- Th©i S¿ QuÓc T‰€¦ · Web viewNó cÛng vi phåm ÇiŠu 68 Hi‰n pháp vŠ quyŠn t¿ do Çi låi cûa ngÜ©i dân. Sau khi thi hành ÇÜ®c 10 næm, gÀn Çây, dÜ i

VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)P.O. Box 661162Sacramento, CA 95866Phone & Fax: 916-480-2724 Email: [email protected]: www.vnn-news.com

**********************************Bài Vª Hàng NgàyNgày 10 Tháng 05 Næm 2007**********************************

1- Th©i S¿ Th‰ Gi§i- Gi»a M¶t Th©i Gian NanTrÀn Khäi

2- Th©i S¿ Th‰ Gi§i- Boris Yeltsin, ngÜ©i hùng cách mång hay là kÈ n¡m th©i cÖ? NguyÍn Anh TuÃn

3- DiÍn ñàn Häi Ngoåi- Lê QuÓc Quân, ngÜ©i bån Çang trong tùHoàng TÙ Duy

4- DiÍn ñàn QuÓc N¶i- XÙng danh dòng máu n» kiŒtPhåm HÒng SÖn

5- Tin TÙc QuÓc N¶i- Thông ñiŒp PhÆt ñän PL 2551 cûa ñÙc ñŒ TÙ Tæng ThÓng Thích HuyŠn Quang

6- Tin TÙc QuÓc N¶i- BÀu cº QuÓc h¶i, th¿c trång và giäi pháp NguyÍn Ti‰n Trung

7- Câu ChuyŒn ViŒt Nam- ChuyŒn Y‰n Vy, "mª" hay "Çóng"?Væn Quang

8- Tåp Ghi Væn NghŒ

http://www.vnn-news.com/

mailto:[email protected]

- Bình Nguyên L¶c, nhìn tØ con ngÜ©i và tác phÄmNguyÍn Månh Trinh

9- DiÍn ñàn Væn H†c NghŒ ThuÆt- BÜ§c Chân ViŒt Nam Asia 54 Nam Thanh & HÒng ThiŒn

10- Væn H†c NghŒ ThuÆt- Nhân QuäHiŠn Vy

**********************************

1- Th©i S¿ Th‰ Gi§i

- Gi»a M¶t Th©i Gian Nan

TrÀn Khäi(VNN)

Gi»a m¶t th‰ gi§i h‡n loån, Çi tìm m¶t hòa bình n¶i tâm... ñó là chû ÇŠ m¶t bài nói chuyŒn cûa ñÙc ñåt Lai Låt Ma tåi Chicago, Illinois., hôm cuÓi tuÀn qua. Nh»ng ÇŠ tài này th¿c s¿ không phäÌ chuyŒn trØu tÜ®ng phÙc tåp hay lš thuy‰t cao xa, nhÜng Çó là nh»ng gì rÃt gÀn và rÃt thÆt v§i ngài. Bªi vì không th©i nào h‡n loån nhÜ th©i này, không nÖi nào gian nan b¢ng xÙ tuy‰t Tây Tång cûa ngài, và không công viŒc nào cao quš nhÜ viŒc thi‰t lÆp m¶t trÆt t¿ hòa bình n¶i tâm nhÜ ngài Çang làm.Không chÌ là chuyŒn cuä Tây Tång, th¿c s¿ còn là chuyŒn cûa tÃt cä chúng ta, nh»ng ngÜ©i Çang chia sÈ ÇÎnh mŒnh lÜu vong nhÜ ngài, và cÛng thâm cäm v§i ngài vŠ sÓ phÆn cûa ngÜ©i chåy trÓn làn sóng c¶ng sän.ñÙc ñåt Lai Låt Ma nói hôm cuÓi tuÀn trên bän tin NBC5, l©i rÃt cÆn nhân tình, "BÃt k‹ m†i gian nan khó khæn, nhiŠu trª ngåi, bån hãy cÙ gi» niŠm hy v†ng hay v§i lòng låc quan, v§i lòng can Çäm, v§i t¿ tin. RÒi thì, bån së là m¶t ngÜ©i hånh phúc."Trong khi ñÙc ñåt Lai Låt Ma Ç©i thÙ 14, vÎ hóa thân cûa BÒ Tát Quan Th‰ Âm, nói trên sân cÕ Chicago v§i hÖn 11,000 ngÜ©i nhÜ th‰, thì hàng træm ngàn dân Tây Tång Çã, và Çang nhÆn lŒnh phäi d©i bÕ các ngôi nhà Çang ª, Ç‹ d†n sang các ngôi nhà m§i phäi xây lên.Di d©i hàng træm ngàn dân mà cä th‰ gi§i không nghe tæm hÖi gì, vì không t© báo nào, hay Çài nào nói vŠ chuyŒn này, cho t§i khi m¶t phóng viên quÓc t‰ vào thæm v§i hình thÙc du khách m§i ÇÜ®c nghe chuyŒn tr¿c ti‰p... ChÌ có các ch‰ Ç¶ c¶ng sän m§i th¿c hiŒn ÇÜ®c nh»ng công trình kh°ng lÒ nhÜ th‰, và dù hàng træm ngàn ngÜ©i oán than nhÜng th‰ gi§i vÅn thÃy l¥ng nhÜ t©... Không có m¶t ti‰ng nói ngoaì luÒng nào ÇÜ®c ÇÜa ra...

Bän tin cûa phóng viên Tim Johnson trên hŒ thÓng truyŠn thông McClatchy Newspapers hôm 6-5-2007 Çã k‹ vŠ tình hình chính phû Trung QuÓc Çã ra lŒnh di d©i 250,000 dân Tây Tång, tÙc gÀn m¶t phÀn mÜ©i (1/10) t°ng dân sÓ Tây Tång, tØ các xóm nông thôn räi rác vŠ "các làng xã h¶i chû nghïa" tân lÆp, bu¶c dân Tây Tång phäi xây các khu nhà m§i, phÀn l§n là chi phí t¿ lo liŒu và bÃt cÀn s¿ ÇÒng thuÆn.D¿ án này Çã có tØ m¶t næm nay, có tên g†i là "chÜÖng trình gia cÜ tiŒn nghi," và møc Çích nói là Ç‹ hiŒn Çåi hóa vùng ÇÃt Tây Tång, mà Trung QuÓc ki‹m soát tØ næm 1950.Nhà nÜ§c nói là các khu gia cÜ m§i d†c trên các ÇÜ©ng chính, Çôi khi chÌ cách nhà cÛ có m¶t d¥m, së cho phép nông dân và ngÜ©i nuôi gia súc ti‰p cÆn v§i trÜ©ng h†c và viŒc làm, cÛng nhÜ së có chæm sóc y t‰ và vŒ sinh.NhÜng møc tiêu l§n hÖn låi là xóa s° m¶t kš Ùc cûa dân Tây Tång nÖi m¶t vùng ÇÃt mà ngôn ng», væn hóa ÇŠu dÎ biŒt v§i các vùng khác cûa Trung QuÓc. ñ¥c biŒt là Ç‹ xóa s° hình änh ñÙc ñåt Lai Låt Ma trong tâm thÙc ngÜ©i Tây Tång. Trong khi Çó, m‡i ngaÿ ÇŠu có hàng ngàn ngÜ©i dân Hán t¶c lên Tây Tång, và trong Çó nhiŠu ngÜ©i ª låi luôn vùng ÇÃt mà h† ÇÜ®c nhà nÜ§c tåo nhiŠu Üu Çãi hÖn là dân Tây Tång bän xÙ.ChÜÖng trình di d©i này còn nh¢m làm låi hình änh Tây Tång cho ÇÆm Çà bän s¡c Trung Hoa, và låi càng khÄn cÃp hÖn, v§i Th‰ VÆn B¡c Kinh 2008 Çang t§i gÀn. Nhà nÙ§c B¡c Kinh tính r¢ng vào mùa Th‰ VÆn, së có thêm nhiŠu chøc ngàn du khách quÓc t‰ tiŒn ÇÜ©ng lên thæm Tây Tång. Phóng viên Tim Johnson ghi nhÆn r¢ng trong khi chính phû Trung QuÓc bÖm tiŠn ào åt vào các d¿ án xây cÀu, ÇÜ©ng, dinh th¿ tåi Tây Tång, thúc ÇÄy kinh t‰ ÇÎa phÜÖng, duy trì Çông Çäo hiŒn diŒn quân s¿, g¡n thêm hàng loåt máy änh và gài ÇiŠm chÌ viên, mÆt báo viên kh¡p các ngã ÇÜ©ng, k‹ cä tåI các tu viŒn Tây Tång, thì chÜÖng trình di d©i 250,000 dân Tây Tång låi cÓ š không cho nh¡c t§i công khai ª Çâu cä. Trong khi báo chí và các Çài truyŠn hình nhà nÙÖc ghi nhÆn Tây Tång là xÙ cûa "nø cÜ©i chói sáng trên các khuôn m¥t nông dân và ngÜ©i nuôi gia súc... hånh phúc vì tÓc Ç¶ hiŒn Çåi hóa Tây Tång," thì không m¶t dòng ch» nào nói vŠ viŒc cÜ«ng bách di d©i kh°ng lÒ này.LÀn ÇÀu tiên ngÜ©i ta nghe vŠ chÜÖng trình di d©i khÓi dân này là tØ l©i báo Ç¶ng cûa H¶i Quan Sát Nhân QuyŠn Human Rights Watch, trø sª chính ª New York, ghi l©i ngÜ©i dân Tây Tång k‹ låi sau khi vÜ®t biên, trèo qua ng†n núi Hy Mã Låp SÖn Ç‹ vào xÙ Nepal.Các phóng viên quÓc t‰ bÎ hån ch‰ g¡t gao theo các quy ÇÎnh nh¢m không cho h† Çi lên Tây Tång, ngoaÎ trØ các chuy‰n Çi m¶t næm m¶t lÀn do các viên chÙc B¶ Ngoåi Giao CSTQ hÜ§ng dÅn, và phóng viên quÓc t‰ thì lo s® bÎ trøc xuÃt n‰u phÕng vÃn dân ÇÎa phÜÖng mà không có hiŒn diŒn cûa cán b¶ giám sát.Phóng viên Tim Johnson th¿c hiŒn bän tin này là qua ngøy trang làm du khách, và nhÆn thÃy r¢ng các khu tân ÇÎnh cÜ ÇŠu ki‰n trúc y hŒt nhau, nh»ng cæn nhà d†c theo ven l¶ v§i các khoäng cách ÇŠu nhau. Các khu ÇÎnh cÜ có khác biŒt vŠ l§n nhÕ tùy mÙc Ç¶ Çông dân hay ít, nhÜng hÀu h‰t là thi‰t k‰ thành các thÎ trÃn. C© ÇÕ TQ bay trên m‡i cæn nhà.Các nhân chÙng HRW k‹ låi vŠ các gian nan cûa h†. Nông dân Tây Tång phäi vay tiŠn nhiŠu ngàn Çô la Ç‹ chi trä cho các cæn nhà m§i naÿ, giá trung bình 6,000 Çô la

m‡i cæn, m¥c dù thu nhÆp miŠn quê hàng næm chÌ khoäng 320 Çô la m¶t næm. Nghïa là, hàng træm ngàn dân Tây Tång di d©i phäi mang n® chính phû B¡c Kinh suÓt Ç©i.Cæn cÜ§c Tây Tång k‹ nhÜ bÎ xóa s° rÒi. NgÜ©i ta không thÃy ngÜ©i dân Tây Tång bên các ÇÒng cÕ nhiŠu n»a, mà chÌ thÃy qua m¡t du khách là nh»ng ngÜ©i ven xa l¶, ÇÙng hay ngÒi trÀm buÒn trÜ§c các cæn nhà kích thÜ§c và sÖn màu y hŒt nhau, dÜ§i lá c© ÇÕ CSTQ.ñÙc ñåt Lai Låt Ma m¶t lÀn k‹ vŠ m¶t vÎ sÜ già, sau khi bÎ nhà nÙ§c CSTQ giam tù 20 næm, Çã vÜ®t biên trÓn sang ƒn ñ¶. ñÙc ñåt Lai Låt Ma hÕi vÎ sÜ già này, r¢ng trong 20 næm tù kia, nhà sÜ lo s® ÇiŠu gì nhÃt.VÎ sÜ già trä l©i, r¢ng trong 20 næm trong tù lúc nào cÛng chÌ lo s® có m‡i m¶t ÇiŠu: chÌ s® r¢ng mình mÃt Çi BÒ ñŠ Tâm, chÌ s® có khi nào khªi lên lòng oán giÆn các cai tù, chÌ s® có khi nào lòng mình khªi lên cæm thù... ChÌ s® lòng mình không gi» ÇÜ®c tØ bi, nhÅn nhøc...ñúng vÆy, thÆt là m¶t th©i gian nan, cho cä các vÎ sÜ. Và cho cä ngÜ©i dân. Dù tåi Tây Tång hay tåi ViŒt Nam. C¿c kÿ gian nan.

=END=

2- Th©i S¿ Th‰ Gi§i

- Boris Yeltsin, ngÜ©i hùng cách mång hay là kÈ n¡m th©i cÖ?

NguyÍn Anh TuÃn(VNN)

Có lë ít có lãnh tø nào trên th‰ gi§i träi qua nhiŠu thæng trÀm trong m¶t th©i gian ng¡n ngûi nhÜ ông Boris Yeltsin, c¿u t°ng thÓng cûa Liên Bang Nga, vØa qua Ç©i vào ngày 23 tháng TÜ tuÀn trÜ§c. Ông chÙng ki‰n nh»ng thành quä cûa m¶t cu¶c cách mång táo båo mà ông Çã can Çäm dÃy lên Ç‹ diŒt tan m¶t Ç‰ quÓc Ç¶c tài và m¶t chû nghïa c¶ng sän h‰t sÙc nhanh chóng và trong êm th¡m. NhÜng rÒi nh»ng k‰t quä tÙc th©i mang t§i là t¿ do và dân chû låi tåo nên m¶t tình th‰ m§i, v§i nh»ng khó khæn m§i, Çòi hÕi nh»ng ki‰n thÙc và kinh nghiŒm chuyên môn Ç‹ ÇiŠu hành ÇÃt nÜ§c chÙ không chÌ d¿a vào lòng nhiŒt tâm. Th‰ là ông låi loay hoay và khó khæn Ç‹ tìm phÜÖng giäi quy‰t nhÜng không thành công, Ç‹ rÒi cuÓi cùng låi bÜ§c theo v‰t xe cÛ cûa nh»ng ngÜ©i Çi trÜ§c, v§i nh»ng biŒn pháp Ç¶c quyŠn, cÛng nhÜ l¿a ch†n ngÜ©i k‰ vÎ cÛng Ç¶c tài không khác gì nh»ng lãnh tø xÜa cÛ. Và Ç‰n lúc cuÓi Ç©i, ông l¥ng lë chÙng ki‰n nh»ng làn sóng vŠ t¿ do dân chû mà ông giúp th°i vào Ç©i sÓng cûa ngÜ©i dân Nga Sô trong ÇÀu thÆp niên 1990 cÛng không Ç‹ låi nh»ng dÃu Ãn bŠn lâu. Cùng v§i niŠm nuÓi ti‰c Çó, là nh»ng l©i chÌ trích vŠ con ngÜ©i và s¿ nghiŒp cûa ông: m¶t anh hùng có lš tÜªng bi‰t tåo th©i th‰, hay chÌ là m¶t chính trÎ gia xôi thÎt bi‰t ch¶p lÃy th©i cÖ may m¡n?

Ông là lãnh tø ÇÀu tiên cûa Nga Sô, trong lÎch sº lâu Ç©i cûa nÜ§c này tØ th©i Trung c° sang Nga hoàng và cho t§i ch‰ Ç¶ Sô-vi‰t, lên n¡m quyŠn b¢ng m¶t cu¶c bÀu cº th¿c s¿ dân chû. Và ông cÛng là lãnh tø tÓi cao ÇÀu tiên t¿ š r©i bÕ quyŠn hành cûa mình, sau khi bÃt ng© loan báo tØ chÙc t°ng thÓng vào trÜa ngày 31-12-1999, Ç‹ nhÜ©ng cho ngÜ©i k‰ vÎ là Vladimir Putin.Là m¶t Çäng viên ÇÀy næng Ç¶ng và tham v†ng, cÛng nhÜ là m¶t chính trÎ gia bén nhåy Ço lÜ©ng th©i th‰ và bi‰t n¡m b¡t th©i cÖ, ông Yeltsin Çã vÃt vä giúp ÇÜa nÜ§c Nga thoát khÕi gông cùm cûa m¶t chû nghïa Ç¶c tài chuyên ch‰ là c¶ng sän Çã kéo dài hÖn 70 næm. Hành Ç¶ng táo båo cûa ông giúp tåo nên m¶t cu¶c cách mång l§n, giäi phóng 15 nÜ§c chÜ hÀu cûa khÓi Liên Sô trª thành nh»ng quÓc gia Ç¶c lÆp träi dài tØ Âu sang Á. DÜ§i th©i cÀm quyŠn cûa ông, lÀn ÇÀu tiên ngÜ©i dân nÜ§c Nga, tØ nông dân cho t§i các væn nghŒ sï, cÛng nhÜ các cÖ quan truyŠn thông và tôn giáo không còn bÎ Çàn áp hay khÓng ch‰ bªi bàn tay s¡t máu cûa nhà nÜ§c. Th‰ nhÜng sau Çó thì ông Yeltsin låi loång choång, kéo theo vÆn mŒnh cûa nÜ§c Nga. M¶t phÀn vì bÎ chi phÓi bªi sÙc khoÈ y‰u kém v§i nh»ng cÖn giäi phÅu tim, ông không Çû sÙc Ç‹ tåo nên m¶t nÜ§c Nga °n ÇÎnh và sung túc trong m¶t môi trÜ©ng dân chû. Nh»ng k‰ hoåch cäi t° kinh t‰ dÜ§i th©i ông ÇÜa ra ho¥c bÎ thÃt båi ho¥c không Çem låi k‰t quä mong muÓn. TŒ nån tham nhÛng ÇÜ®c dÎp sinh sôi và l§n månh, lan tràn kh¡p nÖi; công quÏ nhà nÜ§c bÎ Çøc khoét và tài sän quÓc gia bÎ nhiŠu tay trøc l®i khai thác Ç‹ tÆu hÜªng làm cûa riêng, tåo nên nh»ng khÓi th‰ l¿c m§i là tÜ bän ÇÕ. CÛng trong th©i gian Çó, ông Yeltsin låi ÇÄy nÜ§c Nga vào m¶t cu¶c chi‰n nh¢m Çè bËp khát v†ng Ç¶c lÆp và t¿ do cûa nh»ng ngÜ©i dân HÒi-giáo sÓng tåi nÜ§c Chechnya, khi‰n cho uy tín và chính nghïa cûa Nga bÎ sÙt mÈ và lu m©, cùng v§i nhiŠu tÓn kém và thiŒt håi khác cho Ç‰n ngày nay.Có lë hai hình änh n°i bÆt nhÃt tóm g†n s¿ nghiŒp cûa ông Yeltsin. LÀn ÇÀu là vào ngày 19 tháng Tám næm 1991 khi ông leo lên nóc chi‰c xe tæng n¢m bên ngoài trø sª QuÓc h¶i Nga, b¡c loa kêu g†i s¿ hÜÕng Ùng cûa ngÜ©i dân trong nÜ§c Ç‹ chÓng låi nh»ng thành phÀn giáo ÇiŠu Çang khªi s¿ cu¶c lÆt Ç° lãnh tø Sô Vi‰t là Mikhail Gorbachev. Lúc bÃy gi©, phe này Çang giam lÕng ông Gorbachev tåi m¶t cæn nhà nghÌ mát n¢m ª vùng H¡c Häi, và ÇiŠu Ç¶ng quân Ç¶i ÇÜa xe tæng ti‰n vŠ thû Çô Måc TÜ Khoa (Moscow) nh¢m Çe doå và cänh cáo m†i s¿ kháng c¿. Th‰ nhÜng hình änh can Çäm cûa ông Yeltsin, kêu g†i nh»ng ngÜ©i lính Nga không nên n° súng b¡n vào dân, Çã ÇÜ®c m†i ngÜ©i nhanh chóng hÜªng Ùng, Ò åt xuÓng ÇÜ©ng Ç‹ tåo nên m¶t rØng ngÜ©i làm hàng rào bäo vŒ chung quanh QuÓc h¶i Nga. ChÌ ba ngày sau Çó, cu¶c Çäo chính cûa phe giáo ÇiŠu bÎ thÃt båi. Lãnh tø Gorbachev trª låi n¡m quyŠn, nhÜng gió Çã th°i chiŠu, và m¶t vÆn h¶i m§i Çã Ç‰n. Vì chÌ vài tuÀn sau Çó thì ch‰ Ç¶ cai trÎ cûa C¶ng sän bÎ chÃm dÙt, và vài tháng sau, khÓi Liên Sô cÛng tan rã, Çánh dÃu ngày chính thÙc cáo chung cûa khÓi c¶ng sän.Và hình änh thÙ hai xäy ra tám næm sau, trong lúc m†i ngÜ©i trên th‰ gi§i Çang sºa soån Çón ch© ngày ÇÀu tiên cûa thiên niên k› trong n‡i hÒi h¶p vŠ "con b† Y2K", thì ông Yeltsin bÃt ng© lên truyŠn hình Ç‹ tuyên bÓ tØ chÙc vào ngày cuÓi næm 1999, sau khi Çã thú nhÆn thÃt båi vì không Çem låi nh»ng thành quä vŠ dân chû và phú cÜ©ng nhÜ Çã hÙa hËn lúc ban ÇÀu. Ông tÕ ra hÓi ti‰c: "Tôi muÓn xin quš vÎ hãy tha thÙ. Tôi muÓn xin l‡i vì Çã không thành công trong viŒc bi‰n nh»ng giÃc mÖ cûa chúng ta thành hiŒn th¿c."

Boris Nikolayevich Yeltsin ÇÜ®c sinh ra vào ngày ÇÀu tháng Hai næm 1931 trong m¶t gia Çình nông dân tåi làng Butka, trong vùng núi Urals, tØ nhÕ Çã n°i ti‰ng là thích n°i loån và có thói tinh nghÎch, quÆy phá d» d¶i. Ông theo h†c tåi trÜ©ng Ural Polytechnic và tÓt nghiŒp kÏ sÜ vào næm 1955, làm viŒc trong ngành xây cÃt. Gia nhÆp vào ñäng C¶ng Sän Liên Sô vào næm 1961, leo dÀn các b¿c thang quyŠn l¿c trong hàng ngÛ Çäng và Ç‰n næm 1976 ÇÜ®c ch†n làm bí thÜ khu u› Ç¥c trách vùng Sverdlovsk, tÜÖng t¿ nhÜ m¶t thÓng ÇÓc ti‹u bang. Phong cách làm viŒc khá bình dân cûa ông Yeltsin ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i Ç‹ š Ç‰n, trong Çó có m¶t lãnh tø trÈ cÃp ti‰n là Mikhail Gorbachev. ñ‰n næm 1985 khi ông Gorbachev ÇÜ®c ch†n làm t°ng bí thÜ Çäng, Yeltsin cÛng ÇÜ®c Gorbachev cÃt nh¡c và ti‰n cº làm u› viên Trung ÜÖng ñäng, Ç¥c trách ngành xây d¿ng; và vài tháng sau Çó ÇÜ®c ÇŠ cº thêm chÙc vø bí thÜ thành u› ª thû Çô Måc tÜ Khoa, tÙc là Çô trÜªng Moscow. V§i tinh thÀn làm viŒc hæng hái, không quan liêu, ông Yeltsin s¤n sàng chÌ trích hay bÕ tù nhiŠu viên chÙc ÇÎa phÜÖng can t¶i hÓi l¶ và tham nhÛng. Ông cÛng hoà mình v§i ngÜ©i dân, tØ bÕ nh»ng Ç¥c quyŠn nhÜ xe hÖi giành riêng cho cán b¶ cao cÃp, mà lúc nào cÛng s¤n sàng Çi xe bušt hay xe ÇiŒn ngÀm, nh»ng phÜÖng tiŒn giao thông công c¶ng mà Ça sÓ ngÜ©i dân Nga phäi dùng. Ông thÜ©ng chÌ trích ÇÜ©ng lÓi làm viŒc chÆm trÍ cûa guÒng máy nhà nÜ§c, không cung Ùng các dÎch vø và nhu y‰u phÄm nhanh chóng Ç‰n tay ngÜ©i dân.Thoåt ÇÀu, nh»ng l©i chÌ trích cûa ông Yeltsin rÃt phù h®p v§i nh»ng l©i kêu g†i cÃp ti‰n cûa lãnh tø Gorbachev lúc bÃy gi© là "perestroika" (tái cÃu trúc) và "glasnost" (cªi mª), nh¢m chÌ trích nh»ng thói hÜ tÆt xÃu Çã trª thành thói quen ù lì và chÆm ti‰n, cÛng nhÜ khích Ç¶ng tinh thÀn cªi mª, cho phép ngÜ©i dân b¡t ÇÀu ÇÜ®c tìm hi‹u vŠ th‰ gi§i bên ngoài bÙc màn s¡t cÛng nhÜ ÇÜ®c quyŠn bàn luÆn hay chÌ trích mà không s® bÎ chøp mÛ hay k‰t t¶i là phän Ç¶ng. NhÜng càng ngày ông Yeltsin càng hæng máu, chÌ trích nhiŠu tÀng l§p trong guÒng máy lãnh Çåo cûa Çäng và nhà nÜ§c. Trong m¶t phiên h†p n¶i b¶ vào tháng MÜ©i næm 1987, ông Yeltsin còn chÌ trích luôn lãnh tø Gorbachev Çã không th¿c s¿ ÇÄy månh các chû trÜÖng cäi t° perestroika và glasnost. ThÆm chí ông còn quay sang tÃn công Ç‰n Ç©i tÜ cá nhân, chÌ trích lãnh tø Gorbachev Çã chÎu änh hÜªng quá nhiŠu cûa bà v® Raisa. Th‰ là ông bÎ cách chÙc, mÃt gh‰ u› viên trung ÜÖng Çäng vào tháng 11-1987, và Ç‰n tháng 2-1988 thì bÎ Çu°i ra khÕi Chính TrÎ B¶.Con ÇÜ©ng thæng quan ti‰n chÙc theo ngä chính thÙc cûa Yeltsin tØ Çó k‹ nhÜ chÃm dÙt, nên bu¶c ông phäi ch†n con ÇÜ©ng khác, táo båo hÖn nhÜng có lë chÌ là con ÇÜ©ng duy nhÃt, Çó là Çi tìm s¿ ûng h¶ tØ phía quÀn chúng, vÓn dÍ bÃt mãn v§i giai cÃp lãnh Çåo vì phäi chÎu Ç¿ng tØ lâu cÛng nhÜ không ÇÜ®c hÜªng ÇÀy Çû nh»ng quyŠn l®i cÖ bän. CÛng nhÜ trong không khí tÜÖng ÇÓi b¡t ÇÀu cªi mª th©i Ãy, ngÜ©i dân trong nÜ§c không còn phäi luôn nÖm n§p lo s® trÜ§c sÙc månh bao trùm và b¶ máy ki‹m soát cûa nhà nÜ§c, nên m¶t sÓ ngÜ©i dân có th‹ b¡t ÇÀu có cäm tình v§i nh»ng c¿u Çäng viên dám can Çäm chÙng tÕ tinh thÀn Ç¶c lÆp cûa mình.Qua næm sau, 1989, ông Yeltsin ra Ùng cº dân bi‹u tåi QuÓc h¶i Liên Sô, và th¡ng l§n, v§i mÙc ûng h¶ cûa cº tri lên Ç‰n 89%. ñ‰n tháng Næm 1990, ông ÇÜ®c bÀu làm Chû tÎch QuÓc h¶i Nga Sô, và sau Çó không lâu, xé thÈ Çäng viên ñäng C¶ng Sän Liên Sô. ñ‹ rÒi qua næm sau, trª thành t°ng thÓng cûa Liên Bang Nga, sau cu¶c bÀu cº ph° thông ÇÀu phi‰u vào tháng Sáu næm 1991.Lúc bÃy gi© Nga Sô vÅn còn là m¶t nÜ§c c¶ng hoà thành viên trong Liên minh Các C¶ng hoà Sô vi‰t Xã h¶i Chû nghïa, thÜ©ng g†i t¡t là Liên Sô (Soviet Union), cho

dù là quÓc gia thành viên l§n månh nhÃt trong 15 nÜ§c c¶ng hoà này, cÛng nhÜ v§i khÓi dân Çông Çäo nhÃt, chi‰m gÀn b¢ng phân nºa t°ng sÓ 290 triŒu dân cûa toàn khÓi Liên Sô. (Và nhiŠu khi hai ch» "Nga Sô" và "Liên Sô" cÛng thÜ©ng bÎ kêu g†i m¶t cách nhÀm lÅn hay ÇÒng nghïa). Chính vì th‰ cho nên vai trò cûa t°ng thÓng Nga Sô cÛng Çáng k‹ trong hŒ thÓng quyŠn l¿c ª Liên Sô, và tân t°ng thÓng Boris Yeltsin Çã không ngÀn ngåi chÙng tÕ sÙc månh và uy th‰ cûa mình ÇÓi v§i lãnh tø Gorbachev.CÖ h¶i may m¡n và cÛng là dÎp thay Ç°i s¿ nghiŒp cûa hai nhân vÆt này xäy Ç‰n vào hai tháng sau Çó. Vào ngày 19 tháng 8 næm 1991, phe bäo thû giáo ÇiŠu trong Chính TrÎ B¶ Çäng C¶ng sän Sô Vi‰t, vì lo ngåi trÜ§c änh hÜªng cûa nh»ng Çòi hÕi cäi cách mà ông Gorbachev ÇŠ ra, nên tìm cách t° chÙc m¶t cu¶c Çäo chính nhân dÎp ông Çi nghÌ mát tåi b© bi‹n H¡c Häi. Sau khi giam lÕng ông Gorbachev và c¡t ÇÙt liên låc v§i m†i cÖ quan chính quyŠn, phe này liŠn ra lŒnh cho quân Ç¶i ÇÜa xe tæng vŠ thû Çô Måc TÜ Khoa nh¢m ngæn ch¥n s¿ chÓng ÇÓi cÛng nhÜ cûng cÓ thêm quyŠn hành.Th‰ nhÜng k‰t quä Çã hoàn toàn Ç°i khác v§i d¿ ki‰n cûa phe Çäo chính, v§i hình änh cûa ông Yeltsin dám can Çäm bÜ§c ra ngoài trø sª cûa QuÓc H¶i Nga Sô và leo lên chi‰c xe tæng Ç‹ Ç†c l©i kêu g†i quân Ç¶i ch§ nên n° súng vào ngÜ©i dân. NhiŠu phân tích gia sau này Çã cho r¢ng hành Ç¶ng can Çäm cûa ông Yeltsin thÆt ra chÌ là ch†n l¿a duy nhÃt mà ông phäi theo vì bÎ ÇÄy vào ÇÜ©ng cùng; vì chính ông cÛng bi‰t là sau khi triŒt hå ÇÜ®c ông Gorbachev thì phe bäo thû trong Chính TrÎ B¶ së ra tay hå sát ông. TrÜ§c mÓi nguy Çó, ông chÌ Çành có nÜ§c Çánh liŠu, ra tay trÜ§c h† Ç‹ mong có th‹ lÆt ngÜ®c ÇÜ®c tình th‰, nh© ª s¿ Çáp Ùng và ûng h¶ cûa ngÜ©i dân, v§i phÜÖng tiŒn truyŠn thông mau chóng, cÛng có th‹ ÇÜa nh»ng hình änh tranh ÇÃu ôn hoà và có chính nghïa ra trÜ§c công luÆn th‰ gi§i hÀu g¥t hái ÇÜ®c nhiŠu hÆu thuÅn kh¡p nÖi. Ba ngày sau, cu¶c Çäo chính thÃt båi, lãnh tø Gorbachev n¡m låi quyŠn hành nhÜng ông Yeltsin Çã trª thành m¶t ngÜ©i hùng n°i ti‰ng nhÃt vì thành tích can Çäm này. NÜÖng vào s¿ hÆu thuÅn månh më Çang trào dâng, ông Yeltsin bèn tìm cách bàn thäo v§i các lãnh tø cûa các nÜ§c c¶ng hoà khác nhÜ Belarus và Ukraine Ç‹ kš m¶t thoä hiŒp m§i giành låi Ç¶c lÆp cho các nÜ§c c¶ng hoà này, coi nhÜ chính thÙc khai tº ch‰ Ç¶ Liên Sô. Vào ngày 25 tháng 12-1991, lãnh tø Gorbachev tØ chÙc; và Ç‰n ngày 31-12, ch‰ Ç¶ Liên Sô, tØng bÎ TT Reagan chÌ trích là m¶t "Ç‰ quÓc ma quÌ" chính thÙc bÎ khai trØ trÜ§c công pháp quÓc t‰. K‹ tØ ngày này, C¶ng hoà Liên bang Nga chính thÙc thay th‰ vÎ trí cûa Liên Sô.Tuy nhiên, nh»ng chính sách cäi t° kinh t‰ tåi Nga trong th©i gian ÇÀu không Çem låi nh»ng thành quä mong muÓn. Tân thû tÜ§ng Yegor Gaidar ÇÜa ra m¶t chÜÖng trình Ç°i m§i táo båo thay Ç°i nŠn kinh t‰ chÌ huy gÃp rút Çi sang chiŠu hÜ§ng thÎ trÜ©ng t¿ do. ñÀu næm 1992, chính quyŠn Gaidar tuyên bÓ tháo lÕng m†i s¿ ki‹m soát vŠ giá cä, Ç‹ cho thÎ trÜ©ng quy‰t ÇÎnh. Th‰ nhÜng chÌ trong vài ngày ÇÀu, tình trång t¿ do quá tr§n và h‡n loån xäy ra, giá cä hàng hoá tæng v†t gÃp ba lÀn, tåo nên tình trång låm phát phi mã. Cho Ç‰n cuÓi næm 1992, thì mÙc låm phát tåi Nga Çã tæng ª mÙc kinh hÒn là 2600%. N‰u nhÜ trên lš thuy‰t ngÜ©i dân tåi Nga Çòi hÕi cäi cách kinh t‰ thì trong th¿c t‰ h† låi phäi gánh chÎu nh»ng hÆu quä thäm khÓc vì vÆt giá leo thang và Ç©i sÓng kinh t‰ bÎ hoàn toàn Çäo l¶n. CuÓi cùng thì ông Yeltsin Çành phäi cách chÙc thû tÜ§ng Gaidar và tìm ngÜ©i khác thay th‰.

Th‰ nhÜng nhiŠu thành viên trong quÓc h¶i cÛng b¡t ÇÀu quay ra chÓng ÇÓi ông Yeltsin, và tìm cách k‰t t¶i Ç‹ truÃt ph‰ ông. ñ‰n tháng Ba næm 1993, quÓc h¶i tìm cách thông qua m¶t Çåo luÆt Ç‹ giäm b§t quyŠn hån cûa t°ng thÓng. TT Yeltsin liŠn tuyên bÓ tình trång khÄn trÜÖng, t¿ phong quyŠn ÇiŠu hành ÇÃt nÜ§c b¢ng các s¡c lŒnh, và sau Çó kš lŒnh giäi tán quÓc h¶i.Sau vài tuÀn tranh luÆn gi»a hai phe, cu¶c gi¢ng co trª nên båo Ç¶ng. Hàng ngàn ngÜ©i dân xuÓng ÇÜ©ng, chi‰m væn phòng thÎ trÜªng Moscow và Çài truyŠn hình, ÇÆp phá và Çøng Ç¶ v§i nhân viên công l¿c khi‰n cho hàng chøc ngÜ©i ch‰t và bÎ thÜÖng. Qua ngày hôm sau, Ç‹ vãn hÒi trÆt t¿, TT Yeltsin ra lŒnh cho quân Ç¶i và xe tæng Ç‰n bao vây quÓc h¶i Ç‹ s¤n sàng n° súng vào thành phÀn chÓng ÇÓi. NgÜ©i anh hùng næm trÜ§c Çã tØng kêu g†i quân Ç¶i không nên nã súng vào ngÜ©i dân, gi© Çây låi ra lŒnh cho quân lính n° súng, khi‰n cho hÖn træm ngÜ©i bÎ thiŒt mång, và b¡t gi» hàng træm ngÜ©i phe ÇÓi lÆp. Tuy vÆy, trên chính trÜ©ng th‰ gi§i, hÀu nhÜ tÃt cä các chính quyŠn kh¡p nÖi ÇŠu vÅn ûng h¶ chính quyŠn Yeltsin, có lë vì không còn thÃy có giäi pháp nào khä quan hÖn Ç‹ Çem låi °n ÇÎnh. Th‰ nhÜng ª trong nÜ§c thì hào quang cûa lãnh tø Yeltsin b¡t ÇÀu bÎ lu m© và uy tín cûa ông cÛng giäm xuÓng. Trong næm 1994, cu¶c Çòi hÕi Ç‹ giành Ç¶c lÆp tåi nÜ§c c¶ng hoà Chechnya, gÒm Ça sÓ dân theo HÒi-giáo, Çi vào chiŠu hÜ§ng tranh ÇÃu båo Ç¶ng dÜ§i quyŠn chÌ huy cûa tÜ§ng Dudayev, låi gây thêm m¶t khó khæn to l§n cho nÜ§c Nga. Chính quyŠn Yeltsin, dÜ§i áp l¿c cûa các cÓ vÃn quân s¿ phe bäo thû, ra lŒnh tÃn công Ç‹ dËp tan cu¶c n°i dÆy này. Th‰ nhÜng cu¶c n°i loån không bÎ dËp tan mau chóng và k‰t quä không diÍn ra êm ÇËp nhÜ chính quyŠn d¿ ki‰n, vì hàng ngàn quân nhân Nga bÎ g†i Ç¶ng viên và thi‰u huÃn luyŒn dÜ©ng nhÜ không ng© trÜ§c s¿ chÓng trä mãnh liŒt cûa phe kháng chi‰n quân Chechen. Con sÓ quân nhân thiŒt mång và bÎ thÜÖng m‡i ngày m‡i tæng cao trong khi tình hình chi‰n s¿ vÅn không thuyên giäm, s¿ chÓng ÇÓi trong dân chúng Nga m‡i ngày m‡i tæng. Cùng lúc Çó thì sÙc khoÈ cûa ông Yeltsin càng ngày càng tŒ håi hÖn, v§i chÙng bŒnh Çau tim Çòi hÕi phäi qua hai cu¶c giäi phÅu l§n. ñ‰n næm 1996 trÜ§c khi cu¶c bÀu cº t°ng thÓng diÍn ra thì uy tín cûa ông Yeltsin xuÓng rÃt thÃp, và hÀu h‰t các bäng thæm dò dân š ÇŠu cho thÃy là ông có th‹ së thua trÜ§c Ùng viên cûa ñäng C¶ng Sän là ông Gennady Zyuganov. ñ‰n lúc này thì nh»ng tay "tÜ bän ÇÕ" gÒm nh»ng nhà tài phiŒt Çã chia nhau giành giÆt tài nguyên cûa nhà nÜ§c (vŠ dÀu hoä và khí ÇÓt) trong nh»ng næm qua và Çang cùng nhau tranh giành hÜªng l®i b‡ng nhìn ra mÓi nguy có th‹ bÎ mÃt mát l§n n‰u nhÜ chính quyŠn c¶ng sän lên n¡m quyŠn trª låi. Các tay lãnh tø này bèn thoä hiŒp ngÜng các vø tranh giành lÅn nhau Ç‹ cùng n‡ l¿c Çoàn k‰t vÆn Ç¶ng cho lá bài Yeltsin, b¢ng các phÜÖng tiŒn quäng cáo h»u hiŒu trên các diÍn Çàn truyŠn thông. Møc Çích là Ç‹ tÃn công vào thành tích cûa lãnh tø Zyuganov cÛng nhÜ nh¡c khéo cho m†i ngÜ©i bi‰t vŠ hi‹m hoå Ç¶c tài cûa Çäng c¶ng sän, ÇÒng th©i Çánh bóng cho hình änh cûa ông Yeltsin nhÜ là bi‹u tÜ®ng hy v†ng nhÃt cho m¶t tÜÖng lai dân chû cho nÜ§c Nga. CuÓi cùng thì ông Yeltsin Çã th¡ng, tái Ç¡c cº v§i tÌ lŒ 53% cº tri ûng h¶.Th‰ nhÜng sÙc khoÈ cûa ông Yeltsin càng ngày càng suy søp hÖn, khi‰n ông không còn th¿c s¿ ÇiŠu hành ÇÃt nÜ§c m¶t cách nghiêm túc. Trong khi Çó thì tình hình kinh t‰ trong nÜ§c cÛng không khä quan, cu¶c chi‰n tåi Chechnya vÅn không hÙa hËn m¶t k‰t quä thành công khi‰n cho cuÓi cùng chính quyŠn Yeltsin phäi chÃp nhÆn Çình chi‰n vào næm 1996.

Trong tình th‰ dÀu sôi lºa bÕng ª trong lÅn ngoài nÜ§c, v§i sÙc khoÈ suy søp, ông Yeltsin càng ngày càng t¿ cô lÆp, quên mình trong men rÜ®u, Ç‹ rÒi khi tÌnh dÆy thì chÌ bi‰t nóng giÆn chÌ trích nhân viên thu¶c cÃp. CÙ vài tháng thì ông låi thay Ç°i các thû tÜ§ng và các chính sách. ñ‰n tháng 6 næm 1998 thì thÎ trÜ©ng chÙng khoán tåi Nga bÎ khûng hoäng, ÇÒng ruble mÃt giá n¥ng. TØ là m¶t siêu cÜ©ng ÇÓi ÇÀu v§i Hoa Kÿ, cuÓi cùng Nga phäi nh© Ç‰n cÖ quan IMF (QuÏ TiŠn TŒ QuÓc T‰) giúp Ç« cÛng nhÜ TT Putin phäi xin khÓi G7 cûa các nÜ§c kÏ nghŒ giÀu có nhÃt chÃp nhÆn cho gia nhÆp làm thành viên thÙ 8, sau khi Çã chÎu nhiŠu bÜ§c nhÜ®ng b¶ Ç‹ thoä mãn yêu cÀu cûa phÜÖng Tây. Ch£ng hån nhÜ Çã thuy‰t phøc các chính phû c¶ng hoà Sô-vi‰t cÛ nhÜ Belarus, Ukraine, Kazakhstan ÇÒng š giäi gi§i kho vÛ khí nguyên tº còn n¢m trên lãnh th° cûa các nÜ§c này. CÛng nhÜ quy‰t ÇÎnh cûa Nga chÎu rút lui quân Ç¶i Nga ra khÕi các nÜ§c c¶ng hoà Baltic. Ho¥c góp tay v§i khÓi Tây phÜÖng Ç‹ giäi quy‰t nh»ng cu¶c xung Ç¶t tåi Bosnia và Kosovo, cÛng nhÜ không ngæn cän các chÜ hÀu cÛ tåi ñông Âu muÓn tham gia v§i khÓi t¿ do và liên minh NATO.ñ‰n khi ông b¡t ÇÀu l¿a ch†n Vladimir Putin làm tân thû tÜ§ng (vào tháng 8 næm 1999) thì tình hình cÛng chÜa cäi thiŒn, tuy nhiên có lë ông tin tÜªng vào s¿ trung thành cûa viên phø tá m§i này, vÓn là m¶t c¿u sï quan cûa cÖ quan mÆt vø KGB cÛ. Cùng lúc Çó thì cu¶c xung Ç¶t tåi Chechnya n° bùng trª låi. Cu¶c chi‰n càng ngày càng leo thang thì uy tín cûa thû tÜ§ng Putin càng ngày càng tæng lên vì ngÜ©i dân tåi Nga b¡t ÇÀu mong muÓn có m¶t lãnh tø có khä næng Ç‹ Çem låi °n ÇÎnh trong nÜ§c.Khách quan mà nói, sau 8 næm dÜ§i th©i cûa TT Yeltsin, ngÜ©i dân Nga có th‹ Çã hÜªng ÇÜ®c nhiŠu quyŠn l®i t¿ do và sung túc hÖn dÜ§i th©i cûa ch‰ Ç¶ c¶ng sän. Dï nhiên sau bÃt cÙ cu¶c cách mång nào, nhiŠu thay Ç°i to l§n cÛng khi‰n cho nhiŠu thành phÀn trong nÜ§c phäi bÎ thiŒt thòi hay träi qua nh»ng tình trång h‡n loån ho¥c bÃt an. Và trong hoàn cänh Çó có th‹ h† së låi thÃy ti‰c nuÓi cho cái tình hình °n ÇÎnh nhÜ lúc trÜ§c, trong khi nh»ng l©i hÙa hËn vŠ m¶t tình trång sung túc vÅn chÜa thÃy có cÖ may thành hiŒn th¿c. Có lë chính trong bÓi cänh Çó mà s¿ xuÃt hiŒn cûa ông Putin, v§i nh»ng chính sách cÙng r¡n, c¡t b§t nh»ng quyŠn t¿ do cÛng nhÜ thu nhiŠu quyŠn låi vŠ tay chính quyŠn trung ÜÖng, Çã không còn bÎ Ça sÓ dân chúng chÓng ÇÓi, nhÜ tình hình Çã diÍn ra âm thÀm tåi Nga trong nh»ng næm qua. Dï nhiên, vÆn may bÃt ng© cho ông Putin v§i giá dÀu hoä gia tæng månh më trong th©i gian này låi càng là m¶t l®i Çi‹m to l§n hÖn n»a. Trong khi giá dÀu thô th©i chính phû Yeltsin chÌ vào khoäng 20 MÏ-kim cho m¶t thùng, thì dÜ§i th©i TT Putin, nó Çã tæng v†t lên Ç‰n 70 MÏ-kim m¶t thùng. CÛng nhÜ v§i viŒc tæng giá cûa khí ÇÓt, vÓn là tài nguyên dÒi dào cûa nÜ§c Nga, Çã giúp Çem låi m¶t ngân sách kh°ng lÒ cho chính quyŠn Putin, nh© Çó có th‹ giúp ÇÄy nÜ§c Nga Çi theo m¶t chiŠu hÜ§ng m§i, có th‹ vÜÖn mình trª låi v§i th‰ gi§i bên ngoài mà không còn phäi cÀn Ç‰n s¿ giúp Ç« tài chính, cÛng nhÜ không g¥p phäi s¿ chÓng ÇÓi månh më cûa ngÜ©i dân trong nÜ§c.M¶t trong nh»ng ÇiŠu mà ông Yeltsin bÎ chÌ trích n¥ng nhÃt là Çã ra tay chÓng låi nh»ng biŒn pháp hay hình thÙc dân chû m‡i khi nó Çøng chåm Ç‰n quyŠn l®i riêng cûa ông (nhÜ khi Çàn áp các nhà dân cº ÇÓi lÆp). Và ông cÛng Çã ch£ng dám lên ti‰ng gì trong nh»ng næm gÀn Çây, khi mà chính quyŠn Putin càng ngày càng có nh»ng bÜ§c gÀn nhÜ hoàn toàn Çi ngÜ®c låi v§i nh»ng gì mà chính quyŠn Yeltsin Çã tranh ÇÃu cho quyŠn t¿ do và dân chû cûa ngÜ©i dân Nga lúc trÜ§c.

Có thÆt chæng ông là m¶t ngÜ©i hùng tranh ÇÃu cho nh»ng giá trÎ cao ÇËp Çó, hay cÛng chÌ là m¶t chính trÎ gia chuyên nghiŒp, bi‰t lÜ®ng ÇÎnh tình th‰ thay Ç°i và bi‰t chøp lÃy th©i cÖ may m¡n ÇÜa Ç‰n?

NguyÍn Anh TuÃnHouston, Texas, 30-04-2007 [email protected]

=END=

3- DiÍn ñàn Häi Ngoåi

- Lê QuÓc Quân, ngÜ©i bån Çang trong tù

Hoàng TÙ Duy(trích tØ DCVOnline)

Tôi bi‰t Lê QuÓc Quân khi anh còn h®p tác v§i Ngân Hàng Th‰ Gi§i. Anh Quân là luÆt sÜ ª Hà N¶i có công ty tÜ vÃn mang tên Giäi Pháp Viêt Nam. Anh cÓ vÃn cho các ÇÎnh ch‰ quÓc t‰ nhÜ Ngân Hàng Th‰ Gi§i và Ngân Hàng Á Châu. M¥c dù công viŒc chính cûa tôi tåi Ngân Hàng Th‰ Gi§i không tr¿c ti‰p liên quan Ç‰n nh»ng vÃn ÇŠ mà LuÆt sÜ Quân phø trách, nhÜng tôi Çã nghe tên anh và Ç†c m¶t sÓ bän phúc trình anh soån. Anh chuyên vŠ vÃn ÇŠ xóa Çói giäm nghèo. ñÓi v§i nh»ng ngÜ©i trong ngành, Lê QuÓc Quân là chuyên viên có nhiŠu uy tín.Tôi rÃt vui khi nghe tin Lê QuÓc Quân sang Washington, D.C. vào tháng 9 næm 2006 Ç‹ d¿ chÜÖng trình h†c b°ng nghiên cÙu sinh cûa cÖ quan NED (National Endowment for Democracy). NED là cÖ quan do T°ng thÓng Ronald Reagan thành lÆp vào næm 1983. Ngân sách cûa NED do QuÓc H¶i Hoa Kÿ cung cÃp. Do viÍn ki‰n cûa T°ng ThÓng Reagan và m¶t vÎ thÙ nhì là Dân bi‹u Dante Fascell Ç‹ hình thành m¶t cÖ quan c° võ dân chû trên kh¡p th‰ gi§i nên chÜÖng trình h†c b°ng này mang tên là "Reagan-Fascell". Trong suÓt lÎch sº hoåt Ç¶ng, cÖ quan NED Çã nhÆn rÃt nhiŠu nghiên cÙu sinh. Nh»ng ngÜ©i này thÜ©ng Ç‰n tØ các quÓc gia vØa m§i chuy‹n ti‰p sang th‹ ch‰ dân chû nhÜ Ba Lan, Ukraine ho¥c các nÜ§c "Ç¶c tài nhË" nhÜ Singapore, Iran và Venezuela. Lê QuÓc Quân là ngÜ©i ÇÀu tiên tØ ViŒt Nam ÇÜ®c nhÆn vào chÜÖng trình Reagan-Fascell cûa NED, vì khä næng cûa LuÆt sÜ Quân và s¿ quan tâm cûa Hoa Kÿ Ç‰n ti‰n trình dân chû hóa ViŒt Nam. Lê QuÓc Quân t¿ h†c ti‰ng Anh ª ViŒt Nam và chÜa tØng r©i khÕi ñông Nam Á m¶t lÀn nào. NhÜng anh nói ÇÜ®c ti‰ng Anh khá chuÄn, không thua nhiŠu ngÜ©i ViŒt Çã sÓng ª Hoa Kÿ 15-20 næm. Theo anh tâm s¿ thì lúc ª Hoa Kÿ, trong nh»ng gi© ränh anh hay ngÒi ª m¶t công viên trên Çåi l¶ Pennsylvania cách Toà Båch –c vài blocks chæm chÌ Ç†c các bài bình luÆn trong tåp chí Foreign Affairs, tài liŒu cûa CIVICUS (1) và cuÓn sách nhÜ "The Case For Democracy" cûa Natan Sharansky.Quân say mê Ç†c sách là ÇiŠu không lå gì, nhÜng ÇiŠu làm tôi ngåc nhiên là niŠm vui sÜ§ng cûa anh m‡i khi ngÒi vi‰t. Có m¶t lÀn tôi hÕi:

- Nè, hôm nay ông làm gì vÆy? - Tôi ngÒi nhà vi‰t cäm nghï, c¿c kÿ sÜ§ng! - Tåi sao?- Vì ª ViŒt Nam m‡i lÀn vi‰t m¶t bài phäi gºi liŠn hay xoá Çi. Mình không cäm thÃy yên tâm trình bày nh»ng suy nghï.Theo Quân, nhiŠu ngÜ©i cÀm bút trong nÜ§c khó có nh»ng tác phÄm thÆt trau chuÓt vì h† không có th‹ vi‰t m¶t tác phÄm qua nhiŠu ngày tháng. Vi‰t xong thì phäi gºi liŠn vào m¶t email account hay diÍn Çàn nhÜ ñàn Chim ViŒt, BBC Ç‹ Çæng. M¥c dù các gi§i hån vŠ t¿ do ngôn luÆn ª ViŒt Nam là ÇiŠu tôi Çã bi‰t rõ nhÜng Ç‰n khi nghe anh Quân tÕ vÈ c¿c kÿ sung sÜ§ng khi ÇÜ®c thoäi mái vi‰t lách tôi m§i cäm ÇÜ®c mÙc Ç¶ nghËt thª.TØ vài næm qua m¶t nhóm bån ª vùng Washington, D.C. thÜ©ng tø h†p ª nhà tôi vào Çêm giao thØa T‰t ta. Chúng tôi phÀn l§n sÓng xa gia Çình nên cÓ tìm låi không khí T‰t truyŠn thÓng. Næm này chúng tôi m©i gia Çình Lê QuÓc Quân qua nhà Çêm giao thØa... ngày 17 tháng 2. Anh Quân nói v§i tôi là nhÀm rÒi, ngày 17 là mÒng m¶t T‰t. Tôi cäm thÃy hÖi quê. Không lë mình tính l¶n ngày sao? Sau khi trao Ç°i qua låi tôi m§i bi‰t th‰ ra là B¡c ViŒt Ç°i lÎch hÒi næm 1968 và vì vÆy ngày æn T‰t cûa ngÜ©i ViŒt häi ngoåi (theo lÎch cûa Tàu và ViŒt Nam C¶ng Hoà) có lúc khác v§i nh»ng ngÜ©i sÓng trong nÜ§c (theo lÎch cûa C¶ng Hoà Xã H¶i Chû Nghïa ViŒt Nam). NhÜng Çó chÌ là m¶t ngæn cách nhÕ gi»a ngÜ©i ViŒt trong và ngoài nÜ§c...Trong tiŒc T‰t này tôi cÀm mi‰ng bánh chÜng ngÒi nghe anh Quân và m¶t ngÜ©i bån khác, Frances Hoàng, trao Ç°i vŠ luÆt pháp. Hai ngÜ©i cùng tu°i. M¶t ngÜ©i là luÆt sÜ ViŒt Nam, ngÜ©i kia là luÆt sÜ MÏ gÓc ViŒt. Hai anh so sánh luÆt pháp hai quÓc gia, rÒi tình trång kém dân quyŠn ª ViŒt Nam. LuÆt sÜ Quân trình bày hæng say và thuy‰t phøc. GÀn Çây khi nghe tin anh Quân bÎ b¡t, Frances nói nh§ hoài bän lãnh và s¿ can Çäm cûa Quân. Và Çây là nhÆn ÇÎnh cûa m¶t ngÜ©i có kinh nghiŒm chÙng ki‰n hai Ç¥c tính này. Frances tÓt nghiŒp trÜ©ng võ bÎ West Point, tØng là sï quan quÆn Ç¶i Hoa Kÿ, tÓt nghiŒp Ts LuÆt khoa (2) và hiŒn là Associate Counsel trong White House.L§n lên tåi MÏ, tôi và các bån ViŒt Nam cùng lÙa tu°i thÜ©ng pha ti‰ng Anh vào ti‰ng ViŒt khi nói chuyŒn. M‡i khi ti‰p xúc v§i anh Quân là dÎp Ç‹ tÆp d®t ti‰ng ViŒt và chÙng ki‰n các Ç¥c tính rÃt là ViŒt Nam cûa anh. Lê QuÓc Quân mê thÖ TrÀn Trung ñåo. M¥c dù nhiŠu website cûa TrÀn Trung ñåo bÎ cÃm ª ViŒt Nam nhÜng nhiŠu ngÜ©i trÈ trong nÜ§c cÛng bi‰t Ç‰n tác phÄm cûa nhà thÖ này. Có khi anh Quân g†i phone cho tôi... chÌ Ç‹ Ç†c cho tôi vài bài thÖ cûa TrÀn Trung ñåo. RÒi anh Quân cao hÙng Ç†c ti‰p bài thÖ anh m§i sáng tác.Lê QuÓc Quân là ngÜ©i có niŠm t¿ hào dân t¶c. Tên công ty cûa anh là "Giäi pháp ViŒt Nam" và anh tán thành quan niŒm vŠ "ViŒt Nam m§i". G¥p nh»ng ngÜ©i MÏ anh chia sÈ nh»ng gì tÓt vŠ con ngÜ©i và quê hÜÖng ViŒt Nam. Anh chÎ Quân có bé gái 5 tu°i tên là An-Hà. Anh chÎ gºi An-Hà h†c trÜ©ng công gÀn nhà. Tôi coi video anh Quân thâu khi Ç‰n trÜ©ng cûa An-Hà t° chÙc sinh nhÆt cho bé. ThÃy l§p h†c cûa An-Hà trông thÆt buÒn cÜ©i. Vì sÓng trong Washington, D.C. nên trong l§p toàn là da Çen (ngÜ©i MÏ gÓc châu Phi, African American - DCV), chÌ lÅn vào m¶t ÇÙa bé da vàng... Dù m§i sÓng ª Hoa Kÿ vài tháng hai bÓ mË rÃt thoäi mái trong m†i môi trÜ©ng và giÓng nhÜ Çóng vai trò "Çåi sÙ", Çi Çâu cÛng giäi thích vŠ væn hóa và n‰p sÓng ngÜ©i ViŒt.

Anh Quân cÛng là ngÜ©i rÃt t¿ hào vŠ quê quán cûa mình. Tên cûa bé gái là ch» kép cûa NghŒ An và Hà Tïnh, quê cûa bÓ và mË.Chính vì b¥t thiŒp và trong sáng, Lê QuÓc Quân ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i m‰n phøc tåi Washington, D.C.. Trong chính gi§i Hoa Kÿ và các t° chÙc phi chính phû, anh có nhiŠu bån tØ B¶ Ngoåi Giao Ç‰n QuÓc H¶i và các t° chÙc nhân quyŠn. Cho nên khi anh vŠ låi ViŒt Nam và Ç¶t ng¶t bÎ b¡t bÓn ngày sau vào ngày 8 tháng 3 næm 2007, Çã có s¿ phän ÇÓi månh më tØ phía chính phû Hoa Kÿ và các cÖ quan nhân quyŠn. Nh»ng ngÜ©i bi‰t Lê QuÓc Quân không th‹ hình dung anh là m¶t t¶i phåm. H† thÃy rõ ª anh hình änh m¶t trí thÙc trÈ, m¶t con ngÜ©i ái quÓc.Trong lá thÜ gºi chû tÎch nÜ§c CHXHCNVN NguyÍn Minh Tri‰t, ba nhân vÆt cao cÃp cûa Hoa Kÿ (ThÜ®ng NghÎ Sï John McCain, C¿u Ngoåi TrÜªng Madeleine Albright, và Chû TÎch NED Vin Weber) Çã vi‰t:"Trong quá trình huÃn luyŒn tåi NED, luÆt sÜ Lê QuÓc Quân Çã ti‰n hành d¿ án nghiên cÙu Ç¶c lÆp vŠ xã h¶i công dân, và ông Çã chi‰m ÇÜ®c cäm tình cûa nhiŠu ngÜ©i bªi tinh thÀn chính tr¿c, lòng say mê phøc vø ngÜ©i nghèo và s¿ tÆn tøy cûa ông ÇÓi v§i s¿ phát tri‹n cûa ViŒt Nam... Chúng tôi không th‹ diÍn tä h‰t vŠ n‡i quan tâm sâu s¡c cûa chúng tôi ÇÓi v§i viŒc luÆt sÜ Quân bÎ b¡t gi». Hành Ç¶ng b¡t gi» luÆt sÜ Quân là m¶t Çám mây Çen che phû hình änh quÓc gia ViŒt Nam và mÓi quan hŒ gi»a hai quÓc gia cûa chúng ta. Chúng tôi xin kêu g†i qúy vÎ hãy ti‰n hành nh»ng thû tøc cÀn thi‰t Ç‹ s§m trä t¿ do cho luÆt sÜ Quân."Nhà cÀm quyŠn CSVN tính toán gì Çây khi b¡t Lê QuÓc Quân? Trong lúc h† muÓn chÙng tÕ v§i th‰ gi§i r¢ng CHXHCNVN không phäi là quÓc gia Çáng quan tâm (country of particular concern) thì h† trù dÆp m¶t luÆt sÜ nghiên cÙu vŠ xã h¶i dân s¿ và dân chû.TrÜ§c khi chia tay ª Washington, D.C., tôi có hÕi anh Quân, khi theo h†c tåi NED, anh nghï sao n‰u bÎ công an làm khó khi trª vŠ trong nÜ§c:- Ông có s® vŠ ViŒt Nam không?- Không! Tôi rÃt muÓn vŠ. Cách ÇÓi xº cûa nhà nÜ§c cÛng së là y‰u tÓ quy‰t ÇÎnh con ÇÜ©ng tôi Çi. Lê QuÓc Quân hiŒn Çang bÎ giam tåi tråi B14 ª xã Thanh LiŒt, Hà N¶i. Gia Çình chÜa ÇÜ®c ti‰p xúc v§i anh. Tuy LuÆt sÜ Lê QuÓc Quân Çang bÎ CSVN cô lÆp và trÃn áp, nhÜng v§i nh»ng gì mà tôi bi‰t vŠ anh sau mÃy tháng gÀn gÛi tåi Washington, D.C., tôi tin ch¡c là CSVN không th‹ khuÃt phøc ÇÜ®c tinh thÀn ÇÃu tranh cho lš tÜªng t¿ do dân chû cûa Lê QuÓc Quân. Anh là m¶t kÈ sï cûa th©i Çåi, dám dÃn thân cho lš tÜªng cûa mình. TÜ cách cûa anh Çã làm cho cÖ quan NED và nhiŠu chính khách nhÜ ThÜ®ng NghÎ Sï John McCain, C¿u Ngoåi TrÜªng Madeleine Albright, phäi lên ti‰ng Ç¥t vÃn ÇŠ v§i Hà N¶i cho thÃy là tên tu°i cûa anh Çang ÇÜ®c ÇŠ cao trong gi§i quyŠn l¿c Hoa Kÿ, trong c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt häi ngoåi và ngay chính trong lòng ÇÃt nÜ§c.

=END=

4- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- XÙng danh dòng máu n» kiŒt

Phåm HÒng SÖn

Các biên tÆp viên cûa chÜÖng trình "Vì an ninh T° quÓc" cûa Çài truyŠn hình ViŒt nam vØa qua Çã hé l¶ cho công chúng bi‰t nh»ng hình änh và m¶t vài phát bi‹u ÇÀu tiên cûa LuÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân và Nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy k‹ tØ khi 02 ngÜ©i bÎ b¡t. BÕ qua tÃt cä nh»ng l©i bình có tính chÃt læng må, xuyên tåc, bôi nh† thÜ©ng thÃy, cái Ç†ng låi l§n nhÃt sau khi xem nh»ng hình änh và nghe nh»ng l©i nói cûa 02 nhân vÆt chính trên Çây là s¿ ÇiŠm tïnh, t¿ tåi, hoàn toàn thoäi mái cûa LuÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân trong b¶ quÀn áo s†c (quÀn áo cûa ngÜ©i Çã có án!?) và tinh thÀn quy‰t liŒt, Çôi m¡t bÙc xúc cæm h©n, s¿ phän kháng månh më cûa Nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy lúc bÎ b¡t gi». 02 phø n» trí thÙc, 02 gia cänh khác nhau và 02 th‰ hŒ khác nhau, nhÜng Çang cùng trên 01 con ÇÜ©ng Yêu nÜ§c m¶t cách phi c¶ng sän. Dï nhiên trong th‹ ch‰ Ç¶c Çäng hiŒn th©i, tinh thÀn yêu nÜ§c phi c¶ng sän cûa h† không th‹ tránh ÇÜ®c s¿ ÇÓi m¥t v§i nh»ng Çe d†a, hi‹m nguy Ç‰n tØ phía quyŠn l¿c Ç¶c tài. S¿ tù Çày hiŒn nay cûa h† chính là hiŒn th¿c hóa rõ nhÃt cûa nh»ng Çe d†a, hi‹m nguy Çó. M¥c dù, cái hiŒn th¿c tàn båo Çã ÇÜ®c 02 phø n» tiên liŒu trÜ§c v§i m¶t nhÆn thÙc rÃt th¿c t‰ cûa s¿ cam go trên con ÇÜ©ng mà h† Çã ch†n, trÜ§c khi bÎ b¡t không lâu cä hai ÇŠu Çã có nh»ng b¶c l¶ th‹ hiŒn rõ nhÆn thÙc Çó: "ñÓi v§i tôi, Çi tù chÜa phäi là ÇiŠu xÃu nhÃt" - LuÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân phát bi‹u trên m¶t diÍn Çàn mª trên Internet, còn Nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy Çã t¿ Ç¥t sau tên mình m¶t danh xÜng "tù nhân d¿ khuy‰t cho NguyÍn VÛ Bình" trong m¶t bài thÖ chia sÈ và Ç¶ng viên gia Çình nhà báo NguyÍn VÛ Bình, song, nh»ng hình änh Çó vÅn gây trong tôi m¶t cäm giác hân hoan, thán phøc l§n hÖn d¿ ki‰n. Nh»ng ai Çã tØng träi qua tù Çày cûa c¶ng sän ÇŠu có th‹ hi‹u ÇÜ®c nh»ng ác nghiŒt, cæng th£ng vŠ tinh thÀn khi m§i bÎ b¡t, bÎ cách ly Ç¶t ng¶t và bÎ khûng bÓ tinh thÀn. ñ‹ vÜ®t qua nh»ng khó khæn Çó là ÇiŠu không hŠ dÍ dàng.M¶t thi‰u n» tu°i Çôi mÜÖi bÎ bÃt ng© lôi khÕi cái không khí gia Çình ÇÀm Ãm và bÎ ném vào cæn buÒng nhÕ lånh mà ngay cä bÙc tÜ©ng hay chi‰c bóng Çèn cÛng không th‹ tin cÆy mà không chÌ gi» v»ng ÇÜ®c š chí mà còn gi» ÇÜ®c phong cách ÇiŠm tïnh, t¿ tåi, ki‹m soát ÇÜ®c ngôn tØ chính xác và hiŒu quä Ç‹ kh£ng ÇÎnh lš tÜªng cûa mình ngay lúc ÇÓi diŒn v§i nhân viên công l¿c trong chÓn gông cùm cûa båo quyŠn, thì quä th¿c, Çó không chÌ là m¶t khä næng månh më vŠ š chí cûa cá nhân, mà nó Çã th‹ hiŒn cho m¶t khát v†ng vŠ m¶t lš tÜªng l§n t§i mÙc mà s¿ hy sinh n‰u có së là m¶t niŠm vui hãnh diŒn Çã ÇÜ®c dâng hi‰n. M¶t ngÜ©i mË nhÕ y‰u Çang lâm bŒnh bÎ vÛ l¿c áp Çäo giÆt ra khÕi cái t° Ãm nhÕ nhoi v§i 02 ÇÙa con bé bÕng mà không rÀu rï, không nhÕ lŒ, mà còn phän ÇÓi quy‰t liŒt, hét lên s¿ phÅn n¶ vŠ Çäng Ç¶c quyŠn gi»a vòng vây cûa båo quyŠn ngay giây phút bÎ kéo giÆt khÕi nh»ng gi†t máu yêu thÜÖng cûa mình thì s¿ bÙc xúc, cæm h©n v§i båo quyŠn cûa cá nhân phø n» Çó không chÌ có c¶i rÍ tØ cá nhân mà h£n Çã có nguyên nhân sâu th£m tØ m¶t nhÆn thÙc sâu s¡c vŠ nh»ng gÓc rÍ bÃt công, phi lš cûa xã h¶i.Con ÇÜ©ng trÜ§c m¡t trong lao tù cûa LuÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân và Nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy ch¡c së không phäi là ng¡n, h† së còn phäi ÇÓi m¥t v§i nhiŠu gian nguy, nh»ng thû Çoån "tinh t‰" ho¥c "phi tinh t‰" cûa båo quyŠn và Ç‹ có th‹ Çóng góp tÓt hÖn n»a trên con ÇÜ©ng tranh ÇÃu, hai chÎ ch¡c së còn cÀn phäi b¶c l¶ thêm nhiŠu phÄm chÃt, nhÜng cái khí phách mà luÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân, Nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy Çã th‹ hiŒn, ngÜ©i vi‰t tin r¢ng, không chÌ giúp 02

ngÜ©i vÜ®t qua ÇÜ®c nh»ng khó khæn ác nghiŒt trong chÓn lao tù mà nó së là m¶t sung l¿c âm thÀm lan toä và thúc giøc lÜÖng tri con ngÜ©i cùng cÃt cao ti‰ng nói phÅn n¶ ÇÓi v§i nh»ng bÃt công, giä dÓi Çã trª nên thÜ©ng tr¿c trong xã h¶i.Khí phách cûa phø n» ViŒt nam luôn th‹ hiŒn s¿ quÆt cÜ©ng trong suÓt quá trình lÎch sº d¿ng nÜ§c và gi» nÜ§c tØ mÃy ngàn næm nay, tØ mË Âu cÖ m¶t mình ÇÜa các con Çi khai phá mª ÇÜ©ng, t§i nh»ng TrÜng Tr¡c, TrÜng NhÎ, TriŒu ThÎ Trinh, Bùi ThÎ Xuân,... Khí phách quÆt cÜ©ng không chÃp nhÆn ách nô lŒ cûa các N» tiên liŒt ch¡c ch¡n Çã là nguÒn Ç¶ng l¿c, là s¿ c° vÛ l§n lao cho các giai Çoån lÎch sº ÇÃu tranh chÓng låi các ch‰ Ç¶ áp bÙc, bÃt công tåi ViŒt nam, và hôm nay, trong th‰ hŒ ti‰p nÓi Çó h£n Çã có thêm hai cái tên phø n» Lê ThÎ Công Nhân, TrÀn Khäi Thanh Thûy.Xin ghi låi nÖi Çây nh»ng vÀn thÖ cûa dân lành truyŠn tøng, ghi låi oai danh và ti‰t tháo cûa n» tÜ§ng Bùi ThÎ Xuân:VÆn nÜ§c Çang xoay chuy‹n,QuÀn thoa cÛng vÅy vùng..........Khäng khái khi lâm nån!Kiên trinh lúc khÓn cùng.Ngàn thu gÜÖng n» kiŒt.GÜÖng sáng hãy soi chung.[1]Nh»ng vÀn thÖ này xin ÇÜ®c gºi t§i tÃt cä các mË, các chÎ Çã và Çang âm thÀm hay công khai chia sÈ, tham gia vào cu¶c ÇÃu tranh cho m¶t ViŒt nam không còn bÃt kÿ m¶t chû nghïa hay m¶t cá nhân nào ÇÜ®c xÜng tøng là vô ÇÎch, là tÜ tÜªng chÌ ÇÜ©ng, ngoåi trØ s¿ T¿ do cho Trí tuŒ. Phåm HÒng SÖn07/05/2007 [1] Theo TØ Çi‹n nhân vÆt lÎch sº Viêt nam cûa NguyÍn Q. Th¡ng và NguyÍn Bá Th‰, NXB Væn hóa 1997

=END=

5- Tin TÙc QuÓc N¶i

- Thông ñiŒp PhÆt ñän PL 2551 cûa ñÙc ñŒ TÙ Tæng ThÓng Thích HuyŠn Quang

GIÁO H¶I PHT GIÁO VIT NAM TH–NG NHƒT VIN TˆNG TH–NGPL: 2551 - sÓ: 008/VTT/TT Thông ñiŒp PhÆt ñän PL 2551 cûa ñÙc ñŒ TÙ Tæng ThÓng

Nam Mô B°n SÜ Thích Ca Mâu Ni PhÆtKính båch ChÜ tôn TrÜªng LãoChÜ Hòa ThÜ®ng, ThÜ®ng T†a, ñåi ñÙc Tæng Ni.Cùng toàn th‹ PhÆt tº trong và ngoài nÜ§c.

Hôm nay, låi m¶t lÀn n»a hoa Vô Ðu r¶ nª, hàng triŒu tÃm lòng ngÜ©i con PhÆt kh¡p næm châu bÓn bi‹n Çang hân hoan Çón mØng ngày k› niŒm ñän Sanh cûa ÇÃng Cha lành muôn loåi. Hòa mình cùng niŠm vui chung, hàng triŒu ngÜ©i ViŒt nam con PhÆt tØ thành thÎ Ç‰n nông thôn, tØ bi‹n cä Ç‰n núi cao rØng th£m, cÛng Çang nô nÙc Çón nhÆn ngày vui "Khánh ñän". TØ Tu ViŒn Nguyên ThiŠu, nÖi tôi Çang bÎ bÙc bách bªi nhiŠu chÜ§ng duyên ngoåi tåi, khó khæn Çi låi, cách ly tÙ chúng ÇŒ tº, xuÃt gia tåi gia, tôi kính gºi Ç‰n ChÜ Tôn TrÜªng Lão, ChÜ Hòa ThÜ®ng, ThÜ®ng T†a, ñåi ñÙc Tæng Ni và toàn th‹ PhÆt tº trong ngoài nÜ§c l©i chúc mØng tÓt ÇËp nhÃt, trong niŠm hân hoan Çón mØng PhÆt ñän lÀn thÙ 2551.Kính thÜa quš vÎ,ñ¥c biŒt næm nay, Ç‹ Çåi lÍ PhÆt ñän cûa ñÙc Thích Ca Mâu Ni thêm nhiŠu š nghïa, chúng ta hãy cùng nhau mª r¶ng lòng Çón nhÆn tr†n vËn ân ÇÙc cûa PhÆt t°, chÜ Çåi BÒ Tát, liŒt vÎ T° SÜ TiŠn BÓi, chÜ vÎ H¶ Pháp thiŒn thÀn, Çã dày công ho¢ng pháp làm nŠn täng cho PhÆt giáo ViŒt Nam, vi‰t nên trang sº oai hùng, bÃt khuÃt ngày nay.Tôi trân quš ghi nhÆn và tán dÜÖng công hånh ChÜ Tôn TrÜªng Lão, Hòa ThÜ®ng, ThÜ®ng Toå, ñåi ñÙc Tæng Ni, Ban Çåi diŒn GHPGVNTN các tÌnh thành và tÃt cä nam n» PhÆt tº trong ngoài nÜ§c, th©i gian qua Çã can Çäm tham gia, Çóng góp tích c¿c vào s¿ nghiŒp vÆn Ç¶ng phøc hoåt GHPGVNTN, mà phäi chÎu nhiŠu khó khæn trong Ç©i sÓng hàng ngày.Tôi xin vÆn h‰t tâm thành, ÇÓt nén hÜÖng lòng kính dâng lên ÇÙc Th‰ Tôn, nhân ngày ñän Sanh cûa Ngài, qua Çó, b¢ng m¶t tâm hÒn thanh thän, trong sáng và tÌnh giác, chúng ta kh¡c sâu và d¥n lòng vŠ nh»ng l©i giáo huÃn và di chúc cûa Ngài, Ç‹ hoàn thành sÙ mŒnh sÙ giä NhÜ Lai.Kính thÜa quš vÎ,Chúng ta, l§p ngÜ©i sÓng vào nh»ng giai Çoån cuÓi cûa th©i kÿ måt pháp, cách PhÆt quá xa, các bÆc HiŠn Thánh chÙng Ç¡c Çåo quä Ni‰t Bàn càng hi‰m thÃy, Çây cÛng là th©i Çåi mà nguy cÖ hu› diŒt loài ngÜ©i càng lúc càng bÎ Çe doå; chi‰n tranh vì hÆn thù s¡c t¶c, tôn giáo, vÛ khí håt nhân và thiên tai dÎch bŒnh càng lúc càng có nguy cÖ bùng n°; chính tØ trong Çêm tÓi kinh hoàng cûa båo l¿c nÀy mà nh»ng l©i dåy khoan dung và h› xä cûa ÇÙc Thích Tôn trª thành ngôi sao B¡c ñÄu, Çang ÇÎnh hÜ§ng cho š nghïa tÒn tåi cûa nhân sinh. Næm ngoái Liên H®p QuÓc cº hành lÍ PhÆt ñän chung toàn cÀu, Çã bày tÕ niŠm tin sâu s¡c ÇÓi v§i ñÙc PhÆt và Giáo Pháp cûa Ngài.NhÜng m¶t ÇiŠu mà chúng ta thÃy nghÎch lš r¢ng, trong khi ánh sáng chánh pháp ngày càng tÕa rång ª bên tr©i Tây, thì ª Çây, nÖi mà Çåo pháp và dân t¶c Çã tØng hoà h®p nhÜ nÜ§c v§i s»a Ç‹ tåo thành giá trÎ tinh thÀn cao ÇËp và sÙc sÓng kiên cÜ©ng cûa dân t¶c, thì ngày nay giá trÎ Çåo ÇÙc Ãy Çang bÎ bæng hoåi dÀn.Nh»ng T¿ ViŒn ÇÒ s¶ m§i ÇÜ®c d¿ng lên, nh»ng nghi lÍ khá tÓn kém ÇÜ®c thÜ©ng xuyên t° chÙc, tÃt cä không che khuÃt ÇÜ®c s¿ thÆt r¢ng, niŠm tin tôn giáo cûa tín ÇÒ không mÃy ÇÜ®c tôn tr†ng ª ViŒt Nam.

NhiŠu nÖi tåi nông thôn hÈo lánh, nÖi mà Çåi b¶ phÆn trong nhiŠu th‰ hŒ Çã sÓng tr†n vËn v§i nhiŠu niŠm tin, v§i giá trÎ truyŠn thÓng an bÀn låc Çåo. Nay nh»ng nÖi Ãy, vì không chÓng n‡i nh»ng tai hoå và áp bÙc cûa s¿ nghèo Çói, Çã không còn gi» v»ng niŠm tin ÇÓi v§i chánh pháp, phäi tìm ch‡ nÜÖng t¿a khác v§i niŠm tin m§i, ít nhÃt niŠm tin Ãy cÛng Çem låi cÖm áo trong hiŒn tåi.Thuª xÜa, ÇÙc Thích Tôn thÎ hiŒn vào chÓn cung Çình, nhÜng Ngài Çã tØ bÕ Ç©i sÓng vÜÖng giä cao sang, Ç‹ sÓng cu¶c Ç©i bÀn hàn gi»a nh»ng ngÜ©i nô lŒ cùng kh°. Theo gót Ngài, các VÜÖng Tôn Công Tº, các ñåi ThÀn TÜ§ng Soái cÛng Çã tØ bÕ ÇÎa vÎ cao sang cûa mình Ç‹ Çi Ç‰n tÆn nh»ng nÖi bùn lÀy nÜ§c Ç†ng, Çem låi niŠm tin trong sáng ÇÓi v§i các giá trÎ cao ÇËp cûa s¿ sÓng cho m†i ngÜ©i.RÒi, hÖn m¶t ngàn næm sau, theo chân PhÆt t°, ÇÙc Vua TrÀn Nhân Tông, khi mà s¿ nghiŒp chæn dân trÎ nÜ§c Çã hoàn thành, Çã tØ bÕ Ngai Vàng nhÜ Çôi dép rách, rÒi bôn ba tØ rØng núi Ç‰n ÇÒng quê, cùng v§i hai ngÜ©i thÎ giä tuÿ tùng, Çem ánh sáng tØ bi cÙu kh° Ç‰n cho dân lành.Ngày nay, nh»ng nÖi Ãy hÀu h‰t v¡ng bóng Tæng sï, thi‰u sÙ giä trung kiên bÜng ng†n Çèn chánh pháp. Phäi chæng, Çó là do n¶i ma ngoåi chÜ§ng c¶ng sinh, khi‰n cho hàng PhÆt tº không h¶i Çû nhân duyên th©i ti‰t, Ç‹ hÜªng hÜÖng vÎ giáo pháp vô ngã vÎ tha.ñÙc PhÆt dåy, nÖi thôn xóm hay núi cao, nÖi nào A La Hán hiŒn diŒn, nÖi Çó nhân dân sÓng an låc. Chúng ta hi‹u l©i dåy Ãy nhÜ th‰ nÀy, nÖi nào còn nh»ng ngÜ©i khÓn kh°, nÖi Ãy PhÆt pháp chÜa ÇÜ®c th‹ hiŒn. NÖi mà PhÆt pháp chÜa ÇÜ®c th‹ hiŒn, hay chÜa hiŒn h»u, nÖi Çó chúng ta chÌ h†c và tu PhÆt nhÜ ngÜ©i nh¡m m¡t mà Çi, không bi‰t ÇÜ©ng Çi nÀy së dÅn vŠ Çâu. Vì th‰ chúng ta không th‹ không n‡ l¿c tinh tÃn, mª r¶ng tÀm m¡t, nhìn rõ môi trÜ©ng chung quanh, quán chi‰u bän chÃt chân thÆt cûa th‰ gi§i mà chúng ta Çang sÓng trong Çó, Ç‹ t¿ mình thÃy Çâu là chánh Çåo Çâu là tà Çåo.Cho nên chúng ta phäi dÛng mãnh và yêu thÜÖng, nÜÖng vào ánh sáng soi ÇÜ©ng cûa tuŒ giác PhÆt ñà, Ç‹ t¿ cÙu lÃy mình, duy trì giá trÎ Çåo ÇÙc dân t¶c, bäo trì tinh hoa væn hóa, k‰ thØa truyŠn thÓng tâm linh cûa t° tiên.Kính thÜa quš vÎ,Næm nay mùa PhÆt ñän låi vŠ trong hoàn cänh nhiÍu nhÜÖng cûa ÇÃt nÜ§c và PhÆt s¿. GHPGVNTN bÎ Çàn áp nghiŒt ngã hÖn hai mÜÖi næm låi Çây. Tôi không ÇÜ®c Çi tái khám ch»a bŒnh, Hòa ThÜ®ng Quäng ñ¶ cÛng không ÇÜ®c vŠ Bình ñÎnh thæm vi‰ng tôi. Ban Çåi diŒn GHPGVNTN các tÌnh thành Çang bÎ trÃn áp và truy bÙc d» d¶i. NhÜng v§i tÃm lòng trung kiên, nhÜ nhÜ bÃt Ç¶ng; PhÆt ñän vÅn là mùa hoa Vô Ðu r¶ nª muôn Ç©i ngát hÜÖng và bÃt diŒt, gi»a dòng Ç©i sinh diŒt.PhÆt ñän Ç‰n, PhÆt ñän Çi rÒi PhÆt ñän låi trª vŠ theo lë tuÀn hoàn cûa vÛ trø vån vÆt, nh¡c nhª ngÜ©i con PhÆt vŠ lë vô thÜ©ng, vô ngã Ç‹ cùng nhau hÜ§ng t§i s¿ giác ng¶ Ni‰t Bàn. Nghïa là có kh° thì có phÜÖng pháp diŒt kh°; có ly biŒt chia phân thì có cách Ç‹ trª vŠ Çoàn tø sum vÀy; có ngÜ®c Çãi bÃt công thì có con ÇÜ©ng giäi thoát cu¶c Ç©i nô lŒ Ç‹ t¿ do sÓng ngÜ©i.ChØng nào dân t¶c ViŒt Nam chÜa có t¿ do tôn giáo, chÜa có dân chû và nhân quyŠn th¿c s¿, chØng Çó GHPGVNTN còn bÎ bách håi gian truân và së chÃp nhÆn gian truân không bì quyŒn. ñÙc PhÆt dåy: "NÀy các con! Các con hãy lên ÇÜ©ng vì hånh phúc cûa nhân loåi và chÜ thiên."ThÜa quš vÎ,

DÅu r¢ng, Çó là con ÇÜ©ng vån d¥m, con ÇÜ©ng ÇÀy dÅy n¶i ma ngoåi chÜ§ng; nhÜng chúng ta là con PhÆt, là hÆu duŒ cûa Trì ñÎa BÒ Tát, cûa Phú Lâu Na, chúng ta Çã ch£ng s©n lòng nän chí, không mÕi mŒt ÜÖn hèn; chúng ta Çã không s® khó, s® m†i gian nguy kh° c¿c, thÆm chí có th‹ phäi hy sinh tánh mång; chúng ta Çã vÜ®t qua không bi‰t bao nhiêu chÜ§ng ngåi tØ bên trong Ç‰n bên ngoài, trong Çó có nh»ng chÜ§ng ngåi cÖ hÒ nhÜ không th‹ vÜ®t qua ÇÜ®c. NhÜng chúng ta Çã vÜ®t qua tÃt cä, b¢ng š chí kim cÜÖng bÃt hoåi.Kính thÜa quš vÎ,M¶t trong nh»ng nguÒn thiŠn nÜ§c ta là nguÒn thiŠn Trúc Lâm Yên Tº, lÃy "cÜ trÀn låc Çåo" làm tiêu chí. TØ nÖi giam hãm, cô lÆp hiu quånh, ª Tu ViŒn Nguyên ThiŠu, ª Thanh Minh ThiŠn ViŒn, tôi và Hòa ThÜ®ng Thích Quäng ñ¶, vÅn Çang "cÜ trÀn låc Çåo", và xin kính gºi Ç‰n quš vÎ mong cùng ÇÒng hành. CÜ trÀn låc Çåo, có nghïa là hiŒn diŒn nÖi trÀn th‰ mà hành Çåo, vui Çåo, sÓng Çåo, d¿ng Çåo, hÜng Çåo chÙ không xa lánh trÀn th‰ ÇÀy kh° nhøc, tìm thú riêng cûa bän thân.HiŒn diŒn nÖi trÀn th‰, nói lên con ÇÜ©ng hành Çåo cÙu nhân Ç¶ th‰ cûa PhÆt Giáo ViŒt Nam. ViŒc Ãy Çã th¿c hiŒn, Çã chÙng tÕ, suÓt dòng lÎch sº 2000 næm PhÆt giáo. ñ¥c biŒt dÜ§i các triŠu Çåi t¿ chû và Ç¶c lÆp, tØ thuª Hai Bà TrÜng cho Ç‰n th©i hiŒn Çåi. S¿ thành båi không Çáng quan tâm cho b¢ng š chí kim cÜÖng bÃt hoåi cûa ngÜ©i PhÆt Tº. Ý chí Çó còn, Çåo PhÆt còn. ñåo PhÆt còn, dân t¶c së trÜ©ng tÒn trong cÜ©ng thÎnh, vinh quang và thái hòa, nhân loåi së bÜ§c vào k› nguyên huynh ÇŒ Çåi ÇÒng.Theo tinh thÀn "cÜ trÀn låc Çåo" nhÜ th‰, ngÜ©i PhÆt Tº m§i bäo toàn ÇÜ®c PhÆt tính con ngÜ©i trên m¥t ÇÃt, ÇÒng lúc bäo vŒ phÄm giá ÇÒng bào và nhân loåi, cùng lúc bäo vŒ s¿ toàn vËn tâm linh nÖi m‡i cá nhân. S¿ toàn vËn tâm linh con ngÜ©i ch£ng khác gì s¿ toàn vËn lãnh th° m¶t quÓc gia. N‰u tiŠn nhân Çem máu xÜÖng d¿ng nÜ§c và gi» nÜ§c, nay con cháu låi Çem lãnh th° quÓc gia hi‰n dâng cho ngoåi bang, thì còn gì là quê hÜÖng cûa t° tiên và dân t¶c? CÛng nhÜ th‰, tâm linh con ngÜ©i không th‹ khi‰p nhÜ®c và quy hàng hay van xin các th‰ l¿c nhÃt th©i và låc hÆu. Có nhÜ vÆy, công cu¶c ho¢ng dÜÖng chánh pháp ª thiên niên k› thÙ ba nÀy, m§i mª ra sinh l¶ cÙu nhân Ç¶ th‰ cûa ñåo PhÆt, trÜ§c nh»ng phÜÖng thÙc båo l¿c và khûng bÓ m§i, Çang có nguy cÖ ÇÄy nhân loåi vào s¿ hu› diŒt, tÜÖng tàn và bài xích PhÆt Tính nÖi m‡i cá nhân.Trong chí nguyŒn "cÜ trÀn låc Çåo" nhÜ th‰, tôi kêu g†i toàn th‹ các cÃp Giáo H¶i, và nam n» cÜ sï PhÆt Tº trong và ngoài nÜ§c, gåt bÕ ra ngoài nh»ng š ki‰n bÃt ÇÒng dÎ biŒt, phát bÒ ÇŠ tâm, thÜÖng yêu và Çoàn k‰t, dÛng mãnh ti‰p tøc vÆn Ç¶ng phøc hoåt GHPGVNTN Ç‰n thành công, hoàn thành s¿ nghiŒp Ç¶ sanh mà ÇÙc Th‰ Tôn Çã khai thÎ tØ 2551 næm trÜ§c, và LÎch ñåi T° SÜ, Çã Çem låi an låc và chû quyŠn cho dân t¶c suÓt 2000 næm qua trên däi ÇÃt ViŒt Nam.Tôi xin gºi Ç‰n chÜ tôn ÇÙc cùng toàn th‹ quš vÎ niŠm tin tÜªng vô biên vào chí nguyŒn nÀy.Nam Mô Trung Thiên ñiŠu Ng¿ B°n SÜ Thích Ca Mâu Ni PhÆt tác Çåi chÙng minh.

Tu ViŒn Nguyên ThiŠu, ngày 15 tháng 04 næm 2007ñŒ TÙ Tæng ThÓng GHPGVNTN(Ãn kš)T› kheo Thích HuyŠn Quang

=END=

6- Tin TÙc QuÓc N¶i

- BÀu cº QuÓc h¶i, th¿c trång và giäi pháp

NguyÍn Ti‰n Trung

* Suy nghï tØ k‰t quä HiŒp thÜÖng M¥t TrÆn T° QuÓc Çã làm xong hiŒp thÜÖng vòng 3. So sánh k‰t quä nh»ng ngÜ©i t¿ Ùng cº trong t°ng sÓ Ùng cº viên, ngÜ©i ta không khÕi giÆt mình. TØ 238 ngÜ©i t¿ Ùng cº lúc ÇÀu, Ç‰n bây gi© chÌ còn låi 30 ngÜ©i trên 876 Ùng cº viên, t› lŒ là 3,4%. 846 ngÜ©i ÇÜ®c ÇŠ cº Ç‰n tØ "các t° chÙc chính trÎ, các t° chÙc chính trÎ - xã h¶i, l¿c lÜ®ng vÛ trang nhân dân, cÖ quan Nhà nÜ§c ª Trung uÖng và ÇÎa phÜÖng". NhÜ vÆy, Çây là 846 ngÜ©i Çåi diŒn cho ñäng c¶ng sän, cÛng là Çåi diŒn cho Nhà nÜ§c chÙ không phäi là Çåi diŒn cho dân. Xem kÏ låi m§i thÃy, ª HiŒp thÜÖng vòng 3, các thành viên M¥t TrÆn T° QuÓc, m¶t b¶ phÆn cûa Çäng c¶ng sän có quyŠn quy‰t ÇÎnh cuÓi cùng vŠ danh sách Ùng cº viên. Các Ùng cº viên bÎ loåi hoàn toàn không có cÖ h¶i Ç‹ Çäo ngÜ®c k‰t quä. QuyŠn l¿a ch†n Çåi bi‹u QuÓc h¶i cûa ngÜ©i dân th¿c chÃt låi rÖi vào tay m¶t thi‹u sÓ ngÜ©i. ñây là viŒc làm vi phåm Hi‰n pháp nghiêm tr†ng vì ÇiŠu 2 Hi‰n pháp quy ÇÎnh "Nhà nÜ§c C¶ng hoà xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam là Nhà nÜ§c cûa nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. TÃt cä quyŠn l¿c Nhà nÜ§c thu¶c vŠ nhân dân".ViŒc hiŒp thÜÖng sai phåm này Çã loåi bÕ nhiŠu Ùng cº viên tâm huy‰t, có uy tín trong dân nhÜ luÆt sÜ Lê Công ñÎnh, ti‰n sï luÆt Cù Huy Hà VÛ,.... ñÒng th©i, nó cÛng làm cho nhiŠu ngÜ©i khác nän lòng nhÜ b¶ trÜªng TrÜÖng ñình Tuy‹n, c¿u b¶ trÜªng ñ¥ng Hùng Võ,... Rõ ràng, nh»ng ngÜ©i lãnh Çåo không tin dân và không dám trao cho dân quyŠn làm chû ÇÃt nÜ§c. ñäng c¶ng sän Çang kêu g†i "Çoàn k‰t dân t¶c", nhÃt là v§i ÇÒng bào häi ngoåi. ThÆt ra, Çäng c¶ng sän låi chÜa chÎu "Çoàn k‰t" v§i chính ngÜ©i dân trong nÜ§c, nh»ng ngÜ©i chÌ ÇÜ®c Çäng cho phép tÌ lŒ Çåi diŒn 3,4% trong t°ng sÓ Ùng cº viên.

* ChÃt lÜ®ng luÆt thÃp và thi hành luÆt tùy tiŒn Tháng 11/2006, Thû tÜ§ng NguyÍn TÃn DÛng Çã kí chÌ thÎ 37/CP nghiêm cÃm báo chí tÜ nhân trong khi ÇiŠu 69 Hi‰n pháp quy ÇÎnh rÃt rõ ràng là công dân có quyŠn t¿ do báo chí. Báo chí Nhà nÜ§c Çæng tin m¶t chiŠu, vu khÓng, xúc phåm Ç‰n nh»ng ngÜ©i ûng h¶ và c° vÛ dân chû, trong Çó có các bån thanh niên, sinh viên. Nh»ng viŒc này cÛng vi phåm Hi‰n pháp nghiêm tr†ng vì ÇiŠu 71 Hi‰n pháp nói rõ "Công dân ÇÜ®c pháp luÆt bäo vŒ vŠ danh d¿ và nhân phÄm", và ÇiŠu 72 có ghi "Không ai bÎ

coi là có t¶i và phäi chÎu hình phåt khi chÜa có bän án k‰t t¶i cûa Toà án Çã có hiŒu l¿c pháp luÆt."Nh»ng viŒc làm trên ÇŠu là nh»ng viŒc vi phåm Hi‰n pháp và pháp luÆt. Th‰ nhÜng, QuÓc h¶i hoàn toàn không lên ti‰ng gì. ñiŠu 69 Hi‰n pháp cÛng kh£ng ÇÎnh quyŠn t¿ do lÆp h¶i cûa ngÜ©i dân. Tuy nhiên Ç‰n gi© này, QuÓc h¶i vÅn chÜa th‹ ra n°i b¶ luÆt vŠ "QuyŠn t¿ do lÆp h¶i". Có th‹ k‹ ra thêm là NghÎ ÇÎnh 31/CP vŠ quän ch‰ hành chính do c¿u Thû tÜ§ng Võ Væn KiŒt kš ban hành tØ tháng 4/1997. NghÎ ÇÎnh này cho phép chính quyŠn tùy tiŒn giam gi» ngÜ©i dân. Nó cÛng vi phåm ÇiŠu 68 Hi‰n pháp vŠ quyŠn t¿ do Çi låi cûa ngÜ©i dân. Sau khi thi hành ÇÜ®c 10 næm, gÀn Çây, dÜ§i áp l¿c cûa nÜ§c ngoài, chính phû ViŒt Nam m§i hûy bÕ. Trong hai nhiŒm kÿ QuÓc h¶i, không m¶t Çåi bi‹u nào lên ti‰ng vŠ chuyŒn này. C¿u phó thû tÜ§ng VÛ Khoan Çã công khai nhìn nhÆn: "VÃn ÇŠ n¢m ª hŒ thÓng pháp luÆt không thích Ùng và bÃt nhÃt, thû tøc hành chánh phÙc tåp, và quän trÎ chÒng chéo và nhÆp nh¢ng."

* Nguyên nhânTh‹ ch‰ Ç¶c Çäng là nguyên nhân chính y‰u nhÃt. ñ¶c Çäng là nguyên nhân cûa m†i nguyên nhân. Các cÃp lãnh Çåo và báo chí trong nÜ§c Çã nêu lên nhiŠu nguyên nhân nhÜng ÇŠu lãng tránh nguyên nhân cÓt lõi này. Lš do là vì khi chÌ có m¶t Çäng cÀm quyŠn trong m¶t quÓc gia, Çäng Çó làm ra luÆt pháp và th¿c thi luÆt pháp. Vì không th‹ có ki‹m soát và cân b¢ng quyŠn l¿c nên Çäng Çó ÇÙng trên luÆt pháp. Nh»ng ngÜ©i lãnh Çåo th¿c thi pháp luÆt tùy tiŒn, tØ Çó dÅn Ç‰n muôn ngàn tŒ nån nhÜ låm quyŠn, Ç¶c quyŠn, tham nhÛng, lÃy cûa b¡t ngÜ©i trái phép,... Nhìn t°ng quát thì cä Çäng nhÜng th¿c chÃt chÌ có thi‹u sÓ nh»ng ngÜ©i lãnh Çåo Çäng c¶ng sän ÇÙng trên luÆt pháp, còn nh»ng Çäng viên c¶ng sän bình thÜ©ng thì phäi tuân theo chÌ thÎ cûa cÃp trên. ñiŠu Çáng chú š ª Çây, hÀu h‰t nh»ng Çäng viên c¶ng sän vô tình trª thành tÃm ÇŒm Ç‹ tåo ÇiŠu kiŒn hay giúp cho nh»ng ngÜ©i lãnh Çåo ÇÙng trên pháp luÆt, làm æn phi pháp.

* Giäi phápNhÜ c¿u Thû tÜ§ng Võ Væn KiŒt Çã nói, cÀn Ç‹ các Ùng cº viên QuÓc h¶i t¿ Ùng cº và Ç‹ ngÜ©i dân l¿a ch†n, nghïa là cÀn phäi chÃm dÙt viŒc can thiŒp sai phåm vào ti‰n trình Ùng cº, bÀu cº cûa M¥t TrÆn T° QuÓc, cÖ quan cûa Çäng c¶ng sän. Ngoài ra, cÀn phäi Ç‹ các Çäng chính trÎ sinh hoåt công khai, dân chû, nhÜ c¿u Thû tÜ§ng Võ Væn KiŒt Çã nói: "T° quÓc là cûa mình, dân t¶c là cûa mình, quÓc gia là cûa mình, ViŒt Nam là cûa mình, chÙ không phäi là cûa riêng cûa ngÜ©i c¶ng sän hay cûa bÃt cÙ tôn giáo hay phe phái nào cä". Th¿c hiŒn ÇÜ®c nh»ng viŒc này, ch¡c ch¡n së ch†n ÇÜ®c ngÜ©i tài giÕi gánh vác viŒc nÜ§c. Thû tÜ§ng NguyÍn TÃn DÛng cÛng Çã bày tÕ rõ quan Çi‹m: "ñ‹ ch†n ngÜ©i có tâm, có tài vào b¶ máy Nhà nÜ§c, không có cách nào khác là phäi dân chû."

Cùng v§i viŒc sinh hoåt chính trÎ lành månh, Ça nguyên, cÀn th¿c hiŒn ngay t¿ do báo chí nhÜ Çã quy ÇÎnh trong Hi‰n pháp. ViŒc này vô cùng cÀn thi‰t Ç‹ chÓng tham nhÛng, tiêu c¿c. Khi ViŒt Nam có t¿ do báo chí, ngÜ©i dân trong và ngoài nÜ§c m§i có th‹ an tâm vŠ s¿ phøc vø Çúng Ç¡n cûa các vÎ lãnh Çåo quÓc gia. TØ Çó m§i có th‹ khªi Ç¶ng ti‰n trình Çoàn k‰t dân t¶c và ÇÃt nÜ§c m§i phát tri‹n m¶t cách lành månh, Çúng theo š nghïa cûa "h¶i nhÆp thành công, phát tri‹n bŠn v»ng". Nh»ng giäi pháp trên Çây cÀn ÇÜ®c th¿c thi ngay lÆp tÙc vì nó hoàn toàn phù h®p v§i Hi‰n pháp hiŒn hành cûa nÜ§c ta. Nh»ng hành Ç¶ng vi phåm nghiêm tr†ng Hi‰n pháp và pháp luÆt Çang diÍn ra nhÜ bÀu cº Ç¶c Çäng không nên ti‰p tøc n»a. BÀu cº Ç¶c Çäng có nghïa là dân không có l¿a ch†n nào khác ngoài chính sách cûa Çäng Ç¶c quyŠn. Do Çó, tåi sao ngÜ©i dân phäi Çi bÀu khi k‰t quä bÀu cº không thay Ç°i ÇÜ®c gì cä? Theo š tôi, rÃt cÀn thi‰t và cÃp bách, các vÎ lãnh Çåo Çäng c¶ng sän ViŒt Nam nên tôn tr†ng s¿ thÆt, xin l‡i toàn dân vì nh»ng sai lÀm phåm phäi, chÃp nhÆn sinh hoåt chính trÎ lành månh Ç‹ cùng nhau Çi t§i nhÜ Çã th¿c hiŒn thành công ª Nam Phi, vì "chÌ có s¿ thÆt m§i có th‹ Ç‹ quá khÙ yên nghÌ" (Nelson Mandela).

=END=

7- Câu ChuyŒn ViŒt Nam

- ChuyŒn Y‰n Vy, "mª" hay "Çóng"?

Væn Quang(VNN)

TÜªng câu chuyŒn "hÃp dÅn" này Çã chìm vào dï vãng và ngÜ©i ÇËp Çã có th‹ tìm ÇÜ®c m¶t "bóng tùng quân" nào Çó làm nÖi hÜªng hånh phúc yên Ãm. ñó cÛng là tình cäm cûa nh»ng ÇÃng nam nhi và nh»ng ngÜ©i phø n» VN vÓn có lòng vÎ tha, nhân ái.Sau "cÖn Çau dài", dÜ luÆn dÜ©ng nhÜ quên khuÃy mÃt ho¥c cÓ tình "quên nó Çi" vì cu¶c Ç©i còn bao nhiêu nh»ng chuyŒn nhÜ th‰ Çã và Çang ti‰p diÍn. K‹ tØ sau scandal Y‰n Vy, Çã có dæm ba vø ngÜ©i ÇËp chân dài thu¶c thành phÀn "nghŒ sï", sinh viên Çi bán cûa tr©i cho. ChÌ k‹ nh»ng vø không may bÎ tóm, cø th‹ nhÜ vø HiŠn Chèo và các "ÇÒng nghiŒp" cùng mÃy cô sinh viên chính hiŒu con nai, chÙ không k‹ Ç‰n nh»ng vø Çã và còn Çang âm thÀm hoåt Ç¶ng dÜ§i nhiŠu ki‹u, nhiŠu "chiêu" khác nhau.

DiÍn viên Y‰n Vy

Ca sï, diÍn viên cÛng bÎ lên xe thùngM§i Çây thôi, ngày 28-4, m¶t cu¶c "bÓ ráp vï Çåi" nhÃt trong... lÎch sº bÓ ráp tåi gi»a thû Çô Hà N¶i Çã có t§i hÖn m¶t ngàn dân æn chÖi bÎ ÇÜa vŠ bóp. 1 gi© sáng ngày 28-4, có t§i 1.163 dân chÖi tåi vÛ trÜ©ng New Century, sÓ 10 Tràng Thi, Hà N¶i Çã bÎ tåm gi» và ÇÜa vŠ trø sª công an Ç‹ xét nghiŒm ma túy, phân loåi. Khoäng 500 ngÜ©i ÇÜ®c xác ÇÎnh là có dÃu hiŒu sº døng ma túy. NhiŠu bao cao su vØa sº døng ÇÜ®c vÙt ra sàn nhäy. Cänh sát nghi ng© New Century là tø Çi‹m hoåt Ç¶ng gái måi dâm cao cÃp.VÛ trÜ©ng New Century hoåt Ç¶ng gÀn mÜ©i næm nay và ÇÜ®c coi là Çi‹m "æn chÖi" an toàn nhÃt ª Hà N¶i, luôn mª cºa Ç‰n 2-3 gi© sáng và là nÖi tø tÆp cûa hÀu h‰t dân chÖi ÇÃt Hà thành. New Century còn bÎ nghi ng© là nÖi mua bán ma túy, xài tåi ch‡.New Century là tòa nhà khép kín v§i sàn nhäy và sân khÃu bi‹u diÍn ª tÀng 1. TÀng trên gÒm các bàn kê chuyên dành cho khách uÓng và nh»ng phòng VIP, tách biŒt h£n v§i không khí Òn ào, náo nhiŒt cûa sàn nhäy. Tåi Çây, khi bÃt ng© Æp vào, cänh sát phát hiŒn 7 Çôi nam n» Çang tình t¿ trong các phòng riêng biŒt.Trong 1.163 ngÜ©i bÎ tåm gi», phÀn nhiŠu ª Ç¶ tu°i 16-25. SÓ lÜ®ng các cô gái trÈ chi‰m t› lŒ l§n. ña sÓ h† trong trang phøc sành ÇiŒu, "mát mÈ". 40 ngÜ©i nÜ§c ngoài có m¥t ª vÛ trÜ©ng vào rång sáng 28-4.Trong sÓ này, dÜ luÆn låi Ç¥c biŒt chú š Ç‰n 2 ngÜ©i ÇËp có tên tu°i cÛng "lên xe thùng vŠ bóp". ñó là n» ca sï CÄm Tú (Sao Mai ñi‹m hËn 2006), ngÜ©i mÅu - diÍn viên Kim HiŠn (diÍn viên chính trong phim "DÓc tình"). Tuy chÜa bi‰t ch¡c các ngÜ©i ÇËp này có sº døng ma túy ho¥c làm chuyŒn gì phi pháp hay không. NhÜng vÅn bÎ ÇÜa vŠ bóp và tÃt nhiên cÛng "ÇÜ®c xét nghiŒm" Çàng hoàng.CuÓi cùng, cänh sát tåm gi» 20 ngÜ©i, thä hÖn 1.100 ngÜ©i. Các ngÜ©i bÎ b¡t khÄn cÃp gÒm NguyÍn ñåi DÜÖng (chû vÛ trÜ©ng), Lê ThÎ Thanh Hà (33 tu°i) và TrÜÖng ThÎ Thu HiŠn (19 tu°i). Ngoài ra còn có Lê Kim Anh (23 tu°i) và Phåm Thanh Hà (27 tu°i) bÎ b¡t quä tang tàng tr» trái phép chÃt ma túy.

Ca sï CÄm Tú có m¥t trong sÓ 1.163 ngÜ©i ÇÜ®c g†i là "dân chÖi Hà Thành".

DiÍn viên - ngÜ©i mÅu Kim HiŠn ra Hà N¶i tìm chÒng cÛng có m¥t tåi vÛ trÜ©ng New Century khi cänh sát "Ç¶t kích". Có lë cä hai không hŠ vi phåm pháp luÆt.

ñi æn chÖi ª Çâu cÛng có th‹ ÇÜ®c m©i vŠ bópTrong khi Çó ª TP. Sài Gòn cÛng có m¶t cu¶c "Ç¶t kích ngoån møc" vào quán cà phê MGM Sài Gòn (sÓ 172C NguyÍn ñình Chi‹u, Q3). Vào th©i Çi‹m trên, hàng træm dân "bay" Çêm Çang cuÒng loån trong ti‰ng nhåc Àm ï, "thæng" trong men rÜ®u månh... tåi hai tÀng 3, 4 cûa quán cà phê này. NhiŠu gÜÖng m¥t dân "bay" m¥t còn "búng ra s»a" ngÖ ngác, Ç© ÇÅn tìm cách tháo chåy vào nhà vŒ sinh ho¥c cÓ thoát khÕi hiŒn trÜ©ng Ç‹ "xä thuÓc" tåo nên m¶t cänh tÜ®ng h‡n loån. Ngay lÆp tÙc Công an quÆn 3 Çã bÓ trí gÀn chøc chuy‰n xe vÆn täi chuyên døng ÇÜa hàng træm dân chÖi có bi‹u hiŒn nghi vÃn sº døng thuÓc "l¡c" vŠ trø sª công an quÆn Ç‹ ki‹m tra.NhÜ th‰ Çi æn chÖi ª bÃt kÿ nÖi nào, bån cÛng có th‹ bÃt ng© bÎ lôi vŠ bóp mà bån ch£ng hi‹u tåi sao. Bªi làm sao khách hàng có th‹ phân loåi ÇÜ®c nh»ng gì phía sau tÃm bäng hiŒu kh°ng lÒ và bån cÙ tin r¢ng nó hoàn toàn h®p pháp Çó. VÆy làm cách nào Ç‹ phân biŒt Çây? Ch£ng lë cÙ ngÒi nhà cho ch¡c æn? ñó th¿c s¿ là m¶t bài toán khó chÎu cho khách du lÎch và cä cho nh»ng ngÜ©i dân thành phÓ chÌ tìm m¶t ch‡ "thÜ giãn" ho¥c cùng bån bè, ÇÓi tác làm æn kinh doanh có m¶t nÖi xä hÖi.

NghŠ chÖi cÛng l¡m công phuDÜ©ng nhÜ cái món "æn chÖi" này khó mà diŒt tuyŒt chûng nhÜ loài khûng long ÇÜ®c. Xã h¶i càng phát tri‹n, dân có tiŠn ngày càng nhiŠu, thì nhu cÀu hÜªng thø ngày càng tæng là chuyŒn dï nhiên. HÖn th‰, s¿ hÜªng thø låi Çòi hÕi m‡i ngày "chÃt lÜ®ng" phäi cao hÖn, "nghŒ thuÆt" hÖn, nhiŠu cäm hÙng hÖn. NgÜ©i ta nói chán cÖm thèm phª là "bän chÃt... rÃt con ngÜ©i cûa nh»ng vÎ liŠn ông". Bªi các loài Ç¶ng vÆt khác không có Çòi hÕi này. Chán phª thèm hû tíu, chán hû tíu thèm bánh cuÓn, chán bánh cuÓn thèm bánh mì... chán bánh mì thèm cua Óc, thèm quä cà pháo m¡m tôm, cua ÇÒng, cua l¶t. Chán mùi nÜ§c hoa thành thÎ, thèm mùi thôn n»... Th‰ cho nên theo "th©i trang hiŒn Çåi", rÃt nhiŠu quán Çi tìm nh»ng cô gái quê lên tÌnh phøc vø. Ho¥c cÛng có nh»ng quán, gái tÌnh Çóng giä gái quê cho có mùi rÖm rå. Ho¥c có nh»ng vÎ s® lÀm hàng giä, cÃt công Çi vŠ tÆn các vùng quê tìm thú vui, vØa an ninh vØa ki‰m ÇÜ®c "hàng thÆt".LÓi chÖi và š thích cûa dân chÖi không th‹ nói h‰t. Nhu cÀu rÃt "Ça dång", "phong phú" và nói theo ki‹u ch» nghïa ª Çây, còn có th‹ g†i là "hoành tráng". Trong phåm vi này thì khách sån 5 sao không là hoành tráng n»a, mà túp lŠu tranh trong m¶t góc vÜ©n, trên m¶t sÜ©n ÇÒi ho¥c m¶t cái nhà sàn trong m¶t cánh rØng m§i ÇÜ®c g†i là hoành tráng. Nó lôi thôi nhÜ th‰ ÇÃy.Nh»ng ÇiŠu này chÙng minh "nghŠ chÖi cÛng l¡m công phu". Có công phu m§i là dân chÖi thÙ thiŒt. Cái lÓi ÇÜa m¶t em c£ng dài Çi nÜ§c ngoài du hí, m§i Çó mà Çã bÎ chê là "xÜa rÒi anh hai". Bây gi© phäi mang m¶t cô thôn n», cä Ç©i chÜa bi‰t Sài Gòn, Hà N¶i là cái gì, b‡ng dÜng ÇÜ®c ÇÜa m¶t phát sang HÒng Kông, Singapore, Thái Lan Çi mây vŠ gió, vi vút trên nh»ng khách sån ba bÓn sao. LÓi chÖi cûa các Çåi gia "liên hoan" v§i các Çåi quan trÜ§c ho¥c sau m¶t cái áp phe.Bây gi© låi có nh»ng cô gái chÌ làm m¶t thÙ nghŠ là chuyên Çi cùng các Çåi gia Ç‰n bàn tiŒc Ç‹ "nhÆu" cùng các quan l§n. Các cô này tuyŒt ÇÓi "gìn vàng gi» ng†c" không ÇÜ®c phép nhÆn l©i Çi "chÖi lÈ" v§i bÃt kÿ vÎ khách nào n‰u chÜa có tín hiŒu cho phép cûa ngÜ©i thuê Çi uÓng rÜ®u. ñôi khi các vÎ khách thay Ç°i "menu", ÇÜa m¶t cô gái chân quê ki‹u "hôm qua em Çi tÌnh vŠ, hÜÖng ÇÒng cÕ n¶i bay Çi ít nhiŠu" cûa cø NguyÍn Bính, Ç‰n bàn nhÆu 5 sao, ngÒi uÓng rÜ®u Tây, m¥t mÛi ngây ngô, chÌ bi‰t e thËn cúi ÇÀu, vân vê cái áo ÇÀm m§i m¥c lÀn ÇÀu.S¿ sæn lùng các cô gái quê b‡ng trª nên sôi Ç¶ng. Ch£ng nh»ng do nhu cÀu cûa "dân chÖi ham cûa lå" mà còn là nhu cÀu cûa khách nÜ§c ngoài Ç‰n ViŒt Nam ki‰m v®. ñau lòng hÖn là chÌ trong 2 tuÀn vØa qua Çã có t§i hai vø "tuy‹n ch†n" gái quê lên thành phÓ d¿ tuy‹n Ç‹ "ÇÜ®c" lÃy chÒng Hàn QuÓc. M¶t vø gÒm hÖn 100 cô, m¶t vø hÖn 70 cô tÆp trung vào m¶t cæn nhà kín Çáo Ç‹ cho mÃy ông khách Hàn QuÓc tuy‹n ch†n, m¥c tình ng¡m nghía, k‹ cä viŒc phäi thoát y Ç‹ các ông này "xét nghiŒm". Trong sÓ nh»ng cô gái bÎ b¡t quä tang khi Çang ra m¡t "chÒng ngoåi", có cô tu°i Ç©i còn rÃt trÈ, chÜa Ç‰n 18 tu°i. ña sÓ, các cô gái này trong Ç¶ tu°i tØ 18 Ç‰n 20, hÀu h‰t là nh»ng cô gái nghèo nh»ng tÌnh thu¶c ñÒng b¢ng sông Cºu Long.N‡i Çau khi‰n bÃt cÙ m¶t ngÜ©i VN nào cÛng phäi buÒn tûi, gây änh hÜªng nghiêm tr†ng Ç‰n phÄm giá cûa phø n» ViŒt Nam.

Hình änh m¶t cô gái quê ngÒi võng rÃt dÍ thÜÖng nhÜng s¿ thÆt là Çang ch© khách và n‰u có cÖ h¶i là bay lên thành phÓ tính chuyŒn "Ç°i Ç©i".

Nh»ng cô gái bÎ b¡t vŠ bóp trong khi Çang ch© ÇÜ®c "tuy‹n" lÃy chÒng Hàn QuÓc. S¿ xúc phåm n¥ng nŠ Ç‰n nhân phÄm cao quš cûa ngÜ©i phø n» VN.

Gái quê khi bén múi thành thÎChuyŒn này không có gì m§i, nó Çã xäy ra quá nhiŠu lÀn. Cänh sát b¡t hoài không h‰t. ñÜa các cô trª vŠ quê quán rÒi, nhÜng khi Çã bén mùi thÎ thành, các cô Çâu có chÎu làm thuê cuÓc mÜ§n nhÜ xÜa n»a, m¶t sÓ không ít låi tìm cách này cách khác, lên thành phÓ "Ç°i Ç©i".Ngay ª vùng quê mùa, rØng rú nÖi tôi Çang sÓng, cÛng Çã tØng có khá nhiŠu nh»ng cô thôn n», Çôi khi là sÖn n», nhào ra thành phÓ ki‰m viŒc làm và ch£ng bao lâu sau bi‰n thành "tóc ÇÕ môi trÀm" làm Çû thÙ nghŠ, miÍn ki‰m ÇÜ®c nhiŠu tiŠn, dÍ dàng hÖn cày cuÓc. Vì th‰ cái "kho hàng" vô tÆn này tha hÒ cho các tay buôn ngÜ©i khai thác. Tùy theo sÓ phÆn, có cô vào tiŒm cà phê, karaoke, có cô låi ki‰m m¶t anh chÒng ngoåi, có cô trª thành ca sï, tài tº chÜa bi‰t chØng, có

cô thành gái bao, có cô cÛng giÓng y chang nhÜ Y‰n Vy mà thôi. M‡i cô m¶t cänh, m‡i nhà m¶t chuyŒn... tÜªng là bí mÆt mà không che giÃu ÇÜ®c ai. Nh»ng chuyŒn Çau lòng này có vi‰t hoài cÛng không h‰t ti‰ng cÜ©i và nÜ§c m¡t.Låi có nh»ng Çåi gia, Çåi quan, sau khi có tiŠn rÒi chÌ thích "kŠ vai sát cánh" v§i nh»ng ngÜ©i ÇËp có ti‰ng, Çåi loåi nhÜ ca kÎch sï, ngÜ©i mÅu, ngÜ©i múa, MC... ÇÜ®c Ç©i bi‰t tên tu°i. Có lë bªi cái tâm lš khi còn rách rÜ§i, lang thang, "ba Çào", Çi dép lÓp, ba lô r‡ng, Çã trót tÖ tÜªng ái m¶ nh»ng "thÀn tÜ®ng" này rÒi. VÆy thì khi Çã mÛ áo sênh sang, xe hÖi "choáng váng", biŒt th¿ "lênh khênh" vài ba cái m§i dám nghï Ç‰n chuyŒn khám phá nh»ng thÀn tÜ®ng Çó "xem nó ra làm sao". ñó cÛng là chuyŒn thÜ©ng tình trong xã h¶i muôn màu muôn m¥t này.

KÈ sát nhân hay ÇÒ t‹Ÿ Çây tôi chÌ muÓn chÙng minh r¢ng không chÌ có m¶t mình Y‰n Vy "phåm t¶i". Còn vô sÓ nh»ng ngÜ©i khác n»a. Tôi cÛng không bênh v¿c Y‰n Vy khi cái video clip Çã bÎ ném ra thÎ trÜ©ng, mà chÌ thÃy thÜÖng xót cho cô. RÃt nhiŠu ngÜ©i khinh bÌ cái hành Ç¶ng hèn hå, ÇÀy thú tính cûa ngÜ©i Çã tung cái video Çó lên mång.Nó là m¶t hành Ç¶ng "sát nhân" theo m¶t nghïa khác. TÃt cä nh»ng kÈ vô lÜÖng tâm, ÇÀu óc man r® m§i cÓ tình bôi xÃu thanh danh ngÜ©i khác, b¢ng bÃt cÙ cách nào Çó. Cái cách "sát nhân" theo ki‹u này Çôi khi còn tàn tŒ hÖn là cÀm dao ch†c vào tim ngÜ©i khác. N‰u bån Ç†c hình dung ra, sau cái video clip Y‰n Vy Çó làm rung Ç¶ng thÎ trÜ©ng phim sex, thì Y‰n Vy së sÓng nhÜ th‰ nào và gia Çình cô së Çau Ç§n bi‰t bao nhiêu. Bån bè cô, ngoài nh»ng kÈ ghen ghét ÇÓ kœ v§i cô, tha hÒ mÌa mai ho¥c cÜ©i thÀm, ch¡c ch¡n ai cÛng Çau lòng. Theo óc tÜªng tÜ®ng cûa tôi, cu¶c sÓng cûa gia Çình cô ch£ng khác nào m¶t ÇÎa ngøc. N‰u là m¶t ông bÓ, bà mË, có ÇÙa con gái tài hoa, xinh ÇËp Çó ch‰t vì bÎ Çøng xe, ch¡c còn Ç« Çau hÖn, còn có th‹ chia sÈ v§i hàng xóm, v§i h† hàng. ChÙ trong hoàn cänh này, làm sao mà chia sÈ v§i ai ÇÜ®c?!Th‰ cho nên cái hành Ç¶ng bôi xÃu thanh danh ngÜ©i khác nhÜ th‰ Çúng là m¶t hành Ç¶ng "sát nhân" hay còn có th‹ g†i là "ÇÒ t‹" mà không bÎ pháp luÆt ÇÎnh Çúng t¶i danh, song còn m¶t tòa án cao hÖn, Çó là lÜÖng tâm con ngÜ©i.M¶t m¥t khác, có th‹ tin ch¡c r¢ng ngÜ©i ÇÜa video lên mång không có møc Çích ki‰m tiŠn ho¥c tÓng tiŠn. ChÌ có b†n làm video lÆu là hÜªng l®i. ThÙ hai là có dÜ luÆn nghi ng© r¢ng có ngÜ©i ÇÜa hình khÕa thân cûa mình lên mång internet Ç‹ Çánh bóng tên tu°i mình. ñiŠu Çó thì có th‹, nhÜng không phäi là trÜ©ng h®p cûa Y‰n Vy. VÆy có th‹ k‰t luÆn Çây là m¶t cu¶c trä thù ho¥c cùng l¡m là chuyŒn ÇÒng nghiŒp chÖi xÃu nhau. Tuy nhiên, dù th‰ nào hành Ç¶ng Çó cÛng là m¶t "t¶i ác".Do Çó, rÃt nhiŠu ngÜ©i nghï r¢ng Y‰n Vy sau khi ª cái g†i là "tråi cäi huÃn" ra, së tìm m¶t cu¶c sÓng yên l¥ng, có th‹ là "thoát ly" h£n khÕi cái thành phÓ này. M†i ngÜ©i cÛng Çã quên và mong cô cÛng quên nh»ng Çau buÒn Çó Ç‹ b¡t ÇÀu m¶t cu¶c sÓng khác. Không ai tàn ác Ç‰n n‡i mong cô cÙ Çau kh° nhÜ th‰ mãi. Tôi trình bày nhÜ vÆy cho rõ ràng trÜ§c khi nói Ç‰n "sacandal" m§i toanh này.

Phát xuÃt tØ Çâu?Có th‹ g†i Çây là m¶t scandal m§i. Do ai tåo ra thì khoan hãy k‰t luÆn v¶i. Ta hãy xem nó phát xuÃt tØ Çâu. Trong tuÀn vØa qua, hÀu h‰t báo chí tåi ViŒt Nam ÇŠu

Çæng tin tÙc và hình änh Y‰n Vy së Çi MÏ trình diÍn vào ngày 19-5 s¡p t§i làm dÜ luÆn m¶t phen n»a låi bùng lên nh»ng nhÆn ÇÎnh trái chiŠu. Nh»ng thông tin trên còn cho bi‰t rÃt tÜ©ng tÆn:"Vào ngày 19-5, diÍn viên ÇiŒn änh - ca sï Y‰n Vy së có m¥t bi‹u diÍn trong m¶t chÜÖng trình mang tên "Nh»ng dòng nhåc vŠ mË", diÍn ra tåi khu giäi trí Bally (thành phÓ Atlantic, MÏ). Poster chÜÖng trình có hình cô ÇÜ®c dán nhiŠu nÖi tåi nÜ§c này.HiŒn m†i k‰ hoåch cho chuy‰n xuÃt ngoåi cûa Y‰n Vy Ç‰n MÏ Çã ÇÜ®c hoàn tÃt. ChÎ Liên Phåm - Giám ÇÓc Sài Gòn Entertainment tåi MÏ, ngÜ©i chÎu trách nhiŒm chính vŠ chÜÖng trình - cho hay: "Chû trÜÖng cûa công ty chúng tôi khi m©i ca sï trong nÜ§c qua MÏ bi‹u diÍn là tØ ngÜ©i có tên tu°i cho Ç‰n nh»ng ngÜ©i chÜa là gì cä. ñÓi v§i nh»ng ngÜ©i m§i, møc Çích cûa chúng tôi là muÓn khán giä ª Çây bi‰t Ç‰n nhiŠu hÖn. Y‰n Vy cÛng là nhân tÓ m§i lå Ç‹ chúng tôi gi§i thiŒu Ç‰n công chúng".ChÎ nói thêm: "Ban ÇÀu tôi thÆt s¿ không bi‰t nhiŠu vŠ quá khÙ cûa cô Ãy, nhÜng sau khi Çæng quäng cáo thì tôi m§i nghe nhiŠu và bi‰t nhiŠu hÖn. Th¿c ra tôi nghï r¢ng cô Ãy tØng tham gia nhiŠu b¶ phim mà nhÃt là phim Sài Gòn tình ca vØa qua nên tôi thÃy cÛng rÃt lå Ç‹ gi§i thiŒu Ç‰n khán giä. Có ngÜ©i hÕi tôi tåi sao låi m©i Y‰n Vy? Tôi nghï hiŒn cô Ãy cÛng nhÜ bao nghŒ sï khác, cÀn có m¶t công viŒc và m¶t nghŠ nghiŒp riêng Ç‹ sÓng. Hy v†ng m†i ÇiŠu chÜa tÓt ÇËp vŠ Y‰n Vy së qua Çi Ç‹ mong m¶t tÜÖng lai tÜÖi sáng, Ç¥c biŒt là mong khán giä Çón nhÆn s¿ trª låi cûa cô Ãy".NgÜ©i chÎu trách nhiŒm ÇÜa Y‰n Vy Ç‰n MÏ cho bi‰t, phäi rÃt khó khæn h† m§i liên låc và làm viŒc ÇÜ®c v§i Y‰n Vy, bªi cô không cho bÃt kÿ ngÜ©i nào sÓ ÇiŒn thoåi riêng, muÓn g¥p cô phäi Ç‰n tÆn nhà. N‰u nhÜ v§i các nghŒ sï khác së bÎ cho là "chänh ch†e", song v§i trÜ©ng h®p cûa Y‰n Vy thì "do hoàn cänh". ViŒc hoàn thành thû tøc cho cô cÛng mÃt nhiŠu th©i gian. TrÜ§c Çây, Y‰n Vy tØng xin cÃp visa Ç‰n MÏ nhÜng chÜa ÇÜ®c. VŠ viŒc Y‰n Vy có ª låi h£n hay không, ban t° chÙc chÜÖng trình kh£ng ÇÎnh là không vì h† Çã có nh»ng ÇiŠu khoän ràng bu¶c kh¡t khe."

Poster quäng cáo có hình Y‰n Vy bên nh»ng ca sï khác, tåi nh»ng thành phÓ ÇÜ®c quäng cáo së có m¥t Y‰n Vy vào ngày 19-05-2007. Hãy ch© s¿ thÆt là th‰ nào?

Trói hay mªNhÜ vÆy là nguÒn phát xuÃt tØ Sài Gòn Entertainment ª nÜ§c ngoài. Nh»ng lš do cûa Sài Gòn Entertainment ÇÜa ra có h®p tình h®p lš hay không, tùy bån Çánh giá. N‰u nghï là m¶t doanh nghiŒp làm kinh doanh, h† có quyŠn hoåt Ç¶ng ª nh»ng môi trÜ©ng mang låi l®i nhuÆn cho công ty là viŒc thÜ©ng tình. Khai thác vào tâm lš khách hàng, tìm ÇÜ®c m¶t s¿ kiŒn nóng bÕng thu hút "thÜ®ng Ç‰", không phäi dÍ dàng. Do Çó, n‰u có s¿ "phân bì", chåy Çua, cÛng là chuyŒn bình thÜ©ng. Hãy khoan chÜa nói Ç‰n chuyŒn "vì nghŒ thuÆt" hay không vì nghŒ thuÆt, chÌ vì quyŠn l®i cûa công ty. TÃt nhiên h† Çã nghiên cÙu khá kÏ vŠ tình trång pháp lš. Nói cho rõ hÖn là Y‰n Vy Çã ÇÜ®c phép Çi nÜ§c ngoài trình diÍn ho¥c "giao lÜu" chÜa?ThÙ hai là Sài Gòn Entertainment Çã tØng vÜ®t qua ÇÜ®c nhiŠu khó khæn Ç‹ liên hŒ v§i Y‰n Vy Ç‹ th¿c hiŒn "h®p ÇÒng".Rõ ràng Y‰n Vy Çã h‰t th©i hån "bÎ quän lš tåi ÇÎa phÜÖng", cô có quyŠn công dân nhÜ tÃt cä nh»ng ngÜ©i khác. VÆy chuyŒn cô ÇÜ®c phép Çi nÜ§c ngoài là có th‹. ñiŠu này chÌ còn tùy thu¶c vào tòa ñåi sÙ nÜ§c ngoài. Còn m¶t trª ngåi n»a là cô có th‹ Çi du lÎch, Çi thæm bà con, nhÜng còn có ÇÜ®c phép trình diÍn ª nÜ§c ngoài hay không låi còn tùy thu¶c sª Væn hóa Thông tin TP. Sài Gòn. VÆy quan Çi‹m cûa sª này nhÜ th‰ nào?Bà NguyÍn Th‰ Thanh, Phó giám ÇÓc Sª Væn hóa Thông tin TP. Sài Gòn, kh£ng ÇÎnh, Ç‰n nay, Sª vÅn chÜa ti‰p nhÆn hÒ sÖ nào có liên quan Ç‰n viŒc Y‰n Vy xin phép ra nÜ§c ngoài bi‹u diÍn: "N‰u báo chí nói thû tøc sang MÏ cûa cô Ãy Çã hoàn tÃt thì ai Çó cÃp phép chÙ Sª không bi‰t".Câu trä l©i chÙng tÕ m¶t phÀn nào quan Çi‹m cÙng r¡n cûa ngÜ©i ÇÙng ÇÀu sª này. Bà còn th£ng th¡n bày tÕ:"Chúng tôi không hËp hòi, ÇÎnh ki‰n v§i cô Ãy nhÜng rõ ràng Y‰n Vy có l‡i, cái l‡i Ãy không bình thÜ©ng. Bªi cô là ngÜ©i chû Ç¶ng tham gia vào tŒ nån xã h¶i chÙ không phäi ai ÇÜa ÇÄy, ép bu¶c. Vì vÆy, không th‹ Çánh ÇÒng viŒc cÃp phép bi‹u diÍn cûa cô v§i nh»ng trÜ©ng h®p Çang nghiêm túc chÃp hành các quy ÇÎnh bi‹u diÍn và Çåo ÇÙc nghŠ nghiŒp".NhÜ th‰, cÀn nói th£ng ra là sª Væn hóa Thông tin TP. Sài Gòn không cÃp phép cho Y‰n Vy qua MÏ bi‹u diÍn trong th©i gian này. Cô còn bÎ "treo" Ç‰n bao gi© thì hoàn toàn do quan niŒm cûa Sª này chÙ không có th©i hån nào nhÃt ÇÎnh. CÛng không có m¶t "tiêu chuÄn" nào vŠ th©i gian, mÙc Ç¶ cûa cái s¿ "treo dò" này. Có th‹ hi‹u hoàn toàn tùy thu¶c vào Sª Væn hóa Thông Tin TP. Sài Gòn. Lúc nào "mª", lúc nào "Çóng", chÜa ai bi‰t, k‹ cä Sª VHTT.

Hai thÙ luÆt pháp cùng tÒn tåiTheo luÆt sÜ NguyÍn Bäo Trâm, TrÜªng væn phòng luÆt sÜ TP. Sài Gòn cho bi‰t: "Pháp luÆt vŠ xû lš vi phåm hành chánh quy ÇÎnh ngÜ©i bÎ áp døng biŒn pháp giáo døc tåi xã, phÜ©ng, thÎ trÃn nhÜ Y‰n Vy, không bÎ áp døng hình phåt b° sung tÜ§c quyŠn sº døng giÃy phép, chÙng chÌ hành nghŠ. Quy ch‰ hoåt Ç¶ng bi‹u diÍn

nghŒ thuÆt chuyên nghiŒp cÛng không quy ÇÎnh cÖ quan chÙc næng không cÃp giÃy phép ra nÜ§c ngoài bi‹u diÍn cho nh»ng diÍn viên bÎ giáo døc nhÜ Y‰n Vy."Ông NguyÍn Ng†c Thåch, Chi cøc trÜªng Chi cøc Phòng chÓng tŒ nån xã h¶i, cÛng kh£ng ÇÎnh, th©i hån áp døng biŒn pháp giáo døc tåi ÇÎa phÜÖng ÇÓi v§i Y‰n Vy Çã k‰t thúc hÖn m¶t næm. Vì vÆy, vŠ nguyên t¡c, diÍn viên này Çã ÇÜ®c khôi phøc ÇÀy Çû quyŠn công dân. Ông Thåch nói: "N‰u tØ khi h‰t hån Ç‰n nay, Y‰n Vy không có vi phåm nào khác thì viŒc xin phép Çi nÜ§c ngoài cûa cô diÍn ra bình thÜ©ng nhÜ bao công dân khác".NhÜ th‰ là rõ ràng, không th‹ tÜ§c quyŠn hành nghŠ bi‹u diÍn cûa Y‰n Vy dù ª trong nÜ§c hay ngoài nÜ§c.Th‰ nhÜng luÆt pháp là luÆt pháp cûa nhà nÜ§c. Sª Væn hóa Thông tin TP. Sài Gòn vÅn là sª VHTT.Ÿ Çây cùng tÒn tåi hai thÙ luÆt pháp. M¶t thÙ có th©i gian "quän ch‰". M¶t thÙ luÆt khác, không th©i hån rõ ràng cûa Sª VHTT. Mà tu°i trÈ thÜ©ng qua mau, không ai cÜ«ng låi s¿ tàn phá cûa th©i gian. Vài næm n»a thôi, Y‰n Vy có th‹ bÎ lãng quên, s¡c vóc cÛng së "xuÓng cÃp". NhÜ th‰ coi nhÜ cu¶c Ç©i ca sï, diÍn viên cûa cô chÃm dÙt, ho¥c có chæng låi phäi vào nh»ng vai "bà già gi‰t gi¥c" Ç‹ còn låi chút dÜ hÜÖng cûa "vang bóng m¶t th©i". ThÙ vang bóng l© m© chÙ không ÇÜ®c nhÜ các Çàn chÎ.

Phän Ùng trái chiŠuñó là n‡i nuÓi ti‰c cho m¶t Ç©i tài danh. ñó cÛng là bài h†c thi‰t th¿c cho nh»ng ai còn sa Çà vào con ÇÜ©ng t¶i l‡i. Tuy nhiên cÛng có rÃt nhiŠu dÜ luÆn ª VN cho r¢ng cô có quyŠn làm låi tØ ÇÀu sau bÜ§c høt chân sa ngã và m†i ngÜ©i nên tåo ÇiŠu kiŒn cho cô làm låi.NhÜng cÛng có nh»ng phän Ùng trái ngÜ®c. ñ¶c giä cûa m¶t t© báo Çã phát bi‹u công khai:"Tôi cÛng là 1 cô gái, cô gái VN thuÀn túy.Xin ÇÜ®c nói sÖ qua cho các bån Ç†c r¢ng tôi tình c© chÙng ki‰n lÜ§t qua vài phút cänh thân mÆt cûa Y‰n Vy và xem bài trä l©i phÕng vÃn cûa cô qua video clip. Tôi thÃy cô ta là m¶t ngÜ©i giä dÓi, Çóng kÎch giÕi.Y‰n Vy bäo r¢ng thÆt s¿ bÎ sÓc, buÒn và nêu nhiŠu dÅn chÙng. NhÜng qua cách cô diÍn tä tâm trång cûa bän thân vØa k‹ chuyŒn mình không dám g¥p ai vØa cÜ©i toe toét. Cô bäo r¢ng: "Tôi không ng© anh ta có nh»ng hành Ç¶ng và ÇÀu óc h‰t sÙc bŒnh hoån, anh khÓng ch‰ tôi..vv và vv. ". NhÜng th¿c t‰ trong video clip cûa cô tôi thÃy cô làm viŒc Çó thÆt t¿ nhiên, thành thåo, liên tøc, không chút ngÜ®ng ngùng!VÆy chúng ta có th‹ hi‹u nhÜ th‰ nào vŠ cô. Cô bÎ anh ta ép hay t¿ cô muÓn bän thân mình cÛng ÇÜ®c thÕa mãn?" Bån Ç†c nghï sao gi»a "hai l¢n Çån" này?

ChÌ còn là s¿ tò mòNhìn vŠ m¥t khác, s¿ "ái m¶" dành cho n» ca sï này Ç‰n nay ª VN, hÀu nhÜ chÌ còn là s¿ tò mò vÜ®t lên hàng ÇÀu, chÙ không còn là s¿ ái m¶. ThÆt ra n‰u không có cái scandal, không có cái video clip ch‰t tiŒt kia, có lë nhiŠu ngÜ©i chÜa bi‰t Ç

‰n tài næng và tên tu°i Y‰n Vy. Vài cuÓn phim nhÜ Sài Gòn tình ca ho¥c Sài Gòn love Story, Çóng chung v§i HÙa Vï Væn, chÜa Çû sÙc ÇÜa tên tu°i cûa cô lên cao. Tôi không bi‰t ª nÜ§c ngoài tên tu°i Ãy ra sao và Ç‰n nay s¿ tò mò Çó nhÜ th‰ nào. Tôi ÇiŒn thoåi hÕi m¶t ông bån ª MÏ, ông trä l©i tÌnh bÖ: "Có thì Çi xem cho bi‰t m¥t cô Ãy hÃp dÅn Ç‰n Çâu thôi. MÃy cuÓn phim cô Ãy Çóng ít ngÜ©i xem và chính tôi cÛng chÜa xem. NhÜng scandal thì bi‰t khá rõ".Tò mò chính là y‰u tÓ "æn khách" mà nh»ng nhà làm kinh doanh nh¡m t§i trÜ§c khi nói Ç‰n viŒc phøc vø nghŒ thuÆt. Còn Y‰n Vy có ÇÜ®c Çi MÏ hay không, cho Ç‰n khi tôi vi‰t bài này vÅn chÜa có câu trä l©i dÙt khoát.

Câu hÕi hóc búa: Dám hay không dám?M¶t cô cháu gái tôi ª Sài Gòn, rÃt thÜÖng Y‰n Vy sau nh»ng tháng ngày buÒn kh°, cháu phát bi‹u m¶t š ki‰n rÃt chân thÆt:- BÕ ra ngoài tÃt cä các thÙ luÆt lŒ, n‰u cháu ª vào trÜ©ng h®p Y‰n Vy, cháu nghï së không có Çû can Çäm Ç‹ xuÃt hiŒn trÜ§c công chúng Çâu. Không nên nhÆn l©i bi‹u diÍn v§i bÃt kÿ hãng nào, dù có ÇÜ®c Çi MÏ chæng n»a. S¿ xuÃt hiŒn cûa cô Ãy không có l®i mà chÌ khi‰n dÜ luÆn Òn ào bÃt l®i thêm. Cô Ãy nên Çi tìm hånh phúc ª m¶t nÖi khác, càng ª xa càng tÓt. NhÜ tìm vŠ cái vùng quê cûa chú làm vÜ©n cÛng hay ÇÃy chÙ. Ho¥c n‰u có m¶t ngÜ©i Çàn ông nào ª nÜ§c ngoài, thông cäm và bÕ qua quá khÙ cûa cô Ãy thì tÓt quá".Và ÇÙa cháu tinh quái cûa tôi còn hÕi ngÜ®c låi m¶t câu xanh r©n:- Cháu hÕi thÆt chú nhé, n‰u chú còn trÈ, chú còn ÇËp trai, còn có tí tiŠn còm, và n‰u ÇÜ®c Y‰n Vy chÃp nhÆn, chú nghï sao?Tôi ng§ ngÜ©i trÜ§c câu hÕi hóc búa này. ƒp úng mãi tôi Çánh bài läng:- Cháu hÕi m¶t câu... trÆt búa rÒi. ThÙ nhÃt, chú không bao gi© ÇËp trai nhÜ Phåm HuÃn mà cháu Çã bi‰t. Cho nên có trÈ låi cÛng không th‹ ÇËp trai ÇÜ®c. ThÙ hai, chú tin r¢ng cô Ãy không bao gi© chÃp nhÆn chú, dù có tí tiŠn còm, bªi cu¶c Ç©i m¶t anh vi‰t lách tÓi ngày nhÜ chú làm sao mà khá ÇÜ®c. Trong cu¶c Ç©i cûa chú, chÌ có nh»ng ngÜ©i hi‹u chú, chÃp nhÆn "sÓng sao cÛng ÇÜ®c", nghèo Çói có nhau m§i s¤n sàng chÃp nhÆn chú thôi.Cô cháu tôi cÜ©i:- Chú Çánh bài läng hay ÇÃy. Cháu thº thí dø, n‰u cÓ Ãy chÃp nhÆn, nhÜng chú Çã xem cái video ch‰t toi kia rÒi, liŒu chú có chÃp nhÆn không?Tôi låi ngÃt ngÜ, không th‹ trä l©i th£ng th¡n ÇÜ®c. N‰u tôi gÆt bØa, thì hoàn toàn không thành thÆt. ñiŠu này ch¡c tôi phäi suy nghï nát óc, Ç‰n bây gi© chÜa t¿ trä l©i ÇÜ®c và cÛng không dám nh© ai trä l©i giùm.NhÜng š ki‰n cûa cháu tôi vŠ š nghï Y‰n Vy nên tìm m¶t con ÇÜ©ng khác, yên °n cho cu¶c sÓng, ít nhÃt là trong lúc này, có lë không là dª. NhÜng vŠ phía nh»ng ngÜ©i có trách nhiŒm vŠ Væn Hóa thì nên mª cºa cho Y‰n Vy t¿ ÇÎnh Çoåt con ÇÜ©ng trÜ§c m¥t cûa mình, miÍn là cô Ãy có can Çäm chÃp nhÆn m†i s¿ tò mò Ç‰n v§i mình vì lš do khác chÙ không h£n vì tài næng. N‰u vÆy, m†i thÙ låi tùy thu¶c vào s¿ "can Çäm" cûa Y‰n Vy thôi. Dám hay không dám m§i là ÇiŠu YV phäi suy nghï.Bån Ç†c nghï sao?

Nh»ng tÃm lòng tØ Houston, Virginia, CanadaTrong tuÀn vØa qua, tôi nhÆn ÇÜ®c thÜ cûa danh ca Duy Trác tØ Houston thông báo m¶t tin vui. Tôi và anh Duy Trác quen bi‰t nhau tØ nh»ng ngày xa xÜa, khi còn là nh»ng cÆu trai trÈ m§i l§n ª thành phÓ Häi Phòng. Sau này vào Ç‰n Sài Gòn, anh trª thành luÆt sÜ, ca hát ÇÓi v§i anh chÌ là "nghŠ tay trái". Gi†ng hát cûa anh ÇÜ®c hÀu h‰t khán giä xem là m¶t gi†ng hát "sang", trÀm Ãm, cÛng tÜÖng t¿ nhÜ danh ca Anh Ng†c. NhÜng anh ít khi xuÃt hiŒn trên sân khÃu. HÒi Çó, thÌnh thoäng anh Ç‰n nhà tôi cùng NguyÍn ñình Toàn, Hà HuyŠn Chi, LŒ Thu, Mai Hân, ñiŒp ñui, Thûy, Phong, Hi‰n... chÖi måt chÜ®c còm vào thÙ bäy, chû nhÆt.Sau khi ª tråi tù ra, tôi låi có vài lÀn g¥p anh ª nhà NhÆt B¢ng cùng cø Hà ThÜ®ng Nhân và m¶t sÓ rÃt hån ch‰ bån bè khác.B¤ng Çi m¶t th©i gian, chúng tôi không g¥p nhau. Cho Ç‰n m¶t ngày "ÇËp tr©i", sau m¶t bài phÕng vÃn tôi trên wetsite Gio- O, chÎ Lê ThÎ HuŒ báo tin anh Duy Trác muÓn có m¶t sÓ bài vi‰t cûa tôi Ç‹ làm m¶t chÜÖng trình phát thanh Ç¥c biŒt. Nh© Çó chúng tôi nÓi låi liên låc v§i nhau. ChÎ Lê ThÎ HuŒ và tôi gºi Ç‰n anh vài bài vi‰t cûa tôi gÀn nhÃt vŠ ThÜÖng ph‰ binh VNCH.

M¶t tÃm lòng tØ HoustonRÃt bÃt ng©, chÌ m¶t tuÀn sau, tôi nhÆn e mail cûa anh Duy Trác tØ Houston. Anh thông báo nguyên væn nhÜ sau:"TrÜ§c h‰t, tôi phäi cäm Ön vŠ nh»ng bái báo quš giá anh Çã gºi cho tôi. D¿a vào nh»ng bài này, tôi Çã làm m¶t chÜÖng trình trên Çài VOVN nhân dÎp 30-4. Thính giä thích l¡m, nhÃt là Bà Gíam ÇÓc Çài. Bà nh© tôi liên låc v§i anh, gºi vŠ 5000 USD và ÇÒng th©i phát Ç¶ng trong vòng thân h»u quyên góp thêm (Ç‹ giúp Ç« anh em ThÜÖng Ph‰ Binh)". S¿ tin cÆy này xuÃt phát tØ nh»ng bài vi‰t cûa anh."Tôi thÆt s¿ cäm Ç¶ng và vi‰t thÜ cäm Ön trÜ§c tÃm lòng cûa bà giám ÇÓc Çài VOVN ª Houston. Sau Çó báo tin cho nh»ng ngÜ©i bån thÜ©ng c¶ng tác v§i tôi ª Sài Gòn và anh TrÜªng làng ThÜÖng Ph‰ Binh Thû ñÙc. Chúng tôi thÜ©ng xuyên báo tin cho nhau Ç‹ cùng chuÄn bÎ cho nh»ng công viŒc cÀn làm. ñÒng th©i cÛng là m¶t cách công khai bàn båc nh»ng ai cÀn ÇÜ®c giúp và m†i ngÜ©i cùng có th‹ theo dõi, xác minh s¿ giúp Ç« Çó là chính xác.Theo ÇŠ nghÎ cûa nh»ng ngÜ©i bån Çó thì sÓ tiŠn lÀn này tÜÖng ÇÓi khá l§n nên t¥ng tÃt cä nh»ng anh em TPB VNCH mà chúng tôi Çã có tên. PhÀn giúp Ç« nh»ng nh»ng ngÜ©i thÆt s¿ cÀn thi‰t khi g¥p chuyŒn bÃt ng© Çã có nh»ng khoän tiŠn khác cûa bån Ç†c và ÇÒng Ç¶i chúng tôi ti‰p tay. Dù sao Çây cÛng là m¶t niŠm an ûi rÃt l§n, ÇÒng ÇŠu cho nh»ng anh em thÜÖng binh mà chúng tôi Çã có danh sách. Tôi cÛng ÇŠ nghÎ và cho ÇÎa chÌ Ç‹ sÓ tiŠn Çó ÇÜ®c gºi th£ng vŠ cho các bån tôi ª Sài Gòn.Nhân Çây m¶t lÀn n»a xin cäm tå tÃm lòng cûa danh ca Duy Trác cùng bà giám ÇÓc ñài Phát Thanh VOVN Houston.

M¶t gia Çình tØ Virginia vŠ thæm ThÜÖng BinhQua tuÀn báo ñ©i Nay ª Virginia, m¶t gia Çình bån Ç†c tØ Virginia vŠ VN, Çã ÇiŒn thoåi liên låc v§i tôi và tôi Çã gi§i thiŒu tr¿c ti‰p v§i anh em TPB. Ngày 27 tháng 4 vØa qua, gia Çình ông Tâm và Bà Lan, trong Çó có cô Loan ª Úc, Çã ÇÜ®c anh Bäo

và anh Giáo ÇÜa Çi thæm m¶t sÓ anh em TPB ª Biên Hòa và PhÜ§c Bình. Cä gia Çình ông Tâm - bà Lan Çã có dÎp ti‰p xúc v§i nh»ng anh em ThÜÖng Ph‰ Binh và trao t¥ng 27 phÀn quà, gÒm 300 ngàn VN và 1 thùng mì 30 gói. Anh em TPB t¿ làm công viŒc hÜ§ng dÅn, nên tôi không có hình änh. Thay m¥t các anh em TPB, xin cäm Ön nh»ng tÃm lòng nhân hÆu cûa bà con ª xa vÅn chÜa bao gi© quên nh»ng anh em nghèo khó ª VN.

Vài nét vŠ cu¶c g¥p g« anh Lê H»u TìnhAnh ñoàn D¿ cÛng Çã g¥p và trao quà cûa Ç¶c giä Th©i Báo Canada cho anh Lê H»u Tình nhÜ tôi Çã thông báo trong kÿ trÜ§c. Xin Ç†c chi ti‰t hÖn trong bài cûa anh ñoàn D¿. Tuy nhiên có nh»ng báo tôi công tác, không có anh ñoàn D¿ nên tôi gºi Ç‰n bån Ç†c hình änh cûa anh Lê H»u Tình. Cä gia Çình anh Tình ÇŠu Çã tØng phøc vø trong Quân ñ¶i VNCH.Xin nh¡c låi anh Lê H»u Tình, sinh næm 1948, trÜ§c ª Ti‹u Çoàn 3, Trung Çoàn 46, SÜ Çoàn 25 B¶ binh. Cha anh là ñåi tá Lê Væn ñính, sinh næm 1920, Quân trÃn trÜªng Quân Cänh B‰n Tre, sau lên Tham mÜu trÜªng Trung tâm hành quân SÜ Çoàn 25, ch‰t trong "tråi cäi tåo" Hà SÖn Bình næm 1979, hiŒn chôn ª ÇÃy, không có tiŠn Çem hài cÓt vào trong Nam. Em trai anh tên Lê H»u Hånh, trung úy, hy sinh tåi m¥t trÆn cÛng tåi Long An ngay trÜ§c ngày 30-4- 1975 nên chÜa bao gi© ÇÜ®c lãnh tiŠn tº tuÃt.Anh Tình không có v® con, nhà cºa, hiŒn Çang sÓng tåm ª CÀn ñÜ§c v§i ngÜ©i chÎ cä (trong Nam g†i là chÎ Hai) tên Lê ThÎ HuŒ, 65 tu°i nhÜng bÎ còng lÜng nên trông cÙ nhÜ ngÜ©i thÜ§c mÓt. ChÎ cÛng Ç¶c thân, hàng ngày chÎ cÀm cây gÆy Çi trÜ§c, d¡t anh Tình Çi sau.

Hai chÎ em Anh Lê H»u Tình Çang ª CÀn ñÜ§c.

Nh¡n tinNgoài ra, tôi cÛng nhÆn ÇÜ®c thÜ vi‰t tay cûa do Th©i Báo Canada chuy‹n cûa chÎ T. Loan muÓn có ÇÎa chÌ Ç‹ giúp nh»ng ngÜ©i nghèo kh°. Lá thÜ khá dài cûa chÎ vi‰t rÃt cäm Ç¶ng. ChÎ nói chÌ là m¶t công nhân rÃt bình thÜ©ng, m¥c dÀu chÒng Çang bÎ bŒnh, nhÜng tâm nguyŒn cûa chÎ là giúp Ç« ÇÜ®c nh»ng ngÜ©i nghèo khó. Tôi Çã ÇiŒn thoåi Ç‰n sÓ ÇiŒn thoåi chÎ Çã cho ª Canada, nhÜng không hi‹u sao không th‹ liên låc ÇÜ®c, trong khi tôi liên låc qua MÏ rÃt dÍ dàng. VÆy xin chi vui lòng liên låc v§i tòa soån Th©i Báo Canada Ç‹ lÃy sÓ ÇiŒn thoåi và ÇÎa chÌ e mail cûa tôi ho¥c nh»ng ngÜ©i bån khác. Chúng tôi së làm theo yêu cÀu cûa chÎ cÛng nhÜ Çã tØng là s®i dây liên låc v§i các bån Ç†c khác.Xin nh¡n tin v§i ông NguyÍn Væn ñông cÛng ª Canada. Cäm Ön ông Çã gºi tr¿c ti‰p quà cho anh TrÀn Væn Ngà, tôi Çã xác minh låi và gia Çình anh Ngà Çã nhÆn ÇÜ®c món quà này (100 Çô la Canada) tØ hai tuÀn nay. Xin Ça tå nh»ng ân nhân Çã gºi quà t¥ng.

=END=

8- Tåp Ghi Væn NghŒ

- Bình Nguyên L¶c, nhìn tØ con ngÜ©i và tác phÄm

NguyÍn Månh Trinh(VNN)

Bình Nguyên L¶c, bút hiŒu con nai hiŠn miŠn bình nguyên, là m¶t nhà væn, nhà báo kÿ c¿u, Çã sÓng và träi qua nhiŠu th©i Çåi cûa lÎch sº ViŒt Nam. TØ th©i Pháp thu¶c, ông Çã khªi thäo truyŒn ng¡n ÇÀu tay "HÜÖng Gió ñÒng Nai" næm 1935, rÒi sau Çó "Phù Sa". Và sau khi tän cÜ vŠ vùng khang chi‰n, rÒi trª låi Sài Gòn hành nghŠ vi‰t báo, ông Çã có m¥t không nh»ng suÓt hai mÜÖi næm væn h†c MiŠn Nam, mà còn có m¥t th©i tiŠn chi‰n ª miŠn Nam và cä ª häi ngoåi sau khi ông Çoàn tø gia Çình v§i con trai.Ÿ trong nÜ§c, khi biên soån "Tuy‹n TÆp Bình Nguyên L¶c". NguyÍn Q. Th¡ng Çã vi‰t vŠ nh»ng ngày tháng trong Ç©i cÀm bút khi tác giä "ñò D†c" còn sÓng ª trong nÜ§c sau 1975:"... ñ¶c giä Bình Nguyên L¶c hÀu h‰t là ÇÒng bào tØng sÓng ª nông thôn vì chi‰n tranh m§i lÜu tán vŠ các Çô thÎ. Th‰ cho nên bÓi cänh, nhân vÆt, tâm tÜ, tình cäm cûa các nhân vÆt trong tác phÄm ông là nh»ng con ngÜ©i ÇŠu có liên hŒ Ç‰n vÆn nÜ§c lúc Çó. Chính vì vÆy, khi ti‰p xúc v§i các nhà væn kháng chi‰n thì ª n¶i thành hay chi‰n khu ông luôn luôn b¶c båch t¿ Çáy lòng sâu th£m. "Tôi vÅn là cûa các anh" nhÜ ông Çã tâm s¿ v§i m¶t nhà thÖ ngoài chi‰n khu vào n¶i thành hÒi næm 1970 ª Sài Gòn.. Vì š ông muÓn nói "Ông vÅn ÇÙng vŠ phía cách mång" nhÜ nhà thÖ ViÍn PhÜÖng Çã vi‰t trên tåp chí Ki‰n ThÙc Ngày Nay vào tháng 10 næm 1997. Nói nhÜ ông, Bình Nguyên l¶c t¿ nhÆn mình là ngÜ©i cûa cách mång ViŒt Nam. Th‰ cho nên, sau næm 1975 các nhà væn, nhà thÖ Xuân DiŒu, Huy CÆn, NguyÍn Væn B°ng, NguyÍn Tuân,.. thÜ©ng ghé thæm ông m¶t khi vào Sài Gòn công tác.."

Th‰ nhÜng, trong bài vi‰t cûa John C. Schafer "Remembering a visit with Bình Nguyên L¶c" Çæng trên The Viêt Nam Forum mà Phan ViŒt Thûy chuy‹n ng» có Çoån:"Ngay cä khi chúng tôi nh¡c Ç‰n C¶ng sän, Bình Nguyên L¶c cÛng nói v§i s¿ buÒn rÀu hÖn là giÆn d»." Thoåt ÇÀu ngÜ©i ta thích C¶ng sän bªi vì h† tÜªng là chúng së lÃy cûa cäi cûa ngÜ©i giàu Ç‹ cho ngÜ©i nghèo. NgÜng h† khám phá ra là chúng lÃy luôn cûa cäi cûa cä ngÜ©i giàu lÅn ngÜ©i nghèo. Sau næm 1975, tôi không vi‰t ÇÜ®c n»a. Ách ki‹m duyŒt quá n¥ng nŠ và chÌ có các Çäng viên hay cäm tình Çäng m§i có th‹ ÇÜ®c phép xuÃt bän. H† có m©i tôi vi‰t nhÜng tôi tØ chÓi. Væn chÜÖng có th‹ ÇÜ®c diÍn dÎch theo nhiŠu cách khác nhau. L« có ai Çó diÍn dÎch tác phÄm cûa tôi theo m¶t chiŠu hÜ§ng khác thì tôi së bÎ r¡c rÓi ngay..."Nhà væn Mai Thäo, trong bài "Nhân cách Bình Nguyên l¶c" cÛng vi‰t: "BÃy gi©, là th©i gian tØ 30 tháng tÜ 75 t§i ÇÀu 76. Trung ÐÖng ñäng C¶ng Sän ª Hà N¶i, tuy chÜa phát Ç¶ng Çàn áp và cÀm tù væn nghŒ sï, Çã cho thi hành ª Sài Gòn m¶t chính sách lÛng Çoån hàng ngÛ væn nghŒ c¿c kÿ hi‹m Ç¶c. Chính sách Çó nh¢m tåo kÿ thÎ, gây chia rë gi»a nh»ng nhà væn miŠn B¡c vào Nam trong Ç®t di cÜ 1954 v§i nh»ng nhà væn sinh trÜªng ª Nam PhÀn. SuÓt ba mÜÖi næm væn h†c. Nam B¡c Çã m¶t nhà B¡c Nam Çã b¢ng h»u. C¶ng sän muÓn chÃm dÙt cái tình trång hòa ÇÒng tÓt ÇËp Çó. Và ngÜ©i chúng dành h‰t m†i n‡ l¿c khuynh Çäo là Bình Nguyên L¶c. Thoåt ÇÀu là Çám væn nghŒ n¢m vùng. NhÜ SÖn Nam, VÛ Hånh. K‰ Çó là nhóm væn nghŒ cûa m¥t TrÆn Giäi Phóng vŠ thành, tåm th©i ÇÜ®c n¡m gi» nh»ng ÇÎa vÎ quan tr†ng nhÜ TrÀn Båch ñ¢ng, Giang Nam, Anh ñÙc, nhiŠu kÈ Çã quen bi‰t Bình Nguyên L¶c tØ xÜa. CuÓi cùng là Çám nhà væn nhà thÖ công thÀn cûa ch‰ Ç¶ và vào tØ Hà N¶i nhÜ NguyÍn Công Hoan, Ch‰ Lan Viên, NguyÍn ñình Thi, Huy CÆn. TÃt cä, trên tØng ÇÎa vÎ khác biŒt, Çã vi‰t thÜ, ÇiŒn thoåi ân cÀn thæm hÕi tác giä ñò D†c, vŠ sÙc khÕe, vŠ Ç©i sÓng cûa ông, nói thân th‰ ông mãi an toàn, s¿ nghiŒp không chôn vùi, ông vÅn là nhà væn l§n. TÃt cä Çã lÀn lÜ®t Ç‰n khu Cô Giang Cô B¡c tÜÖi cÜ©i nhã nh¥n gõ cºa xin g¥p ngÜ©i trong ngôi nhà có hai chÆu vån niên thanh. Bình Nguyên L¶c ti‰p h‰t, tØ tÓn ch»ng chåc vÆy thôi. Duy có m¶t lÀn, không sao ÇÜ®c, ông phäi t§i d¿ Çåi h¶i væn nghŒ thÓng nhÃt lÀn thÙ nhÃt ª B¶ Thông Tin cÛ ÇÜ©ng Phan ñình Phùng. Kÿ h†p này, VÛ Hånh, Thanh NghÎ báo cáo k‹ công. SÖn Nam Çóng trò nhiŒt tình khóc lóc, riêng Bình Nguyên L¶c ngÒi im l¥ng tØ ÇÀu Ç‰n cuÓi không chÎu phát bi‹u m¶t l©i nào..."ñ‹ giäi nghïa m¶t trÜ©ng h®p không h®p tác nhÜ th‰, NguyÍn Q Th¡ng vi‰t trong bài gi§i thiŒu tuy‹n tÆp "sau ngày thÓng nhÃt ÇÃt nÜ§c (1976) ông ngÜng cÀm bút vì bŒnh n¥ng. Tháng 10 næm 1985 ông ÇÜ®c gia Çình bäo lãnh và nhà nÜ§c ViŒt Nam cho phép sang Hoa Kÿ ch»a bŒnh..."NhÜng s¿ th¿c, thì không phäi vÆy. Sang ÇÎnh cÜ ª Hoa Kÿ, Bình Nguyên L¶c Çã vi‰t rÃt nhiŠu, có m¥t trên rÃt nhiŠu tåp chí væn chÜÖng. John C. Schafer vi‰t "... Tôi bi‰t r¢ng tØ ngày sang MÏ, ông Çã b¡t ÇÀu vi‰t trª låi và xuÃt bän nhiŠu truyŒn ng¡n và cäo luÆn trên các tåp chí væn h†c b¢ng ViŒt ng» ª Hoa Kÿ và Canada. Ngoài ra, các Ãn bän m§i cûa tác phÄm cûa ông Çã ÇÜ®c in ª Los Angeles. Rõ ràng là nÜ§c mÏ Çã cho ông ÇÜ®c m¶t cái gì Çó trong suÓt m¶t næm ông sÓng ª Çây. Nó cho ông t¿ do Ç‹ cÀm bút trª låi. ñÓi v§i m¶t nhà væn nhÜ Bình Nguyên L¶c, món quà Ãy ch¡c ch¡n không phäi là nhÕ..."TrÜ©ng h®p Bình Nguyên L¶c không phäi là duy nhÃt. Ÿ Thanh Tâm TuyŠn, Phan HuyŠn ThÜ khi vi‰t ti‹u sº cÛng "giä v©" quên Çi th©i gian nh»ng næm cäi tåo. Khi tái bän nh»ng tác phÄm cûa DÜÖng NghiÍm MÆu, cÛng có nh»ng luÆn cÙ k‰t

t¶i ho¥c bôi nh† m¶t cách ti‹u nhân nhÕ m†n, nhÜ cûa bài cûa VÛ Hånh, "ñâu là tiêu chí cûa ngÜ©i xuÃt bän", hay "ñ†c sách DÜÖng NghiÍm MÆu: thú vÆt hóa con ngÜ©i và lÜu manh hóa hình tÜ®ng c° Çi‹n cûa væn h†c dân t¶c" cûa Lê Anh ñào,... Ngay v§i ngÜ©i Çã ch‰t nhÜ NguyÍn H»u ñang, cÛng phê phán và nhÆn ÇÎnh thiên lŒch ngay cä trong bài Ç†c tÜªng niŒm cûa ngÜ©i Çåi diŒn chính quyŠn...Có phäi væn h†c sº trong ch‰ Ç¶ c¶ng sän dÅy ÇÀy nh»ng bÃt toàn s¿ th¿c bÎ bÈ cong méo mó nhÜ th‰? Và, ngÜ©i hÆu sinh, së có š tÜªng sai lÀm Ç‰n b¿c nào khi Ç†c nh»ng trang sách ghi chép låi nh»ng th©i kÿ væn h†c nhÜ vÆy...Bình Nguyên L¶c, là m¶t tên tu°i Çã n°i ti‰ng trên væn Çàn tØ lâu. SuÓt mÃy chøc næm cÀm bút, ông Çã hoàn tÃt Ç‰n gÀn 1000 truyŒn ng¡n và hÖn 50 ti‹u thuy‰t. Ngoài ra ông còn làm thÖ, vi‰t biên khäo, tùy bút. Tác phÄm cûa ông có nét riêng cûa m¶t ngÜ©i n¥ng tình v§i quê hÜÖng, diÍn tä cu¶c sÓng và sinh hoåt nông thôn Nam B¶ trong Çó con ngÜ©i phäi chi‰n ÇÃu v§i thiên nhiên, v§i thú d» và v§i cä ÇÒng loåi Ç‹ sÓng còn. M¥t khác, ông còn là m¶t nhà báo kÿ c¿u, làm chû bút nhiŠu nhÆt báo suÓt trong m¶t th©i gian dài. Vi‰t ÇÜ®c m¶t gia tài væn chÜÖng ÇÒ s¶ nhÜ th‰ không phäi là chuyŒn giän dÎ. Trong bài phÕng vÃn ông cûa Lê PhÜÖng Chi, vi‰t næm 1972 nhÜng Çæng låi trong "Tâm Tình NghŒ Sï" næm 2001, có Çoån giäi thích m¶t cách gián ti‰p sÙc làm viŒc Ãy:"Sau vài ba câu chào hÕi xã giao, tôi b¡t ÇÀu g®i chuyŒn:- Ông thÜ©ng làm viŒc vào gi© nào trong ngày?- BÃt cÙ lúc nào. HÍ ränh tay là tôi ngÒi vào bàn vi‰t.- Ông không cÀn ch© hÙng Ç‰n sao?Nhà væn Bình Nguyên L¶c cÜ©i:- TrÜ§c kia thì nhÜ vÆy, nhÜng tØ næm 1952, tôi g¥p anh NhÃt Linh, lúc änh ª HÒng kông vØa vŠ Sài Gòn. Nhân tôi Ç‰n thæm chÖi tåi nÖi änh Çang tåm tr† trong ngõ Çình Phú Thånh ÇÜ©ng Lê Væn DuyŒt. Qua vài câu chuyŒn hàn huyên änh hÕi tôi lúc này sáng tác có ÇŠu tay không. Tôi thành thÆt trä l©i là sao lúc này tôi không có hÙng thú sáng tác. Nghe vÆy änh khuyên tôi: "M¶t ngÜ©i cÀm bút muÓn thành công thì không th‹ ch© hÙng Ç‰n m§i vi‰t theo nh»ng cây bút tài tº. Mà m‡i ngày b¡t bu¶c phäi ngÒi vào bàn vi‰t, vi‰t ít nhÃt là ba, bÓn trang cho thành n‰p, và rÒi hÙng thú cÛng së Ç‰n trong lúc vi‰t. Thåch Lam nh© vÆy mà thành công. Chính tôi cÛng phäi b¡t chÜ§c Thåch Lam ÇÃy!" Nghe l©i khuyên chính Çáng Ãy, tôi vŠ làm theo anh NhÃt Linh tØ ÇÃy Ç‰n gi©.- Hình nhÜ trÜ§c kia væn hào André Maurois cÛng Çã nói nhÜ th‰ phäi không ông?- ñúng vÆy, trÜ§c khi nghe anh NhÃt Linh nói, tôi Çã Ç†c André Maurois tØ lâu nhÜng tôi không làm theo. Cho Ç‰n khi anh NhÃt Linh khuyên, có lë do mình kính phøc anh Ãy mà mình làm theo. Tuy vÆy, nói thì dÍ mà làm thì khó l¡m anh Öi! Tôi sušt bÕ cu¶c mÃy lÀn, nhÜng Ç‰n nay thì thói quen Ãy Çã thành n‰p. Hôm nào m¡c chuyŒn gì phäi bÕ vi‰t, tôi cäm thÃy nh§ ti‰c nhÜ mÃt mát m¶t cái gì."Riêng tôi có rÃt nhiŠu Ãn tÜ®ng vŠ tác phÄm Bình Nguyên L¶c. SÓng ª Sài Gòn, nên khi Ç†c nh»ng bài vi‰t vŠ thành phÓ Ãy nhÜ nh»ng bÜ§c chân trª vŠ cÓ th°. Tác phÄm "Nh»ng bÜ§c lang thang trên hè phÓ cûa gã Bình Nguyên L¶c" là m¶t thí dø. Tác giä vi‰t vŠ hàng me, là nh¡c låi m¶t th©i thÖ Ãu cÛng nhÜ vi‰t vŠ con kinh nÜ§c Çen, là làm tôi nh§ låi lúc vØa m§i l§n. Nh»ng bu°i trÜa, m¥t nÜ§c g®n sóng phän chi‰u ánh n¡ng, v§i ti‰ng rao quà cûa nh»ng chi‰c ghe nhÕ trên kinh.

Nh»ng cây cÀu, nh»ng con hÈm, nh»ng ngôi mä cÛ cûa Sài Gòn th©i xÜa, trong cách mô tä, có xen lÅn tÃm lòng hoài v†ng. Dù tä cänh hay tä tình, vÅn là chân dung cûa m¶t ngÜ©i ngÖ ngác gi»a gió bøi Çô thành. Nh»ng hình änh nhÜ nh»ng chi‰c diŠu giÃy ÇÙt giây lÖ lºng trên hàng c¶t ÇiŒn hay nh»ng ngôi mä cÛ bên ÇÜ©ng xây d¿ng b¢ng vôi tr¶n ô ÇÜ§c nhÜ nh¡c nhª låi m¶t th©i bu°i nào tuy Çã xa xæm nhÜng låi gÀn gÛi. Nh»ng ÇŠn mi‰u, nh»ng chùa chiŠn, nhÜ m¶t chÙng nhân Ç‹ tìm vŠ nh»ng ngã ÇÜ©ng Çã xa, và ngÜ©i trong cänh Ãy có m¶t chút gì xót xa m¶t chút gì ti‰c nuÓi. Có ngÜ©i Çã ví von r¢ng giÓng nhÜ ki‹u cách "A la recherche du temps perdu" cûa Maecel Proust.ñ†c nh»ng câu væn nhÜ thÖ, vi‰t vŠ hàng me Sài Gòn, làm sao lòng tôi không rung Ç¶ng Ç‹ nh§ vŠ cänh và ngÜ©i, Çã qua trong Ç©i sÓng nhÜng còn gÀn trong trí nh§:"Ôi nh»ng hàng me Ch® CÛ, nh»ng hàng me phÓ Gia Long, nh»ng hàng me phÓ Tän ñà giao nhành r®p bóng, nh»ng hàng me bÀu bån cûa nh»ng ngÜ©i Çi b¶ vŠ trÜa, nh»ng hàng me tò mò dòm vào các cºa s° tÜ gia, gªi vào Çó nh»ng lá nhÕ li ti trên tóc cô gái bé, nh»ng hàng me tàn xanh sÆm quy‰n luy‰n nh»ng ti‰ng dÜÖng cÀm cûa ai trong vài cºa s° v†ng ra...Ôi! Nh»ng hàng me chÙa chÃp cô Mùa, m¶t cô gái quê ít dám léo hánh Ç‰n thành phÓ. Chính trên mái tóc xanh bi‹n màu theo th©i ti‰t cûa ngÜ©i mà nh»ng khách yêu thiên nhiên tìm dÃu chân Mùa hàng næm len lén Ç‰n vài lÀn nÖi thành phÓ.Lòng sÀu xÙ quê cûa nh»ng kÈ låc loài vào Çô thÎ Sài Gòn ÇÜ®c dÎu Çi vài phÀn khi nhìn nh»ng hàng me NguyÍn Du và HÒng ThÆp T¿ ngã màu rÒi låi thÅm mÀu. Nh»ng ngày mà toàn thân me ÇŠu khoác áo màu Ç†t chuÓi non, là nh»ng ngày ngÜ©i m‰n thiên nhiên nghe ti‰ng hát cûa Mùa, hÒi h¶p l¡ng nghe bÜ§c chân Mùa trên xi mæng cûa thành phÓ..."Sài Gòn là thành phÓ có sông låch bao quanh. Không gian Ãy, tuy ch£ng phäi là cänh sÖn thûy h»u tình nhÜng cÛng Ç‹ låi trong lòng ngÜ©i hoài c° nh»ng ám änh khó quên trong tiŠm thÙc. Tôi sÓng và l§n lên tØ m¶t xóm lao Ç¶ng bên con råch Tàu Hû nên khi Ç†c nh»ng trang sách cûa Bình Nguyên L¶c låi thÃy g©n g®n trong lòng nh»ng cäm xúc. Nh»ng cây cÀu Cây Gõ, Bình Tây, NhÎ Thiên ñÜ©ng, Xóm Cûi v§i dÓc cao v©i v®i nhìn theo nh»ng tà áo tr¡ng. Nh»ng con ÇÜ©ng Hàng Bàng, MÍ CÓc ven con kinh bu°i chiŠu vŠ h†c l¶ng gió. Ÿ Çó, là m¶t phÀn tu°i trÈ. Ÿ Çó, là nh»ng bÜ§c dÃu hoa niên còn mãi trong tâm tÜ. ñ†c "Nh»ng bÜ§c lang thang cûa gã Bình Nguyên L¶c" Ç‹ thÃy låi nh»ng nguÒn nÜ§c chäy ngày xÜa:"... Con sông con thân mÆt, ÇÙng bên b© này hú m¶t ti‰ng là bên kia nghe liŠn..Con sông g®i tình, thÌnh thoäng màu nÜ§c trong xanh bi‰n ra vàng sÆm vì tØ lòng cån vÄn lên phù sa g®i nh§ Thûy Chân Låp hoang vu nê ÇÎa g®i nh§ cu¶c Ç° xô vào Nam g®i hình änh ÇËp Çë cûa Çoàn ngÜ©i chi‰n ÇÃu v§i thiên nhiên Ç‹ khai thác ÇÃt m§i...Nhà Bè nÜ§c chäy chia hai Ai vào B‰n nghé ñÒng Nai thì vàoCon sông làm vÆn thØa cho m¶t giang cäng sÀm uÃt (cái bøng cûa Sài Gòn) tÆp trung tÃt cä các ghe thÜÖng hÒ cûa m¶t hÆu phÜÖng trù phú.Có ai nhìn Çám ghe thÜÖng hÒ Ãy chÜa, nhÙt là vào lúc chiŠu tÓi khi các hoåt Ç¶ng kinh t‰ Çã chÃm dÙt. M¶t ngÜ©i bån ghe nào Çó, không tiŠn Ç‹ Çi hÜªng các cu¶c vui cûa thành phÓ tÜng bØng, ngÒi trong khoang thuyŠn gäy nhË chi‰c Ç¶c huyŠn

và cÃt gi†ng nói thÖ. V§i ti‰ng nhåc quê mùa, hÜÖng gió cûa ñÒng Nai, mùi bùn cûa Ba Th¡c, tÃt vä linh hÒn cûa ÇÃt nÜ§c nhÜ Çã theo thuyŠn buôn mà vŠ Çây.Con sông Ç¥c biŒt Á ñông v§i nh»ng chi‰c ghe dùng làm nhà, trên mui chØng vài ba cây cänh, trÜ§c mui m¶t con heo ÇÙng ngÖ ngác nhìn b©, m¶t con gà muÓn cÃt cánh bay mà ngåi ch‰t ÇuÓi.Nên chÌ Çi xa mÜ©i næm, vÅn nh§ Sài Gòn. Không nh§ nh»ng phÓ l§n, nhà cao vô vÎ giÓng phÓ nhà nÖi khác mà nh§ con sông nho nhÕ, kh° Çau vì chª n¥ng nh»ng ghe chài kh£m lØ hàng hóa, thû phÆn ngÜ©i v® hiŠn chæm nuôi con dåi và b« ng« nhÜ m¶t chÎ nhà quê låc lõng vào thành phÓ. ChÎ nhà quê này chÌ tìm låi ÇÜ®c s¿ dÍ chÎu khi qua khÕi Xóm Cûi, Bình ñông vŠ t§i ru¶ng lÀy, v§i thiên nhiên và gi»a không khí riêng cûa chÎ.Sông con Öi!Sài Gòn làm ÇÕm làm dáng mà ngÜ©i vÅn dÖ, vÅn hôi mùi bùn non, mùi nÜ§c m¡m, hôi cái mùi cûa nh»ng chÎ cÀn lao. NhÜng chính cái mùi h‡n h®p Ãy Çã làm cho ngÜ©i dÍ thÜÖng bi‰t bao!"V§i sông nÜ§c Sài Gòn, không phäi chÌ có trên m¥t nÜ§c, không phäi chÌ có nh»ng xóm nhà sàn lao Ç¶ng, không phäi chÌ có ghe thÜÖng hÒ san sát hàng dãy bán buôn. Mà, v§i Bình Nguyên L¶c còn là nh»ng ÇÜ©ng cÓng hËp tÓi tæm dÖ bÄn mà nh»ng ngÜ©i vì mi‰ng cÖm manh áo phäi l¥n l¶i xuÓng Ç‹ b¡t nh»ng con lÜÖn, con cá sÓng ª bùn sình. TruyŒn NgÜ©i Chu¶t CÓng mà tôi Ç†c lÀn ÇÀu tiên khi còn nhÕ Çæng trên tåp chí HiŒn ñåi Çã làm tôi rùng mình khi tÜªng tÜ®ng Ç‰n cái môi trÜ©ng tÓi tæm ÇÀy nguy hi‹m dÜ§i lòng cÓng thành phÓ. Khi nÜ§c triŠu xuÓng, con sông cån trÖ Çáy và h† vào cÓng và Çi lÀn d†c theo Ç‹ ki‰m nh»ng ÇÒ dÜ ho¥c cá lÜÖn Ç‹ rÒi kÎp th©i ra khÕi khi nÜ§c triŠu dâng lên. NhÜng bao nhiêu là bÃt tr¡c, nh»ng cÖn mÜa l§n bÃt thÀn, nÜ§c triŠu dâng lên quá nhanh ho¥c nh»ng con r¡n Ç¶c sÓng ª bùn sình. Và, k‰t cu¶c là cái gia Çình nhÕ Ãy chÌ còn sót låi m¶t ngÜ©i, khi ngÜ©i chÒng và ÇÙa con bÎ tai nån và ch‰t ng¶p ª lòng cÓng... Nói Ç‰n Sài gòn, ít ai nghï Ç‰n nh»ng Ç©i sÓng hÄm hiu vÆt l¶n vì mi‰ng cÖm manh áo nhÜ nh»ng nhân vÆt trong "NgÜ©i chu¶t cÓng". Ÿ trên cái thành phÓ xô bÒ Çông Çúc Ãy, vÅn có nh»ng ngÜ©i sÓng cu¶c Ç©i không hÖn loài vÆt bao nhiêu...ñ†c "HÒn ma CÛ", Ç‹ nghe "ñâu Çây ÇÒng v†ng cõi xa xÜa/ th° ngÖi thÖm phÙc hÒn ma cÛ". Và cÛng t§i m¶t quán nÜ§c cûa chú ChŒt góc ÇÜ©ng, uÓng ly xây chØng Ç‹ nghe Ç©i sÓng Çang Çi qua v§i tÃt cä cäm giác cûa m¶t ngÜ©i Çang sÓng lÖ mÖ giºa Ç©i hiŒn th¿c và nh»ng vÃn vÜÖng ch» nghïa, cûa ch» ph hay f xa xôi. Trong bu°i sáng s§m Ãy, nhÜ thÃy låi quá khÙ Çi qua v§i bao nhiêu bóng dáng cûa m¶t ki‰p sÓng nào không còn hiŒn h»u, cûa nh»ng hÒn ma vÃt vÜªng theo tØng giây tØng phút hiŒn vŠ. Âm thanh, mùi vÎ, không khí, tÃt cä tr¶n lÅn vào nhau Ç‹ thành m¶t cäm giác khác lå nhÜng thú vÎ:"... Chàng ngÒi trÜ§c chi‰c bàn con Ç¥t sát vách, không nhìn ai h‰t, cÓt tránh thÃy. Chàng muÓn nghe nhiŠu và ngºi sâu. Ÿ Çây có nh»ng ti‰ng Ç¶ng nh»ng âm thanh nh»ng mùi vÎ quen thu¶c và rÃt thân yêu mà chàng m‰n thích.Ngoài sau b‰p, ngÜ©i th® xíu måi b¢m thÎt b¢ng hai con dao Tàu, mà h¡n hå lÜ«i dao xuÓng th§t theo m¶t nhÎp ÇiŒu kÿ lå nghe nhÜ m¶t khúc nhåc man r® nhÜng vÅn êm tai. Nh»ng anh ph° ky hô món æn ho¥c hô giá tiŠn mà khách hàng phäi trä, không phäi b¢ng væn xuôi mà b¢ng l©i hát có ca có kŒ Çàng hoàng. Khi m¶t ngÜ©i khách ÇÙng lên, h¡n hát to cho anh thû quÏ nghe ".. A.. ngÜ©i Ç¶i nón nÌ Çen á... à sáu ÇÒng lÈ bäy c¡c... å a.." Lë cÓ nhiên h¡n hát b¢ng ti‰ng Tàu, th° ng» Quäng ñông nên câu hát dài lê thê vì nh»ng á... a... á... à, nghe rÃt thú vÎ. Có m¶t

câu ng¡n "Båc tÄy tal tÓng mùl" (phiên âm ti‰ng Quäng ñông) mà h¡n làm ÇÜ®c m¶t bài hát nhÕ, nghê nga Ç‰n lúc tách s»a trÙng gà bÜng ra t§i bàn khách, bài hát m§i dÙt.Mùi bánh bao hÃp tØ các xºng dÜ§i lò bÓc lên, mùi cà phê rÎn ra tØ nh»ng chi‰c v®t ÇÀu tiên trong ngày, tÃt cä nh»ng ti‰ng và hÖi Ãy tåo thành m¶t không khí mà Kÿ rÃt thích..."Væn phong Ç¥c biŒt cûa Bình Nguyên L¶c tåo hình tØ tÃm lòng yêu ÇÃt nÜ§c yêu quê hÜÖng tha thi‰t. TØ khi b¡t ÇÀu cÀm bút, ông Çã có nh»ng tác phÄm vi‰t nhÜ Ç‹ trä món n® l§n cho quê hÜÖng. Trong bài phÕng vÃn cûa NguyÍn ngu ´ có Çoån vi‰t:"... TÆp HÜÖng Gió ñÒng Nai, khªi thäo tØ næm 1935 hoàn thành næm 1942, là tác phÄm ÇÀu tay cûa anh. TÆp truyŒn ng¡n và tùy bút bát ngát hÜÖng ÇÒng và gió n¶i và dÅy ÇÀy màu s¡c ÇÎa phÜÖng này Çã ÇÜ®c hai nhà thÖ có ti‰ng ÇÜÖng th©i Xuân DiŒu và Huy CÆn tan 1thÜªng. NhÜng ti‰c thay, tác phÄm tÜÖi mát cûa tu°i thanh xuân này nay chÌ còn låi hai dÃu v‰t; m¶t truyŒn và m¶t tùy bút rút ra Çæng báo khoäng 1943, còn bän thäo thì bÎ thÃt låc trong nh»ng ngày ÇÀu tän cÜ hÓi hä, khi Pháp trª låi chi‰m Tân Uyên næm 1945. ñÙa con ÇÀu lòng bao gi© cÛng ÇÜ®c cha mË nâng niu hÖn và khi nó chÎu m¶t sÓ phÆn hÄm hiu nhÜ "HÜÖng gió ñÒng Nai" thì ngÜ©i sanh thành ra nó càng khó quên nó ÇÜ®c. Sách vª giÃy t© låc trong khói lºa k‹ nhÜ Çã thành tro bøi, th‰ mà anh vÅn còn gi» m¶t phÀn hy v†ng: bi‰t Çâu, bi‰t Çâu... Nên gÀn hai mÜÖi næm sau, khi chû trÜÖng tuÀn báo Vui SÓng anh không quên rao trên m¥t báo nhà và næm næm qua anh vÅn mong mÃy dòng tha thi‰t Ãy l†t vào m¡t ngÜ©i Çã tình c© gi» ÇÜ®c tr†n vËn hay m¶t phÀn HÜÖng Gió ñÒng Nai mà ch£ng bi‰t cûa ai Çây. Có cái gì vØa buÒn cÜ©i vØa cäm Ç¶ng trong niŠm tin tÜªng và Ç®i ch© này. Và v§i bån thân lâu næm có ai nh¡c nhª Ç‰n ÇÙa con so cûa cái thuª ban ÇÀu lÜu luy‰n Ãy thì m¥t anh buÒn vui lÅn l¶n.Tác phÄm k‰ cÛng chÎu chung m¶t sÓ phÆn nhÜ tác phÄm ÇÀu, nhÜng may m¡n hÖn, là truyŒn dài lÎch sº Phù Sa. Anh khªi vi‰t næm 1942, ÇÜ®c m¶t phÀn (Çoån khai tØ Çã Çæng ª báo Thanh Niên næm sau v§i cái tên "DI Dân LÆp ƒP" khi‰n Ç¶c giä chú š Ç‰n anh.) bÎ thÃt låc nhÜ HÜÖng Gió ñÒng Nai nhÜng sau này anh vi‰t låi cho Çæng ª tuÀn báo Nhân Loåi Ç¶ m¶t phÀn sáu tác phÄm rÒi phäi Ç‹ dª dang. ñây là tác phÄm anh thai nghén rÃt lâu tác phÄm l§n nhÃt Ç©i anh vì hoàn thành nó së dày gÀn ngàn trang sách, nó làm sÓng låi cu¶c "ti‰n vào Nam" vï Çåi cûa m¶t sÓ ÇÒng bào Nam Ngãi Ç‹ mª mang b© cõi, d¿ng lên miŠn Løc tÌnh giàu Çông, m¶t trong nh»ng Çoàn ngÜ©i khai hoang tiên phong Ãy Çã dØng tåi ÇÃt Tân Uyên, n¢m trên b© con sông ñÒng nai Çang dÎu dàng uÓn khúc.- cái "n®" Phù Sa Ãy, bao gi© anh m§i trä xong?Khói thuÓc tÕa ra, mÖ màng:- Khó mà nói trÜ§c ÇÜ®c cái "bao gi©" Ãy nó là tháng nào næm nào, nhÜng không trä không xong!- Nói m¶t cách khác, anh muÓn Phù sa së là m¶t tác phÄm Ç‹ Ç©i?Anh cÜ©i:- Có Ç‹ Ç©i không Çó là Ç‹ cho Ç©i ÇÎnh Çoåt, nhÜng v§i mình Çó vØa là m¶t cái "m¶ng" l§n thi‰t tha mà mình cÀn th¿c hiŒn trong Ç©i væn, låi vØa là m¶t món "n®" tinh thÀn mà mình cÀn phäi trä..."

NhÜng m¶t truyŒn ng¡n ÇÜ®c coi là hay nhÃt cûa ông là RØng M¡m. Ông ÇÜa Ç¶c giä vào m¶t vùng ÇÃt hoang vu không có bóng ngÜ©i, c¥m cøi lÃn bi‹n Ç‹ có ÇÃt Çai trÒng tr†t. Cu¶c chi‰n ÇÃu v§i thiên nhiên vô cùng khÓc liŒt, cä gia Çình bé nhÕ cûa th¢ng C¶c làm viŒc nhÜ trâu cày mà cÛng ch£ng Çû æn. H† thèm tØ mi‰ng æn thÙc uÓng Ç‰n nh»ng sinh hoåt bình thÜ©ng cûa loài ngÜ©i, nh»ng câu hò ti‰ng hát, nh»ng xóm làng Ãm khói cÖm chiŠu... H† là nh»ng thân cây m¡m, lao xuÓng bi‹n ÇÀu tiên Ç‹ làm nŠn cho nh»ng mänh ÇÃt phù sa mÀu m« sau này. ChuyŒn nh»ng ngÜ©i tiên phong Çi mª nÜ§c gªi låi nh»ng thiên anh hùng ca thÀm l¥ng, cûa nh»ng ngÜ©i vô danh tÆn l¿c hy sinh cä cu¶c Ç©i Ç‹ cho th‰ hŒ mai sau. Cái dung dÎ cûa væn chÜÖng Bình Nguyên L¶c cÛng ª Çây và chÃt sº thi hùng tráng cÛng ª Çây. M¶t n‡i niŠm ÇÜ®c trao gºi và kš thác cûa ngÜ©i luôn mang n¥ng trong lòng niŠm yêu ÇÃt nÜ§c yêu quê hÜÖng thi‰t tha....Khi ông vØa ª tu°i bÓn mÜÖi, Bình Nguyên L¶c Çã in tÆp truyŒn ng¡n NhÓt Gió và nh»ng truyŒn ng¡n ª Çây Çã in ÇÆm nh»ng nét suy tÜ cÛng nhÜ tâm tình cûa m¶t ngÜ©i có š thÙc sÓng månh më và luôn Çi ki‰m tìm chân lš ngay trong cä nh»ng sinh hoåt nhÕ nhoi hàng ngày. TruyŒn NhÓt Gió b¡t nguÒn tØ m¶t s¿ kiŒn có th¿c trong gia Çình cûa ông. Th¢ng bé nhÓt gió tên KiŒt chính là hình änh cûa con trai trÜªng cûa ông và nhân vÆt Tåo không ai hÖn là chính ông. Con trai ông, bác sï Tô DÜÖng HiŒp, lúc còn trÈ Çã tham gia vø trò ÷n và bÎ Çu°i h†c nên s® s¿ giáo døc nghiêm kh¡c cûa gia Çình nên Çã trÓn ông cä ba tháng tr©i. Qua hình änh th¢ng nhÕ chÖi trò nhÓt gió trong hai Óng quÀn dài cûa mình, Tåo suy nghï và trong m¶t phút lóe lên cûa š thÙc, thÃy lŠ lÓi giáo døc con trÈ cûa mình là c° hû và thi‰u ti‰n b¶ và cä xã h¶i mà ông Çang sÓng cÛng có nhiŠu bÃt cÆp nhÜ vÆy. M¶t truyŒn dài khi‰n ông Çoåt ÇÜ®c giäi Væn ChÜÖng Toàn QuÓc næm 1959 là ti‹u thuy‰t ñò D†c. ñây là môt câu chuyŒn cûa m¶t gia Çình ª thành phÓ vŠ miŠn quê cÃt nhà lÆp nghiêp. Gia Çình này có bÓn cô con gái vØa Ç‰n tu°i lÃy chÒng: HÜÖng, HÒng, Hoa, Quá, và bi‰n cÓ xäy ra khi anh chàng h†a sï Long bÎ tai nån xe và ª nhà ông bà Nam Thành dÜ«ng bŒnh. Nh»ng mÓi tình tròng tréo và hình nhÜ nhiŠu cô ÇŠu vÜÖng vÃn v§i chàng. Tác giä vÆn døng nh»ng kÏ thuÆt ti‹u thuy‰t, th¡t gút rÒi mª gút Ç‹ có m¶t Çoån k‰t "happy ending". Ba cô gái Çã sang sông b¢ng Çò ngang chÙ không s® nh»ng chuy‰n Çò d†c n»a...Bình Nguyên L¶c có m¶t gia tài væn chÜÖng ÇÒ s¶. HÖn th‰ n»a, ông Çã tåo ÇÜ®c m¶t phong cách cho riêng mình. V§i cäm hÙng tØ quê hÜÖng "væn tôi b¡t nguÒn tØ nh»ng cänh ÇËp cûa quê hÜÖng và xuÃt phát tØ lòng nh§ nhung tha thi‰t cûa tôi ÇÓi v§i nó chÙ không phäi là vì ái tình ho¥c yêu ÇÜÖng tác Ç¶ng", nh»ng tác phÄm cûa ông bi‹u l¶ m¶t tâm cäm thi‰t tha v§i ÇÃt nÜ§c.Ông cÛng có m¶t ÇÜ©ng hÜ§ng riêng khi tåo d¿ng nh»ng tác phÄm cûa mình: "Nh»ng y‰u tÓ tôi thai nghén rÒi vi‰t thành tác phÄm không phäi là cÓt truyŒn mà là š truyŒn. Cho nên tôi ít chú š Ç‰n nh»ng câu chuyŒn ly kÿ gay cÃn mà chÌ n¡m lÃy nh»ng š tÜªng ng¶ nghïnh trong nh»ng s¿ kiŒn.Sau khi b¡t g¥p š truyŒn, tôi m§i tåo nên cÓt truyŒn rÒi gom góp nh»ng chi ti‰t nh»ng ÇÎa Çi‹m sÓng ngoài Ç©i mà tôi cho là thích h®p v§i n¶i dung. NÖi nào Çã s¤n trong tâm khäm tôi thì tôi b¡tntiŠm thÙc làm viŒc còn nh»ng gì cÀn phäi tìm hi‹u thì tôi Çích thân Ç‰n tÆn nÖi nghiên cÙu tØng chi ti‰t chÙ tôi không bÎa Ç¥t."Bình Nguyên L¶c ngoài nh»ng tác phÄm mà tôi vØa ÇŠ cÆp Ç‰n ª trên còn rÃt nhiŠu tác phÄm khác Çáng nh¡c nhª Ç‰n nhÜ ti‹u thuy‰t Xô Ngã BÙc TÜ©ng Rêu,

Tì V‰t Tâm Linh, Nºa ñêm Träng Søp,... truyŒn ma nhÜ Tân Liêu Trai, truyŒn ng¡n nhÜ Ba Con Cáo, nhÜ Hui NhÎ tì, biên khäo nhÜ L¶t TrÀn ViŒt Ng», NguÒn GÓc Mã Lai cûa Dân t¶c ViŒt Nam, thÖ nhÜ ThÖ Ba Mén... Dù Çã có nh»ng tuy‹n tÆp Ç‹ ghi dÃu låi nh»ng th©i kÿ sáng tác, nhÜng hình nhÜ cái nhìn vÅn còn nhiŠu bÃt cÆp và ngÜ©i ta thÜ©ng hay lÅn l¶n gi»a con ngÜ©i làm báo và con ngÜ©i vi‰t væn cûa ông cûng nhÜ sÓ lÜ®ng và phÄm chÃt tác phÄm cûa ông. Hy v†ng trong tÜÖng lai, së có nhiŠu h†c giä Çào x§i sâu r¶ng hÖn Ç‹ có nh»ng nhÆn ÇÎnh ÇÀy Çû và phän ánh trung th¿c chân dung Bình Nguyên L¶c... =END=

9- DiÍn ñàn Væn H†c NghŒ ThuÆt

- BÜ§c Chân ViŒt Nam Asia 54 Nam Thanh & HÒng ThiŒn(VNN)

"... Có quá nhiŠu ÇiŠu trang trãi cho m¶t cuÓn DVD không? NhÜng v§i chû ÇŠ "BÜ§c Chân ViŒt Nam" xuyên suÓt qua bao th‰ hŒ, bao thæng trÀm cûa lÎch sº, vu®t lên bao chû thuy‰t Ç‹ trª vŠ v§i s¿ bao dung cûa dân t¶c thì Trung Tâm Asia Çã làm h‰t mình..."Xúc Ç¶ng trong chân tình, nh»ng giòng nhåc tuyŒt v©i cûa cÓ nhåc sï TrÀm Tº Thiêng và nhåc sï trÈ Trúc HÒ Çã lÜu luy‰n theo tôi vào giÃc ngÛ mu¶n, sau Çêm tham d¿ chÜÖng trình væn nghŒ Asia 54 - " Nh»ng BÜ§c Chân ViŒt Nam" - thÆt hoành tráng và thành công r¿c r« tåi Atlanta.Bu°i sáng thÙc giÃc vÅn còn ngÃt ngây... dÜ âm cûa m¶t Çêm tham d¿ 1 chÜÖng trình væn nghŒ ÇÆm nét tình t¿ dân t¶c nhÜ còn lÅn phÃt quanh Çây....ThÆt kÿ thú v§i ngay tØ nh»ng giây phút mª ÇÀu... Sân khÃu Ç°i màu... tØ màn Çêm tÓi âm u... chuy‹n qua ánh sáng nhiŒm màu. Ti‰ng tøng kinh mõ lÒng trong giòng nhåc hòa âm bài Kinh Kh° mª màn cho m¶t chÜÖng trình ñåi Nhåc H¶i Asia Çã gây nên m¶t Ãn tÜ®ng khá sâu månh trong lòng khán giä m¶ ÇiŒu. Hình änh 3 vÎ sÜ già ngÒi chÃp tay chú nguyŒn bên cånh hàng chøc ÇŒ tº trÈ ÇÒng tøng nhÜ m¶t hoài niŒm vŠ m¶t Ç©i truân chuyên khÓn khó.

MË ngÒi nguyŒn cÀu h¢ng bao ÇêmL©i kinh v†ng xa thÆt êm ÇŠmMË cÀu cho con. VÜ®t qua ngày trònMË cÀu cho em tu°i tr©i xanh còn nguyên ÇØng bi‰n mÃtHÖn 3000 khán giä Çã v‡ tay liên tøc suÓt chÜÖng trình dài gÀn 5 ti‰ng ÇÒng hÒ, v§i thành phÀn ca sï hùng hÆu thành danh trong làng væn nghŒ häi ngoåi. TØ nh»ng danh ca n‡i ti‰ng trÜ§c 75 nhÜ Thanh Thúy, PhÜÖng Dung, Trung ChÌnh, Anh Khoa, Thanh TuyŠn, Ç‰n nh»ng gi†ng ca trÈ tài s¡c "hot" nhÃt nhÜ Cardin, Trish Thùy Trang, Doanh Doanh, Thiên Kim, Lâm NhÆt Ti‰n, Nguyên Khang, Y Phøng, Y PhÜÖng, ÇÜÖng nhiên là không th‹ thi‰u các ca sï n°i ti‰ng m¶t th©i nhÜ DiÍm Liên, VÛ Khanh, Lâm Thúy Vân, Don HÒ, Ng†c HuyŠn, TuÃn VÛ..v..v.. và còn nhiŠu nhiŠu n»a. S¿ giàn d¿ng thÆt công phu ÇÀy š nghïa cûa tØng phø cänh và biên Çåo múa cÛng là m¶t Çi‹m son góp phÀn không nhÕ cho s¿ thành công cûa Çêm væn nghŒ Ç¶c Çáo nÀy. ñã lâu l¡m... bà con ÇÒng hÜÖng Atlanta và các vùng phø cÆn m§i có dÎp thÜªng thÙc m¶t chÜÖng trình væn nghŒ quy mô, Çích th¿c Çi sâu vào lòng ngÜ©i thÜªng ngoån.N‰u bån tØng bÃt ng© v§i nh»ng clip video cûa Asia rÃt chi ti‰t vŠ cu¶c Ç©i cûa 3 nhåc sï tài danh Çã làm nên cái tên bÃt tº trong nŠn âm nhåc VN: Lê - Minh - B¢ng, ch¡c ch¡n bån së thú vÎ khi khám phá nh»ng chi ti‰t kÿ thú vŠ cÓ nhåc sï TrÀm Tº Thiêng và nhÃt là nhåc sï Trúc HÒ. Nh»ng hình änh xa xÜa không nh»ng chÌ riêng cÓ nhåc sï TrÀm Tº Thiêng mà cä nh»ng gian khó m¶t th©i cûa nhåc sï Trúc HÒ, Çã trình chi‰u xen kÈ vào chÜÖng trình nhÜ m¶t chÙng minh cho s¿ tÆn tâm tÆn l¿c cûa anh chÎ em trung tâm Asia, cÓ g¡ng hoàn thành m¶t cuÓn bæng nghŒ thuÆt nh§ Ç©i cho hai nhåc sï, sinh không cùng th©i nhÜng ÇÒng âm ÇÒng ÇiŒu. ñây là chÙng tích hành trình tìm t¿ do cûa ngÜ©i ViŒt Nam.GÀn bÓn mÜÖi næm sau bi‰n cÓ MÆu Thân, ngÜ©i nghe vÅn ng« ngàng trÜ§c nhân sinh quan cûa nhåc sï TrÀm Tº Thiêng. Anh Çã trãi n‡i Çau trÜ§c thäm cänh hoang tàn, Ç° nát gåch Çá cûa nh»ng dãy nhà vùng Sài Gòn - Ch® L§n; anh nhÜ gÀn ÇÜ®c n°i niŠm trào dâng Ç¡ng cay khi hay tin chi‰c cÀu 6 vài 12 nhÎp (Tràng TiŠn) cûa giòng sông HÜÖng hiŠn hòa cÓ Çô gøc xuÓng, Ç‹ cho ra Ç©i nhåc phÄm tuyŒt tác, k‹ låi cho hÆu th‰ nghe vŠ "ChuyŒn M¶t Chi‰c CÀu ñã GÅy". NhÜ m¶t l©i cänh giác vŠ s¿ b¶i Ü§c cûa ngÜ©i c¶ng sän, nhÎp cÀu Çã gÅy Ç‡ ngay trong lòng ngÜ©i dân, sau bao næm sau chi‰n tranh. Không chÌ là m¶t nhÎp cÀu Tràng TiŠn vào xuân MÆu Thân, chuyŒn k‹ låi "tØ thuª xa xÜa... vì sao không thÜÖng m‰n nhau... ÇËp Ç©i mai sau". BÓn mÜÖi næm trÜ§c chuyŒn k‹ và nghìn næm sau ta cÛng có th‹ k‹ chuyŒn vŠ m¶t nhÎp cÀu.Cùng nghe låi âm ÇiŒu "Hoà Bình Öi, ViŒt Nam Öi" Ç‹ thÃy ÇÜ®c Ü§c v†ng m¶t cu¶c sÓng thanh bình cûa ngÜ©i dân ViŒt, trên nh»ng con tàu ngÜ®c xuôi Nam B¡c. Ti‰ng súng trên chi‰n trÜ©ng Çã l¡ng, nhÜng mÖ Ü§c vŠ nh»ng con tàu cÆp b‰n yêu thÜÖng ngày nào v§i TrÀm Tº Thiêng sau 75 là gÀn 20 lÀn theo tàu Ç‹ vÜ®t bi‹n... M¶t giÃc mÖ hòa bình không thành trong anh và nhÜ bao ngÜ©i trai th©i chinh chi‰n và sau hÆu chi‰n.Trúc HÒ - TrÀm Tº Thiêng, Çôi bån vong niên nhÜ m¶t s¿ k‰t h®p cûa th©i cu¶c. Tài næng sáng tác và hòa âm cûa Trúc HÒ Çã làm thæng hoa bao khúc nhåc vi‰t vŠ tình yêu, m¶t "Trái Tim Mùa ñông" v§i Don HÒ, m¶t "Mãi Yêu NgÜ©i Thôi" v§i Lâm NhÆt Ti‰n ngày trÜ§c và Bäo Y‰n hôm nay. LÓi hòa âm m§i cûa Anh luôn b¡t kÎp thÎ hi‰u gi§i trÈ, nhÜ 15 næm vŠ trÜ§c Trúc HÒ Çã tåo ra m¶t dòng nhåc m§i

sÓng Ç¶ng, tÜÖi vui mª ÇÀu cho m¶t "kÏ nghŒ âm nhåc" bùng n° ª häi ngoåi. Không dØng låi ª Çó, khi g¥p s¿ ÇÒng ÇiŒu v§i TrÀm Tº Thiêng, Trúc HÒ nhÜ ÇÜ®c cái trÀm l¡ng, suy tÜ cùng nh»ngt Ü§c v†ng cûa TrÀm Tº Thiêng, tác Ç¶ng Ç‹ cùng vi‰t nên nh»ng ca khúc bÃt hÛ: "BÜ§c Chân ViŒt Nam" - "M¶t Ngày ViŒt Nam..". ñ¥c biŒt "Con RÒng Cháu Tiên"... là m¶t bÜ§c ngo¥c l§n ÇÓi v§i nhåc sï Trúc HÒ, tØng ca khúc nhÜ thoát ra, nhÜ trª vŠ hào khí núi rØng ngàn xÜa. Bån tØng l¥ng ngÜ©i v§i nhåc phÄm này trong phÀn mª ÇÀu cûa cuÓn DVD "Mùa Hè R¿c R« 2004" ch¡c h£n lÀn này v§i ti‰ng hát Lâm NhÆt Ti‰n và Ng†c Hå së ÇÜa nhåc phÄm này Ç‰n m¶t Çi‹m ÇÌnh mà Trúc HÒ mong Ç®i.M¶t nét Ç¶c Çáo cûa Trung Tâm Asia là luôn dàn d¿ng công phu và thành công v§i dàn phø diÍn dù Ç‰n bÃt cÙ thành phÓ nào. Công khó nh†c là chÌ m¶t phÀn, sän phÄm hoàn chÌnh m§i là thÜ§c Ço cuÓi cùng cûa nh»ng cÓ g¡ng Çó; lÀn này Asia cÛng Çã thành công v§i dàn phø diÍn gÀn 120 diÍn viên tåi Atlanta, Ç¥c biŒt là các em trong Võ ÇÜ©ng Quang Trung và T°ng h¶i Sinh viên VN tåi Georgia.Xem show cûa Asia không nh»ng ÇÜ®c thÜªng thÙc s¿ hoành tráng, chuyên nghiŒp mà còn cäm nhÆn ÇÜ®c mÓi dây liên k‰t v§i c¶ng ÇÒng, ngoài chû ÇŠ cho tØng DVD, nh»ng bi‰n cÓ, s¿ kiŒn hay vÃn ÇŠ m†i ngÜ©i quan tâm luôn ÇÜ®c Trung Tâm ÇŠ cÆp Ç‰n khéo léo và tr†n vËn. M¶t Çåo diÍn Hàm TrÀn, khiêm tÓn Ç‹ gi§i thiŒu "VÜ®t Sóng" Çang ÇÜ®c trình chi‰u tåi nhiŠu thành phÓ l§n có Çông ngÜ©i ViŒt cÜ ngø. Nh»ng thÜ§c phim công phu vŠ Nghiã Trang Biên Hòa cùng l©i kêu g†i thi‰t tha cûa Trung Tâm Asia Ç‹ Çánh Ç¶ng m¶t vÃn ÇŠ Çåo lš: nghïa tº là nghiã tÆn. M¶t Çoån tin ng¡n cûa Çài truyŠn hình SBTN vŠ phiên toà xº Linh Møc NguyÍn Væn Lš làm bàng hoàng cä th‰ gi§i... Có quá nhiŠu ÇiŠu trang trãi cho m¶t cuÓn DVD không? NhÜng v§i chû ÇŠ "BÜ§c Chân ViŒt Nam" xuyên suÓt qua bao th‰ hŒ, bao thæng trÀm cûa lÎch sº, vÜ®t trên bao chû thuy‰t Ç‹ trª vŠ v§i s¿ bao dung cûa dân t¶c thì Trung Tâm Asia Çã làm h‰t mình.Ð§c mÖ m¶t quê hÜÖng ViŒt Nam thanh bình hånh phúc ÇÓi v§i m†i nhà vÅn muôn Ç©i là hoài v†ng. Xem chÜÖng trình "BÜ§c Chân ViŒt Nam" Ç‹ thÃy låi tình ngÜ©i. Quê hÜÖng mãi mãi là nÖi chÓn Çi vŠ. Quê hÜÖng hôm nay së phäi Ç°i thay cho m¶t mai sau hòa bình vïnh c»u.ViŒt Nam Öi! Nh»ng bÜ§c chân tha hÜÖng bao gi© m§i h¶i tø vŠ "H¶i Trùng DÜÖng", ÇÓt låi ng†n lºa Mê Linh, giøc hÒi trÓng Quang Trung, Ç©i Ç©i hoan ca, thôi hÆn thù, thôi chia lìa và n¡m tay nhau yêu thÜÖng quên Çi nh»ng ngày Çen tÓi.Hãy xem bæng Asia 54. Chúng ta m§i cäm nhÆn ÇÜ®c niŠm Çau, m§i hy v†ng cho m¶t tÜÖng lai dân ViŒt. ñÜ®c bi‰t Asia DVD 54 phát hành ngày mùng 4 tháng 5, 2007 nhÜ m¶t tÃm lòng gºi vŠ quê hÜÖng trong mùa tháng tÜ næm nay.Cám Ön Trung Tâm Asia Çã hoàn thành m¶t tác phÄm Çáng nh§. Cám Ön cÓ nhåc sï TrÀm Tº Thiêng, nhåc sï Trúc HÒ v§i nh»ng tác phÅm tr†n vËn ân tình. Cám Ön nh»ng gi†ng ca tuyŒt v§i cûa quá khÙ, hôm nay và ngày mai.

=END=

10- Væn H†c NghŒ ThuÆt

- Nhân Quä

HiŠn Vy

Bác sï Dick Millls Ç†c Çi Ç†c låi bän tÜ©ng trình tØ phòng thº nghiŒm gªi Ç‰n vŠ s¿ phÙc tåp cûa chÙng bŒnh Hemothilia mà bé Jennifer Garison Çang m¡c phäi. TØ lúc sinh ra, Jenifer Çã phäi n¢m luôn trong bŒnh viŒn. ñang n¢m v§i mË Ÿ Woman Hospital, Bé ÇÜ®c chuy‹n sang Children Hospital sau khi bác sï ª Çây không tìm ra ÇÜ®c nguyên nhân cæn bŒnh bé Çang mang.Nh§ låi khuôn m¥t cûa v® chÒng Larry và Laura Garison, bác sï Mills ch®t l¡c ÇÀu, không bi‰t ngày mai, khi g¥p låi h†, ông së phäi b¡t ÇÀu nhÜ th‰ nào cho °n!

***

DÜ§i ánh sáng nh»ng ng†n Çèn neon, trong cæn phòng h†p Çóng kín cºa cûa bŒnh viŒn, khuôn m¥t cûa Laura, vÓn Çã xanh xao, låi càng xanh thêm. M¥c dù m§i sinh con chÜa ÇÜ®c hai tháng, cô không có s¿ tÜÖi mát cûa m¶t bà mË trÈ, "gái m¶t con trông mòn con m¡t." Hai m¡t cô sâu th£m, lúc nào cÛng nhÜ Çang suy tÜ, lo nghï.Bác sï Mills cäm thÃy ái ngåi khi b¡t ch®t nhìn thÃy Çôi m¡t buÒn v©i v®i cûa c¶ Ông quay sang phía ngÜ©i chÒng; Larry có khuôn m¥t sáng sûa, ÇËp trai. Dù mŒt mÕi, Çôi m¡t cûa anh vÅn còn s¿ trong sáng, cÜÖng nghÎ. Bác sï Mills mÌm cÜ©i dÎu dàng v§i h†. Ông bi‰t là mình phäi b¡t ÇÀu bu°i nói chuyŒn càng s§m càng tÓt. Ông không Çoán ÇÜ®c phän Ùng cûa h† ra sao, nhÜng ông bi‰t là n‰u ông kéo dài s¿ ch© Ç®i cûa h† thì së làm cho hai ngÜ©i trÈ này thêm lo l¡ng. NhÜng liŒu khi nghe xong nh»ng gì ông s¡p nói, thì không bi‰t có quá tàn nhÅn v§i h† không. Theo bän tÜ©ng trình thì cæn bŒnh này là do s¿ k‰t h®p cûa m¶t giòng máu mà sinh ra. Nghïa là bÓ mË cûa hài nhi phäi là anh em ru¶t.SuÓt m¶t Çêm, ông Çã thao thÙc, không ngû ÇÜ®c. Vài næm gÀn Çây, ông có Çi d¿ nh»ng khóa tÆp thiŠn do m¶t vÎ thiŠn sÜ ngÜ©i ViŒt hÜ§ng dÅn. Qua nh»ng khóa tu tÆp này, ông b¡t ÇÀu nghiên cÙu vŠ Çåo PhÆt, m¶t tôn giáo mà chÌ trÜ§c Çó vài næm, không bao gi© ông nghï Ç‰n.Nh© nh»ng phÜÖng pháp h†c ÇÜ®c, ông Çã t¿ giúp mình thÜ dãn m¶t cách dÍ dàng khi g¥p chuyŒn khó xº, th‰ mà cä Çêm qua, ông Çã thÃt båi trong viŒc này. Ông Çã phäi r©i phòng ngû, vào thÜ phòng, tìm Ç†c thêm vŠ chÙng bŒnh hi‰m hoi này. NhÜng cuÓi cùng, ông b¡t g¥p mình Ç†c nh»ng câu chuyŒn vŠ nhân quä cûa Çåo PhÆt.

***

Bác sï Mills chÜa dÙt l©i, Laura Çã thäng thÓt kêu lên:- Då không! Làm gì có chuyŒn Çó, thÜa bác sï. Chúng tôi không phäi là anh em ru¶t Çâu. Chúng tôi chÌ m§i g¥p nhau lúc cä hai Çang h†c ª Çåi h†c Yale, cách Çây ba næm thôi. Lary tØ Los Angeles Ç‰n, còn tôi tØ Dallas."Larry ôm vai v®, tØ tÓn:- Då ch¡c cái k‰t quä thº nghiŒm này không phäi cûa chúng tôi Çâu bác sï. Ho¥c là phòng thº nghiŒm làm sai, ho¥c là cûa bŒnh nhân khác. Chúng tôi chÜa hŠ bi‰t

nhau, chÜa hŠ g¥p nhau, cho Ç‰n ba næm trÜ§c Çây, thì làm sao låi có chuyŒn chúng tôi là anh em ÇÜ®c.NuÓt nÜ§c mi‰ng m¶t cách khó nh†c, Larry ti‰p:- Vä låi, tôi là con m¶t. BÓ mË tôi chÌ có mình tôi thôi.Bác sï Mills nhìn hai ngÜ©i, gi†ng chùng xuÓng:- Th¿c tình mà nói, tôi cÛng nghi ng© s¿ chính xác cûa viŒc thº nghiŒm, nên Çã ki‹m chÙng låi v§i phòng thí nghiŒm trÜ§c khi g¥p anh chÎ. Tuy nhiên, k‰t quä vÅn nhÜ th‰."L¡c ÇÀu m¶t cách thÃt v†ng, ông ti‰p:- Dï nhiên là khoa h†c không phäi Çúng træm phÀn træm, nhÜng trÜ©ng h®p này rÃt Çáng tin. Ý tôi chÌ mong anh chÎ nên giúp cháu b¢ng cách, giúp tôi ki‹m chÙng låi phía anh chÎ. N‰u quä nhÜ vÆy, chúng tôi së hÜ§ng phÀn ch»a trÎ cháu cho thích h®p, may ra mình có th‹ cÙu cháu. B¢ng không thì ít ra cÛng ngØa ÇÜ®c viŒc Çáng ti‰c xäy ra thêm lÀn n»a. Anh chÎ cÛng nên suy nghï, tìm hi‹u thêm. Tôi thành thÆt mong là tôi lÀm.

***

Bà Liz cúi ÇÀu xuÓng bên tách trà Çã ngu¶i. Bà bÓi rÓi trÜ§c m¥t chÒng con. Có nên nói thÆt chuyŒn lòng ra không? Câu chuyŒn mà bà Çã dÃu kín hÖn hai mÜÖi læm næm nay.Tåi sao låi có chuyŒn tr§ trêu này? Tåi sao låi có chuyŒn lå lùng nhÜ vÆy ÇÜ®c? Ch£ng lë chÒng bà låi là ngÜ©i Çã...Bà nhÜ chìm vào quá khÙ, cûa m¶t Çêm theo bån Çi d¿ bu°i då tiŒc cûa ngày ra trÜ©ng trung h†c næm nào...Næm Ãy, Liz vØa mÜ©i bäy tu°i. SuÓt nh»ng næm Çi h†c, cô chÜa bao gi© có bån trai nhÜ các bån cùng l§p. Liz h†c rÃt giÕi. V§i sÓ Çi‹m ra trÜ©ng thÆt cao, cô Çã thuy‰t phøc ÇÜ®c cha mË cho cô tham d¿ bu°i då tiŒc suÓt Çêm cûa trÜ©ng t° chÙc. ñêm Çó, cô ÇÜ®c mË trang Çi‹m thÆt xinh, cô còn nh§ mË cô Çã ÇÜa cô vào m¶t tiŒm bán áo då h¶i, nÖi Çây, mË Çã mua cho cô chi‰c áo cô thích nhÃt.Nhìn vÈ m¥t hãnh diŒn cûa mË khi thÃy cô xinh x¡n trong chi‰c áo màu beige ôm bó ngÜ©i, Liz t¿ bi‰t mình xinh ÇËp. Mà cô không nh»ng ÇËp låi còn n‰t na n»a. Cô ít khi làm cha mË buÒn lòng. Dù ÇÜ®c cha mË thÜÖng, cÜng chiŠu, Liz không vì th‰ mà ham chÖi, lêu lÕng, trái låi cô chæm chÌ h†c hành. Cô còn tình nguyŒn làm viŒc cho m¶t nhà thÜÖng hai lÀn m¶t tuÀn Ç‹ giúp nh»ng em bé bÎ tÆt nguyŠn, mà cha mË cûa các em, ho¥c là bÆn làm viŒc, ho¥c là không màng ngó ngàng t§i các em.TÓi hôm Çó, mË cô Çã ÇÜa cô và hai cô bån thân cûa cô Ç‰n khách sån Hilton Ç‹ d¿ partœ MË hËn së trª låi Çón khoäng quá nºa Çêm, khi då vÛ gÀn tàn.Liz cùng hai cô bån vui vÈ bÜ§c vào phòng tiŒc. Trong phòng chÆt ních nh»ng ngÜ©i, ba cô len lÕi vào gi»a Çám Çông. Liz g¥p nh»ng khuôn m¥t quen thu¶c tØ trÜ©ng, các bån xúm låi chuyŒn trò. Các cô thoäi mái cÜ©i Çùa, khiêu vÛ. Vài ba ÇÙa con trai cùng trÜ©ng cÛng nhÆp b†n.

Sau m¶t bài khiêu vÛ, Liz trª låi bàn, uÓng nÓt ly nÜ§c ng†t dª dang. RÒi tØ Çó cô không còn nh§ gì n»a cho Ç‰n lúc tÌnh dÆy thì thÃy mình Çang n¢m trong bŒnh viŒn.Theo l©i mË k‹ låi thì lúc bà Ç‰n Çón con gái, bà Çã không thÃy Liz Çâu cä. Hai cô bån Liz cho bi‰t là h† cÛng không tìm ÇÜ®c Liz. Sau Çó m†i ngÜ©i ra công Çi tìm, và cuÓi cùng h† thÃy Liz n¢m bÃt tÌnh ngoài vÜ©n sau cûa khách sån.Bác sï ª bŒnh viŒn cho bi‰t là Liz Çã bÎ cÜ«ng hi‰p sau khi bÎ cho uÓng m¶t loåi thuÓc kích thích thÆt månh.Sau Çêm Çó, Liz Çã có thai v§i m¶t ngÜ©i mà Liz không hŠ bi‰t m¥t. BÓ mË Liz ÇŠ nghÎ giäi pháp phá thai, nhÜng Liz tØ chÓi. Nàng yêu cÀu bÓ mË cho nàng ÇÜ®c sinh ÇÙa bé và së giao cho viŒn mÒ côi, rÒi së trª låi trÜ©ng Ç‹ b¡t ÇÀu nh»ng næm Çåi h†c.Næm thÙ ba Çåi h†c, Liz g¥p Lawrence. Hai ngÜ©i thÜÖng nhau, và cÜ§i nhau sau khi Liz xong cº nhân. Laura ra Ç©i sau Çó hai næm.Liz chÜa m¶t lÀn k‹ cho chÒng nghe vŠ cái tai nån xäy Ç‰n cho nàng vào Çêm hãi hùng Çó.

***

Ông Lawrence nÜ§c m¡t dàn døa khi nghe v® k‹ låi câu chuyŒn næm nào. Ông không bao gi© có th‹ ng© ÇÜ®c cái bÒng b¶t cûa th©i niên thi‰u mà ông gây ra, låi mang Ç‰n hÆu quä khûng khi‰p nhÜ hôm nay...Næm Çó, ông Çang h†c næm thÙ hai cûa Çåi h†c Harvard, theo l©i m©i cûa m¶t ngÜ©i bån, ông bay vŠ Denver d¿ lÍ ra trÜ©ng cûa em bån. Ông ÇÜ®c m©i tham d¿ Çêm då vÛ ª khách sån Hilton. Lúc Ç‰n nÖi, Lawrence Çã ngà ngà say, dù vÆy ông vÅn uÓng thêm rÜ®u cho Ç‰n lúc say mèm. Ông nh§ Çâu nhÜ là ông Çã m©i ÇÜ®c m¶t cô gái thÆt trÈ ra khiêu vÛ v§i ông.Sau màn khiêu vÛ, ông rû cô ra ngoài vÜ©n nói chuyŒn. RÒi chuyŒn gì xäy ra ông cÛng không nh§ rõ l¡m. ChÌ bi‰t, khi tÌnh dÆy, ông thÃy mình Çang n¢m bên cånh m¶t cô gái mà cä hai ngÜ©i không còn m¶t mänh väi che thân. S® quá, ông choàng dÆy, bÆn nhanh quÀn áo, ông tìm ÇÜ©ng chåy trÓn. Sáng hôm sau ông lên máy bay trª vŠ nhà bÓ mË ª Michigan.SuÓt mùa hè næm Çó ông ngay ngáy lo s®, nhÜng qua h‰t mùa hè, ông trª låi Harvard, vÅn không có gì xäy ra. NhÜng câu chuyŒn Çêm Çó luôn ám änh ông. Ông không nh§ ÇÜ®c khuôn m¥t cô gái mà mình Çã lÃy mÃt s¿ trong tr¡ng Ç©i con gái cûa cô ta.Hai næm sau, khi Çang trình luÆn án ti‰n sï ª Çåi h†c Hopkins thì ông g¥p bà Liz. Ngay lÀn g¥p g« ÇÀu tiên, hai ngÜ©i Çã yêu nhau, rÒi cÜ§i nhau khi Liz xong cº nhân.

***

Bà Liz càng lúc càng kinh ngåc khi nghe chÒng k‹ låi câu chuyŒn cûa hÖn hai mÜÖi næm vŠ trÜ§c. Làm sao bà có th‹ ng© ÇÜ®c ngÜ©i chÒng cûa mình låi chính là ngÜ©i Çã lÃy mÃt cu¶c Ç©i con gái cûa mình trong m¶t bu°i då tiŒc næm xÜa!!!

Làm sao bà có th‹ ng© ÇÜ®c ông là cha cûa ÇÙa bé, mà bà Çã phäi kš giÃy cho cô nhi viŒn, trÜ§c khi nó sinh ra Ç©i.Bà sºng sÓt quay sang nhìn Larry, ngÜ©i con r‹ mà bà Çã thÜÖng quš ngay lÀn ÇÀu tiên khi Laura mang vŠ gi§i thiŒu v§i ông bà. ñÎnh mŒnh sao låi kh¡c nghiŒt nhÜ th‰ này? Bà phäi làm sao Ç‹ giäi quy‰t m†i chuyŒn?NÜ§c m¡t bà dàn døa làm m© Çi khuôn m¥t cûa chÒng và con Çang sºng sÓt nhìn bà.

=END=

**********************************

- Th©i S¿ QuÓc T‰€¦ · Web viewNó cÛng vi phåm ÇiŠu 68 Hi‰n pháp vŠ quyŠn t¿ do Çi låi cûa ngÜ©i dân. Sau khi thi hành ÇÜ®c 10 næm, gÀn Çây, dÜ i

Documents