Sep 15, 2015
.
, , - 1870 . - 1: . : , , - - , - ` ( 1892 .)` ( ): - . 1885 . 2- ( 18851890 .): . - ` - () . -
1 . (1910, 1, , 3538): . . , , - () , . ` : ( ), . , . ` (1880- ) ` , , ( (` ), , 1969, 268284): . (. . . (18691899), , 1969, 224225), . . . . (. . . (1885 1990), , 2012, 83), . , , (www.javakhk.am) [, -2 (8), , 1995: . . ]:
.
165
, , 3, 4 : , : ( 25 , - ) , - , 2: . -, . , ` 3 , . , . 3: , ` . . , . - :
. - 4: - ( 18831887 .) , . : - . - , : -: ` 1888 . (18871888 )5 (- ` ) , - . -, . -: , , . -
2 , 275:3 , 276:4 . . ,
() , ` (, 268290):
5 (18691908), , 2010, 42:
166
( ) . 6: , . . ` , , , , - : 1819 . . : . , . - , : . . : : : - : , -, : - : , , , : - , , , , , -, , , , , - 7: -, 1889 . 20- . - 8: . (. ` , . ` , . ` , . .
6 . . . -
, 1990, -5, -, 24:7 . . . , 288:
( 1887 . ) . . . (` ), . 1, , 1988, 546547:
8 . . . ., 230:
.
167
) -: . 9: ` 1893 . - 8-, . . -, - ` , . . . , , , - : , , , , , , - 10: 1901 ., . - , , , - , ( - ) 11: , , . , , 1894 . : ` 1908 ., -` . :
. . ` - ` : . . : ` , , - (. -, -
9 . . , , 1890, 98 : .
(, 285290):
10 . , . 4, , 1985, 313, .` . . , . 1, 566: 1891 . , :
11 . . , . 9, , 1997, 251252:
168
)12: . -8 (3) - . ( ): - ( ) , ` , : , , , 13: . 1901 . 2225-, 23- - 14: - . , - - () -15: , - . , - ` - , -, , - , -16:
. . , . 1890- - , : - , . - -
12 . . . . ,
1966, - 1, 184, 186:13 . , . 5, ,
1998, 253, .` . 2, , 1969, 420, 459 , .` . . , . 2, , 1990, 545, 558:
14 . . , . 9, 274275, 277, 601: 1901 . 21- . . , , . . ( , 275): , 3 ( , 277):
15 . - . . , 400415, . . . , 416422, . . , 423 436:
16 . . ., 423436:
.
169
17, . ` , - , : . . , - . ... -, , . , : -18: ` - 19: . , ` . -, ` . - , -20: 18951899 . . -, , , , - , . , - 21:
. : 1895 . 18- , - , -, . . : : : , , -: . , , - -
17 1892 . 18-, -
, . . II , , , (. . . ., 319320):
18 , 249: 19 , 250: 20 , 1910, 1, , 36:21 , 276:
170
22: . . ` - . - -: , , . -, . 23:
, . - - - 24: - , - , - 25, - . ... . . ` - ...26: - 27: - 28: . . . . , - , , , 29: - ` 1894 ., . - ` -
22 (18691908), 257:
23 . . ` (18691908), 104, 105, 117, 120, 152, 153154, 168169, 171172, 179, 180, 182, 185, 186187, 188, 192, 196, 201, 208209, 257:
24 . ` , 1892, 9, 1382, 1894, 10, 1520 :
25 , 1892, 78, -9:26 , 1892, 9, 1382: 27 . . .
, . 29, . 1. , 1901, . 4570. 28 (. ), . .` . . , . 9, -
11, , 1907, 3452:29 , 1, , 1910, 35:
.
171
30, - , , , : , - , , . . -31: ` 1897 ., -32, , , -, , : - , : . - , - (. , ` ) ( ` ): 1899 . 33, - - - 34: - . ` - , :
. (18901894 .) . - , 1894 . -35: (` ) - () - ( ) () : . - . - . : . -
30 , 1894, -78, 10661088:31 , 1894, -10, 15201521: 32, 1897, -10, 13941403: 33 , 1899, - 9, 10791081: 34 . . - ( ),
, 1899, 99 :35 . . . , 374378:
172
: , . ` , ` , -. , -36, . :
1890- 1900- . - (), (), (-) , - : - - , , - , , - , , , -, 37:
. 38, -, :
- , .
36 , 377:37 .
` , . ` ` . , , ` : ` . 26, 3, 1, 1, 3 (, 1898, 4, 583):
38 . . . , ( (), . .), , (, 1910, 1, , 3637):
.
173
: 1900 . 39 - , -` . - , 40: - . : ` -, - - , ` 1900 . , , - . . . , , , , - , , . : , ` 41: - , -: - . --, , ` . : . , . , - : , ,
39
1899 . (. . , , 1992, 31): -, . , , , 67 : ( : 60-, . , , 1930, 96101):
40 . 97, .` . . . ., 53, .` . . , , 1969, 31:
41 . - . . . , 98, .` . . . ., 54: . - - . - . . , , 2009, 4953:
174
, , . : , , : - - -42, . --:
. -, , . : , - , : , - - - : , , , , - , - . , : - , , , , - , - :
19001901 . . , 43, 19041905 . , ( , , 1904, 5, 180184, - , , 1905, 1, 101104), ` - ( , , 1904, 1, 94110): , 44
42 . - . . : ,
101: 43 . . ,
.-, . ( . . . , , 2005, 726: . . ):
44 . ` `
.
175
, , , . - , - -:
` 1900- - - ` - , - . - 1902 . 19- 40- , -, , , : , . . ` . - 40- - - ` - : , , . . - - 40-, , - : - , ` :
( , 1910, 1, , 37): ` . , (, 1906) ` Zeitscrift fur Armenische Philologie :
176
, . - , 45:
. - , , , , , - , . 46: -, . , ` 47, 18951900 . 48:
1905 . . - (264 ) , 5 (II , , 1906, 320 , III , , 1909, 382 , IV , , 1910, 384 , V , , 1913, 384 , VI , , 1914, 384 ): - III . IV ` VI , III , . 19091914 . . ` . , - ` : IIIVI , ` 1908 . , : - ` . , , - -` : , : , - , , . : . , . , .
45 . . (19001912 .), , 2012, 66:
46 , 67: 47 , 588: 48 1895 . 7-` -
, , ` :
.
177
, . , , . , . - ` - -, . : -- . -, ( , ), - : , , - 49, 50 . -:
1906 . . - -, , , - 51: , , (-
49 , 1905, 4, 174185:
. ... , . : , ( , 185): III (1909, 12, , 383): , , , , ( - . , ` , - ( ) ):
50 , 1905, , 5, 233238:51 .
[ 1896- 1897 . 10- (, 1897, 6, 829847)], [( - ), (, 1898, 10, 15071514: . , , 1899, 1, 4042)], [( . 1897) (, 1899, 23, 278281)], (, 1899, 45, 436438), (, 1899, 6, 614618), (, 1899, 1112, 14241430):
178
, ) -, : , , - : - , . . , : . - 52: . - . -53:
1906 ., - , - . : 52 - : - ` , , , : - , -` 1907 . 1908 . :
1906 . . : , ... : -, ( - ): ` 1908 ., . , ` 1914 . : 54, . - . , -
52 , 1907, , 6, 273276 (,
, . : : ): [( , 1906, 9, 156157: . , ( ) , ( ) )]:
53, 1910, 1, , 38:54 , 1906, -193: .
, - ( ) :
.
179
, - , 4 , -- , , : ` - ` -, , 178 , - ` , , -, 186 , - ` , , , 107 , - ` , , , , , 230 , ` 701 : . - -55: , , . -56:
1906 . . . : - : (80 ), - ` (1045 .) - : , , 1908 . ( ( ), : , 152 ), - ` - ` 1900- - : , 1905 . -: - , ` -, 1900- - 3 : - 1909 ( , 143 ) 1912 ( , 142 ) -: - . , , , -, , , , , . -, , : , , , , : . - , ,
55 . . , , 1968,
464:56 , 1906, -5, 7576, -6, 89:
180
- - ` - : -, , ...` : -. , 57:
1907 . . -: (64 ): . , ` , - , -, , , , , -, : , , - . ` :
, , , 1930- - - , . 58: , - , 1935 . , , -` , , . , . . . : , 1904 . - 59: . - -, 60, -61, . . . 62 :
. , - , - -
57 , 1906, -40: 58 . . (,
), , 2001, 3038: 59 . , , 1969, 206: 60 . . , , 1955, 67, 354: 61 . . . (
), , 1969, 279: 62 . . .
( ), , 2014, 88:
.
181
: , , - : - ` - , 63: , , , , . . -. ... , . , - , , ... , - , -64: , , , 65:
, . , 1908 . 5- : . 66: - 9-, -: , . , , - : . : 5- - 40 ( ` 38 - . .) : . . , ` - : - ,
63 . . , , 1906,
235, 240:64 , 235: : 65 , -
. () : , . , V ( ) XIXXX (. , . , . , . ):
66 . (. . , . 3, , 1963, 208, .` . . , . 3, , 1975, 258): . . : 5- : , (, 1908, 97): , 1908, -, .., 600:
182
: . 67:
. : , (. 68, , ), , - , :
:
, , - (1870 ., , 1908 ., , ) . . , - . . , , . -, , .
GRIGOR VANTSYAN. LIFE AND CREATIVE DEVELOPMENT
VAHE SARGSYAN
S u m m a r y
Known in his time outstanding linguist, literary critic, teacher of the Armenian language and history Grigor Vantsyan (1870, Akhalkalaki province, village Bezhano 1908, Tiflis, Khojivanq Armenian Pantheon) studied at Nersisyan School in Tiflis. In the years of studies there were intimate relationships between the linguist and the distinguished poet Hovhannes Tumanyan. Gr. Vantsyan taught in his native Javakhk and at Tiflis Commercial school, studied in Berlin. He has left rich scientific-linguistic, literary, critical, translation and publicistic heritage.
67 , 1908, 7, 224:68 , .
, , (. 11, , 1985, 279):