอยางท 2-1 ประสทธภาพหมอไอน าเทากบ 84.9% พลงงานจากการใชเชอเพลงลดลง = 3,166,300 / 0.849 = 3,729,446 kJ/h หรอ = 3,729,446 x 6,000 / 1,000 MJ/y = 22,376,676 MJ/y คดเปนปรมาณน ามนทลดลงตอป = 22,376,676 / 40 L/y = 559,417 L/y

คาน ามนตอป = (4,800,000 – 559,417) x 14

= 59,368,162 B/y



2

1

ตวอยางท 2-13 (ตอ)





ราคาไอน าตอตน (เมอมการน าคอนเดนเสทกลบมา)

= 59,368,162 / (10 x 6,000)

= 989.5 B/t

ราคาไอน าตอตน (เดมเมอไมมการน ากลบคอนเดนเสท) = 1,120 B/t

จากตวอยางน จะเหนไดวา ประโยชนจากการน าคอนเดนเสทกลบมาใช นอกเหนอจากการลดคาใชจายดานเชอเพลงแลว ยงสามารถลดคาใชจายของน าประปาทจะตองปอนใหกบหมอไอน าในปรมาณเทาๆ กบคอนเดนเสททน ากลบมาใชประโยชนได รวมถงยงสามารถลดคาการปรบปรงสภาพน าใหเหมาะสมอกดวย

2.4.2 การน าไอน าแฟลชกลบมาใช ไอน าแฟลชเปนไอน าทสามารถน ากลบมาใชประโยชนได

กบอปกรณทใชไอน าความดนต า ปรมาณไอน าแฟลชจะมากขนเมอความแตกตางระหวางความดนคอนเดนเสทกบความดนของไอน าแฟลชมาก ไอน าแฟลชเกดขนไดโดยการน าคอนเดนเสททออกจากกบดกไอน า (Steam trap) มารวมกนแลวตอเขากบถงแฟลช ซงมความดนต ากวาความดนคอนเดนเสท จะท าใหคอนเดนเสทเกดการระเหย



2

กลายเปนไอ ซงไอน าแฟลชทไดจากถงแฟลชนสามารถน าไปใชกบอปกรณทใชไอน าความดนต า ส าหรบขนาดของถงไอน าแฟลชทเหมาะสมสามารถดไดจาก ตารางท 2.4-4

2.4.2.1 การค านวณรอยละของปรมาณไอน าแฟลช 1) ตรวจวดความดนของน ารอนกอนเขาถงแฟลชหรอกอนลดความดน (ดานความดนสง) โดยใชเครองมอวดความดน

2) ตรวจวดความดนของไอน าหลงจากเขาถงแฟลชหรอหลงจากลดความดน (ดานความดนต า) โดยใชเครองมอวดความดน

3) น าความดนทงสองไปเปดตารางท 2.4-5 จะไดรอยละของไอน าแฟลชทเกด

รปท 2.4-2 การเกดไอน าแฟลช



2

1

ตารางท 2.4-4 ขนาดของถงไอแฟลชทเหมาะสม ปรมาณคอนเดนเสท

(kg/h) ขนาดของถงไอน าแฟลช

เสนผานศนยกลาง (mm) ความสง (mm) 900 150 940

2,250 200 940 4,500 300 1,000 9,000 380 1,100 13,000 460 1,200 16,000 500 1,400 20,000 600 1,400 34,000 760 1,400 50,000 920 1,500

ตารางท 2.4-5 รอยละของปรมาณการเกดไอน าแฟลช

ดานความดนสง (barg)

ดานความดนต า (barg) 0.0 0.3 0.5 1.0 1.5 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 8.0 10.0 12.0 14.0 16.0 18.0

1 3.7 2.5 1.7 - - - - - - - - - - - - - 2 6.2 5.0 4.2 2.6 1.2 - - - - - - - - - - - 3 8.1 6.9 6.1 4.5 3.2 2.0 - - - - - - - - - - 4 9.7 8.5 7.7 6.1 4.8 3.6 1.6 - - - - - - - - - 5 11.0 9.8 9.1 7.5 6.2 5.0 3.1 1.4 - - - - - - - - 6 12.2 11.0 10.3 8.7 7.4 6.2 4.3 3.0 1.3 - - - - - - - 8 14.2 13.1 12.3 10.8 9.5 8.3 6.4 4.8 3.4 2.2 - - - - - - 10 15.9 14.8 14.2 12.5 11.2 10.1 8.2 6.6 5.3 4.0 1.9 - - - - - 12 17.4 16.3 15.5 14.0 12.7 11.6 9.8 8.2 6.9 5.7 3.5 1.7 - - - - 14 18.7 17.6 16.9 15.4 14.1 13.0 11.2 9.6 8.3 7.1 5.0 3.2 1.5 - - - 16 19.0 18.8 18.1 16.6 15.3 14.3 12.4 10.9 9.6 8.4 6.3 4.5 2.9 1.4 - - 18 21.0 19.9 19.2 17.7 16.5 15.4 13.6 12.1 10.8 9.6 7.5 5.7 4.1 2.7 1.3 - 20 22.0 20.9 20.2 18.8 17.5 16.5 14.7 13.2 11.9 10.7 8.7 6.9 8.3 3.8 2.5 1.2



2

เมอ mFS = ปรมาณไอน าแฟลช (kg/s) mCD = ปรมาณน าคอนเดนเสท (kg/s) h(P1) = เอนทาลปของน าคอนเดนเสททความดน P1 (kJ/kg) (กอนการแฟลช)

h(P2) = เอนทาลปของน าคอนเดนเสททความดน P2 (kJ/kg) (หลงการแฟลช)

hfg(P2) = เอนทาลปของไอน าทความดน P2 (kJ/kg) LHV = คาความรอนต าของเชอเพลง kJ/kg B = ประสทธภาพหมอไอน า (%)

รอยละของไอน าแฟลชทเกดขน RFS = mFS / mCD = (h(P1) - h(P2))/ hfg(P2) (2.9) ปรมาณความรอนสญเสยจากไอน าแฟลช QFS = mCD x hfg x (RFS/100) (2.10) ปรมาณเชอเพลงทสญเสยจากไอน าแฟลช Fuel loss = QFS / ( LHVx B) (2.11)



2

1

ตวอยางท 2-14 โรงงานตดต งหมอไอน าน ามนเตาซขนาด 10 ตนตอชวโมง ผลตไอน าเพอใชงาน 33,600,000 kg/y โดยหมอไอน ามประสทธภาพ 70% มการน าคอนเดนเสทกลบเขาถงไอน าแฟลช 40% คดเปน 13,440,000 kg/y คอนเดนเสทกอนปอนเขาถงแฟลชมความดน 3.0 barg และความดนในถงแฟลช 0.5 barg จงหาวาโรงงานจะมการสญเสยพลงงานความรอนจากไอน าแฟลชเทาใด วธค ำนวณ จากตารางท 2.4-5 ทความดนคอนเดนเสทเขาถงแฟลช 3.0 barg และความดนในถงแฟลช 0.5 barg ไดรอยละปรมาณการเกดไอน าแฟลช 6.1 % คาความรอนน ามนเตาเกรดซประมาณ 38,170 kJ/L ประสทธภาพหมอไอน า 70 % ปรมาณความรอนสญเสยจากไอน าแฟลช= mCD x hfg x (RFS/100) = 13,440,000 x 2,226.5 x (6.1/100) = 1,825,373,760 kJ/yr = 1,825,374 MJ/yr ปรมาณเชอเพลงทสญเสยจากไอน าแฟลช = QFS / ( LHVx B) = 1,825,373,760 / (38,170 x 0.7) = 68,317 L/yr



2



2

1



2



2

1



2

บทท 3 การตรวจวนจฉยและการบ ารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน


3

บทท 3 การตรวจวนจฉยและ การบ ารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน

ขนตอนการหาแนวทางการอนรกษพลงงานในหมอไอน าและระบบสงจายไอน านนควรเรมตนจากการตรวจวนจฉยจากประสาทรบรตางๆ เชน ตาด หฟง มอสมผส จมกรบกลน และการตรวจสอบคาตางๆจากเครองมอวดทตดตงไวรวมท งการใชเครองมอวดเบองตนตางๆในการตรวจวดสงผดปกตทเกดขน กอนหาแนวทางการแกไขเพอใหเกดการอนรกษพลงงานตอไป ในสวนการบ ารงรกษาทดน นจะสงผลใหยดอายการใชงาน เพมเสถยรภาพการใชงาน ลดปญหาการเกดอบตเหต และยงสงผลใหรกษาประสทธภาพของระบบ/อปกรณไมใหต ากวาคาทควบคมไว

3.1 การตรวจวนจฉยเพอหาแนวทางการอนรกษพลงงาน

การอนรกษพลงงานในหมอไอน านนจ าเปนทจะตองตรวจวนจฉยในเบองตนจากขอมลทวไปเพอหาสงผดปกตทจะท าใหเกดการสญเสยพลงงานและสงผลใหประสทธภาพของหมอไอน าและระบบสงจายไอน าลดต าลง อนน ามาซงตนทนการผลตและใชไอน าสงขน ข นตอนนเชนเดยวกนกบการทแพทยตรวจวนจฉยเบองตนโดยใชเครองมอพนฐานเพอวนจฉยโรคกอนทจะรกษาเชงลกตอไป ผตรวจวเคราะหควรตรวจตามรายการตางๆตามตารางโดยเมอพบสงผดปกตไปจากเกณฑทพจารณาควรหาแนวทางแกไขตามทเสนอแนะไว



3

ตารางท 3.1-1 การตรวจวนจฉยเพอหาแนวทางการอนรกษพลงงาน

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 1.ตรวจสอบสของเปลวไฟในแตละภาระ

ประสท ธภาพการเผาไหม ดสามารถตรวจสอบเบองตนจากเปลวไฟ - เชอเพลงเหลวเปลวไฟควรมสสม

- เชอเพลงกาชเปลวไฟควรมสฟาปลายสสม

- เปลวไฟควรมสภาพคงตว

จดท าแผนการตรวจสอบทกวน

ปรบตงหวเผาใหอยในจดทประสทธภาพการเผาไหมสงสด

เปลยนแปลง ปรบปรงหวเผาเมอสกหรอ

ความดนและอณหภ มเชอเพลงตองเหมาะสม

2.ตรวจสอบสควนไฟทออกจากปลอง

ประสท ธภาพการเผาไหม ดสามารถตรวจสอบเบองตนจากสของควนไฟทออกจากปลองโดยควนไฟควรมสเทาออน

ลดปรมาณอากาศเมอควนไฟสขาวหรอไมมส

ลดปรมาณเชอเพลงเมอควนไฟสด า

3.ตรวจสอบความสวางภายในหองเผาไหม

ประสท ธภาพการเผาไหม ดสามารถตรวจสอบเบองตนจากความสวางภายในหองเผาไหมโดยภายในหองเผาไหมไมสวางจาหรอคล า

ลดปรมาณอากาศเมอหองเผาไหมสวางจา

ลดปรมาณเชอเพลงเมอหองเผาไหมคล า



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 4 .ต รวจสอบ อณ ห ภ มน ามนเชอเพลง

น ามนเชอเพลงทมความหนดสงการพนเปนฝอยจะไมดสงผลใหเกดการเผาไหมทไมสมบรณ ดงน นควร อน เช อ เพ ลงให มอณหภมเหมาะสม น ามนเตาเกรด เอ ท 90-100 OC

น ามนเตาเกรด ซ ท 110-120 OC

ปรบต งอณหภมในการอนใหเหมาะสม

ควรใชไฟฟาในการอนชวงแรกและอนดวยไอน าเมอมไอน า

ลดจ านวน Heater ในการอนใหเหมาะสมกบการใชงาน

หมฉนวนถงปอนน ามนและระบบทอ

5 .ตรวจสอบความดนน ามนเชอเพลง

ความดนน ามนเชอเพลงต ากวามาตรฐานของหวเผาจะท าใหประสทธภาพการเผาไหมลดลง

ตรวจสอบและปรบต งค ว า ม ด น ให ไ ด ต า มมาตรฐานของหวเผาแตละชนด

6 .ตรวจวดป รม าณ O2

สวนเกนทออกจากหองเผาไหม

ปรมาณ O2 สวนเกนควรจะนอยทสดทท าใหเกด CO ไมเกน 200 ppm - เชอเพลงกาชไมเกน 2 % - เชอเพลงเหลวไมเกน 4 % - เชอเพลงแขงขนอยกบสภาพเชอเพลง

ตรวจวดและปรบต งหวเผ าท กค รง เม อท าการบ ารงรกษาหวเผา

ตดต ง อปกรณควบคมการเผาไหมอตโนมต



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 7.ตรวจสอบอณหภมไอเส ย ข ณ ะ ใ ช ง า น ก บอณหภมไอเสยหลงจากขดเขมาและปรบต งหวเผา ณ สภาวะการท างานระดบและความดนไอน าเทากน

อณหภมไอเสยขณะใชงานไมควรสงขนจากเดมเกน 20 O C

เพ อลดการสญเสยความรอนออกทางปลอง

ท าการขดเขมาบนพนทแลกเปลยนความรอน

ปรบสวนผสมระหวางอากาศกบเชอเพลงใหเหมาะสม

8.ตรวจสอบอณหภมน าปอน

อณหภมน าปอนควรสงท สดเทาทจะท าได เพอไล O2 และ CO2 ในน า และผลตไอน าไดเรวขน โดยทวไปควรสงกวา 90 OC

น าคอนเดนเสทกลบมาอนน าปอน

น าไอเสยมาอนน าปอน น าไอน ามาอนน าปอน เพ ม อณ ห ภ ม น า ป อนจะตองยกระดบถงน าปอนใหสงขน

9.ตรวจสอบคณภาพน าปอน

น าปอนควรผานการปรบสภาพอยางดเพอลดสารแขวนลอยและสารละลายตางๆ ซงเปนตนเหตของตะกรนโคลน และการเดอดผดปกต โดยทวไปคาสภาพการน าไฟฟาควรต ากวา 800 s/cm

ท าแผนการตรวจสอบคณ ภ าพ น า ป อ น เป นประจ า

ตดตงระบบน า RO



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 10.ตรวจสอบคณภาพน าในหมอไอน า

น าในหมอไอน าควรมคาสภาพการน าไฟฟาอยในชวง 6,000 – 7,000 s/cm

ลดอตราหรอระยะเวลาการโบลวดาวน เมอคาสภาพการน าไฟฟ าต ากวา 6,000 s/cm

ตรวจสอบคณภาพน าปอนและคอนเดนเสททน ากลบ เมอคาสภาพการน าไฟ ฟ าส งกวา 7,000 s/cm

ถายน าในหมอไอน าทงทกสปดาห เพอลดความเขมขน

11.ตรวจวดอณหภมเฉลยบนผวผนงหมอไอน า

อณหภมเฉลยไมควรเกน 60 OC เพ อลดการสญเสยความรอนออกทางพนผว

ซอมฉนวนเมอเกดการสกหรอ

เป ลยนฉนวนเมอหมดสภาพ

12.ตรวจสอบระยะเวลาในการก าจดตะกรนในหมอไอน า

ควรก าจดตะกรนในหมอไอน าอยางนอยทกป

จดท าแผนการท าความสะอาดทกป

13.ตรวจสอบแผนการท าความสะอาดหวเผา

เช อ เพ ล ง เหลวควรท าความสะอาดหวเผาอยางนอยสปดาหละครง

จดท าแผนการท าความสะอาดทกสปดาห



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 14.ตรวจสอบความดนไอน าทผลต และความดนสงสดทอปกรณใชไอน าตองการ

ความดนไอน าทผลตควรสงกวาความดนสงสดทอปกรณใชไอน าตอ งการประมาณ 0.5-1.0 barg ซงขนอยกบความดนตกในระบบถาสามารถลดความดนไอน าทผลตลงจะสงผลใหสดสวนระห ว างไอน า ท ผ ล ต ได ต อเชอ เพ ลงเพ ม สงขน และการสญเสยความรอนตาง ๆ ของหมอไอน าและระบบสงจายไอน าจะลดลง

ลดความดนในการผลตไอน าให เหมาะสมกบการใชงาน

15.ตรวจสอบปรมาณไอน าทใชกบอปกรณใชไอน าตางๆ

อปกรณ ใชไอน าส วนนอย ทตองการความดนสงใหท าการแยกระบบเปนระบบความดนสงและความดนต า เพอลดความดนไอน าของระบบรวมลง

จดหาหมอไอน าขนาดเลกและเดนทอไอน าไปใชกบอปกรณสวนนอยแตใชความดนไอน าสง

16.ตรวจสอบหมอไอน าขนาดใหญกวาการใชงานหรอไม

ควรใชหมอไอน าทภาระ 80-90% ตลอดเวลาเพราะเปนจดทหมอไอน ามประสทธภาพสง

บรหารจดการใชไอน าใหเหมาะสม

จดหาหมอไอน าขนาดเลกมาใชแทน

17.ตรวจสอบหวเผาเดน-หยด บอยหรอไม

กอนจดไฟของหวเผาทกครงจะม ก า ร ไ ล เ ช อ เพ ล ง (Purge) ประมาณ 2 นาท ซงท าใหหองเผาไหมสญเสยความรอน

ล ด เว ล า ใ น ก า ร ไ ลเชอเพลง

ลดขนาดหวเผาหรอนมหนน ามน



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 18.ตรวจสอบอตราการผลตไอน าตอเชอเพลงของหมอไอน าแตละชดทความดนไอน าเทากน

หมอไอน าทมประสทธภาพสงจะมสดสวนระหวางไอน าทผ ลตไดตอ เชอ เพ ลงสง เชนเชอเพลงเหลว ควรมสดสวนประมาณ 13 – 14 : 1

หาสาเหตและปรบปรงให ม ป ร ะ ส ท ธ ภ าพสงขน

เลอกใชงานหมอไอน าชดทมสดสวนการผลตไอน าตอ เชอ เพ ลงสงเปนหลก

เปลยนหมอไอน าใหม 19.ตรวจสอบบางชวงเวลาความดน ในการผ ลตไอน าตกจงตองเดนหมอไอน าส ารองเสรมตลอดเวลา

ไมควรเดนหมอไอน าเพอรอเสรมในชวงระยะเวลาส นๆ ของวน เพราะหมอไอน ามการสญเสยตลอดเวลาในขณะทไมมการจายไอน า

บรหารจดการการใชไอน าใหม

อ น น า ป อ น ใ ห มอณหภมสงขน

ตดตงถงเกบไอ (Steam Accumulator)

แกไขความดนตกในระบบสงจายไอน า เชน ขนาดทอ ความยาวทอ จ านวนขอตอของอ



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 20.ตรวจสอบวามอปกรณ ไอน าบางสวนรอนชา แลวจงเปดวาลว Bypass หรอไม

ไมควร เป ดวาลว Bypass ถาความดนไอน าทเขาอปกรณไดตามมาตรฐานอปกรณใชไอน าแตอปกรณรอนชา

ไอน าทเขาอปกรณตองแหง

กบดกไอน าขนาดเลกปลอยคอนเดนเสทไมทน

ไมมอปกรณไลอากาศ (Air Vent)

วาลวควบคม (Control Valve) ท างานผดปกต

พนผวแลกเปลยนความร อ น ข อ ง อ ป ก ร ณสกปรก

ป ร ม า ณ ไ อ น า เข าอปกรณนอยไป

21.ตรวจสอบกบดกไอน า กบดกไอน าตองไมรวภายใน ไมตน ไมเลกเกนไป และตดตงไมถกตอง

ซอมหรอเปลยนกบดกไอน า

เลอกชนดและขนาดใหเหมาะสม

ต ด ต ง ใน ต าแห น ง ทถกตอง



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 22.ตรวจสอบคณภาพไอน ากอนเขาอปกรณ

ไอน ากอนเขาอปกรณตองแหง ไอน าออกจากหมอไอน าตองแหง

ฉนวนทอสงจายไอน ามสภาพด

ระบบทอไอน าตองมกบดกไอน าเปนระยะ

กอนเขาอปกรณไอน าตองมอปกรณก าจดน า (Steam Separator)

23.ตรวจสอบสภาพฉนวน ทอ วาลว และหนาแปลน

ระบบ ส ง จ ายไอน าท งห มดจะตองมฉนวนทอยในสภาพด โดยทวไปอณหภมผวฉนวนไมควรเกน 60 OC

ตดตงฉนวนเพมเตม ซอมฉนวนทช ารด เ ป ล ย น ฉ น ว น ทเสอมสภาพ

24.ตรวจสอบการรวไหลของไอน าทงหมด

ระบบไอน าทงหมดจะตองไมมการรวไหลของไอน า

ตรวจสอบและซอมทนททพบ

25.ตรวจสอบปรมาณและคณภาพคอนเดนเสท

ควรน าคอน เดนเสทท งหมดกลบมาใช

ค อ น เ ด น เ ส ทค ณ ภ าพ ส ง แ ล ะ มปรมาณมากน ากลบมาอนน าปอนหมอไอน า

ค อ น เ ด น เ ส ทค ณ ภ าพ ส ง แ ล ะ มปรมาณนอยน าไปใชกบกระบวนการผลตทอยใกล



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 25.ตรวจสอบปรมาณและคณภาพคอนเดนเสท (ตอ)

ควรน าคอน เดนเสทท งหมดกลบมาใช

คอนเดนเสทคณภาพต า และมปรมาณมากน าไปแลกเปลยนความรอนกอนปลอยทง

26.ตรวจสอบอณหภมใชงานของอปกรณใชไอน า

อณหภมใชงานสงกวามาตรฐานทก าหนด

ปรบลดอณหภมใหไดมาตรฐาน

เปลยนอปกรณควบคมอณหภมใหม

27.ตรวจสอบอณหภมผวของอปกรณใชไอน า

อณหภมผวของอปกรณใชไอน าไมควรสงเกน 60 OC

เปลยนฉนวนทช ารด หมฉนวนใหม

28.ตรวจสอบการน าไอเสยกลบมาใชประโยชน

อณหภมไอเสยสงกวา 200 OC ควรน ากลบมาใชถาในเชอเพลงไมมก ามะถนเปนองคประกอบ

ใ ช อ น น า ป อ น (Economizer)

ใ ช อ น อ า ก า ศ (Air Preheated )

29 .ตรวจสอบการน าน าร ะ บ า ย (Blow down) กลบมาใชประโยชน

กรณมการ Blow down จ านวนมากควรหาทางน ากลบมาใช

ตดตงระบบการระบายแ บ บ ต อ เ น อ ง (Continuous Blow down) แลวแลกเปลยนความรอนกบน าปอน

30.ตรวจสอบการเปลยนชนดเชอเพลง

เลอกใชเชอเพลงตนทนต าและสะอาด

เปลยนชนดเชอเพลง น ามนดเซลเปน LPG น ามนเกรดเอเปนเกรดซ

น ามนเตาเปน LPG



3

รายการตรวจ เกณฑพจารณา แนวทางปฏบตทด 30.ตรวจสอบการเปลยนชนดเชอเพลง (ตอ)

เลอกใชเชอเพลงตนทนต าและสะอาด

น ามนเตาเปนถานหนหรอเชอเพลงแขง

31.ตรวจสอบความชนของเชอเพลงแขง

เ ช อ เพ ล ง ม ค ว า ม ช น ส งประสทธภาพการเผาไหมต า

น า ไ อ เ ส ย ไ ป ไ ลความชนจากเชอเพลง

ใ ช ค ว า ม ร อ น จ า กแ ส ง อ า ท ต ย ไ ป ไ ลความชน

3.2 การบ ารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน

การบ ารงรกษาเพอการอนรกษพลงงานเปนการบ ารงรกษาทค านงถงผลการอนรกษพลงงานทเกดจากความผดปกตจากการใชงานทผควบคมควรด าเนนการเพอใหหมอไอน าและอปกรณประกอบมประสทธภาพสงสดขณะใชงานและเพอความปลอดภยในการใชงาน



3

ตารางท 3.2-1 การบ ารงรกษาเพอการอนรกษพลงงาน

การด าเนนการ ระยะเวลาทเหมาะสม แผนบ ารงรกษา ในปจจบน

1. ปรบแตงปรมาณเชอเพลง และอากาศทเผา ไหม เพอใหมคาอตราสวนอากาศเปนไปตาม มาตรฐานของเชอเพลงแตละชนด

ทก 3 เดอน

2. ตรวจสอบคณภาพน าปอนและน าในหมอ ไอน าใหเปนไปตาม มาตรฐานสากล

ทกสปดาห (น าปอน) ทกเดอน

(น าในหมอไอน า)

3. ท าความสะอาดชดหวเผา ทกสปดาห (เชอเพลงเหลว)

ทกเดอน (เชอเพลงกาซ)

4. ตรวจสอบสภาพอฐทนไป ผนง และฉนวน ของหมอไอน า

ทกป

5. ท าความสะอาดผวแลกเปลยนความรอนดาน สมผสน าและสมผสไฟ

ทกป

6. สงเกตสและรปรางของเปลวไฟ ทกวน 7. ท าความสะอาดตวกรองของระบบน าปอน และน ามนเชอเพลง

ทกเดอน

8. ตรวจสอบทางเขาของอากาศในหองหมอ ไอน า และของหมอไอน า รวมทงท าความ สะอาดดานดดของพดลมและแผงกรองอากาศ (ถาม)

ทกเดอน



3


9. ท าความสะอาดปลองไอเสย ทก 3 ป 10. ท าความสะอาดถงเกบน าปอน ถงสารเคม และถงเกบน ามน

ทกป

11. ตรวจสภาพฉนวนของระบบสงจายไอน า และฉนวนของ อปกรณใชไอน า

ทกเดอน

12. ตรวจสอบและซอมแซมรรวของไอน า (ถาม)

ทกวน

13. ตรวจสอบการท า งานของอปกรณตอไปน - เครองมอวดตางๆ เชน เครองวดอตรา การไหลเกจวด ความดนอปกรณวด อณหภม เครองวดและวเคราะหไอเสย - เครองสบน า และปมเชอเพลง - วาลวและวาลวอตโนมตตางๆ - มอเตอรพดลม - ชดหวเผาและชดอนน ามนเชอเพลง - กบดกไอน า

ทก 3 เดอน

ทกป ทกป ทกป

ทกเดอน (เชอเพลงเหลว) ทก 6 เดอน

(เชอเพลงกาซ) ทกสปดาห



3


14. ตรวจวดและบนทกคาตางๆ ตอไปน - อตราการใชน า และเชอเพลง - ความดนและอณหภมของน ามน เชอเพลงกอนเขาหวเผา - ความดน และ/หรอ อณหภมไอน า - คณภาพน าปอนและน าในหมอไอน า - ปรมาณกาซออกซเจนหรอ คารบอนไดออกไซดในไอเสย

ทกวน ทกวน

ทกวน

ทกครงทมการตรวจสอบ คณภาพน า

ทกครงทมการปรบแตง

- อณหภมไอเสยหลงออกจากหองเผา ไหม - ลกษณะและสของไอเสย - อณหภมผวหมอไอน า อณหภมผว ฉนวนของระบบสง จายไอน า และ อณหภมผวอปกรณใชไอน า

ทกวน

ทกวน ทกเดอน



3


14. ตรวจวดและบนทกคาตางๆ ตอไปน - อตราการใชน า และเชอเพลง - ความดนและอณหภมของน ามน เชอเพลงกอนเขาหวเผา - ความดน และ/หรอ อณหภมไอน า - คณภาพน าปอนและน าในหมอไอน า

- ปรมาณกาซออกซเจนหรอ คารบอนไดออกไซดในไอเสย

- อณภมไอเสยหลงออกจากหองเผาไหม

- ลกษณะและสของไอน า - อณหภมผวหมอไอน า อณหภมผว

ฉนวนของระบบสงจายไอน า และอณหภมผวอปกรณใชไอน า

ทกวน ทกวน

ทกวน

ทกครงทมการตรวจสอบ คณภาพน า

ทกครงทมการปรบแตง ทกวน

ทกวน ทกเดอน

บทท 4 แนวทางการอนรกษพลงงานและการตรวจวเคราะหมาตรการอนรกษพลงงาน


4

บทท 4 แนวทางการอนรกษพลงงาน

และการตรวจวเคราะหมาตรการอนรกษพลงงาน

4.1 แนวทางการอนรกษพลงงาน

แนวทางการอนรกษพลงงานเปนขนตอนหลงจากการตรวจวนจฉย โดยเมอทราบความผดปกตแลวจะตองหาแนวทางการแกไขเพอใหเกดการอนรกษพลงงาน โดยแนวทางการอนรกษพลงงานสามารถพจารณาความเห ม าะส มและค วามพ รอมขอ งส ถ านป ระกอบ ก ารจ ากต าร าง กอนด าเนนการตรวจวดวเคราะหเชงลกเพอหาผลการอนรกษพลงงานตอไป

ตารางท 4.1-1 แนวทางการอนรกษพลงงานในหมอไอน าและระบบสงจายไอน า

รายการศกยภาพการอนรกษพลงงาน

ผลการตรวจสอบศกยภาพ

ด าเนน

การแลว

พรอม

ด าเนนการ

ไมพรอม


1. การลดปรมาณอากาศสวนเกน (Excess Air) ทใชในการเผาไหม

เพราะ…

2. การท าความสะอาดพนผวแลกเปลยน ความรอน

เพราะ…

3. การปรบลดความดนไอน าทผลตให

เหมาะสม

เพราะ…

4. การลดอตราการโบลวดาวน เพราะ…



4



ด าเนน

การแลว

พรอม


ไมพรอม


5. การอนอากาศกอนเขาเผาไหม เพราะ…

6. การอนเชอเพลงกอนเขาเผาไหม เพราะ…

7. การอนน ากอนเขาหมอไอน า เพราะ…

8. การปรบปรงฉนวนหมหมอไอน า เพราะ…

9. การลดความชนของเชอเพลงแขง เพราะ…

10. การเปลยนหมอไอน าใหม เพราะ…

11.การใชหมอไอน าทภาระใกลเคยงพกด เพราะ…

12. การจดโหลดการใชงานเพอลดการเดน หมอไอน า

เพราะ…

13. การเลอกเดนหมอไอน าชดทม ประสทธภาพสงเปนหลก

เพราะ…

14. การลดความถในการดบเตาทบอยเกนไป เพราะ…

15. การตดตงถงเกบไอในจดทใชไอน าบาง ชวงเวลามาก

เพราะ…

16. การน า Flash Steam กลบมาใช เพราะ…

17. การน าคอนเดนเสทกลบมาใช เพราะ…

18. การน าความรอนจากน าโบลวดาวน กลบมาใช

เพราะ…

20. การเลอกซอเชอเพลงจากผผลตหลายราย เพราะ…

21. การหมฉนวนทอ วาลวและอปกรณใช ไอน า

เพราะ…



4



ด าเนน

การแลว

พรอม


ไมพรอม


22. การเปลยนชนดเชอเพลง เพราะ… 23. การใชไอน าอนน ามนรวมกบการใชไฟฟา เพราะ… 24. การลดความดนใชงานของอปกรณใช ไอน าใหเหมาะสม

เพราะ…

25. การตรวจซอมหรอเปลยนกบดกไอน า เพราะ… 26. การลดความดนตกในระบบทอ เพราะ… 27. การแยกระบบการใชไอน าเปนหลายระดบ ความดน

เพราะ…

28. การลดไอน าแฟรชจากอปกรณใชไอน า เพราะ… 29. การตดตงอปกรณไลอากาศทอปกรณใช ไอน า

เพราะ…

30. การเปลยนการใชไอน าจากผสมโดยตรง (Direct) เปนแบบการแลกเปลยนความรอน (Indirect)

เพราะ…

31. การปรบปรงคณภาพไอน ากอนเขา อปกรณใชไอน า

เพราะ…

32. การเลอกชนดและขนาดของกบดกไอน าใหเหมาะสม

เพราะ…

33. การใชระบบควบคมการเผาไหมอตโนมต เพราะ… 34. การผลตน ารอนดวย Heat Pump แทนการ ใชไอน า

เพราะ…

35. อนน าปอนดวยพลงงานแสงอาทตย เพราะ…



4

4.2 การตรวจวเคราะหมาตรการอนรกษพลงงาน

เพอลดความยงยากซบซอนในการวเคราะหผลการอนรกษพลงงาน จงท าเปนโปรแกรม Microsoft Excel โดยผใชน าขอมลเบองตน และขอมลตรวจวดกรอกลงในชองวางสฟา โปรแกรมจะค านวณผลการอนรกษพลงงานทถกตองไดทนท

มาตรการท 1 การลดปรมาณอากาศสวนเกนทใชในการเผาไหม

1. สมการทใชในการวเคราะห

1.1 สมการทใชในการวเคราะหทางเทคนค

1.1.1 พลงงานความรอนทสญเสยทางปลองไอเสย - เชอเพลงแขง

QES = อตราการใชเชอเพลงแขงเฉลย (kg/h) x ปรมาณกาซไอเสยจรง (Nm3/kg) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดทงป (h/y) x ตวประกอบการใชงาน x ประสทธภาพหมอไอน า

- เชอเพลงเหลว QEL = อตราการใชเชอเพลงเหลวเฉลย (L/h) x ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/L) x ปรมาณกาซไอเสยจรง (Nm3/kg) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดท ง ป (h/y) x ตวประกอบการใชงาน x ประสทธภาพหมอไอน า



4

- เชอเพลงกาซ QEG = อตราการใชเชอเพลงกาซเฉลย (m3/h) x ปรมาณกาซไอเสยจรง (Nm3/m3) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดทงป (h/y) x ตวประกอบการใชงาน x ประสทธภาพหมอไอน า 1.1.2 ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) QS = พลงงานความรอนทสญเสยกอนปรบ (kcal/y) - พลงงานความรอนทสญเสยหลงปรบ (kcal/y) 1.1.3 ปรมาณเชอเพลงทประหยดได

- เชอเพลงแขง (kg/y) FSS = ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลงแขง (kcal/kg) x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100)

- เชอเพลงเหลว (L/y) FLS = ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลงเหลว (kcal/L) x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100)

- เชอเพลงกาซ (m3/y) FGS = ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลงกาซ (kcal/m3) x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100) 1.1.4 คาเชอเพลงลดลง CS = ปรมาณเชอเพลงทประหยดได x ราคาเชอเพลงเฉลยตอหนวย

1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน

1.2.1 ระยะเวลาคนทน (y) PB = เงนลงทน (บาท) / คาเชอเพลงลดลง (บาท)



4

2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา

รายการ สญลกษณ หนวย ขอมล แหลงทมา

ของขอมล

1. ขอมลเบองตน

1.1 ชวโมงการใชงานตลอดทงป h h/y

1.2 คาความรอนทางต าของเชอเพลง

- เชอเพลงแขง LHVS kcal/kg

- เชอเพลงเหลว LHVL kcal/kg น ามนดเซล

- เชอเพลงกาซ LHVG kcal/kg

1.3 ราคาเชอเพลงเฉลยตอหนวย

- เชอเพลงแขง CS ฿/kg

- เชอเพลงเหลว CL ฿/L น ามนดเซล

- เชอเพลงกาซ CG ฿/m3



4

1.4 ความหนาแนนของเชอเพลง

- เชอเพลงเหลว DL kg/L

- เชอเพลงกาซ DG kg/m3

1.5 ตวประกอบการใชงาน OF

1.6 คาความจความรอนของกาซไอเสย CPg kcal/Nm3 OC

(ท 200 OC = 0.33 , ท 400 OC = 0.34)

1.7 ประสทธภาพการเผาไหม hC %

1.8 ประสทธภาพหมอไอน า hF %

1.9 อตราการใชเชอเพลงเฉลย

- เชอเพลงแขง mFS kg/h

- เชอเพลงเหลว mFL L/h

- เชอเพลงกาซ mFG m3/h

1.10 คาเครองมอตรวจวดปรมาณ COST ฿

ออกซเจนสวนเกน

2. ขอมลตรวจวด

2.1 อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหมกอนปรบ TgOOC

2.2 อณหภมอากาศเขาหองเผาไหมกอนปรบสวนผสม TaOOC

2.3 อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหมหลงปรบ TgNOC

2.4 อณหภมอากาศเขาหองเผาไหมหลงปรบสวนผสม TaNOC

2.5 ปรมาณออกซเจนออกจากหองเผาไหมกอนปรบ O2O %

2.6 ปรมาณออกซเจนออกจากหองเผาไหมหลงปรบ O2N %



4

มาตรการท 2 การปรบลดความดนไอน าทผลตใหเหมาะสม



1.1.1 เปอรเซนตการสญเสยความรอนทลดลงจากการตมน าทความดนต าลง %QP = [(เอนธาลปของไอน าทความดนกอนปรบลดความดน (kJ/kg) - เอนธาลปของไอน าทความดนหลงปรบลดความดน (kJ/kg)) / เอนธาลปของไอน ากอนปรบลดความดน (kJ/kg)] x ประสทธภาพของหมอไอน า (%) 1.1.2 ปรมาณการโบลวดาวน mB = [คา TDS น าปอน (PPM) / (คา TDS น าในหมอไอน า (PPM) - คา TDS น าปอน (PPM))] x ปรมาณน าปอนทใชเฉลยในหนงชวโมง (kg/h) 1.1.3 พลงงานความรอนทลดลงจากน าโบลวดาวน QB = ปรมาณการโบลวดาวน (kg/h) x (เอนธาลปของไอน าทความดนกอนปรบลดความดน (kJ/kg) - เอนธาลปของไอน าทความดนหลงปรบลดความดน (kJ/kg)) 1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน

2.2.1 ระยะเวลาคนทน (y) PB = คาใชจายในการด าเนนงาน (B) / คาเชอเพลงทลดลง (B/y) 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา

= ……… barg

ความดนหลง = ……… barg

TDS น าใน = ……… PPM

TDS = ……… PPM



4

รายการ ตวยอ หนวย ขอมล แหลงทมา



1.1 ชวโมงการใชงานตลอดทงป h h/y 4,800 ขอมลโรงงาน

1.2 ปรมาณการใชเชอเพลง บลเชอเพลง

- เชอเพลงแขงทใชตลอดทงป mS k/y 0

- เชอเพลงเหลวทใชตลอดทงป mL l/y 480,000.00

- เชอเพลงกาซทใชตลอดทงป mG m3/y 0 ผจ าหนาย

1.3 ราคาเชอเพลงเฉลย

- ราคาเชอเพลงแขงเฉลย CS B/kg 0

- ราคาเชอเพลงเหลวเฉลย CL B/l 14.00

- ราคาเชอเพลงกาซเฉลย CG B/m3 0

1.4 เอนธาลปของไอน าทความดนกอนปรบลด hg kJ/kg 2,773.90 ตารางไอน า

1.5 เอนธาลปของไอน าทความดนหลงปรบลด hN kJ/kg 2,769.10 ตารางไอน า

1.6 คาใชจายในการด าเนนงาน C B 500.00 ผใหบรการ

1.7 ประสทธภาพหมอไอน า hB % 80.00 ตรวจวด

1.8 คาความรอนทางต าของเชอเพลง คณสมบต


- เชอเพลงแขง LHVS kJ/kg 0

- เชอเพลงเหลว LHVL kJ/l 41,280.00 น ามนเตา C

- เชอเพลงกาซ LHVG kJ/m3 0

1.9 ตวประกอบการใชงาน OF - 0.80 ขอมลโรงงาน


2.1 ความดนสงสดกอนปรบลด (Gage Pressure) Pg barg 9.00

2.2 ความดนสงสดหลงปรบลด (Gage Pressure) PN barg 8.00

2.3 คา TDS น าปอน TDSF PPM 400.00

2.4 คา TDS น าในหมอไอน า TDSB PPM 3,000.00

2.5 ปรมาณน าปอนทใชใน 1 ชวโมงเฉลย WF kg/h 1,200.00



4

มาตรการท 3 การน าคอนเดนเสทกลบมาใชอนน าปอนหมอไอน า



1.1.1 ปรมาณคอนเดนเสททน ากลบมาไดโดยให Flash ไป 20% (kg/y) CR = ปรมาณการใชเชอเพลงตลอดทงป x สดสวนการผลตไอน าตอเชอเพลง x (เปอรเซนตคอนเดนเสททสามารถน ากลบมาได / 100) x 0.80 1.1.2 ปรมาณความรอนในคอนเดนเสททน ากลบมาใช (kJ/y) QC = ปรมาณคอนเดนเสททน ากลบมาใช (kg/y) x (เอนธาลปของน าคอนเดนเสททอณหภมคอนเดนเสท (kJ/kg) - เอนธาลปของน าปอนทอณหภมน าปอน (kJ/kg)) 1.1.3 เชอเพลงทประหยดได F = ปรมาณความรอนในคอนเดนเสททน ากลบมาใช (kJ//y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลง x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100) 1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน

1.2.1 ระยะเวลาคนทน (y) PB = เงนลงทน (฿) / คาใชจายทลดลง (฿/y) 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา



4




1.1 ชวโมงการใชงานของหมอไอน า hr h/y 4,800

1.2 ปรมาณการใชเชอเพลง

- เชอเพลงแขงทใชตลอดทงป mS kg/y 0

- เชอเพลงเหลวทใชตลอดทงป mL l/y 200,000.00

- เชอเพลงกาซทใชตลอดทงป mG m3/y 0


- ราคาเชอเพลงแขงเฉลย CS ฿/kg 0

- ราคาน ามนเชอเพลงเฉลย CL ฿/L 14.00 น ามนเตา C

- ราคาเชอเพลงกาซเฉลย CG ฿/m3 0

1.4 ราคาน ารวมคาปรบสภาพน า WC ฿/m3 20.00

1.5 ประสทธภาพของหมอไอน า hB % 80.00


- คาความรอนของเชอเพลงแขง LHVS kJ/kg 0

- คาความรอนของเชอเพลงเหลว LHVL kJ/L 41,280.00 น ามนเตา C

- คาความรอนของเชอเพลงกาซ LHVG kJ/m3 0

1.7 เปอรเซนตคอนเดนเสททสามารถน ากลบมาได CD % 10.00

1.8 เอนธาลปของน าปอนทอณหภมน าปอน hf kJ/kg 125.79 hf ท 30oC

1.9 เอนธาลปของน าคอนเดนเสททอณหภมคอนเดนเสท hC kJ/kg 376.92 hf ท 90oC


2.1 สดสวนการผลตไอน าตอเชอเพลง

- สดสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงแขงทใช RS kg/kg 0

- สดสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงเหลวทใช RL kg/l 13.00

- สดสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงกาซทใช RG kg/m3 0

2.2 อณหภมน าปอน TFOC 30.00

2.4 อณหภมน าคอนเดนเสท TCOC 90.00



4

มาตรการท 4 การซอมแซมรอยรวในระบบสงจายไอน า



1.1.1 อตราการสญเสยไอน าผานรรว (kg/y) mS = [ 0.2827 (ขนาดรรว (mm))2 x (ความดนไอน า (kg/cm2) + 1.013)] x จ านวนรรว x ชวโมงการใชงานตลอดป (h/y) 1.1.2 ปรมาณความรอนสญเสย (kJ/y) Q = อตราการการสญเสยไอน าผานรรว (kg/y) x (เอนธาลปของไอน าในทอ (kJ/kg) - เอนธาลปของน าปอน (kJ/kg) 1.1.3 ปรมาณเชอเพลงทสญเสย MF = ปรมาณความรอนทสญเสย (kJ/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลง x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100) 1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน

1.2.1 ระยะเวลาคนทน (y) PB = คาใชจายในการซอมรรวทงหมด (฿) / คาใชจายทประหยดได (฿/y) 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา



4




1.1 ชวโมงการใชงานตลอดป h h/y 2,400 ขอมลโรงงาน

1.2 ราคาเชอเพลงเฉลย ผจ าหนาย

- ราคาเชอเพลงแขงเฉลย CS ฿/kg 0

- ราคาน ามนเชอเพลงเฉลย CL ฿/L 14.00

- ราคาเชอเพลงกาซเฉลย CG ฿/m3 0

1.3 คาน าและคาปรบสภาพน า CW ฿/m3 20.00 บลน า

1.4 เอนธาลปของไอน าในทอทความดนจด d1 hg1 kJ/kg 2,763.50 ตารางไอน า

1.5 เอนธาลปของไอน าในทอทความดนจด d2 hg2 kJ/kg 2,763.50 ตารางไอน า

1.6 ประสทธภาพของหมอไอน า hB % 80.00 ตรวจวด

1.7 คาความรอนทางต าของเชอเพลง คณสมบต


- คาความรอนของเชอเพลงแขง LHVS kJ/kg 0

- คาความรอนของเชอเพลงเหลว LHVL kJ/L 41,280.00

- คาความรอนของเชอเพลงกาซ LHVG kJ/m3 0

1.8 เอนธาลปของน าปอนทอณหภมน าปอน hf kJ/kg 125.79 ตารางน าอมตว

1.9 คาใชจายในการซอมรรวทงหมด C ฿ 500 ผใหบรการ


2.1 ขนาดรรวทจด d1 d1 mm 1.00

2.2 จ านวนรรวทจด d1 n1 จด 1

2.3 ความดนไอน าทจด d1 P1 kg/cm2 7.00

2.4 ขนาดรรวทจด d2 d2 mm 0.50

2.5 จ านวนรรวทจด d2 n2 จด 3

2.6 ความดนไอน าทจด d2 P2 kg/cm2 7.00

2.7 อณหภมของน าปอน TFOC 30.00



4

มาตรการท 5 การเปลยนหมอไอน าใหมทมประสทธภาพสงกวาเดม



1.1.1 รอยละอตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงทเพมขน %R = [(อตราสวนการผลตไอน าตอ เชอเพลงของหมอไอน าชดใหม - อตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงของหมอไอน าชดเดม) / อตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงของหมอไอน าชดเดม] x 100 1.1.2 ปรมาณการใชเชอเพลงลดลง Fs = ปรมาณการใชเชอเพลงเดมตลอดทงป x (อตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงของหมอไอน าชดเดม / อตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงของหมอไอน าชดใหม ) 1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน

1.2.1 ระยะเวลาคนทน (y) PB = เงนลงทนในการเปลยนหมอไอน า (฿) / คาใชจายเชอเพลงทลดลง (฿/y) 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา



4

แหลงทมา



1.1 ขนาดพกดหมอไอน าเดม TONQ T/h 5

1.2 ขนาดพกดหมอไอน าใหม TONN T/h 5

1.3 ปรมาณการใชเชอเพลงตลอดป

- เชอเพลงแขง mFS kg/y 0

- เชอเพลงเหลว mFL L/y 500,000.00 น ามนเตา C

- เชอเพลงกาซ mFG m3/y 0

1.4 อตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงของ

หมอไอน าชดใหม

- เชอเพลงแขง RNS kg / kg fuel 0

- เชอเพลงเหลว RNL kg / L fuel 15.00 น ามนเตา C

- เชอเพลงกาซ RNG kg / Nm3 fuel 0


เชอเพลงแขง CS ฿ / kg 0

เชอเพลงเหลว CL ฿ / L 14.00 น ามนเตา C

เชอเพลงกาซ CG ฿ / m3 0

1.6 คาใชจายทงหมดในการเปลยนหมอไอน า CC ฿ 6,000,000


2.1 อตราสวนการผลตไอน าตอเชอเพลงของ

หมอไอน าชดเดม

- เชอเพลงแขง ROS kg/kg fuel 0

- เชอเพลงเหลว ROL kg/L fuel 10.00 น ามนเตา C

- เชอเพลงกาซ ROG kg/Nm3 fuel 0

รายการ สญลกษณ หนวย ขอมล



4

มาตรการท 6 การหมฉนวนผนงหมอไอน าหรออปกรณใชไอน า



1.1.1 สมประสทธการพาความรอนของผนง (W/m2 O C) -พนผวแนวตง hCV = 1.5 × (อณหภมผวผนงแนวตง (OC) - อณหภมอากาศแวดลอม (OC))0.25

×1.163 - พนผวแนวนอนดานบน hCHT = 2.2 × (อณหภมผวผนงแนวนอนดานบน (OC) – อณหภมอากาศแวดลอม (OC))0.25 ×1.163 - พนผวแนวนอนดานลาง hCHU = 1.1 × (อณหภมผวผนงแนวนอนดานลาง (OC) – อณหภมอากาศ แวดลอม (OC))0.25 ×1.163 1.1.2 สมประสทธการแผรงสความรอน - พนผวแนวตง hrv = 5.6697 × 10-8 × คาสภาพการเปลงรงสความรอน × ((อณหภมผวผนงแนวตง (OC)+273)4 - (อณหภมอากาศแวดลอม(OC)+273)4) / (อณหภมผวผนงแนวตง(OC) - อณหภมอากาศแวดลอม(OC)) - พนผวแนวนอนดานบน hrHT = 5.6697 × 10-8 × คาสภาพการเปลงรงสความรอน × ((อณหภมผวผนงแนวนอนดานบน (OC)+273)4 - (อณหภมอากาศแวดลอม(OC)+273)4)/(อณหภมผวผนงแนวนอนดานบน(OC)-อณหภมอากาศแวดลอม(OC)) - พนผวแนวนอนดานลาง hrHU = 5.6697 × 10-8 × คาสภาพการเปลงรงสความรอน × ((อณหภมผวผนงแนวนอนดานลาง (OC)+273)4 - (อณหภมอากาศแวดลอม(OC)+273)4)/(อณหภมผวผนงแนวนอนดานลาง(OC)-อณหภมอากาศแวดลอม(OC))



4

1.1.3 ความตานทานความรอนรวมของผนงทหมฉนวน (m2 OC /W) R = (ความหนาของฉนวน (m) / คาการน าความรอนของฉนวน (W/m2 OC) + (1/สมประสทธการพาความรอนของผวฉนวน (W/m2 OC)) + ( 1 / สมประสทธการแผรงสความรอนของผวฉนวน (W/m2 OC) 1.1.4 สมประสทธการสงถายความรอนรวมของผนงทหมฉนวน (W/m2 OC) U = 1 / ความตานทานความรอนรวมของผนงทหมฉนวน 1.1.5 ความรอนทสญเสยจากผนงทหมฉนวน (MJ/y) QIN = พนทผนงทหมฉนวน (m2) × สมประสทธการสงถายความรอนรวมของผนงทหมฉนวน × (อณหภมพนผวผนงกอนหมฉนวน (OC) - อณหภมอากาศแวดลอม (OC)) × ชวโมงการใชงานตอป(h/y) × 3.6/1000 1.1.6 ความรอนสญเสยลดลง (MJ/y) QSAVE = (ความรอนสญเสยกอนหมฉนวน (MJ/y) – ความรอนสญเสยหลงหม ฉนวน (MJ/y)) × ตวประกอบการใชงานอปกรณ 1.1.7 ปรมาณเชอเพลงทลดลง (หนวย/y) F = ความรอนสญเสยลดลง (MJ/y) × 1000 / (คาความรอนทางต าของเชอเพลง (kJ/หนวย) × (ประสทธภาพหมอไอน า/100)) 1.1.8 คาใชจายเชอเพลงทประหยดได (บาท/ป) S = ปรมาณเชอเพลงทลดลง (หนวย/y) × ราคาเชอเพลง (บาท/หนวย)


1.2.1 ระยะเวลาคนทน (y) PB = คาใชจายในการตดตงฉนวน (บาท) / คาใชจายเชอเพลงทประหยดได (บาท/ป)



4


พนทผนงแนวนอนดานบน =……..m2

อณหภมพนผว =………..oC

อณหภมอากาศแวดลอม =…….oC

พนทผนงแนวนอนดานลาง =……….m2

อณหภมพนผว =……….oC

พนทผนงแนวต ง =……….m2

อณหภมพนผว =……….oC



4




1.1 เวลาใชงานอปกรณตลอดทงป H h/y

1.2 ราคาเชอเพลง


- เชอเพลงเหลว CL ฿/L


1.3 ตวประกอบการใชงานอปกรณ

1.4 เลอกใชฉนวน…………………..ความหนา tinst m

1.5 คาการน าความรอนของฉนวน kINS W/m OC

1.6 คาสภาพการเปลงรงสความรอนของผวผนง e -

1.7 อณหภมผวฉนวนหลงหม (สมมต)

- ผนงแนวตง TSVINOC

- ผนงแนวนอนดานบน TSHTINOC

- ผนงแนวนอนดานลาง TSHUINOC

1.8 ประสทธภาพหมอไอน า hB %

1.9 ความรอนทางต าของเชอเพลง

- เชอเพลงแขง LHVS kJ/kg

- เชอเพลงเหลว LHVL kJ/L

- เชอเพลงกาซ LHVG kJ/m3

1.10 คาใชจายในการตดตงฉนวนทงหมด CI ฿


2.1 พนทผนง

- ผนงแนวตง AV m2

- ผนงแนวนอนดานบน AHT m2

- ผนงแนวนอนดานลาง AHU m2

2.2 อณหภมผวผนงทไมไดหมฉนวน

- ผนงแนวตง TSVOC

- ผนงแนวนอนดานบน TSHTOC

- ผนงแนวนอนดานลาง TSHUOC

2.3 อณหภมอากาศแวดลอม TOOC

OF



4

มาตรการท 7 การลดปรมาณการโบลวดาวน



1.1.1 ปรมาณการโบลวดาวน (kg/sec) mBD = สมประสทธการไหลของวาลว x 1.11 x (ขนาดเสนผานศนยกลางของวาลว(m))2 x (ความดนในหมอไอน า (barg) x 105 - ความดนหลงผานวาลว (barg) x 105 )0.5 / (ปรมาตรจ าเพาะของไอน าทความดนหมอไอน า)0.5 1.1.2 อตราการปลอยน าทงตอป (kg/y) my = ปรมาณโบลวดาวน (kg/sec) x เวลาทใชในการโบลวดาวนตอครง (sec) x จ านวนครงในการโบลวดาวนตอวน (Time/day) x จ านวนวนท างานตอป (d/y) 1.1.3 ปรมาณความรอนทสญเสย (kJ/y) QBD = อตราการปลอยน าทงตอป (kg/y) x (เอนทาลปของน าทความดนหมอไอน า (kJ/kg) - เอนทาลปของน าทอณหภมน าปอน (kJ/kg)) 1.1.4 ปรมาณเชอเพลงลดลง FS = ปรมาณความรอนทสญเสยลดลง (kJ/y) / [(คาความรอนทางต าของเชอเพลง (kJ/kg) x ประสทธภาพหมอไอน า /100] 1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน มาตรการนไมตองใชเงนลงทน 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา

ความดนผลตไอน า =……barg

เสนผานศนยกลางวาลว =………m

ความดนทางออกของน า =………barg



4




1.1 จ านวนวนท างานตลอดทงป day d/y

1.2 สมประสทธการไหลของวาลวโบลวดาวน

1.3 เวลาทใชในการโบลวดาวนตอครงเดม TP sec

1.4 เวลาทใชในการโบลวดาวนตอครงใหม TPN sec

1.5 จ านวนครงในการโบลวดาวนตอวนเดม n Time/day

1.6 จ านวนครงในการโบลวดาวนตอวนใหม

1.7 เอนทาลปของน าทความดน PB hBf kJ/kg hf ท 7 barabs

1.8 เอนทาลปของน าทอณหภมน าปอน TF hFf kJ/kg hf ท 60 oC

1.9 ปรมาตรจ าเพาะของไอน าทความดน PB Vg ท 7 barabs

1.10 อณหภมน าปอนหมอไอน า


- เชอเพลงแขง LHVS kJ/kg ไมฟน



1.12 ประสทธภาพของหมอไอน า hB %


- เชอเพลงแขง CS ฿/kg ไมฟน




2.1ขนาดเสนผานศนยกลางโบลวดาวน d m

2.2 ความดนผลตไอน าของหมอไอน า PB barg

2.3 ความดนทางออกของน าโบลวดาวน PBD barg

80

0

0.025

6.00

251.13

0.2729

60

15,990

0

0

0.5

0

0

nN

Vg m3/kg

300

1

60

30

8

8

2,763.50

TFOC

CD

Time/day



4

มาตรการท 8 การหมฉนวนทอ,วาลว,หนาแปลน



1.1.1สมประสทธการพาความรอน (W/m2 K) hC = 1.32 × ((อณหภมพนผว(OC) - อณหภมสงแวดลอม (OC)) / (เสนผาน

ศนยกลางทอ (mm)/1000))0.25 1.1.2 สมประสทธการแผรงสความรอน (W/m2 K) hR = 5.6697 ×10-8 × คาการแผรงสความรอนของพนผว ×[(อณหภมพนผว(OC)+273)4 - (อณหภมบรรยากาศแวดลอม(OC) +273 )4] / (อณหภมพ นผว(OC) - อณหภมบรรยากาศแวดลอม(OC)) 1.1.3 สมประสทธการสงถายความรอนรวมของทอเปลอย (W/m2 K) h = สมประสทธการพาความรอน(W/m2 K) + สมประสทธการแผรงสความรอน (W/m2 K) 1.1.4 พลงงานความรอนสญเสยจากทอเปลอย (w/m) QS = สมประสทธการถายเทความรอนรวม(W/m2 K) ×(อณหภมพนผวทอ(OC) - อณหภมบรรยากาศแวดลอม(OC)) × ¶ × ขนาดเสนผานศนยกลางภายนอกทอ(mm) / 1000 1.1.5 คาความตานทานความรอนผานฉนวน (m2 K /W) RS = ln (ขนาดเสนผานศนยกลางทอรวมฉนวน(mm) / ขนาดเสนผานศนยกลางภายนอกทอ(mm) / (2×¶ ×คาการน าความรอนของฉนวน(W/m K)) 1.1.6 คาสมประสทธการสงผานความรอนของทอหมฉนวน (W/m2) U = 1/(คาความตานทานความรอนผานฉนวน (m2 K/W) + (2/(¶ × (ขนาดเสนผานศนยกลางทอรวมฉนวน(mm) xสมประสทธการสงผานความรอนรวมของผวฉนวน (W/m2 K))))



4

1.1.7 พลงงานความรอนสญเสยจากทอทหมฉนวน (W/m) Qinsl = (2 ×¶ ×(อณหภมผวทอ(OC) - อณหภมบรรยากาศแวดลอม (OC))) / [( ln (ขนาดเสนผานศนยกลางทอรวมฉนวน (mm)/ ขนาดเสนผานศนยกลางภายนอกทอ (mm)) ×(1/ คาการน าความรอนของฉนวน(W/m K)) +(2/(ขนาดเสนผานศนยกลางทอรวมฉนวน(mm) ×สมประสทธการสงผานความรอนรวมของผวฉนวน(W/m2K))] 1.1.8 อณหภมผวฉนวนจากการค านวณ Tin = อณหภมบรรยากาศแวดลอม(OC) + พลงงานความรอนสญเสยจากทอทหมฉนวน(W/m) /(¶ ×สมประสทธการสงผานความรอนรวมของผวฉนวน(W/m2 K) ×ขนาดเสนผานศนยกลางภายนอกทอรวมฉนวน (mm)) 1.1.9 พลงงานความรอนทสญเสยลดลง (W/m) QSAVE = พลงงานความรอนสญเสยของทอไมหมฉนวน – พลงงานความรอนสญเสยจากทอทหมฉนวน 1.1.10 พลงงานความรอนทประหยดได HSAVE = พลงงานความรอนสญเสยทลดลง × ความยาวทอเทยบเทา(m)×เวลาใชงานระบบไอน าตอป(h/y) ×3.6/1,000 1.1.11 ปรมาณเชอเพลงทประหยดได FS = พลงงานความรอนทประหยดได × 1000 /((ประสทธภาพหมอไอน า/100) × คาความรอนทางต าของเชอเพลง) 1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน PB = คาใชจายวสดและคาแรง/คาใชจายเชอเพลงทประหยดได 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา



4

หนาแปลนขนาด…….mm จ านวน………ชด

วาลวขนาด………..mm จ านวน……..

อณหภมผวทอ

L L

ทอตรงขนาด………mm ความยาวทอ =………..m




1.1 เวลาใชงานระบบไอน าตลอดทงป wh h/y





1.3 เลอกใชความหนาฉนวน mm

1.4 คาการน าความรอนของฉนวน ki W/m K

1.5 คาการแผรงสของผวทอไมไดหมฉนวน eS

1.6 คาการแผรงสของผวฉนวน ei


1.8 คาความรอนของเชอเพลง

- เชอเพลงแขง LHVS kJ/kg



1.9 เสนผานศนยกลางภายนอกทอ d mm

1.10 เสนผานศนยกลางภายในทอ di mm

1.13 คาใชจายวสดและคาแรง CI ฿

t_insl



4


2.1 ขนาดทอ nominal diameter dn mm

- ความยาวทอตรง L m

2.2 จ านวนหนาแปลนชนด n G10

- Flank 10 kg/cm2 ความยาวเทยบเทา = 1.2 × n le1 m 0.00

2.3 จ านวนวาลว ชนด n G10

- Globe Valve 10 kg/cm2 ความยาวเทยบเทา = 1.2 × n le2 m 0.00

2.4 จ านวนวาลว ชนด n G10

- Gate Valve 10 kg/cm2 ความยาวเทยบเทา = 1.2 × n le3 m 0.00

2.5 จ านวนวาลว ชนด n C10

- Control Valve 10 kg/cm2 ความยาวเทยบเทา = 1.2 × n le4 m 0.00

2.6 ความยาวทอเทยบเทาทงหมด m Le 0.00

Le = L + le1 + le2 + le3 + le4

2.7 ความดนไอน าททอหรอวาลว PU kg/cm2

2.8 อณหภมไอน าในทอ tb OC

2.9 อณหภมผวทอ Ts OC

2.10 ความดนไอน าทหมอน า Pg kg/cm2

2.11 อณหภมอากาศแวดลอม Ta OC

2.12 อณหภมภายนอกฉนวน (สมมตคา) T2OC



4

มาตรการท 9 การน าไอเสยจากปลองไอเสยไปใชประโยชน



1.1.1 พลงงานความรอนทสญเสยทางปลอง - เชอเพลงแขง (kcal/y) QES = อตราการใชเชอเพลงแขงเฉลย (kg/h) x ปรมาณกาซไอเสยจรง (Nm3/kg) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดทงป (h/y) x ตวประกอบการท างาน x ประสทธภาพการเผาไหม (%) / 100 - เชอเพลงเหลว (kcal/y) QEL = อตราการใชเชอเพลงเหลวเฉลย (L/h) x ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/L) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดท งป (h/y) x ตวประกอบการท างาน x ประสทธภาพการเผาไหม (%) / 100 - เชอเพลงกาซ (kcal/y) QEG = อตราการใชเชอเพลงกาซเฉลย (m3/h) x ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/m3) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดท งป (h/y) x ตวประกอบการท างาน x ประสทธภาพการเผาไหม (%) / 100 1.1.2 พลงงานความรอนทน าไปใชประโยชน - เชอเพลงแขง (kg/y) FSS = พลงงานความรอนทสญเสยออกทางปลองลดลง (kcal/y) x (ประสทธภาพ อปกรณแลกเป ลยนความรอน /100)/ (คาความรอนทางต าของเชอ เพ ลง (kcal/kg) x ประสทธภาพการเผาไหมของเชอเพลง/100)- เชอเพลงเหลว (L/y)



4

FSL = พลงงานความรอนทสญเสยออกทางปลองลดลง (kcal/y) x (ประสทธภาพอปกรณแลกเปลยนความรอน /100)/ (คาความรอนทางต าของเชอเพลง (kcal/kg) x ความหนาแนนของเชอเพลงเหลว (kg/L) x ประสทธภาพการเผาไหมของเชอเพลง/100) - เชอเพลงกาซ (m3/y) FSG =พลงงานความรอนทสญเสยออกทางปลองลดลง (kcal/y) x (ประสทธภาพอปกรณแลกเปลยนความรอน /100)/ (คาความรอนทางต าของเชอเพลง (kcal/kg) x ความหนาแนนของเชอกาซ (kg/m3) x ประสทธภาพการเผาไหมของเชอเพลง/100)

1.2 สมการทใชในการวเคราะหการลงทน PB = เงนลงทนตดต งอปกรณแลกเปลยนความรอน (บาท) / คาพลงงานความรอนทน าไปใชประโยชนได (บาท/ป) 2. การวเคราะหขอมล ใชโปรแกรม excel ในการวเคราะหขอมล โดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวดใสในชองสฟา

ใชโปรแกรม Excel ในการวเคราะหขอมลโดยปอนขอมลเบองตนและขอมลตรวจวด



4







- เชอเพลงเหลว LHVL kcal/kg









1.5 ตวประกอบการท างาน OF


(ท 200 OC = 0.33 , ท 400 OC = 0.34)







1.10 ประสทธภาพของอปกรณแลกเปลยนความรอน hHX %

1.11 เงนลงทนตดตงอปกรณแลกเปลยนความรอน CI ฿


2.1 อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหมเดม TgOOC

2.2 อณหภมอากาศเขาหองเผาไหมเดม TaOOC

2.3 อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหมหลงน าไปใช TgNOC

2.4 ปรมาณออกซเจนออกจากหองเผาไหมเดม O2O %



4

มาตรการท 10 การท าความสะอาดพนผวแลกเปลยนความรอน



1.1.1 พลงงานความรอนทสญเสยทางปลอง - เชอเพลงแขง (kcal/y) QES = อตราการใชเชอเพลงแขงเฉลย (kg/h) x ปรมาณกาซไอเสยจรง (Nm3/kg) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดท งป (h/y) x ตวประกอบการท างาน x ประสทธภาพการเผาไหม (%)/100 - เชอเพลงเหลว(kcal/y) QEL = อตราการใชเชอเพลงเหลวเฉลย (L/h) x ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/L) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดทงป (h/y) x ตวประกอบการท างาน x ประสทธภาพการเผาไหม (%)/100 - เชอเพลงกาซ (kcal/y) QEG = อตราการใชเชอเพลงกาซเฉลย (m3/h) x ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/m3) x คาความจความรอนของกาซไอเสย (kcal/Nm3 OC) x (อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหม (OC) - อณหภมอากาศเขาหองเผาไหม (OC)) x ชวโมงการใชงานตลอดทงป (h/y) x ตวประกอบการท างาน x ประสทธภาพการเผาไหม (%)/100 1.1.2 ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) QS = พลงงานความรอนทสญเสยกอนขดเขมา (kcal/y) - พลงงานความรอนทสญเสยหลงขดเขมา (kcal/y) 1.1.3 ปรมาณเชอเพลงทประหยดได - เชอเพลงแขง (kg/y) FSS = ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลงแขง (kcal/kg) x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100)



4

-เชอเพลงเหลว (L/y) FLS = ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลงเหลว (kcal/kg) x ความหนาแนนของเชอเพลงเหลว (kg/L) x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100) - เชอเพลงกาซ (m3/y) FGS = ปรมาณความรอนสญเสยลดลง (kcal/y) / (คาความรอนทางต าของเชอเพลงกาซ (kcal/kg) x ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/m3) x ประสทธภาพหมอไอน า (%) / 100) 1.1.4 คาเชอเพลงลดลง CS = ปรมาณเชอเพลงทประหยดได x ราคาเชอเพลงเฉลยตอหนวย


PB = เงนลงทน (บาท) / คาเชอเพลงลดลง (บาท/ป)




4







- เชอเพลงเหลว LHVL kcal/kg









1.5 ตวประกอบการท างาน OF


(ท 200 OC = 0.33 , ท 400 OC = 0.34)







1.10 คาเครองมอตรวจวดปรมาณออกซเจนสวนเกน CI ฿


2.1 อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหมกอนขดเขมา TgOOC

2.2 อณหภมอากาศเขาหองเผาไหมกอนขดเขมา TaOOC

2.3 อณหภมไอเสยออกจากหองเผาไหมหลงขดเขมา TgNOC

2.4 อณหภมอากาศเขาหองเผาไหมหลงขดเขมา TaNOC

2.5 ปรมาณออกซเจนออกจากหองเผาไหมกอนขดเขมา O2O %

2.6 ปรมาณออกซเจนออกจากหองเผาไหมหลงขดเขมา O2N %

บทท 5 กรณศกษาทประสบผลส าเรจและเทคโนโลยการอนรกษพลงงาน


5


5.1 กรณศกษาทประสบผลส าเรจ

การด าเนนมาตรการอนรกษพลงงานทประสบผลส าเรจไดอยางมประสทธภาพควรด าเนนมาตรการตามทมผด าเนนการประสบผลส าเรจมาแลว จะสงผลใหงายตอการตดสนใจของผบรหารทจะใหผปฏบตงานด าเนนการหรอใหคาใชจายในการปรบปรงหรอเปลยนระบบ/อปกรณ



5



5



5



5



5



5



5



5

5.2 เทคโนโลยการอนรกษพลงงาน

เทคโนโลยการอนรกษพลงงานถอเปนการเทคนคการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพการใชพลงงานของโรงงานใหสงขนและทนสมย

5.2.1 การใชปมความรอนส าหรบการท าความรอน (Heat Pump for Process Heating) 1. หลกการท างานของเทคโนโลย ปมความรอน คออะไร ปมความรอน เปนระบบทมวฏจกรการท างานทางเทอรโมไดนามกสทรจกกนวา Carnot Cycle ซงดงความรอนจากแหลงความรอนแลวน าไปถายเทในบรเวณทตองการความรอน หรอกลาวอยางงายๆกคอการปมความรอนจากจดหนงไปยงอกจดหนงนนเอง วฏจกรการท างานของปมความรอนมลกษณะเชนเดยวกบระบบการท าความเยนแบบ อดไอ (Mechanical Vapour Compression System) ตางกนเพยงแตปมความรอนจะเลอกใชประโยชนจากดานความรอนเปนหลกและควบคมอณหภมดานความรอนแทนดานความเยน สวนประกอบการท างานหลกของปมความรอนประกอบดวย

อวาพอเรเตอร ท าหนาทดงความรอนจากภายนอกเขาสวงจรปมความรอน โดยสารท าความเยนทความดนต าและอณหภมต ากวาอณหภมภายนอกจะดงความรอนจากภายนอกและเปลยนสถานะเปนไอ

คอมเพรสเซอร ท าหนาทเพมความดนใหสารท าความเยนในสถานะไอทอณหภมต าใหมความดนและอณหภมสงขนกวาภายนอกและสงตอไปทคอนเดนเซอร

คอนเดนเซอร ท าหนาทระบายความรอนจากสารท าความเยนทความดนและอณหภมสงกวาภายนอก ท าใหสารท าความเยนเปลยนสถานะเปนของเหลวทความดนสงไหลตอไปยงเอกซแพนชนวาลว

เอกซแพนชนวาลว ท าหนาทลดความดนของสารท าความเยนเพอปอนใหกบอวาพอเรเตอร



5

5.2.1 การใชปมความรอนส าหรบการท าความรอน (Heat Pump for Process Heating) ตอ

รปท 5.2-1 แสดงวฏจกรการท างานของปมความรอน (2)

จงเหนไดวาปมความรอนจะท างานโดยใชการหมนเวยนของสารท าความเยนเพอพาความรอนจากแหลงความรอนทมอณหภมต ามาใหแกดานทตองการอณหภมสงได โดยใชพลงงานจากคอมเพรสเซอร ความรอนทไดจากปมความรอนจงมคาเทากบความรอนจากภายนอกผานอวาพอเรเตอรรวมกบพลงงานไฟฟาทปอนใหกบคอมเพรสเซอร

การประยกตใชปมความรอนส าหรบการท าความรอนในกระบวนการผลต จากหลกการท างานของปมความรอนจะเหนไดวาปมความรอนสามารถใชประโยชนจากความรอนจากแหลงความรอนทมอณหภมต า เชน ความรอนในอากาศหรอแหลงความรอนสญเสยซงไมสามารถน ากลบมาใชไดดวยกระบวนการแลกเปลยนความรอนตามปกต มาท าใหมอณหภมสงขนจนสามารถน ากลบมาใชได

ในระบบปมความรอนทวไปซงมคา COP (Heating) เทากบ 3 พลงงานไฟฟาทปอนเขาไปทคอมเพรสเซอรเพยง 1 สวนสามารถสรางความรอนไดถง 3 สวน โดยพลงงานความรอนอก 2 สวนจะดงมาจากอากาศภายนอกหรอความรอนสญเสยจากกระบวนการอนได ดงนนปมความรอนจงเปนเทคโนโลยทมประสทธภาพดานพลงงานสงส าหรบการท าความรอน ไดแก การผลตน ารอนส าหรบกระบวนการผลตในโรงงานอตสาหกรรมหรอในอาคาร รวมทงการอบแหงเพอไลความชนในผลตภณฑตางๆ



5


3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน จากผลการวเคราะหการใชพลงงานของการใชปมความรอนในการผลตความรอน เปรยบเทยบกบการใชหมอตมน าดวยน ามนเตา LPG และไฟฟา (5) ปมความรอนมศกยภาพในการประหยดพลงงานไดมากกวา 60% โดยสามารถประเมนเปรยบเทยบในกรณการผลตน ารอนอณหภม 55 oC จากน าดบอณหภม 27 oC ปรมาณ 16,000 ลตรตอวน (เทยบเทาปรมาณการใชน ารอนส าหรบโรงแรมขนาด 100 หอง) ดงน พลงงานความรอนทตองใชในการผลตน ารอน 448,000 กโลแคลอร

ประเภทหมอตมน า ประสทธภาพ การใหความ

รอน

ปรมาณการใชพลงงาน (kcal)

ปรมาณการใชเชอเพลง

ดวยน ามนเตา 60% 746,666 79 ลตร/วน ดวยกาซ LPG 70% 640,000 53 กก./วน ดวยขดลวดไฟฟา 100% 448,000 520 kWh ดวยปมความรอน 300% 149,333 173 kWh

ตารางท 5.2-1 แสดงศกยภาพการประหยดพลงงานของปมความรอน (5)

กรณ การเพมขนของประสทธภาพ

การใหความรอน

ปรมาณพลงงาน

ทประหยดได

เปลยนจากน ามนเตาเปนปมความรอน จาก 60% เปน 300% 80% เปลยนจาก LPG เปนปมความรอน จาก 70% เปน 300% 76% เปลยนจากขดลวดไฟฟาเปนปมความรอน จาก 100% เปน 300% 66%

นอกจากนจากขอมลการตดต งใชงานปมความรอนในกระบวนการผลตในอตสาหกรรมยงแสดงถงปรมาณพลงงานทประหยดไดซงมากกวา 30% ในหลายๆกระบวนการ (2)



5


4. สภาพทเหมาะสมกบการใชเทคโนโลย เทคโนโลยปมความรอนเหมาะส าหรบการใชผลตความรอน ไดแก น ารอน หรออากาศรอน ส าหรบโรงงานอตสาหกรรมหรออาคาร ในชวงอณหภมของการท าความรอนไมเกน 60 oC ซงเปนชวงทปมความรอนท างานทประสทธภาพสง โดยการผลตความรอนทอณหภมสงกวานจะท าใหปมความรอนมประสทธภาพลดลงมาก รวมทงขอจ ากดของคอมเพรสเซอรทไมสามารถท างานไดอณหภมสงกวาชวง 80 – 90 oC 5. กลมเปาหมายการประยกตใชเทคโนโลย กลมของโรงงานอตสาหกรรมและอาคารทสามารถประยกตใชเทคโนโลยน ไดแก โรงงานผลตอาหารและเครองดม โรงงานเคม โรงงานสงทอ โรงงานผลตชนสวนโลหะ โรงงานอบแหงไมแปรรป อาคารโรงแรม อาคารโรงพยาบาล ฯลฯ 6. ราคาของเทคโนโลย ราคาของระบบปมความรอนส าหรบการท าความรอน จะขนอยกบขนาดตดตงของระบบและประเภทการตดตงใชงาน โดยจากขอมลผจ าหนายระบบ (6) และกรณศกษาการตดตงในประเทศไทย (4) (5) คาใชจายของการตดตงระบบปมความรอนแบบวงจรปดจะอยระหวาง 12,000 – 28,000 บาทตอกโลวตตความรอนหรอ 3,500,000 – 8,200,000 บาทตอ MMBtu



5


7. ระยะเวลาคนทนของเทคโนโลย จากขอมลจากกรณศกษาการตดตงในประเทศไทย (4) (5) (6) เทคโนโลยการใชปมความรอนในการท าความรอนสามารถใหผลประหยดซงมระยะเวลาคนทนประมาณ 2 – 5 ป ซงในบางกรณปมความรอนอาจใหระยะเวลาคนทนไมถง 1 ป 8. ผลกระทบตอสงแวดลอม เทคโนโลยปมความรอนมผลกระทบตอสงแวดลอมต าอยในระดบเดยวกบระบบเครองปรบอากาศทวไป 9. ความแพรหลายและศกยภาพการขยายผลในประเทศไทย จากการตรวจสอบกบผจ าหนายและฐานขอมลโรงงานอาคารควบคมของ พพ. ประมาณการวามการน าเทคโนโลยการลดความชนดวยสารดดความชนเหลวไปประยกตใชแลวกบสถานประกอบการประมาณไมเกน 4% ของจ านวนสถานประกอบการทสามารถประยกตใชเทคโนโลยนได (ประมาณ 100 แหงจาก 2,741 แหง) โดยเมอพจารณากลมเปาหมายการใชเทคโนโลยน ในกลมอตสาหกรรมและอาคารทมศกยภาพแลวพบวา เทคโนโลยนสามารถขยายผลในสถานประกอบการทมการใชพลงงานรวมกนประมาณ 9,797 ktoe ตามขอมลการใชพลงงานของประเทศในป 2549 (7) และจากการประมาณการในกรณท 20% ของสถานประกอบการทมศกยภาพเหลานน าเทคโนโลยไปประยกตใชจะท าใหเกดผลประหยดพลงงานใหกบประเทศไดปละประมาณ 19,594 ลานบาท 10. ตวอยางกรณศกษา (3)

กรณศกษา: โรงแรม The Royal City ประเภทอาคาร: โรงแรมขนาดหองพก 400 หอง การใชเทคโนโลย: ตดตงระบบปมความรอนเพอท าน ารอนแทนการใช

หมอไอน าเดมซงใชน ามนเตาเปนเชอเพลง



5


เงนลงทน: 1,120,000 บาท (ระบบปมความรอนขนาดพกดก าลงไฟฟา 5.25 kW ซงมอตราการท าน ารอนได 861 ลตรตอชวโมง รองรบภาระการใชน ารอนได 20,000 ลตรตอวน ท างานรวมกบถงเกบน ารอนขนาด 13,000 ลตร จ านวน 2 ถง)

ผลประหยดพลงงาน: น ามนเตา 70,273 ลตร/ป (2,795 GJ/ป) ใชไฟฟาเพมขน 37,405 kWh/ป (135 GJ/ป) คาพลงงานทประหยดได: 517,412 บาท/ป คาใชจายอนทประหยดได: - ระยะเวลาคนทน: 2.16 ป กรณศกษา: โรงแรม Mike ประเภทอาคาร: โรงแรมขนาดหองพก 110 หอง การใชเทคโนโลย: ตดตงระบบปมความรอนเพอท าน ารอนแทนการใช

หมอท าน ารอนเดมซงใช LPG เปนเชอเพลง เงนลงทน: 557,000 บาท (ระบบปมความรอนขนาดพกด

ก าลงไฟฟา 11 kW ซงมอตราการท าน ารอนได 1,200 ลตรตอชวโมง พรอมถงเกบน ารอนขนาด 3,000 ลตร)

ผลประหยดพลงงาน: LPG 17,520 kg/ป (880 GJ/ป) ใชไฟฟาเพมขน 54,073 kWh/ป (195 GJ/ป) คาพลงงานทประหยดได: 131,351 บาท/ป คาใชจายอนทประหยดได: - ระยะเวลาคนทน: 4.24 ป



5


กรณศกษา: จากกรายงาน Energy Audit โรงงานประกอบรถยนต

ประเภทอาคาร: โรงงานประกอบรถยนต การใชเทคโนโลย: ตดตงระบบปมความรอนเพอท าน ารอนแทนการใช

หมอไอน าเดมซงใช LPG เปนเชอเพลง เงนลงทน: 420,000 บาท (ระบบปมความรอนขนาดพกด

ก าลงไฟฟา 7.8 kW ซงมอตราการท าน ารอนได 700 ลตรตอชวโมง)

คาพลงงานทประหยดได: 180,181 บาท/ป คาใชจายอนทประหยดได: -

ระยะเวลาคนทน: 2.32 ป

11. แหลงขอมลอางอง (1) Energy Efficiency: A Guide to Current and Emerging Technologies, Volume 2

Part 8 Chapter 3: Heat Pump and Related Plant, Centre for Advanced Engineering, New Zealand, 1996.

(2) Industrial Heat Pump, A Means to Mitigate Global Industrial Emissions, Heat Pump Programme, IEA, OECD, 1995.

(3) Industrial Heat Pumps for Steam and Fuel Savings, Industrial Technologies Program, U.S. Department of Energy, 2003.

(4) กรณศกษา 017 การใชปมความรอน (Heat Pump), กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 2547

(5) รายงานโครงการสงเสรมการใช Heat Pump ในสถานประกอบการโรงแรม, มลนธสถาบนประสทธภาพพลงงาน (ประเทศไทย)

(6) การใชปมพความรอนในขบวนการทางอตสาหกรรม, นายปรเมธ ประเสรฐยง วก.485

(7) รายงานพลงงานของประเทศไทยป 2549, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน



5

5.2.2 การปรบสมดลการใชหมอน า 1. หลกการท างานของเทคโนโลย ส าหรบโรงงานทมขนาดใหญ อาจจะมความจ าเปนตองใชหมอน าหลายตวท างานรวมกนโดยตอรวมกนแบบขนาน ซงในบางชวงเวลาทเครองจกรในระบบการผลตไมไดท างานเตมท อาจจะมความตองการไอน าไมสงมากนก หมอน าเพยงตวเดยวกสามารถผลตไอน าไดมากเพยงพอ แตโรงงานอาจจะตองเปดใหหมอน าท างานพรอมกนทงหมดตลอดเวลา ซงจะสงผลใหหมอน าท างานไมเตมประสทธภาพ ผลตไอน าเกนความจ าเปน และตองสญเสยทงเชอเพลงและไอน าไปโดยเปลาประโยชน

ระบบการปรบสมดลการใชหมอน านนจะเขาไปควบคมการเรมตนท างานและการหยดการท างานของหมอน า โดยพจารณาจากปรมาณไอน าทตองการในระบบ และวเคราะหจากก าลงของหมอน าแตละตวในระบบ โดยเมอมความตองการใชไอน านอย ระบบจะสงใหหมอน าท างานเฉพาะเทาทจ าเปน จากนน เมอมความตองการมากขน กจะสงใหหมอน าตวถดมาเรมท างาน และปรบก าลงใหอยในระดบทเหมาะสม จนกระทงเมอระบบในโรงงานตองการไอน ามากขน กจะสงใหหมอน าถดมาท างาน เปนเชนนไปเรอย ๆ และเมอมความตองการใชไอน าลดลงจนถงจดทต าเพยงพอ ระบบจะตดสนใจหยดการท างานของหมอน าบางตวลงเพอลดการใชพลงงานทสนเปลองไดเอง รวมทงสามารถปรบชวโมงการท างานของหมอน าทมในโรงงานใหเหมาะสมกนเพอยดอายการใชงานของหมอน าไดเอง และหนวงเวลาการเรมท างานระหวางหมอน าแตละตวเพอชวยลดเชอเพลงและไฟฟาทไมจ าเปนจากการเรมตนท างานของอปกรณหลายๆ ตวพรอมกนไดอกดวย



5

5.2.2 การปรบสมดลการใชหมอน า (ตอ) • แผนผงการใชงานเทคโนโลย

รปท 5.2-2 การใชงานระบบปรบสมดลชวยกระจายภาระการท างานของหมอน า

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม จ าเปนตองมการตดตงเซนเซอรวดปรมาณการใชไอน า อปกรณควบคมสวนกลาง และอปกรณควบคมทหมอน าแตละตว 3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ลดการสนเปลองเชอเพลงและไอน าจากการท างานของหมอน าทไมจ าเปน โดยลดก าลงการผลตใหอยในระดบทเหมาะสม และชวยกระจายภาระการท างานของหมอน าใหอยในระดบทใกลเคยงกนทกตวชวยใหอปกรณมอายการใชงานยาวนานขน แตระบบนมกจะมความสามารถจ ากด โดยสามารถควบคมหมอน าไดเปนชด ชดละ 3-4 ตวเทานน หากโรงงานมหมอน ามากกวาน จะตองตดตงระบบเพมขนหรอแยกระบบทอสงไอน าออกจากกน



5

5.2.3 ระบบควบคมแรงดนไอน า 1. หลกการท างานของเทคโนโลย ส าหรบหมอน าทมขนาดเลกระหวาง 100-300 แรงมานน ปรมาณการผลตไอน าจะมผลตอการท างานของหมอน าเปนอยางมาก ซงในชวงทมความตองการใชไอน ามาก แรงดนไอน าจะลดต าลง และเมอหยดการใชงานไอน า แรงดนไอน าจะเพมขนไดในเวลาอนสน ซงเมอไมมการควบคมการผลตไอน าทเหมาะสม ไอน าสวนเกนจะตองถกถายทงไปทางวาลวระบาย จงเกดการสญเสยโดยไมจ าเปน จะเหนไดวาโดยปกตแลว ความตองการไอน าส าหรบการใชในการผลตทเกดอยางไมตอเนองจะท าใหแรงดนไอน าเปลยนแปลงไดเรวมาก การใชวาลวระบายเปนตวควบคมไมใหแรงดนเกนเพยงอยางเดยวจงสงผลให บางจงหวะเกดการผลตไอน าเกนความจ าเปน ดงนน หากสามารถลดไอน าทเกนความจ าเปนและปรบปรมาณการผลตใหเหมาะสมได ไอน าทสญเสยไปเนองจากวาลวระบายนนกยอมลดลงและชวยประหยดพลงงานไดในทางออมเชนกน

เทคโนโลยการควบคมแรงดนไอน านนจะอาศยการวดแรงดนไอน าจากดรมทางดานบน โดยมการตดตงอปกรณวดแรงดนเอาไว พรอมทงตดตงระบบควบคมแรงดนไอน าภายในดรม เมอมแรงดนไอน าใกลเคยงกบทตองการหรอคาทต งเอาไวแลว ระบบควบคมกจะเขาไปสงใหมการจายเชอเพลงและอากาศใหลดลงเพอลดปรมาณการเผาไหม ท าใหระบบคอยๆ ลดอตราการผลตไอน าลงตามไปดวย โอกาสทไอน าทผลตมากเกนความตองการและจ าเปนตองปลอยทงไปทางวาลวระบายจงลดลง เมอมความตองการใชไอน ามากแรงดนไอน าทอานไดจากเซนเซอรจะแสดงใหเหนถงความแตกตางกบคาทก าหนด ระบบควบคมกสามารถสงใหหมอน าท างานเตมก าลง หมอน ากจะผลตไอน าไดอยางรวดเรว จนกระทงใกลถงคาทก าหนดเอาไวกจะมการปรบลดอตราการผลตลง



5

5.2.3 ระบบควบคมแรงดนไอน า (ตอ) • แผนผงการใชงานเทคโนโลย

รปท 5.2-3 การใชเทคโนโลยการควบคมแรงดนไอน า

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม จ าเปนตองมการตดตงเซนเซอรวดแรงดนไอน าทหมอน าและอปกรณควบคมเพอปรบปรมาณอากาศและเชอเพลงเพมเตมใหกบระบบ 3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ลดการสนเปลองเชอเพลงทใชผลตไอน าในสวนทไมจ าเปน เปนการชวยประหยดพลงงานไดเปนอยางด แตจ าเปนตองมการตดตงอปกรณเพมเตม และหากหมอน ามขนาดใหญอาจจะไมไดประโยชนจากการควบคมจากสวนนเพยงอยางเดยว



5

5.2.4 ระบบควบคมการระบายน าทงของหมอน า (Blowdown) 1. หลกการท างานของเทคโนโลย การระบายน ากนหมอน าเปนระยะขณะเดนเครองเปนการระบายตะกอน ชวยปองกนไมใหตะกอนสะสมจนทวมหองเผาไหม ซงจะเปนสาเหตการเกดการบวมของหองเผาไหม นอกจากน การระบายน าทมสารละลายเขมขนในหมอน าออกในปรมาณทเหมาะสม จะท าใหเราสามารถควบคมสารละลายในน าหมอน าใหมคาคงทอยในระดบทใชงาน และไมมปญหาเรองการเดอดพลานและการกดกรอนเกดขนภายในหมอน า การปลอยน าในหมอน าออกมาขณะมความดนใชงานจะมไอน าพนออกมารนแรงและเสยงดงมากซงอาจเกดอนตรายได ดงนน การปลอยน ากนหมอน าโดยผานถงแยกน าจะชวยลดความรนแรงและเกบเสยงไดอนตรายจะหมดไปเพราะมการเปลยนทศทางการไหลของน าทปลอยออกมา ท าใหน ารอนถกทงลงทางดานลางในแนวดง สวนไอน าแฟลชทเกดขนจะถกปลอยทงออกทางดานบนสอากาศนอกจากการระบายน าในหมอน าทงเปนระยะแลว อกวธหนงจะเปนการปลอยน าในหมอน าทงแบบตอเนอง (Continuous Blowdown) การควบคมความเขมขนของสารละลายในหมอน าโดยวธปลอยน าทงทางวาลวใตหมอน าจะเกบความรอนจากน าทงกลบมาใชประโยชนไมไดเพราะน าทงมตะกอนมาก จะท าใหอปกรณแลกเปลยนความรอนอดตนได ดงนน ในทางปฏบตจงปลอยน าทงทางผวน า (Surface Blowdown) แทน โดยธรรมชาตของน าเวลาเดอดกลายเปนไอน า การระเหยจะเกดทผวน า ซงชวขณะทน าระเหยกลายเปนไอน าจะทงสารละลายไว ท าใหบรเวณผวน ามความเขมขนของสารละลายสงกวาดานลาง ดงนน ถาตองการควบคมสารละลาย การปลอยน าทงดานผวน าจะเปนวธทดทสด น าทงทปลอยออกมาจะมตะกอนนอย สามารถน าความรอนกลบไดงาย น าทปลอยทงจะควบคมอตราการไหลไดดวยการหรวาลว ความรอนจากน าทงสามารถน ามาใหความรอนแกน าปอนไดโดยผานอปกรณแลกเปลยนความรอนดงรป เทคโนโลย Automatic Blowdown Control System เปนระบบทหาความเหมาะสมของการระบายน าทงโดยการปลอยน าทงทเทยงตรง มความสมพนธกบคาการน าไฟฟา ปรมาณ TDS ปรมาณซลกา ฯลฯ โดยทระบบควบคมจะเปนตวควบคมการเปดปดวาลวของน าโบลวดาวน



5

5.2.4 ระบบควบคมการระบายน าทงของหมอน า (Blowdown) (ตอ)

รปท 5.2-4 อปกรณเกบความรอนกลบจากน าระบายทง

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม การตดตง Automatic Blowdown Control System จะตองมการตดตงชดควบคมเพม

รปท 5.2-5 การตดตงอปกรณเกบความรอนกลบจากการโบลวดาวน



5

5.2.4 ระบบควบคมการระบายน าทงของหมอน า (Blowdown) (ตอ)

3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน จากตารางแสดงพลงงานทน ากลบมาใชไดจากการโบลวดาวน แสดงใหเหนถงคาความรอนทน ากลบมาใชไดจากการโบลวดาวน โดยน าน าทไดจากการโบลวดาวนไปผานเครองแลกเปลยนความรอนเพอไปอนน าทจะปอนใหกบหมอน า ยงอตราการโบลวดาวนเพมขน คาความรอนทน ากลบมาใชไดกจะเพมขนตามไปดวยหมอน าทมการตดตงเทคโนโลย Automatic blowdown control system แลวจะมการลดลงของอตราการโบลวดาวนซงทก 100,000 lb/hr หมอน าจะมการลดอตราการโบลวดาวนลงจาก 8% เหลอ 6% และอตราการปอนน าใหหมอน าจะลดลงประมาณ 2,300 lb/hr ตารางท 5.2-2 พลงงานทน ากลบมาใชไดจากการโบลวดาวน



5

5.2.5 กบดกไอน าแบบแจงเตอนอตโนมต 1. หลกการท างานของเทคโนโลย กบดกไอน าเปนอปกรณทขาดไมไดในระบบไอน า เพราะจะชวยแยกระหวางไอน ากบน าทควบแนนออกจากกน โดยจะท าหนาทปดกนไมใหไอน าผาน แตจะปลอยใหน าทควบแนนแลวผานไปได ซงสามารถตอทอน าน ายอนกลบเขาสระบบใหมไดเชนกน แตเนองจากกบดกไอน าในระบบมเปนจ านวนมากและบอยครงทขาดการดแลรกษาอยางตอเนอง ท าใหไมทราบวากบดกไอน าบางตวเกดความเสยหายขน ซงจะสงผลตอประสทธภาพการใชพลงงานโดยตรง การตรวจสอบกบดกไอน าจงเปนสงส าคญขอหนงทมกจะถกละเลยไป โดยอาจจะตองรอถงชวงเวลาบ ารงรกษาประจ าปจงจะไดมการตรวจสอบ ซงท าใหโรงงานสญเสยพลงงานไปโดยเปลาประโยชนแลวเปนปรมาณมาก

เทคโนโลย Intelligent Autonomous Steam Trap นนจะชวยใหกบดกไอน าสามารถตรวจสอบตวเองไดโดยอตโนมต และสามารถแจงเตอนใหผใชทราบไดทนททเกดปญหา โดยปญหามกจะเกดขนไดสองกรณ คอ ปดสนท ไมสามารถเปดทงน าทควบแนนได และรว ท าใหไอน าไหลผานออกมาได ซงในกรณแรกจะท าใหมน าควบแนนทกบดกไอน าเปนปรมาณมากและไอน าไมสามารถเขาถงอปกรณได สวนกรณทสองนน ไอน าจะถกปลอยทงออกไป โดย IAST นนจะตดตงเซนเซอรวดอณหภม เซนเซอรวดเสยงความถสง และใชพลงงานจากแสงอาทตยซงสะสมเอาไวดวยแบตเตอรภายในตว หากเซนเซอรวดอณหภมไดต ากวาปกต เชน ต ากวา 60oC แสดงวามน าขงอยภายใน และหากสามารถจบเสยงความถสงได แสดงวามไอน ารวไหล ซงไมวาจะเปนกรณใดกตาม หากวาเซนเซอรอานคาไดตางจากคาปกตทก าหนดเอาไว อปกรณจะแจงเตอนใหผใชทราบโดยเปนไฟกระพรบเพอบอกสถานะวากบดกไอน าดงกลาวเสยหายและจ าเปนตองเปลยนตวใหม ผใชสามารถเปลยนไดทนท จงลดการรวไหลและสญเสยพลงงานได



5

5.2.5 กบดกไอน าแบบแจงเตอนอตโนมต (ตอ)

รปท 5.2-6 กบดกไอน าแบบแจงเตอนอตโนมต

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม เปลยนเขาไปตดตงแทนกบดกไอน าเดมไดทนท

รปท 5.2-7 แผนผงการใชงานกบดกไอน าแบบแจงเตอนอตโนมต

3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ลดการสญเสยไอน าจากการรวไหลของไอน าจากกบดกไอน า รวมถงเพมประสทธภาพของระบบในกรณทกบดกไอน าปดถาวรไดจากการแจงเตอน ท าใหผปฏบตงานสามารถเปลยนอปกรณไดทนทททราบปญหา แตจ าเปนตองเปลยนกบดกไอน าใหมเปนรนทรองรบอปกรณหรอเพอใหสามารถตดตงอปกรณได



5

5.2.6 หมอไอน าลกผสม

1. หลกการท างานของเทคโนโลย หมอน าทออกแบบหองเผาไหมเปนลกผสมระหวางหมอน าแบบทอน ากบทอไฟรวมอยในตวเดยวกน เรยกวา หมอน าลกผสม (Hybrid Boiler or Composite Boiler) สามารถเผาเชอเพลงสองชนดทแตกตางกนได ปกตจะใชของเสยจากกระบวนการผลตเปนเชอเพลงหรอความรอนทจะตองทง (Waste Heat)และเชอเพลงไฮโดรคารบอนทเปนปโตรเลยม ของเสยจากการผลตหรอเชอเพลงแขงจะเผาไหมในหองเผาไหมแรก และความรอนทไดจากการเผาไหมจะผานไปยงหองเผาไหมทสอง ซงเชอเพลงปกตจะเผาตอ ทงนขนอยกบการออกแบบเชนกน เชน อาจออกแบบใหกาซรอนจากหองเผาไหมแรกสามารถผานพนผวถายเทความรอนไปไดบางสวนกอนเขาไปหองเผาไหมทสอง หรออกทางหนง กาซรอนอาจผานเขาหมอน าโดยตรงหลงจากเผาไหมสมบรณแลว

ปจจบนนยมน าของเสยจากอตสาหกรรมหรอพาณชยกรรมมาใชเปนเชอเพลงเพราะไดประโยชนมากกวาการทจะตองเสยคาใชจายเพอน าไปก าจดทง โดยการน าเตาเผาขยะ (Incinerator) มาตอพวงกบหมอน าความรอนทง (Waste Heat Boiler) แตระบบน าความรอนกลบนนมประสทธภาพต า ดงนนในระยะแรก หมอน าแบบลกผสมจงถกออกแบบมาเพอแกไขปญหาดงกลาว ในปจจบนไดมการออกแบบพฒนาผลตหมอน าแบบลกผสมใหมประสทธภาพสงและสามารถใชเชอเพลงไดหลายชนดพรอมกน รวมท งของเสยจากอตสาหกรรมหรอพาณชยกรรมกน ามาใชเปนเชอเพลงไดดวย ซงขณะนในประเทศไทยไดเรมมการน าหมอน าแบบลกผสมมาใชงานกนอยางแพรหลายมากขน



5

5.2.6 หมอไอน าลกผสม (ตอ)

รปท 5.2-8 การท างานของระบบหมอน าแบบลกผสม (Hybrid Boiler)

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม สามารถใชเชอเพลงไดหลากหลายชนด โดยเฉพาะเชอเพลงแขง ชวะมวล รวมทงขยะและของเสยจากอตสาหกรรมหรอพาณชยกรรมกน ามาใชเปนเชอเพลงไดดวย



5

5.2.7 หมอไอน าแบบ Once-Through

1. หลกการท างานของเทคโนโลย หมอน าแบบ Once-Through มกจะมโครงสรางงายๆ มน าอยในทอ โดยมทอขดเปนคอยลหรออาจจะเปนทอตรง มปรมาณน านอย ท าใหการระเหยกลายเปนไอน าเปนไปอยางรวดเรว ราวกบวาน าทปอนเขามาแลวระเหยไปทนท จงไดตงชอเรยกหมอน าแบบนวา Once-Through Boiler หมอน าชนดน เขาใจวามถนก าเนดจากสหรฐอเมรกา แตปรากฏวาไดถกพฒนาและนยมใชในประเทศญปน โดยในป พ.ศ. 2498 ญปน ไดสงหมอน าชนด Single-Tube Type Steam Generators จากสหรฐฯ และไดพฒนาตอ จากนนมา การควบคมมาตรฐานของหมอน าขนาดเลกในญ ปนไมไดขนอยกบ JIS Code แตขนอยกบ The Safety Rule of Boiler and Pressure Chamber รวมท ง Structural Code ท งน เพอความปลอดภยในการใชงาน ซงกฎดงกลาวไดครอบคลมถง Small-Sized and Once-Through Type Boilers ดวยสาเหตทท าใหหมอน าแบบ Once-Through เรมเปนทนยมมากขนเนองจากวาไมจ าเปนตองมผควบคมหมอน าทรบใบอนญาต และไดรบการยกเวนไมตองมการตรวจสอบประจ าปถาหากหมอน าดงกลาวสรางขนและใชงานในลกษณะดงน 1. เปนแบบทอน า 2. พนผวรบความรอนนอยกวา 10 ตารางเมตร 3. ความดนใชงานสงสด 10 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร ตวอยางขอมลของหมอน าแบบ Once-Through ขนาดเลกมดงน - อตราการระเหยเทยบเทา: 40 - 2,000 กโลกรมตอชวโมง - ประสทธภาพหมอน า: สงกวา 87% - เชอเพลงทใชได: กาซ น ามนกาด น ามนเตา - ระบบควบคม: อตโนมตทงหมด



5

5.2.7 หมอไอน าแบบ Once-Through (ตอ)

รปท 5.2-9 ระบบการท างานของหมอน าแบบ Once-Through

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม เนองจากประสทธภาพของหมอน าแบบ Once-Through ไดถกพฒนาใหเทยบเทาหรออาจจะดกวาหมอน าขนาดทใหญกวา (คอ 3-10 ตนตอชวโมง) จงไดถกน ามาใชในอตสาหกรรมดวย ขอด - มขนาดเลก ท าใหประหยดพนท - มความปลอดภยสง เนองจากมแรงดนนอย - ใชงานงาย เพราะเปนการควบคมอตโนมต ขอเสย - มแรงดนนอย ท าใหใชงานกบอปกรณทมแรงดนสงไมได 3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ประสทธภาพของหมอน าโดยทวไป ผผลตหมอน ามกจะบงบอกประสทธภาพหมอน าในขณะทใชงานทภาระสงสด แตในการใชงานจรง ภาระทหมอน าประสบมกจะไมใชภาระสงสด วธการหนงทจะท าใหประสทธภาพหมอน าสงตลอดเวลา สามารถท าไดโดยการใชหมอน าขนาดเลกหลายตว



5

5.2.8 Coal Water Mixture (CWM)

1. หลกการท างานของเทคโนโลย Coal Water Mixture (CWM) เรยกอกชอหนงวา Coal Water Slurry (CWS) หรอ Coal Water Fuel (CWF) คอ เชอเพลงเหลวชนดหนงซงไดจากการผสมน ากบถานหนทบดจนไดขนาดและเตมสารเตมแตง (Additives) ซงมอย 2 ชนด คอ สารตวกระจาย (Dispersant) และสารคงสภาพ (Stabilizer) เพอใหอนภาคถานหนสามารถแขวนลอยอยในของเหลวไดโดยไมตกตะกอน ซงสามารถน าไปใชเปนเชอเพลงทดแทนน ามนเตาส าหรบหมอน าอตสาหกรรมหรอใชเปนเชอเพลงส าหรบหมอน าเพอผลตไฟฟา ซงอาจเปนการเผารวมกบถานหนบดละเอยด (Pulverized Coal) เพอควบคมการปลดปลอยออกไซดของไนโตรเจน (NOx) ใหอยในระดบทมาตรฐานก าหนด CWM ถอวาเปนเทคโนโลยถานหนสะอาด (Clean Coal Technology) เนองจากสามารถชวยลดมลพษและผลกระทบสงแวดลอมจากการใชเชอเพลงถานหนตงแตขนตอนการขนสงการจดเกบ การเผาไหม และการปลดปลอยกาซไอเสยCWM ตางจากเชอเพลงเหลวชนดอน เนองจากมองคประกอบทเผาไหมไมได (Noncombustible Content) สงกวา และมคาความรอนตอหนวยน าหนกต ากวาน ามนหรอกาซธรรมชาต ดงนน เมอใช CWM กบระบบทถกออกแบบมาส าหรบใชเชอเพลงคณภาพสง โดยเฉพาะอยางยงหากเปนหมอน าขนาดเลก กจะตองลดสมรรถนะของหมอน าลงเพอไมใหประสทธภาพในการเผาไหมลดลงมากเกนไป ทงนสาเหตส าคญของการลดสมรรถนะของหมอน าเกดจากปจจยหลก คอ 1. เมอใช CMW เปนเชอเพลง ระยะเวลาส าหรบการเผาคารบอนในเตาเผา (Residence Time) จะสนเกนไป จงท าใหตองลดสมรรถนะในการเผาไหมลง 2. ตองการเพมเวลาเพอใหอนภาคของเถาและละอองตางๆ ทเกดจากการเผาไหมเยนลงกอนทจะเขาสสวนถายเทความรอนแบบพาความรอน (Convection Section) เพอปองกนการเกาะตวของเถา (Fouling) 3. หากท าการเผา CWM ตามสมรรถนะของหมอน า ความเรวของอากาศรอนจากการเผาไหมทเขาสสวนถายเทความรอนแบบพาความรอนอาจสงมาก และเปนสาเหตใหเกดการสกกรอนหรอการถายเทความรอนใหกบทอน า (Water Tube) ไมมประสทธภาพ จงตองลดอตราการเผาไหมลง



5

5.2.8 Coal Water Mixture (CWM) ตอ

ตารางท 5.1-1 คณสมบตของเชอเพลง CWM

รป 5.2-10 เชอเพลงหมอน าชนด Coal Water Mixture (CWM)

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม ในกรณของหมอน าทออกแบบมาส าหรบใชเผาถานหน หรอถานหนรวมกบเชอเพลงอนๆ สามารถใช CWM เปนเชอเพลงไดโดยท าการปรบปรงยอย (Minor Modification) ทหวเผาและ Atomizer ในกรณของหมอน าทออกแบบมาส าหรบใชเผาเชอเพลงเหลวหรอกาซจะตองท าการปรบปรงใหญ (Major Modification) เพอใหจดการกบเถาทเกดขน เชน ถงรบเถา Soot Blower เพอท าความสะอาดดานในของหมอน าและระบบ Bag Filter รวมกบสวนทระบกอนหนาน ไดแก หวเผาและ Atomizer ดวย



5


3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ประโยชน ขอด และขอเสยของเทคโนโลย ขอด - น าไปใชเปนเชอเพลงทดแทนน ามนเตาได - เปนเทคโนโลยถานหนสะอาด ชวยลดมลพษและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการใช เชอเพลงถาน ขอเสย - ตองมการปรบปรงอปกรณของหมอน าบางสวน - ตองลดสมรรถนะของหมอน าลงเพอไมใหประสทธภาพในการเผาไหมลดลงมากเกนไป - เนองจาก CWM เปนเชอเพลงทมอนภาคของแขงอยในของเหลว ซงเมอไหลผานอปกรณ ตางๆ ไดแก ปม วาลว ระบบหวเผาเชอเพลง กจะท าใหเกดการสกกรอนขนอยางรวดเรวหากไมไดมการปองกนไว 4. ตวอยางกรณศกษา

(ก) ประเทศสหรฐอเมรกา Polk Power Station, Polk County, Florida เปนโครงการโรงไฟฟาเชอเพลงถานหนของ Tampa Electric Co. ทมก าลงการผลตทงหมด 316 MWe และมก าลงการผลตสทธ 250 MWe ซงใชถานหนและ CWM จ านวน 2,300 ตนตอวนเปนเชอเพลง (ใช CWM ประมาณ 55-60% ของคาความรอนของเชอ เพลงทตองการ) โดยใชเทคโนโลย Integrated Gasification Combined Cycle (IGCC) ซงเปนการแปรสภาพเชอเพลงโดยใช Texaco Coal Gasifier รวมกบการใชเทคโนโลย Combined Cycle เพอผลตกระแสไฟฟา ซงพบวาระบบมอตราการเผาคารบอนมากกวา 95% สามารถเดนระบบไดอยางมเสถยรภาพ และมความพรอมจายตามเปาหมายทก าหนดไว ในขณะทมการปลดปลอยมลสาร ไดแก SO2 NOx และฝ นละอองต ากวาระดบทมาตรฐานก าหนด โดย Polk IGCC Power Plant ถอวาเปนโรงไฟฟาทใชเชอเพลงจากถานหน (Coal-Based Power Generation Facilities) ทสะอาดท สดในโลกแหงห นง โครงการดงกลาวมคาลงทนทงหมด 300 ลานเหรยญสหรฐ (รวมคาด าเนนการในขนตอนการสาธต) หรอเทากบ 303 เหรยญตอกโลวตตเมอเทยบกบก าลงการผลตสทธ



5


(ข) ประเทศสวเดน CWM ของ Svenska Fluid Carbon ผลตจากถานหนคณภาพดจากโปแลนดทผานการท าความสะอาด (Beneficiation) เพอลดปรมาณเถาและซลเฟอรแลว โรงงานผลต CWM ดงกลาวมขนาด 250,000 ตนตอป ตงอยท Malmo Harbor ซงอยทางภาคใตของสวเดน (เรมเดนระบบป ค.ศ. 1984 ) ผลจากการผลตไปใหลกคาใชงาน พบวา 1. Energy Utility of Lund Project: ตองปรบแตงหมอน าโดยเพมระบบการจดการเถา และเปลยนหวเผาเปนแบบRotary Cup Burner ซงท าใหไดประสทธภาพเทาน ามนเตา 2. KF/Foodia AB Project: หลงจากปรบปรงหมอน าท งแบบยอยและแบบใหญ พบวา ประสทธภาพตกลงไปประมาณ 30% 3. SAB NIFE Factory: หมอน าแบบทอไฟซงเมอใช CWM พบวา ประสทธภาพตกลงอยางมากจากปญหาการจดการเถาและเรองเถาจบตวแนนในทอไฟ ตองปรบปรงโดยเพม Baghouse Filter และEconomizer อนน าเพม



5

5.2.9 การใชอปกรณตวเรงปฏกรยาแบบ Contact Catalyst 1. หลกการท างานของเทคโนโลย อปกรณตวเรงปฏกรยาแบบ Contact catalyst มหลกการท างานบนพนฐานของโลหะ Catalyst โดยกระบวนการไฮโดรแครกกง หมายถง กระบวนการทท าใหเกดการแตกยอยของสารประกอบไฮโดรคารบอนทมขนาดใหญและมน าหนกโมเลกลสงใหมโครงสรางทเลกลง มผลท าใหการเผาไหมสมบรณขน (โมเลกลของน ามนชอเพลงมพนทผวสมผสกบออกซเจนไดเพมขน) ตวเรงปฏกรยาทใชในกระบวนการแครกกงของสารไฮโดรคารบอนโดยทวไปผลตจากสารซโอไลท (เปนสารประกอบทมโครงสรางประกอบดวยอลมเนยมออกไซดและซลการออกไซด) โดยทมการเตมออกไซดของโลหะแรรเอรธไปบนผวของซโอไลท ซงออกไซดของโลหะแรรเอรธจะเปนตวควบคมและปองกนไมใหเกดการสญเสยอลมเนยมในซโอไลท และยงท าใหการเปนกรดของซโอไลทสงขน กระบวนการแครกกงทเกดจากตวเรงปฏกรยามกจะเกดควบคกบกระบวนการดไฮโดรจเนชน (หมายถง กระบวนการทไฮโดรเจนอะตอมถกดงออกมาจากโมเลกลของสารประกอบไฮโดรคารบอนท าใหเกดสารประกอบอลคน) 2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม เปนอปกรณใชกบน ามนเชอเพลง โดยปลายขางหนงตอเขากบทอน ามน สวนปลายอกขางหนงตอเขากบทอน ามนททางเขาของหวเผาของหมอน า

รป 5.2-11 อปกรณเรงปฏกรยาแบบ Contact catalyst เพอการเผาไหมทสมบรณขน



5

5.2.9 การใชอปกรณตวเรงปฏกรยาแบบ Contact Catalyst (ตอ) 3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ประโยชนและ ขอด - ชวยใหเกดการเผาไหมทสมบรณขน - อตราการใชเชอเพลงโดยเฉลยลดลง 5-15% - อตราการปลอยกาซเรอนกระจกลดลง 10-30%



5

5.2.10 การใชสารลดแรงยดเหนยวโมเลกล 1. หลกการท างานของเทคโนโลย การเตมสารลดแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลเขาไปในน ามนเชอเพลงชวยใหการเผาไหมของน ามนมากขน ท าใหการสนดาปไดพลงงานเตมท เนองจากน ามนเชอเพลงจะมการรวมตวกนเปนโมเลกลใหญ (Fuel Cluster) ดงนน เมอเตมสารเพอลดแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลจะท าใหเกดการแยกตวเปนโมเลกลเดยวๆ มากขน มโอกาสเกดการสนดาปสงขน การเผาไหมสมบรณมากขน

รป 5.2-12 การแตกตวและลดการรวมกลมของโมเลกล

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม เทคโนโลยนไมตองท าการปรบปรงอปกรณใดเพมเตม สามารถทจะด าเนนการไดโดยเตมสารเคมลงในเชอเพลง 3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ประโยชนและขอด - เพมประสทธภาพการเผาไหม ชวยใหเกดการสนดาปทสมบรณ - ลดมลพษและลดคาใชจายทางดานการก าจดมลภาวะ - ลดคาใชจายตนทนน ามนไดประมาณ 10-30%



5

5.2.11 หวเผาเมดพลาสตก 1. หลกการท างานของเทคโนโลย หวเผาชนดเชอเพลงพลาสตก คอ หวเผาทออกแบบมาใหสามารถใชเชอเพลงของแขงประเภทเมดพลาสตกได ซงเมดพลาสตกเปนแหลงเชอเพลงพลงงานทดแทนทไดจากขยะพลาสตก เปนทางเลอกทนาสนใจในสภาวะทน ามนและกาซเชอเพลงมราคาสงขนอยางมาก อกทงยงชวยลดปรมาณขยะพลาสตกทมากขนทกวน หวเผาท างานโดยใชน ามนเชอเพลงกอนประมาณ 15 นาท จากนนจงปอนเมดพลาสตกเขาสหองเผาไหมซงใชความรอนเปลยนเมดพลาสตกใหเปนกาซเชอเพลง (Gasification) เมอผสมกบอากาศทปอนเขามาจงเกดการเผาไหมขน เมดพลาสตกโดยทวไปมคาความรอนใกลเคยงกบกาซหงตม (LPG) แตราคาเมดพลาสตกทปรมาณเทากนจะมราคาถกกวาครงหนง ท าใหประหยดคาเชอเพลงลงไดอยางชดเจน สวนผลกระทบจากการเผาไหมเมดพลาสตก พบวา ประสทธภาพของการเผาไหมโดยใชหวเผาชนดนสงถง 90% เพราะองคประกอบของพลาสตกเปนไฮโดรคารบอนเกอบรอยเปอรเซนต กาซทเกดจากการเผาไหมมปรมาณของมลพษเปนไปตามเกณฑของกฎหมาย ในการเผาไหมจะมปรมาณเถาประมาณ 100 กรมตอเมดพลาสตก 40 กโลกรม

รป 5.2-13 หวเผาชนดเชอเพลงพลาสตก



5

5.2.11 หวเผาเมดพลาสตก (ตอ) 2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม การตดต งหวเผาเชอเพลงพลาสตกท าไดโดยการเปลยนหวเผาเทาน น โดยกลมโรงงานอตสาหกรรมทสามารถประยกตใชเทคโนโลยน ไดแก - อตสาหกรรมอาหาร - อตสาหกรรมสงทอ และภาคบรการ เชน โรงแรม 3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน หวเผาชนดเชอเพลงพลาสตกทใชเชอเพลงพลงงานทดแทนทไดจากขยะพลาสตกเปนทางเลอกทนาสนใจทางหนง เพราะมประสทธภาพการเผาไหมสง และไมมผลกระทบเนองจากมลพษ ทส าคญราคาเมดพลาสตกทไดจากขยะพลาสตกมราคาถกกวาเชอเพลงชนดอนมาก ตารางท 5.2-3 คาความรอนและราคาของเชอเพลงแตละประเภท



5

5.2.12 การควบคมการเผาไหมอตโนมต

1. หลกการท างานของเทคโนโลย แนวคดในการปรบสดสวนอากาศตอเชอเพลงใหเหมาะสมนน เปนแนวคดพนฐานทจ าเปนส าหรบระบบทมการเผาไหมอยแลว เพราะถาหากสามารถควบคมใหการเผาไหมเกดขนไดอยางสมบรณพอดกจะสงผลใหเกดการประหยดเชอเพลงได พรอมทงสามารถน าพลงงานจากการเผาไหมมาใชประโยชนไดอยางมประสทธภาพสงสด โดยปกตแลวการเผาไหมทไมเหมาะสมนนเกดขนไดสองกรณ คอ กรณทมอากาศนอยเกนไป จะท าใหสนเปลองเชอเพลงมากกวาปกตและเผาไหมไมสมบรณ เกดมลภาวะตามมาเนองจาก กาซตางๆ ทไหลออกสอากาศ และจะมเชอเพลงบางสวนทยงไมเกดการเผาไหมถกปลอยทงไป โดยเปลาประโยชนเชนกน อกกรณหนง คอ มอากาศเขามาเผาไหมมากเกนไป แมวาจะเกดการเผาไหมไดอยางสมบรณกจรง แตอากาศมความเรวในการไหลสงกวาปกต จงไมมเวลามากพอทจะถายเทพลงงานความรอนจากการเผาไหมไปสน าในระบบไดอยางมประสทธภาพ อากาศกจะพาพลงงานความรอนทงหมดทงไปสอากาศเสยกอน การปรบสดสวนเชอเพลงตออากาศจงชวยลดความสนเปลองเชอเพลงและมลภาวะไปพรอมกน โดยระบบจะมเซนเซอรส าหรบอานปรมาณออกซเจนสวนเกนทออกมากบไอเสย จากนนจงน ามาวเคราะห แลวชดควบคมจะสงงานใหมการจายอากาศและเชอเพลงทเขาสกระบวนการเผาไหมใหเขาไปในสดสวนทเหมาะสมตลอดเวลา ถาอากาศมากเกนไป ระบบจะปรบลดอากาศเขาจนไดระดบทตองการ แตถานอยเกนไป กจะเพมอากาศหรอลดเชอเพลงลงจนอยในระดบทเหมาะสมเชนเดยวกน 2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม จ าเปนตองมการตดตงเซนเซอรวดแรงดนไอน าทหมอน าและอปกรณควบคมเพอปรบปรมาณอากาศและเชอเพลงเพมเตมใหกบระบบ



5

5.2.12 การควบคมการเผาไหมอตโนมต (ตอ)

รปท 5.2-14 การควบคมระบบการเผาไหมเพอใหไดประสทธภาพ

3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ชวยใหหมอน ามการเผาไหมทสมบรณ ลดการสนเปลองเชอเพลงทไมจ าเปน และชวยประหยดพลงงานทใชไดเปนอยางด โดยระบบมการใชงานไดงาย เพยงแคตดตงและปรบตงคาทเหมาะสมส าหรบเชอเพลงประเภทตางๆ เทานน ระบบจ าเปนตองมการตดตงเซนเซอรและอปกรณควบคมหลายสวนเพมเขาไปทหมอน ารวมทงการเปลยนชนดของเชอเพลงในแตละครงอาจจะตองมการปรบตงคาใหกบชดควบคมใหม



5

5.2.13 เครองอนน าปอนแบบ Tube & Fin 1. หลกการท างานของเทคโนโลย หลกการท างานของ Economizer แบบ Tube & Fin จะประกอบดวยทอดดและเพมครบเพอเพมพนทแลกเปลยนความรอนจากปลองไอเสยสน าปอนทจะวงผาน Economizer เพอรบความรอนจากไอเสยกอนเขาหมอน า ไอเสยเมอวงผานครบทอจะถายเทความรอนใหกบน าปอนโดยทน าปอนวงอยภายในทอ Economizer แบบ Tube & Fin นจะมอย 2 แบบ คอ แบบทอกลม (Cylindrical Economizer) และ แบบทอสเหลยม (Rectangular Economizer) แบบทอกลม หมายถง ลกษณะของการวางทอน าจะวางวนรอบเปนวงกลมลอมรอบปลองไอเสย ท าใหมขนาดเลกและน าหนกเบา แบบทอสเหลยม หมายถง ลกษณะของการวางทอน าจะวางวนรอบปลองไอเสยเปนแบบสเหลยม ท าใหมพนทในการถายเทความรอนมากกวาแบบทอกลม แตกมขอเสย คอ จะมน าหนกมากกวา

รปท 5.2-15 Economizer แบบทอกลม (Cylindrical Economizer)



5

5.2.13 เครองอนน าปอนแบบ Tube & Fin (ตอ) 2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม การตดตง Economizer แบบ Tube & Fin จะตองมการตดตงอปกรณเพมเตม คอ จะตองตดตงปม เดนทอน า และดดแปลงปลองเพอตดตงตว Economizer

รปท 5.2-16 การประยกตใช Economizer แบบ Tube & Fin

3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน การตดตง Economizer จะท าใหประสทธภาพรวมของระบบเพมขนประมาณ 5-7% ขนอยกบชนดเชอเพลงทใช ขนาดหมอน า และสภาพการใชงานของเครอง เทคโนโลยนมระยะเวลาในการคนทนสนประมาณ 6 เดอนถง 3 ป

รปท 5.2-17 ประสทธภาพของหมอน าเมอท าการตดตง Economizer



5

5.2.13 เครองอนน าปอนแบบ Tube & Fin (ตอ)

4. ตวอยางกรณศกษา

บรษท Altivity Packaging, Santa Clara, CA, USA - ไดรบความรอนจากน ารอน 1,300 GPM - น าพลงงานกลบมาใชได 58,178,00 Btu/h ขณะรบภาระสงสด - ประหยดตนทน 3,263,000 เหรยญตอป บรษท Goodyear Tire & Rubber Co., Ltd. - ใชอปกรณสองตวเพอตมน า 180,00 lb/h จาก 70ºF ไปเปน 180ºF - น าพลงงานกลบมาใชได 20,700,000 Btu/h - คนทนภายใน 1 ป - น าน ากลบมาใชได 11.4 ลานแกลลอนตอป



5

5.2.14 เครองอนน าปอนแบบสมผสตรง 1. หลกการท างานของเทคโนโลย หลกการท างานของ Economizer แบบสมผสตรงนนเปนการน าเอาแกสทไดจากการเผาไหมเขาไปผานกระบวนการแยกของแขง (Cyclone) ใหออกจากแกสภายในถงแรงดน หลงจากผานกระบวนการนแลวจะเหลอแตแกส และจะน าแกสนไปแลกเปลยนความรอนกบน าโดยตรง หลงจากสนสดกระบวนการจะไดอากาศทเยนและน าทรอน ซงอากาศทเยนจะถกปลอยทงออกไป สวนน าทรอนจะถกสงไปยงหมอตมน า

รปท 5.2-18 เครองอนน าปอนแบบสมผสตรง

2. การใชทดแทนเทคโนโลยเดม อปกรณและการปรบปรง - Pressure Vessel - Pump - Blower



5

5.2.14 เครองอนน าปอนแบบสมผสตรง (ตอ)

รปท 5.2-19 การใชงาน Economizer แบบสมผสตรง

3. ศกยภาพการประหยดพลงงาน ประโยชน ขอด และขอเสยของเทคโนโลย ขอด - ประสทธภาพในการถายเทความรอนสงมาก และความดนสญเสยทางดานไอเสยต า - ลดมลภาวะของอากาศ เชน แกสเรอนกระจก - มการคนทนเรว 1-3 ป ขอเสย - น าทสงไปยงหมอน ามคณภาพดอยลง - มการกดกรอนโลหะ

การใชเทคโนโลย Economizer แบบสมผสตรงสามารถท าใหประหยดพลงงานได 15-35% มการคนทน 1-3 ป



5

5.2.14 เครองอนน าปอนแบบสมผสตรง (ตอ)

4. ตวอยางกรณศกษา

บรษท NRG, San Francisco, CA, USA - ประหยดพลง > 13 MBtu/h - ประหยดน า > 8 ลานแกลลอนตอป - ลด CO2 ได > 8,000 ตนตอป - ประหยดเชอเพลง > 2,000 เหรยญตอวน - ระยะเวลาคนทน < 1.3 ป บรษท Seattle Steam Company - ประหยดพลง > 14 MBtu/h - ประหยดน า > 9 ลานแกลลอนตอป - ลด CO2 ได > 9,000 ตนตอป - ประหยดเชอเพลง > 2,000 เหรยญตอวน - ระยะเวลาคนทน < 2 ป


ภาคผ

นวก

ภาคผนวก

ก – จ


ภาคผ

นวก

ภาคผนวก-ก ตารางแปลงหนวย


ภาคผ

นวก


ภาคผ

นวก


ภาคผ

นวก

ภาคผนวก-ข ตารางสมการวเคราะหพลงงานและประสทธภาพ

1. ประสทธภาพ , ประสทธภาพ (%) = (พลงงานทไดออกมา / พลงงานทปอนเขาไป) x 100

= (กาลงทไดออกมา / กาลงทปอนเขาไป) x 100 ประสทธภาพหมอไอนา (%) = มวลของไอนา x (เอนธาลปของไอนา-เอนธาลปของ

นาปอน)/(คาความรอนทางตาของเชอเพลง) x 100 2. กาลงทางกล , PM

PW : วตต (W) = T = 2TN/60 เมอ T = แรงบด, นวตน (N) = ความเรวเชงมม, เรเดยน/วนาท (rad/s) N = ความเรวรอบ, รอบ/นาท (rpm)

3. กาลงของไหล , PF PF : วตต (W) = P.m/

เมอ P = ความดน, ปาสคาล (Pa) .m = อตราการไหลเชงมวล, กโลกรม/วนาท(kg/s) = ความหนาแนน, กโลกรมตอลกบาศกเมตร(kg/m3)

4. กาลงไฟฟา , PE PE : วตต (W)

= VI cos สาหรบระบบไฟฟา 1 เฟส

= √3 VI cos สาหรบระบบไฟฟา 3 เฟส เมอ V = แรงดนไฟฟา, โวลท (V) I = กระแสไฟฟา, แอมแปร (A) cos = คาเพาเวอรแฟคเตอร


ภาคผ

นวก

5.ความรอนสมผส , Qs QS : วตต (W) = m CP (T2-T1)

เมอ m = อตราการไหลเชงมวล, กโลกรม/วนาท(kg/s) CP = ความรอนจาเพาะของสาร, จล/กโลกรม-องศาเซลเซยส(J/kgC) T2-T1 = ผลตางของอณหภม, องศาเซลเซยส(C)

6.ความรอนแฝง , Ql QL: วตต (W) = m.hfg

เมอ m = อตราการไหลเชงมวล, กโลกรม/วนาท(kg/s) hfg = ความรอนแฝงของสาร, จล/กโลกรม(J/kg)

7.ภาระทาความรอน , QT QT : วตต (W) = m (h2-h1)

เมอ m = อตราการไหลเชงมวล, กโลกรม/วนาท(kg/s) h1 , h2 = เอนธาลปของสาร, จล/กโลกรม(J/kg)

8.อตราการถายเทความรอน , Q QCOND : วตต (W) QCONV : วตต (W) QRAD : วตต (W)

= (k/x) A (T2-T1) สาหรบการนาความรอน = h A (T2-T1) สาหรบการพาความรอน = A(T2

4-T14) สาหรบการแผรงสความรอน

เมอ k = คาการนาความรอน, วตต/เมตร-เคลวน(W/m-K) X = ความหนาของวสด, เมตร(m) A = พนทถายเทความรอน, ตารางเมตร(m2) T = อณหภม, เคลวน (K) H = คาสมประสทธการพาความรอน, วตต/ตารางเมตร-เคลวน (W/m2-K) = คาสมประสทธการแผรงส

= คาคงท = 5.67 10-8 W/m2K4


ภาคผ

นวก

9.พลงงานไฟฟาทใช , E E : kWh/ป

= P x UF x OF x h เมอ P = กาลงไฟฟาทใช (kW) UF = ตวประกอบการใชงาน (Used Factor) OF = ตวประกอบการทางาน (Operating Factor) h = ชวโมงการใชงานตอป (h/y)

10.ความสามารถในการผลตไอนาสมมลจรง , Ton/hr SER : Ton/hr

= ( ms(hgr-hfr)/ ms (hg-hf))*1,000 เมอ ms = มวลของไอนาจรง ( kg/hr) hgr = เอนธาลปของไอนาอมตวทความดนใชงาน hfr = เอนธาลปของนาอมตวทอณหภม นาปอน hg = เอนธาลปของไอนาอมตวทอณหภม 100 OC hf = เอนธาลปของนาอมตวทอณหภม 100 OC

11.อตราการระเหย อตราการระเหย

= ms/A เมอ ms = ปรมาณไอนาทผลตได (kg/hr) อานจากมเตอรนา ปอนโดยหกปรมาณการโบลวดาวนหรอจากการ วดไอนาโดยตรง A = พนทผวแลกเปลยนความรอนของหมอไอนา (m2) ไดจากผผลต

12.จานวนเทาของการระเหย จานวนเทาของการระเหย

= ms/mf

เมอ ms = ปรมาณไอนาทผลตได (kg/hr) อานจากมเตอรนา ปอนโดยหกปรมาณการโบลวดาวนหรอจากการ วดไอนาโดยตรง mf = ปรมาณเชอเพลงทใช (L/hr , kg/hr) จากมเตอร เชอเพลงหรอการชง


ภาคผ

นวก

13.ดชนการใชพลงงานของอปกรณใชไอนา ดชน การใชพลงงานของอปกรณใชไอนา

= ms(hg-hfo)/mp

เมอ ms = ปรมาณไอนาทไหลเขาอปกรณ (kg/hr) หาไดจาก มเตอรไอนาโดยตรงหรอวดจากนาคอนเดนเสท หรอจากวาลวควบคม hg = เอนธาลปของไอนาอมตวทความดนไอนา เขาอปกรณ (kJ/kg) hfo = เอนธาลปของนาทความดนคอนเดนเสทหรอ ทอณหภมผลผลต(kJ/kg) mP = ปรมาณของผลผลต (kg/hr) หาจากการชง นาหนก


ภาคผ

นวก

ภาคผนวก ค ตารางคาความรอนทางตาของเชอเพลง

ประเภท (หนวย)

กโลแคลอร/หนวย

kcal/UNIT

ตนเทยบเทานามนดบ/ ลานหนวย

toe/106UNIT

เมกะจล ตอหนวย

MJ/UNIT

พนบทย ตอหนวย

103Btu/UNIT TYPE (UNIT)

พลงงานเชงพาณชย COMMERCIAL ENERGY 1. นามนดบ (ลตร) 8680 860.00 36.33 34.44 1. CRUDE OIL (litre) 2. คอนเดนเสท (ลตร) 7900 782.72 33.07 31.35 2. CONDENSATE (litre) 3. กาซธรรมชาต 3. NATURAL GAS 3.1 ชน (ลกบาศกฟต) 248 24.57 1.04 0.98 3.1 WET (scf.) 3.2 แหง (ลกบาศกฟต) 244 24.18 1.02 0.97 3.2 DRY (scf.) 4. ผลตภณฑปโตรเลยม 4. PETROLEUM PRODUCTS 4.1 กาซปโตรเลยมเหลว (ลตร) 6360 630.14 26.62 25.24 4.1 LPG (litre) 4.2 นามนเบนซน (ลตร) 7520 745.07 31.48 29.84 4.2 GASOLINE (litre) 4.3 นามนเครองบน (ลตร) 8250 817.40 34.53 32.74 4.3 JET FUEL (litre) 4.4 นามนกาด (ลตร) 8250 817.40 34.53 32.74 4.4 KEROSENE (litre) 4.5 นามนดเซล (ลตร) 8700 861.98 36.42 34.52 4.5 DIESEL (litre) 4.6 นามนเตา (ลตร) 9500 941.24 39.77 37.70 4.6 FUEL OIL (litre) 4.7 ยางมะตอย (ลตร) 9840 974.93 41.19 39.05 4.7 BITUMEN (litre) 4.8 ปโตรเลยมโคก (กก.) 8400 832.26 35.16 33.33 4.8 PETROLEUM COKE (litre) 5. ไฟฟา (กโลวตตชวโมง) 860 85.21 3.60 3.41 5. ELECTRICITY (kWh) 6. ไฟฟาพลงน า (กโลวตตชวโมง) 2236 221.54 9.36 8.87 6. HYDROELECTRIC (kWh) 7. พลงงานความรอนใตพภพ 9500 941.24 39.77 37.70 7. GEOTHERMAL (kWh) (กโลวตตชวโมง) 8. ถานหนนาเขา (กก.) 6300 624.19 26.37 25.00 8. COAL IMPORT (kg.) 9. ถานโคก (กก.) 6600 653.92 27.63 26.19 9. COKE (kg.) 10. แอนทราไซต (กก.) 7500 743.09 31.40 29.76 10. ANTHRACITE (kg.)


ภาคผ

นวก

ตารางคาความรอนทางตาของเชอเพลง (ตอ)

ประเภท (หนวย)

กโลแคลอร/หนวย

kcal/UNIT

ตนเทยบเทานามนดบ/ ลานหนวย

toe/106UNIT

เมกะจล ตอหนวย

MJ/UNIT

พนบทย ตอหนวย

103Btu/UNIT

TYPE (UNIT)

11. อเทน (กก.) 11203 1110.05 46.89 44.45 11.ETHANE (kg.) 12. โปรเพน (กก.) 11256 1115.34 47.11 44.67 12.PROPANE (kg.) 13. ลกไนต 13.LIGNITE 13.1 ล (กก.) 4400 435.94 18.42 17.46 13.1 LI (kg.) 13.2 กระบ (กก.) 2600 257.60 10.88 10.32 13.2 KRABI (kg.) 13.3 แมเมาะ (กก.) 2500 247.70 10.47 9.92 13.3 MAE MOH (kg.) 13.4 แจคอน (กก.) 3610 357.67 15.11 14.32 13.4 CHAE KHON (kg.) พลงงานใหมและหมนเวยน

NEW & RENEWABLE ENERGY

1. ฟน (กก.) 3820 378.48 15.99 15.16 1. FUEL WOOD (kg.) 2. ถาน (กก.) 6900 683.64 28.88 27.38 2. CHARCOAL (kg.) 3. แกลบ (กก.) 3440 340.83 14.40 13.65 3. PADDY HUSK (kg.) 4. กากออย (กก.) 1800 178.34 7.53 7.14 4. BAGASSE (kg.) 5. ขยะ (กก.) 1160 114.93 4.86 4.60 5. GARBAGE (kg.) 6. ขเลอย (กก.) 2600 257.60 10.88 10.32 6. SAW DUST (kg.) 7. วสดเหลอใช 3030 300.21 12.68 12.02 7. AGRICULTURAL WASTE (kg.) ทางการเกษตร (กก.) 8.กาซชวภาพ (ลกบาศกเมตร)

5000 495.39 20.93 19.84 8. BIOGAS (m3)


ภาคผ

นวก

ภาคผนวก ง ตารางคาการแปลงหนวยทวไป

1 กโลแคลอร (kcal) = 4186 จล (joules) = 3.968 บทย (Btu) 1 ตนเทยบเทานามนดบ (toe) = 10.093 จกะแคลอร (Gcal) = 42.244 จกะจล (GJ) = 40.047 x 10 6 บทย (Btu) 1 บารเรล (barrel) = 158.99 ลตร (litres) 1 ลกบาศกเมตรของไม = 600 กโลกรม (kg.) (cu.m. of solid wood) 1 ลกบาศกเมตรของถาน = 250 กโลกรม (kg.) (kg. of charcoal) 5 กโลกรมของฟน (kg. of fuel wood)

= 1 กโลกรมของถาน (kg. of charcoal product)

1 ลตรของกาซปโตรเลยมเหลว (litre of LPG)

= 0.54 กโลกรม (kg.)

ทมา : รายงานพลงงานของประเทศไทยรายป กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน


ภาคผ

นวก

ตารางไอนาอมตว (ตามอณหภม)


ภาคผ

นวก

ตารางไอนาอมตว (ตามอณหภม) ตอ


ภาคผ

นวก

ตารางไอนาอมตว (ตามความดน)


ภาคผ

นวก

ตารางไอนาอมตว (ตามความดน) ตอ


ภาคผ

นวก

ภาคผนวก จ ปรมาณ O2 และ CO2 ทเหมาะสมของไอเสย

Fuel

Target Flue Gas Concentrations

Excess Air Efficiency Oxygen Carbon

Dioxide Natural Gas 1-2 11.9-12.3% 5-10% 85.2-85.4%

Fuel Oil 2-3% 15.4-15.8% 10-15% 89.0-89.2% Coal (Stoker) 3.5-5% 17.2-17.4% 20-30% 81.0-82.0%

Coal (Pulverized)

3-3.5% - 15-20% 85.0-86.5%


บรรณานกรม [1] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน , (2547), ตาราฝกอบรมหลกสตร ผรบผดชอบดานพลงงาน (ผชพ.) สามญ [2] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน , (2547), ตาราฝกอบรมหลกสตรผรบผดชอบดานพลงงาน (ผชพ.) อาวโส ดานความรอน [3] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, (2550), คมอประกอบการฝกอบรมหลกสตร “พฒนา บคลากรภาคปฏบตดานเทคโนโลยการอนรกษพลงงานในอปกรณ เครองจกรกลางทใชในโรงงานและอาคารธรกจ (ดานหมอไอนา)” [4] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, (2550), คมอการอนรกษพลงงานอปกรณเครองจกรกลางในโรงงานและอาคารธรกจ (กบดกไอนา) [5] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, (2551), มาตรการการอนรกษ พลงงานจากเทคโนโลยท ประสบความสาเรจสาหรบอาคารธรกจ [6] สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน), (2543), เทคนคการประหยดพลงงานความรอนในอตสาหกรรม [7] กรมสงเสรมอตสาหกรรม, (2549), Thermal Energy Efficientcy Improvement Handbook [8] ศภชย ปญญาวรและจตพร สถากลเจรญ,การลดตนทนการผลตดานพลงงาน,สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน),กรงเทพฯ,2549 [9] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, (2554), ตาราฝกอบรมหลกสตรการตรวจวเคราะหการอนรกษพลงงานในโรงงานอตสาหกรรมและอาคารธรกจ [10] กรมโรงงานอตสาหกรรม,(2553), คมอฝกอบรมทบทวนความรใหแกผควบคมประจาหมอนาและหมอตมนามนรอน [11] http://www.energo-spaw.pl/en/kotlownie.php [12] http://proficienttechnologies.com/serv_utilizationsurvey.html [13]http://www.power-technology.com/contractors/boilers/loosinternational/ loosinternational3.html [14] http://www.cesare-bonetti.it/Products/Valves/blowdown.htm


[15] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน “ค มอหลกสตรการบรหารจดการพลงงานความรอน” [16] กลมวจยเพอการอนรกษพลงงาน มหาวทยาลยพระจอมเกลาธนบร “คมอการทาความรอนทงกลบมาใช” [17] กรมโรงงานอตสาหกรรม (2547) “คมอการปรบแตงหวเผา” [18] ศนยวศวกรรมอตสาหกรรม มหาวทยาลยพระจอมเกลาธนบร และกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน “คมอปรบแตงหวเผา” [19] กรมโรงงานอตสาหกรรม (2553) “คมอฝกอบรมทบทวนความรใหแกผควบคมประจาหมอไอนา และหมอตมทใชของเหลวเปนสอนาความรอน” [20] กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน “คมอผรบผดชอบดานพลงงานอาวโสดานปฏบต (ดานความรอน)” [21] กรมโรงงานอตสาหกรรม (2553) “คมอการใชงานและการดแลรกษาหมอไอนา” [22] สมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ (2540) “มาตรฐานระบบไอนา”

คณะท ำงำนพฒนำหลกสตร ทปรกษำโครงกำรดำนพลงงำน นายพงคพฒน มงคง ผอ านวยการส านกพฒนาทรพยากรบคคลดานพลงงาน (สพบ.) คณะกรรมกำร ส านกพฒนาทรพยากรบคคลดนพลงงาน (สพบ.) กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน 1.นายอมรศกด รงสาคร วศวกรเครองกลช านาญการพเศษ

2.นายชวลต บญแสง นกทรพยากรบคคลช านาญการพเศษ

3.นายณรงค ภอย วศวกรช านาญการพเศษ

4.นายเอกวฒน หวงสนตธรรม นกทรพยากรบคคลช านาญการ

5.นางสาวพรพมล สวรรณนมต นกวชาการพลงงานช านาญการ

6.นางสาวอภญญา คงสนรตนชย นกวชาการพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

ผทรงคณวฒพฒนำหลกสตร 1.นายปญจะ ทงหรญ ผทรงคณวฒดานระบบหมอไอน า 2.นายมานตย กธนพฒน ผทรงคณวฒดานระบบหมอไอน า

ทมงำนพฒนำหลกสตร 1. ดร.ศภชย ปญญาวร ผจดการโครงการ 2. นายธปพล ชางแยม ผเชยวชาญดานการอนรกษพลงงาน 3. นางวรรตน ลายทอง เจาหนาทดานพฒนาหลกสตร 4. รองศาสตราจารย ทววฒน สภารส เจาหนาทดานสอการสอน 5. นาวาอากาศเอก ชอบ ลายทอง เจาหนาทดานการประเมนผล 6.นายกตตพงษ กลมาตย เจาหนาทดานการอนรกษพลงงาน

คณะท ำงำนพฒนำหลกสตร ทมงำนพฒนำหลกสตร (ตอ) 7.นายปฏญญา จระพรมงคล เจาหนาทเฉพาะสาขาวชาชพ 8.นายมนญ รงเรอง วศวกรเครองกล 9.นายภญโญ ตณฑมาศ วทยากร 10.นายกฤษณะ อาสนสวรรณ วทยากร 11.นายชนธกานต ใสยง เจาหนาทฝกอบรม 12.นางสาวผองอ าไพ ตระการรจรตน เจาหนาทประสานงานและฝกอบรม

คณะท างานพฒนาหลกสตร ประจ าป พ.ศ.2559 คมอ “การปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในระบบหมอไอน า” โครงการพฒนาบคลากรเพอการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในระบบหมอไอน า

คู่มือ - dede.go.the-lib.dede.go.th/mm-data/BibA11327.pdfค ม อ หม อไอน ำ น ำ 2559 บร ษ ท เอ นเนอร ย คอนเซอร

Documents