Business Research Method 100-009 วิธีการวิจัยทางธุรกิจ [อ.นิธินพ ทองวาสนาสง] การเลือก ประชากรและกลุมตัวอยาง
Aug 15, 2015
Business Research Method
100-009
วิธีการวิจัยทางธุรกิจ
[อ.นิธินพ ทองวาสนาสง]
การเลือก
ประชากรและกลุมตัวอยาง
หัวขอสําคัญในบท
2
• ประชากรและกลุมตัวอยาง
• ความคลาดเคล่ือนในการสุมตัวอยาง (Sampling Error)
• การกําหนดขนาดของกลุมตัวอยาง
• การคํานวณขนาดกลุมตัวอยาง
• เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง
• เทคนิคการสุมตัวอยาง
ประชากร
ประชากรและกลุม่ตวัอยา่ง
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก สมาชิก
สมาชิก
กลุมตัวอยาง
ประชากรและกลุมตัวอยาง
3
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก
สมาชิก สมาชิก
∗ สวนหนึ่งหรือเซตยอยของประชากร
สมาชิก สมาชิก
ประชากร (Population) • กลุมของส่ิงที่ มี ชี วิตหรือ ส่ิงที่ ไม มี ชี วิตที่ผู วิ จัย
ตองการศึกษา ซ่ึงสมาชิกแตละหนวยของประชากร
กลุมหนึ่ง ๆ จะมีลักษณะหรือคุณสมบัติบางอยาง
รวมกัน
4
ประชากรและกลุมตัวอยาง
4
Ex “สํารวจความคิดเห็นของขาราชการตอนโยบายรัฐบาล”
ประชากรคือ ...................................
“การเปรียบเทียบอายุการใชงานของเครื่องคอมฯท่ีผลิตในไทย”
ประชากรคือ ...................................
ประชากรและกลุมตัวอยาง
5
ประชากร (Population)
• ประชากรที่มีจํานวนจํากัด (Finite Population) เปน
ประชากรที่สามารถนับจํานวนไดครบถวน
• ประชากรที่มีจํานวนไมจํากัด (Infinite Population)
เปนประชากรที่ไมสามารถนับจํานวนไดครบถวน หรือ
ปริมาณมากจนไมอาจนับเปนจํานวนได
6
ประชากรและกลุมตัวอยาง
6
ประเภทของประชากร
• ระบุใหแนชัดวา ประชากรน้ันรวมใครและไมรวมใครบาง
• ประชากรในการวิจัยครั้งหน่ึงๆ ไมจําเปนจะตองเปน
"คน" เทาน้ัน
• บางกรณีประชากรอาจหมายถึง หนวยที่รวมกันเปน
องคกร
7
ประชากรและกลุมตัวอยาง
7
ขอควรคํานึงเกี่ยวกับประชากร
ขนาดของประชากร (Population Size)
• จํานวนหนวยของการสุมตัวอยางที่อยูในประชากร
8
ประชากรและกลุมตัวอยาง
8
เนื่องจากงานวิจัยมีขอจํากัดในดานเวลา งบประมาณ ทําให
ตองเก็บขอมูลบางสวนมาศึกษา และขอมูลบางสวนของ
ประชากรก็คือกลุมตัวอยาง นั่นเอง
การเลือกกลุมตัวอยางท่ีเปนตัวแทนท่ีดีของประชากรจึงเปน
สิ่งสําคัญ เพื่อสามารถวิเคราะหและสรุปผลอางอิงผลลัพธไปสู
ประชากรได
ประชากรและกลุมตัวอยาง
9
กลุมตัวอยาง (Samples)
• มีขนาดเหมาะสม : เพียงพอที่จะใชคาของตัวอยางสรุปอางอิงไปสู
ประชากรไดดวยวิธีการทางสถิติ
• สอดคลองกับวัตถุประสงค : ตัวอยางสามารถใหขอมูลครอบคลุมตาม
ปญหาการวิจัย
• ควรเปนตัวแทนที่มาจากทุกลักษณะที่เปนไปไดของประชากร : มีโอกาส
ถูกเลือกเทาๆกัน
ประชากรและกลุมตัวอยาง
10
ลักษณะตัวอยางที่ดี
• ความคลาดเคลื่อนในกระบวนการสุมตัวอยาง
• ความคลาดเคลื่อนในการนําคาสถิติมาประมาณ
คาพารามิเตอร
11
ความคลาดเคลื่อนในการสุมตัวอยาง
11
• กําหนดจํานวนของกลุมตัวอยางวาจะใชจํานวนเทาใด
การใชกลุมตัวอยางจํานวนนอยจะทําใหโอกาสที่จะเกิด
ความคลาดเคลื่อนมีมาก การใชกลุมตัวอยางจํานวนมาก
จะทําใหโอกาสที่จะเกิดความคลาดเคลื่อนมีนอย
12
การกําหนดขนาดของกลุมตัวอยาง
12
ขอควรพิจารณา: การวิจัยบางประเภทไมจําเปนตองใชกลุมตัวอยาง
จํานวนมาก เชน การวิจัยเชิงทดลอง
• ใชเกณฑ
• ใชสูตรคํานวณ
• ใชตารางแสดงคํานวณ เชน ของเคร็คซีและมอรแกน (R.V. Krejcie and D.W. Morgan) ยามาเน (Taro Yamane) เปนตน
• ผูวิจัยตองกําหนดความคลาดเคล่ือนในการวิจัย และรูจํานวนประชากรกอน ปกติการวิจัยทางการศึกษาจะกําหนดความคลาดเคล่ือนไวที่ระดับ .05
การคํานวณขนาดกลุมตัวอยาง
12
จํานวนประชากร ขนาดกลุมตัวอยาง
หลักรอย
หลักพัน
หลักหมื่น
15-30%
10-15%
5-10%
อางอิง : ดร.บุญชม ศรีสะอาด
เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง
14
ตัวอยางการคํานวณ “การดูแลตนเองของผูปวยเบาหวาน โรงพยาบาลสุรินทร”
n = N
1 + Ne2
N = 795 คน
กําหนดระดับความเชื่อม่ันท่ี 95% e = .05
n = 795 = 266 คน
1 + 795(.05)2
เกณฑกําหนดขนาดกลุมตัวอยาง
15
การสุมไมคํานึงถึงความนาจะเปน (Non-Probability)
• แบบมจีุดมุ่งหมาย (Purposive Sampling) : สุ่มโดยใชว้จิารณญาณและ
เหตุผลของผูว้จิยั
• แบบตามสะดวก (Convenient Sampling) : สุม่ตามความสะดวกของผูว้จิยั
หรอืความเหมาะสมของเหตุการณ์
• แบบลูกโซ่/หมิะ (Chain /Snowball Sampling) : ผูว้จิยัเลอืกหน่วยแรก
เมือ่ไดข้อ้มลูแลว้ใหแ้นะนําต่อวา่จะเลอืกหน่วยใดต่อไป
• แบบโควตา(Quota Sampling) : กาํหนดสดัสว่นตามคุณสมบตั ิทีต่อ้งการ
เทคนิคการสุมตัวอยาง
19
ขอจํากัด • ผลการวิจัยที่ไดไมสามารถสรุปอางอิงไปสูกลุม
ประชากรทั้งหมดได
• ไมมีวิธีการทางสถิติใดที่จะมาคํานวณคาความคลาด
เคล่ือนที่เกิดจากการสุม (Sampling Error)
20
เทคนิคการสุมตัวอยาง
20
การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน
• การสุมตัวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling)
• การสุมตัวอยางแบบมีระบบ (Systematic Sampling)
• การสุมตัวอยางแบบแบงช้ัน (Stratified Sampling)
• การสุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster Sampling)
• การสุมตัวอยางแบบหลายข้ัน (Multistage sampling)
21
เทคนิคการสุมตัวอยาง
21
การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน
• การสุมตัวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling)
22
เทคนิคการสุมตัวอยาง
22
ประชากร
กลุมตัวอยาง
การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน
• การสุมตัวอยางแบบมีระบบ (Systematic Sampling)
23
เทคนิคการสุมตัวอยาง
23
ประชากร
กลุมตัวอยาง
• การสุมตัวอยางแบบแบงช้ัน (Stratified Sampling) การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน
24
เทคนิคการสุมตัวอยาง
24
ประชากร
กลุมตัวอยาง
การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน
• การสุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster Sampling)
25
เทคนิคการสุมตัวอยาง
25
ประชากร
กลุมตัวอยาง
• การสุมตัวอยางแบบหลายข้ัน (Multistage sampling) การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน
26
เทคนิคการสุมตัวอยาง
26
ประชากร
กลุมตัวอยาง
การสุมตัวอยางแบบกลุม
การสุมตัวอยางแบบกลุม
การสุมตัวอยางแบบงาย
การสุมที่คํานึงถึงความนาจะเปน • การสุมตัวอยางแบบหลายข้ัน (Multistage sampling)
27
เทคนิคการสุมตัวอยาง
27